Aymara - The Gospels and the Acts of the Apostles

Evangelionaka ukatApostolanakan luratanakapa

TabladeContenidos

Mateo

1JAQTHAPI

1Jesucristo,Davidanyoqapa,Abrahamanyoqapa, wawanakapatwaparlirlibro.

2AbrahamaxIsaacaruwyuritayna;IsaacastiJacobchachan wawapänwa;JacobustiJudasampi,jilanakapampi wawapänwa;

3JudasastiTamarmarkankirFares,Zarasatchachan wawapänwa.FareschachastiEsromsatchachan wawapänwa;EsromchachastiAramchachanwawapänwa;

4AramchachastiAminadabchachanwawapänwa AminadabchachastiNaasónsatchachanwawapänwa; NaasonchachastiSalmónsatchachanwawapänwa;

5SalmonastiRacabmarkankirBoozsatchachan wawapänwa.BoozchachastiRutwarminObedsat wawapänwa;ObedchachastiIsaíwawapänwa;

6JeséchachastiDavidreyiruwyuritaynaDavidreyisti Salomonaruwyuritayna,jupastiUriasanwarmipänwa.

7SalomonastiRoboamchachanwawapänwaRoboam chachastiAbiasatwawapänwa;AbiastiAsasatwawaruw yuritayna;

8AsáchachastiJosafatwawapänwaJosafatastiJoram chachanwawapänwa;JoramchachastiOzíaschachan wawapänwa;

9OzíaschachastiJoatamchachanwawapänwaJoatam chachastiAcazchachanwawapänwa;Acazchachasti Ezequíaschachanwawapänwa;

10EzequiasastiManaséschachanwawapänwaManases chachastiAmónsatchachanwawapänwa;Amónchachasti Josiasaruwyuritayna;

11JosiasastiJeconiasampi,jilanakapampiwawapänwa, Babiloniamarkarapatäpkänaukapachana.

12Babiloniamarkarapatäpkänaukaqhepatjja,Jeconias chachajjSalatielchachanwawapänwaSalatielchachasti Zorobabelwawapänwa;

13ZorobabelastiAbiudsatchachanwawapänwa.Abiud chachastiEliacimsatchachanwawapänwa;Eliakim chachastiAsorsatchachanwawapänwa;

14AzorastiSadocsatchachanwawapänwaSadoc chachastiAquimsatchachanwawapänwa;Aquim chachastiEliudchachanwawapänwa;

15EliudastiEleazarwawapänwaEleazarchachastiMatán satchachanwawapänwa;MatanastiJacobchachan wawapänwa;

16JacobchachastiMarianchachapänwa,jupatstiJesusaw nasïna,jupastiCristosatawa

17UkhamastiAbrahamatqalltasaDavidkamaxtunka pusiniwawanakawa;DavidatqalltasinBabiloniamarkar apatäñapkamaxtunkapusiniwawanakawutjäna;Babilonia markarapatäñatqalltasa,Cristorpuriñkamaxtunkapusini wawanakawutji

18Jesucristonyurïwipaxakhamawa:Mariataykapax Joseampjaqichatäxäna,janïrtantachasipkasinxa,Qullan Ajayunusurïtapuñjasïna

19UkatJoseyachachapaxchiqaparsarnaqirjaqit uñt'ayasiñmunasawjamasatjaqunukuñamtäna.

20Ukanaklup'iskasasti,Tatitunangelapawsamkan uñstäna,akhamsasa:Jose,Davidanyoqapa,jan

axsaramtiMariawarmimarcasarasiñxa,usurïkiukax utjaskakiwasasaQullanAjayunuñt’atawa 21Ukatstimäyuqallwawawyurini,ukatstiJESUSsasaw sutichäta,jupawmarkaparuxjuchanakapatqhispiyani 22Taqeukanakajjlurasïna,kuntïprofetajjTatitojjsiskäna ukajjphoqasiñapataki.

23Uñtapxam,mävirgentawaquxusurïniwa,mäyuqall wawawawachasini,Emanuelsutimpiwsutichapxani,uka sutixakhamsañmuni:“Diosaxjiwasanakampïskiwa”sasa. 24Joseastiikitsartasisinxa,Tatitunangelapaxsiskäna ukhamarjamawluräna,ukatstiwarmiparuwirpäna 25Jilïryuqallwawaparwawachañapkamaxjaniwuñt'känti.

2JAQTHAPI

1JesusaxJudeauraqinBelénmarkanyuritayna,Herodes reyinurunakapansti,Intijalsutuqityatiñanjaqinakaw Jerusalénmarkarpurinipxäna.

2Ukatsapxänwa:¿KawkinkisjudionakanReyipäkiuka jaqixa?Intijalsutuqinkirwarawarapuñjapxta,jupar yupaychañatakiwjutapxtasasa.

3Herodesreyejjukistʼasajja,Jerusalén markpachankirinakajjwalllakisipjjäna.

4Taqejilïrsacerdotenakaru,escribanakarutantacht'asinsti, kawkhansCristojjnaciniukjiskt'äna

5Jupanakastisapxarakïnwa:JudeauraqinkirBelén markanwa,profetaxakhamqillqatawa.

6JudáuraqinkirBelénmarkaxjaniwJudámarkan jilïrinakapatjuk'ampjisk'äktati,jumatmäjach'aapnaqiriw mistuni,jupawIsraelmarkaxaruxapnaqani

7Herodesastiyatiñanjaqinakaruxjamasatjawsasinsti, kunapachasukawarawaraxuñstaniukjiskt'äna.

8UkatstijupanakaruxBelénmarkaruwkhitäna,akham sasa:Sarapxam,ukajisk'awawarthaqhapxamJupar jikxatapxätaukkhasti,nayaryatiyapxita,ukhamatjupar yupaychirjutañatakisasa.

9Reyinist'asinsti,sarxapxänwaIntijalsutuqinuñjapkäna ukawarawarastijupanakannayraqatapansaraskäna, kawkhantïwawaxjikxataskänukachiqarpuriñkama 10Ukawarawarauñjasajja,walkusisipjjäna

11Utarmantasinsti,Maríataykapampchikawawar uñjasaxqunqurt'asisawyupaychapxänaquri,incienso, mirra

12UkatstiDiosaxsamkapanHerodesanukarjan kutt'apxañapatakyatiyäna,ukatstiyaqhathaknammarkapar sarxapxäna

13Jupanakajjsarjjapjjänaukhajja,Tatitunangelapaw samkanJosearuñstäna,akhamsasa:“Sartasim,wawampi taykapampiirptanisinEgiptomarkarjaltjjam,nayajjjumar yatiyañkama,ukankapjjam”sasaHerodesaxukajiskʼa wawartukjañatakiwthaqani

14Ukatsartasinxa,mäarumawwawampitaykapampi irpäna,ukatstiEgiptomarkaruwsarxäna.

15Herodesanjiwañapkamawukankarakïna,ukhamat Tatitunprofetaxsiskänaukphuqasiñapataki:“Egiptotwa wawajarjawsta”sasa.

16Herodesastiyatiñanjaqinakatsawkasipxatapuñjasax walpuncolerasïna,ukatBelénmarkanjakapkänauka wawanakarkhithäna,pämaranitaynacharukunapachatix jupaxyatiñanjaqinakaruxtaqichuymajiskt'äna

17UkapachawkuntixJeremíprofetaxsiskänukax phuqhasxäna.

18Ramaurunxamäaruwist'asïna,jachaña,jachaña,jach'a jach'ajach'atukuña,Raquelaxwawanakapatjachäna.

19Herodesajjjiwjjänaukhajja,Tatitunmäangelapaw EgiptomarkanJosearsamkanuñstäna.

20Ukatsapxänwa:“Sartam,wawampitaykapampi irpapxam,Israeluraqirsarapxam,ukajisk'awawarjiwayañ thaqirinakaxjiwatäpxiwa”sasa

21Ukatstisartasinxa,wawampitaykapampiwirpxatäna, ukatstiIsraeluraqiruwpurinïna

22ArquelaochachanJudeamarkanHerodesawkipan utapanreyïtapist'asinsti,ukachiqarsarañajjsaräna

23JupastiNazaretsatmämarkaruwjakasïna,profetanakan sapkänaukaphoqasiñapataki:“Nazaretsatäniwa”sasa.

3JAQTHAPI

1UkaurunakanstiBautisirJuanawJudeawasaranyatiyir jutäna

2Ukatsapxarakïnwa:“Arrepentisipxam,alaxpachan reinopaxjak'ankxiwa”sasa

3Isaíasprofetaxjupatparläna,akhamsasa:“Wasaranmä jaqinarupist'asi:“Tatitunthakipwakicht'apxam, thakinakapchiqañchapxam”sasa

4UkaJuanaxcamelloñik'utatluratisimpiwisthapita, ñik'utaparuxmäqarwacinturónuchatänwa.Manq'apaxt'iju t'ijunaka,sallqamielsatänwa

5UkatstiJerusalénmarka,Judeamarka,Jordánjak'ankir taqemarkanakawJesusanukarsarapjjäna.

6JupanakanjuchanakaparsusawJordánjawir bautisasipxäna

7Ukampiswaljafariseonakaru,saduceonakaru bautisasiñatakjutapkänaukuñjasaxakhamsasaw jupanakarsäna:¡Katarinaka,¿khitirakjumanakar ewjjtʼapjjtamjja,jutïrcoleratjaltjjapjjañamataki?

8Ukhamasti,arrepentisiñatakixaskïkiukaachunak apanipxam

9Janjumanakastiakhamsapxamti:‘Abrahanax awkisankiwa’sasa

10Jichhastihachaxquqanakansaphipkamawuchatäxi, ukatwataqiquqanakaxjansumaachunakachupki ukanakaxninaruwjaquntatäxi

11Nayajjumampiwbautisapjjsma,arrepentisipjjañamataki

12Jupanventiladorpajjamparapankiwa,trigopsa qʼomachani,trigopsaapthapiñutaruwapthapiniucampis janjiwirninampiwlaq'aphichhantani

13UkatstiJesusaxGalileatJordánqutaruwJuananukar jutäna,jupampbautisasiñataki

14UkampisJuanaxjark'äna,akhamsasa:Nayaxjumat bautisasiñaxwakisispati,¿janitnayarjutaskta?

15Jesusastijuparuxsänwa:Jichhaxukhamlurapxam, ukhamatwataqichiqakankañphuqhañasaxasasa Ukatxatʼaqhisiyarakïnwa.

16Jesusaxbautisasisinxa,jank'akiwumataypit mistuwayxäna,ukatstialaxpachjist'aratäxänwa,ukatsti DiosanAjayupaxmäpalomaruñtatsaraqaniruñjäna

17Alaxpachatmäaruwist'asïna:“AkaxmunatYuqaxawa, jupatwalkusisiyäta”sasa.

4JAQTHAPI

1UcatstiJesusajjAjayumpiwasararuwirpatäna,Supayan yant'atäñapataqui

2Pusitunkauru,pusitunkaarumawayunäna,ukatsti manq'atawtjatawuñjasïna.

3Yant'irixjuparjak'achasisinxsänwa:JumatixDiosan Yuqapästaxa,ukaqalanakt'ant'atukuyapxamsasa.

4Jesusastisarakïnwa:Qillqatanqillqatawa:‘Jaqix janiwt'ant'ampikijakkaniti,janukastiDiosanlakapat mistkiukaarunakampikiwjakani’sasa

5Supayaxqullanmarkaruwirpxaruwayi,ukatstiTatitun utapanmäjach'aqullupataruwqunt'ayaraki

6Ukatsarakïnwa:JumatixDiosanYuqapästaxa, jaquqasim,Qillqatanqillqatawa:‘Jupawangelanakapar jumatyatiyani’sasamäqalacontra

7Jesusastijuparuxsänwa:MayampQillqatansiwa: ‘JaniwTatituDiosamaruxyant'amti’sasa

8Supayaxwasitatjach'ajach'aqulluruwirpxaruwayi, ukatstitaqireinonakuñacht'ayaraki,jach'akankañap uñacht'ayaraki

9Ukjjarustisarakïnwa:Taqeakanakchuräma,alt'asisin nayaryupaychätaukhajjasasa.

10Jesusastijuparuxsänwa:Akatsarxam,Supay, Qillqatanqillqatawa:‘TatituDiosamaruwyupaychäta,jupa saparukiwyupaychäta’sasa.

11Supayajjjuparjaytanukusawangelanakajjjutasinjupar yanaptʼapjjäna

12JesusaxJuanancarcelarjist'antatätapist'asaxGalilearuw sarxäna

13Nazaretmarkatsarxasaxa,Capernaúmmarkaruw sarxäna,ukamarkaxlamarqutathiyankiwa,Zabulón, Neftalímukamarkanakaru

14UkhamatkuntixIsaíasprofetaxsiskänukax phuqhasiñapataki.

15Zabulónuraqi,Neftalimuraqi,qutathiya,Jordánjawira khurkata,janjudiöpkiukanakanGalilea

16Ch'amakanqunt'atäsipkänukajaqinakaxjach'aqhana uñjapxänaKhitinakatixjiwañanch'amakanqunt'atäpki ukanakatakixqhanawmistuni

17UkapachatpachawJesusaxyatiyañqalltäna,akhamsasa: “Arrepentisipxam,alaxpachanreinopaxjak'ankxiwa”sasa 18JesusastiGalileaqutathiyansarkasaxpäjilataruw uñjäna,SimónPedrosatäkisukampi,Andrésjilapampi, jupanakaxqutaruwq'ipijaquqanipxäna

19Jesusastijupanakaruxsänwa:Arkapxita,nayasti jaqinakkaturinaktukuyapxämasasa.

20UkspachawqänanakapjaytasinJesusararkapxäna 21Ukachiqatsarasinxa,yaqhapäjilataruwuñjäna: ZebedeonSantiagoyuqapampi,Juanjilapampi,Zebedeo awkipampchikamäbarconq'ipinakapaskichasipkänaucat jupanacarojjjawsäna.

22UkspachawbarcotawkiparjaytasinJesusararkapxäna 23JesusastiGalileamarkpacharuwmuyuntäna, sinagoganakanyatichasa,DiosanReinopatsuma yatiyäwinakyatiyasa,taqiusunaksa,kunaymanusunaksa jaqinakarqullañataki

24UcatstiSiriamarkpachanwajupajjwaliuñtʼatäjjäna, jupanakajjkunaymanusunakampitʼaqhesiyatäpkänauka usutjaqenakarusa,ñanqhaajayunakampikatuntat jaqenakarusa,janwalijaqenakarusa,paralisissatusump usuntatjaqenakarusa,juparirpanipjjänaucatjupanacarojj qolläna

25Galilea,Decápolis,Jerusalén,Judea,Jordánjawir khurkatatwaljajaqinakawJesusararktapxäna

5JAQTHAPI

1Jaqinakaruñjasaxmäqulluruwmakhatäna

2Jesusastilakapjist'arasawjupanakaryatichäna:

3Kusisiñanïpxiwaajayunpisinjakasirinakaxa, jupanakankiwaalaxpachankirReinopax

4Khitinakatixllakisipkiukanakaxkusisiñanïpxiwa, jupanakastichuymacht'atäpxani.

5Kusisiñanïpxiwallamp'uchuymaninakaxa,jupanakaw akauraqikatuqapxani

6Khitinakatixaskikankañatmanq'atawtjata,umat pharjatanakaxkusisiñanïpxiwa

7Kusisiñanïpxiwakhuyapt'ayasirinakaxa,jupanakasti khuyapt'ayasipxaniwa

8Kusisiñanïpxiwaq'umachuymaninakaxa,Diosaruw uñjapxani.

9Kusisiñanïpxiwasumankañutjayirinakaxa,Diosan wawanakapasatäpxani

10Kusisiñanïpxiwa,chiqakankañlaykuarknaqatäpki ukanakax,alaxpachanReinopaxjupanakankiwa

11¡Kusisiñanïpxtawa,kunapachatixjaqinakaxjumanakar jisk'achapxätam,arknaqapxätam,taqijanwalinak jumanakark'arinakparlapxätam,nayalayku

12Kusisipxam,kusisipxam,alaxpachanjach'apremio katuqapxäta,jumanakatnayraprofetanakaruxukham arknaqapxäna

13Jumanakastiakauraqinjuyrapäpxtawa,ucampislaq'ax jansumaq'añuchatäxaspaukhaxa,¿kunampisch'allt'asispa?

Ucatjichhatuksarojjinamayaquiwa,janucasti jaqunukutäñawa,jakenacankayupartakt'ayatäñawa

14Jumanakaxakapachanqhanapäpxtawa.Mäqullupataru uchatmarkaxajaniwaimantatäkaspati

15Janirakiwmäcandelanakhantayasa,janukastimä candelabroruwuchapxi.Utantaqiniruwqhant'ayi.

16Jumanakanqhanamaxjaqinaknayraqatanqhant'pan, sumaluräwinakamuñjapxañapataki,alaxpachankir Awkimarjach'añchapxañapataki.

17JaniwLey,niprofetanakart'unjañatakjutkti,janukasti, janiwt'unjañatakjutta,janukastiphuqhañatakiwjutta

18Qhanakwasapxsma,alaxpachampiakapachampi tukusiñapkamaxa,mäjisk'ajisk'ajisk'ajisk'ajisk'ajisk'a t'aqasa,janirakiwmäjisk'ajisk'aqillqatapsutäkaniti,taqi kunasphuqhasiñapkama.

19Khititixakajisk'akamachinakp'akintasinjaqinakar ukhamyatichkaniukaxa,alaxpachankirreinotaypinxa jisk'ajaqisatäniwa.

20Nayastisapxsmawa,janitixaskikankañanakamax kamachiyatichirinakan,fariseonakanchiqaparuñjañat sipanjuk'ampïkaniti,janiwalaxpachankirReinorux mantapxätati

21Jumanakaxist'apxtawa,nayrajaqinakaxsapxänwa: “Janiwjiwayätati;Khititixjiwaykaniukaxtaripäwinjan walt'ayatawuñjasini

22Ukampisnayastisapxsmawa,khititixjilapatakjanina ch'usatcolerasirïkiukaxtaripäwiruwpurini,infiernonina janwaltʼäwinwauñjasini

23Ukhamasti,jumatixaltararwaxt'amapantaxa,ukan jilamanjumarjanwalt'ayatapatamtasmaxa

24Altarnayraqatanwaxt'amjaytxam,ukatstisarxam nayraqataxjilamampisumankthapipxam,ukatstijutapxam churäwimluqtapxamsasa

25Uñisirimampichikathakinkkasaxa,jank'akiwmäamtar puriñama.januñisirixtaripirirkatuyañapataki,juezasti carcelarjist'antatäñapatakisasa

26Qhanakwasapxsma,janirakiwukachiqatmistkätati, taqiqullqipayllañkama.

27Jumanakaxist'apxtawa,nayrajaqinakaxsapxänwa: “Janiwwachuqjuchalurätati”sasa

28Ukampisnayastisapxsmawa,khititixmäwarmir munañaparuñch'ukkiukaxa,chuymapanxajupampiw wachuqjuchalurxisasa

29Kupinayramatixjuchañchaskätamxa,apsusim,ukat jaqunuqam,jumatakixwaliaskiwamäjanchimanch'usar tukuñapa,janiwtaqpachjanchimaxinfiernor jaquntatäñapakiti

30Kupiamparamtixjuchañchaskätamxa,khuchhuqasim, ukatjaqunuqam,jumatakixwaliaskiwamäjanchimanmä janchimachhaqhayañaxa,janiwtaqpachjanchimax infiernorjaquntatäñapakiti

31siwa:“Khititixwarmiparapanukuniukaxa,divorciasiñ qillqatchurpan

32Ukampisnayastisapxsmawa,khititixwarmiparujan ukaxwachuqjuchalurañatapanukuspaukaxwachuq jucharuwpuriyi

33Jumanakaxist'apxaraktawa,nayrapachanakan arsutanakapxa:“Janiwjumapachpaxjuramentolurkätati, janukastiTatiturjuramentonakamphuqharakïta”sasa

34Ukampisnayastisapxsmawa:Janjuramentolurapxamti janirakiwalaxpachatuqisa;Diosantronopawa.

35Janirakiwakaoraqlayku;Jupankayunakapan sayt'asiñapawa,janirakiwJerusalénjak'ankkiti;kunatix jach'aReyinmarkapawa.

36Janirakiwp'iqimlaykusjuramentolurätati,janirakiwmä ñik'utarusjanq'u,ch'iyaratukuyañjamäkiti

37Ucampisparlapjjam:Jïsa,jïsa;Janiwa,janiw ukhamäkiti,kunatixakanakatsipanjuk'ampïkiukax ñanqhatjutisasa

38Jumanakaxist'apxtawa,sapxirïta:“Nayranayratsipansa, mäkisumäkisulanti”sasa

39Ucampisnayajjsapxsmawa,janñanqhar saykatasipjjamti,janucastikhititejjkupiajanumar jawq'jkätamjja,maynïrajanupjak'achasimsasa

40Maynitixkamachirjamjuchañchañmunstaxa,isi apt'asiñmunstaxa,isiapt'asirakpansasa.

41Khititejjmäkilometrosarañatakwaytʼkätamukajja,pä kilometronaksarañamawa

42Khitirutixmayt'ktamukaru,janmayt'asimti.

43Jumanakaxist'apxtawa,sapxirïta:“Jaqimasimar munasim,uñisirimarusuñisiñamarakiwa”sasa.

44Nayastisapxsmawa:uñisirinakamarmunasipxam, ñanqhachirinakamarbendicipxam,uñisirinakamaraskinak lurapxam,janwalinaklurapxätam,arknaqapkitu ukanakatakismayisipxam.

45UkhamatjumanakaxalaxpachankirAwkiman wawanakapäpxañamataki,jupaxintixjanwalijaqinakataki, askijaqinakatakiwqhant'ayi,askijaqinakataki,jan chiqaparsarnaqirjaqinakatakisjallupuriyi

46Jumanakatixjumanakarmunasipktamukanakar munapxstaxa,¿kunaaskinaksakatuqapxäta?¿janit impuestoapthapirinakaspachpakïpki?

47Jumanakatixjilanakamararuntapxätaxa,¿kunsa mayninakatsipanjuk'amplurapxäta?¿janitimpuesto apthapirinakasukhamlurapki?

48Ukhamajjjumanakajjjanpantjasirïpjjam,kunjämtejj alajjpachankirAwkimajjjanpantjasirïkiukhama.

6JAQTHAPI

1Jaqinaknayraqatanlimosnanakjanlurapxamti,jupanakar uñjatäpxañamataki,janukhamäkanixa,janiw alaxpachankirAwkimanmäpayllapkatuqapkätati.

2Ukhamasti,jumatixlimosnachurkätaukkhaxa,janiw nayraqatamantrompetaphust'amti,kunjamtïk'arichuyman jaqinakaxsinagoganakansa,callenakansalurapkiukhama, ukhamatjaqinakanjach'ajach'atukupxañapataki Qhanakwasapjjsma,Jupanakarojjmäpremiokatoqapjjewa sasa

3Kunapachatixlimosnachurkätaukkhaxa,ch'iqa amparamaxjanyatiñapawakuntixkupiamparamaxlurki ukxa

4Ukhamatlimosnakamajjjamasatutjañapa,jamasatuñjir Awkimajjqhanpachmäpremiochurarakïtam.

5Oraciónlurkätaukkhasti,janiwk'arichuyman jaqinakjamäñamäkiti,jupanakaxsinagoganakan,calle esquinanakansayt'atawmayisiñmunapxi,ukhamat jaqinakanuñjatäpxañapatakiQhanakwasapjjsma, Jupanakarojjmäpremiokatoqapjjewasasa

6Ucampisjumajjmayisisajjarmariomarmantam,punkum jist'antasajjjamasatAwkimarmayisimKhititixjamasat uñjkiukaAwkimaxqhanpachmäpremiochurarakïtam” sasa.

7Diosatmayisipkätaukkhaxa,janinach'usatarunak arsupxamti,kunjamtïyaqhamarkankirinakaxlurapki ukhama.

8Ukhamajjjanjupanakjamsarnaqapjjamti,Awkimajjjanïr mayipkasajjkunanaktïmunapktaukyatiwa

9Ukhamastiakhammayisipxam:‘AlaxpachankirAwkixa, sutimaxjach'añchatäpan

10JumanreinomaxjutpanMunañamaxakauraqin luratäpan,kunjämtixalaxpachanluraskiukhama.

11Jichhürojjsapaurutʼantʼachurapjjeta

12Jupanakaspampachapxita,kunjamtïnanakax juchanakasarpampachktanukhama.

13Janyant'arirpapxita,janukastijanwalitqhispiyapxita, jumanreinosa,ch'amapasa,jach'akankañapasawiñayataki Amén.

14Jumanakatixjaqinakarjuchanakappampachapxätaxa, alaxpachankirAwkimaxpampachapxarakïtamwa

15Jumanakatixjaqinakarjanperdonapkätaxa,janirakiw Awkimaxjuchanakampampachkätamti

16Jumanakatixayunapkätaukkhaxa,jank'arichuyman jaqinakjamllakituñnaqt'anïpxamti,jupanakaxajanunakap q'añuchapxi,ukhamatjaqinakarayunañatakuñstañapataki Qhanakwasapjjsma,Jupanakajjmäpremiokatoqapjjewa sasa.

17Jumastiayunañuruxp'iqimarjariqt'asim,ukatstiajanum jariqasim;

18Ukhamatjanjaqinakarayunañatakuñstkätati,janukasti jamasatuñjirAwkimaruwuñt'ayapxätam

19Akaoraqenjja,janwaliyänakapthapisipjjamti, kawkhantïlaqʼonaka,qʼañunaksaqʼañuchapki, lunthatanakajjlunthatasinlunthatapjje

20Janukastialaxpachanqamiryänakapthapipxam, kawkhantïlaq'unakasniq'añunakasjantukjkiti, lunthatanakaxjanirakiwlunthatapkiti

21Kawkhantïyänakamaxutjkiukanwachuymamaxutjani 22Cuerponqhanapaxnayrawa,nayramatixsapakïkchixa, taqpachjanchimaxqhanampiphuqt'atäniwa

23Nayramatixñanqhachänixa,taqpachjanchimax ch'amakanphuqhantatäniwa.Ukhamasti,jumanutjkiuka qhanatixch'amakakïchixa,¡kunjajach'ach'amakaxa!

24Janiwkhitispäuywiriruxluqtkaspati,maynirus uñisxaniwa,maynirusmunasirakiniwa.Janukaxmayniruw katthapini,maynirusjisk'acharakiniwaJumanakaxjaniw Diosarus,yänakarusluqtapkasmati

25Ukatpïsapxsma:Jakäwimatjanlup'ipxamti,kunsa manq'apxäta,kunsaumapxäta;janirakiwcuerpomatakix kuntixuchasipxätaukkhaxa”sasa.¿Janitjakañaxmanq'at sipanjuk'ampïki,janchixisitsipanjuk'ampïspa?

26Alaxpachankirjamach'inakuñjapxam,janiwphawapkiti, janirakiwapthapipkiti,janirakiwgraneronakarapthapipkiti. ukampisalaxpachankirAwkimaxjupanakarmanq'ayaski ¿Janitjumanakaxjupanakatsipanjuk'ampsumäpkta?

27¿Khitisjumanakatamuyt'asismämetrojuk'ampijach'a jach'atukuspa?

28¿Kunatsajumanakaxisimpisthapt'asiñamtapxta?Uka pampankirlirionakuñjapxam,kunjamsajilsupxi;janiw ch'amachasipkiti,janirakiwmuyuntapkiti

29Ukampissapxsmawa,Salomonastaqijach'a kankañapampisthapt'atäkänti.

30Ukhamasti,Diosaxpampanch'uxñaquqanakarukham isthapiychixa,jichhürutixutjki,qharürustihornoruw jaquntatäni,¿janitjuk'ampisimpisthapt'ayapxätam, jumanakaxjuk'aiyawsäwinïpkta?

31Uqhamastijanlup'ipjjamti:“¿Kunsamanq'añäni?”jan ukax,¿kunsaumañäni?janukax:¿Kunampisisthapisiñäni?

32(Taqeukanakjja,janjudiöpkiukanakajjthaqapjjewa)

33NayraqataxDiosanreinopthaqhapxam,ukhamarakaski kankañapthaqhapxam.Taqeukanakastijumanakar yapt'atäniwa”sasa

34Ukhamasti,qhipürutjanlup'ipxamti,qhipüruxjupa pachpatlup'isxaniwa.Ukaurutakixjanwalinakax wakisiwa

7JAQTHAPI

1Janjuchañchapxamti,janjuchañchatäpxañamataki

2Kawkïrtaripäwimpitixjumanakaxjuchañchapkätauka kipkarakiwjuchañchatäpxäta

3¿Kunatsajilamannayrapanutjkiukat'ijuuñjta,ukampis nayramanutjkiukavigajanamuyt'asktasti?

4Janukaxkunjamarakjilamaruxsasmasti:“Nayramat ch'uqiapsuñmunta”sasa.¿Uñt'apxam,mäviganayraman utji?

5K'arichuymanjaqi,nayraqataxnayramatvigaapsum; ukatstijilamannayrapatmäjisk'at'ant'ajaqunukuñatakix qhanuñjätasasa.

6Janirakiwanunakaruxqullanyänakchurapxamti, janirakiwkhuchhinaknayraqatanperlanakam jaquntapxamti,jankayunakaptakxatapxañapataki, kutikipstasinjanch'iyjapxañapataki

7Mayt'apxam,ukaxchuratäniwa;thaqhapxam,ukatsti jikxatapxarakïtawa; thuqt'apxam, ukatsti jist'aratäpxätamwa

8Khititejjmaytʼkiukajja,katoqarakiwa.khititixthaqki ukaxjikxati;Khititixliwxatkiukaxjist'aratäniwa”sasa

9Janukajj¿kawkïrisjumanakatjja,wawapatejjtʼantʼa mayispaukhajja,mäqalachurarakispa?

10Janukajjmächawllamaytʼaspaukhajja,¿mäkatari churpachänti?

11Jumanakatixjanwalijaqinakäpxstaxa,wawanakamar sumawaxt'äwinakchurañyatipxstaxa,alaxpachankir Awkimaxjuk'ampaskinakmayt'irinakarchuraspa?

12Ukhamastitaqikuntixjaqinakaxjumanakarlurapxañap munapxtaxa,jumanakaxjupanakarukhamlurapxam

13Jumanakaxk'uchupunkutuqirmantapxam,t'unjäwir irpkiukapunkuxjach'awa,jach'athakhisutjarakiwa, waljanirakiwukarmantapxi

14Jakañarirpkiukapunkuxch'ullqhiwa,thakisti jisk'akiwa,ukathakhijikxatirinakaxjuk'anikïpxiwa

15K'ariprofetanakatamuyasipxam,jupanakaxovejaisimp isthapt'atawjumanakarjutapxi,ukampischuymapanxak'ari lobonakäpxiwa

16Jumanakaxachunakapatuñt'apxäta¿Jaqinakax ch'aphinakatuvanakapthapipxi,janukaxhigos ch'aphinakatapthapipxi?

17Ukhamarakiwtaqisumaquqanakaxsumaachunakchuri; ukampisjanwaliquqaxjanwaliachunakachuyi.

18Sumaquqaxjaniwjanwaliachunakachuykaspati, janirakiwjanwaliquqassumaachuachuykaspati

19Kawkïrquqatixjansumaachuachuskiukax khuchhurata,ninarjaquntatawa

20Ukatpïjupanakanachunakapatuñt'apxäta

21Khitinakatixnayaru:‘Tatay,Tatitu’sapkituukanakax janiwalaxpachankirReinoruxmantapkanitijanukasti khititixalaxpachankirAwkixanmunañaplurkiukawa

22Ukauruxwaljaniwsapxitani:‘Tatay,Tatay,¿janit sutimxaruxprofecíaarsüta?¿Jumansutimxaruxñanqha ajayunakalisnukupxta?¿Jumansutimxaruxwalja muspharkañanaklurtaxa?

23Ukapachawjupanakaruxsapxä:‘Janipuniw uñt'apksmati’sasa

24Ukhamasti,khititixakaarunakaxist'ani,ukarjam phuqkaniukaxa,mäyatiñanjaqimpsasiwa,jupaxmäqala patxaruwutapluratayna

25Jalluxpurintäna,umaxwalpunpurintäna,thayaswal thayt'anïna,ukatukautaruxch'allt'änaUcatstijaniw jaquqantkänti,mäqarqapatjjarsayt'atätaplaycu

26Khititixakaarunakaxist'ki,janphuqhkiukaxmäjan amuyt'irjaqimpsasiwa,jupaxlaq'apatxaruwutap luratayna

27Jalluxpurintäna,umaxwalpunpurintäna,thayaswal thayt'anïna,ukatstiukautaruwch'allt'änaUcatsti t'unjatäjjänwa,jach'at'unjäwipasti.

28Jesusajjukaarunaktukuyjjänaukhajja,jaqenakajjjupan yatichäwipuñjasajjwalmuspharapjjäna

29Jupanakaruxmunañanïkaspasukhamyatichäna,janiw kamachiyatichirinakjamyatichkänti.

8JAQTHAPI

1Qullutsaraqasinstiwaljajaqinakawjupararkapxäna

2Ukatstileprausunjaqiwjutasinjuparyupaychäna, akhamsasa:Tatay,jumatixmunstaxa, q'umachapxitasmasasa

3Jesusastiamparapluqxatasinllamkt'äna:Muntwa; q'umajaqëm”sasaUkspachawleprausupaxq'umachasïna

4Jesusastijuparuxsänwa:Jankhitirusyatiyamti Ucampissaram,sacerdoteruwuñacht'ayasiñama,ukatsti Moisesaxsiskataynaukawaxt'aluqtam,ukhamat jupanakarqhanañchañatakisasa.

5JesusastiCapernaúmmarkarpurinkänaukhajja,mä capitanajjjuparachiktʼasisawjuparachiktʼasïna 6Ukatsarakïnwa:Tatay,uywataxaxutapanikiski,wali t'aqhisiyata.

7Jesusastijuparuxsänwa:Nayaxjuparqullirjutäsasa 8Capionastisarakïnwa:Tatay,janiwnayajjnayanuta manqharmantañamajjwakiskti,janukastiarunak arsuñamawa,ucatstisirvirijajjqollatäniwasasa 9Nayastimunañanïtwa,pallapallanakawnayanapnaqata. maynirusti:“Jutam,jupastijutaniwa”sasaUcatsti sirvirijaruwsaraki:‘Ukhamluram,jupajjphoqhaniwa’sasa 10Ukist'asinsti,Jesusaxwalmuspharäna,arkirinakarux sänwa:Qhanaksapxsma,janiwIsraelmarkanxukham jach'aiyawsäwijikxatkti

11Nayastisapxsmawa:Intijalsutuqita,intijalantatuqita waljaniwjutapxani,ukatstiAbrahamampi,Isaacampi, Jacobampichikaalaxpachankirreinoruwqunt'asipxani

12Ukampisreinonkirwawanakaxanqäxch'amakaruw jaquntatäpxani,ukanjach'ajach'atukupxani,laka ch'allxtasipxani

13Jesusasticapitanaruxsänwa:Sarxam;kunjämtix jumaxiyawsktaxa,ukhamarakiwjumarluratäpansasa Ucatstiukapachpahorasanwauywatapajjqollatäjjäna

14JesusaxPedronutaparmantasinxa,warmipan taykaparuxcalenturampiusuntatuñjäna

15Ukatstiamparapllamkt'äna,ukatsticalenturax mistuwayxänwa,ukatukawarmixsartasinjupanakar luqtäna

16Jayp'utuqirusti,waljañanqhaajayunakampikatuntat jaqinakaruwJesusanukarirpanipxäna.

17UkhamatwakuntixIsaíasprofetaxsiskänukax phuqhasiñapataki:“Jupawjanch'amanïñanakasapt'asiwayi, usunakasapt'asiwayi”sasa.

18Jesusastiwaljajaqinakjak'anuñjasaxa,yaqhachiqar sarxapxamsasawsäna

19Mäkamachiyatichiriwjutasinjuparuxsäna:Yatichiri, kawkirutixsarkätaukaruwarktasasa

20Jesusastijuparuxsänwa:Zorronakaxp'iyanakaniwa, alaxpachankirjamach'inakastich'usawjanakaniwa. ukampisJaqinYuqapaxjaniwkawkharusp'iqipuchañapax utjkiti

21Maynïrdiscipulopastijuparsarakïnwa:Tatay, nayraqatawkijarimt'irsarañajatakisasa

22Jesusastijuparuxsänwa:Nayararkita;Jiwatanakax jiwatanakaparimt'apxpan

23Mäbarcormantasinsti,discipulonakapawjupar arkapjjarakïna

24Ukatstijach'ajach'athayawqutansartäna,jach'ajach'a jach'atukusawbarcoxikirïna

25Yatiqirinakapastijuparjak'achasisinsartayapxäna, akhamsasa:Tatay,qhispiyapxita!

26Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanaka,juk'a iyawsäwinaca,¿kunatsaajjsarapjjta?Ukatstisartasinx thayanakaru,qutaruwtuqinuqäna;ukatstimäjach’a samarañawutjäna

27Ucampisjaqinakaxwalmuspharapxäna,sapxarakïnwa: ¿Kunjamäpachasakajaqixa,thayanakaslamarqutanakas juparist'apxi!

28Qhipäxarpurisinsti,saxranakankatuntatpaniniw Jesusampjikisipxäna,jupanakaxsepulturanakatwaliqhuru chuymampiwmistunipxäna,ukhamatjankhitisukathak pasañapataki.

29Jupanakastiakhamsasawart'asipxäna:¿Jesús,Diosan Yuqa,¿kunalurañasjumampi?¿Janïrpachaxpurinkipan t'aqhisiyañatakitiakachiqarjutta?

30Jupanakatjayankasinjja,waljakhuchhinakaw manqʼasipkäna

31Supayanakajjakhamsasawjuparachiktʼasipjjäna: “Jumatïjaqsutästajja,khuchhitamanakarsarapjjañajatak jaytapjjeta”sasa

32Jesusastijupanacarojjsänwa:Sarapjjamsasa.Ukat mistunisinstikhuchhitamanakaruwmantapxäna,taqpach khuchhinakaxmäjach'ach'iyarchiqaruwqutart'ijtxapxäna, umataypinjiwarapxäna.

33Ukuñjirinakastit'ijtxapxänwa,ukatstimarkarsarapxäna, taqikuntixsaxranakanapnaqatjaqinakarpaskatayna ukanakyatiyapxäna.

34MarkpachawJesusarjikisiñatakmistunipxäna,jupar uñjasaxuraqinakapatsarxañapatakiwachikt'asipxäna

9JAQTHAPI

1Ukatstimäbotermantasinxa,markaparupuriñkamaw saräna

2Jupanakastimäparálisisusutajaqiruwirpapxäna,jupasti mäikiñanikiskirïnwa.Wawa,sumachuymanïm; juchanakamaxpampachatäxiwa

3Ukatstiyaqhepescribanakajjjupanakpachpawakham sapjjäna:“AkajaqejjDioscontraarunakwaparli”sasa.

4Jesusastijupanakanamuyunakapyatisaxsänwa: ¿Kunatsachuymanakamanjanwalinakamuyapxtaxa?

5“Juchanakamajjpampachatäjjewa”sañajjjukʼamp facilakiwajanukax:“Sartam,sarnaqam”sañacha?

6UkampisJaqinYuqapaxakauraqinjuchanak pampachañatakch'amanïtapyatipxañamataki,(ukapachaw parálisisusutjaqiruxsäna:Sartasim,ikiñamapthapisin utamarsarxam”sasa

7Ucatstisartasinutaparuwsarjjäna.

8Ukuñjasajja,jaqenakajjwalmuspharapjjäna,Diosaruw jachʼañchapjjäna,jupawjaqenakarukhamchʼamchuri uñjäna,jupastiimpuestokatuqañutanqunt'atäskäna.

Ucatstisartasinjupararcäna

10Jesusajjutanmanqʼasipkänaukhajja,waljaimpuesto apthapirinaka,juchararjaqenakasjupampchikaw discipulonakapampchikaqontʼasipjjäna

11Fariseonakaxukuñjasaxdiscipulonakaparuxsapxänwa: ¿KunatsaYatichirimaximpuestoapthapirinakampi, juchararanakampchikamanq'aski?

12Ukist'asinsti,Jesusaxjupanakarsänwa: K'umaranakatakixjaniwqullirixmunaskiti,janukastiusut jaqinakawmunapxisasa

13Jumanakaxsarapxam,kunsañsmuniukyatxatapxam: “Nayaxkhuyapt'ayasiñmuntwa,janiwsacrificioloqtañ munkti,janiwaskijaqinakarjawsirjutta,janukasti juchararanakaruwarrepentisiñatakjutta”sasa.

14UkatJuanandiscipulonakapajjjuparjakʼachasisin akhamsapjjäna:¿Kunatsananakajjfariseonakampi ayunapjjta,discipulonakamastijanayunapjjaspasti?

15Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Noviojjjupanakamp chikäkiukhajjcasarasiñutankirwawanakajjllakisipjjaspati?

ukampisnovioxjupanakatapaqatäniukaurunakax purininiwa,ukapachawayunapxani”sasa.

16Janiwkhitismämachaqtelanayraisimpuchasiñapäkiti, kunatïukaisimpiphuqantañatakuchatäkiukaxukaisit apsu,ukatjukʼampchʼiyjatäxiwa.

17Janirakiwmachaqvinonaknayrabotellanakaruchapkiti, janitixvinonakaxp'akjasi,vinoxtukusxi,botellanakax tukusxiwa,janukastimachaqvinomachaqbotellanakaruw uchapxi,ukatpanpachaniwimatäxi

18Ukparlkasasti,mäjilïrirpiriwjutasinjuparyupaychäna, akhamsasa:“Phuchajaxjiwatäxiwa,ukampisjutam, amparamluqxatam,ukatstijakaskaniwa”sasa

19Jesusastisartasinjupararkäna,discipulonakapas ukhamaraki

20Ucatstitunkapayanmarawilausumpusuntatmä warmiwqhepäjjatjutasinisipatjjarllamktʼäna.

21Jupajjchuymapanakhamsänwa:“Isiparllamktʼirista ukhajja,kʼumaräjjäwa”sasa

22UcampisJesusajjjuparuñjasajjsänwa:Wawa,suma chuymachtʼamiyawsäwimaxk'umaraptawaytamxa Ukürutpachawukawarmejjkʼumaräjjäna

23Jesusastiapnaqirinutaparmantasinsti,tocirinakaru, jaqinakarujach'atarnaqasiruñjäna

24Jupanakarojjsänwa:Uñstapjjam,sirvientajjjaniw jiwkiti,janukastiikiskisasa.Ukatjiskʼachañatakiw jupatlarusipjjäna

25Jaqinakarirpxatasinsti,Jesusaxmantasinamparapat katthapisinxa,sirvientaxsartawayxänwa.

26Ukxarustitaqiukauraqiruwuñt'ayasïna

27Jesusaxukachiqatsarxänaukhaxa,päjuykhunakaw jupararkapxäna,jach'atart'asisa:DavidanYuqa, khuyapt'ayasitasasa

28Utarmantasinsti,juykhunakaxjuparjak'achasipxäna, Jesusaxjupanakaruxsänwa:¿Ukalurañaxch'amanïtax iyawsapxtati?Jupanakastisapxänwa:Jïsa,Tataysasa

29UkatstiJesusaxnayranakapllamkt'äna,akhamsasa: Kunjämtixiyawsapktaukhamarjamasasa.

30Nayranakapastijist'aratäxänwaJesusastijupanakarux sänwa:Jankhitisukyatipxamtisasa

31Jupanakastisarxapxänukapachasti,taqiukamarkanwa Diosansutipyatiyapxäna

32Mistkasasti,mäamutujaqiruwJesusanukarirpanipxäna, ukajaqistisaxrampimantatarakïnwa.

33Supayarjaqunukutaxamutunakaxarsüna,jaqinakaxwal muspharapxäna,sapxarakïnwa:Janipuniwukham uñjaskäntiIsraelmarkanxasasa.

34Fariseonakastisapxarakïnwa:Jupaxsaxranakan p'iqinchiriptuqiwsaxranakaralisnukusasa.

35Jesusastitaqemarkanakaruwmuyuntäna, sinagoganakanyatichasa,DiosanReinopatsuma yatiyäwinakyatiyasa,taqeusunakata,taqeusunakatsa qollarakïna.

36Jaqinakaruñjasaxjupanakatkhuyapt'ayasïna,jan awatiriniovejanakjama

37Ukatstidiscipulonakaparuxsänwa:Chiqpachansa cosechaapthapiñaxwaljawa,ukampisirnaqirinakax juk'anikïpxiwa.

38Ukhamasti,yapuapthapiñTatiturmayipxam, irnaqirinakapthapiñapataki

10JAQTHAPI

1Ukatstitunkapayandiscipulonakaparjawsasinsti,q'añu ajayunakcontrach'amchuräna,jupanakaralisnukuñataki, kunaymanusunaka,kunaymanusunakqullañataki.

2Tunkapayanapostolanakansutinakapaxakanakawa NayrïrixSimón,Pedrosatäkisuka,Andrésjilapa; ZabedeonSantiagoyuqapampi,Juanjilapampi;

3Felipe,Bartoloméchachampi;Tomás,ukatMateo impuestocobro;AlfeochachanSantiagoyuqapa,Lebaosat chachampi,Tadeosatänwa;

4CanaánmarkankirSimón,JudasIscariote,jupanakajj aljantapjjarakïnwa.

5Jesusaxukatunkapayanjaqinakaruxkhithäna,akham sasa:Janjudiöpkisukanakanthakiparjansarapxamti, samaritananakankawkïrmarkarusjanmantapxamti.

6JanukastiIsraelmarkanchhaqhatovejanakarsarapxam 7Jumanakaxsarkasaxyatiyapxam:‘Alaxpachanreinopax jak'ankxiwa’sasa.

8Usutanakarqullapxam,leprausuninakarq'umachapxam, jiwatanakarjaktayapxam,saxranakjaqunukupxam 9Janiwqori,niqollqe,nibroncesabolsanakamar uchapjjamti

10Janirakiwsaräwimatakixq'ipinaka,janirakpäisi,zapato, thujru,irnaqirixmanq'añapatakixwakiskiwa.

11Kawkïrmarkarusa,kawkïrmarkarsamantapkätauk jiskt'apxam,khitisukamarkanaskïspa;Ukachiqat sarxañkamawukanqhiparapxäta”sasa.

12Kunapachatixmäutarmantapxätaukkhaxa, aruntt'apxam

13Ukautaxwalikïskchixa,sumankañaxutjpan,ukampis janaskïkchixa,sumankañaxjumanakarkutt'anpan

14Khitinakatixjankatuqapkätamti,janirakiwarunakamsa ist'apkätamxa,ukautatjanukaxmarkatsarxapxätaukhaxa, kayunakamatlaq'ach'allt'asipxam

15Qhanakwasapxsma,taripäwiurunxa,Sodoma, Gomorrauraqinakaxjuk'ampjanwalt'ayatäniwa,uka markatsipansa

16Nayajjovejanakjamawlobonaktaypirkhitanipjjsma, katarinakjamyatiñanïpjjam,palomanakjamjankunajan walsalurapjjam

17Jaqinakatamuyasipxam,jupanakawjuchañchäwinakar katuyapxätam,sinagoganakapanjawq'japxarakïtam.

18Nayalaykustimarkaapnaqirinakampi,reyinakan nayraqataparirpatäpxätawa,jupanakampjanjudiöpkis ukanakampi.

19Kunapachatixkatuntapxätamukkhaxa,janlup'ipxamti kunjämtixparlapxäta,kuntixsapkätaukxa.

20Janiwjumanakaxparlapktati,janukastiAwkiman Ajayupawjumanaktaypinparli

21Jilaxjilaparuwjiwayañatakkatuyxani,awkipas wawaparuwkatuyxani,wawanakastiawktaykaparcontra sayt'asisawjiwayapxani

22Nayansutixlaykuxtaqiniwuñisipxätam,ukampis khititixtukuykamaguantaniukaxqhispiyatäniwa

23Kunapachatixakamarkanarknaqapkätamukkhaxa, yaqhamarkarjaltxapxam,chiqpachapuniwsapxsma:Jaqin YuqapanpuriniñapkamaxjaniwIsraelmarkanmarkanakap makhatapkätati

24Discipulojjjaniwuywiripatsipansajukʼampïkiti.

25Discipulotakejjwalikïskiwa,jupajjuywiripjama, esclavojjuywiriparjamaJupanakatixutanuywiriparux

Beelzebubsasinsutichapxchixa,¿janitjuk'ampiutapankir jaqinaksapxaspasti?

26Ukhamasti,janjupanakaraxsarapxamti,janiwkunas imt'atäkaspati,janirakiwqhanstayatäkaniti.ukatimantat, ukaxjaniwuñt'atäkaniti.

27Kuntïnayajjchʼamakansapksmaukjja,qhanan parlapjjam,kuntïjiñchunistʼapktaukjja,utapatjjan yatiyapjjam.

28Janchirjiwayirinakaruxjanaxsarapxamti,ukampis janiwalmaparjiwayañjamäpkiti,janukastikhititixalmarus janchirusinfiernont'unjkaspaukaraxsarapxam

29¿Janitpägorriónmäqullqitaljatäpacha?Jupanakat maynisjaniwAwkimampijanoraqerliwxatkaniti.

30Ucampisp'eqenacamajjtaqeniwjakthapita

31Ukhamasti,janaxsarapxamti,waljagorriónukanakat sipanjuk'ampvaloranipxtawa.

32Khititixjaqinaknayraqatannayatarsuskituukaxa, nayastialaxpachankirAwkixannayraqatapan arsusxarakïwa.

33Ukampiskhititixjaqinaknayraqatannayarjanuñt'kitu ukaxa,nayastialaxpachankirAwkixannayraqatapanjan uñt'ayarakïwa.

34Nayajjakaoraqersumankañapaniñatakjutta,janiw amuyapjjamti,janiwsumankañapaniñatakjutta,janukasti mäespadaapaniñatakiwjutta.

35Nayastimächacharawkipampjanwalt'ayañatakjutta, phuchharustaykapampjanwalt'ayasiñataki,phuchharus suegrapampjanwalt'ayañatakiwjutta.

36Mäjaqenuñisirinakapajjutapankirinakawa

37Khititejjnayatsipanawkiparu,taykaparjukʼamp munaskiukajja,janiwnayatakjamäkiti.

38Khititejjcruzapjanaptʼasisinnayararkituukajja,janiw nayatakjamäkiti

39Khititixjakäwipjikxatkiukaxapt'asiniwa,khititixnaya laykujakañapapt'kiukaxjikxatani

40Khititejjjumanakarkatoqapktamukajjnayaruw katoqtʼitu,khititejjnayarkatoqkituukajjnayarkhitankitu ukaruwkatoqaraki

41Khititejjmäprofetansutipjjarmäprofetarkatoqkani ukajja,mäprofetanpremiopkatoqani.Khititejjaskijaqen sutipjjarmächeqaparkatoqkaniukajja,cheqaparsarnaqer jaqenpremiopkatoqani

42Khititixakajisk'awawanakatmaynirumädiscipulon sutipxarumäcopathayaumaumañchurkaniukaxa, chiqpachapuniwsapxsma,janiwkunapachaspremiop apt'askaniti.

11JAQTHAPI

1Jesusastitunkapayandiscipulonakaparewjjtʼañ tukuyjjänaukhajja,ukacheqatsarjjäna,markanakapan yatichañataki,yatiyañataki.

2JuanaxcarcelanCristonluratanakapist'asaxpä discipuloparuwkhithäna

3Ukjjarustisarakïnwa:¿Jumajjjutañapäki,janukajj yaqharuchsuyapjjsma?

4Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Sarapxam,Juanar wasitatuñacht'ayapxamkuntixjumanakaxist'apkta, uñjapktaukanakxa

5Juykhunakaxuñjxapxi,cojonakaxsarnaqapxi,lepra usuninakaxq'umachatäxiwa,oqaranakasist'apxi,

jiwatanakaxjaktapxi,pisinkirinakarussumayatiyäwinak yatiyapxi.

6Khititejjnayatjanchuymustʼayaskaniukajja, kusisiñaniwa.

7Jupanakajjsarjjapjjänaukhajja,JesusajjjaqenakarJuanat akhamsänwa:¿Kunuñjiriswasararsarapjjta? ¿Thayampichʼalljjtayatmäcaña?

8Ucampis,¿kunuñjirsarapjjtasti?¿Llampʼuisimpi isthaptʼatjaqejja?Uñtapxam,llamp'uisimpi isthapt'atanakaxreyinakanutanakapankapxiwa

9Ukampis¿kunuñjirsarapxtasti?¿Mäprofetati?jïsa, nayajjsapjjsmawa,mäprofetatsipansjukʼampi

10JupatwaQellqatanjja:“Nayajjkhithanitajjaruw nayraqatamkhitanta,jupawjumannayraqatamthakim wakichtʼani”sasa

11Qhanakwasapxsma,warminakatyurirjaqinaktaypinxa janiwBautisirJuanatsipanjuk'ampjach'ajaqisuñstkiti, ukampisalaxpachankirReinonjisk'ajaqistijupatsipan juk'ampjach'awa.

12BautisirJuananurunakatpachjichhakamaw alaxpachankirreinoxnuwasiñampt'aqhisiyatuñjasi, nuwasirinakastich'amampiwkatuntasipxi.

13Taqiprofetanakasa,kamachinakasa,Juanakamaw profecíaarsüna

14Jumanakatixkatuqañmunapxstaxa,akaxElíassatawa, jupastijutañapänwa

15Khititixjinchunïkiukaxist'pan

16Ucampis,¿kunampisnayajjakageneracionar uñtasitäspa?Markanakanqunt'atäsipkiukawawanakar uñtasitawa

17Ukatsapxarakïnwa:Nanakaxphust'apxsma, jumanakaxjaniwthuqt'apktatinanakaxjumanakat jachapxsma,jumanakastijaniwjachapktati

18Juanaxjaniwmanq'asumasjutkänti,jupanakaxsapxiwa: “Supayanutji”sasa

19JaqinYuqapaxmanq'asinumaskirjutäna,jupanakax sapxarakïnwa:“Mämanq'irjaqi,vinoumañmuniri, impuestoapthapirinakanamigopa,juchararjaqinakan amigopawa”sasaUcampisyatiñkankañapajj wawanacapanchekapawa.

20Kawkïrmarkanakatixjach'ajach'aluräwinakap luraskänaukamarkanakaruwjisk'achañqalltäna, jupanakaxjaniwarrepentisipkänti.

21¡Aykunakïsma,Corazín!¡Ayjumata,Betsaidamarka!

Jumanakanluratäpktaukajach'aluräwinakatixTiro,Sidón markanakanlurasispänaukhaxa,nayratpachq'añuisimpi, laq'ampiarrepentisipkaspäna

22Nayastisapxsmawa,taripäwiurunxa,Tiro,Sidón markanakaxjuk'ampjanwalt'ayatäniwa,jumanakatsipansa

23JumastiCapernaúm,alaxpacharjach'araptatäsma, infiernoruwapanipxäta,kunajach'aluräwinakatixjuman luratäkiukanakaxSodomamarkanlurasispänaukhaxa, jichhürkamawutjaspäna

24Ukampisnayastisapxsmawa,taripäwiurunxa,Sodoma uraqixjuk'ampmutuyatäniwa,jumanakatsipansa

25UkxarustiJesusaxsänwa:Awki,alaxpachansa, akapachanTatitu,yuspärsmawa,yatiñaninakata,amuyt'asir jaqinakata,ukanakimantatamata,wawanakaru yatiyatamata

26Awki,ukhamarakiwjumatakixwaliaskïspa.

27TaqikunasnayaruwAwkijankatuyitu,janiwkhitis Yuqaruxuñt'kiti,janukastiAwkikiwuñt'ijanirakiwkhitis

Awkirusuñt'kiti,janukastiYuqakiwuñt'i,khitinakarutix Yuqaxuñt'ayañmunkiukaru.

28Jutapxamnayarjutapxam,taqich'amampi,q'ipinakampi, nayastisamarañchurapxäma.

29Nayanyugoxapt'asipxam,nayatyatiqapxam;Nayasti llamp'uchuymanïtwa,llamp'uchuymanïtwa,jumanakasti samarañjikxatapxätasasa

30Nayanyugoxaxjaniwch'amäkiti,q'ipixaxllamp'ukiwa.

12JAQTHAPI

1UkapachawJesusaxsábadouruntrigotaypirsaräna arkirinakapastimanq'atawtjatawuñjasipxäna,ukatstitrigo ch'uqiapthapiñqalltapxäna,ukatstimanq'añqalltapxäna 2Ukampisfariseonakaxukuñjasaxsapxänwa: Discipulonakamaxkuntixsábadourunjanlurañaxwakiski uklurapxisasa

3Ucampisjupanacarojjsänwa:¿Janitjumanacajj ullart'apctakuntïDavidajjmanq'atawtjatäcänucapachasa, jupampchikäpcänucapachasa

4¿KunjamsaDiosanutaparmantäna,uñacht'ayañatak t'ant'amanq'äna,ukat'ant'amanq'añastijaniwjupamp chikäpkänti,janukastisacerdotenakarukiwmanq'äna?

5¿JanitjumanakaxLeyqillqatanliyt'apxtaxa, sacerdotenakaxsacerdotenakaxtemplonsamarañuru q'añuchapxi,janjuchañchatäpki?

6Ucampisnayajjsapxsma,akacheqanjja,templotsipan jukʼampjachʼamayniwutji.

7Ucampisjumanakatejjyatipjjapjjasapäyätamjja,nayajj khuyaptʼayasiristwa,janiwsacrificioloqtañmunjjäti,jan juchanijaqenakarojjjaniwjuchañchapkasmati”sasa. 8JaqinYuqapaxsábadourunTatitupawa

9Ukachiqatsarxasaxa,sinagogaparuwmantäna 10Ucatstimäjaqewutjäna,jupajjamparapamp wañt'atänwaJupanakastiakhamsasawjiskt'apxäna: ¿Sábadourunqullañaxwalikïskiti?ukhamatjupar juchañchañataki.

11Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Khitisjumanaktaypin mäovejanïspa,sábadourunmäpʼiyarujaqontatäspa ukhajja,¿janitukaovejakatthapisinapsuskaspa?

12Ukhamajj¿qhawqhajaqejjovejatsipansajukʼamp askïspa?Ukatpïsábadourunaskilurañaxwalikïskiwa 13Ukatstiukajaqiruxsänwa:Amparamluqtamsasa. Ucatjupajjliwjjatäna;ucatstimaynïruñtatawkʼumaräjjäna 14UkatfariseonakaxmistusawJesusarjanwalt'ayañatak mäamtarpuripxäna.

15Jesusastiukyatisawukachiqatjithiqtxäna,walja jaqinakawjupararkapxäna,taqiniruwk'umaraptayäna.

16Juparjanyatiyapxamtisasawjupanakarmayïna

17UkhamatkuntixIsaíasprofetaxsiskänukax phuqhasiñapataki

18Uñtapxam,nayanajllituywataxa;Nayanmunatmasixa, jupampixalmajaxwalkusisi,ajayuxjuparuwuchä,jupasti janjudiöpkiukanakartaripañuñacht'ayani

19Jupaxjaniwch'axwkaniti,janirakiwarnaqkaniti; janirakiwkhitiscallenakanarupist'kaniti

20Jach'at'unjatäkiukacañasjaniwp'akjaskaniti,niq'añut q'añulinorusjaniwjiwarkaniti,taripäwiatipjañkama 21Jupansutiparuwjanjudiöpkisukanakajjatinisipjjani 22Ukxarustijuykhu,amutumäsaxrampikatuntatjaqiruw Jesusanukarirpanipxäna,jupastik'umaraptayäna, juykhunakasamutunakasparlapxäna,uñjapxarakïnwa

23Taqejaqenakajjwalmuspharapjjäna,akhamsasa: “¿JanitakajjDavidanyoqapäki?”

24Ukampisfariseonakaxukist'asinsapxänwa:Aka jaqixjaniwsaxranakjaqunukkiti,janukastiBeelzebub saxranakanp'iqinchiripampiwalisnukusasa.

25Jesusastijupanakanamuyunakapyatisawjupanakar säna:Taqireinoxmaynitmaynikamt'aqanuqtatax t'unjatäxiwa.uqhamaracjansayt'asint'aqanuqtatäkiuka markasa,utasa,janiwsayt'atäkaniti

26SupayatixSupayaralisnukchixa,jupapachpaw t'aqanuqtani¿Kunjämarakreinopaxsayt'anisti?

27NayatixBeelzebubtuqisaxranakaralisnukstaxa, ¿khitimpiswawanakamaxjupanakaralisnukupxi?ucatwa jupanacajjjumanacantaripirinacamäpjjani

28NayatixDiosanAjayupampisaxranakaralisnukstaxa, DiosanReinopaxjumanakaruwpurini.

29Janukax,¿kunjamarakmaynixmäch'amanjaqinutapar mantasinyänakaplunthataspasti,janitixch'amanjaqir nayraqatchinuntkaspasti?ukatstiutapqʼaltukjani.

30Khititejjjannayampïkiukajjnayacontrawsaytʼasi Khititejjnayampchikjantantachtʼkiukajja,chʼeqeruw tukuyi”sasa.

31Ukatpïnayastisapxsma:taqikastajuchanaksa,Diosar jisk'achañasa,jaqinakanpampachatäniwa

32KhititejjJaqenYoqaparjanwaliarunakparlkaniukajja, pampachatäniwa,ukampiskhititejjQollanAjayucontra parlkaniukajja,janiwperdonatäkaniti,niakapachansa,ni jutïrakapachansa.

33Quqaxsumaptayapxam,achupsasumalurapxam;Jan ukaxquqaxjanwaliruwtukuyapxam,achupastijan waliruwtukuyapxäta,ukaquqaxachupatuñt'atawa.

34Katarinaka,¿kunjamarakjumanakaxjanwalinak parlapxasmasti?Lakaxwaljachuymatparlisasa

35Sumajaqejjchuymapansumayänakapatjjaaskinak apsu,janwalijaqejjjanwalinakapsu

36Ukampisnayastisapxsmawa,taqiinach'usatarunak jaqinakaxtaripäwiurunarsupxani.

37Arunakamampixchiqaparuñjatätawa,arunakamampisti juchañchatätawa

38Ukatstiyaqhepescribanaka,fariseonakastisapxänwa: Yatichiri,jumatmäunañchauñjañmunapxtasasa

39UcampisJesusajjjupanacarojjsänwa:Janwali, wachuqjuchalurirjakenacajja,mämilagrothaqhapjje.Uka unañchastijaniwmäunañchachuratäkaniti,janukasti Jonásprofetanunañchapawa

40KunjamatixJonasaxkimsauru,kimsaarumawballena purakapankkänaukhamaukhamarakiwJaqinYuqapax kimsauru,kimsaarumaxakauraqinchuymapanutjani.

41Nínivemarkankirinakaxjuchañchäwiurunxa,aka wawanakampchikawjuchañchapxaniJonasatsipansa juk'ampjach'ajaqiwakankxi

42Taripäwiurunjja,surtoqenkirreinajjakawawanakamp chikawsartani,jupastijuchañcharakiniwa,Salomonan yatiñkankañapistʼiriwakaoraqpachatjutänaSalomonat sipanjuk'ampjach'ajaqiwakankxisasa

43Kunapachatixq'añuajayuxjaqitmistuwayxiukhaxa, wañachiqanakanwasamarañthaqhi,ukampisjaniw khitirusjikxatkiti

44Ukatstisarakïnwa:“Kawkhantïmistktaukautajaruw kuttʼä”sasa.purinisinsti,ch'usa,q'umachata,k'achacht'at jikxati

45Ukatstijupatsipanjuk'ampjanwaliajayunak irpxaruwayi,jupanakastimantasinukanjakasipxi. Ukhamarakiwakañanqhapachanakatakejjutjani

46Jaqempparlkasasti,taykapasajilanakapasa,jupamp parltʼañmunasawanqansaytʼatäsipkäna.

47Maynixjuparuxsänwa:Taymamampi jilanakamampixjumampparlt'añmunasawanqan sayt'atäsipkisasa.

48UcampisJesusajjjuparyatiyirirojjsänwa:¿Khitis mamajjajja?¿Khitinakasjilanakajasti?

49Jupastidiscipulonakaparamparapluqxatasinsäna: ¡Uñtapxamtaykajampijilanakajampi!

50KhititixalaxpachankirAwkijanmunañaplurkaniukaxa, jilaxa,kullakaja,taykajawa

13JAQTHAPI

1UkaururakiwJesusaxutatmistuwayxäna,ukatquta thiyaruwqunt'asïna.

2WaljajaqenakawJesusanukartantachasipjjäna,ukatsti mäbotermantasawqontʼasipjjänataqpachjaqinakaxquta thiyansayt'asipxäna.

3Jesusaxuñacht'äwinakampiwwaljaarunakjupanakar parläna,akhamsasa:Uñtapxam,yapuchiriw yapuchañatakmistuwayxi.

4Phawantkänaukkhasti,mäqawqhajathanakawthak thiyanjaquqanïna,jamach'inakastijutasinmanq'antapxäna

5Yaqhepajjqalanakjjaruwjaqontapjjäna,kawkhantïjan waljaoraqejjutjkänaukacheqanakaru

6Intijalsunjja,nakhantatäpjjänwajansaphinïtaplaykusti, wañsuwayxapxänwa.

7Yaqhepajjchʼaphinaktaypiruwjaquqanipjjäna ch'aphinakawch'aphinakaxjilsuwayxäna,jupanakarux ch'amakt'ayarakïnwa.

8Yaqhepastisumaoraqerjaqontasinachunakachuyäna, yaqhepastipatakkuti,yaqhepastisojjtatunkakuti, yaqhepastikimsatunkakuti.

9Khititixjinchunïkiukaxist'pan

10Yatiqirinakapastijuparjak'achasisinsapxänwa: ¿Kunatarakuñacht'äwinakampijupanakarparlasktasti?

11Jupanakastisarakïnwa:AlajjpachankirReinon imantatyatiyäwinakapyatipjjañamajjchuratäpjjtawa, ukampisjupanacarojjjaniwchuratäpkitisasa.

