www.samgler.org
หองสมุดหนังสือเกา สีใ่ บเถา
พล * นิกร * กิมหงวน กับลูกชาย เอื้อเฟอ ไฟลเอกสาร โดย คุณสมชัย แปลงเปนไฟล pdf โดย โกหลังวัง คุณหญิงวาดออกจากบาน “พัชราภรณ” เมื่อตอนสาย เจาแหวขับรถดอดจเกงไปสงทาน ที่บานสุภาพ สตรีบรรดาศักดิ์คนหนึง่ คือคุณหญิงแววเพือ่ นรักเกลอเกาของคุณหญิงวาดทีบ่ างเขนแลว เจาแหวก็นํารถกลับมา บาน ในราว ๑๗.๐๐ น. เศษ คุณหญิงวาดก็นั่งรถเชฟโลเล็ทเกงคันใหญของคุณหญิงแววกลับมาบาน “พัชรา ภรณ” แตคุณหญิงแววไมไดตามมาสงทาน รถเกงคันนั้นคลานมาหยุดเทียบหนาบันไดตึก คนขับรถในวัยกลางคนรีบลงมาเปดประตูหลังรถให ทาน คุณหญิงวาดถือกระเปาเงินใบใหญกาวลงจากรถดวยใบหนายิ้มแยมแจมใสแลวทานก็สงธนบัตรใบละรอย บาทหนึง่ ฉบับใหคนขับรถของคุณหญิงแวว “เอา เอาไปกินกาแฟ”
คนขับรถกมตัวลงกระพุมมือไหวทานอยางนอบนอม “ขอบพระคุณครับผม” แลวเขาก็รับธนบัตรมาใสกระเปาเสื้อเชิ้ท “มีอะไรที่ทานจะใหกระผมรับใช ทานอีกหรือไมขอรับ” คุณหญิงวาดยิ้มให “หมดหนาที่ของแกแลวนายเจิม กลับไปบานเถอะเผื่อเด็ก ๆ เขาจะใชรถ ฉันไดยินหลาน ๆ เขาปรึกษา กันวาเขาจะไปดูเสอกัดหรือเซอกั๊ดอะไรนี่แหละดูเหมือนเขาเลนที่สวนลุมพิน”ี “ครับผม” คุณหญิงวาดพาตัวเดินขึ้นบันไดไปบนตึก แตภายในหองโถงและหองรับแขกไมมีใครเลย คุณหญิง วาดเดินเลยออกไปทางหลังตึก คราวนี้ทานก็แลเห็นสมาชิกในครอบครัวของทานนั่งพักผอนสนทนากันอยูบน ศาลาพักรอนหรือศาลาไทยอยางพรอมหนา ขณะนี้ลมวาวกําลังพัดโชยเฉื่อยเย็นสบาย เสียงสมนึกตะโกนลั่น “คุณยาครับ พวกเราอยูน เ่ี ชิญทางนีค้ รับ” คุณหญิงวาดยิ้มละไม ลูกหลานของทานทําใหทานมีความสุขกายสบายใจอยางยิ่ง ขาวที่นาชื่นใจก็คือ วา พ.อ. พล พัชราภรณจะไดเปนนายพลในไมชานี้และหลานชายของทานทั้งสี่คนก็จะไดเลื่อนยศเปนรอยโท เปนเรืออากาศโท และเรือโท คุณหญิงวาดกาวลงบันไดหลังตึกตรงมาทีศ่ าลาไทยเดินขึน้ บันไดเนินดินสูงตรง มายังศาลาพักรอนหลังใหญซึ่งสรางแบบศิลปของไทยเรา นิกรกระซิบบอกเสี่ยหงวนเบา ๆ “แกดูคุณอาซีวะ แตงผาไทยชุดสีกลีบบัวชุดนี้มองดูคลาย ๆ กับนางพญาแมว” เสี่ยหงวนเผลอตัวหัวเราะกากแลวฟองคุณหญิงวาดทันที “คุณอาครับ อายกรมันวาคุณอาแตงผาไหมไทยชุดนีม้ องดูเหมือนนางพญาแมว” คุณหญิงวาดสะดุงโหยงแลวหันมาทางนิกร “ฉันจะเปนนางพญาแมวหรือนางพญามูเซอนางพญากะเหรี่ยงหรืออะไรก็ตาม แตแกก็เติบโตมาได เพราะฉันเลี้ยงแกมาตั้งแตแมแกเทงทึงไปเมืองผี” นิกรหัวเราะหนาเปนตามเคย “แลวผมไปวาอะไรละ นางพญานะหมายความวาผูหญิงที่เปนใหญในกลุมชน ผมไมไดดูหมิ่น คุณอา นี่ครับ ใจเย็น ๆ นา วันนีแ้ ฟนขอรองใหงดดาสักวันไมไดหรือครับ” คุณหญิงวาดกําลังมีอารมณดจี งึ หัวเราะแลวเลือ่ นตัวไปนัง่ บนเกาอีว้ า งขางเจาคุณปจจนึก ฯ ทุกคนไม ไดน่ังโตะแตน่ังหอมลอมเรือนตนไมมโี ตะเล็ก ๆ สําหรับตัง้ เครือ่ งดืม่ กระปองบุหรีท่ เ่ี ขีย่ บุหรีห่ ลายตัว แตโตะ ขางนิกรกับลูกชายของเขามีเตาหูท อดจานใหญหนึง่ จานพรอมดวยนําจิ ้ ม้ สองพอลูกมีนิสัยเหมือน ๆ กันคือชอบ กิน “ไปเลนไพบา นคุณหญิงแววมาหรือครับคุณหญิง” เจาคุณปจจนึก ฯ ถามยิ้ม ๆ “เปลาคะ หมูนี้ดิฉันเมื่อยหลังนั่งเลนไพไมใครไหว ไปคุยกันปรึกษาหารือกันที่จะสรางอนาคตใหเจา หลานชายทั้งสี่คนนี่แหละคะ” คุณหญิงวาดหมายถึง พนัส นพ สมนึก และศาสตราจารยดํารง
เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนตางจองตาเขม็งมองดูคุณหญิงวาด เสี่ยตี๋กลาวขึ้นทันที “คุณยาจะหาเมียใหพวกเราหรือครับ” คุณหญิงวาดยิ้มแปน “ใช พวกเจาบวชเรียนแลวสมควรจะมีลูกมีเมียไดแลว ปนต้ี า งก็มอี ายุยา งเขาเบญจเพศเวนแตพอ ดํารง พึ่งยางเขาปที่ ๒๔ เพราะออนกวาเจาทัง้ สามคนหนึง่ ปแตกเ็ หมือนกับวาอายุเทากัน ยาไดเจรจาสูขอหลานสาว ของคุณหญิงแววใหเจาทัง้ สีค่ นเรียบรอยแลว” “โอย” พนัสรองลั่น “หลานสาวคุณยาแววหรือครับ ผมตายแนคุณยา” คุณหญิงวาดทําตาเขียวกับพนัส “ทําไมถึงจะตาย” “ผมไมชอบครับ ดัดจริตเปนผูดีแปดสาแหรกเยอหยิง่ จองหองเตะทาถือวาเปนลูกสาวเอกอัครราชทูต สวยนะผมไมเถียง แตผูหญิงสวยไมสุภาพออนหวานผมไมรับประทานครับคุณยา” “ก็ใหมันรูไปวาแกจะวิเศษกวาฉัน สําหรับแกจะตองแตงงานกับแมใหญ เจานพแตงงานกับแมกลาง” “ตายแลว” ลูกชายของนิกรรองลั่น “หนาตาเหมือนลิงถีบ” คุณหญิงวาดกลืนนําลายเอื ้ อ๊ ก “พูดบา ๆ อะไรวะเจานพ ลูกเขามีพอมีแมมีสกุลรุนชาติดันพูดออกมาไดวาหนาตาเหมือนลิงถีบ” “ปูโธ คุณยาก็……..ผมวาตัวผมตางหากหนาตาเหมือนลิงถีบแลวเขาจะแตงงานกับผมหรือครับ” “ไปไดนาขุ ํ้ น ๆ เหมือนพอแกไมมผี ดิ ” แลวทานก็หันมาทางเสี่ยตี๋ “สําหรับเจาแตงกับแมเล็ก แลวก็ ดํารงแตงกับแมจิ๋ว ยาไดตกลงกับคุณหญิงแววและแมศรีไวเรียบรอยแลว พิธีหมั้นอันมีเกียรติจะไดกระทําในวัน อาทิตยที่จะถึงนี้เวลาสี่โมงเชาที่บานคุณหญิงแวว” “โน” นายพลดิเรกรองลั่น คุณหญิงวาดยกมือชีห้ นาศาสตราจารยดเิ รก “ถาโนหัวแกก็ตองบวมหรือแตก ฉันเปนยาของเจาสี่คนนี่ใครจะใหญกวาฉันก็ใหรูไป พอแมหรือ ใคร ๆ จะขัดขวางไมไดทั้งนั้น” เจาคุณปจจนึก ฯ ลอบคอนคุณหญิงวาดแลวพูดโพลงขึ้น “แตผมเปนตาเจานพและดํารงนะครับคุณหญิง” คุณหญิงวาดตวาดแวด “ตาหัวลานไมสําคัญ” เสียงหัวเราะดังขึ้นลั่นศาลาพักรอน เจาคุณปจจนึก ฯ ทําปากจูแลวคอนปะหลับปะเหลือก พล พัชรา ภรณลุกขึ้นเดินมานั่งบนเกาอี้วางขางคุณหญิงวาด “คุณแมไมไดพูดเลนหรือครับที่วาคุณแมไดไปสูขอสี่ใบเถาหลานคุณนาแววใหเจาสี่คนนี”่ “พูดจริง ๆ ลูก แมศรีกบั คุณหญิงแววเขาเต็มใจทีจ่ ะเปนทองแผนเดียวกับเรา แมตกลงกับเขาแลว เขา เรียกเงินสดคนละแสน สี่คนก็สี่แสน แหวนเพชรคนละวงไมจํากัดกะรัต เพราะเขาแนใจวาเจาสี่คนนี่คงไมซื้อ แหวนเพชรราคาพันสองพันไปหมั้นลูกสาวเขา สําหรับเงินทีเ่ ขาเรียกรองแมจะจายใหเองคนอืน่ ไมตอ งเดือดรอน
วุนวาย คาแหวนเพชรแมก็จะจายเงินใหไปซื้อคนละแสน เงินแปดแสนเพือ่ ใหหลาน ๆ ของแมมีเมียไมมากมาย อะไรหรอก” “แลวจะแตงงานกันเมือ่ ไรครับ” พลถามดวยสีหนาเครงขรึม “ก็คงเปนตนไป ๒๕๐๑ ใหพน เดือน ๑๒ ไปกอน แตงตอนนัน้ โบราณเขาถือ” สมนึกรองขึน้ ดัง ๆ “เตี่ย หนูไมแตง หนูไมชอบลูกสาวนาศรี” กิมหงวนมองดูลูกชายโทนของเขาอยางขบขัน “เอา—แหกปากเขาไปนั่งอยูใกล ๆ กันแคน”้ี สมนึกยกเทาทั้งสองกระทืบพื้นถี่เร็ว “ก็หนูไมรักนี่นะ ตอนที่นาศรีพาลูกกลับเมืองไทยพวกเราไปรับที่ดอนเมืองคุณยาแนะนําใหรูจักสี่ใบ เถานั่นผมก็เกลียดขี้หนาเต็มทนแลว วางทาหยิ่งยโสยังกะนางพญากาแร็ต พูดกับคนหือหาพูดกับคนใชเอ็งขา จะ เปนฝรั่งก็ไมใชจะเปนไทยก็ไมเชิง” คุณหญิงวาดกลาวขึ้นทันที “อยาไปติเขาเลยเจานึก เขาเปนผูด แี ท ๆ เขาก็ตอ งทําตัวเชนนัน้ ถึงพอของยายหนูสค่ี นนัน่ ตัดชองนอย หนีไปเพราะอุบตั เิ หตุรถยนตควําที ่ เ่ มืองนอก ตระกูลทางฝายคุณชัชวาลก็เปนผูดีชั้นสูง” นพพูดเสริมขึ้น “ตระกูลนี้ทานํ ํ าตาลสดขายหรื ้ อครับคุณยา” คุณหญิงวาดทําหนาฉงน “แกหมายความวากระไรวะ ผูดีชั้นสูงไหงทํานําตาลสดขาย” ้ “ก็ขึ้นไปทําบนยอดตาลยังไงละครับ” “แหม—ประเดี๋ยวแมดาเปงเลยอายนี่ ยากําลังพูดเปนงานเปนการโวย พวกแกทั้งสี่คนจะตองเขาพิธี หมั้นในวันอาทิตยน้ี แลวก็จําไวใหดี พนัสหมัน้ กับจันทิมาหรือแมใหญ แกหมั้นกับจันทนาหรือแมกลาง เจาตี๋ หมั้นกับแมเล็กหรือ……อา…….” สมนึกพูดตอดวยเสียงหัวเราะ “จันทรขเ้ี ฟยะ” คุณหญิงวาดสะดุง เฮือก “แกนะซีจันทรขี้เฟยะ จันทนกะพอโวย” แลวทานก็เปลี่ยนสายตามาที่ศาสตราจารยดํารงซึง่ นัง่ หนาตูม อยูขางนายพลดิเรก “สําหรับเจาหมัน้ กับแมจว๋ิ หรือจันทรจรัส” ดํารงทําปากแบะรองไห “ไมไหวครับคุณยา แบบนี้เรียกวาคลุมถุงชนนี่ครับ ยายแซจันทรสี่ใบเถานั่นมีแตความสวยเทานั้น รส นิยมไมถูกกับพวกเราแน ๆ กิริยามารยาทก็ไมถูกใจเรา คุณยานาจะคิดบางวาปลูกเรือนตองตามใจผูอยู กินขี้หมู อยาใหใครเห็น” เจาคุณปจจนึก ฯ หัวเราะกาก
“สุภาษิตตวักตะบวยอะไรของแกวะดํารง” คุณหญิงวาดโบกมือหามเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนใหสงบปากเสียงแลวทานก็กลาววา “ยาเปนยาของพวกเจา ยาเปนผูใหญและแกจนปูนนี้แลว จะทําอะไรก็ตอ งคิดตองตรองใหรอบคอบไม ไดทําชุย ๆ เหมือนอยางพอ ๆ ของพวกเจา ยาจะไมยอมใหเจาหาคูค รองกันเอาเองเปนอันขาด หนุม ๆ อยางพวก เจาก็รังแตจะควาเอาพวกจิ๊กกี๋มาเปนเมียเทานั้นเอง สําหรับแมสี่ใบเถาหลานสาวคุณหญิงแววยารับรองวาแตละ คนเปนเด็กดีมีตระกูลสูง มารศรีแมของยายสี่ใบเถานั่นก็เปนลูกเจาคุณ พานทอง คุณชัชวาลผัวของแมศรีก็ลูกเจา คุณมิหนําซํ้ายังไดดารงตํ ํ าแหนงเปนเอกอัครราชทูต พอ ๆ ของพวกเจาก็รูจักคุนเคยกับพอชัชและรูดีวาพอชัช เปนคนดี” เจาคุณปจจนึก ฯ พูดเสริมขึน้ เบา ๆ “พูดถึงชัชวาลนาสงสารมาก อายุออ นกวาดิเรกปเดียว ถาไมตายดวยอุบัติเหตุรถควําอนาคตคงจะไปได ่ ไกล อยางนอยก็ไดเปนปลัดกระทรวงการตางประเทศ” คุณหญิงวาดนิ่งอึ้งไปสักครูก็เปลี่ยนสายตามาที่สี่นางซึ่งนั่งเรียงกันอยูในกลุมเดียวกัน” “พวกคุณแมสี่คนนี่จะวายังไงยะ แตถาคัดคานก็เปนขัดใจกันละ เพราะฉันไดตกลงกับคุณหญิงแวว และแมศรีเขาเรียบรอยแลว” ทั้งสี่นางหนาจอยไปตามกัน นวลลออกลาวขึ้นดวยเสียงออมแอมวา “สุดแลวแตคุณอาเถอะคะ” “เออ—พูดยังงี้ก็ชื่นใจหนอย แมภาละวายังไง” ประภายิ้มเล็กนอย “คุณอาวาถาใครคัดคานละกอเปนขัดใจกัน ภาก็ไมกลาคัดคานคะ” “แลวแมไพละ” “ไพอยากจะขอใหทป่ี ระชุมใหญเปดอภิปรายในเรือ่ งนีเ้ พือ่ ลงมติกนั เปนเอกฉันทคะ ” คุณหญิงวาดกลืนนําลายเอื ้ ๊อกทามกลางเสียงหัวเราะของคณะพรรคสี่สหาย “นี่บาน “พัชราภรณ” ไมใชสภาผูแทนราษฎรโวย เรามีการปกครองแบบเผด็จการคืออํานาจสูงสุดใน บานนี้เปนของอา เมื่ออาตัดสินใจทําอะไรลงไปอาจะไมยอมใหใครคัดคานเปนอันขาดไมวาจะเปนหัวลานหรือ หัวดีกต็ าม” เจาคุณปจจนึก ฯ สะดุงโหยง “เลนงานผมอีกแลว ผมยังไมไดคัดคานอะไรสักหนอย แตผมเกรงวาหลาน ๆ ของเรามันจะไมมีความ สุขถาหากวามันจะแตงงานกับผูหญิงที่มันไมรัก” “โอย—อยาไปคิดเชนนั้นเลยคะเจาคุณ ดูแตเจาคุณประสิทธิ์ ฯ ของดิฉันก็แลวกัน กอนแตงงานกันเรา ไมเคยรักกันเลย เจาคุณทานเกลียดดิฉันเสียดวยซํ้าพอแตงงานกันเราก็รกั กันอยูร ว มชีวติ กันจนกระทัง่ ทานมีอนั เปนเทงทึงไป” พนัสลูกชายของพลกลาวขึ้นบาง
