5.12

5F6LGL JFT<H/ ÔIMUXF/FDF\ AGL XST]\ GYL ,MS_JGGM GFN

D[<Z)!$

CDLZ;ZGM ;FN T\+L o 0MP IMU[X •0[•

JQ"o5 V\So!Z

;CT\+L o T~6SF\T KFIF

#4 D[4 lJ`J ;F{Z ֥" lNJ;

VG]XL,G

J{l`JS 5F6L ;D:IFGM pS[, 5Z:5Z ;DH}TLYL SZJFYL XF\lT4 ;]Z1F VG[ l:YZTF ZC[ K[<( jLiSy m>#iily, r)vr b[z)n ÄyvAYipn krt) s>AYiai[, shBig) j*Yi[ vµc[ jL shkirn) Bivni hi[v) aRy>t aivÆyk C[. aivi smy[ nvi pDkiri[ni[ simni[ krvi miT[ t[mj jnÔgZ(t vFirvi miT[ dr[k[ pi[tini vlNmi> f[rfir livvi Ô[ea[. jL shyi[gn) Bivni Ryir[ j jºm[ jyir[ aivi (vvidi[ smy[ dr[k shBig)ai[ pi[tini Äy(ktgt (vri[Fi[n[ hi>s)yimi> Fk[l) d[. jL (vvidi[ni (nrikrN smy[ sim*(hk Atr[ (vcirv&> Ô[ea[ an[ dr[k shBig)ai[ni liBiliBn[ k[ºd^mi> riKvi Ô[ea[. ai p\miN[ jL (vvidi[ni uk[l m[LvviY) dr[k Atrni shBig)ai[ s>ti[P pim) Sk[. jL shyi[g oiri piN)n&> yi[³y ÄyvAYipn kr)n[ piN) bibtni pDkir, liB an[ a>t<Bivn) s&FirNi miT[ (vVni d[Si[ an[ shBig)ai[ vµc[ prApr aidr, smjN, Si>(t, s&rxi an[ Tkiu aidS< ai(Y<k vZ(Ûn[ u_i[jn aip) Skiy t[m C[. jL s>SiFn ÄyvAYipn AYi(nk, p\id[(Sk, ri(OT^y an[ ai>trri(OT^y Atr[ a[k) siY[ Yv&> j$r) C[. ai a[k (v(vFAtr)y Äyipk a(Bgm tr)k[n) kimg)r) gN) Skiy. tmim vpriSkti<ai[ siY[ srkir), King) s>AYiai[ an[ King) x[#ii[ siY[ Ô[Diy[li li[ki[a[ s>v[dnS)l an[ v>c)t li[ki[ p\Ry[ (vS[P kiLJ riKv) j$r) C[. m*LB*t r)t[ jL shyi[g an[ ÄyvAYipnni (vkÃpi[ srkir) n)(tai[ siY[ s&s>gt hi[vi Ô[ea[ an[ siY[-siY[ smijn[ pN an&$p hi[y a[ bibtn&> Kis ¹yin riKv&> Ô[ea[. jL shyi[g an[ ÄyvAYipnni (nN<yi[ simi(jk, rij(ky an[ j](vk pyi<vrNn) myi<din[ ¹yinmi> riK)n[ krvi Ô[ea[ an[ k&drt) s>siFni[n) fiLvN) tYi (vtrN s>t&(lt r)t[ v](Vk pyi<vrNn[ ¹yinmi> riK)n[ krv) Ô[ea[. jL shyi[gni ÄyvAYipn bibtni (nN<yi[mi> tmim Atrni li[ki[a[ shBig) Yv&> Ô[ea[. tmim Atrn) s>t&(lt Äy&hrcni vgr pi(r(AY(tk t>#in) a[ks*#itin[ ÔLv) riKv) aSky C[. jL s>siFni[ni (vkis an[ t[ni rxN miT[n) s>y&kt jvibdir) j[-t[ (vAtirni li[ki[n) upr hi[y C[. li[ki[n) siY[ t>#i pN p\mi(NktiY) siY aip[ t[ j$r) C[.

gt a>kmi> aipN[ jL shyi[gni piyimi> shBig)ai[ni[ m>c agRyni[ Big Bjv[ C[ a[ a>g[ (vAtZt mi(ht) m[Lv) ht). hv[ aipN[ d[Si[ vµc[ an[ shBig)ai[ vµc[ k[v) r)t[ jL shyi[g kr) Skiy C[ t[ a>g[ vit kr)S&>. b[ d[Si[ vµc[ rh[l) piN) a>g[n) j(Tlti, (vvidi[ rijoir) r)t[ k[v) r)t[ uk[l) Skiy ? s>(Fai[, p\i[Ti[ki[Ãs an[ s>AYi(ky ÄyvAYini[ a[kY) vF& vKtni[ upyi[g s>b>(Ft (vkis, jLs\i[ti[ an[ JvsZ(OTni rxN upr aiFir riK[ C[. ai bibt[ t>#i vF&n[ vF& piN) s>siFni[ s>b>(Ft (vvidi[ ri[kvi an[ Si>(tp*N< uk[l m[Lvvi miT[ tYi ApOTti m[Lvvi miT[ mdd$p Yiy C[. k[s ATD)ni aiFir[ jyi> ai>trri(OT^y kiydi[ ai p\kir[ Si>(tp*N< uk[l m[Lvvimi> mdd$p Yyi[ C[ Ryi> k[Tlik m&diai[ ApOT Yyi hti: 1. jL shyi[g bibt[ krvimi> aivt) s>(Fai[n) ~[N)mi> kin*n) miLK&> 2. bºn[ pxi[ vµc[ p\miNmi> siri piDi[S) tr)k[ni s>b>Fi[ 3. smAyiai[ni uk[l miT[ s>y&kt k(mSnn) rcni 4. lvid miT[ krir t]yir krvi[ 5. piDi[S) d[Si[ vµc[ vh[ti> piN)ni j¸Yi an[ g&Nv_ii bibt[ ni[>Fpi#i p\(tk*L asr. piN) s>b>(Ft (vvidi[mi> ai>trri(OT^y m&Rsd)g)r)a[ h>m[Si civ)$p B*(mki Bjv) C[. piN) bibt[ v](Vk Atr[ m&Rsd)g)r)ni[ rAti[ apnivvimi> aiv[ C[. kyir[k bh&px)y k[ o)px)y piN) s>(Fai[ k[ kriri[ni vF& (vkis aY[< aiv) m&Rsd)g)r)ai[ vFir[ asrkirk si(bt Yiy C[ ti[ kyir[k v](Vk f\[mvk<n) AYipni krvimi> t[ (dSis*cn kr) Ôy C[. mi[T[Big[ s>(Fai[ k[ krir krt) vKt[ simiºy (sÛi>ti[ an[ (nyt frÔ[n&> miLK&> s&yi[(jt hi[y C[. ai miLK&> m¹yAY) Ye Sk[ C[ an[ (vvidi[n&> (nrikrN livvimi> mdd$p Yt&> hi[y C[. mi[T[Big[ piN) bibt[ jyir[ m&Rsd)g)r) apnivvimi> aiv[ Ryir[ t[ni[ ¹y[y jL shyi[g m[Lvvini[ hi[y C[. jL shyi[g bibt[ shBig)ai[n) vit kr)a[ ti[, a[k simiºy jLiSy miT[ pN tmim shBig)ai[ sy&>kt r)t[ t[ni ÄyvAYipn, rxN an[ (vkis miT[ aiyi[jnni a[k lyAtr upr hi[vi Ô[ea[. aivi jLiSyi[ni apAT^)m an[ DiunAT^)mn&> ÄyvAYipn krvi miT[ ri(OT^y an[ p\id[(Sk

{s\i[t:eºTrn[Snl D)kiD fi[r a[kSn-vi[Tr fi[r ai[l:2005-2015} 2

CDLZ;ZGM ;FN TFP 54 D[4 Z)!$4 JQ”o 54 V\So !Z4 ;/\U V\So ^)

p\kiSk : Di[. yi[g[S ÔD[Ô a[(rD ki[Ày&(n(Ts a[ºD T[kni[li[(js-B&j t>#i) : Di[. yi[g[S ÔD[Ô sht>#i) : t$Nki>t Ciyi s>pidk : (vn)t k&>BiriNi m&d^k : ~) hr) ai[fs[T AT[Sn ri[D, B&j