12Khititejjutjkiukajja,juparuwchuratäni,jupajjjukʼamp waljayänakanïniwa

13Ucatwajupanacarojjuñacht'äwinakampiarsta.ist'asax janiwist'apkiti,janirakiwamuyapkiti

14Isaíasprofetanprofeciapajjphoqhasirakiwa:“Istʼasajj istʼapjjätawa,janiwamuyapkätati”sasaJumanakax uñjapxätawa,ukampisjaniwamuyapkätati

15Akajaqinakanchuymapaxwalich'amawa, jinchunakapasjanist'añjamawa,nayranakapasjist'antatawa. jankunapachasnayranakapampiuñjapxañapataki, jinchupampiist'apxañapataki,chuymapampijan amuyt'apxañapataki,jankutikipstapxañapataki,nayasti jupanakarqullañatakisasa

16Ucampiskusisiñawnayranakamajjuñjapjje, jiñchunacasaist'apjjataplaycu

17Qhanaksapxsma,waljaprofetanakampi,aski jaqinakampixkuntixjumanakaxuñjapktaukuñjañ munapxi,ukampisjaniwuñjapkitiKuntixist'apktauk ist'apxañamataki,ukampisjaniwist'apktatisasa

18Ukhamasti,yapuchirijaqitparliruñacht'äwiist'apxam

19MaynitixDiosanApnaqäwipanarunakapist'asaxjan amuyt'kchiukhaxa,ñanqhajaqixjutasinchuymapan yapuchatäkiukapt'asi.Jupawthakthiyanjathakatuqäna.

20Ukampiskhititixjathaqalanakkatuqkiukaxaruist'i, ukampiskusisiñampiwkatuqaraki

21Ukampisjaniwjupapachpansaphintatäkiti,janukasti mäjuk'apachatakiwjakasi,kunapachatixt'aqhisiñasjan ukaxarknaqañasarulaykuxutjiukhaxa,juk'atjuk'atwa juchañchasi

22Khititixch'aphinaktaypinjathakatuqkiukaxaru ist'irirakiwaakapachanllakisiñapasa,qamirkankañampi sallqjañasa,arunakch'amakt'ayi,janachuñapataki.

23Khititejjsumaoraqerjathakatoqkiukajja,Diosan arunakapistʼasa,amuytʼirirakiwaUkastiachurakiwa, yaqhipanakaxpataka,yaqhipanakaxsuxtatunka, yaqhipanakaxkimsatunka

24Jupanakaruxyaqhauñacht'äwiwuñacht'ayarakïna: Alaxpachankirreinoxyapupansumajathaphawantir jaqimpsasiwa

25Jaqenakajjikisipkänaukhajja,uñisirinakapawjutasin trigotaypinjanwaliqoraphawantapjjäna.

26Ukacuchillojjjiltasinachunakachunkänaukhajja,jan waliqoranakajjuñstarakïnwa

27Utanyanapiripajjjutasinjuparsapjjäna:Tata,¿janit yapumansumajathaphawanta?¿Kawkitsajanwali quqanakaxutji?

28Jupastisarakïnwa:Mäuñisiriwukhamlurawayi sasaUywatanakaxjuparuxsapxänwa:¿Ukhamasti, ¿jupanakarapthapirsarañmunasmati?

29Jesusastisarakïnwa:Janiwa;Janwaliquqanak apthapipkätaukapachasti,trigonaksasaphitpach apthapipxätasasa

30Yapuapthapiñkamaxpanpachaniwjilsupxpan,yapu apthapiñhorasasti,yapuapthapirinakaruxsapxäwa: “Nayraqataxjanwaliquqanakapthapipxam,ukatsti t'ant'aruwchint'apxam,nayanphichhantañataki.

31Jupanakaruxyaqhauñacht'äwiwuñacht'ayarakïna: AlaxpachankirReinoxmämostazajathampsasiwa,uka jathaxmäjaqiwyapupanphawantäna.

32Chiqpachansaukajathaxtaqijathanakatsipansa juk'ampjisk'akiwa,ukampisjiltasinxa,qullaquranakat sipansajuk'ampjach'awa,mäquqaruwtuku,ukhamat alaxpachankirjamach'inakaxjutapxiukatramanakaparuw qurpachasipxi

33Yaqhauñacht'äwimpiwjupanakaruxparlarakïna. Alaxpachankirreinoxlevaduraruñtasitawa,ukalevadurax mäwarminapt'asisinkimsatuput'ant'aruwimantasïna, taqpachlevadurartukuñkama

34TaqeukanakjjaJesusajjuñachtʼäwinakampiwjaqenakar parlänaJanmäuñacht'äwimpiwjupanakaruxarskänti

35Ukhamatprofetajjsiskänaukajjphoqasiñapataki, akhamsasa:“Ukhamuñachtʼäwinakampiwlakajjistʼarä” sasaKunanaktixakapachanqalltatpachjamasatimatäki ukanakarsü

36UkatstiJesusaxjaqinakarkhithäna,ukatstiutarmantäna, discipulonakapastijuparjak'achasisinsapxarakïnwa: Panqhajanwaliquqanakatparlt'apxitasasa

37Jupastisarakïnwa:Khititejjsumajathaphawanki ukajja,JaqenYoqapawa.

38Yapustiakapachawa;sumajathanakaxreinosan wawanakapawa;ukampisjanwaliquqanakaxñanqhajaqin wawanakapawa;

39JupanakaryapuchiruñisirixSupayawa;yapuapthapiñax akapachantukusiñapawa;apthapirinakastiangelanakawa.

40Ukhamajjjanwaliqoranakapthapisinninan phichhantatäpkiukhamaukhamarakiwakapachan tukusiñapajjutjani.

41JaqinYoqapajjangelanakaparuwkhitani,jupanakajj reinopatjjataqejanwaliluririnaka,janwaliluririnakasa apthapipjjaniwa

42Ukxarustininahornoruwjaquntapxani,ukanjach'a jach'atukupxani,lakach'allxtasipxani.

43UkapachawaskijaqinakaxAwkipanqhapaqmarkapan intiruñtatqhant'apxaniKhititixjinchunïkiukaxist'pan

44AlajjpachankirReinojjmäpampanimantatäkiuka qollqempsasiwaMaynixjikxatkiukkhaxa,imantasi,ukat kusisiñatsarasintaqikunatixutjkiukanakaljasi,ukatsti ukayapualaraki.

45Alaxpachankirreinoxmäaljiriruñtasitawa,suma perlanakthaqhiri

46Jupajjwalijilaalanimäperlajikjjatasajja,taqekunatï utjkänaukanakaljasinalasïna

47Alaxpachankirreinoxmäq'ipiruñtatawa,qutar jaquntata,taqikastaapthapita.

48Jupanakastiphuqhantatuñjasisinsti,qutathiyaruw puripxäna,ukatstiqunt'asipxäna,ukatstisumamanq'anak manq'añanakarapthapipxäna,janwalinaksti jaqunukupxäna

49Akapachantukusiñapajjukhamarakiwpasani, angelanakajjmistunipjjaniwa,janwalijaqenakarojj cheqaparsarnaqerjaqenaktaypitjitheqtapjjani

50Ukatstininahornoruwjaquntapxani,ukanjach'ajach'a tukupxani,lakach'allxtasipxani.

51Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Taqiukanak amuyapxtati?Jupanakastisapxänwa:Jïsa,Tataysasa 52Ucatstijupanacarojjsänwa:Alajjpachanreinopat yatichquiucaescribajja,mäutaniruñtasitawa,jupajj imatapatmachaqa,nayrayänakaapsu

53Jesusaxukauñacht'äwinaktukuyxasaxukachiqat sarxäna

54Ukatstimarkaparpurisaxsinagogapanyatichäna,ukat jupanakaxwalmuspharapxäna,ukatsapxarakïnwa: ¿Kawkitsaakajaqixakayatiñkankañampi,akajach'a luräwinakampi?

55¿Janitakaxcarpinteronwawapäki?¿janittaykapax Maríasatäpacha?Jilanakapasti,Santiago,José,Simón, Judas?

56Kullakanakapasti,¿janittaqinijiwasampchikäski? ¿Kawkitsaakajaqixtaqiukanakjikxati?

57Jupanakastijupatchuymust'ayasipxänwaJesusasti jupanacarojjsänwa:Mäprofetarojjjaniw jach'añchatäquiti,janucastimarcapansa,utapansa

58Jupanakanjaniyawsapxataplaykustijaniwwalja ch'amanluräwinakapukanlurkänti

14JAQTHAPI

1UkapachawHerodestetrarcaxJesusansutipist'äna 2Ucatstiuywatanakaparojjsänwa:AcajjBautisir Juanawajiwatanaktaypitjaktani;ukatwach'ama luräwinakaxjuparuñacht'ayasi

3HerodesastiJuanarkatuntasawcarcelarjist'antatayna, Herodias,Felipejilapanwarmiplayku.

4Juanaxjuparuxsänwa:Janiwjumatakixwalikiti sasa.

5Jesusarjiwayañmunasasti,waljajaqinakarux axsararakïnwa,profetarjamuñjataplayku

6UcampisHerodesancumpleañopamtaskänaukhajja, Herodianphuchapajjjupanaknayraqatanthuqtʼasisaw Herodesarkusisiyäna

7Ukatstimäjuramentompiwarsuwayäna,kuntixuka warminmayipkiukchurañataki

8Ukawarmistitaykapannayratpachyatichasawsäna: BautisirJuananpʼeqepmäqʼañumanqʼanchuritasasa.

9Reyejjwalllakisïna,juramentoluratapata,jupampchik manqʼasinqontʼatäpkänaukanakatsa,ukajuramento churañapatakiwmayïna.

10UkatsticarcelanJuananp'iqipkhuchhuqañapatakiw khithäna

11P'iqipaxmäplatoapt'atawukatawaquruxchurasïna.

12Ukatdiscipulonakapajjjutasinjiwatcuerpoaptasin imtʼapjjäna,ukatstiJesusaryatiyiriwsarapjjäna

13Ukist'asinsti,Jesusaxbarcotmäch'usach'usachiqaruw sarxäna

14Jesusastimistusawwaljajaqinakaruñjäna,jupanakat khuyapt'ayasïna,usutanakarusqullarakïnwa.

15Jayp'uruxdiscipulonakapawJesusarjak'achasisin sapxäna:Akaxwasarpampawa,pachaxpasawayxiwa jaqinakarkhithapxam,ayllunakarsarapxañapataki, manq'añanakalasipxañapataki

16Jesusastijupanakaruxsänwa:Janiwsarxapxañapäkiti jumanakaxjupanakarmanq'añchurapxamsasa.

17Jupanakastisapxarakïnwa:Akanxphisqat'ant'ampi, pächawllampikiwutjistusasa

18Jupastisarakïnwa:Akarapanipxamsasa.

19UkatstiJesusaxjaqinakaruxch'uxñapampan qunt'asipxañapatakiwmayïna,ukatphisqat'ant'ampi,pä chawllampi,alaxpacharuñtasa,bendicisawt'ant'anak discipulonakaparchuräna,discipulonakaparuswalja jaqinakaruwchurarakïna

20Taqeniwmanq'antapxäna,ukatstiqarjt'asipxäna,ukat qhiparkänaukat'ant'anakatstitunkapayancanastaphuqt'at apthapipxäna

21Manq'irinakastiniyaphisqawaranqachachanakaw utjäna,warminakaswawanakasjaniwutjkaniti

22Jesusastiukspachawdiscipulonakaparojjmäboter makatapjjañapatakwaytʼäna,ukatstijuparnayratpach yaqhacheqarsarapjjañapatakiwmayïna

23Jach'ajaqinakarkhithañtukuyatatsti,Jesusaxsapakiw mäqullurmayisiñataksaräna

24Ucampisbarcojjlamarqotataypinkänwa,oladanakampi tʼijtʼayatäjjänwa,thayajjwalthaytʼaskäna

25Pusïrarumt'asinsti,Jesusaxqutathiyansarnaqasaw jupanakanukarsaräna

26Discipulonakapajjlamarqotapatjjansarnaqaskir uñjasajja,walllakisipjjäna,akhamsasa:“Ajayuwa;ukatsti axsarañatarnaqasipxäna

27Jesusastiukspachawjupanakarsäna:Amuyasipxam. ukaxnayawa;janaxsaramti

28Pedrostijuparsarakïnwa:Tatay,jumatejjumapatjjan jumanukarjutañamatakisasa.

29Jesusastisarakïnwa:JutamsasaPedroxbotet saraqasinxa,umapatxaruwsarawayxäna,Jesusanukar sarañataki

30Ukampisthayajjwalthaytʼanitapuñjasajja,wal ajjsaräna.Ukxarusti,jach'atart'asïna:Tatay, qhispiyapxitasasa

31UkspachawJesusaxamparapluqxatasinkatthapisinx säna:Juma,juk'aiyawsiri,¿kunatsapächasta?

32Ukatstibarcormantapjjänaukhajja,thayajjjaniwutjjjänti

33Ukatstibarconkirjaqinakaxjuparyupaychañ qalltapxäna,akhamsasa:“ChiqpachansajumaxDiosan Yuqapätawa”sasa.

34Ukxarusti,Genesareturaqiruwpuripxäna

35Ukamarkankirjaqenakajjjuparyatipjjänaukhajja,taqe usutjaqenakaruwJesusanukarirpapjjarakïna.

36Ucatstiachikt'asipjjäna,isipanlip'kataparuqui llamkt'apjjañapataqui

15JAQTHAPI

1UkatstiJerusalénmarkankirescribanakampi fariseonakampiwJesusanukarjutapjjäna

2¿Kunatsadiscipulonakamaxjilïrinakansarnaqäwinakap p'akintapxi?t'ant'amanq'asaxjaniwamparanakap jariqapkiti

3Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Kunatsajumanakax saräwinakamarjamDiosankamachipp'akintapxtasti?

4Diosajjakhamsasawsäna:“Awkimarutaykamarus jachʼañcham”sasa

5Ukampisjumanakaxsapxtawa:“Khititixawkiparu, taykaparsaspa:‘Ukaxmäwaxt'awa,kuntixnayamp askinakkatuqañmunktaukhama

6Janiwawkiparustaykaparusjach'añchañamäkiti, qhispiyatäniwaUkhamatwaDiosankamachipxaina ch'usartukuyapxtaxa,saräwinakamampi

7K'arichuymanjaqinaka,Isaíasprofetaxjumanakatwali sumparläna

8Akajaqinakaxlakapampiwnayarjak'achasipxi, lakapampiwjach'añchapxitu;ukampischuymanakapax nayatjayankxiwa

9Ukampisinamayakiwnayaryupaychapxitu,jaqinakan kamachinakaparjamyatichañataki.

10Jaqinakarjawsasinsäna:Ist'apxam,amuyt'apxam

11Kunatixlakaparmantaskiukaxjaniwjaqirux q'añuchkiti;ukampislakatmistkiukaxjaqiruxq'añuchiwa” sasa

12Ukatstidiscipulonakapajjjutasinjuparsapjjäna: “¿Fariseonakanarunakistʼasajjchuymustʼayasipjjatap yattati?

13Jupastisarakïnwa:AlajjpachankirAwkijajjjan yapuchkiukaalinakajjsaphintatäniwasasa.

14Jupanakarojjapanukupjjam,juykhunakan pʼeqtʼiripäpjjañapawaJuykhutixjuykhurirpchixa, panpachaniwch'usawjarjaquntasipxani

15Pedrostijuparuxsänwa:Akauñacht'äwiyatiyapxita sasa.

16Jesusastisarakïnwa:¿Jumanakasjanamuyt'asipktati?

17¿Janitjichhakamaxamuyapkta,kunatixlakatmantani ukaxpurakaruwmantani,ukatstithayaruwjaquntatäna? 18Lakatmistkiukaxchuymatmistu;ukatstiukajaqirux q'añuchapxi

19Chuymatxajanwaliamuyunaka,jaqijiwayañanaka, wachuqjuchalurañanaka,wachuqjuchalurañanaka, lunthatasiñanaka,k'aritestigonaka,Diosar jisk'achasiñanaka.

20Ukanakaxjaqiruxq'añuchayi,ukampisjanjariqasiñamp manq'añaxjaniwjaqiruxq'añuchkiti

21Jesusastiukachiqatsarasinxa,Tiro,Sidón markanakaruwsarxäna.

22UkatstiCanaánmarkankirmäwarmiwukamarkanakat mistunïna,juparakhamsasawart'äna:DavidanYuqa, Tatay,nayatkhuyapt'ayasita;phuchajaxmäsaxrampiwwal t'aqhisiyata

23UkampisJesusaxjaniwmäarusjayskänti. Discipulonakapastijuparjutasinachikt'asipxäna,akham sasa:Khituyapxam;Jupajjjiwasanarktasawartʼasi”sasa

24Jupastisarakïnwa:Janiwnayajjkhitanitäkti,jan ukastiIsraelanchhaqatovejanakaparuwkhitanitäsasa 25Ukawarmistijutasinjuparyupaychäna,akhamsasa: Tatay,yanapt'itasasa.

26Jesusastisarakïnwa:Wawanakant'ant'apaptasin anunakarjaquntañaxjaniwwalïkitisasa

27Jupastisarakïnwa:ChiqpachapuniwTatay,ukampis anunakaxuywirinakapanmanq'atjaquqanirt'ant'at manq'apxisasa

28Jesusastijuparuxsänwa:Warmi,iyawsäwimaxwali jach'awaUkahorasatpachawphuchapaxk'umaräxäna

29Jesusastiukachiqatsarxasaxa,Galileaqutajak'achasïna mäqulluruwmakhatasinxa,ukanqunt'asirakïna.

30Waljajaqinakawjuparjak'achasisinjuykhunaka, juykhunaka,amutunaka,janch'amaninaka,yaqhanakampi, Jesusankayunakaparjaquntapxäna.ucatstijupanacarojj qollänwa

31Jaqinakaxamutunakparliruñjasaxwalmuspharapxäna, janch'amaninakarusk'umaraptañuñjasa,cojonakaru, juykhunakarusuñjiruñjasa,IsraelanDiosaparuw jach'añchapxäna

32Jesusastidiscipulonakaparjawsasinsäna:Nayax waljajaqinakatkhuyapt'ayastwa,jupanakaxkimsauruw nayampchikajakasipxi,janirakiwkunamanq'añasutjkiti

33Discipulonakapajjjuparsapjjäna:¿Kawkitsawasaran waljatʼantʼajikjjatsna,waljajaqenakarmanqʼantañataki?

34Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Qhawqhat'ant'as utjapjjtamjja?Jupanakastisapxarakïnwa:Paqallqu,mä qawqhachawllanakasasa

35UkatstiJesusaxjaqinakaruxuraqir qunt'asipxañapatakiwmayïna.

36Ukatstipaqallqut'ant'anaka,chawllanakaptasin yuspagaräna,p'akjasawdiscipulonakaparchuräna, discipulonakaparuswaljajaqinakaruwchurarakïna

37Taqeniwmanq'antapxäna,ukatstiqarjt'asipxäna,ukat qhiparkänaukap'akjatmanq'atxpaqallqcanastaphuqt'at apthapipxäna.

38Manq'irinakaxpusiwaranqachachanakawutjäna, warminakaswawanakasjaniwutjkaniti

39UkatstiJesusaxjaqinakaruxkhithäna,barcotsarasin Magdalauraqirpuriñkama

16JAQTHAPI

1Fariseonakassaduceonakampchikawjutapxäna,ukatsti alaxpachatmäunañchauñacht'ayañapatakiwyant'apxäna

2Jesusastijupanakaruxsänwa:Jayp'utuqiruxa, sapxaraktawa:‘Sumapachawa’sasa.

3Alwasti:“Jichhürojjjanwalitiempowutjani,alajjpachajj wilawa,thayarakiwa”sasa.K'arichuymanjaqinaka, alaxpachanuñnaqapamuyapxasmawa;Ucampis¿janit jumanakastiakapachanunañchanakapamuyasipkta?

4Janwali,wachuqjuchalurirjaqinakaxmäunañchäw thaqhapxi.Ucampisjaniwmäunañchajjchuratäkaniti,jan ucastiJonasprofetanunañchäwipawasasaUcatsti jupanacarojjjaytanukusawsarjjäna

5Discipulonakapajjkhurkatarpuripjjänaukhajja,tʼantʼa apsuñarmasipjjänwa

6Jesusastijupanacarojjsänwa:Amuyasipjjam, fariseonacansaduceonacanlevadurapatamuyasimsasa

7Jupanakastijupanakkamawparlt'asipxäna:Janiwt'ant'a apt'asipktisasa.

8Jesusastiukamuyasawjupanakarsäna:Jumanaka, juk'aiyawsirinaka,¿kunatsajumanakaxmaynitmaynikam ch'axwapxtaxa,jant'ant'aapanipxatamlayku?

9¿Janitjichhakamaxamuyapkta,janirakiwphisqawaranqa t'ant'atphisqat'ant'a,qawqhacanastaapthapipktauk amtasipkta?

10Pusiwaranqatpaqallqut'ant'a,qawqhacanastanaksa apthapta?

11¿Kunjämarakjumanakaxjanamuyapktati,nayaxt'ant'at jansapksma,fariseonakanlevadurapata,saduceonakan levadurapatamuyasipxañamataki?

12Ucatstiamuyapjjäna,jupanacarojjjaniwt'ant'alevadurat amuyasipjjamti,janucastifariseonacansaduceonacan yatichäwipatamuyasipjjam

13JesusajjCesareaFilipossatcheqarpurinkänaukhajja, discipulonakaparojjakhamsasawjisktʼäna:“¿Khitis jaqenakajjnayajjJaqenYoqapätwasapjje?”

14Jupanakastisapxarakïnwa:YaqhipanakaxJuan BautisirïtawasapxiwaukatyaqhepastiJeremías,janukajj profetanakatmaynïri

15Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakasti, ¿khitirïtwasapjjtajja?

16SimónPedrostisarakïnwa:JumawCristoxa,jakkir DiosanYuqapätaxasasa.

17Jesusastijuparuxsänwa:SimónBarjona,kusisitätawa, janiwjañchimpiwilampiuñacht'ayktamti,janukasti alaxpachankirAwkijawasasa.

18Nayastisapxsmawa:JumaxPedrowa,akaqarqa patxaruwiglesiaxsayt'ayäInfiernonpunkunakapastijaniw atipkaniti.

19Nayastialaxpachanreinopanllavenakapchuräma, kawkïritixakauraqinchinuntkätaukaxalaxpachan jist'antatäniwa

20UkatstiJesusaxdiscipulonakaparuxakhamsasawsäna: “JesusaCristowsapxam”sasa

21UkapachatpachawJesusaxdiscipulonakapar uñacht'ayañqalltäna,kunjämtixJerusalénmarkarsarañapa, jilïrirpirinakampi,sacerdotenakanjilïrinakapampi, escribanakant'aqhisiñanakapampi,jiwayatäñapataki, kimsïrurutjaktañapataki

22UkatPedroxjuparkatuntasinxtuqiñqalltäna,akham sasa:Tatay,jumatjayarst'am!

23JesusastikutikipstasinPedrorsäna:Nayarsarxam, Supay,nayatakixjuchañchatätawa,janiwDiosan yänakapsamanq'asktati,janukastijaqinyänakapwa manq'añmuntasasa

MATEO

24UkatstiJesusaxdiscipulonakaparuxsänwa:Maynitix nayararktañmunchixa,jupapachpatjithiqtañapawa, cruzapapt'asisinnayararkitasasa

25Khititixjakäwipqhispiyañmunkiukaxapt'asiniwa, khititixnayalaykujakañapapt'kiukaxjikxatani.

26¿Kunaaskirakmäjaqixakapachaskinakkatuqaspa, almapapt'asispasti?Janukax¿kunsamaynixjakañaplanti churaspa?

27JaqinYuqapaxangelanakapampchikawAwkipanjach'a kankañapampjutaniUcatstisapamayniruw luräwiparjamajjmäpremiochurani”sasa

28Qhanakwasapjjsma,akansayt'atäpkiukanakajjjaniw jiwañapsamanq'apkaniti,JaqenYoqaparReinopanjutaskir uñjañkama

17JAQTHAPI

1Suxtaurutsti,JesusaxPedrompiru,Santiagompiru,Juan jilapampiruwirpxaruwayäna,ukatstimäjach'aqulluruw sapakiirpäna

2Jupanakannayraqatapanxa,ajanupastiintiruñtataw qhant'äna,isipasqhanaruñtatjanq'urakïnwa.

3UkatstiMoisesampiEliasampiwjupampparlt'asis uñstapxäna

4PedrostiJesusaruxsänwa:Tatay,akanjakañaxwali askiwamayastijumataki,maynistiMoisesataki,maynisti Eliasataki

5Jupajjparlaskänaukhajja,mäkʼajkirqinayawjupanakar chʼamaktʼayäna,ukaqenayatjjamäaruwistʼasïna:“Akajj munatYoqajawa,jupatwalkusisiyäta”sasaJupar ist'apxamsasa.

6Ukist'asinsti,discipulonakapajjajanupalt'asisawwal ajjsarayasipjjäna

7Jesusastijupanakarllamkt'asinsäna:Sartapxam,jan axsarapxamtisasa

8Ukxarusti,janiwkhitirusuñjapkänti,janukasti Jesusarukiwuñjapxäna.

9Qullutsaraqasinsti,Jesusaxakhamsasawjupanakar ewjjtʼäna:“Jankhitirusukaunañchäwiyatiyapxamti, JaqinYuqapaxjiwatanaktaypitjaktaniñapkama”sasa.

10Discipulonakapajjakhamsasawjisktʼapjjäna: ¿KunatsaescribanakajjEliasajjnayraqatjutañapasasin sapjje?

11Jesusastijupanacarojjsänwa:Cheqpachapuniw Eliasajjnayraqatjutani,jupastitaqekunsawasitat saytʼayanisasa.

12Nayastisapxsmawa,Eliasaxniyawjutxi,jupanakax janiwuñt'apkänti,janukastikuntixmunapkiuklurapxäna. UkhamarakiwJaqinYuqapaxjupanakatt'aqhisini

13DiscipulonakajjBautisirJuanatparlatapamuyapjjäna

14JaqinakarpurisaxmäjaqiwJesusarjak'achasisin jak'achasisinjak'achasisinsäna: 15Tatay,wawaxatkhuyapt'ayasim,jupaxloco,wali llakitawjikxatasi,waljakutiwninarjaquqani,umarus waljakutiwjaquqani

16Nayastidiscipulonakamaruwirpta,jupanakajjjaniw qollañpuedipkänti.

17Jesusastisarakïnwa:Janiyawsiri,janwalijaqi, ¿kunapachasjumanakampïskä?¿qhawqhakamasjumar t'aqhisiyäma?juparakachiqarnayarapanipxam.

18JesusastisaxraruwtuqinuqänaUcatstijupat mistuwayjjänwa,ucatstiwawajjk'umaräjjänwa

19UkapachawdiscipulonakapajjJesusarjakʼachasisin sapjjäna:“¿Kunatsajanjaqunukuñjamäki?”

20Jesusastijupanacarojjsänwa:Janiyawsapjjatamata, cheqpachsapjjsma,jumanakatejjmämostazajathatjam iyawsäwinïpjjätajja,akaqollurojjsapjjätawa:‘Akacheqat sarjjapjjam’sasaukatstiapsuwayxaniwa;janiwkunas jumanakatakixjanch'amäkaniti 21Ukampisakakastaxjaniwmistkiti,janukastiDiosat mayisiñampi,ayunañampikiwmistu 22Galileanjakasipkasinxa,Jesusaxjupanakarsänwa: JaqinYuqapaxjaqinakanamparaparkatuyatäniwa

23Jiwarayapjjani,kimsïrurustijaktaniwaUkatjupanakax walpunllakisipxäna.

24Capernaúmmarkarpuripkänaukhajja,impuesto katoqerinakajjPedroruwpuripjjäna,akhamsasa:“¿Janit uywirimajjimpuestopagañapäki?”

25Jupastisarakïnwa:JïsasasaUtarmantasinsti, Jesusaxjark'äna,akhamsasa:Simón,¿kunsaamuyta? ¿KhitinakatsaakaUraqinkirreyinakaxcostumbrejanukax impuestochurapxi?pachpawawanakapata,janukaxjan uñt'atjaqinakata?

26Pedrostijuparuxsänwa:Yaqhamarkankirinakat sasaJesusastijuparuxsänwa:Ukhamastiwawanakax librëxiwasasa

27Ukampisnanakaxjupanakarjanjuchañchañasatakix qutarsarañamawa,ukatstimäanzuelojaquqanisinnayrïr misturchawllaapthapismaLakapjist'arasxätaukkhasti, mäqullqijikxatäta,ukaqullqiapthapisinnayataki, jumatakisjupanakarchurapxätasasa

18JAQTHAPI

1UkapachawdiscipulonakapajjJesusanukarjutapjjäna, akhamsasa:¿KhitisalajjpachankirReinonjilïrejja?

2Jesusastimäjisk'awawaruwjawsayäna,ukatstijupanak taypiruwsayt'ayäna

3Ukatsapxarakïnwa:Qhanaksapxsma,jumanakatixjan kutikipstapxäta,jisk'awawanakaruñtatäpkätaukhaxa, janiwalaxpachankirreinoparmantapkätatisasa

4Ukhamasti,khititixakawawaruñtatalt'atchuymanïki ukaxa,alaxpachankirReinonxajuk'ampjach'awa

5Khititixnayansutixarukhammäjisk'awawarkatuqki ukaxnayaruwkatuqi.

6Ukampiskhititixnayariyawsapkituukajisk'awawanakat maynirujuchañchaspaukaxa,juk'ampaskiwa,mämolino qalakunkaparwarkt'atäñapa,ukatqutamanqharuumamp chhaqhayatäñapa

7¡Ayakapachatjuchalurañanaklayku!kunatix juchanakaxjutañapawa;Ucampisay,khitijaqelaykutix juchaxjuti!

8Ukhamasti,amparamasa,kayunakamasa juchañchaskätamxa,khuchhuqasim,ukatjumatjaqunuqam.

9Nayramatixjuchañchaskätamxa,apsusinjaqunuqam, jumatakixmänayrampijakañarmantañaxjuk'ampaskiwa, pänayraniinfiernoninarjaquntañatsipansa

10Ukajisk'awawanakatmaynirusjisk'achapxamti; Nayastisapxsmawa,alaxpachanangelanakapax alaxpachankirAwkijanajanupuñjapxapuniwa

11JaqinYuqapaxchhaqatjaqirqhispiyañatakiwjuti

12¿Kunjamsajumanakajjamuyapjjta?mäjaqixpatak ovejanakanïspa,ukatmaynixchhaqtatäspaukhaxa,¿janit

llätunktunkallätunkaniovejanakjaytanukuspa,qullunakar sarasinchhaqhatuwijanakthaqkaspa?

13Jupatixukjikxatchixa,chiqpachapuniwsapxsma,jupax ukaovejatjuk'ampkusisi,llätunktunkallätunkanjan chhaqhiruwijanakatsipansa.

14UkhamarakiwalaxpachankirAwkimanmunañapaxa, ukajisk'awawanakatmaynixjiwañapa

15Jilamaxjumarjuchañchaspaukhaxa,jumasapakiw juchapyatiyirsarasma,jupatixist'ätamxa,jumaxjilamaruw katuqtaxa

16Jupatixjanist'kätamxa,maynirujanukaxpaninirus irpapxam,ukhamatpäjanukaxkimsatestigonakan lakaparjamtaqiarunakaxchiqaparuñjatäñapataki.

17Jupatixjupanakarjanist'kanixa,iglesiaryatiyam, ukampisiglesiarjanist'kchixa,jumatakixyaqhamarkankir jaqiruñtatäpan,impuestoapthapirirjamäpan.

18Qhanaksapxsma,kuntixakauraqinchint'apkätaukax alaxpachanjist'antatäniwa

19Mayampiwsapxsma:jumanakatpaninitixakauraqin mäamtarpuripxäta,kuntixmayipkätaukxa,alaxpachankir Awkixaxjupanakatakixluratäniwa

20Kawkhantixpaninijanukaxkimsaxnayansutixar tantacht'atäpkiukachiqanwnayaxjupanaktaypinktxa

21Pedrostijuparjak'achasisinsänwa:Tata,¿qhawqha kutisjilajajjnayacontrajuchachasini,nayastiperdonarakta? paqallqkutikama?

22Jesusastisarakïnwa:Janiwpaqallqkutisisksmati,jan ukastipaqallqtunkapaqallqukutikamawsisksmasasa.

23UkatwaalajjpachankirReinojjmäreyimpisasiwa, jupajjesclavonakaparcuentachurañmunäna

24Jupajjjakthapiñqalltänaukhajja,mäjaqeruw apanipjjäna,jupajjtunkawaranqatalentoqollqe manürakïnwa

25Ucampisjanpagañapäcänjja,uywiripajjjuparu, warmiparu,wawaparu,taqekunatïjupanutjkänaukanak aljapjjañapatakiwmayïna

26Ukauywatastiqunqurt'asisawjuparyupaychäna,akham sasa:Tatay,pacienciani,nayastitaqikunspagapxäma sasa

27Ucauywatanuywiripajjkhuyapt'ayasisawantutäna, manupsapampacharakïnwa

28Ukauywatastimistusawmäesclavomasiparjikxatäna, jupastipatakqullqimanütayna,ukatamparapamp luqxatasinkunkapatkatthapisinxa,akhamsasa:“Manu churapxita”sasa

29Uywasirimasipajjkayunakapjakʼaruwqontʼasisin achiktʼasïna:“Pacienciampinayaru,nayajjtaqekunwa pagapjjäma”sasa.

30Jupastijaniwmunkänti,janukasticarcelarjist'antasin manuppagañkama

31Uywasirimasinakapaxkuntixluraskänaukuñjasax walpunllakisipxäna,ukatstitaqikunatixluraskänauk uywiriparyatiyapxäna

32Ucatstiuywiripajjjawsasinjuparojjsänwa:Janwali sirviri,nayajjtaqemanuppampachsma,nayar munasitamata

33¿Janitjumaxesclavomasimatkhuyapt'ayasisma, kunjämtixnayaxjumatkhuyapt'ayasktaukhama?

34Uywiripaxcolerasisawt'aqhisirinakarkatuyäna,taqi kuntixjuparwakt'känaukpagañkama.

35AlaxpachankirAwkixaxukhamarakiwjumanakar lurapxätam,jumanakatixsapamaynijilatarjuchanakapjan pampachapxätaukhaxa

19JAQTHAPI

1JesusaxukaarunaktukuyxasaxGalileatsarxäna,Jordán jawirkhurkatarJudeauraqirpuriñkama.

2WaljajaqinakawJesusararktapxäna;ucatukanwa jupanacarojjqolläna

3Fariseonakasjuparyant'asinjuparjak'achasisin sapxarakïnwa:¿Janitchachaxwarmipatjithiqtañapa?

4Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Janitjumanakax liyt'apkta,khititixqalltanlurkänaukaxchachawarmi luratayna

5Ukatstisarakïnwa:Ukatwamächachaxawkip taykaparjaytanukuni,ukatwarmipampimayachasipxani

6Ukhamastijaniwpaninikïxapxiti,janukastimä jañchikïxapxiwa.Uqhamasti,Diosajjmayachkiukjja,jan jaqejjjaljtaypanti”sasa

7Jupanakastisapxarakïnwa:¿KunatarakMoisesax divorciasiñqillqatchurañataki,ukatukawarmir jaqunukuñapatakmayïna?

8Jupanakaruxsarakïnwa:Moisesaxjumanakanqala chuymanïpxatam laykuw warminakam apanukupxañamatakjaysapxtam

9Nayastisapxsmawa:Khititixwarmiparjanwachuqjucha lurañatapanukuspa,yaqhampijaqichaskaniukaxa,wachuq juchawa

10Yatiqirinakapastisapxänwa:Chachaxwarmipampi janwalt'ayasispaukhaxa,janiwjaqichasiñaxaskïkaspati sasa

11Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Janiwtaqinixuka arukatuqapkaspati,janukastikhitinakarutixukaaru churapkiukanakakiwkatuqapxisasa

12Mäqawqhaeunuconakaxtaykapanpurakapatyuripxi, yaqhipaeunuconakaxjaqineunucopartukuyapxi,ukatsti alaxpachankirreinolaykuxeunucoukhamtukupxi Khititejjkatoqañyatkiukajja,katoqpan

13Ukatstijisk'awawanakawJesusanukarirpanipxäna, jupanakaramparapampluqxatasinoracionanmayiñapataki 14Jesusastisarakïnwa:Wawanakanakaxnayanukar jutapxañapatakjaysapxam,janirakjark'apxamti, alaxpachanreinopaxjupanakatakikiwasasa

15Jupanakaramparanakapluqxatasinstiukachiqatsarxäna 16Ukatstimayniwjutasinjuparsäna:Sumayatichiri, ¿kunaaskinaksanayajjwiñayjakañkatoqañajatakejjlurä?

17Jesusastijuparuxsänwa:¿Kunataraksumasapxistasti? janiwkhitisaskixutjkiti,janukastimäsapakiwutji,mä arunxaDiosawa,ukampisjumatixjakañarmantañ munstaxa,kamachinakphuqamsasa

18Jesusastijuparuxsänwa:¿Kawkïris?Jesusastisänwa: “Janiwjaqijiwayañamäkiti,janirakiwwachuqjucha lurañamäkiti,janiwlunthatasiñamäkiti,janirakiwkʼarinak arsuñamäkiti”sasa

19Awkimaru,taykamarjach'añcham,ukatsti:“Jaqi masimaruxjumakipkarjammunasim”sasa.

20Waynastijuparuxsänwa:Waynäkasintaqiukanak imawayta

21Jesusastijuparuxsänwa:Jumatixjanpantjasirïñ munstaxa,kunatïutjktamukaljasim,ukatpisinkirinakar churarakim,ukatstialaxpachanqamirkankañutjarakïta

22Ukawaynaxukaarunakist'asaxllakitawsarxäna,walja yänakanïtaplayku.

23Jesusastidiscipulonakaparuxsänwa:Qhanak sapxsma,mäqamirjaqixalaxpachanreinoparmantañax ch'amawasasa.

24Wasitatsapxsma:mäcamellotakixmäagujanayrat mantañaxjuk'ampfacilakiwa,qamirjaqitDiosanReinopar mantañapatsipansa.

25Discipulonakapajjukistʼasawwalmuspharapjjäna, akhamsasa:“¿Khitisqhespiyasispa?”

26Jesusastijupanakaruñjasajjsänwa:Jaqenakatakejj janiwuklurañjamäkitiukampisDiosatakejjtaqekunas lurasispawa.

27UkatPedroxjuparuxsäna:Taqitaqinirapanukusin jumararkapxta¿Kunasutjani?

28Jesusastijupanakaruxsänwa:Qhanaksapxsma, jumanakaxnayararkapxtaxa,kunapachatixJaqinYuqapax jach'atronopanqunt'atäkaniukhaxa,tunkapayan trononakaruwqunt'asipxäta,tunkapayantribunakar taripañatakiIsraelmarka

29Taqikhititixnayansutixlaykuxutanakapsa, jilanakapasa,kullakanakapasa,awkipsa,taykapsa, warmipasa,wawanakapsa,uraqinakapsajaytanukunixa, patakkutikatuqani,wiñayjakañkatuqarakini

30Ukampisnayrankirinakaxwaljaniwqhipqhipankapxani. qhipïristinayrankapxaniwa

20JAQTHAPI

1AlaxpachankirReinoxmäutanijaqiruñtasitawa,jupax walialwatuvayapuparirnaqirinakcontratañatakiw mistuwayxi

2Ukatstiirnaqirinakampchikamäqullqisapauruchurañ amtasxäna,ukatstiuvayapuparuwkhitäna.

3Niyakimsïrhorasaruwmistuwayäna,ukatyaqhanakar uñjäna,jankunlurasawqhatunsayt'atäsipkäna

4Ucatstijupanacarojjsänwa:Jumanakastiuvayapuru sarapxam,nayastikunatixaskïkiukchurapxämasasa Ukatjupanakaxthakiparuwsarxapxäna

5Niyasuxta,llätunkajayp'upacharuwwasitat mistuwayxäna,ukhamarakiwlurarakïna

6Niyatunkamayanhorasaruwmistuwayxäna,ukat yaqhanakarjankunlurassayt'atäskirjikxatäna,ukat jupanakaruxsänwa:¿Kunatarakuruyakaninach'usat sayt'atäpxta?

7Jupanakastisapxarakïnwa:Janiwkhitiscontratapkituti sasaJupanakastisarakïnwa:Jumanakasuvayapuru sarapxam.Kunatixchiqapäkiukkatuqapxätasasa.

8Jayp'utuqirusti,uvayapuapnaqirixmayordomoparux sänwa:Irnaqirinakarjawst'am,ukatqhipaurutqalltasin qullqichurapxamsasa

9Niyatunkamayanjayp'uhorasaru,sapamayniwmä qullqikatuqapxäna

10Nayrïrjaqinakaxpurinipkänukkhaxa,juk'amp katoqañawwakisispasasawamuyapxänauqhamaracsapa mayniwmäqollqekatoqapjjäna

11Ukkatuqasinsti,utankirjaqicontrawarnaqasipxäna.

12Ukatakhamsarakïnwa:“Qhipqhipajaqinakaxmä horakiwirnaqapxi,jumawnanakampkikiptukuytaxa, khitinakatixurunq'ipinaka,junt'uthayaapt'asipxta”sasa.

13UkampisJesusaxjupanakatmayniruwsäna:Amigo, janiwkunajanwalsalurkti,¿janitnayampmäqullqimpis iyawsaskta?

14Kunatixutjktamukapt'asim,saram,nayawakaqhipa jaqiruxchurä,kunjamtïjumarchurktaukhama.

15¿Janitnayatakixwakiskaspakuntixnayaxmunkta ukanaklurañaxa?¿Nayansumajaqïtajlaykutnayramajj janwalïki?

16Ukhamawqhipïrinakaxnayrankapxani,nayrïrinakax qhipïpxani,waljanipuniwjawsatäpxani,ukampis juk'anikiwajllitäpxani

17JesusastiJerusalénmarkarsarasinxa,tunkapayan discipulonakaparuwthaknamirpäna,ukatstisänwa:

18Uñtapxam,Jerusalénmarkaruwmakhatxapxta;Jaqin Yuqapaxsacerdotenakanjilïrinakaparu,kamachi yatichirinakarukatuntatäniwa,jiwañaruwjuchañchapxani.

19Juparojjjanjudiöpkisukanakarkatuyapjjani,jupat sawkasiñapataki,jawqʼjañataki,chʼakkatañapataki,kimsïr urustijaktaniwa.

20UkatstiZebedeonwawanakapantaykapax yuqanakapampchikawJesusarjak'achasïna,jupar yupaychañataki,mäkunsjupatmayïna.

21Jesusastijuparuxsänwa:¿Kunsamunta?Jupasti sarakïnwa:Akapaniyuqallwawanakajaruxreinoman qunt'asipxañapataki,maynixkupïxamar,maynirusch'iqa tuqirusasa

22Jesusastisarakïnwa:Jumanakaxjaniwyatipktati kuntixmayipktaukxasasa.¿Jumanakaxukacopa umt'apxasmati,nayanbautisatäktaukabautismompixa? Jupanakastisapxarakïnwa:Nanakaxch'amanïpxtwa sasa.

23Jupanakastisarakïnwa:Chiqpachapuniwnayan copajatumapxäta,bautisasipxätaukabautisasiñampi, ukampiskupiamparaxaru,ch'iqatuqiruqunt'asiñaxjaniw nayankkiti,janukastichuratäniwasasakhitinakatakitix Awkixaxwakicht'kiukanakarchuratawa

24Ukist'asinsti,tunkajaqinakaxukapäjilataruxwal colerasipxäna

25Jesusastijupanakarjawsasinsäna:Jumanakax yatipxtawa,janjudiöpkiukanakanp'iqinchirinakapax jupanakxarapnaqapxi,jach'ajilïrinakaxjupanakar apnaqapxi

26Ukampisjaniwukhamäkaniti,janukastikhititix jumanaktaypinjach'atukuñmunkiukaxjumanakan yanapiripäpan

27Khititixjumanaktaypinjilïrïñmunkiukaxjumanakan esclavomäpan

28JaqinYuqapaxjaniwluqtatäñatakjutkiti,janukasti luqtañatakiwjutäna,jakañapwaljanirqhispiyañataki

29Jericómarkatsarxasaxwaljajaqinakawjupararkapxäna

30Ukatstipäjuykhunakawthakjak'anqunt'atäsipkäna, Jesusanukachiqatpasaskirist'asinjach'atart'asipxäna: DavidanYuqa,Tatay,khuyapt'ayasitasasa

31Jaqenakajjamuktʼapjjatapatcheqañchapjjäna,ukampis jupanakajjjukʼampiwarnaqasipjjäna:“DavidanYoqa, Tatay,khuyaptʼayasipjjeta”sasa

32Jesusastisayt'asisinjupanakarjawsasinsäna:¿Kuns jumanakamplurañmunapxsma?

33Jupanakastisapxarakïnwa:Tatay,nayranakas jist'arañasatakisasa.

34Jesusastijupanakatkhuyapt'ayasisinnayranakap llamkt'äna,ukspachawnayranakapasuñjxapxäna,ukat jupararkapxäna

21JAQTHAPI

1Jerusalénmarkarjak'achasisinsti,Olivosqullupataruw Betfagemarkarpuripxäna,ukatJesusaxpädiscipuloparuw khithäna

2Jupanakaruxsapxam:“Jumanuñkatasipktaukajisk'a markarsarapxam,ukspachawmäasnochint'atjikxatapxäta, mäasnoqallumpi,antutapxam,nayarapanipxam”sasa

3Maynitixjumanakarmäaskisapxätamxa,sapxätawa: ‘Tatituwjupanakaruxmunasi’sasaukatstijankʼakiw jupanakarkhitjjani”sasa

4Taqeukanakajjlurasïna,kuntïprofetajjsiskänaukajj phoqasiñapataki

5Siónphuchhaparsapxam:Reyimaxllamp'uchuymampiw jutaski,mäasnopatxaru,mäasnoqallquyuqallwawampi.

6YatiqirinakapastiJesusansiskiukarjamlurapxäna

7Asno,asnoqalluirpanipxäna,ukatstiisinak uchasipxarakïna,ukatstiukaasnoruwuchapxäna.

8Waljajaqinakawisinakapthakinch'allt'asipxäna; yaqhepastiqoqanakatramanakkhuchhurapjjäna,thakin pajampiwchʼiyjapjjarakïna.

9Nayräkiukajaqinakaxarnaqasipxäna,akhamsasa: “DavidanYuqaparHosana,Tatitunsutipxarjutkiukax jach'añchatäpan.Hosannaukaxwalijach’apuniwa.

10Jerusalénmarkarpurinkänaukhajja,taqe markachirinakawchuymchʼalljjtayasipjjäna,akhamsasa: “¿Khitisakajj?”

11Jaqinakastisapxarakïnwa:JesusaxGalileankir Nazaretmarkankirprofetawasasa

12JesusastiDiosantemploparmantasinsti,Tatitunutan aljirinakaru,alasirinakarusalisnukuyäna,qullqi mayjt'ayirinakanmesanakapsa,palomanakaljirinakan qunuñanakapsat'unjäna.

13Jupanakarojjsarakïnwa:“Qellqatanjjaakhamsiwa: “UtajajjDiosarmayisiñutasatäniwa”sasaukampis jumanakaxlunthatanakanp'iyapartukuyapxtaxasasa.

14Juykhunakasa,cojonakasa,templonjupar jak'achasipxänaucatjupanacarojjqolläna

15Jilïrsacerdotenakasa,escribanakasa,ukamuspharkañ luräwinakapuñjasa,wawanakastemplonjach'atarnaqasir uñjapxäna:“DavidanYuqaparHosana!jupanakaxwali llakitawjikxatasipxäna, 16Juparuxsapxarakïnwa:¿Ist'tatiakajaqinakaxsapxi?

Jesusastijupanacarojjsänwa:Jïsa;¿Janipunitliyt'apktati: “Wawanaka,ñuñuskirwawanakanlakapatjach'añchañ tukuyta?”

17UkatstiJesusaxjupanakarjaytasawBetaniamarkar sarxäna.ukatukanqurpachasïna.

18Alwajjmarkarkuttʼkasajjmanqʼatawtjatäjjänwa

19Thakinmähigoquqauñjasaxjaniwkunsjikxatkänti, janukastilaphinakakiwjikxatäna,ukatstisänwa:Jichhat aksaruxwiñayatakiwjanachumjilsuñamäkitisasa Ukatstihigoquqaxwañsuwayxänwa.

20Ukuñjasajja,discipulonakapajjwalmuspharapjjäna, akhamsasa:“¿Kunjämarakhigoqoqajjwañsuwayjjesti” sasa.

21Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Qhanaksapxsma, jumanakatixiyawsäwinïpxsta,janirakpächasipkätaxa,

janiwhigoquqarukilurapxätati,janukastiakaqulluru: ‘Jichhaxsarxam’sapxätamxa’sasa,ukatstiqutaruw jaquntatäta;ukaxluratäniwa

22TaqikuntixDiosatmayisipxäta,iyawsasinkatuqapxäta.

23Tatitunutaparmantasinsti,sacerdotenakan jilïrinakapampi,markanjilïrinakapampijupar yatichañkamawjuparjak'achasisinsapxäna:¿Kuna ch'amampisukanaklurtaxa?¿Khitirakukamunañanïñ churtamsti?

24Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayastijumanacarojj mäcunsjiskt'apjjäma,jumanakatejjsapjjetätajja,nayasti sapcämacunach'amampisukanaklurasktasasa

25Juananbautisasiñapa,¿kawkitsajutäna?¿alajjpachat jutki,janukajjjaqenakatcha?Jupanakastijupanakpachpaw parlasipxäna:Jiwasaxalaxpachatjutanisañänixa;jupasti sapxitaniwa:“¿Kunatsajaniyawsapktasti?

26Jiwasatix‘jaqinakatjutat’sisstanxajaqinakarux axsarapxtwa;taqiniwJuanarmäprofetjamuñjapxi

27JupanakastiJesusaruxsapxarakïnwa:Janiwyatipkti sasaJupanakastisarakïnwa:Janiwnayassapksmati kunach'amampisakanaklurasktasasa

28Ucampis¿kunsajumanakajjamuyapjjta?Mächachax päyuqallwawanïtaynawa;Jupastinayrïrjaqirjak'achasisin säna:Wawa,jichhüruxuvayapujanirnaqirsarxam sasa.

29Jupastisarakïnwa:Janiwmunkti,ucampis arrepentisisawsarjjänasasa

30Jupastipayïrjaqirpurisaxukhamarakiwsäna.Jupasti sarakïnwa:Tata,saraskäyätwa,ukampisjaniwsarkänti sasa

31Jupanakatkhitisawkipanmunañapluräna?Jupanakasti sapxänwa:NayrïrjaqisasaJesusastijupanakarux sänwa:Qhanaksapxsma,impuestoapthapirinaka,q'añu warminakasjumanakatnayrawDiosanqhapaqmarkapar sarapxanisasa

32Juanaxchiqakankañthakinjumanakanukarjutäna, ukampisjaniwjupariyawsapktati,ukampisimpuesto apthapirinakampi,q'añulurirwarminakampiwjupar iyawsapxäna

33Yaqhauñacht'äwiist'apxam:Mäutaniwutjäna,jupax uvayapuchañyapuchäna,muyuntasinmuyt'ayäna,uva yapuchañyapuallsusinmätorrelurarakïna, yapuchirinakaruwjaytäna,ukatstijayamarkaruwsaräna.

34Achunakmanq'añpachajak'ankxänaukhaxa, yapuchirinakaruwuywatanakaparkhitäna,ukaachunak katuqapxañapataki.

35Yapuchirinakaxuywatanakaparkatuntasinmaynir jawq'japxäna,maynirusjiwayapxäna,maynirusqalamp k'upjapxäna

36Mayampiwnayrïruywatanakatsipanjuk'ampyaqha uywatanakarkhithäna,jupanakastiukhamarakiwlurapxäna

37QhiparustiJesusaxyuqaparuwkhithäna:“Wawajaruw respetapxani”sasa

38Yapuchirinakaxwawaparuñjasaxjupanakkamaw sapxäna:“Akawherenciakatuqirixa;jutapxam, jiwayapxañäni,herenciapkatuntapxañäni

39Uvayaputjaqunuqasinjiwayapxäna.

40Uvayapuapnaqirixjutkaniukkhaxa,¿kunsauka yapuchirinakaruxlurani?

41Jupanakastisapxarakïnwa:Janwalijaqinakarux t'unjani,uvayapupsayaqhayapuchirinakaruwkatuyani, jupanakawachunakapxapachaparchurapxani”sasa

42Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Janitjumanacajj DiosanQellqatanakapliyt'apcta:‘Ukautaluririnakan apanukupcänukaqalajjesquinap'eqeruwtukuwayjje

43Ukatpïsapxsma:Diosanqhapaqmarkapaxjumanakat apaqatäniwa,ukatstimämarkarchuratäniwa,jupasti achunakachuyapxani

44Khititixakaqalapatxaruliwxatkaniukaxp'akjataw uñjasi,ukampiskhitirusliwxatkaniukaxq'añuruwtukuni.

45Jilïrsacerdotenakasafariseonakasauñacht'äwinakap ist'asinsti,Jesusaxjupanakatparlatapamuyapxäna

46Juparamparluqtañmunapkänaukhajja,walja jaqenakaruwajjsarapjjäna,profetäkaspasukham amuyapjjataplayku.

22JAQTHAPI

1Jesusastijupanakaruxwasitatuñacht'äwinakampiw parläna

2Alaxpachankirreinoxmäreyiruñtasitawa,jupasti wawapatakiwjaqichasiñatakluratayna

3Jaqichasiñutarjawst'atäpkänukanakarjawsayañapatakiw uywatanakaparkhithäna,ukampisjaniwjutañmunapkänti. 4Mayampiwyaqhauywatanakarkhithäna,akhamsasa: “Jawillt'atäpkiukanakarsapxam:‘Nayawmanq'a wakicht'awayta,vacanakajampi,lik'iuywanakajampix jiwayatäxiwa,taqikunaswakicht'atäxiwa

5Ucampisjupanacajjjansintillakisisawsarjjapjjäna, maynejjyapuparu,maynïristialjañyänakaparsarjjapjjäna.

6Jilt'irinakasti,uywatanakaparkatuntasin,jupanakar achikt'asisawjiwayapxäna

7Ukist'asinstireyejjwalcolerasïna,ukatstiejercitonakap khitasawukajiwayirjaqenakartukjäna,markaparus phichhantarakïna

8Ucatstiuywatanakaparojjsänwa:Jaqechasiñajj waquisquiwa,ucampisjawillt'atäpcänucanacajjjaniw waquiscäntisasa

9Ukhamastijach'athakinakarsarapxam,khitinakarutix jikxatapkätaukanakarjaqichasiñatakjawst'apxamsasa

10Ukauywatanakaxjach'athakinakaruwmistupxäna, ukatstitaqiniruwtantachthapipxäna,janwali,sumajaqinak jikxatapkänaukanakaru

11Reyejjinvitadonakaruñjirmantasinjja,mäjaqeruw uñjäna,jupajjjaniwcasarasïwiisimpiisthaptʼatäkänti.

12Jesusastijuparuxsänwa:Amigo,¿kunjamarak jaqichasiñisijanapt'atastiakachiqarmantanisti?Ukatjan parlirjaqëjjänwa.

13Ukatstireyixuywatanakaparuxsänwa:Amparamp kayumpchint'apxam,ukatanqach'amakarjaquntapxam. ukanxjachañanaka,kisunakch'allxtañanakawutjani

14Waljaniwjawsatäpxi,ukampisjuk'anikiwajllitäpxi

15Ukatstifariseonakaxsarapxäna,ukatkunjamsajupar arst'äwipanch'amakt'ayapxaspaukamuyt'apxäna.

16JupanakastiHerodesanarkirinakapampchikawJesusar khithapxäna,akhamsasa:Yatichiri,yatipxtwachiqa kankatamyatipxta,Diosanthakipchiqaparuyatichatamata, janirakiwkhitirusllakisktati,janirakiwjaqinjaqipsa yäqktatisasa.

17Ukhamastisapxita:¿Kunsamuyta?¿Cesararimpuesto churañaxwalikïskiti,janukaxjanicha?

18Jesusastijupanakanjanwaliluräwinakapamuyasaw säna:K'arichuymanjaqinaka,¿kunatsayant'apxista?

19Impuestoqollqeuñacht'ayapxitaUcatstimäqollqe juparapanipjjäna.

20Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Khitinkipansaaka uñnaqasa?

21Jupanakastisapxänwa:Cesarankiwasasa.Ucatsti jupanacarojjsänwa:CesararchurapjjamDiosankkiuka yänakastiDiosaruwchuratäni

22Ukaarunakist'asinsti,jupanakaxwalmuspharapxäna, ukatstijuparjaytasawsarxapxäna

23UkaururakiwsaduceonakajjJesusarjakʼachasisin jisktʼapjjäna:

24Ukatsarakïnwa:Yatichiri,Moisesaxsänwa: “Maynitixjanwawanïkasinjiwxaniukhaxa,jilapax warmipampiwjaqichasiñapa,ukatjilapatakix wawanïñapawa”sasa

25Nanakampchikastipaqallqjilanakawutjäna,nayrïr jilatastimäwarmimpjaqichasxasaxjiwxänwa,janirakiw wawanïkänti,warmipjilaparujaytawayxäna

26Payïri,kimsïristi,paqallqürikama.

27Qhepatstiukawarmejjjiwarakïnwa

28Ukhamasti,jiwatatjaktkaniukaurunxa,¿khitin warmipastiukapaqallqunwarmipänisti?taqiniwjupar katuqapxäna

29Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakajj pantjasipjjtawa,janiwDiosanQellqatanakapsayatipktati, janirakiwDiosanchʼamapsayatipktatisasa

30Jiwatatjaktañanjja,janiwcasarasipjjaniti,janirakiw casarasjjapkaniti,janukastiDiosanangelanakapjamaw alajjpachanjakapjjani

31Jiwatanakanjaktatapatjja,¿janitDiosanjumanakar siskänaukliyt'apkta:

32NayastiAbrahamanDiosapätwa,IsaacanDiosapätwa, JacobunDiosapätwa?Diosajjjaniwjiwatanakan Diosapäkiti,janukastijakirinakanDiosapawa.

33Ukist'asinsti,jaqinakaxjupanyatichäwipuñjasaxwal muspharapxäna

34Ukampisfariseonakaxsaduceonakaramukt'ayatap yatisintantacht'asipxäna

35JupanakatmaynïrejjLeyyatichiripänwa,juparojjmä jisktʼajisktʼäna,juparyantʼasa,akhamsasa:

36Yatichiri,¿kawkïriskamachinjach'akamachipaxa?

37Jesusastijuparuxsänwa:TatituDiosamaruwtaqi chuymamampi,taqialmamampi,taqiamuyumampi munasiñamasasa

38Akaxnayrïrjach'akamachiwa

39Payïristiakhamsarakiwa:Jaqimasimaruxjuma kipkarjammunasim”sasa

40Ukapämandamientonjja,taqeleyinakasprofetanakas warktʼatawa

41FariseonakajjtantachasipkänaukhawJesusajjjupanakar jisktʼäna:

42Ukatsapxarakïnwa:¿KunsjumanakaxCristot amuyapxta?¿khitinwawapasti?Jupanakastisapxarakïnwa: DavidanYoqapasasa

43Jupanakarojjsänwa:Ukhamasti,¿kunjamarak DavidajjDiosarTatitusasinsaspastisasa

44TatituxTatituxaruxsänwa:¿Kupiamparaxaru qunt'asisma,uñisirinakamarkayumansayt'ayañkama?

45DavidaxTatitusaspasti,¿kunjamarakwawapäspasti?

46Ukaurutaksarojjjaniwkhitisjuparmäarutjaysañ puedkänti,janirakiwkhitisjuparjukʼampjisktʼañsa ajjsarkänti

23JAQTHAPI

1UkxarustiJesusaxwaljajaqinakampiru, discipulonakapampiwparläna.

2Ukatsarakïnwa:“Escribanakampifariseonakampix Moisesanasientopanqunt'atäsipki

3Taqikuntixsapkätamukphuqapxam,phuqhapxam; Ucampisjanlurapjjamti,jupanacajjsapjjewa.

4Jach'aq'ipinaka,janch'amäkiukaq'ipinakchinuntapxi, ukatstijaqinamparanakaparuwuchapxiukampisjupanak pachpaxjaniwmäamparluk'anapampixkuynt'apkaniti

5Ucampistaqeluräwinakapjja,jaqenakanuñjatäñapatakiw lurapjje,isinakapsajachʼaruwtukuyapjje,isinakapsa jachʼaruwtukuyapjje

6Fiestanakanjach'autanaksa,sinagoganakanjilïr qunuñanakaparusmunasipxam.

7Markanakansaaruntt'apxam:“Rabí,Rabí” satäpxañapataki

8UkampisjanRabísatäpxamti,mäsapaYatichiristi, CristowaTaqejumanakajjjilatkullakanakäpjjtawa

9Janiwkhitirusakauraqinawkimasapxamti,mäsapa Awkimaxalaxpachankiwa.

10Janirakiwuywirisatäpkätati,mäsapaYatichiristi, Cristowa

11Ukampiskhititixjumanaktaypinjilïrïkiukax jumanakanesclavomäniwa

12Khititejjjachʼajachʼatukurïkiukajja,jiskʼachatäniwa; Khititejjaltʼatchuymanïkiukajja,jachʼaraptatäniwa”sasa.

13¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Alaxpachankirreinoxjaqinakcontrawjist'antapxtaxa, janirakiwjumanakaxmantapktati,janirakiwmantapki ukanakarmantañapatakjaysapktati”sasa

14¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxijmawarminakanutanakapmanq'antapxtaxa, mäjuk'apachatakiwDiosarmayisipxtaxa

15¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxlamarqutampi,uraqimpmuyuntapxtaxa,mä jaqirDiosaryupaychañataki,ukatkunapachatixjupax luratäxiukhaxa,jumanakatsipanpäkutijuk'ampinfiernon wawapartukuyapxtaxa.

16Ayjumanakaxjuykhuirpirinaka,jumanakaxsapxtawa: “Khititixtemplosutimpjuramentolurkiukaxa,janiw kunäkisa”sasa.Ucampiskhititejjtemplonqoripat juramentoluraskiukajja,manuniwa!

17Jumanakaxjanamuyt'asirjuykhunaka,¿kunatixjuk'amp jach'äki,quri,janukaxquriqullantemplocha?

18“Khititixaltarlaykujuramentolurkiukaxa,janiw kunäkisa”sasa.ukampiskhititixjuramentolurkiukax juchaniwa

19Jumanakaxjanamuyt'anjaqinaka,juykhunaka,¿khititix juk'ampjach'äki,churäwi,janukaxaltaracha?

20Ukhamasti,khititixaltarlaykujuramentolurkiukaxa, ukaaltarlayku,taqikunatixukanutjkiukanakxat juramentoluraraki

21Khititixtemplolaykujuramentolurkiukaxa,uka templolayku,ukanjakirisutimpiwjuramentoluraraki

22Khititejjalajjpachatjuramentolurkaniukajja,Diosan tronopampi,ukanqontʼatäpkiukasutimpiwjuramento luraski

23¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxmenta,anís,cominoukanakatdiezmo churapxtaxa,kamachinjuk'ampjach'aamtanakapsa,

taripäwi,khuyapayasiña,iyawsäwiukanakat apanukupxtaxa.

24Jumanakaxjuykhuirpirinaka,jumanakaxmälaq'u manq'antapxtaxa,camellorusmanq'antapxtaxa.

25¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxcopa,platoanqäxapq'umachapxtaxa,ukampis manqhapanxlunthatasiñampi,janwalt'äwimp phuqhantatänwa.

26Juykhufariseo,nayraqatq'umachañamawakunatixcopa, platomanqhanutjkiukanakq'umachañamawa,ukhamat anqäxpasq'umachatäñapataki

27¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxjanq'usepulturaruñtasitäpxtawa,uka sepulturanakaxanqansumauñnaqt'aniwa,ukampis manqhapanxjiwatjaqinakanch'akhanakapampi,taqi q'añunakampiphuqhantatänwa.

28Jumanakaxukhamarakiwanqaxanxaskijaqinakjam uñt'ayasipxtaxa,ukampischuymamanxak'ari chuymanïñampi,ñanqhalurañampiphuqt'atäpxtawa.

29¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxprofetanakansepulturanakapsalurapxtaxa,aski jaqinakansepulturanakapsak'achacht'apxtaxa.

30Jupanakastisapxarakim:‘Jiwasatixnayraawkinakasan urunakapanjakassnaxa,janiwprofetanakanwilap katuqapkaspäntisasa.

31Ukatpïjumanakaxprofetanakarjiwayirjaqinakan wawanakapäpxatamatjumapachpatqhanañcht'asipxtaxa 32Ukhamasti,awkinakamantupupphuqhantapxam.

33Katarinaka,katarinaka,¿kunjamarakinfiernon juchañchatäñatqhispipxasmasti?

34Ukatpïjumanakarprofetanaka,yatiñanjaqinaka, kamachiyatichirinakapayanipxsmaJupanakatyaqheparojj sinagoganakamanjawq'japjjäta,markatmarkar arknaqapjjäta.

35UkhamatwataqiaskiwilaxakaUraqirwartatäna,aski Abelchachanwilapatqalltasa,Zacaríaschachan wilapakama,juparuwtemplompialtarampchika jiwayapxtaxa

36Qhanakwasapjjsma,taqeukanakajjakajaqenakaruw purini.

37Jerusalén,Jerusalén,profetanakarjiwayirjaqi,jumar khithatäpkiukanakarusqalampk'upjata,¡qhawqhakutis wawanakamartantacht'añmunta,kunjämtixmäwallpax wallpanakapch'iwiparapthapiskiukhama,ukampis jumanakaxjaniwmunapktati!

38Uñtapxam,utamaxch'usajaytatäxiwa.

39Nayastisapxsmawa,janiwjichhatuksaruxuñjapkitätati, jumanakaxsapxañkama:‘KusisiñaniwakhititixTatitun sutiparjutki’sasa

24JAQTHAPI

1Jesusaxtemplotmistusawsarxäna,discipulonakapasti templonutapuñacht'ayañatakiwjuparjak'achasipxäna 2Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Janittaqiukanak uñjapxta?chiqpachapuniwsapxsma,janiwmäqalaxyaqha qalapatxaruqhiparkaniti,janirakiwliwxatatäkanitisasa.

3Olivosqullunqunt'atäkasinsti,discipulonakapaxsapakiw juparjak'achasisinjiskt'apxäna:¿Kunapachasakanakax pasani?¿Kunaunañchäwisutjanijutañaman,akapachan tukusiñapata?

4Jesusastijupanacarojjsänwa:Amuyasipjjam,jan khitissallqjapjjamtisasa.

5Waljaniwnayansutixarjutapxani,akhamsasa:“Nayax Cristotwa”sasa.waljaniruwsallqjani.

