İŞLEM TABLOLARI (BYP 102)
Yazar: Öğr.Gör. Gültekin Büyükşengür
S1
BYP102-H112
SAKARYA ÜNİVERSİTESİ
Adapazarı Meslek Yüksekokulu
Bu ders içeriğinin basım, yayım ve satış hakları Sakarya Üniversitesi’ne aittir.
"Uzaktan Öğretim" tekniğine uygun olarak hazırlanan bu ders içeriğinin bütün hakları saklıdır.
İlgili kuruluştan izin almadan ders içeriğinin tümü ya da bölümleri mekanik, elektronik, fotokopi, manyetik kayıt veya başka şekillerde çoğaltılamaz, basılamaz ve dağıtılamaz.
Copyright
© 2011 by Sakarya University
All rights reserved No part of this course content may be reproduced or stored in a retrieval system, or transmitted in any form or by any means mechanical, electronic, photocopy, magnetic, tape or otherwise, without permission in writing from the University.
Sürüm 3
Sakarya........ 2011 1
BYP102-H11-2
MICROSOFT OFFICE EXCEL
Bu Haftanın Hedefi: İşlevlerle çalışmak (2), "birleştir", "büyükharf", "küçükharf", "değiştir", "lira", "metneçevir", "özdeş" fonksiyonlarının kullanımı
Bu Haftanın Materyalleri
Microsoft Office Excel
Kullanılan semboller
Animasyon
Soru
Veritabanı Bağlantılı Soru
Simülasyon
Püf Noktası
1
BYP102-H11-2
İŞLEVLERLE ÇALIŞMAK – 2 Metin ve Veri – 1 Aşağıdaki tabloda başlıca kullanılan metin - veri fonksiyonlarından bazıları ve açıklamaları verilmiştir.
Başlıca Kullanılan Metin Fonksiyonları Fonksiyon
Açıklama
BİRLEŞTİR
İki veya daha çok metin dizesini bir metin dizesi şeklinde birleştirir.
BÜYÜKHARF
Metni büyük harfe çevirir.
DEĞİŞTİR
Bir metin dizesi parçasını, belirlediğiniz karakter sayısına bağlı olarak başka bir metinle değiştirir.
KÜÇÜKHARF
Metindeki tüm büyük harfleri küçük harfe çevirir.
LİRA
Para birimi biçimini kullanarak onlukları istenen haneye yuvarlayarak bir sayıyı metne dönüştürür.
METNEÇEVİR
Bir değeri belirtilen sayı biçiminde metne çevirir.
ÖZDEŞ
İki metin dizesini karşılaştırır
SAĞDAN
Belirlediğiniz karakter sayısına bağlı olan bir metindeki son karakteri veya karakterleri verir.
SOLDAN
Bir metin dizesindeki belirttiğiniz karakter sayısına bağlı olarak ilk karakter veya karakterleri verir
UZUNLUK
Metin dizesindeki karakter sayısını verir.
YAZIM.DÜZENİ
Metin dizesindeki ilk karakteri ve metinde harf dışı karakterlerin ardından gelen diğer harfleri büyük harfe çevirir. Tüm diğer harfleri küçük harfe çevirir
YERİNEKOY
Metin dizesinde, eski_metin yerine yeni_metin koyar.
YİNELE
Metni belirtilen sayıda yineler.
Sık kullanılan Metin ve Veri fonksiyonlardan bazılarının uygulanışını inceleyelim.
2
BYP102-H11-2
“Birleştir” Fonksiyonunun Kullanımı
İki veya daha çok metin dizesini bir metin dizesi şeklinde birleştirir.
Sözdizimi Kuralı =BİRLEŞTİR (metin1,metin2,...) Metin1, metin2, ...
tek bir öğe olarak birleştirilecek 2 ile 255 arasında metin
öğesidir. Metin öğeleri; metin dizeleri, sayılar veya tek hücre başvuruları olabilir. Örnek Excel tablosunda A sütununda alt alta verilmiş verileri birleştirelim. Not: Bu tabloda olduğu gibi verilerin alt alta gelmesi önemli değildir.
Verileri birleştirmek istediğimiz hücreyi belirledikten sonra aşağıdaki formülü yazın. Bu örneğimizde hedef hücremiz B8 olsun. B8 hücresini seçtikten sonra =BİRLEŞTİR(A2;A3;A4;A5;A6;A7) formülünü yazıp onay verdiğimizde, B8 hücresindeki ekran çıktısı AdapazarıMeslekYüksekokuluBYP102İşlemTabloları olarak görüntülenecektir.
3
BYP102-H11-2 Ekran çıktısını rahatça okuyabilmek için kelimeler arasındaki boşluğu sağlamak için aşağıdaki formülde olduğu gibi tırnak içinde tek boşluk (" ")yazmanız yeterlidir. =BİRLEŞTİR(A2;" ";A3;" ";A4;" ";A5;" ";A6;" ";A7) Formülün ekran çıktısı ise, Adapazarı Meslek Yüksekokulu BYP102 İşlem Tabloları olarak görüntülenmiş olacaktır. Metin öğelerini birleştirmek için BİRLEŞTİR fonksiyonu yerine VE işareti (&) hesaplama işlecini de kullanabilirsiniz. Örneğin, =A1&B1, BİRLEŞTİR(A1;B1) ile aynı sonuç değerini verir.
