Vol-05, حضرت ادریس علیہ السّلام کے حالات

Page 1

‫اء‬  ‫ر‬

‫م  ت‬  ّ ‫ا‬   ‫ر‬ ‫د‬ ‫ا‬ ‫ت‬

0 5

H I S T O R YP R O P H E T S o f t h e


2


‫�ﹻ ْﺴ ﹻﻢ اﷲﹻ اﻟ ﹽﹷﺮ ْﺣ ٰﻤ ﹻﻦ اﻟ ﹽﹷﺮﺣ ﹻ ْﻴ ﹻﻢ‬

‫ن‬ ‫ڑ‬ ‫ى ت‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫�وع ا� � �ام � � � ر �ا ��ان �ب ر� وا� �‬

‫‪3‬‬


‫ت ن‬ ‫�ار�  ىب‬ ‫ا�اؑء‬ ‫� ۔‪5‬‬ ‫� ى ر� �ر ر�‬

‫ و�  ا� �)��م(‬

‫‪4‬‬


‫ﺎب ﴿ ‪﴾۴۱٪‬‬ ‫ْ� �ﹻي ﹷوﻟ ﹷﹻﻮاﻟ ﹷﹻﺪ ﹽﹷي ﹷوﻟﹻﻠ ﹹْﻤ ْﺆ ﹻﻣﻨﹻ� ْ ﹷن ﹷﻳ ْﻮ ﹷم ﹷ� ﹹﻘ ْﻮ ﹹم ا ْﻟﺤ ﹷﹻﺴ ﹹ‬ ‫ﹷرﺑﹽﹷ ﹷﻨﺎ اﻏ ﹻ ْ‬ ‫ت‬ ‫�ر�‪ ،‬اے �ورد�ر �ب )�ب( � دن � � اور �ے �ں  ا�بپ   �‬ ‫ ‬

‫اور ��ں � �ت �۔ ‬

‫)�رة ب‬ ‫ ا�را�۔‪(۴۱‬‬

‫ب�را� � ا�ب� ى‬ ‫ ا� �رة �� �ھ �‬ ‫ا� �  و�  � �‬

‫�� �د‬ ‫� �ہ    ‬

‫و�ا��‬ ‫� �  ‬ ‫و�� �‬ ‫ا�ف �  ‬ ‫�� و� �م ا�‬

‫� �با�  � � �‬

‫ا� �ى  و�  � �‬ ‫اور �م �� و ��ت � روح � � د�‬ ‫ﺎح اﻟﺬﹽﹹ لﹽﹻ ﹻﻣ ﹷﻦ اﻟﺮﹽﹷ ْﺣ ﹷﻤﺔﹻ ﹷوﻗﹹﻞ ﹽﹷر ﹽﹻب ْار ﹷﺣ ْﻤ ﹹہ ﹷﻤﺎ‬ ‫ﹷو ا ْﺧﻔ ْﹻﺾ ﹷﻟ ﹹہ ﹷﻤﺎ ﹷﺟ ﹷﻨ ﹷ‬ ‫ﹷﻛ ﹷﻤﺎ ﹷرﺑ ٰﹽﹷﻴ�ﹻ ْي ﹷﺻﻐﹻ� ْ ﹱ�ا ﴿‪﴾ؕ۲۴‬‬

‫ت‬ ‫�ر�‪  ،‬اور �و �ز � ان � آ� � ر� اور ان � � � د� �و � اے ‬ ‫�ورد�ر � ا�ں � � � � )� �( �ورش � � � � ان ‬ ‫ف‬ ‫) � ا�ا�‪( ۲۴‬‬ ‫)� �ل( � ر� �ر�۔‬ ‫‪5‬‬


‫ن‬ ‫ت‬ " ‫ا�اؑء‬ ‫" �ار� ب ى‬

�‫ �رف ر� و  �� ر‬:

‫ت‬ �‫� ى  ر�و �ر‬ ‫ت‬ �‫�ر‬

‫ ا ّول‬: ‫ز‬ ‫ا� ہ�رار‬   ‫ ى‬:

‫�اد‬

�‫ �ر ر‬:

‫ �ھنىكاا��ز‬:

2014‫ �رى۔‬:

https://issuu.com/hyderraza

‫وب � ئ ٹ‬ ‫ى ب‬ ‫ٹ‬

‫ ا ّول‬:

‫ڈ‬ �‫ىا�ڈ‬

2011 ‫ �۔‬:

� ‫�ل‬

"�‫" � و �اب� �را‬

‫ز‬ ‫ ى‬: ‫ا� ہ �رار‬ :

http://books.aliwalay.com/books.php?catid=5

"� ��‫"ا� � �ر‬

‫ ا ّول‬: ‫ز‬ ‫ دو ہ �رار‬:

2010‫ �رچ  ۔‬: :

https://issuu.com/hyderraza

http://books.aliwalay.com/books.php?catid=5

6

� ‫�ل‬

:

http://books.aliwalay.com/books.php?catid=5

https://issuu.com/hyderraza

� ‫ڈ‬ �‫ىا�ڈ‬

‫�اد‬

‫وب � ئ ٹ‬ ‫ى ب‬ ‫ٹ‬

‫ڈ‬ �‫ىا�ڈ‬

‫�اد‬

� ‫�ل‬

‫وب � ئ ٹ‬ ‫ى ب‬ ‫ٹ‬


‫� �ر‬

‫‪1‬‬

‫‪2‬‬

‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬

‫‪5‬‬

‫‪6‬‬

‫‪7‬‬

‫‪8‬‬

‫‪9‬‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫‪12‬‬

‫‪13‬‬

‫‪14‬‬

‫‪15‬‬ ‫‪16‬‬

‫‪17‬‬

‫‪18‬‬ ‫‪19‬‬

‫‪20‬‬

‫‪21‬‬

‫‪22‬‬

‫‪23‬‬

‫ ‬ ‫�ان‬

‫��‬ ‫ن‬ ‫ُو�ء‬ ‫ا�  ء� �اد اور اُن � ا  ‬ ‫ب ى ؑا‬ ‫ز‬ ‫ ا� ءؑاور اُن � �اد‬ ‫�ت و �ات  ‪  �،‬ب ى ا‬ ‫ن‬ ‫و�ا�م ور اُن � �اد‬ ‫ا ‬ ‫اُو�ا�م � � ‪  ،‬ب ى ا‬ ‫ا�� اُ‬ ‫ن‬ ‫ ا�ءؑ‬ ‫لؐ� � اور � ب ىا‬ ‫�  و   ُر�  ‬ ‫��ّ  ا� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�  ‬ ‫آدم� ا� ّس�ام اور   ‬ ‫�ت   ‬ ‫��� ا� ّس�ا  ماور �� � ��ت‬ ‫�ت   ‬ ‫ث ث‬ ‫�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت   ى  ‬ ‫اور�� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ‬ ‫�ح� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫�ت   ‬ ‫�د� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت   ‬

‫�ت �� � ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫را�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  با�  ‬ ‫�‬ ‫�‬ ‫ق� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت ا �ٰعىىل و ا � ٰ  ‬ ‫�ت �ُ ط� ا� ّس�ا  م� ��ت‬

‫ذوا��� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت‬ ‫ ��� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت�ب اور‬ ‫وب� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت ّ ىا�  ‬ ‫�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت‬

‫�ت  ٰ‬ ‫ �رون� ا� ّس�ا  م� ��ت ‬ ‫�� اور  ‬ ‫�ت   ٰ‬ ‫ �� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�� اور  ‬

‫ ��ت‬ ‫ ‬ ‫��� ا� ّس�ا  م�‬ ‫ ‬ ‫�ت‬ ‫�‬ ‫ ‬ ‫ ��ت‬ ‫ ��� ا� ّس�ا  م�‬ ‫ ‬ ‫�ت ا �ٰعبىل �‬ ‫‪7‬‬

‫�   ‬ ‫�‬ ‫�   ۔ ‪1‬‬ ‫�   ۔ ‪1‬‬ ‫�   ۔ ‪1‬‬ ‫�   ۔ ‪1‬‬

‫�   ۔ ‪2‬‬

‫�   ۔ ‪3‬‬ ‫�   ۔ ‪4‬‬ ‫�   ۔ ‪5‬‬ ‫�   ۔ ‪6‬‬

‫�   ۔ ‪7‬‬

‫�   ۔ ‪8‬‬ ‫�   ۔ ‪9‬‬

‫�   ۔ ‪10‬‬ ‫�   ۔ ‪11‬‬

‫�   ۔ ‪12‬‬

‫�   ۔ ‪13‬‬ ‫�   ۔ ‪14‬‬

‫�   ۔ ‪15‬‬ ‫�   ۔ ‪16‬‬

‫�   ۔ ‪17‬‬

‫�   ۔ ‪18‬‬ ‫�   ۔ ‪19‬‬


‫� �ر‬

‫‪24‬‬

‫‪25‬‬

‫‪26‬‬

‫‪27‬‬

‫‪28‬‬ ‫‪29‬‬

‫‪30‬‬ ‫‪31‬‬

‫‪32‬‬ ‫‪32‬‬

‫‪33‬‬ ‫‪34‬‬

‫‪35‬‬

‫‪36‬‬

‫‪37‬‬

‫لىىس‬

‫ ‬ ‫�ان‬

‫�ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ا�  ‬ ‫ا�س‪ ،‬ا ع ؑاور  ‬ ‫�ت  ؑ‬ ‫ذوا�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ‬

‫�ن� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫�ت  ‬ ‫�‬ ‫ ��ت� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ا �ٰعىىل � ا� ّس�ا  م اور � �ت و‬ ‫ؤد� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�تدا  ‬ ‫ت‬ ‫���ت‬ ‫ �  ‬ ‫ا�ب ب  ‬ ‫�ن� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�ت ‬ ‫ث ث‬ ‫ � �  ار� ��ت ‬ ‫�م � اور ا� ر‬ ‫�ت �)ﷺ( � ��ت‬ ‫بن‬ ‫� طلہ اور ا�ب رس � ��ت‬ ‫ش‬ ‫وق� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت شعىىاا اور �ت �تىقو  ‬ ‫ّ �‬ ‫ز� ى ا�و  ى ى�ىى  ٰ� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  ر‬ ‫ ��� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  �عبسٰے اور � �  ‬

‫��� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ؑاور ى  ر‬ ‫�ؑ‪ ،‬دا�ل   ‬ ‫�ت ار�  ‬ ‫ز‬ ‫ �ر ب �رو�ار � ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫ �اور ا� پ د‬ ‫�ت ��ؑ �  ‬

‫‪38‬‬

‫ ر�� ��ت‬ ‫ا�ب � و  ‬ ‫خ‬ ‫ود� ��ت‬ ‫ ا�  ‬ ‫ا�ب د‬ ‫ر�� ا� ّس�ا  م� ��ت‬ ‫�ت  ج�  ‬

‫‪42‬‬

‫ �روت� ��ت‬ ‫ ‬ ‫�روت و‬ ‫ن‬ ‫��� � � ‬ ‫ ��ت� � �ا�ں   ‬ ‫ ‬ ‫اُن �وں �‬ ‫ش‬ ‫ ز�� ��ت‬ ‫��باد�ا�ن  ‬ ‫ ‬ ‫ن‬ ‫ �وں� ��ت �ادرہ و �‬ ‫ ‬ ‫� ا�ا� اور ان � �وہ �‬

