Uitkrant februari 2022

FEB 2022

Anne Imhof bij het Stedelijk

ADE

Joyce DiDonato

Billy Eilish Holland Festival komt naar de HetZiggo nieuwe REM-eiland Dome!

Fringe Festival

Er komt een rooftopbar op het REM-Eiland!

Keti Koti

Föld Billie Eilish

Kijk omhoog

80 JAAR

festival

PAUL MCCARTNEY

De toverberg

AWAKENINGS

ADE gaat weer door Kindertoch? boeken-

22 TIPS VOOR HET NIEUWE JAAR

Gemaakt door amsterdam & partners

Russische avant-garde

Anna Bolena

Micha Wertheim

jaargang 56 #5

t

o

ets & inf k ic

Ontdek alles wat Amsterdam Mokum maakt iamsterdam.nl

4

krant KRANT

THE BLAME GAME Helemaal in het begin was wel duidelijk wiens schuld dit allemaal was. De Chinezen hadden het gedaan. Daar eten ze vleermuizen, nou, dan weet je het wel. O ja, en de Brabanders met hun carnaval. De maatregelen zouden ons bevrijden, zeiden de geleerden; heel tegenstrijdig misschien, maar het was voor de goede zaak.

Maar de mensen zijn hardleers, hè. Ze hielden geen afstand en wasten hun handen niet. Een lockdown moest er komen, want ze bleven maar naar theaters gaan en naar het voetbal.

Dat moest allemaal op slot. En de winkels ook, want in de winkels stonden mensen elkaar in de nek te hijgen en winkelmandjes vies te maken omdat ze weigerden hun handen vijf minuten te wassen. En omdat de mensen maar op vakantie bleven gaan (hoe durfden ze!) moesten ook de grenzen dicht. De Belgen en de Fransen en de Spanjaarden, die deden welbeschouwd maar wat.

Het liefst hadden de geleerden iedereen willen opsluiten, zoals in China. Dat kon helaas niet, door de grondwet of zo (we moesten die maar eens aanpassen, nietwaar?), maar met een avondklok zouden we de studenten met hun illegale feestjes wel leren. Dáár lag het natuurlijk aan.

En toen kwam er een vaccin en wisten we het zeker: dat was de hamer waarmee we het virus gingen platslaan. Totdat het niet helemaal waar bleek te zijn. Dat was trouwens de schuld van de ongevaccineerden: de Urkers en de allochtonen en de wappies, dat waren de ergsten. Die wilden de regering – heel onredelijk – houden aan de afspraak in de grondwet dat ze ‘lichamelijke integriteit’ hadden of zoiets (hadden we die grondwet nou nog steeds niet aangepast?). We moesten ze dwingen, opperden commentatoren. En niet alleen hen, want de schuld lag nu duidelijk bij de kinderen. Die werden niet ziek maar ze brachten wel anderen in gevaar door zomaar rond te lopen met hun snotneuzen. Dus weet je wat, we gaan de scholen weer sluiten en alle kinderen vanaf vijf jaar krijgen een prik en trouwens, alle anderen krijgen ook nog een prik. En toen bleek dat zelfs ministers na drie prikken gewoon besmet konden raken, riep iemand: ‘En hoe zit het eigenlijk met de baby’s? En de huisdieren?’

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/videoiamsterdam cover: Bureau Studio

OPENING

Inhoud

FEB/22

P.05 UP-TO-DATE NIEUWS UIT DE STAD

Met o.a. de herdenking van de Februaristaking, de vernieuwde Dam en de eerste robotische barman van de stad. Ook kijken we binnen in de studentenkamer van Sofie, midden in het centrum.

P.08 DIT WIL JE ZIEN! COVERVERHAAL

Het jarige Holland Festival, een nieuw Artis-museum, legendarische concerten en natuurlijk ADE: er is genoeg om naar uit te kijken komend jaar. We zetten de 22 belangrijkste tips van 2022 voor je op een rij.

P.15 KUNST & VERMAAK MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR

Over musicals, expositie Revolusi!, de indringende documentaire Thuiswitz en de column van Cindy Hoetmer. Ook interviewen we jonge kunstschilders Rinella Alfonso en Lynn Spoor.

P.29 ETEN & DRINKEN & ZO LIFESTYLE, UIT ETEN, WINKELEN EN WANDELEN

Opeens gaat het overal over NFT’s. Wat zijn het en waarom is de kunstwereld er zo bezeten door? Verder: de beste nieuwe restaurants en winkels, Valentijnstips en een buurtwandeling door Chinatown.

P.39 AGENDA DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA

Met John Edmonds in Foam, het hilarische maar vlijmscherpe Moord met een grote M (12+), This is the Kit in Paradiso en de beste lezingen die je deze maand niet wilt overslaan.

P.49 TOT SLOT ODE AAN DE STAD

We blikken terug op de oude Rustenburgerstraat, in 1890 nog een boerenlandweg, tijdens een winterwandeling. Ook deelt Cato van Dijck haar favoriete Amsterdamse plekken.

‘WE WILLEN ZO VEEL MOGELIJK MENSEN DE MOGELIJKHEID GEVEN OM DE KOETS TE KOMEN BEKIJKEN.‘ LOCKDOWN OF NIET: OP 28 FEBRUARI MOET DE GOUDEN KOETS TERUG NAAR DEN HAAG. DAAROM OPENT AMSTERDAM MUSEUM PER DIRECT ELKE DAG TUSSEN 10 EN 16 UUR DE POORTEN NAAR DE BINNENPLAATS VOOR EEN OPENLUCHTBEZOEK.

nieuws

Up-to-date

‘WAT VOORHEEN VRIJBLIJVENDE ZELFSPOT WAS, IS NU OPRECHTE KWETSBAARHEID.’

februari 2022

Nieuws uit de stad, de leukste uit- en eettips en gespot op Instagram.

HET PAROOL OVER EGO, DE TWEEDE VOORSTELLING VAN CABARETIER ALEX PLOEG, OP 18 FEBRUARI TE ZIEN IN DELAMAR.

tekst Kim van der Meulen

DE DAM-ÉLYSÉES Dat de Dam en z’n omliggende straten aan een luxe-upgrade onderhevig is, wordt in 2022 duidelijker dan ooit. Op de plek waar voorheen de Rabobank huisde, opent Armani komend jaar een flagshipstore, terwijl Dior z’n luxewaar gaat uitstallen op de hoek tegenover de Bijenkorf. Dat meldde Het Parool onlangs. Het is nog afwachten wat de overname van de Bijenkorf gaat betekenen, maar in januari werd wel bekend dat dezelfde eigenaren grote plannen hebben met Selfridges in Londen: daar komen onder meer luxe-appartementen en een exclusief stadshotel in. Te protserig naar je smaak? Dit jaar opent ook budgetwarenhuis TK Maxx aan de Damrak, toch wat minder chic. Of kijk voor een nog beter modealternatief op pag. 9 (kopje 6).

GESCHIEDENIS IN STRIPVORM De Februaristaking, het enige grote burgerprotest tegen de Jodenvervolging in Europa, maakt nog altijd indruk. Volgens het Comité Herdenking Februaristaking 1941 zijn de waarden die ermee verbonden zijn onverminderd belangrijk: opkomen voor een ander en in verzet komen tegen onrecht.

Om de geschiedenis levend te houden, lanceren het comité en comicmaker Hyper Epic een interactieve graphic novel over de Staking. De grote vraag achter dit verhaal: waar kom jij voor op? De graphic novel is vanaf 11 februari te vinden op februaristaking.nl. Tot 8 mei kun je bovendien naar Wees moedig! in het Verzetsmuseum, over de persoonlijke verhalen achter het protest. februaristaking.nl, verzetsmuseum.org

MR. ROBOT Hij luistert eindeloos naar je problemen, houdt zich aan de coronamaatregelen en maakt elk drankje in een paar seconden klaar: de barman van Robo Bar. Drinkmixing robot Toni heeft ruim 150 flessen drank tot zijn beschikking en weet met zijn mechanische armen elke cocktail secuur te bereiden. Je kunt een bekend recept bestellen, maar hij kan ook uit de voeten met een drankje dat je ter plekke bedenkt. Volgens uitvinder Makr Shakr, een Italiaanse start-up, is dit de toekomst voor horeca.

Lange Leidsedwarsstraat 86, robo-bar.nl

@uitinams Elke maand krijgt een lokale

instagrammer een plekje in de Uitkrant. Deze keer is dat @tourgio, die dit romantische tafereel aan de gracht spotte.

Tip: check pag. 33 voor nog 7 plekken in de stad waar je deze maand met een beetje geluk de liefde kunt vieren.

Volg @uitinams op Instagram voor je dagelijkse dosis culturele tips in de stad.

MR. ROBOT - DEEL II Na Rotterdam en Leiden is-ie ook hier beland: de eerste volautomatische robotwinkel van het Chinese Ochama. Hier scoor je alles voor in huis, van beddengoed tot brood. Het assortiment van de HEMA plús de AH, zeg maar. Je laat je order bezorgen of haalt ’m op in de enorme, door robots bemande winkel. Handig voor als je straks, na corona, nooit meer thuis bent.

Diemerplein 204-206, ochama.com

5

6

krant KRANT

OPENING

binnenkijken

THUIS IN DE STAD tekst en foto Marjolein van Damme

Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer.

Wie Sofie Schwab (24, student Gerrit Rietveld Academie) Wat Kamer van 15 m² in een historisch grachtenpand Hoe Kwam via een vriendin op de wachtlijst terecht Sinds 2 jaar Opvallend Ze deelt het huis – waar je mag wonen tot je dertigste – met vijftien anderen die studeren en/of werken.

‘Anders had ik nooit in de grachtengordel kunnen wonen.’

Fijnste plek Haar kamer, die uitkijkt op de binnentuin met schattige achter- en tuinhuisjes.

‘Het is hier heel stil, omdat mijn kamer aan de achterkant van het pand zit. Het voelt als mijn eigen kleine vacuümruimte; best bijzonder in zo’n drukke binnenstad. De badkamer deel ik met twee meiden en de woonkamer en keuken met negen andere huisgenoten.’

Echt Amsterdams De foto’s van kunstfotograaf Lara Verheijden die tegen de kast leunen. ‘Lara maakt elk jaar De Amsterdamse naaktkalender. Ik werk veel met haar samen en sta op verschillende foto’s van haar.’

‘Mijn dierbaarste bezit is de grote kledingkast naast het raam. Dat was het eerste wat ik kocht toen ik op mezelf ging wonen.

Hij kostte vierhonderd euro en ik had nog nooit zo veel geld uitge­geven, maar ik gunde­het mezelf.’

‘Ik heb een grote liefde voor kunst en zit in mijn laatste jaar aan de kunstacademie. Die studie heb ik bijna volledig in coronatijd gevolgd. Werken die ik normaal gesproken op de academie zou maken, maak ik nu in mijn kamertje. Boven op mijn kledingkast heb ik daarom een bakkensysteem gemaakt, zodat ik materiaal dat ik heb gebruikt weer netjes kan opbergen na een dag werken.’

‘De plant rechts is een kamerlinde en kreeg ik als stekje van een vriendin.

Andere planten overleven het vaak niet bij mij, maar deze blijft maar groeien.

Als hij water nodig heeft, kijkt-ie sip en gaan z’n blaadjes hangen.’

7

‘Het fotootje aan de muur is deel van een serie die ik heb gemaakt van slaapkamers van scholieren.

Er hoort ook de podcast Sta ik op mute? bij, in samenwerking met Studio Steltman, waarin ik de scholieren op hun kamer interview over hun ervaringen met de lockdown. Hij staat op Spotify.’

‘De lage kast aan de andere kant van de kamer is een souvenir uit Frankrijk. Die zag ik staan en moest en zou ik meenemen. Iemand met een aanhanger is er uiteindelijk mee naar mijn huis gereden.’

‘Ik vind het fijn in de binnenstad, maar het is niet makkelijk om contact te leggen met andere bewoners. Ja, als we een feestje geven – dan komt de buurman soms klagen. Toen we tijdens de lockdowns vaker buiten voor de deur zaten, zag ik trouwens wel vaak dezelfde gezichten.’

krant KRANT

OPENING

niet te missen

22 dingen om naar uit te kijken MARTINA NOVA

8

Groots theater, nieuwe restaurants, eindelijk festivallen: deze dingen willen we niet missen in 2022 (in willekeurige volgorde).

9

2021 was, nou ja, een soort 2020. Maar dat betekent niet dat we komend jaar ook met hangende mondhoeken tegemoetzien. Integendeel: wie de cultuuragenda van 2022 bekijkt, ziet optimisme. En dit worden de hoogtepunten. tekst Danielle Meester, Kim van der Meulen, Mike Peek, Famke en Floor van Praag, Margriet Prinssen, Bregtje Schudel, Karin Thybaut, Joke van der Wey beeld Bureau Studio

Wil ik zien!

HOLLAND FESTIVAL Het belangrijkste festival van de podiumkunsten bestaat 75 jaar, dus reken – corona volente – op een extra speciale feesteditie. Met als ‘associate artist’ zangeres en viervoudig Grammy-winnares Angélique Kidjo, nog altijd een van de meest geliefde artiesten in de internationale muziekscene. Kidjo is, volgens Time Magazine in hun recente overzicht van de 100 invloedrijkste personen, ‘Afrika’s belangrijkste diva’ en The Guardian noemde haar een van de meest inspirerende vrouwen ter wereld. Zelf zegt ze over haar

19 t/m 23 oktober, amsterdam-dance-event.nl

DIM BAL SEM

ADE Met een beetje mazzel beleven we ADE dit jaar weer als vanouds: ’s nachts. Dat Amsterdam Dance Event na een jaar van afwezigheid in 2021 vooral overdag plaatsvond, maakte voor de feestervaring verrassend weinig uit. Wie de Chin Chin Club, Disco Dolly, de NDSM-loods of een andere festivallocatie bezocht, waande zich diep in de nacht. Toch hopen we op een editie waarbij we weer nachtenlang kunnen losgaan. We kijken in elk geval uit naar de clubavond Women of House, de ontmoeting tussen het Metropole Orkest en een elektronische act en natuurlijk het Amsterdam Music Festival, het grootste evenement van ADE. Dat werd vorig jaar afgelast, maar de line-up loog er niet om: Afrojack, Armin van Buuren, David Guetta, Nicky Romero en Tiësto. Wie weet lukt dat nu wel. En anders wordt het gewoon weer vroeg pieken.

DE TOVERBERG Hans Castorp is van plan om drie weken te blijven in het sanatorium in Davos. Het worden maar liefst zeven jaar. Door zijn bizarre ontmoetingen in het kuuroord – stuk voor stuk met heerlijk excentrieke types – krijgt hij een buitengewoon boeiend beeld van met elkaar botsende visies op het leven. De toverberg is voor ITA op toneel gezet door Stef Aerts en Marie Vinck van FC Bergman, bekend om hun sterk beeldende en poëtische vertoningen. In de cast o.a. Pierre Bokma, Gijs Scholten van Aschat, Maarten Heijmans en Hélène Devos. Oftewel: gaat dat zien!

13 april t/m 1 mei, ita.nl

ANNE IMHOF BIJ HET STEDELIJK Soms lees je een recensie van een tentoonstelling in Londen of Parijs waarvan het water je in de mond loopt. Maar ja… wel ver weg. En dan zie je: dit najaar in het Stedelijk!

De Duitse Anne Imhof gaat daar de hele kelderverdieping naar haar hand zetten: dat is 1100 vierkante meter aan installaties, choreografie en post-punk underground cultuur. Alle media worden ingezet om alle zintuigen aan te spreken.

‘Een perfecte combinatie van tijdgeest, puberaal verlangen en romantische ondergangsscenario’s’, als NRC. Was het maar vast najaar.

TOM DOMS

1 t/m 11 september, amsterdamfringefestival.nl

juni, hollandfestival.nl

FABRICE MABILLOT

FRINGE FESTIVAL Een nieuw artistiek leider, dat belooft altijd veel goeds. Andere invalshoeken, nieuwe visie, een frisse wind. Bij Fringe Festival komt die in de vorm van Farnoosh Farnia, die per dit jaar het festival gaat leiden. ‘Het is belangrijk een stem geven aan kunstenaars en verhalen die we nog te weinig horen. Door buiten de gebaande paden te treden en de schoonheid in het onconventionele te zoeken. Door open te staan voor een mix aan kunstvormen, nieuwe presentatieplekken, nieuwe thema’s en out-of-the-box makers’, aldus Farnia. Fringe Festival, met elf dagen lang theater, dans, storytelling, installaties en performances van jong talent, is – aldus de organisatie – een ode aan de theatrale gekte, de onafhankelijke geest en een pleidooi voor artistieke vrijheid. We kunnen niet wáchten.

rol op het Festival: ‘Ik heb mijn hele carrière besteed aan het bouwen van bruggen tussen culturen, muziekstijlen en generaties. Het Holland Festival is de perfecte plek om dat werk uit te breiden naar diverse kunstvormen. En om een Afrikaans perspectief te bieden in een tijd waarin we ontdekken hoezeer onze levens met elkaar verweven zijn.’

De kaartverkoop is gestart, het programma wordt begin maart bekendgemaakt.

stedelijk.nl

DUURZAAM SHOPPEN Als zelfs H&M op de duurzame tour gaat, dan weet je dat het aan is. Niet alleen ging de flagshipstore van de keten aan de Kalverstraat onlangs volledig

vernieuwd open – met verhuurservice, ‘repair en remake’-afdeling en recycle bins – maar dit jaar opent in Noord zelfs een tweedehands-H&M. Ook elders in de stad regent het tweedehandszaken: designervintageplatform The Next Closet opende aan de Bilderdijkstraat The Next Shop, aan de Daniel Stalpertstraat verrees Second Life Amsterdam en de weggeefwinkel opende een nieuw filiaal in West. Handig: de gemeente komt tijdens de Week van de Duurzame Economie (7 t/m 12 februari) met een platform dat al die duurzame winkels op de kaart zet (zie cosh.eco/nl/ shopping-guide/shops). Maar of 2022 écht het jaar wordt van de Nieuwe Mode? Daar hebben ze in Fashion for Good Museum vast iets zinnigs over te zeggen, waar je nog t/m april de expo GROW bezoekt; over de toekomst van mode.

DANIEL COHEN & MARC-KOPPEN

DANIËL ARENDS Dit seizoen krijg je dubbel zo veel Daniël Arends voor de prijs van… nou ja, twee kaartjes. De cabaretier maakte in

niet te missen

OPENING

coronatijd twee voorstellingen van dik een uur, die hij elke avond achter elkaar speelt.

Je kunt ze allebei zien of je beperken tot één show. Dan mis je alleen wel wat puntgave analyses, want Arends heeft zich de laatste tien jaar ontwikkeld tot de scherpste stem van Nederland. Hij wroet continu in ons gedrag en komt vaak tot genadeloze conclusies.

Worden vervelende mensen met het klimmen der jaren echt milder? Onzin, denkt Arends, ze hebben gewoon de energie niet meer om een lul te zijn. Dat soort prikkelende opmerkingen is, meer nog dan de grappen, alle reden om je portemonnee te trekken.

JANIS DEINATS

krant KRANT

ANNA BOLENA Donizetti schreef drie Tudoropera’s met koninginnen in de hoofdrol.

En alle drie worden ze geregisseerd door Jetske Mijnssen, groot geworden bij De Nationale Opera maar tot nu toe vooral beroemd in het buitenland. Anna Bolena is de eerste. Mijnssen is een virtuoos in ‘averechts librettolezen’, met veel aandacht voor emotionele ontwikkeling. Dat komt zeker van pas bij het ontleden van deze queens, die al eeuwenlang gevangen zitten in een harnas van ijzeren beeldvorming. Anna Boleyn, de tweede vrouw van Tudor-koning Henry VIII, raakt verstrikt in een web van hofintriges waardoor ze haar hoofd verliest – niet door een inzinking, maar letterlijk.

Belcantocomponist Donizetti zet haar neer als een schuldeloos slachtoffer. Maar is die seriële vrouwenverbruiker Henry VIII op zijn beurt ook niet kwetsbaar?

Nieuwe kansen voor Anna Bolena.

10 t/m 29 mei, operaballet.nl

o.a. in De Kleine Komedie (februari), De Meervaart (mei) en Carré (juni), danielarends.nl

KETI KOTI In de VS werd vorig jaar de afschaffing van de slavernij als ‘Juneteenth’ (19 juni) voor het eerst als nationale feestda gevierd.

Gaat het er hier binnenkort ook van komen, op 1 juli met Keti Koti? Al wordt 2022 nog niet hét jaar, we kijken wel vast uit naar die zomerse vrijdag. De middag begint steevast met een kleurrijke optocht van het Waterlooplein naar het Oosterpark, waar de herdenking bij het Slavernijmonument plaatsvindt, gevolgd door een feestje in het park met verschillende podia. Vorig jaar werden de activiteiten gecanceld, dus in 2022 gaan we sowieso – officiële feestdag of niet. Maken we er samen een officieuze feestdag van.

1 juli, ketikotiamsterdam.nl

KIJK OMHOOG Komend jaar wordt de aandacht voor sterren en planeten nog groter dan die al was. Schrijf je bijvoorbeeld in voor de beginnerscursus sterrenkunde in ArtisPlanetarium – steevast razendsnel uitverkocht – die ook in 2022 weer plaatsvinden. Of feest mee met het Anton Pannekoek Instituut voor astronomie, dat in juni z’n 100-jarig bestaan viert met een nog bekend te maken programma (api.uva.nl). Maar wat je als kosmosfreak sowieso in de agenda moet zetten: de gedeeltelijke zonsverduistering op dinsdag 25 oktober.

Vanaf ongeveer 11.07 uur wordt er live boven je hoofd een optische hap uit de zon genomen, een gebeurtenis die je vrijwel zeker ook kunt bijwonen vanaf de publiekssterrenwacht in Noord. Of gewoon buiten, met je eclipsbril. Look up!

LESADU

10

25 oktober, volkssterrenwachtamsterdam.nl

GIJSBERT HANEKROOT

11

PAUL MCCARTNEY 80 JAAR Paul McCartney wordt tachtig en dat zullen we weten. Voor iedereen die na de urenlange Beatles-docu Get back nog niet verzadigd is: in het Concertgebouw speelt een groep muzikanten de mooiste Beatles- en McCartney-klassiekers. De keuze is reuze, want ‘Macca’ bracht eind 2020 nog zijn achttiende soloplaat uit; de derde waarop hij alle instrumenten zelf bespeelt. Naast singer-songwriter Bertolf proosten Anne Soldaat, Roel van Velzen, Eric Vloeimans en Stephanie Struijk muzikaal op Sir Pauls verjaardag, op de plek waar hij in 1972 optrad. Gijs Groenteman presenteert.

VOOR WIE NA DE DOCU NOG NIET VERZADIGD IS: IN HET CONCERTGEBOUW SPELEN ZE DE MOOISTE BEATLES- EN MCCARTNEY-KLASSIEKERS

waaien. Het rood-witte gevaarte op palen in het IJ telt meerdere verdiepingen en krijgt naast een nieuw restaurant ook een rooftopbar en vermaak als tafeltennis en Pacman. Voor restaurant REM is chefkok Bobby Rust aangetrokken. Hij stond eerder in de keuken bij een rits sterrenzaken, maar belooft hier eenvoudiger te gaan koken: moderne Franse gerechten, weinig poespas maar wel gemaakt met duurzame, lokale producten. Nu al zin in fijne vergezichten en zonsondergangen vanaf het dak.

Haparandadam 45, remeiland.nl

22 juni, concertgebouw.nl

ELVIS Je moet wat geduld hebben voor de films van Baz Lurhmann (Moulin Rouge!); zijn voorlaatste film, The great Gatsby, dateert alweer uit 2013. Maar één ding is wel altijd zeker: elke nieuwe film is een visueel feest. En wanneer je weet dat zijn nieuwste film over Elvis Presley gaat, dan zit het wat betreft muziek waarschijnlijk ook wel goed. De film volgt het leven van opkomende ster Elvis (Austin Butler) en zijn ingewikkelde relatie met zijn ‘ontdekker’ en manager, Kolonel Parker (Tom Hanks) – de van origine Nederlandse Dries van Kuijk.

Elvis leeft!

RUSSISCHE AVANT-GARDE De Russische revolutie vond niet alleen plaats op politiek niveau, maar evengoed in de kunst.

Kandinsky en Malevitsj bijvoorbeeld waren niet alleen radicale vernieuwers van de schilderkunst, maar stortten zich ook op interieurs, toneeldecors en porselein, nota bene het favoriete materiaal van de tsaren. Porselein was ruim voorradig en het was wit, ideaal voor de posttsaristische kunstenaars. De revolutie werd ingebakken in bordjes, op schalen, kopjes en theepotten. En alles in de nieuwe avantgardistische beeldtaal natuurlijk.

De nieuwe Sovjetmens kon voortaan eten van een bordje met rokende schoorstenen of melk inschenken uit een suprematistische designkan. Verder bevat expo Russische avant-garde - Revolutie in de kunst ook gewoon heerlijke schilderijen. t/m 8 januari 2023, hermitage.nl

23 juni in de bioscoop

HET NIEUWE REM Zelfs in deze zware tijden zijn er horecaondernemers die iets groots durven aan te pakken. Op het REM-eiland, het voormalige platform in de Houthavens, gaat nog dit kwartaal een nieuwe wind

Daar krijgen we honger van...

12

OPENING

niet te missen

KELIA ANNE MACCLUSKEY

29 mei, kinderboekenfestival.nl

BILLIE EILISH Ze staat dit jaar voor het eerst in Ziggo Dome: Billie Eilish (20). In vijf jaar tijd groeide de Amerikaanse uit van een tiener met een Soundcloud-hit tot de ‘koningin van Gen Z-pop’, zoals Rolling Stone haar noemde. Haar eerste album werd een van de bestverkochte platen van 2019 en ze won meteen vijf Grammy’s.

Maar niet alleen haar duistere elektropop slaat aan: ook haar statements tegen bodyshaming – een thema op haar nieuwe album – krijgen bijval. Net als haar pleidooi voor meer openheid over psychische gezondheid; Eilish heeft zelf ervaring met depressies en body dysmorphic disorder. Maar als ze in Ziggo Dome net zo zelfverzekerd klinkt als op haar nieuwe plaat Happier than ever, komt alles helemaal goed.

18 juni, ziggodome.nl

JOYCE DIDONATO Na de vorige lockdown was het aan sopraan Joyce DiDonato om het podium van de Grote Zaal te heropenen. Menig luisteraar hield het niet droog bij haar wonderschone recital. Op 8 maart komt de Amerikaanse superster terug, deze keer om in Eden een ontdekkingsreis te maken door de natuur, ondersteund door het op eeuwenoude instrumenten spelende ensemble Pomo d’Oro. Theatraal, hoopvol en ontroerend, precies wat we nodig hebben.

Primeur!

de lente ook nog Fabrique des Lumières op de Westergas, waarbij kleurrijk werk van kunstenaars als Hundertwasser en Klimt dankzij state-of-the-art technologie wordt omgeturnd tot totaalervaring.

Daarná is het nog uitkijken naar 2023, naar de heropening van het Holocaust Museum op de Plantage Middenlaan én de grande opening van het veelbelovende Museum of Contemporary Art op de Zuidas, met oud-Stedelijk-directeur Beatrix Ruf als enthousiaste aanjager. Feest!

