Uitkrant maart 2024

In 2025 wordt Amsterdam 750 jaar, een verjaardag om samen te vieren! Stichting Amsterdam 750 roept Amsterdammers op een kado voor de stad te bedenken. Kado’s die Amsterdam nóg mooier maken, zoals workshops voor kinderen zodat zij hun eigen filmjournaal over de stad kunnen maken. Weet jij ook een kado? Kijk of jouw idee in aanmerking komt voor subsidie via:

kadovoordeStad.nl

MatthäusPassion J.S. Bach

Ivor Bolton, dirigent Laurens Collegium Nationaal Jongenskoor

za 23 | ma 25 maart Het Concertgebouw

FATU XL

JE KUNT ECHT NIET MEER ZEGGEN DAT JE OOK NIKS MEER KUNT ZEGGEN

Vijfentwintig jaar geleden zat ik in de bioscoop achter Hans Teeuwen en Theo van Gogh. Welke film het was, ben ik vergeten, maar de twee hadden onbedaarlijk veel lol. Biertje erbij, knisperende chipszak: je zou je eraan kunnen storen, maar dat deden we niet. Het was mooi om die innige vriendschap van nabij mee te maken.

Het was the age of innocence. Van Gogh kon in zijn televisieoptredens nog onbezorgd moslims beledigen, zoals hij ook altijd met christenen had gedaan. Maar in 2004 werd hij op klaarlichte dag vermoord door een moslimextremist. Om de samenleving extra angst in te boezemen, sneed die in alle rust ook nog de keel van zijn slachtoffer door. En daar bleef het niet bij. Cartoonist Kurt Westergaard en onlangs nog schrijver Salman Rushdie overleefden een aanslag, de acht journalisten (en vier andere slachtoffers) van Charlie Hebdo helaas niet. Ook zij hadden de profeet beledigd. Cabaretiers als Hans Teeuwen en Louise Korthals zeggen dat ze voortaan wel uitkijken om nog grappen te maken over de islam, veel van hun collega’s doen er überhaupt geen uitspraak over. Dus: je mag ook niks meer zeggen? Dat is overdreven. Sterker, sommige politici en tv-persoonlijkheden spinnen er garen bij. Maar de lijst van potentieel gekwetsten en daarmee ook die van ‘dingen die je beter niet kunt zeggen’ wordt wel steeds langer. Voor de professionele grappenmaker blijven er steeds minder beledigbare groepen en individuen over. Eigenlijk kun je alleen nog kiezen uit ‘de oude witte man’, ‘Trump’ of ‘Wilders’. Ik overdrijf, maar u begrijpt de boodschap. Is het erg dat onze humor meer woke is geworden? Nee, ‘erg’ is het natuurlijk niet. Maar of de humor daar ook op vooruit is gegaan? Hmmm. Lees het in ons coververhaal (pag. 8).

Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@ iamsterdam.com

P.08 DE HUMOR VAN NU

COVERVERHAAL

Van Wim Sonneveld en Youp van ’t Hek tot Jawad Es Soufi en N00b (foto): het Nederlandse cabaret heeft nogal een evolutie doorgemaakt. Hoe ziet onze humor eruit anno 2024 – en ‘kun’ je nog alles zeggen? Oudgedienden en nieuwe talenten over hun vak en het belang van eerlijke humor.

P.15 KUNST & VERMAAK

VOLG ONS:

iamsterdam.nl

facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.nl/uitmail instagram.com/uitinams youtube.com/@uitinamsterdam

coverillustratie: Rogier Roeters

MUZIEK, EXPO, THEATER, FILM, CULTUUR Marina Abramović weet al vijftig jaar de gemoederen bezig te houden in de kunstscene, dat blijkt wel uit haar nieuwe overzichtsexpo in het Stedelijk. Ook in dit katern: een nieuwe kant van Rembrandt, The circle of truth (foto) en een interview met dirigent Manoj Kamps.

P.29 ETEN & DRINKEN & ZO

LIFESTYLE, UIT ETEN, WINKELEN EN WANDELEN

Echt iedereen is welkom in Amsterdam, maar de tijgermug, rivierkreeft en Japanse duizendknoop ziet de gemeente toch liever verdwijnen. Wat is het effect van al die invasieve exoten? Blader daarna door voor de beste, nieuwe restaurants en winkels én een wandelroute door het Westerpark.

P.39 AGENDA

DE ONMISBARE CULTURELE MAANDAGENDA Welke concerten, musea, dj-sets, lezingen en andere uittips mag je niet missen? In elk geval de Amsterdamse postpunkers van Marathon, het Britse trio Yonaka (foto), Mouna Laroussi’s show Waanzien en de Matthew Wong-expo in het Van Gogh Museum – plus nog talloze tips.

P.49 TOT SLOT

ODE AAN DE STAD

Ze stroomt als een rode draad door onze stad heen: het IJ, waar al zo veel eeuwen zo veel gebeurt op de oevers. Wat precies, dat lees je in onze Terugblik. Ook vroegen we actrice en theatermaker Jip Smit naar haar favoriete plekken van Amsterdam (en omstreken).

MARK ENGELEN

ALWIN POIANA

MERLIJN DOOMERNIK

STADSARCHIEF AMSTERDAM

februari 2022

Nieuws uit de stad, de leukste uit- en eettips en gespot op Instagram.

tekst Kim van der Meulen

VAN WEST NAAR ZUID

Voor concerten, performances, afstudeershows en festivals kon je al terecht bij creatieve broedplaats Tempel in De Pijp, maar dat aanbod wordt nu nog groter. Kunstcentrum De Appel is onlangs in het monumentale pand van Tempel getrokken. De laatste zes jaar zaten zij in Lely in Nieuw-West, maar vanwege een renovatie moest er een nieuwe locatie worden gevonden. Plannen op de nieuwe plek zijn er volop: De Appel wil samenwerkingen met buurtbewoners, kunstenaars en scholen aangaan en een eigen programma presenteren.

‘IK WORD DIT JAAR VEERTIG. ALS IK HET NU NIET DOE, DOE IK HET NOOIT MEER.’ STERRENCHEF JORIS BIJDENDIJK, BEKEND VAN WILS EN RIJKS, VERTELT AAN MEN’S HEALTH WAAROM HIJ TRAINT OM OP DE COVER VAN HET SPORTBLAD TE KOMEN.

NOG ÉÉN KEER FFG

Wie nog een keer naar het Fashion for Good Museum wil, moet haast maken, want het modemuseum aan het Rokin sluit de deuren op 5 juni. Die datum, Wereldmilieudag, is niet zomaar gekozen: de organisatie achter het museum wil meer kunnen bijdragen aan de verandering van de mode-industrie. ‘Een museum is niet langer genoeg om duurzame innovaties op grote schaal in te zetten, dus gaan we op andere manieren onze kennis delen’, aldus managing director Katrin Ley in modeblad Harper’s bazaar. Ook een steentje bijdragen aan een duurzamere modebranche? De laatste tentoonstelling, What goes around comes around, biedt inspiratie.

CULTUURMAKER

AMSTERDAMS FEESTJE

Van Johnny Jordaans Geef mij maar Amsterdam tot Amsterdam van Jacques Brel: onze stad is al heel wat bezongen. Alle reden om muzikaal extra uit te pakken nu Amsterdam 750 jaar bestaat – in Ziggo Dome! Op 27 oktober trappen bekende Amsterdamse artiesten samen met het Metropole Orkest, Zo! Gospel Choire en ISH Dance Collective het jubileumjaar feestelijk af met een ode aan de stad van toen en nu. Dance, meezingers, nieuwe muziek, urban sports, hiphopdans, klassiek ballet, spoken word: dat wordt een echt Mokums feestje.

Start voorverkoop 12 maart, registreer je nu al via amsterdam750.nl/opening

Van 11 t/m 19 maart is het Boekenweek en niet geheel toevallig is schrijver Fien Veldman deze maand onze Cultuurmaker – jong, veelbelovend talent uit de stad. Vorig jaar lente debuteerde ze met haar boek Xerox over een klantenservicemedewerker en haar relatie met haar printer. Panelleden Peter Hoomans en Michiel Scheen, beiden verantwoordelijk voor de afdeling literatuur bij boekhandel Scheltema, droegen Fien aan vanwege haar ‘verbeeldingskracht en een sterk ontwikkelde maatschappelijke focus’. Benieuwd hoe ze te werk gaat en waar ze haar inspiratie vandaan haalt? Bekijk dan de mini-docu over Fien via iamsterdam.nl/uit/ cultuurmakers/fien-veldman of scan de QR-code.

ALS NIEUW

Plons er komende zomer nog maar lekker in, want de komende twee jaar kan dat niet meer altijd in het De Mirandabad in Zuid. Het populaire zwembad (400.000 bezoekers per jaar!) is na 45 jaar toe aan een opknapbeurt. In 2025 en 2026 wordt het hoofdgebouw in fasen gesloten om de isolatie te verbeteren en het zwembad aardgasvrij en energieneutraal te maken.

CHANTAL ARNTS

MARTIN ALBERTS

LAUREN MURPHY

BART GRIETENS

THUIS IN DE STAD

tekst en foto Marjolein van Damme

Een kijkje achter de voordeur van een Amsterdammer.

Wie Bowie Thörig (27, HR-manager bij Student Verhuis Service)

Wat Een huurappartement van iets minder dan 40 m2 in De Pijp Hoe Via zijn oom, die eigenaar is van het pand Sinds 4 jaar

Opvallend Het uitzicht op de indrukwekkende wolkenluchten die voorbijtrekken: ‘Als ik daarnaar kijk terwijl ik gitaarspeel, werkt dat behoorlijk inspirerend.’

Fijnste plek ‘De bank. Vanaf daar kan ik lekker in de zon – het huis staat op het zuiden – naar buiten kijken.’

‘Ik ben opgegroeid in Amsterdam en voel me verbonden met de stad. Toen mijn ouders vier jaar geleden naar Zuidoost verhuisden, ben ik niet meegegaan. In het pand van mijn oom in De Pijp was een plek vrij, dus daar kon ik mooi intrekken. Er woont nog meer familie, heel gezellig. De Pijp is een heel levendige buurt, ik voel me hier helemaal thuis. Echt alles zit dichtbij. Als koffieliefhebber ga ik graag naar Badeta, hier om de hoek. Daar branden ze hun eigen koffie.’

‘Er valt veel zonlicht binnen, dat is heel fijn. Het appartement kijkt uit op de daken aan de overkant van de straat en op het Okura Hotel, dat elke avond met een kleur de weersvoorspelling van de volgende dag laat zien. Met Koningsdag kleurt het dak oranje en met Pride zie je een regenboog.’

‘Liefde voor muziek is me met de paplepel ingegoten, omdat mijn vader muziek maakt. Ik ben vernoemd naar David Bowie, mijn broertje heet Mick. Ik speel verschillende instrumenten en zing mijn eigen nummers. Als drummer heb ik een tijdje getourd, nu maak ik vooral muziek voor mezelf.’

‘Mijn moeder geeft rondleidingen en workshops in het Rijksmuseum, daardoor weet ik hoe ik naar kunst moet kijken. Zelf hou ik erg van grafische, Japanse kunst, zoals de poster die aan de muur hangt.’

‘Mijn gitaren zijn me dierbaar. Ik speel bijna iedere dag en blijf het leuk vinden. Vroeger wilde ik naar het conservatorium. Ik heb de vooropleiding gedaan, maar ben uiteindelijk toch Engelse taal en literatuur gaan studeren, om betere songteksten te kunnen schrijven.’

‘Ik ga elke maand wel naar Paradiso – pop, rock, blues of soul. Elliot Boyd, een vriend met wie ik muziek maak, mocht laatst bij Melkweg RADAR zijn nummers laten horen. Aan die teksten heb ik meegewerkt. Ze gaan over vechten met jezelf, verlies en jezelf ontdekken.’

KUN JE DIE GRAP NOG MAKEN?

Van oud (een voorstelling over Wim Sonneveld) tot nieuw (de finale van het AKF); deze maand zit vol cabaret. Maar hoe vernieuwend is Nederlandse comedy eigenlijk nog?

Het wokespook waart door cabaretland en je mag tegenwoordig nérgens meer om lachen – aldus de critici. Of is er gewoon sprake van evolutie van onze humor? ‘Als je nú nog met dit soort grappen komt, is dat gewoon zwak.’

EEN HALVE EEUW CABARET

Goedenavond, goedenavond, goedenavond, wat ben ik blij dat u er allemaal weer bent!’ Strak in het pak, met een manier van ar-ti-cu-le-ren die je nog maar zelden hoort, lijkt Wim Sonneveld springlevend op de vele filmpjes die op YouTube van hem te zien zijn. Sommige zitten zo in ons collectieve geheugen (Het dorp, Margootje) dat je bijna zou vergeten dat er tussen die liedjes door ook nog verhalen werden verteld door deze oercabaretier. Alleen: als je die anno 2024 terugkijkt, is het aan te raden eerst een stevige kop koffie te zetten. Het tempo lag een stuk lager dan nu en je hebt er al je wilskracht voor nodig om ondertussen niet stiekem naar je telefoon te grijpen. Sonneveld (1917-1974) maakte deel uit van ‘De grote drie van het Nederlandse cabaret’, naast Wim Kan (1911-1983) en Toon Hermans (1916-2000). De term ‘cabaret’ komt uit Frankrijk, maar de Nederlandse traditie verschilt behoorlijk van die betekenis. Waar wij meer kijken naar satire en politiek commentaar (denk aan de oudejaarsconference) ligt er in de Franse variant meer nadruk op zang. Eind jaren zestig, begin jaren zeventig werden de Nederlandse podia steeds vaker het speelplein van cabaretiers: Frans Halsema, Gerard Cox en Adèle Bloemendaal, maar ook André van Duin en Freek

de Jonge, allemaal met een eigen stijl en een eigen publiek. Later volgden Herman Finkers, Tineke Schouten en Bert Visscher, om vanaf de jaren negentig het stokje door te geven aan een nieuwe generatie, die de boel graag wat meer ontregelde: Hans Teeuwen, Theo Maassen en co. Tel daarbij op dat we vanaf de jaren nul opeens meer naar stand-upcomedians keken, zoals in comedyclub Toomler, en het is duidelijk: tijden veranderen, en onze humor ook.

WIM NIEUWE STIJL

Dat blijkt ook de afgelopen jaren weer. Er zijn steeds meer comedyclubs en talentenjachten waar aanstormende grappenmakers zich kunnen ontwikkelen. Die komen uit alle hoeken van de samenleving en met alle achtergronden; je hoeft echt geen Wim meer te heten om het te maken als cabaretier. Al die verschillende verhalen en perspectieven zorgen ervoor dat Nederlandse comedy diverser is dan ooit. Hoe beweegt ons gevoel van humor daarbij mee?

Martine Bakker schreef het boek Ik durf niks, maar doe alles, over haar leven als beginnend standup-comedian. Ook richtte ze De Pin op (een ‘vrouwenversie’ van De Speld) en geeft ze workshops op het gebied van humoristisch leven en schrijven. Zij ziet dat men in comedy

tekst Sara Madou illustraties Rogier Roeters

ODE AAN SONNEVELD

Tarik Moree en Tim Olivier Somer strijden in Het Wim Sonneveld Complex om de beste vertolking van de cabaretlegende, waarbij ze elkaar proberen te overtreffen in feitenkennis en zangskills, maar ook worstelen met de wereld van vandaag en hoe deze valt te combineren met de Sonneveld-nostalgie. Op 8 maart, de vijftigste sterfdag van het cabareticoon, is de première in Bellevue. Nog meer Sonneveld? Tijdens de Zing en Beleef-cursus (4 en 11 maart) in het Concertgebouw word je uitgedaagd om zijn werk te zingen. Of luister op 12 maart naar hoe o.a. Waylon en Richard Groenendijk dat doen, samen met het Metropole Orkest.

ERIC KOCH/ANEFO

BOB BRONSHOF

V.l.n.r.: Youp van ’t Hek, Wim Kan, Wim Sonneveld en Hans Teeuwen

‘Er is altijd min of meer een slachtoffer van een grap’

steeds meer rekening probeert te houden met elkaar: ‘Er is altijd min of meer een slachto er van een grap. Je kunt op drie niveaus grappen maken: omhoog schoppen, bijvoorbeeld over machtsstructuren, over jezelf of naar beneden schoppen. Het lijkt erop dat we in dat laatste nu wat minder zin hebben, maar er is nog meer dan genoeg materiaal om over te lachen. Laatst heb ik een moppenboek geschreven voor kinderen en daarin mocht veel niet. Geen seksgrappen natuurlijk, maar ook geen politiek, de dood of religie. Dat daagde me juist uit om met raadsels en woordgrapjes te gaan werken. Vraag je als comedian eens af: wat is nu precies mijn boodschap? Want het is ook wel erg makkelijk om te grijpen naar standaard grappen over vrouwen of minderheden.’

DE CHINEZENGRAP

Als jij nou net juist keihard in de lach schiet van dat soort kroeggrappen, heb je volgens Martine overigens niets te vrezen: ‘Kijk alleen maar naar de populariteit van Vandaag inside. Er zijn nog steeds meer dan genoeg comedians die een hekel hebben aan ‘wokisme’ en avonden organiseren waarop ze de meest ongepaste grappen maken. Dat zal ook niet zo snel verdwijnen.’ Een misvatting is daarbij dat zogenaamde anti-woke cabaretiers meteen conservatief zijn, of racistisch of antifeministisch. John Cleese, met Monty Python toch ooit de belichaming van progressiviteit, werd stante pede van z’n sokkel gegooid toen hij zich beklaagde over ‘de gevaren van woke’. Ook Ricky Gervais heeft zijn pijlen gericht op de cancelcultuur: zijn show Armageddon werd lauw gerecenseerd, maar op Net ix wél massaal bekeken. In beide gevallen gaat het hier echter niet om cabaretiers die plots ‘naar beneden trappen’, maar naar eigen zeggen nog steeds

juist naar boven. ‘Het is goed om aardig tegen mensen te zijn, dat is het goede deel van woke. Maar er zit tegenwoordig ook een bedreigende, bijna totalitaire kant aan’, verklaarde Cleese zijn bezwaren tegen tv-zender GB News.

Dat cabaret vroeger veel schurender was, lijkt overigens vooral een onderbuikgevoel. Monty Pythons godslasterende Life of Brian werd in 1979 nog verboden in sommige Europese landen en hun Flying circus-a everingen net voor uitzending stiekem aangepast door zenderbazen – ingrepen die nu tot veel meer ophef zouden leiden. Wel maakt ook comedy, met de komst van nieuwe generaties, nou eenmaal een bepaalde ontwikkeling door, vertelt Martine: ‘Laatst was ik bij een Amerikaanse comedian die begon over hoe alle Chinese mensen zogenaamd op elkaar lijken. Als je daar nú nog mee komt, vind ik dat persoonlijk erg zwak. Niet alleen omdat het kwetsend is, het is gewoon niet grappig.’

HYSTERISCHE VROUW

Een van de nieuwe comedians die een ander verhaal probeert te brengen, is Valentina Tóth, die in 2022 het Amsterdams Kleinkunst Festival won. Ze werkte al een tijd als theatermaker toen ze besloot meer humor in haar werk te brengen. Valentina: ‘Op de Toneelschool voelde het een beetje alsof je pas meetelt als je bij ITA wilt, maar dat past niet bij me. Laat mij maar mensen aan het lachen krijgen, en ze ondertussen ontroeren, zonder dat ze het doorhebben. Dat evenwicht tussen de lach en de traan is mijn favoriete plek.’ Dat je nergens meer grappen over mag of kunt maken tegenwoordig, is volgens haar onzin. Valentina: ‘Als je dat gevoel hebt, ben je misschien gewoon niet zo’n goede comedian. Zolang je het in de juiste context brengt en de grap op zichzelf goed is, kan bijna alles. Ik maak absoluut geen comedy om bewust mensen pijn te doen, maar voel nooit schroom

Toon Hermans (links) en Theo Maassen

4X

WIL JE ZIEN

1. Jawad Es Soufi Weet een divers en groot publiek aan te spreken met zijn populaire onemanshows (komt wel uit Rotterdam, maar je kunt niet alles hebben).

2. Beth & Flo Mixen klassieke muziek met taalgrappen en slapstick, op een originele manier.

3. Marie Koet Volgens de Volkskrant een van de talenten van 2024, deze filosoof met een originele kijk op allerlei actuele onderwerpen.

4. n00b Hilarisch duo dat met hun debuutvoorstelling meteen de ene na de andere prijs binnensleepte.

‘Woke ben ik niet, daar heb ik ook helemaal geen zin in’

Freek de Jonge, André van Duin, Valentina Tóth en n00b

om bepaalde onderwerpen te censureren.’ Dat zorgt ook voor niet altijd even prettige reacties. Valentina: ‘Mensen die na een voorstelling zeggen: ‘Normaal gesproken moet ik niet lachen om vrouwen, maar jij bent wel grappig.’ Waarom denken ze in vredesnaam dat dat een compliment is? Mijn nieuwe voorstelling Wildbloei gaat deels over de moeilijke relatie die ik met mijn lichaam heb. Aan het eind kleed ik me uit, en dat vinden mensen blijkbaar nog steeds ingewikkeld. Mannen die in een DM op Instagram zeggen dat ik te dik ben, of me naderhand complimenteren met mijn kont: dat is shit waar mannelijke cabaretiers niet mee hoeven te dealen.’

Haar eigen gevoel voor humor had tien jaar geleden minder goed gescoord, denkt Valentina zelf: ‘Ik ben nogal theatraal, Wildbloei is ook een ode aan de hysterische vrouw. En neem n00b; zij brengen iets compleet nieuws. Het voelt alsof er meer ruimte is voor vrouwen met een eigen verhaal, die verschillende genres en skills mixen. In mijn voorstelling hoor je bijvoorbeeld opera én iets met K3. Maar eerlijk is eerlijk: om Brigitte Kaandorp, van wie ik vroeger al fan was, kan ik nog steeds net zo hard lachen.’

EEN HALVE EEUW YOUP

Je zou het misschien bijna vergeten met de vele nieuwe talenten die komen bovendrijven, maar ook de oude cabaretgarde is still going strong. In het geval van één icoon nog maar even: Youp van ’t Hek tourt momenteel met De laatste ronde, waarmee hij op 25 mei in Carré zijn bijna vijftigjarige carrière als optredend comedian afsluit. En ja, dat weet hij écht zeker: ‘Twee jaar geleden heb ik bewust die keuze gemaakt. Ik speel nog met onbedaarlijk veel plezier, daar zit geen spatje sleet op, maar toch: mijn orkestleider is 72, ik bijna 70, op een gegeven moment is het mooi geweest. Als cabaretier moet je weten wanneer je moet stoppen. Maar ik blijf wel bezig, hoor. Met mijn columns in NRC en de Varagids en de boekjes die ik maak; er is genoeg te doen. Alleen dan zonder het hele land door te hoeven reizen, al die les en hotels. Ik heb altijd graag op het podium gestaan, maar dat gedoe ga ik vast niet missen.’ Vijftig jaar in het vak, dan heb je vast de nodige veranderingen zien langskomen. Youp ziet dat zelf niet zo: ‘Met de ontwikkeling van het vak hou ik me niet zo bezig. Mijn eigen publiek vindt me grappig, daar draait het om. Er is ook een grote groep mensen die mij helemaal niks vindt, nou, zij komen niet naar mijn shows: ook prima. Ik maak grappen over wat ik wil en de mensen die dat leuk vinden, willen ook helemaal niet dat ik iets anders ga doen. Woke ben ik niet, maar daar heb ik ook helemaal geen zin in. Ik doop als het ware de pen in mijn hart, schrijf over waar ik op dat moment mee bezig ben. Vroeger had ik kleine kinderen en vertelde ik daarover in conferences, nu ben ik een man van bijna zeventig met ongeverfd haar en zonder botox: oud vanbuiten en vanbinnen. Zo denk ik, zo schrijf ik, en zo deel ik mijn humor. Er

is zo ontzettend veel over me gezegd en geschreven, daar heb ik een dikke huid van gekregen; ik vind het allemaal best. Ooit belde Toon Hermans me om te zeggen dat hij me leuk vond; dat deed me wel wat. Maar je kunt onmogelijk iedereen pleasen, waarom zou je dat dan proberen?’

GENERATIEVERSCHILLEN

Waarmee je ook nóóit iedereen kunt pleasen: de oudejaarsconference. Inmiddels is de discussie over die jaarlijkse voorstelling bijna net zo’n traditie als de conference zelf. Ook afgelopen jaarwisseling was het weer raak. Het absurdisme van Micha Wertheim kon niet iedereen bekoren en een groep vrouwelijke cabaretiers was het zat dat het wéér een man was; ze organiseerden een alternatief, de Vrouwejaars. Waar oudere generaties gehecht zijn aan de doorsneeconference, hebben jongere mensen daar juist minder mee, zo lijkt het. Valentina Tóth: ‘Het liefst heb ik een mix van generaties in de zaal, maar bij jongere mensen werkt mijn voorstelling wel beter. Oudere bezoekers komen vooral omdat ze gezien hebben dat ik het AKF won, dat is een soort kwaliteitsstempel. Sommige dingen blijken dan toch te shockerend. Bij mijn liedje over ongesteldheid hoor ik bijna altijd wel een ouder iemand in de zaal roepen: ‘Dit kan toch écht niet!’’

Martine Bakker heeft wel een idee waar die humorkloof vandaan komt: ‘Ooit stond ik te standuppen in een zaal vol zeventigplussers. Mijn verhaal ging over het feit dat ik graag naar hiphop luister, met allerlei verwijzingen naar rappers. Ze snapten er niks van, er werd totaal niet gelachen. Op de eerste rij viel zelfs iemand in slaap, ze kwam achteraf nog klagen dat ze het zo stom vond. Dat komt doordat je bij humor twee dingen nodig hebt. Een verhaal, oftewel de set-up, en een punchline, de clou. Om de grap te kunnen snappen, moet je de context van de set-up begrijpen. De clou is meestal een verrassing, iets dat afwijkt van wat je verwacht, die maakt dat je moet lachen. Maar daarvoor moet je dus wel begrijpen waar het om gaat. Comedy is niets meer of minder dan een kijkje krijgen in iemands hoofd. Daarom is de variatie in comedians ook belangrijk, zo is er voor elk mens iets te lachen. Dat lijkt me uiteindelijk toch voor iedereen leuker dan steeds dezelfde mannen die grappen maken over aftrekken en zeurende vrouwen.”

AKF 2024

Al sinds 1988 is het Amsterdams Kleinkunst Festival dé plek om nieuw cabarettalent te ontdekken. Van 4 t/m 6 april zie je in De Kleine Komedie wie dit jaar de Wim Sonneveldprijs (daar is-ie weer) wint, momenteel touren de halvefinalisten door het land. akf.nl

CADEAU BIJ ABONNEMENT

De Pijp in 100 oude ansichtkaarten

Het begon allemaal met een stapeltje oude Amsterdamse ansichtkaarten die Ton van der Tas op een dag kreeg van zijn vader. Hij raakte gefascineerd door de geïllustreerde berichten die mensen vroeger aan elkaar stuurden. Rond 1900 was de ansichtkaart een noviteit en het werd al snel een ware hype om elkaar een ‘kaart met een aangezicht’ te sturen. De kaarten werden bewaard in een speciaal gekocht album. Ton zet de verzameltraditie van toen voort en richt zich vooral op kaarten van De Pijp, waar hij zelf woont. Bij ieder plaatje hoort een praatje en dat resulteerde vanaf 2013 in een eigen rubriek ‘Prenten van weleer’ in De Pijp Krant. In 2017 verscheen een boekje met alle vijftig afleveringen, uitgegeven in eigen beheer. Nu is er een nieuw en uitgebreider boek waarin Ton honderd ansichtkaarten selecteerde uit zijn prachtige, nog steeds uitdijende collectie. Een boek vol unieke beelden die je meevoeren naar het verleden van deze voormalige Amsterdamse volksbuurt.

