Uitkrant november 2018 by amsterdam&partners

leesta

NOV 2018

ar la

exemp fel ik wil hier blijven

BURGER MOEDER EEN INTERVIEW MET FEMKE HALSEMA

jaargang 53 #3

RAI Amsterdam 18 â&#x20AC;&#x201C; 25 November 2018

Vermogensbeheer

Fair for art, antiques and design Photo Erwin Olaf

Amstel 56-58 | 020 624 05 34 | www.dekleinekomedie.nl

SANDRA VAN NIEUWLAND

do 1 nov Naast een gulle greep uit haar eerdere hits hoor je ook veel nieuwe liedjes van het net verschenen album Human Alien.

KLAP OP DE MAAND

17.00 uur

vr 2 nov Vrijmibo met inhoud. Ronald Ockhuysen gaat in gesprek met actuele gasten. Met muzikaal intermezzo van Het Nieuwe Lied.

LEBBIS

reprise

vr 2 & za 3 nov Onbeschaamde, incorrecte tirades met een geraffineerde, komische onderlaag.

JEROEN ZIJLSTRA & TJITSKE JANSEN

zo 4 nov Muziek en literatuur. Kleinkunst en poëzie. Jazzy klanken en dichterlijke zinnen. En dat samen op één podium.

HADEWYCH MINIS

première

première (wachtlijst)

ma 5 nov Voor het eerst zal Hadewych het zingen, dansen en acteren combineren in een voorstelling. Minis Plus.

LAKSHMI

première

di 6 & wo 7 nov ‘Een debuut waar je niet omheen kunt.’ (Eric Corton) Pop-Noir is het. Poëtische liedjes. Haar allereerste theaterconcert. ADEM.

MARC-MARIE HUIJBREGTS

wachtlijst

do 8 t/m za 10 nov Aanstekelijk, vilein en onweerstaanbaar in zijn eerste Oudejaars.

Rossini’s

IL BARBIERE DI SIVIGLIA — vanaf 10 november

STEFANO KEIZERS

wachtlijst

zo 11 nov Een uniek kleinkunstexperiment. Hij ‘balanceert op het podium op het dunne koord ‘tussen gekte en genialiteit.’ (Theaterkrant)

TOON TELLEGEN & HET WISSELEND TOONKWINTET ma 12 nov première Een oog- en oorstrelende voorstelling vol muziek, beeldende kunst en literatuur.

JAN BEUVING

première

di 13 t/m do 15 nov Winnaar van Neerlands Hoop 2017. Jan Beuving geeft in Rotatie een wiskundige draai aan alledaagse dingen.

IDFA IN DE KLEINE KOMEDIE

vr 16 t/m zo 18 nov Kaarten via www.idfa.nl.

ERIC VLOEIMANS & JUAN PABLO DOBAL

ma 19 nov première Twee instrumenten. Twee rasmucisi. Samen leiden ze je naar de zindering van het Zuiden. Viento Zonda.

VRIJDAG & SANDIFORT

première

di 20 t/m za 24 nov Snelle sketches, onnavolgbare typeringen, gedenkwaardige samenzang en goed gespeelde meligheid.

SPECIALE JONGEREN PRIJS — 75% KORTING

PAUL DE MUNNIK

zo 25 & ma 26 nov Een heerlijke voorstelling die barst van de briljantjes. Persoonlijk, intiem, verhalend. Geestig en innemend.

WIM DANIËLS

di 27 nov In De wondere wereld van de taal geeft Wim een vrolijk theatercollege over letters en literatuur, leestekens en sisklanken, taal en betekenis.

LOUISE KORTHALS

première

wo 28 nov t/m za 1 dec ‘Met haar zangtalent, humorvolle observaties, poëtische teksten en sterke spel pakt ze je volledig in.’ (De Telegraaf)

MARIEKE LUCAS RIJNEVELD

12.30 uur

vr 30 nov Lunchpauzeverhalen. Marieke Lucas Rijneveld komt voorlezen uit haar lievelingsverhalen van anderen.

Spot aan, licht /uit Theater in Amsterdam, ontdek het allemaal.

iamsterdam.nl/uit

november 2018

INCLUSIEF De burgemeesters van Amsterdam zijn tot nu toe altijd mannen geweest. Eigenlijk best gek. Amsterdam is een feminiene stad, waarin ‘zachte’ waarden het meestal wonnen van de ‘harde’ economische feiten. Toen Femke Halsema het werd, voelde het meteen raar dat zij de eerste vrouw is die aan het roer staat. Een van de eerste dingen die ze zei na haar aantreden, was dat ze burgemeester van álle Amsterdammers wil zijn. Dat is natuurlijk ook de opdracht van iedere burgemeester, maar toch is het goed om het nog eens van haar te horen. Halsema’s voorganger Van der Laan zei bij zijn afscheid te hopen dat Amsterdam de ‘lieve stad’ zou blijven die het is. Maar uit die ‘hoop’ sprak al dat hij er niet honderd procent op vertrouwde dat het zo zou blijven. En dat voorgevoel klopt wel. Het gigantische economisch succes van deze stad brengt winnaars en verliezers met zich mee. Er is vaak gewezen op de tweedeling tussen Amsterdam binnen en buiten de Ring. Maar dat is niet de enige tweedeling. Op de huizenmarkt staan huiseigenaren en langzittende huurders tegenover kansloze starters. In de binnenstad en de oude wijken staan de bewoners in toenemende mate tegenover bezoekers. Zover als in Barcelona – waar toeristenbussen werden aangevallen en banden van huurfietsen lek gestoken – is het nog niet gekomen. Maar de sfeer wordt er niet beter op. De tegenstellingen nemen toe, de stad verhardt, en dat is precies het moment waarop een goede burgemeester het verschil kan maken. Als links-liberale politica in een links-liberale stad lijkt Femke Halsema in elk geval de juiste vrouw op de juiste plek. In het interview dat de Uitkrant met haar had (p. 32-35), zegt ze onder andere: ‘Je kan wel vinden dat het er te druk is geworden [….] maar je sluit de stad niet voor toeristen.’ Uit dat en andere antwoorden blijkt dat zij een burgemeester is die écht boven de partijen wil staan. Een die oog heeft voor economische belangen, maar ook voor de negatieve effecten daarvan. En dat is dus heel inclusief. Bart van Oosterhout Hoofdredacteur b.vanoosterhout@iamsterdam.com

VOLG ONS: iamsterdam.com facebook.com/iamsterdamnl iamsterdam.com/uitmail youtube.com/videoiamsterdam coverillustratie: Anouk Griffioen

INHOUD P.06 WAT IS ER NIEUW?

Nieuws uit de stad met o.a. Penoza op het witte doek, bier van vlierbessentakken, zeven speciale conscious shopping-fietsroutes, Amsterdamse gympies, fit worden met Arie Boomsma en de rubriek Wij gaan naar…

P.10 DE NACHT WACHT

Ooit stond Amsterdam bekend als de stad die nooit een oog dicht deed; wat is er nog over van ons nachtleven? Waar kun je nog naartoe als alle kroegen dicht zijn? En wat zijn de plannen van nachtburgemeester Shamiro van der Geld?

P.19 KUNST & VERMAAK

Over locatietheater tussen de gebouwen, absurdist Stefano Keizers die zo veel mogelijk cabaret-haters wil aanspreken, Gouden Kalfwinnaar Maria Kraakman, het beste van de kunstbeurzen, een handige IDFA-gids en een interview met burgermoeder Femke Halsema.

P.37 ETEN & DRINKEN EN ZO

Van exposities (Cool Japan) tot documentaireseries (Tokidoki): het is alsof iedereen ineens iets heeft met het land van de rijzende zon. Verder: een rondje door De Omval, de column van Nadja Hüpscher, de nieuwste restaurants en winkels.

P.63 TOT SLOT

Archiefbeeld van het Damrak in ochtendlicht, tips voor buiten de stad en Mevrouw Hamersma over haar favoriete culinaire plekken in de stad.

P.51 AGENDA

De onmisbare culturele maandagenda en het colofon (op p. 62)

krant KRANT

november 2018

OPENING

Wat is er nieuw? (in de stad)

Nieuws uit de wereld van kunst en cultuur, nieuwe uitgaanslocaties, de top 5 evenementen, het talent van de maand en tips van de straat. samenstelling Janna Reinsma

In Amsterdam vind je meer en meer spullen die niet alleen mooi, lekker of aantrekkelijk zijn, maar die ook écht een verschil maken. Omdat ze groen, duurzaam of op een andere manier aardig zijn voor mens of planeet. Met zeven speciaal ontworpen conscious shopping-fietsroutes van I amsterdam is het nu nog makkelijker te ontdekken in welke sympathieke winkels en horecazaken je goed zit. Er zijn routes uitgestippeld in Noord, Zuid, Zuidoost, West, Nieuw-West, Oost en het centrum. Of je nu op zoek bent naar een vegan bio-ontbijt, eerlijke mode of een 3D-geprint vaasje gemaakt door iemand met een afstand tot de arbeidsmarkt (zoals bij CRE8 in oost, foto) – er is voor ieder wat wils. iamsterdam.com/conscious-shopping

TOP 5 uitgaan

november 2018 HADEWYCH MINIS In Minis Plus zal Hadewych Minis voor het eerst het zingen, dansen en acteren combineren in een solovoorstelling. Ze strekt zichzelf uit van cabaret tot flamenco. Ze meandert van moederschap naar midlifecrisis. Ze zigzagt heen en weer tussen oprechtheid en gekheid, in een creatieve zoektocht vol originele taferelen. Een muzikale, herkenbare, grappige en ontroerende avond. De Kleine Komedie 5 november

THE GROWLERS’ BEACH GOTH TOUR 2018 Dit bonte gezelschap uit Californië bracht in 2016 het zevende album City Club uit op het label van The Strokesfrontman Julian Casablancas. Zijn invloed is duidelijk hoorbaar: dansbare beats en de aanwezigheid van synthesizers verrijken het geluid van de band die vooral bekend

BEN VAN DUIN

GOEIE KOOP

stond om hun rammelende gitaren, deinende melodieën en het unieke stemgeluid van zanger Brooks Nielsen. Paradiso 6 november

GARAGE NATION Garage Nation in the Dam is een tweedaags festival in vier zalen met de beste Britse garage. Met op vrijdag in de Melkweg o.a. DJ Luck & MC Neat, DJ Redhot en Sharky P en op zaterdag in The Box onder meer Artful Dodger (foto) met Mark Hill en Pete Devereux, Scott Garcia, DJ Cartier en DJ Bugzee. Én op beide avonden: Sam Supplier, Shenin Amara. Melkweg en The Box 9 en 10 november

NEDERLANDS BALLETGALA Voor de 21ste keer organiseert het beroemdste balletechtpaar dat Nederland ooit kende, Alexandra Radius en Han Ebbelaar, een spette-

rend Nederlands Balletgala. Hoogtepunten zijn onder meer Jiri Kyliáns wonderschone Lieder eines Fahrenden Gesellen door Introdans en Hans van Manens iconische Déjà Vu door Het Nationale Ballet. Internationaal Theater Amsterdam 19 november

WO-MAN Ritzah Statia en Dionne Verwey hebben last van genderstress. Ze weten niet hoe ze zich als vrouw moeten gedragen, want diep in hun binnenste sluimert een ontembare mannelijke kracht. Dat schept de nodige verwarring over rolpatronen. Want wie moet er nu de vuilniszakken buiten zetten? In deze hilarische en ontroerende voorstelling van Theatergroep Golden Palace zoeken ze naar het evenwicht tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid. Bellevue 23 t/m 25 november

‘MET GEEN TIEN PAARDEN KRIJG JE ME HIER WEG.’ DE RAS-AMSTERDAMSE CARO EMERALD HOUDT VAN DE HOOFDSTAD EN ROCKT OP 9 NOVEMBER AFAS LIVE.

VIER VLIERBIER, GRAAG Misschien drink je weleens vlierbloesemlimonade of hugo of weet je dat er zoiets bestaat als de vlier (a.k.a. vlierbessenstruik). Maar wist je dat je zelfs met de takken culinair kunt losgaan? Kunstenaar Zeger Reyers stort zich in Mediamatic een jaar lang op de vlier. Samen met Brouwerij Oedipus maakt hij ook vier seizoensbiertjes en deze maand is er een proefavond met bier gemaakt met takken van de vlier. Oedipus-brouwmeester Sander Nederveen gaat in op de ins en outs van het brouwen met takken, want blijkbaar kun je daar dus veel over bespreken. Call us crazy, maar onze nieuwsgierigheid (en dorst) zijn gewekt. 15 november Mediamatic

@uitinams CALLAS VERRIJST Of je nu wel of niet iets met opera hebt, Maria Callas laat niemand onberoerd. De wereldberoemde diva veroverde met name in de jaren zestig en zeventig talloze mannen- en vrouwenharten, maar blijft voor altijd betoveren – onlangs was er nog een documentaire over haar in de bioscoop van een 32-jarige bewonderaar (Callas door Tom Wolf). Dat ze meer dan veertig jaar geleden overleed, is met de techniek van vandaag geen onoverkomelijk bezwaar meer: La Callas verrijst deze maand in Carré, live begeleid door een symfonieorkest, als ultramodern hologram.

Elke maand belonen we een gouden tipgever met een plek in de Uitkrant. Deze keer is dat @jillkolvenbag, die laat zien dat in onze stad werkelijk overal iets moois te zien is. Dit kunstwerk van een voordeur spotte ze op de Overtoom. Volg @uitinams op Instagram voor je dagelijkse dosis culturele tips en hotspotinspiratie in Amsterdam. Ook iets moois te delen? Deel je foto met #uitinams.

26 november Carré

TED IS JARIG AMSTERDAMSE GYMPIES De Amsterdamse jeansketen Tenue de Nîmes wordt tien dit jaar en pakt om dat te vieren uit met tien samenwerkingen met andere mooie merken. Zo maken ze een speciale indigo-gekleurde editie van de Vans Authentic-schoen, gemaakt van dunne jeansstof en met de drie Amsterdamse Andreaskruisen op de zolen. Ze zijn zolang de voorraad strekt te koop op de Haarlemmerstraat 92 en Elandsgracht 60, en online via tenuedenimes.com.

TEDxAmsterdam vindt dit jaar voor de tiende keer plaats en dat wordt gevierd met de extra speciale editie The big X. Net als in de beroemde TED talks worden er ook deze keer weer ideas worth spreading gedeeld. Vorig jaar viel er onder meer te luisteren naar een van de pioniers achter kweekvlees en werden bezoekers collectief ‘vervogeld’ door Thijs van Vuure (google maar even op ‘What is it like to be a bird?’). De sprekers van dit jaar worden nog bekendgemaakt. 29 november Stadsschouwburg tedx.amsterdam

krant KRANT

november 2018

OPENING

‘WE WILLEN DAT IEDEREEN HOORT WAT VOOR GEILE NIEUWE SPULLEN WE HEBBEN. WE WILLEN DAT IEDEREEN NAAR DE SHOW KOMT EN HUILEND VAN GELUK WEER NAAR HUIS GAAT. WE WILLEN DAT IEDEREEN NAAR ONZE KERMIS KOMT EN MISSELIJK UIT ONZE ATTRACTIE STAPT.’ ALDUS DE AMSTERDAMSE RAPGROEP YUNG INTERNET, OP 2 NOVEMBER IN PARADISO NOORD.

WIJ GAAN NAAR... tekst en foto’s Lily Heaton

CARMENS COMEBACK In Vlaanderen hadden kijkers van Penoza destijds zó veel moeite met het platte Amsterdams dat de serie ondertiteld moest worden. Nederlandse liefhebbers van de veelgeprezen, bekroonde serie over het misdaadmilieu rond mater familias Carmen klagen vooral dat de serie voorbij is. Al die fans kunnen hun hart ophalen: die langverwachte speelfilm komt er nu echt! De opnames beginnen binnenkort in Amsterdam en het buitenland. Waar de film over gaat, blijft nog even geheim – hopelijk werpt hij nieuw licht op het verwarrende, aangrijpende eind van het slotseizoen uit 2017.

EDWIN SANDER (29), KOK: ‘Mijn liefde voor eten en mensen samenbrengen stamt uit mijn jeugd. Na de kerk brachten we vroeger standaard de hele zondagmiddag door aan een lange tafel, vol met Indonesisch eten. Dan speelde mijn opa op zijn houten keyboard. Met die herinnering in mijn achterhoofd heb ik The Morning Breakfast georganiseerd, op 3 november in BAUT. Een driegangenontbijt voor iedereen die eten, kunst en vakmanschap van over de hele wereld samen wil vieren.’

OOK ZUID MOET FITTER Arie Boomsma’s Vondelgym is waanzinnig populair en daarom groeit het mini-imperium rustig voort. Of nou ja, rustig? Half november opent het derde filiaal in drie jaar tijd. Na de Overtoom en de Wibautstraat is nu de Zuidas aan de beurt. Er worden net als in de andere vestigingen trainingen gegeven in onder meer crossfit, running, boksen, fitness, yoga en bootcamp. Voor het nieuwe Vondelgym-Zuid aan de Eduard van Beinumstraat 110 kun je je online inschrijven, net als voor de Wibautstraat – Overtoom heeft een ledenstop. zuid.vondelgym.nl

NORMAN VLADIMIR (37), SINGER-SONGWRITER: ‘Ik ben onlangs verhuisd van Berlijn naar Amsterdam en ik heb het gevoel dat deze herfst awesome gaat zijn. Ik ben een pop-soul-muzikant en werk nu, samen met een lokale chef, aan een nieuw project bij Kitchen Republic, waar je tijdelijk je eigen keuken kunt runnen. We noemen het Audio Kitchen en het vindt plaats op 9 november.’

‘YOU SEXY MOTHERFUCKERS’ 9 NOVEMBER VINDT THE MICHAEL & PRINCE EXPERIENCE PLAATS IN HOTEL ARENA, EEN FIJNE, FUNKY FEESTHOMMAGE.

FELICIA KEUS (38), FREELANCE SOCIAL MEDIA CONSULTANT: ‘Op 9 november ga ik naar Pitch Night by TEDxAmsterdamWomen, een event waar de game changers – lokale helden en rebellenvrouwen (en -mannen) die hard werken om hun gemeenschap en de wereld te veranderen – een platform krijgen om hun boodschap aan het grote publiek te laten horen.’

LIOR TABIB (39), MODEONTWERPER: ‘Ik ben dol op Amsterdam in november, omdat het culturele leven zich naar binnen verplaatst. Ik ben sowieso te vinden in het Concertgebouw dit seizoen, en ik wil ook Museumnacht op 3 november meemaken.’

STIJNTJE EXMANASSEN (R) EN VRIENDIN, GEPENSIONEERD: ‘Ik woon in de Jordaan en in het najaar haal ik hier op de hoek de spekjes voor in de stamppot. Wanneer die iets te lang gekookt had, zei mijn moeder altijd: ‘Die blijft nog aan de muur plakken!’ Ik bak ook goede appeltaart. Dat is toch het lekkerst tijdens de herfst.’

TALENT

COLIN LINNEKAMP

Geboren 24 april 1985 Talent zanger en drummer van Zoutmus Te zien in de voorstelling Kuikens van beton, 21 en 22 november in Theater Bellevue ‘Zoutmus is een muzikaal en mega-absurd theatergezelschap waarmee ik voorstellingen maak die nergens over gaan. Wat we doen, is wel erg grappig en zit vol muziek. Het is onze intentie om geen politieke statements of welke andere statements ook te maken, maar alleen heel komisch te zijn en daarmee anderhalf uur lang te vermaken. Verder heeft het dus echt nérgens ook maar iets mee te maken. Met Zoutmus hebben we veel opgetreden op festivals. Kuikens van beton is de eerste voorstelling die we in theaters gaan spelen, op tournee door het hele land. Daarvoor hebben we een compilatie gemaakt van onze laatste twee korte Parade-voorstellingen, en die door elkaar gesmolten en aaneen gelast. We vinden het leuk als dingen eigenlijk echt niet kunnen en komen daardoor op gekke vondsten. Een van mijn lievelingsscènes is die met de maffiaslak. Een man in een restaurant schreeuwt steeds dat hij heel normaal doet, maar ondertussen wordt er een bierkrat op zijn rug getapet, worden er stokken aan zijn hoofd geplakt en begint hij over de tafels te kruipen, terwijl hij roept: ‘Ik doe toch niets! Ik doe toch niets!’ Aan het eind vertelt hij een verhaal over hoe zwaar zijn leven als maffiaslak is geweest. We zijn al een jaar of negen samen. Eerst heetten we een tijd de Kofferband, omdat we in ons eerste stuk allemaal uit een koffer tevoorschijn kwamen. Eigenlijk zijn we gewoon vijf vrienden die steeds weer samen de repetitieruimte ingaan en erop los improviseren en rare scènes bedenken. Het gaat vanzelf, we hebben een beetje ons eigen universum gecreëerd.’

krant KRANT

OPENING

nachtleven

VANDAAG DE NACHT

Vaste prik in november: Museumnacht. Maar hoe staat het de rest van het jaar met ons ooit zo roemruchte nachtleven?

9X 24 UUR OPEN

Nachtlab (Warehouse Elementenstraat) en Ven Amsterdam (Radisson Hotel in het oude KPN-hoofdkantoor bij Station Sloterdijk), De School, Radion (Acta-gebouw Slotervaart), Tolhuistuin, DOKA (Volkshotel), A’dam Toren (Club Shelter), Overkant (Kromhouthal) en De Koning Party Events (zalencentrum aan de Isolatorweg).

NACHTWINKELS Deze zijn het langst open: • Royal XL, Ceintuurbaan 207, donderdag t/m zondag 24 uur per dag geopend, andere dagen tot 06.00 uur. • Avondwinkel en slijterij Uno, Pieter Calandlaan 17, elke dag open tussen 16.00 en 06.00 uur • Kiosk, Amsterdam CS. Doordeweeks open van 05.00 tot 01.00 uur, vrijdag en zaterdag 24 uur per dag.

Nog niet zo lang geleden stond Amsterdam bekend om z’n legendarische nachtleven, maar Berlijn is er met die status vandoor gegaan. Wat is er over van onze nacht? Moeten we ons zorgen maken? tekst Floor van Dijck portretten Liselore Kamping

VELE GEZICHTEN

e stilte hangt over de Keizersgracht, het water is als een zwarte spiegel waarin de weerspiegelde lichtjes om de brug een cirkel vormen. De stenen van de brug liggen bij te komen van de eindeloze stroom voeten en banden die ze overdag te verwerken hebben gekregen. Af en toe slingert een ﬁetser langs, onderweg naar huis of misschien op weg om nog een afzakkertje te drinken in een donkerbruin nachtcafé, een van de klassieke ‘afvoerputjes’. Verderop in het centrum is de nacht gekleurd door neonlichten, de geur van wiet, wafels en pizza. Op het Rembrandtplein vragen hosts ﬁetsers af te stappen en wijzen ze toeristen door naar The red light district. Aan de overkant van het IJ dansen twintigers vol tattoos in rauwe panden op undergroundmuziek. Amsterdam bij nacht heeft vele gezichten. Behalve wellicht om halfzes ’s ochtends bij de döner-kebabtent. Daar komt uiteindelijk alles samen. RUIGHEID KWIJT Het lijkt alsof de nachten steeds langer worden. Of korter, het is maar hoe je ernaar kijkt. In 1999 kropen om tien uur ’s och-

tends de laatste feestgangers de Gashouder uit na technofeest Awakenings, nu gaat vaak om drie uur het licht al aan. Nachtcafés sluiten, clubs verdwijnen naar buiten de Ring. De afgelopen vijftien jaar was de reis van de nacht er een die liep van vertrutting (en het verzet daartegen) naar de pretparkisering. Amsterdam worstelt merkbaar met de spanning tussen het willen zijn van een aantrekkelijke uitgaansstad en een leefbare stad. Floor Milikowski is onderzoeksjournalist, planoloog en auteur van Van wie is de stad? ‘Je ziet dat de stad zijn ruigheid kwijtraakt. In de jaren zestig en zeventig was er veel leegstand, dat zorgde voor een levendige nachtcultuur. Waar je vroeger in een kraakpand tot diep in de nacht lawaai maakte, kan dat niet meer. Je ziet dat de enorme economische bloei in de stad ook zijn weerslag heeft op de nacht: die wordt drukker, maar tegelijk eenzijdiger.’ INCLUSIEVER, GRAAG Zoek je naar de nacht, dan vind je Shamiro van der Geld. Hij werd afgelopen februari verkozen tot nieuwe nachtburgemeester van Amsterdam; een fulltimebaan. ‘Het is eigenlijk al te veel voor één nachtburge-

> ‘DE NACHT KAN DE STAD REDDEN: HET IS WAAR MENSEN ELKAAR ONTMOETEN’

KRANT

‘AMSTERDAM MAG GEEN PRETPARK WORDEN VOOR HIPPE TWINTIGERS EN TOERISTEN’ NILU MILL A K RUNLI

YANNIS-PAPANASTASOPOULOS

‘Wat lastig is: de klagers halen de voorpagina, zijn goed georganiseerd en schreeuwen het hardst’ KARLIJN SCHEPERS (25) draait als specialistisch verpleegkundige nachtdiensten op de spoedeisende hulp van het OLVG Oost.

‘e nacht wel en e ier ie met en iel n e rara s i s eland’ ‘Overdag is het ziekenhuis vol medewerkers, ’s nachts werken we met een klein team; die sfeer vind ik fijn. De patiënten in de nacht zijn anders. Natuurlijk zien we veel toeristen en uitgaanspubliek met te veel alcohol of drugs op, en elke nacht wel een arme fietser die met een wiel in de tramrails is beland en een smakkerd heeft gemaakt. Maar bijvoorbeeld ook zieke ouderen die te lang hebben gewacht met naar de huisarts gaan. Ik hou enorm van het moment dat ik dagmensen met een ochtendhoofd aan hun werkdag zie beginnen, en ik klaar ben. Soms ga ik na het werk nog wat drinken met collega’s bij De Ysbreeker, om de nacht door te nemen. Altijd leuk om de verbaasde gezichten van zakenmensen met laptops te zien als je om acht uur ’s ochtends een rondje bier bestelt in plaats van een cappuccino.’

> meester’, zegt hij. Zijn belangrijkste missie: het nachtleven in Amsterdam ‘inclusiever’ maken. ‘Dat is heel erg nodig. Diversiteit is een belangrijke vorm van kwaliteit. Het uitgaansleven moet niet alleen gericht zijn op de groep tussen 20 en 35 jaar, er zijn veel mensen die zich niet welkom voelen: jong, oud, wit, gekleurd. Amsterdam mag geen pretpark worden voor hippe twintigers en toeristen. Het moet ook niet alleen om dance gaan: óók de Caribische cafés in Zuidoost, de punkrockbars, de bruine nachtkroegen en de Marokkaanse bars horen bij de Amsterdamse nacht.’ Hoewel Amsterdam geroemd wordt om de vrijheid en tolerantie, staat de nachtelijke vrijheid ﬂink onder druk. Dat komt door steeds strengere regelgeving, bevolkingsgroei, klagende bewoners en nu ook de stijgende grondprijzen. Eind september sloot Blijburg, en ook voor vrijplaats ADM is het doek gevallen: de rafelranden van de Amsterdamse nacht hebben het zwaar. De rauwe uitgaansplekken rond de NDSM-werf zijn waarschijnlijk binnen vijf jaar verleden tijd en ook het Gedempt Hamerkanaal, waar het nu ’s nachts bloeit, staat op de

AFVOERPUTJES Klassieke nachtcafés voor wie het ’t langst volhoudt: • De Buurvrouw, Sint Pieterspoortsteeg 29, open tot 03.00 uur (in het weekend tot 04.00 uur) • Café Koffiehuis Mazzeltof, Ferdinand Bolstraat 40, open tot 03.00 uur (in het weekend tot 04.00 uur) • San Francisco Bar & Club, Zeedijk 40, open van middernacht tot 04.00 uur (in het weekend tot 05.00 uur) • Bourbon Street (live muziek) Leidsekruisstraat 6-8, open tot 04.00 uur (in het weekend tot 05.00 uur) • Bloemenbar, Handboogstraat 15, open tot 04.00 uur (in het weekend tot 05.00 uur) • Café De Biecht, Kerkstraat 346 HS, open tot 03.00 uur (in het weekend tot 04.00 uur) • Nightbar The Bottle, Oudebrugsteeg 25, open tot 03.00 uur (in het weekend tot 04.00 uur)

slooplijst. Van der Geld: ‘Voor jonge, creatieve ondernemers is het vandaag de dag veel moeilijker een plek te vinden om iets te organiseren. Er is veel verdrukking, door commerciële partijen en plannen. Ik ben dan ook in gesprek met kleine ondernemers en organisatoren van illegale raves, want ook dát is voor mij inclusiviteit: dat er plek blijft voor deze initiatieven. Amsterdam is ook door het veelzijdige culturele leven zo aantrekkelijk. Er zit wel een grens aan. De stad doet zijn best om het bij te benen, maar voor veel plekken komt de hulp te laat.’ STRENGERE REGELS Volgens Milikowski heeft de veranderde bevolkingssamenstelling van de stad vooral impact op het nachtleven. ‘A msterdam wordt steeds braver en aangeharkter, de bevolking is enorm veranderd. Kort door de bocht: van de ruige pioniers uit de jaren tachtig naar brave werkers met een negentot-vijfbaan – de mensen die vroeger juist de stad zouden verlaten. Door de drukte van toerisme lijkt het erop dat mensen sneller overlast ervaren als er ’s nachts reuring is. Door de bevolkingstoename ziet de

krant KRANT

OPENING

nachtleven

‘LAAT JE HET AAN DE COMMERCIE OVER, DAN KRIJG JE OVERAL GENERIEKE CLUBNACHTEN MET DURE COCKTAILS’ MARK BARSINGERHORN (23) vaart ’s nachts over het IJ als kapitein op de GVB-pont.

‘n e nacht heen meen en hat’ ‘Ik werk alleen maar nachtdiensten. Die betalen beter en ik heb er geen moeite mee. We varen met twee kapiteins: uurtje op, uurtje af. Dit is het drukst bevaren stukje water van Europa, dus saai is het nooit. Je moet altijd geconcentreerd zijn. Hier varen bijvoorbeeld plezierbootjes in het donker zonder licht, dat is best link. Via camera’s zien we wat er beneden gebeurt. We zien veel dronken mensen, maar er gebeurt weinig ongein, soms kleine akkefietjes. Het is altijd druk op de pont, behalve maandagnacht, dan zijn er een paar stille uurtjes. ’s Nachts hebben mensen geen haast, dan kun je ook wat soepeler zijn met vertrekken. Ik heb de baan met het mooiste uitzicht van Amsterdam. Omdat je hier spectaculaire zonsopgangen ziet, maar ook omdat je goed mensen kunt kijken.’

DROOMNACHT Shamiro van der Geld (32) over zijn ideale nacht: ‘Ik begin rond middernacht op een openbare plek. Dat kan een galerie zijn, misschien een bibliotheek. In elk geval een plek die nu nog niet tot laat geopend is, maar waarvan ik dat wel graag zou zien – het zou toch prachtig zijn als je tot diep in de nacht kunst kunt kijken? Dan ga ik door naar een bruincafé voor een speciaalbiertje, en dan gaan we ergens eten. Geen snackbar, een écht restaurant met bijvoorbeeld lekker vegetarisch eten en met live performances. Daarna zou ik naar een educatief programma willen, een panel of een lezing. En dan door naar een rafelrand buiten het centrum, bijvoorbeeld Garage Noord, waarvoor je echt moeite moet doen om er te komen en het te beleven. Pas rond zes uur ’s ochtends duik ik de club in, nog even lekker dansen. Na het onbijt ga ik socializen op een after hour. En rond een uur of twaalf ga ik met een heel relaxed gevoel naar huis.’

gemeente zich geroepen om strengere regels te handhaven. Als je dat niet doet, krijg je het recht van de sterkste. Maar doe je dat wel, dan ligt vertrutting op de loer. We moeten voorkomen dat Amsterdam een soort Zürich wordt.’ Ook Van der Geld wijst naar toerisme. ‘Er is een aanwas van mensen die met geld naar Amsterdam komen, maar die niet komen om mee te doen. Ze komen vooral halen in plaats van dat ze de stad accepteren zoals die is. Het is belangrijk om de Amsterdamse tolerantie vast te houden. Het is natuurlijk heel raar dat je als eigenaar van een club of kroeg die al decennia in de stad zit, ineens voor extra isolatie moet gaan betalen omdat je nieuwe buren klagen over de overlast. Terwijl zij er zélf voor kiezen om in een levendige stad te gaan wonen. Wat lastig is: de klagers halen de voorpagina, zijn goed georganiseerd en schreeuwen het hardst. En de mensen die bijvoorbeeld genieten van een festival, hoor je niet. Die realiseren zich niet dat ze ook een stem hebben.’ Milikowski merkt op dat je de nacht niet aan banden kunt leggen en tegelijk aan de commercie overlaten: ‘Dat gaat ten koste van de eigenheid en diversiteit. Dan krijg je overal generieke commerciële clubnachten met dure cocktails.’

CREATIEVE VRIJHEID Terwijl in Berlijn, Buenos Aires, Londen en New York alles 24 uur doorgaat, slaapt Amsterdam na een uur of vier. Iets dat buitenlandse vrienden altijd enorm verbaast: Amsterdam als the city that sleeps. Avondwinkels zijn meestal al rond drie uur dicht, de proef met 24-uurs winkels werd snel afgeblazen. Wie ’s nachts wil snaaien, heeft de keuze uit shoarma, burgers of falafel en er is welgeteld één nachtwinkel klokje rond open (Royal XL in Zuid, zie kader). Blijkbaar is de wens voor een 24-uurseconomie in de hoofdstad er niet. Voormalig nachtburgemeester Mirik Milan kreeg voor elkaar dat sommige nachtclubs 24-uursvergunningen kregen. Ook mogen clubs rond het Rembrandtplein tot acht uur ’s ochtends open blijven. Alleen wordt daar niet veel mee gedaan, zo lijkt het. ‘Het is heel goed dat die vergunningen er zijn, want het geeft de clubs de mogelijkheid om nachten anders in te delen. En meer vrijheid voor creativiteit’, zegt Van der Geld. ‘Maar ze hóeven niks. Je moet als bar ook je personeel betalen, en niet iedereen wil tot ’s ochtends vroeg werken.’ Zoals gezegd richt de nieuwe nachtburgemeester zich met name op meer diversiteit

RUEDIGER THEISELMANN

krant KRANT

OPENING

nachtleven

ROMEO (23) werkt elke vrijdag- en zaterdagnacht als host op het Rembrandtplein.

