Suzan & Freek Als het avond is
Dilsen Rondje Amsterdam
Flemming Paracetamollen
Roxy Dekker Satisfyer
Zing Nederlands met ze
Adje Coño
Froukje Ik wil dansen
Joost Klein Europapa
Maan ft. Goldband Stiekem Willem
Meau Dat heb jij gedaan
Juliet
Deze leegte
AMSTERDAM
Leer van Nicky over vergroening van de stad
Lorenzo Viotti in Het Concertgebouw!
Mahler
Lorenzo Viotti 9
Lorenzo Viotti, dirigent za 13 | ma 15 april Het Concertgebouw
Lorenzo Viotti, dirigent Lisa Batiashvili, viool za 25 | zo 26 mei Het Concertgebouw
Ik ben nog uit de tijd van Boudewijn de Groot, dus je moet het me maar niet kwalijk nemen dat ik een beetje moeite heb met het nummer Europapa van Joost Klein. Die hele happy hardcore/gabbercultuur is destijds zonder spijtgevoelens langs me heen gegaan, zodat ik ook niet echt zit te wachten op een revival. Maar zelfs mij is het niet ontgaan dat Nederlandstalige muziek een opmars maakt en dat daar heel veel kwaliteit tussen zit. Hoe het zo gekomen is weet ik niet (Yara Hooglugt die het coverartikel van deze maand schreef, vanaf pagina 8, weet het gelukkig wel), maar volgens mij is het niet uit de lucht komen vallen. Toen het programma De beste singer-songwriter van Nederland startte, viel ik voor het eerst sinds de tijden van Testament en Mensen om me heen weer voor een Nederlandstalig nummer: het energieke Hoe van Nielson en Miss Montreal draaide ik maandenlang in mijn hoofd af. En van het een kwam het ander. Nederlandse rap, merkte ik, kwam plotseling op een veel hoger muzikaal niveau met de gezongen rap – vooral de teksten! –van Gers Pardoel en de gevoelige nummers van Snelle.
Volgens mij was het Eefje de Visser die de basis legde voor de carrières van een hele generatie Nederlandstalige zangeressen als Meau, Froukje en S10. Vooral die laatste nam voor mij alle voorbehoud weg voor het luisteren naar Nederlandstalig. Voor het eerste sinds Lennaert Nijgh is de poëzie weer terug in het Nederlandstalige lied, maar dit keer persoonlijk en kwetsbaar. Met artiesten als Flemming, Meis en Sophie Straat (heel verschillend, ik weet het) beginnen genres volstrekt door elkaar te lopen en dat voelt als een verademing. Ik werd zelfs fan van Goldband. Maar aan Joost Klein kan ik nog steeds niet wennen, het spijt me.
Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@ iamsterdam.com
VOLG ONS:
iamsterdam.nl
facebook.com/iamsterdamnl
iamsterdam.nl/uitmail
instagram.com/uitinams youtube.com/@uitinamsterdam
coverbeeld: Bureau Studio
COVERVERHAAL
Het Nederlandstalige songfestivalnummer Eurovan Joost Klein galmde vlak na lancering al in heel Europa door de speakers. Het past in een grotere trend van Nederlandstalige nummers die omarmd worden door een grote groep luisteraars. Waar komt deze kentering vandaan?
MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR
Schrijver Maurits de Bruijn vertelt over zijn nieuwe boek Man maakt stuk, en waarom hij zich als Joodse queer man uitspreekt voor de rechten van Palestijnen. Ook in dit katern: Café 749, een theatrale ode aan het bruincafé, en de expo over stadsvernieuwer Piet van Eeghen.
LIFESTYLE, UIT ETEN, WINKELEN EN WANDELEN
De beste winkel- en eettips (zoals Barbounia, foto) vind je hier natuurlijk, net als een wandelroute langs historische naamgevers van straatnamen. Ook bespreken we de hype rondom (plantaardige) eiwitpoeders die tegenwoordig zelfs een eigen schap hebben in supermarkten.
DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA Welke concerten, musea, dj-sets, lezingen en andere uittips mag je niet missen? In elk geval de videokunst van Marco Brambilla, de Britse rockers van Kid Kapichi (foto) in de Melkweg, de Rotterdamse kleinkunstenaar Lotte Velvet –plus nog talloze tips.
ODE AAN DE STAD
We vroegen kunstenaar Levi van Veluw naar zijn Amsterdamse favorieten (pag. 50) en in de archiefrubriek Terugblik kijken we terug naar de Regulierswaag, gebouwd als oude stadspoort, die in 1874 tegen de vlakte ging.
Nachtclub De School wordt hard gemist, maar gelukkig is er vervanging: Tilla Tec, opgericht door Lola Edo (ook van Pamela) en Samuel King, zal op 1 april het gebouw aan de Doctor Jan van Breemenstraat overnemen. Op 12 april gooien ze met een lanceringsfeest de deuren open. Wie hoopt op een De School 2.0 zal wellicht teleurgesteld zijn: de club komt niet in de iconische kelder. Het programma? Dat wordt later bekend, maar de focus ligt op queer- en BIPOC-talent.
Arbeiders aan de randen van onze samenleving inspireren cultuurmaker Marco Blazevic bij het maken van nieuwe modeontwerpen. Met eigen streetwear-merk Humble Hustle brengt Marco een eerbetoon aan deze mensen. Daarnaast is de modeontwerper met collectief The Patchwork Family te zien in de allerlaatste tentoonstelling van het Fashion For Good Museum. In onze Cultuurmakers-minidocu zie je waarom Marco opkomt voor working class heroes en hoe die daarbij te werk gaat. Te zien via iamsterdam.nl/uit/ cultuurmakers/ marco-blazevic, of scan de QR-code.
‘AMSTERDAM IS ALTIJD EEN PLEK GEWEEST WAAR MENSEN SAMEN DENKEN, ORGANISEREN EN FEESTEN. DIE VOORTDURENDE CULTURELE UITWISSELING WORDT INZICHTELIJK GEMAAKT IN DE ARCHIEVEN.’
RUBY CRUDEN
MITCHELL ESAJAS VAN THE BLACK ARCHIVES, DAT TIJDELIJK IS VERHUISD (BIJLMERPLEIN 140), OVER HOE AMSTERDAM JE BLIK VERRUIMT. IAMSTERDAM.COM/AMSTERDAM-VERRUIMT-JE-BLIK
DE LANGE GLIJBAAN
In 2002 verdween de legendarische De lange glijbaan onder metrostation Ganzenhoef van kunstenaar Karin Daan, tot groot verdriet van buurtkinderen. Die kunnen zich nu verheugen, want de glijbaan van Zuidoost keert terug. In een iets andere vorm – de veiligheidsregels zijn wat aangescherpt sinds de jaren zeventig – en de plek is nog niet bekend, maar de eerste gebruikers zouden ergens in 2025 weer naar beneden moeten kunnen glijden.
RAFELRANDJE MINDER
Het is de Nederlandse variant van de American Dream: een jonge man met een tomeloze ambitie werkt zich op tot dé vastgoedondernemer van Nederland. In de jaren zestig en zeventig was Amsterdam Maup Caransa’s monopolie. Van het Amstelhotel tot pandjes op het Rembrandtplein, de zakenman bezat het allemaal. Tot hij ontvoerd werd. De musical De koning van Amsterdam speelt vanaf december in de Centrale Markthal en vertelt het verhaal van Caransa, over verlies, ambitie en triomf, en de veerkracht van een overlever. Ook met de laatste muziek van voormalig Doe Maar-zanger Henny Vrienten, die in 2022 overleed. De kaarten gaan elk moment in de verkoop. dekoningvanamsterdam.nl
Bijna vijftien jaar wist het laatste rafelrandje van Zuid, het Havenstraatterrein, te ontkomen aan nieuwbouw. Nu is het dan toch einde oefening voor de loodsen op het terrein, die worden vervangen door nog te bouwen woningen. De creatieve werkplaatsen moesten afgelopen maart ontruimd worden, vanaf april wordt de grond bouwklaar gemaakt en in 2026 gaat de bouw van vijfhonderd woningen van start. Gelukkig mag de nostalgische Museumtram wel blijven, en rijdt-ie weer vanaf deze maand: museumtramlijn.org.
tekst en foto Marjolein van Damme
Wie Leendert Vooijce (30, kunstenaar, performer en maker bij Female Economy) en Ruben van Weegberg (27, basgitarist in rockband Personal Trainer)
Wat Een woongroep met z’n vijven in Huize Lydia, een Amsterdamse School-pand in Oud-Zuid. Elke privékamer is 20 m2, de keuken en badkamer zijn gedeeld
Hoe Via hospiteren Sinds 3 jaar
Opvallend Kat Salma woont er het langst van iedereen. ‘Ze is ooit meegenomen door een oud-bewoner. Ze is van niemand meer, maar gewoon van het huis.’ Fijnste plek Ruben: ‘De gezamenlijke keuken, met een heel fijne bank en lekkere koffie.’ Leendert: ‘Mijn eigen kamer. Vooral als ik druk ben, kan ik mezelf hier lekker terugtrekken. Ik ben ook vaak te vinden in mijn atelier op de Herenmarkt bij Female Economy.’
Leendert: ‘Ruben en ik hebben laatst een dichtbundel op vinyl gemaakt. Het idee daarvoor ontstond aan deze keukentafel. Ik ben geen theatermaker of schrijver, maar ik verbind technieken als taal, poëzie, performance en muziek. Die eclectische vorm van werken kon ik dus heel goed combineren met wat Ruben doet.’
Ruben: ‘Toen Leendert me vroeg om muziek te ontwikkelen voor onder zijn werk, ben ik aan de hand van zijn gedichten gaan componeren. Dat werkte goed. Een deel van de plaat hebben we hier in huis opgenomen; ik liet een violist spelen in de grote hal.’
Leendert: ‘Dit was ooit een meisjeshuis, bedoeld voor ongehuwde vrouwen. In het OBA-gebouw aan de overkant (Roelof Hartplein, red.) woonden juist alleenstaande mannen, dus er zal vroeger veel verkeer zijn geweest tussen deze twee panden. Het is een heel fijn huis, al heb ik niet echt hechting met de buurt.’
Leendert: ‘De Maria-beeltenis zit in vrijwel al mijn werk verweven: Maria en haar kind, het meest iconische beeld ter wereld. Het staat voor mij symbool voor zorg, nabijheid, het moederschap. Ik vind de kleuren ook zo mooi; dat blauw van haar mantel. Het is een heel zacht beeld.’
Ruben: ‘Ik ben opgegroeid in De Pijp, maar daar ben ik geen fan meer van. Ik mis diversiteit op straat, mensen kopiëren elkaar alleen nog maar. Ook deze straat is niet leuk om aan te wonen, tenzij je van botox en fillers houdt. Ik herken mezelf in niemand hier. Hooguit bij de OBA. Vroeger zat ik daar vaak te studeren en keek ik letterlijk uit op mijn toekomst.’
Ruben: ‘Ik leef voor muziek, dus ik ga vaak naar Paradiso. En ik kom weleens bij Cinetol, een café met een zaal erbij. Een leuke horecatip in de buurt is Café Welling, een echte, Amsterdamse kroeg, met oude besjes aan de bar. Ze serveren er ossenworst en er staat een schaaltje met gekookte eieren naast de toog.’
Leenderts dichtbundel op muziek, De eenzaat en haar geliefden, is te koop via de webshop van uitgeverij Ezo Wolf. ezowolf.nl
De tijd dat Nederlandstalige muziek was voorbehouden aan volkszangers en kleinkunstenaars ligt ver achter ons. Sterker: de hele Top 40 staat ermee vol. Wat is er veranderd?
‘Ik geef mezelf in het Nederlands meer bloot’
Muzikant en tekstdichter Juliet alias Julia Schellekens (28):
‘Schrijven in het Nederlands ligt veel dichter bij mijn hart. Zinnen waarmee ik een gebroken hart in het Nederlands goed kan duiden, laten zich vaak slecht vertalen in het Engels. We hebben zo’n rijke taal, zo veel woorden en zo veel nuances ter beschikking. Tegelijkertijd kan de directheid van mijn moedertaal ook confronterend zijn. In het Engels kan ik me in liedjes nog verschuilen achter metaforen, in het Nederlands geef ik mezelf meer bloot. Toch heb ik dat nooit heel spannend gevonden; ik ben altijd al een open boek geweest. Als ik zing over persoonlijke onderwerpen als mijn jeugd, mijn ouders of mijn ex, ervaar ik een heel directe verbinding met het publiek. Mensen moeten lachen om een liedtitel, pikken verstopte woordgrapjes op of vertellen me naderhand dat ze zich herkenden in een specifieke zin. Dat geeft hen troost, maar mij ook. Ik heb het idee dat het een trend is onder jonge muzikanten om open en eerlijk te zijn, over mentale gezondheid bijvoorbeeld. Dat gaat hand in hand met zingen in je moedertaal. Een Engelse tekst zal denk ik zelden een gevoel oproepen zoals een Nederlandstalig lied dat kan. Aan een tekst in je moedertaal kun je je makkelijker relateren.’
LINDA STULIC
Van Meis en Adje tot Joost Klein: ligt het aan ons of neigt de nieuwe generatie muzikanten (en luisteraars) naar Nederlandstalig? ‘Je hoeft je er in elk geval echt niet meer voor te schamen.’
Yara Hooglugt
Het was een nationale primeur: als eerste Nederlandse artiest ooit ontving Flemming (27) in februari een diamanten plaat. Zijn debuutalbum Flemming werd ruim 200 miljoen keer gestreamd en stond vijftien weken onafgebroken bovenaan in de Spotify-albumcharts. Zijn Nederlandstalige hits als Amsterdam en Automatisch gaan erin als zoete cronuts en die prestatie staat niet op zich. Nederlandstalige muziek is aan een inke opmars bezig. Jonge vrouwelijke artiesten als Froukje, S10 en Meau verkopen zalen uit met hun hyperpersoonlijke popmuziek, Sophie Straat zet met haar maatschappijkritische blik het Nederlandse levenslied weer op de kaart en Mart Hoogkamer brengt onvervalste volksmuziek naar de zolderkamers van jongeren. Een kortstondige hype of een toevallige samenloop van omstandigheden? Daar lijkt het niet op. Nooit eerder in de geschiedenis van de Top 2000 stonden zo veel (242) Nederlandstalige liedjes in de lijst. Voor het eerst sinds de allereerste Top 40 in 1965 bereikten vorig jaar dertien Nederlandstalige nummers tegelijkertijd de Hitparade. En voor het eerst sinds 1999 – een klein Sha-la-lie-uitstapje in 2010 daargelaten –stuurden we met S10 en De diepte weer eens een Nederlandstalig track naar het Songfestival. Joost Kleins songfestivallied
Europapa, ‘onze’ inzending van 2024, behaalde in één dag al 3 miljoen views op YouTube en 1,2 miljoen streams op Spotify.
MEER VROUWEN
Het hoge aantal Nederlandstalige artiesten dat nu in de hitlijsten staat, is inderdaad opvallend, beaamt muzieksocioloog Julian Schaap. ‘Eerst waren daar Goldband, Snelle en Maan, en later ook Froukje, Meau en S10. We zien steeds vaker hybride muziekvormen van artiesten die de overbrugging maken tussen het Nederlandse levenslied en hiphop, en tegelijkertijd is de kleinkunstkant aan het verjongen. Wat eerst Spinvis was, is nu Froukje. Sowieso zijn vrouwelijke artiesten in de laatste paar jaar ineens veel meer aandacht gaan krijgen.’
Schaap denkt dat de coronapandemie een grote rol heeft gespeeld in de boost van de Nederlandse taal in de muziekwereld. ‘Toen het livecircuit na de lockdowns weer op gang kwam, lagen de kansen voor het grijpen voor Nederlandstalige artiesten. Internationale artiesten waren niet of nauwelijks beschikbaar vanwege tour-restricties of omdat optreden over de grens verzekeringstechnisch nog te riskant was. Er is toen een vacuüm ontstaan, waardoor hits als Knaldrang van Merol en Ik wil dansen van Froukje een groot publiek vonden.’
Ook muziekjournalist Atze de Vrieze van
‘HET
‘Wat Goldband zong, sloot aan bij het gevoel van bevrijding en losbreken van de regels’
‘Met
van bevrijding en losbreken van de regels.
VPRO-muziekplatform 3voor12 noemt de coronacrisis als voedingsbodem voor Nederlandstalige muziek. ‘Metname voor Goldband heeft dat een enorme explosie veroorzaakt. Wat zij zongen sloot aan bij het gevoel van bevrijding en losbreken van de regels. De artiesten die in coronatijd begonnen op te borrelen en hun kans grepen zodra de podia opengingen,hebben toen hun naam gevestigd.’ De Vrieze wijst daarnaast op een aantal ‘stille krachten’ die medeverantwoordelijk zijn voor de hype: ‘Neem bijvoorbeeld muziekproducent Arno Krabman. Suzan en Freek schreven bijna al hun liedjes met hem, maar hij schreef ook
voor Flemming en Maan en was verantwoordelijk voor De diepte van S10. Ook met Goldband en rapper Donnie heeft hij gewerkt. Artiesten uit uiteenlopende genres kloppen vaker aan bij een songwriter die succes heeft. Als hij telkens een song levert die blijft plakken, veroorzaakt dat vanzelf een golfbeweging.’
MENTALE WORSTELING
‘Hiermee verklein ik wel mijn markt’
Meer dan ooit lijken artiesten in hun moederstaal hun ziel bloot te leggen, ook als die wordt geteisterd door duistere episodes. S10 rapt over depressies en psychoses, Joost Klein probeert in zijn muziek woorden te geven aan de rouw om zijn overleden ouders en de daaropvolgende depressie, Willem de Bruin – bekend geworden als helft van The Opposites, zijn tweede soloalbum februari uit – maakt fans deelgenoot van de suïcidale gedachten die hij had. ‘Het is
Zangeres Meis
alias Aysha de Groot (30):
‘Ik ben muziek gaan maken omdat ik me vroeger voelde door liedjes. Niets zo bijzonder als zingen over of over de zoektocht naar zelfliefde, en dan van mensen horen zich in mijn liedjes herkennen. Voor mij is muziek maken en optreden contact maken met mensen die ik nog niet ken. Ik ben in het Engels begonnen toen ik 20 was, maar na een tijdje merkte ik dat het Nederlands veel comfortabeler voelde. Juist omdat mijn liedjes zo extreem autobiografisch zijn, schrijf ik het liefst in mijn eigen taal. Ik kan wel een mooi Engelstalig nummer schrijven, maar dat gaat mij niet op de kaart zetten. Het gaat nooit zo goed zijn als bij iemand van wie het Engels de moedertaal is. Die moedertaal zit fysiek ingebed; al in de baarmoeder raken we ermee in aanraking. Het is wel zo dat ik hiermee mijn markt verklein, maar ik ben ook van mening dat muziek nou juist het medium is dat taal universeel kan maken. Een melodie alleen al kan een gevoel oproepen; de muziek spreekt dan voorbij de taal. En als je internationale fans zover krijgt dat ze vervolgens de vertalingen van je teksten opzoeken, heb je ze voor het leven.’
jongvolwassenen die zelf ook worste- len met hun mentale gezondheid’, zoek ren hun buien Nederlandals bron
Spuug van God kwam in een leefwereld die heel erg resoneert bij jongeren en zegt Schaap. ‘Uit mijn ondernaar de manier waarop jongemuziek gebruiken om te reguleren, komt se rap vaak naar voren van houvast. Jongeren kennen zich in de teksten en hebben het gevoel gezien te
‘Jongeren herkennen zich in de rapteksten en hebben het gevoel gezien te worden’
‘Als je je uit in woorden, gedichten of liedjes wil je dat een ander je hoort’
Rapper Adje alias Julmar Simons (41):
‘Toen ik met rappen begon, schreef ik mijn teksten in het Engels. Ik wilde Amerikaanse rappers nadoen en keek zelf al jarenlang films en series zonder ondertiteling. Als een van de weinigen in die tijd begreep ik het Engels gewoon goed. Ik raakte betrokken bij rapgroep THC en toen ik zag hoe succesvol dat werd, begon ik geloof te krijgen in de Nederlandse taal. In het begin gebruikte ik nog veel Engelse woorden omdat Nederlandse woorden niet tof genoeg vond, maar op het moment dat ik Nederlandse straattaal aan mijn teksten begon toe te voegen, merkte ik dat ik mensen steeds beter bereikte. En dat is wat je wil: als je je uit in woorden, gedichten, liedjes of tekeningen, wil je dat een ander je hoort, ziet en begrijpt. Ik heb hits op mijn naam staan, maar het is vaak het dertiende nummer op een album dat iemand laat huilen, laat nadenken over het leven of de kracht geeft om door te gaan. Dat is mijn doel. Veel van de beste rappers in Nederland komen, net als ik, van creoolse taal Papiamentu: daar zit Frans, Portugees, Nederlands, Engels en Afrikaans in. We zijn anders onderlegd en dat is denk ik de reden dat veel jongens van Curaçao zich wat vrijer bewegen binnen de taal en de muziek. Die vrijheid om te spelen met taal is belangrijk voor me, omdat ik vind dat je in
ik veel LUCY
Nederlandstalige trend die we nu zien.’ Schaap gelooft er ook in dat goed voorbeeld doet volgen. ‘Als een of twee artiesten in een genre populair zijn, volgen er automatisch anderen die muziek met dezelfde sound gaan maken. Het gebeurt ook dat artiesten die de sound al hadden, door de populariteit van anderen nu ook meer aandacht krijgen. Als Froukje bijvoorbeeld op clubtour gaat en een support act zoekt, zal er naar een artiest worden gezocht die op haar lijkt. Daardoor ontstaat jongens de hiphop altijd eerlijk en oprecht moet zijn.’
een domino-e ect, dat zich weer vertaalt naar nieuwe muziekstudenten. Zij raken geïnspireerd door successen van anderen. Misschien hadden ze eerder al de wens om Nederlandstalig te zingen, maar werden ze de Engelse kant opgeduwd. Nu is die drempel lager.’
ZOLDERKAMERHITS
Bij radiostation 100%NL hoor je ze niet klagen. De luistercijfers laten al jarenlang een stijgende lijn zien en in week 30 van 2023 werd met een marktaandeel van 4,7 procent bij luisteraars tussen de 20 en 29 jaar zelfs een record bereikt. Barry Paf, dj bij 100%NL, begrijpt die toegestroomde luisteraars wel. ‘Het aanbod is bizar! Ik loop nu al bijna dertig jaar rond in het radiovak en niet eerder zag ik dat er per week zo veel
‘Woorden verbuigen totdat ze rijmen, dat kan ik het beste in het Nederlands’
‘Hoe groter je vocabulaire, hoe dieper je teksten. Woorden zijn voor een rapper zijn arsenaal en het is de kunst om daarmee te spelen. Daarom vind ik het leuk om steeds meer woorden te leren kennen en ze te verbuigen totdat ze rijmen. Dat kan ik het best in het Nederlands. Ik wil oprechte muziek maken, van die nummers waarop ik over tien jaar kan terugkijken en inzage krijg in de manier waarop ik op dat moment in het leven stond. Mijn nummer Rondje Amsterdam is daar een voorbeeld van. Als ik door Amsterdam loop heb ik een dubbel gevoel. Enerzijds is het een schitterende stad, op elk hoekje van de binnenstad heb ik wel iets beleefd. Anderzijds voel ik ook een beetje heimwee naar andere tijden, naar een onbezonnen leven. Ik wil mijn luisteraar meenemen in de verhalen die ik vertel. Daar ligt mijn kracht.’
Het is eigenlijk een gekke paradox, merkt muziekjournalist De Vrieze op. ‘We hebben tegenwoordig via streamingdiensten beschikking tot de hele popgeschiedenis van over de hele wereld. Van de Top 40 in Chili tot een oude bossanovaplaat: één druk op de knop en je kunt luisteren. En toch zie je dat mensen voor muziek uit eigen land kiezen. In andere landen, zoals België en Duitsland, is dat ook zo.’
nieuwe muziek wordt gemaakt. Tegenwoordig kan iedereen iets in elkaar zetten op een zolderkamer en ik denk dat social media ook wel een belangrijke bijdrage hebben geleverd. Voorheen werd de muziekwereld gedomineerd door een aantal grote platenmaatschappijen. Had je het geluk dat ze heil in jou zagen, dan kon je een album maken. Nu kun je thuis al heel veel doen voor een heel groot publiek zonder dat je überhaupt ergens getekend wordt. Kijk naar Roxy Dekker die met Satisfyer een enorme hit scoorde, dat heeft ze – uiteraard met wat support uit haar omgeving – helemaal zelf gedaan.’ Paf ziet dan ook een steeds jongere doelgroep afstemmen op 100%NL. ‘Nederlandstalige muziek heeft echt een imagoverandering doorgemaakt. Waar de muziek voorheen vooral populair was onder de wat oudere doelgroep, zien we ons radiopubliek nu enorm verjongen. Je hoeft je er in elk geval echt niet meer voor te schamen.’
Schaap oppert dat dat overweldigende aanbod misschien juist de keuze voor de eigen taal stimuleert. ‘Veel jonge muzikanten willen iets nieuws en origineels doen. Op Spotify en TikTok word je al overspoeld door Engelstalige muziek, dan voelt het Nederlandstalige lied misschien als een niche waarbinnen je kunt opvallen met wat je doet.’ Maar, besluit Schaap, dit soort trends laten zich nooit helemaal verklaren. Ze komen en gaan, en sommige theorieën zijn ‘sociologie van de koude grond’. Althans… ze gaan? Voorlopig lijkt de Nederlandse taal nog even niet weg te slaan uit het muzieklandschap. Waar corona al niet goed voor geweest is.
*
1. STIEKEM – MAAN FT. GOLDBAND
2. IK NEEM JE MEE – GERS PARDOEL
3. HOE HET DANST - MARCO BORSATO & ARMIN VAN BUUREN & DAVINA MICHELLE
4. IJSKOUD – NIELSON
5. LADADA (MON DERNIER MOT) – CLAUDE
6. HUILEN IS VOOR JOU TE LAAT - CORRY EN DE REKELS
7. DROMEN ZIJN BEDROG - MARCO BORSATO
8. ZOUTELANDE - BLØF FEAT. GEIKE ARNAERT
9. GEEF MIJ JE ANGST - GUUS MEEUWIS
10. HET IS EEN NACHT - GUUS MEEUWIS & VAGANT
* De grootste Nederlandstalige hits aller tijden, bron: top40.nl
‘KIJK NAAR ROXY DEKKER DIE MET
BINNENKORT EEN NEDERLANDSTALIG CONCERT MEEPAKKEN?