6Jumanakaxnuwasiñanakist'apxäta,ch'axwäwinakat arunakist'apxäta,janaxsarapxamti,taqiukanakax phuqhasiñapawa,ukampistukusiñaxjanïrawpurinkiti

7Mämarkanakawyaqhamarkanakarsartani,märeinosti märeinocontrawsartani,mach'at'aqhisiñanaka,jan walt'äwinaka,uraqkhathatinaka,kunaymanchiqanakan utjani

8Taqiukanakaxllakinakanqalltatapawa

9Ukapachawt'aqhisiyatäñatakkatuyasipxätam, jiwayapxarakïtamwa,sutixlaykustitaqimarkanakaw uñisipxätam

10Ukxarustiwaljaniwjuchañchasipxani,maynit maynikamawaljantasipxani,maynitmaynikamas uñisipxarakiniwa

11Waljak'ariprofetanakawsartani,waljaniruw sallqjapxani

12Juchalurañaxwalpunjilxattaski,waljajaqinakan munasiñapaxthayaruwtukuni.

13Khititejjtukuykamaguantkaniukajja,qhespiyatäniwa

14Akareinosumayatiyäwistitaqiakapachanyatiyatäniwa, taqimarkanakaryatiyañataki;Ucatstitukuyajjpuriniwa” sasa

15Ukhamasti,kunapachatixDanielprofetaxajjsarkatayna ukaq'añuluräwinakqullanchiqansayt'atäskiruñjapxäta.

16Judeankirjaqinakaxqullunakarjaltxapxpan

17Khititejjutapatjjankkiukajja,janiwutapatkunsapsur saraqapaniti.

18Janirakiwpampankkasaxisinakapt'asir kutt'anxañapäkiti

19¡Ayukaurunakanusurnukstatanakataki,ñuñuskir wawanakatakisa!

20Ucampismayisipxam,janjuyphipachant'ijtxañapataki, janirakiwsábadourunt'ijtxañapataki.

21Ukapachawjach'at'aqhisiñanakaxutjani,akapachan qalltatapatjichhakamaxjaniwutjkänti,janirakiw kunapachasutjkaniti.

22Ukaurunakaxjanjisk'achatäkanixa,janiwkhitis qhispiyatäkaspati,janukastiajllitanaklaykuxuka urunakaxjisk'aptayatäniwa.

23Maynitixjumanakarsapxätam:‘AkanCristoxutji,jan ukaxakankiwa’sasajaniyawsapjjamti

24K'ariCristonaka,k'ariprofetanakawsartani,jach'a unañchanaka,muspharkañanakuñacht'ayapxaniUkhamat, munaspaukhaxa,ajllitjaqinakarsallqjapxani.

25Uñtapxam,nayaxnayratpachyatiyapxsma

26Jupanakatixjumanakarsapxätam:‘Wasarankiwa’sasa janmistxapxamti,jupastijamasatutankiwa;jan iyawsapjjamti.

27Kunjämtixllijullijuxintijalsutuqitmistuni,intijalant tuqirqhant'kiukhamaukhamarakiwJaqinYuqapan jutañapaxutjani

28Kawkhantixjiwatjaqixutjkaniukanwaáguilanakax tantacht'asipxani.

29Ukaurunakant'aqhisiñtukuyatatsti,Intix ch'amakt'aniwa,phaxsistijaniwqhant'kaniti, warawaranakaxalaxpachatjaquqanipxani,alaxpachan ch'amapaskhathatt'asiniwa

30UkapachawJaqinYuqapanunañchäwipaxalaxpachan uñstani,ukapachawtaqitribunakaxllakisipxani,ukatsti JaqinYuqaparuxalaxpachanqinayanaktaypinjutaskir uñjapxani.

31Jupajjangelanakaparuwmätrompetaphustʼasin khitanjjani,jupanakajjpusithayanakatajllitanakapar tantachtʼapjjani,alajjpachatmaynïrtukuñakama

32Jichhastihigoquqatmäuñacht'äwiyatiqapxam; Kunapachatixramapaxwalich'ullqhi,laphinakapasmistki ukkhaxa,jumanakaxyatipxasmawa,juyphipacha jak'ankxatapa

33Jumanakaxukhamarakiwtaqiakanakuñjapxätaukkhax yatipxam,punkunakanjak'ankxatapyatipxam.

34Qhanakwasapxsma,jichhapachanakaxjaniw tukuskaniti,taqiukanakphuqhañkama

35Alaxpachasa,akapachasatukusxaniwa,ukampis arunakaxaxjaniwtukuskaniti

36Ukaurutsa,horasatsajaniwkhitisyatkiti,janirakiw alaxpachankirangelanakasyatkiti,janukastiAwkixa sapakiwyati

37Noéchachanurunakapanjja,ukhamarakiwJaqen Yoqapanjutañapäni.

38UmaJuiciojanïrpurinkipanjja,Noéchachajjarcar mantkänaukaurukamawmanqʼasipkäna,umasipkäna, casarasipkäna,casarasipkäna.

39Umajalsupurintasintaqeniruwapaniñapkamajjjaniw yatipkäntiukhamarakiwJaqinYuqapanjutañapaxutjani 40Ukapachawpaninixpampanutjani;maynïristi aptatäniwa,maynistijaytatäniwa”sasa

41Päwarmiwmolinoukanmuyusipkani;maynïristi aptatäniwa,maynistijaytatäniwa”sasa.

42Ukhamajjamuyasipjjam,jumanakajjjaniwyatipktati kunahorasaTatitomajjjutaniukjja

43Ukampisyatipxam,utanjaqitixkunapachaslunthatax jutaniukyatispaukhaxa,janiwutapt'unjatäñap munkaspänti

44Ukhamajjjumanakaswakichtʼatäpjjam,janamuyapkta ukahorasaruwJaqenYoqapajjjutani

45Ukhamasti,¿khitirakmächiqachuymani,yatiñan uywatasti,khitirutixuywiripaxutaparup'iqinchirjamutt'ayi, manq'apachaparchurañataki?

46Kusisiñaniwaukauywataxa,khitirutixuywiripax jutkaniukkhaxukhamluraskirjikxatani.

47Qhanaksapxsma,juparuwtaqiyänakapapnaqañapatak utt'ayani

48Ucampisukañanqhauywatatixchuymapansaspa: ‘Tataxaxqhipharuwpurini’sasa

49Ukxarustiuywatmasinakaparuxjawq'jañqalltapxani, machatjaqinakampchikamanq'añsaumañsaqalltapxani

50Ukaesclavonuywiripaxjutaniwa,kunaurutixjuparjan suykani,mähorasa

51Ukxarustit'aqanuqt'aniwa,k'arichuymanjaqinakamp chikawjuparwakt'ayani

25JAQTHAPI

1Alaxpachankirreinoxtunkavirgentawaqunakar uñtasitäniwa,jupanakaxlamparanakapaptasinnovior katuqiriwsarapxäna

2Jupanakatphisqanistiyatiñanipxänwa,phisqanistijan amuyt'asirïpxänwa

3Janamuyt'asirjaqinakaxlamparanakapapt'asipxäna, janiwaceiteapt'asipkänti.

4Ucampisyatiñanjaqenakajjlamparanakapampchikaw vasonakaparaceiteaptʼasipjjäna.

5Noviojjqheparkänaukhajja,taqeniwikipjjäna,ikipjjäna.

6Chikaarumastimäjach'aarnaqasiñawist'asïna:“Noviox jutaski;jupampjikisirsarapxamsasa

7Ukapachawtaqiukavirgentawaqunakaxsartasipxäna, lamparanakapk'achachasipxäna

8Janamuyt'anjaqinakaxyatiñanjaqinakaruxsapxänwa: Aceitemchurapxita;Lamparanakasjiwarayataplayku

9Yatiñanjaqinakaxsapxänwa:Janiwukhamäkiti Nanakampjumanakatakisjanwakisutjkaspa,janukasti aljirinakampchikawsarapxam,ukatstialasipxamsasa

10Alasirsarapkänaukhajja,noviojjjutäna wakicht'atäpkänukanakaxjupampchikawjaqichasiñutar mantapxäna,punkuxjist'antatäxänwa

11Ukaqhipatstimaynivirgentawaqunakaxjutasin sapxarakïnwa:Tatay,Tatay,jist'arapxitasasa.

12Jesusastisarakïnwa:Qhanaksapxsma,janiw uñt'apksmasasa

13Ukhamajjamuyasipjjam,janiwyatipktatikunaurusa, kunahorasaJaqenYoqapajjjutani

14AlajjpachankirReinojjmäjaqempsasiwa,jupajjjaya markarsarkiukajaqejjpachpayanapirinakaparjawsasaw yänakapjupanakarkatuyäna

15Mayniruwphisqatalentochuräna,mayniruspätalento churäna,maynirustimätalentochurarakïna.sapamayniru waljach'amaparjama;ukatjankʼakiwsarjjäna

16Ukatstiphisqatalentokatuqirjaqixsaratayna,ukatuka qullqimpaljasiñataksaratayna,ukatyaqhaphisqatalento churarakïna

17Ukhamaraki,khititixpäkatuqkänukaxyaqhapä katuqarakïnwa.

18Ukampiskhititixmäkatoqkänaukaxsarasawuraqi allsusinuywiripanqullqipimantasïna

19Waljatiempoqhepatjja,ukaesclavonakanuywiripajj jutasinjupanakampejjjaktʼäna

20Ukatstiphisqatalentokatuqirjaqixjutasinphisqa talentoqullqiapt'asirakïna,akhamsasa:Tatay,jumaw phisqatalentokatuyasta

21Uywiripaxjuparuxsänwa:Walikiwa,sumachiqa luqtiri,jumaxmäjuk'ayänakaruwchiqachuymanïtaxa, waljatuqinakanapnaqiritutt'ayäma

22Jupastipätalentokatoqirjutasinsarakïna:Tatay, jumawpätalentochurista.

23Uywiripajjjuparsarakïnwa:Waliquiwa,suma uñnaqt'anesclavo;mäjuk'ayänakanchiqachuymanïtaxa, waljatuqinakanapnaqiritutt'ayapxäma:Tatituman kusisiñaparmantamsasa

24Ukxarustimätalentokatoqirixjutasinsäna:Tatay, nayaxyattwajumaxch'amajaqïtama,kawkhantïjan yapuchktaukachiqanapthapiskta,janyapuchktauka chiqanakanapthapiskta

25Nayastiajjsarasawsarjjayäta,ukatstitalentomoraqer imantjjayäta

26Uywiripastisarakïnwa:Janwaliq'añuuywata,jumax yattawakawkhantixjanyapuchktaukachiqanapthapitaxa, janyapuchatäkiukachiqanakanapthapitaxa

27Jumawqullqixmayjt'ayirinakarchurañama,ukat jutkasaxnayanqullqixusurampikatuqañajawa

28Ukhamastiukatalentoapt'asim,ukatstikhititixtunka talentonïkiukaru.

29Khititejjutjkiukarojjchuratäniwa,jupastiwalja yänakanïniwa.

30Jumanakaxjanaskiuywataruxanqäxch'amakar jaquntapxam,ukanjach'ajach'atukupxani,laka ch'allxtasipxani

31KunapachatixJaqinYuqapaxjach'akankañapampi jutkani,taqiqullanangelanakapampi,ukapachawjach'a tronoparqunt'asini

32Jupannayraqatapanstitaqimarkanakaw tantacht'asipxani,jupastimaynitmaynikamawjaljtani, kunjamtïmäawatirixovejanakapcabritonakatjaljki ukhama

33Uwijanakaruxkupiamparaparuwuchani, cabritonakarustich'iqatuqiru.

34UkatstiReyejjkupitoqenkirjaqenakarojjsaniwa: “Jutapjjam,Awkejjanbendicionapäpktaukanaka,akapach qalltatpachjumanakatakwakichtʼatreinokatoqapjjam” sasa

35Nayaxmanq'atawtjatawjikxatasiyäta,jumanakax manq'achurapxista,umatpharjatawjikxatasiyäta, jumanakaxumañchurapxista,yaqhamarkankirjaqïtwa, jumanakaxutaparuwkatuqapxista

36Q'alajanisinïkayäta,isimpisthapt'ayasisa,usutäyätwa, jumanakastinayarvisitt'apxitätawa,carcelan jist'antatäskäyätwa,jumanakaxnayanukarjutapxtaxa

37“Tatay,¿kunapachasmanq'atawtjatauñjapxsma, manq'ayapxsmasti?”Janukaxumatpharjata,umañchasta?

38¿Kunapacharakyaqhamarkankirjaqiruñjapxsma,ukat utaparkatuqapxsma?¿janukaxq'alajanisinïta,ukatisimpi isthapt'ata?

39¿Kunapacharakusutuñjapxsma,janukaxcarcelan uñjapxsma,ukatjumarukarjutapxtasti?

40Reyejjjupanacarojjsänwa:Cheqpachapuniw sapjjsma,jumanakajjakajiskʼajilanakajatmaynirukham lurapktajja,nayaruwukhamlurapjjtajja”sasa.

41Ukatstich'iqatuqinkirinakaruxsarakiwa:“Maldecit jaqinaka,nayatjithiqtapxam,wiñayninarmantapxam,uka ninaxSupayataki,angelanakapatakiswakicht'atawa.

42Nayaxmanq'atawtjatawjikxatasiyäta,jumanakaxjaniw manq'achurapkistati,umatpharjatawjikxatasiyäta, janirakiwumañsachurapkistati.

43Nayajjyaqhamarkankirjaqëyätwa,janiwnayarojj irpapkistati,qʼalajanisinïkista,janirakiwisinak uchapkistati.

44Jupanakastisapxarakiniwa:Tatay,¿kunapacharak manq'atawtjata,umatpharjata,yaqhamarkankirjaqiru, q'ala,usuta,janukaxcarcelanuñjapxsma,janjumar yanapt'apkämasti?

45Ukatstijupanakaruxakhamsasawjaysani:“Qhanak sapxsma,jumanakatixakajisk'ajaqinaktaypitmaynirus janlurapktaxa,janiwnayarusukhamlurapktati”sasa

46Jupanakastiwiñaymutuyäwiruwsarapxani,aski jaqinakaxwiñayjakañaruwsarapxani

26JAQTHAPI

1Jesusastitaqiukaarunaktukuyxänaukhaxa, discipulonakaparuxsänwa:

2Jumanakaxyatipxtawa,päurutPascuauruwpurini,Jaqin Yuqapaxch'akkatatäñapatakiwaljantatäni

3Ukatstisacerdotenakanjilïrinakapampi,escribanakampi, markanjilïrinakapampixCaifássatjach'asacerdoten utaparuwtantachasipxäna

4Jesusaruxk'arimpkatuntasinjiwayapxañapatakiw amtapxäna.

5Jupanakastisapxänwa:Janiwfiestaurunjan walt'ayasiñapäkiti,janukastijaqinaktaypinch'axwañaw utjanisasa.

6JesusaxBetaniamarkanleprausunSimonanutapankkäna ukhaxa

7MäwarmiwJesusanukarpurinïna,mäalabastrocaja apt'ata,walisumaq'apkirqullaapt'ata,ukatstip'iqiparuw warxatäna.

8Ukuñjasajja,discipulonakapajjwalcolerasipjjäna, akhamsasa:¿Kunatsaakainachʼusaraptʼasi?

9Akaq'apkirqullaxwaljaqullqitaljatäspawa, pisinkirinakaruschurasispa

10Ukamuyasinsti,Jesusaxjupanakarsänwa:

¿Kunatarakwarmirllakisiyapxtasti?Jupajjnayarojjmä sumaluräwilurawayi”sasa

11Jumanakaxsapüruwpisinkirinakaxjumanakamp chikäpxi;ucampisnayajjjaniwsapürusutjquitutisasa.

12Ukaq'apkirqullaxjanchixarwarxatasinimt'añatakiw lurawayi

13Qhanakwasapxsma,kawkhantixakasuma yatiyäwinakaxakaoraqpachanyatiyatäni,ukanwaaka warminluratapatyatiyatäni

14TunkapayanjaqinakatmayniwJudasIscariote sacerdotesacerdotenakanukarsaräna

15Jupanakarojjsarakïnwa:¿Kunsanayarojjchurapjjeta, nayastijumanakarkatuyapjjäma?Ukatstikimsatunka qullqichurañatakiwJesusamparust'apxäna

16Ukatiempotaksarojja,juparaljantañatakiw chʼamachasïna.

17Janlevadurant'ant'amanq'añfiestannayrïrurux discipulonakapawJesusarjak'achasisinjiskt'apxäna: ¿KawkirusPascuamanq'añwakicht'añmunta?

18Jupastisarakïnwa:Markarmantamukhamjaqir sarasinsapxam:Yatichirixsiwa:‘Tiempoxaxjak'ankxiwa Pascuaxutamandiscipulonakajampchikawamtapxä.

19YatiqirinakapastiJesusaxsiskänukarjamawlurapxäna ukatstiPascuawakichapxäna

20Jayp'utuqiruxa,tunkapayanjaqinakampiw qunt'asipxäna

21Manq'asipkasinsti,Jesusaxsänwa:Qhanaksapxsma, jumanakatmayniwaljantapxitanisasa.

22Jupanakastiwalillakitawuñjasipxäna,ukatsapa mayniwjuparuxsapxarakïna:Tata,¿nayaxa?

23Jupastisarakïnwa:Khititejjnayampchikaamparap platoruchʼalltʼaniukajja,nayaruwaljantanisasa

24JaqinYuqapaxkunjämtixQillqatansiski ukhamarjamawsaraski,ukampis¡ayJaqinYuqaparaljantat jaqit!jannaskaspänaukhajja,ukajaqetakejjwalikïspänwa

25Judasakatuntasinstisänwa:Yatichiri,¿nayati?

Jupastisarakïnwa:Jumawsistasasa

26Manq'asipkänukkhasti,Jesusaxt'ant'aaptasinbendicïna, p'akjasindiscipulonakaparchuräna,ukatstisänwa: Apthapipxam,manq'apxam;akaxnayanjanchixawa

27UkatstiJesusaxcopaaptasinyuspärasawjupanakar churäna,akhamsasa:“Taqeniwukumapxam; 28Akaxmachaqarust'äwinwilajawa,ukawilax waljaniruwwartatäxi,juchanakapatpampachatäñataki

29Ukampisnayastisapxsmawa,janiwjichhatuksaruxaka uvaachuumkäti,Awkixanreinopanjumanakampchika machaqachuumañkama

30Mäq'uchuq'ucht'asinsti,Olivosqulluruwsarapxäna.

31Jesusastijupanacarojjsänwa:Jichhaarumajjnayat taqeniwchuymustʼayapjjäta,Qellqatanjjaakhamsiwa: “Awatirirojjnuwjarakïwa,ovejanakaschʼeqtʼatäniwa”sasa 32Nayajjjaktjjäukaqhepatjja,Galilearuwjumanak nayraqatansarjjä

33Pedrostijuparsarakïnwa:Taqinisjumalaykuchuym ust'ayasipkchixa,nayastijanipuniwchuymust'ayaskäti sasa

34Jesusastijuparuxsänwa:Qhanaksapxsma,jichha arumaxjanïrgalloxart'kipanxa,kimsakutiwnayarjan uñt'ayistasasa

35Pedrostijuparsarakïnwa:Nayasjumampchikjiwañ munkchiyätsa,janiwjumarjanuñt'kämatisasa Ukhamarakiwtaqidiscipulonakaxsapxarakïna

36UkatstiJesusaxjupanakampchikaGetsemanísatchiqar purisawdiscipulonakaparsäna:Akanqunt'asipxam!

37UkatstiPedrompiru,Zebedeonpaniyoqanakapampi irpäna,ukatstiwalillakitawuñjasïna.

38Ucatstijupanacarojjsänwa:Nayanalmajjajjwali llaquisitawa,jiwañkama

39Ukatstimäjuk'ajayaruwsarasinajanupqunt'asisin mayisïna:Awkixay,wakischixa,akacopanayat apanukupxpan

40Jesusaxdiscipulonakapanukarpurisaxikiskirjikxatäna, ukatstiPedroruxsänwa:¿Kunasjumanakaxnayamp chikamähorasuñch'ukipxasma?

41Yant'äwirjanmantapxañamatakixamuyasipxam, mayisipxam

42Payïrkutisarasinjja,mayampmayïna,akhamsasa: “Awkiy,akacopatejjnayatjantukuskitaspa,janitejjnayajj umkäukkhajja,munañamajjphoqatäpan”sasa

43UkatstiJesusaxwasitatwajupanakarikiskirjikxatäna 44UkatstiJesusaxjupanakarjaytanukusawkimsïrkuti mayisïna,ukapachpaarunakarsusa

45UkatstiJesusaxdiscipulonakaparjak'achasisinsänwa: Jichhaxikipxam,samarapxam.

46Sartapxam,sarapxañäni,khititixnayaraljantkituukax jak'ankxiwasasa

47Jesusaxparlaskänaukhaxa,tunkapayanjaqinakat maynïriJudasjutäna,jupampchikastiwaljajaqinakaw espadanakampi,thujrunakampi,sacerdotenakan jilïrinakapampi,markanjilïrirpirinakapampixjutäna.

48Juparaljantirixmäseñaluñacht'ayäna,akhamsasa: “Khitirutixjamp'att'käukaxjupawa.

49UkspachawJesusarjak'achasisinsäna:Aruntt'apxam, yatichiri!ukatstijamp’att’äna

50Jesusastijuparuxsänwa:Amigo,¿kunatsajutta? UcatstijupanacajjjutasinJesusaruwamparatkatjjarupjjäna.

51Jesusampchikäpkänaukanakatmayniwamparap luqtäna,espadapapsusinsti,jilïrsacerdotenmä esclavoparuwjawq'jäna,jinchupsajawq'jarakïna

52Jesusastijuparuxsänwa:Espadammayampuchasim, taqikhitinakatixespadaapt'asipkiukanakaxespadampiw jiwarapxanisasa

53¿JichhaxAwkijarjanmayisirïtati,jupastitunkapayan legionatsipanjuk'ampangelanakchuritaspaukamuyta?

54Ucampis¿kunjamarakQellqatanakajjphoqhasispa, uqhamäñapajja?

55UkapachawJesusaxjaqinakarsäna:¿Jumanakaxmä lunthataruñtatawespadanakampi,thujrunakampinayar katuntañatakmistunipxta?Nayastisapüruwjumanakamp chikatemplonyatichaskäyäta,jumanakastijaniw katjapkistati.

56TaqiukanakaxprofetanakanQillqatanakapan phuqasiñapatakiwlurasïnaUcatstitaqediscipulonakapajj juparjaytanukusawjaltjjapjjäna.

57JesusarkatuntirinakaxCaifásjilïrsacerdoteruw irpapxäna,ukanwaescribanakampi,jilïrirpirinakampi tantachasipkäna

58UcampisPedrojjjayatarknaqäna,jilïrsacerdotenutapar purisajjmantasinjja,yanapirinakampchikawqontʼasïna, ukhamattukusiñapuñjasa

59Jilïrsacerdotenakasa,jilïrirpirinakasa,Tatitun Tantachäwinkirinakasa,Jesusarjiwayañatakejjkʼari testigonakthaqhapjjäna

60Ukampisjaniwkhitirusjikxatapkänti,waljak'ari testigonakasjutapkchïnsa,janiwkhitirusjikxatapkänti. Qhiparustipäk'aritestigonakawjutapxäna, 61Ukatsarakïnwa:Akajaqixakhamsänwa:“Nayax Diosantemplopt'unjañmunta,kimsaurutsayt'ayañmunta” sasa

62Jilïrsacerdotestisartasinjuparsäna:¿Janitkuns jayskta?¿Kunatsaakajaqinakaxjumacontrax qhanañchapxi?

63Jesusastiamukt'asïnwaJilïrsacerdotestijuparuxsänwa: JakkirDiosansutipxaruwarxayapxsma,jumatixCristo, DiosanYuqapätatijanichaukyatiyapxitasasa

64Jesusastijuparuxsänwa:Jumawsista,ukampis sapxsmawa:JaqinYuqaparuxch'amankupïxapan qunt'atäskiruñjapxäta,alaxpachanqinayanaktaypin jutaskiruñjapxätasasa

65Jilïrsacerdotexisinakch'iyjasisawakhamsäna: Diosarjanwaliarunakparli¿kunasjukʼamptestigonakajj munasirakistu?JichhastijumanakaxDiosarjanwali arunakapist'apxtaxa.

66¿Kunsjumanakajjamuyapjjta?Jupanakasti sapxarakïnwa:Jiwañatjuchaniwasasa

67Ukatstiajanuparuwthuqt'apxäna,jawq'japxäna. yaqhepastiamparanakapampijawq'japxäna

68Ukatakhamsarakïnwa:“Cristo,profecíayatiyapxita, ¿Khitisjumarjawq'jtamxa?

69Pedrostiutaanqanqunt'atäskänwa,ukatmätawaquw juparjak'achasisinsäna:JumastiGalileankir Jesusampïskaraktawasasa.

70UcampisJesusajjtaqeninnayrakatapatarsüna:“Janiw nayajjkuntïsisktaukyatkti”sasa.

71KunapachatixJesusaxp'iyaruwmistuwayxäna,ukat yaqhasirvientaxjuparuñjäna,ukatukankirinakaruxsänwa: AkajaqistiNazaretmarkankirJesusampchikaw sarnaqänasasa.

72Ukatstimayampjuramentompiwarsüna:“Janiwuka jaqiruñt'kti”sasa

73Mäjuk'apachatxa,ukajak'ankirjaqinakaxjupar jak'achasisinPedrorsapxäna:Chiqpachansajumax jupanakatmaynïrïtawa.arsutanakamaxjumaruxchuym ch'allxtayi

74UkatstiJesusaxñanqhachañqalltäna,juramento lurarakïna,akhamsasa:Janiwnayaxukajaqiruñt'kti sasaUkatjankʼakiwgallojjjalnaqäna

75PedrostiJesusanarupatamtasïna,jupastisänwa:“Janïr wallpajjartʼkipanjja,kimsakutiwnayarjanuñtʼirtuküta” sasaUkatstimistusawwalijachäna

27JAQTHAPI

1Alwajjpurinjjänaukhajja,sacerdotenakan jilïrinakapampi,jilïrinakampiwJesusarjiwayañatakejjmä amtarpuripjjäna

2Wat'antasinsti,irpapxänwa,ukatstiPoncioPilato gobernadoraruwkatuyapxäna

3Judasakatuntasinxa,juchañchatätapuñjasax arrepentisisawukakimsatunkaqullqinaksacerdotenakan jilïrinakaparu,jilïrirpirinakaparkutt'ayäna

4Ukatakhamsarakïnwa:“Janjuchaniwilaparaljantasisaw juchachasta”sasa.Jupanakastisapxarakïnwa:¿Kunas jiwasatakixa?Ukuñjam”sasa

5Ukaqollqenaktemploruwjaqontäna,ukatsti warkkatasïna.

6Jilïrsacerdotenakajjqollqeaptʼasisawsapjjäna:“Janiw qollqeimañutaruchañajjwakiskaspati,wilajjwalijila chaniniwa”sasa.

7Jupanakastimäamtarpurisawsawuñyapualasipxäna, januñt'atjaqinakarimt'añataki

8Ukayapustijichhürkamaw“Wilayapu”satäjjäna.

9UkatstiJeremíprofetaxsiskänukaxphuqhasxänwa: “Kimsatunkaqullqinakapthapipxäna,ukaqullqixwali askituñjatänwa,khitirutixisraelitanakaxwaliaskit uñjapkänukaru

10Tatituxsiskituukarjamawsawuñyapupatakchuräna

11Jesusastigobernadoranayraqatansayt'asïna,ukat gobernadoraxjuparjiskt'äna:¿Jumastijudionakan Reyipätati?Jesusastijuparuxsänwa:Jumawsistaxa sasa.

12Jilïrsacerdotenakampi,jilïrirpirinakampi juchañchapkänaukhajja,janiwkunsjayskänti

13Pilatostijuparsarakïnwa:¿Janitist'ktaqawqha arunaksajumacontraarsupki?

14Jupajjjanipuniwmäarusjayskänti;ukhamatwa gobernadorajjwalmuspharäna.

15Ukafiestanjja,markaapnaqerejjmäkatuntatjaqeruw antutañyatïna

16Ukapachastimäwaliuñt'atkatuntatjaqiwutjäna, Barrabássutini

17Jupanakastitantacht'asisinxa,Pilatoxjupanakarsänwa: ¿Khitirusantutañmunapxta?¿Barabása,janukaxCristo satäkisukaJesuscha?

18Jupajjenvidiasisawjuparqhespiyapjjatapyatïna.

19Juchañchañasientonqunt'atäskänaukhaxa,warmipax akhamsasawkhithäna:Jankunalurañasukachiqapar uñjirjaqimpixa

20Ucampisjilïrsacerdotenacasa,jilïrinacasa,Barrabasar mayisiñataqui,Jesusarjiwarayapjjañapataquiw jakenacarojjamuyt'ayapjjäna

21Gobernadorastijupanacarojjsänwa:¿Kawkïr panpachanirusantutañmunapjjsma?Jupanakastisapxänwa: Barabássasa.

22Pilatostijupanacarojjsänwa:Ukhamajj¿kunsanayajj CristosatäquiukaJesusampejjlurä?Taqeniwjupar sapjjäna:“Chʼakkatatäpan”sasa.

23Ukxarustimarkaapnaqirixsänwa:¿Kunajan walinaksalurpacha?Jupanakastijuk'ampiwjach'at art'asipxäna:Ch'akkatatäpansasa

24KunapachatixPilatoxjankunsatipjkaspa,janukasti ch'axwañanakawutjiukuñjasaxumaaptasinjaqinak nayraqatanamparanakapjariqasïna,akhamsasa:Nayax janiwjuchanïktiakachiqaparuñjirjaqinwilapata

25Ucatstitaqejaqenakawsapjjäna:Wilapajjjiwasaru, wawanakajarusasasa

26UkatstiBarrabasarantutxäna,Jesusarjawq'jasinxa, ch'akkatatäñapatakiwkatuyxäna

27UkatstigobernadoransoldadonakapawJesusar tantachasiñutarirpapxäna,ukattaqpachsoldadonakaruw tantachthapipxäna

28Ukatstimäwilaisimpiwisthapisipxäna

29Ch'aphinakatluratcoronalurasaxp'iqiparuwuchapxäna, kupiamparaparusmäcañampiwuchapxäna,ukatsti qunqurt'asisawjupatsawkasipxäna:¡Aruntt'apxam, judionakanreyipa!

30Ukxarustithuqhuntapxäna,ukatstilaq'aapt'asisaw p'iqipatjawq'japxäna

31Jupatsawkasiñtukuyatatsti,isiapsusipxäna,ukatsti jupanisinakuchasipxäna,ukatstich'akkatañatakiw irpapxäna

32Ukatmistusasti,Cirenemarkankirmäjaqiruw jikxatapxäna,Simónsutini

33JupanakastiGólgotasatchiqarpuripxäna,mäarunxa, p'iqip'iqich'uqt'atchiqaru.

34Jupanakastivinagreumañatakchurapxäna,ukavinagrex gallompich'allt'ata,ukmallt'asastijaniwumañmunkänti

35Ukxarustich'akkatasinisinakapjaljasipxäna,sorteo jaquntapxäna,ukhamatprofetaxsiskänukax phuqhasiñapataki:“Isinakaxjupanakkamawjaljapxi,isimp isthapt'asisawsorteapxi”sasa.

36Qunt'asisinstiJesusarukanuñch'ukipxäna

37P'iqippatxaruwjuchañchañqillqatutt'ayäna:“Jesusax judionakanreyipawa”sasa.

38Ukxarustipälunthatanakawch'akkatatuñjasipxäna, maynixkupiamparaparu,maynirusch'iqatuqiru

39Ukachiqatsarasirinakaxp'iqinakapt'axllirt'asisaw jisk'achapxäna

40Ukatsapxarakïnwa:“Jumatixtemplot'unjaskäta,kimsa urututachasktaxa,qhispiyasim”sasa.JumatixDiosan Yuqapästaxa,cruzansaraqamsasa

41Ukhamarakiwjilïrsacerdotenakaxjupatsawkasipxäna, kamachiyatichirinakampi,jilïrirpirinakampi.

42Jupawmayninakarqhispiyäna;jupapachpaxjaniw qhispiyañjamäkiti.JupatixIsraelanReyipächixa,jichhax cruzansaraqapan,jupariyawsañäni

43JupajjDiosaruwconfiyäna;jichhaxqhispiypan,jupar munaspaukhaxa,jupastisänwa:“NayaxDiosan Yuqapätwa”sasa.

44Jupampchikach'akkatatlunthatanakaxuka pachparakiwkisunakaparjaquntapxäna

45Suxtaurutllätunkjayp'ukamawtaqpachuraqix ch'amakt'äna

46NiyallätunkhorasaruwJesusaxjach'atart'äna:Elí, Elí,lamasabactani?mäarunxa:“Diosaxay,Diosaxay, ¿kunatsajaytanukustasti?”

47Ukansayt'atäpkänukanakatyaqhepajjukist'asaw sapjjäna:“AkajaqejjEliasaruwjawsi”sasa

48Ukspachawjupanakatmaynixt'ijtäna,mäesponja aptasinvinagrempiphuqantayäna,ukatstimäcaña patxaruwuchasïna,ukatstiumayäna

49Mayninakaxsapxarakïnwa:Eliasaxqhispiyirir jutaspatijanichaukuñjañänisasa.

50Jesusastiwasitatjach'atart'asïna,ukatstiukaajayuruw jaytäna

51Tantachasiñutanvelopaxpatatmanqhakamawp'iqir ch'iyjatäxänauraqpachastikhathatirakïnwa,qalanakasti ch'iyjarakïnwa;

52Sepulturanakaxjist'aratäxänwaikipkänaukasanto jaqenakanwaljacuerponakapawsartasipjjäna

53Jiwatatjaktasinstisepulturatmistusawqullanmarkar sarapxäna,waljaniruwuñstapxäna

54Uraqkhathati,kunanakatïpaskänaukanakuñjasasti, capitanasa,jupampchikäpkänaukanakasa,uraqkhathati, kunanakatïpaskänaukanakuñjasaxwalaxsarapxäna, sapxarakïnwa:ChiqpachansaakaxDiosanYuqapaw sasa.

55UkanstiwaljawarminakawGalileatJesusar arktasipkäna,juparluqtañatakjayatuñjasipkäna

56MaríaMagdalena,Maria,Santiago,Joséchachan taykapa,Zebedeonwawanakapantaykapa

57Jayp'utuqiruxa,Arimateamarkankirmäqamirjaqiw purinïna,jupastiJosésutini,jupastiJesusan discipulopänwa

58JupastiPilatonukarsarasinJesusanjanchipat achikt'asïna.UcatstiPilatojjcuerpop qhespiyapjjañapatakiwmayïna

59Joseyastiukajanchiapt'asisinxa,mäq'umalino telampiwchint'äna.

60Ukatstimachaqsepulturaparuwuchäna,ukasepulturax qarqaruwk'achacht'äna,ukatmäjach'aqalasepultura punkurliwxatasinsarxäna.

61MagdalenaMariampi,mayniMariampistisepultura uñkatasinqunt'atäsipkänwa

62Qhipürusti,sacerdotenakanjilïrinakapampi fariseonakampiwPilatonukartantachasipxäna

63Ukatsapxarakïnwa:Tata,ukasallqjirixjakkasax akhamsänwa:“Kimsaurutjaktä”sasa.

64Ukhamastikimsïrurukamawukasepulturaximatäñapa, ukhamatdiscipulonakapajjarumkamjutasin lunthatapjjañapataki,ukatjaqenakarakhamsapjjañapataki: “Jiwatanaktaypitjaktawayjjewa”sasa

65Pilatostijupanacarojjsänwa:Jumanacajjmä wajjt'anïpjjtawa.

66Ukatstisepulturaruwsepulturarsellapxäna,ukatmä uñjiriuchapxäna.

28JAQTHAPI

1Sábadourutukuyarojja,semanannayrïrurupajjwali qhantʼañqalltänaukhajja,MagdalenaMariampimayni Mariampejjsepulturauñjiriwjutapjjäna

2Ukatstimäjach'auraqkhathatiwutjäna,Tatitun angelapawalaxpachatsaraqanïna,ukatstiukaqalapunkut qhiphart'ayasawqunt'asïna.

3Uñnaqapaxllijullijuruñtatänwa,isipasch'iyaruñtat janq'urakïnwa

4Juparajjsarasawuñjirinakajjkhathattʼasipjjäna,jiwat jaqeruñtatawtukjjapjjäna

5Angelastiwarminakaruxsänwa:Janaxsarapxamti, ch'akkatatJesusarthaqhapxataxyattwasasa.

6Jupaxjaniwakankkiti,kunjämtixsiskänukhamarjamaw jaktawayxi.Jutam,kawkharutixTatituxikiskänauk uñjapxam.

7Jank'aksarapxam,discipulonakaparyatiyapxam: “Jiwatanaktaypitjaktanxiwa;Jupajjjumanaknayraqatan Galilearuwsaraski.ukanjuparuñjapxäta,nayax sapxsmawa

8Jupanakastijank'akiwsepulturatsarxapxäna, axsarañampi,walikusisiñampidiscipulonakapar yatiyañatakiwtʼijtäna

9Jupanakajjdiscipulonakaparyatiyirisarasipkänaukhajja, Jesusajjjupanakampjikisïnwa,akhamsasa: “Arunttʼapjjam”sasaJupanakastijutasinkayunakapat katxarusawyupaychapxäna.

10Jesusastijupanakaruxsänwa:Janaxsarapxamti, jilanakajaryatiyapxam,Galilearsarapxam,ukan uñjapxitanisasa.

11Jupanakajjsarasipkänaukhajja,uñjirinakatyaqhepajj markarmantasinjja,sacerdotenakanjilïrinakaparuwtaqe kuntïpaskänaukyatiyapjjäna.

12Jilïrirpirinakamptantacht'asisinmäamtarpurisasti, soldadonakarwaljaqollqechurapjjäna

13Ukatsapxarakïnwa:Jumanakaxsapxam, discipulonakapaxarumawjutasinikipkayätaukhaw lunthatapxitusasa

14Ukajjgobernadoraristʼkaniukhajja,nanakajjjuparuw amuytʼayapjjäma,jumanakarjarkʼaqapjjarakïma

15Ukatstijupanakaxqullqiapthapisinkunjämtix yatichapkänuklurapxäna,ukaarunakstijudionakax jichhürkamawyatiyapxi

16UkatstitunkamayandiscipulonakajjGalilearuw sarjjapjjäna,kawkhantïJesusajjjupanakaruttʼaykänauka qolluruwsarjjapjjäna

17Juparuñjasaxyupaychapxäna,ukampisyaqhipanakax pächasipxänwa.

18Jesusastijupanakarjak'achasisinsänwa:Taqi ch'amawalaxpachansa,akapachansanayarchuritusasa

19Ukhamasti,jumanakaxsarapxam,taqimarkanakar yatichapxam,Awkin,Yuqapan,QullanAjayunsutipxar bautisasa

20Taqekuntïnayajjsapksmaukanakphoqapjjañapatakiw yatichapjjam,nayajjjumanakampïskaktwa,akapachan tukusiñapkamaAmén

Marcos

1JAQTHAPI

1Jesucristo,DiosanYuqapansumayatiyäwinakapqalltaña; 2Kunjämtixprofetanakanqillqatäkiukhama:“Nayax khithanitaxnayraqatamkhithäma,jupawjuman nayraqatamthakimwakicht'ani”sasa.

3Maynixwasaranarnaqaski:“Tatitunthakip wakicht'apxam,thakinakapchiqañchapxam”sasa

4Juanaxwasaranbautisasïna,juchanakamat pampachatäñatakiwarrepentisiñbautisasiñyatiyäna

5Judeauraqina,Jerusalénmarkankirinakastitaqiniwjupan ukarsarapxäna,Jordánjawiraruwjuchanakaparsusin bautisasipxäna

6Juanaxcamelloñik'utampiisthapt'atänwa,ñik'utaparmä ñik'utancinturónuchatänwa.ukatstit'ijut'ijunaka,sallqa mielmanq'äna;

7Ukatyatiyäna:“Nayatsipansajukʼampchʼamanimayniw nayatqhepäjjatjutaski,zapatopanchʼiwipajjjaniwnayajj altʼasiñatakejjwakiskäti”sasa

8Chiqpachansanayaxumampiwbautisapxsma,jupasti QullanAjayumpiwbautisapxätam.

9Ukaurunakansti,JesusaxGalileankirNazaretmarkat jutäna,JordánjawiraruwJuananbautisasïna

10Umataypitmistusinsti,alaxpachjist'aratuñjäna,Ajayux mäpalomaruñtatawjuparsaraqaniski

11Alaxpachatmäaruwist'asïna:Jumawnayanmunat Yoqaxaxa,jumaruxwalpunkusisiyämasasa.

12UkspachawAjayuxwasararirpäna

13Ukatstipusitunkauruwwasaranqhiparäna,Supayan yant'ata.ukatstisallqaanimalanakampichikawsarnaqäna; angelanakawjuparyanapt'apxäna

14Juanaxcarcelarjist'antatäxänaukaqhipatsti,Jesusax Galilearuwpurinïna,DiosanReinopatsumayatiyäwinak yatiyasa

15Ukatsapxarakïnwa:Tiempoxphuqhasxiwa,Diosan Reinopaxjak'ankxiwa.

16Galileaqutathiyansaraskänaukhaxa,Simonampiru, Andrésjilapampiruwuñjäna,jupanakaxmäq'ipiqutar jaquntasipkäna,jupanakaxchawllakaturinakäpxänwa 17Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakajjnayar arktapjjam,nayastijumanacaruwjaqechawllar tucuyapjjämasasa

18UkspachawqänanakapapanukusinJesusararkapxäna

19Ukachiqatmäjuk'asarasinsti,JacoboZebedeon yuqaparu,Juanjilaparuñjäna,jupanakaxbarconq'ipinakap askichasipkäna

20Ukspachawjupanakarjawsäna,Zebedeoawkiparux contratadonakampchikawbarconjaytawayapxäna 21UkatstiCapernaúmmarkaruwsarapxänaSábado urunsti,sinagogaruwmantasinyatichäna.

22Yatichäwipuñjasaxwalmuspharapxäna,jupanakarux munañanjaqiruñtatawyatichäna,janiwkamachi yatichirinakjamyatichkänti.

23Jupanakansinagogapanjja,mäqʼañuajayumpimä jaqewutjänaucatjupajjjach'atart'äna:

24Juparustisarakïnwa:Jichhaxjichhürunakanxa; NazaretmarkankirJesus,¿kunalurañasajumampi?¿jumax nanakart'unjañatakjuttati?Nayajjkhitïtasukuñtʼsma, DiosanQollanDiosapa.

25Jesusastiakhamsasawtuqinuqäna:Amukt'asim,ukat mistumsasa

26Ukaq'añuajayustijuparch'iyjäna,jach'atart'asisinsti, jupatmistuwayxäna

27Taqeniwwalmuspharapjjäna,akhamsasaw jupanakkamajisktʼasipjjäna:“¿Kunasakajj?”kunamachaq yatichäwisakaxa?Jupajjch'amapampiwq'añu ajayunakarusmayïna,jupanakajjjuparist'apjjewa”sasa 28UkspachawGalileajak'ankirmarkanakaruñt'ayasïna. 29Sinagogatmistusinsti,Santiagompi,Juanampichikaw SimonampiAndresanutaparmantapxäna

30UcampisSimonanwarmipantaykapajjcalenturampi usuntatikiskäna,ucatjuparojjjupatyatiyapjjäna

31Jupastiukawarminamparapatkatthapisinxa,jach'ar aptäna.Ukspachawcalenturapaxjupatmistuwayxäna,ukat jupanakaruxluqtarakïna

32Jayp'uruxintixjalantxänukkhasti,taqiusutanakaru, ñanqhaajayunakampikatuntatjaqinakaruwJesusanukar irpanipxäna

33Markachirinakaxpunkujak'antantachasipxäna

34Jupastikunaymanusunakampiusuntatwaljaniruw qulläna,waljañanqhaajayunakarusalisnukurakïnwaJupar uñt'ataplaykusti,janiwsaxranakanarsuñapsajaysapkänti.

35Alwatjja,walijaypʼuwsartasinmäsapacheqarsarjjäna, ukanwaDiosatmayisïna

36Simonampijupampchikäpkänaukanakasjupar arknaqapxäna.

37Juparjikxatasaxsapxarakïnwa:Taqijaqinakaw thaqhapxisasa

38Jesusastijupanakaruxsänwa:Juk'amarkanakar sarañäni,ukanyatiyañataki

39UkatstiGalileamarkpachansinagoganakapanyatiyäna, saxranakarusalisnukurakïnwa

40UkatstimäleprausunjaqiwJesusarjak'achasisin achikt'asïna,qunqurt'asisawjuparuxsäna:Munstaxa, q'umachapxitasmasasa.

41Jesusastikhuyapt'ayasisawamparapluqxatäna, llamkt'asinstisänwa:Muntwa;q'umajaqëm”sasa.

42Arsuñtukuyatatsti,jank'akiwleprausupax mistuwayxäna,q'umachatäxänwa

43Jesusastiwalich'amampiwarsüna,ukatjank'akiw khithäna

44Ukatstisarakïnwa:Jankhitiruskunssamti,janukasti saram,sacerdoteruwuñacht'ayasiñama,ukatstikuntix Moisesaxsiskataynaukanakq'umachasiñamatakluqtam, ukhamatjupanakarqhanañchañatakisasa

45UcampisJesusajjmistusawukatoqetwalyatiyañ qalltäna,ukatstiJesusajjjaniwmarkaparqhan mantañjamäjjänti,janukastiwasaranwaanqanjakasïna

2JAQTHAPI

1MäqawqhaurunakatstiCapernaúmmarkaruwwasitat mantänaukatutankatapatist'asirakïna

2Ukspachawwaljanitantacht'asipxäna,janiwmächiqax jupanakarkatuqañatakutjkänti,janirakiwpunkujak'ansa utjkänti

3Jupanakastimäparálisisusutjaqiruwapanipxäna,uka usuxpusiwawanïnwa.

4Jak'achasisinjanjak'achasisinsti,kawkhantixjupax jikxataskänukautapatatjist'arapxäna

5Jesusastijupanakaniyawsäwipuñjasajja,parálisis usutarojjsänwa:Wawa,juchanakamajjpampachatäjjewa sasa

6Ukanstiyaqhepescribanakajjqontʼatäsipkänwa, chuymanakapanamuytʼasipjjäna.

7¿KunatsaakajaqixDiosarjanwaliarunakparli?¿Khitis juchanakperdonaspa,janukastiDiosakiwperdonaspa?

8UkspachawJesusaxjupanakanchuymapanukham amuyt'apxatapamuyasïna,ukatjupanakaruxsänwa: ¿Kunatsajumanakaxchuymanakamanukaarunak amuyt'apxtaxa?

9¿Parálisisusutjaqiruxakhamsañaxjuk'ampfaciläspa: ‘Juchanakamaxpampachatäxiwa’sasa.Janukax: “Sartasim,ikiñamapthapisinsarnaqam”sañti?

10UcampisJaqinYoqapajjakaoraqenjuchanak pampachañatakchʼamanïtapyatipjjañamataki”sasa.

11Nayajjsissmawa:sartasim,ikiñamaptasinutamar mantamsasa

12UkspachawJesusaxsartasinxa,ikiñapapthapïna,taqi jupanakannayraqataparsaränaUkatstitaqiniw muspharapxäna,ukatstiDiosarjach'añchapxäna: “Janipuniwukhamuñjapkti”sasa.

13Ukatstiwasitatwaqutathiyatmistuwayxänataqi jaqinakaxjuparjak'achasipxäna,jupastiyatichäna

14Ukachiqatsaraskänaukhaxa,AlfeochachanLeví yokaparuñjäna,jupastiqullqikatuqañutarqunt'atäskir uñjäna,ukatstisänwa:NayararkitasasaUkatsti sartasinjupararktäna.

15Jesusastiutapanmanq'añanqunt'atäskänaukhaxa,walja impuestoapthapirinakampi,juchararjaqinakampix Jesusampi,discipulonakapampchikawqunt'asipxäna.

16Ukatstiescribanakampifariseonakampiximpuesto apthapirinakampi,juchararanakampchikamanq'asir uñjapxäna,discipulonakaparuxsapxänwa:¿Kunjämarak impuestoapthapirinakampi,juchararanakampimanq'aski, umpachasti?

17Ukist'asinsti,Jesusaxjupanakarsänwa: K'umaranakaxjaniwqulliripmunapkiti,janukastiusut jaqinakawa

18Juanandiscipulonakapasfariseonakandiscipulonakapas ayunapxirïna,ukatstijupanakaruxsapxarakïnwa: ¿KunatsaJuanandiscipulonakapasafariseonakan discipulonakapasayunapxi,discipulonakamaxjan ayunapxi?

19Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Noviojjjupanakamp chikäkiukhajjcasarasiñatakutankirinakajjayunapjjaspati? noviojjjupanakampchikäkiukhajja,janiwayunapkaspati 20Ucaurunakaxpurininiwa,novioxjupanakatapaqatäni, ukaurunakaxayunapxani

21Janirakiwkhitisnayraisipatxaruxmachaqtela sawuñapäkiti,janukhamäkanixa,machaqtelaphuqt'atax nayraisiapt'asi,ch'iyjatapaxjuk'ampjanwaliruwtukuraki. 22Janiwkhitismachaqvinonayrabotellanakaruchkiti,jan ukhamäkanixa,machaqvinoxbotellanakp'akjaspa,vinox warantatäniwa,botellanakaxq'añuchatäniwa,janukasti machaqvinoxmachaqbotellanakaruwuchatäni

23Ukatstisábadouruntrigoyapunaktaypinsaräna. discipulonakapajjsarasipkänaukhajjtrigoachunak apthapiñqalltapjjarakïna

24Fariseonakaxjuparuxsapxarakïnwa:¿Kunatsasábado urunjanwalinaklurapxi?

25Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Janitjumanakas ullart'apjjtatikuntïDavidajjjanwalt'äwinuñjaskäna, manq'atawtjatäsa,jupampchikäpkänaukanakasa?

26Abiatarjach'asacerdotenurunakapanstiDiosanutapar mantäna,uñacht'ayañatakt'ant'amanq'äna,ukat'ant'asti janiwsacerdotenakatakikmanq'añaxwakiskiti,ukat jupampchiksaririnakaruschurarakïna?

27Jesusastijupanakaruxsänwa:Sábadouruxjaqitakiw lurasiwayi,janiwjaqixsábadourutakikiti

28UkatwaJaqinYuqapaxsábadourunTatitupaxa

3JAQTHAPI

1UkatstiwasitatwasinagogarmantänaUcanstimäjaqew utjäna,ukajaqejjamparapampwañtʼatänwa

2JupanakastiJesusaruñjasipkänwa,sábadourunqullaniti janichaukyatiñatakiukhamatjuparjuchañchañataki

3Jesusaxwañt'atamparanijaqiruxsänwa:Sayt'am sasa.

4Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Sábadourunaski lurañaxwakisispati,janukaxjanwalilurañacha?¿jakañ qhispiyañataki,janukaxjiwayañataki?Ukampisjupanakax amukiwqhiparapxäna

5Ukatstijupanakaruxwalicoleratuñch'ukiskäna, chuymapanqalachuymanïpxataplaykuxllakitawuka jaqiruxsäna:AmparamluqtamsasaUkatstiamparap luqxatäna,amparapastimayniruñtatawk'umaräxäna

6FariseonakastimistusawHerodesmarkankir jaqinakampixJesusarjanwalt'ayañatakmäamtar puripxäna

7Jesusastidiscipulonakapampchikawlamarqotarsarjjäna, Galileamarkatsa,Judeamarkatsawaljajaqenakawjupar arkapjjarakïna

8Jerusalénmarkatsa,Idumeamarkatsa,Jordánjawir khurkatatsaTiro,Sidónjak'ankirinakastiwaljajaqinakaw juparjak'achasipxäna

9Jesusaxdiscipulonakaparuxakhamsänwa:“Jichhaxmä jisk'abarcowwaljajaqinaklaykuxjuparsuyt'ayapxätam, janjupart'aqhisiyapxañapataki”sasa

10Jupajjwaljaniruwqolläna;Ukhamatwajupar llamkt'añapatakch'axwapxäna,janwalt'äwinakanuñjasir jaqinakaru

11Q'añuajayunakaxjuparuñjasaxnayraqatapar qunt'asisinjach'atart'asipxäna:JumawDiosan Yuqapätaxasasa

12Ucatstijupanacarojjjanyatiyapjjamtisasaw jupanacarojjsäna

13Ukatstimäqulluruwmakhatasinxa,khitinakarutix munkänaukaruwjawsäna

14Jesusaxtunkapayanjaqiruwutt'ayäna,jupamp chikäpxañapataki,yatiyirkhitapxañapataki

15Usutanakqullañatakisa,ñanqhaajayunak jaqunukuñatakisach'amanïñataki

16SimonaruxPedrosutimpiwsutichäna

17ZabedeonSantiagoyuqapa,Santiagonjilapa JupanakaruxBoanergessutimpiwsutichäna,mäarunxa: Qhixuqhixuwawanaka.

18Andrés,Felipe,Bartolomé,Mateo,Tomás,Santiago, Alfeonyuqapa,Tadeo,Simóncananeo

19JudasIscariotechachastijuparaljantarakïnwa.

20Jaqenakajjwasitatwatantachasipjjäna,tʼantʼa manqʼañsajaniwpuedkänti

21Ukist'asinsti,masinakapaxjuparkatuntañatakiw mistuwayapxäna,jupanakaxsapxänwa:Janwali amuyumpiwsarnaqxisasa

22Jerusalénmarkatsaraqanirescribanakastisapxarakïnwa: Beelzebubchachanp'iqinchiripampiwsaxranakar alisnukusasa

23Jesusaxjupanakarjawsasinuñacht'äwinakampiw jupanakarsäna:¿KunjamarakSupayaxSupayarux alisnuspasti?

24Märeinotejjjupapachpacontratʼaqanuqtatäspaukhajja, janiwukareinojjsaytʼkaspati

25Mäutatïjupapachpacontratʼaqanuqtatäspaukhajja, janiwukautajjsaytʼkaspati.

26Supayatixjupapachpacontrasayt'asisint'aqanuqtaspa ukhaxa,janiwsayt'kaspati,janukastitukusiñaniwa

27Janiwkhitisch'amanjaqinutaparmantasinyänakap lunthatkaspati,janitixch'amanjaqirnayraqatchinuntkaspa ukhaxaukatstiutapqʼaltukjani

28Qhanakwasapxsma,taqijuchanakaspampachatäniwa, jaqinwawanakapatsa,Diosarjanwaliarunakampijanwali arunakampijanwalinakparlapkiukanakarusa pampachatäniwa.

29UkampiskhititixQullanAjayucontraparlkiukax janipuniwpampachatäkaspati,janukastiwiñay juchañchatawuñjasi.

30Jupanakastisapxänwa:“Janwaliajayuniwa”sasa

31Jilanakapasa,taykapastijutasinxa,anqansayt'ataw Jesusarjawsayañatakkhithapxäna.

32Jaqinakastijuparjak'achasisinqunt'asipxäna,ukatsti sapxarakïnwa:Akataykamampijilanakamampixjumar thaqhapxamsasa.

33Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Khitistaykaxa,jan ukaxjilanakajaxa?

34Jupajak'anqunt'atäpkiukanakaruñkatasaxakham sänwa:¡Uñtapxamtaykajampijilanakajampi!

35KhititejjDiosanmunañaplurkiukajja,jilajja,kullakaja, taykajawa.

4JAQTHAPI

1Ukatstiwasitatwalamarqotathiyanyatichañqalltäna, waljajaqenakawjuparjakʼachasipjjäna,jupajjmäbarcor mantasawqotanqontʼasïna.ucatstitaqpachjaqenakaw lamarqotajakʼanoraqenkapjjäna

2Jesusastiuñacht'äwinakampiwjupanakarwalja yatichäwinakyatichäna,yatichañtuqiwjupanakarsäna: 3Ist'apxam;Uñtapxam,yapuchiriwyapuchañatak mistunïna.

4Yapuchaskänaukkhasti,yaqhepajjthakthiyaruw jaquqanipjjäna,alajjpachankirjamachʼinakastijutasin manqʼantapjjarakïna

5Yaqhepajjqalaoraqerjaqontatäjjänwa,ukanjjajaniw waljaoraqejjutjkäntiUkspachawjilsuwayxäna,janiw uraqimanqhanïkänti

6UcampisIntejjmistunjjänaukhajja,nakhantjjänwajan saphinïtaplaykusti,wañsuwayxänwa

7Yaqhepajjchʼaphinaktaypiruwjaquqanipjjäna, chʼaphinakajjjiltasinwachʼaphinakchʼaphintapjjäna,janiw achunakachuykänti

8Yaqhepastisumaoraqerjaqoqtapjjäna,ukatstiachunak achupjjäna,jiltapjjarakïnaUkatstikimsatunka, mayninakaxsuxtatunka,yaqhipanakastipataka

9Jesusastijupanakaruxsänwa:Khititixjinchunïkiukax ist'pansasa.

10Jesusaxsapakïskänukkhasti,tunkapayanjaqinakamp chikajak'ankirinakaxukauñacht'äwitjiskt'apxäna.

11Jesusastijupanakaruxsänwa:JumanakaruwDiosan qhapaqmarkapanimantatyatiñapuñt'ayapxsma

12Ukuñjasajjuñjapjjañapataki,janamuyapjjañapataki ist'asaxist'apxaspawa,ukampisjaniwamuyapkaspati;jan kunapachasjupanakajjkutikipstapjjañapataki, juchanakapaspampachatäpjjañapataki

13Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Janitjumanakaxaka uñacht'äwiyatipkta?¿Kunjämaraktaqiuñacht'äwinak uñt'apxätasti?

14Phawirixarunakyapuchi

15Ukanakaxthakhithiyansarantatäxiwa;ist'asinsti, Supayaxjank'akiwjutasinchuymanakapanyapuchatäki ukaaruapt'asi

16UkakipkarakiwqalauraqinyapuchataJupanakastiaru ist'asaxjank'akiwkusisiñampikatuqapxi;

17Janirakiwjupanakpachaxsaphinïpkiti,mäjuk'a pachakiwaguantapxi,ukaqhipatsti,t'aqhisiñasjanukax arknaqañasarulaykuxutjiukhaxa,jank'akiw juchañchasipxi

18Ukanakaxch'aphinaktaypinyapuchatawa;kunjamtïaru istʼapkiukhama,

19Akapachanllakinakapasa,qamirkankañtuqit sallqjañanakasa,yaqhayänakanmunañanakapasa,arurux ch'amakt'ayaraki,janachuñapataki.

20Ukanakaxsumauraqinyapuchatawa;Khitinakatixaru ist'apxi,katuqapxi,ukatyaqhipaxkimsatunka, mayninakaxsuxtatunka,yaqhipanakaxpataka.

21Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Mävelaapanipjjatati mäcarromanqharuchañataki,janukajjmäcamamanqhar uchañataki?ukat¿janitmäcandelabropatxar uchatäñapäkiti?

22Janiwkunasimantatutjkiti,janirakiwuñacht'ayatäkaniti janirakiwkunasjamasatimatäkänti,janukastiyaqha markarpuriñapatakiwimatäkänti

23Maynitixist'añatakjinchunïchixa,ist'pan

24Jesusastijupanakaruxsänwa:Amuyasipxamkuntix ist'apktaukxa,kunatupumpitixtuputäpkätaukax jumanakatakiwtuputäpxätam

25Khititixutjkiukaxjuparuwchuratäni,khititixjanutjki ukaxjupatapaqatäniwa

26Jupastisarakïnwa:DiosanReinopajjukhamarakiwa, mäjaqejjjathaoraqerjaqontkaspaukhama.

27Ukxarusti,arumampiurumpiwikispa,jathapas jilsuñapataki,janiwkunjamäkitixukyatkiti.

28Akaoraqejjjupapachpatwaachuyinayraqataxcuchilla, ukxarustijinchu,ukxarustisiwaraphuqt’atajinchuru 29Ucaachunakachupjjasinjja,jankʼakiwchʼiwiuchasi, yapuapthapiñajjpurinjjataplaykojja.

30Jupastisarakïnwa:¿KunampirakDiosanreinopar uñtasitäspasti?janukax¿kunauñtasïwimpisuñtassna?

31Ukastimämostazajathampisasiwa,ukajathaxuraqin yapuchatäxiukhaxa,akauraqinutjkiukajathanakat sipansajuk'ampjisk'akiwa.

32Ucampisyapuchatäxiukkhaxa,jilsu,taqiqulla quranakatsipanjuk'ampjach'aruwtuku,jach'aramanaksa ch'iyjasi.ukhamatalaxpachankirjamach'inakaxuka ch'amakanqurpachasipxañapataki

33Ukhamatwaljauñacht'äwinakampiwJesusaxjupanakar arunakparläna,jupanakanist'asipkänukhamarjama.

34Ukampisjaniwmäuñacht'äwimpjupanakarparlkänti, sapakïsipkänaukhasti,taqikunsadiscipulonakapar qhanañchäna.

35Ukauruxjayp'üxänukkhasti,Jesusaxjupanakarsänwa: Mäkhurkatarmakhatapxañänisasa

36Jaqenakarkhitjjasasti,barconkkänaukhawJesusar irpjjapjjänaUkatjupampchikastiyaqhajisk'abarconakas utjarakïnwa

37Ukatstimäjach'athayathayt'anïna,jach'ajach'a thayanakaxboteruwch'allt'äna,ukhamastibarcox phuqhantatänwa.

38Jupajjbarconqhepäjjapanwamäalmohadapatjjan ikiskäna,jupanakastisartayasawakhamsapjjäna: “Yatichiri,¿janitjiwañajjjumatakllakiskta?”

39Jesusaxsartasinxthayaruwtuqinuqäna,qutaruwsäna: Sumankapxam,amukt'apxamsasaUkatthayax tukusxänwa,mäjach'asamarañawutjäna.

40Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Kunatsaukham ajjsarapjjta?¿Kunjämarakjumanakanjan iyawsäwinïpktasti?

41Jupanakastiwalaxsarapxäna,maynitmaynikamaw jiskt'asipxäna:¿Kunajaqisa,thayasa,qutasajupar ist'añapatakixa?

5JAQTHAPI

1Ukatstiqutakhurkataruwpuripxäna,Gadarenonakan uraqiparu

2Jesusaxbotetsaraqasinxa,jank'akiwsepulturanaktaypit mäq'añuajayumpimäjaqixjuparkatuqäna

3Jupajjsepulturanaktaypinwajakasïnajanirakiwkhitis juparchint'añpuedkänti,janirakiwcadenanakampis chint'añjamäkänti

4Jupajjwaljakutiwcadenanakampi,cadenanakampi chinuntatuñjasirïna,cadenanaksachʼiyjatäjjänwa, cadenanakaspʼakjatäjjänwa

5Sapakutiwarumasauruyqullunakansa,sepulturanakansa jachʼatarnaqasisa,qalanakampkhuchhurasi.

6Jesusarjayatuñjasajja,tʼijtʼasawjuparyupaychäna

7Jach'atjach'atart'äna:¿Jesús,AltuPataDiosanYuqa, ¿kunalurañasjumampi?Diosansutipjjaruwjuramento lursma,jantʼaqhesiyañamataki”sasa

8Jupajjsänwa:“Janwaliajayu,ukajaqetmistum”sasa

9Jesusastijuparjiskt'äna:¿Kunassutimaxa?Jupasti sarakïnwa:NayansutijaxLegiónsatawa,waljanipxtwa sasa.

10Jupajjwalachiktʼasïna,jupanakarjankhitjjañapataki

11Qullunakjak'anstimäjach'akhuchhitamaw manq'asipkäna

12TaqisaxranakawJesusarachikt'asipxäna: “Khuchhinakarkhithapxita,ukakhuchhinakar mantapxañajataki”sasa

13UkspachawJesusaxjupanakariyawsataynaUkaq'añu ajayunakaxkhuchhinakarmistusawkhuchhinakar mantapxäna,ukauywanakaxwalich'amampiwqutar saraqapxäna,niyapäwaranqajaqinakäpxänwa

14Khuchhinakmanq'irinakastit'ijtxapxäna,ukatstimarkan, pampanyatiyapxäna.Ukatkunalurañasukuñjiriw mistuwayapxäna

15Jesusanukarpurisinsti,khitirutixsaxrampimantata, legiónukankirjaqirusqunt'atäskiruñjapxäna,isimp isthapt'ata,sumaamuyuni

16Ukuñjirinakasti,kunjämtixSupayankatuntatjaqiru, khuchhinakatsapasänaukyatiyapxäna.

17Jupanakajjmarkapatsarjjañapatakiwjuparmayisiñ qalltapjjäna

18Botermantasinsti,khititixsaxrampimantaskänaukax jupampchikäñapatakiwmayisïna

19UkampisJesusaxjaniwjayskänti,janukastisänwa: Amigonakamarutarsarxam,ukatTatituxjumatakixjach'a luräwinakapyatiyam,jumatkhuyapt'ayasisasasa

20UkatstiJesusaxwalijach'aluräwinakapDecápolis markanyatiyañqalltäna

21Jesusastibarcotmayampkhurkatarsaraskänaukhajja, waljajaqenakawjuparjakʼachasipjjäna.

22Sinagoganjilïrinakapatmaynïriwjutäna,Jairosutini Juparuñjasasti,kayunakapjak'aruwqunt'asïna

23Ukatstiwalachikt'asirakïna:Phuchajax jiwañampïskiwaucatjupajjjakaskakiniwa”sasa 24JesusastijupampchikawsaränaWaljajaqinakawjupar arkapxäna,juparwalpuntantacht'asipxäna.

25Mäwarmistitunkapayanmarawwilausumpusuntatäna 26Waljaqullirinakant'aqhisiñanakapant'aqhisiyatäna,taqi kunatïjupanutjkänaukanakapt'asiwayxäna,ukampis janiwkunasjuk'ampaskïkänti,janukastijuk'ampjan waliruwtukuwayxäna

27Jesusansutipist'asinsti,qhepäjjatqhepäjjatmistusaw isiparllamktʼäna

28Jupajjakhamsänwa:“Isiparllamktʼaskäukhajja, kʼumaräjjäwa”sasa.

29Ukspachawwilaphuch'upaxwañsuwayxänaukatsti ukausumpqullatäkaspasukhamawcuerpopanamuyasïna 30Jesusastiukspachawsumasarnaqañanmistutapa yatisinxa,ch'iwinaktaypinmuytasinsäna:¿Khitisisinak llamkt'itu?

31Yatiqirinakapastisapxarakïnwa:Jaqinakart'axllirt'ir uñjtaxa,¿khitisllamkt'itu?

32UkjjarustiJesusajjuqhamlurirwarmiruñjiriw uñchʼukisïna.

33Ucampisukawarmejjajjsarayasisa,khathattʼasisaw kunatïjuparpaskänaukyatisajjjupannayraqatapar qontʼasisintaqekunatïcheqäkiukyatiyäna.