‘Die jetlag op maandag i s het waard’ ‘Wij zijn de gastheren en -vrouwen van het plein: we verwelkomen mensen, beantwoorden vragen, verzoeken fietsers af te stappen en houden de sfeer in de gaten. Samen met de ondernemers, de portiers, handhaving en politie zorgen wij voor een leuke en veilige avond op het Rembrandtplein, voor bezoekers én de bewoners die graag rustig willen slapen. Of het buiten nou 10 of -10 graden is, wij staan er het hele jaar. Vaak is de sfeer ontspannen, soms wordt het uitdagend – maar als je dit een tijdje doet, leer je situaties goed inschatten. Het leukste vind ik als je mensen kunt helpen. Zo was er laatst een meisje per ongeluk in een vechtpartij terechtgekomen. Wij hebben haar eerste hulp verleend en gekalmeerd, zodat ze veilig naar huis kon. Het is mooi om van haar dan ook terug te horen dat ze dat enorm waardeerde. Elke nacht is anders en we hebben een fijn team, dat maakt dit werk zo leuk. Doordeweeks heb ik nog een andere baan, overdag, dus op maandag heb ik altijd een soort jetlag. Maar dat vind ik het zeker waard.’

17 EMIEL (21 rijdt de stad rond met De Biertaxi, een bezorgservice voor drank en sigaretten.

‘e t op e aae leen, an lale av s t y en’

GRILLOT EDOUARD

‘We zijn elke dag actief, doordeweeks tot vijf uur ’s nachts en in het weekend van acht tot acht, dus ja: ik zie wel wat van de Amsterdamse nacht. Ik vind ’s nachts werken heerlijk. Lekker relaxed, geen toeristen, en de grachten hebben in de nacht echt iets magisch. Als ik nu overdag het centrum inga, word ik gek: zó veel mensen. Tussen 2.30 en 5.30 uur is onze drukste tijd, dan sluiten de cafés en willen mensen thuis nog verder drinken en roken – we worden ook vaak alleen gebeld voor sigaretten. Je komt op de raarste plekken, van huisfeesten en illegale raves tot kinky feesten. Het is niet te geloven wat ik allemaal heb gezien in de twee jaar dat ik dit doe. Mensen die ondersteboven aan een fietsenrek hingen. Fietsend. Helemaal gek. Diehard feestgangers die tot dik in de ochtend door willen. Minder leuk was dat we op een huisfeest dat nogal uit de hand liep opeens in een schietpartij stonden. Maar meestal zijn mensen wel heel blij als we komen. Soms willen ze me knuffelen.’

in het nachtleven. Hoe dat er concreet uitziet? ‘Amsterdam groeit steeds verder richting de wereldstad die het in naam al was. Tegelijk moeten we kijken hoe we onze waarden vast kunnen houden. Ik denk dat de nacht ook de stad kan redden; het is waar mensen elkaar ontmoeten, het gaat segregatie tegen. Ik wil naar een nachtleven dat toegankelijk is voor mensen uit alle stadsdelen, ook op plekken waar je niet zomaar heen ﬁetst. Daarom ga ik onderhandelen met de gemeente en het GVB over beter openbaar vervoer in de nacht. Maar het is ook belangrijk dat overal genoeg gebeurt: elk stadsdeel heeft recht op een plek waar je naartoe kunt voor een bandje en een drankje na middernacht.’ Milikowski: ‘Het is interessant dat in het collegeakkoord expliciet staat dat de gemeente ruimte wil bieden aan tegencultuur en nachtcultuur. Dus de politieke wil is er.’ Met dank aan dr. Ilse van Liempt, universitair docent stadsgeograﬁe aan de Universiteit Utrecht.

HOE ZAG EEN AMSTERDAMSE NACHT ERUIT IN 1896? Kijk op p. 63.

Ontdek jouw Amsterdam

Van wereldberoemde kunst tot boutique chique iamsterdam.nl/buurten

krant KRANT

eer 2018 20 23 24 26 28 32

LOCATIETHEATER EMMA CURVERS ANTI-ANTI-CABARET VAN STEFANO KEIZERS GOUDEN KALF VOOR MARIA KRAAKMAN EXPO: VÉÉL KUNST INTERVIEW: FEMKE HALSEMA

IL BARBIERE DI SIVIGLIA

‘AL WIN IK OOIT EEN GRAMMY, DAN ZOU DAT NOG NIET ZO DOPE ZIJN ALS OP DE VOORPAGINA VAN AMSTERDAM NEWS STAAN.’

Talib Kweli over zijn recente verkiezing tot ‘Man of the year’ door de Afro-Amerikaanse krant New York Amsterdam News. De hiphoplegende, die bekendstaat om zijn pittige politieke teksten, treedt op in de Melkweg. Melkweg 20 november

MUSEUMNACHT Voor de negentiende keer zetten deze maand tientallen musea – 56, om precies te zijn – ver na sluitingstijd hun deuren voor één nacht weer open. Superhandig, want zo maak je in een paar uur tijd kennis met wat de stad je op cultureel gebied zoal te bieden heeft. Ontdek bijvoorbeeld waar Van Gogh over droomde, free je nipple in het Stedelijk, leer in AMCAT het verhaal achter de smalle huisjes van de stad of bak matzes in het Joods Historisch Museum. Om af te sluiten met een polonaise door het Rijksmuseum of de Love Boat Karaoke in het Scheepvaartmuseum. 3 november museumnacht.amsterdam

Figaro, Figaro, Figaróóó... De Nationale Opera speelt opnieuw Rossini’s befaamde opera, dit keer in een originele bewerking van operaregisseur Lotte de Beer. Het drie uur durende stuk Il barbiere di Siviglia draait om de pogingen van graaf Almaviva om de lieftallige Rosina los te weken uit de klauwen van haar voogd Bartolo. Die laatste wil met haar trouwen om zo een flinke bruidsschat op te strijken. Via een komische omweg krijgen de geliefden elkaar uiteindelijk, dankzij de hulp van de gewiekste barbier Figaro. Eind goed, al goed? Nou, niet helemaal. De Nationale Opera 10 november t/m 2 december

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

ieter

Tussen de bedrijven door Deze maand speelt het Slotervaartziekenhuis de hoofdrol in een Shakespeareaanse tragedie en schittert de Zuidas in een stand-upmusical. Waar? In een wolkenkrabber, bijvoorbeeld.

FLOYD KOSTER

tekst Margriet Prinssen

THE TRAGEDY OF SLAUGHTERVAART Wie: Dood Paard Wat: Shakespeareaans drama Waar: in het oude Calvijn College

theater The tragedy of Slaughtervaart 6 t/m 24 november Broedplaats Lely Safaripark Zuidas 1 november t/m 1 december, op verschillende locaties

Voor actrice en kernlid van Dood Paard Manja Topper begon het allemaal met een fascinatie voor de uit Turkije afkomstige zakenvrouw Aysel Erbudak. ‘Ik vond haar intrigerend: een flamboyante, selfmade woman die voor de duvel niet bang is. Een vrouw met een enorm zakelijk instinct; toen het Slotervaartziekenhuis failliet dreigde te gaan, heeft ze het, samen met vastgoedondernemer Jan Schram, gekocht. Aanvankelijk leek dat een gouden greep maar na enige jaren bleek dat ze het als een Romeinse keizer bestierde, corruptie welig tierde en het alsnog misging.’ The tragedy of Slaughtervaart gaat over de verwikkelingen rond het roemruchte Slotervaarziekenhuis. Een op socialistische leest, voor iedereen toegankelijk gezondheidscentrum waarin het niet om geld of efﬁciency, maar om mensen zou draaien. Een toonbeeld van vooruitgangsgeloof en

gelijkheidsdenken. ‘Ironisch genoeg is het Slotervaartziekenhuis als eerste geprivatiseerd’, zegt Topper. Die geschiedenis speelt als achtergrond voor een Shakespeareaans drama, geschreven door Rob de Graaf en gespeeld door Topper, samen met Ellen Goemans en Jorn Heijdenrijk. ‘Het wordt een soapachtig stuk over de opkomst en ondergang van zowel een bijzonder personage als een maatschappelijk instituut.’ Naast hoofdpersonage Aysel Erbudak speelt ‘partner in crime’ Jan Schram een grote rol. Ook wordt er een fictief personage opgevoerd: de verpleegkundige Dwien. Zij werkt al sinds jaar en dag in het Slotervaartziekenhuis en heeft alle varianten van naïef idealisme tot blinde winstdrift doorstaan. De voorstelling wordt niet in het ziekenhuis gespeeld, maar op locatie in de buurt: de aula van het voormalige Calvijn College dat in dezelfde tijdgeest en met hetzelfde optimisme werd gebouwd als het Slotervaartziekenhuis.

SAFARIPARK ZUIDAS Wie: Janke Dekker Wat: stand-upmusical Waar: in kantoren op de Zuidas

In het hart van de Zuidas, in het gebouw van Circl bij het hoofdkantoor van ABN AMRO, gaat op 2 november Safaripark Zuidas in première. Initiatiefnemer en hoofdrolspeelster van de productie is Janke Dekker (Oorlogswinter de musical, Carmen, Evita). ‘Het begon ermee dat ik een voorstelling wilde maken over de enorme ‘burn-outhype’ die zo veel, vooral jonge mensen treft, de druk van de 24/7 economie en het altijd succesvol moeten zijn. Ik woon zelf vlak bij de Zuidas, het businessdistrict waar de lichten nooit uitgaan. Ik ben me gaan verdiepen in wat daar nu allemaal gebeurt; een waanzinnige explosie van activiteiten, projecten en gebouwen. Illustratief voor de samenleving als geheel, alleen is het leven op de Zuidas nog net iets extremer. Hier móet iedereen succesvol, ambitieus en geslaagd zijn.’ Ze vroeg Roos Schlikker en

mis deze niet

THE COLOR PURPLE ‘In één woord: geweldig!’ kopte Het Parool na de première op het NDSMterrein. The color purple vertelt het levensverhaal van drie zwarte vrouwen in het zuiden van Amerika aan het begin van de twintigste eeuw. Het boek won in 1983 de Pulitzer Prize, Steven Spielberg verfilmde de bestseller met Whoopi Goldberg en Oprah Winfrey in de hoofdrollen, en de Broadwaymusical sleepte prestigieuze Tony Awards in de wacht. En nu is er dan een Nederlandse bewerking, met in de hoofdrol een fantastische Naomi van der Linden. Vanwege het grote succes nu bijna de hele maand november te zien.

DELAMAR THEATER 7 T/M 25 NOVEMBER

V.l.n.r: The tragedy of Slaughtervaart, Safaripark Zuidas en scenarioschrijvers Roos Schlikker en Erris van Ginkel.

RIJKSMUSEUM 24 EN 25 NOVEMBER

WAGNER: DE HALVE RING Vier jonge spelers maken met minimale middelen een nieuwe versie van Der Ring des Nibelungen, althans van de eerste twee delen Das Rheingold en Die Walküre. In twee keer tachtig minuten brengen ze een samenvatting van wat in de oorspronkelijke vierdelige versie van Richard Wagners ‘magnum opus’ maar liefst zestien uur duurt. Flink ingekort dus, en zonder groot koor, orkest of enorme rotsenpartijen, maar ongetwijfeld voorzien van hedendaags commentaar. De Hotshop, de talentengroep van De Warme Winkel, doet een manhaftige poging tot deconstructie van het imposante totaalkunstwerk. Een verkwikkende halve marathon. Voor wie van Wagner houdt (of juist niet).

SOPHIE KNIJFF

Erris van Ginkel om een tekst te schrijven, en Maurits Fondse voor de muziek. Zes jonge talenten van de theateropleiding van het ROC Amsterdam vormen ‘het werkvolk’. Zelf speelt Dekker de rol van een kunstenaar die er helemaal doorheen zit, alle zelfhulpboeken heeft gelezen en nu op de Zuidas een echte ‘moneymaker’ (cabaretier Max van den Burg) vraagt haar te coachen op weg naar succes. Ze noemt Safaripark Zuidas een stand-upmusical. ‘Met als centrale vraag: waar worden we nu écht gelukkig van? Van een vette bankrekening of van een middag luieren in de zon?’ Bijzonder is dat je zelf kunt kiezen op welke van de vijf unieke Zuidaslocaties – van het WTC tot De Schoen – je de voorstelling wilt zien.

We kijken tegenwoordig oppervlakkig; er is zo veel afleiding. Het zou mooi zijn als we wat beter zouden kijken en dus méér zouden zien. Op 24 en 25 november organiseert het Rijksmuseum het Hierteekenen Festival – Zien is meer dan kijken. Met workshops voor kinderen, pubers en volwassenen. Zelfs aan slechtzienden is gedacht; probeer maar eens iets te tekenen dat je niet ziet en alleen maar voelt (inderdaad: moeilijker dan je denkt). Mintens zo uitdagend: liggend op een zitzak en een muziekje op de achtergrond het prachtige plafond natekenen. Tot achttien jaar gratis, volwassenen betalen alleen de museumentree. Het hele jaar is overigens de Teekenschool te bezoeken.

BIBI VETH

HIERTEEKENEN FESTIVAL

FRASCATI 1 T/M 3 NOVEMBER

krant KRANT

m

KUNST & VERMAAK

Hollandse houten klazen

Toneelstuk De geschiedenis van mijn stijfheid stort zich op het raadsel van de stramme Nederlander.

tekst Janna Reinsma foto Jan Dirk van der Burg

e dansende Nederlander: voor zover die woorden al een beeld oproepen, is het geen goed nieuws. Want: de polonaise. En de vogeltjesdans. Je zou van minder chagrijnig worden. Of toch niet? De geschiedenis van mijn stijfheid van het Rotterdamse theatercollectief Wunderbaum duikt in de vaderlandse stijfheid, zowel de letterlijke als de figuurlijke. En hoe kan dat beter dan… op klompen? Acteurs Marleen Scholten en Walter Bart doen de klompendans, maar ook allerlei andere dansen op klompen, soms geassisteerd door medeharken; ze parodiëren de Nederlandse discodansvloer, er wordt Oudhollands gegabberd en ze dansen zelfs ballet. Zo rijgen ze een komische voorstelling aaneen over het nationale onvermogen soepel te bewegen. Of er misschien toch nog hoop is op losse heupen? De ironische pr-tekst van Wunderbaum (‘We gaan los!! Niet dus’) zegt genoeg.

De geschiedenis van mijn stijfheid kreeg overal drie of vier sterren – en een kritische kanttekening hier en daar. Zo vond de verder lovende NRC het een ‘volstrekt pretentieloze parodie, die de diepgang heeft van een drijvende klomp’. Om te vervolgen: ‘Maar kom op, ze doen wel de klompendans!’ De jury van de VSCD Mimeprijs, die de voorstelling dit jaar nomineerde, was onverdeeld positief: ‘Wunderbaum toont het talent en de fijngevoeligheid om ons te laten inzien dat ballet op klompen wonderschoon en ontroerend kan zijn. Met hen én tien stijve landgenoten schaamt het publiek zich niet meer om gezamenlijk dansend De geschiedenis van mijn stijfheid af te sluiten.’ Misschien is dát, het ophouden je te schamen, wel de eerste (dans)pas in de goede richting. Wunderbaum: De geschiedenis van mijn stijfheid Frascati 20 t/m 22 november

Stripclub voor een nacht

Voor de beeldroman Typex’Andy, over Andy Warhol, verandert Paradiso even in The Factory.

tekst Floor van Dijck

e Amsterdamse tekenaar Typex brak een paar jaar geleden door met de verstripte biografie van Rembrandt. ‘Dat was geweldig om te doen, maar niet heel erg ‘mijn wereld’. Toch wilde ik nog een keer zo’n beeldbiografie maken. Via mijn favoriete band The Velvet Underground kwam ik bij Andy Warhol.’ Het duurde even voor Typex een klik voelde. ‘Andy is geniaal, maar een gecompliceerde man. Hij is een zeurpiet, maar wel heel grappig. En strip is dan zo’n mooi medium: je kunt veel meer laten zien dan je zegt.’ Vijf jaar aan werkte Typex aan Andy. Het resultaat is een vuistdik, eclectisch werk: elke periode uit Warhols leven tekende Typex in de stijl van die tijd. Andy komt uit in veertien

landen en in zes talen. Op 7 november wordt het met een een wilde EPI-nacht à la Warhol de wereld in geslingerd. Typex, een bekende in de Amsterdamse muziekscene, kreeg zijn favoriete bands zover om in Paradiso de muziek van The Velvet Underground te spelen. ‘In de grote zaal is het een multimedia mayhem met Hallo Venray, Benjamin Herman’s Bughouse en Claw Boys Claw, in de bovenzaal spelen Apneu, Blue Crime, The Avonden, Iguana Death Cult en E.T. Explore Me hun eigen versies van The Velvet Undergroundnummers. Mijn droomavond.’

It’s EPI night 7 november Paradiso

a res

COLUMN

a

IN DE STAD

Aﬂevering 32: Waarin Emma verdergaat als Emmylou Weaver

Emma Curvers is schrijver en journalist.

De taalstaat, verklaart zelfs dat hem ‘de eetlust bijna vergaat’ nglish please?’ glimlachte het meisje. Ik vroeg of ze ’t als hij in het Engels wordt aangesproken. Bijna dan, hè. wilde giftwrappen, waarna ik de Raadhuisstraat overWel meer horecabezoekers krijgen bijna geen hap meer door stak naar een kledingwinkel. Ook daar werd ik aangesproken de keel van Engels. Sommigen staan er zelfs op in het in het Engels, dit keer door iemand die overduidelijk Willeke Nederlands geholpen te worden en wachten (vermoedelijk heet. Mooi, denk ik dan, ik kan kennelijk doorgaan voor nog steeds) op Hollandse bediening, een ander deel zegt iemand die, nou ja, in elk geval géén Willeke heet, maar onmiddellijk te vertrekken. misschien wel Emmylou Weaver, een Amerikaanse advocate. En dat is mooi. Als deze 67 procent nou eens lekker uit de Vaak ga ik dan de hele middag verder als Emmylou, ook als zaak optieft, zou dat schelen. Er zijn namelijk nog altijd ik even later bij zo’n muffinzaak waar alle muffins zijn betoverd door feetjes een unicorn latte bestel. Een van de voorde- grote tekorten aan personeel in de horeca, vooral omdat er bijna geen Wiebe of Willeke boven de len van wonen in de stad is dat je onge25 jaar wil werken: lage lonen, werken stoord nieuwe persoonlijkheden kunt ‘LEENWOORDEN als iedereen vrij is en waardeloze flexuitproberen. Al heeft Emmylou een nogUIT HET ITALIAANS contracten. Werk voor de niet al te veelal buitensporig uitgavenpatroon. ZIJN KENNELIJK eisende nieuweling, kortom, voor wie Onlangs las ik in Metro dat 67 procent WEL GOED’ het Engels meestal niet de eerste taal is. van de mensen het ‘belachelijk’ vindt als Woede over Engelssprekend personeel ze in het Engels worden aangesproken in doet dan ook vaker aan als xenofobie dan als diepgevoelde een Nederlandse zaak. Onder artikelen en op fora reageren taalliefde. Een tweede taal verdringt het Nederlands niet, ze alsof van hen geëist wordt dat ze in gebarentaal of Manvolgens taalonderzoek, mits kinderen het Nederlands darijn communiceren: ‘Wil in mijn eigen land mijn eigen eerst goed leren. Als je je druk maakt over de teloorgang taal spreken PUNT!!!!!!’, schrijft Carmenmijnals. ‘In de van het Nederlands, heb je meer te vrezen van verengelsing Nederlandse horeca spreekt het bedienend personeel op scholen en universiteiten, tweetalige havo-vwo’s en NEDERLANDS. BASTA!!!’, aldus P8, en Rita zegt: ‘Wij ontlezing. kunnen geen engels.’ Mocht je echt moeite hebben eruit te komen met de ober, En ook al geen Nederlands. Leenwoorden uit het Italiaans dan is er nog altijd Google Translate. Over Google gesprozijn kennelijk wel goed – verder neem ik aan dat deze hoeken: we mogen blij zijn dat we nog door mensen bediend ders van de moerstaal geen pulled pork bestellen maar trekworden, binnenkort zijn het vast allemaal robots. De grote varken, en geen unicorn lattes maar eenhoornschuimklutsvraag is: spreken die dan Engels of Nederlands? koffie. Of helemaal niets, want Frits Spits, presentator van

ELLIS REGINA PHOTOGRAPHY

‘E

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

et

‘Ik vertrouw mezelf niet’ Niets is zeker als je in de zaal zit bij Erg Heel, de tragisch absurde debuutvoorstelling van Stefano Keizers (31). ‘Het is een levensgevaarlijke situatie, elke avond opnieuw.’ tekst San van de Ven

PROOKJE VAN OSCAR WILDE

cabaret Erg Heel De Kleine Komedie, 11 november Grifﬁoen Amstelveen, 13 november

adat hij in 2016 het Amsterdamse Kleinkunstfestival won, dook Stefano Keizers (alias Gover Meit) wekenlang op in de tv-quiz De slimste mens. Met steeds een andere vermomming en bizarre anekdotes zaaide hij verwarring bij de kijkers, die hem óf tenenkrommend slecht óf onnavolgbaar briljant vonden. Zijn debuutvoorstelling Erg Heel wordt geroemd als ‘meesterlijk anticabaret’, al noemt hij het zelf liever anti-anti-cabaret. ‘Ik wil zo veel mogelijk mensen de zaal in krijgen die een hekel hebben aan cabaret.’ Voor Uitkrant-lezers die jou nog niet kennen: hoe zou je je aan hen voorstellen? ‘Als de ideale schoonzoon. En een beetje als de Kerstman.

Zolang je mij ziet, is er altijd kans op verrassing en leuke cadeaus. Soms zijn die cadeaus niet per se tastbaar, maar ik kan je verzekeren dat je de avond nooit meer zult vergeten. Of dat wel of niet in je voordeel werkt, ligt niet vast.’ Wat ligt wel vast? ‘De pranks, voor een groot deel. Maar de grap wordt gemaakt door het publiek. Ik ben aan het begin van de avond ook benieuwd wat voor briljante ingevingen het publiek gaat krijgen; hun talent sluipt heel subtiel de show in. De laatste voorstelling voor de zomerstop zijn mijn billen bijvoorbeeld een halfuur lang gemasseerd door een bejaarde vrouw terwijl ik me niet kon verroeren.’

Is het een soort participatietheater? ‘Nee, daar heb ik een enorme hekel aan. Ik zou nooit iemand dwingen om iets te doen. Het is meer dat ik gelegenheid geef aan mensen die zelf de behoefte voelen om aandacht te krijgen. Als ik zelf een kaartje koop, wil ik ook vooral de artiest zien lijden, dus ik loop het meeste gevaar.’ Hoe ben jij een uur voor je opgaat? ‘Dat zijn momenten die je je ergste vijand nog niet gunt. Ik heb moeite met mezelf helemaal vertrouwen; als ik me ook maar een keer verspreek, ben ik weken depressief. Het kan er in een split second voor zorgen dat ik de touwtjes uit handen verlies en dat het publiek me verslindt als wilde

mis deze niet We Are Public selecteert elke maand drie dingen die je echt niet mag missen. Met een We Are Publicabonnement voor €15 per maand krijg je gratis toegang tot deze en vele andere voorstellingen en events.

JAN WILLEM GROEN

wearepublic.nl

CLUBBEN IN HET THEATER In de jaren tachtig veroorzaakte de opkomst van de dance een revolutie in de uitgaansscene. Club Guy & Roni en Slagwerk Den Haag laten feest en voorstelling dwars door elkaar heen lopen en brengen met Mechanical ecstasy een ode aan de raves van toen. Elf dansers, een actrice en drie musici creëren een bijzondere performance. ITA, 14 november (vrij entree voor leden van We Are Public)

WAT EEN VERHAAL dieren. Het is een levensgevaarlijke situatie, elke avond opnieuw. Maar het geeft me ook het gevoel dat ik leef.’

Erg Heel is alom geliefd, maar er zijn ook mensen die het een belediging van het woord humor vinden. Wat vind jij daarvan? ‘Ik geniet van de discussie; niet per se van de haat en ook niet per se van het applaus. De behoefte om na te praten met Slachtofferhulp of met elkaar, is uiteindelijk een van mijn hogere doelen. Ik vind het leuk om te zien dat iets zo veel verschillende meningen teweeg kan brengen. Daar is het ook mijn debuut voor: ik filter nu mijn publiek eruit, naar de volgende show komen mensen die me aankunnen.’

Deze maand verschijnt je boek Twee Luitenanten, ‘over kunstenaar Gover Meit die zijn dagen doorbrengt met piekeren, drinken en drugs.’ Vertel? ‘Met terugwerkende kracht kun je dat zien als de ontstaansgeschiedenis van Stefano Keizers. Die schuilnaam heb ik verzonnen omdat ik meedeed aan het Kleinkunstfestival en niet op mijn bek wilde gaan voor het oog van bekenden. Een jaar daarvoor bevond ik me in een diepe duisternis. In het boek lees je hoe ik langzaam waanzinnig word, hoe Stefano Keizers het overneemt. Net als op het podium: in het begin heb ik hem nog in de hand, daarna beland ik in een soort trip. In het boek geef ik me echt bloot. Mijn pincode staat er ook in.’

Korte verhalen door de beste internationale vertellers, performances, zang en onverwachte verrassingen: het is weer tijd voor het Storytelling Festival. Onze tip: de voorstelling Samenloop van omstandigheden van Saman Amini. Hij vertelt, zingt en rapt over zijn jeugd, de liefde, zijn ouders en over alles wat nodig is om overeind te blijven. Grand Opening op 1 november, Samenloop van omstandigheden op 2 november (beide vrij entree voor leden van We Are Public)

PUNK MEETS FANFARE Sinds 2015 organiseert Space is the Place intieme en spectaculaire avonden met een brede blik op jazz- en improvisatiemuziek. Vanaf november neemt Space is the Place met een nieuwe programmaserie het Bimhuis over. Op 24 november start de serie met o.a. de veelkoppige, poëtische punk-fanfareband De Kift, de blazers en slagwerkers van The Zebra Street Band en bassist Howie Reeve. Bimhuis, 24 november (vrij entree voor leden van We Are Public)

krant KRANT

ter

KUNST & VERMAAK

‘Ik ben ook iemand als ik niet werk’ Voor haar rol in In Blue won Maria Kraakman (43) tijdens het NFF een Gouden Kalf voor beste actrice, en daarmee staat de teller voor haar op twee. Deze maand staat Kraakman op het toneel in Het hout. tekst Kim van der Meulen

Wat doet zo’n Gouden Kalf-nominatie met je? ‘Ik ben heel blij en trots. Tegelijkertijd sta ik nu weer te stuntelen in de repetities voor Het hout bij Internationaal Theater Amsterdam, dus dat houdt me weer met beide benen op de grond. Een nominatie is te gek, maar je gaat er helaas niet beter van spelen.’

In Blue won ook in de categorieën ‘beste regie’ en ‘beste scenario’. Wat maakt de ﬁlm zo goed? ‘De film is met liefde en aandacht gemaakt. Het scenario is goed doordacht; regisseur Jaap van Heusden heeft er volgens mij zeven jaar aan gewerkt. Er worden morele dilemma’s opgeworpen, waarop niet per se antwoord gegeven wordt. Dat werkt altijd beter dan een moraal verkondigen. Het zet aan tot nadenken.’ In de ﬁlm speel je een Nederlandse stewardess die zich ontfermt over een Roemeense straatjongen. Waarom zei je ja tegen de rol? ‘Ik vond het scenario heel aangrijpend. Zo erg zelfs, dat ik me heb afgevraagd of ik me wel wilde verliezen in dit verhaal. De eerste keer dat ik het las, moest ik zo vaak huilen dat ik dacht: ik weet niet of ik hier nou heel gelukkig van word. Maar ik ben heel blij dat ik het gedaan heb.’

theater Het hout Internationaal Theater Amsterdam 1 t/m 4 november (première) 7 t/m 10 november

Jouw personage, Lin, ontleent haar identiteit aan haar werk. Doe jij dat ook? ‘Lin gebruikt haar werk als pantser, als vlucht, om een groot verdriet en een rouwproces niet aan te hoeven gaan. Ik hou voornamelijk heel veel van mijn werk en ik word er vrolijk en gelukkig van. Maar ik ben ook iemand als ik niet werk, hoor.’ Wat drijft jou? ‘Ik zou gewoon niet weten wat ik anders moest doen. Ik heb al mijn hele leven

gespeeld. Als een regisseur mij goed kan uitleggen wat zijn of haar droom is, en hoe die verbeeld moet worden, doe ik alles om dat waar te maken.’ Welke eisen stel jij aan een rol? ‘Aan een rol stel ik nooit eisen, maar ik vind het belangrijk om met mensen te werken die me uitdagen en me verder kunnen brengen dan ik zou gaan. En mensen die intelligent zijn en humor en een visie hebben.’ Je speelt dit jaar ook in vier ITA-voorstellingen: Het hout, Het jaar van de kreeft, De stille kracht en Ibsen huis. Hoe houd je dat vol? ‘Ik bereid me goed voor en ben gezegend met een bizar goed geheugen. Al wordt het met de jaren wel wat minder. Het leuke van al die voorstellingen naast elkaar spelen, is dat het nooit saai wordt. Om de twee weken sta ik weer iets nieuws uit te beelden. Zo blijf ik wakker en alert.’ Wat staat er op je wensenlijst? ‘Die heb ik eigenlijk niet. Ik probeer altijd een beetje te surfen op de golf van dingen die op mijn pad komen en tot nu toe is die golf heel lekker, haha. Ik ben de laatste tijd veel met toneelschoolstudenten aan het werk en ben voorzichtig begonnen met kleine stukjes te regisseren. Dat is me heel goed bevallen. Dus wie weet.’

VERZIEKTE MANNENGEMEENSCHAP Het hout is een theaterproductie van ITA, die gaat over een rooms klooster annex jongenspensionaat waarin een volkomen verziekte mannengemeenschap straffeloos zijn gang kan gaan. De leerlingen worden door de kloosterlingen niet alleen vernederd, maar ook seksueel misbruikt. De voorstelling is gebaseerd op de gelijknamige bestseller van Jeroen Brouwers, waarin hij zijn persoonlijke ervaringen van zich af schreef, en geregisseerd door Michiel van Erp (o.a. van tv-serie Ramses).

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

o

Deze maand: Heel Veel Kunst

Van hakschoentjesketting en conceptuele installatie tot boven-de-bank-schilderij: de kunstliefhebber kan in november z’n lol niet op. Dit is er allemaal te doen.

ERWIN OLAF

tekst Joke van der Weij

a, november is de maand van de stervende bloemen en vallende bladeren. Maar daar staat tegenover dat er juist een grote bloei plaatsvindt in de kunstwereld, want november is ook de maand waarin Amsterdam onderdak biedt gigantisch veel kunst. Van Noord naar Zuid, van het centrum tot in West: overal worden beurzen en kunstmanifestaties gehouden. Zowel de beginnende kunstliefhebber als de gevorderde verzamelaar heeft dus ruim voldoende redenen om het herfstweer te trotseren.

kunst AAF 1 t/m 4 november, De Kromhouthal SAF 8 t/m 11 november, Westergashouder PAN 18 t/m 25 november, RAI AAW 22 t/m 25 november, diverse locaties

VANAF HONDERD EURO We beginnen meteen: al op de eerste vier dagen van november wordt de immense Kromhouthal in Noord weer ingericht om plaats te bieden aan zo’n zeventig galeries met hedendaagse kunst uit Amsterdam en ver daarbuiten. Affordable Art Fair groeit nog steeds. ‘Bigger and better’, zeggen ze zelf. AAF is een plek om verliefd te worden op kunst, vooral als die liefde nog pril is. Je hoeft je hier geen buitenstaander voelen als je het verschil niet weet tussen Rothko en De Kooning. Je kunt gewoon ‘iets voor boven de bank’ uitzoeken, prijzen gaan vanaf honderd euro. Het is er ook gezellig, met Art Walks, Art Talks en zelfs Kids Tours voor de kunstliefhebber die echt jong wil beginnen.

Een week later gaan kunstliefhebbers naar West. Vooral degenen die van sieraden houden, want de Westergashouder wordt dan omgetoverd tot de Sieraad Art Fair, een ware grot van Ali Baba. Wie bij ‘sieradenmarkt’ visioenen krijgt van een rij stalletjes met kralenkettingen en zelf gesmede oorbellen, heeft het mis. Het gaat hier nadrukkelijk om het sieraad als kunst. Het thema van dit jaar is chains, oftewel schakels en verbindingen. Er zijn prachtige kettingen te zien waarbij het begrip schakel zo ver mogelijk is opgerekt. Zoals die van Ted Noten, die een ketting ontwierp van aan elkaar geschakelde roze pumps. SCHATZOEKEN IN DE RAI Na de SAF wordt het lastig, want PAN en het Amsterdam Art Weekend overlappen elkaar gedeeltelijk. PAN, de veelzijdige beurs voor kunst, antiek en design, heeft Erwin Olaf gevraagd om de campagnebeelden te ontwerpen. Olaf schoot acht portretten van Amsterdammers met heel diverse kunstwerken. We zien doorgewinterde collectioneurs naast bekende Amsterdammers als Blonde Sien van café Rooie Nelis. Volgens de fotograaf is een goede beurs als PAN als een schatkamer waar je nog échte diamanten kunt vinden. Ruim 110 galeriehouders,

HANS WOLTERS

Het Café

De tas als theather

mis deze niet

Cardiff & Miller

HET CAFÉ Af en toe wordt de noodklok geluid over het cafébestand. Oude kroegen worden immers in snel tempo vervangen door hipstertenten. Maar ze zijn er nog, de hang-outs voor biljarters, studenten en truckers die dorst hebben en graag ouwehoeren. En waar kijk je fijner voetbal dan met zijn allen in het café? Stacii Samidin fotografeerde stamgasten en kasteleins in opdracht van het Rijksmuseum. Na zo’n tentoonstelling ga je natuurlijk niet thuiszitten, dus bij voorkeur te bezichtigen tegen borreltijd. Kroegen zat in de buurt. Rijksmuseum, t/m 20 januari

DE TAS ALS THEATER

antiquairs en kunsthandelaren lokken de bezoeker met een breed assortiment aan schilderijen, fotografie, designmeubelen en objecten uit verre of oude culturen. Dit jaar staat De Verzamelaar centraal. MOEILIJK, MAAR VERRASSEND In het een na laatste weekend van november wordt de hele stad één grote galerie. Het Amsterdam Art Weekend brengt het beste van wat de stad aan hedendaagse kunst te bieden heeft samen. Curatoren zoals uit Centre Pompidou, grote verzamelaars en toonaangevende galeriehouders komen uit binnen- en buitenland om te kijken welke jonge kunstenaars interessant genoeg zijn om betrekkingen mee aan te knopen. Alle belangrijke Amsterdamse galeries doen mee, onder andere met de gallery night op vrijdag, waarop alle galeries een feestelijke opening hebben. Het is het evenement met de ‘moeilijkste’, vaak conceptuele kunst en om die reden ook wel het meest verrassend. Gelukkig hoef je niet te kiezen. Er is niets op tegen om het een te doen en het ander na te laten. De grootsteedse opwinding van het galeriebezoek op AAW is heel goed te combineren met de rustige sfeer en de mooie kunst op PAN. En de moderne sieraden op de SAF vinden daar een antieke tegenhanger.