4 APRIL: rapper Gotu Jim, Tolhuistuin
6 APRIL: rapper Jiri11, Melkweg
6 APRIL: rapper, zanger en producer Joël Domingos, Bitterzoet
12 APRIL: de Haagse formatie Flaire, Bitterzoet
18, 19, 20 APRIL: Froukje, Paradiso
20 APRIL: Meis, Melkweg
27 APRIL: o.a. Antoon, Kevin, Broederliefde en Kraantje Pappie, Kingsland Festival Amsterdam, RAI
7 MEI: singer-songwriter Toverberg, Tolhuistuin
23 MEI: S10, Amsterdamse Bostheater
25 MEI: De Toppers in Concert (met gastartiesten als rapper Donnie ), Johan Cruijff Arena
‘Zelfs de jeugd kent mijn liedjes weer’
‘Als ik mijn succesnummer Laat ze maar lullen ergens in het land zing, is er altijd wel iemand die zich in de tekst herkent. Dat is de kracht van het Nederlandstalige genre waarin ik zing: het is de gezelligheid van de muziek gecombineerd met teksten waartoe mensen zich aangetrokken voelen. Het klinkt misschien lullig, maar de gezelligheid op een feestje begint pas aan het einde van de avond, als de Nederlandstalige muziek aangezet wordt. We zijn het in Nederland een tijdje kwijt geweest, de liefde voor Nederlandstalige muziek. Maar inmiddels merk ik weer dat zelfs de jeugd mijn liedjes kent en meezingt. Dat blijft me verbazen! In de zevenentwintig jaar dat ik mijn café had op het Rembrandtplein, zong ik wel in het Engels. Maar nu ik puur als artiest optreed en muziek uitbreng, blijf ik bij het Nederlands. Dat past veel beter bij mij. Ik merk ook dat het verbindt. Voorafgaand aan een optreden is er altijd wel iemand die naar me toe komt met de vraag: ‘Zing je wel dit nummer?’ Ik hou van liedjes waar een verhaaltje in zit en mijn teksten zijn dan ook altijd op waarheid en eigen ervaringen berust. De Nederlandse taal zal altijd populair blijven en volkszangers zullen nooit verdwijnen. Niet uit Amsterdam en niet uit de rest van Nederland.’
LUNCH BIJ BLUE
2x lunch met uitzicht bij restaurant Blue Amsterdam t.w.v. €50,Over de binnenstad van Amsterdam uitkijken terwijl je zit te lunchen? Dat kan bij Blue Amsterdam. Dit sympathieke lunchrestaurant heeft z’n ingang aan het Singel 457, tegenover de Bloemenmarkt. Op de derde etage kijk je prachtig uit over heel Amsterdam. Je kunt er ook terecht voor bijvoorbeeld een kop koffie of een biertje met een portie bitterballen. De lunch is te verzilveren t/m 30 juni 2024.
Deze actie loopt t/m 28 april
Er zijn weinig steden in de wereld waar het daglicht via de grachten op de gevelwanden wordt weerspiegeld. Fotograaf, journalist en verhalenverteller Cris Toala Olivares gebruikt, net als Rembrandt drie eeuwen geleden, zijn kennis van het Hollandse licht en zijn expeditieaanpak om Amsterdam vanuit alle hoeken vast te leggen. Hij vloog in helikopters boven de stad, klom in kerktorens en flats, wandelde over pleinen en parken, fotografeerde vanuit een boot op het water, maar ook zwemmend onder water. Hij sprak met bewoners en bezoekers en bestudeerde de stad gedurende tien jaar en tijdens vier seizoenen. En ter ere van het 750-jarige bestaan van onze hoofdstad presenteert hij zijn ode aan Amsterdam, met het fotoboek Amsterdam. Een prachtig eerbetoon waarin je kunt blijven kijken!
Ga naar iamsterdam.nl/acties
ECHT GEBEURD
1x twee kaartjes voor Echt Gebeurd op 15 mei t.w.v. €24,50 p.s. Echt Gebeurd, de podcast waarin mensen mooie, bijzondere of grappige verhalen vertellen over iets dat ze zelf hebben meegemaakt, viert haar 15-jarig bestaan. Inmiddels zijn honderdduizenden luisteraars verslingerd geraakt aan de meer dan 450 verhalen! Om dit te vieren staan oprichters Paulien Cornelisse en Micha Wertheim op 15 mei met een feestelijke avond met verhalen in Koninklijk Theater Carré.
Deze actie loopt t/m 28 april
THEATER: CAFÉ 749 COLUMN CINDY EXPO: WAT PIET VAN EEGHEN NALIET FILM: GREEN BORDER INTERVIEW MET SCHRIJVER MAURITS DE BRUIJN 16
LEVEN
Op zijn reizen door Suriname en Afrika onderzocht choreograaf Dietrich Pott – die zijn sporen in de dansscene al verdiende als breakdancer – traditionele, Afrikaanse dansstijlen. Het leidde tot een nieuwe stijl, Afro-breakdance, én tot dansvoorstelling Kromanti (8+). Onder de vleugels van ISH Dance Collective vertelt Pott het verhaal van de rituele geheimentaal Kromanti uit het Afro-Surinaamse Wintigeloof: ‘Ik wil de traditionele dans graag doorgeven aan de generaties van nu. Niet alleen de opzwepende muziek en bewegingen, maar ook de boodschap: het focussen op je eigen kracht, je spirit.’ Breakdance als vertrekpunt, langs Afro-dance en traditionele Afrikaanse dansstijlen, en dat op de ritmes van zelfuitgevoerde live percussie. 3 en 4 april, Bijlmer Parktheater
George & Eran zijn in 2020 verkozen tot een van de zes belangrijkste cultuurmakers van Amsterdam. In hun nieuwe productie Leven vieren ze vriendschap en het leven zelf. Het verhaal gaat over twee vrienden, gespeeld door acteurs die in het echt ook bevriend zijn: Adam Kissequel en George Tobal (inderdaad: die van Eran). Tijdens een treinreis ontmoeten ze Roos, met wie een bijzondere vriendschap ontstaat, totdat het leven een andere wending neemt. Sommige emoties laten zich niet in taal vatten en waar woorden tekortschieten klinkt de muziek van de musici van Club Classique. Zo verweven ze woord, emotie en muziek met elkaar tot een aangrijpende ervaring.
3 t/m 13 april, Bellevue Theater
Met 61.062 inzendingen, ingestuurd door 3851 fotografen uit alle werelddelen, was het voor de jury van World Press Photo weer een hele kluif: de beste, mooiste en meest indrukwekkende persfoto’s van het jaar selecteren. De winnaars, waaronder ook de Photo of the Year, worden op 18 april bekendgemaakt in De Nieuwe Kerk. Een dag later opent de World Press Photo Exhibition, om dan in juli op zijn wereldtour te gaan.
19 april t/m 14 juli, De Nieuwe Kerk
In aanloop naar het 750ste verjaardagsfeest van Amsterdam, dat aanstaande oktober losbarst, beleef je nu al fl inke voorpret met Café 749: een theatrale ode aan de bruine kroeg.
Jip van den Dool, Geert Lageveen, Leopold
Café 749
Centrale Markthal, 5 april t/m 4 mei
Het is toch de verbindende schakel tussen alle Amsterdammers: het bruincafé, met z’n houten meubilair, tafelkleedjes, muren vol snuisterijen en ossenworst met een uitje ernaast. Om die reden staat dit erfgoed centraal in de voorstelling Café 749, met muziek van onder meer het Amsterdams Andalusisch Orkest, in de Centrale Markthal in West.
‘Het is een enorm avontuur’, zegt acteur en theatermaker Geert Lageveen. ‘Orkater steekt hiermee echt zijn nek uit.
Het is qua logistiek verreweg het grootste evenement dat we ooit hebben georganiseerd, met een cast van acteurs, muzikanten, stagiaires van theaterscholen en ‘gewone’ Amsterdammers.’
Samen met Leopold Witte, die ook de regie doet, schreef Lageveen de tekst van Café 749 én hij speelt zelf ook mee.
‘Het is veel meer dan een voorstelling: in de Centrale Markthal wordt een compleet café gebouwd. We willen een ode brengen aan de bruine kroeg, die helaas de laat-
ste tijd aan het verdwijnen is, terwijl het zo belangrijk is om een plek te hebben waar je elkaar kunt ontmoeten.’
DE FIRMA BLACKWALL
Natuurlijk gaat de voorstelling ook over andere problemen waar Amsterdam mee worstelt: woningnood, gentrificatie, polarisatie, de groeiende kloof tussen arm en rijk. ‘In de voorstelling is de firma Blackwall de projectontwikkelaar die alles dreigt op te slokken, de veroorzaker van veel leed bij huurders en woningzoekers. In het café ontmoet iedereen elkaar: van de projectontwikkelaar tot de stamgasten tot de nieuwkomers die wél net een woning hebben betrokken in de buurt.’
Jip van den Dool verzorgt de muziek vanCafé 749 (‘een eclectische mix van Andalusische liederen tot popmuziek’) en is zelf een voorbeeld van de dertigers die steeds vaker noodgedwongen de stad verlaten. ‘Ik ging van de Koekjesbrug naar West en daarna naar Noord, steeds
tekst Margriet Prinssen foto’s Anne Claire de Breij
Witte.
NICHON GLERUM
Mijn stad, mijn schat, mijn lieve moer Nooit sta je stil, altijd rumoer
Mijn lief, mijn smart, mijn haat, mijn hart, Mijn dag en nacht, mijn ouwehoer
Mijn wal, mijn dijk, mijn gracht, mijn plein, Mijn huis, mijn deur, mijn raamkozijn
Je geeft me vreugd, je doet me pijn Maar hoe dan ook, je mag er zijn
Te hard, te zacht, te luid, te stil
Mijn ring, mijn muur, mijn dikke schil
Beschermt mij tegen zon en kou
In al mijn doen, maak jij ’t verschil
[REFREIN]
Je maalt, je faalt, je schimpt, je scheut
Je rolt en tolt, je maakt me teut
Ik ben je soms zo vrees’lijk zat Maar god, wat hou ik van mijn stad
Uit: Monne de Musical, Jip van den Dool, 2023
wat verder de stad uit. In Noord hadden we aanvankelijk vrij uitzicht, maar binnen een paar jaar stonden er flats van twintig verdiepingen voor onze neus. Sinds kort woon ik in Ilpendam, met vooralsnog een weiland voor de deur.’
SAMEN ZINGEN
Naast het gekeuvel aan de cafétafels speelt zich in dezelfde ruimte ook nog een repetitie af van een musical over Monne de Miranda, Monne de Musical. Hij was honderd jaar geleden wethouder in Amsterdam en het is ongelooflijk wat hij voor elkaar heeft gekregen, vertelt Lageveen: ‘Het Amsterdamse Bos, de tuindorpen in Noord, de IJtunnel, gemeentewinkels, badhuizen, de Markthallen, betaalbare woningen voor arme mensen... De Miranda werkte al op zijn elfde in de diamantfabriek. Een straatvechter, maar met een groot hart. Iemand die geloofde in zijn idealen, die helaas tragisch aan zijn eind is gekomen (hij werd in 1942 vermoord in Kamp Amersfoort, red.).’ De makers brengen met die verhaallijn een ode aan de spirit van Amsterdam, in de hoop dat in het grote, feestelijke Café 749 de opstand tegen de slechteriken – de fi rma Blackwall en aanverwanten – losbreekt. Lageveen: ‘We hopen dat er iets van het vuur en het idealisme van De Miranda overspringt en dat de stamgasten en nieuwkomers hun krachten bundelen om het café te behouden. Ik bespeur bij zo veel mensen het verlangen naar actie, naar mogelijkheden om het gevoel van verlamming te doorbreken.’ Aan de slotscène zal het niet liggen: de happening eindigt met een feestelijk nieuw stadslied voor Amsterdam dat Van den Dool speciaal voor Monne de Musical maakte. Lageveen: ‘Een verbroederend lied waarin alle problemen – in elk geval voor heel even dan – zijn opgelost.’
ALL IS ENERGY JR.
Hoe ervaar jij deze planeet? Zie je tegenstellingen? Zie je eenheid? Het zijn maar een paar van de vragen die gesteld worden in het jaarlijkse project van ITA-Junior, een voorstelling met en voor jongeren van 15 tot 21 jaar. Uitgangspunt is altijd een thema dat leeft onder jongeren uit de stad, gecombineerd met een thema van een de voorstellingen uit het ITA-ensemble zelf, in dit geval Guy Cassiers’ Oer en andere tijden (2023). All is energy jr. is een onderzoek naar het vijfde, meest onbekende natuurelement ether, ‘met en door de volgende generatie strijders van het licht’.
Deze voorstelling uit 2013 reisde al de hele wereld rond, van Europa tot Australië en Canada. Het is een van de populairste titels van de Vlaamse theaterperformancegroep Ontroerend Goed en wordt nu in een nieuw jasje gestoken, omdat de wereld nogal veranderd is de laatste tien jaar. Het vertrouwen in democratie wankelt en een complot van fake news, mainstream media en gestolen verkiezingen is inmiddels geen absurd theater meer, maar gewoon de harde realiteit. Fight night is een spel met vijf rondes, vol polls, stemwijzers, coalities, campagnes, debatten, exitpolls, spindoctors en opiniepeilingen. Let op: Engelstalig.
Welkom in het bos (2002) is oorspronkelijk een veelgeprezen voorstelling van Orkater, een tekst en regie van Alex van Warmerdam. Een even absurdistisch als droogkomisch stuk, destijds met Pierre Bokma in een groot aantal rollen. Het gaat over twee vrouwen die door het bos zwerven en alle mogelijke vreemde figuren ontmoeten. Nu waagt Toneelgroep Arti, een van de bekende Amsterdamse amateurtoneelgroepen, zich voor haar jaarlijkse grote productie aan dit stuk, in een regie van Erik Goetjaer. Het belooft een absurd sprookje te worden, vol komische dialogen en bizarre wezens.
Dat je met bakstenen zo luchtig kon bouwen, maakte de Amsterdamse School-architecten dolenthousiast. Het metselmateriaal speelt dan ook de hoofdrol in de expo Baksteenexpressie.
tekst Roos HamelinkMidden in De Pijp vind je achter de dansende gevel van een voormalig woningbouwcomplex uit de jaren twintig nu een klein maar fijn museum: Museum De Dageraad, onderdeel van Museum Het Schip. De Dageraad vertelt het verhaal van een groep jonge architecten die de stad begin twintigste eeuw verfraaide met hun ontwerpen. Ze zagen dat schoonheid een mens goed doet, en dat straalt van hun gebouwen af: ze zijn met zo veel kwaliteit, aandacht en liefde gemaakt. Je herkent de Amsterdamse School aan de vele decoraties, smeedijzeren details, glas-in-loodramen, golvende gevels, verticale accenten… én baksteen. Heel veel baksteen. De architecten waren gefascineerd door de ongekende mogelijkheden om met baksteen fantasierijke gebouwen te ontwerpen. Het was voor hen niet alleen een bouwmateriaal, maar ook een mogelijkheid om kunst te
scheppen. In expositie Baksteenexpressie komt de hele breedte van de baksteen aan bod: de geschiedenis erachter, het maakproces, verschillende technieken, metselverbanden en de toepassing ervan, zowel in gebouwen als sculpturen. Kortom: hoe klei kunst wordt. ‘En met deze kennis loop je voortaan anders door de stad’, hoopt tentoonstellingsproducent Esther Kreikamp. Zelf kijkt ze nu bijvoorbeeld meer naar de details van gebouwen in plaats van naar het grote geheel. ‘Waar de klei vandaan komt en welke metseltechniek is gebruikt, heeft zo veel invloed op de uitstraling van een gebouw. Dat zie ik nu overal terug.’ Niet alleen in Zuid trouwens, ook in andere buurten en zelfs buiten Amsterdam. De gidsen van De Dageraad vertellen er graag meer over, tijdens een rondleiding die bij het museumticket is inbegrepen
t/m 17 november, Museum De Dageraad
Dat Wilfried de Jong graag op de fiets zit, moge duidelijk zijn: hij schreef er meerdere boeken over. Caro Derkx liet zich een paar jaar geleden door hem overtuigen: ‘Wilfried had zijn fiets meegenomen toen we op tournee voor een andere voorstelling in Zuid-Limburg waren, en vroeg of ik een keer mee wilde. Ik had niet echt iets met fietsen, maar dacht: ik kan het proberen. Dus ik ging mee, gewoon in mijn H&M-legging, en was meteen verkocht.’ Het was net voor corona, een periode waarin het halve land wanhopig op zoek was naar een hobby die in de buitenlucht kon worden bedreven. De fietsliefde van Caro ontwikkelde zich dan ook snel. ‘Het gaat lekker hard en ver, je komt écht ergens. Ik vind het ook heerlijk om even niet bereikbaar te zijn. Geen telefoon, alleen jouw lichaam en de wind. Na een fietstocht voelt het alsof ik iets overwonnen
Wilfried de Jong en Caro Derkx vonden elkaar in hun gedeelde liefde voor de (wielren)fiets. Hun voorstelling Haar in de wind trapt deze maand af in De Kleine Komedie.
heb. Ik ben best klein en dun, het is fysiek een behoorlijke uitdaging. Als een pittige tocht lukt, voel ik me heel sterk.’ Tijdens Haar in de wind delen Wilfried en Caro verhalen en inzichten over het fietsen, maar de voorstelling is breder dan dat. Hij gaat ook over vriendschap, bijvoorbeeld. En de filosofische gedachten die boven komen drijven als je losgetrokken bent van je dagelijkse leven, alleen met de buitenlucht. Net zo goed een aanrader dus voor theaterbezoekers die het niet zo hebben op smalle bandjes en versnellingen. Caro: ‘Het is een voorstelling geworden met veel lagen, interessant voor een breed publiek, en er gebeurt van alles. Iedere avond is weer een beetje anders. Net als een fietstocht eigenlijk. Ik hoop dat we het gevoel van vrijheid dat ik op de fiets ervaar, kunnen overbrengen.’
15 april, De Kleine Komedie
AFLEVERING 22:
Er lag een handgeschreven briefje op mijn mat. Hoe je dat kan zien weet ik niet, maar het was duidelijk door een jonge vrouw geschreven. In het briefje van ene Kim stond dat ze recentelijk schuin boven mij was komen wonen en dat ze een housewarmingfeestje ging geven. Ze excuseerde zich alvast voor de overlast, en als ik daar behoefte aan had, kon ik ook even langswippen. Nu had ik een paar weken slecht geslapen door verschillende redenen waarvan er slechts één hormonaal was, dus bij het vooruitzicht van een nacht vol keiharde muziek, geschreeuw en gestamp raakte ik volledig in paniek. Ik kon natuurlijk bij iemand gaan logeren, maar dat is ongemakkelijk. In die hysterisch oververmoeide toestand boekte ik een hotel. Het was een van de minst dure hotels op de boekingssite, maar goedkoop was het alleen voor Amsterdamse begrippen. Voor zeventig euro had ik een halve kamer, een cube noemen ze dat. In Japan heet zoiets een capsulehotel, zag ik eens op tv, en Japanse zakenmannen gebruiken ze om hun roes uit te slapen na een vrijmibo op de zaak. Capsulehotels hebben me altijd geïntrigeerd en nu ging ik eindelijk in iets dergelijks slapen.
Helaas niet in Japan, maar wel in de smerigste buurt van Amsterdam. Dit hoefde niet alleen een vlucht voor het onstuimige feest van mijn nieuwe buurvrouw te zijn, bedacht ik, het kon ook een microvakantie in eigen stad worden. Behalve slapen ging ik dus ook eten en drinken op de Wallen. Ik zette mijn fiets in de fietsparkeergarage op het Beursplein en wandelde naar Sichuan in de Warmoesstraat voor mijn favoriete auberginegerecht, waarna ik wat bier dronk in het minst toeristische café van de Zeedijk, de Kletskop.
Vroeger was het veel erger, maar de Warmoesstraat vind ik ’s avonds laat nog steeds een beetje eng. Gasten met capuchons staan te smoezen in groepjes, er is veel agressieve dronkenschap en de straat kleeft van urine en opgedroogd braaksel.
Mijn cube hotel was echter keurig, er zat een gezellige nachtportier en het interieur was schoon, maar dat mag ook wel voor die prijs. De cube zelf was ongeveer twee bij twee en anderhalve meter hoog. Er zaten uiteraard geen ramen in, maar je kon de kleur van de verlichting wel aanpassen aan je stemming. Mijn stemming was blauw. Tandenpoetsen in een gemeenschappelijke badkamer met Europese jongeren was apart, maar best gezellig. Dat ik om ’s nachts naar de wc te gaan ook mijn schoenendoos moest verlaten, leek me problematischer. Als de cube boven mij ook bezet was, dan zouden die mensen behoorlijk dicht bij mij slapen, en als ze daarvoor in de stemming waren – en dat zijn mensen op vakantie vaak – mogelijk anderhalve meter boven mijn hoofd seks hebben. De hoogte van de cubes was zodanig dat ze eigenlijk alleen de missionarishouding konden uitvoeren, maar dat was toch verontrustend genoeg. Voor dat geval hadden ze oordopjes klaargelegd op mijn hoofdkussen.
Cindy Hoetmer (56) is geboren en opgegroeid in Amsterdam. Na haar comeback als schrijver met het voor de Libris genomineerde Min of meer opmerkelijke gebeurtenissen uit het leven van een treuzelaar (2020) verscheen vorig jaar haar boek Goed, naar omstandigheden
Midden in de nacht realiseerde ik me dat door de gangen banjerende Franse jongeren veel meer lawaai maken dan feestjes van buren, en dat oordoppen ook in mijn thuissituatie een prima oplossing waren geweest, maar zoals ik al zei kon ik van vermoeidheid niet meer goed nadenken. Toen ik om een uur of zes ’s ochtends naar de wc moest, trof ik daar een meisje aan dat in een douche stond te kotsen met de deur open. Het was sympathiek dat ze daarvoor de douche had gekozen, want er was één wc op vijf douchecabines, maar ook vond ik het tamelijk goor. De volgende ochtend ging ik, uiteraard zonder te douchen, naar huis. Aan een van mijn oude buren vroeg ik of het feestje van de nieuwe buurvrouw heftig was geweest. Welnee, zei hij. Tot een uur of elf werd er gezongen en gegiecheld en daarna was het afgelopen.
Van het Stedelijk en het Rijks tot het Vondelpark: zonder de negentiende-eeuwse bankier en kunstverzamelaar Piet van Eeghen waren ze er waarschijnlijk niet geweest. Wat dreef deze weldoener?
tekst Joke van der Weij in samenwerking met Amsterdam Museum
V.l.n.r.: Christiaan Pieter ‘Piet’ van Eeghen door Henriëtte de Vries, 1890.
Uit de kunstcollectie van Van Eeghen: Jozef Israëls’ Kinderen der Zee, 1863.
Het voormalige Prinsengrachtziekenhuis door Frits Knuf, collectie Stadsarchief Amsterdam.
Piet van Eeghen? Als je hem googelt krijg je een jonge pianist-cabaretier; zijn achter-achter-achterkleinzoon. Maar als je als Amsterdammer om je heen kijkt, zie je overal de negentiende-eeuwse Piet. Hij was de stichter van het Vondelpark en het Prinsengrachtziekenhuis, speelde een cruciale rol bij de oprichting van het Rijksmuseum en het Stedelijk, en drukte ook nog zijn stempel op de woningbouw. Hele sociale woningbouwcomplexen in de Jordaan staan daar vanwege Piet. .
OMGESCHOOLDE SEKSWERKERS
Het Amsterdam van Piet van Eeghen
Amsterdam Museum aan de Amstel
29 maart t/m 30 juni
Piet van Eeghen (1816-1889) hield van zijn stad. En als telg uit een bekende patriciërsfamilie had hij ook het geld en de middelen om daar vorm aan te geven. Als spil in de Amsterdamse maatschappij gebruikte hij zijn uitgebreide netwerk om allerlei initiatieven te ontplooien. En natuurlijk gebruikte hij zijn familierelaties: zelf zat hij niet in het stadsbestuur, maar zijn vrouw Cato Huidekoper was de dochter van de burgemeester. Nog een belangrijke factor: Piet was doopsgezind. Tegenwoordig is iemands geloof niet meer zo relevant, maar voor Piet was het dat wel. Het betekende naastenliefde, omgezet in praktische daden die de medemens ten goede kwamen.
De tentoonstelling legt een direct verband tussen Piets leven en zijn daden. Conservator stadsgeschiedenis Maren de Wit vertelt hoe Piet, wiens moeder vlak na zijn geboorte over-
leed, als scholier al in een schriftje bijhield hoeveel mensen er in Amsterdam zijn geboren (weinig) en overleden (veel): ‘Daar maakte hij zich echt zorgen over.’ Later maakt hij reizen door Europa waar hij ziet hoe goed katholieke zusters voor hun zieken zorgen. De Wit: ‘Dat zal hem geïnspireerd hebben tot de oprichting van de Vereniging tot Ziekenverpleging, met een veel betere verzorging dan in de twee stadsziekenhuizen die er tot dan toe waren. Daar ging je alleen naartoe om dood te gaan. Het sterftecijfer was onvoorstelbaar hoog in het Amsterdam van die tijd. En Piet ging ook een andere misstand tegen met zijn Vereniging tot Opbeuring van Boetvaardige Gevallen Vrouwen, waar sekswerkers die hun werk tegen hun zin verrichten werden omgeschoold tot dienstbode.’
Wat hij tijdens zijn reizen ook zag, waren de grote parken in steden als Londen en Parijs. Amsterdam had zoiets niet, binnen de stad was weinig groen. En groen maakt gezond, dat wist Piet ook wel, die het Vondelpark via crowdfunding voor elkaar kreeg. Dat wil zeggen: hij ging bij zijn vrienden langs voor geld. Zo kwam ook de sociale woningbouw in de Jordaan tot stand, waar de huizen zelfs stromend water hadden! Dat hadden de grachtenhuizen niet eens. De Wit: ‘Je moet wel bedenken: alles ging in samenspraak met andere welgestelde mensen. Ze wilden gezamenlijk hun
Uit de kunstcollectie van Van Eeghen: Maria Magdalena aan de voet van het kruis door Ary Scheffer, 1815-1847.
stad omhoogtillen. Maar het ging altijd zonder de lagere klassen, vrouwen, enzovoort. De elite bepaalde, als enige. Om te werken in het nieuwe ziekenhuis moest je bijvoorbeeld wel protestants zijn, liefst doopsgezind. En je mocht geen oneffenheden in je gezicht hebben.’ Laat staan een afwijkende huidskleur.
