Vol-41, بعض بادشاہان زمین کے حالات

Page 1

‫اء‬  ‫ر‬

‫ز    ت‬ ‫ن‬   ‫ د‬

4 1

H I S T O R YP R O P H E T S o f t h e


2


‫�ﹻ ْﺴ ﹻﻢ اﷲﹻ اﻟ ﹽﹷﺮ ْﺣ ٰﻤ ﹻﻦ اﻟ ﹽﹷﺮﺣ ﹻ ْﻴ ﹻﻢ‬

‫ن‬ ‫ڑ‬ ‫ى ت‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫�وع ا� � �ام � � � ر �ا ��ان �ب ر� وا� �‬

‫‪3‬‬


‫ت ن‬ ‫�ار�  ىب‬ ‫ا�اؑء‬ ‫� ۔‪41‬‬ ‫� ى ر� �ر ر�‬

‫ و�  ا� �)��م(‬

‫‪4‬‬


‫ﺎب ﴿ ‪﴾۴۱٪‬‬ ‫ْ� �ﹻي ﹷوﻟ ﹷﹻﻮاﻟ ﹷﹻﺪ ﹽﹷي ﹷوﻟﹻﻠ ﹹْﻤ ْﺆ ﹻﻣﻨﹻ� ْ ﹷن ﹷﻳ ْﻮ ﹷم ﹷ� ﹹﻘ ْﻮ ﹹم ا ْﻟﺤ ﹷﹻﺴ ﹹ‬ ‫ﹷرﺑﹽﹷ ﹷﻨﺎ اﻏ ﹻ ْ‬ ‫ت‬ ‫�ر�‪ ،‬اے �ورد�ر �ب )�ب( � دن � � اور �ے �ں  ا�بپ   �‬ ‫ ‬

‫اور ��ں � �ت �۔ ‬

‫)�رة ب‬ ‫ ا�را�۔‪(۴۱‬‬

‫ب�را� � ا�ب� ى‬ ‫ ا� �رة �� �ھ �‬ ‫ا� �  و�  � �‬

‫�� �د‬ ‫� �ہ    ‬

‫و�ا��‬ ‫� �  ‬ ‫و�� �‬ ‫ا�ف �  ‬ ‫�� و� �م ا�‬

‫� �با�  � � �‬

‫ا� �ى  و�  � �‬ ‫اور �م �� و ��ت � روح � � د�‬ ‫ﺎح اﻟﺬﹽﹹ لﹽﹻ ﹻﻣ ﹷﻦ اﻟﺮﹽﹷ ْﺣ ﹷﻤﺔﹻ ﹷوﻗﹹﻞ ﹽﹷر ﹽﹻب ْار ﹷﺣ ْﻤ ﹹہ ﹷﻤﺎ‬ ‫ﹷو ا ْﺧﻔ ْﹻﺾ ﹷﻟ ﹹہ ﹷﻤﺎ ﹷﺟ ﹷﻨ ﹷ‬ ‫ﹷﻛ ﹷﻤﺎ ﹷرﺑ ٰﹽﹷﻴ�ﹻ ْي ﹷﺻﻐﹻ� ْ ﹱ�ا ﴿‪﴾ؕ۲۴‬‬

‫ت‬ ‫�ر�‪  ،‬اور �و �ز � ان � آ� � ر� اور ان � � � د� �و � اے ‬ ‫�ورد�ر � ا�ں � � � � )� �( �ورش � � � � ان ‬ ‫ف‬ ‫) � ا�ا�‪( ۲۴‬‬ ‫)� �ل( � ر� �ر�۔‬ ‫‪5‬‬


‫ن‬ ‫ت‬ ‫ا�اؑء "‬ ‫" �ار� ب ى‬

‫ت‬ ‫� ى  ر�و �ر�‬

‫‪� :‬ر ر�‬

‫وب� ئ ٹ‬ ‫ٹ‬ ‫ى ب ‬

‫‪:‬‬

‫ڈ‬ ‫ىا�ڈ�‬

‫‪ :‬ا ّول‬

‫�ل �‬

‫�اد‬ ‫ت‬ ‫�ر�‬

‫‪� :‬رى۔‪2014‬‬ ‫‪https://issuu.com/hyderraza‬‬

‫" � و �اب� �را�"‬

‫ز‬ ‫‪ :‬ى‬ ‫ا� ہ �رار‬

‫‪� :‬رف ر� و  �� ر�‬

‫�ل �‬

‫‪� :‬۔ ‪2011‬‬

‫وب � ئ ٹ‬ ‫ى ب‬ ‫ٹ‬

‫‪:‬‬

‫�‬

‫ڈ‬ ‫ىا�ڈ�‬

‫‪� :‬ھنىكاا��ز‬ ‫‪https://issuu.com/hyderraza‬‬

‫"ا� � �ر�� �"‬

‫‪ :‬ا ّول‬ ‫ز‬ ‫‪ :‬دو ہ �رار‬

‫�اد‬ ‫ت‬ ‫�ر�‬

‫‪� :‬رف ر� و  �� ر�‬

‫�ل �‬

‫‪� :‬رچ  ۔‪2010‬‬

‫�‬

‫وب � ئ ٹ‬ ‫ى ب‬ ‫ٹ‬

‫‪� :‬ھنىكاا��ز‬ ‫‪:‬‬

‫‪https://issuu.com/hyderraza‬‬

‫‪http://books.aliwalay.com/books.php?catid=5‬‬

‫‪6‬‬


‫� �ر‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪5‬‬

‫‪6‬‬

‫‪7‬‬

‫‪8‬‬

‫‪9‬‬

‫‪10‬‬ ‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬

‫‪14‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬

‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬

‫‪20‬‬ ‫‪21‬‬

‫‪22‬‬

‫‪23‬‬

‫�ان ‬

‫��‬ ‫ن‬ ‫ُو�ء‬ ‫ا�  ء� �اد اور اُن � ا  ‬ ‫ب ى ؑا‬ ‫ز‬ ‫ ا� ءؑاور اُن � �اد‬ ‫�ت و �ات  ‪  �،‬ب ى ا‬ ‫ن‬ ‫ُو�ا�ماور اُن � �اد‬ ‫ ‬ ‫ا�� ا‬ ‫اُو�ا�م � � ‪  ،‬ب ى ا‬ ‫ن‬ ‫ ا�ءؑ‬ ‫لؐ� � اور � ب ىا‬ ‫�  و   ُر�  ‬ ‫��ّا � ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�  ‬ ‫آدم� ا� ّس�ام اور   ‬ ‫�ت   ‬ ‫��� ا� ّس�ا  م اور �� � ��ت‬ ‫�ت    ‬ ‫ث ث‬ ‫�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  ى  ‬ ‫اور�� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ‬ ‫�ح� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫�ت   ‬ ‫���ت‬ ‫�د� ا� ّس�ا  م  ‬ ‫�ت   ‬

‫�ت �� � ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫را�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  با�  ‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫�ت ا �ٰعىىل و ا �ٰق � ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت �  ُط� ا� ّس�ا  م� ��ت‬

‫ذوا��� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت‬ ‫ ��� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت�ب اور‬ ‫وب� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت ّ ىا�  ‬ ‫�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت‬

‫�ت   ٰ‬ ‫ �رون� ا� ّس�ا  م� ��ت ‬ ‫�� اور  ‬ ‫�ت  ٰ‬ ‫ �� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�� اور  ‬

‫��� ا� ّس�ا  م� ��ت ‬ ‫ ‬ ‫�ت‬ ‫�‬ ‫ ��� ا� ّس�ا  م� ��  ‬ ‫ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ا �ٰعبىل �‬ ‫‪7‬‬

‫� � ‬ ‫� ۔  ‪1‬‬ ‫� ۔  ‪1‬‬ ‫� ۔  ‪1‬‬ ‫� ۔  ‪1‬‬

‫� ۔  ‪2‬‬

‫� ۔  ‪3‬‬ ‫� ۔  ‪4‬‬ ‫� ۔  ‪5‬‬ ‫� ۔  ‪6‬‬

‫� ۔  ‪7‬‬

‫� ۔  ‪8‬‬ ‫� ۔  ‪9‬‬

‫� ۔  ‪10‬‬ ‫� ۔  ‪11‬‬

‫� ۔  ‪12‬‬

‫� ۔  ‪13‬‬ ‫� ۔  ‪14‬‬

‫� ۔  ‪15‬‬ ‫� ۔  ‪16‬‬

‫� ۔  ‪17‬‬

‫� ۔  ‪18‬‬ ‫� ۔  ‪19‬‬


‫� �ر‬

‫‪24‬‬

‫‪25‬‬

‫‪26‬‬

‫‪27‬‬

‫‪28‬‬ ‫‪29‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪31‬‬

‫‪32‬‬ ‫‪32‬‬

‫‪33‬‬ ‫‪34‬‬

‫‪35‬‬

‫‪36‬‬

‫‪37‬‬

‫لىىس‬

‫�ان ‬

‫ ا�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ا�س‪ ،‬ا ع ؑاور  ‬ ‫�ت  ؑ‬ ‫ذوا�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ‬

‫�ن� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫�ت  ‬ ‫�‬ ‫ ��ت� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ا �ٰعىىل � ا� ّس�ا  م اور � �ت و‬ ‫ؤد� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�تدا  ‬ ‫ت‬ ‫ �� ��ت‬ ‫ا�ب ب  ‬ ‫�ن� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ‬ ‫ث ث‬ ‫ � �  ار� ��ت ‬ ‫�م � اور ا� ر‬ ‫�ت �)ﷺ( � ��ت‬ ‫بن‬ ‫� طلہ اور ا�ب رس � ��ت‬ ‫ش‬ ‫وق� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت شعىىاا اور �ت �تىقو  ‬ ‫ّ �‬ ‫ز� ى ا�و  ى ى�ىى  ٰ� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  ر‬ ‫ ��� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  �عبسٰے اور � �  ‬

‫��� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ؑاور ى  ر‬ ‫�ؑ‪ ،‬دا�ل   ‬ ‫�ت ار�  ‬ ‫ز‬ ‫ �ر ب �رو�ار � ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ �اور ا� پ د‬ ‫�ت ��ؑ �  ‬

‫‪38‬‬

‫ ر�� ��ت‬ ‫ا�ب � و  ‬ ‫خ‬ ‫ود� ��ت‬ ‫ ا�  ‬ ‫ا�ب د‬ ‫ر�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  ج�  ‬

‫‪42‬‬

‫ �روت� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�روت و‬ ‫ن‬ ‫ ��ت� � �ا�ں � �� � � ‬ ‫ ‬ ‫اُن �وں �‬ ‫ش‬ ‫ ز�� ��ت‬ ‫��باد�ا�ن  ‬ ‫ ‬ ‫ن‬ ‫ �وں� ��ت �ادرہ و �‬ ‫ ‬ ‫� ا�ا� اور ان � �وہ �‬