Van links naar rechts: Ted Noten, Erwin Olaf: Blonde Sien, Affordable Art Fair.

Ter gelegenheid van haar dertigjarig jubileum als tassenontwerper maakt Hester van Eeghen de tentoonstelling De tas als theater, waarbij het binnenleven van de tas centraal staat. Via het voorvak stap je als bezoeker een immense tas in en maak je een zinnenprikkelende reis door de binnenkant. Daarna beland je bij de psychologische tassenweegschaal, waar aan de hand van een paar vragen je persoonlijke karakterbeschrijving uitrolt. ‘Laat me je tas zien en ik vertel u wie je bent.’ En natuurlijk zijn de meest iconische en markante ontwerpen van de tassenontwerper zelf ook te zien. Het zal daarna moeilijk zijn om je geld in de tas te houden, want de museumwinkel is goed voorzien. Tassenmuseum Hendrikje, 10 november t/m 25 februari

CARDIFF & MILLER Een kunstwerk dat op kerk-, omgevings- en orgelgeluiden gebaseerd is, dat is wat het Canadese kunstenaarsduo Janet Cardiff en Georges Bures Miller voor ogen hadden. De directe aanleiding is het heuglijke feit dat het Vater-Müller-orgel uit 1726 binnenkort weer te horen is. Sinds dat voor restauratie werd afgevoerd, lijkt het toch een beetje of de Beeldenstorm in de Oude Kerk dunnetjes is overgedaan. Tijdens de tentoonstelling wordt elke bezoeker automatisch onderdeel van het geluidskunstwerk, waarin 25 speakers verbonden zijn met een mellotron die omgevingsgeluiden mengt met zang en diverse geluiden – ook dat van het wereldberoemde orgel. Oude Kerk, 23 november t/m 29 april

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

m

U vraagt, zij draaien

Geen tijd of zin om het hele IDFA-programma uit te kammen? Hier wil je heen als doorgewinterd biografiel, mensenmens of feelgoodfan. tekst Bregtje Schudel foto Bram van Woudenberg

Still uit Heartbound: a different kind of love story.

film IDFA 14 t/m 25 november verschillende locaties in de stad idfa.nl

r waait een frisse wind door het grootste documentairefestival ter wereld dat op 14 november de 31ste editie aftrapt. De nieuwe, in Syrië geboren IDFAdirecteur Orwa Nyrabia heeft gender, diversiteit en artistiek talent hoog op zijn lijstje staan. En dat betekent een strengere selectie voor de competities (van vijftien naar twaalf films) en iets minder filmtitels. Maar geen zorgen: ook met 275 titels biedt IDFA de kijker een overdaad aan moois. Voor drie herkenbare filmtypes visten we alvast de krenten uit de pap. DE BIOGRAFIEL Liefhebbers van opmerkelijke biografische portretten kunnen dit jaar weer hun hart ophalen. Wat opvalt, is dat sommige films onvermijdelijk gekleurd worden door de interviewers. Zoals American Dharma, waarin regisseur Errol Morris (18 november aanwezig bij de vertoning in Carré) voormalig Trump-adviseur Steve Bannon stevig aan de tand voelt; maar wie is de winnaar? In Westwood: punk, icon, activist geeft de duidelijke tegenzin van modeontwerper Vivienne

Westwood om mee te werken aan interviews in het algemeen – en aan deze documentaire specifiek – de film net dat beetje extra. In Doomed beauty van Jakub Hejna en Helena Trestíková (dit jaar speciale gast op IDFA) is juist de antipathie van de filmmakers voor hun onderwerp duidelijk voelbaar. Centraal staat Lída Baarová (1914-2000), een beroemde Tsjechische actrice en de minnares van Joseph Goebbels. HET MENSENMENS Wie houdt van een bijzonder kijkje in de keukens van gewone stervelingen, heeft dit jaar genoeg te kiezen. In Heartbound: a different kind of love story reizen we af naar een afgelegen regio in Denemarken, waar de Thaise Sommai zich de laatste 25 jaar heeft ontpopt tot dé koppelaarster van eenzame Deense mannen met hulpbehoevende Thaise jongedames. Happy endings zijn ver te zoeken in Katka (opnieuw Helena Trestíková), een schrijnend portret van de jonge Tsjechische drugsverslaafde Katka die van haar 19de tot haar 32ste werd gevolgd. Laat je ook door de term ‘Christmas Island’ in Islands of the hungry

ghosts niet van de wijs brengen. Poh Lin Lee kent de kent de schaduwzijde van het eiland. Ze werkt als traumatherapeute voor de asielzoekers die voor onbepaalde tijd vastzitten in het detentiecentrum. DE FEELGOODFAN Nee, het is niet alleen kommer en kwel: deze documentaires bieden hoop in duistere tijden. Buddy, de nieuwste film van onze eigen Heddy Honigmann (Forever, Om de wereld in 50 concerten), is een hartverwarmende documentaire over mensen en hun geleidehonden. Nicolas Jack Davies laat de verbindende kracht van muziek zien met Rudeboy: the story of Trojan records. De film gaat over een bijzonder invloedrijk muzieklabel uit de jaren zestig en zeventig, dat ska en reggae introduceerde bij het Britse publiek – en ver daarbuiten. In Free solo besluit klimmer Alex Honnold als eerste ter wereld de 900 meter hoge, verticale rotswand El Capitan in Yosemite National Park te beklimmen. Zonder touwen. Mis ook America to me niet, een tiendelige serie van Steve James (Hoop dreams) over het leven op een progressieve school in Chicago.

film

My foolish heart Simon (Raymond Thiry), een oud-huisgenoot, weet het ’t beste te verwoorden: ‘Chet Baker leed aan het leven.’ Dus eigenlijk kwam zijn dood – een fatale val uit zijn hotelkamerraam in Amsterdam – niet onverwacht. Maar was het zelfmoord, moord of gewoon botte pech? Regisseur Rolf van Eijk baseerde My foolish heart losjes op de laatste dagen uit het leven van de legendarische jazztrompettist, die op 13 mei 1988 levenloos werd aangetroffen op de stoep van een hotel. De film is deels biografie, deels moordmysterie waarin de fictieve agent Lucas (Gijs Naber) steeds verder verstrikt raakt. Maar Lucas is geen Sherlock Holmes of Miss Marple. Van Eijk en schrijver Roelof Jan Minneboo zijn meer geïnteresseerd in sfeer, in de muziek en de schrijnende ironie van een begiftigd muzikant die met zijn bezielende, melancholische klanken menig hart beroerde, maar zijn eigen hart maar moeilijk kon openstellen. Dat Gijs Naber (Redbad) goed gekweld kan spelen, wisten we al. Maar de meeste lof verdient acteur en muzikant Steve Wall (The Walls), die verdwijnt in de rol van de gekwelde jazzicoon. Regie Rolf van Eijk Release 1 november

in première

Sterren gegeven door onze filmrecensent Bregtje Schudel. Geen sterren betekent niet gezien.

GIRL

LORO

Lara is een vijftienjarig meisje geboren in het lichaam van een jongen. Ze wil niets liever dan ballerina worden, maar haar lichaam stribbelt tegen. Winnaar Caméra d’or, Queer Palm en Beste Acteerprestatie in Cannes. Grote kanshebber voor een Oscarnominatie voor Beste Buitenlandse Film. Regie Lukas Dhont Release 1 november

Ooit lag de wereld aan zijn voeten. Maar Loro start op het moment dat Berlusconi (Toni Servillo) de controle verliest. Zijn echtgenote (Elena Sofia Ricci) is klaar met hem en zijn bondgenoten laten hem vallen. Hoe ver ga je om de macht te behouden? Van de maker van La grande bellezza. Regie Paolo Sorrentino Release 1 november

UNITED SKATES

THE OLD MAN & THE GUN

De rolschaatsbanen in Amerika dreigen te verdwijnen. Dat is slecht nieuws voor rolschaatsfans én de Afrikaans-Amerikaanse gemeenschap die er tijdens adult nights samenkomt. Onderdeel Da Bounce Urban Film Festival. 1 t/m 4 november Pathé Arena dbuff.nl

SUSPIRIA De tijd waarin gerespecteerde filmmakers hun neus ophaalden voor horrorfilms, ligt ver achter ons. Dat bewijst ook Luca Guadagnino (Io sono l’amore, Call me by your name) met Suspiria – losjes gebaseerd op de Italiaanse horrorklassieker uit 1977 van Dario Argento. Er is iets niet pluis op de Duitse dansschool waar de onervaren Susie (Dakota Johnson) haar eerste pasjes zet. Met Tilda Swinton in een dubbelrol. Regie Luca Guadagnino Release 15 november

Sommige acteurs wens je een betere laatste film toe. Voorlopig legendarisch dieptepunt: Sean Connery als de stem van Sir Billi in de gelijknamige animatiefilm. Robert Redford doet het beter met zijn hoofdrol in The old man & the gun, een waargebeurd verhaal over de bejaarde bankovervaller Forrest Tucker. Regie David Lowery Release 8 november

JIJ BENT MIJN VRIEND Filmmakers Petra en Peter Lataster keren terug naar de klas van juf Kiet en volgen dit keer specifiek de zesjarige, Macedonische Branche – in De kinderen van juf Kiet ook al een van de hoofdrolspelers – vanaf zijn eerste schooldag. Hoe houd je je staande wanneer je de taal niet spreekt? En hoe maak je vrienden? Regie Petra en Peter Lataster Release 22 november

THE WIFE

BEAUTIFUL BOY

Wanneer schrijver Joe Castleman (Jonathan Pryce) wordt geëerd met de Nobelprijs voor Literatuur reageert zijn echtgenote Joan (Glenn Close) minder enthousiast dan verwacht. Ingetogen karakterstudie met ijzersterk spel van Close, die kans maakt op een zevende Oscarnominatie. Ook met Christian Slater en Annie Starke (de dochter van Close). Regie Björn Runge Release 22 november

‘Ik had zulke grote plannen voor hem, nu hoop ik alleen dat hij niet doodgaat.’ De Vlaamse filmmaker Felix van Groeningen (The broken circle breakdown) duikt weer diep in het familieverdriet met zijn Engelstalige debuut Beautiful boy, over een vader (Steve Carell) die worstelt met de drugsproblemen van zijn zoon (Timothée Chalamet, Call me by your name). Regie Felix van Groeningen Release 29 november

krant KRANT

KUNST & VERMAAK

interview

Femke Halsema

‘Ik ben onafhankelijk geworden’ Om burgemeester te worden van álle Amsterdammers, zoals ze bij aantreden beloofde, heeft Femke Halsema (52) nog flink wat huiswerk te doen, vindt ze zelf. Eerst maar eens de wijken en de theaters in. tekst Emma Curvers illustratie Anouk Griffioen

‘D

it is de rustigste dag sinds mijn benoeming’, zegt Femke Halsema als ze opgewekt de deur naar haar kantoor in de Stopera openzwaait. Nu een afspraak met de Uitkrant, straks overleg met de staf en vanmiddag onthult ze een gedenksteen op de Lange Leidsedwarsstraat, op de gevel van het huis waar stripfiguren Fokke en Sukke 25 jaar geleden geboren werden. ‘Heel zwaar’, zegt ze lachend. Het wordt haar eerste gedenksteenonthulling als burgemeester. Liever wil Halsema de stad verkennen zónder de toeters en bellen die nu eenmaal horen bij het professionele lintjesknippen; ze is in de eerste twee maanden al heel Amsterdam rondgetoerd, en dan nadrukkelijk niet alleen binnensrings. ‘Burgemeester van alle Amsterdammers’, beloofde ze in haar aanvaardingsspeech in juli en ja, dus ook van die FvD’ers die gruwelen van een linkse burgemeester. Dus gaat deze burgemeester ’s nachts de Wallen over met De Telegraaf, staat ze op een boot op de Canal Parade, komt ze langs bij de muziekschool in Noord en bezoekt ze een ontmoetingsplaats voor vluchtelingen en bewoners. ‘En ik heb nog een hele waslijst aan plekken waar ik heen wil.’

‘Laatst nog, in de krant: ‘bitste Halsema’. Dat zal nooit over een mannelijke burgemeester worden gezegd’

U kunt elke avond naar tig openingen, gala’s en concerten. Hoe kiest u waar u naartoe gaat? ‘Ja, ik kan ongelooflijk veel doen en de verleiding om elke avond iets te bezoeken, is heel groot. Ik was zondagavond bij de seizoensopening van de serie Meesterpianisten in het Concertgebouw. Daarna zei ik op maandag tegen de medewerkers: ik wil eigenlijk het volledige cultuuraanbod van het komende seizoen uitpluizen en kijken waar ik wel en niet naartoe ga. Nu pik ik hap-snap wat mee, maar ik wil er gestructureerder werk van maken.’

Is dat huiswerk? ‘Voor een deel doe ik dat gewoon omdat ik het leuk vind, maar ik wil ook weten wat er speelt op cultureel vlak in de stad.’ U woont twintig jaar in Amsterdam. Wat is voor u de opvallendste verandering in het cultuurlandschap? ‘De toename van het aantal festivals. En toch ook… Ik las vandaag een interview in Volkskrant Magazine met de onlangs overleden vormgever Anthon Beeke. Ik ben weleens bij hem langsgeweest, met de vraag of hij een poster wilde maken voor GroenLinks. Als je naar zijn werk uit de jaren tachtig kijkt (bijvoorbeeld een bloot achterwerk opgetuigd als paard, red.), zie je toch wel dat het Amsterdam van nu minder provocatief is. Het culturele leven, waar iemand als hij drager van is, is minder zichtbaar in de stad. De posters, de rauwheid en de gezochte provocatie, de naaktheid; dat zie je wel wat minder.’ Vindt u dat jammer? ‘Wel als dat een effect is van commercie. Als het verdrongen wordt en daardoor onmogelijk wordt gemaakt. Maar als Amsterdammers er minder moeite mee hebben, er minder behoefte aan hebben, dan ga ik het niet opdringen. Maar dat is de vraag.’ In een straat als de Spuistraat kun je toch wel zeggen dat er verdringing door commercie is geweest; het Slangenpand maakte plaats voor appartementen, er zit een hotel waar eerst het Bungehuis zat. ‘Het Soho-hotel? Ja, maar je kunt ook zeggen dat dat een nieuwe culturele instelling is. Zij het enigszins commercieel. En kostbaar.’

â&#x20AC;&#x2DC;Dat je af en toe dronken mag worden en feest kan vieren, is ook een belangrijke vrijheidâ&#x20AC;&#x2122;

krant KRANT

interview

KUNST & VERMAAK

U bent geen lid? ‘Nee, ik ben geen lid, haha. Nog niet.’

en toe schaars te maken. Dan ga ik naar huis, even netflixen.’

Wat is de grootste uitdaging op cultureel vlak? ‘Ik denk het helpen bewaken om ervoor te zorgen dat het aanbod gevarieerd is, dat er ruimte blijft voor kleine initiatieven. Natuurlijk is de wethouder van cultuur daarvoor in eerste instantie verantwoordelijk, maar ik ben met haar eens dat Amsterdam een fantastisch en rijk cultureel leven heeft, waar we heel trots op mogen zijn. Ons Concertgebouworkest schijnt op een hoger niveau dan het New York Philharmonic te staan. De grote culturele instellingen die de internationale allure van de stad bepalen, verdienen het om beschermd te worden. Festivals die vernieuwend zijn, zoals Holland Festival, ook. En we moeten nieuwe initiatieven omhelzen, zoals de Biënnale, die dit jaar in Palermo heeft plaatsgevonden en die misschien over een aantal jaar in Amsterdam kan worden georganiseerd. Daarnaast moeten we zorgen dat kleine galerieën en broedplaatsen de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Ik ben jarenlang voorzitter geweest van het toneelgezelschap van Adelheid Roosen. Met haar ‘wijksafari’ trok zij ook groepen de zaaltjes in die normaal nooit in aanraking komen met kunst en cultuur. Ze richtte ook ooit de wijkjury op, waarbij vrouwen uit de Bijlmer langs het culturele aanbod gingen en cijfers uitdeelden. Ook dit soort kunst, die zich richt op de wijken, moet Amsterdam kansen blijven bieden.’

Netflixen doet de burgemeester vanaf de kerstvakantie niet meer in haar geliefde wijk Transvaal, maar in de ambtswoning op de Herengracht, met man, de hond en de tweeling van vijftien. ‘Dat was een zware overweging’, zegt Halsema – op de gracht is bijvoorbeeld minder groen voor voorgenoemde hond. ‘Maar na een paar maanden begint de symboliek ervan me toch te charmeren. Langzaam beginnen ook mijn kinderen aan het idee te wennen en vinden ze het ook wel een spannend avontuur.’ Wat ze gaat missen aan Oost? ‘De cafés waar ik met vrienden hang, de winkelstraten, de Pretoriusstraat. En mijn buren, die ik in die twaalf jaar goed heb leren kennen. In het centrum kom ik tussen de bedrijven te wonen, in een appartement in de nok van het gebouw. Het zal wennen zijn.’ Een deel van de Amsterdammers moet intussen nog wennen aan Halsema als burgemeester. Toen zij zich na acht jaar afwezigheid in de politiek kandidaat stelde, werden vanuit rechtse hoek aloude etiketten als ‘dramvrouwtje’ en ‘juffie’ moeiteloos weer opgediept. ‘Te links, te elitair, te vrouw’, vatte de Volkskrant de geluiden uit kamp tegen samen. Weer een andere groep vindt de vrijzinnig-linkse Halsema niet links genóég. Het leidde zelfs tot een petitie om haar uit de Stopera te houden (die weliswaar door nog geen procent van de bevolking werd ondertekend). En dan moest Halsema ook nog de vrijwel heilig verklaarde Eberhard van der Laan opvolgen. Ga er maar aan staan.

U bent al de hele stad rondgetrokken. Hebt u alweer eens zin om te zeggen: ik ga thuis op de bank onder een deken zitten? ‘Natuurlijk zijn die momenten er. Waar ik in het begin erg aan moest wennen, is dat als je een vergadering hebt, iedereen dan naar jou zit te kijken. En verwacht dat jij iets gaat zeggen en met oplossingen komt. Er zijn momenten dat je daar heel moe van wordt en er even niet wilt zijn. Het is voor je eigen welzijn goed om je af

Toen u zo veel kritiek kreeg op uw kandidatuur, zei u dat het een slecht voorbeeld voor vrouwen zou zijn als u daardoor zou afhaken. Gaat bij u bij tegenwind de vlieger hoger? ‘Ja, een beetje wel. In de periode die aan mijn kandidaatschap voorafging, heb ik weleens gedacht: ten opzichte van mijn eigen dochter van vijftien en veel

PAUL VAN RIEL / HH

CLEO CAMPERT/HH

FEMKE HALSEMA 1966 Geboren in Haarlem 1983 Slaagt voor de havo op Kottenpark-college Enschede 1985 Lerarenopleiding Nederlands en geschiedenis in Utrecht (niet voltooid) 1988 Studie algemene sociale wetenschappen aan de Universiteit Utrecht 1993 Werkt voor de Wiardi Beckman Stichting (WBS), het wetenschappelijk bureau van de PvdA 1995 Schrijft Ontspoord. Opstellen over criminaliteit & rechtshandhaving voor de WBS 1997 Verlaat de PvdA 1997 Werkt bij de Balie en als columnist van Het Parool 1998 Wordt kandidaat voor GroenLinks 2002-2010 Als fractieleider van GroenLinks maakt Femke Halsema naam met haar felle debatten met Jan Peter Balkenende 2010 Verlaat de politiek 2010-2018 Werkt voor verschillende maatschappelijke organisaties en als bestuurslid voor goede doelen, maakt o.a. samen met Hassnae Bouazza de serie Seks en de zonde, over de positie van vrouwen in de islamitische wereld, schreef en produceerde in samenwerking met Gijs van de Westelaken de tv-serie De fractie 2016 Verschijnen van Halsema’s politieke memoires Pluche 12 juli 2018 Beëdigd als burgemeester van Amsterdam

SABINE JOOSTEN/HH

‘Hier kun je niet in abstracties praten, zoals in Den Haag. Je zit met je neus op de problemen’

andere jonge vrouwen heb ik al veel meegemaakt, mij kan niet zo veel gebeuren. Ik ben onafhankelijk geworden in de loop der jaren. Ik denk dat het heel belangrijk is dat jonge vrouwen zien dat er vrouwen zijn die bij tegenwind rechtop blijven staan. Kijk, the proof of the pudding is in the eating: ik moet gewoon laten zien dat ik een goede burgemeester ben, in de loop der tijd. Vrouw-zijn speelt daarin geen rol. Maar dat neemt niet weg dat als ik de kans krijg om als burgemeester in het geweer te komen voor jonge vrouwen, te kunnen helpen in hun emancipatie, ik dat niet zal laten.’ In uw biograﬁe Pluche schrijft u dat u aan het begin van uw carrière leerde om anders te speechen, met een stevige houding en toon. Is het in de politiek nodig om je eigenschappen aan te meten die we met mannelijkheid associëren, om succesvol te zijn? ‘Ja, en dat is heel onplezierig. Als je toonhoogte stijgt als vrouw, boet je in aan gezag, terwijl als een man zich opwindt, zijn stem daalt en zijn gezag toeneemt. Laatst nog, toen ik een inhoudelijke discussie in de raad had gevoerd, stond er in de krant: ‘bitste Halsema’. Dat is een kwalificatie die nooit over een mannelijke burgemeester wordt gegeven. Zeker in het begin lette ik op mijn stemhoogte.’ U bent nu twee maanden aan de slag. U was als fractieleider heel uitgesproken, hield van discussie en interrumpeerde vaak in de Kamer. Is het moeilijk voor u om nu boven de partijen te staan? ‘Nee, ik vind dat juist ontzettend fijn aan deze positie. Dat ik uit de politiek stapte, had ermee te maken dat ik schoon genoeg had van het verkondigen van meningen. Ik kon mezelf niet meer horen. Nu kan ik de positie die ik heb verworven, de bekendheid en toch ook enig gezag gebruiken om mensen iets nieuws te leren of iets mee te geven. Dat vergt creativiteit. De problemen op de Wallen bijvoorbeeld, zijn heel complex; die los je niet in een namiddag op. Je kunt wel vinden dat het er te druk is, dat

er monocultuur is en dat daarmee het andere culturele deel van Amsterdam onder de voet wordt gelopen, maar je sluit de stad niet voor toeristen. En dat je af en toe dronken mag worden en feest kan vieren, is ook een heel belangrijke vrijheid. De partijen bij elkaar brengen vergt iets van mijn oude activiteiten, zoals het vormen van meningen, maar ook nieuwe: dat ik zorg dat er kennis wordt verzameld en dat daaruit oplossingen voortkomen.’ Dat kunt u dan ook nog eens doen met een linkse raad. ‘Ja, maar eigenlijk maakt me dat niet zo veel uit. Ik weet niet wat de verkiezingen over vier jaar uitwijzen, en dan hoop ik nog wel burgemeester te zijn, ongeacht de kleur van de raad. Weet je, een van de dingen die ik heel plezierig vind aan lokale politiek, is dat er pragmatisch wordt geopereerd. Ik weet wel dat ze hier in de raad doen alsof de verschillen enorm zijn, maar gemeten naar de landelijke politiek heb ik het gevoel dat men het over veel dingen eens is. Dat komt omdat je met je neus op de problemen zit. Je kunt hier niet in abstracties praten, zoals in Den Haag. Dijkhoff kan roepen dat er een strafmaat komt voor moeilijke wijken, maar ik ga ervan uit dat ook Annabel Nanninga en de lokale VVD zullen zeggen; dat is volkomen onzin als je weet hoe een wijk in Amsterdam eruitziet. Als ik zeg dat ik het belangrijk vind dat de mensen buiten de Ring er weer bij gaan horen, ben ik ervan overtuigd dat die opvatting van links tot rechts in de raad gedeeld wordt. Dat dat eigenlijk niet politiek ís. Dat vind ik echt heel leuk. De polarisatie hier is minder groot: wat overheerst, is het verlangen oplossingen te verzinnen in plaats van het verlangen om je groot te maken ten koste van elkaar. Als ik kijk naar het debat in de Tweede Kamer van de afgelopen weken, het geschreeuw en de ruwheid…’ Hoofdschuddend: ‘Aan de Amsterdamse raad kunnen ze in Den Haag een voorbeeld nemen.’

RAI Amsterdam 18 â&#x20AC;&#x201D; 25 november 2018

Vermogensbeheer

Beurs voor kunst, antiek en design Foto Erwin Olaf voor PAN Amsterdam

THE TRAGEDY OF SLAUGHTERVAART

door DOOD PAARD

Een Shakespeareaanse tragedie over de verwikkelingen rond het roemruchte Slotervaarziekenhuis

6 T/M 24 NOVEMBER

in de aula van broedplaats LELY, Schipluidenlaan 12 (naast Station Lelylaan)

Kaartjes: frascatitheater.nl / meervaart.nl www.slaughtervaart.nl

krant KRANT

er 2018 38 42 44 45 46 49

IN DE BAN VAN JAPAN UIT ETEN EN ZO: WINKELS NADJA HÜPSCHER DE BUURT: DE OMVAL TREND: BEAUTY-UITJE VOOR MANNEN

NENI

‘GOURMETTEN, DAT IS HET MINST FEESTELIJKE WAT ER IS. JE EET DAN KLEINE STUKJES VLEES VERMOMD ALS TROEP, VERSCHRIKKELIJK.’ Food-ondernemer en worstenbaas Samuel Levie weet wat we met de feestdagen in elk geval níet op tafel moeten zetten. De nieuwe Smaakburgemeester, die zich gaat inzetten ‘om Amsterdam op de culinaire wereldkaart te zetten’, pleit voor puur, ambachtelijk, smaakvol en herkenbaar eten.

In Wenen, Berlijn, Keulen, Tel Aviv en Hamburg kunnen ze al op een solide fanbase rekenen. Dus Amsterdam zal ook wel lukken, moet Haya Molcho hebben gedacht. De Joodse kookboekenschrijver en restauranthouder breidt haar bejubelde familie-imperium NENI uit naar onze stad, en wel naar de oude Citroëngarage op het Stadionplein. Naast NENI zelf komt er ook een deli en bar The Lemonman, waardoor ze met vierhonderd zitplaatsen in één klap het grootste restaurant van de stad worden. Wat je er eet? Naar verluidt de beste hummus van West-Europa, maar natuurlijk ook falafel, versgebakken broden, mezze, pulled beef en ander Israëlisch lekkers. De opening wordt ‘ergens’ in november verwacht, dus houd de site in de gaten. neni-amsterdam.nl

HET KARWEIHUIS Voor wie wel wat wooninspiratie kan gebruiken: bouwmarkt Karwei heeft sinds kort een pop-upwinkel in De Negen Straatjes met zeven kamers aan interieur- en stylingideeën. Je vindt er perfecte basics, maar ook dé kleuren van het moment en onmisbare eyecatchers. Kom je op woensdag- of vrijdagmiddag, dan kun je meedoen aan een workshop woonaccessoires knutselen of Instagramwaardige interieurfoto’s schieten. Op zaterdagen geven Karweistylisten gratis woonadvies (eerst aanmelden). En, handig: alles wat je tegenkomt, kun je zo in je mandje gooien. Runstraat 25 t/m 29 november karwei.nl/karweihuis

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

Wat je ook steeds vaker ziet...

japan

IN DE BAN VAN JAPAN

Er hangt iets in de lucht in Amsterdam. Japan, om precies te zijn. Want van festival tot tentoonstelling en van film tot foodtrend: het land van de rijzende zon is populairder dan ooit. tekst Alice Boothby

VAN HIER TOT TOKIO

e winkel zit er al een maand, maar nog steeds is het elke dag dringen geblazen bij Uniqlo aan het Rokin. De Japanse kledinggigant lijkt een haast magische aantrekkingskracht te hebben; bij de opening eind september stonden hongerige fashionista’s dik twee uur in de rij voor een ogenschijnlijk wel heel simpele coltrui of pantalon. Maar het is niet alleen Japanse mode die deze kant op komt waaien. Sushi en sashimi kennen we inmiddels wel; alleen al in Amsterdam kun je het op meer dan 125 plekken eten of afhalen. Matcha en sake ook. Maar ramen, dat is booming. De afgelopen vijf jaar openden er in rap tempo maar liefst vijftien ramenbars, waar je een kom dampende bouillon met noedels slurpt; comfortfood ten voeten uit. IEDEREEN WIL EEN TICKET Als je erop gaat letten, is Japan niet te missen. Op televisie (de serie Tokidoki van Paulien

De installatie Colorful Rebellion – Seventh Nightmare van de Japanse kunstenaar Sebastian Masuda is onderdeel van de tentoonstelling Cool Japan (Tropenmuseum).

Cornelisse), in het museum (de tentoonstelling Cool Japan in het Tropenmuseum, beeldend kunstenaar Ryoji Ikeda in Eye), als thema voor een festival (foodfestival Umami Park, het Japan Festival op 4 november in Amstelveen), in de vorm van karaokebars als Duke of Tokyo én in de bioscoop. Zo werd de Japanse cultklassieker Tampopo (1985) opnieuw uitgebracht in de Nederlandse bioscopen en trok de film over de perfecte ramen alleen al in de eerste twee weken zo’n tienduizend bezoekers. De Japanse film stond de afgelopen tijd sowieso volop in de spotlights. Tijdens het Camera Japan-festival in Kriterion en Eye bijvoorbeeld, en Lab111 vertoonde wekenlang Japanse Studio Ghibli-films. Zijn we massaal in de ban van Japan? ‘Ik vind het echt opvallend hoe vaak het over Japan gaat. Zo zijn er om me heen veel mensen die naar Japan op vakantie gaan’, zegt Bianca Toeps, fotograaf, websitemaker en blogger

IN RAP TEMPO OPENDEN IN DE STAD MAAR LIEFST VIJFTIEN RAMENBARS

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

japan

JANNEKE NOOIJ

‘ EIGENLIJK WAS VAN GOGH EEN VROEGE OTAKU: HIJ WAS MANIAKAAL BEZIG MET JAPAN’

• Begin je dag met de expositie Cool Japan in het Tropenmuseum (tot 1 september 2019 te zien) om alvast in de sferen te komen. Must-see: de installatie Colorful Rebellion - Seventh Nightmare van Sebastian Masuda (zie vorige pagina), een kawaii-slaapkamer met felgekleurde plastic ornamenten. Rechtstreeks uit Harajuku en niet geheel onbelangrijk: een ideaal decor voor vrolijke selfies. • Tijd voor lunch: eet een okonomiyaki (een hartige pannenkoek met spitskool, groente, gember, bonito-flakes, mayonaise en pittige saus) bij Japanese Pancake World in de Jordaan of scoor een kraakverse onigiri bij Onigiri YA! in De Pijp. • Shop een paar Japanse basics bij Uniqlo op het Rokin. • Woon een theeceremonie bij in ’t Japanse winkeltje en koop achteraf wat origami en verse groene Japanse thee. • Waan je in de wereld van Japans design in Time & Style. • Laat jezelf een nieuw kapsel aanmeten bij de Japanse kapper Assort aan de Kerkstraat. Roze kleurtje misschien? • Doe Japanse boodschappen in supermarkt Atariya en nu je er toch bent: probeer hun dagverse sushi of bento boxes. • Zing de sterren van de hemel in de Japans georiënteerde karaokebar Duke of Tokyo. ARIGATO!

JANNEKE NOOIJ

24 UUR IN JAPANSTERDAM

maar vooral: Japanliefhebber. Ze woont afwisselend in Nederland en in Tokio. Hoe vaak ze precies in Japan geweest is, weet ze niet meer. Alleen al in haar paspoort vanaf 2014 staan tien entry stickers van de Japanse douane. Binnenkort vertrekt ze weer, voor een maand. Om aan haar boek te werken. ‘Toen ik er tien jaar geleden voor het eerst kwam, was ik meteen verkocht. Ik vind de Japanse mentaliteit zo fijn. Mensen zijn rustiger, beheerst. Ze hechten meer belang aan goed je best doen en zijn meer op details gericht. In Nederland word je dan al vrij snel als nerd en overdreven bestempeld. Als ik aan het werk ben in een Starbucks in Tokio, kun je letterlijk een speld horen vallen. Iedereen is zo stil aan het werk.’ VAN GOGHS ERFENIS Volgens Daan Kok, conservator van Cool Japan:

wereldwijde fascinatie in beeld in het Tropenmuseum, komt die fascinatie voor Japan helemaal niet zo uit de lucht vallen. Sterker nog: Nederlanders zijn al zo’n vier eeuwen lang gefascineerd door het land. Zo namen de eerste handelsschepen porselein mee en werd halverwege de negentiende eeuw Japanse mode en kunst zo populair dat de stroming een naam kreeg: het japonisme. Ook Vincent van Gogh ging mee in de rage en liet zich volop door Japanse werken inspireren. Kok: ‘Eigenlijk was Van Gogh een vroege otaku: hij was maniakaal bezig met Japan, terwijl hij er nooit was geweest.’ Met otaku bedoelt Kok een fanatieke fan van de Japanse popcultuur. De otaku’s van nu spelen graag Japanse games, zijn fan van manga en ontmoeten elkaar op conferenties (cons). Via het internet weten ze elkaar wereldwijd te vinden en te inspireren. Maar die liefde en fascinatie werkt twee kanten

1. Harajuku, Kjeld Duits (Cool Japan) 2. Karaokebar Duke of Tokyo 3. Karaokebar Duke of Tokyo 4. Metershoog schilderij Uki-Uki van Matsuura Hiroyuki (Cool Japan) 5. Foto van Kusakabe Kinbei (Cool Japan)

KAWATTE? Hello Kitty, roze prinsessen met grote ogen en glitters: als de Japanse beeldcultuur ergens om bekendstaat, dan is het om kawaii. Kawaii staat voor schattig, maar in zekere zin ook voor onvolwassenheid, een soort Peter Pan-effect.

