Uitkrant april 2022

APR 2022

DE STAD GROEIT GROENER Gemaakt door amsterdam & partners

jaargang 56 #7

00 UK COVER APRIL 2022_MB0.indd 1

17-03-2022 14:28

Ook open in het paasweekend!

A LT I J D TOT 70 % KO R T I N G

ONTDEK JE STAD 14 MEI 2022

EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN, WORKSHOPS, VERHALEN, THEATERS & MUSEA, SPORT, DANS, MARKT EN NOG VEEL MEER KIJK OP IAMSTERDAM.NL/24H 24H Centrum Uitkrant 185x125.indd 1

00 UK COVER APRIL 2022_MB0.indd 2

14-03-2022 11:37

17-03-2022 14:28

ad UK V

12 april t/m 8 mei – Nederlands Philharmonisch Orkest

Giacomo Puccini

TOSCA

— Bloedstollende opéra noir

MIS HET NIET, BOEK NU VIA OPERABALLET.NL

Hoofdsponsor Nationale Opera & Ballet

01 UK OPENING MRT 2022_RD.indd 3

18-03-2022 12:01

4

krant KRANT

ZINGEN OF VECHTEN De oorlog in Oekraïne is nog in volle gang terwijl we dit nummer aan het maken zijn. Honderden vluchtelingen zijn al in de stad gearriveerd, terwijl Amsterdammers zich van hun beste kant laten zien en zich massaal aanmelden bij organisaties als Sharemyroom, Room for Ukraine en Onderdak Oekraïne. Zelfs aan de dieren wordt gedacht; via hulpvoordierenuitoekraine.nl kun je mandjes en voer doneren, maar ook gastgezin worden voor vluchtelingen met een huisdier.

Ook de culturele sector liet zich niet onbetuigd. Onder de noemer De nacht staat op voor Oekraïne doneerden clubs als Paradiso, de Melkweg, Disco Dolly en Club NYX (een deel van) hun opbrengsten, terwijl theaters en andere podia hun gebouw blauw-geel verlichtten en geld inzamelden via h-artforukraine.nl.

Ook meehelpen? Je vindt alle iniatieven op iamsterdam.com (zoek op ‘Oekraïne’).

Nog directer was de betrokkenheid van de Nationale Opera & Ballet. Omdat opera en ballet sterk verankerd zijn in de Russische en Oekraïense cultuur, is er ook veel uitwisseling met deze landen.

In maart trad Olga Smirnova, prima ballerina bij het Moskouse Bolshoi Ballet, toe tot het Nationale Ballet; ze moest vluchten uit Rusland omdat ze zich op Instagram kritisch had uitgelaten over de oorlog. Er werkten sowieso al vijf Russen en drie Oekraïners bij de Nationale Opera & Ballet. Met één van hen, de jonge bariton Maksym Nazarenko, hadden we een gesprek (pag. 27) aan de vooravond van de benefietvoorstelling op 13 maart, die 140.000 euro opleverde voor Giro 555. Zesentwintig is hij pas, zijn ouders bleven achter vlak bij Kiev. Híj kan zingen voor zijn land; zijn vrienden lopen nu met een wapen in de hand te vechten voor hun leven.

OPENING

Inhoud

APR/22

P.08 DAT KAN GROENER! COVERVERHAAL

Willen we de komende jaren nog aangenaam in een stad kunnen wonen, dan moet die groener, koeler en schoner worden dan nu. Dat begint al bij de bouw – kijk maar naar The Valley op de Zuidas. Hoe ziet ons straatbeeld er straks uit?

P.15 KUNST & VERMAAK MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR

Met heel veel jazz, een paasoverzicht en de solo-expositie van Floris Hovers – die van het oogstrelende speelgoed. Ook interviewden we Salo Muller: Holocaustoverlever, oud-Ajaxfysio, activist en auteur.

P.29 ETEN & DRINKEN & ZO LIFESTYLE, UIT ETEN, WINKELEN EN WANDELEN

De abonnementeneconomie draait op volle toeren in Amsterdam: zelfs je onderbroek kun je al laten thuisbezorgen. Waarom willen we dat?

Verder natuurlijk de beste eet- en winkeltips én een route door de dorpjes van Noord-Oost.

P.39 AGENDA DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA

Met prachtig Marokkaans modernisme in het Cobra Museum, Charlie Chan Dagelet in Mamma Medea en de beste lezingen en debatten van deze maand, zoals die over de nieuwe Wet seksueel misbruik (foto).

P.49 TOT SLOT ODE AAN DE STAD

In 1956 werd de Stalinlaan de Vrijheidslaan, een verandering die al snel permanent bleek.

Wat ging daaraan vooraf? Daarnaast deelt Thomas Azier in De Echte Amsterdammer zijn tips en favorieten.

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/videoiamsterdam

01 UK OPENING MRT 2022_RD.indd 4

‘NIEUWE EXPO’S EN KUNST BASED VRETEN.’ DE ORGANISATIE ACHTER OPENLUCHT ATELIER, DE HORECAPLEK DIE DEZE ZOMER OP HET STENEN HOOFD OPENT, LAAT OP INSTAGRAM IN DUIDELIJKE TAAL WETEN WAT JE ER KUNT VERWACHTEN. HEENGAAN DUS, VANAF 2 APRIL.

18-03-2022 12:01

5

nieuws

februari 2022

Nieuws uit de stad, de leukste uit- en eettips en gespot op Instagram.

‘HET WORDT EEN ODE AAN HET SPEL, MAAR DAN EEN WAARAAN IEDEREEN MAG MEEDOEN.’

MA ARTEN KOOLS

Up-to-date

SOPHIE STRAAT, SMARTLAPPENZANGERES ÉN VOETBALLIEFHEBBER, IS BEZIG MET EEN DOCUMENTAIRE OVER DISCRIMINATIE IN HET VOETBAL. DAARVOOR IS WEL (EXTRA) GELD NODIG: STEUNEN KAN VIA VPRO.NL/VOETBAL.

HANS ROGGEN

CARLY WOLLAERT

tekst Kim van der Meulen

KUNST IN DE KORF Ook als je niet in een spending mood bent, heb je alle reden om de Bijenkorf binnen te stappen. Op de eerste etage vind je sinds kort namelijk De Korf, een culturele ruimte waar je je ogen uitkijkt. Hier geeft chef Yoram Bemer wekelijks een workshop koken met restjes, leert gezondheidsdeskundige Lili Genee Pirayesh je massagetechnieken en helpt Suus Arnoldussen van Keramiek Atelier Amsterdam je met het maken van je eigen kom of plantenpot. Voor kunst zit je hier ook goed: op 17 april is er de Lokale Betaalbare Kunstmarkt en er zijn exposities in samenwerking met OSCAM in Zuidoost. Nu te zien: een tentoonstelling van kunstenaar en modeontwerper Karim Aducchi (foto).

LUNCHEN MET LIVEMUZIEK Gratis livemuziek luisteren in een van de mooiste gebouwen van Amsterdam, gewoon in je lunchpauze: het kan weer! De Lunchconcerten in het Concertgebouw waren vanwege de financiële gevolgen van de coronacrisis teruggeschroefd naar eens per maand, maar nu kun je weer elke week in de Kleine of Grote Zaal voor nop een halfuur lang kijken en luisteren naar de beste musici. Deze maand zijn dat onder meer het Jazzensemble van het Conservatorium van Amsterdam (5 april) en de winnaar van het Grachtenfestival Conservatorium Concours (het Dianto Reed Quintet, 21 april). Wel even reserveren – snel, want de concerten zijn hartstikke populair. concertgebouw.nl/lunchconcerten

DE BLOEMETJES BUITEN Kijk goed om je heen deze maand, want pleinen, winkelstraten, geveltuintjes, bruggen en museumen hoteltuinen in alle stadsdelen veranderen deze maand in één grote tulpenzee. Een initiatief van het Tulp Festival Amsterdam, dat met tienduizenden tulpen kleur geeft aan de stad. Alle reden om eens een buurt te verkennen waar je normaal gesproken amper komt, of met nieuwe ogen naar bekende plekken te kijken. Loop bijvoorbeeld van de Dam via het Rokin naar de Vijzelstraat en het Weteringcircuit om het centrum op z’n fotogeniekst te zien.

De tulpen wijzen je vanzelf de weg.

1 t/m 30 april, tulpfestival.com

01 UK OPENING MRT 2022_RD.indd 5

MARJOLEIN VAN DAMME

debijenkorf.nl/de-korf

Cultuurmakers

Ontdek op onze site de culturele gamechangers en baanbrekers van de stad, of het nu gaat om fotografie, muziek, toneel of schilderkunst. Deze maand: theatermaker Priscilla Vaudelle.

Scan de QR-code voor het interview:

RECHTBANKDRAMA’S We smullen van moeilijke rechtszaken, bewijst de filmgeschiedenis. Murder! (1930) en Witness for the prosecution (1957) werden bijvoorbeeld spraakmakende klassiekers, en When they see us, over vijf ten onrechte beschuldigde tieners uit Harlem, was in 2019 een van de best bekeken series op Netflix. In Eye Filmmuseum begint deze maand weer See You in Court, de filmclub voor iedereen die interesse heeft in de advocatuur. Op het menu: docu’s en films over de rechtspraak, met een inleiding van een jurist of filmprogrammeur. Op 11 april draait Denial (2016, foto), een rechtbankdrama over Holocaustontkenning. eyefilm.nl

18-03-2022 12:01

6

krant KRANT

OPENING

binnenkijken

THUIS IN DE STAD tekst en foto Marjolein van Damme

Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer.

Wie Pim Nugteren (35, werkt voor voor CJP) en kat Miss Ducklet, een oude Siamese dame Wat Huurwoning van 50 m2 op de Prinsengracht.

Hoe Door een makelaar te spammen.

Sinds 3 jaar Opvallend Het pand stamt uit 1730. Toen ze het huis gingen renoveren en de zolder openbraken, vonden ze er brieven van Joodse onderduikers. ‘Ze verbleven op de plek waar nu mijn bed staat. Ik weet niet hoe het is afgelopen, ik hoop maar dat ze het overleefd hebben.’

Fijnste plek ‘In het zonnetje op de schommel bij het raam, dat uitkijkt op de gracht en de Westertoren.’

Echt Amsterdams ‘Een kaarsje van een grachtenpand.’

‘Toen ik dit prachtige pand online voorbij zag komen, was ik op slag verliefd. Helaas gaf de makelaar aan dat het alleen bedoeld was voor expats, maar ik mocht toch langskomen. Op de dag van de bezichtiging kon de makelaar er door omstandigheden zelf niet zijn en stuurde hij zijn moeder. Met haar had ik zo’n goede klik dat hij uiteindelijk overstag ging. Ze heeft zelfs nog tweehonderd euro van de huurprijs afgepraat.’

01 UK OPENING MRT 2022_RD.indd 6

‘Mijn dierbaarste bezit is mijn kat Miss Ducklet, omdat ze de liefste huisgenoot is die ik me kan wensen – ook al betaalt ze niet mee aan de huur. Ze heeft een Ikeapoppenbed waar ze vaak in ligt.’

‘Wat de meeste mensen opvalt bij binnenkomst, is de schommel die bij het raam hangt. Toen ik hem ophing, was ik even bang dat de balk het niet zou houden en het huis zou instorten, maar dat is gelukkig niet gebeurd.’

‘Op de begane grond vind je Raïnaraï, een Algerijnse traiteur. Daar haal je het lekkerste eten van de stad: de couscous is een echte aanrader.’

18-03-2022 12:01

7

‘Omdat dit een monumentaal pand is, mag ik helaas niet boren in de muur. Daarom hang ik mijn prints, zoals die uit de giftshop van het MOMA in New York, op met tape.’

01 UK OPENING MRT 2022_RD.indd 7

‘Veel mensen klagen dat het te druk is in de stad en dat er te veel toeristen zijn, maar ik vind het juist heel gezellig om, zodra ik mijn deur uitstap, mensen te horen praten in een andere taal. Zo voelt het leven als één grote vakantie.’

‘Ik heb altijd in de cultuursector gewerkt en ga graag naar culturele evenementen. In augustus heb ik geluk: dan vindt het Prinsengrachtconcert pal voor mijn deur plaats.

Op de dag van het concert luister ik vanaf ’s ochtends vroeg mee met de repetities en sluit de dag af met het lied Aan de Amsterdamse grachten.’

18-03-2022 12:01

8

krant KRANT

OPENING

stad van de toekomst

GROEN BEZIG!

De tiende editie van de Floriade, deze keer in Almere, draait om stedelijke vergroening. Want de stad van de toekomst is niet meer van beton, maar bloeit en groeit. Ja, ook Amsterdam.

@VICTOR_G UNSPLASH

TIEN MILJOEN VOOR EXTRA GROEN Afgelopen november maakte het college bekend tien miljoen extra te steken in Amsterdamse parken en vergroening van de stad. Het geld wordt verdeeld over zeven groenprojecten: het Brasapark, voorheen bekend als het Tunnelpark (Zuidoost: 2,4 miljoen euro), het LaBGReen De Bretten (Nieuw-West: 1,8 miljoen euro), het Noorderpark (Noord: 2 miljoen euro), het Wertheimpark (centrum: 850.000 euro), het Knowledge Mile Park (Oost en centrum: 2,1 miljoen euro), het Weteringpark (Centrum: 1,6 miljoen euro) en het Martin Luther Kingpark (Zuid: 130.000 euro). Met het geld kunnen de groengebieden heringericht en uitgebreid worden.

Gardens by the Bay in Singapore

04 UK COVERVERHAAL APR 2022_RD.indd 8

18-03-2022 12:03

9

Sedumdaken, stadswijngaarden en geveltuinen sieren de stad al. Maar willen we ons echt wapenen tegen hittestress en wateroverlast, dan is revolutionair bouwen nodig. Natuurinclusief heet dat, en het begin is er. tekst Alice Boothby

AMSTERDAM IN 2050?

W

e kunnen er eigenlijk niet omheen: overal ter wereld wordt hard nagedacht hoe steden groener kunnen worden. En dat is maar goed ook, want als we zo doorgaan, woont in 2050 zo’n 68 procent van de wereldbevolking in een stad. Ter vergelijking: we zitten nu op 55 procent en in 1800 was het nog 2 procent. Deze versnelde trek naar de stad vraagt om actie; naast extra woningen moet er ook meer groen tussen het beton komen.

Daar staan Amsterdammers in het algemeen welwillend tegenover, blijkt uit het meest recente rapport van Rekenkamer Metropool Amsterdam. We geven het groen in de stad een zeven, een dikke voldoende dus. Tijdens de lockdowns nam die waardering nog verder toe, want we gebruiken die natuur vooral om te ontspannen, te wandelen of te hardlopen.

Maar zijn parken voldoende om een stad groen te houden? En in hoeverre staan ze onder druk door de woningnood?

SUPERBOMEN Groen is een optelsom van alles wat goed is: het is gezond, maakt gelukkig, gaat verhitting en wateroverlast tegen en vergroot de biodiversiteit. Dat hebben ze in Singapore (foto) goed begrepen. Het land staat op plek drie van de meest dichtbevolkte landen en is tegelijkertijd het groenste land ter wereld. Hoe ze dat

hebben geflikt? Onder meer door de imposante, begroeide gebouwen die de afgelopen jaren uit de grond zijn gestampt en de botanische daktuinen die zijn aangelegd. Maar vooral het spectaculaire Gardens by the Bay doet een duit in het zakje: een 101 hectare groot park met achttien supertrees, tientallen meters hoge metalen bomen waar exotische klimmers tegenaan groeien. Die ‘bomen’ kunnen nog veel meer: ze verzamelen zonne-energie, vangen regenwater op en werken als koeltorens voor gebouwen die zich op en rond het terrein bevinden.

De bomen worden hoog in de lucht met loopbruggen met elkaar verbonden en zijn in tien jaar tijd uitgegroeid tot een toeristische attractie met een bijna net zo iconische status als de Eiffeltoren.

PARK OP DE SNELWEG De Singaporese aanpak is er eentje waar wij alleen maar van kunnen dromen.

Maar er is iets vergelijkbaars aan de hand in Amsterdam: door het enorme gebrek aan grondoppervlakte in de stad moeten we slim omgaan met de ruimte die we hebben – en gaan we logischerwijs de hoogte in. Zoals bij The Valley (zie pag.

12), de spectaculaire wolkenkrabbers aan de Zuidas die er straks als een verticale groene vallei uit zien. In Sloterdijk verrijst nog zo’n groen gevaarte: VERTICAL belooft appartementen met een tuin op

HET DICHTBEVOLKTE SINGAPORE IS TEGELIJKERTIJD HET GROENSTE LANDTER WERELD

04 UK COVERVERHAAL APR 2022_RD.indd 9

18-03-2022 12:03

10

krant KRANT

OPENING

stad van de toekomst

FLORIADE Wat maakt een wereldstad leefbaar? En hoe geef je ruimte aan de natuur? Die (en meer) vragen worden dit jaar onderzocht op de Floriade, de wereldtentoonstelling op het gebied van alles wat groen is en die eens in de tien jaar plaatsvindt. Op 14 april openen de poorten een halfjaar lang in Almere, met het thema ‘Growing green cities’. Je ontdekt er oplossingen van innovators uit binnen- en buitenland (400 deelnemers!) die onze steden leuker, mooier en duurzamer maken.

Amsterdam-Almere Sla zeker een bezoek aan het Amsterdam-Almere-paviljoen The Voice of Urban Nature niet over, waar beide steden laten zien hoe ze bouwen aan een groene toekomst. In het arboretum, de groenstructuur van de Expo, wandel je door een verzameling bomen, planten en bloemen die bijdragen aan een gezonde stad. En in het hypermoderne kascomplex The Green House laat de Nederlandse tuinbouwsector zien welke impact groen heeft op ons dagelijks leven. Hier worden aardbeien, gerbera’s, potanthuriums en paprika’s geteeld binnen een circulair systeem, met gebruik van drones, robots, vertical farming en sensoren.

MVRDV voor Floriade 2022.

Het nieuwe gebouw van Aeres University of Applied Sciences in Almere.

Woonwijk in wording Er is ook een cultuurprogramma, met een kunstmuseum, film, muzieken dansoptredens en klassieke concerten – gelinkt aan alle groene innovaties natuurlijk. Dichter bij huis doet Pakhuis de Zwijger (samen met Avanti Almere) mee met het platform WeMakeThe.City Green (30 maart t/m 2 juni), met talkshows en andere activiteiten. Tot slot geeft de Floriade zelf ook een duurzame toegift: na afloop wordt het expo-terrein doorontwikkeld tot woonwijk Hortus. Het zal je tuin maar worden.

14 april t/m 9 oktober, Almere, floriade.com

Een brug gemaakt van hergebruikte materialen.

Het Amsterdam-Almere-paviljoen.

04 UK COVERVERHAAL APR 2022_RD.indd 10

18-03-2022 12:03

11

Nu ligt er nog grind, straks staan er zeven bomen op dit dak in Oost

HET DAK OP Meer huizen én meer groen in Amsterdam: het kan heel goed samengaan, vinden ze bij Rooftop Revolution. Onze stad heeft ruim twaalf vierkante kilometer aan onbenutte platte daken (exclusief schuren); dat is vijfentwintig keer het Vondelpark.

Genoeg plek om heel veel daktuinen aan te leggen, hoopt de organisatie.

Jorine Noordman, specialist natuurinclusief wonen bij de gemeente, ziet daarnaast nog een mooie kans: zo’n zeventienhonderd woonboten krijgen de komende jaren te maken met een grootschalig renovatieprogramma van bruggen en kademuren. Als die allemaal in deze periode een groen dak krijgen, creëer je een stuk natuur zo groot als het Sarphatipark. Noordman: ‘Dan denk ik: zo moeilijk moet dat toch niet zijn? Dit is een unieke kans om een verschil te maken als het aankomt op biodiversiteit en hittestress.’

grote hoogte, in een duurzaam gebouw dat later dit jaar opgeleverd wordt. En dan heb je nog de Sluisbuurt op Zeeburgereiland: ook daar zal over een jaar of drie, vier ongetwijfeld groen in de lucht te zien zijn.

‘Amsterdam laat zich natuurlijk moeilijk vergelijken met Singapore’, vertelt stadsecoloog Geert Timmermans. ‘Singapore is een tropisch land, alles groeit daar als een tierelier. Wij hebben te maken met vier seizoenen, met de wind. We moeten nog gaan ontdekken hoe bomen, struiken en planten straks hier op hoogte gaan groeien, zeker op lange termijn.’

Maar op het gebied van groen gebeurt er volgens Timmermans wel veel spannends.

Hij kijkt uit naar het Brasapark in Zuidoost (voorheen bekend als het Tunnelpark), dat wordt aangelegd óp de Gaasperdammertunnel. Bijzonder is dat buurtbewoners mogen meedenken over de invulling van het park. Annet van Hoorn is een van de zogeheten parkmakers en mag, samen met een groep buurtbewoners en ondernemers, een plan verzinnen voor één van de acht aangewezen stukken land. Als het aan Van Hoorn en haar medeparkmakers ligt, komt er een paviljoen voor bijeenkomsten en educatie, een pluktuin met verfplanten en bloemen, een theetuin met theehuis en een buurttuin. Ook wordt een stuk land gereserveerd voor agro-bosbouw: een proefveldje om te laten zien hoe de toekomst van de landbouw eruitziet. Van Hoorn: ‘En dat allemaal zo duurzaam

04 UK COVERVERHAAL APR 2022_RD.indd 11

mogelijk. We willen regenwater opvangen, zonnepanelen plaatsen en een compostsysteem realiseren.’ Hoe groot de kans is dat het idee daadwerkelijk uitgevoerd wordt? ‘De gemeente is de plannen aan het bestuderen en we hebben gehoord dat dit voorjaar nog de schop in de grond gaat. Ik ben benieuwd.’

TIENDUIZEND DAKPLANTEN Iemand die ook druk bezig is met groen op grote hoogte, is Daan Grasveld van The Urban Jungle Project. Veel meer nog dan sedumdaken en geveltuinen heeft een stad bomen nodig: een groot exemplaar zuivert niet alleen de lucht, maar maakt die ook twee tot drie graden koeler. Helaas hebben bomen ook veel grondmeters en onderhoud nodig. The Urban Jungle Project bedacht daarom een modulair kratjessysteem,

The Urban Jungle Project vond een manier om complete bomen op een dak in leven te houden. Boven: een groendak in Oost.

waarmee bomen en planten op vrijwel elk dak geplaatst kunnen worden. Op dit moment ontwikkelen ze een daktuin van een appartementencomplex op de hoek van de Camperstraat en Tilanusstraat in Oost van 750 vierkante meter. Op dat dak lag eerst grind, straks staan er ruim tienduizend planten en zeven bomen op. Grasveld: ‘Het unieke aan dit project is dat het deels gesubsidieerd is door de gemeente, maar voor het grootste gedeelte betaald is door de bewoners zelf. De tuin leent zich niet om eroverheen te lopen, zij doen dit echt om bij te dragen aan een groene stad.’

NATUURINCLUSIEF BOUWEN Zo’n daktuin zorgt niet alleen voor betere isolatie van een gebouw, het trekt ook een boel dieren aan en verbetert daarmee de biodiversiteit in de stad. Op dit moment leven in Amsterdam ruim 10.000 verschillenden planten en dieren. Om de groene toekomst van onze stad te verzekeren en verstevigen, gebeurt er meer dan het bouwen van groene woontorens en het aanleggen van nieuwe parken en bossen.

Een belangrijke ontwikkeling is het natuurinclusief bouwen; wie vanaf dit jaar in Amsterdam een huis bouwt of

18-03-2022 12:03

12

krant KRANT

stad van de toekomst

OPENING

THE VALLEY

‘Dertig jaar geleden was Amsterdam een kale bende, kijk maar naar de luchtfoto’s’

04 UK COVERVERHAAL APR 2022_RD.indd 12

Milaan mag dan Il Bosco Verticale hebben – twee wolkenkrabbers met negenhonderd bomen erop, die door een geautomatiseerd irrigatiesysteem in leven blijven – maar Amsterdam heeft The Valley. Het nieuwe complex, ontworpen door architectenbureau MVRDV, is in december 2021 opgeleverd en zou niet misstaan in Singapore of New York. De bekende Nederlandse tuinarchitect Piet Oudolf (die ook de High Line in New York ontwierp) heeft zich over de beplanting ontfermd: de 227 bomen en heesters zullen de komende jaren van The Valley de groene blikvanger van de Zuidas maken. Hoewel de torens nu nog wat kaal ogen, zal het groen op de balkons zich straks moeten bewijzen.

Het nieuwe wonen Ondertussen wordt er druk bijgebouwd: ook in Utrecht en Eindhoven zijn er plannen voor groene woontorens. Wordt dit de nieuwe standaard? MVRDVarchitect en pionier Winy Maas denkt van wel. In de 2Doc-documentaire Under tomorrow’s sky vertelt hij: ‘De komende tijd komen er miljarden mensen bij, van wie de meesten in een stad zullen wonen. De traditionele torens die je nu met name in Azië veel ziet, zijn introverte monsters; met 150 of 200 meter aan identieke verdiepingen, en bewoners die je alleen in de lift ziet. Ik stel me hoogbouw voor die veel opener is.’ Met plekken waar de wind doorheen kan waaien en met afwisselende architectuur dus, maar ook waar je net zo veel contact met je buren hebt als in een gewone straat. ‘Ik noem het eerder een verticaal dorp dan een woontoren.’

18-03-2022 12:03

13 BOS NUMMER VIJF Op dit moment telt Amsterdam vier bossen: het Amsterdamse Bos, het Vliegenbos, het Geuzenbos en het Diemerbos. Binnenkort komt er daar een bij van minstens dertig hectare; op dit moment wordt druk gewerkt aan een locatiestudie. Stadsecoloog Geert Timmermans dacht in 1989 al mee met het Geuzenbos en is ook nu bij de aanleg betrokken: ‘Wanneer Amsterdammers ervan kunnen genieten? Dat hangt van de grondslag af. Bomen op klei groeien sneller dan op veen. Maar voordat het een volwaardig bos is, ben je al snel twintig, dertig jaar verder. Hopelijk kunnen volgend jaar of het jaar daarop de eerste bomen geplant worden. Maar waar precies, dat weten we nog niet.’

restaureert, moet een minimumscore halen in een puntensysteem dat rekening houdt met mens, dier én natuur. Die punten haal je al met relatief kleine en goedkope aanpassingen, zoals het plaatsen van neststenen voor vogels of een geveltuin, maar wie hoger wil scoren, doet er slim aan om in een groen (planten), blauw (water) of geel dak (zonnepanelen) te investeren.

De natuurinclusieve benadering komt ook steeds vaker terug bij publieke bouwwerken. Zo haakte bij de aanleg van een brug in Elzenhagen Zuid, de nieuwe wijk in Noord, een speciaal team aan om bijvoorbeeld mee te denken hoe egels gebruik kunnen maken van de brug of hoe vleermuizen eronder kunnen rusten. Maar het gaat ook verder ónder water, weet Jorine Noordman, specialist natuurinclusief bouwen. ‘In Amsterdam worden op dit moment kademuren gerenoveerd. Dat is nodig, want in de huidige muren zitten gaten en scheuren. Maar in de scheuren van onder andere de Duivendrechtsevaart leeft ook de rivierdonderpad, een heel bijzonder visje dat op de Rode Lijst staat.

Door in de nieuwe kademuren holtes te maken tussen de 1 en 8 centimeter, geven we dit visje zijn rustplek terug.’