“สมัยโนนกับสมัยนี้ไมเหมือนกันนะครับคุณยา เดีย๋ วนีโ้ ลกเราเจริญแลวหนุม สาวตางมีสทิ ธิท์ จ่ี ะเลือก คูครองของตัวเอง” “แกอยามาพูดดีหนอยเลยวะอายนัส ฉันชักยัวะขึ้นมาแลวซิ ถาใหพวกแกเลือกเอาเองแตงงานกันไมกี่ วันก็ทุบตีกันหนาตาปูดโปแลวก็หยารางกัน หนุม ๆ ก็ตองเลือกผูหญิงสาวสวยจะเหลวแหลกอยางไรขอใหสวย เปนใชได แมสาว ๆ ก็เลือกหนุมรูปหลอ มีหางซอนไวก็ไมสังเกตหรือไมพยายามสังเกต พออยูกันไมกี่วันหาง งอกออกมา ทางผูห ญิงความเลวรายหรือนิสยั อันแทจริงก็จะเกิดขึน้ ในทีส่ ดุ ก็ตอ งแยกทางกันอันเปนเรือ่ งทีต่ อ ง อับอายขายหนาเขา ยาเลือกใหพวกแกยารับรองโวย ลูกหลานเขาแมสี่ใบเถานั่นนะเปนเด็กดีจริง ๆ ดวงแมงไม เคยไชริ้นไมไตไรไมตอม สกุลรุนชาติดีมีวิชาความรูพอตัว ฐานะก็อยูในระดับเศรษฐีถึงแมวาจะเทียบกับเราไม ไดก็ตาม” นพรองขึน้ ดัง ๆ “ตกลงครับคุณยา ตกลงวันอาทิตยหมัน้ วันจันทรแตงงานกันเลยนะครับ” “อายนพ” คุณหญิงวาดพูดเสียงกราว “อยาพูดประชดประชันแดกดันยาอยางนี้ อายระยํา พอแมไมสั่ง สอน มึงเกิดมาเปนหลานกูทาไม” ํ นพยักไหลแลวแบมือ “ผมชวยไมได คุณยาเกิดกอนผม คุณยาอยากเกิดมาเปนยาผมเอง ฮาปาคุณยาโวยพวกเรา หนึง่ …. สอง…..” “ลองดู” คุณหญิงวาดเอ็ดตะโร “ใครกลาดีก็ลองฮาปากูซี หัวไมแตกก็อยานับถือ” ประไพทําตาเขียวกับลูกชายของหลอน “อยาทะลึ่งใหมากนักตานพ คุณยาไมใชเพื่อนเลนของแกนะ” คุณหญิงวาดลุกขึ้นยืนแลวกลาวสรุป “เปนอันวาทุกคนเตรียมตัวไวใหพรอมเพื่อไปประกอบพิธีหมั้นเจาสี่คนกับหลานสาวคุณหญิงแววใน วันอาทิตยน้ี พรุง นีฉ้ นั จะจายเงินใหพอ นัส พอนพ พอสมนึก และดํารงคนละแสนบาทใหไปหาซื้อแหวนหมั้น ตามใจชอบ” เสี่ยตี๋ยิ้มใหเพื่อน ๆ ของเขา “ไปซื้อมะรืนนี้ดีกวาโวยตรงกับวันเสารสนามหลวงมีตลาดนัด แถวปายรถเมลทางดานตรงขาม ปมนํ้ามันสามทหารมีรา นขายเครือ่ งเพชรทองรูปพรรณหลายราน แหวนเพชรขนาด ๑๐ กะรัตอยางแพงก็ ๒๐ บาท แถมสรอยคออีกหนึง่ เสน แตตอ งหมัน่ ชุบหนอย” คุณหญิงวาดทําตาเขียวกับลูกชายเสี่ยหงวน “แกไมรกั หนาของแก ไมรักหนาพอแมปูยาตายายจะทํายังงั้นก็ตามใจยาบอกเสียกอนนะ ถาใครหลีก เลี่ยงการหมั้นครั้งนี้เปนตัดเปนตัดตายกันละ คิดดูก็แลวกันวายาจะเอาหนาไปไวไหน คุณหญิงแววกับแมศรีเขา จะตองถอนหงอกยาแน ๆ แกสี่คนเตรียมตัวไดแลว หาเพื่อนสนิทไปดวยเพราะหลังจากพิธีหมั้นคุณหญิงแววเขา จะเลี้ยงอาหารกลางวัน สําหรับเพือ่ นเอาไปคนละ ๕ คน เปนอยางมากเพื่อจะไดเปนพยานรูเห็นในพิธีหมั้นพวก
คุณพอคุณแมก็ขอใหเตรียมตัวไวใหพรอม ฉันไมอยากจะพูดอะไรใหมากกวานี้ เพราะรูวาถาขืนนั่งอยูที่นี่จะมี คนคัดคานฉัน” แลวคุณหญิงวาดก็พาตัวเดินออกไปจากศาลาพักรอน สี่สหายกับสี่นางตางมองดูหนากัน เจาหนุม รูป หลอทั้งสี่คนมีสีหนาหมนหมองเต็มไปดวยความกลัดกลุมใจ ความเงียบเกิดขึ้นชั่วขณะเสี่ยหงวนจึงกลาวขึ้นวา “เทาที่เรารูมา คุณนาแววมีฐานะไมสูจะดีนัก คุณนันนั่นแหละเคยเลาใหผมฟงวาคุณนาแววเอาตึกแถว ที่ถนนดินแดงจํานองคุณอาไวสองแสน” นันทารีบกลาวหามอาเสี่ยทันที “อยาพูดดังไปคะ เรือ่ งนีค้ ณ ุ อาทานปดพวกเราทีส่ ดุ เพราะไมอยากใหเพือ่ นของทานขายหนาพวกเรา” อาเสี่ยยิ่งแหกปากพูดดังขึ้นอีก “ไมใชเรือ่ งทีน่ า อับอายขายหนาอะไรนีค่ รับ คนเราดวงดีกม็ บี ญ ุ วาสนา มีโชคลาภเงินทองไหลมาเทมา ถาดวงไมดีพระศุกรเขาพระเสารแทรกพระอาทิตยไลเตะพระราหู พระอังคารชกหนาพระพุธอะไรเหลานี้ที่ฟูก็ แฟบที่รวยก็จน คุณนาแววก็เหมือนกัน เมือ่ เงินขาดมือทานก็ตอ งเอาตึกแถวของทานมาจํานองคุณอา” นิกรกลาวขึ้นบาง “ถายังงั้นคุณนาแววคงจะมีแผนยกหลานสาวของทานใหลูกหลานของเราดวยวิธีหักกลบลบหนี้สิน แลวก็ยังมีเงินเหลืออีกสองแสนเพราะคุณอาบอกวาทางคุณนาแววเรียกเงินสินสอดสําหรับยายสี่ใบเถานั่นคนละ แสนบาท เราจะคิดอานแกไขกันอยางไรดีละในเมื่อคุณอาตกลงกับคุณนาแววเขาไวเรียบรอยแลว” พลวา “ไมมีทางที่จะแกไขได” ดํารงลูกชายของนายพลดิเรกกลาวขึ้นทันที “แตผมมีทางแกไขครับคุณลุง” สี่สหายกับเจาคุณปจจนึก ฯ ตางหันมามองดูศาสตราจารยดํารงเปนตาเดียว “แกจะแกไขอยางไรบอกตาซิ” ดํารงหัวเราะเบา ๆ “ขอเวลาใหผมกับเพื่อน ๆ ปรึกษากันกอนครับแตทางแกไขนั้นมีแน” ประภาพูดเสริมขึ้น “แตเจาจะใชวิธีดื้อแพงไมยอมเขาพิธีหมั้นนะไมไดนะลูกนะ” ศาสตราจารยดํารงอมยิม้ “ไมครับแม วิธนี น้ั โงเต็มทน ผมคิดวาผมกับเพื่อน ๆ จะตองเขาพิธีหมั้นกับแมสี่ใบเถานั่น เพือ่ ใหเปน ไปตามความประสงคของคุณยา แตผมจะวางแผนทําใหแมสี่ใบเถาหรือคุณนาศรีและคุณยาแวว อิดหนาระอาใจ พวกผมถึงกับคืนหมั้นเพราะไมประสงคที่จะใหพวกผมเปนทองแผนเดียวกับเขา ไมยากเย็นอะไรหรอกครับ ระเบิดนิวเคลียรหรืออาวุธจรวดยากกวานี่ผมยังใชสมองของผมสรางมันได” เสียงพึมพําดังขึ้นทั่วศาลาพักรอน พนัสถึงกับลงทุนยกมือไหวศาสตราจารยดารงผู ํ เฉลียวฉลาด
“ชวยใหกันรอดพนจากการแตงงานกับยายจันทิมาทีเถอะวะ ผูห ญิงอยางนัน้ กันไมชอบ สวยนะสวยละ แตกิริยามารยาทไมนมุ นวลขาดความออนหวานอันเปนคุณสมบัตอิ นั แทจริงของลูกผูห ญิง ทรรศนะของกันเรือ่ ง ผูหญิงนั้นสวยหรือไมสวยไมสําคัญขอใหมคี วามสุภาพออนหวานเปนใชได ยากดีมีจนก็ไมแปลก” นพพูดเสริมขึ้นดวยเสียงแหลมเล็กเหมือนคนจมูกบี้ “ใช พี่พนัสพูดเหมือนใจใหดน้ิ ตาย นองก็ชอบผูห ญิงออนหวาน” นิกรมองดูลูกชายของเขาดวยความหมั่นไส “เดี๋ยวก็ยันโครมเดียวหงายหลังลงไปจากเกาอี้เทานั้นเอง พูดลิ้นแบ ๆ บีบเสียงเล็ก ๆ อยางนีม้ นั กวนดี พิลึก” นายพลดิเรกพูดโพลงขึ้น “กลุมใจโวย คุณอาดําเนินแผนการแบบรวบรัดตัดความเชนนีเ้ ปนเรือ่ งทีพ่ วกเราพูดไมออกไดแตกลอก หนา อยากจะคัดคานก็กลัวถูกดา ตามแตเรือ่ งเถอะวะ ทานหาเมียใหอา ยสีค่ นนีท่ า นก็ตอ งรับผิดชอบ ถาหากวา วิวาหกลายเปนวิวาทอยูรวมกันแบบขมิ้นกับปูน เด็กสาวสี่ใบเถานั่นนะรสนิยมไมเหมือนกันลูกหลานของเราเลย ลวนแตเยอหยิง่ จองหองไวตวั เห็นคนจนหรือคนชัน้ ตําเป ่ นสัตวเลื้อยคลานทั้ง ๆ ที่ตัวเองก็ไมไดวิเศษวิโสอะไร นัก” ดํารงยิ้มใหบิดาของเขา “เอาเถอะครับ ผมจะวางแผนการยุทธใหดีที่สุด พอแมนาอาและลุง ตลอดจนคุณตาจะตองเลือ่ มใสใน มันสมองอันเฉียบแหลมของผม” “ออไร ถายังงัน้ ก็เปนเรือ่ งของแกและเพือ่ น ๆ ทีจ่ ะคิดแกไขในเรือ่ งนี้ พวกเราทุกคนเห็นใจแกทั้งสี่คน โวย แตเราก็ไมกลาคัดคานคุณยาแก” นายพลดิเรกพูดยิ้ม ๆ ความเงียบเกิดขึ้นชั่วขณะ เสี่ยตี๋มองดูเสี่ยหงวนแลวทําปากแบะรองตะโกนขึน้ ดัง ๆ “เตี่ย หนูยงั ไมอยากมีเมีย” เสี่ยหงวนจุปากจิ๊กจั๊ก “ตามใจแกเถอะวะ แกขึ้นไปพูดกับคุณยาซี” “ไมเอา หนูกลัวคุณยาดา” เจาคุณปจจนึก ฯ หัวเราะหึ ๆ “คราวนี้คุณหญิงทําเจ็บมาก ทานไมยอมปรึกษาหารือหรือขอความเห็นจากพวกเราเลย อายเราเปนตาก็ เหมือนตาตุมไมมีสิทธิ์อะไรในตัวเจานพและดํารงแมแตนอ ย แกสี่คนแตงงานเสียทีก็ดีวะจะไดเปนผูหลักผูใหญ ใหปูตาไดชื่นชมเหลน” นพยิ้มใหตาของเขา “เหลนหรือจิง้ เหลนครับคุณตา” “เหลนโวย ลูกของหลานเรียกวาเหลน” “แลวลูกของเหลนละครับ” สมนึกตอบแทนเจาคุณปจจนึก ฯ
“ลูกของเหลนก็เรียกวาโลน” เจาคุณปจจนึก ฯ สะดุงโหยงหันขวับมาทางลูกชายของเสี่ยหงวน “ใครบอกแกละ” สมนึกหัวเราะ “เตี่ยบอกครับ” “อาว” อาเสี่ยอุทาน “หาเรื่องใหกูถูกเตะแลวไหมละ ลูกของเหลนนะเขาไมนับเปนลูกหลานหวาน เครือแลวโวย เหมือนอยางเตีย่ เปนหลานของเหลนของหลานสุนทรภูแ ตกไ็ มไดนบั วาเตีย่ เปนลูกหลานของทาน” “ถุย” นิกรรองขึน้ ดัง ๆ “อยามาแอบอางหนอยเลยวะ เหลนของหลานสุนทรภูค อื กันโวย ปูทวดของกัน เปนชาวเมืองแกลงเปนหลานทานสุนทรภู ถาคิดตามลําดับญาติกันก็เปนวงศวานของทานสุนทรภูเหมือนกัน” แลวนิกรก็กลาวเปนกลอนตลาดอยางคลองแคลว อันวัวควายตายแลวเหลือเขาหนัง มนุษยเราชือ่ ยังปรากฏอยู จอมกวีศรีสยามนามทานครู สุนทรภูย ง่ิ ใหญในเชิงกลอน นันทาลอบคอนนองชายของหลอนแลวกลาวกับสามนาง “คงไปจําขี้ปากใครเขามา” นิกรอมยิม้ “ไมไดจําขี้ปาก จําที่ใครเขาแตงไวในหนังสืออะไรก็ไมร”ู แลวนิกรก็ถอนหายใจเฮือกใหญ “กลุมใจ โวยทําคึกคักไปยังงั้นเอง คุณอาเลนใชไมตายแบบนี้ลูกหลานเรามันคงยําแย ่ ไปตามกัน แตงงานกับคนที่ไมรักจะ มีความสุขไดอยางไร อยูกันหมอขาวยังไมทันจะบวมก็หยากันแลว หรือมายก็มีเรื่องทะเลาะวิวาทกันถึงกับลงมือ ลงตีนกัน” ดํารงยิ้มใหนิกรแลวพูดตัดบท “ใจเย็น ๆ เถอะครับนากร ผมจะใชความคิดของผมทําใหแมสี่ใบเถานั่นยอมคืนหมั้นเราในไมชา สวน การหมั้นเราก็จะตองยอมเขาพิธีหมั้นตามกําหนดเวลาที่คุณยาไดตกลงกับฝายผูหญิงเขาไวแลว” ในที่สุดวันประกาศพิธีหมั้นก็ผานมาถึง หนังสือรายวันหลายฉบับลงขาวกันเกรียวกราวซึ่งวงศาคณาญาติทางฝายผูหญิงเปนผูนําขาวไปลง พิมพ เราจะไดนําทานผูอานไปที่บานของคุณหญิงแวว หรือคุณหญิงพิบูลยราชเดชริมถนนพหลโยธินบาง เขน บาน “ทับเทวัญ” เปนตึกสองชั้นขนาดกลางปลูกอยูในเนื้อที่ดินหนึ่งไรซึ่งที่ดินนี้เปนสมบัติดั้งเดิมของคุณ หญิงแววตั้งแตราคาไรละ ๒๐๐ บาทกอนสรางถนนพหลโยธิน คุณหญิงแววอพยพจากบานฝงธนมาปลูกตึกอยูที่ นี่หลังจากเจาคุณพิบูลย ฯ ถึงแกอนิจกรรมได ๒ ป ทานไดดาเนิ ํ นกิจการโรงงานอุตสาหกรรมทอผามาไดเพียงป เศษก็ประสบการขาดทุนอยางยอยยับ เพราะผาญี่ปุนที่มีราคาถูกไดโจมตีผาไทย หรือผาที่ผลิตในประเทศไทย