Een vraag waar je niet omheen kan: waren de welgestelde Van Eeghens betrokken bij de slavenhandel? De Wit: ‘Niet direct, maar ze hebben wel degelijk geld verdiend aan het koloniale stelsel. De tabak waar de Van Eeghens in handelden was bijvoorbeeld afkomstig uit Nederlands-Indië, en de familie heeft ook geïnvesteerd in plantages in Suriname.’ Ook dit verhaal wordt verteld door het Amsterdam Museum; wat betekent dit voor onze blik op zijn filantropische werk?
Daarnaast is de fijne eigentijdse kunstverzameling –voornamelijk romantiek – van Piet te bewonderen. Zijn privécollectie heeft hij nagelaten aan de stad en is nu te zien. En als je weet dat Piet en Cato drie jonge kinderen verloren, kijk je anders naar dat romantische schilderij met dat lege wiegje… Piet van Eeghen heeft veel van zijn God gekregen, maar in al zijn doopsgezinde eenvoud ook veel gegeven, vooral aan Amsterdam. Daar kunnen we hem dankbaar voor zijn.
VERZET TEGEN SLAVERNIJ
In afwachting van het Slavernijmuseum biedt het Verzetsmuseum onderdak aan een eerste pop-uptentoonstelling over het verzet tegen de trans-Atlantische slavernij. Daarbij gaat het ook over de anti-slavernijbeweging Nederland, de abolitionisten. Vaak waren dat vrouwen en jongeren. Frits Moquette besloot op zijn zeventiende na het lezen van De hut van oom Tom (1852) tot de oprichting van het Jongelings-Genootschap ter afschaffing der slavernij. Ook werden door dames handwerkjes verkocht om met de opbrengst tot slaaf gemaakte mensen vrij te kopen. Nieuws hierover en de acties in Nederland droegen bij tot de beëindiging van de slavernij.
28 maart t/m 15 augustus, Verzetsmuseum
12 april t/m 13 oktober, Frans Hals Museum
‘We are all born naked and the rest is drag’, zegt de bekende dragqueen RuPaul Andre Charles. Ook als je niks bijzonders aanhebt betekent dat iets. Maar mensen in drag kiezen ervoor om de heersende codes op scherp te zetten. Daar is moed voor nodig; iedere jongen die weleens een jurk draagt weet dat je de gendernormen niet ongestraft uitdaagt. In Haarlem zie je een unieke selectie kunst die met drag te maken heeft. Dat varieert van de androgyne types op de schilderijen van Ferdinand Erfmann tot kunst van nu.
Na de focus te hebben gelegd op de connecties met de VOC, Suriname en het slavernijverleden zoomt het museum uit door de complexe verbanden te onderzoeken tussen kolonialisme en nationalisme. Want wat heeft dat nationalisme nou eigenlijk gebracht? In elk geval veel oorlog. Gelukkig is de natiestaat niet de enige vorm om samen te leven. De tentoonstelling brengt de visies van veertien kunstenaars, vertegenwoordigers van diverse groepen, bijeen. Samen bieden ze ons handvatten voor onderlinge verbondenheid.
5 april t/m 7 juli, Museum Van Loon
BRISTOL-MUSEUMS-GALLERIES
Niet in het museum, maar in nachtclubs en op festivals kun je tegenwoordig de mooiste lichtkunstinstallaties vinden. Kijk maar naar DGTL, op 30 en 31 maart op de NDSM-werf, dat met kunstinstallatie Dome bezoekers onderdeel van de performance laat zijn.
Er was een tijd dat je als clubeigenaar prima wegkwam met een ‘lichtshow’ bestaande uit een stroboscoop en een paar gekleurde discolampen die knipperen op de beat, maar inmiddels is het uitgaanspubliek verwend. Anno 2024 stellen clubeigenaren programma’s samen met uitgebreide aandacht voor het lichtplan, waarin visuele kunst samensmelt met de muziek. Zo is het Amsterdamse collectief Lumus Instruments verantwoordelijk voor de artistieke visie achter de lichtshows in nachtclub Lofi in Sloterdijk en de indrukwekkend verlichte kunstinstallatie van hangende glazen kubussen vol rook bij The Tunnel-stage op Draaimolen Festival afgelopen zomer. En ontwierp multidisciplinair kunstenaar Boris Acket meer dan eens mediakunst voor de sinds januari gesloten nachtclub De School.
GEDULD HEBBEN
Vorig jaar was dat een doek dat eindeloos bewoog en daardoor het licht steeds anders weerkaatste. ‘Sommige mensen zijn daar meer dan acht uur gebleven, omdat ze zo gefascineerd waren door die beweging’, zei Acket
daarover in de Volkskrant. ‘Het is wel kunst waarvoor je geduld moet hebben, je moet je erin kunnen verliezen.’
Dat geldt ook voor de interactieve installatie Dome op DGTL, dat dit jaar tien jaar bestaat en elk jaar traditioneel het festivalseizoen aftrapt. De installatie is tot stand gekomen in samen-
• DGTL
Al in 2018 werkte DGTL samen met kunstenaars als Boris Acket en Nick Verstand. Dit jaar presenteert het festival de Dome, een installatie die volgens de organisatie de ‘verschuiving van traditionele lichtkunst naar een meer alomvattende beleving weerspiegelt’. 30 en 31 maart, NDSM-werf
• LOFI
Timo Lejeune, Julius Oosting en Timothy Hendriks vormen
• AMAZE
KLAPPEN
werking met het Stedelijk Museum en belooft bezoekers een ‘meeslepende holografische 360-graden ervaring’ op dit podium dat tegelijkertijd een kunstwerk en chillplek is.
‘Je kunt de opkomst van visuele kunst op de dansvloer niet los zien van de pandemie’, stelt nachtburgemeester Freek Wallagh. ‘Alles stond stil en mensen namen cultuur tot zich via een klein schermpje, terwijl de sector op dat moment grote klappen kreeg. Na de crisis was er plotseling sprake van een ‘perfecte storm’: de behoefte van het publiek om weer echt iets mee te maken kwam op een moment dat organisatoren stonden te popelen om bij de heropening van hun clubs iets te presenteren wat men nog niet eerder gezien en beleefd had.’ Dat wordt toch op waarde geschat in een tijd waarin we overspoeld worden door platte media en het voelt alsof de kunsten onder druk staan, zegt Wallagh. ‘Mensen zijn op zoek naar kunst die met liefde is gemaakt.’
samen het kunstenaarscollectief Lumus Instruments en hebben in die hoedanigheid het spectaculaire lichtplan van Lofi bedacht. Kies je favoriete clubnacht en laat je meezuigen in een symbiose van beeld en geluid. Elk weekend, Basisweg 63
ID&T verlegt met hun immersieve audiovisuele doolhof Amaze de nadruk van muziek richting kunst, waarbij de link met de festivals die het bedrijf over de hele wereld organiseerde, nooit ver weg
is. Laat je in de war brengen of kom juist tot rust in acht kamers waar telkens een hoofdrol is weggelegd voor lasers en lichtshows.
Dagelijks, Nachtlab, Elementenstraat 25
• SPECTRAL X APÉRO ELECTRONIQUE
Aimee Stroud en Dale Croft zijn kunstenaars met een hart voor de rave scene. Ze presenteren hun mix van analoge en digitale kunst terwijl je danst op een mix van house, broken beat en UK garage. 13 april, OT301
De aangrijpende zwartwitfilm over de vluchtelingencrisis Green border drukt ons met de neus op te feiten: we kijken nog steeds te makkelijk weg.
tekst Bregtje Schudel
Het begin van Green border voelt bijna als een vakantie: een Syrisch gezin wil in oktober 2021 naar Europa emigreren en is per vliegtuig op weg naar Belarus. Vanaf daar hoeven ze alleen nog maar de grens naar Polen over te steken. Fluitje van een cent, toch? Met de nog steeds voortdurende oorlog in Oekraïne zouden we het bijna vergeten: zij zijn niet de enige vluchtelingen in nood die in Europa een veilig onderkomen zoeken. En die groep ‘anderen’ wacht een minder warm welkom. In Green border zijn zij vervangbare pionnen in een politiek machtsspel. Bijna tweeënhalf uur lang worden de vluchtelingen door zowel Belarussische als Poolse grenswachten van de ene naar de andere kant van het hek gesmeten, als waren ze zakken vuilnis. De film van de in Warschau geboren regisseur Agnieszka Holland won begin dit jaar de publieksprijs van het Internationale Filmfestival Rotterdam. Verwacht geen gemakkelijke, maar wel een belangrijke film, vol nonchalante wreed- en ongevoeligheden waarvan je dacht dat we die in de Tweede Wereldoorlog hadden achtergelaten. De Poolse overheid was – op z’n zachtst gezegd – dan ook niet te spreken over de film, maar wegkijken kan deze keer niet meer.
CIVIL WAR
Voor duistere films over een grimmige toekomst kun je met een gerust hart terecht bij schrijver/regisseur Alex Garland (Ex Machina, Annihilation, Men). In Civil war is Amerika in oorlog… Met zichzelf. Met Kirsten Dunst, Wagner Moura en Cailee Spaeny (Priscilla Presley in Priscilla). Vanaf 11 april
FOUR DAUGHTERS
De Tunesische Olfa heeft vier dochters. De twee jongste wonen thuis, de twee oudste tieners zijn ‘verslonden door de wolf’: geradicaliseerd en verdwenen naar Libië. Filmmaker Kaouther Ben Hania laat je van heel dichtbij ervaren hoe het gebroken gezin daarmee omgaat. Genomineerd voor een Oscar voor Beste Documentaire. vanaf 11 april
KABOOM ANIMATION FESTIVAL Het is weer tijd voor Kaboom, het grootste animatiefestival in Nederland. Met ook dit jaar weer een bonte verzameling van korte en lange animaties, zoals Knit’s Island, over een virtuele wereld waarin echte deelnemers zich voorbereiden op het einde der tijden, en het aangrijpende When Adam changes (foto), over een jongen die wordt gepest.
11 t/m 14 april, hoofdlocatie Eye, kaboomfestival.nl
Mannelijkheid, queerness, zijn Joodse identiteit: het zijn thema’s waar Maurits de Bruijn (39) niet over uitgeschreven raakt – en die voor hem ook allemaal met elkaar samenhangen. Met zijn nieuwe roman legt hij De Man onder een vergrootglas. ‘Het gesprek over mannen staat nog in de kinderschoenen.’
Wat doe je als een groep blowende mannen de stoep onder jouw raam tot hun domein verklaart? Daar kun je over klagen, zoals sommige buurtbewoners van Maurits de Bruijn deden. Of je gebruikt dat simpele gegeven als uitgangspunt voor een boek, zoals hij deed. ‘Het was coronatijd en niemand maakte iets mee’, zegt hij. ‘Dat die groep zich had aangediend voor mijn huis, was ongeveer het enige wat ik nog te vertellen had. In gesprekken met vrienden, veelal ook queer, kwam er steeds meer naar boven: wat die groep impliceerde, de angst ervoor, de blik van buitenaf. Dit kan weleens de kiem zijn voor een groter verhaal, dacht ik.’ Dat verhaal is er nu: Man maakt stuk, over de miskende kunstenaar David die zich moet verhouden tot boze buren, blowende jongeren voor zijn deur en vastgeroeste ideeën over mannelijkheid en queerness.
Wat maken mannen stuk?
‘In de ogen van sommige Joden ben ik een verrader, of een zelfhatende Jood’
‘In het boek gaan de hele tijd dingen stuk, zowel letterlijk als figuurlijk, en meestal komt dat door mannen. In onze maatschappij hebben we het vaak over toxische mannelijkheid, maar volgens mij weten we nog niet zo heel goed hoe we het over mánnen moeten hebben. Daar appelleert het aan. Het gesprek over mannen staat nog in de kinderschoenen, terwijl dat over vrouwen al een enorme geschiedenis heeft. Logisch: vrouwen zijn gewend zich altijd te moeten verhouden tot mannen, te onderzoeken wat het betekent om vrouw te zijn. Een man is gewend zichzelf als de norm te zien.’
Wilde je die verhoudingen omdraaien?
‘Ik wilde vooral kijken wat er gebeurt als we die man eens onder een vergrootglas leggen. Dat doet David door naar de groep mannen voor zijn raam te kijken, maar als lezer doe je dat hopelijk ook weer door naar David te kijken. Een soort droste-effect.’
Wist je meteen dat je hierover wilde schrijven?
‘Mannelijkheid is een thema waarmee ik in mijn eigen leven en binnen mijn essays veel bezig ben, dus ik vind het niet verrassend dat het een groot onderdeel is geworden van mijn boek. Maar dat kwam pas later. Toen ik ging schrijven, merkte ik: o, dit verhaal gaat eigenlijk over waar je mag zijn, welke ruimte je mag innemen en wie dat wel en niet mag.’
Lag een creatief beroep voor de hand?
‘Nee, ik kom niet uit een milieu waarin kunst en cultuur heel dichtbij waren. Ik groeide op in Maasland, een dorpje in Zuid-Holland, en we gingen eigenlijk nooit naar musea. Zelfs naar muziek werd niet veel geluisterd bij ons thuis. Het idee dat je kunstenaar of schrijver kon worden, kende ik gewoon niet.’
Waar kwam die wens dan toch vandaan?
‘Ik denk dat ik een heel dromerig kind was – ik ben trouwens ook een vrij dromerige volwassene. Mijn eigen binnenwereld was heel belangrijk. En ik ben de jongste van vier kinderen; er was veel ruimte om me terug te trekken. Als kind dacht ik dat ik modeontwerper wilde worden, want mode fascineert me al van
‘Het gaat vaak over toxische mannelijkheid, maar volgens mij weten we niet goed hoe we het over mánnen moeten hebben’
• Werd op 20 mei 1984 geboren in het Zuid-Hollandse dorp Maasland.
• Groeide op met een gereformeerde vader, een Joodse moeder en drie oudere broers.
• Zijn oudste broer Maarten, dan 22 jaar oud, raakt in 2000 vermist tijdens een reis door India. Hij wordt niet teruggevonden. Maurits schrijft er Broer over, zijn debuutroman uit 2012 die lovend wordt ontvangen.
• Schreef daarna De achterkant van de zon (2016) en Ook mijn Holocaust (2020). Die laatste gaat over Maurits’ reis naar Israël en hoe de geschiedenis van zijn moeder en Joodse voorouders zijn eigen leven hebben gevormd.
• Stelde in 2022 de verhalenbundel Op de sofa samen, waarin schrijvers vertellen over hun ervaring met therapie.
• Brengt op 26 april roman Man maakt stuk uit bij uitgeverij Das Mag. Hij sloeg daarbij het advies om vooral geen homoseks in zijn boeken te verwerken, dat hij kreeg van een andere homoseksuele schrijver op het Boekenbal, met liefde in de wind.
• Is een uitgesproken criticus van de Israëlische regering en pleit voor meer rechten voor Palestijnen. Hij hield in november een toespraak in de Melkweg tijdens het benefiet voor Gaza.
• Werkt aan een vijfdelige podcast over de geschiedenis van hiv en aids in Nederland, die in juni bij de VPRO verschijnt.
• Woont samen met zijn vriend en hond Boter in de Baarsjes.
jongs af aan. En in mijn tienerjaren ben ik veel gaan lezen. Maar ik had nooit het idee dat ik zelf zou kunnen schrijven. Toen ik aan het AMFI studeerde – fashion and branding, een veilige, commerciële keuze – ging ik eens wat drinken met een vriend die aan de Rietveld Academie studeerde. Uit nieuwsgierigheid vroeg ik: wat gebeurt er eigenlijk op zo’n kunstacademie? Hij zei: kom maar eens kijken. Ik was benieuwd naar de vrijheid die ik op het AMFI miste.’
Je nieuwe boek lijkt minder persoonlijk dan z’n voorgangers: je debuutroman Broer, over de verdwijning van je broer, en Ook mijn Holocaust, over het oorlogstrauma van je familie.
‘Misschien zocht ik ook wel een reden om thuis weg te kunnen’
actie zou worden, en dat is helaas ook gebleken. Ik vind het nog steeds ontluisterend dat de regering van Israël, waar ik me al langer kritisch over uitspreek, vrij spel krijgt. Ik heb geprobeerd mijn gedachten op te schrijven, maar ik merk dat mijn woorden zijn opgedroogd. Ik probeer nu de woorden van anderen de wereld in te helpen via sociale media. Het lukt me even niet meer er zelf op te reflecteren.’
Je bent een Joodse queer man, die zich uitspreekt voor de rechten van Palestijnen. Welke reacties krijg je daarop?
‘Ik krijg vooral reacties van andere Joden, het type argumenten dat ik al kende. In de ogen van sommigen ben ik een verrader, of een zelfhatende Jood. Ik heb ook DM’s gekregen als ‘Jij zou als queer man Gaza niet in moeten gaan, dan zou je meteen onthoofd worden’. Niet van anonieme accounts, maar van mensen die gewoon met hun voor- en achternaam en een profielfoto met lachende kinderen op Instagram staan.’
Wat doet dat met je?
‘Het levert teleurstelling op. Op een ochtend heb ik een vriend gevraagd of ik even mocht bellen om te spuien. Hij is ook Joods en ook antizionistisch, of hoe je het ook wilt noemen. Dat luchtte op. Ik moest kwijt hoe teleurgesteld ik ben in andere Joden. Blijkbaar raakt mijn visie zo aan hun existentiële angsten – en trauma’s, in veel gevallen – dat ze me daarop blijven aanvallen.’
In november werden in de Korte Lepelstraat vijf stolpersteine gelegd voor Maurits’ grootouders en hun twee dochters, die in 1943 werden opgepakt bij de grote razzia van juni en vermoord in Sobibór. Alleen de vier weken oude baby Rebecca overleeft de oorlog: zij wordt in allerijl meegegeven aan buren en groeit op bij een gereformeerd gezin in Maasland. Ze trouwt en krijgt uiteindelijk vier zonen, van wie Maurits de jongste is.
‘Ik merk dat mijn woorden over Gaza en Israël zijn opgedroogd.
Erover schrijven lukt even niet meer’
‘Er zitten wel persoonlijke dingen in: dat kunstenaarschap ken ik van binnenuit, door de Rietveld en mijn werk als redacteur voor kunsttijdschrift Mister Motley. Ik heb nooit als kunstenaar gewerkt, maar vond het leuk te speculeren over wat er was gebeurd als ik dat wel had gedaan. En over wat er had kunnen gebeuren als het uit de hand was gelopen met die jongens voor mijn raam. Dit was mijn eerste roman in een wat langere tijd, en ik vond het heerlijk om alles te bedenken. Ik vind schrijven sowieso fantastisch, ik ben dankbaar dat mijn werk wordt uitgegeven en gelezen. Een getergde, worstelende schrijver ben ik absoluut niet. De toon van Man maakt stuk is humoristischer en lichter dan die van mijn andere boeken. Al is Ook mijn Holocaust ook licht van toon, maar de enorme zwaarte van de oorlog, daar kon ik natuurlijk niet omheen.’
Op sociale media spreek je je aanhoudend uit over de oorlog in Gaza. Hoe heb je het afgelopen halfjaar beleefd?
‘Met veel verdriet, natuurlijk. Eerst was er de schok vanwege de aanslag van Hamas, toen de angst voor het antwoord van Israël. Iedereen die iets meer betrokken is bij Israël en Palestina, wist dat het geen lichtzinnige militaire
Je Joodse achtergrond en wat dat betekent voor je identiteit heb je pas gaandeweg echt leren kennen. Welke rol speelt het Joods-zijn nu in jouw leven?
‘Ik denk dat het vooral mijn activisme voedt. Wat mijn grootouders en hun dochters is overkomen, is zo’n duidelijk resultaat van het fascisme, vreemdelingenhaat, racisme en discriminatie, dat ik strijd tegen een normalisering daarvan. Het voedt ook hoe ik in mijn queerness sta. De mechanismen van ongelijkwaardigheid, marginalisering en de vraag hoeveel ruimte je mag innemen zijn verwant.’
Ben je gelovig opgevoed?
‘Ja, gereformeerd. Niet heel streng, hoor. Mensen kijken me vaak aan alsof ik uit een sekte kom als ik het vertel, vooral in Amsterdam. Maar ik heb het helemaal niet als negatief ervaren. De kerk speelt op veel plekken een enorme rol in gemeenschapszin. Er zitten heel mooie kanten aan, ook al heb ik niet zo veel met geloof. Met Joods zijn wel. Dat zit gewoon in mijn ziel, al klinkt dat wat pathetisch. Ik ben er op een culturele manier mee bezig, niet op een spirituele. Zo vier ik vaak de sjabbat met vrienden.’
Je nieuwe boek gaat ook over samenleven: in de stad.
‘Absoluut. Veel mensen denken dat ze zich niet hoeven te verhouden tot de maatschappij, maar iedereen moet dealen met buren. Zeker in een land als Nederland, en al helemaal in een stad als Amsterdam. Ik woon in de Baarsjes en heb buren uit Nederland, Amerika, Australië en Mexico, om de hoek wonen sociale huurders, iets verderop een bejaarde vrouw en dan zijn er nog heel veel mensen met kinderen, Range Rovers en VanMoofs. We leven allemaal boven op elkaar, in oude, slecht geïsoleerde huizen, in mijn geval ook nog zonder balkon. We horen alles van elkaar, maar moeten doen alsof we dat niet horen. Als je ergens last van hebt, slik je tien keer voordat je misschien eens aanbelt. Het gevolg is dat je alleen contact hebt als je je aan iemand stoort. Een buurtbewoner zijn, dat is iets wat me mateloos fascineert.’
Hoelang woon je al in Amsterdam?
‘Sinds mijn achttiende, dus nu eenentwintig jaar. Ik kwam hiernaartoe voor mijn studie. Maar misschien zocht ik ook wel een reden om weg te kunnen. Een paar jaar daarvoor, toen ik vijftien was, raakte mijn oudste broer vermist tijdens een reis naar India (zie kader, red.). Dat bereikte ons met een enorme vertraging. Hij had geen mobiele telefoon; hij schreef brieven of belde vanuit een hostel als hij daar zin in had. Het was niet alsof we van de ene op de andere dag geen contact meer hadden. Zijn vermissing was een heel sluipend proces, dat natuurlijk een heftige weerslag op mijn ouders had. En op mij, het enige kind dat nog thuis woonde.’
Amsterdam wordt alsmaar intoleranter ten opzichte van de lhbtiq+-gemeenschap, hoor je steeds vaker. Herken je dat?
‘Er zullen altijd golfbewegingen te herkennen zijn, dus je kunt niet zeggen: nu is het heel slecht en toen was het heel goed. Ik heb ook weleens een klap gekregen en ben bedreigd op straat. Maar dat is mijn ervaring, die kun je niet staven aan wat andere queer mensen meemaken. Bij mij is wel iets veranderd, misschien doordat ik ouder ben en meer zelfverzekerdheid en rust uitstraal. Wrang genoeg denk ik dat je minder met geweld te maken krijgt als je steviger in je schoenen staat. Terwijl het veel erger is om dat mee te maken als je niet stevig staat.’
In de Volkskrant publiceerde je een essay over hoe de ene man in een jurk wordt bejubeld (popsterren) en de ander beschimpt (jij). Durf je in Amsterdam weleens geen nagellak of een rok te dragen?
‘Ik maak altijd een afweging. Het is een misvatting te denken dat we in een grote, bevrijde stad wonen. Geweld tegen lhbtiq+’ers doet zich nota bene vaak voor in de Reguliersdwarsstraat, op de plek waar we veilig zouden moeten zijn.’
Er komt dit jaar een hoop samen voor je tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei: je gaat op die dag spreken bij het Homomonument. ‘Ja, heel bijzonder. Pin me er niet op vast, maar ik denk dat ik het ga hebben over de verwantschap tussen mijn queerness en mijn Joods-zijn. Deel uitmaken van twee gemarginaliseerde groepen: dat klinkt misschien alsof je dubbel zielig bent. Maar zo voelt het niet. Met wat ik meemaak als Jood kan ik iets met mijn queerness, en andersom. Ergens helpt het me juist.’
Op 27 oktober 2025 viert Amsterdam z’n 750ste verjaardag, wat het hele jaar ernaartoe wordt gevierd met allerlei culturele events en feestjes. Ook kunstenaars staan stil bij deze mijlpaal, zoals Fouad Lakbir en Luan Buleshkaj.tekst Marijn Ruhaak
Een goed feestje vier je samen, dat weten community-kunstenaars Fouad Lakbir en Luan Buleshkaj als geen ander. Met het project Waanzinnig West zetten zij sinds 2022 West in het zonnetje. Luan: ‘We verzamelen persoonlijke, mooie of inspirerende verhalen van bewoners en artiesten uit dat stadsdeel en delen die op verschillende manieren weer met de hele buurt.’ Zo vroegen ze voor de postertentoonstelling Plaza West voorbijgangers naar hun herinneringen aan drie grote pleinen in het stadsdeel. De poëtische quotes die Luan van hun woorden maakte, werden gedrukt op posters die op de pleinen te zien waren.
WANDELCONCERTEN
Afgelopen september volgden de eerste Waanzinnig West Wandelconcerten, waaraan je vanaf mei opnieuw kunt deelnemen. Tijdens de wandelingen volg je een route door het stadsdeel. Onderweg treden livemuzikanten, spokenwordartiesten en zangers op. ‘Alle makers komen uit
West en nemen je mee in wat zij in hun buurt hebben meegemaakt. Waanzinnige verhalen’, zegt Luan.
‘Waanzinnig West dus.’ Om nieuwe
Fouad en Luan in april speciale jamsessies in Podium Mozaïek. ‘Alle muzikanten uit de buurt kunnen meedoen. Ik hoop talentvolle performers te scouten die tijdens de wandelingen willen optreden en hun verhaal over West met mij willen delen. Die gebruik ik weer als inspiratiebron voor de voordrachten die ik tijdens de wandelingen zal verzorgen.’ In 2025 sluiten de makers het project groots af met een happening in het Erasmuspark.
De exacte data van de wandelingen en andere events worden bekendgemaakt via Instagram (@waanzinnigwest). Daar kun je je ook opgeven voor de jamsessies. De wandelingen starten bij Podium Mozaïek. podiummozaiek.nl
Bekijk de video om nog meer te weten te komen over Waanzinnig West en de wandelingen.