BEESTJE MEER, GRAAG Een andere grote, groene trend vindt plaats op het gebied van ecologisch beheer en inrichting. Er wordt steeds specifieker nagedacht over hoe de stad groengebieden op zo’n manier kan inrichten dat het de

04 UK COVERVERHAAL APR 2022_RD.indd 13

biodiversiteit aanwakkert en insecten aantrekt. ‘En dat is belangrijk,’ zegt stadsecoloog Timmermans, ‘want als het goed gaat met de insecten, kun je ervan uitgaan dat het ook goed gaat met de dieren die van die insecten leven. Daarom is het belangrijk dat de gemeente anders gaat maaien en bloeiende planten in de berm ruimte krijgen.’ Een mooi voorbeeld daarvan vindt Timmermans de IJburglaan op Zeeburgereiland, waar een bloemrijke berm met wilde planten is ontstaan. ‘Maar het gaat nog steeds af en toe mis, hoor. Dan wordt er weer iets gemaaid wat niet gemaaid mag worden.’ De biodiversiteit boosten kun je als Amsterdammer trouwens ook gewoon zelf doen.

Door bij de gemeente een geveltuin of plantenbak aan te vragen bijvoorbeeld.

Die regelt de aanleg en de potgrond, de bewoner(s) de planten en het onderhoud. Ook is er een subsidieregeling voor stadslandbouw, zoals een buurtmoestuin.

VERGROENING Deze groenverbeteringen lijken nu misschien nog incidenteel, maar volgens Timmermans zullen ze de komende jaren alleen maar meer worden. Timmermans: ‘Ik durf te zeggen dat de stad over vijf jaar nog veel groener is. Niet dat er dan opeens edelherten op de Dam lopen, maar de stad kleurt echt groener. Kijk maar eens naar luchtfoto’s van dertig jaar geleden; toen was Amsterdam een kale bende.

Inmiddels staat er in elke straat minstens één boom, behalve dan in de Marnixstraat. Dat is best uniek voor een stad.’

Bijhouden of die vergroening echt doorzet? Al het groen in de stad – oud én nieuw – wordt gemarkeerd op maps.amsterdam.nl/groenprojecten.

18-03-2022 12:03

14

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

aanbieding

CADEAU BIJ ABONNEMENT

Amsterdam snijplank

t.w.v.

€35

Bij CRE8 wordt alles zelf gemaakt, van product tot verpakking, in de werkplaats midden in Amsterdam. De materialen zijn bijna altijd van lokale en duurzame komaf. De makers zijn jongeren die een leer-werk traject volgen. Zij leren hun interesses ontdekken en krijgen onder begeleiding de kans zich op zowel werk- als persoonlijk vlak te ontwikkelen. Met als doel: doorstromen naar een opleiding of een baan.

De Amsterdam snijplanken worden door de makers gemaakt van Hollands eikenhout dat is gered van de houtversnipperaar. Duurzaam, lokaal en sociaal, maar ook gewoon heel mooi én ook nog eens perfect als kaasplankje of borrelplank.

GA NAAR IAMSTERDAM.NL/UITKRANT, NEEM EEN EENJARIG ABONNEMENT (€ 31,99) EN ONTVANG DE AMSTERDAM SNIJPLANK. Deze actie loopt t/m 25 april

mail & win!

WORLD PRESS PHOTO EXHIBITION 3x 2 tickets t.w.v. € 15,50 per ticket Op zaterdag 15 april gaat de World Press Photo Exhibition 2022 open.

De tentoonstelling toont de winnende foto’s en producties van de jaarlijkse World Press Photo persfotografiewedstrijd. Dit jaar is de wedstrijd onderverdeeld in zes regio’s met per regio vier categorieën (singles, stories, long term projects en open format). Alle bekroonde beelden en producties kun je weer zien in De Nieuwe Kerk, inclusief de prachtige World Press Photo of the Year en de World Press Photo Story of the Year.

Deze actie loopt t/m 25 april

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 14

GA NAAR IAMSTERDAM.NL/ACTIES

CHOCOLATEMAKERS REPEN 5x 2 repen t.w.v. € 7,48 Bij Chocolatemakers draait alles om het creëren van de perfecte smaak.

Die smaak is een uitkomst van alle duurzame keuzes die de makers binnen de keten maken. Alle producten zijn biologisch, plasticvrij en geproduceerd op zonne-energie in de eigen fabriek in de cacaohaven van Amsterdam. De kwaliteitscacao komt van boeren die een eerlijke prijs verdienen: twee keer de prijs van de Fairtrade standaard. Dat is de enige manier om voor positieve verandering te zorgen. Guiltfree chocola dus! Je wint een Lentereep (gekaramelliseerde melk 25%) en de Puur Liefde reep (65% puur).

Deze actie loopt t/m 25 april

18-03-2022 12:05

krant KRANT

apr 2022 16 19 20 23 24

15

MUZIEK: JAZZ IS OVERAL DEZE MAAND CINDY HOETMER EXPO: FLORIS HOVERS IN MUSEUM JAN FILM: DE BESTE TIPS INTERVIEW MET MARKANTE MAN SALO MULLER (86)

KUNSTRAI

VERWONDERLING

Nadat ze met haar album Through the Wilderness de donkere kanten van het leven verkende, zoekt Catalijne met haar nieuwe album Verwonderling en het gelijknamige theaterconcert (1 april in het minitheater Mascini op de Zeedijk) juist de positiviteit op. De Nederlandse zangeres staat bekend om haar verhalende teksten, powerstem en poëtische zang – zie daar: de perfecte ingrediënten om je een avondje te laten meevoeren in haar verwondering over het leven.

Niet alleen liefhebbers van moderne schilderkunst, ook die van meubelontwerp, design en fotografie kijken hun ogen uit bij de KunstRAI. Zes dagen lang presenteren tachtig galerieën hun opvallendste werken, van deze heerlijke bladgouden tompoes (van de Amsterdamse Mickey Philips via Rademakers Gallery) tot een absurdistische fotoreeks van uitgebrande woningen. In het focusprogramma staat Japan centraal; zes galerieën uit Japanse steden krijgen de kans hier belangrijk werk uit te lichten. Daarnaast is er een solo-expo te zien van Jochem Mestriner, die met zijn schilderijen vol vreemde wezens de Sluijters Prijs voor jong schildertalent in de wacht sleepte.

12 t/m 18 april RAI

1 april Theater Mascini

APRILFEESTEN We moesten er een jaar op wachten, maar deze maand gaat het dak er weer af tijdens de Aprilfeesten. Wat in 1988 begon met een paar tenten en wagens op de Nieuwmarkt om buurtbewoners met elkaar te verbinden, is uitgegroeid tot het grootste buurtfeest van de stad. Vaste prik zijn de optredens van bandjes, ‘het kleinste reuzenrad ter wereld’, het zondagse buurtontbijt en natuurlijk zweefmolen De Zwerver.

Een soort minifestival dus, en dat een week lang.

21 t/m 27 april Nieuwmarkt

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 15

18-03-2022 12:05

16

krant KRANT

muziek

KUNST & VERMAAK

All that jazz

Waar hoor je de beste jazz van Amsterdam? En welke muziek valt eigenlijk onder die noemer? Een stoomcursus jazz, net op tijd voor International Jazz Day op 30 april. tekst Kim van der Meulen foto Jean van Lingen (Bimhuis)

Het oude Bimhuis

Café Alto

D

e melodieuze saxofoonmuziek van Melissa Aldana (17 april in het Bimhuis), de funky afrobeats van Jungle by Night (13 april in Paradiso) en de Nederlandstalige chansons van Janne Schra (8 april in het Bimhuis): ze vallen allemaal onder de noemer jazz. Het is dan ook niet makkelijk om een label op het genre te plakken, zegt musicoloog, contrabassist en programmamaker Hans Mantel. ‘Jazz is altijd fusiemuziek geweest. Het genre heeft zich ontwikkeld aan de hand van wat zich in de maatschappij afspeelde.’

jazz Orgel en saxofoon, 2 april in het Orgelpark • Janne & De Vogels, 8 april in het Bimhuis • HISKE., 9 april in De Roode Bioscoop • Jungle by Night, 13 april in Paradiso • Melissa Aldana Quartet, 17 april in Bimhuis

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 16

DE EVOLUTIE VAN JAZZ De klassieke jazz, met invloeden van Afrikaanse ritmes, blues en ragtime, ontstond begin jaren twintig in het zuiden van de VS. Sindsdien heeft die muziek nogal wat ontwikkelingen doorgemaakt. ‘In de jaren dertig ontstond swing, een stijl die vooral dansbaar was: dansen was hét ding in de tijd van de Grote Depressie. En in de jaren veertig, toen de wereld overging van gewone energie op kernenergie en van propellervliegtuig op straalmotor, ontstond bebop: jazz met een hoog tempo en veel improvisaties.’ Ook de opkomst van popmuziek en R&B in de jaren vijftig hoorde je terug. ‘Die kreeg toen meer

gospel- en blues-invloeden. En daarna kreeg je freejazz. Die muziek ging deels over het zoeken naar een nieuwe identiteit – een samenhang met de civil rights-beweging uit die tijd.’ Je kunt het genre niet los zien van de sociale context, zegt Mantel. Al was de relatie tussen jazz en maatschappelijke reflectie voor zwarte Amerikanen pregnanter dan voor witte Europeanen. ‘Daar betekende het: opkomen voor je etniciteit en achtergrond. Hier werd het vooral omarmd als kunstvorm.’ Hoe je jazz dan toch zou kunnen omschrijven? Mantel citeert zangeres Esperanza Spalding: ‘Als ‘intelligent, soulful music’.

Dat is het gewoon.’

KRUISBESTUIVINGEN Altsaxofonist en Sublime-radiopresentator Bart Wirtz praat in zijn radioprogramma niet meer over de vraag wat jazz is. ‘A ls ik zeg dat ik jazz speel, reageren mensen soms met: ‘O, daar word ik altijd zo zenuwachtig van’. Anderen denken aan dixieland, of aan vocale jazz. En op North Sea Jazz staan ook Toto en Snoop Dogg. Het is zó breed. Sommige jazzbands hebben invloeden van klassieke muziek, in andere klinkt Latijns-Amerikaanse muziek door en weer andere zijn gericht op afrobeat. Er zijn tegenwoordig

18-03-2022 12:05

17

mis deze niet Band HISKE. (‘neo-soul, R&B, pop en jazz met Latijns-Amerikaanse en Afrikaanse invloeden’) staat op 9 april in De Roode Bioscoop.

Met een We Are Public-abonnement à achttien euro (wearepublic.nl) krijg je gratis toegang tot vele events en voorstellingen. Als voorproefje selecteren ze elke maand voor ons drie supertips. tekst Daniël Kieft

WINTER/21/J. De witte heteroman staat onder druk; waar hij eerst doorgaans de dienst uitmaakte, verliest hij nu steeds meer terrein. Choreograaf en theatermaker Ryan Djojokarso portretteert in Winter/21/J. ene meneer J., die voelt dat zijn leven tot stilstand is gekomen. Maar de lente is op komst...

Een stemmige voorstelling met dans, theater en livezang.

Meervaart, 23 april

Café Alto

GOD 99 ook veel cross-overs met elektronica. Met mijn vaste pianist Emiel van Rijthoven zoek ik ook het grensvlak tussen dance, afromuziek, jazz en funk op.’

JAMSESSIES Wil je een gouwe ouwe jazzplaat luisteren, dan kan Wirtz Somethin’ else aanraden, van Cannonball Adderley. ‘Door hem ben ik saxofoon gaan spelen.

Een album met ontzettend veel sfeer.’ En hoe zit het met artiesten van nu? ‘Het muzikale landschap is tegenwoordig zo breed en hoog van kwaliteit dat er voor iedereen wat bij zit. Bovendien zijn er een hoop kruisbestuivingen. Neem de Engelse saxofonist Shabaka Hutchings en zijn groep Sons of Kemet, die het ontzettend goed deden op Lowlands. De jazzdrummer van die band speelt ook weer in The Smile, een project van Radiohead-zanger Thom Yorke.’

En waar moeten we zijn om al dat moois live te zien?

‘In het Bimhuis’, zegt Wirtz beslist. ‘Een van de allermooiste jazzpodia van Nederland. Veel internationale en nationale artiesten speelden er al toen ze net begonnen. Ook zijn er elke zondag jamsessies in café De Engelbewaarder, en in Café Alto is dagelijks livejazz. Muzikanten spelen wel vijf sets in die kleine ruimte. Een marathon.’

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 17

Enkidu Khaled creëerde met drie performers en een dj God 99 – Bar by bar, night by night, story by story, onward!, waarin ze een brug slaan tussen het Midden-Oosten en Europa. Een avond vol storytelling en muziek, losjes gebaseerd op Hassan Blasims roman Allah 99. Daarin interviewt een schrijver al rondreizend 99 mensen uit het Midden-Oosten.

De Brakke Grond, 14 en 15 april (vrij entree voor leden van We Are Public op 15 april)

CINEMA LITERAIR: UNDER THE VOLCANO John Huston regisseerde deze ijzersterke verfilming van Malcolm Lowry’s poëtische, semi-autobiografische roman. Albert Finney schittert als de zelfdestructieve diplomaat en alcoholist George. Schrijver en historicus Nelleke Noordervliet is te gast om de film en het boek te duiden.

OBA Oosterdok, 19 april (vrij entree voor leden van We Are Public)

18-03-2022 12:05

18

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

Paasbest

Ja hoor, het is alwéér Pasen. Dat betekent dat de jaarlijkse Matthäeusgekte losbreekt. Dit zijn de leukste paasprogramma’s, van traditioneel en modern tot ehm… hitsig. tekst Vita van de Sandt foto Dim Balsem

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 18

Ook in het theater is Pasen goed vertegenwoordigd, zoals in Carré met Di Lasso’s dans- en zangmeesterwerk Tranen van Petrus (10 april).

Geïnspireerd door de wereldwijde isolatie van de afgelopen twee jaar stelt Het Nederlands Kamerkoor Orlando de vraag: wat gebeurt er met de mens in tijden van eenzaamheid en wanhoop? Het verhaal van Judas is eveneens in een nieuw jasje gestoken. ITA vertelt met Judas (7 t/m 23 april) de andere, positieve kant van dit klassieke verhaal over verraad. Judas als volmaakte leerling van Jezus, wie had dat gedacht?

Helemaal buiten de lijntjes is de Erotische paasmis in het Felix Meritis (17 april).

Eerder gepland als kerstmis maar uitgesteld, draait deze ‘mis’ om het belang van erotiek, over fantasieën en diepste verlangens die je aan niemand vertelt, maar vooral over de kwetsbaarheid eromheen. Verwacht van top tot teen in lichterlaaie gezet te worden.

Héél gewone mensen Van 28 april t/m 1 mei is de Leedvermaak trilogie van schrijver Judith Herzberg te zien in ITA. Volg drie decennia lang een ‘gewone’ Amsterdamse familie vol geheimen. tekst Margriet Prinssen foto Bas de Brouwer

H

et is niet de eerste keer dat de werken te zien zijn; eerder werden theaterhits Leedvermaak en Rijgdraad met veel succes verfilmd door Frans Weisz, later volgde het laatste deel Simon.

Regisseur Eric de Vroedt laat de drie delen voor het eerst als trilogie spelen in een marathonvoorstelling met livemuziek en veertien topacteurs van het Nationale Theater, onder wie Rick Paul van Mulligen. Die laatste speelt een dubbelrol in de voorstelling: in het eerste en derde deel is hij Hans, de beste vriend van de hoofdpersoon.

Van Mulligen: ‘Hans krijgt zeven kinderen en vertrekt dan naar Amerika. Als hij twintig jaar later als rijke patjepeeër terugkeert naar Nederland, blijkt dat niemand op hem heeft zitten wachten. Hans is een tikje foute gast. Hij is leraar, maar doet denken aan het type autoverkoper uit de

jaren zeventig: fluwelen pak met wijde pijpen, vlassig snorretje. Zo’n man die achter ‘de vrouwtjes’ aan zit.’

Daarnaast speelt Van Mulligen de klusjesman van de familie, die al decennia lang bij iedereen aan huis komt. ‘Zo’n ouderwets betrouwbaar type, met wie je over alles kunt praten. En het grote probleem van de familie is juist dat ze geen van allen in staat zijn met elkaar te praten.’ Volgens de acteur heerst er een verstikkend stilzwijgen, zoals je wel vaker ziet in families die een grote tragedie hebben meegemaakt.

‘Dat klinkt zwaar, maar het wordt gelukkig een allesbehalve zware voorstelling. De tekst is prachtig, de zinnen zijn een soort snoepjes voor de acteurs.

Ondanks de dreigende ondertoon is de voorstelling heel lichtvoetig en vol humor.’

WALTER STOKMAN

Z

eg je Pasen, dan zeg je Bach’s MatthäusPassion. Sinds 1727 wordt dit muzikale sterfverhaal jaarlijks overal ter wereld uitgevoerd. Het Concertgebouw doet dat traditiegetrouw met de Nederlandse Bachvereniging (12 april) en op 15 april is het de beurt aan het Toonkunstkoor. Het Nederlands Blazers Ensemble geeft een eigen visie op het meesterwerk in het Muziekgebouw (13 en 14 april). In de Zuiderkerk is een uitvoering door de Nieuwe Philharmonie Utrecht met Johannes Leertouwer (14 april), die al vaker de Matthäus-Passion uitvoerde – met lovende recensies.

Voor wie echt terug in de tijd wil, speelt het Muziekgebouw Monteverdi en Gesualdo (15 april). Zij maakten geen passies zoals Bach dat deed, maar het lijdensverhaal is wel een thema in hun stukken.

Het ensemble La Compagnia del Madrigale maakte er een samenhangend programma van, dat aanvoelt als één duizelingwekkende passie.

ITA, 28 april t/m 1 mei

18-03-2022 12:05

column

AFLEVERING 11:

WAARIN CINDY MIJMERT OVER BEJAARDENZWEMMEN

19

Cindy IN DE CITY

V

WALTER STOKMAN

oor iemand die gruwt van sport, hou ik opvallend veel van zwemmen. Al mijn hele leven. In mijn jeugd maakt mijn moeder daar listig gebruik van: ‘A ls je je kamer niet opruimt, mag je niet zwemmen.’ Of bij het vermoeden van schoolziekte: ‘Ik wil best geloven dat je ziek bent, maar dan ben je donderdag ook te ziek om te zwemmen.’

Ik deed alles wat ze wilde, want zwemmen was essentieel voor mijn levensgeluk. Het zal wel iets te maken hebben met het gevoel van gewichtloosheid. Waar anders dan in het water kun je zo gelukzalig zweven, en je voortbewegen door een beetje met je armen en benen te peddelen? In de ruimte wellicht, maar dat is echt heel ver weg.

Ik kan ook goed zwemmen, vind ik zelf. Toch doe ik het helemaal niet vaak. Het komt het er gewoon niet van. Wel als ik op vakantie ben; dan lig ik hele dagen te dobberen in zee (mits ik ergens ben waar geen haaien, dodelijke kwallen of ijsschotsen voorkomen). Maar hier in het kille Amsterdam is het me al snel te veel moeite, terwijl ik dicht bij het zwembad woon. Als ik de achtjarige versie van mezelf kon vertellen dat ik ooit op loopafstand van het Marnixbad zou wonen, was dat kind waarschijnlijk gaan stuiteren van blijdschap. Nog iets liever had ik willen vertellen dat ik in een villa zou wonen met een verwarmd zwembad in de tuin, maar nou ja, een kinderhand is gauw gevuld.

Mijn probleem met zwemmen in het Marnixbad is dat je er niet zomaar naartoe kunt om een stukje te zwemmen als je daar zin in hebt. Je moet eerst online naar een schema kijken. De dagen zijn verdeeld in strenge tijdsloten. Wil je even lekker spontaan in het bad plonzen, dan kun je erop rekenen dat er een klasje aquajoggers ligt te trappelen of dat het net tijd is voor bejaardenzwemmen. Voor dit laatste kom ik met mijn vierenvijftig jaar natuurlijk volledig in aanmerking, maar ik beschouw mezelf als een zwemgod die zo snel zwemt dat andere bejaarden het gevaar lopen om een voet of arm in hun gezicht te krijgen. Die gedachten zijn overigens niet geworteld in de werkelijkheid.

Begin van deze eeuw is het bad helemaal opgeknapt en is de ruimte rond het bad verbouwd tot dure sportclub. Ze hebben ook een tijd geprobeerd om de kantine van het zwembad chiquer te maken, maar dat duurde niet lang want door de geur van chloor krijgt iedereen automatisch zin in patat, kroketten en goedkoop snoep. Dan kun je wel inpakken met je prijzige kip-en-avocadosalade. Om redenen die mij niet geheel duidelijk zijn, was de naam van dat Cindy Hoetmer (54) gepimpte restaurant ‘Zink’. Ik vond dat een middelis geboren en opgegroeid vinger naar de zwemmende mens. Het is alsof je een in Amsterdam. In 2020 skihut ‘Breek je been’ zou noemen. Tegenwoordig is de verscheen haar derde kantine weer gewoon een plek waar ouders verveeld boek Min of meer opmerkelijke gebeurtenissen koffiedrinken terwijl hun kinderen zwemmen en zich uit het leven van een verheugen op het patatje dat zal worden besteld. treuzelaar, waarin ze haar Onlangs heb ik toch weer eens gezwommen. Het leven in de stad beschrijft. schema was me gunstig gezind. Hoewel ik zo dichtbij woon dat ik in principe in mijn bikini met een badjas erover naar het bad kan lopen, deed ik dat niet. Je hebt al snel een naam bij je buren en bovendien was het koud. Ik sneed soepel door het water, als een kloeke zeebaars. Toen ik even aan de kant ging hangen om op adem te komen, werd ik aangesproken door een badmeester. ‘Je kunt beter wat langer uitdrijven als je een slag hebt gemaakt, dan is het minder vermoeiend’, zei hij. De man bedoelde het natuurlijk behulpzaam, en ieder ander was blij geweest met gratis zwemadvies, maar ik niet.

Ik had helemaal geen zin in kritiek, want ik was een bejaarde zwemgod die eindelijk weer eens in haar element was.

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 19

18-03-2022 12:05

20

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

expo

De kunst van het spelen

Hij is voor veel designliefhebbers ‘de man van die autootjes’, maar Floris Hovers ontwerpt en bouwt meer moois. Met zijn eerste museale solotentoonstelling heeft Museum JAN in Amstelveen dit voorjaar een primeur te pakken. tekst Joke van der Weij foto's Eddy Wenting

I

n Museum Jan in Amstelveen voelen bezoekers zich thuis. Dat is ook de bedoeling; geen higbrow uitstraling, maar een fijne plek waar iedereen, ook in familieverband, onbekommerd de drempel over stapt.

Die sfeer werkt net zo goed door in het tentoonstellingsbeleid, met een voorkeur voor het tussengebied van kunst en ambacht. En op dat gebied hebben ze nu een heel goeie te pakken: Floris Hovers.

Hovers, geboren (in 1976), getogen en nog steeds werkend in Raamsdonksveer, maakt zijn werk op basis van spelplezier. Zijn werkplaats is een gigantische hal in de betonfabriek die vroeger van zijn vader en opa was. Alles staat er vol met werkbanken vol ‘work in progress’, in de kasten staat het resultaat. En overal is kleur, veel kleur.

Maar dan wel van een speciaal palet dat aan de vijftiger jaren doet denken – en ook een beetje aan het Oostblok.

expo Floris Hovers t/m 26 juni museumjan.nl

ZONDER OPSMUK Floris Hovers is het bekendst om zijn speelgoed, vooral de autootjes, die als Duotone door Ikonic in productie zijn genomen. De houten karretjes op grijze wielen in roodgroen, bruin-blauw of andere kleurcombinaties zijn uitblinkers in minimalistisch design, al klinkt dat veel te

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 20

serieus voor iets waar je zo vrolijk van wordt. Natuurlijk zijn de auto’s te zien op de tentoonstelling, naast een flinke selectie minitractors – vergeet niet; Raamsdonksveer ligt op het Brabantse platteland. Het eerste tractortje bouwde Hovers voor zijn zoon, zomaar al knutselend. Dat was het begin van een jaar lang elke dag van afvalhout een tractor maken, allemaal verschillend. Hovers zette ze op Instagram.

Nog meer speelgoed: dieren. Die zijn onder de noemer Wooden Animals op de markt gebracht. Het wordt nog moeilijk om de museumwinkel niet platzak te verlaten, want een olifant die slechts bestaat uit een plat grijs vierkant met één sleuf en een oogpuntje en toch onmiskenbaar een olifant is, dat is toch wel briljant.

Net als de bijbehorende krokodil: een simpel groen houtje dat precies op de juiste manier is ingekerfd. Het is geen abstracte voorstelling van een olifant, krokodil of auto, het is alleen zo dat alle overbodigheid eraf gehaald is.

VOILÀ, EEN BOOTJE Je voelt aan alles dat het werk van Hovers al spelend vorm krijgt. Net zoals het Flessenbootje, dat tijdens een vakantie aan het water ontstond na de vondst van een

18-03-2022 12:05

21

mis deze niet Het is een van de niet te missen klassiekers: De toverberg van Thomas Mann. Een dikke pil, maar dan heb je ook een alomvattend beeld van leven, kunst, politiek en filosofie. Centraal staat Hans Castorp die ‘even’ naar Davos gaat om aan te sterken maar zich niet meer kan losmaken uit het kuuroord vol excentriekelingen. Hij wordt verliefd op een mysterieuze Russin met ‘Kirgiezenogen’, terwijl de humanist Ludovico Settembrini en de sinistere nihilist Leo Naphta strijden om zijn ziel. Stef Aerts en Marie Vinck van het Antwerpse theatergezelschap FC Bergman brengen samen met ITA een nieuwe enscenering, met onder meer Pierre Bokma, Maarten Heijmans en Hélène Devos.

DIM BALSEM

DE TOVERBERG

ITA, 13 APRIL T/M 1 MEI

QUEEN OF DISCO

aangespoelde plastic fles. Met een stukje plastic en wat takjes erop was het een zeilboot.

Niet dat Hovers een amateurknutselaar is. Hij studeerde af aan de Design Academy in Eindhoven en richtte daarna zijn eigen ontwerpstudio op. Daar bedenkt hij niet alleen succesvol speelgoed, maar ook stoelen, zoals de Fixed, tafels en banken, zoals het intrigerende Strafbankje, en lampen als de Stoklamp. Zijn werk reist af naar internationale beurzen in Milaan, Keulen, New York en is te koop in design- en museumwinkels (je was al gewaarschuwd).

NOOIT UITGESPEELD Nu staat alles bij elkaar in Museum JAN. Twee hele zalen zijn gewijd aan een fantasiestad die qua grootte meer doet denken aan Amerika dan aan Noord-Brabant. Ook Hovers’ afstudeerontwerp is er te zien; een commode van blik. Zijn nieuwste project is een serie vazen van gietklei, maar dan met de typische beeldtaal van gegoten motorblokken en tandwielbehuizingen. Hovers heeft zelf de inrichting van de tentoonstelling ter hand genomen.

Het is duidelijk, deze man is nog lang niet uitgespeeld. En JAN heeft het goed gezien: werkelijk iedereen gaat plezier hebben van deze tentoonstelling.

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 21

‘A mighty real story’ is de ondertitel van Queen of disco, een muziektheatervoorstelling over de opkomst, ondergang en wedergeboorte van discomuziek aan de hand van het levensverhaal van disco-icoon en LGBTQ-activist Sylvester.