ยอยยับไปตามกัน หลังจากเลิกลมโรงงานทอผาลูกเขยของทานซึ่งเปนเอกอัครราชทูตไทยอยูในประเทศหนึ่งใน ยุโรป ก็ไดรบั ชะตากรรมตองเสียชีวติ จากอุบตั เิ หตุรถยนตพลิกควําเพราะยางแตก ่ มารศรีลูกสาวสุดที่รักคนเดียว คุณหญิงแววไดปลงศพสามีของหลอนเรียบรอยแลว ก็พาลูกสาวสี่ใบเถาเดินทางกลับกรุงเทพฯ และมาอยูกับคุณ หญิงแววทีบ่ า นนี้ อาเสี่ยกิมหงวนของเราพูดถูกแลว คุณหญิงแววกําลังเผชิญกับปญหาสําคัญยิง่ คือเรือ่ งการเงิน รายไดท่ี มีอยูจากการใหเชาอาคารที่ถนนดินแดง ซึ่งมีอยูเพียง ๑๐ หองนัน้ นอยเกินไป นอกจากนี้ก็มีรายไดจากบานเชาให ฝรั่งเชาอีก ๒ หลัง อยางไรก็ตามคุณหญิงแววเปนผูด เี กาเปนสุภาพสตรีบรรดาศักดิ์ การใชจายของทานและลูก หลานของทาน เดือนหนึง่ จะตองใชเงินอยางตําถึ ่ ง ๑๐,๐๐๐ บาท จึงจะเพียงพอแกการครองชีพที่เหมาะสมกับ สภาพและเกียรติ เมื่อคุณหญิงวาดมาพูดสูขอสี่ใบเถาหลานสาวของทานคุณหญิงแววก็รีบตกลงทันที ทั้งคุณหญิงแวว และมารศรีตลอดจนสาวสวยสี่ใบเถาตางตื่นเตนยินดีไปตามกัน ทั้งนี้ก็เพราะทุกคนรูดีวา พล, นิกร, กิมหงวน และศาสตราจารยดเิ รกผูเ ปนบิดาของเจาหนุม รูปหลอทัง้ สีค่ นนัน้ มีฐานะรํารวยเพี ่ ยงใด ถาหากวา พนัส นพ สมนึก และดํารงไดแตงงานกับสี่ใบเถา คุณหญิงแววและมารศรีก็จะไดรบั ความ สุขสบายไปตลอดชีวิตคือมีเงินทองใชสอยอยางฟุมเฟอยนั่นเอง สวนจันทิมา จันทนา จันทนกะพอ และจันทร จรัสก็จะนั่งอยูบ นกองเงินกองทอง โดยเฉพาะจันทนกะพอ ลูกสะใภในอนาคตของเสี่ยหงวนมหาเศรษฐีอันดับ หนึ่งของประเทศไทย วันนี้คุณหญิงแววกับมารศรีและสีใ่ บเถาตืน่ นอนแตเชาตรูผ ดิ ปกติ บาน “ทับเทวัญ” ไดรบั การตกแตง สะอาดเรียบรอยตั้งแตวานนี้เอง หองโถงใหญชั้นลางของตัวตึกคือหองประกอบพิธีหมั้น สวนการเลี้ยงอาหาร กลางวันนั้นไดตั้งโตะที่เรือนตนไมหลังตึกคนใชชายหญิงของคุณหญิงแววตางแตงกายสะอาดเรียบรอยยิ้มแยม แจมใสไปตามกัน หลังจาก ๘.๐๐ น. ลวงแลวพวกญาติสนิทมิตรรักของคุณหญิงแววก็ทยอย ๆ กันมาที่บานรวม ทั้งญาติผูใหญฝายสามีมารศรี และมิตรสหายของสี่ใบเถาดวย “ทับเทวัญ” มีผูคนพลุกพลานผิดปกติ รถยนต หลายคันจอดอยูริมถนนพหลโยธินนอกรั้วบาน ทั้งนี้ก็เพราะในบานมีที่วางพอจอดรถไดเพียงสามสี่คันเทานั้น และคุณหญิงแววไดสงวนไวเปนที่จอดรถของฝายเจาหนุมทั้งสี่คน และพวกญาติคือคณะพรรคสี่สหายกับสี่นาง และคุณหญิงวาดกับเจาคุณปจจนึก ฯ ในราว ๙.๓๐ น. คุณหญิงวาดพรอมดวยเจาคุณปจจนึก ฯ และสี่สหายกับสี่นางก็มาถึงบาน “ทับเทวัญ” โดยรถคาดิลแล็คและบูอิคเกง ซึ่งเจาแหวทําหนาที่ขับรถคาดิลแล็คและประภาขับรถบูอิคเกงของหลอนดวยตน เอง เมื่อรถยนตทั้งสองคันแลนผานประตูรั้วเขามาในเขตบานคุณหญิงแววก็รีบพามารศรีลูกสาวคนเดียว ของทานผูเปนมารดาของสีใ่ บเถาออกมาคอยตอนรับทีห่ นาตึก คุณหญิงแววรูปรางผอมบางแตทวงทาสงางามไว ตัว อายุของทานออนกวาคุณหญิงวาด ๕ ป ลักษณะทาทางเยอหยิ่งแตงกายหรูหรานุงซิ่นไหมสีเขียวยกทอง สวม เสื้อแขนสามสวนสีเขียวออน ผาลูกไมราคาแพงแตมีเครื่องเพชรตกแตงเพียงสองสามชิ้น สวนมารศรีอยูในชุด วันพีชสีชมพู สวมสรอยคอเพชรแตเปนเพชรลูกเม็ดขนาดเล็กราคาคงไมเกิน ๓๐,๐๐๐ บาท
ทั้งแมลูกหนาเสียไปตามกันเมื่อไมเห็น พนัส นพ สมนึกและดํารง แตก็เขาใจวาคงจะติดตามมาภายใน สองสามนาทีนี้ เมื่อสี่สหายกับสี่นางและทานผูใหญทั้งสองกาวลงมาจากรถ คุณหญิงแววก็พาลูกสาวของทานลง บันไดไปตอนรับทันที มีการไหวกันโอภาปราศรัยกันอยางสนิทสนมเหมือนเครือญาติ อยางไรก็ตามคุณหญิง แววและมารศรีรูสึกนอยเนื้อตํ่ าใจไมนอยเมื่อแลเห็นคุณหญิงวาดและสี่นางประดับเครื่องเพชรแพรวพราวแวว วาวตา โดยเฉพาะนวลลออฟดสรอยคอเพชรราคาเกือบหาแสนบอกใหรวู า หลอนเปนเมียมหาเศรษฐี สี่นางแตง ชุดสีฟาเหมือนกันแบบเดียวกัน แมกระทั่งรองเทาสีขาวหัวแหลมก็ตัดจากรานเดียวกัน คุณหญิงวาดแตงชุดไหม ไทยสีนํ้าตาล สี่สหายแตงสากลชุดสีกรมทาผูกโบวหูกระตาย เจาคุณปจจนึก ฯ ชุดสีเทา สวนเจาแหวผูกเน็คไท แตไมสวมเสือ้ นอก กลิ่นนําหอมจากสี ้ ่นางหอมฟุง “เปนยังไงคะคุณพี”่ คุณหญิงแววถามเจาคุณปจจนึก ฯ อยางยิ้มแยม “ไมไดพบคุณพี่เกือบครึ่งปแลวคะ สบายดีหรือคะ” ทานเจาคุณหัวเราะหึ ๆ “ขอบคุณครับคุณหญิง สบายดีครับ แตวา ปนร้ี สู กึ วาแกเฒารวงโรยไปมาก” “ยังคะ คุณพี่ยังกระชุมกระชวยดีนี่คะ เห็นจะเปนเพราะไมทานเหลานัน่ เอง” มารศรีพูดคุยกับสี่นางอยูทางหนึ่ง “อยาหาวาศรีใจดําเลยนะคะที่ศรีไมไดพาลูกไปเยี่ยมพี่ ๆ ทั้ง ๆ ที่อยูไมไกลกันนัก พูดก็เหมือนแกตวั คะพี่นนั ศรีมีแตเรื่องวุนวายไปทั้งนั้นเกี่ยวกับลูก ๆ แหละคะ ยายจิ๋วสําเร็จ มศ. ๕ ก็อยูกับบานเฉย ๆ ไมไดทาํ อะไร” นันทาบีบมือมารศรีแนน “เราตางก็มีภารกิจที่ตองทํานี่คะคุณศรี พี่กับเพื่อน ๆ ก็เหมือนกัน ตัง้ แตไปรับคุณทีด่ อนเมืองก็เคยมา เยี่ยมคุณเพียงสองครั้งเทานั้น” ประไพพูดเสริมขึ้น “สามครั้งคะพี่นัน พาลูก ๆ เรามาทานขาวกับคุณนายังไงละคะ” “ออ จริงซีนะพี่ลืมไป” นวลลออยิ้มใหมารศรีแลวกลาววา “ยินดีมากคะที่เราจะไดเปนทองแผนเดียวกัน ทุกสิ่งทุกอยางคุณอาทานจัดทําไปตามความเห็นชอบ ของทานคะ” “คะ คุณปาบอกแลววาสําหรับพอหลานชายทั้งสี่คนนะสิทธิ์ขาดอยูกับทานคนเดียวเทานั้น” แลว หลอนก็เลือ่ นตัวเขามายกมือจับแขนประภา “พี่ภาคงจะพอใจลูกจิ๋วของศรีนะคะ” “คา” ประภาพูดยานคาง “พี่ยังบอกดํารงเลยวาคุณยาเลือกใหเหมาะแลว หลานจิ๋วสมกับดํารงของพี่ มาก” “หรือคะ แหม—ชื่นใจจังคะที่พี่ภาพูดอยางนี้ อา—แลวพี่ไพละคะรูสึกอยางไรบาง” ประภาทําหนาเหยเก “แลวแตคุณยาของนพคะ พี่ไมมีสิทธิ์อะไรหรอก ทานจะเอายังไงก็สุดแลวแตทานจะเห็นสมควร”
คุณหญิงแววเดินเขามาหาสี่นางและลูกสาวของทาน “ขึ้นไปคุยกันบนตึกกันเถอะ พี่วาดบอกวาพอสี่คนนั่นเขากําลังไปรับเพื่อนสนิทของเขา แตรบั รองวา จะมาถึงนี่กอนเวลาฤกษคือกอน ๑๐.๐๐ นาฬิกา” มารศรียิ้มใหสี่นาง “เชิญคะ เชิญพี่ ๆ ขึ้นไปบนตึกเถอะคะ” แลวหลอนก็เดินเขาไปหาสี่สหายกับเจาคุณปจจนึก ฯ “พี่พล คะ พี่กร พี่หมอและเฮียเชิญขางบนคะ อา—คุณลุงแตงสากลชุดนี้สงาจังคะ” ทานเจาคุณฝนหัวเราะ “ลุงแกแลวอยามายอลุงเลย พวกญาติ ๆ มากันพรอมแลวหรือ” “คะ อยูใ นหองโถงคะ เชิญสิคะ” คุณหญิงแววกับมารศรี ตางพาคณะพรรคสี่สหายกับสี่นางพรอมดวยคุณหญิงวาดกับเจาคุณปจจนึก ฯ ขึ้นบันไดไปบนตึกเลยเขาไปในหองโถงซึ่งถูกดัดแปลงเปนหองพิธีหมั้น ตามเวลาที่กลาวนี้พวกญาติมติ รของ คุณหญิงแวว และญาติทางฝายชัชวาลสามีของมารศรีไดมาชุมนุมกันอยูอยางคับคั่งแลว กอนเวลา ๑๐.๐๐ น. เล็กนอย รถเบ็นซคันหนึ่งไดแลนผานประตูรั้วบาน “ทับเทวัญ” เขามาดวยความลําบากยากเย็น ทั้งนี้เพราะวา เบ็นซคันนี้ไมใชรถเกง มันเปนรถเมลหรือรถประจําทางขนาดใหญของบริษทั “การุณวงศ” หรือของนิกรนัน่ เอง เพราะหุนสวนทั้งหลายของบริษัทรถยนตประจําทางนี้ก็คือคณะพรรคสี่สหาย และสี่นางกับเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่ คน แตนิกรถือหุนถึง ๗๕ เปอรเซนต จึงเปนประธานอํานวยการหรือผูอ ํานวยการบริษัท มีกจิ การเดินรถในพระ นครและธนบุรีถึง ๕ สาย มีรถรับสงผูโ ดยสารเกือบ ๒๐๐ คัน รถบัสยี่หอเบ็นซแลนตรงมาหยุดตอทายรถบูอิคเกงของพล พัชราภรณ ทามกลางเสียงเอะอะเจี๊ยวจาว ของพวกจิ๊กโกไมตากว ํ่ า ๒๐ คน ซึ่งลวนแตเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนจางหรือวานมาเปนเพื่อนในการประกอบพิธี หมั้น ตามแผนการกอกวนของศาสตราจารยดํารงผูเฉลียวฉลาด พนัส นพ สมนึกและดํารง ตางพากันลงมาจากรถประจําทางคันนั้น ทั้งสี่คนแตงกายแบบจิ๊กโกนิยม สวมวิคปลอมไวผมยาวเฟอยและดัดเปนลอน สวมกางเกงทรงทรมานขาแคบสีเดียวกันคือสีนาตาลไหม ํ้ และสวม เสื้อยืดแขนสั้น คอปกสีแดงเพลิง สวมรองเทาบูทผาใบพื้นยางสีกรมทาแลเห็นถุงสั้นสีแดงแปรดสะดุดตา ทั้งสี่ คนอยูในบทบาทของจอมจิ๊กโก ทั้งเครื่องแตงกายและกิริยาทาทาง ในเวลาเดียวกันนี้เอง คุณหญิงแววและคุณหญิงวาดและมารศรีมารดาของสี่ใบเถาก็พากันออกมาจาก หองโถง สมนึกหรือเสีย่ ตีม๋ องขึน้ ไปบนรถแลว ยกมือใสปากเปาเปยว “ลงมาซีโวยพรรคพวก นีแ่ หละบานเจาสาวในอนาคตของพวกเรา” แลวเสี่ยตี๋ก็ตะโกนลั่น “ยิปป วันนี้ เปนวันประกาศหมั้นอั๊วมีความสุขที่สุดในโลก ฮะ ฮะ ประเดี๋ยวกันจะจูบคูหมั้นของกันใหพวกเราไดชมเปน ขวัญตา ลงมาโวย”
