Uitkrant februari 2020

aar

hier blijve n Intervie

FEB 2020

w

SAN SCHIMDER PENNI MELNCK:

’Ik ben een millenn ial-dom inee’

WELKOM IN DE BUURT-APP

Pieter 10.30

Marleen

Wij waren de kat laatst ook kwijt! 10.37

Erik

Hij is al terecht Manon Beste mensen hier is de app niet voor bedoeld Alleen voor spoed, veiligheid etc.

Reacties graag in de privé app. 10.19

Peter

Het wordt toch spaghetti schat 10.29 Oeps verkeerde groep

10.29

Manon

Die lapjeskat toch?

Zat ie niet in de tuin? 10.19

Margreet heeft de groep verlaten

Astrid en Maarten

Goed dat ie terecht is! 10.17

Anneke

Ik heb m niet gezien 10.18

Tamar

Fin

10.17

k bedoel fijn

Sjoerd Dit bericht is verwijderd 10.16

10.17

Nouria

MOOI ZO 10.14

10.15

Gregory

Fijn!

Marijke

10.12

Martijn

Gelukkig

10.11

Iemand onze kat gezien? 10.10 Gemaakt door amsterdam & partners

Wacht, hij is er weer 10.11

jaargang 54 #05

00 UK COVER FEB 2020.indd 1

16-01-20 15:36

Kom je huis /uit Uit in Amsterdam, ontdek het allemaal.

iamsterdam.nl/uit UIT advertenties UK 210x276.indd 9 00 UK COVER FEB 2020.indd 2

07-11-19 15:33 16-01-20 15:36

TRUNK A MAGICAL SELECTION

YOUPK HE T ‘ N A V

MENKO TEN CATE COLLECTION

2 T/M 2 N NU A V IS NN

ARI FEBRU

E KE

MET D

12 Dec 2019 22 Mar 2020

O

E L’ORF

SHOW

ERA

EISOP

SE R LAND

NEDER

MEL

tassenmuseum.nl

Y A2DA

OPER

‘EXPO ME EEN MISS T IE’ TELE

ARI FEBRU

A OPER A IC L O H ANC

ALLET

INO B

SCAP I.S.M.

9 & 11

&

S E J K O SPROM BOO

NEUE

L USICA

I

RUAR

18 FEB

I

RUAR

23 FEB

ING M

GRAAF

EFTEL

Y KORACI AV I

RUAR

26 FEB

BALI BEHIND THE SCENES TROPENMUSEUM.NL

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 3

NITS

ART

17 MA

NL

BOEK

RRE. A C : U

N

16-01-20 16:56

Gratis toegang musea Gratis rondvaart Gratis openbaar vervoer en meer

AMSTERDAM DIAMANTSTAD HOOGTIJDAGEN EN NEERGANG VAN

DE AMSTERDAMSE DIAMANTINDUSTRIE 27 SEPTEMBER 2019 1 MAART 2020 JCK.NL

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 4

iamsterdam.com/citycard

16-01-20 16:56

5

februari 2020

DAKLOOS Op de stoep voor mijn deur bivakkeerde een paar maanden een oud vrouwtje. Overdag liep ze met een winkelkarretje door de straat dat uitpuilde van alle zooi die ze meezeulde. Voornamelijk dekens en plastic tassen gevuld met, zo leek het, meer plastic tassen.

Ze was hooguit één meter vijftig lang en broodmager. Met haar donkerbruine huid en de diepe plooien in haar ingevallen gezicht leek ze wel over de honderd jaar. Overdag zat ze op haar dekens met opgehouden hand en stootte ze af en toe klagerige geluiden uit.

Bij het vallen van de avond installeerde ze haar bed – een dubbele deken als matras en erbovenop nog eens twee dekens – dat de halve stoep in beslag nam. Ze was zo mager dat ze erin verdween.

We leerden elkaar een beetje kennen. ’s Ochtends, als ik de honden uitliet, stond zij net op om zich tussen de struiken toilet te maken. Dan groetten we elkaar vriendelijk. Eens in de zoveel tijd gaf ik haar een tientje. Dat leek me beter dan elke dag een euro, die ik trouwens nooit bij me heb.

Op een dag, toen ik haar geld wilde toestoppen, kwam een handhaver van de gemeente langs. Hij vertelde dat de vrouw bij een groep Roma uit Bulgarije hoorde die de kost verdient met zakkenrollen. Een week later was ze verdwenen. Ik heb haar niet meer teruggezien.

Zoals mijn Romavrouw zijn er steeds meer in het park waaraan ik woon. Veel OostEuropeanen, maar ook Afrikanen, slapen er tussen de struiken op een stuk karton of een bankje. Het aantal daklozen is de afgelopen tien jaar meer dan verdubbeld in Amsterdam. Behalve verslaafden en ‘verwarde personen’, voor wie bij de overvolle opvanghuizen geen plaats meer is, zijn er nieuwe groepen bijgekomen: zwerfjongeren, uitgeprocedeerde asielzoekers en immigranten uit OostEuropa. Maar sinds kort ook gewone Amsterdammers die pech hadden. Die bijvoorbeeld gescheiden zijn en hun baan verloren en voor wie eenvoudigweg geen woning meer beschikbaar is. Hoe schrijnend dat is en wat we er tegen zouden moeten doen, lees je in dit nummer vanaf pagina 38.

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/videoiamsterdam cover: Sjoerd van Heumen, bureau÷studio

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 5

De Kat

Miauw! 10.47

INHOUD P.06 WAT IS ER NIEUW?

Nieuws uit de stad, met o.a. badderen op het dak van het Volkshotel, schilderen als Rembrandt en dansen in de Koepelkerk. Ook kijken we binnen bij een stadsgenoot – deze keer: Lotte en Max, die wonen en werken in een industrieel pand van 260 vierkante meter.

P.10 DE BUURT-APP

Of je nu in De Pijp, de Indische Buurt of Osdorp woont: grote kans dat je bent toegevoegd aan een buurt-app om de straat in de gaten te houden. En dat je je inmiddels groen en geel ergert aan buurtgenoten die overal iets verdachts in zien.

P.17 KUNST & VERMAAK

Met de verganegloriepop van Lana del Rey, theatertalent Charli Chung, de opkomst van fotografie in musea en een interview met cabaretier Herman Finkers. Ook vroegen we Quote-baas en Op1-presentator Sander Schimmelpenninck naar zijn kijk op de kloof tussen arm en rijk in de stad.

P.38 ETEN & DRINKEN EN ZO

Het aantal daklozen is in tien jaar tijd verdubbeld: hoe kan dat? Verder: proefkoken in de Houthavens, de beste eet- en winkeltips én een rondje IJburg.

P.64 TOT SLOT

Met uniek archiefbeeld van de Herengracht rond 1916, de leukste adressen buiten de stad en zanger Thijs Boontjes over dé romantische plekken van Amsterdam.

P.51 AGENDA De onmisbare culturele maandagenda en het colofon (p. 62)

16-01-20 16:56

6

krant KRANT

februari 2020

OPENING

Wat is er nieuw? (in de stad)

Nieuws uit de wereld van kunst en cultuur, nieuwe uitgaanstips, gespot op Instagram en binnenkijken bij Amsterdammers. tekst Janna Reinsma

EEN EIGEN REMBRANDT

HET DAK OP In het Volkshotel kun je zondag 2 februari aanmeren voor het tegenovergestelde van een ijskoude Nieuwjaarsduik: heerlijk warm wegzakken in een hottub met op de achtergrond lekkere livemuziek en een spectaculair uitzicht over de stad. Uitzicht ja, want deze Badplaats Sessions vinden plaats op de achtste verdieping, buiten op het dak, bijna elke eerste zondag van de maand (ook in de zomer!). Deze zondag speelt de Utrechtse singer-songwriter Gildor zijn bluesy gitaartunes. Als je bent uitgebadderd, kun je beneden in het gebouw meteen een kijkje nemen bij de vinylbeurs die daar plaatsvindt.

In het Rembrandthuis kun je deze maand leren schilderen als Rembrandt. Althans, je maakt een bescheiden beginnetje. Tijdens zo’n middag ontdek je met wat voor technieken en materialen Rembrandt en zijn 17de-eeuwse vakgenoten een stilleven opbouwden. Tijdens de workshop ga je ook op rondleiding door de expositie Laboratorium Rembrandt, waar je leert hoe zijn werk wordt onderzocht en welke verrassende ontdekkingen daarbij worden gedaan.

9 februari Het Rembrandthuis vrijeacademie.nl

Wibautstraat 150 volkshotel.nl

GELUK ZIT IN EEN KLEIN RINGETJE Heel januari hoor je iedereen elkaar ‘trouwens nog’ een gelukkig nieuwjaar wensen. In februari is het eindelijk eens afgelopen met al die gelukswensen. Of nou ja, eindelijk? Een beetje extra geluk kan natuurlijk nooit kwaad in deze donkere maand. Bijvoorbeeld in de vorm van een stralend gouden of zilveren sieraad van All The Luck in the World. De populaire ringen, armbanden, oorbellen en kettingen van dit merk worden in Amsterdam-Oost gemaakt. Ze zijn te koop in de drie ATLITW-winkels én in de I amsterdam Store op het Centraal Station, waar je nog veel meer prachtig design vindt van Amsterdamse bodem. alltheluckintheworld.nl iamsterdam.com/store

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 6

16-01-20 16:57

7 IN DE VOORSTELLING BUITEN DE LIJNEN TACKELT LIEDJES- EN THEATERMAKER LUCKY FONZ III DE GROTE LEVENSVRAGEN. OP 7 EN 8 FEBRUARI KUN JE DE TRY-OUTS ZIEN IN THEATER BELLE VUE.

JANUS VAN DEN EIJNDEN

‘WA AROM STAAT DIE W IN ERW T?’

WORD DICHTER PARIJSE SFEREN Club Classique organiseert bijzondere, zeer betaalbare klassieke feesten op ongewone plekken, en in februari is de imposante Koepelkerk aan het Singel aan de beurt . De avond staat in het teken van de Parijse Belle Époque. Denk Midnight in Paris, Moulin Rouge, intellectuele salons. Wals alvast een rondje met je lief en je bent in de juiste sferen. Dineren op locatie is ook mogelijk, waarbij je als voorproefje op de rest van de avond alvast een muzikale amuse krijgt.

8 februari clubclassique.nl

@uitinams

Elke maand belonen we een gouden tipgever met een plek in de Uitkrant. Deze keer is dat @yellywelly, die de prachtige doorgang naar het Begijnhof vastlegde – waarschijnlijk de oudste binnenplaats van Amsterdam.

Stadsdichter Gershwin Bonevacia schreef een prachtig gedicht over hoe Amsterdam zou heten als het niet de naam Amsterdam had, en vertelde aan NRC Handelsblad over zijn band met de hoofdstad. ‘De stad heeft me volwassen gemaakt, ik ben hier voor het eerst verliefd geworden, heb er heel veel eerste keren meegemaakt. Ik ben hier dichter geworden.’ Achter op zijn poëziedebuut stond: ‘Ik wil dichter zijn, dichter bij mezelf, maar ook dichter bij steekt hij zijn jou.’ In De Nieuwe Liefde mede-Amsterdammers aan met zijn liefde voor poëzie tijdens de tiendelige cursus The Poetry Class, waarin je zelf (nog betere!) gedichten leert schrijven. vanaf 8 februari, 10 zaterdagen De Nieuwe Liefde denieuweliefde.com

Volg @uitinams op Instagram voor je dagelijkse dosis culturele tips en hotspotinspiratie in Amsterdam. Ook iets moois te delen? Deel je foto met #uitinams.

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 7

16-01-20 16:57

8

krant KRANT

OPENING

binnenkijken

THUIS IN DE STAD tekst en foto Daphne Ponsteen

Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer.

Wie Lotte Mijzen (31, manager kunstbloemenbedrijf) en vriend Max Akkerman (47, creative) Wat Een huurpand van 260 vierkante meter op Cruquiuseiland Sinds 8 jaar Opvallend ‘We wonen en werken in dit bedrijfspand. Onze oldtimer Mercedes kan er zo uitgereden worden via een overheaddeur.’

Uitzicht ‘Het is een schiereiland, dus we hebben veel water rondom. Ook wordt er momenteel veel gebouwd om ons heen.

Laatst telden we elf kranen.’

Fijnste plek Boven, in de slaapkamer.

Echt Amsterdams Het bad, de radiatoren, de kledingkast

‘Toen we hier kwamen wonen en werken, was het een lege betonnen parkeergarage. We houden van de rauwe betonlook, dus dat hebben we zo gelaten.

Daarnaast hebben we alles zelf ingebouwd.

Van de cv tot de keuken en badkamer: echt alles. Max is dan ook erg handig. Op de wanden zit behang dat Max heeft ontworpen.’

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 8

‘Tijdens een reis naar de Andaman-eilanden in Azië hebben we een groot stuk hout meegenomen. We vonden het op Wandoor beach, het hout heeft de vorm van een drakenkop en heeft een vaste plek in onze woonkamer.’

‘Mijn nieuwe hardloopschoenen staan boven op de kast. Ik heb er nog niet op gerend, maar dat is wel een van mijn goede voornemens. Ik ga trainen voor de marathon van Rotterdam.’

16-01-20 16:57

9

‘Ons favoriete item is het pronkkastje van Max’ overleden oma. Er staan nog steeds spullen van haar in. We hebben hem aangevuld met gekke curiosa van onszelf.’

01 UK OPENING FEB 2020 MB_SV1_SF.indd 9

‘Onze dierbaarste items zijn de kroonluchters boven het bad. We hebben er dimmers op gezet en het effect in de avond is fantastisch.’

‘Het bad is een Marktplaatsje van iemand uit Oud-Zuid.

In de winter zitten we er elke dag in. De radiatoren komen uit het huis van Paul de Leeuw en de kledingkast is van Arjan Ederveen geweest. Zo’n beetje alles in ons huis is tweedehands, met karakter en een leuk verhaal.’

16-01-20 16:57

10

krant KRANT

OPENING

buurt-app

VLOEK OF ZEGEN?

Vanaf deze maand speelt het stuk Margreet heeft de groep verlaten in Bellevue, met een hoofdrol voor de buurt-app. Hoe dien je je in zo’n app te gedragen? ‘De etiquette is volstrekt onduidelijk.’

VERDACHTE SITUATIE? WhatsApp Buurtpreventie werkt met de SAAR-volgorde: S = Signaleer A = Alarmeer de politie via 112 A = App naar de deelnemers in de preventiegroep om de waarneming bekend te maken. Vergeet niet te melden of je al 112 gebeld hebt.

R = Reageer door bijvoorbeeld naar buiten te gaan en contact te maken met de verdachte persoon of met de buren als je het zelf niet durft.

02 UK COVERVERHAAL FEB 2020 SVSF1_SF_SV.indd 10

16-01-20 17:03

11

Gemekker over kliko’s, collectanten die voor boeven worden aangezien en een hoop meldingen waar niemand iets aan heeft: de buurt-app is voor veel mensen een bron van frustratie. Terecht? tekst Nick Klaessens

GLUREN MET DE BUREN

‘E

r ligt nasi op de stoep bij nummer 46, maar misschien zit er wel gif in.

Denk erom.’

Het is het eerste bericht dat ik begin december lees als ik me heb aangemeld op Nextdoor, een gratis en besloten social media-app voor buurtbewoners. Ik meld me aan voor de buurt Buikslotermeerplein.

De post (in de subcategorie ‘crime & safety’) krijgt twee likes, alsmede twee commentaren van één buurvrouw. ‘Ik zag het net liggen. Vroeg me al af wie dat daar neer heeft gelegd. Inderdaad kans dat er gif of zo in zit.’ En een kwartier later: ‘Heb het opgeruimd.’

Het is het soort berichten waarvan je vooraf sceptisch zegt dat zo’n buurt-app hevig vervuild is met non-informatie en dito berichten. Alsof iemand met kwaad in de zin nasi koopt, daar op een of andere manier vergif in verstopt en vervolgens lukraak een plastic tasje dropt in een rustige buurt, in de hoop dat Annie van nummer 38 het opraapt, mee naar huis neemt en opeet. Dat zal d’r leren de hele dag de buurt te verlinken vanachter de glasgordijnen in de woonkamer.

Er zijn op dit moment 171 buurten in Amsterdam actief op het buurtcommunicatieplatform Nextdoor, dat sinds 2016 beschikbaar is in Nederland. Het wordt gebruikt als buurtpreventie, een soort marktplaats, het vinden van een betrouwbare oppas of het terugvinden van weggelopen huisdieren. Verder zijn er in de hoofdstad steeds minder woonwijken te vinden waar géén groen verkeersbord hangt met de tekst ‘Attentie! WhatsApp buurtpreventie’. Buurtbewoners en ondernemers werken al jaren samen in zulke digitale buurtpreventiegroepen. Iedereen heeft tegenwoordig een smartphone, waarmee de deelnemers in zo’ Whatsappgroep snel op verdachte situaties kunnen reageren. Incidenten worden zo met elkaar en vaak met de wijkagent gedeeld, met als gevolg dat de criminaliteit in de buurt flink daalt. Alleen al door het hebben van zo’n app – of zo’n groen bordje – voelen mensen zich veiliger. Maar waar er meer dan twee mensen met elkaar communiceren, gaat het al gauw verder dan informeren van de anderen. Bert van nummer 12 die zijn vakantiefoto’s van

>

‘DE NOTIFICATIES VLIEGEN JE OM DE OREN IN GROEPEN VAN DERTIEN TOT ZEVENTIG PERSONEN’

02 UK COVERVERHAAL FEB 2020 SVSF1_SF_SV.indd 11

16-01-20 17:03

12

KRANT

9

JE ZOU HET LIEFST UIT DE CHAT STAPPEN, MAAR BENT STIEKEM OOK BLIJ DAT ER ZO’N APP BESTAAT

8

Kreta uit 2015 deelt of buren die van je verwachten om een avond op de loer te liggen, terwijl jij eigenlijk het liefst uit de chat zou stappen maar stiekem ook blij bent dat er zo’n app bestaat. De buurt-app is een handig middel om op de hoogte te blijven van wat er gebeurt in je straat. In principe kan iedereen zich aanmelden (lees: uitgenodigd worden), daar zijn verder geen regels voor. Ook kan niemand je dwingen om mee te doen, als er écht iets is wat jou aangaat kan eenieder gewoon contact met je opnemen.

Zou jij de auto weg kunnen halen voor de deur? We gaan zo weg en nemen spullen mee voor de kleine meid, anders moeten we zo sjouwen en lopen. Ik heb last van mijn enkels 09.18

1

Carla

Moet je luisteren, een buurtapp is prima, maar ik wil alleen apps krijgen van moord, doodslag of brand. Niet voor dit soort gezeik.

Loop lekker een stukje. Zal je goed doen, mens 09.19

nog

ONFRIS TYPE De aard van groeps-chats is in veel gevallen duidelijk. Eentje voor de vriendengroep met kinderen, eentje voor uitgaanslustige vrienden, eentje om wedstrijden van Ajax samen te kijken, die van de familie, die van de rest van de familie, kantoor, eentje om een cadeau te regelen voor Fred want die wordt vijftig en dus de buurtpreventie.

Stuk voor stuk ooit in het leven geroepen om van elkaar op de hoogte te blijven, omdat Facebook, Instagram en Twitter niet afdoende zijn. Zowel de wildgroei aan

chats als de toenemende schermtijd per hoofd van de bevolking, zorgen ervoor dat het met name een hoop ergernis oplevert.

Het aantal deelnemers van een buurtchat bepaalt voor een groot deel de sfeer en de inhoud. Met zijn vieren in een Opel Kadett is het zeg maar eenvoudiger om één gesprek te voeren dan met zestien gasten in de kleedkamer van een sportvereniging.

Een app-groep laat zich niet opsplitsen, wat met zich meebrengt dat de kans op irritatie, miscommunicatie en overkill groter wordt. Mediawetenschapper Imar de Vries ziet het fenomeen buurt-apps niet per se als iets nieuws: ‘In contact komen met een hoop mensen tegelijk, dat appelleert natuurlijk aan de behoefte van veel mensen. In één klap laten weten dat je bent gepromoveerd, een kind hebt gekregen of dat er een onfris type door de wijk loopt. Dat is nu binnen handbereik.’

Dat kun je vrij letterlijk nemen, als je het straatbeeld ziet met al die richting smartphone gebogen hoofden. Zijn wij mensen wel gemaakt om de hele dag met iedereen te communiceren? ‘De grote makke van zo’n groeps-chat is dat je telkens maar opnieuw gevraagd kan worden ergens op te reageren. Of op zijn minst op de hoogte

3.29

02 UK COVERVERHAAL FEB 2020 SVSF1_SF_SV.indd 12

16-01-20 17:03

13 Iemand onze kat gezien? 10.10 Wacht, hij is er weer 10.11 Martijn

Gelukkig

10.11

X&L, RENÉ CASTELIJN

Gregory

MARGREET HEEFT DE GROEP VERLATEN In deze vierde voorstelling van Mugmetdegoudentand en schrijfster Aaf Brandt Corstius staat de buurt-app van een straat met dertig buren centraal. De ene buurman houdt op ietwat paranoïde wijze de veiligheid in de gaten, de ander vraagt met regelmaat om een klopboor om tot ergernis van de rest van de straat weer een hele zondagmiddag aan zijn huis te gaan klussen. Het gaat z’n gangetje, in de straat en op de app. Maar op een dag verlaat Margreet de appgroep. Op de straatborrel, en in de dagen daarna, gaat het over niets anders meer: waarom heeft Margreet de groep verlaten?

15 februari t/m 14 maart Theater Bellevue

Fijn!

10.12

Marijke

MOOI ZO 10.14 Nouria 10.15 Sjoerd Dit bericht is verwijderd 10.16 Astrid en Maarten

Goed dat ie terrecht is! 10.17 Tamar

Fin

10.17

ik bedoel fijn

10.17

Anneke

Ik heb m niet gezien 10.18 Willem-Jan heeft de groep verlaten

te zijn van wat er gaande is. De notificaties vliegen je om de oren in groepen waar dertien tot zeventig personen in zitten. Dan gaat het snel. Ik denk niet dat wij daarvoor gemaakt zijn. Het is niet voor niks dat mensen zo’n hekel hebben aan dit soort groepen, je denkt al snel: waarom moet ik hiervan op de hoogte zijn? En: waarom word ik hiervoor gestoord?

Het klopt dat je er zelf controle over hebt en dat je de notificaties op stil kunt zetten. Maar er gaat toch een dwingende werking uit van zo’n chat.’

WIJ-GEVOEL Uit verschillende onderzoeken in onder meer Tilburg en Rotterdam blijkt dat dankzij het actief betrekken van buurtbewoners bij inbraakpreventie het aantal woninginbraken sterk afneemt. Het aantal inbraken per 1000 inwoners daalt met zo’n 40 procent en die daling is langdurig. Bovendien blijkt uit de onderzoeken dat de woninginbraken zich niet verplaatsen naar aangrenzende buurten die op het meetmoment nog geen Whatsappgroep hadden. In Tilburg wordt door de gemeente en politie bepaald welke bewoners worden uitgenodigd voor de groepen. Er zijn groepsbeheerders en mensen die bemiddelen tussen de beheerders en politie. De deelne-

02 UK COVERVERHAAL FEB 2020 SVSF1_SF_SV.indd 13

mers krijgen nauwkeurige instructies over hoe te reageren bij verdachte situaties.

Zouden social media de wereld dan eindelijk verlossen van alle criminaliteit in de wereld?

Whatsapp als geweldloze ridder die mensen die binnen een straal van honderd meter van elkaar wonen dichterbij brengt. Voor je het weet zit je met een verrekijker achter de jaloezieën, compleet met spelregels en een landkaart van de wijk op schoot. Continu alert moeten zijn, daar ga je je toch juist a-relaxed van voelen? Het lijkt erop dat zulke buurtpreventiegroepen gericht zijn op wat mensen níet in hun wijk willen, wat ervoor kan zorgen dat het de groep uit elkaar drijft.

Het buurtgevoel wordt volgens Imar de Vries wel degelijk versterkt door een berichtenplatform. ‘Om thuis in je woonkamer onderdeel te zijn van een groep die op hetzelfde moment dezelfde boodschap ontvangt, geeft een sterk gevoel van ‘ik hoor erbij’. Op buurtschaal is het natuurlijk prettig om een wij-gevoel te hebben.’

Imar de Vries zit zelf overigens niet in een buurt-app, hij ziet zijn buren regelmatig op straat. De gedachte die sinds de komst van internet en mobiele telefoons vaker uitgesproken wordt, is dat we dankzij al die communicatiemiddelen steeds slechter worden in

Manon

Die lapjeskat toch?

Zat ie niet in de tuin?10.19 Erik

Hij is al terecht Manon Beste mensen hier is de app niet voor bedoeld Alleen voor spoed, veiligheid etc.

Reacties graag in de privé app. 10.19 Peter

Het wordt toch spaghetti schat 10.29 Oeps verkeerde groep

10.29

Pieter 10.23 Marleen

Wij waren de kat laatst ook kwijt! 10.37

> 16-01-20 17:03

14

krant KRANT

buurt-app

OPENING

MEER APPS BURGERNET De politie informeert over incidenten in je buurt en stuurt oproepen om uit te kijken naar verdachte personen. Ook bij vermissingszaken wordt Burgernet ingezet.

Een Burgernetactie duurt meestal een uur. Hierna wordt de actie afgesloten en ontvang je een afloopbericht. Je kunt de straal instellen waarbinnen je meldingen van incidenten wilt ontvangen.

WABP.NL Hier zijn alle officiële Whatsapp-groepen voor buurtpreventie in Nederland verzameld. Door in te zoomen op een kaart, kun je zien of er in jouw buurt al een groep actief is. Zo ja, meld je dan aan via e-mail. Zo niet, dan kun je er eentje oprichten of een bestaande appgroep aanmelden als officiële WABP-groep.

VEILIGEBUURT.NL Speciaal gericht op buurtpreventie, als vervanging van een WABP. Je hoeft je telefoonnummer niet te delen: registreren gaat via e-mail en postcode. Als zich een verdachte situatie voordoet, kun je deze eenvoudig melden via de app en de precieze locatie aangeven. Je kunt je melding delen met je straat, de hele buurt of een speciaal aangemaakte groep.

BUURKRACHT Op dit platform worden mensen gestimuleerd om acties op te zetten met buurtbewoners op het gebied van leefbaarheid en energietransitie. Buurkracht wordt gefinancierd door netwerkbeheerder Enexis.

PEERBY Spullen lenen en huren in de buurt. Registeren met adresgegevens, al krijgen andere gebruikers deze niet zomaar te zien. Om iets te lenen of huren kun je een oproep aanmaken, waarin je aangeeft wat je precies wilt lenen en voor hoelang.

Je oproep wordt verstuurd naar een paar honderd Peerby-gebruikers binnen een straal van 15 kilometer.

Als iemand aangeeft het gevraagde te willen uitlenen, start een chatgesprek.

BURENNETWERK.NL Koppelt buurtgenoten aan elkaar voor eenvoudige klusjes of sociaal contact. Als je af en toe een hulpbehoevend iemand wilt helpen de weekboodschappen te doen of een printer wilt aansluiten voor een digibeet.

02 UK COVERVERHAAL FEB 2020 SVSF1_SF_SV.indd 14

‘ER GAAT TOCH EEN DWINGENDE WERKING UIT VAN ZO’N CHAT’

échte gesprekken. Kloppen mensen nog bij elkaar aan voor een kopje suiker? ‘Dat is te kort door de bocht gedacht’, zegt De Vries. ‘Mensen zullen altijd met elkaar blijven praten, daar zijn we veel te sociale wezens voor. Het nadeel van Whatsapp is dat je continu bij jezelf te rade moet gaan of je iets met de boodschap moet.

Elke notificatie is een verzoek. Wat als iemand iets verdachts ziet in de straat, moet iedereen dan reageren?

‘O’, dank’, ‘goed gezien’? De etiquette is volstrekt onduidelijk. Waar je in het dagelijks leven iets zou zeggen om je medeleven te betuigen, kan dat in de vorm van zo’n groep nogal compulsieve vormen aannemen. Tachtig van die ‘Wat vervelend’-jes onder elkaar, dát is pas vervelend. Laat staan als het echt om kleine wissewasjes gaat. Dan is er opnieuw die korte afweging: moet ik hier iets mee? Het is vooral een appèl op je sociale verhouding ten opzichte van de rest. Wat er normaliter verwacht wordt als sociale lijn. In zo’n Whatsapp-groep kan dat enorm versterkt worden, in elk geval qua frequentie. Ik kan me voorstellen dat daar veel van de frustratie vandaan komt in buurtpreventiegroepen.’

EIGEN RECHTER Hoewel de samenwerking tussen politie en burger op het terrein van veiligheid, toezicht en openbare orde dus zijn vruchten af lijkt te werpen, heeft het niet alleen maar positieve effecten. Het kan nog weleens voorkomen dat burgers – gesteund door buurtpreventiegroepen – het heft in eigen handen nemen. René (43) herinnert zich nog hoe hij vijf jaar geleden kwam wonen in de wijk Overtoomse Veld. In een nieuwbouwflat, waar veel werd ingebroken, met name in de garage onder de flat. ‘Een

erg frustrerend en onveilig gevoel dat er wekelijks wel een autoruit werd ingetikt’, aldus René. ‘Er waren buren die bij elke melding naar beneden gingen, klaar om te knokken. Die buren zijn daarop aangesproken, uiteindelijk snapten ze wel dat dit niet de bedoeling was. Laat staan dat het bijdroeg aan het gevoel van veiligheid.’

Socioloog Vasco Lub en criminoloog Tom de Leeuw analyseerden in hun onderzoek Een onderzoek naar samenwerking, controle en effecten (2019) voor het eerst app-data tussen politie en burgers. Hun conclusie: buurtapps geven de politie een idee van hoe onveilig het is in een wijk, maar als directe bron voor handhaving worden ze slecht gebruikt. Veel bruikbare informatie blijft onbenut, alleen met urgente meldingen wordt iets gedaan.

KOPJE SUIKER René in Overtoomse Veld heeft het gevoel dat de buurtpreventiegroep nu, vijf jaar later, beter functioneert.

‘Niet alleen de surveillanten letten beter op, ook de rest van de buurtbewoners is alerter. De criminaliteit is enorm gedaald de voorbije jaren.’

Er moet hem wel nog van het hart dat het voor alleenstaande ouderen wellicht beter is om niet aan zo’n groep deel te nemen. ‘Hoe meer zij verdachte berichten horen, hoe banger ze worden. Tel daarbij op dat ze niet gewend zijn om zoveel berichten te krijgen. Sommigen durven de deur niet meer uit, dat wil je ook niet hebben.’

Waar de meeste buurt-apps gericht zijn op het voorkomen van criminaliteit, zijn er ook apps die meer voor de sociale contacten gebruikt worden, zoals het versturen van uitnodigin-

16-01-20 17:03

DO’S

Guus

nd onze kat gezien?

De regels: Speel geen eigen rechter en overtreed geen regels/wetten, dus ook geen mobiele telefoon vasthouden tijdens het besturen van een voertuig; Het versturen van foto’s van een verdachte 13.19

Wacht, hij is er weer

.11

gen voor de barbecue, het lenen van een kopje suiker en de aanstaande verbouwing van de keuken. Er zijn veel buurten actief op zulke platforms en de stap om zelf een buurtgroep te starten is niet zo groot. Wie weet heeft je buurt wel meer te bieden dan je dacht.

WILLEM VAN ORANJE verwijderd 10.16Overigens blijkt de Nextdoor-app minder besloten dan het beweert.

Wanneer je als niet-Amsterdammer rten errecht is! 10.17uitstapt bij station De Pijp en je locatiegegevens aan hebt staan, kun je een hoop te weten komen over de wijk waarin je niet woont. Wees dus voorzichtig met namen, adresgegevens en informatie over wanneer je op vakantie bent, al is dat laatste 10.17 überhaupt niet iets wat je online moet delen. Het tv-programma Radar liet dat vorig jaar september pijnlijk gezien 10.18 zien met hulp van een blogger, die gaten vond in het aanmeldsysteem van Nextdoor. Hij kon zich onder de Jan heeft de groep verlaten naam ‘Willem van Oranje’ aanmelden als bewoner van buurten waarin hij niet woont, van buurt naar buurt toch? verhuizen en steeds alle gegevens van de tuin?10.19 alle gebruikers verzamelen. Ook vond hij een manier om geautomatiseerd de persoonsgegevens van duizenden gebruikers uit het systeem te trekken. ht Manon Hoe dan ook, het fenomeen buurtn hier is de app app is een gevoelige. Sociale controle oeld in de wijk is goed om te hebben, voorpoed, veiligheid al etc. als het geboefte afschrikt. Maar ag in de privé app. wees voorzichtig met informatie en 10.19 laat je niet gek maken door de groep.

Zet de meldingen dus gerust op stil als je niet wilt weten of er ergens h spaghetti schat verderop in de straat nog giftige nasi gevonden is.

>

de groep

02 UKkwijt!

COVERVERHAAL FEB 2020 SVSF1_SF_SV.indd kat laatst ook 10.37

15

Gelezen en akkoord Die regels zijn langer dan m’n huwelijkse voorwaarden 13.19

15

➜ Voeg de wijkagent (te vinden via politie.nl) toe aan de groep ➜ Bestel stickers en verkeersborden via wabp.nl, gemeenten hebben hier een wijkbudget voor ➜ Maak afspraken over etiquette in de groep ➜ Wordt er toch nog irrelevant geouwehoerd, stel dan in dat alleen beheerders berichten kunnen plaatsen ➜ Wees respectvol naar de beheerder. Deze vrijwilliger (!) steekt meer tijd in het beheren van de groep dan dat jij je eraan ergert ➜ Als je zelf beheerder bent, kun je je aanmelden voor een aparte appgroep met beheerders van andere wijken. Dankzij zo’n koepelgroep doe je een hoop ideeën op die handig kunnen zijn voor jouw wijk

DON’TS

Robert

Laatste kans Sam, anders word je verwijderd door een beheerder 13.20 Jenny

strak plan! 13.20 Hoe Strak, Jenny???

13.21

Erik heeft Martijn verwijderd Guus heeft Martijn toegevoegd

Mag ik vragen waarom ik eruit was gegooid?

Mag ook in een privé-app 13.28 Jenny heeft de groep verlaten

Sandra

Ik vermoed omdat dit een serieuze app is waar 160 mensen in zitten die deze app graag op een verantwoordelijke manier willen gebruiken. Het is niet prettig als elke keer bij 160 mensen de app af gaat om vervolgens te lezen ‘Hoe strak, Jenny?’ Dat zijn onderwerpen voor privégesprekken.

