ΙΚΑΡΟΣ

ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΤΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΤΟΥ

Τ

ο ανοιξιάτικο τεύχος της Σχολής μας είναι γεμάτο από θέματα της επικαιρότητας. Το τιμόνι της ΣΙ ανέλαβε την 15η Μαρτίου 2011 ο Υπτχος (Ι) Γ. Πέτκος, της 53ης Σειράς Ιπταμένων, με Υποδιοικητή το συμμαθητή του Ταξχο (Ι) Αντ. Σαραμαντή. Η Σχολή συνεχίζει σταθερά το δύσκολο και πολυδιάστατο έργο της, πετυχαίνοντας τον πρώτο της στόχο, την επάξια συμμετοχή της στις εορταστικές εκδηλώσεις της 25ης Μαρτίου. Παράλληλα, έπρεπε να ανταποκριθεί στις ετήσιες αθλητικές δραστηριότητες μεταξύ των ΑΣΕΙ και των Σωμάτων Ασφαλείας πετυχαίνοντας να διακριθεί σε πολλά αθλήματα, κερδίζοντας επάξια την πρώτη θέση στους αγώνες στίβου και στους αγώνες καλαθοσφαίρισης. Η περίοδος αυτή ήταν ιδιαίτερα έντονη, καθώς τη Σχολή μας επισκέφθηκαν πληθώρα αντιπροσωπειών από διάφορες χώρες που μαθητές τους εκπαιδεύονται σ’ αυτήν, μαθητών από τις ευρωπαϊκές αεροπορικές ακαδημίες, καθώς και σχολείων από διάφορα σημεία της Αθήνας, ενώ δεν έλλειψαν οι συμμετοχές στελεχών της ΣΙ και Ικάρων σε ανάλογες εκδηλώσεις στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Όμως, ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται αυτή την περίοδο, στις διαδικασίες πρόσληψης Διδακτικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού όλων των βαθμίδων, για τις οποίες θα αναφερθούμε σε προσεχές τεύχος μας, καθώς και στην ολοκλήρωση των διαδικασιών θεσμοθέτησης του νέου Οργανισμού της Σχολής, ώστε να εναρμονισθεί με το νέο νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των ΑΣΕΙ. Οπως αναφέραμε στο προ-

ηγούμενο τεύχος μας, το 2011 είναι επετειακό έτος για την Πολεμική Αεροπορία. Στις 21 Σεπτεμβρίου του 1951 συμπληρώνονται 60 χρόνια από την προσγείωση στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας των πρώτων αεριωθούμενων αεροσκαφών Τ-33 Α Silver Star, τα οποία αποτέλεσαν τον κορμό της εκπαίδευσης των Ελλήνων χειριστών στο Επιχειρησιακό Στάδιο Πτητικής Εκπαίδευσης, οδηγώντας στη στελέχωση δέκα Πολεμικών Μοιρών, οργανωμένων σύμφωνα με τα πρότυπα των Μοιρών του ΝΑΤΟ, στο οποίο σύντομα προσχωρήσαμε. Η εποχή των αεριωθούμενων στην Ελλάδα, σημαδεύτηκε από τα ακροβατικά σμήνη του «Acroteam» αρχικά και της «Ελληνικής Φλόγας» στη συνέχεια, που δόξασαν για άλλη μια φορά την χώρας μας και την ΠΑ, με τη συμμετοχή τους σε πολλές αεροπορικές δραστηριότητες στις δυτικοευρωπαϊκές χώρες. Είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε τους δύο από τους πρωτοπόρους που συμμετείχαν στο πρώτο ακροβατικό σμήνος στη Σχολή μας, τον Ταξχο (Ι) ε.α Φιρφιλιώνη Στ. και τον Ταξχο (Ι) Παπαδημητρόπουλο Eμ., οι οποίοι μας παραχώρησαν μια ιδιαίτερα συγκινητική και ζεστή συνέντευξη, την οποία θα παρουσιάσουμε σε προσεχές τεύχος μας, μαζί με τη συνέντευξη που είχαμε την τύχη να μας παραχωρήσει ο «Γκουρού» της ελληνικής αεροπορικής ιστορίας και τέως Διοικητής της Σχολής, ο Υπτχος (Ι) ε.α. Ηλίας Καρταλαμάκης, ο οποίος ουδέποτε έχει αρνηθεί τη βοήθεια του σε ότι οι Ίκαροι και τα στελέχη της ΣΙ του έχουν ζητήσει. Στο πλαίσιο των 80 χρόνων από την ίδρυση της Σχολής Αεροπορίας – Ικάρων, θα αναφερθούμε εκτενέστερα στα επόμενα τεύχη με σχετικά άρθρα, ενώ στο αντίστοιχο

εορταστικό πνεύμα των 100 χρόνων της ύπαρξης της Αεροπορίας ως Πολεμικό Όπλο, οι λάτρεις της Αεροπορικής Ιδέας θα έχουν τη δυνατότητα να διαπιστώσουν τη φοβερή επίδραση του μύθου του Ικάρου και του Δαιδάλου σε πάρα πολλούς τομείς της τέχνης, του λόγου, αλλά και της επιστήμης. Στο πνεύμα αυτό, είχε ξεκινήσει τη δεκαετία του ’80, η θεσμοθέτηση αεραθλητικών αγώνων παγκόσμιας εμβέλειας, αντίστοιχης των Ολυμπιακών Αγώνων, με την ονομασία «Ικαριάδα», υιοθετώντας το όνομα του Ικάρου και της Ικαρίας στην οποία απωλέσθηκε. Εχουμε την τιμή να φιλοξενήσουμε άρθρο του Υπτχου (Ι) ε.α Ν. Ήμελλου, ο οποίος ήταν ένας από τους συντελεστές αυτού του ονείρου. Ενός ονείρου, το οποίο σήμερα αν και με άλλη μορφή λαμβάνει χώρα κάθε τέσσερα χρόνια και ονομάζεται «World Air Games». Αναφερόμαστε και στην άγνωστη συμμετοχή της Σχολής Ικάρων σε αυτή την προσπάθεια, η οποία πήρε πολλές μορφές, όπως την παραχώρηση έκτασης της νήσου Ικαρίας στη Σχολή Ικάρων, για τη δημιουργία «Αεραθλητικής Ακαδημίας», την εκπαίδευση Ικάρων στην Ικαρία στο πλαίσιο ασκήσεων δραπεύτευσης – διαφυγής και επιβίωσης σε εχθρικό περιβάλλον, καθώς και σε άλλες δραστηριότητες, οι οποίες δε δύνανται λόγω χώρου να αναφερθούν στο τρέχον τεύχος.

Στους αξιότιμους αναγνώστες μας και ιδιαιτέρως στους Ικάρους μας, ευχόμαστε ένα ευχάριστο και ξεκούραστο καλοκαίρι.

1

ΕΚΔΟΤΗΣ Σχολή Ικάρων ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ Σμηναρχία Ικάρων (ΣΜΙΚ) ΥΠΕΥΘΥΝΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΥΛΗΣ ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ Επγος (Ι) Ιωάννης Παυλίδης Επγος (Ι) Αλέξανδρος Καγκασίδης

ΠΕΡΙΟΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΙΚΑΡΩΝ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Editorial 1

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ Καθηγ.Γ.Δρακόπουλος πολ.μηχ.ΕΜΠ,DIC,MSC,/ΕΕΔΙΠ/1

“Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΙΚΑΡΟΣ” 3 Πτητική Εκπαίδευση στη 120 ΠΕΑ 4 70 χρόνια από τη διεύλευση της Σχολής Αεροπορίας από τη 6

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΙΚ ΙΙI Σκόνδρας Νικόλαος ΙΚ ΙΙI Καργιώτη Αρετή ΙΚ ΙI Πριάκος Αθανάσιος ΙΚ ΙI Καζακίδης Πέτρος ΙΚ ΙI Πέγκος Αθανάσιος ΙΚ ΙI Μαχαιρίδης Ελευθέριος ΙΚ ΙI Μανταλιά Ειρήνη ΙΚ ΙI Χρυσανίδης Γεώργιος ΙΚ ΙI Παναγυφτόπουλος Παναγιώτης ΙΚ ΙI Χαραλαμπίδου Σοφία IΚ Ι Νάτσιος Σταύρος ΙΚ Ι Σεϊμένογλου Παναγιώτης ΙΚ Ι Στέφας Βασιλείου ΙΚ Ι Νικόλαρος Νικόλαος ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΙΚ ΙΙ Χαραλαμπίδου Σοφία ΕΚΤΥΠΩΣΗ - ΒΙΒΛΙΟΔΕΣΙΑ ΥΑΕ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟΥ ΣΧΟΛΗ ΙΚΑΡΩΝ/ ΣΜΙΚ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΒΑΣΗ ΔΕΚΕΛΕΙΑΣ ΤΓΑ 1010 ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ: 210-8192201 FAX: 210-8192210 E-mail: ikaros_mag@gmail.com ISSN 1791-9452 ΑΡΙΘΜΟΣ ΤΕΥΧΟΥΣ 10

Κρήτη Συμμετοχή της ΣΙ στους ετήσιους αγώνες μεταξύ ΑΣΕΙ & ΣΑ 8 στο πλαίσιο του ΑΣΑΕΔ Αγώνες κολύμβησης 9 Αγώνες αντισφαίρισης 10 Αγώνες σκοποβολής 11 Αγώνες καλαθοσφαίρισης 12 Σχολή Ικάρων VS Ίκαρο Καλλιθέας 13 Αγώνες στίβου 14 Ημερίδα Πολεμικών Τεχνών στη ΣΙ-Αγώνες Ξιφασκίας 16 Αγώνες Στρατιωτικής Εκπαίδευσης 17 Εκπαιδευτική επίσκεψη σπουδαστών από τις αεροπορικές 18 ακαδημίες της Γαλλίας και της Γερμανίας στη ΣΙ Σχόλια για την επίσκεψη από το συνοδεύοντα καθηγητη κ. 19 Γ.Δρακόπουλο Εκπαιδευτική επίσκεψη στη Γαλλία στο πλαίσιο Πολιτιστικών 20 ανταλλαγών της EUAFA Εκπαιδευτική επίσκεψη στο Βέλγιο, στο πλαίσιο της EUAFA, 21 με θέμα “Αρχές Radar” Συμμετοχή της Σχολής Ικάρων στις εορταστικές εκδηλώσεις 22 της 25ης Μαρτίου - Σχόλια για την εκδήλωση της 25ης Μαρτίου Τελετή Παράδοσης-Παραλαβής Διοικητή Σχολής Ικάρων 24 Μία “πτήση” στην ιστορία της Ικαριάδας 28 Διαβίωση στην Ικαρία 31 Ένα μουσείο γεννιέται “Μουσείο Πολιτικής Αεροπορίας” 33 Οι διαπραγματεύσεις κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου- 34 Εφαρμογή της Θεωρίας Παιγνίων “Τι είναι αυτό που...μας ενώνει?” 39 Απόψεις Ακούσαμε και σας Προτείνουμε 41 Βιβλίων Ιστορίες 42

. Διπλωματικές Εργασίες «Ανάλυση και Σχεδιασμός Βαθιών Θεμελιώσεων Τεχνικών Έργων με Πασσάλους υπό Στατική και Δυναμική Καταπόνηση » «Αρχές βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και μελέτη βιωσιμότητάς τους - Αρχιτεκτονική οργάνωση, ενεργειακή επιθεώρηση κσι αναβάθμιση κτιρίου αεροδρομίου Δεκέλειας »

43

47

Ο ΣΗΜΕΡΙΝΟΣ ΙΚΑΡΟΣ Ταχθήκαμε, εμείς οι εκλεκτοί, να διασχιζουμε τους χρυσογάλανους, ορίζοντες, κατακτητές του ουρανού. Νιώθουμε τον ίλιγγο του χάους, ατενίζοντας την άπειρη ουράνια έκταση, κρατώντας το πηδάλιο στο χέρι, μ’ επίγνωση της αποστολής μας, ταξιδεύουμε... Άγρυπμοι φρουροί της μίας γαλάζιας πατρίδας. βλαστάρια ευσέβειας της Ελληνικής εστίας φέρνουμε πάντοτε το μήνυμα της ειρήνης, στη σύγχρονη κουρασμένη ανθρωπότητα. ΔΟΥΚΑΣ Δ.

ΠΤΗΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗ 120 ΠΕΑ Στις 10/02/2011 περατώθηκε η πτητική εκπαίδευση της 84ης Σειράς Ιπταμένων στην 120 ΠΕΑ, στην Καλαμάτα, με το ελικοφόρο (turboprop) α/φος Τ-6 ΤΕΧΑΝ ΙΙ. Η εκπαίδευση είχε συνολικά διάρκεια ενός χρόνου, ξεκινώντας από το Β’ εξάμηνο του 2ου έτους (Αρχικό Στάδιο) και τελειώνοντας στο τέλος του Α’ εξαμήνου του 3ου έτους (Βασικό Στάδιο). Στο χρόνο αυτό οι Ίκαροι απέκτησαν τις αρχικές και βασικές γνώσεις (εξ ου και η ονομασία των δύο Σταδίων), που αφορούν την διαδικασία της πτήσης στις κατηγορίες ασκήσεων Προσαρμογής, Οργάνων, Σχηματισμού και VFR

4

Ναυτιλίας, γνώσεις που θα τους συνοδεύουν και θα τις χρειαστούν καθ’ όλη την καριέρα τους, ως Ιπτάμενοι Αξιωματικοί της Πολεμικής Αεροπορίας. Αρχικά, ξεκίνησε η θεωρητική εκπαίδευση στα συστήματα του α/φους (ΣΟΣΜΕ), την οποία ανέλαβαν οι τεχνικοί υπαξιωματικοί της Μονάδας. Αυτή διήρκησε δύο εβδομάδες και αποτελεί ό,τι πιο απαραίτητο για την κατανόηση της λειτουργίας του αεροπλάνου. Έπειτα, έγινε ο διαχωρισμός των Ικάρων στις Μοίρες των α/φων Τ-6, στις 361 και 364 ΜΕΑ. Στις Μοίρες έλαβε χώρα η προπαρασκευή των πτή-

σεων, που περιελάμβανε διαλέξεις από εκπαιδευτές στις κανονικές διαδικασίες, στις διαδικασίες ανάγκης, στα όρια του α/φους, στις Μόνιμες Διαταγές Πτήσεων και γενικότερα σε όλο το θεωρητικό υπόβαθρο το οποίο οι μαθητές έπρεπε να αποκτήσουν πριν ξεκινήσουν τις πτήσεις. Έτσι, στα τέλη Απριλίου, οι μαθητές έτοιμοι πλέον, έζησαν τις πρώτες τους εμπειρίες στο σύγχρονο αυτό εκπαιδευτικό α/φος. Οι απαιτήσεις αυξάνονταν γρήγορα και οι μαθητές καλούνταν να ανταποκριθούν. Ήδη στη δέκατη πέμπτη έξοδο, οι εκπαιδευόμενοι πετούσαν πτήση αξιολόγησης, που θα τους έκρινε κατάλληλους ή όχι για πτήση ΜΟΝΟΣ (SOLO) στον κύκλο του αεροδρομίου της Καλαμάτας. Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν τέσσερις πτήσεις SOLO στο Αρχικό Στάδιο, στην κατηγορία ασκήσεων Προσαρμογής και άλλες έξι στο Βασικό (τρεις στην Προσαρμογή και τρεις στο Σχηματισμό). Μέχρι τις αρχές του Αυγούστου, οι μαθητές συμπλήρωσαν 60 ώρες κατ’ ελάχιστον στον τύπο, κάνοντας έτσι ένα μεγάλο βήμα προς την επίτευξη του στόχου τους, που δεν ήταν άλλος από το να γυρίσουν στο Τατόι με την πουλάδα της Σχολής ραμμένη στη στολή τους. Την 1η Σεπτεμβρίου, ξεκίνησε το Βασικό Στάδιο, το οποίο περιελάμβανε και τις VFR ναυτιλίες, που έλειπαν από το Αρχικό. Αποτελούσε τη συνέχεια του Αρχικού Σταδίου και ήταν σαφώς πιο απαιτητικό, καθότι πραγματοποιούνταν ΙFR ναυτιλίες σε άλλα αεροδρόμια, όπως αυτά της Ανδραβίδας, του Αράξου, της Πρέβεζας, της Τανάγρας και της Αγχιάλου, καθώς επίσης και πτήσεις SOLO Σχηματισμού. Έτσι συμπληρώθηκαν μέχρι τις 10/02, άλλες εβδομήντα τουλάχιστον ώρες για τους μαθητές. Αυτό ήταν… Ένας χρόνος σκληρής προσπάθειας, άγχους και πίεσης είχε ολοκληρωθεί.

Όσον αφορά, το καθημερινό πρόγραμμα, η διαμονή των Ικάρων υποστηριζόταν από τη Μοίρα Ικάρων, ενώ η διατροφή τους πραγματοποιούνταν στη χειμερινή λέσχη αξιωματικών της 120 ΠΕΑ, στη Διασπορά. Οι μαθητές των δύο Μοιρών, ακολουθούσαν διαφορετικό πρόγραμμα ανάλογα με το αν ήταν στην πρωινή βάρδια ή στην απογευματινή. Αυτός ο χρονικός διαχωρισμός των Μοιρών οφείλεται στην πλήρη αξιοποίηση των διαθέσιμων α/φών μέσα σε μια εργάσιμη ημέρα, καθώς και στο πρόβλημα που θα προέκυπτε στην εναέρια κυκλοφορία με διπλάσιο αριθμό α/φών στον αέρα και στον περιορισμένο αριθμό Περιοχών Πτήσεων. Οι Μοίρες εναλλάσσονταν στο πρόγραμμα αυτό ανά εβδομάδα. Επιπλέον, οι Ίκαροι είχαν γυμναστική δύο εκπαιδευτικών ωρών, τρεις μέρες την εβδομάδα, η μεν πρωινή βάρδια μετά τον μεσημεριανό ύπνο, η δε απογευματινή μετά το πρωινό. Εν ολίγοις, οι τρεις βασικές συνιστώσες του προγράμματος εκπαίδευσης των μαθητών, κατά τη διάρκεια του ενός έτους στην Καλαμάτα ήταν τρεις: η Πτητική εκπαίδευση που πραγματοποιούνταν στις δύο Μοίρες, η Αθλητική εκπαίδευση και η συνεχής μελέτη. Τελειώνοντας την αναφορά μας στο μεγάλο αυτό κεφάλαιο της εκπαίδευσης των ιπταμένων Ικάρων, που λέγεται εκπαίδευση στο Τ-6, αξίζει να αναφέρουμε ότι από τους εβδομήντα ένας Ικάρους που ξεκίνησαν την προσπάθεια, ένα σημαντικό ποσοστό Ικάρων δεν θέλησαν ή δεν κατόρθωσαν να το συνεχίσουν και σήμερα αποτελούν την 38η Σειρά Ελεγκτών Αεράμυνας. Το γεγονός αυτό, είναι η μεγαλύτερη απόδειξη του πόσο δύσκολη είναι η εν λόγω εκπαίδευση. Μια συνεχής προσπάθεια μέσα από συνθήκες πίεσης και άγχους, την οποία βίωσαν όσοι κατάφεραν να συνεχίσουν μέχρι τέλους. Τώρα, η 85η Σειρά Ιπταμένων καλείται να δείξει πόσο πολύ θέλει να τα καταφέρει και της ευχόμαστε καλή δύναμη, υπομονή και επιμονή. Όλα αυτά μεταφράζονται σε πολύ, πολύ, πολύ διάβασμα….

84 ΣΕΙΡΑ ΙΠΤΑΜΕΝΩΝ

5

70 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΕΛΕΥΣΗ ΤΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ ΑΠΟ ΤΗ ΚΡΗΤΗ

Το Σάββατο 14 Μαΐου 2011, παρουσία του Διοικητή της Σχολής Ικάρων Υποπτέραρχου (Ι) Γεώργιου Πέτκου, πραγματοποιήθηκαν στην 115 Πτέρυγα Μάχης και στο χωριό Αρμένοι Χανίων οι εκδηλώσεις τιμής και μνήμης των 70 χρόνων από το πέρασμα της Πολεμικής Αεροπορίας (ΠΑ) από την Κρήτη, το 1941. Συγκεκριμένα, από τις 23 Απρίλιου έως τις 19 Μαΐου 1941, το Δημοτικό σχολείο του χωριού Αρμένοι χρησιμοποιήθηκε ως κατάλυμα των Ικάρων Ιης της 10ης Σειράς της Σχολής Αεροπορίας, καθώς οι ΙΚ ΙΙας και ΙΙΙης είχαν ονομασθεί αρχισμηνίες και ανθυποσμηναγοί αντίστοιχα και είχαν στρατοπευδεύσει στο χωριό Καλύβες μαζί τα υπόλοιπα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας. Η ιδέα και η πρωτοβουλία της διοργάνωσης ανήκουν στον Ιωάννη Φωτίου, εγγονό του Τάσου Φραγκιά, που ήταν ένας από τους μαθητές της Σχολής Αεροπορίας (ΣΑ), που διέμειναν στο χωριό αυτό. Ο κ. Φωτίου, ψάχνοντας τις φωτογραφίες του παππού του -που είχε διασώσει ο αδελφός του παππού του, Ευάγγελος Φραγκιάςανακάλυψε μια φωτογραφία, όπου εικονιζόταν οι μαθητές της 10ης Σειράς δίπλα από το σχολείο Αρμένων, γεγονός που τον παρακίνησε να ερευνήσει το γεγονός. Όταν ο Γιάννης Φωτίου υπηρετούσε τη στρατιωτική του θητεία στην 115 ΠΜ και με αφορμή το βιβλίο του Υπτχου (Ι) ε.α. Ηλ. Καρταλαμάκη «Πετώντας σε Ξένους Ουρανούς», επισκέφθηκε το χωριό -το οποίο απέχει 9χλμ απο το Ρέθυμνο στο δρόμο προς Σπήλι και σε υψόμετρο 380μ.- όπου ανακάλυψε ότι το σχολείο ήταν σε άριστη κατάσταση, καθώς ο ιδιοκτήτης του –ένας Άγγλος αρχιτέκτονας, ο κ. Bob Sinclair- το είχε διατηρήσει σε πάρα πολύ καλή κατάσταση. Στη συνέχεια, επικοινώνησε και συναντήθηκε με παλιούς συμμαθητές του Τάσου Φραγκιά, απ’ όπου έμαθε τις λεπτομέρειες των δρώμενων της περιόδου, τους φόβους και τις ανησυχίες των νεαρών τότε Ικάρων, τη θερμή φιλοξενία που διαφύλαξαν οι Κρήτες στους νεαρούς αεροπόρους, μέχρι την αποχώρησή τους από την Κρήτη για την Αφρική. Οι νεαροί μαθητές άλλωστε, ήταν οι τελευταίοι που διέφυγαν από το νησί, λίγες ώρες πριν την έναρξη της γερμανικής εισβολής. Η μετακίνηση τους προς τη Σούδα, για να επιβιβαστούν σε επιβατικό

6

πλοίο για την Βόρεια Αφρική, έγινε με τα πόδια, κάτω από τους συνεχείς πυροβολισμούς των γερμανικών καταδιωκτικών αεροπλάνων. Το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας/Α5, η 115 ΠΜ, η Περιφερειακή Ενότητα Χανίων, ο Δήμος Αποκορώνου και ο Πολιτιστικός Σύλλογος Αρμένων, διοργάνωσαν την εκδήλωση για να τιμήσουν τους τελευταίους επιζώντες Βετεράνους της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας, που έθεσαν τα θεμέλια της σύγχρονης Πολεμική Αεροπορίας, τη μνήμη των φονευθέντων συμμαθητών τους, που θυσιάσθηκαν στους ουρανούς της Μεσογείου, της Ευρώπης και της Αφρικής για να είμαστε εμείς σήμερα ελεύθεροι,

αλλά και το χωριό των Αρμένων για την απρόσκοπτη φιλοξενία που παρείχαν οι κάτοικοί του, εκείνες τις κρίσιμες εβδομάδες, στο προσωπικό της Σχολής. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μας στην 115 ΠΜ, παρατέθηκε μικροδεξίωση στη Λέσχη Αξιωματικών της Αεροπορικής Βάσης, όπου ο κ. Φωτίου μας έκανε μια μικρή αναδρομή στα γεγονότα της συγκεκριμένης περιόδου, καθώς και μια σύντομη ιστορική διαδρομή της καριέρας του παππού του και κάποιων συναδέλφων-συμμαθητών του. Στη συνέχεια, τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο Πεσόντων της Πτέρυγας Μάχης, και η αντιπροσωπεία -που είχε ξεκινήσει από την Αθήνα-

Η αναμνηστική πλάκα που αποκάλυψε ο Δκτης της Σχολής Ικάρων, μπροστά στην είσοδο του πρώην δημοτικού σχολείου Αρμένων, ιδιοκτησίας του κ. Bob Sinclair.

Φωτογραφία που λήφθηκε πριν από εβδομήντα χρόνια, στο πλάι του δημοτικού σχολείου, όπου εικονίζονται οι μαθητές της 10ης Σειράς Ιπταμένων, μαζί με παιδιά του χωριού.

Ο Δκτης της ΣΙ, Υπτχος (Ι) Γ. Πέτκος συνομιλεί με τον κ. Bob Sinclair, στο εσωτερικό του ανακαινισμένου δημοτικού σχολείου.

ξεναγήθηκε στην 343 Μοίρα, που είναι εξοπλισμένη με αεροσκάφη F-16 block 52 plus C/D, όπου μας έγινε εμπεριστατωμένη ενημέρωση από το Δκτη της Μοίρας, Ασμχο (Ι) Δ. Γιαννόπουλο. Έπειτα, ξεκινήσαμε για το χωριό Αρμένοι, όπου μας περίμεναν τοπικοί Βουλευτές, εκπρόσωποι τοπικών αρχών και πλήθος κόσμου, που γέμισαν ασφυκτικά το χώρο γύρω από το Δημοτικό σχολείο, οι οποίοι μας επιφύλαξαν θερμή υποδοχή. Στο χώρο αυτό τελέσθηκε επιμνημόσυνη δέηση και στη συνέχεια διάφοροι ομιλητές αναφέρθηκαν στα γεγονότα της περιόδου, αρχής γενομένης του Δημάρχου Αποκορώνου, κ. Γρηγόρη Μαρκάκη. Ο Δκτης της Σχολής Ικάρων, ως επίσημος εκπρόσωπος της ΠΑ, ευχάριστησε τους τοπικούς παράγοντες για τη θερμή υποδοχή που επιφύλαξαν στο προσωπικό της ΠΑ, αλλά κυρίως τόνισε ότι με τη συγκεκριμένη εκδήλωση, τιμάμαι όσους από τους κατοίκους του χωριού είναι ακόμα εν ζωή και συνεισέφεραν αυτές τις υπηρεσίες στην ΠΑ και την Πατρίδα και στη συνέχεια έκανε μια σύντομη αναφορά στα τεκταινόμενα της εποχής. Επίσης, ο Αντπχος (Ι) ε.α. κ. Ναούμ Ηρακλής, ως εκπρόσωπος του ΠΑ.ΣΥ.ΒΕΤ.Α., που έκανε μια συντομη αναφορά για τη μάχη της Κρήτης και τις επιπτώσεις που είχε για τους Γερμανούς. Τις εκδηλώσεις τίμησαν με την παρουσία τους ο Ταξχος (Ι) ε.α. Βύρων-Νώτης Σαχαρίδης, Αξιωματικός της

9ης Σειράς Ιπταμένων της Σχολής Αεροπορίας, όπου κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, μας ανέφερε ορισμένα χαρακτηριστικά γεγονότα από τις δύσκολες ημέρες που βίωσε στην Κρήτη. Τέλος, τις ομιλίες έκλεισε ο πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρμένων, κ. Γιώργος Αβερκάκης. Επίσης, στις εορταστικές εκδηλώσεις συμμετείχε ο Διοικητής της 115ΠΜ, αντιπροσωπείες μαθητών της Σχολής Ικάρων (ΣΙ) και της Σχολής Τεχνικών Υπαξιωματικών Αεροπορίας (ΣΤΥΑ), εκπρόσωποι του Πανελλήνιου Συλλόγου Βετεράνων Αεροπορίας (ΠΑ.ΣΥ.ΒΕΤ.Α), της Ένωση Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας (Ε.Α.Α.Α.), της Αεροπορικής Ακαδημίας Ελλάδος (Α.ΑΚ.Ε.), του Συλλόγου Αποφοίτων ΣΤΥΑ (Σ.Α.Σ.), καθώς και προσωπικό από την 115 ΠΜ. Μετά το πέρας των ομιλιών, ο Δκτής της ΣΙ, αποκάλυψε την αναθηματική πλάκα, που τοποθετήθηκε στην είσοδο του τότε Δημοτικού σχολείου Αρμένων, για να θυμίζει το πέρασμα των νεαρών Ικάρων από το νησί, χιλιάδες χρόνια μετά τη φυγή από αέρος με τεχνητά φτερά, των πρώτων ανθρώπων από την Κρήτη, του Δαιδάλου και του Ικάρου… Για να θυμίζει ότι χάρη στην αμέριστη βοήθεια και συμπαράσταση των κατοίκων του χωριού, διασώθηκε ότι πολυτιμότερο είχε η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία, τα Στελέχη της, που στη Μέση Ανατολή –Αφρική ανασυγκρότησαν σταδιακά τις 3 ελληνικές ελεύθερες Μοίρες αεροσκαφών, οι οποίες συνέχισαν τον αγώνα τους κατά των Δυνάμεων του Άξονα. Οσοι συμμετείχαν στις εκδηλώσεις, είχαν

Ο Δκτης της ΣΙ, κατά τη διάρ-

Ο Μιχάλης Σκάντζικας, εγγονός του Σαράντη Σκάντζικα της 4ης Σειράς Ιπταμένων και ανιψιός του Σωτήρη Σκάντζικα της 10ης Σειράς Ιπταμένων , ο Ταξχος (Ι) ε.α. Νώτης Σαχαρίδης της 9ης Σειράς Ιπταμένων που είχε καταφύγει με την Πολεμική Αεροπορία στην Κρήτη το 1941, και ο Γιάννης Φωτίου, ο βασικός εμπνευστής της όλης εκδήλωσης και εγγονός του Τάσου Φραγκιά, της 10ης Σειράς Ιπταμένων,

την τύχη να επισκεφθούν το εσωτερικό του σπιτιού του κ. Bob Sinclair, ο οποίος το είχε διαμορφώσει ανάλογα για να είναι δυνατή η πρόσβασή του από τόσο μεγάλο αριθμό ατόμων. Οι κάτοικοι του χωριού μας φίλεψαν με τσικουδιά, ξηροτήγανο και καλιτσούνια κάτω από τον ιστορικό πλάτανο του χωριού και μετά από λίγο, απολαύσαμε την παραδοσιακή φιλοξενία τους στην αίθουσα εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Συλλόγου Αρμένων. Οι εκδηλώσεις αυτές, εντάσσονται στον επίσημο εορτασμό της Πολεμικής Αεροπορίας για την συμπλήρωση 100 ετών από την πρώτη αποστολή αξιωματικών για εκπαίδευση στη φημισμένη σχολή του Farman, στη Γαλλία, που ουσιαστικά οδήγησαν στη θεμελίωση της.

κεια της ομιλίας του στο πλαίσιο της εορταστικής εκδήλωσης που πραγματοποιήθηκε στο χωριό Αρμένοι, το

ΑΣΜΧΟΣ (Ι) ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΒΑΤΑΚΗΣ

Σάββατο 14 Μαΐου 2011.

7

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΣΙ ΣΤΟΥΣ ΕΤΗΣΙΟΥΣ ΑΓΩΝΕΣ ΜΕΤΑΞΥ ΑΣΕΙ ΚΑΙ ΣΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΟΥ ΑΣΑΕΔ Όπως κάθε άνοιξη, με συντονιστή το ΑΣΑΕΔ (Ανώτατο Συμβούλιο Αθλητισμού Ενόπλων Δυνάμεων), οργανώθηκαν και εκτελέστηκαν με μεγάλη επιτυχία οι αθλητικοί αγώνες μεταξύ των ΑΣΕΙ. Συμμετείχαν η ΣΣΕ, η ΣΝΔ, η ΣΙ, η ΣΑΝ, η ΣΑΑΣ, η ΣΑΠΣ, και η ΣΑΕ και κάθε μια από τις Σχολές είχε αναλάβει να διοργανώσει αναλόγως την υποδομή της, ένα ή και περισσότερα αγωνίσματα. Η ΣΙ, ανέλαβε και έφερε εις πέρας με μεγάλη επιτυχία τους αγώνες αντισφαίρισης ανδρών (tennis) και τον στίβο ανδρών και γυναικών σε διάρκεια 4 ημερών, δύο για το κάθε άθλημα. Θα ήθελα σε αυτό το σημείο να αναφέρω τις αλλαγές που επήλθαν μέσα στο 2011 σχετικά με την εκτέλεση των αγώνων. Ήδη βρίσκεται προς υπογραφή από τον Αρχηγό του ΓΕΕΘΑ Πτέραρχο (Ι) κο Ιωάννη Γιάγκο, η Πάγια Διαταγή εκτέλεσης των αθλητικών αγώνων των ΑΣΕΙ, έτσι ώστε για τα επόμενα έτη οι λεπτομέρειες της οργάνωσης τους να είναι δεδομένες και διαρκείς. Η μόνη εκκρεμότητα που θα απομένει θα είναι η κλήρωση της σειράς των ομαδικών αθλημάτων (καλαθοσφαίριση, πετοσφαίριση, αντισφαίριση κ.α.). Ως ημερομηνία έναρξης των αγώνων ορίζετε κάθε έτος η Δευτέρα, που προηγείται κατά δύο εβδομάδες της Μεγάλης Δευτέρας του Πάσχα. Οι αγώνες περατώνονται μέσα σε χρονικό διάστημα 2 εβδομάδων, ούτως ώστε να έχουν ολοκληρωθεί πριν τη Κυριακή των Βαΐων. Όπως καταλαβαίνεται, η φετινή χρονιά ήταν αρκετά δύσκολη, καθώς εφαρμόζονταν πειραματικά ότι πρόκειται να ισχύσει από τούδε και στο εξής. Υπήρχαν μέρες που η κάθε Σχολή συμμετείχε σε 3 διαφορετικά αγωνίσματα σε διαφο-

8

ρετικές Σχολές οι οποίες απείχαν αρκετά χιλιόμετρα η μία από την άλλη. Αρκεί να αναφέρω ότι η πετοσφαίριση γυναικών έλαβε χώρα το ενδιάμεσο Σ/Κ στους αθλητικούς χώρους της ΣΑΑΣ στη Θεσσαλονίκη. Η όλη οργάνωση απαιτούσε τέλειο συντονισμό μεταξύ ΑΣΑΕΔ και Σχολών αλλά και μεταξύ της κάθε Σχολής με την άλλη. Σαν θετικά σημεία αναφέρω τη διοργάνωση μόνο μιας Τελετής Έναρξης στο πρώτο άθλημα και μιας Τελετής Λήξης στο χρονικά τελευταίο. Επίσης η μικρή συνολικά διάρκεια και η χρονική γειτνίαση του ενός αγωνίσματος από το άλλο, κρατούσε σε εγρήγορση όλους όσους εμπλέκονταν με κάθε τρόπο στη διοργάνωσή της. Θα μπορούσε κανείς να χαρακτηρίσει τη διοργάνωση του 2011 σαν τους « Ολυμπιακούς Αγώνες των ΑΣΕΙ». Είμαι σίγουρος ότι τα επόμενα έτη και με δεδομένη την εμπειρία του 2011, η διοργάνωση θα επιτύχει ακόμη καλυτέρα αποτελέσματα. Όσον αφορά τα του οίκου μας, εκτός του ότι διοργανώσαμε άψογα τα δύο αθλήματα που μας ανατέθηκαν, είχαμε και πολύ καλές επιδόσεις. Η ομάδα καλαθοσφαίρισης κατάφερε εν μέσω ισχυρού συναγωνισμού, να κατακτήσει την πρώτη θέση. Ο στίβος των ανδρών μας έκανε περήφανους κατακτώντας άνετα τη πρώτη θέση, ενώ στις γυναίκες λόγω του μικρού αριθμού τους στη ΣΙ κατέκτησαν την τέταρτη θέση. Τα υπόλοιπα αγωνίσματα ήταν η αντισφαίριση, η πετοσφαίριση, η σκοποβολή, η κολύμβηση , η ξιφασκία και η πετοσφαίριση γυναικών στην οποία η ΣΙ δεν συμμετείχε λόγω αδυναμίας συγκρότησης ομάδας. Αν εξαιρέσουμε την πετοσφαίριση ανδρών και την ξιφασκία τα αποτελέσματα

κρίνονται αρκετά ικανοποιητικά. Κάθε Σχολή έχει και τα ισχυρά σημεία της, ανάλογα του βασικού αντικειμένου της. Η ΣΝΔ υπερτερεί παραδοσιακά στην κολύμβηση, η ΣΣΕ στην ξιφασκία, και ΣΑΕΑ στην σκοποβολή. Επίσης η ΣΑΑΣ και η ΣΑΝ είναι προφανές ότι υπερτερούν στα γυναικεία αθλήματα. Η ΣΙ, εκτός του ότι δε διαθέτει κάποιο δεδομένο πλεονέκτημα, παρουσιάζει και αρκετές δυσχέρειες λόγω του πτητικού της έργου. Έτσι παρατηρείται το φαινόμενο μία σειρά Ιπταμένων να βρίσκεται στην Καλαμάτα απουσιάζοντας παντελώς, από τη διοργάνωση ενώ η προηγηθείσα να έχει επιστρέψει μόλις ένα μήνα πριν την έναρξη των αγώνων, με αποτέλεσμα οι αθλητές και ιδιαίτερα των ομαδικών αθλημάτων να μην είναι ικανοί να συμμετέχουν. Σε μικρότερο βαθμό παρουσιάζεται πρόβλημα από το δεύτερο τμήμα πρωτοετών Ιπταμένων που εκείνη τη περίοδο βρίσκεται σε πτήσεις. Φέτος π.χ. χάσαμε δύο πρωτοετείς, από τους καλύτερους αθλητές της ομάδας πετοσφαίρισης. Ο λόγος που αναφέρω τις ανωτέρω δυσχέρειες είναι αποκλειστικά και μόνο για να συγχαρώ όλους όσους συμμετείχαν φέτος στους αγώνες των ΑΣΕΙ. Τους αθλητές και τους προπονητές των ομάδων της Σχολής μας για τις προσπάθειες που κατέβαλαν, ανεξάρτητα αν διακριθήκαν ή όχι. Τους καλώ όλους την επόμενη φορά να προσπαθήσουν με όλες τις δυνάμεις τους να διακριθούν σε υψηλότερα σκαλοπάτια, αλλά κυριότερα να τηρήσουν το «ευ αγωνίζεστε» που επέδειξαν εφέτος.

ΑΣΜΧΟΣ (Ι) ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΡΑΜΠΙΤΙΑΝΗΣ ΤΜΧΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

ΑΓΩΝΕΣ ΚΟΛΥΜΒΗΣΗΣ

Σημαντική ήταν φέτος η συμμετοχή της Σχολής Ικάρων στους κολυμβητικούς αγώνες των ΑΣΕΙ, αφού κατάφερε να συμμετάσχει παρά τις δύσκολες συνθήκες που επικράτησαν τη φετινή χρονιά. Παρόλο, λοιπόν, που λόγω τεχνικών προβλημάτων η πισίνα της Σχολής είχε κριθεί ακατάλληλη, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατη η κανονική προπόνηση, οι Ίκαροι της ομάδας κολύμβησης προσπάθησαν τα μέγιστα, για να είναι στην καλύτερη δυνατή φυσική κατάσταση. Με ελάχιστες προπονήσεις, λίγες βδομάδες πριν τους αγώνες οι οποίοι πραγματοποιήθηκαν στη Σχολή Ευελπίδων, η Σχολή είχε συμμετοχές σε όλα τα αγωνίσματα. Έτσι, η λιγοστή προετοιμασία δεν την εμπόδισε να δώσει το δυναμικό παρόν και, όχι απλά να συμμετάσχει, αλά και να διακριθεί σε αρκετά αγωνίσματα. Ο Ίκαρος ΙΙ Βασιλόπουλος Ιωάννης κατάφερε να αποσπάσει δύο αργυρά μετάλλια, ένα στα 100μ. Ύπτιο Μαθητών και ένα στα 100μ. Πρόσθιο, ενώ στο σύνολο η Σχολή Ικάρων κατέλαβε τη τρίτη θέση στους άνδρες, με προπορευόμενες τις σχολές Ναυτικών Δοκίμων και Ευελπίδων. Η ομάδα αποτελείται από τους ΙΚ IV ΕΣΜΙΑ ΠΑΠΑΝΔΡΟΥΛΙΔΑΚΗ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟ, ΙΚ IV ΥΣΜΙΑ ΓΩΤΑ ΚΩΝ/ΝΑ, ΙΚ IV ΓΑΤΟ ΧΡΗΣΤΟ, ΙΚ IV ΜΟΥΛΑ ΧΡΗΣΤΟ, ΙΚ ΙΙΙ ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟ ΓΕΩΡΓΙΟ, ΙΚ ΙΙΙ ΚΑΡΓΙΩΤΗ ΑΡΕΤΗ, ΙΚ ΙΙΙ ΣΑΝΙΔΑ ΘΕΩΝΗ, ΙΚ ΙΙ ΣΑΪΤΗ ΔΗΜΗΤΡΙΟ, ΙΚ ΙΙ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟ ΙΩΑΝΝΗ, ΙΚ ΙΙ ΠΟΥΛΟΠΟΥΛΟ ΝΙΚΟΛΑΟ, ΙΚ Ι ΚΟΚΚΙΝΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΚΑΙ ΙΚ Ι ΒΑΜΒΑΚΟΥΛΑ ΔΗΜΗΤΡΙΟ. ΙΚ ΙΙΙ (Τ-Η) ΚΑΡΓΙΩΤΗ ΑΡΕΤΗ

9

ΑΓΩΝΕΣ ΑΝΤΙΣΦΑΙΡΙΣΗΣ Για ακόμη μια φορά η σχολή Ικάρων, φιλοξένησε, επιτυχώς στις εγκαταστάσεις της τους αγώνες αντισφαίρισης, μεταξύ των Στρατιωτικών Σχολών. Συνοπτικά, τα αποτελέσματα των αγώνων: Ατομικό: • 1η θέση: Σχολή Ικάρων • 2η θέση: Σχολή Ευελπίδων • 3η θέση: Σχολή Αξιωματικών Αστυνομίας Ομαδικό: • 1η θέση: Σχολή Αξιωματικών Αστυνομίας • 2η θέση: Σχολή Ναυτικών Δοκίμων • 3η θέση: Σχολή Ευελπίδων Γενική Κατάταξη: • 1η θέση: Σχολή Σχολή Αξιωματικών Αστυνομίας • 2η θέση: Σχολή Ικάρων • 3η θέση: Σχολή Ευελπίδων Την ομάδα αντισφαίρισης της Σχολής μας εκπροσώπησαν οι: ΙΚ ΙΙΙ ΦΩΦΙΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΣ ΚΥΡΙΑΚΟΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΑΛΕΞΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, ΙΚ ΙΙΙ ΜΑΡΟΥΛΗΣ ΣΤΕΦΑΝΟΣ, ΙΚ ΙΙ ΒΟΥΖΙΟΣ, ΙΚ Ι ΜΙΧΑΛΤΣΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ. Πολλά συγχαρητήρια αξίζουν στον Ίκαρο ΙΙ Βούζιο, ο οποίος για δεύτερη συνεχή χρονιά έδειξε πτυχές του μοναδικού του ταλέντου, χαρακτήρα και θέληση, καθώς επίσης και στοιχεία που τον βοήθησαν να ανέβει στο βάθρο κατακτώντας επάξια την πρώτη θέση στο ατομικό. Συγχαρητήρια πρέπει να δοθούν και στον προπονητή της ομάδας κύριο Μπουγατσά Δημ., ο οποίος συντέλεσε σ’ αυτή την επιτυχία. Στην απονομή, ο ΙΚ ΙΙ Βούζιος παρέλαβε το χρυσό μετάλλιο από τον Διοικητή της Σχολής Ικάρων Υπ/χο (Ι) κ. Γεώργιο Πέτκο. Οι αγώνες κατέδειξαν για ακόμη μια φορά το υψηλό επίπεδο των αθλητών των Παραγωγικών Σχολών, το ήθος τους και την ικανότητα της Σχολή μας να διοργανώσει μια άρτια αθλητική εκδήλωση. ΙΚ ΙΙ (Τ-Η) ΓΚΑΤΙΔΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΚ ΙΙ (Τ-Η) ΔΗΜΑΚΗΣ ΠΕΤΡΟΣ

10

ΑΓΩΝΕΣ ΣΚΟΠΟΒΟΛΗΣ Η ομάδα Σκοποβολής της Σχολής Ικάρων, μετά από πολύ προσπάθεια «σάρωσε» τα ομαδικά χάλκινα μετάλλια όλων των κατηγοριών (αεροβόλο πιστόλι ανδρών, αεροβόλο πιστόλι γυναικών και αεροβόλο τυφέκιο ανδρών) στους Αγώνες ΑΣΕΙ 2011. Για πρώτη φορά η κατηγορία πυροβόλο τυφέκιο ανδρών ακυρώθηκε, λόγω προβλημάτων στην ανακατασκευή του Σκοπευτηρίου Βύρωνα. Οι αγώνες, λοιπόν έλαβαν χώρα στο Σκοπευτήριο της Ελευσίνας. Την πρώτη ημέρα έγιναν οι αγώνες των ανδρών, ενώ την επομένη πραγματοποιήθηκαν οι αγώνες των γυναικών. Οι σχολές που συμμετείχαν ήταν η Σχολή Ικάρων, η Αστυνομία, η ΣΣΕ, η ΣΣΑΣ και η Πυροσβεστική. Η ομάδα μας την 1η ημέρα έλαβε την 3η θέση στο ομαδικό αεροβόλο πιστόλι ανδρών και στο ομαδικό αεροβόλο τυφέκιο ανδρών, ενώ ο IK ΙΙΙ Χαλδαιόπουλος Γεώργιος κατέλαβε την 3η θέση στο ατομικό αεροβόλο πιστόλι ανδρών. Την 2η ημέρα καταλάβαμε την 3η θέση στο ομαδικό αεροβόλο πιστόλι γυναικών. Προπονητής της ομάδας είναι ο κ. Σταματόπουλος και η σύνθεση της ομάδας μας ήταν η ακόλουθη: Αεροβόλο πιστόλι ανδρών: ΙΚ ΙV ΣΜΙΑΣ (ΜΑΕ) ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΛΟΥΙΖΟΣ ΙΚ ΙV (Ι) ΜΑΝΙΚΑΣ ΦΩΤΙΟΣ ΙΚ ΙΙΙ (ΕΑ) ΧΑΛΔΑΙΟΠΟΥΛΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΙΚ ΙΙ (ΜΗΧ) ΤΣΙΓΚΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Αεροβόλο τυφέκιο ανδρών: ΙΚ ΙV (Ι) ΜΠΡΕΛΛΑΣ ΗΛΙΑΣ ΙΚ ΙV (Ι) ΜΟΥΣΤΑΦΕΡΗΣ ΜΙΛΤΙΑΔΗΣ ΙΚ ΙΙΙ (ΜΗΧ) ΧΑΤΖΗΩΑΝΝΟΥ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΙΚ ΙΙ (ΤΗ) ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ ΙΚ ΙΙ (ΜΗΧ) ΠΑΝΑΓΥΦΤΟΠΟΥΛΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ Αεροβόλο πιστόλι γυναικών: ΙΚ ΙV (ΜΗΧ) ΝΑΚΟΥ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ ΙΚ ΙΙΙ (ΕΑ) ΘΕΟΔΩΡΟΠΟΥΛΟΥ ΒΕΝΕΤΙΑ ΙΚ ΙΙΙ (ΕΑ) ΑΜΑΞΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΡΙΝΑ ΙΚ ΙΙ (ΜΑΕ) ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΟΥ ΣΟΦΙΑ ΙΚ ΙΙ (ΜΑΕ) ΓΚΕΝΕΡΑΛΗ ΑΘΑΝΑΣΙΑΑ ΙΚ ΙV ΣΜΙΑΣ (ΜΑΕ) ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΛΟΥΙΖΟΣ

11

ΠΡΩΤΑΘΛΗΜΑ ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΣΗΣ Το πενθήμερο από 28 Μαρτίου έως 1 Απριλίου, έλαβε χώρα στη Σχολή Ευελπίδων το πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης των ΑΣΕΙ. Στο πρωτάθλημα συμμετείχαν οι ΣΙ ,ΣΑΠΣ ,ΣΝΔ ,ΣΑΝ (α΄ όμιλος) και οι ΣΣΕ ,ΣΑΕΑ και ΣΣΑΣ (β΄ όμιλος). Τις πρώτες τρεις μέρες έγιναν οι αγώνες των ομίλων, ενώ τις τελευταίες δύο διεξήχθη το «final four». Όσον αφορά τη Σχολή μας, το πρωτάθλημα δεν ξεκίνησε με τον καλύτερο τρόπο. Στον πρώτο αγώνα, η ΣΙ αντιμετώπισε τη ΣΑΠΣ και παίζοντας κακό μπάσκετ βρισκόταν σε όλο το παιχνίδι πίσω στο σκορ. Παρόλ’ αυτά, προς το τέλος ανέβασε την απόδοση της και με ένα δίποντο του ΙΚ IV Ξενάκη στα τελευταία δευτερόλεπτα έστειλε το παιχνίδι στην παράταση κερδίζοντας τελικά με 3 πόντους. Ακολούθησαν δύο εύκολες μέρες, με άνετες επικρατήσεις στους αγώνες με τη ΣΝΔ και τη ΣΑΝ, που έδωσαν στην Ικάρων την πρώτη θέση στον όμιλο της. Ακολούθησε δεύτερη η ΣΑΠΣ, ενώ στον άλλο όμιλο πρώτη τερμάτισε η ΣΑΕΑ και δεύτερη η ΣΣΑΣ . Στα ημιτελικά της Πέμπτης, τα ζευγάρια ήταν ΣΙ-ΣΣΑΣ και ΣΑΕΑ-ΣΑΠΣ. Η Σχολή μας, αν και ξεκίνησε δυνατά και ήταν μπροστά στο σκορ, βρέθηκε στα τελευταία δευτερόλεπτα να χάνει με 1 πόντο. Εκεί, για μια ακόμη φορά βρισκόταν ο ΙΚ IV Ξενάκης, ο οποίος με καλάθι και φάουλ έδωσε στη Σχολή Ικάρων τη νίκη και τη δυνατότητα να διεκδικήσει στον τελικό για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά το πολυπόθητο τρόπαιο . Έτσι λοιπόν ,την Παρασκευή, η Ικάρων αντιμετώπισε στο μεγάλο τελικό την ΣΑΕΑ. Εκεί, μετά από ένα δύσκολο παιχνίδι, η ΣΙ κέρδισε και κατέκτησε επάξια το χρυσό μετάλλιο για δεύτερη συνεχή φορά. Νωρίτερα, η ΣΣΑΣ είχε επικρατήσει της ΣΑΠΣ στο μικρό τελικό κατακτώντας την τρίτη θέση. Την ομάδα της πρωταθλήτριας ΣΙ αποτελούσαν οι ΙΚ IV Νικόλαρος, Pen, Ξενάκης, Δανιηλίδης, Τσούβαλης, Κόττας, Χριστόπουλος, ΙΚ ΙΙΙ Σαμαράς, Χατζηαθανασίου, ΙΚ ΙΙ Τσάτσας, Τριανταφύλλου και οι ΙΚ Ι Ρούμπας Αλ.,Ρούμπας Δημ., Σδούκος, Νικόλαρος. Προπονήτρια της ομάδας ήταν η καθηγήτρια κα Ελένη Μώκου . Πολλά συγχαρητήρια σε όλους συνέβαλλαν σ’ αυτό το αποτέλεσμα! ΙΚ Ι (ΜΗΧ) ΝΙΚΟΛΑΡΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

12

Σ.ΧΟΛΗ ΙΚΑΡΩΝ VS ΙΚΑΡΟ ΚΑΛΛΙΘΕΑΣ Την 16η Μαΐου 2011, διοργανώθηκε για πρώτη φορά και με επιτυχία, αγώνας καλαθοσφαίρισης μεταξύ δύο ομάδων με το ίδιο όνομα: Την ομάδα καλαθοσφαίρισης της Σ.Ι. και την ομώνυμη της Καλλιθέας. Ο αγώνας ήταν πρωτοβουλία του Ίκαρου Καλλιθέας και είχε σαν σκοπό την αδελφοποίηση των ομάδων, καθώς και την ένταξη του γεγονότος στο πλαίσιο της «Ικαριάδας». Ενός τουρνουά μπάσκετ που αποτελείτο από μια σειρά events, όπως η βράβευση που Νίκου Γκάλη με την παρουσία και άλλων μεγάλων μορφών του αθλήματος, όπως τον Παπαλουκά τον Στεργάκο, τον Παταβούκα, τον Λημιάτη και άλλους, καθώς και πολιτικούς όπως τον περιφερειάρχη Αττικής κο Γιάννη Σγουρό. Η ΣΙ με την ομάδα μπάσκετ και 60 περίπου Ικάρους, έφτασε στο κλειστό του Έσπερου Καλλιθέας, παλιά έδρα του Ίκαρου Καλλιθέας όταν η ομάδα στο πρόσφατο παρελθόν έπαιζε στην Α2 και σε μικρότερες κατηγορίες. Επιλέχθηκε το συγκεκριμένο κλειστό γήπεδο, γιατί η τωρινή έδρα του Ικάρου Καλλιθέας βρίσκεται στην Γλυφάδα, αρκετά χιλιόμετρα μακριά από τη ΣΙ. Εκεί μας υποδέχτηκε ο πρόεδρος της ομάδας κος Δημήτρης Αγγελόπουλος, καθώς και ο συντονιστής με τη ΣΙ, και υπεύθυνος δημοσίων σχέσεων κος Δώρης Αυγερινόπουλος. Ο Ίκαρος Καλλιθέας χρησιμοποίησε την εφηβική του ομάδα προσθέτοντας έναν παίχτη της ανδρικής ομάδας (Μιχάλης Πολυτάρχου). Από τα πρώτα λεπτά του ματς φάνηκε η ανωτερότητα της γηπεδούχου ομάδας, καθώς διέθετε δύο παίχτες με ύψος 2,07 και 2,21 (Dobos Slazo) και ο Πολυτάρχου βομβάρδιζε με τρίποντα από οποιαδήποτε θέση. Η ΣΙ πάλεψε τον αγώνα και κατάφερε στις αρχές του δεύτερου ημιχρόνου να ισοφαρίσει, όμως τα τρίποντα του παίχτη της ανδρικής ομάδας διαμόρφωσαν το σκορ σε 82 – 66 υπέρ του γηπεδούχου. Μετά το τέλος του αγώνα, ακολούθησε ένας σύντομος λόγος του δημάρχου Καλλιθέας κου Κωνσταντίνου Ασκούνη, ο οποίος κυρίως αναφέρθηκε στους πεσόντες αξιωματικούς και ιδιαιτέρως στον Ιπτάμενο Νικ. Παρούση δημότη Καλλιθέας, ενώ απέδωσε αναμνηστική τιμητική πλακέτα για τους πεσόντες αξιωματικούς της ΠΑ. Ανταλλαγή πλακετών με το έμβλημα της ΣΙ και τον Ίκαρο Καλλιθέας αντάλλαξε ο υπογράφων και ο πρόεδρος της ομάδας της Καλλιθέας. Περισσότερες λεπτομέρειες για τη διοργάνωση μπορείται να βρείτε στην ιστοσελίδα: http://www.ikarosbc.gr/?c=152&a=1959 Τα οφέλη που αποκομίσαμε ήταν αρκετά και όχι μόνο ως προς το αγωνιστικό κομμάτι αλλά και ως προς την παρουσία – προβολή της Σχολής μας. ΑΣΜΧΟΣ (Ι) ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΚΑΡΑΜΠΙΤΙΑΝΗΣ ΤΜΧΗΣ ΑΘΛΗΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ

13

ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΙΒΟΥ Στο πλαίσιο των αγώνων μεταξύ των ελληνικών ΑΣΕΙ, πραγματοποιήθηκαν στις 6 Απριλίου 2011, οι αγώνες Στίβου ανδρών και γυναικών. Οι μαθητές όλων των Σχολών έδωσαν δυναμικό παρόν στις σύγχρονες αθλητικές εγκαταστάσεις του αεροδρομίου Δεκέλειας, συμβάλλοντας σε μία άριστη και άκρως πετυχημένη διοργάνωση. Εκπρόσωποι της Σχολής Ικάρων στα αγωνίσματα ανδρών ήταν οι: ΙΚ ΙV ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΜΙΧΑΗΛ, ΙΚ ΙV ΚΑΛΕΣΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, ΙΚ ΙV ΚΟΖΟΜΠΟΛΗΣ ΠΑΥΛΟΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ ΣΤΑΙΚΟΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΠΑΠΑΖΗΣΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΟΜΑΡ ΝΤΙΑΧΑΤΕ, ΙΚ ΙΙΙ ΣΑΑΡ ΕΜΑΝΟΥΕΛ, ΙΚ ΙΙΙ ΠΑΠΟΥΤΣΗΣ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΣ,ΙΚ ΙΙΙ ΣΚΟΝΔΡΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΚΑΡΚΟΥΛΙΑΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ, ΙΚ ΙΙΙ ΘΕΟΦΑΝΙΔΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ, ΙΚ ΙI ΤΣΑΤΣΑΣ ΗΛΙΑΣ, ΙΚ Ι ΣΑΧΠΑΖΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ, ΙΚ Ι ΗΛΙΟΠΟΥΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ, ΙΚ Ι ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ ΡΑΦΑΗΛ, ΙΚ Ι ΚΑΝΤΗΛΑΦΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ, ΙΚ Ι AJAI, ΙΚ Ι ΜΑΔΕΜΠΛΗΣ. Επίσης από τη μεριά των γυναικών αγωνίστηκαν οι: ΙΚ ΙV ΝΑΚΟΥ ΖΑΧΑΡΟΥΛΑ, ΙΚ ΙV ΖΥΓΟΥΡΗ ΕΛΕΟΥΣΑ, ΙΚ ΙΙΙ ΡΑΦΤΟΠΟΥΛΟΥ ΝΙΚΟΛΕΤΑ, ΙΚ ΙΙΙ ΒΡΙΖΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, ΙΚ ΙΙΙ ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΥ ΣΟΦΙΑ, ΙΚ ΙΙ ΠΟΥΛΙΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΑ, ΙΚ ΙΙ ΡΑΙΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ, ΙΚ Ι ΓΑΛΑΝΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ. Πρέπει να τονιστεί, ότι συμμετείχαν ακόμα μαθητές από ΣΣΕ, ΣΝΔ, ΣΣΑΣ, ΣΑΝ, ΣΑΕΑ,ΣΑΠΣ. Η έναρξη των αγώνων κηρύχθηκε στο γήπεδο ανοιχτού στίβου της Σχολής Ικάρων, όπου έγινε και η έπαρση της σημαίας, παρουσία της στρατιωτικής, πολιτικής και θρησκευτικής αρχής, καθώς και αντιπροσωπειών των Παραγωγικών Σχολών. Οι φετινοί αγώνες Στίβου διήρκεσαν 2 μέρες (6-7 Απριλίου), λόγω των ποικίλων αθλητικών δραστηριοτήτων που πραγματοποιήθηκαν. Ενδεικτικό είναι ότι οι αθλητές έλαβαν μέρος στα αγωνίσματα των 100μ, 200μ, 400μ, 800μ, 1500μ, 3000μ, καθώς επίσης και στους αγώνες Δισκοβολίας, Σφαιροβολίας, Ακοντισμού, Τριπλούν και Μήκους. Η ομαλή διεξαγωγή των αγώνων επισφραγίστηκε από την τελετή λήξης, όπου η στρατιωτική ηγεσία απένειμε στους αθλητές μετάλλια και αναμνηστικά διπλώματα και ολοκληρώθηκε με την παράθεση μικρής δεξίωσης, προς τιμήν των συμμετεχόντων. Πρέπει να σημειωθεί, στο σημείο αυτό, ότι η Σ.Ι. είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και στην κατηγορία των ανδρών και των γυναικών. Συγκεκριμένα, στη συνολική βαθμολογία μαθητών των ανδρών η Σχολή μας κατέκτησε την πρώτη θέση με 141 βαθμούς, αφήνοντας στη δεύτερη θέση τη ΣΣΕ με 127 και στην τρίτη τη ΣΣΑΣ με 105 βαθμούς. Επίσης, ακολούθησαν η ΣΑΕΑ με 90, η ΣΝΔ με 59, η ΣΑΝ με 39 και η ΣΑΠΣ με 20 βαθμούς. Αντίστοιχα, στην κατηγορία των γυναικών η συνολική βαθμολογία μαθητριών είχε στην πρώτη θέση τη ΣΣΑΣ με 74 βαθμούς, στη δεύτερη τη ΣΣΕ με 72 και στην τρίτη τη ΣΑΝ με 60. Πολύ κοντά σε αυτές ήταν η ανταγωνιστική Σχολή Ικάρων με 58 βαθμούς, ενώ ακολούθησαν ΣΝΔ με 27, ΣΑΠΣ με 18 και ΣΑΕΑ με 6 βαθμούς. Ενδεικτικά αναφέρονται οι Ίκαροι που τερμάτισαν στις τρεις πρώτες θέσεις ανεβαίνοντας στο βάθρο για το χρυσό, χάλκινο και ασημένιο μετάλλιο αντίστοιχα: ΙΚ ΙΙΙ Παπαζήσης (ασημένιο), ΙΚ ΙΙΙ Ελευθερίουν(χρυσό, 2 χάλκινα), ΙΚ ΙΙΙ Ομάρ Ντιαχάτε $(χρυσό, ασημένιο, χάλκινο), ΙΚ Ι Ασλάνογλου (3 χρυσά), ΙΚ Ι Σαχπάζης (χρυσό), ΙΚ Ι Ηλιόπουλος (χρυσό), ΙΚ Ι Παπαδόπουλος (χρυσό), ΙΚ ΙΙΙ Βρίζα (χάλκινο), ΙΚ ΙΙ Πούλιου (ασημένιο, χάλκινο), ΙΚ ΙΙ Ράιου (χάλκινο), ΙΚ ΙV Καλέσης (ασημένιο), ΙΚ ΙΙΙ Σάαρ Εμάνουελ (χρυσό, ασημένιο), ΙΚ ΙΙΙ Θεοφανίδης (χάλκινο), ΙΚ ΙΙΙ Στολτίδης (χρυσό).

ΟΡΚΟΣ ΑΘΛΗΤΟΥ Ορκιζόμαστε ότι προσερχόμαστε στους αγώνες, για να συναγωνιστούμε με ευγένεια και σύμφωνα με τους κανονισμούς και ότι η συμμετοχή μας έχει ως σκοπό την επίδειξη ιπποτικού Πνεύματος για την Τιμή της Πατρίδας και τη Δόξα του Αθλητισμού.

14

ΤΕΤΑΡΤΗ 6 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΩΡΑ

ΑΓΩΝΙΣΜΑ

15:30

ΔΙΣΚΟΒΟΛΙΑ ΑΝΔΡΩΝ

16:30

16:45

17:00

100μ. ΑΝΔΡΩΝ(ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ) ΣΦΑΙΡΟΒΟΛΙΑ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΥΨΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ

100μ. ΓΥΝΑΙΚΩΝ(ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ) ΜΗΚΟΣ ΑΝΔΡΩΝ 400μ. ΑΝΔΡΩΝ(ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ)

17:30

ΑΚΟΝΤΙΣΜΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ 800μ. ΓΥΝΑΙΚΩΝ

17:50

1500μ. ΑΝΔΡΩΝ

18:10

4Χ100μ. ΑΝΔΡΩΝ

18:20

4Χ100μ. ΓΥΝΑΙΚΩΝ

ΠΕΜΠΤΗ 7 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΩΡΑ

ΑΓΩΝΙΣΜΑ

15:30

ΣΦΑΙΡΟΒΟΛΙΑ ΑΝΔΡΩΝ ΥΨΟΣ ΑΝΔΡΩΝ ΤΡΙΠΛΟΥΝ ΑΝΔΡΩΝ

16:30

200μ. ΑΝΔΡΩΝ(ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ)

16:50

200μ. ΓΥΝΑΙΚΩΝ(ΤΕΛΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ) ΜΗΚΟΣ ΓΥΝΑΙΚΩΝ ΑΚΟΝΤΙΣΜΟΣ ΑΝΔΡΩΝ

17:10

800μ. ΑΝΔΡΩΝ

17:20

3000μ. ΑΝΔΡΩΝ

17:45

4Χ100μ. ΑΝΔΡΩΝ

18:00

ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ ΠΑΡΕΛΑΣΗ - ΠΑΡΑΤΑΞΗ ΟΜΑΔΩΝ ΑΠΟΝΟΜΗ ΕΠΑΘΛΩΝ ΥΠΟΣΤΟΛΗ ΣΗΜΑΙΑΣ ΕΘΝΙΚΟΣ ΥΜΝΟΣ ΑΠΟΧΩΡΗΣΗ ΕΠΙΣΗΜΩΝ ΔΕΞΙΩΣΗ

ΙΚ ΙΙΙ (Τ-Η) ΣΚΟΝΔΡΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ

15

ΗΜΕΡΙΔΑ ΠΟΛΕΜΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΙΚΑΡΩΝ Την 12-4-2011 και στις 17:30, πραγματοποιήθηκε στις εγκαταστάσεις της Σχολής Ικάρων ημερίδα πολεμικών τεχνών στην οποία συμμετείχε η ομάδα Αυτοάμυνας της Σχολής, με προπονητή τον Καθηγητή Φυσικής Αγωγής κ. Νικολάου Γιάννη, καθώς επίσης και καταξιωμένοι αθλητικοί σύλλογοι πολεμικών τεχνών όπως Α.Σ. «Ο δρόμος του πολεμιστή», ο Α.Σ «AIKIDO INOCHIKAN» και ο Α.Σ. «ARENA». Στην ημερίδα παρευρέθησαν υψηλόβαθμα στελέχη της Π.Α., μεταξύ των οποίων ο κ. Δ/Δ.Α.Ε. Υπτχος (Ι) Αντώνιος Πιέρρος, πολιτικό προσωπικό της Σχολής, καθώς και ιδιώτες. Το πρόγραμμα της ημερίδας περιελάμβανε αγώνες πυγμαχίας των 3 γύρων των 2 λεπτών μεταξύ των Ικάρων και στο διάλλειμα μεταξύ αγώνων έλαβαν χώρα οι επιδείξεις από τους αθλητικούς συλλόγους. Στις 15:00 ξεκίνησε η προθέρμανση της ομάδας αυτοάμυνας της Σχολής Ικάρων και στις 16:30 είχαν καταφθάσει και οι αθλητές από τους συλλόγους. Μετά την άφιξή των Δ/ΔΑΕ, Δ/ΣΜΙΚ και ορισμένων υψηλόβαθμων Αξκών, ο συντονιστής του προγράμματος απεύθυνε χαιρετισμό και ακολούθησε 10λεπτη ενημέρωση για την ημερίδα. Στις 17:30 έγινε η έναρξη του πρώτου αγώνα μεταξύ των Ικάρων και ακολούθησαν 4 αγώνες και 3 επιδείξεις από τους αθλητικούς συλλόγους. Οι συμμετέχοντες Ίκαροι ήταν οι ΙΚ ΙV Παναγιώτου Αθανάσιος, Παπασταμάτης Θωμάς, Τλας Μιχαήλ, Λιόνας Κων/νος-Ανδρέας, Καταρτζής Διβανίδης Αδάμ και ο Καρανικόλας Ιάσωνας, οι ΙΚ ΙΙΙ Νεζερίτης Ιωάννης και Χαλδαιόπουλος Γιώργος, οι ΙΚ ΙΙ Μπόλαρης Εμμανουήλ και Κωτούλας Λεωνίδας και ο ΙΚ Ι Σπυριδάκος Δημήτριος. Ακόμη επικεφαλής των συλλόγων ήταν ο κ. Γιώργος Πελέκης για τον Α.Σ. «Ο δρόμος του πολεμιστή», ο κ. Χρήστος Κουτελιέρης για τον Α.Σ «AIKIDO INOCHIKAN» και ο Παναγιώτης Πούλης για τον Α.Σ. «ARENA». Ο Αθλητικός Πολιτιστικός Σύλλογος «Ο δρόμος του πολεμιστή», ιδρύθηκε το 1992 στο Περιστέρι Αττικής και στόχος του είναι να δημιουργήσει αθλητές με ήθος, πειθαρχία και αυτοπεποίθηση αναμειγνύοντας την παράδοση με την εξέλιξη, μέσω του παραδοσιακού Ιαπωνικού συστήματος Shito Ryu. Ο Αθλητικός Σύλλογος «AIKIDO INOCHIKAN» πρεσβεύει μια άλλου είδους φιλοσοφία, που όπως σημαίνει και η λέξη AIKIDO είναι ο δρόμος της εναρμονισμένης ενέργειας, δηλαδή διδάσκει το πώς μπορούμε να εναρμονίσουμε τα πάντα γύρω μας, διοχετεύοντας την ενέργεια του αντιπάλου πίσω από όπου προήλθε, στο σύμπαν. Ο Αθλητικός Σύλλογος «ARENA» ασχολείται με τεχνικές αυτοάμυνας και φορμών από ένα μοντέρνο σύστημα πολεμικών τεχνών, το αποκαλούμενο «ED PARKER’S KENPO». Μέσω αυτής της ημερίδας πολεμικών τεχνών προβλήθηκε ένα πιλοτικό πρόγραμμα του αμερικανικού πολεμικού ναυτικού, το οποίο βασίζεται στο εγχειρίδιο «NAVAL AVIATION OFFICIAL TRAINING MANUAL», που σχετίζεται με την εκγύμναση των ιπταμένων και την αρχή της ολοκληρωμένης φυσικής κατάστασης που οφείλουν να έχουν. Από την εποχή της αρχαίας Ελλάδας δινόταν ιδιαίτερη έμφαση στη φυσική κατάσταση, καθώς είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την υγεία και το «ευ ζην». Στην σημερινή εποχή, και στην ιδιαίτερη θέση που βρίσκεται ο ιπτάμενος χειριστής μαχητικών αφων 5ης γενιάς, η φυσική κατάσταση θα πρέπει να είναι το κύριο του μέλημα, το οποίο επιβάλλεται να καλλιεργεί καθημερινά με σκοπό την άριστη απόδοση του. Έτσι, οι πολεμικές τέχνες και η ενσωμάτωση τους στην εκπαίδευση των νέων μαχητών, θα συνδράμει αποτελεσματικά στη δημιουργία προσωπικού με αυτοπειθαρχία, αυτοεκτίμηση και αυξημένη αντοχή. ΙΚ ΙV (Ι) ΤΛΑΣ ΜΙΧΑΛΗΣ

ΑΓΩΝΕΣ ΞΙΦΑΣΚΙΑΣ ¨Όπως και κάθε χρονιά η Σχολή Ικάρων συμμετείχε στους αγώνες ξιφασκίας τον Μάϊο του 2011 κάνοντας αισθητή την παρουσία της. Η ομάδα της Σχολης απαρτιζόταν από τους ΙΚ ΙV YΣΜΙΑ Ξένο, ΙΚ ΙV Zουμά, IK IV ABDALA, IK II SAINT, IK I Γκοντοριανό και ΙΚ Ι Πούλιο. Στους αγώνες συμμετείχαν οι εξής στρατιωτικές Σχολές: Σχολή Ευελπίδω, Σχολή Ναυτικών Δοκίμων, Σχολή Ικάρων, Στρατιωτική Σχολή Αξιωματικών Σωμάτων και η Ελληνική Αστυνομία. Η ΕΛ.ΑΣ είχε και αντίστοιχη ομάδα γυναικών, χωρις όμως να διαθέτει αντίστοιχη ομάδα και η Σχολή Ικάρων. Αν και η ομάδα της Ικάρων κατάφερε στην αρχή να νικήσει και να αποκλείσει με σχετική ευκολία την ομάδα της ΕΛ.ΑΣ., μόνο 2 από τους 6 αθλητες μας πέρασαν τα προκριματικά στους ατομικούς αγώνες ξιφασκίας, ο ΙΚ ΙV Ζουμάς και ο ΙΚ Ι Γκοντοριανός. H μάχη κρινόταν άνιση, δεδομένου οτι οι άλλες Σχολές είχαν περισσότερες συμμετοχές η καθεμία και έτσι οι αθλητές μας δεν είχαν πολυ χρόνο για ξεκούραση. Η Σχολή Ικάρων δεν κατάφερε να αποκομίσει κάποιο ατομικό μετάλλιο. Η μάχη τώρα θα κρινόταν στο ομαδικό. Και εκεί όμως δεν έγινε δυνατή η απόκτηση κάποιου μεταλλίου, παρ'όλη την τεράστια προσπάθεια που κατεβλήθη. Η μάχη συνεχίστηκε μεταξύ της ΣΣΑΣ, ΣΣΕ και ΣΝΔ με τις δύο πρώτες να φτάνουν στον τελικό με νικητρια την ΣΣΑΣ, με διαφορά που κρίθηκε στον πόντο. Στο τέλος ακουλούθησε βράβευση των νικητών και όλων αυτών που συμμετείχαν. Αν και για την Σ.Ι. δεν υπήρξε κάποια διάκριση, η ομάδα της Σχολής έμαθε πολλά από τα λάθη της και τις νέες τακτικές, καθώς η συμμετοχή της βοήθησε τα νέα μέλη της να εξοικειωθούν με το ''πεδίο της μάχης'' έτσι ώστε να είναι έτοιμα να ανταποκριθούν με μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στο μέλλον. ΙΚ Ι (ΜΗΧ) ΔΗΜΑΡΑΣ

16

ΑΓΩΝΕΣ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Είναι 17:00 της 12ης Μαΐου 2011 και οι Ίκαροι που θα συμμετάσχουν στο Τρίαθλο Στρατιωτικής Εκπαίδευσης, ετοιμάζονται φορώντας τις φόρμες εκστρατείας τους. 17:30 έχει ήδη ξεκινήσει η προθέρμανση τους και στις 18:00 η Σχολή είναι έτοιμη να παρακολουθήσει ένα δρώμενο, το οποίο για πρώτη φορά τα τελευταία τουλάχιστον χρόνια, λαμβάνει χώρα στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της. Οι συμμετέχοντες παρελαύνουν μπροστά στους Ικάρους και λαμβάνουν τις θέσεις τους, ανάλογα με το αγώνισμα στο οποίο θα αγωνισθούν. Το πρώτο αγώνισμα που επρόκειτο να διεξαχθεί ήταν αυτό του Στίβου Μάχης. Οι 32 συμμετέχοντες έχουν ήδη παραλάβει τα νούμερα τους και περιμένουν πότε θα έρθει η σειρά τους, ώστε να περάσουν και αυτοί στο επίπονο πεδίο του στίβου. Ο στόχος είναι διπλός. Αφενός ο καθένας να πραγματοποιήσει το ιδανικότερο πέρασμα στον καλύτερο δυνατό χρόνο για την προσωπική του ικανοποίηση, αλλά και για να υποστηρίξουν βαθμολογικά τη Μοίρα τους, καθώς ταυτόχρονα εξελισσόταν και πρωτάθλημα Μοιρών. Μετά από περίπου 35 λεπτά και υπό τους ήχους μουσικής, το πέρας του αγωνίσματος έβρισκε τους συμμετέχοντες εξουθενωμένους από την υπερπροσπάθεια, αλλά συνάμα πιο γεμάτους ψυχολογικά μετά από αυτή την πρωτό-

γνωρη εμπειρία. Μεγάλοι θριαμβευτές ήταν οι Ίκαροι της 1ης Μοίρας, καθώς με ηγήτορες τους ΙΚ ΙΙΙ Στολτίδη (χάλκινο μετάλλιο) και ΙΚ ΙΙ Μπόλαρη (ασημένιο μετάλλιο) χάρισαν στη Μοίρα τους το χρυσό μετάλλιο με τον καλύτερο συνολικά μέσο χρόνο. Ο ΙΚ ΙΙ Τσάτσας της 2ης Μοίρας, παρόλο που κέρδισε το χρυσό μετάλλιο, αυτό δεν ήταν αρκετό ώστε η Μοίρα του να κερδίσει κάτι παραπάνω από την δεύτερη θέση, ενώ η 3η και η 4η Μοίρα κατατάχτηκαν αντίστοιχα στην 3η και 4η θέση. Ταυτόχρονα όμως με την εξέλιξη του Στίβου Μάχης, ένα άλλο αγώνισμα λάμβανε χώρα, αυτό του Στίβου Τοπογραφίας. Μία ομάδα από κάθε Μοίρα αποτελούμενη απο 6 άτομα, έπρεπε έχοντας ώς εφόδια μια πυξίδα, το ένστικτο και την ικανότητα προσανατολισμού της, να συλλέξει όλα τα απαραίτητα στοιχεία μέσα στο λιγότερο δυνατό χρόνο και να επανέλθει στο αρχικό σημείο απ’όπου ξεκίνησε. Μετά από 10 περίπου λεπτά κατέφθασε πρώτη με τα σωστά στοιχεία ανά χείρας η ομάδα της 3ης Μοίρας κερδίζοντας έτσι το χρυσό μετάλλιο. Ακολούθησαν η 2η και η 4η Μοίρα καταλαμβάνοντας τη 2η και 3η θέση αντίστοιχα, καθώς και η 1η Μοίρα που ακυρώθηκε καθώς πήρε κατά λάθος στοιχείο άλλης ομάδας. Και φυσικά τελευταίο έμεινε το

αγώνισμα της Διελκυστείνδας. Ίσως το πιο διασκεδαστικό από όλα τα αγωνίσματα, καθώς ήταν αυτό που προκάλεσε τις περισσότερες επευφημίες και το χειροκρότημα του κοινού. Θυμίζοντας κάτι από τα παιδικά μας χρόνια, ομάδες των 10 ατόμων από κάθε Μοίρα βρέθηκαν αντιμέτωπες τραβώντας με μανία ένα σχοινί, η καθεμία προς το μέρος της. Στους πρώτους αγώνες κυριάρχησαν η 2η και 4η Μοίρα έναντι της 1ης και 3ης αντίστοιχα και οι οποίες κονταροχτυπήθηκαν στον τελικό. Τελικά, νικήτρια ομάδα αναδείχθηκε η ομάδα της 4ης Μοίρας, έχοντας κερδίσει και τους 2 αγώνες στους οποίους κλήθηκε να συμμετάσχει. Το πέρας των εκδηλώσεων του στρατιωτικού τριάθλου, βρήκε τη Σχολή στο εστιατόριο να διασκεδάζει στο πλαίσιο της «Βραδιάς Ικάρου», όπου και απονεμήθηκαν οι τιμητικές διακρίσεις στους αρχαιότερους κάθε ομάδας. Φυσικό επακόλουθο ήταν οι Ίκαροι να συζητούν για τους αγώνες, καθώς ήταν μια πρωτότυπη εκδήλωση, η οποία έσπαγε το συνηθισμένο και επαναλαμβανόμενο πρόγραμμα της Σχολής. Ήταν μια πρωτοβουλία της Διοίκησης στην οποία ανταποκρίθηκαν να συμμετάσχουν πάρα πολλοί Ίκαροι και ακόμα περισσότεροι έδειξαν ενθουσιασμένοι και διατεθειμένοι να λάβουν μέρος σε παρόμοια εκδήλωση στο μέλλον. Επ’αυτού, μάλιστα, η ανατροφοδότηση που παίρνουμε από τους ίδιους τους Ικάρους είναι πολύτιμη, καθώς υπάρχουν αξιόλογες προτάσεις για το πως μπορούν να εμπλουτισθούν τα αγωνίσματα ή να προστεθούν ακόμη περισσότερα, ώστε η εκδήλωση να γίνει πιο διασκεδαστική και ενδιαφέρουσα. Εν κατακλείδι, οι Ίκαροι χαιρέτησαν αυτήν την πρωτοβουλία με ιδιαίτερο ενθουσιασμό, δεικνύοντας ότι επιθυμούν το κάτι διαφορετικό, δραστηριότητες που θα εμφυσήσουν και θα ενδυναμώσουν το στρατιωτικό τους φρόνιμα, ενώ παράλληλα θα κάνουν πιο ενδιαφέρον το τυποποιημένο καθημερινό τους πρόγραμμα.

ΙΚ ΙΙΙ (ΜΗΧ) ΚΑΡΚΟΥΛΙΑΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ

17

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΕΣ ΑΚΑΔΗΜΙΕΣ ΤΗΣ ΓΑΛΛΙΑΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ ΣΤΗ ΣΧΟΛΗ ΙΚΑΡΩΝ Από τις 15 έως τις 20 Μαΐου, πραγματοποίηθηκε εκπαιδευτική επίσκεψη στη ΣΙ, πέντε σπουδαστών από τις Αεροπορικές Ακαδημίες της Γαλλίας και της Γερμανίας, στο πλαίσιο της Euafa. Τους σπουδαστές υποδέχτηκε στο αεροδρόμιο αντιπροσωπεία Ικάρων και μετά την τακτοποίηση τους στην 1η Μοίρα της Σμηναρχίας Ικάρων, είχαν την ευκαιρία για μια πρώτη βόλτα στην Κηφισιά. Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε με μια ενημέρωση των σπουδαστών για τη λειτουργία της Σχολής και ακολούθησε περιήγηση στις εγκαταστάσεις της, στις Μοίρες των Ικάρων, στα Διδακτήρια, στους αθλητικούς χώρους, στην 360 ΜΕΑ, η οποία ολοκληρώθηκε με την επίσκεψη στο Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας, αφήνοντας τους σπουδαστές γεμάτους ενθουσιασμό και με άριστες εντυπώσεις. Έπειτα είχαν άφθονο ελεύθερο χρόνο για να επισκεφτούν την Πλάκα και το Μοναστηράκι. Το πρόγραμμα της επόμενης μέρας περιελάμβανε την μετάβαση μας στην πόλη της Καλαμάτας, ενώ στο ενδιάμεσο της διαδρομής πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτική επίσκεψη στον αρχαιολογικό χώρο των Μυκηνών. Μετά την τακτοποίηση της Αποστολής στη Μοίρα Ικάρων της 120 ΠΕΑ, κατευθυνθήκαμε στην παραλία της Καλαμάτας, όπου οι πιο τολμηροί είχαν την ευκαιρία για μια βουτιά, ενώ οι άλλοι απόλαυσαν τον καφέ τους δίπλα στη θάλασσα. Η μέρα έκλεισε με δείπνο και ποτό στο ιστορικό κέντρο της Καλαμάτας. Η τέταρτη μέρα περιελάμβανε την επίσκεψη στην 362 και 361 ΜΕΑ της 120 ΠΕΑ, όπου οι σπουδαστές εκτός από την ενημέρωση για την Αποστολή και τη λειτουργία των Μοιρών, είχαν την ευκαιρία να δουν από κοντά τα αεροσκάφη Τ6 και Τ-2 και να μπουν στον εξομοιωτή του αεροσκάφους Τ-6 Texan II. Το απόγευμα πραγματοποιήθηκε επίσκεψη στο κάστρο της Καλαμάτας και μια ακόμα βόλτα στο κέντρο της πόλης. Η επόμενη περιελάμβανε το μακρύ ταξίδι της επιστροφής, ολοκληρώ-

18

νοντας το γύρο της Πελοποννήσου. Στο μέσο της διαδρομής είχαμε την ευκαιρία να επισκεφτούμε τον αρχαιολογικό χώρο της Ολυμπίας, που προκάλεσε το θαυμασμό στους σπουδαστές για τον πολιτισμό της Αρχαίας Ελλάδας. Μετά από ένα σύντομο γεύμα, συνεχίστηκε το ταξίδι της επιστροφής στην Αθήνα, στην οποία φτάσαμε αργά το βράδυ. Την τελευταία μέρα, επισκεφτήκαμε τον ιερό βράχο της Ακρόπολης καθώς και το Μουσείο, όπου είχαμε την ευκαιρία ανάμεσα στα εξαιρετικά εκθέματα, να θαυμάσουμε της Καρυάτιδες και τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Μετά από μια σύντομα βόλτα στην Πλάκα, το Μοναστηράκι και το Σύνταγμα, μεταβήκαμε στο αεροδρόμιο, για να αποχαιρετήσουμε τους σπουδαστές που αναχώρησαν για τις πατρίδες τους. Όσον αφορά στη διοργάνωση της εκπαιδευτικής επίσκεψης, αυτή στέφθηκε από απόλυτη επιτυχία. Ο χαρακτήρας της ήταν τόσο εκπαιδευτικός όσο και ψυχαγωγικός και άφησε τις καλύτερες των εντυπώσεων στους σπουδαστές, οι οποίοι ενθουσιάστηκαν με τον ελληνικό πολιτισμό, το φαγητό, την ελληνική φιλοξενία, αλλά κυρίως από την άψογη οργάνωση και λειτουργία του εκπαιδευ-

τικού προγράμματος, που πραγματοποιείται στη ΣΙ και στην 120 ΠΕΑ. Αυτό το μίγμα των σπουδαστών από διαφορετικές χώρες και διαφορετικές ηλικίες προσέφερε τη δυνατότητα για μια εποικοδομητική ανταλλαγή ιδεών και απόψεων. Μετά από πέντε ημέρες αναπτύχθηκαν ισχυροί δεσμοί μεταξύ των συμμετεχόντων και με χαρά δεχτήκαμε όλοι στο τέλος της επίσκεψης προσκλήσεις για ένα αντίστοιχο ταξίδι στη Γαλλία και τη Γερμανία. Κλείνοντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω, καταρχήν τον οδηγό μας Σμία Γκουτζουρέλα, που μας μετέφερε με ασφάλεια στα πάνω από χίλια χιλιόμετρα του ταξιδιού, τους Ικάρους Καργιώτη, Πανουτσάκο, Παπουτσή και Φρούντζα για την υποδειγματική συμπεριφορά τους καθόλη τη διάρκεια του ταξιδιού, τον καθηγητή κ. Δρακόπουλο για τις ξεναγήσεις του στους αρχαιολογικούς χώρους και τους σπουδαστές της αεροπορικής ακαδημίας της Γαλλίας Chouari, Pourquier, Rouxel και της Γερμανίας Kley και Onasch, που συνέβαλαν και αυτοί με τη συμπεριφορά τους στην απόλυτη επιτυχίας της εκπαιδευτικής επίσκεψης. ΥΠΣΓΟΣ (Ο) ΜΗΤΣΟΚΑΠΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ

ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΥΝΟΔΕΥΟΝΤΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗ. Γ.ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟ Στα μέσα του μηνός Μαΐου 2011, πραγματοποιήθηκε επίσκεψη αλλοδαπών μαθητών στο πλαίσιο της ΕUAFA στη Σχολή Ικάρων, αλλά και στις Μυκήνες, στην Αεροπορική Βάση της Καλαμάτας, στην Ολυμπία, στο νέο μουσείο της Ακρόπολης και στην Ακρόπολη. Κατά τη διαδικασία της περιήγησης στους Αρχαιολογικούς χώρους, τονίστηκε η σημασία της προσφορά τους στον πανανθρώπινο πολιτισμό, που αντανακλάται και στο σημερινό τρόπο ζωής μας. Στο χώρο των Μυκηνών διαπιστώνεται η έκφραση της δυνάμεως της Μυκηναϊκής κυριαρχίας με εκθέματα που σχετίζονται αρχικώς με τη μνημειακή κατασκευή της κεντρικής πύλης εισόδου των Λεόντων στην Ακρόπολη (1), αλλά και με πάμπολλα άλλα στοιχεία της περιόδου 1400-1200 π.Χ. που σχετίζονται με τον Τρωικό πόλεμο, όπως ο Θολωτός τάφος του βασιλιά Ατρέως, οι Τάφοι του Αιγίσθου και της Κλυταιμνήστρας κ.λπ., αλλά και άλλων που βρίσκονται στο μουσείο. Ακολούθως στην επίσκεψη μας στην Αεροπορική Βάση της Καλαμάτας (120 ΠΕΑ) έγινε ενημέρωση σχετικά με την Πτητική Εκπαίδευση των Ικάρων μας, που είναι ιδιαίτερα απαιτητική (2). Κατά τη διάρκεια της επίσκεψη μας στο

χώρο της αρχαίας Ολυμπίας, μας δόθηκε η ευκαιρία να επισκεφθούμε τον ιερό χώρο της τέλεσης των Ολυμπιακών αγώνων που ξεκίνησαν το 776 π.Χ. Για 1169 χρόνια (μέχρι το 393μ.Χ.) -ανά τετραετία- ανελλιπώς τελούνταν οι αγώνες, οι οποίοι μετά το 212μ.Χ. με διάταγμα του Ρωμαίου αυτοκράτορα Καρακάλλα, όπου παραχώρησε το δικαίωμα του Ρωμαίου πολίτη σε όλους τους υπηκόους της ρωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι Ολυμπιακοί αγώνες από Πανελλήνιοι γίνονται Οικουμενικοί (3). Το 1896, έχουμε επανέναρξη των παγκοσμίων Ολυμπιακών αγώνων ανά τετραετία και το 1936 -Ολυμπιακοί αγώνες στη Γερμανία- καθιερώνεται η αφή και μεταφορά της Ολυμπιακής φλόγας από την Ολυμπία στον τόπο τέλεσης των αγώνων. Ακολούθως, έγινε επίσκεψη στο μουσείο της Ολυμπίας, όπου μεταξύ άλλων θαυμάσαμε και το περίφημο άγαλμα του Ερμού του Πραξιτέλους. Από αυτή την επίσκεψή μας, μας δόθηκε η ευκαιρία να υπενθυμίσουμε τη σημασία της ευγενούς άμιλλας που καλλιεργείται μέσω του αθλητισμού, αλλά κυρίως ότι οι άνθρωποι πρέπει να προσπαθούν να λύνουν τις διαφορές τους με τρόπους ειρηνικούς, περιορίζοντας έτσι το σύνδρομο της ανθρώπινης απληστίας (Imperium) στηριζόμενοι στις αρχές της

αξιοπρέπειας και ελευθερίας. Και αυτό επιτυγχανόταν μεταξύ των αρχαίων ελληνικών πόλεων, μέσω της υποχρεωτικά επιβαλλόμενης εκεχειρίας κατά την τέλεση των αγώνων. Με αφορμή δε τις αρχαίες ελληνικές επιγραφές και το ερώτημα των επισκεπτών «Τι σχέση έχει η αρχαία Ελληνική κουλτούρα με τους σημερινούς Έλληνες;», τους τονίστηκε ότι αποτελούμε τη συνέχεια του ιδίου Πνεύματος, Αρχών και Αξιών που διέπουν το διαχρονικό Ελληνισμό. Τέλος, επισκεφθήκαμε τον ιερό χώρο της Ακρόπολης-Μουσείου των Αθηνών και πέραν των εκθεμάτων, τους επισημάνθηκαν για άλλη μια φορά η αξία της Ανθρωπιάς, της Δημοκρατίας, του Σεβασμού, της Αξιοπρέπειας και της Ελευθερίας του Ατόμου-Πολίτου, όπως εκφράζονται μέσα από τα μνημεία του ελληνικού πολιτισμού. ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ (1) Η δυνατότητα κατασκευής της απλής αμφιερείστου, δηλαδή της γεφύρωσης ενός άνοιγματος καλύπτοντας το με ένα δομικό στοιχείο (πχ. πλάκα, δοκάρι κ.α.), επέτρεψε στους ανθρώπους να κατοικήσουν σε ένα στεγασμένο χώρο, εγκαταλείποντας την τρωγλοδυτική διαβίωση (μέχρι τότε ζούσαν σε σπηλιές).

(2) Ο επίπονος αλλά ουσιαστικός τρόπος εκπαίδευσης των Ελλήνων χειριστών, είχε ως αποτέλεσμα στις φετινές συμμαχικέςΝατοϊκές ασκήσεις τα αποτελέσματα των αερομαχιών μεταξύ Ελληνικών και Νατοϊκών αεροσκαφών να είναι σε αναλογία 1:10. Δηλαδή καταρρίφθηκαν 8 Ελληνικά αεροσκάφη έναντι 80 Νατοϊκών.

(3) Το 393μ.Χ. ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος ο Α΄ με διάταγμα του καταργεί τους Ολυμπιακούς αγώνες για λόγους πολιτικοθρησκευτικούς και λίγο αργότερα, ο Θεοδόσιος ο Β΄ διατάσσει την πυρπόληση των μνημείων (426μ.Χ.) και την παύση λειτουργίας των αρχαίων ιερών.

