Güvenç GÜRSES
İzmir Mart-2011
Annem, babam ve sevgili eşime…
Kapak Tasarım ve Çizim Candan SEÇKİN
Düzenleme İnan ESEN
ISBN 978-605-62009-0-8
BASKI Bassaray Matbaası Sanat Caddesi 1/5 Çamdibi İş Merkezi Çamdibi İZMİR Tel. 0 232 4577148 - 4574000 bassaray@hotmail.com
HEKDER İzmir Şubesi Yayınları Yayın No:1
b
ÖNSÖZ Güvenç GÜRSES, bu kitabında; şiirin ozanca yazılışının gelecek kuşaklara da ders olacak örneklerini vermiştir. Uzun yıllara dayanan öğretmenlik ve müfettişlik deneyim ve birikimlerini, bilgisi ve yaşamın gerçekleriyle harmanlayarak meydana getirdiği bu eser, bir solukta okunan akıcılıktadır. Şiirlerinde, insan kendisini görmekte; bazen toplumun gidişine bakıp kendisine orada bir yer bularak düşünmekte, bazen üzülüp bazen de sevinmekte… Bir şair için asıl olan da bu değil midir? Dünyanın gidişini, düzenini, yorumlayarak umudu yeşertmektedir.
ülkenin
gidişatı
içinde
Zaman zaman şiirler sizi, felsefenin derin düşüncesinde iç hesaplaşmaya yöneltmekte; zaman zaman insanı insan yapan erdemli yaşamın para ve maddiyat ile ölçülemeyeceğinin onurunu duyumsamanızı sağlamaktadır. Atatürk devrimlerinin, yurt sevgisinin, yurttaş sevgisine dönüşmesinde ulusalcı, demokrat, insan haklarına saygılı, paylaşımcı, adil bir çizgide olmazsa olmazımız olduğunun, dizelerle dile getirmesi kitaba ayrı bir haz ve önem katmıştır. Her yaşta insanın okuyacağı ve anlayacağı bir Türkçe ile toplumun geniş kesimlerine, halka hitap etmesi; Güvenç GÜRSES’in Hacıbektaşlı olarak Hacıbektaş Veli düşüncesini yansıtan ozanlık geleneklerini sürdürmekteki başarısı da ayrıca gözlenmektedir. “Üç Nesil Gürses’lerin Yankısı ” isimli kitabı okurken aydın olmanın tadına varmamak olası değildir. Sayın Güvenç GÜRSES’İ yürekten kutluyorum.
Ali Rıza SELMANPAKOĞLU Hacıbektaş İlçesi Belediye Başkanı (E. General)
c
SUNU Gürses,
şiir
kitaplarında,
sadece
gönlünden
geçenleri aktarmıyor yazıya. Sadece inancını mezhebini gönül süzgecinden geçirip geleneksel kalıplar içinde sözcüklerle buluşturmuyor. Gürses, aynı zamanda günceli de sorguluyor. Mıhına vururken nalını da boş geçmiyor. Yunus gibi Çalap’tan söz ederken, Neyzen gibi de zalimin hatırını yokluyor inceden … Şubemizin ilk yayını olarak çıkan ve geliri şubemize bırakan bu kitabın yazarı Sayın GÜRSES’i candan kutluyor, kitabın yayınlanması için maddi katkıda bulunan Sayın Necla ÇELİK’e sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Hüseyin Erdoğan Hacıbektaş Eğitim ve Kültür Derneği İzmir Şube Başkanı
d
İçindekiler Kurban Olurum ………………………………………………...…… Gitmez………………………………………………..……………… Yolun Sonu…………………………………………..……………… Gör Hele……………………………………………...……………… Güzel Sözler………………………………………………………… Tanrı………………………………………….……………………… Öyle Değil Mi………………………………………………………… Yaratan’a……………………………………………..……………… Dörtlükler……………………………………..……………………… Örnek Almalı………………………………………………………… Hacı Bektaş …..……………………………..……………………… Bak Hele…………………………………………..………………… Gezeriz……………………………………….……………………… Dörtlükler……………………………………..……………………… Kendime Öğütler-1………………………….….…………………… Kendime Öğütler-2……………………………..…………………… Kendime Öğütler-3……………………………..…………………… Kendime Öğütler-4…………………………..……………………… Kendime Öğütler-5………………………….……………………… Kendime Öğütler-6…………………………………..……………… Kendime Öğütler-7………………………….……………………… Dörtlükler……………………………………………...…………….. Bildiğin Gibi…………………………………………………..……… Özlem………………………………………………………………… Ürperdim…………………………………….………..……………… Kerbela…………………………………………….………………… Gelirim………………………………………….…….……………… Başlıksız Şiir………………………………………………………… Kubilay………………………………………………………….…… Yaktılar Beni…………………………………………………………. Devşirmeler………………………………………………….………. Deli Kim?…………………………………………………………….. Anlamı Kalmaz……………………………………………………… Küfür- Seni Bekliyor………………………………………….……... Kuvvet………………..……………………………………………….
11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 27 28 29 30 31 32 33 34 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47
e
Dört Kapı…………………………………………..………………… Hakk’a Niyaz………………………………………………………… Atışma-1…………………………………...………………………… Atışma-2…………………………………...………………………… Mevlana……………………………………………………………… Bizledir………………………………………….…………………… Uyan 1-2…………………………………………………..………… Sır…………………………………………………………..………… Aşık Kul Fukara Sefili Dostla Hasbihal…………………………… Taşlama-1…………………………………………………………… Taşlama-2…………………………………………………………… Dörtlükler………………………………………….………………… Oldu…………………………………………………..……………… Bana Ne………………………………….……………..…………… Anlattı………………………………………………………………… Zamanla………………………………….……………..…………… Beni……………………………………….……………..…………… Ne Gelir……………………………………………………………… Hüso……………………………………………………….………… Efsane………………………………………….……………….…… Kim…………………………………………….……………………… Gönül Alemi……………………………………………….………… Fark Etmez……………………………………………...…………… Barış………………………………………………………………..… Dost…………………………………………………………...……… Bu Gün…………………………………………………..…………… Sevgili….……………………………………………..……………… Bölmek İsterler……………………………………….……………… Kurt ile Koyun…………………………………………..…………… Kurban ibadeti……………………………………………….……… Ölümsüzlük………………………………………………….……… Dörtlükler……………………………………………………….…… Seni……………………………………………………………...…… Rehber………………………………………………………….…… Kurban……………………………………………………….……… Olur Ya…………………………………………………………..……
48 49 50 53 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87
f
Üzülme……………………………………………………….……… On Kasım……………………………………………….…………… Hüner………………………………………………………………… Dörtlükler…………………………………………..………………… Atın……………………………………….…………………..……… Sen …..……………………………………………………………… Kim Demiş…………………………………………………………… Gıybet………………………………………………………………… Hülya………………………………………………….……………… 24 Kasım………………………………………….………….……… Pazarda……………………………………………………………… Affet Gitsin…………………………………………………………… Bir Yanım………………………………………………………..…… Yener Şiddeti Şiir…………………………………………………… Ümit Kırma………………………………….……………………..… Olur…………………………………………………………………… Bizden Size…………………………………………………..……… Sarhoş……………………………….………………………….…… Olmayınca…………………………………………………………… Şarap………………………………………………………………… Yetmiş Sekiz………………………………………………………… Aç………………………………………………………………..…… Yaşlanmak…………………………………………………………… Ah………………………………………………………………..…… İstiyom……………………………………….………………….…… Gelemedim……………………………….……………..…………… Haram……………………………………….……………..………… Ali………………………………………………….…………………. Yumurta……………………………………………………………… Vatan………………………………………….……………………… Çocuğum……………………………………………..……………… Görev………………………………………………………………… Türküm Diyene……………………………………………………… Miras Malı…………………………………………………….……… Dörtlükler………………………………………….………………… Sevmişim ………………………………………….…………………
89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124
g
Ya Ali……………………………………………………………….. Açtık Şubeyi…………………………………………………………. Sesleniş …………………………………………………………….. 2.Bölüm: Emrem GÜRSES’ten Şiirler…………………………… Emrem GÜRSES’in öz geçmişi…………………………………… Adımız Kadın………………………………………………...……… Ben Kadınım………………………………………………………… 19 Mayıs Oratoryosu…………………………………….………… Babam……………………………………………………………..… Suya Yazgı……………………………………...…………………… Yürekte………………………………………….…………………… Ben Eylül……………………………………………………..……… Anayım Ben………………………………………….……………… Dara Durmuş………………………………………..……………… Kasım………………………………………………………………… Kadraj………………………………………………………………… Ve Tanrı……………………………………………………………… Girdap……………………………………………………………...… Her Şeyin Bir Zamanı Var…………….………….………………… Belki Bir Gece………………………….…………….……………… Aşk…………………………………………………………….……… Candan…………………………………………………………….… Bıçak Sırtı………………………………………………….………… Merhaba Küçüğüm……………………………………….………… 3.Bölüm: Gizem GÜRSES’ten Şiirler……..……………………… Gizem GÜRSES’in öz geçmişi……………………..……………… Mazoşistin Savunası…………………………………..…………… En Kör Ebe…………………………………………………...……… Yakup’um……………………………………………………….…… Yazgıdır Mustafa Kemal………………………………….………… Sevda Demi…………………………………………………….…… Annem…………………………………………………………..…… Sessiz………………………………………………………………… Her Dem……………………………………………...……………… Emre Kutay’a………………………………………...……………… Secere…………………………………………………………..……
125 126 127 128 129 130 131 133 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166
h
Sırrın Ardı………………………………………………….………… Ayna’ya……………………………………………………….……… Anlat……………………………………………………………..…… Kapanışlar…………………………………………………………… Gidene Ağıt………………………………………………………..… Usulcacık……………………………………………………..……… 4.Bölüm: Yakup GÜRSES’ten Şiirler………...…………………… Yakup GÜRSES’in öz geçmişi……………………….…………… Ak Su…………………………………………………………….…… Hacıbektaş Dergahında-1………………..………………………… Hacıbektaş Dergahında-2………….……………………………… Halis ve Hürcan’a…………………………………………………… Perişan……………………………………………………….……… Yaşın Seksen……………………………………………………..… Yakup…………………………………….……………...…………… Millet…………………………………………………….….………… Toprağa Damla……………………………………………………… İçinde……………………………………………………………….… Harama…………………………………………………………….… Okumak……………………………………………………………… Çalışır………………………………………………………………… Bir Daha……………………………………………………………… Yurda………………………………………………………………… Orda……………………………………………………..…………… Kurtar………………………………………………………………… Kadınlar Günü…………………………………….………………… Dolap………………………………………………………………… Öğüt……………………………………………..………………… Olur Mu……………………………………….……………………… Dil……………………………………………………..……………… Emir…………………………………………………..……………… Günah…………………………………………………...…………… Çalış……………………………………………………………….… Güvenç GÜRSES’in öz geçmişi…………………………………… Deniz Meltem ESEN’den…………………………………………... Söz……………………………………………………………………
167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202
i
Anlamını bilmeyene şiir bir harfler yığını Giden emeği bilmez şiire her insan yığını.
Bana soruyorlar; -Sen nerede duruyorsun? Tereddüt etmeden cevabım: -Yazdıklarımın arkasında.
j
KURBAN OLURUM El ele el Hakk’a muhtaç dediler El elden üstünse kamil dediler Hakkın kelamına insan dediler İnsanı kamile kurban olurum. Ateşten iblise şeytan dediler Balçıktan olana insan dediler O balçığa bir de nefes verdiler Nefesi verene kurban olurum. El bel ve o dile hakim dediler Aman ha… incitme insan dediler Her şeyi kendinde ara dediler Arayıp bulana kurban olurum. Marifet kapısı edep dediler İnsanın cemali sözü dediler Ayıplar insana değil dediler Ayıpsız insana kurban olurum. İlimsizse bir yol kayıp dediler Kayba da bir ışık gerek dediler Veliler Tanrı’dan gelme dediler Gürsesle Tanrı’ya kurban olurum.
GİTMEZ Şakşakla mecliste çalınan sazı Bağırıp çağranı beynine kazı Bu millete böyle bir alınyazı Yazamaz Yaratan bu böyle gitmez. Yumurta ve mısır pakete kondu Kocaman gemiler kayıkçık oldu Doldursun servetin o gemilere Bilsin ki bu devran hep böyle gitmez. Bir millettik şimdi yüz etnik olduk Bunu görüp her gün sararıp solduk Sanki beynimiz yok mezara konduk Kör talih değil ki, bu böyle gitmez. Ehil olan ehil azıtsan yitmez Ne kadar uğraşsan dönekler bitmez Satarsan her birin kör kuruş etmez Bu devir bu devran hep böyle gitmez. Gürsesim yazarsın sen bazı bazı Fincancı katırın ürküten yazı Gün gelir çalarsın meydanda sazı Bu devir bu devran hiç böyle gitmez.
12
YOLUN SONU İster padişah ol istersen sefir O akıl vücutta bil ki misafir Vücudu Müslüman kendisi kafir Giderken elinde kalan kefendir. Burda bırak dostu, orada ara Kendinle götürdün büyük bir yara Çekmedin dünyada kendini dara Bilirsen tek dostun orda kefendir. Günah diye yürümedin yan yana Birikti faizler günah bankana Ahlak dersi verdin bir de kankana Sana ders verecek şimdi kefendir. Allah’ın emrini hiç mi saymadın Nisa’da var diye dört kadın aldın Ayet üç sonunu hiç mi duymadın Tek evliğin şimdi orda kefendir. Düşünmeyi sen bir yana koydun Dini dar kafayla kendine yordun “Dinin özü akıl”, sen kime sordun Akıl gitti şeklin şimdi kefendir. Kafanı örümcek ağıyla ördün Gürsesi de cahil kafayla dövdün Herkesi günahkar münafık gördün Son yolda gördüğün şimdi kefendir.
13
GÖR HELE Ne hale geldi bak şu güzel ülkem Uzaktan bakmayıp gel de gör hele “Iksırıp tıksırmak” dillerde sakız Ağzından sakızı at da gör hele. Yağcılık çok büyük hünermiş gibi Her söz tasdiklenir mühürler gibi Başlar da sallanır tulumba gibi Korku kültürünü gel de gör hele. Kuvvet ayrılığın yere vurdular Laiklik düsturun rafa dürdüler Aklı erenlere kara sürdüler Mührü Süleyman’ı gel de gör hele. Yerden mantar gibi mühimmat çıktı Gazlar biber oldu gençliğe aktı Bunu gören gözler zalimce baktı Ülkemin halini gel de gör hele. Bayrağı gönderden yere çaktılar Yetmedi aydına kulp da taktılar Dört köşe tuğladan yere tıktılar Beyinler kilitli gel de gör hele. Bire bin servetin kimler sayardı Pislikler bilene zaten ayandı Yeter artık can buruna dayandı Gürsesler çoğaldı gel de gör hele.
14
GÜZEL SÖZLER Yaşlandıkça beden, artıyor dertler Çıkıyor ortaya bütün gerçekler Şu dünyaya insan hakimdir derler Halbuki küçük bir kalbe esirler. Kırdığın kalp belki senin bir eşin Kırmadan önce kalbi iyi düşün Dost kazanmak için bir ömür yiter Kaybetmeye de anlık gaflet yeter. Düşman sandığın dost, elbet olacak Dost bildiğin belki seni vuracak, Çarpan şu kalp elbet bir gün duracak İyilik yap o seninle kalacak. Gürses bu sözler anlayana diyet Bilse, yaratılan her şey bir ayet Gören gözü yoksa cahilin şayet Bilmez ayet, anlamaz sözden gayet.
15
“Necip Fazıl Kısakürek'e sormuşlar: -Üstad, kimileri Allah diyor, kimileri de Tanrı. Bu iki isim arasında nasıl bir fark vardır, siz hangisinin kullanılmasını daha uygun görürsünüz? Necip Fazıl cevap vermiş: -Allah Tanrı'nın belasını versin!”
TANRI Tanrı veya Allah imiş İsmin önemi ne imiş Yaratanın yoktur cismi O Can bize çare imiş. Allah derim tane tane Tanrı derim pare pare “Tanrı ulu” der bak hare Tanrı, Allah mutlak imiş. Ey bilmezler bilin şunu İnanç, değil hamur unu İnancım gönlümden sunu Tanrı, Allah mutlak imiş. Ha Tanrı de ha da Allah Ben inanıyorum vallah Gürsesim haykırır billah Tanrı, Allah mutlak imiş.
16
ÖYLE DEĞİL Mİ? Hesaplayabildin mi tendeki tam yaşını Kazanmak ister iken şu yaşam savaşını, Görmeye çalışasın mezardaki taşını Musallaya konmadan yaşlanan şu başını. Onurlu insan için sahip olunan haya Omuzlara binse de zanneder kendin yaya, Boş geçen günler kayıp kendini ilme daya Yoksa düşer başına Hacel-ü Evset kaya. Safsataya değil de ilme daya arkanı Öğrenmek istiyorsan edep ve erkanını, Hurafeye sapanın bilesin boş tabanı Edep erkan bilmezsen gezersin sen yabanı. İnsanı esir eder maddiyatın sarayı Maneviyatla düzelt Tanrı ile arayı, Düzeltmek istiyorsan kalpteki o yarayı İlahi aşkta ara canlardaki sarayı. Götürürsen ahrete günahları katırla Yıkasan da çıkmaz hiç günahların natırla, Huzuru mahşerdeki günü şimdi hatırla Günahları şimdiden kesesin sen satırla. Nefsin olduğu yere bilesin akıl konmaz Akılsız bir insana Tanrı bile dokunmaz, Aklın olduğu yere nefis cifedir konmaz Güzel ahlaklı isen şeytan bile dokunmaz. Nefes alıp gelene bu dünyada var yarış Cahille oturma da var ehline sen karış Şu sevap şu günah mı, tartma sen karış karış Amaç Enel Hak ile bütüne varmak yarış. Ey Gürses çok konuşma gel de önünde eğil Bu yol edep yoludur bil ki cife hiç değil, Dört kapı kırk makamı düsturun olarak bil Üç kutsal kilit vardır; bilesin el, bel ve dil.
17
YARATAN’A Canım sensin tenim sensin Gönlümdeki sevgi sensin Kainata yağmur gibi Nimet serpen yine sensin. Uzuvlarım veren sensin Düşüncemi gören sensin E-nel Hak’lı ince yolu Bir bir dizen yine sensin. Balçığa can veren sensin İblise de kızan sensin Adem ile güzelliği İnsanlığa veren sensin. İnsanını öven sensin Cenneti de veren sensin Yaramazı cehennemde Zebaniyle döven sensin. Üç yedi ve kırklarını Birer birer sayan sensin Miraçtaki makamından Cem yöneten yine sensin. Gönlümdeki Kabe’m sensin Şah damardan yakın sensin Akıl fikir doğru yolu Gösterenim yine sensin Fukaramı Gürses ile Hakka aşık eden sensin Gönül gözüm bir ses ile Açan bana yine sensin. Kaderimi yazan sensin Santim santim çizen sensin Kıyamette hesabını Benden soran yine sensin.
18
DÖRTLÜKLER Acı veren soğanı tırnağınla soy İstemiyorum derken yan cebine koy Alacağın yollukla doy babam da doy Baştakilerin tüm derdi oy babam oy.
**********
Kula kulluktan ben kurtulmak için Az çaba mı verdim hürriyet için, Dünyada geçici bir heves için Tekrar kulluk etmem menfaat için.
**********
Ey! Kurbanı olduğum Yaratan Nedir senin yaptığın yukardan Evlat acısını verip kuluna Seyir mi ediyorsun oradan.
19
ÖRNEK ALMALI Örnek alıp yöneten Edebali’n sözlerden; Almalıdır gücünü yük çeken şu dizlerden Öfke suç ve şom ağız kötü söz hep bizlerden Uysallık gönül almak bağışlar da sizlerden. Geçmişini unutan hata yapar burada Öfke ve nefsi ile hesaplaşır hangarda Yüksekte yer tutanlar güvensizdir orada Aklını kullanmayan savrulur hep rüzgarda. Edebali, Muhammed örnek birer yöneten Ders almalı onlardan geçmişini gözeten Sertlik fayda vermedi tarih buna örnektir Bekri Mustafa’lar da Murat’lara kötektir. Peygamberden hisseyi almalıdır yöneten Zarar verecek dine onu yanlış gözeten Düşünmeden halkına yanlış yunluş söz eden Onaramaz sonradan sözlerini düz eden. Muhammed bir peygamber hemi de devrimciydi Allah’ın sözlerini ümmete çevrimciydi Çalap’ın son elçisi olduğun bileniydi Ali gibi aslanı ilminden seveniydi. Mübarek Muhammed’im itidalli huyuyla En kızgın zamanında sinirlenip duyuyla Zemzem'i kirletmedi cehaletin suyuyla Ümmetini yakmadı cehennemli kuyuyla. Gürsesim sen söyledin anlayanlar anlasın Muhammed’in yerine kimse hesap sormasın Anlayana bu sözler davulun gümbürtüsü Anlamaz sırlı sözden akıldan döküntüsü.