5F6LGL JFT H/ ÔIMUXF/FDF\ AGL XST]\ GYL

jL a[ k&drtn&> ad`B*t sj<n C[. jLni #iN Av$p C[. Gn, p\vih) an[ viy&. jL, Gn Av$p[ brf C[. p\vih) Av$p[ Avy> jL C[ an[ viy& Av$p[ vriL C[. jLni ai #iN[y Av$p K*b j S(ktSiL) C[. jLn&> ki[epN Av$p $W Av$p FirN kr[ ti[ (vniS kr[ C[. jLni[ ki[e r>g nY), jLni[ m)qi[, t)Ki[, t*ri[, kDvi[, Kiri[ k[ KiTi[ Avid nY). lvijmn) (vgt jLn) ki[e s&g>F nY) ti[ pN jL smg\ sJvi[mi> vi(P<k Äy(ktgt : $(pyi 60/Jvnrs bn[l&> C[. jL aiRm)y C[. jL a>traiRmi C[. vi(P<k s>AYi(ky : $(pyi 100/jL a[ j Jvn C[ ai (vFin dr[k r)t[ sic&> C[. vs&>Fri aiJvn s¿y : $(pyi 500/upr mhilti[ dr[k sJv kdic B*K shn kr) SkS[ pN aiJvn s¿y s>AYi(ky : $(pyi 1100/trs shn kr) Skti[ nY). aim Yvin&> m&²y kirN a[ C[ k[, S&B[µCk diti : $(pyi 11000/sJvni Sr)rni b>FirNmi> jLni[ fiLi[ mh_vni[ C[. minv Sr)rmi> s)_i[r Tki jL C[. Sr)rni dr[k Bigmi> lvijm an[ l[K Av)kirvin&> AYL jLn) hijr) aivÆyk C[. j[ ai>Ki[Y) aipN[ jgtn[ Ô[e a[(rD ki[Ày&(n(Ts a[ºD T[kni[li[(js Sk)a[ C)a[ a[ ai>Ki[ pN sjL C[. T*>kmi> jL vgr Jvn 28-a[, b[>ks< ki[li[n), ph[l) S[r), Sky j nY). jy&(bl) g\iuºD pis[, B&j-kµC. 370 001 sJvni Jvnmi> aiv&> mh_vn&> AYin Frivti> jLn) fi[n : 02832 651531 aipN[ h>m[Si up[xi krti aiÄyi C)a[, a[Tl[ j aijni E mail : actkachchh@gmail.com smymi> jLn) p(r(AY(t, j¸Yi[ myi<(dt C[. jLni[ j¸Yi[ jLs\i[t An[h s>vF<n s(m(t myi<(dt Yvin&> kirN S&> ? a[k j vikymi> a[m kh) Skiy k[, 53-b), b[>ks< ki[li[n), jy&(bl) g\iuºD pis[ aipN[ jLni[ (vv[kp*N< upyi[g krti> nY). k&drt trfY) B&j-kµC. 370 001, fi[n : 9825300412 vrsid Av$p[ aK*T mi#iimi> jL p\i¼t Yiy C[ pN t[n[ visit us : www.jsss.in s>g\h krvin) aipN[ tAd) l[ti nY). hi, a[k vit Av)kirv) rh) k[, Bi]gi[(lk p(r(AY(t p\miN[ vrsidn) mi#ii vF&-ai[C) hi[y C[ pN, j[Tli[ pN jLni[ j¸Yi[ fi[n : t>#i) (vBig : 02832 651531 k&drt trfY) vrsid Av$p[ mL[ C[ t[ni[ ci[Ês s>g\h krvi[ mi[biel n>br : 9979850931, 9979507103 j$r) C[. li[h)n[ p\yi[gSiLimi> bniv) Skit&> nY). aipNi ai a>kmi> p\gT Yy[li l[Ki[/k(vtiai[n) jvibdir) j[ t[ l[Kki[n) C[. Sr)rmi> kyi>yY) pN li[h) vh) jt&> hi[y t[ t[n[ vh) jt&> aTkivvin) bnt) bF) j ki[S)P aipN[ kr)a[ C)a[. l[Kn) z[ri[x ki[p) n mi[klvi l[Kki[n[ (vn>t) C[. aiv) j r)t[ jLn[ pN p\yi[gSiLimi> bniv) Skit&> nY). a>k dr m(hnin) pi>cm) tir)K[ p\gT Yiy C[. pN, jyir[ jL fi[gTmi> vh) jt&> hi[y Ryir[ aipN[ t[n[ CDLZ;ZGM ;FN aTkivvin) ki[S)P krti> nY). K[r, aij[ hj& pN aipN) pis[ kdic aipNi p*rti[ jLni[ j¸Yi[ C[ pN, Ô[ jLni[ bgiD aTkS[ nh) ti[ aivnir) p[Q) jL vgr Jvn k[v) r)t[ ÄyY)t krS[ t[ (c>tn mig) l[ti[ m&di[ C[. ;\5FNS Å

Å

Å

Å

Å

VG]@D an&S)ln

Di[. yi[g[S ÔD[Ô

02

vi>cnmi>Y) v)N[l&>

bib&lil gi[r

04

S[P-(vS[P

Di[. (mh)r vi[ri

05

(vS[P ah[vil

(vn)t k&>BiriNi

07

(c>tn

t$Nki>t Ciyi

08

S]Svni Am>rN

riy(s>hJ riqi[D

11

kiÄyi[Rsv

÷u¾f {q÷[tË ð{ko íkÚkk '{wtçkE Mk{k[kh' Lkk MkkisLÞÚke ynª Mktfr÷ík fheLku Mkk¼kh WæÄ]ík fhu÷ Au. {wtçkE {nkLkøkh ðíko{kLkÃkºkku yLku íktºkeykuLkwt MkL{kLk fhðk{kt çku ðnUík ykøk¤ hÌkwt Au. yurþÞkLkwt Mkðo «Úk{ nÞkík y¾çkkh ({wtçkE Mk{k[kh) E.Mk. 18hhLkk sw÷kELke Ãknu÷e íkkhe¾u «økx ÚkÞwt níkwt. Mxux çkUf ykuV ErLzÞkLke nuzykurVMk ykøk¤Úke ÃkMkkh Úkíkk {køkoLku '{wtçkE Mk{k[kh {køko' Lkk{ ykÃkðk{kt ykÔÞwt Au. sqLke ½ku½k MxÙex nðu 'sL{¼qr{ {køko' Lkk{Úke yku¤¾kÞ Au. sL{¼qr{ MkktsLkwt økwshkíke ðíko{kLkÃkºk íkhefu òýeíkwt níkwt. yksfk÷ çkÃkkuhu çkkh ðkøÞk Ãknu÷kt s çkòh{kt ykðe òÞ Au. MkËkLktË LkkÞhu þY fhu÷k ytøkúuS ËirLkf ðíko{kLkÃkºk '£e «uMk sLko÷' Lkwt Lkk{ Lkhe{kLk ÃkkuELx Ãkh ykðu÷k yuf {køkoLku ykÃkðk{kt ykÔÞwt Au. ðíko{kLkÃkºkkuLkk íktºkeykuLkk Lkk{ Ãký {køkoLku ykÃkðk{kt ykÔÞk Au. {k÷íkeçkkE íkUzw÷fh Lkk{Lke {rn÷kyu E.Mk. 1939 {kt '«íkkuË' Lkk{Lkwt {hkXe ¼k»kk{kt hksfeÞ Mkkókrnf þY fÞwO níkwt. {wtçkE{kt økktðËuðe xur÷VkuLk yuõMk[Us Mkk{u yuf [kufLku '{k÷íkeçkk íkUzu÷fh [kuf' yuðwt Lkk{ ykÃÞwwt Au. yk Mkkókrnf Mðíktºk rð[khÄkhk Ähkðíkwt níkwt yLku yu{kt rçkúrxþhksLke ¾wÕ÷uyk{ xefk fhðk{kt ykðíke níke.

Mðíktºkíkk ÃkAe MðËuþe MkhfkhLke xefk fhðk{kt '«íkkuË' ÃkkA¤ hÌkwt Lknkuíkwt. 1948 Lkk òLÞwykheLke 30 {e íkkhe¾u {nkí{k økktÄeSLke níÞk MktçktÄ{kt ykfhe xefk fne níke. yuðe «ríkr¢Þk Ähkðíkk ÷u¾Lkwt rþ»kof níkwt. 'rÃkMíkw÷ðkÕÞk÷k Vkþe ËuÛÞk ykÄe íÞk {køke÷ ¾ÔÞk nkíkk[e þkuÄ æÞk' (rÃkMíkku÷ðk÷kLku VktMke ykÃkðk Ãknu÷k íkuLke ÃkkA¤ hnu÷k ¾hk nkÚkLke þkuÄ fhku) yk «fkhLkk ¾¤¼¤kx {[kðLkkhk yuðk rþ»kofÚke [zkE sELku íku Mk{ÞLkk 'rî¼k»ke' {wtçkE hkßÞLkk fíkkoníkko yuðk {wÏÞ«ÄkLk {kuhkhS ËuMkkEyu LkkuxeMk fkZeLku '«íkkuË' Mkkókrnf ÃkkMku YrÃkÞk A nòhLke ò{eLkøkehe ¼hðkLke Lknkuíke) «íkkuËLkwt «fkþLk çktÄ fhðwt Ãkzâwt yLku yu fkÞ{Lkwt çktÄ ÚkE økÞwt. økwshkíke Mkkókrnf 'r[ºk÷u¾k' Lkk MÚkkÃkf yLku íktºke ðsw fkuxfLkwt Lkk{ çku÷kzo yuMxux rðMíkkh{kt fkhðkh MxÙexLku ykÃkðk{kt ykÔÞwt Au. ynª LkSf{kt ykðu÷k {køko {Uø÷kuh MxÙexLku 'ò{s{þuË' økwshkíke-ytøkúuS ËirLkf ðíko{kLkÃkºkLkk íktºke yËeo {ÍoçkkLkLkwt Lkk{ ykÃÞwt Au. 'ò{-s{þuË' ðíko{kLkÃkºk 183h {kt þÁ ÚkÞwt níkwt yLku yksu yXðkrzf MðYÃk{kt «økx ÚkE hÌkwt Au. ËkËkh ÃkkhMke fku÷kuLke{kt 'ò{-s{þuË' {køko Au.