ΚΑΘ. Γ.ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

19

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΗ ΓΑΛΛΙΑ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΩΝ ΑΝΤΑΛΛΑΓΩΝ ΤΗΣ EUAFA Οι Ίκαροι IV Σμιας Τσαντήλας Λουίζος και Σμιας Τσαντούκλας Νικόλαος επισκέφθηκαν το Παρίσι την εβδομάδα 11 με 15 Απριλίου 2011, στο πλαίσιο πολιτιστικών ανταλλαγών της EUAFA με την Ecole de l’Air, την αντίστοιχη γαλλική Σχολή Ικάρων. Η εβδομάδα αυτή έχει ιδιαίτερο χαρακτήρα για τους Γάλλους πρωτοετείς, για το λόγο αυτό της δίνουν ξεχωριστή ονομασία. Την ονομάζουν ‘‘La semaine parisienne’’ (η παρισινή εβδομάδα) και κατά τη διάρκεια της ακολουθούν ένα αυστηρό πρόγραμμα που περιλαμβάνει επισκέψεις στρατιωτικού και πολιτιστικού χαρακτήρα, μαθήματα πληροφόρησης με περιεχόμενο την αεροπορική στρατιωτική κάλυψη του Παρισιού, τελετές και αγήματα απόδοσης τιμών, καθώς και επίσημα γεύματα με εξέχοντα πρόσωπα της γαλλικής πρωτεύουσας. Συνοπτικά το ημερολόγιο του ταξιδιού: Τη Δευτέρα 11 Απριλίου, μετά την άφιξη μας στο Αεροδρόμιο Charles de Gaule επισκεφθήκαμε την Αεροπορική Βάση (Base Aerienne) B.A. 117, όπου και ενσωματωθήκαμε στη δύναμη της Ecole de l’Air. Εκεί παρακολουθήσαμε σεμινάρια σχετικά με τη λειτουργία των διαφόρων μονάδων της βάσης, όπως της Μοίρας Μεταφορών και της Μοίρας Ελικοπτέρων που είναι υπεύθυνα για τη αεροπορική φύλαξη του Παρισιού. Μετά από ένα σύντομο γεύμα στη λέσχη αξιωματικών

της Βάσης συνεχίσαμε τα σεμινάρια, ενώ το απόγευμα ήταν ελεύθερο για περιήγηση στην «Πόλη του Φωτός». Την Τρίτη το πρωί, επισκεφθήκαμε τα κεντρικά γραφεία της εταιρίας Dassault Aviation, την Αεροπορική Βάση Β.Α. 107, ενώ το απόγευμα συμμετείχαμε σε επίσημο γεύμα στο παλάτι Dallouayou, διοργανωμένο από την οικογένεια Dassault. Οι Ίκαροι συνομίλησαν με ανώτατα στελέχη της εταιρίας και είχαν την τιμή να γνωρίσουν την κυρία Dassault, η οποία τους έδωσε κάποια αναμνηστικά δώρα. Την επομένη, ξεναγηθήκαμε στο εργοστάσιο της Dassault στο Παρίσι. Στο εργοστάσιο αυτό κατασκευάζουν το κύριο μέρος (fuselage) του νέου μαχητικού αεροσκάφους Rafale και το σύνολο της ατράκτου του πολιτικού αεροσκάφους Falcon. Το μεσημέρι γευματίσαμε στη λέσχη αξιωματικών της Ecole Militaire και μετά από έναν μεσημεριανό περίπατο στο κέντρο της πόλης, φτάσαμε στο στρατιωτικό μουσείο Musee de l’Armee. Στο στρατιωτικό μουσείο είχαμε την τύχη να παρακολουθήσουμε την έκθεση ‘‘Sous l’egide de Mars’’ («Υπό την αιγίδα του Άρη»), στην οποία εκθέτονταν πανοπλίες από όλα τα μέρη του κόσμου. Συμμετείχαμε σε Θεία Λειτουργία για τη γιορτή των Ευχαριστιών, που είχε διοργανωθεί από την Ecole de l’Air και που έλαβε χώρα

στην εκκλησία του St.Louis, το οποίο βρισκόταν εσωτερικά του στρατιωτικού μουσείου. Στη συνέχεια, μεταβήκαμε στην Arc de Triomphe («Αψίδα του Θριάμβου») και συμμετείχαμε στο άγημα απόδοσης τιμών στο Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη, στη μνήμη των ηρώων των Γαλλικών πολέμων. Το βράδυ είμασταν καλεσμένοι σε επίσημο γεύμα από τη Λέσχη Αποστράτων Αξιωματικών της Αεροπορίας στην Ecole Militaire και γευματίσαμε με τον Αρχηγό της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας και τον Πρόεδρο της Ένωσης Αποστράτων. Την Πέμπτη το πρωί επισκεφθήκαμε το Μουσείο του Λούβρου. Η ξενάγηση αν και κράτησε 5 ώρες, ήταν μικρή για ένα τόσο μεγάλο μουσείο! Τα σημαντικότερα εκθέματα ήταν τα ελληνικά αγάλματα: η Αφροδίτη της Μήλου και η Νίκη της Σαμοθράκης, ενώ από την τεράστια συλλογή πινάκων, ξεχωρίσαμε τους ζωγράφους David, Ingres και Delacroix, λόγω του έντονου ελληνικού στοιχείου που περιείχαν αρκετοί από τους πίνακες τους. Το μεσημέρι πήγαμε στο Μουσείο Αεροπορίας και Διαστημικής. Τα εκθέματα που ξεχωρίσαμε ήταν αεροπλάνα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, δύο πραγματικά Concorde, αλλά και τα πρώτα Mirage και Rafale. Το βράδυ συμμετείχαμε σε γεύμα σε μία παραδοσιακή ταβέρνα, καλεσμένοι της Ecole de l’Air και πήραμε μία γεύση από την παριζιάνικη νυχτερινή ζωή. Την Παρασκευή 15 Απριλίου, επισκεφθήκαμε την εταιρία Astrium, θυγατρική της EADS, όπου παρακολουθήσαμε τα στάδια κατασκευής των διαστημικών πυραύλων Aerienne 5. Γευματίσαμε στη λέσχη της εταιρίας και μετά πήγαμε στο Αεροδρόμιο για να επιστρέψουμε Αθήνα. Το ταξίδι μας στο Παρίσι ήταν μία καταπληκτική εμπειρία και αισθανόμαστε υπερήφανοι που εκπροσωπήσαμε την Ελλάδα, στην παρισινή εβδομάδα. Η συνεργασία με τους Γάλλους Ικάρους και αξιωματικούς ήταν άψογη και η φιλοξενία άριστη.

IK IV ΣΜΙΑΣ (ΜΑΕ) ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΛΟΥΙΖΟΣ

20

ΣΥΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΒΕΛΓΙΟ, ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΤΗΣ EUAFA ΜΕ ΘΕΜΑ "ΑΡΧΕΣ RADAR" Στις 16 Μαΐου του 2011 ημέρα Δευτέρα, πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτικό ταξίδι στο Βέλγιο, με σκοπό την παρακολούθηση σεμιναρίων πάνω στις «αρχές ραντάρ». Στο ταξίδι αυτό συμμετείχαμε οι ΙΚ ΙΙΙ Μιχελής Κωνσταντίνος και ΙΚ ΙΙΙ Σαμαράς Αγοραστός-Δημήτριος. Η αποστολή ξεκίνησε στις 11:00 της Δευτέρας και φτάσαμε στο αεροδρόμιο των Βρυξελών, όπου μας παρέλαβε ένας Επισμηναγός της πολεμικής αεροπορίας του Βελγίου. Εκείνος μας οδήγησε στη Σχολή των Ενόπλων Δυνάμεων, που βρίσκεται κοντά στο κέντρο των Βρυξελών και μετά από μια σύντομη ξενάγηση στους χώρους της Σχολής γευματίσαμε στα εστιατόρια της. Στις 16:00 ήταν προγραμματισμένο το πρώτο σεμινάριο, όπου συναντηθήκαμε με τον υπεύθυνο καθηγητή και κάναμε το πρώτο εισαγωγικό μάθημα πάνω στη θεωρία των ραντάρ. Έπειτα, ήμασταν ελεύθεροι να ξεναγηθούμε στις Βρυξέλες και να κάνουμε μια σύντομη γνωριμία με την πόλη. Την επόμενη μέρα στις 8 η ώρα το πρωί (όπως και τις υπόλοιπες μέρες που θα βρισκόμασταν στη Σχολή του Βελγίου) παρακολουθήσαμε τη συνέχεια του σεμιναρίου. Μετά το πέρας του πρωινού μαθήματος γευματίσαμε στα εστιατόρια της Σχολής και έπειτα επισκεφτήκαμε τα

εργαστήρια ηλεκτρονικών, όπου δουλέψαμε στην προσομοίωση της μετάδοσης σήματος με παλμογράφο. Το πρωινό πρόγραμμα της Τετάρτης ξεκίνησε με σεμινάρια πάνω στις διατάξεις σύγχρονων

τύπων ραντάρ (Synthetic Aperture Radar, Pulse Compression Radar). Το μεσημέρι ήταν προγραμματισμένη μια επίσκεψη στο κέντρο επισκευής ραντάρ της αεροπορίας του Βελγίου, όπου ήρθαμε σε επαφή με ένα πρωτοποριακό σύστημα παρακολούθησης και επισκευής ραντάρ, το οποίο είχε δημιουργηθεί από μια ολιγομελής ομάδα αξιωματικών και υπαξιωματικών με δική τους πρωτοβουλία και με τρομαχτική επιτυχία στην αποστολή της. Εκεί, αφού ενημερωθήκαμε πλήρως για τον τρόπο λειτουργίας του εργαστηρίου, κάναμε προσομοίωση εικονικής βλάβης σε ραντάρ του F-16 και πως αυτή

αναγνωρίζεται από το σύστημα του εργαστηρίου. Έπειτα, το απόγευμα μετά από προτροπή του καθηγητή μας, επισκεφτήκαμε την παραδοσιακή πόλη Brugges και επιστρέψαμε νωρίς στη Σχολή για να ξεκουραστούμε. Την Πέμπτη κάναμε το τελευταίο μέρος του σεμιναρίου, που αφορούσε τα δορυφορικά ραντάρ και τον εντοπισμό κινούμενων επίγειων στόχων. Το απόγευμα βρεθήκαμε στα εργαστήρια τηλεπικοινωνιών της Σχολής όπου χρησιμοποιώντας τις γνώσεις των προηγούμενων ημερών κάναμε προσομοίωση διάφορων μεθόδων εντοπισμού αντικειμένων με χρήση του προγράμματος Matlab. Τέλος, την Παρασκευή παρακολουθήσαμε σεμινάρια που διεξήχθησαν από διάφορους καθηγητές αφορούσαν ένα συνέδριο που θα διεξαγόταν την επόμενη εβδομάδα και αφορούσαν τρόπους διάδωσης πληροφοριών από δορυφορικά ραντάρ, χρήση των SAR και τρόπους λειτουργίας ηλεκτρικών μηχανών. Αφού τελείωσαν τα σεμινάρια είχαμε χρόνο να επισκεφτούμε διάφορα αξιοθέατα των Βρυξελών, όπως το Atomium και το Πολεμικό Μουσείο. Η επιστροφή μας ολοκληρώθηκε στις 00:30 του Σαββάτου. Το ταξίδι αυτό υπήρξε ιδιαιτέρως εποικοδομητικό, καθώς συντέλεσε τόσο στην ενημέρωσή μας για τις αρχές ραντάρ και τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα αυτό, όσο και για τον τρόπο εκπαίδευσης και τις υπάρχουσες συνθήκες στην αντίστοιχη Αεροπορική Σχολή. Σκόπιμη θα ήταν λοιπόν η επιδίωξη προγραμματισμού παρόμοιων εκπαιδευτικών προγραμμάτων, που θα συντελέσουν στην επιπλέον κατάρτιση των Ικάρων και την καλλιέργεια συνεργατικού πνεύματος με συναδέλφους άλλων χωρών.

ΙΚ ΙΙΙ ΜΙΧΕΛΗΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΚ ΙΙΙ ΣΑΜΑΡΑΣ ΑΓΟΡΑΣΤΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ

21

ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ Σ.Ι. ΣΤΙΣ ΕΟΡΤΑΣΤΙΚΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΤΗΣ 25ης ΜΑΡΤΙΟΥ Με την καθιερωμένη λαμπρότητα και επισημότητα γιορτάστηκε και φέτος η επέτειος της 25ης Μαρτίου. Οι εκδηλώσεις για την επέτειο της εξέγερσης των προγώνων μας κορυφώθηκαν με την μεγάλη στρατιωτική παρέλαση μπροστά απο την Α.Ε. τον Προεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας, τη Στρατιωτική και Πολιτική Ηγεσία της χώρας. Είχε προηγηθεί η απόδοση τιμών στον προαύλιο χώρο του Ι.Ν. Αγ. Διονυσίου Αεροπαγίτου από μία Διμοιρία Ικάρων, που μαζί με τη σημαία της Σχολής είχαν ενσωματωθεί στο μικτό λόχο των Στρατιωτικών Σχολών. Για ακόμη μια χρονιά, η Σχολή Ικάρων συμμετείχε με τρείς ουλαμούς των 72 Ικάρων, οι οποίοι κέρδισαν το χειροκρότημα των παρευρισκομένων με τον ελεύθερο και συγχρονισμένο βηματισμό τους και το άψογο παρουσιαστικό τους. Το πολύ καλό αυτό αποτέλεσμα, οφείλεται στις πολλές ώρες δοκιμαστικών που έγιναν πριν την παρέλαση. Μπορεί η κούραση να ήταν μεγάλη, όμως το αποτέλεσμα τους δικαίωσε. Η προετοιμασία ολοκληρώθηκε με τη Γενική Δοκιμαστική, η οποία πραγματοποιήθηκε κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες, στον τροχόδρομο του αεροδρομίου Δεκελείας, παρουσία των Διοικητών των Παραγωγικών Σχολών και των Αρχηγών των Γενικών Επιτελείων. Η ημέρα της Γενικής Δοκιμαστικής είναι ιδιαίτερη, καθώς στο χώρο του στρατοπέδου συγκεντρώνονται όλα τα τμήματα των ΕΔ και των Σωμάτων Ασφαλείας που θα παρελάσουν, παρουσιάζοντας ένα θέαμα μοναδικό. ΙΚ ΙΙ (Τ-Η) ΧΡΥΣΑΝΙΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ

ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ THΣ 25ης MAΡTIOY Με την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης τον Μάρτιο του 1821, σκόπιμο είναι να ανατρέξουμε στις συνθήκες που επικρατούσαν μέχρι εκείνη την εποχή στον ευρύτερο Οθωμανικό χώρο. Ο τρόπος σκέψεως και λειτουργίας της κοινωνικής δομής (18ος-19ος αιών) των χριστιανικών λαών, που είχαν περάσει υπό την Οθωμανική κυριαρχία διέποταν από την Ορθόδοξη Εκκλησία που ασκούσε και πολιτική εξουσία, η οποία λειτούργησε και προσαρμόστηκε υποτακτικά στους κατακτητές. Αυτό το πρότυπο της χριστιανικής μοναρχίας, καλλιεργήθηκε και στα σχολεία, τα οποία λειτουργούσαν με Ελληνική παιδεία χρησιμοποιώντας παράλληλα την παραινετική φιλολογία του Ισοκράτη και τις Ελληνιστικές (μοναρχικές) πραγματείες περί της αγαθής μοναρχίας ενσωματώνοντας τα κείμενα στο σημαντικότατο τότε εγχειρίδιο διδασκαλίας της Ελληνικής γλώσσας (βλέπε τετράτομη εγκυκλοπαίδεια φιλολογική του Αθηναίου Ι.Πατούσα 1741-1819). Ακολουθεί η επίδραση των ιδεών του πρώιμου Διαφωτισμού (περίοδος μεταρρυθμιστικής απολυταρχίας) που αποσκοπεί πάντα μέσα στη μοναρχική διοίκηση, την άσκηση -προς βελτίωση μέσω αλλαγών, των θεσμών της διοίκησης- της νομολογίας και της παιδείας, με αρκετούς εκφραστές από τους εκπροσώπους του Νεοελληνικού Διαφωτισμού, που οδηγούσε στην εκδοχή της «φωτισμένης απολυταρχίας», όπως ο Αναστάσιος Μιχαήλ(1710-Θεατρο πολιτών), ο Αντώνιος Κατήφορος, ο Νικ. Μαυροκορδάτος, ο Ευγένιος Βούλγαρης, ο Δημ. Καταρτζής κ.α. Με αυτόν τον τρόπο έχουμε την εισαγωγή εκκοσμικευμένων αξιών δυτικής αντιλήψεως, μέσα στο περίγραμμα της χριστιανικής μοναρχίας. Οι διανοούμενοι Βούλγαρης και Καταρτζής περνούν μέσα από τα κείμενα τους την εικόνα του χριστιανικού ηγεμόνα, που δεν ξεχνά το Αριστοτελικό ιδεώδες, της άσκησης δηλαδή της εξουσίας κατά νόμο, υπέρ των συμφερόντων των αρχομένων στο πλαίσιο της έκφρασης μιας δικαιότερης κοινωνίας –ισότητα των ανθρώπων-και της ανεξιθρησκείας (1768 υπό Βούλγαρη), οπότε έχουμε την έναρξη της πνευματικής ελευθερίας του νέου Ελληνισμού. Στη συνέχεια, έχουμε τις εμβληματικές μορφές του Διαφωτισμού στην Ελληνική παιδεία, των Νικηφόρων Θεοτόκη, Ιώσηπο Μοι-

22

σιόδακα (με βασικά έργα «Ηθική φιλοσοφία» το 1761, παράφραση του έργου του Ισοκράτη «Προς Νικοκλέα», το 1779) που καλλιεργούν την ιδέα της φωτισμένης απολυταρχίας. Ο Μοισιόδακας βλέποντας τα περιορισμένα λειτουργικά αποτελέσματα της απολυταρχίας του φαναριώτικου διοικητικού συστήματος, στρέφεται το 1780 στην «Απολογία» του, προβάλλοντας τα αβασίλευτα πολιτειακά πρότυπα της Ελβετίας και των Βατάβων (Κάτω Χώρες), εγκαινιάζοντας μία εναλλακτική πρόταση του πολιτειακού ριζοσπαστισμού, εκθειάζοντας το μη μοναρχικό πρότυπο των ελευθέρων θεσμών, ιδέες επηρεασμένες και από τη μεσολαβήσασα Γαλλική Επανάσταση (1789-1790). Αυτός είναι και ο δάσκαλος του μεγάλου Έλληνα οραματιστή Ρήγα Φεραίου-Βελεστινλή. Ο Φεραίος εισάγει τις νέες ιδέες, μέσω της βασικής αρχής της εθνικής απελευθέρωσης των λαών της Βαλκανικής από τους Οθωμανούς τυράννους. Ο Ρήγας, ως οραματιστής της Ελληνικής Δημοκρατίας με τα κλασσικά πρότυπα (του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της ελευθερίας), γεννήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας, υπήρξε μαθητής του Ιώσηπου Μοισιόδακα τον οποίο και μνημονεύει στην Χάρτα της Ελλάδος. Συγγράφει έργα που αποσκοπούν στην απελευθέρωση του πνεύματος από τα πολλαπλά δεσμά της άγνοιας και της πλάνης, στην καταγγελία του τυραννικού δεσποτισμού της Οθωμανικής εξουσίας και επιδιώκει την ένταξη μέσα από τα κείμενά του στο πνεύμα και την πολιτική σκέψη του Διαφωτισμού, αποσκοπώντας στην απελευθέρωση των λαών της Ελληνικής (Βαλκανικής) χερσονήσου, ως και των Μουσουλμάνων της Μικράς Ασίας. Δυστυχώς, οι ενέργειές του προδόθηκαν στην Αυστριακή αστυνομία της Τεργέστης όπου δραστηριοποιείτο, από τον Δημήτριο Οικονόμου και όλο το συγγραφικό υλικό με τα επαναστατικά φυλλάδια κατασχέθηκαν και ο Ρήγας συνελήφθη και μετήχθη στην Βιέννη, όπου ανακρίθηκε και ακολούθως άλλοι επτά συνεργάτες του ως Οθωμανοί υπήκοοι παραδόθηκαν στον πασά του Βελιγραδίου, ο οποίος τους εκτέλεσε με πνιγμό στον Δούναβη, στις 24 Ιουνίου 1798. Οι

συμμάρτυρες του Ρήγα ήταν οι Χιώτες Ευστράτιος Αργέντης, Αντώνιος Κορωνιός, ο Δημήτριος Νικολαΐδης από τα Ιωάννινα, ο Θεοχάρης Γεωργίου Τουρουντζάς από την Σιάτιστα, οι αδελφοί Ιωάννης και Παναγιώτης Εμμανουήλ από την Καστοριά και ο Ιωάννης Καρατζάς από τη Λευκωσία της Κύπρου, όλοι νέοι από 22 έως 32 ετών. Η κατηγορία ήτο ότι ο Ρήγας σχεδίαζε να μεταβεί στη Μάνη και να υποκινήσει εξέγερση των Ελλήνων κατά του Οθωμανικού ζυγού, με τη σύμπραξη των Σουλιωτών, ώστε να γενικευτεί η επανάσταση σε όλη την χερσόνησο του Αίμου και να εισάγει το γαλλικό δημοκρατικό πολίτευμα. Εκείνη την εποχή, στα σχέδια του Ναπολέοντα ήταν να εκστρατεύσει προς Ανατολάς. Το βασικό στοιχείο της κληρονομιάς του Ρήγα ήταν ότι πρέσβευε την ισότητα των εθνοτικών ομάδων και την πολυπολιτισμική ιδιότητα του πολίτη, που μαζί με τη νομολογία μέσω των Αρχών της κλασσικής ελληνικής δημοκρατίας (τύπου Συντάγματος) θα πρυτάνευαν στο πολίτευμα της νέας Ελληνικής Δημοκρατίας και στους λαούς που θα την αποτελούσαν. Αυτές τις ιδέες τις ακολουθεί ο Ανώνυμος Ελλην το 1806, που δημοσιεύει την Ελληνική Νομαρχία με τον τίτλο «Λόγος περί ελευθερίας», που αποσκοπεί στην υλοποίηση της αρχής των νόμων στο νέο δημοκρατικό πολίτευμα. Δηλαδή, την θέσπιση Συντάγματος πράγμα που βιώνουμε πολλή έντονα σήμερα με τις επαναστάσεις σε χώρες της Αφρικής και της Ασίας, οι οποίες φυσικά και δεν έχουν. Σ’ αυτό το σύγγραμμα καταδικάζεται η ηθική σήψη από τις άρχουσες κυριότητες, η οποία είχε υλοποιηθεί στα χρόνια της δουλείας και οδήγησε το λαό στην τύφλωση με την αμάθεια, τη δουλικότητα και τη δεισιδαιμονία, ώστε να στερεώνονται καλύτερα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα. Έτσι οι Έλληνες, στερούντο το φως της κλασσικής ελληνικής φιλοσοφίας, η οποία και διαμορφώνει την ποιότητα ζωής των ελεύθερων πολιτών, καταλήγοντας να υπακούν και να φοβούνται τους τυράννους τους, με την καθολική κυριαρχία των βαρβάρων, που είχαν εισβάλει μετά την πτώση της Κωνσταντινούπολης. Η κοινωνική αμάθεια

και η απουσία αρίστων συμπολιτών, οδηγούσε εις την συνέχιση της δουλείας και της τυραννίας. Καταλαβαίνει κανείς τη σημασία της έναρξης της Ελληνικής επαναστάσεως το 1821, και τον αντίκτυπο που είχε στην παγκόσμια κοινότητα, διότι δρομολογούσε τον αγώνα αποκατάστασης της ανεξαρτησίας και ελευθερίας του ανθρώπου, με αρχές που στηρίζονταν στα δημοκρατικά ιδεώδη του κλασσικού Ελληνισμού, τα οποία εν τω μεταξύ είχε ενστερνιστεί η προοδευτική Δύση μέσω του Γαλλικού Διαφωτισμού. Σημαντικός παράγοντας είναι και ο Αδαμάντιος Κοραής, εκδότης και γνώστης της αρχαίας ελληνικής γραμματείας και πολιτικός στοχαστής ο οποίος συνειδητοποιεί την ανάγκη συνδυασμού της ελευθερίας με τη δικαιοσύνη, με την επίτευξη της νέας ελεύθερης πολιτείας μετά την Επανάσταση (ο οποίος απεχθάνονταν βαθιά τόσο τον «Ιακωβινισμό» όσο και το «Βοναπαρτισμό»). Να μην ξεχνάμε ότι την περίοδο εκείνη, όλα τα πολιτεύματα ήταν μοναρχικά. Έτσι εξηγείται η μανία του Μέτερνιχ (εκπροσώπου του απολυταρχικού Ευρωπαϊκού-μοναρχικού κατεστημένου) να καταπολεμήσει την Ελληνική επανάσταση, αλλά και το μεγάλο ρεύμα φιλελληνισμού που αναπτύσσεται την εποχή εκείνη σε όλη την Ευρώπη, διότι η σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως ήτο εφάμιλλη και συνέχεια της πρωτογενούς Γαλλικής Επαναστάσεως, διότι αποσκοπούσε στην απελευθέρωση των Ελλήνων και την εισαγωγή νομολογίας (Σύνταγμα όπως λέμε σήμερα) στην νέα ελεύθερη πολιτεία που πρέσβευε. Μ’ αυτή την ανάλυση καταδείξαμε τη συμβολή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού στην υλοποίηση της Ελληνικής Επαναστάσεως, η οποία βέβαια υλοποιείται οργανωτικά χάρη στη Φιλική Εταιρεία και διεξάγεται από τον απλό λαό, του οποίου η δεινή κατάσταση είχε φτάσει σε τραγικά επίπεδα. Χάρις στον αγώνα όλων αυτών κατόρθωσε ο Ελληνισμός να ξανά στηθεί στις επάλξεις, για συνέχιση προσφοράς πανανθρώπινων αξιών στο παγκόσμιο πολιτισμό. ΚΑΘ. Γ.ΔΡΑΚΟΠΟΥΛΟΣ

23

ΤΕΛΕΤΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ-ΠΑΡΑΛΑΒΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΗ ΣΧΟΛΗΣ ΙΚΑΡΩΝ Η τελετή παράδοσης-παραλαβής της Διοίκησης της Σχολής Ικάρων πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 15 Μαρτίου, στο «Νότιο Μέρος», παρουσία του Αρχηγού ΓΕΑ Αντιπτεράρχου (Ι) κ. Βασιλείου Κλόκοζα και του Διοικητή Διοίκησης Αεροπορικής Εκπαίδευσης Υποπτεράρχου (Ι) κ. Αντωνίου Πιέρρου. Εκεί, εμφανώς συγκινημένος, ο παραδίδων Διοικητής Αντιπτέραρχος (Ι) Αδάμ Θωμαΐδης, απευθυνόμενος στον κύριο Αρχηγό, στους Ικάρους, και στους υπόλοιπους παρευρισκόμενους ανέγνωσε την τελευταία του Ημερήσια Διαταγή. Ακολούθησε η ανάγνωση της Ημερήσιας Διαταγής από τον παραλαμβάνοντα Διοικητή της Σχολής, Υποπτέραρχο (Ι) Γεώργιο Πέτκο, καθώς και του βιογραφικού του από τον υπασπιστή της Σχολής. Η τελετή έκλεισε με την καθιερωμένη αναμνηστική φωτογραφία στην είσοδο του Διοικητηρίου της Σχολής και την παρέλαση αγήματος Ικάρων στο «Νότιο Μέρος». Στη δεξίωση που παρατέθηκε στο εστιατόριο της Σχολής, τίμησαν με την παρουσία τους οι καλεσμένοι τον αποχωρούντα Διοικητή, εκφράζοντας την προσωπική τους εκτίμηση, την ικανοποίηση και τις ευχαριστίες για την άριστη συνεργασία που είχαν στον ένα χρόνο της Διοίκησης του. Επιπλέον, προσφέρθηκε ανθοδέσμη στη σύζυγο του πρώην Διοικητή, κυρία Βασιλική Θωμαίδη για την συμβολή της στην επιτυχημένη πορεία της μακροχρόνιας σταδιοδρομίας του συζύγου της. Στον αποχωρούντα Διοικητή μας, Αντιπτέραρχο (Ι) κ. Αδάμ Θωμαΐδη, οι συντελεστές του περιοδικού ευχόμαστε υγεία και κάθε επιτυχία στη νέα περίοδο της ζωής του. ΕΠΓΟΣ (Ι) ΙΩΑΝΝΗΣ ΠΑΥΛΙΔΗΣ

24

Ο ΜΥΘΟΣ toy ikaroy ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ (B’ ΜΕΡΟΣ)

Ασμχος (Ι) Παντελής Βατάκης 1

Ο ΜΥΘΟΣ ΩΣ ΠΗΓΗ ΕΜΠΝΕΥΣΗΣ Ο μύθος του Δαιδάλου και του Ικάρου επηρέασαν διαχρονικά τις Τέχνες και τα Γράμματα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στην παγκόσμια κοινότητα. Η απεικόνισή του από πολλούς καλλιτέχνες, κυρίως ζωγράφους, που τα έργα τους κοσμούν σήμερα πολλά μουσεία ανά τον κόσμο, επιβεβαιώνουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τη συμβολή των Ελλήνων –ως πρωτοπόρων- στην ανάπτυξη της Αεροπορικής Ιδέας (1 ). Ήδη από την αρχαιότητα υπάρχουν τέτοια έργα, χωρίς όμως να αναφέρεται ο δημιουργός τους. Η παράσταση του Ικάρου στην αγγειογραφία, αν και σπάνια, εμφανίζεται σε αρκετά πρώιμους χρόνους. Στο όστρακο μιας υδρίας του 6ου αιώνα π.Χ. φοράει εμβάδες (μπότες) και ετοιμάζεται να πετάξει, ενώ στο λαιμό ενός αμφορέα της ίδιας περιόδου ο φτερωτός Ίκαρος μεταφέρει δύο ράβδους, σύμβολα του Δία ή υποκατάστατα του κηρυκείου του Ερμή (2). Την ίδια περίπου περίοδο, σε σκύφος Rayet, εικονίζεται ο Θησέας, ο Μινώταυρος και η Αριάδνη, καθώς κι ένας ιπτάμενος άνθρωπος, που αντιπροσωπεύει κάποιους από τους δύο πρωταγωνιστές του μύθου. Επίσης, όπως αναφέραμε, ο Ίκαρος απεικονίζεται στην αττική λήκυθο του 470 π.Χ., ενώ πατέρς και γιος εμφανίζονται σε θραύσμα, που εκτίθεται στο Ashmolean Museum στην Οξφόρδη. Αντίστοιχα, ο Δαίδαλος εμφανίζεται στην εικογραφία, ήδη από τον 6ο π.Χ. αιώνα να ασχολείται με την πτήση, φτιάχνοντας τις πτέρυγες της απόδρασης ή να πετάει με τον Ίκαρο. Στους ετρουσκικούς σκαραβαίους του 5ου και 4ου αιώνα π.Χ. παρουσιάζεται ως τεχνίτης φτερωτός να επεξεργάζεται τεμάχια ξύλου, ενώ ο Δαίδαλος εμφανίζεται ως ναυπηγός σε Ρωμαϊκό εγχάρακτο υαλοπίνακα του 4ου π.Χ. αιώνα. Επίσης, την ίδια περίοδο, βλέπουμε σκηνή από το εργαστήριο του σ’ ένα κρατήρα, όπου φτιάχνει φτερά για τον Ίκαρο, ενώ ένα σπάνιο άγαλμα του Ικάρου προέρχεται από τη Σμύρνη (4ος π.Χ. αιώνας) και ένα ανάλογο του Δαιδάλου από το Αμμάν (3). Οι Ρωμαίοι συνήθιζαν να διακοσμούν το εσωτερικό πολλών κτηρίων με τοιχογραφίες. Η έκρηξη του ηφαιστείου του Βεζούβιου το 79 μ.Χ. κάλυψε με λάβα τα κτίρια της Πομποιΐας, μ’ αποτέλεσμα να διασωθούν μ’ αυτό τον τρόπο πολλά έργα τέχνη.

2

Στη διάρκεια του Μεσαίωνα, δεν έχουμε αναφορά στον Ίκαρο και τον Δαίδαλο, αφού για περίπου χίλια χρόνια (400-1400 μ. Χ.) οι Τέχνες και τα Γράμματα είναι αφιερωμένα κυρίως στη χριστιανική λατρεία. Αντίθετα, κάθε αναφορά σε πτήση του ανθρώπου θεωρούνταν ότι εμπεριείχε κάτι το διαβολικό, διότι ήταν κάτι που υπερέβαινε τις δυνατότητές του. Μόνο μάγοι – μάγισσες, δαίμονες και άγγελοι είχαν αυτή την ικανότητα. Γύρω στο 1400, που αρχίζει η περίοδος της Αναγέννησης, έχουμε και πάλι αναφορά στο μύθο μέσω έργων που δημιούργησαν μεγάλοι καλλιτέχνες, όπως ο Antrea Pisano, ο οποίος κατασκεύασε στη Φλωρεντία ένα πρόστυπο ανάγλυφο, -το οποίο προοριζόταν για το κωδωνοστάσιο του Τζιόττο- που εικόνιζε τον Δαίδαλο με πτέρωμα στο σώμα και μεγάλες φτερούγες και ο Peter Breughel, ο οποίος δημιούργησε τον πίνακα «Τοπίο της πτώσης του Ικάρου» (4 ). Δύο μεγάλα καλλιτεχνικά ρεύματα, το Μπαρόκ (17ος αιώνας) και ο Νεοκλασικισμός (18ος19ος αιώνας) εμπνεύστηκαν από το μύθο, καθώς επικρατούσαν νέες ιδέες, ωθώντας την τέχνη να δημιουργήσει σπουδαία έργα με θεματολογία γύρω από την πτήση. Έτσι, έχουμε την γέννηση μεγάλων προσωπικοτήτων της τέχνης, όπως ο Peter Paul Rubens -ο πιο διάσημος ζωγράφος του Μπαρόκ (5 ) ο Carlo Saraceni (6), ο γλύπτης Artus Quellinus (7) και ο ζωγράφος Van Dyck (8). Πολλά είναι και τα έργα που έχουμε κατά την περίοδο του Νεοκλασικισμού τον 18ο αιώνα, αφού ο μύθος του Ικάρου

συνεχίζει να εμπνέει τους καλλιτέχνες. Στην Αγγλία έχουμε την ανάδειξη ενός σπουδαίου ζωγράφου, του Frederic Leighton με τη δημιουργία του «Daedalus & Icarus». Ένα όμως από τα σπουδαιότερα δείγματα της εποχής αυτής, δημιουργήθηκε μέσα στο μεγαλύτερο μουσείο του κόσμου. Η τοιχογραφία «Icarus, Daedalus and Helios», διακοσμεί το μουσείο του Λούβρου από τον 18ο αιώνα, προσφέροντας μεγάλη αισθητική αξία στο χώρο. Λίγο αργότερα, ο Γάλλος Laurent Pecheux, θα δημιουργήσει το "Daedalus and Icarus", έργο το οποίο θα τον αναδείξει σε ολόκληρο σχεδόν τον κόσμο. Στις αρχές του 20ου αιώνα, ο άνθρωπος βρίσκεται ένα βήμα πριν πετύχει την πρώτη του πτήση με μηχανικό μέσο. Είναι ο αιώνας στον οποίο πρωτοεμφανίζεται το αεροπλάνο. Οι M.Russel, M Chaggal (9) , H. Matisse (10) και πολλοί άλλοι καλλιτέχνες της σύγχρονης εποχής, έχουν έργα αφιερωμένα στον Ίκαρο. Ο μεγαλύτερος ίσως καλλιτέχνης της μοντέρνας τέχνης, ο Pablo Picasso, ζωγράφισε το 1921 τον Ίκαρο στον ομώνυμό του πίνακα (11)(εξώφυλλο) . Με το ίδιο θέμα ασχολήθηκε και το 1962, όταν έκανε τη σκηνογραφία για το ομώνυμο μπαλλέτο του Λιφάρ (12). Παράλληλα, στην Αθήνα διοργανώθηκε έκθεση ζωγραφικής από τον Άγγλο ζωγράφο, γλύπτη και συγγραφέα Μάϊκλ Άυρτον, του οποίου το μεγαλύτερο μέρος του έργου του είναι εμπνευσμένο από τον εν λόγω μύθο (13). Δεκαπέντε χρό-

εικ. 1 Ο πίνακας του Peter Breughel “Τοπίο της πτώσης του Ικάρου”

νια αργότερα, ο Πάρις Πρέκας, καλλιτέχνης με ταλέντο και διεθνή αναγνώριση, παρουσίασε στην Αίθουσα Τέχνης Αθηνών 15 πίνακες και 15 γλυπτά, η θεματική των οποίων βασιζόταν στο: «ανθρωπομορφικό ή «φυσικό» όραμα με καταβολές από το μυθικό κόσμο (παραλλαγές του Ίκαρου), δηλωτικό μιας ψυχικής ανάτασης…» (14 ). Στην περίοδο του Μεσοπολέμου και κυρίως μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, αναπτύχθηκε η 7η τέχνη, η όπερα, το θέατρο, η ποπ και η ροκ μουσική, των οποίων η θεματολογία αφορούσε την προβολή των ηθικών αξιών, με σκοπό την αποτροπή ενεργειών και πράξεων ιδιοτέλειας και προσωπικής προβολής. Η ελληνική μυθολογία, με αναρίθμητα παραδείγματα, υπήρξε για άλλη μια φορά η πηγή άντλησης τέτοιων θεμάτων. Ο μύθος του Δαιδάλου και του Ικάρου ενέπνευσαν θεατρικά έργα σε Ελλάδα και το εξωτερικό (15), χορογραφίες-μπαλλέτα όπως αυτό παρουσίασε το μπαλλέτο του Μπολσόϊ -το ρόλο του Ικάρου ενσάρκωσε ο χορευτής Βλαντιμίρ Βασίλιεφ- κ.α. (16), έργα όπερας (17) και δοκίμια (18). Στο ποίημα της Carol Ann Duffy «Mrs. Icarus», αναφέρεται η γυναικεία άποψη του μύθου του Ικάρου (19), ενώ το ποίημα του Ώντεν «Musee des Beaux Arts» (1938) μετέφρασε ο Σεφέρης στις Αντιγραφές του, το 1965. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τους σύγχρονους Έλληνες ποιητές και λάτρεις της Αεροπορικής Ιδέας, που έχουν εκφράσει το μύθο μέσα από ποιητικές συλλογές και ποιήματα που βρίσκονται διάσπαρτα σε περιοδικά και έντυπα κυρίως αεροπορικού περιεχομένου, εμπνευσμένα από τους σύγχρονους εκφραστές της πτήσης. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν ο Ιωάννης Βηλαράς, ο Γεώργιος Δροσίνης, ο Κώστας Ζαφείρης, ο Σπύρος Ζερβός, ο Νίκος Σφυρόερας, ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο Κωστής Παλαμάς, ο Ιωάννης Πολέμης, ο Άγγελος Σικελιανός κ.α. (20). Επίσης, στην παιδική λογοτεχνία (21) και γενικότερα σε βιβλία όπου πέρα από την αναφορά στα μυθικά πρόσωπα ή σε φανταστικά όντα που βασίζονται στο μύθο, οι ήρωες του γίνονται αντικείμενα ιστορικής έρευνας και φιλοσοφικής προσέγγισης (22), ενώ τ’ όνομά τους χρησιμοποιήθηκε και ως τίτλος σε απομνημονεύματα (23). Ο μύθος του Ίκαρου και του Δαίδαλου, ήταν και είναι αντικείμενο φιλολογικής διαμάχης. Από τη μία ο Ίκαρος, υπερεκτιμώντας τις δυνάμεις του και αψη-

φώντας τις οδηγίες του πατέρα του θέλησε να φτάσει ως τον ήλιο, με αποτέλεσμα να λιώσουν τα φτερά του και να πέσει στη θάλασσα και από την άλλη, ο παράτολμος αγώνας του για την απόκτηση της ελευθερίας είναι παράδειγμα προς μίμηση. Γι’ αυτό, ακόμα και στις μέρες μας, ο μύθος χρησιμεύει από ορισμένους συγγραφείς τόσο ως παράδειγμα ύβρεως και κοινωνικής πτώσης, όσο και ως σημείο αναεικ. 2 Ο Peter Paul Rubens ο πιο διάσημος φοράς για κάθε προζωγράφος του Μπαρόκ κάνει αναφορά στον Ίκαρο με το σπάθεια αντιμετώπισης έργο του "Πτώση του Ίκαρου". και υπερνίκησης εσωτεανακαλύπτει τρόπους και να κατασκευάζει μηχανιρικών αδυναμιών και εξωτερικών κινδύνων. Έτσι, ο σμούς που θα του επιτρέψουν να υπερβεί τα εμνεαρός αεροπόρος, συχνά χαρακτηρίζεται ως αλλαζόπόδια που κάθε φορά αντιμετωπίζει. νας, ριψοκίνδυνος και απερίσκεπτος, ο οποίος εξαιτίας των προσωπικών του σφαλμάτων οδηγείται στην Στην πεζογραφία ο μύθος είναι πηγή έκπτώση. Αντίθετα, ο Δαίδαλος αναφέρεται ως ο σώφρασης αξιών. Στο έργο του Μενέλαου Λουντέμη φρων και συνετός άνθρωπος, που ενέπνευσε τους «Δαίδαλος», ο πολυμήχανος ήρωας ζει στην Αθήνα καλλιτέχνες κυρίως λόγω της ευφυϊας και της εφευτην περίοδο που βασιλεύει ο Αιγέας. Ο Δαίδαλος ρετικότητάς του και τους επιστήμονες, οι οποίοι τον κοσμεί την πόλη με μνημεία απαράμμιλου κάλλους, συνδέουν με τη δυνατότητα του ανθρώπου να όμως οι ομότεχνοί του τον φθονούν και καταστρώνουν σχέδια για να τον εξοντώσουν. Πράγματι, καταφέρνουν μέσω της συκοφάντησής του και του θανάτου/δολοφονία του ανηψιού του Τάλω να τον εξορίσουν. Ο Δαίδαλος καταφεύγει στην Κρήτη, όπου μεταξύ άλλων κατασκευάζει το Λαβύρινθο, που δυστυχώς γίνεται ο τάφος πολλών Αθηναίων εφήβων. Ο Δαίδαλος και ο γιος του βρίσκονται εγκλωβισμένοι… Δεν έχουν άλλη επιλογή από το να αποδράσουν. Ας δούμε πως παρουσιάζει τον ήρωα και το γιο του Ίκαρο ο Λουντέμης: «Τότε ξαφνικά ο Ίκαρος σηκώθηκε. Είχε μεγαλώσει απότομα.

- Πατέρα! φώναξε. Πες μου. Τι ήρθαμε να κάνουμε εμείς ανάμεσα σ’ αυτούς τους ανθρώπους; Αξίζει να χαρίζεις σ’ αυτά τα θηρία την τέχνη σου; εικ. 3 Η τοιχογραφία «Icarus, - Υπομονή, Ίκαρε.

Daedalus and Helios» διακοσμεί το μου- Θα κατέβω στο γιαλό να βρω ένα πλοισείο του Λούβρου από τον 18ο αιώνα,

3

άριο. Δε θέλω να μείνουμε εδώ ούτε μια μέρα. Πρέπει να φύγουμε… Τώρα… Ο πατέρας στην αρχή δε σάλεψε.Ύστερα αργά, σφούγγισε τα μάτια του, πήρε το παιδί του από τους ώμους και το κάθησε κοντά του.

- Ίκαρε, του λέει. Γιέ μου. Δε θα πάμε πουθενά. Αν μου το’ λεγες πριν λίγα χρόνια, ίσως να σ’ άκουα, και να φεύγαμε. Τότε ήμασταν νικητές, δοξασμένοι. Μπορούσαμε. Είχαμε και τη δύναμη, το δικαίωμα. Τώρα; Είμαστε ταπεινωμένοι, βρισμένοι, η πατρίδα μας χάθηκε. Το βλέπεις πόσο αίμα πληρώνει κάθε χρόνο.

- Να ένας λόγος παραπάνω. Τρέχει – είπες- το αίμα. Και ποια είναι εμάς η δουλειά μας; Να καθόμαστε να το βλέπουμε που τρέχει; - Και τι πρέπει να κάνουμε; Να τ’ αφήσουμε και να φύγουμε σαν δειλοί; - Κι αν μείνουμε; Κι αν δεν φύγουμε; Μπορούμε να τους σώσουμε; Όχι.

- Έχεις δίκιο. Να τους σώσουμε δεν μπορούμε. Μπορούμε όμως να συμπαρασταθούμε στο σπαραγμό τους. Να μοιραστούμε μαζί τους τα δάκρυα. Ο Ίκαρος του’ σφιξε το χέρι.

- Και είναι πολύ αυτό, πατέρα; τον ρώτησε.

- Όταν, παιδί μου, όλα γύρω σου είναι νύχια, ουρλιάσματα, φονικά και βαρβαρότητες… Ξέρεις τι είναι, Ίκαρε, δύο ζευγάρια συμπονετικά δακρυσμένα μάτια; Το σκέφτηκες ποτέ τι μεγάλο πράγμα είναι αυτό; Συμμαχίες… βρίσκεις όσες θέλεις. Συμμαχίες στον πόλεμο, συμμαχίες στο πάλεμα, στη νίκη. Σου δίνουν όλοι. Συμμαχία στο πέσιμό σου όμως… Συμμαχία στην ήττα σου, στο θάνατό σου, ποιος σου δίνει; Κανένας. Κι αυτοί, Ίκαρε, είναι η μόνη αληθινή συμμαχία. Αυτή είναι η πιο υψηλή, η πιο μεγάλη, η πιο ευγενική απ’ όλες τις συμμαχίες. Κατάλαβες, παιδί μου; Ο Ίκαρος έψαξε, βρήκε το δεξί χέρι του πατέρα του και το φίλησε.

- Ναι, πατέρα, είπε δακρυσμένος. Το κατάλαβα. Και σ’ ευχαριστώ.