WJOSVZ: PROTEÏNEPOEDERS LIJSTJE: 6X VRIJMARKTEN DE NIEUWSTE WINKELS UIT ETEN: NIEUWE TIPS IN DE STAD DE BUURT: STRAATNAMEN EN HUN NAAMGEVERS
Vanaf deze maand gooit Ruigoord de deuren open voor de Oase van Verwondering: een wandelroute langs meer dan dertig nieuwe en groene kunstprojecten, ateliers en de vlindertuin. De projecten, waaronder de enorme muurschildering door Gijs Frieling in de kerk (foto), een schommelinstallatie van Chiel Kuijl en werken van Atelier Van Lieshout en Ruchama Noorda, onderzoeken wat het betekent om mens te zijn en hoe we ons verhouden tot de natuur.
1 april t/m 1 oktober
MATTIA CASO’S POP-UP Restaurant slash wijnbar Otto Volante op de Overtoom wordt vanaf 28 maart overgenomen door chef Mattia Sabino Caso. Voor drie maanden staat Sabino Caso, die vier jaar lang chefkok was bij Vuurtoreneiland, hier in de keuken. Kies uit een uitgebreid menu voor 55 euro of een iets simpelere versie voor tien euro minder, alles vooral met groenten en hier en daar een hintje vlees of vis. De pop-up biedt plek aan maximaal 24 diners per dag, dus dat wordt hollen.
Overtoom 534H, ottovolante.nl
Begin april verandert de Westergas weer in een waar koffieparadijs, met barista’s en branders uit heel Europa en de nieuwste producten. Leer tijdens een masterclass een klassieke esma of prachtige latte art maken, of proef bij The Chocolate Shop hoe ambachtelijke chocolade combineert met single origin filterkoffie. Trek gekregen? Er is ook streetfood – én livemuziek, ook niet mis.
4 t/m 6 april
WHEY-WOORDENBOEK
Wei, iso, pre-workout: in de poederwinkels vliegen de ingewikkelde termen je om de oren. Wat is nou wat?
• Pre-workout Onder jongeren razendpopulaire producten vol cafeïne, die een oppepper vóór het sporten geven.
• Wei/whey Tijdens de productie van kaas blijft er vocht over: wei. Hiervan worden proteïneproducten gemaakt die door sporters worden gebruikt voor spierherstel.
• Caseïne Ook caseïne komt uit melk. Het is langzaam verteerbaar, waardoor het minder geschikt is voor snel spierherstel na het sporten. Het wordt vaak vlak voor het slapengaan gebruikt om spierafbraak tegen te gaan.
• Concentraat en isolaat Proteïneproducten die voor 60 tot 80 procent uit eiwit bestaan, heten concentraat. Isolaat is een gefilterde, nog eiwitrijkere vorm met minder koolhydraten en vetten. Hydro-isolaat is nog verder gefilterd en vrijwel vet- en lactosevrij: het bestaat voor 99 procent uit eiwit.
• Creatine Een stof die van nature in ons lijf voorkomt en die, in supplementvorm, je spieren kan ondersteunen vlak voor een intensieve inspanning en ze naderhand helpt sneller te herstellen.
Waren het vroeger nog alleen de ‘anabooltjes’ die met XXL-potten weipoeder sjouwden, tegen- woordig kun je zelfs in de supermarkt niet om de proteïnehype heen. Aangevuld met vitami- nes, spierherstellers en andere body optimizers krijg je zo het lijf van je dromen. Toch?
In de nieuwste vestiging van The Health House in de Ferdinand Bolstraat blinken ze de bezoeker al tegemoet: grote, schreeuwerige potten met namen als Pump Formula en Fat Burner. ‘Kijk, dit is het nieuwste van het nieuwste’, zegt salesdirecteur Tibor Koppers. Onder zijn strakke shirt tekenen zich indrukwekkende spierballen af. Op de keurig uitgestalde poederwaren staan in fancy letters de smaken waaruit je kunt kiezen: Oreo-koekjes, cinnamon cereal en zelfs Strawberry Margarita. De afgelopen vier jaar opende The Health House acht zaken in Amsterdam. Zeker sinds corona is het druk. ‘Mensen zijn zich tijdens de lockdowns drukker gaan maken over hun gezondheid, hun uiterlijk en die extra kilo’s. Iedereen zit wel in een sportklas. Train More, One t, Rocycle en boetiekgyms met Holy Booty-lessen, ze zijn onderdeel van het leven in de stad geworden. Daardoor is er voor ons een heel nieuwe categorie klanten bij gekomen die onder meer proteïne wil gebruiken. Zij komen bij ons voor advies.’ Hij wijst op een kleine zwarte es. ‘Isoclear heet dit. De proteïne wordt net zo lang gezuiverd
tot er een doorzichtige vloeistof overblijft. Het is caloriearm, lactosevrij en het drinkt als limonade. Het is nu een populaire manier om proteïne binnen te krijgen.’
PROTEÏNE-PANNENKOEKENMIX
Proteïnen, een ander woord voor eiwitten, vormen de bouwstenen van menselijke cellen en zijn betrokken bij allerlei regelprocessen in het lichaam. Elk mens heeft ze nodig: zo’n 0,83 gram per kilo lichaamsgewicht. Dat is ongeveer 58 gram voor iemand van 70 kilo. Fanatieke duur- en krachtsporters, veganisten, zieke mensen en zwangere vrouwen hebben iets meer nodig. Proteïnen zitten in dierlijke producten zoals eieren, vlees, kwark en vis, maar ook in plantaardige bronnen als bonen, noten en granen. Opvallend: wie gevarieerd eet, komt volgens het Voedingscentrum gemakkelijk aan de benodigde hoeveelheid eiwitten. Sterker nog, de meeste mensen krijgen er meer van binnen dan ze nodig hebben. Ook zonder repen, proteïnechocolademousse en hysterisch dure pannenkoekenmix.
Sam Kits (29), vaste klant bij The Health
De verschuiving van proteïnepoeders naar plantaardig past heel goed in het streven naar een proteïnetransitie van Plant Forward. De komende maand organiseert Plant Forward een congres in Theater Amsterdam voor professionals in de foodsector, met een foodmarkt met innovatieve plantbased producten. Naast het congres bedacht de organisatie de Plant FWD Week. Thuis eten Nederlanders steeds vaker vegetarisch, maar in restaurants blijkt het moeilijk om het stukje vlees te weerstaan. Terwijl juist chefs het talent hebben om iets onweerstaanbaar lekkers te maken zónder. Tijdens de Plant FWD Week kun je in ruim veertig restaurants (kijk voor een overzicht op de site) proeven hoe smaakvol plantaardig eten kan zijn. ‘Voor een duurzamere toekomst hoeft heus niet iedereen veganistisch te worden. De winst zit ’m erin dat een grote groep vaker voor plantaardig kiest. Dat bereiken we niet met een opgeheven vinger, maar door mensen te verleiden met heel erg lekker eten’, aldus initiatiefnemer Maartje Nelissen.
20 t/m 27 april, plantfwd.com/week
House en fan van het eerste uur, heeft ze toch nodig, zegt hij. In zijn mandje ligt een knots van een bus proteïnepoeder en een selectie eiwitrepen, genoeg voor een weeshuis. Hij gebruikt proteïne vooral voor spieropbouw direct na het trainen. ‘Ik heb ook geen zin in gedoe. Een reep stop je zo in je tas, ik vind ze lekker en daarbij: alleen kip let komt op een gegeven moment ook je neus uit.’
#GYMTOK
Nog een voordeel van eiwitten: ze geven snel een verzadigd gevoel. Ze vormen niet voor niets de hoeksteen van het ketodieet, een populaire low carb-afslankmethode overge-
waaid uit Amerika. Het idee: eet eiwitten in plaats van koolhydraten, wat ervoor zorgt dat het lichaam voor verbranding overgaat op de vetreserves en niet op de suikers (de koolhydraten) die je net hebt binnengekregen. Op Instagram, TikTok en YouTube delen bodybuilders en t uencers elke dag uitgebreid de oefeningen, recepten en eetroutines die ze gebruiken om hun lichaam in optimale vorm te krijgen. Hashtags als #gymtok en #gymtiktoks zijn goed voor miljarden views. Klik je een paar keer op zo’n lmpje, dan word je al snel overspoeld door nog veel meer vergelijkbare inspiratievideo’s. Allemaal met hetzelfde doel: je lichaam zo grondig mogelijk in de gewenste vorm boetseren. Vaak, inderdaad, met behulp van zo veel mogelijk eiwitten. De Amsterdamse Vivian Secrève, die dol is op uit eten gaan en op haar Instagramaccount @thedailydutchie haar hotspottips deelt, viel kilo’s af toen ze serieus ging spor-
ten en meer proteïne aan haar dieet toevoegde. Dat het eerste daaraan waarschijnlijk meer heeft bijgedragen dan het tweede, maar toch zag ze wel voordelen van het toevoegen van eiwitten. ‘Ik ben geen tgirl, maar als je genoeg proteïne eet, krijg je geen hongerklop na het sporten. Daardoor grijp je weer minder snel naar ongezonde dingen. Kwark eet ik ook, maar een shake is soms makkelijker en sneller.’
Wei-eiwitshakes op basis van melk zijn het populairst, maar plantaardige supplementen, gemaakt van soja, erwten of hennep, zijn in opkomst. Ondernemer Manon van Essen, bekend van de bloemkoolpizzabodems van Magioni, investeerder in het tv-programma Dragons’ den en eigenaar van de webwinkel Vitamines.com, ziet dat ook. ‘Het meest complete aminozuurpro el, de bouwstenen van
Kleine uitdaging als je op Koningsnacht in de lampen hangt, maar zet je wekker 27 april op vroeg en je scoort geheid parels én een feeststemming op deze vrijmarkten.
1. SPEELGOEDPARADIJS
Het Vondelpark wordt op Koningsdag gedomineerd door kinderen (tot 16 jaar), die hier al hun oude speelgoed en kleding verkopen en hun talenten laten zien. De markt zelf begint om 9.00 uur, maar de plekjes worden in de dagen ervoor al geclaimd met stoepkrijt.
2. DESIGNERSCHATTEN
Een open deur misschien, maar voor tweedehands design moet je naar de chiquere buurten. De meeste kans op designermeubels, -kleding of -interieurschatten heb je in de Rivierenbuurt, de Beethovenstraat en de Apollolaan.
3. FESTIVALWEEK
Het Bredewegfestival in de Watergraafsmeer heeft een puike vrijmarkt, maar pakt daarnaast uit met straattheater, poëzie, dans, zweefmolens en livemuziek. Niet alleen op Koningsdag, maar ook in de dagen ervoor is er genoeg vermaak voor jong en oud. Mis vooral de opera en de poëzieavond niet. 23 t/m 27 april, Watergraafsmeer
4. TERRASJE ERBIJ
De vrijmarkt in het Erasmuspark is op zichzelf al een reden om West in te gaan, maar extra leuk wordt het door het muziekfestival bij Terrasmus, met live reggae-, salsa- en funkmuziek. Ook een aanrader voor druktehaters: het is hier gezellig, maar nooit te druk.
5. STRUINEN EN STRAND
eiwitten, zit in dierlijke producten. Daarom is de sportvoedingsmarkt van oudsher op die bronnen ingesteld. Sinds er plantaardige merken zijn die wél een compleet pro el kunnen aanbieden, zien we een enorme verschuiving. De smaken van veganistische producten zijn de laatste jaren ink verbeterd en doordat wei duurder wordt, zijn ze in verhouding ook een steeds betaalbaarder alternatief.’
Zo is Arie Boomsma, toch een lopende reclame voor een optimized levensstijl, inmiddels eigenaar van een veganistische proteïnelijn. Ook Milou Turpijn, oud-hoofdredacteur van Women’s health en een van de best bekeken Nederlandse yogi’s op YouTube, heeft een voorkeur voor plantaardig. ‘Waarom zou ik geen vegan producten gebruiken? Er zijn tegenwoordig heel goede te vinden waarmee ik mijn eiwitopname kan opkrikken zonder dierenleed te veroorzaken. En ze zijn nog lekker ook. Dan denk ik: let’s go!’
Op de NDSM-werf vind je de grootste kindervrijmarkt van Amsterdam. Na een rondje struinen op de vrijmarkt kun je een lunch afhalen bij een van de foodtrucks, of een strand- of caféspot claimen bij Pllek om te luisteren naar livemuziek en een uitgebreide line-up.
6. XXL-SPELEN
Winkelcentrum Amsterdamse Poort in Zuidoost organiseert een groot Koningsdagfestival inclusief fijne kindervrijmarkt. Versla al je vrienden en familie tijdens een potje XXL sjoelen, Jenga of Twister en laat je beste dansmoves zien op muziek van een brassband.
RECYCLE-TIP
Ga je zelf op de vrijmarkt staan en blijk je daarna niet helemaal uitverkocht? Geef overgebleven spullen een tweede leven door ze in te leveren bij de Inleverpunten voor overgebleven spullen. In ieder stadsdeel staat een container, check amsterdam.nl voor de plek in jouw buurt.
De nieuwste en leukste winkels, eetcafés en restaurants in de stad.
Mollige olijven met kno ook, verse tapenade en rokerige auberginedips: de goedlachse marktkooplieden Said Asla (33) en Youssef Benjelloun (33) laten voorbijgangers graag hun huisgemaakte waar proeven. Wie langs hun kraam op de Albert Cuyp-markt loopt, ontkomt er bijna niet aan iets lekkers te proberen. Het assortiment kwam met een slimme truc tot stand. Als klanten meer dan drie keer om hetzelfde vroegen, voegden ze het product aan hun sortering toe. Het populairst is de spicy
mango-hummus, waarvoor mensen in het weekend regelmatig in de rij staan. Al is die tegenwoordig wat minder lang, nu ze direct achter hun kraam een eigen winkel hebben geopend. Said: ‘Dit is voor ons echt een jongensdroom. We konden de stroom mensen bij de stal bijna niet meer aan. Het is jn dat we mensen nu naar de winkel kunnen doorsturen. Daar zijn we langer open en hebben we ruimte voor meer producten.’
Naast de vertrouwde hummus en olijven bieden ze in de nieuwe zaak een scala aan belegde broodjes, salades en Marokkaanse specialiteiten aan, bereid volgens de recepten van hun moeders. Zoals msemmen (traditio-
MEIJKEN VINTAGE
Meijken speurt het hele land af naar mooie vintage vondsten. Die parkeert ze in een loods van 400 vierkante meter in Noord. Om er rond te snuffelen kun je een afspraak maken, maar ze houdt ook elke maand open-loods-weekenden. Extra leuk: in dezelfde ruimte vind je Eaust Vintage Furniture. Gelegen naast Bar Benelux en Europizza, en dus goed te combineren met een terras. Gedempt Hamerkanaal 99, @meijken_vintage
Op zoek naar kleding voor een speciale gelegenheid? Sabreen Mia verkoopt knappe handgemaakte getailleerde jasjes, jurken en glitter-robes in Marokkaanse stijl. Voor wie groots wil uitpakken is er maatwerk, waarvoor een privé-pasafspraak kan worden gemaakt. Binnenkort wordt de collectie uitgebreid met avondkleding. Osdorpplein 991, sabreen-mia.nl
nele Marokkaanse pannenkoeken), kippasteitjes en harira, een hartverwarmende en rijk gevulde soep met als belangrijkste ingrediënten tomaten, kikkererwten en linzen. Maar je kunt ook in de zaak terecht voor kruidenmixen, Spaanse citroenhoning en amandelen in kaneel en chocola. ‘Soms zeggen mensen: ‘Je bent Marokkaan, waarom hou je het niet bij Marokkaanse producten? Maar een Nederlander hoeft toch ook niet alleen maar Goudse kaas te verkopen? Een mix van smaken en culturen hoort juist bij een stad als Amsterdam.’
Albert Cuypstraat 132, @twinsolives
BOOTHCLUB AMSTERDAM
Analoge fotografie beleeft momentum: vooral jongeren herontdekken de authenticiteit en romantiek van ‘echte’ foto’s. Bij Boothclub Amsterdam kunnen ze hun lol op met twee vintage fotohokjes. Een daarvan is echt analoog en werkt met fotochemicaliën en positief fotopapier. Het maakt een strip van vier zwart-witfoto’s. De andere, een ‘Model 9’, komen twee kleurenfoto’s per keer. Raamsteeg 2, boothclub.nl
De zussen Tewa en One’sy Muller van foodblog Thisgirlcancook eten elke maand bij een nieuw restaurant in de stad.
Dat je lekker kunt eten in het Hamerkwartier in Noord, wist je waarschijnlijk al. Sinds kort is het er nóg beter op geworden met de komst van Hamer & Vork: een Frans georiënteerd restaurant met invloeden uit Turkije (van de eigenaresse) en Suriname (van de chef).
We gaan voor het vijfgangenchefsmenu, afgetrapt door met honing geglaceerde knolselderij, salsa verde, gerookte ricotta, appel en hazelnoot. De knolselderij heeft een lekker zuurtje, er zit veel structuur in door de appel en hazelnoot en de rokerige smaak van de ricotta maakt het af. Het daaropvolgende trio van aardpeer, uwelige aardpeercrème en krokante aardpeerchips (een gerecht buiten de kaart om) valt zo goed in de smaak dat Tewa later aardpeersoep met krokante aardpeerstukjes maakt thuis. De laatste gang voor het dessert (choco-
Proef de invloeden van de Italiaanse en Griekse chefs in het eten terug bij Barbounia, in het Conservatoriumhotel. Vooral de mezze zijn typisch Grieks, zoals taramasalade of tzatziki. De hoofdgerechten zijn veelal Italiaans: van linguine met kreeft tot ricotta-ravioli. De signature dish van chef Schilo van Coevorden is de Barbounia, een gefrituurde rode mul die je, wanneer je je ogen sluit, rechtstreeks naar een Grieks eiland katapulteert.
Paulus Potterstraat 50, barbounia-amsterdam.com
Bij Belly pepper komt de tafel vol te staan met Turkse deegwaren, smeersels en olijven, en drink je er een havercappu bij van coffeeroaster Rum Baba. Ga bij kleine trek voor de spinazie-kaas-borek met gepocheerd ei of de wrap met roerei en Turkse worst. Op de toonbank vind je zoete heerlijkheden, zoals een pistachecheesecake of een tahinibroodje.
De Clercqstraat 128, @belly.pepper op Instagram
ladebombe met kardemomijs en walnotencake) is heilbot met bietenpuree en sa raan-beurre blanc voor One’sy, en eend met rillettes, zuurkool en eendenjus voor Tewa. De heilbot is lekker stevig en hoe subtiel ook, de fruitige kick van de Madame Jeanette in de botersaus proeven we zeker. Ook deze gang is smeuïg en friszuur tegelijk. De eend is mooi rosé en wordt geserveerd met pommes Anna, een uit laagjes aardappel opgebouwd krokant gebakken rechthoekje. We zouden er zo een bord vol van kunnen opeten, want hoe simpel ook, het is verschrikkelijk lekker. Knapperig van buiten en hartig en kruimig van binnen. Het is duidelijk dat elke gang bij Hamer & Vork een feestje voor de zintuigen moet zijn.
Gedempt Hamerkanaal 75a, hamerenvork.nl
Prijs jezelf gelukkig als je een plek weet te bemachtigen bij deze Chinees-Franse bistro van chef Timo de Beurs. Alle delen van het dier worden gebruikt, zoals de publiekslieveling van geroosterde eend met pruimensaus. Blijf hangen voor de vinylmuziek die na tienen wordt ingezet en geniet dan gelijk van de tweede publiekslieveling: het sponscakedessert. Dapperstraat 1, cafewu.nl
Wie door Amsterdam wandelt, leest de ene na de andere historische naam op de straatbordjes. Maar wie zijn Jan Ligthart, Sophie Redmond en Sajet eigenlijk?
tekst Cintha Rood illustratie Barbara van den Berg
Dat hij import was, maakte geen barst uit: kleinkunstenaar Maarten van Roozendaal groeide uit tot een onmisbare bewoner van de Kinkerbuurt –iemand die na zijn dood in 2013 hoe dan ook niet vergeten mocht worden. De onthulling van het o cieuze Maarten van Roozendaalplein in ‘zijn’ West leek dan ook het perfecte eerbetoon. De pret was van korte duur: twee maanden later was het plakkaat alweer weggehaald. De VvE had eerst geprotesteerd, daarna bleek ook de gemeente weinig gecharmeerd van het burgerinitiatief. Het bordje was een liefdevol gebaar van bewonderaars en vrienden van de zanger, die overigens lieten weten dat Van Roozendaal het zelf waarschijnlijk ‘verschrikkelijk’ had gevonden, zo’n vernoeming. Toch kan zo’n schijnbaar eenvoudig naambord van grote betekenis zijn. Vrouwen en mannen die iets bijzonders hebben bijgedragen aan Amsterdam krijgen er een vaste waarde mee in de stad: een grotere eer is er niet. Toen de Duitsers na de Tweede Wereldoorlog ons land verlieten, werden de door hen uitgewiste (want: vernoemd naar Joodse Amsterdammers) straatnamen weer in oude glorie hersteld. Geen Parktuin meer: het postzegeltje groen in de Plantagebuurt was weer het vertrouwde Wertheimpark, en wat heel even de Muiderschans en Bollandpark heette, kreeg gewoon de namen Sarphatistraat en
Sarphatipark terug. De ‘terugkeer’ van die laatste werd door Amsterdammers zelfs gevierd met praalwagens, Wilhelmusgezang en het weer aanzetten van de fontein. Amsterdam heeft talloze straten en pleinen vernoemd naar de meest uiteenlopende hervormers en historische guren. Maar wie al die mensen zijn, daar heeft de gemiddelde Mokummer geen auw idee van. Daarom: een trip down memory lane langs tien straatnamen en hun vernoemers. Of het Maarten van Roozendaalplein daartussen zit? Nóg niet. Niet lang na het verdwijnen van het straatnaambord veranderde het pleintje tussen de Tweede Kostverlorenkade en de Bellamystraat weer in een niemandslandje, maar de initiatiefnemer, horecaondernemer Remco Boas, is van plan een o cieel verzoek in te dienen tot naamswijziging.
CORNELIS LELYLAAN
Ingenieur en politicus Cornelis Lely (18541929), een geboren Amsterdammer, is deels verantwoordelijk voor de letterlijke vorm van ons land. Hij is namelijk de drijvende kracht achter de drooglegging van de Zuiderzee én de ontwerper van de Afsluitdijk. Overigens kreeg hij buiten de stad een nog grotere eer: Lelystad werd naar de beste man vernoemd.
JAN LIGTHARTSTRAAT
Zijn straat ligt in een onopvallende laag-
bouwwijk in West, maar Jan Ligthart (1859-1916) is allesbehalve een naam om te vergeten. Opgegroeid in de Jordaan (die hij zelf beschreef als een ‘open riool’ vol armoede en honger) groeide hij uit tot een internationale onderwijsvernieuwer. In een tijd waarin leerlingen hardhandig werden gestraft, pleitte Ligthart juist voor meer zachtheid en vrijheid voor het kind. Zijn vrouw, mede-onderwijzer Marie Cachet, speelde daarbij ook een belangrijke rol als zijn raadgever.
PIETER LASTMANKADE
Pieter Lastman (1583-1633) was een schilder van onder andere Bijbelse verhalen en de klassieke mythologie, en was daar zo goed in dat niemand minder dan Rembrandt van Rijn bij hem in de leer ging. Daarmee bleek hij van grote invloed op zijn wereldberoemde leerling. Beetje lullig dat hij alleen maar een kade kreeg en Van Rijn een park én een plein.
SOPHIE REDMONDPLEIN
Toegegeven: als vrouw kom je er schraal vanaf tussen de vernoemingen in Amsterdam, maar als vrouw van kleur helemaal. Dit plein in Zuidoost wordt gelukkig omringd door andere vrouwelijke grootheden, zoals politicus Isabella Richaards en feminist Asta Elstak. Sophie Redmond (1907-1955) was schrijver, politiek activist én actrice en
vooral: een van de eerste zwarte, vrouwelijke artsen. Ze was bepalend voor de vrouwengeschiedenis in Suriname en fervent voorvechter van de Surinaamse cultuur.
JOAN MUYSKENWEG
Deze weg tussen Duivendrecht en de Amstel voert je langs grijze bedrijfspanden en etspaden waar je in het donker liever wegblijft. Joan Muysken (1894-1945) had een betere weg verdiend. Hij was ingenieur en besloot in 1944 na een verzetsdaad niet onder te duiken, om repercussies op anderen te voorkomen. Hij werd gevangengezet onder erbarmelijke omstandigheden in Duitsland en keerde kort na de bevrijding doodziek terug naar Delft. Daar overleed hij in augustus van dat jaar nog.
SAJETPLEIN
Even knipperen en je rijdt dit plein in Oost zo voorbij. De Amsterdamse arts en socialist Benedictus Herschel Sajet (18871986) maakte zich veertig jaar hard voor verbetering van gezondheidszorg in Amster-
dam. Ook zorgde hij eigenhandig voor woonvormen voor mensen met een verstandelijke beperking en de bouw van bejaardentehuizen.
Het uitzicht vanaf deze brug, die de Piet Heinkade met het Java-eiland verbindt, is niet zelden oogverblindend. PvdA’er Jan Schaefer (1940-1994) was een politiek fenomeen. Met z’n slogan ‘In gelul kun je niet wonen’ zorgde de stadsvernieuwer er in de jaren tachtig eigenhandig voor dat er veel meer woningen werden bijgebouwd. Als voorstander van renovatie in plaats van afbraak bleef het karakter van onder andere De Pijp door zijn toedoen behouden.
Deze componist, docent en directeur van het Conservatorium is met de parallel gelegen Annie M.G. Schmidtstraat, de Harry Banninkstraat en het Conservatorium van Amsterdam in het centrum in goed muzikaal gezelschap. Ton de Leeuws (1926-1996) boek
Inderdaad: dit overzicht telt negen mannen en één vrouw. De vernoemingen in Amsterdam zijn dan ook niet bepaald 50-50; volgens onderzoek van De Correspondent is het eerder 88-12 – vandaar ook onze keuze naar rato. En ja, natuurlijk waren politieke, stedenkundige of medische figuren vroeger vaker man dan vrouw, maar ook in culturele beroepen delft de vrouw het onderspit. Over straatnamen is sowieso veel te doen: ook de zwarte gemeenschap ziet zichzelf amper gerepresenteerd in het straatbeeld – om nog te zwijgen over de vernoemingen naar koloniale overheersers. De gemeenteraad is bezig met een inclusiever naamgevingsstelsel, maar zelf actie ondernemen kan ook. Op amsterdam.nl/straatnamen publiceert de gemeente nieuwe wijken of bouwwerken waarvoor je een verzoek kunt indienen.