‫‪39‬‬

‫‪40‬‬

‫‪41‬‬

‫‪43‬‬

‫‪44‬‬

‫‪45‬‬

‫ �ن� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫�ت ���  ‬

‫‪8‬‬

‫� �‬

‫�   ۔ ‪20‬‬ ‫�  ۔‪21‬‬

‫�  ۔‪22‬‬

‫� ۔‪23‬‬ ‫�  ۔‪24‬‬

‫�  ۔‪25‬‬ ‫�  ۔‪26‬‬

‫�  ۔‪27‬‬

‫�  ۔‪28‬‬ ‫� ۔‪29‬‬

‫�  ۔‪30‬‬ ‫�  ۔‪31‬‬

‫�  ۔‪32‬‬

‫�  ۔‪33‬‬ ‫�  ۔‪34‬‬

‫�  ۔‪35‬‬ ‫�  ۔‪36‬‬

‫�  ۔‪37‬‬

‫�  ۔‪38‬‬ ‫�  ۔‪39‬‬ ‫�  ۔‪40‬‬ ‫�  ۔‪41‬‬

‫�  ۔‪42‬‬


‫��‬

‫� � �‪�،‬ام  � ‬ ‫� ��  "ا�  � �ر�� �"اور"�  و  �اب�  � را�"   � ��  ‬ ‫ا��‪  ،‬‬ ‫ ‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫�اور  ا� ��ٰ � �فت ىقاات �� � � ى‬ ‫ ء"� � � �� � � ‬ ‫ا�  ‬ ‫ ا� اور �وش"�ار� ب ىؑ ا‬ ‫�� ا�ا  ‬ ‫ت‬ ‫خ ت‬ ‫ �� ّ د ‬ ‫د‬ ‫ا�ب"‬ ‫ ‬ ‫ � �با�ر  �  � ا��  � �ب  "�  ‬ ‫ت‬ ‫���� �۔ اس �ب  � �م وا�ت ا‬ ‫ّ‬ ‫ق‬ ‫ف‬ ‫�‬ ‫ ا�   ء  � ز�� �ا�ال �� �رآن   �   ‬ ‫� �  �  ۔  �  � �ف ا� �ش  �  �  � ب ىؑا‬ ‫�   ‬ ‫ ا�� � ��‪� � � � �� ،‬ش � � � ‬ ‫ �� � �ب � وا�ت � ى  ‬ ‫�ن �� � ان � اور ا‬ ‫ّ‬ ‫ت‬ ‫ب�  � � �  � � ‬ ‫ان وا�ت  � ا��  � اور آ�ن �ں � �ن � �� �ا� اس �  ‬ ‫ن‬ ‫اور ب ىا‬ ‫ ا�ؑ ء � ز�� � � �� ��۔ا� � � ان وا� � � � �ىا � وا� ��ا� �  د‬

‫ �� � �ب "�ت ا�ب" � �� ����۔‬ ‫�‪ � ،‬ا‬ ‫ّ‬ ‫ت ن‬ ‫ا�ء اور ان � ا�ال ز�� � اس �ح �ن ‬ ‫اس �ب � � � �ش � � � � �ار�  ب ى اؑ‬ ‫خ‬ ‫� �� � ى‬ ‫ ا�ؑ ء �  ا�برے � �با�� �ن � اور �� � � � �ن �� ا� ��ٰ ‬ ‫ ا� �م �  �م ب ىا‬ ‫ئخ‬ ‫خ‬ ‫ف خض ت‬ ‫ ا��ت � �� �‪،‬اور � و ‬ ‫ ��وں � ا�ٰ �م  اور  ئى�ب ر� � �باو�د � � �ح � ا‬ ‫� � ى د‬ ‫خ‬ ‫ ا�ء � � ا�ن د� اور ان � � �۔اس �ب � � � � �� � �� � � ا� ‬ ‫� �م  ب ىا‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ف‬ ‫ ��� ‪  ،‬ب ب‬ ‫ ا��ت � � � �م � � � ‬ ‫ � �� ان ا‬ ‫ ا��ت � � ا‬ ‫��ٰ �ف ا� � �وں   �� ا‬ ‫ئز ت‬ ‫ر��  �  ۔‬ ‫��� اس  � �ر  � �‪ ،‬اور  � ا� ��ٰ ا� ��ں  � ���   � �از�ا�ٰ �م   � �� ا ‬ ‫ت‬ ‫نش‬ ‫ا�اءا�‪� � ،‬ب � �ى � ��ں � �ح آپ � �� � بثآب �� اورآپ � � و � � ‬ ‫ث‬ ‫�‬ ‫ف� � � � �� � � � ��  � ا  ‬ ‫� ا�� � �با� ��  ‪-‬اس �ش � ا� �ى �  ‬ ‫ت ت‬ ‫ �� �ں � � �ور ا�ع ��‪ � ،‬آپ � ‬ ‫ا� � �� � �ر �� �� آپ � �  در�ا� آ‬ ‫��ار �� ۔‬ ‫ف‬ ‫ف‬ ‫ا� ��ٰ � � را� � �� ر�اور د� � � �� � �ر��� � �� �ر��‪ ،‬آ�‬

‫ى‬ ‫��ر‪�:‬ر ر�  و�  ا� �)��م(‬ ‫ ‬ ‫‪hyderraza@yahoo.com‬‬ ‫ ‬ ‫را� اى �‪:‬‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�� �‪http://cityislam.com/quran.htm  :‬‬ ‫ �� �ں �   ‬ ‫�ا� ‪�:‬رآن � اردو ر‬ ‫‪9‬‬


‫ﹻ� ْﺴ ﹻﻢ اﷲﹻ اﻟﺮﹽﹷ ْﺣ ٰﻤ ﹻﻦ اﻟﺮﹽﹷﺣ ﹻ ْﻴ ﹻﻢ‬

‫ؕ ﹷو ﹷ� ْﻌ ﹹﻘ ْﻮ ﹷب‬ ‫ض ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْي ﺑٰ ﹷﺮ ْﻛ ﹷﻨﺎ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹷہﺎ ﻟ ﹻ ْﻠ ٰﻌ ﹷﻠﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۱‬ﹷو ﹷو ﹷہب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟہۤٗ ا ﹻ ْﺳ ٰﺤ ﹷﻖ�‬ ‫ﹷو ﻧ ﹷ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹷوﻟﹹ ْﻮﻃﹱﺎ ا�ﹻ ﹷي ْاﻻﹷ ْر ﹻ‬ ‫ؕ ﹷو ﹹﻛ ﹱﹽﻼ ﹷﺟ ﹷﻌ ْﻠ ﹷﻨﺎ ٰﺻﻠﹻﺤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۲‬ﹷو ﹷﺟ ﹷﻌ ْﻠﻨٰ ﹹہ ْﻢ ﹷا‪ Ò‬ﹻ ﹽﹷﻤ ﹱﺔ ﻳﹽﹷ ْہ ﹹﺪ ْو ﹷن ﺑﹻﺎﹷ ْﻣﺮﹻﻧﹷﺎ ﹷو ﹷا ْو ﹷﺣيْ ﹷﻨ ۤﺎ ا ﹻ ﹷﻟ ْﻴہﹻ ْﻢ ﻓ ﹻ ْﻌ ﹷﻞ‬ ‫ﻧﹷﺎﻓ ﹻ ﹷﻠ ﹱﺔ�‬ ‫ا ْﻟ ﹷﺨ� ْ ٰ� ﹻ‬ ‫ۚ ﹷو�ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﹷﻟ ﹷﻨﺎ ٰﻋﺒﹻﺪﹻﻳْ ﹷﻦ ﴿� �‪ ﴾۷۳‬ﹷو ﻟﹹ ْﻮﻃﹱﺎ � ﹷﺗيْﻨٰ ﹹہ ﺣﹹﻜْ ﹱﻤﺎ ﹽﹷو ﻋﹻﻠ ﹱْﻤﺎ ﹽﹷو‬ ‫ﹷﺎم اﻟﺼﹽﹷ ﻠ ٰﻮة ﹻ ﹷو ا ﹻ ْﻳ ﹷﺘ ٓﺎ ﹷء اﻟﺰﹽﹷﻛٰﻮة ﹻ�‬ ‫ت ﹷو ا ﹻﻗ ﹷ‬ ‫ْ�ﻳﹷﺔﹻ ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْي �ﹷﺎﻧ ﹷ ْﺖ ﹽﹷ� ْﻌ ﹷﻤ ﹹﻞ ا ْﻟ ﹷﺨ ٰٓﺒ� ﹻ ﹷﺚ�‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ � ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﻗ ْﹷﻮ ﹷم ﹷﺳ ْ ٍﺆ ٰﻓ ﹻﺴﻘﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾ۙ۷۴‬ﹷو ﹷا ْد ﹷﺧ ْﻠﻨٰ ﹹہ � ﹻ ْي‬ ‫ﻧ ﹷ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹻﻣ ﹷﻦ اﻟ ﹷ ْ‬ ‫ﹷر ْﺣ ﹷﻤت ﹻ ﹷﻨﺎ�‬ ‫اﻟﺼﻠﹻﺤﹻ� ْ ﹷن ﴿ ‪ ﴾۷۵٪‬ﹷو ﻧ ْﹹﻮ ﹱﺣﺎ ا ﹻذْ ﻧﹷﺎ ٰدي ﹻﻣ ْﻦ ﹷﻗ ْﺒ ﹹﻞ ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ ﹷﻓ ﹷﻨ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹷو ﹷاہْ ﹷﻠ ٗہ‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ٗہ ﹻﻣ ﹷﻦ ٰﹽ‬ ‫�ﻧ ٰ ﹹہ ﹻﻣ ﹷﻦ ا ْﻟ ﹷﻘ ْﻮم ﹻ ﹽﹷاﻟ ﹻﺬ ْﻳ ﹷﻦ ﹷﻛ ﹽﹷﺬﺑ ﹹ ْﻮا ﺑﹻﺎ ٰﻳ ٰت ﹻ ﹷﻨﺎ�‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ �ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﻗ ْﹷﻮ ﹷم ﹷﺳ ْﺆٍ‬ ‫ْ� ﹻب اﻟ ﹷْﻌ ﹻﻈ ْﻴ ﹻﻢ ﴿ ۚ‪ ﴾۷۶‬ﹷو ﹷ� ﹷ ْ‬ ‫ﹻﻣ ﹷﻦ ا� ﹷ ْ‬ ‫ْ� ﹻ‬ ‫ۚ‬ ‫ث ا ﹻذْ ﹷ�ﻔﹷﺸﹷ ْﺖ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹻہ ﻏﹷ ﹷﻨ ﹹﻢ ا ْﻟ ﹷﻘ ْﻮم ﹻ�‬ ‫� ْﻗﻨٰ ﹹہ ْﻢ ﹷا ْﺟ ﹷﻤ ﹻﻌ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۷‬ﹷو ﹷد ٗاو ﹷد ﹷو ﹹﺳ ﹷﻠ ْﻴ ٰﻤ ﹷﻦ ا ﹻذْ ﹷﻳ ْﺤﻜﹹ ٰﻤ ﹻﻦ �ﹻي اﻟ ﹷ ْ‬ ‫ﹷﻓ ﹷﺎ ْ ﹷ‬