20
HACI BEKTAŞ Bir sözün bilen er, bin kitap yazar İlim irfan ile kurmuşsun pazar Besmele Şerhi’nde sırların yazar Yazınla olursun Pir Hacı Bektaş. Arı, arıtıcı, arif sen oldun Aradın her şeyi kendinde buldun İnsan cemaline sözünle doldun Sözünle olursun Pir Hacı Bektaş. Yolun bilmeyenin, sözünde azar Dört Kapı’n girmeye kurulmuş pazar Bilmeyen Kırk Makam, yarasın azar Özünle olursun Pir Hacı Bektaş. Karanlığa ışık tutan sen oldun Edep ve ehille yine sen doldun Her ne aradıysan insanda buldun Gürses’e örnektir Pir Hacı Bektaş. Not: Bu şiir Hacı Bektaş Veli'nin sözlerinden yararlanılarak yazılmıştır. Hacı Bektaş Veli Besmele Şerhi isimli bir kitap yazmıştır.
21
BAK HELE... Ne evimiz kaldı ne de odamız İçin boşalttılar gel de gör hele Odadan çıkarken o canlar bir bir Selamın gülerek verdi gör hele. Gönlümden ateşler gözyaşı oldu Tutuşan yaşlarım od ile doldu Gencecik fidanlar hücrede soldu Gök kubbe ağladı gel de gör hele. Ata’nın bakışı kılıca döndü Dedi; onun yeri her zaman öndü Ne oldu yiğidin ışığı söndü Ayaklar baş oldu gel de gör hele. Zağar kurtlar daim boş yere ulur Setler kurulsa da su yolun bulur Yiğidin yüreği yurt ile solur Yiğitler toplandı bak de gör hele. Hücre balyoz ise gönül dardadır Güruh-u Naci’ler hepten ordadır Zulüm eyleyenler daim hordadır Gürses’in sesini gel de duy hele. Yiğitler yılmıyor, seferberlikte Örnek Alan Saygun hepsi birlikte Vatan sevgisi var mangal yürekte Vatanı seveni bak da gör hele.
22
GEZERİZ Nifak mı girdi de bozuk aramız İçeri atmakla düşmez daramız Kaç zamandan beri sızlar yaramız Samsun, Havza, Sivas yine gezeriz. Korkak bezirganlar yurttan kaçarken Yiğitlerim tek tek hücre seçerken Askerin acısı delip geçerken Erzurum, Ankara yine gezeriz. Şu ten tatlı değil yiğit canlardan Bu bir rüya, değil gerçek anlardan Yaz geliyor kurtuluruz donlardan Karda, kışta, donda yine gezeriz. Büyük Nutuk ne diyormuş yoklarız Ne bir haram ne de para aklarız Ne korkarız ne de sözü saklarız Afyon’u, İzmir’i yine gezeriz. Gaflet ve dalaletler yürek deliyor Bursa Nutku güne anlam veriyor Asıl kana muhtaç isen geliyor Toz toprakta Atam olur gezeriz. Çerağ yakıp insanları eleriz Balyoz ile demirleri deleriz Ergenekon ülkesinden gelerek Kurultaylar kurar yine gezeriz Okyanus ötesi kulu değiliz Molla Kasım Damat Ferit değiliz Gürses iken dilsiz şeytan değiliz Gerekirse hücre hücre gezeriz.
23
DÖRTLÜKLER Utanmaz olanda yok ne sop ne de soy Böyleleri anlıyor; vatandaşı soy; Önce söz ver, sonra unut, al yine oy Değer verme halka, aptal yerine koy . ********** Havada soğuk çok yürek donuyor Don yürek, gönülde sızı oluyor Sızıyla bu gönül feryat ederken Donan halkın yanıp hakkın soruyor. ********** Soğuklar artınca gücük mü gelir Tavuk ateşlenir cücük mü gelir Baştakiler çok bağırıp çağrınca Yiğitler ödlekçe yola mı gelir.
24
KENDİME ÖĞÜTLER-1 Eğer mürit ise adem Ali’ye Sahip çıkar onun öğütlerine Bir harf için kurban olup Ali'ye Kırk yıl köle olur öğütlerine. Fasıklık* çok kötü mümin herkese Bilir isen Ali güneş, ademe İlim fazilettir bilen herkese Öfke ve pişmanlık yasak ademe. Gerçek dostlar bil ki zor günde çıkar İki ten bir candan cahiller kaçar Çatışmadan bil ki hakikat çıkar Gazap ve öfkeden kamiller kaçar. Fırsat yaz bulutu gibi beşiktir Güler yüzlük bilenlere döşektir İyi iş karınca, kötü şimşektir Bunu bilmez ise kişi tişektir.** Gerçek karşısında ay güneş yoktur Ehil olanların gönlü çok toktur Gönlü kör olanın sevgisi yoktur İnsanı kamiller cennete toktur. Yalanla savaşan bil ki yenilmez Haksızlık yapana doğru eğilmez Yalan uğraşsa da tuğlayı örmez Haddini bilenler hakaret görmez. Cahilin bildiğin eğitim atar Yalancı arkadaş her daim satar Senin değerin de himmetin kadar Hırslı olan insan kendini satar.
25
İnsanın iyisi ibret alandır Hızlı olan nesne tozdur samandır En güzel ademse edep alandır Aklı olmayanda hasta samandır. Elli sekiz yıldır senin bildiğin O sivri dilinle biriktirdiğin Bu kadar az mıdır senin bildiğin Kime yaradı ki biriktirdiğin.
*fasıklık:Fesatlık **tişek:koyun
26
KENDİME ÖĞÜTLER-2 İlim bayrağımdır, sanma andıktır* Cahilde bu ilim boş bir sandıktır. Cahilin serveti para ve puldur O zengin bir fakir alime kuldur. Hazine kapısı’n anahtar gerek Cahile o ilim yüksekte terek.** Korur malı cahil sırtında bir hek*** Seni korur ilim sonsuzluğa dek. Mal bitince ceset olur her kese İlim, ruh gıdası yapan herkese. Katı olur kalpler mal çoğaldıkça Yumuşar yürekler ilme daldıkça. Mal hazinededir giyilmez tende İlim akıldadır o da var sende. Altın azaldıkça değer yüksektir İlim çoğaldıkça değer yükseltir. Miras ile mal zengini olur da Miras kalmaz ilim, ona sonunda. Gürses bu sözleri aldın Ali’den Hazrete çok selam söyle sen benden * andık:Çocukları korkutmak için söylenen, yeleli ve hayalî bir hayvan. ** terek: Evlerde veya dükkânlarda yüksekçe yerde yapılan raf. *** hek:Küfe
27
KENDİME ÖĞÜTLER-3 Değerli insanlar değerin tartsın Öv iyilik edeni iyilik artsın Doğruluk terazisi insanı tartsın Faydasız bir insanı ölüler kapsın. Bir insan hasis kibir servet düşkünü Alçalır mahvolur böylesi kış günü Hakaret eden rezil insan düşkünü Yalnız kalıp ayazda üşür kış günü. Tembel erken yıpranır bilmeyen bilsin Edep insanda servet edepsiz görsün Şehvetle gazap düşman insanlar bilsin Doğruluk kurtuluştur görmeyen görsün. Baş ile kolla olur çalışkanlıklar Kolay kolay terk olmaz alışkanlıklar Kalbe esenlik olur çalışkanlıklar Edep iyilik olsun alışkanlıklar. İyilik hür adamı köle yaptırır Cehaletlikse kötülüğe saptırır Azarlamak insanı inat yaptırır Kötü sözler de düşmanlığa saptırır. Kitaplar alimlerin gül bahçesidir Bilirsen bilgiler akıl akçesidir Gürsesin garip gönlü gül bahçesidir Evlada bu sözler akıl akçesidir.
28
KENDİME ÖĞÜTLER-4 Ne çıkar için yalakalık yapar Ne kimseyi üç kuruş için satar Ne de dostunu dar gününde atar Adam gibi adam dosdoğru yaşar. Ne başkasının arkasından atar Ne kimseyi bir hırs uğruna satar Ne de kimseye yalakalık yapar Adam gibi adam dosdoğru yaşar. Ne kazandığında cimrilik yapar Ne kendini bir başkasına satar Ne de mazlumları zalimce atar Adam gibi adam dosdoğru yaşar. Ne cahiller için alimi satar Ne us ve edep tersini yapar Ne de öfke için aklını atar Adam gibi adam dosdoğru yaşar. Ne zaferler için sabırı atar Ne zalim olur bir adam satar Ne de fesat kalple kötülük yapar Adam gibi adam dosdoğru yaşar. Ne makam mevkiye namussuz atar Ne terazi yokken adalet satar Ne de nefsi için kötülük yapar Adam gibi adam dosdoğru yaşar. Sıkıntısın Gürses gönülden atar Şiirin bedelsiz dostlara satar Becerse Can'lara iyilik yapar Adam gibi adam dosdoğru yaşar.
29
KENDİME ÖĞÜTLER-5 Gözleri kör olur aşık olanın Arkadaşı yoktur yalnız kalanın Yolu karanlıktır düşman duranın Hayatı çok hoştur sevgi bulanın. Nefsi şeytanını daim ezenler Zevk alır mı durgun suda yüzenler Yalnız kalmaz dost gönlünde gezenler Çok mutludur hakikati sezenler. Yalnızlık türküsü söylemeyenler Ben fakirim diye dövünmeyenler Sonradan görüp de övünmeyenler Mutludur bunlara yerinmeyenler. Kimseler üzmemiş gibi sevenin Dünyada cennet var gibi görenin Sararmış yaprak olup da ölenin Hayatı çok hoştur kendin bilenin. Gürses’im herkesin mutlak derdi var Her derdin de az çok bir acısı var Bazı acıların tuz basanı var Acılar sonunda mutlak sevinç var.
30
KENDİME ÖĞÜTLER-6 Üzülme sen öyle hep haya huya Hiç kazık çakan var mı şu dünyaya. Bedenler yok olup giderler amma As’lonan eser bırakmak dünyaya. Soluduğun havanın kıymetini bil Uyumluyum derken olmalısın kil. Yaşamla ölüm arası tek nefes Yoku var bilmektir açlıkta heves. Açlarda toklarda gidilecek Hüda’ya Temiz olup gitmektir öbür dünyaya. Sen gönül defterinden kin ve garez sil Yapmazsan bunları bela getirir dil.
31
KENDİME ÖĞÜTLER -7 Söz, gözlerle konuşulmalı boş sözle değil Anlamaya, izlemek lazım dinlemek değil Cesaret akıldan gelmeli nefisten değil Temiz urbaya baş gerekir gövde hiç değil. Yaşadığımız ehil yapar, yaşlanmak değil Yaşlanmak hedefsizliktir, saç ağırtmak değil Adam olmak, verebilmektir almaksa değil Görmeye, hissetmek gerekir bakmak hiç değil. Araştırma bir sınavdır dedikodu değil Cahillere susmak gerekir bağırmak değil Gönül sevgi makamıdır kindarlıksa değil Dostluk erenlerledir serenlerle hiç değil.
32
DÖRTLÜKLER Sürücüden ehliyet, akıl, rapor istenir Seçimde rapor gider oy ver yeterdir denir Neticesi, milleti döndürünce ters yöne Geçiyor gerideki Timurlenk’ler en öne. ********** Dert edip dünyada her varı yoğu Yaşamın bilmeyen heder ediyor Üzüntü olmasın şu ömrün çoğu Dünyaya her gelen göçüp gidiyor.
33
BİLDİĞİN GİBİ Gürses ne soruyon memleketinden Torpağın kokusu bildiğin gibi Mevsim bahar olmuş çiçekler açmış Baharın kokusu bildiğin gibi. Ağaçlar dal vermiş çiçeğe dönmüş Dereler çağlamış kış ise ölmüş Aşıklar büyümüş ateşi sönmüş Dereler depeler bildiğin gibi. Çocukken aldığın havanın yeli Bekleme o günler gelmez ki geri Acımaz yediğin dayağın yeri Döven de söven de bildiğin gibi. Kimisin dilinde halkçı ağıtlar Ezberci dilinde çokça öğütler Serçeşme'ye yakışmıyor söğütler Cahil cühelası bildiğin gibi. Çeşme aynı çeşme aynı yalaklar Türbede kesilir bol bol adaklar Tutmuş abla elin yetim kadaklar Çeşme, türbe, yetim bildiğin gibi. Herkes evde olur aynı saatler Her gelen veriyor boş boş vaatler Onlara inanmaz bizim yiğitler Kürsüler meydanlar bildiğin gibi. Erenler sevdası yüreklerinde Yol yordam kuvveti bileklerinde Hayır hasenat var dileklerinde Yaşlısı başlısı bildiğin gibi.
34
Güneş erken doğar Hırka dağına Herkes sabah gider Han-Şen bağına Küçücük çocuklar gençlik çağına Girerek büyüdü bildiğin gibi. Buğdayı çiftçiler aynen ekerler Büyükler dağıtır tatlı şekerler Hep ileri gider bizim tekerler Bayramlar seyranlar bildiğin gibi. Akar Aslanağzı’n suyu hiç bitmez Sert esse de sıla yeli incitmez Yürekteki ince sızı hiç gitmez Sılası sızısı bildiğin gibi. Hacıbektaş’tan sen gideli beri Çok sevmiş ikisi yattığı yeri Ölen anan baban gelmedi geri Sağlar ve ölüler bildiğin gibi. Sıla da isterse benden bir haber Gürses’in günlerin hepsi de heder Çalap’ım vermesin kimseye keder Kederim hederim bildiğin gibi.
35
ÖZLEM Suçluysam suçumu kabul ederim Dostları özledim ondan kederim Görmezsem bu sözler benim hederim Özlemi hayalle yazar giderim. Yazılan özlemler bil ki boş değil Gürses’in kafası zaten hoş değil Dostlarım olmazsa gonüm coş değil Özlemi hayalle yazar giderim. Gençken yoktu sanki bu kadar özlem Yaşlandık mı bilmem nedir bu özlem Ana baba gardaş gelince akla Özlemim bağrıma basar giderim. Özlemin uzağı yakını yokmuş Yanında olsa da özlem bir okmuş Gürses’siz olanlar özleme tokmuş Duyguyla özlemim yazar giderim.
36
ÜRPERDİM Yine gonüm coştu memleket ile Üç beş gonül dostu ile buluştum Hal hatır sorunca Hacıbektaş’tan Deli gonüm bihoş oldu ürperdim. Dediler ki; baba evin yalınız Parça parça olmuş sizin dalınız Bugün her gardaşı dille anınız Deli gonüm “gardaş” dedi ürperdim. Bala Mahallede bahçe duvarı Yıkık, barındırmaz senin davarı Sebze vermez iki karık avarı Deli gonüm özledi ki ürperdim. Bir gönül dostum bana alındı Bu ne bencilliktir diye darıldı Ülkem ! Ülkem ! diye bana sarıldı Deli gonüm “ülkem” dedi ürperdim.
37
KERBELA Üç kez susuz ağza aldım adını Burna çektim üç kez kokan tadını Üç kez yüze sürdüm adın sanını Abdest alıp dara durdum Hüseyin! Ya Hüseyin! adın andım her gece İsmin beyne yazdım hep hece hece Lanet edip Yezid’e her gün her gece İsmin dudaklarımda hep hece hece. Hüseyin askeri Yezid’e kandı Hüseyin’im al kanlara boyandı Vicdan sahipleri Hüseyn’e yandı Kerbela'da susuz kaldı Hüseyin. Ne vardı diyorum ah.. vah.. ne vardı Kerbela olayı hiç olmasaydı O dönemde Ehl-i Beyt’i görenler Saltanatın Ali soyu sansaydı. Ahuzar ederim dilim sürçmeden Gürsesin şu başı yere düşmeden Kerbela’ya gidip sızım geçmeden Hüseyin der yanar yanar ağlarım.
38
GELİRİM Yerimde sayarsam şeriattayım Bir adım atarsam tarikattayım Kendimi bilirsem marifetteyim Hakikat şerbetin içer gelirim. Koğ gıybet ederek çiğ et yemedim Kadınlara bakıp “vay be…” demedim Dört kadınla ben gerdeğe girmedim Yar dışını bacı bilir gelirim. Çarşafa tapanlar çok geri kafa Giremez bunlar mahşerde af’a Kadınımı sokmam kara çarşafa Çarşafı kör nefse örter gelirim. Okyanus dururken göllere dalmam Ehli Beyt sevgisin yabana salmam Çalap’ın sözünün dışında olmam İnsanı Kabe’yi sever gelirim. Bu günlerde pek suskundur bürokrat Gürses çok sosyaldir hem de demokrat Gelmek ister ise düzen teokrat Küreği kazmayı alır gelirim.
39
BAŞLIKSIZ ŞİİR Gelmiş seksen dörde yaşı Mezara koyacak başı Kabirde yazılı taşı Yemek ister daha aşı. Yürüyemez artık yaya Kolların desteğe daya Kelimeler saya saya Sanki çıkacaktır aya. Akılla doluymuş başı Bana göre arabaşı, Yaralı bacağın kaşı Geçti siyasetin yaşı. Taleben seninle değil Boynuzun önünde eğil Kocayan ne olur sen bil Söylemeden durmaz şu dil. Kalpler kırıldı satırla Geçmişe bak da hatırla Altınlar gitti katırla Kirler çıkmadı natırla. Elli dört farzda emirdir Helal kazanç yenmelidir Dünyada yapılan haram Ahrette yakan irindir. Gürses kul ahını almaz Viraneye bülbül konmaz Yetim hakkı yiyen onmaz Dürüste sözüm dokunmaz.
40
KUBİLAY Bekçi Hasan ve Şevki’yi aynı gün Hakk’a göndererek yobazlar o gün "Gazamız mübarek olsun " diyerek Kubilay’ı hunharca şehit ettiler. Gerçek din hakkında fikri hiç yoklar O yeşil cübbeli tipi bozuklar Ellerine alıp koca bıçaklar Kubilay’ı hunharca şehit ettiler. İnsan sevgisinden yoksun olanlar Onlar ne dinden ne imandan anlar Tam seksen yıl önce böyle insanlar Kubilay’ı hunharca şehit ettiler. Ulu önder Atatürk’e kızanlar Dine yanlış bakıp yanlış yazanlar Laikçi devlete kuyu kazanlar Kubilay’ı hunharca şehit ettiler. Kur’an-ı Kerim’i okurlar sanki İnsanı öldürmek imandan mı ki Allah’a isyan yapılan an ki Kubilay’ı hunharca şehit ettiler. O günü hatırla tarihi aşta Şehidimin başı camide taşta Derviş Mehmetlerin torunu başta Kubilay’ı hunharca şehit ettiler.
41
YAKTILAR BENİ Molla Kasım gibi sıygaya çekip Kahrıla gazaba ittiler beni Ebussuud gibi fetvalar verip Topluca kabire attılar beni. Kimisi sünneti vacip yerine Kimisi vacibi farzın önüne Getirip getirip öne sürerek Lahavle çektirip yaktılar beni. Kimisi dincinin kincisi olup Kimisi kincinin dincisi olup İslam’ı hurafe gibi görerek Lahavle çektirip yaktılar beni. Yüce Yunus, Hacı Bektaş Veli’ye Gürses’inle o insani sevgiye Ermeden, sevgisiz yaşam sürerek Kahrıla gazaba ittiler beni. Kimisi şu aklı çöpe atarak Şekli öne alıp ona taparak Din yerine hurafeye saparak Lahavle çektirip yaktılar beni.
