Ken'ân Rifâî İslâm Araştırmaları Kürsüleri

İSLÂM KÜRSÜLERİ

İKİ AYRI KITADA İKİ AYRI KÜRSÜ Türk Kadınları Kültür Derneği İstanbul Şubesi Başkanı Cemalnur Sargut önderliğinde 2009 yılında ABD’de ve 2011 yılında Çin’de iki ayrı İslâm kürsüsü kurularak insanlık için büyük bir adım atıldı.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Birinci Kürsü neden ABD’de kuruldu?

• ABD’deki ilmi araştırmalar ve ilim alanındaki gelişmeler ABD’ye bir İslâm kürsüsü kurma fikrini oluşturdu.

• Zıtlıklar ülkesi ABD’de, 11 Eylül olaylarıyla gelişen İslâmafobia ve bununla birlikte çoğalan İslâm’ı öğrenme isteği, bizi İslâm’ı Tasavvuf bakış açısıyla akademilerde anlatmaya yöneltti.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

ABD North Carolina Üniversitesi (UNC)’nde bir Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Kürsüsü kuruldu.

• Kürsü 12 Şubat 2009’da kuruldu.

• Temmuz 2011’de eğitime başladı.

• İnce bir araştırma ve zorlu bir yoldan geçen Prof. Julianna Hammer Dînî Etüdler bölümüne atanarak eğitime başladı

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Kürsü’nün kurulmasıyla ne amaçlanmıştır?

ABD’de Vahabî anlayışın finansmanını sağladığı İslâmî araştırmalar kürsüleri açılmaktadır. Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Seçkin Profesörlük Kürsüsü’nde, İslâm ve İslâm tasavvufu ile birlikte, Hz. Peygamber’in mânâsı ve onun ahlâk anlayışı akademik yaklaşımla anlatılarak, öğrencilere gerçek İslâm öğretilecektir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Julianna Hammer kimdir?

Master ve doktorasını Berlin’deki Humboldt Üniversitesi’nde İslâm Araştırmaları dalında yapan Julianna Hammer’in araştırma alanları Amerika’daki Müslümanlar, çağdaş İslâm düşüncesi, İslâmiyet’te kadın ve toplumsal cinsiyet ve tasavvuftur. Dr. Hammer, Elon Üniversitesi, Charlotte’ daki North Carolina Üniversitesi ve George Mason Üniversitesi’nde öğretim üyesi olarak çalışmıştır. Doktora sonrası çalışmasını Georgetown Üniversitesi’nde yapmış ve araştırma görevlisi olarak Princeton Üniversitesi’nde çalışmıştır.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

UNC’deki Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Kürsüsü’nde Okutulan Konular • İslâm’da kadın ve toplumsal problemler • Amerika’da İslâm • İslâm’ı tekrar tanıtmak, konulu dersler kürsüde okutulmaktadır.

North Carolina Üniversitesi ABD’de araştırmaya dayalı üniversiteler içinde yer almaktadır. İsteyen öğrenci bölüm gözetmeksizin bu kürsüden eğitim alabilecektir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Ken’ân er-Rifâî’nin Mesnevî Şerhi okutuluyor.

Victoria Holbrook tarafından İngilizce’ye çevrilen Ken’ân er-Rifâî’nin Mesnevî Şerhi, UNC Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Kürsüsü’nde okutulmaktadır.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Kürsüsü’nde okutulan diğer kitaplar • Leila Ahmed, İslâm’da kadın ve toplumsal cinsiyet • Kecia Ali, İslâm ve cinsel ahlâk:Kur’an, hadis ve içtihad üzerine feminist akisler • Nelly van Dorn Harder, İslâmiyet’i şekillendiren Kadınlar: Endonezyalı Kur’an Okuyan kadınlar • Saba Mahmood, Takvâ Siyâseti: İslâm’ı canlandırma ve feminist konusu • Kamran Scot Aghaie, Kerbelâ’daki kadınlar

• Amina Wadud, Toplumsal Cinsiyet Cihad’ının içinden • Ron Geaves, Aspect of Islam • Seyyed Hossein Nasr, Ideals and Realities of Islam • Omid Safi, Hz. Muhammed Hatıratı • David Waines, İslâmiyet’e Giriş • Edward Curtis, ABD’deki Müslümanlar hakkında • Kambiz Ghanea Bassiri, Amerika’da İslâmiyet’in tarihi • Alex Haley, Malcom X’in Hayat Hikayesi • Mohija Kahf, Turuncu Eşarplı Kız