GA NAAR IAMSTERDAM.NL/UITKRANT, NEEM EEN EENJARIG ABONNEMENT (€33,75) EN ONTVANG HET BOEK DE PIJP IN 100 OUDE ANSICHTKAARTEN.

CHATEAU

3x twee kaarten voor een Tasting & Bites proeverij t.w.v. €45 p.p.

Middenin Noord, in het Hamerkwartier, vind je urban winery Chateau Amsterdam. In samenwerking met druivenboeren uit heel Europa worden hier moderne en klassieke wijnen gemaakt. Door druiven in plaats van flessen te importeren, brengt Chateau de wijn dichter bij de mensen en de mensen dichter bij elkaar. Bij de Tasting & Bites proeverij krijg je een borrelplank én vijf kenmerkende wijnen om te proeven. Weet je meteen welke wijn jouw favoriet is. Deze actie loopt t/m 24 maart

Ga naar iamsterdam.nl/acties

TOUR MET RENZY

GPS-tour met audio naar keuze voor twee personen t.w.v. €89,Op zoek naar een onvergetelijk uitje in de duinen? Met de Duin en Strand GPS Audiotour van Renzy ontdek je op eigen tempo de omgeving van Noordwijk, buiten de gebaande paden in een stoere tweepersoons Twizy. Alle Twizies hebben GPS-navigatie met een vaste route aan boord die je langs de mooiste plekjes leidt. De audiogids vertelt alles over de omgeving, bezienswaardigheden en stops. Voor gezinnen met kids is er een familiepakket met fotospeurtocht. Deze actie loopt t/m 24 maart

PAASCONCERT

Een keuze maken uit het aantal klassieke (passie)concerten is nog best een klus, met al het moois dat in deze stad op het programma staat. Een bijzondere is Sieben letzten Worte van Joseph Haydn, in de Amstelkerk gespeeld door The Hydra Quartet. Een muzikale vertolking van het lijdensverhaal van Jezus Christus, geïnspireerd op zijn laatste zeven woorden aan het kruis. Het werk is een van de meest gerespecteerde en geliefde composities van Haydn, een meesterlijke combinatie van drama en diepgang. Meer Paasmuziek? Check de agenda vanaf pag. 39. 24 maart, Amstelkerk

OH HAPPY DAYS

Wat begint als een gedramatiseerde gospeluitvoering verandert in een meeslepende voorstelling vol taboes en morele dilemma’s als een lid van een religieuze popband zelf iets doet wat God verboden heeft. De jonge bandleden Pien, Iris, Abel en hun leider Kevin (Kevin Klein, foto) verwelkomen drummer Stefan in hun band, maar al gauw lijkt de band tussen Kevin en Stefan intiemer te worden. In de groep stijgen de spanningen en kritiek op de relatie. Kevin duldt geen tegenspraak en het voortbestaan van de band, maar ook hun geloofsovertuiging, hangt aan een zijden draadje. Kun je blindelings geloven?

2 en 3 maart, Plein Theater

IDFA IN HET VONDELPARK

In 2021 werd het al bekendgemaakt, deze maand is het dan toch zover: documentairefestival IDFA neemt zijn intrek in het Vondelparkpaviljoen. Niet meer slechts twee weken in november, maar het hele jaar door documentaires – van dagelijkse voorstellingen voor Amsterdamse scholieren tot speciale programma’s met klassiekers en prijswinnaars. IDFA mag nu officieel documentairefilmtheater heten. idfa.nl

Verwacht het onverwachte

Vanuit een gigantische hal op de NDSM-werf worden bezoekers van immersive theater-voorstelling The circle of truth uitgedaagd hun eigen waarheid los te laten. Stap in deze mindfuckcarrousel en geniet van de rit.

Gtheater

The circle of truth

7 t/m 30 maart

jointhecircleoftruth.com

a eens na: écht uit je comfortzone breken, hoe vaak doe je dat nog? Precies. Maar met The circle of truth wordt de kans je op een presenteerblaadje aangereikt. In deze tweeënhalf uur durende voorstelling (afgekort: TCOT ) smelt een onverwachte combinatie – van klassieke muziek tot digitale kunst en theater – samen tot één grote, wervelende immersive theatershow. Een hal van zo’n drieduizend vierkante meter op het NDSM-terrein vormt het decor van deze tweede editie van de trilogie (de eerste was in 2022). De multidisciplinaire voorstelling is gebaseerd op de roman Doctor Faustus van Thomas Mann; diverse makers uit uiteenlopende disciplines gaven een eigen draai aan de scènes uit het boek, die samen TCOT vormen. Een belangrijk doel van de voorstelling is verbinding, benadrukken Xander Straat en Chafik Benhmidouch, beiden verantwoordelijk voor de regie. Benhmidouch: ‘We leven allemaal in onze eigen bubbels. Tijdens de voorstelling willen

wij mensen juist verbinden in plaats van dat ze er vanuit die bubbel of waarheid naar kijken.’

MINDFUCKS

De avond start in pop-uprestaurant Café Central, waar je kunt aanschuiven voor een vegan viergangendiner en meteen de eerste performances te zien zijn. Daarna word je opgeroepen om naar de enorme voorstellingsruimte te komen. Gezellig doorpraten met je tafelgenoten is er waarschijnlijk niet bij, want vóór de voorstelling begint, wordt iedereen onderverdeeld in verschillende archetypen. Benhmidouch: ‘Daaruit ontstaan vier nieuwe groepen die een verbinding met elkaar hebben.’ In wat de regisseur ‘een landschap van installaties’ noemt spelen de vier scènes zich tegelijkertijd af. Van AI tot een optreden van een concertpianist: elke performance is een belevenis op zich waar de groepen kriskras door elkaar heen naar kijken.

tekst Cintha Rood foto’s Alwin Poiana in samenwerking met The circle of truth

mis deze niet

En tussendoor zijn de nodige mindfucks te ontdekken, aldus Benhmidouch. ‘Je gaat echt samen een avontuur in.’

NIEUWE BUBBEL

Na elke scène komen de groepen op adem in het restaurant. ‘Daar zit je met je ‘nieuwe bubbel’ aan tafel en heb je ook net iets meegemaakt met elkaar,’ zegt Benhmidouch. ‘Vervolgens maakt iedereen alle scènes mee, als in een carrousel. Mensen die misschien minder snel naar een opera of theater gaan, komen hier op een heel toffe manier in aanraking met kunst.’ Wie er na de slotscène nog geen genoeg van heeft, kan in de aftermath van TCOT losgaan tijdens de clubavond. Kortom: ideaal voor iedereen die zich graag laat verrassen en niet bang is om even z’n oude vertrouwde bubbel te verlaten. ‘Het heeft de spanning van uitgaan, maar dan wel met de kwaliteit die je van een theater of opera verwacht.’

FOR REAL

Vrouwen worden als denkers en makers nog steeds niet serieus genomen: dat probleem kaart de theatrale radioshow For real op confronterende wijze aan met muziek en interviews. Wat betekent het om intellectueel ondermijnd te worden? Hoe beïnvloedt dat je eigenwaarde, vertrouwen, relaties en uiteindelijk de loop van het leven zelf?

Op deze vragen mag het publiek live antwoorden, begeleid door improvisaties op harp, fluit, altviool en gitaar. De muziek vertelt wat er tussen de regels wordt gezegd en vult aan wat in woorden niet kan worden gevat.

EXIT POLL

Een politieke satire en spannende what if-voorstelling ineen: wat als tachtig procent van de Nederlanders bij de volgende Tweede Kamerverkiezingen blanco zou stemmen? Op verkiezingsavond wachten de politieke partijen op de exitpolls, maar dan blijkt de kiezer een historisch signaal te hebben afgegeven. Schrijvers Max Wind en Joeri Heegstra wonnen met dit stuk de eerste Open Call, een mooi nieuw initiatief van Theater Bellevue en Het Nationale Theater. De voorstelling wordt geregisseerd door Belle van Heerikhuizen (foto, naast Max en Joeri) en gespeeld met een topcast van Rick Paul van Mulligen, Soumaya Ahouaoui, Tamar van den Dop en Yela de Koning.

STRANGELY FAMILIAR

In een voortdurend wisselend decor wordt een man voortdurend gepest door zijn collega’s op kantoor. Hij ontvlucht zijn moeizame bestaan door weg te dwalen in een droomwereld. Als er plotseling iemand verschijnt die precies op hem lijkt, verandert zijn droom in een nachtmerrie. Hoe kan het dat deze dubbelganger de erkenning krijgt waar hij al zo lang naar verlangt? Het is een verontrustende wereld die Jakop Ahlbom in zijn nieuwe voorstelling Strangely familiar schetst; overal loert de dreiging. Ahlboms universum doet sterk denken aan de absurde films van Roy Andersson. Sterk visueel en fysiek theater met surrealistische momenten, over sociale druk en eigenwaarde.

1 EN 2 MAART, DE BALIE

6 T/M 31 MAART, THEATER BELLEVUE

Familiesores

Vanaf half maart is in DeLaMar

Augustus: Oklahoma te zien, een nieuwe interpretatie van een van de beste stukken uit de toneelliteratuur.

tekst Stella Vrijmoed foto Ben van Duin in samenwerking met DeLaMar

Misschien herken je het wel: een moeilijke band met je vader of altijd dezelfde confl icten met je zus. Familieleden heb je niet voor het uitkiezen en toch moet je met ze omgaan. Het toneelstuk Augustus: Oklahoma door Toneelgroep Maastricht zal voor iedereen met familie herkenbaar zijn; het publiek maakt de meest grappige en gruwelijke dialogen mee tussen de leden van de familie Weston. Drie zussen keren met hun aanhang terug naar hun moeder op het platteland van Oklahoma, na het plotselinge verdwijnen van hun vader. De bedoeling is om hun moeder troost te bieden, maar in plaats daarvan gaan drie gebroken generaties meedogenloos en nietsontziend de confrontatie aan met elkaar. En de echte waarheid komt onvermijdelijk boven tafel. Ondertussen doet huishoudster Johnna, die zelf geen familie meer heeft, dienst

als de ogen en oren van het huis. ‘Augustus: Oklahoma is een metafoor voor de wereld waarin wij leven, waarin we denken dat geluk maakbaar is’, zegt regisseur Michel Sluysmans. ‘Volgens de maker van het stuk, Tracy Letts, is geluk niet voor iedereen toegankelijk. Het zit niet in materiële zaken. Als je het al kunt vinden, zit het in waar je vandaan komt: in je familie en je afkomst.’

De totale ondergang van de familie Weston wordt begeleid door muziek van Viktor Griffioen, die hij zelf live speelt op zijn gitaar. Twaalf topacteurs, onder wie Ariane Schluter, Porgy Franssen, Wendell Jaspers en Anneke Blok, houden het publiek drie uur lang een spiegel voor in dit Pulitzerprijswinnende, door pers en publiek bejubelde toneelstuk.

15 t/m 31 maart, DeLaMar

Zeven meesters

Ze wordt deze maand 36, even oud als Connie Palmen toen ze haar sensationele debuut maakte met De wetten. Bij ITA kruipt Ilke Paddenburg in de huid van hoofdpersoon Marie.

tekst Margriet Prinssen foto Jan Versweyveld

Binnen een jaar waren er maar liefst 400.000 exemplaren verkocht van roman De wetten (1991). Nu maakt Eline Arbo, bekend om haar succesbewerkingen van vooral feministische klassiekers én directeur van Internationaal Theater Amsterdam, een eigentijdse bewerking. Het hoofdpersonage Marie wordt gespeeld door multitalent Ilke Paddenburg, die onlangs in Penthesilea (2023) als Amazone-koningin de sterren van de hemel speelde. ‘Ik vond De wetten geweldig – een echte pageturner’, zegt Paddenburg. ‘Met terugwerkende kracht baalde ik dat ik het niet gelezen heb toen ik begin twintig was, omdat het zo’n indrukwekkend coming-of-ageverhaal is. Het zette me ook aan het denken over de meesters die mij gevormd hebben.’

In zeven jaar tijd ontmoet de vrouwelijke hoofdpersoon zeven

meesters die fascineren: een astroloog, een epilepticus, een filosoof, een priester, een fysicus, een kunstenaar en een psychiater. ‘Het is echt een soort oerboek: een kennismaking met de belangrijkste principes, de wetten van het leven en een zoektocht naar je eigen stem.’ In Arbo’s bewerking zijn de meesters overigens niet alleen mannen. ‘Het gaat over personen die je fascineren en dat kunnen natuurlijk net zo goed vrouwen zijn.’ Ze is nog zoekende naar haar personage, want wie is Marie nu eigenlijk? En wat is eigenlijk een personage? ‘In het boek krijg je alleen informatie over haar via de ontmoetingen met anderen. Het gaat in wezen over identiteit: ben je iemand die losstaat van haar omgeving of word je pas wie je bent door de ontmoeting met de anderen?’

6 t/m 24 maart, ITA

AFLEVERING 21:

WAARIN CINDY TOCH NOG EEN POETSTYPE WERD

Je weet natuurlijk nooit hoe je overkomt, maar ik vermoed dat de meeste mensen mij een kalm persoon vinden. Ik maak me meestal niet erg druk, vooral niet over mijn huishouden. In mijn huis is het nooit erg schoon geweest. Het is niet rommelig, want ik ben een minimalist, maar ik ben geen poetser. De was doe ik, ik zet vieze borden in de afwasmachine en verschoon de kattenbak en als ik bezoek krijg, voel ik me genoodzaakt te stofzuigen en de wc te schrobben, maar verder is het bij mij thuis chronisch stoffig en zelfs een beetje kleverig. Van huis uit heb ik het ook niet meegekregen. Mijn moeder was aanvankelijk huisvrouw, maar ze deed er weinig aan. Ze had hobby’s, dus bij ons thuis was het ook viezig. Al voordat ze in de jaren tachtig het feminisme ontdekte, was ze al feministisch omdat ze gewoon geen zin had om te doen wat van haar verwacht werd.

Ook mijn oma was slordig, maar al mijn aangetrouwde tantes hadden smetvrees. Dat waren zeer ongezellige types die altijd een vochtig lapje of plumeau in de aanslag hadden. Ons vonden ze maar goorlappen. Ik vond hen burgerlijk.

Een vriendin schreef eens het woord ‘vies’ in het stof dat zich op de spiegel in mijn huiskamer had verzameld. Dat stelde ik niet op prijs. Ik schrijf toch ook niet het woord ‘truttig’ op haar glimmend gepoetste dressoir vol malle snuisterijen? ‘Is toch lekker, een schoon huis’, zegt weleens iemand. Dat is waar, maar niet zo lekker dat ik daar heel veel tijd aan wil besteden. Of iemand voor inhuren, want dat lijkt me gênant. Tenminste, zo dacht ik er tot voor kort over. Maar nu heb ik muizen. Mijn kat, die oud en dement is, snapt niet meer dat ze die kleine fuckers moet ombrengen dus nu vieren ze feest in mijn huis. Ze zien er natuurlijk schattig uit, maar zijn vooral smerig. Overal lopen ze met hun vieze pootjes overheen, ze piesen en kakken alsof hun leven ervan afhangt. Nu denk ik dus nergens anders meer aan dan aan muizen en heb ik extreme smetvrees ontwikkeld. Mijn huis is krankzinnig schoon en ruikt indringend naar pepermunt, want dat schijnen die klootzakjes vies te vinden. Als er mensen komen eten, zien ze me amper omdat ik de keuken aan het schoonmaken ben en terwijl zij rustig wijn proberen te drinken, lap ik de tafel. En speur ik de grond af, om te zien of ze niet toevallig een kruimel hebben gemorst. Ik ben hysterisch. Mijn ongezellige tantes zouden trots op me zijn.

Cindy Hoetmer (56) is geboren en opgegroeid in Amsterdam. Na haar comeback als schrijver met het voor de Libris genomineerde Min of meer opmerkelijke gebeurtenissen uit het leven van een treuzelaar (2020) verscheen in 2022 haar boek Goed, naar omstandigheden

Oog in oog met Marina

De godin van de performance wordt geëerd met een solovoorstelling in het Stedelijk. Volledig terecht, want een halve eeuw Marina Abramoviç: dat maakt diepe indruk.

tekst Joke van der Weij foto’s Marina Abramović Archives

Wat werd ze aanbeden, sinds ze in de jaren zeventig de aandacht trok met haar gewaagde lichaamskunst. En wat hielden we van haar provocatieve maar altijd serieuze lef. De big crush die het publiek decennialang op Marina Abramoviç had – ook nog eens beeldschoon – leek eindeloos. Maar toen de Servische vorig jaar in Carré haar kunsten liet zien, dropen toch veel mensen enigszins teleurgesteld af door deze matrone met een gezicht dat door allerlei ingrepen nog maar weinig expressie in zich had. Niet dat er niets gebeurde, er was een zekere zindering in de zaal, maar toch… En juist daarom is deze tentoonstelling een uitstekend idee: niet alleen als blij weerzien voor degenen die Marina al hun hele leven kennen, maar vooral voor degenen die nauwelijks weten wie ze is.

SCHOKKEND EN ONTROEREND

expo

Marina Abramoviç

16 maart t/m 14 juli

Stedelijk Museum

Zelfbeschadiging en uitputting, dat was het fundament. Abramoviç maakte furore met performances waarbij ze razendsnel vlijmscherpe messen tussen haar vingers stak of met een mes een bloedige ster in haar buik sneed. Haar meest spraakmakende periode volgde nadat ze kunstenaar Ulay in 1975 in Amsterdam ontmoette. Samen stelden ze op een nietsontziende manier hun fysieke en mentale uithoudingsvermogen op de proef. Alles gebeurde op het scherp van de snede. In Rest energy richtte Ulay een pijl op

het hart van Marina, waaruit het extreme vertrouwen blijkt waar hun partnerschap op gebaseerd is. En Breathing in, breathing out, waarin de geliefden elkaars adem tot verstikkends toe inhaleren, is zowel schokkend als ontroerend. Hun samenwerking en liefdesrelatie eindigde met een performance waarbij ze vanuit beide uiteindes van de Chinese Muur naar elkaar toe liepen om elkaar halverwege te treffen voor één laatste omhelzing. Ze deden er drie maanden over.

INTIEME KUNST

In latere jaren richtte Abramoviç zich op spiritualiteit. Mentale transformatie werd door haar opgeroepen door handelingen en situaties lange tijd vol te houden, zoals het uitgestrekt naakt zitten op een hoog fietszadel. Endurance art, noemt ze het zelf. Met The house with the ocean view als ultieme test van het uithoudingsvermogen: twaalf dagen lang houdt ze zich aan zelfopgelegde regels als zwijgen en vasten. De performance is nu ook te zien in het Stedelijk, of beter: mee te maken: als waarnemer ga je immers een ‘energetische dialoog’ aan met de performer. Want zo werkt het: je raakt erbij betrokken, als je je ervoor openstelt. Dan is het bijwonen van performance art intiem en confronterend. Soms gaat die intimiteit overigens te ver, bleek onlangs uit

Boven: Balkan baroque (1997) en The current (2017). Rechtsboven: performance The artist is present in MoMA.

een klacht die een naaktacteur bij het MoMA neerlegde. Tijdens een heruitvoering van Imponderabilia (1977), waarbij de bezoeker zich tussen twee naakte mensen in een nauwe deuropening door moet wringen, zei hij meermalen te zijn betast door bezoekers.

TOT HET UITERSTE

Het was The artist is present, de performance uit 2010 waarbij bezoekers één minuut zwijgend tegenover Marina mochten plaatsnemen, die haar pas echt wereldberoemd maakte. Zo’n 750 uur zat ze in totaal op haar stoel in het MoMA – de scène waarin ze bij het opkijken haar ex-partner Ulay recht in de ogen keek en zelf emotioneel werd, roept nog steeds kippenvel op. Ongetwijfeld een georkestreerde ontmoeting, maar het effect was er niet minder om – zoals bij alles wat ze doet. Of zoals cultuurondernemer Michel Bezem, die decennia geleden al met Abramoviç werkte en haar goed kent, het omschrijft: ‘Marina heeft altijd de confrontatie gezocht, met zichzelf en met haar publiek. Weinig mensen gaan zo ver als zij. In Cambridge betaalden vijfhonderd piekfijn uitgedoste mensen grof geld voor een luxe diner waarbij slechts water werd geserveerd: als voorafje, hoofdgerecht en daarna. Ze komt ermee weg. Marina blijft een fenomeen.’

mis deze niet

WOMEN IN ART

Het blijft een taaie strijd, die voor gendergelijkheid, ook in de wereld van de kunsten. Vrouwelijke kunstenaars verdienen veel minder dan mannen en van alle collectiestukken in museumzalen is maar 13 procent door een vrouw gemaakt. Women in Art, dat ijvert voor gendergelijkheid in de kunstsector, heeft nog een hoop te doen. Dat doen ze onder meer met een expo van tweeluiken in De Hallen, waarbij 24 deelnemers een vrouw als voorbeeld namen en daarop geïnspireerd een eigen werk maakten. Vanaf 8 maart zijn die ook buiten te zien: eerst op het Mercatorplein, dan in Westerpark. 1 t/m 10 maart, De Hallen

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Deze maand opent het eerste museum dat het hele verhaal van de Nederlandse Jodenvervolging vertelt. De locatie kan niet beter gekozen zijn; pal naast de crèche die gebruikt werd als deportatieplaats voor Joodse kinderen en tegenover de (ook gerenoveerde) Hollandsche Schouwburg. Het nieuwe museum is prachtig vormgegeven, maar een bezoek is confronterend, hoeveel je ook af denkt te weten van de Holocaust. Alleen al de vergeet-me-nietjes, waarbij telkens in een unieke vitrine een vernietigd mensenleven centraal staat. Niet vergeten, daar helpt dit noodzakelijke museum beslist bij.

Vanaf 11 maart, jck.nl

PHOTOCOLLAGE

Dromerig en melancholisch zijn de foto’s van Deborah Turbeville (1932-2013). De Amerikaanse begon als modefotograaf en viel op vanwege haar geheel eigen stijl. Haar modellen waren in zichzelf gekeerd en leken in niets op de sexy vrouwen van de jaren zeventig en tachtig die de bladen sierden. Ze fotografeerde op mistige Parijse trappen of in een gruizig, New Yorks badhuis. Turbeville wilde foto’s maken die buiten de tijd vallen. In Huis Marseille kun je zien hoe goed haar dat gelukt is.

16 maart t/m 16 juni, Huis Marseille

THABITA BOEKWEIT

ASSER LEVY BATHHOUSE (1975) DEBORAH TURBEVILLE / MUUSCOLLECTION

Rembrandt, de regisseur

Rembrandt wist als geen ander hoe belangrijk het juiste moment was om uit te beelden. Expositie Regie: Rembrandt zet hem eens als regisseur in de spotlight.

Theater, film, beeldende kunst – ze hebben allemaal één ding gemeen: ze vertellen verhalen. En hoe verschillend ook, ze gebruiken daarvoor vaak dezelfde technieken. Zo ook de zeventiende-eeuwse Hollandse schildermeesters, die werkten met regietechnieken als handgebaren, gezichtsuitdrukkingen, attributen en kostuums, houdingen, belichting, compositie en de keuze van de scène. Schilders beeldden vaak het omslagpunt in een verhaal uit, dat ene beslissende moment waarop de (hoofd)persoon tot een ingrijpend inzicht komt. Volledig afgekeken van het theater: daar heeft zo’n moment zelfs een eigen naam: peripetie. Rembrandt deed het anders: hij koos liever het moment net vóór de peripetie. Neem Suzanna (1636), een verbeelding van het Bijbelse verhaal over Suzanna die vals beschuldigd wordt door twee wellustige voyeurs.

Suzanna, in het volle licht, naakt en met de afdruk van haar uitgetrokken kousen nog in haar kuiten, kijkt verschrikt op – alsof jij, de toeschouwer, haar persoonlijk verrast. Dat is precies hoe Rembrandt het bedoelde: hij liet de hoeken van het doek leeg, halfrond, waardoor het lijkt alsof je door een kijkgaatje naar Suzanna gluurt. Net als de twee mannen in de bosjes. Een meesterlijke regie, want ongemakkelijker dan dit wordt het niet.

In Regie: Rembrandt leren we de schilder als regisseur kennen, en hij bleek een minstens zo magistraal verteller. Voor de tentoonstelling komt een aantal topstukken naar Museum Rembrandthuis, waaronder Potifars vrouw beschuldigt Jozef (1655) uit de Gemäldegalerie in Berlijn. En natuurlijk is Suzanna er ook bij, nog altijd even verrast.

2 maart t/m 26 mei, Museum Rembrandthuis

Zusters in verzet

Het Zus ’n Zo Festival, op 15 en 16 maart weer in het Bijlmer Parktheater mee te maken, is een ode aan zusterschap in spoken word, poëzie, literatuur, muziek en dans.

‘No matter what anybody says, we can’t have it all. Not if you are a woman. Not yet ’, schreef de Ghanese schrijver, activist, feminist en oud-minister Ama Ata Aidoo (1942-2023). Geïnspireerd door haar woorden en werk organiseert Zus ’n Zo, een platform gericht op intersectioneel-feministische literatuur, dit voorjaar opnieuw hun gelijknamige festival. Thema deze editie: ‘ Zusterschap in verzet’. Rachel Rumai, artistiek leider en oprichter van Zus ’n Zo, hoopt daarmee een bijdrage te leveren aan het Herdenkingsjaar Slavernijverleden: ‘We horen veel verhalen over mannelijke verzetsstrijders, maar nog te weinig over het perspectief van vrouwen.’ Aspha Bijnaar, die de festivalavond opent, onderzocht het vrouwelijke verzetsverleden ten tijde van de slavernij. ‘De aanname is dat vrouwen vooral op passieve

wijze meededen, bijvoorbeeld door te weigeren om te koken of schoonmaken, maar vrouwen kwamen ook actief in verzet, ze bedachten strategieën, ze streden!’ Rachel kijkt zelf uit naar de Paint and Poetry-workshop, waar je onder het genot van poëzie, hapjes en muziek je eigen kunstwerk creëert. En naar de line-up natuurlijk. ‘Babs Gons, Lisette Ma Neza en Radna Fabias op één avond op één podium… supersterren staan daar, hoor!’ Verder is het programma gevuld met mooie samenwerkingen: Lisette Ma Neza en Djuwa Mroivili zorgen samen voor muzikale poëzie en piano en Junadry Leocaria en Juliana Martina, beiden uit Curaçao, combineren dans en zang. Zo hoopt Zus’ n Zo dat iedereen die zich als vrouw identificeert zich gezien en gehoord voelt – en daarna lekker verder leest.