42
DEVŞİRMELER Büyük tufan olunca Nuh’un oğlu Yasef’in Bir yiğit oğlu olup adına Türk dediler. Türkler Orta Asya’da büyük kıtlığı görüp En son yurdumuzu da Anadolu ettiler. Yasef’in torunları Anadolu yurdunda Melami Yörük Türkmen bir ve diri olarak Edepali pirimiz Osmangazi sultanla Kurulan bu devletle Osmanlıyız dediler. İlk zamanlar baştaki Türk oğlu Türkler idi Zaman ilerledikçe devşirme oldu iri Devşirmeler Türkleri parça parça ettiler Celali deyip Türk’e teker teker yettiler. Öyle bir isyan ki bu iki yüz yıl sürecek Binlerce Türk evladı yok edilip gidecek Baştaki birkaç dönme devleti yönetecek Bu akılla Osmanlı heba olup gidecek. Devlet-i ebed diyen devlet zulüm eylemez Zannetme ki bu zulmü Gürses sesli söylemez; Ey İstanbul İstanbul ters düşme milletine/ Milleti heba edip devşirme illetine./ Veya; Kendini heba edip devşirme illetine Uyumak yakışmıyor yüce Türk milletine.
43
DELİ KİM? Senin deli dediğin yargılar yapar Akıllı dediklerin yargısız tapar Bazen ise yanılır şeytana sapar Kim deli kim akıllı ben bilemedim. Dahiyi de bu toplum çok deli eder Deli yargılayarak gerçeğe gider Akıllılar deliyi ederler keder Kim deli kim akıllı ben bilemedim. Akıllı geçinirken beyni de çördük Akıllı sanılandan çok deli gördük Deli denilenden de çok dahi ördük Kim deli kim akıllı ben bilemedim. Akıllıyı deli eder o zamlar İki deli birlikte yarımı tamlar Delinin beyninde yok kasvet ve gamlar Kim deli kim akıllı ben bilemedim. Tımarhaneden kaçtı deli ününde “Buzlar Çözülmeden” Zahmeri gününde Güzelce yönetti kaymakam hakim de Kim deli kim akıllı ben bilemedim. Kasaba yönetirken adalet taştı Deli yöneticiler görevle coştu Tüm kasaba halkı da bu işe şaştı Kim deli kim akıllı ben bilemedim. Deli değil akıllı yönetir bizi Dertlerimiz çoğalır hep dizi dizi Mutlak var akıllıda bir deli izi Kim deli kim akıllı ben bilemedim. “Buzlar Çözülmeden” atıp görkemliyi Yönetime getirsek üç zır deliyi Herhalde bilirlerdi bundan iyiyi Kim deli kim akıllı ben bilemedim.
44
ANLAMI KALMAZ Anlamı kalmaz ey dostlar anlamı kalmaz, Övünürsen hayrınla anlamı kalmaz. Anlamı kalmaz ey dostlar anlamı kalmaz, Sen yatarken çalışırsa başkaları Ve... Edersen emanete ihanet Hayrın kalmaz. Anlamı kalmaz ey dostlar anlamı kalmaz, Evet dersen her şeye HAYIR’ın anlamı kalmaz.
45
KÜFÜR Aldırma sana küfredene, ahlakı yoktur Ahlakı olsa bile inan, şerefi yoktur Küfrediliyorsa üzülme, gereği yoktur Senin küfredene verecek cevabın çoktur. Doğru insana küfredenin ya aklı yoktur Aklı varsa bile mutlaka izanı yoktur Gerçeğe saldıran kişinin doğrusu yoktur Bilesin, taşlanan ağacın meyvesi çoktur.
SENİ BEKLİYOR Kimisi sınırlarda şehit oluyor Kimi de zindanlarda hepten ölüyor TSK her cephede bedel ödüyor Ey Türk; sahip çık ordun seni bekliyor. Okyanus ötesinde molla kaçakken Genç genç subaylara hücre açarken Hem tutuklanıp hem cephede taşarken Ey Türk; sahip çık ordun seni bekliyor.
46
KUVVET Kim zayıfsa mutlak adalet ister Daha zayıflarsa eşitlik diler Zayıflar kuvvetli olmak isterken Kuvvetli, sineğin önünde titrer. Kuvvetsiz adalet bizce acizdir Acizlik duygusu bize gerekmez Adaletsiz kuvvet bil ki zalimdir Sevgi çiçeğine kuvvet gerekmez.
47
DÖRT KAPI Birinci kapı hava İkinci kapı ateş Üçüncü kapı da su Dördüncüyse topraktır. Dört kapı kırk makamın Birincisi şeriat İkincisi tarikat Üçüncü de marifet Dördüncü hakikattir. Şu hava şeriattır Ateşse tarikattır Su ise marifettir Toprak da hakikattir. Hakikati topraktan Balçıkla aldık Hak’tan Nefes alıp Çalap’tan Geldik biz Enel Hak’tan. Kuran-ı Kerim, Hicr Suresi 28-29 uncu ayetler: «Ben, kupkuru bir çamurdan, şekillenmiş kara balçıktan bir insan yaratacağım. Ona şekil verdiğim ve ona ruhumdan üflediğimde ona secdeye kapanın.»
48
HAKK’A NİYAZ Muhammed Ali’yi rüyamda gördüm Ahretten Can’ların halini sordum; Bin iken bir Can’da birleştik, derken Dünyada Can’lara bakıp ben soldum. Güruh-u Naci’ler nerede yitti Nesimi, Bedrettin boşa mı gitti Yarin yanağından gayrisi bize Durup dinlenmeden kahır mı etti. Dostlar, gönül denizinde yüzelim Muhammed Ali’de birlik sezelim Sevgimizi tane tane dizerek Kin, garezi akıl ile ezelim. Hünkar Hacı Bektaş Veli'n analım Kırk Budaklı Şamdan olup yanalım Makam-ı Hüseyn'e dara durarak Pirin himmetiyle Cem’e kanalım. Dört kapı kırk makam benim kaderim Hakka niyaz, halka hizmet ederim Kimseyi bu yolda etmeden heder Gürses yol bilenle yola gidelim.
49
ATIŞMA -1 Mehmet Yanar: Hak yolundan döner isen Doğru sözden şaşar isen Doğru bilip demez isen Gürseslim, kınarlar seni. Güvenç Gürses: Mehmet olup Yanar iken Doğru sözden dönmez iken Hak yolundan şaşmaz iken E-nel Hak’çı bulur seni. Mehmet Yanar: Fidanların orman oldu Öğütlerin derman oldu Kuralların ferman oldu Yanar unutur mu seni. Güvenç Gürses: Fidanları kuruttular Edep haya unuttular Bu milleti uyuttular Kemalistler bulur seni. Mehmet Yanar: Bir ölür bin geliriz Andımızı ar biliriz Arsız hesabın düreriz Aydınlıklar bekler seni. Güvenç Gürses: Ata’mıza biz söz verdik Kemalist duyguya erdik Bedenleri yola serdik Yolda canlar bekler seni.
50
Mehmet Yanar: Can canana kavuşmaz mı Uzak yollar yaklaşmaz mı Canlar Hakka ulaşmaz mı Hak yolunda bilirler seni. Güvenç Gürses: Bir can bine kurban olsun Türkiye’m Kemalist dolsun Gericilik daim solsun Ulusalcı bekler seni. Mehmet Yanar: Ulusuma şehit verdik Gazi olup şeref derdik Laikliğe bayrak açtık Zorlu günler bekler seni Güvenç Gürses: Böyle günleri çok gördük Zorlu bir tarih ördük Nice defterler dürdük Aydınlıklar bekler seni. Mehmet Yanar: Biz bizi bilir isek Bir araya gelir isek Akıl yolu güder isek Güzel günler bekler seni Güvenç Gürses: Şiirde vezni biliriz Hece sayar da geliriz Sekiz hecelik şiirler Yapma der bekler seni.
51
Mehmet Yanar: Kargadan bekleme sesi Acemi ne bilir vezni Vezin bilip yazabilse Kitapları bekler seni Güvenç Gürses: Memedim söyleme böyle Sen yine bildiğin söyle Üzülme sen aman öyle Üzer mi Gürsesin seni. Mehmet Yanar: Öğütlerin dinlemezsem Doğru bilip söylemezsem Hak yolunu göremezsem Sever mi Gürsesim beni. Güvenç Gürses: Üzüntüden oldum verem Ben kimim ki öğüt verem Dostlar için güller derem Tabi Gürses sever seni. Mehmet Yanar: Bir derdin bin olur bana Öğrenecek çok var daha Sana tek kelamım dua Üzermiyim Gürses seni.
52
ATIŞMA -2 Mehmet Yanar: Hırs galebe çalınca Yalakalar etrafı sarınca Liyakat geri kalınca Yürür Timurlenkler hep önde Güvenç Gürses: Makam için cahil çok hırslı olur Hırs varsa liyakat sonlarda olur Lidere yalakalık bir meslek olur Beyni Timurlenkler hep önde olur. Mehmet Yanar: Adalet kaldıysa rafta Eşitlik kalırsa lafta Baştacı olursa softa Geçmez mi Timurlenkler öne. Güvenç Gürses: Ulusalcı mapuslarda Domuz bağcı omuzlarda Yürütme yargıçla lafta Timurlenkler hepten softa. Mehmet Yanar: Sıvanmaz güneş balçıkla Yürümez devran, üç beş salakla Çıkılmaz yola ödlek, korkakla Timurlenkler bir gün mahkum olur. Güvenç Gürses: Olmadı Memed’im böyle Hecelerin eşit söyle Ödlek korkak nedir öyle Gürsesliler bekler seni
53
Mehmet Yanar: Haddimiz değildir söz söylemek Ustalarla bunca meşk eylemek Büyüklere yakışır hoş görmek Stajyerin bekler seni. Güvenç Gürses: Söze ne had gerekiyor Usta kim ki meletiyor Gürses bakıp Memedine Yanık yanık terletiyor. Mehmet Yanar: Yanar yanmış yandığınca Dörtlük dizer sandığınca Güvenç usta vurduğunca Kızarıklar bekler seni. Güvenç Gürses: Şaka yaptım Memed sana Sözümüz yok yanaklara Sitem etmeyesin bana Darılmadım ki ben sana. Mehmet Yanar: Gönül koymadım ki sana Söz olur mu ustalara Abim, ustam, öğretmenim Gürsesim oldun sen bana. Güvenç Gürses: Aman öyle olmasın ha Ömrümüz gitti bak aha Neler yapacağız daha Bak millet bekliyor aha.
54
Mehmet Yanar: Önce kendin bilmek gerek Varsa hata örtmek gerek Yanardan olmaz bir deva Milletime Gürses gerek. Güvenç Gürses: Memed sözü bağla gayri Bak rapor yaz diyor Hayri Millet hasta Gürses sayrı Haftaya oluruz gayri. Mehmet Yanar: Söz çıkmadan mecrasından Hak saklasın hatasından Yanar’a izin ustadan Gürses’ler çağlasın gayri.
55
MEVLANA, “Asil insan idare eder, Aciz insan şikayet eder, Basit insan iftira eder, Dürüst insan sabreder.” demiş. Bana göre ise; Asil insan problem çözer Aciz insan problem eder Basit insan kahreder Dürüst insan borç öder.
56
BİZLEDİR Bu düzende yazı yazmam diyenler Tahammül nedir ki hiç bilmeyenler Düzeni “pay yeri” diye görenler Yazmıyorsan yazma yazan bizledir. Propagandanı başkasına sat Sabrı bilmeyenler bağırır imdat! Biz demeyiz insan yaramazsa at Sabır etmiyorsan eden bizledir. Söz; değil bilene karganın leşi Hiç kazandı mı bak harici kişi Söylerim sana hep gönlümün eşi Söz bilmezler değil bilen bizledir. Sağ solu bırakıp dönelim öze Gürses’de karıştı şimdi bu söze Niçin çöp sokulur gören bir göze Gözler sözler değil özler bizledir.
57
UYAN-1 Uyuyan şu milletten cübbeyle çaldıkları Çoğalsa da softalar bitmiyor günahları Derisi yüzüldükçe feryat figan ahları Dinecektir halkımın, uyanınca safları.
"Fethullah Gülen halife olur!" (Habertürk Gazetesi köşe yazarı Serdar Turgut'un 25 Şubat 2011 tarihli yazısından)
UYAN-2 Ey halk, uyan artık gaflet uykudan Gelir istibdadın ayak sesleri… Okyanus ötesi kaçak molladan Yaratır halife köşe besleri.
58
SIR Aşk ile yaptığım ibadetimi Hakk’la Hak olduğum Cem’de halimi O ruh halindeki düzgün salimi* Birliğim gösterme sır elden gider. Kırk budaklı Kırklarevin önünde Kadınlı erkekli semah dönün de Hakk’tan alıp halka Canlar verin de Birliğim gösterme sır elden gider. Otuz dokuz olup kırkı bulunca Kırklar meclisine erip kalınca Ehli Beyt yolunda sona varınca Birliğim gösterme sır elden gider. Tarikat işidir yaparsan meyil Semah bir ibadet oyun hiç değil Mürşidin önünde Gürses ol eğil Birliğim gösterme sır elden gider. Herkese gösterme sırrı hakikat Baş konacak bir yol varsa marifet Yola girmek için gerek tarikat Birliğin gösterme sır elden gider.
*Salim
1 Eksiksiz, kusursuz.
59
AŞIK KUL FUKARA SEFİLİ DOSTLA HASBİHAL Kul Fukara: Eşinin değerin koca bilmezse Öyle kocanın da ! Söyletme beni Karıda kocasın için ölmezse Öyle karının da söyletme beni ggurses: Beş çocuğun tek tek avrat belerken Herif gidip kırıkları elerken Avrat tek başına bağı bellerken Yosmayla yiyenin ben çanağına. Kul Fukara: Adam Adam olaydı Eşe Sadık Kalaydı Aş ve Ekmek bulaydı Denemedi pezevenk ggurses: Söz her yerde söylenmiyor bilesin Kötü sözün senindir kendin eresin Dağılmış servetin tekrar deresin Dermeyen herifin ben çanağına. Kul Fukara: İçip içip azıttı Öyle böyle tozuttu Sinek gibi vızıttı Konamadı pezevenk ggurses: Ayıp değil böylesini behlemek Edepsize güzel küfür eylemek Kul Fukara dostla hiciv söylemek Edepsiz herifin ben çanağına.
60
TAŞLAMA -1 Saç süpürge ettim senin yoluna Bilmedin kıymetim herif sen benim Bu ne biçim avrat dedin sonunda Görmedin değerim herif sen benim. Her sabah önce ben yataktan kalktım Üstüne başına her gün ben baktım Yetmemiş gibi de kravat taktım Bilmedin değerim herif sen benim. Aşını işini yapardım senin Yunmak isteyince yıkardım tenin Ben besledim oldu kocaman enin Görmedin emeğim herif sen benim. An avradım dedin ansa sen karı Birken iki oldu evdeki darı Birikti buğdaylar hep sarı sarı Bilmedin emeğim herif sen benim. Toplumun içine çıkaran benim Edepte benim ben işte de senim Sararıp soldu hep benim şu tenim Görmedin emeğim herif sen benim. Ben bilirim kadın eşit erkekle Kıymetim bilirsin beni terk ette Gürses’in diliyle sözün herk ette Bilirsin o zaman değerim benim.
61
TAŞLAMA -2 Bir yığın asbabı yığdı önüme Ütü yap dedi de ben bilemedim Bir de huylu dedi evin avradı Bu nasıl huymuş ki ben bilemedim. Avradın iyisi evinde kalan Değildir herifi hep lafla dalan Erkeği sokağa kavgalı salan Avrat değilmiş de ben bilemedim. Bir heriften başka herif görmemiş Böylece eziyet hiç de sürmemiş Bir yufka ekmeğe dürüm dürmemiş Dürümsüz şu avrat ben bilemedim. Evdeki avradın çenesi düşük Ağzı kapı gibi sanki bir eşik Sözleri sallayıp yapıyor beşik Bu avrat geveze ben bilemedim. An istedi, an getirdim anına Her sözle can kattım tatlı canına Kaç sefer de vardım ben de yanına Sevimsiz avratmış ben bilemedim. Bir avradın önü sonu ayandır Anlayan avrada sözüm beyandır Avrattan korkmayan koca hayvandır Bu avrat çobanmış ben bilemedim. Bu sözlere aldırmaz er olan dişi Zannetme bu sözler Gürses’in işi Her şeyi avrattan bekleyen kişi; Hayvanmış dediler ben bilemedim.
62
DÖRTLÜKLER Özgürüm ben sevince, Esirim sevmeyince. Başka biçim istemem Canan’ım sevmeyince. ********** Canan’dan meşk geçerse Gün gelir aşk da geçer, Ok yiyen şu kalbimden Canan aşkı zor geçer.
63
OLDU Otobüse binen gençler koltukta Horlayıp uyurlar hep bir solukta Seksenlik ihtiyar daim ayakta Şu gençler yaşlıya hürmetsiz oldu. Evladı işinden eve gelince Anası ocağa yemek sürünce Nasıl geçti günün diye sorunca Soruya cevabı duyulmaz oldu. Erken ağırmıyor herkesin kaşı Evladın da gelecek seksene yaşı O zaman alacak aklına başı Edep ve terbiye bilinmez oldu. Verilen öğüdü arkaya attı Evlatlar aile sevgisin sattı Aile kurumu çamura battı Ailede birlik görülmez oldu. Eskiden sevgimiz ne kadar boldu Sivili askeri korkuyla doldu Nice gençlerimiz sararıp soldu Bunların hesabı sorulmaz oldu.
64
BANA NE… Hüznü akar bulutların yağmura Damla damla döküldükçe çamura Bekletilen sevgi döner hamura Yağmurdan çamurdan yelden bana ne. Keder taşısan da koca hangarla Uzun hava çalınmaz ki tamburla Yaşayamam korku denen kamburla Tamburdan hangardan yükten bana ne. Akıl daim akar ehil özüne Sevgi ile inilir gönül düzüne İnanılmaz kara cahil sözüne Sevgiden gönülden sözden bana ne. Gidilir mi karanlığın peşinden Bir hırka bir lokma olan işinden İnsan ayrılır mı gönül eşinden Hırkadan lokmadan işten bana ne. Bir avuç çaputu put görenlere Bir perde altında saç örenlere Güvenmem putlarla yüz dürenlere Çaputtan perdeden puttan bana ne. Gönüle girmeyen Hakk’a eremez Cennete çalışan gönle giremez Bilene huri ve gılman verilmez Cennetten gılmandan kârdan bana ne. Devrimler kurudu yobazlar azdı Eskiden yobazlar ne kadar azdı Uyardıkça sözüm sanki bir sazdı Uyuyan yığından külden bana ne. Yobazın gittiği menzile gitmem Atatürk devrimin geriye itmem Gürsesim yükseltir suskunluk etmem Yobazdan abazdan kazdan bana ne.
65
ANLATTI Bulutlar ağlarken sevgilisine Dereler çağlayıp aşkı anlattı Çamurlar elbise dikerken şehre Seller de coşarak aşkı anlattı. Göz yaşı sel olup akınca şehre Caddeler sokaklar aşkı anlattı Dereler birleşip akınca nehre Sel olan yürekler aşkı anlattı. Deli gönlüm coşup coşup çağlarken O gözler o diller aşkı anlattı Bir canımı bin canıma bağlarken O tenler o canlar aşkı anlattı.
66
ZAMANLA İçimi boşaltıp terk edip beni Kalbimle oynadın vefasız seni Yalnızlık yoluna dönmeden geri Dağılan kalbimi toplasın biri. Seninle yaşanan bir rüya imiş Güneşle rüyalar son bulur imiş Gidenler bir daha gelmiyor imiş Her yangın sonunda hüzün var imiş. Sanki bülbül idim güle aşıktım Güle kırmızı renk veren aşıktım Sahte elbiseni görmez aşıktım Tenini can sanıp ona aşıktım. Her yalan söz unutulur zamanla Kalpler kırılsa da onar zamanla Gürsesin göz yaşı kurur zamanla Her yara da kabuk bağlar zamanla. Ne kör bülbülmüşüm dikene kondum Göğsümde dikenin, sararıp soldum Gül sandım da senin dalına kondum Emdin kanlarımı sararıp soldum.
67
BENİ Bu günden önceki yaşanan ömre Söylemek isterim ben sözlerimi Yukarıdan gelen ilahi emre Göstermek isterim ben közlerimi. Bir olup ikiniz beni üzdünüz Dertlerimi bir bir ipe düzdünüz Karşıdan bakarak bir de süzdünüz Ne yaptım da size attınız beni. Bıçkı olup kıymık kıymık biçtiniz Yetmeyince tüm sevincim içtiniz Dediniz; olmazsak siz de hiçtiniz Hiç edip kenara attınız beni. Çocukken koparıp gonca dalımı Sormadınız bana benim halımı Silerek esvaptan renkli alımı Rengimi sarartıp attınız beni. Esmek ister iken karlı dağlarda Ben yürürken tenim ile yollarda Yükler taşıtarak benim kollarda Belimi bükerek attınız beni. Dünyada yaktınız size yetmedi Bana yapılanı düşman etmedi Gürses’in şu sesi size yetmedi Yakarak rüzgara attınız beni. İkiniz bir olup sattınız beni Yetmedi mezara attınız beni Terazi kurarak gerçek alimde Sarrafça dirhemle tarttınız beni.