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

UNC’de Dini Etüdler bölümüyle İslâm Araştırmaları profesörü Carl Ernst’ün dikkat çeken sözleri: “İslâm Araştırmaları Ken’ân Rifâî Seçkin Profesörlük Kürsüsü’nün açılması haberi UNC Dini Etüdler ve hatta Amerika’nın modern hayırseverlik tarihi için fevkalâde bir hâdisedir. Türk Kadınları Kültür Derneği, sosyal hizmet ve eğitime gönül veren kadınlar tarafından yönetilen ilerici bir sivil toplum kuruluşudur. Bu derneğin

mensupları, Osmanlı Devleti’nden laik Türkiye Cumhuriyeti’ne geçişi gören çok önemli ve saygın mutasavvıf Ken’ân Rifâî’nin aktardığı şekliyle tasavvufun ahlâkî ve mânevî eğitim geleneğinden faydalanırlar. İslâm araştırmaları alanındaki bu kürsünün adını aldığı öğretmen, kadınların manevi ve entelektüel eşitliğine inanan ve üniversiteleri en önemli bilgi alış verişinin gerçekleştiği yer olarak gören bir öğretmendir”.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

William L. Andrews İngiliz Dili ve Mukayeseli Edebiyatı E. Maynard Adams Profesörü Güzel Sanatlar ve Beşeri Bilimler Fakültesi Dekan Baş Yardımcısı’nın Cemâlnur Sargut’a yazdığı bir mektup.

Sayın Cemâlnur Sargut, Ziyaretiniz, kampüsümüz için bir ilham kaynağı oldu. Sözleriniz, biz fakülte üyeleri ve öğrenciler için îmânınızın ve ideallerinizin belâgatli bir şahâdeti idi. Sizin verdiğiniz dersleri, Türkiye’deki hizmetlerinizi ve İslâm Araştırmaları’nda açmayı önerdiğiniz kürsüyü anlatmak için itiraf etmeliyim ki Dekanlık ofisindeki herkesi teker teker çalışırken rahatsız ettim. Ümit ederim ki ziyaretinizden yayılan pozitif dalgaları tahmin edebiliyorsunuzdur.

Ülkenize dönmeden önce bana hediye ettiğiniz Ehl-i Beyt’e adanmış sergiyi anlatan o müthiş güzel kitabınız için teşekkür ediyorum. Benim için şahsi bir hazine olmasına rağmen, kitabı sizin adınıza üniversite kütüphanesine bağışladım ki böylece öğrencilerimiz ve fakülte üyelerimiz ondan öğrenebilsin ve faydalanabilsinler.

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

Tekrar bahsetmeme gerek olmasa da üniversitemizin muhtemel Ken’ân Rifâî Kürsüsü’nden dolayı ne kadar memnun ve heyecanlı olduğunu bir kez daha söylemek isterim. Bu öneriniz eşi benzeri görülmemiş bir teşebbüstür. Ben de bu sizinle beraber çalışabilme fırsatını kendi adıma bir imtiyaz olarak addediyorum. Size nasıl bir hizmetim olabileceğini lütfen hiç çekinmeden bana bildirin. İçten Saygılarımla

i s t a n b u l

İSLÂM KÜRSÜLERİ

The News&Observer gazetesinde Kürsü ile ilgili çıkan bir haber

Müslüman kadınlardan UNC’de (University of North Carolina) kürsü açmak için fon yardımı

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

Yonat Shimron - Yazar Yayınlandığı tarih: 13 Şubat 2009, Cuma, 12:30AM CHAPEL HILL – Amerikan üniversiteleri yıllardır kampüslerde cami ve İslâmî düşünce merkezleri kurmak için para bağışlayan cömert Orta Doğu Arapları’ndan istifade etmişlerdir.

Fakat genellikle Suudi Arabistan’dan gelen bu para çoğu zaman Vahabîlik olarak bilinen İslâmiyet’in çok tutucu ve ataerkil bir uzantısının değerleriyle kaplı olarak gelmiştir.

Perşembe günü UNC Chapel Hill, İslâm araştırmaları alanında kürsü açmak için farklı bir bağış teklifini kabul etti.

Bağış, Türk Kadınları Kültür Derneği,

İSLÂM KÜRSÜLERİ

(TÜRKKAD) İstanbul Şubesi tarafından yapılacak. TÜRKKAD, kâr amacı gütmeyen, İslâmiyet’in maneviyatla ilgili uzantısı olarak bilinen Tasavvuf anlayışını teşvik eden ve kendini sosyal hizmet ve eğitime adamış bir dernektir.

1950 yılında vefat eden çok önemli Türk mutasavvıflarından Ken’ân Rifâî’nin adını alan İslâm Araştırmaları Ken’ân Rifâî Seçkin Profesörlük Kürsüsü için dernek, yaklaşık 700.000 dolarlık bağışta bulunacaktır. Üniversite daha sonra NC Seçkin Profesörler Vakıf Fonu aracılığıyla devlete eşdeğer bir fon yardımı için müracaat edecektir.