34Jesusastijuparuxsänwa:Wawa,iyawsäwimaw k'umarapttamxasumankañampisaram,ukatstik'umarakïm 35Jesusajjparlaskänaukhajja,sinagoganpʼeqtʼiripan utapatyaqhepajjakhamsänwa:“Phuchamajjjiwatäjjewa, ¿kunatsaYatichirirojjjukʼampjanwaltʼayaskta?”

36Jesusajjukaarunakistʼasajja,sinagoganpʼeqtʼiriparuw säna:“Janajjsaramti,janukastiiyawsam”sasa

37Janiwkhitirusarktañmunkänti,janukastiPedrompiru, Santiagompiru,SantiagonJuanjilapampirukiwarknaqäna.

38Ukatstisinagoganp'iqinchiripanutaparpurisax ch'axwañanaka,jach'ajach'ajach'atukurinakuñjäna

39UcatstiJesusajjjupanacarojjsänwa:¿Kunatarak ukhamchʼajjwasipjjta,jachapjjtasti?ukatawaquxjaniw jiwkiti,janukastiikiskiwa.

40Jupanakastijisk'achasawlarusipxänaUcampistaqe jupanakaralisnukusinjja,awkiparu,taykaparu,jupamp chikäpkänaukanakarusa,kawkhantïukatawaqojjikiskäna ukaruwmantäna

41Ukatstiukatawaquruxamparatkatthapisinxsänwa: Talitacumi;Ukasti,akhamsañmuni:‘Wallwa,sapxsmawa, sartasim’sasa

42Ukspachawukatawaquxsartasinxsarxäna.Jupasti tunkapayanmaranirakïnwa.Ucatjupanacajjwal muspharapjjäna

43Ukxajankhitisyatipxañapatakixwalich'amampiw jupanakarewjjt'äna.ukatstimäkunsjuparmanqʼañapatak churatäñapatakiwmayïna

6JAQTHAPI

1Ukatstiukachiqatmistusawmarkaparpurinïna. discipulonakapasjupararkapjjaraki

2Sábadourupurinkipansti,Jesusaxsinagoganyatichañ qalltäna,juparist'irinakaxwalmuspharapxäna,akhamsasa: ¿Kawkitsaakajaqixakanakapsu?¿Kunayatiñkankañsa juparchuratäpacha,ukhamjach'aluräwinakamparapamp luratäñapataki?

3¿Janitakacarpintero,Marianwawapäki,Santiago,José, Judá,Simónchachanjilapa?¿janitkullakanakapajj nanakampchikakankpacha?Ucatjupanacarojjchuym ustʼayapjjäna

4Jesusastijupanacarojjsänwa:Mäprofetarojjjaniw jachʼañchatäquiti,janucastimarcapansa,wilamasipansa, utapansajachʼañchatäñapawa

5Ukanstijaniwkunajach'aluräwinaksalurirjamäkänti,jan ukastimäqawqhausutanakaramparanakapluqxatasin k'umaraptayäna

6JupajjjancreyipjjataplaykojjwalmuspharänaUkatsti ayllunakarmuyuntasinyatichasawsarnaqäna.

7Ukatstitunkapayanjaqinakaruwjawsayäna,ukatpä payankhitañqalltänaukatstijanwaliajayunakxaruxch'am churarakïna;

8Ukatstijupanakaruxakhamsänwa:“Jankuns aptʼasipxamti,janukastimäthujrukiwaptʼasipxäta; janirakiwt'ant'a,t'ant'a,qullqibolsapanutjañapäkiti.

9Ukampiszapatonakuchasipxam;ukatjaniwpäisimpi isthapt'asiñasäkiti

10Jesusastijupanakaruxsänwa:Kawkhantixmäutar mantapkätaukachiqatsarxañkamawukanqhiparapxäta sasa

11Khitinakatixjankatuqapkätam,janirakist'apkätam ukapachaxa,ukachiqatsarxapxätaukhaxa,kayunakaman laq'ach'allt'asipxam,ukhamatjupanakcontrayatiyañataki Qhanaksapxsma,taripäwuruxSodoma,Gomorra markanakaxjuk'ampmutuyatäniwa,ukamarkatsipansa 12Jupanakastiarrepentisipjjañapatakiwyatiyapjjäna.

13Jupanakastiwaljañanqhaajayunakjaqunuqapxäna, waljausutanakarusaceitempijawq'jasawqullapxäna

14Herodesreyistijupatist'äna(Sutipaxtaqiniruw yatiyatäna:)sarakïnwa:BautisirJuanaxjiwatanaktaypit jaktawayxi,ukatwajach'aluräwinakapuñacht'ayaski sasa

15Yaqhepastisapjjäna:“Eliassatawa”sasaMayninakax sapxarakïnwa:Akaxmäprofetawa,janukax profetanakatmaynïrjamasasa.

16Herodesastiukist'asinsänwa:Jupawp'iqip khuchhuqt'ataxa

17HerodespachpawJuanarkatuntasincarcelar jist'antatayna,Herodias,Felipejilapanwarmiplayku

18JuanaxHerodesaruxsänwa:Jilamanwarmip katuqañaxjaniwwalïkitisasa.

19UkatHerodiasaxjupacontrawch'axwäna,jiwayañ munarakïna.ukampisjaniwatipkänti:

20HerodesajjJuanarajjsaräna,jupajjcheqaparsarnaqer jaqëtapyatisajjjuparuñjänaJuparist'asinsti,walja luräwinakluräna,kusisitist'arakïna

21Mäsumaurupurinxänaukhaxa,Herodesaxyurïwip uruxmämanq'amanq'ayäna,Galileankirjilïrinakaparu, jilïrinakaparu,jilïrinakaparu

22KunapachatixHerodiasanphuchapaxmantasin thuqt'asisinHerodesampi,jupampchikqunt'atäpki ukanakaruskusisiyäna,reyejjukatawaquruxsänwa: Kuntixmunktaukmayipxita,nayastichurämasasa

23Jupajjjuramentoluräna:“Kuntïnayarmaytʼkätaukjja, chikatreinojjaruwchuräma”sasa.

24Ukatstitaykaparsarasawakhamsäna:¿Kunsa mayiristxa?BautisirJuananp'iqipawasasa

25Ukatstijank'akiwreyinukarmantasinjiskt'äna: BautisirJuananp'iqipmäq'ipitmäjuk'atchurañammunta sasa

26Reyejjwalllakisïna.ukampisjuramentoplayku,jupamp chikqunt'atäpkiukanakanlayku,janiwjuparapanukuñ munkänti

27Ukspachawreyixmäverdugokhithäna,p'iqip apanipxañapataki

28Ukatstip'iqipmäplatorapanïna,ukatstiukatawaquruw churäna.

29Discipulonakapajjukistʼasajja,jiwatcuerpop apthapisinmäsepulturaruwikipjjäna

30ApostolonakajjJesusanukartantachasisawtaqekuntï lurapkäna,kuntïyatichapkänaukanakyatiyapjjäna

31Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakakejjmä wasararuwsarapjjam,mäjukʼasamartʼapjjam,waljaniw jutapjjäna,sarapjjarakïna,janirakiwmanqʼañatakis samartʼapkäntisasa

32Jupanakastisapakiwbarcotmäch'usachiqarsarxapxäna.

33Jaqenakajjjupanakarsarjjatapuñjasajja,waljaniwjupar uñtʼapjjäna,kayukiwukamarkanakattʼijtjjapjjäna

34Jesusastimistunkänaukhajja,waljajaqenakaruñjäna, jupanakatkhuyaptʼayasïna,janawatirini ovejanakjamäpjjataplayku

35Ukaurojjwalijayäjjänaukhajja,discipulonakapajj juparjakʼachasisinsapjjäna:“Akajjmäwasarpampawa, jichhajjtiempojjpasawayjjewa

36Jupanakaruxkhithapxam,ukajak'ankirpampanakaru, ayllunakaru,t'ant'aalasipxañapataki

37Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Jumanakaxmanq'añ churapxamsasaJupanakastisapxarakïnwa:¿Päpatak qullqit'ant'aalasirsarañäniti?

38Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Qhawqhat'ant'as utjapjjtamjja?uñjirisarapxam.Yatisinstisapxarakïnwa: “Phisqa,pächawlla”sasa

39Ukatstitaqiniwch'uxñach'uxñaquqanakpatxarut'aqa t'aqaqunt'ayapxañapatakmayïna

40Jupanakastipatakpatak,phisqatunkafilaruw qunt'asipxäna.

41Ukaphisqat'ant'ampi,pächawllampiaptasinsti, alaxpacharuñtasinxa,bendicisawt'ant'anakp'akjäna, ukatstidiscipulonakaparchuräna,jupanakarnayraqatar uchapxañapatakiukapächawllanakstitaqiniruwjaljäna

42Taqeniwmanq'asipjjarakïna,ukatstiqarjataw uñjasipjjäna.

43Ukatstitunkapayancanastanakapthapipxäna,ukat'aqa t'aqanakampi,chawllanakampi.

44Ukat'ant'amanq'irinakastiniyaphisqawaranqa jaqinakäpxänwa

45Ukspachawdiscipulonakaparojjbarcor makatapjjañapatakwaytʼäna,ukatstiBetsaidamarkar sarapjjañapatakiwmayïna

46Jupanakarkhitasinsti,mäqulluruwmayisiñataksarxäna

47Jayp'utuqirusti,barcoxqutataypinkxänwa,jupa sapakiworaqenkxäna

48Ukjjarustijupanacarojjremarchʼamachasiruñjäna. thayastijupanakaruxtukjataynawa,niyapusijayp'ujayp'u pacharuwqutapatxansarnaqäna,jupanakarpasañ munarakïna.

49Lamarqotapatjjansarnaqaskiruñjasajja,mä ajayäkaspasukhamamuyapjjäna

50Taqeniwjuparuñjasajjwalllakisipjjäna.Ukspachaw jupanakampparläna,ukatstisänwa:Amuyasipxam, nayakïtwajanaxsaramti

51UkatstiJesusaxjupanakanukarmakhatatayna.thayasti tukusxänwa,jupanakpachawwalmuspharapxäna, muspharapxarakïnwa

52Jupanakastijaniwt'ant'anakanmilagropamuyapkänti, chuymanakapanqalachuymanïtaplayku

53Ukaqutapasasinsti,Genesareturaqiruwpuripxäna, ukatstiqutathiyaruwpuripxäna.

54Botetsaraqasinsti,ukspachawJesusaruñt'apxäna

55Ukxarustit'ijt'asint'ijt'asinusutjaqinakaruxkawkhantï Jesusankaskatapist'apkänukachiqanakanikiñanak apxaruñqalltapxäna

56KawkirutixJesusaxmantaskäna,ayllunakaru,jach'a markanakaru,pampanakaru,usutanakaruxcallenakar ikiyapxäna,ukatstiachikt'asipxäna,isimpisthapt'atax llamkt'apxañapataki

7JAQTHAPI

1Ukatstifariseonakampi,yaqhepescribanakampi, Jerusalénmarkatjutapjjäna

2Yaqhepdiscipulonakaparojjqʼañuchata,mäarunjja,jan jariqatamparanakapamptʼantʼamanqʼasipkänauk uñjasajja,juchañchapjjäna

3Fariseonakasa,taqejudionakasa,janwaljakuti amparanakapjariqasipkaniukhajja,janiwmanqʼapkaniti, jilïrinakansarnaqäwiparjama

4Markatjutasinxa,janitixjariqasipkiti,janiwmanq'apkiti. Ukatstiyaqhawaljayänakawkatjatäñatakkatuqapxi, sañäni,copa,manq'añanaka,broncetluratvasonaka, mesanakjariqañataki

5Ukatstifariseonakampikamachiyatichirinakampixjupar jiskt'apxäna:¿Kunatsadiscipulonakamaxjilïrirpirinakan sarnaqäwiparjamjansarnaqapki,janukastijanjariqt'at t'ant'amanq'apxi?

6Jupastisarakïnwa:Isaíasreyixk'arichuymanjaqinakat walisumarsüna,kunjamtïQillqatansiskiukhama:“Aka jaqinakaxlakapampiwjach'añchapxitu,ukampis chuymapaxnayatjayankxiwa”sasa

7Ukampisinamayakiwnayaryupaychapxitu,jaqinakan kamachinakaparjamyatichañataki

8Diosanmandamientopapanukusinxa,jaqinakan saräwiparjamawsarnaqapxtaxa,kunjamtïmanq'añanaka, copajariqañaxwakiskiukhama

9Jesusastijupanacarojjsänwa:JumanakajjDiosan mandamientopapanukupjjtawa,jumanacansaräwinacam phoqhañamatakisasa

10Moisesaxsänwa:“Awkimaru,taykamarjach'añcham; ukatsti:“Khititixawkiparu,taykaparñanqhachkiukaxa, jiwañapawa”sasa

11Jumanakastisapxtawa:“Maynitixawkiparu,taykapar saspa:‘Corbansatawa,mäarunxa,mächuräwiwa’sasa jupaxqhispiyatäniwa

12Jumanakaxjaniwawkipataki,taykapatakisjuk'amp kunslurañapatakjaytapktati

13Diosanarupajjinamayaruwtukuyapjjam,jumanakajj kuntïyatiyapktaukacostumbrenakamlaykuwukham lurapjjtajja

14Taqejaqenakarjawsayasajjjupanacarojjsänwa:Sapa mayniwnayaristʼapjjeta,amuyapjjarakita.

15Jaqirumantañaxjaniwkunasq'añuchkaspati,janukasti kunanakatixjupatmistkiukanakawjaqirq'añuchayi 16Maynitixist'añatakjinchunïchixa,ist'pan.

17Jaqinaktaypitutarmantasinxa,discipulonakapawuka uñacht'äwitjiskt'apxäna

18Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Jumanakaxjan amuyt'asirïpxtati?Janitjumanakaxamuyapkta,kunatix anqäxatjaqirmantaniukaxjaniwq'añuchkaspati;

19¿Janiwchuymaparmantaniti,janukastipurakaparuw mantani,ukatstich'usawjaruwmistu,taqimanq'anak q'umachañataki?

20Jupastisarakïnwa:Kunatixjaqitmistkiukawjaqirux q'añuchayisasa

21Jaqenakanchuymapatjja,janwaliamuyunaka,wachuq juchalurañanaka,wachuqjuchalurañanaka,jaqe jiwayañanaka,juti

22Lunthatasiñanaka,qullqimunañanaka,ñanqha lurañanaka,sallqjañanaka,q'añulurañanaka,ñanqha nayranaka,Diosarjisk'achaña,jach'ajach'atukuñanaka,jan amuyt'asiñanaka

23Taqiukajanwalinakaxchuymapatjuti,ukatjaqirux q'añucharaki

24Ukachiqatsartasinxa,Tiro,Sidónmarkanakaruw saräna,ukatmäutarmantäna,janiwkhitisukyatiñ munkänti,ukampisjaniwimantatäkänti

25Mäwarmiwukawarminsutipist'äna,phuchhapanq'añu ajayumpusuntata.

26Ukawarmejjgriego,Sirofeniciamarkankirïnwa;ucatsti phuchapatdiablojaqunukuñapataquiwachiktʼasïna.

27Jesusastijuparuxsänwa:Nayraqataxwawanakax sist'asipxpan,wawanakant'ant'apapthapisinanunakar jaquntañaxjaniwwalïkitisasa

28Ucawarmejjjuparojjsänwa:Jïsa,Tatay,ucampis mesamanqhankiranunakajjwawanakant'ant'atmanq'apjje sasa

29Jesusastijuparuxsänwa:Ukaarsutamatxasarxam; Supayaxphuchamatmistuwayxiwa

30Utaparpurisasti,saxraruwmistuwayxäna,phuchaparus ikiñanikiskirjikxatäna

31Ukatsti,Tiro,SidónmarkanakatmistusawGalileaquta thiyarupurinïna,Decápolisuksankirqutathiyanaka.

32Jupanakastimäoqararirpanipxatayna,jupastijaniw parlañapäkänti.ukatstiamparapluqxatañapatakiw achikt'asipxi

33UkatstiJesusaxjaqinaktaypitmaysaruwirpxaruwayäna, ukatamparanakapjinchuparuchasïna,ukatstithuqhuntasin lakapllamkt'äna

34Alaxpacharuñtasinxa,Jesusaxjacht'asisawsäna: Efata,mäarunxa:“Jist'aram”sasa.

35Ukspachawjinchupaxjist'arasïna,lakapanch'akhapas jist'aratäxänwa

36Janikhitirusyatiyapxamtisasawjupanakaruxmayïna, ukampisjuk'ampmayïna,juk'ampiwyatiyapxirïna

37Jupanakajjwalmuspharapjjäna,sapjjäna:“Jupajjtaqe kunsasumlurawayi,oqaranakarusa,amutunakarus istʼañapatakiwyanaptʼi”sasa

8JAQTHAPI

1Ukaurunakanjja,waljajaqenakajjwalpun tantachasipjjäna,janirakiwkunamanqʼañasutjkänti, Jesusajjdiscipulonakaparjawsasawjupanakarsäna: 2Jaqinakatkhuyapt'ayasta,jupanakaxkimsauruwnayamp chiksarnaqapxi,janiwkunamanq'añasutjkiti

3Nayatixjupanakarayunatutanakaparkhitäxa,thakin qarjatawuñjasipxani,kunaymanjaqinakawjayachiqat jutapxatayna

4Yatiqirinakapastisapxänwa:¿Kawkitsamaynixaka wasarant'ant'ampimanq'ayaspa?

5Jesusastijupanakaruxjiskt'äna:¿Qhawqhat'ant'anakas utjapxtam?Jupanakastisapxänwa:Paqallqusasa

6Uraqirqunt'asipxamsasawjaqinakarsäna,ukatsti paqallqut'ant'aaptasinyuspagaräna,p'akjasaw discipulonakaparchuräna,jupanakarnayraqatar uchapxañapataki.ucatjupanacarojjjakenacannayrakatapar uchapjjäna

7Jupanakastimäqawqhajisk'achawllanakanïpxänwa, jupastibendicirakïnwa,ukatstijupanaknayraqatan uchapxañapatakiwmayïna

8Ukhamawmanq'antapxäna,ukatstiqarjt'asipxäna

9Manq'irinakastiniyapusiwaranqajaqinakäpxänwa.

10UkspachawJesusaxdiscipulonakapampixmäbarcor mantasinDalmanutasatchiqarpuripxäna

11Fariseonakaxmistunisinsti,jupampchikawjiskt'asiñ qalltapxäna,alaxpachatmäunañchäwthaqhasa,jupar yant'añataki

12Jesusaxwalijach'atjach'atarsüna:¿Kunatsaaka jaqinakaxmäunañchathaqhapxi?chiqpachapuniw sapxsma,janiwkunaunañchaxjichhapachankirinakarux churatäkanitisasa

13UkatstiJesusaxjupanakarjaytasawbarcormayamp mantasinmächiqarsarxäna

14Discipulonakajjtʼantʼaapañarmasipjjänwa,janirakiw barconmätʼantʼatsipansajukʼampïpkänti

15Ukatstijupanakaruxakhamsasawiwxt'äna: Amuyasipxam,fariseonakanlevadurapata,Herodesan levadurapatamuyasipxamsasa

16Jupanakastijupanakkamawparlt'asipxäna:Janiw t'ant'anïktantisasa

17Jesusastiukyatisawjupanakarsäna:¿Kunatsa jumanakaxjant'ant'anïpxatamatamuyt'apxta?¿Janit jichhakamamuyapkta,janirakamuyapkta?¿Chuymamax walich'amanïtati?

18Nayranakanïpxtaxa,¿janituñjapkta?jinchunïsasti, ¿janitist'apkta?¿Janitamtasipkta?

19Phisqat'ant'aphisqhawaranqat'ant'at'ant'at'ant'at'ant'a t'ant'at'ant'at'ant'at'ant'aapthapipxtaxa?Jupanakasti sapxänwa:Tunkapayanisasa.

20Pusiwaranqapaqallqujaqinaktaypinsti,¿qhawqha canastanakast'aqat'aqanakapthapipxtaxa?Jupanakasti sapxänwa:Paqallqusasa.

21Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Kunjämarak jumanakaxjanamuyt'apktasti?

22UkatstiBetsaidamarkaruwpurinïnaJupanakastimä juykhujaqiruwjak'achasisinllamkt'añapatak achikt'asipxäna.

23Juykhuruxamparatkatthapisinxmarkatirpsuwayxäna nayranakaparthuqhuntasinamparanakapluqxatasinsti, ¿kunasuñjtatisasawjiskt'änasasa.

24Ukxarustiuñkatasinxsänwa:Nayaxjaqinakarux quqanakaruñtatawuñjta,jupanakaxsarnaqapxisasa

25Ukaqhipatsti,wasitatwaamparanakapnayranakapar luqxatäna,ukatstialaxpachuñch'ukiyäna,ukatsti k'umaräxänwa,sapamaynirussumuñjäna

26UkatstiJesusaxutaparuwkhithäna,akhamsasa:Jan markarsarxamti,janirakukamarkankhitirusyatiyamti sasa

27UkatstiJesusaxdiscipulonakapampixCesareaFilipos satmarkanakaruwsarapxäna,thakinjamsarkasax discipulonakaparjiskt'äna:¿Khitiraksapxitusti?

28Jupanakastisapxänwa:BautisirJuan;ukatyaqhepasti: “Profetanakatmaynïri”sasa

29Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakasti, ¿khitirïtwasapjjtasti?Pedrostijuparuxsänwa:Jumaw Cristoxasasa

30Ucatstijupanacarojjsänwa:“Jankhitirusjupat yatiyapjjamti”sasa.

31Ukatstijupanakaruxyatichañqalltäna:JaqinYuqapax waljat'aqhisiñanakanïñapawa,jilïrirpirinakampi, sacerdotenakanjilïrinakapampi,kamachiyatichirinakan apanukutäñapataki,jiwayatäñapataki,kimsaurut jaktañapataki

32Jupastiukaarunakqhanarsüna.Pedrostijupar katuntasinxtuqiñqalltäna

33UkjjarustiJesusajjdiscipulonakaparuñtasajjakham sasawPedrorcheqañchäna:“Supaya,nayatqhepäjjam, janiwDiosanutjkiukanakmuxsañchktati,janukasti jaqinakanyänakapwamanqʼaskta”sasa

34UkatstiJesusaxdiscipulonakapampchikajaqinakar jawsayasaxsänwa:Khititixnayararknaqañmunkiukax jupapachpatjithiqtañapawa,cruzapapt'asisinnayararkita sasa

35Khititixjakäwipqhispiyañmunkiukaxapt'asiniwa; ukampiskhititixnayalayku,sumayatiyäwilaykujakañap apt'askaniukaxa,qhispiyaniwa.

36¿Kunaaskirakjaqejjakapachkatoqasinjakañapsa aptʼasispa?

37Janukajj¿kunsamäjaqejjjakañaplantichuraspa?

38Ukhamasti,khititixakawachuqjucharpurt'iri,jucharar jaqinaktaypinnayatsa,arunakajsaphinq'achasini;Jaqin Yuqapaxjupatphinq'asiniwa,Awkipanjach'a kankañapampqullanangelanakampchikajutkaniukhaxa

9JAQTHAPI

1Jesusastijupanakaruxsänwa:Qhanaksapxsma,akan sayt'atäpkiukanakatyaqhepanakaxjaniwjiwañap mallq'apkaniti,Diosanreinopaxch'amampijutañap uñjañkamasasa

2Suxtaurutsti,JesusaxPedrompiru,Santiagompiru, Juanampiruwirpxaruwayäna,ukatstisapakiwmäjach'a qullurirpäna

3Isipastich'iyarch'iyaruñtatawqhant'änaukhamatwaaka uraqinjankhitiphuqtʼataxjanqʼuchʼuqtʼkaspaukhama

4UkapachawEliasajjMoisesampchikauñstäna, jupanakajjJesusampparltʼasipkäna.

5PedrostiJesusaruxsänwa:Yatichiri,jiwasatakixwali askiwaakachiqankañaxamayastijumataki,maynisti Moisesataki,maynistiEliasataki.

6Jupajjjaniwkunsañsyatkiti;jupanacajjwalajjsarapjjäna

7Mäqinayawjupanakarch'amakt'ayäna,ukaqinaytaypit mäaruwist'asïna:“AkaxmunatYuqaxawa,ist'apxam” sasa

8Mäakatjamatuñch'ukipxäna,janiwkhitirusuñjxapxänti, janukastiJesusarukiwuñjapxäna.

9Qullutsaraqasinsti,JaqinYuqapaxjiwatanaktaypit jaktaniñapkamaxjankhitirusyatiyapxamtisasawsäna

10Jupanakastiukaarunakxa,jiwatanakatjaktañaxkun sañsmuniukxamaynitmaynikamawjiskt'asipxäna

11Jupanakastiakhamsasawjiskt'apxäna:¿Kunatsa kamachiyatichirinakaxEliasaxnayraqatjutañapasapxi?

12Jesusastijupanacarojjsänwa:Cheqpachapuniw Eliasajjnayrajjjutani,jupastitaqekunsaaskichaniJaqin YuqapatQillqatasti,waljat'aqhisiñanakt'aqhisiñapa,jan yäqatäñapa”sasa

13Nayastisapxsmawa,Elíasaxchiqpachapuniwjutxi, jupanakaruxkuntixmunapkiuklurapxäna,kunjämtixjupat Qillqataxsiskiukhama

14Jesusaxdiscipulonakapanukarpurisaxwaljajaqinak jak'anuñjäna,kamachiyatichirinakarusjupanakamp chikawjiskt'asipxäna

15UkjjarustitaqejaqenakawJesusaruñjasajjwal muspharapjjäna.

16Ukatstikamachiyatichirinakaruwjiskt'äna:¿Kunatsa jupanakampjiskt'asipxta?

17Jaqinakatmaynïristisarakïnwa:Yatichiri,nayaw jumarirpta,amutuajayunwawaxa;

18Kawkirutixjuparirptkiukaxch'iyjasi,espumasa, kisunakapasch'allxtasi,ñik'utasch'allxtasi,nayasti discipulonakamaruxalisnukupxañapatakiwsistaucat janiwatipcänti.

19Jupastisarakïnwa:Janiyawsiriwawanaka, ¿kunapachasjumanakampïskä?¿qhawqhakamasjumar t'aqhisiyäma?juparnayarirpanipxamsasa

20UkxarustiJesusanukarirpanipxäna,juparuñjasax ukspachawukaajayuxq'añuchänaucatstioraqer jaqontasïna,espumampiwliwjjatäna

21Jesusaxawkiparuwjiskt'äna:¿Qhawqhapachasakax juparpurinxi?Jupastisarakïnwa:Mäwawatsasa

22Waljakutiwninaru,umaruwjaquntäna,jupar t'unjañataki,ukampisjumatixkunslurasmaxa, khuyapt'ayasim,yanapt'apxita

23Jesusastijuparuxsänwa:Jumatixiyawsasmaxa, iyawsiritakixtaqikunaslurasispawasasa

24Ukspachawwawanawkipaxjacht'asissäna:Tatay, nayaxiyawstwa;janiyawsäwijaryanapt'am.

25Jaqinakart'ijtirjutatapuñjasaxa,Jesusaxukaq'añu ajayuruxtuqinuqäna,akhamsasa:“Amutu,oqarajayu, nayastiachikt'assmawa,jupatmistum,janmayampsajupar mantam”sasa

26Ajayuxjach'atart'asïna,juparch'iyjasawmistunïna Ukatwaljaniwsapxäna:“Jiwatäxiwa”sasa.

27Jesusastiamparapatkatthapisinxa,jach'aruwapthapïna ucatjupajjsartjjäna

28Utarmantasinsti,discipulonakapajjsapakiwjupar jisktʼapjjäna:“¿Kunatsajanjaqunukuñjamäki?”

29Jesusastijupanakaruxsänwa:Akakastaxjaniw kunampismistkaspati,janukastiDiosatmayisiñampi, ayunañampikiwmistunisasa

30Jupanakastiukachiqatsarxapxäna,Galileamarkaruw pasapxänaucatjaniwkhitisukyatiñmunkänti

31Jupajjdiscipulonakaparyatichasawjupanakarsäna: “JaqenYoqapajjjaqenakanamparaparkatuyatäjjewa, jupanakajjjiwayapjjarakiniwaJiwayatäxaniukaqhipatsti kimsïruruwjaktani”sasa

32Jupanakastijaniwukaarunakamuyapkänti,jupar jiskt'añsaaxsarapxänwa

33Capernaúmmarkarpurisinsti,utankkasaxjupanakar jiskt'äna:¿Kunatsajumanakaxthakinch'axwapxtaxa?

34Ukampisjupanakaxamukiwqhiparapxäna,thakhinjam sarkasaxkhitisjuk'ampjach'äspaukxatch'axwapxäna sasa.

35Ukxarustiqunt'asisinxtunkapayanjaqinakarjawsasin säna:Maynitixnayrankañmunchixa,qhipïri,taqinin esclavopäniwasasa.

36Ukatstimäwawaruwjupanaktaypirsayt'ayäna

37Khititixnayansutixarukhamwawanakatmaynir katuqkiukaxnayaruwkatuqi,khititixnayarkatuqkituukax janiwnayaruxkatuqkiti,janukastikhithankituukaruw katuqaraki

38Juanastijuparuxsänwa:Yatichiri,mäjaqiruwsutim laykuñanqhaajayunakjaqunukuskiruñjapxta,jupaxjaniw nanakararkapkituti

39Jesusastisarakïnwa:Janjark'apxamti,janiwkhitis nayansutixarmämilagrolurkaspati,janirakiwnayatjan walparlkaspatisasa

40Khititixjanjiwasanakcontrasayt'kiukax jiwasanakankiwa

41Khititixnayansutixarmäcopaumachurapkätamxa, Cristonkapxatamatxa,chiqpachapuniwsapxsma,janiw qullqipapt'apkaniti

42Khititixnayariyawsapkituukajisk'awawanakat maynirujuchañchaspaukaxa,juk'ampaskiwa,mämolino qalakunkaparwarkt'ata,ukatstiqutaruwjaquntatäñapa

43Amparamatixjuchañchkätamxa,khuchhuqam, jumatakixjanch'amanijakañarmantañaxjuk'ampaskiwa, päamparanïñatsipansa,infiernoru,jantukuskirninaru sarañatsipansa

44Kawkhantixlaq'unakapaxjanjiwki,ninasjanjiwarki ukachiqana

45Kayumatixjuchañchaskätamxa,khuchhuqasim, jumatakixjuk'ampaskiwajakañarmantañaxa,päkayun infiernorjaquntatäñatsipansa,janirakiwjiwañartukuskir ninarjaquntatäñatsipansa.

46Kawkhantixlaq'unakapaxjanjiwki,ninasjanjiwarki ukachiqana

47Nayramatixjuchañchkätamxa,apsusim,mänayrampi Diosanreinoparmantañaxjuk'ampaskiwa,pänayrani infiernoninarjaquntatäñatsipansa

48Kawkhantixlaq'unakapaxjanjiwki,ninasjanjiwarki ukachiqana.

49Sapamayniwninampich'allt'atäni,taqisacrificionakax salt'atäniwa

50Juyraxwaliaskiwa,ukampisjuyraxch'amapapt'asispa ukhaxa,¿kunampirakch'uñuyapxätasti?Jumanaktaypin ch'uqiutjapxam,maynitmaynikamastisumankapxam

10JAQTHAPI

1Ukachiqatsartasinxa,JordánjawirthiyankirJudea uraqiruwpurinïnaukatsti,kunjamtïyatiqkänaukhama, wasitatyatichäna.

2Fariseonakastijuparjak'achasisinjiskt'apxänwa:¿Janit chachaxwarmipatjithiqtañapa?juparyantʼasa

3Jesusastijupanakaruxsänwa:¿KunsMoisesax sapxsma?

4Jupanakastisapxarakïnwa:Moisesaxdivorciasiñ qillqatqillqañmunäna,ukatjuparjaqunukuñapatakisasa.

5Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakajjqala chuymanïpjjatamlaycuwakaarunakqellqapjjtamjjasasa

6UcampisDiosajjnayratpachjupanacarojjchachawarmi luräna

7Ukatpïchachaxawkiparutaykaparjaytanukusin warmipampimayachasini.

8Panpachaniwmäsapajañchikïpxani,ukhamastijaniw paninixutjxaniti,janukastimäsapajañchikïxapxaniwa

9Ukhamasti,kuntixDiosaxmayachkiukxa,jankhitis t'aqanuqkpan

10Ukautanjja,discipulonakapajjwasitatwaJesusar jisktʼapjjäna.

11Jesusastijupanakaruxsänwa:Khititixwarmipar apanukusinyaqhampijaqichaschixa,warmicontraw wachuqjuchalurarakisasa.

12Mäwarmitixchachapatapanukuspa,yaqhampi jaqichasxaspaukhaxa,wachuqjuchawa

13Ukatstijisk'awawanakaruwllamkt'añapatakirpapxäna, discipulonakapastijupanakarapanipkiukanakarux tuqinuqapxäna

14Jesusastiukuñjasaxwalpunchuymust'ayasïna,ukat jupanakarsäna:Wawanakanakaxnayarjutapxañapatak jaytapxam,janjark'apxamti,DiosanReinopaxukham jaqinakatakikiwasasa.

15Qhanaksapxsma,khititixmäjisk'awawaruñtatDiosan Reinopjankatuqkaniukaxa,janiwukarmantkaniti.

16Ukatstijupanakaruxamparapampluqxatasinbendicïna

17Ukatthaknamsarxänaukhaxa,mäjaqiwt'ijtäna, qunqurt'asisinjuparjiskt'äna:SumaYatichiri,¿kun lurañaxaswiñayjakañkatuqañataki?

18Jesusastijuparuxsänwa:¿Kunataraksumajaqit sistasti?janiwkunaaskisutjkiti,janukastimäsapakiwutji, mäarunxaDiosawa

19Jumawakakamachinakyatta:‘Janwachuqjucha lurañamti,janjiwayamti,janlunthatasimti,jank'arinak arsumti,jansallqjamti,awkimarustaykamarusjach'añcham

20Jupastisarakïnwa:Yatichiri,waynäkasintaqiukanak uñjtasasa.

21Jesusastijuparuñjasaxwalmunasïna,ukatsänwa: Mäkiwpist'tamxa:sarxam,kunatïutjktamukaljasim,ukat

pisinkirinakarchurarakim,ukatstialaxpachanqamir kankañutjaninayararktapxita.

22Ukist'asastillakitawsarxäna,waljayänakanïtaplayku 23Jesusastimuytaparuuñtasinxa,discipulonakaparux sänwa:¡Qhawqhach'amawqamirjaqinakatakixDiosan Reinoparmantañaxa!

24Discipulonakapajjukaarunakapatwalmuspharapjjäna Jesusastimayampiwjupanakarsäna:Wawanaka,qamir kankañaratinisipkiukanakatakixDiosanReinopar mantañaxwalich'amawa!

25Mäcamellotakejjagujanayratpasañajjjukʼamp facilakiwa,mäqamirjaqejjDiosanReinoparmantañat sipansa.

26Jupanakajjwalmuspharapjjäna,jupanakkamawakham sapjjäna:“¿Khitisqhespiyasispa?”

27Jesusastijupanakaruñkatasawsäna:Jaqinakatakix janiwch'amäkiti,ukampisjaniwDiosatakixlurañjamäkiti, Diosatakixtaqikunaslurañjamawasasa

28UkxarustiPedroxjuparuxsänwa:Taqi,taqikunsa jaytxapxsma,jumararkapxaraktwasasa

29Jesusastisarakïnwa:Qhanaksapxsma,janiwkhitis uta,jilanakapa,kullakanaka,awki,tayka,warmi, wawanaka,uraqinakjaytawaykiti,nayalayku,suma yatiyäwinakyatiyañataki,

30Jichhapachanxpatakkutiwkatuqani,utanaka,jilanaka, kullakanaka,taykanaka,wawanaka,uraqinaka, arknaqatanakampiukatjutirakapachanwiñayjakaña

31Ukampisnayrankirinakaxwaljaniwqhipqhipankapxani. ukatqhipanayrïri

32JupanakastiJerusalénmarkarmakhatañ thakinkasipkänwa.Jesusastijupanacanayrasaräna, jupanacajjwalmuspharapjjänaucatjupanacajj ajjsarapjjänaUkatstitunkapayanjaqinakaruxwasitat irpxaruwayäna,ukatstikunanakasjuparpasañapänauk yatiyañqalltäna

33Ukatsapxänwa:Jerusalénmarkaruwmakhatxapxta JaqinYuqapaxjilïrsacerdotenakaru,kamachi yatichirinakarukatuyatäniwaJupanakastijiwañaruw juchañchapxani,janjudiöpkiukanakaruskatuyapxani

34Jupatsawkasipxani,jawq'japxani,thuqhuntapxani, jiwayapxani,kimsïrurustijaktaniwa

35UkatSantiagompiJuanampi,Zebedeon wawanakapampiwjuparjak'achasisinsapxäna:Yatichiri, kuntixmunapkituuknanaklaykulurapxañamatakisasa

36Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Kunsajumanaklayku lurañmunapjjta?

37Jupanakastisapxänwa:Maynixkupiamparamar qunt'asipxañajataki,maynirusch'iqaamparamar qunt'asipxañajatakisasa

38Jesusastijupanakaruxsänwa:Janiwjumanakax yatipktatikuntixmayipktaukxa¿Ukampisbautisatäñatak bautisatäta?

39Jupanakastisapxarakïnwa:AkaspasasaJesusasti jupanacarojjsänwa:Cheqpachapuniwjumanakajjnayajj umapktaukacopatumapjjätaNayabautisatäktauka bautisasiñampiwjumanakaxbautisasipxäta

40Ucampiskupiamparajjaru,chʼeqaamparajjaru qontʼasiñajjjaniwnayanwaktʼquitiukampis khitinakatakitixwakicht'atäkiukanakaruwchuratäni

41Ukist'asinsti,tunkajaqinakaxSantiagompi,Juanampix walpunchuymust'ayasipxäna

42Jesusastijupanakarjawsasinsäna:Jumanakax yatipxtawa,khitinakatixjanjudiöpkiukanakarapnaqapki ukanakaxjupanakarapnaqapxijach'ajaqinakax jupanakaruxmunañanïpxiwa.

43Ukampisjaniwukhamäkaniti,janukastikhititix jumanaktaypinjach'atukuñmunkiukaxjumanakan yanapiripäniwa

44Jumanakatkhititixjilïrïñmunkiukaxtaqinin esclavopäniwa

45JaqinYuqapastijaniwluqtatäñatakjutkiti,janukasti luqtañatakiwjutäna,jakañapsawaljajaqinakar qhispiyañatakiwjutäna

46Jericómarkaruwpuripxäna,Jesusax discipulonakapampi,waljajaqinakampiJericómarkat mistunkänaukhaxa,juykhuBartimeo,Timeochachan yuqapawjach'athakhithiyanqunt'atäskäna,limosna mayiskäna

47NazaretmarkankirJesusätapist'asinsti,akhamsasaw jach'atart'äna:“Jesús,DavidanYoqapa,nayat khuyapt'ayasita”sasa

48Waljaniwjuparuxamukt'añapatakmayipxäna,ukampis jupaxjuk'ampjach'atart'äna:“DavidanYuqa,nayat khuyapt'ayasita”sasa

49Jesusastisayt'asisawjawsayänaJuykhuruxjawsasin sapxarakïnwa:Sumachuymacht'asim,sartam;jupaw jawstamxa

50Ukatstiisipapanukusinsti,Jesusanukarsaräna

51Jesusastijuparuxsänwa:¿Kunsajumarlurañmunta? Juykhustijuparojjsänwa:Tatay,nayajjuñjjjañajataki sasa

52Jesusastijuparuxsänwa:Sarxam;iyawsäwimax k'umaraptawaytamxaUkspachawjupajjuñjäna,ukatsti thakinwaJesusararkäna

11JAQTHAPI

1Jerusalénmarkarjak'achasisinsti,Olivosqullujak'ankir Betfage,Betaniamarkanakaruwpuripxäna,ukatpä discipuloparuwkhithäna

2Jupanakarustisarakïnwa:Jumanakanjak'ankirjisk'a markarsarapxam,ukarmantapkätaukapachasti,mäasno qallurchint'atjikxatapxäta,ukaasnoruxjaniwkhitis qunt'atäkänti.juparantutapxam,ukatapanipxam.

3Maynitixsapxätam:“¿Kunatarakukhamlurapxtasti?”

Jumanakaxsapxam,Tatituxjupatmunasi;ukatstijank'akiw akachiqarkhithanisasa.

4Ukatstisarapxäna,ukaasnoqalluruxpunkujak'an chinuntatjikxatapxäna,kawkhantïpäthakixjikiskänauka chiqanaukatjuparuxantutapxi

5Ukansaytʼatäsipkänaukanakatyaqhepajjakhamsasaw jupanakarsapjjäna:“¿Kunsajumanakajjasnoqallur antutasajjlurapjjta?”

6JupanakastikunjamtïJesusaxsiskänukhamarjamaw jupanakarsapxäna

7UkatstiasnoqalluruxJesusanukarirpapxäna,ukatsti isinakapuchapxänaukatstijuparqunt'asirakïnwa

8Waljaniwisinakapthakinch'allt'asipxäna,yaqhepasti quqanakatramanakkhuchhuqapxäna,thakhinstich'uqi ch'uqimpch'uñuyapxäna

9Nayrasaririnakasa,arkirinakasa,akhamsasaw art'asipxäna:¡Osana!Tatitunsutipxarjutkiukax kusisiñaniwa

10TatitunsutipxarujutkiukaDavidawkisanreinopax jach'añchatäpan.

11JesusastiJerusalénmarkaru,templormantäna,ukatsti taqekunwamuytasajjjayp'üjjäna,ukatstitunkapayan jaqenakampchikawBetaniamarkarsarjjäna.

12QhipürustiBetaniamarkatpurinisinsti,Jesusaxmanq'at awtjatawuñjasïna

13Jayanmähigoquqalaphinakaniuñjasaxjutäna,inas ukahigoquqankunsjikxatchispaHigosachunakapsuñ pachaxjanïrawpurinkänti

14Jesusastisarakïnwa:Janiwkhitiswiñayatakachumat manq'kanitisasaUkatdiscipulonakapajjukistʼapjjäna

15Jerusalénmarkaruwpuripxäna,Jesusaxtemplor mantäna,ukatTatitunutanaljasirinakaru,alasirinakarus alisnukuñqalltäna,qullqimayjt'ayirinakanmesanakapsa, palomanakaljirinakanqunuñanakapsat'unjañqalltäna.

16Janiwkhitistemplotaypinkunavasoapt'asiñap munkänti

17Jesusastijupanacarojjyatichäna:¿JanitQellqatanjja satäqui:‘UtajjajjtaqemarkanakanDiosatmayisiñuta satäniwa’sasa?ukampisjumanakaxlunthatanakanp'iyapar tukuyapxtaxasasa.

18Ukist'asasti,kamachiyatichirinakasa,jilïr sacerdotenakasa,kunjamsajupart'unjapxaspauk thaqhapxäna.

19Jayp'utuqirusti,markatmistuwayxäna

20Alwatsarkasasti,higoquqaxsaphinakapatwañt'ir uñjapxäna.

21Pedrostijuparamtasisaxsänwa:Yatichiri,maldecta higoquqaxwañt'atäxiwasasa

22Jesusastijupanakaruxsänwa:Diosariyawsapxam sasa

23Qhanakwasapxsma,khititixakaqulluru:‘Jichhax sarxam,qutaruwjaquntatäta’sasinsiskani.ucatjaniw chuymapanpächaskaniti,janucasticunatejjsisqui ucanacajjphoqhasjjaniwa;jupastitaqikuntixsiskaniuk katuqani.

24Ukatpïsapxsma,kuntixmunktaukmayipkätaukkhaxa, katuqapxätamiyawsapxam,ukhamatkatuqapxätasasa

25JumanakatixDiosatmayisipkätaukkhaxa, pampachapxam,khitirusjanwalinaklurapxäta,ukhamat alaxpachankir Awkimax juchanakam pampachapxañamataki.

26Jumanakatixjanpampachapxätaxa,janirakiw alaxpachankirAwkimaxjuchanakampampachkaniti

27UkatstiJerusalénmarkaruwkutt'xapxäna,Tatitunutapar sarkasasti,sacerdotenakanjilïrinakapampi,escribanakampi, jilïrinakampiwJesusanukarjutapxäna.

28Ukxarustisapxarakim:¿Kunach'amampisukanak lurtaxa?¿Khitirakjumarakanaklurañamatakch'am churtamsti?

29Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayastimäjiskt'a jiskt'apxäma,jaysapxarakïma,kunach'amampisakanak lurtaukyatiyapxämasasa

30Juananbautisasitapajja,¿alajjpachatbautisasïna,jan ukajjjaqenakatcha?jaysapxita

31Jupanakastiakhamsasawjiskt'asipxäna:Jiwasax alaxpachatjutanisañänixajupastisaniwa:“¿Kunatarak juparjaniyawsapktasti?

32Jiwasatix“Jaqinakat”sañänixa.jaqinakarux axsarapxänwa,taqiniwJuanarchiqpachprofetäkaspas ukhamamuyapxäna

33JupanakastiJesusaruxsapxarakïnwa:Janiwyatipkti sasa.Jesusastijupanakaruxsänwa:Janiwnayas sapksmatikunach'amampisakanaklurasktasasa

12JAQTHAPI

1Ukxarustiuñacht'äwinakampiwjupanakarparlañqalltäna Mäjaqiwuvayapuyapuchäna,ukamuytaparuxmäsello uchasïna,vinomanq'añatakismächiqaallsusawmätorre lurayäna,yapuchirinakaruwkatuyäna,ukatjayachiqaruw saräna

2Uvayapuchirinakatmäesclavokhitäna,uva yapuchirinakatkatuqañapataki.

3Jupanakastikatjasawjawq'japxäna,ch'usaruw khithapxäna

4Ukatstimayampjupanakaryaqhauywataruwkhithäna; Jesusaruxqalanakjaquqanipxäna,p'iqiparuw ch'ankhachapxäna,p'inqachatawkhithapxäna

5Ukatstimayampmayniruwkhithäna;juparus jiwayapxänwa,waljayaqhanakarusa;yaqhipanakar jawq’jaña,ukatyaqhipanakarjiwayaña

6Ukatstimäyuqallwawanïkchïnsa,jupastiwalimunat yuqallwawanïkchïnsa,qhipqhipaqhipïriruwkhithäna, akhamsasa:“Wawajaruwrespetapxani”sasa

7Ukampisyapuchirinakaxjupanakkamawsapxäna: Akawherenciakatuqirixa;jutapxam,jiwayapxañäni, herenciaxjiwasanakäniwasasa

8Uvayaputjaqunuqasinjiwayapxäna.

9Ukhamasti,¿kunsauvayapuapnaqirixlurani?jupasti jutaniwyapuchirinakarut'unjarakini,uvayapurus yaqhanakaruchurarakini.

10JanitjumanakaxakaQillqatliyt'apxtaxa;Uta luririnakaxjaniyawsapkänukaqalaxesquinap'iqiruw tuküna.

11Tatitunluräwipajjwalimuspharkañawa?

12Jupanakajjjuparkatuntañmunapjjäna,ukampis jaqenakarojjajjsarapjjänwa,jupanakajjjupanakcontra uñachtʼäwiparlatapyatipjjäna

13Jupanakastifariseonakaru,Herodeanankiryaqhepjilat kullakanakarusjuparkatjañatakiwkhithapxäna.

14Ukxarustisapxänwa:Yatichiri,yatipxtwachiqa kankatamxa,janirakiwkhitirusllakisktatiCesararimpuesto churaña,janukajjjanicha?

15¿Janukaxchurañäniti,janukaxjanitchurañäni?Jupasti jupanakank'arichuymanïpxatapyatisaxjupanakarsänwa:

¿Kunatsayant'apxista?mäqullqiapanipxita,uk uñjañajataki

16Jupanakastiapanipxänwa.Ukatstijupanakaruxsänwa:

¿Khitinkisakauñnaqampi,qillqatqillqampixa?

Jupanakastisapxarakïnwa:Cesarankiwasasa

17Jesusastijupanacarojjsänwa:Cesararchurapjjam cunatejjCesaranquiquiucanaca,DiosarojjDiosanquiquiqui ucanacajjchurapjjamsasaUcatjupanacajjwal muspharapjjäna

18Ucatsaduceonacajjjupanjak'aparjutapjjäna,jupanacajj janiwjaktañajjutjquitisapjjänwaJupanakastiakham sasawjiskt'apxäna:

19Yatichiri,Moisesaxqillqt'apxituwa:“Mächachan jilapaxjiwxaspa,warmiparjaytanukusa,janirakwawap jaytanukusaxa,jilapaxwarmipampiwcasarasiñapa,ukat jilapatakwawanakuywañapa”sasa

20Paqallqujilasullkanakawutjäna,nayrïrixmä warmimpiwjaqichasxäna,jiwxasaxjaniwkuna wawanïkänti

21Payïristiukawarmiruwkatuntasinjiwxäna,janirakiw kunajathasjaytanukkänti,kimsïristiukhamaraki.

22Ukapaqallquniwukawarminwawanïpxäna,janiwkuna wawanïpkänti

23Ukhamasti,jiwatatjaktkaniukaurunxa,¿khitin warmipasjupanakatutjani?paqallqunixwarmiparuw jaqichasipxäna

24Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Janitjumanacajj pantjasipctajja,janucajjDiosanQellqatanacapjan yatipctajja?

25Kunapachatixjiwatanaktaypitjaktapxaniukhaxa,janiw jaqichasxapxaniti,janirakiwjaqichasiñaruschuratäpkaniti janukastialaxpachankirangelanakjamawsarnaqapxi.

26Jiwatanakaxjaktapxaniukxa,¿janitMoisesanlibropan liyt'apxtaxa,kunjämtixch'uxñaquqataypinDiosaxjupar siskäna:“NayaxAbrahamanDiosapawa,Isaacan Diosapawa,JacobunDiosapawa”sasa?

27JupajjjaniwjiwatanakanDiosapakiti,janukasti jakirinakanDiosapawa.

28Ukatstimäkamachiyatichiriwjutasinjupanakar parlt'asipkänaukist'äna,jupanakaruxsumjaysatap amuyasinxa,juparjiskt'äna:¿Kawkïrisnayrïrkamachixa?

29Jesusastijuparuxsänwa:Taqikamachinakatsipan nayrïrkamachipaxakawa:“Israel,ist'am;TatituDiosasasti mäsapaTatituwa.

30TatituDiosamaruwtaqichuymamampi,taqi almamampi,taqiamuyumampi,taqich'amamampi munasiñama.

31Payïristiakawa:“Jaqimasimaruxjumakipkarjam munasim”sasaUkanakatsipanjuk'ampjach'akamachix janiwutjkaspati.

32Ukatstiescribastijuparuxsänwa:Walikiwa,yatichiri, chiqawsistaxa,mäsapaDiosakiwutjiucatjaniwmaynis utjquiti,jupatsipansa.

33Taqichuymampi,taqiamuyumpi,taqialmampi,taqi ch'amampi,jaqimasiparmunasiña,taqpachnakt'ayat sacrificionakatsipansa,sacrificionakatsipansajuk'amp askiwa

34Jesusastiwaliamuyumpijaysatapuñjasaxsänwa: JaniwDiosanreinopatjayankktatisasa.Ukatuka qhepatjjajaniwkhitisjuparjisktʼañajjsarkänti

35Jesusastitemplonyatichkasaxsänwa:¿Kunjämarak kamachiyatichirinakaxCristoxDavidanYuqapawsapxisti?

36DavitapachpawQullanAjayutuqisäna:“Tatitusti Tatitujaruwsäna:“Kupiamparaxaruwqunt'asim, uñisirinakamarkayumansayt'ayañkama”sasa

37DavidpachpawTatitusasawsäna¿Kawkitsajupajj wawapajjjuti?Ukatcomunjaqinakaxkusisitawjupar ist'apxäna.

38Yatichäwipanxjupanakaruxsänwa:Escribanakat amuyasipxam,jupanakaxjach'aisimpisthapt'atawsarañ munapxi,qhatunakanaruntt'asiñmunapxi

39Sinagoganakanjach'aqunuñanakasa,jach'autanakasa jach'aphunchhäwinakanxa.

40Jupanakastiijmawarminakanutanakapmanq'antapxi, mäjuk'apachawDiosarmayisipxi

41Jesusastiqullqiimañutauñkatasinqunt'asisinuñjäna, kunjamsajaqinakaxqullqiimañutaruchapxiukuñjäna

42Ukatstimäpobreviudawarmiwjutäna,jupastipä qollqejaqontäna,ukaqollqejjmäqollqechurirïnwa.

43UkatstiJesusaxdiscipulonakaparjawsasawsäna: Qhanaksapxsma,akapobreviudawarmixqullqiimañutar uchapkiukanakatsipanjuk'ampmanq'antawayi.

44Taqeluratanakapajjwaljayänakapatjaqontapjjäna; Ucampisjupajjpisinjakañapsa,taqekunatïutjkäna ukanaksa,taqejakañapsaaptʼasïna.

13JAQTHAPI

1Tatitunutapatmistunkänaukhawmädiscipulopajjjupar säna:Yatichiri,uñjamkunakastaqalanaka,kuna edificionakasakanutji!

2Jesusastijuparuxsänwa:¿Uñjtatiakajach'autanaka? janiwmäqalasyaqhaqalapatxaruqhiparkaniti,janirakiw t'unjatäkaniti

3Olivosqullunqunt'atäkasinsti,Pedrompi,Santiagompi, Juanampi,Andrésampixsapakiwjuparjiskt'apxäna.

4¿Kunapachasukanakajjpasaniukyatiyapjjeta?¿Kuna unañchäwisutjani,kunapachatïtaqiukanakaxphuqhasini ukhaxa?

5Jesusastijupanakaruxsänwa:Amuyasipxam,jankhitis sallqjapxätam

6Waljaniwnayansutixarjutapxani,akhamsasa:“Nayax Cristotwa”sasawaljaniruwsallqjani

7Kunapachatixnuwasiñanakist'apxäta,ch'axwäwinakat arunakist'apxätaukhaxa,janaxsarapxamti.ukampis tukusiñapaxjaniwjichhakamaxutjkaniti

8Mämarkanakawyaqhamarkanakarsartani,märeinojj märeinocontrawsartani,uraqkhathatinakajjkunayman cheqanakanwautjani,mach'anaka,janwalt'äwinakaw utjani

9Ukampisamuyasipxam,jupanakawjach'a tantachäwinakarkatuyapxätamSinagoganakansti jawq'jatäpxätawa,nayalaykuwapnaqirinakampi,reyinakan nayraqataparirpatäpxäta,jupanakcontrayatiyañataki.

10Sumayatiyäwinakaxtaqimarkanakaruwnayraqat yatiyasiñapa

11Kunapachatixirpapxätam,katuyapkätamukkhaxa,jan amuyt'asimtikuntixparlapxäta,janirakiwamtapkätati,jan ukastikuntixukahorasanchurapkätamukarsupxam,janiw jumanakaxarsupktati,janukastiQullanAjayusatawa.

12Jichhastijilatajjjilaparjiwayañkamawaljantani, awkipastiyoqaparuwaljantaniWawanakaxawktaykapar contrawsartasipxani,jiwayapxarakiniwa”sasa.

13Nayansutixlaykuxtaqiniwuñisipxätam,ukampis khititixtukuykamaguantaniukaxqhispiyatäniwa.

14KunapachatixDanielprofetaxajjsarkañajjsarkañ ajjsarkañajjsarkañajjsarkañuñjapjjäta,kawkhantïjan wakiskañapäkiukacheqansaytʼatäskiruñjapjjätaukhajja, khititejjliytʼkiukajjamuyañapawa,Judeankirjaqenakajj qollunakarjaltjjapjjpan

15Utapatxankirjaqixjaniwutaparmantañapäkiti, janirakiwutapatkunsapsuñatakismantañapäkiti

16Khititejjpampankaskiukajja,jankuttʼankpantiisi apthapisiñataki.

17¡Ayusurïpkiukanakata,ukaurunakanñuñuskir wawanakata!

18Jumanakaxjanjuyphipachanjaltxapxañamatakiw mayipxsma

19Ukaurunakant'aqhisiñanakaxutjani,kunjamtïDiosax lurkänaukaqalltatpachjanutjkänti,janirakiwutjkaniti.

20Tatituxukaurunakjisk'aptaykaspänaukhaxa,janiw khitisqhispiyatäkaspati,janukastiajllitajllitanaka laykurakiwukaurunakjisk'achawayi.

21Maynitixjumanakarsapxätam:‘AkanwaCristoxa’sasa janukax,uñtapxam,jupaxukankaskiwa;janjupar iyawsapjjamti:

22K'ariCristonaka,k'ariprofetanakassartanipxani, unañchanaka,muspharkañanakuñacht'ayapxani,ajllit jaqinakarsallqjañataki

23Ukampisamuyasipxam,nayastitaqikunsayatiyapxsma

24Ukaurunakanjja,ukatʼaqhesiñqhepatjja,intejj chʼamaktʼaniwa,phajjsijjjaniwqhantʼkaniti

25Alaxpachankirwarawaranakaxt'unjatäniwa, alaxpachankirch'amanakaskhathatt'atäniwa.

26UkapachawJaqinYuqaparuxjach'ach'amampi,jach'a kankañampiqinayanaktaypinjutaskiruñjapxani

27Ukatstiangelanakaparuwkhithani,ajllitmasinakapar pusithayattantacht'ani,akaoraqtukuyatatalaxpacha tukuykama

28Jichhastihigoquqatmäuñacht'äwiyatiqapxam; Kunapachatixramapaxwalich'ullqhi,laphinakapasmistki ukkhaxa,jumanakaxyatipxtawa,juyphipacha jak'ankxatapa.

29Jumanakastiukhamarakiwukajanwalt'äwinak uñjapxäta,punkunakanjak'ankxatapyatipxam

30Qhanakwasapxsma,akapachaxjaniwtukuskaniti,taqi akanakphuqhañkama

31Alaxpachasaakapachasatukusxaniwa,ukampis arunakaxaxjaniwtukuskaniti.

32Ukaurutsa,ukahorasatsajaniwkhitisyatkiti,ni alaxpachankirangelanakasniYuqasa,janukastiAwkiw uñt'i.

33Jumanakaxamuyasipxam,mayisipxam,kunapachasuka pachaxpuriniukjaniwyatipktati

34JaqinYuqapaxmäjach'athakhinjamsaraskirjaqir uñtatawa,jupaxutapatmistusawuywatanakaparu,sapa mayniruluräwinakapchuräna,punkuuñjirirus uñjañapatakiwmayïna.

35Jumanakaxamuyasipxam,kunapachasutaapnaqirix jutaniukjaniwyatipktati,jayp'u,chikaaruma,wallpa warari,alwa.

36Ukhamatmäakatjamatjutasinikiskir jikxatapxañamataki

37Kuntïsapksmaukjja,taqeniruwsapjjsma: ¡Amuyasipkakim”sasa

14JAQTHAPI

1PäurutstiPascuafiesta,janlevadurant'ant'a phunchhäwiwutjäna,sacerdotenakanjilïrinakapampi, escribanakampisti,kunjamsajuparkatuntasin jiwayapxaspänaukthaqhapxäna

2Jupanakastisapxarakïnwa:Janiwfiestaurunjan walt'ayasiñapäkiti

3BetaniamarkanleprausunSimonanutapanmanq'añutan qunt'atäskänaukhaxa,mäwarmiwjutäna,mäalabastro cajaapt'ataukatstiukacajap'akjasawp'iqiparwarxatäna

4Yaqhepajjwalcolerasipjjäna,akhamsasa:“¿Kunatsauka qʼapkirqollajjinachʼusartukuwaypacha?”

5Inaskimsapatakqullqitjilaaljatäspa,ukatpisinkirinakar churasispa.Ucatjupanacacontrawarnaqasipjjäna.

6Jesusastisarakïnwa:Janjaytanukum;¿kunatsajupar t'aqhisiyapxtaxa?jupaxnayaruxmäsumaluräwilurawayi.

7Wajchanakaxjumanakampchikäpxapuniwa,munapkäta ukapachastiaskinaklurapxasmawa

8Jupajjkuntïlurirjamäkänauklurawayi,nayratpachwa cuerpojarimtʼañatakejjjawilltʼirjuti.

9Qhanakwasapxsma,kawkintixakasumayatiyäwinakax akaoraqpachanyatiyatäni,ukhamarakiwukawarmin luratapatamtasipxani

10JudasIscariotestitunkapayanjaqinakatmaynïriwjilïr sacerdotenakanukarsaräna,jupanakaraljantañataki.

11Ukist'asaxwalkusisipxäna,qullqichurañarsupxäna Ukatkunjamsajankʼakaljantaspaukthaqäna

12Nayrïrurujanlevadurant'ant'amanq'añurusti,Pascua manq'añmanq'añqalltapxänaukhaxa,discipulonakapax juparuxsapxarakïnwa:¿KawkirusPascuamanq'añ wakicht'irsarañmunta?

13Ukatstipädiscipuloparuwkhithäna,akhamsasa: “Markarsarapxam,ukanstimäumaphuch'uapt'atjaqiw jikisipxäta.

14Kawkirutixmantanixa,utapankirjaqiruxsapxam: “Yatichirixsiwa:“¿KawkinkisinvitadonakaxampiPascua manqʼañutaxa?”

15Jupastimäjach'autauñacht'ayapxätam,ukautaxsuma wakicht'atawa

16Discipulonakapajjmarkarsarasinjja,kunjamtïJesusajj siskänaukhamarjamawjikjjatapjjäna

17Jayp'uruxtunkapayanjaqinakampchikawjutäna

18Manq'asinqunt'atäsipkänukkhasti,Jesusaxsänwa: Qhanaksapxsma,jumanakatmayniwnayampchika manq'askiukaxaljantanisasa

19Jupanakastillakisiñqalltapxäna,ukatmaynit maynikamawjuparuxsapxäna:¿Nayati?maynisti sarakïnwa:¿Nayati?

20Jesusastijupanakaruxsänwa:Tunkapayanjaqinakat maynïriwnayampchikaplatomanqharch'allt'asiskisasa

21ChiqpachansaJaqinYuqapaxsaraski,kunjämtix Qillqatansiskiukhama.ukajaqitakixwaliaskïspawa, janitixnaskaspänukhaxa

22Manq'asipkänukkhasti,Jesusaxt'ant'aaptasin bendicisawp'akjasinjupanakarchuräna,ukatstisänwa: Apthapipxam,manq'apxam!

23Ukatstiukacopaaptasinyuspärañtukuyasaxjupanakar churäna.

24Jesusastijupanakaruxsänwa:Akaxmachaq arust'äwinwilajawa,waljanitakwartatasasa.

25Qhanakwasapjjsma,janiwmayampsauvaachunak umañmunjjäti,DiosanReinopanmachaqachunakumañ urukama

26Mäq'uchuq'ucht'asinsti,Olivosqulluruwsarapxäna.

27Jesusastijupanacarojjsänwa:Jichhaarumajjtaqeniw nayatchuymustʼayapjjäta,Qellqatanjjaakhamsiwa: “Awatirirojjnuwjarakïwa,ovejanakastichʼeqtʼatäniwa” sasa

28Nayajjjaktjjäukaqhepatjja,Galilearuwjumanak nayraqatansarjjä

29Pedrostijuparuxsänwa:Taqinischuym ust'ayasipkchisa,janiwnayaxchuymust'aykätisasa.

30Jesusastijuparuxsänwa:Qhanaksapxsma,jichhüru, jichhürarumaxjanïrgalloxpäkutiart'kipanxa,kimsa kutiwnayarjanuñt'ayistasasa

31Jesusastijuk'ampch'amampiwarsüna:“Nayatix jumampchikjiwañajaxa,janiwkunapachasjan uñt'aykämati”sasaUkhamarakiwtaqinixsapxaraki

32Getsemanísatcheqaruwpuripjjäna,jupasti discipulonakaparsänwa:“Akanqontʼasipjjam,nayajj mayisiñkama”sasa

33UkatstiPedrompiru,Santiagompiru,Juanampiruw irpäna,ukatstiwalmuspharäna,walillakt'atawuñjasïna

34Jupanakarojjsarakïnwa:Nayanalmajajjjiwañkamaw walllakisi.

35Jupajjmäjukʼanayrarsartasaworaqerqontʼasisin Diosatmayisïna,ukhamattiempojjpasañapataki

36Jupastisarakïnwa:Abba,Awki,taqikunasjumatakix ch'amakïskiwaakacopaapt'asim,ukampisjaniwkuntix nayaxmunktaukxa,janukastikuntixjumaxmunktaukxa sasa.

37Jupastijupanakaruxikiskirjikxatäna,ukatPedrorux säna:Simón,¿jumaxikisktati?¿Janitmähoras uñch'ukisma?

38Jumanakaxamuyasipxam,mayisipxam,yant'anakarjan mantapxañamatakiChiqpachansaajayuxwakichtʼatawa, ukampisjañchixjanchʼamanïxiwa.

39UkatstimayampsarasawDiosarmayisïna,ukapachpa arunaksaarsüna

40Kuttʼanjjasajja,wasitatwaikiskirjikjjatäna, nayranakapajjwalillakkañänwa,janirakiwkunsajupar jaysañyatipkänti

41Kimsïrkutijutasinstijupanakaruxsänwa:Jichhax ikipxam,samart'apxamuñjapxam,JaqinYuqapax juchararanakanamparaparkatuyatäxiwa

42Sartapxam,sarapxañäni;uñt'apxam,khititixnayar aljantkituukaxjak'ankxiwasasa

43UkspachawJudasjupaxtunkapayanjaqinakatmaynïri, jupampchikjutäna,jupampchikastiwaljajaqinakaw espadanakampi,thujrunakampi,sacerdotenakan jilïrinakapampi,escribanakampi,jilïrirpirinakampi

44Juparaljantirixmächimpuuñacht'ayäna,akhamsasa: “Khitirutixjamp'att'käukaxjupaw”sasaapxarupxam,jan kunausunirpapxam

45UkatstiJesusaxjank'akiwjupanukarsaräna,ukat sarakïna:Yatichiri,yatichiri!ukatstijamp’att’äna

46Jupanakastiamparanakapluqxatasinkatuntapxäna

47Ukansaytʼatäsipkänaukanakatmaynïrejjmäespada aptʼasisawjilïrsacerdotenmäesclavoparjawqʼjäna, jiñchupsakhuchhuqarakïna.

48Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Jumanakaxmä lunthataruñtatespadanakampi,thujrunakampinayar katuntañatakmistunipxta?

49Nayastisapüruwjumanakampchikatemplon yatichaskäyäta,ukampisjaniwnayarirpapkistati

50TaqeniwJesusarjaytanukupjjäna,jaltjjapjjäna

51Ukatstimäwaynawq'alajanchiparliwxatatalinotela apt'ataarktänawaynanakawjuparkatuntapxäna

52Ukatstilinotelajaytasinq'alajanisint'ijtxäna.

