ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္ ရက္စ။ြဲ
။ ၂၀၁၅ခုႏွစ္၊ ေမလ (၆)ရက္။
ေရႊ႕ေျပာင္းရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ အေလာင္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိျခင္းအေပၚ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္။ သည္
လူ႔အခြင့္အေရးနွင့္
လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားျခင္း
ဆိုင္ရာမူမ်ားႏွင့္အညီ
။ ႏုိင္ငံေတာ္ စုိးရိမ္ဖြယ္
လူကုန္ကူးမႈ ကြင္းဆက္ႏွင့္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးမႈတ႔အ ုိ ေပၚ ဥပေဒအရ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူ ရန္ တာဝန္ရွိသည္။ စုံခလာ၊ဆေတာင္ခရုိင္မွ ရဲအရာရွိမ်ားမွ စုံခလာ၊ ဆေတာင္ခရုိင္၊ တမ္းဘြန္ပတန္ ဘီဆာ၊ ဘန္တလုိ၌ အေလာင္း၂၆ ေလာင္းကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့သည့္ လွ်ဳိ႕ဝွကစ ္ ခန္းတစ္ခုအား ၂၀၁၅ခုႏွစ္၊ ေမလ ၁ရက္ေန႔တင ြ ္ သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ေသဆုံးသူမ်ားမွာ မေလးရွားသို႔သာြ းရန္အတြက္ ထုိင္းႏုိင္ငံသ႔ုိ
ဝင္ေရာက္လာေသာ
ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား
သိ႔မ ု ဟုတ္
ဘဂၤါလီေရႊ႕ေျပာင္္းမ်ားျဖစ္သည္မွာ
ေသခ်ာသေလာက္ ျဖစ္ပါသည္။ ၄င္းတု႔သ ိ ည္ လူေမွာင္ခုိကူးသူမ်ားမွတဆင့္ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာ ခဲ့ၾကျခင္းသာ
ျဖစ္မည္။
ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္အုပ္စု
(MWG)အေနျဖင့္
ရုိဟင္ဂ်ာေရႊ႕ေျပာင္းမ်ား၏
ေသဆုံးျခင္းအတြက္ ၀မ္းနည္းရပါသည္။၄င္းေနာက္ ေနာက္ထပ္အေလာင္းမ်ားကုိ တူးေဖာ္ရရွွိသည္ဟု သတင္းထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။ ယခုတုိင္ ထုိင္းႏုိင္ငံသ႔ုိ ျမန္မာႏုိင္ငံ သို႔မဟုတ္ ဘဂၤလားေဒရွ္႕ႏုိင္ငံမွ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ စီး၀င္လာျခင္းမွာ ျမင့္တက္လွ်က္ရွိေနသည္။ ၄င္းတု႔အ ိ ေပၚ ျမန္မာႏုိင္ငံတင ြ ္ လူမ်ဳိး၊ဘာသာပဋိပကၡမ်ားေၾကာင့္ သို႔ မဟုတ္ ပုိမုိေကာင္းမြန္ေသာဘဝတစ္ခုကုိ ရရွိေစရန္ ေရွာင္တိမ္းလာၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။ ေရႊ႕ေျပာင္း သြားလာျခင္းသည္
ျမန္မာႏုိင္ငံ
ရခုိင္ျပည္နယ္ကုိ
အေျချပဳသည့္
လူကုန္ကူးမႈအုပ္စုမ်ားမွ
ေဆာင္ရြက္ေနၾကျခင္းျဖစ္သည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ား၏ ေရႊ႕ေျပာင္းသြားလာျခင္းကုိ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔ေစာင့္ၾကည့္ ျခင္းအေပၚ အေျချပဳလ်က္ ၄င္းတု႔၏ ိ ခရီးဆုံးႏုိင္ငံသုိ႔ သြားသည့္ခရီးစဥ္တင ြ ္ အလြန္ၾကီးမားစြာ ခံစား ရသည္ကုိ
ေတြ႔ရွိရသည္။တစ္ခ်ဳိ႕မွာ
လူၾကပ္တည္းေသာငါးဖမ္းဘုတ္မ်ားမွတဆင့္