UNC Rektör yardımcısı Bernadette GrayLittle, bu organizasyonun “çok farklı sosyal çevre ve kültürden gelen birçok insanın ortak ideallerinin dikkat çekici bir göstergesi” olduğunu ifade etti.

Müslüman olmalarına rağmen başları kapalı olmayan Türk Kadınları Kültür Derneği

temsilcileri, Perşembe günkü halka açık duyuru programına katıldılar. TÜRKKAD İstanbul Şubesi Başkanı Cemâlnur Sargut’un UNC’ye onuncu gelişi idi. İlk kez sekiz yıl önce bir festivale katılmak için gelmiş ve UNC Dini Etüdler bölümüyle İslâm Araştırmaları Profesörü Carl Ernst ile sağlam ilişkiler kurmuştu.

Ernst: “Bize bu öneriyi geçtiğimiz sonbaharda getirdiler ve biz de Dekan’a sunduk” dedi.

Ernst bu yeni kürsünün bir iki yıl içinde açılacağını ümit ediyor.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Ve ikinci adım... Çin’de Din eğitimi verecek ilk kürsü açıldı ve eğitime başladı.

• Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Seçkin Profesörlük Kürsüsü adını taşıyan kürsü 8 Kasım 2011 tarihinde resmen kuruldu.

• Kürsüde; temel İslâm bilimleri olan hadis, fıkıh, kelâm gibi dersler okutulacak olması Çin adına bir devrimdir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Neden Çin?

• “İlim Çin’de dahi olsa arayınız” hadîs-i şerîfi ile İbnü’l Arabi’nin “Son doğacak çocuğun Çin’de doğması, vücut içerisinde en doğuda olan ruhun tecellisi demek olan İnsân-ı Kâmil’in Çin’den gelecek olması demektir” sözünü anlatmaktadır.

• Tüm bu işaretler göz önünde alındığında Çin’e İslâm dinini öğretecek bir kürsü kurulması kaçınılmazdı.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Pekin Üniversitesi’nin Önemi • Üniversite sosyal bilimlerde Çin’in en etkili kurumudur. Çin’in hatta tüm Asya’nın Harward’ı kabul edilmektedir.

• Çin’in kurucu ve yönetici kadrolarının önemli kısmı Pekin Üniversitesi mezunudur.

• Bölge bir çok yeni ve farklı düşüncenin doğum yeridir. Öyle ki toplumsal hareketlenmelerin baş gösterdiği her dönemde öğrenciler askere alınmaktadır.

• Üniversiteye talebin çok olmasından dolayı sadece bölge birincileri alınmaktadır.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Çin’de eğitim başladı • Mart 2012 tarihinde Kürsü’ye, dünyaca ünlü tasavvuf profesörlerinden William Chittick ve Sachiko Murata atanarak eğitime başlandı.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

William Chittick kimdir?

William Chittick: New York Devlet Üniversitesi'nde, Karşılaştırmalı Araştırmalar Bölümü profesörüdür. Milford Connecticut'da doğup büyüyen William C. Chittick lisansını Ohio Wooster Koleji'nde tarih alanında tamamladıktan sonra doktorasını 1974'te Tahran Üniversitesi'nde Fars edebiyatı alanında tamamladı.

Tahran'da Aryamehr Teknik Üniversitesi'nde beşeri bilimler bölümünde karşılaştırmalı dinler alanında hocalık yaptı. İran İslâm Devrimi'nden önce İran Kraliyet Felsefe Akademisi'nde yardımcı doçentti. 1979'da Amerika Birleşik Devletleri'ne döndü ve dini

araştırmalar alanında hocalığını sürdürdü.

Yirmi beş kadar tercümesi ve İslâm düşüncesi, tasavvuf, Şiilik ve Fars edebiyatı alanında çok sayıda makalesi olan ancak özellikle Muhyiddin İbn-i Arabî ve Mevlânâ Celâleddin Rûmî gibi sufi yazar ve şairlerinin yazılarını İngilizce’ye tercüme eden ve yorumladığı eserlerle tanınan Chittick, halen tasavvuf ve İslâm felsefesi alanında çeşitli araştırma projelerinde çalışmakta ve İslâm klasikleri, Hinduizm ve dini araştırmalar alanının diğer konularına dair dersler vermeye devam etmektedir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Sachiko Murata kimdir?