Disco werd in de seventies een internationale muziekstroming en Sylvester groeide uit tot een van de Amerikaanse voortrekkers, met hits als You make me feel (mighty real) en Do ya wanna funk. Maar het leven van de eerste androgyne en openlijk homoseksuele wereldster was allesbehalve louter feest. De tekst is van Maarten van Hinte, de regie van Marjorie Boston en de muziek van DJ Jasmine Perez.

DELAMAR WEST, 1 T/M 3 APRIL, DELAMAR, 30 APRIL EN 1 MEI

DWALEN DOOR AMSTERDAM Amsterdam in de zeventiende eeuw, daar hebben we dankzij alle schilderijen beeld bij. En van de negentiende eeuw, met al z’n stadsuitbreidingen, zijn zelfs foto’s. Maar hoe was het in de tussentijd? Tekenaar Gerrit Lamberts (1776-1850), een soort stadstekenaar avant la lettre, laat het ons zien. We zien gemoedelijke grachtjes en zijn eenvoudige zolderatelier aan de Bloemgracht, maar ook de eerste openbare terechtstelling per guillotine bij de Waag en de instorting van het Oost-Indisch Zeemagazijn, nu het Scheepvaartmuseum. Amsterdam is op zijn retour, maar het verval is wel schilderachtig; Lamberts tekeningen zijn zelfs een beetje Anton Pieck-achtig. Hoe dan ook is het er heerlijk dwalen.

STADSARCHIEF, 1 APRIL T/M 31 JULI

18-03-2022 12:05

22

V.l.n.r. : draaiorgel Het Snotneusje (Fa. G. Perlee, 1930-1940), Black Lives Matterdemonstratie in het Nelson Mandelapark (Luciano de Boterman), Monument of Regents van Natasja Kensmil (Peter Cox) en De Dokwerker van Mari Andriessen (1951)

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

museum

Wat de tijd ons leert In het tijdelijke nieuwe Amsterdam Museum aan de Amstel is nu een expositie ingericht over de complete Amsterdamse geschiedenis – inderdaad: nogal een kluif. En toch werkt het. tekst Joke van der Weij

W

at doen een geitenschedel, de Dokwerker en een typemachine naast elkaar? De Dokwerker staat voor verzet en de typemachine is in de oorlog gebruikt om het illegale Parool te maken. Maar die geitenkop? Nou, die werd door een Amsterdamse vader bemachtigd in de Hongerwinter, op een kacheltje gaar gestoofd en helemaal afgekloven. Zoon Bob zette de onderdelen daarna weer in elkaar. In één vitrine een hele Amsterdamse oorlogsbeleving: dat is knap werk van de samenstellers van Panorama Amsterdam - Een levende geschiedenis van de stad. De nieuwe collectiepresentatie in Amsterdam Museum aan de Amstel, de tijdelijke dependance in het Hermitage, poogt met ruim 250 objecten een beeld te geven van de vele geschiedenissen van onze stad. De expo fungeert als proeftuin: in opmars naar de heropening van het gerenoveerde hoofdgebouw aan de Kalverstraat experimenteert Amsterdam Museum hier de komende jaren met nieuwe perspectieven op de stadsgeschiedenis. Het doel daarvan: vooral laten zien dat er dus niet één geschiedenis is.

expo Panorama Amsterdam

Amsterdam Museum (aan de Amstel),

amsterdammuseum.nl

ALTIJD WEER DIE DAM Het hele Amsterdamse levensverhaal uiteenzetten, dat klinkt als een onmogelijke missie. Maar er is houvast: goede, oude chronologie. De tentoonstelling begint met een middeleeuws beeld en gaat via de bekende regentenportretten – aangevuld met modern werk van Natasja Kensmil – in fors tempo door de volgende eeuwen.

Veel bekends voor een Amsterdamliefhebber, met de nadruk op Dam. Wat is dat plein toch vaak geschilderd!

Ook staat het afgebeeld op een servies, wat meteen herinnert aan de tentoonstelling van revolutionair

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 22

serviesgoed die nog maar kort geleden van start ging in de Hermitage zelf. Revolutionair kun je het Nederlandse serviesgoed niet noemen, toch heeft een negentiendeeeuwse theeset met daarop de heldentocht naar Nova Zembla ook zijn charme. Op een theekopje wordt al kundig een rob gevild – of is het een ijsbeer? Hollandse heldenmoed met een kopje thee erbij, die dan weer uit de overzeese koloniën komt. De tentoonstelling is goed in dit soort combinaties.

HET SNOTNEUSJE In de negentiende eeuw ligt fijn veel nadruk op de rol van vrouwen. Voor het geweldige portret van Aletta Jacobs zou je het liefst je hoed af willen nemen. Daarna volgen steeds meer bewegende beelden, zoals die van draaiorgel Het Snotneusje. Typisch stadse vrolijkheid, toch? Nou, kijk dan maar niet naar het filmpje van de paniek op de Dam waar op 7 mei 1945 de Duitsers alsnog begonnen te schieten. Het Snotneusje blijft als enige staan en beschermt sommige feestvierende Amsterdammers op de Dam tegen de plotseling rondvliegende kogels.

Op de buitenwanden zijn weliswaar de bekende verhalen van de stad te zien, van vroeger tot nu. Maar midden in de zaal wordt ingezoomd op thema’s die in het verleden buiten het grote verhaal van Amsterdam gelaten werden – bewust verzwegen of over het hoofd gezien. Ook die geitenschedel staat daar, net als Black Lives Matter-foto’s en andere onderwerpen die het tradtionele verhaal aanvullen. En als je alles dan gezien hebt, doe je buiten vanzelf even je ogen dicht. Nóg meer Amsterdam kan er gewoon niet bij. Goed gedaan!

18-03-2022 12:05

krant KRANT

23

film

Drie eindeloze minuten

Een zorgeloos vakantiefilmpje uit een Pools dorp in 1938 wordt plots gruwelijk wanneer je weet dat weinig inwoners de Holocaust overleefden. Bianca Stigter maakte er een langere film van. tekst Bregtje Schudel

WAAR IS ANNE FRANK In de nabije toekomst komt Kitty, het denkbeeldige penvriendinnetje uit Anne Franks dagboek, plotseling tot leven. Maar waar is haar vriendin Anne gebleven? Prachtige animatiefilm van Ari Folman, de maker van het voor een Oscar genomineerde Waltz with Bashir.

Vanaf 7 april

MET MES Wanneer spelshowpresentatrice Eveline (Hadewych Minis) door een scholier (Shahine El-Hamus) van haar dure camera wordt beroofd, dikt ze de beroving tijdens de aangifte net iets verder aan. Vervreemdend drama in jarentachtig-pasteltinten van de maker van Goldie en Prins. Opgenomen in Amsterdam-Noord.

Vanaf 14 april

De man met de camera trok veel bekijks.

film Three Minutes – A Lengthening Regie: Bianca Stigter Vanaf 7 april

G

lenn Kurtz vond het tussen de oude spullen van zijn grootvader; de video die zijn opa tijdens zijn reis door Europa in 1938 maakte. Daarop zijn zo’n drie minuten te zien die hij opnam in het Poolse Nasielsk, zijn geboorteplaats.

Een luchtig vakantiefilmpje, zonnig en zorgeloos. Van de ongeveer drieduizend Joodse inwoners zouden er slechts honderd de Tweede Wereldoorlog overleven.

SLOW WATCHING In Three Minutes – A Lengthening rekt de Amsterdamse regisseur Bianca Stigter dat kleine stukje filmgeschiedenis uit tot bijna zeventig minuten. Het bijzondere van de documentaire is dat, terwijl het geluid – waaronder interviews met Maurice Chandler, een van de overlevenden, en Glenn Kurtz – afkomstig is uit het nu, Stigter zich

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 23

bij het beeld echt heeft beperkt tot die drie minuten. Het wordt steeds herhaald, soms traag, soms snel, soms wordt er op een klein detail ingezoomd. Een bewuste keuze, vertelt ze. ‘We zijn tegenwoordig zo gewend om heel snel achter elkaar heel veel beeld te consumeren.

Maar wat zou er gebeuren als je echt heel geconcentreerd kijkt naar één klein stukje film? Een soort slow watching dus.’

BLIJVEN KIJKEN Stigter heeft het filmpje inmiddels zelf wel duizenden keren gezien.

Toch ontdekt ze steeds iets nieuws.

‘Ik reis met de film best veel festivals af. En elke keer wanneer ik hem dan weer bekijk, zie ik wel weer een nieuw detail. Op de één of andere manier blijft de film maar geven. Dat is magisch.’

COSTA!!

Anna (Abbey Hoes) reist met beste vriendin Bibi naar Lloret de Mar om de fameuze club Costa te zien, de plek waar haar moeder (Katja Schuurman) ooit werkte. De club is helaas allang niet meer de place to be, maar een vervallen karaokebar. Geen vervolg op Johan Nijenhuis’ hitfilm uit 2001, wel met hetzelfde thema (maar nu van regisseur Jon Karthaus).

Vanaf 28 april

18-03-2022 12:05

24

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

interview

Salo Muller:

‘Ik ben nog altijd slecht in afscheid nemen’ Salo Muller (86) is een overlever. Als zesjarig jongetje ontsnapte hij ternauwernood aan de Holocaust. Na een succesvolle carrière als fysiotherapeut bij Ajax bond hij de strijd aan tegen het onrecht dat de Joden is aangedaan. Deze maand verschijnt zijn biografie, tachtig jaar nadat zijn ouders de dood vonden in de gaskamers van Auschwitz. tekst Bart van Oosterhout foto Conny Muller-van der Sluis

S

alomon Barend Muller (Amsterdam, 29 februari 1936) maakte gruwelijke dingen mee in de oorlog. Zijn ouders Lena en Louis en de meeste van zijn andere familieleden werden gedeporteerd en vergast in Auschwitz, terwijl hij ondergedoken zat, meermaals mishandeld en bijna verraden werd. Na de oorlog ondervond hij aan den lijve hoe slecht de overlevende Joden behandeld werden. Na een succesvolle carrière als hoofdverzorger bij Ajax, in de glorietijd van Johan Cruijff, en een eigen fysiopraktijk begon hij een strijd tegen het onrecht dat de Joden is aangedaan – die hij glansrijk won. Na vier jaar vechten van Salo ging de NS ermee akkoord om bijna 45 miljoen euro uit te keren aan de nabestaanden van gedeporteerde Joden, die indirect zelf voor hun treinkaartje hadden betaald.

Ik spreek Salo Muller een dag na zijn 86ste verjaardag, via Zoom in zijn huis in Buitenveldert. Hij is slecht bij stem door het vele spreken – dagelijks krijgt hij verzoeken voor lezingen – maar praat toch onvermoeibaar door. Als hij tussendoor een telefoontje aanneemt, loopt zijn jong ogende vrouw Conny (80) in beeld en groet ze mij vriendelijk. Ook zij is een Holocaustoverlevende. Hij ontmoette haar in 1962 toen ze over was uit Canada, waar zij na de oorlog naartoe verhuisde met haar pleegouders nadat ook háár hele familie vermoord was.

‘Altijd bleef ik hopen dat het nu voorbij was, dat ik mijn ouders weer zou zien’

In mei 1942 werd het dragen van de Jodenster verplicht. Uw moeder naaide hem op uw kleren. U was trots, vertelde u uw biografen. Wat dacht u?

‘Ik wist als zesjarige nog niet wat die ster betekende natuurlijk. Mijn ouders hebben me ook nooit uitgebreid verteld wat het inhield, waarschijnlijk om mij niet bang te maken. Of banger, want ik voelde al wel aan dat het niet honderd procent in orde was. Maar ik zag die ster als een decoratie. Er waren kinderen die bij Swift voetbalden die zo’n mooi logo op hun shirt hadden. Dat wilde ik ook!’

Maar u wist dat er iets niet in orde was?

‘Dat wel. De gordijnen moesten altijd dicht. Mijn moeder vertelde dat er een man was die Hitler heette en die

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 24

ons haatte. Maar dat het echt mis was, wist ik pas toen de buurman, meneer Coltof, me op een dag van school kwam halen. Mijn moeder had me weggebracht en afscheid genomen met de woorden ‘Tot vanavond en lief zijn, hoor!’ (zo luidt ook de titel van zijn eigen memoires, red.). Dat was het laatste wat ze tegen me gezegd heeft.

Mijn tante Judith was in tranen toen ik door haar opgevangen werd en diezelfde avond kwamen twee Duitse soldaten me ophalen. Ze brachten me naar de Hollandsche Schouwburg (waar Amsterdamse Joden werden ondergebracht voor hun deportatie naar Westerbork en later de Duitse kampen, red.) en daar zag ik mijn vader en moeder op het podium staan. Toen ik mijn moeders hand vastpakte, werd ik afgevoerd naar de overkant (de bekende crèche waar Joodse kinderen werden opgesloten, nu het Nationaal Holocaust Museum dat binnenkort na een verbouwing de deuren opent, red.). Ik heb hen nooit meer gezien.’

Droomt u nog weleens van dat beeld?

‘Heel vaak. Ik ben er heel lang ongelooflijk verdrietig over geweest. En ik ben nog altijd slecht in afscheid nemen. Als ik een van mijn kinderen naar het vliegveld breng, ga ik meteen weg, anders moet ik huilen.’

U verbleef op negen verschillende onderduikadressen. Veel mensen vonden dat u geluk had, vond u dat op dat moment ook?

‘Nee, dat voelde niet zo. Ik moest voortdurend verhuizen. Nooit werd mijn verjaardag gevierd, nooit werd ik eens ingestopt. Behalve op twee adressen, in Koog aan de Zaan waar mijn tante en nichtje ook ondergedoken waren. Maar op mijn laatste adres, bij Beppe en Omke in Friesland, werd ik heel slecht behandeld en soms mishandeld. Altijd bleef ik hopen dat het nu voorbij was, dat ik mijn ouders weer zou zien. Later hoorde ik dat ik soms alleen opgevangen was om het onderduikgeld op te strijken dat het verzet betaalde: veertig gulden per maand. En dat mijn tante Ju sieraden had verkocht voor mijn onderhoud waarvan het meeste geld nooit aangekomen is.’

18-03-2022 12:05

25

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 25

18-03-2022 12:05

26

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

BIOGRAFIE SALO MULLER

U was er als zevenjarig kind getuige van hoe een jongen van veertien werd doodgestoken omdat hij u en uw onderduikfamilie dreigde te verraden.

‘Dat was in Drachtstercompagnie. Ik mocht op zaterdag met de boer bij wie ik ondergedoken zat mee naar de kruidenier in het dorp.

Die jongen werkte in de winkel en zei opeens: ‘Ik weet dat Japje’ – zo werd ik toen genoemd – ‘een Jodenjongen is en ik ga het vertellen.’ Je kreeg destijds 7,50 gulden als je een Jood verraadde. Maar dan zou niet alleen ik erbij zijn. De kruidenierszoon werd woedend en met z’n drieën namen ze hem mee naar de schuur achter de winkel. Ik zag alles, door de kier van een deur. Toen stak die zoon hem met een hooivork dwars door zijn buik, drie keer. Het ging heel snel, er was geen geluid. Hij bleef dood liggen… Ik vond het verschrikkelijk.

Maar het gebeurde.’

Het leven van Salo Muller is uitgebreid beschreven in de meeslepende biografie Salo Muller, die deze maand verschijnt bij uitgeverij Nieuw Amsterdam, door schrijver en documentairemaker Vanessa de Gaay Fortman en schrijver en journalist Rob Willemse. De Gaay Fortman was eerder eindredacteur van Blootgegeven, het boek waarin Salo anekdotes liet optekenen uit zijn jarenlange fysiopraktijk waar hij talloze beroemdheden behandelde, van Johan Cruijff tot balletdanser Rudolf Nureyev. In minstens vijftig interviews van een uur, afgenomen gedurende de coronaperiode in het park bij zijn huis, sprak Salo over zijn onwaarschijnlijk bewogen leven.

Salo Muller – Zijn onderduikperiode, de jaren bij Ajax en zijn strijd tegen de NS (vanaf 22 april, uitgeverij Nieuw Amsterdam, € 24,95)

Wat bijblijft van uw levensverhaal is de scherpe tegenstelling tussen de intens slechte en intens goede mensen met wie u te maken kreeg.

‘De mensen zijn op zichzelf best aardig, maar de mensheid is niet aardig. Tachtig procent stond aan de verkeerde kant. Ik zeg niet dat ze allemaal verkeerd wáren, maar ze stonden wel aan de verkeerde kant. De buren van mijn ouders, die heel goed met hen waren, hebben in de oorlog álles van ze gepikt. De stoelen en de tafel van mijn ouders stonden er nog, hun kleren hingen nog in de kast en het tafelzilver lag in de la; alles was er. Ze hebben alles gehouden. Toen mijn tante er later met een deurwaarder langsging, is ze weggestuurd met één zilveren soeplepel.’

‘Ik zag alles, door de kier van een deur.

De zoon stak hem met een hooivork dwars door zijn buik’

U was bij de opening van het Holocaust Namenmonument, waar voor alle 103.163 slachtoffers een steen is geplaatst. Ziet u dat als een laatste rustplaats?

‘Nee, ik ben daar heel zwart-wit in; een steen is een steen.

Ik hoorde mensen om mij heen zeggen: ‘Eindelijk zijn ze thuis.’ Ik vind dat een afschuwelijke tekst. Want helaas zijn ze helemaal niet thuis. Hun as ligt… ergens (maakt een weids gebaar met beide armen). Je kunt zeggen: er is nu een monument om nog eens aan ze te denken, maar dat hoef ik niet. Ik denk genoeg aan ze. Ik zal er nog wel eens naartoe gaan, maar alleen met mijn vrouw. Dan hoef ik me niet te ergeren aan de andere mensen. Wat dat betreft heb ik meer aan de twee Stolpersteine die bij mijn ouderlijk huis in de Molenbeekstraat liggen. Daar hebben mijn ouders en ik tot mijn zesde jaar gewoond. Ik heb er op de stoep gespeeld. En iedereen mag dat weten.’

Uw ouders Louis Muller en Lena Muller Blitz zijn begin 1943 vermoord in Auschwitz. U wil die plek niet bezoeken. Waarom niet?

‘Ik durf niet. Ik ben een emotionele man. Daar kun je niks aan doen, als ik moet spreken bij een uitvaart schiet ik vol.

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 26

interview

En dat gebeurt nogal eens. Ik ben op een leeftijd gekomen dat alles om me heen wegvalt. Ik praat gewoon door, hoor, maar de tranen stromen dan. Ik heb het nu ook met de oorlog in Oekraïne. Als ik de beelden zie van vrouwen en kinderen die vluchten, schiet ik vol. Een bezoek aan Auschwitz gaat altijd in een groep. Dan kun je niet helemaal jezelf zijn. Een laatste eer bewijzen kan ik hier.’

Veel Joden hebben hun geloof na de oorlog afgezworen. U ook. Was dat uit angst?

‘Ik was al nooit erg gelovig, maar in de oorlog kwam ik met mijn onderduikfamilie bij de dominee die zei: ‘Als jij ’s avonds op je knietjes gaat bidden en je vraagt aan ons’ lieve heer of hij je vader en moeder terugbrengt, dan moet jij eens kijken.’ Nou, die zijn nooit teruggekomen. Dus God houdt niet van mij. Dus ik hou ook niet van God en ik moet niets met het geloof te maken hebben. Maar ik blijf Joods, want je wordt als Jood geboren. En veel Joden wilden direct na de oorlog hun identiteit niet kenbaar maken, sommigen hebben hun naam ook veranderd.

Want ze dachten: als ik Joods ben, kijken de mensen anders tegen me aan.’

Hebt u na de oorlog nog veel te maken gehad met antisemitisme?

‘O, ja. Ik heb meegemaakt dat ik als jongeman wilde roeien bij vereniging De Amstel. Daar zat in de ballotagecommissie mijn eigen leraar Jan Rodenburg (aan de Vakschool voor Heilgymnastiek en Massage in de Kerkstraat, waar Salo fysiotherapie studeerde en onder wie hij later voor Ajax zou gaan werken, red.). En die zei: ‘Je kan beter naar Poseidon gaan, daar ben je beter op zijn plaats, want dat is een Joodse club.’ Ik werd dus geweigerd.’

U bent in de laatste jaren slecht behandeld door Ajax.

‘Ik nam op een goed moment een nieuwe boekhouder in de hand, Jan Mooy. Die rekende me voor dat ik ongeveer 1,5 gulden per uur verdiende. Ik had inmiddels een vrouw en twee kinderen en ik kon helemaal niet rondkomen.

Terwijl ik daar veertig, vijftig uur per week werkte en niet meer toekwam aan mijn eigen fysiopraktijk. Mooy heeft namens mij een brief geschreven; dat ik in vaste dienst wilde komen en dat ik het eerste elftal wilde verzorgen, maar dat ik niet meer naar Leeuwarden-3 zou moeten op zaterdagmiddag. Want nu hebben ze twaalf fysiotherapeuten in dienst, maar toen moest ik alles alleen doen.

Nou, dat kon niet en dat deed voor mij de deur dicht. En ik was daar ziek van. Na Ajax kreeg ik wat nu een burn-out heet. Twee jaar heb ik daarmee geworsteld.’

In de periode na Ajax kwamen ook uw oorlogsherinneringen weer naar boven en zocht u hulp. Maar u werd niet echt geholpen.

‘Ik ben eerst naar het Joods maatschappelijk werk gestuurd. Daar komt dan zo’n meisje van 24 dat over mij een rapport moet gaan opstellen. Dat werd dus niks.

Vervolgens kom ik terecht bij de PUR (de Pensioen- en Uitkeringsraad voor slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, red.) waar ik word onderzocht door een dokter die van toeten noch blazen weet en krijg ik een uitkering.

Maar tweeënhalf jaar later volgde een brief: dat ze zich vergist hadden en of ik 63.000 gulden wil terugstorten!

Ik heb een advocaat in de arm genomen, maar hoewel het hun fout was moest ik toch terugbetalen. Later hebben ze een andere regeling getroffen en ik mag nu niet mopperen, hoor. Ik krijg een kleine toelage, met m’n AOW erbij kan ik rondkomen. Maar dat is het wel; als zelfstandige heb ik nooit een pensioen opgebouwd. Ik ben overigens wel bij

18-03-2022 12:05

interview

een psychiater geweest. Dokter Tuyn was dat, een aardige man. Hij zei op een goed moment: ‘Meneer Muller, gaat u maar achter mijn bureau zitten, u kunt het beter verwoorden dan ik.’ Dus daar ben ik na drie keer weggegaan.’

Het antisemitisme neemt toe. Veel gelovige Joden durven niet meer met een keppeltje over straat. Bijna tachtig jaar na de oorlog is de angst weer terug. Merkt u dat?

‘In mijn eigen buurt voel ik me veilig. Maar vooral in West, wat een islamitische buurt is, moeten de Joden niet lopen.

En daar kom ik ook niet. Als in Israël iets gebeurt, krijgen de Joden dat op hun boterham. Ik heb gezegd: jongens, ik kan er toch niks aan doen dat daar gevochten wordt? Ik woon in Amsterdam, kijk mij er niet op aan. Het gekke is: ik geef in de stad lessen bij twee stichtingen, Oorlog in mijn Buurt en Juf op Straat. Dat zijn jonge leerlingen. Zeker de helft is Marokkaans of in ieder geval islamitisch. Ze luisteren ademloos, ik heb daar nooit problemen mee. Ik heb één keer meegemaakt dat een jongen zei: ‘Bedankt voor uw mooie verhaal, maar ik moet het thuis niet vertellen, want mijn vader zegt altijd: ‘Joden moeten dood.’’

27

‘IK MIS OEKRAÏNE MEER DAN OOIT’

Tijdens de speciale benefietvoorstelling Opera & Ballet voor Oekraïne op 13 maart zong de uit Kiev afkomstige bariton Maksym Nazarenko (26) een Oekraïens bevrijdingslied.

Wat is zijn verhaal?

tekst Joke van der Weij foto Eduardus Lee

Er is een uittocht gaande van Joden, in heel Europa.

‘Ik ken ook Joden die weggaan. Ze vinden het te onveilig hier, te onvriendelijk, ze gaan naar Israël. Ik heb het zelf nooit overwogen. Maar als ik er kom, is het een en al hartelijkheid, vanaf de eerste stap op het vliegveld op Tel Aviv. Het is geen heilstaat, maar voor je Joodse identiteit is het een zegen. Je zult er nooit uitgescholden worden voor kankerjood.’

U hebt in uw praktijk als fysiotherapeut ook veel met Joodse mensen gesproken.

‘Ik heb inderdaad heel veel met Joodse patiënten gesproken over de oorlog, omdat ik me kon indenken wat ze hadden meegemaakt. Maar dan zeg ik er direct bij: het moet ook niet overdreven worden. Ik had een mevrouw die door haar enkel was gegaan. Die zei: ‘Ik heb het zo moeilijk, want weet u, ik ben in Bergen-Belsen geweest, hè.’ ‘Maar lieve mevrouw,’ zeg ik, ‘dat heeft toch niks met die enkel te maken?’ Je kan wel altijd zeggen ‘Ik heb in een kamp gezeten’ , maar dan kom je er nooit uit. Dan blijf je slachtoffer.’

Zou je kunnen zeggen dat uw strijd tegen de NS een genezingsproces was?

‘Ik liep eerst tegen een deur op omdat niet-Joodse mensen zich niet indenken wat Joden in de oorlog hebben meegemaakt. En ik heb ze door mijn vasthoudendheid duidelijk kunnen maken wat Joden voelden. Ik wilde een excuus, maar ook een geldbedrag voor de slachtoffers, iets waar ze echt nog wat aan hebben. En ja, het was ook een vorm van wraak voor de dood van mijn lieve ouders. Ik was erg blij toen het klaar was.’

Vorig jaar was u uitgenodigd voor de dodenherdenking op de Dam. Hoe hebt u dat beleefd?

‘Ik was daar met mijn oudste kleindochter Rachel. Het idee was dat we samen een krans zouden leggen. Maar dat werd gedaan door de scouts; vanwege corona, denk ik. Maar wat het is: mensen vergeten dat 4 mei in het leven is geroepen voor de herdenking van Joodse slachtoffers in de Tweede Wereldoorlog. Dat is zo verwaterd dat sommige burgemeesters nu ook de Duitsers gaan herdenken. Het moet niet gekker worden. Dus ik ga, zoals elk ander jaar, nu weer naar de herdenking bij het Verzetsmonument aan de Apollolaan.

Daar heb ik een vaste plaats op een bankje en staan mijn kinderen en kleinkinderen achter mij. Ik ben uitgenodigd om in Vught te komen praten en in Sittard, maar ik doe het niet. Op 4 mei ben ik daar.’

03 UK KUNST EN VERMAAK APR_RD.indd 27

M

aksym Nazarenko (26) is sinds een jaar verbonden aan de Nationale Opera Studio. Hoe is hij eigenlijk in Amsterdam terechtgekomen? ‘Toen ik nog studeerde aan de Nationale Muziekacademie van Kiev, deed ik mee aan een muziekconcours voor vocalisten in Oostenrijk. Daar viel ik niet in de prijzen, maar Rosemary Joshua van de Nationale Opera Studio was daar ook en nodigde me uit voor een auditie in Amsterdam.