53UkatstiJesusaruxjilïrsacerdotenukarirpapxäna, sacerdotenakanjilïrinakapampi,jilïrirpirinakampi, kamachiyatichirinakampixjupampchikaw tantachasipxäna

54Pedrostijayatarktasawjilïrsacerdotenutaparmantäna

55Jilïrsacerdotenakasa,TatitunTantachäwinkirinakasa, Jesusarjiwayañatakejjmäqhanañchäwithaqhapjjäna.ukat janiwkhitirusjikxatkänti

56Waljaniwjupacontrak'arinakarsupxäna,ukampis jupanakanarsutanakapaxjaniwmäkipkänti.

57Yaqhepajjjupacontrawkʼarinakparläna,akhamsasa:

58Juparist'apxtwa:“Amparampiluratakatemplot'unjä, kimsaurutstiyaqhajanamparanilurattemplolurarakï” sasa

59Ukampisjupanakanarsutanakapasjaniwmäamtar puripkänti

60Jilïrsacerdotestiukataypinsayt'asisinJesusarjiskt'äna: ¿Janitkunsjayskta?¿Kunatsaakajaqinakaxjuma contraxqhanañchapxi?

61UkampisJesusaxamukt'asïnwa,janiwkunsjayskänti Jilïrsacerdotestimayampjiskt'äna:¿JumastiDiosan Yuqapäktati?

62Jesusastisarakïnwa:Nayaxätwa,JaqinYuqaparuw ch'amankupïxapanqunt'atäskiruñjapxäta,alaxpachan qinayanaktaypinjutaskiruñjapxätasasa

63Jilïrsacerdotexisinakch'iyjasawsäna:¿Kunatsa juk'ampqhanañchirinakaxmunasini?

64JumanakaxDiosarjanwaliarunakist'apxtaxaUkat taqiniwjiwañatjuchañchapxäna

65Yaqhepanakastithuqhuñqalltapxäna,ajanupar ch'uqt'asipxäna,jawq'japxäna,sapxarakïnwa:“Profesaru” sasa

66Pedroxpalaciomanqhankkänaukhaxa,jilïrsacerdoten mäsirvientapawjutäna

67Pedrorjunt'uchasiruñjasasti,juparuñkatasawsäna: JumastiNazaretmarkankirJesusampïskaraktawasasa.

68Ucampisjupajjarsüna:“Janiwyatkti,janirakiwkuntï sisktaukamuykti”sasaUkatstiukap'iyaruw mistuwayxäna;ukatgallotripulaciónukanakasutjarakiwa.

69Mäsirvientawarmistiwasitatuñjäna,ukatukajakʼankir jaqenakarojjakhamsänwa:“Akajjjupanakatmaynïriwa” sasa.

70UcatstimayamparsünaMäjuk'apachatsti,jak'ankir jaqinakaxwasitatPedrorsapxäna:Chiqpachansajumax jupanakatmaynïrïtawa.

71UkampisJesusaxñanqhachañqalltäna,juramento lurarakïna,akhamsasa:Janiwnayaxakajaqituñt'kti, khitirutixjumanakaxparlapktaukajaqiruxsasa.

72UkatpayïrkutixgalloxjalnaqänaPedrostiJesusajj siskänaukaarunakamtayäna:“Janïrgallojjpäkuti artʼkipanjja,kimsakutiwnayarjanuñtʼirïta”sasa.Uk amuyt'asaxjachäna

15JAQTHAPI

1Alwatpachawjilïrsacerdotenakaxjilïrirpirinakampi, escribanakampi,TatitunTantachäwinkirinakamp aruskipt'apxäna,ukatstiJesusarchint'apxäna,ukatPilator katuyapxäna

2Pilatostijuparjiskt'äna:¿Jumastijudionakanreyipätati? Jesusastijuparuxsänwa:Jumawukhamsistaxasasa

3Jilïrsacerdotenakaxwaljatuqinakatjuchañchapxäna, ukampisjupaxjaniwkunsjayskänti

4Pilatostimayampjiskt'äna:¿Janitkunsjayskta?uñjam, waljaarunakwajumarjanwalt'ayañatakarsupkisasa.

5UkampisJesusaxjaniwkunsjayskäntiukhamatwa Pilatojjmuspharäna

6UkafiestanstiJesusaxmäkatuntatjaqiruwantutäna, khitirutixjupanakaxmunapkänukanakaru.

7UkatstiBarrabássutinimäjaqiwutjäna,jupampchika ch'axwirinakampchikawkatuntatikiskäna,jupastiuka kutkatasirjaqinakampchikawjaqirjiwayatayna.

8Jaqinakastijach'atjach'atarnaqasipxäna,kunjämtix jupanakaruxnayrjaxlurkataynaukhamlurañapataki

9Pilatostijupanakaruxsänwa:¿Jumanakaxjudionakan Reyiparantutañmunapxtati?

10Jupastisacerdotenakanjilïrinakapanenvidiasitap laykuwjuparkatuyapjjatapyatïna

11JilïrsacerdotenakaxBarrabasarantutañapatakix jaqinakaruxch'amanchapxäna.

12Pilatostimayampjupanakarsarakïnwa:Ukhamasti, ¿jumanakaxjudionakanReyipasasinsapktaukajaqirux kunlurañsmunapxtaxa?

13Ukatstimayampiwart'asipxäna:Ch'akkatapxam sasa

14Pilatostijupanakaruxsänwa:¿Kunajanwalinaksa lurpacha?Jupanakastijuk'ampjach'atart'asipxäna: “Ch'akkatapxam”sasa

15UkatwaPilatojjjaqenakarkusisiyañmunasajj Barrabasarantutäna,Jesusarusjawqʼjäna, chʼakkatatäñapataki

16SoldadonakaxPraetoriosatäkisukautaruwirpapxäna. ukattaqpachtamajaqinakaruwjawsapxi

17Ukxarustimoradoisimpiwisthapiyapxäna,ch'aphinakat luratcoronampiwp'iqiparuchapxäna.

18Ukatstiaruntt'añqalltapxäna:¡Aruntt'apxam, judionakanreyipa!

19Ukxarustip'iqiparuwmäcañampijawq'japxäna,ukatsti thuqhupxäna,qunqurt'asisawyupaychapxäna

20Jupatsawkasisinsti,moradoisiapsusipxäna,ukatsti jupanisinakuchasipxäna,ukatstich'akkatañatakiw irpapxäna

21UkatstiSimónsatCirenemarkankirmäjaqiruwcruzap aptʼasiñapatakwaytʼapxi,jupastiukachiqatmistüna.

22UkatstiGólgotasatchiqaruwirpapxäna,ukaxakham sañmuni:“P’iqich’akha”sasa

23Jupanakastimirrasatvinoumt'ayapxäna,ukampisjupax janiwkatuqkänti

24Jesusarch'akkatasinsti,isinakapt'aqanuqapxäna,sapa mayninapt'asitapa.

25Kimsïrhorasaruwch'akkatapxäna

26Jupanjuchañchäwipanjja,akhamqellqatänwa: “Judionakanreyipa”sasa.

27Jupampchikastipälunthataruwch'akkatapximaynix kupiamparapankiwa,maynistich'iqaamparapankiwa.

28Qillqataxphuqhasxänwa,siwa:“Jupaxjucha luririnakampchikawjakthapita”sasa

29Ukachiqatpasañmunirinakaxp'iqipch'allxtasaw juparuxjisk'achapxäna,akhamsasa:¡Ay,jumawtemplo t'unjaskta,kimsaurutsayt'ayasktaxa

30Jumapachpaqhespiyasim,cruzatsaraqam

31Ukhamarakiwjilïrsacerdotenakaxescribanakampchika sawkasipxäna:Jupawmayninakarqhispiyawayijupa pachpaxjaniwqhispiyañjamäkiti.

32IsraelanReyipaCristoxcruzansaraqapan,ukhamat uñjañasawa,iyawsañasatakiJesusampchikach'akkatat jaqinakaxjuparjisk'achapxäna.

33Suxtahoraspurinxänaukhaxa,llätunkjayp'ukamaw uraqixch'amakt'äna

34Niyallätunkhorasarojja,Jesusajjjachʼatartʼäna:“¿Eloi, Eloi,lamasabactani?”Ukastiakhamsañmuni:“Diosaxay, Diosaxay,¿kunatsajaytanukustasti?”

35Ukajak'ansayt'atäpkänukanakatyaqhepajjukist'asaw sapjjäna:“Eliasaruwjawsaski”sasa.

36Maynixt'ijtasinmäesponjaphuqt'atvinagre phuqt'ayäna,ukatstimäcañapatxaruwuchasïna,ukatsti umañchuräna,akhamsasa:Jansa.Eliasajjjupar apaqañatakjutaspatijanichaukuñjañäni

37Jesusastijach'atart'asïna,ukatstiajayuxjaytxarakïnwa

38Templonvelopajjpatataynachkamawpächʼiyjatäjjäna

39Ukjjarussaytʼatäskänaukacapitanajjakhamsänwa: “CheqpachansaakajaqejjDiosanYoqapawa”sasa.

40Jayankirwarminakawuñch'ukisipkäna,jupanak taypinstiMagdalenaMaría,Santiagojisk'a,Joséchachan taykapa,Salomésatwarmintaykapa.

41(JupastiGalileankkänaukapachasti,jupampchikaw Jerusalénmarkarsarapxäna

42Kunapachatixjayp'uxpurinxänukkhaxa, wakicht'asiñapänwa,mäarunxa,samarañurujanïr purinkipanwa

43ArimateamarkankirJoseyastiwalisumaewjjtʼirïnwa, jupastiDiosanReinopsuytʼirïnwa,jupastijanajjsartʼasaw Pilatonukarsaräna,Jesusancuerpopsawalmunäna

44Pilatostiniyajiwatäxchijanichaukxawalmuspharäna, ukatsticapitanaruwjawsäna,ukatstijuparjiskt'äna:

45Ukyatisinsti,ukajanchipajjJosearuwkatuyäna

46Jesusastisumalinoalasïna,ukatstilinompiw chint'ayäna,ukatstimäsepulturaruwucharakïna,uka sepulturaxmäqalatk'uchirt'atänwa,ukatstimäqalampiw sepulturapunkurliwxatäna.

47MagdalenaMariampi,JoseanMaríataykapampisti, kawkhantïJesusanikintatäkänukuñjapxäna

16JAQTHAPI

1Sábadourojjpasjjänaukhajja,MagdalenaMaría, Santiagontaykapa,Salomesatchachansumaqʼapkir qollanakalasipjjäna,ukhamatjuparjawilltʼir jutapjjañapataki.

2Semanannayrïrurupajjwalialwatsepulturarpuripjjäna, Intijalsunjja

3Jupanakastijupanakkamawjiskt'asipxäna:¿Khitis sepulturapunkutq'alapaqapxitani?

4Ukxarusti,ukaqalaxliwxatatuñjapxäna,wali jach'apuniwa.

5Sepulturarmantasasti,mäwaynaruwuñjapxäna,uka waynaruwkupitoqenqunt'atäskäna,mäjach'ajanq'u isimpiisthapt'ataucatjupanacajjwalajjsarapjjäna

6Jesusastijupanakaruxsänwa:Janaxsarapxamti, NazaretmarkankirJesusarch'akkatatthaqhapxtaxajupax janiwakankiti,kawkharutixikipkänukuñjapxamsasa.

7Ucampissarapjjam,discipulonakaparu,Pedrorus yatiyapjjam,jupajjGalilearuwnayräjjamsarani

8Jupanakastijank'akiwsepulturatjaltxapxänaJupanakasti khathatt'asisawmuspharapjjäna,janirakiwkhitiruskuns sapkänti.ajjsarapjjataplaycu.

9Jesusaxsemanannayrïruruxwalialwatjaktxänaukhaxa, MaríaMagdalenaruwnayraqatuñstäna,jupatpaqallqu saxranakjaqsuwayxäna.

10Ukatstijupampchiksarnaqirjaqinakaryatiyiriwsaräna, jupanakaxjachapxänwa,jachapxarakïna

11JupanakastiJesusanjakatapist'asaxjaniwiyawsapkänti 12Ukaqhepatjja,yaqhauñnaqatpäjaqeruwuñstäna, jupanakajjyaqhacheqarsarasipkänaukhajja 13Jupanakastisarasinjiwatanakaryatiyapxäna.

14Ukaqhipatsti,tunkamayanjaqinakaruxmanq'añan qunt'atäsipkänukhawuñstäna,ukatstijaniyawsäwipampi, qalachuymanïtapampiwjupanakartuqinuqäna

15Jesusastijupanacarojjsänwa:Taqeakapachar sarapjjam,sumayatiyäwinakyatiyapjjamtaqejakenacaru sasa

16Khititejjiyawski,bautisatäkiukajja,qhespiyatäniwa ukampiskhititixjaniyawskiukaxjuchañchatäniwa

17Ukachimpunakaxiyawsirinakaruwarktani;Nayan sutixaruwsaxranakarjaqunukupxani;machaqarunak parlapxani;

18Jupanakaxkatarinakapthapipxani;kunajiwayiryänaksa umapxanixa,janiwjupanakaruxkunajanwalt'aykaniti; usutanakaruxamparanakapluqxatapxani,ukatsti waliptapxani”sasa.

19Tatituxjupanakampparlxänaukaqhipatsti, alaxpacharuwkatuqatäxäna,ukatstiDiosankupïxaparuw qunt'asïna.

20Jupanakastimistusawtaqichiqanyatiyapxäna,Tatitux jupanakampchikawirnaqäna,señalanakampiarktasa Amén.

Lucas

1JAQTHAPI

1Kunatixjiwasanaktaypinchiqpachapuniiyawsatäki ukanakyatiyañatakixwaljanipuniwamparaparpuripxi.

2Jupanakastiqalltatpachuñjirinaka,Diosanarunakap luqtirinakäpjjänwa.

3Nayatakixwaliaskipunïnwa,nayratpachtaqikunssum amuyt'atajatxa,jumarmäsumaqillqatqillqañaxa,wali sumaTeófilo.

4Ukhamatwayatiñama,kunanakatïyatichapktaukanakajj cheqäskapuniti

5JudeankirHerodesreyinurunakapanjja,Zacaríassutini mäsacerdotewutjäna,jupastiAaronanphuchanakapat jutirïnwa,jupastiElisabetsatänwa

6PanpachaniwDiosnayraqatanaskijaqinakäpxäna, Tatituntaqikamachinakaparjama,kamachinakaparjamajan juchanisarnaqapxäna

7Jupanakastijaniwwawanïpkänti,kunattixElisabetaxjan wawanïxänwa,panpachaniwwalimaranïxapxäna

8JupajjDiosnayraqatansacerdotjamirnaqtʼaskänaukhajj kunjämtejjlurkänaukarjamawsacerdotjamirnaqtʼaskäna.

9Sacerdotenakancostumbreparjamajja,Tatituntemplopar mantkänaukhajjinciensonakhantayañapänwa

10Inciensowaxt'añhorasastitaqpachjaqinakaxanqan mayisipkäna

11UcatstiTatitunmäangelapawuñstäna,inciensoaltar kupitoqensaytʼatäskäna.

12Zacariasajjjuparuñjasajjwalllakisïna,ajjsarañawjupar purïna

13Angelastijuparuxsänwa:Zacarías,janaxsaramti, mayisitamaxist'atawaElisabetwarmimastimäyuqall wawawyuripxätam,ukatstiJuansutimpiwsutichapxäta” sasa.

14Jumastikusisiñampikusisiñampiwutjäta;Waljaniw yurïwipatkusisipxani.

15JupajjTatitunnayraqatapanjach'ajaqëniwa,janirakiw vinosa,machjayirumañanaksaumkanitiTaykapan purakapatpachawQullanAjayumpiphuqt'atäni

16WaljaisraelitanakaruwTatituDiosaparkutt'ani

17Eliasanajayupampi,ch'amapampi,awkinakanchuymap wawanakaparkutt'ayañataki,janist'irinakarusaskijaqin yatiñkankañaparkutt'ayañatakiTatiturwakicht'atmarkar wakicht'añataki

18Zacariasastiangelaruxsänwa:¿Kunatsaukyatxa? Nayajjchuymankipstatjaqëjjtwa,warmijastiwali maranïjjewa

19Angelastijuparuxsänwa:NayaxGabrielätwa,Diosan nayraqatapansayt'atäsktaNayastijumampparliri,aca sumayatiyäwinakyatiyañajataki

20Ukatsti,jumajjamuktʼätawa,janiwparlañpuedkätati, ucalurañanakphoqasiñapkama,kunatejjarunakjjarojjjan creyktati,ukaarunakajjhorasaparuwphoqasini

21JaqinakastiZacariasarsuyt'apxäna,Tatitunutapanwalja tiempoqhiparatapatxawalmuspharapxäna

22Mistxasinstijaniwjupanakampparlañpuedkänti, jupanakajjtemplonmäunañchäwiuñjatapamuyapjjäna.

23Yatiqañurunakaxtukuyxänaukkhasti,utaparuw sarxäna

24Ukaurunakqhipatsti,Elisabetwarmipaxusurïxänwa, phisqaphaxsiwimantasïna

25Tatituxukhamlurawayitu,nayaruñch'ukiskituuka urunakanxa,jaqinaktaypinjisk'achasiñaxapaqañataki

26Sojjtaphajjsirojja,GabrielangelajjGalileankirNazaret satmarkaruwDiosankhitantäna.

27MävirgenwarmejjDavidanfamiliapatjutirJosésat chachampiwcasarasiñatakcasarasïnaukavirgentawaqun sutipaxMaríasatawa.

28Angelastijuparjak'achasisinsänwa:Aruntt'am,wali khuyapt'ayasirïta,Tatituxjumampïskiwa

29Juparuñjasasti,ukawarminarsutapatxawalpun llakisïna,ukatkunjamaruntt'añaswakisispauk amuyt'arakïna

30Angelastijuparuxsänwa:María,janaxsaramti, Diosankhuyapayasiñapkatuqtaxasasa

31Ukatstipurakamanusurïta,mäyuqallwawa wawachasïta,ukatstiJESUSsutimpiwsutichäta.

32Jupajjjach'ajaqëniwa,jach'aDiosanYoqapasatäniwa 33JupawJacobunutapanwiñayatakapnaqanireinopajj janiwtukuskaniti”sasa.

34UkatMariaxangelaruxsäna:¿Kunjämarakakax pasanisti,janitixmäjaqiruñt'ktxa?

35Angelastijuparuxsänwa:QullanAjayuxjumaruw purini,jach'aDiosanch'amapawch'amakt'ayapxätam, ukatwaqullanyänakaxjumatyurkiukaxDiosanYuqapa satänisasa.

36Ukatsti,Elisabetprimomaxchuymankipstatäxasaxmä yuqallwawawusurïna

37Diosatakixjaniwkunasjanch'amäkaniti

38Mariastisarakïnwa:Uñtapxam,Tatitunsirvientapa arumarjamnayatakukhamäpan”sasa.Ucatangelajjjupat sarjjäna

39UkaurunakanstiMariaxsartasinxjank'akiwqullu pataruwsaräna,Judámarkaruwsaräna.

40ZacariasanutaparmantasinstiElisabetararuntt'äna.

41ElisabetaxMarianaruntatapist'asinxa,wawax purakapanjaltawayxäna.ElisabetastiQullanAjayun phuqt'atänwa

42Jupastijach'atarsüna:Warminaktaypinbendicitawa, purakamanachupaxbendicitawasasa.

43¿Kawkitsaakaxnayatakixutji,Tatituntaykapaxnayan ukarjutañapatakisti?

44Aruntt'asktaukaaruist'asinxa,wawaxpurakajan kusisiñatjaltawayxäna

45Khititejjiyawskiukajjkusisiñaniwa,Tatitun yatiyatapajjphoqasiniwa.

46Mariastisarakïnwa:AlmajaxTatiturjach'añchaski

47NayanajayujastiDiosQhispiyirijampiwkusisiyi

48Jupajjsirvientapanjiskʼajañchinïtapuñji,jichhat uksarojjtaqewawanakawnayarojjbendicionatsapjjetani

49Ch'amanikhititixjach'aluräwinaklurawayitusutipax qullanawa.

50Juparajjsaririnakarojjwaljamaranakawkhuyaptʼayasi

51Jupajjamparapampiwchʼamuñachtʼayi;jach'ajach'a tukurinakaruxchuymanakapanamuyunakapan ch'iqiyawayi

52Ch'amanjaqinakaruxqunt'asiñanakapatjaqunuqawayi, jisk'ajaqinakarjach'araptaraki.

53Jupawmanq'atawtjatanakaruxaskiyänakampi phuqt'ayi;qamirinakarusch'usaruwkhithawayi

54JupajjkhuyapayasiñapatamtasisawIsraelesclavopar chʼamachasïna

55Kunjämtixnayraawkinakasaru,Abrahamampiru, wawanakaparwiñayataksiskänaukhama.

56Mariastiniyakimsaphajjsiwjupampchikjakasïna, ukatstiutaparuwkuttʼjjäna.

57Elisabetanususiñapkamajjtiempopajjpurinjjänwa. ukatstimäyuqallwawawawachasïna

58Jaqimasinakapasa,primonakapasa,Tatituxjupatwal khuyapt'ayasiñapist'apxäna.Jupastijupampchikaw kusisipjjäna

59Ukatllätunkurusaraqataruwwawarcircuncisiónlurir jutapxänaJuparustiZacaríassasawsutichapxäna,awkipan sutipxaru

60Taykapastisarakïnwa:Janiwukhamäkiti.Ucampis jupajjJuansatäniwa”sasa

61Jupanakastisapxarakïnwa:Janiwkhitiswila masimatsaukasutimpuñt'atäkaspatisasa.

62Ukxarustiawkiparuxmäseñallurapxäna,kunjamsa jupaxjawsayañmunäna

63Ukatstimäqillqañmesamayïna,akhamsasaw qillqarakïna:“JupaxJuansatawa”sasaUkattaqiniw muspharapxäna

64Ukspachawlakapaxjist'arasïna,lakapasjist'arasïna, ukatstiDiosarjach'añchäna

65Ukajak'ankirinakastiajjsarañqalltapxäna,taqiuka arunakxaJudeaqullunakanist'asipxäna.

66Taqikhitinakatixist'apkänukanakaxchuymanakapan imt'asipxäna,akhamsasa:¿Kunjämarakaka wawaxäspasti?Tatitunamparapajjjupampchikäskänwa.

67ZacaríasawkipaxQullanAjayunphuqt'atawprofecía arsüna

68IsraelanTatitDiosapajjjach'añchatäpan;Jupaw markaparvisitt'i,qhispiyaraki

69Juparakiwmäwajjraqhespiyañatakutt'ayistu,David uywatapanutapanjja.

70Kunjämtixjupaxqullanprofetanakapanlakaptuqi arskänaukhama

71Ukhamatuñisirinakasatqhispiyatäñasataki,taqi uñisirinakanamparapatqhispiyatäñasataki

72Nayraawkinakasarkhuyapayasiñarsutäkiuk phuqhañataki,qullanarust'äwipatamtañataki; 73Abrahanawkisaruxjuramentoarsüna

74Jupajjuñisirinakasanamparapatqhespiyatäsajjjan ajjsarasawjuparserviñasatakyanaptʼistaspa.

75Jupannayraqatapanqullankankañampi,chiqapar uñjañampi,taqijakañurunakaxa

76Jumasti,wawa,jach'aDiosanprofetapasatätawa, Tatitunnayraqataparsarañamawathakinakap wakicht'añataki.

77Juchanakapatpampachatäsinmarkaparqhispiyasiñ yatiñapataki

78Diosasankhuyapayasiñaptuqi;Ucampisalaxpachat jutirurunakaxjutapxitu.

79Ch'amakan,jiwañanch'amakanqunt'atäpkiukanakar qhant'ayañataki,kayunakassumankañthakinirpañataki

80Wawaxwalich'amanïxänwa,wasarpampankaskänwa Israelmarkaruñacht'ayañurukama

2JAQTHAPI

1Ukaurunakansti,CesarAugustoxmäkamachiist'asïna, taqiakapachanimpuestopayllatäñapataki

2(CireniochachajjSiriamarkangobernadorapäkäna ukhawukaimpuestopagañajjnayrïrkutilurasïna).

3Taqeniwimpuestopagañataksarjjapjjäna,sapamayniw markaparsarjjapjjäna.

4JoseyastiGalileatNazaretmarkatmistusawJudeamarkar saräna,DavidanmarkaparBelénsatäkisukaru(kunatix jupaxDavidanutapatukhamarakfamiliapatjutirïnwa:)

5Maríawarmipampchikaimpuestopayllatäñapa, usurïtapa

6Ukanjakapkänaukhajja,ukawarminususiñapäkänauka urunakajjphoqhasjjänwa

7Ukatstijilïryoqaparuwwawachasïna,ukatstimäisimpiw chint'asïna,ukatstimäuywamanq'añutaruwikiyäna. kunatixposadaukanxjaniwjupanakatakixmächiqax utjkänti

8Ukapachpamarkanjjaovejaawatirinakajjarumaw ovejanakapuñjapjjäna

9Tatitunangelapawjupanakxarpurinïna,Tatitunjach'a kankañapawjupanakarmuyuntatqhant'äna.

10Angelastijupanacarojjsänwa:Janajjsarapjjamti, nayajjwalikusisitsumayatiyäwinakapanipjjsma,ucasti taqejakenacaruwpurinisasa.

11JichhüruwDavidanmarkapanmäQhispiyirinasïwi, jupastiCristoTatituwa

12Ucajjjumanacatakejjmäseñaläniwa;Jumanakaxuka wawaruwjikxatapxäta,isimpisthapt'ata,mäuywamanq'añ utanikiskiruñjapxäta

13Mäakatjamatmäakatjamatwaljaalajjpachankir ejercitonakajjangelampchikaDiosarjachʼañchapjjäna

14Diosajjalajjpachanjachʼañchatäpan,akaoraqen sumankañutjañapataki,jaqenakansumamunañapampi.

15Angelanakajjjupanakatalajjpacharsarjjapjjänaukhajja, awatirinakajjmaynitmaynikamawsapjjäna:“Jichhajj Belénmarkarsarapjjañäni,kunanakatïTatitojjyatiykiuk uñjapjjañäni”sasajiwasaru

16Ukatstijank'akiwpurinipxäna,Mariampiru,Joseampiru, wawarusmäuywamanq'añutanikiskirjikxatapxäna.

17Ukuñjasajja,kunaarunaktïukawawatparlapkänauk yatiyapjjäna

18Ukist'irinakaxtaqiniwmuspharapxäna,kuntix awatirinakaxjupanakaryatiyapkänukanakuñjasa

19UcampisMariajjtaqeukanakimäna,chuymapansauka toqetwalupʼïna.

20UwijaawatirinakaxDiosarjach'añchasa,jach'añchasa, taqikuntixist'apkatayna,uñjapkataynaukanaklayku

21Ukatllätunkuruwwawarcircuncisiónlurasïna,uka sutixJESUSsatäxänwa,ukaangelaxjanïrusurïkänuka sutimpiwsutichäna.

22KunapachatixMoisesankamachiparjam q'umachatäñapäkänukkhaxa,Jerusalénmarkaruw apanipxäna,Tatituruñt'ayañataki

23(KunjämtixTatitunkamachipanqillqatäkiukhama: “Khitichachatixpurakapjist'arkiukaxTatitunqullan satäniwa)

24Tatitunkamachipansiskiukarjamawmäsacrificio loqtapjjañapa:“Mäparipaloma,janukajjpäpaloma”sasa 25Jerusalénmarkanjja,Simeónsatmäjaqewutjäna.Uka pachpajaqistichiqaparsarnaqirïnwa,Diosar yupaychirirakiwa,Israelanchuymacht'äwipsuyt'äna

26TatitunCristoparjanïruñjkasaxa,QullanAjaytuqiw juparyatiyäna,jiwañarjanuñjañapataki

27AjaytuqiwTatitunutaparmantäna,awktaykapax Jesusanwawaparirpanipxäna,kamachirjamsarnaqañataki.

28UkatstiJesusaxamparatkatxarusawDiosar jach'añchäna.

29Tatay,jichhastisirvirimaruxsumankañampsarxam, arumarjama

30Nayranakajajjjumanqhespiyasiñamuñjta

31Jumawtaqijaqinakannayraqatapanwakicht'awayta;

32Mäqhana,janjudiöpkiukanakarqhant'ayañataki,Israel markamanjach'akankañapqhant'ayañataki

33KunanaktïjupatparlapkänaukanakuñjasajjJoseyampi taykapampejjwalmuspharapjjäna

34UkatSimeonaxjupanakarbendicïna,Mariataykaparux sänwa:AkawawaxIsraelanwaljajaqinakan t'unjatäñapataki,jaktapxañapatakiwwakicht'ata uqhamaracmäunañchauñt'ayañataki,uqhamaracjanwali arunakarsutäñapataki;

35(Jïsa,mäespadawalmamarch'allt'ani,)waljachuyman amuyunakapaxqhanstañapataki.

36AsertributjutirFanuelchachanphuchapänwa,Anasat mäprofeta,jupaxwalijilïrïnwa,paqallqmaraw chachapampijakasïna.

37Jupajjniyapusitunkapusinimaraniviudawarmïnwa, janiwtemplotsarjjänti,janukastiarumawuruyayunasa, oracionampiDiosaryupaychäna.

38UkawarmejjukaratukiwTatituryuspäräna,Jerusalén markanqhespiyasiñsuyapkänaukanakarojjjupat parlarakïna.

39TaqikuntixTatitunkamachiparjamphuqhasaxGalilear kutt'xapxäna,Nazaretmarkaparu

40Wawaxwalich'amanïxänwa,yatiñkankañamp phuqt'ata

41AwktaykapaxsapamarawPascuafiestanJerusalén markarsarapxirïna.

42Jesusaxtunkapayanmaranïxänukkhasti,Jerusalén markaruwsarapxäna

43Ukaurunakaxphuqhasxänukkhasti,JesusaxJerusalén markanqhiparxänaJoseyampitaykapampejjjaniwuk yatipcänti

44Jupanakasti,jupampchikäskaspaukhamamuyasaxmä uruwsarapxänawilamasinakapampi,uñt'at masinakapampixjuparthaqhapxäna

45Juparjanjikxatasinsti,Jerusalénmarkaruwkutt'xapxäna, juparthaqhañataki

46Kimsaurutsti,Diosaryupaychañutanqullirinaktaypin qunt'atäskirjikxatapxäna,jupanakarist'asa,jupanakar jiskt'asa

47Taqikhitinakatixjuparist'apkänukanakaxwal muspharapxäna,juparamuyt'asa,jaysäwinakapuñjasa

48Juparuñjasaxwalmuspharapxäna,taykapaxjuparux sänwa:Wawa,¿kunatsaukhamlurapxista?uñjam, awkimampinayampejjwalillakitawthaqapjjsma.

49Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Kunjämaraknayar thaqhapxistasti?¿JanitjumanakaxAwkixanlurañapatak lurañaxwakisispa?

50JupanakastijaniwamuyapkäntikuntixJesusax jupanakarsiskänaukxa.

51JupanakampchikawsaraqasinNazaretmarkarpurisin jupanakarist'asïna,ukampistaykapaxtaqiukanak chuymapanimäna.

52Jesusastiyatiñkankañan,jach'ajach'atukusaw jilxattäna,Diosampi,jaqinakanmunañapampi

3JAQTHAPI

1TiberioCésarreyintunkaphisqanmaraapnaqäwipanxa, PoncioPilatojupastiJudeamarkanapnaqiripänwa, HerodesjilapastiGalileamarkanapnaqäna,Felipejilapasti Ituraeamarkana,Traconitismarkanapnaqarakïna, LisaniasastiAbilenamarkanapnaqarakïna

2AnasampiCaifásampejjjilïrsacerdotenakäpjjänwa, DiosanarunakapajjwasaranwaZacaríaschachanJuan yokaparpurïna

3JupajjJordánjakʼankirtaqeoraqeruwpurinïna, juchanakamatpampachatäñatakejjarrepentisiñatak bautisasiñyatiyasa.

4KunjamtixIsaíasprofetanarunakapqillqatanqillqatäki ukhama:“Wasaranmäjaqinarupist'asi:‘Tatitunthakip wakicht'apxam,thakinakapchiqañchapxam”sasa.

5Taqevallejjphoqantatäniwa,qollunakasqollunakas tʼunjatäniwak'allk'uthakinakastichiqachatäxaniwa,qhuru thakinakassumaptayatäniwa;

6TaqijaqinakawDiosanqhispiyasiñapuñjapxani

7UcatstiJesusanbautisasiñatakmistunirwalja jaqenakarojjsänwa:¡Katarinaka,¿khitirakjumanakar ewjjtʼapjjtamjja,jutïrcoleratjaltjjapjjañamataki?

8Ukhamasti,arrepentisiñatakjamachunakapanipxam, janirakjumanakaxakhamsapxamti:‘Abrahanax awkisankiwa’sasa

9Jichhastihachaxquqanakansaphipkamawuchatäxi,taqi quqanakaxjansumaachunakachupkiukanakaxninaruw jaquntatäxi

10Jaqinakastijuparjiskt'apxäna:Ukhamasti,¿kuns lurañäni?

11Jupastisarakïnwa:Khititejjpäisinïkiukajja,khititejj janisinïkiukarchurapanKhititejjmanqʼanïkiukajja, ukhamlurpan”sasa.

12Ukatstiimpuestoapthapirinakaxbautisasiñatakiw jutapxäna,ukatsapxarakïnwa:Yatichiri,¿kunslurapxä?

13Jesusastijupanacarojjsänwa:Janmaynejj jumanacarojjchurapctamucatsipanjuk'ampcobrapjjamti sasa

14Soldadonakastiukhamarakiwjuparjiskt'apxäna: ¿Kunslurapxä?Jupanakastisarakïnwa:Jankhitirusjan walinaklurapxamti,janirakkhitirusk'arimp juchañchapxamti;ukatpayllawinakamampixkusisipxam. 15Jaqinakaxsuyt'asipkänukkhaxa,taqiniwJuanat lup'ipxäna,jupaxCristotijanicha;

16Juanaxtaqiniruwsäna:Chiqpachansaumampiw bautisapxsmaUcampisnayatsipanjuk'ampch'amani mayniwjutani,jupanzapatopanch'akhapsajaniw jist'arañaxwakiskiti

17Jupanventiladorpajjamparapankjjewa,trigopsa qʼomachani,trigoapthapiñutaparapthapirakiucampisuka laq'unakjja,janjiwatninampiwphichhantani.

18Jupastiewjjt'asisajjwaljayaqhanakwajaqenakar yatiyäna

19UcampisHerodessatmarkaapnaqiristi,Felipejilapan Herodiaswarmiplayku,Herodesanjanwaliluräwinakap layku.

20Taqekunatsipansa,Juanaruwcarcelarjist'antayäna 21Taqejaqenakajjbautisasipjjänaukhajja,Jesusajj bautisatäjjänwa,Diosatmayiskänaukhawalajjpachajj jistʼarasïna

22QullanAjayuxmäpalomaruñtatjaqiruñtatawjupar saraqanïna,alaxpachatmäaruwist'asïna:“Jumawmunat Yuqaxaxa;Jumatnayajjwalikusisitätwa

23Jesusaxniyakimsatunkamaranïxänwa,Josean yuqapawa,jupaxHelíchachanwawapänwa.

24UkastiMatatchachanwawapänwa,jupastiLeví chachanwawapänwa,jupastiMelquichachanwawapänwa, jupastiJananyokapänwa,jupastiJoséchachanwawapänwa.

25UkajaqistiMatatiaschachanwawapänwa,jupastiAmos chachanwawapänwa,Naumchachanwawapänwa,jupasti Eslíchachanwawapänwa,jupastiNagéchachan wawapänwa

26JupastiMaatsatchachanwawapänwa,jupastiMatatias satchachanwawapänwa,jupastiSemeisatchachan wawapänwa,jupastiJoseyanwawapänwa,jupastiJudá chachanwawapänwa.

27JupastiJuananyokapänwa,jupastiResasatchachan wawapänwa,jupastiZorobabelchachanwawapänwa, jupastiSalatielchachanwawapänwa,jupastiNerichachan wawapänwa

28UkastiMelquichachanwawapänwa,jupastiAdi chachanwawapänwa,jupastiCosamsatchachan wawapänwa,jupastiElmodamchachanwawapänwa, jupastiErchachanwawapänwa

29JupastiJoseanwawapänwa,jupastiEliezerchachan wawapänwa,Jorimchachanwawapänwa,jupastiMatat chachanwawapänwa,jupastiLevíchachanwawapänwa 30JupastiSimeónchachanwawapänwa,jupastiJudá chachanwawapänwa,jupastiJoseanyokapänwa,Jonan chachanwawapänwa,jupastiEliacimchachanwawapänwa

31JupastiMeleachachanwawapänwa,jupastiMenansat chachanwawapänwa,jupastiMatatanyokapänwa,jupasti Natánsatchachanwawapänwa,jupastiDavidan yoqapänwa.

32JupastiJeséchachanwawapänwa,jupastiObedchachan wawapänwa,jupastiBoozchachanwawapänwa,jupasti Salmónchachanwawapänwa,jupastiNaasonchachan wawapänwa

33JupastiAminadabchachanwawapänwa,jupastiAram chachanwawapänwa,jupastiEsromchachanwawapänwa, jupastiFareschachanwawapänwa,jupastiJudáchachan wawapänwa

34UkajaqistiJacobunwawapänwa,Isaacchachan wawapänwa,Abrahamanwawapänwa,Tarachachan wawapänwa,Nacorchachanwawapänwa

35JupastiSarucchachanwawapänwa,jupastiRagaú chachanwawapänwa,jupastiFalecchachanwawapänwa, jupastiHeberchachanwawapänwa,jupastiSalachachan wawapänwa

36JupastiCainánchachanwawapänwa,Arfaxadchachan wawapänwa,Semchachanwawapänwa,Noéchachan wawapänwa,Lamecchachanwawapänwa.

37Matusalachachanwawapänwa,Enocchachan wawapänwa,jupastiJaredchachanwawapänwa,jupasti Maleleelchachanwawapänwa,jupastiCainánchachan wawapänwa

38UkajaqistiEnóschachanwawapänwa,Setchachan wawapänwa,Adánchachanwawapänwa,jupastiDiosan wawapänwa

4JAQTHAPI

1JesusastiQullanAjayumpiphuqt'atawJordánmarkat kutt'anxäna,ukatstiAjayuxwasararuwirpäna.

2PusitunkauruwSupayanyant'ata.Ukaurunakanstijaniw kunsmanq'känti,ukaurunakaxtukusxänaukhaxa,manq'at awtjatawuñjasïna

3Supayastijuparuxsänwa:JumatixDiosanYuqapästaxa, akaqalaruxt'ant'atukuyañapatakiwmayïtasasa

4Jesusastisarakïnwa:Qellqatansiwa:‘Jaqixjaniw t'ant'ampikijakañapakiti,janukastiDiosantaqi arunakapampiwjakani’sasa

5Supayastimäjach'aqulluruwapasxäna,ukatmäratukiw taqiakapachanreinonakapuñacht'ayäna

6Supayastijuparuxsänwa:Taqiakach'amchurapxäma, jach'akankañapsachuräma.Khitirutixmunktaukaruw churarakta”sasa

7Jumatixnayaryupaychañmunstaxa,taqiniwjumankxani 8Jesusastijuparuxsänwa:Nayatsarxam,Supay, Qillqatanqillqatawa:‘TatituDiosamaruwyupaychäta,jupa saparukiwyupaychäta’sasa

9JesusastiJerusalénmarkaruwirpäna,ukatstitemplonmä p'iyapatxaruwqunt'ayasïna,ukatstisänwa:Jumatix DiosanYuqapästaxa,akachiqatjaquqasim

10Qellqatanjjasiwa:“Jupawangelanakaparjumar uñjapjjätam,jumaruñjapjjañamataki”sasa

11Jupanakastiamparanakaparuwapxarupxätam,ukhamat kayummäqalarjanch'allt'asiñapataki.

12Jesusastijuparuxsänwa:Akaxsiwa:‘JaniwTatitu Diosamaruxyant'kätati’sasa

13Supayaxtaqiyant'anaktukjasaxmäjuk'apachatakiw jupatjithiqtxäna

14JesusaxAjayunch'amapampiwGalilearkutt'awayxäna 15Jupajjsinagoganakanyatichäna,taqejaqenakan jachʼañchatäsa

16Nazaretmarkarpurisinsti,samarañuruxsinagogaruw saräna,ukatstiliyt'añatakiwsayt'asïna.

17UkatstiIsaíasprofetanlibropwaJesusarkatuyapxäna Ukalibrojist'arasinsti,kawkhantïqillqatäkänukjikxatäna 18TatitunAjayupaxnayaruwutji,jupawnayarajllisitu, pisinkirinakarsumayatiyäwinakyatiyañajatakijupaw nayarkhitanitu,p'akjatanakarqullañataki,katuntat jaqinakarqhispiyañataki,juykhunakarussumuñjañ yatiyañataki,t'aqhisiyatjaqinakarqhispiyañataki

19Tatitunsumamarapatyatiyañataki

20Ukatstiukalibrojistʼantasajjwasitatwayanapirir churäna,ukatstiqontʼasirakïnwaSinagogankirinakax taqiniwjuparuñch'ukipxäna.

21Jesusastijupanacarojjsänwa:Jichhürojjaka Qellqatanacajjjumanacanist'apjjatamatphoqhasjjewa sasa

22Taqeniwjuparqhanañchapjjäna,lakapatmistkänauka sumaarunakuñjasastiwalmuspharapjjänaJupanakasti sapxarakïnwa:¿JanitakaxJoseyanwawapäki?

23Jesusastijupanakaruxsänwa:Chiqpachansaakaaru sapxätawa:‘Qulliri,jumapachpawqullasim’sasa 24Jupastisarakïnwa:Qhanaksapxsma,janiwkhiti profetasmarkapankatuqatäkitisasa

25Chiqpachansasapxsma,Eliasreyinurunakapanxa,walja viudawarminakawIsraelanutjapxäna,ukapachasti alaxpachaxkimsamarasuxtaphaxsijist'antatäxänwa,

ukapachastitaqpachuraqinjach'amach'at'aqhisiñaw utjäna.

26UkampisEliasajjjaniwkhitiruskhitkänti,janukasti SidónmarkankirSareptamarkaruwmäviudawarmir khitapjjäna.

27Eliseoprofetantiempopanjja,waljaleprausunakaw Israelmarkanutjänajaniwmaynisq'umachatäkänti,jan ukastiNaamansiriojaqikiwq'umachatäxäna.

28Ukist'asinstitaqiniwsinagogankirinakaxwal colerasipxäna

29Ukatstisayt'asisawmarkatjaqunukupxäna,kawkïr qullutixmarkapaxutt'ayatäkänukaqullupataruw irpapxäna,ukhamatp'iqitjaqunukupxañapataki.

30UcampisJesusajjjupanaktaypitsarasawsarjjäna

31GalileankirCapernaúmmarkaruwsaraqasinsábado urunyatichäna.

32Yatichäwipuñjasaxwalmuspharapxäna,arupax ch'amanïnwa

33Ukasinagoganjja,mäjaqewutjäna,jupastimäqʼañu saxranakanajayupampiwjachʼatartʼasïna

34Juparustisarakïnwa:Jichhaxjichhürunakaniwa NazaretmarkankirJesus,¿kunalurañasajumampi?¿jumax nanakart'unjañatakjuttati?Nayajjkhitïtasukuñtʼsmawa; DiosanQullanDiosapawa

35Jesusastiakhamsasawtuqinuqäna:Amukt'asim,ukat mistumsasaSupayaxtaypirjaquqanisinxa,jupat mistuwayxäna,janiwkunajanwalt'aykänti

36Taqeniwwalmuspharapjjäna,akhamsasaw jupanakkamaparlasipjjäna:“¡Kunaarusaakajj!”Jupasti ch'amampi,ch'amampiq'añuajayunakaruxmayïna, jupanakastimistunipxaraki.

37Jupanwaliuñt'atäñapastitaqichiqanwapurintäna

38SinagogatmistusawSimonanutaparmantänaUkat Simonanwarmipantaykapaxwalicalenturampiw katuntatäna;Jupanakastijupalaykuachikt'asipxäna

39Jesusastiukawarminpatxaparuwsayt'asïna,ukatsti calenturattuqinuqäna.Ucatstijuparojjjaytanukuwayjjänwa, ucatstijupajjsartasinjupanacarservïna

40Intijalantkänukkhasti,kunaymanusumpusuntat jaqinakawJesusanukarapanipxäna.ukatstisapamayniruw amparanakapluqxatäna,ukatstiqullarakïnwa

41Supayanakaxwaljajaqinaktaypitmistunïna,jach'at arnaqasisa:JumawDiosanYuqapätaxasasa.

Jupanakarojjcheqañchasinjja,janiwparlañmunkänti, jupanakajjCristoätapyatipjjataplayku

42Urumanthisti,Jesusaxmäch'usachiqaruwsarxäna, ukatstijaqinakaxjuparthaqhapxäna,juparjak'achasisin jark'antapxäna,jupanakatjansarxañapataki.

43Jupanakastisarakïnwa:Diosanreinopatyaqha markanakaryatiyañajawa,ukatwanayajjkhitanitäjja sasa

44GalileankirsinagoganakanwaDiosanarunakapyatiyäna.

5JAQTHAPI

1JaqinakastiDiosanarunakapist'añmunapkänukkhaxa, Genesaretqutajak'ansayt'atäskäna.

2Ukxarustipäbotequtajak'ansayt'atäskiruñjäna, ukampischawllakaturinakaxukabotetmistusaw q'ipinakapjariqapxäna.

3UkatstiSimonanbarcopatmaynïriruwmantasinmäjukʼa oraqetjaqsuñapatakimayisïna.Ucatstijupajjqont'asisaw barcotsarasinjaqenakaryatichäna

4Jesusajjparlañtukuyjjänaukhajja,Simonarojjsänwa: Mämanqharuwjawqʼantapjjam,ukatstiqʼañunakam jaqontapjjam

5Simonaxjuparuxsänwa:Yatichiri,arumpaqaraw ch'amachasipxta,janiwkunsapt'apkti.

6Uklurasaxwaljachawllanakkatuntapxäna

7Jupanakastiyaqhabarconkirmasinakaparux amparapampiwamparapampist'apxäna,jupanakar yanapt'irjutapxañapatakiJupanakastijutasinxa,panpacha barconakaruwphuqhantayapxäna,ukhamatwachhaqtxañ qalltapxäna

8SimónPedroxukuñjasaxJesusanqunqurt'asisawsäna: Nayatsarxam!Tatay,juchararjaqïtwa.

9Jupasti,jupampchiksaririnakasa,chawllanakapt'atapat walmuspharapxäna

10UkhamarakSantiagompi,Juanampi,Zebedeon wawanakapa,SimonampichikachasipkänaJesusasti Simonaruxsänwa:Janaxsaramti;Jichhatuksarojj jaqenakaruwkatjäta”sasa.

11Ukatstibarconakaporaqerapanisintaqekunjaytasin jupararjjapjjäna

12Mämarkanjakaskänaukhajja,leprausumpphoqantat mäjaqeruwuñjäna,jupastiJesusaruñjasajjajanup altʼasisawachiktʼasïna:“Tata,munasstaukhajja, qʼomachasmawa”sasa.

13Ukatstiamparapluqxatasinllamkt'äna,akhamsasa: Nayaxmuntwa,q'umachätasasaUkspachawleprausux jupatjithiqtxäna.

14UkatstiJesusaxjankhitirusyatiyañapatakiwmayïna, janukastisacerdoteruwuñt'ayasiñama,ukat q'umachasiñamatakwaxt'am,kunjämtixMoisesaxsiskän ukarjama,jupanakaryatiyañataki

15Ucampisjuk'ampiwJesusansutipuñt'ayasxäna,walja jaqinakawjuparist'añataki,janch'amanïtapat k'umaraptañatakistantachasipxäna

16JupastiwasararsarasinDiosatmayisïna

17MäurustiJesusaxyatichaskänukkhaxa,fariseonakampi, kamachituqityatichirinakampiwqunt'atäsipkäna, jupanakaxGalilea,Judea,Jerusalénmarkanakat mistunipxänwajupanakarqullañatakixukankänawa.

18Ukatstijaqinakaxmäparálisissatusumpusuntat jaqiruwikiñarirpanipxäna

19Waljajaqenakanutjataplaykojjkawkithaknamsa Jesusarirpapjjaspaukjanjikjjatasajja,utapatjjaruw sarapjjäna,ukatJesusannayraqatapansofápampchika taypirsaraqapjjäna

20Jupanakaniyawsäwipuñjasaxsänwa:Jaqi, juchanakamaxpampachatäxiwasasa

21Ukatstiescribanakampifariseonakampixakham jiskt'asipxäna:¿KhitirakakaxDiosarjisk'achaski? ¿Khitisjuchanakperdonaspa,Diossapaki?

22Jesusaxjupanakanamuyunakapamuyasinxa, jupanakaruxsänwa:¿Kunatsajumanakax chuymanakamanamuyt'apxta?

23“Juchanakamajjpampachatäjjewa”sañajjjukʼamp faciläspajanukax:“Sartasimukatsarnaqam”sañti?

24UkampisJaqinYuqapaxakauraqinjuchanak pampachañatakch'amanïtapyatipxañamataki,(jupax

parálisisusutjaqiruxsänwa:Sartasim,sofáapt'asisin utamarmantam”sasa.

25UkspachawJesusaxjupanakannayraqataparsartasinxa, kawkhantïikiskänaukapt'asisinutaparsarxäna,Diosar jach'añchasa.

26Taqeniwwalmuspharapjjäna,Diosarus jachʼañchapjjäna,ajjsarasawakhamsapjjäna:“Jichhürojj muspharkañanakuñjapjjta”sasa.

27Ukanakqhipatsti,Levísutiniimpuestoapthapiriruw uñjäna,jupastiimpuestokatuqañutanqunt'atäskäna

28Jupajjtaqekunsajaytanukusawjupararkäna

29UkatstiLevíchachaxutapanmäjach'amanq'äwiluräna, ukatwaljaimpuestoapthapirinaka,yaqhajaqinakas jupanakampchikaqunt'asipxäna

30Ucampisescribanacapasfariseonacapasdiscipulonaca contrawarnaqasipjjäna,akhamsasa:¿Kunatarak impuestocobririnakampi,juchararanakampchika manqʼapjjta,umapjjtasti?

31Jesusastijupanakaruxsänwa:K'umarajaqinakax janiwqullirimunapkitijanukastiusutjaqinakawa

32Nayajjjaniwaskijaqenakarjawsirjutta,janukasti juchararjaqenakararrepentisipjjañapatakiwjutta.

33Jupanakastisapxarakïnwa:¿KunatsaJuanan discipulonakapaxsapakutiayunapxi,mayisipxaraki, fariseonakandiscipulonakapasukhamaraki?Ucampis jumanacamajjmanq'apjjta,umapjjaraqui?

34Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Noviojjjupanakamp chikäkipanjja,¿janitcasarasiñatakutankirwawanakarojj ayunayapjjasma?

35Ucaurunakaxpuriniwa,novioxjupanakatapaqatäni, ukaurunakaxayunapxani.

36Jesusaxmäuñacht'äwimpiwjupanakarparlänaJaniw khitismämachaqisimpnayraisimpisthapt'askaspati;jan ukhamäkchiukhaxa,machaqyänakaxalquilasi,machaqat apsutchiqaxjaniwnayrayänakampichikachaskiti

37Janiwkhitismachaqvinonayrabotellanakaruchaskiti janukhamäkanixa,machaqvinoxbotellanakp'akjasi, warantatäniwa,botellanakaxt'unjatäniwa

38Ucampismachaqvinojjmachaqbotellanakaruw uchatäñapa.ukatpanpachaniwimatäpxi.

39Janirakiwkhitisnayravinoumt'asaxmachaqvino munkiti,jupaxsiwa:“Nayravinoxjuk'ampaskiwa”sasa

6JAQTHAPI

1Nayrïrsamarañurutqhipïrsábadourunsti,Jesusaxtrigo yapunaktaypiruwsaränadiscipulonakapastitrigoachunak apthapisinmanq'antapxäna,amparanakapanch'allt'asisa.

2Fariseonakatyaqhepajjjupanacarojjsapjjänwa: ¿Kunatarakjumanacajjsäbadourunjanwalinaklurapjjtajja?

3Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Janitjumanakaxukham liyt'apkta,kuntixDavidaxmanq'atawtjata,ukatjupamp chikäpkänukkhaxa

4Diosanutaparmantasinsti,uñacht'ayañatakt'ant'aaptasin manq'äna,jupampchiksaririnakaruschurarakïna¿Janiw sacerdotenakatakikmanq'añaxwakiskiti?

5Jupanakarojjsarakïnwa:“JaqenYoqapajjsábadourun Tatituparakiwa”sasa

6Yaqhasábadourunsti,Jesusaxsinagogaruwmantasin yatichäna.

7UkatstiescribanakampifariseonakampiwJesusar uñjapjjäna,sábadourunqollaspatijanichaukyatiñataki. ukhamatjuparjuchañchañjikxatapxañapataki

8UkampisJesusaxjupanakanamuyunakapyatisinxa, wañt'atamparanijaqiruxsänwa:Sartasim,taypir sayt'asimsasaUkatstisartasinsayt'asïna

9Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayajjmäkunsa jumanacarojjjiskt'apjjäma.¿Sábadourunakanaskilurañax wakisispati,janukaxjanwalilurañacha?¿jakañ qhispiyañataki,janukaxtʼunjañataki?

10Taqejupanakaruñkatasawukajaqiruxsäna: AmparamluqtamsasaUkhamluräna,amparapasti mayniruñtatawk'umaräxäna.

11Jupanakastiloqtañampphuqhantatuñjasipxäna;Jesusar kunsalurapjjaspauksamaynitmaynikamawparltʼasipjjäna 12Ukaurunakansti,Jesusaxmäqulluruwmayisiñatak mistuwayäna,ukatstiarumpaqarawDiosarmayisïna 13Urumanthisti,Jesusaxdiscipulonakaparuwjawsäna, jupanakatstitunkapayanjaqiruwajllïna,jupanakarux apóstolsasawsuticharakïna

14Simón,(juparustiPedrosutimpuñt'ayarakïna),Andrés jilapampi,Santiago,Juan,Felipe,Bartolomé.

15MateompiTomásampi,AlfeonSantiagoyuqapampi, ZelotessatSimonampi

16SantiagonJudasjilapa,JudasIscariote,jupasti aljantirïnwa

17Jupanakampchikawsaraqasinpampansayt'asïna, discipulonakapampi,waljajaqinakampi,Judea,Jerusalén, Tiro,Sidónqutathiyatjutirinaka,jupanakarist'iriukat usunakapatqullatäñataki;

18Khitinakatixñanqhaajayunakampit'aqhisiyat uñjasipkänukanakaxqullatäpxänwa

19Taqejaqenakawjuparllamktʼañmunapjjäna,jupatjja sumasarnaqañawmistunïna,ukatstitaqeniruwqolläna.

20Jupajjdiscipulonakaparuñkatasawsäna:“Jumanakajj pobrenakanjachʼañchatäpjjam,DiosanReinopajj jumanakankiwa”sasa.

21¡Jichhaxmanq'atawtjatanakaxkusisiñanïpxtawa, manq'atawtjatäpxätawa¡Kusisiñanïpxtawajichhajachir jaqinakaxa,larusipxätawasasa.

22Kusisiñanïpxtawa,kunapachatixjaqinakaxjumanakar uñisipkätam,jupanakampchikajaljtapxätam,jumanakar jisk'achapxätam,sutimsañanqhatjaqunukupxätam,Jaqin Yuqaplayku

23Ukauruxkusisipxam,kusisipxam,jumanakax alaxpachanjach'apremiokatuqapxäta,nayraawkinakapax ukhamarakiwprofetanakarlurapxäna

24¡Ayjumanakaxqamirïpkiukanakataki!Jumanakax chuymacht'äwimkatuqapxtaxa

25¡Ayjumanakaxphuqt'atäpkta!Jumanakaxmanq'at awtjatäpxätawa¡Ayjumanakaxjichhaxlarusipxapxtaxa! Jumanakaxjachapxätawa,jachapxätawa”sasa.

26¡Ayjumanakatakejja,taqejaqenakajjjumanakatsum parlapjjaniukhajja!Awkinakapaxk'ariprofetanakarux ukhamlurapxäna

27Ukampisnayaxist'irinakaruwsapxsma:uñisirinakamar munasipxam,jumanakaruñisirinakaruxaskinaklurapxam.

28Khitinakatïjumarñanqhachapkiukanakarus bendicipxam,janwaliluririnakatakismayisipxam

29Khititejjmäajanupjawqʼjkätamukajja,maynïrajanup loqtʼarakimKhititejjisiaptʼaskiukajja,janisinak aptʼasiñapatakjarkʼamti”sasa

30Khitinakatixjumarmayipkätamukanakaruxchuram; Khititejjyänakamaptʼaskiukajja,janiwmayampsa mayisjjätati”sasa

31Kunjamtïjumanakajjjaqenakanjumanakarlurapjjañap munapktajja,ukhamarakiwjupanakarlurapjjañama.

32Jumanakatixjumanakarmunasipktamukanakar munapxstaxa,¿kunarakyuspärapxsma?Juchararanakax jupanakarmunasirinakaruxmunasipxarakiwa.

33Jumanakatixaskinaklurapkiukanakaraskinak lurapxätaxa,¿kunayuspagarapxasmasti?Juchararanakax ukhamarakiwlurapxi

34Jumanakatixkhitinakarutixkatoqañsuyapktaukanakar mayt'apxätaxa,¿kunayuspagarapxasmasti?Juchararanakax juchararanakaruxmayt'apxarakiwa,ukhamatwasitat katuqapxañapataki

35Ucampisuñisirinakamarmunasipxam,askinak lurapxam,mayt'apxam,janmayampsakunssuyt'apxam Jumanakaxwalijach'äniwa,jach'aDiosan wawanakapäpxätawa,jupastijanyuspärasirinakaru,jan walijaqinakaruxkhuyapt'ayasiriwa

36Ukhamajjjumanakajjkhuyaptʼayasipjjam,kunjamtï Awkemajjkhuyaptʼayasirïkiukhama.

37Janjuchañchapxamti,janirakiwjuchañchatäpkätati

38Jumanakarchurapxam;sumatupu,ch'allt'ata,ch'allt'ata, t'ijt'ata,jaqinakawjumaruxchurapxätam.Kuntix jumanakaxtupupktaukapachpatupumpiwwasitat tupupxäta

39Jesusastimäuñacht'äwimpiwjupanakarparläna: ¿Juykhuxjuykhuruxirpaspati?¿Janitpanpachanix ch'usawjarjaquntatäpkani?

40Yatiqirixjaniwyatichiripatsipanjuk'ampïkiti,janukasti khititixjanpantjasirïkiukaxyatichiripjamawtukuni

41¿Kunatsajilamannayrapanutjkiukajisk'ach'aphinak uñjta,ukampisnayramanutjkiukavigajanamuyasktasti?

42Janukasti,¿kunjamarakjilamaruxsasmasti:“Jilata, nayramanutjkiukach'aphinakapsuñmunta”sasa?K'ari chuymanjaqi,nayraqataxnayramatvigaapsum,ukatsti jilamannayrapanutjkiukach'uqiapsuñkamawqhanuñjäta

43Sumaquqaxjaniwjanwaliachunakachuykiti; janirakiwq'añutluratquqasasumaachunakachuykiti.

44Sapaquqaxachupatuñt'atawaJaqinakaxjaniw ch'aphinakathigonakapthapipkiti,janirakiwch'aphinakat uvasapthapipkiti.

45Sumajaqejjchuymapansumayänakapatjja,kunatï askïkiukapsuñanqhajaqixchuymapanjanwali yänakapatjanwalinakapsu,chuymapanwaljayänakapat lakapaxparli

46¿Kunatsa“Tatitu,Tatitu”sasinsapxista,ukatkuntix nayaxsisktaukanakjanlurapktasti?

47Khititixnayarjutasinarsutaxarist'ani,ukarjam phuqkaniukaxa,khitimpitixjuparuñtasitäkiuk uñacht'ayapxäma.

48Jupajjmäjaqempsasiwa,jupajjmäutalurasawmanqha allsusincimientojjmäqarqapatjjaruchäna,umajjwal purintänaukhajja,jawirajjukautarwalchʼalljjtäna, ukampisjaniwchʼalljjtayañpuedkänti,mäqarqapatjjar saytʼatätaplayku.

49Ukampiskhititixist'kiukatjanlurkiukaxmäjaqir uñtasitawa,jupaxjancimientonimäutaoraqpatxaruw lurawayi.ukajawiraxwalich’amampiwthuqt’äna,ukat jank’akiwjaquqanïna;ukatukautantʼunjäwipaxwali jachʼänwa

7JAQTHAPI

1Taqearunakapjaqenaknayraqatantukuyasajja, Capernaúmmarkaruwmantäna.

2Mäcapitanesclavopajjwalimunatänwa,jupajjusutänwa, jiwañatakejjwakichtʼatäskänwa

3Jesusatist'asinsti,judionakanjilïrinakaparuwjupar khithäna,juparachikt'asiñapataki,esclavopar k'umaräñapataki

4Jesusarjak'achasisinsti,Jesusarjank'akiwachikt'asipxäna, akhamsasa:Khitilaykutixuklurañapatakixaskiwa 5Jupawmarkasaruxmunasi,mäsinagogalurarakistu 6UkatJesusaxjupanakampchikawsaräna.Utanjan jayankxänaukhaxa,capitanaxamigonakaparkhithäna, akhamsasa:Tatay,janllakisimti,janiwnayatakix askïktiutamanqharmantañamataki.

7Ucatwajanirakiwnayajjjumanukarjutañatakjam amuyaskti,janucastimäarumpisasma,sirvirijjajj qollatäniwa.

8Nayastimäjach'aapnaqirjaqïtwa,nayanp'iqinchat soldadonakawutjitu,mäjaqiruwsista:“Sarxam,jupasti sarxaniwa”sasa.maynirusti:“Jutam,jupastijutaniwa”sasa. Ucatstisirvirijaruwsaraki:“Ukhamluram,jupastiluraraki” sasa

9Ukist'asinsti,Jesusaxjupatwalmuspharäna,ukatsti jupararkirinakaparuxsänwa:Nayaxsapxsmawa,janiw Israelmarkanxukhamjach'aiyawsäwijikxatkti

10Utarkutt'asinkhithatäpkänukanakasti,ukauywatarux k'umarajikxatapxäna

11QhepürojjNainsatmämarkaruwsarjjänawalja discipulonacapastiwaljajaqenakampiwjupampchik sarapjjäna

12Markapunkurjak'achasisinxa,mäjiwatjaqiw irpatäskäna,taykapansapayuqapänwa,viuda warmirakïnwa

13Tatituxjuparuñjasaxkhuyapt'ayasisawjuparuxsäna: Janjachamtisasa.

14UkatstiJesusaxjiwatq'añuruwllamkt'äna,ukat apt'asirinakawsayt'asipxänaJupastisarakïnwa:Wayna, sissmawa,sartamsasa.

15Jiwataxqunt'asisinparlañqalltänaUkatstitaykaparuw katuyäna

16Taqiniruwaxsarapxäna,Diosarjach'añchapxäna:“Mä jach'aprofetawjiwasanaktaypinsartani;ukatsti:“Diosax markaparvisitt’i”sasa

17Judeamarkpachansa,ukajakʼankirmarkanakaruw Jesusatparläna

18Juanandiscipulonakapajjtaqeukanakyatiyapjjäna.

19UkatJuanaxpanidiscipulonakaparjawsasinJesusan ukarkhithäna,akhamsasa:¿Jumastijutañapäkiukaxa? janukaxyaqhathaqhañasa?

20Ukajaqinakaxjuparjak'achasisinxsapxänwa: BautisirJuanawjumanukarkhithanipxitu:“¿Jumasti jutañapäki?”janukaxyaqhathaqhañasa?

21Ukürustiwaljaniruwusunakapata,t'aqhisiñanakapatsa, ñanqhaajayunakatsaqullänaWaljajuykhunakaruwuñjäna 22Jesusastijupanakaruxsänwa:Sarapxam,kuntix uñjapkta,ist'apktaukJuanaryatiyapxamkunjämtix juykhunakaxuñjapxi,cojonakaxsarnaqapxi,lepra usuninakaxq'umachasipxi,oqaranakasist'apxi, jiwatanakaxjaktapxi,pisinkirinakaruwsumayatiyäwinak yatiyapxi

23Khititejjnayatjanchuymustʼayaskaniukajja, kusisiñaniwa”sasa.

24Juanankhitanakapajjsarjjapjjänaukhajja,jaqenakarojj Juanatparlañqalltäna:“¿Kunuñjiriswasararsarapjjta?” ¿Thayampichʼalljjtayatmäcaña?

25Ucampis,¿kunuñjirsarapjjtasti?¿Llampʼuisimpi isthaptʼatjaqejja?Uñtapxam,sumaisimpisthapt'ata,suma jakasirinakaxa,reyinakanpatiopankapxiwa.

26¿Kunuñjirsarapxtasti?¿Mäprofetati?Jïsa,nayajj sapjjsmawa,mäprofetatsipansajukʼampi

27JupatwaQellqatanjja:“Nayajjkhithanitajjaruw nayraqatamkhitanta,jupawjumannayraqatamthakim wakichtʼani”sasa.

28Nayastisapxsmawa:Warminakatyurirjaqinaktaypinxa, BautisirJuanatsipanjuk'ampjach'aprofetaxjaniwutjkiti

29Juparist'irinakasa,impuestoapthapirinakasJuanan bautisasitapampbautisasisawDiosaruxchiqaparuñjapxäna 30Ukampisfariseonakasa,kamachiyatichirinakasa, Diosanewjjtʼanakapjja,janiwjupampbautisasipkänti.

31UcatTatitojjsaraquïnwa:¿Kunampiraknayajjjichha tiemponjakirjakenacaruñtasïsti?ukat¿kunjamäpjjesa?

32Jupanakajjqhatunqontʼatäsipkiukawawanakar uñtasitäpjjewa,jupanakajjmaynitmaynikamawartʼasipjje, akhamsasa:“Tʼijutocapjjsmawa,ukampisjaniw thuqtʼapktati”sasa.nanakaxjumanakatjachapxsma, jumanakastijaniwjachapktati

33BautisirJuanaxjaniwt'ant'amanq'asa,vinoumasa jutkänti.Jumanakaxsapxaraktawa:“Jupaxmäsaxraniwa” sasa

34JaqenYoqapajjmanqʼasiri,umaskirjutiJumanakasti sapxaraktawa:“¡Uñtapxam,manq'añmunirjaqi,vinoumañ muniri,impuestoapthapiri,juchararanakanamigopa!”