Sachiko Murata: Sachiko Murata lisans çalışmasını Japonya’da Chiba Üniversitesi’nde aile hukuku dalında tamamladıktan sonra Tokyo’da bir yıl bir hukuk firmasında çalışmış daha sonra 1971’de Tahran Üniversitesi’nde Fars Edebiyatı dalında doktorasını tamamlamıştır.

Ardından Tahran Üniversitesi’nde İlâhiyat Fakültesi’ne kaydolmuş ve İslâm Fıkıhı dalında lisans eğitimi görmüştür.

Aynı zamanlarda İran Kraliyet Felsefe Akademisi’nde İslâmî düşünce dersleri almıştır. 1983’ten beri Stony Brook, New York Devlet Üniversitesi Asya ve AsyalıAmerikalılar Araştırmaları Bölümünde dini araştırmalar dersi vermektedir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Ken’ân Rifâî İslâmî Araştırmalar Kürsüsü’nde okutulan dersler William Chittick ve Sachiko Murata kürsüde "Bir Müslüman Konfiçyüsçü olan Huiru’nun Dünya Görüşü" adlı dersi vermektedirler. Dönemin ilk yarısında Prof. William Chittick’in, sonrasında da Prof. Sachiko Murata’nın vereceği derste İslam düşüncesinin temel meseleleri ile Ibn-i Sinâ, İbn-i Arabî ve Abdulrahman Câmî gibi büyük mutasavvıfların bakışları incelenecektir. Daha sonra William Chittick, Sachiko Murata ve Weiming Tu’nun “Müslüman Konfiçyüsçü” diye

adlandırdıkları alim olan Huiru için beraber yazdıkları kitap okutulacaktır. Haftada iki saat buluşulan bu derse çoğu lisansüstü öğrenci olan yaklaşık 10-12 Çinli öğrenci devam etmektedir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Pekin Üniversitesi, Beşeri Bilimler Enstitüsü Başkanı Prof. Weiming Tu'nun kürsü ile ilgili beyanatı: "..Kurumunuz TÜRKKAD İstanbul'un Türkiye'de, Amerika'da ve şu an Çin'de yapmakta olduğu çalışmalara hayranlığımı ve takdirlerimi bir kez daha dile getirmek isterim. Kurulmakta olan bu kürsü ile Pekin Beşeri Bilimler Enstitüsü ve öğrencileri 'İslâm araştırmaları' yaparak çalışma alanlarını genişletecek ve derinleştireceklerdir. Ben Weiming Tu Pekin Üniversitesi adına, bu çok kıymetli katkınızdan ötürü müteşekkir olduğumuzu ifade etmek isterim."

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

İSLÂM KÜRSÜLERİ

Dr. Bruce Lawrence Nancy & Jeffrey Marcus Beşerî Bilimler Emekli Profesörü İslâmî Araştırmalar Profesörü’nün Cemâlnur Sargut ile ilgili görüşleri “Kıymetli Cemâlnur İngiliz’lerin dediği gibi tam hedefi hiç şaşmıyor, hep onu söylüyor. O son İnsân-ı Kâmil’in Çin’den zuhur edeceğini ve bu bilginin de Fusûsu’l Hikem’den olduğunu söyledi. Bakınca gördüm ki, o doğru söylüyor. Bu bilgi kitabın ikinci bölümü Şît Peygamber kısmında geçiyor.

Ben mübalağa etmeden rahatlıkla söyleyebilirim ki: O kısmı bu kitapta asgari altı kere okumuşumdur, ama HİÇBİR ZAMAN Çin’den bahse dikkat etmemişim.

Bundan daha da hayret verici olan şey sadece son İnsân-ı Kâmil’in Çin’de doğacağı mevzuu değil, ama onun kendisinden daha

önce ikiz bir kız kardeşinin olacağı ve bu İnsân-ı Kâmil’in başının kız kardeşinin ayaklarına kapanmış olacağı ve onlardan sonra kimsenin doğmayacağı. Onlardan sonra insanlar ne kadar çok evlilik hayatı sürdürürlerse sürdürsünler artık hiçbir doğum yaşanmayacak. Bu günler kıyâmet saatinden evvelki son günler olacak.

Siz Şeyh-i Ekber’in bu ifadesindeki sarsıcı imalar sebebiyle bir tüyle bile beni devirebilirsiniz. İnsan ömrünün devr-i dâiminde Pekin’deki Ken’ân Rifâî Kürsüsü muhtemelen son mevki olabilir.

i s t a n b u l

ÝSLÂM KÜRSÜLERÝ

Her zaman Cemâlnur’un dostluğunun bereketinden bolca istifade ediyorum.

Cemâlnur’a onun Ululara mahsus olağanüstü nazarı/sezgisi ve bağlantıları için pek çok teşekkürler.”