Beter dan welke prijs dan ook! Voor ik het wist, zat ik op een nachtvlucht naar Amsterdam. Met knikkende knieën ben ik naar de auditie gegaan. Ik heb voorgezongen en ze namen me meteen aan.

Wat ik het leukste vind aan deze stad, is dat je overal naartoe kunt fietsen. Kiev is daarvoor te heuvelig en te uitgestrekt. Verder vind ik het heerlijk dat alles hier goed functio-

neert, maatschappelijk gezien.

Dingen werken gewoon goed. Het enige wat ik mis van mijn geboorteland, zijn mijn vrienden en mijn familie, nu meer dan ooit.

Mijn ouders zijn nogal behoudend en niet geneigd om grote avonturen aan te gaan. Ze blijven liever in Kiev, maar het is intussen zo gevaarlijk geworden dat ze naar een dorp zo’n 120 kilometer verderop zijn vertrokken. Ze hebben de buren meegenomen, want die hebben veel kinderen.

Ik heb vrienden die zich hebben aangesloten bij de burgermilitie.

Mijn vader heeft zich ook aangemeld, maar omdat die al wat ouder is, kreeg hij geen wapens. Er zijn er gewoon niet genoeg voor iedereen.

Iedereen wil zijn vaderland verdedigen, dat is voor ons vanzelfsprekend.

Het enige goede dat deze oorlog tot nu toe heeft opgeleverd, is een groot gevoel van saamhorigheid.’

18-03-2022 12:05

krant KRANT

info

meer info op iams terda m.nl

service & info

Maa k ke n n is me t de lo ka le ma ke rs I AMSTERDAM WEBSHOP Maak kennis met de lokale makers uit Amsterdam en maak je familie, vrienden óf jezelf blij met een typisch Amsterdams cadeau.

Producten die zijn gemaakt door ambachtelijke makers uit de stad en omstreken, altijd creatieve, unieke ontwerpen van goede kwaliteit: je vindt ze in de I amsterdam webshop.

JE DAGELIJKSE PORTIE CULTUUR Amsterdam zit bomvol cultuur, ook bij jou in de buurt. Online houden we je op de hoogte van wat er te doen en te ontdekken is en waarmee je rekening moet houden. Iedere dag lees je verhalen en meer op iamsterdam.nl en op social media.

En wil je wekelijks de beste tips en winacties in je mail? Schrijf je dan in voor de Uitmail.

KOEN SMILDE

iamsterdam.nl/webshop

iamsterdam.nl instagram.com/uitinams facebook.com/Iamsterdamnl

I AMSTERDAM STORE Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien?

Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van de stad met de unieke producten van lokale makers in de I amsterdam Store. Zo haal je echt een stukje van de stad in huis. Ook voor tips en informatie over Amsterdam en de regio, rondvaarten, plattegronden, gidsen, tickets voor musea en evenementen ben je hier aan het juiste adres.

IJhal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden, zie: iamsterdam.nl/store

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 28

WEBCARE Ook vanuit huis helpen we bewoners en bezoekers graag. Ons webcareteam geeft je tips en helpt je met vragen over bijvoorbeeld bestellingen. Bereikbaar via social media, webcare@iamsterdam.com en live chat op iamsterdam.nl.

18-03-2022 12:07

krant KRANT

apr 2022 30 33 34 35 36

29

WJOSVZ: KOFFIE EN BLOEMEN VIA DE POST LIJSTJE: 8X EINDELIJK FEESTEN DE NIEUWSTE WINKELS UIT ETEN: NIEUWE TIPS IN DE STAD BUURT: DE DORPJES VAN NOORD-OOST

DESIGN ICONS Retromeubels, iconische ontwerpen – van Eames tot Van der Rohe – en Dutch Design: vintageliefhebbers kunnen na drie jaar uitstel weer hun lol op tijdens het jaarlijkse Design Icons. In de Kromhouthal komen in één weekend zo’n 75 Europese designhandelaren samen: in deze tijden van onlinekopen een uitgelezen kans om zo veel moois in het echt te zien.

Op je gemak speuren naar die ene klassieker of gewoon even proefzitten kan hier, en vind je écht iets bijzonders, dan mag het meteen mee naar huis.

Let op: je hebt een entreeticket (vanaf € 5) nodig.

2 & 3 april, design-icons.nl

VERENIGING DE STEEK Het even intieme als ongepolijste interieur, de onafhankelijke tapvergunning en de gemêleerde muziekline-up maken van Vereniging De Steek de plek waar je deze zomer je biertje(s) of tinto de verano wilt drinken.

Zelf noemen ze zich een underground ruïnebar (een rafelrandjesbar in een leegstaand gebouw, naar Hongaars voorbeeld), maar De Steek is ook de plek waar je kunstexposities ziet, je talent laat blijken bij de (gratis) tafelvoetbaltafels of gewoon even helemaal niets doet op het zonovergoten terras.

Op naar het Hamerkwartier dus, om de hoek bij het Skatecafé, Coba en Garage Noord.

THIRDEYEDESIGN

Schaafstraat 14, Noord

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 29

26

ZO VEEL RESTAURANTS EN CAFÉS WORDEN NU BESTIERD DOOR 3WO HORECAGROEP, BETER BEKEND ALS DE WIJZEN VAN OOST. NIEUWSTE AANWINST IS HET PAND VAN BAR MICK IN DE SPAARNDAMMERSTRAAT, WEET DE WESTKRANT TE MELDEN. WAT DAAR BINNENKORT OPENT, HOUDEN DE WIJZEN NOG EVEN GEHEIM.

18-03-2022 12:07

30

krant KRANT

abonnementencircus

ETEN & DRINKEN EN ZO

KAAS DOOR JE BRIEVENBUS

Lize Verdegaal (29)

ABONNEMENT OP: SCHEERMESJES ‘Ik ben volledig geinfluenced door Instagram.

Als marketingmanager zou ik beter moeten weten, maar ik ben een slaaf van de marketing.

Ik ben gevallen voor het mooie design van Estrid, de kleuren en het gemak. Bij de starterskit zitten scheermesjes en een houder om hem in de douche op te hangen, de nieuwe mesjes krijg je dan elke maand of twee maanden – wat je wilt. Ik ben er blij mee, het ziet er vooral erg mooi uit. Ik heb ook een hoesje besteld voor als ik ga reizen.’

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 30

PLANT B ‘We weten allemaal dat plantaardig eten beter is voor de planeet, en toch ervaart bijna iedereen een drempel’, zegt Plant B-oprichter Joost Esser. Die drempel wil Plant B weghalen door ingevroren vegan kant-en-klaarmaaltijden thuis te bezorgen. Gezond comfortfood eigenlijk, voor al die momenten dat je geen zin hebt om te koken. Los te bestellen of als abonnement. ‘Met een abonneemodel kunnen we zorgen dat we meer én beter aanbod hebben, dat aansluit op wat de klant wil. Daarnaast kun je met een eigen winkel veel creatiever zijn. Bij een Appie of Jumbo gaan ze nu niet verder dan een lasagne of kip tandoori.’

Probeer Plant B nu met kortingcode ‘mokum_20’.

18-03-2022 12:07

31

WAKULI Drie jaar geleden werd koffiemerk Wakuli opgericht. Het doel: de koffie-industrie veranderen met écht goede koffie en een eerlijke prijs voor boeren. Inmiddels bestaat 85 procent van hun verkoop uit abonnementen, zegt brandmanager Lies Uljee. En dat is goed te verklaren. ‘Bij koffie van goede kwaliteit merk je direct wanneer de koffie niet meer vers is. Zo zorg je dat je altijd verse koffie in huis hebt, zonder grote voorraden in te slaan.’ Een reden voor Wakuli om voor het abonnementenmodel te kiezen, is zekerheid voor de boeren. Uljee: ‘Door de abonnementen is er meer zicht op de inkomsten en heeft de boer een duidelijkere prijsgarantie.’

WEG KEUZESTRESS Dat half Amsterdam op een Swapfiets rijdt en Hello Fresh-maaltijden laat bezorgen, wist je al. Maar het gaat verder: tegenwoordig zijn ook chocoladerepen, scheermesjes, koffiebonen, kaas en boxershorts in abonnementvorm te krijgen. Wie zit daarop te wachten? tekst Karin Thybaut

N

ederlanders besteden jaarlijks 1,4 miljard euro aan abonnementen op fysieke producten, zo bleek vorig jaar uit een enquête van marktonderzoeker Multiscope. De helft daarvan gaat naar maaltijdboxen als Hello Fresh en De Krat, gevolgd door verzorgingsproducten: van scheermesjes tot panty’s. Volgens Joris Demmers, assistent professor economie aan de UvA en gespecialiseerd in consumentengedrag, komt die liefde voor abonnementen vooral door gemak. ‘Natuurlijk kun je het meeste gewoon in de winkel of bij Bol.com krijgen, maar dan moet je steeds opnieuw bedenken: is het op, moet het op het boodschappenlijstje, is de drogist of de Hema open? Bij een abonnement hoef je maar één keer na te denken; er is maar één beslismoment. Daarna kun je het mentaal van je lijstje schrappen.’ Simpel gezegd: een abonnement ontzorgt in tijden van keuzestress.

En dus zijn er abonnementen voor bijna alles. Vraag een gemiddelde Amsterdammer naar zijn of haar abonnementen en je krijgt een hele waslijst. Netflix, HBO Max, Spotify, koffiebonen, de Swapfiets, toiletpapier, de tandenborstel; allemaal maandelijks of wekelijks thuisbezorgd. De stedeling is het type consument met een druk leven, weinig tijd en genoeg geld; hij wil gemak én kan zich dat veroorloven.

DURE HOBBY Want wat een leverancier ook beweert: goedkoop is zo’n abonnement vaak niet. ‘We zetten het vaak niet heel bewust naast elkaar, maar we geven meer uit aan een abonnement dan dat we normaal jaarlijks aan zo’n product zouden besteden’, zegt Demmers. Voor de meeste abonnementenhouders is dat geen probleem: ze zijn juist bereid extra te betalen voor gemak en

OOK HET VERWENASPECT SPEELT EEN ROL: EEN WEKELIJKSE BOS BLOEMEN VOELT TOCH ALS EEN CADEAUTJE

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 31

18-03-2022 12:07

32

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

abonnementencircus

‘BIJ EEN ABONNEMENT HOEF JE MAAR ÉÉN KEER NA TE DENKEN; ER IS MAAR ÉÉN BESLISMOMENT’

Derk Hoogeweegen (30)

ABONNEMENT OP: TANDENBORSTELOPZETSTUKJES ‘Ik werd stiekem een beetje gedwongen tot dit abonnement. Ik heb een Boombrush-tandenborstel en daarvan kun je de opzetborstels niet in de winkel kopen. Dit abonnement kwam dus met de borstel. Maar ik ben er blij mee. Ik vergat altijd die opzetstukje te vervangen, nu krijg ik om de drie maanden een nieuwe.’

PARFUMADO Parfumado werd eind 2017 opgezet door broer en zus Martijn en Floor van Rooy. Het onlineplatform telt meer dan 450 parfums en met een abonnement ontvang je elke maand een flesje van 8 ml – formaat reisflacon.

Dat kan door een toegewezen keuze op basis van je geurprofiel (via de quiz op de website) of je kunt zelf browsen en kiezen. Voor 150 per jaar ben je klaar. Duur?

‘Dat bedrag geven veel vrouwen in een jaar zeker uit aan parfums.’ Zelf draagt Van Rooy ook dagelijks een ander luchtje.

‘Geur is een van die dingen die je koppelt aan herinneringen, aan emotie. Dat kan elke dag anders zijn. Waarom dan niet elke dag een ander parfum?’

9X VAN AMSTERDAMSE MAKELIJ • Worst Pakket verse worsten van Brandt & Levie (€ 45 per pakket, elke twee maanden) • Kaas Van lokale boeren via Firma Kaas (v.a. € 7,75 voor een stuk jong belegen, elke twee weken of maand) • Wijn en kaas Geselecteerd door Bourgondisch Lifestyle (v.a. € 47,50 voor 3 maanden) • Chocola Een doos vol Tony’s Chocolonely (€ 12,50 per maand) • Koffie Veel Amsterdamse branders hebben abonnementen, zoals Back to Black, Badeta Koffiebranders, White Label en Wakuli (v.a. € 5,75 per maand) • Parfum Elke maand een nieuwe geur via Parfumado (v.a. € 11,95 per maand) • Bloemen Elke week een verse bos van Amsterdam Flowers (v.a. € 25 per maand) • Uitkrant Tien keer per jaar de Uitkrant thuis (€ 31,99 per maand) • Boeken: Elke drie maanden een nieuw boek van De Bezige Bij (€ 75 per jaar)

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 32

Vital Schaeken (26)

ABONNEMENT OP: BOXERSHORTS ‘Boxershorts aanschaffen vond ik altijd gedoe.

Te duur, te lelijk, te slechte kwaliteit, noem maar op. Sinds een jaar of twee draag ik onderbroeken van On That Ass. Voor een tientje per maand krijg ik steeds een nieuwe thuisgestuurd. Ik hoef niet meer na te denken over het kopen, ze zijn kwalitatief goed en ze zien er fantastisch uit. Mijn vader en schoonvader dragen ze inmiddels ook!’

service. Daarbij speelt ook het verwenaspect een rol: een tweemaandelijks pakket verse worsten (Brandt & Levie) of wekelijkse bos bloemen (Bloomon) voelt toch als een luxe cadeautje aan jezelf.

NET ALS DE MELKBOER Voor ondernemers is het dan ook een lucratief verdienmodel: een klant met abonnement zal niet snel naar de concurrent gaan én staat garant voor inkomsten op de langere termijn.

Daarnaast biedt het abonnementenmodel – in

tegenstelling tot het ‘ouderwetse’ online bestellen, waar vooral grote spelers als Bol.com en Coolblue van profiteren – kansen voor kleine, lokale ondernemers. Van de bijna 3500 ondervraagden in het Multiscope-onderzoek zegt 34 procent te willen kiezen voor de plaatselijke bakker, groenteboer, visboer, slager of bloemist. Daarnaast kiest 3 procent liever voor een abonnement bij een boer in de omgeving. Demmers: ‘Vroeger kwam de melkboer elke week langs met het precieze aantal flessen melk dat je nodig had. Waarom

18-03-2022 12:07

33

8X UIT JE PLAAT tekst Olivier Kemme

Els Jippes (36)

ABONNEMENT OP: FOTOAFDRUKKEN ‘Elke maand krijg ik een mail van Klikkie dat ik weer foto’s kan bestellen vanaf mijn telefoon: tien afdrukken in verschillende formaten. Ik druk voor mezelf foto’s van mijn kinderen af, of ik bestel ze voor vrienden, bijvoorbeeld als we een weekend weg zijn geweest. Ik zou geen zes euro per maand uitgeven aan foto’s als ik ze los moest bestellen, maar het is het me waard: ik herbeleef al mijn leukste momenten én kan er anderen blij mee maken.’

De afgelopen maand hebben we al kunnen oefenen met feesten, maar vanaf nu kan het dak er echt af. Dit zijn de feestjes die je niet wilt missen.

1. REDBULL UNLOCKED Twaalf clubs en cafés verplaatsen zich in het eerste weekend van april naar de A’DAM Toren en hosten daar elk een eigen stage.

Zo kun je op één avond alle gemiste feestjes van het afgelopen jaar inhalen.

1.

1 en 2 april, A’DAM Toren

2. PHILOU LOUZOLO & FRIENDS Thuishaven mag niet ontbreken als je van elektronische muziek houdt. Op 2 april neemt de Rotterdamse dj/producer Philou Louzolo, die met zijn beats de afroscene wil verbinden met de technoscene, zijn vrienden mee naar de circustent en loods.

2 april, Thuishaven

2.

3.

3. SVEN VÄTH De 57-jarige Duitse dancepionier Sven Väth komt op 2 april naar De Marktkantine. Een levende legende die al zwaaiend met vinyl iedereen aan het dansen krijgt.

2 april, De Marktkantine

4.

Vanity Wezer

4. OMG Elke zondag kun je de week weer dansend afsluiten met OMG. Het concept? R&B-hits, een koud drankje en club AIR Amsterdam.

3, 10, 17 en 24 april, AIR Amsterdam

5. JUICE! Ook op zondagavond: in club Escape klinken de sappigste beats van vaste gasten als MC Hightower en KImberlee Ramirez.

5.

3, 10, 17 en 24 april, Escape

6.

8 april, Lovelee

7. DGTL FESTIVAL

zou dat nu niet kunnen?’ De toekomst zit ’m dan ook in personalisatie. Met het slimme internet en alle data die dat oplevert, is het heel makkelijk om te doen wat de melkboer vroeger deed: products as a service op basis van persoonlijk gebruik. Denk aan een wasmachine die zelf aangeeft wat je elke maand aan wasmiddel gebruikt en dat automatisch laat bezorgen aan de voordeur, zodat je nooit zonder komt te zitten. Een abonnement dat aanvoelt wat je nodig hebt, dát is pas gemak.

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 33

Traditioneel het eerste grote festival van het seizoen: DGTL. Headliners om naar uit te kijken: dj’s Âme & Dixon, Afrodeutche en Moodymann.

7.

16 en 17 april, NDSM

8. CARTEL KINGSDAY 2022 Wie geen zin heeft om Koningsdag op straat te vieren en gewoon goed en overzichtelijk wil feesten, heeft een goeie aan Cartel in de Westerunie. Je hoort er van ’s middags tot vroeg in de ochtend niet alleen gevestigde namen als Benny Rodriguez, maar ook lokale talenten als Lieke TR. 27 april, Westerunie

8.

Dennis Bouman

Geef je weekend een kick-start met Zwarte Koffie bij Lovelee. Van hiphop naar house en van disco naar nieuwe elektronische tracks.

Kirsten van Santen Jordi Wallenburg

6. ZWARTE KOFFIE

18-03-2022 12:07

34

krant KRANT

De nieuwste en leukste winkels, eetcafés en restaurants in de stad.

nieuw in de stad

ETEN & DRINKEN EN ZO

SHOPPEN & ETEN

tekst Eveline Kuyten

DE BUURTKRINGLOOP

B

ij de Buurtkringloop in Oost kun je natuurlijk eindeloos snuffelen tussen tweedehands schatten. Maar in het pand van ruim driehonderd vierkante meter valt meer te beleven. Eigenaar Sophie van IJken, die eerder als vrijwilliger voor Amsterdamse buurthuizen werkte, wil met haar zaak een ontmoetingsplaats zijn voor mensen uit de omgeving. ‘Met een dikke of een dunne portemonnee en alles daartussenin’, legt ze uit. Naast de stellages vol oude boeken, kleding, vazen en spelletjes is bijvoorbeeld plek om te flexwerken. En voor

personen met groene vingers is een plantenruil opgezet. ‘Een kringloop is allang niet meer alleen voor mensen met weinig geld: iedereen komt hier. Welke plek is er nou beter om mensen te ontmoeten met wie je op het eerste gezicht niet zo veel gemeen hebt? Als je je buren leert kennen, voel je pas echt thuis in een buurt.’

Wie zin heeft in gezelligheid komt het best op donderdag, want dan geven buurtgenoten workshops met een duurzame insteek: van spijkerbroeken inkorten en oesterzwammen kweken tot het upcyclen van grofvuil. Maar er zijn ook kakelverse injera’s (Ethiopische pannenkoeken met allerlei lekkere spreads),

Pakistaanse hapjes, gembersappen, kombucha en huisgemaakte ice-tea te proeven. ‘Mensen zijn enthousiast, dat merk je ook aan het aantal vrijwilligers dat zich al heeft aangemeld. Zeventien in de korte tijd dat we open zijn, dat is bijzonder om te zien.’

Met haar concept won Sophie de publieksprijs van het ondernemersprogramma Boost je Buurt. De winkel blijft in elk geval open tot eind april, maar bij succes mogelijk langer. Steunen kan ook via gofundme.com, zoek in dat geval op ‘buurtkringloop’ via de zoekfunctie.

Javastraat 105

LE PETIT BOX Zondige taarten en glorieuze éclairs, vuistdikke clubsandwiches, ambachtelijke maaltijden, wijnen én leuke cadeaus: ze hebben het allemaal in deze piepkleine ‘delicatessen-boutiek’ in Zuid. Op bestelling maken ze ook overdadige borrelplanken bomvol hartig of zoet lekkers, waarmee je zeker de blits maakt op elke vrijmibo.

Beethovenstraat 64, lepetitbox.nl

BLAH SHOES

UMÉ STUDIO

Het splinternieuwe Amsterdamse schoenenmerk B.L.A.H maakt knappe sneakers en laarzen die lopen als een trein. De stijl is minimalistisch, met hier en daar een nostalgische knipoog of frisse toef kleur. En – niet geheel onbelangrijk – ze werken met een kleine fabriek in Portugal, waar onder rechtvaardige omstandigheden wordt geproduceerd. Prijzen vanaf € 149,95.

Shoppen uit de kledingkast van Monica Geuze, Elise Bak, Benthe Liem of Amaka Hamelijnck?

Na het daverende succes van de pop-up op het Damrak heeft Umé Studio een vaste thuisbasis gevonden op de Haarlemmerdijk. Ze verkopen hier nauwelijks gedragen items van inmiddels elf Nederlandse influencers, sieraden én een selectie duurzame interieurhebbedingen.

Nieuwe Spiegelstraat 61, nomoreblah.com

Haarlemmerdijk 140, umestudio.nl

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 34

18-03-2022 12:07

35

tekst Famke en Floor van Praag @shortlist-amsterdam.nl

SINCK De eigenaren van wijnbar/restaurant Sinck werkten bij sterrenzaken als De Librije, maar gaan in hun eigen zaak iets laagdrempeliger te werk. Je eet hier Franse gerechten met veelal rijke sauzen.

Denk aan gnocchi met eidooier, paddenstoel en beurre noisette of steak tartare met oplegkaas en hollandaisesaus.

Pixel 5

Prinsengracht 422, sinckamsterdam.nl

SPAGHETTERIA CAFFÈ Naast negen pastabars verspreid door de stad heeft Spaghetteria sinds kort ook een all day café in Oud-West. Hier kun je terecht voor koffie, ontbijt en Italiaanse belegde broodjes, maar er is ook een deli met (ingevroren) verse pasta en sauzen om thuis zelf op te warmen.

Jan Pieter Heijestraat 131, spaghetteria.com

CAFÉ BEURRE

G

oddank zijn de tijden voorbij waarin boter in de ban moest: er is nu zelfs een café dat de naam draagt van dit heerlijke goedje.

Kim Jongbloed opende onlangs Café Beurre in een blauw geschilderd, hoog hoekpandje in de Van Limburg Stirumstraat in West. Hier worden de smakelijkste bordjes comfortfood geserveerd, bedacht door de tante van Kim, Karin Gaasterland. Karin is een oude bekende: ze was jarenlang mede-eigenaar van favoriet Balthazar’s Keuken, waar Kim ook werkte. Voor haar neef ging ze de uitdaging aan zonder vlees of vis te koken, en dat gaat haar goed af. Geen plaatsvervangende creaties met soja of cashew, maar gewoon rijke vegetarische gerechtjes waarbij je niks mist. Zo eet je hier een brioche met paddenstoelen, terrine van prei met een gefermenteerde eierdooier en mayonaise, burrata met

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 35

rabarber en chili-wodkaboter of een clafoutis met sjalotten en druiven.

Goed geprijsde, niet al te grote, hartverwarmende gerechtjes waar je het charmante marmeren tafeltje vol mee laat zetten. O, en de boter wordt hier ter plekke geslagen van biodynamische crème fraîche uit de buurt van Amsterdam, want Kim heeft ook nog idealen.

En omdat in het stijlvolle Café Beurre sfeer net zo belangrijk is als eten, worden er beperkt reserveringen aangenomen om ‘niet te veel restaurant te zijn’. Tafels zijn ook bewust niet ingedekt: je moet hier altijd binnen kunnen lopen voor alleen een goed glas wijn, zonder dat je ook maar een vorkje wegprikt. Maar dan doe je jezelf wel tekort, als je het ons vraagt.

Van Limburg Stirumstraat 115 @balthazarskeuken

WILD & THE MOON Het Parijse plantbased concept Wild & The Moon vind je nu ook gewoon in De Pijp. Naast koudgeperste sappen en gezonde granolabowls eet je hier bijvoorbeeld een Griekse tomatenmuffin met mosterd en spinazie, pittige pad thai of een bbq-burger van vegan meat.

Van Woustraat 138, wildandthemoon.nl

18-03-2022 12:07

36

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

de buurt

TERUG NAAR DE RUST Beklim de Ransdorpertoren, bekijk het huis wat Rietveld voor zijn kleindochter bouwde in Durgerdam en blaas stoom af in Holysloot: de landelijke dorpen van Amsterdam Noord-Oost barsten van de onontdekte plekken. tekst Olivier Kemme illustratie Barbara van den Berg/Salty Stock

A

ls je niet beter zou weten, zou je kunnen denken dat je in Geuzenveld of Osdorp loopt’, zegt Adri Doorneveld, die als adviseur toerisme en promotie voor stadsdeel Noord werkte en er nu rondleidingen geeft. Hij heeft het over het stedelijke deel van Amsterdam Noord-Oost, dat bestaat uit de wijken Waterlandpleinbuurt, Buikslotermeer en Elzenhagen. Maar steek je daar de Ringweg A10 over, dan kom je uit bij het landelijke deel, met charmante dorpen als Durgerdam, Ransdorp, Holysloot, Zunderdorp en Schellingwoude. Ondanks dat die twee delen zo dicht bij elkaar liggen, voelen ze als twee verschillende werelden.

RIJKE GESCHIEDENIS De vijf dorpen maken sinds 1921 deel uit van de stad. Daarvoor waren ze verenigd in de Unie van Waterland. Rond 1500 was de Unie zelfs rijker dan Amsterdam, maar nadat de protestantse dorpen tijdens de Tachtigjarige Oorlog werden geplunderd door katholieke Amsterdammers en Spanjaarden, wisten ze nooit meer te concurreren met de hoofdstad.

Toen in 1916 een deel van Landelijk Noord ook nog overstroomde en de dorpen daardoor sterk verarmd werden, lieten ze zich vrijwillig inlijven door Amsterdam. Maar wat zijn nu de bijzonderste plekken van dit unieke stukje stad? Doorneveld verklapt er acht.

ZUNDERDORP Jarenlang stond Zunderdorp bekend als het melkdorp van Amsterdam. De verse melk werd met roeiboten naar de melkmarkt in de stad vervoerd. ‘Omdat de melk per boot werd vervoerd, ging er weleens wat verloren. Dat werd dan aangevuld met water uit het IJ; zo ontstond de eerste halfvolle melk… Dat laatste is natuurlijk niet zo, maar het is wel een leuk verhaal.’

ZUILEN VAN DE KAPEL In 1345 vond in een woning aan de Kalverstraat hoegenaamd het mirakel van Amsterdam plaats: een hostie die in het vuur terechtkwam, verbrandde niet. Op de plek van de woning werd een jaar later de Kapel ter Heilige Stede gebouwd. De kapel groeide uit tot een bedevaartsoord. ‘Dit betekende eigenlijk de start van het toerisme voor Amsterdam.’ De kapel werd in 1920 afgebroken en op miraculeuze wijze zijn er een aantal zuilen in Noord terechtgekomen.