➜ Taalgebruik: niet vloeken, schelden, discrimineren ➜ Geen eigen rechter spelen, overtreed geen regels/wetten ➜ Foto’s versturen van een verdachte is enkel toegestaan om een signalement te verstrekken, dus alleen wanneer het van toeZou jij de auto weg kunnen gevoegde waarde is halenkleur, voor de deur? We ➜ Vermeld bij voertuigen gaan zo weg en nemen merk, type en kenteken ➜ De Buurtpreventiegroep spullenismee voor de kleine niet bedoeld voor onderling meid, anders moeten we zo contact of privézaken sjouwen en lopen. Ik heb last ➜ Als je een oppas voor je plant van mijn zoekt of een pedicure voor je enkels 09.18 tante Nelly, dan zijn daar andere apps voor Carla ➜ Emoji’s zijn leuk en veelzegje luisteren, een gend als Moet je de ontvanger(s) échtbuurtapp is prima, maarsnapt ik wilze, alleen apps kent. Niet iedereen laat staan dat zevan hetzelfde krijgen moord, doodslag of geïnterpreteerd worden. brand. Niet voor dit soort gezeik.

Beperk het aantal ‘huilen van Loop lekker een stukje. Zal je het lachen’-poppetjes dus goed doen, mens tot een minimum, al was het 09.19 maar om de toon serieus te houden

13.28

Mijn excuses aan iedereen. Moet nog wennen aan zo’n grote groep 13.29

16-01-20 17:03

16

krant KRANT

aanbieding

CADEAU BIJ ABONNEMENT Boek Aan de Amstel – Ode aan een rivier in 365 foto’s

- PERSBERICHT -

t.w.v

€24,90

De jaren tien mogen dan voorbij zijn, voor Amsterdam zijn ze voor altijd vastgelegd in een drietal bijzondere fotoboeken door de Amsterdamse fotograaf Frank van Paridon.

Hij maakte in de afgelopen tien jaar meer dan 1500 foto’s in de Jordaan, het Vondelpark en de Amstel. Nieuwe Uitkrantabonnees krijgen als welkomstcadeau het onlangs verschenen derde en laatste deel van de trilogie Aan de Amstel.

Je zou de Amstel het ‘stromend hart’ van Amsterdam kunnen noemen. De rivier is maar iets meer dan dertig kilometer lang, maar de contrasten zijn groot. Zodra je vanuit de stad langs de Riekermolen fietst of loopt, waan je je in een andere wereld vol rust en groen, waar het leven beslist een ander tempo heeft.

De bruggen, vogels, architectuur, boten, horeca: vrijwel alle aspecten van de rivier passeren in dit bijzondere fotoboek de revue.

Een ode aan de naamgever van Amsterdam, in 365 foto’s – voor elke dag van het jaar één!

Een sneak preview van alle drie de delen vind je op amsterdamfotoboeken.nl GA NAAR IAMSTERDAM.COM/UITKRANT, NEEM EEN JAARABONNEMENT (€31,99) EN ONTVANG DIT PRACHTIGE FOTOBOEK. Belangrijk: deze actie loopt t/m 23 februari (op=op)

mail & win!

GA NAAR IAMSTERDAM.COM/ACTIES

THE BOOTLEG BEATLES NAAR Q-FACTORY AMSTERDAM

© Kadir van Lohuizen / NOOR

5x2 tickets t.w.v. €31 The Bootleg Beatles vertolken al meer dan 35 jaar de muziek van de grootste popgroep aller tijden. Deze Britse www.emanuelwiemans.com band werd omarmd door Sir Paul McCartney en is de enige tributeband die het beeldmerk van The Beatles mag gebruiken. De band is ooit ontWilLeM? staan uit de WaaR castis van de West End show Beatlemania en deelde het podium met grootheden als Elton John, David Bowie en Iggy Pop. De band speelt alle klassiekers én numib@gottmer mers die de band nooit live speelde op de originele instrumenten. www.gottmerkinderboeken.nl Je ziet The Bootleg Beatles zaterdag GottmerKinderboeken GottmerKinderbo 22 februari in Q-Factory Amsterdam.

Deze actie is geldig t/m 12 februari

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 16

WAAR IS WILLEM?

gottmerkinderboeken

5x prentenboek t.w.v. €14,99 Het prentenboek Waar is Willem?

(Gottmer) bevat 12 grappige en gedetailleerde prentenvan de Amsterdamse illustrator Emanuel Wiemans, waarin Willem-Alexander en de andere leden van het koningshuis goed verstopt zijn. Leer meer over de koninklijke familie terwijl je Willem-Alexander zoekt op prenten van de Nieuwe Kerk op de Dam, de tribune bij de Olympische Spelen of de verhuizing naar Huis ten Bosch.

Als je alle platen hebt bekeken, weet je bijvoorbeeld waar hij en Máxima elkaar hebben ontmoet en dat Beatrix nog steeds graag het roer in handen houdt.

Deze actie loopt t/m 23 februari

16-01-20 16:57

krant KRANT

februari 2020 18 21 22 26 30

17

LANA DEL REY SAMSON IN DE STAD WOLVEN HUILEN NIET ALLEEN EXPO: MUSEA ZETTEN IN OP FOTOGRAFIE INTERVIEW MET QUOTE-BAAS SANDER SCHIMMELPENNINCK LÖVESTAD CONCERT TOUR

‘IK WOON NOG BIJ MIJN OUDERS. IK MAAKTE DEZE BEAT VANUIT BED, HEEL ZACHTJES, OM 2 UUR’S NACHTS.’ Aldus de Amsterdamse Roselilah (23), die voor het album I am > I was van de Amerikaanse rapper 21 Savage een hiphopbeat produceerde. Op 26 januari is bekend of het album een Grammy heeft gewonnen.

Wie ze live heeft gezien, weet dat de livesets van Lövestad legendarisch zijn. Goed nieuws: het Amsterdamse producersduo Jørgen Hvirring en Sjors Lammertink gaat na vijf jaar eindelijk touren. Tijdens een uniek nachtconcert staan ze tweeënhalf uur te improviseren met gastmuzikanten, waarbij ook het publiek mag meebeslissen over wat er gespeeld wordt. Onlangs brachten ze hun eerste EP uit: Miles, een ode aan hun liefde voor jazz.

Met hun synthesizers, drumcomputers en keyboards maken ze er futuristische funk van, gemixt met emotional house.

Ze draaiden al in Club Berghain (Berlijn) en op de grootste festivals, en cureren avonden in de Marktkantine. Voor hun Concert Tour in 2020 brengen ze hun groove naar de intieme sfeer van de Tolhuistuin.

8 februari Paradiso-Noord paradi.so/Lovestad

SONIC ACTS ACADEMY

21 t/m 23 februari diverse locaties sonicacts.com

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 17

LUMEN LINEAS

Waar je ook naartoe gaat tijdens het driedaagse Sonic Acts Academy, je hebt gegarandeerd stof tot nadenken. In De Brakke Grond vertelt onderzoeker en kunstcriticus T.J. Demos bijvoorbeeld over kunst als manier om te innoveren.

Je brein prikkelen met experimentele muziek kan ook: in Paradiso laat de jonge componist Kali Malone horen hoe hypnotiserend mooi kerkorgels, blaasinstrumenten en modulaire synthesizers klinken. Of laat je in het Stedelijk Museum meevoeren door een ‘hypersculptuur’ van kunstenaar Philip Vermeulen, een enorme installatie waarin media, geluid, licht en natuurkunde samenkomen. Zin in een kunstzinnige afsluiter? In OT301 dans je tot in de late uurtjes op abstracte dance.

16-01-20 16:57

18

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

muziek

Betoverend, maar echt?

Haar concert in Ziggo Dome (21 februari) was in notime uitverkocht en haar laatste album wordt de hemel in geprezen. Maar hoe authentiek is de ‘verganegloriepop’ van Lana del Rey? En is ze echt zo goed?

LANA DELREY

tekst Floor van Dijck

E

Muziek Lana del Rey 21 februari Ziggo Dome (uitverkocht)

d Sheeran is de lasagne onder de artiesten. Iedereen vindt lasagne prima te eten, sommige mensen zijn er dol op.

Dan heb je artiesten als Lana del Rey, meer van de categorie gnocchi met blauwe kaas: you love it or hate it. In 2011 dropte de mysterieuze zangeres op YouTube een nummer met een videoclip vol oude beelden: Video games. Een trage, georchestreerde ballad vol verlangen naar het Amerika uit de nineties. Binnen een maand had Video games tientallen miljoenen views. Een nieuwe Amerikaanse superster was geboren. De gewichtige, melancholische ballad werd het trademark van Lana, in combinatie met haar looks en de broze klassieke Hollywood-glamour.

Een zweem verleden, ouderwets beeld, dromerige blikken en verdrietige teksten. Del Reys verganegloriepop paste binnen een nieuw genre: sadcore.

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 18

PARADISO-ONTDEKKING Muziekjournalist Norbert Pek volgt haar al sinds het prille begin.

‘Ik vond Video games meteen een schitterend nummer en was erbij toen ze in het bovenzaaltje van Paradiso stond. Ik zag daar iemand naar wie meteen alle aandacht ging. Je voelde: ik sta hier naar een heel grote ster te kijken. Maar ze had ook iets breekbaars, ze moest duidelijk nog ergens doorheen, nog angsten overwinnen. Ook qua zang.

Ik was meteen groot liefhebber.’

Tegelijk met de omarming door miljoenen fans kwamen ook ‘haters’.

Want Lana heet helemaal geen Lana, ontdekte men al snel. Achter de mysterieuze all american sad superstar Del Rey ging ene Elizabeth Grant schuil. Die ook al onder andere namen muziek uitbracht. Ook qua uiterlijk schijnt ze niet helemaal een ‘natural beauty’ te zijn – die pruilende bovenlip en

jukbeenderen had ze eerder nog niet. Fake, schreeuwde het internet.

Pek: ‘De vraag van authenticiteit is er altijd bij artiesten, wat is echt en wat is bedacht? Bij David Bowie en St. Vincent wordt het gepikt, maar Lana del Rey is gelanceerd als iemand die thuis wat knutselde, die heel erg als zichzelf de muziek binnenkwam, dus dat is misschien de reden waarom juist bij haar iedereen zo over die authenticiteit viel.’

KWESTIE VAN SMAAK En dan zijn er nog mensen die gewoon onberoerd blijven door Lana’s zwoele stem en schalkse, trieste blikken. Pek: ‘De een gaat voor de dromerige wereld, de ander denkt: hou daar alsjeblieft mee op.

Dat is een kwestie van smaak. Elke kunstenaar is op zoek naar zijn of haar beste manier om zich te uiten, en zij heeft haar eigen ‘toon’ gevonden. Ik ben wel blij voor haar dat

16-01-20 16:57

19

‘Je voelde: ik sta hier naar een heel grote ster te kijken’

mis deze niet

Wie zijn kont afveegt, gebruikt altijd één velletje te veel. De laatste is immers schoon – was getekend, Kasper van der Laan. De nieuwste ster aan het cabaretfirmament is een ijzersterke absurdist. Een antiheld met elastische ledematen en heerlijke kronkels in zijn hoofd. Vaak worden die twee kwaliteiten gecombineerd. Hij vindt de volgorde waarin we onze vingers tijdens het tellen omhoogsteken bijvoorbeeld maar niks. Minutenlang zoekt Van der Laan naar een alternatief. Hij maakt van niets iets. Da’s knap. Voor de goede verstaander is het echter ook een zeer persoonlijk programma, waarin onzekerheden en neuroses continu op de loer liggen.

AISHA ZEIJPVELD

1 KILO

21 EN 22 FEBRUARI DE MEERVAART

SUPERSTER PUR SANG Want er is leven na Video games en Born to die. Vorig jaar bracht Del Rey een nieuwe plaat uit: Norman fucking Rockwell!. Dit vijfde album werd overladen met juichende recensies. En ze is op tour: op 21 februari staat ze in een uitverkochte Ziggo Dome. Een no-brainer voor de fans, en misschien een gelegenheid voor de mensen die bij een bord gnocchi met blauwe kaas puur op de flauwgele looks van het gerecht al zouden afhaken, om alsnog een hapje te proeven. Want wat je er ook van vindt – een magisch enigma, vertolkster van de diepste gevoelens van een generatie of een zorgvuldig gestylde lege huls vol Hollywoodclichés – Lana del Rey is een ster.

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 19

28 JANUARI T/M 8 FEBRUARI INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM

DOKTER AARSMAN Zijn publiek anders naar schijnbaar voldongen feiten laten kijken, daar is Hans Aarsman goed in. Hij is vooral bekend van de Aarsman Collectie, zijn rubriek in de Volkskrant waarvoor hij persfoto’s bekijkt en van een diepgaande analyse voorziet.

Eigenlijk doet Aarsman in het theater precies hetzelfde: op een komische manier wind door onze hersenen laten waaien. Hij deelt zijn curieuze ontdekkingen en smeedt ze tot een theorie. In Dokter Aarsman gaat hij nog een stapje verder. Hij vraagt zich af waarom nieuwe inzichten altijd op weerstand stuiten. En wat we daaraan kunnen doen.

TAMAR OTTINK

haar laatste plaat zo sterk is, dat aan haar kracht als liedjes- en tekstschrijver niet meer getwijfeld wordt.

Voor de negende editie van Brandhaarden, hét internationale festival van Internationaal Theater Amsterdam, ligt de focus op Zuid-Europa, met dans- en theatervoorstellingen uit Spanje, Italië, Portugal en Griekenland. De opening is Gran bolero, gedanst door zes dansers uit Madrid en zes uit Barcelona. Een ode aan de hoop. In Sopro verweeft de Portugese regisseur Tiago Rodrigues teksten van toneelklassiekers met anekdotes van acteurs en theatermedewerkers over het ‘echte’ leven. In de hoofdrol Cristina Vidal, die al 41 jaar als souffleur werkt bij het Nationale Theater in Lissabon. Sopro is een hommage aan een uitstervend beroep én een ode aan de mensen die in het theater achter de schermen werken.

JCLAUDIA CÓRDOVA ZIGNAGO

BRANDHAARDEN

27 EN 28 FEBRUARI DE KLEINE KOMEDIE

16-01-20 16:58

20

krant KRANT

podium

KUNST & VERMAAK

Leven in de wacht

5 acteurs, 5 muzikanten en 50 statushouders vertolken de kafkaëske en geestige asielzoekersvertelling Hoe ik talent voor het leven kreeg.

tekst Janna Reinsma

S

inds het overlijden van Eberhard van der Laan organiseert Internationaal Theater Amsterdam jaarlijks het festival Lieve Stad (13 t/m 23 februari), een ode aan onze stad en haar inwoners. De spectaculaire openingsvoorstelling is dit jaar Hoe ik talent voor het leven kreeg, gebaseerd op de gelijknamige roman van Rodaan al Galidi. Al Galidi ontvluchtte Irak begin jaren negentig, woonde sinds 1998 in Nederland, leerde zichzelf Nederlands lezen en schrijven en werd een veelgeprezen dichter en schrijver in die voor hem nieuwe taal. Hij werd de lieveling van elk publiek waarvoor hij optrad en won in 2011 de Literatuurprijs van de Europese Unie. En toen zakte hij voor zijn inburgeringsexamen.

In die volgorde.

Over zijn negen jaar durende asielgeschiedenis in troosteloze azc’s schreef Al Galidi de tragische, kafkaëske, maar óók heel grappige en poëtische roman Hoe ik talent voor

het leven kreeg. Een absurdistisch boek om hardop bij te lachen en te huilen. Het geeft een rauw en bizar inkijkje in de gevangenisachtige wereld van het azc, waarin zo veel mensen zo veel jaren van hun leven slijten in de wachtstand. Tegelijkertijd biedt het ook een zowel confronterende als warme blik op Nederland en het gekke volkje dat wij zijn.

Regisseur Floris van Delft bewerkte het boek tot een bijzondere voorstelling met acteurs (met een hoofdrol voor George Elias Tobal), musici, dansers van ICK en statushouders. Een mengeling van theater, dans en muziek die na afloop verdergaat in de rest van het theater, en vermoedelijk ook nog lang erna doorwerkt in de hoofden en harten van de toeschouwers.

Hoe ik talent voor het leven kreeg 13 t/m 15 februari ITA talentvoorhetleven.nl

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 20

De feesteditie

De niet aflatende stroom dames met trolleys richting RAI verraadt het al: het is weer Huishoudbeurs.

Dit jaar voor de 75ste keer. tekst Floor van Dijck

H

et is de langst lopende én grootste betaalde beurs van de Benelux en nog lang niet uit de tijd: nog steeds trekt de Huishoudbeurs jaarlijks hondderdduizenden bezoekers. Het geheim van het succes zit ’m volgens beursmanager Nicole Babay juist in die traditie: ‘Oma’s, moeders en dochters gaan samen, die nemen weer vriendinnen mee. Zo houdt het zich in stand.’ Tegelijkertijd vind je er allang niet meer alleen de slimste huishoudsnufjes. Het is inmiddels een compleet lifestyle-event. Je kunt er tattoos laten zetten, eten, shoppen, proeven, proberen, hossen en dansen bij optredens, op de foto met sterren uit GTST, meedoen aan workshops en vooral heel veel lopen. Want de Huishoudbeurs neemt 8 hallen van de RAI in beslag, en de tweede helft van de week komen daar nog 2 hallen Negenmaandenbeurs bij. Waar de Huishoudbeurs zowaar vorig jaar een beetje de pikante kant op ging met ‘liefde en lust’

als thema, draait het dit jaar allemaal om het thema feest.

Wat gezellige Huishoudbeursfeitjes: 90 procent van de bezoekers is vrouw, dus praktisch alle wc’s van de RAI zijn voor de gelegenheid damestoiletten, in de 9 dagen van de beurs gaan er 50.000 kroketten doorheen en de gemiddelde hoeveelheid shop-bagage is 7,5 kilo. Dat laatste feitje verklaart ook de populariteit van de boodschappentas-opwieltjes. ‘Op het eerste gezicht denk je: vreselijk. Maar als je een keer op de beurs bent geweest, wil je er ook een’, zegt Babay lachend. Dus als je richting de RAI gaat – gezellig als traditie of juist op safari buiten je filterbubbel – vergeet die dan niet. Babay heeft nog een tip: ‘Trek makkelijke schoenen aan en houd de plattegrond goed in de gaten.’ Dan zijn die 8 hallen een eitje voor je.

Wedden?

Huishoudbeurs 22 februari t/m 1 maart RAI

16-01-20 16:58

COLUMN

AFLEVERING 5:

HOE ANNE-MARIEKE VERGAT UIT HET RAAM TE KIJKEN

W

e kregen vrijdag de sleutel van ons nieuwe huis op het dak van iets wat bijna wel de Pettenflat moest zijn. We draaiden de sleutel om, begeleid door het koor dat stond te repeteren in de entreehal beneden, en er volgde een bonte stoet van gezelligheid.

Vrienden kwamen aanwaaien met een plant en een eierdop en wilden een rondleiding.

En nieuwe buren stonden met een berenknuffel op de stoep, en een fles wijn. Mijn ouders kwamen een hartvormige pan brengen, tot de nok gevuld met mijn favoriete Ottolenghi-soep van gember en waterkers. Voor bij het klussen. Want de oude vloer die overlast gaf, moest eruit, voor het weekend voorbij was. Een zevenkoppig gezin kwam langs voor de gratis-af-te-halen keuken, met vijf kinderen binnen vier jaar, die zoet gingen spelen met buurkinderen op het pleintje. Hun moeder dopte in een hand-omdraai de gasleiding af, en hun vader maakte een tafel van een kastdeur en wat schragen, waarop naast mijn moeders soep een schaal met zelfgebakken heerlijkheden kwam te staan, als dank voor de keuken. Het flesje wijn van buurvrouw was alweer opengemaakt en werd rondgedeeld in koffiekopjes en bierglazen die uit een vuilniszak werden gevist waarin we in de haast wat spullen hadden gepropt voor het eerste weekend. Martha, een andere buurvrouw ging kloppend op de muren ons huis door en wees ons kordaat op een muurtje dat hol klonk. En voor we het wisten stond de hamer erin. De gipsplaten vlogen in het rond onder luid gejuich van de aanwezigen, en achter het muurtje vandaan kwam nog wat meer zon onze keuAnne-Marieke Samson ken binnen stromen. En iedereen maar verzuchten hoe mooi (38) is geboren en we hier wonen in onze vinex op het dak. We vergaten bijna om getogen in Amsterdam. af en toe ook zelf uit het raam te kijken waar in de verte wolken Ze schreef de romans Klootzakjes en De val voorbijdreven langs de Rembrandttoren en het Tropenmusevan Jacob Duikelman. um, dan weer wat hoger en dan weer wat lager, terwijl de lucht Ze woont in de Indische langzaam bleekroze kleurde dwars door het grijze van de Buurt en werkt bij het winter.

Anne-Marieke

21

Samson IN DE STAD

Nationaal Archief.

De gipsplaten vlogen in het rond onder luid gejuich van de aanwezigen

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 21

16-01-20 16:58

22

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

theater

Net als in de film

Toen theaterregisseur Charli Chung (25) hoorde over een groep opgesloten jonge filmfanaten, wilde hij er per se een voorstelling over maken. Het resultaat: Wolven huilen niet alleen, 18 t/m 29 februari in Frascati.

EVA ROEFS

tekst Margriet Prinssen

C theater Wolven huilen niet alleen Charli Chung / Frascati Producties 18 t/m 29 februari Frascati

harli Chung maakt graag een feestje van het leven en zijn voorstellingen. Zijn uitbundige Don Caravaggio stond hoog op ‘the best of’-lijstjes van 2019. Wolven huilen niet alleen is geïnspireerd op de documentaire The Wolfpack (2015) van filmmaker Crystal Moselle. Zij ontmoette een merkwaardige groep jongeren, die jarenlang afgesloten bleken te zijn geweest van de buitenwereld. Inderdaad, net zoiets als in Ruinerwold. De zes broers en een zusje werden door hun ouders opgesloten in een New Yorks appartement. Het bijzondere aan hun verhaal is dat ze zich al die jaren bezighielden met het maken van films. Van cornflakesdozen en yogamatten bouwden ze filmsets en speelden hun favoriete filmscènes na: Reservoir dogs, The lord of the rings, The dark knight.

FILMFANATEN Toen Chung de film zag, wist hij meteen: dit is een verhaal om naar het theater te brengen. ‘Omdat het gaat over de

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 22

noodzaak van verhalen vertellen, over de kracht van verbeelding. Fantastisch om te zien hoe die jongens met helemaal niks hun eigen wereld creëren. Daar kan ik best jaloers op zijn.’ Inmiddels is Chris Peters aangeschoven – een van de hoofdrolspelers in het stuk én de beste vriend van Chung. Hij herkent die fascinatie voor films: ‘Ik ben opgegroeid met Shrek, Abeltje en Toy story, die heb ik zo vaak gezien. Als ik niet kon slapen, speelde ik Shrek in mijn hoofd af, beeld voor beeld.’

QUENTIN TARANTINO Waar Peters nog meer enthousiast over is? Charli Chung.

‘Ik vind Charli geniaal. Je weet als acteur niet waar je aan begint als hij je vraagt voor een project, omdat heel veel nog moet ontstaan in het maakproces. Hij durft te vertrouwen op zijn intuïtie. Bij de repetities staat hij als een coach aan de kant. Je wordt opgetild, drie uur lang, en daarna ben je heel moe.’ Hoe de voorstelling er precies uit gaat zien, is nog een verrassing ten tijde van dit interview,

16-01-20 16:58

23

mis deze niet We Are Public selecteert elke maand drie dingen die je echt niet mag missen. Met een We Are Publicabonnement voor €17 per maand krijg je gratis toegang tot deze en vele andere voorstellingen en events. wearepublic.nl

TIJDLOZE OPERA Dé klassieker van Monteverdi wordt door een spannend artistiek team van de Nederlandse Reisopera onder handen genomen. Zo verzorgde Lonneke Gordijn van Studio Drift – kortgeleden nog te zien met een tentoonstelling in het Stedelijk – de spectaculaire vormgeving en bedacht de internationaal gelauwerde Nanine Linning de choreografie.

VALENTINA VOS

11 februari, Koninklijk Theater Carré (vrij entree voor leden van We Are Public).

DUBBELE DANS In Unmute (foto) van Keren Levi zijn de dansers door middel van techniek verbonden met het geluid, in Together_till the end van Arno Schuitemaker zorgt de pulserende soundtrack voor een hypnotiserende ervaring. Door de werken achter elkaar te zetten gaan ze de dialoog met elkaar aan.

15 februari, De Meervaart (vrij entree voor leden van We Are Public).

eind december. Chung: ‘Vast staat dat er veel films zullen langskomen, maar of we bij wijze van spreken de Oempa Loempa’s (uit Sjakie en de chocoladefabriek) of Darth Vader (Star wars) gaan spelen, dat weten we nog niet. We laten ons in elk geval inspireren door de films van Quentin Tarantino en het toneelstuk Kaspar van Peter Handke.’

ALLESKUNNER Don Duyns zal de tekst schrijven, in nauwe samenwerking met Chung: ‘Don is ook een enorme filmfanaat en voor ons een beetje een vaderfiguur. Hij is ongelooflijk snel en fijn om mee te werken, echt theaterrock-’n-roll.’ Voor Chung bestaat het maakproces uit twee delen: eerst het schrijven en bedenken, dan de repetitieperiode. ‘De eerste repetitie is voor mij een soort première, met taartjes en al: dan ziet de cast voor het eerst de tekst, maar dan heb ik al een enorm proces doorgemaakt.’ Hij bemoeit zich met alles: van decor tot muziek, van kostuums tot rekwisieten. ‘Ik vind het heerlijk om me door alles wat ik tegenkom te laten inspireren.’

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 23

BOEKENTALKSHOW Deze editie van boekentalkshow NeverEnding Stories gaat over de manier waarop zogenaamd ‘gevoelige’ vrouwen als Virginia Woolf, Sylvia Plath en Ingrid Jonker – stuk voor stuk briljante schrijfsters – werden geframed. De oprichters achter organisator Rose Stories zijn al een tijdje een belangrijke stem als het gaat om het vrouwelijk perspectief.

26 februari, VondelCS (vrij entree voor leden van We Are Public).

16-01-20 16:58

24

krant KRANT

film

KUNST & VERMAAK

‘Hij is een beetje een flapdrol’ Cabaretier en Twentenaar Herman Finkers (65) speelt de hoofdrol in het komische drama De beentjes van Sint-Hildegard, over los willen breken uit vastgeroeste patronen.

MAARTEN VAN KELLER

tekst Bregtje Schudel

De beentjes van Sint-Hildegard gaat over Jan (Herman Finkers), die zich in zijn huwelijk altijd heeft laten leiden door zijn liefhebbende, maar ook heel dominante vrouw Gedda. De dood van zijn schoonvader doet Jan realiseren: dit moet anders! Maar hoe?

Hoe ben je bij dit project terechtgekomen?

‘Via de regisseur, Johan Nijenhuis. We hebben ooit samen de Twentse soap Van jonge leu en oale groond gemaakt. Johan wilde graag één keer in zijn leven een andersoortige film maken, dus had hij een Tsjechisch filmscript gekocht. Eerst zou ik alleen de hoofdrol spelen. Dat is een beetje uit de hand gelopen.’

Want je herschreef uiteindelijk het script en opperde actrice Johanna ter Steege voor de rol van Gedda.

‘Johanna had jaren geleden al eens tegen me gezegd dat ze heel graag nog een keer met mij wilde werken.

Ook wist ik dat ze nog graag iets in haar moedertaal, Twents, wilde spelen. Dus zei ik: ‘Johan, laten we de film in het Twents doen, met Nederlandse ondertiteling.’ Dat vond hij meteen goed.’

film De beentjes van Sint-Hildegard Regie Johan Nijenhuis Release 13 februari

Wat is de meerwaarde van het Twents in deze film?

‘Het is een oude taal, het klinkt ook oud, voller. Ik vind de klanken fijner dan de Hollandse, die nogal ontnuchterend kunnen zijn.’

Twents werkt ook veel met understatement.

‘Klopt. Zoals de scène waarin iemand over een schilderij zegt: ‘Daar kun je niks van zeggen.’ Dan vind je het dus

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 24

mooi. Ik heb bij een optreden een keer gehad dat er een Almeloër in de zaal zat die na afloop helemaal niets zei. ‘Vond je het niet mooi?’ vroeg ik. Hij: ‘Jawel, ik zeg toch niks?’’

Wat trok je aan in het personage van Jan? ‘Dat hij continu de kool en de geit spaart. In het begin had hij dat dominante van Gedda heel hard nodig, later niet meer. Maar hij is een beetje een ‘köttel’, een flapdrol, niet goed in knopen doorhakken.’

Wat is volgens jou het geheim van een goede relatie?

‘Mijn eerste reactie is: bij elkaar passen, maar als ik kijk naar mijn vrouw Hetty en ik – we zijn al veertig jaar samen – dan gaat dat niet op. Een beetje goed datingbureau had ons nooit aan elkaar gekoppeld.’

Zijn jullie zo anders?

‘We zijn tegenpolen. Ik ben religieus en spiritueel geïnteresseerd, zij is meer aards. We houden wel allebei heel erg van Motown. Maar verder zijn onze interesses totaal verschillend. We hebben elkaar ook niet uitgezocht. Het liep zo.’

Hoe hebben jullie elkaar ontmoet?

‘We woonden in hetzelfde studentenhuis. Zij had een kamer op de eerste verdieping, ik op de begane grond.

Op een avond was ze te lui om de trap op te gaan en toen kwam ze bij mij in bed.’

En sindsdien is ze gebleven?

‘Precies. Ik ben net Jan, hè?’

16-01-20 16:58

25

film

System crasher De titel van dit aangrijpende Duitse drama kan op twee manieren worden uitgelegd. Het is een onofficiële term voor jonge kinderen met ernstige problemen bij wie het Duitse zorgsysteem steeds net tekortschiet – ook tot grote frustratie van de sociaal werkers zelf. ‘System crashers’ zijn te onhandelbaar voor gewone opvang, en te jong voor opname op een gesloten afdeling. Maar de titel slaat ook op de werking van het brein van de jonge Benni (een opzienbarende Helena Zengel). Het minste of geringste veroorzaakt kortsluiting in haar hoofd, met oncontroleerbare woedeingen tot gevolg. Het is pijnlijk om te zien hoe Benni keer op keer haar eigen glazen ingooit.

Dat het niet uit kwade wil is, maakt het extra schrijnend. Zo grenzeloos als haar woede is, is ook haar liefde – vooral naar haar moeder, die duidelijk niet in staat is voor haar te zorgen.

Regisseur Nora Fingscheidt creëert met haar speelfilmdebuut – met héél véél hulp van Zengel – het haast onmogelijke: een hartverscheurend portret van een zwaar getraumatiseerd meisje, een tikkende tijdbom waarvan niet de vraag is of, maar wanneer deze ontploft.

Regie Nora Fingscheidt Release 27 februari

in première

A HIDDEN LIFE Wanneer de Tweede Wereldoorlog uitbreekt, weigert de Oostenrijkse boer Franz Jägerstätter (August Diehl) voor de nazi’s te vechten.

Terwijl van buitenaf de druk wordt opgevoerd, houden zijn geloof en zijn liefde voor zijn vrouw en kinderen hem op de been. Gebaseerd op echte gebeurtenissen.

Regie Terrence Malick Release 6 februari

LITTLE WOMEN Deze frisse boekverfilming van regisseur/actrice Greta Gerwig (Lady bird) over de hechte band van de vier March-zusjes en hun moeder (Laura Dern) blies alle Amerikaanse critici omver.

Maar wordt alle lof straks ook bezegeld tijdens de Oscars op 10 februari? Met Florence Pugh, Timothée Chalamet en Meryl Streep.

Regie Greta Gerwig Release 6 februari

A WHITE, WHITE DAY De IJslandse politiechef Ingimundur (Ingvar Eggert Sigurðsson) is ontroostbaar als zijn vrouw door een noodlottig auto-ongeluk overlijdt. Wanneer hij vermoedt dat zij een affaire had, verliest hij zich steeds verder in zijn obsessie.

Regie Hlynur Palmason Release 13 februari

CITIZEN K De nieuwste documentaire van Alex Gibney (Enron, Going clear) volgt het opzienbarende verhaal van Michail Chodorkovski, ooit de rijkste man van Rusland, die meehielp Poetin aan de macht te krijgen. Nu, na tien jaar gevangenschap wegens ‘fraude’ (toevallig net nadat hij de regering van corruptie had beschuldigd), ontpopt Chodorkovski zich tot een van Poetins meest geduchte tegenstanders.

Regie Alex Gibney Release 27 februari

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 25

Sterren gegeven door onze filmrecensent Bregtje Schudel. Geen sterren betekent niet gezien.

LITTLE JOE Wetenschapper en alleenstaande moeder Alice (Emily Beecham, uitgeroepen tot beste actrice tijdens Cannes) staat op het punt door te breken met een bloem waarvan de geur gelukkig maakt.

Wat kan daar nou mee misgaan? Onderkoelde thriller – in pasteltinten – die ongemerkt onder je huid kruipt.

Regie Jessica Hausner Release 6 februari

ATLANTIQUE Niet alles is wat het lijkt in dit Senegalese liefdesdrama, over de schijnbaar gedoemde liefde tussen Souleiman en Ada. Ada is beloofd aan een ander, Souleiman wil per boot op zoek naar een betere toekomst. Dan gebeuren er mysterieuze dingen. Mati Diop won met haar speelfilmdebuut meteen de Grand Prix van Cannes.

Regie Mati Diop Release 13 februari

ONCE THE DUST SETTLES Zodra zich ergens op de wereld een ramp voltrekt, zijn de camera’s er als de kippen bij. Maar wat gebeurt er als de nieuwsploegen vertrokken zijn? Filmmaker John Appel (Zij gelooft in mij) bezoekt drie van zulke plekken – Armistice, Pripjat (Tsjernobyl) en Aleppo – en geeft ze een menselijk gezicht.

Regie John Appel Release 20 februari

ITHE LIGHTHOUSE Na zijn verontrustende horrorfilm The Witch komt regisseur Robert Eggers met een nieuw beklemmend verhaal – in stemmig zwart/ wit – over twee vuurtorenwachters (Willem Dafoe en Robert Pattinson op hun best) op een afgelegen en mysterieus eiland in New England in het jaar 1890.