‫�ﻧﹷﺎ ﹷﻣ ﹷﻊ‬ ‫ۚ ﹷو ﹹﻛ ﹱﹽﻼ � ﹷﺗيْ ﹷﻨﺎ ﺣﹹﻜْ ﹱﻤﺎ ﹽﹷو ﻋﹻﻠ ﹱْﻤﺎ�‬ ‫ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ﻟ ﹻ ﹹﺤﻜْﻤﹻہﹻ ْﻢ ﺷٰ ہﹻﺪﹻ ْﻳ ﹷﻦ ﴿ �‪ ﴾۷۸‬ﹷﻓ ﹷﻔ ﹽﹷہ ْﻤﻨٰ ﹷہﺎ ﹹﺳ ﹷﻠ ْﻴ ٰﻤ ﹷﻦ�‬ ‫۫ ﹽﹷو ﹷﺳ ﹽﹷ ْ‬ ‫ﹷد ٗاو ﹷد ا ْﻟﺠﹻ ﹷﺒﺎ ﹷل �ﹹ ﹷﺴ ﹽﹻﺒ ْﺤ ﹷﻦ ﹷو ﹽﹷ‬ ‫س ﹽﹷ�ﻜﹹ ْﻢ ﻟ ﹻ ﹹﺘ ْﺤﺼﹻ ﹷﻨﻜﹹ ْﻢ‬ ‫اﻟﻄ� ْ ﹷ��‬ ‫ؕ ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ٰﻓ ﹻﻌﻠﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۹‬ﹷو ﹷﻋ ﹽﹷﻠ ْﻤﻨٰ ﹹہ ﹷﺻﻨْ ﹷﻌ ﹷﺔ ﹷﻟ ﹹﺒ ْﻮ ٍ‬

‫ﹽﹻﻣﻦْۢ ﺑﹷﺎْ ﹻﺳﻜﹹ ْﻢ�‬ ‫ض‬ ‫� ْو ﹷن ﴿‪ ﴾۸۰‬ﹷو ﻟ ﹹﹻﺴ ﹷﻠ ْﻴ ٰﻤ ﹷﻦ اﻟ ﹽﹻﺮﻳْﺢﹷ ﹷﻋﺎﺻﹻ ﹷﻔ ﹱﺔ ﹷﺗ ْﺠﺮ ﹻ ْي ﺑﹻﺎﹷ ْﻣﺮ ﹻ ۤ ٖہ ا�ﹻ ﹷي ْاﻻﹷ ْر ﹻ‬ ‫ۚ ﹷﻓ ﹷہ ْﻞ ﹷا� ﺷٰ ﹻ ﹹ‬ ‫ؕ ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ﺑﹻ�ﹹﻞﹽﹻ ﹷ� ْي ٍء ٰﻋﻠﹻﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۸۱‬ﹷو ﹻﻣ ﹷﻦ ﹽﹷ‬ ‫ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْي ﺑٰ ﹷﺮ ْﻛ ﹷﻨﺎ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹷہﺎ�‬ ‫اﻟﺸ ٰﻴ ﹻﻄ� ْ ﹻن ﹷﻣ ْﻦ ﹽﹷ� ﹹﻐ ْﻮ ﹹﺻ ْﻮ ﹷن ﹷﻟ ٗہ ﹷو ﹷ� ْﻌ ﹷﻤﻠ ْﹹﻮ ﹷن‬ ‫اﻟ� ﹷو ﹷاﻧ ْ ﹷﺖ ﹷا ْر ﹷﺣ ﹹﻢ‬ ‫ﹷﻋ ﹷﻤ ﹱﻼ دﹹ ْو ﹷن ذٰﻟ ﹷﹻک�‬ ‫ۚ ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ﹷﻟ ﹹہ ْﻢ ٰﺣ ﹻﻔ ﹻﻈ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾ۙ۸۲‬ﹷو ﹷاﻳﹽﹹ ْﻮ ﹷب ا ﹻذْ ﻧﹷﺎدٰي ﹷرﺑﹽﹷہۤٗ ﹷا� ْ�ي ﹷﻣ ﹽﹷﺴ�ﹻ ﹷي ﹽﹹ ﹽﹹ‬

‫�ٍ ﹽﹷو � ﹷﺗيْﻨٰ ﹹہ ﹷاہْ ﹷﻠ ٗہ ﹷو ﹻﻣ ْﺜ ﹷﻠ ﹹہ ْﻢ ﹽﹷﻣ ﹷﻌ ﹹہ ْﻢ ﹷر ْﺣ ﹷﻤ ﹱﺔ ﹽﹻﻣ ْﻦ‬ ‫ٰﹽ‬ ‫اﻟﺮﺣﹻﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿� �‪ ﴾۸۳‬ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ ﹷﻓﻜﹷﺸﹷ ْﻔ ﹷﻨﺎ ﹷﻣﺎ ﺑ ﹻ ٖہ ﹻﻣ ْﻦ ﹹ ﹽ‬ ‫اﻟﺼ�ﹻ� ﹻ ْﻳ ﹷﻦ ﴿� �‪ ﴾۸۵‬ﹷو‬ ‫ﺮﻛي ﻟ ﹻ ْﻠ ٰﻌﺒﹻﺪﹻ ْﻳ ﹷﻦ ﴿‪ ﴾۸۴‬ﹷو ا ﹻ ْﺳ ٰﻤ ﹻﻌ ْﻴ ﹷﻞ ﹷو ا ﹻ ْدرﹻﻳْ ﹷﺲ ﹷو ذﹷا ا ْ� ﹻﻜ ْﻔ ﹻﻞ�‬ ‫ؕ � ﹹ ٌﹽﻞ ﹽﹻﻣ ﹷﻦ ٰﹽ‬ ‫ﻋﹻﻨْﺪﹻﻧﹷﺎ ﹷو ذ ﹻ ْ ٰ‬ ‫اﻟﺼﻠ ﹻﺤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۸۶‬ﹷوذﹷا اﻟ ﹽﹹﻨ ْﻮ ﹻن ا ﹻذْ ذﹽﹷ ﹷہ ﹷﺐ ﹹﻣ ﹷﻐﺎ ﹻﺿ ﹱﺒﺎ ﻓﹷﻈﹷ ﻦﹽﹷ ﹷا ْن ﹽﹷﻟ ْﻦ‬ ‫ﹷا ْد ﹷﺧ ْﻠﻨٰ ﹹہ ْﻢ � ﹻ ْي ﹷر ْﺣ ﹷﻤت ﹻ ﹷﻨﺎ�‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ ﹽﹻﻣ ﹷﻦ ٰﹽ‬ ‫ۖ‬ ‫ک�‬ ‫ﺖ ﹻﻣ ﹷﻦ اﻟ ٰﹽﻈﻠﹻﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿� �‪﴾۸۷‬‬ ‫٭ ا�ﹻ ْ�ي ﹹﻛﻨْ ﹹ‬ ‫ﹽﹷ� ْﻘﺪ ﹷﹻر ﹷﻋ ﹷﻠ ْﻴ ﹻہ ﹷﻓ ﹷﻨﺎدٰي �ﹻي ﹽﹹ‬ ‫اﻟﻈﻠ ٰﹹﻤﺖﹻ ﹷا ْن ﹽﹷ ۤﻻ ا ﹻﻟ ٰ ﹷہ ا ﹻ ﹽﹷﻻ ﹷاﻧ ْ ﹷﺖ ﹹﺳﺒْ ٰﺤ ﹷﻨ ﹷ‬ ‫ﺮﻛﻳﹽﹻ ۤﺎ ا ﹻذْ ﻧﹷﺎ ٰدي ﹷرﺑﹽﹷ ٗہ‬ ‫ۙ ﹷو ﻧ ﹷ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹻﻣ ﹷﻦ ا ْﻟ ﹷﻐ ﹽﹻﻢ�‬ ‫ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ�‬ ‫ؕ ﹷو ﹷﻛﺬٰ ﻟ ﹷﹻک ﻧﹹـْۨ�ﹻي اﻟ ﹹْﻤ ْﺆ ﹻﻣﻨﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۸۸‬ﹷو ﹷز ﹷ ﹻ‬ ‫۫ ﹷو ﹷو ﹷہب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ ﻳﹷ ْﺤي ٰي ﹷو ﹷا ْﺻ ﹷﻠ ْﺤ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ‬ ‫ﹷر ﹽﹻب ﹷﻻ ﹷﺗ ﹷﺬ ْر� ﹻ ْي �ﹷ ْ ﹱدا ﹽﹷو ﹷاﻧ ْ ﹷﺖ ﹷﺧ� ْ�ﹹ اﻟ ْٰﻮرﹻﺛﹻ� ْ ﹷن ﴿� �‪ ﴾۸۹‬ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ�‬ ‫�ﻋﹹ ْﻮ ﹷن �ﹻي ا ْﻟ ﹷﺨ� ْ ٰ� ﹻ‬ ‫ت ﹷو ﹷﻳ ْﺪﻋﹹ ْﻮﻧ ﹷ ﹷﻨﺎ ﹷرﻏﹷ ﹱﺒﺎ ﹽﹷو ﹷر ﹷہ ﹱﺒﺎ�‬ ‫ﹷز ْو ﹷﺟ ٗہ�‬ ‫ؕ ﹷو�ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﹷﻟ ﹷﻨﺎ ٰﺧ ﹻﺸ ﹻﻌ� ْ ﹷن ﴿‪﴾۹۰‬‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ �ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا �ﹹ ٰ ﹻ‬ ‫ﹷو ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْۤي ﹷا ْﺣ ﹷﺼ ﹷﻨ ْﺖ �ﹷ ْ ﹷﺟ ﹷہﺎ ﹷﻓ ﹷﻨ ﹷﻔ ْﺨ ﹷﻨﺎ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹷہﺎ ﹻﻣ ْﻦ ﹽﹹر ْوﺣ ﹻ ﹷﻨﺎ ﹷو ﹷﺟ ﹷﻌ ْﻠﻨٰ ﹷہﺎ ﹷواﺑْ ﹷﻨ ﹷہ ۤﺎ �ﻳﹷ ﹱﺔ ﻟﹽﹻ ْﻠ ٰﻌ ﹷﻠﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۹۱‬ا ﹻ ﹽﹷن ہٰ ﹻﺬ ۤہ ﹻ‬ ‫ﹹﺳ ْﻮ ﹷرةﹹ ْاﻻﻧ ْۢب ﹻ ﹷﻴ ٓﺎ ﹻء‬ ‫ۖ ﹽﹷو ﹷاﻧﹷﺎ ﹷر ﹽﹹﺑﻜﹹ ْﻢ ﻓﹷﺎ ْﻋ ﹹﺒ ﹹﺪ ْو ﹻن ﴿‪﴾۹۲‬‬ ‫۫�‬ ‫اﹹ ﹽﹷﻣ ﹹﺘﻜﹹ ْﻢ اﹹ ﹽﹷﻣ ﹱﺔ ﹽﹷواﺣ ﹷﹻﺪ ﹱة�‬ ‫‪10‬‬