15 en 16 maart, Bijlmer Parktheater

tekst Roos Hamelink foto Isaac Owusu

tekst Karin Thybaut in samenwerking met Rembrandthuis

Een uitsnede van Suzanna

Kleine wereld

In het ontroerende Àma Gloria draait alles om de beleving van de kleine Cléo, die haar geliefde nanny ziet vertrekken. De zesjarige Louise Mauroy-Panzani, die Cléo speelt, levert dan ook een topprestatie.

tekst Bregtje Schudel

In Parijs zijn de zesjarige Cléo en haar Kaapverdische nanny Gloria al jaren onafscheidelijk. Maar na de dood van Gloria’s moeder gaat zij terug naar huis om voor haar eigen kinderen te zorgen. Voor ze vertrekt, vraagt ze Cléo’s vader om een gunst: één laatste vakantie met Cléo, samen in Kaapverdië.

Het wordt een zomer van gemengde emoties; vol mooie herinneringen en bitterzoete realisaties. Gloria’s zoon ziet Cléo als een indringer, een ongewenste gast die voor zijn moeder jarenlang belangrijker was dan hijzelf. Gloria’s dochter is niet onaardig, maar ook zij heeft duidelijk andere dingen aan haar hoofd.

VERDWENEN STAD

Deze Amsterdamse documentaire geeft een blik op bezet Amsterdam, maar dan met speciale aandacht voor de beruchte rol die de trams daarin speelden. Zoals tram 8, die in de oorlog eerst werd opgeheven (de lijn liep door Joodse wijken) om later te worden ingezet om opgepakte Joodse burgers af te voeren. vanaf 14 maart in de bioscoop

PUUR NATUUR

Twee filmtips over mensen die één zijn met de natuur. De documentaire El eco (foto) volgt een gemeenschap in de glooiende heuvels van Mexico, en in het ingetogen drama Evil does not exist wordt een vredig, Japans dorp opgeschrikt door de aangekondigde komst van een glamping. El eco, vanaf 14 maart in de bioscoop Evil does not exist, vanaf 21 maart in de bioscoop

2X FILMFESTIVAL

Àma Gloria Vanaf 28 maart in de bioscoop

Een film zoals deze, waarin alles draait om de beleving van een kind, staat of valt bij de casting van de jonge hoofdrolspeler. Louise Mauroy-Panzani (Cléo) is een indrukwekkende vondst. Moeiteloos wisselt ze tussen onbekommerde en juist heel breekbare scènes, maar ook egoïsme is haar niet vreemd. Àma Gloria is een mooi, intiem en gevoelig coming-of-ageverhaal over een jong meisje dat ontdekt dat de wereld van haar oppas – en de wereld in het algemeen – toch niet alleen om haar draait.

Filmfestivalfanaten kunnen als altijd hun lol op in maart. De 27ste editie van de Roze Filmdagen (13 t/m 24 maart) opent met de luchtige, romantische komedie Gondola, over de ontluikende liefde tussen twee kabelbaanbestuursters. CinemAsia (5 t/m 10 maart) viert z’n twintigjarig bestaan o.a. met Telefilm Happy palace, over een Chinees-Indisch familierestaurant in het West-Friese Obdam. rozefilmdagen.nl, cinemasia.nl

Gondola

‘

Dirigent Manoj Kamps:

Ik kán niet zwijgen over deze aspecten van mijn leven’

Manoj Kamps (35), die zich nadrukkelijk profi leert als queer dirigent met een adoptieachtergrond, is als co-creator verbonden aan de klimaatopera The Shell trial (vanaf 16 maart te zien). ‘Zo kan kunst een vorm van activisme zijn.’

tekst Huib Afman foto’s Marjolein van Damme

‘Naar de buitenwereld leek het uitzonderlijk goed te gaan, vanbinnen voelde dat niet zo’

Afspreken in Amsterdam zit er deze week niet in. Manoj Kamps (die/diens) heeft het druk. Het interview vindt daarom plaats via Teams, een lijntje naar een strak ingerichte hotelkamer in Antwerpen. Met kabeltrui, gouden schakelketting en zilverkleurige Bose-koptelefoon geeft de dirigent indirect een non-conformistisch visitekaartje af. Dit is wie Kamps is; diens identiteit valt in meerdere opzichten buiten de Nederlandse hokjesgeest. De kiem daarvan werd al vroeg gelegd. Kamps werd geadopteerd door een Zeeuws echtpaar en verhuisde een paar jaar later met het gezin weer terug naar geboorteland Sri Lanka. Daar woonden ze negen jaar, waar Kamps’ grote interesse voor muziek ontstond. ‘Mijn ouders zijn geen musici, dus ik ben niet in een klassiek nest opgegroeid. Op de internationale Britse school in Sri Lanka kon ik putten uit een enorme rijkdom aan extra curriculaire activiteiten, van beeldende kunst tot schaken, muziek en theater. Vanaf het prille begin voelde ik me al aangetrokken tot muziek. Ik zat in het schoolkoor en elk jaar deden we een grote muziektheaterproductie. Daar heb ik de piano ontdekt. Uiteindelijk hebben mijn ouders er ook een gekocht en ben ik op les gegaan. Dat is mijn basis geworden.’

CULTUURSHOCK

Met veertien jaar verruilt Kamps Colombo voor Goes, waar de liefde voor muziek zich via schoolbandjes en het mede-organiseren van muzikale avonden verder

ontplooit. Daarin vindt de musicus bovendien een weg om te ontsnappen aan de paradox van het ‘anders zijn’. ‘En daar had ik succes mee. Maar het maakte het ook heel dubbel om een hoofdrol te spelen in een productie waar de hele school voor applaudisseerde en de volgende dag weer uitgescholden te worden op het schoolplein. Ook in Goes voelde ik me lang het buitenbeentje. De overgang naar Nederland was een cultuurshock. De sociale conventies. De codes. In Sri Lanka hoorde ik er nooit helemaal bij, onder andere omdat ik Nederlandse ouders had. En in Nederland omdat ik me anders kleedde, de sociale conventies niet begreep, en anders was opgevoed.’

In Goes groeit Kamps’ nieuwsgierigheid naar het vak van dirigent. ‘Mijn route is desondanks vrij onorthodox geweest. Voor veel jonge mensen begint de weg naar het dirigentschap met het winnen van een groot dirigentenconcours of daar fi nalist worden. Of je wordt assistent-dirigent bij een bekend orkest of operahuis en staat daardoor ineens meer in de spotlights. In Duitsland en Oostenrijk is het gebruikelijker dat je eerst repetitor wordt, je opwerkt naar kapelmeester en dan dirigent wordt. Een instrument op hoog niveau spelen of zanger zijn, en daarna voor het vak van dirigent kiezen, kan ook. Mijn route was anders. Zelf had ik al heel jong ideeën over hoe de muziek waaraan ik deelnam zou moeten klinken, en daar nam ik op school een leidende rol in. Dat is uiteindelijk de drive die je moet hebben, de noodzaak die je voelt. Later leerde ik dat je een groep ook moet

‘De hele school applaudisseerde voor die productie, maar de volgende dag werd ik weer uitgescholden’

MANOJ KAMPS

• Werd geboren in 1988 in de Sri Lankaanse hoofdstad Colombo en geadopteerd door een Nederlands echtpaar.

• Is openlijk queer, panseksueel (valt op mensen van alle genders) en polyamoreus (meerdere liefdesrelaties).

• Studeerde wiskunde aan de Universiteit Utrecht en compositie, koordirectie en orkestdirectie aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag.

• Bereikte in 2007 de finale van de compositiewedstrijd van het Groot Omroepkoor.

• Werd in 2010 geselecteerd voor de eerste internationale dirigentenmasterclass van het Rundfunkchor Berlin.

• Werd in 2014 als stipendiaat van het Nederlands Wagnergenootschap uitgezonden naar de Bayreuther Festspiele en ontving de Kersjes van de Groenekan Dirigentenprijs.

• Deed in 2015 twee jaar ervaring op als Junior Fellow in Orchestral Conducting aan het Royal Northern College of Music in Manchester.

• Werd in 2017 geselecteerd door Bernard Haitink voor de dirigentenmasterclass tijdens het Lucerne Festival.

• Is regelmatig te gast als dirigent en co-creator bij o.a. De Nationale Opera, het Rotterdams Philharmonisch Orkest en Asko|Schönberg. Ook dirigeerde Kamps bij BBC Philharmonic, Brussels Philharmonic, Ludwig en Ulster Orchestra.

• Trad op bij het Holland Festival, de Nederlandse Reisopera en de Veenfabriek, het New Yorkse festival Prototype en het Festival d'Aix-en-Provence.

• The Shell trial, waar Kamps dirigent en co-creator van is, speelt 16 t/m 21 maart tijdens het Opera Forward Festival bij De Nationale Opera. Zie operaballet.nl voor speeldata.

‘Het is niet: ‘Shell is slecht’. Het stuk gaat over onze collectieve rol in de klimaatcrisis’

seksualiteit, afkomst. Er waren te veel dingen die botsten, zowel op privé- als werkvlak. Naar de buitenwereld leek het uitzonderlijk goed te gaan, maar vanbinnen was dat niet zo. Ik was een overachiever en probeerde aan allerlei verwachtingen te voldoen. Uiteindelijk werd ik daar niet gelukkig van. Er moest een omslag komen om dat in te zien. In die periode kwam alles op scherp te staan; kon ik al deze kanten van mezelf met elkaar verenigen in plaats van mezelf continu in bochten te wringen en in hokjes te persen? Dat existentiële is iets wat veel kunstenaars doormaken; een innerlijke worsteling die soms wel, en soms helaas niet goed afloopt.’

MANNENBOLWERK

‘Ik vond het vroeger niet professioneel om te praten over mijn PrEP-gebruik, nu wil ik er juist een soort ambassadeur van zijn’

kunnen motiveren en een soort methodiek moet ontwikkelen, repetitietechniek leren, en de sociale kant moet ontplooien. In Goes werd ik gespot door een docent die zelf een conservatoriumopleiding had gevolgd. Zo kwam ik bij het Koninklijk Conservatorium in Den Haag uit.’ Als zeventienjarige, dan in het laatste jaar van het vwo, krijgt Kamps er een oriëntatiejaar aangeboden. ‘Ik heb nog een tijd het conservatorium gecombineerd met een studie wiskunde aan de Universiteit Utrecht, maar al snel koos ik voor de muziek.’

ALLES OP SCHERP

Kamps wordt in 2015 voor twee jaar aangenomen als Junior Fellow in Orchestral Conducting aan het Royal Northern College of Music in Manchester, waar die de gelegenheid krijgt om zich verder te ontplooien als orkest- en operadirigent. Kort daarvoor overlijden Manojs vader en oma, en later ook nog een nichtje. Kamps belandt in die periode in een identiteitscrisis. ‘Ik heb lang het gevoel gehad dat er in mijn leven heel weinig ruimte was voor bepaalde aspecten van mezelf. Ik viel op zo veel manieren buiten de norm; qua gender,

Kamps noemt de wereld van dirigenten ‘lange tijd een exclusief bolwerk van westerse mannen’ en vindt het belangrijk om ruimte te scheppen voor andere verhalen en identiteiten. En daarbij schroomt die het activisme niet. ‘Het feit dat ik dit werk op deze manier kan doen en op dit niveau van zichtbaarheid, betekent bijzonder veel. Natuurlijk zijn er dirigenten van kleur, vrouwen, openlijke homo’s en lesbiennes. Maar dat queer aspect van op meerdere vlakken buiten de hokjes vallen en daar ruimte voor maken in plaats van het weg te stoppen, daar ben ik in het dirigentenvak blijkbaar een voortrekker in. Je kunt persoonlijke zaken, de dingen die jou maken tot wie je bent, scheiden van je werk, maar je kunt ze ook meenemen en integreren in het geheel. Daarom ben ik bewust heel open over een aantal niet-normatieve aspecten van mijn leven. Ik gebruik bijvoorbeeld PrEP (een medicijn dat beschermt tegen hiv tijdens onveilige seks, red.), spreek me uit over de achterhaalde stigma’s rondom hiv, ik heb een polyamoreus liefdesleven. Ook al weet ik dat sommigen daar wellicht over zullen oordelen: ik kan er niet over zwijgen. Voor mij is het een noodzaak om aandacht te eisen voor het feit dat niet iedereen hetzelfde is. Activisme is in de geschiedenis nodig geweest om ruimte te maken voor de verschillen tussen mensen, en voor hun behoeften die misschien afwijken van de norm. Een goed voorbeeld daarvan is mijn eigen PrEPgebruik. Dat is verbonden met seksualiteit, dus vond ik het een aantal jaar geleden niet professioneel om erover te praten. Maar omdat er zo veel onwetendheid en vooroordelen over bestaan, heb ik er toch voor gekozen om er een soort van ambassadeur van te worden en het er regelmatig over te hebben.’

TWEEDE THUIS

Kamps als pionier dus? ‘Dat heb ik inderdaad weleens letterlijk van anderen te horen gekregen. Mensen zeggen: doordat ik zie dat jij het zo doet, weet ik dat dit mogelijk is. Ze voelen bijna een soort toestemming om óók meer zichzelf te zijn, ongeacht of ze dirigent zijn. Dat is winst, maar het is ook treurig om te constateren dat het kennelijk zo weinig voorkomt, dat ik een van de eersten ben die ze die ruimte laat zien.’

Dat geeft volgens Kamps maar weer aan hoe belangrijk diversiteit en representatie zijn; zo wordt er een minder eenzijdige blik op de wereld gepresenteerd. In hoeverre helpt Amsterdam daarbij? ‘Van oudsher heeft Amsterdam natuurlijk een reputatie als tolerante en gemengde stad, wat je ook terugziet in het aanbod van het door mij zo geliefde nachtleven. Ik woon er nu zes jaar, maar al tijdens mijn studententijd kwam ik er aan de lopende band. Het heeft een operahuis en twee fantastische symfonieorkesten. Ik ga nu voor de derde keer bij De Nationale Opera een productie doen, daarmee wordt dat een soort tweede thuis. Verder ben ik een groot liefhebber van allerlei internationale keukens. En ook daarin kan ik mijn hart ophalen in Amsterdam. De enige stad die daar wellicht aan kan tippen is Londen.’

DE ZAAK SHELL

De opera The Shell trial is gebaseerd op het bekroonde toneelstuk De zaak Shell van Anoek Nuyens en Rebekka de Wit, naar aanleiding van de gewonnen rechtszaak die in 2021 werd aangespannen tegen Shell door Milieudefensie, Friends of the Earth en burgers. ‘Het toneelstuk is de metafoor van een rechtszaak, door alle perspectieven in het klimaatdebat op het podium een stem te geven. Het is niet simpelweg: ‘Shell is slecht’ en vingerwijzen. Het stuk gaat over onze collectieve rol; de regering, de consument, het activisme. Met De Nationale Opera hebben wij de rechten gekregen om van het toneelstuk een doorontwikkeling te maken. Daarin hebben we nog meer perspectieven toegevoegd. Zo betrekken we de koloniale geschiedenis erbij –iets wat in het oorspronkelijke toneelstuk tamelijk onbelicht bleef. De Nederlandse tak van Shell is begonnen in Indonesië, de Britse tak in Nigeria. Beide zijn voormalige koloniën, en de impact van de klimaatcrisis was en is daar veel eerder en heviger voelbaar. Dat konden we niet negeren. Die noodzaak is ook aangewakkerd omdat regisseurs Gable en Romy Roelofsen een Nederlands-Indische achtergrond hebben, en voor mij persoonlijk omdat Sri Lanka een land is waar de impact van de klimaatcrisis al enorm is. Het is een globale crisis, geen Europese.’ Dit alles wordt vervolgens naar het podium vertaald in de vorm van een oratorium-opstelling, zegt Kamps: ‘Eerder een Matthäus-Passion dan een La traviata . Er wordt geen verhaal verteld, maar het gaat om allerlei standpunten. Reflectie op het verhaal, momenten van bezinning, een dialoog met het publiek, dat je kunt zien als de rechter in deze zaak. Doordat mensen zich openstellen voor al deze standpunten kan een vastgeroeste mening wellicht wat ontdooien. Zo kan kunst ook een vorm van activisme zijn.’

ROTTERDAM, BRUSSEL EN VERDER

Wat Manoj in de toekomst nog wil bereiken? ‘Er staan meerdere grote dingen op stapel. Zo doe ik in juli mijn tweede project bij het Rotterdams Philharmonisch Orkest en ik maak volgend jaar mijn debuut bij De Munt, het operahuis van Brussel. Tegelijkertijd vind ik het lastig om ver vooruit te blikken, want het gaat in meerdere opzichten niet de goede kant op met de wereld. Maar op werkvlak ben ik erg blij met de variatie en de afwisseling die ik nu heb, om rustig door te kunnen groeien.’

Word ook toeschouwer

Het

gewone leven wordt kunst dankzij de pop-uptribunes die community-theatercollectief SLPLZN in West plaatst. Elke drie maanden staat een ander type Amsterdammer in de spotlights.

tekst Marijn Ruhaak

Als je een rondje door West maakt, kan het zomaar zijn dat er een tribune met mensen opduikt. Het is het werk van Collectief SLPLZN, dat ter ere van Amsterdam 750 tot eind 2024 overal in het stadsdeel speciale tribunes neerzet. ‘Met het project Tribunes in de stad willen we stilstaan bij de schoonheid van de stad’, zegt theatermaker en regisseur Victor Mentink. ‘Je hoeft namelijk niet het theater in om een fascinerend spektakel te zien. Elke

drie maanden richten we onze blik op een ander ‘type’ Amsterdammer.’ De komende tijd is dat ‘de werkende mens’ en kijk je vanaf de tribune naar hardwerkende winkeliers of stoere steigerbouwers. Daarna is tijd voor ‘de vierende mens’. ‘Iedereen mag plaatsnemen op de tribune en elke bezoeker krijgt een koptelefoon te leen voor de muzikale ondersteuning.’

KIJKEN IS MEEDOEN

Waar de tribunes geplaatst worden, blijft tot op het laatst een verrassing. Naast de tribunes organiseert het collectief diverse theatrale avonden

de stad gaat Victor in maart aan de slag met ‘de vierende mens’. ‘Wat is vieren eigenlijk en hoe beleef je zo’n gedenkwaardig moment of mijlpaal? Dat ga ik met een groep spelers onderzoeken. Iedereen mag meedoen, ook als je geen acteur bent.’ Als je wilt meespelen, kun je je aan aanmelden via de website. Natuurlijk ben je ook gewoon als bezoeker welkom. ‘Maar’, zegt Victor lachend, ‘wij maken eigentijds community-theater waarbij je als bezoeker zowel publiek als speler bent. Het kan zomaar zijn dat ik je het podium op vraag. Want vieren gaat niet alleen om kijken, het gaat ook om meedoen.’

WAAR EN WANNEER?

De tribunes worden op 8 en 15 maart neergezet. Check enkele dagen van tevoren de exacte locatie op de website van SLPLZN (desamenleving.nu).

• Op 21, 22, 23, 29 en 30 maart vinden verschillende theatrale avonden plaats, waaronder die van Victor Mentink.

• Wil je het collectief beter leren kennen? Je bent elke eerste vrijdag van de maand van 19.00 tot 21.00 uur welkom op de buurthuisavond boven Buurtruimte De Nieuwe Reiger.

SLPLZN

Collectief SLPLZN maakt sinds 2015 community-theater in West. Elke voorstelling, installatie of performance vormt een ontmoetingsplaats voor stadsgenoten met ieder een eigen verhaal, talent en achtergrond. Het collectief bestaat en bijeenkomsten op haar thuisbasis aan de Van Reigersbergenstraat. Ter ere van het 750-jarige jubileum van

Amsterdams moois Wachters van hout

Na tien jaar de kunst van het Rijksmuseum beschermd te hebben tijdens de grote verbouwing, mocht het hout van de opslagkisten eindelijk met pensioen. Dat was het begin van de Rijkswachters, gemaakt door Studio Hamerhaai.

Alles weten over het maakproces van de Rijkswachters? Scan de QR-code en kijk de video!

Je koopt de Rijkswachters onder andere bij de I amsterdam Store op het Centraal Station. In de I amsterdam Store, dé Amsterdamse cadeauwinkel, krijgen de verhalen van lokale makers een podium en ontdek je wat de stad te bieden heeft aan design en lokaal gemaakte producten.

Je vindt de Store in Amsterdam Centraal Station achterzijde/ waterkant

Openingstijden

Ma t/m vr 9.00 - 19.00

Za, zo 9.00 - 18.00

Boudewijn van den Bosch maakte al meubels toen hij als student op zichzelf ging wonen, en wat als hobby begon, werd langzaam een fulltimebaan. Samen met zijn vriendin Niki ontwierp en maakte hij meubels van afvalhout. Of beter: gebruikt hout dat anders zou worden weggegooid.

In die tijd werd het Rijksmuseum verbouwd en alle kunst stond opgeslagen in het depot, in houten kisten. Die zouden overbodig worden zodra het museum weer openging, en dat hout konden Niki en Boudewijn goed gebruiken.

Ze mailden iedere medewerker van het Rijksmuseum en kwamen uiteindelijk terecht bij Wim Houben, verantwoordelijk voor de opslag van de kunstwerken. Hij schonk ze met liefde de kisten zodra ze niet meer nodig waren. Niki en Boudewijn zijn beiden gek op robots en ze besloten dan ook om de kisten om te toveren tot houten robots, in allerlei maten. De kleinere zijn mooi voor de sier, de grotere Rijkswachters hebben een lamp op hun hoofd of zelfs lampjes als ogen. Bijzonder: alle kisten waren genummerd, dus als je een Rijkswachter koopt, kun je

met de code op de robot precies achterhalen welk kunstwerk jouw robot heeft beschermd. Extra reden om trots te zijn op die knappe Rijkswachters.

WIN

5x Rijkswachter (maat S) t.w.v €41,50 Ga naar iamsterdam.nl/acties, vul het formulier in en wie weet behoor jij tot de gelukkige winnaars van één van die kleine Rijkswachters.

Deze actie loopt t/m 28 maart

BOEKENWEEK

Boekenwurmen kunnen hun hart ophalen tijdens Boekenweek, want naast het boekenweekgeschenk (dit jaar geschreven door de complete familie Chabot) is er veel literairs te doen. Bij de OBA zijn onder andere workshops en talks en op 16 maart is er de Parelduikermiddag, in samenwerking met literair-historisch tijdschrift De parelduiker Je luistert er naar Mark Schaevers over de biografie van Hugo Claus en Julien Ignacio over het Boekenweekthema ‘Bij ons in de familie’, terwijl dichteres Sasja Janssen de middag besluit met fragmenten uit haar nieuwste werk. Na afloop trakteren de Vrienden van De Parelduiker op een drankje in de Theaterfoyer.

16 maart, OBA Oosterdok

WJOSVZ: EXOTEN LIJSTJE: 6X STERRENKIJKEN DE NIEUWSTE WINKELS UIT ETEN: NIEUWE TIPS IN DE STAD DE BUURT: DE REVIVAL VAN HET WESTERPARK

KUNSTMARKT NOORD XL

Illustratoren, fotografen, beeldhouwers, digital artists, schilders en mixed media artists: ze tonen allemaal hun kunsten en verkopen hun waar op de Kunstmarkt Noord in Expocafé Zamen. Deze XL-editie is, je raadt het al, extra groot en je vindt er dus extra veel kunst. Met gratis entree en variërende prijskaartjes (beginnend vanaf €10) is dit een inclusieve kunstmarkt, waar iedereen de mogelijkheid heeft om kunst te kopen. Op zondag is er op het Zamenhofterrein, waar Kunstmarkt Noord plaatsvindt, ook Open Studio’s. De creatieve ondernemers op het terrein stellen hun deuren open voor het publiek. Kijkje nemen dus!

23 en 24 maart, Expocafé Zamen

ALEX+PINARD - DE OEKRAÏENSE POP-UP

Het eerste Oekraïense restaurant van Amsterdam opent deze maand zijn deuren in het pand van Alex+Pinard in Oost. In het pop-uprestaurant, in eerste instantie voor twee maanden, kun je terecht voor lunch en diner en op de menukaart staan traditioneel Oekraïense gerechten met een modern tintje. Er is bovendien kunst te koop en er worden bijeenkomsten georganiseerd, en voor het restaurant staat een marktkraam met snacks en gerechten to go.

Vanaf 1 maart, Dapperstraat 10, alexpinard.nl

STADSEXOTEN

TIJGERMUG

Vorig jaar nog gespot op een camping in Amsterdam, meegereisd met vakantiegangers uit Zuid-Europa. Tijgermuggen, oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië, komen soms per ongeluk mee met de import van Lucky bamboo-plantjes en gebruikte banden. Deze mug – te herkennen aan z’n gestreepte poten – zoemt, steekt én kan tropische ziektes als dengue en zika overbrengen. Spot je er een? Waarschuw dan meteen de NVWA.

HALSBANDPARKIET

Een exotische verschijning met zijn groene verenkleed en rode snavel. Mannetjes zijn te herkennen aan een rode halsband – vandaar de naam. De papegaaiensoort komt uit Azië en Afrika, maar woont al een halve eeuw in Amsterdam; naar schatting zijn er nu zo’n 5000 exemplaren. Over hun herkomst is veel onduidelijkheid, maar dat ze blijven, staat wél vast. Ze gedijen hier immers goed, met in de zomer én winter genoeg voedsel.

VREEMDE VOGELS

Een rode rivierkreeft in de Negen Straatjes, een tijgermug op camping Gaasperplas. Steeds meer dier- en plantensoorten uit warme oorden lijken zich hier aardig thuis te voelen. Is dat erg? ‘Hij vreet gewoon alles op wat hij tegenkomt.’

In eerste instantie dacht je misschien nog dat het om een verdwaalde vogel ging, ontsnapt uit iemands volière, maar later zag je ze overal. In het Vondelpark, Oosterpark, aan de Erasmusgracht, zelfs bij het Rijksmuseum. Er leven dan ook duizenden halsbandparkieten in de stad; dat is een kwart van alle Nederlandse exemplaren. Over hoe de exotische vogels in zulke groten getale in de stad terecht zijn gekomen, doen verschillende verhalen de ronde. Een van de verhalen is dat een werknemer van Sperry Remington, een bedrijf dat typemachines maakte, op de zolder van het bedrijfspand een parkietenkolonietje hield. Het bedrijf aan de Overtoom ging in de jaren zeventig verhuizen en de parkieten mochten niet mee; het raam werd daarop gewoon opengezet. ‘Dat klinkt op zich wel plausibel’, zegt Wilfred Reinhold, van het platform Stop Invasieve Exoten, en organisator van de Week van de Invasieve Exoten. ‘Voor het vormen van een populatie heb je natuurlijk meerdere exemplaren nodig

die bij elkaar in de buurt zijn. Het zou goed kunnen dat ze zich vanuit het Vondelpark hebben verspreid over de stad en een groot deel van Nederland.’