‫‪39‬‬

‫‪40‬‬

‫‪41‬‬

‫‪43‬‬

‫‪44‬‬

‫‪45‬‬

‫ �ن� ا� ّس�ام � ��ت‬ ‫�ت ���  ‬

‫‪8‬‬

‫� �‬

‫�    ۔‪20‬‬ ‫� ۔‪21‬‬

‫� ۔‪22‬‬

‫� ۔‪23‬‬ ‫� ۔‪24‬‬

‫� ۔‪25‬‬ ‫� ۔‪26‬‬

‫� ۔‪27‬‬

‫� ۔‪28‬‬ ‫� ۔‪29‬‬

‫� ۔‪30‬‬ ‫� ۔‪31‬‬

‫� ۔‪32‬‬

‫� ۔‪33‬‬ ‫� ۔‪34‬‬

‫� ۔‪35‬‬ ‫� ۔‪36‬‬

‫� ۔‪37‬‬

‫� ۔‪38‬‬ ‫� ۔‪39‬‬ ‫� ۔‪40‬‬ ‫� ۔‪41‬‬

‫� ۔‪42‬‬


‫��‬

‫� � �‪�،‬ام � ‬ ‫� ��  "ا�  �  �ر�� �"اور"�  و  �اب�  � را�"   � ��  ‬ ‫ا��‪  ،‬‬ ‫ ‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ا�ا�اور  ا� ��ٰ � �فت ىقاات �� � � ى‬ ‫�� � �� � � ‬ ‫ا�  ء  "  ‬ ‫ ا� اور �وش"�ار� ب ىؑا‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫��‬ ‫ت‬ ‫خ ت‬ ‫ �� ّ‬ ‫د‬ ‫ ا�ب"‬ ‫ ‬ ‫ �د  �با�ر  �  � ا��  � �ب  "�ت‬ ‫����  �۔ اس �ب  � �م وا�ت ا‬ ‫ّ‬ ‫ق‬ ‫ف‬ ‫�‬ ‫� ز�� �ا�ال �� �رآن   �   ‬ ‫ ا�    ء  ‬ ‫� �  �  ۔  �  � �ف ا� �ش  �  �  � ب ىؑا‬ ‫�   ‬ ‫ ا�� � ��‪� � � � �� ،‬ش � � � ‬ ‫ �� � �ب � وا�ت � ى  ‬ ‫�ن �� � ان � اور ا‬ ‫ّ‬ ‫ت‬ ‫ب�  � � �  � � ‬ ‫ان وا�ت  � ا��  � اور آ�ن �ں � �ن � �� �ا� اس �  ‬ ‫ن‬ ‫ وا���ا� �  د‬ ‫�ز�� � � �� ��۔ا� � � ان وا� � � � �ىا �  ‬ ‫ ا�ؑ   ء  ‬ ‫اور ب ىا‬

‫�‪� � ،‬ا� � �ب "�ت ا�ب" � �� ����۔‬ ‫ّ‬ ‫ت ن‬ ‫ا�اء اور ان � ا�ال ز�� � اس �ح �ن ‬ ‫اس �ب � � � �ش � � � � �ار�  ب ى ؑ‬ ‫ن‬ ‫� �� � ى‬ ‫� �م ب ىا‬ ‫ ا�   ‬ ‫��ن �� ا� ��ٰ ‬ ‫ ا�ؑ  ء � �بارے � �با�� �ن � اور �� � �   ‬ ‫�م  ‬ ‫ئخ‬ ‫ض‬ ‫فض ت‬ ‫ ا��ت � �� �‪،‬اور � و ‬ ‫ ��دوں � ا�ٰ �م  اور  ضبى�ب ر� � �باو�د � � �ح � ا‬ ‫� � ى‬ ‫ن‬ ‫�� � �� � �� � � ا� ‬ ‫ا�اء � � ا�ن د� اور ان � � �۔اس �ب �   ‬ ‫� �م  ب ى‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ ��� ‪  ،‬ب ب‬ ‫ ا��ت � � � �م � � � ‬ ‫ � �� ان ا‬ ‫��ت � � ا‬ ‫��ٰ �ف ا� � �وں   �� ا ا‬ ‫ئز ت‬ ‫ر��   � ۔‬ ‫��� اس  � �ر  � �‪ ،‬اور  � ا� ��ٰ ا� ��ں  � ���   � �از�ا�ٰ �م   � �� ا‬ ‫ث ت‬ ‫نش‬ ‫�اورآپ � � و � � ‬ ‫آب�  ‬ ‫ا�اءا�‪� � ،‬ب � �ى � ��ں � �ح آپ � �� � ب  ‬ ‫ث‬ ‫�‬ ‫ف� � � � �� � � � �� � ا  ‬ ‫� ا�� � �با� ��  ‪-‬اس �ش � ا� �ى �  ‬ ‫ت ت‬ ‫�� �ور ا�ع ��‪ � ،‬آپ � ‬ ‫ ���ں   ‬ ‫ا� � �� � �ر �� �� آپ � �  در�ا� آ ‬ ‫��ار �� ۔‬ ‫ف‬ ‫ف‬ ‫��� � �ر��� � �� �ر��‪ ،‬آ�‬ ‫ا� ��ٰ � � را� � �� ر�اور د� �   ‬

‫ى‬ ‫��ر‪�:‬ر ر�  و�  ا� �)��م(‬ ‫‪hyderraza@yahoo.com‬‬ ‫ ‬ ‫ ‬ ‫را�اى �‪:‬‬ ‫ ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�� �‪http://cityislam.com/quran.htm  :‬‬ ‫ �� �ں �   ‬ ‫�ا� ‪�:‬رآن � اردو ر‬ ‫‪9‬‬


‫ﹻ� ْﺴ ﹻﻢ اﷲﹻ اﻟﺮﹽﹷ ْﺣ ٰﻤ ﹻﻦ اﻟﺮﹽﹷﺣ ﹻ ْﻴ ﹻﻢ‬

‫ؕ ﹷو ﹷ� ْﻌ ﹹﻘ ْﻮ ﹷب‬ ‫ض ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْي ﺑٰ ﹷﺮ ْﻛ ﹷﻨﺎ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹷہﺎ ﻟ ﹻ ْﻠ ٰﻌ ﹷﻠﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۱‬ﹷو ﹷو ﹷہب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟہۤٗ ا ﹻ ْﺳ ٰﺤ ﹷﻖ�‬ ‫ﹷو ﻧ ﹷ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹷوﻟﹹ ْﻮﻃﹱﺎ ا�ﹻ ﹷي ْاﻻﹷ ْر ﹻ‬ ‫ؕ ﹷو ﹹﻛ ﹱﹽﻼ ﹷﺟ ﹷﻌ ْﻠ ﹷﻨﺎ ٰﺻﻠﹻﺤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۲‬ﹷو ﹷﺟ ﹷﻌ ْﻠﻨٰ ﹹہ ْﻢ ﹷا‪ Ò‬ﹻ ﹽﹷﻤ ﹱﺔ ﻳﹽﹷ ْہ ﹹﺪ ْو ﹷن ﺑﹻﺎﹷ ْﻣﺮﹻﻧﹷﺎ ﹷو ﹷا ْو ﹷﺣيْ ﹷﻨ ۤﺎ ا ﹻ ﹷﻟ ْﻴہﹻ ْﻢ ﻓ ﹻ ْﻌ ﹷﻞ‬ ‫ﻧﹷﺎﻓ ﹻ ﹷﻠ ﹱﺔ�‬ ‫ا ْﻟ ﹷﺨ� ْ ٰ� ﹻ‬ ‫ۚ ﹷو�ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﹷﻟ ﹷﻨﺎ ٰﻋﺒﹻﺪﹻﻳْ ﹷﻦ ﴿� �‪ ﴾۷۳‬ﹷو ﻟﹹ ْﻮﻃﹱﺎ � ﹷﺗيْﻨٰ ﹹہ ﺣﹹﻜْ ﹱﻤﺎ ﹽﹷو ﻋﹻﻠ ﹱْﻤﺎ ﹽﹷو‬ ‫ﹷﺎم اﻟﺼﹽﹷ ﻠ ٰﻮة ﹻ ﹷو ا ﹻ ْﻳ ﹷﺘ ٓﺎ ﹷء اﻟﺰﹽﹷﻛٰﻮة ﹻ�‬ ‫ت ﹷو ا ﹻﻗ ﹷ‬ ‫ْ�ﻳﹷﺔﹻ ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْي �ﹷﺎﻧ ﹷ ْﺖ ﹽﹷ� ْﻌ ﹷﻤ ﹹﻞ ا ْﻟ ﹷﺨ ٰٓﺒ� ﹻ ﹷﺚ�‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ �ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﻗ ْﹷﻮ ﹷم ﹷﺳ ْ ٍﺆ ٰﻓ ﹻﺴﻘﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾ۙ۷۴‬ﹷو ﹷا ْد ﹷﺧ ْﻠﻨٰ ﹹہ � ﹻ ْي‬ ‫ﻧ ﹷ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹻﻣ ﹷﻦ اﻟ ﹷ ْ‬ ‫ﹷر ْﺣ ﹷﻤت ﹻ ﹷﻨﺎ�‬ ‫اﻟﺼﻠﹻﺤﹻ� ْ ﹷن ﴿ ‪ ﴾۷۵٪‬ﹷو ﻧ ْﹹﻮ ﹱﺣﺎ ا ﹻذْ ﻧﹷﺎ ٰدي ﹻﻣ ْﻦ ﹷﻗ ْﺒ ﹹﻞ ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ ﹷﻓ ﹷﻨ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹷو ﹷاہْ ﹷﻠ ٗہ‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ٗہ ﹻﻣ ﹷﻦ ٰﹽ‬ ‫�ﻧ ٰ ﹹہ ﹻﻣ ﹷﻦ ا ْﻟ ﹷﻘ ْﻮم ﹻ ﹽﹷاﻟ ﹻﺬ ْﻳ ﹷﻦ ﹷﻛ ﹽﹷﺬﺑ ﹹ ْﻮا ﺑﹻﺎ ٰﻳ ٰت ﹻ ﹷﻨﺎ�‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ �ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﻗ ْﹷﻮ ﹷم ﹷﺳ ْﺆٍ‬ ‫ْ� ﹻب اﻟ ﹷْﻌ ﹻﻈ ْﻴ ﹻﻢ ﴿ ۚ‪ ﴾۷۶‬ﹷو ﹷ� ﹷ ْ‬ ‫ﹻﻣ ﹷﻦ ا� ﹷ ْ‬ ‫ْ� ﹻ‬ ‫ۚ‬ ‫ث ا ﹻذْ ﹷ�ﻔﹷﺸﹷ ْﺖ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹻہ ﻏﹷ ﹷﻨ ﹹﻢ ا ْﻟ ﹷﻘ ْﻮم ﹻ�‬ ‫� ْﻗﻨٰ ﹹہ ْﻢ ﹷا ْﺟ ﹷﻤ ﹻﻌ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۷‬ﹷو ﹷد ٗاو ﹷد ﹷو ﹹﺳ ﹷﻠ ْﻴ ٰﻤ ﹷﻦ ا ﹻذْ ﹷﻳ ْﺤﻜﹹ ٰﻤ ﹻﻦ �ﹻي اﻟ ﹷ ْ‬ ‫ﹷﻓ ﹷﺎ ْ ﹷ‬