- Και τώρα κοιμήσου, παιδί μου. Κοιμήσου και πίστευε. Αυτή είναι η μόνη παρηγοριά μας. Και… η μόνη Διαθήκη μου που μπορώ να σ’ αφήσω». Στην τραγωδία του Άγγελου Σικελιανού «Ο

κια, πλατιά θυσιά για τον τρανό ιερό σκοπό μας… Δαίδαλος στην Κρήτη», εκφράζεται η σύγκρουση όλα αυτά, λοιπόν, πατέρα, μέσα σε σύνορα διατάτου Πνεύματος με τη Βία, το δράμα της Ελευθερίας ζεις να τα κλείσω, που ξεκληρίζουν τον αβάσταχτο σε συσχέτιση με το άρτιο Πνεύμα, που αντιπροσωπαλμό μου; Μα εγώ, αν σηκώσω το κορμί μου στον πεύεται από τον Δαίδαλο. Ο τελευταίος μαζί με τον αιθέρα, κι όλη από πίσω μου τη γη να υψώσω θέλω γιο του Ίκαρο, τη βασίλισσα Πασιφάη, την Αριάδνη σε φανερό τρανό χορό στη μέση απ’ τ’ άστρα… Κι και τις Ιέρειες συνεργάζονται για ν’ απελευθερωθούν αν τώρα πάρω σιωπηλά το πέταμα μου, πριν να από τη δυναστεία του Μίνωα και να ελευθερώσουν σαλπίσει ο Ελχανός το νέο τον ήλιο, εγώ να βρίτο Θησέα και τους Αθηναίους Έφηβους…: σκομαι ψηλά να τον προσμένω!… «Ίκαρος: -Μα εμείς λοιπόν, πατέρα, τι καρΟι Ιέρειες της Μάνας-Θεάς: Δαίδαλε να’ τες τερούμε; Πες στις Ιέρειες να μας βγάλουν απ’ τον οι φτερούγες που ζητούσες, διπλό ζευγάρι για σε κρυψώνα –που τον ξέρουνε, τι μόνες το υφάδι και για το γιο σου, του θλιβερού μας χωρισμού ιερό ετοίμασαν- αμέσως τα φτερά μας!... σημάδι… Κι εμείς Σου νιώσαμε κατάβαθα τον πόνο Δαίδαλος: - Ίκαρε, ναι… Κι ας πάν οι Ιέρειες που Σε πατούσε της σκλαβιάς, μες στα όνειρα Σου, να τα φέρουν… (Κάποιες ΙΕΡΕΙΕΣ φεύγουνε να φέκαι τη σκλαβιά την προπαντούσες όπου να’ ταν, σε ρουν τις φτερούγες)… Όμως, μη βιάση δείχνεις, άντρα, γυναίκας ή παιδιού καρδιά κρυμμένη, σε Ίκαρε, περίσσια, σαν τα φτερά που καρτερείς να’ ζώου καρδιά, σε λουλουδιού την ξέθωρη όψη, κι ναι δικά μας… Αλέτρι λόγιασε μονάχα πως θα σύαπό γυναίκα, άντρα, παιδί, λουλούδι ή ζώο, με όλο ρεις, μεγάλο λόγο για να σπείρουμε στον αέρα… Κι της Τέχνης Σου το μόχτο μελετούσες νύχτα και αν εσύ πετάξεις, αύριο κι άλλος να πετάξει μπορεί μέρα τα δεσμά τους πως θα σπάσεις, σε Λευτεριάς ψηλά, τον ουρανό ψηλά για να σου πάρει… τώρα να ξανασάνουν όλα αγέρα… Τι της Ζωής το μέγα κι εμείς χρωστάμε αυτό το πέταμα μας να το σηΔέντρο τ’ αγαπούσες όσο κ’ εμείς, κι όλο το πότιζες κώσουμε στον κόσμο αποπάνω, το Λόγο σπέρνοννα κάμει μια παντοδύναμην ίσκια στα πλάσματα τας γαλήνιο το μεγάλο, κι όπου κουφοί, κι όπου είναι ακόμα πεθαμένοι, ν΄ακούσουνε όλοι τον αγέρα να γιομίζει κραυγή ζωής σα χρυσοσάλπιγγας, κι ως ο ίδιος του Αιγαίου ο άνεμος βογκά τα νικητήρια μιας πλέριας άνοιξης όπου όλοι καρτερούνε… Τι η λευτεριά πιο δυσκολάφταστ’ ειν΄απ’ όλα, και πρέπει, πριν να τη λογιάσεις για δική σου, ν’ αγωνιστείς να την κερδίσεις για τους άλλους… Ίκαρος: - Με λειψό πέταμα λοιπόν ζητάς, πατέρα, να βυθιστώ μέσα στο διάστημα; Των μύριων φτερών που μάζεψα τη δύναμη, δύο χρόνια της Κρήτης όλης τις κορφές ανηφορώντας, να κυνηγήσω εικ. 4 Ο Γάλλος Laurent Pecheux, θα δημιουργήσει το πιο τους αιτούς και τα γεράγνωστό από τα έργα του "Daedalus and Icarus"

4

όλα… Γι’ αυτό κ’ εμείς Σου κουβαλούμε τα φτερά Σου με μιαν ευκή: Γλυκό πολύ να στείλει αγέρι η Μάνα-Θεά στο πρωτοβάδιστο ταξίδι, κι ωσάν τα πούπουλα απαλά να Σας κρατήσει ψηλά, ως ν’ αράξετε γαλήνιοι στο σκοπό Σας… Στο μεταξύ…. ο Ίκαρος σιωπηλά έχει πάρει από τη βάση του Βωμού τις δύο φτερούγες, τις φορεί στους ώμους του, κι αγάλι-αγάλι ανηφορώντας … φτάνει … σκύβει απαλά το στήθος του όλο προς τα μπρος κ’ εξαφανίζεται βουβά στο διάστημα γοργός… ο Δαίδαλος γυρίζει πίσωθέ του και δε βλέπει ολότελα τον Ίκαρο. Φωνάζει τότε: - Μα που ‘ν’ ο Ίκαρος;… Που ‘ν’ ο Ίκαρος;… Αχ! έφυγε …. έφυγε… Δεν κράτησεν… εβιάστη!... Ιέρειες, σύντομα… Βοηθάτε με, βοηθάτε να βάλω τούτα τα φτερά να τον προκάμω… Αχ! να ‘τος… να’ τος… Με πλατιά φτερά ανεβαίνει πάνω απ’ την άπλα του πελάου σα να χορεύει!... Να παίζει τάχα;… Να κλονίζεται;… Ψηλώνει… Θαρρώ κι ακούω μες στον αγέρα ένα τραγούδι… Πετάει, πετάει, κ’ ένα παιάνα τραγουδάει… Κ’ εγώ Ιέρειες, σας αφήνω γειά και μπαίνω, μπαίνω στην τρίτη μου Νυχτιά, την πιο μεγάλη… Καρτέρει με, Ίκαρε! Καρτέρει με και φτάνω! Ειμ’ ο πατέρας σου!... Ειμ’ ο Δαίδαλος!... Καρτέρει!...». Ο μύθος επίσης βλέπουμε να εκφράζεται μέσα από τα τραγούδια, όπως το «Flight of Icarus» του συγκροτήματος των Iron Maiden, που κυκλοφόρησε στις 16 Μαϊου του 1983, στο δίσκο «Piece of Mind». Στο ρεφρέν του αναφέρονται οι στίχοι, που σε ελεύθερη μετάφραση παραπέμπουν στο μυθικό ήρωα: Fly on your way like an eagle (Πέτα στον προορισμό σου σαν αετός) Fly as high as the sun (Πέτα ψηλά μέχρι τον ήλιο) On your wings like an eagle (Με τα φτερά σου σαν αετός) Fly and touch the sun (Πέτα και άγγιξε τον ήλιο). Ο Δαίδαλος αναφέρεται στο τραγούδι "Mercury" των Clutch. «Δαίδαλε, το παιδί σου πέφτει και ο λαβύρινθος σε καλεί» («Daedalus your child is falling/and the labyrinth is calling»). Ο Joni Mitchell στον δίσκο του Hejira του 1976 περιγράφει την πτήση της Amelia Earhart «όπως ο Ίκαρος πετούσε με πανέμορφα φτερά», στο τραγούδι Ame-

lia. Οι U2 αναφέρουν τον Ίκαρο στο τραγούδι τους «Even Better Than the Real Thing» στο στίχο: «Είμαστε ελεύθεροι να πετάξουμε στον κατακκόκινο ουρανό, ο ήλιος δε θα λιώσει τα φτερά μας απόψε». Το τραγούδι των Queen «No One But You», αναφέρεται στον μύθο του Ικάρου και ειδικότερα στο στίχο «αυτοί πετάνε πολύ κοντά στον ήλιο». Επίσης σε στίχους και μουσική του Δ. Μποσκαΐνου, με πρώτη εκτέλεση από τις «Δυτικές Συνοικίες», που αναφέρεται στον Ίκαρο και τη πτήση: Και να πετάμε ψηλά Σαν τον Ίκαρο, σαν τα πουλιά Στ' ουρανού τη γαλάζια αγκαλιά, ψηλά Και να πετάμε μαζί Στ' ουρανού το τρελό μαγαζί Ως την άλλη ζωή, μαζί τραγούδι.

εικ. 5 Ηenri Matisse “ICARUS”.

Αναφορά στον Ίκαρο και το μύθο βρίσκουμε σε πολλά τραγούδια και συγκροτήματα παγκοσμίως (24 ). Επίσης, το συγκρότημα «Ίκαρος», είναι μια εναλλακτική ροκ μπάντα, που το 2002 υιοθέτησε την ονομασία του από το μυθικό Έλληνα ήρωα. Αλλά η επίδραση του μύθου είναι εμφανής σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, όπως στην ταινία του James Bond Die Another Day, όπου το υπερόπλο του Gustav Graves ονομάζεται δορυφορικός Ίκαρος (είναι ένας τεράστιος δορυφόρος ικανός να συλλέξει την ηλιακή ενέργεια και να την στείλει σε οποιοδήποτε μέρος του κόσμου επιθύμούσε). Ακόμη και σε σειρά κινουμένων σχεδίων πέρα από την προσπάθεια αποτύπωσης του μύθουβλέπουμε ανάλογη επίδραση (25), καθώς επίσης

και σε τηλεοπτικές σειρές με έμμεσες αλλά και άμμεσες αναφορές (26). Κυρίως το όνομα του Δαιδάλου, το χρησιμοποίησαν διάφοροι επιστημονικοί κύκλοι, όπως η επιστημονική εφημερίδα «Δαίδαλος» και το επίσημο περιοδικό της Αμερικάνικης Ακαδημίας Τεχνών και Επιστήμης που εκδίδεται από το MIT Press. «Ίκαρος» επίσης, είναι ένας αξιόλογος ελληνικός εκδοτικός οίκος με εκδόσεις νεοελλήνων συγγραφέων, όπως και μία εβδομαδιαία πολιτική και κοινωνιολογική εφημερίδα, που εκδιδόταν στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου (27). Ίκαρος ονομάζεται ένα περιοδικό που εκδιδόταν προς το τέλος της δεκαετίας του ’50 στην Ελλάδα, καθώς και το παρόν περιοδικό της ΣΙ (28). Τ’ όνομα έχει επίσης δοθεί σ’ ένα χωριό του νομού Ηλείας (29), καθώς και στον αστεροειδή με αριθμό ανακάλυψης 1566, που ανήκει στην οικογένεια του Απόλλωνα (30). Ο μύθος αποτέλεσε επίσης, το εφαλτήριο μελέτης και για τις επανδρωμένες διαστημικές πτήσεις, πριν και μετά την κατάκτηση της Σελήνης από τον άνθρωπο. Χαρακτηριστικά σε άρθρο που δημοσιεύθηκε 2 μέρες πριν την προσελήνωση των πρώτων ανθρώπων στη Φεγγάρι, εξαίρεται η τόλμη όπως του Ικάρου, γιατί οδηγεί στην πρόοδο της ανθρωπότητας: « Ο θαυμάσιος μύθος για τον Ίκαρο αποτελούσε πάντοτε την αντιπαράθεση σ’ όλους εκείνους, που θεωρούσαν σαν όριο των επιθυμιών τους το στέρεο έδαφος κάτω από τα πόδια…» (31). Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι η ιαπωνική διαστημική υπηρεσία JAXA, με το πρώτο μη επανδρωμένο διαστημόπλοιο «Ikaros», καινοτομεί στην εξερεύνηση του ηλιακού μας συστήματος. Το διαστημικό όχημα σχεδιάστηκε για να δοκιμάσει μια πρωτοποριακή μέθοδο κίνησης. Προωθείται αποκλειστικά από ένα «ηλιακό ιστίο» - ένα πολύ λεπτό ύφασμα διαστάσεων 14x14 μέτρων- πάνω στο οποίο προσκρούουν τα ηλιακά φωτόνια και καθώς αυτά ανακλώνται του προσδίδουν επιτάχυνση, εξοικονομώντας καύσιμα. Ο διαστημικός «Ικαρος» βρίσκεται ήδη έξω από την ατμόσφαιρα της Γης και μαζί με τον δορυφόρο Planet-C, σκοπεύει να μελετήσει την ατμόσφαιρα του πλανήτη Αφροδίτη (32). Δεν πρέπει να παραβλέψουμε το γεγονός ότι τ’ όνομα των πρωταγωνιστών του μύθου έχουν δοθεί σε δρόμους και μνημεία σ’ όλη τη χώρα, τόσο σε πόλεις και χωριά, όσο και σε αεροπορικές βάσεις της Ελλάδας και του εξωτερικού. Αθλητικά σωματεία, σύλλογοι, οργανώσεις, εταιρείες, ξενοδοχεία,

5

κάμπινγκ, πλοία και άλλοι θεσμοί, έχουν υιοθετήσει το όνομα του Ικάρου και του Δαιδάλου (33). Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η πρώτη ομόρρυθμη εταιρεία αερομεταφορών με την επωνυμία «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΙΚΑΡΟΣ», που ιδρύθηκε στις 5 Ιουλίου 1930, με σκοπό την εκτέλεση δρομολογίων σε κάποια από τα τότε υποτυπώδη αεροδρόμια της χώρας. Δυστυχώς, με τα πενιχρά υλικά και τεχνικά μέσα που διέθετε και την απροθυμία προσέλευσης του επιβατικού κοινού, η εταιρεία μέσα σε λίγους μήνες χρεωκόπησε. Επίσης, το 1947, το ελληνικό κράτος επέτρεψε την ίδρυση τριών νέων ανταγωνιστριών αεροπορικών εταιρειών της ΕΛΛ.Α.Σ, της Α.Μ.Ε και της ΔΑΙΔΑΛΟΣ. Η τελευταία άρχισε τις πτήσεις στις 24/01/1949 με ένα JU-52 από Αθήνα προς Αλεξανδρούπολη μεταφέροντας φορτία. Η εταιρεία σταμάτησε τη λειτουργία της το 1950, καθώς της αφαιρέθηκε η άδεια πτητικής εκμετάλλευσης από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, επειδή είχε ένα μόνο αεροσκάφος, το οποίο ήταν σε κακή κατάσταση. Το όνομα του Ικάρου έχει δοθεί επίσης, σε ένα ιδιωτικό αεροδρόμιο στην Κωπαΐδα –το αεροδρόμιο «Ίκαρος»- που χρησιμοποιείται από αεραθλητικούς συλλόγους και σωματεία. Το αεροδρόμιο ανήκει στην εταιρεία «Αir Safety Aviation SΑ». Σύμφωνα με τον ιδιοκτήτη του Απόστολο Μοσχώνη, δέχεται αρκετές εκατοντάδες αφίξεις από Ελλάδα και εξωτερικό ετησίως (34).« Πρόκειται για μια αυτοχρηματοδοτούμενη προσπάθεια, που κόστισε 2,3 εκατομμύρια ευρώ. Τον Απρίλιο του 2003 βγήκε η άδεια λειτουργίας και τον Ιούνιο του ίδιου έτους έγιναν τα εγκαίνιά του. Η εξεύρεση της κατάλληλης τοποθεσίας ήταν μια αρκετά δύσκολη υπόθεση. Επιλέχτηκε ο συγκεκριμένος τόπος στην Κωπαϊδα, αφού δεν συνέτρεχαν ανασταλτικοί παράγοντες για την κατασκευή αεροδρομίου, όπως οικισμοί και πυλώνες. Επειτα από 7-8 μήνες εδαφολογικών μελετών επιβεβαιώθηκε η καταλληλότητα της περιοχής. Πρόκειται για μια έκταση 125 στρεμμάτων με διάδρομο απογείωσης - προσγείωσης 1.000 μέτρων», ανέφερε στη εφημερίδα « Έθνοs » ο Απόστολος Μοσχώνης. Επίσης, το 1968, ο μύθος ενέπνευσε και τη μόδα, μ’ αποτέλεσμα να γίνει επίδειξη ρούχων στο αθηναϊκό κοινό, κυρίως φορεμάτων, ρούχων για την πλαζ αλλά και μαγιώ, από την πρωτοποριακή

6

ελληνική γραμμή μόδας «Ίκαρος». Η παρουσίαση συνδυάστηκε με χορόδραμα βασισμένο στο μύθο (35). Φυσικά και δεν πρέπει να λησμονούμε την Ικαρία και το Ικάριον Πέλαγος (Πόντος) που φέρουν από την ομηρική εποχή το όνομα του πρώτου πεσόντα αεροπόρου. Όμως και η ιατρική/ψυχολογία, δανείστηκε στοιχεία του μύθου. Έτσι, ο Δρ. Χένρυ Μάρρεϋ αποκάλεσε την ψυχωτική κατάσταση όπου ό άνθρωπος προσπαθεί με ένα μόνο άλμα να φθάσει στην κορυφή, να τα παίξει όλα για

εικ. 6 Van Dyke "Daedalus & Icarus"

όλα μια φορά και μετά ας τα χάσει όλα, ως «Ικάρειο Σύμπλεγμα». Ο όρος αυτός χρησιμοποιήθηκε από το ψυχολόγο του Οχάϊο, Δρ. Τόμας Μπίλμπερν για να χαρακτηρίσει τη συμπεριφορά των αντάρτικων τρομοκρατικών ομάδων ( 36 ). Αργότερα το 1984, στο πλαίσιο της εκδήλωσης «Ηράκλεια ‘84», που ήταν αφιερωμένη στο συνθέτη Γιάννη Μαρκοπουλο, στο έργο του «Για τον Ίκαρο», ο Ίκαρος αποτέλεσε το σύμβολο όλων των παιδιών που χάθηκαν αναίτια ( 37 ). Το όνομα Ίκαρος όπως αναφέραμε, αντιπροσώπευε σε μια μερίδα φιλολόγων την επιπολαιότητα και την κακοτυχία. Το Μάιο του 1912, -έξι μήνες πριν αρχίσει ο Α΄ Βαλκανικός Πόλεμος- δόθηκε η ευκαιρία στην Ελλάδα να κάνει μια δοκιμή των πρώτων 4 πολεμικών αεροσκαφών τύπου «Henry Farman», που μόλις είχαν αγοραστεί, σε ρόλο «Αναγνώρισης» και «Συνεργασίας» με το Στρατό. Για το σκοπό αυτό κάλεσαν από τη Γαλλία

τον Υπολοχαγό Καμπέρο -που είχε ήδη τελειώσει την εκπαίδευση του- με σκοπό να εκτελέσει την πρώτη πτήση συνεργασίας Αεροπορίας - Στρατού στην Ελλάδα. Μετά το τέλος των πολεμικών ασκήσεων ακολούθησε η ονομασία των τεσσάρων αεροπλάνων με ανάδοχο τον Πρωθυπουργό Ελ. Βενιζέλο. Πριν ακόμα εκφωνήσει τα ονόματα που είχε επιλέξει, είχαν ακουστεί εκατοντάδες κραυγές από το πλήθος που παρακολουθούσε την επίδειξη, με διάφορα ονόματα, ανάμεσα στα οποία ξεχώριζαν τα ονόματα: «Ελλάς», «Ίκαρος» και «Δαίδαλος». Το πρώτο όνομα ο Πρωθυπουργός το απέκλεισε για να μη συνδεθεί η τύχη της Ελλάδας, με ένα μηχάνημα που εύκολα μπορούσε να καταστραφεί. Το δεύτερο αποκλείστηκε λόγω της ατυχούς ιστορίας του. Και όπως γράφει η εφημερίδα «ΑΚΡΟΠΟΛΙΣ»: «Δαίδαλος, φώναξε τελικά ο Βενιζέλος. Να μας ζήσει!!, αναφωνεί το πλήθος. Και ο Πρωθυπουργός συνεχίζει: Εις το πρώτον στρατιωτικόν αεροπλάνον κύριοι, δίδω το όνομα Δαίδαλος. Το δεύτερον ονομάζω «Αετόν», τα δε δύο άλλα, τα οποία ευρίσκονται εις τον Πειραιά, τα βαπτίζω, «Γύψ» και «Ιεράξ». Η Ελλάς κύριοι θα παρακολουθεί πάντοτε την πρόοδον των Εθνών, εις ην από αιώνων συνεισέφερεν, έχω δε την ελπίδα, ότι διά του αεροπλάνου θα ανυψωθεί και η Εθνική ιδέα...». Δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός, ότι ούτε η Ηγεσία της Αεροπορίας επιθυμούσε να υιοθετήσει αυτό το όνομα για τους σπουδαστές της, όπως έχει γραφτεί σε άρθρο του περιοδικού μας (38). Σε εφημερίδα της εποχής διαβάζουμε: «Ο κ. υφυπουργός της Αεροπορίας ανεκοίνωσεν ότι τα περί ονομασίας της σχολής αεροπόρων ως «Σχολής Ικάρων» είνε καθαρώς φαντασιώδη». Ομοίως, στο ίδιο φύλλο διαβάζουμε: «Δεν νομίζομεν ότι θα ήρμαζε δια την νεοιδρυθησομένην σχολήν αεροπορίας ο λίαν φιλόδοξος αλλά και προκλητικός τίτλος της «σχολής των Ικάρων». Η απλή προσωνυμία της «σχολής αεροπόρων» είνε αρκετή δια να περικλείση και το περιεχόμενον του σκοπού του ιδρύματος και τας φιλοδοξίας των μαθητών της. Όπως η σχολή των ευελπίδων δεν επωνομάσθη «σχολή ηρώων» και η σχολή των δοκίμων «σχολή θαλασσομάχων», αξιόλογα είναι δυνατόν να δοθή και εις την σχολή της αεροπορίας ένας μετριόφρων τίτλος. Άλλωστε οι τίτλοι ουδέν σημαίνουν και αι σχολαί δεν κρίνονται εξ αυτών, αλλά εκ των έργων των» (39). Αποκαλυπτική είναι η σχετική μαρτυρία του Υπτχου (Ι) ε.α. Ηλία Καρ-

ταλαμάκη, ο οποίος αναφέρει χαρακτηριστικά: «Το όνομα Ίκαρος συγκινεί όχι μόνο τις Ελληνικές καρδιές, γιατί είναι παγκόσμια αναγνωρισμένο σαν το σύμβολο της πτήσης προς την ελευθερία. Δυστυχώς όμως, είναι συνυφασμένο, όπως γράφεται σε προηγούμενα με την «ανυπακουή», την παράβαση και την πτώση σε «θανατηφόρο δυστύχημα». Και απ’όσα είναι γνωστά, φέρεται σαν το πρώτο περιστατικό με τόσα παραδείγματα «απαράδεκτα προς μίμησι…» (40). Όμως, εξίσου ισχυρή είναι η αίσθηση ότι αντιπροσωπεύει ένα ισχυρό σύμβολο αγωνιστή, σύμβολο τόλμης και υπερνίκησης του φόβου, που δεν φείδεται ακόμη και του υπέρτατου αγαθού, της Ζωής του… Γι’ αυτό άλλωστε, το νεαρό της ηλικίας χαρακτηρίζει τους άσσους και των δύο παγκόσμιων πολέμων… Σε άρθρο ελληνικής εφημερίδας διαβάζουμε: «Κι όμως ο μύθος του Ικάρου συγκινεί. Όπως το «Μολών Λαβέ» συγκινεί, όχι σαν λόγος, μ’ όλη τη δωρική κατασκευή του, αλλά σαν ένα νόμισμα ηθικό που έχει γι’ αντίκρυσμα, για κάλυμμα της φραστικής αξίας του μια πράξη. Την πράξη που καθορίζεται από το υψηλό ανθρώπινο θάρρος και που μπορεί ν’ αντιταχτεί ως εκεί που αψηφιέται ο θάνατος…» (41). Το 1968, στο Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπλάνων (ΚΕΑ), κατασκευάστηκε με σχέδια και την τεχνική επίβλεψη του Αλέξανδρου Αυδή, επ’ ευκαιρία των εορταστικών εκδηλώσεων της «Πολεμικής Αρετής των Ελλήνων», ομοίωμα του πρώτου ελληνικού αεροπλάνου τύπου Henry Farman -το «Δαίδαλος»- το οποίο εκτίθεται μέχρι σήμερα στο Πολεμικό Μουσείο Αθηνών. Επίσης, στη Σχολή Ικάρων, το Ακαδημαϊκό Έτος 1992-93, αποφασίστηκε η κατασκευή ενός ελληνικού εκπαιδευτικού αεροσκάφους με βασικό συντονιστή του προγράμματος τον τότε Επγό (ΤΑΜ) Γεώργιο Καρακιόζογλου. Το «Πρόγραμμα Δαίδαλος», όπως ονομάστηκε το εγχείρημα των μαθητών της Σχολής και των εκπαιδευτών τους, φιλοδοξούσε να αποτελέσει το εφαλτήριο παραγωγής αεροσκαφών στην Ελλάδα, όπως συνέβαινε πριν το Β΄ Π. Π. στο Κρατικό Εργοστάσιο Αεροπλάνων (ΚΕΑ). Δυστυχώς, ο καταστροφικός σεισμός που έπληξε την Αθήνα το Σεπτέμβριο του 1999, κατέστρεψε σημαντικό μέρος του μηχανολογικού εξοπλισμού και των συγκροτημάτων του αεροσκάφους. Στη δεκαετία που ακολούθησε, η έλλειψη χρηματοδότησης και η ανυ-

εικ. 7 «Τα φτερά του _αίδαλου» είναι ένα έργο της όπερας γραμμένο από τον Maurizo Squillante.

παρξία χώρων στέγασης του, είχαν ως συνέπεια την αδυναμία συνέχισης του προγράμματος. Τμήματα της ατράκτου και των πτερύγων σώζονται στα νέα Εργαστήρια της Σχολής (42). Ο μύθος επηρέασε κυρίως τις δυτικές κοινωνίες -αφού θεωρούν τους εαυτούς τους ως συνεχιστές του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού- και ιδίως τις στρατιωτικές αεροπορικές ακαδημίες. Στην Αεροπορική Ακαδημία των Η.Π.Α. και της Γαλλίας στο πλαίσιο του μαθήματος της «Αεροπορικής Ιστορίας» γίνεται αναφορά στο μύθο. Σε πολλές Αεροπορικές Ακαδημίες υπάρχουν αγάλματα ή πίνακες του Ικάρου και του Δαίδαλου, όπως και σε μνημεία Πεσόντων, σε σήματα και σε εμβλήματα. Στην Αεροπορική Ακαδημία των Η.Π.Α. εξέχουσα θέση κατέχει το μεγαλοπρεπές άγαλμα του Ικάρου, το οποίο βρίσκεται τόσο στην είσοδο της Ακαδημίας, όσο και στην είσοδο του Πολεμικού Μουσείου. Επίσης, το επίσημο περιοδικό των δόκιμων αεροπόρων ονομάζεται «Ίκαρος» («Icarus the cadet creative writing magazine»), ενώ το έμβλημα της Αεροπορικής Ακαδημίας της Μεγάλης Βρετανίας φέρει στο κέντρο του μία ανθρώπινη μορφή με φτερούγες στα χέρια. Είναι άλλη μία αναφορά στο μύθο του Ίκαρου και του Δαίδαλου, όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη ιστοσελίδα της Σχολής. Το ενδιαφέρον είναι ότι η πρώτη Σχολή της RAF στη Μεγάλη Βρετανία ιδρύθηκε στην Αεροπορική Βάση «Δαίδαλος». Έτσι, μέχρι και σήμερα, στο καταστατικό της Σχολής η μορφή στο κέντρο του εμβλήματος ονομάζεται «Δαίδαλος», έχοντας τα

χαρακτηριστικά νέου άντρα -δηλαδή του Ικάρουενώ το μνημείο των Πεσόντων Μαθητών της RAF έχει στη κορυφή του την πτώση του Ικάρου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα της αίγλης του μύθου, είναι ότι οι απόστρατοι αεροπόροι και των τεσσάρων Κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων των Η.Π.Α. (Αεροπορία, Στρατός Ξηράς, Ναυτικό, Πεζοναύτες), έχουν ιδρύσει ένα σύλλογο που ονομάζεται «Αδελφότητα των Δαιδάλων» (43) και φέρουν τιμητικά τον τίτλο του Δαίδαλου με τον οποίο και προσφωνούνται, όπως ακριβώς συμβαίνει στην Ελλάδα με τους Ικάρους, πράγμα για το οποίο αισθάνονται ιδιαίτερη περηφάνεια. Με το παγκόσμιο δίκτυο των «δαιδαλικών» πτήσεων και του ιδιαίτερα μεγάλης αξίας προγράμματος βραβείων, υποστηρίζονται οι στρατιωτικές και οι αεροδιαστημικές δραστηριότητες, ενθαρρύνοντας τον πατριωτισμό, την ακεραιότητα, και τον καλό χαρακτήρα της νεολαία του αμερικάνικου έθνους, ενώ παράλληλα επιβραβεύουν τους πιλότους, όσους συμβάλλουν στην ασφάλεια πτήσεων και όσους εκτέλουν με τελειότητα τα στρατιωτικά τους καθηκόντα, καθορίζοντας έτσι μια μορφή «Κώδικα Τιμής», που εκφράζεται με την «Υπόσχεση του Δαιδάλου»: «Παρουσία του πανίσχυρου Θεού και αυτών των μαρτύρων, υπόσχομαι ότι θα τηρήσω για πάντα τις αρχές της αδελφότητας των Δαιδάλων: Πρώτον, θα βάζω το έθνος επάνω από τον εαυτό μου. Δεύτερον, θα είμαι αντάξιος της εμπιστοσύνης κάθε Δαιδάλου. Κάνω αυτήν την υπόσχεση χωρίς καμία υπεκφυγή ή διανοητική

7

επιφύλαξη και ζητώ από τον πανίσχυρο Θεό να με βοηθήσει να μείνω πιστός στο πνεύμα αυτής της υπόσχεσης. Γι’ αυτό βοηθησέ με Θεέ, να κρατηθώ ακλόνητος». Το 1959, θεσμοθέτησαν το «Ίδρυμα Δαίδαλος» για να υποστηρίξει τους στόχους της αδελφότητας. Το ίδρυμα δημοσιεύει το «Daedalus Flyer», το επίσημο περιοδικό της αδελφότητας. Εξίσου τιμητικό για την Ελλάδα είναι το γεγονός ότι στον εορτασμό των 100 χρόνων της πτήσης, στη χώρα όπου εφευρέθηκε το αεροπλάνο, αφιερώθηκε τόσος χρόνος στο μύθο του Ικάρου και του Δαιδάλου, όσος και στην πρώτη πτήση των αδερφών Wilbur και Orville Wright. Αναφορές στο μύθο, βεβαίως γινόταν παγκοσμίως από τα πρώτα χρόνια της διάδοσης της πτήσης, όπως στην παγκόσμια έκθεση της Ν. Υόρκης, όπου ο Ίκαρος κατείχε δεσπόζουσα θέση, όπως φαίνεται σε άρθρο της εφημερίδας «Ελ. Βήμα», στις 10 Ιουλίου του 1939: «Στην πιο πολυτελή αίθουσα του γαλλικού περιπτέρου… ένα σύγρονο γκομπελέν του Λυρσά, με την μοντέρνα τεχνοτροπία του μας μεταφέρει χιλιάδες χρόνια πίσω στο μυθικό κόσμο του Δαιδάλου και του γυιού του Ικάρου. Οι «Ιλλυζιόν του Ικάρου» -έτσι ονομάζεται το θαυμάσιο αυτό

γκομπελέν- έπαυσαν να είναι σήμερα χίμαιρες. Ο άνθρωπος νίκησε τον ήλιο, αφού ο τελευταίος είναι ανίκανος να κάψη τα φτερά του. Ο μύθος έγινε πραγματικότης. Και σε άλλο περίπτερο, στο βραζιλιανό,… διαβάζοντας για τη συμβολή δύο Βραζιλιανών αεροπόρων, στο υπερμοντέρνο αυτό περίπτερο με τη φωτεινότατη ατμόσφαιρα, βλέπουμε ξαναζωντανεμένο το μύθο του Ικάρου, που οι Βραζιλιάνοι δεν παραλείπουν να αναφέρουν ότι ο ήρωας του, ο πρόδρομος της αεροπορίας, ήταν Έλλην»…

Παράλληλα, το όνομα του Δαιδάλου και του Ικάρου έχει υιοθετηθεί από εταιρίες στον χώρο της αεροπορικής βιομηχανίας, με σκοπό να τονίσουν την τεχνολογική τους ανωτερότητα. Μία από αυτές είναι η Daedalus Aviation Group, ένας πολυεθνικός οργανισμός, ενεργός στην αεροπορική βιομηχανία. Η Ολλανδική εταιρεία «Δαίδαλος» ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 1993, ως administration office της αμερικανικής επιχείρησης Elsinore Aerospace Services Inc. (EAS). Πολλές κατασκευάστριες εταιρίες θέλησαν να τιμήσουν τους μυθολογικούς ήρωες, δίνοντας το όνομα τους σε αρκετά μοντέλα αεροσκαφών τους. Η πρώην Γιουγκοσλαβία έχει μια μακρά πετυχημένη ιστορία στην κατασκευή αεροσκαφών. Πριν τον Β΄ΠΠ και την εισβολή των γερμανικών στρατευμάτων, λειτουργούσαν τουλάχιστον 4 εταιρείες κατασκευής αεροσκαφών (44) και αρκετά εργοστάσια κατασκευής κινητήρων και εξαρτημάτων αεροσκαφών, ενώ μετά την εικ. 8 Το Ikarus 451M ήταν το πρώτο τζετ αεροσκάφος λήξη του κάποιες συνέχιγιουγκοσλαβικής κατασκευής. Σχεδιαστής του ήταν ο Dragoljub σαν την λειτουργία τους, Beslin. Ήταν πειραματικό δικινητήριο αεροσκάφος ολομεταλλιαλλά ιδρύθηκαν και άλλες κής κατασκευής. Είχε δύο κινητήρες τουρμποτζέτ Turbomeca καινούριες. Σε περίοπτη Palace 056A. Κατασκευάστηκε μόνο ένα πρωτότυπο και χρησιθέση ανάμεσά τους, βριμοποιήθηκε για δοκιμαστικές πτήσεις μέχρι το 1959. Η πρώτη σκόταν η εταιρεία IKARUS του πτήση έγινε στις 25 Οκτωβρίου του 1952 από τον σμηναγό AD (45). Τα πρώτα αεροTugomir Prebeg εγκαινιάζοντας έτσι την εποχή των τζετ στην σκάφη της εταιρείας ήταν γιουγκοσλάβικη αεροπορική βιομηχανία. Σήμερα αυτό το ιδιαίτο διπλάνο Potez 25 καθώς τερης ιστορικής αξίας για την χώρα του αεροπλάνο βρίσκεται και τα μαχητικά Avion BHστο Μουσείο Αεροπορίας της Γιουγκοσλαβίας στο Βελιγράδι 33E, τα οποία ήταν αεροστην Σερβία.

8

σκάφη άλλων εταιρειών και τα κατασκεύαζε μετά από ειδική άδεια. Μετά από αυτά, άρχισε να σχεδιάζει και να κατασκευάζει το πρώτο εξ’ ολοκλήρου δικό της αεροπλάνο. Αυτό δεν ήταν άλλο από το μονοπλάνο μαχητικό ΙΚ-L1. Είχε κινητήρα Hispano-Suiza ισχύς 860 ίππων. Το πρωτότυπο πέταξε για πρώτη φορά στις 22 Απριλίου του 1935. Δυστυχώς όμως, συντρίβει μετά από μερικές πτήσεις και έτσι κατασκευάστηκε ένα δεύτερο αεροσκάφος που ονομάστηκε ΙΚ-02 (46). Με το τέλος του πολέμου, οι εταιρείες ZMAJ και ROGOZARSKI συγχωνεύτηκαν με την IKARUS σε μία πλήρως κρατικοποιημένη εταιρεία κατασκευής αεροσκαφών, η οποία διατήρησε το όνομα IKARUS. Η νέα εταιρεία κατασκεύασε πολλά νέα αεροπλάνα όπως το μαχητικό Ikarus S-49, τα εκπαιδευτικά Type 213 και Type 522, το μεταφορικό Type 214 και το τζετ Type 452. Το εργοστάσιο της εταιρείας κατασκεύασε 475 αεροσκάφη διαφόρων τύπων μέχρι το 1962, όποτε σταμάτησε και τη λειτουργία του (47). Από τις αρχές του micro-light flying, η COMCO IKARUS GmbH (εταιρεία κατασκευής ελαφρών/υπερελαφρών αεροσκαφών πολιτικής αεροπορίας) που άρχισε τη λειτουργία του το 1976, υπήρξε ο μεγαλύτερος κατασκευαστής ελαφριών αεροσκαφών και ανεμοπλάνων στη Γερμανία (48) . Ένα χρόνο αργότερα, η εταιρεία είχε γίνει ένας από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ανεμοπλάνων. Από το 1977 ως το 1979, όλα τα ρεκόρ ανεμοπλάνων στην Γερμανία έγιναν από ανεμοπλάνα της IKARUS (49). Το 1982, το SHERPA, το πρώτο αεροσκάφος της IKARUS ήταν έτοιμο για μαζική παραγωγή. Συγχρόνως, το IKARUS FRS, το σύστημα διάσωσης πτήσης -το πρώτο rocketpowered σύστημα στον κόσμο, που έχει αντιγραφεί από τους Αμερικανούς, τους Τσέχους και τους Ρώσους - ήταν επίσης έτοιμο για χρήση. Το σύστημα διάσωσης IKARUS προσφέρει ασφάλεια ακόμα και μετά από εγκατάλειψη σε πολύ χαμηλά ύψη. Η συνεχώς αυξανόμενη απαίτηση για γρηγορότερα και πιο ευέλικτα αεροσκάφη οδήγησε γρήγορα στην ανάπτυξη του FOX, το οποίο είναι ο προκάτοχος του πολύ δημοφιλούς IKARUS C22, το οποίο είναι ακόμα διαθέσιμο στη μια από τρεις εκδόσεις. Το νέο IKARUS C 42, ένα καινοτόμο, σύγχρονο, διθέσιο ελαφρύ αεροσκάφος, καθορίζει τα νέα πρότυπα και είναι αντάξιος διάδοχος του IKARUS C 22, που έχει

παραχθεί επιτυχώς για 10 έτη. Τέλος, ο μύθος της πτήσης του Δαιδάλου και του Ικάρου ενέπνευσε σύγχρονους Έλληνες και ξένους που ασχολήθηκαν με την πτήση ως αποτέλεσμα της μυϊκής τους δύναμης. Ήδη από το 1932, είχε ξεκινήσει προσπάθεια κατασκευής ποδοκίνητου αεροσκάφους στο Εργοστάσιο Αεροπλάνων Νέου Φαλήρου, από τον Έλληνα αεροπόρο και εφευρέτη κ. Χατζόγλου. Όπως ισχυριζόταν, θα μπορούσε να επιτύχει ικανοποιητική ταχύτητα ώστε να πετάξει. Μάλιστα, αντικειμενικός σκοπός του εγχειρήματος ήταν ο διάπλους της Μάγχης μ’ αυτό το αεροσκάφος, προς επίτευξη ειδικού ρεκόρ (50). Στις 29 Αυγούστου 1935, στις 06:10, στο σεροδρόμιο του Ρέμπρστοκ της Γερμανίας, ένας νεαρός Γερμανός, ο Κάρολος Ντυντμπάιλ κατόρθωσε να πετάξει σε ύψος 1 μέτρου από το έδαφος για 20 δευτερόλεπτα, διανύοντας 235 μέτρα, με μια ποδοκίνητη πτητική μηχανή, που κατασκεύασαν οι Γερμανοί μηχανικοί Βίλλιγκερ και Χάσλερ (51). « Η έλικά του έμπαινε σε κίνηση με τη δύναμη των ποδιών του αεροπόρου. Οι στροφές της έφθαναν τις 500 – 600 το λεπτό… Το συνολικό βάρος του αεροποδηλάτου ήταν 50 κιλά, το πλάτος των πτερύγων του 13,5 μέτρα και το μήκος του 5,5 μέτρα… Για να πραγματοποιήσει τον άθλο του ο Ντυντμπάιλ χρειάστηκε να ασκηθή για πολλές εβδομάδες. « Η δύναμη των ποδιών » εδήλωσε στους δημοσιογράφους μετά το κατόρθωμά του, « δεν είναι φυσικό χάρισμα. Για να αποκτηθεί χρειάζεται επίπονη, μακρόχρονη άσκηση». Τελικά, κατάφεραν να πετύχουν με το αεροσκάφο τους «Mufli» πτήσεις διάρκειας 20 δευτερολέπτων, απόστασης 712 μέτρων και ύψους 4 μέτρων. Αντίστοιχα, οι Ιταλοί Μπόσι και Μπονόμι, το 1936, κατάφεραν να πετάξουν με το διέλικο αεροπλάνο τους «Pedalliante» απόσταση 900 μέτρων και διάρκειας 71 δευτερολέπτων, ενώ έκαναν και 2 στροφές των 90 μοιρών (52). Τη δεκαετία του 1970, ο Αλέξανδρος Αυδής σχεδίασε και κατασκεύασε την πρώτη ελληνική πτητική μηχανή μυϊκής δύναμης, το «Ελληνικό Πνεύμα». Ο Αυδής γαλουχήθηκε από τον Δ. Καμπέρο στη πτήση, καθώς υπήρξε ο εκπαιδευτής του στην Ανεμολέσχη Π. Φαλήρου. Ήδη, το 1959, είχε κατασκευάσει τον τύπο ΑΥΔΗ ΑΧ3 βάρους 37 κιλών. Το «Ελληνικό Πνεύμα» για να κατασκευασθεί έπρεπε να ξεπεραστούν αρκετές αντιξοότητες,

όπως η παντελής έλλειψη αεροπορικών υλικών, η συχνή απόρριψη κατασκευασθέντων εξαρτημάτων και συγκροτημάτων και η αναμόρφωση του συνεργείου του Αλ. Αυδή. Επίσης, η κακή ποιότητα των

εικ. 9 Έμβλημα της Αγγλικής Αεροπορικής Ακαδημίας φέρει στο κέντρο του μία ανθρώπινη μορφή με φτερούγες στα χέρια. Είναι μία αναφορά στο μύθο του Ίκαρου και του Δαίδαλου όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη ιστοσελίδα της Σχολής.

εικ. 10 Το σήμα της Αεροπορικής Βάσης «Δαίδαλος» φέρει στο κέντρο του τη μορφή του Δαιδάλου.

υλικών οδήγησαν στην ανακατασκευή της ατράκτου. Η επίμονη προσπάθεια τους και το καινοτόμο πνεύμα του εμπνευστή του αεροσκάφους, τον οδήγησαν στην κατασκευή ενός πρωτότυπου μηχανισμού κίνησης της έλικας, ισχυρότερου και ελαφρύτερου, μόλις 1,5 κιλού, που μαζί με τα πεντάλ δεν ξεπέρασε τα 3 κιλά. Την εποχή εκείνη, οι μηχανισμοί ξεπερνούσαν τα 10 κιλά (συνήθως ζύγιζαν 15 – 20 κιλά) (53). Τον Ιούνιο του 1979, ο μηχανικός Πωλ Μακ Κρέηντι σχεδίασε το «Άλμπατρος»,

ένα αεροσκάφος περίπου 25 κιλών, με το οποίο επιχείρησε και διέπλευσε τη Μάγχη, μια απόσταση τριάντα πέντε χιλιομέτρων. Το 1985, μια ομάδα μηχανικών από το MIT, έθεσε έναν προκλητικό στόχο. Να πετάξουν από την Κρήτη στο νησί Σαντορίνη, σε απόσταση 72,4 μίλια (116,8 χιλιόμετρα) βόρεια της Κρήτης. Κατασκεύασαν ένα αεροπλάνο, όχι από κερί και πούπουλα όπως στο μύθο, αλλά από σύνθετα υλικά, ίνες άνθρακα και πλαστικά. Και δημιουργήθηκε μια ιπτάμενη μηχανή. Το εκπέτασμά του ξεπερνούσε αυτό του Boeing 727 (άνοιγμα φτερών τριάντα τρία μέτρα και άτρακτο περίπου έντεκα μετρα), αλλά ζύγιζε μόνο 70 λίβρες. Το ονόμασαν «Δαίδαλος 88». Στις 23 Απριλίου του 1988, ο Έλληνας ποδηλάτης Κανέλλος Κανελλόπουλος σε συνεργασία με το Πολυτεχνείο της Μασσαχουσέτης (Μ.Ι.Τ.), εκτέλεσε την πτήση με το ποδοκίνητο ανεμόπτερο (54), διανύοντας την απόσταση ΚρήτηςΣαντορίνης μέσα σε 3 ώρες και 54 λεπτά και 59 δευτερόλεπτα, με μέση ωριαία ταχύτητα 29 χλμ την ώρα, πετυχαίνοντας να αναπαραστήσει την πτήση του Δαιδάλου και του Ικάρου. Γι’ αυτό το λόγο άλλωστε, επιλέχθηκε η Κρήτη ως χώρος αφετηρίας-απογειώσης του. Η επιτυχία της κατέδειξε ότι ήταν δυνατόν να πραγματοποιηθεί μια πτήση μεγάλης απόστασης μόνο με τη μυϊκή δύναμη (χωρίς τη βοήθεια κινητήρα εσωτερικής καύσης). Αυτό σήμαινε θεωρητικά ότι μια πτήση παρόμοια μ’ αυτήν του Κανελλόπουλου θα μπορούσε πράγματι να είχε εκτελεστεί από τον Δαίδαλο και τον Ίκαρο. Το γεγονός έκανε αίσθηση παγκοσμίως και η πτήση καλύφθηκε ζωντανά από μεγάλα Μ.Μ.Ε. της υφηλίου (55). Τον Ιούλιο του 1987, με πρόταση του Γραφείου Δημοσίων Σχέσεων του ΓΕΑ/Α2/3 (56), ξεκίνησε η «σύνδεση» της νήσου Ικαρίας με τη Σχολή Ικάρων, λόγω της κοινής ονομασίας και της σχέσης τους με τη μυθική πτήση του Δαιδάλου και του Ικάρου. Αυτή αρχικά, προέβλεπε την επίσκεψη και εκπαίδευση των Ικάρων στην Ικαρία σε ασκήσεις διαβίωσης και επιβίωσης (57). Αργότερα, αποφασίστηκε η δημιουργία αεροπορικών εγκαταστάσεων, σε έκταση που θα παραχωρούσε ο Δήμος Αγίου Κηρύκου της Ικαρίας. Πράγματι, το Δημοτικό Συμβούλιο αποδέχτηκε τη «σύνδεση» Σχολής Ικάρων και Ικαρίας και για το σκοπό αυτό παραχώρησε κατάλληλο χώρο στην περιοχή Πατέλα έξω από τον

9

εικ. 11 Λήψη από την πτήση του ποδοκίνητου αιωρόπτερου «Δαίδαλος», τον Αύγουστο του 1988. Πίσω από το «Δαίδαλο» ακολουθεί ένα σκάφος του Λιμενικού .

Άγιο Κήρυκο στην Πολεμική Αεροπορία/Σχολή Ικάρων (58) για να πραγματοποιηθούν οι όποιες εγκαταστάσεις, που σκοπό θα είχαν τις εκδηλώσεις Ειρήνης, Πολιτισμού και Συνεργασίας, ανάμεσα σε χώρες για την προώθηση της Αεροπορικής Ιδέας. Απώτερος στόχος ήταν να καταστεί η νήσος Ικαρία, με τη συμβολή της Σχολής Ικάρων και της Ελληνικής Πολιτείας, παγκόσμιο κέντρο αεραθλητισμού, τόπος συνάντησης όλων των αεροπόρων του κόσμου, ανεξαρτήτου θρησκείας, γλώσσας και χρώματος. Στις 2 Απριλίου 1988, σε τελετή που πραγματοποιήθηκε στον Άγιο Κήρυκο, στη σκιά του γιγαντιαίου μνημείου του Ικάρου (59), η Ικαρία ανακηρύχθηκε «Διεθνές Κέντρο Ικάρων» και συνδέθηκε με τη Σχολή Ικάρων (60). Το 1988, η Γενική Συνέλευση της Παγκόσμιας Αεροναυτικής Ομοσπονδίας FAI (Federation Aeronautique Internationale), αποφάσισε την καθιέρωση Παγκόσμιων Αεραθλητικών Αγώνων, επιπέδου αναλόγου των Ολυμπιακών Αγώνων, στους οποίους θα συμμετείχαν 76 χώρες από όλο τον κόσμο. Η Εθνική Αερολέσχη Ελλάδος, πρότεινε οι αγώνες αυτοί να ονομασθούν «Ικαριάδα» προς τιμήν του Ικάρου, πρόταση που έγινε δεκτή (61). Παράλληλα, διεκδίκησε να πραγματοποιηθούν οι πρώτοι αεραθλητικοί αγώνες στην Ελλάδα (62) και πρότεινε η έναρξη των αγώνων να ξεκινά πάντα με την αφή της Φλόγας από την Ικαρία και να μεταφέρεται στη χώρα που θα πραγματοποιούσε τους αγώνες, σε αντι-

10

στοιχία με την αφή της Ολυμπιακής Φλόγας (63). Τελικά, η πρώτη Ικαριάδα που θα γινόταν στη Γαλλία ματαιώθηκε λόγω μη έγκαιρης προετοιμασίας της κι έτσι η Ελλάδα είχε την ευκαιρία να διοργανώσει την πρώτη Ικαριάδα το Σεπτέμβριο του 1995. Η Ελληνική Πολιτεία θεσμοθέτησε τους αγώνες στην Ελλάδα με τη μορφή Ν.Π.Δ.Δ. και με την επωνυμία «Ικαριάδα ‘95». Έτσι, ξεκίνησε η όλη προετοιμασία με ιδιαίτερο ζήλο (64), όμως η Ελληνική Πολιτεία την τελευταία στιγμή αποσύρθηκε για οικονομικής λόγους και η Τουρκία ανέλαβε και πραγματοποίησε με μεγάλη επιτυχία τους πρώτους αγώνες, το 1997 στην Αττάλεια, αλλάζοντας την ονομασία τους από «Ικαριάδα» σε «World Air Games». Το αεροσκάφος της Αερολέσχης Αθηνών με το όνομα «Ίκαρος» και με πλήρωμα τον Ταξίαρχο (Ι) ε.α. Χρήστο Γκολέμη και συγκυβερνήτη τον Γ. Μπενέκο, έλαβαν μέρος στη διοργάνωση (με προσωπικά τους έξοδα) και κέρδισαν το κύπελλο του πιο μαχητικού πληρώματος των αγώνων, διανύοντας δέκα χιλιάδες μίλια σε 80 περίπου ώρες και προσγειούμενοι σε 21 αεροδρόμια της Ευρώπης και της Ασίας (65). Παρότι η χώρα μας δεν πραγματοποίησε τους πρώτους αγώνες, αργότερα, με την παρέμβαση του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, κ. Κωστή Στεφανόπουλου, η αφή της Ικαρίου Φλόγας εξακολούθησε να πραγματοποιείται στο νησί και να μεταφέρεται στη χώρα διεξαγωγής των Αεραθλητικών Αγώνων. Παράλληλα δημιούργησε, με το

Νόμο 3082/2002 (άρθρο 14), την προσωρινή διοικούσα επιτροπή της Διεθνούς Ικαρίου Αεραθλητικής Ακαδημίας, επιδιώκοντας την υλοποίηση του «Ονείρου»! Δυστυχώς όμως, ο θεσμός μάλλον έσβησε!... Στο πλαίσιο της μείωσης των δαπανών του Δημοσίου Τομέα, στο προσχέδιο νόμου με τίτλο «Κατάργηση και συγχώνευση υπηρεσιών, οργανισμών και φορέων του Δημόσιου Τομέα», αναφέρεται μεταξύ άλλων: Η ορθολογική αναδιάρθρωση του δημοσίου τομέα με σκοπό τον περιορισμό του εύρους του, προκειμένου να διοικείται αποτελεσματικότερα και αποδοτικότερα, επιχειρείται η κατάργηση ή συγχώνευση ή η λύση και εκκαθάριση συγκεκριμένων υπηρεσιών και φορέων, σύμφωνα με απόφαση της σχετικής διυπουργικής γνωμοδοτικής επιτροπής. Κατά το νομοσχέδιο, στο πλαίσιο του Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων καταργούνται η Διεθνής Ικάριος Αεραθλητική Ακαδημία (66)…

ΥΠΟΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ (1) Η αναφορές στην επίδραση του μύθου στις Τέχνες και τα Γράμματα, προέρχεται από τη Διπλωματική Εργασία των ΙΚ ΙV (Ι) Φέκα Άγγελου, Σουβλερού Στέφανου και Παλαμιδά Αναστάσιου, το ανέκδοτο έργο «Πτήση στο Όνειρο» του Λέκτορα Αεροπορικής Ιστορίας, Κ. Λαγού, του Ασμχου (Ι) Π.Κρίκη και του Ασμχου (Ι) Παντ. Βατάκη, καθώς και από περαιτέρω προσωπική έρευνα του τελευταίου.