คุณหญิงแววทําหนาอยางที่ไมมีใครอธิบายไดดวย นึกไมถึงวา เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนจะมาเขาพิธี หมั้นในสภาพจิ๊กโกเชนนี้ แทนที่จะแตงเครื่องแบบสีขาวนายทหารสัญญาบัตรเพือ่ ใหเกียรติแกตวั เอง และเจา สาว ตลอดจนบรรดาแขกผูม เี กียรติอกี หลายทาน บรรดาจิ๊กโกทั้งหลายตางไชโยโหรองเสียงลั่นบาน และพากันลงมาจากรถทางดานหนาและทายรถ บางคนมีกีตาลูกแซ็ดหรือแอ็คคอเดียนถือติดมือลงมาดวย แตละคนเอะอะเอ็ดตะโรตามวิสัยจิ๊กโกที่ไมเคยสนใจ ในเรือ่ งกิรยิ ามารยาท แลวดนตรีที่คลาย ๆ กับวงชาโดก็เริ่มบรรเลงเพลงขางรถบัสคันนั้นจิ๊กโกหลายคนตางรําปอรองเพลง รําวงกันอยางสนุกสนาน “…..หลอจริงนะดารา งามตาจริงแมสาวเอย วันนี้เรามีความสุข สนุกรืน่ เริงหัวใจ ทีน่ ค่ี อื แดนสวรรค เธอกับฉันมาเตนวาตูซี่ เธอกับฉันมาเตนวาตูซ”ี่ พนัสรําคูกับนพ สมนึกรําคูกับดํารง พวกจิก๊ โกครึกครืน้ รืน่ เริงกันสุดเหวีย่ ง คณะพรรคสี่สหายกับ สี่ นางและเจาคุณปจจนึก ฯ รีบออกมาดู สวนญาติทางฝายคุณหญิงแวว และเพื่อน ๆ ของสี่ใบเถาแอบมองอยูตาม หนาตางประตู และตางก็งวยงงไปตามกันที่เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนมาทําพิธีหมั้นในสภาพเชนนี้ คุณหญิงแววทําหนาเหมือนกับจะรองไห ยกมือขวาจับแขนซายของคุณหญิง “พี่วาด หลานของพีว่ าดพาพวกโจรหารอยมาปลนดิฉนั หรือคะนี่” คุณหญิงวาดยิม้ แหง ๆ “เปลา ๆ เพือ่ นหลาน ๆ ของพี่นะเธอ” มารศรียกมือขวาตบอก “ตายแลวคุณปา ทําไมพอนัส พอนพ พอสมนึก และพอดํารงถึงคบกับจิ๊กโกละคะ อุย ตาย นัน่ เขาเตน รําแบบไหนคะ แอนหลังเหมือนเปนสันนิบาต” คุณหญิงวาดฝนหัวเราะ “ปาก็ไมมีความรูใ นเรือ่ งเตนรําหรอกแมศรี วาตูซห่ี รือทวิสตอะไรเทือกนัน้ ละกรามัง้ ปารูจ กั แตระบํา จํ้าบะปุบชึ่ง ๆ” คุณหญิงแววจูงมือลูกสาวของทานเขาไปหาคณะพรรคสี่สหายและสี่นางกับเจาคุณปจจนึก ฯ แลวคุณ หญิงแววก็เลนงานสี่สหายเมื่อเห็น พล, นิกร, กิมหงวน และศาสตราจารยดเิ รกยืนหัวเราะงอไปงอมา “หมายความวายังไงกันยะพอหลานชาย ที่ลูก ๆ ของพวกเธอมาเขาพิธีหมั้นอยางนี้นะมีเจตนา ดูถูกนา หรืออยางไรกัน พาพวกกุย ยกโขยงกันมาเต็มรถมีการรองรําทําเพลงกันดวย พอนัส พอนพ พอดํารง และพอสม นึกก็แตงตัวไมเรียบรอยเหมือนกันตัง้ ใจจะมาดูหมิน่ กัน” สี่สหายทําหนาตายไปตามกัน พลกลาวกับคุณหญิงแววอยางนอบนอม “คุณนาเขาใจผิดเอามากเชียวครับ เจาสี่คนมันตื่นเตนดีใจที่จะไดหมั้นกับหลานสาวของคุณนาทั้งสี่คน จนกระทัง่ เมือ่ คืนนีม้ นั นอนไมหลับตลอดคืน” มารศรีพดู เสริมขึน้ “ตื่นเตนดีใจหรือคะพีพ่ ล”
“ครับ ทุกคนตางพึงพอใจคูหมั้นของตนที่คุณยาจัดหาให” คุณหญิงแววทําตาเขียวกับเสี่ยหงวน “แลวทําไมถึงมาบานนาแบบนี้ละพอหงวน ไมผดิ อะไรกับพวกโจรทีป่ ลนตลาดทาเรือเมือ่ เร็ว ๆ นี้ ดู ซี…..ตาสมนึกสายฮาไวควงตะโพกเสียดวย ตานพก็เตนแอนหนาแอนหลังนาเกลียดจะตายไป” เสี่ยหงวนซอนยิ้มไวในหนา “คุณนานาจะทราบดีแลววา เจาสี่คนมันสําเร็จมาจากอเมริกา นิสัยใจคอมันก็คลาย ๆ กับหนุม อเมริกนั นั่นแหละครับ รักอิสระ ชอบทําอะไรงาย ๆ ไมมีพิธีรีตองเตะทาแบบผูดีอังกฤษ อยาถือมันเลยครับ ทีร่ อ งรําทํา เพลงกระโดดโลดเตนกันอยางนี้ก็แสดงวาเจานัส เจานพ เจาตี๋และดํารงมันกําลังตื่นเตนดีใจที่จะไดหมั้นกับ หลานสาวของคุณนา” คุณหญิงแววยิม้ ออกมาได “เออ—จริงซีนะ นาพึง่ นึกไดเดีย๋ วนีว้ า คนอเมริกนั นะเขารักอิสระชอบทําอะไรตามความพอใจของตน ใครจะติฉินนินทาวารายอะไรเขาก็ไมแครเพราะเขาไมไดทาผิ ํ ดกฎหมายของบานเมืองหรือศีลธรรม แตนน่ั แหละ นะ ในทรรศนะของพวกเราซึ่งเปนคนไทยไดเห็นอยางนี้แลวมันก็รูสึกยังไงชอบกล” นายพลดิเรกกลาวขึ้นบาง “ไมมีอะไรครับคุณนา พิธีหมัน้ จะตองผานไปโดยเรียบรอย ขอใหเด็ก ๆ ของผมมันเตนแรงเตนกา สนุกสนานกันสักสองสามนาทีเถอะครับ” คุณหญิงแววถอนหายใจเฮือกใหญ คุณหญิงวาดเดินเขาไปหาสี่นางแลวกระซิบพูด “ทําไมอายสี่คนมันมากันอยางนี”้ นันทายิ้มแหง ๆ “ยังไงก็ไมทราบคะ นันคิดวาคงแตงเครื่องแบบสีขาวมาเพราะไดขาวจากแจววา ทุกคนเตรียมเครือ่ ง แบบสีขาวไวตั้งแตวานนี้แลว” คุณหญิงวาดขบกรามพูด “ขายหนาเขาตายหา ดูไดรึ เหมือนกับอายกุยที่ไหนก็ไมรู ดันใสผมปลอมดัดผมเสียดวย แตละคนนุง กางเกงคับติ้วถาลงนั่งกับพื้นกระดานก็ลุกไมขึ้น เพื่อนฝูงที่พามาหนาตาไมเปนสับปะรดสักคน เหมือนกับอาย พวกโจรหารอย” สี่นางและสี่สหายตางดีใจไปตามกัน เทาที่เจาหนุมทั้งสี่คนทําใหคณ ุ หญิงแวว และมารศรีแสดงความ อิดหนาระอาใจจนออกนอกหนา ทั้งนี้ก็เพราะสองแมลูกตางก็เปนผูดีเกาไวยศไวตัวตรงกันขามกับคณะพรรคสี่ สหายของเราซึง่ เปนประชาธิปไตยอันแทจริง เจาคุณปจจนึก ฯ รองตะโกนเรียกพวกหลาน ๆ ของทาน “เฮย—พอทีโวย เหลือเวลาอีก ๑๐ นาทีเทานัน้ ขึ้นมาบนตึกไดแลวโวย” เสียงดนตรียุติลงทันที เจาหนุมหนาเสี้ยมทาทางเปนจิ๊กโก ๑๐๐ เปอรเซนต มองดูเจาคุณปจจนึก ฯ อยางขบขัน แลวถามนพดัง ๆ วา “ตาแกหัวลานอวนเตี้ยพุงพลุยคนนี้นะใครครับ”
นพยกเทาขวาเตะเด็กกระเปารถเมลของพอเต็มเหนีย่ ว แลวพูดเสียงหนักแนน “ตากู” พนัสชูมือขวาเปนสัญญาณใหทุกคนสงบปากเสียงแลวกลาววา “ขอเชิญเพื่อนทุกคนขึ้นไปบนตึก และโปรดทําตัวใหสุภาพหนอย ทีน่ เ่ี ปนบานของคุณหญิงแวว ซึ่งมี ศักดิ์เหมือนกับยาขาพเจา ไมใชบารผหี รือรานกาแฟ กรุณาเรียบรอยมีสัมมาคารวะใหสมกับที่เกิดมาเปนลูกคน หนอยนะครับ อยาใหเจาภาพทานวาไดวาเปนลูกลิงลูกคางหรือลูกจิ้งจก” พวกจิ๊กโกซึ่งสวนมากเปนเด็กกระเปา และนายตรวจรถเมลของนิกรตางยิ้มแปนไปตามกัน พนัส นพ สมนึก และดํารง เดินนําหนาพากลุมจิ๊กโกตรงมาที่ตึกใหญ เจาหนุม รูปหลอทัง้ สีค่ นตางประนมมือไหวคณ ุ หญิง แววและมารศรีอยางนอบนอม “สวัสดีครับคุณยาแพรก” เสี่ยตี๋กลาวทักอยางยิ้มแยม คุณหญิงแววสะดุงโหยง “ฉันชือ่ แววยะไมไดชอ่ื แพรก” สมนึกตรงเขามากมลงกอดทาน “อภัยใหผมเถอะครับ วันนี้ผมเบิกบานสําราญใจ ดีใจ ปลื้มใจ ภูมิใจ กระหยิ่มใจ อิ่มใจ และชื่นใจ อยางที่สุดเชียวครับที่พวกเราจะไดหมั้นกับนอง ๆ ทั้งสี่คน” คุณหญิงแววยิม้ ออกมาได “แตพวกเธอมาหมัน้ ผูห ญิงทําราวกับวามาชวยงานบวชนาคหรือมาทอดผาปา” นพพูดเสริมขึ้น “เราหัวอเมริกันครับ เราไมชอบพิธรี ตี องทีเ่ ครงเครียดครึกครืน้ รืน่ เริงกันอยางนีแ้ หละครับดี ทีแรกผม ตั้งใจจะหาหัวโตและเถิดเทิงมาดวยแตหาไมทนั ก็เลยไดดนตรีชาโดเฮงซวยมาวงหนึง่ อา—คุณยาฟงเดี่ยวกีตาสัก เพลงไหมละครับ ผมจะใหแฟนตาโชติดดี ใหฟง ” คุณหญิงแววกลืนนําลายเอื ้ อ๊ ก “ไมตอง ๆ เชิญทุกคนเขาไปในหองโถงเถอะ พิธหี มัน้ จะเริม่ ตนในเวลา ๑๐.๐๐ นาฬิกาตรงตามฤกษ เหลือเวลาอีกเล็กนอยเทานั้น” ดํารงรองขึน้ ดัง ๆ “เฮย—แหวนหมั้นของกันหายเสียแลว…..” นพมหาบัณฑิตสถาปตยกรรมศาสตร สงกลองกํามะหยี่อันสวยงามใหศาสตราจารยดารงแต ํ โดยดี “เอา—กันเก็บไดเมื่อกี้น”ี้ ดํารงลืมตาโพลง “เก็บไดบนรถหรือ” “เปลา เก็บไดในกระเปากางเกงของแก” นิกรเอ็ดตะโรขึน้ ทันที “เสียนิสัยอายนพ ริอา นมือไวใจเร็วเหมือนพอ ฉันไมเคยสั่งสอนแกเลย”
เจาคุณปจจนึก ฯ ตะครุบมือนิกรซึ่งอยูในกระเปาเสื้อสากลขางซายของทานแลวเอ็ดตะโรลั่น “แกดาลูกแตแกลวงกระเปาฉัน” นิกรหัวเราะ “ผมหาไฟแช็คจุดบุหรีค่ รับ” “ก็ไหงเสือกมาหาในกระเปาฉันละ” “ผมนึกวากระเปาผมครับ ยืนเบียดกันผมไมทันสังเกต” คุณหญิงแววกับมารศรีตา งจําใจทักทายเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนดวยใบหนายิ้มแยมแจมใสทั้ง ๆ ที่ไม พอใจที่ พนัส นพ สมนึกและดํารงสวมใสวิคปลอมและแตงกายแบบจิ๊กโกนิยม ตอจากนั้นสองแมลูกก็พาทุกคน เขาไปในหองโถงชั้นลางของตัวตึก ซึ่งบัดนี้ไดจัดเปนหองประกอบพิธีหมั้น บรรดาแขกผูม เี กียรตินง่ั เรียงรายอยู บนเกาอี้เหล็กประมาณ ๓๐ คน พวกจิ๊กโกทั้งหลายตางเฮโลนั่งรวมกลุมกันบนพรมปูพื้น จันทิมา จันทนา จันทนกะพอ และจันทรจรัส สี่ใบเถาของมารศรีซึ่งเปนหลานยายของคุณหญิงแวว นัง่ พับเพียบเรียบรอยอยูบนตั่งเทาสิงหขนาดใหญดานสุดของหองโถง สี่สาวแตงวันพีชชุดสีตองออนเหมือนกัน สวมสรอยคอไขมุกแบบเดียวกัน ขอมือขางขวาสวมสรอยเพชรแตราคาไมเกินหมืน่ บาทเหมือน ๆ กัน แตละคน แฉลมแชมชอยหนาตาคลายกัน จันทิมาหรือใหญอายุ ๒๓ ปจะหมั้นกับพนัส จันทนาหรือกลางอายุ ๒๒ ปจะ หมั้นกับนพ จันทนกะพอหรือเล็กอายุ ๒๑ ป จะหมั้นกับสมนึกและจันทรจรัสหรือจิ๋วอายุ ๒๐ ป จะหมั้นกับ ศาสตราจารยดํารง คุณหญิงวาดพาเจาหนุม รูปหลอทัง้ ๔ คน ไปนั่งรวมกลุมกับสี่ใบเถาบนตั่งนั้น คุณหญิงแววตามมาดวย และจัดใหนั่งคูใครคูมัน สี่สาวตางประนมมือไหวสี่หนุมอยางนอบนอม ถึงแมจะรังเกียจที่คูหมั้นแตงกายแบบจิ๊ก โกนิยม และพาเพื่อนจิ๊กโกมาเต็มบานแตสี่สาวตางก็ซอนความไมพอใจไวเพราะหวังผลคือความสุขอันลนพน ในวันขางหนา เสี่ยตี๋มองดูหนาคูหมั้นของเขา แลวกลาวถามคุณหญิงวาด “คนนี้หรือครับของผม” คุณหญิงวาดยิ้มแปน “ใช จันทนกะพอหรือแมเล็ก” “อาว ไหนวาชือ่ จันทรขเ้ี ฟยะ” คุณหญิงวาดยกมือขวาเขกกบาลเสี่ยตี๋คอนขางแรง “นี่แนะ คนตวักตะบวยที่ไหนวะชื่อจันทรขี้เฟยะ” นพรองขึน้ ดัง ๆ “คุณยา ของผมหนาเตาหูย ค้ี นนีช้ อ่ื อะไรครับ จันทรลั่นปอใชไหม” คุณหญิงวาดหันมาทําตาเขียวกับลูกชายนิกร “เขาสวยยังกะอาภัสราดันพูดออกมาไดวาหนาเตาหูยี้ แกนะซีหนาเตาหูยี้ คูหมั้นของแกชื่อจันทนา หรือแมกลาง” นพยักคิ้วใหสาวสวย