Regie Robert Eggers Release 27 februari

16-01-20 16:58

krant KRANT

26

KUNST & VERMAAK

expo

Picture this

Het Stedelijk brengt deze maand een ode aan de gevierde documentairefotografes Bertien van Manen en Dana Lixenberg, het Rijks zet in op fotografie.

Vissen ze daarmee in de vijver van FOAM?

BERTIEN VAN MANEN

tekst Joke van der Weij

Eva, Sasha and Alosha, Shachunia, 1993.

expo Beyond the image: Bertien van Manen & Friends 29 feb. t/m 9 aug.

Stedelijk Museum Imperial courts, Dana Lixenberg t/m 10 mei Stedelijk Museum

B

ertien van Manens werk komt voort uit de contrastrijk afgedrukte fotoreportage in sober zwart-wit: het soort maatschappelijk betrokken fotografie dat in de jaren tachtig de fotowereld domineerde. In latere jaren werd dat opgevolgd door een persoonlijke vorm van kleurenfotografie waarin de betrokkenheid met haar onderwerpen altijd voelbaar is.

Bertien van Manen (78) rukte zichzelf los van de modefotografie – waar ze eerst voor, en later achter de camera stond – na het zien van het fotoboek The Americans van Robert Frank. Het contrast met de rauwe manier waarop de Amerikaanse fotograaf het Amerika van de jaren vijftig vastlegde was een eyeopener. Van Manen wist wat ze wilde en ging met haar kleine camera’s de wereld over. Voor A hundred summers, a hundred winters (1994) reisde ze uiteindelijk zeventien keer naar het gebied van de oude USSR, waar ze bij mensen thuis aan tafel schoof of bleef logeren. Ze leerde er

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 26

zelfs Russisch voor. Deze intensieve omgang leverde een persoonlijke band op met de gefotografeerden en dat was eraan af te zien. Het fotoboek had meteen succes, ook in de museumwereld. Hierna volgde een reis naar China.

Nou ja, één reis… veertien bezoeken tussen 1997 en 2000. De eerste tocht – ze fotografeerde voornamelijk lege dorpspleinen – mislukte, maar in 2001 was daar East wind, west wind waarin de toenemende invloed van het westen op het alledaagse leven van Chinezen werd vastgelegd. Tussen 1985 en 2013 bezocht ze zevenmaal Kentucky om mijnwerkersvrouwen te fotograferen, dat resulteerde in het boek Moonshine.

ELF SERIES De expositie Behind the scenes toont in totaal elf series, vanaf haar eerste werk uit de jaren zeventig in Boedapest, via series over het kloosterleven en gastarbeidersvrouwen in de jaren tachtig tot de verwerking van andermans fa-

16-01-20 16:58

27

BERTIEN VAN MANEN

BERTIEN VAN MANEN

Bertien van Manen wist wat ze wilde en ging met haar kleine camera’s de wereld over

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 27

Tao in her Dormitory, Fudan University, Shanghai, 1998.

> 16-01-20 16:58

28

expo

KUNST & VERMAAK

HET RIJKS & ZIJN FOTO’S

stelling Document Nederland, waarvoor een Nederlandse fotograaf wordt gevraagd om een actueel maatschappelijk onderwerp in beeld tebrengen.

Het museum rekent op een grote populariteit bij de Nederlandse crème de la crème van de kunstenscene. Erwin Olaf bracht er afgelopen jaar zijn kerncollectie naar toe en dit jaar krijgt het museum alweer een nieuw cadeau van choreograaf Hans van Manen: 24

werken van Robert Mapplethorpe. Dat zijn misschien niet veel foto’s boven op de collectie van circa 150.000 die het Rijks al in zijn bezit heeft, maar Mapplethorps zijn onbetaalbaar, zelfs of júist voor een museum. Wie ze wil zien, moet nog even geduld hebben: de schenking wordt onderdeel van een grote overzichtstentoonstelling van Amerikaanse fotografie, die pas over een paar jaar gepland staat.

DANA LIXENBERG

Het Rijksmuseum toont zijn enorme fotografiecollectie ook steeds vaker.

Het Rijks organiseert niet zomaar af en toe een fototentoonstellinkje: het streven is om de hele geschiedenis van de fotografie in kaart te brengen, op velerlei gebieden. Daarnaast bestaat er een lange traditie op het gebied van documentairefotografie. Sinds 1975 organiseert het museum elk jaar de tentoon-

Links en rechts: onderdeel van Imperial Courts.

miliefoto’s en de gevoelige natuurbeelden na de dood van haar man in 2010. De volgorde waarin de werken te zien zijn, is niet chronologisch; alles is thematisch en volgens visuele associaties gerangschikt. Elke serie wordt gecombineerd met werk van een of meer verwante fotografen, zoals Nan Goldin, Rineke Dijkstra en – zoals bij de serie uit Rusland – de Oekraïner Boris Mikhailov. Een mooi contrapunt bij haar eigen werk. Voor alle fotografen geldt dat zij, net als Van Manen, vaker en voor langere tijd naar hun onderwerp terugkeren en dat zij veelal onderwerpen vinden in hun directe omgeving.

DANA LIXENBERG De foto’s van Bertien van Manen getuigen van een diepgaande interesse in de medemens. Dat heeft ze gemeen met een andere vaandeldrager van de Nederlandse fotografie, Dana Lixenberg (55). Van haar is – ook in het Stedelijk Museum – Imperial courts te zien, een videoinstallatie van meer dan een uur, over drie grote schermen. Net als Van Manen werkt Lixenberg voor langere

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 28

tijd aan een project om een wezenlijke band op te kunnen bouwen met haar subject. Tussen 1993 en 2015 legde ze met foto’s, een webdocumentaire en audio-opnamen het leven vast in Imperial courts, een wijk in Los Angeles.

Deze video-installatie is het sluitstuk.

Zonder enige vorm van sensatiedrang toont ze de vanzelfsprekende voortgang van het leven in een gemeenschap die vaak als vreemd en extreem wordt beschouwd.

De beide fotografes verschillen wel in werkmethode. Van Manen fotografeert met kleine volautomatische camera’s om de spontaniteit van de interactie niet in de weg te staan. Techniek komt op de tweede plaats. Lixenberg gebruikt een grootformaat camera, streeft naar ultieme scherpte en fotografeert met meer distantie.

LANGE ADEM Behalve de twee speciale fotomusea (FOAM en Huis Marseille) lijkt elk museum in Amsterdam zich tegenwoordig toe te leggen op fotografie. FOAM-directeur Marcel Feil is niet verbaasd. ‘De aandacht voor fotografie

16-01-20 16:58

29

mis deze niet Tropenmuseum

Van Gogh Museum

Rijksmuseum

BALI – BEHIND THE SCENES Een paar weken chillen op Bali: heel gewoon voor millennials, influencers en jongeren met een gap-year. Het is er dan ook paradijselijk, maar Bali barst zowat uit zijn voegen door de enorme toeristenstroom met alle vervuiling van dien. De ecologie heeft zwaar te lijden en de foto’s van met plastic bezaaide stranden doen pijn aan je ogen. Geen wonder dat de Balinese danseres zo boos kijkt op de tentoonstellingsaffiche van de activistische kunstenaar Made Bayak. Toch is er nog veel over van de bijzondere Balinese cultuur en haar rituelen. Ook daar is aandacht voor in Behind the scenes.

14 februari t/m 10 januari 2021 Tropenmuseum

DANA LIXENBERG

IN THE PICTURE

is groeiende, een proces dat al een tijd aan de gang is. Het Rijksmuseum had altijd al veel in huis en komt er nu meer mee naar buiten. Ook het Tropenmuseum, het Joods Historisch en het Stedelijk hebben nu met grotere regelmaat fototentoonstellingen. Dat er achttien jaar geleden een speciaal fotografiemuseum is opgericht, kwam ook niet uit het niets.

Fotografie is gewoon hét middel van deze tijd. En foto’s zijn toegankelijk – je kijkt toch anders naar een beeld of een schilderij.

Een goede documentairefotograaf als Bertien van Manen maakt iets duidelijk over de wereld waarin we leven. Zij is dan ook heel lang bezig met zo’n serie. De series uit de jaren zeventig en tachtig bestonden bij de gratie van de lange adem. De tijd is nu anders, beeld op zich heeft een heel andere waarde gekregen en komt vaak in versplinterde vorm tot ons. Bertien is als documentairefotograaf enerzijds ouderwets, maar anderzijds vernieuwt ze zichzelf voortdurend. Ze is altijd nieuwsgierig en actief. De tentoonstelling had heel goed in FOAM kunnen staan, maar het is fantastisch dat ze ermee in het Stedelijk staat.’

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 29

‘De aandacht voor fotografie is groeiende, dat is al een tijd gaande’

>

‘Het portret, dat is oud, kan men zeggen. Maar het is ook heel nieuw’, schrijft Vincent van Gogh in 1889 aan zijn broer als hij bezig is met een zelfportret. Portretten, van anderen en van degene die je in de spiegel ziet, zijn altijd fascinerend. Welk beeld krijgen we van de persoon die ons vanuit zijn schilderijlijst aankijkt?

Naar aanleiding van de 75 (zelf) portretten op deze tentoonstelling kun je je afvragen op welke manier je jezelf had willen vastleggen. Zoals Edvard Munch met zijn zelfportret in de hel (foto)? Als Paula-ModersohnBecker met een snoer barnsteenkralen? Of als een van de zelfportretten van Vincent?

21 februari t/m 24 mei Van Gogh Museum

BAROK IN ROME De briljante schilder Caravaggio en de geniale beeldhouwer Bernini waren begin 17de eeuw de aanvoerders van een nieuwe generatie ambitieuze kunstenaars. Te veel superlatieven? Helemaal niet. Deze twee kunstenaars schudden niet alleen Rome op met hun nieuwe kunsttaal, de barok, maar gaven een nieuw elan aan de kunst in heel Europa. Het ging niet langer om elegantie, maar om het oproepen van emoties, drama, dynamiek!

Barok in Rome pronkt met een hele streng prachtige barokparels waarvan Caravaggio’s betoverende Narcissus en Bernini’s buste van Medusa de allermooiste zijn.

14 februari t/m 7 juni Rijksmuseum

16-01-20 16:58

30

krant KRANT

interview

KUNST & VERMAAK

Quote-hoofdredacteur Sander Schimmelpenninck:

‘Ik ben best wel een meningenmannetje’ Sander Schimmelpenninck (35) is een wandelende controverse. Adelijk van huis uit, corpsbal en baas van een miljonairsblaadje, schopt hij voortdurend hard tegen de schenen van de Hollandse elite. tekst Eva Hoeke foto’s Oof Verschuren

I

n een fotostudio in Amsterdam-Noord staan Sander Schimmelpenninck, hoofdredacteur van Quote en bezitter van een ‘suffe Audi A3, echt een accountantsbak’ – en journalist Welmoed Sijtsma (29, presentator Goedemorgen Nederland) nog een beetje onwennig naast elkaar. Het is net bekend geworden dat de twee een presentatieduo zullen vormen voor de nieuwe talkshow Op1, als laatste van de in totaal vijf koppels, en nu moeten ze als de wiedeweerga met elkaar op de foto.

Welmoed: ‘Heb jij geoefend?’

Sander: ‘Nee, maar mensen vinden altijd dat ik te boos kijk, dus ik doe wel een klein, onderkoeld lachje.’

Waarom hebben ze voor jullie gekozen?

Sander: ‘Ik denk dat ze de combinatie wel goed vonden werken. Voor de buitenwacht ben ik natuurlijk de felle opiniemaker en Welmoed een soort girl next door.’

Welmoed: ‘Ik weet het niet precies, eerlijk gezegd.’

Dat hebben ze toch wel gemotiveerd, neem ik aan?

Welmoed, lachend: ‘Als je wist hoe dit was gegaan…

We hoorden ongeveer via De Telegraaf dat wij het waren geworden. Jij had eerst nee gezegd.’

Sander: ‘Ik heb heel lang getwijfeld, en ik twijfel nog steeds. Maar uiteindelijk ben ik er gewoon ingeluld.’

Waarom twijfel je?

‘Ik ben natuurlijk best wel een meningenmannetje, ga graag tekeer tegen mensen. En nu moet ik juist dienend zijn en luisteren. Die combinatie vinden zij leuk, maar de vraag is of ík het leuk ga vinden.’

‘Ik heb heel lang getwijfeld, en ik twijfel nog steeds. Maar uiteindelijk ben ik er gewoon ingeluld’

Wel leuk om naast economische elite nu ook ineens tot de culturele elite te behoren.

Nonchalant: ‘Mwôh, ja.’

Niet?

‘Nou, bij culturele elite denk ik meer aan directeur van het Stedelijk. En binnen de culturele elite zijn er natuurlijk heel veel snobistische mensen die televisie überhaupt niet chic vinden. Maar het is een leuke kans, zeker.’

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 30

Het boek Elite gezocht dat je samen met Zuidaspredikant Ruben van Zwieten schreef, trapt af met een passage waarin je beschrijft hoe jullie de Leidse studentenvereniging Minerva toespreken, en dat in een zaal met 100 man slechts 2 mensen hun vinger opsteken als jullie ze vragen wie er van hen elite is.

Vanwaar die schroom?

‘Omdat mensen heel sterk aanvoelen dat het zijn van elite niet vrijblijvend is, dat daar dingen bij horen die niet zo leuk zijn, zoals zichtbaar zijn, verantwoordelijkheden nemen. In Nederland heerst een cultuur van verstoppen. Vroeger kon dat niet, als jij een Twentse textielbaas was woonde je in het grootste huis, en als het slecht ging met de fabriek stonden mensen met hooivorken aan de deur. Nu kan je in totale anonimiteit in Londen achter een paar schermen zitten en miljoenen harken, niemand die het ziet.’

Waarom is dat erg?

‘Het is ergerlijk, en in potentie zelfs schadelijk, omdat normale mensen dan het gevoel van krijgen van: we werken hard en doen ons best, maar we kunnen bij wijze van spreken niet eens wonen waar we willen wonen, wat je nu zo veel in Amsterdam ziet gebeuren.

En zíj, de elite, de mensen met geld, hebben alles en hun kinderen krijgen ook weer alles, en die houden zich schuil. Dat gaat gewoon een keer mis.’

Jij bent ook zo’n kind.

‘Nee, hoor.’

Als graaf Schimmelpenninck erf jij straks toch het landgoed, Het Nijenhuis?

‘Maar dat is vast hè, daar kun je niet van eten.’

Behalve als je het verkoopt, dan heb je ineens het soort poen in je zak waar anderen tien jaar voor moeten werken.

‘Ja, áls ik het krijg. En áls ik het zou verkopen. Maar dat kan niet, want het landgoed zit in een NSW, een natuurschoonwet, een lang, nogal technisch verhaal. Je mag het in ieder geval niet verkopen. Ik hoef het ook niet eens. Mijn andere familieleden denken daar anders over, maar wat mij betreft maken we er een stichting van.’

>

16-01-20 16:58

31

‘Alleen de elite kan in een mooie villa wonen.

Je kan niet zeggen: alles is voor iedereen toegankelijk, want dat is gewoon niet zo’

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 31

16-01-20 16:58

32

krant KRANT

vegetariër, heb ik besloten.’

SANDER SCHIMMELPENNINCK • Werd geboren in Hengelo in 1984 • Is van adel, heet officieel Sander Cornelis graaf Schimmelpenninck • Bracht zijn jeugd grotendeels door in Diepenheim • Studeerde rechten in Rotterdam en Milaan • Werkte als advocaat op de Zuidas • Begon in 2012 een pizzeria met zijn studievriend Jaap Reesema • Begon parttime als redacteur bij Quote in 2013 • Werd in november 2016 benoemd tot hoofdredacteur • Was vorig jaar winnaar van de tv-quiz De slimste mens • Publiceerde samen met Zuidas-predikant Ruben van Zwieten het boek Elite gezocht over de noodzaak van een maatschappelijk betrokken elite • Maakte voor WNL de tv-serie De opvolgers over familiebedrijven • Begon vorig jaar september als columnist van de Volkskrant • Is sinds januari 2020 een van de duopresentatoren (samen met Welmoed Sijtsma) van OP1 • Woont in Amsterdam, en regelmatig bij zijn vriendin Lotta Klemming in Götenborg • Heeft een tweede huis in Kroatië

Waarom zou je het niet willen erven?

‘Omdat het alleen maar gezeik oplevert. Als ik één ding heb gezien bij al die rijke families is het wel dat het misgaat. En dat wil ik niet, ik heb een veel te leuke familie om het over bezit te hebben. Het risico is dat mensen zo’n bezit toch gaan zien als een soort appeltje voor de dorst. En dat limiteert je ambitie. Ik ben er echt heilig van overtuigd dat veel geld erven je niet gelukkig maakt. Bovendien: dat landgoed vind ik fantastisch, ik ben er opgegroeid, ik hou van die plek. En ik niet alleen, het is een cultuurhistorische eenheid waar heel Twente komt wandelen en fietsen. Ik wil dat dat in stand blijft. En de beste garantie om die plek in stand te houden, is een stichting. Alleen: ik ga er niet over, want voorlopig ben ik nog geen aandeelhouder en als ik het straks word is het slechts voor een achtste, want ik heb ook nog een zusje, een neef en zes nichten.’

Hoe oud zijn je ouders en hoe gaat het met ze?

‘Haha, heel goed. Mijn vader is 68 en mijn moeder 65, en ze mankeren niks. Alhoewel: mijn vader heeft op z’n 55ste een bypass gehad en sindsdien moet hij moet heel erg zijn cholesterol omlaag duwen. Omdat dat voor mij ook wel verstandig is, ben ik sinds een week

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 32

interview

KUNST & VERMAAK

Hoe bevalt die week, tot nu toe?

‘Prima. Ik ben al twee kilo afgevallen.’

Hoeveel vlees at je?

‘Megaveel. Elke dag, sowieso. En ook echt gore troep. Als ik een tankstation binnenloop en ik zie een gehaktstaaf dan koop ik die, al is het negen uur ’s ochtends. Terwijl: ik heb een zittend beroep, ik woon in de stad, ik heb helemaal geen dierlijke vetten nodig.’

Sander Schimmelpenninck woont in de Bosboom Toussaintstraat in Oud-West, een stuk Amsterdam aan de goede kant van de rijk-armtweedeling die de stad steeds meer kenmerkt: witter dan wit, met elke ochtend een ‘parade van knappe, fietsende meisjes met airpods in die óf onderweg zijn naar werk, of naar Rocycle waar ze gaan spinnen. Maar ik wil er weg, want ik heb last van mijn buren. De een staat om zes uur op en de ander gaat pas om twee uur naar bed. En ik moet slapen.’

Waar zou je naartoe willen?

‘In elk geval naar een topverdieping. Geen herrie. Liefst in de Jordaan, ofzo.’

In de Jordaan zit je toch ook boven op elkaar?

‘Ja, maar daar heb je ook wel van die pakhuis-achtige dingen die wat meer afgezonderd zijn.’

Deze editie van de Uitkrant staat in het teken van de arm-rijktweedeling in de stad.

Waarom is zo’n kloof bezwaarlijk?

‘Omdat het moeilijk wordt om samen te leven als je je alleen maar terugtrekt in je eigen bubbel.’

In Elite Gezocht staat een geestige scène waarin iemand uit de elite lovend over barman Freddy praat, zoals ‘de gemiddelde blanke stedeling over zijn Turkse groenteboer praat.’ Een zogenaamde vriendschap die in feite alleen maar de kloof benadrukt.

‘Ja, haha. Erg is dat. Terwijl het leven écht leuker wordt als je ook mensen uit andere groepen tegenkomt.’

Waar kom jij die nog tegen?

‘Door mijn Zweedse vriendin en mijn vastgoed

in Kroatië heb ik een heel internationaal leven, en door mijn werk bij Quote ontmoet ik ook van alles. Dat verwachten mensen niet, die denken dat het alleen maar over kakkers met geld gaat, maar ondernemers vormen een heel gemengd, democratisch geheel, van superhoogopgeleide kakkers tot Turkse jongens met een taxibedrijf.’

Maar dat zijn wel allemaal mensen met meer dan gemiddeld succes.

‘Dat is waar.’

Dus hoe zorg jij ervoor dat jij nog met normale mensen in aanraking komt?

‘Nou, dat is een uitdaging, want dat gebeurt inderdaad te weinig. Ik heb me voor dit jaar voorgenomen om daar iets meer aan te gaan doen, of in elk geval een vrijwilligersbaantje te nemen. Ik zou wel in de Raad van Commissarissen van FC Twente willen plaatsnemen, maar dan zit ik nog steeds in hetzelfde wereldje – al heb je dan wel te maken met voetballers, wat natuurlijk ook een soort kansenjongeren zijn, haha. Ja nee god, hoe ga ik dat doen. Ik ben net ambassadeur geworden voor het KWF. Maar het echte uit mijn eigen bubbel stappen doe ik in Zweden, en Kroatië.’

Waarom lukt het daar wel?

‘Omdat Lotta een totaal ander leven leidt dan ik. Zij heeft niet gestudeerd, weet niet eens wat een corps of kakkers zijn. Haar beste vriendinnen komen uit Kaapverdië en voormalig Joegoslavië, uit de melting pot die Zweedse steden tegenwoordig zijn.’

In Amsterdam neemt het aantal privéscholen sterk toe, onder de basisscholen was er zelfs een verdubbeling in de afgelopen vijf jaar. Hoe is dat tij te keren?

Beslist: ‘Verbieden.’

Dat kan niet.

‘Op dit moment niet, nee. Maar ik vind dat er een soort verplichting moet komen waarin mensen elkaar tegenkomen. Het kan niet zo zijn dat je tot je achttiende alleen maar kakkers tegenkomt. Als overheid heb je één kerntaak, en dat is investeren in goed onderwijs voor iedereen. Als je mensen toestaat zich te groeperen op basis van geld, dan ga je daarmee de mist in. Religie moet ook uit het schoolsysteem, want dat verdeelt, en je moet juist iets hebben dat mensen bindt.’

In Elite gezocht beschrijf je het gebrek aan ‘bildung’: de huidige generatie is vooral bezig met geld verdienen en heeft weinig maatschappelijk verantwoordelijkheids-

16-01-20 16:58

33 ‘IK BEN EEN MILLENNIAL-DOMINEE DIE VINDT DAT ZIJN HOOFDACTIVITEIT BIJ MOET DRAGEN AAN IDEALEN. DUS DAAR DENK IK VEEL OVER NA’

besef. Toch zagen we onlangs nog een heel betrokken jeugd, die massaal protesteerde tegen tekortschietende klimaatmaatregelen.

Hoe verklaar je dat?

‘Die klimaatbeweging is bij uitstek een grassroots-movement, iets dat in de samenleving ontstaat. De kritiek op het gebrek aan bildung zit ’m met name in het onderwijs, dat daar nauwelijks nog over burgerschap over wordt gesproken.’

De populariteit van Montessori- en Daltonscholen is anders enorm, vooral bij de ouders in Zuid.

‘Misschien omdat ze zelf ook wel weten dat ze een leeg bestaan hebben. Dat is ook het frappante aan San Francisco: al die techbazen daar sturen hun eigen kinderen naar schermloze scholen en laten ze alleen met hout klooien.’

Het huidige college van Amsterdam noemt zichzelf ‘kneiterlinks’: ze zijn voor het autovrij maken van de stad, de aanpak van huisjesmelkers en Airbnb, de Amsterdamse PvdA vindt zelfs dat vliegen binnen Europa verboden zou moeten worden. Bijvoorbeeld naar Zweden of Kroatië. Is dat een goed idee?

‘Ja, want dan pas ik mijn gedrag daar gewoon op aan. Kijk, de oplossing is simpel: je moet gewoon een eerlijke prijs betalen voor dingen, punt. Het is nu te goedkoop, dat is het probleem. Net als vlees. Kip voor één euro, dat slaat gewoon nergens op. De discussie verzandt nu in allerlei lui die elkaar de maat nemen over hun koopgedrag en hypocrisie, en dat schiet niet op. Dingen moeten gewoon een eerlijke prijs hebben, inclusief milieukosten.’

Maar dan kan alleen de elite nog vliegen.

‘Ja, ook alleen de elite kan in een mooie villa wonen. Je kan niet zeggen: alles is voor iedereen toegankelijk, want dat is gewoon niet zo. Vliegen ís geen basisbehoefte. En anders spaar je er maar voor. Het is niet zo dat een keertje op en neer naar Zweden vliegen onhaalbaar is voor de gemiddelde Nederlander, hè? Als je de wereld echt wil zien, ga je maar op de fiets naar China. Of je loopt naar Compostella, kan allemaal.’

Wakkert een blad als Quote die mooie reizen en geldlust niet juist aan?

‘Nee. Nou ja, een beetje. De wereld waaroverwij schrijven is natuurlijk een heel rare wereld, maar ook een interessante wereld.

De sociologen van vroeger bestudeerden met name rijke mensen, omdat die het meest debiele gedrag vertonen.’

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 33

Praat je ook zo mans tegen hen?

‘Zeker! Ik zit voortdurend te preken. Sommigen vinden mij ook echt, écht niet leuk. Die vinden mij te links.’

Ben je links?

‘Ik vind termen als links en rechts ingewikkeld.

Ik ben heel kritisch op immigratie, dat zou je rechts kunnen noemen, maar dat ben ik al jaren. Inmiddels is iedereen kritisch op immigratie, iederéén weet dat je niet moet verwachten dat mensen zomaar blij en hand in hand rond een regenboog gaan rennen, zelfs GroenLinks niet, dus dan is het niet nodig om er nog heel hard over van de toren te blazen.

Maar op de een of andere manier hebben al die mensen die kritisch zijn op immigratie, nu ook dat klimaatakkoord omarmd als iets waar ze tegen zijn, en Europa vinden ze ook stom. Nou, dat vind ik allebei totaal niet. En dat zou mij dan weer links maken.’

In jullie boek pleiten jullie voor noblesse oblige: de elite moet niet naar geld blijven jagen, maar iets terugdoen voor de maatschappij. Hoe wil jij die opdracht invullen?

‘Ik ben wel een soort vervelende millennialdominee die vindt dat zijn hoofdactiviteit bij moet dragen aan die idealen, dus daar denk ik veel over na. Ik voel me Europees, mijn leven is heel Europees, dus ik wil iets in die richting doen: misschien een Europese mediacultuur creëren. De tragiek van mijn generatie is dat al mijn vrienden Netflix kijken, The Economist lezen, misschien nog The Financial Times – maar dat zijn uitsluitend Angelsaksische media. En dat is raar. Wij zijn een continent van mensen die mooie shit maken, waarom laten we dat allemaal over aan anderen? Dat moeten we zelf weer gaan doen.’

Wil je dat vanuit Amsterdam gaan doen?

‘Niet per se, ik woon hier onderhand met behoorlijke tegenzin.’

Wat mis je?

‘Frisse lucht. Ik ben een buitenmens. Ik was de afgelopen dagen in Twente bij mijn ouders en dan val ik meteen in slaap. Zo veel zuurstof in de lucht.’

Nou, wat let je?

‘Mijn werk.’

Als ik langer dan een uur aan tafel zit, word ik onrustig, dat trek ik niet. Ik eet ook heel snel.

Dan vind ik wandelen veel relaxter, dan kan je tenminste gewoon doorpraten. En verder ga ik nog weleens uit, af en toe. De Chin Chin Club is favoriet, op de Rozengracht, en in De Pijp. Af en toe een festivalletje in de zomer.’

Drugs?

‘Heb ik weleens gedaan. Ik had heel lang een vriendin, maar die maakte ik het ineens uit, ik was toen 27. Ik was echt anti-anti-anti drugs, maar een maatje van me stak toen zijn duim in een zak mdma en die propte hij in mijn mond met de tekst: ‘En nu ben ik klaar met jouw gezeik. Hier.’ Nou, toen heb ik inderdaad een fantastische avond gehad. Sindsdien doe ik dat één keer per jaar.’

Zou je dat nu nog steeds kunnen doen?

‘Waarom niet?’

Omdat je nu een keurige talkshowpresentator bent.

‘Och ja, als dát al niet meer mag.’

Ben je thuis ook voortdurend zo aan het discussiëren?

‘Neuh, dat valt wel mee. Het is goed dat mijn vriendin en ik niet dezelfde taal spreken. Dat zorgt voor een soort…’

Vertraging.

‘Ja. En omdat ik voor mijn werk zo veel praat is het ook weleens lekker om níet de hele tijd aan het woord te zijn. Straks, in het vliegtuig, hoor je me twee uur lang niet.’

Meteen na de foto gaat hij door naar Zweden, voor acht dagen. Zijn vriendin Lotta, die oesterduiker is, gaat voor het eerst leveren aan Noma, het beste restaurant ter wereld, en hij gaat haar daarmee helpen. Over een paar uur staat Sander Schimmelpenninck, Op1presentator, Quote-baas, graaf en meningenman, met laarzen tot aan zijn oksels ‘zeewier met truffelsmaak’ uit het Zweedse water te scheppen en in potjes te doen – ‘Mooi werk.’

En nog vegetarisch ook.

‘Goed hè?’

>

Wat doe je eigenlijk als je niet aan het werk bent?

‘Weet ik niet, want ik werk altijd. Ik wilde zeggen uit eten gaan, maar dat is vaak ook werkgerelateerd. Daarom vind ik uit eten gaan ook echt een martelgang. Het duurt te lang.

16-01-20 16:58

34

krant KRANT

theater

KUNST & VERMAAK

De cultuurmakers

De wortels van George Elias Tobal (33) liggen in Syrië, die van Eran Ben-Michaël (37) in Israël. Hun voorstellingen zijn gebaseerd op wederzijds respect, maar ook op zelfspot, humor en relativering. tekst Alice Boothby/Babette Rijkhoff foto Laila Cohen

Het barst in de stad van de creatieven. Daarom lichten we in elke editie van de Uitkrant een interessante Amsterdamse cultuurmaker uit.

George: ‘Eran maakt regelmatig grappen over Arabieren. Dan begint hij over hun opvliegerigheid. Ik kan het van hem goed hebben.’

Eran: ‘Ik kan me herinneren dat ik tijdens een tour George zijn blouse zag strijken. Toen betrapte ik mezelf erop dat ik dacht: wel knap hè, dat heeft hij dan weer mooi geleerd in Nederland.’

George: ‘Daar hebben we in voorstellingen later veel grappen over gemaakt. Onze research is vaak geïnspireerd op elkaar.’

Eran: ‘Voor de voorstelling George & Eran worden racisten moesten we van onze regisseur een dag lang alle racistische dingen opschrijven die we dachten.

Dat ging best ver. Iedereen krijgt ervan langs in de voorstelling. Zo hebben we een hele serie vrouwonvriendelijke opmerkingen gemaakt. Dat begint lollig, maar langzaamaan merk je aan het publiek dat het te

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 34

ver gaat. De spannendste avonden zijn die waarop mensen uit het publiek ingrijpen. Zo stond er eens een oudere man op tijdens een van onze voorstellingen. Hij zei heel gedecideerd: ‘En nu is het afgelopen.’’

George: ‘We hebben George & Eran worden racisten de afgelopen twee jaar tachtig keer gespeeld en nu gaat de voorstelling in reprise. Om aandacht voor de show te vragen, zijn we met een camera de straat op gegaan met vragen als: kleven er voordelen aan wit zijn? En: bestaat er zoiets als black privilege?’

Eran: ‘Het kostte veel moeite om mensen aan het praten te krijgen. Er is en blijft zo veel ongemak als het gaat om racisme.’

George & Eran spelen in 2020 de voorstellingen Hoe ik talent voor het leven kreeg, Jihad van liefde en George & Eran worden racisten. Meer weten? Luister dan naar de podcast over George & Eran op soundcloud.com/uit-in-amsterdam.

16-01-20 16:58

krant KRANT

lijstje van de maand

35

7X UIT JE BUBBEL Van een pop-updiner met vreemden tot een Concertgebouwbezoek met een eenzame oudere: via deze activiteiten ontmoet je mensen waar je normaal gesproken niet mee in contact komt, én doe je iets voor de stad. Win-win!

Meer tips?

Kijk op iams terda m.nl

DINEER MET EEN VREEMDE

DENK AAN DE TOEKOMST

Elke maand schotelen Svetlana Zivkovic en Ivo Skulj hun gasten gerechten voor uit de hele wereld. Uit liefde voor eten, maar ook om mensen met elkaar te verbinden. Volgens Svetlana en Ivo is hun pop-updiner niet alleen bedoeld voor eenzamen; iedereen kan aanschuiven om mensen buiten je bubbel te leren kennen. Dus mocht je met leuke nieuwe mensen willen dineren, dan is dit de plek. Voor €25 krijg je een amuse, voor-, hoofden nagerecht en niet te vergeten: goede wijn.

De huiskamer van Rembrandt, Orteliuskade 5, voor data en tijden, zie foodconnectie.nl

Handen-uit-de-mouwen-stekers opgelet: Pakhuis de Zwijger heeft een handjevol prachtige projecten voor iedere Amsterdammer die wil meedenken, -bouwen en -beslissen over de toekomst van de stad. Hoe ziet jouw buurt en jouw Amsterdam eruit over twintig jaar? En hoe kan het nú beter, leuker, leefbaarder? In New Metropolis, het jongere zusje van De Zwijger, praat je in debatten, talks en programma’s mee over belangrijke stedelijke vraagstukken. Voor wie dat nog niet genoeg is, is er het project Amsterdammers, maak je stad: een ontwikkeltraject voor innovatieve Amsterdammers die slimme, sociale en creatieve ideeën en oplossingen hebben voor een beter leven in de stad.

Zie voor data: newmetropolis.amsterdam en maakjestad.amsterdam

DRINK EN OEFEN Wie heeft zich níet ooit dolenthousiast op het leren van een nieuwe taal gestort – om na een paar maanden teleurgesteld te beseffen dat het lastiger is dan je dacht? Vooral als je niemand hebt om die nieuwe taal mee te oefenen. Maar ho, stop, gooi de handdoek nog niet in de ring: de oplossing is slechts een fietsrit van je verwijderd. In biercafé Gollem vindt namelijk elke eerste donderdag van de maand een (gratis) Language Exchange Bar Night plaats: een gezellige borrel van taalschool Language Corner waar je met Spaanstaligen, Engelstaligen of anderstaligen de vreemde taal die jij aan het leren bent kunt oefenen. En dat allemaal bij een prima speciaalbiertje. Salut!

Elke eerste donderdag van de maand, Proeflokaal Gollem

MET OPA NAAR EEN CONCERT Voor jonge klassiekemuziekliefhebbers (tot 35 jaar) is er het Entrée-lidmaatschap van het Concertgebouw, waarmee je korting krijgt op bijna alle concerten. Maar er is meer: als lid kun je je ook aanmelden voor Rentrée, een project waarbij je samen met een oudere naar een concert gaat. Alles is tot in de puntjes geregeld: je kaartje wordt betaald en op het dagdeel zelf worden jij en je gezelschap met de taxi opgehaald en teruggebracht. Dus maak je op voor een prikkelende ervaring, inclusief goede gesprekken over polka, Paganini en het leven.