MICHA WERTHEIM Als Wertheim op het podium staat, beland je vanzelf in een surrealistisch universum. Elke zin kan een dubbele bodem zijn, elke toegeschreven betekenis kan ieder moment kantelen. Wertheim is een intellectuele ontsnappings-

8 maart, concertgebouw.nl

NIEUW! NIEUW! NIEUW! Dat we na de afgelopen twee jaar worden getrakteerd op een handvol nieuwe musea, is een vermelding (en een vreugdedans) waard.

Zo opent het Groote Museum van Artis zeer binnenkort, misschien al wel in april: het oudste museumgebouw van Amsterdam was lang gesloten en zal na de grondige verbouwing als een slang zijn oude vel hebben afgeworpen. De oude opstelling had zijn charme, maar riekte ernstig naar de negentiende eeuw. Nu het WNF een flinke vinger in de pap krijgt, gaat het over biodiversiteit, de wildernis en de relatie tussen mens en natuur. En dan opent in

MERLIJN DOOMERNIK

HET MOOIE KINDERBOEKENFESTIVAL Lastig kiezen, een ultieme tip voor kinderen. Maar als er iets is dat grenzeloos veel plezier oplevert, is het de magische wereld van kinderboeken. Het Mooie Kinderboekenfestival in de Tolhuistuin neemt je mee langs de spannendste en bijzonderste kinderboeken van de afgelopen tijd. In groepjes zwerven de bezoeker(tje)s door het gebouw en de tuin, waar achter elke hoek weer een nieuw avontuur wacht. Er is een programma voor 4 t/m 6 jaar en voor 7 t/m 10 jaar, waarin wordt voorgelezen, geknutseld, gespeeld en gefantaseerd, samen met auteurs, illustratoren, acteurs en muzikanten.

Tickets zijn traditioneel snel uitverkocht, dus hou de verkoop in de gaten via paradiso.nl.

CHRIS VAN HOUTS

MENIG LUISTERAAR HIELD HET NIET DROOG BIJ HAAR WONDERSCHONE RECITAL, NU IS ZE TERUG IN HET CONCERTGEBOUW

kunstenaar, die niet verrast om het verrassen, maar met zijn onverwachte wendingen altijd nieuwe luikjes opent in de hoofden van het publiek. De laatste tijd kietelt de cabaretier naast de ratio ook steeds meer het gevoel. Wie zijn geweldige online voorstelling Niemand

TIM BUITING

13

anders zag, zal beamen dat Wertheim heel even troost bood in bange dagen. Dat maakt extra nieuwsgierig naar zijn terugkeer in het theater. april t/m juni in De Kleine Komedie en De Meervaart, michawertheim.nl

AWAKENINGS Een driedaags technofestival op een gloednieuwe locatie én de mogelijkheid op het festivalterrein te kamperen: Awakenings weet wel hoe je een mijlpaal viert. Het 25-jarig jubileum belooft de grootste en beste editie van het festival tot dusver te worden. Op het nieuwe terrein – niet in Spaarnwoude, maar in Hilvarenbeek – vind je maar liefst negen area’s met buiten- en binnenpodia, en op vrijdag en zaterdag gaat het feest tot in de vroege uren door. Da’s nog eens je verjaardag vieren.

gemaakt van aarde (‘föld’ is Hongaars voor ‘aarde’). Bij elke beweging brokkelt de berg af, totdat-ie letterlijk met de grond gelijk is gemaakt.

In jaren tachtig had het stuk iets hoopgevends: de tulband was het obstakel dat door doorzettingskracht werd overwonnen.

Inmiddels roept Föld juist duisterdere referenties op: met de aardecirkel als onze planeet, die door menselijk handelen langzaam maar zeker wordt platgewalst.

9 en 10 mei, ita.nl

SIGEL ESCHKOL

29-31 juli, awakenings.com

FÖLD Op sommige oude meesterwerken kun je de klok gelijkzetten. Zo is Het zwanenmeer of De notenkraker en de muizenkoning elke paar jaar wel bij Het Nationale Ballet te zien. Andere hernemingen zijn een stuk zeldzamer, zoals Föld, een moderne dansklassieker uit 1985 van de Nederlands-Hongaarse Krisztina de Châtel.

Op muziek van Philip Glass wervelen zes dansers rondom een gigantische tulband

DE FLORIADE In 2050 zal maar liefst 68 procent van de wereldbevolking in een stad wonen, op slechts 2 procent van het totale landoppervlak. Maar wat maakt een wereldstad leef baar?

En hoe geef je ruimte aan de natuur?

Die (en meer) vragen worden onderzocht op de Floriade, de enorme wereldtentoonstelling op het gebied van alles wat groen is en die eens in de tien jaar plaatsvindt. In 2022 is de beurt aan Almere, een primeur. Sla bij een bezoek zeker het Amsterdam-Almere-paviljoen The Voice of Urban Nature niet over, waar beide steden laten zien en ervaren hoe ze bouwen aan een groene toekomst.

14 april t/m 9 oktober, floriade.com

Het nieuwe bouwen?

14

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

aanbieding

CADEAU BIJ ABONNEMENT

t.w.v.

€ 29,50

Toen we daar zo zaten

Amsterdam is nog altijd het mooist vanaf een terras.

Kunstenaar David de Winter en schrijver Rogier Cornelisse maakten een serie liefdevolle portretten – in woord en beeld – vanaf de prachtigste terrassen in de stad. Van Abina tot Zouk, van de Oudezijds tot de Nieuwendammerdijk en van P.King tot De Hoek.

De iconische tekeningen van De Winter met de poëtische teksten van Cornelisse stonden een jaar lang iedere week in bijlage PS van Het Parool en zijn nu gebundeld in het boek Toen we daar zo zaten.

Waan je aan een tafel, ergens buiten in de zomer, met een koud glas en kijk samen met de makers verwonderd om je heen: Mokum zal nooit meer hetzelfde zijn. toenwedaarzozaten.amsterdam GA NAAR IAMSTERDAM.NL/UITKRANT, NEEM EEN EENJARIG ABONNEMENT (€ 31,99) EN ONTVANG HET BOEK TOEN WE DAAR ZO ZATEN Deze actie loopt t/m 21 februari

mail & win!

GA NAAR IAMSTERDAM.NL/ACTIES

JOETJES.AMSTERDAM BABYSOKJES

BOTTLE UP WATERFLESSEN

5x twee paar babysokjes maat 16-18 t.w.v. € 10,Joetje? Dat staat voor een tientje: in Amsterdam werd de Hebreeuwse ‘Jod’, de tiende letter, van oudsher gebruikt om tien gulden aan te duiden. De Jod is door de jaren heen verbasterd tot joet. Maar joetjes zijn ook sokken voor iedereen die zich heel erg, of een klein beetje, Amsterdammer voelt. Ook voor de allerkleinsten. Perfect als kraamcadeau of gewoon lekker voor je eigen (klein)kind.

Deze actie loopt t/m 21 februari

5x een giftbox t.w.v. € 14,99 Bottle Up is het duurzame, herbruikbare alternatief voor bronwater in single-use verpakking. De Bottle Upflessen zijn gemaakt van suikerriet in plaats van fossiele grondstoffen waardoor de fles vrij van BPA (een chemische stof die in veel plastic producten zit) is. Hervulbaar en dus eindeloos te gebruiken. In de giftbox zitten flessen met leuke kleurtjes – en natuurlijk ook eentje met Amsterdam erop.

Deze actie loopt t/m 21 februari

krant KRANT

feb 2022 16 19 20 23 24

15

HET MUSICALSEIZOEN IS GEOPEND COLUMN VAN CINDY HOETMER EXPO: REVOLUSI! FILM: THUISWITZ INTERVIEW MET KUNSTSCHILDERS RINELLA ALFONSO EN LYNN SPOOR

BRANDHAARDEN

THE ROARING TWENTIES Na uitgebreide try-outs toert muziektheatergezelschap Släpstick door het land met de nieuwe variétévoorstelling The Roaring Twenties, als opvolger van successhow SLÄPSTICK. We reizen honderd jaar terug in de tijd naar een feest in de stijl van de roaring twenties, compleet met rode loper, de buzzing beats van een dansorkest en een feestzaal in jugendstil. En dat alles op het snijvlak van fysieke komedie, choreografie en muziek.

‘Een mondiaal fenomeen’, zo noemt ITA-directeur Ivo van Hove de Franse auteur Édouard Louis. Pas 29, en nu al een van de meest gevierde schrijvers van zijn generatie met een oeuvre waar je u tegen zegt. Reden genoeg om zijn werk de focus van de tiende editie van ITA-festival Brandhaarden te maken. Het festival toont toneeladaptaties van Louis’ romans, zoals Valdens historie (foto), de Noorse bewerking van Histoire de la violence. In het openingsstuk Qui a tué mon père (wie heeft mijn vader vermoord?) speelt Louis zelfs mee – als zichzelf.

19 februari t/m 3 maart ITA

10 februari Meervaart Theater

OOK BIJ NRC KUNNEN ZE NIET WACHTEN OP DE RETOUR VAN STROMAE. OP 27 FEBRUARI STAAT DE BELG IN AFAS LIVE. STRAK UITVERKOCHT HELAAS, DUS HOUD TICKETSWAP IN DE GATEN.

GISLE BJØRNEBY

‘WAT EEN VERHEUGEND NIEUWS. DIT IS EEN COMEBACK VAN EEN ARTIEST DIE EXCELLEERT IN MUZIEK DIE NOOIT OP IETS ANDERS LIJKT.’

16

musicals

KUNST & VERMAAK

Zelfs Annie is terug

Het is een klassiek gevalletje je-haat-het-of-je-houdt-ervan: de musical. En afgaande op het bomvolle musicalprogramma lijkt die laatste groep te groeien. Speciaal voor hen: vijf aanraders, van klassiekers tot gloednieuwe hits-in-wording.

M

ensen die in zingen uitbarsten, typetjes, wapperende jazz-handen: we snappen dat musicals niet naar ieders smaak zijn.

Toch lijkt het genre populairder dan ooit. Spielberg maakte onlangs furore met een remake van West Side Story, Broadway-hit Wicked wordt verfilmd en ook op Nederlandse podia barst het van de klassiekers: zelfs Hij gelooft in mij keert terug (augustus in Carré), mét Martijn Fischer in de hoofdrol.

Begrijpelijk ook, want wie zich een paar uur lang onderdompelt in zang en gedans, vergeet even zijn eigen sores.

De musical als ultiem escapisme; dat

Links: aan de vernieuwde Annie is niets oubolligs meer aan.

Rechts: Pierre Bokma als Maup Caransa.

MERLIJN DOOMERNIK

ROY BEUSKER & ANNEMIEKE VAN DER TOGT

tekst Kim van der Meulen

kunnen we wel gebruiken na al dat lockdownleed. Om te beginnen met deze vijf titels.

verwezen naar vluchtelingen en de klimaatverandering. Verfrissend.

ANNIE DE MUSICAL Bekend nummer natuurlijk, maar niet uitgekauwd: Annie kreeg vier sterren van zo’n beetje alle grote kranten. De musical, die na een lockdownstop nu weer even te zien is in DeLaMar, over weesmeisje Annie en haar gemene pleegmoeder (gespeeld door Willemijn Verkaik) werd flink afgestoft. Het getekende decor lijkt zo uit een stripboek te komen en de dialogen en lyrics kregen een update: er wordt zelfs

THE SOUND OF MUSIC Nog een klassieker waar de bezem doorheen ging: The sound of music, over de zingende Von Trapps. En over leven in angst, want op de achtergrond speelt de annexatie van Oostenrijk in 1938. Verwacht geen überbraaf hoofdpersonage: Nandi van Beurden, die de tv-zoektocht Op zoek naar Maria won, zet een mondige Maria neer. Volgens critici is operazangeres Francis van Broekhuizen als moeder-overste een

3 t/m 27 februari, DeLaMar

17

mis deze niet vondst, en haar uitvoering van Climb every mountain fenomenaal. Tel daar humor en mooie decors bij op en je hebt een voorstelling die meer brengt dan vrolijk gejodel. Je moet er wel voor naar Almere of Apeldoorn; alleen daar is-ie nog te zien in februari.

TITANIC De musical Titanic (niet gebaseerd op de film met Leo en Kate, wel op de scheepsramp) ging 25 jaar geleden in première op Broadway en was in 2001 in Nederland te zien. Nu is-ie terug.

Passagiers die zingend ten onder gaan: de voorstelling had net zo desastreus kunnen uitpakken als de eerste en laatste reis van de Titanic, maar kreeg lovende recensies. ‘Smaakvol gebracht en geweldig gezongen’, oordeelde de Volkskrant. En goed opgebouwd, waardoor de voorstelling over de scheepsramp uit 1912 ondanks de bekende afloop toch spannend blijft.

8 t/m 10 februari, Schouwburg Amstelveen, 20 t/m 22 mei, Zaantheater, Zaandam

SPRING AWAKENING In deze moderne klassieker staan de levensproblemen van jongvolwassenen centraal; van homoseksualiteit tot zelfdoding en abortus. Geen wonder dat het oorspronkelijke theaterstuk uit 1891 veel ophef veroorzaakte.

De kleinschalige musical, die acht Tony’s won, speelt zich af in het strenggelovige Duitsland van die tijd.

Een tijd waarin seks geen gespreksonderwerp was, met alle gevolgen van dien. Het Amsterdamse OpusOne maakt er een actuele voorstelling van, met energieke rockmuziek en een cast van pas afgestudeerde musicalacteurs.

8 t/m 27 februari, DeLaMar

DE KONING VAN AMSTERDAM Met Amsterdam als decor, een bijzonder levensverhaal en Pierre Bokma in de hoofdrol kan dit niet anders dan een hit worden. Bokma speelt Maup Caransa (1916-2009), een flamboyante vastgoedondernemer die opgroeide in een arm Portugees-Joods gezin en zich opwerkte tot multimiljonair. Maar dat succes kwam niet zonder slag of stoot: Caransa droeg een oorlogsgeheim met zich mee, werd ontvoerd en moest vaak zien te overleven. De regie is in handen van Theu Boermans (Soldaat van Oranje) en de muziek is van Henny Vrienten. Wij gaan vast aftellen. v.a. 30 september, Theater Amsterdam

MISSCHIEN VALT ER WAT TE LACHEN Vijf jaar na het overlijden van Peter van Straaten komt het Allard Pierson met een tentoonstelling over de cartoonist des vaderlands.

Acht gastconservatoren – onder wie kunstenaar (en Van Straatens weduwe) Els Timmerman, kookboekenschrijver Yvette van Boven en hoogleraar klinische psychologie Willem van der Does – nemen verschillende aspecten van zijn tijdloze werk onder de loep. Het resultaat is een persoonlijke selectie van zijn tekeningen, die er steeds in slagen de samenleving een spiegel voor te houden. ‘Het verzamelde werk van Peter van Straaten is een atlas van de menselijke psyche’, aldus Van der Does. Maar altijd met een knipoog, gelukkig.

T/M 13 MAART ALLARD PIERSON

RAYMONDA Voor het eerst wordt in ons land een productie van Marius Petipa’s ballet Raymonda uitgebracht, beroemd om de klassieke choreografietechniek. Adjunct-artistiek directeur van Het Nationale Ballet Rachel Beaujean wil met haar versie van dit Russische hoogstandje alle ‘choreografische juwelen die Petipa creëerde in optima forma tonen, maar wel met een kroon en een setting die passen bij onze huidige tijd’. Waar Raymonda in de originele versie totaal willoos staat tegenover haar voorbestemde huwelijk met de witte kruisridder, is ze in Beaujeans versie een vrouw die haar eigen keuzes maakt. Helemaal 2022.

11 FEBRUARI T/M 4 MAART HET NATIONALE BALLET

KOM VERDER! Anderhalf jaar lang werkte Freek de Jonge eraan: deel één van zijn memoires, zoals hij Kom verder! zelf noemt. Het verhaal strekt zich van 1900, wanneer zijn grootvader op het Zeeuwse eiland Duiveland een roeping krijgt, tot 1951, wanneer zijn vader in Zaandam op zijn beurt beroepen wordt. In die zin zijn het niet zozeer De Jonges memoires, maar beschrijft het boek eerder de ‘coming of age’ van zijn vader. In VU Griffioen, dat in 2021 verhuisde van Uilenstede naar Boelelaan 1111, komt De Jonge voorlezen, napraten en signeren.

JANITA SASSEN

2 t/m 5 februari, Kunstlinie (Almere), 9 t/m 13 februari, Orpheus (Apeldoorn)

26 FEBRUARI VU GRIFFIOEN

18

krant KRANT

theater

KUNST & VERMAAK

Een show over alles

Anniek Pheifer en Jacqueline Blom zijn niet het zoveelste cabaretduo op gympen. In En en wordt niemand gespaard, ook de actrices zelf niet. tekst Margriet Prinssen foto Bram Willems

Z

e leerden elkaar kennen tijdens de repetities voor Ondertussen in Casablanca (2017), een theatervoorstelling van Jeroen de Man. ‘Soms kom je iemand tegen met wie je een enorme klik voelt’, zegt Blom. ‘We wilden graag samenwerken.

En voilà!’

Blom is bekend als keiharde officier van justitie in Penoza en de tragikomische serie Volgens Jacqueline. Pheifer speelt al jaren in Klokhuis, Toren C en De vloer op, en ze had een hoofdrol in de tv-serie Hoe mijn keurige ouders in de bak belandden (2021). Ze willen zich niet als het zoveelste cabaretduo profileren. ‘Cabaret is dingen beweren op witte gympen, terwijl je over het toneel loopt’, zegt Pheifer. ‘Wij gaan een heel theatrale voorstelling maken, mooi aangekleed – al trekken we misschien ook wel witte gympen aan. We

hebben het over vrouwenrollen, domheid en erbij willen horen. We laten ons eigen falen zien, onze mislukkingen en hoe je alles vanuit een ander perspectief kunt bekijken. Het is persoonlijk en herkenbaar, en hopelijk ook heel erg komisch.’

En en wordt een muzikale voorstelling boordevol brutale inzichten, waarin niets en niemand wordt ontzien, geschreven in nauwe samenwerking met regisseur en schrijver Corien van der Zwaag, met wie Blom de podcast De bitch en de hoer maakt. ‘Het gaat over alles: over sterfelijkheid en de klimaatangst, maar ook over onze eigen blinde vlekken, met de nodige zelfspot. We zijn moedig én opportunistisch, hard én zacht. En en.’

18 en 19 februari De Kleine Komedie

De schaamte voorbij Schrijver Arnon Grunberg en dichter Charlotte Van den Broeck gaan in microcosm de confrontatie aan met het ‘meest gênante’ wat ze konden bedenken: dansen in een voorstelling. tekst Margriet Prinssen

H

et was een wat ongewoon verzoek voor choreograaf en theatermaker Nicole Beutler: of zij misschien wilde samenwerken aan een nog te creëren dansvoorstelling?

De vraag kwam van Grunberg, die behalve een enorm productief schrijver ook iemand is die graag in andere werelden duikt. Zo werkte hij ooit als kamermeisje, in een psychiatrische inrichting, in een slachthuis en in Afghanistan. Met dichter Charlotte Van den Broeck onderhoudt hij een briefwisseling waarin het vaak gaat over schaamte en angst. Zo ontstond het idee om de confrontatie aan te gaan met hun eigen gevoelens van schaamte.

Choreograaf Beutler: ‘Vanaf het begin was er zo’n inspirerende openheid dat ik meteen heel erg van beiden gecharmeerd was.’

In microcosm neemt ze de schrijvers mee op een ontdekkingsreis door het lichaam. Ze brengt hen samen met twee professionele dansers om de mogelijkheden van de ruimte – contrasten, parallelle bewegingen, solo’s, duetten, kwartetten – zo veel mogelijk te gebruiken. ‘Mijn werk gaat altijd al over het oversteken van grenzen en het openen van de ruimte.’

De titel microcosm verwijst naar de onzichtbare, duizelingwekkende wereld van cellen, microben en bacteriën. ‘Mensen bestaan niet uit één identiteit, maar uit een veelheid aan processen die tegelijkertijd – en soms tegenovergesteld – aan het werk zijn. In al die minuscule processen zie je ook weer het grote geheel weerspiegeld. De schaamte die zij ervaren en die we allemaal wel kennen, in hoeverre is dat een cultureel bepaald oordeel? Waarom moeten we altijd streven naar perfectie? Het is een bijzonder proces, een zoektocht naar het overstijgen van jezelf, de schaamte voorbij. Het is een feest om naar te kijken.’

Theater Bellevue 16 februari t/m 12 maart

column

AFLEVERING 9:

WAARIN CINDY OPEENS OP EEN PODIUM STAAT

‘E

WALTER STOKMAN

h, ik kom een verhaal vertellen’, zei ik tegen het meisje dat de toegangsbewijzen en QR-codes bekeek voor Echt gebeurd, een middag in Toomler waarop gewone mensen dingen vertellen die ze echt hebben meegemaakt. Dat hoeft niet grappig te zijn, hoewel Toomler natuurlijk wel een comedyclub is. Zo’n verhaal mag ook schokkend zijn of verdrietig of, in mijn geval, best wel saai.

‘Ga daar maar zitten’, antwoordde het meisje. ‘Dan komt Micha of Paulien zo naar je toe om je bij te praten.’ Ze bedoelde Micha Wertheim en Paulien Cornelisse, die de middag organiseren.

Ik bestelde een cola zero, om mijn valeriaanpilletjes mee weg te spoelen.

Er kwam een knaap aan mijn tafel zitten. Het was geen Amsterdammer, dat zag ik meteen.

‘Ga je ook wat vertellen?’ vroeg ik.

Hij knikte. We raakten in gesprek, hij vertelde dat hij uit Zutphen kwam.

‘Wat een toeval’, zei ik. ‘Mijn verhaal speelt zich af in Zutphen, waar gaat jouw verhaal over?’

‘Hoe ik auditie deed voor de kleinkunstacademie.’

‘En?’, vroeg ik. ‘Werd je aangenomen?’

‘Dat hoor je wel als ik mijn verhaal vertel’, zei de jongen, maar ik kon wel raden dat het antwoord ‘nee’ was. Hij was heel jong en zag er niet erg zelfverzekerd uit. Ik ook niet natuurlijk, maar ik had net een overdosis valeriaan genomen. Ik maakte me zorgen om de jongen; een verhaal vertellen in een vreemde stad, in een uitverkocht zaaltje, op die leeftijd…

Zelf kom ik al in Toomler sinds het een jaar of dertig geleden opende (de laatste tijd helaas wat minder: eerst wegens gebrek aan fut, later door corona). Ik ben namelijk dol op stand-upcomedy. Ik heb er legendarische Engelse en Amerikaanse comedians gezien, heel goede Nederlandse en ook een paar krankzinnig slechte. Begin deze eeuw kon je er op vrijdagen na middernacht ook gewoon wat drinken, zonder optredens. Dan zat Hans Teeuwen een beetje ongedwongen liedjes van Sinatra op de piano te spelen. Ik ging daar regelmatig naartoe omdat ik verkering had met een cabaretrecensent, die enorm gecharmeerd was van Teeuwen. Nu zou je zoiets een man crush noemen, maar toen praatten we nog normaal.

Theo van Gogh kwam er ook en wat andere min of meer bekende Nederlanders. Voordat Van Gogh vermoord werd, waren dat vrolijke mensen.

Ze dronken champagne en lachten, terwijl mijn verkering hoopte dat Teeuwen naar ons tafeltje zou Cindy Hoetmer (54) komen om met hem te praten. is geboren en opgegroeid Maar nu zat ik alleen aan zo’n tafel, met mijn in Amsterdam. In 2020 zenuwen en iemand die ik niet kende. De jongen was verscheen haar derde al snel aan de beurt. Het verhaal over zijn auditie bij boek Min of meer opmerde kleinkunstacademie was grappig en ontroerend, en kelijke gebeurtenissen uit het leven van een hij vertelde het volkomen koelbloedig als een volleerd treuzelaar, waarin ze haar cabaretier. Ik vroeg me af waarom ik had gedacht dat leven in de stad beschrijft. hij het niet zou kunnen, en waarom ik toch altijd van alles veronderstelde over mensen over wie ik niets wist. Projectie, waarschijnlijk.

Gelukkig was ik niet direct na hem aan de beurt. Voor mij zat iemand die bepaald niet in de wieg was gelegd om een verhaal te vertellen. Zelf ben ik natuurlijk wel een verteller, want anders zou je me nu niet lezen, maar ik schrijf mijn verhalen liever op. Als ik op een podium sta, begin ik te trillen en te stotteren. Het ging redelijk. Het verhaal klonk als een verhaal, mijn mouw vloog niet in de fik door de kaars die ik moest aansteken en het publiek leek me de saaiheid van het verhaal te vergeven. En zoals bij veel dingen in het leven, kwam het beste moment toen het afgelopen was. Ik had op het podium van Toomler gestaan. Dat hadden de valeriaanpilletjes en ik toch maar mooi voor elkaar gekregen.

19

Cindy IN DE CITY

20

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

expo

Stemmen uit de revolusi Een Franse persfotograaf, de Friese echtgenote van een militair, een Molukse KNIL-soldaat: allemaal waren zij getuige van de Indonesische onafhankelijkheid. Hun persoonlijke verhalen zijn onderdeel van Revolusi!, vanaf 11 februari in het Rijks. tekst Floor van Dijck

B expo Revolusi!

11 februari t/m 5 juni Rijksmuseum (Philipsvleugel) rijksmuseum.nl

atavia, 1945. Nadat de Japanse bezetter is verdreven, is de tijd rijp om af te rekenen met die andere eeuwenlange bezetter. Op 17 augustus 1945 roept Sukarno, de toekomstige president, de onafhankelijke staat Indonesië uit. Wat volgt is een even woelige als omstreden periode uit de geschiedenis van zowel Nederland als Indonesië. Want het zal nog tot 28 december 1949 duren tot Nederland die onafhankelijkheid erkent. Deze periode van bersiap (Maleis voor ‘wees paraat’) of revolusi (Indonesische spelling van ‘revolutie’) kent vele internationale verhalen, stemmen en gezichten.

VRIENDENBOEKJE In een tijd dat er ruimte is voor niet alleen de glorieuze, maar ook juist de schaduwkanten van het Nederlandse

verleden, kiest het Rijksmuseum ervoor de geschiedenis van de Indonesische onafhankelijkheid weer te geven door middel van persoonlijke verhalen. Afkomstig van uiteenlopende mensen met verschillende perspectieven die de revolutie van dichtbij hebben meegemaakt: strijders, kunstenaars, politici, diplomaten, journalisten en anderen. De rode draad wordt gevormd door ervaringen van twintig individuen, verschillend van achtergrond, verblijfplaats en politiek standpunt, over de revolutie en hoe die hun levens bepaalt.

Het is een geschiedenis in verhalen, beelden en tweehonderd tastbare objecten uit Australië, België, Engeland, Indonesië en Nederland. Foto’s, brieven, pamfletten, tekeningen, propaganda, posters, schilderijen. Maar ook: een jurk gemaakt van zijden landkaarten – bij gebrek aan

21

mis deze niet

Van links naar rechts: een strijdaffiche voor de revolutie, Sukarno roept de onafhankelijke staat Indonesië uit, leden van de gewapende jeugdorganisatie KRIS op verlof (1947), een jurk gemaakt van landkaarten en een werk van de revolutionaire schilder Otto Djaya.