Hoek van J.H. van Heekweg en de J. Drijverweg

VOLGERMEERPOLDER Deze plek is lange tijd gebruikt als stortplaats van de gemeente. Er werd niet alleen huisafval gestort, maar ook veel industrieel en chemisch afval, waardoor het een van de giftigste plekken van Nederland werd. ‘Om het gebied op te schonen, werden stalen damwand diep de grond in geslagen. Ook werd de vervuiling afgedekt en voorzien van een dikke leeflaag.

Daardoor ligt het gebied hoger dan de omgeving en heb je een prachtig uitzicht over de rest van Noord-Oost.’

HET SCHOOLHUIS IN HOLYSLOOT ‘Het Schoolhuis is een schitterende plek met een heel mooi terras waarbij je uitkijkt over de weilanden. Ideaal om even tot rust te komen.’

Het restaurant ligt in het dorp Holysloot. De naam ‘holy’ is overigens geen vertaling van het Engelse woord voor heilig, maar verwijst naar ‘laaggelegen land’ – aan een sloot dus.

Dorpsstraat Holysloot 38

ADRI DOORNEVELD Stadsgids Adri Doorneveld woont al 56 jaar in zijn geliefde Noord. Van 2007 tot 2014 werkte hij dan ook als adviseur toerisme en promotie van stadsdeel Noord. Nadat hij als toerismecoördinator aan de slag ging voor de gemeente, besloot hij zijn eigen bedrijf te beginnen: AdriAAA (Adri Amsterdam Avontuur Architectuur). Als Noordkenner geeft hij onder die naam rondleidingen door het hele stadsdeel. adriaaa.nl

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 36

OBSERVATORIUM Op een acht meter hoge heuvel tussen de A10 en de flats van de Elpermeer staat het Observatorium van kunstenaar Marinus Boezem. Het kunstwerk heeft de vorm van een chaise longue en rondom liggen granieten platen met afbeeldingen en namen van hemellichamen. ‘Veel mensen kennen natuurlijk wel de Grote Beer – of ‘de steelpan’ – maar door dit kunstwerk kun je nog veel meer sterrenbeelden zien en herkennen.’

RANSDORPERTOREN Het meest opmerkelijke aan deze toren uit 1542? De spits ontbreekt, terwijl die op oude bouwtekeningen duidelijk te zien is. ‘Wat de reden is, blijft een raadsel. Of men was bang dat de toren zou omvallen, of het geld was simpelweg op. In ieder geval kun je nu prachtig uitkijken vanaf de top.’

Elpermeer 292

Dorpsweg Ransdorp 57

18-03-2022 12:07

37

WEGGEZAKT

plat dak heeft, terwijl dat in die tijd helemaal niet mocht. ‘Door foto’s te manipuleren, leek het alsof er wel een dak opzat. Daarom mocht het huis toch gebouwd worden. Dit was eigenlijk de eerste vorm van Photoshop!’

Ook liefhebbers van de tv-serie All Stars kunnen hier hun hart ophalen: de serie werd opgenomen op de velden van voetbalclub DRC.

DURGERDAM In 1964 bouwde architect en meubelontwerper Gerrit Rietveld hier een huis voor zijn kleindochter. Opvallend is dat de woning een

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO APR 2022_RD.indd 37

DE WITTE BOOGBRUG Tussen de Nieuwendammerdijk en de Schellingwouderdijk vind je een witte boogbrug. De bedoeling was dat de brug onderdeel zou worden van de Zuiderzeeweg, naar de IJtunnel. Scheepswerven in Nieuwendam hielden de weg tegen, waardoor de brug overbodig werd. De brug kreeg al snel de naam Brug van Niks naar Nergens.

Nieuwendammerdijk 567

Op verschillende plekken in Noord-Oost kun je palen van vijf meter hoog zien staan.

Daaraan kun je aflezen hoezeer het land in duizend jaar is weggezakt. ‘Omdat de boeren geen natte voeten wilden, pompten ze het water steeds weg. Dat zorgde er ook voor dat de grond wegzakte.’ Op de palen is met kleuren aangegeven hoeveel het veen daalde per honderd jaar.

VUURTORENEILAND Dit kleine eiland bij Durgerdam dankt zijn naam aan – je raadt het al – de vuurtoren die er al ruim drie eeuwen staat. Vuurtoreneiland was onderdeel van de Stelling van Amsterdam – de cirkel van forten, kazematten, dammen en sluizen rond de stad, die ooit de verdedigingslinie van de hoofdstad vormde.

Sinds 2013 is er een restaurant gevestigd op het eiland. Ga je er uit eten, dan word je met een honderd jaar oude veerboot vanaf de Veemkade naar het eiland gebracht (en uiteraard weer terug). In de zomer dineer je er in een glazen kas, in de winter in het fort. vuurtoreneiland.nl

18-03-2022 12:07

AMSTER DAM GIF TS Maak kennis met lokale makers

www.iamsterdam.nl/webshop en

Amsterdam Centraal Station, IJ-zijde

The classic ketting – Iris Nijenhuis €69,50

Loqi tas flowers €14,95

Paper vase – Pepe Heykoop €19,ad Store Uitkrant april.indd 1 02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 38

Dutch design kruk €19,95 03-03-2022 11:57 18-03-2022 10:19

apr 2022

KRANT

40

t/m

48

48 50 51

39

AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON NIEUW: DE ECHTE AMSTERDAMMER TERUGBLIK: VRIJHEIDSLAAN, 1956

,95

Marokko door een Cobra-bril, met dank aan schrijver en gastconservator Abdelkader Benali. Na de onafhankelijkheid ontstond er een nieuw zelfbewustzijn bij Marokkaanse kunstenaars die voor inspiratie ook buiten de landsgrens gingen kijken; naar Bauhaus en popart. Zij zetten zich af tegen de fossiele museumsfeer, net zoals de Cobra-kunstenaars dat in het Westen deden. Andersom was de invloed er al eerder: Matisse putte veel inspiratie uit de sfeer en kleuren van Marokko. Benali toont werk van veertig Marokkaanse kunstenaars, van de onafhankelijkheid (1956) tot nu, met thema’s als spiritualiteit, migratie en dekolonisatie. Zoals dit feest van een beeld van kunstenaar Hassan Hajjaj en topmodel Imaan Hammam.

15 april t/m 18 september Cobra Museum, Amstelveen

11:57

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 39

IMAAN IN DA SHOP, HASSAN HAJJAJ VOOR VANITY FAIR

HET ANDERE VERHAAL

18-03-2022 10:19

40

apr 2022

KRANT

PAPAFORMIGAS De Nederlandse band Papaformigas speelt een combinatie van klezmer, Balkan, ska, reggae en polka met een flinke dosis soul. Wereldmuziek vanaf het continent van turf, jenever & achterdocht. za 02 april 20:00, De Nieuwe Anita, € 7,50 PIETER NIEUWINT EN IVO DE WIJS Een podium, een piano, een tafeltje en twee heren in gedekte kostuums: Pieter Nieuwint en Ivo de Wijs presenteren het beste werk uit de shows, ‘Literair Variété’ en ‘Literair Varié2’, aangevuld met nieuw materiaal. zo 03 april 14:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,50 PORTRET JAN VAN DE PUTTE Het Orgelpark presenteert drie bij elkaar horende concerten in de concertreeks Componistenportretten: samen geven ze een beeld van het werk van Jan van de Putte (1959). Met Jan Hage op orgel en Katharina Gross op cello. zo 03 april diverse tijden, Orgelpark, € 10,- t/m € 17,50 CLANNAD - FAREWELL TOUR De legendarische familieband die ook Enya en Moya Brennan voortbracht, behoort tot het erfgoed van de Ierse muziek. In 2022 neemt de band afscheid van zijn fans met een internationale afscheidstournee getiteld ‘In A Lifetime’. ma 04 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 36,75 SYLVIE COURVOISIER TRIO De Zwitserse jazzpianiste en componiste Sylvie Courvoisier staat bekend om haar energieke pianospel waarin ze een brug slaat tussen haar klassieke achtergrond en vrije improvisatie.

Het fantasierijke pianotrio uit New York, met Drew Gress op bas en Kenny Wollesen op drums, balanceert tussen jazz, avant-garde en klassiek. wo 06 april 20:30, Bimhuis, € 16,ENSEMBLE MODERN AFROMODERNISM IN HEDENDAAGSE MUZIEK Ensemble Modern vestigt de advertentie

Sibelius Vioolconcert za 23 | ma 25 april Het Concertgebouw Tickets orkest.nl

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 40

aandacht op de onterecht veronachtzaamde stroming van het ‘Afromodernism’: componisten die vanuit diverse achtergronden, werkwijzen en muzikale talen nieuwe muziek op het scherpst van de snede schrijven.

Wat de zes componisten op het programma, geboren tussen 1940 en 1995, delen is oorspronkelijkheid en visie. do 07 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 39,DANNY VERA - THE NEW NOW NIGHTCLUB De Middelburgse singer-songwriter Danny Vera schrijft al sinds zijn tienerjaren liedjes over het leven, de liefde en de dood, en scoorde in 2019 een hit met het nummer ‘Roller Coaster’. Niet alleen zijn vaste band, strijkersensemble en blazerssectie zijn van de partij: achtergrondzangers worden hieraan toegevoegd en dragen bij aan het groots brengen van de muziek van zijn albums. do 07 april 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 49,90 t/m € 66,40 TANIA GIANNOULI TRIO De Griekse pianist is weliswaar klassiek geschoold, maar aan de basis van haar eigen muziek staat improvisatie. Sinds enkele jaren vormt ze een trio met Andreas Polyzogopoulos op trompet en Kyriakos Tapakis op oed, de Arabische luit. Het drietal mengt Westerse en Oosterse invloeden in fantasierijk samenspel, soms introspectief en soms opzwepend. do 07 april 20:30, Bimhuis, € 18,LOS BITCHOS Na tours met The Black Lips, Ty Segall en Viagra Boys is het Londense viertal druk bezig geweest hun debuutalbum, opgenomen met Franz Ferdinand frontman Alex Kapranos. Een tropische combinatie van instrumentale cumbia, psychedelische pop en surfmuziek. vr 08 april 20:00, Paradiso, € 12,LAVALU Met het album ‘Earthbound’, een album waarin de Nederlandse componist en zangeres het gevoel van vastzitten, en het omarmen ervan om door te kunnen bezingt, slaat Lavalu een brug tussen pop en klassiek. Met altvioliste Roosmarijn Tuenter en cellist Paul Rittel sluit ze een drieluik albums af met intieme kamerpopliedjes waarin klassiek en pop samenkomen. vr 08 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 22,50 LA PEGATINA In 2019 vierde La Pegatina uit Barcelona hun 10-jarig jubileum en brachten ze samen met Chef Special de single ‘Down for Love’ uit. Hun concerten zijn een explosie van energie waarin latinritmes worden verweven met rumba catalana en ska, gespeeld met een punky attitude. za 09 april 19:30, Melkweg, € 25,ANTONIO VILLEROY LUZ ACESA In de show Luz Acesa maakt de zanger, songwriter en producer uit Brazilië een retrospectief van zijn carrière met belangrijke nummers die zijn muzikale carrière markeerden. In zijn eentje, zichzelf begeleidend op gitaren, bas en piano, ontrafelt Antonio

POP

Laurie Anderson bouwt Lavinia met deze voorstelling aan een kunstwerk met verschillende invalshoeken. wo 13 april 20:00, DeLaMar, € 19,50 JUNGLE BY NIGHT Het veelkoppige Amsterdamse instrumentale collectief Jungle

By Night speelt een dansbare mix van krautrock, jazz, dance en techno. wo 13 april 20:30, Paradiso, € 22,-

SLEAFORD MODS Het duo uit Nottingham bestaande uit zanger Jason Williamson en muzikant Andrew Fearn beleefde in 2013 hun doorbraak met het album Austerity Dogs. Het tweetal neemt geen blad voor de mond en combineert elektronische post-punk met invloeden van hiphop. Op hun gloednieuwe album Spare Ribs tonen de mannen zich strijdlustig en leveren ze kritiek op o.a. Brexit, Elon Musk en Britse politici, in een sterk maatschappelijk verdeeld Groot-Brittannië.

Melkweg, 6 april

JIP BROEKS

POP

EMOTIONAL ORANGES Emotional Oranges mixt pop en indie met soul en r&b. Vorig jaar presenteerde het duo uit Los Angeles hun derde album ‘The Juicebox’, in samenwerking met grote namen als Vince Staples, Becky G, Biig Pigg en Chiiild. vr 01 april 20:00, Tolhuistuin, € 16,-

JANNE SCHRA & DE VOGELS Zangeres Janne Schra grijpt in haar nieuwe songs terug naar de jazz van de roaring twenties. De songs op het nieuwe Nederlandstalige album In de regen werden geïnspireerd door de jazz van de roaring twenties en pianist Fats Waller. Naast een enkele oude parel en gezongen gedichten van M. Vasalis en Joost Oomen vormen de liedjes van Janne zelf het hart van de plaat.

Bimhuis, 8 april een repertoire van 18 liedjes en vertelt hij enkele verhalen over zijn professionele leven. za 09 april 20:00, Theater Munganga, € 15,FISCHER-Z - 40TH ANNIVERSARY OF RED SKIES OVER PARADISE In 1979, twee jaar na oprichting, kwam het cultalbum ‘World Salad’ uit met onder meer de single ‘Remember Russia’. Veertig jaar geleden volgde ‘Red Skies Over Paradise’ met favorieten als ‘Marliese’, ‘Berlin’ en ‘Cruise Missiles’. De Engelse New Waveband met John Watts speelt onder andere deze nummers maar ook een aantal hits van hun andere albums. za 09 april 20:30, Paradiso, € 30,ANNEKE VAN GIERSBERGEN KATE BUSH Een eerbetoon met een persoonlijke twist. Geen copy cat Kate, maar vintage Van Giersbergen.

De muzikale kameleon zingt van ingetogen tot energiek. Van ‘Wuthering Heights’ tot ‘The Man with the Child in his Eyes’ en van ‘Breathing’ tot ‘Babooshka’. zo 10 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,-

JOOLS HOLLAND AND HIS RHYTHM & BLUES ORCHESTRA In 1987 richtte de Engelse pianist The Jools Holland Big Band op, welke door de jaren heen organisch veranderde in het negentien koppen tellende Rhythm & Blues Orchestra. De Brit presenteert een avond vol soul, blues, ska, jazz, pop en boogie-woogie. Met Pauline Black & Arthur ‘Gaps’ Hendrickson van The Selecter en Ruby Turner, Gilson Lavis en Louise Marshall.

Paradiso, 23 april RAYMOND VAN HET GROENEWOUD - RAYMOND 70 Tijdens zijn glansrijke carrière van bijna vijftig jaar is de Vlaamse zanger, muzikant, songschrijver, dichter en filosoof uitgegroeid tot een icoon, zowel in zijn thuisland België als op Nederlandse bodem. Door de jaren heen wist hij grote hits te scoren met nummers als ‘Meisjes’ (1977), ‘Je veux de l’amour’ (1980), ‘Chachacha’ (1981)’ en ‘Twee Meisjes’ (1995). ma 11 april 20:30, Paradiso, € 28,MOONEYE Mooneye is de band rondom de Vlaamse singer-songwriter Michiel Libberecht en maakt een mix van pop, rock en folk met invloeden van Americana. di 12 april 19:30, Paradiso, € 10,LAVINIA MEIJER Aan de hand van onder meer beeldende kunst, spoken word en film verbindt harpiste Lavinia Meijer muziek aan haar persoonlijke ervaringen en ontdekkingen. Geïnspireerd door haar samenwerkingen met diverse artiesten als Philip Glass, Iggy Pop, Ludovico Einaudi en

CONCEPTION De Noorse hardrockband Conception staat bekend om zijn melodische en ritmische muziek: een unieke, krachtige, maar ook dynamische mix, met invloeden uit flamenco, jazz en klassieke muziek. do 14 april 19:30, Melkweg, € 31,05 THE GARDEN Naar eigen zeggen heeft de Californische tweeling met The Garden hun eigen muziekgenre uitgevonden genaamd ‘Vada Vada’. In bestaande genres is het een combinatie van lo-fi garagepunk met hiphopinvloeden. do 14 april 20:30, Bitterzoet, € 14,KIKA SPRANGERS QUINTET MIND’S EYE In haar kwintet laat Kika Sprangers de tekstloze zangstem van Anna Serierse naadloos samenvloeien met haar eigen saxofoongeluid. Begin 2022 verscheen het nieuwe album van de groep ‘Mind’s Eye’, een ode aan de verbeeldingskracht. do 14 april 20:30, Bimhuis, € 16,PAUL CARRACK Paul Carrack, een van de beste Britse singer-songwriters aller tijden, die door de jaren heen een succesvolle solocarrière heeft opgebouwd met evergreens als ‘I Need You’ en ‘Dedicated’, vergaarde voornamelijk bekendheid als bandlid van Mike & The Mechanics en zijn vele samenwerkingen met onder meer The Eagles, Elton John, The Smiths, Roxy Music en Eric Clapton. vr 15 april 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 40,FRIDAY Het Nederlandse popduo Friday bestaat uit Koen Brouwer en Quinten Huigen en bracht onlangs de debuutsingle, mede geproduceerd door Cenzo Townshend bekend van Kings of Leon en U2, ‘’21’’ uit die door NPO Radio 2 meteen werd uitgeroepen tot TopSong. vr 15 april 20:30, Bitterzoet, € 12,50 MEROL MEROL is ongedwongen zichzelf met odes aan dingen die veel mensen niet direct voor lief nemen: laatbloeiers, campingdisco’s en thema’s die in eerste instantie niet verleidelijk zijn. De Nederlandse actrice en zangeres presenteert haar debuutalbum ‘Troostprijs’, waarop ze inspeelt op de angst om te mislukken, om buiten de boot te vallen, FOMO en perfectionisme. vr 15 april 19:30, Paradiso, € 20,THE KID LAROI De 17-jarige Australische rapper, geïnspireerd door o.a. Lil Wayne, Tupac en Kanye West, begon op jonge leeftijd met het schrijven

18-03-2022 10:19

41

apr 2022 van raps met aanstekelijke beats en melodieuze, sierlijke afgestemde hooks. za 16 april 19:30, Melkweg, € 34,50

CLUBS

KID FRANCESCOLI Elektropop-formatie Kid Francescoli imponeerde in 2014 al met het album ‘With Julia’ en een paar jaar later met de indiehit ‘Moon’. Popsongs met spacey synths en dromerige vocalen.

Vorig jaar kwam het album ‘Lovers’ uit met de sensuele vocals van o.a. R&B-zangeres Nassee en melancholische synths. za 30 april 19:00, Melkweg, € 20,70

FOY VANCE Foy Vance is een Ierse singersongwriter woonachtig in Londen, maar lijkt meer thuis te zijn in de muzikale geschiedenis van Amerika. Zijn verhalende nummers zijn ondergedompeld in ambachtelijke soul, blues, gospel en jazz. za 16 april 20:30, Bitterzoet, € 20,JASPER ERKENS De Vlaamse zanger Jasper Erkens kreeg tien jaar geleden bekendheid na het uitbrengen van zijn cover van Gnarls Barkley’s ‘Crazy’.

Met zijn hervonden sound produceert de Vlaamse zanger anno nu spannende indiesongs met zwoele gitaren, catchy popstructuren en dromerige soundscapes. za 16 april 19:00, Melkweg, € 11,50 PRINS, DE MUNNIK & DEN TEX In ‘De Vertalingen’ brengen Kees Prins, Paul de Munnik en JP den Tex twintig iconische klassiekers.

In hun eigen woorden. Liedjes van Bob Dylan, Joni Mitchell en Lou Reed. Van Tom Waits, Robbie Robertson en Neil Young.

Omgezet naar moedertaal. zo 17 april 20:15, ma 18 april 16:00, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 26,50 MELISSA ALDANA QUARTET Deze Amerikaanse ster op tenorsax viert haar debuut op het legendarische label Blue Note. Op haar album ‘12 Stars’ verwerkte ze uitdagingen en overwinningen van de afgelopen periode. Door haar robuuste, melodierijke stijl wordt ze vergeleken met grote tenorsaxofonisten als Sonny Rollins en James Carter. zo 17 april 20:30, Bimhuis, € 18,JAKE ISAAC Samen met George Ezra en James Bay behoort Isaac tot de top van veelbelovende Britse artiesten. De Londense singersongwriter maakt frisse, soulvolle popliedjes die worden begeleid door zijn machtige stemgeluid. ma 18 april 19:45, Tolhuistuin, € 20,ELDERBROOK Op het langverwachte albumdebuut ‘Why Do We Shake In The Cold?’ laat de elektronische songwriter en producer zich van zijn zachte en kwetsbare kant horen.

Alexander Kotz begon ooit in een indieband en experimenteerde met hip-hop voordat de Brit zich onder de naam Elderbrook presenteerde.

22 t/m 23 april 20:00, Melkweg, € 17,25 BEN VAN GELDER Saxofonist en componist Ben van Gelder beweegt zich in zijn composities op het snijvlak tussen klassiek en jazz. Hij schreef nieuw werk waarin het orgel een belangrijke plaats inneemt.

Virtuoos Kit Downes neemt de orgelpartijen voor zijn rekening. za 23 april 20:15, Orgelpark, € 10,- t/m € 17,50 TIM KNOL EN DE BLUE GRASS BOOGIEMEN De samenwerking tussen Tim Knol en Blue Grass Boogiemen blijkt een schot in de roos. In ‘Lost & Found III’ dompelen ze zich onder in de rijke historie van bluegrass en country, met extra

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 41

MAX COOPER LIVE A/V De Noord-Ierse producer Max Cooper maakt hypnotiserende electronica. Al 15 jaar slaat de muzikant een brug tussen elektronische muziek en audiovisuele kunst: in liveshows, installaties, performances en video’s gaat hij met wetenschappelijke precisie te werk om zijn uitgesponnen producties nog meer kracht en emotie bij te zetten. Zijn zesde studio-album Unspoken Words is een persoonlijk en rauw verhaal over menszijn en escapisme, visueel bijgestaan door 13 korte films.

Paradiso, 8 april

THE FIVE GREAT GUITARS Oprichter van The Five Great Guitars Jan Kuiper, speelt samen met Stochelo Rosenberg, Paulus Schäfer, Digmon Roovers en Marcel de Groot akoestische en bluesy arrangementen van de allermooiste songs van de legendarische Latin guitar hero, Carlos Santana. za 30 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 29,-

CLUBBING

KISS ALL HIPSTERS Kiss All Hipsters is weer helemaal terug met de ultieme indie clubnacht. Vijf uur lang een scherpe mix van indie, hiphop, pop en electronica. vr 01 april 23:00, Melkweg, € 7,-

FRED AGAIN..

De Londense zanger, songwriter, multi-instrumentalist en producer Fred John Philip Gibson, bekend van zijn nummer, Marea (We’ve Lost Dancing), met The Blessed Madonna begon zijn carrière met topmuzikant Brian Eno als mentor en heeft samenwerkingen op zijn naam staan met onder andere FKA Twigs, Stormzy en Ed Sheeran. Zijn album Actual Life, met de nieuwe single Admit It (U Don’t Want 2), werd album van de week bij 3voor12.

Melkweg, 6 april oog voor rafelrandjes. zo 24 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 26,50 SOEN De Zweedse prog-metal supergroep Soen bestaat uit leden van Death, Opeth en Willowtree. De band bestaat sinds 2010, maar het eerste album ‘Cognitive’ kwam pas uit in 2012. De vergelijking met Tool en Pink Floyd wordt nogal eens gemaakt maar de band heeft bovenal een spannend eigen geluid. ma 25 april 19:30, Melkweg, € 25,30 CRISTINA BRANCO Cristina Branco weet als geen ander de fado (het Portugese levenslied) eigentijds en toegankelijk te maken. Door de traditionele fado te verrijken met jazz, wereldmuziek en pop, heeft ze een compleet eigen stijl ontwikkeld. In haar nieuwe programma ‘Eva’ zal Cristina naast materiaal uit haar rijke carrière ook nummers van haar in 2020 verschenen album ten gehore brengen. di 26 april 20:30, DeLaMar, € 19,50 KOKOROKO De muziek van Kokoroko, onder

MOKSI & FRIENDS Het beruchte duo Moksi, Samir Ait Moh (Sam O Neall) en Diego Stijnen (MC DMC), presenteert binnenkort hun langverwachte nieuwe album #FREEMOKSI. Onlangs verscheen de nieuwe single met het duo Lefris en zangeres Sky Sky, bekend van de song Soda Pop. De line-up tijdens de presentatie liegt er niet om: Moksi, Marten Hørger, Curbi en dj en producer Wouter S. Niets minder dan house music all night long!

Melkweg 30 april leiding van trompettist Sheila Maurice-Grey, klinkt als een moderne variant op de WestAfrikaanse muziek van vroeger, geïnspireerd door iconische artiesten als Fela Kuti, Ebo Taylor en Tony Allen. do 28 april 20:30, Paradiso, € 19,THE MIDNIGHT The Midnight put veel inspiratie uit de jaren ’80: de aanstekelijke en spacey synthesizer pop wekt nostalgische gevoelens op en doet denken aan de gloriejaren van de Amerikaanse mall-cultuur, aan klassieke high school film drama’s als The Breakfast Club en de muziek van Giorgio Moroder tot Depeche Mode. vr 29 april 19:30, Paradiso, € 20,KNIGHT AREA De belangrijkste boodschap op het album ‘D-Day’ van de symfonische-rockband Knight Area is ‘Wees zuinig op hoe we nu leven’. Daar is nu een vervolg op gemaakt ‘D-Day 2, The Final Chapter’: over hoe het de veteranen is vergaan nadat zij waren teruggekeerd uit het oorlogsgebied. vr 29 april 21:00, Poppodium P60, € 17,50

MADUK & FRIENDS Een wervelende all-nighter van de Amsterdamse drum & basslieveling Maduk die in de laatste jaren is uitgegroeid tot een van de grootste namen in de Nederlandse scene. Na het grote succes van de vorige editie zal hij wederom zelf maar liefst 5 uur lang (!) plaatsnemen achter de decks. vr 22 april 23:30, Melkweg, € 25,CHRISTIAN LÖFFLER LIVE De Duitse deep house producer Christian Loffler presenteert de live-premiere van zijn aankomende album. Daarnaast werk van ‘Graal (Prologue)’ dat eerder verscheen. Hoewel de minimale sound van Löffler uitermate geschikt is om van te genieten met de ogen dicht, komt deze liveperformance met een betoverende audiovisuele show speciaal gemaakt voor deze tour. zo 24 april 19:00, Melkweg, € 23,FIESTA MACUMBA XL KINGSNIGHT Het is een traditie: Fiesta Macumba gaat dit jaar weer Extra Large op Koningsnacht met maar liefst 3000 Macumberos y Macumberas verdeeld over 4 zalen gevuld met música latina: van reggaeton naar merengue, salsa naar bachata, kizomba naar dancehall en nog veel meer! di 26 april 22:00, Melkweg, € 17,50 SCHILLER Christopher von Deylen, alias ‘Schiller’, wordt wereldwijd al meer dan 20 jaar beschouwd als een ware pionier, bekend om zijn instrumentale sound. Van de Opus award voor beste live sound design en de ECHO (een van Duitsland’s voornaamste muziekprijzen) mag Schiller zich plaatsen tussen de meest succesvolle elektronische artiesten van Duitsland. do 28 april 20:00, Melkweg, € 23,-

KLASSIEK

BEATRICE RANA & AMSTERDAM SINFONIETTA IN BACH EN BRIDGE De Italiaanse pianiste Beatrice

Rana is terug bij Amsterdam Sinfonietta en soleert in twee klavierconcerten van Johann Sebastian Bach. Candida Thompson leidt daarnaast onder meer werken van Bridge en Walton. za 02 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 39,KAMERKOOR TEGENLICHT KRISTALLEN DEN FINA Kamerkoor Tegenlicht o.l.v. dirigent Paul de Boer zingt werk van Rachmaninov en Tanejev, Scandinavische koorwerken (o.a.