Acht concerten per concertseizoen, entree.nl/jouwrentree

03 UK KUNST EN VERMAAK FEB 2020_SF_MB_SV1.indd 35

WORD BUDDY Elk semester organiseert het International Student Network (ISN) Amsterdam een buddy-programma, waarbij je als lokale student wordt gekoppeld aan een internationale student.

Aan jou de nobele taak om je internationale maatje onder de vleugels te nemen en wegwijs te maken in Amsterdam. Van het fijnste koffietentje tot de beste plek om een fiets te kopen: jij weet het en deelt graag je kennis als slimme en sociale local. Je bepaalt zelf welke sociale activiteiten je met je maatje(s) onderneemt en hoeveel tijd je daarin steekt – van borrelen tot een middagwandeling.

Het leuke is: als het goed klikt, heb je er meteen een nieuwe vriend bij.

Zie isnamsterdam.nl voor info

SPEEL SPELLETJES Bordspelfanaten kunnen hun hart ophalen tijdens de spellendagen van bordspellenclub Amsterdice. Van groentjes tot doorgewinterde diehards: bij Stayokay in Oost kun je zo aanschuiven, met of zonder gezelschap. Neem een pittig spel van thuis mee of duik in de aanwezige collectie van ruim 200 (!) spellen. Dé manier om nieuwe mensen te leren kennen.

Gratis entree, en ook de nodige snacks zijn verkrijgbaar.

De spellendagen vinden twee keer per maand plaats (Timorplein 21), amsterdice.nl

16-01-20 16:59

36

info

KRANT

service & info

mee info r iams op terda m .nl

LAST MINUTE TICKET SHOP In de Last Minute Ticket Shop koop je op de dag van de voorstelling online kaarten met korting tot 75 procent.

Elke dag is er een nieuwe selectie van voorstellingen en concerten van de Amsterdamse theaters en concertzalen. iamsterdam.com/lastminute

I AMSTERDAM STORE

Valid until 31-12-201 8 Check in each carr and out required ier on ever with y trip

Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien?

Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van Amsterdam in de I amsterdam Store.

IJ-hal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden, zie: iamsterdam.com/store

ADRESSEN - Stationsplein 10 (tegenover Centraal Station) - Aankomsthal 2, Schiphol Plaza Voor openingstijden, zie: iamsterdam com/visitorcentres

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 36

CLASS 2

& REGIO N TRAVEL TICKET

HET AMSTERDAM & REGION TRAVEL TICKET

I AMSTERDAM VISITOR CENTRES Bezoek een van onze Visitor Centres voor informatie over Amsterdam e.o., voor excursies & rondvaarten, plattegronden en gidsen, tickets voor het openbaar vervoer, souvenirs, hotelreserveringen en de I amsterdam City Card. iamsterdam.com/visitorcentres twitter.com/Iamsterdam

1D Y AMSTERA DAM

I AMSTERDAM CITY CARD Een ideaal cadeau voor bezoek van buiten de stad: aanschaf van de City Card geeft toegang tot meer dan 40 musea, openbaar vervoer, een rondvaart, 25 procent korting op attracties, eten en drinken en meer! Verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, I amsterdam Store, hotels, rederijen, musea en GVB Tickets & Info punten.

Meer info: iamsterdam.com/citycard

Met de nieuwe versie van het ARTT-ticket kun je onbeperkt gebruikmaken van het openbaar vervoer in Amsterdam en de omliggende regio – dag en nacht, met bus en trein – gedurende één, twee of drie dagen. Ontdek bijvoorbeeld Haarlem, rijk aan cultuur, winkels en bezienswaardigheden als het Teylers of het Frans Hals Museum. De ARTT-tickets zijn verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, de I amsterdam Store, GVB Tickets & Informatie op het Stationsplein en het OV Servicecenter in de IJhal van het Centraal Station.

Meer info: iamsterdam.com/area

16-01-20 17:32

krant KRANT

februari 2020 38 42 44 46 46 48

37

WJOSVZ: NIEUWE DAKLOZEN UIT ETEN KITCHEN REPUBLIC TREND: FRIDA KAHLO EN ZO: WINKELS DE BUURT: IJBURG

WILLICROFT

‘HET VERHUIZEN IS ELKE KEER ERG INTENSIEF.’

Aldus eigenaar Michiel van der Eerde in Het Parool. Na alle pop-uplocaties heeft hij nu een permanente stek gevonden voor zijn veelgeprezen restaurant Baut: aan de Stadionweg in Zuid. bautamsterdam.nl

Nooit meer vlees, vis, eieren of melk, dat gaat nog wel.

Maar een leven zonder kaas is voor veel veganisten een groot gemis. Voor hen is er goed nieuws: de eerste plantaardige kaaswinkel van Nederland heeft zijn deuren geopend op de Spiegelgracht. Eigenaar Brad Vanstone experimenteerde erop los en kwam met een reeks kaasvervangers die hij zelf écht lekker vindt. Bij Wilicroft kun je terecht voor smaakvolle vegan kaasfondue, maar ook parmezaan, cream cheese en truffelkaassaus. Alle kazen worden gemaakt op basis van gemalen cashewnoten, macadamia’s, tofu en amandelen, waardoor een kaasachtige structuur ontstaat.

Vegan gorgonzola, ricotta en geitenkaas zijn nog in de maak – jawel, die veganistische kaasplank komt steeds dichterbij.

Spiegelgracht 30 willicroft.com

CHOCOA CHOCOLADE FESTIVAL Slurpen, in je mond laten rondgaan en vooral niet doorslikken. Dat gaat op als je wijn proeft, maar dus niet bij chocolade. Wist je dat een geoefend chocoladeliefhebber precies kan proeven waar de cacaoboon vandaan komt? Dat kun jij ook leren tijdens het Chocoa Chocolade Festival in de Beurs van Berlage. Daar liggen honderden blokjes chocolade uit alle windstreken op je te wachten en er worden gratis guided tastings georganiseerd. Is het Brazilië, Congo of toch Colombia… Wedden dat jij naar het volgende etentje bij vrienden een goede reep chocolade meeneemt in plaats van een fles wijn?

22 en 23 februari Beurs van Berlage

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 37

16-01-20 17:32

38

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

nieuwe daklozen

THUISLOZEN

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 38

16-01-20 17:32

39

Ondanks het sociale beleid van Amsterdam is het aantal daklozen flink gestegen. Waar ligt dat aan? Kan het anders? ‘Je moet afglijden voordat je geholpen wordt.’ tekst Anne Dirks

HOEZO, ZELFREDZAAM?

R

ond het kinderbadje is een sportklasje bezig.

Een stuk of zeven vrouwen in gekleurde leggings volgen de instructies van een trainer op. We lopen door het Vondelpark, op woensdag het vaste rondje van Hanna Wapenaar.

‘Vorige week stond hier ook zo’n groepje’, vertelt ze, ‘nog geen tien meter verderop zat een jongen op een bankje. Dubbelgeklapt, zijn hoofd tussen zijn benen.

Tussen zijn voeten lagen zijn sleutels en telefoon. Hij was duidelijk ‘out’. Dan verwacht je toch dat iemand even checkt of hij oké is? Ze staan ernaast!’

Wapenaar is straatpastoor in Amsterdam en richt zich vooral op dak- en thuislozen. ‘Maar je ziet niet altijd aan de buitenkant dat iemand dakloos is.’

Terwijl we richting het Max Euweplein lopen, fronst ze. ‘Ik had hier een paar mannen een pakje shag beloofd, maar dat heb ik nu niet bij me – ik draag het liever niet de hele tijd in mijn jaszak, die gaat er zo van stinken.’ De mannen op wie ze doelt, zijn er niet.

HARDE CIJFERS In de afgelopen tien jaar is het aantal daklozen in Nederland verdubbeld naar bijna 40.000, blijkt uit cijfers van het CBS. Met ‘daklozen’ bedoelt het CBS de mensen die slapen in de open lucht of in overdekte openbare ruimtes (stations, fietsenstallingen, winkelcentra, een auto of in een tijdelijke opvang), maar ook zij die bij vrienden, familie en kennissen op de bank pitten en geen eigen verblijfplaats hebben.

In de berekening van het CBS zijn meegeteld: mensen die een uitkering krijgen maar geen woning hebben, mensen die zijn ingeschreven bij de dag- en nachtopvang en daklozen die zich lieten registreren in het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (Landis). ‘Het werkelijke aantal ligt waarschijnlijk nog veel hoger,’ stelt Wapenaar. ‘Mensen die permanent in de daklozenopvang wonen, asielzoekers en wachtenden voor de geestelijke gezondheidszorg zijn niet meegenomen in deze cijfers.’

STRAATLEVEN Badreddine Djeraoui kwam eind maart naar Nederland vanuit Algerije, alleen. Hij is kunstenaar en wilde in het land van Rembrandt wonen. Overdag tekent hij, ’s nachts slaapt hij in een van de bootjes op de gracht. ‘Ik hou van Amsterdam, deze stad is magie. Het eerste wat ik deed toen ik hier met de trein vanuit Parijs aankwam, is naar Het Rembrandthuis gaan. Ik had geen kaartje om naar binnen te gaan, maar ik heb buiten twee uur zitten kijken naar zijn huis.’ Hij verdeelt zijn tijd tussen De Regenboog Groep-inloophuis Makom in De Pijp waar hij kan werken en de OBA, waar hij kunstboeken kan inkijken. Af en toe verkoopt hij een tekening en kan hij weer eten.

De meeste opvanghuizen en programma’s in de stad richten zich op verslaafden of mensen met

‘HET LEVEN OP STRAAT IS HARD EN DOET IETS MET JE MENSWAARDEN EN MET DE RUIMTE IN JE HOOFD’

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 39

16-01-20 17:32

40

krant KRANT

nieuwe daklozen

ETEN & DRINKEN EN ZO

ROUTE VAN EEN Z-VERKOPER tekst en foto Koen Kleijn, met dank aan Ons Amsterdam Amsterdam telt 500 tot 1000 daklozen – preciezere cijfers heeft de GGD niet. Ronald Cornelisse (51), een geboren en getogen Amsterdammer, is een van hen. Hij slaapt in een bootje, krijgt een daklozenuitkering en verkoopt Z de Amsterdamse straatkrant. Elke dag loopt hij van de Westlandgracht via Hoofddorpplein, Vondelpark, Museumplein, Ceintuurbaan en Tweede Oosterparkstraat naar zijn standplaats bij de Albert Heijn op het Krugerplein. Hond Chiro is z’n maatje.

‘Er is veel verschil tussen daklozen onderling. Jaloezie.

Opvanghuizen probeer ik te mijden, daar hangt een sfeer van frustratie en vijandigheid. Er zijn zware drugsgebruikers en dito alcoholisten bij, die kunnen niet voor zichzelf zorgen. Verslaafden willen altijd wat van je: shag, geld.

Solidariteit is er niet. Er wordt van elkaar gestolen. Over de Cuyp loop ik niet, dat is te druk met die hond. Voorbij de Amstel is De Spreekbuis in de Tweede Oosterparkstraat, een inloophuis. Telefoon opladen, bakje koffie, een beetje praten. Dinsdag en donderdag warm eten. Voedzaam, maar weinig smaak. ’s Ochtends een hamburger met patat. Ik wil toch wel een beetje groente! Om een uur of half twaalf ga ik naar het Krugerplein. In de Albert Heijn verkoop ik de daklozenkrant: 1,35 euro inkoop, 2,50 euro verkoop. Zo’n twintig krantjes in die zes uur dat ik er sta.

Een probleem is wel dat veel supermarkten al bezet zijn.

Je regelt zo’n plek eerst zelf, dan wordt er contact gelegd met de winkelmanager, zodat je een vaste plaats krijgt. Ik verkoop ook van die milieuvriendelijke tasjes. Solidaire huisvrouwen geven ze weg aan hun vriendinnen.’

psychische problemen. Voor mensen die op straat terechtkomen en als ‘zelfredzaam’ gezien worden, is er weinig hulp of opvang.

‘Je moet afglijden voordat je geholpen wordt’, zegt Wapenaar. ‘Terwijl het zaak is dat je die mensen zo snel mogelijk van straat krijgt, zodat ze níet afglijden. Het leven op straat is hard en doet iets met je menswaarden en met de ruimte in je hoofd.’

De groep ‘zelfredzame daklozen’ slaapt een tijdje bij vrienden op de bank, logeert bij familie of bivakkeert tijdelijk in een fietsbox aan de rand van de stad. ‘Deze groep is veel minder zichtbaar’, zegt Hans van Dalfsen, hoofdredacteur van de Daklozenkrant. ‘Er zijn heel veel mensen die het op de een of

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 40

MAARTJE GEELS

‘OPVANGHUIZEN PROBEER IK TE MIJDEN, DAAR HANGT EEN SFEER VAN FRUSTRATIE EN VIJANDIGHEID’

manier zelf moeten rooien, en die groep groeit.’

NOODKLOK De groep ‘zelfredzamen’, dus zonder verslaving of psychische problemen, lijkt inderdaad toe te nemen. Met name door mensen die na een scheiding, door het verlies van hun baan of schulden dakloos zijn geraakt en door de krappe huizenmarkt geen woning meer kunnen vinden. ‘Het is wel duidelijk dat er iets knelt met de criteria voor ‘zelfredzaamheid’.

Dit zijn goedbedoelde ideeën om beleid te kunnen vormen, maar in de praktijk zijn het monsters’, zegt Van Dalfsen. ‘Er wordt niet voor niets gezegd: als je nog niet verslaafd

Hanna

bent, dan word je het wel. Eenmaal dakloos is het een lange weg terug.’

In december luidden de wethouders van Amsterdam, Utrecht, Rotterdam en Den Haag de noodklok. De vier steden willen extra geld en een versoepeling van een aantal regels om dakloosheid onder jongeren aan te kunnen pakken. Het aantal dakloze jongeren is ten opzichte van tien jaar geleden verdrievoudigd; een derde van de daklozen in Nederland is tussen de achttien en dertig jaar. Zij pleiten onder andere voor het afschaffen of aanpassen van de kostendelersnorm. Deze wet houdt in dat een bijstandsuitkering wordt aangepast aan het aantal volwassenen in een woning: hoe meer volwassenen in een huis, hoe lager de

16-01-20 17:32

41

Hans van Dalfsen

KARLIJN VAN DIEPEN

‘DE KLOOF TUSSEN ARM EN RIJK WORDT STEEDS GROTER. DAAR MOETEN WE NIET ONNOZEL OVER BLIJVEN DOEN’

ZELFSTANDIGEN ZONDER DAK Z was in 1995 de tweede daklozenkrant in Nederland (Utrecht had in 1994 in Nederland de primeur met Straatnieuws) en verschijnt elke drie weken. Uitgever is de Stichting Z, die zo’n 40 medewerkers telt. Vorig jaar verkochten zo’n 140 zzd’ers (zelfstandigen zonder dak) 153.484 exemplaren. Ze verdienen er niet alleen wat geld mee, maar doen ook sociale contacten op en ‘kunnen verder kijken dan de dag lang is’, zoals Z het zelf formuleert. z-krant.nl

Hanna Wapenaar

uitkering. ‘Daardoor worden ouders gedwongen hun kind op straat te zetten, zodra die achttien wordt’, zegt Wapenaar. Een andere oorzaak voor het stijgende aantal daklozen, is het feit dat de GGZ steeds minder plekken heeft en ook dit jaar het aantal bedden afbouwt. Met als gevolg dat er steeds meer ‘verwarde’ mensen op straat terechtkomen. Hetzelfde geldt voor de verslavingszorg. Die kampt met lange wachtlijsten en voor de patiënten zijn geen woningen beschikbaar, waardoor ze op straat komen te staan.

ZORG, AANDACHT EN GELD Vanuit de gemeente en vrijwilligersorganisaties zoals HVO Querido, De Regenboog Groep

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 41

en het Leger des Heils zijn al verschillende projecten opgezet om mensen zo snel mogelijk van de straat te krijgen. Zo kwam De Regenboog Groep met Onder de pannen, waarbij Amsterdammers een kamer kunnen verhuren aan een thuisloze zonder gekort te worden op hun uitkering. Maar er zijn meer oplossingen nodig.

‘Jullie boffen dat jullie hier mogen wonen’, zegt Djeraoui. ‘A msterdam is prachtig, maar de stad mag wat meer omkijken naar de mensen die het minder goed hebben. Als ik andere daklozen zie, breekt mijn hart. Zij hebben echt hulp nodig – niet ik, ik red me wel. Maar het systeem móet anders.’

Van Dalfsen is er stellig over: ‘De kloof tussen

arm en rijk wordt steeds groter. Daar moeten we niet onnozel over blijven doen. Er zijn veel arme mensen in Amsterdam, en die verdienen onze zorg, aandacht en geld.’

Ook Wapenaar vindt dat er écht iets moet veranderen. ‘Ideaal gezien hebben we een tijd van chaos nodig. Revolutie. De gemeente komt nu met een nieuw formulier of een nieuw loket dat naast het oude wordt gezet. Maar ik denk dat we op dit punt helemaal opnieuw moeten beginnen.’ Ze zucht. Als het aan haar ligt, komt er meer geld, meer opvang, meer zorg.

We zijn inmiddels aangekomen bij het beginpunt van onze wandeling. ‘Weet je, ik heb ook de oplossing niet in mijn jaszak zitten.’

Alleen af en toe een pakje shag.

16-01-20 17:32

42

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

restaurants

UIT ETEN

Onze favoriete nieuwe restaurants, cafés en eetwinkels

tekst Famke en Floor van Praag @ shortlist-amsterdam.nl foto Marieke Verdenius

FOER eten service sfeer Gemiddelde menuprijs: €55

FOER

W

e hebben er weer een gevonden voor ons lijstje!

Een fantastisch restaurant van sympathieke vakidioten. Zo’n plek waar over alles grondig is nagedacht; niet alleen over de wijnen en het menu, maar ook over, we noemen even wat, de wc-rolhouder. Het fraaie nieuwe restaurant Foer in het Oostelijk Havengebied bevindt zich in een hoog, historisch gebouwtje met mosgroene muren, als een Zweeds bos. De witmarmeren bar grenst direct aan de keuken met open vuur, de wijnglazen hebben dunne steeltjes, tussendoor worden opwekkende amuses geserveerd, de bediening is gevat en correct – van dat soort details. Waar we doorgaans minder van houden is een vast menu, maar daar komen we snel van terug: als koks weten wat ze doen, is het best fijn om alles een keer uit handen te geven.

Bovendien draagt het vaste menu bij aan de ‘één vuilniszak per avond’-

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 42

policy die bij Foer gehanteerd wordt.

Chef Steven Broere kookte de afgelopen tijd bij sterrenzaak Kadeau in Kopenhagen en raakte in de ban van fermenteren en foerageren (je kostje bij elkaar scharrelen in de natuur). Je kunt bij Foer kiezen uit een flora- of faunamenu, vijf of zeven gangen. Wij proberen beide menu’s, en eten onder andere een eetlustopwekkend gerechtje van op houtvuur geroosterde rode biet, shisoblad, dragonsaus en een oolong kombucha.

Meteen memorabel is het gerechtje met gerehydrateerde schorseneer, geroosterde eikenhaas (paddenstoel) en een soort luchtige mayo van pompoenpitten. Ontzettend comfortabel, net als het vel verse pasta met beurre blanc en gereduceerd knolselderijsap, tamme kastanje, ingelegde lariksscheuten en hooi-as. Of de geroosterde aardpeer en radicchio met een saus van paarse wortel en Oudwijker Colosso (een zachte blauwe kaas): wat een

uitgebalanceerd en rijk gerecht! Het zijn monden vol, letterlijk en figuurlijk, hapjes vol verrassingen. Echt fine dining, maar zonder burgerlijke tuttigheid. Als we dan toch iets van kritiek hebben, is het niet op de floragerechten, maar op het gerechtje met vis. De rauwe makreel met salsa van peterseliestengels is, ondanks de duindoornbessen, wat weeïg van smaak. De geroosterde eend met eigen jus en Russische kool is daarentegen wel weer helemaal raak. Bij de koffie komen anisschnitten, oudbakken anijskoeken, naar recept van de Zwitserse grootmoeder van charmante maître/mede-eigenaar Jurriaan van der Maarel, en geserveerd met honingcrème fraîche. En o ja, ze schenken hier vele interessante opties voor niet-drinkers, zoals huisgemaakte kombucha en kefir-brouwsels. We zeiden het al: tot in de details.

Cruquiusweg 9 foeramsterdam.nl

16-01-20 17:32

NICK SCHOONENBERG

43

ANNA DU PIRE Anna du Pire in De Pijp is een mooie all day-zaak vernoemd naar de echtgenote van schilder Bartholomeus van der Helst: een echte vrouw van de wereld. En dat geldt ook voor de keuken van deze nieuwe plek, want die gaat van Franse bavette naar Turkse baklava. Het idee is dat het hier vooral relaxed is, met onder andere een sunday brunch met dj. Een van de eigenaren is trouwens Willem de Bruin van rapduo The Opposites.

Eerste van der Helststraat 72H annadupire.nl

ENVY

HOT & HOT Aziatisch fonduen is hot. Na Paku Paku (Japans) en Yuan’s Hot Pot (Chinees) kun je nu een stokje prikken in de dampende bouillon van Hot & Hot. Dit nieuwe – van oorsprong Rotterdamse – restaurant serveert namelijk de echte Sichuan-stijl hotpot. Dat betekent dat je je bieflapjes, paddenstoelen en eendenmaagjes in een peperige bouillon doopt, die je zelf nóg pittiger kunt maken voor maximaal opwarm-effect.

Envy op de Prinsengracht zou je een instituut kunnen noemen. Al bijna anderhalf decennium staan niet de minsten achter de pannen van deze strakke pijpenla, zoals Richard van Oostenbrugge (nu restaurant 212) en Nick Bril (The Jane, Antwerpen). En sinds kort mag de getalenteerde chef Bobby Rust (Ron Gastrobar, De Librije) het vuurtje aanzwengelen. De open keuken, hoge tafels, glimmende bollampen en de bar-achtige sfeer zijn gebleven, net als het vertrouwde kleinebordjesconcept (Envy was destijds een van de eersten in de stad). Bobby Rust kookt bij voorkeur met seizoensingrediënten uit de buurt.

Hij maakt gerechten als Opperdoezer Ronde met paling en miso, mooie wilde eend met ingelegde pruim, een fijn bordje heilbot met beurre blanc, gefermenteerde paddenstoelen en gepofte aardpeer of een smakelijke moderne lasagne met laagjes knolselderij en kool in plaats van pasta. Kortom: Envy kan weer even voort.

Prinsengracht 381 envy.nl

Hobbemakade 63 hotandhot.eu

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 43

16-01-20 17:32

44

krant KRANT

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 44

ETEN & DRINKEN EN ZO

food

16-01-20 17:32

45

KIJKJE IN DE KEUKENS Benieuwd naar wat er nou precies achter die gevel van Kitchen Republic gebeurt?

Donderdag 30 januari openen de testkeukens hun deuren voor een open dag. Tijdens de food startup market kun je langs alle keukens lopen én proeven.

Wat pruttelt daar in de Houthavens?

Wat de Nieuwe Hemweg in de Houthavens tot dé start-upbroedplaats van het moment maakt? Kitchen Republic. Hier huren startende koks een keuken om de wereld te veroveren met nieuwe foodconcepten .

tekst Alice Boothby

I

n tientallen keukens in één grote open ruimte wordt door ruim 35 lokale foodproducenten aan de lopende band gekneed, gebakken en gefrituurd. Zo draaien de mannen van Sparc Kitchen met de hand veganistische burgers in elkaar, bakt Peter Ong van Baked in Amsterdam heerlijk geurende bananenbroden en is Alex Kim Boyce van Oh Na Mi Kimchi druk in de weer met kilo’s Koreaanse kimchi, die straks de weg naar de supermarkt moet vinden. In gigantisch grijze tonnen laat hij zijn gefermenteerde kool 15 tot 21 dagen rijpen. ‘Ik werkte als kok bij Pllek en liet mijn chef ooit een oester met zelfgemaakte kimchi proeven. Hij zei: dit móet nu op het menu.’ Nu produceert Boyce de kimchi zelf.

Een eigen keuken kon hij niet betalen, maar een huurkeuken bij Kitchen Republic wel. Inmiddels kan hij ervan leven en gaat zijn kimchi mee in de maaltijdboxen van Marley Spoon.

RECHTSTREEKS UIT AMERIKA Kitchen Republic bestaat inmiddels vijf jaar en heeft er in oktober ruim 1500 vierkante meter aan keuken bijgekregen. Nu wordt er op totaal 2500 vierkante

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 45

meter gekookt. Medeoprichter Bart-Jan Veldhuizen keek het concept van de start-uphuurkeukens af in Amerika, waar hij een paar jaar terug studeerde.

‘Met de extra ruimte kunnen we nog meer enthousiaste foodondernemers ontvangen. Al ben ik ook heel blij als een ondernemer groot genoeg is om een eigen keuken te openen, ergens anders in de stad. Dat betekent dat ze het goed doen.’

SUCCESNUMMERS Zo zag hij de mensen achter het succesvolle restaurant De Vrouw met de Baard uitvliegen, die bij Kitchen Republic begonnen als cateraar. Net als Flo’s Appetizing, die sinds een paar weken een bagelzaak hebben aan de Jan Pieter Heijestraat. Of het populaire cateringbedrijf Sophie Eats, dat sinds november een deli heeft aan de Maasstraat. Veldhuizen: ‘Ik heb de afgelopen jaren veel nieuwe foodconcepten voorbij zien komen en ben van mening dat er altijd wel ruimte is voor een nieuwe culinaire uitvinding. Vijftien jaar geleden had bijvoorbeeld vrijwel niemand in Nederland van hummus gehoord. Kijk waar we nu staan.’

16-01-20 17:32

46

krant KRANT

winkels

ETEN & DRINKEN EN ZO

TREND

EN ZO...

De nieuwste & leukste winkels in de stad

tekst Sanne de Bruin

FRIDA-MANIA tekst Inger van der Ree

Vergeet cactussen en flamingo’s: ineens is Frida Kahlo overal.

Zelfs het Nationale Ballet maakte een voorstelling over het levensverhaal van de Mexicaanse.

Op een linnen tasje van een voorbijganger, op een aansteker bij het benzinestation en op een penetrante vanille-geurkaas in een tweederangs interieurzaak: de monobrow van Frida Kahlo is de laatste jaren uitgegroeid tot de beroemdste wenkbrauw ter wereld. Deze Mexicaanse kunstenares, vanwege haar vele zelfportretten ook vaak ‘selfiequeen avant la lettre’ genoemd, heeft achtereenvolgens de cactus en de flamingo van de troon gestoten als populairste print voor allerhande items.

Voor iedereen die zich nu stiekem een beetje betrapt voelt en ook argeloos zijn vrolijke flamingokussens heeft vervangen voor kleurrijke Kahlo’s: wees gerust, er is niet zo veel om je voor te schamen. Deze dame was de minste niet. Ze kreeg op jonge leeftijd een busongeluk waardoor ze jarenlang aan bed gekluisterd was en uit verveling aan het schilderen sloeg.

Liever had ze geneeskunde gestudeerd, maar behalve dat ernstige busongeluk had ze nog meer pech: ze werd geboren als vrouw. En een vrouw had in het Mexico van de begin twintigste eeuw wel belangrijkere taken in het leven, vond men. Kahlo vond van niet en streed voor gelijke rechten tussen man en vrouw, en kreeg daar van haar man, de destijds belangrijke kunstenaar Diego Rivera, ook alle ruimte voor. Ze vocht tegen vastgeroeste schoonheidsidealen (vandaar haar weelderige gezichtsbeharing), speelde een belangrijke rol in de opkomst van de communistische partij, onderhield nauwe vriendschappen met Pablo Picasso en Marcel Duchamp en maakte het ene na het andere schilderij.

Wie geïnteresseerd is in dat levensverhaal, gaat in februari naar Frida, de voorstelling van het Nationale Ballet. operaballet.nl

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 46

MOOI MENS Vintagejagers kunnen los in Noord. De kledingbank Hebben en Houwen heeft er namelijk een hippe retroshop geopend vol tweedehandskleren voor de modebewuste, milieubewuste én maatschappelijk betrokken mens. Alle inkomsten uit de tweedelevenwinkel vloeien terug in de stichting van de kledingbank. Met als doel: Amsterdammers die het op financieel gebied iets minder hebben voorzien van gratis kleding. Zo houd je – naast een volle tas – ook nog eens een goed gevoel over aan je shopsessie.

Parlevinker 12B mooimens.amsterdam

16-01-20 17:32

47

MUROEXE

SELETTI Voor wie van lekker gek houdt, is er dit designmerk uit Italië. In deze nieuwe – en eerste Nederlandse – winkel van het merk komen moderne kunst en het alledaagse leven samen. Het resultaat: creatieve woonaccessoires. Je shopt er onder meer meubels, verlichting en servies.

Denk aan een spierwitte kroonluchter met hangende apen (1790 euro) of een porseleinen mensenhart, te gebruiken als bloemenvaas (74 euro). Een bezoekje aan de kleurrijke flagshipwinkel in de Negen Straatjes voelt alsof je door een museum struint, waarna je wel al snel een paar honderd euro lichter weer naar buiten stapt.

De schoenen van dit minimalistische merk uit Madrid zitten zo lekker als sneakers, maar ogen toch chic. Ideaal voor op het werk dus. Duurzaamheid staat hoog op het prioriteitenlijstje van het Spaanse label, dat onlangs de eerste winkel in Nederland opende: alle schoenen zijn honderd procent veganistisch en gemaakt met respect voor het milieu. Het merk verkoopt naast schoenen ook accessoires, zoals tassen, rugzakken en portemonnees. De prijzen zijn schappelijk, variërend tussen 75 en 115 euro.

Kalverstraat 163 eu.muroexe.com

Runstraat 22a seletti.it

LITCHY De kledinguitleenservice voor al je feestjes, dat is Litchy. Het concept is simpel: je huurt een jurkje standaard voor drie dagen. Wil je het langer houden, dan betaal je per dag tien procent van de huurprijs extra. Je vindt in deze winkel geen onopvallende basics, maar wel veel glitter, prints en kleuren. De huurprijzen liggen tussen de 55 en 100 euro, afhankelijk van het merk. Dus ook met een klein budget is een designerjurkje van Balmain, Gucci of Ganni ineens toegankelijk – voilà: het doel van oprichter Lizzy Perridon.

Kerkstraat 131 Instagram: @litchy

REPOSE AMS Dit Amsterdamse kinderlabel heeft – naast een onlineshop – nu ook een eigen winkel. Je koopt er jongens- en meisjeskleding voor kinderen van 2 tot 14 jaar. In de collectie: veel breiwerk, warme kleuren en duurzame materialen als gerecycled polyester en biologisch katoen. Naast kleding vind je er ook houten speelgoed, plantaardige zeep, mooie opbergbakjes en afwasbare slabbetjes van siliconen. Het avontuur begon allemaal met de zoektocht naar de perfect gebreide kinderdeken. Nu, vijf jaar later, is het merk uitgegroeid tot een wereldwijd geliefd kinderkledinglabel.

Molukkenstraat 25 repose-ams.com

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 47

16-01-20 17:32

48

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

buurt

3X UIT ETEN OP IJBURG

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 48

EERSTE THAI

OES

Marcel Jansen en Henk Jan de Boer zijn een jaar eigenaar van Koh, de eerste Thai op IJburg. ‘We begonnen in een klein pandje naast Albert Heijn.

Al snel groeiden we daaruit en zijn we naar de haven vertrokken, waar je inmiddels heel veel goede IJburgse horeca vindt’, zegt Marcel Jansen.

’s Win Tacon van re haard lekke oeste Houd agen

Krijn Taconiskade 372 kohkitchen.nl

Krijn T napam

16-01-20 17:32

49

ijburg

MEER DAN NIEUWBOUW Van verlaten zandvlakte tot duurzaam stukje Amsterdam.

‘IJburg kan een voorbeeld zijn voor de rest van de stad op het gebied van groen, energielevering en buurtparticipatie.’ tekst Inger van der Ree illustratie Barbara van den Berg/SaltyStock

‘D

e allereerste zomer in 2003 hadden we een vakantiegevoel. We kwamen uit de Westerparkbuurt waar het vol, klein en druk was. Hier kon je overal de lucht zien, het water in, de wind horen razen.

Er woonde nog maar een paar honderd man.

Alle deuren stonden wagenwijd open, de fietsen niet op slot. De kinderen liepen in hun badpakjes over straat’, vertelt IJburg-bewoner Linda Vosjan. Ze is oprichter van Natuurlijk IJburg, een stichting die zich inzet deze buurt groener en leefbaarder te maken. In de afgelopen zeventien jaar is er natuurlijk nogal wat veranderd op IJburg. Er zijn woningen, hotels, bewoners en toeristen bijgekomen.

‘Tegelijkertijd is het gemoedelijk gebleven én hebben kleine ondernemers het nog altijd moeilijk.’

In 1999 werd IJburgs eerste eiland aangelegd: Haveneiland, daarna volgden Steigereiland en de Rieteilanden. Nu, twintig jaar later, worden Strandeiland, Centrumeiland en Buiteneiland uit het IJ opgetrokken. Strandeiland krijgt 8000 woningen en wordt energieneutraal: alle energie die gebruikt wordt, wordt hier ook opgewekt. Centrumeiland wordt de grootste zelfbouwlocatie van Amsterdam en Buiteneiland wordt hoofdzakelijk groen: met een oppervlakte van 45 hectare en maximaal 500 woningen. ‘Er wordt nu onderzocht of het oude IJburg energie kan kopen van het nieuwe energieneutrale Strandeiland. Dit stukje Amsterdam kan voor de rest van de stad een voorbeeld worden op het gebied van groen, energielevering en buurtparticipatie’, zegt Vosjan. Daarom worden bijvoorbeeld ook verhalen en ideeën van bewoners en IJburg-bezoekers verzameld op de website hallostrandeiland.nl. ‘Uit al die ideeën destilleren we thema’s waarover we in gesprek gaan met de gemeente. Zo proberen we

het eigenaarschap van het nieuwe Strandeiland naar ons toe te trekken en van die nieuwe plek een echte buurt te maken in plaats van een verzameling neergeplempte gebouwen.’

IJburg leren kennen? Sla deze 8 plekken niet over.