Weinig fotografen hebben ons beeld van samenleving en politiek zo bepaald als Vincent Mentzel (76).

Mentzel fotografeerde voor het NRC, maar maakte net zulke fraaie platen van voetbalwedstrijden en demonstraties als zijn collega’s bij de linkse pers. Wat hij vooral geweldig deed, was politici en de groten der aarde vastleggen als ze hun opgeblazen ego even achter de stoel hadden gelegd. Verschillende grootheden verdwijnen onzichtbaar in een eigengefabriceerde rookwolk. Dat kon toen nog, maar het is dan ook al even geleden. Bijna niemand van de geportretteerden leeft nog, behalve Hedy d’Ancona. Maar ook al kun je niet iedereen meer duiden, wát een geweldige foto’s.

VINCENT SAMUEL MENTZEL

VINCENT MENTZEL

RIJKSMUSEUM 28 JANUARI T/M 6 JUNI

PIEPJONGE DIENSTPLICHTIGEN De tentoonstelling sluit aan bij het actuele maatschappelijke debat in Nederland (en de wereld) waarin het koloniale verleden en deze na-oorlogse geschiedenis kritisch tegen het licht wordt gehouden. Deze tijd, vol bloederige episodes, volksverhuizingen, vluchtelingen, politieke ontwikkelingen, piepjonge dienstplichtigen, vaderlandsliefde en verdriet ligt meer dan 75 jaar na dato nog steeds gevoelig. Dus gingen de curators van het Rijksmuseum met buitengewone voorzichtigheid te werk.

Om de tentoonstelling zo volledig mogelijk neer te zetten, werden ook Indonesische curators en historici aangetrokken. Bovendien komt er een publieksprogramma met ruimte voor dialoog in onder meer lezingen, talkshows en workshops.

Op 17 februari, een week na de opening van Revolusi!, worden de resultaten gepresenteerd van het onderzoek ‘Onafhankelijkheid, dekolonisatie, geweld en oorlog in Indonesië 1945-1950’. Verder gaat de tentoonstelling gepaard met een gelijknamig boek, een gratis audiotour, een podcast en een kinderboek en komt er een online versie van Revolusi!, waar mensen via een interactieve wereldkaart kennismaken met tien ooggetuigen.

Het is ontregelend werk, die installaties van de Duitse Hito Steyerl (56). Reken niet op een rustig museumbezoekje, want ze haalt er van alles bij; performances, essays, beeld, geluid en de laatste jaren ook vaak een architectonische omgeving waarin je helemaal wordt meegezogen. Voorbeeld: voor Factory of the Sun (in 2015 de Duitse inzending voor de Biennale van Venetië – mensen hebben het er nóg over) bouwde ze een sci-fiwereld met strandstoelen. De video Liquidity Inc. (over wereldwijde migratie) bekijk je vanaf een blauwe golf. Een overzichtsexpo als een achtbaan vol verhalen die heen en weer zwalken tussen droomwereld en realiteit.

STEDELIJK MUSEUM 29 JANUARI T/M 12 JUNI

THE BEAUTIFUL AND THE SINISTER Bill Brandt (1904-1983) was zijn leven lang geïntrigeerd door het vreemde, het ‘unheimliche’, zoals de Duitsers het mooi zeggen. En dat vreemde zag de fotograaf in portretten, in de natuur en vooral in het menselijk lichaam. Hij experimenteerde met de symboliek van spiegels, deuren en ramen, met psychoanalyse en met naakten, die hij via een groothoeklens zijn sinistere belevingswereld introk.

Ook in zijn landschappen was het nooit pluis. De rivier die door het landchap kronkelt (Cuckmere River, 1963) lijkt een monstrueuze slang.

Bij Brandt was het surrealisme nooit ver weg.

COURTESY BILL BRANDT ARCHIVE LTD

ander textiel. Een vriendenboekje, dat uiteindelijk een doodvonnis betekende. Een islamitisch relikwie, buitgemaakt door een Nederlandse dienstplichtige. Een fotocamera, buitgemaakt door een Indonesische soldaat.

De periode van de revolusi was ook een bloeiperiode van Indonesische nationalistische kunst, vol experiment en ruimte voor creativiteit. Dat is te zien in werken van diverse kunstenaars van de revolutie: Trubus Soedarsono, Affandi, Sudjojono, Otto Djaya, Henk Ngantung en Hendra Gunawan. Ook maakte de hedendaagse kunstenaar Timoteus Anggawan Kusno (32) uit Yogyakarta een kritische installatie op basis van de koloniale collectie van het Rijksmuseum.

VG BILD-KUNST, BONN, 2021

I WILL SURVIVE

FOAM 18 FEBRUARI T/M 18 MEI

22

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

fotoboek

Musea op wielen Fotograaf en grafisch designer Roel Siebrand is geobsedeerd door oldtimers, een verdwijnend fenomeen in Amsterdam. Hij legde ze vast in het monumentale boek Canal classics.

tekst Hans Aarsman (uit het voorwoord) foto’s Roel Siebrand

H boek Canal classics, oldtimers van Amsterdam € 24,95 via de boekhandel of zoabmagazine.nl

oeveel oldtimers Amsterdam rijk is, laat zich moeilijk schatten. Volgens cijfers van de gemeente zijn het er ongeveer duizend. Maar er staan er misschien nog wel een paar duizend in de tientallen parkeergarages in de stad. De aan de straat geparkeerde oldtimers kent fotograaf Roel Siebrand in elk geval bijna allemaal. Hij bezoekt ze soms om te kijken of de foto die hij van ze heeft gemaakt beter kan.

Roel heeft nogal wat noten op zijn zang; hij fotografeert pas als hij een auto erop kan zetten als een trofee, een monument. Dat komt erop neer dat de auto moet loskomen van de achtergrond. En het belangrijkste: geen andere wagens in beeld – iets dat in een drukke

stad als Amsterdam niet vaak voorkomt. Er zijn auto’s waarnaar hij zeker tien keer terugkeerde voordat hij ze kon laten zweven.

De oldtimer staat in Amsterdam op het punt om uit het straatbeeld te verdwijnen. Er komen steeds nieuwe maatregelen bij om auto’s te weren. De laatste is dat je voor een oldtimer geen parkeerabonnement kunt krijgen. En dat is jammer. Het zijn particuliere musea op wielen, die met liefde onderhouden worden. Ik zou ze niet ontmoedigen, ik zou ze subsidiëren. Ze geven aan iedereen die ervoor openstaat een reis in de tijd te maken. Niet in de beslotenheid van een museum, maar in het dagelijks verkeer, op straat.

krant KRANT

23

film

Het trauma van Lous

In Thuiswitz richt documentairemaker Oeke Hoogendijk de camera op haar moeder, Lous. Zij keerde als tiener terug uit het concentratiekamp, maar helemaal eruit kwam ze nooit meer. tekst Bregtje Schudel

ALONG THE WAY Tijdens een vluchtpoging op de grens tussen Turkije en Iran raken de Afghaanse tweelingzussen Zahra en Fatima (Malihe en Nahid Rezaie) gescheiden van hun familie. Mijke de Jong ( Tussenstand, Bluebird) maakte de film met daadwerkelijke vluchtelingen, die ze tijdens vrijwilligerswerk op Lesbos ontmoette. vanaf 3 februari

C’MON C’MON Wanneer zijn zus hem vraagt om tijdelijk op haar 9-jarige zoon Jesse te passen, neemt radioverslaggever Johnny (Joaquin Phoenix) hem mee op een reis door Amerika. Bedachtzame zwart-witfilm van de maker van Beginners en 20th Century Women. vanaf 3 februari

A

l dertig jaar komt Lous Hoogendijk-de Jong haar huis in Amstelveen niet meer uit. Met het kijken van herhalingen van het treinprogramma Die Schönste Bahnstrecken reist ze wel de hele wereld af. Het liefst tot diep in de nacht, om maar niet te hoeven slapen. Lous heeft namelijk een terugkerende nachtmerrie waarin ze niet meer weet hoe ze thuis moet komen. Net als die dag in de oorlog, toen ze als Joodse tiener samen met haar moeder werd gedeporteerd.

film Thuiswitz Regie: Oeke Hoogendijk Vanaf 24 februari

FLASHBACK Na haar bijzondere documentaires Het nieuwe Rijksmuseum en Mijn Rembrandt richtte Hoogendijk voor Thuiswitz dezelfde heldere en nieuwsgierige blik op haar eigen moeder, eerst met een filmcrew, daarna, in overleg, jarenlang met webcams. Lous is daarin een echte ‘Jiddische mama’, vol humor en eigenzinnigheid. De oorlog mag dan

allang voorbij zijn, voor Lous is-ie nooit ver weg. Zo brengt een koolrabi haar terug naar haar tijd in Westerbork, waar ze er heel lekkere goulash van maakten. In tegenstelling tot die in Theresienstadt: ‘Daar was alles vies.’

MOEDERS EN DOCHTERS Thuiswitz toont niet alleen een vrouw die vastzit in het verleden.

Het gaat ook over hoe trauma’s kunnen doorsijpelen naar de volgende generatie. Lous had een slechte band met haar eigen moeder, ze waren de enige twee uit het gezin die de oorlog overleefden.

Lous’ kluizenaarschap heeft op zijn beurt z’n onvermijdelijke weerslag op haar relatie met Oeke. Toch spreekt uit de documentaire ook hoop. Waar Lous en haar moeder nooit over de oorlog praatten, kwamen zij en haar dochter toch een stukje nader. Lous overleed in de zomer van 2020, 93 jaar oud.

L’ÉVÉNEMENT ’Je bent zwanger. Het spijt me.’

Met deze woorden lijkt het lot van jonge student Anne (Anamaria Vartolomei) beklonken. Het is 1963 en in Frankrijk is abortus illegaal. De film speelt zich af in het verleden, maar het onderwerp zelf is, met de huidige ontwikkelingen in Amerika en Polen, helaas al te actueel.

Winnaar Gouden Leeuw. vanaf 17 februari

24

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

interview

Zij maken het in de internationale kunstwereld

‘Ik bén mijn werk’

Je naam vestigen in de kunstwereld is op z’n zachtst gezegd lastig. De Amsterdamse Lynn Spoor (24) en Rinella Alfonso (26) lukte het wel, beiden op hun eigen manier. Via Instagram worden hun schilderijen inmiddels wereldwijd opgepikt, van L.A. tot Bahrein.

tekst Sara Luijters foto’s Marjolein van Damme

‘Door die prijs heb ik meer erkenning in Nederland gekregen’ Rinella Alfonso (26, @osnofla33) won afgelopen jaar de Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst. De geboren Curaçaose woont in Zuidoost en exposeerde al in Los Angeles, Basel en Milaan.

Waar schilder je? En hoe ontstaat jouw werk?

‘Ik werkte twee jaar bij De Ateliers aan de Stadhouderskade en heb net een nieuw atelier in Zuidoost, vlak bij waar ik woon. Daar werk ik vrijwel dagelijks zo’n vier à zes uur aan drie verschillende werken. Vaak laat ik het dan weer twee dagen rusten voordat ik er opnieuw naar kijk. Tijdens het schetsen zet ik mijn oorspronkelijke idee langzaam aan de kant; er ontstaat dan iets nieuws, wat ik zelf ook niet had verwacht. In mijn hoofd ben ik 24/7 met mijn werk bezig, ik schrijf veel ideeën op in mijn tablet. Alles kan een inspiratiebron zijn: objecten die me aan thuis doen denken, zoals een kralengordijn, of de vrouwen uit mijn familie, dingen die ik op tv zie of iets dat me opvalt tijdens een wandeling.’

‘ Mensen noemen mijn schilderijen weird, dat zie ik als een compliment’

Hoe is jouw schildercarrière begonnen?

‘Ik tekende cartoons na die ik op tv zag, en later ook landschappen, bloemen en portretten. Via YouTube en Instagram leerde ik allerlei nieuwe technieken waarmee ik vervolgens zelf weer ging experimenteren. Er zijn veel verborgen kunstenaars op Curaçao, maar zij trekken naar de VS of Nederland. Ik heb al gesproken met de gevolmachtigde minister van Curaçao in Nederland om een overzichtstentoonstelling te organiseren op het eiland, met werk van alle kunstenaars die er vandaan komen en zich verspreid hebben over de rest van de wereld. Dat zou geweldig zijn.’

Wat is je mooiste werk?

‘Ik heb veel schilderijen gemaakt waar ik heel trots op ben, maar een springt er voor mij echt uit: Sweetheart candy necklace. Dat heeft de toon en het karakter dat ik voor al mijn schilderijen zoek; een vreemde combinatie van kleuren, een intens maar tegelijk simpel beeld, en niet te ingewikkeld in de uitvoering. Het

eindresultaat was heel anders dan ik vooraf had bedacht. Ik maakte het in mijn afstudeerjaar en voor het eerst voelde ik me bevrijd van alle stress over wat ik wilde zeggen; ik verloor me helemaal in het schilderen zelf. Ik had echt lol met de verf in plaats van elke stap te willen controleren, ik wist dat ik die energie wilde vasthouden.”

Hoe zorg je dat je in beeld blijft?

‘Goede contacten in de kunstwereld zijn belangrijk: tot nu toe zijn mijn exposities altijd via bevriende kunstenaars gegaan. Na mijn afstuderen werd mijn werk wel al opgepikt in het buitenland: eind 2020 had ik mijn eerste solo-expositie in Brussel via La Maison De Rendez-Vous, onderdeel van de Park View/Paul Soto gallery in Los Angeles. Door corona kon ik er helaas niet zelf heen, maar in maart exposeer ik in Los Angeles, hopelijk ben ik er dan wél bij.’

Steeds meer kunstenaars vinden hun klanten en fans via social media. Hoe belangrijk is dat voor jou?

‘Tijdens een lezing van de KABK leerde ik dat het belangrijk is om Instagram in te zetten voor mijn werk.

Voor mij is dat ideaal, want ik ben niet zo’n goede netwerker, ik hou me liever bezig met schilderen. Ik heb nog geen duizend volgers, maar ik merk wel dat mijn account in de gaten wordt gehouden door galeries en verzamelaars. Zonder Instagram zou ik nu niet zijn waar ik ben.’

Wat brengt je werk op?

‘Door exposities op de June Art Fair in Basel en in Milaan, en momenteel bij Kers Gallery in Amsterdam, en het winnen van de kunstprijs is de waarde van mijn werk gestegen. Kleine werken zijn van 750 naar 5000 euro gegaan, voor de grote doeken krijg ik het dubbele.

Maar belangrijker nog: ik heb er meer naamsbekendheid en erkenning in Nederland door gekregen.’

Hou je tijdens het schilderen rekening met de verkoopbaarheid?

‘Trouw aan mezelf blijven is voor mij heel belangrijk.

Voor galeries is het misschien lastig dat ik niet in series of met één duidelijk thema werk, maar ik wil me steeds blijven ontwikkelen en niet voortborduren op één schilderij dat goed bevalt. Meestal maak ik daarna weer iets totaal anders, iets wat ik nog niet eerder heb gedaan. Ik hoor dat mensen mijn schilderijen weird

25

Rinella Alfonso en onder Lynn Spoor.

26

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

vinden, dat zie ik als een compliment. Het is heel persoonlijk en ook wel mysterieus, ik schep een surrealistische fantasiewereld; ik denk dat de kracht van mijn schilderijen is. Soms hou ik een werk maanden voor mezelf om te begrijpen wat er is gebeurd op het doek. Mijn schilderijen zijn een deel van mij, ik bén mijn werk. Ik wil vooral de tijd hebben om te kunnen groeien en te kunnen doen wat ik doe.’

Voel je je serieus genomen in de kunstwereld?

‘Langzaam maar zeker wel, heb ik het idee. Mijn naam duikt nog maar net op in de kunstwereld, dus ik zit denk ik nog in de ‘proefperiode’. Mensen willen mijn werk laten zien maar ze weten niet of ze er al volledig in willen investeren, dus ik ben vooral nog onderdeel van groepstentoonstellingen of in een kleiner deel van een galerie. Maar mijn werk wordt tot nu toe met respect behandeld, ik heb nog geen rare dingen meegemaakt.’

‘Hij stuurde een DM: of hij vier werken kon kopen voor zijn villa in Bahrein’ Lynn Spoor (24, @lynnspoor) tekent en schildert sinds haar twaalfde. Ze is autodidact en haar abstracte werk heeft bewonderaars van over de hele wereld. Veel van hen komen bij haar via Instagram.

Waar schilder je? En hoe ontstaan jouw schilderijen?

‘Ik woon in Oud-Zuid, waar het altijd een gezellige drukte is, maar om te schilderen heb ik stilte en de natuur nodig. Daarom rij ik elke dag vanuit Amsterdam naar mijn atelier in Overveen, dat zich bevindt in een landgoed in de bossen; vanaf het balkon zie je de herten lopen. Ik schilder abstracte werken, op grote doeken, met verschillende kleurschakeringen en texturen.

Mijn laatste werken zijn geïnspireerd op de natuur en omgeving van de kust van Zuid-Frankrijk, de plek waar ik ooit wil wonen en werken. Ik neem op mijn reizen ook stenen mee naar huis van plekken die me raken en die me inspireren, soms verwerk ik die ook in mijn schilderijen. Ik ben eigenlijk altijd bezig met mijn werk en met kunst.’

‘ Ik leerde mezelf tekenen via YouTubetutorials’

Hoe is jouw schildercarrière begonnen?

‘Toen ik dertien was, zag ik een kunstenaar voorbijkomen op Hyves. Hij maakte prachtige, levensechte portretten, dat wilde ik ook kunnen. Ik leerde mezelf tekenen via YouTube-tutorials: mijn eerste opdracht was een tekening van de kat van de buren, waar ik toen dertig euro voor kreeg. Een jaar later maakte ik een serie portretten van bekende mensen, zoals Lieke van Lexmond en dj Tiësto, die ik aan ze gaf. Zij postten die werken op hun social media, waardoor ik opeens veel volgers en klanten kreeg.

Op mijn zestiende wilde ik een volgende stap maken: niet meer realistisch tekenen, maar meer vanuit mijn gevoel werken. Ik raakte gefascineerd door abstracte kunst, dat wekt bij iedereen weer een ander gevoel op en dat vind ik interessant. Ik schreef mezelf na de havo in bij de Kamer van Koophandel en begon met het posten van mijn werk op Instagram. Op een dag ontving ik een DM met alleen

de vraag: ‘What are your prices?’ Het bleek om een advocaat uit Bahrein te gaan die vier werken wilde kopen voor zijn villa. Hij was mijn eerste grote klant. Inmiddels was de passie voor kunst zo gegroeid dat ik ging studeren aan de kunstacademie in Utrecht. Daar deed ik een sterke basis en veel kennis op, maar omdat de verkoop van mijn werk net goed begon te lopen en ik al een heel duidelijk toekomstbeeld voor ogen had, heb ik de studie uiteindelijk eerder afgebroken.’

Hoe zorg je dat je in beeld blijft?

‘Ik heb een Instagram-account met 22.7k volgers waarop ik erg actief ben, dat is een van de manieren om mijn kunst te verkopen. Maar veel gaat inmiddels ook via het netwerk dat ik heb opgebouwd. En media-aandacht heeft natuurlijk ook geholpen. Kritiek dat ik te commercieel zou zijn, krijg ik nauwelijks; mensen vinden het vooral inspirerend dat ik dit op mijn leeftijd doe.’

Je kwam via social media ook aan je eerste expositie in New York. Hoe kreeg je dat voor elkaar?

‘Een expositie in New York was altijd al een droom. Op Instagram ontdekte ik een galeriehouder die uitsluitend vrouwelijke kunstenaars exposeert. Ik boekte van mijn inmiddels verdiende geld twee tickets en vloog met mijn moeder naar New York voor een ontmoeting. De eigenaar was enorm onder de indruk dat ik als negentienjarige al kunstondernemer was en dat ik zelf naar haar toe was gevlogen. Ze beloofde me dat ze me een keer zou komen opzoeken om mijn werk in het echt te bekijken. Nog geen jaar later mailde ze me dat ze in Amsterdam was en dat ze naar mijn atelier wilde komen. Toen ging het snel: die herfst exposeerde ik in haar galerie in New York onder enorme mediabelangstelling; binnen een week waren alle werken verkocht. Daarna breidde mijn klantenkring zich verder uit, van L.A. tot Dubai, waar veel kunstverzamelaars zitten.’

Wat brengt je werk op?

‘Inmiddels tussen de zesduizend tot twintigduizend euro per schilderij. Een klant van mij heeft zijn huis volhangen met kunstwerken van Keith Haring en Banksy: dat mijn werk daartussen hangt, is een bizar idee. Ik ben heel trots, maar blijf gewoon met mijn beide voeten op de grond, dat heb ik van mijn ouders geleerd.

Ik ben ook nog lang niet waar ik wil zijn.’

cultuurmakers Links: twee schilderijen van Rinella Alfonso, waaronder Sweetheart candy necklace.

Onder: een abstract werk van Lynn Spoor.

27

‘ DIT ZIE IK NU ALS DE NIEUWE UITDAGING’

Wie zijn de culturele game-changers en baanbrekers van de stad? Deze maand: (stads)fotograaf Gosse Bouma.

tekst Alice Boothby foto Marjolein van Damme

G Hou je tijdens het schilderen rekening met de verkoopbaarheid?

‘Nee. Kunst en met name abstracte kunst is een vorm van expressie. Ik laat me inspireren door van alles en put daar mijn creativiteit uit. Ik merk ook dat sommige klanten juist vooral inhaken op die inspiratie; ze kopen het niet puur om hoe het eruitziet. Kunst siert interieurs, maar is niet gevoelig voor trends.’

Waar droom je nog van?

‘Mijn werk zien hangen in een van mijn favoriete musea, zoals Voorlinden. Maar ik kijk er ook gewoon al naar uit om mijn kunst te mogen laten zien op beurzen als Art Basel en natuurlijk weer exposities te doen in het buitenland, zodra de maatregelen dat weer toelaten.’

osse Bouma (33) maakt foto’s, documentaires en video’s en werd vorig jaar genomineerd voor de prestigieuze Hasselblad Masters Award. Het liefst fotografeert hij een haast leeg, in mist gehuld Amsterdam. Dat vraagt om toewijding: in de zomer gaat de wekker soms om drie uur ’s nachts. Maar dan heb je ook wat: hij schiet rond dat tijdstip de allermooiste melancholische plaatjes.

De rust vinden in een drukke stad, dáár is hij naar op zoek. Gosse fietst voor zijn foto’s graag naar het centrum, waar de architectuur, maar ook in zekere zin de tijdloosheid hem trekt. ‘Ik vind het belangrijk dat je bij een foto van mij niet precies kunt zien wanneer die is gemaakt. Of dat nou in 2021 of een paar decennia geleden was.’

EN NU NOORD Gosse is geboren en getogen in Friesland, studeerde in Groningen

en Zuid-Afrika en belandde acht jaar geleden in Amsterdam. De stad heeft hem geïnspireerd om ‘pas’ vijf jaar geleden te beginnen met fotograferen. Hij krijgt vaak de vraag of hij niet eens in Noord, Nieuw-West of Zuidoost wil fotograferen. ‘Dat is iets wat ik nu als uitdaging zie. Kan ik in dezelfde stijl beelden maken, maar dan in een andere setting? Of misschien iets heel anders, dat kan natuurlijk ook.’

Meer Gosse?

Luister onze nieuwe Cultuurmakerspodcast (scan de QR-code), waarin Gosse met cabaretier Lisa Ostermann in gesprek gaat over hun werk en inspiratie. En volg hem op Twitter (@gosserd) en Instagram (@gosse_bouma) voor de mooiste kiekjes van Amsterdam.

28

krant KRANT

info

meer info op iams terda m.nl

service & info

Maa k ke n n is me t de lo ka le ma ke rs I AMSTERDAM WEBSHOP Maak kennis met de lokale makers uit Amsterdam en maak je familie, vrienden óf jezelf blij met een typisch Amsterdams cadeau.

Producten die zijn gemaakt door ambachtelijke makers uit de stad en omstreken, altijd creatieve, unieke ontwerpen van goede kwaliteit: je vindt ze in de I amsterdam webshop.

JE DAGELIJKSE PORTIE CULTUUR Amsterdam zit bomvol cultuur, ook bij jou in de buurt. Online houden we je op de hoogte van wat er te doen en te ontdekken is en waarmee je rekening moet houden. Iedere dag lees je verhalen en meer op iamsterdam.nl en op social media.

En wil je wekelijks de beste tips en winacties in je mail? Schrijf je dan in voor de Uitmail.

JAN DE RIDDER

iamsterdam.nl/webshop

iamsterdam.nl instagram.com/uitinams facebook.com/Iamsterdamnl

I AMSTERDAM STORE Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien?

Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van de stad met de unieke producten van lokale makers in de I amsterdam Store. Zo haal je echt een stukje van de stad in huis. Ook voor tips en informatie over Amsterdam en de regio, rondvaarten, plattegronden, gidsen, tickets voor musea en evenementen ben je hier aan het juiste adres.

IJhal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden, zie: iamsterdam.nl/store

WEBCARE Ook vanuit huis helpen we bewoners en bezoekers graag. Ons webcare­ team geeft je tips en helpt je met vragen over bijvoorbeeld bestellingen. Bereikbaar via social media, webcare@iamsterdam.com en live chat op iamsterdam.nl.

krant KRANT

feb 2022 30

33 34 35 36

29

WJOSVZ: WAAROM DE KUNSTWERELD IN DE BAN IS VAN NFT’S LIJSTJE: 7X VALENTIJNSDATEN UIT ETEN: DIT ZIJN DE AANRADERS DE NIEUWSTE WINKELS BUURT: OP STAP IN DE CHINESE WIJK

ROLLER DREAMS

CIRCULAIRE WEEK Ondernemers, organisaties en overheidsinstellingen gooien hun deuren open tijdens de Week van de Circulaire Economie, de jaarlijkse campagneweek die de transitie naar een circulaire economie moet aanjagen.

Het programma bestaat uit lezingen en workshops, toegespitst op het thema ‘Actieplan voor de toekomst’. Laat je bijvoorbeeld bijscholen over duurzaam consumentengedrag, circulair bouwen en upcyclen. De week begint met de uitreiking van de Circular Awards, waarvoor o.a. de Amsterdamse start-up SUNT (van het bananenbrood van afvalbananen) is genomineerd.

Eén dag was-ie open toen de winterlockdown werd afgekondigd: rolschaatsbaan Roller Dreams, een pop-up van museum WONDR. En dus moest het kerstdecor weer worden afgetuigd en de huurrolschaatsen opgeborgen.

Maar zoals dat gaat op de skatebaan: je staat op en gaat weer door, dus kopen we gewoon vast dat kaartje voor in februari (of maart t/m mei).

Voor 19,50 euro bouw je anderhalf uur lang een feestje op wieltjes, volledig tussen de glitterballen en neonletters.