‫ت‬ ‫ن‬ ‫ڑ‬ ‫ى ت‬ ‫ �ب ر� وا� �‬ ‫ �ا � ا�بن‬ ‫�ر�‪�،‬وع ا� � ا �م � � � ب ر‬

‫اور ب‬ ‫�‬ ‫�� ﴿‪ ﴾۷۱‬اور   ‬ ‫�� ا� �� �  � ب �ر� ر  ‬ ‫ ا�را� اور �ط  � اس �ز� � �ف � �  �� �   ‬ ‫ہ‬ ‫� ب‬ ‫ ا�را� � ا� � �۔ اور �اد ب �رآں �ب۔ اور ب‬ ‫﴾اور ان � �ا � ا �ى� �ارے ‬ ‫ � � � � � ﴿‪  ۷۲‬‬ ‫ى ت‬ ‫ہ‬ ‫�  � �ات �� � اور ان  �  � �م �� اور �ز �� اور ز�ٰة د�  �  � �۔ اور وہ �ارى �دت  � ‬ ‫�� � ﴿‪ ﴾۷۳‬اور �ط ب ب‬ ‫ � ان � � � � )� � و�ت( اور � � اور اس � � �ں � �گ ‬ ‫ )�‬ ‫ �ے اور ��دار �گ � ﴿‪ ﴾۷٤‬اور ا� ا� ر� �  ‬ ‫�ے �م � �� �۔ � ��۔ �� وہ ب ر‬ ‫�( دا� �۔ � � � � وہ � �ں � � ﴿‪ ﴾۷۵‬اور �ح ب ب‬ ‫ ا�ں� � � �ر  ا‬ ‫ ‬ ‫ � )اس �( �‬ ‫ف‬ ‫بڑ ب ٹ‬ ‫ � ہا�  � �ت دى ﴿‪ ﴾۷٦‬اور  � �گ ‬ ‫�  �  � ان  � د� �ل �ر�� اور ان  � اور ان  � ��ں  � �رى ر‬ ‫�رى آ�ں � ى ب‬ ‫ � � �ق �د  ا�ى‬ ‫�� � ان ب‬ ‫ �ب �� � ان � �ت �۔ وہ �� ب �رے �گ �   ‬ ‫ہآ‬ ‫ � وہ ى‬ ‫﴿‪ ﴾۷۷‬اور داؤد اور �ن ب ب‬ ‫�‬ ‫ ا� �   ��� � �� � � � � ��ں � ��ىاں رات   ��   ‬ ‫ت ت‬ ‫ �‬ ‫�� � �ن � � د ا�ى۔ اور  ‬ ‫﴾�   ‬ ‫)اور ا� رو� �( � اور � ان � � � و� ��د � ﴿‪  ۷۸‬‬ ‫�‬ ‫�� �۔ اور � � �ڑوں � داؤد � � �د ا �ى� � ان � ��   ‬ ‫� دو�ں � � )� � و�ت( اور   ‬ ‫�� � اور ��روں � � )� �د ا �ى� اور � � ا�( �� وا� � ﴿‪ ﴾۷۹‬اور � � �رے � ان � ‬ ‫ز ئ‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ى‬ ‫ �� � ہ� �ئئے ﴿‪ ﴾۸۰‬اور ‬ ‫� د ا�ى ا �� � � �ا� )� �ر  (� ��  ۔� � � ��ار ا‬ ‫ ��‬ ‫ا� )�ح( � �س ا ‬ ‫�  ف‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�  �  �  �ا �ن  � ا �� )�ر�ن( �دى � � ان  �  �  � اس  � �  �  �  � �  � �  ب�ر  ‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ ��� � ان � ا �� �د  �ىا� � ان( � ‬ ‫ ‬ ‫ � � � �دار � ﴿‪ ﴾۸۱‬اور د�ؤں )�‬ ‫دى � )� �ام( اور � ہ ر‬ ‫� � ان � � �� �ر� � اور اس � �ا اور �م � �� � اور � ان � �ن � ﴿‪ ﴾۸۲‬اور ‬ ‫ڑ‬ ‫ ا�ا  � ر�  � اور  � ب‬ ‫ا�ب  � ب ب‬ ‫ � ا�ں  � ا� �ورد�ر  � د�  �  �  � ى ذذ‬ ‫ �ھ  � ر� ف �� وا�  � ‬ ‫ �  � ب ر‬ ‫ ا�‬ ‫﴿‪ �  �  �  ﴾۸۳‬ان �  د� �ل �� اور � ان  � �  � وہ دور �دى اور ان  �  �ابل  �  �  � �ر�� اور  ‬ ‫�‬ ‫﴾ اور ا �ٰعىىل اور ‬ ‫� ا�ب�  � �� ا�  � اور )�( اور �دت �� وا�ں  �  � )�(  �  � ﴿‪  ۸٤‬‬ ‫ادر� اور ذوا� � ب‬ ‫ � � �� وا� � ﴿‪ ﴾۸۵‬اور � � ان � ا� ر� � دا� �۔ �� وہ ��  ر‬ ‫ئ‬ ‫ذ‬ ‫ت‬ ‫ ���  � ى‬ ‫� ﴿‪ ﴾۸٦‬اور ذوا�ن ب ب‬ ‫ د� اور �ل  �  �  � ان  � ‬ ‫ ‬ ‫ � وہ )ا� �م  � �اراض  � �(  � �‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫ ا��ے� �ر� � � �ے �ا �� �د �۔ � �پاك � )اور( ��   ‬ ‫ ‬ ‫�� � �پآ� �۔ آ�ر‬ ‫ �ح‬ ‫�روار �ں ﴿‪ �  �  �  ﴾۸۷‬ان � د� �ل �� اور ان  �  �  � �ت �۔ اور ا�ن وا�ں  �  � ا�  ‬ ‫�ت د�ىا ��  � ﴿‪ ﴾۸۸‬اور ز��ىا ب ب‬ ‫ �‬ ‫ � ا�ں  � ا� �ورد�ر  � �را  � �ورد�ر � ا�  � �ڑ اور  � ب  ‬ ‫�‬ ‫ى‬ ‫�ى‬ ‫ت‬ ‫� � وارث � ﴿‪ � � � ﴾۸۹‬ان � �ر � �۔ اور ان �  ى  ى ٰ� اور ان � �ى � اُن  � )� ��  ‬ ‫جز‬ ‫�( ب‬ ‫ �� �د�ىا۔ � �گ � � � �ں �� اور � ا� � �ر� اور ہ �آرے آ� ��رى � �� � ‬ ‫ف‬ ‫عّ ت‬ ‫﴿‪ ﴾۹۰‬اور ان )��( � �ں � ا�  �ب � �ظ ر�۔ � � � ان � ا� روح �� دى اور ان � � � ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫نش‬ ‫ ��  � د�ىا ﴿‪� �  ﴾۹۱‬رى �� ى‬ ‫�‬ ‫ ا�  � ��  � اور  � �را �ورد�ر �ں  � �ى   ‬ ‫ا� ��  �  � ا‬ ‫ن‬ ‫�رة   ٴا�أ ب�يأء‬ ‫ت� �و ﴿‪﴾۹۲‬‬ ‫�د  ‬ ‫‪11‬‬


‫ش‬ ‫� �باد�ا�ن ز� � �  ‬ ‫�ت‬

‫ت‬ ‫ت‬ ‫خ‬ ‫ش ف ت‬ ‫��ىآ �م ب ّببع اور ‬ ‫ �� �   ‬ ‫ر��� "آ�ىآ  ُد�وى �ظ � �ر ر‬ ‫ ار�د � آ‬ ‫�ا و���ٰ آ‬ ‫د‬ ‫خ‬ ‫ف‬ ‫وہ �گ � اُن � � �۔ � � ان � �ك � �� وہ �ا�ر �" اس � ا�  ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�� آ�  ��   ‬ ‫�  � آ�ىآ  ئ ّئبع ا�ن � آ �ى �  آ �ى اُس  � �ت �� وا� ��۔  � �   ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ئ‬ ‫ہ‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫�اد ئ ع ا�ن ��ىا � اور اُس � �م � � �� ر� اور �اب ا ٰئ � �ك �� اور � �ل ‬ ‫ت‬ ‫خخ‬ ‫�‬ ‫� �   ‬ ‫ �  ‬ ‫ز�ىادہ �ى  � �� �ت �دقؑ  � �ل  �  �  ب ّببع  � اوس  و �ررج  ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ � �  � آ�را��نؑ  � �ر �‪ ،‬ا� �ے �� و  ہ‬ ‫�گ  � ��  � �و �ں  ‬ ‫خ‬ ‫خ ت‬ ‫ں‬ ‫د�� رہ � اُن � د�ں � �روج �و  ‬ ‫�ت �ث �� � � �ور اُن  � �  ‬ ‫ت‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫روات� � � �تؐ � �ر� ا �ى�  ع � �� � دو ‬ ‫ ر�لؐ �  ى  ‬ ‫�۔اور ��ّ � �ت ُ و‬ ‫خ‬ ‫ى ت‬ ‫ رواب� � وہ ى‬ ‫�‬ ‫ �ا � اس   ‬ ‫�� د‬ ‫ ا� �د �  ‬ ‫ ‬ ‫�� وہ �ن �۔ اور � ا��ر �‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ ��� � �۔‬ ‫ ‬ ‫ ��� � ا�‬ ‫ ‬ ‫�م �‬