GAT IN DE MARKT

Zelf is hij niet blij met de komst van de parkieten. ‘Ze zien er leuk uit, maar ze maken ook een ongeloo ijke herrie. Dat is natuurlijk niet het ergste. Het is vervelender dat ze concurreren om nestruimte met boomklevers, een redelijk zeldzame Nederlandse vogel. Verder verjaagt hij vleermuizen uit boomholtes, wat in de winter dodelijk kan zijn voor die dieren. En hij eet knoppen, vruchten en jonge bladeren van bomen, dat levert schade op voor de fruitteelt.’ Els Corporaal, stadsecoloog van de gemeente Amsterdam, kan persoonlijk erg genieten van de groene halsbandparkieten (‘Ik mag me graag verwonderen om hun aanpassingsvermogen’), al is ze niet bij met de negatieve impact op het ecosysteem. Ze wijst op meer ‘invasieve exoten’ zoals de dieren- en

tekst Yasmine Esser

‘HIJ VERJAAGT VLEERMUIZEN UIT BOOMHOLTES, WAT IN DE WINTER DODELIJK KAN ZIJN VOOR DIE DIEREN’

AMERIKAANSE RIVIERKREEFT

Schorpioen op het fietspad gespot?

JAPANSE DUIZENDKNOOP

Waarschijnlijk was het een Amerikaanse rivierkreeft. Het beest loopt op hoge poten van sloot naar sloot, met zijn rode scharen geheven. Vermoed wordt dat deze kreeft in Nederland is uitgezet door aquariumhouders, al gaan er ook verhalen dat ze als delicatesse naar de stad zijn gekomen. In 1985 werd-ie voor het eerst gespot. De kreeft eet bijna alles en heeft amper vijanden. Behalve de mens, want ze zijn eetbaar.

plantensoorten worden genoemd die hier van oorsprong niet thuishoren. Tijgermuggen bijvoorbeeld, de nijlgans of Amerikaanse rivierkreeften. Alle exoten zijn hier, bewust of onbewust, door menselijk handelen terechtgekomen. Ze zijn hiernaartoe gehaald als tuinplant of huisdier of reisden per ongeluk mee met importproducten. Die planten en dieren komen dan terecht in ons ecosysteem. De meesten redden het niet omdat er geen plek voor ze is, maar sommigen ontdekken een gat in de markt, waarna ze andere soorten gaan verdringen. Neem de Amerikaanse rivierkreeft: die vreet gewoon alles op wat hij tegenkomt. Dat is schadelijk

Verovert Amsterdam met z’n bamboeachtige stengels en hartvormige bladeren en verwoest alles op z’n pad. De wortels gaan namelijk dwars door beton, kademuren en straten en veroorzaken daarmee grote schade aan funderingen, infrastructuur en rioleringen. Spot je de plant in eigen tuin of op straat? Ga dan níet maaien of snoeien, maar maak een melding bij de gemeente. Daar hoor je ook hoe je ’m het best kunt verwijderen.

voor andere dieren die daardoor geen voedsel meer kunnen vinden.’

MILJOENEN EURO’S

Een nietsontziende plant die alle andere soorten verjaagt, heb je ook: de Japanse duizendknoop. De plant die oorspronkelijk uit – inderdaad – Japan komt, groeit werkelijk overal. Het maakt niet uit of de grond voedselrijk is of niet, droog of nat, hij overwoekert alles en iedereen. Senior adviseur Jaike Bijleveld is betrokken bij de bestrijding van de Japanse duizendknoop in Amsterdam. Daar gooit de gemeente miljoenen euro’s tegenaan. ‘De plant is namelijk ook schadelijk

voor de infrastructuur. We hebben eerst in kaart gebracht waar-ie vooral zit, de zogenaamde verspreidingshaarden. Bijvoorbeeld bij De Bretten in Nieuw-West en langs het water.’

Op maps.amsterdam.nl/duizendknoop is in kaart gebracht waar de plant al voorkomt. ‘Op een aantal plekken zijn we bezig hem uit te graven, dat lijkt tot nu toe de e ectiefste strategie, maar ook de duurste’, zegt Bijleveld. ‘Op plekken waar dat niet mogelijk is, elektrocuteren we de plant. Deze vorm van bestrijding werkt ook, maar duurt meerdere jaren. Ook is het beleid dat als de straat op de schop gaat, of als er ergens gebouwd wordt, de

MEDITERRAAN DRAAIGATJE

Komt mee met potplanten uit Zuid-Europa. De mierensoort draait zijn achterlijf terwijl hij loopt – vandaar die naam. Het mediterraan draaigatje begeeft zich het liefst in stedelijke gebieden, tuinen, parken en bossen, en voelt zich dus helemaal thuis in Amsterdam. Ook bijzonder: normaal is er per mierenkolonie één koningin, maar het mediterraan draaigatje vormt superkolonies met een heleboel koninginnen. Behalve dat ze andere miersoorten verdringen, kunnen ze ook hele stoepen en tuinen laten verzakken.

6X STARSTRUCK

duizendknoop daar eerst helemaal opgeruimd moet worden. Op deze manier zijn we er over veertig jaar voor een groot deel vanaf.’

DE WEERBARE STAD

Behalve planten en dieren die via de mens hier zijn gekomen, zijn er ook klimaatvolgers. Dat zijn soorten die in het zuiden van Europa al voorkomen en naar het noorden trekken, zoals de eikenprocessierups. Kan er door klimaatverandering een grotere stroom van exotische soorten naar Amsterdam op gang komen?

‘Die kans bestaat zeker’, zegt Bijleveld. ‘En daarnaast zullen invasieve exoten die hier door menselijk toedoen zijn gekomen waarschijnlijk beter gaan gedijen in onze stad.’ Beleid van de overheid wordt daardoor steeds noodzakelijker, stelt Bijleveld. ‘Behalve steeds heel veel geld pompen in de bestrijding, is het enige wat je kunt doen een weerbare, groene stad creëren. Dan is de natuur bestand tegen dat soort aanvallen, want de biodiversiteit is op orde doordat er genoeg natuurlijke vijanden zijn van exotische soorten.’

GROEN EN BLAUW

De gemeente is bezig om de stad zo groen en ‘blauw’ – dat staat voor water – mogelijk te maken. Stadsecoloog Corporaal: ‘Ons beleid is gericht op het versterken van de biodiversiteit, en het stimuleren van inheemse soorten om het ecosysteem te versterken in de stad. Behalve dat de stad daarmee aantrekkelijker wordt voor plant, mens en dier werkt het ook preventief voor de vestiging van invasieve exoten – en dat scheelt in de toekomst weer een hoop geld.’

Volgens Bijleveld en Corporaal kunnen Amsterdammers zelf ook een steentje bijdragen. ‘Maak je tuin en balkon zo groen mogelijk’, zegt Bijleveld. ‘Zet er planten neer die aantrekkelijk zijn voor vlinders, insecten en vogels. Alle kleine beetjes helpen.’

Met al dat stadslicht lijkt sterren spotten in Amsterdam haast onmogelijk – de échte dus, niet die in de PC Hooft. Op deze locaties lukt het (bij helder weer) vaak wel.

tekst Nathalie van den Berg

1. BOSSEN EN PARKEN

Stilte, ruimte en amper licht: alle benodigdheden voor een succesvolle sterrenkijksessie vind je in het Vliegenbos (foto), Flevopark, Amsterdamse Bos of Diemerbos. Kies een donkere plek en doe rustig aan, want je bent omringd door dieren die er ook graag een uiltje knappen.

2. ANTON PANNEKOEK INSTITUUT

Tijdens de Landelijke Sterrenkijkdagen (15 t/m 17 maart) zet het Anton Pannekoek Instituut voor Sterrenkunde op de zaterdag z’n deuren open. Neem een kijkje in de koepels, bezoek de planetariumshow en luister naar lezingen van experts. Bij helder weer mag je zelf natuurlijk ook sterrenstaren. 16 maart, vanaf 20.00 uur, Science Park 904

3. KIJK OMHOOG

Het zijn niet de donkerste spots van de stad, maar je bent er wel het dichtst bij de sterren. Vanaf de dakterrassen van LuminAir, Floor17 of Hasta La Vista Baby op de Zuidas kijk je zowel omlaag als omhoog naar alle lichtjes.

4. CAMPING ZEEBURG

Speciaal voor de Landelijke Sterrenkijkdagen worden de lantaarnpalen op de camping uitgedaan om het écht donker te maken. Bij goed weer spot je hier de maan vlak voor het Eerste Kwartier, de manen van Jupiter en misschien Uranus. 15 maart, Camping Zeeburg, volkssterrenwachtamsterdam.nl

5. STENEN HOOFD

Aan het water heb je goed zicht, want: geen bomen en hoge gebouwen in je blikveld. Een goeie plek aan het IJ is het Stenen Hoofd. Hier staat de sterrenhemel wijd open.

6. ARTIS PLANETARIUM

Op 16 maart mag je na sluitingstijd van Artis gratis gluren door de telescopen van het Planetarium. Slecht weer? Elk halfuur start bovendien een show die je meeneemt op een razendsnelle ruimtereis. 16 maart, vanaf 19.00 uur, artis.nl

1.

2.

3.

4.

5.

6.

ESTHER HANKO

De nieuwste en leukste winkels, eetcafés en restaurants in de stad.

Lof is de wijnwinkel van Job Seuren, Wout Jans, Tomas Bron en Joost Clarijs: de mannen achter sterrenrestaurant Zoldering. ‘We kregen vaak vragen van gasten in het restaurant; ze wilden die lekkere wijn thuis ook drinken’, vertelt Seuren, die voordat hij in Zoldering stapte al sommelier bij De Librije was. ‘Nu kunnen we zeggen: dat kan.’

In de winkel vind je wijn uit voornamelijk klassieke gebieden – Frankrijk, Italië en

SHOPPEN & ETEN

Duitsland – van kleine producenten en boeren. Driekwart van het aanbod is bio. Daarvoor betaal je heus niet meteen de hoofdprijs; vóór in de zaak ligt een ruime selectie wijnen tot 25 euro. Zo schenk je voor net iets meer dan een tientje de huiswijn van Zoldering: de Chateau Lastours uit de Gaillac, een mini-appellatie vlak bij Toulouse. ‘Een vriendelijke, zachte wijn. Citroen, appel en een beetje lychee. Licht kruidig. Lekker voor bij de borrel of als er vrienden over de vloer komen.’

Echt onderscheiden doet de winkel zich overigens met de grote jongens in het

AQUARIUM VINTAGE

Heupbroeken, kleine tasjes en stras waar het maar kan: Y2K is back in fashion. De fans gaan als een haas naar Aquarium Vintage, waar je prachtige preloved items vindt om je innerlijke Paris Hilton vrij te laten. En wie nu juist onprettige flashbacks krijgt: er hangt gelukkig ook genoeg leuks uit de nineties

De Clercqstraat 107, aquariumvintageamsterdam.nl

CAFÉ BASKÈTS

Snuffelen tussen de T-shirts, limited edition koffiekoppen en een gecureerde collectie vintage voor in huis, terwijl je geniet van een sapje of kokos-latte met matcha: dat kan nu in De Pijp. Sla ook de broodjes hier niet over.

Eerste van der Helststraat 15, cafe.baskets-store.com

assortiment: gerijpte Bordeauxs, die je in Amsterdam voorheen niet zo makkelijk vond. ‘Ze staan bekend als aards en hoekig met een rauw mondgevoel. Maar een Bordeaux van twintig jaar oud is veel jner, zacht met veel smaaknuances.’ Dit is dan ook het type wijn dat de sommelier zelf het liefst drinkt, thuis op de bank tijdens een avondje Net ix. ‘Dat is natuurlijk een veel te complexe wijn daarvoor. Maar sommige mensen houden van borrelnoten, ik heb liever mooie druiven.’

Haarlemmerdijk 87, @lofdewijnwinkel

MINITIALS

Verliefd, verloofd, getrouwd? Schreeuw het van de daken, of beter: draag de initialen van de ander om je hals, pols of vinger. De 18-karaatsgouden sieraden van Minitials, met al een zaak in Eindhoven, worden met de hand gemaakt in Nederland. Je shopt ze nu ook in de eerste Minitialswinkel van Amsterdam.

Cornelis Schuytstraat 48HS, minitials.com

LOF

tekst Eveline Kuyten

De zussen Tewa en One’sy Muller van foodblog Thisgirlcancook eten elke maand bij een nieuw restaurant in de stad.

GIO’S BY THE RIVER

Dit nieuwe Italiaanse restaurant vlak bij de NDSMpont serveert Italiaanse gerechten in huiselijke sfeer (denk: drukke prints op de muren, stoelen en vloeren en zelfs een Fiat 500 aan de muur). Dat thuisgevoel wordt nog eens versterkt door gerechten als beenmerg met broodkruim, romige gezouten kabeljauw met kappertjes en gefrituurde minioctopus met gekonfijte citroen en basilicummayo. Klassiekers als risotto, melanzane en pizza’s staan ook op het menu.

NDSM-kade 14, gios.amsterdam

In Oud-Zuid, op steenworp afstand van het Concertgebouw, zit Esh Pitaria. Hier kom je voor de verse huisgemaakte pita’s, falafel en pizza’s, alles tussen de 6 en 14 euro. Ilan en Joël Benamara, twee Amsterdamse broers met Israëlische roots, wilden Tel Aviv naar Amsterdam halen. Vegetariërs zullen de kaart handenwrijvend ; voor de verandering valt er nu eens heel veel te kiezen. Wij besluiten, net als de vele koppels om ons heen, een aantal gerechten te bestellen om te delen. Allereerst valt ons oog op de vrijdagse specialiteit: de challah , een gevlochten brood dat traditioneel met sabbat (de rustdag) wordt gegeten. Helaas is dit brood zo populair dat het vanmiddag al is uitverkocht en alleen nog op bestelling verkrijgbaar. Gelukkig biedt de kaart genoeg ander lekkers, zoals de krakend verse falafel en de zachte visballetjes die gekruid zijn met komijn, verse peterselie en koriander. De huispizza Esh is een rijkelijk belegde pizza met San Marzano-tomaten, geroosterde aubergine, olijven, kno ook

en een perfect knapperige deegkorst. Datzelfde deeg is gebruikt voor het pitabrood, dat wordt geserveerd bij de hummus. De pita’s zijn luchtig en chewy, en de hummus is uweelzacht en iets nootachtig door de huisgemaakte tahin. De bano eetaart wordt om ons heen om de haverklap besteld, dus moeten wij er ook aan geloven. Die is gemaakt van een forse koekjesbodem met daarop een even forse laag dulce de leche (karamelpasta), verse banaan en bananenroom met een snuf kaneel. Machtig? Dat zeker, maar ook zo vol van smaak dat je dit toetje misschien toch niet wilt delen met je tafelgenoot.

Esh, dat vuur betekent in het Hebreeuws en wordt gebruikt om aan te duiden dat iets geweldig is, doet –kortom – zijn naam eer aan. Esh Pitaria is een echte aanrader voor wie houdt van betaalbare prijzen (wie niet?) en rijke Midden-Oosterse smaken.

Moreelsestraat 1-3, esh.amsterdaml

PETIT PÉCHÉ

Café Beurre heeft er een zusje bij! Waar Café Beurre alleen vegetarische gerechten serveert, mag je bij Petit Péché (vrij vertaald: de kleine zonde) in Oud-West af en toe ‘zondigen’ met vlees en vis. Dat doe je met niet-alledaagse delen van een dier, zoals lamsballen, gefrituurde kikkerbillen of zee-egel met pommes duchesse. Als je een van de plekken aan de bar bemachtigt, zie je precies hoe de chefs dat allemaal bereiden.

Nicolaas Beetsstraat 51, petitpecheamsterdam.nl

CHEF YAMEN TO GO

De Syrische Yamen Makhzoum runt een fine-diningrestaurant in Wormer, maar merkt dat het daar toch wat lastiger is om mensen kennis te laten maken met de mediterrane en Arabische keuken. In Amsterdam ligt dat anders, dus opende hij hier ook een kiosk met Midden-Oosters eten. Je bestelt er bijvoorbeeld een croissant met halloumi en za’atar, een wrap met gefrituurde aubergine, peterselie, yoghurttahinisaus en granaatappelpitjes, of een saladebowl met geroosterde bloemkool, kruiden uit Aleppo en citroensap.

Jan van Galenstraat 33, chefyamen.nl, @chef.yamen

ESH PITARIA & BAR

RAPHAEL MEIBERGEN

FABRIEKSFAVORIET

Rond de voormalige gasfabriek ligt nu het op een na drukstbezochte park van de stad, met een historische boerderij, gezellige buurtrestaurants en volkstuinen om doorheen te dwalen. Bewoner Diego Pos neemt je mee de hort op.

tekst Roos Hamelink illustratie Barbara van den Berg

Er was een tijd, zeg begin negentiende eeuw, dat mensen hun huizen verlichtten met kaarsen en veten olielampen. Dat veranderde met de ontdekking van steenkoolgas; licht maken met dit gas bleek veel goedkoper dan met olie, maar dan moesten er wel extra fabrieken komen. Dus werden er in 1883 twee Amsterdamse gasfabrieken gebouwd: de Wester- en de Oostergasfabriek. Die eerste draaide ruim tachtig jaar op volle toeren, maar na de vondst van een aardgasveld bij het Groningse Slochteren ging in 1967 de nitief de deur dicht.

Als gevolg van lekkage van koolwatersto en bleef de grond van het terrein zwaar bevuild achter. Omdat de buurt weinig groen in de omgeving had, drongen buurtbewoners er bij de gemeente op aan om van het gebied een park te maken: het Westerpark. In 1981 stemde de gemeente in met het plan, toch duurde het tot 2003 voordat het park de nitief open kon. Al die tijd hielden buurtbewoners van de omliggende wijken de druk op de ketel. Zo ontstond in 1995 de vereniging Vrienden van het Westerpark, waar buurtbewoner Diego Pos tegenwoordig voorzitter van is.

VOORMALIGE AFVALBELT

Zelf kwam Pos in 1998 in de buurt wonen; hij heeft het Westerpark dus zien transformeren van een giftig, vervallen industrieterrein tot een gloednieuw park. Toen hij vertelde dat hij van de Prinsengracht naar Westerpark ging verhuizen, reageerden mensen verbaasd. ‘Het

DIEGO POS

Buurtbewoner Diego Pos woont sinds 1998 in de Westerparkbuurt. Hij is zeer betrokken bij de buurt en voorzitter van Vrienden van het Westerpark, een bewonersvereniging die zich bezighoudt met het Westerpark: van het oude park tot het cultuurpark Westergasfabriek en de volkstuincomplexen.

was toen nog helemaal niet betrokken bij de stad. In de Staatsliedenbuurt, gebouwd voor arbeiders van de gasfabriek, heerste in de jaren tachtig veel chaos, zelfs burgemeester Ed van Thijn werd toen de buurt uitgejaagd. Inmiddels weten Amsterdammers de weg naar het Westerparkgebied goed te vinden. Met jaarlijks negen miljoen bezoekers is het park het op een na drukstbezochte park van de stad, na het Vondelpark.’

Naast het park is er ook genoeg leuks te doen in de omgeving. Wat precies? Pos laat ons zijn negen favoriete plekken zien.

ZAAL 100

Concerten, voorstellingen en minicongressen: alles bij Zaal 100 is erop gericht om buurtbewoners te laten samenkomen. Op maandag is er bijvoorbeeld ruimte voor singer-songwriters, op dinsdag is er een jazzcafé en op donderdag een jazzworkshop. Ook kun je er op maandag, woensdag en donderdag aanschuiven voor een vegetarisch driegangendiner van tien euro. ‘Een van mijn buren kookt daar vaak en ik verzeker je: die kookt de sterren van de hemel.’

De Wittenstraat 100

CAFÉ-RESTAURANT AMSTERDAM

Op deze plek kom je de hele buurt tegen, zegt Pos. ‘Of je nou komt voor een ontbijtje, ’s middags aanschuift voor ko e en de krant of in de avond voor een diner met vrienden. Het is echt een soort buurtkamer. Het personeelsbestand bestaat ook grotendeels uit kinderen uit de buurt die hier hun eerste

Watertorenplein 6

meters maken op horecagebied. En dan hebben ze ook nog een heerlijk eten. Van fruits de mer met kreeft tot een broodje pindakaas.’

HET KETELHUIS

Een buurtbioscoop met een focus op Nederlandse lm. Niet alleen de kaskrakers zie je hier, maar juist ook kleinere lms en documentaires worden geprogrammeerd. Daarnaast is er nog genoeg ruimte voor onder andere Europese arthouse- lm, jeugd lms en speciale evenementen, zoals Deutsches Kino en Ketelhuis Queer. ‘Wat ik zelf heel bijzonder vind, zijn de Hoe lees ik een film?-avonden met schrijver Lidewijde Paris. Zij leert je kijken naar een lm zoals je een boek leest. En geloof me, daarna kijk je echt anders naar het doek.’

Pazzanistraat 4

BAR KANTOOR

Jarenlang stond het oude stadsdeelkantoor op het Westergasterrein leeg. In eerste instantie bestond het plan om er kantoren van te maken, maar dat kwam nooit van de grond. Uiteindelijk werd het in 2018 een eco-hotel met een restaurant en bar genaamd Bar Kantoor. ‘Dit is in korte tijd een echte huiskamerplek voor de buurt geworden. Ze hebben er een kleine bibliotheek, die trouwens ook een perfecte vergaderplek is, alle gerechten zijn vegetarisch en het hotel draait honderd procent elektrisch.’

Haarlemmerweg 8

MERIJN ROUBROEKS

ARJEN VELDT

RESTAURANT FREUD

Dit restaurant begeleidt mensen met een psychische kwetsbaarheid bij hun terugkeer naar de arbeidsmarkt en is vernoemd naar Sigmund Freud. Elk seizoen stellen de chefs een nieuw menu samen met voornamelijk mediterrane en Midden-Oosterse gerechten die ze samen met de deelnemers kunnen bereiden. ‘Prachtig om te zien hoe sommige mensen helemaal opbloeien. Ze krijgen er verantwoordelijkheid, waardoor ze veel leren. En het eten is ook nog eens heel lekker.’

Spaarndammerstraat 424

MUSEUM HET SCHIP

In een prachtig gebouw in de Spaardammerbuurt vind je Museum Het Schip, gewijd aan de kunst- en architectuurstroming de Amsterdamse School en de opkomst van woningbouwverenigingen. Het fantasievolle woonblok waarin het museum is gevestigd, in 1919 ontworpen door architect Michel de Klerk, was in de volksmond ‘Het schip’ heten – vandaar de naam. ‘Dit museum is een must voor iedere Amsterdammer. Je mond valt open van de visie die ze toen hadden op de woningen van arbeiders. Ze maakten

prachtige ontwerpen, speciaal voor de arbeiders – die tot die tijd in slecht verlichte krotjes woonden. Elk uur is er een rondleiding met een gids, die is geweldig.’

Oostzaanstraat 45

HET WOESTE WESTEN

Ingeklemd tussen het spoor richting Sloterdijk en Zaandam zit speeltuin het

Woeste Westen. Het terrein is ingericht om kinderen vrij te laten spelen in de natuur. ‘Het is een modderig terreintje met slootjes, er zijn touwen om aan te slingeren en er zijn altijd activiteiten voor kinderen. Van brood bakken boven het kampvuur tot speurtochten.’

Overbrakerpad 3

BUURTBOERDERIJ ‘ONS GENOEGEN’ Vroeger stonden er veel meer boerderijen, maar slechts eentje heeft het overleefd: boerderij Ons Genoegen, gebouwd in 1880. Die nu dus midden in Amsterdam staat en uitzicht geeft op een prachtig weiland. ‘Het weiland is hier zo drassig dat er alleen maar schapen kunnen lopen. Er zijn allemaal kanaaltjes gegraven om het overtollige water af te kunnen voeren.’ Het boerderijpersoneel bestaat uit vaste medewerkers, vrijwilligers en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, en iedereen is welkom. Je kunt er heerlijk eten, een yogales bijwonen of een workshop volgen.

Spaarndammerdijk 319

VOLKSTUINEN

In het Westerpark heb je twee volkstuincomplexen: Volkstuinvereniging Sloterdijkermeer en Tuinpark Nut en Genoegen. Vanaf 1 maart worden beide poorten geopend en kan iedereen hier wandelen, genieten van de rust en meedoen aan activiteiten, óók als je geen lid bent. ‘Deze tuinen liggen er al honderd jaar. Omdat iedereen zijn eigen tuintje en huisje had en er geen openbare planning was, is er absoluut geen sprake van een monocultuur met strakke heggen. Je ziet een enorme diversiteit aan planten, bomen, dieren en tuinhuisjes.’

Sloterdijkerweg 20 en 22

MARATHON

Na het winnen van de Amsterdamse Popprijs en een indrukwekkende show op Noorderslag bracht de Amsterdamse band Marathon vorig jaar hun eerste album uit en stond direct daarna op festivals als Best Kept Secret en Misty Fields. 2023 kon, kortom, niet meer stuk – en die lijn zetten ze in 2024 door. Deze maand staat de postpunk-formatie in Doka, de zweterige kelder van het Volkshotel, met de zes tracks van het debuut-EP plús nieuw werk. Reken op ‘een explosieve mix van shoegaze en postpunk, met de knieën in de punk en met het hoofd in dissonante wolken’.

28 maart, Doka (Volkshotel)

40

AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES

TERUGBLIK: DIE MOOIE STAD AAN HET IJ DE ECHTE

AMSTERDAMMER: JIP SMIT

ZO VEEL MENSEN

Amsterdam is een stad met vele gezichten. ITA en Meervaart brengen deze maand theaterfestival Lieve stad (20 t/m 30 maart), over álle mensen in onze stad en de dynamiek van het met elkaar samenleven.