“หมั้นกันแลวพี่จะพาเธอไปไหวพระบาทเดือนสาม” จันทนาเริ่มเกลียดขี้หนานพแลว หลอนนั่งนิ่งเฉยไมยอมพูดอะไร ตอนนี้เองพนัสไดกระซิบถาม คู หมัน้ ของเขา “สวนสัดของเธอเทาไหรจะ ใหญ” จันทิมาตอบหวน ๆ “สามสิบหา…..ยี่สิบสอง…..สามสิบสี”่ “ถายังงั้นพี่จะสงเธอเขาประกวดนางสาวไทยปนี้เสียกอนที่งานวชิราวุธานุสรณ แลวหลังจากนั้นเรา คอยแตงงานกัน” ดํารงกลาวถามคูหมั้นของเขาบาง “เปนอะไรไปจะจิ๋วไมใครจะยิ้มแยมเลย” “เปลาคะ ไมไดเปนอะไรหรอกคะ” “ทองผูกหรือเปลา” “ไมคะ” “เมื่อเชาสวมแลว……” จันทรจรัสอายมวนตวน คุณหญิงวาดกับคุณหญิงแววชวยกันจัดใหหนุม สาวนัง่ คูก นั รวม ๔ คู ตอจาก นั้นคุณหญิงแววก็เดินเขาไปหาเจาคุณปจจนึก ฯ แลวประนมมือไหวทา นเจาคุณอยางนอบนอม “คุณพี่ชวยกรุณาประกาศหมั้นหนอยซีคะ ไมโครโฟนอยูร มิ ประตูนน่ั แหละคะ ประกาศใหแขกทราบ โดยทั่วกันกอนที่จะสวมแหวนหมั้น” เจาคุณปจจนึก ฯ เดินผานหองโถงตรงไปหยุดยืนเบือ้ งหนาไมโครโฟน ซึง่ เจาหนาทีเ่ ปดเครือ่ งและ เปดสวิทชไมโครโฟนติดตอกับลําโพงกระจายเสียงไวเรียบรอยแลว เจาคุณกมศีรษะอันลานเลี่ยนเปนมันแผล็บ โคงคํานับบรรดาแขกผูมีเกียรติแลวทานก็พูดไมโครโฟนเสียงกังวาน “สวัสดีครับทานผูมีเกียรติและไรเกียรติทั้งหลาย พิธหี มัน้ อันมีเกียรติของเราจะไดเริม่ ตน ณ บัดนี้ คูที่ หนึ่งฝายแดง เอย……ขอโทษครับ คูท ห่ี นึง่ ฝายชายคือรอยตรีพนัส พัชราภรณ ฝายหญิงคือนางสาว จันทิมา จุลภาค คูท ส่ี องรอยตรีนพ การุณวงศ กับนางสาวจันทนา จุลภาค” ลูกชายของนิกรชูมือทั้งสองประสานกันเหนือศีรษะ พวกจิก๊ โกตา งตบมือโหรอ งกันเกรียวกราว พวก ญาติมิตรของเจาสาวทําหนาเหยเกไปตามกัน คุณหญิงวาดปราดเขามายกมือเทาสะเอวเลนงานนพ “นี่พิธีหมั้นนะโวยไมใชการชกมวยที่ราชดําเนินหรือลุมพินี ชูมือชูไมขึ้นมาทําไม” “โธ—คุณยาก็ ยัวะซะเรื่อยเชียว เมื่อคุณตาประกาศชื่อผมผมก็ตองชูมือบอกใหแขกเขารูซีครับวาผมคือ รอยตรีนพ หลานชายสุดที่รักของคุณยา” เจาคุณปจจนึก ฯ ประกาศตอไป “คูท่ีสามเปนมวยแกมอื ระหวาง…..เอย…..ประทานโทษ แหม—อายนพทําเละหมด คูที่สามฝายชาย คือรอยตรีสมนึก ไทยแท และฝายหญิงคือนางสาวจันทนกะพอ จุลภาค” เสี่ยตี๋รองตะโกนไปทางกลุมจิ๊กโก
“ตบมือใหกนั หนอยโวยพวกเรา” เสียงตบมือกระทืบเทาและเสียงเปาปากดังขึ้นลั่นหองโถง ญาติผูใหญทางสามีของมารศรีบางคนทน นั่งอยูตอไปไมไดก็พรวดพราดลุกขึ้นเดินออกไปจากหองโถงเพื่อกลับบานดวยความเกลียดชังบรรดาโกทั้งหลาย ซึ่งแตละคนหนาตาแสยะนั่งเหยียดเทาหรือนั่งขัดสมาธิอยูเต็มหอง บางคนก็นอนควําใช ่ มือยันคางไว ที่มีบุหรี่ก็ แยงกันสูบ เจาคุณปจจนึก ฯ ประกาศตอไป “คูสุดทายคือศาสตราจารยรอ ยตรีดํารง ณรงคฤทธิ์ สวนฝายหญิงคือนางสาวจันทรจรัส จุลภาค พิธี หมั้นอันมีเกียรติจะไดเริ่มตน ณ บัดนี้ ซึ่งฝายชายจะสวมแหวนหมั้นใหคูหมั้นของตนตอหนาทานผูมีเกียรติทั้ง หลาย กรุณาแข็งใจอดทนดูพธิ หี มัน้ ใหตลอดหนอยนะครับ เพือ่ น ๆ ของฝายผูช ายโปรดมีกิรยิ ามารยาทสักนิด อยาใหพวกแขกคิดวาเปนพวกปลนหรือพวกโจรหารอย” พนัสลวงกระเปาหยิบกลองแหวนเพชรออกมาเปดออกแลวหยิบแหวนเพชร ๘ กะรัตซึ่งเปนเพชรลูก เม็ดเดียวราคารวมแสนออกมาสวมนิ้วนางมือซายจันทิมาคูหมั้นของเขาดวยการกระทําอยางกระแทกกระทั้น บอกใหรูว า เขาไมเต็มใจหมัน้ กับหลอน ตอจากนัน้ นพก็ยน่ื แหวนเพชรลูกวงหนึง่ ใหจันทนา “เอา—สวมเอาเอง” จันทนาคอนขวับ “มีอยางหรือคะจะใหกลางสวมแหวนหมั้นเอง พี่นพตองสวมใหซีคะ” ลูกชายของนิกรความือซายของหลอนชูขึ้นแลวสวมแหวนหมั้นลงบนนิ้วหัวแมมือของหลอนจึงสวม ไมเขา เขาเงยหนาขึน้ มองดูคณ ุ หญิงวาดซึง่ ยืนคูอ ยูก บั คุณหญิงแววเบือ้ งหนาของเขาแลวยิม้ แหง ๆ “นิ้วเจาสาวโตไปครับ คุณยาเปนคนมาวัดนิว้ ไหงวัดผิดขนาด” คุณหญิงวาดกลืนนําลายเอื ้ อ๊ ก “โธ—อายจอกกระร็อก แกกับพอแกไมผิดกันเลยยั่วเยากระเซาปอดเกงที่สุด แหวนหมั้นนะเขาสวมนิ้ว นางโวยไมไดสวมนิ้วหัวแมมือ” “อาว—ก็ผมไมรูนี่ครับเกิดมาจากทองแมก็พึ่งเคยหมั้นผูหญิงวันนี้ อยาถือโทษโกรธเคืองพี่เลยนะ จันทรกระเทาะ” จันทนาทําหนางอเหมือนมาหมากรุก “จันทนาคะพี่นพไมใชจันทรกระเทาะ” นพยิ้มละไมจั ดแจงสวมแหวนหมั้นใหจันทนาซึ่ งตอนนี้ชางภาพซึ่งเปนพรรคพวกของมารศรีได บันทึกภาพไวดวยกลองถายรูปยี่หอชั้นดี ตอจากนั้นคุณหญิงวาดก็หันมาพยักหนากับสมนึก “เอาซีพอนึก สวมแหวนหมัน้ ใหคหู มัน้ ของเจา” “สวมเสร็จแลวจูบนะครับ” “อุยตาย” คุณหญิงแววรองลัน่ “เราเปนคนไทยไมใชฝรั่งทําแบบฝรัง่ จะดีหรือจะพอนึก” “ดีครับคุณยา แขกที่มาในงานนี้จะไดเปนพยานวาผมรักจันทนกะพอมาก และการหมั้นนี้ผมเต็มใจ และพอใจที่สุด”
คุณหญิงแววมองดูหลานสาวคนที่สามของทาน “วายังไงแมเล็ก พอนึกเขาจะจูบเจาเมือ่ สวมแหวนแลว” จันทนกะพอมีทาทางสะเทิ้นอาย “ถาหนาดานจูบเล็กตอหนาใคร ๆ ไดก็ตามใจเถอะคะ” สมนึกจัดแจงสวมแหวนหมั้นใหหลอนทันทีแลวดึงตัวจันทนกะพอเขามากอด กมลงจูบริมฝปาก จันทนกะพออยางดูดดืม่ ชางภาพรีบบันทึกภาพไวทันที เสี่ยตี๋จูบหลอนไดเพียงสองสามวินาทีก็เงยหนาขึ้นแลว เอ็ดตะโรลัน่ “ฮี้ เมื่อเชาคงกินตนหอมละซี เหม็นใหหง่ึ ” จันทนกะพอโกรธจนตัวสัน่ “บา—คนบาอะไรก็ไมรูไมมีมารยาท” “อาว วาบาเดีย๋ วจูบเสียอีกหรอก เธอเปนคูหมั้นของพี่แลวนะจะบอกให เราอาจจะแตงงานกันในเร็ว วันนีก้ ไ็ ด” ศาสตราจารยดํ ารงความือจันทรจรัสมากุมไวแลวสวมแหวนหมั้นใหหลอนซึ่งเปนแหวนเพชรลูก ขนาด ๘ กะรัตเชนเดียวกับของเพื่อน ๆ ตอจากนั้นเขาก็กมลงจูบหลอนเบา ๆ “อือ เวอรี่เวล ปากเธอหอมเหมือนขาวคัว่ ออไร” การหมั้นสิ้นสุดลงดวยความไมพอใจของญาติผูใหญทางฝายคุณหญิงแววและฝายสามีของชัชวาล แต คณะพรรคสี่สหายกับสี่นางและเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนตางพอใจอยางยิ่ง นพรองบอกพวกจิ๊กโกที่นั่งเรียงรายอยู บนพื้น “เฮ—ลุกขึ้นบรรเลงเพลงมหาฤกษหรือมหาชัยสักหนอยเถอะวะ” เจาหนุมรางใหญไวผมเปนกระเซิงเจาของนามแฟนตาโชติ ซึ่งเปนหัวหนาวงดนตรีชาโดกลาวกับนพ วา “เอาเพลงผูใหญลีจังหวะวาตูซี่แทนเถอะครับ มหาฤกษกับมหาชัยมีผมเลนไดคนเดียวเทานั้น เอาโวย พวกเราลุกขึ้นบรรเลงเพลงหนอย” นักดนตรีจ๊ิกโกรวม ๖ คนตางลุกขึ้นยืนแลวบรรเลงเพลงทันที จิ๊กโกโชติเปนคนรองและดีดกีตา แบบกี ตาฮาไวคลอไปดวย พวกญาติของฝายหญิงหลายคนตางรูสึกผะอืดผะอมคอย ๆ ลุกขึ้นเลี่ยงออกไปจากหองโถง มารดาของชัชวาลคือแมผัวของมารศรีถึงกับพยักพเยิดเรียกคุณหญิงแววออกไปพูดทางหลังตึกขณะที่ดนตรีวงชา โดเฮงซวยกําลังบรรเลงเพลงอันนาอิดหนาระอาใจเพราะนักดนตรีเลนไมเปนมิหนําซํ้ายังทําแอนหนาแอนหลัง อีกดวยโดยนึกวาเก “ดิฉันรูสึกยังไงเสียแลวละคะ คุณหญิง” คุณหญิงเนื่องกลาวกับคุณหญิงแววดวยสีหนาเครงเครียด “หลาน ๆ ของคุณหญิงวาดนะแตละคนทาทางมันจิ๊กโกเรานีเ่ อง เหมือนลูกลิงลูกคางที่ไหนก็ไมรู ขืนแตงงานกับ แมสค่ี นนีจ่ ะอยูก นั ยืดหรือคะ” “ไมเปนไรคะ พีเ่ นือ่ ง พีว่ าดแกเปนเพือ่ นรักกับดิฉนั แกคงไมยอมใหพอสี่คนนั่นทิ้งขวางหลานของเรา หรอก”
“โอย ฉันคาดผิดถนัด นึกวาคงจะสุภาพเรียบรอยสงบเสงี่ยมขี้อายตามแบบลูกผูดี ที่แทยังกะลิงทโมน ยังไงยังงั้น ตานพกับตาสมนึกนะรูสึกวาลิงเราดี ๆ นีเ่ อง คุณหญิงตองพูดกําชับคุณหญิงวาดเขาไวบางนะคะ” “คะ คะ พีเ่ นือ่ งไมตอ งวิตก” คุณหญิงเนือ่ งยิม้ ออกมาได “แลวเรือ่ งเงินทองเรียบรอยแลวหรือคะ” “คะ พี่วาดเขามอบใหดฉิ นั เรียบรอยแลว เขาจายเช็คเงินสดใหสองแสนคะ แลวก็ใบสัญญาจํานองบาน และที่ดินที่ดิฉันจํานองเขาไวเปนเงินสองแสน พี่วาดเขาไมคิดดอกเบี้ยหรอกคะถึงแมวาในหนังสือสัญญาทําไว คิดดอกเบี้ยรอยละหนึ่ง ดิฉันมอบเงินสดใหแมศรีแลวนะคะบอกพี่เนื่องใหทราบเสียดวย ทุกสิ่งทุกอยางเปนไป ตามที่เราตกลงกัน แมศรีบอกวาจะใหเงินพี่เนื่องสองแสนบาท” คุณหญิงเนือ่ งยิม้ เศรา ๆ “ก็พูดกันไวอยางนั้น ตอนนีด้ ฉิ นั แยเหมือนคุณหญิงแหละคะ ถาแมพวกหลาน ๆ ไดแตงงานกับหลาน ชายของคุณหญิงวาดเมือ่ ไรเราก็คงจะสบายขึน้ ” “คะ เขาไปขางในเถอะคะพี่เนื่อง ออกมาคุยกันอยางนี้พวกพี่วาดเขาจะสงสัย แตละคนรูสึกวาเค็มไม ใชเลนนะคะ แตพี่วาดนะแกสนับสนุนเต็มที่ที่จะใหหลานชายของแกแตงงานกับหลานสาวของเรา” ดนตรีวงชาโดจบเพลงแลว คุณหญิงแววพาคุณหญิงเนื่องผูเปนยาของสี่ใบเถากลับเขามาในหองโถง ตอจากนั้นบรรดาแขกผูมีเกียรติตางก็พากันแสดงความยินดีตอคูหมั้นทั้งสี่คูและแลวก็ยอย ๆ กันลา กลับ ไมมี แขกคนใดทางฝายผูหญิงยอมรับประทานอาหารกลางวันตามที่คุณหญิงแววและมารศรีเชิญไวทั้งนี้ก็เพราะ เกลียดพวกจิ๊กโกที่เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนพามานั่นเอง โดยเฉพาะสี่ใบเถาหรือสี่สาวไดแสดงกิริยาดูหมิ่นเหยียด หยามจนออกนอกหนา ตอนเทีย่ งวันนัน้ เอง การรับประทานอาหารกลางวันแบบอาหารไทยทีเ่ รือนตนไมกเ็ ปนไปอยางเอะอะเอ็ดตะโรของพวกจิก๊ โก โตะสี่เหลี่ยมยาวรวม ๒ โตะพวกจิ๊กโกนั่งรวมกันและกินกันอยูอยางมูมมาม พนัส นพ สมนึก และดํารง นัง่ รวมโตะกับคูหมั้นของเขา สี่สหายกับเจาคุณปจจนึก ฯ นัง่ อยูโ ตะหนึง่ คุณหญิงวาดกับคุณหญิงแวว คุณหญิง เนื่องและมารศรีกับสุภาพบุรุษผูสูงอายุอีก ๒ คนซึง่ เปนญาติของคุณหญิงแววนัง่ อยูอ กี โตะหนึง่ เมื่อพวกจิ๊กโกสงเสียงเจี๊ยวจาวมากเกินไปนพก็ยกมือเปาปากเปยวและรองเอะอะเอ็ดตะโร “เงียบ ๆ หนอยโวย โอโฮ….คุยกันยังกะแขก ๕๐๐ คนทะเลาะกัน เกรงใจผูใหญทานบางซี” คราวนี้พวกจิ๊กโกตางเงียบกริบแตก็มีการมองดูหนากันและยิ้มใหกัน คุณหญิงแววมองดูเจาหนุมรูป หลอทั้งสี่คนและหลานสาวของทานซึ่งนั่งอยูโตะหางจากทานเพียงเล็กนอยแลวทานก็กลาววา “ทําไมไมคุยกับนอง ๆ บางละจะ” พนัสตอบแทนเพือ่ น ๆ ของเขา “เรากําลังปลื้มใจครับคุณยาที่เรามีโชคดีไดหมั้นกับสาวสวยหลานของคุณยา ซึ่งเปนลูกสาวของคุณนา ศรีเปรียบเหมือนกับญาติของเรา” มารศรีพดู เสริมขึน้ ทันที