(2) Ειρ. Μπουδράκου, Δαίδαλος: Ο πρώτος μηχανικός, Εκδόσεις Αίολος, Αθήνα 2000.

(3) Ειρ. Μπουδράκου, Δαίδαλος: Ο πρώτος μηχανικός, Εκδόσεις Αίολος, Αθήνα 2000.

(4) Ο Peter Breughel ήταν ένας Ολλανδός ζωγράφος, του οποίου τα έργα έχουν ως αντικείμενο τη Γέννηση του Χριστού, τη Σταύρωση και την πτώση του Ικάρου (1555-1558). Ο μεγάλος Άγγλος ποιητής William Carlos Williams βλέποντας τον πίνακα του Brueghel, εμπνεύστηκε και έγραψε το παρακάτω ποίημα περιγράφοντας τον πίνακα: «Σύμφωνα με τον Brueghel όταν ο Ίκαρος έπεσε ήταν Άνοιξη. Ένας γεωργός όργωνε το χωράφι του και ήταν το αποκορύφωμα του πανηγυριού της φύσης δίπλα στην ακρογιαλιά, που το μόνο πράγμα που την απασχολούσε ήταν που ίδρωνε στον ήλιο

που έλιωσε το κερί των φτερών, πάνω από τη θάλασσα, ένας παφλασμός απαρατήρητος… Αυτός ήταν ο πνιγμός του Ικάρου».

(5) Έργο του είναι η «Πτώση του Ικάρου»,1636-1638.

(6) Έργο του είναι η «Πτώση του Ικάρου», 1608 .

(7) Ένα από τα πιο γνωστά του έργα του, που δημιούργησε το 1648 τιτλοφορείται «Ίκαρος» και σήμερα βρίσκεται σε μουσείο του Άμστερνταμ. Το έργο αυτό εδραίωσε το όνομά του Quellinus ως έναν από τους μεγαλύτερους γλύπτες της εποχής του.

(8) Ο σπουδαίος Ολλανδός ζωγράφος, από την πολύ μικρή του ηλικία, μας παρέδωσε το έργο του «Daedalus & Icarus» το 1630, το οποίο στιγμάτησε το ρεύμα του μπαρόκ, αφού υπήρξε από τα πιο γνωστά έργα του 17ου αιώνα.

(9) Έργο του είναι η «Πτώση του Ικάρου», 1974-77 .

(10) Έργο του είναι ο «Ίκαρος», 1943 .

(11) Είναι ένας από τους ελάχιστους πίνακες, στους οποίους δεν έχουμε απεικόνιση του Δαιδάλου.

(12) Ο Ίκαρος αποτέλεσε το θέμα μπαλλέτου το 1935 στο Παρίσι, που το παρουσίασε ο Σέρζ Λιφάρ και το ίδιο μπαλλέτο το 1962, το ξαναπαρουσίασε με σκηνικά του Πικάσο από την Όπερα του Παρισιού, με ερμηνευτή τον Αττίλιο Λαμπίς.

(13) Εφημερίδα « Το Βήμα», 5 Ιουνίου 1962, από το άρθρο «Ένας Άγγλος ζωγράφος που εμπνέεται από τον μύθο του Δαιδάλου και Ικάρου».

(14) Εφημερίδα « Το Βήμα», 28 Ιανουαρίου 1977.

(15) Ηθοποιός και θεατρικός συγγραφέας, ο SAM Shepard με τον τίτλο «Icarus's Mother», αναφέρεται σε ένα αεροπορικό ατύχημα. «Ονειροπολήσεις & εφιάλτες», μια θεατρική παράσταση στο Maryland βασισμένη στο μύθο του Ικάρου, τα φτερά του, και ένα ενεργό ηφαίστειο. Ο Kel Millionie σχεδίασε το ρόλο του Ικάρου, με ensomble χυτό από τους Pete Pegulise, Mandy Tenly, John Flannery, and Eric Robinson. Επίσης, το θεατρικό έργο του Αλ. Πάρνη με τίτλο «Τα φτερά του Ικάρου», ανέβηκε στο Εθνικό Θέατρο, εφημερίδα « Το Βήμα», 4 Μαίου 1965, από τη στήλη «Θεατρικές Πρώτες».

(16) Το Νοέμβριο του 1970, στο θέατρο

«Μπολσόϊ» ανέβηκε το ομώνυμο έργο μπαλλέτου, σε μουσική Σ. Σλονίμσκι, με χορογραφία του Γ. Γκριγκόροβιτς. Το 1979, η παράσταση με πρωταγωνιστή και χορογράφο τον Βασίλιεφ συνοδευόμενο από την Αικατερίνα Μαξίμοβα ανέβηκε στο Ηρώδειο με ενδιάμεσο σταθμό το Παρίσι. Εφημερίδα « Το Βήμα», 13 Οκτωβρίου 1970 και 16 Αυγούστου 1979.

(17) «Τα φτερά του Δαιδάλου», είναι ένα έργο όπερας γραμμένο από τον Maurizo Squillante, ο οποίος παρουσιάζει μια σειρά γεγονότων που ξεκινούν από την απόδραση των μυθικών ηρώων από το λαβύρινθο. Στο έργο παίζουν πέντε τραγουδιστές, ένας ηθοποιός και τέσσερις χορευτές.

(18) Το δοκίμιο του Georges Bataille «Rotten Sun», αναφέρεται στον μύθο του Ικάρου.

(19) Το ποίημα όπως φαίνεται παρακάτω: «Δεν είμαι η πρώτη, ούτε η τελευταία Που στέκεται σε ένα λόφο, Παρακολουθώντας τον άντρα που παντρεύτηκε Να αποδεικνύει στον κόσμο Ότι είναι τελείως, απόλυτα, παντελώς παράξενος». Ο Ποιητής Jack Gilbert έγραψε ένα ποίημα για το τέλος ενός γάμου, χρησιμοποιώντας την ιστορία του Ικάρου ως μεταφορά, για το θρίαμβο της σχέσης προτού πεθάνει. Το ποίημα καλείται «Failing and Flying».

(20) Αρκετά από αυτά βρίσκονται συγκεντρωμένα στο έργο του Ομότιμου Καθηγητή της Σχολής Ικάρων κ. Μιχάλη Κατσάνη, στο έργο του «Κείμενα Αεροπορικής Λογοτεχνίας», Πειραιάς, 1991. Επίσης, «Τα παιδικά χρόνια του Ικάρου», Ζακ Λακαριέρ, μτφρ Κατερίνα- Αγγελάκη Ρουκ, εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα 1997, καθώς και «Γαλάζιοι Ταξιδευτές» του Δημήτρη Λούκα, Αθήνα 1980.

(21) Έχουν γραφτεί πολλά εικονογραφημένα παιδικά βιβλία, από αρκετούς εκδοτικούς οίκους στην Ελλάδα που αναφέρονται στο μύθο.

(22) Τα βιβλία της Σara Douglass αναφέρονται σε μια φυλή με φτερά, γνωστή ως Icarii (πληθυντικός για τον Ίκαρο). Στο βιβλίο Farmer in the Sky του Robert A. Heinlein (1950), Δαίδαλος ονομάζεται ένα διαστημόπλοιο. Επίσης, «Με τα φτερά του Ίκαρου. Ακολουθεί η πραγματεία των πτώσεων», εκδ. ΧΑΤΖΗΝΙΚΟΛΗ, μετ. Μίνως Πόθος. Ειρ. Μπουδράκου, «Δαίδαλος: Ο πρώτος

μηχανικός», Εκδόσεις Αίολος, Αθήνα 2000. Κ. Καρακάση, «Ένας Ίκαρος ήταν αρκετός», εκ. Λογοσοφία, 2007. Δημ. Δημητρούλη, «Ο Φοβερός Παφλασμός», εκδόσεις Πλέθρον. Χρ. Λάζος, «Η ιδέα της πτήσης στην ελληνική σκέψη», εκδ. Αίολος, Αθήνα 2003 κ.α.

(23) Ο υποδιοικητής των Γερμανών αλεξιπτωτιστών που έπεσαν στην Κρήτη, κατά τη διάρκεια της «Μάχης της Κρήτης» και επέζησε του πολέμου, στα απομνημονεύματά του για τη μάχη έδωσε τον τίτλο «η Επιστροφή του Δαιδάλου». Αξιοσημείωτο είναι και το γεγονός, ότι οι Γερμανοί σχεδίασαν κατά το Β’ ΠΠ μια επιχείρηση με σκοπό να καταλάβουν την Ισλανδία, η οποία βρισκόταν στην κατοχή των Βρετανών από το 1940. Το σχέδιο αν και δεν πραγματοποιήθηκε ποτέ, είχε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ίκαρος».

(24) Το συγκρότημα Death in June έχει συνθέσει ένα τραγούδι με τίτλο «Daedalus Rising». Στους στίχους του τραγουδιού «Carry On Wayward Son», του ροκ συγκροτήματος Kansas, φαίνεται ο Δαίδαλος να μιλάει στον Ίκαρο λίγο πριν την πτήση. Στο τραγούδι του Joe Jackson «Fugue 2/Song of Daedalus» από το δίσκο Heaven & Hell, ένα δίσκο που αναφέρεται στα 7 θανάσιμα αμαρτήματα, ο Jackson χρησιμοποιεί τον Δαίδαλο ως παράδειγμα υπερηφάνιας. Ikarus, ονομάζεται ο δίσκος ενός Γερμανικού ροκ συγκροτήματος, του 1971. Το συγκρότημα Holden Caulfield έχει 2 τραγούδια στον δίσκο του «Can't Stop Now», που αναφέρονται στον Ίκαρο και στην πτώση του. Το ρέγγε συγκρότημα του Jason Wilson and Tabarruk, έχει ένα τραγούδι στο καινούργιο τους δίσκο «Dark Corners», που λέγεται «Icarus' Lament (Don't Look Down)» και περιγράφει τον μύθο. Το συγκρότημα Mclusky από την Ουαλία, έγραψε ένα τραγούδι με τίτλο «Icarus Smicarus», που υπάρχει στον δίσκο «The Difference Between Me and You Is That I'm Not on Fire», το οποίο επίσης αναφέρεται στον μύθο. Το τραγούδι «Too Close To The Sun» από το δίσκο του Alan Parsons, που κυκλοφόρησε το 1996, με τίτλο «On Air», περιγράφει την απόδραση του Ίκαρου και ο Ralph Towner έγραψε ένα ορχηστρικό τραγούδι με το όνομα «Ίκαρος», το οποίο κυκλοφόρησε στον ομώνυμο δίσκο. Η ροκ μπάντα Thrice στον δίσκο τους «The Artist In The Ambulance» που κυκλοφόρησε το 2003, περιέχουν το τραγούδι «The Melting Point Of Wax», που αναφέρεται στην

11

πτώση του Ίκαρου. Η ροκ μπάντα Kansas έχει ηχογραφήσει 3 τραγούδια με θέμα τον Ίκαρο. Το άλμπουμ τους Masque που κυκλοφόρησε το 1975, περιέχει ένα τραγούδι με τίτλο «Icarus (Borne On Wings Of Steel)», το οποίο αναφέρεται στην πτήση του Ικάρου. Το 2000, στο δίσκο τους «Somewhere to Elsewhere», περιείχαν ένα τραγούδι με το όνομα «Ίκαρος II», το οποίο περιγράφει τη θυσία ενός πιλότου Β-17 για να σώσει τους φίλους του. Το πολύ γνωστό τους τραγούδι «Carry On Wayward Son», αναφέρεται επίσης στον Ίκαρο και τις συμβουλές του πατέρα του. Στον κύκλο τραγουδιών «Μύθοι και Ύμνοι» του συνθέτη Adam Guettel, υπάρχει ένα τραγούδι για την πτήση και την πτώση του Ίκαρου. Το τζαζ/ροκ συγκρότημα Ohm, στον δίσκο τους Amino Acid Flashback που κυκλοφόρησε το 2005, περιέχουν ένα ορχηστρικό τραγούδι με τίτλο «ο Ίκαρος πέφτει». Στο τραγούδι του Rush «Bravado», στον στίχο «Αν πετούσαμε πολύ ψηλά και ο ήλιος έκαιγε τα φτερά μας», γίνεται αναφορά στον Ίκαρο. Οι Hopesfall στο δίσκο τους «A Types», περιέχουν ένα τραγούδι με τίτλο «Ίκαρος», όπως και ο Jason Webley, στο δίσκο του «Only Just Beginning» και οι Perfect Machines. Στο δίσκο «Evolve» της Ani DiFranco, υπάρχει ένα τραγούδι με τίτλο «Ίκαρος». Ο συνθέτης Flutlicht έγραψε ένα τραγούδι με τίτλο η «Η πτώση», που περιγράφει την πτήση του Ικάρου. Το τραγούδι «Lacrimosa» της Regina Spektor αναφέρεται στον Ίκαρο. Το τραγουδι «Austin to El Paso» του Ghost Mice κάνει αναφορά στην πτώση του Ίκαρου. Στο δίσκο Rising Force του Σουηδού κιθαρίστα Yngwie Malmsteen υπαρχει ένα ορχηστρικό τραγούδι με τίτλο «Ίκαρος». Στο εξώφυλλο του δίσκου Swan Song των Led Zeppelin που κυκλοφόρησε το 1974 υπάρχει μια εικόνα του Ίκαρου. Στο δίσκο του EEL, ο Liam Lynch αναφέρεται στον Ίκαρο στο τραγούδι του «Φτερά από πούπουλα». Το συγκρότημα Jars Of Clay αναφέρονται στον Ίκαρο στο τραγούδι τους «Χωριστοί κόσμοι». Το αργεντίνικο συγκρότημα Soda Stereo αναφέρεται στον Ίκαρο στο τραγούδι τους «En la ciudad de la furia». Το τραγούδι «΄Ικαρος» των Eyes of the Betrayer, αναφέρεται στην πτήση το Ικάρου. Το συγκρότημα Buffalo στον δίσκο τους «It Dies Today», περιέχουν ένα τραγούδι με τίτλο "A Romance by the Wings Of Icarus". Το ροκ συγκρότημα Alesana έχει κυκλοφορήσει δίσκο με τίτλο «On Frail Wings of Vanity and Wax»,

12

που αναφέρεται στον Ίκαρο. Ο συνθέτης Eugene Kurtz έχει γράψει ένα τραγούδι με τίτλο «Ίκαρος». Το γιαπωνέζικο συγκρότημα Pierrot περιγράφει την πτήση του Ίκαρου στο τραγούδι τους «Ikarossu», που κυκλοφόρησε στον δίσκο τους Finale. Το τραγούδι «Μόνο Στάχτες» των Something Corporate, εμπεριέχει μια αναφορά στο μύθο του Ίκαρου και του Δαιδάλου. Οι Gov't Mule, στο τραγούδι τους «Τυφλός άντρας στο σκοτάδι», αναφέρονται στον Ίκαρο στον στίχο «Αν πετάξεις πολύ ψηλά το κερί θα λειώσει και θα πέσεις». Στον δίσκο "Red Sky" του Ralph McTell, περιέχεται ένα τραγούδι με τίτλο «Ο Ίκαρος επέζησε της πτώσης». Στο τραγούδι των Sun με τίτλο «Στον Ίκαρο με κάθε ειλικρίνεια», υπάρχουν πολλές αναφορές στην πτήση του Ίκαρου. Το έργο του Thrice «The Artist In The Ambulance» χαρακτηρίζει ένα τραγούδι αποκαλούμενο «σημείο τήξης του κεριού» βασισμένου στο μύθο του Ικάρου. Στην ελληνική παιδική δισκοθήκη θα βρούμε το έργο της Εύας Ιεροπούλου, με τίτλο «Ίκαρος Ποντίκαρος», εκ. Διόπτρα.

(25) Δαίδαλος λεγόταν το δεύτερο διαστρικό σκάφος της Γης στις ταινίες Stargate SG-1 και Stargate Atlantis. Στην ταινία του 2000 «Space Cowboys», το πειραματικό διαστημικό πρόγραμμα ονομάζεται «Project Daedalus». Στην σειρά κινουμένων σχεδίων The Super Dimension Fortress Macross (1982) και στην αμερικάνικη διασκευή της Robotech (1985), το SLV-111 Δαίδαλος είναι ένα διαστημικό πλοίο που έχει χαθεί στο διάστημα. Στη ταινία Apt Pupil (film), υπάρχει μια ομιλία αποφοίτησης που αναφέρεται στην ιστορία του Ικάρου. Συγκεκριμένα αναφέρει: «μας δίνονται τα φτερά και πρέπει να πετάξουμε με αυτά σε μια ευγενή κατεύθυνση και όχι να τα λάβουμε ως δεδομένα». Στην ταινία 24 Hour Party People, ο Tony Wilson προτείνει ότι η ιστορία του είναι συγγενής στην ιστορία του Ικάρου, προσθέτοντας χαρακτηριστικά «εάν ξέρετε ποιον δηλαδή μεγάλο εννοώ, εάν όχι δεν πειράζει... αλλά πρέπει πιθανώς να διαβάσετε περισσότερο». Στην ταινία του 1968 «Planet of the Apes», ο Ίκαρος είναι το σκάφος στο οποίο οι αστροναύτες αρχίζουν το ταξίδι τους. Στην ταινία manga Fullmetal Alchemist, ο πρωταγωνιστής Edward Elric κάνει μια αναφορά στον Ίκαρο, στην οποία μιλάει για επαναφορά των ανθρώπων πίσω στη ζωή. Στη ταινία του 1976, «The Man Who Fell To Earth», ο David Bowie υποδύεται έναν εξωγήινο

που στέλνεται στη γη, για να βρεί έναν τρόπο να στείλει το ύδωρ πίσω στον μελλοθάνατο πλανήτη του.

(26) Σε ένα επεισόδιο της σειράς The Monkees, ο Peter Tork προσπαθεί να αποτρέψει τον Παππού του Jones ΄s Davy από την επιστροφή του πίσω στην Αγγλία, καθώς πλησιάζει το αεροπλάνο του, ντυμένος με μια αρχαία ελληνική ενδυμασία με φτερά, ο Tork φτερουγίζοντας τα χέρια του, φωνάζει: «Μην πετάξετε! Μην πετάξετε! Εάν πετάτε κοντά στον ήλιο, τα φτερά σας θα λιώσουν». Στην τηλεοπτική σειρά Babylon 5, ο Ίκαρος είναι ένα σκάφος που στέλνεται σε έναν πλανήτη για αρχαιολογικές ανασκαφές. Στο Star Trek: The Next Generation's, στον 2ο κύκλο επεισοδίων, εκτυλίχθηκε ένα επεισόδιο με τίτλο The Icarus Factor. Στην τηλεοπτική σειρά «The Cosby Show, ι Theo», ανακαλύπτει πως πάσχει από δυσλεξία, μετά από τη φτωχή του επίδοση σε ένα τεστ, με θέμα την ιστορία του Ικάρου. Στον «Ανελκυστήρα του θανάτου», σε επεισόδιο της σειράς «MythBusters», όταν ο Μηχανισμός χάλασε για άγνωστη αιτία, ο Adam χρησιμοποίησε τα κουτιά της πίτσας για φτερά και είπε στους φίλους του: «Σκέφτομαι ότι ξέρετε τι συνέβη στον Ίκαρο». Πράγματι, το σχέδιο απέτυχε. Στην τηλεοπτική σειρά CSI: Crime Scene Investigation, η πλοκή του επεισοδίου «High and Low», δέκατο επεισόδιο της τρίτης εποχής, παραλληλίζει την ιστορία του Ικάρου με ένα νεαρό άνδρα (με ένα τατουάζ του Ικάρου, αποκαλούμενος «ο εκλεκτός») που σκοτώνεται μετά από την πτώση του, λόγω της αλαζονείας του.

(27) Ήταν όργανο των απανταχού Ικαριωτών και ιδιοκτήτης της ήταν ο Ν. Κούσκος και αργότερα ο Ε. Σ. Γεωργιάδης και διευθυντής ο Κ. Καρατζάς.

(28) Περιοδικό «Ίκαρος», Editorial, Άνοιξη 2009.

(29) Αναγνωρίστηκε σαν αυτοτελής οικισμός το 1971, με τη γενική απογραφή του πληθυσμού και βρίσκεται ένα χιλιόμετρο ανατολικά της Κυλλήνης, σε υψόμετρο 15 μέτρων.

(30) Ανακαλύφθηκε το 1949 από τον Αμερικανό αστρονόμο –γερμανικής καταγωγήςWalter Baade στο αστεροσκοπείο του όρους Wilson της Καλιφόρνιας. Η τροχιά του, την οποία διαγράφει σε χρόνο 1,12 ετών, χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα υψηλή εκκεντρότητα και κλίση ως προς την εκλει-

πτική. Μάλιστα, σε δημοσίευμα στης 9ης Απριλίου του 1968, από την εφημερίδα «Το Βήμα», με τίτλο «Ο Ίκαρος δεν απειλεί τη Γη», ο αστρονόμος του Αστεροσκοπείου της Πεντέλης, σε ομιλία του τόνισε: «Ο κόσμος δεν απειλείται με αφανισμό. Δεν θα καταστραφεί η Γη, το απόγευμα της 14ης Ιουνίου. Φανταστικά είναι τα περί σφοδρών ανέμων και παλιρροϊκών κυμάτων, συνέπεια της σύγκρουσης Γης και Ικάρου… ο πλανήτης Ίκαρος θα περάσει σε απόσταση 6000000 χιλιομέτρων, περίπου, από τη Γη. Είναι υπερβολές και φαντασίες τα περί συγκρούσεως του με τη Γη. Ο Ίκαρος είναι ένας μικρός πλανήτης ή αστεροειδείς που κινείται γύρω από τον Ήλιο σε μια απόσταση μεταξύ 25300000000 χιλιόμετρα. Και μόνο στις 14 Ιουνίου θα πλησιάσει την απόσταση των 6000000 χιλιομέτρων…».

(31) Ο μύθος ήταν ένα από τα αντικείμενα συζήτησης με θέμα: «Δαίδαλος και Ίκαρος – μύθος και πραγματικότητα σύγχρονη τεχνολογική ερμηνεία», με ομιλητή τον πολιτικό μηχανικό Απ. Πουσκουπλούς, κατά τη διάσκεψη της Ελληνικής Αστροναυτικής Εταιρείας, που πραγματοποιήθηκε στην Καλαμάτα. Επίσης, είχε προηγηθεί διάλεξη με θέμα: «Δαίδαλος και Ίκαρος – μύθος και σύγχρονη τεχνολογική ερμηνεία», με ομιλητή τον πολιτικό μηχανικό Απ. Πουσκουπλούς. Εφημερίδα «Το Βήμα», 6 Απριλίου 1968, από τη στήλη «Διάσκεψις της Ελληνικής Αστροναυτικής Εταιρείας», «Το Βήμα», 7 Απριλίου 1967, από τη στήλη «Σεμινάριο Αστροναυτικής και Διαστήματος» και «Το Βήμα», 18 Ιουλίου 1969, «Το όνειρο που έγινε αλήθεια».

(32) Κώστα Δεληγιαννη, εφημερίδα Καθημερινή 22 Μαΐου 2010, Ένας «Ικαρος» που δεν τον τρομάζει ο Ηλιος.

(33) Οδός Ικάρου βρίσκουμε στην περιοχή Ίλιον, στα Σπάτα, στην Παιανία, στον Αγ. Δημήτριο, στο κέντρο της Αθήνας, στο Αιγάλεω, στη Βούλα, στη Βουλιαγμένη, στα Βριλήσσια, στα Γλ. Νερά, καθώς επίσης στην Αεροπορική Βάση Δεκελείας και στον ομώνυμο οικισμό με την ΑΒ Gatow, που βρίσκεται νότια - νοτιοδυτικά του Βερολίνου και φιλοξενεί το μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας της Γερμανίας. Αντίστοιχα, την οδό Δαιδάλου την βρίσκουμε στους Αγ. Αποστολους, στην Αγ. Παρασκευή, στο κέντρο της Αθήνας, στην Αρτέμιδα, στις Αχαρνές (Μενίδι), στη Βούλα, στη Βουλιαγμένη, στο Γέρακα, στην Ηλιούπολη, στο Κορωπί, καθώς

και στην Α.Β. Δεκελείας και στη ΑΒ Gatow της Γερμανίας. Επίσης, βρίσκουμε την αεραθλητική λέσχη «Ίκαρος» στην Κρήτη, το Σύλλογο Φίλων ΠΑ «Ίκαρος», το Διεθνές τουρνουά σκακιού, την αθλητική ένωση (καλαθοσφαίρισης) «Ίκαρος» Νέας Σμύρνης, που το 2009 συγχωνεύτηκε με τον Έσπερο και αγωνίζεται στην Α2 ως Ίκαρος-Έσπερος, ενώ το ερασιτεχνικό τμήμα συνεχίζει να λειτουργεί στη Νέα Σμύρνη ως Ίκαρος-Ακαδημία. Επίσης, τις ομώνυμες ποδοσφαιρικές ομάδες Νεοκτίστων, Ασπροπύργου και Ικαρίας. Το όνομά του έχει υιοθετήσει το ετήσιο φεστιβάλ που διεξάγεται στην Ικαρία, το διαδημοτικό δίκτυο συνεργασίας δήμων Κρήτης και Ν. Αιγαίου για την πληροφορική και τις επικοινωνίες, η άσκηση συνεργασίας του Γρ. Πολιτικής Προστασίας του δήμου Επανομής και η Εθελοντική Ομάδα Πολιτικής Προστασίας και αντιμετώπισης καταστροφών Επανομής, όπως και η Μονάδα Πρόληψης που παρεμβαίνει σε άτομα που κινδυνεύουν ν’ αναπτύξουν παραβατική συμπεριφορά. «Νέος Ίκαρος» ονομάζεται ένα ξενοδοχείο στην Αγ. Γαλήνη της Κρήτης, το «Ίκαρος Σταρ» στην Ικαρία, ένα ξενοδοχείο – ενοικιαζόμενα δωμάτια στη Νάξο με τ’ όνομα «Ίκαρος», ένα camping στην Αλλόνησο, ενώ έτσι ονομάζεται μια σειρά σκαφών της εταιρείας Proteus boats και το πλοίο της Minoan Lines «Ίκαρος Παλλάς». Επίσης, πολλές εταιρείες όπως, αντιπροσωπεία οχημάτων και αξεσουάρ αυτοκινήτου, ράδιο ταξί, σχολή οδηγών, εταιρεία με υπηρεσίες ανυψωτικών μηχανημάτων, διανομών, τροφίμων και on line κατάστημα μουσικής. Ομοίως, ο Οικοδομικός Συνεταιρισμός Μονίμων Αξιωματικών Αεροπορίας (ΟΣΜΑΑ), ονομάζεται «Ίκαρος». Αντίστοιχη είναι και η επίδραση του ονόματος του Δαιδάλου, το οποίο το βρίσκουμε στη Λέσχη Αερομοντελιστών Λάρνακας, σε ποδοσφαιρικό σωματείο του νομού Ηρακλείου και σε ποδηλατικό όμιλο της Δράμας. Επίσης, ξενοδοχείο στα Φηρά της Σαντορίνης, στο Ηράκλειο Κρήτης, στον Αρμενιστή της Ικαρίας, το ξενοδοχείο του Ρεθύμνου «Ακτή Δαίδαλος», καθώς και το ομώνυμο κάμπινγκ στη Σκάλα Σωτήρος στη Θάσο. «Δαίδαλος, Ι. Ζαχαρόπουλος», είναι εκδοτικός οίκος, καθώς και ένα πρόγραμμα του Υπουργείου Παιδείας και Δια Βίου Μάθησης, που σκοπό έχει τη δημιουργία κινήτρων για την ανάπτυξη της δημιουργικότητας και εφευρετικότητας των μαθητών και εκπαιδευτικών στα ΤΕΕ και ΣΕΚ, αλλά και τη δυνατότητα ανάδειξης

όσων μαθητών έχουν ιδιαίτερες δεξιότητες και κλίσεις στον τεχνολογικό, επιστημονικό ή καλλιτεχνικό τομέα. Επίσης, η Minoan Lines είχε το πλοίο «Δαίδαλος», ενώ τ’ όνομα του μυθικού δημιουργού έχουν υιοθετήσει εργαστήριο αεροπορικών ελίκων, μεταφορική εταιρεία, κατάστημα κοσμημάτων, κατασκευαστική-τεχνική εταιρεία, μεσιτικό γραφείο, εταιρεία ανάπτυξης λογισμικού, χαρτοβιομηχανία κ.α. Επίσης, το σωματείο ειδών λαϊκής & σύγχρονης τέχνης, Ηρακλείου- Λασιθίου- Ρεθύμνου «ΔΑΙΔΑΛΟΣ», με μέλη του καλλιτέχνες που μεταφέρουν την κουλτούρα της ζωής της Κρήτης από γενιά σε γενιά.

(34) «Προχώρησα σ' αυτή την επένδυση βλέποντας ότι υπάρχει κενό στην ανάπτυξη του συγκεκριμένου τομέα, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ικανοποιηθούν οι ανάγκες αρκετών πτήσεων. Επίσης, θεωρώ ότι ένα αεροδρόμιο χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον φέρνει τουρισμό και ανάπτυξη», τόνισε ο κ. Μοσχώνης. Δεν παρέλειψε να επισημάνει πως «ό,τι έχει γίνει μέχρι σήμερα έχει γίνει με ιδιωτικά κεφάλαια και το αεροδρόμιο είναι αυτοχρηματοδοτούμενο στο σύνολό του». Γιάννης Μπαρδώσας, εφημερίδα «Ελευθεροτυπία», 23-62008.

(35) Επίδειξη μόδας από το νεαρό σχεδιαστή Εμμανουέλε Κρετικό. Να πως παρουσιάζει η δημοσιογράφος Μ. Τουφεξή τα ρούχα: «Η τάση της αναπτύξεως του επάνω μέρους του σώματος είναι το χαρακτηριστικό της γραμμής «΄Ικαρος». Πολύ ψηλοί γιακάδες, υψωμένα πέτα σαν φτερά, μετατοπισμένη μέση, μικροσκοπικό κορσάζ και κυρίως φαρδειές ζώνες αποτελούν την βασική ιδέα της γραμμής. Εφημερίδες «Το Βήμα», 9 Απριλίου 1968, με τίτλο «Η Γραμμή Ίκαρος», 11- Απριλίου 1968 «Να πρωτοπορήση η Ελλάς στη σύγχρονη μόδα», 5 Νοεμβρίου 1967, από τη στήλη «Ακούω… Βλέπω».

(36) Εφημερίδα «Το Βήμα», 12 Οκτωβρίου 1972.

(37) Πρόκειται για εκδηλώσεις μιας εβδομάδας αφιερωμένης στο συνθέτη. Στις 28 Ιουλίου 1984, η συναυλία ξεκίνησε με ένα μικρό εισαγωγικό κομμάτι, αφιερωμένο στον Ίκαρο, το οποίο επιμελήθηκε η σκηνοθέτιδα Ράια Μουζενίδου, εφημερίδα «Το Βήμα», 7 Ιουλίου 1984.

(38) «Η Ονομασία της Σχολής Ικάρων», Περιοδικό «Ίκαρος», Τεύχος 3ο, Άνοιξη 2009.

13

(39) Εφημερίδα «Το Βήμα», 26 Απριλίου 1930.

(40) Υπτχος (Ι) ε.α. Ηλίας Καρταλαμάκης, «Η Γενιά των Ικάρων», σελ. 134-135.

(41) Γιώργος Φτέρης, εφημερίδα «Το Βήμα», 23 Ιουνίου 1957.

(42) Σχετικό άρθρο δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Ίκαρος», τεύχος Καλοκαίρι-Φθινόπωρο 2010.

(43) Αποφασίστηκε να δοθεί στην οργάνωση το όνομα «Order of Daedalians», καθώς o Δαίδαλος ήταν ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε. Σε συνέντευξη του ο ιδρυτής της αδελφότητας των Δαιδάλων ταξίαρχος William "Billy" Mitchell αναφέρει πως κατέληξαν να υιοθετήσουν το όνομα του Δαιδάλου: «Ένα από τα προβλήματά μας ήταν να επιλεχτεί ένα κατάλληλο όνομα. Ένα μέλος της επιτροπής είχε έναν θείο που ήταν καθηγητής ιστορίας σε ένα μεγάλο κολλέγιο. Του τηλεφώνησε και του είπε για τις προσπάθειές μας να επιλέξουμε ένα όνομα για την οργάνωσή μας. Σκεφτήκαμε ότι κάπου στην ιστορία θα υπήρχε ένας μύθος για την πτήση που θα πρότεινε ένα κατάλληλο όνομα. Ο θείος του θεώρησε το θέμα μια πρόκληση και είπε ότι θα το συζητούσε με τους συναδέλφους του. Μια εβδομάδα αργότερα τηλεφώνησε και μας διηγήθηκε τον αρχαίο ελληνικό μύθο του Δαιδάλου που ήταν υποθετικά ο πρώτος άνθρωπος που πέταξε. Αυτός και οι συνάδελφοί του πρότειναν ως όνομα το " Order of Daedalians." Το όνομα ικανοποίησε την επιτροπή απόλυτα. Στο μεταξύ, είχαμε συντάξει τον πρόλογο και είχαμε ολοκληρώσει σχεδόν το καταστατικό της οργάνωσης». Η «Order of Daedalians» τιμά όλους τους αεροπόρους του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που υπηρέτησαν ως αξιωματικοί - στρατιωτικοί πιλότοι πριν την ανακωχή στις 11 Νοεμβρίου 1918 για να: «... διαιωνιστεί το πνεύμα του πατριωτισμού, η αγάπη για την πατρίδα, οι μνήμες, δυσάρεστες και ευχάριστες, της υπηρεσίας μας κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου (Α΄ Παγκόσμιος) και όλα εκείνα που μας ένωσαν εκείνη την κρίσιμη ώρα της ανάγκης του έθνους μας....».

(44) Τέτοιες εταιρείες ήταν η AERO TEHNICKI ZAVOD, η οποία παρήγαγε το V-55, υψηλοπτέρυγο αεροσκάφος που πέταξε το 1959, η CIJAN που παρήγαγε το TROJKA που πέταξε τον Οκτώβριο του 1947 και η MITROVICH, εταιρεία που πήρε

14

το όνομα του πιο διάσημου Γιουγκοσλάβου σχεδιαστή M.MITROVICH και η οποία λειτούργησε την περίοδο 1928-40.

(45) Ιδρύθηκε το 1923 στο Νόβι-Σαντ και ήταν η πρώτη εταιρεία κατασκευής αεροσκαφών στην χώρα. Εκτός από αεροσκάφη κατασκεύαζε και αυτοκίνητα. Το 1927, ένα τμήμα της εταιρείας μετακινήθηκε στο Zemun, όπου εκεί είχε το δικό της αεροδρόμιο. Εκεί κατασκευάστηκαν πολλά από τα διασημότερα αεροσκάφη της, όπως το Potez 15, το Hawker Fury και το Bristol Blenheim.

(46) Συνολικά κατασκευάστηκαν 12 αεροπλάνα τα οποία παραδόθηκαν στις αρχές του 1939.Τα αεροσκάφη είχαν πολύ λίγες διαφορές από το πρωτότυπο. Ενσωματώθηκαν στην 107 Μοίρα της γιουγκοσλάβικης πολεμικής αεροπορίας και πολέμησαν τις γερμανικές δυνάμεις το 1941.

(47) Η εταιρεία στα 39 χρόνια λειτουργίας της σχεδίασε και κατασκεύασε τους εξής τύπους αεροσκαφών: Πριν το 1945, τα Ikarus Aero 2 και Ikarus IK 2, καθώς και συμπαραγωγή αεροσκαφών μετά από ειδική άδεια. Μετά το 1945, τα Aero-2/B/C/D, Ikarus Aero-2H, Ikarus 211, Ikarus 231, Ikarus 920 (desant glider), Ikarus Meteor (glider), Ikarus Koajava (glider), Ikarus 213, Ikarus 522, Ikarus 214, Ikarus Prvi maj, Ikarus 215, Ikarus Trojka, Ikarus S-49A, Ikarus 232 – Pionir, Ikarus S49C, Ikarus Kurir, Ikarus Kurir-H, Ikarus 451, Ikarus 451M, Ikarus 452M, Ikarus S-451M Zolja, Ikarus J451MM Strajljen I, Ikarus S-451MM Matica, Ikarus T-451MM Strajljen II, Ikarus 452 – 2, Ikarus 452 – 3. Είναι χαρακτηριστικό πως όλα τα μοντέλα- τύποι αεροσκαφών διατηρούν την ονομασία IKARUS και ακολουθεί ένας αριθμός ο οποίος είναι διαφορετικός για κάθε τύπο.

(48) Η COMCO IKARUS GmbH προέρχεται από την εταιρία COMCO GmbH, που βρισκόταν στο Aidlingen κοντά στη Στουτγκάρδη, η οποία αρχικά ειδικευόταν στην παραγωγή εξαρτημάτων αεροσκαφών. Παρά την επέκτασή της στην κατασκευή αεροσκαφών, η παραδοσιακή παραγωγή εξαρτημάτων παραμένει μια σημαντική πτυχή των προϊόντων παραγωγής της.

(49) Μέχρι το 1982, 4 διαφορετικοί τύποι ανεμοπλάνων κατασκευάστηκαν και έγιναν συνολικά 2000 πωλήσεις παγκοσμίως.

(50) Εφημερίδα «Το Βήμα», 21 Ιουλίου 1932.

(51) Εφημερίδα «Το Βήμα», 29 Αυγούστου 1967.

(52) Αεροπορία Αθλητική, Τεύχος 11, Μάιος 1976.

(53) Αεροπορία Αθλητική, Τεύχος 16, Μάρτιος –Απρίλιος1977. Σήμερα, το «Ελληνικό Πνεύμα» συντηρείται στο Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας, στην Α.Β. Δεκελείας.

(54) Οι προετοιμασίες για την κατασκευή του αεροσκάφους περιγράφονται στο άρθρο του περιοδικού Tech: «Το πρόγραμμα Δαίδαλος, ένα τόλμημα που οργανώνεται από κοινού από το MIT και το Smithsonian Air and Space Museum και μπορεί να κάνει τον ελληνικό μύθο πραγματικότητα… Οι υπεύθυνοι για την ανάπτυξη του προγράμματος επιδιώκουν να κατασκευάσουν μια ιπτάμενη μηχανή ικανή να κάνει νέα παγκόσμια ρεκόρ απόστασης και διάρκειας πτήσης στις human-powered ιπτάμενες μηχανές… «Ο μύθος του Δαιδάλου αντιπροσωπεύει το όνειρο της πτήσης», δήλωσε ο Stephen Ρ.Bussolari '83, βοηθός καθηγητής στο τμήμα αεροναυτικής και αστροναυτικής...Το αεροσκάφος Δαίδαλος όπως στον μύθο, θα πετάξει από το νησί της Κρήτης στην ελληνική ηπειρωτική χώρα, …Το πρόγραμμα Δαίδαλος έχει τρεις στόχους, συνέχισε ο Bussolari. Ο πρώτος είναι να γνωρίσουμε καλύτερα τον Δαίδαλο, το πιο φημισμένο μυθικό μηχανικό του δυτικού πολιτισμού. Ο δεύτερος είναι να εξερευνήσουμε νέα επίπεδα ανθρώπινης φυσικής κατάστασης. Τέλος, το πρόγραμμα θα χρησιμοποιήσει τις τελευταίες ανακαλύψεις στον τομέα της εφαρμοσμένης αεροναυτικής μηχανικής… Ένα πρωτοτύπο σχέδιο του αεροσκάφος έχει εκπέτασμα 31 μέτρα και μάζα μόνο 31 κιλά, αφού αποτελείται από μια προηγμένη δομή ινών άνθρακα… Ο πιλότος θα παράσχει τρία Watt ανά κιλό σωματικού βάρους. «Είναι σαν να κάνεις ποδήλατο σε επίπεδο έδαφος με ταχύτητα 20 μιλίων ανά ώρα για 4,5 ώρες», παρατήρησε ο Bussolari… Οι πύραυλοι μάς έχουν φέρει πάνω από τη γη, αλλά κανένας δεν ήρθε τόσο κοντά στον μύθο της πτήσης του Δαιδάλου, πετώντας κάτω από τη δική του δύναμη… ». Το σοβαρότερο πρόβλημα ήταν η ανθρώπινη αντοχή. Η ομάδα μελέτησε προσεκτικά την ανατομία και το μεταβολισμό. Έκαναν εκτενείς δοκιμές σε 24 άνδρες και μια γυναίκα και επέλεξαν τελικά τον Έλληνα πρωταθλητή ποδηλασίας, Κανέλλο Κανελλόπουλο. Για να τον βοηθήσει στο ταξίδι, η ομάδα

ανέπτυξε ένα ειδικό ποτό -- ένα ποτό το οποίο διατηρούσε τις ισορροπίες της γλυκόζης, του νατρίου, των υδατανθράκων, των ηλεκτρολυτών, και του νερού στο σώμα. Ο Κανελλόπουλος θα έπρεπε να πιει ένα γαλόνι της ουσίας κατά τη διάρκεια της πτήσης. Μόνο ένα πράγμα μετρίασε την επιτυχία. Καθώς το αεροπλάνο πλησίαζε τις ακτές της Σαντορίνης, ένας ισχυρός άνεμος έσπασε απότομα την δοκό στήριξης του ουραίου πτερώματός του. Προσθαλασσώθηκε ομαλά, ακριβώς 30 πόδια από την ακτή. Αυτό το «Δαίδαλος» φαίνεται να είχε λίγο Ίκαρο μέσα του! Όπως ανέφερε ο αθλητής: «Οι καιρικές συνθήκες που επικρατούσαν στην περιοχή με την υψηλή θερμοκρασία και τη μεγάλη ταχύτητα του ανέμου, σε συνδυασμό με τη μορφολογία του εδάφους, προκάλεσαν την απίστευτη ταχύτητα των 28 χιλιομέτρων ανά ώρα, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να συντριβεί στην παραλία όπου υπήρχε πλήθος κόσμου… Αποφασίσαμε, … να προσγειωθούμε με αντίθετο άνεμο… Η ταχύτητα που έδινα στο αεροπλάνο κάνοντας δυνατό πετάλι, ήταν η ίδια με την ταχύτητα του ανέμου… Το αποτέλεσμα αυτής της μάχης με τον άνεμο ήταν να κοπεί το αεροσκάφος σε κάποιο σημείο, ευτυχώς όμως, ελάχιστα μέτρα πριν από την προσγείωση στην παραλία… αλλά ήμουν ευτυχής γιατί είχα πραγματοποιήσει ένα απίστευτο όνειρο…».

(55) Για την πτήση του «Δαιδάλου» το 1988 με τον Κανέλλο Κανελλόπουλο υπάρχει πλούσια ελληνική και ξένη βιβλιογραφία, βλ. Χρ. Λάζος, «Η ιδεά της πτήσης στην εληνική σκέψη», εκδ. Αίολος, Αθηνα 2003, σελ. 42-53. Αξίζει να αναφερθεί ότι εκτενής αναφορά στην πτήση είχε κάνει και το περιοδικό National Geographic στη διεθνή του έκδοση του Αυγούστου του 1988, καθώς αποτέλεσε επίσημο ρεκόρ της Διεθνούς Αεροπορικής Ομοσπονδίας. Όπως ανέφεραν οι συντελεστές του άθλου: «Και, κάποια μέρα, κάποιο εφευρετικό μυαλά θα βρούν έναν τρόπο να γίνει η πτήση του Δαίδαλου μέχρι την Σικελία – περνώντας από το μύθο στην πραγματικότητα».

(56) Έγγραφο Φ. 700/000/ΑΔ. 166873/Σ.

338/17-09-1987/ΓΕΑ/Α2/3.

(57) Πράγματι, ομάδα Ικάρων, με στρατιωτικούς εκπαιδευτές και τον Τμηματάρχη Στρατιωτικής Εκπαίδεσης (ΤΣΕΚ), επισκέφθηκαν το νησί το Μάιο του 1994 και εκπαιδεύτηκαν στη θαλάσσια επιβίωση, καθώς και στην επιβίωση σε εχθρικό έδα-

φος.

(58) Απόφαση υπ. Αριθμ. 59/1987 του ΔΣ Αγίου Κηρύκου Ικαρίας, που αποδέχεται τη σύνδεση της Σχολής Ικάρων με την Ικαρία, καθώς και την απόφαση παραχώρησης Δημοτικής έκτασης για τη δημιουργία αεροπορικών εγκαταστάσεων. Στο χώρο αυτό θα δημιουργούνταν κτιριακές εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση όλων των αεραθλημάτων και ειδικό κτίριο όπου θα πραγματοποιούνταν Συνέδρια – Συμβούλια – Διαλέξεις – Μαθήματα, Αεροπορικό Μουσείο, καθώς επίσης θα είχε τη δυνατότητα φιλοξενίας μαθητών σχολείων, αεραθλητών κ.λ.π. Δηλαδή, τα παραπάνω θα αποτελούσαν τη «Διεθνή Ικάριο Αεροπορική Ακαδημία».

(59) Φιλοτεχνήθηκε από τον ομογενή -εξ Αμερικής- καλλιτέχνη Νίκο Ίκαρη και εγκαταστάθηκε από την Πολεμική Αεροπορία. Το γλυπτό αυτό είχε αρχικά αποφασισθεί να τοποθετηθεί στα 100 μέτρα από την ακτή της νήσου Ικαρίας, θα ήταν χάλκινο, θα επενδυόταν με φωσφορούχα ουσία για να είναι ορατό τη νύχτα και θα είχε ύψος από 35 έως 50 μέτρα. Η απόφαση για την κατασκευή του, είχε λάβει το 1965 η Ελληνική Αστροναυτική Εταιρεία και θα αντιπροσώπευε την προσπάθεια του ανθρώπου να κατακτήσει το διάστημα. Τα έξοδα θα τα κατέβαλλαν οι ομογενείς Ικάριοι της Αμερικής, καθώς και μεγάλες αεροπορικές εταιρείες. Το 1978, αποφασίσθηκε το άγαλμα να έχει ύψος 15 μέτρα. Εφημερίδα «Το Βήμα», 8 Οκτωβρίου του 1966 και 17 Νοεμβρίου 1978.