WACHTEN OP MUJI

op. ‘Japanners zijn net zo gefascineerd door de Nederlandse cultuur en weten ons óók te vinden’, zegt Kok. Zo opende in Amsterdam de eerste Europese vestiging van de Japanse interieur winkel Time & Style (zie kader), net als de eerste Europese vestiging van de populaire ramenketen Menya Takeichi. ‘En nu weet Uniqlo ons ook te vinden. Daarnaast verbleef de Japanse kunstenaar en pionier van de Harajuku kawaii-cultuur Sebastian Masuda vorig jaar twee maanden op de NDSM-scheepswerf als artist in residence. Het is een wisselwerking, geen eenrichtingsverkeer.’ HARAJUKU-GIRLS Die tendens zie je ook terug in Tokio zelf. Jarenlang bepaalden kleurrijk geklede jongeren het straatbeeld in de wijk Harajuku. Popartiesten als Katy Perry en Gwen Stefani lieten zich inspireren door deze kawaii straatmode en

toeristen trokken massaal naar de wijk om de rijk uitgedoste Harajuku-girls te spotten. Maar met de komst van internationale ketens als H&M en Zara in Tokio wordt er minder met excentrieke kleding geëxperimenteerd en verdwijnen de opzichtige kleuren steeds meer uit het straatbeeld. Voor toonaangevend streetstyletijschrift FRUiTS was dat de reden om in 2017 te stoppen; er waren geen ‘cool kids’ meer om te fotograferen. Zonde? Kok: ‘Ja, die straatstijl verdwijnt nu misschien wel uit Harajuku, maar over de hele wereld zie je weer variaties erop. Eigenlijk is Japan overal.’

Vraag een Japanliefhebber wat nog best naar Nederland mag komen en je krijgt geheid te horen: Muji. Het Japanse woonwarenhuis heeft verdacht veel raakvlakken met ‘onze’ Hema, maar is een stuk minimalistischer van vormgeving en populair onder designliefhebbers. Met 43 zaken in Europa – van Parijs, Londen en Berlijn tot Dublin en Barcelona – lijkt Nederland vooralsnog buiten de boot te vallen. Of Muji ook naar Nederland komt, durft woordvoerder Seng Ho nog niet te zeggen. ‘We hebben het zeker overwogen, maar op dit moment is er nog geen beslissing genomen.’

TIME & STYLE In 2017 opende Japans designlabel Time & Style de eerste Europese vestiging in het oude politiebureau Raampoort in de Marnixstraat. Je vindt er vier verdiepingen Japans design, van een van walnoothout vervaardigde stoel tot complete keuken of porseleinen servies. Allemaal gemaakt in de eigen fabriek in Hokkaido. En mocht je er toch zijn, vergeet niet door te lopen naar het dakterras voor de fraaie verzameling bonsai-bomen.

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

aras

UIT ETEN

Onze favoriete nieuwe restaurants, cafés en eetwinkels tekst Famke en Floor van Praag @ shortlist-amsterdam.nl

GRANDCAFÉ 4’33 eten service sfeer Gemiddelde menuprijs: €33

VIVIANNE SANDERSE

GRANDCAFÉ 4’33

‘E

indelijk kunnen we weer eens doen waar deze rubriek ooit voor in het leven geroepen is’, jubelt Famke als we horen over het vernieuwde horecagedeelte van het Muziekgebouw aan ’t IJ. Toen wij deze rubriek namelijk zo’n acht jaar geleden begonnen, was het idee mensen te adviseren waar te eten alvorens zij een concert of voorstelling bezoeken. En dan het liefst de níeuwe culturele etablissementen. Dat was natuurlijk ondoenlijk, want na een paar maanden waren we door de locaties heen, dus schrapten we het culturele deel en deden we alleen nog maar nieuw. Goed, 4’33 dus. Vernoemd naar het werk van componist John Cage dat 4 minuten en 33 seconden lang uit

louter stilte bestaat. Toen het Muziekgebouw dertien jaar geleden opende met Star Ferry als café, waren wij er als de kippen bij. Zo’n terras aan het water, dat was ongekend in de stad! Inmiddels zijn er meer, maar nog steeds is het gigantische terras een van de unique selling points van deze plek. Na Star Ferry kwam Zouthaven, een sjiekig visrestaurant met een behoorlijke drempel. En nu is het een grand café geworden. WONDERWEL KNUS De hoge constructie met staal en glas is wonderwel toch knus, dankzij de oude, houten vloer, witte tafelkleden, Belgische caféstoelen, een vitrinekast met taarten en een leestafel. Je kunt hier de hele dag binnenlopen voor

koffie en een croissantje, of voor een diner voor het concert begint. De menukaart is typisch die van een jaren-negentig-eetcafé: mozzarella met tomaat, pompoensoep, een hamburger, entrecote met aardappelgratin. Het staat ook razendsnel voor je neus – handig als je je concert wilt halen. Vooraf zijn er garnalenkroketten, die komen uit de bakkerij van de nieuwe eigenaar (Dudok uit Rotterdam). Ze hebben een mooi, dun jasje en zijn goed op smaak. De salade met gemarineerde groenten en hazelnoten is prima. Om ons heen zien we voornamelijk serieus kijkende mensen en musici die cola drinken in plaats van wijn. We voelen John Cage: het is stil, de volu-

mes zijn gedempt – een bacchanaal zal het niet worden. Bij het hoofdgerecht lijkt de chef een leuke surf & turf te willen doen: scampi hebben een plek op de hamburger met truffelmayo gekregen. Een overbodige geste, want de garnalen hebben weinig smaak en worden totaal overheerst door de truffelmayo en het vlees. De befaamde appeltaart van Dudok als toetje is lekker friszuur, maar jammer genoeg ijskoud. En dan vragen we onszelf opeens af wat we eigenlijk aan het doen zijn. Dit is niet de plek om eten te analyseren! Je komt hier om van het fijne uitzicht te genieten én om een knorrende maag te voorkomen in de concertzaal. Piet Heinkade 1 433grandcafe.nl

GRAPHITE Spanning en mysterie bij Graphite in het centrum. Bij het kleine, raamloze restaurant met zwarte voorgevel en twintig zitplaatsen kom je alleen binnen met een QR-code. Eenmaal binnen in deze ‘speakeasy’ schotelt sterrenchef Peter Gast je vele gangen met moois voor, zoals yellowtail kingfish met meiknol en saus van rode biet, framboos en granaatappel of een dessert van witte chocolade met mispelbloemen. Benieuwd waar je precies moet zijn? Maak een reservering op de site en je hoort het vanzelf. graphite.amsterdam

VISQUE Visque in Zuid draait, zoals de naam al doet vermoeden, om vis. Op de bovenverdieping van het pand vlak bij het Vondelpark is het ‘echte’ restaurant, beneden aan de bar is het allemaal wat losser. Maar de menukaart is overal hetzelfde: je eet hier coquilles met beurre noisette en zeekraal, pulpo van de plancha of brioche met kreeft en venkelsalade. Natuurlijk kun je ook aanschuiven voor een oestertje, een plateau fruits de mer of snel visbar-food als gefrituurde spiering, sardientjes en garnalenkroketten. Willemsparkweg 220 visque.nl



BAR-RESTAURANT LELY Pal tegenover station Lelylaan in NieuwWest zit bar-restaurant Lely. Een relaxte all-day spot waar je terechtkunt voor een croissant of soepje, maar ook voor ravioli, bavette met biet of een patatje rendang.

MEATLESS DISTRICT 2 Meatless District in West loopt zo goed dat er een tweede vleesloze zaak in De Pijp is geopend. Je eet er niet alleen avocadotoast, matcha granola en wraps met groenten en tofu, maar ook vegan comfortfood als burgers (gemaakt van seitan) met bio-friet. En er staat zelfs nep-zalmtartaar op de kaart, gemaakt van tomaat en zeewier. Van Woustraat 189-191 meatlessdistrict.com

Cornelis Lelyplein 4 lely-amsterdam.nl



krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

es

EN ZO... De nieuwste & leukste winkels in de stad

tekst Imke Walenberg

DAS WERK Na Keulen, Düsseldorf en München heeft het Duitse kledingmerk Das Werk nu ook zijn deuren geopend in Amsterdam. Oprichter Levi zette het merk op in 2011 vanuit de Keulense kunstenaarswijk Ehrenfeld, waar hij high fashion aan de man dan wel vrouw bracht. Wat je kunt verwachten in het ‘stoer’ ingerichte winkelpand op het Singel? Rekken vol handgemaakte uniseks stukken, met name van natuurlijke materialen zoals leer, linnen en katoen. Denk aan oversized broeken gecombineerd met een asymmetrische jas of trui, inclusief rafelranden en heel veel knopen en ritsen. Singel 348 daswerkhaus.com

NANNA LODEWIJKX

EMPORIUM OF WONDERS Wie al een tijdje in de hoofdstad woont, zal het ‘rondreizende gezelschap’ Emporium of Wonders al kennen. Naast de vestiging in de Witte de Withstraat heeft het vintage warenhuis sinds een paar maanden een tweede vestiging in de Pazzanistraat – ook in West. De eigenaren zijn kieskeurig, dus je hoeft niet door bergen kleding te struinen voor je op wat moois stuit. Naast originele tweedehands vondsten (van kaptafel tot kimono) kun je er ook terecht voor ‘upcycled’ pareltjes. Ook leuk: je vindt er werk van (jonge) kunstenaars. Pazzanistraat 6 facebook.com/emporiumofwonders

In het wild Nadja Hüpscher luistert af

CULTURE COLLECTIVE In hartje Oost, om de hoek van de Dappermarkt, vind je Culture Collective: een lifestylewinkel met een mix van handgemaakte accessoires, kleding en meubels. Eigenaar Naomi is altijd op zoek naar samenwerkingen met ontwerpers met verschillende achtergronden en culturen. En dat zie je terug in de collectie. Van hoodies en kleurige babyrompertjes tot African inspired kettingen. Ook de eigen collectie van Naomi, Nomi by Naomi, is verkrijgbaar in de winkel. Eerste van Swindenstraat 20 culturecollectivebynomi.com

ONYX Een natuurlijke seksshop met een zachte, liefdevolle benadering, zo omschrijft initiatiefnemer Marjolein pop-upwinkel Onyx. De zaak is sinds kort gevestigd in Emporium of Wonders (locatie Witte de Withstraat), ook getipt in deze rubriek. Behalve voor de aanschaf van houten dildo’s en tantra-eieren van kristal kun je bij Onyx terecht voor open gesprekken, boeken en workshops over seks. De pop-upwinkel moet het beginpunt zijn van een groter concept: een centrum voor seksualiteit, in al haar schoonheid en diversiteit. Onyx blijft tot december in het vintage warenhuis, daarna verhuist het naar een andere plek. Witte de Withstraat 102 onyx-store.nl

TEYM STORE Het brein achter modeconcept Teym, Maxime Cartens, voegt elk jaar één moderne klassieker toe aan haar collectie. In de afgelopen jaren ontwierp ze een parka, een rugtas en een merinowollen trui. Zo wil ze de perfecte basisgarderobe van twintig items samenstellen. In oktober lanceerde ze een sweatsuit, een huispak voor mannen en vrouwen waarin je ook buitenshuis gezien wilt worden. Nieuwsgierig? Op naar de pop-upwinkel in de Staalstraat. Nog tot december zijn hier alle Teym-klassiekers te koop. Staalstraat 20 teym.us

Moeder met tranen in haar ogen, midden vijftig. Haar dochter, rond de achttien, ernaast. Ze zitten met hun voeten in een badje bij een schoonheidssalon in Zuid. Dochter Je kijkt niet meer zorgelijk, komt dat door de botox? Mam Ik ga alles anders doen, muis. Dochter Komt dat door papa? Mam Papa zit met Claire op Bonaire. Dochter Je hebt alleen nog rimpels bij je nek. Mam Ze spreekt zes talen, ze reist de hele wereld over en ze is pas veertig. Dochter Ze is een róyalty-vlogger, mam. Mam Ik ga ook bloedplasma laten inspuiten, dat trekt ’t nog iets strakker. Dochter A ls je zo oud bent, kun je beter wijs zijn dan onzeker. Mam Ik wil een jonge uitstraling. Blond wérkt gewoon bij mij. En ik laat nog wat kleine correcties doen. Dochter Botox spuiten ze ook in bij kanker. Mam Alles liever dan oud en alleen. Dochter Ik vind je zieliger dan met rimpels en je eigen haar. Mam Zodra het gaat hangen, piep je wel anders. Hij zei ja, vijfentwintig jaar geleden. Daar was jij niet bij, maar dat heb ik toch echt gehoord. Dochter Papa komt niet terug voor je bolle wangen. Mam Straks kom jij er ook achter dat alles het tegen- overgestelde is van wat je eerst dacht. Dochter Papa vindt je nog steeds heel knap. Mam Heeft-ie dat gezegd? Dochter Hij wil terug komen, mam, maar nog even wachten. Tot je weer rustig en jezelf bent, zei hij.

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

t

BLOOKER Café en restaurant Blooker is gesitueerd in het voormalige portiershuisje van de cacaofabriek, die hier tot 1964 stond te roken voordat hij verhuisd werd naar Bussum. Dit uit 1886 stammende pandje werd in 2003 geopend als horecaonderneming en maakt sindsdien caféklassiekers als sandwich met gerookte zalm of een uitsmijter. Amstelplein 4 blooker.nl

JOLANDA KRUSE

e al

MANHATTAN AAN DE AMSTEL Van vervuild fabrieksterrein tot een nieuwe skyline van Amsterdam: de Omval in Oost heeft zichzelf in no time op de kaart gezet. tekst Inger van der Ree illustratie Barbara van den Berg/SaltyStock

ie halverwege de vorige eeuw langs de Amstel afzakte, zag grote schoorsteenpijpen dikke, witte pluimen uitspugen die als watten vervlogen in de lucht. De Blooker-fabriek, de Erdal-fabriek en Efa Produka moesten vanaf deze aan Amsterdam grenzende landtong Nederland voorzien van respectievelijk cacao, schoensmeer en stofzuigers. In de jaren tachtig kwamen op diezelfde landtong de eerste grote kantoortorens, vernoemd naar Mondriaan, Rembrandt en Breitner. ‘En nu herken je het niet meer terug’, zegt havenmeester Paul Capiau, die al jaren op de Omval woont. ‘Met al die nieuwe woontorens en horeca wordt het hier een soort Manhattan. We zien alle nieuwe ontwikkelingen met belangstelling tegemoet, maar hebben als oude bewoners wel een zorgpuntje: de infrastructuur. Want moeten al die nieuwe bewoners en bezoekers straks allemaal over de Spaklerweg?’ Hoogste tijd dus om een kijkje te nemen in de wijk. Wat staat hier allemaal te gebeuren en wat valt er al te ontdekken? Begin natuurlijk bij een klassieker: Blooker ( , zie kader). Iets verderop zit sinds 1938 al café De Omval, dat – zoals het een café in de buurt van kantoorpanden betaamt – maandag tot en met vrijdag een snelle lunch en diner serveert . Navigeer vervolgens naar George Marina . Hier proef je oesters en andere zeevruchten, drink je witte wijn en kijk je op haast majestueuze wijze uit over de Amstel. George Marina is de jongste telg uit de George-familie, die al bestond uit

San George, George Bistro, George W.P.A, Café George en Café Georgette. Mocht je trek hebben in Mediterrane smaken, dan wandel je nog een stukje verder naar l’Osteria, waar ze verse pastagerechten voor je neus bereiden . In 2013 richtte dit van oorsprong Duitse restaurant zijn eigen pastafabriek op in Nürnberg, waar nog steeds alle pasta’s vervaardigd worden. Zet ook koers naar Thuis aan de Amstel, een huiskamerrestaurant waar elke twee maanden nieuw werk van Amsterdamse kunstenaars wordt geëxposeerd . ‘In de herfst starten we ook weer met Jazz op zondag: elke laatste dag van de week spelen gerenommeerde of onontdekte jazzmuzikanten van vijf tot acht uur in ons café’, vertelt Vianne Snoeren van Thuis aan de Amstel. Ook kun je hier elke dag aanschuiven voor een daghap – of zoals Snoeren het noemt: ‘een verrassing op eetcaféniveau.’ Een goede nieuwkomer langs de Amstel is Park Somerlust, een park in aanleg dat onderdeel uitmaakt van bedrijventerrein Overamstel . Hier kun je prima de benen strekken en je binnenkort ook vergapen aan de nieuwe woningen die uit de grond worden gestampt. De moderne herenhuizen van complex SomerParc zijn ontworpen naar New Yorks voorbeeld en vooral geschikt voor mensen met een dikke portemonnee. Ook bij Amstelglorie kun je terecht voor een portie frisse lucht. Hier vind je volkstuinen, maar ook een openbaar gedeelte van ca. negen hectare (zeg maar veertien voetbalvelden) met onder andere een proeftuin, een paddenpoel en een

kruidentuin. Schuif voor koffie aan bij café Nessst, in de oude kauwgomballenfabriek aan de Spaklerweg . Momenteel wordt hier ook de laatste hand gelegd aan het nieuwe Postillion hotel. Iets verderop kun je een laatste glimp opvangen van de Bijlmerbajes, die in 2019 tegen de vlakte gaat. In totaal komen op dit grondgebied 1350 nieuwe woningen. Vijf van de gevangenistorens worden gesloopt; voor de toekomst van de zesde toren werd een wedstrijd uitgeschreven. De winnaars, studenten van de Universiteit Wageningen, bedachten ‘Open Bajes’, een groene toren waar de omringende bewoners groenten en fruit kunnen kweken, oogsten en bereiden. Maar voor dat zover is, gebeurt hier ook al van alles. In restaurant A Beautiful Mess bijvoorbeeld ( , zie kader). Ook Bijlmer Bajes Events laat je nog tot juni 2019 kennismaken met deze nog altijd bijzondere locatie . ‘Wij geven rondleidingen met cipiers langs de cellen van onder anderen Willem Holleeder en Klaas Bruinsma. Ook kun je de bajes afhuren voor een trouwerij of een feestje’, zegt oprichter Danielle de Vries. Daarna kun je je comfortabel en vrijwillig op laten sluiten in The Movement Hotel, dat gerund wordt door vluchtelingen . Breng ten slotte een bezoekje aan Persijn ( , zie kader). Wil je Oost nog verder ontdekken? Volg dan eens een conscious shopping-route (iamsterdam.com/conscious-shopping), die je langs de leukste groene, duurzame en sociaal-maatschappelijk actieve ondernemingen leidt.

A BEAUTIFUL MESS

PERSIJN

Wij willen mensen met een vluchtachtergrond hier in Amsterdam weer in hun kracht zetten’, vertelt Jackie Remmits van A Beautiful Mess. ‘Daarom werken ze een tijd in ons restaurant, om een netwerk op te bouwen en mensen te ontmoeten.’ Je kunt hier proeven van gerechten als chapati met kip of okra in tempura.

‘Onze missie is laten zien dat de Nederlandse keuken meer is dan aardappels-vlees-groente’, vertelt Tristan van Hoolwerff van Persijn. ‘Daarom koken we zo lokaal mogelijk en vervangen we een citroen bijvoorbeeld door een duindoornbes.’ De chefs togen hier dan ook elke ochtend naar het dak om kruiden te plukken uit eigen kas.

H.J.E. Wenckebachweg 48 abeautifulmess.nl

Amstelvlietstraat 4a persijn.nl

krant KRANT

ETEN & DRINKEN EN ZO

ang

CADEAU BIJ ABONNEMENT Driegangendiner in hartje stad

t.v.w. €32

Noem het gerust een verborgen parel op het Centraal Station: Grand CaféRestaurant 1e Klas, te vinden op perron 2B. Wie door de deuren van dit monumentale pand stapt, ervaart de grandeur van vroeger. Grand Café-Restaurant 1e Klas is een warme ontmoetingsplek voor nationale- en internationale gasten, (trein) reizigers en passanten, maar is ook exclusief af te huren voor grote of kleinere groepen. Zowel privé als zakelijk kun je hier terecht voor een drankje, een heerlijk ontbijt, lunch of diner. En ook ﬁjn: het restaurant is met én zonder ov-chipkaart bereikbaar. Als nieuwe abonnee van de Uitkrant Amsterdam krijg je nu een driegangendiner à la carte cadeau. Wees er wel snel bij, want op is op! Meer weten over Grand CaféRestaurant 1e Klas? Kijk op restaurant1eklas.nl of bel 020-6250131. Ga naar iamsterdam.com/uitkrant, neem een jaarabonnement (€29,95) en plaats een reservering bij Grand CaféRestaurant 1e Klas door te mailen naar: sales@restaurant1eklas.nl o.v.v. ‘nieuwe abonnee Uitkrant’. Deze actie loopt t/m 28 november

GA NAAR IAMSTERDAM.COM/ACTIES

COLD WAR

THE TRIP TO SPAIN

10x bioscoopkaarten t.w.v. €10

10x dvd t.w.v. €14,99

In zijn zoektocht naar jonge artiesten valt het oog van de Poolse muzikant Wiktor op de jonge en vrijgevochten Zula. Voor beiden is het liefde op het eerste gezicht, maar de Koude Oorlog woedt door Polen en het tweetal wordt gescheiden door politiek en tegenslagen. Cold War is een prachtige film vol muziek, dans en passie van regisseur en Oscarwinnaar Pawel Pawlikowski, die niet voor niets werd uitgeroepen tot Beste Regisseur op het filmfestival van Cannes.

Na Engeland en Italië reizen Steve Coogan en Rob Brydon deze keer door Spanje. Ze discussiëren over beroemdheden en becommentariëren het land en elkaar, terwijl ze zich onderweg tegoed doen aan paella en gazpacho. Hun komische opmerkingen zijn daarbij net zo droog als de beste Spaanse wijn. The trip to Spain is sinds vorige maand verkrijgbaar op dvd en via video on demand.

Deze actie loopt t/m 28 november

ETEN & DRINKEN EN ZO

trend

SALONFÄHIG Na de herontdekking van de mannenkapper en de wildgroei aan barbershops is er een nieuwe trend gaande: de beautysalon voor mannen. Wat zoeken ze daar? tekst Anne Dirks

an moisturizer tot snorrencrème: persoonlijke verzorging voor mannen is al langer aan een opmars bezig. Maar volgens boekingswebsite Treatwell – met bijna 3000 aangesloten beautysalons in heel Nederland – stijgt sinds kort het aantal mannelijke gebruikers en verandert de vraag. Nog steeds staat de kapper op nummer één, maar mannen zouden vaker voor massages en beautybehandelingen zoals een manicure kiezen. Charissa Broekema, die vorig jaar de mannenbeautysalon Mr. Adam in de Weesperbuurt opende, herkent dit. ‘Een paar jaar geleden was het echt not done om als man een beautysalon binnen te stappen, nu zie je dat mannen meer aandacht besteden aan hun uiterlijk. Ze letten op hun voeding, gaan naar de sportschool en kijken verder dan die pot Nivea wanneer het aankomt op persoonlijke verzorging.’ ANTIRIMPELBEHANDELING Dat heeft te maken met het veranderde mannelijke schoonheidsideaal. Cristiano Ronaldo, Ryan Gosling en onze eigen Michiel Huisman zijn de rolmodellen van nu; stuk voor stuk verzorgde mannen die hun afgetrainde lijf op Instagram showen. En wat te denken van de opkomst van mannencosmetica? In september lanceerde modehuis Chanel een make-uplijn voor heren, inclusief foundation, lippenbalsem en een wenkbrauwpotlood. ‘Schoonheid heeft niet te maken met geslacht, maar met stijl’, aldus het statement van Chanel. Op dit moment telt Amsterdam 37 salons waar mannen terechtkunnen voor een gezichtsbehandeling, harsbeurt of massage. ‘Mannen voelen meer druk om er op een bepaalde manier uit te zien. Ze komen naar de salon omdat ze last hebben van acne, overmatige

haargroei of een geïrriteerde huid na het scheren. Of voor een anti-age-behandeling.’ STIEKEM De groei in aanbod van mannenbehandelingen wil overigens niet zeggen dat het taboe erop verdwenen is. Zo heeft Mr. Adam een bijna onzichtbare entree met een klein bordje boven de deur; nergens staat dat het om een schoonheidssalon gaat. ‘Dat is een bewuste keuze’, zegt Broekema. ‘Veel mannen blijven zich bezwaard voelen over hun bezoekje aan een schoonheidssalon. Je zal een man nog niet snel tegen zijn vrienden horen opscheppen over die fantastische facial van gisteren.’

trend

KRANT

AGENDA

o

service & info

e o r  p e .om m

LAST MINUTE TICKET SHOP In de Last Minute Ticket Shop koop je op de dag van de voorstelling online kaarten met korting tot 75 procent. Elke dag is er een nieuwe selectie van voorstellingen en concerten van de Amsterdamse theaters en concertzalen. lastminuteticketshop.nl

I AMSTERDAM STORE Valid until 31-12-201 8 Check in each carr and out required ier on ever with y trip

Als Amsterdam een winkel zou zijn, hoe zou die er dan uitzien? Het antwoord op die vraag vind je aan de IJ-zijde van het Centraal Station. Ontdek het beste van Amsterdam in de I amsterdam Store.

1DAY

CLASS 2

AMSTER AM & REGDIO N TRAVEL TICKET

IJ-hal (noordzijde Centraal Station) Voor openingstijden zie: iamsterdam.com/store

HET AMSTERDAM & REGION TRAVEL TICKET

I AMSTERDAM VISITOR CENTRES Bezoek een van onze Visitor Centres voor informatie over Amsterdam en de regio, voor excursies & rondvaarten, plattegronden en gidsen, tickets voor het openbaar vervoer, souvenirs, hotelreserveringen en de I amsterdam City Card. iamsterdam.com/visitorcentres twitter.com/Iamsterdam

ADRESSEN

- Stationsplein 10 (tegenover Centraal Station) - Aankomsthal 2, Schiphol Plaza Voor openingstijden zie: iamsterdam com/visitorcentres

Een ideaal cadeau voor bezoek van buiten de stad: aanschaf van de City Card geeft toegang tot meer dan 40 musea, openbaar vervoer, een rondvaart, 25 procent korting op attracties, eten en drinken en meer! Verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, I amsterdam Store, hotels, rederijen, musea en GVB Tickets & Info punten.

Met de nieuwe versie van het ARTT-ticket kun je onbeperkt gebruikmaken van het openbaar vervoer in Amsterdam en de omliggende regio – dag en nacht, met bus en trein – gedurende 1, 2 of 3 dagen. Ontdek Haarlem, rijk aan cultuur, winkels en bezienswaardigheden zoals het Teylers of het Frans Hals Museum. De ARTT-tickets zijn verkrijgbaar bij de I amsterdam Visitor Centres, de I amsterdam Store, GVB Tickets & Informatie op het Stationsplein en het OV Servicecenter in de IJhal van het Centraal Station.

Meer info: iamsterdam.com/citycard

Meer info: iamsterdam.com/area

I AMSTERDAM CITY CARD

november 2018

KRANT

t/m

61 62 63 64 66

AGENDA: MUZIEK, THEATER, DANS, CABARET, FESTIVALS, MUSEA & EXPOSITIES COLOFON AMSTERDAM TOEN DE STAD UIT GROETEN UIT

SAISONNIER ‘Laat de herfst maar komen. In het theater zitten we goed’, oordeelde de Theaterkrant. De Volkskrant, NRC en Trouw deelden stuk voor stuk vier sterren uit. In Den Haag werd besloten dat ‘het NTD na zoekende jaren helemaal terug aan de top is.’ Lovende woorden genoeg over Saisonnier van het Nederlands Danstheater, maar beter is om het zelf te ervaren als op 14 en 15 november Amsterdam aan de beurt is. Het balletdrieluik van Singulière Odyssée van Sol León & Paul Lightfoot, Marco Goeckes Walk the demon en Hofesh Shechters Vladimir is de opening van seizoen 2018-2019 – en dat belooft wat.

RAHI REZVANI

14 en 15 november Nationale Opera & Ballet

KRANT

POP & JAZZ CHARLY LUSKE - THE STORY OF GEORGE MICHAEL In dit concert wordt het onstuimige leven van de Britse popzanger, liedjesschrijver en muziekproducent uiteengezet aan de hand van de hits en parels uit de Wham! periode en daarna. do 1 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 30,MIC LOWRY Van straatmuzikanten in thuishaven Liverpool naar optredens op grote podia als voorprogramma van Justin Bieber. Met hun harmonieuze samenzang, charme en scherpe teksten weet dit Britse vijftal fans over de hele wereld te overtuigen van hun talent. do 1 20:30, Tolhuistuin, € 23,JAMIE BAUM SEPTET+ De Amerikaanse fluitiste Jamie Baum verwerkt invloeden uit Indiase, Pakistaanse en Tibetaanse muziek in haar composities. Haar septet behoort tot de top van de Amerikaanse jazz. do 1 20:30, Bimhuis, € 18,GOLD STAR Marlon Rabenreither, ofwel Gold Star, werd geboren in Wenen maar groeide op in de VS. Die typische Americana sound komt terug in al zijn nummers. Soms hoor je Neil Young, dan Bob Dylan en hier en daar een dosis Wilco en Ryan Adams. vr 2 22:00, Paradiso, € 8,DINOSAUR Fantasierijke elektrische jazz met synthpop-invloeden van een spraakmakende Britse band met o.a. toetsenist Elliot Galvin onder leiding van trompettiste Laura Jurd. vr 2 20:30, Bimhuis, € 15,TUNNG Deze zeskoppige Britse band wordt vaak gezien als de vaandeldrager van het folktronicagenre. Ze combineren klassieke folk met soundscapes, samples en bijzondere electrische gitaartechnieken vr 2 20:30, Bitterzoet, € 15,MARIANDORO Mariandoro is een gepassioneerde zangeres, gitariste en songwriter. Een avond met eigen liedjes over de natuur en de liefde met wiegende Bossa Nova’s en passievolle Fado. Daarnaast covers van Kate Wolf, Sandy Denny en Joni Mitchel. vr 2 20:30, Casa Munganga, € 10,- t/m € 12,50 THE SORE LOSERS De Belgische band The Sore Losers haalt venijnig uit met een combinatie van vuige rock, advertentie

HET HOUT —

1 — 10 NOV INTERNL THEATER AMSTRDM

november 2018

AGENDA

garage, blues en country. Het geluid is overstuurd en analoog en staat geheel ten dienste van de korte, energieke songs die beïnvloed zijn door bands als de MC5, Stooges en Yardbirds. za 3 20:00, Paradiso, € 13,-

TOP 3 POP

tijdens het schrijfproces van nieuwe songs. Jono McCleery werd doof geboren. Hij hoorde pas op vijfjarige leeftijd geluiden en sindsdien is hij gefascineerd door klank. De getalenteerde singer-songwriter combineert folk, electro en jazz. vr 9 20:00, Zonnehuis, € 13,-

BLACK HONEY Een energieke en eigenzinnige garagerock band uit Brighton, UK. Onder leiding van frontvrouw Izzy Bee grossiert het viertal in aanstekelijke en sexy rocknummers met een psychedelisch 60’s randje. za 3 20:30, Bitterzoet, € 16,WILD ROMANCE De legendarische begeleidingsband van Herman Brood, Wild Romance, Nederlands meest swingende en authentieke Rock ‘n Roll helden, releasen deze avond hun langverwachte plaat ‘No Time’. za 3 19:30, Q-Factory, € 16,50 t/m € 21,50

THE GROWLERS’ BEACH GOTH TOUR 2018 Dit bonte gezelschap uit Californië bracht in 2016 het zevende album City Club uit op het label van The Strokes-frontman Julian Casablancas. Zijn invloed is duidelijk hoorbaar: dansbare beats en de aanwezigheid van synthesizers verrijken het geluid van de band die tot dan toe vooral bekend stond om hun rammelende gitaren, deinende melodieën en het unieke stemgeluid van zanger Brooks Nielsen. Paradiso, 6 november

FLASHER Gitarist Taylor Mulitz (exPriests), bassist Daniel Saperstein en drumster Emma Baker maken samen vlijmscherpe punk die wordt afgewisseld met luchtige shoegaze. zo 4 22:00, Paradiso, € 10,LUKA BLOOM De Ierse singer-songwriter Barry Moore, beter bekend als Luka Bloom, heeft een unieke stem en combineert een intrigerend gitaargeluid (soms klinkt het alsof er een veelvoud aan gitaristen op het podium staat) met een interessante songkeuze. zo 4 20:30, Zonnehuis, € 25,VERA JÓNÁS De Hongaarse singer-songwriter Vera Jónás brengt persoonlijke liedjes, die zij voorziet van electronische en akoestische geluiden. zo 4 20:00, Theater de Roode Bioscoop, € 12,LYKKE LI Sinds Lykke Li in 2008 haar eerste EP uitbracht, is de Zweedse chanteuse met de sensuele stem, zwoele beats en breekbare tracks, niet meer weg te denken uit de indie-pop wereld. ma 5 19:00, Melkweg, € 34,05 ROSIE CARNEY De twintigjarige Ierse singersongwriter haalt de inspiratie voor haar liedjes uit de mooie, uitgestrekte landschappen die haar omringen in haar huis in Ierland, en uit haar gevoelens in zowel haar teksten als in haar muziek, wat resulteert in folkmuziek. ma 5 20:30, Theater de Roode Bioscoop, € 12,LAKSHMI - ADEM De Nederlandse zangeres maakt diepe indruk met haar poëtische liedjes en haar wonderschone stem. Ze zingt over helden en antihelden, over dat wat perfect is en dat wat kraakt, en zoekt contrasten in inhoud en muziek: pop vs. electro vs. klassiek. di 6, wo 7, 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50

JOSSY

KRS-ONE Halverwege de jaren tachtig begon hiphop aan een opmars waar KRS-One als frontman van de groep Boogie Down Productions een belangrijk onderdeel van was. Met zijn soloalbum Return of the Boom Bap uit 1993 drukte deze hiphoplegende uit New York, geboren als Lawrence ‘Kris’ Parker, alias The Teacher and the Philosopher, een onuitwisbare stempel op hiphop. Tolhuistuin 5 november band Camera Obscura en Danny Caughlin van Crybaby vormen samen dit nieuwe duo. De twee vinden hun oorsprong in Schotland en Engeland, maar met hun Americana sound lijken de singer-songwriters eerder regelrecht uit Alabama te zijn gekomen. wo 7 20:30, Zonnehuis, € 15,BRANT BJORK De ex-drummer van Kyuss en Fu Manchu heeft het feel goodimago van skater en surfer uit Californië en brengt een mix van psychedelische, soulvolle, groovy en sexy rock-’n-roll. wo 7 19:00, Melkweg, € 22,70