‫�ﻧ ﹷﺎ ﹷﻣ ﹷﻊ‬ ‫ۚ ﹷو ﹹﻛ ﹱﹽﻼ � ﹷﺗيْ ﹷﻨﺎ ﺣﹹﻜْ ﹱﻤﺎ ﹽﹷو ﻋﹻﻠ ﹱْﻤﺎ�‬ ‫ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ﻟ ﹻ ﹹﺤﻜْﻤﹻہﹻ ْﻢ ﺷٰ ہﹻﺪﹻ ْﻳ ﹷﻦ ﴿ �‪ ﴾۷۸‬ﹷﻓ ﹷﻔ ﹽﹷہ ْﻤﻨٰ ﹷہﺎ ﹹﺳ ﹷﻠ ْﻴ ٰﻤ ﹷﻦ�‬ ‫۫ ﹽﹷو ﹷﺳ ﹽﹷ ْ‬ ‫ﹷد ٗاو ﹷد ا ْﻟﺠﹻ ﹷﺒﺎ ﹷل �ﹹ ﹷﺴ ﹽﹻﺒ ْﺤ ﹷﻦ ﹷو ﹽﹷ‬ ‫س ﹽﹷ�ﻜﹹ ْﻢ ﻟ ﹻ ﹹﺘ ْﺤﺼﹻ ﹷﻨﻜﹹ ْﻢ‬ ‫اﻟﻄ� ْ ﹷ��‬ ‫ؕ ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ٰﻓ ﹻﻌﻠﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۷۹‬ﹷو ﹷﻋ ﹽﹷﻠ ْﻤﻨٰ ﹹہ ﹷﺻﻨْ ﹷﻌ ﹷﺔ ﹷﻟ ﹹﺒ ْﻮ ٍ‬

‫ﹽﹻﻣﻦْۢ ﺑﹷﺎْ ﹻﺳﻜﹹ ْﻢ�‬ ‫ض‬ ‫� ْو ﹷن ﴿‪ ﴾۸۰‬ﹷو ﻟ ﹹﹻﺴ ﹷﻠ ْﻴ ٰﻤ ﹷﻦ اﻟ ﹽﹻﺮﻳْﺢﹷ ﹷﻋﺎﺻﹻ ﹷﻔ ﹱﺔ ﹷﺗ ْﺠﺮ ﹻ ْي ﺑﹻﺎﹷ ْﻣﺮ ﹻ ۤ ٖہ ا�ﹻ ﹷي ْاﻻﹷ ْر ﹻ‬ ‫ۚ ﹷﻓ ﹷہ ْﻞ ﹷا� ﺷٰ ﹻ ﹹ‬ ‫ؕ ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ﺑﹻ�ﹹﻞﹽﹻ ﹷ� ْي ٍء ٰﻋﻠﹻﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۸۱‬ﹷو ﹻﻣ ﹷﻦ ﹽﹷ‬ ‫ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْي ﺑٰ ﹷﺮ ْﻛ ﹷﻨﺎ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹷہﺎ�‬ ‫اﻟﺸ ٰﻴ ﹻﻄ� ْ ﹻن ﹷﻣ ْﻦ ﹽﹷ� ﹹﻐ ْﻮ ﹹﺻ ْﻮ ﹷن ﹷﻟ ٗہ ﹷو ﹷ� ْﻌ ﹷﻤﻠ ْﹹﻮ ﹷن‬ ‫اﻟ� ﹷو ﹷاﻧ ْ ﹷﺖ ﹷا ْر ﹷﺣ ﹹﻢ‬ ‫ﹷﻋ ﹷﻤ ﹱﻼ دﹹ ْو ﹷن ذٰﻟ ﹷﹻک�‬ ‫ۚ ﹷو ﹹﻛ ﹽﹷﻨﺎ ﹷﻟ ﹹہ ْﻢ ٰﺣ ﹻﻔ ﹻﻈ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾ۙ۸۲‬ﹷو ﹷاﻳﹽﹹ ْﻮ ﹷب ا ﹻذْ ﻧﹷﺎدٰي ﹷرﺑﹽﹷہۤٗ ﹷا� ْ�ي ﹷﻣ ﹽﹷﺴ�ﹻ ﹷي ﹽﹹ ﹽﹹ‬

‫�ٍ ﹽﹷو � ﹷﺗيْﻨٰ ﹹہ ﹷاہْ ﹷﻠ ٗہ ﹷو ﹻﻣ ْﺜ ﹷﻠ ﹹہ ْﻢ ﹽﹷﻣ ﹷﻌ ﹹہ ْﻢ ﹷر ْﺣ ﹷﻤ ﹱﺔ ﹽﹻﻣ ْﻦ‬ ‫ٰﹽ‬ ‫اﻟﺮﺣﹻﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿� �‪ ﴾۸۳‬ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ ﹷﻓﻜﹷﺸﹷ ْﻔ ﹷﻨﺎ ﹷﻣﺎ ﺑ ﹻ ٖہ ﹻﻣ ْﻦ ﹹ ﹽ‬ ‫اﻟﺼ�ﹻ� ﹻ ْﻳ ﹷﻦ ﴿� �‪ ﴾۸۵‬ﹷو‬ ‫ﹻﺮﻛي ﻟ ﹻ ْﻠ ٰﻌﺒﹻﺪﹻ ْﻳ ﹷﻦ ﴿‪ ﴾۸۴‬ﹷو ا ﹻ ْﺳ ٰﻤ ﹻﻌ ْﻴ ﹷﻞ ﹷو ا ﹻ ْدرﹻﻳْ ﹷﺲ ﹷو ذﹷا ا ْ� ﹻﻜ ْﻔ ﹻﻞ�‬ ‫ؕ � ﹹ ٌﹽﻞ ﹽﹻﻣ ﹷﻦ ٰﹽ‬ ‫ﻋﹻﻨْﺪﹻﻧﹷﺎ ﹷو ذ ْ ٰ‬ ‫اﻟﺼﻠﹻﺤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۸۶‬ﹷوذﹷا اﻟ ﹽﹹﻨ ْﻮ ﹻن ا ﹻذْ ذﹽﹷ ﹷہ ﹷﺐ ﹹﻣ ﹷﻐﺎ ﹻﺿ ﹱﺒﺎ ﻓﹷﻈﹷ ﻦﹽﹷ ﹷا ْن ﹽﹷﻟ ْﻦ‬ ‫ﹷا ْد ﹷﺧ ْﻠﻨٰ ﹹہ ْﻢ � ﹻ ْي ﹷر ْﺣ ﹷﻤت ﹻ ﹷﻨﺎ�‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ ﹽﹻﻣ ﹷﻦ ٰﹽ‬ ‫ۖ‬ ‫ک�‬ ‫ﺖ ﹻﻣ ﹷﻦ اﻟ ٰﹽﻈﻠﹻﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿� �‪﴾۸۷‬‬ ‫٭ ا�ﹻ ْ�ي ﹹﻛﻨْ ﹹ‬ ‫ﹽﹷ� ْﻘﺪ ﹷﹻر ﹷﻋ ﹷﻠ ْﻴ ﹻہ ﹷﻓ ﹷﻨﺎدٰي �ﹻي ﹽﹹ‬ ‫اﻟﻈﻠ ٰﹹﻤﺖﹻ ﹷا ْن ﹽﹷ ۤﻻ ا ﹻﻟ ٰ ﹷہ ا ﹻ ﹽﹷﻻ ﹷاﻧ ْ ﹷﺖ ﹹﺳﺒْ ٰﺤ ﹷﻨ ﹷ‬ ‫ﺮﻛﻳﹽﹻ ۤﺎ ا ﹻذْ ﻧﹷﺎ ٰدي ﹷرﺑﹽﹷ ٗہ‬ ‫ۙ ﹷو ﻧ ﹷ ﹽﹷﺠيْﻨٰ ﹹہ ﹻﻣ ﹷﻦ ا ْﻟ ﹷﻐ ﹽﹻﻢ�‬ ‫ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ�‬ ‫ؕ ﹷو ﹷﻛﺬٰ ﻟ ﹷﹻک ﻧﹹـْۨ�ﹻي اﻟ ﹹْﻤ ْﺆ ﹻﻣﻨﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۸۸‬ﹷو ﹷز ﹷ ﹻ‬ ‫۫ ﹷو ﹷو ﹷہب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ ﻳﹷ ْﺤي ٰي ﹷو ﹷا ْﺻ ﹷﻠ ْﺤ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ‬ ‫ﹷر ﹽﹻب ﹷﻻ ﹷﺗ ﹷﺬ ْر� ﹻ ْي �ﹷ ْ ﹱدا ﹽﹷو ﹷاﻧ ْ ﹷﺖ ﹷﺧ� ْ�ﹹ اﻟ ْٰﻮرﹻﺛﹻ� ْ ﹷن ﴿� �‪ ﴾۸۹‬ﻓﹷﺎ ْﺳ ﹷﺘ ﹷﺠب ْ ﹷﻨﺎ ﹷﻟ ٗہ�‬ ‫�ﻋﹹ ْﻮ ﹷن �ﹻي ا ْﻟ ﹷﺨ� ْ ٰ� ﹻ‬ ‫ت ﹷو ﹷﻳ ْﺪﻋﹹ ْﻮﻧ ﹷ ﹷﻨﺎ ﹷرﻏﹷ ﹱﺒﺎ ﹽﹷو ﹷر ﹷہ ﹱﺒﺎ�‬ ‫ﹷز ْو ﹷﺟ ٗہ�‬ ‫ؕ ﹷو�ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا ﹷﻟ ﹷﻨﺎ ٰﺧ ﹻﺸ ﹻﻌ� ْ ﹷن ﴿‪﴾۹۰‬‬ ‫ؕ ا ﹻﻧ ﹽﹷ ﹹہ ْﻢ �ﹷﺎﻧ ْﹹﻮا �ﹹ ٰ ﹻ‬ ‫ﹷو ﹽﹷاﻟ�ﹻ ْۤي ﹷا ْﺣ ﹷﺼ ﹷﻨ ْﺖ �ﹷ ْ ﹷﺟ ﹷہﺎ ﹷﻓ ﹷﻨ ﹷﻔ ْﺨ ﹷﻨﺎ ﻓ ﹻ ْﻴ ﹷہﺎ ﹻﻣ ْﻦ ﹽﹹر ْوﺣ ﹻ ﹷﻨﺎ ﹷو ﹷﺟ ﹷﻌ ْﻠﻨٰ ﹷہﺎ ﹷواﺑْ ﹷﻨ ﹷہ ۤﺎ �ﻳﹷ ﹱﺔ ﻟﹽﹻ ْﻠ ٰﻌ ﹷﻠﻤﹻ� ْ ﹷن ﴿‪ ﴾۹۱‬ا ﹻ ﹽﹷن ہٰ ﹻﺬ ۤہ ﹻ‬ ‫ﹹﺳ ْﻮ ﹷرةﹹ ْاﻻﻧ ْۢب ﹻ ﹷﻴ ٓﺎ ﹻء‬ ‫ۖ ﹽﹷو ﹷاﻧﹷﺎ ﹷر ﹽﹹﺑﻜﹹ ْﻢ ﻓﹷﺎ ْﻋ ﹹﺒ ﹹﺪ ْو ﹻن ﴿‪﴾۹۲‬‬ ‫۫�‬ ‫اﹹ ﹽﹷﻣ ﹹﺘﻜﹹ ْﻢ اﹹ ﹽﹷﻣ ﹱﺔ ﹽﹷواﺣ ﹷﹻﺪ ﹱة�‬ ‫‪10‬‬