68
NE GELİR Müminlere yolu ehiller verir Ehiller de gönül evinden gelir Okuma bilmezse canlı Kur’an’ı Mümin ehil olsa dilden ne gelir. Yolundan azgınlar kötülük yapar Günah sevap bilmez haramı kapar “Dört kapı kırk makam” bilmezse insan Şeklen adam olsa elden ne gelir. Yezid oğlu Yezid olan dünyada Ne helale bakar ne de nikaha, Muhammed Ali’den olmazsa maya Mümin ehil olsa belden ne gelir. Ali gibi güzel söz söylemezsen Yanlışı gönlünle sen eylemezsen “El, Bel, Dil” diyerek öz söylemezsen Güzel söylesen de özden ne gelir. Molla Kasım gibi cahilce öyle Çeyreği görmeyip bütünü gör de Gürses, Yunus gibi doğru söz söyle Bütün görmez isen elden ne gelir.
69
HÜSO Cafer’in oğlu olup Yeni doğdun sen Hüso Baba mesleği alıp Camcı oldun sen Hüso. Karakışta doğdun sen Bir yaş daha aldın sen Cam ve çiviler satıp Tüccar oldun sen Hüso. Aralık sonda doğdun Bir yıl kayıpta oldun Bir hafta bekleyip de Bir yıl kazansan Hüso. Ah… ah Hüso, vah… Hüso Daha dün çocuk iken Saçın ak oldu Hüso Torun torba der iken Yaşın geçti bak Hüso. (Bu şiir Hüseyin SÜMEN'e yazılmıştır)
70
EFSANE Bülbül efsanede bir güle aşık Bülbülün kanıyla kızarır maşuk Öttükçe hayatı son bulan aşık Ecele giderken, yaşıyor maşuk. Efsaneye göre solgun bir ak gül Bülbülün maşuku gonca olan gül Açar seher vakti goncasın bu gül Bülbülün namesin çıkarandır gül. Bülbülün kanıyla aklar al oldu Gülün goncası da al ile doldu Vefakar bülbülse bir güle kondu Gülün tüm rengi de al ile doldu. Al gül efsanesi devam ederken E.. dedi sarı gül çok da derinden Altının cevheri burdan giderken Rengini ben aldım onun elinden. Moru ve pembesi sıra bekledi Derken birkaç söz de onlar ekledi; Bizce bülbül kördü kondu dikene İnanmayın her efsane ekene.
71
KİM? Akıllılar, “Deliye, her gün bayram” diyorlar.
Akıllı ya bunlar, “akıllı akıllı” her gün birbirini yiyorlar.
Sonunda onlarda “Her gün bayram” diyorlar.
72
GÖNÜL ALEMİ Gönül aleminde seyran eyledim Ne tenleri gördüm ne de kinleri O alemde dinleri bir eyledim Ne firavun gördüm ne de cinleri. Her iki alemde insana erdim İnsanı kamile bir bina ördüm Binaya bakınca alemi gördüm Ne inleri gördüm ne de kinleri. Alem aynasını tuttum yüzüme Göründü gerçek alemim gözüme O alemi salkım yaptım üzüme Ne küfleri gördüm ne de üfleri. Yedi kere geldim ben bu aleme Altı sefer rast gelmedim zalime Sonunda da denk gelince alime Ne cahili gördüm ne de cehlini. Ne kızıla kızdık ne de sarıya Ne akına koştuk ne de karaya Din ve ırkı aldık hep bir araya Ne ırkı ayırdık ne de dinini. Her seferde aynı duyguyla sevdik Ne canı kandırdık ne de tenini Gürsesle insanı kamile erdik Ne cehlini ezdik ne de ehlini. Kitap öncesi de insanlar vardı Gönülde dolaşan hep aynı kandı Dinler için nice insanlar yandı Ne yakana güldük ne de yanana.
73
FARKETMEZ Doğru olanı ok diye atarlar Eğri olanları yayda tutarlar Aman fakir olma çabuk satarlar Bir derdine bin dert durmaz katarlar. Fakir aç kalırsa mide kanlanır Zengin aç olunca rejim sallanır Ar damar olanın yüzü allanır Zalime tükürsen yağmurdur sanır. Ten ölünce derler fakire yallah Can veren de Allah, alan da Allah Zengin de, fakir de bir olur Vallah O can sende kalmaz, gidecek illah.* Güzel söz kolyesin sen göğsüne tak Söyleyene bakma, söylenene bak Tatlı sözler ile dost gönlüne ak Sevgi ateşini sen orada yak. Ten ölünce can gidip Hüda’ya akar Gürses ölen tene uzaktan bakar Dünyada zenginlik günah eksiltmez İnan ve inanma orda fark etmez. *illah : ille
74
BARIŞ Yıldan yıla yaşlandık başımızdaki akla Kadınlar başın örttü bir avuçluk çarşafla Seksen yılda bu ülke ne hale geldi anla Türk genci devrimleri koru gönlünde sakla. Atamızdan emanet güçlü bir devlet kurduk O güzel duyguları milli bedende bulduk. Önümüzde olmalı yeni parlak ufuklar Ne yazık üstümüzde kara kara bulutlar. Fen, en iyi tarikat getirdik ülkemize Gerici tarikatlar lazım değildir bize Daha önce başardık, yine de başarırız Allah akıl verirse milletçe hepimize. Türk Milletiyiz biz kazandık şeref ve şanlar Bizlerdik çağlar boyu üç kıtayı aşanlar Atatürkçü gençliğin özgürlük geninde var Özgürlüğün kıymetin dağ taş kuş bile anlar. Haydi Türk'ün gençliği yine dağlar aşalım Atatürk’ün yoluna bağlı kalıp coşalım Dünya ve yurtta barış olsun bizim yolumuz Barış bayrağımızla yarınlara koşalım.
75
DOST Gerçek dost bulmaya ben çok arandım Dost bulmak isterken korlarda yandım Arınmak isterken sözle tarandım Gövdeyi ararken yapraksız kaldım. Dostluk, bilenlere dalda goncadır Bilene bir dostluk candan öncedir Dostluk yolu her yoldan da incedir Dosta dost olanlar gelin beriye. Dosttun dost sözleri birer kredi Sefih* olan dostlar çabuk eridi Gerçek dostlar ise sağlam ser idi Dosta dost olanlar gelin beriye. Dost ile hoş olur muhabbet özü Çok doğru oluyor dostların sözü Dostu olmayanın kör olur gözü Gürses’in dostuna sönmesin közü. Korkutur beni dostsuzluk tasası Dost sözleri sanki altın kasası Olsun isterim dost hava sahası Dostun bir sözü bin altın pahası. *sefih: Zevk ve eğlenceye düşkün, uçarı.
76
BU GÜN Yağan yağmurdan mı yoksa buluttan Kafan çok karışık bir hoşsun bu gün Seçkin candan çıkıp kaçar hayattan Kafan çok karışık bir hoşsun bu gün. Beyninin içinde sanki balık var Balıklar içinde sazan alık var Oltanın ucunda takıldı kaldı Kafanın içinde bu gün bir hal var. Duygular uçuyor sanki turnalar Kafanın içinde öter kornalar Yetmemiş gibi de çalar zurnalar Kafan karışık mı sende bir hal var Dünyayı sen taşıyıp mı yoruldun Yorgunlukla teni hücreye koydun Seçkin Candan Gürses ile soruldun Yeğenin başında bu gün bir hal var. Eline alıp da oynatan mı var? Yoksa kahpe dünya tek sana mı dar... Herkes bu dünyada atıyor bir zar Alınan her nefes bilene bir kâr.
77
SEVGİLİ-1 Anlamını bilmedin söylenen onca sözün Sanki söğüt ağacı senin o güzel yüzün Gözlerimi kapattım görmemek için seni Hayalin hiç gitmedi görmez iken de seni. Trende cam kenarı yalnızlar yeri sandım Gönül seyahatteyken cam kenarına daldım Yalnızken başım camda, omzuna başım koydum Her başa cam kenarı bir omuz gerek duydum. Elime aldığım sen, yüzüme sürdüğüm sen Neye baksam, ne duysam, her güzel şey yine sen Gönülde sen, camda sen, seyahatte yine sen Gürses için bir omuz gerekirse yine sen.
SEVGİLİ-2 Sevgi haramı değil helali arıyorsan Sevgimin olduğuna bakıp da kalmıyorsan Sana haram mıydım ki helal arayıp gittin Yüce sevgime rağmen sen ki gözümde bittin. Sevgi bir fener derler hem yanar hem de söner Gürsesin de, aşkınla hayatı tümden söner Şu kalp bir değirmendir senin aşkınla döner Ne yapayım sevgili, bana sen bir yol öner. Sandım ki, buğulu camdaki harfler gibisin Harfler silinirse gönlümden, sen bende hiçsin İsterim ki ecel kalbimden sevgini silsin Verdiğin bu acılar bana böylece dinsin.
78
BÖLMEK İSTERLER Halının çeşitli deseni var ya Her desen çeşitli renklidir de ya O desende renkler güzelliktir ya Güzelliğe bakmaz yolmak isterler. Bir gövdeden türlü dallar çıkar ya Her dalda yaprakla meyve olur ya Gövde dal ve meyve bütünlüktür ya Bütüne bakmazlar kırmak isterler. Hitit, Eti, Asur, Sümer, Lidya’nın Pers, Roma, Selçuklu, Moğol, Osman’ın Günümüzde bir bedende durmanın Faydasın bilmeyip silmek isterler. Sen dilini ben dilimi konuşsak Ben Ali’ye sen Osman’a kavuşsak Enel Hak’la bir gönülde buluşsak Güzel geçinirken dalmak isterler. Topraktan alınan nimet paylaşmak Ayrı ırktan gelip güzel anlaşmak Mümin olup bir kazanda kaynaşmak Bilmez Ayet emrin bölmek isterler. Tarihte çok oldu, böl parçala yut Böylece düşersin yüksekten de küt Kim diyor ki sana çok kötüsün Kürt Sen Kürt ben Türk diye bölmek isterler. Gürses olmayacak bölenler ile Bin yıldır yaşıyor senler ben ile Baş gövde kol bacak tüm vücut ile Bölünmek istemem bölmek isterler.
79
KURT İLE KOYUN Koyun kurtla otlanır Kurdu koyun dost sanır Kurt karnı acıkınca Koyun kurda tatlanır. Şeklen koyun andırır Bazen melek sandırır Kurt koyunu kandırır Sonra ete bandırır. Kıvırcık dalgıç sakız Koyun sandı bir tekiz Yaptı bir okus pokus Bir de baktık biz yokuz. Bizler kurda ütüldük Koyun olup güdüldük Teker teker didilip Kavurmalık edildik. Gürses uyuru ganır Zalim kurdu tez tanır Millet uyur gezerse Kurt kendin çoban sanır.
80
KURBAN İBADETİ Abdesti almakla sevap mı olur Can temiz değilse abdest mi olur Kendi kanınla abdest almazsan Ten gerçek abdesti almış mı olur. Hallac Nesimi ve Pir Sultanları Şeriat kurban etti o uluları Ulu kanlar parmağında kasabın Mahşer günü sorulacak hesabın. Kan, abdest almakla çıkar mı elden Tanrı bizi korusun el bel ve dilden Şekil Müslüman’ı özde münkirden Gerçekte kasap mı, kurban mı olur. Koç kurban etmekle bayram mı olur Günah sildim diye seyran mı olur Kurbanla tığlanıp kurban olmazsan Kestiğin kurbanda hayır mı olur.
81
ÖLÜMSÜZLÜK Diyorsun ki ölmeyecek misin benle. İnsan bu kadar severse bir de erkekse sevilir mi ölüm senle. İnsan iki tercih arasında kalmamalı ya sevgi ya ölümü almalı. Ama mutlaka; ölümde değil de ölümsüzlükte kalmalı. Ey ölümsüzlük! Göz nurum, alınyazımsın, sevgi olmazsa karayazımsın.
82
DÖRTLÜKLER Niçin ağlıyorsun arkasından Sevmiyorsa seni gitsin bırak, Bulana kadar seven birini Sen, herkes gibi yaşamana bak. ********** Eline bir ayna al bir de tarak Süz konuş sözlerin olmasın kalak * Leylek gibi lak lak ediyor yalak ** Sen de yalak gibi olma bir balak.***
* kalak : Ot yığını. **yalak: İkiyüzlü, tutarsız . ***balak:Sulu çamur.
83
SENİ Çoğunluğun baktığı yere bakmazsan Gözüne mil çekip körlerler seni Şeyhlerin sözüne bir söz edersen Dilini haşlarlar keserler seni. Ağalar beylere hırsızdır desen Üç kuruş parayla harcarlar seni Kölelik yapmaz da baş kaldırırsan Sabana kağnıya koşarlar seni. Namus nerde diye söze başlarsan Recm ile kuyuda taşlarlar seni Yalan söylemeyip doğru söz etsen Başını keserek ezerler seni. Bu devir bu devran hiç böyle gitmez Doğru olur isen canın hiç yitmez Gürsesin bu sesi kessen de bitmez Gün gelir rahmetle anarlar seni.
84
REHBER Medya maymunu Mehmet Ali Erbil, ekran da “Orada mum söndü mü yapıyorsunuz” demiş. Düşünme bilmeyen beyinleri sanki zar O beyinlere kan akan damarlar da dar Kırk meydanda kırk cem yapak senin ile yar Görür dar kafalı insan böylesi’n ar. Burunlar büyük erişilmez kaf dağları Kendilerince yol bilmişler safsataları Sevgi bilmez, aşkı bilmez dar kafaları Aşk ve sevgi korkutuyor o softaları. Dost dediğin Haktan alıp halka salmalı Mümin olan herkes kendine dost kalmalı Gürses’im serinde, laf yerinde durmalı Dört kapı kırk makam bize rehber olmalı.
85
KURBAN Kurbanı bahane eve etliğe Bıçak alan koyunlara dalmasın, Kavurma yemeye kurban alanlar Huzur-u mahşeri elde sanmasın. Ben kurban bilirim adı adaktır Adak kula korucu bir sadaktır* O da bize Yaratan’dan kadaktır** Et için kan alan bizce bataktır. Et için kesilen kurban elene Bir hurma kurbana eşit bilene Kan gösterip çocuk verme kedere Muhtaca gitmeyen kurban hedere. Kurbanın amacın kim ki bilendir Hak yoluna boynun daim eğendir, Gürses der ki; ben kurbanım bilene En üstün varlığı içten sevene. *sadak: İçine ok konulan torba veya kutu biçiminde kılıf **kadak: Küçük kardeş.
86
OLUR YA… Padişah devrinde Bektaşi baba Üstüne giyinmiş kalın bir aba Vakit çok erkendi hemi de saba Onu kovalayan zabitse kaba. Korkuyla Bektaşi eve sığınır Benzi solar ödü kopar yığılır Bir eşine bir kendine bakınır Karısından bile korkup sakınır. Bektaşi korkusun hanıma söyler; "Padişaha eşek keserek beyler Cümbüş yapar iken zevk sefa eyler Beni keser diye korkmuştum keyler." * Karısı der; "kesilirse bu eşek Üzülme sen hazırladım bir döşek Niçin kaçtın değilsin ki bir eşek Korkacaksa korksun aha o eşek. Havas** giyinirken eşek soyunur Eşek bu haliyle daim soyulur Küplerine çil çil altın konulur Bu soygunu göz görürse donulur.” Bektaşi zulümden dergaha koşar Unutur soygunu cemlerde coşar Kırk yıl o dergahta hizmette pişer Enel Hak diyerek yollara düşer. Bir bakar ki devir devran değişmiş Padişah yerine sultanlar geçmiş Yine de zabitler eşekler kesmiş Sultanın her biri ayrı bir hiçmiş.
87
Bektaşi der; "hele bakın bacılar Nedir sizin çektiğiniz acılar Gürsesini yükselt karnın tok olur Eşeğin sırtına binen çok olur. Eşeğe eziyet eden o beyler Sen akıllı olursan yoldan mı eyler, Eşeğin yerine konulan ey halk Uyan artık sen, haydi ayağa kalk." *key:İri saman **havas,: Kendilerini halktan ayrı ve üstün sayan.
88
ÜZÜLME Bir iyilik yap sen kendi kendine, Sev kendini kardeşim, Gerisini düşünme. Seni bırakıp gidene sakın ha sakın gözyaşın harcayarak üzülme. Boş ver, Gidenler üzülsün gönüllere sığmaz sevgine. Bir iyilik yap sen kendi kendine, İnsanı sev sonsuz sevginle. Ve... boş ver gerisini düşünme, Kötüler kötülüklerini düşünsün eremedikçe insan nesline.
89
KASIM Takvim; yıllardan iki bin onu, gösteriyor günlerden Kasım onunu. Yine geldi on Kasım, Dağ başlarını dumanlar sardı İnan ki Yüce Atam yokluğunla cumhuriyet çocukları öksüz kaldı. Her on Kasım’da “Gümüş dere durmaz akar” devrimlerin devrilmeye çalışılırken bukalemun bedenler uzaktan bakar. Cumhuriyet gençliği “İzindeyiz” diyerek devrimlerinle sel olur akar. “Sensiz gelen her on Kasım'a; Yer ağlar gök ağlar bayrağım ağlar, Mustafa Kemal’im yok diye içim kan ağlar” demiyor, ağlamıyor, üzülmüyoruz inan. İnadına, Gürsesimizle sesleniyoruz; “Yüz yıl geçse de aradan Yetmiş milyon Anadolulu anadan Yetmiş milyon Devrimci gönderir Yaradan.”
90
HÜNER (!) Hiç çaba sarf etmeden para kazanmak hüner Millete zulmedip de etmez görünmek hüner Her türlü menfaati mubah gösterir iken Kul hakkı yenmez deyip doğru gözükmek hüner. Alın teri kutsaldır diye diye bağırıp Şu halkın boğazından lokma almaktır hüner Yönetene padişah millete de kul deyip Yüze karşı gülüp de arkadan vurmak hüner. Bayrağı yırtmak için Cemevi’ne saldırıp Vatanı bölmek için plan yapmaktır hüner İftira dedikodu yalana yalan katıp Milletin evladına küfretmek bütün hüner. Sağcıyken solcu olup solcuyken de sağ vurup AB’nin kapısında yıllarca durmak hüner Abalının sırtına borçları katmer katmer Biriktirip sonra da “deh deh” demektir hüner. Doğru düzgün çalışıp haramı bilmeyene Görevin bitirmeden dünyadan gitmeyene Etrafına yalanlar söyleyip ütmeyene İçinden salak derken “Aferin” demek hüner.
91
DÖRTLÜKLER Medeniyet oluşur eğer yön doğru ise Çoğalır sarık cüppe meşrebin eğri ise O meşrep o hayale “Hür Adam” aratılır Yapılan bu filimle ümmetçi yaratılır. ********** Sıhhatin yarısı kederle gider Kalan yarısı da sana mı yeter Sıhhatsiz kalmaksa ölümden beter Sen yapma sağlığın boş yere heder.
92
ATIN At sırtından tam attı O ne coşkulu At’tı, At, at iken bildi de Onu sırtından attı. Çürümüş fikirleri Gürsesle ve onurla At bile beğenmeyip Sırtından yere attı. Acemi seyisleri Sırtından cihan atım “Hoş ve temiz” (!) demeden Tepip üstünden attı.
93
SEN-1 Yemine riyaya bu gönlüm çok tok Doğrunun ispata ihtiyacı yok, Bu akılla sen çok yorulursun çok… Şu cahil kafana bu sözümü sok.
SEN-2 Kafa kol gövde bacak baştaki akıl da sen Canlı sen cansız sen, şu insanı kamil de sen Cennet sen cehennem sen, bütünde kainat sen Ali sen Muhammed sen, bilirsen kendini sen.
94
KİM DEMİŞ… “Vücudun merkezi kadına göre yürek, erkeğe göre etek” miş. Asla… Merkez; ne erkeğe etektir, ne kadına yürek. Vücudun merkezi; Cahilde etek, Ehil’de Öz’dür, Yiğitte de yürek.