35Ukampisyatiñkankañaxtaqiwawanakanchiqapar uñjatawa.

36Ukatstifariseonakatmaynïrejjjupampchika manqʼañwaachiktʼasïnaUkatstifariseonutaparmantäna, ukatstimanq'añatakiwqunt'asïna.

37Ukamarkanjja,mäwarmiwjuchararjaqëjjäna,Jesusan fariseonutapanmanqʼañanqontʼatätapyatisajja,mä alabastrocajaqʼapkirqollaapanïna.

38Jachaqt'asiskayunakapjak'aruwsayt'asïna,jachaqt'asis kayunakapjariqañqalltäna,p'iqipanñik'utapampiw pichthapïna,kayunakaparusjamp'att'äna,ukatstiq'apkir qullampijawq'jarakïna

39Ukuñjasajja,juparjawsirfariseojjchuymapanakham sasawsäna:“Akajaqejjprofetäspaukhajja,khitisjupar llamktʼkiukajja,kunakastawarmisukyatkaspäna,jupajj juchararawa”sasa.

40Jesusastijuparuxsänwa:Simón,mäjuk'asañaxutjitu sasaJupastisarakïnwa:Yatichiri,saskakimsasa

41Mämanuniwutjäna,jupastipämanunirakïnwa:maynix phisqapatakqullqimanürakïnwa,maynïristiphisqatunka qullqimanürakïnwa

42Jankunspagañanïpkänaukhajja,panpachaniruw pampachänaUkhamastisapxita,¿jupanakatkawkïrisjupar juk'ampmunasini?

43Simonaxsarakïnwa:Nayaxamuyta,khitirutix juk'amppampachkänaukajaqiwasasaJuparusti sarakïnwa:Jumawjuchañchtaxasasa

44JesusastiukawarmiruñtasinxSimonaruxsänwa: ¿Akawarmiruñjtati?Utamarmantasinxa,janiw kayunakajatakixumachurisktati,ukampisjupax

jachaqt'asisawkayunakaxjariqt'itu,p'iqipanñik'utapampiw pichthapitu.

45Jumaxjaniwjamp'att'kistati,ukampisakawarmix mantataxukhatpachawkayunakaxjamp'att'itu.

46Janiwp'iqixaruxaceitempijawq'jktati,ukampisaka warmixkayunakajaruwq'apkirqullampijawq'itu

47Ukatpïsisma:Jupanwaljajuchanakapat pampachatäxiwa.Jupajjwalmunasïna,ukampiskhitirutï jukʼakperdonatäkiukarojjjukʼakmunasiriwa

48Jesusastijuparuxsänwa:Juchanakamax pampachatäxiwasasa

49Jesusampchikamanq'añanqunt'atäpkänukanakax jupanakpachawakhamsapxäna:¿Khitirakakax juchanakpampachirixa?

50Jesusastiwarmiruxsänwa:Iyawsäwimax qhispiyastamxa.sumankañampisarapxam.

8JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,Jesusaxtaqimarkanakaruwsaräna,Diosan qhapaqmarkapatsumayatiyäwinakyatiyasa

2Yaqhepwarminakasti,janwaliajayunakampi,jan ch'amampiqullatäpkänaukanaka,Magdalenasutini,jupat paqallqusaxranakawmistunipxäna

3HerodesanmayordomopaCuzachachanJuana warmipampi,Susanampi,waljayaqhanakampi,jupanakajj yänakapatjuparyanaptʼapjjäna

4Waljajaqinakawtantacht'asipxäna,taqimarkanakat Jesusanukarjutasinxa,Jesusaxmäuñacht'äwimpiw parläna

5Mäphawirixjathaphawasiriwmistuwayäna,phawaskän ukkhasti,yaqhipanakaxthakhithiyaruwjaquntapxäna uqhamaract'ant'ata,alajjpachankirjamach'inakasti manq'antapjjänwa.

6Yaqhepajjmäqalapatjjarjaqontatäjjänwaukatsti jilsuwayxänaukhaxa,wañsuwayxänwa,kunattixjaniw umaxutjkänti.

7Yaqhepajjchʼaphinaktaypiruwjaquqanipjjäna ch'aphinakastich'aphinakawukach'aphinakampich'allt'äna, ukatstich'akhanakawch'akhanakch'allxtayäna.

8Yaqhepastisumaoraqerjaqoqtasinjja,patakkutiw achupjjänaUkarsusinstijach'atart'äna:Khititix jinchunïkiukaxist'pansasa.

9Discipulonakapajjakhamsasawjisktʼapjjäna:“¿Kunas akauñachtʼäwejja?”

10Jupastisarakïnwa:JumanakaruwDiosanReinopan imantatyatiñanakapyatipxañama,ukampisyaqhanakax uñacht'äwinakampiwchurapxi.Ukhamatuñjasaxjan uñjapxañapataki,ist'asaxjanamuyt'apxañapataki

11Jichhastiakauñacht'äwixakawa:JathaxDiosan arupawa

12Khitinakatixthakijak'ankapkiukanakaxist'irinakawa; ukatstiSupayaxjutasinchuymanakapataruapt'asi,jan iyawsapxañapataki,qhispiyatäpxañapataki

13Qalapatjjankirjaqenakajja,istʼasajjkusisitarunak katoqapjjeJupanakastijaniwsaphinïpkiti,mäjuk'a pachatakiwiyawsapxi,yant'apachanxt'unjasipxi.

14Ch'aphinaktaypirjaquqanirïkiukanakaxakanakawa, ist'asaxmistunipxiwa,ukatstiakajakañanllakinakampi, qamiryänakampi,kusist'añanakampiwch'amakt'ayasipxi.

15Ucampissumaoraqenjja,sumachuymampiarunak istʼasinphoqeri,pacienciampiachunakachupkiukanakawa

16Janipuniwkhitismävelanaktayasaxmävasompi imt'kiti,janukaxikiñmanqharusuchañmunkiti.Janukasti mäcandelabroruwuchasi,ukhamatkhitinakatejjmantapki ukanakajjqhanuñjapjjañapataki”sasa.

17Janiwkunasimantatäkiti,januñt'ayatäkaniti.janirakiw kunaimantatäkisukanakasjanuñt'atäkaniti,janirakiw mistkaniti”sasa

18Ukhamasti,kunjämtixist'apktaukamuyasipxam, khititixutjkiukaxjuparuwchuratäniKhititejjjanutjki ukajja,kunatïjupajjutjkaspaukaptʼatäniwa”sasa

19Ukatstitaykapasa,jilanakapasajuparjak'achasipxäna, ukampisjaniwjuparnuwasiñpuedipkänti

20Mayninakastisapxarakïnwa:“Taymamampi jilanakamampixjumaruñjañmunasawanqansayt'atäsipki” sasa

21Jesusastijupanakaruxsänwa:Taykajampi jilanakajampixDiosanarunakapist'asinphuqhapxisasa

22MäurustiJesusaxdiscipulonakapampchikawmäbarcor mantasinjupanakarsäna:Qutakhurkatarsarañänisasa. Ukatjupanakaxlanzampiwsartapxäna

23Ucampisbarcotsarasipkänaukhajjikisjjänwa,mä jachʼathayajjqotapatjjaruwsaraqanïna.Umampiw phuqhantatuñjasipxäna,janwalt'äwinuñjasipxäna

24Jupanakastijuparjak'achasisinsartayapxäna,akham sasa:Yatichiri,yatichiri,jiwxapxtwasasa.Ukatsti sartasinxa,thayaru,umaxwalpunthayt'äna,ukatstijaniw samarañäkänti

25Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Kawkinkirak jumanacajjiyawsäwinacamajja?Jupanakastiajjsarasaw maynitmaynikamsapjjäna:“¿Kunjamäpachasakajaqejja?” Jupawthayanakarusa,umarusakamachi,jupanakastijupar ist'apxiwa

26UkatstiGadarenonakanuraqiparpuripxäna,Galilea chiqaru.

27Uraqirsarkasasti,mäjaqiwmarkatmistunitayna,jupax waljasaxranakanïnwa,janirakiwisimpisthapt'atäkänti

28Jesusaruñjasaxjach'atart'asisawnayraqatapar qunt'asisinjach'atarsüna:Jesús,DiosanYuqapa,¿kuna lurañasjumampi?Nayajjachikt'assmawa,jant'aqhisiyata sasa.

29(Jupaxukaq'añuajayuruxukajaqitmistuñapatakiw mayïnaWaljakutiwukajaqixkatjatayna,cadenanakampi, ch'ankhanakampichinuntatänwa,ch'ankhanakap p'akjatayna,ukatstiSupayanwasararirpatayna)

30Jesusastijuparjiskt'äna:¿Kunassutimaxa?Jupasti sarakïnwa:Legión,waljañanqhaajayunakawjupar mantatapatsasa

31JupanakastiJesusarachikt'asipxäna,janmanqharu mistupxañapataki

32Ukanstiwaljakhuchhinakawqullupatanmanq'asipkäna Ukatjupanakaruxtʼaqhisiyarakïnwa

33Ukatstiñanqhaajayunakaxukajaqitmistusaw khuchhinakarmantapxäna,ukavacanakaxwali ch'amampiwmäjach'achiqatqutart'ijtapxäna

34Jupanakarmanq'ayirinakastikuntixluraskänauk uñjasaxjaltxapxäna,ukatstimarkar,pampanyatiyiriw sarapxäna.

35Ukatstijupanakajjkunatïpaskänaukuñjiriw mistupjjänaJesusanukarpurisinsti,khititixñanqha ajayunakaxmistkataynaukajaqiruwJesusankayunakap jak'anqunt'atäskirjikxatäna,isimpisthapt'ata,suma amuyumpi

36Ukuñjirinakastisapxarakïnwa,kunatuqitsañanqha ajayunakankatuntatjaqixk'umaraptawayi.

37UkatstiGadarenonakanjakʼankirjaqenakajjjupanakat jitheqtañapatakiwJesusarachiktʼasipjjäna.Jupanakasti waliaxsarañampiwkatuntatuñjasipxäna,ukatstibarcor makhatasinxa,kutt'anxarakïnwa

38Saxranakaxmistkataynaukajaqixjupamp chikäñapatakiwachikt'asïna.

39Utamarkutt'am,ukatstiDiosaxjumarjach'a luräwinakapuñacht'ayarakimUkatstiJesusaxwalijach'a luräwinakapmarkapachanyatiyäna

40Jesusajjkuttʼanjjänaukhajja,jaqenakajjkusisit katoqapjjäna,taqeniwjuparsuyasipkäna.

41Jairosutinimäjaqiwpurinïna,jupastisinagogan p'iqinchiripänwa

42Jupajjmäsapaphuchhapanïnwa,jupajjniyatunka payanmaranëjjänwa,jupastijiwañampïskänwaUkampis saraskänaukhajja,jaqenakajjjuparuwtantachtʼasipjjäna

43Mäwarmistitunkapayanmarawilausumpusuntatänwa, qullirinakaruwtaqijakañapapt'asïna,janirakiwkhitis qullatäkänti

44Jupanqhepäjjatjutasinjja,isipatoqeruwllamktʼäna, ukspachawukawarminwilapajjtukusjjäna

45Jesusastisarakïnwa:¿Khitisllamkt'itu?Taqeniwjan iyawsapkänaukhajja,Pedrompijupampchikäpkäna ukanakampejjsapjjäna:“Yatichiri,waljajaqenakawjumar tʼaqhesiyapjje,tʼaqesiyapjjetu,¿khitisllamktʼitu?

46Jesusastisarakïnwa:Mayniwllamkt'itu,nayasti amuyasta,sumasarnaqañaxnayatmistuwayxiwasasa

47Warmixjanimantatätapuñjasaxkhathatt'asisawjupan nayraqataparqunt'asisintaqijaqinaknayraqatanyatiyäna, kunatsallamkt'äna,kunjämtixjank'akqullatäxäna

48Jesusastijuparuxsänwa:Wawa,suma chuymacht'asim,iyawsäwimaxk'umaraptawaytamxa. sumankañampisarapxam

49Jesusajjparlaskkänaukhajja,sinagoganpʼeqtʼiripan utapatmaynejjjutasinakhamsäna:“Phuchamajj jiwatäjjewa”sasajanwalt’ayañaxjaniwYatichirikiti

50Ukist'asinsti,Jesusaxjuparuxsänwa:Janaxsaramti, iyawsam,ukawarmixk'umaräniwasasa.

51Utarmantasaxjaniwkhitirusmantañmunkänti,jan ukastiPedrompiru,Santiagompiru,Juanampiru,tawaqun awkipampitaykapampikiwmantayäna.

52Taqinipuniwjacht'asipxäna,jach'atjachapxäna, ukampisjupaxsänwa:Janjachamti;jupaxjaniwjiwkiti, janukastiikiskiwa.

53Ukawarminjiwatapyatisaxjisk'achatawJesusat larusipxäna.

54UkatstiJesusaxtaqiniruwmistüna,ukatstiamparat katthapisinxa,akhamsasawart'äna:Sirvi,sartamsasa 55Ukawarminajayupaxkutt'anxäna,ukatstijank'akiw sartxäna.

56Awktaykapajjwalmuspharapjjäna,ukampisJesusajj jankhitiruskuntïpaskänaukyatiyapjjamtisasawsäna

9JAQTHAPI

1Ukatstitunkapayandiscipulonakaparuwjawsthapiyäna, ukatstitaqiñanqhaajayunakxaruxch'amchurarakïna, usunakqullañataki.

2UkatstiDiosanReinopatyatiyapxañapataki,usutanakar qullapxañapatakiwkhithäna

3Jesusastijupanakaruxsänwa:Jankunsapt'asipxamti, nithujrusa,nit'ant'a,nit'ant'sa,niqullqisa.janirakiwsapa maynixpäcapanïpkiti

4Kawkïrutarusmantapkätaukautanjakasipjjam,ukatsti ukachiqatsarxapxam.

5Khitinakatixjumanakarjankatuqapkätamxa,ukamarkat mistxapxätaukhaxa,kayunakamatlaq'ach'allt'asipxam, jupanakcontrayatiyañataki.

6Jupanakastisarxapxänwa,ukatstijach'amarkanakaruw sarapxäna,sumayatiyäwinakyatiyasa,k'umaraptayasa

7HerodesapnaqirixtaqikuntixJesusanlurkänukist'äna, ukatyaqhipanakaxJuanaxjiwatanaktaypitjaktxiw sapxäna.

8YaqhepajjEliasajjuñstänasasawsapjjäna Yaqhepanakastinayraprofetanakatmaynïriwjaktanisasaw sapjjäna.

9Herodesastisänwa:Juanp'iqipkhuchhuqawaytwa, ukampis¿khitirakakaxa,khitirutixukhamarunakist'kta ukaxa?Ukatjuparuñjañwalmunäna.

10Apostolonakajjkuttʼanjjapjjänaukhajja,taqekuntï lurapkänaukanakyatiyapjjänaUcatstijupanacarojj sapakiwBetsaidasatmarcanquirmäwasarsarjjäna.

11Ukyatisinstijaqinakaxjupararkapxäna,jupasti jupanakaruxkatuqt'asawDiosanReinopatjupanakar parläna,k'umaraptañmunirinakarusqullarakïna.

12Ukauruxtukusxänaukhaxa,tunkapayanjaqinakaw jutasinsapxäna:Jaqinakarkhithapxam,ukajak'ankir markanakaru,pampanakarusarapxañapataki, qurpachasipxañapataki,manq'aapthapipxañapataki, nanakaxakankxapxtwaawasarpampankirchiqa

13UcampisJesusajjjupanacarojjsänwa:Manq'a churapjjamsasaJupanakastisapxarakïnwa:Janiw juk'amputjxiti,janukastiphisqat'ant'ampi,pä chawllampikiwutjistu.janukaxtaqiakajaqinakatakix aychaalasirsarañasawa

14Jupanakastiniyaphisqawaranqajaqinakäpxänwa Ukatstidiscipulonakaparuxsänwa:Phisqatunkajaqiruw qunt'ayapxamsasa

15Ukhamlurasaxtaqiniruwqunt'ayapxäna

16Ukatstiphisqat'ant'ampi,pächawllampiaptasinx alaxpacharuñtasinxbendicisawdiscipulonakaparchuräna, jaqinaknayraqatanuchapxañapataki

17Jupanakastimanq'antapxäna,taqiniwsist'asipxäna, ukatstitunkapayancanastanakqhiparapxäna

18Jesusaxsapakimayiskänaukhaxa,discipulonakapaw jupampchiksarapxäna,ukatjupanakaruxjiskt'äna: ¿Khitirakjaqinakaxsapxitusti?

19Jupanakastisapxarakïnwa:BautisirJuan;ukampis yaqhipanakaxsapxiwa:“Elias!”yaqhepastisapjjarakiwa: nayraprofetanakatmaynïrejjjaktjjewasasa

20Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakasti, ¿khitirïtwasapjjtajja?Pedrostisarakïnwa:Diosan Cristopawasasa

21Jesusastijupanakaruxwalich'amampiwsäna,jan khitirusukyatiyapxamti

22Ukatsapxänwa:JaqinYuqapaxwalja t'aqhisiñanakanïñapawa,jilïrirpirinakampi,sacerdotenakan jilïrinakapampi,escribanakanapanukutäñapataki, jiwayatäñapa,kimsïrurunjaktañapasasa

23Ukatstitaqiniruwsäna:Maynitixnayararktañ munchixa,jupapachpatjithiqtpan,cruzapapt'asisinnayar arktasasa

24Khititixjakäwipqhispiyañmunkiukaxapt'asiniwa, ukampiskhititixnayalaykujakañapapt'asiñmunkiukax qhispiyani

25¿Kunaaskirakjaqejjakapachaptʼasisinaptʼasispa,jan ukajjjaqunukutäspa?

26Khititejjnayatpʼinqachani,nayanarunakajatsa phenqʼaskaniukajja,JaqenYoqapajjjupanjachʼajachʼa tukutapa,Awkipan,qollanangelanakapatsajutkaniukhajj phenqʼasiniwa

27Chiqpachansasapxsma,yaqhipanakaxakachiqan sayt'atäsipki,jupanakaxjaniwjiwañapmallq'apkaniti, DiosanReinopuñjañkama

28Ukaarunakapatniyallätunkurunakqhepatjja, Pedrompiru,Juanampiru,Santiagompiruwirpäna,ukatsti mäqolluruworacionarmakhatäna

29Diosatmayiskänaukhajja,uñnaqapas mayjtʼayatäjjänwa,isipasjanqʼokʼajkirïnwa

30UkatstipäjaqiwJesusampparlt'asipxäna,Moisesampi, Eliasampi.

31Jupastijach'akankañampuñstäna,Jerusalénmarkan jiwatapatparläna

32Pedrompi,jupampchikäpkänaukanakampejj ikintatäpjjänwa,sartasipkänaukhajja,jupanjachʼa kankañapuñjapjjäna,jupampchiksaytʼatäsipkänaukapani chachanakaru.

33Jupatsarxapxänaukhaxa,PedroxJesusaruxsänwa: Yatichiri,akanjakañaxwaliaskiwa,ukatkimsacarpa lurañäni.maynistijumataki,maynistiMoisesataki, maynistiEliasataki

34Ukparlkasasti,mäqinayawjutasinjupanakar ch'amakt'ayäna.

35Qhixuqhixutaypitmäaruwist'asïna:Akaxmunat Yuqaxawa

36Ukaarojjtukusjjänaukhajja,Jesusarojjsapakiw jikjjatasïnaJupanakastijak'achasipxänwa,janiwkhitirus ukaurunakankuntixuñjapkänukanakyatiyapkänti

37Qhepürojjqollutsaraqanipkänaukhajja,walja jaqenakawjupampjikisipjjäna

38Ucatstimächachawjach'atart'asïna:Yatichiri, achikt'assmawa,wawajaruñtam,jupastinayansapa wawajawasasa

39Mäajayuwjuparkatuntasinmäakatjamatart'asiukatsti ch'iyjasi,wasitatespuma,ch'akhanakch'allxtañaxch'amaw jupatjithiqtañapa

40Discipulonakamaruwachikt'asta,jupar jaqunukupxañapataki.ucatjaniwatipcänti.

41Jesusastisarakïnwa:Janiyawsiri,q'añujaqi, ¿qhawqhakamasjumanakampïskä,jumanakarjaysañataki? Wawamaruxakanapanipxam

42Jutaskänukkhasti,Supayajjjaqonukusawq'añuchäna Jesusastiukaq'añuajayuruwtuqinuqäna,ukatstiuka wawaruxk'umaraptayäna,ukatstiawkiparkutt'ayarakïna.

43TaqeniwDiosanchʼamapuñjasajjwalmuspharapjjäna UcampisJesusanluratapatsapamaynimuspharasipkäna ukhajja,Jesusajjdiscipulonakaparsänwa:

44Ukaarunakaxjinchunakamarch'allt'asipxpan,Jaqin Yuqapaxjaqinakanamparaparuwkatuyatäni.

45Jupanakastijaniwukaarunakamuyapkänti,uka arunakstijaniwamuyasipkänti,ukatwajuparjiskt'añ axsarapxäna.

46Jupanaktaypinjja,kawkïrisjukʼampjachʼäni,sasaw jupanaktaypinchʼajjwapjjäna

47Jesusastijupanakanchuymapanlup'itapamuyasinxa, mäwawaruwapthapïna,ukatstijupajak'aruwsayt'ayäna.

48Jupanakaruxsapxarakïnwa:Khititixakawawar sutixarkatuqkiukaxnayaruwkatuqi,khititixnayar katuqkituukaxkhithankituukaruwkatuqaraki.

49Juanaxsarakïnwa:Yatichiri,mäjaqiruwsutimlayku ñanqhaajayunakjaqunukuruñjapxtaNanakax jark'apxaraktwa,janiwnanakampchikaarktatisasa.

50Jesusastijuparuxsänwa:Janjark'amti,khititixjan jiwasanakcontrasayt'kiukaxjiwasanaklaykukiwasasa

51Jesusarkatoqañhoraspurinkänaukhajja,Jerusalén markarsarañatakiwsaytʼasïna

52Ukxarustikhithanakwakhithapxäna,ukatstiSamaria markankirmäjisk'amarkaruwsarapxäna,jupataki wakicht'añataki

53Jupanakajjjaniwkatoqapkänti,Jerusalénmarkarsarañ munkaspaukhamänwa

54Ukuñjasajja,SantiagompiJuanampidiscipulonakapajj akhamsapjjänwa:Tatay,¿janitninaalajjpachat saraqaniñatakmayista,ukhamatjupanakar nakhantayañataki,kunjamtïEliasajjlurkänaukhama?

55UcampisJesusajjjupanakartoqesinsänwa: Jumanakajjjaniwyatipktatikunaajayunïpjjtajjasasa

56JaqinYuqapaxjaniwjaqinakanjakawipt'unjañatak jutkiti,janukastijupanakarqhispiyañatakiwjuti.Ukat yaqhamarkaruwsarapxäna

57Thaknamsarasipkänaukhajja,mäjaqewjuparojjsäna: “Tata,kawkirutïsarkätaukaruwarkta”sasa.

58Jesusastijuparuxsänwa:Zorronakaxp'iyanakaniwa, alaxpachankirjamach'inakastiqullunakaniwaukampis JaqinYuqapaxjaniwkawkharusp'iqipuchañapaxutjkiti.

59Mayniruwsäna:ArkapxitasasaUcampisjupajj sänwa:Tatay,nayrajjawquijarimt'irisarjjamsasa

60Jesusastijuparuxsänwa:Jiwatanakaxjiwatanakapar imt'apxpan,ukampisjumaxsaram,DiosanReinopat yatiyirisasa

61Maynïristisarakïnwa:Tatay,nayajjjumararkäma. ukampisnayraqatjupanakatdespedirsarañmunta, jupanakaxutajankapxiwa

62Jesusastijuparuxsänwa:Janiwkhitisaradoukar amparapluqxatasinqhipäxuñtasinDiosanReinopatak askïkaspatisasa

10JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,Tatituxyaqhapaqallqtunkaruwutt'ayäna, ukatstipaninipaniniruwkhithäna,kawkirmarkanakarutix jupaxjutañapäkänukamarkanakaru.

2Ukatwajupanakaruxsäna:Yapuapthapiñaxwali jach'awa,ukampisirnaqirinakaxjuk'anikiwa

3Sarnaqapjjam,nayajjlobonaktaypiruwijanakaruñtataw khitanipjjsma.

4Janiwbolsa,ch'uqi,zapatoapt'asipxamti,janirakiw khitirusthakinaruntapxamti

5Kawkïrutarusmantapkätaukkhasti,nayraqatsapxam: “Akautansumankañapa”sasa

6Sumankañyuqatixukanutjchixa,jumanakan sumankañaxjuparuwutjani,janukhamäkanixa, jumanakaruxwasitatwakutt'anipxätam

7Ukapachpautanqhiparapxam,kuntixchurapkiukanak manq'apxam,umapxam,irnaqirixqullqipkatuqañapawa Janiwutatutasarxañamäkiti

8Kawkïrmarkartixmantapkäta,kawkïrmarkartix katuqapktamukmanq'apxam.

9Ukxarustiusutanakarqullapxam,ukatstisapxam: “Diosanreinopaxjak'achasinxiwa”sasa.

10Ukampiskawkirmarkarmantapkäta,janitix katuqapkätamxa,ukamarkancallenakaparsarapxam, sapxarakim:

11Markamanlaq'apsa,nanakarch'amakt'ayistuuka laq'anaksapichthapipxsma,ukampisjumanakaxyatipxam, DiosanReinopaxjumanakarjak'achasxiwa

12Ukampisnayastisapxsmawa,ukauruxSodoma markatakixjuk'ampjanwalt'ayatäniwa,ukamarkatsipansa 13¡AyjumatakejjCorazín!¡Ayjumata,Betsaidamarka! Tiro,Sidónmarkanakanjumanakanluratäpkänaukajachʼa luräwinakatïjumanakanluratäpkchïnjja,jupanakajjwali jayatiempowarrepentisipjjaspäna,qʼañuisimpi,laqʼampi qontʼatäsa

14Ucampistaripäwiurunjja,Tiro,Sidónmarkajj jumanakatsipansajuk'ampmutuñäniwa.

15Capernaúm,jumastialaxpacharjach'araptatätawa, infiernoruwjaquntatäyäta

16Khititixjumanakarist'apktamukaxnayaruwist'itu; Khititixjumanakarjisk'achapkituukaxnayaruw jisk'achapxitu;Khititejjnayarjiskʼachkituukajja, khitankituukaruwjiskʼacharaki”sasa.

17Paqallqtunkastikusisitakutt'anipxäna,sapxarakïnwa: Tatay,ñanqhaajayunakassutimtuqiwist'apxitusasa

18Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:NayaxSupayarux alaxpachatmällijullijuruñtatawuñjtasasa

19Nayastich'amchursmakatarinakaru,alacrananakaru, uñisirinakanch'amapartakt'apxañamataki.

20Ukampisjankusisipxamti,ajayunakaxjumanakar ist'apxatamatxajanukastikusisipxam,sutinakamax alaxpachanqillqatätaplayku.

21UkahorasanjjaJesusajjkusisisawsäna:“Awkiy, alajjpachansa,akapachansaTatitu,akanakjjayatiñan jaqenakatimantatamatjja,wawanakaruñachtʼayapjjatamat yuspärtaUkhamawjumatakixwaliaskïkaspasukham amuyasïna

22TaqikunasnayaruwAwkijankatuyitu.KhitisAwkixa, janukastiYuqakiwa,khitirutixYuqaxuñt'aykaniukaru 23Jesusastidiscipulonakaparuñtasinsapakiwsäna: Kusisiñanïpxiwakuntixjumanakaxuñjapktauk uñjirinakaxa

24Nayastisapxsmawa,waljaprofetanaka,reyinakax kuntixjumanakaxuñjapktaukuñjañmunapxi,ukampis janiwuñjapkitiKuntixist'apktaukist'apxañamataki, ukampisjaniwist'apktatisasa.

25Ukatstimäkamachiyatichiriwsayt'asisinyant'äna, akhamsasa:Yatichiri,¿kunlurañaxaswiñayjakañ katuqañataki?

26Jesusastijuparuxsänwa:¿Kunaskamachin qillqatäpacha?¿kunjamsajumajjliytʼta?

27Jupastisarakïnwa:TatituDiosamaruwtaqi chuymamampi,taqialmamampi,taqich'amamampi,taqi amuyumampimunasiñamaJaqimasimarusjuma kipkarjamsarnaqam”sasa.

28Jesusastijuparuxsänwa:Chiqapuniwarstaxa

29JupastichiqaparuñjañmunasawJesusarsäna:¿Khitis jaqimasixaxa?

30Jesusastisarakïnwa:MäjaqiwJerusalenatJericó markarsaraqasinlunthatanaktaypirjaquntatäna,

jupanakastiisiapsusipxäna,usuchjasipxäna,chikatjiwat jaytasawsarxapxäna.

31Mäsacerdotejjukathaknamsaraqanïna,juparuñjasasti, ukathaknampasawayjjäna.

32Ukxarustimälevitajaqiwukachiqarpurintäna,jupar uñkatasinmächiqatpasawayxäna

33Ucampismäsamaritanacawkawkirutïjuparsarcäna, juparuñjasajjkhuyapt'ayasjjäna.

34UkatstiJesusanukarsarasinusuchjatanakapaceitempi, vinompiwarxatasinxa,uywappatxaruwuchapxäna,ukatsti mäqurpachasiñutaruwirpapxäna,ukatstiuñjapxäna

35Qhepürojjsarjjänaukhajja,päqollqeapsusin ejercitoruwchuräna,ukatstisänwa:“Juparuñjam”sasa. Kunatixjumaxjuk'ampgastkätaukxa,kutt'anxäukkhaxa, nayawkutt'ayämasasa

36¿Akakimsatxa,¿kawkïrislunthatanaktaypirjaquqanir jaqimasipäpachasti?

37Jupastisarakïnwa:Khititixjupatkhuyapt'ayaskäna sasa.Jesusastijuparuxsänwa:Sarxam,ukhamaraki luramsasa

38Jupanakajjsarasipkänaukhajja,Jesusajjmämarkaruw mantäna,Martasatmäwarmiwutaparkatoqäna.

39MaríasutinimäkullakapawJesusankayunakapjak'an qunt'asisinarunakapist'äna

40Martaxwalpunluqtañatakch'amachasïna,ukatjupar jak'achasisinakhamsäna:Tata,¿janitkullakajansapak luqtañatakjaytatapatllakiskta?Ucatwanayar yanapt'añapatakmayïtasasa.

41Jesusastijuparuxsänwa:Marta,Marta,jumaxwali amuyumpiwllakistaxa

42Ukampismäkunawwakisi,Mariaxukasumachiqa ajlliwayi,ukaxjaniwapaqatäkaniti

11JAQTHAPI

1Mächiqanmayiskänaukhawmädiscipulopaxjuparux säna:Tatay,mayisiñyatichapxita,kunjämtixJuanax discipulonakaparyatichkänukhamasasa

2Jesusastijupanacarojjsänwa:Mayisipcätaucapachajja: ‘AlajjpachanquirAwquijja,sutimajjjach'añchatäpan’sasa. JumanreinomaxjutpanMunañamajjluratäpan,kunjamtï alajjpachansa,akaoraqensaluratäpan 3Sapaurut'ant'achurapxita.

4Juchanakaspampachapxita;Khitinakatixmanükistu ukanakaruxpampachapxaraktwaJanyant'awiruirpapxita; janukastijanwalitqhispiyapxita.

5Jesusastijupanakaruxsänwa:Jumanakatkawkïrismä amigonïspa,chikaarumkamastijupanukarsarasinsaspa: ‘Amigo,kimsat'ant'mayt'ita; 6Nayanmäamigojajjnayanukarjutasinjja,¿janitnayajj kunsajuparyatiyañajajjutjkituti?

7Jupastichuymatpachakhamsasawjaysani:“Jan llakisiyapxitati,punkuxjist'antatawa,wawanakajasti nayampchikawikiñankapxiJaniwnayajjsartasinjumar churkirismati

8Nayajjsapjjsmawa,amigopätaplaykojjjanissartasin juparchurañmunkchejja,janchʼamanïtaplaykojj sartaniwa,ukhamatwawaljamunañapsachurarakini”sasa

9Nayastisapxsmawa:Mayt'asipxam,churapxätamwa thaqhapxam,ukatstijikxatapxarakïtawa;thuqt'apxam, ukatstijist'aratäpxätamwasasa

10Khititejjmaytʼkiukajja,katoqarakiwakhititixthaqki ukaxjikxati;Khititixliwxatkiukaxjist'aratäniwa”sasa.

11Mäyuqallwawatixjumanakatmayniawkipatt'ant'a mayispaukhaxa,¿mäqalachuraspati?janukaxchawlla mayt'aspasti,¿chawllalaykutimäkatarichurani?

12Janukaxmäyuqallwawamayt'aspaxa,¿mäalacrán loqtaspati?

13Jumanakatixjanwalijaqinakäpkätaxa,wawanakamar sumawaxt'äwinakchurañyatipxstaxa,¿kunjämarak alaxpachankirAwkimaxQullanAjayumayt'irinakaparux juk'ampchurkaniti?

14Jupastimäsaxrajaqunukuskäna,ukañanqhaajayusti amukïskänwa.Supayajjmistunkänaukhajja,amutu jaqenakawparlänaukatjaqinakaxwalmuspharapxäna

15Ukampisyaqhipanakaxsapxarakïnwa:Beelzebub saxranakanp'iqinchiriptuqiwñanqhaajayunakalisnuku sasa

16Yaqhepastijuparyant'asawalaxpachatmäunañchäw thaqhapxäna.

17UkampisJesusaxjupanakanamuyunakapyatisinxa, jupanakaruxsänwa:Taqireinoxmaynitmaynikam t'aqanuqtataxt'unjatäxiwa.ukatmäutaxmäutar t'aqanuqataxt'unjatawa

18Supayatejjjupapachpacontratʼaqanuqtatäspaukhajja, ¿kunjamarakReinopajjsaytʼanisti?Beelzebubtuqiw ñanqhaajayunakalisnukupxtasapxaraktawasasa

19NayatixBeelzebubtuqisaxranakaralisnukstaxa, ¿khitimpiswawanakamaxjupanakaralisnukupxi?ucatwa jupanacajjjumanacantaripirinacamäpjjani

20NayatixDiosanamparapampsaxranakaralisnukstaxa, DiosanReinopaxjumanakxarpurinxiwa.

21Kunapachatïmächʼamanijaqejjpalaciopuñjkiukhajja, yänakapajjsumankañanwajikjjatasi

22Ukampisjupatsipanjuk'ampch'amanijaqixjupar jutasinatipjaniukhaxa,taqiarmaduranakapapt'asi,ukatsti yänakaplakiraraki

23Khititejjjannayampïkiukajjnayacontrawsaytʼi, khititejjnayampjantantachtʼkiukajja,chʼeqeyi

24Kunapachatixq'añuajayuxjaqitmistuwayxiukhaxa, wañachiqanakansamarañthaqirsaraski.Jankhitirus jikxatasaxsiwa:“Kawkhantïmistuwayktaukautaruw kuttʼä”sasa

25Jutasinsti,q'umachata,k'achacht'atjikxatäna.

26Ukatstijupatsipanjuk'ampjanwaliajayunakpaqallqu ajayunakaruwirpänaUcatstimantasinjja,ukanjakasipjje, ucatqhepïrjakañajjnayratsipansajuk'ampjanwaliwa.

27Ukparlkasasti,ukatamankirmäwarmiwjachʼatarsüna, akhamsasa:“Kusisiñaniwakawkïrpurakasa,ñuñusktauka ñikʼutasa”sasa

28Jesusastisarakïnwa:Jïsa,Diosanaruparist'irinaka, kusisiñanïpxiwasasa

29Jaqinakaxtantacht'asisinxa,Jesusaxakhamsañqalltäna: AkaxjanwalijaqiwaUcampisjaniwmäunañchajj churatäkaniti,janucastiJonasprofetanunañchäwipawa” sasa

30KunjämtixJonasaxNínivemarkankirinakatakixmä unañchäwïkänxa,ukhamarakiwJaqinYuqapaxjichha pachankirinakatakixmächimpunïni

31Juchañchäwiurunjja,surtoqenkirreinajjjichhatiempon jakirjaqenakampchikawsartani,jupanakarojj juchañcharakiniwa,jupajjSalomonanyatiñkankañapa

istʼiriwakaoraqpachatjutänaSalomonatsipanjuk'amp jach'ajaqiwakankxisasa.

32Taripäwiurunxa,Nínivemarkankirinakaxaka wawanakampchikawsartasipxani,jupanakarux juchañchapxani.Jonasatsipansajuk'ampjach'ajaqiw akankxi

33Janipuniwkhitismälamparanaktayasinmäjamasat uchañmunkiti,janirakiwmäcarritomanqharusuchkiti,jan ukastimäcandelabroruwuchañapa,ukhamat mantanirinakaxqhanuñjapxañapataki

34Cuerponqhanapaxnayrawa,ukatwanayramaxsapakïki ukhaxa,taqpachjanchimaxqhanampiphuqt'atawa Ucampisnayramajjjanwalijaqëkiukhajja,cuerpomajj chʼamakanphoqantatänwa

35Ukhamajjjumanutjkiukaqhanajjjanchʼamakäñapataki

36Taqijanchimaxqhanampiphuqt'atäni,janirakmächiqas ch'amakt'aniukhaxa,taqpachawqhant'atäni,kunjamtïmä velaqhant'ataxqhant'ktamukhama

37Parlkasastimäfariseowjupampchikamanq'añapatak achikt'asïna

38Fariseojjukuñjasajja,janïrmanqʼkasajjjanïr jariqasirïtaplaykojjwalmuspharäna.

39Tatituxjuparuxsänwa:Jichhaxjumanakax fariseonakaxcopa,platoanqäxapq'umachapxtaxaucampis chuymamajjq'añunakampi,ñanqhaluräwinakampi phoqantatänwa

40Jumanakaxjanamuyt'asirjaqinaka,¿janitkhititix anqankiryänaklurkiukaxchuymapanutjkiukanakluraraki?

41Janukasti,kunatïutjktamukanakatlimosnachurapjjam Jumanakatakixtaqikunasq'umawa

42¡Ayjumanakatakejjfariseonaka!Jumanakaxmenta,rue, taqikastaqullaquranakatdiezmochurapxtaxa,taripäwi, Diosanmunasiñapsaatipjapxaraktawa

43¡Ayjumanakaxfariseonaka!Jumanakaxsinagoganakan jach'aqunuñanakmunapxtaxa,qhatunakanaruntt'asiñ munapxtaxa

44¡Ayjumanakaxk'ariyatichirinaka,fariseonaka! Jumanakaxjanuñstkiukasepulturaruñtatäpxtawa,uka sepulturarsarirjaqinakaxjaniwukyatipkiti

45UkxarustiLeyyatichiritmayniwjuparuxsäna: Yatichiri,ukhamsasmastinanakarjisk'achapxistasasa

46Jupastisarakïnwa:¡Ayjumanakatakejja,ley yatichirinaka!Jumanakaxwalich'amäkiukaq'ipinak jaqinakaruxq'ipt'apxtaxa,janiwmäamparluk'anampis q'ipinakllamkt'apktati

47¡Ayjumanaka!Jumanakaxprofetanakansepulturap lurapxtaxa,nayraawkinakamawjupanakarjiwayapxi

48Chiqpachansajumanakaxnayraawkinakaman luräwinakapist'apxatamata,chiqpachapuniwjupanakar jiwayapxi,jumanakaxsepulturanakapsalurapxtaxa

49UkatwaDiosanyatiñkankañapajjsarakïna:“Nayaw profetanakaru,apostolonakarukhithä,jupanakat yaqheparojjjiwayapjjarakiniwa,arknaqapjjarakiniwa”sasa

50Ukhamattaqiprofetanakanwilapaxakapachan qalltatpachwartatäna,ukawilaxjichhapachanakan mayitäñapataki

51Abelchachanwilapatqalltasa,Zacariasanwilapkama, ukawilaxaltarampitemplompichikawjiwaräna

52¡Ayjumanakatakejja,leyyatichirinaka!Jumanakax yatiñanllavepapt'asipxtaxa,janiwjumanakaxmantapktati, khitinakarutixmantapkiukanakarusjark'apxaraktawa

53Ukarsusinsti,kamachiyatichirinakampi fariseonakampixwalch'amañcht'apxäna,waljaarunak arsuñapataki

54Juparsuyt'apxam,lakapatkunsapsuñmunapxäna, ukhamatjuparjuchañchañataki.

12JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,janjakt'kaywaljajaqinakaw tantacht'asipxäna,maynitmaynikamawkayump takt'asipxäna,ukatstidiscipulonakaparuxnayraqat sataynawa:Fariseonakanlevadurapatamuyasipxam, ukaxk'arichuymanïñawasasa.

2Janiwkunasimt'atäkaspati,janirakiwuñt'ayatäkaniti; janirakiwimantaskiti,ukaxjaniwuñt'atäkaniti

3Ukatpïch'amakanarsupktaukaxqhananist'atäniwa. Ucatstiutapataruwyatiyatäni”sasa

4Nayastisapjjsmawa,amigonakajajja,janajjsarapjjamti janchijiwayirinakaru,ukatukaqhepatjjajaniwjukʼamp lurañjamäkiti

5Ukampiskhitirutixaxsarapxätauknayratpach yatiyapxäma:khititixjiwayañtukuyatatinfiernorjaquntañ ch'amanïkiukaraxsarapxam;jïsa,nayajjsapjjsmawa:Jupar ajjsarapjjam

6¿Janitphisqagorriónpälitrompialjatäkaspa,Dios nayraqatanjanirakmaynisarmatäkaspa?

7Ukampispʼeqenakamanñikʼutanakapastaqeniw jaktʼatäjje.Ukhamastijanaxsarapxamti,jumanakaxwalja gorriónukanakatsipanjuk'ampvaloranipxtawa

8Nayastisapxsmawa,khititixjaqinaknayraqatannayat arsuskituukaxa,JaqinYuqapastiDiosanangelanakap nayraqatanarsutarakiwa

9Ukampiskhititixjaqinaknayraqatannayarjanuñt'kitu ukaxDiosanangelanakapnayraqatanjanuñt'ayatäniwa.

10KhititejjJaqenYoqaparjanwaliarunakparlkaniukajja, pampachatäniwa,ukampiskhititejjQollanAjayucontrajan waliparlkiukajja,janiwperdonatäkaniti.

11Kunapachatixsinagoganakaru,magistradonakaru,jach'a ch'amaninakaruirpapxätamukkhaxa,janiwlup'ipxamti, kunsajaysapxäta,kunsasapxäta.

12QullanAjayuwukapachpahorasanyatichapxätam, kuntixsapxañamäkiukxa

13Ukxarustimaynïriwjuparuxsäna:Yatichiri, jilajampirarsta,nayampchikaherenciajaljañapataki sasa

14Jesusastijuparuxsänwa:¿Jaqi,¿khitirakjumanakan taripiriru,janukaxjaljiritutt'ayitusti?

15Jesusastijupanacarojjsänwa:Amuyasipjjam, munañapatamuyasipjjam,mayninjakañapajjjaniw cunatejjjupanutjquiucapanutjquitisasa

16Jesusastimäuñacht'äwimpiwjupanakarparläna:Mä qamirjaqinuraqipaxwaljaachunakachuyäna.

17Jupajjchuymapanakhamsasawlupʼïna:“¿Kunsanayajj lurä,achunakchurañatakejjjaniwmächeqajjutjkituti?”

18Jupastisarakïnwa:Akhamlurarakï:graneronakt'unjä, ukatjuk'ampjach'autalurarakïucanwanayajjtaqe achunakajsa,yänakajsachurarakï.

19Nayastialmajaruxsarakïwa:‘Alma,waljayänakax waljamaranakimatäxiwasamart'am,manq'asim,umam, kusisim.

20Diosastijuparuxsänwa:Janamuyt'asirjaqi,jichhür arumaxalmamaxjumatmayt'atäniwa

21Khititejjjupapachpatakqollqeapthapkiukajja,Dios nayraqatanjanqamirïkiukajja.

22Jesusaxdiscipulonakaparuxsänwa:Ukhamatwa sapxsma:Jakäwimatjanlup'ipxamti,kunsamanq'apxäta ukxa.janirakiwjanchitakisa,kuntixuchasipxätaukasa.

23Jakañaxmanq'atsipanjuk'ampjach'awa,janchixisit sipanjuk'ampiwa

24Cuervonakatamuyt'apxam,janiwphawapkiti,janirakiw apthapipkitiUkanakaxjaniwimañutanïpkiti,janirakiw granerosukanipkiti;Diosaxjupanakarmanq'ayaraki, ¿qhawqharakjumanakaxjamach'inakatsipanjuk'amp askïpxtaxa?

25¿Jumanakatkawkïrislup'isinmämetrojuk'amp jach'äspa?

26Jumanakatixjisk'aluräwinakjanlurañjamäpkätaxa, ¿kunatsamayninakataklup'ipxtaxa?

27Lirionakaxkunjamsajilsupxiukamuyt'apxam,janiw ch'amtukupkiti,janirakiwmuyt'apkitiUcampis sapxsmawa,Salomonaxtaqijach'akankañapampixjaniw ukajaqinakjamisthapt'atäkänti

28Diosaxch'uxñaquqanakarukhamisthapiychixa, jichhürutixpampanutjaski,qharürustihornoruw jaquntatäniJumanaka,juk'aiyawsäwininakasti, ¿qhawqhasjuk'ampisthapiyapxätamsti?

29Janirakikuntixmanq'apkäta,kuntixumapkätauk thaqapxamti,janirakiwpächasipxamti

30Akapachankirmarkanakaxtaqiukanakthaqhapxi

31JanukastiDiosanqhapaqmarkapthaqhapxam;Taqe ukanakastijumanakaryapt'atäniwa”sasa

32Juk'aovejanaka,janaxsarapxamti;Awkimajjjumanakar reinochurañajjwalmunta”sasa.

33Kunatixutjktamukaljapxam,limosnachurapxam Jumanakaxjantukuskirbolsanakchurapxam,alaxpachan jantukuskiryänaka,kawkhantixjanlunthataxjak'achaski, nilaq'unakasq'añuchaski

34Kawkhantïyänakamaxutjkiukanwachuymamaxutjani

35Lomonakamajjchinuntatäpan,qhananakamas nakhantatäpan;

36Jumanakaxjaqinakjamäpxtawa,khitinakatixuywiripar jaqichasïwitkutt'aniñapsuyt'apkiukanakaru.Ukhamat jutasinliwxatkaniukkhaxa,jank'akiwjuparjist'arapxani

37KusisiñanïpxiwakhitinakarutixTatituxjutkaniukkhax uñch'ukiskirjikxatani,chiqpachapuniwsapxsma,cinturón ch'uqt'asismanq'añarqunt'ayaskani,ukatstijupanakar luqtiriwmistuni

38Jupatixpayïrjayp'uurunjutaspa,janukaxkimsïrjayp'u urunjutaspa,ukhamjikxataniukhaxa,kusisiñanïpxiwauka uywatanakaxa.

39Ucatyatipjjam,utapatejjkunahorasalunthatajjjutani ukyatispänaukhajja,janiwutappʼakjañapsajaytkaspänti

40Ukhamastijumanakaxwakicht'atäpxam,JaqinYuqapax mähorasaruwjutani,kunapachatixjumanakaxjan amuyapktaukapacharu

41UkatPedroxjuparuxsäna:Tata,¿ukauñacht'äwit nanakarparlaskta,janukaxtaqinirus?

42Tatitustisarakïnwa:¿Khitirakukachiqachuymani, yatiñanmayordomoxa,khitirutixuywiripaxutaparu p'iqinchirutt'ayani,jupanakaruxmanq'achurañhorasapar churañataki?

43Kusisiñaniwaukauywataxa,khitirutixuywiripax jutkaniukkhaxukhamluraskirjikxatani

44Chiqpachansasapxsmawa,juparuwtaqikunatixutjki ukanakxaruxapnaqañapatakutt'ayani.

45Ucauywatatixchuymapansaspa:‘Tataxaxqhipharuw purini’sasa.ukatsti,uywatanakaru,imillwawanakarusa nuwjañqalltapxani,manq'añatakisa,umañatakisa, machjayasiñatakisa;

46Ukauywatanuywiripaxmäuruwjutani,kunapachatï jupaxjansuykani,mähorasa,janamuykiukahorasaruw jutani,ukatstit'aqanuqt'ani,ukatstijaniyawsirinakampi chikawwakisxani

47Kawkïriuywatatixuywiripanmunañapyatïna,jan wakicht'asirïki,janirakiwmunañaparjamlurkataynati, waljajawq'jatawuñjasini.

48Ucampiskhititejjjanyatkasinjawq'jañjamjanwalinak lurkiukajja,mäjuk'ajawq'jampiwjawq'jatäniKhitirutix waljachuratäniukaxa,waljamayitäniwa.

49Nayajjakaoraqerninaapayaniñatakiwjutta;¿Kunsa nayajjlurä,nayratpachnakhantatäspaukhajja?

50Ucampisnayajjbautisasiñataquiwutjitu;¡Kunjämarak nayajjphoqasiñapkamajjchʼamaktʼaskta!

51¿Jumanakaxakauraqinsumankañchurañatakjuttasasin amuyta?Nayajjsapjjsmawa,Janiwa;janukastitʼaqatʼaqa: 52Jichhatuksarojjmäutanjjaphesqaniwjaljtapjjani, kimsajjpäcontra,paninistikimsacontrawutjani

53Awkixyuqacontrawt'aqanuqatäni,yuqallwawasti awkipcontrawt'aqanuqatänitaykaxphuchhapcontraw sayt'asi,phuchhastitaykapcontrawsayt'asi;suegrasti phuchhapampiwjanwalt'ayasiñapa,phuchhasti suegrapampiwjanwalt'ayasiñapa

54Ukatstijaqinakaruxsarakïnwa:Intijalanttuqitmä qinaymisturuñjapxtaxa,ukspachawsapxarakta:‘Jallux puriniwa’sasaukatukhamarakiwa

55Surtoqenkirthayajjthaytʼankiukuñjasajjsapjjtawa: ‘Janwaliwutjani’sasa.Ucatstiphoqhasi.

56K'arichuymanjaqinaka,alaxpachansa,akauraqin uñnaqapyatipxasmawa;Ucampis,¿kunjamarakjichha pachajjjanamuyasipktasti?

57Jïsa,¿kunatsajumanakpachpatjanchiqaparuñjapkta?

58Kunapachatixuñisirimampichikamagistradoukar sarkäta,thakinjamsarkätaukhaxa,ch'amachasim,ukhamat jupatqhispiyatäñamatakiJupajjjanjuezarirpkätam, taripiristicarcelarjist'antañapataki

59Nayajjsissmawa,janiwukacheqatsarjjätati,qhep qhepaqollqepagañkama

13JAQTHAPI

1Ukatiemponjja,yaqhepajjGalileankirjaqenakat yatiyapjjäna,jupanakanwilapjjaPilatojjsacrificionakampi mayachatäjjänwa

2Jesusastijupanacarojjsänwa:¿AkaGalileankirinakajj taqeGalileanakatsipansajuchararanakäpkaspasukham amuyapjjtati?

3Nayastisapxsmawa,janiwarrepentisipkätaxa,taqiniw jiwarapxäta

4Janukaxtunkallatunkani,khitinakarutixSiloammarkan torrepaxliwxatasinjiwaykatayna,¿jumanakaxJerusalén markanjakirinakatsipansajuchararanakäpkaspasukham amuyapxta?

5Nayastisapxsmawa,janiwarrepentisipkätati,taqiniw jiwarapxäta

6Jupastiakauñacht'äwiarsüna;Mäjaqixuvayapupan higoquqaayruntatayna;Jupastijutasinachuthaqäna, ukampisjaniwkunsjikxatkänti

7Ukatstiuvayapuchirinakaparuxsänwa:Kimsamaraw akahigoquqanachuthaqirjutta,ukampisjaniwjikxatkti. ¿kunatsauraqixch'amäpacha?

8Jesusastijuparuxsänwa:Tatay,jichhamaras jaytanukupxam,nayastiukamuytapanallsuñkama.

9Jumatixachuachuniukhaxa,walikïskiwa,janitix achunixa,ukaqhipatstikhuchhurakïtawa 10Jupajjsábadourunmäsinagoganyatichaskäna 11Ukatstimäwarmiwutjäna,jupastitunkallatunkani maranakawjanch'amanïkänti,jupastialt'atänwa.

12Jesusastiukawarmiruñjasaxjawsasinsäna:Warmi, janch'amanïtamatantutatäxtawasasa

13UkatstiJesusaxamparanakapluqxatäna,ukspachawuka warmixchiqachatäxäna,ukatstiDiosaruwjach'añchäna 14Ukatsinagoganpʼeqtʼiripajjwalicoleratawsäna, Jesusajjsábadourunqollatätaplaykojja,jaqenakarojj sänwa:“Sojjtauruwjaqenakajjtrabajipjjañapasamarañuru 15Tatitustijuparuxsänwa:K'arichuymanjaqi,¿janit sapamaynixvacapsajanukaxasnopsavacapsa,janukax asnopsavacapapt'asisumañarirpkta?

16¿JanitakawarmixAbrahamanphuchhapäkaspa, khitirutixSupayaxakatunkallatunkanmaranaka katuntawaykiukawarmixsábadourunapt'atäñapäki?

17Ukarsusinstitaqiuñisirinakapawphinq'asipxäna

18Jesusastisarakïnwa:¿KunjamakirakDiosan Reinopajj?¿Kunarusnayajjukaruñtasitästi?

19Ukastimämostazajathampisasiwa,ukajathaxmä jaqiwhuertarjaquntäna.ukatstimäjach'aquqaruw tukuwayi;ukatstialaxpachankirjamach'inakastiuka ramanakanwaqurpachasipxäna

20Ukatstimayampsarakïnwa:¿Kunampiraknayasti Diosanreinoparuñtasitästi?

21Ukalevadurajjmälevadurampisasiwa,ukalevadurasti mäwarminaptʼasisawkimsamedidatʼantʼarimantasïna, taqpachlevadurajjlevadurartukuñkama

22UkatstiJerusalénmarkaruwjach'amarkanakarsaräna, jisk'ajisk'at'aqanakaruwyatichäna.

23Maynixjuparuxsänwa:Tata,¿juk'anikiw qhispiyatäpxi?Ucatjupanacarojjsänwa: 24K'uchupunkutmantañatakch'amachasipxam,waljaniw mantañmunapxani,ukampisjaniwmantañmunapkaniti

25Utanuywiripaxsartasinpunkujist'antasinxa,jumanakax anqansayt'asiñqalltxapxäta,punkullawintasa:“Tata, Tatay,jist'arapxita!Jupastisapxarakïtamwa:“Janiw uñt'apksmatikawkitsajutapxtaxa.

26Ukxarustisapxarakïtawa:‘Jumannayraqatan manq'asipxta,umapxarakta,jumaxcallenakajan yaticharaktaxa’sasa

27Jupastisarakiniwa:“Nayaxsapxsmawa,janiw uñt'apksmatikawkitsajutapxtaxa;¡Taqejuchaluririnaka, nayatjithiqtapxam”sasa

28Abrahán,Isaaca,Jacob,taqpachprofetanakarDiosan Reinopanuñjapkätaukhawjachañasa,kisunak ch'allxtañasautjani.

29Intijalsutuqita,intijalantatuqita,alaytuqita,aynach tuqitajutapxani,ukatstiDiosanqhapaqmarkapan qunt'asipxani.

30Ukjjarusti,qhepïrinakajjnayrankapjjaniwa, nayrïrïpjjaraquiwqhepïrïpjjani

31Ukaurustifariseonakatyaqhepajjjuparsarasinakham sapjjäna:“Akatmistum,Herodesajjjiwayarakïtam”sasa.

32Jupanakastisarakïnwa:Jumanakaxsarapxam,uka zorrorsapxam:‘Uñtapxam,nayaxsaxranakjaqunuqtxa, jichhürusaqharürusqullanaklurarakta,kimsïrurustisuma q'umachatäxäwasasa

33Ukampisnayajjjichhüru,qharüru,qhepürojj sarnaqañajawa.

34Jerusalén,Jerusalén,profetanakarjiwayiri,jumar khithatanakarqalampk'upjata¡Qhawqhakutisnayajj wawanakamartantachtʼañmunta,kunjamtïmäwallpajj wawanakaparchʼiwiparapthapiskiukhama,ukampis jumanakajjjaniwmunapktati!

35Uñtapxam,utamaxch'usaruwtukuwayxi, chiqpachapuniwsapxsma,janiwuñjapkistati,kuna pachatixjumanakaxsapkätaukapachakama:‘Tatitun sutipxarjutkiukaxjach'añchatawa’sasa

14JAQTHAPI

1KunapachatixJesusaxmäfariseojilïrirpirinutapar säbadourunt'ant'amanq'irmantaskänaukkhaxa, jupanakaruxuñjapxarakïnwa

2Jupannayraqatapanjja,mäjaqewutjäna,jupajj chhuxriñchjatänwa.

3Jesusastikamachiyatichirinakaru,fariseonakarussänwa: ¿Sábadourunqullañaxwalikïskiti?

4Jupanakastiamukt'apxänwa.Ukatstijuparkatuntasin qullayäna,ukatstiantutxarakïnwa; “

6Jupanakastijaniwmayampsaukanakarsuñpuedipkänti.

7Jawillt'atäpkänukanakaruxmäuñacht'äwiwuñacht'ayäna, kunapachatixjach'autanakajllisipkänaukuñacht'ayäna sasawjupanakarsäna:

8Jaqichasiñutarkhitisjawst'ätamukhaxa,janiwjach'autar qunt'asiñamäkitijanjumatsipanjuk'ampjach'ajaqir jawst'atäñapataki;

9Khititejjjumarusa,juparusajawskätamukanakajjjutasin akhamsapjjeristam:“Akajaqerojjmälugarchurapjjam” sasa.ukatjumaxp'inqampiwjisk'autarkatuntañqalltasma. 10Ucampisjawillt'apkätamukkhasti,saram,utamanqhan qunt'asim;Ukhamatkhititixjumarjawskätamukkhaxa, jumarakhamsañapataki:‘Amigo,juk'ampalturmakhatam’ sasa

11Khititixjach'ajach'atukuskiukaxjisk'achatäniwa; Khititejjaltʼatchuymanïkiukajja,jachʼañchatäniwa”sasa. 12Ukxarusti,khititixjuparjawskänaukaruwsarakïna: Manq'a,manq'añwakichkasaxa,janiwamigonakamarusa, jilanakamarusa,wilamasinakamarusa,niqamirjaqi masinakamarjawst'añamäkitiJupanakastijanmayamp jawst'apxätam,janjucharkutt'ayapxätamsasa

13Kunapachatixmäjach'aphunchhäwilurkätaukkhaxa, pisinkirinakaru,janch'amaninakaru,ch'ullanakaru, juykhunakarujawst'am

14Jumastibendicitätawa;Jupanakajjjaniwjumar kuttʼayapkaspati,cheqaparsarnaqerjaqenjaktäwipanwa kuttʼayatäyäta”sasa.

15Ukist'asinsti,jupampchikamanq'asipkänaukanakat maynïrixsänwa:KhititixDiosanReinopant'ant'a manq'kiukaxkusisiñaniwasasa.

16Jesusastisarakïnwa:Mäjaqiwmäjach'amanq'a luräna,waljaniruwjawsäna

17Ukatstimanq'añhorasaruwuywataparkhitäna, jawsatäpkänaukanakarsañapataki:Jutapxam!jichhax taqikunaswakicht'atäxiwa

18Taqeniwmäamtampijuchañchañqalltapjjäna.Nayrïrix juparuxsänwa:Nayaxmäuraqialawayta,uñnaqir sarañaxwakisiwa

19Maynïristisarakïnwa:“Phisqayugovacaalasïta, yant'iriwsaraskta.

20Maynïristisarakïnwa:Nayaxmäwarmimpiw jaqichasta,ukatwajanjutkiristtisasa

21Ucauywatastijutasinuywiriparuwukanakyatiyäna Ukatstiutaapnaqirixcolerasisawuywataparsäna: Jank'akiwmarkancallenakaparu,thakinakaparmistum, ukatstipisinkirinakaru,janch'amaninakaru,sayt'atanakaru, juykhunakaruirpanipxamsasa

22Ukauywatastisarakïnwa:Tatay,kunjamtïjumax sisktaukhamarjamawphuqasi,ukampismächiqawutji sasa

23Tatituxuywataruxsänwa:Jach'athakinakaru, ch'usawjanakarmistum,ukatutajaxphuqhantatäñapataki 24Nayastisapxsmawa,jawsatäpkiukanakatxajaniwkhitis manq'atmanq'atmallq't'kanitisasa.

25Waljajaqinakawjupampchiksarapxäna,jupasti kutikipstasinjupanakarsäna:

26Maynitixnayanukarjutasinawkiparu,taykaparu, warmiparu,wawanakapar,jilanakaparu,kullakanakaparu, jïsa,pachpajakañapsajanuñischixa,janiwnayan discipulojäkaspati.

27Khititejjcruzapjanaptʼasisinnayararktasa,janiw nayandiscipulojäkaspati

28Jumanakatkawkïrismätorrelurañamtasinjanïr qontʼasisinqontʼasisinkunaqollqejjmunasiniuk jaktʼkaspa,ukatorretukuyañatakejjwakisispatijanicha?

29Jupajjcimientouchasajjjantukuyañjamäkaspaukhajja, taqekhitinakatejjjupatsawkasiñqalltapjjaspa

30Ukatsarakïnwa:Akajaqixutalurañqalltäna, ukampisjaniwtukuyañpuedkäntisasa.

31¿Khitireyistiyaqhareyimpinuwasirsarasinxa,jan nayraqatqunt'asisinxa,tunkawaranqajaqinakampixpä tunkawaranqajaqimpnuwasiñatakjutkiukajaqimp jikisiñataki?

32Janukaxmaynixwalijayankkasaxa,mäyatiyiriw khithani,sumankañutjañapataki.

33Ukhamaraki,khititixjumanaktaypitjantaqiyänakap apanukuñmunkiukaxa,janiwnayandiscipulojäkaspati

34Juyraxwalisumawa,ukampisjuyraxch'amap apt'asispaxa,¿kunampisjuyrach'allt'asispa?

35Janirakiwuraqitakisaskïkiti,janirakiwwanu manq'añatakisaskïkiti;ukampisjaqinakaxjaqunukupxiwa Khititixjinchunïkiukaxist'pan

15JAQTHAPI

1Ukatstiimpuestoapthapirinaka,juchararjaqinakasjupar ist'apxañapatakiwjak'achasipxäna

2Fariseonakasa,kamachiyatichirinakasakhamsasaw arnaqasipxäna:Akajaqixjuchararanakaruwkatuqi, jupanakampchikawmanq'asisasa

3Jesusastiakauñacht'äwimpiwjupanakarparläna:

4¿Khitisjumanakatpatakovejanakanïspa,mäovejanak apt'aspaukhaxa,janllätunktunkallätunkaniovejanak

wasaranjaytkaspa,ukatchhaqhatovejanakjikxatañkamax jansarkaspa?

5Ukjikxatasaxa,kusisitaamparanakaparuwuchasi 6Utarpurisasti,amigonakapar,utajak'amasinakapar jawsasinakhamsänwa:Nayampchikakusisipxam; Chhaqhatuwijaxaruwjikxattasasa

7Nayaxsapxsmawa,alaxpachanxmäjuchararjaqit arrepentisitapatkusisiñawutjani,llätunktunkallätunkan askijaqinakatsipansa,jupanakaxjaniwarrepentisiñax wakiskiti

8¿Kawkïrwarmistunkaqollqeapt'atäspa,mävela naktayasinutapichthapisinthaqkaspaukjikxatañkama?

9Ukjikxatasaxa,masinakaparu,jaqimasinakapar jawsthapi,akhamsasa:“Nayampchikakusisipxam; Chhaqt'awayktaukachimpujikxattasasa

10Ukhamarakiwsapxsma,Diosanangelanakapan nayraqatapankusisiñawutji,mäjuchararjaqir arrepentisitapatxa

11Jupastisarakïnwa:Mäjaqinpäyuqallwawanïtayna.

12Jupanakatsullkastiawkiparuwsäna:Awki,kuna yänakatïnayatakutjkituukchuritasasaUcatsti jupanacarojjjakañapjaljayäna.

13Sullkayuqallwawapaxtaqiniruwtantacht'asisinmä jayamarkarsarxäna,ukanyänakapapt'asisawch'axwañ jakañampapt'asïna.

14Taqpachtukjatasinsti,mäjach'amach'awukauraqin sartänaukatjupaxpisinkañqalltäna

15Ukatstiukamarkankirmämarkachirimpiw mayachasïnaUkatstikhuchhimanq'ayasiñatakiw yapunakaparkhithäna

16Jupajjkhuchhinakanmanqʼapkänaukachʼaphinakampi purakaparphoqantayañmunäna,janiwkhitisjupar churkänti

17Jupajjamuytʼasisawakhamsäna:“¡Qhawqhacontratat awkijanyanapirinakapajjtʼantʼanïpjjewa,nayajjmanqʼat awtjatawjiwarakta”sasa

18Nayajjsartasinawkijanukarsarä,juparsarakäwa: ‘Awki,alajjpachacontrasa,jumanayraqatamansa juchachasta’sasa

19Janiwjuk'ampiwawamsatäñatakjamäxtti,mäirnaqir yanapirimarjamtukuyapxita

20UkatstisartasinawkipanukarsaränaUcampiswali jayankjjänaukhajja,awkipajjjuparuñjasajj khuyaptʼayasisawtʼijtäna,ukatstikunkaparjaqontasaw jampʼattʼäna

21Yuqastijuparuxsänwa:Awki,alaxpachacontra, jumanayraqatanjuchachasta,janirakiwwawam satäñatakjamäxätisasa.

22Awkistiuywatanakaparuxsänwa:Sumaisiapsusin uchasipxam;amparaparuwmäanillouchasïna, kayunakaparuszapatoucharakïna

23Ukalik'ivacaqalluakarapanipxam,ukatsti jiwayapxam;Manq'apxañäni,kusisipxañäni

24Akawawaxaxjiwatäxänwa,jaktxiwajupax chhaqatäxänwa,ukatjikxatasirakiwaUkatkusisiñ qalltapxäna

25Jilïryuqapaxpampankaskänwa,utarjak'achasisinsti, thuqt'äwinakist'äna

26Ukatstimäuywataruwjawsäna,ukatstikunsañsmuni ukjiskt'änasasa.