‫ش‬ ‫خ‬ ‫ ا� �  � ‬ ‫ �م  �  � ى  ‬ ‫ب�د  � �ت ا�م ر�ؑ  � �ل  �  � ا� ا‬ ‫ت‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫ب‬ ‫ ��۔ �ر� ا�ى اس � � ‬ ‫ ��  ‬ ‫�� � � ب ع � ب  ‬ ‫�  ‬ ‫�ت ا� ا�� � در�ىا  ‬ ‫ش‬ ‫ش ت ت ت‬ ‫خ‬ ‫ و�  �� ب‬ ‫ ب و � � ب ب‬ ‫�‬ ‫ ��  ‬ ‫اد�  ہ� �� � )و�ہ( � � ا‬ ‫وہ � �  �� و  ہ�باد�اہ  ‬ ‫ � وہ �ب ا‬ ‫خ‬ ‫تن‬ ‫ت‬ ‫َ‬ ‫�‬ ‫ح‬ ‫َ‬ ‫ى‬ ‫ص‬ ‫ب‬ ‫َ‬ ‫ِب ْ‬ ‫ق ُ ْحاا  ً َو ِر�ً"  � �وع ��ااور ب �ر� وا�ب ���ں  اُس ‬ ‫ى  ‬ ‫ �"� ِ ا�ِ ا�ِّ ْ  ‬ ‫�‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫اد�ہ  اس  �  �  �  �  �  � ‬ ‫�ا  �  ا�م  �  �  �  �  �  اور  �ا  �  �ا  ��۔  �ب ا‬ ‫د‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ن‬ ‫ �ا � �ام � ا�ا �وں   �‬ ‫�� � وہ � �� � � ا� د‬ ‫ا�ا�باد�اہ ر�� ا �م �   ‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ن‬ ‫�‬ ‫اد�ہ   ‬ ‫ �ا  � اس  �ب ا‬ ‫اُس  �  �  �  � �ا�ا ��  � دوں �۔ ا�  �  �  �  � د‬ ‫ف‬ ‫ش‬ ‫�‬ ‫�باد�ا� اس � �ف � �ر�دى او  ر��ں � اس � �� �  ا�ىد اس � �وى �۔ ا  ‬ ‫ت‬ ‫�� ا� ب ّبب  ع� �۔ ‬ ‫ب ب ‬ ‫‪12‬‬


‫�‬ ‫ى ث‬ ‫�ث �  � ا �ٰعبىل  � ب‬ ‫�‬ ‫� �  �  �ّ  و �  ‬ ‫ ��ر  � �ل  � وہ  �   ‬

‫� در�ن ا� دو�ں  � �اہ  �  � �۔ ا�ر  �  �بارے  �  � �ر� �  ۔‬

‫�‬ ‫� � �گ  �  �  � ا  ‬ ‫ �ں � �گ آ�  � ��   ‬ ‫ ‬ ‫�  �  �  �  �‬ ‫خ‬ ‫خ ت‬ ‫خ ت‬ ‫د�� �۔ �ت ى‬ ‫�‬ ‫ در�  ‬ ‫ ‬ ‫�  �  �   ۔ آ�ر  � �گ �ت �دقؑ  � �  ‬ ‫ ا�‬ ‫ض‬ ‫ہ‬ ‫�‬ ‫��  � �� �ر��۔  � �گ  �  � �۔ �ت  � �ارے �ال ��   ‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫ �ب� آ� اور �اور �وں � او�د � �گ ان � ‬ ‫� �بآ�ز �ر��ىآ� ئ ّئبع �اق � ب  ‬ ‫ۂ‬ ‫ں‬ ‫ �� � � ر� �۔ � �ں � آد�  ‬ ‫�� � اور اس وادى � � � قبببىلہا ب َذد‬ ‫ن‬ ‫� �  اُن ا�  �  � ب‬ ‫ �ر� �   �  ��ں  � ��ں  � ��ف ‬ ‫ ‬ ‫ �ب‬ ‫�  اُن  �  �پآس آ�   ‬ ‫ن‬ ‫�� �� �۔ ا�  �  � ا �م �م ر�  � اور ى‬ ‫ ا� �ن و�ں �� اس  � ا� �ورد�  ر‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�رار د�ىا �۔ ان  � �اد  �  �  و ��  �  � �۔  ب ّببع  �  � ا� ا�  �  �  �  � �ن ‬ ‫�� � � � ان � �دوں � � �وں �۔ اُن � ��ں � � �وں � اور اُن � � ‬ ‫� ب �ر آ�بد �دوں  � )� ��(  اُن  � آ�  � �� اور �ے  � آ�۔� �ء اور ‬

‫ �‬ ‫�� اس �� � �ر و � �و اور �ؤ � � �� ب ب  ‬ ‫�وں � او�د � � � اور   ‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫ب‬ ‫�‬ ‫�� � � ّببع �   ‬ ‫ �� �ؤ � � � دل �   ‬ ‫� � � �ازل �� ان ��ں � �  ‬ ‫�‬ ‫ �م ّكہ � وارد�ں � و�ں � �دوں � �رڈا�ں � اور ان � او�د �   ‬ ‫� � �� � ب ب  ‬ ‫ن‬ ‫س‬ ‫ �(  �  � �رے ا  ‬ ‫��ں  � اور ان  �  � )��  �( �دوں �۔ ان ��ں  � )� ُ ر‬ ‫ت‬ ‫ارادہ � �ا اس � � ب ب‬ ‫�‬ ‫ � � � اور � � � ���ں؟ ��ں � � �� وہ   ‬ ‫خ‬ ‫ِ خ‬ ‫ �ا � اور وہ � �� �دا� اور اس � � ر� وا� ب‬ ‫�ؑ� � او�د � �۔ ‬ ‫ ا�را  ‬ ‫�م د‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫ب ع �   ‬ ‫�‬ ‫ �� اب �ؤ � �وں � اس �اہ � �� �اور � � � � زا�   ‬ ‫��  ‬ ‫ش‬ ‫خ ت‬ ‫اُن ��ں � � اب اس ارادہ � �ف ّ ى‬ ‫ ب �و۔ � ىا�د � � د� � �� � ان ��ں � ‬ ‫س‬ ‫� � � � � اور م ّكہ � � اور و�ں � �با�وں � �� ا�ن � ارادہ �و۔ )ا  ‬ ‫ت‬ ‫تن ت‬ ‫ ��� � � ‬ ‫ ‬ ‫ّ ى  و ارادہ � �� �( اُن � آ� ا� � � وا� آ�۔ � اُس‬ ‫‪13‬‬


‫� � �� � � ب �ر�ابد �� � ان � اُ�را � اور اُن ب‬ ‫ � � � �او ا�ى۔ � م ّكہ � آ� ‬ ‫ت‬ ‫ڑ‬ ‫ � روز  � ا ذٹ‬ ‫�‬ ‫وب ذ�   ‬ ‫اور  �  � �ف پ �ر� ا�ى اور  � روز � ا�  �  � د�ت �۔ ہ ر‬ ‫ت‬ ‫ش ت‬ ‫ڑ ڑ‬ ‫ �� ر�ا ‬ ‫�� � اور ب �رے ب �رے �� �� � � � � �ڑوں � در�وں  ‬ ‫يؤ‬ ‫د� �� � اور دا� و �س �ا�ں اور �اؤں � ��پا�ں � � ڈ�اد� �  ۔‬ ‫� م ّكہ � �� � آ� اور ا� � � ى‬ ‫�‬ ‫�� � �ن �   ‬ ‫ ا� �وہ � و�ں آ آ�بد   ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ى‬ ‫آ�� وہ � آ�را��نؑ � �ث �� � ا�و ��۔ ا�ر اُ� � او�د  � اور دو�  ‬ ‫ى ت‬ ‫ڑ‬ ‫� �  � �س  � �� پ �ر� ا�ى اور اس  � ��  �  � �۔ ى‬ ‫ اور‬ ‫ ا�  ‬ ‫رواب  �  �   ‬ ‫ى ت‬ ‫روات � �� � � �ن ب ب‬ ‫ � �� � آ� � � �س �د�ں � � � اور �  �‬ ‫ش‬ ‫� ��  � ب �ر�ابد ��  � ى‬ ‫اد�  ہ‬ ‫ ��س  �  �  � اے  �ب ا‬ ‫ ا� �دى  �  �  �  � ڈ�� ب ر‬ ‫ت‬ ‫� � ��ں  �  � ‬ ‫ ‬ ‫ ��� اور ‬ ‫�ے ا� )�� ��(  � ��  � ا�ر  �اب�  � �ل ا‬ ‫ت‬ ‫س‬ ‫���  � اس  �  � ب �ر�ابد  � ��۔  �  � �� �ں  � ��۔ �دى  �  � ا  ‬ ‫ا‬ ‫غ‬ ‫�‬ ‫ � وہ ‬ ‫ ا�� �� � �ت �� اس � � آ� �۔ � ُ ر‬ ‫� � او�د ا �ٰعئىلؑ � � ى  ‬ ‫��ں  �  �  �  آ�بز آ� اور  �ّ  � آ� اور  �  � �س ��ىآ اور ��ں  � �� ‬

‫�� اور � ا�ر �� � � �ن � �۔ � �ا� د� �ں ا�ؐ � � � وہ اُس ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫�دا� ب‬ ‫ن‬ ‫�� � � �ا �� وا�� ا� � ان � ز�� � �اب� ر� � ا  ‬ ‫ �ب � �   ‬

‫�اُن � �د �وں �۔‬ ‫ وز� �  ‬ ‫� ىر‬ ‫ت‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫� � �م رو� ز�   ‬ ‫ ا�  ‬ ‫رواب �  �  ب ّببع  ُان  ا�پ�  �باد�ا�ں  �  � ى  ‬ ‫ى  ‬ ‫ �� � دس �وں اور ��ں � �اہ �  ۔‬ ‫ �� � اور ہ ر ‬ ‫ � ّ  ‬ ‫�� �� اور ز� � ہ ر‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫وز�‬ ‫� م ّكہ  آ�  و�ں  �  ��ں  �  ئ ّئبع  �  �  �  �  ان  �  اُن  �  ع ّصہ  آ آ�ى۔  اُس   � ى  ر‬ ‫ب ب ‬ ‫ن‬ ‫ اور �� �  � ان  � � ‬ ‫��  � �گ ��  �  ‬ ‫�اُس �   ‬ ‫�ر��� �  اُس  � �رہ   ‬ ‫ا‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫�‬ ‫�  � ُ �  �  �باد�اہ  � ا� دل  �  �  � ڈ�د� اور ا�  م ّكہ  �  � ��  � ارادہ   ‬ ‫‪14‬‬