THE KVB De minimalistische shoegaze van dit Britse duo klinkt zowel sprankelend als afstandelijk. Luid, maar ook ingetogen en delicaat. di 6 19:30, Sugarfactory, € 14,-

EARTHEATER Is het performancekunst? Popmuziek door de ogen van een geschifte AI-computer? Of is het de R&B van de toekomst? Het werk van de Amerikaanse muzikant Alexandra Drewchin is zeldzaam ongrijpbaar. Met haar extreem veelzijdige stem met een bereik van drie octaven en haar elastisch lijf kruipt ze onder je huid. wo 7 20:30, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 9,50 t/m € 12,-

TRACYANNE & DANNY Tracyanne Campbell van de

MT. JOY Mt. Joy is een Amerikaanse

MINYESHU KIFLE In 1996 verhuisde de uit Ethiopië afkomstige zangeres naar Nederland en sindsdien werkte ze samen met o.a. Stefan Kruger (Zuco 103), Nederlands Blazers Ensemble, Metropole Orkest en New Cool Collective. Ze verweeft thema’s als liefde, vrouwen en levenslust in een kleurrijk mozaïek van ballads en dansbare songs, in een mix van soul, funk en opzwepende jazz. Bimhuis 21 november folkband met de nodige politieke inhoud. Folk is de basis van hun sound, maar de horizon wordt flink verbreed met elementen uit de blues, rock en indie. do 8 22:00, Paradiso, € 9,KEN THOMSON SEXTET Eigenzinnige gecomponeerde muziek van de Amerikaanse saxofonist/klarinettist Ken Thomson, bekend van het ensemble Bang on a Can All Stars en het punk/jazzcombo Gutbucket. do 8 20:30, Bimhuis, € 18,HET AMSTERDAMS VOLKSKOOR - GEZELLIGHEID KENT GEEN TIJD Het Amsterdams Volkskoor viert dit jaar het tienjarig jubileum met hun traditionele programma ‘Gezelligheid kent geen tijd’. Met o.a. liedjes van Johnny Jordaan, Tante Leen en Willy Alberti. vr 9, vr 16 20:00, Meervaart, € 22,50 EMIL LANDMAN (BAND) & JONO MCCLEERY (SOLO) De subtiele gitaarliedjes van Emil Landman ademen avontuur. Landman staat bekend als een dromer die vaak ongebruikelijke omstandigheden najaagt

MARTIN SEXTON Deze Amerikaanse singer-songwriter begon zijn muziekcarrière in de vroege jaren negentig op straat en in metrostations in Boston en combineert zijn krachtige teksten met een soulvolle stem. vr 9 20:00, Tolhuistuin, € 15,HOLLY GOLIGHTLY AND BAND De Britse zangeres Holly Golightly begon haar muzikale carrière als mede-oprichter van de garageband Thee Headcoatees in 1991. Rode draad in haar grote oeuvre is de aanstekelijke combinatie van country, blues en folk met swingende rock ‘n’ roll. vr 9 22:00, Paradiso, € 12,50 TESS PARKS De Canadese zangeres Tess Parks klinkt als Lana Del Rey en Mazzy Star maar dan rauwer en experimenteler. Haar dromerige stem, in combinatie met gruizige gitaren, zorgt voor een mooie psychedelische sfeer. vr 9 20:30, Q-Factory, € 14,25 CARO EMERALD Caro Emerald’s ‘Emerald Island EP’ bevat 6 nieuwe tracks, waaronder het dubby nummer ‘Never Ever’ en de nieuwe single ‘Whatchugot’. Zowel de tour als de EP zijn geïnspireerd op Exotica, een muziekgenre uit de jaren 50/60 met exotische geluiden en instrumenten. vr 9 20:00, AFAS Live, € 39,GUUS MEEUWIS - GELUK Na een turbulente tijd waarin zijn leven grote veranderingen heeft doorgemaakt, is er ruimte gekomen om na jaren van rennen stil te staan en is zijn liefde voor muziek zo mogelijk nog groter geworden. Gul, trefzeker en zonder opsmuk weet Meeuwis beter dan ooit waar zijn hart ligt. za 10 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 29,THE FLAMING LIPS De band van frontman Wayne Coyne staat bekend om hun uitgebreide live shows met kostuums, balonnen, poppen, videoprojecties, complexe lichtshows en bergen confetti. zo 11 19:30, Melkweg, € 30,THE ACES Dit viertal uit Utah is een allfemale band en maakt op de tachtiger jaren geïnspireerde gitaarpop met rake en oprechte teksten. zo 11 19:00, Melkweg, € 14,75 LADYSMITH BLACK MAMBAZO De wereldberoemde a-capellagroep Ladysmith Black Mambazo is een van de actiefste en succesvolste Zuid-Afrikaanse acts ooit. Ze braken wereldwijd door in 1986 met hun prominente rol in Paul Simons Graceland en wonnen door de jaren heen vier Grammy Awards. zo 11 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 18,JMSN Christian Berishaj, alias JMSN (Jameson), staat bekend om

november 2018 zijn soulvolle, zwoele en rauwe geluid. Onlangs verscheen zijn zesde studioalbum ‘Velvet’. ma 12 19:30, Melkweg, € 14,20 NOAH KAHAN Deze Amerikaanse singersongwriter scoorde dit jaar een wereldwijde hit met het nummer ‘Hurt Somebody’. di 13 20:30, Tolhuistuin, € 12,50 HARK! & CO Dit ensemble, onder leiding van componist Harke Jan van der Meulen, maakt ‘vintage pop op klassieke instrumenten’ met referenties naar Nits, Spinvis, Ho Orchestra en Awkward i. wo 14 20:30, Theater de Roode Bioscoop, € 18,PARQUET COURTS Een van de meest geliefde bands uit het garagecircuit. De nieuwe plaat ‘Wide Awake!’ kwam onlangs uit en de gelijknamige 3FM megahit laat horen dat de band dansbaarder en funkier is dan ooit. wo 14 20:30, Paradiso, € 17,50 TERENCE BLANCHARD FEAT. THE E-COLLECTIVE Energieke elektrische band rond trompetheld, jazz- en filmcomponist en Grammy-winnaar Terence Blanchard. ‘Een van de veelzijdigste en productiefste jazzgrootheden’, aldus de Volkskrant. wo 14 20:30, Bimhuis, € 22,HONNE het Londense duo Andy Clutterbuck en James Hatcher oftewel Honne (Japans voor ‘ware gevoelens’) maakt warme, elektronische soul die ze zelf omschrijven als ‘babymaking music’. do 15 19:00, Melkweg, € 20,TUSKY Eerder dit jaar bracht de band het debuutalbum ‘Rated Gnar’ uit, waarop de punk en rock van eind jaren negentig geëerd wordt. Bestaande uit voormalig John Coffey gitaristen Alfred van Luttikhuizen en Christoffer van Teijlingen, gitaar-tech Sjors van Reeuwijk en drummer Bas Allein Richir is Tusky één grote punkrockfamilie. vr 16 19:30, Sugarfactory, € 11,50 BAND-MAID Deze Japanse hardcore-rockband bestaat uit 5 vrouwen en gaat gekleed als huishoudhulp. Als onderdeel hiervan noemen dames uit Tokyo hun concerten ‘Servings’ en hun fans ‘Masters’ en ‘Princesses’. vr 16 19:00, Melkweg, € 34,05 FIRE! ORCHESTRA Orkest met strijkers en blazers waarin alles draait om improvisatie en energie, samengesteld door het trio Fire! met de Zweedse saxofonist Mats Gustafsson. za 17 20:30, Bimhuis, € 18,BOB WAYNE De opzwepende outlaw country van deze redneck is geïnspireerd door het leven ‘on the road’, met teksten over truckers, vrouwen en BBQ’s. za 17 20:00, Q-Factory, € 14,50 THE SLACKERS Al meer dan 27 jaar touren deze New Yorkers de wereld over met hun feestelijke ‘Jamaicaanse rock ‘n roll’. Daarnaast spelen ook Amerikaanse retro-geluiden

uit de blues, soul en rock een grote rol. za 17 20:30, Bitterzoet, € 15,THE TWILIGHT SAD De band uit Glasgow maakt muziek die zich laat omschrijven als de perfecte mix van Arab Strab, Interpol, Mogwai, My Bloody Valentine, Sigur Ros en U2. Invloeden waar de band zelf Van Dyke Parks en Phil Spector aan toevoegt. za 17 20:00, Tolhuistuin, € 15,CHICUELO & MARCO MEZQUIDA Gitaarmaestro ‘Chicuelo’ Juan Gómez, bekend als een groot vernieuwer van de flamencogitaar, slaat de handen ineen met jazzpianist Marco Mezquida. zo 18 20:30, Bimhuis, € 18,IMARHAN Imarhan wordt vaak omschreven als het broertje van Tinariwen. De bands delen dan ook een aantal leden en komen, net als Songhoy Blues, uit het noorden van Mali. Samen blazen deze bands de touareg-rock nieuw leven in. Muziek vol Afrikaanse funk- en jaren zeventig popinvloeden. zo 18 20:30, Bitterzoet, € 15,THE LAST BANDOLEROS Dit bevriende viertal uit San Antonio, Texas maakt een uiterst dansbare mix van Tex-Mex, country en rock ‘n roll. ma 19 22:00, Paradiso, € 10,TALIB KWELI Brooklyn-based rapper Talib Kweli is de afgelopen 20 jaar uitgegroeid tot een ware hiphop legende. Hij staat als een van de eerste rappers bekend om het maken van hiphop tracks met sociaal en politiek bewuste teksten. di 20 19:30, Melkweg, € 18,50 AVEC De uit Oostenrijk afkomstige zangeres maakt betoverende, duistere gitaarliedjes. Haar persoonlijke teksten verpakt ze in Indie songs, soms melancholisch, maar vaak ook folky en upbeat. di 20 19:00, Melkweg, € 12,BLAC RABBIT (US) Met The Beatles als ultieme inspiratiebron is de identieke tweeling Amiri en Rahiem Taylor uit Brooklyn begonnen met gitaarspelen en schrijven. Drummer Patrick Jones en bassist Josh Lugo werden erbij gehaald om hun originele psychedelische rocknummers live te spelen en een debuut-EP op te nemen. di 20 20:00, Sugarfactory, € 10,LYDMOR De nieuwe pop-prinses uit Denemarken, Jenny Rossander, versmelt pittige synthpop en sensuele beats tot een dansbaar geheel. wo 21 22:00, Paradiso, € 8,ROXEANNE HAZES Roxeanne Hazes brak vorig jaar door met haar Edison-bekroonde debuutalbum ‘In Mijn Bloed’. De single ‘Ik Was Toch Je Meisje’ was een groot succes en volgens Radio 2-dj Gerard Ekdom een instant klassieker. do 22 20:00, Paradiso, € 14,THE ANALOGUES - THE WHITE ALBUM De vijfkoppige band, The Analogues spelen samen met flink wat hulptroepen (strijkers, blazers) en gastmuzikanten, en een compleet arsenaal aan bijzondere

vintage-instrumenten The White Album, het eigenzinnige meesterwerk uit 1968 van The Beatles, van begin tot eind. do 22 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 20,50 OMAR APOLLO Deze oude ziel in een millenial jasje switcht moeiteloos tussen Engels en Spaans met een stem die in de verte doet denken aan een mix van Prince en Tom Misch en combineert bedroom pop en throwback soul. do 22 19:00, Melkweg, € 13,60 UNZUCHT + JOHNNY DEATHSHADOW Rauw, charmant en met onverminderde energie, Unzucht kan zich met gemak tot één van de beste live bands van Duitsland rekenen. De avond wordt compleet gemaakt met de eveneens Duitse viermansformatie Johnny Deathshadow. do 22 20:00, Poppodium P60, € 15,ROBERT FINLEY De blues en soul-zanger en gitarist Robert Finley groeide op in Louisiana. Hij nam met Dan Auerbach van The Black Keys het album ‘Goin’ Platinum!’ op. Een album vol soul, blues en gospel. do 22 20:30, Zonnehuis, € 20,FEROCIOUS DOG Deze zeskoppige folkpunkband uit Nottingham heeft dezelfde maatschappelijke opvattingen als Robin Hood, gecombineerd met de strijdbaarheid van The Clash. vr 23 19:30, Melkweg, € 18,15 RAT BOY Rat Boy, het alter-ego van de Britse Jordan Cardy, presenteerde vorig jaar zijn debuut met de toepasselijke titel ‘SCUM’: een eigenwijze mix van hiphop, ska, punk, rock en pop. za 24 20:30, Bitterzoet, € 12,50 JUNGLE BY NIGHT Van Turkije tot Frankrijk, van Vlieland tot Mount Fuji, overal kennen ze Jungle By Night. De Amsterdamse band weet hoe je een festival laat kolken en een popzaal laat koken. De negenkoppige formatie maakt een mix van afrobeat, funk, soul en jazz. za 24 20:00, Koninklijk Theater Carré, vanaf € 21,50 SANNE SANNE & WOOLF DUBBELCONCERT Sanne Sanne is het nieuwe project van zangeres en vibrafoniste Sanne Huijbregts waarin ze voornamelijk haar eigen composities speelt. Met Julia Werner en Vita Pagie (zang & percussie). De drie zangeressen en instrumentalisten, Marieke Smit, Mylène Berghs en Ellen Tackenkamp, vormen samen het Nederlandse folk poptrio Woolf. za 24 20:30, Theater de Roode Bioscoop, € 15,JACIN TRILL De Nederlandse rapper Jacin Trill, pseudoniem van Jacin Koot, werd bekend met zijn hit ‘Kspreyopjebytch’ en heeft maar één boodschap voor de wereld: no more bad vibes. De titel van zijn tape ‘Happyland’ die vorig jaar uitkwam spreekt voor zich. zo 25 20:00, Paradiso, € 15,BODHI & TITUS - VAN CELTIC TOT FADO Veelzijdige muziek en mooie samenzang, zo kan de muziek van

Bodhi en Titus het beste getypeerd worden. Van Keltische muziek tot de Portugese Fado. Van mooie ballads als ‘Fields of Athenry’ (Iers), ‘Caledonia’ (Schots) tot ‘Besame Mucho’ (Fado). zo 25 15:00, Claverhuis, gratis JAAP BOOTS TERUG NAAR ZEE Zanger, gitarist en tekstschrijver Jaap Boots leidt de luisteraar in een opwindende en ontroerende muzikale zoektocht langs de muzieksoorten die hem zo lief zijn: country, folk, blues, soul en rock ‘n roll. zo 25 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 20,EVIDENCE Deze Amerikaanse rapper uit Los Angeles, is voortdurend bezig met het perfectioneren van zijn vak als mc, producent, fotograaf, regisseur en graffitikunstenaar en sinds jaar en dag voorvechter van de hiphopcultuur. ma 26 21:00, Bitterzoet, € 18,TOONTJE LAGER Één van de populairste Nederlandstalige bands van begin jaren tachtig bekend van hits als ‘Net Als In De Film’, ‘Zoveel Te Doen’ en ‘Stiekem Gedanst’, staat na meer dan dertig jaar in een vernieuwde samenstelling aangevoerd door zanger Erik Mesie weer op het podium. di 27 20:30, Bitterzoet, € 17,50

Servus speelt eigen composities en Russische, Yiddische en Yoegoslavische nummers. vr 30 19:00, De Nieuwe KHL, € 5,DENZEL CURRY Rapper en songwriter Denzel Curry uit Carol City, Miami, staat bekend om zijn rauwe hiphop met een vleugje trap en punk. Hij vindt zijn inspiratie in legendes als Tupac, Buju Banton en Outkast. vr 30 20:00, Melkweg, € 22,70

CLUBS

SUGAR BALL Het jaarlijkse ‘Ball’ op Bungalup zal terugkeren in de vorm van een clubnacht. In de nacht voor Sint Maarten verandert Paradiso in een suikerhuisje met kleurrijke en verslavende suikers. Dresscode? Zo zoet mogelijk! za 10 23:30, Paradiso, € 37,50 COLOURIZON W/ JOHN DIGWEED & MISS MELERA Miss Melera presenteert ‘Colourizon at night’ met o.a. John Digweed. za 10 23:00, De Marktkantine, € 15,- t/m € 17,50 KALDEN BESS Techno op dinsdag met de Canadese Kalden Bess en Dexon, JSPR en SHDOW. di 13 23:30, Melkweg, gratis

DIAMANDA DRAMM Violiste Diamanda Dramm verkent viooltechnieken uit de hedendaagse muziek in ‘Violin Spaces’, een reeks fascinerende composities van Garth Knox. wo 28 20:30, Bimhuis, € 16,-

BALKAN BEATZ Een vrolijke mix van traditie en folklore met gypsybeats, balkanhiphop, yugodancehall, arabtrap en andere dansbare Oost-Europese cross-overmuziek. za 17 23:30, Melkweg, € 5,-

FERHAT GÖÇER Sinds zijn doorbraak in 2005 is Ferhat Göçer een van de meest geliefde artiesten in Turkije. Zijn repertoire is gebaseerd op volksen klassieke muziek, waaraan de charismatische zanger een flinke dosis pop toevoegt. do 29 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 34

SOUL POWER De lekkerste soul, disco, funk en r&b: van Stevie Wonder naar Whitney Houston en via D’Angelo naar Michael Jackson. Gouden klassiekers en nieuwe pareltjes gemixt met de originele videoclip. Line up: DJ Mr. Speak, DJ Soulfania, VJ Supreme Cuisine en MC Kroegtijger. za 17 23:59, Paradiso, € 13,50

WEST COAST BIG BAND FEAT. PHILIP CATHERINE & BERT JORIS De vermaarde gitarist Philip Catherine en meestertrompettist Bert Joris delen het podium met de West Coast Big Band, met muziek van het album ‘Meeting Colours’. vr 30 20:30, Bimhuis, € 17,-

WHITE MOON Vier areas met verschillende stijlen muziek: o.a. trance, house, progressive, oldschool, spectaculaire led-, lasers- en lichtshows, en bijzondere acts. Met o.a. Marco V, Darkraver, Faith Mark, Georgio Schultz en veel meer! za 17 21:00, The Box, € 27,50

SERVUS - GIPSY SALOON Zigeunermuziek speel je met je hart. Dat heeft de muzikale nestor van dit zigeunerorkest, Nello Mirando, absoluut overgedragen.

ALEX MINE Techno op dinsdag met de Italiaanse DJ en producer Alex Mine, Dexon en Stefano Richetta. di 20 23:30, Melkweg, gratis

advertentie

November

Rossini’s komische —

IL BARBIERE DE SIVIGLIA

KRANT

BOSS Bouncen op Usher of viben op R. Kelly, tijdens deze editie draait het om pure r&b. Met o.a. Joey Switch, Dj Irwan en MC Aries. vr 23 23:59, Paradiso, € 15,REGGAE VIBRATIONS: META & THE CORNERSTONES De avond staat in het teken van Empress Messenjahah met als special guests: Meta & The Cornerstones. Daarnaast worden de beste reggae en dancehall tunes gedraaid door het dj-team van Reggae Vibrations. vr 23 22:30, Paradiso, € 15,-

KLASSIEK & OPERA

YEFIM BRONFMAN Deze Russisch-Israëlisch-Amerikaanse sterpianist staat bekend als een zwaargewicht, uitblinkend in tumultueuze stukken. Nu buigt Bronfman zich, samen met het Koninklijk Concertgebouworkest en o.l.v. Philippe Herreweghe, over het subtielste en tederste pianoconcert dat Beethoven componeerde. do 1, vr 2 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 35,I SOLISTI Vogelzang, kleurenpracht en God. Elementen die volop aanwezig zijn in ‘Et exspecto resurrectionem mortuorum’ van Olivier Messiaen in een uitvoering van het voornaamste blaasensemble van België. do 1 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 OP EEN GROTE PADDENSTOEL (2 T/M 4 JAAR) Op schoot luisteren of lekker meedansen? In ‘Op een grote paddenstoel!’ mag het allebei. Izaline Calister en haar band met de mooiste muziek voor de allerkleinsten. vr 2 t/m zo 4 diverse aanvangstijden, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 14,CHANNA MALKIN & IZHAR ELIAS Sopraan Channa Malkin en gitarist Izhar Elias nemen ballingschap en heimwee als rode draad in hun programma ‘Songs of Love and Exile’: volksliederen van García Lorca, Sefardische liederen, Spaanse en Italiaanse liederen uit de barok en een selectie uit de Divan van Moses Ibn-Ezra. za 3 14:00, Noorderkerk, € 15,PHOTONEN VOCAAL ENSEMBLE O.L.V. JEROEN SPITTELER Muziek rondom Allerzielen. Als leidraad geldt de prachtige polyfonie van de zes stemmige

november 2018

AGENDA

requiemmis uit 1603 van Tomás Luis de Victoria, afgewisseld met o.a. verrassende composities zoals het voor Photonen geschreven ‘Stemmen’ van Gustavo Trujillo op teksten van Willem Jan Otten en Kavafis. za 3 20:15, De Engelse Kerk, € 12,- t/m € 16,AMSTERDAM SINFONIETTA, HARRIET KRIJGH EN CLARON MCFADDEN Aan de vooravond van zijn 80e verjaardag zet Amsterdam Sinfonietta Louis Andriessen in de spotlight met twee van zijn belangrijke werken én nieuw werk van zijn geestverwanten David Lang en Kate Moore. za 3 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 SEVERIN VON ECKARDSTEIN Von Eckardstein soleert in Ravels Pianoconcert voor de linkerhand. Het Radio Filharmonisch wordt geleid door Kevin John Edusei in een vroeg twintigste-eeuws programma. zo 4 11:00, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 21,CALEFAX (8+) Ze vonden hun eigen muziekgenre uit: het rietkwintet. Al meer dan 30 jaar spelen de vijf musici van Calefax in de ongewone samenstelling van hobo, saxofoon, fagot, klarinet en basklarinet. In ‘Open je Oren!’ vertellen ze alles over hun liefde voor muziek. zo 4 15:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 8,50 MEESTERPIANIST ROBERTO COMINATI Pianist Roberto Cominati in een origineel en wervelend programma, waarbij hij naast hoogtepunten uit het piano-oeuvre van Ravel – waaronder diens grandioze ‘La valse’ – een drietal prachtige en deels weinig gehoorde bewerkingen van Bach zal spelen. zo 4 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 31,EGGNER TRIO SPEELT SJOSTAKOVITSJ De drie broers van het Eggner Trio kiezen voor een indringend werk van Sjostakovitsj en Schumanns schijnbaar eenvoudige ‘Tweede pianotrio’. Én werk van Werner Pirchner. ma 5, wo 7 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 32,ROBERT HOLL ZINGT SCHUBERT Bas-bariton Robert Holl en pianist Roger Braun in een nieuw Schubert-recital. Lyrische liederen over water, muziek en eenzaamheid.

advertentie

TRAPTOWN — WIM VANDEKEYBUS / ULTIMA VEZ

03 ― 04 NOV INTERNATIONAAL THEATER AMSTERDAM / ITA.NL

TOP 3 CLUBS

JARREAU VANDAL LIVE De Amsterdamse producer en dj Ellroy Uyleman, alias Jarreau Vandal, profileert zich de laatste jaren sterk op het wereldtoneel. Hij staat bekend om zijn aanstekelijke en soulvolle house, waarin ook invloeden van pop, hiphop en r&b terugkomen. Met de aankondiging van zijn nieuwste mixtape Anthology kiest hij voor het maken van complete liedjes i.p.v. beats en treedt hij op met een complete band. Melkweg 10 november

GARAGE NATION Garage Nation in the Dam is een tweedaags festival in vier zalen met de beste Britse garage. Met op vrijdag in de Melkweg o.a. DJ Luck & MC Neat, Matt Jam Lamont, DJ Redhot en Sharky P en op zaterdag in The Box onder meer Artful Dodger (foto) met Mark Hill en Pete Devereux, Scott Garcia, DJ Cartier en DJ Bugzee. Én op beide avonden: Sam Supplier, Shenin Amara en special guest & dj’s: Marcus Nasty (UK Funky Set). Melkweg en The Box 9 en 10 november di 6 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 27,TOSCA - NEDERLANDSE REISOPERA Liefde, lust en politieke intriges buitelen over elkaar heen in het leven van de temperamentvolle zangeres Floria Tosca. Het beklemmende plot in combinatie met Puccini’s hartverscheurende en dramatische muziek, maken Tosca een van de meest geliefde opera’s ooit. di 6 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 1,.50 THIBAUDET, BATIASHVILI & CAPUÇON: MENDELSSOHN EN RAVEL Een supertrio: Jean-Yves Thibaudet, Lisa Batiashvili en Gautier Capuçon staan met z’n drieën tegelijk op het podium, in een intiem kamermuziekconcert. Te beginnen met Sjostakovitsj ‘Eerste pianotrio’. di 6 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 25,IBERIA BRASS QUINTET Concert door het Iberia Brass Quintet bestaande uit: Tiago Baeza (trompet), Gonçalo Mota

LET’S DANCE De ultieme eighties party met Kool & The Gang en Chaka Khan (foto). Ook nemen Fedde Le Grand en choreograaf Timor Steffens je mee naar het discotijdperk met hun fijnste remixen en lekkerste dancemoves. Daarnaast zijn o.a. Edsilia Rombley en Brainpower toegevoegd aan de line-up! De trip down memory lane, denk aan neon, blacklight en al je favoriete discoknallers, wordt gehost door Humberto Tan. Ziggo Dome 17 en 18 november (trompet), Federico Cuevas Ruiz (hoorn), Joao Canelas (trombone) en Andoni Monux Ugalde (tuba). di 6 20:00, Oosterkerk, gratis SIR JOHN ELIOT GARDINER VERDI’S REQUIEM Sir John Eliot Gardiner leidt Verdi’s zeer ontroerende Requiem. Bij The Monteverdi Choir soleren internationale topvocalisten als Ann Hallenberg, Luba Orgonasova en Gianluca Buratto. wo 7 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 43,KLANGFORUM WIEN Klangforum Wien brengt deze avond een wereldpremière van de Nederlandse componist Jan van de Putte. Daarnaast klinken ‘Still’ van dirigent Beat Furrer en ‘Fury II’ van klankschilderes Rebecca Saunders. do 8 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 OPERA GALA 2018 Tijdens dit spectaculaire Opera Gala staan de mooiste en meest grandioze operakoren uit de muziekhistorie centraal, waaronder delen uit ‘Nabucco’, ‘Il Trovatore’, ‘La Traviata’, ‘Carmen’, ‘Madama Butterfly’ en ‘Aïda’. Het Internati-

onal Symphony Orchestra uit Lviv en The New Romanian Symphonic Choir vertolken wereldberoemde aria’s onder leiding van dirigent Raymond Janssen. do 8, zo 11 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 49,KOORPROJECT OPUS REQUIEM FOR AN ANGEL VAN PAUL CARR Koorprojekt Opus presenteert met Orkest Nootstroom Fryslân, sopraan Jeannette van Schaik, bariton Raoul Steffani en Edwin Rutten onder andere Paul Carrs ‘Requiem for an Ange’l. De koorwerken worden verbonden met gedichten van Obe Postma. vr 9 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 22,50 ENSEMBLE ODYSSEE IN FREUNDSCHAFT Een feestelijk en virtuoos programma met suites en soloconcerten voor strijkers, blazers en basso continuo van Telemann, Graupner, Fasch en Bach op historisch instrumentarium. vr 9 20:00, Amstelkerk, € 15,- t/m € 17,50 MARC ALBRECHT DIRIGEERT BRAHMS’ VIOOLCONCERT Arabella Steinbacher soleert in Brahms’ beroemde ‘Vioolconcert’. Onder leiding van Marc Albrecht speelt het Nederlands Philharmonisch ‘Die Seejungfrau’ van Zemlinsky, naar het sprookje ‘De zeemeermin’ van Andersen. za 10 20:15, zo 11 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 24,LELIKOOR Het Lelikoor o.l.v. JanJoost van Elburg zingt ‘Blessed Cecilia, appear and inspire’. Op het programma staan: R. Vaughan Williams ‘Mis in g-klein’ (1921), H. Howells ‘Requiem’ (1932) en ‘Hymn to St. Cecilia’ (1942) van Benjamin Britten. zo 11 15:15, Waalse kerk, € 8,75 t/m € 20,SWEELINCK BAROKORKEST Een feest van klanken met opgewonden violen, zangerige fagotten, priemende hobo’s, strelende fluiten, uitbundige hoorns, majestueuze trompetten en enthousiast roffelende pauken in sprankelende symfonieën uit Oostenrijk en Bohemen o.l.v. Peter van Heyghen. zo 11 15:00, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 LUCA D’ALBERTO Luca D’Alberto is een Italiaanse neoklassieke componist die in 2017 zijn debuutalbum ‘Endless’ heeft uitgebracht. Op het album heeft hij alle partijen zelf ingespeeld, maar op het podium speelt hij samen met een vierkoppig ensemble. zo 11 20:30, Theater de Roode Bioscoop, € 15,JANINE JANSEN SPEELT BERG Violiste Janine Jansen soleert bij een toporkest uit haar tweede vaderland: het Zweeds Radio Orkest. Ze kiest voor een geliefd werk van Alban Berg. Daniel Harding leidt daarnaast Beethovens Derde symfonie, ‘Eroica’. wo 14 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 35,THE STAR WARS SUITES Meer dan 150 muzikanten brengen de muziek van ‘Star Wars’ tot leven. Het International Symp-

november 2018

KCOV AMSTERDAM KCOV Amsterdam neemt u mee op ontdekkingsreis langs drie grote componisten: Beethoven, Stravinsky en Bernstein. vr 16 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 32,50 DAVID KADOUCH In dit concert maakt de jonge Franse pianist David Kadouch (1985) zijn recitaldebuut in het Muziekgebouw met een mooi, coherent en meeslepend programma waarin de Franse revolutie centraal staat. vr 16 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50 BERNADETA ASTARI, DANA ZEMTSOV & DOMINIQUE VLEESHOUWERS Met de vraag ‘wie ben ik?’ beginnen drie jonge musici met verschillende culturele achtergronden aan een muzikale odyssee, op zoek naar hun eigen roots. za 17 14:00, Noorderkerk, € 15,PHILIPS SYMFONIE ORKEST & NOA WILDSCHUT Het Philips Symfonie Orkest en violiste Noa Wildschut schetsen o.a. een melancholisch portret van de Schotse hooglanden in de Schotse fantasie van Max Bruch. Daarnaast klinken werken van Bernstein en Rachmaninoff. za 17 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 24,HET AMSTERDAMS GEMENGD KOOR Het Amsterdam Gemengd Koor sluit zijn jubileumjaar af met het indrukwekkende ‘Messa da Requiem’ van Verdi én diens mooiste en beroemdste operakoren. zo 18 14:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 39,50 SATYAGRAHA - PHILIP GLASS, KORZO E.A. De opera is niet vaak opgevoerd, maar wordt beschouwd als een sleutelwerk in het oeuvre van de wereldberoemde componist Philip Glass, die werd geïnspireerd door Mahatma Gandhi’s filosofie van geweldloos verzet. Zestig westerse- en Indiase koorzangers, operazangers, Indiase dansers, moderne dansers en musici werken samen aan deze buitengewone enscenering. zo 18 19:00, Meervaart, € 25,XAVIER DE MAISTRE De Maistre bespeelt zowel barokharpen als moderne instrumenten en herdefinieert het imago van de harp. Op het programma staan Spaanse meesterwerken

NEDERLANDS BLAZERS ENSEMBLE Zoals het soefisme aanspoort tot eenheid en harmonie, en oosters en westers gedachtegoed met elkaar verbindt, zo omarmen traditionele Iraanse muziek en Johann Sebastian Bach elkaar in dit programma. Samen met de Iraanse zangeres Haleh Seyfizadeh, de Iraanse tärspeler Ali Ghamsari, de Nederlandse theorbe-virtuoos David Mackor en de Canadese sopraan Elisabeth Hetherington, brengt het NBE een oriëntaalse Bach en oude Perzische muziek ten gehore. Paradiso, 13 november

PETER MOORE Als jongste orkestlid ooit werd de in Belfast geboren trombonist op zijn achttiende toegelaten tot het London Symphony Orchestra. Maar ook de solocarrière van Peter Moore floreert. Van Luzern tot Melbourne prijzen recensenten Moore’s warme, gevarieerde toon. Op het programma staan o.a. Brahms’ Vier ernste Gesänge en arrangementen van liederen van Gershwin. Nieuw werk is er van Roxana Panufnik. Het Koninklijk Concertgebouw 21 november van o.a. Granados en Albéniz. di 20 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 27,BERND BRACKMAN SPEELT CHOPIN Pianist Bernd Brackman speelt de integrale scherzi en ballades van Chopin. do 22 20:00, Uilenburger Sjoel, € 12.50 t/m € 17,50 CECILIA BARTOLI EN LES MUSICIENS DU PRINCE In 2016 stelde Bartoli met de Opera van Monte Carlo een gloednieuw orkest samen, Les Musiciens du Prince. Ze spelen een verrassend barokprogramma rondom Antonio Vivaldi. vr 23 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 60,MICHAEL SELLERS PIANORECITAL De Amerikaanse pianist Michael Sellers speelt werken van Frédéric Chopin. vr 23 13:00, De Engelse Kerk, gratis QUATRE BOUCHES & ZANGSTUDIO HAARLEM Muziektheatervoorstelling over

FEIKO-KOSTER

ENSEMBLE RESONANZ Het Duitse strijkorkest Ensemble Resonanz verbindt op verrassende wijze klassiek repertoire en de allernieuwste werken. In dit programma combineert het muziek van Janáček met een commentaar op het huidige Europese vluchtelingendrama van de Griekse-Franse componist Georges Aperghis (1945). do 15 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50

TOP 3 KLASSIEK

KAUPO KIKKAS

hony Orchestra uit Lviv vertolkt onder leiding van dirigent Raymond Janssen de wereldberoemde soundtracks van de ‘Star Wars’ films. do 15, di 20 15:00, 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 49,-