Meeuwenlaan 88B rollerdreams.nl

7 t/m 12 februari rollerdreams

ZO VEEL EURO IS BIJ ELKAAR GECROWDFUND VOOR DE ENGEL, DE NIEUWE BROUWERIJ DIE BINNENKORT AAN DE ALBERT CUYP OPENT (IN HET PAND WAAR VOORHEEN BAZAR ZAT). DAT IS ZELFS ÉÉN PROCENT MEER DAN NODIG WAS, DUS REKEN MAAR OP EEN SPETTERENDE OPENING. brouwerijdeengel.nl

ARIELLE FRIOZA

126.501

30

krant KRANT

NFT’S

ETEN & DRINKEN EN ZO

non-fungible tokens

31

HET NIEUWE KUNSTKOPEN

De kunstwereld is in de ban van de NFT: de ‘non-fungible token’. Deze digitale kunstwerken brengen inmiddels miljoenen op en het Moco Museum wijdt er nu een expositie aan. ‘Dit is écht een revolutie in de kunst.’ tekst Sara Luijters

V

orig jaar werd de kunstwereld opgeschud door de verkoop van het eerste digitale kunstwerk – een NFT – door een traditioneel veilinghuis. Op 11 maart verkocht kunstenaar Beeple via Christie’s zijn verzamelwerk Everydays: the First 5000 Days, voor een bedrag van 69 miljoen dollar. De kunstenaar had er meer dan dertien jaar aan gewerkt. Niet veel later werden verschillende beroemde memes in de vorm van een NFT voor torenhoge bedragen verkocht, en het anonieme kunstcollectief Pak wist in juni zelfs een digitaal kunstwerk te slijten voor het recordbedrag van 92 miljoen euro.

Een nieuwe hype was geboren: iedereen in de kunstwereld moest ‘iets’ met NFT’s.

Maar wat ís een NFT of non-fungible token eigenlijk? En waarom zou iemand er 92 miljoen voor neertellen? Een NFT is een digitaal eigendomscertificaat van een kunstwerk dat, net als een bitcoin, is vastgelegd in de blockchain (een decentrale database van transacties). Maar anders dan een bitcoin of andere cryptomunten, waarvan er miljoenen zijn, is een NFT een uniek, niet-inwisselbaar

(vandaar dat ‘non fungible’) waardecertificaat. Je kunt een NFT maken van alles wat digitaal is: van muziekopnames, filmpjes, tweets en artikelen tot TikTok-video’s. Maar ook foto’s van beroemdheden of aankopen in games. Steeds meer kunstenaars begrijpen dat ze hun werk via NFT-technologie rechtstreeks aan hun publiek kunnen verkopen, zonder tussenkomst van een galerie of een platenlabel die de rechten bezit.

WILDE WESTEN Amsterdammer Tjerk van Halem (32) is verzamelaar, investeerder en sinds kort ook maker van NFT-kunst. ‘Ik maakte een serie van duizend pixelfiguren en binnen 24 uur waren ze allemaal uitverkocht. Door de technologie is het laagdrempelig om zelf een NFT te maken, daardoor is het nu nog een soort Wilde Westen. Maar uiteindelijk komt kwaliteit altijd bovendrijven.’

NFT biedt (digitale) kunstenaars zo een compleet nieuw podium. Ook kunnen ze ineens rechtstreeks in contact komen met verzamelaars en veilinghuizen, zonder inmenging van een tussenpersoon, vertelt

EEN CRYPTOMUNT IS VERVANGBAAR, TERWIJL EEN NFT JUIST UNIEK IS

32

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

non-fungible tokens

‘ BINNEN 24 UUR WAREN MIJN DUIZEND NFT’S ALLEMAAL UITVERKOCHT’

de Nederlandse dj Don Diablo (41). Hij verkocht vorig voorjaar een digitaal concert voor dik een miljoen euro: de nieuwe eigenaar ontving de harde schijf met de enige kopie in een handgemaakte doos. ‘NFT’s geven kunstenaars de vrijheid om nog creatiever te denken en vooral ook om een nog meer directe band met fans en verzamelaars op te bouwen. Dit is echt een digitale revolutie, die artiesten de kans geeft om verschillende creatieve disciplines te combineren tot een art piece.’ Inmiddels bouwt de dj met succes aan een NFT-imperium. ‘Het begrip ‘kunst’ is meer dan ooit aan het verbreden. The sky is the limit.’

Ook Tjerk van Halem ziet die artistieke vrijheid als grote reden voor kunstenaars om met NFT’s aan de slag te gaan. ‘Veel kunstenaars, jong en gevestigd, zien wat dit voor hun werk kan betekenen. Het is écht een revolutie in de kunst en de handel daarin; de artiest heeft zélf de regie over zijn werk en de markt bepaalt wat de waarde van een kunstwerk is, niet de kunstcritici of de media. Kunstenaars hoeven niet meer arm te sterven, zoals Van Gogh.’

KUNST ALS STATUSSYMBOOL De Amsterdamse streetartist Judith de Leeuw (26), die reusachtige murals schildert en het afgelopen jaar de eerste Nederlandse kunstenaar was die cryptomiljonair werd na de verkoop van vier van haar werken, verdiept zich momenteel in NFT’s. ‘Dit is wat nu speelt. Mensen zien NFT-kunst als een

goede investering en net als bij crypto kan de waarde ervan per dag verschillen. Iets wat vandaag een miljoen waard is, kan morgen twee miljoen opleveren. Mijn uitdaging als kunstenaar is om te kijken hoe ik een NFT artistieke waarde kan geven en in welk jasje ik het wil gieten. Bijvoorbeeld door een video te maken van een fysiek kunstwerk, dat op die manier alleen zichtbaar is voor de koper.’

NFT’s worden nu nog voornamelijk gekocht als verzamelobjecten (een tekening van de kat van Paris Hilton! Een CryptoPunk-plaatje waarvan maar 10.000 unieke afbeeldingen zijn gemaakt!). Een bekende NFT-serie is de Bored Ape Yacht Club: wie daaruit een NFT koopt, krijgt zelfs de exclusieve licentie op dat specifieke auteursrechtelijke werk. Van Halem: ‘Kunst en technologie gaan altijd al hand in hand, en kunst is ook altijd een manier geweest om status en rijkdom uit te drukken. Het is nu bijvoorbeeld ‘in’ om de NFT die je hebt gekocht in te stellen als je Twitter-profielfoto, zoals Eminem deed met een NFT van een Bored Ape die hij voor 450.000 dollar aanschafte. In die zin is het niet heel anders dan traditionele kunst, met het verschil dat dit allemaal vooral online plaatsvindt. Dat maakt het voor jonge mensen veel toegankelijker.’

UITPRINTEN MAG BEST Kopers van NFT’s krijgen een digitaal certificaat, een handtekening en de aandacht en zegen van de maker, legt technologieexpert Jarno Duursma in een van zijn blogs

uit. ‘Zoals je vroeger een gesigneerd exemplaar van een elpee of cd kon bezitten en verkopen, zo is dat nu digitaal het geval.

Je bezit daarmee overigens niet automatisch het copyright. Vertaald naar de elpee- of cd-metafoor: je mag de liedjes wel thuis afspelen, maar niet onder eigen beheer uitbrengen of verspreiden.’

Een NFT-kunstwerk mag dan digitaal geleverd worden, je kunt het natuurlijk wel gewoon uitprinten, inlijsten en ophangen. Of je vertoont je aankoop via art display frames; beeldschermen die daar tegenwoordig speciaal voor worden ontworpen.

FYSIEKE TENTOONSTELLING Verzamelaars van NFT-kunst kunnen terecht op verschillende marktplaatsen, zoals OpenSea, Rarible en Nifty Gateway. Maar ook steeds meer veilinghuizen, galeries en musea openen hun (digitale of fysieke) deuren voor NFT-kunst. Op dit moment is in het Moco Museum, zowel in Amsterdam als Barcelona, de NFT-expositie The New FuTure te zien. Met de tentoonstelling speelt het museum in op de trend en laat het de huidige veranderingen in de kunstmarkt zien. Er is werk van gewilde digitale kunstenaars te zien, waaronder Beeple, WhisBe, Mad Dog Jones en Fewocious. Ook Don Diablo deed een flinke duit in het zakje: tijdens de opening in december in Amsterdam werd zijn werk Hexhibit III onthuld, een audiovisueel bestand.

Een koper betaalde er binnen vier minuten 600 Ether voor, een digitale munteenheid,

33

HOE KOOP (‘MINT’) JE EEN NFT? 1. O m NFT’s te kopen, heb je een crypto wallet nodig: een digitaal programma waar je je cryptogeld veilig opslaat. Die moet je downloaden, bijvoorbeeld via de site MetaMask. De meest gangbare cryp­ tomunt voor de handel in NFT’s is Ethe­ reum (ETH), verkrijgbaar via de site Lite­ Bit. Over elke transactie betaal je kosten, dus het is het voordeligst om een start­ kapitaal van minimaal 150 euro te kopen.

2. N u kun je een marktplaats voor NFT’s op.

Het meest gebruiksvriendelijk is Open­ Sea. Scrol door de categorieën en prijzen en verdiep je in wat wil je wilt kopen.

3. V ervolgens kun je een NFT kopen. Die worden veelal geveild, maar het is aan te raden er een voor een vaste prijs te ko­ pen. Let op: er zijn extra administratie­ kosten (gas fees) verbonden aan de aan­ koop van NFT’s, waardoor het totaalbe­ drag hoger kan uitvallen. In de ochtend (Nederlandse tijd) liggen die kosten een stuk lager. Zodra je op ‘Buy now’ klikt, ben jij de eigenaar van een unieke NFT, die je ook eenvoudig weer kunt doorver­ kopen.

7X ORIGINELE DATINGPLEKKEN tekst Mirte Vreemann

Wie in een romantische bui is (hallo Valentijnsdag!), heeft geluk: er valt genoeg te doen. Onder voorbehoud natuurlijk, maar hopen mag.

1. SAMEN DUNCHEN

1.

Het nieuwe tafelen sinds de lockdown: dunchen (een samenvoeging van ‘lunch’ en ‘diner’). Voor zo’n vroeg diner – of late lunch – kun je bij menig horecatent terecht, maar wij raden deze drie aan. Bij restaurant Belezza dineer je in de sfeer van een Parijse nachtclub, bij De Belhamel eet je knus en romantisch en bij De Juwelier op sterrenniveau.

2. FUN & GAMES

2.

Allebei spelletjesfanaat? Dan zit je in de weekenden geramd bij het Skatecafé in Noord. De kast vol bordspelletjes is altijd goed gevuld, een dj draait plaatjes en de tap loopt. Ze verzorgen ook regelmatig evenementen, zoals een rummikubtoernooi. instagram.com/skatecafeamsterdam

3. BIJ HET KAMPVUUR

omgerekend zo’n 1,2 miljoen dollar. Een groot deel van het geld stopt de dj in een speciaal in het leven geroepen stichting die andere artiesten kan helpen in de wereld van NFT’s.

ALLEEN MAAR MÉÉR Of NFT’s iets blijvends zijn, moet nog blijken.

Volgens critici is het een hype, maar fans vergelijken het met het verzamelen van voetbalplaatjes, die alleen maar meer waard zullen worden. Kim Logchies, curator van het Moco Museum, gelooft in elk geval sterk in de NFT. ‘Het biedt ongekende mogelijkheden.

Bij NFT’s zie je beelden voorbijkomen die onmogelijk te vangen zijn in fysieke kunst, en als museum kunnen we hierdoor de fysieke met de digitale wereld verbinden. Dit gaat de wereld veranderen, en dat geldt niet alleen voor de kunst.’

NFT-adept Tjerk van Halem onderstreept dat: ‘Nu publiceren muzikanten, vormgevers, striptekenaars en filmmakers al kunst als NFT, maar het gaat veel verder dan dat. De blockchain-technologie wordt breder gebruikt dan voor enkel het publiceren van kunst, en dat zal alleen maar toenemen. Zoals voor het digitaliseren van je onderwijsresultaten, zoals nu al gebeurt in Ethiopië. Of denk aan ticketverkoop voor concerten; nu kun je nog bedonderd worden als je iemands kaartje overkoopt, maar als NFT ben je de unieke eigenaar en staat dat kaartje in jouw digitale wallet. Dit is echt nog maar het begin.’

3.

Op zoek naar ouderwetse romantiek?

Winterjas aan en kruip dicht tegen elkaar op het gezellig aangeklede terras van Noorderlicht op de NDSM-werf. Dat is in de winter voorzien van lichtjes, muziek en (vaak) een kampvuur. noorderlichtcafe.nl

4. AAN DE WANDEL Een simpel rondje door het park kan al voldoende zijn om het vuurtje op te stoken, maar je kunt het ook serieuzer aanpakken.

Check bijvoorbeeld de ‘romantische verhalenroute’ op iamsterdam.com. Die voert langs bekende punten in de stad waarachter een mooi liefdes­verhaal schuilgaat, zoals bioscoop Tuschinski en De Waag.

4.

5.

5. PROEVEN MAAR Wandel onder het genot van een hapje en drankje de #Culiwalkzuidoost en leer het stadsdeel van een andere kant kennen (amsterdamsepoort.nl). Ook leuk: de Oesterwandeling. Tussen het wandelen door maak je bij verschillende restaurants een slurpstop (check @oesterwandeling op Instagram).

6.

6. MUSEUMLIEFDE Het Stedelijk biedt onderdak aan daters met hun romantische Heart Tour. Volgens de website van het museum zijn ongemakkelijke stiltes gegarandeerd verleden tijd met deze tour (en het tweede kaartje is gratis). Of leer elkaar aan de hand van 40 vragen beter kennen in museum STRAAT, met het ‘lets call it a date’-concept.

7. GEITEN KNUFFELEN Het barst van de gezellige kinderboerderijen in de stad, denk aan Kinderboerderij De Pijp of Cityfarm in het Westerpark. Kun je meteen testen of je date net zo’n dierenvriend is als jij.

7.

34

krant KRANT

winkels

ETEN & DRINKEN EN ZO

De nieuwste en leukste winkels, eetcafés en restaurants in de stad

SHOPPEN & ETEN

tekst Mariah Zade

WEGGEEFWINKEL

‘I

edereen brengt, iedereen haalt, iedereen is hier gelijk.’ Dat is het motto van de nieuwe weggeefwinkel in West. Eigenaar Riske de Cock kreeg vorig jaar buurtbudget voor dit stadsdeel waarmee ze haar weggeefwinkel kon openen. In de buurtkeuken op de Lodewijk van Deysselstraat was ze al begonnen met spullen weggeven die ze niet meer gebruikte en zo kwam ze op het idee om een eigen weggeef-

winkel te openen, zoals die al op meer plekken in Amsterdam bestaat. Het concept is simpel: je brengt je oude spullen naar de winkel, waar klanten en buurtbewoners gratis ophalen wat ze nodig hebben. Echt weggeven dus.

Barst jouw kledingkast van de shirts die je nooit meer draagt? Liggen al die legpuzzels die je kocht in 2020 te verstoffen? Of staat de zolder vol speelgoed waar niemand meer mee speelt? Weggeefwinkel Slotermeer is het inzamelpunt voor al die spullen.

Een doorgeefluik, zo vertelt Riske.

‘Er was een klant die een cadeau voor zijn vrouw haalde. Zijn vrouw hoorde via hem van de winkel en kwam een mooie djellaba brengen. Dat was precies het soort djellaba waar een volgende klant naar op zoek was. Die klant kwam later terug en leverde serviesbordjes in.’ Zo’n kettingreactie waardoor de weggeefwinkel volstroomt met spullen die een ander blij maken, dat is waar Riske het voor doet. Iedereen brengt, iedereen haalt.

Vlugtlaan 59

BIMBA Y LOLA Bimba y Lola zijn de honden van één van de oprichters (de zusjes María en Uxía Domínguez) van het gelijknamige Spaanse merk.

Hier geen saai grijs-zwart-wit, maar felle kleuren, knalprints en grafische patronen.

Koningsplein 1 bimbaylola.com

BATH & BODYWORKS

VOYEUR BOUTIQUE

Overgewaaid vanuit de VS: de beautyketen Bath & Bodyworks, met schappen vol zeepjes, douchegels, desinfectiegel (eindelijk!), zogenoemde body splashes en de befaamde geurkaarsen. Met namen als Black Merry Merlot, Lavender Cedarwood en Limoncella kun je die al bijna ruiken.

Op zoek naar een marmeren tafel, vintage designbank of (waarom niet?) een schommel?

Bette van Ettekoven en Gijs Wille selecteren onder de noemer Kaosz Atelier zorgvuldig oude en nieuwe meubels. In Noord openden ze al een pop-upshop, nu is daar in De Pijp de Voyeur Boutique bijgekomen.

Kalverstraat 73 , bathandbodyworks.nl

Tweede Jan van der Heijdenstraat 94 , kaosz.nl

restaurants

tekst Famke en Floor van Praag @shortlist-amsterdam.nl

RUE DE RAVIOLI Topchefs Robert Kranenborg en Leonardo Pacenti (Toscanini) openden een winkel met bijzondere ravioli voor thuis. Denk aan deegkussentjes gevuld met ricotta, gember en szechuanpeper of met tempurapompoen en amaretti.

Hugo de Grootplein 7, @rue_de_ravioli

PAPA THANG Bij ‘streetfood bistro’ Papa Thang in Noord krijg je behoorlijk verfijnde Vietnamese gerechten voorgeschoteld (je kunt ook afhalen of laten bezorgen). Van krokante loempia’s met groenten, appel en shiitake tot buikspekpannenkoekjes.

Melkdistelstraat 94, papathang.nl

SMELT

K

rap vier dagen was Smelt open toen de decemberlockdown inging. Toch ziet het kaasfonduerestaurant van café De Doffer en kaaswinkel De Kaaskamer er ronduit knus uit als we op een januaridag ons pakket voor thuis (45 euro voor 2 personen) ophalen.

Eikenhouten lambriseringen, Belgische caféstoelen, een antieke toog en gedekte tafels met fonduevorken in plaats van bestek. Even denken we terug aan klonterige klompen op de maag en slapeloze nachten na een (uit supermarktpakjes komend) kaasbacchanaal in onze studententijd, maar dit is andere koek.

Het menu van Smelt bestaat uit diverse versies fondue, waaronder een Franse (met onder andere blauwaderkaas), een oer-Hollandse en zelfs een met truffel.

In ons pakket zit de originele Zwitserse met gruyère, vacherin fribourgeois en appenzeller extra fort – inclusief de

verfijnde smaak van alpenkruiden die de koeien aten. Het kaasmengsel is al helemaal klaargemaakt, dus het is een kwestie van vijf minuten opwarmen in een pan terwijl je keihard roert (het mag niet koken). Het pakket komt verder met goed brood van bakkerij Mama, beetgare groenten (spruiten, pompoen en bloemkool), frisse cornichons om het kaasvet af te breken, twee flinke madeleines met 43-likeurroom en een trits waxinelichtjes.

We likken het pannetje schoon-leeg en voelen geen enkele steen op onze maag.

Alleen de fles wijn, een nogal bloemige Spaanse rueda, valt niet in de smaak – misschien is het een idee die er optioneel bij te geven in plaats van standaard in het pakket. Of beter: we komen straks lekker aanschuiven en kiezen zelf een fles van de uitgebreide wijnkaart.

Runstraat 12, restaurantsmelt.nl

LARETTE In Oost zit nu het stijlvol ingerichte Larette, een restaurant en cocktailbar met ‘New Yorkvibes’. Op de kaart natuurlijk deli classics als de Reuben Sandwich (pastrami), Lox (gerookte zalm) met cream cheese of een Black Angus cheeseburger, maar ook geroosterde spitskool met kimchi-beurre blanc.

Veelaan 15, restaurant-larette.nl

35

36

krant KRANT

de buurt

ETEN & DRINKEN EN ZO

DE CHINESE BUURT Durfden postbodes in de jaren tachtig er niet eens te bezorgen, tegenwoordig is de Chinese buurt een authentiek en gemoedelijk stukje stad dat je niet mag overslaan. Polo Chan, mede-eigenaar van restaurant Nam Kee, tipt zijn lievelingsplekken. tekst Olivier Kemme illustratie Barbara van den Berg/Salty Stock

HE HUA TEMPEL In 2000 geopend door koningin Beatrix. Dit is de grootste tempel in Europa die gebouwd is in de traditionele Chinese paleisstijl. ‘Omdat Nam Kee ertegenover zit, kregen we vaak de vraag of mensen de tempel konden bekijken.

Helaas is hij nu al twee jaar gesloten door de maatregelen, maar in normale tijden kun je de tempel altijd bezoeken.’

Zeedijk 106-118

PAULINE ARKESTEIJN

A

l in 1911 vestigden de eerste Chinezen zich in de stad, vooral rondom de Nieuwmarkt en de Zeedijk. Veel van hen begonnen restaurants en goktenten. In de jaren zeventig en tachtig had de buurt een erg slechte naam. ‘Jongeren werden door hun ouders verboden om hier te komen. Op de plek van de He Hua Tempel was vroeger een speeltuintje, dat lag vol heroïnenaalden en andere smerige dingen. Onze ouders zeiden: ‘Dit, dit en dit mogen jullie niet aanraken. Ga nu maar lekker spelen.’ En dat deden wij dan ook.’

Vanaf halverwege de jaren tachtig begon de NV Zeedijk, een samenwerking van de gemeente en andere partijen, met het aankopen, opknappen en verhuren van panden in de buurt. Inmiddels is de Chinese buurt een plek waar zowel Amsterdammers als toeristen graag komen. Chan: ‘Er is veel veranderd, maar veel is ook hetzelfde gebleven.

De criminaliteit en ellende zijn verdwenen, maar de gezelligheid en verbondenheid in de buurt zijn er nog. Heel veel bewoners en ondernemers zitten er al jaren, dat schept toch een band. Je zegt elkaar altijd gedag.’ Zelf de buurt ontdekken? Chan tipt acht plekken die je dan niet mag overslaan.

CHINEES NIEUWJAAR In de Chinese buurt wordt oud en nieuw altijd dubbel gevierd: een keer op 31 december en een keer tijdens Chinees Nieuwjaar. Het grootst is de viering op 2 januari, als het nieuwe jaar wordt ingeluid met een leeuwendansoptocht. Dat de leeuwendansoptocht op 2 januari is en niet tijdens Chinees Nieuwjaar, komt volgens Chan puur door integratie.

‘We willen iedereen bij de viering betrekken en rondom oud en nieuw is het feest altijd het grootst.’

Stormsteeg 9

NAM KEE Geen grote loempia’s of stokjes saté, maar écht Kantonees eten. ‘We willen zo veel mogelijk mensen laten kennismaken met de Kantonese keuken. Daarbij gaan we niet mee in alle trends en houden we onze keuken zo authentiek mogelijk. Het lekkerst vind ik de pekingeend en char siu (geroosterd varken), dat zijn toch wel mijn lievelingsgerechten. Maar vergeet ook de oesters van Nam Kee niet.’

Zeedijk 111-113 en Geldersekade 117

NIEUWMARKTPLEIN In 1614 werd een deel van de grachten gedempt en de Nieuwmarkt gecreëerd. Ook nu nog vult het plein zich dagelijks met kramen en elke zaterdag vind je er een keur aan organische producten op de biologische markt.

‘De Nieuwmarkt is zo’n mooi plein geworden, er is van alles te doen. Heerlijk om zomaar ergens aan te kunnen schuiven en te genieten van de sfeer.’

POLO CHAN Werd in 2002 samen met zijn broer eigenaar van Nam Kee. Zijn ouders begonnen het restaurant op de Zeedijk in 1981, inmiddels zijn er ook vestigingen op de Geldersekade en het Marie Heinekenplein in De Pijp. Chan is opgegroeid in de Chinese buurt en woonde er tot zijn zestiende.

vinden wat je kunt bedenken. Zelf kom ik er voor boodschappen, maar vooral zoete Aziatische drankjes en snoepjes zoals Cream Soda en White Rabbit kan ik niet laten liggen.’

TOKO DUN YONG Toko Dun Yong was eind jaren vijftig een van de eerste Chinese bedrijven die zich in Nederland vestigden. ‘Het wordt liefkozend de Chinese Bijenkorf genoemd. Je kunt er alles

VISHANDEL ZEEDIJK Er past geen toonbank in, zo klein is deze winkel. Vandaar dat de vis uitgestald ligt in de etalage en op een plank aan de rechterzijde van de winkel. ‘Wij woonden hier vroeger

37

FLESSEMAN & FA YIN

tegenover; mijn moeder haalde hier altijd gebakken kabeljauw of makreel. Daarnaast hebben ze hier ook een van de beste haring van de stad.’

Zeedijk 129

SLAGERIJ VET Slagerij Vet zit al zestig jaar op de Zeedijk en verkoopt ook belegde broodjes.

‘Ik zeg je één ding: broodje Zeedijk, met gerookte kipfilet en uitgebakken spek. Zo ontzettend lekker… Maar eigenlijk is alles wat je hier koopt lekker.”

Zeedijk 99

CAFÉ DE KROEGTIJGER Chans stamkroeg is café De Kroegtijger, dat in 2016 opende op de Zeedijk. ‘Het is een mix van een moderne bar en een bruine kroeg. Er komen veel verschillende mensen, dat is wat het zo leuk maakt. Normaal gesproken kom ik hier al gauw één keer per week.

Zeedijk 134

GROENTEKRAAM Midden op de Nieuwmarkt staat de groentekraam van de familie Overwater.

‘Hier haal ik altijd mijn groenten. Ik vind het belangrijk om de boodschappen te doen bij de lokale middenstand. Er is niets mooiers dan producten te kopen zonder barcode. Het fijne is ook dat de familie zelf nog in de kraam staat. Altijd gezellig om even bij te babbelen.’

EDWIN VAN EIS

De Aziatische bewoners die zich hier jaren geleden vestigden, worden ouder en willen graag in de Chinese buurt blijven wonen. Woonzorgcentrum Flesseman aan de Nieuwmarkt maakt dat mogelijk en is daarom ontzettend belangrijk voor de buurt. Dat geldt ook voor de Chinese school Fa Yin. Die was jarenlang gevestigd in de buurt, maar verplaatste uiteindelijk naar een grotere locatie: Hervormd Lyceum West. Elke zaterdag leren hier zo’n vierhonderd leerlingen de Chinese taal en cultuur kennen.

STRAATNAAMBORDJES Sinds 2005 hangen in de Chinese Buurt straatnaambordjes met daaronder de Chinese vertaling.

Dat is niet alleen handig voor de vele Chinese bezoekers, maar is ook een blijk van waardering voor de bewoners die de buurt hebben opgericht. Toen het gebied nog een criminele no-go area was, zijn veel Chinese immigranten er een zaak begonnen en hebben zo samen de buurt opgebouwd. Chan: ‘Mijn ouders zijn daarom ook extra trots op die bordjes.’

DutchenDesign Van Tjalle Jasper opbergdoos Atmosphere €16,95 bureaulamp v.a. €59,-

AMSTER DAM GIF TS Maak kennis met Maak kennis lokalemet makers lokale makers

www.iamsterdam.nl/webshop en

Amsterdam Centraal Station, IJ-zijde CRE8 puzzel

Vinoos grachtenpanden Real Wine Soaps €19,50 €13,95

Riverstones Metropolis ketting €39,50

Humble One draadloze tafellamp €119,-

Mr Maria LIA hartlamp €130,-

ad Store Uitkrant dec 1 pag.indd 1

The Upcycle kaarsen €17,50

02-11-2021 11:54

feb 2022

KRANT

40

t/m

48

48 49 50

39

AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON TERUGBLIK: DE WINTER VAN 1890/1891 NIEUW: DE ECHTE AMSTERDAMMER

Elk jaar reikt Foam de Paul Huf Award uit aan jong fotografie­ talent; de winnaar wordt beloond met een geldbedrag en een solotentoonstelling. In 2021 ging de prijs naar John Edmonds, die in zijn werk kwesties rond identiteit en macht onder de loep neemt.