Hallo horizon Het kan je soms overvallen: het benauwende gevoel dat je nergens de horizon kunt zien.

Niet op IJburg, en zeker niet vanaf Space to take place, een honderd meter lange rode bank die gemaakt is door kunstenaar Claudia Linders. Hier raast de wind over het IJmeer en kijk je uit op de huizen van Durgerdam, die in de verte als stompe kleurkrijtjes uit de grond steken. Bert Haanstrakade De groenste Wie verantwoord wil wonen, is op IJburg op de juiste plek. Het nieuwe wooncomplex Jonas, gemaakt van verantwoord beton en hout, belooft een van de duurzaamste gebouwen van Nederland te worden. Op het dak wordt een dakstrand gecreëerd, bereikbaar via een canyon (een hangend kronkelpad dat je langs verschillende verdiepingen voert).

Haven IJburg

IJburgse tassen De IJburgse tassen van Multitas zijn handgemaakt en als rugzak én heuptasje te dragen. De winkel is alleen geopend op zaterdag. Pampuslaan 11 Koekje erbij?

Bij Stijldepartment schuif je in een splinternieuw pak aan voor een vers bananenbrood.

Deborah Papilaja, IJburger van het eerste uur, opende hier een kledingwinkel en koffiezaak ineen. Pampuslaan 23

Kunst kijken Kunstenaar Noor Huige verzamelt spullen.

Landkaarten, foto’s, kranten, stoffen: alles komt samen in haar kleurrijke kunstwerken. Haar atelier bezoek je op afspraak. Lumièrestraat 67 Bezorgbakker Lars van Borssum Waalkes hangt ’s ochtends versgebakken brood aan de voordeur van menig IJburger. Voor iedereen die niet op IJburg woont: op de IJburglaan zit De Bakkersfiets, Van Borssum Waalkes’ koffiebar waar je altijd langer blijft hangen dan gepland. IJburglaan 842 Dwarse tram Over de IJburglaan komt-ie aan gedenderd: tram 26. Tenminste, áls hij rijdt. En als dat laatste het geval is, is hij steevast afgeladen.

Het is een van de grootste ergernissen van IJburg-bewoners, zegt Tamara van Leersum-Gortenmulder, die de Facebookgroep Tram 26 IJburg oprichtte en daardoor werd verkozen tot IJburger van het jaar 2019.

‘Door de nieuwe eilanden neemt de druk op de tram en beperkte autowegen naar IJburg toe. Daar moet snel iets aan gebeuren’, vindt ook Linda Vosjan.

Lokale beroemdheid Van spectaculaire zelfbouw tot drijvende huizen. IJburg wordt geroemd om haar architectuur en diende zelfs als voorbeeld bij de uitbreiding van de wijk El Prat in Barcelona. Op de hoek van de Diemerparklaan en de Mattenbiesstraat vind je een lokale beroemdheid, onder IJburgers Het witte huis genoemd. Dit pand, helemaal wit en voor een groot deel van glas, is ’s avonds in allerlei kleuren gehuld. Hoek Diemerparklaan en Mattenbiesstraat

OESTERS EN ERWTENSOEP

SPECTACULAIR UITZICHT

’s Winters trekt half IJburg richting de Krijn Taconiskade voor de befaamde erwtensoep van restaurant NAP, waar op het terras een haardvuurtje knettert. Voor meer klassieke lekkernijen ben je hier tijdens de maandelijkse oesterzondagmiddag ook aan het juiste adres.

Houd de Facebookpagina in de gaten voor de agenda van februari.

De nieuwste aanwinst in het IJburghorecalandschap is Mother Earth, onderdeel van het nieuwe Breeze-hotel: het eerste zero energy-hotel ter wereld dat volledig in zijn eigen energiebehoefte zal voorzien.

Tip: ga voor een drankje naar Skybar U, die vanaf de tiende verdieping een spectaculair uitzicht geeft over het water.

Krijn Taconiskade 124 napamsterdam.nl

Bert Haanstrakade 1074 breezeamsterdam.com/restaurant-mother-earth

04 UK ETEN & DRINKEN ENZO FEB 2020 MB_SV_MB_SF.indd 49

16-01-20 17:32

TOP 5

I amsterdam Store Amsterdam CS, IJ-zijde

LOWLANDER BIER Wat gebeurt er als je bier gaat brouwen met een mix van botanische kruiden, specerijen en fruit? Het resultaat: eigenzinnig bier uit de lage landen.

Cadeauverpakking €14,95 UPCYCLE GRACHTENHUISKAARSJES The Upcycle transformeert afgedankte producten en materialen tot nieuwe designproducten. Deze grachtenhuiskaarsjes bijvoorbeeld. €17,50 WINEGUMS Het merk VINOOS by AMS heeft de primeur: het ontwikkelde eetbare wijn in de vorm van echte winegums. Het assortiment bestaat uit: rode merlot, witte chardonnay en rosé winegums. Klein €1,95, groot €7,75, trio giftbox €23,50

VELORETTI FIETSBEL Tring, tring! Laat horen dat je eraan komt met deze eenvoudige, stijlvolle fietsbel van Veloretti, een onafhankelijk Amsterdams fietsmerk. De bel is verkrijgbaar in vier kleuren – goud, zilver, brons en zwart – en maakt een geluid dat hard genoeg is om voetgangers te waarschuwen zónder de rust te verstoren. €13,50 V@T- KUSSEN De zachte kussens van V.at the City Amsterdam maken het mogelijk om deiconische Amsterdamse grachtenpanden mee naar huis te nemen.

Duurzaam geproduceerd en verkrijgbaar in de formaten 45x45 cm of 70x70 cm, in kleuren zoals zacht roze, lichtblauw of helder rood. Klein €60, groot €100

#iamsterdamstore

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 50

16-01-20 17:37

februari 2020

KRANT

51

t/m

61 62 63 64 66

51

AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON AMSTERDAM TOEN DE STAD UIT GROETEN UIT AMSTERDAM: THIJS BOONTJES

POËZIEWEEK Poëzie stoffig en elitair? Nope! De organisatoren van de achtste editie van de Poëzieweek doen hun best om dit cliché te begraven door een ode te brengen aan nieuw, jong dichttalent. Vandaar ook het Poëziegeschenk: als je in die week een boek koopt, krijg je Nu cadeau, een bloemlezing met werk van tien jonge dichters en Instapoets. Denk aan Radna Fabias, Maud Vanhauwaert en Akwasi (zie foto). Deze Amsterdamse woordkunstenaar bracht vorig jaar zijn eerste poëziebundel uit: Laten we het er maar niet over hebben.

Tijdens de Poëzieweek kun je in Amsterdam de uitreiking van de Awater Poëzieprijs bijwonen. En de voorstelling O grote moderne geluiden in de Mayor Manor op 1 februari voert je mee naar de indrukwekkende, industriële tijd voor de Eerste Wereldoorlog.

MARK UYL

30 januari t/m 5 februari Nederland en Vlaanderen poezieweek.com

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 51

16-01-20 17:37

KRANT

POP & JAZZ MALIIBU MIITCH De sound van de uit New York afkomstige Maliibu Miitch wordt omschreven als meedogenloze straatrap met een komische timing. za 1 20:00, Melkweg, € 14,95 RUBEN HEIN & NJJO Zij zijn het ‘Jong Oranje van de Jazz’. Hij is met zijn zwoele stem een van de beste crooners van Nederland. Samen vormen Ruben Hein en NJJO een gouden combinatie. za 1 20:30, Bimhuis, € 13,AITCH De 19-jarige getalenteerde grime rapper uit Manchester begon zijn muzikale carrière door het op straat tegen zijn vrienden op te nemen tijdens freestyle battles en staat bekend om zijn vinnige teksten. za 1 20:30, Tolhuistuin, € 15,STEREOPHONICS Met pakkende hits als ‘Have A Nice Day’, ‘Dakota’ en ‘Maybe Tomorrow’ is de band uitgegroeid tot vaste waarde binnen de Britse rock. Op hun nieuwste plaat ‘Kind’ toont frontman Kelly Jones een ruwe kwetsbaarheid als nooit tevoren. za 1 20:00, AFAS Live, € 41,45 KENNY GARRETT QUINTET Kenny Garrett is een van de populairste en meest invloedrijke altsaxofonisten van zijn generatie. Op zijn nieuwste album ‘Do Your Dance’ komen allerlei vormen van dansmuziek voorbij, van funk, bop en hiphop tot grooves en beats uit Afrika en Brazilië. zo 2 20:30, Bimhuis, € 26,NAI BARGHOUTI De 21-jarige Palestijnse zangeres Nai Barghouti wist al op zeer jonge leeftijd te overtuigen met haar vertolking van Arabische liederen en treedt op met het Amsterdams Andalusisch Orkest. zo 2 15:00, Meervaart, € 10,BRUNO MAJOR De muziek van de Britse singersongwriter Bruno Major is een mix van folk met elektronische beats in combinatie met een zachte soulstem. zo 2 20:00, Bitterzoet, € 14,TATE MCRAE De zestienjarige Canadese Tate McRae weet via haar webcam duizenden fans te bereiken met haar muziek. In haar nummers, die ze zelf schrijft en produceert, zingt ze over haar emoties en de dingen die ze meemaakt in haar dagelijks leven. ma 3 20:00, Paradiso, € 12,-

WALE Een old-school songwriter met new-school energie, ‘buitenaardse hooks’ én gevoel voor ironie. Zijn inmiddels klassieke Grammy genomineerde, platina album ‘Lotus Flower Bomb’ stond op nummer 2 in de Billboard 200. di 4 19:00, Melkweg, € 20,70 THE FELICE BROTHERS De broers Ian en James vormen samen met drummer Will Lawrence en bassiste Jesske Hume de folkrockband The Felice Brothers. Melancholieke americana waarin de muzikale erfenis van Bob Dylan en The Band nadrukkelijk doorklinkt. di 4 20:00, Tolhuistuin, € 20,KANE BROWN In 2014 begon Kane Brown zijn versies van countrynummers op YouTube te plaatsen. Inmiddels heeft hij twee albums uitgebracht en meerdere hitsingles waaronder samenwerkingen met Khalid, Marshmello en Becky G. Kane Brown. wo 5 19:30, Melkweg, € 26,45 TALIB KWELI Het begon allemaal meer dan twintig jaar geleden toen hij samen met Mos Def het album ‘Black Star’ uitbracht. De rapper uit Brooklyn brengt underground hiphop met sociaal en maatschappelijk bewogen teksten. wo 5 19:30, Q-Factory, € 27,50 THE HU Deze grondleggers van de Hunnu Rock zijn herkenbaar vanwege de combinatie van een heavy metal stijl dreunende bas met traditionele Mongoolse folk instrumenten zoals de tweesnarige paardenviool (morin khuur), de tweesnarige Mongoolse gitaar (tovshuur) plus eeuwenoude traditionele keelzang. wo 5 19:00, Melkweg, € 25,90 ANGEL OLSEN De eigenzinnige indierockartiest klinkt ingetogen en uitgesproken tegelijkertijd. Ze begon haar carrière als bescheiden singer-songwriter, maar ontwikkelde zich en slaat met gruizige gitaren en drums een brug tussen intieme indiefolk en garagerock. do 6 19:30, Paradiso, € 20,MARCIN WASILEWSKI TRIO Het Marcin Wasilewski Trio staat aan de top van de Poolse jazz en ook internationaal viert de groep succes. Als trio bouwden ze een indrukwekkend repertoire op met eigen composities naast werk van o.a. Herbie Hancock en Prince. do 6 19:30, Bimhuis, € 16,-

advertentie

Opera Forward Festival ’20 13 t/m 22 mrt opera forward.nl

IM

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 52

februari 2020

AGENDA

TOP 3 POP

Lucía, de meest virtuoze en vernieuwende flamencogitarist aller tijden. Een ode passend bij de grote meester: grensverleggend, maar met respect voor de traditie. En altijd recht uit het hart. zo 9 21:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 22,-

STORMZY - HEAVY IS THE HEAD WORLD TOUR In vier jaar tijd groeide Michael Ebenazer Kwadjo Omari Owuo, alias Stormzy, uit van veelbelovend raptalent tot de nieuwe koning van de Britse hiphop. De zesentwintigjarige grime-superster en taalkunstenaar uit de Zuid-Londense wijk Croydon heerste al over Lowlands en liet met zijn geslepen en grappige woordenspel, zijn hypnotiserende voordracht en een woeste en indringende show, een onuitwisbare indruk achter op Glastonbury. Steenhard en tegelijkertijd sensitief.

AFAS Live, 22 februari

ESTER GEBUIS

52

ARLO PARKS Arlo Parks is een artiest om in de gaten te houden. De Britse singer-songwriter en dichter is nog geen twintig jaar oud en wist met haar debuut-EP Super Sad Generation en met name de track Cola direct de aandacht op zich te vestigen. Alt-pop met gitaren en invloeden van elektronica. Onder begeleiding van lome, lo-fi beats beschrijft ze in haar teksten het gedrag van haar generatie doeltreffend.

Bitterzoet 27 februari

WILLEKE ALBERTI De ‘grande dame’ van de Nederlandse muziek viert haar vijfenzeventigste verjaardag. Willeke presenteert een avond vol persoonlijke anekdotes en verhalen uit haar leven en zingt Amsterdamse klassiekers, prachtige ballads en verrassende duetten. Haar repertoire is omvangrijk met liedjes als Telkens weer, en Samen zijn. Én met De glimlach van een kind, een van de memorabele duetten met haar vader Willy Alberti.

Koninklijk Concertgebouw 24 en 25 februari

MARTIJN FISCHER HITS VAN HAZES Nadat hij tweeënhalf jaar schitterde als André Hazes in de musical ‘Hij gelooft in mij’, duikt Martijn Fischer opnieuw in de muziek van deze populaire volkszanger en brengt hij samen met zijn band een mix van levensliederen en feestmuziek, waarbij alle grote hits voorbijkomen. do 6 t/m za 8 20:30, DeLaMar Theater, € 19,50

Amy Winehouse. vr 7 20:30, Bitterzoet, € 14,-

LIAM GALLAGHER Liam Gallagher werd bekend als frontman van de bands Oasis en Beady Eye, maar bouwt inmiddels volop aan een succesvolle solocarrière. In 2017 verscheen het langverwachte debuutalbum ‘As You Were’ met onder meer de singles ‘Wall Of Glass’ en ‘For What It’s Worth’. vr 7 20:00, Ziggo Dome, € 45,SHAWN LEE De Amerikaanse zanger, multiinstrumentalist, producer en componist is vooral bekend van Young Gun Silver Fox, de band die hij vormt met Andy Platts van Mamas Gun. Maar daarnaast verdiende hij zijn sporen in de muziekwereld als bandlid van o.a. Jeff Buckley, Kelis en

WATERPARKS De drie heren uit Texas groeiden op met bands als Blink 182, Fall Out Boy en Good Charlotte en dat is te horen. Poppunk zoals het bedoeld is: energiek en met ongekende passie. vr 7 19:00, Melkweg, € 19,GEIKE Tien jaar lang was Geike Arnaert het gezicht van Hooverphonic.

Eind 2008 koos de West-Vlaamse zangeres voor een solocarrière.

De samenwerking met Novastar resulteerde in haar Engelstalige popplaat ‘Lost in Time’. za 8 20:00, Paradiso, € 14,ERIK TRUFFAZ QUARTET Erik Truffaz combineert zijn beheerste trompetspel met eigentijdse beats en klankkleuren en omarmde elektronica, drum’n- bass, dub, hiphop en Indiase muziek op zijn vele albums. zo 9 20:30, Bimhuis, € 19,ERIC VAARZON MOREL ODE AAN MAESTRO PACO DE LUCÍA Eric Vaarzon Morel brengt een liefdevolle ode aan Paco de

ISOBEL CAMPBELL De Schotse Isobel Campbell bracht met het popcollectief Belle & Sebastian in 1998 haar eerste album uit, ‘The Boy with the Arab Strap’. Haar solocarrière resulteert in het nieuwe album ‘There is No Other’ waar haar kenmerkende folk-pop wordt ondersteund door gedreven melodieën, subtiele teksten en haar zachte stem. zo 9 19:45, Zonnehuis, € 20,ALEX ROEKA RAUWE GENADE In de première van ‘Rauwe Genade’ spetteren de liedjes als vanouds door de zaal en walmt het weer Roekiaanse verhalen. zo 9 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 U-BAHN Dit excentrieke, Australische vijftal maakt een mix van new wave en glampop en combineert dat met een uitbundige liveshow met heel veel synths, pruiken en glitter. zo 9 20:00, Paradiso, € 8,IRIS HOND - HOME Iris Hond heeft zich ontwikkeld tot een pianiste van intercontinentaal niveau. In haar nieuwe voorstelling ‘Home’ gaat ze, temidden van tal van muzikanten, op zoek naar mensen met een bijzondere thuissituatie. Van gevangenen tot rondtrekkende nomaden. ma 10 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 BOUKE ZOETE Bouke Zoete is bekend van zijn werk als zanger en songschrijver van The Kevin Costners en Happy Camper. Dit najaar komt de release van zijn soloplaat ‘Million Miles’: een ouderwetse blue eyed soulplaat met een rijke, gloedvolle sound. ma 10 20:00, Paradiso, € 8,RYLEY WALKER De singer-songwriter uit Rockford, Illionois, speelt een akoestische set vol hypnotiserende gitaarliedjes. wo 12 20:30, Tolhuistuin, € 15,CARLY RAE JEPSEN Met de megahit ‘Call Me Maybe’ brak de Canadese popkoningin in 2011 in één klap door. Inmiddels heeft ze haar vierde album ‘Dedicated’ uitgebracht en is ze niet meer weg te denken uit de popscene maar ook in het alternatievere circuit is ze uitgegroeid tot cultfiguur. wo 12 19:30, Paradiso, € 25,VIOLETTA ZIRONI De jonge Italiaanse zangeres is een ongekunstelde verhalenverteller. Haar sound is een bijzondere mix van Americana, country, folk en mediterraanse invloeden. wo 12 20:00, Melkweg, € 12,65 ALGIERS Het kwartet uit Atlanta, Georgia, speelt psychedelische post-punk gecombineerd met soul en blues. do 13 20:00, Paradiso, € 12,LA ROUX La Roux is het synth-popproject van de Zuid-Londense muzikant

16-01-20 17:37

februari 2020

TOP 3 CLUBS

Elly Jackson. In 2009 bracht de zangeres haar debuutalbum uit en scoorde wereldwijde hits met de singles ‘In For The Kill’ en ‘Bulletproof ’. do 13 19:00, Melkweg, € 28,75 RAFAEL RIQUENI TRIO & MARÍA MORENO Voor zijn Nederlandse podiumdebuut neemt de ‘nieuwe god van de flamencogitaar’, aldus de Spaanse pers, een sterformatie mee bestaande uit de gerenommeerde gitaristen Salvador Gutiérrez en Manuel de la Luz en danseres María Moreno. do 13 20:30, Bimhuis, € 28,-

SEAFRET Het Britse duo Seafret bestaat uit Jack Sedman en Harry Draper, en maken muziek met de zee als een grote bron van inspiratie. di 18 20:30, Tolhuistuin, € 16,DJ SHADOW - OUR PATHETIC AGE TOUR De Amerikaanse sampling-koning en turntablist Josh Davis, beter bekend als DJ Shadow, wordt gezien als een van de meest invloedrijke en innovatieve artiesten van de laatste 25 jaar. Wereldwijd staat hij bekend als de grondlegger van experimentele hiphop onder het label Mo’ Wax. Zijn debuutalbum Endtroducing werd door Time Magazine gezien als een van de 100 beste albums sinds 1954. Onlangs verscheen Our Pathetic Age, zijn zesde studioalbum.

Melkweg, 20 februari

TROYBOI De rechterhand van Timbaland en Jim Beanz is één van de vele muziekrevelaties uit Londen. De multi-getalenteerde muzikant combineert diverse genres met hiphop en trap als rode draad. do 13 20:30, Bitterzoet, € 15,-

EDUARDO FITCH

LONNY ZIBLAT De componist, arrangeur en gitarist maakte twee muziekvideo’s in het Argentijnse Patagonië en toert nu met zijn nieuwe album ‘Dream Hunting’. vr 14 20:30, Casa Munganga, € 12,50 BOROKOV BOROKOV De Antwerpse unurban band Borokov Borokov maakt een stampende mix van Hi-NRG, punk, global pop, hardcore, lounge music en power ballads met absurdistische, experimentele en dansbare electronica en Vlaamse zang. vr 14 22:00, Paradiso, € 11,-

CHAGALL - ADVAITA Chagall is een Nederlandse songwriter en producer die haar eigen technologie ontwikkelt voor het uitvoeren van elektronische popmuziek en internationaal te boek staat als pionier door het combineren van muziek, technologie, visuals en choreografie. Sinds 2017 toert ze over de wereld met de MI·MU Gloves: handschoenen waarmee ze alle elektronische aspecten van haar muziek met handbewegingen bestuurt.

Melkweg, 24 februari

CABARET ORIENTAL Met het programma ‘Cabaret Oriëntal’ trekt zangeres Meral met haar ensemble Tombaz een muzikale schatkist open en speelt liedjes uit het rijke culturele verleden van Istanbul. vr 14 20:30, Paradiso, € 15,THE GAME Het is bijna 15 jaar geleden dat hiphopicoon The Game zijn succesvolle debuutalbum ‘The Documentary’ uitbracht. Binnenkort komt zijn nieuwe album ‘Born2Rap’ uit, waarop hij werkt met o.a. Ed Sheeran en Anderson.Paak. vr 14 19:30, Melkweg, € 40,25 THIJS BOONTJES De rockende Amsterdamse charmezanger Thijs Boontjes werd bekend als verdienstelijk pianist/organist in de band van o.a. Douwe Bob en Anouk, maar staat sinds 2015 in de spotlights met zijn eigen Thijs Boontjes Dans- en Showorkest en maakt lichtvoetige electropop liefdesliedjes met een jaren ’80 gevoel. vr 14 20:30, Paradiso, € 16,KENDRICK SCOTT ORACLE Deze Amerikaanse superdrummer overbrugt grenzen met zijn eigentijdse jazz waarin invloeden samenkomen uit jazz, hiphop en rock. za 15 20:30, Bimhuis, € 18,GEORGIA De Londense zangeres, producer en multi-instrumentalist combineert analoge clubmuziek en pop met R&B, postpunk, dub en house. za 15 20:30, Bitterzoet, € 12,50 VOF DE KUNST - HET BLOED KRUIPT (WAAR HET NIET GAAN KAN) in 1983 veroverde VOF de Kunst

toont de jonge zangeres zich al meteen veelzijdig, met zwaar aanstekelijke reggaepop op ‘Busy Tone’, tropische pop met ‘Read’, en verfijnde R&B met ‘Side Piece’.

Tot haar inspiraties behoren artiesten als Gwen Stefani, JoJo en Rihanna. di 18 19:00, Melkweg, € 13,80

Nederland met hun nummer ‘Suzanne’. Een paar jaar later hadden ze dat succes opnieuw met het nummer ‘Eén Kopje Koffie’. In ‘Het bloed kruipt (waar het niet gaan kan)’ speelt de band deze en andere hits. za 15 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 UK SUBS De legendarische punkband UK Subs, met de drieënzeventigjarige frontman Charlie Harper, toert al meer dan 40 jaar en heeft tientallen albums uitgebracht. za 15 20:00, Melkweg, € 18,40 JAZZ AT LINCOLN CENTER ORCHESTRA WITH WYNTON MARSALIS - GIANTS OF JAZZ Wynton Marsalis en Jazz at Lincoln Center Orchestra, dé huisband van New York, eren de ‘Giants of Jazz’. Van Duke Ellington tot Dave Brubeck. zo 16 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 42,MÓNICA CORONADO & MANITO Zangeres Mónica Coronado speelt samen met gipsy flamencogitarist Manito het concertprogramma ‘Melodías del Corazón’

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 53

TYCHO Tycho is het project van de Amerikaanse producer en visueel kunstenaar Scott Hansen. Hij begon als soloartiest, maar groeide in een paar jaar uit tot frontman van een voltallige band. Op het meest recente studioalbum Epoch wordt de instrumentale elektronica voor het eerst aangevuld met vocalen. Deze nieuwe interpretatie van Tycho’s organische geluid wordt voortgezet op het aankomende vijfde studioalbum Weather.

Paradiso, 18 februari met op het repertoire zowel bestaande als zelfgeschreven Spaanstalige nummers. zo 16 16:00, Casa Munganga, € 12,50 ERNST JANSZ Hij maakte in de jaren 60 deel uit van de legendarische hippieband CCC Inc. en daarna schreef hij geschiedenis met Doe Maar.

In 2017 vierde hij zijn 50-jarig jubileum als artiest met de release van een nieuw album ‘De Neerkant’ en een gelijknamig boek. zo 16 16:00, De Nieuwe KHL, € 16,JOHN PRINE John Prine is één van de meest invloedrijke Amerikaanse singer-songwriters van zijn generatie. Hij staat bekend als een briljante verteller en wordt ook wel een ‘songwriter’s songwriter’ genoemd. Onder andere Bob Dylan, Bonnie Raitt, Tom Petty en Bruce Springsteen noemen John Prine als één van hun grote inspiraties. ma 17 20:00, Paradiso, € 37,-

WRABEL De Amerikaanse singer-songwriter Wrabel schreef nummers voor P!nk, Kesha, Backstreet Boys en Afrojack maar behaalde zijn grootste succes met zijn eigen hit ‘11 Blocks’. wo 19 20:30, Tolhuistuin, € 10,JONAS BROTHERS HAPPINESS BEGINS TOUR Voor het eerst sinds bijna 10 jaar keren de Jonas Brothers, bestaande uit de drie broers Kevin, Joe en Nick, terug naar Europa. Het concert zal in het teken staan van het nieuwe album ‘Happiness Begins’. do 20 20:00, Ziggo Dome, € 39,ODED TZUR QUARTET De New Yorkse saxofonist Oded Tzur wordt geroemd om zijn spectaculaire klank ontleend aan de Indiase muziek. do 20 19:30, Bimhuis, € 16,TEN TIMES A MILLION De veelbelovende rockband Ten Times a Million met pop en alternatieve invloeden wordt qua muziekstijl ook wel vergeleken met bekende namen als Queens of the Stone Age, Arctic Monkeys en Foo Fighters, maar heeft onmiskenbaar een eigen geluid. do 20 19:30, Melkweg, € 9,80 PIERANUNZI, SOMSEN EN ROSSY De grote Italiaanse pianist Enrico Pieranunzi mengt jazz en klassiek spel in dit trio met contrabassist Jasper Somsen en drummer Jorge Rossy. vr 21 20:30, Bimhuis, € 16,HET ZESDE METAAL West-Vlaams is de moedertaal van Wannes Cappelle, de frontman en stuwende kracht achter de vijfkoppige band Het Zesde Metaal. Zijn teksten blinken uit in spitsvondige poëzie en ook live is hij een rasverteller. za 22 20:30, Bitterzoet, € 12,THE BOOTLEG BEATLES Deze Britse band wordt zelfs omarmd door Sir Paul McCartney himself en is de enige tributeband die het beeldmerk van The

53

Beatles mag gebruiken. za 22 19:30, Q-Factory, € 31,05 KELLY FINNIGAN De 37-jarige singer-songwriter en producer Kelly Finnigan, bekend als toetsenist en zanger van Monophonics, bracht eerder dit jaar zijn eerste soloalbum ‘The Tales People Tell’ uit met klassieke soulnummers, hiphop en r&b. zo 23 20:00, Paradiso, € 20,QUIANA LYNELL De Amerikaanse jazzvocaliste kiest songs uit het verleden, van Nina Simone tot Chaka Khan en van Donny Hathaway tot Irma Thomas en koppelt die songs aan haar eigen verhaal, haar ervaringen en haar diepste gevoelens over liefde en sociaal bewustzijn. zo 23 20:30, Bimhuis, € 16,CITY AND COLOUR ‘City and colour’ is het soloproject van de Canadese muzikant Dallas Green, die bekend werd als zanger en gitarist van postharcoreband Alexisonfire. Naast al het gitaargeweld van zijn band besloot hij in 2005 ook solowerk uit te gaan brengen. zo 23 20:30, Paradiso, € 26,ALAIN CLARK Het nieuwe album van Alain Clark heet ‘Sunday Afternoon’ en wordt gespeeld op, zoals de titel doet vermoeden, zondagmiddag. zo 23 15:00, Melkweg, € 25,90 DANNY VERA THE LONE STRANGER De Zeeuwse singer-songwriter heeft een voorliefde voor Amerikaanse muziek. Zijn stijl valt onder Americana. Al jarenlang speelt hij samen met zijn band, maar nu gaat hij terug naar de basis. Hij alleen met zijn gitaar, kleine liedjes en persoonlijke verhalen. zo 23 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 MOTHER’S CAKE De Oostenrijkers mengen rock, blues, funk en metal op een bijzondere manier. Rauw en puur. wo 26 19:30, Melkweg, € 14,95 ...AND YOU WILL KNOW US

BY THE TRAIL OF DEAD Ze worden door velen omschreven als de liefdesbaby van Sonic Youth en At The Drive-In. De anarchistische noise-helden vieren de release van hun tiende album. wo 26 19:00, Melkweg, € 19,55 KING NUN Het viertal uit Londen maakt losgeslagen indierock, van radiovriendelijke indiepop tot snoeiharde punk, en verzorgde afgelopen zomer het voorprogramma van de Foo Fighters. do 27 20:00, Paradiso, € 12,-

advertentie

CARAVAGGIO BERNINI BAROK IN ROME 14 FEB – 7 JUN 2020

MAE MULLER Mae Muller is een van de nieuwste popsensaties uit GrootBrittannië. Op haar EP ‘Frankly’

IM

16-01-20 17:37

54

KRANT

HOLY MOLY & THE CRACKERS Deze Britse band uit Newcastle maakt een dansbare en vooral feestelijke mix van Britpop, folk, rock, funk én Balkan. vr 28 20:00, Melkweg, € 12,65 CCC INC. CCC Inc. is een folk- en americana band die eind jaren zestig en begin jaren zeventig uitermate succesvol was in het Nederlandse clubcircuit. Met Joost Belinfante, Jaap van Beusekom, Huib Schreurs, Ernst Jansz, Jan Hendriks en Richard Wallenburg. vr 28 20:00, Poppodium P60, € 21,50 DAVE WARMERDAM BAND Een van de meest talentvolle jonge bluesbands van Nederland, winnaar van de Dutch Blues Challenge 2019, en de Nederlandse inzending voor The International Blues Challenge in Memphis (VS). vr 28 20:00, Q-Factory, € 15,WINSTON SURFSHIRT Onder leiding van zanger en producer Winston maakt deze zeskoppige Australische band een mix van hiphop, funk en pop. vr 28 20:30, Bitterzoet, € 12,50 FADO AO CENTRO FADO UIT COIMBRA Coimbra is met haar muziek de hoofdstad van de liefde in Portugal. Fado ao Centro is opgericht om deze diepgewortelde traditie veilig te stellen en te verankeren. za 29 20:15, De Engelse Kerk, € 8,DE LIKT Futuristische funk van de producers Giorgi Kuiper en John van Beek die door frontman Jordy Dijkshoorn voorzien wordt van de nodige scherpe teksten. za 29 20:30, Tolhuistuin, € 16,JEBROER 4 LIFE EUROPE TOUR Met grote hits zoals ‘Kind van de Duivel’, ‘Engeltje’, ‘Me Gabber’ en ‘Vaderland’ heeft Tim Kimman, ofwel Jebroer, zich gevestigd in de wereld van de ‘harder styles’ in zowel binnen- als buitenland. za 29 19:30, Melkweg, € 14,40 MABASSA Mabassa combineert vele stijlen waaronder melancholische Portugese teksten uit de samba, percussie uit de merengue en kompa, baslijnen uit de funk en liedjes uit de internationale pop.

za 29 20:30, Casa Munganga, € 10,-

TOP 3 KLASSIEK

NEW YEARS DAY De rockers uit Californië spelen flamboyante stadionrock en mixen pittige poppunk, metal en horrorachtige synths. za 29 19:00, Melkweg, € 16,10 BERHANA Berhana is een jonge Amerikaanse singer-songwriter uit Atlanta met Afrikaanse roots.

Onlangs bracht hij zijn langverwachte, eerste album ‘HAN’ uit. za 29 22:00, Paradiso, € 13,CRY ME A RIVER BAND De band duikt in Cockers rijke oeuvre en speelt hits als ‘You can leave your hat on’ en ‘Have a little faith in me’. Daarnaast anekdotes uit het turbulente leven van de Engelse blueszanger. za 29 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 26,-

NEDERLANDSE REISOPERA - L’ORFEO De opera L’Orfeo van Claudio Monteverdi vertelt het verhaal van Orpheus die afdaalt in de onderwereld om zijn geliefde Euridice terug te halen uit de dood. De opera bezingt de vergankelijkheid van de mens en de eeuwigheid van de kunst.

Monique Wagemakers is verantwoordelijk voor de regie van dit hedendaagse totaalkunstwerk met opera, dans en beeldende kunst. De vormgeving en installatie zijn van Lonneke Gordijn. De choreografie is van Nanine Linning.

Carré, 9 en 11 februari

CLUBS

CLUB SHILOH In deze nieuwe clubnacht staat het soundsystem centraal: Roots en Dub met hosts King Shiloh op hun zelfgemaakte Sir Round Sound. za 1 23:30, Melkweg, € 20,70 SOUL POWER De beste soul, disco, funk, classics en r&b van vroeger tot nu met DJ Mr. Speak, VJ Supreme Cuisine & MC Shaggy. Gouden klassiekers en nieuwe pareltjes gemixt met de originele videoclip. zo 2 23:59, Paradiso, € 13,50 CLUBBING FOREVER Clubbing Forever is een recent concept van internationaal hiphop dansfestival Summer Dance Forever waar je 11 uur lang kunt dansen op de beste soulvolle, elektronische dansmuziek van verschillende internationale dj’s waaronder Mr Wix, Tenzers, Rob Manga, Mendel, KC the Funkaholic en Leroy Rey. zo 2 15:00, Paradiso, € 10,DIGITALISM Het verhaal van dit duo begon in 2007 met een debuut vol tijdloze tracks zoals ‘Idealistic’ en ‘Zdarlight’. Jence en Isi zijn constant in de weer om hun legendarische trademark groove te verfijnen.