‘Kristallen den Fina’ in achtstemming arrangement van Arne Lundmark), twee stukken van Tavener, Litouws werk en het stuk ‘Fratres van Arvo Pärt, met cellist Ephraïm van IJzerlooij, die ook twee preludes voor cello van Gubaidolina speelt. zo 03 april 16:00, Oranjekerk, € 10,JUTTA MARIA BÖHNERT EN SLAVA POPRUGIN BRAZIL & BERLIOZ Sopraan Jutta Maria Böhnert en pianist Slava Poprugin brengen een liedprogramma met Braziliaans repertoire èn Hector Berlioz ‘Les Nuits d’Été’. zo 03 april 16:45, Luther Museum, € 15,AMSTERDAMSE BACHVERENIGING - JOHANNES PASSION VAN J.S. BACH Onder leiding van dirigent Enrique López-Cortón brengt de Amsterdamse Bachvereniging, met professionele solisten en orkest, de ‘Johannes Passion’ van J.S. Bach. zo 03 april 15:00, Dominicuskerk, € 29,30 FATMA SAID EN MALCOLM MARTINEAU De jonge Egyptische sopraan Fatma Said zingt haar favoriete liedrepertoire: werken van Ravel, Obradors en Mozart, maar ook van Najib Hankash en Gamal Abdel-Rahim. Aan de vleugel zit meesterbegeleider Malcolm Martineau. di 05 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,JEAN-MICHEL BLAIS AUBADES De neoklassieke pianist en componist Jean-Michel Blais speelt, vergezeld door twee strijkers en een hoboïst, werken van zijn nieuwe album ‘Aubades’. Een album vol plezier en hoop dat Jean-Michels Blais’ geloof in de kracht en schoonheid van muziek in volle glorie laat horen. wo 06 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 19,YANG YANG CAI PIANO RECITAL De Nederlandse pianist Yang Yang Cai speelt de ‘32 Variaties’ op een eigen thema in c van Beethoven. Gevolgd door Brahms gepassioneerde en zeer virtuoze ‘Piano Sonata No. 1’. Afsluiter van het programma is wederom een soort variatiereeks, ‘24 Preludes’ in alle toonsoorten. Een hoogtepunt in het oeuvre van de Rus Skrjabin, naar het gelijknamige werk van Chopin. do 07 april 20:15, De Waalse Kerk, € 25,JEAN-GUIHEN QUEYRAS + ALEXANDRE THARAUD - DE MEESLEPENDE LICHTHEID VAN QUEYRAS EN THARAUD Een vreugdevolle rollercoaster

18-03-2022 10:19

van barok tot late romantiek.

Dat is wat de muzikale vrienden Jean-Guihen Queyras en Alexandre Tharaud bieden. De eerste grote cellowerken van Bach en zijn Franse tijdgenoot Marin Marais gaan hand in hand met de hartroerende romantiek van Chopin, Fauré, Kreisler, Brahms en de cellist-componist Popper. Een warme droomwereld vol meeslepende lichtheid. vr 08 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 43,HET CONCERTGEBOUWORKEST - BACHS JOHANNESPASSION De musici van het Concertgebouworkest laten zich graag inspireren door de geestdriftige dirigent Trevor Pinnock. Daarnaast treden befaamde solisten als bas Florian Boesch en tenor Maximilian Schmitt, én het Laurens Collegium Rotterdam op. vr 08 april 20:15, zo 10 april 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 26,RADIO FILHARMONISCH ORKEST - DE IMAGINAIRE WERELDREIZEN VAN RIJNVOS EN DVOŘÁK Sinds 2011 trekt Richard Rijnvos in gedachten de wereld rond om alle werelddelen muzikaal in kaart te brengen voor zijn cyclus ‘Grand Atlas’. In 2016 dirigeerde Pablo Heras-Casado het derde deel ‘Asie’. Nu keert de Spaanse dirigent terug voor het zesde deel: ‘Amérique du Sud’. Vogels uit Brazilië mengen zich met de muziektradities van de Chiriguanos uit Bolivia en de Mapuche uit Patagonië, en met de Argentijnse tango. za 09 april 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 37,ERE LIEVONEN + JELLANTSJE DE VRIES NOORDSE KLANKEN De Fin Ere Lievonen, vaste organist van het Fokker-orgel, verkent de volksmuziek en de gecomponeerde orgelwerken uit Noorwegen, Zweden, Denemarken en Finland. Violiste Jellantsje de Vries bespeelt de traditionele Noorse Hardangervedel. zo 10 april 11:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,- t/m € 15,-

Passion’ uit in de Stille Week voor Pasen: een unieke ervaring om een uitvoering te beluisteren door één van de oudste oratoriumkoren in Nederland. zo 10 april 19:30 en 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 34,WILLEM BRONS Willem Brons, de éminence grise onder de Nederlandse pianisten, presenteert het magistrale tweede boek van Bachs ‘Wohltemperierte Klavier’. Een integrale uitvoering hiervan is zeldzaam.

Brons’ affiniteit met Bach staat garant voor een stijlvolle, indringende vertolking. ma 11 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 35,HET CONCERTGEBOUWORKEST - DEBUSSY, RAVEL EN SZYMANOWSKI Dirigent Antonio Pappano leidt het Concertgebouworkest in de wonderlijke, zinneprikkelende muziek van Debussy en Ravel, en Szymanowski’s exotische ‘Eerste vioolconcert’ met als soliste Lisa Batiashvili.

13 t/m 14 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 26,NEDERLANDS BLAZERS ENSEMBLE + DUDA PAIVA COMPANY - MATTHÄUS-PASSION Het Nederlands Blazers Ensemble en de poppenspelers van de Duda Paiva Company wagen zich aan Bachs ‘Matthäus Passion’.

Vier zangers zijn ook de poppen.

Poppen die mensen zijn, de verteller, de verrader, de maagd en de visionair. Het publiek wordt onderdeel van de voorstelling en levert als koor commentaar. do 14 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 41,ALEXANDRE THARAUD EN QUATUOR AROD - DVOŘÁK, BARTÓK EN MOZART Quatuor Arod en pianist Alexandre Tharaud slaan de handen ineen voor DvoÐáks magistrale ‘Tweede pianokwintet’.

Daarnaast klinken werken van Mozart en Bartók. do 14 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 27,-

ORKEST VAN DE ACHTTIENDE EEUW + CAPPELLA AMSTERDAM MATTHÄUS PASSION Met begenadigde solisten als Carolyn Sampson en André Morsch geeft dirigent Daniel Reuss, samen met het Orkest van de Achttiende Eeuw en Cappella Amsterdam, zijn eigenzinnige visie op de passie der passies: Bachs ‘Matthäus Passion’. zo 10 april 14:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 57,-

LA COMPAGNIA DEL MADRIGALE - PASEN MET MONTEVERDI EN GESUALDO Voor hun registratie van het ‘Zesde Madrigaalboek’ van Gesualdo ontving La Compagnia del Madrigale veel lof. De afwisseling van werken van de twee Italiaanse grootmeesters Monteverdi en Gesualdo is een huiveringwekkende achtbaan van melodische hoogstandjes en harmonische afgronden. vr 15 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 34,50

URIËL ENSEMBLE - LOUIS COUPERUS EN MUZIEK UIT ZIJN TIJD Het Uriël Ensemble met Marijn Mijnders, Yke Viersen, Mitsuko Saruwatari en Remco Melles spelen werken van Rachmaninoff, Ravel en Satie in combinatie met verhalen van Louis Couperus en muziek uit zijn tijd. zo 10 april 14:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,50

HET HYDRA QUARTET GOEDE VRIJDAG CONCERT Het Hydra quartet o.l.v. Eduardo Paredes Crespo speelt ‘Die sieben letzte Worte’ van Joseph Haydn.

Dit muziekstuk werd door Haydn rond 1786 speciaal voor de kerkdienst op Goede Vrijdag in opdracht gecomponeerd. vr 15 april 20:00, Singelkerk, gratis

KCOV EXCELSIOR - BACHS MATTHÄUS-PASSION Sinds 1953 voert KCOV Excelsior jaarlijks Bachs ‘Matthäus-

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 42

apr 2022

KRANT

EGON KRACHT & THE TROUPE - MATTHEUS PASSION VAN BACH Een instrumentale Mattheus Passion van Bach door Egon

KLASSIEK

HET CONCERTGEBOUWORKEST EN IVÁN FISCHER BARTÓK Iván Fischer dirigeert alle drie pianoconcerten van Béla Bartók in één marathonconcert. Met drie Hongaarse experts achter de piano: János Balázs, Dénes Várjon en Zoltán Fejérvári.

21 t/m 22 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 26,-

ANNE SOFIE VON OTTER + BROOKLYN RIDER LIEDEREN VAN LIEFDE EN DOOD Met het strijkkwartet Brooklyn Rider verkent de grote Zweedse sopraan Anne Sofie von Otter de grenzen tussen popmuziek en klassiek. Franz Schubert is bij Von Otter net als Rufus Wainwright een singer-songwriter, en Schuberts liederen uit Winterreise hadden net zo goed popsongs kunnen zijn. Vertrouwde ‘songs’ die met de hartverwarmende stem van Anne Sofie von Otter een betoverende kwaliteit krijgen. Muziekgebouw aan ‘t IJ, 2 april

CLAUDIA HANSEN

42

HET COLLECTIEF + KATRIEN BAERTS - HET VISIOEN VAN DE LEEUW Rond 1900 hadden voorlopers als Wagner en Debussy het systeem van de tonaliteit tot aan zijn grenzen gebracht, vernieuwers als Arnold Schönberg en Alban Berg bliezen het op. De Vlaamse sopraan Katrien Baerts (foto) en Het Collectief vertolken dit repertoire in een programma dat nog is samengesteld door dirigent en pianist Reinbert de Leeuw. Muziekgebouw aan ‘t IJ, 21 april Kracht & the Troupe. De Nederlandse componist en musicus Egon Kracht schreef zijn Mattheus Passion als een moderne interpretatie van de oorspronkelijke muziek van J.S. Bach.

Het resultaat is een korte, maar krachtige en vooral levendige Mattheuspassie. za 16 april 20:15, Zuiderkerk, € 23,50 HET RADIO FILHARMONISCH ORKEST EN GROOT OMROEPKOOR - BEETHOVEN EN STRAVINSKY Het Radio Filharmonisch Orkest en het Groot Omroepkoor luiden Pasen in met Beethovens ‘Mis in C’. Karina Canellakis leidt dit werk vol drama en ontroering, met topsolisten als Virginie Verrez en Łukasz GoliÐski. zo 17 april 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,PIETER JAN LEUSINK HÄNDELS MESSIAH Traditioneel op tweede paasdag: Händels ‘Messiah’ door The Bach Choir and Orchestra of the Netherlands en Pieter Jan Leusink. Het koor en orkest hebben een gelijkwaardige rol in dit wereldberoemde oratorium met

THOMAS LARCHER - THE LIVING MOUNTAIN De Oostenrijker Thomas Larcher, composer in residence, schreef nieuw werk voor Asko|Schönberg: The Living Mountain. Een werk als een reis in woord, beeld en klank, geïnspireerd door beelden van het berglandschap van Zuid-Tirol van kunstenaar-fotograaf Awoiska van der Molen. Daarnaast putte Larcher uit het boek The Living Mountain van de Schot Nan Shepherd.

Het Koninklijk Concertgebouw, 30 april sopraan Olga Zinovieva, alt Melina Meschkat, tenor Martinus Leusink en bas Andrew Slater. ma 18 april 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 32,50 LANG LANG - BACHS GOLDBERG-VARIATIES Toppianist Lang Lang in Bachs meesterwerk voor klavier: de Goldberg-variaties, waarin de grote ster zijn ingetogen kant laat horen. di 19 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 39,NELSON GOERNER - DE DROOMWERELD VAN NELSON GOERNER Met de romantische ‘Symphonische Etüden’ van Schumann, het daarop geïnspireerde ‘Thème et variations’ van Fauré en de meeslepende droomwereld van Debussy gaat de Argentijnse pianist Nelson Goerner op een virtuele reis vol rust, opwinding en verbeelding. wo 20 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 39,-

PAVEL HAAS QUARTET + BORIS GILTBURG + PAVEL NIKL - BRAHMS Twee kwintetten van Brahms, werken van symfonische proportie, zeker in termen van intensiteit. Het Tsjechische Pavel Haas Quartet speelt het onstuimige pianokwintet met pianist Boris Giltburg en het optimistische strijkkwintet met oud-lid en medeoprichter Pavel Nikl. Een gouden bezetting, zo blijkt.

Hun opname van DvoÐáks ‘Pianokwintet’ en ‘Strijkkwintet’ werd met prijzen overladen. vr 22 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 41,NEDERLANDS PHILHARMONISCH ORKEST - SIBELIUS EN TSJAIKOVSKI Onder leiding van Michael Sanderling storten het Nederlands Philharmonisch Orkest en de jonge Oostenrijkse violist Emmanuel Tjeknavorian zich op het ‘Vioolconcert’ van Sibelius en Tsjaikovski’s autobiografische ‘Vierde symfonie’. za 23 april 20:15, ma 25 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 22,40 t/m € 25,HERREWEGHE & COLLEGIUM VOCALE GENT HOHE MESSE Bachs geliefde ‘Hohe Messe’ wordt uitgevoerd door Philippe Herreweghe en Collegium Vocale Gent. Met topsolisten als Alex Potter, Miriam Feuersinger en Peter Kooij. zo 24 april 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 46,50 PHOTONEN - LUX 25-JARIG JUBILEUM Met het programma LUX zingt Photonen oude en nieuwe koormuziek. Werk van Mathilde Wantenaar, Sweelinck, Diepenbrock. Rond het thema ‘Licht’ viert Photonen zijn 25-jarig bestaan verder met werk van Uusberg, Macmillan, Runestad.

Tevens de wereldpremière van een nieuwe compositie van Jeroen Spitteler op tekst van Emily Dickinson en dagboekfragmenten van Etty Hillesum. zo 24 april 15:15, De Waalse Kerk, € 15,JULIA LEZHNEVA De Oude Muziek-specialisten van Concerto Köln en de Russische stersopraan Julia Lezhneva brengen de meest kleurrijke barokmuziek: van Vivaldi via Pisendel tot Hasse. za 30 april 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 43,-

TONEEL & THEATER

HELMERT WOUDENBERG FLUITEN IN HET DONKER In de solovoorstelling ‘Fluiten in het Donker’ speelt Helmert Woudenberg een selectie verhalen uit het omvangrijke oeuvre

18-03-2022 10:19

43

apr 2022 van Simon Carmiggelt. Verhalen over kwetsbare kinderen, verliefde stelletjes, peper-en-zout echtparen, publieke vrouwen, kroeglopers en andere buitengewone zonderlingen. vr 01 april 20:30, Meervaart Theater, € 10,HAN RÖMER, PETER HEERSCHOP, VIGGO WAAS E.A. FESTEN Een verloren zoon duikt op bij de verjaardag van zijn vader, om een speech te geven die de feestelijke avond in een slagveld verandert.

Een zwartkomische bewerking naar de legendarische filmklassieker van Thomas Vinterberg. za 02 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 37,THEATER ARTEMIS / BAMBIE - ANDERS IS EEN HELE NORMALE ZWEEDSE VOORNAAM (6+) De voorstelling gaat over de vraag waarom we de dingen eigenlijk doen zoals we ze doen.

Drie figuren onderzoeken op het toneel alternatieve mogelijkheden voor dagelijkse handelingen, voor de regels die we met elkaar hebben afgesproken en voor onze omgang met mensen en spullen.

Alles proberen ze omgekeerd of anders te doen, met als gevolg grappige taferelen en vreemde beelden, zelfbedachte uitvindingen en slapstick-ongelukken. za 02 april 16:00, zo 03 april 14:30, Theater De Krakeling, € 13,50 SCRATCH MARIONETTEN KLEINE HANNES IN HET GROTE VOGELBOS (3+) Scratch Marionetten brengt een bijzondere voorstelling over kleine Hannes. Kleine Hannes waait tijdens een stormachtige nacht uit het raam en beleeft spannende avonturen in het Grote Vogelbos! zo 03 en zo 10 april diverse tijden, Poppentheater Koos Kneus, € 6,- t/m € 8,COURTNEY MAY ROBERTSON THE WOMAN DESTROYED Een solovoorstelling waarin Courtney May Robertson ingaat op de complexiteit van onderwerping en verzet. In een poging om een gevoel van onzekerheid te ensceneren, wordt het publiek uitgenodigd om de gebeurtenissen gelijktijdig met Courtney te ervaren, terwijl ze in real time reageert op de eisen van een digitaal systeem.

05 t/m 07 april 21:00, Frascati, € 17,TONEELGROEP OOSTPOOL / THEATER SONNEVANCK GOOD COP (14+) ‘Good Cop’ gaat over de misverstanden rondom mannelijkheid.

Het onderzoekt de clichés rond man- en vrouwbeelden, bevraagt die frames en zoekt naar alternatieven. Want wat is dat eigenlijk: ‘een echte man’? En waarom houden we zo aan dat beeld vast? di 05 t/m wo 06 april diverse tijden, Theater De Krakeling, € 12,50 LOES LUCA - UIT HET HOOFD Een inktzwarte komedie van Maria Goos over een artieste die haar leven nog eens beleeft. In ‘Uit het Hoofd’ speelt een actrice een actrice die zich haar leven herinnert, of wat ze denkt dat haar leven geweest is. Wat is echt gebeurd? Wat is een verhaal geworden? En doet het er toe? do 07 april 20:30, Griffioen, € 13,50

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 43

THEATER

zo 10 april 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 25,MAATSCHAPPIJ DISCORDIA VERSTRENGELINGEN In het toneelstuk ‘Verstrengelingen’ proberen vier acteurs een komedie te maken naar aanleiding van ‘Die Wahlverwandtschaften’ van Goethe. ‘Verstrengelingen’ is een komedie over kleine deeltjes, zwarte gaten, liefde, passie en vrije wil. En over wat een komedie is.

12 t/m 16 april 20:00, Frascati, € 17,-

CHARLIE CHAN DAGELET EN STEFAN ROKEBRAND MAMMA MEDEA Het hartverscheurende verhaal van koningsdochter en liefhebbende moeder Medea blijft altijd actueel. In het kleurrijke stuk Mamma Medea zien we hoe Medea haar familie verraadt en haar warme vaderland achterlaat voor haar grote liefde Jason. Tom Lanoye schreef deze volstrekt eigen versie van de Griekse tragedie in 2001, die nu opnieuw geënsceneerd wordt door Olivier Diepenhorst.

DeLaMar, 4 en 5 april

DE VEENFABRIEK MARIA MARIA MARIA Jacobien Elffers speelt Maria. De Moeder van iedereen. Begeleid door muzikanten, met percussie, electronica, gitaar, klarinet, trombone, altviool en de betoverende zang van de Marokkaanse zanger Anass Habib, vertelt ze over haar leven en dat van haar kinderen. Geïnspireerd op de verhalen uit de Bijbel en de Koran, persoonlijke verhalen van de muzikanten en liederen over bizarre middeleeuwse wonderen.

Frascati, 19 en 20 april ITA-ENSEMBLE / ROBERT ICKE - JUDAS Wie Judas hoort, denkt aan verraad. Dat is de officiële versie. Maar er is ook een Evangelie van Judas waarin Jezus vraagt om hem te verraden, waarin Judas dus doet wat hij doet omdat Jezus zelf hem daar om vraagt. Robert Icke raakte gefascineerd door deze andere versie van het verhaal en brengt die in wereldpremière op het toneel: Judas als de ware, volmaakte leerling van Jezus. Een voorstelling over de positieve kant van verraad.

07 t/m 23 april diverse data en tijden, ITA, € 10,- t/m € 35,50 WENDE & TONEELGROEP OOSTPOOL - DE WILDERNIS Na haar voorstelling ‘Mens’ ontwikkelde Wende haar volledig nieuwe Nederlandstalige show ‘De Wildernis’. In samenwerking met Toneelgroep Oostpool, het NKK NXT koor en een (inter) nationaal artistiek team verkent Wende De Wildernis in onszelf en de wereld daarbuiten. Ze vertaalt wat tussen hart en onderbuik woont in een nieuwe multidisciplinaire show. vr 08 april 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 25,-

COLLECTIEF HET PARADIJS - VORMEN VAN OPDRINGERIGHEID In een samenleving waar Fake News, polarisatie en de oproep tot ‘verbinding’ steeds wanhopiger klinkt, kunnen we misschien niet anders dan ons met de beste bedoelingen aan elkaar opdringen. Bij deze voorstelling heeft Collectief Het Paradijs per akte nauw samengewerkt met theatermaker Ko van den Bosch, bewegingskunstenaar Jakop Ahlbom en choreograaf Nicole Beutler.

Bellevue, 8 t/m 10 april PRISCILLA VAUDELLE (LOSTPROJECT) - BIMS De muzikale voorstelling ‘BIMS’ is een audiovisuele theatrale ervaring waarin film, theater en musical elkaar kruisen. Een coming of age verhaal over een groep Surinaams-Nederlandse jongeren wonend in Amsterdam Zuidoost, vechtend tegen gentrificatie en racisme. vr 08 april 20:30, Podium Mozaïek, € 18,HNTJONG - SUPERNORMAAL (5+) Twee vrienden belanden in een wereld vol fantastische figuren die afwijken van de norm. Ze zijn supernormaal. Ze zien er supernormaal uit, zingen supernormale liedjes en hebben een supernormale familie. Tenminste … wat is eigenlijk normaal? za 09 april 16:00, zo 10 april 14:30, Theater De Krakeling, € 12,50 NEDERLANDS KAMERKOOR DE TRANEN VAN PETRUS In ‘De tranen van Petrus’ plaatst het Nederlands Kamerkoor Orlando di Lasso’s meesterwerk in actuele context: wat gebeurt er met de mens ten tijde van isolatie, eenzaamheid en wanhoop?

ITA-ENSEMBLE / STEF AERTS, MARIE VINCK (FC BERGMAN) DE TOVERBERG Begin 20e eeuw gaat de jonge Hans Castorp naar een sanatorium in het Zwitserse Davos om er zijn neef te bezoeken. Hij wil er drie weken zijn, maar zal zeven jaar blijven. Door ontmoetingen met andere gasten in het kuuroord krijgt hij een meerstemmig beeld van met elkaar botsende visies op het leven. wo 13 t/m za 30 april diverse data en tijden, ITA, € 10,- t/m € 41,50 ESTHER LINDENBERGH FRIEDA Frieda Belinfante was verzetsheld, cellist en één van de eerste vrouwelijke dirigenten. De veelzijdige Esther Lindenbergh prikkelt al je zintuigen in Frieda’s verhaal vol spanning, avontuur en romantiek. wo 13 t/m zo 24 april diverse data en tijden, TapasTheater, € 10,BARRIE STEVENS I’M AN ARTIST Een intieme revuevoorstelling waarin choreograaf en entertainer Barrie Stevens (De soundmixshow, Beter laat dan nooit, Dancing with the stars) je meeneemt langs zestig jaar Nederlandse showbizz. do 14 april 20:30, DeLaMar, € 19,ENKIDU KHALED / PLATFORM 0090 In ‘Allah 99’, de debuutroman van Hassan Blasim, reist een schrijver de wereld rond om 99 mensen uit het Midden-Oosten te interviewen. Het is het vertrekpunt van Enkidu Khaleds nieuwe voorstelling. Drie performers en een dj kruipen in het hoofd en de huid van een reeks romanpersonages.

Verhalen over clichés en fantasieen, pendelend tussen het MiddenOosten en Europa.

14 t/m 15 april 20:00, De Brakke Grond, € 10,- t/m € 15,TG. WINTERBERG / STIP - DE GROTE WAAROM SHOW (4+) Waarom is de lucht blauw?

Waarom val ik niet van de aarde?

Waarom zitten niet alle antwoorden al in mijn hoofd? Waarom wil ik dit eigenlijk weten?

Waarom ben ik hier? Waarom…?

Het is de vraag der vragen. Tg. Winterberg gaat samen met het publiek en met poppen, proefjes, schaalmodellen en stopmotion op zoek naar antwoorden. za 16 april 16:00, zo 17 april 14:30, Theater De Krakeling, € 12,50 HET NEDERLANDS MARIONETTENTHEATER PINOKKIO (4-10 JAAR) Het originele verhaal van de Italiaanse schrijver Carlo Collodi (1826-1890) is als uitgangspunt genomen voor deze bewerking van Pinokkio. Van de 36 hoofdstukken speelt het Nederlands

Marionettentheater de belangrijkste scène’s die kinderen het meest aanspreken zodat zij zich kunnen identificeren met het figuurtje Pinokkio. za 16 april 15:00, ma 18 april 15:00, Het Nederlands Marionettentheater, € 8,AMSTERDAMS BACH CONSORT - ZAPP MATTHEUS (8+) ‘Zapp Mattheus’ is geschreven door tweevoudig Gouden Griffelwinnaar Simon van der Geest.

Hij creëerde dit familieconcert speciaal voor het Amsterdams Bach Consort: een compacte Matthäus Passion van ca. 1 uur.

Bondig, maar met het grootste respect voor Bachs meesterwerk en het Bijbelse verhaal. zo 17 april 13:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 11,50 THOMAS CAMMAERT EN SOY KROON - TROMPETTIST IN AUSCHWITZ Het waargebeurde verhaal van Lex van Weren, die vanwege zijn rol als trompettist vernietigingskamp Auschwitz wist te overleven. Na jaren van zwijgen over deze gebeurtenissen haalt schrijver Dick Walda hem in 1980 over om zijn verhaal te vertellen. Dit schokkende en emotionele relaas vormt het hart van deze intieme productie.

19 t/m 20 april 20:00, DeLaMar, € 19,50 BEAUDIL ELZENGA EN DAVID GEYSEN - TED HUGHES EN SYLVIA PLATH Een intieme theatervoorstelling over de liefde en de flirt met de dood aan de hand van de dichtbundels ‘Verjaardagsbrieven’ van Ted Hughes en ‘Ariel’ van Sylvia Plath door de acteurs David Geysen en Beaudil Elzenga.

20 t/m 21 april 20:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 18,50 HET HOUTEN HUIS / WABI SABI - BLINDE VLEK (10+) De technologische evolutie dendert voort. Het gaat zo snel dat het moeilijk is om bij te benen.

Regelgeving en veiligheidsmaatregelen lopen altijd achter. Bijna onopgemerkt verdwijnt onze privacy en worden onze persoonlijke gegevens verkocht. ‘Blinde Vlek’ is een muzikale, acrobatische poging om mensen kritisch te laten kijken naar de gevolgen van de moderne technologie. vr 22 april 19:30, za 23 april 14:30, Theater De Krakeling, € 13,50 YENTL EN DE BOER KAMPVUURSESSIES Na twee synchroon geboren baby’s keert het muzikale cabaretduo weer terug op het podium met een verzameling van hun beste werk tot nu toe en gloednieuwe liedjes. Ze steken een fikkie aan en gaan muziek maken. Een beetje samen zijn, op afstand, maar super intiem.