DUDOK QUARTET Voor dit strijkkwartet uit Amsterdam bestaande uit Judith van Driel, viool, Marleen Wester, viool, Marie-Louise de Jong, altviool, en David Faber, cello, bestaat geen oude of nieuwe muziek: alle muziek is van nu. In combinatie met meesterwerken van Janácek, en Beethovens Grosse Fuge op. 133, breekt het kwartet een lans voor het Derde strijkkwartet van de vergeten Duitse componist Hans Pfitzner (1869 - 1949). Muziekgebouw aan ‘t IJ 24 november het bijzondere leven van operacomponist Gioacchino Rossini, met muziek uit de Petite Messe Solennelle en met Luk de Bruyker als Gioacchino Rossini. za 24 20:15, Waalse Kerk, € 24,50 SHANI & WEILERSTEIN: SCHUMANNS CELLOCONCERT EN SCHUBERTS NEGENDE Alisa Weilerstein speelt het ‘Celloconcert’ van Schumann: intens, romantisch en vol drama. Het Rotterdams Philharmonisch Orkest wordt geleid door nieuwe chef Lahav Shani. Daarnaast klinkt Schuberts ‘Negende’. za 24 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 33,VOCAAL ENSEMBLE TIEN O.L.V. FELIX VAN DEN HOMBERGH Centraal staat de compositie ‘Sacred and Profane’ van Benjamin Britten, een a cappella stuk bestaande uit acht korte delen op oud-Engelse teksten. Elk deel heeft een eigen thema, religieus of wereldlijk. za 24 20:15, De Engelse Kerk,€ 12,50 t/m € 15,-

KAMERKOOR VOCOZA THE HEART’S REFLECTION Uitzinnige vreugde en intens, bijtend verdriet. Een programma met hoogte- én dieptepunten. Met werk van relatief onbekende componisten als Elder, Sviridov, MacMillan en Kook, maar ook van bekende meesters als Gabrieli, Whitacre en Pärt. za 24 20:00, Dominicuskerk, € 7,- t/m € 15,-

fantasierijk: Klanklandschappen waarin de ongerepte, ongenaakbare Scandinavische natuur doorklinkt. Het vierdelige cyclus ‘Lantern Lectures’ wordt uitgevoerd in een zeldzame integrale uitvoering door het Zweedse ensemble voor moderne muziek Norrbotten NEO o.l.v. dirigent Christian Karlsen. do 29 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50

SOWHAT FAMILIECONCERT Dit vrolijke virtuoze collectief bestaat uit Cyrille van Poucke, trompet, Mariël van den Bos, fluit, Matthias Konrad, trombone en Erik Winkelman, bas, en laat klassieke, jazz- en speelse klanken klinken onder de titel: Tralalali Tiralalala - Een Spanje Sint Special. zo 25 11:00, Het Zonnehuis, € 5,- t/m € 7,-

BOUDEWIJN TARENSKEEN PSALM 151 Zeven zangers van Cappella Amsterdam vertolken samen met het accordeonduo TOEAC acht zeer verschillende interpretaties van psalmen. Teksten van o.a. Freek de Jonge, Judith Herzberg en Ramsey Nasr vormen het uitgangspunt van Tarenskeens compositie. vr 30 20:15, Muziekgebouw aan ‘t IJ, € 12,50

DENIS MATSUEV Dynamische kracht en onwaarschijnklijke hoeveelheden positieve energie. Deze meesterpianist speelt met ontwapenende instrumentale elegantie en muzikale verbeeldingskracht: verhalend, organisch en teder. Tijdens dit recital waagt hij zich aan sonates van Beethoven en Tsjaikovski. zo 25 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 56,KAMERMUZIEK IN DE HOOP: DUO CIBELES Francisco Deheza (viool) en Suzanne van Duuren (cello) vormen sinds 2015 een duo. Op het programma staan werken van o.a. Ervin Schulhoff, Béla Bartok en Zoltan Kodaly. zo 25 15:00, Schuilkerk De Hoop, € 10,- t/m € 14,HOLLANDS VOCAAL ENSEMBLE - SONGS OF HILDEGARD Hildegard von Bingen, de middeleeuwse mystica, dichteres en componiste, staat centraal in dit programma. ‘Klanken van licht’ is de ondertitel van het oratorium dat Enjott Schneider schreef op haar tijdloze teksten. Daarnaast staan er enkele Hildegardmotetten op het programma van de Amerikaanse componist Frank Ferko. zo 25 15:15, Waalse Kerk, € 16,CALLAS IN CONCERT THE HOLOGRAM TOUR Ruim veertig jaar na haar dood wordt de legendarische operadiva tot leven gebracht door middel van ultramoderne digitale technologie en laserprojectie, voor een live concertervaring met geremasterde originele opnames. ma 26 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 76,50 CHRISTOPHER MALTMAN CARNIVAL OF THE ANIMALS Ravel, Schumann, Wolf: allemaal kropen ze in de huid van dieren. Zo ook bariton Christopher Maltman. Het programma ‘Carnaval van de dieren’ biedt een hele menagerie aan luchtige, brutale en sprookjesachtige liederen. Van zwaluw tot egel, van gnoe tot muis: bijna alle dieren komen langs. di 27 20:15, Het Koninklijk Concertgebouw Amsterdam, € 30,NORRBOTTEN NEO De muziek van de ZweedsNederlandse componist Klas Torstensson is virtuoos en zeer

TONEEL & THEATER

DENNIS RUDGE EN JOY WIELKENS - THE MOUNTAINTOP Deze bekroonde Broadwayhit, een fantasierijke hervertelling van de laatste avond uit het leven van een icoon, geschreven door de jonge schrijfster Katori Hall is in het vijftigste sterfjaar van Martin Luther King voor het eerst in Nederland te zien. do 1 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 21,WAGNER: DE HALVE RING Nazi-uithangbord voor de één, anarchist en vernieuwer voor de ander. Complex vlechtende componist of muzikale zeikstraal: Wagner laat niemand koud. In zijn 15 uur durende ‘Der Ring des Nibelungen’ komt zo’n beetje alles wat een mens/ kunstenaar interesseert samen in een even orgastisch als pompeus meesterwerk. Vijf topacteurs herinterpreteren deel I en II van dit totaaltheater en brengen met minimale middelen een verkwikkende halve marathon. do 1 t/m za 3 19:30, Frascati, € 17,IMAGINE THE SILENCE (14+) ‘Imagine the Silence’ is een pleidooi om in het lawaai van alledag, de stilte in jezelf te zoeken. Drie jonge theatermaaksters hebben verschillende roots, maar dezelfde vragen. In hun zoektocht naar antwoorden, pluizen de drie een klassieke gruwelmythe uit: ‘Philomela’, uit ‘de metamorfosen’ van Ovidius. vr 2 19:30, De Krakeling, € 12,TONEELGROEP MAASTRICHT - KING LEAR ‘King Lear’ is een klassieker die bol staat van gekonkel en veradvertentie

LA DAME AUX CAMÉLIAS – 13 oktober t/m 4 november

CLUB CAROLINA Een intiem én uitbundig theaterconcert met goede livemuziek, afgewisseld door persoonlijke conferences. Van kleinkunst tot kaseko en alles daar tussenin. Carolina Mout wordt begeleid door haar meesterlijke trio o.l.v. Nico van der Linden. zo 4 22:00, De Nieuwe KHL, € 17,- t/m € 18,RIMPELSTEELTJE (6+) Rimpelsteeltje is een fantasierijk en muzikaal sprookje , over het vergeten van dingen, waarin vrolijkheid en weemoed dichtbij elkaar liggen. zo 4 14:30, De Krakeling, € 12,ZIN (9+) Het langvingerig spookdiertje uit de binnenlanden van Guatemala heeft dringend hulp nodig. Er zijn er nog geen dertig over! Een smakelijke dwaling tussen zin en onzin, zin hebben, zin maken en zin geven. di 6 19:30, De Krakeling, € 12,POST UIT HESSDALEN / ZWERM - ECHO ‘Echo’ is een beeldende voorstelling van Post uit Hessdalen en het gitaarkwartet Zwerm. Met de eeuwenoude mythe van Echo als vertrekpunt, verweven zij hun eigen voorliefdes voor beeld en klank live op de scène. di 6, wo 7 20:30, De Brakke Grond, € 8,- t/m € 15,-

ADA OZDOGAN DE RODE KLAUW In voorstelling zien we Erdogan struggelen met de wereld en zijn plek daarin. Alles in een poging het toneelstuk dat bepaalt hoe hij herinnerd zal worden tot een goed einde te brengen. Een show over macht, beeldvorming en de maakbaarheid van identiteit. do 8 20:30, Podium Mozaïek, € 17,50 HOUTLICHT PRESENTEERT: SLAUERHOFF ‘DE ONTDEKKER’ Een muzikale reis door leven, werk en psyche van dichter en romanschrijver Jan Slauerhoff. Met verteller John de Jong en zangeres Esther Croez en de Houtlichtband. vr 9 20:30, De Nieuwe KHL, € 15,MAAS THEATER EN DANS VICTORY In een mix van dans, theater en slapstick vallen vier performers en een muzikant in een razend tempo van de ene in de andere mislukking. Komisch treurig en geleidelijk aan zelfs wanhopig pijnlijk. Fouten worden groots gevierd en er wordt steeds mooier en virtuozer gefaald. vr 9 19:30, De Krakeling, € 13,HET VOLKSOPERAHUIS KROTOA, EVA VAN DE KAAP De muziektheatervoorstelling ‘Krotoa, Eva van de Kaap’ is een regelrechte fusion: een meertalig, van perspectief wisselend, intercultureel, en bovenal muzikaal eerbetoon aan een gedeelde geschiedenis. Westerse harmonieën en akkoordenreeksen ontmoeten Afrikaanse ritmes. vr 9 t/m zo 11 20:30, Theater Bellevue, € 11,-

DOOD PAARD - THE TRAGEDY OF SLAUGHTERVAART Een Shakespeareaanse tragedie over de verwikkelingen rond het roemruchte Slotervaarziekenhuis met in de hoofdrollen Aysel Erbudak, Jan Schram en het ziekenhuis zelf. Op locatie in Nieuw-West. di 6 t/m za 24 diverse data 20:00, Broedplaats LELY, € 12,75

TRIJNTJE OOSTERHUIS – KEN JE MIJ? Een bijzonder en éénmalig concert ter gelegenheid van de verjaardag van Huub Oosterhuis. Dit jaar wordt de theoloog, schrijver en dichter 85 jaar. Ter gelegenheid hiervan brengt Trijntje vanuit de circuspiste, in een intieme setting, een ode aan haar vader met liedjes en teksten van zijn hand. vr 9 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 26,50

ALLES VAN WAARDE Met compassie, zelfspot en muziek die zich tekortgedaan voelt, maakt de Veenfabriek je met ‘Alles van waarde’ deelgenoot van een titanenstrijd tussen idealistische wereldverbeteraars overtuigd van hun eigen gelijk. Tragikomisch muziektheater over alles dat kwetsbaar is. wo 7, do 8 20:30, Theater Bellevue, € 11,-

HET MEERTHEATER HET DINER ‘Het diner’ naar de roman van Herman Koch is een cynische doch humoristische thriller die menig ouder een spiegel voorhoudt. Want in hoeverre ben je verantwoordelijk voor het gedrag van je kind? En hoe ver ga je hen beschermen tegen de consequenties van hun daden zo 11 15:30, Polanentheater, € 12,50

advertentie

Brahms

Vioolconcert za 10, zo 11 november Het Concertgebouw www.orkest.nl

DE WONDERBAARLIJKE REIS VAN DOCTOR FAUST (9+) Poëtisch muziektheater voor volwassenen en kinderen: ‘De wonderbaarlijke reis van Doctor Faust’ met muziek van Gounod, Wagner, Marenco en Offenbach. zo 11 15:00, Amsterdams Marionetten Theater, € 25,t/m € 30,TAFEL VAN 5 DE VERGETEN ZOON VAN WILLEM VAN ORANJE ‘De vergeten zoon van Willem van Oranje’ is een rockopera over de droom van de vrijheid en de nietsontziende wreedheid van het fundamentalisme. Over onze Vader des Vaderlands, Willem

TOP 3 THEATER

do 15 20:00, Podium Mozaïek, € 17,50

NB PROJECTS I.S.M. HET ZUIDELIJK TONEEL Liefdesverklaring (voor altijd) is het vervolg op Liefdesverklaring, een voorstelling met zes jongeren. Nu niet met jongeren, maar juist met oudere, zeer ervaren acteurs. Doorleefder, rauwer en eerlijker. Het stuk gaat over acteurs en toneel, maar vooral over hun relatie met ons. Een onverbloemde ode aan de toeschouwer, aan wederzijds vertrouwen, aan wat ons maakt en wat ons breekt. Met Cas Enklaar, Marien Jongewaard, René van ’t Hof en Antoinette Jelgersma. Frascati 13 t/m 17 november

JAN VERSWEYVELD

raad, van onrecht en verderf, van doortrapte intriges, maar zeker ook van klaterende taal. In regie van artistiek leider Servé Hermans en gespeeld door een sterrencast met onder meer Huub Stapel als King Lear en Wilfried de Jong als de nar. vr 2 19:30, Schouwburg Amstelveen, € 32,-

november 2018

AGENDA

BEN VAN DUIN

KRANT

WO-MAN Ritzah Statia en Dionne Verwey hebben last van gender-stress. Ze weten niet hoe ze zich als vrouw moeten gedragen, want diep in hun binnenste sluimert een ontembare mannelijke kracht. Dat schept de nodige verwarring over rolpatronen. Want wie moet er nu de vuilniszakken buiten zetten? In deze hilarische en ontroerende voorstelling van Theatergroep Golden Palace zoeken ze naar het evenwicht tussen mannelijkheid en vrouwelijkheid. Bellevue 23 t/m 25 november ‘de Zwijger’ van Oranje, die zijn leven in dienst van de vrijheid stelde maar daarvoor zijn zoon moest opofferen. wo 14, do 15 20:30, Theater Bellevue, € 11,TONEELGROEP OOSTPOOL ALLEMAAL MENSEN Een nieuwe, avondvullende versie van de avontuurlijke reeks korte festivalvoorstellingen die Marcus Azzini afgelopen seizoen regisseerde. Samen met een grote groep podiumkunstenaars vanuit diverse disciplines maakt hij de schouwburg tot een ontmoetingsplaats. ma 12 20:30, ITA, € 21,50 RENÉ FROGER - FAVOURITES IN CONCERT Een avond lang zingen, swingen en genieten van deze ras entertainer nummer 1. Van de Engelstalige powerballades en swingende evergreens tot aan de Nederlandstalige meezingers: alle muzikale pareltjes passeren de revue. di 13 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 39,CHARLI CHUNG BIJ JOU BEGIN IK ‘Bij jou begin ik’ is een fonkelvers

HET HOUT Schrijver Jeroen Brouwers doopt zijn pen in gif als hij het beeld schetst van een Rooms klooster annex jongenspensionaat waarin een volkomen verziekte mannengemeenschap straffeloos haar gang kan gaan. De voorstelling met o.a. Maria Kraakman, Aus Greidanus Jr., Gijs Scholten van Aschat en Achraf Koutet is een theaterbewerking van Jibbe Willems in de regie van Michiel van Erp, bekend van o.a. de tv-serie Ramses. Internationaal Theater Amsterdam 1 t/m 10 november

COLIN LANE

21e eeuws, hoogst persoonlijk liefdesverhaal geïnspireerd op de producten van een steeds populairder wordende subcultuur. Puttend uit een berg literaire klassiekers en cultfilms blaast Charli Chung oude bewegingen van het hart nieuw leven in. di 13 t/m do 15 21:00, Frascati, € 15,LOEK PETERS - MA (HUGO BORST) De tragikomische solovoorstelling ‘Ma’ is gebaseerd op het boek dat Hugo Borst schreef over de aftakelende geest van zijn moeder en haar onvermijdelijke verhuizing naar een verpleeghuis. Zijn dilemma’s, angsten én moederliefde worden vertolkt door Loek Peters. wo 14 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,50 DOX EN BLACK SHEEP CAN FLY - IN HET HOL VAN DE LEEUW Een confronterende muziektheatervoorstelling met rap en scherpe humor over hokjesgeest en de verwachtingen tussen vaders en zoons. Gespeeld door vier acteurs/musici, met multitalent Yannick Jozefzoon in de hoofdrol.

THEATER UTRECHT THUISLOZEN Thibaud Delpeut en Adelheid Roosen plaatsen je met hun bewerking van Noréns sociologische theaterstuk ‘Thuislozen’ midden in de kring van thuislozen en thuiszoekers. Je hoort de verhalen van de personages en ervaart hoe de tragische liefde tussen de zwaar-verslaafde Sanna en Micke zich ontvouwt. Lokale ‘ervaringsdeskundigen’ zoals een wethouder, vrijwilligers of hulpverleners uit de stad spelen zichzelf in het stuk. Meeslepend, ontroerend en confronterend. do 15 t/m za 17 19:00 en zo 18 15:00, ITA, € 28,50 VAN DE KOELE MEREN DES DOODS Ger Thijs regisseert de Nederlandse literaire klassieker ‘Van de koele meren des doods’ van Frederik van Eeden. Dit meeslepende en tijdloze verhaal wordt gespeeld door o.a. Hanne Arendzen, die zich eerder bewees in de titelrol van ‘Eline Vere’ en Willem Voogd, bekend van zijn rol als Mees Kees. vr 16 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 33,ELLEN TEN DAMME PARIS - BERLIN Samen met haar achtkoppige superband The Magpies raast Ellen door een eeuw Europa heen. Een muzikale ode aan de chansonniers en topentertainers uit de vorige eeuw: Edith Piaf, Bertold Brecht, Kurt Weill, Yves Montand, Brigitte Bardot en Marlene Dietrich. vr 16 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 20,50 VANTA/POETRY CIRCLE NOWHERE - PAPIA Vanta neemt het publiek mee in een muzikale, poëtische en visuele vertelling over de oorsprong van het Papiaments en de talige mens. vr 16 20:30, Oostblok, € 9,t/m € 13,BODIL DE LA PARRA - HET VERBRANDE HUIS In deze voorstelling wekt Bodil de la Parra haar vaders geboortehuis en haar bijzondere Surinaamse familie weer tot leven. Een persoonlijk familieverhaal dat deel uitmaakt van de Nederlands-Surinaamse geschiedenis. vr 16, za 17 20:30, Theater Bellevue, € 11,VIEZE VUILE ROTSTREKEN (8+) Een heerlijk ontregelende voorstelling met een onverwoestbare heldin, een stoet vreemde personages en smeuïge taal. Voor iedereen die wel eens een vieze vuile rotstreek heeft uitgehaald of is overkomen. za 17 16:00, De Krakeling, € 12,GÖKSEL Met de prijs van de beste Turkse popzangeres en acht albums op haar naam is de vertolker van geliefde liederen als ‘Depresyondaym’, en de albums ‘Yollar’ en ‘Mektubumu Buldun mu?’ een bijzonder succesvolle artieste. za 17 21:00, Podium Mozaïek, € 29,MUZIEK VAN BENEDEN (5+) In een straat ver weg van de natuur wonen mensen en andere dieren dicht op elkaar. Ze kennen elkaar en toch ook niet. Ze leven langs elkaar heen én zijn

november 2018 samen. Een familievoorstelling vol humor, beeldende poëzie en meeslepende livemuziek. zo 18 14:30, De Krakeling, € 13,NOORD NEDERLANDS TONEEL - DORIAN ‘Dorian’ gaat over de verhouding tussen een wereld die vraagt om een zo spetterend mogelijk publiek imago en het individu dat snakt naar communicatie omdat hij bang is alleen achter te blijven. Geregisseerd door het Belgische veelzijdige talent Christophe Coppens in een surrealistisch en beeldende stijl. di 20 20:30, ITA, € 23,50 TONEELSCHUUR PRODUCTIES - KRAS Paul Knieriem neemt afscheid bij Toneelschuur Producties met een groot ensemblestuk, gespeeld door een achtkoppige topcast met o.a. Marlies Heuer en Malou Gorter. Na ‘Troje Trilogie’ kiest Knieriem opnieuw voor een Nederlandse toneelklassieker: ‘Kras’ (1988) van Judith Herzberg. di 20 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,WUNDERBAUM - DE GESCHIEDENIS VAN MIJN STIJFHEID Een voorstelling over het Nederlandse onvermogen om soepel te kunnen bewegen. Ons landschap is verkaveld, ons lichaam wellicht verkaasd. Worden we stug geboren of stug groot gebracht? Samen met 10 stijve landgenoten proberen Marleen Scholten en Walter Bart hun volksaard te doorgronden. di 20 t/m do 22 20:30, Frascati, € 17,STEEF’S OPERRETTE UURTJE De operette is dood. Leve de operette! Steef de Jong laat op z’n eigen onnavolgbare wijze de schoonheid zien en horen van operettes uit lang vervlogen tijden. ‘Dit is zo’n voorstelling die je moet zien’, vijf sterren, aldus Trouw. di 20 t/m zo 25 12:30, Theater Bellevue, € 11,DEBBY PETTER IN MIJN HOOFD In haar vierde solovoorstelling speelt Debby Petter een vrouw die vertelt over haar man. Hij liegt. In deze monoloog sleept ze je, van het begin tot eind, mee in een andere wereld. do 22 20:30, Apollofi rst Theater, € 22,LOVE YOU, YOU’RE PERFECT, NOW CHANGE! Stichting Mét presenteert een musicalcomedy over de fabels en feiten van ‘de perfecte relatie’. Een hilarische aaneenschakeling van de reis van het daten en het wachten op een huwelijksaanzoek, tot het onthullen van de kwellingen en triomfen van schoonouders, kids en uitstapjes met de familie. vr 23 20:30. za 24 14:30 en 20:30, Polanentheater, € 21,KRENZ, DE GEDOODVERFDE OPVOLGER Deze voorstelling van compagnie de KOE is een stuk over het fenomeen van ‘de tweede man’. Over de ambities, de loyaliteitsproblemen en de frustraties van diegene achter de schermen; van de altijd parate, afwachtende plaatsvervanger of de veelbelovende zoon. vr 23, za 24 21:00, Frascati, € 15,-

TOP 3 DANS

NEDERLANDS BALLETGALA Voor de 21ste keer organiseert het beroemdste balletechtpaar dat Nederland ooit kende, Alexandra Radius en Han Ebbelaar, een spetterend Nederlands Balletgala. Op één avond treden alle grote Nederlandse dansgezelschappen op. Hoogtepunten zijn onder meer Jiri Kyliáns wonderschone Lieder eines Fahrenden Gesellen door Introdans en Hans van Manens iconische Déjà Vu door Het Nationale Ballet. Internationaal Theater Amsterdam 19 november

REQUIEM FOR LOST THINGS Een voorstelling met livemuziek over verlies en de raadselachtige logica van ons geheugen. De charismatische dansers en acrobaten van Panama Pictures ontmoeten elkaar in parallelle werelden. Een bijzonder architectonisch decor verdeelt de ruimte in verschillende lagen. In dit eigen universum dagen de mannen elkaar uit met spannende lucht- en vloeracrobatiek en vinden hun troost in saamhorigheid. Bellevue 6 november HOW TO BUILD A UNIVERSE Kunnen wij zelf het toeval ensceneren? En als dat zo is, hoe beïnvloedt dat ons perspectief op de wereld? Op ons leven? En op onszelf? Davy Pieters maakt beeldende, filmische voorstellingen en onderzoekt in haar werk hoe de mens wordt beïnvloed door technologische ontwikkelingen en de beeldcultuur waarin we leven. di 27 t/m do 29 20:30, Frascati, € 17,ONTROEREND GOED Theaterperformancegroep Ontroerend Goed maakt nieuw werk, eigen creaties verankerd in het hier-en-nu, die het publiek uitnodigen om te kijken, maar ook om deel uit te maken van de voorstelling. Ze nodigen je uit om in de huid te kruipen van de grootgeldbezitters. di 27 t/m do 29 20:30, De Brakke Grond, € 10,- t/m € 17,SPIJKERS - SPIJKERS II Met het theatrale concert Spijkers II zet Joost Spijkers, één van de Ashton Brothers, een tweede stap in zijn zoektocht als zanger. En hoe! ‘Deze voorstelling raakt recht in het hart. Een combinatie

DE ZWANEN EN DE ANDEREN Marius Petipa (1818-1910), een icoon uit de dansgeschiedenis, maakte in zijn leven zo’n 60 balletten. In deze voorstelling van het Ballet National de Marseille en choreografen Emio Greco en Pieter C. Scholten gaan klassiek ballet en hedendaagse dans in dialoog. Petipa benaderde het dierlijke en intuïtieve in klassieke dans en behield de tradities van het Russische ballet terwijl hij flirtte met de avant-garde. Meervaart 3 november van de poëtische liedteksten van Peer Wittenbols, vurig temperament en fantastische muziek: een in kleinkunst-land zeldzame mengeling van jazz, balkan, chanson, pop, rock en fado’, aldus de De jury van de Poelifinario. wo 28 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 23,LISTEN UP! (12+) Beatboxer, stemkunstenaar en super-ISHer Abdelhadi Baaddi ontwerpt een interactieve theatervoorstelling in de vorm van een hoorspel, zoals je die vroeger op de radio hoorde. Abdel liet zich inspireren door het notoire radiohoorspel uit 1968: ‘War of the Worlds’. wo 28 19:30, De Krakeling, € 13,MUGMETDEGOUDENTAND - BUIK ‘Buik’ is een komedie over oude wrok en nieuw leven, over traag zaad, snelle beslissingen, makkelijke beschuldigingen en moeilijke keuzes. Maar vooral over de vraag: wat heb je over voor je broer of zus? Vier sterren van de Volkskrant. Met Marcel Musters en Lies Visschedijk. do 29 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 21,-

ID (12+) Zes jonge mensen krijgen de kans om een nieuwe identiteit voor zichzelf te creëren, maar daarvoor moeten ze eerst uitzoeken wat hun identiteit nu is. Een multidisciplinaire voorstelling met persoonlijke verhalen, performances en hedendaagse dans die elkaar in rap tempo afwisselen. do 29 19:30, De Krakeling, € 12,-

DANS

THRON De grande dame van de minimalistische dans, Krisztina De Châtel, maakte ‘Thron’ in 1984 samen met de excentrieke Duitse kunstenaar VA Wölfl en hernam het stuk in 2017. De choreografie gaat over ingehouden kracht en energie in een magische strijd met de tijd. do 1 20:00, ITA, € 21,EMANUEL GAT & ICK - NEXT Wat is de juiste volgende stap? De Israëlische choreograaf Emanuel Gat legt in zijn eerste samenwerking met de dansers van ICK het mechanisme achter een choreografie bloot. Niet met een concreet plan of idee, maar vanuit intuïtie en de intelligentie van het lichaam. Dans als algoritme. vr 2 20:15, De Meervaart, € 15,MOMIX - OPUS CACTUS De voorstelling ‘Opus Cactus’ van choreograaf Moses Pendleton staat na tien jaar weer op de planken met bruisende energie, frisse vormgeving en veel verrassingen. Wuivende cactussen, kronkelende hagedissen en vuurdansers verbeelden het ruige landschap van de Amerikaanse woestijn. za 3 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 39,50 TRAPTOWN In de adrenalinechoreografieën van Wim Vandekeybus strijden conflict, spanning en risico met intimiteit, tederheid en poëzie. De Belgische choreograaf, regisseur en fotograaf maakt dans, theater en film, en meestal crossovers van al die genres. za 3, zo 4 20:00, ITA, € 26,BLUE - ALEKSANDRA LEMM In deze voorstelling legt de Poolse choreograaf Aleksandra Lemm de aandacht op het concept van ‘leegte’ en de verstrijkende tijd. za 3 19:00, De Meervaart, € 12,75 JESÚS DE VEGA & CHAI BLAQ - CHOREOPOP De voorstelling is een kruising tussen een dansvoorstelling, een popmuziekconcert en live videoclips waarbij lichaam en stem onafscheidelijk worden. Muzikant Chai Blaq en choreograaf Jesús de Vega werken samen in dit multidisciplinaire project met als doel twee disciplines en hun creatieve processen samen te voegen. za 3 22:00, De Meervaart, gratis LOUISE LECAVALIER BATTLEGROUND Louise Lecavalier was jarenlang het gezicht van La La La Human Steps, het Canadese gezelschap dat sinds de jaren 1980 wereldwijd furore maakt. De voorstelling gaat over idealen en teleurstellingen, geïnspireerd door Italo Calvino’s boek ‘De

advertentie

In Freundschaft Concert & Lezing Bach, Telemann, Fasch

In Freundschaft

Bach, Graupner, Fasch

wo 7, vr 9 november

Goethe Institut Amstelkerk www.ensembleodyssee.com ridder die niet bestond’ – over een middeleeuwse ridder die een toonbeeld van ridderlijkheid, medelijden, godsvrucht en trouw is, maar enkel een leeg harnas blijkt te zijn. zo 11, ma 12 20:00, ITA, € 23,50 GUILHERME MIOTTO - .BALL Net als in zijn eerdere werk ontvouwt Miotto in ‘.Ball’ de vitale drang, ontwapenende kracht en onverzettelijke tederheid van een lichaam dat wil overleven. Een trio tussen man, bal en ruimte, met het lef en de schoonheid van alles wat bevochten moet worden. di 13 20:30, Theater Bellevue, € 11,MECHANICAL ECSTASY Repetitieve beats en hypnotiserende dans om de wereld te vergeten. Club Guy & Roni en Slagwerk Den Haag maken samen een voorstelling waarin de grenzen tussen voorstelling en club night vervagen. wo 14 21:30, ITA, € 25,NEDERLANDS DANS THEATER 1 In dit programma smelten vier choreografische grootheden beweging en geluid op onvoorspelbare wijze samen. Marco Goecke staat bekend om zijn eclectische muziekkeuzes die de meest verrassende synergie tussen klanken en beweging voortbrengen. De Israëlische choreograaf Hofesh Shechter is maker van krachtige stukken die een blijvende indruk achterlaten. Voor zijn nieuwe werk componeert Shechter zelf de partituur. En de avond wordt voltooid met ‘Singulière Odyssée’ (2017) van NDT’s huischoreografen Sol León en Paul Lightfoot. Speciaal voor dit werk creëerde de wereldberoemde componist Max Richter zijn muziekstuk ‘Exiles’. wo 14, do 15 20:15, Nationale Opera & Ballet, vanaf € 17,advertentie

HET JAAR VAN DE KREEFT — 14 — 24 NOV INTERNL THEATER AMSTRDM

TIP 10 LEZING & DEBAT 58

november 2018

KRANT

HOUD JE VAN DISCUSSIE EN DEBAT? DAN ZIJN DIT DE TIEN LEZINGEN DIE JE DE KOMENDE MAAND NIET MAG MISSEN.

1) DE NACHT VAN DE VN, LIFEGOALS

De Nationale Jeugdraad organiseert een avond over de Ontwikkelingsdoelen die de VN zich voor 2030 gesteld heeft. Het publiek kan meepraten over de strijd tegen armoede, over ongelijkheid en klimaatafspraken. Maar denkt ook na over hun eigen wereld lifegoal. Pakhuis de Zwijger, 5 november, 18:45u

Hoe verandert de platformsamenleving onze manier van werken? Als je snel werk nodig hebt, solliciteer je niet maar je installeert een app van Uber of Deliveroo en karren maar! Zo regel je lekker je eigen werktijd. Te mooi om waar te zijn? Of pakt het toch anders uit? Met o.a. Roland Duong. Pakhuis de Zwijger, 7 november, 20:00u

3) POLITIEKE JUNKIES: DE FINALE

Na tien jaar stopt Politieke Junkies! met een afscheidsspektakel: De Finale. Met het beste van tien jaar ontspinnen en ontframen achter de schermen van de Haagse politiek. O.a. met Marlies Lemsom, Nicole Besselink én een politiek kanon. Daarna afterparty in De Balie. Rabozaal ITA, 9 november, 20:00u

4) TIMOTHY SNYDER: THE ROAD TO UNFREEDOM

Timothy Snyder komt praten over zijn boek The Road to Unfreedom. Hij onderzoekt daarin de opkomst van antidemocratische krachten na de Koude Oorlog, Na aﬂoop gaat hij in gesprek met Eelco Bosch van Rosenthal. (I.s.m. het John Adams Institute.) De Balie, 13 november, 20:00u

5) VAN HUILENBROECKS PRETPALEIS JULES DE CORTE Van Huilenbroecks Pretpaleis is een maandelijkse talkshow over vergeten schoonheid, verloren muziek & artistieke curiosa, gemaakt door Stef Lokin, Jan Jaap Kassies, Sjaak Roodenburg en Sylvester Hoogmoed. Deze avond staat in het teken van zanger, tekstschrijver en componist Jules de Corte. Torpedotheater, 13 november, 20:30u

Een lezing in de reeks Europa en Financiën door de Duitse econoom Jürgen von Hagen, directeur van het Institut für Internationale Wirtschaftspolitik. Von Hagen onderzoekt de argumenten voor een Europese belastingunie. Co-referent is prof. Roel Beetsma van de UvA. UvA-Oost Indisch Huis, 15 november, 17:00u

7) SKIN DEEP #7: MONEY TALKS

Welke rol speelt kleur in de economie? Hoe belangrijk is geld voor gelijkwaardigheid? Jonge, succesvolle ondernemers praten over hun geschiedenis, grootste fails en succesverhalen en welke rol huidskleur daarin speelt. En over het belang van economische invloed voor de positie van de zwarte gemeenschap. Rode Hoed, 20 november, 20:00u

8) DE AMSTERDAMSE ZAAK LINDA STULIC

2) TEGENLICHT: DE KLIK- EN KLUSECONOMIE

6) REEKS EUROPA: JÜRGEN VON HAGEN

De eerste ontmoeting tussen de Nieuw Amsterdam Raad en de Gemeenteraad. Op 21 maart 2018 is de NAR geïnstalleerd, een onafhankelijke adviesraad van betrokken Amsterdamse millennials. Tijdens deze avond worden, samen met het publiek, urgente Amsterdamse vraagstukken besproken. Pakhuis de Zwijger, 22 november, 20:00u

9) NACHT VAN DE ARABISCHE LITERATUUR

Samengesteld door TXTradio, het online platform voor lezingen, interviews en debat. De meeste debatten zijn na aﬂoop terug te luisteren op TXTradio.nl

Een avond met en over kunst en literatuur uit de Arabische wereld. Met debat, muziek en een echte Souk. Een Arabisch cultuurfestival vol beats, bites, debat, film, jonge schrijvers, columnisten en denkers. (I.s.m. El Hizjra, centrum voor Arabische kunst en cultuur) De Nieuwe Liefde, 24 november, 18:30u

10) BAS HARING EN DE ECONOMIE #3

10.