‫ت‬ ‫ن‬ ‫ڑ‬ ‫ى ت‬ ‫ �ب ر� وا� �‬ ‫ �ا � ا�بن‬ ‫�ر�‪�،‬وع ا� � ا �م � � � ب ر‬

‫اور ب‬ ‫�‬ ‫�� ﴿‪ ﴾۷۱‬اور   ‬ ‫�� ا� �� �  � ب �ر� ر  ‬ ‫ ا�را� اور �ط  � اس �ز� � �ف � �  �� �   ‬ ‫ہ‬ ‫� ب‬ ‫ ا�را� � ا� � �۔ اور �اد ب �رآں �ب۔ اور ب‬ ‫ � � � � � ﴿‪ ﴾۷۲‬اور ان � �ا � ا �ى� �ارے ‬ ‫ى ت‬ ‫ہ‬ ‫�  � �ات �� � اور ان  �  � �م �� اور �ز �� اور ز�ٰة د�  �  � �۔ اور وہ �ارى �دت  � ‬ ‫�� � ﴿‪ ﴾۷۳‬اور �ط ب ب‬ ‫ � ان � � � � )� � و�ت( اور � � اور اس � � �ں � �گ ‬ ‫�‬ ‫ �ے اور ��دار �گ � ﴿‪ ﴾۷٤‬اور ا� ا� ر� � )  ‬ ‫�ے �م � �� �۔ � ��۔ �� وہ ب ر‬ ‫ �۔� � � � وہ � �ں � � ﴿‪ ﴾۷۵‬اور �ح ب ب‬ ‫ � )اس �( � ا�ں � � � �ر  ا‬ ‫�( دا�  ‬ ‫ف‬ ‫بٹ ب ہ ٹ‬ ‫�  �  � ان  � د� �ل �ر�� اور ان  � اور ان  � ��ں  � �رى �را�  � �ت دى ﴿‪ ﴾۷٦‬اور  � �گ ‬ ‫�رى آ�ں � ى ب‬ ‫ � � �ق �د  ا�ى‬ ‫�� � ان ب‬ ‫ �ب �� � ان � �ت �۔ وہ �� ب �رے �گ �   ‬ ‫ہآ‬ ‫﴿‪ ﴾۷۷‬اور داؤد اور �ن ب ب‬ ‫�‬ ‫ ا�� � �� � �� � � � � ��ں � ��ىاں رات   ��   ‬ ‫ � وہ ى  ‬ ‫ت ت‬ ‫�‬ ‫�� � �ن � � د�ىا۔ اور   ‬ ‫﴾�   ‬ ‫)اور ا� رو� �( � اور � ان � � � و� ��د � ﴿‪  ۷۸‬‬ ‫�‬ ‫�� �۔ اور � � �ڑوں � داؤد � � �د ا �ى� � ان � ��   ‬ ‫� دو�ں � � )� � و�ت( اور   ‬ ‫�� � اور ��روں � � )� �د ا �ى� اور � � ا�( �� وا� � ﴿‪ ﴾۷۹‬اور � � �رے � ان � ‬ ‫ز ئ‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ى‬ ‫ �� � ہ� �ئئے ﴿‪ ﴾۸۰‬اور ‬ ‫� د ا�ى ا �� � � �ا� )� �ر  (� ��  ۔� � � ��ار ا‬ ‫��‬ ‫ا� )�ح( � �س  ا ‬ ‫�  ز‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�  �  � �ا �ن  � ا �� )�ر�ن( �دى � � ان  �  �  � اس  � �  �  �  � �  �  � ب �ر  ‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ � � � �دار � ﴿‪ ﴾۸۱‬اور د�ؤں )� �� � � ان � ا �� �د  ا�ى� � ان( � ‬ ‫دى � )� �ام( اور � ہ ر‬ ‫� � ان � � �� �ر� � اور اس � �ا اور �م � �� � اور � ان � �ن � ﴿‪ ﴾۸۲‬اور ‬ ‫ڑ‬ ‫ ا�ا  � ر�  � اور  � ب‬ ‫ا�ب  � ب ب‬ ‫ � ا�ں  � ا� �ورد�ر  � د�  �  �  � ى ذد‬ ‫ �ھ  � ر� ف �� وا�  � ‬ ‫ �  � ب ر‬ ‫﴿‪ �  �  �  ﴾۸۳‬ان � د� �ل �� اور � ان  � �  � وہ دور �دى اور ان  �  �ابل  �  �  � �ر�� اور ا� ‬ ‫�‬ ‫� ا�ب�  � �� ا�  � اور )�( اور �دت �� وا�ں  �  � )�(  �  � ﴿‪ ﴾۸٤‬اور ا �ٰعىىل اور ‬ ‫ادر� اور ذوا� � ب‬ ‫ �� ان � ا� ر� � دا� �۔ �� وہ ��  ر‬ ‫ � � �� وا� � ﴿‪ ﴾۸۵‬اور  ‬ ‫ئ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ ���  � ى‬ ‫� ﴿‪ ﴾۸٦‬اور ذوا�ن ب ب‬ ‫ د� اور �ل  �  �  � ان  � ‬ ‫ ‬ ‫ � وہ )ا� �م  � �اراض  � �(  � �‬ ‫خ‬ ‫ �‬ ‫�� � �پآ� �۔ آ�ر ا��ے � �ر� � � �ے �ا �� �د �۔ � �پآك � )اور( ��  ‬ ‫�روار �ں ﴿‪ �  �  �  ﴾۸۷‬ان � د� �ل �� اور ان  �  �  � �ت �۔ اور ا�ن وا�ں  �  � ا� �ح ‬ ‫�ت د�ىا ��  � ﴿‪ ﴾۸۸‬اور ز��ىا ب ب‬ ‫ �‬ ‫ � ا�ں  � ا� �ورد�ر  � �را  � �ورد�ر � ا�  � �ڑ اور  � ب  ‬ ‫�‬ ‫ى‬ ‫�ى‬ ‫ت‬ ‫� � وارث � ﴿‪ � � � ﴾۸۹‬ان � �ر � �۔ اور ان �  ى  ى ٰ� اور ان � �ى � اُن  � )� ��  ‬ ‫بز‬ ‫�( ب‬ ‫ ��رى � �� � ‬ ‫ �� �د�ىآ۔ � �گ � � � �ں �� اور � ا� � �ر� اور ہ �آرے آ�‬ ‫ف‬ ‫عّ ت‬ ‫ دىاور ان � � � ‬ ‫﴿‪ ﴾۹۰‬اور ان )��( � �ں � ا�  �ت � �ظ ر�۔ � � � ان � ا� روح ��  ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫نش‬ ‫ ��  � د�ىا ﴿‪� �  ﴾۹۱‬رى �� ى‬ ‫�‬ ‫ ا�  � ��  � اور  � �را �ورد�ر �ں  � �ى   ‬ ‫ا� ��  �  � ا‬ ‫ن‬ ‫�رة   ٴا�أ ب�يأء‬ ‫ت� �و ﴿‪﴾۹۲‬‬ ‫�د  ‬ ‫‪11‬‬


‫�ت ادر� � ا� ّس ا�م � ��ت‬

‫ف‬ ‫�‬ ‫� ��ٰ  � �ر��ىا‪) "،‬اے ر�لؐ(  ادر�ؑ   ��ىاد �و  �ً  وہ  � �� �  ‬ ‫ڑ‬ ‫وا� اور ب �رے  �چ چ ّ  ے� � اور � � ان � � او� � � �� �د�ىا"‬

‫ى ت‬ ‫رواب �ل  �  � �ت ادر�ؑ  ىا� �� اور  �دہ  � �د  �  ۔ ان ‬ ‫ڑ‬ ‫� � ��ابل � � اور �� ز�ىادہ �۔ ان � ى‬ ‫ ا� �ن دو�ے �ن � ب �را � ۔ ان � ‬ ‫ن‬ ‫زز‬ ‫زز‬ ‫آر� �۔ وہ آ�  � ��  � ۔را�  �  � �م � ى‬ ‫�  �  آ�بل  �ب ى‬ ‫رد�‬ ‫رد� � ى  ‬ ‫ى‬ ‫خ‬ ‫ں‬ ‫ �ا  �  � اور ا�م  � ��  ‬ ‫�� د‬ ‫ر� �۔ ان � "ادر�" اس وا�  �   ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫اور�دا� �ب   ��  درس د�ىا�� �۔ ا� �م � ا�ں � � و �ل ا�ہ ٰى   ‬ ‫�� اس آ�ن و ز� اور اس � � اور آ�ب و ��ب او  ر‬ ‫�بارے � �ر و �� اور   ‬

‫�روں اور �باد�ں اور �م ��ت � �� �� اور �ا �� وا  �� � ا� �رت � ان ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ �ا �ا وار � � � اس � �دت �وں � � ‬ ‫ �� اور ان � ا�ح ا‬ ‫� �� ا‬ ‫ �� �۔ ٰ ذد‬ ‫ت‬ ‫�دت �۔ اس �ض �ا�ں � ا� �م � ى‬ ‫ ا� �� � �� �ت ا�ر �۔ ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا  � �اب  � ڈرا� اور ��   ��ت  � ‬ ‫ �ا  �  �ىاد د�� اور د‬ ‫ان  �  � �� اور د‬ ‫غ‬ ‫�دت � د�ت  د� �۔ اس � � ب ب‬ ‫ ا� ى‬ ‫ � ان � � ى‬ ‫ ا� �� �ت ا�رادان ‬ ‫ز ت‬ ‫ت‬ ‫� �ا ��۔  �  � � �اد �‪�� ،‬ت �‪ �  ،‬ى‬ ‫ل‬ ‫ ا� ہ �رار � ان  �  � �  ‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫��۔  �  اُن  �  �  � آؤ  �  � �ر� �ا�ص  � ا�ب ��۔ �اُن ہ �رار  �  � �ا ‬ ‫ف‬ ‫ف‬ ‫ �۔  �  اُن  �  �  � اور �ان  �  � دس اور  دس  �  � �ت �س   �‬ ‫�راد  � ُچ ا‬ ‫خ‬ ‫ہ‬ ‫شآ��ار  ا‬ ‫ ��گ آ� �۔ � ى د ‬ ‫ور�اب� ب  ‬ ‫ ��  ‬ ‫ا�ب � اور �ر� آ�ى آؤ � �ت ا�ص  ُد� ا ‬ ‫ت‬ ‫ى ت‬ ‫ �ب  �  �  � ﴿‪ ﴾۵٦‬اور  �  � ان  � ‬ ‫ر�‪ ،‬اور �ب  � ادر�  �  � ذ� �و۔ وہ  �‬ ‫�  ‬ ‫�رة ي‬ ‫��‬ ‫ ‬ ‫او� � اُ� � � ﴿‪ ﴾۵۷‬‬ ‫‪12‬‬