Muziek van de twintigste eeuw is nog altijd een standaardwerk voor muziekvakonderwijs.
Deze route, vanaf het pontje naar Oost naar het Mosplein, is misschien niet de mooiste door het noordelijke deel van Amsterdam, maar de lengte van de weg doet Johan van Hasselt (1850-1917) wel eer aan. Ingenieur Van Hasselt maakte als directeur van de Dienst der Publieke Werken in 1900 een ontwerp voor de ontwikkeling van Noord. Naast de weg zijn er ook nog twee insteekhavens naar hem vernoemd.
Tegen de rand van het landelijke groen van Zunderdorp aan kreeg Jan Herman van Heek (1873-1957) z’n eigen weg. Als textielfabrikant had-ie misschien niet zo veel met Noord, wel was hij beroemd om zijn immense kunstcollectie en rol als natuurbeschermer. De Universiteit van Amsterdam eerde hem hierom dan ook met een eredoctoraat.
Hij is met zijn Joardy Film-kanaal uitgegroeid tot een waar fenomeen op YouTube: acteur en theatermaker Jim Deddes (De Oost en Hardcore never dies). Alles wat hij verjoardy’t, lijkt in goud te veranderen. Samen met regisseur Jan Hulst maakte hij de webserie Joardy season in samenwerking met de VPRO (Zilveren Nipkowschijf 2019). Nu brengt hij in De Joardy show het volledige Joardy-universum tot leven, met behalve barman Joardy als hoofdpersoon, een ex-junk en een vroegere fietsenmaker, ook acteur Oscar Aerts. Verwacht sketches met Harco, het mateloos populaire YouTubepersonage en andere typetjes, zoals voetballer Brian Rompoe. Aangevuld met ‘zwaar ongefilterd privémateriaal’ van Jim.
De Kleine Komedie, 13 en 14 april Theater Griffioen, 25 april
AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES
TERUGBLIK: DE OUDE REGULIERSWAAG DE ECHTE AMSTERDAMMER: LEVI VAN VELUW
POP
BENJAMIN INGROSSO
De Zweedse Benjamin Ingrosso brak door toen hij Zweden vertegenwoordigde bij het Eurovisiesongfestival in Lissabon. Met zijn single ‘Dance You Off’ wist de zanger de zevende plaats te bemachtigen. In 2018 kwam zijn debuutalbum 'Identification' uit. di 02 april 19:30, Melkweg, € 23,-
J MASCIS
J Mascis kennen we als frontman van de invloedrijke indierockband Dinosaur Jr., maar ook als producer en filmcomponist is hij al jaren actief. Daarnaast gooit J Mascis hoge ogen als soloartiest. Onlangs verscheen zijn vijfde soloalbum 'What Do We Do Now'. Het album combineert volledige drum- en elektrische leads met akoestische ritmepartijen, met gastmuzikanten Ken Mauri en Matthew "Doc" Dunn. De eerste single, ‘Can’t Believe We’re Here’, wordt vergezeld door een officiële video, bewerkt door Adam Bale. wo 03 april 20:30, Tolhuistuin, € 25,-
NITAI HERSHKOVITS – CALL ON THE OLD WISE
Pianist Nitai Hershkovits uit New York presenteert zijn soloalbum 'Call on the Old Wise'. Grotendeels improviserend laat de pianist hierop een breed palet aan invloeden horen, van zijn achtergrond in de hedendaagse jazz tot zijn opleiding in de klassieke muziek.
do 04 april 20:30, Bimhuis, € 18,-
VEEZE
In de zomer van 2019 verscheen
Veeze in de destijds opkomende rapscene van Detroit met zijn debuutmixtape 'Navy Wavy'. Dankzij zijn komische, onvoorspelbare barse stem weet hij zich te onderscheiden van lokale legendes zoals Babyface Ray. In 2023 bracht hij zijn inmiddels grootste hit 'Gomd' uit, evenals een remix met Lil Uzi Vert. Beide versies verschenen op zijn langverwachte debuutalbum 'Ganger'.
do 04 april 20:30, Bitterzoet, € 20,-
BENJAMIN HERMAN - EERBETOON AAN PIET NOORDIJK
Tijdens de serie Dutch Jazz Heritage brengt het Jazz Orchestra of the Concertgebouw legendarische jazzmomenten en jazzartiesten tot leven. In dit concert laat saxofonist Benjamin Herman, al jaren pleitbezorger van de erfenis van zijn grote voorganger en idool Piet Noordijk, zich samen met het Jazz Orchestra of the Concertgebouw inspireren door zijn grote voorganger.
za 06 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 35,-
JOËL DOMINGOS
Joël Domingos maakt Nederlandstalige popmuziek met invloeden uit hiphop, r&b en soul. Met soulvolle zang, catchy pophooks, hiphop flows en authentieke Kaapverdiaanse ritmes weeft de rapper, singer-songwri-
MÉÉR
VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?
iamsterdam.nl/agenda
ter en producer een tapijt van harmonie.
za 06 april 20:30, Bitterzoet, € 13,50
ASTRID NIJGH - IK DOE WAT
IK DOE
Artiesten als Adèle Bloemendaal, Jenny Arean, Conny Vandenbos, Leen Jongewaard en Rob de Nijs maakten gretig gebruik van de artistieke kwaliteiten van Astrid en haar man Lennaert Nijgh. Toen Astrid met het nummer 'Ik doe wat ik doe' in 1974 zelf voor het voetlicht trad, was dat een doorslaand succes. Astrid viert met speciale gast Sjors van der Panne haar jubileum.
zo 07 april 14:30, Schouwburg Amstelveen, € 26,50
MARIKA HACKMAN
De Britse Marika Hackman bracht in 2015 haar dromerige debuut 'We Slept At Last' uit, een album vol met fraaie folkmuziek. Op haar vierde album, 'Big Sigh' is de muziek steviger geworden, maar Hackman blijft nog altijd kwetsbaar. Ze durft zichzelf bloot te geven en tackelt op oprechte wijze belangrijke thema's. di 09 april 20:30, Tolhuistuin, € 17,-
AMIRTHA KIDAMBI’S ELDER ONES
Met haar wendbare stem verkent Amirtha Kidambi vele richtingen. Hindoestaanse muziek bijvoorbeeld, in lijn met haar Indiase afkomst. Door haar gewaagde improvisatiestijl wordt ze vaak geassocieerd met de revolutionaire freejazz uit de jaren zestig. De zangeres uit Brooklyn en haar grensverleggende band presenteren het album 'New Monuments'. do 11 april 20:30, Bimhuis, € 18,-
CAPPELLA AMSTERDAMALEPPO
In het programma 'Aleppo' brengt dirigent Leonard Evers een muzikale ode aan deze glorieuze metropool. Musici uit Aleppo verklanken de rijke muzikale tradities van hun stad samen met Cappella Amsterdam. vr 12 april 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 39,-
DORIAN DUMONT PLAYS APHEX TWIN
De Franse pianist Dorian Dumont, ook bekend van de bejubelde electrojazzband Echt!, heeft zich de afgelopen tijd toegelegd op bewerkingen voor piano solo van het werk van electronicagrootheid Aphex Twin. Na zijn plaat 'APHEXionS' komt dit jaar een tweede album met dit materiaal uit.
vr 12 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 19,-
RADAR: GUUSJE WALSTRA / MINU
Guusje Walstra is zangeres, songwriter en producer. Na een aantal jaren zoeken en experimenteren vindt ze haar plek in de avantpop, bekend van artiesten als Christine & Queens en Imogen Heap. De getalenteerde popzangeres Minu schept moeiteloos prachtige melodieën met haar gitaar en een diepe, doorleefde stem die aanspreekt. vr 12 april 19:30, Melkweg, € 10,35
ERIC VLOEIMANS, KINAN
AZMEH, JEROEN VAN VLIETBLOW THE WIND EASTERLY East meets west met topklarinettisten. Na het succes van 'Levanter' zijn Azmeh, Vloeimans en Van Vliet terug met een nieuwe voorstelling. In 'Blow The Wind Easterly' komen de mannen met nieuw repertoire en nemen ze het publiek mee op een muzikale ont-
KID KAPICHI
Het explosieve en kolossale rockgeluid van de Britse band Kid Kapichi wordt al snel in één adem genoemd met bands als Nothing But Thieves en Frank Carter. Zelf noemen ze bands als QOTSA en Arctic Monkeys als hun inspiratiebronnen. De band tackelt onderwerpen als racisme, armoede en mentale gezondheid. Na het succes van hun eerste album
This Time Next Year en het tweede album Here’s What You Could Have Won, kwam onlangs hun nieuwe album There Goes The Neighborhood uit. MELKWEG, 19 APRIL
composities en voegt westerse instrumenten toe aan de rijke wereld van Makam-muziek. di 16 april 20:30, Stichting Kunst- en Cultuurhuis Cinetol, € 12,50 t/m € 16,50
IDA NIELSEN & THE FUNKBOTS Het leven van Ida Nielsen veranderde radicaal toen Prince haar in 2010 vroeg voor een samenwerking. Tot 2016 werkte ze nauw samen met hem, op albums en tijdens tours. Ook solo, met haar band The Funkbots, laat de Deense muzikant haar basgitaar spreken. di 16 april 20:30, Q-Factory, € 29,50
CLARON MCFADDEN –CHEZ BRICKTOP
VERA SOLA
De Amerikaans-Canadese
Vera Sola is van alle markten thuis; naast singer-songwriter is ze multi-instrumentalist, acteur en poëet. De liefde voor taal komt ook terug in de soms spookachtige indiefolkmuziek met hints van americana. Haar debuutalbum Shades, produceerde ze niet alleen zelf, ze speelde ook alle instrumenten. Onlangs kwam haar tweede album Peacemaker uit.
PARADISO, 21 APRIL
dekkingsreis naar verre einders. za 13 april 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 22,-
AESTRID Aestrid, de Utrechtse postrockband onder leiding van Bo Menning, serveert postrock met een vleugje 90's emo. Het trio, dat naast Bo Menning bestaat uit drummer Ray Murphy en bassist-toetsenist Jurriaan JJ Sielcken, brengt de nieuwe langspeler 'Youth Care' uit. Een emotioneel geladen plaat waarop Menning de strijd aangaat met zijn innerlijke demonen. za 13 april 20:00, Melkweg, € 14,95
ARVE HENRIKSEN & BRAM STADHOUDERS
Gitarist Bram Stadhouders raakte een aantal jaren geleden geïnspireerd om het Utopa Barokorgel via MIDI op zijn gitaar te bespelen. Nu maakt de Nederlandse muzikant opnieuw zijn opwachting met een van de topsolisten uit de Noorse jazzscene: trompettist Arve Henriksen.
za 13 april 20:15, Orgelpark, € 12,50 t/m € 20,-
AMSTERJAM 750
AmsterJam is een muzikale speeltuin en ontmoetingsplaats voor zowel muzikanten als pu-
RELIEF PARTY RELEASE
PARTY + DEADEYE
Sopraan Claron McFadden en pianist Claire Chevallier presenteren een muziektheatervoorstelling in de vorm van een ‘live’-radio-uitzending over legendarisch zangfenomeen, danseres en vaudeville-artiest Ada Beatrice Queen Victoria Louise Virginia Smith (1894 - 1984), beter bekend als Bricktop. wo 17 april 20:30, Bimhuis, € 24,-
BASSEKOU KOUYATE
Relief Party, de nieuwe band rond gitarist Reinier Baas, viert de release van een nieuw album. Met vooraf het trio Deadeye met Reinier Baas, Kit Downes en Jonas Burgwinkel. Deadeye is een supergroep met enkele van de meest vooruitstrevende jazzmusici in Europa. Zij werpen een nieuwe blik op de traditionele combinatie van orgel, gitaar en drums.
BIMHUIS, 5 APRIL
bliek. Vlammend als een muzikaal kampvuur: verwarmend en verbindend. Een speelplaats voor creatievelingen en een voedingsbodem voor jong en gevestigd talent. Iedereen is uitgenodigd om mee te spelen, te genieten en te dansen.
zo 14 april 17:00, De VerbroederIJ, gratis
PUGGY
Puggy is een vrolijk en veelzijdig indiepoptrio uit Brussel met de Franse bassist Romain Descampe, de Engelse zanger Matthew Irons en de Zweedse drummer Egil Franzén die elkaar leerden kennen op een Brusselse muziekschool. Na de release van hun meest recente album 'Colours' in 2016, werkt het drietal nu aan hun langverwachte vijfde studioalbum, waarvan de eerste single 'Never Give Up' al te beluisteren is. ma 15 april 22:00, Paradiso, € 16,-
MEDITERRANEO BAND - FROM ISTANBUL TO ATHENS De Mediterraneo-band verenigt zes getalenteerde muzikanten uit diverse mediterrane landen, waaronder Syrië, Turkije en Griekenland. De band biedt een unieke mix van klassieke Arabische, Griekse en Turkse
Bassekou Kouyate is de absolute grootmeester van de ngoni, een klein West-Afrikaans snaarinstrument, en zonder twijfel de meest innovatieve en opwindende Malinese muzikant van de afgelopen jaren. 'De Jimi Hendrix van de afro-rock-met-luit', aldus OOR. wo 17 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 25,-
MICHIEL BORSTLAP & BAND
Met wortels in de traditie van de jazz, een eigen opvatting over fusion en pop/rock georiënteerde muziek en impressionisme, is Michiel Borstlap een unieke pianist. In dit concert brengt hij een ode aan jazzicoon Herbie Hancock en eert hij de man die hem vaak de weg mocht wijzen. za 20 april 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,50
JASON MORAN SOLO
Pianist, componist en beeldend kunstenaar Jason Moran is een absolute grootheid in de Amerikaanse jazz sinds hij in één jaar de Downbeat Critics Polls won in de categorieën jazzartiest, pianist en album. Hij ontpopte zich als verhalenverteller van de zwarte Amerikaanse historie met bejubelde multimediaprojecten gewijd aan Thelonious Monk, Fats Waller en dit jaar, James Reese Europe. zo 21 april 20:30, Bimhuis, € 23,-
LOLA YOUNG
Lola Young wordt genoemd als één van de grootste talenten van het Verenigd Koninkrijk door haar stijl, vocalen en persoonlijkheid. De twintiger heeft een uniek stemgeluid en muziek is voor Young als een extra ledemaat; elk woord, elke melodie en elke beat heeft een persoonlijke reden. Ze gebruikt de kwetsbaarheid van folk, de spitsvondigheid van een rapper en mengt dit allemaal tot een soulvol geheel. di 23 april 20:30, Bitterzoet, € 16,-
LOUIS CULTURE
Louis Culture is een rapper, producer en dj uit Zuid-Londen. Zijn debuutproject ‘Smile Soundsystem’ reist feilloos door verschillende genres, waaronder garage, breakbeat en house. Ook laat het zijn vermogen zien om muzikaal te schakelen op een frisse manier.
wo 24 april 22:00, Paradiso, € 13,-
COEN BABELIOWSKY -
OVERSTAG
Coen Babeliowsky schrijft liedjes om een stem te geven aan zijn gedachten en leert het publiek juist de kleine dingen in het leven te waarderen. Zijn muziek heeft wat weg van de jonge Maarten van Roozendaal.
24 t/m 26 april diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-
KRISTIN HERSH
Kristin Hersh is singer-songwriter en frontvrouw van de alternatieve rockband Throwing Muses. Naast haar werk met de band heeft Hersh een succesvolle solocarrière opgebouwd, met albums zoals 'Hips and Makers' uit 1994 en onlangs 'Clear Pond Road'. Als soloartiest ligt de nadruk meer op folk en zingt de Amerikaanse openhartig over haar ervaringen met een bipolaire stoornis, de dood en liefde.
wo 24 april 20:30, Het Zonnehuis, € 30,-
STEF BOS
In 'Bloudruk' presenteert de Nederlandse singer-songwriter en acteur Stef Bos nieuw werk en oudere songs.
do 25 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 33,50
JAMILA WOODS
Een dichter, activist, songwriter, Jamila Woods is het allemaal. Het multitalent uit Chicago begon haar carrière vooral met het schrijven van poëzie. In 2017 bracht ze haar debuutalbum genaamd 'Heavn’ uit, waarop naast
Chance The Rapper ook andere artiesten waren uitgenodigd zoals
Noname en Saba. Eind vorig jaar kwam haar derde studioalbum 'Water Made Us' uit.
do 25 april 19:30, Melkweg, € 20,70
THIJS BOONTJES
Thijs Boontjes weet de balans te vinden tussen een charmante volkszanger en een charismatische rockster en is een frontman die, samen met zijn Dans- en Showorkest, garant staat voor muzikale gezelligheid. Een beetje Brood en een beetje Hazes en vooral veel Boontjes.
vr 26 april 20:30, Paradiso, € 20,-
FATMA TURGUT
De Turkse poprockzangeres Fatma Turgut behoort tot de meest vooraanstaande vrouwelijke poprockartiesten van Turkije en wordt geroemd om haar kenmerkende stem. Haar debuutalbum 'Elimde Dünya' kwam in 2019 uit en werd met veel lof ontvangen. Sindsdien heeft ze samengewerkt met grote namen als Sertab Erener, Sabri Tulugˇ Tırpan en Emre Aydın. zo 28 april 20:30, Tolhuistuin, € 35,-
MICHAEL MARCAGI
De Amerikaanse zanger en songwriter Michael Marcagi liet eind 2023 van zich horen met zijn debuutsingle 'The Other Side'. Een maand later kwam de zanger uit Ohio met de opvolger genaamd 'Scared To Start'. Deze hartverwarmende Top40-hit gaat over risico’s durven nemen in het leven en in de liefde. ma 29 april 19:30, Melkweg, € 18,40
SCOTT HAMILTON QUARTET
Tenorsaxofonist Scott Hamilton staat wereldwijd bekend om zijn meeslepende speelstijl, waarop trompettist Roy Eldridge van grote invloed was. De Amerikaan brengt swing, jazz en bop op het allerhoogste niveau. Hij wordt begeleid door de fine fleur van de Nederlandse jazz: Rein de Graaff op piano, Marius Beets op con-
WOZA
Grote vernieuwingen op het gebied van clubmuziek laten al jaren op zich wachten, maar de Zuid-Afrikaanse scene biedt hoop: daar ontstane stijlen als amapiano en gqom kruipen onder je huid en brengen de extase, die sommigen van ons kennen van de beginjaren van de house, terug naar de dansvloer. In Parallel levert Woza-resident Donn Stone de soundtrack voor een eclectisch avondje Afrikaans clubben.
PARALLEL, 6 APRIL
SHREK RAVE
De Shrek Rave trekt al grappend langs alle steden van Europa. Dj's draaien muziek uit Shrek, de visuals op de dansvloer trekken je zo het moeras in en er is een prijsuitreiking voor de best geklede raver. De dresscode? Jij mag kiezen: of helemaal groen of als je favoriete Shrek karakter.
PANAMA, 12 APRIL
trabas en Eric Ineke op drums. di 30 april 20:30, Bimhuis, € 24,-
CLUBSYNTH
Clubsynth is een Live Modular Synth clubnight waar de beats ter plekke worden gebouwd. Op deze eerste editie wordt acid house gecombineerd met DIY grooves en verschillende vormen van melodieuze techno. Met onder anderen This Is Not Rocket Science, Timo Rozendal, Jack Fresia, Jouk en Brandon Ferguson. Tot slot: Berlijnse beats van JacqNoise & Dan Graveyard. za 06 april 22:00, Ruigoord, € 20,-
PARADISUS BALL
Het baanbrekende House of Vineyard viert hun 10-jarige mijlpaal met een Awards Ball met meer dan 100 deelnemers van over de hele wereld. Het allereerste bal dat in Nederland werd georganiseerd was de 'The Garden of Eden' door de legendarische grondlegger Amber Vineyard. Als ode aan het verleden en de toekomst wordt teruggekeerd naar deze mythische plek.
vr 12 april 20:00, Paradiso, € 25,-
HARD ATTACK
Hard Attack is een ode aan
SPECIAL SOCIAL KONINGSDAG
De Special Social Club presenteert een live optreden van het Special Social Soundsystem. Een dansvloer waar niemand beperkt wordt. Een plek binnen het nachtleven waar iedereen welkom is en zich gezien voelt. De locatie is rolstoeltoegankelijk, er is een prikkelarme chill ruimte én een Happiness team.
za 20 april 20:00, Tolhuis, € 7,50
MANSUR BROWN
AUTOMATIC NOISE FESTIVAL
Een unieke avond met vier shoegaze bands uit Duitsland, Zweden, Ierland en Nederland die zich hebben laten inspireren op de muziek van dromerige voorbeelden als The Jesus and Mary Chain, Cocteau Twins en My Bloody Valentine. Stuk voor stuk bands die erom bekend stonden dat ze al gitaarspelend naar hun tenen staarden. De line-up: Svart Ridå, Sun Mahshene, Attic Ocean en L’orne.
CINETOL , 13 APRIL
gabber, early hardcore en 90s ravecultuur. Het concept is ontstaan vanuit een pure liefde en toewijding aan hardcore in zijn puurste vorm. Op de line-up prijkt niemand minder dan de Amsterdamse hardcore-veteraan DJ Predator.
za 13 april 23:30, Melkweg, € 11,50
THE HISTORY OF DRUM & BASS WITH LIVE ORCHESTRA
Neem een heel orkest, combineer het met een dj van wereldklasse en daag ze uit om door de geschiedenis van drum & bass te knallen! Na overweldigende shows op festivals als Glastonbury, Shambala, London Remixed en Boomtown, komt het superorkest Symphonica met dirigent Miles Hancock en viervoudig wereldkampioen DJ Mr Switch met een nieuwe show vol anthems en classics van toen tot nu, in unieke versies.
za 13 april 19:00, Melkweg, € 23,-
CHAINSAW MAN X KENSUKE USHIO
Na zijn optreden tijdens ADE 2023 wordt kensuke ushio opnieuw vergezeld door VJ Kazuki Wada voor een unieke live set, geïnspireerd op Ushio's befaamde soundtrack voor de animeblockbuster Chainsaw Man. wo 17 april 19:00, Melkweg, € 40,25
Gitarist en producer Mansur Brown uit Londen mixt gitaren met clubmuziek. Als klassiek getraind gitaarvirtuoos blinkt Mansur Brown uit in zijn eigen stijl. Zijn producties zijn enorm divers, van ultra-dansbaar tot introspectieve meditatieve klanken. Het wonderkind uit Zuid-Londen koppelt flamencoachtige gitaarspel aan de muziek om hem heen. Van Afrobeat tot UK bass en van r&b en hiphop van Timbaland tot de duistere dubstep van Burial. do 25 april 20:30, Bimhuis, € 21,-
KLASSIEK
VLAAMS RADIOKOOR, PRJCT AMSTERDAM + MAARTEN ENGELTJES - OSTER-ORATORIUM Stralende trompetten zetten de toon en jubelende solisten maken de vreugde compleet. Zeker als countertenor Maarten Engeltjes en grote solisten als Sophie Junker en Fabio Trümpy de dienst uitmaken. ma 01 april 15:00, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 42,-
ATTACCA QUARTET - MIXTAPE
EN BEETHOVEN OPUS 131
Het Amerikaanse Attacca Quartet, een van de veelzijdigste kwartetten van dit moment, switcht met gemak tussen oude en nieuwe muziek, en doet dat in een mixtape met daarin werken van onder anderen Adams, Glass, Haydn, Kahane en Shaw. Na de pauze speelt het viertal een van Beethovens wonderbaarlijkste creaties: het Veertiende strijkkwartet in cis, op. 131. wo 03 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 29,-
HET UITZONDERLIJKE NONET
VAN SPOHR
Negen musici uit het Nederlands Philharmonisch Orkest brengen 'Nonet in F', geschreven voor viool, altviool, cello, contrabas, fluit, hobo, klarinet, hoorn en fagot, van meesterviolist, componist en dirigent Louis Spohr. do 04 april 20:00, NedPhO-Koepel, € 9,50
DIEDERIK ENSINK - CARMEN, EEN STIERLIJK MUZIKAAL VERHAAL (6+)
Violist en theatermaker Diederik Ensink komt met een nieuw
verhaal over een kleine stier die te bang is om de arena in te gaan. Lukt het Toro toch om zijn angst te overwinnen? De gepassioneerde muziek uit Bizets 'Carmen' voert het publiek in dit familieconcert mee naar zonnige Spaanse landschappen en het bruisende Sevilla.
zo 07 april 11:00, Het Concertgebouw Amsterdam, € 25,-
ANNOU ALÉ MET SOPHIE ANGLIONIN & JAEWON LEE Bijlmer Klassiek presenteert Annou Alé met Sophie Anglionin & Jaewon Lee. Bij Bijlmer Klassiek ontmoeten uiteenlopende muziekstijlen elkaar in een vrije dans met andere podiumkunsten. Leden van het Koninklijk Concertgebouworkest werken samen met dansers, acteurs, schrijvers en musici van alle mogelijke stijlen, genres en achtergronden.
zo 07 april 11:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-
SABINE DEVIEILHE & MATHIEU PORDOY - BERG, MOZART, WOLF EN RICHARD STRAUSS Sopraan Sabine Devieilhe en pianist Mathieu Pordoy bundelen hun stilistische inventiviteit en expressieve kracht. De jonge Fransen brengen een bloemrijk programma met liederen van Berg, Mozart, Wolf en Richard Strauss. di 09 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 36,-
LESTARI SCHOLTES - CHILDREN'S CORNER 'Children’s Corner', onderdeel van de Bösendorfer Series, is een programma met muziek vol kinderlijke onschuld. Lestari Scholtes titelde dit programma naar het gelijknamige stuk van Debussy, dat hij opdroeg aan zijn eigen dochtertje Chouchou. De zes delen zitten vol humor en swingende muziek, maar raken af en toe ook een gevoelige snaar. do 11 april 20:15, De Waalse Kerk, € 30,-
WISHFUL SINGING EN VOCES8 SCHOLARSGREGORIAN TREASURES
Wishful Singing en Voces8 Scholars bundelen hun krachten en brengen samen de mooiste parels van het gregoriaans voor het voetlicht. Het programma bestaat uit bekend en onbekend gregoriaans repertoire, dat wordt uitgevoerd volgens de originele middeleeuwse manuscripten. Daarnaast modernere werken die op het gregoriaans zijn geïnspireerd, zoals 'Ubi Caritas' en 'Tota pulchra es', 'Maria' van Maurice Duruflé en 'Ave Generosa' van Ola Gjeilo. vr 12 april 19:30, Westerkerk Amsterdam, € 17,50 t/m € 25,-
FOAM Dialect, Felipe Romero Beltrán Keizersgracht 609 t/m 1 mei
In de solotentoonstelling Dialect door Felipe Romero Beltrán, wordt het leven van Marokkaanse migranten belicht tijdens de wachttijd voor een verblijfsvergunning na een gevaarlijke overzeese reis. De Colombiaanse fotograaf volgt deze jonge mannen gedurende 3 jaar, documenteert hun ervaringen en legt de sociale ongelijkheid bloot.