“เธอพูดอยางนี้นาชื่นใจมาก คุณยาของเธอกับคุณแมของนานะทานเปนเพือ่ นกันมาตัง้ แตเด็ก ๆ คุณ พอของพวกเธอก็รักใครชอบพอกับคุณพอของแมสี่คนนั่นมานานแลว เราเหมือนกับญาติกนั จริง ๆ ถึงแมวาไม ใครจะมีการไปมาหาสูกันก็ตาม” เสี่ยตี๋ยกมือขวาชูขึ้น “ขออนุญาตครับคุณนา” มารศรีหวั เราะ “เธอจะพูดอะไรก็พูดสิจะสมนึกทําไมจะตองขออนุญาตดวยหรือติดนิสยั ทหาร” “ครับ ทหารกอนพูดตองขออนุญาตกอน อา—คุณนาครับ เดี๋ยวนี้ลูกสาวของคุณนาทั้งสี่คนก็เปน คู หมั้นของเราโดยถูกตองตามประเพณีนยิ มแลว” “ก็ยังงั้นนะซีจะ แลวยังไง” เสี่ยตี๋ยิ้มอาย ๆ ยกนิ้วชี้มือซายใสปากกัดแลวแกวงแขนซายไปมา “ผมอยากจะเรียนถามคุณนาวาถาพวกผมจะมาหาคูหมั้นของผมบาง คุณนาและคุณยาจะขัดของไหม ครับ” คุณหญิงแววหัวเราะเสียงกังวาน “ถามในเรือ่ งทีไ่ มควรถาม ตามปรกติกอ นจะหมัน้ กัน “ทับเทวัญ” ก็เปดประตูตอนรับพวกเธออยูเสมอ แลวแตพวกเธอไมมาเอง ขณะนี้พวกเธอเปนคูหมั้นกับหลานสาวของยาแลวจะไปมาหาสูกันเมื่อไร ก็ไดไมมีใคร หวงหามหรอก หรือจะมารับไปเทีย่ วไหนก็ไดเปนคูห มัน้ กันใครเขาจะนินทาวาราย” เสี่ยตี๋หันมายิ้มใหคูหมั้นของเขา “ไดยินไหมเล็ก คุณยากับคุณนาศรีไมขัดของอะไร พี่กับเพื่อน ๆ จะมารับพวกเธอไปเที่ยวนะจะ” “ขอบคุณคะ แตวา โปรดอยาใหเพือ่ น ๆ จิ๊กโกของพี่นึกติดตามไปหรือรวมเที่ยวกับเราเลยนะคะ” “เธอไมชอบจิ๊กโกหรือจะ” สมนึกถามและทําเสียงแหลมเล็กขึ้นนาสิก “คะ กุยออกจะตายไป ดูซีคะ รับประทานกันมูมมามไมมีกิริยามารยาท” นพพูดเสริมขึ้น “แตมันไมใชความผิดของเขาหรอกเล็ก เพราะเขาเกิดมาในทามกลางความยากจน เขาไมไดรับการ ศึกษาหรือเคยเลาเรียนมาเพียงเล็กนอย ไมมีใครอบรมสั่งสอนเขามารยาทของเขาจึงเปนอยางนี”้ จันทนากลาวกับลูกชายของนิกรทันที “แลวพี่นพคบกับคนพวกนี้ทาไมคะ” ํ “อาว” นพอุทาน “จําเรือ่ งหนูกบั ราชสีหไ มไดหรือกลาง กลางเปนเด็กชั้นประถมก็เคยเรียนนิทานอีสป มาแลว หนูเปนสัตวเล็ก ๆ ไมมีความหมายอะไรยังชวยชีวิตราชสีหไวได พวกจิ๊กโกเหลานีเ้ ปนเพือ่ นทีด่ ขี องพีท่ ง้ั นั้น ใชใหชกหนาใครตีกบาลใครหรือใชใหเอาระเบิดขวดขวางใสใครก็ได ใชใหเอามีดหรือเหล็กขูดชาปจิ้ม สะดือใครเขาก็ทาให ํ ทันที คบพวกผูดีแปดสาแหรกไดประโยชนอะไรเหยียบขี้ไกไมฝอ กรีดกรายสํารวยหนักไม เอาเบาไมสูอยางที่เรียกวาเจี๊ยะอายบูถายยา” พนัสมองดูนพอยางขบขัน
“อะไรของแกวะเจี๊ยะอายบูถายยา” นพหันไปยิ้มใหลูกชายของพลซึ่งเปนทั้งเพื่อนและญาติสนิทของเขา “ภาษาจีนปนไทยโวย เจี๊ยะแปลวากิน อายแปลวาเอา ถาเชิญเจี๊ยะละกออายคือตกลง ถามาตามไปบูคือ ตีกับใครก็บอกเพื่อนวาไมมีแรงพึ่งถายยา เรื่องมันเปนอยางนี้เขาถึงวาเจี๊ยะอายบูถายยาจําไวเถอะเพือ่ นอยางนีค้ บ ไมได มันตองเจี๊ยะอายบูฮอ หรือยังไงอายตี”๋ สี่สาวตางอึดอัดใจไปตามกัน หลอนรูสึกตะขิดตะขวงใจที่ไดยินคูหมั้นของหลอนพูดคุยกันแบบมึงมา พาโวยเชนนี้ เพราะหลอนเปนผูด มี ากเกินไปนัน่ เอง ไดยินคําพูดที่ไมเพราะหูสักนิดก็เขาใจวาหยาบคายหรือเปน คําพูดของคนชั้นตํ่า อยางไรก็ตามเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนตางก็หวังกันวาจะตองทําตัวใหสี่ใบเถามีความชิงชัง ในตนจนกระทั่งขอคืนหมั้นจะไดหมดพันธะที่จะตองแตงงานกับหลอน ตอนสายวันอังคารตอมา คือหลังจากที่หมั้นกันไดสองวันและหนังสือพิมพหลายฉบับไดลงขาวการ หมั้นนีอ้ ยางครึกโครม พนัส นพ สมนึก และดํารง ในเครื่องแตงกายแบบจิ๊กโกนิยมแตไมไดใสผมปลอมไดพากันมาที่บาน “ทับเทวัญ” โดยรถแท็กซี่คันหนึ่งดวยแผนการที่จะทําใหสี่ใบเถาเกลียดชังพวกเขานั่นเอง เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนมาถึงบาน “ทับเทวัญ” ในเวลา ๑๐.๓๐ น. ซึ่งคุณหญิงแววกับมารศรีและสี่ใบ เถาไดใหการตอนรับอยางดีที่สุด “ไมไดเอารถมาหรอกหรือหลานชาย” คุณหญิงแววกลาวทักเหมือนอยางลูกหลานของทาน พนัสตอบแทนเพือ่ น ๆ “รถไมวางครับ พอกับอาเอาไปใชคันหนึ่ง คุณยาไปซื้อของเอาไปอีกคัน แมกับนานวลเอาไปอีกคันไป จายของที่ประตูนาํ้ นาไพไปเยี่ยมเพื่อนที่ศิริราชเอาไปอีกคัน รถปอนเตี๊ยคของพวกเราหามลอมันไมดีครับสงไป ใหอูเขาตั้งใหใหมเลยตองมารถแท็กซี่” นพวา “เราจะมารับนอง ๆ ไปทานอาหารกลางวันและไปดูหนังรอบบายสองโมงครับคุณยา” “งั้นเรอะ ก็ไปซี ทีจ่ ริงนาจะโทรมาบอกใหแมสค่ี นนีเ่ ขารูต วั เสียกอน” มารศรีกลาวกับลูกสาวของหลอนทันที “ขึ้นไปอาบนํ้ าแตงตัวซีลูก แมกับคุณยายจะคุยกับพอนัสพอนพพอนึกและพอดํารงไปพลาง ๆ ดี เหมือนกัน นานแลวไมไดคุยกัน” เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนซึ่งอยูในบทบาทจิ๊กโก ไดนั่งสนทนาอยูกับคุณหญิงแววและมารศรีเกือบ ชั่ว โมงภายในหองรับแขกสี่ใบเถาก็ปรากฏตัวขึ้น จันทิมา จันทนา จันทนกะพอ และจันทรจรัส ตางอยูในชุดเสื้อ กระโปรงวันพีชตาหมากรุกสีฟาสลับชมพูเสื้อคอปกแบบกลางวัน ทําผมผัดหนาทาปากเขียนคิ้วงามแฉลมใสนํ้า หอมฝรั่งเศสราคาแพงหอมฟุง สวมรองเทาซนสูงหัวแหลมเปยบสีนํ้ าตาล ถือกระเปาเงินแบบทันสมัยใบ กะทัดรัดสีฟาและสวมแหวนเพชรที่นิ้วนางมือซายเหมือน ๆ กัน คือแหวนหมัน้ นัน่ เอง “วา” เสีย่ ตี๋รองเอ็ดตะโรลัน่ หอง “แตงตัวกันสวยอยางนีเ้ ชียวหรือแมคณ ุ ไปดูหนังนุงสะแล็คใสเสื้อ ธรรมดาก็ได”
“ตายแลวพอนึก” มารศรีรอ งขึน้ “ไปดูหนังนั่นแหละควรจะแตงตัวใหสวยงาม เพราะคนทีด่ หู นังชัน้ บน ๒๐ บาทนะลวนแตพวกผูดีชั้นสูงทั้งนั้น” “วู” นพอุทาน “คุณนานะเอะอะก็ผูดีชั้นสูงซะเรื่อย ผูดีชั้นสูงนะมันเปนยังไงครับ พวกทําปลองโรงสี หรือซอมพระเจดียซ อ มยอดภูเขาทองใชไหมครับ” “เด็กคนนี้นี่ชอบกลจริงเชียว” คุณหญิงแววพูดขัดขึน้ “ตัวเปนลูกผูดีมีสกุล ทั้งคุณปูและคุณตาก็เปนเจา คุณพานทอง ยาเล็กคือคุณหญิงวาด ก็เปนคุณหญิงรูสึกวาเธออยากเปนจิ๊กโกมากกวาเปนผูด”ี นพยิ้มใหและพูดเสียงลิ้นแบ ๆ “ใชครับ” คุณหญิงแววสะดุงโหยง “ทําเสียงประหลาดดี จะไปไหนกันก็ไปซีจะ แลวพานองมาสงบานกอนคํานะเธอ ่ มากินขาวที่บานยา ยากับนาศรีจะทําอาหารคําเลี ่ ้ยงพวกเธอเปนพิเศษ” เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนพาสาวสวยสี่ใบเถาออกมานอกตึกลงบันไดไป จันทิมาพี่สาวคนโตกลาวกับ พนัสคูห มัน้ ของหลอนวา “เอารถเชฟของคุณยายไปใชกอนก็แลวกันนะคะพี่นัส วันนี้คุณยายกับคุณแมไมมีธุระไปไหนหรอก คะ เรานั่งรวมกันไปแปดคนก็คงจะเบียดกันหนอยแตก็ไปได” พนัสซอนยิ้มไวในหนา “อยาเลยใหญ พวกเราชอบเที่ยวกันอยางสบาย ๆ เอารถไปหาที่จอดรถก็ลาบาก” ํ จันทนาพูดเสริมขึน้ “ไปแท็กซี่ก็ตองไปสองคันซีคะ” นพพูดเสริมขึ้น “ไมจําเปนที่เราจะตองไปแท็กซี่ใหหมดเปลืองเงินหรอกจะกลาง ไปรถเมลดีกวา” สี่สาวหยุดชะงักพรอม ๆ กัน “ไปรถเมลหรือคะนี”่ จันทนกะพอรองเสียงลั่น นพหันมายิ้มใหหลอน “จะ ขึ้นรถเมลราคาเยาเบาสมองถึงชอบจอดก็ปลอดภัยไรโรคาพาใหสุขสมบูรณ” “แหม” จันทรจรัสของดํารงอุทาน “รถเมลเบียดเสียดเยียดยัดกันเต็มไปดวยพวกคนชั้นตํา่ จิ๋วและพี่ ๆ ไมเคยนัง่ รถเมลหรอกคะ ไปแท็กซี่เถอะนะคะพี่รง” “โน” ศาสตราจารยดํารงตวาด “หัดเปนขี้ขาเสียบางซีจะ อีกหนอยเราก็จะแตงงานกันแลว พวกพี่ถึงมี เงินก็จริงแตก็ทาตั ํ วงายเหมือนมนุษยเดินดินธรรมดา ผูด ขี ข้ี า มาครอกเทงทึงแลวก็เนาเหม็นเหมือนกันทัง้ นัน้ ” นพกลาวกับสี่สาวดวยใบหนายิ้มระรื่น “ไปรถเมลเถอะนองจา สายที่ผานหนาบานเธอเปนรถของพี่สายหนึ่ง ประเดี๋ยวเราขึ้นไปลงสี่แยกราช เทวี แลวตอรถเมลทน่ี น่ั ขึน้ ไปลงพาหุรดั หาขาวอรอย ๆ กินกันเสียกอนคอยดูหนังรอบบายสองโมง” จันทนกะพอพูดโพลงขึ้น
“เล็กไมไปไดไหมคะพี่นึก ขืนใหเล็กโหนรถเมลเล็กคงเปนลมแนเหม็นสาปพวกคนจนในรถเมลคะ” เสีย่ ตี๋แกลงมองดูหลอนอยางเคือง ๆ “หมายความวาเล็กรังเกียจที่จะรวมทางกับพี่ ซึ่งเปนคูหมั้นของเล็กยังงั้นหรือ อยาลืมวาถาเราแตงงาน กันเรารวมชีวิตกันเราจะตองเผชิญชีวิตกันแบบที่เรียกวา หนักเอาเบาสูน ะจะ แลวกัน…….โตเปนควายแลวหัด ขึ้นรถเมลเสียบางซี ไพรผูดีนะมันอยูที่ความประพฤติของคนไมไดอยูที่ฐานะศักดิ์ตระกูล” “แลวทําไมจะตองมาวาเล็กดวย” “ไมไดวา ชี้แจงใหฟง ไปนา……เทีย่ วกับพวกพีห่ นเดียวรับรองวาเข็ดจนตาย” “วายังไงนะคะ” จันทรจรัสถาม เสี่ยตี๋หันมายิ้มใหเถาเล็ก “พี่วาเทีย่ วกับพวกเราหนเดียวจะติดใจไปจนตาย” “เมื่อกี้พี่นึกไมไดพูดอยางนี้” “ก็ฟงใหมันเปนอยางนี้ซี หัดขึ้นรถเมลเสียบาง คนเราไมพน ชวด ฉลู ขาล เถาะ หรอกจิว๋ ยากดีมีจนมัน เปนของไมแนนอน อยางพี่เปนลูกมหาเศรษฐี อายนัส อายนพและดํารงก็เปนลูกเศรษฐี แตวนั ขางหนาอาจจะสิน้ เนื้อประดาตัวตองขอทานเขากินก็ได” นพรองเพลงขอทานขึ้นทันที “พญาฉัททันตรทา นมากลัน่ มาแกลง หักเอารังมดแดง….มายืน่ ให ไมโปไมปดมดมันกัดลิ้น ไมโปไม ํ าบ ลูกหูหนวก ปดเออเออเอิงเงยมดมันกัดลิ้น ใครเขาจะกินเอยได….เจาประคูน คุณพอคุณแมทาทานเถอะคะร ตาบอดงอยเปลี้ยเสียขาเดินไมไดทานใจศีลใจทานเมตตาลูกเถอะคะราบ ธนบัตรเกา ๆ ที่ไมใชใหทานลูกเถอะคะ ราบ” สี่สาวตางหัวเราะขึน้ พรอม ๆ กัน จันทิมาเถาใหญพูดพลางหัวเราะพลาง “พี่นพสุมเสียงเหมือนขอทานไมมีผิดเลยคะ” นพสะดุง เฮือก “เปนยังงั้นไป” เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนพาสี่สาวคูหมั้นของเขาเดินผานถนนคอนกรีตออกไปจากบาน “ทับเทวัญ” ทามกลางแสงแดดอันรอนแรงในเวลา ๑๑.๓๐ น. ทุกคนขามฟากถนนเดินไปหยุดยืนรวมกลุมกันที่ปาย รถเมล ซึ่งเปนเสนทางของรถเมลหลายสายแลนมาจากมีนบุรีหรือดอนเมือง รถประจําทางคันหนึ่ง แลนมาหยุดที่ปายรับสงคนโดยสารแลวแลนไป จันทนามองดูนพอยาง เคือง ๆ แลวถามวา “รถวางพอมีที่นั่งผานไปคันหนึ่งแลวทําไมไมไปละคะ” ลูกชายของนิกรยิ้มใหหลอน “รอรถของพี่ดีกวาไมตองเสียสตางค แปดคนทุนเงินไดตั้งสี่บาท”