‫ز‬ ‫ز‬ ‫�� ا� �دت � ب‬ ‫ �ب ہ �ارى ر�ى �ر��۔ �ض �� ز� � ر� �  ُد� �‪ُ  � ،‬ان � ‬ ‫ف‬ ‫ن‬ ‫خ‬ ‫ �ا۔ � آ�ن � ب‬ ‫�ؑ� و� �ر�� اور اُن   �‬ ‫ �ا � ادر  ‬ ‫ �ب �� � ��  ُد� � � د‬ ‫ہ ر ‬ ‫��� ُ ہ و‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫ا� � �رار د�ىا‪ ،‬اور ان �� � �ازل ��۔ �ت ادر�ؑ  وہ  � �  � �ں ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ �ں   ‬ ‫� � � � �وع � اور �ے  � � �‪ ،‬ان � � �گ در�ں  � پ ّ و‬ ‫�‬ ‫� �� �� �اور � �ہلہ ان � �ن � �ں  ُوہ  �� �� اور�� � �ز و   ‬ ‫ت خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا  و� �  �‬ ‫ ��� د‬ ‫ �ا �� ر�  � اور � � � اس �  ُد� ا ‬ ‫و �� و � و� د‬ ‫ت ت‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫اُس � ب‬ ‫�ؑ� � �  ۔‬ ‫ ��� اُس � �م � � �� � � ادر  ‬ ‫ ‬ ‫ �� �اور‬ ‫ �� ب �ر ا‬ ‫ن‬ ‫ا� �� � ان � اور ان ��ں � � آپ � ا�ن �� ا� �دت � ب‬ ‫ �ب ر�� � � ‬ ‫خ‬ ‫وہ �گ ب � ب‬ ‫ �� � ��  �   ۔‬ ‫ �ا  � �� ى  ‬ ‫را�ر �دت  � �ل ر� اور  �  � د‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ ر�۔ �ں را  ‬ ‫ ‬ ‫ادر�ؑ  دن  � �وں �وں ��‪ ��� �� ،‬اور روزے‬ ‫ز‬ ‫��� و� �م ��۔ و� ان  �   روزى ان  �  � �� �۔ �ر� ان  �  � ا�ل ‬ ‫خ‬ ‫ �ا  � ‬ ‫� دو�ے ��ں  � ا�ل  � �ح آ�ن  �  � �� �۔ �  ا�ت  � د‬ ‫ادر�ؑ � �م �� اور ان � ��ت �� � ا�ق ہ‬ ‫�‬ ‫ن  ‬ ‫ ��ر � اور ا�زت � � ا  ‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫�� � ر�ں۔ ادر�ؑ  � �ر �ر��ىا اور و  ہ‬ ‫ب  ‬ ‫ا�پس  آ� اور  � �� �ں  � آپ  � ‬ ‫ى‬ ‫�‬ ‫�  ‬ ‫ن � روزے ر  ‬ ‫�ؑ د  ‬ ‫ا� دو�ے  � ر� �� اور وہ  �ّ�ں �� ر�۔ ادر  ‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫اور ب ب‬ ‫�‬ ‫�  ‬ ‫ ���  ‬ ‫ت� � �� � ى  ‬ ‫ ��� � وہ � ا�  ‬ ‫ ��� ا ‬ ‫ و�� ا ‬ ‫ � رات �  ‬ ‫�ؑ‬ ‫ �ورت � �  اور �ز  � �ل ر�۔ ادر  ‬ ‫ ‬ ‫ � �  �  �  �‬ ‫د�ت د�‪ ،‬وہ  ‬

‫�� ا�ت � � � �� �� � وہ �� �۔ا� �ح � ‬ ‫�  ‬ ‫�� ���   ‬ ‫ ‬ ‫ت‬ ‫ ا� �ابغ اور ��  � ى‬ ‫ف‬ ‫ ا�  �  � �  ‬ ‫ ا�  روز وہ ا�ر  � ى  ‬ ‫ � � ى  ‬ ‫روز �رے �ں  ‬

‫ ا�‬ ‫ �� � ى  ‬ ‫� �� �۔ � ا�ت � �� آپ � ��  ‬ ‫� �رے۔  ‬ ‫ ا�ر پ‬ ‫ّ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ � � �� وا� � ﴿‪ ﴾۸۵‬‬ ‫�ر�‪،‬اور ا �ٰعبىل اور ادر� اور ذوا� )�  �  �ىاد �و(  � ب  ‬ ‫ن‬ ‫�رة ٴ ا�أ ب�يأء‬ ‫اور � � ان � ا� ر� � دا� �۔ �� وہ ��ر � ﴿‪﴾۸٦‬‬ ‫‪13‬‬


‫ � � اور �شآم  � آپ ا� �  ا�ر ‬ ‫ب ّر�ہ اس  �  �  �ىا اس  �ابغ  � ا�ر  �  �  ��  ‬

‫��۔ ادر�ؑ   �  � �ن ا�  �  �  � ا� �ل  � ��  � د�ت د��ں  � ا�  ر‬

‫ى‬ ‫��  � اور  �  � دو�وں  � �ل  � ا�زت ��  � د�ت د� �۔  �  � �  ‬ ‫بت‬ ‫�‬ ‫�ؑ  ‬ ‫ �ں۔ ادر  ‬ ‫ ‬ ‫� � � ا�ت‬ ‫�� �� �ب دو� ادا�۔ �ؤ  � �ن �؟   ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ن‬ ‫ �ؤ�� ‬ ‫ا‬ ‫ �ہ  �‬ ‫ �   �  � �ت  �  �  �  � �� �ں  � اس  � ز‬ ‫ � � ُ ا‬ ‫�‪  ،‬‬ ‫خ‬ ‫ن‬ ‫ �ا � ا�زت �۔ ا�زت ‬ ‫ � �  ۔� ا�ت � د‬ ‫�ں � و� � � � � � � ُ ا‬ ‫�‬ ‫ د�� � اُن � �� ��‪� ،�� �� � ،‬پُ و� � �ت � � ا�پ ا�ى؟   ‬ ‫� � � �ڑى ى ر ‬ ‫ن‬ ‫� ز�ىادہ  ى‬ ‫�‬ ‫� � ادر�ؑ    ‬ ‫ � �۔ا� دو�  � و  ‬ ‫��د  �  اُس  �  �  �  �  � ُ ا‬ ‫خ‬ ‫� �اور ‬ ‫ا�ت  � ��ت  �  �  �  � آ�ن  �  � اور د‬ ‫ �ا  � ادر�ؑ   � آ�ن  �  اُ‬ ‫شس� خ‬ ‫و� ان � روح � � �۔ادر�ؑ � � ز� � � � �ل ��  اور ان � � خ  �ا ‬ ‫��  اور  ب ب‬ ‫� آ�ن � � � ان � � ا� � �ر �۔ � وہ �گ � آپ � ا�ن �� ‬ ‫ف‬ ‫�‬ ‫� �ا�  � ا�راد  � د شش�  � �ف �� اور  اُن  � در�ن ا��ت رو��  ‬ ‫ز‬ ‫�خ‬ ‫پ‬ ‫ �� � ا� �ل � �ا� � ا�ں � ا� �رز� ��   �‬ ‫اور �� �ا ��۔ � خ  ‬ ‫ض‬ ‫ت‬ ‫حؑاس �م � �ببع ُووث ُ ہ �و�۔‬ ‫�۔ � ُ و �  ‬ ‫ا� و� �رارد�ىا � �ت �ح � ا�م � �ابپ   ‬

‫ى ت‬ ‫ ا�ا�ں ��  �  ُان  � ز��  � ‬ ‫رواب �ل  �  � ادر�ؑ  � �ى  � ُ ى و‬ ‫ش‬ ‫ �ا� روز وہ �و �� � � � اُس � �ر ى‬ ‫اد�ہ ى‬ ‫ى‬ ‫ �ا� ‬ ‫ ا� ز� �� � ُ ہ و‬ ‫ا� �� �ب ا‬ ‫ت‬ ‫ى‬ ‫ا� �� �� � ز� � � � د� �اب� � �رك �� ا� �اب� � �ارى او  ر‬ ‫ش‬ ‫ وہز� � آ�۔ ى‬ ‫�� ز� �  ۔‬ ‫ وز�روں � �� �   ‬ ‫�� ا�ر �� �۔  ا�بد�اہ �  ‬ ‫ى ٰد‬ ‫ش‬ ‫ا�ں �� آ�ى� �ں �� � � � آپ � ر��ىا � � �۔ �باد�اہ � اُس ��ا�ىا اور ‬ ‫اُس  � ز�  � �ا� �۔ اس  �  � �ے  �ابل ب چ ّ‬ ‫ج‬ ‫ �  �  � ز ى�ادہ اس ز�  � �  ‬ ‫ش‬ ‫خ خ ت‬ ‫ں� ‬ ‫�� � �رو� �و  ‬ ‫�� دے دو۔ اس �   ‬ ‫�۔�باد�اہ � � اس ز� � � �   ‬ ‫‪14‬‬


‫غغ‬ ‫ى‬ ‫س � ذ�  � �ڑ دو۔  �بآد�شآ  ہ �  ّصہ آ آ� اور اس  � �  ر‬ ‫اور  �  �ُں  �  �  � دوں �‪ ،‬ا  ‬ ‫ت‬ ‫��۔ ا� �� � �ك اور � وا� �ا۔ اس � ى‬ ‫ ا� زو� ازاد� � � � ‬ ‫ت‬ ‫�  � وہ  � ��  � اور ا� اس  � �رہ  � ��ا�۔ ب ب‬ ‫س‬ ‫ � وہ ا� در�ابر  �  �  � ا  ‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫�رت � � ا�ى۔ اس �رت � �باد�اہ � � �ك د� � ��‪ ،‬اے �باد�اہ � ا� �� ‬ ‫ز‬ ‫ش‬ ‫�‬ ‫�ا  �  � اس �ر  ع ّصہ  � �۔ �با�اد  ہ� ز�   �ق ّصہ اس  � �ن �۔ ت اس �رت  �   ‬ ‫غ‬ ‫غغ‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ت ت‬ ‫�‬ ‫ ��  ‬ ‫ ‬ ‫ �ر �‬ ‫ ��� اور � و ا �ب اور  ّصہ وہ  ا‬ ‫اے �باد�اہ � وہ ا‬ ‫ ��� � � ا�م و ى ّ‬ ‫ن‬ ‫�‬ ‫ �� �� � � اس � �ر ڈا� � �� و   ‬ ‫��۔ ا� � اس � � � � � � � ا‬ ‫زز‬ ‫ں � ز�  � �ے  �  � آ��‪ ،‬اور ر� آ �ى � � ى‬ ‫�‬ ‫س �  �   ‬ ‫رد� ا  ‬ ‫�� �  ‬ ‫ش‬ ‫ے� � � �� ا�ام � � ر�۔ �باد�ا  ہ� �ُ�  وہ �ن � �� �؟ اس � � � ‬ ‫�بار  ‬ ‫ت‬ ‫ازار�  � ى‬ ‫�‬ ‫ ا� �� اس  � �پاس � �ں  �  اُس  �  �   �� اور �ے �� �ا  ‬ ‫ت‬ ‫د�  � وہ �ے د�  � �� �۔ اس �ح ُ  و � اُس  �  � �� اس  � ز�  � �� ‬ ‫ش‬ ‫�� �۔ �باد�اہ � � ا� ا� � �۔ ازار� � � � ا�ص اس �رت � د�   �‬ ‫ش‬ ‫�‬ ‫اد�ہ   ‬ ‫� اُن  �  � �۔  اُ�ں  �  �ب ا‬ ‫�  � ��   � � �ل �� �۔  اُس   ‬ ‫ف‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫�� �ا� دى  � وہ  �باد�اہ  � د�  � �ف �� �۔  � ُ  ر‬ ‫�‬ ‫ � �باد�ا  ہ � اس �  ‬

‫�� � �� �ك  �ا ‬ ‫�او�ىا اور اس � ز� � �� ��۔ اس �� � � � و  ‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫اور ادر�ؑ � و� �ر��  � اس �ر  و ��  �  ا�پس ��  �  � ُ و �  � اس ��  �  �   �‬