27Jesusastisarakïnwa:Jilamaxjutxiwaawkimaxuka lik'ivacaqalluruwjiwayatayna,jankunausunkatuqatap layku

28Jupastiwalcolerasïna,janiwmantañmunkänti,ukatwa awkipaxmistunïna,ukatstiachikt'asïna.

29Jupastiawkiparuxsänwa:Akawaljamaranakaw jumarluqtaskta,janirakiwkunapachaskamachimp'akintkti, ukampisjanipuniwmäcabritochurkistati,amigonakajampi kusist'añajataki

30Ucampisakawawamajjq'añuwarminakampchika jakañammanq'antirpurinkänaukhajja,lik'ivacaqallur jiwayaraktajja

31Jesusastisarakïnwa:Wawa,jumaxnayamp chikäsktawa,taqikunatixutjkituukaxjumankxiwasasa 32Kusisiñasa,kusisiñasawakisïnwa,akajilamasti jiwatäxänwa,jaktarakiwa.ucatchhaqtatäjjänwa, jicjjatasquiwa

16JAQTHAPI

1Jesusaxdiscipulonakaparuxsarakïnwa:Mäqamir jaqiwutjäna,jupastimayordomonïtaynawa.ucatstijupan yänakapinachʼusaraptʼatapatjuchañchatäna

2Jesusastijawsasinsänwa:¿Kunjämarakjumatuk ist'tasti?mayordomoluratamatmäcuentachuram;Jumasti inasjanmayordomotukxätatisasa

3Mayordomostichuymapansänwa:¿Kunsanayajjlurä? Tatituxaxmayordomoapaqitu,janiwallsuñjamäkiti; mayisiñatakinayaxphinq'asiraktwa

4Nayajjkunlurañsaamtastwa,ukhamatmayordomot jaqsutäjjäukhajja,utanakaparkatoqapjjeta.

5Ucatstisapamayniwuywiripanmanüpkiukanakar jawsasinnayrïrirojjsäna:¿Qhawqhamanüsma uywirijjaru?

6Jupastisarakïnwa:PataktupuaceitesasaJupasti sarakïnwa:Qullqimapt'asim,ukatjank'akqunt'asim, ukatphisqatunkaqillqtamsasa.

7Ukatstimayniruwsäna:¿Qhawqhamanüsmasti?

Jupastisarakïnwa:PataktuputrigosasaJupasti sarakïnwa:Qillqtamaptam,ukatpusitunkaqillqtam sasa

8Tatituxjanchiqaparuñjirmayordomoruwjach'añchäna, jupaxwaliyatiñanluratayna,akapachankirwawanakax qhananwawanakapatsipansajuk'ampyatiñanipxiwa

9Nayastisapxsmawa:‘Jumanakaxjanchiqaparuñjat yänakatamigonakjikxatapxam.Ukhamatjumanakaxjan ch'amanïpkätaukkhaxa,wiñayjakañutanakar katuqapxañamataki.

10Khititixjisk'ayänakanchiqaparsarnaqkiukaxwalja yänakanchiqaparuñjatawa,jisk'ayänakanjanchiqapar uñjirixwaljayänakanjanchiqaparuñjatawa

11Ukhamasti,jumanakatixjanchiqaparuñjapkstaxa, ¿khitirakchiqpachqamirkankañanakjumanakar katuyapxätamsti?

12Jumanakatixyaqhajaqinyänakapanjanchiqapar sarnaqapkstaxa,¿khitirakjumanakanyänakam churapxätamsti?

13Janiwkhitiuywataspäuywirirluqtkaspati,mayniruw uñisi,maynirusmunasiJanukaxmayniruwkatthapini, maynirusjisk'acharakiniwa.JumanakaxjaniwDiosarus, yänakarusluqtapkasmati

14Fariseonakastaqiukanakist'asinlarusipxäna

15Jesusastijupanakaruxsänwa:Jumanakaxjaqinak nayraqatanchiqaparuñjirjaqinakäpxtawa.Ucampis Diosajjjumanacanchuymanakamyati,cunatejjjakenacan jach'ajach'atukupquiucajja,Diosnayrakatakejj ajjtaskañawa.

16Leyimpi,profetanakampixJuanakamawutjäna,uka pachatpachawDiosanReinopatyatiyasi,sapamayniwukar mantañmunapxi.

17Alaxpachampiakapachampixjuk'ampjasakiwa, kamachinmäjisk'at'aqhisiñatsipansa

18Khititixwarmipapanukuspa,yaqhampijaqichaschixa, wachuqjuchawa,chachapatapanukutwarmimpi jaqichasisaxwachuqjuchawa.

19Mäqamirjaqiwutjäna,jupaxmorado,sumalinoisimpi isthapt'atawa,sapauruwwalisumamanq'añanak manq'irïna.

20Lázarosutinimälimosnamayiriwutjäna,jupastipunku jak'anikintatäskänwa

21Ukaqamirjaqinmesapatjaquqanirt'ant'anakmanq'añ munapxäna

22Ukamayisirixjiwxänwa,angelanakaxAbrahaman amparaparuwapxapxäna.

23Infiernonstit'aqhisiyatuñjasisawnayranakapjach'ar aptäna,ukatstiAbrahanaruwjayachiqatuñjäna,Lazarorus jupanamparaparuwuñjäna.

24Ukatstiakhamsasawart'äna:Abrahanawki, khuyapt'ayasita,Lazaroruwkhithani,amparapanpuntap umaruch'allt'añapataki,lakaxthayt'añapataki.Nayastiaka ninant'aqhisiyatawuñjasta

25UcampisAbrahanajjsänwa:Wawa,amtasim,jumajj jakascänucanacajjsumaucanacamkatoqta,Lazarojjjan walinacapkatoqtajja

26Taqiukanakatsipansa,nanakampjumanakamptaypinx mäjach'ach'usawjawutji,khitinakatixakachiqat jumanakarsarañmunapkiukanakaxjaniwch'am tukupkaspatijanirakiwjiwasaruspasapkaspati,ukachiqat jutaspa.

27Jupastisarakïnwa:Tatay,awkijanutapar khitañamatakiwachikt'assma

28Nayajjphesqajilasullkanïtwa.Ukhamatjupanakar qhanañchañapataki,janjupanakaxakat'aqhisiñchiqar puripxañapataki

29Abrahamaxjuparuxsänwa:JupanakanMoisesampi, profetanakampiwutjijupanakarist'apxpan

30Jupastisarakïnwa:Janiwa,Abrahánawki,ukampis maynitixjiwatanaktaypitjupanakanukarsarkaniukhaxa, arrepentisipxaniwasasa

31Jesusastisarakïnwa:Moisesaru,profetanakarusajan ist'apkanixa,janirakiwmaynisjiwatanaktaypitjaktkasas iyawsayapkanitisasa

17JAQTHAPI

1UkatstiJesusaxdiscipulonakaparuxsänwa:Janiw juchanakaxjutkaniti,ukampisay,khititixjupatuqijutki ukajaqitxa!

2Jupatakixjuk'ampaskiwa,mämolinoqalakunkapar warkt'ata,qutarjaquntaña,ukajisk'awawanakatmaynir juchañchañatsipansa

3Jumapachpatamuyasipxam:Jilamaxjumarjuchañchaspa ukhaxa,tuqipxam;Jupatixarrepentischixa,pampachapxam sasa

4Jupatixmäuruxpaqallqkutijuchañchätam,ukatmäurux paqallqkutijumarkutt'anispa:“Arrepentisiwaytwa”sasa. jumawjuparpampachäta”sasa

5ApostolonakastiTatitursapxänwa:Iyawsañaxjuk'amp jiltayapxamsasa.

6Tatitustisarakïnwa:Jumanakatixmämostaza jathatjamiyawsäwinïpxätaxa,akasicaminaquqarux sapxaraktawa:“Saphitapthapisinqutanayruntatäm”sasa. ukatjumanakaristʼañapawa

7Jumanakatkawkïriuywatatixyapuchaskijanukaxuywa manq'ayaskiukhaxa,pampatjutasinmäjuk'apachatakham saspa:“Manq'irsarañamawa”sasa?

8Juparustijaniwsiskaniti:“Manq'añkama,machañkama, manq'añkama,cinturonampiisthapt'asim,nayarluqtasim” sasa¿Ukaqhipatsti¿manqʼasumtʼasïta?

9¿Ukauywatarojjkuntïsiskänaukphoqatapat yuspärpachati?Nayaxtrowjaniw

10Jumanakaxukhamarakiwtaqikuntixsapktamuk lurapxätaukkhaxa,sapxam:‘Janaskiesclavonakäpxtwa’ sasa

11Jerusalénmarkarsarkasasti,Samaria,Galilea markanakaruwpasäna.

12Mämarkarmantasinsti,leprausuntunkajaqinakaw jayansayt'atäsipkäna

13Jupanakastijach'atarsupxäna:Jesús,Yatichiri, khuyapt'ayasitasasa

14Jupanakaruñjasaxsänwa:Sacerdotenakaruñt'ayasiñ sarapxamsasa.Ukatsti,sarkasastiq'umachatäxapxänwa.

15Jupanakatmaynixqullatätapuñjasaxqhipäxarkutt'xäna, ukatjach'atarumpiwDiosarjach'añchäna

16Juparyuspärasajjkayunakapjakʼaruwqontʼasïna,jupajj Samariamarkankirïnwa

17Jesusastisarakïnwa:¿Janittunkaq'umachatäpkatayna? ukampis¿kawkinkisukallätunka?

18JaniwkhitisDiosarjach'añchañatakkutt'anipkiti,jan ukastiakajanuñt'atjaqikiwutji

19Jesusastisarakïnwa:Sartasim,saram,iyawsäwimasti k'umaraptawaytamsasa

20UkatstifariseonakaxkunapachasDiosanReinopax jutanisasinjiskt'apxäna,jupanakaruxsänwa:Diosan reinopaxjaniwamuyasisjutkiti

21Janirakiwsapkaniti:‘Akan!janukax,¡uñtapxam! DiosanReinopajjjumanaktaypinkiwa.

22Jesusaxdiscipulonakaparuxsänwa:JaqinYuqapan mäuruuñjañmunapxäta,ukampisjaniwuñjapkätatisasa

23Jupanakastisapxarakïtamwa:“Akanuñjapxam;jan ukax,ukanuñjapxam:janjupanakararktapxamti,janirakiw arktapxamti.

24Kunjamatixllijullijuxalaxpachatmächiqatqhant'ki ukhamarakiwalaxpachmanqhatyaqhachiqarqhant'i ukhamarakiwJaqinYuqapaxurunakanutjani

25Nayraqataxwaljat'aqhisiñanakanïñapawa, jichhürunakanapanukutäñapawa

26KunjamtïNoéchachanurunakapanutjkänaukhama, ukhamarakiwJaqinYuqapanurunakapanlurasini

27Noéchachajjarcarmantkänaukaurukamaw manqʼasipjjäna,umapjjarakïna,warminakcasarasipjjäna, casarasipjjarakïnwa

28UkhamarakiwLotchachanurunakapanlurasïna; manq’apxirïna,umapxirïna,alasipxirïna,aljapxirïna, yapuchapxäna,utachapxäna;

29LotchachajjSodomamarkatmistunkänaukapachpa uruwalajjpachatnina,azufrejallupurintäna,ukatsti taqeniruwtukjäna

30JaqinYuqapaxuñstkaniukauruxukhamarakiwpasani.

31Ukaurusti,khititixutapatxaru,yänakapsauta manqhankaskaniukaxa,janirakiwsaraqañapakiti, pampankaskiukaxa,janirakiwkutt'anxañapäkiti

32Lotchachanwarmipatamtasipxam.

33Khititejjjakañapqhespiyañmunkiukajja,aptʼasiniwa; ukatkhititixjakäwipapt'asiniukaxqhispiyatäniwa

34Nayaxsapxsmawa,ukaarumaxpächachawmäikiñan qunt'asipxanimaynïristiaptatäniwa,maynistijaytatäniwa” sasa.

35Päwarmiwmuyusipkani;maynïristiaptatäniwa, maynistijaytatäniwa”sasa

36Päjaqiwpampanutjani;maynïristiaptatäniwa,maynisti jaytatäniwa”sasa

37Jupanakastisapxarakïnwa:¿KawkinkisTatay? Jupanakastisarakïnwa:Kawkhantixjanchixutjkiuka chiqanakanáguilanakaxtantacht'asipxanisasa

18JAQTHAPI

1Jesusaxmäuñacht'äwimpiwjupanakararsüna: “Jaqinakaxsapüruwmayisipxañapa,janqarjasipxañapataki; 2Ukatsarakïnwa:Mämarkanmätaripiriwutjäna,jupax janiwDiosaraxsarkänti,janirakiwjaqirusuñjkänti

3Ukamarkanstimäviudawarmiwutjäna.Ukatstijupar jak'achasisinakhamsarakïnwa:Uñisirijatmutuyapxita sasa

4Mäjuk'apachaxjaniwmunkänti,ukaqhipatsti chuymapanakhamsänwa:NayaxjanisDiosaraxsarktxa, janirakjaqirusyäqktxa;

5Ucampisakaviudawarmixnayart'aqhisiyatapatxa, nayaxjuparkutt'ayañmunta,jansapürujutasinjan qarjasiñapataki

6UcatTatitojjsänwa:Ist'apjjamcuntejjjanwalijuezajj sisquiucasasa

7¿JanitDiosaxajllitajllitanakaparu,uruyarumawjupar jach'atarnaqasirïpkiukanakarkutt'ayaspa?

8Nayajjsapjjsmawa,jupajjjankʼakiwjupanakatkuttʼani Ukampisa,JaqinYuqapaxjutkaniukkhaxa,¿akauraqin iyawsäwijikxatanisti?

9Jesusaxakauñacht'äwiwyaqhipajaqinakaruxarsüna, jupanakaxaskijaqinakäpxañapatinisipxäna,yaqhanakarus jisk'achapxäna.

10PächachawDiosarmayisiñataktemplormakatapjjäna maynïristifariseo,maynistiimpuestoapthapiri.

11Fariseoxsayt'asisinxakhamsasawmayisïna:Dios, yuspagarapxsmawa,janiwmaynijaqinakjamlunthatasirïkti, janchiqaparsarnaqirïkti,wachuqjuchalurirïkti,janirakiw akaimpuestoapthapiriruñtasitäktisasa.

12Semananpäkutiwayunta,taqekunatïutjkituukanakat diezmochurarakta

13Impuestocobriristijayasayt'atäsinxa,janiwalaxpachar uñtañmunkänti,janukastipechoparch'allt'asïna,akham sasa:Diosaxnayatkhuyapt'ayasita,juchararjaqïta sasa

14Nayastisapxsmawa,akajaqixchiqaparuñjatawutapar saräna,maynitsipansa,jach'ajach'atukurixjisk'achatäniwa. Khititejjaltʼatchuymanïkiukajja,jachʼañchatäniwa”sasa

15Ukxarustijisk'awawanakaruwJesusanukarirpanipxäna, jupanakarllamkt'añapataki.

16Jesusastijupanakaruxjawsasinsäna: Wawanakanakaxnayarjutapxañapatakjaytapxam,jan jark'apxamti,DiosanReinopaxukhamjaqinakatakikiwa sasa

17Qhanakwasapxsma,khititixDiosanReinopmäjisk'a wawaruñtatjankatuqkaniukaxa,janipuniwukar mantkaniti

18Mäjilïrirpiristijuparjiskt'äna:SumaYatichiri,¿kun lurañaxaswiñayjakañkatuqañataki?

19Jesusastijuparsarakïnwa:¿Kunataraknayarojjsuma jaqewsista?janiwkhitisaskikiti,janukastimäsapakiw askixa,mäarunxaDiosawa

20Jumawakakamachinakyatta:‘Janwachuqjucha lurañamti,janjiwayamti,janlunthatasimti,jank'arinak arsumti,awkimarustaykamarusjach'añcham’sasa 21Jupastisarakïnwa:Waynäkayätaukhatpachtaqi ukanakimawaytasasa.

22Ukist'asinsti,Jesusaxjuparuxsänwa:Mäkiw pist'tamxa,taqikunatixutjktamukaljasim,ukat pisinkirinakarlakiram,ukhamatalaxpachanqamirkankañ utjani

23Ukist'asaxwalllakisïna,waliqamirïtaplayku

24Jesusaxwalillakituñjasaxsänwa:¡Qhawqha ch'amawqamirjaqinakatakixDiosanReinoparmantañaxa!

25Mäcamellotakejjagujanayratpasañajjjukʼamp facilakiwa,mäqamirjaqejjDiosanReinoparmantañat sipansa

26Ukist'irinakastisapxänwa:Ukhamasti,¿khitirak qhispispasti?

27Jupastisarakïnwa:Jaqenakanjanlurañjamäki ukanakajja,Diosatakjamawasasa

28UkxarustiPedroxsänwa:Taqi,taqikunjaytasin jumararkapxsmasasa

29Jesusastijupanakaruxsänwa:Qhanaksapxsma,janiw khitisDiosanqhapaqmarkaplaykuutapsa,awktaykapsa, jilanakapasa,warmipasa,wawanakapsajaytanukkiti

30Jichhatiemponsa,jutkaniakapachansa,janiwwiñay jakañkatoqkaniti.

31Ukatstitunkapayanjaqinakaruxirpxaruwayäna,ukatsti sänwa:Jerusalénmarkaruwmakhatxapxta,taqikunatix profetanakaxJaqinYuqapatqillqapkiukanakax phuqhasiniwa

32Jupajjjanjudiöpkisukanakarkatuyatäniwa,jupasti sawkasiniwa,achikt'asirakïniwa,thuqt'ayatäniwa.

33Jawq'jasawjiwayapxani,kimsïrurustijaktaniwa

34Jupanakastijaniwkunsaamuyapkänti,ukaarunaksti imantatänwa,janirakiwkuntïparlkänaukyatipkänti

35Jericómarkarjak'achasisinxmäjuykhujaqiwthakhi thiyanqunt'atäskäna,limosnamayiskäna

36Jaqinakanukachiqarsarasipkänaukist'asaxkunsañs munisasawjiskt'änasasa

37Jupanakastisapxarakïnwa:“NazaretmarkankirJesusax ukachiqatpasaski”sasa

38Ukatstiakhamsasawart'äna:Jesús,DavidanYoqapa, nayatkhuyapt'ayasitasasa.

39Nayrasaririnakastiamukt'añapatakixtuqipxänwa, ukampisjupaxjuk'ampiwarnaqasïna:“DavidanYoqa, nayatkhuyapt'ayasita”sasa.

40Jesusastisayt'asisawjuparirpapjjañapatakmayïna

41Ukatsarakïnwa:¿Kunsajumarlurañmunta?Jupasti sarakïnwa:Tatay,nayajjuñjañmuntasasa.

42Jesusastijuparuxsänwa:Uñt'am,iyawsäwimaw qhispiyastamxasasa.

43UkspachawJesusaxuñjxäna,ukatstiDiosar jach'añchasawarktäna

19JAQTHAPI

1JesusastiJericómarkaruwmantäna

2UcatstiZaqueosatmäjaqewutjäna,jupajjimpuesto cobririnakanpʼeqtʼiripänwa

3Jesusaruxkhitïpachasukuñjañthaqhäna;janch'amanïtap laykuwjanch'amanïkänti

4Ukxarustit'ijt'asawmäsicomorquqarmakhatatayna juparuñjiri.

5Jesusastiukachiqarpurisaxjuparuñjasaxsänwa: Zaqueo,jank'akisaraqamJichhürojjutaman qheparañajawa”sasa.

6Ukxarustijank'akiwsaraqanïna,ukatstiwalikusisitaw katuqäna

7Ukuñjasajja,taqeniwarnaqasipjjäna:“Jupajjmäjucharar jaqempiwinvittʼirsarjjäna”sasa

8Zaqueostisayt'asisawTatitursäna:Tatay,chikat yänakaxaxpisinkirinakaruwchurta;Nayatixk'ari juchañchasinkhitiruskunsapt'astaukaxa,pusikutiw kutt'ayarakta

9Jesusastijuparuxsänwa:Jichhüruwqhispiyasiñaxaka utarpurini,jupastiAbrahamanwawapawasasa

10JaqinYoqapajjchhaqatjaqenakthaqeri, qhespiyañatakiwjuti.

11Ukist'asinsti,Jesusaxmäuñacht'äwimpyapt'äna, Jerusalénmarkajak'ankxataplayku,DiosanReinopax jank'akuñstañapamuyapxatapatxa.

12Jupastisarakïnwa:Mäjach'ajaqiwjayamarkar saräna,märeinokatuqañataki,kutt'aniñatakisasa

13Ukatstitunkaesclavonakaparjawsasawtunkaqullqi churäna,ukatstisänwa:Nayanjutañkamawirnaqapxam sasa

14Ukampismarkachirinakapajjjuparuñisisawmä yatiyäwiapayapjjäna,akhamsasa:“Janiwakajaqejj reyiñatakmunapkäti”sasa

15Kunapachatixreinokatuqasakutt'anxänukkhasti, khitinakarutixqullqichurkänaukauywatanakar jawsayapxamsasawsäna,ukhamatsapamaynixqhawqha qullqisaljasiñatjikxatapxiukyatipxañapataki.

16Ukxarustinayrïrjaqiwjutasinakhamsäna:Tatay, qullqimaxtunkaqullqiruwjilxattawayxisasa.

17Jesusastisarakïnwa:Walikiwa,sumauywata,mä juk'apachanakanchiqachuymanïtamatxa,tunka markanakarmunañanïtawasasa

18Payïristijutasinakhamsänwa:Tatay,qullqimaxa phisqaqullqiruwjilxattawayxisasa

19Jesusastiukhamarakiwjuparuxsäna:Jumarakiw phisqamarkanakapnaqirïtasasa

20Maynïristijutasinakhamsänwa:Tatay,aka qullqimxa,mäservilletaimt'ata.

21Nayastiajjsarirïsma,jumajjwaliqhurujaqïtawa,jan phawt'atamapthapisma,janyapuchatamatyapucharakïta

22Jupastisarakïnwa:Janwaliuywata,jumapachpa lakamatjuzgämasasaJumaxyatisktawa,nayaxwali

qhurujaqïtaxa,janikiwayktaukanakapthapiskta,jan yapuchktaukanakapthapisirïta.

23¿Kunatsajumajjqollqejjqollqerujanchurkta,jutkasajj nayanqollqejjusurampimaytʼasiñapataki?

24UkatstiJesusaxukajak'ansayt'atäpkänukanakarux sänwa:Jupatqullqiapsupxam,ukattunkaqullqiniru churapxamsasa

25(Jupanakastisapxarakïnwa:Tatay,tunkaqullqinikiwa.

26Nayajjsapjjsmawa,khititejjutjkiukarojjchuratäniwa Khititejjjanutjkiukajja,jupatapaqatäniwa”sasa

27Ucampisuñisirinakajasti,khitinakatixnayarapnaqañ janmunapkukanakaxakachiqarirpanipxam,ukatstinayan nayraqataxarjiwayapxam.

28Ukarsusinsti,Jerusalénmarkaruwnayräxäna

29UkatstiBetfage,Betaniamarkanakarjak'achasïna, Olivosqullusatäkisukaru.

30Ukatsapxänwa:Jumanakaxuñkatasinmäjisk'a markarsarapxamUkanstimäasnoqallurchint'at jikxatapxäta,ukaasnoruxjaniwkhitisqunt'atäkänti.

31Maynitixjiskt'apxätamxa:“¿Kunatarakantutapxtasti?” akhamsapxäta:Tatituxjupatmunasitaplaykusasa

32Khitanipkänaukanakasti,kunjämtixJesusaxjupanakar siskänukhamarjamawjikxatapxäna

33Asnoqallurantutkasinsti,ukaasnouywirinakapax sapxarakïnwa:¿Kunatarakasnoqallurantutapxtasti?

34Jupanakastisapxarakïnwa:Tatituwjupatmunasi sasa

35UkatstiJesusaruxJesusanukarirpapxäna,isinakapsti asnoqalluruchapxäna,ukatJesusarukaasnopatxaruw qunt'ayapxäna

36Jesusajjsaraskänaukhajja,isinakapthaknam chʼoqtʼasipjjäna

37Jak'achasinsti,Olivosqullutsaraqasinxa,taqpach discipulonakaxwalkusisipxäna,jach'atjach'aarumpiw Diosarjach'añchapxäna,taqijach'aluräwinakapuñjasa

38Ukatsapxänwa:TatitunsutipxarjutkiukaReyix jach'añchatäpan,alaxpachansumankañapa,jach'ajach'a tukuñasasasa

39Ukajaqenaktaypityaqhepfariseonakajjjuparsapjjäna: “Yatichiri,discipulonakamarcheqañcham”sasa.

40Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayaxsapxsmawa,aka jaqinakaxamukt'apxaspänukhaxa,qalanakaxjank'akiw art'asipxaspasasa.

41Jak'achasinstiukamarkaruñjasastijachäna

42Ukatsapxänwa:Jumatixakaurumanyatkasmaxa, kunanakatixsumankañaxutjkiukanakxa!ukampisjichhax nayranakamatimantatäxiwasasa

43Urunakaxpurininiwa,uñisirinakamaxmäzanja muytapxätam,muyuntapxarakïtam,taqichiqat jark'aqapxätam

44Uraqimpchikawikipxätam,wawanakamarusjuman manqhanikipxarakïtam.Jumaruxjaniwmäqalayaqhaq'al jaytapkaniti;Jumajjjutañhorasajjjaniwyatktati”sasa

45UkatstiTatitunutaparuwmantäna,ukanaljasirinakarusa, alasirinakarusjaqunukuñqalltäna

46Jupanakarojjsarakïnwa:“Qellqatanjjasiwa:‘Utajajj Diosarmayisiñutawa,ukampisjumanakajjlunthatanakan pʼiyaparuwtukuyapjjtajja”sasa

47JupastisapauruwtemplonyatichänaUcampisjilïr sacerdotenaca,escribanaca,marcanjilïrinacapastijupar jiwayañmunapjjäna

48Ucampisjaniwkuntïlurapjjañapäkänaukjikjjatapkänti, taqejaqenakawjuparistʼañmunapjjäna.

20JAQTHAPI

1Mäurusti,Tatitunutapanjaqinakaryatichaskäna,suma yatiyäwinakyatiyaskänaukhaxa,sacerdotenakan jilïrinakapampi,kamachiyatichirinakampiwjilïr irpirinakampchikaJesusarjutapxäna

2Ukxarustisarakïnwa:Sayapxita,¿kunach'amampis ukanaklurapxtaxa?¿Khitirakjumarakamunañanïñ churktamsti?

3Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayajjjumanacarojjmä cunsjiskt'apjjarakïmaukatstijaysapxita:

4Juananbautisasitapajja,¿alajjpachatbautisasïna,janukajj jaqenakatacha?

5Jupanakastijupanakkamawparlasipxäna:Jiwasax ‘alaxpachatjutani’sañänixajupastisaniwa:“¿Kunatarak juparjaniyawsapktasti?

6Ukampisjiwasatix“Jaqinakat”sañänixataqijaqinakaw qalampk'upjapxistani,Juanaxmäprofetätapyatipxatap layku.

7Jupanakastisapxarakïnwa:“Janiwkawkitsaukyatipkänti” sasa

8Jesusastijupanakaruxsänwa:Janiwnayaxsapksmati kunach'amampisukanaklurasktasasa

9UkatstiJesusaxjaqinakarakauñacht'äwitparlañqalltäna Mäjaqewuvayapuayruntäna,yapuchirinakaruwjaytäna, jayapachawjayamarkarsaräna

10Ukatiemponjja,yapuchirinakaruwmäesclavokhitäna, uvayapuchirinakanachunakapchurañataki.

11Ukatstiyaqhauywataruwkhithäna,jupanakasti jawq'japxäna,p'inqachasawachikt'asipxäna

12Ukatstimayampkimsïrjaqiruwkhithäna,jupanakasti usuchjasawalisnukupxäna

13Uvayapuapnaqiristisänwa:¿Kunsanayajjlurä? Munatwawajaruwkhithä,inasjuparuñjasax jach'añchapxchispa

14Yapuchirinakaxjuparuñjasaxjupanakkamaw aruskipapxäna:Akaxherenciakatuqiriwa,jutapxam, jiwayapxañäni,herenciaxjiwasanakäñapatakisasa

15Ukatstiuvayaputjaqunukusawjiwayapxäna Ukhamasti,¿kunsauvayapuapnaqirixjupanakarlurani?

16Jupastiukayapuchirinakaruwtukjani,uvayapurus yaqhanakaruwchurarakiniUkist'asinstisapxänwa: Diosaxjanwakt'pantisasa.

17Jesusastijupanakaruñjasawsäna:Ukhamasti,¿kunas qillqatäpacha:“Ukaqalaxutaluririnakaxjan apanukupkataynaukaqalaxesquinap'iqiruwtukuwayxi?”

18Khititixukaqalapatxaruliwxatkaniukaxp'akjataw uñjasini;ukampiskhitirutixjaquqanikaniukaxa,q'añuruw tukuni”sasa.

19Jilïrsacerdotenakampi,escribanakampistiukapachpa horasanwaamparluqtañmunapxänaJupanakasti ajjsarapjjänwa,jupanacajjjupanacacontrawacauñacht'äwi parlatapamuyapjjäna

20Jupanakastiuñjasawuñch'ukiñanakkhithapxäna, jupanakaxaskijaqinakjamuñt'ayasipxañapataki, arunakapatkatjasipxañapataki,ukhamatmarkaapnaqirin ch'amapampi,munañapampikatuyapxañapataki.

21Jupanakastiakhamsasawjiskt'apxäna:Yatichiri, nanakaxyatipxtwachiqapararsutama,yatichañamsa,

janirakiwkhitiruskatuqktati,janukastiDiosanthakip chiqpachanyaticharaktaxa.

22¿Cesararimpuestochurañaxwalikïskiti,janukax janicha?

23UkampisJesusaxjupanakank'arichuymanïpxatap amuyasisawjupanakarsäna:¿Kunatsayant'apxista?

24Mäqullqiuñacht'ayapxita¿Khitinuñnaqapasaukat superscripciónukanakasutji?Jupanakastisapxarakïnwa: Cesarankiwasasa

25Jesusastijupanacarojjsänwa:Cesararchurapjjam, DiosanquiquiquiucanacajjDiosarchurapjjamsasa

26Jupanakastijaniwjaqinaknayraqatanarsutanakap katxaruñpuedipkänti,ukatjupaxjaysatapatwal muspharapxäna,ukatamukt'apxäna

27UkatstisaduceonakatyaqhepjaqenakawJesusanukar jutapjjäna,jupanakajjjaniwjiwatatjaktañajjutjkaspati sasawsapjjesasawjuparjiskt'apxäna:

28Ukatsarakïnwa:Yatichiri,Moisesaxqillqt'apxituwa: “Maynijaqinjilapaxwarminijiwxaspa,janwawani jiwxaspaukhaxa,jilapaxwarmipampiwjaqichasiñapa,ukat jilaparuwawanakjiltayañapataki”sasa

29Paqallqujilasullkanakawutjäna,nayrïrixmä warmimpiwjaqichasïna,janwawanijiwxäna

30Payïristiwarmiparuwjaqichasïna,janwawanijiwxäna

31Kimsïristijuparkatuntayäna.Ukhamarakiwpaqallqunix janwawanïpkänti,jiwapxarakïnwa

32Qhiparustiukawarmixjiwxarakïnwa

33Ukhamasti,jiwatatjaktañanjja,¿khitinwarmipasa? paqallquniwwarmipäpxäna

34Jesusastijupanakaruxsänwa:Akapachankir wawanakaxjaqichasipxiwa.

35Khitinakatixakapachakatuqañataki,jiwatanaktaypit jaktañatakixaskïkaspasukhamuñjatäpkaniukanakaxjaniw jaqichasipxañapäkiti,janirakiwjaqichasiñatakchuratäpkiti.

36Janirakiwjuk'ampjiwapkaspati,angelanakamp kikipakïpxiwaDiosanwawanakapäpxarakiwa,jaktäwin wawanakapäpxarakiwa.

37Jiwatanakaxjaktanxiwa,Moisesastiukach'uxñaquqa taypinuñacht'ayäna,kunapachatixTatituxAbrahaman Diosapa,IsaacanDiosapa,JacobunDiosapasasinsutichäna.

38JupajjjaniwjiwatanakanDiosapäkiti,janukasti jakirinakanDiosapawa

39Ukatstiescribanakatyaqhepajjsapjjäna:Yatichiri, sumparltajjasasa

40Ukaqhepatjja,janiwjuparjisktʼañsaajjsarkänti

41Jesusastijupanacarojjsänwa:¿CristojjDavidan yoqapawasapjjesti?

42DavidpachpawSalmoslibronsäna:“Tatitojj Tatitujaruwsäna:“Kupiamparajjarqontʼasim”sasa

43Uñisirinakamarkayumansayt'ayañapkama

44DavidaxTatitusasawsäna,¿kunjamarakwawapäspasti?

45TaqejaqenakanistʼasipkänaukhawJesusajj discipulonakaparsäna:

46Escribanakatamuyasipxam,jupanakaxjach'aisimp isthapt'atawsarnaqañmunapxi,qhatunakanaruntt'asiñ munapxi,sinagoganakanjach'aqunuñanakapatsa,jach'a utanakanjach'autanakapansaaruntt'asiñmunapxi.

47Jupanakastiijmawarminakanutanakapmanq'antapxi, jach'ajach'atukuñatakmayisipki

21JAQTHAPI

1Ukxarusti,qamirinakaruwuñjäna,qullqiimañutar waxt'asipkäna.

2Ukjjarustimäpobreviudawarmiruwuñjarakïna,jupajj päqollqeuchaskirïnwa

3Jupastisarakïnwa:Chiqpachapuniwsapxsma,aka pobreviudawarmixtaqijupanakatsipanjuk'amputar jaquqaniwayi

4TaqeniwwaljayänakapatDiosanofrendanakapar churapjje,ukampisjupajjpisinjakasirïtaplaykojjtaqe kunatïutjkänaukanakaptʼasi

5Yaqhepajjtemplotjja,sumaqalanakampi,regalonakamp kʼachachtʼatänwasasawsapjjäna

6Jumanakaxuñjapktaukaurunakaxjutaniwa,uka urunakaxjaniwmäqalasyaqhaqalapatxaruqhiparkaniti, janirakiwliwxatatäkaniti

7Jupanakastiakhamsasawjiskt'apxäna:Yatichiri, ¿kunapachasakanakaxpasani?¿Kunaunañchäwisutjani, kunapachatïukanakphoqaskaniukhajja?

8Jupastisarakïnwa:Amuyasipjjam,janengañjatäpjjamti, waljaniwnayansutijjjarjutapjjani:‘NayajjCristötwa’sasa. Ukapachaxjak'ankxiwa,ukhamaxjanjupanakar arktapxamtisasa

9Kunapachatixnuwasiñanaka,ch'axwañanakist'apxäta ukkhaxa,janaxsarapxamtiukampistukuyajjjaniwmä jukʼatiempotakïkiti

10Ucatstijupanacarojjsänwa:Mämarcawmämarca contrasayt'ani,märeinostimäreinocontrawsartani

11Jach'auraqkhathatinakawkunaymanchiqanakanutjani, mach'apachanaka,usunaka.Alaxpachatstiajjsarkañ uñjañanaka,jach'aunañchanakawutjani

12Taqiukanakjanïrpurinkipanxa,amparanakap luqxatasinarknaqapxätam,sinagoganakaru, carcelanakaruwkatuyapxätam,nayansutixlaykuw reyinakannayraqataparapatäpxätam

13Ucatstijumanacaruwyatiyapjjätam.

14Ukhamasti,chuymanakamanxamuyt'apxam,janiw kuntixjaysapkätaukjanïrlup'ipxamti

15Nayajjmälaka,yatiñkankañchurapjjäma, uñisirinakamajjjaniwukaarunakcontrasaytʼasipkaniti, janirakiwsaytʼasipkaspati

16Awktaykanaka,jilanaka,wilamasinaka,amigonakas aljantatäpxätawa Jumanakatyaqheparojj jiwayapjjarakiniwa”sasa

17Nayansutixlaykuwtaqijaqinakanuñisipxätam.

18Ucampisjaniwmäñik'utast'unjkaniti

19Jumanakanpacienciaplaykuwalmanakamar katuntasipxta

20KunapachatixJerusalénmarkarejercitonakamp muyuntatuñjapxätaukkhaxa,yatipxam,t'unjatäñap jak'ankxatapa.

21Judeankirjaqinakaxqullunakarjaltxapxpan Khitinakatixukataypinkapkiukanakaxsarxapxpan; Janiraquiwukamarkanakanjakirinakajjukar mantapjjañapäkiti”sasa

22Ukaurunakaxmutuñurunakaxutjani,ukhamattaqi kunatixQillqatanakaxphuqhasiñapataki

23¡Ukaurunakanxa,¡ayusurnukstatanakataki,ñuñuskir wawanakatakisa!ucaorakenjja,jach'at'aqhesiñawutjani, acamarcarojjcolerasiñawutjani”sasa

24Jupanakastiespadampiwjiwarayasipxani,taqi markanakaruwkatuntatäpxani.

25Intitaypinsa,phaxsinsa,warawaranakansachimpunakax utjani.Uraqpachanstijach'amarkanakant'aqhisiñapawa; qutampi,oladanakampithuqtʼasisa;

26Jaqenakanchuymanakapajjajjsarañat aynachtʼayatäpjjewa,kunanakatïakaoraqenjutkaniukanak uñjasa,alajjpachanchʼamanakapajjkhathattʼatäniwa.

27UkapachawJaqinYuqaparuxch'amampi,jach'ajach'a kankañampimäqinayataypinjutaskiruñjapxani

28Kunapachatixukanakphuqhañqalltkaniukkhaxa, uñtapxam,p'iqinakamjach'araptapxamJuman qhispiyasiñamaxjak'ankxiwa.

29Jesusastimäuñacht'äwimpiwjupanakarparläna Uñtapxamhigoquqampi,taqiquqanakampi

30Kunapachatixjupanakaxch'axwapxiukkhaxa, jumanakaxuñjapxtawa,yatipxaraktawa,jallupachan jak'ankxatapa

31Ukhamarakjumanakaxakanakphuqhasiruñjasax yatipxam,DiosanReinopaxjak'ankxatapa

32Qhanakwasapxsma,jichhapachaxjaniwtukuskaniti, taqikunasphuqhasiñapkama.

33Alaxpachasaakapachasatukusxaniwa,ukampis arunakaxaxjaniwtukuskaniti

34Jumanakaxamuyasipxam,jankunapachas chuymanakamxajansintijach'ajach'atukuñampi, machjayasiñampi,akajakañatllakisiñampi,janamuyt'asis ukauruxjutapxañamataki.

35Taqeakaoraqenjakirinakarojjmäsipitaruñtatawjutani

36Ukhamasti,jumanakaxamuyasipxam,sapakuti mayisipxam,ukhamattaqiukanakqhispiñataki,Jaqin Yuqapannayraqatapansayt'asipxañamataki

37UruurustiTatitunutapanyatichaskänaarumasti mistusawOlivosqullusatäkisukaqullunqhiparäna.

38TaqejaqenakajjwalialwattemploruwJesusar istʼañatakejjjutapjjäna

22JAQTHAPI

1Janlevadurant'ant'amanq'añuruxjak'achasisinxänwa, ukaxPascuasatawa

2Jilïrsacerdotenakampi,escribanakampisti,kunjamsa juparjiwayapjjaspaukthaqhapjjäna.jaqinakarux axsarapxänwa

3UkatstiSupayaxIscariotesutiniJudasukarmantäna, jupaxtunkapayanjaqinakatmaynïriwa.

4Ukatstisacerdotenakanjilïrinakapampi, capitananakampiwparläna,kunjamsajuparaljantaspauk yatiñataki

5Jupanakastikusisipxänwa,qullqichurañatakiw arust'apxäna

6Ucatjupajjarsüna,ucatstiwaljajakenacanjan ucanacapanjupanacaraljantatäñataquiwch'amachasïna

7Ukapachawjanlevadurant'ant'amanq'añuruxpurinïna, Pascuaurunjiwarayaña

8UkatstiPedrompiruJuanampiruwkhitänaakhamsasa: SarapxamPascuawakicht'apxita,manq'apxañajataki sasa

9Jupanakastisapxarakïnwa:¿Kawkiruswakichañmunta?

10Jesusastijupanacarojjsänwa:Markarmantapjjäta ukhajja,mäjaqewjikisipjjani,jupajjumaphuch'uapt'ata kawkhantïmantaniukautaruwarkta

11Utaapnaqirirojjsapjjätawa:‘Yatichirijjsistamwa: ‘¿KawkinkisinvitadonakajampiPascuamanqʼañutajjutji?

12Ukatstimäjach'autauñacht'ayapxätam,ukautaxsuma yänakampiphuqt'atänwa.

13JupanakastisarasinkunjämtixJesusaxsiskatayna ukhamarjamjikxatapxatayna

14Ukahorasajjpurinjjänaukhajja,tunkapayan apostolonakampiwqontʼasipjjäna.

15Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayajjjanïr t'aqheskasajjjumanakampchikaakaPascuamanq'añ munta

16Nayastisapxsmawa,janiwmayampsamanq'kxäti, DiosanReinopanphuqhasiñapkama.

17UkatstiJesusaxcopaaptasinyuspagaräna,sarakïnwa: Akaapt'asipxam,ukatmaynitmaynikamjaljasipxam 18Nayastisapxsmawa,janiwuvaachutumkäti,Diosan Reinopaxpuriniñapkama

19Ukxarustit'ant'aaptasinyuspagaräna,p'akjasisax jupanakarchuräna,akhamsasa:Akaxnayanjanchixax jumanaklaykuchuratawa

20Ukhamarakiwmanq'añtukuyatatcopaxsäna:“Aka copaxmachaqarust'äwiwwilaxampi,jumanaklayku wart'ata”sasa

21Ukampisnayaraljantkituukanamparapaxnayamp chikawmesapatxankxi.

22Chiqpachansa,JaqinYuqapaxkunjämtixamtapkän ukhamarjamawsaraski,ukampis¡aykhitimpitixaljantatäki ukajaqitxa!

23Jupanakastimaynitmaynikamawjiskt'asiñqalltapxäna, kawkïrisuklurañapa

24Ucatjupanacataypinchʼajjwañajjutjaraquïna,kawquis jupanacajjjachʼajachʼauñtʼatäñapa

25Jesusastijupanacarojjsänwa:Janjudíomarkankir reyinakajjjupanacarojjapnaqapjjänwa.Khitinakatix jupanakarmunañanïpkiukanakaxsumaluririnaka satäpxiwa

26Jumanakaxjaniwukhamäpkätati,janukastikhititix jumanaktaypinjilïrïkiukaxsullkaparjamäpanKhititejj jilïrïkiukajja,khititejjluqtkiukhama

27¿Khititixmanq'añutarqunt'atäski,janukaxluqtirix juk'ampjach'äpachasti?¿Janitmanq'añutarqunt'atäkiukax? Ucampisnayajjjumanaktaypinktwa,kunjämtejjservirïqui ucajja”sasa.

28Jumanakaxyant'äwinakaxannayampchikasarnaqapkta ukanakawa

29Nayastimäreinochurapxsma,kunjämtixAwkixax nayatakutt'aykituukhama

30Ukhamatjumanakaxnayanreinojan manq'apxañamataki,umapxañamataki,trononakar qunt'asipxañamataki,Israelantunkapayantribunakapar taripañataki

31Tatitustisänwa:Simón,Simón,Supayajjjumanakar trigoruñtatch'allt'añmunapxtam

32Ucampisnayajjjumalaycuwmayista,iyawsäwimanjan aynacht'ayañataqui

33Jesusastisarakïnwa:Tatay,nayajjjumampchika carcelarsarañatakisa,jiwañatakiswakichtʼatätwasasa.

34Jupastisarakïnwa:Pedro,sismawa,janiwjichhürojj gallojjart'kaniti,janïrkimsakutiuñt'atamatarsütasasa

35Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayajjjanbolsa,jan lip'ichi,janzapatonikhitanipkäyätucapachajja,¿kunas

jumanacarojjpist'apjjta?Jupanakastisapxänwa:Janiw kunasasasa.

36Ukatstijupanakaruxsänwa:Jichhaxkhititixbolsa apt'atäkiukaxapt'asiñapawa,ukhamarakq'ipipsa,jan espadanïkiukaxisialjasisinmäalasiñapawasasa.

37Nayastisapxsmawa,akaQillqataxnayamp phuqhasiñapapuniwa:“Jupaxjuchaluririnakampchikaw uñt'ayatäna.

38Jupanakastisapxarakïnwa:Tatay,akaxpäespadawa sasaJupanakastisarakïnwa:Walikiwasasa

39JupajjmistusawOlivosqollursarjjäna discipulonakapasjupararkapjjarakïnwa

40Ukachiqarpurisinsti,Jesusaxjupanakarsänwa: Mayasipxamyant'äwirjanmantapxañamatakisasa

41Jesusastiniyamäqalajaqunukutawjupanakat jayarst'äna,qunqurt'asisawDiosatmayisïna.

42Ukatsapxänwa:Awki,jumatixmunstaxa,akacopa apaqt'asim,ukampisjaniwnayanmunañajphuqasimti,jan ukastijumanmunañamaxphuqhasimsasa.

43Ukatstialaxpachatmäangelawjuparch'amañchir uñstäna

44Walit'aqhisisawDiosatmayisïna,ch'uñupastimäjach'a wilach'akhanakjamawuraqirjaquqanirïna

45Diosatmayisiñatsartasinxa,discipulonakapanukar purisaxllakitikiskirjikxatäna.

46Jupanakarsarakïnwa:¿Kunatarakikipxta? sartasipxam,mayisipxam,janyant'äwirmantapxätasasa

47Jesusajjparlaskänaukhajja,waljajaqenakawuñjapjjäna, Judassatäkisukatunkapayanjaqenakatmaynïristi, jupanaknayraqatansarasawJesusarjampʼattʼañatak jakʼachasïna.

48Jesusastijuparuxsänwa:Judas,¿Jamp'att'asisJaqin Yuqaparaljantta?

49Juparjak'ankirjaqinakaxkuntixqhipankañapäkänuk uñjasaxsapxänwa:Tatay,¿espadampitijiwayapxä?

50Jupanakatmayniwjilïrsacerdotenesclavopar jawq'jatayna,kupijinchupsakhuchhuqatayna.

51Jesusastisarakïnwa:Jichhakamat'aqhisiyapxam sasaUcatstijinchupllamkt'asink'umaraptayäna

52Jesusastisacerdotenakanjilïrinakaparu,templon capitananakaparu,jilïrinakaru,juparjak'achasipkäna ukanakarussänwa:¿Jumanakaxmälunthataruñtat espadanakampi,thujrunakampitmistunipxta?

53Sapaurujumanakampchikatemplonjakaskayäta ukhajja,janiwnayacontrajjamparluqtapkistati,ukampis akahorasajjchʼamakanchʼamapawa.

54Ukatstijupanakaruxirpasawjilïrsacerdotenutapar irpapxäna.UkatPedroxjayachiqatarktäna.

55Ukautataypinninanakhantayasasti,Pedroxjupanak taypiruwqunt'asïna

56Ucampismäsirvientawarmiwninajak'anqunt'atäskir uñjäna,ukatstitaqichuymawjuparuñtäna,akhamsasa: Akajaqistijupampchikäskänwasasa

57Jesusastijuparjanuñt'asawakhamsäna:Warmi, janiwuñt'ktisasa

58Mäjuk'apachatxamayniwjuparuñjäna,ukatsarakïna: Jumastijupanakatmaynïrakïtawasasa.Pedrosti sarakïnwa:Chacha,janiwnayajjukhamäktisasa

59Niyamähoratjja,maynejjjanpächasisawakhamsäna: “Cheqpachansaakajaqejjjupampchikäskänwa, Galileankirjaqewa”sasa

60Pedrostisarakïnwa:Chacha,janiwyatktikuntix sisktaukxasasa.Ukspachawjupajjparlkänaukhajj gallojjjalnaqäna

61TatituxkutikipstasinPedroruñtäna.PedrostiTatitun arupatamtasxäna,kunjämtixjuparsiskänukkhaxa:“Janïr galloxart'kipanxa,kimsakutiwnayarjanuñt'ayista”sasa 62Pedrostimistusawwaljachäna

63Jesusarkatjirinakastijupatsawkasisawjawq'japxäna.

64Nayranakapch'uqt'asinsti,ajanuparch'allt'asaw jiskt'apxäna:Profecía,¿khitisjawq'jtamxa?

65JupanakastiwaljayaqhaarunakwaDioscontra parlapxäna

66Urujayp'ükipanxa,sacerdotenakanjilïrinakapampi, sacerdotenakanjilïrinakapampi,escribanakampiw tantacht'asipxäna,ukatstiJesusarJach'aTantachäwiparuw irpapxäna.

67¿JumastiCristoxa?yatiyapxitaJupanakastisarakïnwa: Nayatixsapxsmaxa,janiwiyawsapkätati

68Nayatixjumanakarjiskt'apxsmaxa,janiwjaysapkistati, janirakiwantutapkirismatisasa

69Jichhatjja,JaqenYoqapajjDiosanchʼamapan kupëjjapanwaqontʼasini.

70Taqeniwsapjjäna:“¿Ukhamajj¿DiosanYoqapätati?” Jupanakarojjsänwa:Jumanakajjnayajjsapjjtawasasa

71Jupanakastisapxarakïnwa:¿Kunatsajuk'amp qhanañchañaxwakisi?Jiwasapachpawjupanlakapat ist'tanjja

23JAQTHAPI

1TaqejaqenakawsartasisinPilatonukarirpjjapjjäna.

2Jupanakastiakhamsasawjuchañchañqalltapxäna:“Aka jaqiruxyaqhamarkarmayjtʼayaskirjikxatapxta,Césarar impuestochurañjarkʼata,jupapachpawCristoReyïta sasawsatayna”sasa

3Pilatostijuparjiskt'äna:¿Jumajjjudionakanreyipätati? Jupastisarakïnwa:Jumawukhamsistaxasasa.

4Pilatostisacerdotenakanjilïrinakaparu, markachirinakarusakhamsänwa:Janiwnayajjakajaqen juchañchäwipjikjjatktisasa.

5Jupanakastijuk'ampiwqhurusipxäna,sapxarakïnwa: “Jupawjaqinakarch'amañchi,taqijudionakaryatichasa, Galileatqalltasinakachiqakama”sasa.

6PilatojjGalileamarkatistʼasajja,ukajaqejj Galileankirïpachatisasawjisktʼäna

7Herodesanmarkapankxatapyatisinxa,Herodesanukar khithäna,jupastiukapachaxJerusalénmarkankarakïna

8HerodesastiJesusaruñjasajjwalkusisïna,jupajjwalja tiempowjuparuñjañmunäna,jupatwaljaarunakistʼasa ukatmämilagroluratapuñjañsuytʼäna

9Ukatstiwaljaarunakampiwjupampchikajiskt'äna; ukampisjaniwkunsjuparjayskänti.

10Jilïrsacerdotenakasa,escribanakasasaytʼasisawjuparojj waljuchañchapjjäna

11Herodesastinuwasirjaqinakapampchikawjuparux jisk'achapxäna,jupatsawkasipxäna,mäsumaisimpiw isthapiyapxäna,ukatstiPilatonukarkutt'ayapxäna.

12UkapachpauruwPilatompiHerodesampix amigopäpxäna,nayraxjupanakkamawuñisipxäna

13Pilatostisacerdotenakanjilïrinakaparu,jilïrinakaru, markachirinakarjawsthapiyäna

14Jupanakaruxsapxarakïnwa:Jumanakaxakajaqirux nayaruwirpapxtaxa,jaqirmayjt'ayirjaqirjama.

15Janiwa,janirakiwHerodesasa,nayawjuparkhithapxtam; Ucampisjaniwkunajiwañasjuparlurquiti.

16Ukatwanayajjcastigä,ukatstiantutarakïwa.

17(Jichhaxjach'aphunchhäwinxmayniruwantutañapa)

18Jupanakastimäkiwart'asipxäna:Akajaqit jithiqtapxam,Barrabasarantutapxita.

19(Jupajjmarkancontrasaytʼasitapata,jaqe jiwayañatakisa,carcelarjistʼantatäjjänwa)

20PilatostiJesusarantutañmunasawwasitatjupanakar parläna

21Jupanakastiakhamsasawart'asipxäna: Ch'akkatapxam,ch'akkatapxamsasa

22Ukatstikimsïrkutiwjupanakarsäna:¿Kunajan walinaksalurpacha?Nayastijaniwkunajiwayañasjupar jikxatkti,ukatwamutuyä,ukatstiantutxäsasa

23Jupanakastimäratukiwjach'atarunakarsupxäna, Jesusarch'akkatatäñapataki.Ucampissacerdotenakan jilïrinakapanarupajjwalpunist'asïna

24UkatPilatojjkunjamtïjupanakajjmayipkiukarjamaw lurasiñaparsüna.

25Jupanakaruxkhitirutixmarkacontrasayt'asiñapataki, jaqijiwayañataki,carcelarjist'antatäkänukajaqiruw antutxäna.ukampisJesusaruxjupanakanmunañaparuw katuyäna

26Juparirpkasasti,CirenemarkankirSimónsatmä jaqiruwkatuntapxäna,juparustiJesusanarktasawcruzap uchapxäna

27WaljajaqinakawJesusararktapxäna,warminakasjupat jachapxäna,jachapxarakïna.

28Jesusastijupanakarkutt'asinsäna:Jerusalén markankirimillwawanaka,jannayatjachapxamti,jan ukastijumanakatjachapxam,wawanakamatsajachapxam sasa

29Uñtapxam,urunakaxpurininiwa,ukaurunakax sapxaniwa:“Kusisiñanïpxiwajanwawanïpki,jan wawanïpkiukausurinaka,janñuñuskirwawanaka”sasa

30Ukatstiqullunakarsapxañqalltapxani:‘Jichhax liwxatapxita’sasa.ukatstiqullunakarusti,imt'apxita”sasa.

31Jupanakatixch'uxñaquqanukhamlurapxanixa,¿kunas wañaquqanlurasispa?

32Jupampchikastiyaqhapanijanwaliluririnakaw jiwarayañatakirpapjjäna

33CalvariosatäkisukachiqarpurisaxJesusampiru,jan waliluririnakampiruwch'akkatapxäna,mayniruskupi tuqiru,maynirusch'iqatuqiru

34Jesusastisarakïnwa:Awki,jupanakarpampacham; JupanakajjjaniwkuntïlurapkiukyatipkitiUkatsti isinakapjaljasipxäna,ukatstisorteorakïnwa

35Jaqinakastiuñch'ukissayt'atäpxänwaUkxarusti jilïrinakaxjupatsawkasipxarakïnwa:Jupawmayninakar qhispiyäna;Jupapachpaqhespiyatäpan,jupatejjDiosan ajllitCristopächejja

36Soldadonakastijupatsawkasipxäna,juparjak'achasisin vinagrewaxt'ayasa

37Ukatsarakïnwa:Jumatixjudionakanreyipästaxa, qhispiyasimsasa

38Jupapatjjarojjgriego,latín,hebreoarutletranakampi qellqatänwa:“Akajjjudionakanreyipawa”sasa.

39Warkkatatäpkänaukajanwaliluririnakatmaynïrejj akhamsasawjuparjiskʼachäna:“JumatïCristöstajja,juma pachpasa,nanakarqhespiyasiñamataki”sasa

40Maynistijupartuqinuqäna:¿JanitjumaxDiosar axsartaxa,jumapachpajuchañchatätaxa?

41Chiqpachansajiwasaxchiqaparuñjaraktanwa; Luräwinakasatwakt'äwikatuqapxta,ukampisakajaqix janiwkunajanwalsalurkiti.

42JesusastiJesusaruxsänwa:Tatay,reinomarpurinkäta ukkhaxnayatamtasipxamsasa

43Jesusastijuparuxsänwa:Qhanaksapxsma,jichhüruw nayampchikaparaisonkätasasa

44Niyasuxtahorasäxänwa,llätunkjayp'ukamawtaqiaka uraqinch'amakt'äna

45Intixch'amakt'awayxänwa,templonvelopaschika taypinch'iyjatäxänwa.

46Jesusastijach'atart'asinxsänwa:Awki,amparamaruw ajayuxkatuyaskta

47Capitanajjkuntïpaskänaukuñjasajja,Diosaruw jachʼañchäna:“Cheqpachansaakajaqejjcheqaparsarnaqer jaqënwa”sasa

48Taqejaqenakajjkunanakatïpaskänaukuñjasajja, ñikʼutanakapchʼoqtʼasisawkuttʼanipjjäna

49Taqeuñtʼatanakapasa,Galileatarkirinakasa,jayan saytʼatäsipkäna,ukanakuñjasa.

50Ukxarusti,mäjaqiwutjäna,Josesutini,jupasti iwxt'irïnwaJupajjsumajaqënwa,cheqaparsarnaqer jaqënwa.

51(Jupastijaniwjupanakanamtäwinakapsa,luräwinakapsa iyawsaskänti)jupaxArimateamarkankirïnwa,judionakan markapa.

52UkajaqejjPilatonukarsarasawJesusancuerpop achiktʼasïna

53Ukatstiukasepulturaruwapaqäna,linompillawuntäna, ukatstiqalatluratmäsepulturaruwimäna,ukasepulturarux janipuniwkhitisimt'atäkänti

54Ukaurustiwakicht'atäxänwa,sábadourustiniyaw purinxäna

55Galileatjupampchikjutapkänaukawarminakas arknaqasawsepulturaruñjapxäna,ukatkunjamsajiwat cuerpopaximatäskiukuñjapxäna

56Jupanakastikutt'anxapxänwa,sumaq'apkir qullanakampi,sumaq'apkirqullanakampi.samarañurusti kamachirjamawsamart'apxäna

24JAQTHAPI

1Semanannayrïrurupaxwalialwatsepulturaruw puripxäna,sumaq'apkirq'apkirqullanakapt'ata, yaqhanakampi

2Ukatstisepulturatliwxatatqalajikxatapxäna

3JupanakastiutarmantasaxjaniwTatitJesusanjanchipar jikxatapkänti

4Jupanakastiwalimulljatawuñjasipxäna,päjaqiwk'ajkir isimpisthapt'atajupanakjak'ansayt'atäsipkäna

5Jupanakastiajjsarayasisinoraqeralt'asisawjupanakar sapjjäna:¿Kunatarakjiwatanaktaypinjakirjaqerojj thaqasipkta?

6Jupaxjaniwakankkiti,janukastijaktanxiwa

7Ukatsapxänwa:JaqinYuqapaxjuchararjaqinakan amparaparkatuyatäñapawa,ch'akkatatäñapawa,kimsïr urustijaktañapawasasa

8Jupanakastiukaarunakapatamtasipxäna

9Sepulturatkutt'anisinsti,tunkamayanjaqinakarusa, mayninakarusataqiukanakyatiyapxäna

10MaríaMagdalena,Juana,Santiagontaykapa,yaqha warminakasjupanakampïpkänaukanakawapostolanakar yatiyapxäna

11Jupanakatakejjarunacajjinamayacuentonakäkaspas ukhamänwa,janiwcreyipkänti.

12Pedrostisartasinsepulturart'ijtänaqunqurt'asisinstilino isimpisthapt'atauñjäna,ukatstisarxäna

13UkaurustipaniniwEmaússatmarkarsarapjjäna,uka markajjJerusalénmarkatniyapaqallqtunkakilometronak jayankänwa.

14Jupanakajjtaqekunanakatïpaskänaukanakat mayachtʼasisawparltʼasipjjäna

15Jupanakampparlt'asipkänaukhawJesusaxjak'achasisin jupanakampchikasaräna

16Ucampisjupanacajjjanuñt'apjjañapataquiwnayranacajj ist'asipjjäna.

17Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Kunjämsajumanakax maynitmaynikamparlt'asipxtaxa?

18JupanakatmaynïristiCleopassatänwa,juparojjsänwa: ¿Jerusalénmarkanyaqhamarkankirjaqïtati,kunanakatï akaurunakanpaskataynaukanakjanyatkta?

19Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Kunanakasutji? Jupanakastisapxarakïnwa:NazaretmarkankirJesusatxa, jupaxDiosannayraqatapansa,taqijaqinnayraqatapansa walich'amanprofetänwa.

20Jilïrsacerdotenakasa,markaapnaqerinakasa,jiwañar juchañchatäñapatakkatuyapkäna,chʼakkatapjjäna

21Ucampisnanacajjatinisipcäyätwa,jupawIsraelar qhespiyañapäna

22Jïsa,jiwasantamasankiryaqhepwarminakaswal muspharayapjjetu,jupanakajjwalialwatsepulturar puripkänaukanaka;

23Janchiparjanjikxatasinsti,mävisionanangelanak uñjapxtasasawsapxäna.

24Nanakampchikäpkänaukanakatyaqhepajjsepulturar sarasinjja,kunjamtïwarminakajjsapkänaukhamwa jikjjatapjjäna,ukampisjaniwjuparuñjapkänti.

25Ukatstijupanakaruxsänwa:Janamuyt'asirjaqinaka, janamuyt'asirjaqinaka,taqikuntixprofetanakanarsupki ukiyawsañataki.

26¿JanitCristoxukhamt'aqhisiñapäkaspa,jach'a kankañaparmantañapasti?

27Moisesampi,taqpachprofetanakampitqalltasinxa,taqi Qillqatanaktuqiwjupanakarqhanañchäna

28Jupanakajjkawkirutïsarapkänaukajiskʼamarkaruw jakʼachasipjjäna,jupajjjukʼampjukʼampsarañmunkaspa ukhamwaamuyasïna

29Ucampisjupanacarojjjawqʼjapjjänwa:Nanacamp chikäm,jayp'ujayp'uruwpurini,jayp'ustiwalitukusjjewa sasaJupanakampchikaqhiparañatakiwmantäna

30Jupanakampchikamanq'añanqunt'atäskänaukhaxa, t'ant'aaptasinbendicisa,p'akjasinjupanakarchuräna

31Nayranakapajjjist'arasjjänwa,juparojjuñt'apjjarakïnwa ucatjupajjjupanakannayrakatapatchhaqjjäna.

32Jupanakajjmaynitmaynikamawsapjjäna:“¿Janitthakin nanakampparltʼaskänaukatQellqatanakjistʼarkistuukhajj chuymasajjnakhantkistu?

33UkahorasastisartasinJerusalénmarkaruwkutt'xapxäna, ukatstitunkamayanjaqinakartantacht'atäskirjikxatapxäna

34Ukatsapxänwa:ChiqpachansaTatituxjaktxiwa, Simonaruwuñstawayisasa.

35Kunanakasthakinluraskäna,t'ant'at'ant'at'ant'at'ant'a t'ant'at'ant'at'ant'at'ant'at'ant'atuñt'atätapyatiyapxäna.

36Ukparlapkänaukhajja,Jesusajjjupanaktaypiruw saytʼasïna,jupanakarakhamsänwa:“Jumanakajj sumankañajjutjpan”sasa

37Jupanakastiwalimulljatawuñjasipxäna,mäajayus uñjapkaspaukhamamuyapxäna

38Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Kunatsajumanakajj llakisipjjta?ukat¿kunatsachuymanakamanamuyunakax uñstaski?

39Amparanakajsa,kayunakajsauñjapxam,nayätwa. Ajayuxjaniwjañchini,ch'akhanakanïkiti,kunjamtï jumanakaxuñjapkituukhamasasa

40Ukarsusinsti,amparanakapsa,kayunakapsajupanakar uñacht'ayäna

41JupanakastikusisiñatjaniyawsapkänaukhawJesusax jupanakarsäna:¿Akanmanq'añaxutjtamti?

42Ukxarustimäch'uqich'uqi,mämielpanalchurapxäna

43Ukxaaptasinstijupanakannayraqatapanmanq'äna

44Jesusastijupanakaruxsänwa:Akaarunakwa jumanakampïkasinjumanakarsapxsma,taqikunatix Moisesankamachipansa,profetanakanqillqatäki, salmonakanqillqatäkiukaarunakaxphuqhasiñapawa. nayatsipansa

45UkapachawJesusaxjupanakanamuyt'awinakap jist'aräna,QullanQillqatanakapamuyapxañapataki.

46Jupanakarojjsarakïnwa:Qellqatanjjaakhamsasaw Cristojjtʼaqhesiñapa,kimsïrurunjiwatanaktaypit jaktañapa.

47Jerusalénmarkatqalltasintaqemarkanakaruw arrepentisiñasa,juchanakatpampachatäñasaDiosan sutipjjaryatiyatäñapa.

48Jumanakastiukaarunakqhanañchirinakäpxtawa

49NayastiAwkijanarsutapajumanakarapayanipxsma, ukampisjumanakaxJerusalénmarkanqhiparapxam, alaxpachatch'amanïñkama

50UkatstiBetaniamarkakamawjupanakarirpxaruwayäna, amparanakapaytasinstibendicirakïnwa.

51Jupanakarbendiciskänukkhasti,jupanakat jithiqtatäxänwa,alaxpacharuwapatäxäna

52Juparyupaychañkamasti,walikusisitawJerusalén markarkutt'xapxäna

53TatitunutapanstisapüruwDiosarjach'añchasipkäna, bendicisipkäna.Amén.

1JAQTHAPI

1QalltanjjaArujjutjarakïnwa,ArojjDiosampïskänwa, ArojjDiosänwa.

2QalltanjjaukhamarakiwDiosajjutjäna

3TaqikunasJupatuqiwlurasiwayi;janjupampchikasti janiwkunasluratäkänti

4Jupanjakañawutjäna;ucatjakañajjjaqenakan qhanapänwa.

5Qhanastich'amakanqhant'i;ch'amakastijaniwamuykänti

6Diosankhitanitmäjaqewutjäna,jupajjJuansatänwa

7JuparakiwQhanatqhanañchañatakjutäna,ukhamat taqinisjupariyawsapxañapataki

8JupajjjaniwukaQhanakïkänti,janukastiukaQhanat qhanañchañatakiwkhitanïna.

9UkachiqaQhanasti,akapacharjutirinakarqhant'ayi

10Jupajjakapachankänwa,akapachajjJupampiwlurasïna, ukampisakapachajjjaniwjuparuñtʼkänti.

11Jupajjjupanutaparuwpurintäna,ukampisjaniwjupar katoqapkänti

12KhitinakatixjuparkatuqapkänukanakaxDiosan wawanakapäpxañapatakiwch'amchuräna,sutipar iyawsirinakaru

13Jupanakastijaniwwilatnaskiti,nijañchin munañapampisa,nijaqinmunañapampisyuripkiti,jan ukastiDiosatyuripxänwa

14Arustijañchiruwtuküna,jiwasanaktaypinjakarakïna, Awkinsapayuqapanjach'akankañapuñjapxta, khuyapayasiñampi,chiqakankañampi

15Juanaxjupatqhanañchäna,akhamsasawart'äna:Aka khititixnayatsisktxa:“Khititixnayatqhipatjutkiukax nayatsipansajuk'ampaskiwa,jupawnayatnayrax utjatayna”sasa.