(60) Στις εκδηλώσεις παραβρέθηκαν εκπρόσωποι της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας, αεροπορικοί ακόλουθοι 16 πρεσβειών, μαθητές της Σχολής Ικάρων και πλήθος κόσμου. Επίσης συμμετείχε η ομάδα του εγχειρήματος «Δαίδαλος», αποτελούμενη από 5 αεροποδηλάτες και τον επικεφαλής του προγράμματος, καθηγητή του Μ.Ι.Τ. κ. Τζων Λάτφορντ, ο οποίος είχε σχεδιάσει και υλοποιήσει την πτητική μηχανή που θα ανεβίωνε την πτήση του Ικάρου.

(61) Αντέδρασαν ορισμένες χώρες (Γαλλία, Καναδάς και Ολλανδία) λόγω οικονομικών συμφερόντων.

(62) Τελικά, αποφασίστηκε οι πρώτοι αγώνες να γίνουν το 1991 στη Γαλλία και οι δεύτεροι, το Σεπτέμβριο του 1995, στην Ελλάδα. Οι εν λόγω αγώνες θα ήταν επιπέδου Χειμερινής Ολυμ-

πιάδας και θα πραγματοποιούνταν κάθε τέσσερα χρόνια, με τη διεξαγωγή αεραθλημάτων όπως Γενική Αεροπορία, Πτήσεις Ακροβατικών, Ανεμοπτέρων, Αιωροπτεριστών, Αεροστάτων, Υπερελαφρών Αεροσκαφών και Ελικοπτέρων, Άλματα Αλεξιπτωτιστών, Αερομοντελισμός και Αερομαραθώνιος.

(63) Η FAI ζήτησε να πραγματοποιηθεί μία δοκιμαστική αφή της Φλόγας πριν λάβει οριστική απόφαση. Πράγματι, τον Ιούνιο του 1990, πραγματοποιήθηκε στον Άγιο Κήρυκο, παράλληλα με τη δοκιμή αφής της Ικαρίου Φλόγας και το Παγκόσμιο Συνέδριο της FAI με τη συμμετοχή 76 χωρών. Η αφή της Φλόγας και η όλη τελετή σημείωσε απόλυτη επιτυχία με αποτέλεσμα τον Οκτώβριο του ίδιου έτους στην Βουδαπέστη να αποφασιστεί παμψηφεί από τη FAI η αφή της Φλόγας να γίνεται πάντοτε στη νήσο Ικαρία και να μεταφέρεται κάθε φορά με αεραθλητές στη χώρα διεξαγωγής των αγώνων.

(64) Συμμετείχαν η Πολεμική Αεροπορία, η Ελληνική Αεραθλητική Ομοσπονδία και Δήμος του Αγίου Κηρύκου αλλά και άλλοι ιδιωτικοί, μη κερδοσκοπικοί φορείς.

(65) Πρώτοι Παγκόσμιοι Αεροπορικοί Αγώνες (VAC), Ταξιάρχου (Ι) ε.α. Χρήστου Γολέμη, περιοδικό «Το Αεροπλάνο»,τεύχος 4/98,Ιούλιος – Αύγουστος.

(66) Το κορυφαίο Αεροπορικό-Αεραθλητικό γεγονός, αυτό της Αφής της «Ικαρίου Αεραθλητικής Φλόγας» που διοργάνωσε η Διεθνής Ικάριος Αεραθλητική Ακαδημία, πραγματοποιήθηκε στις 31 Μαΐου 2009, στον ειδικά διαμορφωμένο για τον σκοπό αυτό Βωμό Αφής της Ικαρίου Φλόγας στην νήσο Ικαρία. Η φλόγα παραλήφθηκε από την Ελληνική Αεραθλητική Ομοσπονδία καιι μεταφέρθηκε στο Τορίνο της Ιταλίας, όπου έγινε η έναρξη των 3ων Παγκόσμιων Αεραθλητικών Αγώνων. Μετά την αφή της φλόγας έγινε λαμπαδηδρομία και μεταφορά της φλόγας από νεαρούς Ικαριώτες στο αεροδρόμιο του νησιού και από εκεί στην Σχολή Ικάρων. Οι αγώνες μέχρι σήμερα πραγματοποιούνται κάθε τέσσερα χρόνια σε διαφορετική χώρα και στο εξής θα πραγματοποιούνται κάθε δυο χρόνια. Για την διαχείριση της φλόγας καθώς επίσης και άλλων αεραθλητικών δραστηριοτήτων, (ίδρυση αεραθλητικού μουσείου, οργάνωση αεραθλητικών εκδηλώσεων, συνεδρίων κ.λ.π.) ιδρύθηκε υπαγόμενο στο Υπουργείο Μεταφορών και Επικοινωνιών η

15

16

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΙΚΑΡΩΝ ΑΝΤΙΠΤΕΡΑΡΧΟΥ (Ι) ΑΔΑΜ ΘΩΜΑΪΔΗ Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Ίκαροι, Στρατεύσιμο,ΠολιτικόκαιΔιδακτικόΠροσωπικό της Σχολής Ικάρων, Σε εκτέλεση σχετικής διαταγής του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, παραδίδω με τη σημερινή τελετή, τη Διοίκηση της Σχολής Ικάρων. Πέρασε ένας χρόνος από την προηγούμενη τελετή, όπου και παρέλαβα τη Διοίκηση της Σχολής, όπως πέρασαν και τόσα χρόνια από την τελετή Ορκωμοσίας μου, ως αποφοίτου της Σχολής Ικάρων και νέου Ανθυποσμηναγού. Κατανοείτε, προφανώς, τη συγκίνηση και τη συναισθηματική φόρτιση ενός ανθρώπου, ο οποίος με κόπο, συνέπεια και επιμονή διοίκησε τη Σχολή, στην οποία σπούδασε και από την οποία ευτύχισε να αποφοιτήσει. Αναλογιζόμενος τον τελευταίο χρόνο, θα ήθελα να υπογραμμίσω τη συνεπή προσπάθεια που καταβλήθηκε από εμένα προσωπικά, και από όλο το Στρατιωτικό, Πολιτικό και Διδακτικό Προσωπικό της Σχολής, προς τη συνεχή αναβάθμισή της, τη διεύρυνση και τον εμπλουτισμό του επιπέδου Στρατιωτικής Εκπαίδευσης και επιστημονικής κατάρτισης των Σπουδαστών της, καθώς και την εξασφάλιση του απαιτούμενου ποιοτικού εκπαιδευτικού χρόνου και των απαραίτητων σύγχρονων υλικοτεχνικών μέσων, προκειμένου να επιτευχθούν οι Εκπαιδευτικοί, Στρατιωτικοί και Ανθρωπιστικοί στόχοι της Σχολής. Θέλω να πιστεύω ότι, η προσπάθεια αυτή υπήρξε η καλύτερη δυνατή, δεδομένης της εξαιρετικά δύσκολης οικονομικής και δημοσιονομικής συγκυρίας που βιώνει η πατρίδα μας, η οποία επηρεάζει αναπόφευκτα και τους δημόσιους πόρους, που προορίζονται για τα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της χώρας μας.

Αγαπητοί Ίκαροι, Ξεκινάτε ένα ταξίδι, που όπως θα διαπιστώνετε με την πάροδο του χρόνου, θα είναι το ομορφότερο της ζωής σας. Ένα ταξίδι, με έννοια καβαφική, που περικλείει το άγνωστο της διαδρομής και τον πόθο του προορισμού και που απαιτεί, ως εκ τούτου, θάρρος, πίστη και επιμονή. Πρέπει να αισθάνεστε τυχεροί και υπερήφανοι, διότι φοιτάτε σε ένα από τα αρχαιότερα και αρτιότερα Ανώτατα Στρατιωτικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της Ευρώπης, το οποίο στη χώρα μας αποτελεί τη ρίζα της Αεροπορικής Ιδέας και το λίκνο ανάπτυξης της Πολεμικής Αεροπορίας. Στην εξαιρετικά δύσκολη περίοδο που διανύει η χώρα μας, με το αίσθημα απαισιοδοξίας και αβεβαιότητας να κυριαρχεί στην κοινωνίας μας, και με τα όνειρα και τις φιλοδοξίες της νέας γενιάς να τίθενται υπό πρωτοφανή αμφισβήτηση, αποτελείτε απαραίτητη συνιστώσα, για ένα αισιόδοξο μέλλον και μία ευοίωνη προοπτική του τόπου μας. Σας εύχομαι από καρδιάς, το αξιακό υπόβαθρο της Σχολής, η Ιστορία και η Αποστολή της, να σμιλεύσουν το χαρακτήρα σας και να μετουσιωθούν στην ψυχή σας, ως το υψηλό φρόνημα, την ενσυνείδητη πειθαρχία και την οξυμμένη αίσθηση καθήκοντος, που προϋποθέτει η στρατιωτική σας ιδιότητα.

Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Στρατεύσιμο, Πολιτικό και Διδακτικό προσωπικό της Σχολής Ικάρων, Θέλω να σας συγχαρώ για την υπευθυνότητα, τον επαγγελματισμό και το ήθος με τα οποία, όπως διαπίστωσα, ασκείτε τα καθήκοντά σας. Θέλω επίσης, να σας παροτρύνω, να συνεχίσετε στην ίδια κατεύθυνση και στο μέλλον με το ίδιο και μεγαλύτερο σθένος, αλλά και με συνείδηση της βαρύτητας του έργου που επιτελείτε. Πιστεύω, ότι συνδετικό στοιχείο και κοινός παρονομαστής των προσπαθειών

όλων μας, υπήρξε η καλοπροαίρετη προσπάθεια θετικής προσφοράς, η εγρήγορση ως προς την άσκηση του καθήκοντος, η αλληλοεκτίμηση, ο αμοιβαίος σεβασμός και η διάθεση υγιούς και αποτελεσματικής συνεργασίας. Η διατήρηση και περαιτέρω ενίσχυση του κλίματος ομαδικότητας, αξιοπρέπειας και ανιδιοτέλειας που σας διακρίνει, συνιστά εγγύηση επιτυχίας και αποτελεσματικότητας τόσο της Σχολής Ικάρων, όσο και της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Σας αποχαιρετώ με την προτροπή να εργάζεσθε με εντιμότητα και ενθουσιασμό, θέτοντας τον πήχη της Στρατιωτικής και Ακαδημαϊκής Εκπαίδευσης της Σχολής ακόμη υψηλότερα. Πέρα από την παράδοση της Διοίκησης της Σχολής Ικάρων, η σημερινή τελετή ολοκληρώνει έναν προσωπικό κύκλο 37 περίπου ετών υπηρεσίας. Χρόνια γεμάτα αναμνήσεις, χαρές, επιδιώξεις, επιτυχίες, θυσίες και κόπο, μα πάνω απ’ όλα, γεμάτα ενέργεια και προσφορά στην Πολεμική Αεροπορία και την Πατρίδα. Την ιδιαίτερη αυτή στιγμή, πέρα από βαθιά συγκίνηση, αισθάνομαι και την ειλικρινή ανάγκη να ευχαριστήσω: • Τον Θεό που με αξίωσε να υπηρετήσω ως Αξιωματικός την Πολεμική Αεροπορία και να σταδιοδρομήσω στην ιεραρχία της.

• Την οικογένειά μου, η οποία στάθηκε πολύτιμος και συνεπής αρωγός του μόχθου και του χρόνου που αφιέρωσα στην εκτέλεση της υπηρεσίας και του καθήκοντος. Χωρίς την αμέριστη συμπαράσταση της συζύγου και των υιών μου, η ζωή και η σταδιοδρομία μου θα ήταν ενδεχομένως τελείως διαφορετικές.

• Τους εν ενεργεία, αποστρατευθέντες και απελθόντες συναδέλφους μου, για τη

25

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΑΝΤΙΠΤΕΡΑΡΧΟΥ (Ι) ΑΔΑΜ ΘΩΜΑΪΔΗ Ο Αντιπτέραρχος (Ι) Αδάμ Θωμαΐδης είναι ο Διοικητής της Σχολής Ικάρων. Ανέλαβε τα καθήκοντά του την 4η Μαρτίου 2010, προερχόμενος από τη θέση του Διευθυντή Εκπαίδευσης του Κλάδου Πόρων στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμύνης (ΓΕΕΘΑ). Γεννήθηκε στα Πετρωτά Έβρου το 1954. Εισήλθε στη Σχολή Ικάρων το 1974 και αποφοίτησε το 1978 ως Ανθυποσμηναγός Ιπτάμενος, οπότε και τοποθετήθηκε στην 110 Πτέρυγα Μάχης /337 Μοίρα Παντός Καιρού, ως Ιπτάμενος αεροσκαφών F-4E (PHANTOM). Από το 1978 έως το 1987 υπηρέτησε στην 337 Μοίρα Παντός Καιρού της 110 Πτέρυγας Μάχης, ως κυβερνήτης και εκπαιδευτής πτήσεων. Το 1988 τοποθετήθηκε στην 331 Μοίρα Παντός Καιρού της 114 Πτέρυγας Μάχης ως Ιπτάμενος και εκπαιδευτής σε αεροσκάφη MIRAGE 2000 και στην 332 Μοίρα Παντός Καιρού ως εκπαιδευτής και Διοικητής Σμήνους Μάχης στα αεροσκάφη MIRAGE 2000. Από το 1992 μέχρι σήμερα υπηρέτησε σε διάφορες επιτελικές θέσεις καθώς και θέσεις Διοίκησης, όπως Διοικητής Σμήνους Μετεκπαίδευσης (ΣΜΕΤ) αεροσκαφών M-2000 και MIRAGE F-1CG στην 114 Πτέρυγα Μάχης, Επιτελής ΑΤΑ, Διοικητής 331 Μοίρα Παντός Καιρού στην 114 Πτέρυγα Μάχης, Διοικητής Σμηναρχίας Ικάρων, Αεροπορικός Ακόλουθος στην Ελληνική Πρεσβεία Βόννης και Βερολίνου, Διευθυντής Επιχειρήσεων-Εκπαίδευσης στην 114 Πτέρυγα Μάχης, Υποδιοικητής στην 114 Πτέρυγα Μάχης, Διευθυντής Διεύθυνσης Αεράμυνας (Α4) του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας (ΓΕΑ) και Διευθυντής Εκπαίδευσης του Κλάδου Πόρων στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Αμύνης (ΓΕΕΘΑ). Προαγωγές ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ Σ.Ι. ΑΝΘΥΠΟΣΜΗΝΑΓΟΣ ΥΠΟΣΜΗΝΑΓΟΣ ΣΜΗΝΑΓΟΣ ΕΠΙΣΜΗΝΑΓΟΣ ΑΝΤΙΣΜΗΝΑΡΧΟΣ ΣΜΗΝΑΡΧΟΣ ΤΑΞΙΑΡΧΟΣ ΥΠΟΠΤΕΡΑΡΧΟΣ ΑΝΤΙΠΤΕΡΑΡΧΟΣ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1974 ΙΟΥΝΙΟΣ 1978 ΙΟΥΝΙΟΣ 1981 ΙΟΥΛΙΟΣ 1984 ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 1989 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 1994 ΜΑΙΟΣ 2000 ΜΑΡΤΙΟΣ 2008 ΜΑΡΤΙΟΣ 2010 ΜΑΡΤΙΟΣ 2011

Πτητικά Καθήκοντα Έχει πετάξει συνολικά 3.670 ώρες με μαχητικά και εκπαιδευτικά αεροσκάφη F-4E, MIRAGE-2000, T-41D, T-37B/C, T-33 και T-2E. Μετάλλια - Παράσημα Έχει τιμηθεί με τα μετάλλια και παράσημα του βαθμού του.

• Παράσημο Ταξιάρχη Τάγματος της Τιμής • Παράσημο Ανώτερου Ταξιάρχη Τάγματος του Φοίνικα • Διαμνημόνευση Ευδόκιμου Διοικήσεως Α΄ Τάξης • Διαμνημόνευση Υπηρεσιών Αξιωματικού Επιτελούς Β΄ Τάξης • Διαμνημόνευση Υπηρεσίας Επιτελείου Β΄ Τάξης • Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Β΄ Τάξης Οικογενειακή Κατάσταση Ο Υποπτέραρχος (Ι) Αδάμ Θωμαΐδης είναι νυμφευμένος και έχει δύο τέκνα.

συμβολή τους στην προστασία των Ελληνικών αιθέρων, στην διασφάλιση της ανεξαρτησίας και ακεραιότητας της χώρας μας, καθώς και στην διαιώνιση της Αεροπορικής Ιδέας.

• Τον κ. Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας και τα μέλη του Ανώτατου Αεροπορικού Συμβουλίου για την εμπιστοσύνη τους στο πρόσωπό μου, τον σεβασμό στις απόψεις μου και την αγαστή συνεργασία μας. Στο νέο Διοικητή της Σχολής Ικάρων Υποπτέραρχο (Ι) κ. Γεώργιο Πέτκο εύχομαι υγεία, επιτυχία στην άσκηση των καθηκόντων του και καλή δύναμη στο δύσκολο έργο που σήμερα αναλαμβάνει. Με τις σκέψεις αυτές, θέλω, κλείνοντας, να σας ευχαριστήσω για την προσοχή

26

σας, να σας διαβεβαιώσω ότι κρατώ από όλους σας τις ομορφότερες αναμνήσεις, να ευχηθώ υγεία και προκοπή για εσάς και τις οικογένειές

σας, και να σας αποχαιρετήσω με εκτίμηση και εγκαρδιότητα, αισθανόμενος πλήρης και ευτυχής.

ΗΜΕΡΗΣΙΑ ΔΙΑΤΑΓΗ ΠΑΡΑΛΑΜΒΑΝΟΝΤΟΣ ΔΙΟΙΚΗΤΟΥ ΣΧΟΛΗΣ ΙΚΑΡΩΝ ΥΠΟΠΤΕΡΑΡΧΟΥ (Ι) ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΕΤΚΟΥ Αξιωματικοί, Υπαξιωματικοί, Ίκαροι, Στρατεύσιμοι, Πολιτικό και Διδακτικό Προσωπικό,

χεύει στην απόκτηση υψηλού επιπέδου γνώσεων, οι οποίες θα τους βοηθήσουν να ανταποκριθούν στα μελλοντικά τους καθήκοντα.

γατικότητα θα αποτελέσουν τα κύρια χαρακτηριστικά της Διοίκησής μου, τα οποία δεν προτίθεμαι να διαπραγματευθώ.

Σε εκτέλεση διαταγής του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας, αναλαμβάνω σήμερα τα καθήκοντα του Διοικητή της Σχολής Ικάρων. Έχω πλήρη συναίσθηση της τιμής που μου γίνεται, της εμπιστοσύνης που η Ηγεσία της ΠΑ δείχνει στο πρόσωπό μου αλλά και της ευθύνης που μου αναλογεί.

Εκπαίδευση η οποία θα αποσκοπεί στο σεβασμό της προσωπικότητας του κάθε ατόμου, στην αγάπη του στρατιωτικού επαγγέλματος και στην ενσυνείδητη πειθαρχία. Οι νέοι Αξιωματικοί μας θα πρέπει να συνδυάζουν την άριστη επαγγελματική κατάρτιση, με το στρατιωτικό φρόνημα και τις αρετές του Ηγέτη. Θεμέλιος λίθος για την επίτευξη όλων των ανωτέρω είναι η εκπαίδευση που παρέχεται στη Σχολή Ικάρων, η οποία αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για την απόδοση άξιων και ικανών στελεχών που θα μπορούν να εκτελούν αποτελεσματικά την αποστολή της ΠΑ. Αποστολή η οποία συνεχώς διευρύνεται, γίνεται πιο απαιτητική και εκτελείται από το υστέρημα του ελληνικού λαού, σε εποχές ιδιαίτερα δύσκολες από δημοσιονομικής πλευράς.

Αξιωματικοί της Σχολής Ικάρων,

Σε μία εποχή όπου η τεχνολογία τρέχει με πολύ γρήγορους ρυθμούς και όπου αυτό που παρατηρούμε σήμερα έχει ήδη ξεπερασθεί, η ΠΑ ως κατ’ εξοχήν τεχνολογικό Όπλο οφείλει και πρέπει να παρακολουθεί τις τεχνολογικές εξελίξεις και να προσαρμόζεται άμεσα και αποτελεσματικά. Πέραν τούτων, νέες μορφές απειλών έχουν κάνει την εμφάνισή τους, τις οποίες θα κληθεί κάποια στιγμή να αντιμετωπίσει. Για τους λόγους αυτούς, η άριστη διαπαιδαγώγηση των νέων στελεχών μας καθίσταται επιβεβλημένη, η οποία επιτυγχάνεται με τη συνεχή και εντατική εκπαίδευση. Εκπαίδευση η οποία θα στο-

Κύριε Αρχηγέ, Σας διαβεβαιώνω ότι η αξιοκρατία, η δικαιοσύνη, ο επαγγελματισμός και η ερ-

ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΥΠΟΠΤΕΡΑΡΧΟΥ (Ι) ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΠΕΤΚΟΥ Ο Υπτχος (Ι) Γεώργιος Πέτκος γεννήθηκε στη Βέροια το 1959. Στη Σχολή Ικάρων εισήλθε το 1977 και απεφοίτησε το 1981. Μετά την αποφοίτησή του τοποθετήθηκε στην Αεροπορική Βάση των ΗΠΑ SHEPPARD AFB, στο EURO NATO JOINT JET PILOT TRAINING. Κατά τη διάρκεια της 4ετούς παραμονής του στην εν λόγω Βάση, πέταξε πλέον των 1300 ωρών ως εκπαιδευτής πτήσεων σε Α/Φ Τ-38, εκπαιδεύοντας μαθητές από χώρες μέλη του ΝΑΤΟ. Μετά την επάνοδό του στην Ελλάδα, τοποθετήθηκε στην 120 ΠΕΑ/363 ΜΕΕ, όπου υπηρέτησε επί 2 έτη ως εκπαιδευτής πτήσεων σε Α/Φ Τ-2Ε. Ακολούθως, από το 1988 έως και το 1995 τοποθετήθηκε στην 110 ΠΜ/349 ΜΑΗ σε Α/Φ F-5 στην οποία διετέλεσε Δκτής Σμήνους Μάχης και Αξιωματικός Επιχειρήσεων. Από το 1995 έως το 1997 υπηρέτησε στην 113 ΠΜ/343 ΜΑΗ σε Α/Φ F-5, ως Δκτής Μοίρας. Από το 1997 έως το 2000 υπηρέτησε στο Αρχηγείο Τακτικής Αεροπορίας στη Δνση Ασφάλειας Πτήσεων και Εδάφους αρχικά και στη συνέχεια στη Δνση Ασφάλειας και Πληροφοριών. Από το 2000 έως το 2002 υπηρέτησε ως Δντής στο Επιτελικό Γραφείο του Αρχηγού του ΓΕΑ και από το 2002 έως το 2004 ως Υπασπιστής του τότε Υπουργού Εθνικής Άμυνας. Από το 2004 έως το 2008 υπηρέτησε στη Δνση Διεθνών Σχέσεων του Γενικού Επιτελείου Εθνικής Άμυνας και στη συνέχεια, από το 2008 έως το 2010 στο Κέντρο Επιχειρήσεων του ΓΕΑ, όπου διετέλεσε και Δντής του επί ένα έτος. Τέλος, από το 2010 έως και τη 10η Μαρ 2011 υπηρέτησε ως Δντής στη Δνση Επιχειρήσεων του ΓΕΑ. Ο Υποπτέραρχος (Ι) Γεώργιος Πέτκος έχει πετάξει πλέον των 4000 ωρών με Α/Φ διαφόρων τύπων και έχει φοιτήσει στα σχολεία που προβλέπονται για την ειδικότητά του. Επίσης, του έχουν απονεμηθεί τα μετάλλια και οι διαμνημονεύσεις που αντιστοιχούν στο βαθμό του. Είναι παντρεμένος με την Εριφύλη Μεταλλίδου και έχει έναν υιό 22 ετών, φοιτητή στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Γίνετε το πρότυπο κάθε Ικάρου, ώστε οι αυριανοί Αξιωματικοί μας να ατενίζουν με αισιοδοξία το μέλλον και να αντλούν από εσάς κουράγιο και δύναμη. Υπαξιωματικοί και Πολιτικό Προσωπικό, Ασκείστε με ζήλο τα καθήκοντά σας σε όποια θέση υπηρετείτε, ώστε το επιθυμητό αποτέλεσμα να γίνει άμεσα ορατό. Διδακτικό Προσωπικό, Εμφυσήστε την αγάπη για τη μάθηση στα αυριανά στελέχη της ΠΑ. Εξοπλίστε τους Ικάρους μας με γνώσεις που θα τους βοηθήσουν να ανταποκριθούν στα μελλοντικά τους καθήκοντα. Καλλιεργείστε το πνεύμα ευγενούς άμιλλας, συμμετέχοντας ενεργά στη διαμόρφωση χαρακτήρων που επιζητεί η ΠΑ.

Αγαπητοί Ίκαροι, Συνεχίστε την προσπάθειά σας με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο και αποδείξτε στον ελληνικό λαό ότι οι θυσίες του πιάνουν τόπο, στην Ηγεσία της ΠΑ ότι καλώς σας εμπιστεύθηκε και σας ενέταξε στη δύναμή της και σε όλους όσους υπηρέτησαν και υπηρετούν σήμερα στην ΠΑ ότι το «Άμες δε γ’ εσόμεθα πολλώ κάρρονες» δεν αποτελεί απλά μία φράση που κοσμεί το έμβλημα της Σχολής, αλλά αυτό που πραγματικά σας χαρακτηρίζει και σας εκφράζει.

Στον αποχωρούντα Διοικητή, Αντιπτέραρχο Αδάμ Θωμαϊδη που από σήμερα επιστρέφει στον πολιτικό βίο, θα ήθελα να τον ευχαριστήσω εκ μέρους όλου του προσωπικού για την προσφορά του προς τη Σχολή και να του ευχηθώ υγεία, ατομική και οικογενειακή ευτυχία.

27

ΜΙΑ «ΠΤΗΣΗ» ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΙΚΑΡΙΑΔΑΣ Βαθιά μεσάνυχτα. Κοιμόμουν για τα καλά. Ένα χλιμίντρισμα αλόγου με ξυπνά. Ανοίγω τα μάτια μου και έκπληκτος βλέπω στο μπαλκόνι ένα άλογο. Ένα φτερωτό άλογο!

- Σε τρόμαξα; Μη φοβάσαι! Έλα έξω, έλα, έλα, μη διστάζεις. Μιλά ψυθιριστά και μου γνέφει με το κεφάλι. Ξαφνιασμένος, τρομαγμένος, νυσταγμένος αλλά και μπερδεμένος, ντύνομαι πρόχειρα και βγαίνω στο μπαλκόνι.

- Καλώς τον. Ψάχνω να βρω κάποιον Ίκαρο και βρέθηκα εδώ, σ’ εσένα. Με λένε Πήγασο. Είμαι το πρώτο μεταφορικό ιπτάμενο μέσο. Μεταφέρω τους κεραυνούς που φτιάχνει ο Ήφαιστος στο εργαστήρι του στη Λήμνο, για λογαριασμό του Δία στον Όλυμπο. Πατέρας μου είναι ο Ποσειδώνας και μητέρα μου η Μέδουσα. Εγώ φυγάδευσα τον Περσέα όταν...

- Μη συνεχίζεις, σε ξέρω καλά Πήγασε. Πολύ καλά! Είχα την τύχη να υπηρετήσω στην 354 Μοίρα Τακτικών Μεταφορών. Σε είχα έμβλημα και σε φορούσα στο στήθος μου, στη φόρμα μου. Αλήθεια, ποιος ο σκοπός της επίσκεψής σου τέτοια ώρα; - Αύριο γίνεται μια μοναδική ιστορική εκδήλωση στη νήσο Ικαρία. Σκέφτηκα να μην πάω μόνος, αλλά να βρω έναν Ίκαρο να πάμε παρέα. Θέλεις να ‘ρθεις; - Αν θέλω; Πώς δε θέλω και μάλιστα μαζί σου, με όλη μου τη χαρά.

- Έλα. Ανέβα επάνω μου. Κρατήσου γερά με τα χέρια σου από τη χαίτη μου και με τα πόδια σου σφίξε τα πλευρά μου.

- Ξέρω, ξέρω, μην ανησυχείς. «Απογείωση», ψιθυρίζει ο Πήγασος και απλώνει τα δυνατά φτερά του στον ουρανό. Η πτήση στο όνειρο και στο παρελθόν μόλις έχει αρχίσει. Αργότερα, αντικρίζουμε τον Ήλιο να ανατέλλει. Βρισκόμαστε με ανατολική πορεία πάνω από το Αιγαίο. Οι ίδιες θάλασσες. Τα ίδια νησιά, ο ίδιος ουρανός εδώ και χιλιάδες χρόνια.

- Πήγασε πώς αισθάνεσαι που βρισκόμαστε πάνω απ’ το Αιγαίο; Τον Δαίδαλο και τον Ίκαρο τους γνώριζες;

28

- Και τι δεν μου θυμίζουν αυτά τα ονόματα. Πέταγα τότε εκεί κοντά στο δυστύχημα του Ικάρου... Μα δεν πρόλαβα να τον σώσω...

- Δεν άκουσε τις οδηγίες του πατέρα του να μην πετά ψηλά, κοντά στον Ήλιο και είχαμε το πρώτο αεροπορικό δυστύχημα...

- Όχι, δεν έγινε έτσι. Όχι, δεν παρήκουσε την εντολή του πατέρα του. Ο Ίκαρος ήταν ένας σεμνός νέος. Υπάκουος, τυπικός, μεθοδικός, μελετηρός. Ευφυής όπως και ο πατέρας του ο Δαίδαλος. Ποτέ δεν θα έκανε παράβαση κανόνων πτήσεως.

- Και τότε πώς έγινε το δυστύχημα; - Πάνω από το Αιγαίο, κοντά στην Ικαρία, ο πατέρας του Φαέθωντα, ο Ήλιος, του ενεπιστεύθει το άρμα του. Όμως εκείνος δεν φάνηκε αντάξιος της εμπιστοσύνης του και από κακό χειρισμό, τα άλογα αφήνιασαν και άρχισαν να κατεβαίνουν επικίνδυνα προς τη γη. Η καταστροφή ήταν βέβαιη, ο Ήλιος θα κατέκαιγε τα πάντα εάν ο Ίκαρος δεν πέταγε με αυτο-

θυσία προς το άρμα. Έπιασε τα ηνία και σταμάτησε τα άλογα. Η ζημιά όμως από τον Ήλιο είχε γίνει. Το κερί που συγκρατούσε τα φτερά του έλιωσε και αυτά σκόρπισαν στο Ικάριο πέλαγος. Η συνέχεια είναι γνωστή. Αυτή είναι η αλήθεια. Αυτή πρέπει να μάθουν όλοι. Ο Ίκαρος δεν παράκουσε τον πατέρα του. Δεν παραβίασε κανόνες πτήσης. Θυσιάστηκε για να σώσει πόλεις, χωριά, ανθρώπους. Μήπως και σήμερα δεν έχουν γίνει παρόμοια περιστατικά με σύγχρονους Ικάρους που για να μην συντριβεί το αεροπλάνο τους πάνω από πόλεις και χωριά χάθηκαν μαζί του; Ποιος δεν τα γνωρίζει; Ποιος δεν θυμάται; Με την κουβέντα, φτάνουμε στην Ικαρία.

- Φτάσαμε. Θα ξαποστάσουμε σ’ αυτό το σύννεφο. Από εδώ θα παρακολουθήσουμε όλες τις εκδηλώσεις. Τους πρώτους Παγκόσμιους Αεραθλητικούς Αγώνες που για πρώτη φορά γίνονται στην Ελλάδα. Στην Ικαρία. Τους πρώ-

Το αεροσκάφος «Ίκαρος» της Αερολέσχης Αθηνών, με πλήρωμα τον Ταξίαρχο (Ι) ε.α. Χρήστο Γκολέμη και συγκυβερνήτη τον Γ. Μπενέκο, που κέρδισαν το κύπελλο του πιο μαχητικού πληρώματος των αγώνων, με το τρόπαιο στο πρώην αεροδρόμιο του Μαραθώνα.

Η αφή της Ικαριάδας Φλόγας από αξιωματικό της Σχολής Ικάρων

τήτως χρώματος, φυλής, θρησκείας και γλώσσας. Η παρέλαση μόλις τελείωσε. Αρχίζουν τα καλωσορίσματα και οι ομιλίες. Ο Αέρας φέρνει στ’ αυτιά μας τον χαιρετισμό του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου. Στο τέλος ο κόσμος χειροκροτά. Όταν τα χειροκροτήματα παύουν, ακούγεται η ομιλία του Υπουργού Μεταφορών και Επικοινωνιών, επικεφαλή της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας. Ο Υπουργός καταχειροκροτείται. Υπήρξαν κι άλλες ομιλίες από επισήμους και εκπροσώπους της Διεθνούς Αεραθλητικής Ομοσπονδίας αλλά ο αέρας άλλαξε διεύθυνση και δεν ήταν απόλυτα ακουστές. Οι σημαίες των συμμετεχόντων χωρών έχουν πάρει τις θέσεις τους. Η τελετή αφής της Ικαρίου φλόγας ξεκινά, πλαισιωμένη από Έλληνες Ίκαρους. Όπως και στην Αρχαία Ολυμπία με τις ιέρειες. Απίστευτη ομορφιά! Ο τότε ΑΓΕΑ κ. Στάπας, ο οποίος υπέγραψε τη συμφω- Λίγο αργότερα ξεκινία «Σύνδεσης της Σχολής Ικάρων με τη νήσο Ικαρία», συ- νούν οι αεραθλητές αγωνίσματα. νομιλεί με τον καλλιτέχνη Νίκο Ίκαρη, που φιλοτέχνησε το τα Ναι. Βρισκόμαστε άγαλμα του πεσόντος Ικάρου στο λιμάνι του Αγίου Κηρύκου. στην Ελλάδα, βρι-

τους Ολυμπιακούς Αγώνες του «Αέρα». Την ΙΚΑΡΙΑΔΑ! Τι κόσμος πολύς! Οι σημαίες των συμμετεχουσών 76 χωρών του κόσμου, κοσμούν το λιμάνι του Αγίου Κηρύκου. Οι εκδηλώσεις ξεκίνησαν. Ίκαροι, αεραθλητές, αεροπλάνα, αεροκατασκευές, δημοσιογράφοι, κανάλια, θεατές, εκπρόσωποι από 73 χώρες του κόσμου, όλοι βρίσκονται εδώ στην Ικαρία, την πατρώα γη της αεροπορικής ιδέας. Σημείο συνάντησης όλων των Ικάρων του κόσμου σε εκδηλώσεις ειρήνης και πολιτισμού. Τους ενώνει το αεροπορικό πνεύμα. Η αεροπορική ιδέα, ανεξαρ-

σκόμαστε στην Ικαρία, στους πρώτους Αεραθλητικούς Αγώνες του Κόσμου με την Ελληνική ονομασία «Ικαριάδα». Οι επόμενοι αγώνες θα γίνουν ξανά, μετά από τέσσερα χρόνια, σε άλλη χώρα όπως και στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Όμως η φλόγα έναρξης θα ξανανάψει πάλι εδώ, στην Ικαρία και θα μεταφερθεί στη χώρα που διοργανώνει τους αγώνες. Από ψηλά φαίνεται το μνημείο του Ικάρου στο λιμάνι του Αγίου Κηρύκου. Το φιλοτέχνησε ο γλύπτης Νίκος Ίκαρης και το εγκατέστησε η Πολεμική Αεροπορία. Δύο γιγάντια φτερά σε σχήμα V συμβολίζουν τη Νίκη (Victory) της αεροπορικής ιδέας. Στην κορυφή των φτερών εικονίζεται η πτώση του Ικάρου, δείχνοντας πόσο μικρή είναι η «πτώση» σε σχέση με το μέγεθος της Νίκης. Μια επιγραφή κοσμεί τη βάση του μνημείου και γράφει: «Εδώ στην Ικαρία τελειώνει το πρώτο αεροπορικό ταξίδι του ανθρώπου, με τον Ίκαρο και αρχίζουν όλα τα άλλα». Πιο δεξιά διακρίνεται ο λόφος της Πατέλας που παραχώρησε ο Δήμος Αγίου Κηρύκου στη Σχολή Ικάρων. Εκεί βρίσκονται εγκατεστημένα δεκάδες κτίρια για αεραθλητικές δραστηριότητες. Όλα τους σε διαφορετικό σχέδιο και σχήμα. Κάθε κτίριο εκπροσωπεί και μία χώρα. Κάθε κατασκευή έχει τη δική της παραδοσιακή μορφή, της χώρας που εκπροσωπεί. Όλα τα κτίρια μαζί εκφράζουν την πολυεθνικότητα της αεροπορικής ιδέας. Οι αγώνες ξεκίνησαν. Μοναδικό θέαμα! Πρωτόγνωρο! Αιωροπτεριστές, Μοτοαιωροπτεριστές, Αερομοντελιστές, Αλεξιπτωτιστές, Ανεμοπόροι, Ακροβάτες του ουρανού, Αεροπλάνα, Ελικόπτερα, Αερόστατα, Τεχνικοί, όλα και όλοι τους συναγωνίζονται για τη Νίκη. Το Έπαθλο. Το στεφάνι ελιάς. Όπως ακριβώς τότε, στην Αρχαία Ολυμπία. Αργά το απόγευμα ακολουθεί η βράβευση των Νικητών. Τέλος, με μια μεγαλειώδη τελετή κλείνουν οι πρώτοι Παγκόσμιοι Αεραθλητικοί Αγώνες. Η τελετή λήξης ήταν μοναδική. Όλοι τους θα ξανασυναντηθούν μετά από τέσσερα χρόνια πάλι εδώ, στο νησί της Ικαρίας για την αφή της Ικαρίου Φλόγας που θα μεταφερθεί στην χώρα διεξαγωγής των Παγκόσμιων Αεραθλητικών Αγώνων. Για πολλή ώρα είμαστε αμίλητοι, συνε-

29

παρμένοι...

- Έλα, τέλειωσαν οι αγώνες. Άξιζε το θέαμα. Καταπληκτική η οργάνωση. Μπράβο στην Πολιτεία, στην Πολεμική Αεροπορία και στην Ελληνική Αεραθλητική Ομοσπονδία γι’ αυτό το Εθνικό επίτευγμα. Έλα, πάμε. Ξανανεβαίνω στην πλάτη του. Αρχίζει η τροχοδρόμηση και η απογείωση. Βρισκόμαστε στον αέρα. Η πορεία μας τώρα είναι δυτική. Ακολουθούμε τον Ήλιο που δύει, είμαστε τυχεροί. Όπως και όλοι όσοι πετούν αυτή την ώρα. Απολαμβάνουμε από πολύ ψηλά το ηλιοβασίλεμα. Αντικρίζουμε τη στιγμή που ο Ήλιος σκύβει και «φιλά» για μια ακόμη φορά την απέραντη θάλασσα του Αιγαίου και ο ουρανός «φορά» τα πιο ωραία χρώματά του. Θέαμα μοναδικό! Προσγειωνόμαστε εκεί από όπου απογειωθήκαμε. Τον ευχαριστώ θερμά για τη χαρά που μου έδωσε να παρακολουθήσω ένα παγκόσμιο θεσμό που μόλις γεννήθηκε. Εδώ στη χώρα μου. Τον ευχαριστώ ακόμη, γιατί μου έδωσε την ευκαιρία να ξαναπετάξω και μάλιστα μαζί του. Χαμογελά. Χλιμιντρίζει και χάνεται μες στο σκοτάδι. Όπως ακριβώς είχε έρθει. «Καλό σου ταξίδι Πήγασε», ψιθυρίζω. «Πάρε τη Μυθολογία και την Ιστορία μας

και ταξίδεψέ την στις χιλιετίες». Το πρωί ξύπνησα ζαλισμένος, μπερδεμένος, προβληματισμένος. Δεν μπορούσα να καταλάβω το τι μου είχε συμβεί. Όνειρο; Πραγματικότητα; Και τα δύο μαζί; Αργότερα, σε ένα περίπτερο, διαβάζω στις κρεμασμένες εφημερίδες: ΚΕΡΑΥΝΟΣ ΕΚΑΨΕ ΤΗΝ «ΙΚΑΡΙΑΔΑ» Υπότιτλος: Ο καβγάς για την πίτα. Άλλη εφημερίδα: Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ «ΙΚΑΡΙΑΔΑ» ΔΟΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ. Υπότιτλος: Κάποιοι στη σύγχρονη Ελλάδα, είχαν την ευστροφία του Δαίδαλου, να εφεύρουν τα φτερά με τα οποία θα πετούσαμε προς τη διεθνή αναγνώριση, την προ-

To σύμβολο των αγώνων.

Οι σημαίες των συμμετεχουσών χωρών στην Ικαριάδα ανεμίζουν στην προβλήτα του λιμανιού του Αγίου Κηρύκου, τιμώντας τον πρώτο θνητό που θυσιάσθηκε στο βωμό της αεροπορικής ιδέας, πετώντας προς την ελευθερία

30

βολή και την απόκτηση κύρους. Αλλά επειδή δίπλα σε κάθε Δαίδαλο, υπάρχει πάντα και ένας Ίκαρος, κάηκαν τα φτερά μας στον Ήλιο και πνίγηκαν τα όνειρά μας στη θάλασσα. Τα έχω χαμένα. Δεν ξέρω αν ξαναονειρεύομαι ή ζω την πραγματικότητα. Υ.Γ.: Τελικά, ατυχώς, οι πρώτοι Παγκόσμιοι Αεραθλητικοί Αγώνες έγιναν το 1997 στην Αττάλεια της Τουρκίας. Οι Τούρκοι απαίτησαν και άλλαξαν το όνομα. Η ελληνική ονομασία «Ικαριάδα» έγινε «World Air Games». Οι δεύτεροι Αγώνες έγιναν στην Ισπανία το έτος 2001. Η Ελληνική παρουσία ήταν δυναμική με τη συμμετοχή μαθητών της Σχολής Ικάρων και Αεραθλητών. Η μεταφορά της πρώτης Ικαρίου Φλόγας στην έναρξη των Αγώνων ήταν πλέον γεγονός. Οι τρίτοι Αγώνες έγιναν στην Ιταλία τον Ιούνιο του 2009. Η φλόγα άναψε και πάλι στο Βωμό του Ικάρου στην Ικαρία και μεταφέρθηκε στο Τορίνο της Ιταλίας. Μήπως διαβάσατε τίποτα στις εφημερίδες; Μήπως ακούσατε τίποτα σε κάποιο τηλεοπτικό κανάλι; Γιατί άραγε; Δεν είναι αυτό Εθνικό γεγονός και μάλιστα ιδιαίτερης τουριστικής σημασίας; Μήπως μάθατε κάτι για την ίδρυση, τη δραστηριότητα και τις προσπάθειες κατάργησης της Διεθνούς Ικαρίου Αεραθλητικής Ακαδημίας; Έμαθα πάντως, ότι πάνω από το χώρο της τελετής της αφής της Ικαρίου φλόγας, πέταξε ένας σχηματισμός από τρία αεροσκάφη F-16. Ήταν της Πολεμικής μας Αεροπορίας. Παρούσα πάντα και παντού, άγρυπνος φρουρός του Αιγαίου και της πατρίδος μας. Υ.Γ. Το συγκεκριμένο άρθρο είχε συμπεριληφθεί στο ανένδοτο πόνημα “Πτήση στο όνειρο” και δημοσιεύεται γισ πρώτη φορά στο τρέχον τεύχος, με τη σύμφωνη γνώμη του αρθρογράφου.