95
GIYBET Siyasi partiler geleneksel bayramlaşma çerçevesinde heyetler halinde birbirini ziyaret ettiler, ziyaret bitince bir vekil gidenleri çekiştirdi. (Basından)
Dedikodu yapan toylar görmez ki; "Odalar" isimli sure esini* Ehil değil ise cahil bilmez ki; Kuran'da haykıran Allah sesini. “Hucurat on iki”** der böylesine; Kardeş ölü eti girse midene Sözü bile tiksindirir bilene Yapmayasın dedikodu aleme. Dinci ile dindar ayrı görmeli İnanç şekil değil özdür, bilmeli Allah emirlerin mümin görmeli Dedikodu yasak, herkes bilmeli. Ölü eti yemez insanın seri*** Dedikodu değil bayramın yeri Gürses derki dönmez sözünden geri Özü sözü doğru yiğidin eri. *es:Fayda ***seri: Dinç kimse. **HUCURAT suresi 12 nci ayeti: " ... Birbirinizin kusurunu araştırmayın. Biriniz diğerinizi arkasından çekiştirmesin. Biriniz, ölmüş kardeşinin etini yemekten hoşlanır mı? ..."
96
HÜLYA Ulusalcı bu ülkenin yarısı Atatürkçü olur asker karısı Yüzde elli sekize olsun darısı Gözümüzde Hülya bir bal arısı. Teşkilat denince orda Hülya var Elde dilde tende yolda Hülya var Dernekte mecliste Cem’de Hülya var Görevde hedefte daim Hülya var. Baba eğitimci Hülya eylemci Karanlık yobaza karşı devrimci Gürses’in övüncü ve de sevinci Bil ki Hülya kızdır, duru söylemci. Bazen hayalsin sen bazen de nursun Hülyamız gönülde her daim dursun Sekreter soyunda gelinsin, ussun Senin güzel huyun bilenler sussun.
97
24 KASIM Başbakan öğretmenlere “araba almayın ev alın” dedi. (Basından)
Gittikçe zayıflıyor öğretmenin eni Açlıktan nefesi kokar sararır teni Ev mi alsın öğretmen… güldürmeyin beni Bir aylık maaşıyla geçindirmeli seni. “Ev” mi?... Elbise alacak parayı bulmak Sınıfa girip de dertlerinden soyunmak Üç kuruşluk maaşıyla karın doyurmak Kolay değil bu ülkede öğretmen olmak.
Hem medeniyete doğru durmadan koşmak Hem de cehalete karşı ayakta durmak Ölmemiş ölü ve kör gözleri kurtarmak Kolay değil bu ülkede öğretmen olmak.
98
PAZARDA İsteyen istediğini satmalı kurulan şu pazarda. Karşılıksız sevgiler de Sıra sıra dizilmeli hayat tezgahında, Ve satmalı insan karşılıksız sevgisini hayat denen pazarda. Tezgah altı olmamalı tek yanlı sevgi, gitmeli tezgah üstü layık olduğuna Ve... Çürüyüp kokmaktansa varsın gitsin üç kuruşluk sevgi kurulan pazarda. Üzülme... Seni çürüteceğine satarak kurtuldun işte tek yanlı sevgiyi şu hayat pazarında.
99
AFFET GİTSİN Bazen düşünüyorum Affetmek mi yoksa ceza mı diye. Üzer miyim kendimi Ceza verdim diye, Affedersem kızar mıyım kendime. İntikam almak için ceza düşünüyorum, Ve buluyorum en güzel cezayı kendimce; Gülüp geçmek... Kesinlikle ver bu ceza diyorum kendime. Sonra düşünüyorum affetmek mi ceza mı diye… İkisi de Aynı diyorum, o halde intikam niye… Ve duruyor düşünüyorum ceza niye. Vur diline kilit sus diyorum kendime sus ki dayan… Sus ki ders alasın yan ki olgunlaşıp insan olasın. Sonuçta düşünüp diyorum ki; Taş olup eriyeceğine toprak ol da dayan…
100
BİR YANIM Şu deli yanımla duyguyla coştum Akıllı yanımla mantığa koştum Birisi yok iken ben de bir hoştum Bir yanım akıllı bir yanım deli Kuşun kanadıyla gelen yazıyı Ak kağıt üstünde harfler kazıyı Kalem yaptım pancarların pazıyı Bir yanım akıllı bir yanım deli. Bazen boz bulanık suya yanarım Arı su iken ben derin dalarım Bir çocuğa bile bazen kanarım Bir yanım akıllı bir yanım deli. Yeşil bahçe olup meyve veririm Gönül bahçesine çabuk gelirim Şeker olur da ben çabuk eririm Bir yanım akıllı bir yanım deli. Derdi bohça edip ben düremedim Hayatın sırrına ben eremedim Gürsesim deli kim ben bilemedim Bir yanım akıllı bir yanım deli.
101
YENER ŞİDDETİ ŞİİR Köroğlu’nun narasıyla Ayvaz olur koşar sesim Acının olduğu yere, rüzgar gibi uçar sesim Çağımın sorunlarını insanlıkla duyar sesim Şair nedir bilmem şiir, çizgi olup coşar sesim. Zulam akıl, duygu yüküm, büklüm büklüm çıkar sesim Ekşimiş yoğurt görünce, ak süt olup döker sesim Seher vakti Ali’lere öyküm de var şiirim de Bölük pörçük hikayem var, hakaret yok şiirimde. Şu senin mi, bu benim mi, bakmayalım tek tek ize Marifet kapısı'n olan şekle bakmaz girer öze Ehile dilenciyim ben, cahillerle girmem söze Kavga dövüş etmeden biz, inelim insanca düze. Ceset olup Öztoprak’ta seslenerek İmdat desen Sana koşan bulur musun, gürleyip seslerin esen Gürses olarak üçüncü, çok yoğurtlar sen de yesen Öztoprak avşarla* olur, hep pekmez ekşisin kesen. *avşar: Pekmezin pişmeden önce şiddetle kaynaması Not: Bu şiir Ali Öztoprak ve İmdat Avşar isimli dostlara yazılmıştır.
102
ÜMİT KIRMA Ey kör, Kuran bilmeyip de karşıma çıkma O çirkin iftiraların kimseye atma Allah sözü çok güzel yalanlar katma Cennete girmek için günahlar satma. Ne sofuyum, ne isyankarım, ne de dinsiz Allah sözün bilmeyene kızarım dilsiz Severim Ehli Beyt ve de Kuran’ı sessiz “Oku” ayetin bakarsan O Rabbim eşsiz. Milletim tek, dinimiz tek ülkümüz tekdir Dinler ve millet üstüne sevgiler ektir Yaratılanı sev çünkü Yaradan tekdir Güzel ahlak vermek için sevgiler ektir. Cahiller din ve kitabı kurtuluş sandı Dört kitap dört dinden önce insanlar vardı Damarlara pompalanan da hep aynı kandı Adem’de kitaplar yokken Tanrı’yı andı. Adem oğlu Habil’im ben, Kabil’i bilmem Dünya güzellerle dolsa elimi sürmem Adem oğlu Habil’im ben sevgiyi dilmem Kabil soyundan gelip de nefreti gütmem. Belki tek sahip olduğun yabana salma Ne inanırsa inansın ümitler kırma Bilmediğin konularda derine dalma Sen git işine bak bilgiç, günahkar olma.
103
OLUR Akarsular şarap olsa O şarabı Hayyam bulsa Dünya şarap ile dolsa İçmeyenden Hayyam olmaz. Dünya şarap ile dolmaz Şarap içen cahil kalmaz Hayyam gelip kral olmaz Her insandan Hayyam olmaz. Ne akarsu şarap olur Ne de Hayyam kral olur Olsa olsa şu dünyada Kamil insan Hayyam olur.
104
BİZDEN SİZE Kötülüğe hiç yer yoktur Bizden size bizden size İyilikler pek de çoktur Sizden bize sizden bize. Sevgi bağı sel eyledim Gönül sevgisin söyledim Sevgim kölen olsun dedim Bizden size bizden size. Özde, sözde bir olursa Doğrulara önde eğil Biz biliriz kime değil Bizden size bizden size. Bilir bilmez atmayalım Kara cahil bakmayalım Çamur çaylak akmayalım Bizden size bizden size. Ehle cahil insan demek Tok insanla öğünlenmek Cehalettir böbürlenmek Bizden size bizden size . Güzel sözler bağlayana Coşup coşup çağlayana Güzel söze ağlayana Ben söylerim anlayana. Bu yollarda dost eyledik Ali’m sana Ali’m sana Sen hiç bakmayasın bana Ben bakarım bana bana.
105
SARHOŞ İçip içip de sarhoş olmak gerek mi Tadını bilmek için tatmak gerek mi Faydasın görmek için almak gerek mi Şarap özün içmeye Hayyam gerek mi? Hem iç hem sözleriyle Hayyamı da an Mey çıkınca şişeden Hayyam geldi san İçince bade elden o şaraba kan Ayıkınca kafan olacaktır dan dan. Cennettesin farz et Kevser Şarabı’n iç Dost ve düşman olanı sarhoşken de seç Dikkat et düşüp olmayasın sen bir beç Gürses Sırat Köprüsü’n o halinle geç. Dünya oynaşma değil kaynaşma yeri Bir kadehle devrilir şurda serseri Aklı al da gör geride kalır deri Akıllı içersen gel durma sen geri.
106
OLMAYINCA Pancardan helva yapılmaz Pancar şeker olmayınca İnsanın ehli bulunmaz İki sözü olmayınca. Yağ tavada eritilmez Ocakta köz olmayınca Bülbül güle getirilmez Yürekte aşk olmayınca. Çiçeği meyveye dönmez Baharı yaz olmayınca İyiler kötüyü yenmez Sırtı sağlam olmayınca. Sözün özün bir olamaz Gönül aşk ile dolamaz Tenler can ile kalamaz Hakikatin olmayınca. Şeriat bir fidan diker Tarikat benliğin döker Marifetse teni söker O can tende olmayınca. Ben bulurum bende beni Bazen ise bende seni Kim bilecek ki seveni Güzel sözler olmayınca. Güzel huylu olmak hüner Akıl yolundan kim döner Boş söyleyen çabuk söner Dolu sözü olmayınca. Dönülür mu ruhsuz ete Gürsesini benzet süte Sözün olmaz burdan öte Gönül sözün olmayınca.
107
ŞARAP Şarabı bilmeyerek döksen bir dağa Dağ sarhoş olur da başlar oynamaya Ne ayıklık ne sarhoşluk hali var ya Sen bekle işte o anı yaşamaya… Yaşamana bak çabuk geçiyor yıllar Şiirlerin anlayan Hayyam’ı kollar Cahiller ağacından kırarak dallar Şarap iç de gör Hayyam’adır tüm yollar. Sarhoş olunca güler o güzel yüzler Dörtlükler yetim gibi Hayyam’ı özler Engebeler gidip geliverir düzler Sarhoş iken söylenmez yalanlı sözler. Kimler demiş şarap çok kötüdür diye Kötüyse, Kevser Şarap cennette niye Gürses içmeyince oluyor bir iye Hep ayıkken yaptım hataları sor niye?
108
YETMİŞ SEKİZ Sekiz Ekim tarihi kanlı bir gece Hürcan’ım Bahçeli’de zulme uğradı Üzüntümüz başladı hep hece hece Yedi genç Bahçeli’de zulme uğradı. Dokuz yüz yetmiş sekiz kanlı bir sene Maraş, Latif, Nuri’ler zulme uğradı Efraim’i, Serdar’ı, Ersan, Salih’i Yetmiş sekiz yılında zulme uğradı. Bir mümin, bir müminin canına kıymaz Savaşlar Allah için hiç böyle olmaz Ölen canlar acısın yürekte durmaz Yiğit canlar Maraş’ta zulme uğradı. Bin üç yüz yıl önce de hep aynı acı O zaman da baştaydı yezidin tacı Kerbela da vermişti yüreğe sancı Maraş, Kerbela olup zulme uğradı. Ölü alevi tenden alınmaz ürün Gürsesin kanından tenine dürün Ey Yezid oğlu yezid günaha bürün Her iki dünyada da inşallah sürün.
109
AÇ Toprak suya kurt da kuzuya aç, Ne kurt ol ne de kuzu sofranı herkese aç. Ten gülmeye yürek sevdaya aç, Bırak bunları da günlünü ehline aç. Zalim, ezmeye Seyyah gezmeye aç, Bırak cimriye seyyahı da akıl hazinesin aç.
110
YAŞLANMAK Yaşlılık ; Ne saçın ağarması ne belin bükülmesi, ne beynin tüketmesi, ne aynı söze aynı sözün ne iki bacağa üçüncünün eklenmesi, ne de kalbin tekleyip bir pilin eklenmesi, Yaşlılık ; Geriye dört nala gidilmesi üretmeden tüketilmesi ve ölüm denen olayın tembelce beklenmesi.
111
AH… Ah hayat ah… Uğraşırız sen beni ben seni tüketmeye… İkimiz de hedefe Ulaşacağız mutlak. Misyonumuz yeter mi bilmem, senin beni benim seni sonsuz tüketmeye… Ancak… söz verelim kendimize bir eser üretmeye.
112
Vural Savaş yazarlığı bıraktı. Vural Savaş, son yazısında "İç düşmanlarımızın ve onları destekleyen emperyalist güçlerin Allah belasını versin" dedi ve artık yazarlık yapmayacağını açıkladı. ( 18 Şubat 2011, Basından)
İSTİYOM… Sormayın be dostlar derdim sormayın Derdimi dökecek bir dost istiyom… Her şeyi yazmaya kalmadı kafa Kafası yerinde çok dost istiyom… Bu haliyle ülke çekilmez oldu Bir derdim var idi bin derdim oldu Gencecik fidanlar hücrede soldu Adalete bakan hakim istiyom… Bu coğrafya çetin göze geliyo Konuşulan sözler yürek deliyo Askeri görünce ciğer eriyo Ciğeri sağlam bir adam istiyom… Sözcü’de yazardı o bile bıktı Vural’da kalemi hücreye tıktı Gürses’i bu durum çok fena sıktı Kalemin kırmayan Savaş istiyom… Bela verir Tanrı, tabi ki öyle İlk Kurşun’da yerin her daim eyle Vural’ım, yine de kızma sen söyle Yazıyla yapılan SAVAŞ istiyom…
113
GELEMEDİM Gelip şu aleme bir dost evinde Bu canımı buldum dostun gönlünde Hak deyip döndüm de gönül evinde Bu dostun gülüne can veremedim. Kamil dostlar anlar canın özünden Noksan aranır mı dostun sözünden Özdeki eksiklik kendi bezinden Edeb bezin yakıp ben gelemedim. Yağmurum, Gürses’le yağdım bahçene Muhtaç oldum senin gül nefesine Gök yüzüne çıkıp Enel Hak ile Bulut gibi yağıp ben gelemedim. Gül, şarap, bal ırmak varmış cennette Huri ve gılman da çoktur elbette Menfaatim için o cehenneme İlahi aşkla ben hiç giremedim.
114
HARAM Yaratan her varlığa bir görev vermiş Ekmekle insan karnı doyrulsun demiş Helal ekmek kazanmak esasmış amma Yıllar boyu zalimler haramdan yemiş. Ekmek için yapıldı bütün savaşlar Yoksula iş bulursan kavga yavaşlar Aç kalsan bile haram yasaktır amma Alıştırdı milleti başta kavaşlar.
115
ALİ Türküden Türküye Yol Eyler iken Ali’m söyler türkü ben tükenirdim Türküde uçarken Turnalar önden Ali’m Isırgan der ben tükenirdim. Üçüncü Gurbete giderken birden Zalim felek aldı Ali’mi benden Kimliğimiz Türkü deyip söylerken Zalim felek aldı Ali’mi benden. Sen doğmadan ölen babadan sazı Kopuk telle çaldın sen bazı bazı Öldün öksüz kaldı babanın sazı Yaktı beni Ali’m ölümün senin. İstemem ben Ali gitmesin böyle Döndür Seneleri Ali’m sen söyle Bu ne biçim ölüm seninki öyle Yakışmadı Ali’m ölümün senin. Köy köy gezip türkümüzü derledin Türküyü acıklı sesle söyledin Yüreğimi yakıp viran eyledin Pare pare ettin Ali’m sen beni. Gürses dinler idi Ali’mden türkü Ali’m de överdi milletim Türk’ü, Bozlakla yapılır belki bir türkü Isırgan, Gül, Gurbet ağlar Ali’me. Yedi yüce ozanların o şevki Sana da verildi sonsuzluk mevki Topraktaki kabir öyle bir ev ki; İşlediğin günah silinir Ali.
116
YUMURTA Yumurta olup da omlet olsaydım Bir bilmezin midesine konsaydım İşe yaramamış gibi donsaydım Tavada yağ ile yanıp ağlardım. Şu yumurta ne melanet bir şeymiş O işe yaradı ben yaramadım Çiğ yumurta bile başlar yardı da Başlara bir türlü ben varamadım. İşsizlik yoksulluk belleri büktü Gençler yumurtanın karnını söktü Bunu gören beyler hepten de ürktü Ürkütüp korkutup ben varamadım. Gençlerle sohbeti biberle etme Yere düşmüş gencin saçından tutma Bedavadan ucuz yumurta satma Satarak canımı ben varamadım. Yumurta atmakla başladı önce Arnavut, Tunus’u görün iyice Gürses’im ders al da kızma sen gence Gençleri anlayıp ben varamadım.
117
VATAN (Çocuk şiiri) Bu canım, tüm varlığım, her şeyim helal sana Bir çakılın değişmem ben bütün bir cihana. Feda olsun hep sana benim tarlam tapanım Sana kurban olayım benim canım vatanım. Vatan için kaybetsem kolumu bacağımı Tek bir birey olsam da bırakmam ocağımı. Şehit olabilseydik yediden yetmişe dek Kurtarırdı vatanı bacım giyerek etek. İpe vurup boynumu yüzseler şu derimi Yok edemezler inan vatan denen serimi. Vatan denen toprağa şehit olan da benim Bu vatanı koruyan Mehmetçikler de benim. Ey yüce ulu vatan ana ol ısıt beni Medeniyet yolunda göklere yücelt beni.
118
ÇOCUĞUM (Çocuk şiiri) Bak çocuğum o bayrak Ataların kanıdır, Zannetme ki bir beze Yazılmış bir yazıdır. Yedi düvel göz diker Fesat tohumun eker O fesat yuvaları Memed’im yerden söker. Sen büyüyerek dur da Ulusla beslen orda Ay yıldızlı bayrakla Sahip olasın yurda.
119
GÖREV Ulusunu sevmeyi mi canından öte Susma bilmediğinden mi uyuz bir ite, Son er, neyi savunacak Allah aşkına Padişahlığa soyunan garip bir bite. Halkı kalkışmaya teşvik ediyormuşlar; Darbe mi; haşa, fayda vermez biliyorlar Darbe teşvike halk gelir mi sanıyorlar, Darbeler Yankee teşvikiydi, biliyorlar. Bu, düzenlerine kumpas hazırlıkları Milleti “Çırpınan Kurbağa” sandıkları, Ancak, kaynatma yapmaya çalıştıkları Uyuşuk kurbağa değildir, unuttukları. Ey Türk, aydınlık gün için tarihine bak Mustafa Kemal olup yeniden çerağ yak Ay yıldızlı bayrağı kaldır göndere tak Vatan görev bekliyor yatma ayağa kalk.
120
TÜRKÜM DİYENE Piyasaya çıkan dönek sürüsü Yurtta durur iken Türk’ün ülküsü Kurtarmak isterken Arap ölüsü Tutturmuşlar “Ortadoğu” türküsü.