14

(v(vFi

Brt k&mir p\i. qikr

15

ai a>kni k(v (m#ii[ mhiBie vi[ri mdnk&mir a>Ô(ryi-'²vib" an[ (dl)p aiciy<-'(dlkS"

u÷wt

ktÚ

ke r

t[

Lk{

ðk

ðý

y¾çkkhku-íktºkeykuLkk Lkk{ ysðk¤íkkt {wtçkELkk fux÷kf {køko-1 {krníke-Mktf÷Lk : çkkçkw÷k÷ økkuh

rðrðÄ Mkk{rÞfku, ðíko{kLkÃkºkku, E÷ufxÙkurLkf r{rzÞk ðøkuhu {kæÞ{ku îkhk òýðk {kýðkLku Mk{sðk suðe {krníke «Míkwík Úkíke nkuÞ Au. íku{kt õÞkhuf fkuEf {krníke MkhMk yLku hMk«Ë nkuÞ Au fu íku òýeyu íÞkhu yu øk{e òÞ Au yLku yu{ ÚkkÞ Au yk òýðk suðe {krníke yLÞkuLku ÃknkU[kzeyu yLku yu heíku øk{íkkLkku økw÷k÷ fheyu. yºku yuðe hMk«Ë {krníke hsw fhe Au. økwshkíke ðíko{kLkÃkºkkuLkk EríknkMk{kt, {wtçkE Mk{k[kh y¾çkkh yøkúe{ yLku rþh{kuh økýkÞ Au. íku{kt ÷u¾f {q÷[tË ð{koLkk ÷u¾ku «rMkØ ÚkkÞ Au íku MktþkuÄLkkí{f, òýðk {kýðk suðk yLku Mktøkún fhðk ÞkuøÞ nkuÞ Au. {wtçkELkk su {køkkuoLkwt Lkk{fhý y¾çkkhku, íktºkeykuLkk Lkk{ ÚkÞwt Au íkuLkk rðþu yuf {krníkeMk¼h ÷u¾ {q÷[tË ð{koyu '{wtçkE Mk{k[kh' {kt ÷ÏÞku níkku. yu {krníkeMk¼h ÷u¾ 4

{k|mS:}

X[Q<lJX[Q

Di[. (mh)r vi[ri

g>gi, ym&ni, nm<di, niel (vVn) li[kmitiai[ upr a[k njr

g&jrit) smijni (d³gj l[Kk an[ (vcirk g&Nv>t Sihni m&K[Y) a[k vit si>BL) ht) k[, piN)ni[ ³lis Ô[en[ j[n[ nSi[ cD[ t[ sici[ k(v gNiy. f(Lyimi> kim krti> mj*ri[ miT[ gZ(hN)ai[ kLSimi> m)q&> amZt smin piN) len[ t[mn[ p)vDiv[ Ryir[ t[ ØÆy smy[ j[ k$Ni sÔ<y t[ sic) Bivni C[. ahi! k[v) srs kÃpni C[. aiKi (vVmi> trs j[v) b)J ki[e (bnsi>p\d(yk GTni nY). Kr[Kr g&Nv>t Sih oiri kh[viy[li ai S¾di[ minv)y mn upr am)T Cip Ci[D[ C[. vL), t[ai[ a[k k(vti oiri jNiv[ C[ k[, minv)n[ piN)n) trs lig[ C[ ki[kiki[lin) nh). ki[kiki[li p)viY) trs C)pt) nY) pN t[n) a>dr rh[l&> piN) aipNn[ riht aip[ C[. jgtmi> trs a[k p(v#i ligN) C[, ai ligN)ni[ a[k mi#i ti[D jL C[ miT[ smg\ sZ(OTmi> jL a[ a(t p(v#i pdiY< kh[viy C[. ki[kiki[lin) d&kin hi[y C[ pN piN)ni prb hi[y C[. minv)n) p\iY(mk j$(ryitmi> B*K krti> trs p\Ym k|m[ C[. aiY) j g>gi, ym&ni, nm<di hi[y k[ nieldr[k nd)ni[ a[k mi#i Fm< C[ mitZRv!{si]jºy: g&Nv>t Sihn) ki[lm (vciri[ni vZ>divn}

Brck grm)mi> jyir[ prs[v[ r[bz[b Yy[li minv)n[ trs lig[ C[ Ryir[ t[n[ aij&bij&> Ô[ piN) mL[ ti[ a[ b)j&> k>e migti[ nY). aivi smy[ piN)n) (k>mt k[Tl) gNv) ? aipNi Grmi> aivti> mh[mini[ ti[ q)k pN Tpil), ai>gD)yi k[ (rxicilk, vT[mig&<n[ piN)ni[ ³lis s(Amt aipvi[ a[ ti[ (bn Kci<L an[ a(t p(v#i m*Ãyvin s>b>F gNiy. shirini afiT rNmi> jyir[ piN)n) trs lig[ C[ Ryir[ a[kY) vFir[ (dnir den[ pN a[k ³lis piN)ni[ p)vi[ pD[ C[ Ryir[ piN)n) sic) (k>mt smÔy C[. nm<di nd) k[ niel nd) k[vL trs tZ¼t krnir) li[kmitiai[ nY) pN a[ ti[ sixit S(kt $p) jgd>bi C[.

B(vOymi> a[ (dvsi[ d*r nY) jyir[ tmim Gri[mi> a[k si[lir p[nl lgiD[l) hS[ an[ s*y<S(ktni uRpidn oiri v)jL) p[di YS[. e(j¼tmi> aiApin b>Fni kirN[ rNmi> pN S[rD)ni K[tri[ Ô[vi mL[ C[. c)nmi> srdir sri[vr b>F krti> pN sit gNi[ (vriT b>F t]yir Yyi[ j[n) ni[>F g&jrit) p\Kr siÀy(vd (vcirk ~) bT&k vi[ria[ l)F) an[ t[ai[ pN p\Bi(vt Yyi hti. jyir[ ah)> aipN[ g&jritmi> ÔN)ti>-kh[viti pyi<vrN(vd*(P gNit) nir)ai[ a$F>t) 5

X[Q<lJX[Q

p*v< vDip\Fin aTl (bhir) vijpiy)n&> a[k Av¼n ht&> k[, Birtn) tmim nd)ai[n[ Ô[Dvin&>...!...an[ vP< 2002mi> k[ºd^ m>#i)n) siY[ a[k TiAk fi[s<n) rcni kr) ht). pN, afsi[s k[ ai p\yi[g sfL Yyi[ nh). srkir bdlti> j ai p\yi[g kigL upr j rh) gyi[. K[r, aiSi riK)a[ k[ B(vOymi> ai p\kÃp fr) kigLmi>Y) bhir aiv[ an[ aipNi p*v< vDip\Finn&> Av¼n sikir Yiy!

kiÄyi[Rsv kiÄyi[ : min(sk pyi<vrNni ph[r[g)r ! ri[y an[ m[Gi piTkr[ a>g\[J aKbiri[ an[ (vVb[>k, vÃD<b[>kni kh[viti mi>Fitiai[a[ g&jrit) Frt) trf aNgmi[ Frivti li[ki[ siY[ mL)n[ smg\ Birt an[ g&jritn[ abÔ[n&> n&kSin ky&< ht&>. pN, aij[ srdir sri[vrn[ kirN[ kµCni simK)yiN) s&F) piN) phi[µy&> C[. kyir[k pyi<vrNvid)ni kirN[ b)Ôn[ ºyiy aipvi jti> aºy a[k (vSiL vg<n[ abÔ[n&> n&kSin Yt&> hi[y C[, j[ aipN) kmns)b) C[. Ô[gni Fi[Fn) m&likit vKt[ Birtni ~[Oq v]Xi(nk Av. (vV sr[yia[ ud`gir kiQ[li k[, ai ti[ piN)ni[ bgiD C[! Birtmi> ai Fi[F hi[y ti[ t[mi>Y) jL(vw&t p[di krvini[ ad`B*t p\kÃp t]yir Ye gyi[ hi[t. li[kmitini piN)n&> p\Ry[k T)>p&> m*Ãyvin C[. aimi> hieD^i[jn an[ ai[(ksjnni s>yi[jn nY) pN minv)y Jvn an[ Jvtrni[ b>F Ô[Dvini[ s>yi[jn C[. (vVmi> rh[li piN)ni j¸Yin[ ¹yinmi> riKti> kh) Skiy k[, aijni smymi> K[t)mi> Tpk pÛ(tn) tit) j$(ryit C[.