สี่ใบเถาตางมองดูหนากัน และนึกในใจวา นพกับพนัส สมนึกและดํารงคงจะขี้เหนียวอยางรายกาจแม กระทั่งคารถเมล ๔ บาทก็ยังเสียดาย คนเราเมือ่ เปนเพือ่ นเปนญาติรว มกินรวมเทีย่ วกันก็ตอ งมีนสิ ยั คลาย ๆ กัน” รถประจําทางผานมาอีกคันหนึ่งซึ่งเปนรถของบริษัทขนสง แตเมือ่ ไมมใี ครยกมือเปนสัญญาณใหหยุด คนขับรถก็ขับรถเลยไป หลังจากนั้นอีกสักครูรถเมลของบริษัท “การุณวงศ” ซึ่งเดินทางมาจาก สนามบินดอน เมืองก็ผานมา รถเมลสีดําเหลืองทีว่ ง่ิ ตามถนนก็คอื รถเมลของนิกรนัน่ เอง นพยิ้มใหสี่นางแลวกลาววา “รถของพี่มาแลวนั่นยังไง สีเขาทีไหมละ ดําตัดเหลือง มองเห็นแตไกล ยี่หอเบ็นซซะดวย” สี่ใบเถาหนางอไปตามกัน พนัสโบกมือเปนสัญญาณใหคนขับเบารถ พอรถหยุดสี่ใบเถากับเจาหนุมรูป หลอทั้งสี่คนก็ขน้ึ ไปบนรถอยางรีบรอน นพกาวขึ้นมาบนรถเปนคนสุดทายและหวุดหวิดจะตกรถ ลูกชายของนิกรเอ็ดตะโรเด็กกระเปาทันที “ทีหลังแหกตาดูคนโดยสารเสียกอนซีโวย คอยเปานกหวีด ผูโดยสารขึ้นรถยังไมเรียบรอยเลยเสือกเปา นกหวีดแลว” เด็กกระเปาซึ่งเปนเด็กเขาใหมทาทางเปนนักเลงเต็มตัวมองดูนพอยางเคือง ๆ “นี่มันรถเมลนะครับไมใชแท็กซี่ วองไวหนอยซีครับ อา—ขอคาโดยสาร” นพสั่นศีรษะ “ไมตองเก็บหรอก แปดคนรวมทัง้ อัว๊ ไมตอ งเก็บ” “อาว เบงอวดแฟนกับผมยังงี้กอเจอกระบอกตัว๋ ซีครับ” คนขับรถมองแลเห็นเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนในกระจกมองหลังแลว เขาจํานพลูกชายของผูอานวยการ ํ หรือเจาของบริษทั รถเมล “การุณวงศ” ไดดี และจํา พนัส สมนึกและดํารงไดดวยเพราะเคยไปที่บริษัทหลายครั้ง แลว “อายผิว มานี่ซ”ิ รถเมลคันนี้ไมมีคนยืนโหน และยังมีที่วางพอนั่งไดอีกสองสามคน เด็กกระเปาวัยรุนไดยินเสียงลูกพี่ เรียกก็รบี เดินปราดไปทางหนารถ “วายังไงครับลูกพี่ ถาผมถูกจับชวยประกันนะ ผมจะใสกับอายหนุมรูปหลอคนนั้น ขึน้ รถตัง้ แปดคน จะขึ้นฟรีบอกผมวาไมตองเก็บคาโดยสาร” “มึงกมหัวลงมานี่กูจะบอกลาภให” เจาผิวกมหนาลงไปชิดหนาคนรถวัยกลางคน “พี่จะใหผมตีกบาลดวยเหล็กงัดยางหรือยังไง” “เอาซีถามึงอยากเปนกรรมกรวางงาน นั่นแหละคุณนพลูกผูอานวยการ” ํ เจาผิวเย็นวาบไปหมดทั้งตัว “ยังงั้นหรือครับ” “เออ หนาตาก็คลายกัน อีกสามคนลูกเจานายเพื่อนคุณนิกร มึงนี่จะใหกูพลอยฉิบหายดวยแลวไหมละ ลูกตั้งสี่คนนะโวย เมียอีกสองแมยายสองพอตาหนึ่งไปขอโทษทานเสีย” เจาผิวใจเตนระทึกหนาถอดสีทันที เขาเดินกลับมาหานพซึ่งนั่งคูกับพนัสแลวยกมือไหวอยางนอบนอม
“ผมขอโทษครับคุณ” นพยิ้มให “ไมเปนไรนองชาย เคราะหดีที่ลื้อยังไมทันเอากระบอกตั๋วแพนกบาลอั๊ว เงิน ๔ บาทนะอั๊วไม เสียดาย หรอก แตนม่ี นั รถของอัว๊ อัว๊ จะจายใหกด็ ยู งั ไงอยู” ผูโดยสารที่นั่งอยูใกล ๆ ตางพากันมองดูนพเปนตาเดียว อยางไรก็ตามสี่ใบเถาถึงแมวาจะนั่งแยกกันแต ก็คอยโลงใจที่รถคันนี้ไมถึงกับเบียดเสียดเยียดยัดกัน เพราะเปนเวลาใกลเที่ยง แตถา เปนตอนเชาหรือหลังจาก โรงเรียนเลิกงานเลิกแลวรถเมลทุกคันก็เหมือนกับปลากระปอง หอยโหนกันจนหายใจไมออกเต็มไปดวยกลิ่น ตาง ๆ ปราศจากกลิ่นสะอาด ในชั่วโมงเดียวกันนั้นเอง เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนก็พาคูหมั้นของเขามาลงรถประจําทางคือรถเมลขาว ที่หนาตึก ๗ ชั้นและขามฟากไปทางโรงภาพยนตรศาลาเฉลิมบุรี และเดินเรือ่ ยเปอ ยไปทางถนนซอยหนาโรง ภาพยนตรเท็กซัส พอถึงหนารานขาวตมกุยรานหนึ่งพนัสก็หยุดชะงักแลวกลาวกับเพื่อนเกลอของเขาวา “เที่ยงครึ่งแลว แวะกินขาวกันที่รานขาวตมนี้เถอะวะ” สี่ใบเถาสะดุงเฮือกไปตามกัน “พี่นัส” จันทิมากลาวกับลูกชายของพลซึ่งเปนคูหมั้นของหลอนดวยสีหนาที่แสดงความไมพอใจ “ราน ขาวตมกุยอยางนี้สกปรกออกจะตายไป ดูซีคะ อาหารสําเร็จรูปที่ใสถาดหรือใสจานไวไมมีอะไรปกปด คนทีน่ ง่ั กินอยูในรานก็ลว นแตพวกกรรมกรหรือคนชัน้ ตําทั ่ ้งนั้น” พนัสวา “แตวนั หนึง่ ๆ มีคนกินขาวที่รานนี้หลายรอยคนก็ไมปรากฏวา เปนอหิวาตหรือเปนโรคอะไร ตายเพราะกินอาหารเหลานี้ ถาใหญตง้ั รังเกียจคนจนทรรศนะของเราก็แตกตางกันแลวเราจะแตงงานอยูร ว มชีวติ กันไดอยางไร” เสี่ยตี๋กลาวกับคูหมั้นของเขา “ชาติท่ีจะเจริญเพราะประชาชนประหยัด กินขาวตมกุยดีกวาไปกินขนมจีบซาละเปาตามเหลา แปดคน อยางมากก็หาหกบาทเทานั้น พวกพี่เที่ยวกันแบบคนจนและกินกันงาย ๆ บางทีกวยเตี๋ยวชามเดียวแบงกันกินสี่ คน” นพกลาวกับคูหมั้นของเขาบาง “ประเทศชาติของเราจะเจริญกาวหนาไปไมไดก็เพราะพวกคนมีเงินที่เรียกตัววาผูดีหรือคนชั้นสูง เหยียดหยามคนจนวาเปนคนชั้นตํา่ ทําไมไมนึกบางวามนุษยเราที่เกิดมาตางก็มีความเปนคนเทา ๆ กัน ฝกตัวเสีย ใหมเถอะพวกนอง ๆ ทั้งสี่คน หัดกินขาวตมกุยเสียบางจะไดมีชีวิตชีวาขึ้น” จันทนาคอนลูกชายของนิกร “พวกพี่ ๆ ทานกันก็แลวกัน กลางกับพี่ใหญนองเล็กและนองจิ๋วจะเขาไปนั่งเปนเพื่อน” “แลวกัน” ดํารงแกลงพูดขึ้นดัง ๆ “อยางนี้จะเปนคูหมั้นกันไดอยางไร แมแตเพียงอาหารกลางวันก็ไม ยอมรับประทานดวยกัน” จันทรจรัสชักยัวะขึ้นมาบาง
“ก็นี่มันรานขาวตมกุย” “นึกวา “หอยเทียนเหลา” ก็แลวกัน เรากินขาวทีภ่ ตั ตาคารชัน้ ดี เรายังสั่งขาวตมมากินกับปลากุเลาทอด และผักกานาผัด นา…..กินนา เพื่อพี่เถอะจะไดมีความสุขความเจริญ” สี่สาวจําใจตองติดตามเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนเขาไปในรานขาวตมกุยสองคูหารานนั้นทามกลางเสียง จอกแจกจอแจของบรรดานักเลงกินขาวตมกุยทั้งหลาย สวนมากเปนกรรมกรชาวจีน ถาเปนคนไทยก็เปนพวกที่ ไมใครมีสตางคแตงกายซอมซอ จีนลูกจางในรานปราดเขามาตอนรับอยางพินอบพิเทา พาไปนั่งโตะกลมตัวใหญ ซึ่งนั่งไดถึง ๑๐ คน “ตองการอะไรบางครับเสีย่ ” ลูกจางหนุมพูดภาษาไทยกลาวถามสมนึกอยางชัดเจน “แกงจืดผัดยอดผัก สั่งไดนะครับ” เสี่ยตี๋พยักหนาใหนพ “แกสั่งดีกวา” ลูกชายของนิกรยิ้มแปน “สั่งมาใหเต็มโตะกินกันใหเต็มที่เลยนะ วันนี้เลี้ยงคูหมั้นเราเสียทีเถอะวะ อาหารกลางวันมือ้ นีค้ วรจะ สั่งเปนพิเศษ” ลูกจางรานขาวตมพูดเสริมขึน้ อยางนอบนอม “หัวปลาตมยําดีไหมครับ ปลาเฉาฮื้อสด ๆ” “ฮื้อ” นพอุทาน “มือชั้นอั๊วกินหัวปลาตมยําก็แยซีโวยนองชาย เอายังงี้ดีกวา อา—ฟงนะ เตาหูต ม เค็ม หนึ่งบาท หมูพะโลหนึ่งบาท กงไฉหนึ่งบาท กุงแหงยําหนึ่งบาท แลวก็จั้บไฉอีกบาท ขาวตม ๖ ชาม นํ้าแข็งไม ตองขอนํ้าเปลา” ลูกจางรานขาวตมเปลี่ยนสีหนาและทาทีทันที เขาเดินออกไปทางหนารานและบนพึมพํา “แตงตัวโก ๆ นึกวาเสี่ยที่แทก็พวกจิ้งเหลนหางกุดทั้งนั้น แปดคนสั่งกับขาว ๕ บาท ถุย…..” สี่ใบเถาซังกะตายรวมรับประทานอาหารกลางวัน คือขาวตมกุยกับเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คน แตกห็ ารู ไมวา พนัส นพ สมนึกและดํารงก็กนิ อยางฝดคอเต็มทน เพราะเกิดมาก็เพิ่งกินอาหารเลว ๆ อยางนี้ มิหนําซํ้าเอา ตะเกียบคีบคนละคําสองคําก็หมดแลว พนัสแกลงสั่งถั่วลิสงคั่วมากินอีกหนึ่งบาท แตสี่สาวไมยอมกิน เพราะ เกรงวาจะทําใหทองขึ้นหรือไลลมในทองออกมาขณะที่ดูหนัง ออกจากรานขาวตมกุย เจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนก็พาคูหมั้นของเขาขึ้นรถยนตประจําทางที่ถนนเยาว ราชไปลงที่พาหุรัดแลวเดินไปวังบูรพาเพือ่ ดูภาพยนตรรอบ ๑๔.๐๐ น. ทีโ่ รงภาพยนตรแหงหนึง่ ในยานวังบูรพา นัน้ จันทนกะพอรองอุธรณกบั เสีย่ ตี๋เบา ๆ “เล็กหิวนํ้าจังคะ นําที ้ ่รานขาวตมแกวมันสกปรกเลยไมกลาทาน มีเวลาอีก ๑๐ นาทีกวาหนังจะฉาย แวะทานไอสครีมกันคนละถวยดีไหมคะ” สมนึกสั่นศีรษะ
“อยาดีกวา แกวละ ๓ บาทแปดคนก็ ๒๔ บาทแลว เตี่ยเคยสอนพี่วาเซฟไวหนึ่งบาทเทากับวาหาได หนึ่งบาท” “ถายังงั้นเล็กเลี้ยงพวกพี่ ๆ ก็ไดคะ” จันทนกะพอพูดอยางโมโห “อาว อยากําแหงซี” เสี่ยตี๋ดุ “พี่เปนพี่และเปนคูหมั้นจะมาเลี้ยงพี่อยางไรกัน อยากินเลยนาเขาไปนั่งใน โรงหนังอากาศมันเย็นก็หายหิวนําไปเอง” ้ มาถึงหนาโรงภาพยนตรซึ่งรอบเที่ยงพึ่งหมดรอบไปเมื่อสักครูนี้ พนัสลวงกระเปากางเกงดานหลัง หยิบธนบัตรยอยออกมาปกหนึ่งนับธนบัตรใบละ ๒๐ บาทสงใหนพรวม ๓ ฉบับแลวพูดยิ้ม ๆ “แปดคนคนละ ๗ บาทรวม ๕๖ บาท เหลือ ๔ บาท ซื้อบุหรี่มาซองโวยแบงกันสูบในโรงหนัง” “แลวไมซื้อของขบเคี้ยวไปกินเลนบางรึ” นพแกลงถาม พนัสทําตาเขียว “ขบเคี้ยวอะไรกันละ พึ่งกินขาวตมมาหยก ๆ กินไมรูจักเวลํ่าเวลาทองเสียรูไหม” นพกลั้นหัวเราะแทบแย เขาเดินขามถนนตรงไปยังโรงภาพยนตรเพือ่ ซือ้ บัตรทีน่ ง่ั ราคา ๗ บาท สี่ใบ เถามองดูหนากันในทาทีอดิ หนาระอาใจหมดความสุข แลวจันทิมาก็กลาวถามพนัสเบา ๆ วา “พีน่ ัสจะใหใหญกบั นอง ๆ ดูหนังชั้นละ ๗ บาทหรือคะ” พนัสยิ้มแหง ๆ “แลวเปนไง” “ใหญกับนองไมเคยดูหรอกคะ เคยดู ๒๐ บาทชั้นบน ๗ บาทนัง่ หนาจอตองแหงนหนาดู แลวก็นั่ง ปะปนกับพวกกุยหรือคนชั้นตํ่า” “วา” พนัสคราง “อยาฟุมเฟอยนักซีเธอจา คนเราถาอยากเปนเศรษฐีก็ตอ งประหยัด เก็บเล็กผสมนอย ไมควรใชก็อยาใช” จันทนาพูดเสริมขึน้ “แตประหยัดแบบนี้ไมไหวคะ กลางอยากจะพูดเหลือเกินวาพวกพี่ทุกคนลวนแตขี้เหนียวกระดูกขัด มัน นึกไมถึงจริง ๆ คะ ขาวที่เขาลือกันแมแตคุณยายและคุณแมก็บอกวาพวกพี่ลวนแตสุรุยสุรายใชเงินอยางไม เสียดาย” พนัสวา “แตกอ นนีจ้ ริงเดีย๋ วนีไ้ มแลว” ดํารงเอียงหนากระซิบกระซาบกับสมนึกเบา ๆ “ตี๋โวย ดูหนัง ๗ บาทมันออกจะทารุณหนอยนะ กวาหนังเลิกก็ตาเหลดีไมดีก็คอเคล็ดเพราะตองนั่ง แหงนหนาตัง้ สองชัว่ โมง” “นัน่ นะซี กันไปตีตว๋ั เอง ดูขางบนดีกวา ขึ้นรถเมลยัดขาวตมกุยก็แสนที่จะทารุณแลว” ดํารงจุปากหาม “อยา—อยาทํ าลายแผนของเรา เราตองทําทุกอยางเพื่อใหสี่ใบเถาเห็นวาหลอนควรจะแตงงานกับ อายบาที่ไหนหรือแตงกับลิงยังดีกวาที่จะแตงงานกับเศรษฐีมหากระดูกอยางพวกเรา” “เออ—จริง ยังงั้นก็ตองทนดูหนังหนาจอ ดีเหมือนกันเกิดมาจากทองพอทองแมกพ็ ง่ึ เคยดูวนั นีแ้ หละ”