တစ္ေန႔လွ်င္
ထမင္းတစ္နပ္သာ စားရျပီး ေရာက္ရွိလာၾကသည္။ တစ္ခ်ဳိ႕မွာ ကုန္းေပၚေရာက္စဥ္ ထုိင္းအာဏာပုိင္ မ်ားထံတြင္
ဖမ္းဆီးအေရးယူခံရသည္။
ထပ္မံျပီး
ႏုိင္ငံေတာ္အဖဲ႔၏ ြ
ေလ့လာသုံးသပ္ေရးအဖဲြ႔၏
စစ္ေဆးခ်က္အရ ၄င္းတုိ႔ထမ ဲ ွ တစ္ခ်ဳိ႕မွာ လူကုန္ကူးမႈနစ္နာသူမ်ားျဖစ္ၾကသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္အုပ္စု၏ အဖဲြ႔ဝင္တစ္ခသ ု ည္ စုံခလာျပည္နယ္တရားရုံးတြင္ ေဆာင္ရြက္ဆဲ နစ္နာသူ တစ္ခ်ဳိ႕၏အမႈမ်ားကုိ ကူညီေပးလ်က္ရွိသည္။
လြန္ခဲ့ေသာသုံးႏွစ္အတြင္း ရုိဟင္ဂ်ာေရႊ႕ေျပာင္းမ်ား၏ သြားလာျခင္းႏွင့္ လူကုန္ကူျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ ျပီး ဥပေဒအရ အေရးယူမႈမ်ားမွာ အလြန္နည္းပါးသည္ကုိ ေတြ႔ရသည္။ စစ္ေဆးေရးလုပ္ငန္းစဥ္ အတြင္း ေတြ႔ရေသာ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားမွာ လူကုန္ကူးခံရသူမ်ားႏွင့္ လက္ရွိအခ်ဳပ္အေႏွာင္ခံထားရဆဲႏွင့္ ႏႈိင္းယွဥ္လွ်င္ အခ်ဳိးအစားကုိက္ညီမႈမရွိေခ်။ ထပ္မံျပီး မ်ားစြာေသာရုိဟင္ဂ်ာမ်ားသည္ လူေမွာင္ခုိ ကြန္ရက္မွ ၄င္းတုိ႔၏လြတ္ေျမာက္ခြင့္အတြက္ ၾကိဳးပမ္းေနရသည္။ ေရႊ႕ေျပာင္းအလုပ္အုပ္စုႏွင့္ လက္မွတ္ေရးထုိးထားေသာ အဖဲြ႔အစည္းမ်ားအေနျဖင့္ လူေမွာင္ခုိကူး ကြန္ရက္တစ္ခုမွ ပုိ႔ေဆာင္ျခင္းခံထားရေသာ ရုိဟင္ဂ်ာေရႊ႕ေျပာင္းမ်ား၏ အက်ဥ္းအက်ပ္ႏွင့္ ထုိင္း ႏုိင္ငံမွ မည္သ႔ုိ ေျဖရွင္းမည္ကုိ စုိးရိမ္မိသည္။ ကၽြႏု္ပ္တုိ႔အေနျဖင့္ ထုင ိ ္းအစုိးရအား ေအာက္ပါအတုိင္း အၾကံျပဳတင္ျပသည္မွာ ၁။ ထုိင္းႏုိင္ငံအစုိးရမွ ေသဆုံးသူမ်ားအား ၄င္းတု႔ိမွာ ရုိ္ဟင္ဂ်ာမ်ားျဖစ္ေစ၊ ဘဂၤလီ ေရႊ႕ေျပာင္းမ်ား ျဖစ္ေစ သတ္မွတ္ရန္အလုိ႔ငွာ စိစစ္မည့္ ျဖစ္စဥ္တစ္ခုကုိ အေဆာတလ်င္ျပဳလုပ္သင့္သည္။ ထု႔ျိ ပင္ လူထုအဖဲ႔အ ြ စည္းမ်ားအား အစိုးရႏွင့္ အတူတကြေဆာင္ရြက္ရန္ အထူးသျဖင့္ သျဂိဳဟ္ျမွပ္ႏွံရန္ ျပည္ ျပန္ပုိ႔သည့္ကိစၥမ်ားတြင္ ေသဆုံးသူမ်ား၏ ေဆြမ်ဳိးမ်ားႏွင့္အတူ ေဆာင္ရြက္ရန္ ခြင့္ျပဳသင့္သည္။ ၂။ ထုိင္းႏုိင္ငံအစုိးရအေနျဖင့္ ျပစ္မႈက်ဴးလြန္သူမ်ားကုိ စုံစမ္းရွာေဖြျခင္းႏွင့္ ဥပေဒအရ အေရးယူမႈျခင္း တု႔က ိ ုိ အေဆာတလ်င္ေဆာင္ရြက္သင့္သည္။ ရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ေတြ႔ရွိခဲ့သည့္ေနရာျဖစ္ေသာ တခူ အာပက္ သိ႔မ ု ဟုတ္ ဟြာစုိင္က့သ ဲ ုိ႔ ခရုိင္မ်ားမွ လူကုန္ကူးမႈကုိ က်ဴးလြန္ေနၾကျခင္းႏွင့္ သက္ဆုိင္သည့္ တစ္ဦးခ်င္းစီကုိ သတ္မွတ္ႏုိင္ရန္ ၾကိဳးပမ္းမႈတစ္ခု ျပဳလုပ္သင့္သည္။ လူကုန္ကူးမႈတားဆီးကာကြယ္ ေရးႏွင့္ ႏွိပ္ကက ြ ္ေရးအက္ဥပေဒ (၂၀၀၈ခုႏွစ္)ႏွင့္ ထုိင္းႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အဖဲြ႔၀င္ႏုိင္ငံတစ္ခုအျဖစ္ လုိက္နာရမည့္ႏုိင္ငံတကာဆုိင္ရာတာဝန္မ်ားကုိ
တင္းၾကပ္စြာ
အာဏာသက္ေရာက္ေစျခင္းႏွင့္