K[D*ti[a[ pi[tini K[trmi> vviti> pik miT[ vpriti> piN)ni[ (hsib riKvi[ pDS[, kirN k[ piN)ni[ yi[³y upyi[g Yvi[ j$r) C[. am[(rkini riOT^p\m&K[ a[k p\vcnmi> a[k ci[Tdir (vFin kH&> ht&>- j[ Äy(kt jgtn) piN)n) smAyini[ kiym) uk[l livS[ t[ b[ ni[b[l p\iezni[ hÊdir bnS[, a[k ti[ (vXinn&> ni[b[l p\iez an[ b)j&> (vV Si>(tn&>...! ai a[k snitn sRy C[. aiY) j aij[ Birtmi> nd)ai[n[ Ô[Dvini[ p\kÃp mh_vni[ C[. r(Syimi> nd)ai[n[ Ô[Dvini[ p\yi[g S$ Yyi[ C[ jyir[ Birtmi> ai p\kÃp hj& kigL upr j C[.

p*v< (sviyn) (dSiai[ trf m)T mi>D)n[ svir psir kr) niK[ C[, a[n[ (dvs ti[ mL[ C[ pN s*yi[<dy nY) mLti[ s*rj fr) ri[j udy pim[ C[, k[mk[ t[n[ aAt hi[y C[ pN aipN) j[m a>t nY) hi[ti[ b[sv&> hi[y ti[ j b[s[ p>K) ki[e DiL pr... ziD a[ni pr ki[e (nym lid) ni Sk[. zrNi>n[ b>(Fyir Yvin&> Äysn lig& pD[, ti[ p*r) Skyti C[ a[n[ Kibi[(cyin&> k[ºsr Yvin)! a[ Kr&> k[, GN) B*li[ aipNn[ s&Ki[Y) d*r le Ôy C[ pN GNi s&Ki[ B*li[n) nJk le Ôy C[.

mdnk&mir a>Ô(ryi-'²vib" 6

s>kln:(vn)t k&>BiriNi

lJX[Q VC[JF,

;DZ S[d5

a[(p\l m(hni[ p*N< Yti> j biLki[ riJ Ye pD[, kirN k[ SiLiai[mi> p(rxiai[ p*N< Yiy an[ v[k[Snn) S$ait Yiy. v[k[Sn a[Tl[ biLki[ miT[ Fmil-mAt)...! ai vP<ni v[k[Snmi> Avim)niriyN a[vºy& (vAtirni biLki[a[ Fmil-mAt) k>ek alg r)t[ kr). a[(rD ki[Ày&(n(Ts a[ºD T[kni[li[(js{a[kT} s>AYini shyi[gY) ai (vAtirni biLki[a[ a[k smr k[Àpn&> aiyi[jn ky&< ht&>. ai k[Àpn) aig[vin) km<v)r ÔD[Ôa[ s>BiL) ht) an[ a[kT s>AYimi>Y) gi[pil r)l an[ avn)S riNi t[mni shyi[g) rHi hti. smr k[Àpn) Y)m pyi<vrN aiFi(rt ht). sit (dvsni ai smr k[Àpmi> Av)m)niriyN a[vºy& (vAtirni biLki[n) siY[ a[kT s>AYin) T)mmi> kiy< krti> kiy<kti<ai[ni biLki[ pN Ô[Diyi hti. k&l v)s biLki[a[ ai smr k[Àpn[ K*b j ain>dY) mi·yi[ hti[. smr k[Àpni p\Ym (dvs[ ai[Fv a[vºy&mi> aiv[li a[kT kiyi<lyn) bij&mi> ki[mn ¼li[Tmi> aiv[li bg)cin) sfie sim&(hk r)t[ krvimi> aiv) ht). biLki[n) siY[ a[kT s>AYini kiy<kti<ai[ pN ai kiy<mi> Av]µCia[ Ô[Diyi hti. aiKi bg)cimi> f[liy[li gi>Di bivLn&> kT)>g krvimi> aiv[l&> ht&>. B(vOyni aiyi[jnn) vit kr)a[ ti[ ai bg)cin[ smtL kr) t[mi> aºy upyi[g) vZxi[ an[ f*li[n&> viv[tr krvin&> (vcirvimi> aiv[l&> C[. bg)cin) sif-sfie bid jLs\i[t An[h s>vF<n s(mt)ni ~) a[m. a[c. p)r sih[b[ biLki[n[ jLn&> mh_v dSi<vt&> Äyi²yin aip[l&> ht&>. jL, jm)n siY[ giQ s>b>F Friv[ C[ a[Tl[ a[kT s>AYini ~) mn&Bie viQ[r[ jm)n, jm)nni p\kiri[ an[ k[vi p\kirn) jm)nmi> k[vi piki[ Yiy an[ k[vi p\kirn) jm)nmi> piN) s>g\h krv&> Ô[ea[ a[ (vPyk mi(ht) biLki[n[ aip) ht). b)Ô (dvs[ Tpk[Vr) (vAtirmi> T^[(k>gni[ kiy<k|m riKvimi> aiv[li[ hti[. T^[(k>gni ai kiy<k|mmi> dr[k biLki[a[ uRsihp*v<k Big l)Fi[ hti[. smr k[Àpni #i)Ô (dvs[ 'vi[Tr a[ºD pi[Ãy&Sn" (vPyk (c#i di[rvin&> aiyi[jn krvimi> aiv[l&> ht&>. dr[k biLki[a[ pi[tin) kÃpniS(kt p\miN[ jLn&> mh_v an[ pyi<vrNmi> Yti> (v(vF pi[Ãy&Sn a>g[ s&>dr 7

{an&s>Fin pini n>br 10 upr}

DwIÔN[X<ÔJF; NX"G

lR\TG

p\vis a[ aipN){mn&Oyn)} AvBi(vk vZ(t C[. frv&>, Ô[v&>, Ô[en[ ÔNv&> gm[ C[. aipN[ B&tkiL trf Ô[eS&>ai(dminvn[ pN pi[tini Jvnn[ Tkiv) riKvi miT[ an[ Jvnn) j$(ryitn) p*(t< miT[ frv&> pDt&> ht&>. aim, frv&>p\vis krvi[ a[ aipN) piyin) vZ(t C[. aij[ pN p\visn) mh_vti rh) C[. p\visn uwi[g pN K)Ãyi[ C[. aij[ aipN[ m¹yp\d[S k[ j[ a[m.p).ni T*>ki nimY) ai[LKiy C[ t[ni p\visn) vit kr)S&>. m¹yp\d[S a[Tl[ Birtn&> ãdy ! k[v) r)t[ ? (v¹y> an[ sitp*Din) pv<tmiLimi> aiv[li u_irp\d[S, (bhir, ai[(rAsi, ai>F\p\d[S, mhiriOT^, g&jrit an[ rijAYin ai sit rijyi[n) vµc[ m¹yp\d[S aiv[l&> C[ miT[ t[ ãdy AYin[ C[ a[m kh) Skiy. ah)> pv<tmiLi C[. ai pv<tmiLimi>Y) psir Yti> Fi[F aigL jti> nm<di, tip), c>bl{ai nd)n) K)N ÔN)t) C[.}, si[n, b[tvi, eºd^ivt) j[v) nd)ai[ni Av$p FirN kr[ C[. nm<di j[v) nd) ti[ g&jrit miT[ Jvidi[r) smin C[. m¹yp\d[Smi> U>ci pv<ti[ uprni (kÃli, mh[li[, m>(dri[, At*p tYi Amirki[ t[n) BÄytin) zi>K) kriv[ C[. kri[Di[ vP< j*n) an[ (vSiL gi[>DviNi s>AkZ(t pN ai p\d[Sni[ j a[k Big C[. ah)> si]Y) j*n) minv rh[qiNn) g&fiai[ aiv[l) C[. p\c)nkiLmi> ai p\d[S (v²yit hti[. j&di-j&di v>Sni rijv)ai[a[ ah) Sisn ky&< C[ an[ t[mi> mi[y< an[ g&¼t v>Sni rijv)ai[ e(thismi>

8

Kis p\(s(Û piÀyi C[. bir jyi[<(t>(l>g p]k) ai[mkir[Vr tYi mhikil{uj]ºn} ai p\d[Smi> aiv[l) C[. k(v ki(ldis, s>g)tsm\iT tins[n[ Birtn[ si(hRy an[ s>g)t x[#i[ nimni apiv[l) C[. ai h(Atai[ pN ai p\d[Sn) C[. p&n: nd)n) vit kr)a[ ti[ uj]ºn a[ (xp\i nd)ni ki>q[ aiv[l&> Sh[r C[. ai Sh[r pi[tin) p\ic)n s>AkZ(t miT[ e(thismi> aigv&> AYin Friv[ C[. ai¹yi(Rmk r)t[ pN ai Sh[rn&> m*Ãy C[. ai nd) an[ Sh[rmi> dr bir vP[< k&>Bm[Lin&> aiyi[jn Yiy C[. uj]ºnmi> mhikiL) m>(dr, gi[pil m>(dr, si>(dpn) ai~m, riÔ BZth(rn) g&fiai[ t[mj (xp\i nd)n) m&likit lea[ Ryir[ p\vis aiF&(nk gNiy! aipN[ e(thisn) vit kr)a[ ti[, aizid) mL) Ryir[ ai p\d[Sni[ k[Tli[k Big s)Fi a>g\[Ô[ni Sisn tL[ hti[. kµC, si]riOT^ an[ giykviD j[vi rjviDi pN hti an[ Bipil, eºdi[r, ³vi(lyr j[vi d[S) rjviDi pN hti. aizid) aiv) a[ ph[li m¹yBirt nimn&> rijy bn[l&> ht&>. t[mi> a[ smy[ a, b an[ k vg<ni rijyi[ (nmi<N piÀyi hti. t[mi> k[Tlik rijyi[ #i)Ô vg<ni rijy k[ k[ºd^Si(st p\d[S tr)k[ rHi hti. e.s.