Het is de rode draad in hun genre overstijgende elektronica, waar punchy house, techno en indie geruisloos overvloeien. do 6 19:00, Melkweg, € 20,70 WORAKLS ORCHESTRA Na 10 jaar bracht de Franse producer onlangs zijn debuutalbum ‘Orchestra’ uit. De plaat is geschreven met een orkest in het achterhoofd. En dat is

advertentie

Wereldpremière

FRIDA 6–25 februari

ANNA FEDOROVA Na eerdere uitvoeringen van het Tweede en Derde pianoconcert vervolgt Anna Fedorova nu haar Rachmaninoff-pelgrimage met het Eerste pianoconcert. Onstuimig, dromerig en extravert lijkt het gemaakt voor de Oekraïense pianiste. Het Sinfonieorchester St. Gallen vervolgt met een al even meeslepend werk. Tsjaikovski’s Fantasie-ouverture Romeo en Julia verklankt het misschien wel beroemdste liefdesverhaal ter wereld.

Koninklijk Concertgebouw 2 februari precies wat de melodieuze house en techno van Worakls tijdens zijn live show zo meeslepend en bijzonder maakt. za 8 19:30, Melkweg, € 34,50 LÖVESTAD Een interactieve reis door Lövestad, met het Amsterdams producersduo Lövestad. Een 2,5 uur durende set met uitgebreide versies van bekende muziek en nieuwe muziek, veel synthesizers, de verhalen achter de nummers plus unieke intermezzos. zo 9 23:45, Tolhuistuin, € 14,MAMA AFRICA Mama Africa is dé clubnacht met de beste Afrikaanse muziek: afrobeat, azonto, kuduro coupé décalé en Ndombolo! zo 9 23:30, Paradiso, € 11,50 SYSTEM 8TH BIRTHDAY Het Eindhovense Krackfree Soundsystem zorgt met hun zelfgebouwde soundsystem voor het geluid, zodat de zware bassen volledig tot zijn recht komen, in de b2b set van de UK based dubstep producer V.I.V.E.K. en KAHN. za 15 23:59, Melkweg, € 14,95 WINTER WOOFERLAND Wooferland brengt je weer voor

IM

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 54

KLASSIEK & OPERA CHARKOV CITY OPERA & BALLET - NABUCCO ‘Nabucco’ is een van Verdi’s meest epische opera’s. Een groots verhaal over macht, vrijheid en liefde, waarin alles op het spel komt te staan voor de liefde van een man en de macht over een volk. za 1 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 44,-

MARCO BORGGREVE

OUM De Marokkaanse zangeres Oum weeft soul en jazz aaneen met Arabische muziek en NoordAfrikaanse woestijnblues. do 27 20:30, Bimhuis, € 18,-

februari 2020

AGENDA

OLIVIA VERMEULEN DIRTY MINDS Vele componisten laten zich in dit recital van de Nederlandse mezzosopraan Olivia Vermeulen van hun meest ongeremde kant horen, in liederen over de fysieke liefde uit drie eeuwen. Vermeulen zingt broeierige en pikante liederen van Schumann, Purcell, Mahler en vele, vele anderen. Haar volgens de Frankfurter Allgemeine ‘heroische en briljante’ voordracht wordt begeleid door pianist Jan Philip Schulze.

Koninklijk Concertgebouw 25 februari heel even terug naar het oergevoel van house. za 15 21:00, Paradiso, € 27,50 L’IMPÉRATRICE 70’s spacedisco, downtempo 90’s synthpop en sensuele Franse filmuziek van een zeskoppige band uit Parijs. di 25 19:00, Melkweg, € 18,40 GRIZ GriZ doopte zijn sound tot future-funk: een cocktail van dubsteb beats, electro-soul, pop en dance met een live saxofoon op het podium. Afgelopen april bracht hij zijn zesde studio-album ‘Ride Waves’ uit met medewerking van o.a. Wiz Khalifa, Snoop Dogg, Matisyahu en DRAM. do 27 19:30, Melkweg, € 16,10 MURA MASA R.Y.C. WORLD TOUR Mura Masa is een 23-jarige producer, songwriter en multiinstrumentalist uit het Britse Guernsey. De jonge producer staat bekend om zijn creatieve liveshows vol future bass, kleurrijke en exotische samples en fragmentarische beats. za 29 20:00, AFAS Live, € 33,60

LISA FRANKEN Lisa Franken speelt zowel op piano als cello een aantal stukken variërend van cellosuites van Cassadó en Albéniz tot pianowerken van Piazzolla. za 1 13:00, Singelkerk, gratis CAPRIOLA DI GIOA Baroksopraan Amaryllis Dieltiens en haar vaste partner Bert Naessens onthullen prachtige cantates van onder andere Scarlatti en Bononcini, die opgeborgen lagen in het archief van de 19e-eeuwse musicoloog François-Joseph Fétis. za 1 14:00, Noorderkerk, € 13,50 TETZLAFF EN ALBRECHT BEETHOVEN EN STRAUSS Een concert met twee grootse werken. Beroemd en geliefd is Beethovens ‘Vioolconcert’, gespeeld door meesterviolist Christian Tetzlaff. Minder bekend maar even enerverend is de weelderige ‘Symphonia domestica’ van Richard Strauss. za 1, ma 3 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,MATANGI QUARTET MEESTER & LEERLING Het Matangi Quartet en het Viride Kwartet brengen gezamenlijk twee meesterwerken uit het repertoire voor twee strijkkwartetten met op het programma werken van D. Schostakovich en F. Mendelssohn. zo 2 15:30, Amstelkerk, € 10,TEO JOLING E.A. WATCHING MUSIC Teo Joling heeft in 43 jaar tijd een unieke vorm van muziektheater ontwikkeld waarin hij musici uitnodigt hun rol muzikaal in te vullen. Hij geeft een jubileumconcert met Guus Janssen, Marieke Koster, Mary Oliver en Wolter Wierbos. zo 2 14:15, Orgelpark, € 17,50 ERARD ENSEMBLE VERJAARDAGSCONCERT BEETHOVEN In 2020 wordt gevierd dat het 250 jaar geleden is dat Ludwig van Beethoven geboren werd.

Ter gelegenheid daarvan speelt het Erard Ensemble een verjaardagsconcert met muzikale gasten uit Beethovens omgeving tijdens zijn jonge jaren. Met muziek van Haydn, Mozart, Ries en Beethoven zelf. di 4 20:15, Amstelkerk, € 20,NEDERLANDS BLAZERS ENSEMBLE - BEETHOVEN 9 Het Nederlands Blazers Ensemble kiest voor één van de meest iconische werken van Beethoven: de negende symfonie, met de beroemde ode ‘An die Freude’, op tekst van Friedrich Schiller. wo 5 20:00, Paradiso, € 27,JULIEN LIBEER ‘Geen betere manier om een concert te eindigen dan met Bach’, zei pianist Julien Libeer op Facebook. En om een concert

16-01-20 17:37

februari 2020

TOP 3 THEATER

mee te beginnen! In dit concert paart hij een partita en een chaconne van Bach aan werken van Bartók en Chopin. do 6 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,-

THE WALTHAMSTOW HALL SCHOOL CHOIR The Walthamstow Hall School Choir uit Engeland o.l.v. Nicholas Castell zingt werken van Tavener, Byrd, Purcell, Mozart, Bruckner, Fauré, Rutter en meer. ma 17 13:00, De Engelse Kerk, gratis

NEDERLANDS KAMERORKEST SPEELT SCHUMANN EN SCHUBERT Het ‘Celloconcert’ van Schumann in een bijzonder jasje, gespeeld door de virtuoze altviolist Lawrence Power. Daarnaast dirigeert Gordan NikoliÐ de ‘Onvoltooide’ van Schubert. za 8, ma 10 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 58,-

ELSIE DE BRAUW - VERBODEN GEBIED: VROUW IN NIEMANDSLAND De voorstelling toont de ontreddering en de zinloosheid van een oorlog. Erwin Mortier schreef een tekst op basis van brieven en dagboeken van veelal anoniem gebleven oorlogsvrijwilligsters uit de Eerste Wereldoorlog. In deze aangrijpende monoloog speelt tweevoudig Theo d’Or winnares Elsie de Brauw een hulpverleenster in de Eerste Wereldoorlog en laat ze de de stemmen van deze vergeten vrouwen horen.

ITA, 26 en 27 februari

THE GENTS Samen met de jonge talentvolle organist Jeroen Koopman laat mannenkoor The Gents hun vocale licht schijnen over muziek van louter eigen bodem. za 8 14:00, Noorderkerk, € 13,50

MAARTEN KOOLS

IGOR LEVIT - DEBUUT VAN EEN UITZONDERLIJK MUSICUS Pianist Igor Levit brengt een heel bijzondere première, in aanloop naar het Mahler Festival in mei 2020, en speelt een indringende pianobewerking van het expansieve Adagio uit Mahlers onvoltooide ‘Tiende symfonie’. zo 9 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 36,-

URBAN MYTH DE LAATSTE DICHTERS De muziektheatervoorstelling De Laatste Dichters is geïnspireerd op het levensverhaal van The Last Poets en de oorsprong van de hiphop. Met revolutie, rap en culturele identiteit als spannende ingrediënten.

Een voorstelling over de kracht van kunst. Over het vinden van je ware identiteit via woord en muziek. Spannend en scherp, met vette beats en funky grooves. Met o.a. Manoushka ZeegelaarBreeveld en Cees Geel.

ITA, 22 en 23 februari

JOHANNES MÖLLER Deze Zweedse gitarist met een eigen geluid speelt naast werk van anderen, ook diverse eigen composities. zo 9 15:30, Buiksloterkerk, € 12,50 KAMERKOOR D’ALLURE NABIJ VERLEDEN Kamerkoor d’Allure o.l.v. Krista Audere, met Laurens de Man op orgel en mezzosopraan Eline Welle, brengen Europese koormuziek uit de 20e eeuw èn het Requiem van Duruflé. zo 9 15:30, Dominicuskerk, € 18,JAMES EHNES EN ANDREW ARMSTRONG - BEETHOVEN In de Sonatesalon worden de geheimen van de sonate ontrafeld.

In handen van violist James Ehnes en pianist Andrew Armstrong twee heel uiteenlopende sonates van Beethoven. wo 12 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,OPERA PER TUTTI Een romantisch Valentijnsconcert met mogelijke en ónmogelijke liefdesscenes uit bekende opera’s zoals: La Traviata, Romeo und Juliet, Les contes de Hoffmann, Candide, Carmen en Die lustige Weiber von Windsor.

M.m.v. sopraan Claudia Patacca, mezzosopraan Mylou Mazali, bariton Sinan Vural en pianist Gilbért den Broeder. vr 14 20:00, Vondelkerk, € 30,DUO BELDER & KIMURA Violiste Rie Kimura en fortepianist Pieter-Jan Belder geven in dit programma enkele mooie voorbeelden van werken die Beethoven gekend heeft en die vormend zijn geweest voor zijn eigen, onstuimige stijl. za 15 14:00, Noorderkerk, € 13,50

waguchi brengen ‘Harmony of Love’: duetten voor harp en fortepiano uit de 18de eeuw. zo 16 16:45, Luther Museum, € 15,-

ALEXANDER GAVRYLYUK Alexander Gavrylyuk vervolgt zijn reeks pianoconcerten van Serge Rachmaninoff. Een mooie combi met de werken van Theo Loevendie en Béla Bartók, die hun liefde voor ‘het orkest’ tonen. za 15 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 37,TRPTK TRIO Nadezda Filippova (piano), Anna Lipkind-Mazor (viool) en Maya Fridman (cello), allen geboren in Moskou, spelen werken van Shalygin, Ravel, Bloch, Honegger en Shostakovich. za 15 20:30, Het Concertgemaal, € 21,50 GROOT OMROEPKOOR BRAHMS‘ EIN DEUTSCHES REQUIEM Het Groot Omroepkoor zingt Brahms’ meest omvangrijke muziekstuk onder leiding van Peter Dijkstra. Sopraan Sarah Brady en bariton Sebastian Wartig soleren. Pianoduo Scholtes & Janssens speelt de instrumentale partijen van ‘Ein deutsches Requiem’. zo 16 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,-

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 55

CHARLI CHUNG - WOLVEN HUILEN NIET ALLEEN Geïnspireerd op de documentaire The Wolfpack van Crystal Moselle uit 2015, over zes broers die vijftien jaar lang door hun ouders binnen worden gehouden, maar ook op de vele films die de broers met elkaar naspeelden, maakt regisseur Charli Chung een stuk over vrijheid, broederschap, nostalgie, verbeelding en opgroeien against all odds.

Kan je met fantasie de werkelijkheid te lijf gaan?

Frascati 18 t/m 27 februari PLEIADES DUO Een reis naar het leven van de 16e en 17e eeuw met muziek, poëzie en verhalen met Luke Starkey (theorbo, luit en gitaar) en Irene Sorozabal (mezzosopraan en blokfluit) . zo 16 12:00, Oosterkerk, gratis CAPPELLA AMSTERDAM DROMEN EN PASSIE In ‘Dromen en Passie’ komen parels uit de Franse koormuziek aan bod naast verstilde werken van David Lang. Stravinsky’s ‘Psalmensymfonie’ klinkt in een bewerking van Sjostakovitsj voor koor en piano vierhandig. zo 16 14:15, Orgelpark, € 15,MAANKOZIJN (6+) ‘Maankozijn’ is een muzikale reis rond de wereld, met de maan als reisgenoot, en een ontmoeting met de musici uit het Concertgebouworkest. zo 16 13:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 10,50 MASUMI NAGASAWA & NARUHIKO KAWAGUCHI HARMONY OF LOVE Harpiste Masumi Nagasawa en fortepianist Naruhiko Ka-

OPERA2DAY & HET NEW EUROPEAN ENSEMBLE & SCAPINO BALLET Via filmische minimal music van componist Philip Glass en een verhaal van ‘Master of the Macabre’ Edgar Allan Poe brengen OPERA2DAY en het New European Ensemble een anatomisch theater van de psyche met fantastische visioenen en huiveringwekkende wanen die mede tot leven worden gebracht door de choreografie van Scapino Ballet Rotterdam. di 18 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 17,50 NEW EUROPEAN ENSEMBLE Het New European Ensemble verbindt muziek met literatuur en poëzie door live muziek en tekst uit te voeren. Tegenover de melancholie en strijd in Kafka’s ‘Die Verwandlung’ zet het ensemble Ligeti’s ‘Hoorntrio’ en Janáceks ‘Op een overwoekerd pad’. wo 19 20:30, CC Amstel, € 6,25 STARS OF THE LID A WINGED VICTORY FOR THE SULLEN Het project van de Amerikaanse pianist-componist Dustin O’Halloran en Adam Wiltzie van ambientduo Stars of the Lid is een grensverleggende kruising tussen neo-klassiek en ambient. do 20 20:30, De Duif, € 24,KARINA SOSNOWSKA & JOANNA ROTBERG De Poolse violiste Karina Sosnowska en pianiste Joanna Rotberg spelen populaire muziek uit het viool & piano-repertoire met stukken van bekende componisten als C. Saint-Saëns, J.S. Bach en J. Brahms. vr 21 14:30, Oosterkerk, gratis DEJAN LAZIC Een fris voorjaarsconcert met muziek van Richard Strauss, Sjostakovitsj en Beethoven door pianist Dejan Lazić en violist Gordan Nikolić bij het Nederlands Kamerorkest. za 22 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 34,ARNO BORNKAMP - BACH Saxofonist Arno Bornkamp presenteert een solo cd met bewerkingen van composities van Johann Sebastian Bach en speelt samen met Leo van Doeselaar een programma met solo’s en duo’s. za 22 22:15, Orgelpark, € 10,APENNOTEN, ZOVEEL KLEUREN (VAN 2 TOT 4 JAAR) Niets is zo leuk als samen zingen. Nienke van den Berg (bekend van NPO Zappelin) zingt liedjes met kinderen en laat ze ook meedoen. Een vrolijke voorstelling met zang, verhaaltjes en malle kleuren! za 22 t/m vr 28 diverse tijden, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 15,-

55

COLLINS’ TRIAD De Britse klarinettist Michael Collins behoort door zijn grote virtuositeit al jarenlang tot de wereldtop. Samen met celliste Pamela Smits en pianist Tobias Borsboom gaat het drietal een aantal bijzondere trio’s uitvoeren. za 22 20:00, Zuiderkerk, € 18,50 WIDMANN, ZIMMERMANN EN VÁRJON - SPROOKJESVERTELLERS Jörg Widmann, Tabea Zimmermann en Dénes Várjon in een sprookjesachtig programma met veel Schumann én werk van Jörg Widmann zelf. za 22 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 36,HET PURCELL KAMERORKEST Het Purcell Kamerorkest o.l.v.

Mimi Mitchell speelt naast werken van Heinrich Biber, werk van onder meer Johann Anton Reichenauer en Leopold Kozeluch. zo 23 15:15, De Engelse Kerk, € 10,MARCEL WORMS Pianist Marcel Worms speelt het ‘Wohltemperierte Klavier’ van Johan Sebastian Bach. zo 23 14:00, Schuilkerk De Hoop, € 11,NEDERLANDS KAMERORKEST - SJOSTAKOVITSJ EN BEETHOVEN Pianist Dejan Lazić speelt het ‘Tweede pianoconcert’ van Sjostakovitsj. Violist Gordan Nikolić laat het orkest dansen in Beethovens ‘Zevende symfonie’. zo 23 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 17,CAREL KRAAYENHOF EN STRIJKORKEST IN PIAZZOLLA ‘Tanguero’ Carel Kraayenhof en het Württembergisches Kammerorchester Heilbronn in een concert vol passie: werken van Piazzolla, Gershwin, Bacalov en Kraayenhof zelf. zo 23 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 23,WINTERREISE Bariton Nico Sevenhuysen en pianist Ruud van Odenhoven brengen ‘Winterreise’: een van de mooiste en indrukwekkendste liederencycli van Schubert. zo 23 15:00, Amstelkerk, € 12,50 ISABELLE FAUST VAN BIBER NAAR NU Topvioliste Isabelle Faust solo op twee instrumenten: een uit de Barok, en een van nu.

Een oude viool op darmsnaren advertentie

Schubert Symfonie in b ‘Onvoltooide’

za 8, ma 10 februari Het Concertgebouw orkest.nl

16-01-20 17:37

AMSTERDAM ART 56

februari 2020

galerieselectie

en een moderne met metalen snaren. Met werken van Biber, Holliger, Pisendel, Benjamin en meer in een muzikale tijdreis. wo 26 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 36,CONCERTGEBOUWORKEST DE VIJFDE VAN BEETHOVEN Het begin van Beethovens ‘Vijfde symfonie’ is iconisch: iedereen kent die vier hamerende noten.

Het Concertgebouworkest combineert o.l.v. Thomas Hengelbrock Beethovens symfonie met diens Ouverture ‘Egmont’.

Solocellist Gregor Horsch schittert in het ‘Celloconcert’ van Lutosławski. wo 26 t/m vr 28 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 26,-

AKINCI ANIMARIS THEO JANSEN Lijnbaansgracht 317 11 JANUARI - 22 FEBRUARI

UPSTREAM GALLERY INSIDE | OUTSIDE JAN ROBERT LEEGTE Kloveniersburgwal 95 25 JANUARI - 14 MAART

Theo Jansen is bekend geworden met zijn strandbeesten: grote kinetische sculpturen, vervaardigd van onder meer pvc buizen, die zelfstandig kunnen lopen. Akinci toont naast drie strandbeesten ook tekeningen en ‘fossielen’ om inzicht te geven in de uitzonderlijke combinatie van emotionele zeggingskracht en techniek die deze kunstenaar in zijn oeuvre samenbrengt.

Als een van de eerste kunstenaars was Robert Jan Leegte betrokken in de Net.art kunstbeweging in de jaren 90. Sinds 1997, creëert Leegte kunst in de vorm van websites, die hij verbindt aan kunsthistorische bewegingen zoals minimalisme, land art en conceptualisme.

DUO SCHOLTES & JANSSENS BÖSENDORFER SERIES ‘19-’20 Scholtes & Janssens spelen de mooiste muziek voor piano vierhandig in de Bösendorfer Series ‘19-’20. Als een van de meest veelbelovende pianoduo’s van hun generatie spelen ze onder meer Rachmaninoffs ‘Six Morceaux, op.11’. do 27 20:15, De Waalse Kerk, € 20,REINBERT DE LEEUW DE LEEUW EN DE RAADSELACHTIGE VIVIER De intrigerende Claude Vivier, een Canadees die zijn bronnen zocht in het zuidoosten van Azië en het Midden-Oosten, staat centraal in dit concert van Reinbert de Leeuw. De Nederlands-Iraanse Reza Namavar schrijft een nieuw werk. Met Asko|Schönberg en Slagwerk Den Haag. za 29 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 37,DUDOK QUARTET - KWARTETTEN MET BEETHOVEN Het Dudok Quartet Amsterdam brengt het beroemde strijkkwartet opus 132 voor jonge oren.

Het geniale muziekstuk is steeds in beweging en wordt, net als kaarten in een kaartspel, telkens opnieuw geschud. za 29 14:00, Noorderkerk, € 13,50

GERARD HOFLAND NUDES KOEN DELAERE Bilderdijkstraat 165-C 25 JANUARI T/M 29 FEBRUARI In zijn schilderijen onderzoekt Koen Delaere de mogelijkheden van abstractie en expressie. Systematiek en sensatie gaan in zijn werk probleemloos samen. Het resultaat oogt vaak extreem tactiel, bijna explosief en gelijktijdig poëtisch. Het fysieke gebaar is een essentieel element, net als de fysieke aanwezigheid van het werk dat in zijn materialiteit bijna sculpturaal aandoet.

CAROLINE O’BREEN THE NATURAL MAURA BIAVA, TANJA ENGELBERTS, ANNE GEENE, MARGARET LANSINK, ANTOINETTE NAUSIKAÄ, DIANA SCHERER Hazenstraat 15 11 JANUARI - 29 FEBRUARI De groepstentoonstelling The Natural richt zich op de relatie tussen mensen en hun schadelijke effecten op hun natuurlijke omgeving. Het idee van ‘het natuurlijke’ moet worden ontdekt en weerspiegeld.

Samenstelling Amsterdam Art. Voor een compleet overzicht van tentoonstellingen, evenementen en wekelijkse tips zie amsterdamart.com

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 56

denis met hun haar. Een vrolijke en serieuze voorstelling met spoken word, stand up, zang en theater gecombineerd met een flinke dosis humor. za 1 20:30, CC Amstel, € 14,50 BO?SU - WHAT IF? In de ‘What If?’ experience vertelt BO?SU vanuit eigen ervaringen en aan de hand van spel, visuals en muziek over het onderwerp liegen en het taboe dat daarop rust. za 1, zo 2 19:00, Podium Mozaiek, € 8,50 YORA RIENSTRA - UP In ‘UP’ krijgen we nader zicht op Emma’s ‘hersenstormen’. Scherp en met veel humor verwoordt ze de angstaanjagende momenten waarop de wanen toeslaan. De voorstelling is een bewerking van de bestseller van Myrthe van der Meer. za 1 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 20,HET NATIONALE THEATER OTHELLO In haar eerste regie bij Het Nationale Theater maakt Daria Bukvic een eigenzinnige bewerking van Shakespeares ‘Othello’.

Confronterend en met een vleugje humor. za 1 20:15, Meervaart, € 16,PERRY GITS - TAURUS & BOKOE ’Taurus’ is een tocht van Perry Gits en Yara van Fraeijenhove met als doel weer dichter bij de innerlijke kern te komen om zo zichzelf en elkaar beter te leren kennen. Het tweede deel is een solo waarin Perry Gits de jongere versie van zichzelf vertelt dat hij trots mag zijn op waar hij vandaan komt. za 1, zo 2 20:30, Podium Mozaiek, € 12,50 SIMONE DE JONG FLUISTERSTAD (2+) Fluisterstad gaat over geluid dat zich verplaatst en vreemd gedraagt. Een ontdekkingstocht in een vreemde, spannende en soms grappige wereld. zo 2 11:00, 15:00, Theater De Krakeling, € 8,50

OTTO TOLONEN De Finse gitarist Otto Tolonen speelt werken van Vicente Asencio en Luis Narvaez. Antti Auvinnen schrijft een nieuw solowerk voor Tolonen. za 29 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 40,-

YELIZ DOGAN #MISLUKT IN LIEFDE Een multidisciplinaire voorstelling over pogingen in de liefde en gebrek aan eigenliefde. Met teksten die geschreven zijn tijdens slapeloze nachten neemt Yeliz je mee in haar oneindige gedachtewereld. ma 3 di 4 19:00, Podium Mozaiek, € 8,50

HET KONINKLIJK CONCERTGEBOUWORKEST - DE VIJFDE VAN BEETHOVEN Bij Essentials staat drie keer per jaar een essentieel meesterwerk centraal, een muziekstuk dat je gehoord móet hebben, zoals de ‘Vijfde symfonie’ van Ludwig van Beethoven. za 29 21:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 24,-

THEATERGROEP ALUIN ODYSSEE ‘De Odyssee’ is een van de beroemdste verhalen uit de Griekse oudheid. Hilarisch en recht tot de kern speelt Aluin de tien jaar lange zwerftocht van Odysseus in sneltreinvaart. De spelers brengen een Game of Thronesachtige wereld tot leven. di 4, wo 5 20:30, Theater Bellevue, € 12,-

TONEEL & THEATER

LOST PROJECT THE WORLD IS YOURS (14+) ‘s Ochtends ben je een student, ‘s middags geef je een workshop en ‘s avonds draai je in de club plaatjes als DJ. Daarmee behoor je tot de groeiende groep Slashies. Druk, druk, druk. We zijn het allemaal. Of lijkt dat maar zo? wo 5 19:30, Theater De Krakeling, € 12,50

BLACKMAN&BLOKLAND - WIJ GAAN HET HEBBEN OVER HAAR (12+) Het nieuwe theaterduo Blackman&Blokland geeft uitleg over de termen ‘goed haar’ en ‘slecht haar’. Iedereen worstelt met haar en sommige mensen hebben een bijzondere geschie-

BRUUN KUIJT EN JAN ELBERTSE - WAT NOU OUD Een nieuw tragikomisch toneelstuk van Wannie de Wijn over ouder worden in een snelle maatschappij. wo 5 20:30, Apollofirst Theater, € 22,ONIAS LANDVELD WORTELS EN CASSAVE Onias Landveld zweeft constant tussen twee werelden, vier culturen en zes talen. Vanuit dit unieke standpunt voert hij zijn werk uit. ‘Wortels en Cassave’ vertelt een ‘ander’ soort Nederlands verhaal: dat van een inwoner wiens roots in het buitenland liggen. wo 5 20:30, Podium Mozaïek, € 12,50 KAT VÁLASTUR STELLAR FAUNA Performancekunstenaar Kat Válastur, een begrip in de Berlijnse dans scene, probeert via sculpturen, performance en dans in te zoomen op nieuwe menselijke verschijningsvormen om vervolgens perspectief te bieden op onze menselijke ervaring. wo 5 19:30, do 6 19:30 en 21:30, Frascati, € 11,50 JOHANNEKE TER STEGE MUNTJES DUIKEN TUSSEN HAAIEN Met haar talent voor taal, beeld, muziek en voordracht toont de ontwapenende singersongwriter, voormalig Deventer stadsdichter en frontwoman van elektronicaduo NNENN haar poëtische zoektocht. wo 5, do 6 20:30, Theater Bellevue, € 12,TOETSTEEN - PIM SPREEKT! Een voorstelling van Ger Beukenkamp over het leven van Pim Fortuyn en de invloed van het door hem aangewakkerde populisme. vr 7 t/m zo 16 diverse tijden, Het Amsterdams Theaterhuis, € 16,BOOGAERDT/VANDERSCHOOT & TOUKI DELPHINE BOTANICAL WASTELAND Een bevlogen poging om de toekomst te omarmen in een muzikale live performance en video-installatie ineen. vr 7 t/m do 13 diverse tijden, Frascati, € 17,RIKKERT VAN HUISSTEDE BOYS WON’T BE BOYS Een collage van dansers, zangers, rappers, dichters en theatermakers laat zien dat het stoer is om je als man kwetsbaar op te stellen. Ze vertellen hun persoonlijke verhaal en vinden elkaar in het doorbreken van stereotypen. vr 7 20:30, Theater Bellevue, € 12,OTION - ICARO Op zoek naar de hedendaagse vertaling van het sjamanistische medicijnlied van Guillermo Blinker alias Otion. vr 7, za 8 21:00, Podium Mozaiek, € 10,DANIEL KIST - LIVE Dat het leven niet altijd makkelijk is weet Daniel Kist maar al te goed. Daniel Kist is een Nederlandstalige zanger, pianist en songwriter en bezingt de levenslessen die op zijn pad kwamen. za 8 20:00, CC Amstel, € 17,50 LUAN BULESHKAJ LEEUWENKIND Een persoonlijke eerste solo van woordkunstenaar Luan Bulesh-

16-01-20 17:38

57

februari 2020

TOP 3 DANS

kaj. Spoken word-voordrachten worden afgewisseld worden met toneelspel. Luan zal muzikaal ondersteund worden door violist Dwight Breinburg en gitarist Yassine Belghanch. za 8 20:00, Podium Mozaïek, € 8,50

MAAS THEATER EN DANS BOEF Twee houtje-touwtje-detectives geven een masterclass ‘boef ’. Een grappig boevenavontuur voor kleuters met een zwarte schaduw, krakende schoenen en een gillend alarm. zo 16 15:00, Plein Theater, € 8,-

HET KLEINE THEATER DOORNROOSJE (3+) Een voorstelling voor kinderen én volwassenen met de nodige dosis ontroering en humor waarin Doornroosje op onderzoek uitgaat en het verhaal net even anders loopt dan hoe de gebroeders Grimm het bedacht hebben. zo 9 14:00, Podium Mozaïek, € 7,-

PANAMA PICTURES - EACH TIME WE FALL, A CITY RISES In Each time we fall, a city rises laat Panama Pictures met dans, circus en livemuziek een wereld zien die uit het lood dreigt te raken. De voorstelling gaat over de feilbaarheid van de mens. Het laat zien dat wanneer niets zeker is, alles mogelijk wordt. In een imposant decor geven de performers zich over aan een wereld die op losse schroeven lijkt te staan.

Struikelend, vallend en vliegend zoeken ze naar houvast, al is het maar voor even.

Bellevue, 12 en 13 februari

NASRDIN DCHAR - JA Nasrdin laat zien hoe hobbelig het pad van liefde kan zijn, wat trouwen teweeg brengt in een mensenleven en hoe je uiteindelijk met een licht hart ‘ja’ kunt zeggen. di 11 20:00, DeLaMar Theater, € 17,50

SANNE PEPER

DE THEATERTROEP - LOVE FOR LOVE Een flitsende komedie van schuldeisers, schunnigheid, schandaal en pikante seksuele roddels. William Congreve toont de liefde in al zijn variaties, omdat het spel der liefde bij uitstek altijd verheven en plat tegelijk is net als elke geslaagde komedie. di 11 t/m do 20 diverse data 21:00, Frascati, € 15,-

ARNO SCHUITEMAKER - IF YOU COULD SEE ME NOW Ogenschijnlijk terloops maar met indrukwekkende precisie vraagt If You Could See Me Now om opnieuw te kijken, om een tweede blik. Drie performers vormen een ongedwongen clubdans geleidelijk om tot een betoverende en duizelingwekkende golfbeweging. Ze halen het uiterste uit hun lichamen tot alles voelt als één brok energie, een samengebalde verdichting om mee door te breken naar een andere dimensie. De ruimte dijt uit, lost op en verschuift.

Frascati, 19 februari

THEATERGROEP KWATTA DE FAMILIE VAN NIELIE IN ALLE STATEN (6+) In het derde deel van ‘De familie van Nielie’ gaat de familie naar Los Angeles, waar vader Theo is uitgenodigd voor Het Uitvinderscongres. Een avontuur in het land van de hiphop, een roadtrip vol vreemde ontmoetingen met rare snuiters en een race tegen de klok. wo 12 18:30, ITA, € 10,PEPIJN GUNNEWEG - THE GREAT WONDER Een voorstelling met gelanceerde kippen, vliegende vissen, bizarre illusies en kleine poëtische nummers die je weer even in wonderen doen geloven. do 13 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 28,THEATER RAST WEES ONZICHTBAAR ’Wees Onzichtbaar’, naar de bestseller van Murat Isik, is een coming of age die een nog ongekend inkijkje biedt in de wereld van een (migranten) generatie opgroeiend tussen de roemruchte flats van Amsterdam Zuidoost. do 13, vr 14 20:30, Podium Mozaïek, € 10,50 BENJA BRUIJNING, MARIE LOUISE STHEINS E.A. - DE TOLK VAN JAVA Een verhaal over vaders en zonen naar de bestseller van Libris Literatuurprijswinnaar Alfred Birney. De voorstelling laat een onderbelicht perspectief op ons koloniale verleden in Nederlands-Indië zien: de trauma’s die vele gemengde Nederlandse en Indische gezinnen aan dit verleden overhielden. do 13 t/m za 15 20:30, zo 16 14:30, DeLaMar Theater, € 17,50 WAT WE DOEN E.A. HOE IK TALENT VOOR HET LEVEN KREEG ’Hoe ik talent voor het leven

advertentie

na het verlies van hun 21-jarige zoon Tonio. za 15 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 32,-

kreeg’ is een theaterbelevenis op het toneel en in de foyers, over het AZC als een dorp met eigen wetten en regels. In deze kleurrijke, humoristische en indringende voorstelling komen theater, muziek en dans samen in een groots opgezet theaterspektakel. do 13, t/m za 15 19:30, ITA, € 18,50 POLDERTHEATER HET TEMMEN VAN DE FEEKS In drie bingewatchwaardige afleveringen worden onderwerpen als de liefde, verleiding en het huwelijk bevraagd. De voorstelling is geïnspireerd op series als ‘13 Reasons Why’ en ‘Sex Education’ en komt op voor iedereen die anders is en zich niet wil aanpassen. do 13 19:30, CC Amstel, € 7,50 WERKPLAATS WALHALLA ARE YOU FAMOUS AROUND HERE? Gewapend met Rousseau in de ene hand en ‘Het Einde van de Grote Verhalen’ in de andere, doen Dalith Tempert, Elène Zuidmeer en Katelijne Beukema een gooi naar de maakbaarheid van onze tijd vr 14, za 15 20:30, Theater Bellevue, € 12,-

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 57

FASO DANCE THEATRE KIRINA Met zijn Afrikaanse cultuur als bron van inspiratie maakt de Burkinese danser-choreograaf Serge Aimé Coulibaly een voorstelling over ‘de vluchtelingencrisis’, of liever: migraties van mensen. Uitgangspunten: een Afrikaans oorlogsverhaal én de eerste verklaring van de rechten van de mens, niet die van Génève, maar die van Mali.