‫خ‬ ‫ ا� �  � درداُن  � �دد�غ  � �ا �د آ�ى�  �  اُن  � آ�ں‪�� ،‬ں اور ‬ ‫�دا� ى  ‬ ‫ز‬ ‫ �� آ�� �� اس ‬ ‫ �� ر� اور  ‬ ‫� بر‬ ‫ج� ا ّب آ‬ ‫�زآك � آب � ہ �رى �� � � � �  ‬ ‫ت‬ ‫ت ت‬ ‫ت� و� ى‬ ‫ وز�‬ ‫ ا� �� ان � ى  ر‬ ‫� �ج � �� � � �  ُوہ �گ ر� ��۔را  ‬ ‫ش‬ ‫آد�ہ  �  � �ن �دے  �  اُس  � دل  �  � ارادہ ‬ ‫� � ا�  �ب آ‬ ‫�  �پآس آ�ىآ اور آ�  �   ‬ ‫ش‬ ‫�� � � اس  � �ج �وں۔ ى‬ ‫ت‬ ‫ اوراس �( ا�ز  ‬ ‫ وز�ر � )� �ابت �باد�اہ � �ن �  ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫�‬ ‫اد�ہ � �� آپ � �   ‬ ‫� � �� � �� � �باد�اہ � �پاس � �۔ �� � �ب ا‬ ‫ش‬ ‫�بارے � �� ُ ب �را ارادہ � �۔ �باد�اہ � � �ں‪� � � � ��� � ،‬ر اور ا� م ّك  ہ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫� �ك �دو�۔ �� � � اس ارادہ � �� � ا ��  ُد� و آ�رت � �� آپ � �� ‬ ‫ت‬ ‫ت ت‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫ب‬ ‫پ‬ ‫ى‬ ‫ و� اُس  �  � �ت  آ�� او  ر‬ ‫�۔  ب ع  � ��  � ��  � اور اس ارادہ  �  آ�ز آ آ � �  اُ�  ‬ ‫خ‬ ‫ڑ‬ ‫�ا اور ب‬ ‫�‬ ‫ ا�را�ؑ  �  � ا�ن ��ىا۔  �  �  � �ت  �پار� �س  � پ �ر�� اور و�ں   ‬ ‫د‬

‫ ا�� ب ب‬ ‫��  � �ف آ�۔ �� ا� ز� � وا�  �   �ں ى  ‬ ‫�‬ ‫ ��  ُاس �م  �   ‬ ‫ز‬ ‫ش خ ت‬ ‫د� � آ� اور �ض  �  �  � ا� ‬ ‫آد�ہ  � �  ‬ ‫ان �ر ہ �رار ��ں  �  � �ر ��ء  �ب آ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ � � اس �م  �  �   ‬ ‫�وں  �  � اور ��ں آپ  � �� �� ر� �ں  ‬

‫ن‬ ‫ وز� � ا  ‬ ‫� � اب آپ  �  � ا� �م  � آ آ�بد ��  � ا�زت دے د�۔ ى ر ‬ ‫��   ‬

‫�� � � آپ ��ں � �ں آ آ�بد �� � ارادہ � �  ۔‬ ‫��ں � ��اس �   ‬ ‫ق‬ ‫ب‬ ‫ ��� �رآن و ‬ ‫ �� �‬ ‫ وز� �� � � �ف � ﷺ � ب ب  ‬ ‫ان ��ں � � اے ى ر‬ ‫ن‬ ‫�  � اور  �  و ب‬ ‫ �روا� �۔ ان  � و�دت  م ّكہ  � �� اور وہ و�ں  � �ت �� ‬ ‫خ ت‬ ‫د�� �ف �� ��  ۔‬ ‫اس �م � آ� � آرزو � � � �ىآ ہ �آرى او�د� اُن � �  ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫ى‬ ‫ � اُن  � �� �م  � ارادہ  �  � ‬ ‫ب ع  � ان  �  � �ا� �م  �  � �د  � ا� �ل  ‬ ‫ش‬ ‫خ ت‬ ‫�‬ ‫ں  ‬ ‫� ىا�د �ت  ﷺ  � �د�  � �دت �� ��� اور و�ں  اُن �ر ���  ‬ ‫تز‬ ‫ن‬ ‫ اور�‬ ‫�� ہ ر ‬ ‫ ا�� �� ا� آزاد �دہ �وں � �رد  ‬ ‫ � ى  ‬ ‫� �ر ���ات ��ا� اور ہ ر‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫خ ت‬ ‫د�� � � � ا� ‬ ‫ ا�� �ت ر��ىمآٓآبؐ � �  ‬ ‫ا�� �ل و ��ن ��ر� آ�ى اور ى  ‬ ‫ى  ‬ ‫‪15‬‬


‫ت خ‬ ‫خ‬ ‫ ���ر�� �۔ اُس � � �ان اس ‬ ‫ ‬ ‫ �ا � �ى‬ ‫ا�ن و ا�م � ذ� � اور ا�� � د‬ ‫ت‬ ‫ق‬ ‫خ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ّ‬ ‫�ح �رار د  �ىا �  � ا ��  �  ب ع ا ّول   � �ؐ  � �ا�  � �ف  � �� ا�� �۔  �  م‬

‫�‬ ‫�� اس � � �   ‬ ‫ د��ىا  ‬ ‫��ں � �ورد�  ر اور ر�لؐ �۔ اس � � اُ� �� � ى د‬ ‫ز‬ ‫)اور � و ا� م ّكہ � ب �ر�بادى � �ابز ر��( � �� � روا� �� � و� � ب‬ ‫�‬ ‫ �ب �  ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫��  اور  �  غ�ساان  �  ر� �۔ ان  �  و�ت  �  �ار�  � �ت  �  ��ؐ   ‬ ‫ت ذ‬ ‫و�دت � ہ �رار �ل  � �ت �رى۔ �ض ب ب‬ ‫�ِ‬ ‫ � آ�تؐ �ث �� اور ا� ا  ‬ ‫ت ت‬ ‫خ ت‬ ‫�‬ ‫د�� �۔  � و� وہ   ‬ ‫�� ا�ن �� � ا�ں � � � � ا��ٰ � دے � �  ‬ ‫ �� � � �� �۔ ب ب‬ ‫تؐ� � ‬ ‫ � �  ‬ ‫تؐ� �پاس � �تؐ �  ‬ ‫� � �  ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫ �ى�ر�  �ىا� ا��ٰ �۔ �ض � �ں‪� ،‬ر� ا �ى� � ا ّول   �� �� �‪� ،‬ض   ‬ ‫�رك اُن �  ‬ ‫تؐ � و  ہ‬ ‫�ں  �ىا ر�لؐ ا� اور ا��ٰ  � )�ت  � اس �م �(� �ت ��۔ �  ‬

‫تؐ� � �� ‬ ‫ ��ىآ۔ �  ‬ ‫� � � ا�ا��ؑ � �� � � د�ىآ۔ آپ � �ھ � ُ ضآ‬ ‫ف‬ ‫ف‬ ‫�ٰ� �ر��ىا� �� وا� �ؤ ۔‬ ‫�ر� ا�ى۔ ��اے �ے ب �رادر�� اور ا�  ‬

‫ش‬ ‫�� � �رس � �باد�ا�ں � ‬ ‫�ل �� �ت �ن �ر�ؒ � �ن   ‬ ‫ش‬ ‫ى‬ ‫ا� �باد�اہ � � � روز� � � وہ � �ر‪ ،‬د� � اور �� �۔ ب ب‬ ‫�‬ ‫ � اُس � ا  ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫��� ب ب‬ ‫�� اس �ر ى د ‬ ‫ ��‬ ‫�� �   ‬ ‫ �ا � اس � درد  ‬ ‫�� د‬ ‫ � � � � و �   ‬ ‫ ‬ ‫ى‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ى‬ ‫ت‬ ‫خ‬ ‫نو �ار �ا۔ ا� ى‬ ‫�‬ ‫ وز�رون   ‬ ‫ �ب خپب ى  ‬ ‫ ��� د�ار ��۔وہ ى  ‬ ‫ �ا��� اس � ا ‬ ‫ا‬ ‫و �‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ � � وہ � ّ ى‬ ‫اا�د��  ۔‬ ‫ا�  � �ن  � اور �ج ��ار�� دوا  � ��ہ  � �ا �ں  ‬ ‫خ‬ ‫ت ت خ‬ ‫ �� ا�ى اور ان � و� � � �ے �ۂ ب‬ ‫ �ا � ى‬ ‫�‬ ‫ ��ر و �� روز  ‬ ‫ ا� �� �ث ر‬ ‫اُس و� د‬ ‫ن‬ ‫� �پاس � � �رت � �ؤ۔ � اس � � و �� ��ااور �� و � � اُس � ‬ ‫غ‬ ‫غ‬ ‫ د���  �  � �اا�  �  �  � � دوا  و �ج  �  �  �  � �� �۔ ب ب‬ ‫�‬ ‫ �   ‬ ‫ا�ن ا‬ ‫ت ت‬ ‫�‬ ‫�رى �ف م�ئط�ت و�� ��� اور �رى �ابت �ن � � � � �رے اس درد   ‬ ‫‪16‬‬


‫ � � �ن � � � �ں �ابپ �� و �د �� � اُس � ��� اور اس ‬ ‫دوا� �ار ب پ ّ‬ ‫خ‬ ‫خ� ڈا� � �راً در  د‬ ‫ �دا� �را  ‬ ‫�� را� �ں  ۔اُس   �� �ہ �اك  ‬ ‫� �ن د  ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫�� ب ب‬ ‫اد�  ہ‬ ‫ �� � � اور �باد�اہ � وہ دوا�� ۔ �ب ا‬ ‫ �ا �   ‬ ‫زا� ��� �۔ � � د‬

‫�� ّ ى‬ ‫ ا�د � �  ُد� � �� ا� �� � اس � را� ��۔ � � � ا� �� ‬ ‫�   ‬ ‫ت خ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫ � �ف ا� وا��  � �  ‬ ‫ �چ �و�  � �ور ��� ��۔  �باد�اہ  � ہ ر‬ ‫�ل  و دو� ر‬

‫ �� � ى‬ ‫ن‬ ‫ � � � � وا�� � ��  ‬ ‫� آد� �۔ � �ش و  ‬ ‫ ا� �زا�ہ ب پ ّ‬ ‫ت‬ ‫�ل اور ى ب‬ ‫ �ب  و �ج  � اور �ل  و دو�  � ��  � �ر ��  � ��  � �ر  �  اُس  � ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫ � اس � �باد�اہ �  ا�پس �� �باد�اہ � ى‬ ‫�ن دے د�۔ ب ب‬ ‫ى‬ ‫ ا� ��ى �  � اور �  ‬ ‫ �  � �ں  �  � ب چ ّ  ‬ ‫ � �  �د  � ��  �  � ر� اور اس  �  �ابپ  �  �  � ‬ ‫��۔ ب چ ّ‬ ‫خ‬ ‫اس  � ذ� �ے۔ ب ب‬ ‫�‬ ‫ � � �ت ��ىآ�  �   ‬ ‫ � اس  � وا�� آ�دہ ��  � �دا�  اُس ب چ ّ  ‬ ‫ش‬ ‫�‬ ‫� ‪ ،‬اے  �باد�اہ �ے �ں  �ابپ  � �ے  �  �  روك دے۔  � �ے   ‬ ‫اُس  �   ‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ �� ب ب‬ ‫ُ ب�رے وا�� �۔ اے �باد�اہ �ور ب پ ّ  ‬ ‫ ��� � وہ اُس � �� � ‬ ‫ دو�ا� ا‬ ‫ � ��  ‬ ‫خ‬ ‫ت ش‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �ا �ے  �  � ان  � ہ �ر  � �د � �‪  ُ �  ،‬‬ ‫اور  � �د �  �  � �ر� �۔ ٰ د‬ ‫ ��باد�ا  ہ‬ ‫ت ت‬ ‫ب‬ ‫ و�اُس � درد زا� �� اور اس � � آ�۔ �ا  ‬ ‫� د  ‬ ‫ �ا اور ا�  ‬ ‫ل� � �ف �ا ُ ہ و‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ � � اس  � � ا�ى �د�ىااور وہ  �  � او  ر‬ ‫� د�� �� ��  � �داو�ِ ب �ررگ �  اُ  س ب چ ّ  ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ ‬ ‫ا� وا�� � ا� � � �� �ے اور � � اس � درد � � �� ا �� � ‬ ‫ت‬ ‫ش‬ ‫�� �ے اور � و � �رك �� ا� ر�  ا�ى� ��اب� ��ے۔ �باد�اہ � �اب د� � ‬ ‫خ‬ ‫ئخ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �ب� � اور ى‬ ‫ آ�دہ ا� �� �� �دى او  ر‬ ‫�ار �ا اور �   ‬ ‫ �ا � ب  ‬ ‫�� �م ا�ر د‬ ‫لو ا�ف � � �۔ ‬ ‫�اب� �م ز�� �  ‬