RUTGER BRANDT GALLERY
Myles Bennett, Myles Bennett Bethaniënstraat 39 t/m 11 mei
Bennett combineert schilderen, tekenen, kleding en beeldhouwkunst. Zijn werk verkent architecturale tekeningen, 18e-eeuwse landschapschilderijen en de textuur van doeken. Hij onderzoekt de interactie tussen gebaar en oppervlakte-eigenschappen van figuratieve schilderijen tot minimalistische tekeningen.
ALEXANDER GAVRYLYUK & AMSTERDAM SINFONIETTASCHUBERTS FORELLENKWINTET De aanvoerders van Amsterdam Sinfonietta verzorgen een avond kamermuziek met de pianist Alexander Gavrylyuk. Op het programma staan Schuberts 'Forellenkwintet' en Brahms 'Derde pianokwartet'.
za 13 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 36,-
KCOV AMSTERDAMBRAHMS' SCHICKSALSLIED Van Bach via Schubert, Mendelssohn, Brahms, Fauré en Franck tot de hedendaagse componisten Rutter en Goodall. Een gevarieerd programma met elf muzikale parels uit de muziekhistorie: negen koorwerken, waarvan drie met een solo door sopraan Ingrid Nugteren, en twee intermezzo’s met Hans van Beelen (vleugel) en Jeroen Koopman (orgel).
za 13 april 19:30, Dominicuskerk, € 22,50
DUO SARASWATI
De broers Jan en Kris van der Plas vormen samen Duo Saraswati, een cello-piano duo dat de verbinding zoekt tussen traditionele Indonesische muziek en klassiek Europees repertoire. Zo klinkt bijvoorbeeld de sonate van Francis Poulenc naast een stuk van Mochtar Embut. Het beste van twee werelden door broers uit twee culturen.
za 13 april 20:00, Het Concertgemaal, € 15,- t/m € 21,50
EDO DE WAART - MENDELSSOHNS SCHOTSE SYMFONIE
Ere-dirigent Edo de Waart zweept het Radio Filharmonisch Orkest op in Mendelssohns beeldende ‘Schotse’ symfonie. Mezzosopraan Catriona Morison zingt Mahlers melancholieke 'Lieder eines fahrenden Gesellen' over een verloren liefde.
zo 14 april 11:00, Het Concertgebouw Amsterdam, € 21,-
DE NATIONALE OPERA - ROBERTO DEVEREUX
Het verhaal over de liefde tussen koningin Elizabeth I en Robert Devereux, de graaf van Essex, vormt het sluitstuk van de zogenoemde Tudor-trilogie van de Italiaanse belcantocomponist Gaetano Donizetti. Eerder lieten regisseur Jetske Mijnssen en dirigent Enrique Mazzola koningin Elizabeth I als kind zien in Anna Bolena, en als volwassen vrouw, op het toppunt van haar macht, in Maria Stuarda. In Roberto Devereux strijdt Elizabeth aan het eind van haar leven vooral tegen zichzelf. NATIONALE OPERA & BALLET, 18 APRIL T/M 6 MEI
GALERIE FONTANA
CONTEMPORARY CERAMICS COLLECTIVE, groepshow Lauriergracht 142 t/m 16 mei
Het Hedendaagse Keramiek Collectief, met o.a. Carolein Smit en Elmar Trenkwalder, vernieuwt traditionele keramiek met humor, kracht en satire, los van historische context. Meesterschap en balans kenmerken deze formeel voltooide werken, variërend van barokke beelden tot geometrische symmetrie.
FRAMER FRAMED
The One-Straw Revolution, iLiana Fokianaki Oranje-Vrijstaatkade 71 t/m 19 mei
Geïnspireerd door het werk van Masanobu Fukuoka verkent de tentoonstelling, gecureerd door iLiana Fokianaki, permacultuur als een model voor het maken van tentoonstellingen. Kunstenaars onderzoeken duurzaamheid, ecologie en de menselijke verbinding met de natuur.
op amsterdamart.com
HOORNENSEMBLE CAPRICORNOGODEN, DEMONEN & HEILIGEN Hoornensemble Capricorno, onder leiding van Herman Jeurissen en met Geerten van de Wetering op orgel, brengt werken van Carl Maria von Weber, Richard Wagner, Anton Bruckner, Richard Strauss en César Franck in arrangementen voor hoornensemble en orgel van Herman Jeurissen.
zo 14 april 14:15, Orgelpark, € 12,50 t/m € 20,-
LE NUOVE MUSICHE - MONTEVERDI'S MADRIGALEN
Le Nuove Musiche onder leiding van Krijn Koetsveld brengt Monteverdi's allermooiste madrigalen. Ensemble Le Nuove Musiche heeft zich gespecialiseerd en bewezen in de muziek uit de vroege Barok, met name in de muziek van Claudio Monteverdi, en doorstaat met gemak de vergelijking met de meeste gerenommeerde ensembles in de wereld in dit specifieke repertoire.
zo 14 april 19:15, De Waalse Kerk, € 22,50 t/m € 27,50
CONCERTGEBOUW ORCHESTRA PLAYS HAYDN, SCHUMANN AND PROKOFIEV
Cellist Jean-Guihen Queyras maakt zijn langverwachte debuut bij het Concertgebouworkest met Schumanns mysterieuze Celloconcert. Maxim Emelyanychev leidt ook klassieke symfonieën van Haydn en Prokofjev.
17 t/m 18 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 20,-
ELLA VAN POUCKE
Ella van Poucke speelt alle zes Cellosuites van Bach en kan zo hun kracht en hun diepgang, én hun onderling verschillende karakters het meest overtuigend voor het voetlicht brengen. De Nederlandse celliste wordt geprezen om haar muzikale integriteit, haar feilloze instrumentale vaardigheden en haar podiumprésence en intensiteit. Ze behoort tot de top van de huidige generatie cellisten. DE WAALSE KERK, 20 APRIL
SOIRÉE DE NADEZDAECHO CHAMBERS
In 2018 lanceerde Nadezda Filippova de reeks Soirée de Nadezda waarin ze als pianiste en programmeur de verscheidenheid, de variatie en de verschillende kunsten een podium geeft, met klassieke muziek als centraal punt. 'Echo Chambers' is de titel van het stuk dat Juan Felipe Waller voor Nadezda heeft gecomponeerd. Het is tevens de titel van haar nieuwe album dat in maart zal worden uitgebracht. do 18 april 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 20,-
LIZA FERSCHTMAN, IVAN KARIZNA + ENRICO PACE - MEESTERLIJKE PIANOTRIO’S
Liza Ferschtman en Enrico Pace, twee reuzen uit de kamermuziek die elkaar gevonden hebben, focussen op de relatie tussen componiste Galina Oestvolskaja en haar leermeester Sjostakovitsj, ingebed tussen meesterwerken van Schubert en Brahms. Samen met de jonge Franse cellist Ivan Karizna.
vr 19 april 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 41,-
FAZIL SAY EN SERENAD BAĞCAN
De Turkse pianist en componist
NIEUW AMSTERDAMS PEIL EN ELMER SCHÖNBERGER
Elmer Schönberger schreef het boek Keten & stompen over zijn viereneenhalf decennium omspannende vriendschap met componist Louis Andriessen. Tijdens dit gelijknamige concert leest hij hieruit fragmenten voor. Samen met de film Keizersgrachtshuffle ontstaat een intiem en persoonlijk beeld van Louis Andriessen, een van Nederlands grootste componisten. MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ, 4 APRIL
Fazil Say heeft dit seizoen een eigen Spotlight-serie. Voor dit concert nodigde hij de Turkse alt Serenad Bagˇ can uit om Says eigen liederen op poëzie uit zijn vaderland te vertolken. In zijn werk combineert Say oosterse muziek met westerse muziek en jazz, en smeedt zo diverse muziekculturen tot een geheel. vr 19 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 35,-
KAMERKOOR STUDIUM CHORALE - FRANK MARTIN DUBBELKORIGE MIS
De dubbelkorige mis voor koor a capella, die de Zwitserse componist Frank Martin al in de jaren '20 schreef, werd pas veertig jaar later voor het eerst uitgevoerd. Organist Geerten Liefting improviseert tussen de misdelen bij de uitvoering.
zo 21 april 14:15, Orgelpark, € 17,50 t/m € 25,-
JEROEN VAN VEEN & FRIENDSCANTO OSTINATO
Canto-specialist Jeroen van Veen aan één van de vier vleugels wordt geflankeerd door Sandra van Veen, Sonja Loncar en Andrija Pavlovic. ma 22 april 20:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 19,-
MARK PADMORE + ANDREW
WEST - VERBORGEN JUWELEN
VAN SCHUBERT EN SCHUMANN
Al lang kijken liefhebbers van het lied uit naar de komst van de Britse tenor Mark Padmore, die ook in Nederland vooral bekend werd als de gedroomde Evangelist in de 'Matthäus Passion'. Samen met pianist Andrew West, brengt hij minder bekende, maar o zo mooie liederen van Schubert en Schumann.
do 25 april 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 50,-
GROOT OMROEPKOOR EN
BENJAMIN GOODSON - JETHS, ITALIË, ROSSINI EN DE DOOD
Italië en de dood. Beide fascinaties verenigt Willem Jeths in zijn nieuwste werk 'Viaggio italiano', dat het Groot Omroepkoor voor het eerst ten gehore brengt. za 27 april 14:15, Het Concertgebouw Amsterdam, € 39,50
DIEDERICK ENSINK EN SASKIA
EGTBERTS - VIER DE LENTE! (3+)
Zing, spring en dans mee in deze muzikale en spannende ontdekkingstocht. Vier de lente tijdens dit hartverwarmende concert over een dag uit het leven van eendje Freddie. Zing, spring en dans mee in een muzikale en ook spannende ontdekkingstocht. Het energieke muzikale spel is van Diederick Ensink en Saskia Egtberts.
di 30 april 09:30, 11:30 en 15:00, Het Concertgebouw Amsterdam, € 18,-
DE DANSERS - EEN KLEINE
ANATOMIE (4+)
De familievoorstelling 'Een Kleine Anatomie' is een vrolijke reis door het lichaam. Vanuit live-muziek en dans beleven vier performers het lichaam van buiten én van binnen.
ma 01 april 14:00, Meervaart Theater, € 9,-
MAATSCHAPPIJ DISCORDIAWARM
'Warm' is het laatste deel in het drieluik rond Jon Fosse en beschrijft 3 toneelspelers, die niet weten wie ze waren, niet weten waar ze waren, niet weten hoe ze waren, niet weten wat ze waren, niet denken te weten wat ze deden, nu ze op de plek aangekomen zijn, die ze niet kunnen verlaten, te weten het toneel. 02 t/m 06 april 20:00, Frascati, € 12,- t/m € 17,-
SINEAD O'BRIEN - NO ONE IS COMING
Een vertelvoorstelling van Sinéad O'Brien over een moeder en dochter, gebaseerd op ware gebeurtenissen en met elementen uit de Ierse folklore. Vol anekdotes, mythen, grappige verhalen en harde waarheden is het een achtbaanervaring in het brein van een leuke (maar ook lichtelijk getraumatiseerde) Ierse vrouw. 02 t/m 03 april 20:00, Theater Bellevue, € 9,50 t/m € 30,-
SANNE DEN HARTOGHTHE UNDERGROUND
Wat moet er gebeuren voordat je je niks minder voelt dan een clown? Een pipo in de marge? En wat gebeurt er als je daar helemaal klaar mee bent? 'The Underground' is een tragikomische en muzikale theatershow over de kunst van het mislukken en is geïnspireerd op 'Aantekeningen uit het ondergrondse' van Fjodor Dostojevski.
wo 03 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 27,50
PLATFORM 0090 / ENKIDU KHALED - DONJA HOTA
Voor 'Donja Hota' nodigt Enkidu verschillende artiesten uit. Ze verzamelen zich rond de erfenis van de feministische schrijver Nawal El Saadawi en nemen samen een collectieve identiteit aan, die van de figuur Donja
Hota. De voorstelling vertrekt vanuit het thema van universele opstand in tijden van sociale conflicten en reflecteert op de kracht van individuen om de maatschappij te veranderen. 03 t/m 04 april 20:00, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, € 16,-
HET FILIAAL THEATERMAKERSTALKING HANDS (9+)
Een cross-over voorstelling, waarin Nederlandse Gebarentaal (NGT) op een bijzondere manier geïntegreerd wordt. Met een veelzijdige cast van vijf mensen met hele verschillende achtergronden die samenwerken als vijf vingers aan één hand. De Arabische klanken van zangeres en Ud-speelster Jawa Manla vloeien samen met de (elektronische) muziek van Gábor Tarján, en details worden live gefilmd en groot geprojecteerd. vr 05 april 19:30, Theater De Krakeling, € 12,-
HET ZUIDELIJK TONEEL & STICHTING NIEUWE HELDENEN ZE LEEFDEN NOG LANG EN GELUKKIG
Wat als kinderen het voor het zeggen zouden hebben in Nederland? Wordt onze rijkdom dan eerlijker verdeelt? Of gaan er dan nog steeds kinderen zonder ontbijt naar school? In dit sprookje voor volwassenen over ongelijkheid stap het publiek in de magische wereld van een 11-jarig kind en wordt meegenomen in een verhaal van deze tijd.
za 06 april 20:00, Podium Mozaïek, € 13,-
THEATERTROEP - DE MOORD
OP CAESAR, VRIJ NAAR
SHAKESPEARE.
Speciaal voor de tentoonstelling in H’ART Museum maakt de Theatertroep een lichtvoetige bewerking van Shakespeare’s 'Julius Caesar'. Het verhaal gaat over het complot van de samenzweerders tegen Caesar, de moord en de nasleep van deze gebeurtenis. De Theatertroep haalt het stuk naar het nu en bevraagt met deze vlotte theatrale lezing of Caesar er niet een beetje om gevraagd had. 06 t/m 07 april 16:00, H'ART Museum, € 22,50
SONJA VAN OJEN / FESTIVAL CEMENT / PLAN BRABANT / FEIKES HUIS - HET DONKER (5+)
Een grappige, spannende en beeldende theatervoorstelling vol poppen, pop-ups, visuele trucs, live muziek en veel humor. zo 07 april 14:30, Theater De Krakeling, € 11,-
TROJKA TONEELGEBAKKEN MEEUW
De toneelteksten van Het Volk staan bekend om de geweldige humor, doorspekt met cynisme en taalgrappen, die verwerkt worden in een ernstig thema met als rode draad altijd weer het onvermogen van de man, zoals ook in de voorstelling 'Gebakken Meeuw'. zo 07 april 15:00, Polanentheater, € 16,50
DOOD PAARD - A FAMILY BUSINESS / BYE BYE DADDY
In dit tragikomische familiedrama wacht men met smart op de laatste adem van de steenrijke pater familias. Zijn kinderen zijn
za 13 april 20:00, Badhuistheater, € 13,- t/m € 15,-
MAAS THEATER EN DANSMILKY WAY
DAVY PIETERS / THEATER ROTTERDAM - HEAT
In Heat zoomt theatermaker Davy Pieters in op de invloed die klimaatverandering heeft op de onderlinge verhoudingen binnen een familie. Pieters onderzoekt in deze apocalyptische voorstelling de manier waarop gedrag, patronen en trauma van generatie op generatie worden doorgegeven. Met deze voorstelling maakt de Nederlandse theatermaakster haar debuut in de grote zaal en wordt daarbij ondersteund door een kolossaal vijftigkoppig koor in een koperen decor van monumentale afmetingen. INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM, 18 EN 19 APRIL
STEFAN DE WALLE, EVA VAN DER GUCHT E.A. - HERMAN
Wat doe je als je partner na 26 jaar huwelijk vertrekt naar een ander? Het overkomt Herman. In dit coming-of-age verhaal van een midden vijftiger volgen we Herman, die zijn eigen leven moet leren te leiden als zijn vrouw hem na 26 jaar huwelijk verlaat voor een ander. Herman is een tragikomedie over een laatbloeier, gebaseerd op het gelijknamige boek van Marc van Bree. Een ontroerend en hilarisch verhaal over een midden vijftiger.
DELAMAR, 10 T/M 14 APRIL
allemaal opgetrommeld om naar het ouderlijk huis te komen en er is een enorme erfenis te verdelen. De vraag is of het sterven van de oude vader de familie dichter bij elkaar heeft gebracht, of juist nóg verder van elkaar heeft verwijderd. 09 t/m 13 april 21:00, Frascati, € 12,- t/m € 17,-
BONTEHOND - DIT VIND JIJ LEUK 'Dit vind jij leuk' is een muzikale voorstelling die schopt tegen dat wat perfect moet zijn. Over authenticiteit, verwachtingen van de maatschappij en het gemaakte leven met boze ondertoon. Maar ook een ode aan het gemiddelde, opgaan in de menigte en snel vergeten worden. wo 10 april 12:30, do 11 april 10:00, Bijlmer Parktheater, € 7,-
THEATERGROEP SUBURBIALADY+LORD MACBETH Schrijver Tom Lanoye en regisseur Olivier Diepenhorst maken met ‘Lady+Lord MacBeth’ een meeslepende bewerking van Shakespears 'MacBeth'. Over de pijn en het gemis van wat nooit heeft mogen zijn. Een muzikale voorstelling met live muziek van het ensemble Black Pencil. do 11 april 20:15, Meervaart Theater, € 16,50
‘Milky Way’ gaat over het hangen tussen kind en volwassen zijn en het in beweging zetten van je vragen. En vooral over het vertrouwen hebben dat er altijd iemand voor je is als de vragen in je hoofd dreigen te overstromen. Een fantasierijke, fysieke voorstelling over je soms eenzaam voelen, maar daar samen in zijn. zo 14 april 14:00, Meervaart Theater, € 9,-
AYŞEGÜL KARACA / THEATER RAST - DE WRAAK VAN A. Ay˛segül Karaca maakt in haar derde solovoorstelling korte metten met de dominante gewelddadige mannencultuur waarin ze is opgegroeid. In de voetsporen van Medea, Antigone, Demeter en Hera neemt ze de touwtjes in handen en geeft haar Griekse heldinnen een stem in het nu. 16 t/m 17 april diverse tijden, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50
SARAH VANHEE - MÉMÉ
NITA KERSTEN - THE LAST POET
The Last Poet, geïnspireerd op het collectief The Last Poets, neemt het publiek mee op reis naar de jaren zeventig van Amerika tot nu. Toneelschrijver Maxine Palit de Jongh vereeuwigt hun muzikale nalatenschap en de roman De Laatste Dichters van Christine Otten in een rauwe, ritmische en poëtische toneeltekst, waarin Kersten haar acteurs laat spelen op het snijvlak van theater, hiphop en spoken word.
BELLEVUE, 11 T/M 13 APRIL
SPOKEN AWARDS ON TOUR
Luc Howie Duzzith, Houda Noussi, Meneer Hadj, Mees van Rijswijk en Myrthe Nauta wonnen het afgelopen najaar een award voor hun opvallende performance in het genre spoken word. Deze nieuwe generatie woordkunstenaars hebben de gave om de rauwe randen en verstopte delen van de menselijke ziel al in enkele regels bloot te leggen.
vr 12 april 20:30, De Meervaart, € 15,-
MATHIEU WIJDEVENSABOTEURS Een illusionist in crisis. Een geheimzinnige tafel. Een erfenis van geheimen en overlevingstrucs. 'Saboteurs' is een theaterstuk over onbetrouwbare vertellers, verbroken beloftes, macht en overmacht. Een magische zoektocht naar manieren om te ontsnappen aan de verhalen die ons zijn aangeleerd om grip te krijgen op de werkelijkheid.
za 13 april 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-
REST - DRINKING HABITS 'Drinking Habits' is een komische klucht van Tom Smith. Deze whodunnit belooft een spannend spektakel te worden. Engels gesproken.
Een ode aan die onzichtbare vrouwen, aan de aarde, aan het leven zelf, zowel emotioneel als intellectueel, aan werk en plezier. 'Mémé' is een rituele poging van Vanhee om haar grootmoeders weer tot leven te wekken, opnieuw met hen in contact te komen, te herstellen, en dan, op een andere manier, weer afscheid te nemen, binnen een grenzeloze tijd. 16 t/m 17 april 20:00, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, € 16,-
DUDA PAIVA COMPANYGHOST BOX
In 'Ghost Box' schetst Duda Paiva een mogelijke toekomstige wereld, waar het mens-zijn onder een vergrootglas ligt. Gebruikmakend van elementen van horror en poëzie nemen de dansers en schuimrubberen sculpturen van Duda Paiva Company het publiek mee in een dystopisch verhaal, waarin de prijs van ons bestaan hoger blijkt dan we beseffen. vr 19 april 20:30, CC Amstel, € 16,50 t/m € 18,50
PIET VAN DYCKE / CIRCUMSTANCES - GLORIOUS BODIES
'Glorious Bodies' is een fysieke, ontroerende en hoopvolle circus- en dansvoorstelling over de draagkracht van ons lichaam, over zien en gezien worden, over de grens tussen klassiek en hedendaags circus met zes acrobaten tussen de 53 en 67 jaar met een verleden in het klassieke(re) circus. Circushistorie gearchiveerd in het lichaam. za 20 april 20:30, zo 21 april 16:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 22,50
DORIS BAATEN, WIL VAN DER MEER, SANNE FRANSEN E.A.RUST EN VREUGD
Na de succesvolle dagboeken van Hendrik Groen, verruilt de auteur het verzorgingshuis voor een volkstuin en kruipt in de huid van de 68-jarige Emma Quaad-
vliegh. Emma, een glansrol voor Doris Baaten, is nog maar kort weduwe als zij tijdens het opruimen een inschrijving terugvindt voor een tuinhuisje op ‘Rust en Vreugd’. Emma gaat kijken en wordt op slag verliefd.
zo 21 april 15:00, Schouwburg Amstelveen, € 35,-
LUUK BRANTJES, TÊTE-BÊCHE EN HARVEY COBB - GREAT CATCH
Luuk Brantjes, Tête-bêche en Harvey Cobb hebben niet alleen fantastische skills, ze maken daarmee ook nog grappige, ontroerende en persoonlijke theatervoorstellingen. 'Great Catch' is een verrassend programma van een nieuwe generatie circusartiesten.
zo 21 april 15:00, Bijlmer Parktheater, € 17,50 t/m € 20,-
THOMAS, SACHA EN JOSTWEE OUDE VROUWTJES
'Twee oude vrouwtjes' is een collectie van korte liefdescènes over menselijk verlangen in de nadagen van het leven. Een herkenbare, humoristische en poëtische voorstelling over eindigheid, gemis en dat liefde in vele vormen voorkomt, maar boven alles universeel is.
23 t/m 24 april 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50
ITA ENSEMBLE / ALIZE ZANDWIJK - VOGELS
'Vogels' van de Canadees-Libanese schrijver Wajdi Mouawad is een familiedrama tegen de achtergrond van het PalestijnsIsraëlische conflict. Als de joodse Eitan en de Arabische Wahida elkaar toevallig ontmoeten in de bibliotheek van New York, worden ze op slag verliefd. Zijn zij een hedendaagse versie van de ‘star crossed lovers’ Romeo en Julia?
23 t/m 26 april 19:30, di 30 april 19:30, ITA, € 10,-
KING SISTERS - CLOSE TO HARMONY
Zo nauw als de levens van deze drie zussen met elkaar verbonden zijn, zo dicht bij elkaar laten ze hun stemmen klinken in een harmonie. Maar wie goed luistert, hoort dat één stem net een beetje vals klinkt. In deze fysieke, acapella performance kruipt het drietal dicht op elkaars huid. Beïnvloed door Meredith Monk, ritualistische samenzang en close-harmony muziek leggen ze hun verlangens en angsten voor intimiteit bloot.
23 t/m 24 april 21:00, Frascati, € 12,- t/m € 17,-
MARMOUCHA I.S.M.
MOHAMMED AZAAY EN KARIM
EL GUENNOUNI - NA HET EINDE
‘Na het Einde’ is een bizarre, tot nadenken stemmende en bij vlagen hilarische voorstelling met maatschappijkritische, humoristische en filosofische aspecten. Een interdisciplinaire muziektheatervoorstelling met theater, muziek, geluid, video en mapping.
vr 26 april 20:30, Meervaart Theater, € 12,50
iamsterdam.nl/agenda
THEATERGROEP DE JONGE
HONDEN - SPAGHETTIRELLEN
'Spaghettirellen' vertelt het verhaal van oplopende spanningen tussen jonge Italiaanse textielarbeiders en Twentse leeftijdsgenoten, die in 1961 uitliepen op massale vechtpartijen in Oldenzaal. Een ‘spaghettiwestern’ over een verborgen bladzijde uit de geschiedenis, omlijst door livemuziek.
vr 26 april 19:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,-
KIM VAN ZEBEN - BEUK!