‫�‬ ‫ا� � � � اُس � ز� � � �� اور اس � ا� و�ل � �ج و �ر � د ا�ى۔   ‬ ‫ت‬ ‫�� � � ا�م و �ں  �۔ او ر ُد  �‬ ‫ ��� اس � �  ‬ ‫ ‬ ‫ا� �ّت و �ل � � � �‬ ‫ش‬ ‫ُ ّ ت‬ ‫�‬ ‫ �ے �  � ب �ر�ابد �و� اور �ى  �ّت  �  ذ�   ‬ ‫ ‬ ‫� �ى  �باد�ا�  �  � �دوں  �  ۔‬ ‫ش ت‬ ‫ش ت‬ ‫�‬ ‫راد�  ‬ ‫ ‬ ‫�� �و� اور �ى �رت � �� �ّں � �دوں �  ۔� �ے � اور ب �‬ ‫ت ت‬ ‫ث‬ ‫ و�� ‬ ‫��  ‬ ‫�ؑاس � �پاس   ‬ ‫� �ے ا�ن   ��با� �‪� � � ،‬ور �د ا�ى �؟ ادر  ‬ ‫ف‬ ‫وہ ا� در�ابر � � اور اس � �د اس � ا�ب � �� �۔ آپؑ � اس � �ر�  ا�ى‬ ‫‪15‬‬


‫خ‬ ‫س� �م � ا�ى۔ اس  �  � اے ادر�ؑ �ے در�اب  ر‬ ‫ ر�ل �ں  � ا  ‬ ‫ �ا  � ُ و‬ ‫ � ر  � د‬ ‫اے ب بّ ا ‬ ‫�ؑ � ‬ ‫ � ا�ى اور ادر  ‬ ‫�  � �ؤ �ے ��  � ا� �ن  �  �  � �۔  � اس �رت  � ُ ب ا‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ � �  �  �  �  �  � ‬ ‫ر�� � �ف  ‬ ‫ ‬ ‫ �ا  � ‬ ‫� �ن �۔ اس  �  � ادر�ؑ  � د‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫اد�ہ �   ‬ ‫ ر���اب� � ��۔ �ب ا‬ ‫ ‬ ‫ �ا �‬ ‫ادر�ؑ � � �ا� د� �ں‪ ،‬ا �� اس � د‬ ‫�‬ ‫ا��  �۔  ادر�ؑ  �  �ں  �  �  �  �  ا�ب  �  �  ان  �  �  �  �  ‬ ‫خ‬ ‫ � اُن   � و�  �  � اور   � ‬ ‫ �ا  ‬ ‫�ا�� �۔ ادر�ؑ  �  اُن  �  � آ�ہ �د�ىآ  �  �  � د‬ ‫ش‬ ‫�ؑ� �بارے � �ف زدہ �� � � اب و  ہ‬ ‫�م اُ�ں � �باد�اہ � � ا�ى �۔وہ ادر  ‬

‫�ؑ �  � ‬ ‫�ؑ �  �  � �د�۔ اس �رت  � ازاو�  � �� آد�ں  � ادر  ‬ ‫ادر  ‬

‫�‬ ‫��  � �۔ وہ �تؑ  � �� �م  � آ� �ں وہ ا� ا�ب �  ��  � �  ‬

‫�‬ ‫تؑ  ‬ ‫�۔ � اُن � و�ں �  ا�پ ا�ى اور وا� �۔ ادر�ؑ � دو�ں � د� � وہ �  ‬ ‫ں‬ ‫�  � ارادہ  � آ�  �  � وہ �ق ��اور ادر�ؑ  � ��ت �� ان ��  ‬

‫� � آج �� ا�ص آپ  �  �  � ارادہ  � آ�  � ��  ر‬ ‫� ارادہ  � آ�ہ   ‬ ‫ئ‬ ‫ہ‬ ‫ب‬ ‫ا�� ‬ ‫ر ہ� �ئئے �‪ � ،‬اس � �� ��۔ ادر�ؑ ا� روز ا� ا�ب � � � � � � ر ‬ ‫ت‬ ‫خ‬ ‫�۔  �  � د‬ ‫ �ا  �  ُد�  �  �  �پا� وا� ُ  و � �  � اس ��  �  �پاس  �  ۔  �  � �  ا‬ ‫ �۔‬ ‫�م اس � ��ىا ۔ اُس � � �  � د� دى او راب �ے �ر ڈا� � در�  ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ہ ر�‪ �  ،‬اس  � �� �ڑ دو۔  � ا�  �ّت  � ‬ ‫�ا  � و� �ر��  �  � اس  � ى ٰ د‬ ‫د‬ ‫ت‬ ‫ں‬ ‫�  �  �  � ا�  � اس  � �رى �وں  � اور �رى  �ابت اور ا� ر��  � �د�ؤ  ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ب ت‬ ‫�۔ ادر�ؑ  � �ض  �  �پا� وا� �ى ى‬ ‫�‬ ‫ �ا  � �ر��ىا �ن �و‪   ،‬‬ ‫ �� �۔ د‬ ‫ ا�‬ ‫خ‬ ‫ب ت‬ ‫ب ت‬ ‫�� ب �ر�ؤں �۔ �ض � ب‬ ‫�‬ ‫ �ا   ‬ ‫ �� � �ض �وں ان � �بارش � �۔ د‬ ‫ �  ‬ ‫�رى ‬ ‫ف‬ ‫�‬ ‫�ر� ا�ى‪ ،‬اے ادر�ؑ ان � � �ہ � �� � اور �گ ُ ب �و � ��� �۔ ادر�ؑ �   ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ب ت‬ ‫ى‬ ‫ب‬ ‫�‬ ‫ �ا � �ر� ا� ا� �ر � � � �  ُد� � �و� اُن   ‬ ‫� � � �ى � � ا� �۔ د‬ ‫ز‬ ‫��بارش � �� اور  � ب‬ ‫ �  � ز�ىادہ ا�  �  � �پُ ورا ��� �ا وار �ں۔  � ُ  ر‬ ‫ �‬ ‫‪16‬‬


‫خ‬ ‫ �ا  �  ُد�  �  � اور  �  � �اب ‬ ‫� اُس  �  �  �  � د‬ ‫ادر�ؑ  � ا� ا�ب  � آ�ہ   ‬ ‫ف‬ ‫ش‬ ‫�باد�اہ � ��� اور �ر��ىا � �ے دو�ں اس � � ُدو�ے �وں  � � �ؤ۔ وہ ‬ ‫� ا�ص �  ب‬ ‫ ا�� �  ڑ‬ ‫� دو�ے �وں � �ق �� اور ادر�ؑ �د � ى  ‬ ‫ف‬ ‫خ‬ ‫ش‬ ‫خ‬ ‫ �ا � ى‬ ‫�م � اس ‬ ‫زا� ا‬ ‫ ا� �ر� � اُن � �� �ر� ا �ى� رو  ‬ ‫� �ر � �� ��ہ ��۔ د‬ ‫خ‬ ‫ض ت‬ ‫س‬ ‫ �ا  �  اُ  ‬ ‫ �� ��ا  �  ۔ وہ �ت ادر�ؑ  ہ�ر روز دن  �   روزہ ر� �۔  اُد� د‬ ‫�  ا�پس ا‬ ‫ش‬ ‫ش‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�باد�ا  ہ� �� ب �ر�ابد �دى اور وہ � �د�ىا�۔ اس � � � د ا�ى اور اُس � �رت � �� ‬ ‫ت‬ ‫ �� � اس �� � اُس � � � �۔ � اُس � � ى‬ ‫ ا� دو�ا ‬ ‫�ّں � � ا�ى اس ب ب  ‬ ‫و‬ ‫ُ‬ ‫�� �� �� وا� �ا �ا۔ ا� �ح � �ل �رے � ى‬ ‫ ا� �ہ  ا�پ�   �� ب �ر�۔ اس ‬ ‫خ‬ ‫ى ت‬ ‫اذب  �  ���۔  ان  �  ��ت  �  �راب  ��۔  و  ہ‬ ‫�  وا�  �  �  و  ّ‬ ‫ك�� �۔ ب ب‬ ‫ � ان � �ل � �ہ �� ‬ ‫دو�ے  ُدور  ُدور � �وں � ��ن �را  ‬ ‫�ؑ‬ ‫ � �  �  � ادر  ‬ ‫� �  � ��  �  �  �زآزل ��  � اس ب ب  ‬ ‫ا�ں  � آ�  � �رہ   ‬ ‫خ‬ ‫ب ت‬ ‫� �دا�  ُد�  �  �  � ب‬ ‫ش � �ا   اور وہ  �  � ��  ہ‬ ‫ � � و  ہ � �� آ�ن  �  �بآر  ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫ �ا ہ �ارے اُو� اُن � � ز�ىادہ ��ابن   ‬ ‫�� �۔ اُن � � � � � �م۔� د‬ ‫ئ خ‬ ‫ٰ ذذ‬ ‫�ا  �  � � ہ� �ئئے  � د‬ ‫�‬ ‫ � ا�پ  ‬ ‫ �ا  �  �بار�  ہ  � �� ��  � اس  � اور اس  � �دو�اح  ‬ ‫ب�ر��  ۔ �ض ا�ں  � �� �ے  � اور ا� �وں  � �ك ڈا� اور �ك  � ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ن� ر� آ آ�ى او  ر‬ ‫ �ا � اُ  ‬ ‫ �ا � �بار�ہ � �� و زارى �� و ا�ر �� �۔ د‬ ‫�ے �� د‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫�‬ ‫ �ر�  ‬ ‫ ‬ ‫ادر�ؑ � و� �ر�� � �رے � وا� � � �� وا�ر اور �ر�ىاد و زارى‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫اور � �دا� ر�ن و ر� اور �� � �ل �� وا� �ں‪� ،‬ا�ں � �ف �د� �ں  ۔‬

‫�‬ ‫� � اُن � ر� � اور اُن � �ال � �پُ ورا �� � �� ا� � �� � � � � �   ‬ ‫ب ت‬ ‫� � � �ال �� � ب‬ ‫ �ا اے ادر�ؑ � � ‬ ‫ �� د� � �و �بارش � �وں �۔ ٰ ذد‬ ‫ �  ‬ ‫ت‬ ‫ل‬ ‫� �و ا �� � اُن � �بارش �ں۔ ادر�ؑ � �ض � �  ا�پ� وا� � � �ا  ‬ ‫ف‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫ �ا  �  اُس �ر�  � ‬ ‫�� د‬ ‫� ��ا‪ �  ،‬و� ��  �  �بارش  �  ُد� �و۔ادر�ؑ  �  � ا�ر   ‬ ‫‪17‬‬