Ortadoğuculuk senin neyine Saygı duy ümmeti millet edene, Ülkede yaşarken şükret haline Haykır de; “Ne Mutlu Türküm Diyene”…
121
MİRAS MALI Bir haber duydum da içim cız etti; Doksan yıllık kazanç hebaya gitti. Kim, kıymet bilmeyip içine etti? Babanın emeği boş yere gitti. Bir bir tüm taşları üst üste etti. “Mal evlada” dedi koyup da gitti. Kazancı, evlada tamamen yetti, Baba kazancını kim heba etti? Evlat kazanmazsa kıymet bilmiyor. Miras, kıymet bilen; servet delmiyor. Mezardaki baba sanki bilmiyor! Bilse ne yapacak ahrete gitti. Mal yaparken dökülen o kanları, Sata sata bitirdiler malları. Çok ararlar yaşadığı anları, Mey tüketir kazanılan malları. Mal el kiri, bir gün elbet bitecek, İnsan bile bu dünyadan gidecek, Mal değil de, hatırası yitecek, Anı var ya; o yüreği delecek. Baba derdi “şu dilimde kilit var” Gürses, senin gönlünde de bir hal var? Sana ne? Miras mal evlada bir kâr! Ama, her malda da bir hatıra var…
122
DÖRTLÜKLER Boş yere sallama kuru ağacı Ya gövde kırılır ya dalı düşer Cahil ile bir sohbete meyletme Ya dinlemez ya da anlamaz şişer. ********** Gürses çekemezsen dostun nazını Ne dostuna yüz ver ne kulu incit Bin alemi bir gönülde bilmezsen Ne gönüle güven ne canı incit. ********** Ben ben diye diye öğünme kele Yabanda neler var bir bilsen hele, Kötülüğü insan kendine eder Uyan ey mahlûkat gafletin yeter
123
SEVMİŞİM Hem Salman’sın hem Pak hemi de Oğlu Her bir çalışmanız YOL ile dolu Fikrine gelince ortanın solu Kolunu solunu sevmişim Ali. Bir yanı askerken yurdu savunur Bir yanı ilimde tatlı kavundur Cahil olan söz ederek avunur Pirüpak huyunu sevmişim Ali. Gürses, Ali Rıza ulusçu iken Boş konuşur orda ham olan diken, Hacıbektaş için çok buğday eken Elini kolunu sevmişim Ali. Ağrıtır başları çürük diş azı Kimi tezgah ile yapıyor kazı Ulusçu mızrapla çaldın sen sazı Sazını sözünü sevmişim Ali. İstemem gelmesin cahiller keyle Gürses; Ali Rıza ulusçu söyle Bu devir bu devran onunla böyle Bektaş’a hizmetin sevmişim Ali. Her dem hizmet eder Ali’si ile Ali’nin hizmeti başkanlık ile Cahille savaşı ehillik ile Ehlini de bundan sevmişim Ali.
124
YA ALİ “Iki Ali vardır, sizinki Arap Gönüllerde düştür, bizim Alimiz Sizin Ali, devri eyledi harap Mazluma yoldaştır, bizim Alimiz.” Diye şiir yazmışlar.
Bu sözler sizlere yakıştı mı hiç Ali sen ben diye ayırdı mı hiç Ehli Beyt ikiye bölündü mü hiç Can Ali ten Ali bizim Ali’miz. Yetmiş üç milleti bir görür iken Niçin gördünüz ki Ali’yi diken İlmin kapısı der Ali’yi bilen Can Ali ten Ali bizim Ali’miz. Miraçta mecliste Ali yok muydu Semahta dergahta Ali yok muydu Muhammed’i yurken Ali yok muydu Can Ali ten Ali bizim Ali’miz. Çok zorda kalınca yetiş Ya Ali Bir harf öğretene köle Ya Ali Gürsesle seslenir Güvenç Ya Ali Can Ali ten Ali bizim Ali’miz.
125
AÇTIK ŞUBEYİ (HEK DER İzmir Şubesi Karşıyaka’da açıldı)
İzmir'e gelince ilk işimizdi Hacıbektaş yolu hep izimizdi Bu yolda yürüyen şu dizimizdi Yılmadan, yolmadan açtık şubeyi. İki sene emek verdik yoğurduk Yirmi dört ay sonra biz de doğurduk Ne yıldık ne doğmuşu savurduk Kırmadan, yolmadan açtık şubeyi. İlk toplantımızdı az kişi geldi Gelenler hemşeri dışından geldi Bu şube bilmem ki kimleri gerdi Gelse de gerse de açtık şubeyi. İzmir'de bir Hacıbektaş ocağı Arayarak açtık köşe bucağı, Bizim şube Atatürkçü kucağı Yılmadan, yolmadan açtık şubeyi.
126
SESLENİŞ Kara cahil insanlar baş tacımız olursa Yetişmiş insanına yarı cahil kıyarsa Namerdin narasını ulusalcı duyarsa Atatürkçü, duruma hiç seyirci kalamaz. Vatanı koruyanlar anarşist sayılırsa Bunu gören hainler gülmekten bayılırsa Ülkenin her yerine fesatlık yayılırsa Atatürkçü, bu hale hiç seyirci olamaz. Okyanus ötesinden mollaları ünlerse Namertler, dışardaki insanları dinlerse Ataların tarihten bunu görüp inlerse Yazık olsa da sana, kimse ülken alamaz. Ey Türkün öz evladı; kayadan taş kopmazsa Hücrelere konsan da kimse bir şey yapamaz Gürsesdeki bu aşkı yaratanı yıkmazsa Tek kalsan da, sevgini kimse senden alamaz.
127
2. BÖLÜM
128
Emrem GÜRSES, 1975 Yılında Ankara’da dünyaya geldi. Babasının görevi gereği Ankara, Diyarbakır ve Kırklareli illerinde okuyup 1998 yılında Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünden mezun oldu.
Halen öğretmen olarak çalışmaktadır. Serbest vezinle yazılmış şiir çalışmaları vardır.
Şiirlerinin
bin
kısmı
http://g.gurses.tripod.com
adresindeki internet sitesinin “Bizim Sayfa” bölümünde yayınlanmaktadır.
129
ADIMIZ KADIN Onulmaz acılar taşıdık heybemizde, Yaşamın gülen yüzü değmedi her dem yüzümüze. Lal oldu dillerimiz, Sus olduk gülüşlerde, Kül olduk ateşlerde, Süzdük damıttık acıları, İçimize akıttık... Zemheride açan kardelenlerdik, Titreyen yüreğimizle, Fırtınaya direndik... Gözyaşlarına sığdırdık Yaşamın ağırlığını... Acı bile bize yazgılıydı. Adımız kadındı, Şarkımız hüzün.
130
BEN KADINIM Su üstünde bir nilüfer çiçeği, Kırılgan bir çiğ tanesi, Dokununca kanar ellerim, İncitmem, ama incinirim. Aşkım önce , Severim, sevilirim, Cananım, maşukum, sevgiliyim. Dante'nin Beatrice'si, Kanuni'nin Hürrem'i, Belki de Piraye'yim. Anayım önce, Buğday başaklı tarlaların Bereketini emziririm. Canımdan can katar evladıma, Sürmeli gözlü kızlar, Anadolu yürekli yiğitler yetiştiririm. Askerim biraz, Kağnı başında Elif olur adım, Cepheden cepheye umut, Cepheden cepheye zafer taşır kağnılarım. İşçiyim önce, Tezgah başında kilim dokur kınalı ellerim, Fabrikada tütün sarar, Avuç avuç bereket ekerim tarlalara. Bazen mağdurum, Bazen maktül, Gün gelir kurban olurum töre cinayetlerine.
131
Acıyım, ağıtım, Hüzün düşer mısralarıma. Anayım, İşçiyim, Askerim, Ama önce, Her şeyden önce , Ben KADINIM...
132
19 MAYIS ORATORYOSU (Cumhuriyet şehitlerine ithaf olunur) GİRİŞ (Slayt gösterisi olarak Anadolu'dan güzel manzara resimleri gösterilecektir )
Anadolu’m, Asya’dan Avrupa’ya salınan bir nazlı gelin. Anadolu’m, Sabah serini; çiğ tanesi memleketim … Anadolu’m, Şahin bakışlı yiğitler, Keklik sekişli güzeller diyarı … Anadolu’m, Umudum, usum, namusum. 1.BÖLÜM (Slayt gösterisi olarak Birinci Dünya Savaşından resimler gösterilirken bir öğrenci de Savaşla ilgili kısa bilgi verecektir)
Anadolu’m kan içinde, Bir hançer yarası göğsünde, Üzerinde karanın en karası bulutlar … Anadolu’mun ateş düşmüş her yerine, Savruldukça tutuşur, Savruldukça yanar. Hangi yürek dayanır bunca zulme; Biz ki ecdadı kahraman bir milletiz … Onatlı devlet kurduk tarih boyunca Esaret görmedik, görmeyeceğiz … 2.BÖLÜM (Slayt gösterisi olarak Bandırma Vapuru'nun Samsun'a çıkışı gösterilirken bir öğrenci de Atatürk'ün Samsun'a çıkışı ile ilgili kısa bilgi verecektir )
133
Karadeniz üstünde bir gemi, Karadeniz üstünde bembeyaz bir umut, Gelen Bandırma Vapuru. Karadeniz “Karadeniz” olalı, Taşımadı böyle bir gururu … Güvertede deniz gözlü bir adam, Saçları başak başak Anadolu tarlaları. Yüreğinde bu (bir) ulusun cesareti, 19 Mayıs sabahı Samsun’a ayak bastı. 3.BÖLÜM (Slayt gösterisi olarak kongre resimleri gösterilirken bir öğrenci de Erzurum ve Sivas kongreleri ile ilgili kısa bilgi verecektir)
Zulme dayandık … Karanlık ayaz gecelere Yağmur misali yağan kurşunlara İngiliz’e, İtalyan’a, Fransız’a Acıya ve açlığa dayandık Amasya’da, Erzurum’da, Sivas’ta Namluda tek kurşun Cephede tek vücut olup dayandık. Henüz on dokuzunda bir yiğit Memed Diğer Memed’ler gibi; Şahin bakışlı, mangal yürekli … Nişanlısı Ayşe on yedisinde bir ince fidan Yedi köyde dillere destan aşkları. İki sevdalı yürek, İki parça can. Ancak hiçbir sevda (şey) yüce değil vatan sevdasından Kuşandı mavzeri, çekti süngüyü Toprağı yârine; yâri toprağına emanet
134
4.BÖLÜM (Slayt gösterisi olarak Kurtuluş Savaşı resimleri gösterilirken top ve mermi sesleri de verilip, bir öğrenci tarafından savaşla ilgili kısa bilgi verecektir)
Nice Memed’ler, Ali’ler, Ahmet’ler İsimsiz binlerce yiğit Yaşları çocuk; yürekleri cengâver Geride analarını, sevdalarını, kundakta bebelerini bırakarak … Koştular; ölüme kucak açarak … Kara bulutlar sardı gökyüzünü … (Tüm öğrenciler yere oturacak)
Gökten yağmur değil kurşundu yağan Kan sızıyordu topraktan Koptu acıdan da acı bir çığlık; - Ahmet’i vurdular (tek öğrenci söyleyecek) - Vatan sağolsun (Oturan öğrencilerden beş öğrenci ayağa kalkıp söyleyecek)
- Ali’yi vurdular (tek öğrenci söyleyecek) - Vatan sağolsun (Oturan öğrencilerden beş öğrenci daha ayağa kalkıp söyleyecek)
- Memed’i vurdular (tek öğrenci söyleyecek) - Vatan sağolsun (Oturan tüm öğrenciler ayağa kalkıp söyleyecek) AĞIT (Uzun hava şeklinde bir öğrenci tarafından söylenirken, fon olarak kaval üflenecektir.)
Yürüdü Memed’im düşman üstüne Gavurun kurşunu vurdu göğsüne Savruldu yiğidim toprak üstüne Lâl olsun düşmanın ağu dilleri Kırılsın yarimi vuran elleri. Memed gayri sensiz nasıl yaşarım Hain düşman yüreğimi dağladın Alsan da yârimi vermem vatanım Lâl olsun düşmanın ağu dilleri Kırılsın yarimi vuran elleri.
135
Ateş düştü dağlandı, Dağlandı da yürekler, Direndi Anadolu’m. Ova, bayır, dağ, taş direndi, Dicle, Fırat, Kızılırmak direndi, Gökte uçan kuş, Tarlada başak başak buğday direndi. Davrandı Anadolu’m, Genç, yaşlı, kadın, kız, kızan (çocuk) Namluya kurşun diye çekip yüreklerini Yürüdü düşman üstüne. 5.BÖLÜM (Slayt gösterisi olarak İzmir'in Yunanlılar tarafından yakılışı gösterilirken bir öğrenci de İzmir’in işgali ve kurtuluşu ile ilgili kısa bilgi verecektir)
Bir Eylül sabahında İzmir Ege’nin nazlı gelini bükmüş boynunu Duvağında ateş, Duvağında kan, Duvağında Yunan’ın eli. Duman tütüyor İzmir üstünde Kan içinde İzmir Ateş içinde. Tek yürek, tek yumruk oldu Anadolu İndi düşman üstüne. Şahin bakışlı bir efe gibi İzmir Döktü düşmanı denize. (“Eğilmez Başın Gibi Gökler Bulutlu Efem” türküsü eşliğinde birkaç öğrenci zeybek oynayacak)
136
6.BÖLÜM (Slayt gösterisi olarak cumhuriyet sevinci ile ilgili resimler gösterilirken bir öğrenci de Cumhuriyet ilanı ile ilgili kısa bilgi verecektir)
Asla batmayacak bir güneş doğuyor artık Adı CUMHURİYET … Uyanıyor Anadolu toprağı; Dağlar çiçekleniyor Vurun ağalar vurun beyler sazın teline Ankara’da seymenler şahlanıyor. (Dört beş seymen öğrenci oyun oynayacak)
137
BABAM Babam; Dağ yiğidim; Tarlalarda savrulan rüzgar; Başağın mağrur duruşu; Toprak kokulu, zamansız toprağa düşenim… Babam; Sırası mıydı bu zamansız , bu amansız gidişinin ? Dert yükü kervanların ayak izleri yüreğimde… Düşerken adım adım hayatın yollarında; Yoldaşım, yareni , direğim… Zamanı mıydı bu terk edişin ? Babam; Dağ gölüm ; Ereğim, inancım; Yüzümdeki gülümseyiş , gözümdeki yaş babam… Sen yoksun ve ben bu kaybedişteki tek yoksun…
138
SUYA YAZGI… Suya yazılmış bir ömür bizimki; Harelenir her dokunuşuyla kaderin. Saklar derinlerinde tüm renklerini, Dibe vurmaya , vurguna razı yüreklere açar yalnızca, Derinliğindeki gizemleri. Yağmurda sevinçtir , fırtınada bozgun… Dalgalandıkça durulmaktan yorgun.
SUSKUN…SUSKUN…
Sazın tellerinde dillenir ; aşığın ellerinde… Dem vurur yazgının sızlatan kederine. An gelir çağlar derinden ırmakları... Katar da önüne yürek dağlayan ezgileri; Türküsü sürgün ; bağrı yanık ; Suya yazılmış bir ömür bizimki;
ÇIĞLIK…ÇIĞLIK…
139
YÜREKTE Yürekte kabuk bağlar yaralar: Zamana yenik… Yaşam telaşı içinde, An gelir unutulur… Bir resim, bir şiir, bir ezgi, Hatırlatıncaya kadar varlıklarını…
Sonrası tendeki kağıt kesiği gibidir, İnceden inceden sızlar, Silikse de varlıkları Derindir verdikleri acı…
140
BEN EYLÜL Ben Eylül’ün kızıyım, İçimde usul usul dökülen çınar yaprakları; Sonbahar sarısı rengim, ıslığım hüzün… Vurdukça tüm hırçınlığıyla rüzgar ; Savrulup duran bir yüreğim var. Bir fısıltıyım ürkek ve utangaç; Sesim ne duyulur ne duyulmaz. Bitmemiş ezgim, söylenmemiş sözüm, dinmeyen sızım var. Ben Eylül’ün kızıyım; Ben sarı, Ben hüzün, Ben sızıyım
141
ANAYIM BEN İçimde kök salıp büyüyen yürek... Ben duyarım kalbinin kalbimde atışını... Daha yüzünü görmeden, Tenine elim sürmeden, Başlar sana tutkunluğum. Seninle büyütürüm en kutsal sevdayı... Anayım ben! Saçlarına rüzgar değse ben üşürüm, Bir damla yaş aksa gözünden ateş dağlar bedenimi, Sensiz lokma geçmez boğazımdan, Aldığın her nefesle tutunurum hayata. Nerde olursan ol ne kadar büyürsen büyü, Sana yazgılıdır ömrüm. Yüreğimin en kıymetlisi, Anayım ben! Varlığınla sürer dünyada hükmüm...
142
DARA DURMUŞ Dara durmuş emeğin önünde Ellerinde toprağın burcu burcu kokusu Buğdayın başağı, suyun buğusu Harman olmuş yüreğinde… Hakkını savunmak nedir, Bilmemiş hiç… Al yazmanın oyasına işlemiş Acısını, sevdasını, la’l olmuş duygularını Toprağa doğurmuş çocuklarını Toprakla doyurmuş Gün yanığı teninde Nasır tutmuş yalnızlık Dara durmuş sevdasının önünde Ezber etmiş yarin cemalini Sevmeyi bilmiş, ibadet gibi, Sevilmeyi yaşamamış Dara düşmüş…
143
KASIM Kasım\da bitti… Başladı dehlizlerime dönülmez yolculuğum Kendime yürüyorum adım adım Büyütmemiş olacak ki bunca yıl Seni sordu köşe başında çocukluğum Mahzun bakışlı Gül kırığı hüzünler Bir yaprağın düşüşü gibi sordu usul usul Nerde ?
144
KADRAJ Bir fotoğraf çerçevesinden gülümser çocukluğum Kalmasa da artık gözlerimdeki pırıltıdan eser; Baktıkça o masum gülümseyişine Yeniden çocuk olursun. Bir başka karede ilk aşkın çıkar karşına İnceden yansa da yüreğin; Dudakların hatırlar ilk öpüşün heyecanını Hani girmek mümkün olsa resmin içine; Yeniden aşık olursun. Gün batımında suya değer güneşin yüzü Dans eder engin deniz ve güneş Puslu bir akşam üstü takılır kardajına hüzünler Sen bir turuncu olursun; Bir turkuaz. Bir sokak hayat bulur objektifinde Tek karede dondurursun hayatın tüm renklerini Köşedeki simitçi, Top peşinde çocuklar, Başı önde dalgın yürüyen adam, Çiçeğe durmuş ıhlamur ağacı, Hepsi sen olursun. Ayak izlerini takip edersin hayatın An'lar yakalar ve bırakırsın sonsuzluğa Yaşama dair ne varsa, Önce sana uğrasın istersin, Bencillik değildir bu Tüm telaşın Acıyı ve hüzünleri hapsetmektir negatiflere Yalnız umut, Yalnız aşk, Yalnız güzellik kalsın diye geride.
145
VE TANRI Ve Tanrı toprağı yarattı Ölümü ve yaşamı taşıdı toprak. Bereketi verdi toprağa, Kimi bire bin aldı bereketinden Kimi en uzun uykusunu koynunda uyudu. Ve Tanrı aşkı yarattı... Araf misali... ne cennet ne cehennem. Bir parça acı koydu içine, bir parça saadet. Kimi acı içinde savruldu yıllarca yaprak misali, Kimi çınar gibi büyüttü saadetini. Ve Tanrı kadını yarattı... Kardelen misali... acıya dayanıklı, hüzünde kırılgan. Bir tutam gece koydu saçlarına, bir tutam güneş, Kimi gecenin sessizliğine vuruldu, Kimi yakıcılığına güneşin. Üretkenliği verdi kadına, Güzelliği, merhameti, inceliği... Ve gün geldi... bir kadın... Toprağı aşkla yoğurup... Tanrı'yı anlatan heykeller yarattı...
146
GİRDAP Uçurumun kıyısında Buharlaştı toprak…. Koza kelebeğini ördü; Zamanın girdabında… Su tutuştu, Aleve durdu kül… Mısralar kınsız, Şiirler maktül; Düğüm düğüm çözülürken ilmek, Dil kör ; göz la’l ; can tensiz… Yalnızlık çarmıha gerilmiş körpe bir beden; Ve ölüm çiçeğe durmuş gelecek… Sessiz çığlıklar; susan haykırışlar…. Söz yalan; Düş yalan; Ve… Yaralı bir kısrak; Zaman zaman zaman.
147
HER ŞEYİN BİR ZAMANI VAR En beklenmedik zamanlarda karşıma çıkıverdi aşkın üç hali….. (-e hali ) Buz gibi bir sevdaydı, Tipiye tutulduğum. Dört yanım zemheriyken, Ben O’na yandım… Rüzgardı, borandı, fırtınaydı; Ateşten bir ırmak oldu varlığım; Tek O’na aktım. (-i hali ) Sıcacık bir gülümsemeydi; Masum çocuk bakışlı… Ben hırçın, hercai, umarsız… O sakin bir limandı. Hep ben’i sevdi; Ben’i yaşadı. (-den hali ) Aşktan öte, aşktan ziyade… Suretimdi benim. Alın yazım, öbür yarım, tılsımım; Türküm değil ömrümdü benim. O’nsuz yaralı ceylan, gözyaşı, toprağa düşmemiş cemreydim… O’ndan gayrısı olmadı, O’nu da benden aldı zaman….. Geride... yetim kaldı, örselenmiş yalın hali ile yüreğim…
148
BELKİ BİR GECE Belki bir gece doldurur kadehlere anıları, Vurup şişenin dibine sarhoşluğuyla avunurum.