Edmonds reisde in 2020 naar Ghana, op zoek naar de bron van de Afrikaanse kunstobjecten die hij in zijn foto’s gebruikt. De maskers en beeldjes, gemaakt voor de toeristenmarkt, riepen vragen op over authenticiteit, bewustzijn en culturele toe-eigening. In zijn studioportretten in A sidelong glance probeert Edmonds die vragen te onderzoeken.

18 februari t/m 19 juni Foam

THE VILLAIN 2018 C JOHN EDMONDS

JOHN EDMONDS

POP

SYLVIE KREUSCH De stijlvolle Vlaamse singersongwriter Sylvie Kreusch valt op door haar unieke mix van stijlen en invloeden en is niet geïnteresseerd in popmuziek met een concreet statement: mysterie, dubio en suggestie voeren de boventoon. Donkere, spannende pop met invloeden van indie en alternative. di 1 19:30, Bitterzoet, € 15,BANNERS De debuutsingle van Michael Joseph Nelson werd immens populair nadat FIFA het nummer in een gametrailer gebruikte.

Sindsdien worden de krachtige ballads van de Brit over de hele wereld gedraaid. wo 2 19:00, Melkweg, € 17,25 ARIFA - DANUBIAN VOYAGE Een Turkse percussionist, een Bulgaarse fluitist, een Hongaarse cellist en een Duitse pianist: samen vormen zij Arifa, waarmee zij oude muzikale tradities nieuw leven inblazen. Arifa blinkt uit in het combineren van Oosterse traditionele en Westerse klassieke instrumenten, en van oude volksmuziek met jazz en hedendaagse geïmproviseerde muziek. wo 2 20:30, Bimhuis, € 19,EZHEL Ezhel is een prominente vertegenwoordiger van de Turkse hiphop- en trap scene met een verfrissende stijl. In mei 2017 bracht hij zijn debuutalbum ‘Müptezhel’ uit, waarop experimentele wijze trap, hiphop en reggae samengaan. do 3 19:00, Melkweg, € 28,75 SOEN De prog-metal supergroep Soen bestaat uit voormalige leden van Death, Opeth en Willowtree. De vergelijking met Tool en Pink Floyd wordt nogal eens gemaakt maar de band heeft bovenal een spannend eigen geluid. Op het vijfde album ‘Imperial’ staan acht heldere, scherpe en uiterst geconstrueerde nummers die frustratie, reflectie en hoop laten klinken. vr 4 19:30, Melkweg, € 25,30 BABY STRANGE Het Schotse Baby Strange maakt hoog energieke songs die hun weg vinden tussen indierock en poppunk. Sinds hun debuut in 2016 heeft het trio uit Glasgow al snel zijn woeste reputatie waargemaakt met tracks als ‘Club Sabbath’, waarmee de mannen een ode brengen aan het verloren nachtleven. vr 4 20:00, Melkweg, € 13,25 MAARTEN HOGENHUIS & NJJO Altsaxofonist Maarten Hogenhuis is de nieuwe artistieke leider en solist van het Nationaal Jeugd Jazz Orkest, het Jong Oranje van de Jazz. Hij is lid van de powerjazzformatie BRUUT!, speelt in duo samen met gitarist Jesse van Ruller en leidt daarnaast zijn eigen trio. Speciaal voor het orkest schreef hij een eclectisch programma op het snijvlak van jazz, pop en afro-grooves. vr 4 20:30, Bimhuis, € 13,HENRY ROLLINS Rollins heeft de wereld rondgereisd als een spoken word artiest, als frontman van zowel Rollins Band als Black Flag en als een eenzame reiziger met onverzadigbare nieuwsgierigheid.

feb 2022

KRANT Tijdens deze Good To See You 2022 tour kijkt hij terug naar de gebeurtenissen na zijn vorige tour en de opkomst van corona: daarover heeft de Amerikaan een aantal mooie verhalen te vertellen. za 5 20:00, Paradiso, € 25,50 BLOOD RED SHOES De twee enthousiaste, door punk geïnspireerde, herrieschoppers Laura-Mary Carter en Steven Ansell uit Brighton zijn niet bang om buiten de typische rockgrenzen te treden en hebben een sublieme rock & roll-bezetting: een jongen op de drums en een dame op gitaar. Samen nemen ze de vocalen voor hun rekening. za 5 20:00, Melkweg, € 20,70 HELMUT LOTTI Met een grootvader als directeur van het Gentse operagebouw en zijn overgrootmoeder een mezzosopraan zit de liefde voor muziek diepgeworteld in de genen van Lotti. Begeleid door zijn vertrouwde Golden Symphonic Orchestra zal Helmut Lotti een meer dan twee uur durende show geven waarbij zowel de allergrootste hits de revue passeren alsook materiaal van zijn nieuwste project. za 5 20:00, Carré, € 44,JOEY BARON, ROBIN VERHEYEN & BRAM DE LOOZE - MIXMONK Saxofonist Robin Verheyen en pianist Bram De Looze behoren zonder twijfel tot de meest vooraanstaande figuren van de hedendaagse Belgische jazzscene.

Nu vormen ze een trio met de Amerikaanse slagwerker Joey Baron. De ideale uitdager om de muziek van Monk alle eer aan te doen. za 5 20:30, Bimhuis, € 18,THIJS BOONTJES Thijs Boontjes werd bekend als verdienstelijk pianist/organist in de band van onder andere Douwe Bob en Anouk, maar staat sinds 2015 in de spotlights als soloartiest met zijn eigen Thijs Boontjes Dans- en Showorkest. Hij maakt lichtvoetige electropop liefdesliedjes met een jaren ’80 gevoel, gemaakt om op te dansen. zo 6 20:30, Paradiso, € 20,50 PHILIPPE LEMM TRIO Dynamische jazz uit New York, onder leiding van een Nederlandse drummer en voormalig danser. Zijn achtergrond als danser komt terug op het album ‘First Steps’, dat in het voorjaar van 2021 verscheen. De composities zijn deels geïnspireerd door traditionele dansstijlen en deels door de impact van de pandemie, met als boodschap: ‘blijf bewegen, blijf stromen, blijf flexibel.’ zo 6 20:30, Bimhuis, € 16,BOBAN MARKOVIC ORKESTAR Bekend van de filmmuziek voor Emir Kusturica’s bekroonde ‘Underground’ (1995) en ‘Black Cat, White Cat’ (1998) en al ruim dertig jaar aan de absolute top van de brassmuziek. Dit legendarisch gipsy-orkest van Boban Marković, met een achtkoppige blazerssectie en twee percussionisten, bouwt een kolkend feest. wo 9 20:15, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 24,CELINE CAIRO - OVERFLOW Singer-songwriter Celine Cairo maakt weelderige pop met akoestische instrumenten,

POP

‘Slaapliedje’. za 12 20:30, Tolhuistuin, € 28,CRAIG TABORN SOLO Liefhebbers van zowel jazz als hedendaagse klassieke en elektronische muziek bewonderen de manier waarop pianist Craig Taborn uit New York de klank van de piano tot in detail weet te ontleden. Sinds het verschijnen van zijn solo-album ‘Avenging Angel’ behoort hij tot de absolute top van de jazzpianisten. zo 13 20:30, Bimhuis, € 21,-

PIP BLOM De Amsterdamse Pip Blom startte in 2015 haar blog The Road To Glastonbury waarop ze onderzocht hoe je een carrière in muziek het beste kunt aanpakken. Dat miste zijn uitwerking niet, want de eerste liedjes die ze in 2016 op Spotify zette werden in Engeland gelijk opgepikt door BBC 6-radio. Als vierkoppige band met haar broer Tender op gitaar, speelt Pip Blom energieke en melodieuze indiepop.

Onlangs brachten ze hun tweede album Welcome Break uit.

Paradiso, 22 februari

HARIS De Eindhovenaar met Bosnische roots gooide in 2015 hoge ogen met de EP ‘Bedroom Sessions’, die hij, net zoals al zijn andere werk, zelf heeft opgenomen en geproduceerd. Nu presenteert de 26 jarige multi-instrumentalist, zanger en producer Haris zijn langverwachte debuut album ‘Obsession’, een persoonlijke ode aan de liefde. zo 13 20:30, Melkweg, € 11,50 MICHELLE Het jonge zestal uit New York maakt laid-back popnummers met r&b-invloeden en synths met een onweerstaanbare groove waaronder het indiepopnummer ‘Sunrise’ en de meer nineties r&b-single ‘Unbound’. ma 14 22:00, Paradiso, € 14,-

YANI

40

RUBEN HEIN Voor zijn nieuwste project Oceans combineert muzikant en componist Ruben Hein twee grote liefdes: muziek en natuur.

Tijdens een artist in residency op de Zuidpool kregen de nieuwe songs vorm. Over de eerste single Guard Down zegt Ruben: ‘Hoe overweldigend de natuur ook is, het is tegelijkertijd een fragiele levenscyclus die eenvoudig verstoord kan worden, met desastreuze gevolgen.’

Tolhuistuin, 26 februari subtiele elektronica en een stevig live-geluid. Samen met haar band speelt ze haar nieuwe album ‘Overflow’. Ook het betoverende ‘Hibernate’ zal niet ontbreken. wo 9 21:00, Het Koninklijk Concertgebouw, € 20,ANNA MEREDITH Speelse synthpop, complexe mathrock, opera en kamermuziek.

Het oeuvre van Anna Meredith geeft een inkijkje in het hoofd van een hyperenergieke componist die haar muzikale voelsprieten breed uit heeft staan. Samen met haar band brengt ze tracks van hun nieuwe album ‘FIBS’, maar haar bandleden voeren ook enkele van haar eerdere composities uit: ‘Brisk Widow’ en het hilarische ‘Gigue’ voor dansmat (!) en elektronica. do 10 20:30, Bimhuis, € 21,MELIKE ŞAHIN Voorheen toerde de Turkse zangeres de wereld over met de psychedelische cultband BaBa ZuLa. Sinds 2017 is ze solo en genereert met haar combinatie van pop, psychedelische elektronische muziek en een zweem van disco miljoenen streams met hits als ‘Deli Kan’, ‘Sevmek Suçsa Suçluyum’ en

THIS IS THE KIT This Is The Kit is het project van de Britse, in Parijs residerende alleskunner Kate Stables. Ze maakt door banjo aangedreven folk: liedjes die worden versierd met flarden piano, percussie, gitaar, orgel of trompet.

In 2008 debuteerde de alternatieve folkband met het album Krulle Bol. Ruim twaalf jaar later is het tijd voor de vijfde, door de Amerikaanse Josh Kaufman geproduceerde plaat getiteld Off Off On. Paradiso, 7 februari ‘Tutuşmuş Beraber’. vr 11 20:30, Tolhuistuin, € 33,SUBTERRANEAN STREET SOCIETY Subterranean Street Society is een Deens-Nederlandse band die een mix van folk, alternative en grunge maakt. Over een metalen resonator, scherp schurende holle basgitaren, vintage cassette tape noise en duistere drums vertelt een ruige stem poëtische verhalen over tragische helden, romantische liefde en zwervende zielen. za 12 19:00, Melkweg, € 11,50 MAARTEN HEIJMANS & BAND - RAMSES Het is inmiddels meer dan tien jaar geleden dat Ramses Shaffy overleed. In 2015 brachten Maarten Heijmans & Band een indrukwekkende ode aan de zanger. Datzelfde jaar ontving Heijmans een Gouden Kalf én een Emmy Award voor zijn vertolking van de titelrol in de TV-serie ‘Ramses’ van Michiel van Erp. De band speelt eigen bewerkingen uit het Ramsesrepertoire waaronder bekende nummers als ‘Laat Me’ en ‘Zing Vecht’ en onbekende nummers als ‘Als je niet bij me bent’ en

THE DANDY WARHOLS In 2001 brak de alternatieve rockband The Dandy Warhols door bij het grote publiek met de single ‘Bohemian Like You’. De band ontstond in Portland in de negentiger jaren in de schaduw van de grunge scene als een psychedelische versie van ‘60s Britse popbands zoals The Kinks, The Who and The Faces. di 15 19:30, Melkweg, € 28,75 METROPOLE ORKEST TOON! Het Metropole Orkest brengt een ode aan Toon Hermans. De mooiste en ontroerendste liedjes, gezongen door Lissa Meyvis, Tommie Christiaan en Remko Vrijdag. di 15 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 29,GALLOWSTREET Met de albums ‘Battleplan’ en ‘Hot Lava Sex Machine’ heeft de Amsterdamse brassband Gallowstreet zich geprofileerd als een band die een eigenzinnige interpretatie geeft van wat je met blaasinstrumenten kan doen en een tour de force levert bij haar liveshows. di 15 20:30, Paradiso, € 19,KAY SLICE De Ghanese zanger en rapper Kay Slice brengt scherpe teksten en flows, dansbare grooves, warme jazzy soul-akkoorden en futuristische synths. Van soulvolle hiphop, geïnspireerd door acts als Anderson Paak en The Roots, tot afrobeat geïnspireerd door artiesten als Ebo Taylor en Fela Kuti. wo 16 20:00, Paradiso, € 10,50 BLAUDZUN De muziek van Blaudzun laat zich al meer dan tien jaar kenmerken door veelzijdige melodieën en een intrigerend indiepopgeluid, met de nadruk op zijn onmiskenbare stem. Na een periode van relatieve stilte maakte Blaudzun onlangs indruk met zijn nieuwe single ‘Real Hero’, de veelbelovende leadsingle in aanloop naar de release van zijn nieuwe album ‘Lonely City Exit Wounds’. wo 16 20:30, Paradiso, € 25,50

41

feb 2022 THE GARDENER & THE TREE De vier heren uit Zwitserland presenteren hun tweede album ‘Intervention’: van uptempo indie folk tot timide, hartverscheurende ballads. do 17 19:30, Melkweg, € 14,95 ERIC VLOEIMANS EN FRANK WOESTE QUARTET Het trompetgeluid van Eric Vloeimans gaat prachtig samen met het breed uitwaaierende toetsenspel van Frank Woeste.

Samen met een Franse bassist en drummer speelt het duo nummers van het album ‘Pocket Rhapsody II’ waarvoor Woeste alle composities schreef. do 17 20:30, Bimhuis, € 25,RATS ON RAFTS Het Rotterdamse viertal Rats on Rafts is een Nederlandstalige, experimentele indie- en postpunkband die, naar eigen zeggen, inspiratie haalt uit bands als Echo & The Bunnymen, The Ex en The Teardrop Explodes. do 17 22:00, Paradiso, € 14,-

CLUBS

over zijn leven, en verhalen over én van de straat horen. Na de hits ‘Me3lish’ en ‘Kifesh’ is hij niet meer weg te denken uit de huidige Nederlandse hiphop scene. do 24 19:00, Melkweg, € 17,25

CLOZEE De Franse producer Chloé Herry alias CloZee staat bekend om haar wereldse bass tunes met diepe baslijnen, glitchy vocalen en ritmische samples. In haar muziek, die de producer zelf omschrijft als een mix tussen glitch hop, tribal trap en future bass, hoor je duidelijk haar voorliefde voor verre reizen én klassieke gitaar terug. In 2020 zette CloZee haar eigen label Odyzey Music op, waarop haar langverwachte laatste album Neon Jungle verscheen.

Paradiso, 3 februari

AURORA De Noorse singer-songwriter Aurora Aksnes creëert een eigenzinnig geluid door haar hoge, betoverende stemgeluid met elektropop te combineren. vr 18, za 19 20:30, Paradiso, € 28,QUIQUE Quique groeide op in Amsterdam, als kind van een Nederlandse vader en een Colombiaanse moeder. Dankzij zijn Colombiaanse familie leerde hij de Latijns-Amerikaanse muziekcultuur kennen, de latinpop en de reggaeton. Hij ontwikkelde de afgelopen jaren een unieke sound: een melodieuze, tweetalige flow in het Spaans én het Nederlands en een mix van reggaeton, R&B, hiphop en afropop. vr 18 22:00, Paradiso, € 15,KOWALSKI De Duitse rockband Kowalski bestaat sinds het begin van de jaren ’80 en waren hun tijd ver vooruit met hun krachtige, industriële geluiden. Met hun meest recente ‘Die Kowalski Protokolle/ The Kowalski Records’ uit 2018, is het tijd voor een comeback van de avant-gardisten. za 19 20:00, Paradiso, € 25,PUMA BLUE Met indieproject Puma Blue brengt de Londense zanger- en producer Jacob Allen zwoele soundscapes en jazz samen tot een intrigerende, downtempo sound. In het voorprogramma Lucy Lu & Uma. zo 20 19:30, Melkweg, € 12,65 KUBILAY KAYA Kubilay Kaya werkte jarenlang als hiphop-producer achter de schermen, maar maakt nu zijn eigen muziek. Daarin combineert hij indiepop met hiphop en poëtische teksten. Zijn eerste album ‘Wanneer je er langer naar luistert wordt het best mooi’ kwam in 2018 uit. Een gelaagd conceptalbum met zeven nummers over zeven vrouwen. Begin 2022 presenteert Kubilay zijn nieuwe album ‘Slecht Alleen’ waarin hij zijn teksten met elementen uit hiphop, jazz, chansons en 80’s synths combineert. zo 20:00, Paradiso, € 10,50 THÉO CECCALDI TRIO – DJANGO De klassiek geschoolde violist Théo Ceccaldi maakt furore in de

BON ENTENDEUR Met meer dan 40 mixtapes en 70.000.000 plays hebben de mannen van Bon Entendeur met recht een succesformule in handen: samples van voice-overs van Franse celebrities moeiteloos in hun sets gemixt. Na het jarenlang cureren van playlists, maakten ze onlangs de stap om eigen nummers te produceren. Inmiddels is het eerste album een feit: 14 herziene geremixte classics uit de jaren ‘60 en ‘70 naast eigen nummers.

Melkweg 17 februari Franse jazz met zijn kleurrijke, eigenzinnige stijl en speelt samen met zijn minstens zo virtuoze broer Valentin, die zijn cello regelmatig als een contrabas bespeelt, en met Guillaume Aknine op elektrische gitaar. Hun album ‘Django’ bevat standards die bekend werden gemaakt door Django Reinhardt, naast eigen composities in de stijl van de legendarische gitarist. zo 20 20:30, Bimhuis, € 16,ERIC VAARZON MOREL FIËSTA De ongekroonde koning van de flamenco heeft allesbehalve stilgezeten. Hij ging aan de slag met jong talent. Hetgeen wervelende ritmes opleverde, spectaculaire dans en indiepop. In ‘Fiësta’ neemt hij zijn nieuwe muzikale vrienden mee: flamencodanseres Conchita Boon, pop/flamenco zangeres ELLE en de twee virtuoze percussionisten Dámaso Escauriaza en Elías Blanco op cajón. ma 21 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 CHRYSTABELL Ze is artiest, actrice, model én muse van David Lynch. De Amerikaanse zangeres met de hypnotiserende en sensuele stem

DJ SEINFELD De Zweedse producer Armand Jakobsson alias DJ Seinfeld is bekend van zijn warme lofi houseplaten in de typische Lobster Theremin-stijl. Dit jaar verschijnt zijn tweede album Mirrors op het legendarische label Ninja Tune.

De eerste single U Already Know klinkt positief en frisser dan ooit. Dit jaar zal DJ Seinfeld zijn muziek, tracks van de nieuwe plaat en oude favorieten, voor het eerst live spelen.

Melkweg 11 februari en opvallende verschijning toont op haar vijfde studioalbum ‘Midnight Star’ haar grote ambitie, met conceptuele songs die de problematische relatie van de mens met de aarde blootleggen. wo 23 19:00, Melkweg, € 17,05 LATANYA ALBERTO De Amsterdamse singer-songwriter Latanya Alberto schrijft poëtische, maatschappelijk geëngageerde teksten en maakt neosoul met invloeden van r&b, jazz en elektronische muziek. wo 23 20:00, Paradiso, € 10,50 SÉLÈNE SAINT-AIMÉ TRIO Sélène Saint-Aimé mengt stem en contrabas in haar muziek, die sterke invloeden kent uit zowel haar woonplaats Parijs als haar Afro-Caribische achtergrond.

Haar muziek is zowel poëtisch als autobiografisch. Het album ‘Mare Undarum’ bevat naast eigen composities ook herinterpretaties van muziek van Steve Coleman, Heitor Villa-Lobos en Modest Mussorgsky. wo 23 20:30, Bimhuis, € 16,SEVN ALIAS De 23-jarige Nederlandse rapper maakt rauwe, grimmige raptracks en laat klassieke, rauwe teksten

BLACK FLOWER De vijfkoppige formatie staat onder leiding van saxofonist, fluitist en componist Nathan Daems.

Hij verzamelde supertalent uit de Belgische jazz om zich heen, onder wie cornettist Jon Birdsong, die ook samenwerkt met dEUS, Beck en Calexico. Stuwende beats en Oosters getinte melodieën dragen bij aan een hybride geluid dat vergelijkingen oproept met afrobeat, Ethio-jazz en psychedelische dub. do 24 20:30, Bimhuis, € 19,NOVA TWINS Dit nonconformistische punkduo uit Londen, bestaande uit de vriendinnen Amy Love en Georgia South, gooit sinds een aantal jaar hoge ogen met hun grensverleggende, unieke sound, die door sommige media nu al wordt omgedoopt tot de ‘Wall of Noise’. za 26 19:30, Melkweg, € 13,80 NINA JUNE De Amsterdamse zilverblonde zangeres Nina June maakt filmische popsongs over de zoektocht naar liefde en zingeving in een tijd waarin vluchtigheid de norm lijkt te zijn. Stuk voor stuk zijn haar songs sensuele verhalen over de paradox van intimiteit en onafhankelijkheid. Binnenkort komt haar nieuwe album ‘Meet Me on The Edge of Our Ruin’ uit. ma 28 19:00, Melkweg, € 16,10 JUDY BLANK De Utrechtse singer-songwriter Judy Blank vertrok in 2018 naar Nashville, waar ze de studio in dook met producer Chris Taylor.

Het resultaat is debuutalbum ‘Morning Sun’, met een eigenzinnige mix van indiefolk, rootsy gitaarwerk en rock ‘n roll. za 28 19:30, Tolhuistuin, € 13,-

CLUBBING

LEWIS OFMAN Lewis OfMan is de Franse singersongwriter, multi-instrumentalist en producer Lewis Delhomme, en maakt groovy lo-fi indietronica met een melancholische touch: “dreaming while dancing” is hoe hij zijn muziek zelf omschrijft. za 5 22:00, Paradiso, € 10,50 AQUILO Na diverse goed ontvangen singles brachten de Engelse jeugdvrienden Tom Higham en Ben Fletcher in 2017 hun debuutalbum ‘Silhouettes’ uit. De muziek van Aquilo klinkt klinkt dromerig en melancholisch en bestaat uit elektronische elementen gemixt met akoestische gitaar en piano, voorzien van de vocalen van het duo. zo 6 20:30, Bitterzoet, € 15,KIEFER Kiefer Shackelford is een jazzpianist en elektronische muziekproducer uit Los Angeles. In zijn producties slaat hij een brug tussen genres als hiphop, jazz, soul, funk en house met invloeden van legendarische jazzmuzikanten als Herbie Hancock and Bill Evans. do 10 20:30, Tolhuistuin, € 20,MEUTE Meute is een elfkoppige techno marching band uit Hamburg.

Wat in 2015 als experiment op de straten van St. Pauli werd gebo-

ren, is inmiddels uitgegroeid tot een iconische act die pompende techno en vrolijke blazers met elkaar verbindt. Al marcherend laat de band bewerkingen horen van producers als Âme, Trentemøller, Disclosure, Deadmau5 en Fatima Yamaha. ma 14 20:30, Paradiso, € 32,BEN BÖHMER (LIVE) De Duitse progressive virtuoos Ben Böhmer presenteert zijn tweede album ‘Begin Again’. De veelzijdige artiest uit de stal van Anjunadeep en Future Classic vestigde zich als de nieuwe ster in de scene met hits als ‘After Earth’, ‘Promise You’ en zijn ‘Father Ocean’ remix. do 17 20:00, Melkweg, € 23,CLUB SHILOH - REWIND & RISE AGAIN In deze bombastische clubnacht staat het soundsystem centraal: Roots en Dub met hosts King Shiloh op hun zelfgemaakte Sir Round Sound. Met de soundsystems van Healing of the Nations, Lidj Shiloh en King Shiloh zelf, plus verschillende gastzangers en MC’s. vr 18 23:30, Melkweg, € 17,25 LATIN DISTRICT Naast een een mix van Latin hits, reggaeton, R&B en dancehall in Latin Mix District, salsa, bachata en merengue in Salsa District, draait het om de beste R&B van vroeger en nu in R&B District, verdeeld over drie zalen. vr 18 23:59, Paradiso, € 17,-

KLASSIEK

ALEXANDRE KANTOROW Pianist Alexandre Kantorow speelt Saint-Saëns’ atletische ‘Tweede pianoconcert’. Kantorow soleert bij het Britse Philharmonia, sinds kort geleid door Santtu-Matias Rouvali. Rouvali dirigeert de Philharmonia in Ravels ‘Bolero’ en Rimski-Korsakovs betoverende ‘Sheherazade’. di 1 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 32,IVÁN FISCHER EN HET CONCERTGEBOUWORKEST Iván Fischer begint zijn eerste seizoen als honorair gastdirigent van het Concertgebouworkest met Schuberts ‘Onvoltooide’ en Mahlers ‘Eerste symfonie’: een symfonie waarin je kunt verdwalen. Grote filosofische kwesties en humor, diepgang en naïviteit, polyfonie en boerendansjes, vogelgeluiden en een dodenmars, wanhoop en troost, Vader Jacob en citaten uit eigen werk: Mahler knoopt alles aan elkaar. wo 2 t/m vr 4 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 31,HERREWEGHE & COLLEGIUM VOCALE GENT - HOHE MESSE Bachs geliefde ‘Hohe Messe’ wordt uitgevoerd door Philippe Herreweghe en Collegium Vocale Gent. Met topsolisten als Alex Potter, Miriam Feuersinger en Peter Kooij. za 5 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 46,50 CHIANTI ENSEMBLE Cellist Alexander Warenberg, violisten Yamen Saadi en Shin Shan, pianiste Nathalia Milstein en altist Takehiro Konoe zijn allen prijswinnende solisten.

Het kwintet speelt impressionistische, kleurrijke werken van Franck en Fauré. za 5 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 23,-

CALEFAX - FANTASTISCHE MUZIEK Door de eeuwen heen hebben componisten zich altijd graag beperkt met ingewikkelde vormstructuren, maar bevrijd van deze vormprincipes zien we toonkunstenaars van een andere kant. Geen sonates, rondo’s of variaties maar een fantasievol programma vol vrije muziek. zo 6 15:00, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 36,JANINE JANSEN IN GRAND DUO MET DENIS KOZHUKHIN Violiste Janine Jansen gaat in duet met de Russische toppianist Denis Kozhukhin. ‘Een perfect paar’, aldus Bachtrack. Ze brengen werken van Schubert, Beethoven en meer.