Nóg verder kijken? Meer blikverruimende, inspirerende initiatieven vind je op iamsterdam.nl/amsterdam-verruimt-je-blik

POP

GRUFF RHYS

GruffRhysismuzikant,componist, producer, filmmaker, schrijver, soloartiest en zit daarnaast in verschillende bands, waaronder Neon Neon en Super Furry Animals. Afgelopen januari kwam zijn 25ste album 'Sadness Sets Me Free' uit, waarmee hij het 35-jarig bestaan van zijn carrière markeert.

zo 03 maart 20:30, Tolhuistuin, € 17,50

AMSTERDAM KLEZMER BAND

FT. HAN BENNINK & JORIS

ROELOFS

De Amsterdam Klezmer Band zet wereldwijd de toon als het gaat om klezmer en balkan, vaak met een originele twist. In de serie AKB-LAB zoekt de band inspiratie bij musici uit onverwachte hoek. Dit keer zijn drummer Han Bennink en rietblazer Joris Roelofs te gast, die een beproefd improvisatieduo vormen. Zij onderwerpen de AKB aan een grondige muzikale herschikking.

ma 04 maart 20:30, Bimhuis, € 16,-

JAKOB BRO, MIDORI TAKADA, PALLE MIKKELBORG, ANJA

LECHNER EN MARILYN MAZUR

De Deense gitarist Jakob Bro, bekend om zijn gelaagde, ruimtelijke klank, presenteert samen met de Japansemulti-percussionistMidori Takada een volledig geïmproviseerde set. Daarnaast zal Bro met een kwartet zijn nieuwe nummers van het album 'Returnings' laten horen.

wo 06 maart 20:30, Bimhuis, € 26,-

METTESON

Het Noorse talent Metteson maakt grootse, melodramatische pop voorzien van symfonische melodieën en elektronische elementen. Muzikaal put hij naar eigen zeggen veel inspiratie uit artiesten als Frank Ocean, Robyn en Christine and the Queens.

wo 06 maart 19:30, Paradiso, € 10,-

VLOEIMANS, AZMEH & VAN VLIET - BLOW THE WIND EASTERLY

Klarinettist Kinan Azmeh, trompettist Eric Vloeimans en pianist Jeroen van Vliet reisden eerder succesvol door het land met hun voorstelling 'Levanter'. De 'drie broeders in muziek' nemen het publiek mee op een tovervlucht naar verre einders en de allesomarmende zee.

vr 08 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 19,-

TRAPPER SCHOEPP

Trapper Schoepp is een singersongwriter uit Milwaukee die met zijn nieuwe album, 'Siren Songs', een eerbetoon brengt aan zijn muzikale helden. Eén van die helden is in grotere mate aanwezig: Johnny Cash.

za 09 maart 20:30, Tolhuistuin, € 15,-

NANI - KE HABER

Nani (Noam Vazana) is een van de weinige artiesten ter wereld die nieuwe liedjes schrijft en componeert in de bedreigde Ladino-taal;

MÉÉR

VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

een taal, die dicht bij het Spaans ligt, en die in de 15e eeuw werd gesproken door de Joodse bevolkingvanhetmultireligieuzeSpanje. In haar 4e soloalbum Ke Haber ('What's New') vangt Nani de geest van de oude, matriarchale taal en cultuur en stuwt deze de 21e eeuw in met sociaal relevante teksten, waarin ze migratie, gender en empowerment van vrouwen viert. za 09 maart 16:00, za 09 maart 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 17,50

GRACE CARTER

De uit Brighton afkomstige Grace Carter gebruikt inspiratiebronnen als Lauryn Hill en Nina Simone in haar krachtige liedjes. Dit jaar kwam haar debuutalbum 'A Little Lost, A Little Found' uit, dat door The Guardian werd bekroond met maar liefst vijf sterren. zo 10 maart 19:30, Tolhuistuin, € 16,-

DOMO GENESIS

Domo Genesis, geboren als Dominique Marquis Cole in Inglewood, Californië, is een rapper en tevens lid van het hiphopcollectief Odd Future. Hij kreeg erkenning met de release van zijn debuutmixtape ‘Rolling Papers’ in 2010, waarop hij zijn relaxte flow en slimme woordspelingen liet horen. In 2016 bracht hij zijn debuutalbum ‘Genesis’ uit, dat lovende kritieken kreeg. Domo staat bekend om zijn introspectieve teksten, kenmerkende stem en veelzijdige stijl. ma 11 maart 20:30, Tolhuistuin, € 19,-

MIKE

De Amerikaanse rapper heeft een lange weg afgelegd vanaf het moment dat hij furore maakte in de underground hiphopscene met het collectief sLUms dat in 2015 in New York werd opgericht. Sindsdien heeft hij talloze albums uitgebracht, ontving hij twee keer de Best New Music-onderscheiding van Pitchfork en toerde met artiesten als Blood Orange, Earl Sweatshirt, The Alchemist en Freddie Gibbs. De rapper presenteert zijn nieuwste project, 'Burning Desire'. wo 13 maart 19:30, Tolhuistuin, € 17,-

CHARLOT

Charlot is een Nederlandse singersongwriter die zich laat inspireren door kunst, boeken, films en de verhalen die het leven creëert. Door warme strijkers, synthesizers en haar serene stem te combineren, maakt ze van deze verhalen muziek. Na twee keer het support voor Wende te hebben verzorgd, is het nu tijd voor een eigen optreden om de release van haar EP 'Under Wishing Stars' te vieren. do 14 maart 19:30, Paradiso, € 12,50

CHRISTIAN WALLUMRØD

ENSEMBLE

Het ensemble van de Noorse pianist,componistenharmoniumspeler Christian Wallumrød maakt genuanceerde, met opperste concentratie gespeelde muziek. Het heeft de vrijheid van jazz, maar bevat evengoed elementen van minimal music, barok en Scandinavische folk. De groep heeft een bijzondere instrumentatie, met onder meer harmonium en cello. zo 17 maart 15:30, Bimhuis, € 18,-

FERNANDO LAMEIRINHAS

De innemende Portugese muzikant Fernando Lameirinhas heeft in zijn zestigjarige carrière vele wegen ingeslagen: soul, fado, latin en jazz. Hij voegde er steevast de Lameirinhas-touch aan toe. De eminence grise van de fado laat in 'Koffer' deze prachtige nummers horen, aangevuld met hits als 'Abrace Me', 'Naar het Zuiden' en juweeltjes uit het begin van zijn carrière.

YONAKA

Het energieke trio Yonaka uit Brighton bracht onlangs de nieuwe EP Welcome To My House uit. Met hun aanstekelijke mix van pop, punk, hiphop en hypnotiserende alternatieve rock verdiept Yonaka zich in thema's als geestelijke gezondheid, empowerment en andere actuele onderwerpen. Zware riffs, melodieuze hooks en een punkattitude plaatsen het drietal al snel in het rijtje namen van bands als Yeah Yeah Yeahs en Royal Blood. MELKWEG, 3 MAART

muziek en laten de muzikale genres versmelten in verrassende muzikale ontmoetingen. za 23 maart 21:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 19,-

KOTA THE FRIEND

De in Brooklyn geboren Kota the Friend brak in 2016 door met zijn debuut EP 'Palm Tree Liquor'. Kota the Friend heeft het talent om over muzikaal rijke, vaak door jazz beïnvloede beats, persoonlijke en sterke teksten te rappen. zo 24 maart 19:00, Melkweg, € 34,50

BRAD STANK

De Britse Brad Stank, alter ego van Bradley Mullins, vermengt Barry White-vibes met de coolheid van Mac DeMarco, gecombineerd met soulvolle r&b en relaxte psychrock. Zijn verhuizing naar Londen, een nieuwe deal met Sunday Best en aanstaande tours kenmerken zijn ontwikkeling als rijzende ster. ma 25 maart 22:00, Paradiso, € 16,-

STEVEN CHARLOT

AZIZA BRAHIM

Harde beproevingen en inspirerende successen wisselen elkaar af in het levensverhaal van Aziza Brahim. In haar muziek laat de zangeres zowel het verdriet als de hoop van de Saharawi, een nomadenvolk uit de Westelijke Sahara, horen. Haar nieuwe album Mawja bevat muzikale invloeden reikend van de ‘desert blues’ tot en met typisch Spaanse ritmes en de punk van The Clash.

HET KONINKLIJK CONCERTGEBOUW, 10 MAART

wo 20 maart 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 22,-

BARRY CAN'T SWIM

Joshua Mainie, beter bekend als Barry Can't Swim, is een veelzijdige muzikant uit Edinburgh die elementen van deep house, jazz en afrobeat combineert. In zijn veelzijdige sound weerklinken ook grote inspiratiebronnen als The Avalanches en Maribou State. wo 20 maart 19:30, Melkweg, € 20,15

SEAN MASON QUARTET

Op zijn debuutalbum 'The Southern Suite' geeft Sean Mason een eigentijdse draai aan de muziek waarmee hij opgroeide in Charlotte, North Carolina. De pianist mengt de gospel van de kerk met de rauwheid van de straat en de groove van de blues met de melodie van Broadway. Voor zijn eerste Europese tournee vormde Sean een band met geweldige spelers uit New York, die ook op 'The Southern Suite' te horen zijn. Geheim wapen is Felix Moseholm, de in Kopenhagen geboren contrabassist die samenwerkte met grote namen uit de hedendaagse jazz. Trompettist Tony Glausi en drummer Domo Branch vervolmaken het kwartet. do 21 maart 20:30, Bimhuis, € 16,-

CHRISTIAN SANDS

Op twaalfjarige leeftijd bracht de jonge Amerikaanse meesterpianist zijn eerste album uit en speelde met grootheden als Billy Taylor, Oscar Peterson en Herbie Hancock. Inmiddels verdiepte Christian Sands zich in vele stijlen, van swing en klassiek tot funk en hiphop. Sinds zijn album Be Water put hij uit de levenslessen van martial arts-legende Bruce Lee: wees flexibel als water, dan kun je alles aan. BIMHUIS, 8 MAART

OPROER

Oproer is een gloednieuwe band uit Vlaanderen en maakt dansbare indiepop. Het vijftal bracht in 2023 debuutplaat'We´reAllLateTonight' uit, met hierop de aanstekelijke single 'If You Change Your Mind'. Oproer maakt naar eigen zeggen eigenzinnige songs met een vette en hedendaagse knipoog naar de eighties.

do 21 maart 22:00, Paradiso, € 14,-

THE STORY OF THE CATS

Dit theaterseizoen vieren de frontmannen van de legendarische band The Cats, Piet Veerman en ArnoldMühren,hun80steverjaardag. Tijd om een ode te brengen aan de grondleggers van de beroemde palingsound. Met nog niet eerder vertoonde beelden van de originele band, verhalen van bekende Volendamse muzikanten en natuurlijk hun grootste hits. vr 22 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 28,50

NAAZ + MUSICI UIT AMSTERDAMS ANDALUSISCH ORKEST & CONCERTGEBOUWORKEST

In deze nieuwe editie van Music Bowl komen singer-songwriter Naaz, musici van het Amsterdams Andalusisch Orkest en het Concertgebouworkest samen op het podium. Zij spelen hun eigen

Met zijn slordige grooves, toegankelijke melodieën en onmiskenbare toon, die zowel zoet als zwoel klinkt, creëert artiest, producer en songwriter Steven Charlot een uniek geluid. Hij gebruikt muziek als vorm van zelfmedicatie en zingt persoonlijke teksten gecombineerd met alternatieve r&b en neo-soul.

di 26 maart 19:00, Melkweg, € 11,50

CHANNAH VAN ’T RIET EN CYRELLE FAILÉ - SONGS FOR LEONARD

Singer-songwriter Channah van ’t Riet en theatermaakster Cyrelle Failé geven de vrouwen van Cohen een stem. Naast het bekende werk van Leonard Cohen zijn voor 'Songs for Leonard' muzikale tegenreacties geschreven. Hiermee geven Channah en Cyrelle een boeiende kijk in Cohens oeuvre en maken ze van Songs for Leonard een verhaal over liefde, verlangen, zeggenschap en artistieke vrijheid. vr 29 maart 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 20,-

NEDERLANDS BLAZERS ENSEMBLE I.S.M. DUDA PAIVA COMPANYMATTHÄUS-PASSION

Het Nederlands Blazers Ensemble en de poppenspelers van de Duda Paiva Company presenteren een vernieuwende uitvoering van de Matthäus-Passion. In deze ingekorte, interdisciplinaire voorstelling van Bach’s meesterwerk worden muziek, dans en poppenspel samengesmeed tot een avontuurlijke theatrale voorstelling. De uitvoering is in handen van een topcast, met internationale stersopraan Claron McFadden en bariton Rick Zwart. Zij worden begeleid door onder meer de Turkse ney-speler Sinan Arat, een meester op deze traditionele rietfluit, en de jonge Syrische dudukspeler Ghaeth Almaghoot.

vr 29 maart 20:30, Paradiso, € 29,-

MIKE REED’S THE SEPARATIST

PARTY FT. BEN LAMAR GAY, MARVIN TATE & BITCHIN’ BAJAS

Drummer Mike Reed slaat de handen ineen met al even avontuurlijke performers uit Chicago: dichter Marvin Tate, klankavonturier Ben LaMar Gay en het experimentele trio Bitchin’ Bajas. Dit nieuwe project uit Chicago brengt spoken word samen met vrijzinnige jazz en rock.

vr 29 maart 20:30, Bimhuis, € 19,-

RICK TREFFERS - THE OPPOSITE OF NEVER

De ene keer gloort er hoop aan de horizon, dan weer worden er won-

den gelikt. Dit schakelen tussen euforie en weemoed is gevat in een gloedvol muzikaal universum dat kenmerkend is voor Treffers’ werk: warme, soms dromerige stemmen, melodieën die blijven hangen en harmonie verbredende gitaren, piano’s en synthesizers. 'The Opposite Of Never', het nieuwe album van de Amsterdamse singesongwriter bevat tien songs over het vertrouwen in de liefde.

za 30 maart 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 18,-

CLUBBING

PACIFIC CLUB

Iedere vrijdag en zaterdag worden de nachten tot leven gebracht met een onweerstaanbare mix van muziek! Iedere clubnacht staat in het teken van een ander muziekgenre: ieders smaak komt aan bod.

iedere vr,za om 22:00 vanaf 01 maart, Pacific, gratis

ENCORE

Encore is dé hiphop- en r&b-clubavond met nieuwe sounds en oude klassiekers van de beste dj's, optredens en origineel entertainment.

za 02, 09, 16, 23 en 30 maart 23:59, Melkweg, € 15,55

GOLDFISH LIVE IN CONCERT

Na de release van hun debuut 'Caught in the Loop' in 2006, opende GolfdFish al voor grote namen als Fatboy Slim, Mr Scruff en Paul van Dyk. De afgelopen jaren vond het duo internationaal succes met hun dynamische sound van house, pop en jazz, gevuld met Afrikaanse ritmes, brutale samples en eindeloos vrolijke hooks.

vr 01 maart 19:00, Gashouder, € 38,-

OLÁ BRAZIL! - CARNAVAL

Een speciale editie die volledig draait om de Braziliaanse Carnaval viering met live muziek in de stijlen samba, axé bahia en pagode door Rua de Baixo, een spectaculaire Batucada show en veel meer. Verwacht op deze Braziliaanse nacht een mix van live muziek en de beste Braziliaanse DJ's, met verfrissende cocktails en unieke sferen die alleen Brazilië te bieden heeft. vr 01 maart 23:30, Melkweg, € 17,25

PARA ONE X ALEXANDRE

THARAUD - RAVEL REMIX

Dj/producer Para One is sleutelfiguur in de eigenzinnige Franse dance-scene die giganten voortbracht als Daft Punk en Boys Noize. Pianist Alexandre Tharaud is gepassioneerd voorvechter van de vroegmoderne Franse klassieke muziek van onder anderen Maurice Ravel en Erik Satie. Samen werpen zij nieuw licht op composities van Ravel, in een zinderende ononderbroken live-performance. za 02 maart 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 32,-

SONIC BOOM: PINCH & MUM-

DANCE / RE:NI / KROMESTAR E.A.

Sonic Boom staat voor de echte, diepe dubstep en grime. Deze editie komen de grondleggers en grensverleggers uit de UK draaien op het zeer krachtige Krackfree Soundsystem. Mét Pinch b2b Mumdance, een oldskool set van Kromestar en de techno-infused en sub-heavy sound van re:ni. Bass die dwars door je maag gaat. Sonic Boom resident Brutuzz en de eigenzinnige selecties van PQQ maken de nacht compleet. vr 15 maart 23:00, Melkweg, € 20,15

CURATED BY RUPTURE: MARTYN / EQUINOX / SOFT BREAK E.A. De beruchte crew uit Londen geleid door Double O & Mantra staat in de UK bekend om het pushen van keiharde breaks en jungle. Op de

FEESTJES EN CLUBS

DJ SHADOW

Beatmaster en turntablist Josh Davis, beter bekend als DJ Shadow, is een sleutelfiguur als het gaat om experimentele hiphopmuziek. Zijn muziek bestaat uit een mix van funk, rock, hiphop, ambient, jazz, soul en allerlei tweedehands materiaal. Zijn debuutalbum Endtroducing werd door Time Magazine gezien als een van de 100 beste albums sinds 1954. De Amerikaanse turntablist en producer presenteert onder andere zijn nieuwste hit You Played Me MELKWEG, 17 MAART

MACEO PLEX

Een avond die grotendeels in het teken staat van Maceo Plex, een CubaansAmerikaanse dj die perfecte balans tussen underground en commercieel weet te vinden, waardoor hij clubbers van allerlei allooi weet aan te spreken. Ben jij een muziekliefhebber met vrienden die geen zin hebben in moeilijk gedoe? Aan dit feestje kun je in dat geval geen buil vallen!

LOFI , 15 MAART

line-up Martyn die speciaal voor deze avond teruggaat naar zijn roots in drum & bass. De line-up wordt compleet gemaakt met de legendarische beatkunstenaar Equinox uit Londen en Soft Break, de vooruitstrevende selector van Ampfeminine.

za 16 maart 23:00, Melkweg, € 20,15

ASKO|SCHÖNBERG + KORDZKORDZ X SAKAMOTO

Asko|Schönberg en Kordz brengen een speciaal eerbetoon aan de in 2023 overleden (film)componist en synthesizer-pionier Ryuichi Sakamoto. Met zijn synth- en electropop opende Sakomoto deuren voor generaties (pop)musici na hem. De Zwitsers-Georgische producer en componist Alexandre Kordzaia (1994), beter bekend als Kordz, maakte een rebelse bewerking van Sakamoto’s bekendste en minder bekende werk. za 23 maart 20:30, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 28,-

HIGH TEA AMSTERDAM

Pas op! Hete thee! De eerste editie van High Tea in 2024 belooft weer een mega take-over. Twee zalen worden gevuld met de beste drum & bass acts van dit moment. Met onder anderen K Motionz, Tantrum Desire, Basstripper, Phibes, T & Sugah, Nat-

Emelyanychev is te gast bij het Nederlands Kamerorkest met een pianoconcert van Mozart, de ‘Londense’ symfonie van Haydn en Mendelssohns Ouverture ‘Die Hebriden'. Daarnaast klinken liederen van Britten, gezongen door de Trinidadiaanse sopraan Jeanine De Bique.

za 02 maart 20:15, ma 04 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,50

EUGENE REUCHSEL

De Franse componist Eugène Reuchsel (1900-1988), schreef een prachtige orgelcyclus getiteld 'Promenades en Provence'. Organist Bert den Hertog breekt een lans voor deze ten onrechte bijna vergeten componist die als pianist naam maakte als Chopin- en Lisztvertolker. Zijn werken zijn geschreven in de gematigd moderne stijl. za 02 maart 20:15, Orgelpark, € 12,50 t/m € 20,-

AXELLE FANYO & KUNAL LAHIRY

DGTL

Je bent niet zo van het rammen, maar wilt wel een keer naar DGTL? Dan is de vrijdagavond een heel mooie instapper. De fantastische Bonobo verweeft jazz- en wereldmuziekinvloeden door zijn livesets en ook Maribou State blinkt uit door de veelzijdige optredens. DJ Koze maakt het naar verwachting af met zijn vriendelijke, gelaagde house.

NDSM, 29 MAART

ty Lou, Atmos, Trinist en Zazu. vr 29 maart 23:30, Melkweg, € 32,-

KLASSIEK

KOOR FENIX - DICHTER BIJ DE DICHTER

Koor Fenix brengt werken van beroemde dichters als Rilke, García Lorca en Dickinson, op muziek gezet door componisten van de romantiek tot nu.

vr 01 maart 15:15 en 20:15, Keizersgrachtkerk, € 17,50 t/m € 20,-

STAATSOPERA VAN MOLDAVIËDE BARBIER VAN SEVILLA De beroemde aria van De Barbier van Sevilla, Figaro, is misschien wel de bekendste opera-aria die er is. Op24-jarigeleeftijdschreefRossini deze dolkomische opera, getiteld 'Il Barbiere di Siviglia'. De Barbier is een verhaal vol halve garen en dwaze wendingen. Waar Verdi of Mozart in hun komische opera’s ook altijd een donkere schaduwzijde laten zien, soms zelfs tegen het tragische aan, brengt Rossini de komische opera terug tot haar essentie.

za 02 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 49,-

MAXIM EMELYANYCHEVMOZARTS PIANOCONCERT NR. 20 Dirigent en pianist Maxim

tend onderwerp.

za 09 maart 16:00, Orgelpark, € 12,50 t/m € 20,-

JAN-WILLEM BALJETWINTERREISE

Op de grens van de overgang van de winter naar de lente zingt JanWillem Baljet Schuberts beroemdste liedcyclus. In dit concert wordt een gedeelte van de liederen op orgel begeleid.

zo 10 maart 14:15, Orgelpark, € 12,50 t/m € 20,-

DE AMSTERDAMSE CANTORIJO ZUYDERSTE LUCHT

In het programma 'O zuyderste lucht' zingt de Amsterdamse Cantorij a-capellawerken van Nederlandse componisten. Grote namen als Jan Pieterszoon Sweelinck en HendrikAndriessenkomenvoorbij maar ook minder bekende als Cornelis Padbrué en Calliope Tsoupaki. zo 10 maart 15:15, De Waalse Kerk, € 8,- t/m € 17,50

In de serie Rising Stars presenteren de sterren van de toekomst zich met eigenzinnige programma’s. Sopraan Axelle Fanyo vertelt verhalen en laat het publiek de muziek kiezen: Copland of Caplet, Poulenc of een Amerikaanse volksmelodie? wo 06 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 20,-

THOMAS BEIJER & CAMERATA

RCO - BRAHMS' PIANOKWINTET

In het openingsconcert van een nieuw seizoen Amsterdam Piano Series combineert pianist Thomas Beijer, samen met bevriende musici van Camerata RCO, werken van twee componisten die hem zeer na aanhethartliggen:JohannesBrahms en Frank Martin. do 07 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,50

CAROLYN SAMPSON +

JOSEPH MIDDLETON - BUT I

LIKE TO SING ... Carolyn Sampson is ‘met afstand de beste Britse sopraan voor oude muziek’ aldus Gramophone. Maar ze is ook een van de meest gevraagde liedzangeressen in de wereld, met haar vaste pianist Joseph Middleton. Moeiteloos reist deze ‘stem om verliefd op te worden’ (NRC) door driehonderd jaar liedgeschiedenis. vr 08 maart 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 54,-

NATIONALE OPERA - OEDIPUS

REX - ANTIGONE

Misdaad en straf staan centraal in dit tweeluik van Stravinsky’s Oedipus Rex (1927) en de wereldpremière van Samy Moussa’s Antigone (2020). In deze nieuwe productie van de Britse topchoreograaf en regisseur Wayne McGregor komen de werelden van de klassieke tragedie, hedendaagse dans en 20steen 21ste-eeuwse muziek samen. za 09 maart 20:15, ma 11 maart 20:15, wo 13 maart 20:15, vr 15 maart 20:15, zo 17 maart 14:00, wo 20 maart 20:15, zo 24 maart 14:00, Nationale Opera & Ballet, € 19,- t/m € 122,-

COMPONISTENPORTRET MARTIJN PADDING

Als leerling van Louis Andriessen behoort de Nederlandse componist Martijn Padding tot de zogenaamde Haagse School. Het middagconcert van de Paddingdag staat in het teken van de vertelvoorstelling 'Grensvariaties'; waarom zijn we geneigd harde grenzen te trekken? Schrijver P.F. Thomése onderzoekt deze vraag aan de hand van verhalen uit zijn eigen familiegeschiedenis en uit zijn dagelijks leven. Een intieme voorstelling over een veelomvat-

VAN BAERLE TRIO: SCHUBERT, FAURÉ EN MARTIN

‘Één blik op dit trio, en de ellende van ons menselijk bestaan verdwijnt, de hele wereld is weer fris en helder’, aldus Robert Schumann over het 'Pianotrio in Bes' van Schubert. Het Van Baerle Trio speelt deze muziek, evenals werken van Fauré en Martin. ma 11 maart 20:15, wo 13 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 29,-

AMSTERDAM SINFONIETTA + FAZIL SAY - MOZART À LA SAY

In 'Mozart à la Say' wordt Mozart op handen gedragen. De internationaal gerenommeerde Turkse pianist en componist Fazıl Say, groot fan van de oude meester, geeft Mozarts muziek een eigen draai. wo 13 maart 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 36,- t/m € 45,-

JOYCE DIDONATO - SONGPLAY

De mezzosopraan Joyce DiDonato betovert het publiek met 'Songplay', waarin tijdloze melodieën en universele verhalen klinken. Caccini, Paisiello, Rodgers en Ellington gaan hand in hand bij DiDonato en haar ensemble.

wo 13 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 31,-

NATIONALE OPERA - THE FOUR NOTE OPERA

Geïnspireerd door het metatheater van Luigi Pirandello schreef componist Tom Johnson een stuk voor een groep zangers die slechts vier noten tot hun beschikking hebben (A, B, D en E) en over niets anders kunnen zingen dan de opera waar ze op dat moment zelf in staan. Natuurlijk is die situatie onhoudbaar: de opera eindigt in totale verstarring.

15 t/m 17 maart diverse tijden, Nationale Opera & Ballet, € 25,- t/m € 32,-

KAMERKOOR VOCOZAAS THE WORLD TURNS

Vocoza zingt een verzameling prachtige werken uit de vroege renaissance, romantiek en de moderne tijd die een antwoord willen geven op de vraag waar het toch heen moet met de wereld. za 16 maart 20:15, Dominicuskerk, € 16,- t/m € 19,50

NIEUWE NOTEN AMSTERDAM

Basklarinettiste Fie Schouten en danseres Manuela Tessi brengen de indrukwekkende compositie ‘Sela(Aire)’vancomponistMargriet Hoenderdos tot leven.

zo 17 maart 15:00, Plein Theater, € 4,50 t/m € 17,50

IVÁN FISCHER - BACHS

MATTHÄUS-PASSION EN ANDERE PASSIEVERHALEN

DirigentencomponistIvánFischer stelt een zeer divers programma samen rondom compassie. Bachs 'Matthäus-Passion' vormt deze avond het uitgangspunt voor een nieuwe passie, die medeleven en compassie een plek wil geven in de huidige tijd.

wo 20 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 29,-

KLASSIEK

1. 2. 3. 4.

ELLEN DE BRUIJNE PROJECTS

Purring Figure, Tincuta Marin Singel 372 t/m 16 maart

Tincuta Marin, woonachtig en werkend in Cluj-Napoca, is een intrigerende schilder en beeldhouwer met een betoverend vermogen om fantastische en transhistorische verhalen te vertellen. Gedreven door een overvloedige fantasie synthetiseert Marin verschillende personages en stilistische referenties uit de Roemeense folklore en oude beschavingen.

GALERIE BART (Hidden) Trophies, Britte Koolen & Tim Wunderink Elandsgracht 16 t/m 16 maart

In de duotentoonstelling van Britte en Tim wordt het gevonden voorwerp gevierd. Hierin tonen ze de schoonheid van het afgedankte en creëren ze hun eigen trofeeën, zowel individueel als in een gezamenlijke tuinsculptuur. Deze wordt onthuld op 17 februari.

ANNET GELINK GALLERY Lanterfanten, Ed van der Elsken Laurierstraat 187-189 t/m 30 maart

De foto's in deze tentoonstelling van Ed van Elsken tonen mensen die doelloos rondhangen op straat. Geselecteerd uit diverse landen, culturen en perioden, onthullen ze de overeenkomsten in het dagelijks leven.

HAMA GALLERY Set in Stone, Rebwar Saed & Hoshyar Rasheed Willemsparkweg 64H t/m 24 maart

Deze kleurrijke expositie toont de verweven artistieke reizen van de broers, harmonieus en met eigen signatuur. De titel weerspiegelt de band tussen de kunstenaars en hun cultuur, en thema's als natuur en veerkracht.