1956mi> d[Sni bFi rijyi[mi> p&n: rcni Ye Ryir[ aijn&> m¹yp\d[S rijy rcvimi> aiÄy&>. ai rijymi> eºdi[r, jblp&r, ³vi(lyr, uj]ºn, B)liengr j[vi m&²y Sh[ri[ pN aiv[li C[. Bi[pil m¹yp\d[Sn) rijFin) C[. ah)> a[k mi[T&> tLiv

t$Nki>t Ciyi

aiv[l&> C[. ai Sh[r t[ni p\ikZ(tk ØÆyi[ an[ AYipRy kli miT[ ÔN)t&> C[. e(this a[m kh[ C[ k[, ag)yirm) sd)mi> riÔ Bi[jni smymi> j&n&> Bi[pil vsivvimi> aiv[l&> ht&> an[ vt<min Bi[pil aQirm) sd)mi> mhmdKin[ vsiv[l&> C[. ah)> Birt Bvn tij-ul-m(Ajd, Ômi m(Ajd, (brli m>(dr, lÈm)niriyN m>(dr Ô[viliyk C[. eºdi[r Sh[rn&> nim eºdi[r T[Àpl uprY) riKvimi> aiv[l&> C[. ai Sh[r srAvt) nd)ni (knir[ riN) aÃyibiea[ vsiv[l&> C[. kim m>(dr, bDi gNp(t, C#i) big, j*ni rjviDi tYi Ày&(zym, aiT< g[l[r) vg[r[ pN Ô[viliyk AYLi[ C[. Di[>gr[J mirijn&> jºm AYL ai Sh[r C[. ³vi(lyr Sh[rn&> nim ³vi(lyi nimk s>t prY) riKvimi> aiv[l&> C[. ai s>t aiqm) sd)mi> Ye gyi. ³vi(lyr b)J r)t[ pN ÔN)t&> C[. zi>s)n) riN) tYi tiRyi Ti[p[ni[ e(this pN ai Sh[r siY[ Ô[Diy[li[ C[. ah)> min(s>h p[l[s, g&jr) mh[l, sis-bh&n&> m>(dr, s&rjk&>D, rin) zi>s) m[mi[(ryl, tins[nn) kbr, Ày&(zym tYi z* aiv[li C[. uj]ºnni p\ic)n nimn) (vgt Ô[ea[ ti[ a>v(tki, k&SLx[#i, k&m(dn), p\(tkÃp, (s>hi(lki an[ uj]ºn tr)k[ nimni[ e(this C[. eºdi[rY) #i[pn (k.m). d*r (xp\i nd)ni (knir[ 1614 f*Tn) U>ciea[ aiv[li ai Sh[rmi> a[k smy[ (vk\mi(dRyn&> Sisn ht&>. mhik(v ki(ldis aij Frt)ni p&#i hti. ah)> dr bir

vP[< k&>Bm[Li[ yi[Ôy C[. k&>B Anin miT[ hÔri[ yi(#iki[ ah)> a[k#i Yiy C[. ah)> a(gyirm) sd)n) B*t<h(r g&fiai[ C[. ai g&fiai[ py<Tki[ni aikP<Nn&> k[ºd^ bn) ge C[. uj]ºnmi> an[k m>(dri[ C[. kiLB]rv m>(dr, m>glniY m>(dr, nv g\h m>(dr ai upri>t (xp\i nd)ni ki>q[ (sÛvT nimn&> vTvZx C[, Fm<AYL C[. vTvZx k&l pi>c C[: 1. nis)kmi> p>cvT, 2. vZdi>vnmi> b>s)Fr, 3. p\yigmi> axyvT, 4. gyimi> bi]ÛvZx an[ 5. uj]ºnn&> (sÛvT. jblp&r a[ m¹yp\d[Sni pi>c mhingri[ p]k)n&> a[k mhingr C[. gi]>D riÔai[ tYi gi]>DviNin) v)ri>gni riN) d&gi<vt)n) pN ai Sh[r km<B*(m C[. p\ic)n (Slil[Ki[ni aiFir[ a[ ÔN) Skiy C[. ah)> nm<dini t)r[ Ôbi(t ä(Pa[ t[mni[ ai~m bi>¹yi[ hti[ an[ tp ky&< ht&>. a[mni nim uprY) Ôbi(lp*rm` nim pDy&> ht&> j[ hv[ jblp&r Ye gy&> C[. jbl a[Tl[ p¸Yr. ah)> p¸Yri[ C[. p¸Yri[n&> Sh[r hi[vin[ l)F[ pN a[n[ jblp&r nim ai¼y&> C[. kÃc&r) riÔai[n) rijFin) ai Sh[r ht&>. jblp&rY) #i[v)s (k.m).ni a>tr[ mib<l ri[ks C[. hÔri[ (vd[S) p\vis)ai[ pN ai p\kZ(tn) s&>drtini[ nÔri[ miNvi aiv[ C[. B[DiGiT, F&aiFir, ci[sq yi[g)n), S(hd Amirk, (psnhir) k) m(Qyi, mdn mhl (kÃli[, lÀh[ri GiT, B>vrlil uwin, S(ktBvn ah)>ni p\(sÛ Ô[viliyk AYLi[ C[.

9

{an&s>Fin pini n>br 13 upr}

lJX[Q VC[JF,

;DZ S[d5

(c#ii[ di[yi< hti. ai p\vZ(t dr(myin a[kT s>AYini ~) n[hi S&klia[ mig<dS<kn) B*(mki Bjv) ht). ci[Yi (dvs[ bFi biLki[a[ p\m&KAvim)ngr (AYt p&(ntvnn) m&likit l)F) ht). p&(ntvnn) m&likitmi> jLs\i[t An[h s>vF<n s(mt)ni ~) riy(s>hJ riqi[D tYi a[kT s>AYimi>Y) ~) vl& ksi[T)yi Ô[Diyi hti. riy(s>hJ riqi[D[ p&(ntvnn) mi(ht) aipti> jNiÄy&> ht&> k[, ai p&(ntvnn&> (nmi<N j>glKiti trfY) vP< 2007mi> krvimi> aiv[l&> C[. ah)> nv g\h, bir ri(S an[ sRyiv)s nx#ii[ aiFi(rt vn bnivvimi> aiv[li C[. aipNi SiA#ii[mi> dr[k ri(S p\miN[ a[k vZx-(m#i vZx tr)k[ gNvimi> aiv[ C[. p&(ntvnmi> dr[k[ pi[tin) ri(S p\miN[ni (m#i vZxn) Si[F kr) ht). j>gl Kiti trfY) dr[k biLkn[ upyi[g) aiy&<v[(dk vnAp(tai[ a>g[ mig<dS<n aipt) a[n p&At)ki B[>T Av$p[ aipvimi> aiv[l) ht). pi>cmi (dvs[ a[kT kiyi<lymi> gi[D mAT b) k\[z) (fÃm Si[ riKvimi> aiv[li[ hti[ j[ biLki[a[ K*b j ain>dY) mi·yi[ hti[. CÎi (dvs[ B&j Sh[rn) aispis aiv[li 47 tLivi[ p]k) d[Slsr tLiv-B)D g[eT, s&Ksr tLiv-Avim)niriyN a[vºy& (vAtir an[ c>gl[Vr mhid[vni m>(dr pia[ aiv[li tLivi[n&> $b$ m&likit l)F) ht) an[ Sh[ri[mi> aiv[li tLivi[ni mh_v a>g[n&> Xin m[LÄy&> ht&>. ai tLivi[n) m&likit vKt[ a[kTni ~) (b\j[n qikr[ tlApS)< mi(ht) biLki[n[ srL BiPimi> smÔv) ht). smr k[Àpni sitmi an[ a>(tm (dvs[ dr[k biLki[n[ ai smr k[Àpmi> Big l[vi bdl a[k p\miNp#i aipvini[ kiy<k|m riKvimi> aiÄyi[ hti[. ai kiy<k|mmi> a[kT s>AYini Diyr[kTr ~) yi[g[S ÔD[Ô hijr rHi hti.

10

riy(s>hJ riqi[D

X{XJGF :DZ6

V[PPP.PPP.PPPCF,MPPPKMSZFp\PPPGFSFAFZPPPCDLZ;ZGL 5F/[ s!&f {p\At&t (vvrN an[ (c#ii[ni[ svi<(Fkir l[Kk pis[ C[ miT[ t[ni[ upyi[g aºy#i kr) SkiS[ nh)-riy(s>hJ riqi[D, mi[. 9925403087}

...risi....a[ risi si>BL ti[ Kri[, si>BLvi j[v) vit C[....a[ risi n)c[ utr....ar[ n)c[ utr ti[ Kri[...ai vit si>BLvi j[v) C[...v>D) f(Lyin) rip) DiDiviL) S[r)mi>Y) Fmli[ di[Dti[ aiÄyi[ an[ si>kD) S[r)ni mi[Qi prni t*T[l) D[l)viri Grn) B)>t upr cD)n[ b[q[li risin[ C[T[Y) riD piD)n[ bi[liÄyi[. ....S&> C[ ?...ar[...pN C[ S&>...?...t[ aiTli[ Bigti[Bigti[ aiÄyi[ Ci[ t[ ? risia[ Fmlin[ Ô[en[ se kr) ³yi[ k[ vit k>ek ksvir) lig[ C[. e n)c[ utr)n[ Fmli sim[ UBi[. ...si>BL....mir) vit si>BL...ar[ si>BL ti[ Kri[... vit si>BLvi j[v) C[ an[ pC) aipN[ nikibir jlsi krvi jvi j[v) C[....smjyi[ ? Fmlia[ vitmi> mi[N niK)n[ risin[ llcivti kH&>. ...ar[ t&> m*L vit kr)S k[ pC) aim gi[L-gi[L vit friÄyi kr)S ? m*L vit S&> C[ e ti[ k[...risia[ Fmlin[ m*L vit upr livvi dbiÄyi[ n[....