Expressief en intens. di 8 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 23,THE TALLIS SCHOLARS REQUIEM VAN VICTORIA Het Britse koor, onder leiding van Peter Phillips, zingt muziek van bekende en minder bekende Spaanse renaissancecomponisten: Guerrero, Victoria, Lobo en Vásquez. Centraal staat het zesstemmige ‘Requiem’ van Victoria, zijn meesterwerk. do 10 20:15, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 41,LEIF OVE ANDSNES EN ROBIN TICCIATI Waarheid en poëzie in tonen: Mahlers ‘Eerste symfonie’. Robin Ticciati leidt het Deutsches Symphonie-Orchester Berlin, Leif Ove Andsnes soleert in Schumanns ‘Pianoconcert’. Van Mozart klinkt de ouverture uit ‘La clemenza di Tito’. vr 11 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 32,SEBASTIAAN KEMNER & VINCENT VAN WIJK Zonder het contact met de geschiedenis en de traditie te verliezen, toont het programma ‘Evensong: a vigil for new music’ de kracht en de relevantie van nieuwe muziek. Het verhaal wordt verteld aan de hand van verschillende teksten en gedichten van o.a. John Cage, Emily Dickinson en de Bijbel en is gecomponeerd in de vorm van een Anglicaanse kerkdienst. za 12 14:00, Noorderkerk, € 19,VOCAAL ENSEMBLE TIEN PRAYERS & LOVE SONGS Een ‘liefderijk’ a cappella- programma waarin zowel smeekgebeden en weeklachten klinken als liederen waarin de hartstochtelijke ‘aardse’ liefde tussen twee mensen bezongen wordt. zo 13 15:15, Waalse Kerk, € 15,RUSSISCHE NATIONALE OPERA - CARMINA BURANA Het ballet, koor en orkest van de Russische Nationale Opera brengt een van de beroemdste meesterwerken van Carl Orff. De Latijnse liederen, die met passie en kracht worden vertolkt door de koren en solisten, vertellen een verhaal over leven en dood, het lot en de liefde en lust. Bijna 100 solisten zingen over de vreugde van de terugkeer van de lente. di 15 t/m ma 21 20:00, Carré, € 28,SABINE DEVIEILHE EN ALEXANDRE THARAUD Sopraan Sabine Devieilhe brengt met de eveneens Franse pianist Alexandre Tharaud een programma vol pure poëzie: ‘Chanson

feb 2022

KRANT d’amour’. Vaak romantisch, zoals Fauré’s ‘Notre amour’. Soms avantgardistisch, zoals de ‘Cinq poèmes’ de Max Jacob van Poulenc. di 15 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 30,AARON PILSAN De jonge Oostenrijker weet als een oude ziel diep door te dringen tot de kern van de noten. Hij voorziet vertrouwde meesterwerken van Bach, Beethoven en Liszt van nieuw licht en heerlijke verdieping en brengt met de suite van Enescu een aangename verrassing. wo 16 20:15, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 36,HET CONCERTGEBOUWORKEST EN CONSTANTINOS CARYDIS De Griekse dirigent Constantinos Carydis neemt voor zijn debuut bij het Concertgebouworkest de zon mee met zonnige werken uit Frankrijk, Italië en Griekenland. De hartverwarmende stem van sopraan Louise Alder doet de rest. wo 16 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 26,SIMONE LAMSMA Simone Lamsma in Sjostakovitsj’ diep persoonlijke ‘Eerste vioolconcert’. Jun Märkl leidt het Residentie Orkest Den Haag in Brahms’ ‘Eerste symfonie’. vr 18 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 39,NEDERLANDSE REISOPERA GIULIO CESARE In deze spectaculaire barokopera van regisseur/dirigent George Petrou is hoofdpersoon Julius Caesar (Giulio Cesare) een avonturier uit de jaren ’20 van de vorige eeuw, compleet met fedorahoed. Hij is, zoals zoveel archeologen in die tijd, op zoek naar een graftombe van een farao en stuit plotseling op de verschijning van Cleopatra. Is zij een geest, een mummie? za 19 19:30, Carré, € 16,50 SASHA COOKE De Amerikaanse mezzosopraan Sasha Cooke soleert in een van haar lievelingswerken: Berlioz’ innige cyclus ‘Les nuits d’été’.

Daarnaast leidt Karina Canellakis het Radio Filharmonisch Orkest in poëtische werken van Skrjabin en Boulanger. zo 20 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw, € 23,KLEUTERSINFONIETTA HAREN EN SNAREN (4 + 5 jr) De kleine Nina is bijna jarig en wil een viool voor haar verjaardag. Gelukkig is daar opa Stradivarius, die zelf echte violen kan bouwen. In Haren en snaren vertelt hij alles over de geluiden die je erop kunt maken. zo 20 t/m zo 27 diverse dagen en tijden, Het Koninklijk Concertgebouw, € 16,LUCAS EN ARTHUR JUSSEN Lucas en Arthur Jussen combineren een elegante Mozart met een meeslepende vierhandige versie van Stravinsky’s ‘Le sacre du printemps’. In dit nieuwe duo-recital buitelen de noten over elkaar heen, en zijn de vier handen het soms pas na een levendige discussie eens. De Jussens spelen onder meer Chopins ‘Rondo in C’ en een spetterende maar elegante dubbelsonate van Mozart. zo 20 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 22,PEUTERCONCERT NA-APERIJ (2-4 JAAR) Een swingend en interactief

KLASSIEK

pianotrio’s van Schubert, samen met pianiste Elisabeth Leonskaja en cellist Jakob Koranyi, waaronder het ‘Pianotrio in Bes’, een charmant en spontaan werk. ma 28 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 27,-

TONEEL & THEATER

ST. LAWRENCE STRING QUARTET + LIZA FERSCHTMAN + TAI MURRAY + JENNIFER STUMM + IVAN KARIZNA Een octet heeft iets feestelijks: twee strijkkwartetten die samenkomen om samen muziek te maken. Rijk en uitbundig is dan ook de perfecte omschrijving voor het slotconcert van de derde Strijkkwartet Biënnale, met de wereldpremière van het Octet van Osvaldo Golijov, het Octet van Enescu en als amuse Haydns Sonnenaufgangsquartett (foto Jennifer Stumm).

Muziekgebouw aan het IJ, 5 februari

SEAN SHIBE & LUDWIG SEVEN SHADES OF SEAN De Schotse gitarist Sean Shibe (foto) bracht onlangs een album uit met eigen transcripties van Bachs luitsuites. Maar hij speelt ook Debussy, Ravel en Reich. In Seven Shades of Sean gaat de gitarist duetten aan met steeds een ander lid van het Grammy-winnende collectief LUDWIG: zeven bijzondere duetten van Dowland tot Piazzolla.

Het Koninklijk Concertge­ bouw, 10 februari

peuterconcert voor alle kinderen vanaf twee jaar en hun (groot) ouders! Oe, oe, oe! Aa, aa, aa!

De vrolijke liedjes van Jeroen Schipper, winnaar van de Willem Wilminkprijs 2019, nemen kinderen mee in een muzikale totaalbeleving. wo 23 t/m do 24 diverse tijden, Het Koninklijk Concertgebouw, € 16,ASKO|SCHÖNBERG + ENSEMBLEKOLLEKTIV BERLIN Volgens punkfilosoof Timothy Morton leven we in een tijd van ‘massale uitroeiing’. Componist Stefan Prins vertaalt Mortons analyse in een verpletterende geluidservaring: ‘inhabit_inhibit’ is een visionair werk dat met ruimtelijke opgestelde instrumenten, elektronica en feedbackloops voelbaar maakt wat het betekent om de controle kwijt te raken. do 24 20:15, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 36,HAMMERTIME DUO & OLGA PASHCHENKO De Russische klaveciniste, fortepianiste, organiste en pianiste Olga Pashchenko gaat een samenwerking aan met het jong talent duo Hammertime: Nikolai Martinov en Olga Maitieva. Dit

TONEELHUIS / GUY CASSIERS APRIL Twee mensen ontmoeten elkaar in een kamer gedurende twee uur. Als dat gesprek is afgelopen, is het oorlog. ‘April’ vermengt historisch beeldmateriaal met een verrassend persoonlijk en intiem perspectief. De voorstelling stelt brandend actuele vragen over de verstoorde relatie tussen de Westerse en de Arabische wereld, over de rol van de media en over de (on)macht van de diplomatie en de politieke instellingen. di 1, wo 2 20:00, ITA, € 10,BENJAMIN MOEN ONE MAN SHOW De witte heteroseksuele man is in crisis. De geschiedenis heeft hem ingehaald. Sommigen willen hem zien branden, anderen verlangen een stevige herdefiniëring. Laag voor laag wordt hij gefileerd in de hoop antwoorden te vinden op de vraag: wat is zijn rol anno nu? di 1 t/m za 5 20:00, Frascati, € 10,-

IGA GOZDOWSKA

42

INSOMNIO - SOLO/SAMEN Vier soloconcerten van vier levende componisten voor vijf verschillende instrumenten. De vijf musici van het Utrechtse ensemble Insomnio nemen beurtelings de rol van solist op zich, terwijl ze in de andere stukken deel uitmaken van het collectief. Hiermee onderzoekt Insomnio de doorgeslagen individualisering en spreekt zich uit voor verbondenheid en gemeenschapsgevoel.

Muziekgebouw aan ‘t IJ, 17 februari duo slaagt erin om met aanhoudend speurwerk naar onbekend repertoire de meest onwaarschijnlijke juweeltjes boven water te halen. za 26 14:00, Noorderkerk, € 16,50 QIAN WU EN ALEXANDER SITKOVETSKY Muzikale- en huwelijkspartners: pianiste Qian Wu en violist Alexander Sitkovetsky spelen innige duetten vol speelse en indringende momenten waaronder sonates van Franck en Beethoven. zo 27 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw, € 23,AH, CAPELLAA! - MOGGÛH! (6+) ‘Moggûh!’ volgt een ‘normale’ dag van een scholier, waarin emotie en zang op de vreemdste plekken opduiken. Kinderliedjes van over heel de wereld, prachtige koormuziek van componisten als Sweelinck en Ligeti én nieuw gecomponeerde muziek klinken samen in deze gekke en ontroerende muzikale wereld. zo 27 13:30, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 11,50 PIANOTRIO LEONSKAJA, FERSCHTMAN EN KORANYI Violiste Liza Ferschtman in twee

DE ANDERSONS - EEN MOOIERE WERELD Gewapend met liedjes, humor en existentiële vragen gaan De Andersons op zoek naar een antwoord. Ze zoeken hun toevlucht bij Astrid Lindgren, de schrijfster die jong en oud wees op het mooie en ongrijpbare in de wereld en die zich inzette voor vrede, gerechtigheid en kinderrechten. Bij haar begint de zoektocht van De Andersons naar dat wat écht waarde heeft. di 1, wo 2 21:00, Bellevue, € 18,50 TONEELGROEP OOSTPOOL GIRLS & BOYS Deze aangrijpende onewomanshow met Hadewych Minis begint als een hilarisch sprookje, maar verandert in een onvoorstelbare nachtmerrie. Het door Daria Bukvić geregisseerde ‘Girls & boys’ laat zien hoe een onverwachte ontmoeting op een luchthaven tot een intense en gepassioneerde liefdesrelatie leidt. ‘Girls & boys’ is een theatrale noodkreet over mannelijk geweld: met woede als brandstof, humor als katalysator en menselijkheid als doel. wo 2 t/m za 5 20:00, DeLaMar, € 22,50 PLUK VAN DE PETTEFLET (4+) Mark Haayema baseerde zijn script op de originele tekst van Annie M.G. Schmidt. Thomas Beijer schreef speciaal voor de voorstelling nieuwe muziek, maar citeert ook uit klassieke werken van Debussy en Grieg.

En er wordt ook gezongen.

Acteur en componist Diederick Ensink schreef een vijftal liedjes: Daar is-ie dan, Stampen en Heen en Weer, Vriendje en Wat duurt beter worden lang. za 5, zo 6 11:00 en 13:00, Paradiso, € 15,50 BUURMAN & BUURMAN GAAN KAMPEREN (4+) Voor de vijfde keer op rij brengen cabaretier Jelle Kuiper, regisseur

43

feb 2022

ITA-ENSEMBLE / ROBERT ICKE - OEDIPUS De Brit Robert Icke maakt naam met spraakmakende bewerkingen van klassieke stukken. Voor en met het ITA-ensemble maakte hij een moderne versie van Sophocles’ Oedipus, waarin Oedipus een politicus anno nu is die achter het grootste geheim van zijn leven komt. Met Hans Kesting en Marieke Heebink (genomineerd voor de Theo d’Or voor deze rol). wo 2 t/m zo 6 diverse tijden, ITA, € 22,50 TOEAC / JACK WOUTERS BLOEDKORAAL Een nieuwe muziektheatervoorstelling met Jack Wouterse en accordeonduo TOEAC, geïnspireerd op het eeuwenoude verhaal van Orpheus en Euridice. Bloedkoraal is muziektheater over het dodelijk gif dat liefdesverdriet heet. Maar het is ook een troostrijk verhaal over de kunst van het ongelukkig zijn. wo 2 t/m za 5 20:30, Bellevue, € 21,50 TG MEFFERT - IF ONLY MY BELLY WAS MADE OF GOLD ‘If only my belly was made of gold’ is een voorstelling over de dikke buik (zonder baby). Vijf spelers met buiken (ontbloot).

Wanneer heb jij haar buik voor het laatst gezien? Zou jij zijn buik kunnen omschrijven? Ze bestuderen elkaars buiken. Ze maken kunst met de buik. Een muzikant (zonder dikke buik) begeleidt hen. vr 4 17:30 en 20:00, CC Amstel, € 11,50 BLACK SHEEP CAN FLY / SAMAN AMINI - A SEAT AT THE TABLE De voorstelling werd in 2019 door het Nederlands Theater Festival uitgeroepen tot één van de tien beste producties, genomineerd voor de BNG Bank Theaterprijs en bekroond met de Toneelschrijfprijs, en is gebaseerd op eigen ervaringen met racisme.

Ervaringen die soms zo absurd zijn, dat het lachwekkend is. Een actuele en urgente voorstelling in de strijd tegen alledaags racisme en uitsluiting. za 5 20:00, ITA, € 10,CARO DERKX - EMMA WATSON - THE PLAY Emma Watson (Parijs, 1990) is een Britse actrice, activiste, feministe en (rol)model. In ‘Emma Watson – The Play’ zet Caro Derkx haar zoektocht naar identiteit voort. In een poging de ander te ontmoeten gaat Derkx, samen met actrice Nora El Koussour, in dialoog met Emma Watson. Een filmische voorstelling, over de kracht van rolmodellen, nieuwe helden en andere mogelijkheden. di 8 t/m za 19 diverse dagen 20:00, Frascati, €10,SLÄPSTICK - THE ROARING TWENTIES Släpstick ontstond in 1997 onder de naam Wereldband en beleeft

THEATER

opgeven om te kunnen dansen met de Prins? za 12 19:00, zo 13 14:30, ITA, € 13,HOGE FRONTEN / LIEKE BENDERS - HEB JE MIJN ZUSJE GEZIEN (2+) Een beeldende, muzikale en vrolijke familievoorstelling naar het prentenboek van Joke van Leeuwen. zo 13 14:30, De Krakeling, € 12,50

DE SPELERSFEDERATIE - MOORD MET EEN GROTE M De Spelersfederatie en de Theatertroep slaan de handen ineen met regisseur Pieter Kramer, speler/maker Dick van den Toorn, schrijver Don Duyns en dramaturg Esther Habbema.

Moord met een grote M (12+) is een even hilarische als scherpe satire over het moordcomplot op Julius Caesar. Een ravissante over-de-top whodunit in Oud-Romeinse setting over de dood of de renaissance van de democratie. Een parabel voor onze eigen tijd en de staat van onze eigen politiek.

ITA, 3 en 4 februari

SANJA MARUSIC

Bruun Kuijt en taalkunstenaar Ivo de Wijs de bekende klussers tot leven in een komische familievoorstelling. In Buurman & Buurman gaan kamperen zien we hoe de buurmannen het afgelopen jaar hard hebben geklust. Ze zijn dus wel toe aan een welverdiende vakantie. Alleen even de tent opzetten en dan genieten van de rust. Tenminste, dat denken ze… zo 6 11:00 en 14:00, DeLaMar, € 15,-

SPIJKERS HOTEL SPIJKERS Een eenmansopera over levenshonger: het verlangen naar samenzijn en hoe het in leven houden van herinneringen vrijheid brengt. Gezongen, gespeeld, gedanst en verteld door Joost Spijkers.

Met nieuwe teksten door toneelschrijver Peer Wittenbols. De muziek bestaat uit bewerkingen van eeuwenoude traditionals en nieuw geschreven composities van Arend Niks, Stanislav Mitrovic en Joost zelf.

De Kleine Komedie 6 februari

GIOVANNI BRAND ZIGEUNERKIND MET TRAAN Giovanni gaat op zoek naar zijn afkomst en komt erachter dat oordelen in onze natuur zit, zoals ook het Romabloed in hem zit. Hij onderzoekt zijn Roma roots en opent werelden die normaal gesloten blijven. Een zoektocht vol (voor)oordelen, voorspellende dromen en familieliefde. Naar hoe je je verhoudt tot je afkomst wanneer deze botst met je eigen identiteit.

Bellevue 19 en 20 februari

dit seizoen haar jubileum. Vanwege het 25-jarig bestaan brengt de groep een feestelijke voorstelling ‘The Roaring Twenties’: een onovertroffen, magnifieke, chique, swingende, zingende, roerende, ontroerende, champagne proostende, crème de la antirimpelcrème belevenis. do 10 20:15, De Meervaart, € 22,50

vrouwen, onderdrukt. do 10, vr 11 20:30, Bellevue, € 21,50

ITA-ENSEMBLE / ELINE ARBO DE UREN ‘De uren’ van Michael Cunningham speelt zich af op telkens één dag in het leven van drie vrouwen, op drie verschillende momenten in de 20ste eeuw. In Eline Arbo’s regie wordt Cunninghams liefdevolle literaire observatie zichtbaar op het toneel.

Zij creëert een wereld waarin een schrijver de ruimte met zijn personages deelt. do 10 t/m zo 20 diverse dagen en tijden, ITA, € 10,TGDORST - CHARLOTTE JANE EYRE BRONTË & BROER BRANWELL Een voorstelling met Trudy de Jong en Theo de Groot over liefde, ambitie, zelfdestructie en de moed om op te staan tegen een wereldbeeld dat mensen, vooral

KARINA HOLLA De nieuwe voorstelling van Karina Holla is gebaseerd op het bizarre leven van Henry Darger, de alchemist die zijn verschrikkelijke ervaringen heeft omgezet in het goud van zijn fantastische tekeningen en verhalen. Hij was een kluizenaar die in totale sociale isolatie een even betoverende als wrede fantasiewereld van idyllische verschrikkingen schiep. vr 11, za 22 20:30, Plein Theater, € 16,THEATER UTRECHT / THIBAUD DELPEUT - DE KLEINE ZEEMEERMIN (8+) Een theaterfeest vol diepzeeanimaties, liedjes en muziek voor het hele gezin. In zijn beroemde sprookje vertelt Hans Christian Andersen een verhaal over volwassenwording, groei, identiteit en verlangen. In de eigentijdse, bewerkte versie van Theater Utrecht is zijn betoverende vertelling het verhaal van de veertienjarige Annebel waarin ze de meest wonderlijke wezens ontmoet en allerlei avonturen beleeft. Zal Annebel haar stem

DE SURINAME MONOLOGEN Zes karakteristieke kopstukken. Waarvan twee monologen vanavond. Over Sophie Redmond, de eerste vrouwelijke zwarte arts die besloot zichzelf verkiesbaar te stellen. Maar ook over John Ferrier, de laatste gouverneur en eerste president van Suriname.

Hoe ga je om met het verlangen naar je geboorteland terwijl je ziet dat het onherroepelijk veranderd is? Dorothy Blokland en Kenneth Herdigein brengen de verhalen tot leven met zang, rap, muziek, beelden, spektakel en gevoel. zo 13 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 BODIL DE LA PARRA DAGEN VAN RIJST In de voorstelling blikt Bodil terug op haar bijzondere jeugd. Ze trekt een lijn naar het heden en vraagt zich af wat er in de huidige tijd van haar wordt verwacht. In het ontrafelen van haar familiegeschiedenis komt ze ook nu weer voor heel wat verrassingen te staan. Vol humor en tragiek wekt zij haar familie tot leven. Een familie kroniek over een IndoChinese hippie familie in het Amsterdam van de jaren zeventig. di 15, wo 16 20:30, Bellevue, € 21,50 MAATSCHAPPIJ DISCORDIA LOVE SONTAG - WEIBLICHER AKT 11 Wat spreekt meer tot de verbeelding en wat is ongrijpbaarder dan ‘de liefde’? Niemand weet precies wat het is en toch bepaalt het in grote mate onze levens. In deze elfde editie van de Weiblicher Akt geïnspireerd door het leven en werk van Susan Sontag zoekt Maatschappij Discordia een antwoord op de vraag: is ‘de liefde’ niet meer dan een beeld waardoor we massaal misleid worden? di 15 t/m za 26 20:00, Frascati, € 12,DE TONEELMAKERIJ SNACKBAR (12+) ‘Snackbar’ is een schurende voorstelling over loyaliteit, schaamte en de moed die ervoor nodig is om de confrontatie op te zoeken. Hoe is het mogelijk dat niemand ingrijpt als grenzen overschreden worden?

Een pleidooi voor opstaan en het doorbreken van de stilte. Over de moed om op te staan voor jezelf en voor een ander. do 17, vr 18 19:30, De Krakeling, € 13,50 HET ZUIDELIJK TONEEL / THEO MAASSEN - FASCIST WORDEN In deze theatervoorstelling, gebaseerd op dat boek ‘Instructies om een Fascist te worden’ van Michela Murgia, durft Theo Maassen het fascisme los te koppelen van zijn besmette verleden, het fascisme als methode: helemaal zo gek nog niet. Het Zuidelijk Toneel en Theo Maassen slaan de handen in elkaar om een toneelvoorstelling te maken, geen cabaret maar een precaire denkoefening in intieme setting.

do 17, vr 18 20:30, Bellevue, € 21,50 NTGENT/ DALILLA HERMANS HER(E) Leven als zwarte vrouw in een witte wereld, dat is altijd hyperzichtbaar zijn en tegelijkertijd haast onzichtbaar. Dat is opgroeien met veel meer ramen dan spiegels. Gebaseerd op lange gesprekken met zwarte artiesten (allemaal vrouwen), actrices en activistes, schrijft auteur, columnist en moeder Dalilla Hermans een tekst over hun leven in België.

Over uitdagingen en hoop, werk en theater, familie en sisterhood. vr 18, za 19 20:00, Brakke Grond, € 10,RIKKERT VAN HUISSTEDE BECOMING: TRANS & LOVED ‘Becoming’ is een fluïde bubbel vol diepgang. In deze vrijdagavondserie geven CC Amstel & Rikkert van Huisstede elke editie een ander queer perspectief op identiteit en seksualiteit: Queering your friday night met fluïde theater, dialoog en feest. vr 18 20:00, CC Amstel € 15,DIRK SCHEELE - DE ROEP VAN DE JUNGLE (2+) In deze muzikale voorstelling gaat Dirk de jungle in om zijn oude vriend Japie het Apie op te zoeken. Onderweg komt hij allerlei muzikale en hilarische beesten tegen die hem helpen bij zijn zoektocht. ‘De roep van de jungle’ is een spetterend jungle-popconcert vol bekende en nieuwe liedjes van Dirk Scheele, waarbij de kinderen in de zaal gezellig mee mogen zingen en dansen. za 19 15:30, DeLaMar, € 15,IN HET LICHT In het licht is een aangrijpende en belangrijke monoloog over misbruik, gebaseerd op het autobiografische boek ‘Mijn ware verhaal’ van Karin Bloemen.

Gespeeld door Lisse Knaapen (Emma wil leven, Soldaat van Oranje, SKY), met nieuwe muziek van Ellen ten Damme. ma 21 20:00, DeLaMar, € 19,50 MAAIKE OUBOTER EN ERIC CORTON - HARNAS VAN GLAS Tijdens een bijzonder muzikale avond gaan Maaike Ouboter en Eric Corton met elkaar en het publiek in gesprek. Over het leven. Over loslaten, vasthouden en de liefde die in verdriet zit. Over een ‘Harnas van Glas’. En maken ze samen ook muziek! di 22 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 BOG. / HET ZUIDELIJK TONEEL - BEN. Ieder mens vertelt zichzelf een verhaal over het eigen ik. Maar door wie wordt dat verhaal geschreven en wat is er van waar?

In BEN. buigt BOG. zich met haar speelse, filosofische blik over de moeder aller existentiële vragen: wie ben je? di 22, wo 23 20:30, Frascati, € 14,MENEER MONSTER LUCKY LUUK (4+) In ‘Lucky Luuk’ verdwijnt Meneer Monster langzaam in het wilde westen. Vanuit een magische miniatuurwereld banen de drie stoere kolder powboys zich een weg door hun verbeelding.

Een fysieke actie comedy omlijst door meerstemmige westernmuziek, vol met handgemaakte special effects. wo 23, do 24, vr 24 14:30, De Krakeling, € 13,50

LAND - THE SPACE BETWEEN Een live gespeelde, multimediale documentaire van radiomaker Katharina Smets, videomaker Ingrid Leonard & geluidskunstenaar Inne Eysermans, die hun blik richten op een kleine Belgische migrantengemeenschap in Detroit. wo 23, do 24 20:00, Brakke Grond, € 10,MEREL SEVERS - LET ME TELL YOU SOMETHING YOU ALREADY KNOW In deze soloperformance poogt Merel Severs, Winnaar Best of Fringe 2020, zowel in taal als in beweging te definiëren wat man zijn is om zo de diepgewortelde stereotypen van het man zijn zichtbaar en de beperking die daaruit voortkomt invoelbaar te maken. wo 23 20:30, Bellevue, € 19,50 WIRWAR PRODUCTIES BONJE ‘Bonje’ is een humoristische circustheatervoorstelling voor de hele familie. Een acrobatische sensatie, vol herkenbare situaties over ruzie maken, kibbelen, kissebissen, twisten en bakkeleien. do 24 15:00, CC Amstel, € 9,50 WILLEKE VAN AMMELROOY, FREDERIK BROM E.A. THE MOUSETRAP Agatha Christies legendarische moordmysterie ‘The mousetrap’ plaagt en bedriegt aan de hand van meesterlijke plotwendingen.

In een oude pension zit een groep gasten opgesloten door een aanhoudende sneeuwstorm. Alle gasten lijken een motief te hebben voor de moord die is gepleegd en de spanning loopt op als er plotseling een tweede slachtoffer valt. Door de sneeuwstorm kan niemand het pension verlaten, ook de moordenaar niet… do 24 t/m zo 27 diverse tijden, DeLaMar, € 19,50 THEATER ARTEMIS / BAMBIE ANDERS IS EEN HELE NORMALE ZWEEDSE VOORNAAM (6+) De voorstelling gaat over de vraag waarom we de dingen eigenlijk doen zoals we ze doen.

Drie figuren onderzoeken op het toneel alternatieve mogelijkheden voor dagelijkse handelingen, voor de regels die we met elkaar hebben afgesproken en voor onze omgang met mensen en spullen.