“Büyükharf” Fonksiyonunun Kullanımı
Metni büyük harfe çevirir.
Sözdizimi Kuralları =BÜYÜKHARF(metin) Metin
büyük harfe çevrilmesini istediğiniz metindir. Metin bir başvuru veya
metin dizesi olabilir. Önceki örnekte B8 hücresindeki ekran çıktısı olan “Adapazarı Meslek Yüksekokulu BYP102 İşlem Tabloları” cümlesinde her kelimenin baş harfi büyük yazılmıştır.
Bu
cümlenin
her
harfinin
BÜYÜK
olmasını
istiyorsak
aşağıdaki
formüllerden biri yazılabilir. =BÜYÜKHARF(B8) =BÜYÜKHARF("Adapazarı
Meslek
Yüksekokulu
BYP102
İşlem
Tabloları") Not: Yukarıdaki 2.formülde metin tırnak içine alınmaz ise formül bir başvuru komutu olarak algılar ve hata verecektir. Formül Sonucu : ADAPAZARI MESLEK YÜKSEKOKULU BYP102 İŞLEM TABLOLARI
4
BYP102-H11-2
“Küçükharf” Fonksiyonunun Kullanımı
Metni küçük harfe çevirir.
Sözdizimi Kuralları =KÜÇÜKHARF(metin) Metin
küçük harfe çevrilmesini istediğiniz metindir. Metin bir başvuru veya
metin dizesi olabilir. Önceki örnekte B8 hücresindeki ekran çıktısı olan “Adapazarı Meslek Yüksekokulu BYP102 İşlem Tabloları” cümlesinde her kelimenin baş harfi büyük yazılmıştır. Bu cümlenin her harfinin KÜÇÜK olmasını istiyorsak aşağıdaki formüllerden biri yazılabilir. =KÜÇÜKHARF(B8) =KÜÇÜKHARF("Adapazarı Meslek Yüksekokulu BYP102 İşlem Tabloları") Not: Yukarıdaki 2.formülde metin tırnak içine alınmaz ise formül bir başvuru komutu olarak algılar ve hata verecektir. Formül Sonucu : adapazarı meslek yüksekokulu byp102 işlem tabloları
“Değiştir” Fonksiyonunun Kullanımı
DEĞİŞTİR, bir metin dizesi parçasını, belirlediğiniz karakter sayısına bağlı olarak başka bir metinle değiştirir.
Sözdizimi Kuralı =DEĞİŞTİR(eski_metin;başlangıç_sayısı;sayı_karakterler;yeni_metin)
•
Eski_metin
içindeki bazı karakterleri değiştirmek istediğiniz metindir.
5
BYP102-H11-2 •
Başlangıç_sayısı
yerine yeni_metini koymak istediğiniz eski_metinde
karakterin konumudur. •
Sayı_karakterler
yerine yeni_metini DEĞİŞTİR'in koymasını istediğiniz
eski_metindeki karakterlerin sayısıdır. •
Yeni_metin
eski_metindeki karakterlerin yerini alacak metindir.
Örnek :
B2 hücresine yazılan formül A2 hücresindeki verinin 4.karakterinden başlayarak, 6 karakterin yerine boşluk ekler ve Ada olarak görünüm kazanır. B3 hücresine yazılan formül A3 hücresindeki verinin 2.karakterinden başlayarak, kelimeler arasındaki boşluk dahil 17 karakterin yerine tırnak içine yazılan YO değerini ekler ve MYO olarak görünüm kazanır. B4 hücresine yazılan formül A4 hücresindeki verinin 7.karakterinden başlayarak, 1 karakterin (nokta) yerine tırnak içine yazılan SİTE değerini ekler ve ÜNİVERSİTE olarak görünüm kazanır.
“Lira” Fonksiyonunun Kullanımı Tanımlanan fonksiyon sayıyı metin biçimine dönüştürür ve para birimi simgesi uygular. İşlevin adı (ve uygulanan simgesi) dil ayarlarınıza bağlıdır. LİRA fonksiyonu, para birimi biçimini kullanarak onlukları istenen haneye yuvarlayarak bir sayıyı metne dönüştürür.
Sözdizimi Kuralı =LİRA(sayı;onluklar)
Sayı
: Bir sayı, sayı içeren bir hücre başvurusu veya sayı hesaplayan bir
formüldür.
6
BYP102-H11-2 Ondalık
: Virgülünün
sağındaki
basamak
sayısıdır.
