NAFAR PARLAMENTUAN AGERRALDIA ESKEMA Joseba Garmendia 2013-03-07 1. Sarrera. 2. Sakanako Larrialdi Mahaia. 2011Ko udara-udazkena. Helburuak: Sakanako eragile sozio-ekonomikoen hausnarketarako marko egonkorra osatzea, beti ere irtenbideak proposatzeari begira Funtzionamendu irizpideak: Irekitasuna, Publikotasuna, Jarrera positiboa eta eraikitzailea eta Adostasun zabalak Partaideak: Adostasuneko dokumentua: 'Diagnostiko eta Jarduera Ildoetarako Sintesia' txostena. 6 lan ildo: 1. Plan estrategiko bat egitea 2. Sakanako garapen ekonomikoa eta sozialaz arduratuko den entitatea sortzea. 3. Nafarroako Gobernuari eskatzea aitor dezan Sakana berrindustrializatzeko dagoen premia larria 4. Lankidetza egonkorra Nafarroako Gobernua, Sakanako Mankomunitatea eta eskualdeko garapen ekonomiko eta sozialerako sortuko den entitatearen artean. 5. Nafarroako Legebiltzarrari eskatzea 2012ko aurrekontuetan Sakana laguntzeko hainbat kontu-sailak sartzea. 6. Gizartearen dinamizazioa bulkatzea, plataforma irekien bidez edo beste era batera, herritarrak sentiberatzeko eta ibarraren garapen sozio-ekonomikoan inplikatzeko. SAKANTZEN SAREA ildo hau jorratzeko sortzen da. Paradigma aldaketa: adostasun anitza posible, eskualde mailako ikuspegia, eskatzeaz haratago jarrera eraikitzailea, tokiko baliabide eta indargunetan oinarritu eta balioa eman, indar eta energia endogenoak aktibatu, top-down ikuspegiaren ordez bottomup logika lehenetsi, garapena prozesu politiko eta soziala bilakatu. 5. Sakantzen Sarea edo Sakanan Garapena Sustatzeko Gizarte-Sarea: Zer gara? Zein helburu?: “Sakanako indar-guneetan oinarrituz eta gizartearen indar endogenoak aktibatuz, giza-garapen iraunkorrerako norabidean jarduera ekonomiko berriak eta lanpostu berriak sortzeko garapen komunitarioko esperientzia irekia eraikitzea da helburua.” Nola antolatzen gara? Ze filosofiarekin?: “Sarea pertsonaz osotua dago eta pertsona protagonisten erabakimenean oinarritutako erakunde eredu horizontala erabiltzen ari gara. Pertsonen gogoak, inplikazio maila ezberdinak, ezagutza eta esperientziak antolatu nahi dira era pragmatikoan proiektu zehatzak gauzatze aldera. Hausnarketa gutxietsi gabe, ariketa praktikoak gauzatzeko tresna izaten ari da. Horretarako inplikazioaz gain, lanerako giro egokia, konfiantza, zintzotasuna eta helburu partekatuak bilatzen dugu”. Orain arte egindakoak: 2012ko Maiatza: Konferentzien zikloa. 2012ko Ekaina: I. Lan Jardun Irekia. 11 sustapen-talde: Aholkularitza, Artea, Birziklatzea, Elkartasun Dinamikak, Energia Berriztagarriak, Sakanako Ezagutza Funts Soziala, Formazioa, Kirolak, Multimedia eta komunikazioa, Nekazaritza eta elikadura industria, Turismoa. 2012ko Ekaina: Sakanako Garapenerako Lehen Jendarte Topaketa. Manifestua: “Hausnarketa: Sakanak pairatzen duen krisi ekonomiari gizarteak nola aurre egin”:
Ziur gaude krisiaren konponbidea elkartasunaz eraikiko dela. Ez dago beste biderik. Krisi honetatik irteteko, hona ekarri gaituen ereduaz (garapena, kontsumoa, aisialdia eta abarri buruzkoa) hausnarketa beharrezkotzat jotzen dugu. Sakanako energia komunitarioa, modu askotara aktibatzearen aldeko apustua egiten dugu. Ziur gaude irtenbideak ahalegin praktikoak ere behar dituela, enplegua eta ongizatea sendotuko dituzten ekimen sortzaileak alegia. uste dugu badela garaia ere zera galdetzeko: egoera hau gainditzeko eta ongizate kolektiboa hobetzeko, zer egin dezaket?, zer egin dezakegu?. 