‫ن‬ ‫ �‬ ‫ �� � ��  �  � �ر  �  � ادر�ؑ  �  � �م �  � ��۔ ب ب  ‬ ‫و�  � �اُن ا ‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫ �� � �� ادر�ؑ  ُ ب�وك  �  �  �   ��  �  � �۔ دو�ے ‬ ‫�ام �� اور ا ‬ ‫ت‬ ‫ز‬ ‫روز � ��زآ � آ آ�ى � اُن � �ك اور ئكئىف اور ز�ىادہ  ��۔ �ے روز � ب ب‬ ‫ ��� � ‬ ‫ � ا ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫ �ا  �  �بار�ہ � ��ت  �  �  ا�پ  ‬ ‫�  اُن  �  �  �  � ز�ىادہ �� اور  �  � ��۔ د‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫وا� � اس � � �ى �ن �ے � � ُ و � �� �ى روزى ُ و �� � �دى۔   �‬ ‫ف‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ز‬ ‫� �ر�ىاد ��  �  �  ا� ‬ ‫�� �  �   ‬ ‫�ا  �  و� �ر��  �  اے  ادر�ؑ  �  روز  ا ‬ ‫د‬ ‫ت‬ ‫ � �  � ‬ ‫�وا�ں  � ُ ب �وك اور  �  �  � �ل   �  �  �  � �واہ  � ��۔  �  ‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫�� � ان � ر� � او ر � � �ا� � �   ‬ ‫�  ‬ ‫ب�   ‬ ‫� ا �ى� وہ � � و �ُصبىب ب  ‬ ‫ت‬ ‫�بارش �  ُد��و ا �� ان � �  ا�پ� ب �ر�ؤں � � �  ُد� �� � � � اس � � ‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫ �ہ ��ىا  �  �  �  �  �  � �� اور �ر�ىاد ���۔اب اس �ر ‬ ‫�  �  � ُ ب �وك  � ر‬ ‫�‬ ‫� � �رے �ل  � �ڑ د�ىا� �د ا  ‬ ‫ا� � اور ا� روزى �ش �و۔  �  �   ‬ ‫��ب ہ ر ‬ ‫ز‬ ‫ت‬ ‫روزى  �  � �و  ۔  � ُ ر‬ ‫ � ادر�ؑ  �ڑ  �  � آ� آ ��  �  �  � ��  �  � او  ر‬ ‫ت‬ ‫ؤؤ ن ت‬ ‫ُ ب�وك � �  ُدور �۔ � � �ر ى ب‬ ‫ب � � ى‬ ‫ں‬ ‫ںئك�ئ  ے� � د�۔ و�  ‬ ‫ ا� � � د�ا  ‬ ‫ف‬ ‫� � د�� ى‬ ‫ ا� � � دو رو�ں �� � اور آگ � � ر� �۔ اُس � �ر� ا�ى� ‬ ‫خ‬ ‫ت ت‬ ‫ �ا‪ ،‬‬ ‫� ��  � دو� ُ ب �وك  �  � �� �ر��ں۔  اُس �رت  �  � اے �ۂ د‬ ‫ادر�ؑ � �  ُد� � ہ �ارے  ا�پس ا�  � ر� د ا�ى� � � اور � �� اور � �� � ‬ ‫ش‬ ‫ان دو رو�ں  � �  ا � اور  � �۔ �ؤ اس  �  � �و  ہ � اور  �  � روزى �  ‬

‫�ؑ� � ا� رو� � دے دو � � ا� �ن ��ں اور �ے �وں � � ‬ ‫�و۔ ادر  ‬ ‫ت ت‬ ‫ ا� �ے ب چ ّ‬ ‫ ا� �ے � اور ى‬ ‫�� دو رو�ں  � ى‬ ‫�‬ ‫ �   ‬ ‫� �� آ��۔ اس  �   ‬ ‫ب‬ ‫ �  � دے دوں  � و  ہ‬ ‫وا�۔ ا� رو�  �  � دے دوں  � �د �� �ں اور ا� چ ّ ‬ ‫ � � ّ‬ ‫ٹ‬ ‫�‬ ‫�� � دوں ۔ ادر�ؑ � � �را �� ��ا �‪ ،‬اُس � � آد  ‬ ‫���‪ � ،‬اور �   ‬ ‫رو� �� ��۔ آد� �ے وا� �� �۔ � � ب ب‬ ‫�‬ ‫ � ز�ہ رہ �ؤں � ۔ �رت   ‬ ‫‪18‬‬


‫ �‬ ‫ � � رو� �� اور دو�ى رو� ادر�ؑ اور �� � � �دى ۔ �� � ب ب  ‬ ‫ا� ّ‬ ‫� � وہ رو�  � اور اس �  ر‬ ‫ � � رو�  �  � �ر�   ‬ ‫�ؑ اس  � ّ  ‬ ‫� د�  � ادر  ‬

‫�ؑ � ‬ ‫�ب �ا� ��۔ �رت ��  � اے  �  �  � �ے  �  � �رڈا�۔ ادر  ‬ ‫خ‬ ‫ف ب ت‬ ‫ں‬ ‫�� ز�ہ � د��ں  اور � � � �� � دو�  ‬ ‫ �ا �   ‬ ‫ �۔ � اس � د‬ ‫ �را  ‬ ‫�ر��ىا‬ ‫ز‬ ‫�‬ ‫�بازوا� دو�ں ��ں � � � �ے � اے ُ روح � اس �رز� � � � � �   ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا  �  �  ۔ وہ �� �را ً ز�  ہ‬ ‫ �ا  � اس  � �ن  � وا� آ�۔  � ادر�ؑ  �ں د‬ ‫� د‬ ‫�‬ ‫�۔ اور �ب ہا�ر   ‬ ‫��۔ �رت � � � د� �� � �ا� د� �ں � آپ ادر�ؑ �   ‬ ‫�‬ ‫� �ر �� � � � وا�ں �رك �ا اور � و � � �ت � ��ى �  ‬ ‫ش‬ ‫اد�ہ ا ّول � �م   �� ‬ ‫�ؑ�رے� � آ�۔ ادر�ؑ و�ں � � � اس �  ��ب ا‬ ‫ادر  ‬

‫ ا� �  � �۔ �اُن  �  �پآس  � وا�ں  � ى‬ ‫ ا� �دہ آ آ�ى اور �‪ ،‬اے ادر�ؑ  اس  � ‬ ‫� ى  ‬ ‫�‬ ‫� � اور ُ ب �وك   ‬ ‫�ل  � آپ  �  �  � ر�  � آ�ىآ�  � ا�  �  و  �  �   ‬ ‫خ‬ ‫ت ت ت‬ ‫ � ُد� � �وں   �‬ ‫ �ا �بارش �ے۔ ادر�ؑ � �اس و�  ‬ ‫ �ا  ُد� � � د‬ ‫�ر� �۔ ٰ ذذ‬ ‫ ‬ ‫ش‬ ‫ب ت‬ ‫ب‬ ‫ � � �را  �باد�اہ �ر اور �م  � وا�  �  � اور �ل �ے  آ�پس آ� ا�  � ‬ ‫�  ‬ ‫ش‬ ‫ن‬ ‫��۔ ب ب‬ ‫�‬ ‫ � � �� آد�ں � ا� ��ر �� �   ‬ ‫�ؑ  �� �م ُ ا‬ ‫ � �باد�اہ � ادر  ‬ ‫ش‬ ‫�� وہ ب‬ ‫�۔ وہ ب ب‬ ‫�‬ ‫ � ��۔ �باد�اہ   ‬ ‫ن� �  ‬ ‫� ا�پس � � �ت � اُ  ‬ ‫�ؑ  ‬ ‫ � ادر  ‬ ‫ج ن‬ ‫ں� ادر�ؑ �آ� � ‬ ‫ى� � �۔ ا�  ‬ ‫ �� �پا� �آد�ں � اُن � ��ر  ‬ ‫ ��ا ُ  ا‬ ‫� � ر‬ ‫ف‬ ‫�ؑ � �ر��ىا  � ان �� ‬ ‫� � آپ  �  �بآد�شآہ  �  �پآس ��۔ ادر  ‬ ‫� اس  � آ�   ‬ ‫ٰ‬ ‫ے‬ ‫آد�ں � د� � � � � � � �� � � آ� �۔  اور اب � �ح �  ‬ ‫ے‬ ‫�۔ ا� � �گ وا� � �ؤ � � �را � � � ��۔ ا�ں � � ا  ‬ ‫�� �ے   ‬ ‫ت‬ ‫ے‬ ‫ادر�ؑ � �ل � � � ُ ب �وك � ب �ا �ر�� اور اب � � �� �� � �ر  ‬ ‫ف ُ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫پ‬ ‫�‬ ‫ �ر  � �اس  � �ؤں  � اور  �  �ارش   ‬ ‫دل  � ر� � �۔ ادر�ؑ  � �ر� ا �ى� اس بّ ا‬ ‫ب ت‬ ‫ن‬ ‫ُد� �وں �۔ ب‬ ‫ � � وہ اور �م � وا� �وہ  اور � � �ے �پآس � آ� �۔ � ُ � ‬ ‫‪19‬‬


‫ش‬ ‫اد�ہ �  ا�پس وا� � اورادر�ؑ � �ل �ن � اور ا� � � وہ � ا� � � ‬ ‫� وہ �گ �ب ا‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا  �  آ�برش  �  ُد  �‬ ‫ ��ى  � ا�  �  � وہ د‬ ‫ � � �ے �� ب ر‬ ‫ادر�ؑ  �  �پآس آ�ىآ اور ب  ‬ ‫خ‬ ‫ت ت‬ ‫ �ا �  ُد� � � �بآرش �ے‪ ،‬ا� و� آ�ن � ب‬ ‫ ا�ر آ آ�ى‪ � ،‬‬ ‫�ؑ� �ر � اور د‬ ‫��۔ ادر  ‬ ‫ت‬ ‫ �� � اُن � �ق ��   �‬ ‫� � ر� �� � اور �بارش �وع �� اور اس � �  ا�پ�  ب ر‬

‫�ن �ا اور � ب‬ ‫ � ا� ا� �وں � وا� آ�۔‬

‫ز‬ ‫ت‬ ‫زززد�‬ ‫رواب� �� ادر�ؑ � �ں  � � � � اے �� ا�ان � ى  ‬ ‫ى  ‬ ‫ز‬ ‫ت تز‬ ‫ز‬ ‫تت ش‬ ‫ٹت‬ ‫ك‬ ‫ى‬ ‫پ‬ ‫ى‬ ‫ى‬ ‫�‬ ‫� � �ازل �ا اور �ى �ر�اد و زارى ��د �۔ �ى  ساا� � �  � ے   ‬ ‫� � �ت � خ‬ ‫ھئ‬ ‫ى‬ ‫� جچ   ��  اور  �ى  ز�ابن  �  ���‪�  ،‬ا  د�  �  ���  اور  �  ‬ ‫�ے  ب  ‬ ‫غ‬ ‫ے‬ ‫ ��� �� �ے ُ � � � �رى �ا اور �  ‬ ‫آ�ں � �ى اُس � �� � ب  ‬ ‫ �� �گ ‬ ‫�م �ن � �زہ � �� اور � �ت � د�ارى  ‪ �،‬اور � � � ��� ہ ر ‬ ‫ت ت ت‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫ � اور ا� ى‬ ‫ �دہ �� �ار�  ُاس و� ُ و � دو�وں � ‬ ‫ ��روں � � ر‬ ‫� � آواز د� � � ُ‬ ‫تُ‬ ‫ث‬ ‫ت‬ ‫�ً� � �  ‬ ‫��ٰ � ُ �و �ت �� ���   ‬ ‫� �با� �ت ��۔ � �ت   ‬ ‫خ ت‬ ‫خ‬ ‫ى‬ ‫ �� �ى � دراز � ر‬ ‫�آزل ��۔ ہ ر ‬ ‫�‬ ‫ آ� ُ و � � �� �� � �ا �ا � اس � �زززد� ��  ‬ ‫ت‬ ‫ے‬ ‫ ��� � اس � � �۔ دو�  ‬ ‫ ‬ ‫� اور � � � � �ت ز�ىادہ آ�ن � روز‬ ‫�ع ت خ‬ ‫�ٰ‬ ‫�  ‬ ‫ �ا �� �ٰى اور   ‬ ‫صبىب د‬ ‫�م �� � � � � �� ��� � �  ّ‬ ‫ ا� ب ب‬ ‫ �� وا� ى‬ ‫�‬ ‫ �  �  �  � اور  �  و  � � دروازوں  � �  ‬ ‫�اور  �  � �ف ُ ب ا‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫وا  � �    �� ب ب‬ ‫ �ا  � ا� �وں  � دو� ر�  � ان  �  �  � �ر�� اور ا� ‬ ‫ � د‬ ‫خ‬ ‫تخ‬ ‫ات‬ ‫�وں اور دو�ں  � ُ روح ا�س  � �� �ص �ر� ا�ى۔ اور ��ں  �  � د�ى  ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ � ا�� �ا� � �رك �� اور  ُر�   و‬ ‫�اور � � رازوں � �دے ��  ‬ ‫اور �  ‬ ‫ت‬ ‫خ‬ ‫ �ا اس � � �ر ‬ ‫�ح � �وى �� � � اُن � �س � را� ��� � اُن � د‬ ‫ك ��  �ىا و� اس  �  �  �  � ‬ ‫�  � �� اس  � ا�� ��  �ىآآ� اس  � ادرا  ‬ ‫‪20‬‬