ျပဳလုပ္ရမည္။ ၃။ ေရႊ႕ေျပာင္းလာၾကသူမ်ားထဲမွ ကေလးသူငယ္၊အမ်ဳိးသမီးႏွင့္ လူၾကီးမ်ားသည္ လူကုန္ကူးခံရသူမ်ား သု႔မ ိ ဟုတ္ ႏုိင္ငံေရးခုိလႈံခြင့္ေတာင္းသူမ်ား ျဖစ္သင့္သည္။ ထုိင္းႏုိင္ငံသည္ ဒုကၡသည္မ်ား၏အဆင့္ အတန္း ဆုိင္ရာကြန္ဗင္းရွင္း၏ အဖဲြ႔၀င္မဟုတ္ေသာ္ျငားလည္း လက္ခံေသာႏုိင္ငံတစ္ႏုိင္ငံျဖစ္သည့္ အတြက္ ၄င္းတု႔အ ိ ား နည္းစနစ္က်က် ကာကြယ္ေပးျခင္းကုိ စီမံေပးသင့္သည့္အျပင္ ကေလးသူငယ္ ႏွင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားအား အထူးကာကြယ္မႈ ရွိသင့္သည္။ ၄။ ႏုိင္ငံေတာ္သည္ ေရႊ႕ေျပာင္းရုိဟင္ဂ်ာမ်ားအား လူကုန္ကူးမႈနစ္နာသူမ်ားျဖစ္သည္ကုိ ေလ့လာ သုံးသပ္ေရး အဖဲ႔မ ြ ွ သတ္မွတ္စစ္ေဆးျပီးေနာက္ လုံျခဳံမႈရွိေစမည့္၊ နစ္နာသူကုိ ကာကြယ္ေပးမည့္ သင့္ေလ်ာ္သည့္ကာကြယ္မႈတစ္ခုကုိ ဖန္တီးေပးသင့္သည္။
၅။ ႏုိင္ငံေတာ္သည္ ျပစ္မႈမ်ားမွ တရားစဲခ ြ ံရသူမ်ားႏွင့္ ထိခို္က္နစ္နာသူမ်ားေလ်ာ္ေၾကးဆုိင္ရာ ဥပေဒ (၂၀၁၁ ခုႏွစ္)ကဲသ ့ ႔ုိ ဥပေဒမ်ားအရ လူကုန္ကူးခံရသူမ်ား သုိ႔မဟုတ္ ၄င္းတု႔၏ ိ မိသားစုဝင္မ်ား၏ နစ္နာေၾကးမ်ားကုိ စီမံေပးသင့္သည္။ ၆။ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရုံးမွ အဖဲြ႔ဝင္မ်ားအတြက္ ေရႊ႕ေျပာင္းရုိဟင္ဂ်ာမ်ားကုိ ၄င္း တု႔၏ ိ ပုဂၢိဳလ္ေရးအဆင့္အတန္း သတ္မွတ္ေပးရန္ႏွင့္ ၄င္းတုိ႔၏လုိအပ္ခ်က္မ်ားကုိ ရရွိေစရန္အလုိ႔ငွာ လြတ္လပ္ေသာ ေမးျမန္းျခင္းတစ္ခုကုိ ျပဳလုပ္ျခင္း အပါအဝင္ ၄င္းတုိ႔၏တာ၀န္မ်ားကုိ ေဆာင္ရြက္ရန္ အတြက္ အေထာက္အပံ့ေပးသင့္သည္။ ထု႔ျိ ပင္ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာ္မရွင္ႏွင့္ အျခားလူထုအဖဲြ႔ အစည္းမ်ား ကုိ ဥပေဒႏွင့္ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမႈ အကူအညီကို စီမံေပးရန္ က႑တစ္ခုကုိ ေပးသင့္သည္။ ေသေလာက္သည့္ အၾကမ္းဖက္မႈႏွင့္ ပဋိပကၡမွ ေရွာင္တိမ္းလာသူမ်ားကုိ ထိခုိက္ ေစသည့္ လူဝင္မႈၾကီးၾကပ္ေရးအက္ဥပေဒကုိ ျပန္လည္ဆန္းစစ္ရန္
ၾကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈတစ္ခုလည္း
လုပ္သင့္သည္။ ဒုကၡသည္မ်ား၏ အဆင့္အတန္းဆုိင္ရာ ကြန္ဗင္းရွင္းႏွင့္အညီ ၄င္းတုိ႔အား ကာကြယ္ ျခင္းကုိ စီမံေပးရန္ အထူးမူဝါဒတစ္ရပ္ ခ်မွတ္သင့္သည္။ လူ႔အခြင့္အေရးႏွင့္ လူ႔ဂုဏ္သိကၡာကုိ အေလးထားလ်က္ 1. Migrants Working Group 2. Human Rights and Development Foundation (HRDF) 3. Foundation for Women 4. Stateless Watch 5. Prorights Foundation 6. Cross Cultural Foundation (CrCF) 7. MAP Foundation For more information, please contact: Mr. Siwawong Suktawee, Coordinator of the Migrants Working Group, phone 081 433 9125 Ms. Dararai Ruksasiripong, Foundation for Women, phone 087 582 3552