จันทนกะพอเดินเขามาหาสมนึกและดํารง “พี่นึกคะ ถาหากวาเพือ่ นฝูงหรือพีน่ อ งของเล็กแลเห็นเล็กกับพีน่ อ งดูหนังชัน้ ๗ บาทพวกเราจะเอา หนาไปไวที่ไหนคะ ลูกสาวเอกอัครราชทูตมีใครบางที่เขาดูหนังชั้นลาง” เสี่ยตี๋ซอนยิ้มไวในหนา “แตเมื่อลูกชายมหาเศรษฐีอันดับหนึ่งของประเทศไทยดูได ลูกสาวเอกอัครราชทูตซึง่ เปนคูห มัน้ ของ เขาก็ควรจะดูได พวกเราแตละคนไมใชยอยนะเล็ก อายนัสลูกชายพันเอกพิเศษหลานคุณหญิง อายนพก็ลูกพัน เอกพิเศษคงจะไดเปนจอมพลใน ๕๐ ปขางหนา ดํารงก็เปนลูกนายพลโท ศาสตราจารยผยู ง่ิ ใหญ นักวิทยาศาสตร คนสําคัญของโลก แลวจะเอายังไงดูชั้นลางชั้นบนมันก็มองเห็นหนังเหมือนกัน” พนัสพูดตัดบท “อายนพมาโนนแลว ไปเถอะ เขาไปนัง่ ในโรงไดแลว” สี่สาวทําหนางอไปตามกัน แตเพราะเกรงใจคูหมั้นและไมมีทางที่จะหลีกเลี่ยงไดก็จําใจตองดูหนังชัน้ ๗ บาทกับเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คน ชั่วเวลาไมถึง ๑๐ วัน จันทิมา จันทนา จันทนกะพอ และจันทรจรัสสี่ใบเถาธิดาเอกอัครราชทูตก็ตัดสิน ใจคืนหมั้นเพราะหมดอาลัยใยดีกับเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คน คุณหญิงแววพามารศรีผูเปนมารดาของสี่ใบเถามาที่บาน “พัชราภรณ” ในตอนสายวันอาทิตย และคุณ หญิงแววไดโทรศัพทแจงมาใหคุณหญิงวาดทราบลวงหนาที่ทานจะพามารศรีมาพบเพื่อคืนหมั้น พอทราบขาวทางโทรศัพทคุณหญิงวาดถึงกับตบอกผาง ทานไมอาจจะเขาใจไดที่เพื่อนเกาของทานขอ คืนหมั้นหลานสาวโดยไมยอมบอกเหตุผลอะไร คุณหญิงวาดเกิดอารมณยัวะขึ้นมาทันที ทานสั่งคณะพรรคสี่ สหายกับสี่นางและเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนไมใหไปไหน และขอรองเจาคุณปจจนึก ฯ ใหรอคอยตอนรับคุณ หญิงกับมารศรีดวย คุณหญิงวาดดาหลานชายทัง้ สีค่ นเอะอะเอ็ดตะโรหาวาทําตัวไมเหมาะไมควรฝายหญิงจึงขอ คืนหมัน้ อยางไรก็ตามสี่สหายกับสี่นางและเจาคุณปจจนึก ฯ ตางพอใจและดีใจไปตามกันเทาที่ฝายหญิงขอคืน หมั้น ทั้งนี้ก็เพราะทุกคนรังเกียจสี่ใบเถาที่เยอหยิ่งถือตัวจนเกินไป นอกจากนี้ทุกคนรูดีวาการที่มารศรีและคุณ หญิงแววรับหมั้นเจาหนุมสี่คนก็เพราะมองเห็นทางไกลนั่นเองซึ่งฐานะของคุณหญิงแววกําลังแยเต็มทน โดยรถเชฟโรเล็ทเกง คุณหญิงแววกับมารศรีไดมาถึงบาน “พัชราภรณ” ในเวลา ๙.๓๐ น. เศษ คุณหญิงวาดไดตอ นรับขับสูเ พือ่ นเกาของทานเปนอยางดี ทานออกมารับทีห่ นาตึกใหญเชิญสองแมลกู ขึ้นมาบนตึกเลยเขาไปในหองโถงซึ่งตามเวลาที่กลาวนี้คณะพรรคสี่สหายกับสี่นางและลูก ๆ ของหลอนพรอม ดวยเจาคุณปจจนึก ฯ ไดนง่ั เรียงรายอยูร อบหองแลว ตางฝายตางยกมือไหวกันและทักทายกันดวยสันถวไมตรีแตใบหนาของคุณหญิงแววและมารศรีอยูขาง จะเครงเครียดผิดปรกติ คุณหญิงวาดเชิญสองแมลูกใหนั่งบนโซฟาตัวหนึ่งแลวก็เริ่มสนทนากัน “ยังไงกันจะแมแวว” คุณหญิงวาดพูดยิ้ม ๆ “เรือ่ งราวมันเปนอยางไรกันเธอกับแมศรีถงึ ตัดสินใจคืน หมั้นแมหลานสาวสี่คนนั่น หรือวาหลานชายของพี่เปนลิงไมใชคน”
เสีย่ ตี๋รอ งขึน้ ดัง ๆ “คนครับคุณยา” คุณหญิงวาดทําตาเขียว “เจาเปนเด็กไมตองสอดใหผูใหญเขาพูดกัน นั่งฟงเฉย ๆ เขาใจไหม” นพพูดโพลงขึ้นทันที ผมยังไมไดพูดอะไรสักคําคุณยามาดาผมฉอด ๆ” คุณหญิงวาดแยกเขี้ยว “กูวาอายตี๋โวยไมไดวามึง กําลังหัวเสียอยานะ แมแพนกบาลแตกนะจะบอกให” เสี่ยตี๋กลาวขึ้นดวยเสียงยานคาง “โบราณวาเสือดุหมีดุอยายั่วเยา สิงโตดุอยาเอาไมเขาไปแหย มังกรดุอยาแลบลิ้นหลอก” “เฮย” เสีย่ หงวนดุลูกชายโทนของเขา “อยาพยายามทะลึ่งเหมือนอยางเตี่ยหนอยเลยวะอายตี”๋ เจาแหวกับสาวใชคนหนึ่งถือถาดใสแกวนํ้าอัดลมแชเย็นนํามาเสิฟใหทุกคนโดยทั่วหนากันแลวกลับ ออกไป ภายในหองโถงเงียบสงัดไปชั่วขณะ คุณหญิงแววจึงกลาวกับคุณหญิงวาดอยางเปนงานเปนการ “พี่วาดคะ ความตัง้ ใจของเราคือพีว่ าดกับดิฉนั ทีค่ ดิ จะใหหลานของเราเปนทองแผนเดียวกันนัน้ เปนไป ไมไดเสียแลวคะ” “เพราะอะไรจะแมแวว พูดกันอยางแหกอกเลย แมแววกับพี่นะเปนเพื่อนรักกันคบกันมาแตเล็กแตนอย ตื้นลึกหนาบางอยาอําพรางไว พูดเถอะนอง” “คะ ดิฉันกําลังจะเรียนพี่วาดเดี๋ยวนี้ เรือ่ งมันก็คอื วา แมสี่ใบเถาของดิฉันของรังเกียจพอหลานชายของ พี่วาดคะ” คุณหญิงวาดลืมตาโพลง พอไดยินคําวา “รังเกียจ” อารมณรายของทานก็เกิดขึ้นทันทีเพราะทานรักเจา หนุมรูปหลอทัง้ สีค่ นเปนชีวติ จิตใจของทานนัน่ เอง “รังเกียจหลานของพี่………ฮะ ฮะ ดวยเหตุผลกลใด เพราะอะไรและทําไมถึงรังเกียจ” คุณหญิงแววหันมาทางธิดาของทาน “เจาเรียนคุณปาของเจาหนอยซีมารศรี” มารศรียม้ิ ใหคณ ุ หญิงวาด “แลวแตจะโปรดเถอะคะคุณปา แมใหญ แมกลาง แมเล็กและแมจิ๋วเคยหวังวาการหมั้นกับพอหลาน ชายทั้งสี่คนนี้จะชวยใหมีเกียรติมีหนามีตาแตแลวตรงกันขาม พอนัส พอนพ พอสมนึกและพอดํารง ไปที่บานรับ แกไปเที่ยว หลาน ๆ ของคุณปาไมไดใหเกียรติลูก ๆ ของศรีเลยคะ แตละคนแตงกายแบบจิ๊กโกนิยม พาไปเที่ยวก็ ขึ้นรถเมลเบียดเสียดเยียดยัดปะปนกับคนชั้นตํา่ แลวพาไปทานขาวตมกุยตามรานสกปรก พาไปดูหนังที่ละ ๗ บาทนั่งดูหนาจอแหงนคอตัง้ บา หนังเลิกแลวกมหนาไมลงตองจําใจขึ้นรถเมลกลับบานกับหลาน ๆ ของคุณปา ปานนี้ลูก ๆ ของศรีก็ยังแหงนหนาอยูอยางนั้นแหละคะ เพราะนั่งดูหนังหนาจอเปนการทรมานรางกายและสุข ภาพอยางแสนสาหัส ลูก ๆ ของศรีอาจจะตองแหงนหนาคอตัง้ บาไปตลอดชาติกไ็ ด แมใหญ แมกลาง แมเล็ก
และแมจ๋ิวไดรองไหรอ งหมออนวอนศรีกบั คุณแมใหจดั การคืนหมัน้ คะคุณปา ควรมิควรสุดแลวแตจะโปรดเถอะ นะคะ” คุณหญิงวาดหันมาทางเจาหนุม รูปหลอทัง้ สีค่ นซึง่ นัง่ พับเพียบเรียบรอยอยูบ นพืน้ หอง แลวทานก็กลาว ขึ้นดวยเสียงหนักแนน “อยาเสียใจเลยลูก เมือ่ นอง ๆ เขาไมตองการพวกเจาก็ตองยอมใหเขาคืนหมั้นตามความประสงคของ เขา แผนดินไมไรเหมือนใบมะอึกนะลูกนะ” นพรองไหโฮ “คุณยาครับ ฮือ…….ฮือ……..” “อาว รองไหทําไมพอนพ นิ่งเสียลูก” คุณหญิงวาดปลอบ “เสียใจทีเ่ ขาถอนหมัน้ หรือ” ลูกชายของนิกรสะอื้น “ไมใชเรือ่ งนัน้ หรอกครับ” “แลวรองไหทาไม” ํ คราวนีน้ พปลอยเสียโฮใหญ “กลัวจะไมถอนจริงนะซีครับ ฮือ ฮือ…….” คุณหญิงแววคอนปะหลับปะเหลือก ทานเปดกระเปาเงินใบใหญของทานหยิบกลองกํามะหยี่ใสแหวน เพชรรวม ๔ กลองออกมาพรอมดวยเอกสารชิน้ หนึง่ แลวชะโงกตัวสงใหคณ ุ หญิงวาดอยางนอบนอม “นี่คะแหวนเพชรสีว่ งคือแหวนหมัน้ แลวก็เช็คเงินสดสี่แสนบาท คุณลุงของพอชัชวาลไดชวยเหลือใน เรื่องเงินคะ คุณพระทานมีความเห็นดวยที่หลานสาวของทานควรจะคืนหมั้น ทานก็มอบเช็คสั่งจายเงินสดสี่แสน ใหดิฉัน เปนอันวาดิฉันคืนเงินและแหวนหมั้นใหพี่วาดตอหนาพอแมของพอหลานชายทั้งสี่คนและญาติผูใหญ แลวนะคะ” คุณหญิงวาดสงเช็คเงินสดใหเจาคุณปจจนึก ฯ แลวกระซิบบอก “ชวยดูหนอยซิคะ เช็คใบนีเ้ ดงเชือกหรือมีสปริงติดอยูห รือเปลา” ทานเจาคุณพิจารณาดูอยางละเอียดถี่ถวนแลวคืนใหคุณหญิงวาด “ปลอดภัยคุณหญิง พระประมวลราชกิจผมรูจัก ทานมีหุนสวนในบริษัทปูนสิเมนตตั้งสองลาน ฐานะดี มาก” “คอยยังชั่วหนอย” คุณหญิงวาดพูดยิ้ม ๆ แลวเปดกลองแหวนเพชรตรวจดูแหวนหมัน้ ทีละวง “อา— ถูกตองดีแลวแมแวว พี่เสียใจมากที่ความหวังของเราทั้งสองตองพินาศลง ถูกละ หลาน ๆ ของพีอ่ าจจะตระกูลตํา่ ไปไมเหมาะสมกับหลาน ๆ ของเธอ” เสี่ยตี๋พูดเสริมขึ้น “ผมก็แคลูกชายนักธุรกิจที่มีเงินประมาณพันลานเทานั้นครับ ที่ตระกูลตํ่าเพราะบรรพบุรษุ ของผมไม เคยเปนชางกอพระเจดีย หรือทําปลองโรงสี ซอมแซมยอดภูเขาทอง หรือพระปฐม ไมเคยมีใครหากินบนตนตาล ทํานําตาลสดขายด ้ วย” คุณหญิงแววเคนหัวเราะ
“ไมตอ งมาพูดแดกดันยาหรอกพอนึก” มารศรีเอือ้ มมือสะกิดแขนมารดาของหลอน “เรากลับบานกันเสียทีหรือคะคุณแม เสร็จธุระแลว” “จะ กลับก็กลับ” สองแมลูกตางลํ่าลาสี่สหายกับสี่นางและทานผูใหญทั้งสอง คุณหญิงวาดตามออกไปสงคุณหญิงแวว และมารศรีทห่ี นาตึก พนัส นพ สมนึก และดํารงตางตืน่ เตนดีใจถึงกับลงนอนชักดิน้ ชักงอหัวเราะเอิก้ อากตบมือ กระทืบเทาไปตามกัน แตพอคุณหญิงวาดเดินกลับเขามาในหองโถงเจาหนุมรูปหลอทั้งสี่คนก็นอนกอดกันนิ่ง เฉยทําใหสี่นางหัวเราะงอหายไปตามกัน “หมดเรื่องกันที” คุณหญิงวาดพูดเสียงหนักแนน “ไมตอ งการทีจ่ ะเปนทองแผนเดียวกับเราเราก็ไมงอ สาว ๆ สวย ๆ ลูกผูดีมีสกุลถมเถไป อา—อายสี่คนนี่ลุกขึ้นเสียทีซี ผูชายอะไรไมเคยพบ พาคูหมั้น ลูกสาวเอก อัครราชทูตขึ้นรถเมลกินขาวตมกุยดูหนัง ๗ บาท จนลูกสาวเขากมหนาไมลงเพราะนั่งดูหนังหนาจอ” ทั้งสี่คนตางลุกขึ้นนั่งยิ้มหวานไปตามกัน “เราแกลงทํานะครับคุณยา” พนัสพูดเสียงหัวเราะ “แกลงใหหลอนเกลียดขี้หนาพวกเราครับ” “หา แกลงทําเรอะ” “ครับ” คุณหญิงวาดเมมปากแนน “โธ—อายเวรตะไล ประเดี๋ยวแมเตะคนละทีสองทีวิ่งไมรูทางไปเทานั้น นี่พวกคุณพอคุณแมก็คงจะรู เห็นเปนใจดวยซีนะ นั่งอมยิ้มแกมตุยไปตามกัน” เสียงหัวเราะอยางครืน้ เครงดังขึน้ ลัน่ หอง
-อวสาน-