‫�‬ ‫�  �ىا��ت اس  �  � �� ��  ۔ �  وہ ا��  � ��  � ا�  � و�رت    ‬

‫�� �م �وں  � اور �� � ض� وا  � � �م ا�ء   � � �� �۔ اس  � ��ں  � ‬ ‫� �  � �� اور اس �ا�ازہ و�ہ وا� ‬ ‫ں در�ىا  ‬ ‫د�  �  د�ىا��‪   ،‬اس  �  �ضى ى  ‬ ‫خ‬ ‫ت‬ ‫خ ت‬ ‫ ‬ ‫�� ا‬ ‫ �� اور �  ‬ ‫� ا‬ ‫ ��� �ٰ � ��۔ دو�ے �  م‬ ‫ �ا�� اس � ذات �‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ى‬ ‫ى‬ ‫ى‬ ‫ ا�‬ ‫� �ر��ا�  � ا� �ورد�ر  � �ت   �  �اد �� ر��� ا� �داد�  �  �  �  ‬ ‫�‬ ‫دو�ے � � و�د �ر � � �رى  ُد�ؤں � �ل �ے � اور �رى �� ب �ر�  ‬ ‫خخ‬ ‫ت‬ ‫ب‬ ‫ش‬ ‫ں � ��  � اور  �  � ا� �را�ں  � ا� ر�ں  �  �ار  ‬ ‫� اور  �  � �رى آرزؤ  ‬ ‫ف‬ ‫� �  � �ں  �  ۔ دو�ى  � �ر��ىا�  � ا� �ورد�ر  � ا� او�ت  �ىا  د‬ ‫�ے  �  �   ‬ ‫ن‬ ‫�� ر�۔ �� ا� وہ �� � � � ى‬ ‫ ا� دو�ے � �� و ا �� � � �رى  ُد�ؤں   �‬ ‫ت‬ ‫�ب �ے�‪�� ،‬ں ب‬ ‫ ��ر�� �‪� �  �  ،‬رى آرزؤں � ��  � اور  �  � ا� ‬ ‫ز‬ ‫خخ‬ ‫ب‬ ‫ب‬ ‫ى‬ ‫ب‬ ‫�‬ ‫��ر�  �ا� � � روزہ ر  ‬ ‫�را�ں � ر� � �ارش �ے �� � زا� � ��۔  ‬ ‫ہ ف‬ ‫ت‬ ‫خ ت‬ ‫ ت‬ ‫ ����ت �� اور ا�ر � � �پاك ��‪� ،‬ف اور �� ّ ى  ‬ ‫ ‬ ‫ �� ار��پا� و‬ ‫ا� �‬ ‫خت‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ �ا � آ�دہ �ب اور �ط ى ّ‬ ‫ �وں � �بآزر� �۔اور ب ب‬ ‫ر�۔�� د‬ ‫ �ا � �   ‬ ‫� د‬ ‫�‬ ‫ �   ‬ ‫ز‬ ‫خ‬ ‫ضز‬ ‫ �ا  �  � ‬ ‫روزہ ر�  � ��  �  �رے اع ااؤ �ارح  � �ا�ں  �  �ابز  ر�  ‪ �� ،‬د‬ ‫ت‬ ‫ �� �ف اس � � روزہ � �� � �بازر� اور �۔ � ��� �م � ‬ ‫را� � ا‬ ‫ن‬ ‫�با�ں  ‪�،‬ا�ں اور ب �را�ں �دور �� روزہ ر� اور ب ب‬ ‫ � �ز � دا� � ا� �ب او  ر‬ ‫خ‬ ‫عو ّ‬ ‫��پا�ہ  ُد�� �� او  ر‬ ‫ �� � �  ‬ ‫ �ا � �  ‬ ‫��ت � �ز� �ف خ ر�ع ر� اور د‬ ‫�ت ت‬ ‫جخ‬ ‫ف‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�‬ ‫ ��ى اور ا�رى  � �  ‬ ‫اُس   � ا� ��  ىن اور  � �ع  و �ع‪ ،‬ر‬ ‫ن ش‬ ‫� �و اور ب ب‬ ‫ا�� ��ت  ُدو  ر‬ ‫ �ے ��ت  ‪ �  ،‬ا‬ ‫ے � �ؤ  �   ُد�  �  ��‪ ُ ،‬ب ر‬ ‫ � �  ‬ ‫ز‬ ‫�ى �اب� ا� � �  ُدو  ر‬ ‫�  ‪�،‬ام ��ا‪ ،‬ز�ىاد�   ‪ �،‬و� دل � � �ؤ اور � �م  ُ ب ر‬ ‫ر�  ۔ ر‬ ‫ّ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫�و  ۔ روزا�  آ�پ� و� ب ب‬ ‫ب‬ ‫ �رۂ اور �و  ‬ ‫� � آ� ُ ؤ‬ ‫ وا� �ز� ��ؤ  �  � ��   ‬

‫‪21‬‬


‫ت ت‬ ‫� �  �   �‬ ‫ و� آ�پ� �رۂ ان  � �وں  �  �� �� ��۔  � �ز�   ‬ ‫آ�ب  �  ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫ب ب‬ ‫ �ا � �۔‬ ‫وا� � اور � اس � ز�ىادہ �ا� ��� � اس � �اب د‬

‫ف‬ ‫خ‬ ‫خخ‬ ‫�ا � �ز ى‬ ‫ش‬ ‫ب�‪  � � ،‬‬ ‫د� ز�ىاد  ہ�ّ  ‬ ‫�ؑ د‬ ‫ ا�  ‬ ‫ل� � �ر�ں � ى  ‬ ‫�  ‬ ‫خ‬ ‫جز‬ ‫خ‬ ‫�   �دااس  � �ك �ا� اس  �  ا�بل و  �  � �� ى‬ ‫ ا� ب � ى رر�ہ  � ڈال د�ىا‪  ،‬وہ  اس � ىر�ر  ہ‬ ‫ض‬ ‫ض‬ ‫خ‬ ‫� �ّ�ں  �ا ر� اور ب ب‬ ‫تؑ� �پآس آ�ىآ ‬ ‫�ؑ� �ث �ر� ا�ى وہ �ر� �  ‬ ‫ �ا � �ت ادر  ‬ ‫ � د‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫�ؑ  ‬ ‫ �ا اس � را� � ��اور  ش ا�بل و � � �ر��۔ �ت ادر  ‬ ‫اور  ُد� � ا� �‪ � ،‬د‬ ‫تز‬ ‫ب‬ ‫ى‬ ‫�‬ ‫روز  �  � ا�ر � روزے ر� اور ى �وں � �دت  � �� �  �   ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫�‬ ‫ �ا�اُس  � ر  ‬ ‫ �ا  �  ُد�  � اور اس �ر�  � �رش  �  �  د‬ ‫� اور �ور ��   � د‬ ‫ز‬ ‫ز‬ ‫ف‬ ‫ب‬ ‫ى‬ ‫�ر� ا� اور  اُس  � �و  �آزو ��ر�� اور آ�ن  � ��  � ا�زت  � دى۔  � �ر�  � ‬ ‫�ت ادر�ؑ ��ض � آپ � اس ا�ن � �ض �� �ں � آپ � � �� ‬ ‫ض‬ ‫ت‬ ‫خ ت‬ ‫ ��� �ؑ ا�ت � ‬ ‫ �� �ت � �ر��ىآ� ‪� ��  � ،‬ں � � آ�ن �� آ‬ ‫�د�  ‬ ‫د�ں اور ان  � دو� �وں �� ان  �  �ىاد� ب ب‬ ‫�‬ ‫� � �ش �ار   ‬ ‫ � ��   ‬ ‫خ‬ ‫خ‬ ‫تؑ‬ ‫ �ار� �ے � � �۔ اس �ر� � �  ‬ ‫�م �� اور ا� ز�� � � �ف ا‬

‫ے‬ ‫� ا� �وں � اُ� ا�ى اور ا ّول �� �۔ و�ں �ؑ ا�ت � �ش �‪� ،‬م �ا وہ دو�  ‬ ‫ت‬ ‫آ�ن  �  � �۔ وہ اور او�  � �‪� ،‬ں �  � آ�ن �رم   و  �   � در�ن ��ت ‬

‫� � �� ‬ ‫� �   ‬ ‫� �  � ��  � اور ا�   ‬ ‫تؑ �  �ؑ  ا�ت �د  ‬ ‫��  ۔ �  ‬ ‫دے ر� �۔ �ب ادر�ؑ � ان � �م �اور ��� � ب ب‬ ‫�‬ ‫ � �پُ و�۔ �ؑ ا�ت   ‬ ‫�‬ ‫ رب ا�ّت  �  �  � آپ  � ُ روح �� اور  �پآ�� آ�ن  � در�ن   ‬ ‫ ‬ ‫�� ّ‬

‫��   � � د آ�ى۔  �  � �ض  �  آ�پ� وا�  �  �  �  � ��� آ�ن �رم   � � ‬ ‫ت‬ ‫ت‬ ‫ � �پآ�  � �ل  � را  ہ‬ ‫� ر�آ  � اور آ�ن �رم  � آ�ن �م  ‬ ‫�پا�  � �ل  � �  ‬ ‫�۔  ا�  �ح  ى‬ ‫ا�  آ�ن  �  دو�ے  آ�ن   � ��  �  �  آ�ن  �رم  و  �  � ‬ ‫‪22‬‬


‫ف‬ ‫در�ن اُن � ُ روح �ں � � � �� �۔ � � �  ادر�ؑ  �� � اور �ر� � ‬ ‫خ‬ ‫ �ا  �  اُن  � ‬ ‫�وں ��  � �ے۔  �ؑ  ا�ت  � و� ادر�ؑ  � ُ روح  � �� اور د‬ ‫ ��۔‬ ‫ ‬ ‫�ن � � ��ىا اور � � �‬

‫ف‬ ‫ز‬ ‫ں� �� �ر��۔(‬ ‫ ا�اء � ��ت ز�� ا� � دو  ‬ ‫)�ٹ‪ � :‬ب ى‬

‫ب�را�  ��ب  ا� ى‬ ‫� �د‪ ،‬‬ ‫�  ‬ ‫ا� �رة �� �ھ �ا� �  و�  � �‪� �  ،‬ہ   ‬ ‫� � و� ا��  اور �م ��  و ��ت   ��ً  �اء اور  � او�د ‬ ‫ ‬ ‫�ات � روح � � د�۔��‬ ‫‪23‬‬



Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.