‫خ‬ ‫خ‬ ‫ى ت‬ ‫ �ا  � ب‬ ‫ �ب  � ى‬ ‫�‬ ‫ ا� �ب �ت �و ِر ��تؐ   ‬ ‫رواب  �  � �� ؑ د‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ؐ�ا � ‬ ‫�پاس �� � � �م �� �وں اور �باد�ا�ں � ��ت درج �۔ � د‬ ‫‪17‬‬


‫خ‬ ‫ش‬ ‫ہ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ى‬ ‫ب‬ ‫ �ا  �  �  �  � �  ۔‬ ‫اُن ا�ال  �  � �ر  � �ن �ر��ا۔�  �  � �ن  �اد�اہ ُ و‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ ا�ون )‪  � (51‬ل ‬ ‫ ‬ ‫اُس  � دو  � ��)‪� (  266‬ل  �� �۔ اس  �  �باد�ا�  �‬ ‫ع‬ ‫�رے  �  � �ت  عبىٰسےؑ �ث  ُ ہ�و�۔ ب ب‬ ‫ � �ت  ئىٰ�ئؑ آ�ن  �  اُ�� �  ۔‬ ‫�‬ ‫�ن  � �ن �اُن  � �  ��۔ �نؑ  �  � �ت  ى�ئى ٰ ؑ ى � ز� اؑ �ى  �ى   �‬ ‫ث‬ ‫ت ت‬ ‫�ل دو  � ‬ ‫�ث �� اس و� ارد� ا� ا�ن  �باد�اہ �ا۔  ُاس  � �دہ )‪   (14‬‬ ‫ش‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ ��� آ��  �ل �د�ں � �ت  ى� ىٰىىؑ � � �۔  ى� ىٰىىؑ   ‬ ‫ ‬ ‫آد�� � اُس �‬ ‫�ب آ‬ ‫ز‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ى‬ ‫س‬ ‫نؑ � �رز�  � ا� و� ��ا۔ ارد�  ا�  �  اُس  � �� �ا�ر  �اد�اہ �ا اور  � �ر  ‬ ‫�  ‬ ‫خ‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫خخ‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ �ا و�ى  � �  ‬ ‫آد�ہ ر�آ�ر �رڈا��۔  اُس ز��  �  ع�ووم ا ہ ٰ  ى � �ر� دار اور ا�م د‬ ‫�ب آ‬ ‫ع‬ ‫�بؑ � او�د  خ� � �ن �  � �۔ �ت  تىٰ�ىؑ � �ار� ان � �اہ � ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫ت ت خت‬ ‫�ا۔  اُس  �  ى‬ ‫و� ب ُ ِ ‬ ‫اس   ‬ ‫� ّ َر‬ ‫�  �باد�اہ  ُ ہ و‬ ‫ا�  ��� )‪�(187‬ل  �باد�ا�  �  اور  ا�‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫)‪ (80‬ہ�رار آد�ں � �ت  ى� ىٰىىؑ � �ص � � � اور  ُا� � � ا�س � �راب ‬ ‫� اُس  � ‬ ‫�۔  �دى  اس  �  ز��  �  �  �وں  �  �ا�ہ  و  �ق  ��۔  ب ب  ‬ ‫خ‬ ‫ز‬ ‫ں� �ت ُ � ى ر ر�  �‬ ‫ �ا � اُن �وں � �با�و  ‬ ‫� � �� )‪�(  47‬ل �ر � د‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�ا  �  ا�  � ‬ ‫�ث  �ر��ىا  �  �ت  �  �ف  �  ا�  �وں  �  �گ  �۔  د‬ ‫ش‬ ‫ز‬ ‫ن‬ ‫ �ا  ‬ ‫�ت ُ � ى ر ر�� � �ا� �د�ىا )� اُن � � و�ت ��(  خ� �)‪�(  100‬ل �  ‬ ‫ ا� �� � ز�ہ �۔ � وہ � ّ‬ ‫� اور ان �م آد�ں � � ى‬ ‫ ���ں �رے �  ۔‬ ‫ �ر  ‬ ‫خ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫� ّ‬ ‫س‬ ‫ �ر � � اس � �  �� و� �باد�اہ ُ ہ �وااور �� �ل �)‪(  26‬روز �باد�ا� �۔  ُا  ‬ ‫ڑ‬ ‫ �� �د � ان  � ا�ب  �  ان  � ڈا� ‬ ‫� �ت دا�لؑ �  � ��  �  � �اور ر‬ ‫خ‬ ‫ق‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ى‬ ‫�‬ ‫ �ا   ‬ ‫ �ا و���  � �ر��ا  �  � د‬ ‫��  � ذ� �رآن  � د‬ ‫اور  � د آ�ى۔  � ا�ب ا�دود   ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�ت دا�لؑ � ُ روح � ا‬ ‫ �� ��� ا� � د�ىا � وہ ا� �رز� م� ىىجااؑ � � و ع�ووم ا�ہٰى )� ‬ ‫ق‬ ‫ت ت ز ش‬ ‫ہ‬ ‫ب‬ ‫س‬ ‫ان  � د�  �  �  ( �د ��  اوران   � ا�� �رار  د�۔  اُس و� �ر �ر  �اد�اہ  �  اُ  ‬ ‫ش‬ ‫�� �۔اس � � �ام � � )‪(26‬‬ ‫� � )‪� (33‬ل � � �ر روز �باد ا‬ ‫‪18‬‬


‫ش‬ ‫خ خ‬ ‫ت ت‬ ‫ �ا  م� ىىحااؑ �۔ ا� ا�ب �� اور ‬ ‫�ل  �باد�ا� �۔ اس و� �� د�  و �� د‬ ‫ت‬ ‫�� �� وا�ں  �  � �۔  � ا� ا�ن ہ‬ ‫ �� �  اور  ا  س  �ابت  � ‬ ‫ ‬ ‫ ��ر  �‬ ‫ت‬ ‫ �‬ ‫�در� � � � � �� � �۔ � ام � � اُس � �� � �ت ب �رس  ‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ ا��و ‬ ‫ ‬ ‫�� اس � � � �ت � ��اور ز�� �ت �وع �ا اور و� ا�‬ ‫�باد�ا  ‬ ‫خ‬ ‫ت خ‬ ‫و�بم� ىىجااؑ � � اور  ُان � ا�ب ان � �� �۔ ب ب‬ ‫ �  ا‬ ‫ ز��آ آ �ى� د‬ ‫ � ان � و�ت �  ‬ ‫ى  ‬ ‫ف‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫�ا � ا�ؑ � �د �� اور ان � ا� و� �� اور اس �   ‬ ‫�ِ د‬ ‫ ‬ ‫� و� �ر�� � �ر‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �‬ ‫ �ا �� وہ و�  و �ا ��ار�۔ �ام  � � ہ  ر‬ ‫ا�ؑ  � او�د  �  � � د�ے �  � د‬ ‫ش‬ ‫ز ش‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫�� ��ا�ر  �ب ا‬ ‫ر‬ ‫�‬ ‫اد�ہ  �  �   ‬ ‫ وہ �  �ب ا‬ ‫اد�ہ �ا  اُس  �  �با�ے )‪� (  92‬ل  �باد�ا� �۔  ‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�� اُس � �� ارد�   ‬ ‫�� ر�۔ اُس ز�  �� � و� ا�ؑ �۔ �ا�ر   ‬ ‫ا�ج � ا�ى اور   ‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �ا  � ا�ب  �  و ر�  � ز�ہ �۔ اس ‬ ‫� �باد�ا� �۔ ا� ز��  � د‬ ‫�ل  ‬ ‫دو)‪  (2‬‬ ‫ز‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ا�ر ُاس  � �رز�  �باد�اہ �ا او  ر‬ ‫ �ا  و  س ىىحااؑ �ا�ؑ  �۔ ارد��  � �  ‬ ‫ز��  �  � د‬ ‫ت ت‬ ‫ت‬ ‫ ��ار�۔  اُس  � ز�� �  � و ى‬ ‫سئحاؑ ا  �ا�  � �۔ ‬ ‫�س)‪� (  50‬ل � ��‬ ‫ز ز ش‬ ‫ش‬ ‫ �د ب ر‬ ‫�ا�ر  �  � اس  � �� ى ر‬ ‫(‬ ‫ �د  �باد�اہ �ا۔  اُس  � ا�)‪ (  21‬ب�رس �پا� � ا� )‪  19‬‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�ا �۔  ب ب‬ ‫ �ا � ��  � وس ىىحااؑ   �‬ ‫� د‬ ‫روز  � �۔ اس  � ز��  �  � وس ىىح  ااؑ �ِ  د‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا اور ا�م و � ‬ ‫ ��ر و �ِ د‬ ‫ا� �ار ر ز� � � دے ان � �اب � و� �ر��  ‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫ �و ب ر‬ ‫ا� �رز� بسطوورسؑ � � خد ��۔ ى ر‬ ‫ �د � � �ام � � )‪� (26‬ل ا�رہ روز ‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ت ت‬ ‫و�د � �� �وز ‬ ‫ � ج ر‬ ‫ �ا �۔ � ام � � خ ى ر‬ ‫ و�� بسطوورسؑ � � د‬ ‫�باد�ا� �۔  ُاس  ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �  ا‬ ‫� �باد�ا� �۔ وہ  �)‪� (70‬ل � �باد�اہ ر�۔ اُس � ز�  �� � بسطو خورسؑ � � د‬ ‫خ‬ ‫ر�۔ اُس ز�� � �� � اُ� � �� �۔ ب ب‬ ‫�‬ ‫ �ا � �� � بسطوورسؑ � ا  ‬ ‫ � د‬ ‫ق‬ ‫�ا ِرر� � � �ے اُن � �اب � و� � � ��اؑ � ا� و� �رار د� اور ع�وو  م‬