Υπτχος (Ι) ε.α. Νίκος Ήμελλος

ΔΙΑΒΙΩΣΗ ΣΤΗΝ ΙΚΑΡΙΑ Προς το τέλος της Άνοιξης, όταν ήμουν 2ετής (1994), σ’ ένα μεσημεριανό προσκλητήριο, ο Σμηνίας Υπηρεσίας μας ενημέρωσε ότι θα πραγματοποιηθεί άσκηση θαλάσσιας επιβίωσης στην Ικαρία, η οποία θα έχει διάρκεια μιας εβδομάδας και όποιος επιθυμεί να συμμετέχει να το δηλώσει. Πολλοί σκεφτήκαμε ότι είναι μια καλή ευκαιρία για να ξεφύγουμε από την καθημερινότητα της Σχολής και χωρίς δεύτερη σκέψη δηλώσαμε συμμετοχή. Την επόμενη μέρα, έγινε η επιλογή των Ικάρων και ανακοινώθηκαν τα ονόματα. Όσοι τελικά επιλεχτήκαμε ήμασταν ιδιαίτερα χαρούμενοι, αφού θα συμμετείχαμε σε μια άσκηση που δεν είχε πραγματοποιηθεί ξανά στη Σχολή Ικάρων, καθώς επίσης θα ξεφεύγαμε από την καθημερινότητα της για μια εβδομάδα. Οι υπόλοιποι τα είχαν βάλει με την τύχη τους. Την ίδια ημέρα, ο τότε ΤΣΕΚ, μας μάζεψε στο αμφιθέατρο για να μας ενημερώσει το τι ακριβώς θα κάναμε στην εν λόγω άσκηση. Ξεκινώντας την ενημέρωση, μας είπε: «Σας ξεκαθαρίζω πως στην άσκηση, σας έχω στήσει 3 παγίδες (ενώ παράλληλα σήκωσε το δεξί του χέρι και μας έδειχνε 4 δάχτυλα)». Αυτή η κίνηση αν και στην αρχή προκάλεσε γέλιο, στην συνέχεια μας δημιούργησε ανησυχία, ότι δηλαδή δεν πρόκειται για μια εκδρομή ως την Ικαρία, όπως αρχικά σκεφτήκαμε, αλλά για κάτι πιο ζόρικο. Αυτή η ανησυχία ενισχύθηκε, ακούγοντας το πρόγραμμα που θα ακολουθούσαμε εκείνες τις μέρες. Έγερση στις 6 π.μ., ατομική καθαριότητα και εν συνεχεία πρωινή γυμναστική (τρέξιμο στην παραλία κάποια χιλιόμετρα) και μετά ασκήσεις επιβίωσης μέσα στην θάλασσα μέχρι το μεσημέρι, μετά λίγο ανάπαυση και από το απόγευμα πάλι ασκήσεις επιβίωσης και νυχτερινή πορεία. Στην όλη ενημέρωση, δεν έγινε πουθενά νύξη για φαγητό. Όταν ένας Ίκαρος ρώτησε το τι θα τρώμε εκεί, η απάντηση ήταν αποστομωτική: «Θα μάθουμε να κυνηγάμε και θα τρώμε ότι πιάνουμε, βατράχια ,φίδια, σκουλήκια και γενικότερα ότι κινείτε και αν είστε καλοί ψαράδες

ίσως και κανένα ψαράκι». Μετά την ενημέρωση όλοι ήμασταν προβληματισμένοι και πιστεύαμε ότι μάλλον δεν ήταν πολύ καλή η ιδέα, να συμμετάσχουμε οικειοθελώς στην άσκηση. Όμως, μας είχαν ξεκαθαρίσει πως δεν γίνεται καμία αλλαγή στα ονόματα των συμμετεχόντων και για κανένα λόγο. Κατά την έξοδο του Σαββατοκύριακου, προμηθευτήκαμε τα απαραίτητα σύνεργα για την άσκηση: μαχαίρια, πετονιές, αγκίστρια κτλ. Ενώ κάπου είχαμε κρύψει και καμιά σοκολατίτσα και κανένα μπισκοτάκι, για τις δύσκολες μέρες που θα ερχόντουσαν... Μετά από ένα πολύωρο ταξίδι με το καράβι, φτάσαμε το απογευματάκι στην Ικαρία, σε ένα κλίμα αγωνίας για το τι μας περίμενε. Φτάνοντας στον Άγιο Κήρυκο, κατέβηκαν 2 Αξκοί για να ρωτήσουν πιο δρόμο θα πρέπει να ακολουθήσουμε για να φτάσουμε στην περιοχή που θα στρατοπεδεύαμε, σε ένα μαγαζί που έκανε λουκουμάδες. Με το που έμαθε ο καταστηματάρχης ότι είμαστε από την Σχολή Ικάρων, ένιωσε τέτοια χαρά και συγκίνηση που ήθελε να μας κεράσει λουκουμάδες! Άλλο που δεν θέλαμε εμείς και ενώ ήμασταν έτοιμοι να πηδήξουμε από τα «ρέο», με αυστηρό τόνο οι Αξκοί μας επανέφεραν στη τάξη και αφού ευχαρίστησαν τον καταστηματάρχη, του εξήγησαν ότι βιαζόμαστε και πρέπει να φτάσουμε γρήγορα στον προορισμό μας, για να προλάβουμε να στήσουμε τις σκηνές πριν μας πιάσει η νύχτα. Φτάσαμε σε μια ερημική περιοχή δίπλα στην θάλασσα, κατεβάσαμε τα πράγματα από τα «ρέο» και αρχίσαμε να στήνουμε τις σκηνές. Το σούρουπο ο καταυλισμός ήταν έτοιμος, όλα στη θέση τους. Το πρόβλημα όμως ήταν ότι ακόμα δεν κυνηγήσαμε τίποτα για να έχουμε τροφή. Την λύση την έδωσε ο ΤΣΕΚ: «θα πάμε να φάμε σε μια ταβέρνα στον Άγιο Κήρυκο για σήμερα το βράδυ, μια και είναι η πρώτη μέρα και από αύριο βλέπουμε». Πράγματι πήγαμε σε μια ταβέρνα όλοι, εκτός από 2 Ικάρους οι οποίοι παρέμειναν για να φρουρούνε τον καταυλισμό. Αφού

φάγαμε και τελειώσαμε, μας ρωτάει ο καταστηματάρχης: «αύριο τι ώρα θα παραλάβετε τα φαγητά;» «Αύριο»; Απορήσαμε όλοι! «Ναι βρε παιδιά, αφού οι Αξκοί σας, μου είπαν ότι θα έρχεστε να παίρνετε φαγητό για το μεσημέρι και το βράδυ θα τρώτε εδώ». Ωραία σκεφτήκαμε όλοι, μπορεί να ταλαιπωρηθούμε, αλλά τουλάχιστον δεν θα πεινάσουμε. Την επόμενη μέρα, βάλαμε όλοι τα ξυπνητήρια στις 6 ώστε να ξυπνήσουμε για να αρχίσει το μαρτύριο μας. Ένα, ένα τα ξυπνητήρια χτυπούσαν, αλλά κανένας δεν έκανε κίνηση για να σηκωθεί, δειλά, δειλά κοιτούσαμε έξω από τις σκηνές μας, αλλά δεν βλέπαμε καμία κίνηση και είπαμε να το εκμεταλλευτούμε, δίνοντας παράταση στην πρωινή έγερση. Τελικά κατά τις 7 με 7:30 π.μ., αρχίσαμε να ξεμυτίζουμε από τις σκηνές, πηγαίνοντας στην βρύση για να πλυθούμε και να ξυριστούμε, ενώ ένας Ίκαρος IV φρόντισε να ετοιμάσει τσάι για πρωινό. Έτσι από την πρώτη μέρα καταλάβαμε ότι το πρόγραμμα δεν θα τηρηθεί ακριβώς όπως μας είχε αναλυθεί στην Σχολή. Παρόλα αυτά όμως, το πρωί μπαίναμε στο νερό το οποίο ήταν παγωμένο. Τις πρώτες μέρες μας έγινε επίδειξη από τους εκπαιδευτές για τις διαδικασίες που πρέπει να ακολουθήσουμε σε περίπτωση που χρειαστεί να εγκαταλείψουμε το άφος, σε περίοδο ειρήνης ή πολέμου πάνω από θάλασσα και τις επόμενες τις εφαρμόσαμε στην πράξη. Μάθαμε για την στάση του σώματος μας κατά την είσοδο στο νερό, για τον τρόπο και τον χρόνο που θα πρέπει να απελευθερωθούμε από το αλεξίπτωτο, τι θα πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση που μας σκεπάσει και πως θα το βγάλουμε από πάνω μας, τι να κάνουμε για να αποφύγουμε το μπλέξιμο με τις αρτάνες, πως ανεβαίνουμε στην βάρκα, πως την φουσκώνουμε αν χρειαστεί, ενώ για πρώτη φορά είδαμε τι περιέχει το survival kit και πως χρησιμοποιούμε ένα, ένα τα εργαλεία που περιέχει. Μάθαμε για την χρήση του ασυρμάτου και για τις διαδικασίες εντοπισμού μας από τα εναέρια μέσα διάσω-

31

σης. Το μεσημέρι ήρθε φαγητό σε μπωλ από το κατάστημα που είχαμε φάει το προηγούμενο βράδυ. Ήταν η κατάλληλη ώρα για εξιστόρηση επιχειρησιακών ιστοριών από τους Αξκούς, καθώς και ιστοριών μέσα από την Σχολή από τους μαθητές, δημιουργώντας κλίμα ευθυμίας, επιτείνοντας την ανησυχία μας για το τι θα ακολουθούσε τις υπόλοιπες μέρες. Το απόγευμα, μας έγινε επίδειξη για τρόπους παραλλαγής και κίνησης σε εχθρική περιοχή, ενώ το βράδυ πήγαμε για φαγητό στο γνωστό κατάστημα και μια μικρή βόλτα στον Άγιο Κήρυκο. Οι υπόλοιπες μέρες κινήθηκαν στο ίδιο πλαίσιο, το πρωί πραγματοποιήσαμε ασκήσεις μέσα στη θάλασσα και γενικότερα ασχολούμασταν με αντικείμενα που αφορούσαν τη θαλάσσια επιβίωση, ενώ τα απογεύματα κάναμε εκπαίδευση στους διάφορους τρόπους παραπλάνησης - παραλλαγής και επιβίωσης σε εχθρικό έδαφος. Αυτό το διάστημα, μας δόθηκε η ευκαιρία να δοκιμάσουμε λιαστό ψάρι (από αυτά που καταφέραμε να ψαρέψουμε), αφαλατωμένο νερό από το kit αφαλάτωσης που περιέχει το survival kit, ενώ για πρώτη

32

φορά κάναμε χρήση φωτοβολίδων εντοπισμού. Ιδιαίτερη εντύπωση μας έκανε η νυχτερινή πορεία. Επιστρέφοντας και προσεγγίζοντας στον καταυλισμό, μας έγινε ενημέρωση για τις διαδικασίες δραπέτευσης – διαφυγής από εχθρικό έδαφος και επαφής με τον σύνδεσμο, που θα μεριμνούσε για την επιστροφή μας σε φίλιο έδαφος. Ένας - ένας κατέβαινε από έναν κατηφορικό δρόμο στον καταυλισμό με 5λεπτο διαχωρισμό, παίζοντας το ρόλο του διαφεύγοντα από την εχθρική περιοχή. Τον ρόλο του συνδέσμου τον έπαιζε ο ΤΣΕΚ, ενώ σε μερικούς ανέλαβε να κάνει και ανάκριση. Στην αρχή επικρατούσαν γέλια μεταξύ μας για το όλο σκηνικό, αλλά σύντομα μας κόπηκε, όταν ο ΤΣΕΚ ζήτησε από τους ΙΚ IV να μας δέσουν τα μάτια και να πάρουν κάποιον διαφεύγοντα και να τον πετάξουν στη θάλασσα. Στην πραγματικότητα τον απομάκρυναν από τους υπολοίπους και με τα χέρια τους χτυπούσαν το νερό, ώστε να μας δοθεί η εντύπωση ότι τον χτυπούσαν και ότι προσπαθούσαν να τον πνίξουν, προκειμένου να του αποσπάσουν πληροφορίες. Όλοι παρακαλούσαμε από μέσα μας, να μην είμαστε ο

επόμενος που θα περνούσε αυτή την δοκιμασία… Ήταν μια πρωτόγνωρη εμπειρία για όλους μας! Οι μέρες πέρασαν γρήγορα και εποικοδομητικά συνδυάζοντας εκπαίδευση και διασκέδαση, αφού κατά την διάρκεια της ημέρας μαθαίναμε να επιβιώνουμε σε θάλασσα και στεριά, βάζοντας μας σε ένα πιο επιχειρησιακό κλίμα από αυτό της ΣΙ, ενώ τα περισσότερα βράδια πηγαίναμε για φαγητό και μια μικρή βόλτα στον Άγιο Κήρυκο –Αξκοί και Ίκαροι- ξεφεύγοντας έτσι από την πίεση της Σχολής. Έτσι, γνωρίσαμε το φιλόξενο περιβάλλον της Ικαρίας, οι κάτοικοι της οποίας ήταν ιδιαίτερα χαρούμενοι και υπερήφανοι για την παρουσία των Ικάρων στο νησί τους και μας το έδειχναν σε κάθε ευκαιρία. Οι εμπειρίες και γνώσεις που απόκτησα από αυτή την άσκηση ήταν ιδιαίτερα σημαντικές και είναι ακόμα χαραγμένες στο μυαλό μου!...

Επγος (Ι) Ιωάννης Κοράνης

ΕΝΑ ΜΟΥΣΕΙΟ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ « ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ » Η 6η Απριλίου 1957, είναι η ημέρα ίδρυσης της Ο.Α. ως Εθνικού Αερομεταφορέα, η οποία παρέλαβε τη σκυτάλη των αερομεταφορών από τη μεταπολεμική Τ.Α.Ε Α.Ε. Το Πολιτιστικό Κέντρο Εργαζομένων Ο.Α. την έχει ανακηρύξει ως «Ημέρα Ολυμπιακής» και την Τετάρτη 06 Απρ 2011 στις 21:00, πραγματοποίησε την εκδήλωση εγκαινίων ίδρυσης Μουσείου Πολιτικής Αεροπορίας, στις εγκαταστάσεις του, στο Πρώην Δυτικό Αεροδρόμιο Ελληνικού με σκοπό την ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης στην πραγματοποίηση του παραπάνω στόχου. Στην όμορφη αυτή εθνική προσπάθεια παρουσιάσθηκε μέρος των εκθεμάτων που διαθέτει, τα οποία στο σύνολο τους προέρχονται από την πωληθείσα Ο.Α. A.E. Για το λόγο αυτό δε δύναται να χαρακτηρισθεί ως Μουσείο Πολιτικής Αεροπορίας, αλλά ως «Μουσείο Ελληνικού Εθνικού Αερομεταφορέως», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι με την προσθήκη εκθεμάτων δεν δύναται να εξελιχθεί σε κάτι τέτοιο. Χαρακτηριστική και μοναδική είναι η συλλογή διαφόρων στολών όλων των ειδικοτήτων του προσωπικού, του εξομειωτού πτήσεων «FRASCA», καθώς και λοιπών συσκευών και μηχανημάτων τα οποία συνέθεταν το ζωντανό οργανισμό της Ο.Α. Έγγραφα και βιβλία ωρών πτήσεων έρχονται να συμπληρώσουν την όλη εικόνα, αναδεικνύοντας την πολλαπλή

και άγνωστη συμμετοχή της Ο.Α και των ανθρώπων της στους διαφόρους εθνικούς αγώνες της Ελλάδος. Στη δύναμη του Μουσείου ανήκουν και τα αεροπλάνα τύπου BOEING B-727, B–737 και B–747, τα οποία ευρίσκονται σταθμευμένα στο δάπεδο σταθμεύσεως του Ανατολικού Αερολιμένος Ελληνικού, έχουν πρόσφατα ανακαινισθεί μερικώς, ενώ έχει αιτηθεί τη διάθεση ενός ΝΙΧΟΝ YS11 από την ΠΑ, το οποίο θα φέρει τα χρώματα της Ο.Α.Α.Ε. και τα αντίστοιχα ελληνικά διακριΠοδήλατο της περιόδου 1957, που χρησιμοποιούσε το τικά νηολογίου κλήσεως. Τέλος, αριθμός διαφόρων προσωπικό εδάφους για να μετακινείται γρήγορα και ασφαλώς στην πίστα των αεροσκαφών. ειδικών οχημάτων (όπως ποδήλάτο της περιόδου Επίσης το Πολ.Κ.Ε.Ο.Α. προχωρεί στη σύ1957, εώς οχήματα μεταφοράς εμπορευσταση ενός κοινωφελούς ιδρύματος με την ματοκιβωτίων και κλιμάκων) καθώς και μια επωνυμία «ΜΟΥΣΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΑΕΡΟΠΟ-ως εκ θαύματος διασωθείσα- MERCEDES ΡΙΑΣ», ενώ διεκδικεί ικανή έκταση εγκατα250 automatic, του Ιδρυτή της Ο.Α Α.Ε αειστάσεων στο ιστορικό, πρώην αεροδρόμιο μνήστου, Αριστοτέλους Ωνάση, συμπλητου Ελληνικού, για την πραγματοποίηση του ρώνουν την αεροπορική αυτή συλλογή. εθνικού αεροπορικού έργου του. Παρόντες στην εκδήλωση ήταν πλήθος κόσμου από όλη την Ελληνική αεροπορική κοινότητα, ενώ ετίμησαν με την παρουσία τους ο Κυβερνήτης κος Παύλος Ιωαννίδης (ο αεροπόρος που εκτέλεσε το πρώτο δρομολόγιο ΑΘΗΝΑΙ–ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ με τα χρώματα της Ο.Α το 1957), εκπρόσωποι από την Ε.Α.Α.Α, την Α.ΑΚ.Ε, την Ε.ΑΛ.Ε, την Υ.Π.Α, το Εθνικό Κτηματολόγιο και τον ΠΑ.ΣΥ.ΒΕΤ.Α. Πληροφορίες για επίσκεψη ο κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να λάβει στα: Τηλέφωνα : 210 3563357 – 3563938 Τηλεομοιοτυπία ( Fax ) : 210 9885045 e-mail: polkeoa@otenet.gr Πρώην Δυτικό Αεροδρόμιο Ελληνικού 167 77 – ΕΛΛΗΝΙΚΟ

Πάνελ φωτογραφιών από τα πρώτα αεροσκάφη De Havilland DH 106 Comet 4b, που

Γ. Δ. ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ

χρησιμοποίησε η Ολυμπιακή Αεροπορία, τα τεχνικά χαρακτηριστικά τους, ενώ παράλληλα εικονίζονται και τα δρομολόγια που εκτελούσε η εταιρεία με αυτά τα αεροσκάφη.

33

ΟΙ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ : ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΑΙΓΝΙΩΝ 1. Ο ΨΥΧΡΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ – ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ Ο όρος «Ψυχρός πόλεμος» χαρακτηρίζει μια περίοδο γεμάτη διαμάχες, ένταση και ανταγωνισμό ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Σοβιετική Ένωση καθώς και τους αντίστοιχους συμμάχους τους. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου η αντιπαλότητα ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις εκφράστηκε σε πολλαπλά επίπεδα : στρατιωτικές συμμαχίες , ιδεολογικό–ψυχολογικό πόλεμο και κατασκοπία, εκμετάλλευση κάθε στρατιωτικού, βιομηχανικού και τεχνολογικού μέσου, υπέρογκες αμυντικές δαπάνες και μια ξέφρενη κούρσα στρατιωτικών εξοπλισμών που περιελάμβανε τόσο συμβατικά όσο και πυρηνικά όπλα.

Οι δυο πλευρές του ψυχρού πολέμου το1980

Το περισσότερο διάστημα ο πόλεμος ήταν πράγματι ψυχρός, συχνά όμως η θερμοκρασία ανέβηκε επικίνδυνα, και μερικές φορές χάρη στα πρωτόγνωρα όπλα του, τα πυρηνικά, απείλησε τον πλανήτη με ολοσχερή αφανισμό. Παρά το γεγονός ότι αρκετές φορές οι δύο υπερδυνάμεις έφτασαν στα πρόθυρα της στρατιωτικής σύγκρουσης αυτή ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε. Οι μεγαλύτερες κρίσεις που λίγο έλειψε να κλιμακωθούν σε παγκοσμίους πολέμους ήταν : ο αποκλεισμός του Βερολίνου (1948-1949), ο πόλεμος της Κορέας (1950-1953), ο πόλεμος του Βιετνάμ (1959-1975), η κρίση των πυραύλων της Κούβας (1962) και ο πόλεμος μεταξύ Σοβιετικής Ένωσης και Αφγανιστάν (1979-1989). Για διάφορους λόγους, συχνά εσωτερικούς των δυο αντιπάλων στρατοπέδων, στη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου υπήρξαν περίοδοι όπου η ένταση μειωνόταν. Η πλέον αξιοσημείωτη από αυτές παρατηρήθηκε τη δεκαετία του 1970. Την επόμενη δεκαετία όμως επήλθε νέα αύξηση της ψυχροπολεμικής έντασης με πρωτεργάτη τον αμερικανό πρόεδρο Ronald Reagan. (Αυγουστίνος Ζενάκος, Οι Μεγάλες Συνθήκες : Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, Παρίσι 1990, σελ. 8). Η πορεία προς τον τερματισμό του Ψυχρού πολέμου άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 1980, μετά τις διασκέψεις κορυφής ανάμεσα στον ηγέτη της Σοβιετικής Ένωσης Mikhail Gorbachev και τον Πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Ronald Reagan και την εφαρμογή από τον Gorbachev των μεταρρυθμιστικών προγραμμάτων perestroika και glasnost. Το διάστημα 19-21 Νοεμβρίου 1990 συγκεντρώθηκαν στο Παρίσι οι ηγέτες των 32 ευρωπαϊκών χωρών, των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά και έλαβαν κοσμοϊστορικές αποφάσεις, οι οποίες σήμαναν το τέλος του Ψυχρού Πολέμου. Η Σοβιετική Ένωση έχασε σταδιακά τη δύναμή της στην Ανατολική Ευρώπη και τελικά το 1991 διαλύθηκε.

2. ΚΡΙΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

VS

34

O Ψυχρός Πόλεμος έχει αποτελέσει ένα από τα πιο ενδιαφέροντα πεδία εφαρμογής της θεωρίας διαπραγματεύσεων και της θεωρίας παιγνίων. Πρόκειται για μία κατάσταση ισόρροπης έντασης καθώς και οι δύο πλευρές έδιναν μεγάλη έμφαση τόσο στη διαμόρφωση των μεταξύ τους μελλοντικών σχέσεων όσο και στο διακύβευμα της διαπραγμάτευσης. Οι δύο πόλοι της αντιπαράθεσης αντιμετώπιζαν τις μεταξύ τους σχέσεις στο μεγαλύτερο διάστημα της μεταπολεμικής περιόδου ως ένα παίγνιο μηδενικού αθροίσματος (ό,τι αποτελεί κέρδος για τον ένα παίκτη αποτελεί και ζημία για τον αντίπαλό του) όπου το όφελος ή η ζημία εκφραζόταν σε ποικίλους όρους : ιδεολογικής επικράτησης, γεωπολιτικής ισχύος, οικονομικής και τεχνολογικής υπεροχής, πυρηνικής υπεροπλίας, ασφάλειας του πληθυσμού και των συμμάχων.

Η ΦΥΣΗ ΤΗΣ ΣΥΓΚΡΟΥΣΗΣ Με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου δημιουργήθηκαν δύο αντίπαλα στρατόπεδα που εξέφραζαν δύο διαμετρικά αντίθετα συστήματα πολιτικής και οικονομικής οργάνωσης. Η σύγκρουση καπιταλισμού – κομμουνισμού αποτέλεσε το ιδεολογικό υπόβαθρο του Ψυχρού Πολέμου και για κάποιους ήταν αυτός καθαυτός ο πυρήνας και το αντικείμενο της σύγκρουσης, αν και άλλοι θεωρούσαν αυτό το πεδίο της αντιπαράθεσης ως ένα παραπέτασμα που έκρυβε τα πραγματικά, οικονομικά ή στρατιωτικά διακυβεύματα. Οι στρατηγικές προτεραιότητες και των δύο υπερδυνάμεων ήταν οι εξής : Πρώτον, η αποτροπή της επίθεσης από την πλευρά του αντιπάλου και δεύτερον η ασφάλεια των συμμάχων. Για την επίτευξη των στόχων αυτών επιδόθηκαν σε μια ξέφρενη κούρσα εξοπλισμών που δεν περιορίστηκε μόνο στα εδάφη των δύο χωρών αλλά και σε εκείνα των συμμάχων, έτσι ώστε να επιτευχθεί η καλύτερη δυνατή προσέγγιση στα νώτα του αντιπάλου. Έτσι οι Ηνωμένες Πολιτείες τοποθέτησαν αμερικανικές συμβατικές δυνάμεις και τακτικά πυρηνικά όπλα σε ευρωπαϊκό έδαφος ώστε να καταστήσουν την αποτροπή αξιόπιστη και να εγγυηθούν την άμυνα της Ευρώπης, εξασφαλίζοντας έτσι τη συμμαχική στάση των Ευρωπαίων, ενώ η Σοβιετική Ένωση επιχείρησε να εγκαταστήσει πυρηνικούς πυραύλους στις βόρειες ακτές της Κούβας, γεγονός που έφερε τις δύο χώρες μπροστά στον εφιάλτη του πυρηνικού ολοκαυτώματος.

ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΠΑΙΓΝΙΩΝ ΣΤΙΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΠΕΡΙΟΔΟ ΤΟΥ ΨΥΧΡΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ Οι ελιγμοί των δύο αντιπάλων τόσο στις επιμέρους κρίσεις που παρουσιάστηκαν κατά περιόδους όσο και γενικά στη στάση τους καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου είχαν τα χαρακτηριστικά ενός παιγνίου. Κάθε πλευρά σχεδίαζε τη στρατηγική της ανεξάρτητα από τη στρατηγική της άλλης πλευράς, γνωρίζοντας όμως ότι τα αποτελέσματα αυτής της στρατηγικής εξαρτώνται άμεσα από τις επιλογές και των δύο. Η ανάλυση των κινήσεων των δύο αντίπαλων στρατοπέδων μπορεί να εστιάσει σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά το παίγνιο που εξετάζει τις επιλογές ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ/ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και το δεύτερο το παίγνιο που εξετάζει τις επιλογές ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ/ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ.

ΤΟ ΠΑΙΓΝΙΟ : ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ / ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ Στο παίγνιο αυτό κάθε χώρα έχει δύο επιλογές : α) να επιλέξει την ειρηνική επίλυση των διαφορών, δηλαδή τη ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και β) να επιφέρει στρατιωτικό χτύπημα στην αντίπαλη χώρα, δηλαδή τη ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ. Παρά το γεγονός ότι είναι δύσκολο και μάλλον αυθαίρετο να προσδιορίσουμε τα πιθανά κέρδη και ζημίες δίνοντας κάποιες αριθμητικές αποδόσεις στη μία και στην άλλη επιλογή, θα επιχειρήσουμε μέσω ενός παραδείγματος να εξηγήσουμε τη στρατηγική που ακολούθησαν οι δύο αντίπαλες παρατάξεις. Έχουμε λοιπόν τον ακόλουθο πίνακα αποδόσεων :

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

ΣΥΚΡΟΥΣΗ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

2, 2

-5, 3

ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ

3, -5

-10, -10

(Οι επιλογές στρατηγικής και οι αποδόσεις για τη Σοβιετική Ένωση παρουσιάζονται στα αριστερά σκέλη με το κόκκινο χρώμα, ενώ οι επιλογές στρατηγικής και οι αποδόσεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσιάζονται στα δεξιά σκέλη με το μπλε χρώμα)

Από τον παραπάνω πίνακα αποδόσεων προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα :

35

α) Κάθε χώρα προσπαθούσε να επιβάλει την κυριαρχία της στην άλλη και να αναδειχτεί σε παγκόσμιο ηγέτη. Για το λόγο αυτό κάθε μία έκανε επίδειξη της ισχύος της και απειλούσε την αντίπαλη χώρα για ενδεχόμενη στρατιωτική επίθεση. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της συμπεριφοράς αποτελεί η ρίψη των βομβών στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, όπου δε χρησιμοποιήθηκαν εναντίον των ήδη ηττημένων Ιαπώνων με σκοπό τη νίκη στον πόλεμο αλλά με σκοπό τον εκφοβισμό των Σοβιετικών, δείχνοντας ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν πρόθυμες να προβούν στη χρήση πυρηνικών όπλων ώστε να οικοδομήσουν ένα μεταπολεμικό κόσμο στα μέτρα των Αμερικανικών συμφερόντων. Μάλιστα έχει υποστηριχτεί από ορισμένους και η άποψη ότι η Ιαπωνία είχε προσπαθήσει να παραδοθεί για αρκετούς μήνες, αλλά οι Ηνωμένες Πολιτείες ήθελαν να δοκιμάσουν τα πυρηνικά όπλα στον πόλεμο και κυρίως να δείξουν τη δύναμή τους στη Σοβιετική Ένωση. (Gar Alperovitz, Atomic Diplomacy : Hiroshima and Potsdam, 1965). β) Σε περίπτωση που μια χώρα επιλέξει τη ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ και η άλλη επιλέξει τη ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τότε η χώρα που θα επιτεθεί με στρατιωτικά μέσα στην αντίπαλο θα της επιφέρει ένα πολύ σοβαρό πλήγμα με αποτέλεσμα να της επιφέρει ζημία ίση με (-5), ενώ η ίδια θα βρεθεί σε μια κατάσταση αυξημένης ισχύος που θα της επιφέρει κέρδη ίσα με (3). γ) Λόγω της φύσης του παιγνίου που έχει επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα, η παραπάνω επιλογή διαφορετικής στρατηγικής δεν μπορεί να αποτελέσει ισορροπία. Κι αυτό γιατί η χώρα που θα δεχτεί την επίθεση θα απαντήσει κι αυτή με τη χρήση στρατιωτικών μέσων με αποτέλεσμα η ισορροπία να μεταφερθεί στο κάτω δεξιά τμήμα του πίνακα όπου και οι δύο χώρες υφίστανται ζημία ίση με (-10). δ) Επομένως το πιο λογικό είναι η ισορροπία να καταλήξει στο πάνω αριστερά τμήμα του πίνακα όπου κάθε χώρα επιλέγει τη ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και έχει κέρδη ίσα με (2). Στην κατάσταση αυτή τα κέρδη είναι λιγότερα σε κάθε πλευρά σε σχέση με την κατάσταση όπου η μία χώρα επιλέγει τη ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ και η άλλη τη ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ και εκ πρώτης όψεως φαίνεται ότι κάθε χώρα έχει το κίνητρο να επιτεθεί στην άλλη. Όμως το παίγνιο έχει επαναλαμβανόμενο χαρακτήρα και ο φόβος για μια ενδεχόμενη κλιμάκωση εκατέρωθεν επιθέσεων που θα οδηγήσει και τις δύο χώρες στην ισορροπία ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ/ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ λειτουργεί ως αντικίνητρο και μάλιστα πολύ ισχυρότερο από το κίνητρο της επίθεσης. Έτσι διασφαλίζεται η ισορροπία ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ/ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ. ε) Αν στην ανάλυση αυτή εντάξουμε τη σταδιακή αναβάθμιση των στρατιωτικών εξοπλισμών από συμβατικά σε πυρηνικά όπλα και λάβουμε υπόψη μας την ιδιαίτερη φύση των όπλων αυτών που με την ταχύτατη ανάπτυξη της τεχνολογίας μπορούν να επιφέρουν ακόμα πιο καταστρεπτικά χτυπήματα στον αντίπαλο, καθώς και τις συνέπειες από τη χρήση τους, τότε πιθανότατα θα έπρεπε να τροποποιήσουμε τον παραπάνω πίνακα αποδόσεων ως εξής :

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

ΣΥΚΡΟΥΣΗ

ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ

2, 2

-5, 1

ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ

1, -5

-50, -50

Στην περίπτωση αυτή το ενδεχόμενο να καταλήξουμε στην ισορροπία ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ/ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ισοδυναμεί με πυρηνικό πόλεμο και αφανισμό (-50), ενώ ακόμα και στο προσωρινό στάδιο όπου η πρώτη χώρα επιτίθεται, δηλαδή την περίπτωση ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ/ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ τα κέρδη είναι ίσα με (1), δηλαδή μικρότερα από την περίπτωση ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ/ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ όπου τα κέρδη είναι ίσα με (2). Συνεπώς καμία χώρα δεν έχει κίνητρο να φύγει από αυτή την κατάσταση ισορροπίας. Η πραγματικότητα επιβεβαιώνει τις θεωρητικές υποθέσεις, καθώς και οι δύο δυνάμεις παρά το γεγονός ότι έφτασαν αρκετές φορές στα πρόθυρα της πολεμικής σύγκρουσης, με αποκορύφωμα την κρίση των πυραύλων της Κούβας το 1962, όπου ο κόσμος έφτασε ένα βήμα από τον πυρηνικό πόλεμο και την ολοκληρωτική καταστροφή, καμία εκ των δύο δεν είχε το θάρρος να κάνει το πρώτο βήμα σε μια πορεία αλληλοεξόντωσης χωρίς επιστροφή. Για πολλά χρόνια λοιπόν η διατήρηση της ισορροπίας βασίζονταν στο δόγμα της Αμοιβαίας Εξασφαλισμένης Καταστροφής (MAD). Η κατάσταση άλλαξε με την εμφάνιση στο προσκήνιο της Πρωτοβουλίας Στρατηγικής Άμυνας, η οποία έδινε τη δυνατότητα στη χώρα που θα έκανε πρώτη την επίθεση εναντίον της άλλης να αντιμετωπίσει επιτυχώς και με περιορισμένες μόνο απώλειες ενδεχόμενη απάντηση, ενθαρρύνοντάς την κατ’ αυτόν τον τρόπο να προβεί στη διεξαγωγή στρατιωτικών επιχειρήσεων. Ένα δεύτερο σενάριο αποσταθεροποίησης ήταν η πιθανή ενθάρρυνση ορισμένων χωρών να επισπεύσουν μια στρατιωτική επίθεση προτού εγκατασταθούν τα συστήματα που προέβλεπε η Πρωτοβουλία Στρατηγικής Άμυνας ώστε να αποφύγουν να βρεθούν σε μειονεκτική θέση όσον αφορά στην στρατιωτική ισχύ τους στο άμεσο μέλλον. Ο Ronald Reagan αντέδρασε θετικά στη διάδοση της τεχνολογίας του προγράμματος της Πρωτοβουλίας Στρατηγικής Άμυνας στη Σοβιετική Ένωση ώστε να αποφευχθεί η δημιουργία ανισορροπίας, όμως το αν και με ποιο τρόπο θα μπορούσε να επιτευχθεί αυτή η μαζική μεταφορά της τεχνολογίας επιδέχεται μεγάλης συζήτησης.

ΤΟ ΠΑΙΓΝΙΟ : ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ/ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ Στο παίγνιο αυτό κάθε χώρα έχει να επιλέξει ανάμεσα στη στρατηγική να αυξήσει τους εξοπλισμούς της και στη στρατηγική

36

να μειώσει τους εξοπλισμούς της. Ο πίνακας των αποδόσεων διαμορφώνεται ως εξής :

ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ

ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ

ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ

-1, -1

4, -2

ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ

-2, 4

2, 2

(Οι επιλογές στρατηγικής και οι αποδόσεις για τη Σοβιετική Ένωση παρουσιάζονται στα αριστερά σκέλη με το κόκκινο χρώμα, ενώ οι επιλογές στρατηγικής και οι αποδόσεις για τις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσιάζονται στα δεξιά σκέλη με το μπλε χρώμα)

Από τον παραπάνω πίνακα αποδόσεων προκύπτουν τα ακόλουθα συμπεράσματα : α) Αρχική σκέψη και των δύο χωρών είναι ότι θα πρέπει να στοχεύσουν στη ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ ώστε να έχουν και οι δύο κέρδη ίσα με (2), καθώς θα διατηρηθεί από τη μία η ισορροπία των δύο δυνάμεων σε διεθνές επίπεδο και από την άλλη θα εξοικονομήσουν αρκετά χρήματα από τις στρατιωτικές δαπάνες για να χρηματοδοτήσουν άλλους πιο παραγωγικούς τομείς της οικονομίας τους και να βελτιώσουν έτσι την ευημερία των πολιτών τους. Είναι προφανές ότι αν επιλέξουν και οι δύο ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ τότε και η θέση τους στη διεθνή σκηνή θα μείνει αμετάβλητη από άποψη ισχύος και θα προβούν σε υπέρογκες δαπάνες που θα τους αποφέρουν ζημία ίση με (-1). β) Στην περίπτωση όμως που και οι δύο επιλέγουν τη στρατηγική ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ τότε κάθε μία θα έχει κίνητρο να εξαπατήσει την άλλη και να προβεί σε ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ ώστε να της αποφέρει κέρδη ίσα με (4), τα οποία μετρώνται σε όρους αύξησης της αίσθησης ασφάλειας του πληθυσμού, ενίσχυσης της διαπραγματευτικής θέσης και διεύρυνσης της διεθνούς σφαίρας επιρροής, ενώ η αντίπαλός της θα υποστεί ζημία ίση με (-2). γ) Επειδή και οι δύο χώρες έχουν το ίδιο κίνητρο να προβούν σε ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ τελικά καταλήγουμε στην ισορροπία στο πάνω αριστερά τμήμα του πίνακα όπου και η δύο χώρες έχουν ζημία ίση με (-1). Η πραγματικότητα δείχνει μία κίνηση της ισορροπίας ανάμεσα στα διάφορα τμήματα του πίνακα στις διάφορες φάσεις του Ψυχρού Πολέμου, ανάλογα με τις συγκυρίες και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χώρας και κάθε περιόδου. Τα πρώτα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου και οι δύο δυνάμεις προέβησαν σε μεγάλες δαπάνες για εξοπλιστικά προγράμματα, με σκοπό να αποκτήσουν τη στρατιωτική ισχύ που θα τους επέτρεπε να αναδειχτούν σε ηγέτιδες δυνάμεις του μεταπολεμικού κόσμου. Συνεπώς την περίοδο αυτή η ισορροπία βρισκόταν στο πάνω αριστερά κομμάτι του πίνακα. Οι υπέρογκες όμως δαπάνες, δημιούργησαν οικονομικά προβλήματα και στις δύο χώρες και οι όποιες προσπάθειες έγιναν για αποκλιμάκωση της έντασης και υπογραφή συμφωνιών περιορισμού των εξοπλισμών ξεκινούσαν από την επιθυμία βελτίωσης του βιοτικού επιπέδου των πολιτών και από τη διαπίστωση ότι η οικονομία αδυνατούσε πλέον να ανταποκριθεί στις υπέρογκες αυξήσεις των στρατιωτικών δαπανών. Έτσι στη δεκαετία του ’70, οι συμφωνίες SALT I και SALT II αντανακλούσαν την προσπάθεια της σοβιετικής ηγεσίας να ανασυγκροτήσει οικονομικά τη χώρα και να αναδιοργανώσει τη δομή της παραγωγής, εκμεταλλευόμενη την εμπλοκή των ΗΠΑ στον πόλεμο του Βιετνάμ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η ισορροπία μετατοπίστηκε στο κάτω δεξιά τμήμα του πίνακα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατηγόρησαν την Σοβιετική Ένωση για παραβίαση των συμφωνιών και με την άνοδο του Reagan στην εξουσία άρχισε εκ νέου μια κούρσα εξοπλισμών, με αποκορύφωμα την Πρωτοβουλία Στρατηγικής Άμυνας. Μετά από ένα σύντομο πέρασμα λοιπόν από το πάνω δεξιά αρχικά και το κάτω αριστερά στη συνέχεια τμήμα του πίνακα, η ισορροπία κατέληξε και πάλι στο πάνω αριστερά τμήμα, όπου και οι δύο χώρες επιλέγουν ΑΥΞΗΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ. Στη δεκαετία του ΄80, η μεταρρυθμιστική πολιτική του Gorbachev, απέβλεπε καταρχήν στο να προσαρμόσει την εξωτερική πολιτική στα πραγματικά δεδομένα της οικονομίας και να διορθώσει τα προβλήματα που είχαν συσσωρευτεί στην οικονομική οργάνωση της χώρας. Για το λόγο αυτό, ο Gorbachev προσέφερε πολλές παραχωρήσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες σε επίπεδο συμβατικών δυνάμεων, πυρηνικών όπλων και πολιτικής στην Ανατολική Ευρώπη. Πάντως πρέπει να επισημανθεί ότι η προσκόλληση της οικονομίας σε μια παραγωγική δομή που ευνοούσε τη βαριά βιομηχανία και την παραγωγή όπλων, έναντι της παραγωγής καταναλωτικών αγαθών, είχε από ένα σημείο και μετά, καταστεί ανεξάρτητη από την εξωτερική πολιτική. Μάλιστα για αρκετά χρόνια οι στρατιωτικές δαπάνες απορροφούσαν έως και το 25% του ΑΕΠ και συντηρούσαν ένα τεράστιο κομμάτι της βιομηχανίας της Σοβιετικής Ένωσης καθιστώντας δύσκολη την οποιαδήποτε μεταρρύθμιση, καθώς εμποδίζονταν από τα κατεστημένα συμφέροντα.

37

Αλλά και η αποδοχή της πολιτικής του Gorbachev από το Reagan δεν είναι άσχετη με το γεγονός ότι το πρόγραμμα Star Wars που είχε ο ίδιος λανσάρει στις αρχές της δεκαετίας του ΄80, είχε διογκώσει εντυπωσιακά το δημοσιονομικό έλλειμμα των ΗΠΑ και τις είχε μετατρέψει από το μεγαλύτερο πιστωτή στο μεγαλύτερο χρεώστη του κόσμου. Συνεπώς η ισορροπία κινήθηκε και πάλι προς το κάτω δεξιά τμήμα του πίνακα, όπου και οι δύο δυνάμεις επιλέγουν την από κοινού συνεργασία τους στη ΜΕΙΩΣΗ ΕΞΟΠΛΙΣΜΩΝ. Βέβαια το κατά πόσο όντως οι δύο δυνάμεις θα έμεναν σταθερές σε αυτήν την επιλογή τους επιδεχόταν μεγάλης αμφισβήτησης. Ωστόσο, ο νέος ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης Mikhail Gorbachev ήταν αποφασισμένος να αντιστρέψει την κατάσταση αποσύνθεσης στην οποία βρισκόταν η οικονομία της Σοβιετικής Ένωσης, παρά να συμμετάσχει σε ένα νέο ανταγωνισμό εξοπλισμών με τη Δύση. Συνεπώς το Κρεμλίνο έκανε σημαντικές στρατιωτικές και πολιτικές παραχωρήσεις. Από την άλλη ο Reagan συμφώνησε στη διεξαγωγή νέων συνομιλιών όσον αφορά σε οικονομικά θέματα και στη σταθεροποίηση των στρατιωτικών εξοπλισμών.

3. ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΩΝ ΣΥΝΕΠΕΙΩΝ Το αν και κατά πόσο οι διαπραγματεύσεις κρίνονται επιτυχημένες ή όχι, εξαρτάται από την οπτική γωνία με την οποία αντικρίζει κανείς την όλη κατάσταση. Αν εστιάσουμε στο γεγονός ότι παρά τις κρίσεις που κλιμακώθηκαν κατά περιόδους τελικά, αποφεύχθηκε η πολεμική σύρραξη μεταξύ των δύο υπερδυνάμεων, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια σειρά εκατέρωθεν επιθέσεων, ακόμα και με τη χρήση πυρηνικών όπλων, που θα έθεταν σε κίνδυνο την επιβίωση ολόκληρης της ανθρωπότητας, τότε πράγματι θα θεωρήσουμε ότι οι διαπραγματεύσεις ήταν επιτυχημένες. Πράγματι, οι δύο χώρες παρά τα αντικρουόμενα συμφέροντα τους, κατάφεραν να συμβιβάσουν τις φιλοδοξίες τους για να αναλάβουν τα ηνία του μεταπολεμικού κόσμου και δεν ώθησαν την κατάσταση στα άκρα, διατηρώντας έτσι μια κατάσταση ισορροπίας. Αν επιχειρήσουμε όμως να υπολογίσουμε το κόστος του Ψυχρού Πολέμου για ολόκληρο τον κόσμο για πάνω από τέσσερις δεκαετίες, παρά το αναίμακτο τέλος του, τότε μάλλον πρέπει να εκφράσουμε ορισμένες επιφυλάξεις για την επιτυχία των διαπραγματεύσεων. Το κόστος των Ηνωμένων Πολιτειών ανήλθε σε οκτώ τρισεκατομμύρια δολάρια για στρατιωτικές δαπάνες και σε εκατό χιλιάδες ζωές Αμερικανών στρατιωτών στην Κορέα και το Βιετνάμ. Στη Σοβιετική Ένωση κόστισε ένα ακόμα μεγαλύτερο μερίδιο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, ενώ στη Νοτιοανατολική Ασία, οι εμφύλιοι πόλεμοι εντάθηκαν από τον ανταγωνισμό των δύο υπερδυνάμεων και άφησαν πίσω τους εκατομμύρια νεκρούς. Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου έδωσε στη Ρωσία την ευκαιρία να περικόψει τις στρατιωτικές δαπάνες, αλλά η προσαρμογή ήταν απότομη. Η στρατιωτική βιομηχανία απασχολούσε τουλάχιστον έναν στους πέντε ενηλίκους. Οι μεταρρυθμίσεις είχαν σαν αποτέλεσμα να μείνουν εκατομμύρια άνεργοι στη Σοβιετική Ένωση, ενώ το βιοτικό επίπεδο χειροτέρευσε σε μεγάλο βαθμό. Τη δεκαετία του ΄90 η Ρωσία υπέφερε από μια οικονομική ύφεση πολύ πιο έντονη σε σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και σε σχέση με την ύφεση που είχε υποστεί η Γερμανία έξι δεκαετίες νωρίτερα. Η κληρονομιά που άφησε πίσω της ο Ψυχρός Πόλεμος, εξακολουθεί να επηρεάζει τις διεθνείς ισορροπίες. Πλέον οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν καταστεί η κυρίαρχη δύναμη στο παγκόσμιο οικονομικό και πολιτικό σύστημα και έχουν συνάψει στρατιωτικές συμμαχίες με τουλάχιστον πενήντα χώρες, ενώ ενάμιση εκατομμύριο Αμερικανοί στρατιώτες βρίσκονται τοποθετημένοι σε εκατόν δεκαεπτά χώρες. Οι δύο στρατιωτικές υπερδυνάμεις για περισσότερο από τέσσερις δεκαετίες έδωσαν υπερβολική έμφαση στις μεταξύ τους διενέξεις, με αποτέλεσμα αυτή την περίοδο να εμφανιστούν κάποια νέα κέντρα (Ευρωπαϊκή Ένωση, Ιαπωνία, Κίνα, Ινδία) που κάλυψαν γρήγορα το χαμένο έδαφος και αναδείχθηκαν σε οικονομικές υπερδυνάμεις, δίνοντας μια πολυπολική δομή στο σύγχρονο κόσμο, σε αντίθεση με τη διπολική μορφή του παρελθόντος, ενώ η νέα ανάκαμψη της Σοβιετικής Ένωσης τα τελευταία χρόνια εξακολουθεί να κρατά την έννοια του Ψυχρού Πολέμου πάντα επίκαιρη.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ • • • • • • • • • •

38

Gar Alperovitz, 1965, Atomic Diplomacy : Hiroshima and Potsdam.

Walter LaFeber, 1972, America, Russia, and the Cold War. Αρβανιτόπουλος Κωνσταντίνος, Οι Ευρωαμερικανικές σχέσεις μετά την 11η Σεπτεμβρίου Ζενάκος Αυγουστίνος, Οι Μεγάλες Συνθήκες : Διάσκεψη για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, Παρίσι 1990 www.afa.org (Air Force Association) www.armscontrolcenter.org www.bbc.co.uk www.nuclearfiles.org www.spiegel.de www.wikipedia.org Υπσγός (Ο) Μητσοκάπας Βασίλειος MSc in European Studies

«ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ…ΜΑΣ ΕΝΩΝΕΙ?» ΠΥΞ ΛΑΞ Μουσικοί επαναστάτες, σταυροφόροι συναισθημάτων, κήρυκες μιας νέας τάξης πραγμάτων. Οι Πυξ Λαξ, ένα από τα δημιουργικότερα ελληνικά μουσικά σχήματα, συναντιούνται για τελευταία φορά ύστερα από «σιωπή» δύο χρόνων και υπερασπίζονται τους «τίτλους» τους με το ίδιο πάθος που γράφουν τη μουσική τους. Δέκα χρόνια πριν, σε μια ήσυχη γειτονιά της Δυτικής Αθήνας, μερικά νέα παιδιά ξεκινούν την περιπλάνηση τους με οδηγό τη μουσική. Περνούν στην άλλη όχθη, πέρα απ’ το ποτάμι, κι ό,τι έχουν μέσα τους το κάνουν τραγούδια. Ίσως γι' αυτό αγγίζουν τον κόσμο. Η μεγάλη αποδοχή κι επιτυχία δεν αλλάζει το σκηνικό της ζωής τους. Μένουν ακόμη στους Άγιους Ανάργυρους. Εκεί είναι οι παρέες τους, το στέκια τους, η πηγή έμπνευσης, η ουσία. Εκεί που τους βρήκαμε κι εμείς. Ο λόγος για τους Πυξ Λαξ, το γκρουπ που με πολύ ιδιαίτερο κι αναγνωρίσιμο πλέον μουσικά στίγμα ξεχώρισε στη νέα ελληνική σκηνή και δημιούργησε ένα μεγάλο ρεύμα. Και η αλήθεια είναι πως ακούγονται από ανθρώπους κάθε ηλικίας και με διαφορετικές μουσικές προτιμήσεις, οι οποίοι έχουν κάνει τους δώδεκα δίσκους τους χρυσούς και πλατινένιους. Το πιο δύσκολο ήταν να συνεννοηθούν και να μαζευτούν όλοι... Ο Φίλιππος...« καλλιτέχνης από κούνια » Ο Φίλιππος Πλιάτσικας γεννήθηκε στην Αθήνα. Απ' τα δώδεκά του χρόνια ασχολήθηκε με τη μουσική και από το 1989 βρίσκεται στη δισκογραφία. Έχει γράψει ή ερμηνεύσει τραγούδια όπως: «Οι Παλιές αγάπες πάνε στον παράδεισο», «Μοναξιά μου όλα», «Έπαψες αγάπη να θυμίζεις», «Όλο μ' αφήνεις να σ' αφήσω», «Μόνο για κείνη μη μου λες», «Δεν θα δακρύσω πια για σένα», «Γιατί», «Υπάρχουν χρυσόψαρα εδώ», «Τι είναι αυτό που μας ενώνει» κ.α.

39

Ο Μπάμπης…« περιπλανώμενος για μια ζωή » Ο Μπάμπης Στόκας εώς τα 11 του χρόνια έζησε στην Καλαμάτα, ενώ αργότερα μετοίκησε στο Μενίδι. Ο Στόκας στους Πυξ Λαξ κατείχε τον ρόλο του ερμηνευτή της πλειονότητας των τραγουδιών, τραγούδια όπως «Μια συνουσία μυστική» , «Πούλα με», «Μέλυδρον», «Πίνακας», «Η εικόνα του χειμώνα» και πάρα πολλά ακόμη.