De familievoorstelling 'Beuk!' is een fysieke rollercoaster, vol spectaculaire achtervolgingen, gevechten en komische valpartijen. Slapstick op hoog niveau, veel gooi- en smijtwerk en de dingen mógen kapot. Maar bovenal is het een ontroerend verhaal over echte vriendschap en liefde voor de natuur.
zo 28 april 14:00, zo 28 april 16:00, CC Amstel, € 6,- t/m € 12,-
MENEER MONSTER - OVER EEN
KLEINE MOL DIE WIL WETEN
WIE ER OP ZIJN KOP GEPOEPT
HEEFT (2+)
Een hilarische slapstickvoorstelling naar het bekende boek van Werner Holzwarth en Wolf Erlbruch over een kleine mol die wil weten wie er op zijn kop gepoept heeft.
ma 29 april 11:00, ma 29 april 15:00, Meervaart Theater, € 9,-
THEATER GNAFFEL - HET STOERE PRINSESJE (5+)
Een hedendaags muzikaal sprookje, naar het verhaal van Louis van Beek, over eigen keuzes maken, je eigen pad kiezen, en over moed. Een voorstelling over een prinses zonder prinsessenjurk, die ervoor kiest om geen koningin te worden maar te doen waarvan ze zelf echt houdt. di 30 april 15:00, Bijlmer Parktheater, € 9,-
NEDERLANDS DANS THEATER 2THE BEAUTY OF IT ALL ‘ The beauty of it all’ slaat de ultieme balans tussen het eren van de nalatenschap van Nederlands Dans Theater (NDT) en zijn rijke repertoire, en het creëren van ruimte voor nieuwe artistieke stemmen die het gezelschap van verrassende perspectieven voorzien. NDT 2 danst 27’52” (2002) van Jiˇrí Kylián en viert het 25jarig bestaan van Minus 16 van Ohad Naharin. Daarnaast danst NDT 2 een wereldpremière van nieuw gezicht Maxine Doyle.
03 t/m 05 april 19:30, ITA, € 10,-
RUBEN CHI - QI
Vier dansers en vier musici van het Voirin Quartett van Phion brengen een meditatieve performance: tussen oost en west, tussen het bekende en het onbekende. Waar aan de ene kant de hiphop- en hedendaagse dansers flowen vanuit ‘Wu Wei’ zonder beat, gaan aan de andere kant de klassieke musici zonder bladmuziek mee in de beweging. Chi ziet het als een nieuwe entiteit die voorbij de dualiteit gaat.
04 t/m 06 april 20:30, Theater Bellevue, € 9,50 t/m € 27,50
DE DANSERS - HUSH (14+)
In 'Hush' zoeken De Dansers troost in dans en muziek. Een hand op je schouder; een tweede stem die met je meereist, waar je ook gaat; een ritme waar je in kan leunen, zoals in een omhelzing.
09 t/m 10 april 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 22,50
HET NATIONALE BALLET - DANCING DUTCH
naadloos in elkaar over en nemen het publiek mee in acrobatische vertellingen waarin de dansers elkaar dragen, op elkaar balanceren en versmelten in elkaars armen.
25 t/m 26 april 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50
LLOYDSCOMPANY - POWER (14+)
In Dancing Dutch komen 4 choreografen samen die ondanks hun verschillende herkomst allen in ons land geworteld zijn en hier hun eerste grote successen vierden. Voor het eerst danst Het Nationale Ballet een creatie van choreograaf Jiří Kylián, Wings of Wax. Daarnaast een meesterwerk van Nederlands bekendste choreograaf, Hans van Manen, en premièreballetten van Associate Artist David Dawson en Young Creative Associate Milena Sidorova.
NATIONALE OPERA & BALLET, 30 MAART T/M 14 APRIL DIVERSE DATA
'Power' is een double bill waarbij oorsprong, kracht en creativiteit belicht wordt vanuit twee perspectieven, met twee powerful performances. Een dansproductie van Lloydscompany met dansers van wereldformaat Lloyd Marengo, Maikel Walker en Bosila Banya aka B-Boy Junior; drie sleutelfiguren uit de breakdance.
do 25 april 20:00, Bijlmer Parktheater, € 8,50 t/m € 11,-
STAND-UP COMEDY SHOW (NL)
De top van de Nederlandse comedians.
elke vr, za 20:30 Comedy Café € 18,50
CONNY JANSSEN DANST - ZIEL
Het Rotterdamse dansgezelschap presenteert de nieuwe voorstelling Ziel, waarin het verlangen om voluit te leven leidend is. Met een sterke, avontuurlijke groep dansers bestaande uit jong talent en bekende gezichten. Op zoek naar vrijheid, lichtheid en onverwachte ontmoetingen. Wat houdt ons tegen het leven te omarmen en de restricties die we onszelf en elkaar opleggen te doorbreken?
ITA, 1 EN 2 APRIL
CLUB GUY & RONI INVITES:
CECILIA MOISIO - ADI(C)SCO 'Adi(c)sco' is een oneindige danstrip met als doel de roes. Naar alsmaar doorgaan en daarin jezelf verliezen: ofwel verslaving. De voorstelling ademt dan ook de sfeer van de disco-era, waarin de clubscene en ook clubdrugs populair werden. 'Adi(c) sco' is een feest dat uit de hand loopt en nooit eindigt. Met deze voorstelling wil Moisio de taboes en schaamte rondom verslaving aankaarten.
vr 12 april 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-
LEINEROEBANA - STORM
Vitale emoties, ordening, dans en muziek ontmoeten elkaar in een stormachtige voorstelling met zes dansers en drie musici. Een achtbaan van dans en muziek: van gedragen beweging, iconische gebaren en rituele precisie tot ingehouden en directe emoties.
za 13 april 20:15, Meervaart Theater, € 20,-
INTRODANS - SPRING
Om de lente én het leven te vieren, presenteert Introdans 'Spring', een programma dat zich concentreert rond het werk van Mauro Bigonzetti. De creaties
KIDD PIVOT / CRYSTAL PITE & JONATHON YOUNGASSEMBLY HALL Assembly hall is de nieuwste voorstelling van het Canadese gezelschap Kidd Pivot, opgericht door choreograaf Crystal Pite. De Nederlandse première met hybride danstheater dat de kenmerkende humor en vindingrijkheid van het gezelschap belooft. Wat de producties van Kidd Pivot aandrijft, is een fascinatie voor verhalen en de rol van taal als een animerende kracht.
ITA, 22 T/M 24 APRIL
van de Italiaanse meesterchoreograaf worden gekenmerkt door een uitzonderlijke diversiteit, maar in 'Spring' wordt vooral de uitbundige en levenslustige kant van zijn oeuvre belicht.
za 13 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 29,-
ARNO SCHUITEMAKERTHE END - PART 2
Met zijn nieuwste werk creëert
Arno Schuitemaker een even indrukwekkende als intieme kijk op ons vermogen om onszelf in de ander te herkennen, en de ander in onszelf. Met een spannende mix van beweging, muziek, licht en stem met live en opgenomen video speelt de voorstelling met heden en verleden, en vervaagt verschillen tussen performer en toeschouwer, zien en gezien worden.
16 t/m 18 april 20:30, Frascati, € 14,- t/m € 19,-
JASPER VAN LUIJK / SHIFFTONE TOUCH
In 'One Touch' krijgen risico, ego en rivaliteit een nieuwe betekenis in verhouding tot vertrouwen en verbondenheid. Kun je in deze snelle en individualistische wereld wel verbonden blijven zonder fysiek contact? De drie duetten en groepsscenes gaan
IMPROV COMEDY SHOWS
Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago, diverse prijzen
COMEDYTRAIN
Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler € 13,50
DE CABARET CLUB
De uitgelezen kans om kennis te maken met nieuwe talenten én bekende cabaretiers. Een hilarische avond uit met een fijne line-up.
do 04 april 20:30, DeLaMar, € 19,50
RUTH ELINGS - VOLG MIJ
Ruth Elings groeide op in een christelijk dorp en moest zelf op zoek naar informatie. Haar ietwat wereldvreemdheid zorgt voor 'n frisse blik op innovaties van deze tijd. Een voorstelling vol muziek, humor en scherpe teksten.
03 t/m 06 april diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-
DIEDERIK VAN VLEUTENBOUWJAAR 61
Na jarenlang zijn voorouders in het theater tot leven te hebben gewekt gaat Diederik nu eindelijk zijn eigen verleden te lijf. De kracht en betekenis van herinnering. Daarover gaat de 5e solo van meesterverteller
Van Vleuten. Hij vraagt zich af wat er, anno nu, over is van de verbazing, verwondering en bewondering van een ventje van bouwjaar ’61. do 04 april 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 22,-
BAKKER & BAKKER - BEN JE BEZOPEN?
Een doseerprobleem, een slecht rempedaal, een gelegenheidsgebruiker of een feestbeest: eufemismen over verslaving zijn er genoeg… Maar wat is het precies? In deze avondvullende voorstelling verkennen vader en zoon verslaving in al haar gedaanten. Zonder franje, open en eerlijk en niemand ontziend. Vooral zichzelf niet. En vooral elkaar niet. Liever een harde grap die raak is dan een ritueel dansje om de hete brei. Dat hebben ze nou wel lang genoeg gedaan.
04 t/m 05 april 20:00, zo 07 april
16:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 19,50
PATRICK NEDERKOORNHOOGTIJ
Cabaretier Patrick Nederkoorn (Spijkers met Koppen, winnaar Annie M.G. Schmidtprijs) is terug met een humoristische en bitterzoete voorstelling over klimaatverandering, grenzen, dijken, liefde en Frau Antje. za 06 april 20:30, DeLaMar, € 19,50
TIM DILLON
De Amerikaanse komiek, podcaster en acteur Tim Dillon presenteert de razend populaire Tim Dillon Show en trekt wekelijks meer dan een miljoen kijkers en luisteraars. Hij heeft comedyspecials op Netflix en Comedy Central en treedt overal ter wereld op als stand-upcomedian. In de herfst van 2023 presenteerde hij het boek getiteld 'Death By Boomers'.
za 06 april 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 42,50
DEVIN HILLENIUS - KOMT GOED
Aanstormend cabarettalent Devin Hillenius bekijkt het dagelijkse leven nét even op een andere manier. Zijn kritische blik leidt tot nieuwe inzichten en hilariteit. Zo vervangt hij het concept ‘vliegschaamte’ door ‘treintrots’ en andere spitsvondigheden. 10 t/m 13 april diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 11,-
ANUAR - MADE IN HOLLAND
Stand-up comedian Anuar is geboren en gevormd in Nederland. Met veel herkenbaarheid, hilariteit en een mix van nostalgie en actualiteit én met zijn humoristische visie houdt hij de bezoeker een spiegel voor over Nederland anno nu.
za 13 april 20:30, Podium Mozaïek, € 17,-
JACOB ADRIANI - MISMATCHER
Opgegroeid in de optimistische jaren '90, volwassen geworden in crisistijd. Cabaretier Jacob Adriani leest zich suf op zoek naar houvast, maar ieder antwoord levert vooral nieuwe vragen op. 17 t/m 19 april diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-
TEUN VAN DEN ELZEN - MEER
KAN IK ER NIET OVER ZEGGEN
Teun van den Elzen is een van de spannendste nieuwe namen in het Nederlands cabaret. Zijn debuutvoorstelling gaat over seks en politiek. Vooral politiek. Want het vertrouwen in de overheid is historisch laag. En dat is volgens Teun volledig terecht. Dus hij heeft eigenlijk maar één vraag: wat als we Nederland opnieuw mochten inrichten? Bewapend met vlijmscherpe grappen gaat hij samen met het publiek op zoek naar het antwoord.
do 18 april 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,50
FARIDA LAANDE ACUPUNCTURISTE
Vergeet wat je weet over cabaret, laat je meevoeren in het absurdistische universum van Farida Laan, winnaar van de Shaffy Cheque op het Amsterdams Kleinkunst Festival 2021. Met haar tweede voorstelling 'De Acupuncturiste' brengt ze een absurdistisch-fetisjistische methode om de wreedheid van het lot te vergeten.
do 18 april 20:30, Betty Asfalt Complex, € 20,-
ANNIE M.G. SCHMIDTPRIJS
UITREIKING
Wie schreef het beste theaterlied van 2023? Een avond met prachtige liedjes en de meest getalenteerde tekstschrijvers, componisten en artiesten samen op één podium. Het belooft een feestelijke avond te worden waarin de zes genomineerde artiesten hun lied zelf uitvoeren.
zo 21 april 20:15, De Kleine Komedie, € 11,- t/m € 26,50
DE VOLKSJURY LIVE - DE ZAAK T.C.
Toen Laura en Silke begonnen met de volksjury, was het de eerste true crime podcast van België. De opzet van de volksjury is simpel: twee vriendinnen speculeren op onverantwoorde wijze over moordzaken. Of die al opgelost zijn of niet is ze om het even. Meestal met de nodige humor. Altijd met een fles cava.
ma 22 april 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 27,-
PIET VAN EEGHENDE VERLICHTING NABIJ
Vrijwel uit het niets won autodidact en wiskundeleraar Piet van Eeghen de publieksprijs op het Leids Cabaret Festival 2022. In zijn debuutvoorstelling 'De Verlichting Nabij' leert het publiek Piet kennen door middel van zijn absurdistische liedjes en van subtiele ironie doorspekte conferences. Hij verovert de zaal met zijn charme, deelt zijn bizarre hersenspinsels met het publiek en neemt zijn geest schaamteloos onder de loep.
24 t/m 25 april 20:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 19,50
ROOS VERVELDEBEZWAARGEWICHT
Roos voelt zich om allerlei redenen bezwaard. Ze is een linkse rakker, maar houdt ook van goedkope kleding en tompoucen. Ze drijft graag de spot met haar eigen generatie en spaart daarbij zeker ook zichzelf niet.
24 t/m 26 april diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 12,-
SEZGIN GÜLEÇ, GLODI LUGUNGU
EN JANDINO - FATUIn het nieuwe seizoen 'Fatu' presenteren host Jeffrey Spalburg en DJ Phantom de beste comedians tijdens Bijlmer’s funniest night. Bijlmer Parktheater maakt zich klaar voor deze gierende line-up met niemand minder dan Sezgin Güleç, Glodi Lugungu en Jandino.
zo 28 april 15:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-
Q.FESTIVAL - PORTUGESE
MUZIEK - CONCERT NR.4
Een festival van Portugese muziek bestaande uit zes concerten met in het vierde concert: Het Castra Leuca Trio. Het trio werd in 2018 opgericht en bestaat uit Nicolas Ramirez Celis op viool, Joaquim Pires op gitaar en António Pedro Dias op percussie. za 06 april 20:15, De Engelse Kerk, € 7,-
QUEERING PUPPETS FESTIVAL
AMSTERDAM
Plein Theater en Cat Smits Company trotseren de norm met dit festival vol bonte visuele uitspattingen uit binnen- en buitenland. In deze derde editie is het thema: Weapons of the weak. iedere wo,do,vr,za,zo vanaf 03 april, Plein Theater, € 4,50 t/m € 17,50
BREDEWEG FESTIVAL
Het Bredewegfestival organiseert traditiegetrouw op de avond voor
FOR ALL NON-DUTCH SPEAKERS WHO LOVE THEATRE, COMEDY, SPOKEN WORD OR PERFORMING ARTS, AMSTERDAM IS PACKED WITH OPTIONS! THIS IS OUR SELECTION OF THE BEST LANGUAGE-NO-PROBLEM SHOWS IN AMSTERDAM THIS MONTH.
1. DANCING DUTCH: NATIONAL OPERA AND BALLET
Dancing Dutch showcases the best of the Netherlands’ ballet scene with works by four influential choreographers who have made this country their home. Enjoy an evening of ballet, including Hans van Manen’s masterful Concertante and Jiří Kylián’s premiere Wings of Wax.
30 MARCH-14 APRIL, OPERABALLET.NL
2. TULIP FESTIVAL
Amsterdam celebrates 10 years of the Tulip Festival, with tulips blooming citywide in a project dreamt up by garden designer Saskia Albrecht. Follow tulip routes throughout the capital, including a kilometre-long row of flowers along the Stadhouderskade.
1-30 APRIL, TULIPFESTIVALAMSTERDAM.COM
3. PRIMA FACIE ITA ENSEMBLE / ELINE ARBO – FRASCATI
The acclaimed International Theatre Amsterdam ensemble presents Prima Facie at Theatre Frascati, a gripping drama exploring the journey of a criminal defence lawyer grappling with the flaws of the British judicial system.
3-13 APRIL, FRASCATITHEATER.NL
4.ADI(C)SCO: CECILIA MOISIO
Innovative choreographer Cecilia Moisio brings her hard-hitting performance Adi(c)sco to the Bijlmer Parktheater, using dance and narrative to examine taboos around addiction.
12 APRIL, BIJLMERPARKTHEATER.NL
5. FIGHT NIGHT
Described as a cross between Big Brother and the general elections’, this production by trailblazing theatre group Ontroerend Goed presents an urgent exploration of political and social issues. Created in 2013, Fight Night has toured worldwide to great acclaim.
12–13 APRIL, BRAKKEGROND.NL
6. WILLIAM SHAKESPEARE’S BIRTHDAY BASH
Celebrate Shakespeare’s 450th birthday at Mike’s Badhuistheater. With plenty of singing, sonnets, and performances, this is set to be a night of Elizabethan fun.
23 APRIL, BADHUISTHEATER.NL
7. IN THE SOLITUDE OF COTTON FIELDS
John Malkovich and Lithuanian star Ingeborga Dapkūnaitė take to the stage in the adaptation of Bernard-Marie Koltès’ acclaimed play. Centred around themes of desire, fear, vulnerability and secrecy, for one matinee and one-night show, International Theatre Amsterdam transforms into an intensely intimate affair.
14 APRIL, ITA.NL
8. KABOOM ANIMATION FESTIVAL
A dreamy two-day festival that celebrates the animated world in all its forms and colours, Kaboom is for animation lovers and makers alike, with award-winning shorts and feature-length films on show.
5 -14 APRIL, KABOOMFESTIVAL.NL
9. SCALA
Every Sunday, it’s international night at Scala Foodbar & Theatre. With a blend of theatre and dinner, Scala offers a memorable evening out. Grab a dish from the retro snack machine wall or tuck into antipasti before heading downstairs to the intimate theatre spaces.
SUNDAYS, SCALA-AMSTERDAM.NL
10. BILL BAILEY AT CARRÉ
Theatre Carré hosts legendary British comedian Bill Bailey with his latest performance Thoughtifier. Ever-versatile and hilarious, Bailey brings his musical wit and deserved acclaim to the stage.
18 APRIL, CARRE.NL
NAAM: Olav Molenaar
SPORT: Roeien
LEEFTIJD: 24 jaar
Olav Molenaar is roeier in de Holland-acht. Afgelopen jaar heeft hij met zijn ploeg de boot gekwalificeerd voor de Olympische Spelen in Parijs door tweede te worden op het wereldkampioenschap roeien. Voor Olav duurde de weg naar de Olympische Spelen maar liefst 14 jaar.
Hij begon met roeien bij roeivereniging ZVV in Zaandam, en belandde na KR&ZV Het Spaarne en de Amerikaanse universiteit Berkeley bij Skøll in Amsterdam. Daarnaast is hij ook onderdeel van het Nederlandse roeiteam. Olav hoopt deze zomer zijn 'vetste prestaties’ van zijn leven waar te maken.
“Het doel op de Olympische Spelen is natuurlijk goud”
19, 20 EN 21 APRIL
HOLLANDIA ROEIWEDSTRIJDEN, NK KLEIN
LOCATIE: BOSBAAN
TOEGANG: GRATIS ROEIEVENEMENTEN.KNRB.NL
ZONDAG 7 APRIL
CRUIJFF LEGACY 14K RUN (25JARIG JUBILEUM)
LOCATIE: JOHAN CRUIJFF ARENA ACTIES14K.CRUYFF-FOUNDATION. ORG
13 EN 14 APRIL
BOSBAAN VOORJAARSREGATTA BOSBAAN ROEIEVENEMENTEN.KNRB.NL
Koningsdag de Opera Op Straat en op Koningsdag zelf een klein programma van verrassende acts op één podium op de Bredeweg in Amsterdam-Oost.
21 t/m 27 april diverse tijden, Bredewegfestival, gratis
KINGSLAND FESTIVAL
De beste artiesten treden op tijdens het Kingsland Festival en geven extra karakter aan dit Oranjefeest.
za 27 april 12:00, RAI Amsterdam, € 59,50 t/m € 99,50
PLLEK KONINGSDAG
Kom naar Pllek en vier Koningsdag met een uitgebreide line-up op het strand, in het restaurant en in de zaal. Deze editie van Koningsdag is ook onderdeel van NDSM Vrijhaven waarbij de hele werf oranje kleurt.
za 27 april 12:00, Pllek, gratis
TRIBUNES IN DE STAD
Collectief SLPLZN eert 750 jaar Amsterdam met 'Tribunes in de Stad'. Neem plaats op wisselende locaties in Amsterdam West en observeer het stadsleven vanaf de tribunes en word verrast door unieke theatervoorstellingen en installaties. vanaf 01 april, diverse locaties, www.desamenleving.nu
MODELSTAD HAVEN-STAD
Arcam toont een splinternieuwe multimediale installatie die het ruimtelijke verhaal van HavenStad vertelt, de grootste stadsuitbreiding binnen de ring A10, een stad in een stad.
iedere di,wo,do,vr,za,zo om 13:00 vanaf 01 april, Arcam, € 2,- t/m € 4,-
ACHTER DE SCHERMEN:
AMSTERDAMS THEATER IN DE ZEVENTIENDE EN
ARTIS
Topsport Amsterdam helpt bij het realiseren van sportieve ambities van talentvolle Amsterdamse sporters. www.topsport.amsterdam
ACHTTIENDE EEUW
In de Schatkamer toont het Stadsarchief een aantal topstukken uit de geschiedenis van de schouwburg, waaronder originele speellijsten. Ook zijn er documenten die uit de brand van 1772 werden gered, zoals een gravure naar Jacob Jordaens. iedere di,wo,do,vr,za,zo diverse tijden vanaf 01 april, Stadsarchief Amsterdam - De Bazel, gratis
LE BATEAU
Ontdek de betoverende wereld van 'De Walvis' tijdens de Le Bateau Gathering-events. Het project, geleid door het Duo Le Bateau, brengt buurtbewoners samen in de Buurtwerkplaats Noorderhof om upcycled boten te bouwen. Dit participatieve initiatief richt zich specifiek op inclusiviteit, met aandacht voor vrouwen en de LGBTQIA+ gemeenschap. iedere ma,di,wo,do,vr,za,zo om 14:00 vanaf 01 april, Buurtwerkplaats Noorderhof, gratis
ALLARD PIERSON
Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis. Oog in oog. De mensen achter mummieportretten Oog in oog. De mensen achter mummieportretten is de eerste tentoonstelling over Oudegyptische mummieportretten in Nederland. t/m 20 mei
Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpierson.nl
AMSTERDAM MUSEUM
De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.
Amsterdam Museum in de Hermitage mét een volledig nieuw aanbod aan
LOTTE VELVET - CARROUSEL
De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, duizenden vlinders in het vlinder- paviljoen en nog veel meer.
Het Groote Museum
De Rotterdamse kleinkunstenaar, dichter en songwriter Lotte Velvet kruipt in haar tweede programma Carrousel in de huid van leden van een reizende freakshow. In haar unieke, donkere stijl van aan de ene kant poëtische taal en aan de andere kant snoeiharde, down-to-earth grappen bespreekt en bezingt zij de actualiteit vanuit deze circusartiesten. Ze wordt begeleid op toetsen door Serge Dusault en speelt zelf viool en gitaar.
BELLEVUE, 19 EN 20 APRIL
Alles is met elkaar verbonden In het museum ervaart de toeschouwer de verbinding tussen alles wat leeft: mens, dier, plant en microbe. Een persoonlijke expeditie, kriskras door het museum. Met animaties, installaties, kunstwerken, films en verhalen.
ARTIS-Micropia
Microben in de kou
Sommige dieren migreren weg van de kou. Andere zijn juist aangepast aan lage temperaturen. Ook microben komen voor in sneeuw en ijs. Er zijn allerlei soorten die zich speciaal hebben aangepast om te overleven in de kou.
Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl
APPIE BAANTJER MUSEUM
NINA DE LA PARRA - MAKE WOMEN COME
Hoewel we echt ons best doen elkaar beter te begrijpen, valt er nog zo veel te leren, bij elkaar te brengen, uit te schreeuwen, te bespreken, verlangen, te voelen en te lachen. Om waar we nu staan, onze afkomst, onze toekomst. En wat is er dan een beter medicijn dan de rauwe, humoristische, overrompelende, grenzen verkennende, hokjes doorbrekende theatertornado van Nina de la Parra. DE KLEINE KOMEDIE, 1 EN 2 APRIL
tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten.
Panorama Amsterdam
In Panorama Amsterdam wordt de stad in al haar facetten getoond. Van de oudste plattegrond van de stad (uit 1538!) tot de straatkunst van Kamp Seedorf en van 17e-eeuwse schuttersstukken tot Natasja Kensmils hedendaagse schilderijen over de regentessen uit die tijd.
doorlopend
Vrijheid
Gepresenteerd door het ELJA
Kindermuseumlab t/m 28 april
In de Ban van de Tulp - Liefde, inspiratie, symboliek t/m 12 mei
Museum om de Hoek
Collecting the City #4
Kazerne Reigersbos
Collecting the City #4
Ongekend Zeedijk
Collecting the City #4 t/m 5 januari 2025
Het Amsterdam van Piet van Eeghen Hoe een koopman de stad heeft veranderd.
t/m 30 juni
Amstel 51, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl
AMSTERDAM PIPE MUSEUM
Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl
In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.
Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl
DE BAZEL
Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com
ROBIN BLEEKER - BEDANKT VOOR ALLES
In Bedankt Voor Alles onderzoekt Robin zijn eigen sociale gebreken, het belang van menselijk contact en de troost van nihilisme. Een voorstelling waarin vrijelijk wordt geschipperd tussen lichtheid en ernst, naar buiten treden en naar binnen keren, tussen twijfelen en kiezen; ervoor kiezen de dingen aan te gaan of beter toch voor alles te bedanken. Talig cabaret waarin het lied centraal staat.
BELLEVUE, 23 APRIL
BEZOEKERSCENTRUM
AMSTERDAMSE BOS
Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl
ANNE FRANK HUIS
De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org
DE APPEL ARTS CENTRE
Kunstencentrum De Appel gehost door Tempel, een cultureel centrum in de Amsterdamse Diamantbuurt. Tolstraat 160 tel. 625 56 51, www.deappel.nl
ARCAM
Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam.
Modelstad Haven-Stad Multimediale maquette over de grootste stadsuitbreiding van Nederland.
t/m 31 december 2028
Tijdlijn Amsterdam 2000-2030
t/m 1 januari 2030
Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl
BIJZONDERE COLLECTIES
UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM
Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma. Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl
COBRA MUSEUM
De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie. Anton Corbijn – MOØDe t/m 12 mei Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl
DIAMANTMUSEUM
Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl
VAN EESTEREN MUSEUM
Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.