‫و� ان  � �د ��۔  � �وز �  � اس � �� �س  � �� )‪�(  40‬ل ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ِ�ا ��اؑ �۔ اس  �  �  اُس  � �� �د   ‬ ‫�� �  اُس  � ز��  �  �  �  د‬ ‫ ‬ ‫‪19‬‬


‫ش‬ ‫�� �� )‪ (66‬ا�ى ‬ ‫�� )‪�  (43‬ل  �باد�ا� �۔ اس  �  �  اُس  � �� ��  ‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ت ت‬ ‫�‬ ‫ ��� �   ‬ ‫ ‬ ‫ �ا ��اؑ �۔‬ ‫� د‬ ‫س و�  �   ِ‬ ‫�� )‪� (  46‬ل  �باد�ا� �۔  اُ  ‬ ‫ز‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫ہ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫�اے �رز�ِ �  د� ا‬ ‫�‬ ‫آد�ہ ر�۔ اُس � ز��   ‬ ‫اد�ہ ُ �وااور �� )‪� (46‬ل آ� � � آ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫� �� د�  و �� ��اؑ �۔ ب ب‬ ‫ �ا  � ان  � �ار �س  �  � ��ا ئ ��  � ‬ ‫ � د‬ ‫ را� � �د �� اور ان � � ي‬ ‫ �ن  ۔‬ ‫�اب � ان � و� � � �ر و� ا�ہٰى �اؑ ہ ب‬ ‫ز ش‬ ‫ �� ر ‬ ‫�ِے � � اُس � ہ ُ ر‬ ‫��باد�اہ �ا۔ اس � � � �ت اڑ� )‪�(  38‬ل �  ۔‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫ �۔ان � ا�ن ر� وا� اور ان � �  ‬ ‫ �ا � �� �اؑ  ‬ ‫اُس � ز�� � � د� د‬ ‫ز ش‬ ‫خ‬ ‫ہ ز‬ ‫ت ت‬ ‫ �  ا‬ ‫ و�� � د‬ ‫ �و��باد�اہ �ا۔اس  ‬ ‫ � � � �ٰى ى ر ‬ ‫ � ُ ر‬ ‫�� وا� �� � �۔ ُ ر‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�اؑ  � �۔ �ں  ‬ ‫ � ج�بئہاا� د‬ ‫ � � ب ب  ‬ ‫ �ا  �  �  � �ت �� �� اور و� ا�ہٰئ ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا � �ا وا  ر‬ ‫ �ا � �ں � �ا�رى � اور �� � � د‬ ‫� �� اور ��ں � د‬ ‫ت‬ ‫ت ذذ‬ ‫��۔ د�  � �ور �د�ىآ۔ �ز  � �رك  � اور �� � ى‬ ‫�‬ ‫ �� �پآرہ  �پآرہ  �  ‬ ‫رد� آ�۔ ہ ب  ‬ ‫ ‬ ‫ت ت‬ ‫ت ت‬ ‫�‬ ‫� �   ‬ ‫اُس و� �گ ��  و �ار� اور �ت  �  � ��۔  � د� ا�ر   ‬

‫��۔ ��ت �ا�ہ �� اور �وں  � �رے �� �� �ر�۔  � �گ  � ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �ا � ا�� � �� �   و‬ ‫ن� �۔ د‬ ‫ د�� �اب� ر� اور �ں � �ا ِ ‬ ‫ا� ��  ‬ ‫ت ت خ‬ ‫ت‬ ‫�� اُس ‬ ‫ �ا � �ى اور ا� ر�� � � �ہ ��   ‬ ‫�� ا�ر � اُس و� د‬ ‫خ‬ ‫ � �  � ا�  � ��  � �م �ں  � ا�ر  �  � اور اس  �  �  �پاك �ں   �‬ ‫� ُپ ا ‬ ‫ق‬ ‫�‬ ‫ر��ہ �س   �� ن �رار د ا�ى۔ � � �صط�ے  ٰﷺ � ا� �ى �   ‬ ‫�م اور ا� ب � ى د‬ ‫ذ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�ص �ر��ىآ اور آ�تؐ � ا� ر�� � وا� �اور ان � د� � ذر� �   ‬ ‫ہ ف ت‬ ‫� ��ر �ر��ىا �ا� وہ اس � �وں � در�ن � � �� � �� اور اُس � د�ں ‬ ‫�‬ ‫�  �د  ��  اور  �م  ��  �وں  اور  ان  �  او��  ع�ووم  آ�تؐ  �  ود  ‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫ق‬ ‫ز‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ى‬ ‫ى‬ ‫ر� �رآں ز�آن �� )�(  � ان  � �رآن  � �ر� آ � �  �  � �ف  � ‬ ‫�ر��۔ � د‬ ‫خ‬ ‫�� �ر � اور اُس � � �� �� و آ�ہ �ن �ر��ىآ۔‬ ‫آ�ب  ‬ ‫‪20‬‬


‫ت‬ ‫�� ب‬ ‫�‬ ‫ رواب �  �  � ا�ں  � ا  ‬ ‫ ا�را� ��  � ى  ‬ ‫ا�  �با��  � ا�  ‬ ‫�‬ ‫ن‬ ‫�� � � �و�  ‬ ‫��ے )‪�(  97‬ل � � �  ى�ىىٰى � �ر � �ن � �ن   ‬ ‫ش‬ ‫اد�ہ ��ب با�  � ُ �ا�ت �۔  اُس  � ‬ ‫ ا� �  �  �  � �ع  �  � و�ں  �  �ب ا‬ ‫� ى  ‬

‫ � � �ر ��۔اُس � � ��� )‪�(  925‬ل �۔  ُوہ �ن �  ۔‬ ‫�پُ و� � �رى ُ ر‬ ‫خ‬ ‫ �� � ا�ن  ‪،‬‬ ‫ ر�ل ا�ﷺ � ا� ا�ب � � دس ا�ص د‬ ‫�� ُ و‬ ‫ُاس � �ن   ‬ ‫��ص‪ ،‬ا�� � ى د‬ ‫ ز�‪ ،‬ا���ٰ ا�ى‪ ،‬صب بىب رو�‪ ،‬اور � و�ہ � �ے  اپ�س �  ۔‬

‫ان ��ں � � � ا�م � د�ت دى۔ ب‬ ‫ )ا�را� �� � � �( � � اُس � �� ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ر�"وہ�گ � ‬ ‫ ‬ ‫ ��� � �ز �� �� �۔ اُس � � )�‬ ‫ ‬ ‫� اس � و �ى �‬ ‫خ‬ ‫ٹ‬ ‫ى‬ ‫ ��‪  (�� �)،‬ا�ىد �� � "( � � �� ‬ ‫�ا � �ے �� اور ا� �� ب �‬ ‫د‬ ‫ش ت‬ ‫�‬ ‫ � �ا( �  ‬ ‫� �  � �رى �� �)��  � �ق‪ ِ �  ،‬ا‬ ‫�رى �راك ��   ‬ ‫ب ت‬ ‫��� �؟ وہ �� �ں � � ى‬ ‫ے‬ ‫ ا� �� � �۔ � اُ� دا�ں � �بار  ‬ ‫ا�ب   ‬ ‫ز ت‬ ‫�‬ ‫� � �� �ے داب �� اور از��  �  � �۔   ‬ ‫� اُس  �   ‬ ‫�  ‬ ‫� در�ىا  ‬ ‫ڑ‬ ‫�  اُس  � ا�  � ى‬ ‫�‬ ‫ �ا د�  �  � ژ�ہ  �  � �۔  �   ‬ ‫ ا� � ا�پ� ��  � ب ڑ‬ ‫�‬ ‫�� اس  �  � �م  � �‪  ،‬اُس  � ��ىا  � �د�ں � �ے اس  � �د� د��ں   ‬

‫�‬ ‫�ں  د��  �  وا�  �  ��  �۔  اُس   � �  �ل  و  �ض  �  �ر�ر  �ل   ‬ ‫خ‬ ‫��  � اور ‬ ‫��  � اور وہ  �  �  �  اُ�  ا�پ�  �  � �س �ر� ��  � �  ‬ ‫�  ‬ ‫ز‬ ‫ت‬ ‫ � دروازہ � ى‬ ‫ ا� �� � ہ �رار  � ��د ر� ا �� ا� �� د� � �ے � � ‬ ‫� � ہ ر‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ ��� � � ‬ ‫ �� � وہ � ا‬ ‫�� � �۔ � � ُ ا ‬ ‫� �د � �� � ر�۔ اُس   �� و   ‬ ‫ى‬ ‫�‬ ‫ ا�� ودق �ان � دا� �ا اور �م ��ٰ ؑ�   ‬ ‫ا� �� �و �ب � � اور ى  ‬

‫ن‬ ‫�  � ���  آ�ىآ� ��ں � �� �ار  � ان  �  � اور �م و�ہ  � �  ‬ ‫غض‬ ‫�‬ ‫�  �  �ب ہا�ر �۔ � �ر �ورت ��  لّہ �� �وں  � ر�  � �� �اب� و� ر  ‬ ‫خ‬ ‫د� ا� �� ان  � ��ں  �  �  �  اُن  �  �با�ت  �  � دو �ر�  � ��   �‬ ‫‪21‬‬


‫ت‬ ‫ت‬ ‫ت ت ت‬ ‫�‬ ‫ ��۔  اُن   ‬ ‫�� � �رت اور  � ��  � و� � �� �ر ا‬ ‫�۔  اُن  �  � �د �ڑ�  ا ‬ ‫�‬ ‫�بازار ُ �   ر�  �  �  �  �  � �ورت �� �د� �� اور  � ر� د�� �  ‬ ‫ت ت‬ ‫دو��ں � �� � ��د � ر�۔ �ز � و� ب‬ ‫�‬ ‫ � � � �� �� اور �ز �  ‬ ‫ہ ت‬ ‫�‬ ‫ �ا ��ا�۔ اور وہ �ت � �ىاد � �ا �  ‬ ‫اور وا� � �� اُن � �اب� �ا� �ا � ُ و‬ ‫ �� �� �۔ ‬ ‫اور  ‬

‫‪22‬‬


‫ز‬ ‫ز‬ ‫ ا�اء � ��ت ز�� ا� � دوں � �� �ر��۔(‬ ‫ )�ٹ‪ � :‬ب ى‬

‫ب�را�  ��با�  ى‬ ‫� �د  ‪،‬‬ ‫�  ‬ ‫ا� �رة  ��  �ھ �ا� �  و�  � �‪� �  ،‬ہ   ‬ ‫�  � و� ا��  اور �م ��  و ��ت   ��ً  �اء اور  � او�د ‬ ‫�ات � روح � � د�۔��‬

‫‪23‬‬



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.