Ο Μάνος...« η ψυχή των Πυξ Λαξ» Γεννήθηκε το 1953 στους Αγίους Αναργύρους. Σπούδασε οικονομικά στην ΑΣΟΕ. Ο Μάνος στο συγκρότημα είχε γράψει πολλά τραγούδια, μεταξύ αυτών και τα «Πούλα με», «Υπάρχουν χρυσόψαρα εδώ», «Μια βραδιά στο Λεβερκούζεν», «Δεν θα δακρύσω πια για σένα» και «Η εικόνα του χειμώνα» (μαζί με τον Φίλιππο), «Θέλω πελάτη», «You get in love». Μετά τον θάνατό του, οι Μπάμπης Στόκας και Φίλιππος Πλιάτσικας, μαζί με άλλους φίλους καλλιτέχνες του Μάνου, όπως οι Όναρ, ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, ο Διονύσης Τσακνής, ο Νίκος Πορτοκάλογλου, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, ο Λάκης Παπαδόπουλος, ο Μίλτος Πασχαλίδης, ο Μύρωνας Στρατής, η Μαρία & Νάντια Σπηλιωτοπούλου, αλλά και οι κόρες του Μάνου Ξυδούς, Κατερίνα και Νέλλη, αποφάσισαν να ολοκληρώσουν το άλμπουμ που εκείνος δεν πρόλαβε, με τίτλο «Όταν θα φύγω ένα βράδυ από ‘δω», το οποίο κυκλοφόρησε τον Ιούλιο του 2010! Φέτος το καλοκαίρι…ο Μπάμπης Στόκας και ο Φίλιππος Πλιάτσικας συγκεντρώνουν παλιούς γνώριμους και ταξιδεύουν σε 5 μέρη της Ελλάδας, για να τιμήσουν με πέντε συναυλιές τη μνήμη του Μάνου Ξυδούς.

40

ΙΚ ΙΙ (ΕΑ) ΜΑΝΤΑΛΙΑ ΕΙΡΗΝΗ

Σ Α Σ Ι Α Κ Ε Μ ΑΚΟΥΣΑ Ε Μ Υ Ο Ν Ι Ε Τ Ο Ρ Π

«ΕΪ ΜΑΝ ΚΟΙΤΑ ΜΠΡΟΣΤΑ »

ΠΥΞ ΛΑΞ LIVE ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΗ 2011 «ΕΔΩ ΕΙΜΑΣΤΕ»

«ΔΥΟ ΦΩΝΕΣ ΜΙΑ ΨΥΧΗ» Al Bano -Γιάννης Πλούταρχος

Η πολυαναμενόμενη δισκογραφική συνάντηση του κορυφαίου ερμηνευτή του ιταλικού τραγουδιού Al Bano Carrisi και του δικού μας, πολυαγαπημένου τραγουδιστή Γιάννη Πλούταρχου έχει υλοποιηθεί από τον περασμένο Φεβρουάριο, προκαλώντας πανικό στις δισκογραφικές εταιρίες τόσο Ελλάδας όσο και της Ιταλίας. Δύο φωνές-μια ψυχή»: Η συνάντηση δύο καλλιτεχνών, η διασταύρωση δύο πολιτισμών, η ένωση δύο γειτονικών λαών. Mια μοναδική μουσική ένωση, σε μεσογειακή ατμόσφαιρα! Ένα μουσικό ταξίδι που ξεκίνησε πριν λίγους μήνες στην Ιταλία. Μέσα από τη μελωδία, τη γλώσσα, το συναίσθημα, την ερμηνεία, τα τραγούδια! Δύο φωνές-12 τραγούδια: 8 τραγούδια/ντουέτο- (με το Γιάννη Πλούταρχο να ερμηνεύει και στην ιταλική γλώσσα)- 2 ελληνικά και 2 ιταλικά τραγούδια. Τους στίχους υπογράφουν οι: Minellono, Βασίλης Γιαννόπουλος, Μιχάλης Αβατάγγελος, Colombini, Pino Marino, Pallavincini, F. Berlincioni.

Δ. ΜΗΤΡΟΠΑΝΟΣ Σ. ΚΡΑΟΥΝΑΚΗΣ

Η ΜΙΝΟΣ-ΕΜΙ παρουσιάζει με μεγάλη χαρά μια μεγάλη συνεργασία Για πρώτη φορά ο Δημήτρης Μητροπάνος τραγουδάει Σταμάτη Κραουνάκη. Η δισκογραφική έκδοση με τίτλο «Εδώ είμαστε» ολοκληρώθηκε πριν λίγες μέρες. Ο Δημήτρης Μητροπάνος είχε την επιθυμία για μια ολοκληρωμένη δουλειά με τον Σταμάτη Κραουνάκη έτσι όπως συνέβαινε στο παρελθόν, που συνθέτες και στιχουργοί συνυπήρχαν στη ζωή και την τέχνη. Ο Σταμάτης Κραουνάκης την ίδια χρονική στιγμή προσέγγισε τον Δημήτρη Μητροπάνο, έχοντας νιώσει τη μεγαλοσύνη και την προσωπικότητα του, δύο χρόνια νωρίτερα, όταν για πρώτη φορά του έγραψε ένα τραγούδι. Στη παρέα δεν άργησε να προστεθεί ο απόλυτος εκφραστής της γλώσσας του αισθήματος, ο Μάνος Ελευθερίου και η Λίνα Νικολακοπούλου, η πιο ευαίσθητη πένα του σύγχρονου λυρικού λόγου και να προσφέρουν τα δικά τους δώρα.

«ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΜΕ ΒΛΕΜΜΑΤΑ» Πέτρος Θεοτοκάτος

Ιστορίες με βλέμματα είναι ο τίτλος του πέμπτου δίσκου του Πέτρου Θεοτοκάτου και κυκλοφορεί από τη Lyra…

10 τραγούδια ιστορίες με βλέμματα σε αναμνήσεις, ερωτικά βλέμματα, βλέμματα κενά, πίστης και ευγνωμοσύνης, θυμού. Μουσική – στίχοι: Πέτρος Θεοτοκάτος Ο Πέτρος μπήκε στο στούντιο με το συγκρότημά του και το αποτέλεσμα είναι ένας θαυμάσιος κιθαριστικός δίσκος που θα απολαμβάνουμε για χρόνια. Δέκα ιστορίες με βλέμματα, δέκα τραγούδια από έναν καλλιτέχνη της ελληνικής σκηνής που σε αυτό το δίσκο συνεχίζει τη δική του ιστορία, εξελίσσοντας το προσωπικό του στυλ τόσο στιχουργικά μα και ηχητικά, καθώς επίσης διευρύνει τις ερμηνευτικές του δυνατότητες, που σε αυτή τη δουλειά δείχνει να τον απασχολούν περισσότερο από ποτέ. Ένας αριστουργηματικός δίσκος που περιμέναμε καιρό.

.Με μία μοναδική για τα ελληνικά χρονικά, μουσική παραγωγή που αποτελεί το μουσικό γεγονός του 2011, οι ΠΥΞ ΛΑΞ ξανασυναντιούνται στη σκηνή για να μας προσφέρουν μια πολυαναμενόμενη εμπειρία! Γιατί, «οι παλιές αγάπες» δεν χάνονται, ακόμη κι αν δεν μιλάμε γι’ αυτές! Η πρώτη αυτή συνάντηση τους έγινε στα Ιωάννινα στο θέατρο Ε.Η.Μ στις 8 και στις 9 Ιουνίου 2011. Η συναυλία αυτή ηχογραφήθηκε και κυκλοφορεί από την MINOS-EMI σε ένα συλλεκτικό cd, που θα πωλείται σε όλα τα καταστήματα δίσκων. Η ιδέα της επιστροφής ξεκίνησε από τον Μάνο Ξυδούς. Πριν περίπου ένα χρόνο, εκεί γύρω στο Πάσχα του 2010.Έτσι,μετάαπό7ολόκληραχρόνια, οι Πυξ Λαξ ξανασυναντιούνται επί σκηνής, γιατί αυτό είχαν σχεδιάσει να κάνουν με τον πολυαγαπημένο φίλο, συνεργάτη και πιστό συνοδοιπόρο τους Μάνο Ξυδούς, που έφυγε νωρίς, δίνοντας τη μοναδική ευκαιρία σε παλιούς αλλά και νέους φίλους του να τους απολαύσουν σε 8 ανεπανάληπτες συναυλίες. Ραντεβού λοιπόν με τους Πυξ Λαξ, για να ξανανιώσουμε ζωντανοί, να θυμηθούμε, να μοιραστούμε και να ανακαλύψουμε ξανά όλα όσα μας ενώνουν και μας κάνουν πιο δυνατούς!

ΙΚ ΙΙ (ΕΑ) ΜΑΝΤΑΛΙΑ ΕΙΡΗΝΗ

41 41

ΒΙΒΛΙΩΝ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΟΧΤΩ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΚΑTHERINE NEVILLE EKΔΟΣΕΙΣ: ΛΙΒΑΝΗ-ΝΕΑ ΣΥΝΟΡΑ Ένα βιβλίο που πραγματικά αξίζει να διαβαστεί. Το Οχτώ είναι ένα εξαιρετικά άρτιο μυθιστόρημα, λεπτοδουλεμένο, γεμάτο γρίφους, αντιθέσεις και περιπέτεια. Ένα μυστήριο που παραμένει άλυτο ανά τους αιώνες. Ένας γρίφος, που κέντρισε τα πιο λαμπρά πνεύματα που γνώρισε η ανθρωπότητα. Μια αρχαία φόρμουλα, που χαρίζει τόσο μεγάλη δύναμη, ώστε έχει κυριεύσει την ψυχή όλων όσων άκουσαν γι’ αυτή. Ένα μυθικό σκάκι λαξευμένο εξ ολοκλήρου σε ασήμι και χρυσό, στολισμένο με ρουμπίνια, ζαφείρια και σμαράγδια, που προσφέρθηκε από οχτώ Μαυριτανούς στον αυτοκράτορα Καρλομάγνο: το θρυλικό Σκάκι του Μονγκλάν. Η φύλαξη του έχει ανατεθεί στις μοναχές του Μογκλάν, οι οποίες αναλαμβάνουν να σκορπίσουν τα κομμάτια του σε όλο τον κόσμο ώστε ποτέ κανένας να μην καταφέρει να τα συγκεντρώσει και να ανακαλύψει το μυστικό του. Η νεαρή ηρωίδα, ειδική στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, θα εμπλακεί στην αναζήτηση των κομματιών του σκακιού και θα αναμιχτεί σε μια περιπέτεια χωρίς να το έχει επιλέξει. Καλείται να παίξει το ρόλο ενός πιονιού, το οποίο έχει τοποθετηθεί στη σκακιέρα από μια ανώτερη δύναμη και θα παίξει καθοριστικό ρόλο στη διεξαγωγή του παιχνιδιού και την αποκάλυψη του μυστηρίου. Καλείται να παίξει το ρόλο της Μαύρης Βασίλισσας και με τη ομάδα των μαύρων πιονιών πρέπει να καταφέρει να νικήσει την ομάδα των λευκών. Θα τα καταφέρει άραγε; Ποιο θα είναι το τίμημα που πρέπει να πληρώσει?

Η ΣΤΕΝΩΠΟΣ ΡΟΥΠΕΛ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ Β. ΓΚΙΡΜΠΑΤΣΗΣ ΛΟΧΑΓΟΣ (ΠΖ) ΕΚΔΟΣΕΙΣ: ΟΜΜΑΤΩ ISBN: 978-960-98167-1-7 Το μικρό μεγέθους Λεύκωμα, πλούσιο όμως σε ανέκδοτο φωτογραφικό - ιστορικό υλικό και ιδιαίτερα επεξεργασμένους χάρτες, γραμμένο από ένα άνθρωπο που έχει υπηρετήσει (και περπατήσει) στα ζωντανά αυτά Μνημεία της σύγχρονης Ιστορίας μας, έρχεται να συμπλήρωσει αλλά και να καλύψει, αρκετά κενά που υπάρχουν για τη σημαντική, αλλά ουσιαστικά άγνωστη, «Γραμμή Μεταξά». Το λεύκωμα αυτό εστιάζεται στα γεγονότα που έλαβαν στη στενωπό «Ρούπελ», την περίοδο του μεσοπολέμου 1935-1941, όπου η Ελληνική κυβέρνηση, διδαχθείσα από τα παθήματα του παρελθόντος και ως απάντηση στην επεκτατική πολιτική της Βουλγαρίας, κατασκεύασε στα σύνορά της τα οχυρά. O ποταμός Στρυμώνας, καθώς ρέει από βορρά προς νότο και διατρέχει την κοιλάδα της Μαρινούπολης στη Βουλγαρία και εισέρχεται στην Ελλάδα, συμπιέζεται από τους ορεινούς όγκους Κερκίνης (Μπέλες) και Αγκίστρου (Τσιγκελιού) για περίπου δέκα χιλιόμετρα και σχηματίζει τη στενωπό Ρούπελ και στη συνέχεια, διασχίζονντας την κοιλάδα των Σερρών εκβάλει στο Αιγαίο Πέλαγος. Η διαδρομή αυτή, είναι η συντομότερη οδός από το υψίπεδο της Σόφιας προς το Αιγαίο Πέλαγος και αντίστροφα. Έτσι, κατά μήκος της κοιλάδας του Στρυμώνα, υλοποιείται ένας άξονας εισβολής. Ο άξονας Κρέσνα-Ρούπελ-Σέρρες. Γι’ αυτό το λόγο στη στενωπό Ρούπελ διαδραματίστηκαν σημαντικά γεγονότα, καθ’ όλη τη διάρκεια της Ελληνικής ιστορίας. Στο πλαίσιο αυτό, η Κυβέρνηση του Στρατηγού Ιωάννου Μεταξά, βλέποντας ότι ο πόλεμος είναι προ των πυλών, απεδύθει σε ένα αγώνα με το χρόνο για να διασφαλίσει αποτελεσματικά τα Βόρεια σύνορα μας, αρχής γενομένης με αυτά προς την Βουλγαρία, τα οποια ήταν και τα πλέον ευάλωτα, με είκοσι ένα υπόγεια θωρακισμένα και πλήρως εξοπλισμένα συγκροτήματα. Έτσι, το όρος Μπέλες και Άγκιστρο θωρακίσθηκαν με οκτώ υπόγεια στρατιωτικά συγκροτήματα. Τα οχυρά Ποποτλίβιτσα, Ιστίμπεη, Κελκαγιά, Αρπαλούκι και Παλιουργιώνες στο όρος Μπέλες και τα οχυρά Ρούπελ, Καρατάς και Κάλη στο όρος Άγκιστρο. Στο βιβλίο γίνεται εκτενής αναφορά, τόσο για την κατασκευή, την μεθοδολογία, τον τρόπο και τον εξοπλισμό τους, όσο και για τον αγώνα που έδωσαν οι λιγοστοί υπερασπιστές των Οχυρών κατά τη γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, τον Απρίλιο του 1941, όπου το XVIII (18ο) Ορεινό Σώμα Στρατού της 12η Γερμανικής Στρατιάς, προσπάθησε να διασπάσει την οχυρωμένη τοποθεσία Μπέλες-Αγκίστρου και μέσω της στενωπού Ρούπελ να προελάσει στο εσωτερικό της χώρας. Η ιστορία βεβαίως είναι γνωστή. Τα Οχυρά μας Δεν κατελήφθησαν, Δεν παρεδόθησαν, απλώς οι συγκυρίες και η στάση των συμμάχων μας Σέρβων οδήγησαν στην παρακαμψή τους, με αποτέλεσμα η όποια αντίσταση να είναι μάταιη. Το εν λόγω βιβλίο, καλύπτει με απλό, κατανοητό και γλαφυρό τρόπο, όλες αυτές τις πτυχές και είναι απαραίτητο να βρίσκεται στο σπίτι κάθε ενός από εμάς, που επιθυμούμε να διδασκόμεθα από την ιστορία και να την διδάσκουμε στα παιδιά μας. ΓΙΩΡΓΟΣ ΜΕΡΜΗΓΚΑΣ

42

Διπλωματικές εργασίες Ικάρων

«Ανάλυση και Σχεδιασμός Βαθιών Θεμελιώσεων Τεχνικών Έργων με Πασσάλους υπό Στατική και Δυναμική Καταπόνηση» ΙΚ IV ΕΣΜΙΑΣ (ΜΑΕ) ΔΡΙΖΗΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ: ΚΑΘ. Δρ. ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ ΨΑΡΡΟΠΟΥΛΟΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η ιδέα για την εκπόνηση της διπλωματικής εργασίας με τον ανωτέρω τίτλο, προέκυψε από τον τομέα της πράσινης ανάπτυξης και ειδικότερα από αυτόν της παραγωγής ενέργειας από τον άνεμο (αιολική ενέργεια). Πιο συγκεκριμένα, στη βιομηχανία κατασκευής και εγκατάστασης ανεμογεννητριών, ενώ υπάρχει σημαντική βελτίωση στα χρησιμοποιούμενα υλικά, στον τρόπο κατασκευής και συναρμολόγησης και κυρίως στη σχέση μεταξύ απόδοσης και κόστους, δε διαπιστώνεται και ανάλογη βελτίωση στο σχεδιασμό και την ανάλυση των χρησιμοποιούμενων συστημάτων θεμελίωσης και επιπρόσθετα στη σχέση μεταξύ βαθμού ασφαλείας και κόστους κατασκευής αυτών. Ένας από τους σημαντικότερους λοιπόν τρόπους θεμελίωσης των ανεμογεννητριών και των πάσης φύσεως κατασκευών -δομικού, μηχανολογικού (ανεμογεννήτριες) ή άλλου τύπου- είναι αυτός με τη χρήση είτε μεμονωμένων πασσάλων είτε πασσαλομάδων, η χρήση των οποίων αυξάνεται διαρκώς σε εθνικό και διεθνές επίπεδο τόσο λόγω της πολυπλοκότητας των εδαφών όσο και λόγω της σταθερά αυξανόμενης απαίτησης για ασφαλή μεταφορά στο έδαφος όλο και μεγαλύτερων φορτίων από διαρκώς αυξανόμενες σε μέγεθος και πολυπλοκότητα κατασκευές, όπως είναι οι ανεμογεννήτριες. Η αύξηση λοιπόν της χρήσης των προαναφερθέντων συστημάτων θεμελίωσης καθιστά επιτακτική την ανάγκη βελτίωσης του τρόπου σχεδιασμού και ανάλυσης αυτών τόσο υπό στατική όσο και υπό δυναμική καταπόνηση, με απώτερο

σκοπό την εξέλιξη των υφιστάμενων συντηρητικών κατά κύριο λόγο κανονισμών και την επίτευξη καινοτόμου σχεδιασμού, ο οποίος να επιτυγχάνει παράλληλα μείωση του κόστους κατασκευής και αύξηση του επιπέδου ασφαλείας. Υπό το πρίσμα και πλαίσιο των ανωτέρω και χάριν μείωσης της εκ των πραγμάτων αυξημένης πολυπλοκότητας, μελετήθηκε διεξοδικά και εμπεριστατωμένα η χρήση των μεμονωμένων πασσάλων και όχι των πασσαλομάδων. Σκοπός της διπλωματικής εργασίας υπήρξε σε πρώτη φάση η συγκέντρωση μέσω βιβλιογραφικής έρευνας των υφιστάμενων αλλά διάσπαρτων σε παγκόσμιο επίπεδο

μεθόδων ανάλυσης και σχεδιασμού μεμονωμένων πασσάλων καταπονούμενων τόσο στατικά (κατακόρυφα και οριζόντια) όσο και δυναμικά. Παράλληλα, συγκεντρώθηκαν και οι σχετικές με το εξεταζόμενα θέμα κανονιστικές διατάξεις. Στο πλαίσιο επίσης της πρώτης αυτής φάσης, έγινε και κατά είδος καταπόνησης - στατική κατακόρυφη, στατική οριζόντια, δυναμική (εκ των πραγμάτων οριζόντια σε μεγάλες κατασκευές) - μία συγκριτική ανάλυση των διαθέσιμων μεθόδων σχεδιασμού. Σε δεύτερη φάση, αναπτύχθηκαν δύο διαφορετικά προσομοιώματα του συστήματος πάσσαλος - έδαφος, τα οποία και βασίστηκαν σε δύο διαφορετικές μεθόδους, βάση των οποίων διενεργήθηκαν και οι απαραίτητες αριθμητικές αναλύσεις. Επιπρόσθετα, έγινε σύγκριση των παραγόμενων αποτελεσμάτων τόσο μεταξύ τους όσο και με υφιστάμενα πειραματικά αποτελέσματα και εξήχθησαν κάποια συμπεράσματα. ΠΕΡΙ ΘΕΜΕΛΙΩΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΣΑΛΩΝ

Σχήμα 1: Μεμονωμένος πάσσαλος διαμέσου 2 εδαφικών σχηματισμών μικρής Φ.Ι. και εδραζόμενος σε χαλικώδες έδαφος ικανοποιητικής Φ.Ι.

Η επιλογή του τρόπου θεμελίωσης μίας οποιουδήποτε τύπου κατασκευής, ανεξαρτήτως του πεδίου του πολιτικού μηχανικού στο οποίο ανήκει (δομοστατικός κατασκευαστικός, γεωτεχνικός, υδραυλικός & συγκοινωνιακός τομέας), αποτελεί κατά γενική ομολογία το σημαντικότερο στάδιο της μελέτης ενός έργου. Οι θεμελιώσεις διακρίνονται σε επιφανειακές ή αβαθείς και σε βαθιές. Οι επιφανειακές ή αβαθείς θεμελιώσεις περιλαμβάνουν τα πέδιλα, τις πεδιλοδοκούς και τις κοιτοστρώσεις ενώ οι βαθιές τα φρέατα

43

και τους πασσάλους, οι οποίοι εντοπίζονται είτε μεμονωμένοι (αντικείμενο εξέτασης της διπλωματικής εργασίας) είτε σε ομάδες (πασσαλομάδες). Οι πάσσαλοι παρουσιάζουν την ικανότητα μεταφοράς μεγάλων φορτίων στο έδαφος και σε μεγάλο βάθος με τρόπο ασφαλή και διαμέσου εδαφικών σχηματισμών μικρής φέρουσας ικανότητας (Φ.Ι.) (Σχήμα 1). Η δε χρήση τους είναι διαρκώς αυξανόμενη δεδομένης, όπως προαναφέρθηκε, της πολυπλοκότητας των εδαφών, της απαίτησης για μεταφορά με ασφαλή τρόπο όλο και μεγαλύτερων φορτίων στο έδαφος καθώς επίσης και των διαρκώς αυξανόμενων σε μέγεθος και πολυπλοκότητα κατασκευών. Οι πάσσαλοι χρησιμοποιούνται ως συστήματα θεμελίωσης σε πολλά και διαφορετικά έργα, τα οποία μπορούμε να τα συνοψίσουμε και να τα ομαδοποιήσουμε σε 4 μεγάλες κατηγορίες, σε αντιστοιχία με τους τομείς δράσεις ενός πολιτικού μηχανικού. Έτσι λοιπόν, χρησιμοποιούνται σε κτιριακές κατασκευές, σε θεμελιώσεις - αντιστηρίξεις, σε λιμενικά έργα και σε συγκοινωνιακά έργα (Σχήμα 2). Λόγω της χρησιμοποίησης τους στις προαναφερθείσες ομάδες έργων, δηλαδή σε έργα με διαφορετικές περιβαντολλογικές και εδαφικές συνθήκες, αναπτύχθηκαν διάφοροι τύποι, κάθε ένας από τους οποίους παρουσιάζει πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα. Η κυριότερη μεταξύ τους διάκριση τους κατατάσσει σε: • Πασσάλους μεγάλης εκτοπίσεως (Προκατασκευασμένους - εμπυγνυόμενους ή Επί τόπου κατασκευαζόμενους), • Πασσάλους μικρής εκτοπίσεως και • Πασσάλους άνευ εκτοπίσεως, με αφαίρεση του εδαφικού υλικού δι’ εκσκαφής. Ανεξάρτητα από το χρησιμοποιούμενο τύπο, οι πάσσαλοι αποτελούν ένα πολύ σημαντικό εργαλείο στα χέρια των μηχανικών για ασφαλείς και λειτουργικές θεμελιώσεις που παράλληλα όμως παρουσιάζει και διάφορα μειονεκτήματα με βασικότερα το μεγάλο, λόγω μεγέθους, κόστος κατασκευής και την αδυναμία διορθωτικών επεμβάσεων μετά την κατασκευή τους, τα οποία με τη σειρά τους καθιστούν άκρως απαιτητή και επιτακτική την

44

ανάγκη σωστού και καινοτόμου σχεδιασμού. Παγκοσμίως, αναγνωρίζονται 3 κατηγορίες σχεδιασμού, με την 1η να περιλαμβάνει μεθόδους υπολογισμού που βασίζονται σε αποτελέσματα επί τόπου δοκιμών και σε εμπειρικές συσχετίσεις, τη 2η μεθόδους υπολογισμού που περιλαμβάνουν απλοποιητικές θεωρήσεις, όπως είναι οι θεωρίες της ελαστικότητας, της πλαστικότητας κ.ά. και την 3η μεθόδους που χρησιμοποιούν προχωρημένα αναλυτικά εδαφικά πρότυπα ή αριθμητικές αναλύσεις, όπως π.χ. πεπερασμένα ή συνοριακά στοιχεία. ΣΤΑΤΙΚΗ ΚΑΤΑΚΟΡΥΦΗ ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΥ ΠΑΣΣΑΛΟΥ Στην περίπτωση των στατικά και κατακόρυφα καταπονούμενων πασσάλων μας ενδιαφέρει ο υπολογισμός της καθαρής φέρουσας ικανότητας αυτού , βάσει του τύπου, όπου η αντοχή λόγω αιχμής που αναπτύσ-

σε μετρηθείσες γεωτεχνικές εδαφικές παραμέτρους και σε στατικούς τύπους, • Ημιεμπειρικές μέθοδοι βασιζόμενες σε αποτελέσματα επί τόπου δοκιμών (SPT, CPT, PT) και • Δυναμικές μέθοδοι αποκλειστικά για εμπυγνυόμενους πασσάλους. Από τη μεταξύ τους σύγκριση προέκυψε ότι το μεγαλύτερο βαθμό αξιοπιστίας παρέχουν η 1η και η 3η . ΣΤΑΤΙΚΗ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ ΦΟΡΤΙΣΗ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΥ ΠΑΣΣΑΛΟΥ Στην περίπτωση ενός οριζόντια καταπονούμενου πασσάλου από στατικό φορτίο, δηλαδή αμετάβλητο ποιοτικά και ποσοτικά σε σχέση με το χρόνο, διακρίνουμε δύο κατηγορίες οριζόντιων φορτίσεων. Αυτές που ασκούνται στην κορυφή του μονοπάσσαλου (π.χ. οριζόντιες δυνάμεις από την ανωδομή) και αυτές που ασκούνται στην παράπλευρη

Σχήμα 2: Στατική κατακόρυφη φόρτιση μεμονωμένου πασσάλου

σεται στη βάση του πασσάλου και η αντοχή λόγω τριβής που αναπτύσσεται στην παράπλευρη επιφάνεια του (Σχήμα 2). Για την προσδιορισμό της Φ.Ι. έχουν αναπτυχθεί διάφορες μέθοδοι εκ των οποίων οι σημαντικότερες είναι οι ακόλουθες: • Δοκιμαστικές φορτίσεις πασσάλων, • Θεωρητικές μέθοδοι βασιζόμενες

Σχήμα 3: Στατική οριζόντια φόρτιση μεμονωμένου πασσάλου

επιφάνειά του (π.χ. πάσσαλοι ενίσχυσης της ευστάθειας των πρανών) (Σχήμα 3). Σε κάθε περίπτωση, η ανάληψη των φορτίων γίνεται

με ταυτόχρονη κάμψη και πλευρική μετατόπιση του πασσάλου, που συνεπάγεται την άμεση ενεργοποίηση της αντοχής τόσο αυτού όσο και του εδάφους. Για την ανάλυση και το σχεδιασμό ενός κατά τον ανωτέρω τρόπο φορτιζόμενου πασσάλου, χρησιμοποιούνται τόσο απλουστευτικές όσο και ακριβείς μέθοδοι ανάλυσης της συνολικής λειτουργίας του συστήματος πάσσαλος - έδαφος. Η πιο σημαντική απλουστευτική μέθοδος είναι η μέθοδος Broms, ενώ στις ακριβείς μεθόδους ανάλυσης διακρίνουμε τις μεθόδους με βάση τη θεώρηση ιδεώδους εδάφους Winkler και τις μεθόδους που βασίζονται στη θεώρηση Συνεχούς Ελαστικού Μέσου (Σ.Ε.Μ.). Οι δύο αυτές τελευταίες μέθοδοι, εκ των οποίων η 1η προσομοιώνει το έδαφος ως μονοπαραμετρικό ελατηριωτό μέσο και η 2η ως ελαστικό ισότροπο ημίχωρο, στον οποίο γίνεται εφαρμογή της θεωρίας της ελαστικότητας, δίνουν μεγαλύτερης ακρίβειας αποτελέσματα συγκριτικά με τη μέθοδο Broms, χωρίς όμως να παύουν να είναι και αυτές προσεγγιστικές.

Σχήμα 4: Δυναμική (οριζόντια) φόρτιση μεμονωμένου πασσάλου

Σχήμα 5: Σχηματική απεικόνιση και περιγραφή του εξεταζόμενου προβλήματος και των αναπτυσσόμενων προσομοιωμάτων με τη χρήση των προαναφερθέντων μεθόδων και λογισμικών

ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΑΤΑΠΟΝΗΣΗ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΥ ΠΑΣΣΑΛΟΥ Οι κυριότερες δυναμικές φορτίσεις των πασσάλων προέρχονται είτε από το σεισμό είτε από τον άνεμο (ανεμογεννήτριες ανεμοπίεση) και κατά κύριο λόγο είναι οριζόντιας διεύθυνσης, υπό την έννοια ότι η προκύπτουσα επί της καθέτου συνιστώσα τους είναι αμελητέα συγκριτικά με αυτή στην οριζόντια διεύθυνση (Σχήμα 4). Σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχουν καταγεγραμμένες περιπτώσεις αστοχίας πασσάλων και κατασκευών εδραζόμενων σε πασσάλους, κυρίως λόγω σεισμού αλλά και λόγω ανέμου (πτώση και μη αποδοτική λειτουργία ανεμογεννητριών). Βασικό χαρακτηριστικό των αστοχιών αυτών είναι η δημιουργία κενού μεταξύ πασσάλου και εδάφους και η διατμητική αστοχία των πασσάλων στα σημεία σύνδεσής τους με άλλες κατασκευές. Οι χρησιμοποιούμενες μέθοδοι για την ανάλυση ενός μεμονωμένου πασσάλου καταπονούμενου δυναμικά και οριζόντια βασίζονται: • στη μέθοδο του Συνεχούς Ελαστικού Μέσου (Σ.Ε.Μ.), • στις αναλύσεις ορίου,

• στη μέθοδο της θεμελίωσης δοκού με βάση τη θεωρία Winkler (Beam - on Winkler Foundation) και • στη χρήση πεπερασμένων στοιχείων, με τη βοήθεια των οποίων προκύπτουν ποιοτικότερα και πιο αξιόπιστα αποτελέσματα συγκριτικά με τις υπόλοιπες μεθόδους. ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΩΝ ΑΝΑΛΥΣΕΩΝ Στη δεύτερη φάση της διπλωματικής εργασίας και στο πλαίσιο της 3ης κατηγορίας σχεδιασμού, αναπτύχθηκαν δύο διαφορετικά προσομοιώματα του συστήματος πάσσαλος - έδαφος. Τα αποτελέσματα που προέκυψαν από τις αριθμητικές αναλύσεις συγκρίθηκαν με αυτά από μία σειρά δοκιμών σε φυγοκεντριστή, που διεξήχθησαν από τον Καθηγητή Klinkvort στο Πολυτεχνείο της Δανίας το 2009, ο οποίος θεώρησε έναν μεμονωμένο πάσσαλο καταπονούμενο στατικά και οριζόντια στην κεφαλή του με μεταβλητό βυθιζόμενο και ελεύθερο ύψος (Σχήμα 7). Στο 1ο προσομοίωμα χρησιμοποιήθηκε η μέθοδος του Winkler (BNWF: Beam on Winkler Foundation) και το λογισμικό OpenSees, ενώ στο 2ο προσομοίωμα χρησιμοποιήθηκαν τρισδιάστατα (3D) μη γραμμικά πεπερασμένα στοι-

45

χεία τα οποία και αναπτύχθηκαν στο περιβάλλον του λογισμικού ABAQUS (Σχήμα 5 και 6).

χρήση της Μεθόδου των Πεπερασμένων Στοιχείων (FEM), όπως επίσης και τα αποτε-

Σχήμα 6: Αποτελέσματα ανάλυσης με χρήση της Μεθόδου των Πεπερασμένων Στοιχείων (FEM)

ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ Τα αποτελέσματα των αναλύσεων με το μοντέλο BNWF προέκυψαν με χρήση δύο μεθοδολογιών, που αναπτύχθηκαν η μεν μία από το Reese και τους συνεργάτες του το 1974 και η δε άλλη από Remaud το 1999. Σε δύο ενδεικτικά διαγράμματα στο πάνω μέρος του Σχήματος 9, απεικονίζονται τα αποτελέσματα που προέκυψαν με τη χρήση και των δύο μεθοδολογιών (Reese και συνεργάτες 1974 , Remaud - 1999), όπως επίσης και τα αποτελέσματα από τις δοκιμές σε φυγοκεντριστή και τις αριθμητικές αναλύσεις επί αυτών που πραγματοποίησε ο Klinkvort (2009). Σε σύγκριση με τα αποτελέσματα των δοκιμών σε φυγοκεντριστή και οι δύο μεθοδολογίες που χρησιμοποιήθηκαν, προέβλεψαν αρκετά καλά την ύψιστη αντίσταση του συστήματος εδάφους - πασσάλου (περίπου 1250 KN). Σε τρία ενδεικτικά διαγράμματα στο κάτω μέρος του Σχήματος 9, απεικονίζονται τα αποτελέσματα που προέκυψαν με τη

46

λέσματα των αναλύσεων με τη μέθοδο BNWF και με τις δύο χρησιμοποιούμενες μεθοδολογίες (Reese και συνεργάτες - 1974, Remaud - 1999). Σε κάθε περίπτωση, η Μέθοδος των Πεπερασμένων Στοιχείων (FEM) υπερεκτιμά την ανώτατη αντίδραση του συστήματος εδάφους - πασσάλου, σε σύγκριση με τα αποτελέσματα των αναλύσεων του μοντέλου Winkler.

ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Τα γενικά συμπεράσματα που εξήχθησαν μετά την ολοκλήρωση της γενικότερης έρευνας (βιβλιογραφικής, πειραματικής, υπολογιστικής κ.ά.), είναι τα ακόλουθα: • Καθίσταται επιτακτική η ανάγκη εκσυγχρονισμού των υφιστάμενων κανονισμών και γενικότερα κανονιστικών διατάξεων, που διέπουν την κατασκευή των πασσάλων.

• Προκειμένου να βελτιστοποιήσουμε τις θεμελιώσεις με πασσάλους σε επίπεδο βαθμού ασφαλείας και κόστους κατασκευής, θα πρέπει να εργαστούμε με πιο αναλυτικά εδαφικά πρότυπα και να επιτύχουμε καλύτερες αναλύσεις επί αυτών.

• Θα πρέπει να δοθεί προσοχή στη διαμόρφωση της διασύνδεσης μεταξύ εδάφους και πασσάλου κατά τις προχωρημένες αυτές αριθμητικές αναλύσεις και • Κρίνεται αναγκαία μία πιο λεπτομερής ανάλυση και προσομοίωση της διασύνδεσης για να ληφθούν υπόψη φαινόμενα, όπως ο διαχωρισμός εδάφους - πασσάλου, το κλείσιμο κενού κ.ά.

Σχήμα 7: Αποτελέσματα ανάλυσης με χρήση της Μεθόδου των Πεπερασμένων Στοιχείων (FEM)

«Αρχές βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής και μελέτη βιωσιμότητάς τους Αρχιτεκτονική οργάνωση, ενεργειακή επιθεώρηση κσι αναβάθμιση κτιρίου αεροδρομίου Δεκέλειας» ΙΚ IV ΣΜΙΑΣ (ΜΑΕ) ΤΣΑΝΤΗΛΑΣ ΛΟΥIΖΟΣ IK IV ΣΜΙΑΣ (ΜΑΕ) ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΑΚΗ ΙΩΑΝΝΑ ΕΠΙΒΛΕΠOΝTΕΣ: ΚΑΘ. ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΑΚΗΣ ΡΟΥΣΟΣ & ΜΑΓΕΙΡΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΣ Εισαγωγή Οι Ένοπλες Δυνάμεις του 21ου αιώνα οφείλουν να εναρμονιστούν με το νέο αναπτυσσόμενο οικολογικό κίνημα και να ανανεώσουν ενεργειακά, τόσο τα ήδη υπάρχοντα, όσο και τα μελλοντικά κτίρια τους. Σε αυτό το πλαίσιο η εργασία μας, στο 1ο μέρος πραγματεύεται τη μελέτη του συνόλου των σύγχρονων βιοκλιματικών αρχών, συναρτήσει της βιωσιμότητας τους στο ελλαδικό χώρο και της βέλτιστης εφαρμογής τους από τις Ένοπλες Δυνάμεις. Στο 2ο μέρος, παρουσιάζεται η διαδικασία έκδοσης Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (ΠΕΑ) της υπάρχουσας κατάστασης του κτιρίου των Ιατρείων του Α/Δ Δεκέλειας, σύμφωνα με τα πρότυπα του Κανονισμού Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ.), μετά από πολύμηνη με-

λέτη του χώρου. Σε επόμενο στάδιο ερευνήθηκε η αποτελεσματικότητα συγκεκριμένων σεναρίων για την ενεργειακή αναβάθμιση και αυτονόμηση των Ιατρείων, εκφρασμένη σε πραγματικό κόστος αγοράς και έτη αποπληρωμής. Τέλος, με βάση το βέλτιστο σενάριο, πραγματοποιήθηκε επαναϋπολογισμός του ενεργειακού αποτυπώματος των Ιατρείων και σύγκριση με τα δεδομένα του ΠΕΑ.

ματα χρησιμοποιούν μηχανικά μέσα (συλλέκτες, αντλίες και ανεμιστήρες) για τη θέρμανση και ψύξη των χώρων, αλλά και για τη θέρμανση ζεστού νερού οικιακής χρήσης. Ο βιοκλιματικός σχεδιασμός με τη χρήση βλάστησης στο κέλυφος των κτιρίων (τοίχοι και δώμα) αποσκοπεί στη θερμομόνωση και η γεωθερμία εκμεταλλεύεται τη σταθερή θερμοκρασία εδάφους μέσω γεωθερμικών αντλιών για τη θέρμανση ή ψύξη των χώρων.

1ο Μέρος Στο θεωρητικό μέρος παρουσιάζονται και μελετώνται οι σύγχρονες τάσεις της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής. Μερικές από τις σημαντικότερες τεχνικές του βιοκλιματισμού, που εφαρμόζονται ευρέως είναι τα παθητικά και ενεργητικά ηλιακά συστήματα, τα φωτοβολταϊκά συστήματα, ο βιοκλιματικός σχεδιασμός με τη χρήση βλάστησης και η γεωθερμία. Αναλυτικότερα, τα παθητικά ηλιακά συστήματα διακρίνονται σε συστήματα άμεσου, έμμεσου και απομονωμένου κέρδους και αποτελούν δομικά στοιχεία του κτιρίου, που αξιοποιούν τις φυσικές πηγές για τη θέρμανση των χώρων, χωρίς την παρεμβολή μηχανικών μέσων. Η λειτουργία τους βασίζεται στην ανταλλαγή ενέργειας με το περιβάλλον, στοχεύοντας στη βελτίωση της θερμικής άνεσης. Αντίθετα, τα ενεργητικά ηλιακά συστή-

Εισαγωγικές έννοιες του Κ.Εν.Α.Κ. Ανάμεσα στο 1ο και το 2ο μέρος οφείλουμε να παραθέσουμε κάποιες πληροφορίες για τον Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων (Κ.Εν.Α.Κ.). Ο κανονισμός αυτός αποτελεί νομοθεσία του κράτους και αφορά στην εύρεση της κατηγορίας ενεργειακής κατανάλωσης των κτιρίων και στην πρόταση μιάς σειράς βελτιωτικών μέτρων για την ενεργειακή αναβάθμιση και αυτονόμηση του κτιρίου. Η κατηγοριοποίηση της ενεργειακής κατανάλωσης φαίνεται στην εικόνα.

Υπολογιστικά προγράμματα Για τον υπολογισμό της ενεργειακής κατανάλωσης του κτιρίου χρησιμοποιήθηκε το υπολογιστικό πρόγραμμα GCAD. Η κάτοψη των Ιατρείων κατασκευάστηκε στο σχεδιαστικό πρόγραμμα AutoCAD 2011, ενώ η τρισδιάστατη κάτοψη του κτιρίου, οι τρισδιάστατες φωτορεαλιστικές απεικονίσεις των εσωτερικών και εξωτερικών χώρων, οι οψοτομές και οι προοπτικές τομές δημιουργήθηκαν στο σχεδιαστικό πρόγραμμα ArchiCAD 13. Εικόνες από τα περιβάλλοντα των προγραμμάτων που χρησιμοποιήθηκαν παρουσιάζονται παρακάτω.

47

2ο Μέρος Αρχικά, μελετήσαμε το χώρο, μετρήσαμε όλες τις διαστάσεις (εσωτερικές και εξωτερικές) των χώρων και των ανοιγμάτων, επισκεφθήκαμε το λεβητοστάσιο (για την εύρεση της ισχύος του καυστήρα και της χωρητικότητας του λέβητα), υπολογίσαμε το συνολικό ηλεκτρικό φορτίο, αναγνωρίσαμε τα υλικά των δομικών στοιχείων και του εξοπλισμού και εντοπίσαμε τα προβλήματα που σχετίζονται με τις θερμικές απώλειες των Ιατρείων. Στη συνέχεια, κατασκευάσαμε την κάτοψη των Ιατρείων και τοποθετήσαμε τα δεδομένα που προαναφέραμε μαζί με τον προσανατολισμό, τη θέση του κτιρίου και τις διαστάσεις των γειτονικών δέντρων στο υπολογιστικό πρόγραμμα GCAD, με σκοπό την έκδοση του ΠΕΑ. Το πρόγραμμα έκανε τους απαραίτητους υπολογισμούς και τα αποτελέσματα που προέκυψαν συγκρίθηκαν με τα δεδομένα του κτιρίου αναφοράς (Κτίριο αναφοράς: Πανομοιότυπο με το υπό εξέταση κτίριο, με ιδανικές συνθήκες λειτουργίας, βάσει των ελάχιστων απαιτήσεων του Κ.Εν.Α.Κ.). Από τη σύγκριση προέκυψε ότι η κατηγορία ενεργειακής κατανάλωσης των Ιατρείων είναι η Δ κατηγορία. Ερευνήσαμε τα ακόλουθα 5 σενάρια για

την ενεργειακή αναβάθμιση του κτιρίου: • Αρχιτεκτονική αναδιοργάνωση του κτιρίου - επαναδιαστασιολόγηση χώρων και ανοιγμάτων με τη χρήση των Autocad 2011 και Archicad 13.

• Μετατροπή Κουφωμάτων και Προσθήκη Εξωτερικής Θερμομόνωσης.

• Φυτεμένο Δώμα.

• Ηλιακά Συστήματα.

• Γεωθερμία. Από τα παραπάνω σενάρια το πρώτο είναι απαραίτητο και μπορεί να συνδυαστεί με όλα τα υπόλοιπα, καθώς στο υφιστάμενο χώρο των Ιατρείων παρατηρείται: • Μη ικανοποίηση απαιτήσεων χρηστών από διαστάσεις ανοιγμάτων • Μη λειτουργική διάταξη χώρων (π.χ. μικροί λουτήρες και WC για τους ασθενείς, με ίδιους χώρους για άντρες και γυναίκες, ακατάλληλος χώρος για φαρμακαποθήκη).

• Ασυμφωνία προσανατολισμού χώρων με διεθνή πρότυπα (π.χ. θάλαμοι ασθενών στο βορρά, γραφεία ιατρών στο νότο).

• Απουσία απαραίτητων χώρων (π.χ. γραμματεία, χώρος επισκεπτών, χώρος αιμοληψίας). Για τους παραπάνω λόγους τοποθετήσαμε τους θαλάμους των ασθενών στο νότο, τα γραφεία των Ιατρών στο βορρά και δημιουργήσαμε σημαντικούς χώρους που απουσίαζαν. Για να έχουμε εποπτεία των αλλαγών χρησιμοποιήσαμε τα σχεδιαστικά προγράμματα AutoCAD 2011 και ArchiCAD 13 και δημιουργήσαμε τη νέα κάτοψη του κτιρίου και τρισδιάστατες φωτορεαλιστικές απεικονίσεις των χώρων του. Ακολούθως,

48

απορρίψαμε τα μη εφικτά, μη βιώσιμα και ακριβά σενάρια και καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι το βέλτιστο σενάριο είναι ο συνδυασμός του 1ου και του 2ου σεναρίου. Τα δεδομένα του συνδυασμένου σεναρίου τοποθετήθηκε στο GCAD και εκτελέσαμε νέο υπολογισμό του ενεργειακού ίχνους του κτιρίου. Τα αποτελέσματα του προγράμματος κατέδειξαν μία σημαντική μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης του χώρου και την άνοδο των Ιατρείων στην κατηγορία Γ.

Συμπεράσματα Το θεωρητικό μέρος της παρούσας διπλωματικής συγκεντρώνει αρκετά στοιχεία για τις αρχές της βιοκλιματικής αρχιτεκτονικής αποτελώντας τον 1ο Οδηγό Βιοκλιματικών Αρχών της ΠΑ, ενώ μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν εκπαιδευτικό βοήθημα, όταν η βιοκλιματική αρχιτεκτονική εισαχθεί ως μάθημα στο ακαδημαϊκό πρόγραμμα της ειδικότητας των Μηχανικών. Στο πρακτικό κομμάτι, με την ενασχόληση μας με την αρχιτεκτονική οργάνωση και την ενεργειακή επιθεώρηση του κτιρίου των Ιατρείων του Α/Δ Δεκέλειας, μελετήσαμε διάφορα σενάρια για την ενεργειακή αναβάθμιση του χώρου των ιατρείων. Από τη μελέτη των σεναρίων και χρησιμοποιώντας τιμές της αγοράς, καταλήξαμε στο εξής συμπέρασμα: το πιο βιώσιμο σενάριο, από πλευράς αρχικού εκτιμώμενου κόστους και από πλευράς μικρής περιόδου αποπληρωμής, είναι η συνδυασμένη χρήση θερμομόνωσης στο σύνολο του κτιριακού κελύφους, η αλλαγή των κουφωμάτων, η επαναδιαστασιολόγηση των περισσότερων ανοιγμάτων και η αναδιάταξη των χώρων. Με αυτό το συνδυασμό πετυχαίνουμε να αυξήσουμε την ενεργειακή απόδοση του κτιρίου των ιατρείων κατά μία κατηγορία (από την Δ που είναι τώρα, ανέβηκε στην Γ κατηγορία). Ελπίζουμε η διπλωματική μας να ληφθεί σοβαρά υπόψη για μία επερχόμενη ανακαίνιση των ιατρείων του Α/Δ Δεκέλειας και να αποτελέσει το έναυσμα για το ξεκίνημα μίας οικολογικο - βιοκλιματικής προσπάθειας αναβάθμισης των κτιρίων της ΠΑ και των ΕΔ, με απώτερο σκοπό τη βελτίωση της διαβίωσης και της παροχής υπηρεσιών του προσωπικού.