Fmli[ bi[Ãyi[, a[...aij[ C[..n[ mir) bie an[ jmnimis) l&gDi Fi[vi hm)rsr ³yi'ti, li>bi-li>bi l&gDi...siL), ai[CiL n[ gidlin) Ki[l&> uvi s*kiv) aiÄyi hti....

Fmlia[ fr) vit l>bivvin) kr) a[Tl[ risia[ fr) a[n[ aTkiÄyi[, m[> tn[ S&> k)F&> k[ vit gi[L-gi[L krvin[ bdl[ m&L vit kr smjyi[... risin&> mi[Q&> Ô[en[ Fmli[ h[btie gyi[, ...h[>...hi....t[ a[ l&gDi l[vi mir) bie an[ b[n trivmi> ³yi ti t[ Uvi lKi[Timi>Y) m)q) ai>bl) n[ mi[T)-mi[T) kic) k[r)y&> le aiv)yi hti. aij[ biea[ a[k[r)n) gi[Lk[r) bniv)n[ ri>F[l....risi a[ gi[Lk[r)mi> ri[Tl) bi[L)-bi[L)n[ Kivin) mÔ aiv)....ti[ risi hilS&> lKi[Timi> k[r)y&> Kivi....?

Fmlia[ aiK) vit a[k Vismi> k)F) an[ risi[ smJ gyi[. ...Fmli e lKi[Tin) k[r) Kiv) s[l) nY). uvi uvi> ci[k)dir jmli[kiki[ C[. e likD)ni[ C&Ti[ Gi kr[

C[....smjyi[ ?...ai aipNi viri bT&k)yi[ k[ nvli[ hDf[Tmi> aiv) jS[ n[ ti[ ki[kni pg-bg Bi>g) pDS[...risia[ Fmlin[ Ô[Km (vS[ vit kr). ...pN bie n[ b[n ti[ bpi[r[ ³yi ti Ryir[ n)c[ Kr) pD[l) k[r) le aiv)yi Ryir[ ti[ ki[e ci[k)dir Ryi> ni[ ti[...Fmlia[ bciv kyi[<. ...ti[ aipN[ pN bpi[r[ j jea[ k[m...?...Bl[ si>jni bFin[ B[Li Yvi d[...nikibir C[T[Y) lKi[Tini ai>bini ziD Ô[e aivS&> a[ pC) aipN) cil hilS&>...bribr....? a[...e hi[li[....Ci[kriu...nikibir....hm)rsrn) piL[.... ...bFi aiv) ³yi...? miD[v nikibir ai[Tli upr q[q miY[ cD[li risia[ Fmlin[ p*Cy&>. ...ar[...aipNi[ kini[......a[ bT&k)yi....kini[ k[m nY) aiv)yi[.... ...e ti[ a[n) bie Ô[D[ lgnmi> mi>Dv) ³yi[ C[....kil[ aivS[.... ...Bl[...Bl[...aipN[ j[Tli C)a[ a[Tli....kil[ bpi[r[ ri[Tli Kien[ ai[ gi]GiT kn[Y) n)c[ utr)n[ nini b>F kn[Y) lKi[T[ jeS&>, n[ e m[>d)n) viD d[Kiy C[ n[...a[n) piCLY) pgY)yi utr) a>dr G&s) jS&> n[ aigL b[-#iN ai>bini ziD C[ a[n) n)c[Y) k[r) v)N) l[S&>. smjyi[...Fmli t&> piCL r[ j[...n[ ki[e s)Fi a>dr n jji[....n[ ziD upr n cDti...lKTi[ni jmli[kiki[ ri[Tli Kivi piTviD) nik[ Ôy C[. Ryi> s&F)mi> aipN[ kr) v)N) l[S&>..... lKi[Timi> k[r)y&> Kivin) yi[jni t]yir Ye ge. b)j[ (dvs[ kÃyiN[ V rni j* n i m> ( dr bir B[nviÔ{b[ºDAT[ºD} ai[Tli pis[ bFi B[gi Yyi. kini[ pN aiv) gyi[ hti[. risi[ bFiY) aigL hti[ an[ Fmli[ bFiY) piCL....gi]GiT kn[Y) bFi trivmi> utyi<. nini b>F kn[Y) lKi[Tin) pir)-pir)a[ n)c[ trivmi> hilti>-hilti> sim[ni pgYyi kn[ aiÄyi. trivmi> piN) s*kie gy[l hi[viY) (knir[-(knir[ hilvimi> vi>Fi[ ni[ ti[. risi[ lKi[Tini K*Ni kn[ b[s) gyi[. b)Ô bFi pN b[qi. ris[a[, Fmlin[ 11

#i)J m[, (vV si]r UÔ< (dvs bg)cimi> ki[e miNs C[ k[ nh) t[ Ô[vi eSiriY) smÔÄy&>.

Fmlia[ hiYn) m&Î) viL) a>g&qi[ hliv)n[ risi trf eSiri[ kyi[<. bºn[ jNi pgY)yi cD)n[ a>dr gyi....n[ Fmlia[ a[k pC) a[kn[ a>dr aivvi jNiÄy&>. bFi a>dr aiv) gyi e risia[ Ô[e l)F&>. lKi[Tin) a>dr pivD)viLi K*Ni trf aiv[li ki[qi piCL lkien[ bFin[ n)ci b[s)n[ cirpg[ hilti>-hilti> pTmi> pD[l) k[r)y&> n[ m)q) ai>bl) v)Nvi eSiri[ kyi[<......n[ bFi kim[ lig) gyi....

Yi[D)virmi> ti[ Fmli[ Fi[Dti[.....Fi[Dti[ risi pis[ gyi[ n[ a[N[ risin[ b)Ô K*N[ aiv[li ki[qin) a>dr miL)n) ai[ y D)mi> ki[ e k KiTli upr s* t i[ C[ a[ v & > jNiÄy&>.....risia[ pN Fmlin[ hiYni eSiriY) jld)jld) k[r) v)N) l[vi jNiÄy&>. Fmlia[ a[ p\miN[ ky&< an[ b)Ô bFin[ pN jld)-jld) k[r) n[ m)q) ai>bl) v)N) l[vi jNiÄy&> n[ bFin[ piCi vL) jvin&> kh) d)F&>. a[...e hi[li[....Ci[kriu...nikibir....hm)rsrn) piL[.... bFi piCi Fi[Dti>-Fi[Dti> trivmi>Y) piCi B[nviÔni ai[Tl[ aiv) gyi n[ K*Nimi> B[gi Yyi. risia[ bFin[ k[r)ai>bl)ni[ Qgli[ vcmi> krvi jNiÄy&>. nin)-mi[T) p>drv)s k[r)y&> n[ ai>bl)ai[ B[g) Ye gy) ht). ...a[....Fmli ai ai>bl)ni Citli bFin[ a[k-a[k b-b[ de D[ n[ nin)-mi[T) k[r)y&> alg riK....risia[ Fmlin[ k)F&>. ...Bl[...risi...Fmlia[ risini kh[vi p\miN[ ky&<. risia[ bFin[ b[-#iN k[r)y&> srK[ Big[ v[c) d)F). ...bFin[ pi[tini[ Big mL) gyi[....? risia[ ai[Tlin) piL[ b[sti> bFin[ p*C) l)F&>. ...mir) a[k k[r) Krib C[...nvlia[ risin[ k)F&>. ...Bl[... ai...l[ mi[T) k[r)....risia[ nvlin[ a[k mi[T) k[r) aip). ....n[ hv[ hili[ bFi njrbig....piN) p)n[ Gr[ jea[...risia[ bFin[ C[Ãl) s*cni aip). bFi njrbigmi> G&Ayi n[ D[Dkiviv kn[ hviDiviri piN)ni prb kn[ piN) p)n[ bFi piCi v>D) fr)yimi> pi[t-pi[tini Gr B[gi Yyi. d[Dkivivn&> e piN) hm)rsrn&> j C[ n[.... a[...e hi[li[....Ci[kriu...nikibir....hm)rsrn) piL[....