BETH & FLO

De tweede cabaretvoorstelling van Beth & Flo is persoonlijk en doet soms een beetje pijn. Waarbij de pianomuziek van grote componisten als Rachmaninov, Scriabin en Bach zorgt voor knetterend vuurwerk van vier handen op één vleugel en misschien, als het nodig is, voor troost.

do 21 maart 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 21,-

RALPH VAN RAATCARMINA BURANA

Ralph van Raat neemt het publiek mee in de wereld van transcripties. Een wereld waarin alles mogelijk is, zélfs de monumentale 'Carmina Burana' van Carl Orff op piano. do 21 maart 20:15, De Waalse Kerk, € 32,50

GAMUT INC. - MUZIEK VOOR GEAUTOMATISEERD ORGEL

Marion Wörle en Maciej Sledziecki van het Berlijnse ensemble Gamut inc. leggen zich toe op nieuwe muziek voor geautomatiseerde orgels waarbij ze in het Orgelpark gebruik maken van de MIDImogelijkheden van het Utopa Barokorgel. Het Sauer-orgel, het Utopa Barokorgel en 2 klavieren van het Verschueren-orgel via MIDI worden bespeeld. vr 22 maart 20:15, Orgelpark, € 12,50 t/m € 20,-

IVOR BOLTON - BACHS MATTHÄUS-PASSION

Het Nederlands Kamerorkest speelt Bachs 'Matthäus-Passion' dit jaar samen met zes topsolisten, het Laurens Collegium en het Nationaal Jongenskoor. Het geniale meesterwerk over de laatste dagen van Christus staat onder leiding van de Britse dirigent Ivor Bolton. za 23 en ma 25 maart 19:30, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 31,-

NORALY BEYER, SHARON KIPS, JOB HUBATKA & MUSICA EXTREMA - MATTHEÜS PASSIE Groots. En meeslepend. De Matthäus Passion. Van Johann Sebastian Bach. De Jan Rotversie. De Noraly Beyerversie. Het grootst en meeslependst hertaalde en vertelde muziekwerk ooit. Hoor de recitatieven. Ervaar de aria’s. Gezongen door gospelgrootheid Sharon Kips en baritonberoemdheid Job Hubatka, begeleid door de fantastische formatie Musica Extrema.

zo 24 maart 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 26,50

NEW YORK POLYPHONYAND THE SUN DARKENED Het vocaal mannenkwartet New York Polyphony maakt zijn debuut. Een mooie avond voor de liefhebbers van meerstemmig gezang. zo 24 maart 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 39,-

HYDRA QUARTET - SIEBEN LETZTEN WORTE

Samenstelling door: Amsterdam Art – connecting art and the city Amsterdam Art bevordert samenwerking tussen kunstinstellingen en promoot de meest toonaangevende kunstenaars en tentoonstellingen in Amsterdam. Zie het actuele aanbod

organisaties op amsterdamart.com

Tijdens dit Paasconcert brengt het Hydra Quartet het meesterwerk ‘Sieben letzten Worte’ van Jospeh Haydn, een muzikale vertolking van het lijdensverhaal van Jezus Christus.Eenmuzikaalverhaalmet

SYMFONIEORKEST VLAANDEREN + ESTS FILHARMONISCH KAMERKOOR - REQUIEM MOZART EN KORVITS

De Estse dirigente Kristiina Poska behoort tot de lichting jonge vrouwen die nadrukkelijk een plek opeist in de traditioneel door mannen gedomineerde dirigentenwereld. Sinds 2019 is ze chef-dirigent van het Symfonieorkest Vlaanderen. Samen met het befaamde Ests Filharmonisch Kamerkoor voert het orkest een religieus bevlogen werk van haar landgenoot Tõnu Kõrvits en Mozarts tijdloos mooie Requiem uit. MUZIEKGEBOUW AAN 'T IJ, 1 MAART

MARIMBA WEEKEND

Het Amsterdam Marimba

Weekend bestaat tien jaar en viert dat met de zesde editie die plaatsvindt in het Bimhuis, het Orgelpark en Splendor. Naast concerten van grote internationale namen als Marta Klimasara, Adélaïde Ferrière (foto), Patricia Brennan, Rachel Xi Zhang, Sasha Berliner en Tatiana Koleva omvat het festival onder meer openbare masterclasses en workshops. DIVERSE LOCATIES, 14 T/M 17 MAART

diepgang en emotie.

zo 24 maart 16:00, Amstelkerk, € 17,50 t/m € 25,-

IVO BOYTCHEV - LISZT'S VIA CRUCIS

In dit programma speelt Ivo Boychev muziek waarmee hij een diepe verbondenheid voelt. Het zelden uitgevoerde 'Via Crucis' in de solo pianoversie is een monumentaal werk dat de 14 staties van deKruiswegvanChristusmuzikaal met een ongekende diepgang beschrijft. Daarnaast speelt Boychev drie werken waarin Liszt religieus gevoel en pure schoonheid combineert met veel virtuositeit en visuele fantasie. wo 27 maart 20:15, De Waalse Kerk, € 10,-

STILE ANTICO - THE PATH TO SALVATION

Altijd al willen weten wat nu precies Palmzondag, Witte Donderdag en Goede Vrijdag betekenen? Stile Antico neemt het publiek mee op een muzikale geschiedenisles door de week naar Pasen. Van de intocht van Christus op Palmzondag tot de wederopstanding op Paaszondag klinkt de mooiste, meest aangrijpende en meest jubelende muziek uit de renaissance. Een schitterend alternatief voor de Matthäus Passion.

MATTHÄUS-PASSION MET

PASSIE

De Matthäus-Passion geldt in Nederland als de favoriete compositie in de passietijd en is verankerd in onze cultuur. Johann Sebastian Bach bedacht voor zijn magnus opus een unieke opstelling: twee koren en twee orkesten. De compositie vertelt het lijdensverhaal van Christus waarbij symboliek een grote rol speelt.

HET KONINKLIJK CONCERTGEBOUW, 10 MAART T/M 1 APRIL, DIVERSE DATA

vr 29 maart 20:15, Muziekgebouw aan 't IJ, € 12,50 t/m € 41,-

DANIEL LOZAKOVICH EN ALEXANDRE KANTOROW

In deze editie van 'Persoonlijke noot' brengen violist Daniel Lozakovich en pianist Alexandre Kantorow de mooiste kamermuziek, doorsneden met informele verhalen.

vr 29 maart 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 29,-

PERGOLESI ENSEMBLESTABAT MATER

Het welbekende 'Stabat Mater' van Pergolesi in een uitvoering van twee zangeressen met saxofoonkwartet. Het 'Stabat Mater' weet steeds weer tot tranen toe te ontroeren. Het stuk raakt aan diep-menselijke emoties. De muziek vertelt over verdriet bij het verlies van een kind, maar de muziek geeft tegelijk ook troost en hoop.

za 30 maart 20:00, De Waalse Kerk, € 30,-

SYTZE BUWALDA EN

DAVID VAN OOIJEN - PASSIE

VAN MARIA MAGDALENA

Countertenor Sytze Buwalda en gitarist David van Ooijen brengen de 'Passie van Maria Magdalena'. zo 31 maart 16:00, Geelvinck Salon / Luther Museum, € 15,-

TONEEL & THEATER

SIMME WOUTERS EN JASPER STOOP / ORKATER / DE NIEUWKOMERS - HET NUT VAN EDO DOMPELMANS

'Het nut van Edo Dompelmans' is een muzikaal portret van een man die erachter komt dat hij in vrijwel elk opzicht van zijn leven volstrekt inwisselbaar is. En dat dat niet zonder gevolgen blijft. Een voorstelling over de vraag in hoeverre wij als mens vervangbaar zijn. En de angst voor het antwoord op die vraag.

05 t/m 06 maart 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50

THEATER OOSTPOOL - SHOWMEISTER, EEN KOMEDIE OVER STERVEN

Wanneer de hypersuccesvolle voetballerMario(JimBakkum)van de dokter te horen krijgt dat hij nog maar een jaar te leven heeft, stort zijn wereld in. Mario besluit de oppervlakkige voetbalwereld achter zich te laten en zijn laatste dagen op aarde te besteden aan een ultiem cadeau waar zijn miljoenen fans écht iets aan hebben: een theatershow over zijn eigen leven.

01 t/m 02 maart 20:30, Frascati, € 14,- t/m € 19,-

BUDDY VEDDER, JOEY SCHALKER E.A. - DE KOMEDIE OVER EEN BANKOVERVAL

In dit toneelstuk vol acrobatische kronkels, optische trucs en fenomenale sketches zien we een stel boeven uit de gevangenis breken. Samen smeden ze een plan om een kostbare diamant te stelen. De liefdesrelatie van één van de boeven met de dochter van de bankdirecteur zorgt echter voor gecompliceerde consequenties… Filmische achtervolgingen, klapbedden met een eigen leven, draaikolken en ondersteboven gespeelde scènes: het komt allemaal voorbij.

01 t/m 03 maart diverse tijden, DeLaMar, € 19,50

DE TONEELMAKERIJ & THEATER SONNEVANCK - RABBIT HOLE (12+)

In deze interactieve cross-mediale voorstelling zijn de grenzen tussen on- en offline volledig vervaagd. Nachtenlang zit Samy achter zijn computer te gamen en trekt hij zich terug in een groeiende online community. De digital space is zijn uitweg uit een dagelijkse realiteit van pesten, antisemitisme en een gebroken gezin. Via je mobiele telefoon maak je als publiek onderdeel uit van de chatfora, waar de geïsoleerde Samy zich op begeeft. Volg je hem into the Rabbit Hole? Of blijf je erbuiten?

vr 01 maart 19:30, Theater De Krakeling, € 12,-

MAN || CO - HEARTCORE KANTOOR

In 'heartcore Kantoor' zetten 4 vrouwelijke kantoormedewerkers zich af tegen de heersende wetten en bundelen in optocht hun krachten naar een meer geëmancipeerde vorm van zelfsturing. vr 01 maart 20:30, CC Amstel, € 1,t/m € 18,50

LOTTE DUNSELMAN / MEVROUW OGTEROP

PRODUCTIES - JIJ BENT VAN MIJ (DE KANT VAN ADA)

In 2018 verscheen ‘Jij bent van mij’ van Peter Middendorp, een indringende en veelbesproken roman over personage Tille Storkema. Dertien jaar lang verzweeg de boer de verkrachting van- en moord op een

zestienjarig meisje. Al die tijd leefde Tille zonder enige verdenking door, samen met zijn vrouw Ada en hun twee kinderen. Mevrouw Ogterop belicht de kant van Ada. Wat wist zij? Had Ada kunnen weten dat haar man een verkrachter was, een moordenaar? Wat was haar aandeel, wat is haar schuld? En hoe leef je door nadat zoiets uitkomt?

01 t/m 02 maart 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50

DOUNIA BOUTAZZOUT - LES INSTOPPABLES

In 'Les instoppables' nemen cabaretiers Dounia Boutazzout en Ahmed Chergui het publiek mee op een trip langs de kleine problemen van het dagelijkse leven én de parels die datzelfde leven zo bijzonder maken.

vr 01 maart 20:15, Meervaart Theater, € 20,-

NOORDHAUS - ENDGAME

De voorstelling 'Endgame' van Samuel Beckett wordt gespeeld door Noordhaus, dezelfde groep die eerder dit jaar de succesvolle shows van Godot speelde. za 02 maart 15:30 en 20:00, Badhuistheater, € 13,75 t/m € 15,-

DE GEMEENSCHAP - O HAPPY DAYS

Religieuze beleving is terug van nooit weggeweest. Geloven is voor veel mensen aantrekkelijk omdat het leven er overzichtelijk door wordt en betekenis krijgt. Maar waar geloofd wordt is ook altijd sprake van taboes, van wat niet moet en wat niet mag. ’Oh Happy Days’ laat zowel de vrijheid als de benauwenis zien van een gedeelde overtuiging.

za 02 maart 20:30, zo 03 maart 16:00, Plein Theater, € 4,50 t/m € 17,50

OPERA2DAY - J.S. BACH — DE APOCALYPS

Opera2Day en de Nederlandse

Bachvereniging gingen de uitdaging aan om ‘de opera die Bach nooit schreef te maken’. Met succes. J.S. Bach – De Apocalyps werd ‘a brilliant new opera’ volgens een Engelse recensent. Verteld wordt het waargebeurde verhaal van Jan van Leyden. Die stichtte een heilstaat die radicaliseerde en uitmondde in een dictatuur. Dit tijdloze verhaal van radicalisering komt tot leven met indringende, overrompelende en emotionele muziek van Bach. zo 03 maart 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 16,-

DE WARME WINKEL - MYRTE

SIEBINGA ZOEKT EEN KAMER

Tijdens een felle satirische hospiteeravond bij een woongroep wervelt het publiek door perspectieven, uitwassen en opties in een wereld waarin ruimte schaars is geworden.Woonruimte,stikstofruimte, ademruimte, bewegingsruimte. Ruimte opeisen, ruimte delen en het verlangen naar bewoonbare planeten… Of Myrte een kamer vindt is nog maar de vraag, maar de onovertroffen theatergroep De Warme Winkel staat borg voor een verrassende avond.

05 t/m 09 maart 20:30, 12 t/m 13 maart 20:30, Frascati, € 14,- t/m € 19,-

L'AMOUR TOUJOURS - EIGENLIJK IS ALLES AMAZING

Terwijl de hemel wordt opgelicht door drones, doet een kip een kickflip op een skateboard. Bossen branden weg, een kleuter speelt foutloos de nocturnes van Chopin en het is de vraag of dit tekstje geschreven is door een mens of AI. En het doet ons allemaal niks. Zijn we nu voor altijd afgestompt? Dompel onder in deze unieke real-life theater experience in full-colour

THEATER

HET LAAGLAND - HELP, HELIKOPTEROUDERS! (8+)

THEATER UTRECHT / CASPER VANDEPUTTE - VERSUS

Met Versus slaan Vincent van der Valk en Casper Vandeputte na hun theaterhit Immens wederom de handen ineen. Ditmaal samen met Anthony Fiumara, Cello Octet Amsterdam en topacteertalent ’Ntianu Stuger. Versus belooft een muzikaal overdonderende en bedwelmende reis te worden langs onze grootste verlangens en angsten over hoe we met elkaar omgaan. Twee toneelspelers en acht cellisten zetten alles op alles om voor eens en voor altijd het grote menselijke oerconflict uit te vechten, ik versus de ander. FRASCATI, 19 T/M 23 MAART

MARGJE WITTERMANSWAAROM TRUUS?

Margje Wittermans toont, samen met Janos Koolen die tekent voor de muziek, het doorzettingsvermogen en de slagkracht van een individu die iets wil ondernemen tegen verschrikkelijk onrecht. Een muzikaal eerbetoon aan verzetsheldin Geertruida (Truus) Wijsmuller op Nationale Vrouwendag waarin een bijzondere artistieke invulling wordt gegeven aan het uiterst actuele antwoord op de vraag: ‘En wat zou jij doen?’ SCHOUWBURG AMSTELVEEN, 8 MAART

3D op zoek naar verwondering.

05 t/m 09 maart 21:00, 12 t/m 13 maart 21:00, Frascati, € 10,- t/m € 15,-

ANOUK MAAS, TESSA SUNNIVA

E.A. - PRIDE & PREJUDICE

Het klassieke liefdesverhaal van Jane Austen is nu voor het eerst te zien als musical, in een frisse bewerking met een all female cast. Vijf actrices geven vorm aan de verschillende kanten van Elizabeths personage en laten zien dat nu de vrouwen aan zet zijn.

06 t/m 10 maart diverse tijden, DeLaMar, € 19,50

DE NWE TIJD - (V)

De voorstelling (V) is gebaseerd op de autobiografische roman van Nobelprijswinnares Annie Ernaux, met nieuwe teksten en persoonlijke interviews. Met haar ongekend scherpe pen ontleedt Ernaux in haar autobiografische roman de oneindige subtiliteiten van het er net niet bij horen.

07 t/m 09 maart 20:00, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, € 16,-

EVELINE WIELZEN / STICHTING

JOYFUL ALMERE - NENE VERTELT

TRU TORI

'Nene vertelt tru tori' is meer dan een voorstelling; het is een krachtige herinnering aan ons gezamenlijk erfgoed en de nood-

Heb jij van die ouders die niets aan het toeval overlaten? Die als helikopters boven je hangen, klaar om elk mogelijk gevaar goedbedoeld uit de weg te ruimen? Of word jij juist met twee verschillende sokken naar school gestuurd? En controleert niemand of je huiswerk af is? Hilarisch herkenbaar theater over de onvermijdelijke tragiek van goedbedoeld ouderschap, vanuit het perspectief van de héle familie. vr 15 maart 19:30, za 16 maart 14:30, Theater De Krakeling, € 12,-

THEATERGROEP TOETSSTEENDE KUS

'De Kus' is geïnspireerd op de meest besproken kus van 2023; tussen de Spaanse bondsvoorzitter Luis Rubiales en speelster Jennifer Hermoso. Het schrijversduo Roos Schlikker en Erris van Ginkel vertaalde dit gegeven naar de Hollandse polder in een nieuwe actuele relatiekomedie.

15 t/m 17 maart en 21 t/m 24 maart diverse tijden, Het Amsterdams Theaterhuis, € 12,- t/m € 16,-

ESTHER APITULEYPHILIP GLASS; SONGS & POEMS, TISSUES & ISSUES Een concert dat verder gaat dan muziek alleen én een wereldpremière: voor het eerst is Glass te horen op altviool. De componist heeft Apituley persoonlijk toestemming gegeven om Songs & Poems (oorspronkelijk geschreven voor cello) te arrangeren voor dit instrument. Altviolist Esther Apituley speelt samen met pianist Jeroen van Veen en percussionist Tatiana Koleva. BELLEVUE, 12 EN 13 MAART

zaak van voortdurende reflectie en dialoog. Deze voorstelling neemt het publiek mee op reis, waarbij de kenmerkende elementen van de tijd tot leven komen door de authentieke muziek, zang en dans. za 09 maart 19:00, Bijlmer Parktheater, € 15,-

DEGASTEN - CRICKETS

De druk van buitenaf is groot. Op school, op straat, thuis en online. Er komt van alles op ons af. Wat er echt toe doet is in die ruis moeilijk te onderscheiden. Alles moet altijd maar goed gaan. Maar wat als je vast komt te zitten in de chaos van je eigen hoofd? Wat als die ruis alles overstemt… Een voorstelling over ruis, ongemak en wat er (stiekem) om aandacht vraagt. zo 10 maart 15:00, Podium Mozaïek, € 17,50

HNTJONG - ARM MET EEN DURE SMAAK

Een voorstelling over jonge mensen die worstelen met verborgen armoede. Ze dromen van een leven zonder geldzorgen maar moeten tegelijkertijd dealen met de ruwe realiteit. Ondertussen laten de populaire socials zien dat living in luxury echt haalbaar is. Illusie of reality?

di 12 maart 14:00, Bijlmer Parktheater, € 11,-

GOLDEN PALACEVERZOEKNUMMER

'Verzoeknummer' is gebaseerd op het door Franz Kroetz geschreven toneelstuk 'Wunschkonzert', een tekstloos, real-time toneelexperiment uit 1973. Een tragikomische voorstelling over hopeloze vooruitzichten en kleine dagdromen.

za 16 maart 20:30, CC Amstel, € 17,50 t/m € 20,50

BEER MUZIEKTHEATER - DE KWESTIE SJOSTAKOVITSJ

'De kwestie Sjostakovitsj' gaat over de menselijke stem, in de spagaat van ambitie en integriteit versus onderdrukking en opportunisme. Maar uiteindelijk ook over ons, het publiek en onze wens aan de goede kant van de geschiedenis te staan. Ontroerend en geestig drama.

zo 17 maart 14:30, Schouwburg Amstelveen, € 22,-

PAR HASARD - MALINCONICO

Met 'Malinconico' creëert Par Hasard een queer, magisch-realistisch universum, waarin het publiek samen met hen de melancholie in het samenleven opzoekt. 'Malinconico' brengt troost in een mistroostig landschap, lichtheid in donkerte, muziek in de stilte. 18 t/m 20 maart 20:00, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, € 16,-

KOEN VERHEIJDEN / BLOOS, THEATERPRODUCTIEHUIS

ZEELAND - NINA BOBO: SIEPA

Nina Bobo Siepa is een muzikale voorstelling in de vorm van een roadmovie. Een kwetsbaar duet tussen een jonge Indische Nederlander en haar Javaanse voormoeder. Het decor is het onpeilbare Java, waar zoveel wordt gezwegen over wat daar is misgegaan en waar de oorsprong ligt van veel Indische families.

19 t/m 20 maart 20:30, Theater Bellevue, € 12,50

MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

SANNE WALLIS DE VRIES, BAS HOEFLAAK, ALEX PLOEG E.A. - WIE IS ER BANG VOOR VIRGINIA WOOLF?

Twee koppels beleven een met drank doordrenkte nacht vol vlijmscherpe dialogen, gevaarlijke spelletjes en verbale slachtpartijen. Gespeeld door Sanne Wallis de Vries, Bas Hoeflaak, Alex Ploeg en Claire Bender, die als geen ander in staat zijn de vileine humor met het zwartgallige drama te combineren. In dit meesterwerk drijven zij elkaar tot het uiterste.

wo 20 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 31,-

ROSE STORIES / ABDEL DAOUDI233 °C

De voorstelling '233°C' toont een gemeenschap in verwarring, eenzaam en doorgedraafd in individualisme, die een manier moet vinden om oprechte verbindingen aan te gaan en samen te leren leven. Een vlammende mozaïekvertelling over samen leven, verbinding voelen en het vinden van geluk.

vr 22 maart 20:30, Meervaart Theater, € 14,50

OORKAAN ENSEMBLETEMPO (7+)

Wie het heeft over muziek, heeft het over tijd. En tijd is eindeloos, zeker als je zeven bent. Of zevenen-een-half, bijna acht, volgende week, overmorgen, morgen, nog één nachtje slapen. En tijd verdwijnt wanneer je wordt meegezogen in een wereld vol verwondering. Ze lijkt dan het alleroneindigst. Tot het opeens voorbij is. De leden van het Oorkaan Ensemble scheuren door de muzikale dimensie als ervaren game-avatars in een theatraal familieconcert voor iedereen van 7 tot 107 jaar.

zo 24 maart 14:00, Podium Mozaïek, € 8,50

JANNA DE LATHOUDER - KLEIN DUIMPJE 4+

Klein Duimpje gaat de wereld in. Op zijn ontdekkingstocht trapt hij in de mooie praatjes van de rovers, moet hij zien te ontsnappen aan hongerige reuzen en helpt hij Cor, een aardige maar luie molenaarszoon die nog een hele stapel hout moet zagen. Maar dan… kan hij als grote Duim weer naar huis! Een voorstelling over ontdekken en per ongeluk (op)groeien.

zo 24 maart 10:30, Amstelveens Poppentheater, € 9,-

RIEKS SWARTE / FEIKES HUIS / STUDIO FIGUR - WINTERWATER (14+)

Het jonge figurentheatergezelschap Studio Figur, theatermaker Rieks Swarte & productiehuis Feikes Huis bundelen de krachten voor een nieuwe beeldende voorstelling met poppen, tekeningen, maquettes, live-cinema en muziek. 'Winterwater' is een voorstelling voor volwassenen en jongeren, waarin het thema eenzaamheid invoelbaar gemaakt wordt.

26 t/m 27 maart 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 22,50

MÉÉR

VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

PITCHO WOMBA KONGA & MIKE VAN ALFEN / KVSFIRE WILL BECOME ASHES, BUT NOT NOW

Wat betekent het om zwart te zijn? Gaat het om racisme en onzekerheid het hoofd bieden? De cultuur van de onderdrukte? Wat bepaalt wie we zijn: het leven dat we vandaag leven of onze origines? KVS-gezicht en regisseur Pitcho Womba Konga dompelt het publiek samen met zijn getalenteerde, multigedisciplineerde cast in een mix van muziek, slam, beatbox dans en theater, onder in een bad aan vragen.

27 t/m 28 maart 20:00, Internationaal Theater Amsterdam, € 17,50

IRIS BAKKER & SEBASTIÁN

MRKVICKA - SCÈNES VOOR

PAPA EN MAMA

In deze muziektheatervoorstelling gaan een broer en een zus op tragikomische wijze in gesprek over hun jeugd en zoeken ze naar de essentie van een familiaire bloedband.

27 t/m 29 maart diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 11,-

JIP SMIT - MOTHERLAND / KATINKA STRIKES BACK

Na het succes van de voorstelling 'Motherland' neemt theatermaker Jip Smit het publiek wederom mee naar een magische wereld, waarin we de queeste volgen van heldin Katinka. 'Katinka Strikes Back' is het tweede deel van de Motherland-trilogie. Tijdens deze fantasy sequel, waar Game of Thrones en The Office elkaar ontmoeten vergezellen we Katinka verder op haar reis naar vergelding.

28 t/m 29 maart 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50

NHUNG DAM - NHUNG GEEFT

ZICH BLOOT

Na het veelgeprezen '3 miljoen voetstappen naar Sicilië' is Nhung Dam terug met een nieuwe voorstelling over cruciale kruispunten in ons leven. Een avond vol inspiratie, humor en herkenbaarheid met de energie van een punkband, gekoppeld aan Vietnamese opera. Nhung Dam is een meester in verhalen vertellen en kijkt met een onvermoeibare blik naar deze wereld, waarbij ze ook zichzelf niet buiten schot laat.

29 t/m 31 maart diverse tijden, DeLaMar, € 19,50

YOUSEF GNAOUI / LIKEMINDSVLAG

'Vlag' is een theatraal-muzikaalbeeldende voorstelling waarin, Yousef Gnaoui, onze ideeën over religie, spiritualiteit, geloven en leven, uit elkaar laat vallen en in een nieuw perspectief laat samensmelten.

vr 29 maart 19:30, Internationaal Theater Amsterdam, € 17,50

LAURA VAN DOLRONHELEND RITUEEL VOOR

KLIMAATSTRIJDERS

Tijdens deze nieuwe voorstelling maakt Laura van Dolron ruimte om te voelen wat er verloren is, maar ook te vieren wat er nog is en wat we kunnen doen. Laura van Dolron creëerde haar eigen genre stand-up philosophy. Samen met het publiek zoekt zij naar wat mooi is en wat beter kan. Zij gebruikt het theater als plek om oprecht te zijn omdat zij gelooft dat er in het ‘echte’ leven al genoeg wordt gedaan alsof. zo 31 maart 20:00, Tolhuistuin, € 15,-

DANS

CONNY JANSSEN DANST - ZIEL

Het Rotterdamse dansgezelschap Conny Janssen Danst presenteert

DANS

FEMKE GYSELINCK/GRIP & PLATFORM-K - CHANGE OF PLANS Choreograaf Femke Gyselinck bewandelt samen met Zanne Boon en Oskar Stalpaert, twee dansers van het inclusieve dansgezelschap Platform-K, het hobbelige spanningsveld tussen choreografie als een reeks van afspraken (of plannen) en hoe die plannen dan tot leven komen. Hendrik Lasure (piano, keyboard) en Adia Vanheerentals (sax) schreven een originele soundtrack voor de voorstelling en voeren die live uit. DE BRAKKE GROND, 14 EN 15 MAART

JUNIOR COMPANY VAN HET NATIONALE BALLET - TIEN

Dit seizoen viert de Junior Company van Het Nationale Ballet haar tienjarig jubileum én dat van artistiek coördinator Ernst Meisner met een feestelijk programma. Dit omvat drie geheel nieuwe creaties plus een werk dat voor het eerst door de Junioren wordt gedanst, én Valse Fantaisie, een even lichtvoetig als veeleisend klassiek-romantisch juweel van meesterchoreograaf George Balanchine.