De muziek is van componist Rokia Traore. Een hedendaagse Afrikaanse stem, verankerd in traditie.

ITA, 20 februari ALEX KLAASEN SHOWPONIES 2 Niets is wat het lijkt in ‘Showponies 2’: genderneutraal ballet, een talkshow voor en met varkens, Roodkapje in een ‘metoo’ situatie, twee vazen die eigenlijk potten blijken te zijn, een transseksuele Jan Smit en een Klimaatneutrale Barbie. vr 14, za 15 20:15, zo 16 15:00, Meervaart, € 27,50 MUGMETDEGOUDENTAND MARGREET HEEFT DE GROEP VERLATEN Eén straatje, dertig buren.

Ze hebben samen een appgroep.

Van Margreet horen we niets.

Want zij heeft de groep verlaten.

Na het succes van de voorstellingen ‘Fifty Fifty’, ‘Een flinke linkse vrouw’ en ‘Buik’ is dit de vierde samenwerking met schrijfster Aaf Brandt Corstius. vanaf za 15 12:30, Bellevue, € 12,PORGY FRANSSEN, JACQUELINE BLOM E.A. - TONIO Wat doet het met je relatie als je het grootst denkbare verlies meemaakt? A.F.Th. van der Heijden beschrijft in zijn bestseller ‘Tonio’ hoe hij en zijn vrouw op de been proberen te blijven

WAYLON - MY HEROES HAVE ALWAYS BEEN COWBOYS Waylon kijkt terug op zijn persoonlijke, muzikale verhaal dat voor hem op 8-jarige leeftijd begon, en wordt begeleid door een zevenkoppige band. zo 16 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 25,BUURMAN EN BUURMAN GAAN KAMPEREN (4+) De buurmannen hebben het afgelopen jaar hard geklust en zijn toe aan een welverdiende vakantie. ma 17 13:30. 16:00, Meervaart, € 11,SVEN RATZKE - WHERE ARE WE NOW In ‘Starman’ kroop Sven Ratzke niet alleen in de huid, maar ook in het hoofd, de organen en de genen van Bowie. Nu is het tijd voor ‘Where are we now’, waarin Ratzke een andere kant van Bowie laat zien. De kant van liedjesschrijver en poëet. ma 17, do 18 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 KAPOT VET - VET KINDERCABARET (6+) Deze muzikale cabaretvoorstelling vol knettergekke acts en vette humor is hét bewijs dat muziekles niet voor iedereen is weggelegd, dat ouders niet moeten dabben, dat ze vet vaak ongelijk hebben en dat bedtijd een stom woord is. di 18 15:30, DeLaMar Theater, € 13,WEIBLICHER AKT 10 LIEBER JELINEK Nog altijd op zoek naar hoe we aan onze beelden en verwachtingen over de liefde komen gaat Maatschappij Discordia i.s.m. De Roovers na Marguerite Duras bij Elfriede Jelinek te rade. Welk beeld gaat deze schrijfster, die een ster is in het onthullen van clichés, ons laten zien van de liefde en de vrouwelijke beleving hiervan. wo 19 t/m za 29 diverse data 21:00, Frascati, € 15,LINDA LUGTENBORG ODE AAN DE MINNARES Een monoloog over kokende

CHOCOLADE

FESTIVAL

2020

22 & 23 FEBRUARI BEURS VAN BERLAGE AMSTERDAM BESTEL NU TICKETS OP WWW.CHOCOAFESTIVAL.NL

lava, ware liefde en onbedwingbare aantrekkingskracht. wo 19, do 20 20:30, Theater Bellevue, € 12,THEATER GNAFFEL ROBIN HOOD (4+) In dit spannende avontuur tonen Robin Hood en zijn vriendelijke struikrovers moed in de strijd voor eerlijkheid en gelijkheid voor iedereen. Een muzikaal poppenspel met muziek van Herman van Veen. do 20, vr 21 14:30, Theater De Krakeling, € 12,50 LIKEMINDS - DJINN’S ’Djinn’s’ is een comedy noir die toont hoe het verlangen naar een heilstaat de mens stap voor stap een absurde wereld invoert.

De eindvraag is: zouden wij het beter hebben gedaan? do 20 t/m za 22 20:30, Podium Mozaïek, € 13,HOTEL MODERN EN ARTHUR SAUER - ONS WERELDRIJK Hotel Modern laat met ingenieus poppenspel zien hoe het kolonisatieproces zich heeft voltrokken. do 20 t/m za 22 20:30, Frascati, € 17,HELMERT WOUDENBERG CARMIGGELT Tussen 1947 en 1975 schreef Simon Carmiggelt elke dag een ‘Kronkel’. Helmert Woudenberg speelt een aantal grappige maar ook droefgeestige gebeurtenissen en kleurrijke maar ook ontroerende personages. vr 21, za 22 20:30, Betty Asfalt Complex, € 18,TONEELGROEP ECHO - CLUB CATHARSIS In Club Catharsis gaat een vrouw, afgestompt door haar schijnbaar perfecte, maar lege bestaan op zoek naar een nieuwe zingeving in haar leven. Ze belandt in een mysterieuze club waar mensen intens leed omarmen in plaats van het te willen

advertentie

INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM

13 FEB — 23 FEB LEIDSEPLEIN 26 ITA.NL/LIEVESTAD Onze liefdesverklaring aan de stad

IM

16-01-20 17:38

TIP 5810 LEZING & DEBAT

februari 2020

KRANT

TXTRADIO, HET ONLINE PLATFORM VOOR LEZINGEN, INTERVIEWS EN DEBAT, SELECTEERT ELKE MAAND TIEN INTERESSANTE BIJEENKOMSTEN.

1) HOE ZIET EEN BROEIKASWERELD ERUIT?

1.

Appy Sluijs, hoogleraar paleoceanografie aan de Universiteit Utrecht, spreekt in de eerste Paradisolezing in de serie De circulaire kosmos over het klimaat in het verleden als spiegel voor de toekomst.

Paradiso, 2 februari, 11:00u

2) ONZE MAN IN IRAK

Een gesprek met de Nederlandse ambassadeur in Irak, Eric Strating. Wat zijn de grootste uitdagin2. gen van het land op dit moment en wat is de rol die Nederland kan spelen.

Hoe verhoudt Irak zich tot de regio, op welke gebieden is Nederland actief, en waarom?

De Balie 3 februari, 20:00u

3) FIETSFABELS

Fietsliefhebbers kunnen hun hart ophalen aan de lyriek van de wielerheroiek. En aan verhalen over bijzondere wielerlevens.

Met audiocollectief SCHIK en schrijver Frank Heinen. 3.

I.s.m. deBuren, VlaamsNederlands Huis voor cultuur en debat.

De Nieuwe Liefde, 3 februari, 20:00u

4) RED DE WERELD, EET ANDERS

Wat moet er aan ons voedselgedrag veranderen voor een betere planeet? Hoe ga je om met de verleidingen om je koelkast toch met goedkoop, makkelijk doch onverantwoord lekkers 4. te vullen? En hoe vertaalt zich dat naar de stad?

Een avond over hoe het anders kan.

Pakhuis de Zwijger 5 februari, 20:00

5) HUMAN RIGHTS WEEKEND

Human Rights Watch, De Balie en partners presenteren de achtste editie van het Human Rights Weekend. Wat zijn de belangrijke mensenrechtenkwesties van onze tijd?

Ontdek waar je staat en neem deel aan een weekend vol films, discussies en meer.

De Balie, 6 t/m 8 februari

6) FAKING FAKE NEWS

De Canadese journalist Craig Silverman was een van de eersten die de term Fake News gebruikte. Hij heeft gemengde gevoelens over hoe de term nu gebruikt wordt.

Een avond met Craig 6.

Silverman, Bette Dam, Shannon Bakker (Nu.nl) en Marcel Gelauff (NOS).

I.s.m. HvA debatcentrum FLOOR. De Balie, 11 februari, 20:00u

7) OP VAKANTIE NAAR DE MAAN

50 jaar geleden wandelde Neil Armstrong als eerste op de maan. Inmiddels zijn er bedrijven die zich specialiseren in asteroide mijnbouw en heeft Elon Musk een retourtje 7. ‘Maan’ in de planning van 2023 staan. Maar wat zijn de gevolgen van commerciële ruimtevaart? Moderator Anna Gimbrère.

Rode Hoed, 17 februari 20:00u

8) SCHEIDSLIJNEN VERDWIJNEN

Nederland wordt steeds diverser, maar niet iedereen heeft hier dezelfde kansen. Gender, huidkleur, leeftijd, opleiding en afkomst kunnen je kansen 8. verkleinen. Hoe bouwen we aan een land waar iedereen wel gelijke kansen heeft? I.s.m. de SER. Pakhuis de Zwijger, 19 februari, 20:00u

9) BANNING LEZING: MARJAN MINNESMA

9.

5.

TXTradio, het online platform voor lezingen, interviews en debat, selecteert elke maand tien interessante bijeenkomsten.

WWW.TXTRADIO.NL

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 58

Woorden als klimaatverandering, duurzaamheid en milieu, je hoort ze overal. Maar weten we ook wat er aan de hand is, wat we daaraan moeten doen en wat er gebeurt als we dat niet doen? In de Banning Lezing 2020 gaat Marjan Minnesma – directeur van URGENDA – hierop in.

Rode Hoed 21 februari, 19:00u

10) GEVOELIGE VROUWEN

NeverEnding Stories is een interculturele boekentalkshow en geschiedenisles waarin ROSE STORIES ‘s werelds grootste klassiekers opnieuw onder de loep neemt. Wat maakt 10. het boek een klassieker, hoe vormt het onze wereld en hoe zit dat in andere culturen? Met kenners, liefhebbers en publiek.

VondelCS, 26 februari, 19:30u

verdoven zoals in het echte leven. vr 21 t/m zo 23 20:30, Theater Bellevue, € 12,HET ZUIDELIJK TONEEL ACHTTIEN Je wordt achttien. Vanaf nu mag je alcohol drinken, autorijden, stemmen én je ouders hebben niets meer over je te zeggen.

Maar als je hier als vluchteling in je eentje naartoe bent gekomen is de feestvreugde beperkter. Dan zijn er grofweg drie opties: een verblijfsvergunning, vertrekken of illegaliteit. Op basis van het verhaal van een achttienjarige vluchteling onderzoeken Bram Jansen en acteurs Soufiane Moussouli, Angelo Schuurmans, Serin Utlu en Zineb Fallouk de grenzen van empathie. vr 21, za 22 21:00, Frascati, € 15,DOLFJE WEERWOLFJE EN FOEKSIA DE MINIHEKS (6+) Een magische familiemusical vol leuke liedjes, mystieke wezens, grappige tovertrucs en betoverende liefdesdrankjes. zo 23 13:30, Meervaart, € 10,TG WITTE RAAF - ALI & NINO (8+) Ali en Nino worden ook wel de Romeo en Julia van de Oriënt genoemd. In deze muzikale theatervoorstelling leven ze in het hier en nu. Ali is in afwachting van zijn permanente verblijfsvergunning. Nino brengt de zomerdagen thuis door. Op het gedeelde dakterras ontmoeten ze elkaar. Een literaire klassieker in een hedendaags jasje. zo 23 14:00, Podium Mozaïek, € 7,DE EFTELING-MUSICAL SPROOKJESBOOM Een vrolijke, interactieve, familiemusical met Roodkapje, Draak, Assepoester en vele andere Sprookjesbosbewoners.

Met leuke meezingliedjes als ‘Stampen, Stampen, Stampen’ en ‘Hout Hakken’. zo 23 13:00, Koninklijk Theater Carré, € 18,50 TONEELGROEP OOSTPOOL DE RATTENVANGER In het drieluik ‘What’s in a fairytale?!’ worden sprookjes met hedendaagse ogen bekeken.

Na ‘Robin Hood’ en ‘Bambi’ is het tijd voor een remake van ‘De rattenvanger’. Sarah Moeremans en Joachim Robbrecht maken een satire over de opvoeding van onze kinderen in deze maatschappij. Want wie bepaalt er wat goed is voor ons kroost? ma 24, di 25 19:30, ITA, € 10,THEATER SONNEVANCK SNEUE GEVALLEN (6+) Gevoelens, ze liggen overal op de loer… Sneue gevallen is een absurdistische en ontroerende komedie. Een ode aan de gevoelige mens. di 25 t/m za 29 diverse tijden, De Krakeling, € 12,50 KRIS VERDONCK - JOHAN LEYSEN SPEELT BECKETT Johan Leysen zal fragmenten van de ‘Stories and Texts for Nothing’ opvoeren. De veelheid aan interne stemmen die dit materiaal rijk is en het verlangen om nu eindelijk de herinneringen en spoken die hem achtervolgen van zich af te schrijven, vormen het vertrekpunt. Leysen lijkt zelf ook een spookachtige aanwezigheid te hebben: is hij er echt, of is het een hologram? wo 26 20:30, Frascati, € 17,-

TOM STRUYF - DIER Een theatervoorstelling over dieren die op mensen lijken en mensen die op dieren lijken.

Over ijverige mieren, grappige flamingo’s, slimme varkens en wroetende mensen. Over hoe we met dieren omgaan en zij met ons, en hoe dat verandert wanneer we groter worden. wo 26, do 27 20:30, De Brakke Grond, € 8,BRAM VAN DER VLUGT E.A.ENKELE REIS Theatercoryfeeën Bram van der Vlugt, Trudy Labij en Wieteke van Dort staan samen op het toneel in deze thrillerkomedie.

Lex Passchier schreef deze intrigerende voorstelling die gaat over de regie in handen willen houden over het eigen leven. wo 26 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 31,HANS AARSMAN DOKTER AARSMAN Hans Aarsman is schrijver, fotodetective en fotojournalist, en vooral bekend als scherp analyticus van nieuwsfoto’s. Zijn nieuwsgierigheid werkt aanstekelijk. In ‘Dokter Aarsman’ behandelt de fotodetective enerverende gevallen uit zijn dagelijkse praktijk. Laat zijn ontdekkingen zien. Toont wat hij heeft blootgelegd. Met veel humor. En dito vakmanschap. do 27, vr 28 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 TONEELSCHUUR PRODUCTIES - WEG MET EDDY BELLEGUEULE Opgegroeid in een klein dorpje in Noord-Frankrijk, in een platvloers, grof en genadeloos arbeidersmilieu, probeert de zachte en gevoelige Eddy in te passen. Een theaterbewerking van de roman van Édouard Louis. do 27 t/m za 29 20:30, Bellevue, € 12,LAURA VAN DOLRON - WAT WE NORMAAL NIET HOREN De voorstelling is een reisverslag, een inspirerende monoloog doorspekt met momenten waar Van Dolron live met de mensen die ze ontmoette, o.a. in een tbskliniek, een hospice, bij de AA en in een dagopvang voor dakloze illegalen, reflecteert. do 27 t/m za 29 20:30, Frascati, € 17,CARO DERKX - ME, MYSELF AND SIR ROGER SCRUTON In deze voorstelling onderzoekt Caro Derkx het spanningsveld tussen het ‘ik’ en de ‘ander’. In haar zelfgemaakte ‘documentaire voor het theater’ komt ze in aanraking met zijn uitgesproken opvattingen. Derkx ensceneert een aantal fictieve ontmoetingen tussen haarzelf en de Britse conservatieve filosoof Roger Scruton en raakt gefascineerd door zijn gedachtengoed. do 27 t/m za 29 20:00, Frascati, € 11,50 KVS & PLATFORM 0090 WHO IS AFRAID OF VIRGINIA WOOLF? Een van de beroemdste relatiekomedies uit de toneelgeschiedenis wordt een politiek stuk met zestien acteurs in de eigenzinnige versie van Mesut Arslan. vr 28, za 29 19:30, ITA, € 28,50

DANS

SHEN YUN Met klassieke Chinese dans als een van de oudste kunstvormen ter

16-01-20 17:38

februari 2020

TOP 3 CABARET EXPO

wereld, interactieve achtergronden en originele orkestwerken, brengt Shen Yun de betoverende schoonheid en diepe wijsheid van het oude China tot leven. za 1 19:30, zo 2 14:00, RAI Amsterdam, € 83,MICHIEL VANDEVELDE ENDS OF WORLDS Kun je kijkend door de lens van wat voorbij is, iets over de toekomst zeggen? Choreograaf Michiel Vandevelde onderzoekt het verleden aan de hand van de westerse, moderne, hedendaagse dans. Hij leest de choreografieën van o.a. sleutelfiguren als Isadora Duncan en Anna Halprin als codes en tekens uit het verleden om de toekomst te duiden. wo 5 21:00, Frascati, € 13,50

MYLOU FRENCKEN & DORINE WIERSMA WAAGSTUKKEN Aangebakken eieren, weggelopen mannen, verloren kapitalen en lekke waterbedden. Het geluk is Mylou & Dorine niet aan komen waaien. Maar de twee cabaretières hebben de mouwen opgestroopt en de schouders eronder gezet.

Laverend tussen lefgozers en lafbekken spelen ze scènes en zingen ze liedjes met haarfijne teksten die gaan over moed en lastige beslissingen nemen.

Kleine Komedie, 3 februari

ANNABELLE LOPEZ OCHOA FRIDA ‘Frida’ van choreografe Annabelle Lopez Ochoa is geïnspireerd op het levensverhaal van Frida Kahlo, een van de meest intrigerende kunstenaars van de 20ste eeuw. De Mexicaanse Kahlo liet zich niet weerhouden door het noodlot dat haar trof, streed fanatiek tegen taboes en voor vrouwenrechten en haar zelfportretten waren wereldberoemd do 6 t/m 25 diverse tijden, Nationale Opera & Ballet, € 22,CONNY JANSSEN DANST KIEM Na ‘Broos’, over de kwetsbaarheid van het leven, gaat ‘Kiem’ over de wil om te ontsnappen aan dat wat je tegenhoudt, over de drang om uit te breken. Om het lichaam vol te zuigen met verse lucht en met hernieuwde energie ongekende mogelijkheden te omarmen. ma 10, do 11 19:30, ITA, € 10,-

JAMALI MADDIX STRIP CLUB EINSTEIN De Engelse stand-upcomedian Maddix, zijn moeder is Brits-Italiaans en zijn vader is Jamaicaans, is onder meer bekend van de Viceland serie Hate Thy Neighbor waarin hij leden van zeer controversiële groepen interviewt. Hij is een van de meest veelbelovende en opwindende comedians van het moment met een nieuw geluid en een eerlijke visie op de sociale veranderingen en de ongemakkelijke waarheid waarin we leven.

Toomler, 9 en 10 februari

SANDMAN - TRANSMUTE Wanneer de stevige grond onder de voeten vandaan geslagen wordt, wankelt het zelfbeeld. In ‘Transmute’ wordt bekende bodem opeens drijfzand en zakken we langzaam weg in een onbekende wereld. di 11 20:30, Theater Bellevue, € 12,SALLY - KEIHARD Een jeugdvoorstelling met keiharde dans! De toeschouwers nemen plaats op het podium, midden in de dansexplosie en dicht op de huid van de dansers.

De energie wordt voelbaar, zelfs tastbaar, waardoor niemand stil kan blijven zitten. vr 14 19:30, CC Amstel, € 6,KABINET K E.A. - AS LONG AS WE ARE PLAYING In deze voorstelling van Kabinet K, Het Paleis en Lod Muziektheater wordt spel ingezet als een metafoor voor de samenleving: het weerspiegelt de manier waarop mensen zich in een gemeenschap tot elkaar verhouden. vr 14 20:30 za 15 19:00, 20:30, De Brakke Grond, € 8,KEREN LEVI & ARNO SCHUITEMAKER In ‘Together_till the end’ creëren twee mannen een draaikolk van herhalende beweging, in pulserend licht en op opzwepende beats. za 15 20:30, Meervaart, € 15,ANDREAS HANNES - TREMBLE Andreas Hannes is percussionist, filmmaker en choreograaf. Met ‘Tremble’ bouwt hij voort op de praktijk van het ononderbroken huppelen. Een aanhoudende huppel cadans, een reis door het

door Hella Niemeijer

oneindige dat elk lichaam doet schudden. di 18 20:30, Theater Bellevue, € 12,LEINEROEBANA SWEET DEMON ‘Sweet Demon’ begint bij de muzikale expressiviteit van het lichaam: ook zonder klank is het danserslichaam muziek. Georganiseerd geluid wordt georganiseerde beweging. En bewegen doen de vijf mannen met overgave: al dan niet geordend. di 25, wo 26 20:30, Theater Bellevue, € 12,GRUPO DE RUA - INOAH Vanuit zijn achtergrond als hiphopdanser in Rio de Janeiro groeide Bruno Beltrão uit tot een opvallende choreograaf in de hedendaagse dans. In ‘Inoah’ verkent Beltrão met tien dansers de grenzen van urban dance en hedendaagse dans. Het resultaat is een ruige, heftige voorstelling vol adrenaline. wo 26 20:00, ITA, € 28,50 SCAPINO BALLET ROTTERDAM - PEARL Dans op topniveau, betoverende kostuums en de muziek van o.a.

Antonio Vivaldi, maken van dit

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 59

ROUÉ VERVEER ZO GOED ALS NIEUW Roué Verveer is een gelukkig man. Optimistisch. Vrolijk. Ziet nergens problemen.

En maakt daar grappen over. In zijn negende avondvullende programma weer een lawine van hilariteit. Een tsunami improvisaties vol nieuwe grappen in een zee van zelfspot. In geuren en kleuren schotelt hij zijn ervaringen voor. Aangedikt met humor en hier en daar overgoten met maatschappijkritische noten.

Podium Mozaïek 27 februari barokspektakel een lust voor oog en oor. In de choreografie van Ed Wubbe wordt het publiek meegenomen naar een eigentijds Venetiaans hof. vr 28, za 29 20:00, ITA, € 10,-

CABARET

STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30, Comedy Café, € 15,IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00, Boom Chigaco, € 10,COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30, Toomler, € 11,50

neke niet alleen streng voor zichzelf maar ook voor de wereld. Ze fileert haar relatie, haar gezapige omgeving en de hele zelfhulpcultuur, die ze natuurlijk wel eerst even zelf heeft uitgeprobeerd. za 1 20:30, Meervaart, € 13,50

59

jij dat?! Muzikaal cabaret over totaal zinnig overbodige dingen. di 11, wo 12 20:30, Theater Bellevue, € 12,-

JACK TUCKER - COMEDY STAND-UP HOUR Na uitverkochte shows in LA, New York en het Verenigd Koninkrijk komt de legende uit de stand-up comedy scene van Upstate New York voor het eerst naar Amsterdam. ‘An almighty car crash of a comic’, vier sterren aldus The Scotsman. ma 3 20:00, Boom Chicago, € 15,-

RONALD SNIJDERS & PIETER JOUKE - DE STAAT VAN VERWARRING De liefde. Iedereen heeft er wel iets mee. Of je nou een haatverhouding of een prachtrelatie hebt. Maar verwarrend is het zeker. Vandaar een speciale valentijnseditie van ‘Staat van Verwarring’, gepresenteerd door de twee meest verwarde geesten uit het circuit: Ronald Snijders en Pieter Jouke. vr 14 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50

LEBBIS - DE ERVARING Lebbis, een man van sterke analyses en inspirerende levenslessen, keek in het eerste deel van ‘De Bovengrens’ naar waarin we te ver gaan: nog meer eten, meer reizen, meer van alles. In ‘De Bovengrens II, De Ervaring’, zoekt hij uit hoe we weer iets kunnen ervaren. Want de zin van het leven zit in ‘iets meemaken’. wo 5 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 22,-

OLDENHERMANNS UNSEXED Lize van Olden en Anna Hermanns wensen zich een ander leven en gaan op zoek naar de nooduitgang van de dagelijkse sleur. Het duo sleurt je mee in de sex, drugs en rock-’n- roll van de zandbakrand. Een pleidooi voor het grootse en meeslepende bestaan van alledag. za 15 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,-

ELLEN DIKKER, DIANNE LIESKER EN HANNEKE DRENTH - TIS HIER GEEN HOTEL De drie cabaretières laten op nuchtere en humoristische wijze zien hoe je met een beetje gezond verstand en zonder al te veel kleerscheuren pubers overleeft. Met veel liefde en geduld, en vooruit, ook met heel veel wijn. do 6 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 25,-

KASPER VAN DER LAAN 1 KILO Waarom zijn de dingen zoals ze zijn en doen we de dingen zoals we ze doen? Maak kennis met cabaretier Kasper van der Laan en zijn unieke kijk op onze leefwereld. vr 21, za 22 20:30, Meervaart, € 11,-

KASPER VAN KOOTEN SPEELTIJD Voor het eerst kiest Van Kooten voor rauwe stand-up comedy: de naakte waarheid. Hij vertelt over zijn missers, zijn geluk, zijn familie, zijn wereld, zijn geloof en zijn verslavingen met slechts een barkruk en microfoon. za 8 20:30, Meervaart, € 15,ALEX AGNEW Als eerste Belg won Alex Agnew in 2003 de pers- én publieksprijs op het prestigieuze Leids Cabaret Festival. Daarna ging het hard. Zijn nieuwe show gaat over het genderdebat, feminisme, #metoo, neuspeuteren, Tarzan, zwerkbal en nog veel meer. zo 9 20:00, DeLaMar Theater, € 35,95 MARCEL HARTEVELD: WEET IK VEEL? Hij was de helft van De Gebroeders Fretz. Is vaste cabaretier bij Spijkers met Koppen en was kandidaat bij De Beste Singersongwriter van Nederland. Wist

DANIËL ARENDS - MEER VAN HETZELFDE (DEEL 1) Intrigerend, hard, charmant en gevaarlijk eerlijk. Daniël Arends maakt het de toeschouwer niet gemakkelijk. Hij is geen pleaser. Dat is wat hem zo’n goede, interessante cabaretier maakt: de toeschouwer kan niet rustig achteroverleunen in zijn eigen gelijk. za 22 14:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 29,50 PETER PANNEKOEK LATER WAS ALLES BETER ’Het oude is aan het sterven en het nieuwe is nog niet geboren.

Nu is het de tijd van monsters.

Mijn tijd.’ De bejubelde voorstelling van een slim, gevaarlijk en ontwapenend supertalent. di 25 t/m za 29 20:30, Koninklijk Theater Carré, € 18,50 BENJAMIN VAN DER VELDEN JA MAAR HOE DAN? Benjamin vraagt zich altijd af hoe iets werkt. Soms uit wanhoop, maar meestal uit interesse.

Hij studeerde met glans af aan het conservatorium in Haarlem,

advertentie

21 februari t/m 8 maart

GISELLE

JANNEKE DE BIJL ZONDER ZIN KAN HET OOK In haar debuutvoorstelling is Jan-

IM

16-01-20 17:38

60

KRANT

om vervolgens te kiezen voor het cabaretpodium. Nu brengt de persoonlijkheidsprijswinnaar van het Groninger Studenten Cabaret Festival zijn tweede solo. wo 26, do 27 20:30, Theater Bellevue, € 12,DE FRANSSE EIJKEL SUBTROPIQUE Een humoristische en absurdistische cabaretperformance waarin de wereld wordt geschetst aan de hand van een surrealistisch subtropisch zwemparadijs. Een muziektheateravond waarin maffe danspasjes en briljante parodieën worden afgewisseld met aroma’s van eucalyptus, chloor en patchouli. do 27 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,EMIEL VAN DER LOGT SERIEUS?!

In zijn tweede programma komen zijn onnavolgbare logica en hersenspinsels samen in een betoog over dingen die volgens Van der Logt belangrijk zijn: liefde, vrijheid en doen waar je zin in hebt. Keihard lachen bijvoorbeeld! Om paardenpoep, clickfarms, hybride vrouwen, lijstje.nl, toverdrank en secundaire arbeidsvoorwaarden. vr 28 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 20,KARIN BLOEMEN EN BAND SOUVENIRS ’Souvenirs’ is een ouderwets rijke Bloemen show, met dierbare oude en verrassende nieuwe songs, onvoorspelbare conferences, hilarische types, prachtige jurken en dito decor. vr 28 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 35,DAAN BOOM - DE EERSTE In zijn eerste one-man-show legt Daan uit waarom en of het ooit een keer genoeg is. En verder gaat hij tapdansen, zingen, rappen, pianospelen, balletten, lachen en natuurlijk sociale experimenten uithalen. za 29 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 20,RONALD SNIJDERS GROOT SUCCES 2 Ronald Snijders verbluft zijn publiek met taalgrappen, nieuwe woorden en niet te plaatsen gedachtekronkel. ‘Een illusionist met woorden’, aldus Het Parool. za 29 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50

FESTIVALS

RRREURING 2020 Muzikanten, artiesten, theatermakers, cabaretiers en choreografen laten hun laatste werk zien en horen. RRReuring staat voor de verandering die jonge makers op advertentie

Beethoven Symfonie 7

vr 14 februari Muziekgebouw aan ’t IJ zo 23 februari Het Concertgebouw orkest.nl

februari 2020

AGENDA

het podium teweegbrengen. t/m za 8 diverse tijden, Podium Mozaïek, diverse prijzen

TOP 3 EXPO

door Hella Niemeijer

BEYOND THE BLACK BOX Ontdek nieuwe kunstenaars die de bestaande conventies openbreken en experimenteren met hybride vormen terwijl je ronddwaalt langs alle hoeken en gaten van de Brakke Grond. Van een spectaculair dans-performanceconcert tot een intieme 1-op-1 vertelling in een hangmat. za 8 15:00, De Brakke Grond, € 10,BEST OF FRINGE TOUR 2020 De meest spraakmakende winnaars van het afgelopen seizoen. Één avond, twee voorstellingen met buitengewoon veel dans- en theatertalent. vr 14, za 15 20:30, Bellevue, € 12,SPROOKJES IN DE KROKUS (2 T/M 12 JAAR) Een jeugdfestival in de Amsterdamse Pijp tijdens de voorjaarsvakantie met betoverend theater, film, feestjes en workshops. zo 16 t/m zo 23 diverse tijden, CC Amstel, € 6,SONIC ACTS ACADEMY Sonic Acts Academy 2020 is het festival voor audiovisuele kunst en kritische perspectieven, gemotiveerd door de veranderende planeet en de noodzaak om de gezamenlijke toekomst opnieuw vorm te geven. Het biedt drie avonden met experimentele concerten, live cinema en progressieve clubnachten, en twee conferentiedagen met de meest relevante internationale sprekers van het moment. vr 21 t/m zo 23 18:30 diverse locaties, € 83,48

DIVERSEN

HAMMOND HAPPENING Deze avond staat het Hammondorgel centraal. Dit kolos van een instrument met de typerende sound van de ronddraaiende Leslie-speaker werd beroemd in de jaren ’60 en ’70 en is niet meer weg te denken uit de hedendaagse popmuziek. Met optredens van o.a. Orgel Vreten en New Hammond Sound Project. zo 2 18:30, Melkweg, € 20,15 ELSINA JANSEN VERTELCONCERT GENESIS Regisseur Elsina Jansen presenteert ‘Genesis’ als een meeslepend vertelconcert met medewerking van marimbaspeelster Tatiana Koleva en violist Eduardo Canto. za 8 14:15, Orgelpark, € 15,TOPSPORT COMMUNITY LIVE Topmensen uit verschillende werelden praten over het belang van teamwork. Onder anderen drievoudig Olympisch zwemkampioen Pieter van den Hoogenband, bestseller-auteur James Kerr, rugbyer Tim Visser en gedragsbioloog Patrick van Veen gaan op openhartige wijze in gesprek met Bas Westerweel over hun ervaringen met teams. ma 10 20:00, DeLaMar Theater, € 30,10 PLAY WITH FOOD COUP DE GRACE Voorgelezen worden terwijl je eet over een stuk over verdwalen in je hoofd. Zo ernstig verdwalen, dat herinneringen niet langer langs maatstaven van de werkelijkheid liggen. Of de werkelijkheid is misschien de werkelijk-

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 60

ELI CONTENT - SO MUCH I GAZED ON BEAUTY De tentoonstelling toont ruim 90 werken, waaronder schilderijen, tekeningen, kunstenaarsboeken en installaties. In zijn beginjaren maakte Content vooral abstracte, sobere en minimalistische werken. In de loop der tijd werd zijn werk steeds figuratiever en kleurrijker. Eerst met verwijzingen naar de natuur en motieven van bladeren en dieren, later volgden menselijke figuren en recent ook portretten. De kunst die hij tegenwoordig maakt is opvallend direct en levenslustig. Joods Historisch Museum, tot april

WRIGHT MORRIS THE HOME PLACE De Amerikaanse schrijver Wright Morris documenteerde het harde leven op het Amerikaanse platteland.

Opvallend aan zijn werk is de afwezigheid van mensen.

Hij fotografeerde veelal levenloze objecten, die de sfeer van armoede en verval ademen in de nasleep van de economische crisis uit de jaren 30, en verwerkte zijn foto’s in beeldromans waarin beeld en tekst elkaar versterken. Foam, t/m 5 april

TRUNK SHOW Een exclusieve selectie hutkoffers en koffers van het Ship Chandlers Warehouse verhuist tijdelijk naar het Tassenmuseum. Bijzondere objecten uit de Menko ten Cate Collectie. De tentoonstelling vertelt verhalen over reizen, verblijven, verlangen, vermogen en over de beleving en verbeelding van het onbekende. Fascinerende verhalen over mooie trajecten met intrigerende objecten.

Tassenmuseum, t/m 22 maart

AMSTERDAM MUSEUM

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.

Opslaan als.. – Hoe verzamel je de stad?

In de tentoonstelling geeft het museum een inkijk in zijn gevarieerde collectie van ruim 100.000 objecten die stuk voor stuk een verhaal vertellen over de stad Amsterdam en haar bewoners. t/m 1 maart Nr. 1 Tourist Attraction De tentoonstelling van kunstenaar Jimini Hignett vertelt het verhaal van ongelijkheid, dubbele standaarden en mensenhandel. t/m 1 maart Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl Amsterdam pipe Museum Overzicht van de rookcultuur.

Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl Museum Het Schip De Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie.

Stadjerspaleizen Expositie met foto’s uit het boek ‘Stadjerspaleizen’ van Norma van der Horst. t/m 9 februari De Kracht van het Ambacht In de tentoonstelling wordt de geschiedenis van de ambachten in de Pijp in drie perioden getoond. t/m 21 juni Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland.

Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE

Kunstencentrum exposities op locatie, tel. 625 56 51 www.deappel.nl

ARCAM heid niet meer. In elk geval is niets nog wat het ooit was. do 13 t/m za 15 18:30, Frascati, € 17,ALF LAILA WALAILA OPERATIE PERISCOOP Alf Laila Walaila ‘Ongehoorde Verhalen’ is een serie vrijdagavonden waarin je elke keer met een andere organisatie, initiatief of sleutelfiguren uit de buurt via verhalen en diverse kunstvormen de diepte in kunt over blinde vlekken in de gemeenschap. vr 21 21:00, Podium Mozaïek, gratis SHAFFY VIVANT Tien jaar na de dood van Ramses leven zijn liedjes nog volop. Dat wordt gevierd met de voorstelling ‘Shaffy Vivant’ die wordt afgesloten met een Shaffy singa-long. zo 23 16:00, De Nieuwe KHL, € 20,DE NWE TIJD - MAANDAGAVOND ON TOUR #3 Tijdens deze Valentijnseditie gaat het over de liefde: van onhandige puberzoen tot #MeToo-stellingname, van bonobo-promiscuïteit tot vogeltjesparingsdans en van liefdesbrief tot vechtscheiding.

ma 24 19:30, De Brakke Grond, € 6,MARJA PRUIS - LUNCHPAUZEVERHALEN Lezen rond lunchtijd. Of eigenlijk: voorgelezen worden. Deze maand komt Marja Pruis voorlezen uit haar lievelingsverhalen van anderen. vr 28 12:30, De Kleine Komedie, € 9,ON ENCLOSED SPACES AND THE GREAT OUTDOORS Een performatieve conferentie samengesteld door David Weber-Krebs en Jeroen Peeters. Zij laten diverse artistieke en theoretische interventies met elkaar resoneren in een uitgekiende dramaturgie van een gehele dag. za 29 11:00, De Brakke Grond, € 20,-

MUSEA

ALLARD PIERSON MUSEUM

Archeologisch museum van de Universiteit van Amsterdam.

Bes, kleine god in het Oude Egypte.

Tentoonstelling over de multiinzetbare Egyptische god Bes. t/m 8 maart Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl

Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam.

De Amsterdamse Scheggen Stap in de wereld van het Amsterdams landschap en ontdek de mogelijkheden voor de toekomst! t/m 10 mei Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het vlinderpaviljoen, een aquarium en nog veel meer.

Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

BIJBELS MUSEUM

Ontmoetingsplaats voor bijbel, kunst en cultuur in een monument.

16-01-20 17:38

61

februari 2020 In het Cromhouthuis.

Kees de Kort - Ikonen In de tentoonstelling brengen traditionele en hedendaagse ikonen enkele belangrijke verhalen uit het christendom tot leven. t/m 1 juni Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.bijbelsmuseum.nl

BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden.

De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson Museum zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

COBRA MUSEUM

De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.

Intens Mexico: politiek, identiteit, sex en dood. t/m 29 maart Sigmar Polke vs Blaudzun. Muziek van onbekende herkomst. t/m 5 april Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

CROMHOUTHUIS

Stadspaleis uit de Gouden Eeuw.

Stylistencollectief The Wunderkammer is verantwoordelijk voor de hedendaagse inrichting en aankleding van de vertrekken.

Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl

DIAMANTMUSEUM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger.

Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTEREN MUSEUM Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.

Francis Alÿs - Children’s Games t/m 8 maart IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FOAM AMSTERDAM

Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

FOAM 3h Solène Gün - Turunç t/m 16 februari Adorned - The Fashionable Show t/m 11 maart Eric Gyamfi, winnaar van de Foam Paul Huf Award 2019 - Fixing Shadows t/m 11 maart Wright Morris - The Home Place t/m 5 april Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld.

In the Picture Welk beeld wilden kunstenaars als Vincent van Gogh, Edvard Munch, Charley Toorop en Paul Cézanne neerzetten met hun portretten? De tentoonstelling vertelt het verhaal over identiteit en imago, in 75 portretten van en door kunstenaars. t/m 24 mei Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

HET GRACHTENHUIS

17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.

Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.hetgrachtenhuis.nl

HERMITAGE AMSTERDAM

Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg.

Hollandse Meesters Her-zien Een tijdelijke aanvulling van curator Jörgen Tjon a Fong van Urban Myth op de permanente tentoonstelling Groepsportretten van de 17e eeuw. t/m 2 februari Juwelen!

Schitteren aan het Russische hof. t/m 15 maart Willem van Genk - Woest t/m 15 maart Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Plantage Middenlaan 24, tel.

531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek.

Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

HUIS MARSEILLE

Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Outside Fashion - Modefotografie van de studio naar exotische oorden (1900–1969). t/m 8 maart Arja Hop & Peter Svenson - Florachromes: een verhaal van vier rivieren. t/m 8 maart Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JAN MUSEUM

(voorheen Jan van der Togt) Delicious Paintings – Tjalf Sparnaay t/m 1 maart Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl

JOODS HISTORISCH MUSEUM

Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam.

Eli Content - So much I gazed on beauty Een eerbetoon aan Eli Content, een van de belangrijkste hedendaagse joodse kunstenaars van Nederland. tot april Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’.

Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

KLEDERDRACHTMUSEUM

Streekkostuums. Voor iedereen met

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 61

interesse in folklore.

Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl

landse kunstenaar Florentijn Hofman.

Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT

DE NIEUWE KERK

Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed.

Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin.

Aan de Surinaamse grachten - Van Loon & Suriname (1728-1863) t/m 2 maart Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS

Museum met wassenbeelden.

Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM

Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl

MICROPIA

Ontdek het onzichtbare leven.

Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Museum voor moderne kunst.

Banksy – Laugh now t/m 31 maart Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com

MOLEN VAN SLOTEN

Poldermolen met Kuiperijmuseum.

Rembrandt op Zolder: een audiovisuele presentatie, maquette.

In het inpandige Kuiperij Museum staan een aantal prachtige historische scheepsmodellen.

Akersluis 10, tel. 669 04 12 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed.

Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUMHAVEN

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen.

Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

Tramdienst met historisch materieel.

Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk. Elke zo t/m oktober.

Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.

Kogels, verraad en brieven.

Kroniek van een joodse familie, over een confronterende familiegeschiedenis die zich uitstrekt van Polen en Oekraïne tot Nederland. t/m 2 februari Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie.

Humania Een verrassende tentoonstelling waarin je alles te weten komt over je eigen soort: de mens. Zowel biologie, sociologie en psychologie van de mens zijn thema’s van de tentoonstelling.

Middelpunt van de tentoonstelling is het 8,5 meter hoge kunstwerk ‘Een handstand’ gemaakt door de Neder-

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel.

De Grote Suriname Tentoonstelling De tentoonstelling brengt het meeslepende epos van het land en zijn bewoners met zeer verschillende achtergronden, die samenkwamen in het land. t/m 1 maart Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM AMSTERDAM NOORD

Over de geschiedenis van Noord.

Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.

HET SCHEEPVAARTMUSEUM

Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald.

Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

Strijd om het IJs De wereldwijde impact van smeltend ijs en stijgende zeespiegel staan dit najaar centraal. t/m 10 mei Kadir van Lohuizen - Rijzend Water De tentoonstelling is een wake-up call en belicht de wereldwijde en onomkeerbare gevolgen van de stijgende zeespiegel. t/m 10 mei Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk.

O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

‘s Werelds grootste stadsarchief.

Modern Perspectives. Foto & Film Amsterdam 1920-1940. t/m 16 februari Het Archief van de IJzeren Kapel t/m 23 februari Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

OUDE KERK

STEDELIJK MUSEUM

MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Adrián Villar Rojas - Poems for earthlings t/m 26 april Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS / OPEN

Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers.

Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen.

Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

MUSEUM HET REMBRANDTHUIS

Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen.

Laboratorium Rembrandt Rembrandts techniek ontrafeld. t/m 16 februari Claudy Jongstra - Allium & Onion, Hennep & Hair, Madder & Nettle.

Hedendaagse kunstenaar Claudy Jongstra is op zoek gegaan naar het zwart van Rembrandt. Met enkel natuurlijke kleur- en verfstoffen volgt ze de oude receptuur en past ze deze toe op een tweeluik van textiel. t/m 16 februari Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

RIJKSMUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rondleidingen, workshops of cursussen.

Caravaggio-Bernini. Barok in Rome Een tentoonstelling over het ontstaan van de Europese barok in Rome met in de hoofdrol schilder Caravaggio (1571 -1610) en beeldhouwer Bernini (1598-1680). vanaf 14 februari Dankzij Waller 2010-2020 De tentoonstelling bevat hoogtepunten uit de vroege prentkunst. vanaf 14 februari Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.

Kleurrijk Japan 226 affiches uit de collectie t/m 2 februari Chagall, Picasso, Mondriaan e.a.: Migranten in Parijs t/m 2 februari Wim Crouwel: Mr. Gridnik Eerbetoon aan ontwerper Wim Crouwel (1928) met een selectie van zijn grafische vormgeving. t/m 22 maart Prix de Rome Presentatie van nieuw werk van de genomineerde kunstenaars voor de Prix de Rome 2019 t/m 22 maart Dana Lixenberg - Imperial Courts t/m 10 mei Carlos Amorales - The Factory t/m 17 mei Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

TASSENMUSEUM AMSTERDAM

Grootste tassenmuseum ter wereld.

Trunk Show t/m 22 maart It’s a Family Affair.

Een vrije compositie van zinnenprikkelende tassen uit de 20ste en 21ste eeuw, waarbij de chronologische volgorde is losgelaten en het stilistische karakter van de tas en haar zielsverwanten voorop staat. t/m april Je tas reflecteert de tijd waarin je leeft. permanente tentoonstelling Herengracht 573, tel. 524 64 52 www.tassenmuseum.nl

THEO THIJSSEN MUSEUM

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. Alledaags leven in de Jordaan.

Een tentoonstelling over het boek Jongensdagen. Een jeugdboek, maar ook een boeiende historische bron over het kinderleven, en over de Jordaan van toen.

1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

TROPENMUSEUM

Museum over wereldculturen.

Things That Matter doorlopende tentoonstelling Verlangen naar Mekka t/m 12 februari What a Genderful World t/m 23 augustus

16-01-20 17:38

62 BALI - Behind the scenes Ontdek rituelen die je als toerist niet snel zal ervaren, krijg inzicht in de koloniale geschiedenis, bekijk bijzondere objecten en maak kennis met het werk van moderne Balinese kunstenaars. vanaf 14 februari Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl

TROPENMUSEUM JUNIOR

Sabi Suriname: ontdek de Wereld achter de Dingen.

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl

NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood.

Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Mode op de bon.

Een nieuw modebeeld in oorlogstijd. t/m 1 juni Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM Dé startplek om kennis te maken met UNESCO Werelderfgoed in Nederland.

Vijzelstraat 32, tel. 251 49 95 www.werelderfgoed.nl

MUSEUM WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand.

Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

Plan een avondje /uit

WOONBOOTMUSEUM

Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50

Plan een Plan avondje een avondje /uit Uit in Amsterdam, ontdek het allemaal.

/uit

Uit in Amsterdam, ontdek het allemaal.

Uit in Amsterdam, iamsterdam.nl/uit ontdek het allemaal.

Hoofdredactie Bart van Oosterhout Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie Renate Dahlmans en San van de Ven (SCHERP), Annemarie Bleeker (agenda) Medewerkers aan dit nummer iamsterdam.nl/uit Barbara van den Berg/SaltyStock, Alice Boothby, Sanne de Bruin, iamsterdam.nl/uit Floor van Dijck, Anne Dirks, Bart Geeraedts/TXT, Eva Hoeke, Daniël Kieft/We Are Public, Nick Klaessens, Marlou Kusters, Sara Luijters, Kim van der Meulen, Mike Peek, Daphne Ponsteen, Famke en Floor van Praag (ZIN), Margriet Prinssen, Inger van der Ree, Janna

KRANT

ADRESSEN

AFAS Live

ArenA Boulevard 590, tel. 0900-687 42 42 www.afaslive.nl AIR Amstelstraat 16, tel. 820 06 70 www.air.nl Amstelkerk Amstelveld 10, tel. 520 00 60 www.stadsherstel.nl Amsterdamse Bostheater De Duizendmeterweg 7, tel. 670 02 50 www.bostheater.nl Apollofirst Apollolaan 123-127, tel. 577 38 00 www.apollofirst.nl Arti et Amicitiae Rokin 112, tel. 624 5134 www.arti.nl Artis Plantage Kerklaan 38-40, tel. 278 47 96 www.artis.nl Badhuistheater Boerhaaveplein 28, tel. 668 51 02 www.badhuistheater.nl De Balie Kleine-Gartmanplantsoen 10, tel. 553 51 51 www.debalie.nl Café Belcampo Hannie Dankbaarpassage 10, tel.

303 28 86 www.cafebelcampo.nl Theater Bellevue Leidsekade 90, tel. 530 53 01 www.theaterbellevue.nl Betty Asfalt Complex Nieuwezijds Voorburgwal 280, tel. 626 46 95 www.bettyasfalt.nl Bimhuis Piet Heinkade 3, tel. 788 21 50 www.bimhuis.nl Bitterzoet Spuistraat 2, tel. 421 23 18 www.bitterzoet.com Blijburg Pampuslaan 501, tel. 416 03 30 www.blijburg.nl Boom Chicago Rozengracht 117, tel. 217 04 00 www.boomchicago.nl The Box Mekongweg 5, tel. 614 54 92 www.the-box.events De Brakke Grond Nes 43, tel. 422 26 66 www.brakkegrond.nl Bijlmerparktheater Anton de Komplein 240, tel. 311 39 33 www.bijlmerparktheater.nl Koninklijk Theater Carré Amstel 115-125, tel. 0900-25 25 255 www.carre.nl CBK Oost Oranje-Vrijstaatkade 71, tel. 253 5456 www.cbkamsterdam.nl CC Amstel Cullinanplein 1, tel. 523 09 74 www.ccamstel.nl Cinetol Tolstraat 182

Reinsma, Anne-Marieke Samson, Erik Schmitz/Stadsarchief, Bregtje Schudel, Stella Vrijmoed, Joke van der Weij, Isa Beelaerts van Blokland /Amsterdam Art Aanleveren (agenda)gegevens maartnummer - 27 januari aprilnummer - 24 februari meinummer - 30 maart amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00

UK AGENDA FEB 2020_MARTIJN_2_SV.indd 62

februari 2020

AGENDA www.cinetol.nl Het Claverhuis Elandsgracht 70, tel. 624 83 53 Comedy Café IJdok 89, tel. 638 39 71 www.comedycafe.nl Compagnietheater Kloveniersburgwal 50, tel. 520 53 10 www.compagnietheater.nl Koninklijk Concertgebouw Concertgebouwplein 10, tel. 0900-671 83 45 www.concertgebouw.nl Het Concertgemaal Landsmeerderdijk 213 www.concertgemaal.nl Conservatorium van Amsterdam Oosterdokskade 151, tel. 527 75 50 conservatoriumvanamsterdam.nl Het Cromhouthuis Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl Dansmakers Amsterdam Gedempt Hamerkanaal 203, tel. 689 17 89 www.dansmakers.nl DeLaMar Theater Marnixstraat 402, tel. 0900-335 26 27 www.delamar.nl Doka Wibautstraat 150, tel. 261 21 00 www.volkshotel.nl/nl/doka Dominicuskerk Spuistraat 12, tel. 624 21 83 www.dominicusamsterdam.nl De Duif Prinsengracht 756, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Engelse kerk Begijnhof 48, tel. 624 96 65 www.ercadam.nl EYE Filmmuseum IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl Frascati Nes 63, tel. 626 68 66 www.frascatitheater.nl Grand Café Genieten Oranje-Vrijstaatplein 2, tel. 253 55 54 Griffioen Uilenstede 106, tel. 598 51 00 www.griffioen.vu.nl De Hallen Hannie Dankbaarpassage 47, tel. 705 81 64 www.dehallen-amsterdam.nl Johan Cruijff Arena ArenA Boulevard 1 www.johancruijffarena.nl De Kleine Komedie Amstel 56 -58, tel. 624 05 34 www.dekleinekomedie.nl Jeugdtheater De Krakeling Nieuwe Passeerdersstraat 1, tel. 624 51 23 www.krakeling.nl LAB111 Arie Biemondstraat 111, tel. 616 9994 www.lab111.nl Theater de Meervaart Meer en Vaart 300, tel. 0900-4107777 www.meervaart.nl Melkweg Lijnbaansgracht 234 a, tel. 531 81 81 www.melkweg.nl

Mezrab Cultureel Centrum Veemkade 576 www.mezrab.nl Muziekgebouw aan ‘t IJ Piet Heinkade 1, tel. 788 20 00 www.muziekgebouw.nl Nationale Opera & Ballet Amstel 3, tel. 625 54 55 www.operaballet.nl NDSM werf Tt. Neveritaweg / Mt. Ondinaweg www.ndsm.nl NEMO Oosterdok 2, tel. 531 3233 www.nemosciencemuseum.nl De Nieuwe KHL Oostelijke Handelskade 44, tel. 77 91 575 www.denieuwekhl.nl De Nieuwe Liefde Da Costakade 102, tel. 589 16 80 www.denieuweliefde.com Noorderkerk Noordermarkt 44, tel. 620 44 15 www.noorderkerkconcerten.nl Theater De Omval Ouddiemerlaan 104, tel. 600 18 97 www.theaterdeomval.nl Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1, tel. 627 22 80 www.oosterkerk-amsterdam.nl Orgelpark Gerard Brandtstraat 26 tel. 515 81 11 www.orgelpark.nl OT301 Overtoom 301, tel. 412 29 54 www.ot301.nl Oude Kerk Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl Pakhuis De Zwijger Piet Heinkade 179, tel. 624 63 80 www.dezwijger.nl Club Panama Oostelijke Handelskade 4, tel. 311 8686 www.panama.nl Paradiso Weteringschans 6-8, tel. 626 45 21 www.paradiso.nl Paradiso Noord Buiksloterweg 5C, tel 760 48 20 www.paradiso.nl Pianola Museum Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl Plein Theater (voorheen Oostblok) Sajetplein 39, tel. 665 45 68 www.plein-theater.nl Podium Mozaiek Bos en Lommerweg 191, tel. 580 03 80 www.podiummozaiek.nl Polanentheater Polanenstraat 174, tel. 682 13 11 www.polanentheater.nl Poppodium P60 Stadsplein 100 A, Amstelveen, tel. 345 34 45 www.p60.nl Posthoornkerk Haarlemmerstraat 124-126, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Prince Claus Fund Gallery Herengracht 603, tel. 344 91 60

www.princeclausfund.org Q-Factory Atlantisplein 1, tel. 760 67 80 www.q-factory-amsterdam.nl RAI Europaplein 2-22, tel. 549 12 12 www.rai.nl Roode bioscoop Haarlemmerplein 7, tel. 625 75 00 www.roodebioscoop.nl Schouwburg Amstelveen Stadsplein 100, Amstelveen, tel. 547 51 75 www.schouwburgamstelveen.nl Schuilkerk De Hoop Hartveldseweg 23 Diemen, tel. 520 00 90 www.schuilkerkdehoop.nl Singelkerk Singel 452, tel. 623 45 88 www.doopsgezindamsterdam.nl Splendor Nieuwe Uilenburgerstraat 116, tel. 845 33 45 www.splendoramsterdam.com Stadsschouwburg Leidseplein 26, tel. 624 23 11 www.ssba.nl Sugarfactory Lijnbaansgracht 238, tel. 627 00 08 www.sugarfactory.nl Teatro Munganga Schinkelhavenstraat 27-HS, tel. 675 98 37 www.munganga.nl Theater Amsterdam Danzigerkade 5, tel. 705 50 59 www.theateramsterdam.nl Tolhuistuin IJpromenade 2, tel. 763 06 50 www.tolhuistuin.nl Toomler Breitnerstraat 2, tel. 670 74 00 www.toomler.nl Toon Jan Evertsenstraat 4-6-8, tel. 06 288 68 070 www.toon.amsterdam Vondelkerk Vondelstraat 120 www.vondelkerk.nl Vondelpark Openluchttheater Vondelpark, tel. 673 14 99 www.openluchttheater.nl VU De Boelelaan 1105, tel. 598 98 98 www.vu.nl Waalse Kerk Walenpleintje 159, tel. 623 20 74 www.dewaalsekerk.nl Werkgebouw Het Veem Van Diemenstraat 412, tel. 627 87 14 www.veem.nl Cultuurpark Westergasfabriek Pazzanistraat 4, tel. 586 07 10 www.westergasfabriek.nl Ziggo Dome De Passage 100, tel. 0900-2353663 www.ziggodome.nl Zonnehuis Zonneplein 30, tel. 520 00 90 www.zonnehuis-amsterdam.nl Zuiderkerk Zuiderkerkhof 72, tel. 308 03 99 www.zuiderkerkamsterdam.nl

Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement €31,99 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd.

Abonnementen kunnen zowel schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een

opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail.

Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven.

Prijswijzigingen voorbehouden.

Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners.

Verschijnt 10 maal per jaar.

Oplage 60.000 exemplaren.

Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen.

© 2020 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

Het volgende nummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 24 februari, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.

16-01-20 17:38

krant KRANT

TOT SLOT

amsterdam toen

63

Amsterdam toen

EEN BESNEEUWDE HERENGRACHT, 1916-1923 tekst Erik Schmitz foto Bernard Eilers / Stadsarchief Amsterdam

De Herengracht bij de brug over de Leidsegracht, 1916-1923.

E

en ouderwetse winter. Pakken sneeuw op straat – zo veel, dat het leven in vertraging verdergaat. Er valt niet tegenop te vegen en strooien. Voetgangers glibberen over de stoep, fietsers stappen af en auto’s rijden stapvoets, witte rookpluimen uitstotend. De berijpte bomen veranderen de stad in een betoverend sprookjesdecor.

Zo’n sneeuwdag in Eilers’ tijd was 16 januari 1918, waarover enkele dagen later de Leeuwarder Courant dramatisch berichtte: ‘Amsterdam geïsoleerd! Ziedaar de tijding die de ochtendbladen ons woensdagmorgen brachten. En niet alleen Amsterdam was van de buitenwereld afgesloten, maar ook elke buurt was als ’t ware afgesloten van de rest. (…) ’t Tramverkeer was dan ook geheel in de war, een strop voor de vele werklui die anders met een vroegritje in een kwartiertje naar hun werk kunnen gaan, doch nu ettelijke kilometers door

06 UK TOT SLOT FEB 2020 MB_SV1.indd 63

een dikke sneeuwlaag moesten waden.’

Niet alleen het tramverkeer raakte ontregeld.

In deze jaren waren nog veel telefoondraden boven de straten en de huizen gespannen, en de geknapte verbindingen verstoorden het telefoonverkeer. De politie surveilleerde om te voorkomen dat koperdieven er met de loshangende draden vandoor gingen.

Zo’n sneeuw-idylle kon zomaar verstoord worden door een onverwachte sneeuwbal.

Want sneeuw nodigt uit tot baldadige speelsheid. Al in de middeleeuwen probeerde het stadsbestuur het hinderlijk gooien van ‘sneecluyten’ te verbieden. In 1472 werd bepaald dat niemand met sneeuwkluiten mocht gooien – meisje, vrouw of man, op straffe van een boete van een pond. In 1640 werd het werpen van sneeuwballen weer verboden, en nog eens in 1721 in een keur ‘Tegen het werpen met sneeuw’. De boete bedroeg inmiddels 25 gulden en het dubbele voor recidivisten: een flink bedrag, te betalen door

de ouders of de voogden van de baldadige kinderen. In de tegenwoordige Algemene Plaatselijke Verordening komt de sneeuwbal niet meer voor, maar het is nog steeds verboden om de orde te verstoren door het gooien met ‘stoffelijke voorwerpen’.

De sensatie van zo’n sneeuwlandschap is ook de tijdelijkheid, het besef dat het weer verdwijnt. Uiteindelijk neemt de stad weer zijn gewone grijze gedaante aan. En omdat sneeuw het leven zo vertraagt, lijkt de tijd dan haast stil te staan. Is het daarom dat de besneeuwde stad zich altijd in het verleden lijkt te bevinden, in een stillere, langzamere tijd? Al dan niet onderbroken door een plotselinge sneeuwbal.

Laat dit prachtige beeld, of een van de andere beelden die het archief rijk is, mooi afdrukken bij de Stadsboekwinkel, gevestigd in het Stadsarchief. amsterdam.nl/stadsarchief

16-01-20 16:55

64

krant KRANT

TOT SLOT

DE STAD UIT

de stad uit

Kom uit je comfortzone, pak de fiets of de trein en bezoek deze evenementen buiten de stad. tekst Stella Vrijmoed

MARTIN OUDSHOORN

GROEN BEZIG

LACHEN-GIEREN-BRULLEN Cabaretliefhebber? Dan kun je je lol op tijdens het Leids Cabaret Festival in de Leidse Schouwburg. Niet alleen kun je urenlang schateren om de grappen van de acht deelnemers, je mag ook nog eens je stem uitbrengen voor de publieksprijs.

Gemist? Geen zorgen: de finalisten touren nog door het land tot en met juni, en de winnaar treedt op tijdens Nacht van de Cabaret op 29 februari in Theater de Veste in Delft.

Leiden 10 t/m 15 februari

Duurzaamheid is hot, en ook in Kunst Centrum Haarlem is de komende weken een tentoonstelling over het onderwerp te zien. In Sustainability art werken kunstenaars met al bestaande materialen, zoals marmeren grafzerken, als materiaal voor beelden (Jos Out) en gebruikte koffiecupjes voor het maken van sieraden (Jet Naftaniel-Joëls). Ook brengen kunstenaars serieuze thema’s onder de aandacht in hun werk. Zo laat Vladimir Opara de opwarming van de aarde zien met een serie bewerkte foto’s van verbrande zonnebloemvelden en stelt de Amsterdamse Maja Vucetic verspilling van medicijnen aan de kaak met haar variant (zie foto) op de vroegere apotheker-gaper.

Haarlem t/m 14 maart kunstcentrum-haarlem.nl

BLIJFT LEUK Een festival dat zichzelf De Leuke Festival noemt, kan niet tegenvallen. Gaat ook niet gebeuren, want in Utrecht weten ze wel hoe ze een feestje moeten bouwen. Deze zomer bestond het festival vijf jaar en kwamen onder anderen Roxeanne Hazes en Lucky Fonz III langs om dat groots te vieren. Ook de wintereditie – op een nieuwe locatie – belooft veel goeds. De line-up blijft nog even geheim, maar er is in elk geval een glitterdisco, een never-ending polonaise, een karaoke ‘crazy Asian style’, je kunt naar hartenlust raven en meezingen met foute hits. O ja, en er zijn ook ‘stoere mannendingen’, aldus de organisatie.

Utrecht 29 februari

06 UK TOT SLOT FEB 2020 MB_SV1.indd 64

16-01-20 16:55

t oe er nder

tereel

n y en ook tie.

‘IN EEN ZAAL VOEL JE DE SFEER, TERWIJL DIE LAAG BIJ TV WEGVALT. DAN HEB JE SOMS METEEN GEZEIK OP TWITTER.’ PETER PANNEKOEK IS IN PANORAMA GOUDEERLIJK OVER ZIJN VOORKEUR VOOR HET THEATER. GELUKKIG STAAT HIJ OP 12 EN 13 FEBRUARI IN DE STADSSCHOUWBURG UTRECHT MET LATER WAS ALLES BETER.

JAVIER DEL REAL

VALENTINA VOS

65

TSJECHISCHE MEESTER

Den Haag en Rotterdam 6 t/m 23 februari ndt.nl

TICKET TO THE TROPICS Dit jaar geen tijd (of geld) voor een trip naar de tropen in de wintermaanden? Waan je tóch even in een exotisch oord tijdens het Footprints Festival in Utrecht, dat zich na een succesvolle eerste editie in 2019 herhaalt op 6 februari. Daar klinken moderne geluiden samen met traditionele muziek en invloeden uit verre windstreken. Ga op ontdekkingstocht in de jungle van Tivoli Vredenburg en zoek naar acts als Orpheu de Wizard, Faraj Suleiman, Flamingods en The comet is coming.

Utrecht 6 februari tivolivredenburg.nl

06 UK TOT SLOT FEB 2020 MB_SV1.indd 65

BAAS BEETHOVEN Zelfs de grootste cultuurbarbaar kent Ludwig Beethoven. Sterker nog: wereldwijd lieten vele kunstenaars, presidenten, rappers en wereldverbeteraars zich inspireren door de componist. Maar hoe kwam de mythe rond Beethoven tot stand? En wist je dat hij ziek en doof was én met andere tegenslagen kampte die hij allemaal overwon in zijn muziek? In de theaterspecial Het jaar 250 na Beethoven vertelt presentator Floris Kortie het wonderlijke levensverhaal van de componist. Omlijst door delen van zijn bekendste pianosonates, gespeeld door Vera Kooper, en beeldfragmenten en kunstwerken die de mythevorming rondom de componist laten zien.

SARAH WIJZENBEEK

Na bijna 25 jaar artistiek leider van het Nederlands Danstheater te zijn geweest en nog eens tien jaar huischoreograaf, vertrok Jirí Kylián in 2009 bij het gezelschap. Nu, ter ere van het zestigjarig bestaan van het NDT, wordt er eindelijk weer werk van Kylián van stal gehaald. In februari danst het gezelschap drie stukken van de Tsjechische choreograaf. De dansvoorstelling Sometimes, I wonder is te zien in het Zuiderstrandtheater in Den Haag en het Nieuwe Luxor Theater in Rotterdam.

Heel Nederland t/m 29 mei

16-01-20 16:55

TOT SLOT

PARADISO

EERSTE HERINNERING AAN AMSTERDAM ‘A ls kind ging ik met mijn vader op bezoek bij zijn tante Hennie, die De Poezenboot runde.

Na de koffie liepen we samen een rondje over de grachten. Amsterdam was in de jaren negentig nog een beetje een puinhoop, vol reuring. We aten altijd een broodje bij Van Dobben: ik een wit bolletje met hagelslag, kroketten lustte ik niet.’

Thijs Boontjes Muzikant en zanger Thijs Boontjes (32) staat op Valentijnsdag in Paradiso.

Dikke kans dat hij daar ook zijn single zingt, Het regent in Parijs. tekst Sara Luijters foto Jorah Sarah Photography

BESTE EIGENSCHAP AMSTERDAMMERS ‘Amsterdammers zijn notoire zeikerds. Dat voelt voor mij heel vertrouwd, want in de Noordkop, waar ik vandaan kom, kunnen ze er ook wat van. Maar het handjevol oude Jordanezen dat over alles loopt te zeuren, neemt in rap tempo af. Jammer, want ze geven sfeer aan de stad.’

RESTAURANT ‘Ik eet het liefst in Café-Restaurant Amsterdam. In andere restaurants valt het eten mij altijd tegen.’

EN DE SLECHTSTE… ‘Dat gezeur is tegelijk ook hun slechtste eigenschap. En die oude Jordanezen dringen altijd schaamteloos voor bij de bakker en de slager.’

EERSTE KUS ‘Dat moet in een van de kroegen in de Marnixstraat zijn geweest, De Koe, Lux of Weber. Daar bracht ik mijn studiefinanciering met kruiwagens naartoe.’

MEEST BIJZONDERE PLEK VOOR EEN DATE ‘Het is een van de best bewaarde geheimen van de stad, dus hou ik ’m liever voor mezelf, maar vooruit: in bioscoop De Uitkijk leidt een klein trappetje naar een balkon met tafeltjes, ideaal voor een afspraakje. Café ’t Smalle en Schiller zijn ook heel romantisch, je kunt er doen alsof je in een andere tijd of stad bent.’

VERLIEFD OP AMSTERDAM ‘Voordat ik op mijn zeventiende vertrok uit Schagen, nam mijn broer me al mee op boevenpad in Amsterdam. We wonen allebei nog altijd in hetzelfde pand op de Haarlemmerdijk. Als het aan mij ligt, ga ik hier nooit weg.

De buurt is enorm veranderd, je ziet er vooral veel winkelende vrouwen uit de provincie en blowende toeristen. Ze lopen me weleens voor

06 UK TOT SLOT FEB 2020 MB_SV1.indd 66

groeten uit

D POEZENBOOT

CAFÉ ’T SMALLE

krant KRANT

LUX AMSTERDAM

66

de voeten, maar ik vind het leuk als ik op straat Frans en Italiaans hoor. Om te schrijven ga ik het liefst naar Frankrijk of Italië, in Amsterdam zijn de verleidingen van de kroegen te gevaarlijk. Al ga ik minder vaak uit; ik verspil mijn tijd liever niet meer aan katers.’

MOOISTE MOMENT ‘Vorig jaar bij de release van Geen achttien meer traden we op in de oude zaal van De Melkweg.

Daar optreden was geweldig, ik heb er zelf heel wat uren doorgebracht tijdens de dansavonden, maar ook doodeng, vanwege alle bekenden. De Casablanca op de Zeedijk is voor mij voor altijd verweven met de stad, ik stond er tijdens mijn studietijd vaak te zingen.’

VERLIEFD IN AMSTERDAM ‘Ik had een grote bek, maar als het op meisjes aankwam was ik niet zo voortvarend. Uiteindelijk ben ik door het leuke barmeisje van de Lux mee naar haar huis gesleept, ik voorop op haar fiets, zij achterop. Officieel verkering kregen we nooit, maar we wisten elkaar een tijdje altijd weer te vinden.’

PARADISO ‘Een magische plek. Ik ging vroeger heel vaak naar De Noodlanding en zag er Dr. John optreden, van wie ik groot fan ben. Alles doet er meer toe wanneer het in Paradiso gebeurt.’

Thijs Boontjes Dans en Showorkest treedt 14 februari op in Paradiso. Zijn single Het regent in Parijs is net verschenen.

16-01-20 16:56

19 15:33

Plan een avondje /uit

ELI CONTENT SO MUCH I GAZED ON BEAUTY

Uit in Amsterdam, ontdek het allemaal.

Foto: © Inga Powilleit

OVERZICHTSTENTOONSTELLING 29 NOVEMBER 2019 T/M 10 MEI 2020

iamsterdam.nl/uit UIT advertenties UK 92,5x124.indd 3

Spontaan een avondje /uit

12-04-17 16:45

De beste voorstellingen en concerten voor een last-minute prijs

iamsterdam.nl/last-minute

foto Bart Grietens ad last minute uitkrant juni 2019 195x125.indd 1

00 UK COVER FEB 2020.indd 67

14-05-19 16:01

16-01-20 15:36

Met dank aan alle bruikleengevers: vangoghmuseum.nl/inthepicture-creditlines

In the Picture Te zien vanaf 21.02 Advertentie Uitkrant 210x276+5 v4.indd 1 00 UK COVER FEB 2020.indd 68

Identiteit en imago in 75 kunstenaarsportretten Tickets online

24-12-19 10:44 16-01-20 15:36