Omdat ze zin hebben om hun mooiste en grappigste nummers te spelen. En om nieuwe liedjes voor het eerst te laten horen. zo 24 april 19:00, Koninklijk Theater Carré, € 19,- t/m € 36,HET NEDERLANDS MARIONETTENTHEATER DE TOVERVIOOL (4+) Luie Wammes krijgt een toverviool. Daarmee kan hij de mensen alles laten doen wat hij wil. Maar hij maakt er een potje van. Iedereen is tegen hem en hij moet zelfs naar de gevangenis! Een vrije bewerking van het poppenspel van Franz Graf von Pocci.

18-03-2022 10:19

di 26 en do 28 april 15:00, Het Nederlands Marionettentheater, € 8,- t/m € 10,HET NATIONALE THEATER / ERIC DE VROEDT LEEDVERMAAK TRILOGIE Regisseur Eric de Vroedt en een cast van geweldige acteurs brengen de legendarische theaterstukken ‘Leedvermaak’ (1982), ‘Rijgdraad’ (1995) en ‘Simon’ (2001) van een van ’s lands meest gelauwerde toneelschrijvers: Judith Herzberg. De trilogie gaat over groot en klein menselijk leed, met daaronder steeds de verleiding te zwijgen en weg te kijken. Herzberg heeft dit meesterlijk opgeschreven in schijnbaar luchtige, tintelende dialogen.

28 t/m 30 april 18:30, ITA, € 33,50 t/m € 45,50 ISABELLE WOLFF ALTIJD DE LIEFDE Isabelle presenteert een crossover tussen gipsy, jazz én popmuziek en zingt over de liefde in het Duits, Nederlands en Engels maar in de universele taal van hartstocht. do 28 t/m za 30 april diverse tijden, TapasTheater, € 10,NYDIA VAN VOORTHUIZEN & MARIE LOTTE HAGEN DAMN HONEY, DE PODCAST Gewapend met persoonlijke verhalen, een licht sarcastische instelling, bossen okselhaar en tepelkwastjes (grapje toch?), schoppen Marie Lotte en Nydia misvattingen over vrouwzijn en feminisme onderuit. za 30 april 21:00, Podium Mozaïek, € 17,50 MAAS THEATER EN DANS BULLY BULLY (3+) Een peutermusical à la West Side Story over vriendschap en ‘het onbekende’ met twee spelers, veel liedjes, grappig geruzie, gedram en een happy end. za 30 april 11:00, za 30 april 14:30, Theater De Krakeling, € 12,50

DANS

KABINET K / HETPALEIS PROMISE ME Een lofzang op de ongetemden, de roekelozen, de dapperen, en een flirt met gevaar en ode aan een ongeremde nieuwsgierigheid. Over het loslaten van zekerheden en het omarmen van risico’s en de explosieve krachten die het leven in zich draagt. vr 01 april 19:30, ITA, € 10,t/m € 28,50 MAAT SAXOPHONE QUARTET + DANSTHEATER AYA - WILD! (6+) Meisjes zijn rustig, jongens wild.

Toch? Onzin! ‘WILD!’ is een aanstekelijke en anarchistische danstheatervoorstelling voor én door meisjes die vol energie zitten. Drie danseressen en een saxofoonkwartet gooien samen alle rolpatronen overboord. zo 03 april 13:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 11,50 t/m € 17,50 JUNIOR COMPANY VAN HET NATIONALE BALLET SHOOTING STARS Van voormalig artistiek directeur Rudi van Dantzig wordt in ‘Shooting Stars’ de klassieke ‘Pas de Six’ uit zijn alom geroemde versie van ‘Het Zwanenmeer’ gedanst. Een choreografie die vraagt om een loepzuivere uitvoering en een sterk charisma. Veeleisend is ook ‘Ballet 101’, een komische

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 44

apr 2022

KRANT maar technisch zeer uitdagende jongenssolo van de Canadese choreograaf Eric Gauthier. za 09 april 19:30, zo 10 april 16:00, Meervaart Theater, € 22,50 ICK - KNOWN & TO KNOW In de serie Known & To Know wordt nieuw werk van een jonge choreograaf met het ICKEnsemble gepresenteerd in combinatie met een voorstelling uit het repertoire van Emio Greco | Pieter C. Scholten. Deze eerste editie is een Double Bill met ‘Reverberated Emissions’ van de Griekse choreograaf Andreas Hannes en ‘Nero’ van choreografen Emio Greco | Pieter C. Scholten, een remake van ‘Conjunto di Nero’.

12 t/m 14 april 20:30, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 20,50 NICOLE BEUTLER PROJECTS MICROCOSM De Vlaamse dichter Charlotte Van den Broeck en de Nederlandse auteur Arnon Grunberg waren het er snel over eens: dansen is het meest gênante dat er bestaat. Reden genoeg voor de jarenlange penvrienden om uit hun comfort zone te stappen en samen een dansvoorstelling te maken. Beeldend choreograaf Nicole Beutler neemt het tweetal mee op een ontdekkingsreis door het lichaam. Van een zenuwslopend dansdebuut naar een bevrijdende conversatie tussen hoofd en lijf.

12 t/m 14 april 20:30, Frascati, € 19,THE RUGGEDS - DECYPHER Het Eindhovense Breakdance collectief The Ruggeds staat doorgaans met veel dansers op het podium maar kiest in hun derde theaterproductie voor een intieme setting. In ‘Decypher’ ontcijferen vier dansers, allemaal in een eigen chapter, een diepere betekenis achter een getal. Door de uiteenlopende interesses hebben de vier dansers allemaal een eigen manier van vertellen en nemen de ontcijferde getallen anders vorm aan in dans, acrobatiek, muziek en fysiek theater. wo 13 april 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 21,SCAPINO BALLET ROTTERDAM - THE SQUARE 2 Het toneel als ontmoetingsplek.

Dat is het uitgangspunt van ‘The Square²’ , een nieuwe reeks voorstellingen van Scapino Ballet Rotterdam, gemaakt door veelbelovend talent. Mario Bermudez Gil (Spanje) haalt zijn inspiratie uit verschillende culturen en rituelen, Antonin Comestaz (Frankrijk) maakt speelse stukken met zijn absurd komische kijk op het leven en Gong XingXing (China) wordt met haar theatrale dans in eigen land als grote belofte gezien.

Klankwerelden die de dans voortstuwen. do 21 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 30,50 SOFIE KRAMER - A POLE TRAGEDY In ‘A Pole Tragedy’ gaat theatermaker Sofie Kramer op zoek naar vrouwelijke autonomie en lichamelijke zelfbeschikking in een door mannen gemaakte wereld. Gefascineerd door Euripides’ beroemde tragedie ‘Iphigenia in Aulis’, over het offer van een meisjeslichaam in een mannenstrijd, verkent zij het grijze gebied tussen geweld en erotiek.

DANS

HENK CLAASSEN

44

THEATER ARTEMIS - DANS IS LEKKER RITMISCH BEWEGEN OP MUZIEK (12+) Jetse Batelaan maakt de eerste dansvoorstelling van Theater Artemis. Met een cast van louter 40-plussers. Een hachelijke onderneming. Zeker voor een jonge puberdoelgroep. Opgezweept door de aanstekelijke beats van Les Trucs en in swingende outfits zullen de acteurs erg hun best moeten doen om zich in te houden. Een stiekem danspasje is toch snel gemaakt...

De Krakeling, 1 april en Frascati, 21 t/m 23 april

LEINEROEBANA - STORM LeineRoebana staat bekend om haar cross-disciplinaire producties waarin dans en muziek samenkomen tot één geheel. Calliope Tsoupaki laat zich in haar werk beïnvloeden door zowel oude als hedendaagse muziek. STORM is een achtbaan van dans en muziek: van gedragen beweging, iconische gebaren en rituele precisie tot ingehouden en directe emoties uitgevoerd door een jonge cast van dansers en musici.

ITA, 25 en 26 april do 21 april 20:30, CC Amstel, € 16,50 t/m € 18,50 RYAN JOJOKARSO / LIBI - WINTER/21/J. Wat vroeger vanzelfsprekend was, ligt nu onder vuur: de suprematie van de witte man. Wat moet hij nu? Choreograaf en theatermaker Ryan Djojokarso brengt een identiteitscrisis op de planken en neemt het leven van hoofdpersoon J. onder de loep, in een voorstelling vol dans, theater en live zang. za 23 april 20:30, Meervaart Theater, € 10,-

CABARET

STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30 Comedy Café € 15,IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago € 10,COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevo-

DUNJA JOCIC / BIRD PRODUCTIONS / KORZO DE PANTER Choreografe Dunja Jocic brengt een aangrijpende en spannende ‘danse-noire’ over het kwetsbare individu in een door technologie gedomineerde samenleving, gebaseerd op het gelijknamige gedicht van Rilke. In haar grillige, elektrisch geladen danstaal vertelt Jocic het verhaal van een man die verstrikt raakt in de technologische mogelijkheden van zijn hypermoderne appartement. Bellevue, 5 april ren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler € 11,50 RIZA TISSERAND ADEMBENEMEND Een leven lang zoeken naar de partner waar je oud mee wil worden, maar wie zijn al die anderen op je pad? In de voorstelling ‘Adembenemend’ laat Riza je lachen en nadenken over relaties, daten, vrouwen, mannen en de cirkel van liefde en afwijzing waar de halve wereld zich in bevindt. vr 01 april 21:00, Podium Mozaïek, € 17,50 CIRCUS TREURDIER BAAAAAA ‘BAAAAAA’ is virtuoos, bitterkomisch muziektheater over de balans tussen jezelf overschreeuwen en jezelf laten ondersneeuwen. Met een goedgebekt koor, praatgrage personages en een buitengewoon moeizame manier van communiceren. za 02 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,-

CHRIS VERLAAN MAN IN DE MAAK Chris Verlaan is data-analist, woonachtig in Almere en heeft autisme. In ‘Man in de Maak’ neemt hij je mee in zijn wonderlijke wereld. ‘Verlaans stijl is origineel en tegelijkertijd traditioneel qua vorm, met afwisselend hilarische liedjes en korte verhalen die druipen van zelfspot en cynisme’, aldus de Volkskrant. za 02 april 20:00, Boom Chicago, € 15,- t/m € 81,DJONI DE VOS - GEEN TIJD OM TE DOUCHEN Djoni’s grote liefde voor geld leidde haar na haar studie automatisch naar de Amsterdamse Zuidas. Maar omdat geld toch écht niet gelukkig maakt beklimt ze de afgelopen jaren na werktijd steeds vaker het stand-up podium. In ‘Geen tijd om te douchen’ reflecteert Djoni op alle onderdelen van het yuppen bestaan: werk, sport, daten, wonen in de Pijp én de (onvermijdelijke) burn-out. Charmant en scherp van geest deelt ze haar observaties met het publiek. zo 03 t/m zo 10 april diverse tijden, TapasTheater, € 10,NESIM EL AHMADI - TABOE! In zijn eerste voorstelling bespreekt Nesim taboes en verhalen die voor hem belangrijk zijn.

Hoe is het om de zoon van een vluchteling te zijn? De zoektocht naar zijn geloof, op jonge leeftijd trouwen met een christelijke vrouw en zelf moslim zijn, een haartransplantatie op je 23e, de ontvoering van zijn vrouw of om vast te zitten in een cel.

05 t/m 06 april 21:00, Theater Bellevue, € 12,- t/m € 16,50 PAULIEN CORNELISSE AANSTALTEN ‘Zullen we maar eens aanstalten maken?’ is een vraag die iedereen begrijpt, maar waar ‘aanstalten’ begint en eindigt, is volstrekt onduidelijk. We leven sowieso in onzekere tijden, waarbij onduidelijk is wanneer die ‘tijden’ precies begonnen. Paulien Cornelisse vermoedt 50.000 jaar geleden, om drie uur ’s middags, want dat is het onzekerste moment van de dag. ‘Aanstalten’ is een aanstekelijk staaltje vakkundig doordraven van Paulien Cornelisse. do 07 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 25,LEBBIS - DE ZIEL Stel. Je staart naar de sterrenhemel. Zomaar. Op een mooie avond. Dan weet je meteen: wij doen er totaal niet toe. En als we er niet toe doen, kunnen we maar één ding doen. Doen alsof. Doen alsof we ertoe doen. Er een spelletje van maken. En dat spelletje noemen we dan: leven. In ‘De ziel’ laat Lebbis ons dat spel zien.

11 t/m 14 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,CHRISTEL DE LAAT HOE DAN?!

In alweer haar derde voorstelling is Christel de Laat opnieuw op dreef. Op hilarische wijze gooit ze al haar frustraties op tafel: van gekmakende bureaucratie en irritante kinderen tot aan haar eigen fysieke ongemakken. Want Christel spaart niemand, ook zichzelf niet! di 12 april 20:00, DeLaMar, € 19,50 THOMAS VAN DER HULST TEGEN WIL EN DANK Cabaretvernieuwer Thomas van

18-03-2022 10:19

TIP 10 LEZING & DEBAT der Hulst zet een unieke act neer door van de vorm de inhoud te maken. Waar het Thomas ontbreekt aan zelfvertrouwen, maakt hij dit ruimschoots goed met grote dromen en vergezichten.

Zonder enige kennis van zaken praat hij over uiteenlopende onderwerpen, en het kan natuurlijk niet anders dan dat totale chaos en wanhoop op de loer liggen. wo 13 t/m zo 24 april diverse tijden, TapasTheater, € 10,ASHTON BROTHERS A MEDICINE SHOW ‘A Medicine Show’ is een ongeevenaard medicijn tegen kwaaltjes, misère en andere ongemakken. Rebels, onverschrokken, muzikaal en hilarisch, zoals we dat van de Ashton Brothers gewend zijn. vr 15 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 28,KAMAGURKA EN HERR SEELE THE RETURN OF THE COMEBACK Ze zijn vrienden. Al veertig jaar. Kamagurka en Herr Seele.

Ze deden tv, tekenden het leven, schreven geschiedenis en staken vaak draak. Ze koesteren een coouderschap over Cowboy Henk en staan na zestien jaar weer samen op de planken met: seks met een barkruk, een geile ode aan Parijs, Peruviaanse panfluiten en ballet van Herr Seele. za 16 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 t/m € 24,-

Schmidtprijs, voor het beste theaterlied van het afgelopen seizoen. vanaf 01 april iedere maandag t/m zondag om 20:00, diverse locaties, € 11,KABOOM ANIMATION FESTIVAL Nieuwe artiesten verleggen constant de grenzen van animatie met uitmuntende 3D computervaardigheden, prachtige schetsen of uiterst precies gemaakte klei-animatie. Naast vijf dagen lang een breed filmaanbod zijn er ook verschillende masterclasses, themaprogramma’s, en speciale gasten.

01 t/m 03 april 10:00, Westergas, € 11,99 t/m € 14,99 DGTL FESTIVAL DGTL creëert een nieuwe inspirerende en innovatieve omgeving met muziek en kunst waar mensen kunnen groeien, dansen, zich verenigen en zich vrij voelen, en vormt een gemeenschap die individualiteit viert. za 16 en zo 17 april 12:00, NDSM-werf.

LOVELAND VAN ORANJE In het Meerpark vindt weer een editie van Loveland van Oranje plaats met onder meer Amelie Lens, Pan-Pot, Benny Rodrigues, Chris Stussy, Egbert, Joey Daniel, Kevin De Vries, Michel De Hey, Wouter S en vele anderen. wo 27 april 11:00, Meerpark, € 37,50

RAYEN PANDAY - FOCUS ‘Mr. Minute’ is eindelijk een keer op tijd. Wegens omstandigheden had Rayen het afgelopen jaar alle tijd om een voorstelling te maken. Om te beseffen dat hij overal even ver vanaf staat als dat hij er deel van uitmaakt. Om zich af te vragen waarom hij zich zóveel in bijzaken verliest dat de hoofdzaak niet meer relevant is. Én waarom we allemaal ‘ons gevoel’ aan het volgen zijn, zonder dat ons dat verder brengt. za 16 april 21:00, Podium Mozaïek, € 23,-

KINGSLAND FESTIVAL 2022 Kingsland Festival is het grootste muziekfestival tijdens Koningsdag met deephouse tot techno, EDM, eclectic en hardstyle, verzorgd door de grootste artiesten van het moment op verschillende podia waaronder Martin Garrix. Met zijn single ‘Animals’ brak hij internationaal door en hij werkte als producer met onder meer Avicii, David Guetta en Dua Lipa. Daarnaast optredens van o.a. Antoon, Biggi, Dolore, Hef en Abstract. wo 27 april 13:00, RAI Amsterdam, € 34,50 t/m € 44,50

HENRY VAN LOON ANNIE THE SHOW DOG Zijn burgermansbestaan is begonnen. Eerst werd hij zomaar ineens stiefvader. Daarna kwam er een pup in huis. Jannie The Show Dog. En inmiddels is Henry ook nog eens vader geworden van een eigen dochter.

Dus het gezin vormt het thema van zijn nieuwe voorstelling.

Misschien wel herkenbaarder dan ooit. Maar net zo grappig en onnavolgbaar als altijd. vr 22 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 24,-

DIVERSEN

MARJOLIJN VAN KOOTEN ONGESTOORD Humor zit vaak in tragiek en ellende, dus kom maar op met die tegenslag. Met de moed der wanhoop zet Marjolijn van Kooten haar hangende schouders eronder en maakt er denderende grappen en ontroerende liedjes over. Humor blijkt nog altijd het beste medicijn. do 28 april 20:30, Meervaart, € 18,- t/m € 20,-

FESTIVALS

AMSTERDAMS KLEINKUNST FESTIVAL Tijdens de 35e editie van het Amsterdams Kleinkunst Festival vindt de uitreiking plaats van de Wim Sonneveldprijs, voor de meest talentvolle nieuwe theatermakers, en de Annie M.G.

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 45

KUNST AAN ZEE Tentoonstelling van schilderijen, aquarellen en grafiek van Flip Schrameijer (1919-2007) en keramiek van Eila Schrameijer- Loudon (1925-1982). zo 03, 10, 17 en 24 april en ma 18 april van 13 – 17, Kerk aan Zee, Muiderberg.

REVOLUSI: EEN LEVENDE GESCHIEDENIS Een theatercollege waarin historicus David Van Reybrouck uitlegt waarom een onafhankelijk Indonesië de wereld voorgoed veranderde. Aan de hand van mooie beelden, pakkende verhalen en intrigerende personages laat hij zien hoe de Indonesische revolusi nog steeds door leeft in onze tijd. di 05 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 27,50 BURLESQUE NIGHTCLUB Een internationale cast van entertainers brengen hun beste, grappigste, muzikaalste en meest sexy acts met een knipoog! Burlesque Nightclub is een mix van ondeugendheid, vunzigheid en film-noir glamour meets rock and roll. za 09 april 19:00, De Nieuwe KHL, € 29,50 DOLORES LEEUWIN IN CALEFAX-LAND Oud-presentatrice van Het

KRANT

45

TXTRADIO, HET ONLINE PLATFORM TER VERSPREIDING VAN KENNIS, BURGERSCHAP EN INSPIRATIE, SELECTEERT VOOR MAART TIEN LEZINGEN EN GESPREKKEN IN AMSTERDAM.

1) LATE NIGHT TALKS

Late Night Talks is een zeer inclusieve bi-weekly talkshow over onderwerpen uit de actualiteit maar ook rond muziek, kunst, mode, racisme, politiek, liefde en nog veel meer. Met een live optreden na afloop.

Pakhuis de Zwijger, 1 april 20:00u

1.

2.

Op 20 oktober 1944 werden alle Duitsers in het koninkrijk der Nederlanden tot vijandelijke onderdanen verklaard. Wat betekende dit voor Duitse Nederlanders en de generaties die volgden? Naar aanleiding van haar boek ‘Afrekenen met de vijand’ gaat Marieke Oprel hierover in gesprek.

Spui25: 13 april 17:00u

3.

7) WEG UIT DE STAD, HOE DOE JE DAT?

2) AL DIE LIEFDE EN WOEDE

Een programma over moeder worden in de huidige tijd. Ianthe Frances Mosselman schreef een boek over de vraag hoe het komt dat ze na de geboorte van haar kind, naast blijdschap en liefde, ook woede voelt. Wat verwacht de maatschappij van de ‘moeder’, en horen woede en kunstenaarschap daar ook bij?

De Balie, 2 april 20:00u

4.

3) SEKS VOLGENS DE WET

Seksueel grensoverschrij dend gedrag wordt steeds 5. vaker bekend. Maar een gang naar de rechter helpt slachtoffers vaak niet verder. Dat komt door ongeloof bij de politie, traumatische herbelevingen, gebrek aan bewijs, etc.

Helpt de nieuwe Wet sek- 6. sueel misbruik wel? Een gesprek met o.a. Jeroen ten Voorde, Dinah Bons en een casemanager van Slachtofferhulp.

Rode Hoed: 4 april 20:00u

4) DAG VAN DE IMPERFECTIE

7.

Imperfectie blijkt altijd veel leuker dan perfectionisme. Tijd om dat te vieren!

Een avond vol eigenaardigheden, miskleunen en kronkels. Met actrice Hanna Verboom, rappende psycholoog Daisy Veenstra, hersenspinsels van filosoof Lammert Kamphuis, e.v.a.

Pakhuis de Zwijger: 8 april 19:30u

8.

5) 25 JAAR NIET NIX

9.

In 1996 had de PvdA de ideologische veren afgeschud. Onder de vlag van Niet Nix wilden geëngageerde jongeren de sociaaldemocratie revitaliseren. We zijn nu vijfentwintig jaar verder.

Wat hebben zij bereikt?

Pieter Hilhorst modereert deze avond over de vraag hoe je activisme en betrokkenheid het beste organiseert.

De Balie, 12 april 20:00u

6) AFREKENEN MET DE VIJAND

Steeds meer mensen willen weg uit de stad.

Vanwege de drukte, hoge huizenprijzen of idealen.

Maar hoe doe je dat? Na afloop van de documentaire ‘Weg Uit de Stad’, een gesprek met de documentairemakers en ervaren stadsverlaters.

Pakhuis de Zwijger: 15 april 20:00u

8) DE WANTROUWENDE OVERHEID 2# De vreemdelingenpolitie koppelde jarenlang persoonsgegevens van asielzoekers aan strafrechtelijke informatie. Politiecamera’s fotograferen op illegale wijze automobilisten en bijrijders. Op deze tweede avond over de datahonger van de overheid, gaan de gasten in op waar die verzameldrang vandaan komt.

Rode Hoed: 19 april 20:00u

9) HOE MAAK IK NIEUWE NATUUR?

Onze dijken houden het water tegen. Dat is mooi.

Maar die houden ook vissen tegen. En dat wil je niet. Hoe houden we de natuur leefbaar voor al het leven? In deze kinderlezing laat ecoloog Harm van der Geest (UvA) zien hoe je samen met de natuur bouwt.

NEMO: 24 april 13:00u

10) BOEKENWEEK

10.

Poëzie op zondag met Joost Baars (ObA 24 april) en OBA Linnaeus Live met Racheda Kooijman (28 april). Maar ook in Spui25 met ‘Vier de eerste liefde’.

Een literaire middag met o.a. Marieke Lucas Rijneveld en Ilja Leonard Pfeijffer ObA Oosterdok: 24 april 15:00u / ObA Linnaeus: 28 april 19:00u / Spui25: 9 april 14:00u

TXTradio, het online platform voor lezingen, interviews en debat, selecteert elke maand tien interessante bijeenkomsten. WWW.TXTRADIO.NL KIJ K BIJ DE PODIA WELKE COVID-BEPERKINGEN ER GELDEN!

18-03-2022 10:19

apr 2022

KRANT Klokhuis Dolores Leeuwin dompelt zich onder in de muzikale belevingswereld van Calefax en brengt het kwintet op haar beurt naar muzikale gebieden die het nooit eerder betrad. za 23 april 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 t/m € 36,KONINGSNACHT MET JEANGU MACROOY, MEAU, PITOU EN THOMAS AZIER Tijdens een bijzondere editie van Music Bowl, waarin pop en klassiek worden gemixt, worden vier actuele Nederlandse singersongwriters: Jeangu Macrooy, MEAU, Pitou en Thomas Azier begeleid door Camerata RCO, dat bestaat uit leden van het Concertgebouworkest. di 26 april 21:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 29,-

1.

TOONZETTERS ANNE SOLDAAT Leeft de gitaarpop nog? Dat wordt onderzocht met muzikant Anne Soldaat die al een imposante carriere achter de rug heeft. In een nieuwe aflevering van Toonzetters dompelen we onder in de gitaarpop uit de jaren zeventig waar de muziek van Anne Soldaat op voortbouwt, maar tegelijkertijd wordt geëxperimenteerd met nieuwe muziekstijlen en vormen. vr 29 april 20:30, De Balie, € 13,50

2.

3.

MUSEA

ALLARD PIERSON MUSEUM

4.

M.SIMONS Vijzelgracht 2

STEVENSON Prinsengracht 371B

2 Apr - 30 Apr Galerie m.simons opent een solotentoonstelling van Hadrien Gerenton (Frankrijk, 1987). Gerenton woont en werkt in Brussel. Zijn sculpturen zien eruit en voelen aan alsof ze uit zichzelf zijn gegroeid. Zij lijken levend en bewust, geboren in een chemische post-menselijke natuur.

2 april - 7 mei Serge Alain Nitegeka (Rwanda, 1983) woont in Johannesburg, waar hij zijn MFA heeft behaald aan de Universiteit van de Witwatersrand. Op hout uit vrachttransport visualiseert hij de vloeiende en gedwongen choreografie die ontstaat tussen vluchteling en locatie. Stevenson Amsterdam presenteert nieuw werk van Nitegeka in zijn eerste solotentoonstelling in Nederland.

AUTOMATED REEFS - HADRIEN GERENTON

P/////AKT Zeeburgerpad 53

TURNING TO DUST AND BONES, PART 1 ANDERS DICKSON

23 april – 29 mei Dickson zoekt het eigenaardige in de ruimte tussen de dingen in. Hij schildert hallucinatoire werelden die zich vanuit het tweedimensionale vlak uitbreiden tot sculpturen en immersieve installaties. Hij betrekt intrigerende thema’s als Americana, samenzweringen, ufologie, spiritualiteit, die de beschouwers uitdagen hun geconditioneerde opvattingen los te laten in het aanzicht van het sublieme.

SERGE ALAIN NITEGEKA SERGE ALAIN NITEGEKA

DE APPEL Schipluidenlaan 12

CATCHING UP IN THE ARCHIVE - MARIANA LANARI

7 april - 29 mei Catching Up in the Archive is een samenwerking met kunstenaar/onderzoeker Mariana Lanari. De tentoonstelling presenteert Lanari’s lopend onderzoek naar archiefinfrastructuren. De site-specifieke opstelling van het omvangrijke archief van de Appel in de ruime Aula van Broedplaats Lely, zet je aan om het archief met een frisse blik te (her)ontdekken.

Samenstelling door: Amsterdam Art – connecting art and the city Amsterdam Art bevordert samenwerking tussen kunstinstellingen en promoot de meest toonaangevende kunstenaars en tentoonstellingen in Amsterdam. Zie het actuele aanbod van de 66 deelnemende organisaties op amsterdamart.com.

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 46

Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis.

Misschien valt er wat te lachen Terugblikken op Peter van Straaten Acht gastconservatoren waaronder Els Timmerman, de weduwe van Van Straaten, nemen verschillende aspecten van zijn tijdloze werk onder de loep. t/m 17 april Irma Boom: Book Manifest t/m 8 mei Hier ben ik: de meerdere levens van Senkamaniskens shabti t/m 15 mei Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl

AMSTERDAM MUSEUM

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.