ITA, 12 EN 13 MAART

de nieuwe voorstelling 'Ziel', waarin het verlangen om voluit te leven leidend is. Met een ijzersterke, avontuurlijke groep dansers bestaande uit jong talent en bekende gezichten. 'Ziel' is een ode aan het leven, met al zijn ups en downs, zijn verrassingen en teleurstellingen. Van verstilde momenten tot uitbundige vieringen, van pijnlijke confrontaties tot hoopvolle verwachtingen.

vr 01 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 27,-

DALTON JANSEN - BIRDS

Echte vrijheid, hoe ziet dat eruit? De jonge talentvolle choreograaf en danser Dalton Jansen keek in de jeugdzorginstelling waar hij opgroeide vaak uit het raam naar de vogels buiten. In de voorstelling vol dans, spoken word en muziek wordt de toeschouwer meegezogen in de belevingswereld van de jongeren die wonen in een jeugdzorginstelling. Hoe deal je met de toekomst als je geen veilig nest hebt gehad? Ben je wel klaar voor de maatschappij? En is de maatschappij wel klaar voor jóú? vr 01 maart 20:00, Podium Mozaïek, € 19,-

DIGITAL TWIN / ANOTHER KIND OF BLUE

David Middendorp betreedt met

de wereld van hiphop & breaking, op zoek naar verbinding. Die zoektocht begint met het nemen van een eerste stap, met als uitgangspunt hun roots.

di 26 maart 20:30, Meervaart Theater, € 17,50

NEDERLANDS DANS THEATER 2THE BEAUTY OF IT ALL

'The beauty of it all' is een samenkomst van zwaargewichten Jiˇrí Kylián en Ohad Naharin die ieder een historisch NDT-werk opnieuw ten tonele brengen, en choreograaf Maxine Doyle die een nieuw werk creëert voor de talentvolle NDT 2-dansers. wo 27 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 32,50

JASPER VAN LUIJK / SHIFFTONE TOUCH

DE DANSERS - HUSH (14+)

In Hush zoeken De Dansers troost in dans en muziek. Dansers worden muzikanten, muzikanten worden dansers in het grensgebied tussen dansvoorstelling en popconcert. Gevoelige gitaarspinsels drijven de performers in elkaars armen. Deinende lijven dwingen het ritme van de muziek af. Hush wordt niet verteld door individuele prestaties, maar door de haarfijne aandacht en toewijding die tussen de spelers leeft.

BIJLMER PARKTHEATER, 6 MAART

de nieuwe voorstelling 'Digital Twin' opnieuw het prikkelende gebied tussen de digitale en de fysieke wereld. 'Digital Twin' bestaat uit vier choreografieën, die onderzoeken hoe de interactie tussen deze fysieke en digitale wereld eruitziet.

wo 13 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 25,-

STICHTING THIS IS NOT A

SHOW EN KATJA HEITMANNRELIQUIEM

Met 'Reliquiem' zet Katja Heitmann de volgende stap binnen haararchiefonderzoek;hetcreëren van collectief gedeeld bewegingserfgoed om het veilig te stellen voor de toekomst. Het archief wordt overgedragen aan ‘iedereen’. Immers: wil niet ieder mens blijven voortbewegen, tot in eeuwigheid? za 23 maart 17:00 en 19:30, CC Amstel, € 16,50 t/m € 18,50

REDO, DENDEN & AMSTERDAMS

ANDALUSISCH ORKEST - REMLA

Zijn onze werelden daadwerkelijk zo verschillend, of hebben we meer gemeen dan gedacht? Die vraag staat centraal in de autobiografische voorstelling 'Remla'. Gestuwd door muziek van het Amsterdams Andalusisch Orkest gaan dansers Redouan Ait Chitt en Denden Karadeniz, bekend in

In 'One Touch' krijgen risico, ego en rivaliteit een nieuwe betekenis in verhouding tot vertrouwen en verbondenheid. Kun je in deze snelle en individualistische wereld wel verbonden blijven zonder fysiek contact? De drie duetten en groepsscenes in 'One Touch' gaan naadloos in elkaar over en nemen het publiek mee in acrobatische vertellingen waarin de dansers elkaar dragen, op elkaar balanceren en versmelten in elkaars armen. do 28 maart 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-

ARK / CONNOR SCHUMACHERCLUBINC

Met ieders kennis en ervaring wordt in deze voorstelling een inclusieve wereld gecreëerd. Een sensationele bijeenkomst, waarbij de dansers nieuwe skills voor het leven beoefenen in dans: van opera tot techno - let's go! Van en met Mary-Jane Mijnhijmer, Patrick Nassy, Ali Özdemir, Milton de Oliveira Soares, Victoria Ochoa Urrea, Terence Patra, Wilma O’Sullivan, Mohamed Boujarra, Majon van der Schot en Connor Schumacher. za 30 maart 20:30, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 20,50

CABARET

STAND-UP COMEDY SHOW (NL)

De top van de Nederlandse comedians.

elke vr, za 20:30 Comedy Café € 18,50

IMPROV COMEDY SHOWS

Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00 Boom Chicago, diverse prijzen

COMEDYTRAIN

Comedytrain is een verrassingspakket: Je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30 Toomler € 13,50

GAVIN REIJNDERSGLITTERMOE

Gavin is wel een beetje klaar met constant aan zichzelf werken. Na iedere fout die hij begaat, vergeet hij de wijze les te leren, maar hij schrijft er wel een liedje over. Dus zijn debuutvoorstelling gaat over de kunst van 'ja, weet ik veel?!' Iedere keer wanneer hij denkt beter te weten, wordt het tegendeel bewezen, maar slechte keuzes worden goede verhalen. Dus is het niet makkelijker om even niks zeker te weten? di 26 maart 20:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 18,50

TOMMY ZONNEVELDLOOKING FOR Tommy is een levenslustige

BART GRIETENS

27-jarige cabaretier die als een puppy rondrent op zoek naar wat diversiteit en identiteit voor hem betekenen. Met humor, zelfspot en muziek brengt hij verschillende perspectieven samen. 01 t/m 02 maart diverse tijden, Scala | foodbar en theater, € 11,-

JANDINO - THERAPIE

Ontdek de ongeëvenaarde humor van Jandino Asporaat tijdens zijn nieuwste solo comedyshow 'Therapie'. Jandino neemt het publiek mee op een hilarische reis vol grappen, verhalen en onverwachte wendingen.

di 05 maart 20:00, Bijlmer Parktheater, € 20,50 t/m € 22,50

CLAUDIA DE BREIJ - WAT ALS

Inmiddels is er geen generatie meer te benoemen die niet met haar muziek, voorstellingen en boeken is opgegroeid en noem een theaterprijs en Claudia ontving hem. Claudia de Breij nam een hoognodige adempauze na haar door pers en publiek bejubelde derde Oudejaarsconference. Nu is ze uitgerust, geïnspireerd en terug in het theater met een gloednieuwe voorstelling.

06 t/m 09 maart 20:00, 12 t/m 13 maart 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 18,50

JAWAD ES SOUFI - HARIRA

Jawad es Soufi kruipt haarfijn in de typetjes die een heerlijke afspiegeling vormen van onze maatschappij. Volgens hem vormen al die fascinerende mensen samen dé ingrediënten voor de beste soep van de wereld: Nederland. In 'Harira' laat Jawad Es Soufi op een bijzonder hilarische manier zien hoe verschillend de mensen in Nederland zijn. De cabaretier vertelt op geheel eigen wijze hoe hij zich in alledaagse bezigheden verhoudt tot deze diverse zielen.

do 07 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 27,50

MARLON KICKEN - GETEKEND

Getekend(bijvoeglijknaamwoord) - Uitspraak: ge – te – kend: het getekende portret van Marlon Kicken is de basis van een nieuwe cabaretvoorstelling.

do 07 maart 20:00, Bijlmer Parktheater, € 11,50 t/m € 14,-

NINA DE LA PARRA DOET VROUWENDAG

Nina de la Parra en haar posse. Een multidisciplinaire bende is het. Woest. Bloederig. Heks. Femilicious. Op Internationale Vrouwendag brengen ze spoken word en beeldende kunst. Nina de la Parra voert een nieuwe golf van feminine talenten aan. En op. En presenteert ze in een hyperbont palet waar de spetters van afspatten. vr 08 maart 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 26,50

DANIËL ARENDS - HIGH CLASS BITCH

Hij is altijd leuk. Altijd goed. Altijd grappig. Hoe chagrijnig je ook in de zaal gaat zitten, binnen drie minuten lig je volledig in een deuk. Ook in 'High Class Bitch' legt hij de lat weer belachelijk hoog. 14 t/m 16 maart 20:15, De Kleine Komedie, € 14,- t/m € 30,50

VAN DE MAKERS VAN STEFANO KEIZERS - BOSSEN

Donny Ronny (voorheen Stefano Keizers) sleept een cast van minstens vijf steeds wisselende BN'ers mee in een verhaal waar hij alleen de uitkomst van weet. Wie er langskomt, is elke avond weer een verrassing!

15 t/m 16 maart 20:30, DeLaMar, € 19,50

PHI NGUYEN - HET LEVEN VAN PHI

Met een mix van stand-up, karaoke, persoonlijke verhalen en (Aziatische) levenswijsheden neemt Phi Nguyen het publiek mee in zijn levensverhaal. Een verhaal over een ongelofelijk wonderbaarlijke reis, die begint op een bootje op zee ver weg hier vandaan, en eindigt in het theater. Een verhaal voor jong en oud, met een lach en een traan. za 16 maart 20:30, Podium Mozaïek, € 14,-

SENNE GUNS - SENNE EN LOKKO

2 muzikanten, 13 instrumenten, een goudvis en een blokfluit. Het Vlaamse duo Senne en Lokko is maar met z’n tweeën, wat per definitie te weinig is voor 13 instrumenten, maar ze maken er een sport van om te weigeren dat te geloven. Drie liedjes tegelijkertijd spelen? Moet kunnen. Eigen materiaal gooien ze samen met achterstevoren popquiz-ideeën en classic-wist-je-datjes in de blender. Een feel-good avond vol humor, muziek en feest voor oor èn oog, waarna je met een grote glimlach weer buiten wandelt. di 19 maart 20:15, De Kleine Komedie, € 12,75 t/m € 24,-

PETER VAN EWIJK - ONTBINDINGSANGST

In 'Ontbindingsangst' gaat Peter van Ewijk de strijd aan met Vadertje Tijd en Magere Hein. Hij is namelijk helemaal klaar met de verrimpeling van zijn bestaan. Gewapend met een hoofd vol hilarischewetenschappelijkefeiten en aangevuurd door hardnekkige jeugdtrauma’s en actuele frustraties gaat hij op zoek naar een manier om aftakeling, veroudering en de compostering van het leven voorgoed te cancellen.

20 t/m 21 maart 20:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 19,50

ROSA DA SILVA - A VIDA ROSA ‘Straks ga ik genieten’. Maar wanneer is straks? En hoe weet je of je aan het genieten bent? Na een tijd op een roze wolk te hebben geleefd is Rosa weer geland. Sinds de geboorte van haar dochter vraagt ze zich af of ze tot nu toe wel haar eigen weg heeft bewandeld. In 'A vida rosa' maakt ze het publiek deelgenoot van deze zoektocht. do 21 maart 20:30, Podium Mozaïek, € 15,-

FABIAN FRANCISCUS - LOSKOMEN

Kom even helemaal los tijdens deze vierde show (try-out) van comedian Fabian Franciscus. Eerder maakte hij; 'Vlafeest', 'Kleine Wereld' en 'Lekker Gezellig!' vr 22 maart 20:30, Podium Mozaïek, € 15,-

DUBBELPROGRAMMA JORN VAN DAM EN MURTH MOSSEL

Jorn is een jongen die overal samenzweringen ziet en niet houdt van boorden aan zijn sweaters en interpunctie. Zijn grappen kenmerken zich als niet kenmerkend, zijn lengte is daartegen wel kenmerkend. Spreken is zilver, zwijgen is goud, en Murth Mossel is 'n zilversmid! Deze ervaren comedian laat ook nu weer zijn publiek lachen met zijn handgesmede scherpe observaties, persoonlijke verhalen en hilarische gedachtenkronkels!

zo 24 maart 20:30, Toomler, € 18,20

RUNDFUNK - SCHAU

De boys zijn terug. Na het succes van 'Wachstumsschmerzen' en 'Todesangstschrei' is Rundfunk terug met de nieuwe voorstelling 'Schau'. Nog grootser en scherper! Echt een Schauschau. Een schauwy Schauschau. Welbeschaud

TOP 10 INTERNATIONALWHAT’S ON

FOR ALL NON-DUTCH SPEAKERS WHO LOVE THEATRE, COMEDY, SPOKEN WORD OR PERFORMING ARTS, AMSTERDAM IS PACKED WITH OPTIONS! THIS IS OUR SELECTION OF THE BEST LANGUAGE-NO-PROBLEM SHOWS IN AMSTERDAM THIS MONTH.

1. WOMEN IN ART

This year, 24 female photographers and illustrators – from prize-winning photographers Tara Fallaux and Carla van de Puttelaar to illustrators Tabitha Boekweit and Jowy Maasdamme – come together at De Hallen to draw attention to gender equality in the art world.

1-10 MARCH, WOMEN-IN-ART.NL

2. ENDGAME BY SAMUEL BECKETT

Like many of Beckett’s works, the stage adaption of the celebrated Irish author’s book of the same name follows the eternal waiting for ‘something’ to come. Set in a post-apocalyptic landscape, expect the absurd and existential.

2 MARCH, BADHUISTHEATER.NL

3. REMBRANDT AS DIRECTOR

Rembrandt House Museum’s latest exhibition ties together Rembrandt and his connection to the theatre scene in a comprehensive selection of his works, including Joseph Accused by Potiphar’s Wife – which returns to the rooms it was originally painted in.

2 MARCH-26 MAY, REMBRANDTHUIS.NL

4. CINEMAASIA FILM FESTIVAL

A celebration of continental cinema, CinemaAsia is one of Europe’s largest Asian film festivals. For six days, the best blockbusters and independent films – from countries ranging from Taiwan to Malaysia – take over Amsterdam’s indie theatres.

5-10 MARCH, CINEMASIA.NL

5. THE CIRCLE OF TRUTH

In a post-truth era, what does the truth look like anymore? The Circle of Truth (Part Two) looks to answer that in an immersive 2.5-hour performance incorporating dance, technology, theatre and music at NDSM’s DOOR OPEN SPACE.

7 MARCH-30 MARCH, JOINTHECIRCLEOFTRUTH.COM

6. TEN

Celebrate 10 years of the Dutch National Ballet Academy’s Junior Company with a dedicated anniversary show comprising three new creations plus the graceful, classical piece known as Valse Fantaisie, which the Juniors are performing for the first time.

12-13 MARCH, ITA.NL

7. ROZE FILMDAGEN

Amsterdam’s annual queer film festival returns, celebrating pioneering cinema, actors and directors from the community. The longest-running and largest LGBTQI+ film festival in the Netherlands, expect everything from shorts to documentaries, panel talks, and in-depth analysis at Westerpark’s Het Ketelhuis.

13-24 MARCH, ROZEFILMDAGEN.NL

8. JAZZFEST AMSTERDAM

2024

Oost’s leading jazz showcase returns for its 13th edition at stages around the Indische Buurt, with a line-up of both renowned jazz musicians and young emerging jazz talent set to perform in what is always an atmospheric and soulful day.

16 MARCH, JAZZFESTAMSTERDAM.NL

9. MARINA ABRAMOVIĆ

World-renowned performance artist Marina Abramović takes centre stage at the Stedelijk Museum in a 60-strong collection of her life’s work, plus four iconic live performances and two works in which the public can participate.

16 MARCH-14 JULY, STEDELIJK.NL

10. IDFA AT VONDELPARK

As of this month, documentary lovers can gather as IDFA (International Documentary Film Festival Amsterdam) opens its own home in the Vondelpark Pavillion. Screening uncut gems to critically acclaimed documentaries, this is the meeting place for the curious.

FROM MARCH, IDFA.NL

1. 2.

3.

MARINA ABRAMOVIĆ

JASPER BLOM

LIAN RAY

RACHEL ECCLESTONE

ALWIN POIANA

ALTIN KAFTIRA

TOPSPORT AMSTERDAM

NAAM: Lynn van der Meer

SPORT: Sportklimmen

LEEFTIJD: 24 jaar

Lynn van der Meer is een klimster en klimt sinds haar 8ste. Klimmen bestaat uit 3 disciplines; lead, boulder en speed. “De eerste, lead, is mijn absolute favoriet. Hierbij ben je gezekerd op een wand van 15-20m hoog waarbij het doel is om zo hoog mogelijk te komen. Wat klimmen voor mij zo leuk maakt is dat het altijd anders is en het zowel techniek, kracht als uithoudingsvermogen vraagt. Zelf klim ik 5 keer in de week en doe ik daarnaast nog 7 keer (klim specifieke) krachttraining.”

“Ik wil heel graag binnen de discipline lead in 2028 op de Olympische Spelen te staan.”

“Mijn droom is om op de Lead World Cup het podium te halen”

TOPSPORTEVENEMENTEN MAART

ZATERDAG 9 EN ZONDAG 10

MAART

HEAD OF THE RIVER

N.N.B.

AMSTEL

HEADOFTHERIVER.NL/NL/

ZONDAG 10 MAART

LEAD 1 11:00 UUR

MOUNTAIN NETWORK AMSTERDAM WAS2.SHIFTF5.NL/COMPETITIONS/4423

ZATERDAG 16 EN ZONDAG 17

MAART

HEINEKEN ROEIVIERKAMP N.N.B.

AMSTEL ROEIVIERKAMP.COM/NL/

Topsport Amsterdam helpt bij het realiseren van sportieve ambities van talentvolle Amsterdamse sporters. www.topsport.amsterdam

beschauen ze deze Schau schauwieschau als hun schauste Schau. Wees toeschauer van dit Schaubizzspektakel, want het schau wel eens een afschauelijk schaurmant Schauspel kunnen worden.

29 t/m 30 maart 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 26,50

TOBI KOOIMAN - BEST OF 2

Tobi Kooiman is cabaretier en wiskundige. Hij tackelt met zijn gevoel voor logica levensvraagstukken en alledaagse kwesties en neemt op de koop toe dat het publiek ongegeneerd door zijn verhalen heen lacht.

29 t/m 30 maart 20:00, Theater Bellevue, € 12,50 t/m € 19,50£

FESTIVALS

Q.FESTIVAL - PORTUGESE MUZIEK - CONCERT NR.3

Een festival van Portugese muziek met 6 concerten. De liederen worden gezongen door sopraan Natasa Sibalic, begeleid door Taíssa Poliakova Cunha op de piano. za 09 maart 20:15, De Engelse Kerk, € 7,-

ZUS ‘N ZO FESTIVAL: NIGHT

ZUS ‘N ZO

Een avond in het teken van sisterhood, spoken word, poëzie, muziek en dans. Tijdens de feestelijke opening van Zus ‘n Zo Festival wordt Internationale Vrouwendag gevierd met Babs Gons, Radna Fabias, Lisette Ma Neza, Djuwa Mroivili, Aspha Bijnaar, Junadry Leocaria, Jurgera Hassell, Juliana MartinaenhostJenniferMuntslag. vr 15 maart 20:00, Bijlmer Parktheater, € 12,50 t/m € 15,-

JAZZFEST AMSTERDAM 2024

JazzFest Amsterdam presenteert tijdens de 13e editie, een line-up vol gerenommeerde jazzmusici en jong jazztalent met meer bands dan ooit, op meer locaties dan ooit. De Jonge Maker is dit jaar River Adomeit; een veelbelovende bassist en componist afkomstig uit Connecticut, USA.

za 16 maart 16:30, Stayokay Amsterdam Oost, € 26,50 t/m € 35,50

ROZE FILMDAGEN

Roze Filmdagen, het grootste, langslopende en meest succesvolle lhbtiq+-filmfestival van Nederland, biedt tijdens de 27e editie wederom een breed en inclusief aanbod aan films, documentaires en korte films aangevuld met verdiepende talkshows.

21 t/m 31 maart diverse tijden, Het Ketelhuis, € 10,50

HOLI FESTIVAL OF COLORS

Ujala, Meervaart en ITA vieren het kleurrijke Holi-festival; een combinatie van een lentefeest, nieuwjaarsfeest én een feest van de overwinning van het goede op het kwade. Naast typische Holi-liedjes passeert een fantastische selectie Bollywood-nummers de revue. zo 24 maart 16:30, Internationaal Theater Amsterdam, € 12,50-

DIVERS

DANA LIXENBERG

De sobere en indringende portretten van fotograaf Dana Lixenberg zijn befaamd. Wereldsterren zoals Tupac en Biggie Smalls weet ze op dezelfde karakteristieke wijze te portretteren als gewone burgers. Hoe kijkt Lixenberg, na bijna 30 jaar in het vak, naar de wereld? vr 01 maart 17:30, De Balie, € 9,50

DATSKAT WEEKEND

CABARET

AMSTERDAM PIPE MUSEUM

Jonge visionairs zwevend tussen jazz, hiphop, neo-soul en house. Met op vrijdag twee jonge helden: Kuna Maze uit Brussel en BnnyhunnauitAmsterdam.Enzaterdag

MOUNA LAROUSSI - WAANZIEN

Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

BEZOEKERSCENTRUM

AMSTERDAMSE BOS

Mouna gaat het in haar nieuwe voorstelling Waanzien hebben over kijken, zien en gezien worden, door een bril kijken, begluren, wegkijken en in de gaten houden. Mouna laat zien dat al dat kijken kan leiden tot hilarische misverstanden. Maar ook dat we misschien te vaak wegkijken en elkaar daardoor uit het oog verliezen. Ze pleit ervoor elkaar liefdevol in de gaten te houden. Want je weet: uit het oog, uit het hart.

PODIUM MOZAÏEK, 8 MAART

KIRSTEN VAN TEIJNJALOEZIE IS EEN BITCH

Kirsten van Teijn overrompelde de theaters met (S)Experiment. In Jaloezie is een bitch gaat Kirsten het gevecht aan met juicy jealousy: een verboden emotie, doordrenkt van liefde, maar mét giftanden. Het levert hartverscheurende humor op. Een opzwepende, kleurrijke en muzikale voorstelling. Over onconventioneel liefhebben. En hoe dat vorm te geven.

DE KLEINE KOMEDIE, 6 EN 7 MAART

met UK-soul van zanger Reuben James en een live-set van producerscollectief .multibeat.

vr 01 en za 02 maart 20:30, Het Bimhuis, diverse prijzen

SOL LEWITT: CURATOR'S TOUR Op 24 maart geeft conservator Judith Hoekstra een rondleiding door de tentoonstelling. Ze vertelt over Sol LeWitt, zijn banden met Nederland en de plaats van zijn Joodse identiteit in zijn oeuvre. zo 24 maart 14:00, Joods Museum, Museumkaartje + €5,-

OPEN PODIUM: WOORDKUNST Elke laatste zaterdagmiddag van de maand is er een Open Podium in de OBA Oosterdok. Voor iedereen die wil voorlezen uit eigen werk en voor iedereen die daarnaar wil komen luisteren. za 30 maart 14:00, OBA (Openbare Bibliotheek Amsterdam), gratis

MUSEA

ALLARD PIERSON

Museum over 10.000 jaar cultuurgeschiedenis. Oog in oog. De mensen achter mummieportretten Oog in oog. De mensen achter mummieportretten is de eerste tentoonstelling over Oudegyptische mummieportretten in Nederland. t/m 20 mei

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE

Kunstencentrum

De Appel gehost door Tempel, een cultureel centrum in de Amsterdamse Diamantbuurt.

Tolstraat 160 tel. 625 56 51, www.deappel.nl

ARCAM

MARTIJN KONINGOVERKILL

Martijn Koning dendert het liefst door, door de actualiteit en door het leven van alledag. Om het van zich af te schudden, en er de spot mee te drijven. Daarbij blaast hij het liefst de kleinste dingen enorm op, en de grote zaken noemt hij bij voorkeur achteloos in een bijzin. Liever dan de mens, bestudeert hij de dieren. Van de bultrugwalvis tot de haarfolikelmijt, geen groter plezier dan Martijn ermee aan de haal te zien gaan. BELLEVUE, 22 EN 23 MAART

Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpierson.nl

AMSTERDAM MUSEUM

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen.

Amsterdam Museum in de Hermitage mét een volledig nieuw aanbod aan tentoonstellingen, publieksprogramma’s en kinderactiviteiten.

Panorama Amsterdam

In Panorama Amsterdam wordt de stad in al haar facetten getoond. Van de oudste plattegrond van de stad (uit 1538!) tot de straatkunst van Kamp Seedorf en van 17e-eeuwse schuttersstukken tot Natasja Kensmils hedendaagse schilderijen over de regentessen uit die tijd. doorlopend

Vrijheid

Gepresenteerd door het ELJA

Kindermuseumlab t/m 28 april

Museum om de Hoek

Collecting the City #4

Kazerne Reigersbos

Collecting the City #4

Ongekend Zeedijk

Collecting the City #4

t/m 5 januari 2025

Het Amsterdam van Piet van Eeghen

Hoe een koopman de stad heeft veranderd.

vanaf 29 maart

Amstel 51, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

Architectuurcentrum Amsterdam is hét centrum voor architectuur, stedenbouw en landschapsontwerp in Amsterdam.

Grijs, groener, groenst t/m 17 maart

Slow How – Ruimtelijk onthaasten t/m 17 maart

Tijdlijn Amsterdam 2000-2030 t/m 1 januari 2030

Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, duizenden vlinders in het vlinder- paviljoen en nog veel meer.

Het Groote Museum

Alles is met elkaar verbonden In het museum ervaart de toeschouwer de verbinding tussen alles wat leeft: mens, dier, plant en microbe. Een persoonlijke expeditie, kriskras door het museum. Met animaties, installaties, kunstwerken, films en verhalen.

ARTIS-Micropia Microben in de kou Sommige dieren migreren weg van de kou. Andere zijn juist aangepast aan lage temperaturen. Ook microben komen voor in sneeuw en ijs. Er zijn allerlei soorten die zich speciaal hebben aangepast om te overleven in de kou.

Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur.

Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

BIJZONDERE COLLECTIES

UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden.

De afzonderlijke tentoonstellingsprogramma’s van de Bijzondere Collecties en het Allard Pierson zijn samengevoegd tot een gezamenlijk programma.

Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

COBRA MUSEUM

De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie.

Cobra 75: De Vrijheidsschreeuw! t/m 14 april

Anton Corbijn – MOØDe t/m 12 mei

SCALA PHOTOGRAPHY

Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50

www.cobra-museum.nl

DIAMANTMUSEUM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTEREN MUSEUM

Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

In, rond en vanuit het paviljoen biedt het museum een vol en gevarieerd programma met tentoonstellingen, wandelingen, fietstochten, bezoeken aan de museumwoning, Van Eesteren gesprekken, presentaties, lezingen, workshops en nog veel meer.