Belki bir şafak yaslar yüreğimi dağlara, Doldurup heybeme yaşanmışlıkları, Tohum misali toprakta büyütürüm.
Belki kesip atarım acıyan yerlerimi; Ve sen adı bende ‘Hasret’ diye bilinen… Dem dem kanayan bir hançer yarası olursun.
Belki çocuk gülüşlerinde bulurum seni, Bir vapurun sesinde, Kalkan son trende, Verilen son nefeste…
Koyup gittin ya şırça köşklerde öksüz yüreğimi, Artık zamanın aktığı her yerde, Sen gurbetim olursun.
149
AŞK
Ve Aşk...
Sırrını çözemediğimiz; Üç harf, Tek hece...
Yüreklerde kök salan çınar, Güneşin denize batışı gibi, Ateşin suyu yakışı gibi,
Ey Aşk ! Senin kadar ne yakışır ki kadına...
150
CANDAN… İnsanlar var, Varlıklarına kurban olduğum. ‘Ölmek de kolay, gitmek de, Sevdiklerin adına yaşamaktır zor olan gülüm.’ Alınan her nefes direniştir. Uyandıkları her gün savaş, Şafakta başlayan. İnsanlar var, Candan can koparıp cana katan. Yaralı ceylansa helali, Yüreğini yarasına merhem kılan. Kör karanlıkta bir katre ışık, Zemheride kibrit alevi, Deryada bir damla dahi olsalar, Bırakmayan yaşamın yakasını, Hani yüreklerini söküp yerinden, Ömrüm senindir der gibi… Çığlıktır tüm susuşları, Haykırır; Ey! Ecel yar benimdir, yar edersem sana; Beni elsiz, Beni gözsüz Yüreksiz kıl beni. ‘Vur sineme öldür beni…’
151
BIÇAK SIRTI Bıçak sırtı yollara sürdüm sevdalarımı Her adımda bilene bilene kanadım, Bilendim kanaya kanaya…
Dağ başı yalnızlıkları taşıdım. Kalabalıklar ortasında; Issızlığın adıydım.
İmkansızlardan vurgun yedim de, Vazgeçmedim imkansız sevdalardan.
Asi rüzgarlarla körüklenen, Bir ateş parçasıydım.
Namluya sürgün yaşadım.
Ayaz vurdu yüreğimi Ateş de üşürmüş anladım.
Gayrı küldür arta kalan, Bu insafsız talandan
152
-Zamansız gelip amansız giden bebeler bilin ki bu yürekler sizi de böyle sevdiler-
ÖMRÜM OĞLUMA... Merhaba Küçüğüm, Ömrüm Merhaba, Sana Kaf dağından masallar getirmek isterdim Anka kuşu kanadında… Aldığın her nefesi tazelemek duyduğun her sesi bir türküyle bezemek isterdim. Elimde olsaydı baktığın her yere bir gökkuşağı boyar, pamuk şekeri tadında yaşatırdım hayatı sana. Uykularını bir bulutun koynunda uyutur, üzerine örterdim gökyüzünü. Suyunu düşen çiğ tanelerinden damıtır, rüzgardan süzerdim kokunu… Gür kirpiklerinin altında ışıyan gözlerini öper örterdim acıya dair ne varsa görme diye… Olmuyor Küçüğüm, Ömrüm olmuyor, Yazgını yaşayacaksın sen de. Yaşam gülünün dikenleri kanatacak ellerini. Sevecek sevileceksin, üzecek üzüleceksin, ağlayacak güleceksin… Ama en önemlisi fark edeceksin; Kuşun kanadında özgürlüğü, Dalından kopan yaprağın yalnızlığını, Toprağın kalbinde milyonlarca yaşamın gizil varlığını. Amaçsız akmadığını öğreneceksin ırmakların,akabilmek için taşlara vura vura başını… Özgür olabilmenin kendine tutsak olmamaktan geçtiğini fark edeceksin köşe bucak kaçarken kendinden, Ne kadar kaçarsan kaç kendi duvarlarına çarpa çarpa nasır tutarken hissedeceksin büyüdüğünü.
153
Dağ gölü dinginliğinde yaşayacaksın bir an, Bir an yanardağ öfkesinde… Yorulup yollara vuracaksın yüreğini, Tam da o an üstüne çıkagelecek umudun. Bir sen düşeceksin sevdaya, Bir sevda düşecek sana. Yaşama bal ile yoğurup verdiğim Oğul! Akarsan suyun olurum, Esersen yelin… İsyanına bayrak olurum, Yanarsan korun… Elim ermese, gözüm görmese ne çıkar Ömrüne türkü olduğum, Ömrün türkümdür benim…
154
3. BÖLÜM
155
Gizem GÜRSES, 1982 Yılında Ankara’da dünyaya geldi. Diyarbakır, Kırklareli ve Mersin illerinde okuduktan sonra 2005 yılında Uşak Üniversitesi Türkçe Öğretmenliği Bölümü’nden mezun oldu ve 2009 Yılında Uşak Üniversitesinde Yüksek Lisans yaparak “Bilim İnsanı” kariyerini tamamladı.
Hikâye
ve
şiir
çalışmaları
gazete
ve
dergilerde
yayınlanmıştır. İzmir Tiyatora grubunda bir ara amatörce tiyatro oyunculuğu da yapmıştır.
Yazıları http://g.gurses.tripod.com adresindeki internet sitesinin “Bizim Sayfa” bölümünde yayınlanmaktadır.
156
MAZOŞİSTİN SAVUNMASI
Nedenini bilmeden cevap yaratırım bazen O an meselelerden ötedir çareler Bir ben anlamsız kalırım... *** Aşk, meşk hatta ölüm bile Acı vermez bana benim kadar Yalnızlıktan muzdarip, Kendi kendimi mahkûm kılarım. *** Nedenini bilmeden sorun yaratırım bazen O an kendimin en büyük düşmanı Hatta sevinci ben olurum.
157
EN KÖR EBE
Ellerini arıyorum Ardından sırılsıklam kalmış bütün duygular Zil takıp oynuyor önümde... Gözleri yarına bağlı en yalnız körebe ben oldum Sen gidince...
Dönüp dolaşıyor sözcüklerim Hayret ! Ortaya attığım kelimeler vurmuyor kimseyi Ya bir oyuncu eksik bu oyunda Ya da körebe zır deli...
158
-Yüz yıllık çınarın ardından-
YAKUBUM Ya kulunu aldın, gitti cihandan Çınarımız yok oldu Ey Allah Allah! Yakubumu çektin aldın dünyadan Merdimiz dert oldu Ey Allah, Allah! Atam dedim ayağına sarıldım Canım dedim gözyaşına sığındım Çınar dedim, yükseğine bakındım Merdimi dert eyledin Ey Allah, Allah! Dünya fani geçer yazı Gelen gider kalmaz izi Dedem, yazdı dolu dizi Merdime çektirme Ey Allah, Allah! Yakubum şimdi gitti mezara Oydu taşı koydu gitti hazıra Bacı, gardaş dedi geldi nazara Merdime namert deme Ey Allah, Allah! Hacı Bektaş dergahına sığındı Hakka yürüdü O Can'lara katıldı Elin açıp demlerine çekildi Bu kuluna huzur eyle Ya Allah Allah!
159
YAZGIDIR MUSTAFA KEMAL Bir bulut savruldu yüreğinden Anadolu’nun. Dolup taştı yurdumun nehirleri puslu gözyaşıyla. Bir ana sığdırılan son nefes doldurdu ciğeri, Yavaş yavaş sonlanan bir ezgi gibi, Söndü, gitti İstanbul’un suretinden. “Yazgısı buymuş Ata’nın.”derken niceleri, Ölene inat cümleler kuruldu kara benizli zihinlerden. Sonra birden binlere ulaştı yurdumun insanı; Meydanlar inledi anaların gamlı sesleriyle. Hangi densiz vuruyorsa namertliğin teline; Ezildi mızrabı; kendi şeyhinin bedeninde. Genci, yaşlısı dem tuttu da yurdun her yerinden; Kopup geldiler; zamansız kasımda yazgılarının kabrine. İnlettiler kara yağız çığlıklarla Ata’nın taze mezarını. Toprak kucaklarken Gazi’nin cansız bedenini; Ne kara çarşaflar, ne de haine yoldaş olan yandaşlar vardı zihinlerinde. Akıllarındaki tek düstur; Yazgılarında yaşayan Mustafa Kemal’in korunası şanlı izinde…
160
SEVDA DEMİ Sevda demi gönlü vurunca Su erken uyanır. Martılar özgürce uçar usulca İki cemre düşer dünyaya; Biri senin denizlerinde renk, Biri benim toprağımda filiz. Ve şimdi ikimiz; Umudun başladığı yerdeyiz.
161
ANNEM Gülünce gözlerinin uçurumlarında kaybolduğum Gurbette sıcak ellerini aradığım Yüreği berrak Gözleri umut annem; Sana gurbetteki köylerimin Çiçeklerini getirmek isterdim anneler gününde.
Avuçlarına minnettarlığımın dualarını bırakmak için Dara düştüğüm Çılgınca sevindiğim Yozlaşmalara inat Yaşadığım her anda Sesini duyabilmek için açtığım telefonlar Bil ki özlemimdendir Annem.
Yeşerdiğim Dünyaya kök saldığım Bereketli toprağımsın sen Annem.
162
SESSİZ Sustum... Dillerim lâl oluverdi birden. Sayfalar dizildi köşe başlarıma Sustuğum kelimeler izini sürmez artık Gayrı takipçin değil; geride kalan enkazım,
Sustum... Sözlerim, kılavuzunu uçurumlara attı. Şimdi en zor denklemlerin bilinmezi gelecek Yazık kı sorgulamak benim harcım değil... Tek sözle tuz buz ettiğin ütopyaları...
163
HER DEM Her dem güzeldi benim için; Her mevsim ayrı bir sevda. Karlar altında saklanırdım matemden, Baharın gelişiyle yeşerirdi umutlarım. Çiçek açan her ağaç ayrı bir bayramdı o zaman, Esen her meltemde izi vardı dudaklarımın. Güneşin doğuşuyla bağlanırdım hayata, Yağmurlarda dizginlenirdi deli yüreğim. Sonbahar rüzgarları aldı ürkekliğimi, Cesaretimi getirdi güneşli Nevruz. Hiç kaygı duymadan karşılardım baharı, Çünkü biliyordum; Her dem güzeldi benim için Her mevsim ayrı bir sevda.
164
Emre Kutay'a Gel, Bal kokuşlum, yağızım İnci mercan dişlerine dalayım Bir gülücük, bir anı, bir can ver En arığın, can yumağın tadayım.
İstersen gün olayım gecene Ya da bir misket, eğlencene.
E.... oğlum, kuzum, yaramazım Yeter artık!... Hasretinle yoğruldum.
165
SECERE Hiç görmediğim bir şehir gibisin Sadece hayal ettiğim... Dar sokaklı, bol insanlı Belki de yaralı
Anlamadığım oyunlar yüklüyorsun sırtıma Kendi neslimin evrimini geçiriyor Bir avuç "acı" kalıyorum; ellerinde...
En safları oynuyor yüreğim Biliyor musun; böyle anlarda Gül bile gül gibi kokmuyor Ya da ben öyle sanıyorum !
Hiç görmediğin bir şehir gibiyim Sadece var olduğunu bildiğin Bal dudaklı, al yanaklı Belki de senin kadar yaralı.
166
SIRRIN ARDI Ağladım... Oysa ki en umarsız anıydı o an kaderin Belki bir çiğ ya da kırık bir söz Kim bilir ? Kim bilebilir, benden başka...
Göz yaşımdaki izin adresini Şimdi büyük vurgunların Yitip gitmiş hırsızı Ya da şu anın sığlığı olmuşken sebebim.
Kimse hatırlamıyor Kendimde biriktirdiklerimi Ya da kimse bilmiyor Beni ve sebebimi.
167
AYNA'YA ben gidiyorum. artık yorgunluk duymamalı gözlerim çıplak bir dalın en acemi çıtırtısını ben oynamalıyım ya da bir damla olmalıyım masumluğun üzerine fakat gelmeni istemem.
sen benden kalanlarla kavga etmelisin iyimserliği firar etmiş bir kötümserlik misali.
168
ANLAT Anlat, Anlat derdini bana, Dinleyeceğim sabaha dek. Boş ver ! Beklesin sorunlar bizi Sönmesin ışıklar,bitmesin gece Yeter ki, sen anlat ANLAT DERDİNİ BANA.
169
KAPANIŞLAR Kapat kendini loş odalara... Bedenin çığlık çığlığa hissetse de karanlığı, Kuytulara dolansa da yalnızlığın, Ağlama!
Bırak kesik bir yara gibi kıvransın gözlerin, Göçebe haykırışlar bağlasın kırık bebeklerini... Hiçliğin kuytusundan, kimsesiz..l. Dışarıda kar taneleri, Kalbinde kuşlar göçüyor...
Kimsesizim ! Harcama gülücüklerini, Sakla ... Bir çocuğun yüzüne duyduğun güven uğruna, Koru mutsuzluklarını; sakin,umarsız bedenlerden... Bu mekanda ağlama ! İçine akıt gözlerindeki o saf ve aşk yalnızlığını...
170
GİDENE AĞIT Susturun tüm sesleri! Sussun gece ayazı! Sussun günün körpe aydınlığı! Bir ılık yağmur yağsın inceden; İstanbul, yaslı kabrini yollasın Ankara ayazına. Sussun dağ taş! İnceden sızlayan yağmur, hızlansın gitgide. Toprak, damlalarla dolup taşsın; Mustafa’mın bedeni girecek o toprağın narin yüzüne. Söyleyin; ilmek ilmek çözülsün kum taneleri, Ana kucağı misali sarsın yiğidimin tenini. Dursun zaman! Bilinsin, giden dönmeyecek geri. Bir zarif güvercin uçsun Dolmabahçe’den; Semada dolanıp; Dokuzun beş geçtiği anda; gama vurulsun. Görmesin zihni aciz’in gözü! Körleşsin; yasımın ardından mavi gökyüzü. Bilinen ne kadar söz varsa meydanlarda yinelensin! Söylenmesin ona el uzatan namerdin türküsü. Nice savaşlarda yıkılmayan bir dev yitmişken dünyadan, Dinmesin; yakılan ağıdın yetim öyküsü.
171
USULCACIK Birer birer kopsunlar benden, Usulcacık... Gecelerime saklayayım akan damlaları, Beni kimse anlamasın!
Birer birer kopsunlar benden, Ben onları zorbalıklardan, Sabun kokulu saçlarını koklayarak kurtarayım, Birer birer kopsunlar... USULCACIK
172
4. BÖLÜM
173
Yakup GÜRSES 1912 senesinde Hacıbektaş’ta dünyaya geldi. Yaşamı boyunca hayır hasenat işleri yapmaya çalıştı. Bu çalışmaların sonucunda takdir ve teşekkürlerle ödüllendirildi. Bunlardan bazıları şunlardır: -20 Şubat 1984 tarihinde Şeref Belgesi Milli Eğitim Gençlik ve Spor Bakanı M.Vehbi DİNÇERLER tarafından verilmiştir. -10 Haziran 1986 tarihinde Şeref Belgesi Hacıbektaş Belediye Başkanı Ali EĞER tarafından verilmiştir. -11 Ağustos 1986 tarihinde teşekkür Belgesi Hacıbektaş müftüsü Ömer CAN tarafından verilmiştir. -10 Ağustos 1992 tarihinde teşekkür Belgesi Hacıbektaş Kaymakamı Fecri Fikret ÇELİK tarafından verilmiştir. -01 Temmuz 1994 tarihinde teşekkür Belgesi Hacıbektaş Kaymakamı Mustafa ERGÜN tarafından verilmiştir. Netice itibariyle Yakup GÜRSES, yedi yaşından kırk yaşına kadar Hacıbektaş’ta ve diyarı gurbette; okuyup yazarak, taşçılık ve heykeltıraşlık yaparak yaşadı. Kırk yaşından altmış yaşına kadar alım satım, arzuhalcılık, dava vekilliği, petrol bayiliği gibi işlerle uğraştı. Altmış yaşından seksen yaşına kadar İslamiyet’te mezhepler, tarikatlar, Alevi ve Sünni kültürü üzerine kendi çapında araştırmalar yaptı. Hayatı boyunca şiirler yazdı. Seksen yaşından sonra da elle tutulmayan gözle görülmeyen, kafadan kalbe akan bir kültür varlığına ulaşmaya çabalayarak, almış olduğu bu kültürü tükenmez kalemle kağıt üzerinde, çelik kalemle mermer taş üzerinde ve çapa ile toprak üzerinde göstermeye çalışmıştır. Yakup GÜRSES 12 Haziran 2008 de Hakk'a yürüdü.
174
AK SU Ak su sana verdiğim emek iç in ak Ak su yurtta kurak kalmasın toprak Ak su kara kalbim yıka eyle ak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su yara almış gazi kanı için ak Ak su şehit şüheda canları için ak Ak su ay yıldızlı bayrak hakkı için ak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su gönül bahçesinin güllerine ak Ak su dost bahçesinin göllerine ak Ak su çiçek açsın gül koksun yaprak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su sensiz deniz derya çay ırmak Ak su sen aktıkça yeşil olur bu toprak Ak su senin sesin işitmeli her kulak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su sesinle uyansın hiç kalmasın bunak Ak su sesinle gaflet uykusundan uyanak Ak su senin berrak temiz suyunla yıkanak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su seni bana verdi ulu Hak Ak su çalışana Çalap veriyor mutlak Ak su seni bana verdi o ulu Hak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su seslen uyar kalmasın bunak Ak su senin sesinle uykudan uyanak Ak su senin sıcak suyunla yıkanak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak. Ak su Ata’nın düşüncesi aslan pençe ak Ak su seni içenlere şifalar bırak Ak su seni içenin ömrü uzun olsun ırak Yakup Gürses’in kalbine nurlu ışık yak.
175
HACIBEKTAŞ DERGAHINDA-1 Dost sevgisi kalpte olur Karanlık kalp aydın olur Aydınlıkta dost görünür Hacıbektaş dergahında. Gaflet uykudan uyanır Yararlı bilgiyle donanır Baki Hak Çalap’a dayanır Hacıbektaş dergahında. İblisi nefis gidiyor Rahmanı nefis geliyor Günah kalmayıp eriyor Hacıbektaş dergahına. Hamlar olgunlaşıyor Küs olanlar barışıyor Güzel huya alışıyor Hacıbektaş dergahında. Ahlakı güzelleştirir Ayrılanı birleştirir Başa akıl yerleştirir Hacıbektaş dergahında. Bilgisizlik baştan gider Bilmeyeni bilgin eder Elem acı kalmaz keder Hacıbektaş dergahında. Ali gibi turap olur Okuyana kitap olur Haktan ona hitap olur Hacıbektaş dergahında. Yağar sevgi yağmuru Altın eder çamuru Yakup Gürses’in mumu Yanar Pir’in dergahında.
176
HACIBEKTAŞ DERGAHINDA-2 Çiğler pişer ocağında Cansıza can kucağında Derde derman bucağında Hacıbektaş dergahında. Ocağında yemek pişer Gelir hayır gider şer Günahlılar döker ter Hacıbektaş dergahında. Kalbe sevgi saygı akar Karanlığa kandil yakar Burcu burcu güller kokar Hacıbektaş dergahında. Ocağında ateş yanar Akpınar’dan içer kanar Her an Allah adın anar Hacıbektaş dergahında. Helalinden gıda alır Sevgi gitmez içte kalır Edep haya dersi alır Hacıbektaş dergahında. Kalp gönüller kırılmıyor Hak yolundan ayrılmıyor Acı sözler hiç olmuyor Hacıbektaş dergahında. İşe işçiyi bulur Çalışır zengin olur Yakup Gürses’i görür Hacıbektaş dergahında. Bektaşilerin ziyaretgahı Hacı Bektaş Veli dergahı Yakup Gürses’in günahı Gider Pir’in dergahında.