Laatste hoorcollege uit een serie van drie over economie door Bas Haring. Deze filosoof en bijzonder hoogleraar publiek begrip van de wetenschap besloot zich te verdiepen in de economie. Vanavond over geld en ingewikkelde financiële ‘producten’. De Nieuwe Liefde, 26 november, 20:00u

ANNA KARENINA Het ballet ‘Anna Karenina’ van het gezelschap van Boris Eifman is een uitbarsting van innerlijke energie en virtuositeit. De choreograaf schoof alle nevenverhaallijnen uit de roman van Leo Tolstoj opzij en focuste volledig op de liefdesdriehoek Anna – Karenin – Vronsky. Gebruikmakend van de danstaal slaagde Eifman erin om in zijn balletproductie het drama neer te zetten van de hergeboorte van een vrouw. di 20, wo 21 20:00, Koninklijk Theater Carré, € 35,JASPER VAN LUIJK QUITE DISCONTINUOUS Jasper van Luijk weet met zijn precieze en pijnlijk scherpe choreografie zijn fascinatie voor levenloosheid te vangen in een pas-de-trois van de rouw. Hoe reageren we op de dood van een dierbare en hoe herdefinieert een groep zich als er een speler ontbreekt? di 20 20:30, Theater Bellevue, € 11,NDT2 - SIGNIFICANT MOMENTS NDT2 onthaalt een oude vriend van het gezelschap, Alexander Ekman. Samen met de dansers werkt hij aan een nieuwe creatie voor ‘Significant Moments’. Ekman maakte naam met dynamische, energieke stukken waarin humor en groepswerk de boventoon voeren. vr 23 t/m zo 25 20:30, ITA, € 28,50 MAN || CO - HOTEL ROCK BOTTOM Hotel Rock Bottom is een absurde dansvoorstelling over de dwingende druk van de maatschappij waarin falen geen optie is. vr 23, za 24 20:30, Dansmakers Podium,, € 8,50 t/m € 12,DANSCLICK #20 Tijdens deze jubileumeditie van DansClick presenteren Korzo en het BNG Cultuurfonds de winnaars van de BNG Cultuurprijs 2018: Antonin Comestaz, Fernando Troya, Kim-Jomi Fischer & Marta Alstadsæter. di 27 20:30, Theater Bellevue, € 11,-

CABARET STAND-UP COMEDY SHOW (NL) De top van de Nederlandse comedians. elke vr, za 20:30, Comedy Café, € 15,- t/m € 17,50 IMPROV COMEDY SHOWS Boom Chicago zet grappige, slimme comedy shows (EN) neer in haar theater aan de Rozengracht. elke wo t/m vr 20:30, za 20:00, zo 19:00, Boom Chicago € 10,- t/m € 24,95 COMEDYTRAIN Comedytrain is een verrassingspakket: je weet nooit van tevoren wie er precies komen spelen, behalve dan dat het een exquise selectie uit het Comedytrain collectief betreft. elke wo, do, vrij & za 20:30, Toomler, € 11,50 t/m € 18,50 BENJAMIN VAN DER VELDEN - IK BEN Benjamin, ooit van het vmbo getrapt en nu als autodidact afgestudeerd aan het Conservatorium, ademt muzikaliteit en bevlogenheid in zijn laatste voorstelling ‘Ik Ben’.

do 1 t/m za 3 20:30, Theater Bellevue, € 11,AKF FINALISTENTOURNEE 2018 Naast Glodi Lugungu, winnaar van de AKF Sonneveldprijs en de AKF Publieksprijs 2018, staan finalisten Selma Visscher en het duo Michel en Tim op één avond op het podium. di 6 t/m za 10 20:30, Theater Bellevue, € 11,MARC-MARIE HUIJBREGTS ONDERWEG NAAR MORGEN Hij is van de wonderlijke observaties, de steekjes onder water en de interactie. Dus neemt hij, op zijn Marc-Maries, met het publiek het jaar door: de hoogtepunten, de dieptepunten, het meest onverwachte of de grootste tegenvaller. Aanstekelijk, vilein en onweerstaanbaar. do 8 t/m za 10 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 TON KAS - KAKMAKER Meliger, baloriger en hilarischer dan u al van hem gewend bent. Kas legt de lat heel hoog, zodat hij er makkelijk onderdoor kan. ‘Meesterlijke moppentapper Ton Kas verveelt geen seconde’, aldus Het Parool. vr 9 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 22,SOUNDOS EL AHMADI NIETS TE VERLIEZEN Cabaretier Soundos El Ahmadi is al meer dan 10 jaar lid van het bekende gezelschap Comedytrain en draait al jaren met succes mee in de cabaretwereld. Na de theatervoorstellingen ‘Soundos Aangenaam’, ‘Er is geen Plan B’ en ‘Geboren Met Ervaring’ staat ze nu met ‘Niets te verliezen’ op de planken! vr 9 21:00, Podium Mozaïek, € 17,50 STEFANO KEIZERS - ERG HEEL Stefano Keizers spot met wetten en is wars van conventies. Hij roept en danst en zingt en doet. Het publiek doet mee, sputtert tegen en kijkt verbijsterd toe. ‘Stefano Keizers balanceert op het dunne koord tussen gekte en genialiteit’, aldus de Theaterkrant. zo 11 20:15, De Kleine Komedie, € 10,25 EMIEL VAN DER LOGT SERIEUS?! Waar Emiel zin in heeft is keihard lachen! Lachen om de echte relativiteitstheorie, politiek ondergoed, hybride vrouwen, karaktersquads en uiteraard piemelgrappen! Want… nemen we het leven niet veel te Serieus?! di 13, wo 14 20:30, Theater Bellevue, € 11,AKF SONNEVELDPRIJS 2019 Ontdek de artiesten van de toekomst! Tijdens deze tweede auditieronde wagen jonge, frisse, veelal energieke, dikwijls dappere, wellicht muzikale en absoluut ambitieuze cabaretiers en kleinkunstenaars de stap naar het podium. do 15 t/m za 17 20:30, Theater Bellevue, € 11,RUNDFUNK WACHSTUMSSCHMERZEN In een krankzinnige reeks snelle scènes, absurde grappen en slechte dans behandelen de jongetjes het volwassen worden, omdat ze daar zelf ook nog lang niet klaar mee zijn. Genomineerd voor de Neerlands Hoop 2018, de cabaretprijs voor de meest veelbelovende theatermaker(s) met het grootste

november 2018 toekomstperspectief. do 15 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 22,-

TOP 3 CABARET

DIE ENE SHOW Een comedyshow georganiseerd door Redouan en Jaouad van de Notte Pappies met o.a. Farbod, Riza Tisserand, Samir Fighil en Khadiya Sabriye. vr 16 19:30, De Meervaart, € 11,25 GUIDO WEIJERS - DE OUDEJAARSCONFERENCE 2018 Guido Weijers sleurt je in zijn negende oudejaarsconference mee door het afgelopen jaar. Hij trekt het uit z’n voegen, keert het binnenstebuiten, om het vervolgens met veel en soms bikkelharde humor weer aan elkaar te lijmen. Confronterend, provocerend, filosoferend, intelligent en wars van regels. za 17 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 30,VIENTO ZONDA Twee werelden. Twee instrumenten. Twee rasmusici. Trompettist Eric Vloeimans en pianist Juan Pablo Dobal. Zij nemen je mee naar Argentinië. Naar de zindering van het Zuiden. Naar de zwoele vooravond, die daar wordt ingeluid door de warme wind. De Viento Zonda. ma 19 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 VRIJDAG & SANDIFORT VOORLOPIG VOOR ALTIJD Hun vorige show kreeg vijf sterren in de Volkskrant en een nominatie voor de Poelifinario. ‘Er zijn maar weinig Nederlandse cabaretiers die met zoveel acteeren zangtalent, gekte, energie en overtuigingskracht op het toneel staan als Remko Vrijdag en Martine Sandifort’, aldus de jury. di 20 t/m za 24 20:15, De Kleine Komedie, € 11,50 THIJS VAN DE MEEBERG KOM NOU MAAR GEWOON De ander begrijpen. Thijs deed deze poging al eerder, maar zijn hoofd werkt niet mee. Want wat denkt hij nu eigenlijk zelf? Welke gedachte is waar? Is Thijs z’n geweten wel zo betrouwbaar? Waar dit eindigt? In een stroom bizarre verhalen over rake ontmoetingen en ontwrichtende gebeurtenissen. wo 21 t/m za 24 20:30, Theater Bellevue, € 11,YENTL EN DE BOER - MAGIE Tijd voor een volgende stap in de grote Yentl en de Boer-saga, want wanneer maak je nou echt iets bijzonders mee? Ja, toen je een baby was. Toen hing er zo’n knuffel boven je bed, waar muziek uitkwam. Maar tegenwoordig? Je wilt nou eindelijk wel iets meemaken dat je even optilt boven het alledaagse. Noem het Magie. Een avond vol liedjes, bizarre verhalen en personages. vr 23 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 22,ARI SHAFFIR - STAND-UP COMEDIAN, PODCASTER EN ACTEUR Stand-up comedian, podcaster en acteur Ari Shaffir, bekend van de populaire podcast ‘Skeptic Tank’, beschrijft zijn comedy als een poppenspel, maar dan viezer en zonder poppen. vr 23 20:00, De Meervaart, € 27,95 JIMMY CARR - BEST OF, GOLD, GREATEST HITS WORLDTOUR Voor deze speciale tour verza-

KIRSTEN VAN TEIJN - NOBEL Kirsten van Teijn vertelt met veel humor over een ondernemersgezin achter een gouden façade. Een schaamteloos eerlijk en muzikaal programma over hoe we leven in patronen en wat er tevoorschijn komt als je de Perzische tapijten optilt. vr 30 20:30, Schouwburg Amstelveen, € 19,-

FESTIVALS

ZOUTMUS - KUIKENS VAN BETON Zoutmus neemt je mee in een onvoorspelbare trip. Een komisch muziekspektakel waarin de absurdistische scènes elkaar in moordend tempo opvolgen. Van een funk/rockband gaan de vijf jongemannen moeiteloos over op een droogkomische deurscène, gevolgd door een maffiaslak, een ridder zonder bereik, iemand die een AA-batterij nodig heeft op een begrafenis en een mannetje van metaal. Bellevue 21 en 22 november

HADEWYCH MINIS In Minis Plus zal de veelzijdige performer Hadewych Minis voor het eerst het zingen, dansen en acteren combineren in een solovoorstelling. Ze strekt zichzelf uit van cabaret tot flamenco. Ze meandert van moederschap naar midlifecrisis. Ze zigzagt heen en weer tussen oprechtheid en gekheid, in een creatieve zoektocht vol originele taferelen. Een muzikale, swingende, herkenbare, grappige en ontroerende avond. De Kleine Komedie 5 november melde de populaire Britse comedian de beste grappen uit zijn 15-jarige carrière en schreef hij nieuw materiaal, wat resulteert in de geweldige ‘Best Of, Gold, Greatest Hits Worldtour’. Een hilarische voorstelling vol oneliners, grove grappen en scherpe publieksparticipatie in sneltreinvaart, zoals we die van Jimmy Carr kennen. vr 23 19:00 en 22:00, Koninklijk Theater Carré, € 31,HOOFDLETTER 3 Gewapend met woorden, een danser een piano en een gitaar, flirt Hoofdletter 3 bestaande uit een man met een stem (Gerson Main), een man met een doel (Tijdelijke Toon) en de nieuwe Kaandorp (Nicole), met de ruimte, de mogelijkheden van het theater en het zogenaamde ‘publiek’. zo 25 16:00, Theater Bellevue, € 7,50 PAUL DE MUNNIK GOED JAAR Dit tweede soloprogramma barst van de briljantjes. Persoonlijk, intiem, verhalend. Geestig en innemend. Op vleugel en gitaar. Met de geweldige Wouter Planteijdt aan zijn zijde.

JAN BEUVING Hij telt zijn passen en past op zijn tellen. In zijn nieuwe voorstelling Rotatie staat de wiskundige en cabaretier ronduit vierkant achter zijn woorden. Lijnrecht tegenover wat krom is. Hij denkt over veel vlakken diep na. De taal maakt pirouetjes in zijn liedjes. De logica tolt in zijn zinnen. Kortom: Hij geeft een wiskundige draai aan de dingen. ‘Buitengewoon geestig’, schreef de Volkskrant over zijn vorige voorstelling Raaklijn. De Kleine Komedie 13, 14 en 15 november zo 25, ma 26 20:15, De Kleine Komedie, € 12,50 PAULIEN CORNELISSE - OM MIJ MOVERENDE REDENEN Wat is er aan de hand met mensen die te hard ‘eh’ zeggen? Waar zit de ‘meelulspier’? En hoe zit het met het gevoelsleven van een korstmos? In haar vierde voorstelling zal Paulien in detail naar de onbegrijpelijkheden van het leven gaan kijken. di 27 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 24,DANIËL ARENDS - MEER VAN HET ZELFDE - DEEL 1 Daar is hij weer. Daniël Arends. Schurend eerlijk, verbaal agressief, intrigerend en charmant met cynische grappen, quasi-filosofische inhoud en gespeelde nonchalance. di 27 t/m do 29 20:30, Theater Bellevue, € 11,ERIK VAN MUISWINKEL DE OPLOSSING Honderd minuten lang is van Muiswinkel afwisselend vader, kleuter, ouwe lul, alfaman, bètadromer, meester en discipel, in een stroom van enerverende en hilarische verhalen. wo 28 20:00, Schouwburg Amstelveen, € 23,-

DA BOUNCE URBAN FILM FESTIVAL Een vijfdaags festival met films van zwarte filmmakers, met een overwegend zwarte cast en over onderwerpen die geworteld zijn in de Afro-Amerikaanse cultuur. do 1 t/m zo 4 diverse aanvangstijden, Pathé Arena, diverse prijzen INTERNATIONAAL STORYTELLING FESTIVAL Het thema dit jaar is ‘Brotherhood’. Deze festivaleditie presenteert internationale en nationale vertellers. Van jong talent tot gevestigde vertellers met daarbij een spannend randprogramma met talks en workshops in Podium Mozaïek, de OBA en Mezrab. do 1 t/m zo 4 diverse aanvangstijden, diverse locaties , € 5,- t/m € 25,JAPAN FESTIVAL De lokale Japanse bevolking heeft een programma samengesteld dat bestaat uit een diversiteit aan Japans eten, cultuur, verschillende workshops en optredens van o.a. Nichi-Ran Silvernet koor Sora, Raiden Yosakoi en Kabuki entertainment group. zo 4 12:00, Stadsplein Amstelveen, gratis SUPER-SONIC JAZZ FESTIVAL Een zesdaags jazz festival in vijf kerken in Amsterdam: Paradiso, de Vondelkerk, de Duif, de Hofkerk en de Amstelkerk met spannende en vernieuwende artiesten, die met een jazz-benadering diverse muzikale invloeden laten samenkomen. Van electronica tot Afrikaanse grooves, klassiek, soul en hiphop. di 13 t/m zo 18, diverse locaties en aanvangstijden, € 25,- t/m € 40,INTERNATIONAL DOCUMENTARY FILM FESTIVAL AMSTERDAM Tijdens het IDFA zijn meer dan 300 internationale documentaires te zien die allemaal een unieke kijk op de wereld geven. De kijker wordt meegenomen naar zowel de armste als rijkste plekken ter wereld, soms op poëtische wijze, soms met een krachtig statement.

wo 14 t/m zo 25 diverse locaties en aanvangstijden, diverse prijzen.

DIVERSEN

MUSEUMNACHT Elk jaar openen Amsterdamse musea op de eerste zaterdag van november hun deuren tijdens de Museumnacht. Geïnspireerd op de vaste collectie of tijdelijke tentoonstellingen is er door de deelnemende musea een speciaal programma samengesteld met o.a. muziek, workshops en speciale rondleidingen. za 3 19:00, Diverse locaties, € 19,95 MUSEUMNACHT IN ARTIS Test wat jij van het onzichtbare leven weet in Micropia-pubquiz, ga op onderwater-wereldreis in het Aquarium of voor een exotische ruimtevakantie in het Planetarium. Elk half uur vertrekt er een nieuwe vlucht naar verschillende uithoeken in het heelal. za 3 19:00, Artis, € 19,95 ANDRÉ KUIPERS SPACEXPERIENCE Astronaut André Kuipers neemt je mee op een nieuwe, spectaculaire ontdekkingsreis naar outer space in ‘SpaceXperience - Into the Future LIVE’, met de maan en Mars als bijzondere tussenlandingen. Daarbij krijgt hij hulp van een echte high-tech robot co-host met menselijke trekjes. za 3 11:30, 15:45 en 20:00, Ziggo Dome, € 29,ZONDAG OP HET EILAND Thomas Verbogt, Alma Mathijsen en Roos van Rijswijk bieden een podium aan debutanten, verhalenvertellers, gekende schrijvers en dichters. Jong of oud, vers of gevestigd, één ding hebben ze gemeen: ze kunnen meeslepend voordragen en beeldend vertellen. Jan Eilander brengt parels uit de Nederlandstalige popgeschiedenis, ondersteund door muzikanten Rob van Zandvoort, Koos Prins en Warre Simons. zo 11 16:00, De Nieuwe KHL, gratis SINTERKLAAS INTOCHT Met een geweldige intocht over de Amstel, gevolgd door een intocht te paard en een stoet van praalwagens zetten Sinterklaas en zijn Pieten in november voet aan wal in Amsterdam. zo 18 10:00, Sinterklaas Intocht Amsterdam, gratis ENCORE! In gesprek met iconen uit de Nederlandse popgeschiedenis In samenwerking met 40Up Radio, Amsterdam FM en

advertentie

Spot aan, licht /uit Theater in Amsterdam, ontdek het allemaal

iamsterdam.nl/uit

AMSTERDAM ART 60

KRANT

galerieselectie

REFLEX AMSTERDAM Weteringsschans 79a NEW WORKS – IRIS SCHOMAKER 24 NOVEMBER– 12 JANUARI Reflex presenteert een solotentoonstelling van nieuw en ongezien werk van de Berlijnse kunstenares Iris Schomaker. Schomaker heeft internationaal veel lof gekregen voor haar werk. Haar werken bestaan veelal uit grootschalige abstracte figuren op papier in verschillende ruststanden.

ALTHUIS HOFLAND FINE ARTS Hazenstraat 11 FARBIC FACES, POWDER PHRASES – VAGINAL DAVIS, MARLIZ FRENKEN, SOPHIE LEE, SOSHIRO MATSUBARA, HANNAH PERRY, JULIE VERHOEVEN, ISABEL YELLIN 22 NOVEMBER – 5 JANUARI ‘Fabric Faces, Powder Phrases’ is een groepsexpositie met werk van zeven kunstenaressen die een interesse delen in de constructie en re-constructie van de vrouwelijke identiteit en de esthetiek van het vrouwelijk lichaam. Dit concept wordt uitgewerkt in een reeks van verschillende werken: sculpturen, schilderijen, video en geluidinstallaties.

AGENDA Marc Stakenburg presenteert de Waalse Kerk: Encore! Een tafel, een podium en een topartiest, omringd door publiek. Verder is alles mogelijk. Iedere derde zondagmiddag van de maand een ander popicoon. Vandaag met Henk Hofstede van The Nits. zo 18 16:00, Waalse Kerk, € 18,50

GALERIE WOUTER VAN LEEUWEN Hazenstraat 27 GOOD GODDAMN – BRYAN SCHUTMAAT 23 NOVEMBER – 6 JANUARI ‘Good Goddamn’ is een verhaal over Kris, een plattelandsman uit Texas en zijn laatste dagen van vrijheid voordat hij naar de gevangenis moet. Deze zevenentwintig foto’s zijn in een paar dagen in Texas geschoten en documenteren de laatste dagen in vrijheid voor Schutmaats vriend. We zijn niet op de hoogte van de misdaad die heeft geleid tot zijn opsluiting, noch van de duur van de straf.

AMSTERDAM ART WEEKEND Vier dagen lang zal Amsterdam in het teken staan van hedendaagse, beeldende kunst, waarbij de focus ligt op het signaleren van jong talent. Galerieën openen hun deuren en organiseren speciale tentoonstellingen, performances, lezingen en artist talks. Kunstenaarswerkplaatsen, musea en instituten tonen relevante bijdragen in de vorm van videokunst, performances, debatten en tentoonstellingen. do 22 t/m zo 25 10:00, diverse locaties, gratis MOVEMBER RUN AMSTERDAM De ‘MoRun’, een 5 kilometer lange (hard)looproute door het Vondelpark, is toegankelijk voor mannen en vrouwen, met of zonder (plak)snor. Het doel is bewustzijn creëren en geld inzamelen voor de Movember Foundation. za 24 15:00, Vondelpark, € 17,50

MUSEA

ALLARD PIERSON MUSEUM TORCH Lauriergracht 94 BEING PLACES – ELLEN KOOI 10 NOVEMBER – 23 DECEMBER Een tentoonstelling met iconische panorama foto’s van Ellen Kooi. In haar werk wordt de relatie tussen mens en landschap vastgelegd op een manier die de contrasten en overlappingen tussen de twee laat zien. Mens en natuur interacten en roepen een emotie op die visueel is. Met behulp van licht verandert Kooi het gewone Nederlandse landschap in sprookjesachtige tafarelen.

Samenstelling Amsterdam Art. Voor een compleet overzicht van tentoonstellingen, evenementen en wekelijkse tips zie amsterdamart.com

BEZOEKERSCENTRUM AMSTERDAMSE BOS

Bezoekerscentrum van het grootste stadsbos van Nederland. Bosbaanweg 5, tel. 545 61 00 www.amsterdamsebos.nl

ANNE FRANK HUIS

De onderduikplaats waar Anne Frank haar dagboek schreef tijdens de Tweede Wereldoorlog. Prinsengracht 267, tel. 556 71 05 www.annefrank.org

DE APPEL ARTS CENTRE

Kunstencentrum exposities op locatie, tel. 625 56 51 www.deappel.nl

ARCAM

Architectuurcentrum Amsterdam Prins Hendrikkade 600, tel. 620 48 78 www.arcam.nl

ARTIS

De oudste dierentuin van Nederland met olifanten, pinguïns, giraffen, zeeleeuwen, apen, kamelen, duizenden vlinders in het Vlinder- paviljoen, een aquarium en nog veel meer. De staat van natuur Foto’s van de Duitse fotograaf Claudius Schulze die hij maakte tijdens zijn reis door Europa op zoek naar het Europese landschap. Plantage Kerklaan 38, tel. 0900278 47 96, www.artis.nl

APPIE BAANTJER MUSEUM

AMSTERDAM MUSEUM

Vijzelstraat 32, tel. 723 0560 www.debazelamsterdam.com

De geschiedenis van Amsterdam vanaf de middeleeuwen. De Mooiste Stad – Amsterdam door de ogen van Eberhard van der Laan t/m 4 november 1001 vrouwen in de 20ste eeuw Verhalen van inspirerende, beroemde en beruchte vrouwen. t/m 10 maart Kalverstraat 92, tel. 523 18 22 www.amsterdammuseum.nl

AMSTERDAM PIPE MUSEUM

MUSEUM HET SCHIP DE AMSTERDAMSE SCHOOL

DE APPEL Schipluidenlaan 12D4 IT IS HERE/THIS WILL LAST FOREVER - BEN RUSSELL 4 OKTOBER – 11 DECEMBER Good Luck toont Russell’s levendige benadering van etnografische cinema in een gefragmenteerde fysieke ruimte. Het biedt een dynamisch portret van mannen die slopende arbeid verrichten en de geluiden en kleuren van hun werkomgeving. Deze werken vormen samen met Russells korte film Atlantis een beeld van levende dystopieën en ingebeelde utopieën met een constante zoektocht naar echte en ingebeelde verandering.

Catalaanse architect en maquettes van zijn bekendste gebouwen. t/m 31 maart Oostzaanstraat 45, tel. 686 85 95 www.hetschip.nl

Archeologisch museum van de Universiteit an Amsterdam. De wereld in kleur Kleurenfotograﬁe voor 1918. t/m 6 januari 2019 Oude Turfmarkt 127, tel. 525 25 56 www.allardpiersonmuseum.nl

Overzicht van de rookcultuur. Prinsengracht 488, tel. 421 17 79 www.pipemuseum.nl

GALERIE CAROLINE O’BREEN Hazenstraat 15 BREATHING MOUNTAINS – ANTOINETTE NAUSIKAÄ Antoinette Nausikaä onderzocht stilte en onveranderlijkheid op en rond heilige bergen als tegenstelling tot het hectische leven van de stad. Ze bereisde acht bergen in Europa en Azië en ontdekte dat er niet zoiets bestaat als pure stilte of ongerepte natuur; ze vond sporen van het menselijk bestaan in alles wat haar omringde. Dus besloot ze zich te concentreren op situaties waarin de mens verweven was met de natuur.

november 2018

Museum Het Schip toont de schoonheid van de Amsterdamse School in volle glorie. Gaudí en de Amsterdamse School Een tentoonstelling met prachtige, fantasievolle voorwerpen van de advertentie

In de kelder van café Heffer, vlakbij de plek waar Baantjer jarenlang werkte als rechercheur. Oudebrugsteeg 7, tel. 428 44 88 www.heffer.nl

DE BAZEL

BIJBELS MUSEUM

Ontmoetingsplaats voor bijbel, kunst en cultuur in een monument. In het Cromhouthuis. Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.bijbelsmuseum.nl

BIJZONDERE COLLECTIES UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM

Cultureel erfgoed tentoonstellingen in historische panden. Oude Turfmarkt 129, tel. 525 73 00 www.bijzonderecollecties.uva.nl

COBRA MUSEUM

De Cobra Museum collectiepresentatie De CoBrA-beweging was een van de belangrijkste kunstbewegingen in de 20ste eeuw. Het Cobra Museum toont steeds in wisselende tentoonstellingen haar CoBrA-collectie. t/m 30 december Sandbergplein 1, Amstelveen, tel. 547 50 50 www.cobra-museum.nl

CROMHOUTHUIS

Stadspaleis uit de Gouden Eeuw. Vernieuwd: Wild. Tekeningen naar het leven. t/m 16 december Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl

DIAMANTMUSEUM

DE STILLE KRACHT —

29 NOV — 8 DEC INTERNL THEATER AMSTRDM

Een reisverhaal. Een reis die 200 km onder de aardkorst begint en eindigt in de ring aan uw vinger. Paulus Potterstraat 8, tel. 30 55 300 www.diamantmuseumamsterdam.nl

VAN EESTERENMUSEUM

Museum over de stedenbouwkundige Van Eesteren en de Westelijke Tuinsteden.

Noordzijde 31, tel: 447 1857 www.vaneesterenmuseum.nl

EYE FILMMUSEUM

Dagelijks voorstellingen. Informatieen documentatiecentrum. Sleutelﬁguur in de elektronische muziek en beeldend kunstenaar Ryoji Ikeda presenteert een tentoonstelling met overweldigende audiovisuele kunstwerken, gebaseerd op elementaire fenomenen zoals stilte, ruimte, tijd en (on)eindigheid. t/m 2 december IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl

FOAM AMSTERDAM

Centrum voor fotograﬁe, ontmoetingsplek voor fotografen en discussieplatform. Loading… Works from the Foam Collection Met werk van o.a. Viviane Sassen en Scheltens & Abbenes. t/m 18 november Paul Mpagi Sepuya - Double Enclosure t/m 18 november Masahisa Fukase - Private Scenes t/m 12 december Keizersgracht 609, tel. 551 65 00 www.foam.org

VAN GOGH MUSEUM

De grootste collectie werken van Vincent van Gogh ter wereld. Van Gogh droomt De tentoonstelling neemt je mee op Van Goghs emotionele reis naar het zuiden van Frankrijk. Je ziet wat Vincent zag en voelt wat hij voelde tijdens één van de belangrijkste perioden in zijn leven. t/m 13 januari 2019 Gauguin & Laval op Martinique De kleurrijke werken die de kunstenaarsvrienden Paul Gauguin en Charles Laval op het eiland Martinique maakten worden voor het eerst samen getoond. t/m 13 januari Paulus Potterstraat 7, tel. 570 52 00 www.vangoghmuseum.nl

HET GRACHTENHUIS

17e-eeuws grachtenpand met de geschiedenis van de grachtengordel én de kunst van de Gouden Eeuw. Herengracht 386, tel. 421 16 56 www.hetgrachtenhuis.nl

HERMITAGE AMSTERDAM

Wisseltentoonstellingen afkomstig uit de collectie van het beroemde museum in Sint-Petersburg. Classic Beauties Kunstenaars, Italië en de schoonheidsidealen van de 18de eeuw. Een lust voor het oog met onder andere een prachtige Canova-collectie. t/m 13 januari 2019 Portrait Gallery of the Golden Age Dertig reusachtige groepsportretten uit de zeventiende eeuw uit de collecties van het Amsterdam Museum en het Rijksmuseum. t/m 31 december Amstel 51, tel. 530 87 55, www.hermitage.nl

HOLLANDSCHE SCHOUWBURG

Ooit een theater, nu een monument met een tentoonstelling, ter nagedachtenis aan de duizenden joden die in de WOII vanuit dit gebouw werden gedeporteerd naar de concentratiekampen. Kom vanavond met verhalen Tastbare herinneringen uit het Joods Monument. t/m 31 december Plantage Middenlaan 24, tel. 531 03 40, hollandscheschouwburg.nl

DE HORTUS

Een van de oudste (1682) botanische tuinen. IGPOTY fototentoonstelling t/m 31 oktober

november 2018 Plantage Middenlaan 2 A, tel. 625 90 21, www.dehortus.nl

TOP 3 EXPO

door Hella Niemeijer

HORTUS BOTANICUS

In 1967 opgezet ten behoeve van onderwijs en onderzoek. Van der Boechorststraat 8, tel. 598 93 90, www.vu.nl

MUSEUM AMSTERDAM NOORD

HUIS MARSEILLE

Eigentijdse en historische fotograﬁe in 17e-eeuws pand. Han Singels - Polder Holland t/m 2 december Hellen van Meene - En alles blijft bestaan wanneer je sterft t/m 2 december Joscha Steffens - Teen Spirit Island t/m 2 december Koos Breukel - Zoon t/m 2 december Keizersgracht 401, tel. 531 89 89 www.huismarseille.nl

INTERNATIONAAL INSTITUUT VOOR SOCIALE GESCHIEDENIS Een van de grootste documentatieen onderzoekscentra ter wereld op het terrein van sociale geschiedenis en geschiedenis van de arbeidersbeweging. Cruquiusweg 31, tel. 668 58 66 www.iisg.nl

Over de geschiedenis van Noord. Zamenhofstraat 28 A www.museumamsterdamnoord.nl

MUSEUM ONS’ LIEVE HEER OP SOLDER LILY VAN DER STOKKER – FRIENDLY GOOD In een overzicht van het oeuvre van Lily van der Stokker worden haar uitbundige, decoratieve tekeningen en monumentale muurschilderingen getoond. Haar werk is door het gebruik van teksten sterk geworteld in de traditie van de conceptuele kunst, en verwijst -– zonder ironie of cynisme – naar schoonheid, vriendschap en vriendelijkheid, maar ook naar alledaagse bezigheden zoals schoonmaken, opruimen en doktersbezoek. Stedelijk Museum t/m 24 februari 2019

JAN VAN DER TOGT MUSEUM Lita Cabellut Een overzichtstentoonstelling van de Spaanse kunstenares Lita Cabellut. t/m 27 januari 2019 Dorpsstraat 50, Amstelveen, tel. 641 57 54 www.jvdtogt.nl

JOODS HISTORISCH MUSEUM

Objecten en kunstvoorwerpen die een relatie hebben met religie, cultuur en geschiedenis van de joden in Amsterdam. Leo Schatz (1918-2014) Hommage aan de kunstschilder Leo Schatz tot januari 2019 Nieuwe Amstelstraat 1, tel. 531 03 10 www.jhm.nl

KATTENKABINET

Expositie van kunstwerken met als onderwerp ‘de kat’. Herengracht 497, tel. 626 53 78 www.kattenkabinet.nl

KLEDERDRACHTMUSEUM

Streekkostuums. Voor iedereen met interesse in folklore. Herengracht 427, tel. 845 23 99 www.hetklederdrachtmuseum.nl

MUSEUM WERF ‘T KROMHOUT

Het museum toont historie van Nederlands Industrieel Erfgoed. Hoogte Kadijk 147, tel. 627 67 77 www.kromhoutmuseum.nl

MUSEUM VAN LOON

Grachtenhuis uit de 17e eeuw met familieportretten, stijlkamers en Franse tuin. Dineren aan de gracht Rijkelijk gedekte tafels vol familiezilver, porselein en kristal staan opgedekt in de diverse kamers op de bel-etage van het huis. t/m 14 januari 2019 Keizersgracht 672, tel. 624 52 55 www.museumvanloon.nl

MADAME TUSSAUDS

Museum met wassenbeelden. Dam 20, tel. 522 10 10 www.madametussauds.nl

MAX EUWE CENTRUM

Amsterdams koopmanshuis met 17e-eeuwse schuilkerk. Tentoonstelling 130 jaar Museum Ons’ Lieve Heer op Solder O.Z. Voorburgwal 38-40, tel. 624 66 04, www.opsolder.nl

OUDE KERK

Hedendaagse kunst en cultuur in het oudste gebouw van de stad. Onder de grafzerken bevindt zich het graf van Saskia van Uylenburgh, de eerste echtgenote van Rembrandt. Meer Oude Kerk Een tentoonstelling in de zeven historische zijruimtes: Eigen collectiestukken en topbruiklenen vormen een samenspel tussen erfgoed en hedendaagse kunst. Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl

KONINKLIJK PALEIS

GAUGUIN & LAVAL OP MARTINIQUE Uit onvrede over het decadente leven in Parijs vertrokken Paul Gauguin (18481903) en Charles Laval (1861-1894) in 1887 naar Martinique. De korte tijd die ze op het Caraïbische eiland verbleven, was allesbepalend voor hun verdere artistieke ontwikkeling. De tentoonstelling toont kleurrijke schilderijen, voorstudies en grote, uitgewerkte pastels. Van Gogh Museum t/m 13 januari 2019 Artisplein, Plantage Kerklaan 38-40, tel. 0900-278 47 96, www.micropia.nl

MOCO

Museum voor moderne kunst. Honthorststraat 20, tel. 370 19 97 www.mocomuseum.com Icy & Sot A Moment Of Clarity. Icy & Sot, twee Iraanse broers, worden de ‘Banksy of Iran’ genoemd. tot 15 januari 2019

MOLEN VAN SLOTEN

Poldermolen met Kuiperijmuseum, ‘Rembrandt op Zolder’ een audiovisuele presentatie, maquette ‘Amsterdam en het water’; activiteiten voor kinderen. Akersluis 10, tel. 669 04 12 www.molenvansloten.nl

MULTATULI MUSEUM

Boeken van en over Multatuli. Zijn bureau, bibliotheek en sterfbed. Korsjespoortsteeg 20, tel. 638 19 38 www.multatuli-museum.nl

Permanente tentoonstelling over de schaakgeschiedenis; mogelijkheid om te schaken (computer); schaakbibliotheek. Max Euweplein 30 A-1, tel. 625 70 17 www.maxeuwe.nl

MUSEUMHAVEN

MICROPIA

Tramdienst met historisch materieel. Rit van ong. 7 km en ong. 30 min.