Amsterdam Museum in de Hermitage Amsterdam.

Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

AMSTERDAM PIPE MUSEUM Overzicht van de rookcultuur.

Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland.

Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE Kunstencentrum Exposities op locatie. tel. 625 56 51, www.deappel.nl

ARCAM

Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam.

CABARET

MIRA VAN DER LUBBE - NOG ALTIJD NOG Nu Mira van der Lubbe moeder is van een peuter gaan haar gedachten vaak terug naar haar eigen jeugd en de onvoorwaardelijke vriendschap met haar buurjongetje. Ruim tien jaar lang waren ze twee handen op een buik, maar toen de pubertijd zijn intrede deed kwamen er barsten in de vriendschap. Nog altijd nog is het verhaal van een alles omvattende jeugdvriendschap, hoe die ontstond en hoe die kapot ging. Met de vraag: wat valt er nog te herstellen?

Bellevue, 12 en 13 april

MERLIJN DOOMERNIK

AMSTERDAM ART 46

MICHA WERTHEIM MICHA WERTHEIM VOOR HEEL EVEN Als een bezetene zoomt hij in. Graaft hij diep. Duidt hij details. Deelt hij op in steeds kleinere deeltjes.

Tot er zo weinig overblijft, dat hij er een hele avond mee kan vullen. Zoals alleen hij dat kan. In Micha Wertheim voor heel even gaat Micha even voor heel klein.

Laat hij je stilstaan bij zijn wereld. Om alles anders te laten worden. Of toch niet.

De Kleine Komedie 19 t/m 23 april Private_Eye_Butler_Spy Een tentoonstelling over de impact die de groeiende rol van data, algoritmes, robotics en artificial intelligence, op onze fysieke leefomgeving heeft. t/m 26 juni Tijdlijn Amsterdam 2000-2030 t/m 1 januari 2030 Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het vlinderpaviljoen, een aquarium en nog veel meer.

Nieuwe vaste tentoonstelling in het Aquarium over het belang van schone oceanen. Artis wil in het vernieuwde aquarium bezoekers inspireren en stimuleren verantwoordelijk met het water op onze planeet om te gaan.

Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

AYŞEGÜL KARACA OOGENTROOST Ayşegül Karaca is een jonge Nederlands-Turkse theatermaker en groeide op in een gezin met huiselijk geweld.

In Oogentroost vertelt en zingt ze met een flinke dosis humor over dit lang verborgen familiegeheim. Met de nodige zelfspot en keihard positivisme laat zij zien dat ze niet blijft hangen in pijn en verdriet maar haar blik op de horizon richt en iedereen in haar hart sluit.

Bellevue 7 en 8 april DE BAZEL

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden.

De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson Museum zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

COBRA MUSEUM

De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.

Het einde van de mensheid als nieuw begin Een tentoonstelling met dertig aquarellen van de Japans-Amerikaanse kunstenaar Yuriko Fujita Yamaguchi, geschilderd naar aanleiding van een bijzondere collectie mythes van over de hele wereld. t/m 19 juni Korda: Cuba, Che, Glamour Een overzichtstentoonstelling van de Cubaanse fotograaf Alberto Diaz Gutiérrez beter bekend als Korda.

18-03-2022 10:19

47

apr 2022 t/m 26 juni Cobra en Noord-Afrika De tentoonstelling toont werk uit de museumcollectie van de kunstenaars uit de Cobra-beweging die via reizen of op andere manieren in contact komen met de kunst en, cultuur en bevolking van Noord-Afrikaanse landen als Marokko, Algerije en Tunesië. t/m 20 november Het andere verhaal door Abdelkader Benali Marokkaans modernisme van 1956 tot nu vanaf 15 april Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

DIAMANTMUSEUM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger.

Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTEREN MUSEUM

EXPO

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek.

Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

HUIS MARSEILLE RAUW Rembrandts etsen vormen de inleiding voor het werk van dertien hedendaagse kunstenaars waaronder Melanie Bonajo, Marlene Dumas, Alix Marie, Rineke Dijkstra, Paul Kooiker, Aline Thomassen (foto) en Natasja Kensmil. Zij geven een realistische kijk op het menselijk lichaam, zijn natuurlijke functies en de manieren waarop we onszelf presenteren aan de buitenwereld. De kunstwerken zijn soms kwetsbaar, soms krachtig, soms confronterend, maar altijd rauw.

Museum Het Rembrandthuis, t/m 22 mei

JANNES LINDERS

Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

Florilegium Amsterdam 1064.

Tentoonstelling en workshops van IJda Smits. t/m 17 april Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.

Guido van der Werve – Tastbare futiliteit Guido van der Werve heeft in vijftien jaar een bijzonder oeuvre opgebouwd rond tijdloze en universele thema’s als de condition humaine. Met de persoonlijke en filosofische benadering van zijn verheven dromen enerzijds en de banaliteit van het alledaagse anderzijds heeft hij een prachtig oeuvre gecreëerd. t/m 29 mei IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FASHION FOR GOOD MUSEUM

Een uniek en interactief museum over duurzame mode in innovaties.

Grow: The Future Of Fashion Kleding van de bananenplant, een jurk van sinaasappelzijde, leer van kokosnoot en kurkpoeder. Jong Nederlands design talent heeft in opdracht van het museum deze gloednieuwe, duurzame, natuurlijke en nooit eerder in musea getoonde materialen omgetoverd tot unieke fashion statements. Ook gevestigde namen Karim Adduchi en Iris van Herpen zijn onderdeel van de tentoonstelling en laten eigen creaties gemaakt van biomaterialen zien. t/m april 2022 Rokin 102, tel. 0261 9680 www.fashionforgood.com

FOAM AMSTERDAM

Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

Karolina Wojtas - We can’t live – without each other t/m 3 april Jonathas de Andrade - Next Level t/m 18 mei Bill Brandt - The Beautiful and the Sinister t/m 18 mei John Edmonds - A Sidelong Glance t/m 19 juni Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld.

Maurice Denis - Amour

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 47

Plantage Middenlaan 24, tel.

531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

PRIVATE_EYE_BUTLER_SPY Technologie in en om het huis. Apparaten assisteren in huis en op kantoor, camera’s registreren bewegingen en algoritmes bepalen informatiestromen. Uitvindingen die niet alleen gemak verschaffen maar ook informatie verzamelen. De invloed van technologie op het dagelijkse leven wordt steeds groter. De tentoonstelling Private_Eye_Butler_Spy onderzoekt de veranderende relatie tussen technologie en de mens.

Arcam t/m 26 juni Een ode aan de liefde! t/m 15 mei Van Gogh en de olijfgaarden Voor het eerst weer samen te zien: de meer dan tien schilderijen die Vincent van Gogh maakte van olijfgaarden. Wat vond hij zo bijzonder aan olijfbomen? t/m 12 juni Zielsverwanten Andries Bonger en Odilon Redon Een collectie ontstaan uit de innige vriendschap tussen kunstenaar en verzamelaar. Het verhaal over deze bijzondere wisselwerking tussen Andries Bonger en Odilon Redon. t/m 3 juli Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

HET GRACHTENMUSEUM

17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.

Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum

HERMITAGE AMSTERDAM

Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg.

Russische avant-garde – Revolutie in de kunst De expositie vertelt een intrigerend verhaal van de Russische avant-gardekunst vanaf de laatste

Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Charlotte Dumas - Ao t/m 8 mei Luc Delahaye - Le Village t/m 8 mei Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JOODS HISTORISCH MUSEUM

WORLD PRESS PHOTO EXHIBITION 2022 Tijdens de grote jaarlijkse internationale persfotowedstrijd worden ruim 150 bekroonde beelden en video’s getoond, inclusief de World Press Photo of the Year en de World Press Photo Story of the Year. De tentoonstelling laat veel indrukwekkende foto’s in de categorieën Nieuws, Portretten, Sport, Natuur en Milieu én de winnende films van de Digital Storytelling Contest zien.

De Nieuwe Kerk vanaf 16 april jaren van keizerlijk Rusland via de turbulente tijd rond de revolutie van 1917, tot het einde in de Stalinperiode. t/m 8 januari 2023 Binnenkort open Amsterdam Museum in de Hermitage Onder het dak van de Hermitage huist vanaf 5 maart 2022 het Amsterdam Museum. Mét een volledig nieuw aanbod aan tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten.

Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl

HET HEM

Drie keer per jaar brengt Het HEM een nieuw Chapter dat het verhaal van een gastcurator vertelt, en je meeneemt in de wereld van de creatieve makers en denkers van nu.

Winterstop tot lente 2022 Warmperserij 1, 1505 RL Zaandam tel. 075 710 0073, www.hethem.nl

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Gesloten vanwege een verbouwing.

Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam.

Children of Al-Andalus - Portretten van Andalusisch-Marokkaanse moslims en joden is een tentoonstelling met foto’s, filmbeelden en verhalen van Marokkaanse afstammelingen van joden en moslims uit Al-Andalus. t/m 18 april Waterlooplein. De buurt binnenstebuiten t/m 22 mei De curieuze collectie van Heinz Keijser - Rammelaars! Rammelaars!

Rammelaars!

De tentoonstelling neemt de bezoeker mee langs het boeiende en bewogen leven van Heinz Keijser, zijn opmerkelijke verzameling en het verband daartussen. t/m 6 juni Eden en de Gulden Regel Een virtualreality-ervaring gemaakt door VR-kunstenaar en verhalenverteller Abner Preis. t/m 26 juni Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’.

Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

KLEDERDRACHTMUSEUM

Streekkostuums. Voor iedereen met interesse in folklore.

Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl

LUTHER MUSEUM

Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen.

Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112 www.luthermuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed.

Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin.

Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS

Museum met wassenbeelden.

Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM

Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl

MICROPIA

De onzichtbare wereld Ontdek het onzichtbare leven.

De microwereld - Het machtigste leven op aarde De microwereld is misschien onzichtbaar en raadselachtig, ze is ook onmisbaar. Microben zijn essentieel op aarde en in ons lichaam. Microalgen in de oceaan produceren de helft van alle zuurstof in onze atmosfeer. doorlopende tentoonstelling Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Museum voor moderne kunst. the New FuTure NFT tentoonstelling - Europa’s eerste speciale tentoonstellingsruimte voor het NFT-fenomeen t/m 31 maart Studio Irma - Reflecting Forward Een Digital Immersive Art tentoonstelling, die laat zien hoe wij onze toekomst kunnen vormgeven door eindeloze mogelijke verbindingen te leggen.

Moco Masters De Moco Masters collectie prijst de kunstenaars die opvallen vanwege hun uitzonderlijke bijdrage aan de kunst en cultuur en hun iconische creaties.

Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com

MOLEN VAN SLOTEN

Herbouwde werkende poldermolen uit 1847.

Presentatie ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie over zijn leven. Maquette ‘Amsterdam en het water’, waarop het landschap anno 1630 wordt weergegeven.

Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed.

Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUM JAN

Sam Drukker - Onderweg De tentoonstelling toont schilderijen en tekeningen van kunstenaar Sam Drukker gemaakt tussen 2010 en 2021. t/m 26 juni Floris Hovers - De kunst van het spelen De eerste museale solotentoonstelling van ontwerper en kunstenaar Floris Hovers (1976). Hij ontwerpt en maakt meubels, verlichting, speelgoed, objecten en miniaturen. vanaf 18 maart Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl

MUSEUMHAVEN

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen.

Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

Tramdienst met historisch materieel.

Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling).

Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

18-03-2022 10:19

48

apr 2022

KRANT

MUSEUM HET REMBRANDTHUIS

Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen.

RAUW In de groepstentoonstelling RAUW vormen Rembrandts etsen de inleiding voor het werk van dertien hedendaagse kunstenaars. Centraal staan kunstwerken van Melanie Bonajo, Marlene Dumas, Alix Marie, Buhlebezwe Siwani, Alex Farrar, Rineke Dijkstra, Paul Kooiker, Shannon Finnegan, Milan Gies, Jeroen Schokkin, Verena Blok, Aline Thomassen en Natasja Kensmil. t/m 22 mei Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

MUSEUM HET SCHIP

Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie.

Fré Cohen: vorm en idealen van de Amsterdamse School t/m 4 september Fabio Pravisani Beeldhouwer Fabio Pravisani raakte gefascineerd door het monumentale karakter en de strakke vormentaal van de Amsterdamse School en bestudeerde uitvoerig de werken van onder meer Tjipke Visser, Chris van der Hoef, Johan Altdorf en Mendez da Costa. Deze invloed is terug te vinden in zijn beelden.

Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

Locatie De Dageraad

In het volkswoningbouw-complex De Dageraad van de architecten Michel de Klerk en Piet Kramer is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd.

Een monument voor de burgemeester t/m 30 juni Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.

Gesloten vanwege een verbouwing.

Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl advertentie

Bach MatthäusPassion za 9 | ma 11 april Het Concertgebouw Tickets orkest.nl

Hoofdredacteur Bart van Oosterhout Adjunct-hoofdredacteur Karin Thybaut Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie SCHERP: Renate Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda) Aan dit nummer werkten mee Nikki Butter, Alice Boothby, Marjolein van Damme, Bart Geeraedts/TXT, Roos Hamelink, Mascha Dammers/Amsterdam Art, Cindy Hoetmer, Olivier Kemme,

02 UK AGENDA APR 2022_MB1_RD.indd 48

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie.

Bits of You In Bits of You ervaart de bezoeker hoe de datasporen die we dagelijks achterlaten ons leven beïnvloeden.

NEMO voor volwassenen in De Studio op het Marineterrein Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel.

Modetentoonstelling Maison Amsterdam De stad, de mode en de vrijheid Aan de hand van 150 objecten uit de modecollectie van het Amsterdam Museum en collecties van toonaangevende modeontwerpers, vertelt de tentoonstelling over de vrijzinnige en creatieve stad waar alles kan. En over de excentrieke modestad die Amsterdam daardoor werd. Centraal thema is hoe vrijheid, maar ook onvrijheid, het modebeeld door de eeuwen heen bepaalden. t/m 3 april World Press Photo Exhibition 2022 vanaf 16 april Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM AMSTERDAM NOORD

Over de geschiedenis van Noord.

Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.

MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk.

Mira ‘Mira’ is een route langs de drie Amsterdamse Nicolaaskerken waarbij de zeven werken van barmhartigheid worden verteld vanuit het perspectief van een hedendaagse Amsterdammer. tot 31 december 2022 O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

NXT MUSEUM

Museum voor nieuwe mediakunst Shifting Proximities Shifting Proximities onderzoekt de manier waarop mensen maatschappelijke en technologische veranderingen ervaren en hoe zij hierop reageren. Met werk van o.a.

Heleen Blanken, Thijs Biersteker en Rafael Lozano-Hemmer. t/m 8 mei Asterweg 22 www.nxtmuseum.com

OUDE KERK

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Susan Philipsz - The Fall De eerste Nederlandse solotentoonstelling van de Schotse kunstenaar Susan Philipsz (Glasgow,

Eveline Kuyten, Kim van der Meulen, Famke en Floor van Praag (ZIN), Margriet Prinssen, Vita van de Sandt, Bregtje Schudel, Erik Schmitz, Joke van der Weij Aanleveren agendagegevens meinummer: 28 maart juninummer: 25 april amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA

1965). Na talrijke bezoeken aan de kerk en uitgebreid artistiek onderzoek presenteert Philipsz haar context-specifieke geluidsinstallatie, The Fall. t/m 3 april Activiteiten nationale museumweek 4 t/m 10 april Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS / OPEN

kunstenaars tegelijkertijd te zien zijn. t/m 8 mei Republiek aan Zee Aan de hand van ruim 50 topstukken vertelt de tentoonstelling het verhaal van de Republiek in de 17e en 18e eeuw.

Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM

Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen.

Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

‘s Werelds grootste stadsarchief.

De razzia’s van 22 en 23 februari 1941 t/m 8 mei Eeuwig in aanbouw – F. Stariks leven als museum t/m 5 juni Dwalen door Amsterdam.

Tekeningen van Gerrit Lamberts 1800-1850 Gerrit Lamberts (1776-1850) is een van de bekendste onbekende tekenaars van Amsterdam. In elk boek over de geschiedenis van de stad staan een of meer van zijn tekeningen. Zijn tekenstijl is levensecht en onopgesmukt. vanaf 1 april Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

RIJKSMUSEUM

STEDELIJK MUSEUM

Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers.

Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rondleidingen, workshops of cursussen.

Rijksmuseum & Slavernij t/m 17 mei Revolusi! Indonesië onafhankelijk Revolusi! Indonesië onafhankelijk biedt een internationaal perspectief op de onafhankelijkheidsstrijd van Indonesië in de jaren 1945-1949 aan de hand van de verhalen van ooggetuigen. t/m 5 juni Vincent Mentzel Vincent Mentzel (1945) behoort al jaren tot de beeldbepalende fotografen van Nederland en heeft tijdens zijn carrière de fotografie zien veranderen: van ondergeschoven kindje dat niet net zo serieus werd genomen als de geschreven journalistiek tot een krachtig en zelfstandig medium met artistieke mogelijkheden. In de tentoonstelling wordt die ontwikkeling zichtbaar aan de hand van zijn eigen foto’s. t/m 6 juni Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.

Remy Jungerman Behind the Forest t/m 10 april Let Textiles Talk Zes tapijten ontrafeld t/m 1 mei Hito Steyerl - I will survive Steyerls video-installaties nemen de onderlinge verbanden tussen kunst, samenleving, geavanceerde technologie en het neoliberale kapitalisme kritisch onder de loep. t/m 12 juni Everyday, someday and other stories. Collectie 1950-1980 doorlopend Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

STRAAT MUSEUM

Museum voor graffiti en street art Citaat van de straat Is street art binnen nog wel street art?

De openingstentoonstelling toont meer dan 150 kunstwerken van ruim 140 kunstenaars met 32 verschillende nationaliteiten.

NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com

Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

Willem van de Velde & Zoon Een grote overzichtstentoonstelling over vader en zoon Willem van de Velde, twee toonaangevende zeeschilders in de zeventiende eeuw met elk een eigen specialisme: penschilderij en olieverfschilderij.

Het is de eerste keer wereldwijd dat er zoveel werken van beide

THEO THIJSSEN MUSEUM

Amsterdam, T 020-702 61 00 Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement € 31,99 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd.

Abonnementen kunnen zowel

schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail.

Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven.

Prijswijzigingen voorbehouden.

Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners.

tentoonstelling krijg je nuttige tips over het geven en ontvangen wereldwijd. t/m 5 maart 2023 Healing Power De expo geeft inzicht in verschillende vormen van helende kracht en toont de zoektocht van de moderne mens naar balans tussen lichaam, ziel en geest. t/m 6 juni 2022 World Press Photo: Door de lens van.

Hedendaagse fotografen uit Afrika presenteren hun werk. t/m 8 januari 2023 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl

TROPENMUSEUM JUNIOR

Sabi Suriname: ontdek de Wereld achter de Dingen.

Sabi Suriname In Sabi Suriname kom je veel te weten over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden. t/m 1 maart 2023 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl

NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood.

Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM

Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010.

Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed

MUSEUM WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand.

Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM

Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen.

1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

TROPENMUSEUM

Museum over wereldculturen.

Cadeau, Hoezo?

Een uitbundige en interactieve tentoonstelling waar je ontdekt wat een trouwjurk, poppen en mango’s met elkaar gemeen hebben. In de

Verschijnt 10 maal per jaar.

Oplage 60.000 exemplaren Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2022 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

Het meinummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 25 april, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.

18-03-2022 10:19

krant KRANT

49

terugblik

TOT SLOT

Terugblik

VRIJHEIDSLAAN, 1956 tekst Erik Schmitz foto Herbert Behrens/Anefo, Collectie Nationaal Archief

Het straatnaambord e Stalinlaan wordt vervangen door een toen nog tijdelijk houten bord e Vrijheidslaan .

Bij de hoek met de Vechtstraat, 14 november 195 .

O

p 4 november 1956 rolden Russische tanks de Hongaarse hoofdstad Boedapest binnen. Terwijl premier Imre Nagy het Westen tevergeefs om hulp vroeg, werd na een week van gevechten het Hongaarse verzet gebroken. Ruim 200.000 vluchtelingen weken uit naar West-Europa. Nederland nam uiteindelijk zo’n 3500 vluchtelingen op.

De Hongaarse Opstand begon met een vreedzame demonstratie, die al snel uitmondde in een massaal protest tegen de Russische onderdrukking. Even leek het land zich los te maken uit de invloedssfeer van de Sovjet-Unie, zoals die aan het eind van de Tweede Wereldoorlog was ontstaan. In Nederland wekte de opstand veel beroering. De Russische aanval was voor leden van het voormalig verzet in de Tweede Wereldoorlog een aanleiding de naambordjes van de Amsterdamse Stalinlaan te vervangen door bordjes met het opschrift ‘4 novemberlaan’. Een van de verwijderde bordjes werd aangeboden aan burgemeester D’Ailly. Tien jaar eerder, op 8 mei 1946, was de gemeenteraad nog unaniem akkoord gegaan met het voorstel van het stadsbestuur om de Amstellaan naar de Russische leider Stalin te noemen. De Noorder- en Zuider-Amstellaan werden toen vernoemd naar respectievelijk de Britse premier Churchill en de Amerikaanse president Roosevelt. Het voorstel begon met de zin: ‘Wij menen dat ook in Amsterdam de herinnering levendig moet worden gehouden aan de drie grote mannen die de Verenigde Volkeren tot de overwinning in de Tweede Wereldoorlog hebben geleid.’

Op 14 november 1956 besprak de gemeenteraad een voorstel dat begon met de woorden: ‘Het is thans, mede in verband met het gebeurde in Hongarije, ondraaglijk gebleken de naam Stalinlaan nog

06 UK TOT SLOT APR 2022_RD.indd 49

langer in onze stad te handhaven.’ De naam Stalin had al eerder weerzin gewekt. Zelfs in Sovjet-Unie was na zijn dood in 1953 afstand genomen van zijn misdaden.

Tijdens de raadszitting verdedigde het communistische raadslid Seegers uitvoerig het Russische optreden, waarop velen demonstratief de zaal verlieten. Andere sprekers wijdden hun woorden aan het lot van het Hongaarse volk. Raadslid Rossen formuleerde het zo: ‘Naast een eerbetoon aan deze vrijheidsstrijders zal de naam Vrijheidslaan voor het Nederlandse volk ook steeds een waarschuwing blijven, een teken aan de straatwand om altijd strijdbaar te blijven voor zijn duurbevochten vrijheid, alsmede een oproep tot samenbundeling van alle krachten in Nederland en in de gehele beschaafde wereld om het Russische geweld te keren.’ Woorden die bijna zeventig jaar later niets van hun actualiteit hebben verloren.

Zo ligt de Vrijheidslaan er nu bij. Check de foto en meer toen-en-nubeelden van Amsterdam op Instagramaccount @thenandnowamsterdam.

18-03-2022 10:20

50

krant KRANT

de echte amsterdammer

TOT SLOT

De echte Amsterdammer

‘DE STAD MOET VAN IEDEREEN ZIJN’ Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar lievelingsplekken.

Deze keer: de veelzijdige muzikant Thomas Azier, die op Koningsnacht (26 april) in het Concertgebouw speelt.

Lieverdjes van Ed van der Elsken

tekst Nikki Butter

Hortus Botanicus

TROTS OP DE STAD?

Thomas Azier (34) groeide op in Friesland en verhuisde op zijn negentiende naar Berlijn om te experimenteren met elektronische muziek.

Hij reisde de hele wereld over, maar woont en werkt sinds twee jaar weer in een studioappartement in Oost. Als componist, producer, zanger én schrijver neemt hij hier zijn eigen albums op.

Binnenkort verschijnt Aziers vijfde album The inventory of my desire, waarin ‘improvisatie en vrijere vormen van muziek’ centraal staan.

06 UK TOT SLOT APR 2022_RD.indd 50

‘Na in verschillende steden te hebben gewoond, heb ik een andere kijk op Amsterdam – en Nederland – gekregen. Er is hier een rust die je nergens anders in Europa vindt.

Dat heeft ook met onze hoge levensstandaard te maken. Al is er nog ontzettend veel werk te verrichten om het in deze stad leefbaar te houden. De huren moeten omlaag, de stad moet bewoonbaar worden voor iedereen.’

BESTE ACTIVITEIT?

‘Optreden in Paradiso of de Melkweg. Het is altijd bijzonder om weer op het podium te mogen staan in eigen stad!’

FAVORIET STUKJE GROEN?

‘De botanische tuin in de Hortus Botanicus. Op sommige dagen is het niet al te druk. Dan ga ik erheen om te ontspannen, na te denken en even in een andere omgeving te zijn.’

LIEVELINGSFILM OVER DE STAD?

‘Lieverdjes van fotograaf Ed van der Elsken, uit 1961. Die is zo prachtig geschoten. De film, in

Paradiso

documentairestijl, laat een leven zien waarin bewegend beeld nog niet zo bekend was zoals nu.

Televisie was nog niet supergroot, en de beelden die wel gemaakt werden, waren niet gericht op de arbeidersklasse. Best uniek materiaal dus.’

DE ALLERLEUKSTE AMSTERDAMMER?

‘Prins de Vos; ik nomineer hem ook meteen voor deze rubriek!

Hij weet alles van Amsterdam, zijn fotografie ís Amsterdam. Ik zat met hem op school in Leeuwarden en hij maakt prachtige fotoboeken.

Ook nam hij me mee op een private Ed van der Elsken-tour, langs alle plekken die Ed ooit gefotografeerd heeft.’

BESTE THEATER?

‘Het is eigenlijk geen theater, maar: het Concertgebouw Amsterdam.

Daar heb ik altijd al willen spelen; vooral vanwege de fantastische akoestiek, maar ook omdat ik denk dat mijn muziek er goed tot zijn recht komt. Of dat zo is, gaan we merken tijdens Koningsnacht op 26 april: dan treed ik er op met het Amsterdamse kamerorkest Camerata.’

FAVORIETE NACHTELIJKE ACTIVITEIT? ‘In de tien jaar dat ik in Berlijn woonde, heb ik enorm genoten van de clubcultuur. Maar mijn échte favoriete nachtactiviteit is simpelweg het componeren van muziek. Soms gebeurt dat achter een piano, soms achter een computer, soms tijdens een wandeling.’

MOOIE HERINNERING?

‘Een goede vriend, fotograaf Matthijs Vuijk, liet me ooit een mooi zwemplekje zien tegenover het Nemo. Ik denk dan terug aan zonovergoten avonden waarop ik mijn dochter en haar vrienden op de fiets meenam om te gaan zwemmen.’

VERBORGEN PAREL?

‘Toen ik net in de stad woonde, viel mijn oog op The Cottage op de Linnaeusstraat. Ik kom er nog steeds graag als ik een break wil nemen van mijn werk; je kunt er prima alleen zitten en verdwijnen tussen de mensen, maar ook aanschuiven met je gezin of vriendengroep. Dankzij het altijd vriendelijke personeel gaat deze plek nooit vervelen.’

18-03-2022 10:20

Volle zalen maken Amsterdam Mokum Ontdek de theaters van je stad

iamsterdam.nl/agenda ad UK Volle zalen maken Adam Mokum 210x276.indd 1 00 UK COVER APRIL 2022_MB0.indd 51

29-09-2021 10:32

17-03-2022 14:22

00 UK COVER APRIL 2022_MB0.indd 52

17-03-2022 14:22