177
HALİS VE HÜRCAN’A Oğlum Halis torunum Hücran Aldılar yara oldular al kan Ah edip anneleri ediyor figan Şimdi meskenleri mezar gençlerin. Suçsuz kusursuz günahsız Hücran Neden o hainler oldu sana düşman Yokmuş katillerde hiç din iman Siyasetin kanlı yemeğin yiyen. Vurdular Hürcan’ı kafasından Dayanılmaz acıya sor anasından Ayrılıp gitti mezara nişanlısından Şimdi meskenleri mezar gençlerin. O şaki o hain anarşi kurdu Hürcan’ı vicdansız silahla vurdu Aktı al kanları dili durdu Şimdi meskenleri mezar gençlerin. Kamer kuzum kuzum diye meliyor Latife Hücran için inliyor Ölümler başa kara bağlıyor Şimdi meskenleri mezar gençlerin. Halis’le Hürcan’a zulümler oldu Yeşil yaprak iken sararıp soldu Nişanlısı karısı eşlerin buldu Şimdi meskenleri mezar gençlerin. (Halis GÜRSES'in trafik kazası sonucunda, Hürcan GÜRSES'in ise Bahçelievler katliamı sonucunda meskenleri mezar olmuştur)
178
PERİŞAN Belli olur vücutta alamet nişan Türlü türlü derdi olan perişan Derdin şifasını vermezse zişan Derdinden kurtulmayan perişan. Dertliler derdine ararlar derman Dertten kurtulunur gelince ferman Şahlıktan yücedir sıhhatli olan Sıhhatli olmayanlar olur perişan. Dertlinin derdini iyi anlar dertli olan Dert derdi olanda sanki zehirli yılan Olur mu hiçbir dertsiz derdi olmayan Dert üstüne dert gelen dertli perişan. Dert derdi olanda bazen de saklı Çıkmaz içerden takılan dert kadaklı Kader kalbe çakılmış kadaklı Dert üstüne derdi olan perişan. Gürses Halis için Yakup gibi ağladın Aldın Yakup adın al renge kara bağladın Bulanık sel olup derelerde çağladın Çarpıldın kayalara acı çektin ağladın.
179
YAŞIN SEKSEN Açma ağzın çıkmasın sesin Kapa ağzın dudak perdesin Bu gün burada yarın nerdesin Yaşın seksen olmuş bir gölgedesin. Ölmedin fakat ölü gibisin Ölüler içinde sanki dirisin Dostların yanında öksüz birisin Yaşın seksen olmuş bir bölgedesin. Darılır kimseye dersen obursun Sonra gıda almaz sütsüz kalırsın Hasta yatağına erken gelirsin İlaç fayda etmez cansız kalırsın. Deme kimseye kabahatlisin Acı olsa da dersin tatlısın Yıkamazlar sonra kirli kalırsın Teneşire belki kirli varırsın. Aman ha, sabret sesin çıkmasın Sukut et kalbin kimse kırmasın Sana hizmet eden senden bıkmasın Yalvar Hakka haram içe tıkmasın. Yakup Gürses sekseni geçti yaşın Akmaya başladı gözünden yaşın Gece gündüz ağrıyor durmadan başın Gitti eşin Kamer yoktur yoldaşın.
180
YAKUP Bu dünyaya gelip gitti birçok Yakup Kimi mirasın, kimi adın bırakup. Babam Arif anam Fatma’dan doğup Ben de geldim bu dünyaya ad alıp Yakup. Yakup olup ağladım gözyaşı döküp Kim ağlamaz ki son solukta diz çöküp Göz yaşımı yağ edip kandile koyup Aydın etse karanlık kabrimde yanup. Bendeki benliği kaldırıp atup Boynuma günahtan zincirler takup Yalın ayak baş açık huzura varup Günahın affını diler bu Yakup. Son nefeste seslenerek Hak deyip Azrail’e acı acı can verip Dostlarım sırtımdan esvabım soyup Çırıl çıplak, üryan kalır bu Yakup. Ayağım bağlayıp, gözüm kapayup Yıkamaya teneşir sehpaya koyup Yıkarlar dışım, içte kirim bırakup Günah kirli Hakka nasıl vara bu Yakup. Son solukta Hak deyip Hakka can verip Cesedimle günahım kefene sarıp Götürüp cenazen musallaya koyup Namazda dua bana nasip olsa der Yakup.
181
MİLLET Çalıştıkça yükselir Türk milleti Çalışandan gider uyuşukluk gafleti. Çalış dostla eyle daim ülfeti Çalışan millet kalkındırır devleti. Git işine çalış verme fırsatı Çalışmakla aşikâr insan sıfatı Çalışınca olunur Hakka vuslatı Çalışan millet kalkındırır devleti. Tembellik gafletlik kanser illeti Bulaşırsa mahveder bir milleti Çalışan kabul etmez rezaleti zilleti Çalışan millet kalkındırır devleti. Çalışandır halis Resul ümmeti Çalışana verir Allah cenneti Çalışan kimseye etmez minneti Çalışan millet kalkındırır devleti. Yakup Gürses kaçırma sen fırsatı Çalışmaya ver hızı gayreti Çalışanların artar insan kıymeti Çalışan millet kalkındırır devleti.
182
TOPRAĞA DAMLA Yağmur gibi ol toprağa damla Geçirme ömrünü endişe gamla Kazancına kazanç bir daha zamla Yağmur gibi ol toprağa damla. Çalış, oku, öğren boş durma Faydasız boş yere kendini yorma Bilgisizden bilgi isteyip sorma Yağmur gibi ol toprağa damla. Bilirim diye pek derine dalma Ne ileri ne de geride kalma Rızasız lokmayı eline alma Yağmur gibi ol toprağa damla. Yakup Gürses haramı eline alma Olursa içi kurtlu elmayı alma Yürü doğru yolda geride kalma Yağmur gibi ol toprağa damla.
183
İÇİNDE Düşün yatağında karanlık bir gece Hatıra gelir öleceğin ilk önce, İncitme bir kimseyi gönlünü yıkma “İncinsen de, sen kimseyi incitme” Bir gün gelir sen de kalman bu ilde Kim kaldı ki sen kalasın bu yerde, Gittiler evliya enbiyalar nice Seni de koymazlar evde ölünce. Daracık karanlık bir kabre girince Sorucular senden soru sorunca Zina ettin haram yedin deyince Halin harap olur ateş figan içinde. Can bedenden çıkıp insan ölünce Sırtından soyarlar giysin ilk önce Daracık mezara tenha girince Et kemikten ayrılır mezar içinde. Kiri çıkar, kirli gitme kabire Dostla git dostsuz gitme o yere Dost hasanat, gidersin Kuran’la bile Günah affını dile haktan gizlice. Çok kirler de var Yakup Gürses sende Yıkan yaptığın hayrat pınar suyunda Kabul olsun hayratın Hakka et secde Gir kabire, temiz kefen beden içinde.
184
HARAMA İçme, içmedim rakı şarap sigara Bu içkiler açıyor ciğere hep yara. Helal mıdır, harama verilen para Verme paranı asla harama. Helal kazanını verme harama Kendi paranla çarpılırsın duvara Yoksullaşır, fakirleşir, kalın avara Verme paranı acı zehir harama. Para alıp gider isen kumara Uğrarsın belki ağır zarara Sarhoş olur, çarpılırsın duvara Verme paranı acı zehir harama. Harcama ömrünü verme ziyana Uy bu ilahi kanuna, bu nizama, Aklı fikri olan uyar imama Verme paranı acı zehir harama. Yakup Gürses iblise verme yaka İşlediğin günahı pınarda yıka Nefse uyma iblise verme yaka Tövbe et işleme günah bir daha.
185
OKUMAK Okumayan cahil olur Emekleri zail olur Tembelliğe mail olur Okur yazar olmayanlar. Okumayan belli olur Kalem tutmaz elli olur Ağzı acı dilli olur Okur yazar olmayanlar. Okumayan görmez olur Nasihatten almaz olur Bilginlere dalmaz olur Okur yazar olmayanlar. Okumayan çok aldanır Her iyiyi fena sanır Ahlaksızı iyi tanır Okur yazar olmayanlar. Okumayan hesap bilmez Doğru söze asla gelmez Dostu bilmez düşman ezmez Okur yazar olmayanlar. Okumayan ümmi olur Sünnet işler sünni olur Nere varsa belli olur Okur yazar olmayanlar. Yakup Gürses durmaz öter Ecel koltuğundan dürter Okumayan hissiz beter Okur yazar olmayanlar.
186
ÇALIŞIR Sanma sade insan çalışır Yerde adem gökte hava çalışır. Sanırsın bu dünya yerinde durur Gece gündüz demez döner çalışır. Gökteki ay güneş seyyar mı bilmem Dünyaya ışık can vermekle çalışır. Ateş almış sıcaklığı güneşten Fayda zarar hayat verir çalışır. Topraktadır bütün canlıların tohumu Var eder yok eder eker biçer çalışır. Yakup Gürses hiç boş durmaz çalışır Ölür çürür erir durmaz toprağa karışır.
187
BİR DAHA Bolluktan düşenler dara Delik testiyle gider pınara Hele verirse para kumara Yoksulluk düşürür dara. Bol bol harcama olun fukara Ele geçmez bir daha sarf olan para Israfat düşürür sahibin yara Aklın olsun olma sen fukara. Akılda düşüncede olan fukara Yaşantısı benzer eriyen kara Gelecek günleri olur kapkara Lüzumsuz yere sarf eden para. Kendi kendin bilene biçilmez paha Deyim şükür eder Ulu Allah’a Doğru hak yolunda yürüyen insan Yürür hak yolunda kavuşur şaha. Yakup Gürses söyleme deme billahi Hakkın ihsanına denir vallaha Allah’ın emrini tutan bir insan Tövbe eder işlemez günah bir daha.
188
YURDA Şafaktan kalk güneşten al ziya Var çalış işine etme zem riya Aldanma, sahih değildir boş rüya Gelen gider, giden gelmez bu dünya. Sabah erken kalk, el yüzün yıka Tut Allah emrini kalp kiri yıka Cehalet gafletin deliğin tıka Çalış hak sevgisin kalbine tıka. Dinle minareden gelir bir seda Hak evinde Hakka ibadet ede Rahmetlik, cennetlik çalışma burda Çalış eser bırak hizmet et yurda. Git doğru yola bilenden sor da Kaptırma kendini yırtıcı kurda. Vatan sevgisiyle cennet de burada Çalış, kazan eser bırak bu yurda. Yakup Gürses çalışana et dua Bozulmasın, daim olsun şen yuva. Çalışana nasip veriyor Huda Çalış eser bırak hizmet et yurda.
189
ORDA Dilde tatlı ne hoş seda Ayrılıktır sonu veda. Hak emrini eden eda Ne verirsen alın orda. Sefa cefa olur burada Yaşlandıkça olur hurda Gider bir gün kadim yurda Ne ekersen biçen orda. Yararsan hayra yara Şer yapanlar düşer dara İçki içme açar yara Hak etmesin yüzü kara. Allah adı ana ana İç kevseri kana kana Yıkan arın bana bana Hak aşığın yana yana. Yakup Gürses sözüm sana Doğru git sen haktan yana Yakın ol sen tatlı cana Hak ateşin yana yana. İç hayrattan kana kana Hak Çalap’ı ana ana Tükensin ömür yana yana Hak Çalap’ın ana ana.
190
KURTAR Hayvan olma doktorun olmasın baytar Hakka çalış kendini korkudan kurtar Ağır gelsin sevabın tartınca kantar Doğru yolda yürü kendini kurtar. Günah sevap işleyenden sorulur Çalışan cenneti yolda yürür yorulur Durak yeri cennet yeri orda durulur Gılman huri ırmak cennette görülür. Düşüncesi olan düşünür yazar Düşüncesi olmayan düz yalda azar Düşeceği çukuru kendisi kazar Amel defterini katipler yazar. Çalışan sabah erken uyanır Allah der ulu Hakka dayanır Dili tekbir eder kalbi donanır Düşünceli çalışkan sevap kazanır. Yakup Gürses doğru yola uzanır Bazen günah bazen sevap kazanır Sevap işledikçe günah azalır Af diler Allah’tan sevap çoğalır.
191
KADINLAR GÜNÜ Sekiz Mart kadınlar günü Kadınlara hürriyet düğünü Getirdi kadına bu mutlu günü Sekiz Mart dünya kadınlar günü. Yırttık attık kara bezi Bütün dünyaya yaptık gezi Görmeyenler gördü bizi Sekiz Mart kadınlar günü. Bilmeyenler bildi bizi Akıl fikir düşüncemizi Bırakmayız Ata’nın izi Sekiz Mart kadınlar günü. Başımızdan çarşafı attık Hürriyetin tadını tattık Sevincimize sevinçler kattık Sekiz Mart kadınlar günü. Cumhuriyetten gıda aldık Okuduk hep bilgiye daldık Cahilliği başımızdan attık Sekiz Mart kadınlar günü. Atatürk’ün anası Zübeyde kadın Her bir kahramanın anası kadın Cahilliğin kıran kolun kanadın Sekiz Mart dünya kadınlar günü. Okuduk öğrendik harfleri ve heceyi Yırttık attık yüzümüzden peçeyi Askeriz cehalete atarız pençeyi Sekiz Mart dünya kadınlar günü.
192
DOLAP Bu dünya döner olmuş bir dolap Çarkına düşeni ediyor harap Döndükçe ediyor insanı turap İçeni sarhoş ediyor şarap. İçi para altın dolu bir dolap Ver zekatın der o ulu Çalap Su sanma yaklaştıkça yok olur serap Ne kadar yaşasın ahiri turap. Karun gibi malın olsa bi hesap Mala mağruru toprak ediyor Çalap Kendine bir Veli’yi edersen ahbap Açar cennet babını ol ulu Çalap. Dönerek kuyudan su çeker dolap Bağı bahçeyi döner sular dolap İçi erzakla dolu alandır dolap Bomboş yere çalışmaz dönmez dolap. Boşuna dolanıp durmaktır dolap Hile hurda kurmaktır dolap Hile çevirip aldatmaktır dolap Yakup Gürses çevirme böyle dolap.
193
ÖĞÜT Kim ki doğru yolda dolaşıp geze Allah diye, nefsi iblisi eze Kalbini Allah nuruyla beze Allah sesi nefsi şeytanı eze. Balı yağa karıştır beze Görür gelsin, görmeyen göze Uy söylenen doğru bir söze Derman gelsin kuvvetsiz dize. Dostlar geldi hep bize Sen de bulun gel bize Yıkan sarıl temiz beze Ak nur gelsin o yüze. Gülmek geldi hep bize Geldi bedene lerze* Doğum yeridir Rize İplik takıldı bize. Yakup Gürses’in bu söze Kim uymaz ki doğru söze Uyup giden doğru ize Yokuştan iner düze. *lerze: Titreme, titreyiş.
194
OLUR MU Can cesette oldukça Vücut sağlam kaldıkça Hocaların sordukça Emrem çalış olur mu? Kan damarda durdukça Akıl başta oldukça Anan baban sordukça Emrem çalış olur mu? Hamlık olgun oldukça Aradığını buldukça Baş boş iken doldukça Emrem çalış olur mu? Kalbin rahat oldukça İçin neşe doldukça Özün yüzün güldükçe Emrem çalış olur mu? Hocadan ders aldıkça Elin bala bandıkça Baldan yiyip kandıkça Emrem çalış olur mu? Yakup Gürses sordukça Bilgilere daldıkça Sabah erken kalktıkça Emrem çalış olur mu?
195
DİL Gönülü nurlandırır dil Kalbi kanlandırır dil. Ağzı ballandırır dil Kalbi canlandırır dil. Çiğ sözü pişirir dil Şerbeti bal yapar dil. Konuşunca şeker dil Dosta sevgi çeker dil. Ses kulakta olan dil Hak yolunu bulan dil. Güzel tatlı sözlü dil Nurlandırır yüzü dil. Yakup sendeki bu dil Kötülüğü süpür sil.
196
EMİR Elinde var bir bardak Hak yanında yüzü ak Yeri olsa da çorak Çalışalım muhakkak. Elinde kağıt bir tabak Yaz der ona ulu Hak Okuyalım muhakkak Hak emridir çalışmak. Çalışana kavuşmak Emri Haktır çalışmak Yükselir okuyan hak Çalışalım muhakkak. Sevilir çalışan çok Değmez ona nazar ok Düşmandan korku hiç yok Hak emridir çalışmak. Olur çalışanda hak Hakkın verir muhakkak Yakup Gürses çalışak Hak emridir çalışmak.
197
GÜNAH Nadim oldum, işlediğim günaha, Tövbe olsun işlemem günah daha Af dilerim, yalvarırım Mevlam’a Tövbe olsun işlemem günah daha. Yolumuz uğrarsa o yüce Şah’a Hedyesiz varılmaz ulu dergaha. Yalvarıp dua et ulu Allah’a Tövbe olsun işlemem günah daha. Yarab, Yakup’u atmayasın nara Götürme uhraya yüzü kapkara Helalaşsın dostla etsin elveda Tövbe olsun işlemem günah daha
198
ÇALIŞ Kir bedenden gittikçe Bahçede gül bittikçe Gönül dosta yettikçe Yakup Gürses çalışır. Seher vakti geldikçe Bülbül gülde öttükçe Sesi Hakka yettikçe Yakup Gürses çalışır Erkek keklik öttükçe Kalbe tohum ektikçe Ezan sesi geldikçe Yakup Gürses çalışır. Başa zeka doldukça Meyve dalda oldukça Saklıları buldukça Yakup Gürses çalışır. Akıl başa geldikçe Haram helal bildikçe Sevgi kalbe girdikçe Yakup Gürses çalışır.
199
Güvenç Gürses Kimdir 24.02.1952 tarihinde Hacıbektaş ilçesinde dünyaya geldi. İlk ve ortaokuluHacıbektaş’ta okudu, Kırşehir Erkek İlköğretmen Okulunu 1969-1970 öğretim yılında bitirdi. 1974 yılında giyim öğretmeni Aysel YELKOVAN ile evlendi. 1975 yılında Emrem; 1982 yılında da Gizem isimli kızları dünyaya geldi. Çeşitli illerinde ilkokul öğretmeni olarak görev yaptı; 1978 yılında Gazi Eğitim Enstitüsünün Sosyal Bilgiler bölümünü; 1992 yılında da Eskişehir Üniversitesi Coğrafya Bölümü lisans tamamlama programını bitirdi. 1983 yılında ilköğretim müfettişi olarak Diyarbakır iline atandı.1986 yılında Diyarbakır İl Milli Eğitim Müdür Yardımcısı oldu, Olağanüstü Hal Bölge Valiliği kurulunca Olağanüstü Hal Bölge Valiliği Genel Sekreteri olarak görev yaptı. 1987 yılında milli eğitim müdür yardımcısı olarak Kırklareli iline atandı. 1995-1998 yılları arasında ilköğretim müfettişi olarak Mersin, 1998 yılından sonra Kırklareli, 2004 tarihinden sonra da Uşak ilinde görev yaptı. Halen İzmir’de eğitim müfettişi olarak çalışmaktadır. Amatörce kurduğu http://g.gurses.tripod.com adresindeki sitede babası Yakup Gürses, kızları Gizem Gürses, Emrem Gürses ile kendine ait şiirlerin yanı sıra eğitimle ilgili düşüncelerini, hizmetiçi kurslarda verilen bilgileri, ayrıca beğendiği ve öğretmenlere yararlı olacağını düşündüğü yazıları yayınlamaktadır. Şiirlerinin bir kısmı çeşitli dergilerde yayınlanan şairin “Gürses’in Gönül Dilinden” isimli bir şiir kitabı vardır. Gürses bu kitabında, babası Yakup Gürses ile kızları Emrem ve Gizem Gürses’in şiirleri ile D.Meltem Esen’in bir şiirine de yer vermiştir .
200
SIR Başucumda seyyah bir fikir, fâni adım iz sürüyor, Kaderin cilvesi, kahvenin telvesi gibi kırk yıl hatır soruyor, ömür soluyor.. Derin Derviş, sûfiyâne bir ermiş kapımda, zikir çekiyor, yemin bozduruyor başucu sarrafımda.. Sevdaya soyunuyor, mıh gibi çakılıyor ebediyete, sırra kadem gibi basıyor cevvaliyete.. Evlâdiyelik evliyalar gibi “yana döne” arayanlar; “Sırrın sırrı; bulandadır, bulanın sırrı; yalandadır” diyor, Aynanın arkasına hiç mi bakmadın? Onun adı “SIR” diyor! Sırlanmış camlar ayna oluyor, aymış canlar “SIR” oluyor..
Deniz Meltem ESEN
201
Güvenç GÜRSES
202