2012ko Udazkena: Sakanako Ideien zaparrada edo Brain Storming-a. 2013ko Urtarrila: II. Lan Jardun Irekia. Gaiak: kooperatibak nola sortu, energia berriztagarriak, musika, elkartasun sare sozialak, turismo aktiboa. Egitasmo zehatzak. Lehen fruituak 3 enpresa sortu dira. 11 pertsona inplikatuta. Kirolak, aholkularitza eta komunikazioak. Sakanako Ezagutzaren Gizarte-Funtsa. Auzolanaren bitartez lehen fasean ondare materialaren katalogazioa egitera doa Sakana osoan. Ondoren ondare ez materialarena. Helburua: Sakanako ezagutza eta Sakanako ondare natural, material eta ez-materiala jaso, gorde, ikertu eta erabili nahi da. Proiektu honen bitartez ezagutza eta ondare horretan oinarrituz analisia, berreskurapena, berrerabilpena, transmisioa eta berrikuntzarako bultzatu nahi da, baita hemengo baliabideetan oinarrituz enpresa-egitasmoak sortu ere. Udararako turismo aktiboko hiru proiektu ditugu. Inkubadora eta hazitegi kooperatiba. Proiektuen ezaugarriak: mikroenpresak, inbertsio txikikoak, enplegu duinak sortzeko helburuz, zerbitzuetan eta nekazaritzan batik bat, sortuko diren enpresen artean elkarlana eta sinergiak bultzatzen da. Elkarlanean beste erakunde batzuekin: Sakanako Garapen Agentzia (Motorea/dinamizatzailea: enpresen arteko sinergia eta artikulazioa, elkarlana, kanpokotasun edo externalitate positiboak bilatu, enpresak erakarri, sare produktiboaren berregituraketa eta dibertsifikazioa, jarduera berriak bultzatu... eta bestalde, hausnarketarako eskualdeko bilgunea...) Cederna-Garalur Asociacion de Empresarios de Sakana Sakanako Langabetuen Asanblada. Abian, Sakanan bizi eta lan. 6. Ideia orokor batzuk: Tokiko garapenaren indartzea. Nazioarteko Erakundeetan garrantzia hartu du gai honek. Tokiko garapena prozesu soziala eta politikoa da hastapenean, ekonomikoa baino gehiago. Garapena eta hazkunde ekonomikoa ez dira gauza berdinak. Adostasun zabaletan oinarritu behar dira tokiko garapen estrategiak. Tokiko garapen prozesuak behetik gorakoak izan behar dute, esperientziak erakutsi du era zabalean top-down estrategien porrota. Garapena prozesu konplexua da eta era sistemikoan aztertzea eta antolatzea
komeni da. Berrikuntza sistema territorialen eskema gainditu eta garapen lurralde-sistemetaz hausnartzea komeni da, berrikuntza oso garrantzitsua izanik ere ez duelako aktuazio esparru eta aukera guztiak biltzen. Adostasun zabala dago eskualde edo herri bateko garapenean aldagai ekonomikoetaz gain aldagai ukiezinak edo intangibleak determinanteak direla. Aldagai ukiezin hauen artean ezagunena kapital soziala da (konfiantzan oinarritua eta ekonomialariek azken hamarkadetan sakonki aztertu dutena), baina badaude beste kapital mota batzuk. Sergio Boisier-ek adibidez, beste bederatzi kapital mota gehitzen ditu: kognitiboa, sinbolikoa, kulturala, zibikoa, instituzionala, psikosoziala, giza-kapitala, mediatikoa eta azkenik kapital sinergikoa. Guztiengan modu egokian eragiteko identitate sendoko marko geografikoak dira, eskualdeak edota herriak edota auzoak hirietan. Eta dinamika parte-hartzaileak beharrezkoak dira tokiko populazioaren beharrei erantzungo dien garapen estrategiak martxan jarri nahi badira. Garapen estrategien gobernantzaren muina, marko geografiko horretako eragile eta antolakundetan egon behar du. Dinamizazio lanak egiteko, motorra izateko egitura egokiak, eraginkorrak eta baliabide nahikoa izango duten antolakundeak behar dira, tokiko Garapen Agentziak edo fundazioak edo elkargoak dira adibide arrakastatsuenak. Probintzi mailako erakundeetatik hausnartu beharko litzateke nola tokiko garapen estrategia hauek lagundu, elikatu, beraien arteko sinergiak bilatu, beti ere subsidiaritate printzipioa indartuz, deszentralizazioa eta tokiko administrazioen autonomia errespetatuz eta baliabideez hornituz. Hausnarketa hau probintzi mailatik gorako erakundeetara ere zabaldu beharko litzateke, garapenaren gobernantza multinibela eraginkorra izan dadin. Tokiko garapenak mugak ditu, ez bakarrik globalizazioaren munduan bizi garelako (nahiz eta ingurune honetan tokiko berezitasunek indarra hartzen duten), edo ekonomia irekiak izan nahi dugulako (nahiz eta irekitasun hori ez den berdina jarduera ekonomiko batzuetan eta beste batzuetan). Baita ere garapena baldintzatzen eta definitzen duten eremu asko eskualde eta herrien erabakien menpe ez daudelako, hala nola, lan merkatuaren arautzea, hezkuntza planak, finantza baliabideak, zerga eta birbanaketa politika, politika industriala... Horregatik ba ezinbestekoa gobernu maila ezberdinen arteko komunikazioa eta elkarlana.