In, rond en vanuit het paviljoen biedt het museum een vol en gevarieerd programma met tentoonstellingen, wandelingen, fietstochten, bezoeken aan de museumwoning, Van Eesteren gesprekken, presentaties, lezingen, workshops en nog veel meer.
Vrouwen van het AUP.
De tentoonstelling Vrouwen van het A.U.P. belicht het werk van vier vrouwelijke architecten die allen voor de Gemeente Amsterdam afdeling Dienst Publieke Werken hebben gewerkt en een bijdrage hebben geleverd aan het Algemeen Uitbreidingsplan in Amsterdam van 1935, ook wel het A.U.P genoemd. t/m 26 mei
Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl
EYE FILMMUSEUM
Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.
Paravel & Castaing-Taylor – Cosmic Realism
'Cosmic Realism' is de eerste overzichtstentoonstelling van het werk van Véréna Paravel en Lucien
Castaing-Taylor. Paravel en CastaingTaylor zijn voortdurend op zoek naar een nieuwe filmtaal die verder gaat dan de traditionele mensgerichte blik in de antropologie.
t/m 20 mei
IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl
FABRIQUE DES LUMIERES
In Fabrique des Lumières wordt kunst tot leven gewekt: het werk van de grootste artiesten uit de geschiedenis, gegoten in een digitale ode van beeld en geluid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van state-of-the-art technologie die volledig tot z’n recht komt in de grote ruimtes van de Westergasfabriek in Amsterdam. Van Vermeer tot Van GoghHollandse Meesters
In deze immersieve expositie komen meer dan 325 schilderijen van zo’n 50 verschillende schilders voorbij. Mondriaan - Een overdaad aan kleur vanaf 22 maart
Infinite Horizons - Hedendaagse Creatie
Infinite Horizons is een artistieke reis langs uitzichten die alle regels van het perspectief lijken te tarten. vanaf 22 maart
Pazzanistraat 37, tel. 247 9500 www.fabrique-lumieres.com
FASHION FOR GOOD
MUSEUM
Een uniek en interactief museum over duurzame mode in innovaties. What Goes Around Comes Around Een selectie van opkomend talent bestaande uit Nederlandse modestudenten en opkomende ontwerpers is gevraagd om te reageren op de vraag: 'Hoe zou de toekomst van de mode eruit kunnen zien?'
t/m 5 juni
Rokin 102, tel. 0261 9680 www.fashionforgood.com
FOAM AMSTERDAM
Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.
Felipe Romero Beltrán - Dialect t/m 1 mei
Foam Talent t/m 22 mei
Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org
VAN GOGH MUSEUM
De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Landschappen van het gevoel
Ontdek ruim veertig dromerige landschappen uit de prentencollectie.
t/m 23 juni
Matthew Wong | Vincent van Gogh Het werk van de Chinees-Canadese kunstenaar Matthew Wong (19842019) is dynamisch, kleurrijk en expressief. Van de vele kunstenaars door wie hij zich liet inspireren was Vincent van Gogh een van de belangrijkste.
t/m 1 september
Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl
HET GRACHTENMUSEUM
17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.
Amsterdam in glas in lood
Robin Kapitein (1992) is een kunstenaar uit Amsterdam-Noord die het oude ambacht van glas in lood nieuw leven heeft ingeblazen. In zijn werk zijn typisch Amsterdamse kenmerken terug te zien, maar ook invloeden van o.a. hiphop en straatcultuur.
t/m 14 april
Chad in Amsterdam
De Jury van de Tim Killiam Prijs heeft Chad Bilyeu geselecteerd als winnaar van de tweede editie van de prijs. vanaf 18 april
De Amsterdamse grachten
De Amsterdamse grachten vormen het hart van de stad en hebben een
DEBORAH TURBEVILLE - PHOTOCOLLAGE
De tentoonstelling van de Amerikaanse kunstenaar Deborah Turbeville (Stoneham, 1932-New York, 2013) bevat een grote selectie aan vintage collages, unieke werken waarvan een deel nooit eerder werd getoond. Met haar onvergelijkbare, dromerige en melancholische beelden gaf Turbeville in de jaren 1970 en 1980 een nieuwe impuls aan de (mode)fotografie. De tentoonstelling Photocollage brengt voor het eerst beelden uit haar belangrijkste series samen.
HUIS MARSEILLE, T/M 16 JUNI
NU:REALITY - NATURALLY IMMERSIVE Dit programma prikkelt de zintuigen en dompelt de toeschouwer onder in een mix van 360° VR-films en interactieve installaties. Zet een VR-bril op en stap in een wereld waar je de natuur ziet zoals je haar nog nooit hebt gezien. Reis met Sir David Attenborough 350 miljoen jaar terug in de tijd om oog in oog te staan met de eerste dieren op de aarde. Of volg twee jonge Mazateekse zussen in de mistige bergen van Oaxaca.
EYE FILMMUSEUM, T/M 14 MEI
complexe en interessante geschiedenis. In deze tentoonstelling wordt dit verhaal op een avontuurlijke wijze verteld.
Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum
H'ART MUSEUM
Tijdelijk afwisselende tentoonstellingen in samenwerking met internationale partners.
Julius Caesar - Ik kwam, ik zag en ging ten onder
Aan de hand van bijna honderdvijftig eeuwenoude objecten wordt een van de spannendste verhalen uit de wereldgeschiedenis verteld: het levensverhaal van Julius Caesar. t/m 20 mei 2024
Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hartmuseum.nl
HET HEM
Drie keer per jaar brengt Het HEM een nieuw Chapter dat het verhaal van een gastcurator vertelt, en je meeneemt in de wereld van de creatieve makers en denkers van nu.
Het HEM gaat renoveren. Heropening in najaar 2024
Warmperserij 1, 1505 RL Zaandam tel. 075 710 0073, www.hethem.nl
HOLLANDSCHE
SCHOUWBURG
Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nage-
Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl
JOODS MUSEUM
Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam. Eden en de Gulden Regel
Zet een VR-bril op en maak een magische reis met Eden om de betekenis van de Gulden Regel te ontdekken. Eden en de Gulden Regel is gemaakt door VR-kunstenaar en verhalenverteller Abner Preis. Kinderboekenschrijfster Bibi Dumon Tak schreef mee aan de teksten. t/m 31 december Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl
KATTENKABINET
Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl
LUTHER MUSEUM
MARCO BRAMBILLA
In de videowerken Heaven’s Gate en Creation, onderdeel van Marco Brambilla’s Megaplex-serie, worden honderden bekende filmfragmenten gecombineerd tot nieuwe verhalen en landschappen. Marco dompelt de kijker onder in een overvloed aan beelden, digitaal samengestelde videos, waarmee hij inspeelt op de manier waarop we beelden produceren en consumeren en hoe we overweldigd worden door een constante stroom van media.
NXT MUSEUM, T/M 28 MEI
dachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.
Heropening 11 maart 2024
Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl
DE HORTUS
Een van de oudste (1682) botanische tuinen.
Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl
HORTUS BOTANICUS
In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl
HUIS MARSEILLE
Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.
Deborah Turbeville - Photocollage t/m 16 juni
Lisa Oppenheim - Spolia t/m 16 juni
Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl
INTERNATIONAAL INSTITUUT
VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS
Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.
Natuur
t/m 28 april
Modern Masters
Met hun wereldwijde impact hebben Moco Modern Masters hun weg gevonden naar woningen en musea over de hele wereld, waarbij ze ons collectief bewustzijn vormgeven. Hun namen, kunst en ideeën zijn diep verweven in het weefsel van ons dagelijks leven. Andy Warhol, JeanMichel Basquiat, Keith Haring, Yayoi Kusama, allen iconen.
Contemporary Masters
Hedendaagse kunstenaars die hun stempel drukken voor een blijvend inspirerende erfenis.
the New FuTure
Een unieke digitale kunsttentoonstelling gebaseerd op blockchaintechnologie.
Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com
MOLEN VAN SLOTEN
Herbouwde werkende poldermolen uit 1847.
Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen. Welkom in Nederland?
De tentoonstelling toont de geschiedenis van de Salzburgse vluchtelingen en vertelt waarom zij moesten vluchten, over hun barre reis door Europa en hoe ze werden ontvangen in Nederland. Wat leert deze geschiedenis ons over het nu?
t/m 2 juni
Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112
www.luthermuseum.nl
MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT
Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl
MUSEUM VAN LOON
Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin. Home and the world
De wereld waarin we leven wordt bepaalt door grenzen en door waar we ons thuis voelen. In deze tentoonstelling wordt door hedendaagse kunstenaars onderzocht waar die grenzen vandaan komen, wordt de invloed van nationalisme en kolonialisme onder de loep genomen en worden er alternatieven gepresenteerd. vanaf 5 april Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl
MADAME TUSSAUDS
Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl
MAX EUWE CENTRUM
Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek. Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl
MICROPIA
De onzichtbare wereld
Ontdek het onzichtbare leven. De microwereld - Het machtigste leven op aarde De microwereld is misschien onzichtbaar en raadselachtig, ze is ook onmisbaar. Microben zijn essentieel op aarde en in ons lichaam. Microalgen in de oceaan produceren de helft van alle zuurstof in onze atmosfeer.
doorlopende tentoonstelling Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl
MOCO Museum voor moderne kunst. Six N. Five - De Symfonie van de
Presentatie ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie over zijn leven. Maquette ‘Amsterdam en het water’, waarop het landschap anno 1630 wordt weergegeven. Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl
MULTATULI MUSEUM
Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl
MUSEUM JAN
Lisa Konno - The Porcelain Body Voor deze eerste museale solo maakt modeontwerper en kunstenaar Lisa Konno (1992) nieuw werk waarin ze Japans porselein combineert met textiel.
t/m 16 juni
Tjalf Sparnaay - The Bigger Picture Met de jubileumtentoonstelling The Bigger Picture viert Museum JAN in Amstelveen de 70ste verjaardag van beeldend kunstenaar Tjalf Sparnaay. t/m 16 juni
Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl
MUSEUMHAVEN
Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl
MUSEUMTRAMLIJN
Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling). Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org
MUSEUM
HET REMBRANDTHUIS
Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen.
Regie: Rembrandt
In de tentoonstelling Regie: Rembrandt zet Museum Rembrandthuis Rembrandts rol als regisseur van zijn kunstwerken voor het eerst in de schijnwerpers. En wordt duidelijk hoe 17de-eeuwse schilders en theatermakers elkaar inspireerden. t/m 26 mei
MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?
Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl
MUSEUM HET SCHIP
Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School
Honderd jaar na het overlijden van de wereldberoemde architect viert de tentoonstelling zijn talent en zijn enorme, nog altijd voortdurende invloed. De tentoonstelling besteedt aandacht aan zijn rijke oeuvre, inspiratiebronnen en leven in het Amsterdamse bohemien- en kunstenaarsmilieu van de jaren twintig. t/m 1 september
Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl
LOCATIE DE DAGERAAD
In het volkswoningbouw-complex De Dageraad is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd. Baksteenexpressie
Een nieuwe tentoonstelling met een hoofdrol voor de baksteen.
t/m 17 november
Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl
NATIONAAL
HOLOCAUST MUSEUM
Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen. Achter de schermen
Een fototentoonstelling die de ontwikkeling van het Nationaal Holocaustmuseum van de afgelopen drie jaar laat zien. Met portretten door Coco Olakunle en reportagefotografie door Nienke Fonk en Iris Haverkamp Begemann. t/m 5 mei
Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl
NEMO SCIENCE MUSEUM
Centrum vol wetenschap en technologie.
Living Looonger
Over ouder worden, jong blijven en sterfelijk zijn. Living Looonger belicht een aantal belangrijke vragen rondom ouder worden.
t/m 5 januari 2025
Humania
In de tentoonstelling Humania kom je door middel van spellen, tests en museale objecten alles te weten over je eigen soort: de mens. Middelpunt van de tentoonstelling is het 8,5 meter hoge kunstwerk ‘Een handstand’, gemaakt door kunstenaar Florentijn Hofman.
Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl
DE NIEUWE KERK
De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel.
De Grote Indonesië-tentoonstelling Maak een unieke reis door Indonesië en ontdek de geschiedenis en culturele diversiteit van het land. t/m 1 april
World Press Photo 2023 vanaf 22 april Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl
Hoofdredacteur
Bart van Oosterhout
Adjunct-hoofdredacteur
Karin Thybaut
Vormgeving Het Zomerpaleis:
Saskia Franken, Martijn Blokland
Ontwerp Loes Koomen
Eindredactie SCHERP: Renate
Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda)
Aan dit nummer werkten mee
Noëmi Achthoven, Barbara van den Berg, Nathalie van den Berg, Marjolein van Damme, Anne Dirks, Laila Echtai, Tom Flanagan, Guste
MUSEUM AMSTERDAM NOORD
Over de geschiedenis van Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.
MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER
Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Bezoekers gaan er op ontdekkingstocht in een zeldzaam goed bewaard grachtenhuis uit de 17e eeuw. Er wordt verbouwd t/m half maart
2024
O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl
NXT MUSEUM
Museum voor nieuwe mediakunst
Random International
De tentoonstelling toont nieuw voltooide werken en andere die nog nooit eerder in Europa zijn vertoond en volgt het creatieve proces van de kunstenaars, van 2006 tot vandaag. t/m 30 juni 2024 Asterweg 22 www.nxtmuseum.com
OUDE KERK
Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.
Meredith Monk - Calling
De Oude Kerk en de Hartwig Art Foundation presenteren: Calling, de eerste overzichtstentoonstelling van hedendaagse muzieklegende
Meredith Monk. De presentatie vormt een unieke terugblik op haar invloedrijke performancepraktijk, waarin ze steeds opnieuw zoekt naar harmonie tussen het geestelijke en aardse bestaan.
t/m 14 april
Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl
KONINKLIJK PALEIS / OPEN
Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers.
Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl
PIANOLA MUSEUM
Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen.
Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl
RIJKSMUSEUM
Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rond- leidingen, workshops of cursussen. Aziatisch paviljoen - Het beste uit de collectie Aziatische kunst t/m 16 april 20ste Eeuw - Nieuwe aanwinsten en vroege abstracte kunst
Van fabrieksfotoboeken, geperste
Gulevaite/Amsterdam Art, Roos Hamelink, Cindy Hoetmer, Arjen van den Houten, Yara Hooglugt, Olivier Kemme, Eveline Kuyten, Sara Madou, Kim van der Meulen, Nienke van Rijn en Jur van Rooijen/Topsport
Amsterdam, One’sy en Tewa Muller, Margriet Prinssen, Cintha Rood, Marijn Ruhaak, Bregtje Schudel, Erik Schmitz, Christiaan de Wit, Joke van der Weij
Aanleveren agendagegevens
meinummer: 11 april
juninummer: 8 mei
amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com
Adverteren
cactuspotten van de Glasfabriek Leerdam tot een schetsboek van graffiti-artiest Boris Tellegen. t/m 12 mei
Frans Hals - Zijn tijd ver vooruit Uitzonderlijk vernieuwend, vermakelijk en vol lef: Frans Hals was een van de meest bepalende schilders van de 17de eeuw. Zijn eigenzinnige, losse schilderstijl werd zo invloedrijk dat je bijna zou vergeten dat hij hier de grondlegger van was. Ontdek de streken van Frans Hals in een unieke tentoonstelling met zo’n vijftig werken uit (inter)nationale topcollecties.
t/m 9 juni
Express Yourself
Ontdek de jeugdcultuur door de lens van Gerard Wessel en André Bogaerts.
t/m 9 juni
Onder/Goed
Onderkleding in het Rijksmuseum tot 16 juni
Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl
HET SCHEEPVAARTMUSEUM
Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.
Cor Jaring - Buurtgezichten en havenportretten
Het oeuvre van Cor Jaring (19362013) is veelzijdig en gevarieerd maar niet alle disciplines uit zijn werk zijn even bekend. Deze selectie foto's uit onder andere het Amsterdamse Stadsarchief, het Rijksmuseum en uit de familie collectie van Jaring brengt hier verandering in. tot 17 mei
Food for Thought Een vogelvlucht door de wereld van ons voedsel door de lens van fotograaf en filmmaker Kadir van Lohuizen.
t/m 9 juni 2024
Solo op Zee
In Solo op Zee staat de reis om de wereld van solozeiler Herman Jansen centraal. Met een poëtische videoinstallatie van Jansens dia’s, films en audiofragmenten gemaakt door Robert Fox en enkele onderdelen van zijn persoonlijke uitrusting wordt de bezoeker meegenomen op deze reis.
t/m medio 2024
Redders op Zee: 200 jaar KNRM
In de fotografietentoonstelling
Redders op Zee: 200 jaar Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij staat werk van de fotografen Jeroen Hofman en Robin de Puy centraal. tot 7 oktober
Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl
STADSARCHIEF AMSTERDAM
‘s Werelds grootste stadsarchief. Achter de schermen: Amsterdams theater in de zeventiende en achttiende eeuw
Schatkamerpresentatie met werken van o.a. Rembrandt, Reinier Vinkeles en Simon Fokke.
t/m 26 mei
Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com
Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00
Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com
Abonnementen Abonnementenland
Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl
Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement € 33,75
Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief
STEDELIJK MUSEUM
Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.
Martin Wong - Malicious Mischief Omvangrijke Europese tentoonstelling van het werk van de AmerikaansChinese kunstenaar Martin Wong (1946–1999), die bekendheid kreeg met zijn verbeeldingen van sociale, seksuele en politieke situaties in de jaren 1970, 1980 en 1990 in Amerika. t/m 1 april 2024
Marina Abramović
Ruim 60 sleutelwerken tonen de ontwikkeling van het indrukwekkende oeuvre van de pionier van de performancekunst in de afgelopen vijftig jaar.
t/m 14 juli
Wilhelm Sasnal
Deze tentoonstelling van Wilhelm Sasnal (1972, Tarnów, Polen) is geïnspireerd door zijn nieuwe project: de verfilming van de roman The Assistant (1908) van de Zwitserse schrijver Robert Walser. t/m 1 september Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl
STRAAT MUSEUM
Museum voor graffiti en street art Moniker: An Origin Story De nieuwe STRAAT Gallerytentoonstelling onthult de verborgen nalatenschap van de hobo monikers en duikt dieper in dit unieke onderdeel van de wereldwijde street art en graffiti-cultuur. t/m 28 april
NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com
THEO THIJSSEN MUSEUM
De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. 100 jaar Kees de Jongen tot mei 2024 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl
NEDERLANDS UITVAART
MUSEUM TOT ZOVER Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl
VERZETSMUSEUM
Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org
WERELDERFGOED PODIUM
Bezoekerscentrum Amsterdam
Werelderfgoed
Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010. Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed
WERELDMUSEUM AMSTERDAM
Museum over wereldculturen
Imprints
Wat betekent het om nu te leven met het koloniale verleden? Die vraag heeft het Wereldmuseum voorgelegd aan Elia Nurvista, Max Kisman en Sabine Groenewegen. Deze kunstenaars zijn uitgenodigd te reflecteren op erfenissen van de Nederlandse overheersing van Indonesië. vanaf 9 februari
Plastic Crush
De tentoonstelling laat de verschillende manieren zien waarop mensen overal ter wereld samenleven met plastic. t/m 21 april
Sari/Statement
Een tentoonstelling over de hedendaagse sari in India en haar diaspora. vanaf 12 april
Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 amsterdam.wereldmuseum.nl
WERELDMUSEUM AMSTERDAM
JUNIOR
Sabi Suriname: ontdek de Wereld achter de Dingen.
Sabi Suriname
Een tentoonstelling over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden. t/m 1 juli
Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 amsterdam.wereldmuseum.nl
HUIS WILLET-HOLTHUYSEN
Volledig ingericht grachtenpand. Het Amsterdam Museum in huis Willet-Holthuysen. Grand March - A Historic House through a Ballroom Lens House of Vineyard toont met radicale mode-interventies en kunstinstallaties de kracht van ballroomcultuur. t/m 26 mei
Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl
WOONBOOTMUSEUM
Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm.
Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50 www.houseboatmuseum.nl
Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen schriftelijk en per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven. Prijswijzigingen voorbehouden. Uitkrant is een geregistreerd merk
advertentie
Bel 020 - 702 61 80 of mail naar partner@iamsterdam.com
van amsterdam & partners. Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 60.000 exemplaren. Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2024 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.
Het meinummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 29 april, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.
Een gebouw dat gelaten wacht op de sloop heeft altijd iets treurigs. Terwijl het leven eruit bijna verdwenen is, neemt het stil afscheid van zijn geschiedenis. Totdat de slopers met hun beulswerk beginnen. Zo fotografeerde Pieter Oosterhuis op een kille winterdag in 1874 de Waag op de Botermarkt (nu het Rembrandtplein). De meeste gebruikers waren vertrokken, alleen de deur van de marktmeesters staat nog open; links vindt op het plein de dagmarkt plaats. Op 6 februari werd de brievenbus op de rechterhoek verplaatst naar de Munttoren. Acht dagen later begon de afbraak. Oorspronkelijk was de Regulierswaag een stadspoort, gebouwd in 1655 ter vervanging van een simpel houten exemplaar dat daar sinds 1593 stond. Binnen een decennium was de nieu-
we poort alweer overbodig geworden door de verdere groei van de stad, en in 1668 werd het gebouw veranderd in een waag op een nieuw marktplein: de Botermarkt. Twee eeuwen later was het een sta-in-de-weg geworden. Al in 1854 schreef men over de ‘plompe waag’ die gemakkelijk gemist kon worden, in een van de ingezonden brieven die in de krant verschenen als protest tegen de afbraak van de Westerhal bij de Westerkerk. Dat gebouw uit 1619 werd gewaardeerd als fraai voorbeeld van de Nederlandse, zeventiende-eeuwse architectuur. Toen de Amsterdamse gemeenteraad op 7 januari 1874 unaniem besloot tot afbraak van de Regulierswaag om een ruim plein te creëren, volgde er geen enkele ingezonden brief.
Aannemer J.H. Spoor kocht op een openbare veiling het gebouw voor 5600 gulden, een
bedrag waarmee een deel van gemeentelijke schuld werd afgelost. Op 14 februari begon de sloop en in de weken die volgden, was het vrijgekomen materiaal ter plekke te koop: eiken balken en vloerdelen, kozijnen, deuren en trappen, en zo’n 125 blokken Bentheimerzandsteen. De gaten die de sloop achterliet, werden gevuld met het puin van het huis op Reguliersbreestraat 42, dat op 25 februari was afgebrand.
Toch is de Regulierswaag niet helemaal verdwenen. Bij archeologisch onderzoek in 2019 bleken de funderingen nog in de grond te zitten. Bovendien werd het beeldhouwwerk uit de gevels net voor de sloop door de stad gered; het is tegenwoordig voor iedereen te zien aan de Jan Luijkenstraat-zijde van de tuin van het Rijksmuseum.
Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar favoriete plekken. Deze keer: kunstenaar Levi van Veluw, die t/m 25 augustus exposeert in Singer Laren met Labyrinth of Memories.
tekst Anne Dirks
Multidisciplinair kunstenaar Levi van Veluw (39) maakt foto’s, video’s, sculpturen, installaties en tekeningen. Hij werd bekend met zijn solotentoonstelling Landscapes in 2008, waarna een aantal grote exposities volgde. Vanaf 26 maart neemt hij het Singer Laren over met Labyrinth of Memories: imposante, geënsceneerde werelden om in te verdwalen. ‘Mijn werk is autobiografisch en introvert. Ik bouw steeds een stukje verder, elk werk is weer een aanvulling op de werken daarvoor, als een stapel papier. Ik wil in deze tentoonstelling dat proces laten zien, hoe je als kunstenaar tot iets probeert te komen.’
ECHTE AMSTERDAMMER?
‘Ik woon in het dorp Watergang, al bijna tien jaar. Mijn vrouw en ik wilden in de buurt van Amsterdam wonen, maar niet ín de stad. We hebben een tijdje op het huis gepast van verzamelaars in Waterland die we kenden, dat beviel goed. Je hebt hier alle gemakken van de stad, maar woont toch een beetje op het platteland. Mijn studio zit ook in de buurt, op het Hembrugterrein. Negen jaar geleden wilde niemand die ruimte hebben, dus ik heb het voor weinig kunnen kopen. Nu is het booming.’
LEUKSTE MUSEUM?
‘Als ik kunst wil zien, ga ik graag naar plekken waar mijn eigen kunst niet naartoe zou gaan. Het Eye heeft een fantastisch uitzicht op de stad, er is ruimte en lucht en het voelt net even anders dan andere plekken in de stad.’
RESTAURANT?
‘Bacalar in Noord. Plekken met goed Mexicaans eten heb je niet zo veel in Amsterdam.’
VERBORGEN PAREL?
‘Holysloot. Perfect naartoe te etsen vanuit Amsterdam en je hebt er een oude school waar je heel lekker kunt lunchen. En in Ransdorp zit een bruin café, De Zwaan. Mijn vrouw heeft daar haar veertigste verjaardag gevierd en het barpersoneel deed gewoon mee.’
LABYRINTH OF MEMORIES?
‘De tentoonstelling begon redelijk klein. Het Singer Laren biedt aan de winnaar van de tweejaarlijkse Singer Prijs alleen een galerij voor een eigen tentoonstelling – de rest van deze vleugel toont de geschonken Collectie Nardinc. Toch heb ik meteen voorgesteld mijn installaties ook in de andere zalen te tonen en daar zelf de werken uit de vaste collectie bij te zoeken.’
FAVORIETE AMSTERDAMMER?
‘In 2006 liep ik stage bij Erwin Olaf, daarna hebben we altijd contact gehouden. Hij was een bijzonder persoon, heel spijtig dat hij er niet meer is.’
SNELLE SNACKPLEK?
‘Afhalen in Watergang is vrij lastig, dus daarvoor moeten we naar Amsterdam. Restaurant Puspita in Noord is nog een echt authentiek Indonesisch buurtrestaurant met van die kleedjes op tafel. Ik geloof dat daar in veertig jaar niets is veranderd. Als je geen geld bij je hebt, mag je ook later komen afrekenen of het door de brievenbus doen.’
MOOISTE BUITENKUNST?
‘Als ik de stad inga, pak ik eigenlijk altijd de metro en stap ik uit op het Rokin. Daar staat een werk van Mark Manders, de Rokin Fontein. Ik volg zijn werk al langer en vind het heel integer. Het staat daar ook vrij prominent, vind ik mooi.’
CAFETARIA?
‘In Zaandam zit cafetaria De Haaven, een snackbar in een keet voor patat zonder poespas. Een oud vrouwtje zit daar op een krukje aardappels te schillen; niks gestileerds aan. Ze zit daar aardappels te schillen omdat het moet, punt.’
Gaetano Donizetti
—
De ondergang van een koningin