{an&s>Fin pini n>br 15 uprY) aigL}

a>t(ryiL an[ hv[ ti[ Sh[r) (vAtiri[mi> pN si[lr fi[Ti[vi[ÃT[k s[l s>ci(lt fins, Grb_i), S[r)b_i), hi[D) pr lgiDvin) b_i), T)v) s[T, vi[Tr h)Tr, (s>cie pÀp j[vi (v(vG siFni[ li[k(p\y Yti> jiy C[. aiF&(nk smymi> si]r uji<ni[ upyi[g s*y<k&kr an[ si[lr vi[Tr h)T)>g (sATm oiri Yti[ ji[vi mL[ C[. aij[ hi[Ap)Tli[, hi[AT[li[ an[ hi[T[li[mi> tYi mi[T) s>AYiai[mi> grm piN) miT[ t[ni[ vpriS vFti[ jiy C[ ti[, uji<, smy an[ p]si bcivvi s*y<k&kri[ pN p\c(lt an[ srkir) shiyY) riht Biv[ mLti Yyi C[. kµCmi> si]r tLivni[ p\yi[g si]r tLiv a[ si]r uji<ni[ mi[Ti piy[ s>g\h krt&> a[k kZ(#im s>ciyk C[. t[mi> s>Grit) uOmin[ D[r), kipD{T[ksTiel}, Kiw p\s>AkrN{f&D p\i[s[s)>g} j[vi uwi[gi[ miT[ grm piN) m[Lvvi upri>t (nAy>dn, r[f\)jr[Sn, v)ji[Rpidn, s*kvN), (s>cie, pÀpi[ miT[ pN upyi[gmi> le Skiy C[. kµCmi> si[lr pi[ºDni[ aivi[ a[k (v(SOT ¼liºT e.s.

1993mi> B&j til&kini miFipr gim pis[ kµC D[r)ni s>k&lmi> AYpiy[li[ C[. g&jritmi> D[r) an[ uji< (vkis m>DLi[ tYi titini s>y&kt upk\m[ ai p\kÃp t[ smy[ sieq liK $(pyini Kc[< t]yir Yyi[ hti[. t[mi> t(Ly[ m)qini kirN[ mh_im s*y< uOmi s>g\h) Skiy C[. d](nk 80, 000 l)Tr piN) grm Yiy C[ an[ l>ib[i smy t[ grm rh) Sk[ C[. Birtn>& t[ p\Ym an[ a[(Syin>& si]Y) mi[T& si]r sri[vr ht&> pN kµCni kmns)b[ D[r) b>F pDyi pC) ai sri[vr pN s*kie gy& ht&>.

Frt)k>p bid kµCmi> y&ri[ (sri(mks k>pn) AYipnir y&ri[ j&Y[ pN e.s. 2009mi> Bciu til&kini likD)yi(SvlKi pis[ si]r uji< p\[ij[kTni m>DiN kyi< hti. k[ºd^ srkirn) v]k(Ãpk uji< x[#in[ p\i[Rsihn aipt) yi[jni h[qN pi>c m[givi[T uRpidn xmtin) ai p\yi[jni svisi[ kri[Dni Kc<[ S$ Ye C[. ai upri>t pvn uji< miT[ni siFni[ bnivnir s&zli[n pN e.s. 2008Y) si]r uji< x[#i[ p\v[S) C[. t[ni v)jmYki[ AYipvi miT[ k>pn)a[ Birtmi> si]r uji< miT[ ~[Oq gNiti g&jrit-rijAYinni> AYLi[ ps>d kyi< C[.

12

{an&s>Fin pini n>br 9 uprY) aigL}

lR\TG

m¹yp\d[Smi> a¿yirNi[ pN C[. kiºhi n[Snl pik<, bi>FvigQ n[Snl pik<, miFv n[Snl pik<, pºni n[Snl pik< an[ sitp*Di ri(OT^y uwin. (c#ik*T a[ rimiyNkiLn&> p\(sÛ AYL C[. ai AYL p\kZ(tp\[m) an[ Fi(m<kjni[n[ h>m[Si aik(P<t kr) rH&> C[. a[v&> kh[viy C[ k[, ah) b\Mi, (vON& an[ mh[S[ avtir FirN kr[li[ hti[. ~) rim[ ai j>glmi> ai~m bi>F[li[ hti[. ai AYL[ a(#i ä(Pni[ st) ans*yi siY[ giQ s>b>F b>Fiyi[ hti[. ai upri>t s>t k(v t&ls)dis pN ai AYL[ aiv)n[ vAyi hti.

Kj*rihi[ni m>(dri[ Birtni m¹yy&gni e(thismi> t[ni s&>dr (SÃp AYipRy miT[ (vV (v²yit C[. ah)> k&l 85 m>(dri[ hti j[ p]k) 32 m>(dri[ (vniSn) YpiTY) bc) gyi C[. Kj*rihi[ d(ryin) spiT)a[Y) 1500 f*Tn) U>ciea[ aiv[l&> C[. Kj*rihi[ ci>d[li riÔai[n&> piTngr ht&>. ai riÔai[a[ 100 vP<ni giLimi> ai m>(dri[ b>FiÄyi hti. ai (SÃp AYipRyni[ m&²y (vPy p\[mn[ k[ºd^mi> riK)n[ (dvili[ upr ki[trN) oiri (SÃpi[ a>(kt krvimi> aiv[li C[. ai m>(dri[n[ #iN j*Ymi> vh[c)n[ Ô[vi Ô[ea[. a[k j*Y p(Åcm trfn&> k[ j[mi> 64 yi[g)n){Ô[gN)}, k>Dir)yi mhid[v, jgd>bi m>(dr, G>Til m>(dr, piv<(t m>(dr, lÈmN m>(dr, (c#ig&¼t m>(dr an[ vimn m>(dr aiv[ C[. d(xN trfn&> j*Y k[ j[mi> Kj*rihi[Y) aiSr[ pi>c (k.m). d*r mhid[vn&> m>(dr aiv[l&> C[. ah)> ct&<B&j m>(dr pN C[.

Kj*rihi[ a[k gim C[ j[ kijri[{(nniri[} tLivni (knir[ vs[l&> C[. gimn) bhirn) bij&a[ m>(dri[ni[ sm*h C[.

Kj*rihi[ni m>(dri[n&> s>k*l si>jni C vi³yi pC) b>F Ye Ôy C[. m>(dri[n) bhir m¹yp\d[Sn) c)j-vAt&ai[n) Kr)d)n&> k[ºd^ aiv[l&> C[. m>(dri[ni s>k*ln) bij&mi> a[k (SvJn&> m>(dr aiv[l&> C[. ai m>(drmi> (l>gn) U>cie aiSr[ C f*T j[Tl) C[. Kj*rihi[ m¹yp\d[Sni Ctrp&ri (jÃlin&> a[k p\ic)n an[ a](this)k AYL C[. m¹yp\d[Sni an&p&r (jÃlimi> amrk>Tk aiv[l&> C[. ai AYL nm<di nd)n&> ud`gm AYin C[. ai AYL rijyni mh_vni AYLi[ siY[ Ô[Diy[l&> C[. ah)> BZg& km>Dl, F&(nyin) dFFiri, k(plFiri vg[r[ pN dS<(ny C[. ai AYL[ 13

ri[kivin) yi[³y ÄyvAYi C[. nm<di nd)n&> ud`gm AYin ah)> C[ k(plFiri Fi[F Av$p[ S$ Yt) nm<din&> si]>dy< Ô[en[ ai(d k(v S>kriciy[< nm<diOTk rµy&> ht&>-nmi(m d[v) nm<d[... p>cmQ)-sitp*Din) pv<tmiLimi> aiv[l&> (hl AT[Sn C[. ai AYL d(ryin) spiT)a[Y) 1104 m)Trn) U>ciea[ aiv[l&> C[. KrbcDi D&>gri[ an[ as>²y K)Ni[ ai p\d[Sn) Kis (vS[Pti C[. ai a[k rmN)y AYL C[ j[ p\ikZ(tk si]>dy<n[ ps>d krti> py<Tki[ aik(P<t kr[ C[. D&>gr uprY) n)c[ njr kr)a[ ti[ n)c[ l)l) CÀm Gisn) cidr pYriy[l) Ô[vi mL[. ai p\d[Sn&> K$> si]dy< s&yi<At smy[ C[. lil p¸Yri[ upr si>jni (krNi[ pD[ Ryir[ a[ viyi[l[T klrni lig[ C[. jTiS>krn&> m>(dr, r)>C g&fi, ri[z giD<n, (p\yd(S<n) pi[eºT, pi>Dv g&fi j[vi an[k Ô[vi liyk pi[eºT ah) aiv[li C[. ai rijyn) kli-kir)g)r)n) vit kr)a[ ti[, ah)>n) c>d[r) siD)ai[, ³vi(lyrni gil)ci, m>dsi[rni FibLi, Bi[piln) h[ºDb[g K*b j vKNiy C[. jblp&r m*(t<kLi miT[ (v²yit C[. li[ki[p p\vis dr(myin Kr)d) kr[ C[ an[ j[-t[ AYLn) (v²yit vAt&ai[n[ s>BirNi tr)k[ sicv) riK[ C[. Kr[Kr ti[ jºmY) j p\visn) S$ait Ye Ôy C[. g(t Yiy C[. vZ(Û Yiy C[. aim, p\vis Yk) j minvJvn S$ Yiy C[ a[v&> kh[v&> a(tSi[yi[(kt nY)...!