Ondalık
negatifse,
sayı
ondalık virgülünün soluna yuvarlanır. Ondalık belirtilmezse, 2 olacağı varsayılır. Uyarılar > Sayı içeren bir hücreyi bir komut kullanarak biçimlendirmek (Giriş sekmesinde, Sayı grubunda, Sayı'nın yanındaki oku tıklatın ve ardından Sayı'yı tıklatın.) ile bir sayıyı doğrudan LİRA fonksiyonuyla biçimlendirmek arasındaki en önemli fark, LİRA foknsiyonunun sonucu metne dönüştürmesidir.
Hücreleri Biçimlendir iletişim kutusuyla biçimlendirilen bir sayı hala bir sayıdır. Formüllerde LİRA fonksiyonuyla biçimlendirilmiş sayıları kullanmaya devam edebilirsiniz, çünkü Microsoft Excel metin değerleri olarak girilmiş sayıları hesaplama yaparken sayılara dönüştürür. Örnek
B2 hücresine yazılan formül A2 hücresindeki veriye binlik ayıracı (.) ile biçimlendirir ve sayının sonuna onluk ayıracı (,) ile ayırarak 4 basamak sıfır değeri ekler. •
A2 hücresindeki rakamı para birimi biçiminde, ondalık virgülünün iki basamak sağında görüntüler.
•
A3 hücresindeki rakamı para birimi biçiminde, ondalık virgülünün iki basamak solunda görüntüler
•
A4 hücresindeki rakamı para birimi biçiminde, ondalık virgülünün 4 basamak sağında görüntüler
•
A5 hücresindeki rakamı para birimi biçiminde, ondalık virgülünün 2 basamak solunda görüntüler.
7
BYP102-H11-2
“Metneçevir” Fonksiyonunun Kullanımı
Bir değeri belirtilen sayı biçiminde metne çevirir.
Sözdizimi Kuralı =METNEÇEVİR(değer;biçim_metni) Değer
sayısal değer, sayısal değeri değerlendiren bir formül veya sayısal
değer içeren bir hücreye yapılan bir başvurudur. Biçim_metni , tırnak işaretleri içinde bulunan metin dizesi şeklindeki bir sayısal biçimdir. Hücreleri Biçimlendir iletişim kutusundaki Sayı sekmesinin Kategori kutusunda bulunan Sayı, Tarih, Saat, Para Birimi veya Özel öğelerini tıklatarak ve ardından görüntülenen biçimleri görüntüleyerek çeşitli sayısal biçimleri görebilirsiniz. Biçim_metninde yıldız işareti (*) yer alamaz. Bir hücreyi komut kullanarak biçimlendirmek (Giriş sekmesinde, Sayı grubunda, Sayı'nın yanındaki oku tıklatın ve ardından Sayı'yı tıklatın.) yalnızca biçimi değiştirir, değeri değiştirmez. METİN işlevini kullandığınızda, değer biçimlendirilmiş metne dönüştürülür ve sonuç artık bir sayı olarak hesaplanmaz. Örnek
Formül: =A2&" tarafından "&METNEÇEVİR(B2;"0,00 TL")&" tutarında doğalgaz harcanmıştır." Sonuç : A Blok tarafından 1380,00 TL tutarında doğalgaz harcanmıştır.
8
BYP102-H11-2 Formül: =A3&" tarafından harcanan doğalgaz, A Blokun harcadığı toplam doğalgazdan "&METNEÇEVİR(B3;"%0")&" daha azdır." Sonuç : C Blok tarafından harcanan doğalgaz, A Blokun harcadığı toplam doğalgazdan %25 daha azdır.
“Özdeş” Fonksiyonunun Kullanımı
ÖZDEŞ fonksiyonunu bir belgeye girilen metni sınamak için kullanılır. ÖZDEŞ İki metin dizesini karşılaştırır ve büyük-küçük harf duyarlıdır ancak biçimlendirme farklılıklarını dikkate almaz. İkiside tam olarak birbirinin aynısı ise DOĞRU, değilse YANLIŞ değerini verir.
Sözdizimi Kuralı
ÖZDEŞ(metin1;metin2) Metin1
: 1. metin dizesidir.
Metin2
: 2. metin dizesidir.
ÖZDEŞ fonksiyonu yerine çift eşittir işareti (= =) karşılaştırma işleci de kullanabilirsiniz. Örneğin, =A1=B1 =ÖZDEŞ(A1,B1) ile aynı değeri döndürür.
9
BYP102-H11-2 Örnek
Yukarıdaki
tabloda
verilen
A
ve
B
sütununda
verilen
verileri
ÖZDEŞ
fonksiyonunu ve çift eşit işaretini kullanarak karşılaştıralım.
Yukarıdaki tabloda C sütunu hücre biçimi metin olarak ayarlandığı için yazılan fonksiyonlar metin olarak görüntülenmektedir. D sütunu hücre biçimi sayı olarak ayarlı olduğu için C sütununda formüllerin aynısı D sütununa yazılmıştır ve fonksiyonlar doğru çalışmaktadır. Tablodan anlaşılacağı gibi C sütununda yazılı olan fonksiyonlar D sütununda çalıştırılmıştır.
10