Resident #2 Aura Luz Melis - Hartje Sloterplas

In de tentoonstellinginstallatie Hartje Sloterplas toont resident Aura Luz Melis collages op textiel, waarin thema’s als natuur, biodiversiteit, cultuur en gemeenschap centraal staan.

t/m 3 maart

Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatie- en documentatiecentrum.

Paravel & Castaing-Taylor – Cosmic Realism

'Cosmic Realism' is de eerste overzichtstentoonstelling van het werk van Véréna Paravel en Lucien Castaing-Taylor. Paravel en CastaingTaylor zijn voortdurend op zoek naar een nieuwe filmtaal die verder gaat dan de traditionele mensgerichte blik in de antropologie.

t/m 20 mei

IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FABRIQUE DES LUMIERES

In Fabrique des Lumières wordt kunst tot leven gewekt: het werk van de grootste artiesten uit de geschiedenis, gegoten in een digitale ode van beeld en geluid. Daarbij wordt gebruik gemaakt van state-of-the-art technologie die volledig tot z’n recht komt in de grote ruimtes van de Westergasfabriek in Amsterdam. Pazzanistraat 37, tel. 247 9500 www.fabrique-lumieres.com

FASHION FOR GOOD MUSEUM

Een uniek en interactief museum over duurzame mode in innovaties. What Goes Around Comes Around Een selectie van opkomend talent bestaande uit Nederlandse modestudenten en opkomende ontwerpers is gevraagd om te reageren op de vraag: 'Hoe zou de toekomst van de mode eruit kunnen zien?'

t/m 5 juni

Rokin 102, tel. 0261 9680 www.fashionforgood.com

FOAM AMSTERDAM

Centrum voor fotografie, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform.

Foam 3h: Steffi Reimers - Guilty Grounds t/m 3 maart

Felipe Romero Beltrán - Dialect t/m 1 mei

Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld.

Matthew Wong | Vincent van Gogh vanaf 1 maart

Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

HET GRACHTENMUSEUM

17e-eeuws grachtenpand met de

EXPO

MATTHEW WONG | VINCENT VAN GOGH

De Chinees-Canadese kunstenaar Matthew Wong begon in 2011 op zijn 27ste met tekenen en schilderen. In een paar jaar tijd ontwikkelde hij een compleet eigen stijl, waarin hij met intense kleuren fantasierijke landschappen schilderde. Het werk van Wong is dynamisch, kleurrijk en expressief. Van Gogh was een groot voorbeeld voor hem. De invloed van Van Gogh is onmiskenbaar in het kleurgebruik, de dik aangebrachte verfstreken en de persoonlijke thematiek in Wongs kunst. VAN GOGH MUSEUM , VANAF 1 MAART

VÉRÉNA

PARAVEL EN LUCIEN CASTAING-TAYLORCOSMIC REALISM

Cosmic Realism is de eerste overzichtstentoonstelling van het werk van Véréna Paravel en Lucien CastaingTaylor. Opgeleid als antropologen combineren ze antropologie, documentaires en beeldende kunst in hun werk. De tentoonstelling voert langs zeven immersieve installaties; de werken raken aan grootse, allesomvattende thema’s als het aardse, de zee, de geest, de slaap en de Apocalyps.

EYE FILMMUSEUM, T/M 20 MEI

geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw. Amsterdam in glas in lood

Robin Kapitein (1992) is een kunstenaar uit Amsterdam-Noord die het oude ambacht van glas in lood nieuw leven heeft ingeblazen. In zijn werk zijn typisch Amsterdamse kenmerken terug te zien, maar ook invloeden van o.a. hiphop en straatcultuur. t/m 14 april

De Amsterdamse grachten

De Amsterdamse grachten vormen het hart van de stad en hebben een complexe en interessante geschiedenis. In deze tentoonstelling wordt dit verhaal op een avontuurlijke wijze verteld.

Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.grachten.museum

H'ART MUSEUM

Tijdelijk afwisselende tentoonstellingen in samenwerking met internationale partners.

Julius Caesar - Ik kwam, ik zag en ging ten onder

Aan de hand van bijna honderdvijftig eeuwenoude objecten wordt een van de spannendste verhalen uit de wereldgeschiedenis verteld: het levensverhaal van Julius Caesar. t/m 20 mei 2024

Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hartmuseum.nl

FELIPE ROMERO BELTRÁN

De solotentoonstelling Dialect door Felipe Romero Beltrán geeft het leven van een groep Marokkaanse migranten weer die in afwachting zijn van een verblijfsvergunning na hun aankomst van een gevaarlijke overzeese tocht. Hij belicht de sociale ongelijkheid en uitsluiting in de huidige maatschappij. De Colombiaanse fotograaf richt zich met zijn werk op sociaal maatschappelijke vraagstukken, waarbij hij zijn onderwerpen vaak meerdere jaren volgt.

FOAM, T/M 1 MEI

HET HEM

Drie keer per jaar brengt Het HEM een nieuw Chapter dat het verhaal van een gastcurator vertelt, en je meeneemt in de wereld van de creatieve makers en denkers van nu.

Het HEM gaat renoveren. Heropening in najaar 2024

Warmperserij 1, 1505 RL Zaandam tel. 075 710 0073, www.hethem.nl

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen.

Gesloten vanwege een verbouwing. Heropening begin 2024

Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen.

Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek.

Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

HUIS MARSEILLE

Eigentijdse en historische fotografie in 17e-eeuws pand.

Eddo Hartmann - The Sacrifice Zone Voor zijn nieuwste project bezocht Eddo Hartmann de onherbergzame steppe van Kazachstan. t/m 3 maart

Tarrah Krajnak - Shadowings, a Catalogue of Attitudes for Estranged Daughters t/m 3 maart

Deborah Turbeville - Photocollage vanaf 16 maart

Lisa Oppenheim - Spolia vanaf 16 maart

Keizersgracht 401, tel. 531 89 89

www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT

VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS

Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging.

Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

JOODS MUSEUM

Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam.

Nazaat. Kunstenaarsboeken van Ida M. Kleiterp tot 24 maart

Sol LeWitt

Speciaal voor deze tentoonstelling wordt een aantal metershoge wall drawings (muurtekeningen) uitgevoerd. Ook zullen van de Amerikaans-Joodse kunstenaar sculpturen, werken op papier en archiefmateriaal te zien zijn.

tot 31 maart

Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

LUTHER MUSEUM

Het pand uit 1772 is gebouwd als het Evangelisch-Luthers Diaconie Oude Mannen- en Vrouwenhuis. Het speelde een grote rol bij de opvang van armen, ouderen en wezen. Nieuwe Keizersgracht 570, tel. 2142112 www.luthermuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT

Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin. Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS

Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM

Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis, mogelijkheid om te schaken (computer) en schaakbibliotheek.

Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17www.maxeuwe.nl

MICROPIA

De onzichtbare wereld

Ontdek het onzichtbare leven. De microwereld - Het machtigste leven op aarde

De microwereld is misschien onzichtbaar en raadselachtig, ze is ook onmisbaar. Microben zijn essentieel op aarde en in ons lichaam. Microalgen in de oceaan produceren de helft van alle zuurstof in onze

atmosfeer.

doorlopende tentoonstelling

Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Museum voor moderne kunst.

Six N. Five - De Symfonie van de Natuur

t/m 28 april

Modern Masters

Met hun wereldwijde impact hebben Moco Modern Masters hun weg gevonden naar woningen en musea over de hele wereld, waarbij ze ons collectief bewustzijn vormgeven. Hun namen, kunst en ideeën zijn diep verweven in het weefsel van ons dagelijks leven. Andy Warhol, JeanMichel Basquiat, Keith Haring, Yayoi Kusama, allen iconen.

Contemporary Masters

Hedendaagse kunstenaars die hun stempel drukken voor een blijvend inspirerende erfenis.

the New FuTure

Een unieke digitale kunsttentoonstelling gebaseerd op blockchaintechnologie.

Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com

MOLEN VAN SLOTEN

Herbouwde werkende poldermolen uit 1847.

Presentatie ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie over zijn leven. Maquette ‘Amsterdam en het water’, waarop het landschap anno 1630 wordt weergegeven. Akersluis 10, 020-6690412 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

MUSEUM JAN

Lisa Konno - The Porcelain Body .Voor deze eerste museale solo maakt modeontwerper en kunstenaar Lisa Konno (1992) nieuw werk waarin ze Japans porselein combineert met textiel. t/m 16 juni

Tjalf Sparnaay - The Bigger Picture Met de jubileumtentoonstelling The Bigger Picture viert Museum JAN in Amstelveen de 70ste verjaardag van beeldend kunstenaar Tjalf Sparnaay. t/m 16 juni

Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.museumjan.nl

MUSEUMHAVEN

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min. van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk (zie dienstregeling). Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

MUSEUM

HET REMBRANDTHUIS

Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen. Regie: Rembrandt

MÉÉR VOORSTELLINGEN, CONCERTEN EN EXPOSITIES?

iamsterdam.nl/agenda

In de tentoonstelling Regie: Rembrandt zet Museum Rembrandthuis Rembrandts rol als regisseur van zijn kunstwerken voor het eerst in de schijnwerpers. En wordt duidelijk hoe 17de-eeuwse schilders en theatermakers elkaar inspireerden. vanaf 2 maart

Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

MUSEUM HET SCHIP

Amsterdamse School Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Michel de Klerk, inspirator van de Amsterdamse School

Honderd jaar na het overlijden van de wereldberoemde architect viert de tentoonstelling zijn talent en zijn enorme, nog altijd voortdurende invloed. De tentoonstelling besteedt aandacht aan zijn rijke oeuvre, inspiratiebronnen en leven in het Amsterdamse bohemien- en kunstenaarsmilieu van de jaren twintig. t/m 1 september

Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

LOCATIE DE DAGERAAD

In het volkswoningbouw-complex De Dageraad is het tweede museum van Museum Het Schip gevestigd. Baksteenexpressie

Een nieuwe tentoonstelling met een hoofdrol voor de baksteen. De baksteen is een eeuwenoud bouwmateriaal dat vandaag de dag nog steeds heel populair is. De architecten van de Amsterdamse School, zoals Michel de Klerk en Piet Kramer, waren gefascineerd door de ongekende mogelijkheden om met baksteen fantasierijke gebouwen te ontwerpen.

t/m 17 november

Burgemeester Tellegenstraat 128, tel. 686 85 95, www.hetschip.nl

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen. Gesloten vanwege een verbouwing. Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie.

Living Looonger

Over ouder worden, jong blijven en sterfelijk zijn. Living Looonger belicht een aantal belangrijke vragen rondom ouder worden.

t/m 5 januari 2025

Humania

In de tentoonstelling Humania kom je door middel van spellen, tests en museale objecten alles te weten over je eigen soort: de mens. Middelpunt van de tentoonstelling is het 8,5 meter hoge kunstwerk ‘Een handstand’, gemaakt door kunstenaar Florentijn Hofman.

Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en

Hoofdredacteur

Bart van Oosterhout

Adjunct-hoofdredacteur

Karin Thybaut

Vormgeving Het Zomerpaleis:

Saskia Franken, Martijn Blokland

Ontwerp Loes Koomen

Eindredactie SCHERP: Renate

Dahlmans en San van de Ven, Annemarie Bleeker (agenda)

Aan dit nummer werkten mee

Huib Afman, Barbara van den Berg, Nathalie van den Berg, Marjolein van Damme, Anne Dirks, Laila Echtai, Yasmine Esser, Tom Flanagan, Guste

KRANT

17e-eeuws orgel.

De Grote Indonesië-tentoonstelling Maak een unieke reis door Indonesië en ontdek de geschiedenis en culturele diversiteit van het land.

t/m 1 april 2024

Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

MUSEUM

AMSTERDAM NOORD

Over de geschiedenis van Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.

MUSEUM ONS’ LIEVE

HEER OP SOLDER

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Bezoekers gaan er op ontdekkingstocht in een zeldzaam goed bewaard grachtenhuis uit de 17e eeuw. Er wordt verbouwd t/m half maart 2024

O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

NXT MUSEUM

Museum voor nieuwe mediakunst

Random International

De tentoonstelling toont nieuw voltooide werken en andere die nog nooit eerder in Europa zijn vertoond en volgt het creatieve proces van de kunstenaars, van 2006 tot vandaag. t/m 30 juni 2024

Yuxi Cao (James) - Dimensional Sampling

Hoe de code regeert over de mens. een audiovisuele installatie van kunstenaar en programmeur Yuxi

Cao (James) in samenwerking met geluidskunstenaar Lau Hiu Kong (Lawrence). Het werk verkent de wereldwijde opkomst van QR-codes, zoals in China waar de codes volledig geïntegreerd zijn in het dagelijkse leven.

Asterweg 22 www.nxtmuseum.com

OUDE KERK

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt.

Meredith Monk - Calling De Oude Kerk en de Hartwig Art Foundation presenteren: Calling, de eerste overzichtstentoonstelling van hedendaagse muzieklegende

Meredith Monk. De presentatie vormt een unieke terugblik op haar invloedrijke performancepraktijk, waarin ze steeds opnieuw zoekt naar harmonie tussen het geestelijke en aardse bestaan.

t/m 17 maart 2024

Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS / OPEN

Midden in de hoofdstad staat het Koninklijk Paleis Amsterdam, het officiële ontvangstpaleis van Koning Willem-Alexander. Het Paleis speelt een grote rol tijdens staatsbezoeken en andere koninklijke ontvangsten zoals de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie, diners en prijsuitreikingen. Daarnaast is het zoveel mogelijk opengesteld

Gulevaite/Amsterdam Art, Roos Hamelink, Cindy Hoetmer, Arjen van den Houten, Olivier Kemme, Eveline Kuyten, Kim van der Meulen, Nienke van Rijn/Topsport Amsterdam, One’sy en Tewa Muller, Margriet Prinssen, Rogier Roeters, Cintha Rood, Marijn Ruhaak, Bregtje

Schudel, Erik Schmitz, Stella Vrijmoed, Joke van der Weij Aanleveren agendagegevens

aprilnummer: 26 februari

meinummer: 1 april

amsterdam & partners: informatie@iamsterdam.com

Adverteren

Afdeling Relaties, T 020-702 61 80

voor bezoekers. Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen. Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

RIJKSMUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rond- leidingen, workshops of cursussen. Aziatisch paviljoen - Het beste uit de collectie Aziatische kunst

t/m 16 april

20ste Eeuw - Nieuwe aanwinsten en vroege abstracte kunst

Van fabrieksfotoboeken, geperste cactuspotten van de Glasfabriek Leerdam tot een schetsboek van graffiti-artiest Boris Tellegen.

t/m 12 mei

Frans Hals - Zijn tijd ver vooruit Uitzonderlijk vernieuwend, vermakelijk en vol lef: Frans Hals was een van de meest bepalende schilders van de 17de eeuw. Zijn eigenzinnige, losse schilderstijl werd zo invloedrijk dat je bijna zou vergeten dat hij hier de grondlegger van was. Ontdek de streken van Frans Hals in een unieke tentoonstelling met zo’n vijftig werken uit (inter)nationale topcollecties.

t/m 9 juni

Onder/Goed Onderkleding in het Rijksmuseum tot 16 juni

Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM

Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’.

Cor Jaring - Buurtgezichten en havenportretten Het oeuvre van Cor Jaring (19362013) is veelzijdig en gevarieerd maar niet alle disciplines uit zijn werk zijn even bekend. Deze selectie foto's uit onder andere het Amsterdamse Stadsarchief, het Rijksmuseum en uit de familie collectie van Jaring brengt hier verandering in. tot 17 mei

Food for Thought Een vogelvlucht door de wereld van ons voedsel door de lens van fotograaf en filmmaker Kadir van Lohuizen.

t/m 9 juni 2024

Solo op Zee

In Solo op Zee staat de reis om de wereld van solozeiler Herman Jansen centraal. Met een poëtische videoinstallatie van Jansens dia’s, films en audiofragmenten gemaakt door Robert Fox en enkele onderdelen van zijn persoonlijke uitrusting wordt de bezoeker meegenomen op deze reis.

t/m medio 2024

Redders op Zee: 200 jaar KNRM In de fotografietentoonstelling

partner@iamsterdam.com

Uitgever amsterdam & partners De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00

Drukwerk en distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com

Abonnementen

Abonnementenland

Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054

www.bladenbox.nl

Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl

klantenservice@aboland.nl

Jaarabonnement € 33,75

Het abonnement wordt jaarlijks

mrt 2024

Redders op Zee: 200 jaar Koninklijke

Nederlandse Redding Maatschappij staat werk van de fotografen Jeroen Hofman en Robin de Puy centraal. tot 7 oktober

Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM

‘s Werelds grootste stadsarchief. Wie danst is vrij. Clubcultuur in Amsterdam van 1980 tot nu t/m 10 maart

Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

STEDELIJK MUSEUM

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving. Prix de Rome Beeldende Kunst 2023 t/m 3 maart

Cosmism - Images from a future gathering

t/m 3 maart

Ellen Gallagher - All of no man's land is ours t/m 10 maart

Martin Wong - Malicious Mischief Omvangrijke Europese tentoonstelling van het werk van de AmerikaansChinese kunstenaar Martin Wong (1946–1999), die bekendheid kreeg met zijn verbeeldingen van sociale, seksuele en politieke situaties in de jaren 1970, 1980 en 1990 in Amerika. t/m 1 april 2024

Marina Abramović Ruim 60 sleutelwerken tonen de ontwikkeling van het indrukwekkende oeuvre van de pionier van de performancekunst in de afgelopen vijftig jaar: van haar vroege werk, dat ze maakte in het voormalige Joegoslavië en in Amsterdam, tot de baanbrekende performances met haar partner Ulay en het solowerk waar ze nog steeds actief mee is. vanaf 16 maart Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

STRAAT MUSEUM

Museum voor graffiti en street art

Moniker: An Origin Story De nieuwe STRAAT Gallerytentoonstelling onthult de verborgen nalatenschap van de hobo monikers en duikt dieper in dit unieke onderdeel van de wereldwijde street art en graffiti-cultuur. vanaf 10 maart

NDSM-Plein 1, tel. 020 370 9630 www.straatmuseum.com

THEO THIJSSEN MUSEUM

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Jongensdagen. 100 jaar Kees de Jongen tot mei 2024 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

NEDERLANDS UITVAART

MUSEUM TOT ZOVER

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM

Bezoekerscentrum Amsterdam Werelderfgoed

Dé startplek om kennis te maken de Amsterdamse grachtengordel, werelderfgoed sinds 2010. Vijzelstraat 32 www.amsterdam.nl/werelderfgoed

WERELDMUSEUM AMSTERDAM

Museum over wereldculturen

Imprints

Wat betekent het om nu te leven met het koloniale verleden? Die vraag heeft het Wereldmuseum voorgelegd aan Elia Nurvista, Max Kisman en Sabine Groenewegen. Deze kunstenaars zijn uitgenodigd te reflecteren op erfenissen van de Nederlandse overheersing van Indonesië. Ze kijken in hun werk kritisch naar de doorwerking van het koloniale verleden op het heden en werken met uiteenlopende media aan diverse thema’s.

vanaf 9 februari

Diva's

Diva's: bezieling en beleving in Arabische muziek en cinema. t/m 3 maart

Plastic Crush De tentoonstelling laat de verschillende manieren zien waarop mensen overal ter wereld samenleven met plastic. t/m 21 april

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 amsterdam.wereldmuseum.nl

WERELDMUSEUM AMSTERDAM JUNIOR

Sabi Suriname: ontdek de Wereld achter de Dingen.

Sabi Suriname

Een tentoonstelling over Suriname, de band met Nederland en hoe Suriname met de wereld is verbonden. t/m 1 juli

Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 amsterdam.wereldmuseum.nl

HUIS WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand. Het Amsterdam Museum in huis Willet-Holthuysen.

Grand March - A Historic House through a Ballroom Lens House of Vineyard toont met radicale mode-interventies en kunstinstallaties de kracht van ballroomcultuur.

t/m 26 mei

Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM

Gevestigd op de Hendrika Maria, een voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm. Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50 www.houseboatmuseum.nl

stilzwijgend verlengd.

Abonnementen kunnen schriftelijk en per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd wanneer de abonnee daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven. Prijswijzigingen voorbehouden. Uitkrant is een geregistreerd merk van amsterdam & partners.

Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 60.000 exemplaren. Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2024 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

Het aprilnummer van de Uitkrant verschijnt op maandag 25 maart, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.

DAAR AAN HET IJ, 2012

tekst Erik Schmitz foto Doriann Kransberg / Stadsarchief Amsterdam

Overhoekspark met uitzicht op het IJ en de Westerdoksdijk, 23 november 2012

Ze zeggen dat Amsterdam aan de Amstel ligt, maar er ligt veel meer Amsterdam aan het IJ: van het Noordzeekanaal voorbij Ruigoord, waar ooit het IJ stroomde, tot aan het Buiten-IJ bij IJburg. Met oevers die al eeuwen meebewegen met de stad. Een mooi voorbeeld is het Overhoekspark. Sinds de jaren 1910-1920 werd dit stuk oeverland ingenomen door de Bataafsche Petroleum Maatschappij, later Shell, en was het niet toegankelijk voor de meeste stedelingen. De herontwikkeling tot woonwijk vanaf 2007 maakte van de oever weer publiek domein: een nieuw park, een ‘groentje’ in de stad. Over het IJ kwamen eeuwenlang nieuwe Amsterdammers de stad binnen, op enorme

zeeschepen en – meer nog – kleine binnenvaartschepen. Al die groentjes moesten wennen aan de stad. Want Amsterdam is lastig. Ze vraagt veel, maar ze geeft ook veel terug. En nog steeds arriveren er jaarlijks duizenden nieuwelingen die hier hun weg proberen te vinden. Die hier verdwalen en zich verbazen hoe klein de stad eigenlijk is als je haar leert kennen, en hoe groot als je er echt blijft. Zou hier iemand altijd een groentje blijven? Nieuwe studenten zijn binnen een halfjaar al onherkenbaar geassimileerd, en de archetypische nieuwkomer uit de provincie is een achterhaald cliché. Wie zich niet kan aanpassen, verdwijnt geruisloos. Want aanpassen is onvermijdelijk, daaraan kan geen enkele hoofdstedeling zich onttrekken.

Die eerste weken, maanden. Als alles nieuw is, bijzonder. De bakker op de hoek. De supermarkt met het onwennige assortiment. Elke dag een avontuur vol oneindige mogelijkheden, elke straat een belofte, elk moment een bevestiging van je nieuwe bestaan. Alles neem je gulzig op, een fysiek genot dat aanjaagt naar meer. Tot op een dag de bakker gewoon de bakker is. De supermarkt gedachteloos een mandje vullen. Het is de moeiteloze vertrouwdheid van een liefde, die er nog is als de verliefdheid voorbij is. En als je van haar houdt, dan blijf je.

De echte Amsterdammer

‘IS ER NOG WEL IETS VERBORGEN IN AMSTERDAM?’

Elke maand deelt een Amsterdammer zijn of haar favoriete plekken. Deze keer: Jip Smit, op 28 en 29 maart in eater Bellevue te zien met Motherland: Katinka strikes back.

tekst Anne Dirks

Jip Smit (33) acteert in musicals en theater (Showponies, De avond is ongemak) en films (Bella Donna’s, Moos) en was op tv te zien in Even tot hier en Tweede Hans. In 2020 debuteerde ze als theatermaker met Motherland, een fantasyvoorstelling over een eilandengroep waar de mannen tachtig jaar en vrouwen drie dagen oud worden. Tot Katinka geboren wordt en zich verzet tegen de heersende norm. Smit won er de Best of Fringe Award voor en werd genomineerd voor een Theo d’Or voor de rol van Katinka. Nu tourt ze met deel twee, Katinka strikes back, door Nederland.

ECHTE AMSTERDAMMER?

‘Ik kom uit Amersfoort en kwam in 2008 naar Amsterdam voor de Toneelschool. Nu woon ik sinds een jaar in Zaandam. Ik hoef dus niet te doen alsof ik een vette Amsterdammer ben, want dat ben ik niet.’

TROTS?

‘Nou, nee dus, omdat dat klinkt alsof je een soort eigenaarschap hebt over een stad, en dat heb ik niet. Op heel goeie vrienden ben je trots, op je ouders of op iets wat je gemaakt hebt. Ik ben heel blij dat ik hier zo lang heb kunnen wonen en heb ervan genoten, maar Amsterdam is niet van mij.’

BESTE FANTASY-ACHTIGE PLEK?

‘De Hortus, met z’n bloemen en planten die niet van deze wereld lijken. Het fantasygenre maakt ook veel gebruik van natuurlijke elementen en hier zie je dingen die je voorstellingsvermogen te boven gaan. Dat is wat fantasy doet: je verbeeldingskracht openzetten en alles wat je maar kunt bedenken een kans geven. De natuur is daar echt koning in, zo raar verzin je het niet.’

FAVORIET THEATER?

‘Bellevue. Zij hebben een klein zaaltje waar kleinkunstenaars, theatermakers en acteurs dingen kunnen uitproberen. Dat maakt het heel intiem. Het is ook de plek waar ik Motherland 1 voor het eerst gespeeld heb. Bellevue trekt een heel leuk en trouw publiek. Ze hebben sinds kort een pay what you canprincipe: betalen naar draagkracht. Op die manier is het nóg toegankelijker.’

BESTE EETPLEK?

‘Johanna Hagen, een van mijn beste vriendinnen, maakt bij R. de Rosa aan de Boomstraat allemaal hapjes en dat is echt waanzinnig lekker. Haar bitterkoekjes zijn echt de hemel op je tong. Heerlijk!’

VERBORGEN PAREL?

‘Is er nog iets verborgen in Amsterdam? Wat ik nu ga noemen, is totaal niet verborgen en het is ook niet in Amsterdam, maar het is wel iets wat weinig Amsterdammers doen en dat is zonde. Ik heb van de zomer de etsknooproute

naar de Zaanse Schans ge etst en het is zó mooi. Hartstikke toeristisch, maar met al dat water, die kleine bruggen en klassieke Zaanse huizen echt een kijkje in de geschiedenis.’

MOOISTE HERINNERING AAN DE STAD?

‘Koningsdag in Amsterdam. Met één vriendin doe ik elk jaar hetzelfde: vroeg opstaan en met een enorme backpack en een bulk geld de stad in om mooie dingen te shoppen. We halen een croissant en kop ko e en dan begint het. Ik krijg een soort koorts, we stoppen met praten in volzinnen en worden kortaf: ‘Afdingen. Niet handig, je kunt niet passen. Mooi.’ Mijn lievelingsbroek scoorde ik zo al, net als een prachtige lamp die thuis staat.’

BESTE PLEK NA MIDDERNACHT?

‘De Bourbon Street in de Leidsekruisstraat. Er is altijd livemuziek en het publiek is een rare combinatie van gare arty toeristen, ballen en theatervrienden. Plus: je kunt er dansen.’

R. de Rosa Hortus

LUCCA ROELVINK

Bourbon Street

VAN LAMPEDUSA NAAR DE GRACHT

AMSTERDAM VERRUIMT JE BLIK

Vaar mee in Yusufs

vluchtelingenboot

MATTHEW WONG

Circle