Alles proberen ze omgekeerd of anders te doen, met als gevolg grappige taferelen en vreemde beelden, zelfbedachte uitvindingen en slapstick-ongelukken. do 24 t/m za 26 19:00, Frascati, € 12,ITA–ENSEMBLE GEVECHTEN EN METAMORFOSEN VAN EEN VROUW De Franse auteur Édouard Louis gaf regisseur Ivo van Hove al in een vroeg stadium de kans om zijn meest recente werk over zijn moeder te lezen. Van Hove bewerkte ‘Gevechten en metamorfosen van een vrouw’ voor toneel met Marieke Heebink en Majd Mardo. ‘Heebink en Mardo spelen hartveroverend’, aldus de Volkskrant. do 24 t/m za 26 20:00, ITA € 10,LOEK DE BAKKER HET LEVEN ZELF Casper Vandeputte (winnaar Toneelschrijfprijs 2020) maakt een toneelbewerking van ‘Het leven zelf ’, het boek van de jonge schrijver Roelof ten Napel over op de rand staan van het volwassen leven, het zoeken naar ver-

feb 2022

KRANT binding, vriendschap en liefde in allerlei vormen. Het verhaal van een jongen die plotseling begon te zinken, en de mensen die hem zagen gaan. do 24 t/m za 26 20:30, Bellevue, € 21,50 NASRDIN DCHAR FAMILIEKRONIEK Bingewatchen met meesterverteller Nasrdin Dchar: beleef zijn drie succesvolle solovoorstellingen, ‘Oumi’, ‘DAD’ en ‘JA’, op één adembenemende middag en avond. Omlijst met hapjes en een maaltijd, verzorgd door Nadia Zerouali en de Amsterdamse couscousbar. zo 27 17:00, De Kleine Komedie, € 26,50 NHUNG DAM - 3 MILJOEN VOETSTAPPEN NAAR SICILIË Actrice, theatermaakster en schrijfster Nhung Dam neemt het publiek mee op reis dwars door Europa tot aan Sicilië, naar een plek waar je jezelf terugvindt. Een indrukwekkende, eigenzinnige voorstelling over zoeken naar geluk, over leven, onmacht en schoonheid. Een hoopgevende ode aan de fantasie, vol lichtheid en humor. ma 28 20:00, DeLaMar, € 15,FEIKES HUIS - ROCK ME BABY Na lange tijd komt rockband The Promise weer bij elkaar. Ter voorbereiding op hun ‘Back and forward tour’ sluit de groep zich op in de studio. Door oude irritaties, twijfels en fysieke ongemakken dreigt er al snel een crisis.

Gemaakt en gespeeld door: René van ‘t Hof, Servaes Nelissen, Kees van der Vooren, Vincent van Warmerdam. ma 28 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50

DANS

SANDRA KRAMEROVA MAJKA In de multimedia productie ‘Majka’ zoomt de Amsterdamse choreograaf Sandra Kramerová in op de verschillen en overeenkomsten tussen Oost- en West-Europese vrouwelijkheid.

An alien dance encounter with womanhood. do 3 20:30, Plein Theater, € 16,DUDA PAIVA COMPANY & FRACTAL COLLECTIVE SONATINAS 4 FEET Magische schuimrubberen sculpturen en acrobatische urban dance komen samen in ‘Sonatinas 4 Feet’. Een voorstelling van Duda Paiva Company en Fractal Collective, geïnspireerd door het werk van de Braziliaanse fotograaf Alair Gomes. za 5 20:30, CC Amstel, € 16,50 ALESYA DOBYSH - STOP MAKING SENSE & SIMON BUS - FEBRIS Dynamiek, ritme, flow en explosie. Als ongekroonde koningin van de house dance deelt Alesya Dobysh haar liefde voor de dans met ongekende vrijgevigheid en knipoogt ze vrolijk naar onze merkwaardig beperkte relatie met ons lichaam. Met ‘Febris’ brengt breakdancer Simon Bus een ode aan de koorts. In de Romeinse mythologie is Febris de godin die de koorts belichaamt.

Samen met B-Boy Roy Overdijk (The Ruggeds) levert Simon zich over aan haar krachten. di 8 20:30, Bellevue, € 19,50

DANS

we meer gemeen dan gedacht?

Die vraag staat centraal in deze autobiografische voorstelling.

Gestuwd door muziek van het Amsterdams Andalusisch Orkest gaan dansers Redouan Ait Chitt en Denden Karadeniz, bekend in de wereld van hiphop & breaking, op zoek naar verbinding.

Die zoektocht begint met het nemen van een eerste stap, met als uitgangspunt hun roots. za 12 20:30 zo 13 16:00 Meervaart, € 12,50

NEDERLANDS DANS THEATER 1 - TRACES LEFT WITHIN Traces left within presenteert de terugkeer van Jirí Kyliáns Toss of a Dice (2005) en twee nieuwe creaties van Marco Goecke en Marina Mascarell. De gedreven complexiteit van Marco Goeckes werk prikkelt met zijn bliksemsnelle, nerveuze fladderende en vlijmscherpe bewegingen het zenuwstelsel van zowel dansers als publiek. De werken van Mascarell zijn poëtisch, sociaal-politiek en intiem. Het NDT 1-programma wordt live begeleid door Het Balletorkest.

ITA, 15 en 16 februari

SJOERD DERINE

44

HET NATIONALE BALLET - RAYMONDA Marius Petipa’s legendarische ballet Raymonda is een staalkaart van de klassieke ballettechniek. Adjunctartistiek directeur Rachel Beaujean creëert een geheel nieuwe versie van dit meesterwerk van het Russische ballet. De choreografische pracht en praal blijven daarin behouden, maar het verhaal krijgt een verrassend nieuw verloop.

Nationale Opera & Ballet 11 t/m 27 februari

DE NIEUWE OOST / RUBEN CHI - SOLITUDE In Solitude toont choreograaf en dansmaker Ruben Chi de hoogtes en dieptes van stilte en eenzaamheid.

In de stilte blijft alleen je eigen stem over. De vraag is, wie durft te luisteren, en wie loopt ervoor weg? Een expressieve hiphop-danssolo over de caleidoscoop aan emoties en confrontaties met jezelf in eenzaamheid.

En de kracht die schuilt in de confrontatie met je eigen stilte.

Bellevue, 1 februari

LLOYDS COMPANY - FATHER FIGURE (14+) ‘Father Figure’ is een ingetogen, realistische voorstelling waarin breakdancebewegingen tot in de precisie worden ontleed, om zowel de problematische als positieve kanten van het universele thema vaderfiguren bespreekbaar te maken. wo 9 19:30, De Krakeling, € 13,50

WONDERLAND COLLECTIEF KORO KORO (6 – 18 MND) ‘Koro Koro’, Japans voor iets kleins dat rolt, is een bijzondere, interactieve dansvoorstelling voor de allerkleinsten, waarin een magische dialoog ontstaat tussen spelers, een danseres en twee muzikanten, en de baby’s in het publiek. vr 11 09:30 en 10:30, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 15,-

GAUTHIER DANCE COMPANY SWAN LAKES Eric Gauthier, artistiek directeur van Gauthier Dance/Dance Company Theaterhaus Stuttgart, vroeg vier hedendaagse topchoreografen om hun visie te geven op het ‘ballet der balletten’. De vier creaties, van Marie Chouinard, Marco Goecke, Hofesh Shechter en Cayetano Soto, zijn niet bedoeld als een avondvullend werk, maar als ‘Zwanenmeren in het meervoud’: vier afzonderlijke, stilistisch volstrekt uiteenlopende choreografieën van vier makers die, vertrekkend vanuit een bekend verhaal, ieder een totaal nieuwe lading en invulling aan Het Zwanenmeer geven. wo 9, do 10 19:30, ITA, € 25,50

URI IVGI & JOAHN GREBEN WASTED SKIN Aangeraakt worden is een primaire levensbehoefte. ‘Wasted Skin’ viert de schoonheid en kracht van lichaamstaal. Met contrasterende delen die soms abrupt eindigen, dan weer plotseling beginnen, wordt het stuk opgebouwd. Ivgi&Greben vergroten het verlangen en de eenzaamheid uit met een grillige warm/koud mix, emotieloos, soms mechanisch, om deze gevoelens juist voor het publiek extra navoelbaar te maken. vr 11 19:30, ITA, € 16,50 REDO, DENDEN EN AMSTERDAMS ANDALUSISCH ORKEST Zijn onze werelden daadwerkelijk zo verschillend, of hebben

ISABELLE BEERNAERT - NAAKT Isabelle Beernaert kan als geen ander het alledaagse leven vertalen in indrukwekkende choreografieën. Op etnische muziek met een meeslepende oerkracht laat ze een dans zien tussen licht en duisternis, een balans tussen het mannelijke en vrouwelijke, tussen lusten en liefde, tussen zwart en rood, tussen het geklede en ongeklede. Een pure en rauwe voorstelling, over naakt in het oog van de waarheid staan. wo 16, do 17 20:00, DeLaMar, € 19,50 SAMIR CALIXTO - DIDO ÆNEAS US & ALL Twee dansers, Samir Calixto en Erika Poletto, ondernemen een fysieke reis waarin de intensiteit van de dans de vele tinten zal onthullen van wat wij definiëren als liefde, in een diepgaande zoektocht naar de uiterste betekenis ervan. Door een licht te werpen op ons voortdurende verlangen naar onze wederhelft, en de merkwaardige paradox van onze constante staat van eenzaamheid, bekijkt dit nieuwe werk de liefde vanuit een breder spectrum. di 22 20:30, Bellevue, € 19,50 WONDERLAND COLLECTIEF WONDERLAND (2+) De dansers en musici van het Wonderland Collectief spelen niet alleen vóór, maar vooral ook mét het publiek. Daardoor ontstaat elke keer weer een ander verhaal en een unieke belevenis.

Peuters leren spelenderwijs kennismaken met moderne dans en met hun eigen grenzeloze creativiteit. zo 27 13:30 en 15:30, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 9,-

CABARET

STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30 Comedy Café € 15,IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago € 10,COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler € 11,50 WIM HELSEN - NIET MIJN APEN, NIET MIJN CIRCUS Wat heeft de wereld nodig? Eenvoudige vragen. En eenvoudige vragen vragen om ingewikkelde antwoorden. Dat komt goed uit.

Wim Helsen bulkt van dat soort antwoorden. En hij deelt ze graag.

In zijn nieuwste voorstelling legt Wim Helsen zijn oor te luister

TIP 10 LEZING & DEBAT en vertelt dingen waarvan je niet eens wist dat je ze wilde weten. di 1 t/m za 5 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 DE CABARETCLUB Drie verschillende cabaretiers voor de prijs van één. De uitgelezen kans om kennis te maken met nieuwe talenten en oude rotten in het vak. di 1 20:30, DeLaMar, € 19,50 RENÉ VAN MEURS - 2636 Je zal aan de vooravond staan van een nieuwe storm! Met je levenservaring en je goeie gedrag.

Wat als je daar niet klaar voor bent en gewoon nog wil dollen?

Moet ook kunnen, toch? Laat René maar een avond vertellen.

Zijn eerlijke verhalen en hilarische anekdotes zitten bomvol steengoede grappen. do 3 t/m za 5 21:00, Bellevue, € 18,50 MARLON KICKEN DRAADLOOS In zijn vierde show deelt Marlon Kicken zijn vreugde voor het leven, zijn gekke visie en zijn kromme inzichten met veel humor. Hij staat bekend om zijn geweldige relaxte stijl en de interactie met zijn publiek. di 8, wo 9 21:00, Bellevue, € 18,50 DAPHNE GAKES IK, DAPHNE GAKES Met behulp van haar moeders dagboeken vraagt Daphne zich af hoe ze moet leven. Wild vol seks, drugs en rock-’n-roll, of kalm met rust, reinheid en regelmaat? Een one-woman show gebaseerd op het boek ‘Ik, Daphne Gakes’. do 10 t/m za 12 21:00, Bellevue, € 18,50 ROUÉ VERVEER - ZO GOED ALS NIEUW Roué Verveer is een cabaretier die nergens problemen in ziet en daar grappen over maakt. Zijn negende avondvullende programma, wordt weer op-en-top Roué. Niks geen gekke dingen, gewoon zoals je hem gewend bent: optimistisch, vrolijk, diepzinnig en hilarisch. di 15 20:00, DeLaMar, € 19,50 JOHAN GOOSSENS KLEINE PIJNTJES Leeftijd is slechts een getal en je bent nooit te oud om te leren.

Maar als je na een dik jaar binnenzitten nog steeds geen barréakkoorden kent, geen woord Portugees hebt geleerd en ‘Oorlog en Vrede’ niet hebt gelezen, gaat het er dan ooit nog van komen in dit leven? Johan verzet zich tegen het onvermijdelijke verval met liedjes, verhalen en relativerende humor. wo 16 t/m za 19 21:00, Bellevue, € 18,50 ALEX PLOEG - EGO Harde grappen, persoonlijke verhalen, absurde sketches en meeslepende liedjes. Over de strijd aangaan met jezelf. Het onzekere voor het zekere nemen.

Alex fileert zichzelf en de wereld op ongekend hilarische wijze. vr 18 20:00, DeLaMar, € 17,50 FABIAN FRANCISCUS - EEN KLEINE WERELD Een pleidooi voor openheid en no-nonsense zelfacceptatie. Zo een waarbij je ook gewoon lekker hard (om jezelf) kan lachen. Fabians zelfbeeld kwam in een geheel ander daglicht te staan. Ontwapenend, hilarisch en eerlijk. za 19 20:30, Meervaart, € 18,-

THEO NIJLAND ONTBOEZEMINGEN ‘Hij mag er uitzien als een heer, zijn teksten spuwen vuur,’ waarschuwt Het Parool. Hij won de Poelifinario, de Groenman Taalprijs en de Annie M.G. Schmidtprijs zelfs twee keer. Niemand laadt meer lading in zijn liedjes dan Theo Nijland. zo 20 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 ROSA DA SILVA - DAAR MOET JE HEEN Ze won alle prijzen op het Amsterdams Kleinkunst Festival en wordt alom gezien als een van de veelzijdigste theatertalenten van het land. In haar cabaretshow ‘Daar moet je heen’ wisselen het Portugese temperament en de Drentse nuchterheid van Rosa elkaar in rap tempo af. Haar schurende personages zorgen voor plaatsvervangende schaamte en maken de eeuwige clichématige strijd tussen stad en provincie op komische manier herkenbaar. di 22 20:00, DeLaMar, € 17,50 DANIËL ARENDS - THUIS PRAAT IK BIJNA NOOIT ‘Thuis praat ik bijna nooit’ en ‘God is mijn rechter’. Eén avond, twee keer Arends. Beide shows met pure stand-up comedy duren een uur. wo 23 t/m vr 25 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 LEBBIS - DE ZIEL Het derde deel uit de trilogie ‘De Bovengrens’. Volgens onderzoek van de Amerikaans arts MacDougall zou de menselijke ziel 21,3 gram wegen. Lebbis vindt het weinig. Er is twijfel aan het onderzoek. Dat vind Lebbis logisch. Hij bespreekt dat op uiterst humoristische wijze. vr 25 20:15, Meervaart, € 22,ZOUTMUS - JUNGLEPRINTER In ‘Jungleprinter’ gaat Zoutmus verder waar ze gebleven waren.

Al weet niemand precies waar dat was. Maar hoe het met de maffiaslak gaat? En of er nog steeds een aap weggehaald moet worden? Ook Zoutmus weet het niet. Pythonesk spektakel, avondvullende verwarring en, volgens henzelf, lachen tot je tanden in de fik vliegen. za 26 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50

FESTIVALS

TURKEY NOW! FESTIVAL De nieuwe editie van het festival start met een speciale en een bijzondere ontmoeting tussen het Metropole Orkest en Turkse zangeres Candan Ercetin. Ercetin wordt gezien als één van de begaafdste zangeressen van Turkije.

Ze zingt pop, folk en traditionele liederen, in het Turks, Grieks en Frans en (zelf afkomstig uit een familie met Noord-Macedonische en Albanese voorouders) in het Macedonisch. vr 4 20:00, Carré, € 31,50 BEYOND THE BLACK BOX De Brakke Grond presenteert, in samenwerking met C-TAKT en SoAP Maastricht, de vierde editie van Beyond the Black Box. Het festival toont makers die hun eigen positie en die van het publiek ten opzichte van hun omgeving bevragen. Zo komen artistieke praktijken samen, die zich bewegen op het snijvlak tussen verschillende kunstvormen. Met o.a.

Annelies Van Hullebusch, buren, Diane Mahín, Mirte Desmeth en Christian Bakalov.

45

KRANT

TXTRADIO, HET ONLINE PLATFORM TER VERSPREIDING VAN KENNIS, BURGERSCHAP EN INSPIRATIE, SELECTEERT VOOR DEZE WINTERMAANDEN TIEN LEZINGEN EN GESPREKKEN IN AMSTERDAM.

1) FLITSBEZORGERS BESPAREN ONS TIJD, TOCH?

1.

Flitsbezorgdiensten zijn een trend. Zin in een zak chips? Binnen tien minuten wordt die bezorgd. Maar wat doet dat eigenlijk met ons besef van tijd, en van efficiëntie? Een paneldis­ cussie over wat een steeds snellere maatschappij ons eigenlijk oplevert Pakhuis de Zwijger: 1 februari 20:00u

2.

2) EEN NIEUWE 17E EEUW?

3.

Deze maand verschijnt De zeventiende eeuw: een handboek over een be­ langrijk tijdperk uit de Ne­ derlandse geschiedenis, geschreven door interna­ tionale experts. Een debat over wat deze ‘gouden eeuw’ ons nu nog te zeg­ gen heeft.

Spui 25: 2 februari, 20:00u (Aula UvA)

3) VERKIEZINGSAVOND: AMSTERDAM DONUT­ STAD

Amsterdam ontwikkelde samen met de Britse eco­ noom Kate Raworth een ‘stadsdonut’; een soort kompas om richting te geven aan de toekomst van de stad. Anderhalf jaar later kijken we, o.a. met kandidaat raadsleden hoe het ervoor staat.

Pakhuis de Zwijger: 7 februari 20:00u

4) GROTE DENKERS, ANAÏS NIN

Aandacht voor het werk van Anaïs Nin (1903-1977), bekend van haar erotische verhalen. En van haar vrije seksuele moraal. Met Roanne van Voorst. Zij deed onderzoek naar de toekomst van liefde, sek­ sualiteit, vriendschap en intimiteit.

De Balie: 10 februari 19:30u

4.

5.

6.

7.

8.

5) EEN STAAR­ WEDSTRIJD MET ZWARTE GATEN

Paradisolezing door Heino Falcke. Een reis naar de donkerste uithoeken van het universum. Naar zwarte gaten waarin licht verdwijnt en onze natuur­ kundige wetten ongeldig lijken. Een ochtend waarin je meer te weten komt over deze zwaargewich­ ten, en jezelf.

Paradiso, 13 februari 11:00u

9.

10.

6) UITGEWOOND

Het vinden van een woning is nu bijna onmogelijk. Met als gevolg dakloosheid, jongeren die noodgedwon­ gen nog bij hun ouders wonen en huurachterstan­ den. Cody Hochstenbach schreef het boek Uitgewoond. Over hoe de wo­ ningmarkt zo kon ontspo­ ren. Een avond over wonen met o.a. de schrijver.

Pakhuis de Zwijger: 15 februari 20:00u

7) GEWELD ACHTER DE VOORDEUR

Iedere zes minuten een melding van, en jaarlijks 33 doden door huiselijk geweld. Slachtoffers die achterblijven zitten vol schaamte en schuldgevoel.

In het werk van kunstenaar Lara van Gaalen staat dit thema centraal. En zij praat erover met psychologen, sociologen en maatschap­ pelijk werkers.

De Balie: 16 februari 20:30u

8) BANNINGLEZING 2022: TUUR ELZINGA

Er is een nieuw sociaal con­ tract nodig. Dat is een breed gedragen opvatting. Dat zou het afnemend vertrou­ wen in de politiek, onvol­ doende bescherming van de burger in de rechtsstaat, toenemende ongelijkheid in de samenleving moeten tegengaan. Maar met wie sluit je zo’n contract? Vragen waar FNV voorzitter Tuur Elzinga op zal ingaan.

Rode Hoed: 21 februari 19:30u

9) NO GO’S IN DE KUN­ STEN

Zijn er no-go areas voor een wetenschapper? Is de artistieke vrijheid van een kunstenaar onbegrensd?

Moeten wetenschappers en kunstenaars hun maat­ schappelijke betrokken­ heid laten gelden? Of leidt dat tot minder objectief onderzoek en slechte kunst? Een discussie met en tussen kunstenaars en geesteswetenschappers.

KNAW: 21 februari 19:30u

10) RITUALS OF (SELF) CARE

Stel je voor dat je in een stad woont die voor haar inwoners zorgt en hun om­ geving, en mensen in staat stelt voor zichzelf en an­ deren te zorgen. Hoe ziet zo’n stad eruit? Ontwer­ pers, onderzoekers, kun­ stenaars, beleidsmakers en activisten bespreken hoe dat kan.

Pakhuis de Zwijger: 21 februari 20:00u

TXTradio, het online platform voor lezingen, interviews en debat, selecteert elke maand tien interessante bijeenkomsten. WWW.TXTRADIO.NL KIJK BIJ DE PODIA WELKE COVID-BEPERKINGEN ER GELDEN!

feb 2022

KRANT wo 9 t/m za 12 diverse tijden, Brakke Grond, € n.n.b.

WORDS & MUSIC Asko|Schönberg organiseert voor de tweede keer Words & Music, een dag met verknipte, versneden en gloednieuwe performances op twee locaties, deze keer geïnspireerd door componist Luciano Berio (1926-2003) en literair enfant terrible van de sixties William S. Burroughs (1914-1997). Daarnaast presenteert Asko|Schönberg dwarse en gepolijste makers en uitvoerders van nu in een festival met premières, intieme mini-performances, mysterie voorstellingen, muziektheater, do-it-yourself-cut-up, installaties, film en meer. za 12 12:00 - 22:30, Muziekgebouw aan ’t IJ en Tolhuistuin, € 39,-

1.

3.

ALBA ROSA VIVA! FESTIVAL Zes charismatische jonge topmusici, Laetitia Gerards, Barbara Kozelj, Dana Zemtsov, Ella van Poucke, Lars Wouters van den Oudenweijer en Anna Fedorova vormen samen het ensemble voor de vierde editie van het Alba Rosa Viva! Festival. Een warm pleidooi voor vrouwelijke componisten met werken van o.a. Hanna Kulenty en Alba Rosa Viëtor. Het hart van deze avond is de finale van de compositiewedstrijd voor jonge componisten. vr 18 20:15, Muziekgebouw aan ’t IJ, € 36,-

4.

VOORJAARSFESTIVAL SONJA VAN OJEN EN HENDRIK KEGELS - MICRO (7+), DE DINGEN KOMEN IN OPSTAND Plein Theater en Stip Producties presenteren het eerste Voorjaarsfestival met de voorstelling ‘Micro (7+), de dingen komen in opstand’ en met leuke bonusactiviteiten! za 19 t/m zo 27 14:30, Plein Theater, € 13,50

2.

AMSTERDAM ART GALLERY Weesperplein 4b tot 22 april KENDELL GEERS - VOËLVRY

Kendell Geers is een van de meest gerenommeerde kunstenaars in Afrika wiens werk te zien was in talrijke tentoonstellingen. Voëlvry verwijst naar de Afrikaans Anti-Apartheids muziek­ beweging waarvan Geers in de jaren 80 deel uitmaakte.

De tentoonstelling nodigt uit om te na te denken over de vraag: wat betekent vrijheid in 2022?

CBK ZUIDOOST Anton de Komplein 120 t/m 26 februari 2022 De tentoonstelling AIR in Zuidoost #2020/21 toont werk van (inter)nationale kun­ stenaars die de afgelopen twee jaar deelnamen aan Bijl­ mAIR, het artist-in-residence programma van CBK Zuid­ oost. De kunstenaars verble­ ven in het atelier van BijlmAIR in Heesterveld. In het nieuwe werk dat zij hier maakten, re­ flecteren zij op dit deel van Amsterdam.

GALERIE FONTANA Lauriergracht 142 29 januari - 19 maart 2022 Jong talent Thijs Segers en Claudy Jongstra komen in deze thematentoonstelling samen en tonen beiden hun toewijding aan de heden­ daagse natuur. Jongstra vestigt de aandacht op de urgentie van de huidige klimaatsituatie, Segers legt zich juist neer bij deze situa­ tie en schildert de glorie van landschappen en het dieren­ leven.

TILDE Magersfonteinstraat 12 14 januari - 20 februari Tilde transformeert de ten­ toonstellingsruimte tijdens deze donkere maanden in de Tilde Film Club. Bezoekers kunnen onder het genot van een warm drankje naar een kunstenaarsfilm kijken.

Tilde Film Club toont werken van Alex Bag, Marguerite Duras, Dora Garcia, Callisto McNulty, sommige zijn voor het eerst in Nederland te zien.

Samenstelling door: Amsterdam Art – connecting art and the cityAmsterdam Art bevordert samenwerking tussen kunstinstellingen en promoot de meest toonaangevende kunstenaars en tentoonstellingen in Amsterdam. Zie het actuele aanbod van de 66 deelnemende organisaties op amsterdamart.com.

DIVERS

GLADIATOR LIVE IN CONCERT ‘Gladiator’, de veelbekroonde film van Ridley Scott uit 2000, vertelt het verhaal van de Romeinse generaal Maximus, een glansrol van Russell Crowe. De epische film wordt vertoond op groot scherm met de soundtrack live gebracht door het Noordpool Orkest. di 22 t/m do 24 20:00, Het Koninklijk Concertgebouw, € 39,DE MAGISCHE MUZIEK VAN HARRY POTTER Een koor en een symfonisch orkest brengen de magische muziek van Harry Potter tot leven in een unieke concertavond vol driedimensionale projecties en magische illusies. Op het programma staan de soundtracks van Oscarwinnaar John Williams, Patrick Doyle, Nicolas Hooper en Alexander Desplat. ma 28 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw, € 49,90

MUSEA

ALLARD PIERSON MUSEUM

Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis.

Misschien valt er wat te lachen Terugblikken op Peter van Straaten Acht gastconservatoren waaronder Els Timmerman, de weduwe van Van Straaten, nemen verschillende aspecten van zijn tijdloze werk onder de loep. t/m 13 maart Zeur niet!

CABARET

AISHA ZEIJPVELD

AMSTERDAM ART 46

MARTIJN KARDOL - DE SITUATIE De Situatie is Kardols derde, en wederom bulkt het van de herkenbaarheid en de hilariteit. Situaties moeten worden opgelost. Maar hoe? En door wie? Iemand in de zaal misschien? Of moet Martijn Kardol het maar weer zelf doen?

Op zich geen slecht idee. Want Martijn weet hoe je een crisis moet bezweren. Of het nu gaat om een pandemie, of een klimaatcrisis, of een filmkeuze op Netflix, alles heeft zijn impact en alles heeft zijn aanpak.

De Kleine Komedie, 8 en 9 februari

HANNAH GADSBY BODY OF WORK! Hannah Gadsby brak definitief door bij het grote publiek met haar show en Netflix-special Nanette en won een Emmy en een Peabody. De Australische comédienne en actrice is goudeerlijk, stelt zich kwetsbaar op, maar maakt tegelijkertijd geweldige grappen en schuwt niet het publiek uit te dagen na te denken over actuele maatschappelijke kwesties.