kiÄyi[Rsv hm)rsrni tT upr s>g)t siFni h[! mhid[v! hm)rsrni tT upr tiri j BivY) g&Ngin giU... hm)rsrn&> piN) a(t Um>g btiv[ tir) j airiFni aij m&jY) rciy[ tiri j crN SrNmi> mAtk nmiU>... tT upr p>K)ai[ni[ (mqi[ klrv si>BL&> ki[(klini Th&kiY) mi$> mn Yiy hLv&> tDpti> Urmi> ti$> j drSn (nhiL&>... hm)rsrni piN)n&> sdi krti> aicmn mhid[v Bkt mhin&> Di[l) Uq[ tn-mn sit s*ri[n) tinmi> miri> gmn[ B*l) ÔU>... jgtmi> K*b BTkyi[ tiri (vni Xin kyi>Y) piU> h[!milki[s! tir) airiFniY) n)r bhiU> miri Urn[ birN[ tn[ z*livti> gmn[ B*l) ÔU.... mhiBie air. vi[ri

hm)rsrn) piL[ sv[< ki[e a[k lTir mir[, hm)rsrn) piL[, vrsid pD[ n[ vN kh[, crN pD[ hm)rsrn) piL[, n[ B&jni ãdy sm) ligN), hm)rsrn) piL[, vrsid pD[ n[ b>F Ô[vi umT[, hm)rsrn) piL[, ri[j si>j pD[ si] umT[ ai[Tl[, hm)rsrn) piL[, p\B& h(rni aicmn sm&> sri[vr, hm)rsrn) piL[, ligN)ai[n) him si]n), hm)rsrn) piL[, (dlkS liK li[ki[n) ligN), hm)rsrn) piL[, si] ki[e a[k lTir mir[, hm)rsrn) piL[, ain>d g[l) Yen[ (nhiL[, hm)rsrn) piL[. (dl)p aiciy<-'(dlkS" 14

Brt 'k&mir"t$Nki> p\i qikr-a> Ôr t Ciyi

lJlJWF

#i)J m[, (vV si]r UÔ< (dvs an[ ai]wi[(gk upkrNi[ (vksivvimi> aiÄyi C[. j[m>i ki[e pN jitni bLtN k[ v)jL)ni[ Kc< Yti[ nY). s*y<ni> (krNi[ oiri GrvpriSn) (v(vF vAt&ai[ upri>t j[n[ (vp&l mi#iimi> grm piN) ji[et&> hi[y a[vi (v(vF uFi[gi[ miT[ si[lr pi[ºD T[kni[li[(j pN (vks) C[. s*y< a[k mhikiy aN&BÎ){ºy&(klys (ra[kTr} C[. prmiN& s>GTnn) p\(kyi oiri dr s[k>D[ s*y<mi> kri[Di[ Tn hieD^i[jnn>& (h(lymmi> $pi>tr Yiy C[. t[ dr(myin 380 abj m[givi[T j[Tl) Uji< avkiSmi> p\x[(pt Yiy C[! aipN) pZ¸v) upr mi#i 45 (m(nT miT[ p\i¼t Yt) aiv) si]r uji<ni[ j¸Yi[, aiK) minvjit j[Tl) uji<ni[ upyi[g a[k vOi<mi> kr[ t[Tli[ hi[y C[! aiSr[ 50 Tki j[Tl) si]r uji<n&> vitivrNn[ l)F[ avkiSmi> privt<n YE jiy C[. kµCmi> si]r uji<ni[ p\yi[g vOii<[Y) Yti[ rHi[ C[. kµCmi> bh&Fi aiK& vOi< tDkini[ p\Kr tip an&Bviti[ hi[y C[. (vSiL rNp\d[S Grivti kµCmi> si]r uji< miT[ p&OkL avkiS C[. e.s. 2001ni Grt)k>p pC) GNi g\iÀy (vAtiri[mi> ri[DlieTi[ miT[ si]r uji< upr aiGir riKvimi> aiÄyi[ C[. si]r S(kt s>ci(lt (v(vG s>y>#ii[ni[ upyi[g pN p\c(lt bn) rHi[ C[, Ryir[ t[ni> siFni[ sAti krvin) an[ jigZ(t vFirvin) j$r C[. si[lr fi[Ti[vi[ÃT[k p[nl s*y< (krNi[mi>Y) s)F) r)t[ v)jL) m[Lvvi si[lr fi[Ti[vi[ÃT[k p[nl k[ s[ln) mdd l[viy C[. g&jrit (vG&t bi[D< oiri S[r) d)vib_i) miT[ si]r S(kt vD[ v)ji[Rpidn krvimi> aiv[ C[. mi[Ti (vAtiri[mi> pi>K) an[ C&T)-Cvie vs(t Grivti p\d[Si[mi> ai p\yi[g upyi[g) n)vD[ C[. t[n) sir-s>BiL miT[ km<cir) k[ aºy y>#i-simg\)n) j$r n hi[viY) t[ sAt) pD[ C[. g&jritmi> n[v&>ni diykimi> ai p\yi[gni[ p\ir>B Yyi[ Ryir[ kµCni> 33 s(ht g&jritni 250 gimi[mi> nvsi[ j[Tl) si]r d)vibt) ai[ m&kie ht) Ryir[ K[Di (jÃlini kÃyiNpr gimn[ Kis uji<-gim tr)k[ (vksiviy& ht&.

s*y<S(ktni (vF&t $pi>tr an[ kµCmi> t[ni ani[Ki p\yi[gi[n) vit d[S an[ d&(nyimi> vP< dr(myin pyi<vrN s>b>F) an[k (vS[P (dvsi[ mniviti rh[ C[. aipN[ Ryi> riJv gi>F){1944-1991}n) vP<gi>q v)sm) ai[gOT axy UÔ< (dvs tr)k[ ujvvimi> aiv[ C[. aiv) j r)t[ v](Vk r)t[ #i)J m[ (vV si]r UÔ< (dvs{vÃD< si[lir a[nJ< D[} tr)k[ mnivvimi> aiv[ C[. e.s. 1978mi> ai (dvs[ am[(rkimi> si]r y&g ai>di[lnni m>DiN Yyi hti, t[n) yidg)r) $p[ ai (dvs a>(kt Yy[li[ C[. s*y<S(ktni ri[(j>di upyi[gi[ JviÆm bLtNi[ aiFi(rt pr>prigt UÔ< s\i[ti[{p\[T^i[l, g[s, ki[lsi[ vg[r[} zDpY) GTti Ôy C[ Ryir[ (bnpr>prigt UÔ< s\i[ti[n&> mh_v vFt&> Ôy C[. j[n[ p&n:p\i¼y k[ axy UÔ< pN kh[ C[. t[ni pvn{(vºD}, s*y<{si[lr}, jL{hieD^i[} an[ sm&d^) mi[Ô>{TieDl v[v}, j]v/vZx{biyi[mis k[ g[s)fiyr}, gi[br{biyi[g[s} j[vi p\kiri[ C[. s*y<n) tipS(ktni[ minv) p\ic)n smyY) upyi[g krti[ aiÄyi[ C[. ai>gNi vµc[ tDkimi> piN)n) bild) m*k) nhivi p*rt&> k[ aºy upyi[g miT[ piN) grm krvini[ sidi[ Gr[l&> p\yi[g ti[ GNin[ yid hS[. ti[, s*y<ni tDkimi> B)ni kpDi> s*kvvi k[ Kiwsimg\) tDk[ m*k) s*Èm Jvj>t&ai[ d*r krvi s*y<(krNi[ oiri t[n&> pi[PN vFirvi aipN[ s*y<S(ktni[ ri[(j>di[ upyi[g krti> j hi[ea[ C)a[. vL), #iN[y ät&ai[mi> pN s*rjdidini tDkini[ m(hmi aigvi[ C[. (SyiLin) TiQmi> t[ si]n[ h*>f an[ grm) aip[ C[. uniLimi> biOp)Bvn oiri vidLi[mi> jLs>cy kr[ C[ an[ ci[misimi> ri[gciri[ d*r kr[ C[. aij[ s*y<Aninn&> mh_v v¹y&> C[ an[ t[ pN t[ni> (krNi[mi> rh[l) S(ktn[ j aiBir) C[. s*y< UÔ<ni[ aK*T B>Dir hv[ ai s*y<S(kt aiF&(nk s>dB<mi> pN upyi[g minv)a[ (vksiÄyi[ C[. aij[ s]ir Uji< s>ci(lt (v(vF gZhi[pyi[g) 15

{an&s>Fin pini n>br 12 upr}

PUBLISHER AND EDITOR SHRI YOGESH JADEJA ON BEHALF OF OWNER ARID COMMUNITIES AND TECHNOLOGIES, PRINTED AT SHREE HARI OFFSET, NARNARAYAN CHAMBERS, STATION ROAD, BHUJ KUTCH(GUJARAT) AND PUBLISHED FROM ARID COMMUNITIES AND TECHNOLOGIES, 28-A, BANKERS COLONY, NEAR JUBILEE GROUND, BHUJ-KUTCH(GUJARAT)

;DZ S[d5 CDLZ;ZGM ;FN

T\+L4DFl,S VG[ ÔSFXSo0MP IMU[X •0[•4 ;CT\+LoT~6SF\T KFIF4 V[lZ0 SMdI]lGl8; V[g0 8[SGM,MlH; JlT zL CZL VMO;[8DF\ KF%I]\ VG[ V[lZ0 SMdI]lGl8; V[g0 8[SGM,MlH;GF SFIF”,I p5ZYL Ôl;† SI]”P