Ontdek het onzichtbare leven.

Ruim zestig kunstwerken, eeuwenoud en modern, komen spectaculair bijeen in deze wintertentoonstelling t/m 3 februari 2019 Dam 1, tel. 638 69 09 www.nieuwekerk.nl

Restauratie, behoud, onderhoud van historische binnenvaartschepen. Oosterdok 12 www.museumhavenamsterdam.nl

MUSEUMTRAMLIJN

COOL JAPAN Cool Japan brengt de wereldwijde fascinatie voor Japan in beeld: van Hello Kitty tot samoerai en van de herkenbare Japanse horror tot kawaii (‘cute’) fashion. Historische topstukken laten zien dat de iconen van nu in een lange traditie staan. Een blikvanger is het vier meter hoge schilderij Uki-Uki van Matsuura Hiroyuki waarin traditionele en hedendaagse elementen de kern van de tentoonstelling verbeelden. Het Tropenmuseum t/m 1 september 2019 van Haarlemmermeerstation naar Bovenkerk. Elke zo t/m oktober. Amstelveenseweg 264 www.museumtramlijn.org

NATIONAAL HOLOCAUST MUSEUM

Plek waar menselijke moed en onbaatzuchtigheid tot uiting kwamen. Uri Katzenstein - The Institute of Ongoing Things De tentoonstelling van kunstenaar Uri Katzenstein gaat o.a. over gender, hypocrisie en scienceﬁction, en is een verwerking van persoonlijke en nationale trauma’s. t/m 24 februari 2019 Plantage Middenlaan 27, tel. 531 03 10, www.jhm.nl

Van stadhuis in de gouden eeuw tot stadspaleis van Lodewijk Napoleon en het Koninklijk Paleis op de Dam. Dam, tel. 522 61 61 www.paleisamsterdam.nl

PIANOLA MUSEUM

Collectie pianola’s, elektrisch aangedreven reproductievleugels en 20.000 muziekrollen. Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl

MUSEUM HET REMBRANDTHUIS

Het huis van Rembrandt met een collectie prenten en schilderijen. Rembrandt in Parijs. Manet, Meryon, Degas en de herontdekking van de etskunst (1830-1890) Rembrandt was in de negentiende eeuw een icoon voor een groot aantal Franse avant-garde kunstenaars en (post)impressionisten. Veel Franse kunstenaars besloten ook – net als Rembrandt – te gaan etsen. Dit leidde tot een heropleving van deze kunstvorm. t/m 6 januari 2019 Bijzonder bezoek Twee recent herontdekte schilderijen. verlengd t/m half januari 2019 Jodenbreestraat 4, tel. 520 04 00 www.rembrandthuis.nl

RIJKSMUSEUM

Overzicht van de Nederlandse kunst en geschiedenis met dagelijks rond-

leidingen, workshops of cursussen. KWAB. Dutch Design in de eeuw van Rembrandt 80 Jaar Oorlog. De geboorte van Nederland. In de tentoonstelling 80 Jaar Oorlog ﬁgureren spotprenten, tapijten, wapens, schilderijen van onder anderen Brueghel, Rubens en Ter Borch als ‘ooggetuigen’ in het verhaal van het ontstaan van Nederland. t/m 20 januari Document Nederland: Stacii Samidin fotografeert het Café. t/m 20 januari Museumstraat 1, tel. 0900-07 45 www.rijksmuseum.nl

HET SCHEEPVAARTMUSEUM

Het museum laat zien hoe de zee de Nederlandse cultuur heeft bepaald. Ontdek 500 jaar maritieme geschiedenis. Van Gouden Eeuw, het leven aan boord tot virtuele zeereis en de replica van het VOC-schip ‘Amsterdam’. Hans Op de Beeck - Sea of Tranquillity Een tentoonstelling over een imaginair mysterieus en decadent cruiseschip van de Belgische kunstenaar Hans Op de Beeck t/m 9 juni 2019 ms Oranje - Koers gewijzigd Tachtig jaar na de tewaterlating op 8 september 1938 spreekt dit schip door zijn iconische status en zijn veelbewogen geschiedenis nog steeds tot de verbeelding. t/m 18 juli 2019 Kattenburgerplein 1, tel. 523 22 22 www.hetscheepvaartmuseum.nl

STADSARCHIEF AMSTERDAM ‘s Werelds grootste stadsarchief. Fotograaf Dolf Toussaint Amsterdam voor het voorbij is t/m 4 november Leo van der Noort - Amsterdam Selectie uit het omvangrijke oeuvre van de Amsterdamse fotograaf. t/m 25 november Vijzelstraat 32, tel. 251 15 11 www.amsterdam.nl/stadsarchief

STEDELIJK MUSEUM

Moderne en hedendaagse kunst en vormgeving. Amsterdam Magisch Centrum Kunst en tegencultuur 1967 - 1970 t/m 6 januari 2019 Lily van der Stokker - Friendly Good t/m 24 februari 2019 Echte luxe... Schenkingen en aanwinsten beeldende kunst 2012 – 2018. t/m 3 maart 2019 Museumplein 10, tel. 573 29 11 www.stedelijk.nl

TASSENMUSEUM HENDRIKJE Grootste tassenmuseum ter wereld. The Stories We Carry De tentoonstelling vertelt vluchtverhalen aan de hand van de tas en de bezittingen die mensen hierin meenamen op hun vlucht. t/m 4 november Duurzame tassen t/m 27 januari 2019

advertentie

NEMO SCIENCE MUSEUM

Centrum vol wetenschap en technologie. Leven in het heelal In de nieuwe tentoonstelling Leven in het heelal ga je mee op ontdekkingsreis naar de verste uithoeken van het heelal. Oosterdok 2, tel. 531 32 33 www.nemosciencemuseum.nl

DE NIEUWE KERK

De op een na oudste kerk van Amsterdam (1414) met 16e- en 17e-eeuws orgel. Het leven van Boeddha, de weg naar nu.

Kom teKenen In het RIJKSmuSeum

24 & 25 NovembeR RIJKSMUSEUM.NL/HIERTEEKENEN

RIJKS muSeum

62 Made in Italy t/m 17 februari 2019 De tas als theater Een tentoonstelling over het werk van topontwerpster Hester van Eeghen. vanaf 10 november Herengracht 573, tel. 524 64 52 www.tassenmuseum.nl

KRANT

november 2018

AGENDA

voormalig zeilend bedrijfsvaartuig (1914). Aan boord krijgt men een beeld van deze woonvorm Prinsengracht 296 K, tel. 427 07 50

www.mezrab.nl Muziekgebouw aan ‘t IJ Piet Heinkade 1, tel. 788 20 00 www.muziekgebouw.nl Nationale Opera & Ballet Amstel 3, tel. 625 54 55 www.operaballet.nl NDSM werf Tt. Neveritaweg / Mt. Ondinaweg www.ndsm.nl NEMO Oosterdok 2, tel. 531 3233 www.nemosciencemuseum.nl De Nieuwe KHL Oostelijke Handelskade 44, tel. 77 91 575 www.denieuwekhl.nl De Nieuwe Liefde Da Costakade 102, tel. 589 16 80 www.denieuweliefde.com Noorderkerk Noordermarkt 44, tel. 620 44 15 www.noorderkerkconcerten.nl Theater De Omval Ouddiemerlaan 104, tel. 600 18 97 www.theaterdeomval.nl Oostblok Sajetplein 39, tel. 665 45 68 www.oostblok.nl Oosterkerk Kleine Wittenburgerstraat 1, tel. 627 22 80 www.oosterkerk-amsterdam.nl Orgelpark Gerard Brandtstraat 26 tel. 515 81 11 www.orgelpark.nl Ostade Theater Van Ostadestraat 233D, tel. 671 2417 www.ostadeadam.nl OT301 Overtoom 301, tel. 412 29 54 www.ot301.nl Oude Kerk Oudekerksplein 23, tel. 625 82 84 www.oudekerk.nl Pakhuis De Zwijger Piet Heinkade 179, tel. 624 63 80 www.dezwijger.nl Club Panama Oostelijke Handelskade 4, tel. 311 8686 www.panama.nl Paradiso Weteringschans 6-8, tel. 626 45 21 www.paradiso.nl Paradiso Noord Buiksloterweg 5C, tel 760 48 20 www.paradiso.nl Pianola Museum Westerstraat 106, tel. 627 96 24 www.pianola.nl Podium Mozaiek Bos en Lommerweg 191, tel. 580 03 80 www.podiummozaiek.nl Polanentheater Polanenstraat 174, tel. 682 13 11 www.polanentheater.nl Poppodium P60 Stadsplein 100 A, Amstelveen, tel. 345 34 45 www.p60.nl Posthoornkerk Haarlemmerstraat 124-126, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl

Prince Claus Fund Gallery Herengracht 603, tel. 344 91 60 www.princeclausfund.org Q-Factory Atlantisplein 1, tel. 760 67 80 www.q-factory-amsterdam.nl RAI Europaplein 2-22, tel. 549 12 12 www.rai.nl Roode bioscoop Haarlemmerplein 7, tel. 625 75 00 www.roodebioscoop.nl Schouwburg Amstelveen Stadsplein 100, Amstelveen, tel. 547 51 75 www.schouwburgamstelveen.nl Schuilkerk De Hoop Hartveldseweg 23 Diemen, tel. 520 00 90 www.schuilkerkdehoop.nl Singelkerk Singel 452, tel. 623 45 88 www.doopsgezindamsterdam.nl Splendor Nieuwe Uilenburgerstraat 116, tel. 845 33 45 www.splendoramsterdam.com Stadsschouwburg Leidseplein 26, tel. 624 23 11 www.ssba.nl Sugarfactory Lijnbaansgracht 238, tel. 627 00 08 www.sugarfactory.nl Teatro Munganga Schinkelhavenstraat 27-HS, tel. 675 98 37 www.munganga.nl Theater Amsterdam Danzigerkade 5, tel. 705 50 59 www.theateramsterdam.nl Tolhuistuin IJpromenade 2, tel. 763 06 50 www.tolhuistuin.nl Toomler Breitnerstraat 2, tel. 670 74 00 www.toomler.nl Toon Jan Evertsenstraat 4-6-8, tel. 06 288 68 070 www.toon.amsterdam Vondelkerk Vondelstraat 120 www.vondelkerk.nl Vondelpark Openluchttheater Vondelpark, tel. 673 14 99 www.openluchttheater.nl VU De Boelelaan 1105, tel. 598 98 98 www.vu.nl Waalse Kerk Walenpleintje 159, tel. 623 20 74 www.dewaalsekerk.nl Werkgebouw Het Veem Van Diemenstraat 412, tel. 627 87 14 www.veem.nl Cultuurpark Westergasfabriek Pazzanistraat 4, tel. 586 07 10 www.westergasfabriek.nl Ziggo Dome De Passage 100, tel. 0900-2353663 www.ziggodome.nl Zonnehuis Zonneplein 30, tel. 520 00 90 www.zonnehuis-amsterdam.nl Zuiderkerk Zuiderkerkhof 72, tel. 308 03 99 www.zuiderkerkamsterdam.nl

Gevestigd op de Hendrika Maria, een

ArenA Boulevard 590, tel. 0900-687 42 42 www.afaslive.nl AIR Amstelstraat 16, tel. 820 06 70 www.air.nl Amstelkerk Amstelveld 10, tel. 520 00 60 www.stadsherstel.nl Amsterdamse Bostheater De Duizendmeterweg 7, tel. 670 02 50 www.bostheater.nl Apollofirst Apollolaan 123-127, tel. 577 38 00 www.apollofirst.nl Arti et Amicitiae Rokin 112, tel. 624 5134 www.arti.nl Artis Plantage Kerklaan 38-40, tel. 278 47 96 www.artis.nl Badhuistheater Boerhaaveplein 28, tel. 668 51 02 www.badhuistheater.nl De Balie Kleine-Gartmanplantsoen 10, tel. 553 51 51 www.debalie.nl Café Belcampo Hannie Dankbaarpassage 10, tel. 303 28 86 www.cafebelcampo.nl Theater Bellevue Leidsekade 90, tel. 530 53 01 www.theaterbellevue.nl Betty Asfalt Complex Nieuwezijds Voorburgwal 280, tel. 626 46 95 www.bettyasfalt.nl Bimhuis Piet Heinkade 3, tel. 788 21 50 www.bimhuis.nl Bitterzoet Spuistraat 2, tel. 421 23 18 www.bitterzoet.com Blijburg Pampuslaan 501, tel. 416 03 30 www.blijburg.nl Boom Chicago Rozengracht 117, tel. 217 04 00 www.boomchicago.nl The Box Mekongweg 5, tel. 614 54 92 www.the-box.events De Brakke Grond Nes 43, tel. 422 26 66 www.brakkegrond.nl Bijlmerparktheater Anton de Komplein 240, tel. 311 39 33 www.bijlmerparktheater.nl Koninklijk Theater Carré Amstel 115-125, tel. 0900-25 25 255 www.carre.nl CBK Oost Oranje-Vrijstaatkade 71, tel. 253 5456 www.cbkamsterdam.nl

Cinetol Tolstraat 182 www.cinetol.nl Het Claverhuis Elandsgracht 70, tel. 624 83 53 Comedy Café IJdok 89, tel. 638 39 71 www.comedycafe.nl Compagnietheater Kloveniersburgwal 50, tel. 520 53 10 www.compagnietheater.nl Koninklijk Concertgebouw Concertgebouwplein 10, tel. 0900-671 83 45 www.concertgebouw.nl Conservatorium van Amsterdam Oosterdokskade 151, tel. 527 75 50 conservatoriumvanamsterdam.nl Het Cromhouthuis Herengracht 366, tel. 624 24 36 www.cromhouthuis.nl Dansmakers Amsterdam Gedempt Hamerkanaal 203, tel. 689 17 89 www.dansmakers.nl DeLaMar Theater Marnixstraat 402, tel. 0900-335 26 27 www.delamar.nl Doka Wibautstraat 150, tel. 261 21 00 www.volkshotel.nl/nl/doka Dominicuskerk Spuistraat 12, tel. 624 21 83 www.dominicusamsterdam.nl De Duif Prinsengracht 756, tel. 520 00 90 www.stadsherstel.nl Engelse kerk Begijnhof 48, tel. 624 96 65 www.ercadam.nl EYE Filmmuseum IJpromenade 1, tel. 589 14 00 www.eyefilm.nl Frascati Nes 63, tel. 751 64 00 www.frascatitheater.nl Grand Café Genieten Oranje-Vrijstaatplein 2, tel. 253 55 54 Griffioen Uilenstede 106, tel. 598 51 00 www.griffioen.vu.nl De Hallen Hannie Dankbaarpassage 47, tel. 705 81 64 www.dehallen-amsterdam.nl Johan Cruijff Arena ArenA Boulevard 1 www.johancruijffarena.nl De Kleine Komedie Amstel 56 -58, tel. 624 05 34 www.dekleinekomedie.nl Jeugdtheater De Krakeling Nieuwe Passeerdersstraat 1, tel. 624 51 23 www.krakeling.nl LAB111 Arie Biemondstraat 111, tel. 616 9994 www.lab111.nl Theater de Meervaart Meer en Vaart 300, tel. 0900-4107777 www.meervaart.nl Melkweg Lijnbaansgracht 234 a, tel. 531 81 81 www.melkweg.nl Mezrab Cultureel Centrum Veemkade 576

Hoofdredactie Bart van Oosterhout Vormgeving Het Zomerpaleis: Saskia Franken, Martijn Blokland Ontwerp Loes Koomen Eindredactie Scherp: Renate Dahlmans, San van de Ven Agenda Annemarie Bleeker Medewerkers aan dit nummer Barbara van den Berg/SaltyStock, Annemarie Bleeker, Alice Boothby, Emma Curvers, Floor van Dijck, Anne Dirks, Bart Geeraedts/TXT, Lily Heaton, Nadja Hüpscher, Liselore Kamping, Marije Ligthart/We Are Republic, Kim van der Meulen, Famke en Floor van Praag (ZIN), Margriet Prinssen, Inger van der Ree, Janna Reinsma, Erik Schmitz/

Stadsarchief, Bregtje Schudel, Imke Walenberg, Joke van der Weij, Loes Wijnstekers/Amsterdam Art Aanleveren (agenda)gegevens winternummer - 29 oktober februarinummer - 31 december maartnummer - 28 januari Stichting Amsterdam Marketing De Ruyterkade 5, 1013 AA Amsterdam, T 020-702 61 00 informatie@iamsterdam.com Adverteren Afdeling Relaties, T 020-702 61 80 partner@iamsterdam.com Uitgever Amsterdam Marketing Drukker Corelio Printing Distributie Flyerman distributie@iamsterdam.com

Abonnementen Abonnementenland Postbus 20, 1910 AA Uitgeest T 0251-257 924 of WhatsApp T 06-4655 8054 www.bladenbox.nl Adreswijzigingen en opzeggingen: www.aboland.nl klantenservice@aboland.nl Jaarabonnement €29,95 Het abonnement wordt jaarlijks stilzwijgend verlengd. Abonnementen kunnen zowel schriftelijk als per e-mail worden opgezegd onder vermelding van het klantnummer, met een opzegtermijn van 3 maanden. Een abonnement is pas opgezegd, wanneer de abonnee

daarvan een schriftelijke bevestiging heeft ontvangen via post of e-mail. Een adreswijziging kan alleen worden verwerkt als het oude adres en het nieuwe adres schriftelijk of per e-mail worden doorgegeven. Prijswijzigingen voorbehouden. Uitkrant is een geregistreerd merk van Amsterdam Marketing. Verschijnt 10 maal per jaar. Oplage 60.000 exemplaren. Redactie noch uitgever kunnen aansprakelijk worden gesteld voor eventuele foutieve vermeldingen. © 2017 Niets uit deze uitgave mag op welke wijze dan ook worden overgenomen zonder

voorafgaande toestemming van de auteursrechthebbenden.

THEO THIJSSEN MUSEUM

De Amsterdamse schrijver, onderwijzer, vakbondsman en sociaal-democratisch politicus Thijssen (1879-1943) is vooral bekend als schrijver van de roman Kees de jongen. 1e Leliedwarsstraat 16, tel. 420 71 19 www.theothijssenmuseum.nl

TROPENMUSEUM

Museum over wereldculturen. Things That Matter doorlopende tentoonstelling Fashion Cities Africa t/m 6 januari 2019 Cool Japan t/m 1 september 2019 Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 800 www.tropenmuseum.nl

TROPENMUSEUM JUNIOR

ZieZo Marokko: elk weekend en tijdens vakanties 14.30 uur Juniorreis (6-13 jaar); 11.00, 11.30, 12.00, 12.30 en 13.00 uur Familiereis (alle leeftijden). ZieZo Marokko In het museum staat een vliegtuig klaar. Stap in, riemen vast, op naar Marokko! Linnaeusstraat 2, tel. 088-0042 840 www.tropenmuseumjunior.nl

NEDERLANDS UITVAART MUSEUM TOT ZOVER

Verleden, heden en toekomst van de omgang met de dood. Kruislaan 124, tel. 694 04 82 www.totzover.nl

VERZETSMUSEUM

Nederland voor, tijdens en vlak na de Tweede Wereldoorlog. Explosiegevaar De aanslag op het Amsterdams bevolkingsregister. t/m 11 november Plantage Kerklaan 61, tel. 620 25 35 www.verzetsmuseum.org

WERELDERFGOED PODIUM STADSARCHIEF AMSTERDAM Dé startplek om kennis te maken met UNESCO Werelderfgoed in Nederland. Vijzelstraat 32, tel. 251 49 95 www.werelderfgoed.nl

MUSEUM WILLET-HOLTHUYSEN

Volledig ingericht grachtenpand. Kunst & Passie Een groep ‘objets d’art’ uit de verzameling van Abraham Willet. Herengracht 605, tel. 523 18 22 www.willetholthuysen.nl

WOONBOOTMUSEUM

ADRESSEN

AFAS Live

Het winternummer van de Uitkrant verschijnt op 26 november, de abonnees ontvangen de krant de zaterdag ervoor.

krant KRANT

TOT SLOT

amsterdam toen

Amsterdam toen

DE RAND VAN DE NACHT, 1896 tekst Erik Schmitz foto Jacob Olie/Stadsarchief Amsterdam

‘In een stad als Amsterdam wordt het eigenlijk nooit geheel en al stil. Al woont men ook op een zoogenaamd stille gracht, toch hoort men altijd van uit de verte een geluid, dat aan ’t verwijderd ruischen van de zee herinnert, nu eens zwakker, dan weer sterker’, schreef Justus van Maurik (18461904) in ’t Ontwakend Amsterdam, een in 1896 gebundeld verhaal. In zijn woning op Damrak 49 (foto) kon hij vaak maar moeilijk de slaap vatten. Als hij dan toch was ingedommeld, werd hij kort voor zes uur ruw gewekt. In een nauw steegje achter zijn huis werd hard op de deuren geklopt en aangebeld door een ‘porder’, iemand die tegen een kleine vergoeding mensen die geen wekker konden betalen uit bed ‘porde’. Over de polderwegen naar de stad waren op dat uur de boeren uit Sloten, Ouderkerk en Amstelveen al op weg naar de stad, naar de

groentemarkt langs de Prinsengracht en de melkmarkt op de hoek van de oneven zijde van de Overtoom en de Stadhouderskade. Rond half zeven verscheen de lantaarnopsteker op het Damrak om de gaslantaarns te doven. Langzaamaan werd het drukker op straat: werklieden, visvrouwen met manden aan een juk over hun schouders, een ‘morgenster’ op zoek naar weggeworpen vodden. Door paarden voortgetrokken karren passeerden ratelend de bruggen. Melkboeren en bakkersknechten gingen langs de deuren en venters van vis en groenten begonnen luidkeels hun handel aan te prijzen. De stad werd wakker. Steeds drukker werd het: fabrieksarbeiders, werklieden, pakhuisknechten en winkeljuffrouwen liepen naar hun werk. Op de Dam verscheen de eerste tram, voor degenen die dat konden betalen. Fietsen speelden nog nauwelijks

een rol, en de eerste auto zou pas een jaar later de stad doorkruisen. Op een late najaarsdag in 2018 begint de stad, net als ruim honderd jaar geleden, rond zes uur aarzelend wakker te worden. In de verte raast dan al uren het verkeer over de Ringweg A10. De eerste trams vertrekken rond kwart voor zes uit de buitenwijken en om half zeven vanaf het Centraal Station. Op het Damrak gaan tegen zeven uur de eerste koffietenten open, stoeltjes worden er buitengezet en vrachtwagens voeren hun waren aan van buiten de stad. Maar de klokken van de Oudekerkstoren, die Justus van Maurik zo duidelijk hoorde, worden anno 2018 regelmatig overstemd door veegwagentjes en alweer een volgende vrachtwagen. Met ‘100% naturel ingredients’ volgens de buitenkant, dat wel.

krant KRANT

TOT SLOT

DE STAD UIT

de stad uit

Kom uit je comfortzone, pak de fiets of de trein en bezoek deze evenementen buiten de stad.

JURI HIENSCH

tekst Inger van der Ree

EIGENWIJS EN ECLECTISCH Een concert bijwonen in een verlaten fabriekspand of in een oude werfkelder: leer Utrecht tijdens Le Guess Who op een totaal nieuwe manier kennen. Dit muziekfestival dat bekendstaat om haar avant-gardistische programmering, beleeft dit jaar zijn twaalfde editie. Om dat te vieren, zijn er drie gastcuratoren uitgenodigd: songschrijver Devendra Banhart, de Britse jazzmuzikant Shabaka Hutchings en de Afro-futuristische Moor Mother. Allen nodigden ze hun muzikale vrienden uit in Utrecht. Het resultaat: een electische en interessante line-up, met onder anderen de Indiase sitarspeler Anoushka Shankar (die zal optreden met een deel van het Metropole Orkest) en de eigenwijze en elektronische muziek van Kate NV.

Een reden om deze maand naar de Wadden af te reizen: november is kunstmaand op Ameland. Op vier verschillende locaties op het eiland (Buren, Nes, Ballum en Hollum) vind je exposities met werk van kunstenaars als Steve Bettman en Peter O. Gerrits. Foto’s, beelden, schilderijen en keramiek: alle beeldende kunstvormen komen langs. En als het ’s avonds hard begint te waaien boven de Amelandse vlaktes, zet je koers naar de Burgemeester Waldaschool, waar elke donderdagavond een film wordt vertoond, ga je op woensdagavond naar Café Nobel voor een literair gesprek of check je op zaterdagavond het kamermuziektrio Merain (foto). t/m 30 november kunstmaandameland.com

MAN RAY

8 t/m 11 november tivolivredenburg.nl

KUNST OP HET EILAND

VAN COCO TOT IRIS Eeuwenlang werden vrouwen in de mode met de nek aangekeken. Neem Coco Chanel, die door haar concurrent Paul Poiret minachtend werd bestempeld als ‘dat naaistertje’. Langzaam maar zeker veranderde dat en steeds meer ontwerpers gebruikten hun vrouw-zijn juist om aan te tonen dat alleen zij in staat waren te begrijpen hoe je een vrouwenlichaam moest kleden. Tegenwoordig staan er meer vrouwen dan ooit aan de top van de modewereld. Reden genoeg dus voor het Gemeentemuseum Den Haag om in de tentoonstelling Femmes Fatales in te zoomen op Elsa Schiaparelli, Vivienne Westwood, Miuccia Prada, Iris van Herpen en meer vrouwelijke mode-iconen. t/m 24 maart, gemeentemuseum.nl

‘MIJN ULTIEME DOEL IS OM OOIT EEN VAN DE STANDBEELDEN OP DE DAM TE ZIJN.’

BIBI VETH

SYNTHESIZER-POPARTIEST KAREL DROOMT GROOTS. 9 NOVEMBER STUITERT HIJ ROND IN PODIUM VICTORIE IN ALKMAAR TIJDENS DE POPRONDE. GEVALLETJE VREEMD, MAAR LEKKER. karelkarel.nl

ED VAN DER ELSKEN

WAAR IS DE RUIMTE?

MET LIEFDE Literatuurliefhebbers opgelet: in de Kunsthal in Rotterdam wordt deze winter een hommage gebracht aan een van de grootste Belgische schrijvers aller tijden: Hugo Claus. Diens biograaf Marc Didden is gastcurator van de tentoonstelling en selecteerde foto’s, film- en geluidsfragmenten, beeldende kunst, dichtbundels en manuscripten – want Claus deed veel meer dan alleen boeken en poëzie schrijven. Didden: ‘Wanneer hij schreef, schilderde, regisseerde of zich in het publiek moest vertonen, dan gebeurde dat altijd met de grootst mogelijke menselijkheid. Met een zeldzame zachtheid, een minzame stem en een jongensachtige glimlach.’ De tentoonstelling draagt niet voor niks de titel Hugo Claus, con amore. t/m 16 december kunsthal.nl

Wist je dat er door het heelal zo’n 29.000 losse objecten zweven? Dit ruimteafval, vaak afgebroken delen van raketten en oude satellieten, kan onze huidige satellieten beschadigen en zelfs digitale communicatie verstoren. Kunstenaar Daan Roosegaarde onderzoekt, samen met ruimtevaarders van European Space Agency, in zijn Space Waste Lab hoe dit afval om te zetten is naar duurzame producten. En daar kun je bij zijn. Met een grote buiteninstallatie van LED’s en real-time trackinginformatie zal vanuit Almere het ruimteafval tot op een hoogte van 20.000 kilometer (!) gevisualiseerd worden. t/m 9 januari studioroosegaarde.net

FILMS, FILMS, FILMS Amsterdam heeft IDFA, Rotterdam IFFR en Utrecht het NFF. En Leiden? Die heeft het LIFF, oftewel het Leiden Internationaal Film Festival. Deze variant bestaat sinds 2006 en het programma bevat dit jaar meer dan honderd films van over de hele wereld. Nicolas Cage is uitgenodigd als gastprogrammeur: hij kreeg de opdracht vijf films te selecteren waarin hij zelf speelt. Ook wordt er een tentoonstelling aan hem gewijd in Film Museum Leiden. Behalve films met Cage zijn onder andere Girl (over een transgender die ballerina wil worden, won vijf prijzen in Cannes) en Becoming Astrid (over de beroemde kinderboekenschrijfster Astrid Lindgren) te zien. 2 t/m 11 november, liff.nl

TOT SLOT

groeten uit

RESTAURANT ARLES

ALBERT CUYP

VISHANDEL SCHILDER

krant KRANT

EERSTE HERINNERING AAN AMSTERDAM ‘Ik ben geboren en getogen Amsterdamse, dus voor mijn eerste herinnering aan de stad moet ik terug naar mijn kleutertijd. De kleuterschool op het Weesperplein, op de plek waar nu dat grote, zwarte gebouw staat, herinner ik me nog goed. Ik speelde daar in de zandbak en dan kwam mijn moeder langslopen om even dag te zeggen. We woonden in de buurt, in de Spinozastraat. Vanaf het moment dat ik een broertje kreeg, liep ik alleen naar school. Mijn moeder zei dan: ‘Vraag maar aan een mevrouw of ze je kan helpen oversteken.’ Het was in die tijd wel wat rustiger dan nu, hè? Mijn eerste eetherinnering is trouwens bij de ijscoman op het Weesperplein. Daar kocht je ijs tussen twee van die koekjes, heerlijk.’ WONEN ‘Later verhuisden we naar de Keizersgracht en ging ik op de Prinsengracht naar school. Op de middelbare school leerde ik Meneer Hamersma kennen – vanaf ons zeventiende ging het aan. Ons eerste huis was in de President Brandstraat in Oost. Na een kort uitstapje naar Diemen zijn we naar de Van Breestraat verhuisd, waar onze kinderen zijn opgegroeid. Ik heb er nooit over gepeinsd de stad te verlaten, ook niet toen de kinderen klein waren. We woonden om de hoek van het Vondelpark, waarom zou je?’ BESTE EIGENSCHAP VAN AMSTERDAMMERS ‘De directheid en de humor. Ik hoorde eens een mevrouw aan een bloemist vragen hoe ze de katjes het best kon verzorgen. ‘Elke dag een schoteltje Whiskas, mevrouw’, was zijn antwoord. Dat soort dingen.’

Mevrouw Hamersma Mevrouw Hamersma, of eigenlijk Karin Richter (62), is eigenaar van de gelijknamige kookboekwinkel in De Pijp en heeft samen met echtgenoot Harold Hamersma een kookrubriek in PS van de Week. tekst Famke en Floor van Praag

SLECHTSTE EIGENSCHAP VAN AMSTERDAMMERS ‘Hebben ze niet. Nou ja, misschien de keerzijde van die directheid; dat ze je verrot schelden als iets ze niet bevalt.’ RESTAURANT ‘A rles in de Govert Flinckstraat is het beste restaurant van de stad. We gaan er elke week eten en zijn nog nooit teleurgesteld. Voordat ze twee jaar geleden opengingen, hielden ze maandelijks een pop-up bij ons in de winkel. Twee dagen lang, steeds met andere chefs.’ CAFÉ ‘Café de Klepel in de Prinsenstraat. Ze hebben de beste wijnkaart van de stad en hun service is geweldig. Je komt binnen, krijgt een lekker glaasje voor je neus, wat charcuterie, daarna het heerlijke, Franse menu.’ BUURT ‘In De Pijp voelen we ons heel senang. Het is er gezellig, met leuke mensen. Ook al heb je hier inmiddels veel Engelsen en Fransen, er zijn ook

nog ouderwetse Amsterdammers. En het is nog niet zo achterlijk druk als in het centrum. Behalve op zaterdagmiddag op de markt, maar wij weten dat je gewoon beter in de ochtend kunt gaan. Als je in De Pijp de deur uit gaat, sta je meteen in het volle leven, met leuke winkels, cafés, restaurants en een bioscoop. Je hoeft eigenlijk het centrum niet in’ LEKKERSTE WINKEL ‘Schilder, de viskraam op de Albert Cuyp. Die heeft de allerbeste vis.’ KOOKBOEKEN ‘Nederland is een inhaalslag aan het maken wat eten en koken betreft. Men wil weer zelf koken, dat geldt voor alle generaties. Dat merk ik aan de stijgende verkoop in mijn winkel, maar ook bij The Read Shop, waarvoor ik voor 170 winkels in Nederland de kookboeken selecteer. Boeken over groenten, vegan, vegetarisch: ze zijn allemaal een hit. En het Midden-Oosten is booming: de boeken van Ottolenghi, maar ook het boek over Tel Aviv van Jigal Krant bijvoorbeeld.’ BESTSELLERS ‘Simpel van Diana Henry gaat op dit moment heel hard. Duidelijk en niet te ingewikkeld, dat vinden mensen prettig. Laatst kwam nog een Simpel uit, van Ottolenghi. Zo’n titel doet het gewoon goed. Ik kan een hele etalage maken met boeken die Simpel heten! Koken is echt niet zo moeilijk. Ik ben zelf ook geen professionele kok, maar ik kan wel koken, en dat komt omdat ik het al meer dan veertig jaar doe. Oefening baart kunst, dat is een waarheid als een koe.’ Van 10 t/m 18 november is het Kookboekenweek.

Top 5 Amsterdam Gifts 3.

1. PAPER VASE Handgemaakte designvouwvaas van dik gerecycled papier met een matte coating, die bijna over elke lege fles past. €21

2. GRACHTENPUZZEL Met deze puzzel van plexiglas kunnen kinderen hun eigen rijtje grachtenpanden samenstellen. Gemaakt door Cre8, een werkplaats voor kansarme jongeren. €18

3. AMSTERDAM CHARACTERS Dit koffietafelboek van Anne Brugts geeft een bijzonder inkijkje in de stad en vertelt verhalen van haar meest excentrieke inwoners. €25

4. PIXIE’S POUCH

Deze stijlvolle portemonnee van O My Bag is gemaakt van duurzaam leer en door vakmensen in India tegen een eerlijk loon. €59

5. CHOCOLATEMAKERS-SET Set van vier duurzame repen van het Amsterdamse merk Chocolatemakers, die elk proeven naar een andere soort cacaoboon. €16 (€2,95 per losse reep)

I amsterdam Store IJhal, Centraal Station

Centraal Station

Amsterdam Centraal Station hoofdingang hoofdingang

NEW PRODUCTIONS PRESENTEERT

Foto: Joris van Bennekom

8 JAAR EN MEER DAN 2,7 MILJOEN BEZOEKERS NÃ&#x161; VERLENGD T/M MEI (45 cpm)

SOLDAATVANORANJE.NL | 0900 - 1353 theaterhangaar

IN SAMENWERKING MET

MEDIAPARTNER

| vliegveld valkenburg | katwijk