Koninklijk Theater Carré 24 en 25 februari De musicals van Annie M.G. Schmidt en Harry Bannink. vanaf 11 februari Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl

AMSTERDAM MUSEUM

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.

De Gouden Koets De Gouden Koets wordt getoond in een glazen behuizing op de ruime meisjesbinnenplaats. Daarnaast worden in zes museumzalen rondom de binnenplaats uiteenlopende verhalen uitgelicht. Honderden cultuurhistorische objecten, schilderijen, Oranjesnuisterijen, kledingstukken, spotprenten, foto’s en bewegende beelden geven een veelzijdig beeld van de geschiedenis en het gebruik van de Gouden Koets, en de discussies uit verleden en heden over dit iconische voertuig. t/m 27 februari Vrijdenkers: van Spinoza tot nu.

Deze tentoonstelling legt verbanden tussen hedendaagse gebeurtenissen en historische ontwikkelingen en spoort aan tot reflectie en discussie. t/m 27 februari Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

KAMAGURKA EN HERR SEELE - THE RETURN OF THE COMEBACK Ze zijn vrienden. Al veertig jaar. Kamagurka en Herr Seele. Ze deden tv, tekenden het leven, schreven geschiedenis en staken vaak draak.

Ze koesteren een co-ouderschap over Cowboy Henk en staan na zestien jaar weer samen op de planken met: seks met een barkruk, een geile ode aan Parijs, Peruviaanse panfluiten en ballet van Herr Seele.

Kleine Komedie 16 en 17 februari AMSTERDAM PIPE MUSEUM Overzicht van de rookcultuur.

Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland.

Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE Kunstencentrum Exposities op locatie. tel. 625 56 51, www.deappel.nl

ARCAM

Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam.

Sub terra – New roots for underground urbanism Een onderzoek naar de kansen van ondergronds bouwen en leven in Amsterdam en daarbuiten. t/m 6 februari Tijdlijn Amsterdam 2000-2030

47

feb 2022 t/m 1 januari 2030 Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

EXPO

t/m 13 februari Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

ARTIS

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zee­leeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het vlinder­- ­paviljoen, een aquarium en nog veel meer.

Nieuwe vaste tentoonstelling in het Aquarium over het belang van schone oceanen. Artis wil in het vernieuwde aquarium bezoekers inspireren en stimuleren verantwoordelijk met het water op onze planeet om te gaan.

Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

HET GRACHTENMUSEUM

GUIDO VAN DER WERVE - TASTBARE FUTILITEIT In het universum van Van der Werve zijn romantiek, de natuur en het sublieme nooit ver weg. Zijn films gaan over de nutteloosheid van het bestaan, maar tonen tegelijkertijd de eindeloze schoonheid ervan. Naast extremen en melancholie is er in de films ook plaats voor droge humor. Vaak legt Van der Werve in zijn films extreme inspanningen vast, waarin hij het gevecht aangaat met zichzelf: zo rent hij twaalf uur onafgebroken rondjes om zijn huis.

Eye Filmmuseum, vanaf 12 februari

COBRA MUSEUM

De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.

Presentatie Cobra Kunstprijs 2021 Presentatie van het werk van Guido van de Werve, winnaar van de Cobra Kunstprijs 2021. t/m 6 februari Constant 101: The Future Can be Humane Constant (Constant Nieuwenhuijs, 1920-2005) was naast kunstenaar tevens een van de intellectuele motoren achter de Cobra-beweging (1948-1951). Naast kunstwerken van Constant wordt ook nieuw werk van de hedendaagse kunstenaars Antonio Jose Guzman (1971) en Antonis Pittas (1973) gepresenteerd. t/m 6 maart Clandestien: het lichaam centraal In de fototentoonstelling Clandestien staat het menselijk lichaam centraal. Circa honderd zwart-wit foto’s tonen een uitgesproken liefde voor het lichaam in al zijn verschijningen: perfect, onvolmaakt, elegant, erotisch, zelfbewust of juist heel kwetsbaar.

De werken zijn afkomstig uit de omvangrijke collectie van fotograaf en verzamelaar Pedro Slim. t/m 27 maart Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

DIAMANTMUSEUM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger.

Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTEREN MUSEUM

Museum over de stedenbouw­ kundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

Sara Vrugt - Honderdduizend bomen en een bos van draad vanaf 4 februari Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

HERMITAGE AMSTERDAM

Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg.

Russische avant-garde – Revolutie in de kunst vanaf 29 januari Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl

HET HEM

BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden.

De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson Museum zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw.

Beestenboel in het Grachtenhuis Er schuilen meer dan vijftig dieren in het Grachtenmuseum. In de expositie worden de dieren van het museum voor het eerst in de spotlights gezet door fotograaf Yasmine Asha. t/m 1 april Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum

Drie keer per jaar brengt Het HEM een nieuw Chapter dat het verhaal van een gastcurator vertelt, en je meeneemt in de wereld van de creatieve makers en denkers van nu.

Winterstop tot maart 2022: tentoonstellingen, installaties Warmperserij 1, 1505 RL Zaandam tel. 075 710 0073, www.hethem.nl

RUSSISCHE AVANT-GARDE REVOLUTIE IN DE KUNST Als vervolg op 1917.

Romanov en Revolutie, het einde van de monarchie (2017) vertelt deze expositie een intrigerend verhaal van de Russische avant-gardekunst vanaf de laatste jaren van keizerlijk Rusland via de turbulente tijd rond de revolutie van 1917, tot het einde in de Stalinperiode. Zo’n vijfhonderd werken op canvas, papier, textiel en de meest verrassende drager porselein, tonen een revolutie in de kunst.

Hermitage vanaf 29 januari EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.

Guido van der Werve – Tastbare futiliteit Guido van der Werve heeft in vijftien jaar een bijzonder oeuvre opgebouwd rond tijdloze en universele thema’s als de condition humaine. Met de persoonlijke en filosofische benadering van zijn verheven dromen enerzijds en de banaliteit van het alledaagse anderzijds heeft hij een prachtig oeuvre gecreëerd. vanaf 12 februari IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FASHION FOR GOOD MUSEUM

Een uniek en interactief museum over duurzame mode in innovaties.

Grow: The Future Of Fashion Kleding van de bananenplant, een jurk van sinaasappelzijde, leer van kokosnoot en kurkpoeder. Jong Nederlands design talent heeft in opdracht van het museum deze gloednieuwe, duurzame, natuurlijke en nooit eerder in musea getoonde materialen omgetoverd tot unieke fashion statements. Ook gevestigde namen Karim Adduchi en Iris van Herpen zijn onderdeel van de tentoonstelling en laten eigen

EEUWIG IN AANBOUW F. STARIKS LEVEN ALS MUSEUM Uitgaand van Stariks principe ‘Mijn leven als museum’ verkennen schrijver Vrouwkje Tuinman en fotograaf Andrea Stultiens de diverse manieren waarop F. Starik, beeldend kunstenaar en auteur, zijn levensmotto vormgaf. Een tentoonstelling vol relieken, gedichten, fotografie, collages, films en brieven. Een eerbetoon aan F. Starik in het bijzonder en het leven als museum in het algemeen.

Stadsarchief, t/m 5 juni creaties gemaakt van biomaterialen zien. t/m april 2022 Rokin 102, tel. 0261 9680 www.fashionforgood.com

FOAM AMSTERDAM

Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

Liz Johnson Artur - of life of love of sex of movement of hope t/m 9 februari Jonathas de Andrade - Next Level t/m 10 april Bill Brandt - The Beautiful and the Sinister vanaf 18 februari John Edmonds - A Sidelong Glance vanaf 18 februari Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld.

De aardappeleters: misser of meesterwerk?

Een ode aan het bekende werk dat Vincent van Gogh in 1885 maakte toen hij in Brabant woonde. De schilderijen, studies, schetsen en brieven vertellen een verhaal over ambitie, doorzetten en kritiek. Een verhaal voor jong en oud over blijven geloven in jezelf.

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Gesloten vanwege een verbouwing.

Plantage Middenlaan 24, tel.

531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek.

Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

HUIS MARSEILLE

Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Charlotte Dumas - Ao t/m 13 maart Luc Delahaye - Le Village t/m 13 maart Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeiders­beweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JOODS HISTORISCH MUSEUM Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam.

Sigalit Landau - Between Worlds De tentoonstelling bestaat uit kunstwerken die een directe relatie hebben met de Dode Zee. Door voorwerpen onder te dompelen in het extreem zoute water van de Dode Zee, soms maandenlang, groeien er zoutkristallen op. Een gewone schoen, een bos prikkeldraad, een visnet of een jurk worden in een nieuwe gedaante uit het meer opgevist.

t/m 27 maart Children of Al-Andalus - Portretten van Andalusisch-Marokkaanse moslims en joden is een tentoonstelling met foto’s, filmbeelden en verhalen van Marokkaanse afstammelingen van joden en moslims uit Al-Andalus. t/m 18 april De curieuze collectie van Heinz Keijser - Rammelaars! Rammelaars!

Rammelaars!

De tentoonstelling neemt de bezoeker mee langs het boeiende en bewogen leven van Heinz Keijser, zijn opmerkelijke verzameling en het verband daartussen. t/m 6 juni Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’.

Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

KLEDERDRACHTMUSEUM

Streekkostuums. Voor iedereen met interesse in folklore.

Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl

LUTHER MUSEUM

Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen.

Nieuwe Keizersgracht 570, tel.

2142112 www.luthermuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed.

Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin.

Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS

Museum met wassenbeelden.

Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM

Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl

MICROPIA

De onzichtbare wereld Ontdek het onzichtbare leven.

De microwereld - Het machtigste leven op aarde De microwereld is misschien onzichtbaar en raadselachtig, ze is ook onmisbaar. Microben zijn essentieel op aarde en in ons lichaam. Microalgen in de oceaan produceren de helft van alle zuurstof in onze atmosfeer. doorlopende tentoonstelling Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Museum voor moderne kunst.

Yayoi Kusama De werken ‘Night of Stars’ en ‘Pumpkin’ zijn te zien in een geheel getransformeerde ruimte.

Studio Irma - Reflecting Forward Een Digital Immersive Art tentoonstelling, die laat zien hoe wij onze toekomst kunnen vormgeven door eindeloze mogelijke verbindingen te leggen.

Moco Masters De Moco Masters collectie prijst de kunstenaars die opvallen vanwege hun uitzonderlijke bijdrage aan de

48 kunst en cultuur en hun iconische creaties. the New FuTure Een selectie NFT’s van ’s werelds meest baanbrekende digitale kunstenaars waaronder Beeple, Andrés Reisinger, WhIsBe en Mad Dog Jones. Deze zeldzame en unieke werken geven uitdrukking aan de toekomst van digitale kunst. t/m 31 maart Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com

MOLEN VAN SLOTEN

Herbouwde werkende poldermolen uit 1847.

Presentatie ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie over zijn leven. Maquette ‘Amsterdam en het water’, waarop het landschap anno 1630 wordt weergegeven.

Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed.

Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUM JAN

Schitterend glas - 30 jaar Museum JAN Sam Drukker - Onderweg In zijn werk vangt Sam Drukker mensen in al hun verschillende facetten. Onzekerheid, kracht, schoonheid en ouderdom zijn te zien in schilderijen waarin de geportretteerden onderweg lijken te zijn: soms doelbewust en soms ontheemd, met een nog onbekende bestemming. t/m 20 maart Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl

MUSEUMHAVEN

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen.

Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

Tramdienst met historisch materieel.

Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling).

Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

MUSEUM HET REMBRANDTHUIS

Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen.

Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

MUSEUM HET SCHIP

Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie.

Fré Cohen: vorm en idealen van de Amsterdamse School t/m 4 september Fabio Pravisani Beeldhouwer Fabio Pravisani raakte gefascineerd door het monumentale karakter en de strakke vormentaal van de Amsterdamse School en

Hoofdredactie Bart van Oosterhout Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie SCHERP: Renate Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda) Aan dit nummer werkten mee Pauline Arkesteijn, Alice Boothby, Marjolein van Damme, Floor van Dijck, Bart Geeraedts/TXT, Roos Hamelink, Mascha Dammers/ Amsterdam Art, Cindy Hoetmer, Olivier Kemme, Sara Luijters, Kim van der Meulen, Mike Peek, Famke en Floor van Praag (ZIN), Margriet

feb 2022

KRANT bestudeerde uitvoerig de werken van onder meer Tjipke Visser, Chris van der Hoef, Johan Altdorf en Mendez da Costa. Deze invloed is terug te vinden in zijn beelden.

Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

Locatie De Dageraad

In het volkswoningbouw-complex De Dageraad van de architecten Michel de Klerk en Piet Kramer is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd.

Een monument voor de burgemeester t/m 30 juni Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen.

Gesloten vanwege een verbouwing.

Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie.

Bits of You In Bits of You ervaart de bezoeker hoe de datasporen die we dagelijks achterlaten ons leven beïnvloeden.

NEMO voor volwassenen in De Studio op het Marineterrein Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel.

Modetentoonstelling Maison Amsterdam De stad, de mode en de vrijheid Aan de hand van 150 objecten uit de modecollectie van het Amsterdam Museum en collecties van toonaangevende modeontwerpers, vertelt de tentoonstelling over de vrijzinnige en creatieve stad waar alles kan. En over de excentrieke modestad die Amsterdam daardoor werd. Centraal thema is hoe vrijheid, maar ook onvrijheid, het modebeeld door de eeuwen heen bepaalden. t/m 3 april 2022 Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM AMSTERDAM NOORD

Over de geschiedenis van Noord.

Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.

MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER

NXT MUSEUM

Museum voor nieuwe mediakunst.

Asterweg 22 www.nxtmuseum.com

OUDE KERK

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Susan Philipsz - The Fall De eerste Nederlandse solotentoonstelling van de Schotse kunstenaar Susan Philipsz (Glasgow, 1965). Na talrijke bezoeken aan de kerk en uitgebreid artistiek onderzoek presenteert Philipsz haar context-specifieke geluidsinstallatie, The Fall. t/m 28 maart Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS / OPEN

Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld voor bezoekers.

Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen.

Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

RIJKSMUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rond­leidingen, workshops of cursussen.

Rijksmuseum & Slavernij t/m 28 februari Vincent Mentzel Vincent Mentzel (1945) behoort al jaren tot de beeldbepalende fotografen van Nederland en heeft tijdens zijn carrière de fotografie zien veranderen: van ondergeschoven kindje dat niet net zo serieus werd genomen als de geschreven journalistiek tot een krachtig en zelfstandig medium met artistieke mogelijkheden. In de tentoonstelling wordt die ontwikkeling zichtbaar aan de hand van zijn eigen foto’s. t/m 6 juni Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk.

Mira ‘Mira’ is een route langs de drie Amsterdamse Nicolaaskerken waarbij de zeven werken van barmhartigheid worden verteld vanuit het perspectief van een hedendaagse Amsterdammer. tot 31 december 2022 O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM

Prinssen, Bregtje Schudel, Erik Schmitz, Karin Thybaut, Joke van der Weij, Mariah Zade

distributie@iamsterdam.com Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement € 31,99 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd.

Abonnementen kunnen zowel schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van

Aanleveren agendagegevens maartnummer: 24 januari aprilnummer: 28 februari amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00 Drukwerk en distributie Flyerman

Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald.

Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

Willem van de Velde & Zoon Een grote overzichtstentoonstelling over vader en zoon Willem van de Velde, twee toonaangevende zeeschilders in de zeventiende eeuw

met elk een eigen specialisme: penschilderij en olieverfschilderij.

Het is de eerste keer wereldwijd dat er zoveel werken van beide kunstenaars tegelijkertijd te zien zijn. t/m 27 maart Republiek aan Zee Aan de hand van ruim 50 topstukken vertelt de tentoonstelling het verhaal van de Republiek in de 17e en 18e eeuw.

Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM

‘s Werelds grootste stadsarchief.

Eeuwig in aanbouw – F. Stariks leven als museum t/m 5 juni De razzia’s van 22 en 23 februari 1941 vanaf 18 februari Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

STEDELIJK MUSEUM

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving.

Remy Jungerman - Behind the Forest t/m 14 maart Prix de Rome 2021 Presentatie van nieuw werk van de genomineerde kunstenaars: Mercedes Azpilicueta, Alexis Blake, Silvia Martes en Coralie Vogelaar. t/m 20 maart Let Textiles Talk t/m 20 maart Hito Steyerl - I will survive Steyerls video-installaties nemen de onderlinge verbanden tussen kunst, samenleving, geavanceerde technologie en het neoliberale kapitalisme kritisch onder de loep. t/m 12 juni Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

STRAAT MUSEUM

Museum voor graffiti en street art Citaat van de straat Is street art binnen nog wel street art?

De openingstentoonstelling toont meer dan 150 kunstwerken van ruim 140 kunstenaars met 32 verschillende nationaliteiten.

NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com

THEO THIJSSEN MUSEUM

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen.

Reizen met Thijssen De tentoonstelling geeft een sfeervol tijdsbeeld van Europa in de jaren 1920-1930. Op een boeiende manier wordt het aspect reizen uit het leven en werk van Theo Thijssen uitgelicht. tot februari 2022 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

Een uitbundige en interactieve tentoonstelling waar je ontdekt wat een trouwjurk, poppen en mango’s met elkaar gemeen hebben. In de tentoonstelling krijg je nuttige tips over het geven en ontvangen wereldwijd. t/m 5 maart 2023 Healing Power De expo geeft inzicht in verschillende vormen van helende kracht en toont de zoektocht van de moderne mens naar balans tussen lichaam, ziel en geest. t/m 6 juni 2022 World Press Photo: Door de lens van.

Hedendaagse fotografen uit Afrika presenteren hun werk. t/m 8 januari 2023 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl

TROPENMUSEUM JUNIOR

Sabi Suriname: ontdek de Wereld achter de Dingen.

Sabi Suriname In Sabi Suriname kom je veel te weten over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden. t/m 1 maart 2023 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl

NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood.

Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog.

Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM

Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010.

Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed

MUSEUM WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand.

Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM

Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfs­vaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50

TROPENMUSEUM

Museum over wereldculturen.

Cadeau, Hoezo?

het klantnummer, met een opzeg­termijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail.

Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven.

Prijswijzigingen voorbehouden.

Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners.

Verschijnt 10 maal per jaar.

Oplage 60.000 exemplaren Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2021 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

Het maartnummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 21 februari, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.

krant KRANT

terugblik

TOT SLOT

49

Terugblik

DE IJSKOUDE WINTER VAN 1890-1891 tekst Erik Schmitz foto Jacob Olie/Stadsarchief Amsterdam

K

leumend staat de negenjarige Jan Olie op het ijs van een stijf bevroren poldersloot. Het is de koudste winter sinds mensenheugenis, en op deze nevelige dag maakte Jacob Olie samen met zijn kinderen een wandeling over het Rustenburgerpad, aan de zuidkant van de stad. In zijn negatievenschriftje schreef hij later: ‘Rustenburgerpad bij winter 90/91, 3 stuks.’ Op een andere foto zien we zijn dochter Aagje en oudste zoon Jacob in een van de akkertjes van een tuindersbedrijf – of de jongste telg, de net vierjarige Willem Olie, ook mee was, is op de foto’s niet te zien.

Verspreid langs de paden tussen de Amstel en de Boerenwetering lagen familiebedrijfjes waar op koude grond en in lage kassen groenten voor de stad werden geteeld.

Zo’n bedrijf is ook achter de bibberende Jan Olie te zien. Bij de openstaande schuurdeur liggen de manden waarmee na de winter de eerste voorjaarsgroenten weer naar de stad zullen worden gebracht. De tuinder met zijn schepnet staat tussen de openstaande deuren van een schuitenhuis. Van oudsher brachten de tuinders hun producten met schuitjes naar de groentemarkt, in deze jaren nog op de Prinsengracht.

De winter was in 1890 onverwacht vroeg ingevallen. Na een korte vorstaanval in november volgde er strenge vrieskou op 8 december 1890, die aanhield tot 22 januari 1891. Af en toe viel er ook wat sneeuw. De Amsterdammers konden onbekommerd over het dichtgevroren IJ lopen. Een bruggetje overspande de met moeite opengehouden

vaargeul. De verslaggever van het Algemeen Handelsblad schreef op 25 december dat het ijsspektakel welhaast leek op een Zwitserse berggletsjer in de wolken, toen rond die dag de mist de vormen van de stad omhulde en schaatsers als nietige zwarte figuurtjes tussen de nevelslierten over het ijs bewogen.

Het Rustenburgerpad veranderde rond 1900 in de stadse Rustenburgerstraat. Nu, ruim een eeuw later, lijkt het of de ouderwetse winters zich net als de gletsjers hebben teruggetrokken in het verleden. Maar als de weersomstandigheden net als in 1890-1891 op de juiste wijze samenspannen, kunnen we toch nog eens onbekommerd over het IJ naar de overkant wandelen.

50

krant KRANT

de echte amsterdammer

TOT SLOT

De echte Amsterdammer

‘IK SCOOR ALTIJD IETS BIJZONDERS’ Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar lievelingsplekken.

Deze keer: My Baby-frontvrouw Cato van Dijck. ‘Bij mij om de hoek vind je het schattigste straatje van de stad: de Slatuinenweg.’

KAY BUCHANAN

tekst Floor van Dijck foto Kay Buchanan

ALLERMOOISTE WIJK?

‘Ik woon nu in de Baarsjes; dat is nou niet per se de mooiste wijk, maar wel een fijne wijk met een mooie mix van mensen. Bij mij om de hoek vind je trouwens wel het schattigste straatje van Amsterdam: de Slatuinenweg.’

MOOISTE HERINNERING?

Cato van Dijck (33) is zangeres en instrumentalist van de band My Baby. Ze werd geboren op Marken en studeerde aan het conservatorium in Amsterdam.

Meerdere keren stond ze in een uitverkocht Paradiso, waar ze hopelijk binnenkort weer staat om een rits uitgestelde shows in te halen. En met nieuw materiaal; dit voorjaar verschijnt Sake sake sake, het vijfde studioalbum van My Baby.

‘Toen ik mijn negentiende op mezelf ging wonen, kwam ik met veel geluk in een studio op de Romeinsarmsteeg terecht tussen het Singel en de Herengracht. En mijn tweede huis in de stad was zo mogelijk nog beter: met een vriendin deelde ik een etage aan de Egelantiersgracht in de Jordaan, uitkijkend over de mooiste gracht van de stad. Ik besefte toen niet helemaal hoe bijzonder dat was.

Nu fiets ik er nog weleens langs en realiseer me dan: wauw, daar woonde ik gewoon. Ik heb heel mooie herinneringen aan die tijd.’

TYPISCH AMSTERDAMS?

‘De fietsflat bij het CS. Waar anders in de wereld vind je zoiets?’

BESTE RESTAURANT?

‘Mijn nieuwe favoriet is Fijnkost aan de Zocherstraat, een knus bistro-achtig tentje. Ze hebben er

goed eten met veel vegetarische opties, lekkere natuurwijnen en de sfeer is ouderwets gezellig, niet zo pretentieus.’

BESTE CONCERTZAAL?

‘Omdat ik niet kan kiezen tussen Paradiso en Melkweg, zeg ik: bluescafé Maloe Melo! Omdat we daar eindeloos muzikale meters hebben mogen maken.’

FAVORIET STUKJE GROEN?

‘De Geuzenkade, dat is een prachtig stukje stad dat ik ontdekt heb dankzij mijn ‘bonushond’ Ike, de labradorvuilnisbak van mijn vriend. Langs de Geuzenkade hangen treurwilgen sierlijk in het water, het is een kleine oase van rust in een druk stukje en iedereen die daar loopt, is vriendelijk.’

BESTE PLEK VOOR NA MIDDERNACHT?

‘Het nachtleven ligt nu al zo lang stil… Maar het liefst ben ik dan in de backstage van een podium, nagenietend van een show.’

LEUKSTE WINKEL?

‘Een recente ontdekking is ABCND-store, een winkel aan de Zamenhofstraat in Noord. Ze hebben er kleding van jonge

ontwerpers uit Nederland en het buitenland, afgewisseld met hand-picked vintage en opvallende accessoires zoals schoenen die bijna kunstobjecten lijken. Ik scoor daar altijd wel iets bijzonders.’

FAVORIETE AMSTERDAMMER?

‘Frank Sutherland. Een bijzondere verschijning en een soort muziekorakel. Door hem maakte ik – nog voor YouTube bestond – kennis met obscure muziek, funk en soul uit de jaren zestig en zeventig. Hij is een briljant gitarist en zijn muren zijn helemaal volgepropt met boeken en platen. Dankzij hem hebben mijn broer en ik ook onze gitarist Daniel leren kennen. Zo stond Frank eigenlijk aan de wieg van My Baby.’

BESTE SNACKPLEK?

‘Ik rij graag om voor de kibbeling van Haring Naatje aan de Purmerweg in Noord.’

LIEVELINGSACTIVITEIT?

‘Tijdens de lockdown heb ik mijn rolschaatsen herontdekt. Als kind was ik er heel behendig op, het was wel weer even wennen, maar ik rol nu op mooie dagen graag door het Vondelpark met een muziekje op mijn koptelefoon.’

51

tassie

FEB 2022

ADVERTORIAL

HOE WERKT HET?

• K ies de buurt die je wil

verkennen op eentassie.nl.

• Heb je nog geen idee?

• H andig: bij elke route vind je een duidelijke beschrijving én reviews

• K ies wat je wilt drinken

(in elk Tassie vind je snacks én een drankje) en met hoeveel personen je op pad wil gaan

• R eken af (v.a. € 29,99 per Tassie); je kunt ’m binnen 1 tot 3 werkdagen thuis verwachten

• G ooi Tassie om je schouder en verken de stad!

De stad in met Tassie Amsterdam uitgespeeld? Dacht het niet! Ga samen op pad met Tassie en leer de stad én elkaar beter kennen.

T

assie gelooft dat een stad een stukkie leuker wordt als je die zélf gaat ontdekken. Elk tassie (die heb je vast al op straat gespot: het rode Tassie-tasje) is daarom gevuld met een route vol verhalen over de geschiedenis, cultuur en kunst die je tegenkomt – en dan niet de geijkte feitjes, maar verhalen die je bijblijven. Onderaan elk kaartje wordt een voorzet gegeven voor een gesprek, zodat je niet alleen de stad maar ook je wandelpartner(s) beter leert kennen. En

voor het spelgevoel vind je in je Tassie ook enveloppen met wildcards en spellen.

SPECIAL EDITIONS In Amsterdam zijn er routes door de Jordaan, Oud-West, Oost of Centrum. Daarnaast zijn er special editions: de date-Tassie bijvoorbeeld – leuk met Valentijn! – voor verrassende gesprekken met je kersverse date of gewoon met je al-jaren-bij-elkaar partner. De Engelse Tassie is er voor alle nieuwkomers en

gasten uit het buitenland, de collega-Tassie voor bedrijven en met de Pride-Tassie leer je alles over de bijzondere LGBTQ+ verhalen die Amsterdam rijk is. Van dit Tassie gaat de helft van de winst naar diverse LGBTQ+ belangenorganisaties.

Trouwens, Tassie is ook in andere steden neergestreken. Dus, ben je van plan om een weekend weg te gaan? Kijk dan even of Tassie daar ook een tour heeft! eentassie.nl

Boetiekjes maken Amsterdam Mokum Shop online bij de leukste winkels in je stad

iamsterdam.nl