16Jupanphuqt'atapatwataqinikatuqapxta,khuyapayasiñat sipansa.

17KamachixMoisestuqiwchurasïna,ukampisJesucristo tuqiwkhuyapayasiñampi,chiqakankañampixjutäna 18JanipuniwkhitisDiosaruñjkiti;sapaYuqapa,Awkin amparapankki,jupawjuparuñt'ayi

19Judionakaxsacerdotenakaru,levitanakaruJerusalenat khithapxäna,juparjiskt'apxañapataki:“¿Khitisjumaxa?”

20Jupastiarsüna,janiwarskänti;ucampisarsüna:“Janiw nayajjCristökti”sasa

21Jupanakastijuparjiskt'apxäna:¿Ukhamasti?¿Jumasti Eliasa?Jupastisarakïnwa:Janiwnayaxukhamäkti sasa¿Jumastiukaprofetaxa?Jupastisarakïnwa:Janiwa sasa.

22Jupanakastisapxarakïnwa:¿Khitirakïtasti?ukhamat khithankistuukanakarjaysañataki¿Kunsajumapachpat sista?

23Jupastisarakïnwa:Nayaxwasaranarnaqasirjaqin arupätwa:“Tatiturthakipchiqachapxam”sasa

24Khitanitäpkänaukanakastifariseonakat jutirinakäpxänwa

25Jupanakastijuparuxsapxarakïnwa:Ukhamasti, ¿kunatsabautisasma,janitixCristoxutjktam,janirak Eliasäksta,janirakukaprofetäkstaxa?

26Juanaxjupanakaruxsänwa:Nayaxumampiwbautista, ukampisjumanaktaypinmäjaqiwsayt'atäski,juparjan uñt'apktauka.

27Jupawnayatsipansajuk'ampaskixa,jupawnayatsipan juk'ampaskixa,zapatopanch'akhanakapsajaniwjist'arañax wakiskiti.

28UkanakajjJordánjawirakhurkatanBetabaramarkanwa lurasïna,kawkhantïJuanajjbautiskänaukacheqanjja

29Qhepürojja,JuanajjJesusarojjjuparjakʼachasisin uñjasajjsänwa:“Uñtapjjam,DiosanCorderopa,jupaw akapachanjuchapapaqani”sasa

30Jupatwanayajjsista:“Nayatsipansamäjaqewjutani, jupajjnayatsipansajukʼampsumajaqënwa”sasa

31Nayastijaniwjuparuñt'kti,janukastiIsraelmarkar uñt'ayasiñatakiwumampbautisirjutta.

32UkatJuanaxakhamsasawqhanañchäna:“Ajayuruw alaxpachatmäpalomaruñtatsaraqaniruñjta,ukatsti juparuwqhiparäna”sasa.

33Nayastijaniwjuparuñt'kti,ukampisumampibautisir khitanitusti,jupawsarakitu:“KhitirutixAjayuxsaraqaski ukatjuparqhiparaskiukuñjäta,jupawQullanAjayun bautisirix”sasa

34Nayastiuñjaraktwa,jupastiDiosanYoqapawa.

35QhepürojjwasitatwaJuanampi,pädiscipulonakapampi saytʼasipjjäna

36Jesusaruxsarkasaxsänwa:¡UñtapxamDiosan Corderopa!

37UkapädiscipulonakapastijuparparliristʼasawJesusar arkapjjarakïna

38UkatstiJesusaxjupanakararknaqiruñjäna,ukat jupanakarsäna:¿Kunsajumanakaxthaqhapxta? Jupanakastisapxänwa:Yatichiri!

39Jupanakarojjsänwa:Jutapjjamuñjapjjamsasa Jupanakastipurinisinkawkhansjakaskänaukuñjapxäna, ukatstiukauruxjupampchikawqhiparapxäna,niyatunka jayp'upacharuwpuripxäna.

40Juananparlirist'asinjupararkirinakatmaynïristi,Simón PedronjilapaAndréssatänwa.

41NayraqataxSimónjilaparuwjikxatäna,ukatsarakïnwa: Mesiasaruwjikxatapxta,mäarunxa,Cristosañmuni sasa.

42UkatstiJesusanukarirpänaJesusaxjuparuñjasax sänwa:JumawSimónJonasanyuqapätaxa,Cefas satätawa,mäarunxa:“Qal”sañmunisasa.

43QhipürustiJesusaxGalilearsarañmunäna,ukatsti Feliperuwjikxatäna,ukatstisänwa:Nayararkitasasa 44FelipestiBetsaidamarkankirïnwa,ukamarkastiAndrés, Pedronmarkapänwa

45FelipexNatanaelaruwjikxatäna,ukatsarakïnwa: Moisesaxkamachinqillqapkänukajaqiruwjikxatapxta: NazaretmarkankirJesus,Joseanyuqapasasa

46Natanaelastijuparuxsänwa:¿Nazaretmarkatkuna askismistunispa?Felipestijuparuxsänwa:Jutamuñjiri sasa

47JesusastiNatanaelaruwjuparjak'achasisinuñjäna, ukatstisänwa:¡Chiqpachansamäisraelita,janiwkuna sallqjañasutjkiti!

48Natanaelastijuparuxsänwa:¿Kawkitsauñt'ista? Jesusastisarakïnwa:JaniräkipanFelipejjjawsaskätam ukhajjhigoqoqamanqhankaskäyätaukhawnayajjuñjsma sasa

49Natanaelastisarakïnwa:Yatichiri,jumaxDiosan YuqapätawajumastiIsraelanReyipätawa

50Jesusastijuparuxsänwa:Nayaxhigoquqamanqhan uñjsmasasmaxa,¿iyawsktati?ukatsipansajuk'ampjach'a yänakuñjätasasa

51Jupastisarakïnwa:Qhanaksapxsma,akaqhipatsti alaxpachjist'aratuñjapxäta,DiosanangelanakaparusJaqin Yuqaparmakhatasina,saraqanipxarakïtasasa

2JAQTHAPI

1Kimsïrurusti,GalileankirCanámarkanmäjaqichasïwiw utjänaJesusantaykapasukankänwa

2Jesusampidiscipulonakapampejjcasarasïwiruw jawsapjjäna.

3Kunapachatixvinopist'apkänukkhasti,Jesusantaykapax juparuxsänwa:Janiwvinonïpkitisasa

4Jesusastijuparuxsänwa:Warmi,¿kunalurañas jumampi?horasajajjjanïrawpurinkiti

5Taykapaxuywatanakaruxsänwa:Kuntixjumanakar sapkätamuklurapxamsasa.

6Ukanjja,judionakanqʼomachatäpkänaukarjamawsojjta qalatluratumamanqʼauchasïna,sapamaynejjpäjanukajj kimsabedonakuchatänwa.

7Jesusastijupanacarojjsänwa:Umaphuch'unakar umampiphoqantapjjamsasaUcatstich'amakamaw phoqantapjjaraquïna.

8Ukatstijupanakaruxsänwa:Jichhaxmistxapxam,ukat jach'aphunchhäwinapnaqiriparapapxamsasaUkat jupanakaxukaq’ipt’asipxäna.

9Fiestaapnaqirixvinotluratumamallt'asxäna,ukampis janiwkawkitsaukyatkänti

10Ukjjarustisarakïnwa:Qalltanjja,sapamayniwsuma vinoapsupjjeKunapachatixjaqinakaxsumumapxiukhaxa, juk'ampjanwaliwutji,ukampisjumaxjichhakamawsuma vinoimawaytaxa.

11JesusaxGalileankirCanámarkanmilagronakqalltäna, jach'akankañapuñacht'ayarakïnadiscipulonakapajjjupar creyipjjäna.

12UkaqhipatstiCapernaúmmarkaruwsarapxäna, taykapampi,jilanakapampi,discipulonakapampi

13JudionakanPascuafiestapajjjakʼankjjänwa,Jesusasti Jerusalénmarkaruwsaräna

14Tatitunutapanstivaca,oveja,palomaaljirinakaru,qullqi mayjt'ayirinakarusqunt'atäskirjikxatapxäna.

15Ukatstijisk'ach'aphinakampijawq'jasinxa,taqiniruw Tatitunutapatjaqunuküna,uwijanakaru,vacanakaru mayjt'ayirinakanqullqipwarxatasinxa,mesanak t'unjapxäna;

16Palomaaljirinakaruxsapxarakïnwa:Akanakakat apsusipxamAwkijanutapxajanaljañutartukuyapxamti sasa

17DiscipulonakapajjQellqatansatätapamtapjjänwa: “Utamantaqechuymachʼamachasiñajjnayaruw manqʼantawayitu”sasa

18Ukatstijudionakaxjuparuxsapxarakïnwa:¿Kuna unañchanaklurapxtaxa?

19Jesusastijupanacarojjsänwa:Akatemplot'unjapjjam, nayastikimsaurutsayt'ayarakïsasa.

20Judionakaxsapxarakïnwa:Pusaqtunkasuxtanmaraw akatemploxlurasiski,¿kimsaurutsayt'ayasmati?

21UkampisJesusaxjanchipantemplopatparläna.

22Jesusaxjiwatanaktaypitjaktxänaukhaxa, discipulonakapawjupanakarukhamsatapamtapxäna. Qellqataru,Jesusanarsutaparjamawiyawsapxäna

23PascuaurunJerusalénmarkanjakaskänaukhajja,walja jaqenakawjupansutiparcreyipjjäna,kunamilagronaktï lurkänaukuñjasa

24UkampisJesusaxjaniwjupanakarkatuykänti,taqijaqir uñt'ataplayku.

25Janiwkhitisjaqitarsuñapaxwakiskänti,kunatïjaqin utjkiukyatitaplayku

3JAQTHAPI

1Fariseonakatmächachawutjäna,Nicodemosutini, jupastijudionakanp'iqinchiripawa

2JesusastiarumawJesusarjak'achasisinsäna:Yatichiri, yatipxtwajumaxDiosatjutkiukayatichirïtamxa

3Jesusastisarakïnwa:Qhanaksisma,janmayamp naskaniukhajja,janiwDiosanReinopuñjkaspatisasa.

4Nicodemostijuparuxsänwa:¿Kunjämarakmäjaqix chuymankipstasinyurispasti?¿Payïrkutitaykapan purakaparmantaspa,yurispasti?

5Jesusastisarakïnwa:Qhanaksapxsma,jankhitis umampi,Ajayumpijanyurkixa,janiwDiosanreinopar mantkaspatisasa.

6Kunatixjañchinyurkiukaxjañchiwa;Ajayunyurkiukax ajayuwa

7Janmusparamtinayajjsasma:“Mayampnaciñawwakisi” sasa

8Thayaxkawkirutixmunkiukaruwthayt'i,ukatsti ist'araktawa,ukampisjaniwyatkasmatikawkitsajuti, kawkirussaraski

9Nicodemostijuparuxsänwa:¿Kunjämarakakanakax pasaspasti?

10Jesusastijuparuxsänwa:¿Israelmarkan yatichiripätati,janitukanakyatkta?

11Qhanakwasapxsma,nanakaxyatipxataxparlasktanwa, uñjapxatajsaqhanañchapxaraktwaJumanakastijaniw nayanarsutanakaskatuqapktatisasa

12Nayatixakaoraqenutjkiukanakyatiyapxsma, jumanakatixjaniyawsapkstaxa,¿kunjamarak iyawsapxasmasti,nayatixalaxpachankiryänak yatiyapxsma?

13Janiwkhitisalaxpacharmakhatkiti,janukasti alaxpachatsaraqanirjaqiwa,alaxpachankirJaqin Yuqapawa.

14KunjämtixMoisesaxwasarankatarirapthapkänxa, ukhamarakiwJaqinYuqapaxjach'araptatäni.

15Ukhamatkhititixjupariyawskiukaxjan chhaqhañapataki,janukastiwiñayjakañkatuqañapataki 16Diosajjakapacharwalmunasïna,mäsapaYoqapchuri, ukhamatkhitinakatejjjuparcreyipkiukanakajjjan jiwarapjjañapataki,janukastiwiñayjakañ katoqapjjañapataki

17DiosajjjaniwYoqaparakapacharjuchañchañatak khitankitijanukastiakapachanjupatuqi qhispiyatäñapataki.

18Khititixjupariyawskiukaxjaniwjuchañchatäkiti, ukampiskhititixjaniyawskiukaxniyawjuchañchatäxi, DiosansapaYuqapansutiparjaniyawsataplayku.

19Juchañchañaxakawa:qhanaxakapacharpurinxiwa, jaqinakaxqhanatsipansach'amakaruwmunapxäna, luratanakapaxjanwalipunïnwa

20Khititejjjanwalilurkiukajja,qhanaruwuñisi,janirakiw qhanarusjutkiti,ukhamatluratanakapajjjan cheqañchatäñapataki

21Khititejjcheqlurkiukajja,qhanaruwjuti,luratanakapajj Diosanluratätapuñachtʼayañataki.

22Ukaqhipatsti,JesusaxdiscipulonakapampixJudea uraqiruwpuripxänaUcanstijupanacampchikaw bautisasïna

23JuanaxSalimjak'ankirAenónmarkanbautisaskäna, ukanwaljaumawutjäna.

24Juanaxjanïrawcarcelarjist'antatäkänti

25UkatstiJuananyaqhepdiscipulonakapampi judionakampiqʼomachasiñtoqetjisktʼasipjjäna.

26Juanarpurisinstisapxarakïnwa:Yatichiri,Jordán jawirkhurkatarjumampchikäskänaukakhititixjumamp chikäskäna,jupawbautisaski,taqiniwjupanukarjutapxi sasa

27Juanastisarakïnwa:Jaqixjaniwkunskatuqkaspati, janukastialaxpachatchuratäkaspaukhaxa.

28Jumanakawnayarqhanañcht'apxista:‘Janiwnayax Cristökti,janukastijupannayraqatapankhitanitätwa’sasa

29Khititejjnoviancasarasiñapäkiukajja,noviowa, ukampisnovianamigopajjnovianaruplaykojjwalkusisi

30Jupajjjukʼampiwjiljjatañapa,nayastijukʼaptañajawa

31Khititejjalajjpachatjutkiukajjtaqekunatsipansa jukʼampjachʼawa,akaoraqenkirjaqejjakaoraqetwaparli, alajjpachatjutkiukajjtaqekunatsipansajukʼampjachʼawa

32Kuntixjupaxuñjki,ist'kiukanakqhanañchi.janiwkhitis jupanarsutapkatuqkiti

33Khititejjarstʼäwipkatoqkiukajja,Diosajj cheqäskapuniwa.

34KhitirutixDiosaxkhitankiukaxDiosanarunakapwa parli,Diosaxjaniwmäjuk'aAjayuchurkiti

35AwkejjYoqaparuwmunasi,taqekunsaamparapar katuyaraki

36KhititejjYoqapariyawskiukajja,wiñayjakañaniwa UcampisDiosancolerasiñapajjjupanutjaskaquiwa.

4JAQTHAPI

1KunapachatixTatituxyatxäna,kunjämtixfariseonakax JesusanJuanatsipanjuk'ampdiscipulonakutt'ayäna, bautisarakïnaukist'apxäna.

2(Jesusaxjaniwbautiskänti,janukastidiscipulonakapaw bautisäna).

3Judeamarkatsarjjasinjja,Galilearuwkuttʼjjäna

4JupajjSamariamarkaruwsarañapa

5UkatstiSamariankirSicarsatmarkaruwpurinïna,uka oraqejjJacobojjJoséyoqaparchurkänaukaoraqe jakʼankiwa

6JacobunphujupajjukankjjänwaJesusastithakinqarjataw phuch'upatxanqunt'asïna

7Samariamarkankirmäwarmiwumaapsurijutäna, Jesusastijuparuxsänwa:Umchurapxitasasa.

8(Discipulonakapajjmanqʼaalasirsarapjjänwa)

9Samariankirwarmistijuparuxsänwa:¿Kunjämarak jumaxjudíojaqïtaxa,Samariankirwarmitumañmayistasti? Judionakaxjaniwsamaritanonakampchikasarnaqapkiti

10Jesusastijuparuxsänwa:JumatixDiosanchuräwip yatismaxa,khitisjumarsiskiristam:“Umchurapxita”sasa. jumastijuparmayisma,jupastijakañumachuraraksma sasa.

11Warmistijuparuxsänwa:Tata,janiwkunampis umañaxutjktamti,phuch'uxmanqharakiwa

12¿JumastiJacobawkijatsipanjuk'ampjach'ätati, kawkïritixukaphuch'uchuritu,jupapachpa, wawanakapasa,uywanakapasaukaphuch'uumt'apxitu?

13Jesusastijuparuxsänwa:Khititixakaumatumkiukax wasitatumatpharjasini

14Ukampiskhititixnayaxchurkäukaumatumkiukax janipuniwumatpharjaskaniti.Ucampisnayajjjuparchurkä ukaumajja,wiñayjakañarpurtʼirumaphuchʼuruwtukuni

15Warmistijuparuxsänwa:Tata,akaumachurita,jan umatpharjasiñapataki,janirakakarumañarjutañataki sasa

16Jesusastijuparuxsänwa:Chachamarjawst'am,akar jutamsasa.

17Warmistisarakïnwa:Janiwchachanïktisasa Jesusastisarakïnwa:Jumajjsumsista:‘Janiw chachanïkti’sasa.

18JumajjphesqachachanïtawaKhititejjjichhajjutjktam ukajja,janiwchachamäkiti

19Warmistijuparuxsänwa:Tata,nayaxamuyasta jumaxmäprofetakïtawasasa

20Nayraawkinakajastiakaqullunwayupaychapxirïna; Jumanakaxsapxaraktawa:Jerusalénmarkanwajaqinakax yupaychapxañapa”sasa

21Jesusastijuparuxsänwa:Warmi,iyawsapxita,pachax purininiwa,janirakiwakaqullunsa,Jerusalénmarkansa Awkiparyupaychapxätatisasa

22Jumanakaxyupaychapxtaxajaniwyatipktati,nanakax yattanwakuntixyupaychktanuka,qhispiyasiñax judionakatjuti

23Ucahorasajjpuriniwa,jichhajjpuriniwa,cheqpach yupaychirinakajjajayumpi,chekampiAwquerojj yupaychapjjani,Awkejjjuparyupaychapjjañapatakiw thaqe

24DiosaxmäAjayuwa,juparyupaychirinakaxajayumpi, chiqachuymampiyupaychapxañapawa

25Warmistijuparuxsänwa:NayaxyattwaMesiasan jutañapxa,jupastiCristosatawa.

26Jesusastijuparuxsänwa:Nayaxjumampparlt'irïtwa sasa

27Discipulonakapajjukawarmimpparlatapatwal muspharapjjänajanukax:¿Kunatsajupampiparlta?

28Warmistiumaphukhupjaytasinmarkarsaräna,ukatsti ukachachanakarsäna:

29Jutam,mäjaqiruñjiri,jupawtaqikuntixnayaxlurktauk yatiyitu

30UkatstimarkatmistusawJesusanukarsarapxäna.

31Ukañkamastidiscipulonakapajjakhamsasawjupar mayipjjäna:“Yatichiri,manqʼam”sasa

32Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayanmanq'añaxutjitu, jumanakaxjaniwyatipktatisasa

33Discipulonakajjmaynitmaynikamawsapjjäna:“¿Khitis juparmanqʼañapatakapanpacha?”

34Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayanmanq'añax khithankituukanmunañapphuqhañawa,luräwip tukuyañawasasa

35¿Janitjumanakaxsapkta:Pusiphaxsiwutji,ukatstiyapu apthapiñaxpuriniwa?uñtapxam,nayastisapxsmawa, nayranakamsartasipxam,pampanakuñtapxam;kunatix jupanakaxniyawyapuchañatakixjanq'utukupxi.

36Khititixyapuapthapirixpayllawkatuqasi,ukatsti achunakapthapirakiwwiñayjakañataki,ukhamat yapuchirinakasa,yapuchirinakaskusisipxañapataki

37Akaarunakaxchiqäskapuniwa:“Maynixyapuchi, maynixyapuapthapi”sasa

38Nayawkhitanipjjsma,kawkïrtïjumanakajjjan trabajipktaukapthapiñamataki

39UkamarkankirsamaritanonakatwaljaniwJesusar iyawsapxäna,ukawarmixakhamsiwa:“Taqikuntixnayax lurktaukyatiyitu”sasa

40Samariamarkankirinakaxjuparjak'achasisinxjupamp chikaqhiparañapatakiwachikt'asipxäna,ukatpäuruwukan qhiparäna

41Waljaniwjupanarunakaplaykuiyawsapxäna;

42Ukatwarmiruxsarakïnwa:Jichhaxjaniwarsutam laykuwiyawsapkti,nanakaxpachpawjuparist'apxta, chiqpachapuniwCristoxakapachanQhispiyiripätap yatipxtasasa.

43Päurutsti,ukachiqatsarxasaxa,Galilearuwsarxäna

44Jesuspachpawqhanañchäna:“Mäprofetaxjaniw markapanjach'añchatäkiti”sasa.

45Galileamarkarpurisinsti,GalileankirinakaxJerusalén markanjach'aphunchhäwintaqikuntixlurkänukuñjasax katuqapxäna.

46JesusastiGalileankirCanámarkaruwkuttʼjjäna,ukanwa umavinolurayänaUkatstimäjach'ajaqiwutjäna,jupan wawapaxCapernaúmmarkanusutänwa.

47JesusaxJudeamarkatGalilearpurinitapist'asinsti,jupar jak'achasisinachikt'asïna,wawaparsaraqañapataki, ukhamatwawaparqullañapataki.

48Jesusastisarakïnwa:Jumanakatixunañchanaka, muspharkañanakjanuñjapkätaukhaxa,janiw iyawsapkätatisasa.

49Ukajach'ajaqixjuparuxsänwa:Tata,janïrwawaxax jiwkipansaraqamsasa

50Jesusastijuparuxsänwa:Sarxam;wawamax jakaskiwaUkajaqejjJesusansiskänaukaarunak iyawsasajjsarawayjjänwa

51Ukatsaraqaskänaukhajja,uywatanakapajjjupar jikisisawsapjjäna:“Wawamajjjakaskiwa”sasa

52UkatstiJesusaxkunahorasaskichañqalltänauk jiskt'äna.Jupanakastisapxarakïnwa:Qharüruxpaqallq jayp'uruxcalenturaxjaytawayxänwasasa

53Awkipajjyatjjänwa,ukahorasanwaJesusajjsäna: “Wawamajjjakaskiwa”sasa

54JudeamarkatGalilearpurinkänaukhajjJesusajj mayampmayampmilagroluräna

5JAQTHAPI

1Ukaqhipatstijudionakanmäjach'aphunchhäwipaw utjänaJesusastiJerusalénmarkaruwsaräna

2Jerusalénmarkanjja,ovejanakaljañutajakʼanjja,mä estanquewutji,ukaestanquejjhebreoarunjjaBetesda satawa

3Ukanakanjja,waljajanchʼamanijaqenakawikipjjäna, juykhunaka,saytʼatäpkäna,wañtʼatäpjjänwa,umajj kuyntʼañapsuytʼasipkäna

4Mäangelawmähorasajjestanqueruwsaraqanïna,ukatsti umachʼalljjtayäna,khititejjumatʼaqesiñqhepat mantankänaukajja,kunausunïtapsawaliptatäjjänwa

5Ukanstimächachawutjäna,jupastikimsatunka llatunkanimarawusuntatarakïna.

6Jesusaxk'ariskiruñjasaxa,walijayapachawukham usuntatapyatisinxa,säna:¿K'umaräñmunasmati?

7Janch'amanijaqixjuparuxsänwa:Tata,janiwkhitis umaxch'amakt'kipanxestanquerirpkituti,ukampis jutkasaxyaqhawnayarsaraqanisasa

8Jesusastijuparuxsänwa:Sartasim,ikiñamapthapisin sarnaqamsasa

9Ukspachawukajaqixk'umaräxäna,ikiñapapthapisin sarnaqäna

10Ukatstijudionakaxqullatäkänukajaqiruxsapxänwa: Sábadouruwa.

11Jupastijupanakaruxsänwa:Khititixk'umarakitu ukawnayaruxsitu:“Ikiñamaptasinsarnaqam”sasa

12Ukatstijupanakaruxjiskt'apxänwa:¿Khitijaqisjumar sistamxa:“Ikiñamapthapisinsarnaqam?”

13Khititixqullatäkänukaxjaniwkhitïtapsayatkänti, Jesusaxukachiqanwaljajaqinakawsarxäna.

14UkaqhepatstiJesusajjtemplonjikjjatäna,ukatstisänwa: Jumajjkʼumaräjjtawa

15Ukajaqejjsarjjasinjja,Jesusawkʼumaraptayisasaw judionakaryatiyäna

16UkatwajudionakaxJesusararknaqapxäna,jiwayañ munapxäna,sábadourunukanaklurataplayku.

17Jesusastijupanakaruxsänwa:Awkixaxjichhakamaw irnaqaski,nayastiirnaqaraktwasasa

18Ukatwajudionakaxjuparjiwayañjuk'ampthaqhapxäna, janiwsábadourukp'akintkänti,janukastiDiosax Awkijawa,Diosampkikipäkaspasukhamawsapxarakïna 19Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Qhanaksapxsma, Yuqaxjaniwkunsjupapachpatlurirjamäkaspati,janukasti kuntixAwkipanlurkiuklurkiukluraraki

20AwkejjYoqaparuwmunasi,jupajjtaqekuntïjupa pachpalurkiukanakuñachtʼayaraki

21KunjämtixAwkixjiwatanakarjaktayki,jaktayaraki ukhamarakiwYuqaxkhitinakarutixmunkiukarjaktayaraki. 22Awkixjaniwkhitirusjuchañchkiti,janukastitaqi taripäwinakYuqaruwkatuyaraki

23TaqeniwYoqaparjachʼañchapjjañapa,kunjamtïAwkir jachʼañchapkiukhamaKhititejjYoqaparjanjachʼañchki ukajja,janiwkhitaniAwkirojjjachʼañchkiti

24Qhanakwasapxsma,khititixarunakist'kitu,khithankitu ukariyawskiukaxa,wiñayjakañaniwa,janirakiw juchañchatäkaniti.janukastijiwañatjakañaruwpasawayxi. 25Qhanakwasapxsma,pachaxjutaskiwa,jichhas purinxiwa,jiwatanakaxDiosanYuqapanarupist'apxani, ist'irinakaxjakasipxani

26KunjamtïAwkejjjupapachpanjakañanïkiukhama. ukhamarakiwYuqaparchuri,jupapachpanjakañapataki; 27Juparustijuchañchañatakiwch'amchuraraki,Jaqin Yuqapätaplayku

28Janmusparapxamti,ukapachaxpurininiwa,taqi khitinakatixsepulturankapkiukanakaxarupist'apxani.

29Ukatstimistunipxani;khitinakatixaskilurapki ukanakaxjakañjaktäwiruwpuripxani;Janwali luririnakasti,juchañchatäñkamawjaktapxani.

30Nayapachpaxjaniwkunslurirjamäkti,kunjämtixist'kta ukhamarjamawtaripta,taripäwijastichiqapawaNayajj

JUAN

janiwnayanmunañajthaqkti,janucastinayarkhitanitu Awkinmunañapwathaqta.

31Nayatejjnayapachpatqhanañchaskäjja,janiwcheqäkiti 32Yaqhaxnayatqhanañchi.ucatnayajjyattwa,cunjämtejj jupajjnayatistʼquituukajjcheqäquiwa.

33JumanakaxJuanarkhithapxtaxa,jupastichiqa yatichäwinakarsüna

34Ukampisjaniwjaqinqhanañchäwipkatuqkti,janukasti, jumanakanqhispiyatäpxañamatakiwukanakarsta

35Jupajjmäninanakhaskirqhanarakïnwa,jumanakastimä jukʼatiempowjupanqhanapatkusisiñmunasipjjayäta

36UcampisnayajjJuanatsipansajuk'ampjach'a yatiyäwinïtwa,Awkejjnayartukuyañajatakchuritu,uka pachpaluräwinakawnayatqhanañchi,Awkejjnayar khitanitu

37NayarkhitankituukaAwkipachpawnayatqhanañchi. Janiwkunapachasarupist'apktati,janirakiwuñnaqapsa uñjapktati

38Jumanakaxjaniwjupanarupaxjumanakanutjktamti, khitirutixkhitankiukarustijaniwiyawsapktati

39Qillqatanakthaqhapxam;Jumanakaxwiñayjakañ katuqapxatamatamuyapxtaxa,jupanakawnayat qhanañchapxi

40Jumanakaxjaniwnayanukarjutañmunapktati,jakañ jikxatapxañamataki.

41Nayajjjaniwjaqenakanjachʼañchäwipkatoqkti

42Ucampisnayajjjumanacaruwuñt'apjjsma,jumanacajj janiwDiosanmunañapajjutjquiti.

43NayaxAwkixansutipxaruwjutta,ukampisjumanakax janiwkatuqapkistati,maynitixjupansutiparujutanixa, juparuwkatuqapxäta.

44¿Kunjämarakjumanakajjmaynitmaynikam jachʼañchatäpkta,Diossaparukijachʼañchatäñthaqpkta ukanakastiiyawsapjjasmasti?

45NayajjAwkinnayraqatapanjuchañchapjjämasasinjan amuyapjjamti,mayniwjumanakarjuchañchapjjtam,jupaw Moisesa,juparconfiyapktajja.

46JumanakatixMoisesariyawsapxasmaxa,nayar iyawsapxasmawa,jupawnayatqillqatayna

47Ucampisjumanakatejjjupanqellqatanakaparjan creyipjjstajja,¿kunjämaraknayanarunacajjarcreyipjjamsti?

6JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,JesusaxGalileaqutathiyaruwsaräna,uka qutastiTiberiasqutasatawa.

2WaljajaqinakawJesusararktapxäna,kunamilagronaktix jupaxusutjaqinakarlurkiukuñjasa.

3Jesusastimäqulluruwmakhatäna,ukansti discipulonakapampchikawqunt'asipxäna

4JudionakanPascuafiestapajjjakʼankjjänwa

5Jesusastimäjach'atamajaqirjak'achasisinuñjasasti, Feliperuwsäna:¿Kawkitsat'ant'aalasipxañäni, jupanakarmanq'apxañapataki?

6Juparyant'añatakiwukhamsäna,jupapachpawkuntix lurañapäkänukyatïna

7Felipestijuparuxsarakïnwa:Päpatakqullqit'ant'ax janiwjupanakatakixwakiskiti,sapamayniwmäjuk'a apthapipxañapatakisasa

8Mädiscipulopajja,SimónPedronjilapaAndréssatänwa, jupajjsänwa:

9Akanjja,mäwaynawutji,jupajjphesqacebadat'ant'ampi, päjisk'achawllampiapt'atawa.

10Jesusastisarakïnwa:Jaqinakarqunt'ayapxamsasa Jichhajjukacheqanjjawaljachʼojjñawutjäna.Ukhamaw ukachachanakaxqunt'asipxäna,niyaphisqawaranqa.

11Jesusastit'ant'anakapthapïnaYuspagarañtukuyatatsti, discipulonakaparlakirïna,discipulonakaparus qont'atäpkänaukanakaru.ukhamarakichallwanakax kunjamtïmunapkiukhama

12Jupanakastiphuqt'atäxapxänwa,discipulonakaparux sänwa:Ukat'aqanakapthapipxam,ukhamatjankunas chhaqañapatakisasa

13Ukatstijupanakaruxtantacht'asipxäna,ukatstitunka payancanastaruwphisqacebadat'ant'at'ant'ampi phuqantapxäna,ukat'ant'axmanq'irjaqinakatakixjuk'amp jilawqhiparäna.

14UkajaqenakajjJesusanmilagropuñjasajja,sapjjäna: “Cheqpachansaakaprofetajjakapacharjutañapänwa”sasa 15Jesusastireyjamuttʼayañatakchʼamampikatuntapjjañap amuyasajja,sapakiwmäqollursarjjäna

16Jayp'upurinxipansti,arkirinakapaxqutaruw saraqapxäna.

17Ukatstimäboteruwmantapxäna,ukatstiCapernaúm tuqirsarapxänaJichhajjchʼamakäjjänwa,Jesusajjjaniw jupanakarjutkänti.

18Mäjach'athayampiwqutaxsartäna

19Ukatstiniyapätunka,kimsatunkakilometronakremar sarasinxa,Jesusaruxqutapatxansarnaqaskiruñjapxäna.

20UcampisJesusajjjupanacarojjsänwa:Nayätwajan axsaramti

21Jupanakastitaqichuymawbarcorkatuqapxäna, ukspachawbarcoxkawkirutixsarapkänaukauraqir purinïna

22Qhepürojja,lamarqotakhurkatansaytʼatäpkänauka jaqenakajja,janiwyaqhabotejjukanutjatapuñjapjjäna,jan ukastidiscipulonakapanmantapkänaukabotekiwutjäna, Jesusajjjaniwdiscipulonakapampchikajjbarcormantäna, janukastijupanboteruwmantänadiscipulonakajjsapakiw sarjjapjjäna;

23(UkampisTiberiasmarkatyaqhabotenakaxt'ant'a manq'apkänukajak'aruwpuripxäna,Tatituxyuspagaräna) 24JaqinakastiJesusanjanukankatapyatisinxa, discipulonakapasjanukankatapyatisinxa,barcotsarasin CapernaúmmarkaruwJesusarthaqirpuripxäna

25Lamarqotakhurkatanjikjjatasajja,akhamsasawjupar sapjjäna:“Yatichiri,¿kunapachasakarjutta?”

26Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Qhanaksapxsma, janiwmilagronakuñjapxatamatthaqkistati,janukasti t'ant'amanq'apxatamatsist'asipxatamata

27Janjiwirmanq'alaykuxirnaqapxamti,janukastiwiñay jakañarpuriñkamawirnaqapxäta,ukamanq'awJaqin Yuqapaxjumanakarchurapxätam.

28Jupanakastisapxarakïnwa:¿KunslurañäniDiosan luräwinakapphuqañataki?

29Jesusastijupanakaruxsänwa:Diosanluräwipawa, khitirutixkhitankiukariyawsapxañamatakisasa

30Jupanakastisapxarakïnwa:Ukhamasti,¿kuna unañchauñacht'ayaskta,jumaruñjapxañamataki, iyawsapxañamataki?¿kunsajumaxirnaqaskta?

31Nayraawkinakajastiwasaranmanámanq'a manq'apxirïnaKunjamtixQillqataxsiskixa:“Jupaw

jupanakaruxalaxpachatt'ant'achuränamanq'apxañapataki” sasa.

32Jesusastijupanakaruxsänwa:Qhanaksapxsma,janiw Moisesaxalaxpachatt'ant'achurapktamti.ukampis Awkixawalaxpachatchiqpacht'ant'achurapxtamsasa.

33Diosant'ant'apaxalaxpachatsaraqani,akapacharjakañ churkiukawa

34Jupanakastisapxarakïnwa:Tatay,wiñayatakiwaka t'ant'achurapxitasasa

35Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayajjjakañt'ant'ätwa Khititejjnayariyawskituukajja,janipuniwumat pharjaskaniti”sasa

36Ucampisnayajjsapjjsmawa,jumanacajjnayarojj uñjapjjtawa,ucampisjaniwcreyipquitisasa

37TaqekuntïAwkejjchurkituukajjnayaruwjutani; Khititejjnayarjutkaniukarojjjanipuniwjaqunukkäti”sasa.

38Nayajjjaniwalajjpachatsaraqanïkti,janiwnayan munañajlurañatakejjjutkti,janukastikhitankituukan munañaplurañatakejjsaraqanïtwa.

39NayarkhitankituukaAwkinmunañapawa:taqekuntï churkituukanakatjaniwkunsaptʼasiñajäkiti,janukasti qhepqhepaurunjaktayañajawa.

40Nayarkhithankituukanmunañapaxa,taqikhitinakatix Yuqaparuñjapkiukatjupariyawsapkiukanakaxwiñay jakañkatuqapxañapataki.

41Judionakastijupatarnaqasipxäna:“Nayaxalaxpachat saraqanirt'ant'ätwa”sasa

42Jupanakastisapxarakïnwa:¿JanitakaJesusaxJosean yuqapa,awkiparutaykaparuñt'apxta?¿Kunjämarakjupajj akhamsispasti:“Alajjpachatsaraqantayätwa?”

43Jesusastijupanakaruxsänwa:Janmaynitmaynikam arnaqasipxamtisasa

44Janiwkhitisnayarjutkaspati,janitixkhithankituuka Awkixjuparirpkipan.

45Profetanakanqillqatäxiwa:“TaqiniruwDiosan yatichatäpxani”sasaTaqikhitinakatixAwkinist'apki, yatxatapkiukanakaxnayanukarjutapxi.

46JaniwkhitisAwkerojjuñjkiti,janukastiDiosatjutki ukakiwAwkerojjuñji

47Qhanaksapxsma,khititixnayariyawskituukaxwiñay jakañaniwa

48Nayajjjakañchurirtʼantʼätwa

49Nayraawkinakamaxwasaranmanámanq'a manq'apxäna,jiwatäxapxänwa

50Akaxalaxpachatsaraqanirt'ant'awa,maynixukat'ant'at manq'añapataki,janjiwañapataki.

51Nayaxalaxpachatsaraqanirjakkirt'ant'ätwa,khititixaka t'ant'atmanq'aniukaxwiñayatakiwjakani.

52Judionakajjjupanakkamawchʼajjwapjjäna,akhamsasa: “¿Kunjamarakakajaqejjaychapmanqʼañasatak churistaspasti?”

53Jesusastijupanakaruxsänwa:Qhanaksapxsma, janitixJaqinYuqapanjanchipmanq'apkäta,wilapsa umkätaxa,janiwjakañaxutjkanitisasa

54Khititixjañchixmanq'ki,wilaxsaumkiukaxa,wiñay jakañaniwaQhepqhepaurunjaktayäjja”sasa

55Nayanjañchixaxchiqpachapuniwmanq'awa,wilajasti chiqpachapuniwumañawa

56Khititixjañchixmanq'ki,wilaxumkiukaxnayamp chikawjakasi,nayastijupampchikawjakasi.

57KunjämtixjakkirAwkixnayarkhitanitu,nayastiAwkin laykujakaskaraktwa

58Akat'ant'axalaxpachatsaraqanirt'ant'awa,janiw kunjamtïnayraawkinakamaxmanámanq'amanq'apkän ukhama,jiwatäxapxänwa

59Capernaúmmarkanyatichaskänaukhawsinagogan arsüna.

60Discipulonakapatwaljaniwukist'asinsapxäna:Akax ch'amawa;¿khitisukistʼaspa?

61Jesusaxdiscipulonakapanukatuqitarnaqasipxatap yatisinxa,jupanakaruxsänwa:¿Ukaxjumanakarux chuymust'ayapxtamti?

62JaqinYuqaparkawkhantïnayraxjakkänaukaru makhataskiruñjapxätaukhaxa,¿kamachasmasa?

63Ajayuxch'amañchi;janchixjaniwkunaaskisutjkiti, jumanakarsapksmaukaarunakaxajayuwa,jakañarakiwa

64Ukampisjumanakatyaqhepajjjancreyipkiukanakajj utjarakiwa.Jesusastiqalltatpachawkhitinakasjan iyawsapki,khitinakasjuparaljantapxañapänukyatïna

65Jupastisarakïnwa:Ukhamatwasapxsma,janiwkhitis nayarjutkaspati,janitixAwkixaxchurkituukkhaxasasa. 66Ukapachatpachawwaljadiscipulonakapajj kuttʼanjjapjjäna,janirakiwjupampchikasarnaqjjapjjänti 67Jesusastitunkapayanjaqinakaruxsänwa: ¿Jumanakaxsarxapxätati?

68SimónPedrostijuparuxsänwa:Tata,¿khitirurus sarañäni?wiñayjakañarunacanïtawa.

69Nanakaxiyawsapxaraktwa,jumatixjakkirDiosan Yuqapätamxa

70Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Janitnayajj jumanacarojjtunkapayanajllpksma,jumanacatmaynejj supayaraqui?

71JudasIscarioteyuqapatparläna,jupawtunkapayan jaqinakatmaynïrixkatuntañapa

7JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,JesusaxGalileanwasarnaqäna,judionakax juparjiwayañmunapxataplayku.

2Judionakantabernáculofiestapajjjakʼankjjänwa

3Jilanakapastijuparuxsapxarakïnwa:Akatsarxam, Judearsarxam,discipulonakamaxkuntixjumaxlurktauk uñjapxañapatakisasa

4Janiwkhitisjamasatkunslurkiti,jupapachpawqhan uñt'ayasiñmunaraki.Jumatixukanaklurasmaxa,akapachar uñacht'ayañamawa

5Jilanakapasjaniwjupariyawsapkänti

6Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayanpachajjajjjaniw purinquiti

7Akapachankirinakajjjaniwjumanakaruñisipkaspati; Ucampisnayarojjuñisipjjetuwa,nayajjuñisiñaplaycu, luräwinakapajjjanwaliwa

8Jumanakaxakajach'aphunchhäwirmakhatapxam; Tiempojajjjanïrawphoqaskiti”sasa.

9Ukaarunakarsusinsti,Galileanqhiparäna

10Jilanakapajjsarjjapjjänaukhajja,Jesusajjjaniw qhanpachfiestarsarkänti,janukastijamasatjamaw sararakïna

11Ukatstijudionakaxjuparthaqhapxäna,ukatsti sapxarakïnwa:¿Kawkinkisjupasti?

12Jaqenakajjjupatwalarnaqasipjjäna,yaqhepajjakham sapjjänwa:“Sumajaqëjjewa”sasa.ukampisjaqinakar sallqji

13Ukampisjaniwkhitisjudionakaraxsarasawqhan parlkänti.

14FiestachikataypiruwJesusaxtemplorsarasinyatichäna 15Judionakastiwalmuspharapjjäna,akhamsasa: ¿Kunjämarakakajaqejjletranakyatpachasti,janirakiw yateqkchïnjja?

16Jesusastijupanacarojjsänwa:Yatichäwijjajjjaniw nayanquiti,janucastikhitanquitupanquiwasasa.

17Maynitixmunañaplurañmunchixa,Diosanyatichäwip yatiñapawa,janukaxnayapachpatparlataxa

18Khititixjupapachpatparlkiukaxjupanjach'akankañap thaqhi,ukampiskhititixkhithankipanjach'añchatäñthaqki ukaxchiqawa,janiwkunajanwalilurañasjupanutjkiti.

19¿JanitMoisesaxLeychurapxtam,ukampisjaniw mayniskamachirjamphuqhapktati?¿Kunatarakjiwayañ munapxtasti?

20Jaqinakastisapxarakïnwa:Jumastimäsaxranïtawa 21Jesusastijupanacarojjsänwa:Nayajjmäluräwilurta, jumanacajjtaqeniwmuspharasipjjtasasa.

22UkatwaMoisesaxcircuncisiónchurapxsma(Janiw Moisesanjutataplaykukiti,janukastinayraawkinakapat jutataplayku.)jumanakaxsábadourunmäjaqir circuncisiónlurapxtaxa

23Maynitixsábadouruncircuncisiónkatuqchixa, Moisesankamachipjanp'akintañapataki.¿Jumanakax nayatcolerasipxtati,sábadourunmäjaqirk'umaraptayatax layku?

24Januñnaqaparjamtaripapxamti,janukastichiqapar uñjapxam

25Jerusalénmarkankiryaqhepajjsapjjäna:“¿Janitaka jaqejjjiwayañmunapki?”

26Ucampisjupajjjanajjsart'asawparli,jupanacajjjaniw kunssapquiti¿Chiqapunitapnaqirinakaxyatipxaspaaka Cristoxa?

27Ukampisjiwasaxakajaqiruxkawkitsajutataynauk yattanwa,ukampisCristoxjutkaniukkhaxa,janiwkhitis kawkitsajutatapyatkiti.

28Jesusastitemplonyatichasinjach'atart'äna: Jumanakaxpanpachaniwuñt'apxista,kawkitsajutktauksa yatipxtawa.

29Ucampisnayajjjuparuñtʼtwa,nayajjjupatjuttwa, jupawnayarkhitanitu

30Ukatstijupanakaruxkatuntañmunapxäna,ukampis janiwkhitisamparapluqtkänti,pachapaxjanïraw purinkänti

31Jaqinakatwaljaniwjupariyawsapxäna,ukat sapxarakïnwa:Cristoxjutkaniukhaxa,¿juk'amp milagronakluranitiakajaqinluratapatsipansa?

32Fariseonakaxist'apxänwa,jaqinakaxJesusatukham arnaqasipxatapafariseonakampi,sacerdotenakan jilïrinakapampisti,juparkatuntañatakejjoficialanakaruw khitjjapjjäna.

33Jesusastijupanacarojjsänwa:Mäjuk'apachaw jumanakampïskä,qhitanquituucaruwsarjjäsasa

34Jumanakaxthaqhapxitaniwa,ukampisjaniw jikxatapkistati,kawkirutixnayaxjikxatasktxa,janiwuka chiqarpuripkasmati.

35Judionakaxjupanakkamawjiskt'asipxäna:¿Kawkirus sarxani,janjikxatañataki?¿Jupajjjanjudiöpkiukanakar chʼeqtʼatjaqenakarsaraspa,janjudiöpkiukanakar yatichañataki?

36¿Kunjämsajupajjakhamsäna:“Jumanakajj thaqapjjetätawa,ukampisjaniwjikjjatapkitätati”sasa.

37Qhepqhepauru,ukajachʼafiestanjja,Jesusajj saytʼasisawartʼasïna:“Maynitejjumatpharjatächiukhajja, nayarjutasinumañapa”sasa.

38Khititejjnayariyawskituukajja,kunjamtïQellqatajj siskiukhama,purakapatjjajawiranakawjacañumajj mistuni.

39(UkampisJupariyawsirinakanAjayupatparläna,jupar iyawsirinakasti,janïrawQullanAjayuxchuratäkänti, Jesusaxjanïrawjach'añchatäkänti)

40Waljajaqinakawukaaruist'asaxsapxäna: Chiqpachansaakaprofetaxasasa.

41Yaqhipanakaxsapxarakïnwa:AkaxCristowasasa Ukampisyaqhipanakaxsapxänwa:¿CristoxGalileat mistuniti?

42¿JanitQillqataxsiski:‘CristoxDavidanwawanakapat juti,Belénmarkatjutani,kawkhantïDavidaxjakaskäna?

43Ucalaycuwjakenacataypint'aqanuqtasiñajjutjäna.

44Jupanakatyaqhepajjjuparkatuntapjjañapänwa;ukampis janiwkhitisamparluqtkänti

45Ukatstisacerdotenakanjilïrinakapampi fariseonakampiruwsarapxänaJupanakastisapxarakïnwa: ¿Kunatsajanapanipktasti?

46Ukuñjirinakastisapxänwa:Janipuniwkhitisakajaqir uñtatparlkitisasa

47Ukatfariseonakaxjupanakaruxsapxarakïnwa: ¿Jumanakaxsallqjatäpxtati?

48¿Khitisjilïrinakasjanukaxfariseonakasjupar iyawsapxi?

49UcampisacajakenacajjjanLeyuñt'quiucajakenacajj maldecatäpjjewa

50Nicodemostijupanacarojjsänwa:Jupanakatmaynïr arumajjJesusanukarjutäna.

51¿Janirist'kasatyatkasaxkamachisaxkhitirus juchañchaspa?

52Jupanakastisapxarakïnwa:¿JumaxGalileankirïtati? Uñt'apxam,Galileatxajaniwmäprofetaxmistkitisasa 53Sapamayniwutaparsarxapxäna

8JAQTHAPI

1JesusaxOlivosqulluruwsaräna.

2AlwatpachawDiosaryupaychañutarkutt'anïna,taqiniw juparjak'achasipxänaJupastiqunt'asisawjupanakar yatichäna.

3Escribanakampifariseonakampisti,wachuqjucharpurt'at mäwarmiruwJesusarirpanipxäna.ukatstiukawarmir chikataypinutt'ayapxäna

4Jupanakastisapxarakïnwa:Yatichiri,akawarmix wachuqjuchalurasaxkatuntatänwasasa

5MoisesaxLeytuqiwukajaqinakqalampk'upjapxañapa sasawsapxitu

6Jupanakarjuchañchañatakyantʼasawukhamsapjjäna UkampisJesusaxqunqurt'asisawamparapampuraqir qillqt'äna,janisist'kaspaukhama

7Ukatjisktʼasipkakïnwa,jupajjsaytʼasisawjupanakarsäna: “Khititejjjumanaktaypinjanjuchanïkiukajja,nayraqatajj mäqalajaqontpan”sasa

8Ukatstiwasitatqunqurt'asisaworaqerqillqt'äna.

9Khitinakatixukist'apkänukanakasti,maynit maynikamawjilïrjaqitqalltasinqhipqhipakama mistupxäna

10Jesusastisayt'asisinxjaniwkhitirusuñjkänti,janukasti warmirukiwsäna:Warmi,¿kawkinkisjumar juchañchirinakaxa?¿janitkhitisjuchañchktam?

11Jupastisarakïnwa:Janiwkhitis,TatayJesusasti juparuxsänwa:Janiwnayasjuchañchksmati,saram,jan mayampsajucharjuchañchamsasa

12Jesusastimayampiwjupanakarsäna:Nayax akapachanqhanapätwa,khititixnayararkkituukaxjaniw ch'amakansarnaqkaniti,janukastijakañqhanakatuqani sasa.

13Fariseonakastijuparuxsapxarakïnwa:Jumapachpaw arsutaxaqillqatamaxjaniwchiqäkiti

14Jesusastijupanakaruxsänwa:Nayapachpat arsuskäyätukasa,nayanarsutaxaxchiqawa,kawkitsajutta, kawkirussarasktaukyattwaucampisjaniwkawkitsajutta, kawkirussarasktaukyatipkasmati”sasa.

15Jumanakaxjañchinmunañaparjamawtaripapxtaxa; Janiwkhitirustaripkti

16Ukampisnayatixjuchañchkäxa,taripäwixchiqawa, janiwnayasapakïkti,janukastinayasa,khitanituAwkisa 17KamachinakamanstiQillqatarakiwa:“Panijaqin arsutapaxchiqawa”sasa.

18Nayapachpawnayapachpatqhanañchi,khithankituuka Awkisnayatqhanañchi

19Jupanakastisapxarakïnwa:¿KawkinkisAwkimax?

Jesusastisarakïnwa:Janiwnayarusuñt'apkistati, janirakiwAwkijarusuñt'apkistati,jumanakatixnayar uñt'apxitasmaxa,Awkixarusuñt'apxasmawasasa.

20JesusastiTatitunutanyatichaskänaukhawqullqiimañ utanarsünaJupanpachapaxjanïrawpurinkänti

21Jesusastimayampiwjupanakarsäna:Nayawsaraskta, jumanakastithaqapxätawa,juchanakamanstijiwapxätawa

22Judionakastisapxarakïnwa:¿Jiwayasiniti?Jupajj siwa:“Kawkirutïnayajjsarkäukjja,janiwjumanakajj jutapkasmati”sasa

23Jesusastijupanacarojjsänwa:Jumanakajj anqankirïpjjtawa.Nayaxalaxpachankirïtwa,jumanakax akapachankirïpxtawa;Nayajjjaniwakapachankirïkti

24Nayastisapxsmawa,jumanakaxjuchanakaman jiwapxäta,jumanakatixnayätwajaniyawsapkätaxa, juchanakamanjiwapxätasasa

25Jupanakastisapxarakïnwa:¿Khitirakïtasti?Jesusasti jupanakaruxsänwa:Kunjamtïqalltatpachsapksma ukhamasasa

26Nayajjwaljaarunakanïtwa,jumanakatjuzgañatakisa, ukampiskhititïnayarkhitankituukajjcheqäskapuniwa Jupatist'ktaukanakakapacharuxarsta

27JupanakajjjaniwAwkitjupanakarparlatapamuyapkänti

28Jesusastijupanacarojjsänwa:JumanakastiJaqin Yoqaparjach'araptapjjätaucapachawyatipjjäta,nayajj jupatjja,janiwnayapachpatkunslurktiukampisAwkixax yatichkituukhamarjamawukanakarsta

29Khititejjnayarkhitankituukajjnayampchikawutji, Awkejjjaniwsapakjaytkituti.Kunatixjuparkusisiyki ukanakxasapakutiwlurarakta

30Ukaarunakarsuskänaukhajja,waljaniwjupar creyipjjäna.

31Jesusastijupariyawsirjudionakaruxsänwa: Jumanakatixarunakajphuqapxätaxa,chiqpachapuniw nayandiscipulojäpxäta

32Jumanakaxchiqakankañuñt'apxäta,chiqakankañaw qhispiyapxätam.

33Jupanakastisapxänwa:Abrahananwawanakapäpxtwa, janipuniwkhitinesclavopäpkti

34Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Qhanaksapxsma, khititixjucharpurkiukaxjuchanesclavopawasasa

35Uywataxjaniwwiñayatakutanqhiparkiti,janukasti Yuqaxwiñayatakiwjakaski

36Yuqatixjumanakarqhispiyapxätamxa,chiqpachapuniw qhispiyatäpxäta.

37NayaxyattwajumanakaxAbrahaman wawanakapäpxatamxaucampisjumanacajjjiwayañ munapjjestajja,arujjajjjaniwjumanacataypinutjquiti” sasa

38NayaxkuntixAwkixampuñjktaukarsta

39Jupanakastisapxarakïnwa:Abrahanawkixawasasa. Jesusastijupanacarojjsänwa:JumanakatejjAbrahaman wawanacapäpjjasapänjja,Abrahamanluräwinacap lurapjjasmasasa.

40Jichhastinayaruwjiwayañmunapxtaxa,mäjaqiw chiqakyatiyapxsma,Diosatist'apxsma

41Jumanakaxawkimanluratanakaplurapxtaxa. Jupanakastisapxarakïnwa:Janiwnanakaxq'añujucha lurañatnasktanti;mäsapaAwkiwutjistu,jupastiDiosawa

42Jesusastijupanacarojjsänwa:Diosatejjjumanacan Awquimäspajja,nayarmunasipjjasmawajanirakiwnaya pachpatjutkti,janukastijupawkhitanitu

43¿Kunatsajumanakaxparlataxjanamuyapkta?arunakaj janist'apxatamalayku

44JumanakaxSupayawkimatjutapxtaxa,awkiman munañanakapsaphuqhapxarakïtawa.Qalltatpachjaqi jiwayirjaqïnwa,janiwchiqakankañanjakkänti,janirakiw chiqakankañapaxjupanutjkitiKunapachatixk'arinak parlkiukhaxa,jupapachpawparli,k'arisiri,awkipawa.

45Nayajjcheqsapksmajja,janiwcreyipkti

46Jumanakatkawkïrisjuchatamuyt'ayitu?Nayatejjcheq siristjja,¿kunatsajancreyipkista?

47KhititejjDiosatjutkiukajja,Diosanarunakapistʼiwa, jumanakajjjaniwistʼapktati,janDiosatjutapjjatamata

48Ukatstijudionakaxjuparuxsapxarakïnwa:¿Janit sumasapktatijumaxSamariankirïtawa,saxranakanïtawa?

49Jesusastisarakïnwa:Janiwnayajjsaxranïktiukampis nayaxAwkijaruwjach'añchta,jumanakastinayaruw jisk'achapxista

50Nayastijaniwjach'ajach'atukuñajthaqkti,khititix thaqki,taripkiukaxutjarakiwa

51Qhanakwasapjjsma,maynitejjnayanarsutajphoqchejja, janipuniwjiwañuñjkaniti

52Ukatstijudionakaxjuparuxsapxarakïnwa:Jichhax yatipxtwasupayutjatamasasaAbrahamaxjiwatäxiwa, profetanakasa;Jumastisaraktawa:“Maynitejjnayanarsutaj phoqhaspajja,janipuniwjiwañapmallt'kaniti”sasa

53¿Abrahanawkisatsipansajuk'ampjach'ätati?

Profetanakastijiwatäxiwa,¿khitirusjumapachpalurasma?

54Jesusastisarakïnwa:Nayapachpatejjjach'añchassta, jach'añchäwijajjjaniwkunäkisaJumanakaxDiosamaw sapxsma.

55Ukampisjaniwjuparuñt'apktati;ucampisnayajjjupar uñt'twa,nayatejj“janiwjuparuñt'cti”siristjja,nayajjjumar uñtasitk'arisirijaqëjjäwa;

56Abrahamawkimajjnayanurujuñjasajjwalkusisïna.

57Judionakaxjuparuxsapxarakïnwa:¿Janitphisqa tunkamaranïktati,¿Abrahanaruñjtati?

58Jesusastijupanacarojjsänwa:Cheqpachapuniwnayajj sapjjsma,janïrAbrahamajjutjcänucajja,nayajjutjctwa

sasa

59UkatstiJesusaxqalanakapthapïna,juparjaquqaniñataki, ukampisJesusaximantasisawtemplotmistuwayxäna, jupanaktaypiruwsaräna

9JAQTHAPI

1Jesusaxukachiqatsaraskänaukhaxa,yurïwipatpachmä juykhujaqiruwuñjäna

2Discipulonakapajjakhamsasawjuparjisktʼapjjäna: “Yatichiri,¿khitisjuchluräna,akajaqe,janukajjawk taykapasjuykhütapa?

3Jesusastisarakïnwa:Janiwakajaqixjuchalurkiti, janirakiwawktaykapasjuchalurkiti,janukastiDiosan luratanakapaxjuparuñt'ayasiñapawa

4Qhitanipkituukanluräwinakapurükipanwalurañaja

5Nayajjakapachankkasajjakapachanqhanapätwa.

6Ukarsusinsti,laq'aruwthuqt'äna,ukatstilaq'ampiwlaq'a lurarakïna,ukatstiukajuykhujaqinnayranakaparuw laq'ampijawq'jarakïna.

7Juparuxsarakïnwa:Siloamestanquenjariqir sarañamawa,ukaxakhamsañmuni:“Khithata”sasa

8Jaqijak'ankirinakasa,nayraxjuykhükaspasukham uñjapkänukanakaxsapxänwa:¿Janitakaxqunt'atäsin achikt'asirïki?

9Yaqhepajjsapjjäna:“Akawa”sasa,yaqhepastisapjjäna: “Jupajjjuparuñtasitawa”sasa

10Jupanakastisapxarakïnwa:¿Kunjämarak nayranakamaxjist'aratäpachasti?

11Jupastisarakïnwa:Jesussatäkisukajaqewlaq'a luratayna,nayranakajaruwjariqanitu,ukatstisarakituwa: ‘Siloamestanquersarasinjariqasipxam.

12Jupanakastisapxarakïnwa:¿Kawkinkisjupasti? Jupastisarakïnwa:“Janiwyatkti”sasa

13Jupanakastinayrajuykhujaqiruwfariseonakanukar irpapxäna

14SamarañuruwJesusaxlaq'aluratayna,ukatnayranakap jist'ararakïna.

15UkatstifariseonakastimayampiwJesusar jiskt'apxarakïna,kunjamatsajupaxuñjäna.Jupasti sarakïnwa:Nayranakajaruwlaq'auchawayitu,nayasti jariqta,uñjaraktwasasa

16Ukatwafariseonakatyaqhepajjsapjjäna:“Akajaqejj janiwDiosatjutkiti,kunattejjjaniwsábadouruphoqkiti” sasaYaqhepastisapjjäna:“¿Kunjamarakmäjucharar jaqejjukhammilagronakluraspasti?Ucatjupanacataypin t'aqanuqtäwiwutjäna

17Juykhuruxmayampsapxänwa:¿Kunsjumax nayranakamjist'arawayi?Jupastisarakïnwa:“Jupajjmä profetawa”sasa

18Judionakaxjaniwjupatjuykhütapatiyawsapkänti, janirakiwuñjxänti,ukampisuñjirjaqinawktaykapar jawsañkama

19Jupanakastiakhamsasawjiskt'apxäna:¿Jumanakax juykhükaspasukhamsapktaukawawamaxa?¿Kunjämarak jichhastiuñjpachasti?

20Awktaykapastijupanakaruxsapxarakïnwa:Nanakax yatipxtwaakawawaxjuykhütapa.

21Ukampisjichhaxkuntixjupaxuñjkiukjaniwyatktanti Janukaxkhititixnayranakapjist'arkiukaxjaniwyatktanti jiskt'apxam:jupapachpawarsuni.

22Awktaykapaxukaarunakarsupxäna,judionakar axsarapxataplayku,judionakaxnayratpachmäamtar puripxäna:MaynitixCristowsasinarsuspaukhaxa, sinagogatjaqunukutäñapawa

23Awktaykapastisapxarakïnwa:Jichhax chuymanïxiwa;jiskt’apxañani

24Ukatstijuykhujaqiruxwasitatjawsapxäna,ukat sapxarakïnwa:Diosarjach'añcham!

25Jupastisarakïnwa:Juchararïchijanicha,janiwyatkti 26Jupanakastimayampiwjuparjiskt'apxäna:¿Kuns lurtamxa?¿kunjamaraknayranakamjist'arawayisti?

27Jupastijupanakaruxsarakïnwa:Nayaxsapxsma, ukampisjaniwist'apktati,¿kunatsamayampist'apxasma? ¿Jumanakaxjupandiscipulopäpxätati?

28Ukxarustisapxarakïnwa:Jumawjupan discipulopätaxaukampisjiwasaxMoisesanarkiripäpxtwa 29DiosaxMoisesarparlatapyatipxtwa.

30Ucajaqejjjupanacarojjsänwa:¿Kunatsaakajjwali muspharkañajja,kawkitsajupajjjutiukjaniwyatipktati, ukampisjupajjnayranakajjistʼarawayitusasa.

31JichhastiyattanwaDiosaxjaniwjuchararanakarist'kiti, ukampismaynitixDiosaryupaychiri,munañapphuqchixa, juparuwist'i.

32Akapachanqalltatapatxajaniwist'askäntikhitis juykhükiukajaqinnayranakapjist'aratapxa

33UkajaqetïjanDiosatjutkaspänaukhajja,janiwkuns lurkaspänti

34Jupanakastisapxarakïnwa:Jumastiq'aljuchanakan yuritayna,¿janityatichapxista?Ucatstijupar jaqunukupjjäna

35Jesusaxjuparjaqunukutapist'änaJuparjikxatasax sänwa:¿DiosanYuqapariyawstati?

36Jupastisarakïnwa:Tatay,¿khitisjupariyawsañajataki?

37Jesusastijuparuxsänwa:Jumawjuparuñjtaxa,jupaw jumampparlt'askisasa.

38Jupastisarakïnwa:Tatay,nayajjiyawstwasasa Ukatjuparyupaychäna

39Jesusastisarakïnwa:Juchañchañatakiwakapachar jutta,januñjirinakanuñjapxañapatakiuñjirinakan juykhüpxañapataki.

40Jupampchikäpkänaukafariseonakatyaqhepajjuka arunakistʼasawjuparsapjjäna:¿Jiwasaxjuykhüpxtati?

41Jesusastijupanakaruxsänwa:Jumanakatix juykhüpkasmaxa,janiwjuchanïpkasmati.ucatwajuchamajj utjaskaqui

10JAQTHAPI

1Qhanaksapxsma,khititixovejauywañutarpunkutjan mantki,janukastiyaqhathakhinjammakhatkiukaxa, lunthata,lunthatajaqiwa 2Khititejjpunkutmantaniukajjovejanakawatiriwa.

3Juparuwpunkuuñjirixjist'araraki;uwijanakastiarup ist'apxiwa,jupastipachpauwijanakaparuwsutipatjawsi, ukatstiirpxaruwayi

4Uwijanakaparmistkiukkhasti,jupanakannayraqatapan saraski,uwijanakastijupararkapxi.

5Januñt'atjaqiruxjaniwarktapkaniti,janukastijupat jaltxapxani,yaqhamarkankirinakanarupjanyatiptaplayku

6Jesusaxukauñacht'äwimpiwjupanakarparläna,ukampis jupanakaxjaniwamuyapkäntikunjämtixjupanakarsiskän ukanakxa

7Jesusastimayampiwjupanakarsäna:Qhanaksapxsma, uwijanakanpunkupätwasasa

8Taqekhitinakatejjnayatnayrajjjutapkiukanakajj lunthatanaka,lunthatanakäpjjewa,uwijanakajjjaniw istʼapkänti

9Nayätwapunkuxa,nayatuqikhititixmantanixa, qhispiyatäniwa,ukatstimantani,mistuni,ukatstipastu jikxataraki

10Lunthataxjaniwjutkiti,janukastilunthatasiñataki, jiwayañataki,t'unjañatakiwjutta

11Nayastisumaawatiritwa,sumaawatiristiovejanak laykujakañapapt'asi.

12Ucampiskhititixirnaqirïki,janawatirixjan uwijanakanïkiukaxa,lobojutaskiruñji,uwijanakjaytasin jaltxa.

13Irnaqirixt'ijtxiwa,irnaqirjaqïtaplayku,janiw uwijanakatllakiskiti

14Nayastisumaawatiritwa,uwijanakajarusuñt'araktwa, uwijanakajarusuñt'araktwa

15KunjamtïAwkejjnayaruñtʼkitu,ukhamarakiwnayajj Awkerojjuñtʼta.

16Yaqhaovejanakasutjarakituwa,ukaovejanakastijaniw akaovejankirïpkiti,jupanakarusapaniñajawa,jupanakajj arupist'apjjani.Ucatstimäsapauwijawutjani,mäsapa awatiristiutjani”sasa

17UkatpïAwkijaxmunasitu,nayanjakañajapt'ataxlayku 18Janiwkhitisnayatapt'kituti,janukastinayapachpawuk apt'astaNayajjchʼamanïtwaukuchañataki,ukatwasitat katuntañatakischʼamanïtwaAkakamachiAwkixatkatuqta 19Ukatstijudionaktaypinxwasitatt'aqanuqtäwiwutjäna, ukaarunakarsutapatxa

20Jupanakatwaljanejjsapjjäna:“Jupajjsupayaniwa, loqtatäjjewa”sasa.¿Kunatsajuparist'apxta?

21Yaqhepastisapjjäna:“Janiwkhititejjsupayanïkiukan arunakapäkiti”sasa¿Mäsupayaxjuykhunakannayranakap jistʼaraspati?

22UkaurustiJerusalénmarkanDiosarluqtañfiestaluräna, juyphipachaspurirakïnwa.

23JesusastiSalomonanutapantemplonsarnaqäna 24Ukatstijudionakaxjuparmuyuntasinsapxäna: ¿Kunapachkamaspächasipxäta?JumatixCristoxätaxa, qhanyatiyapxitasasa.

25Jesusastijupanakaruxsarakïnwa:Nayaxsapxsmawa, ukampisjaniwiyawsapktati,kuntixnayaxAwkixan sutipxaruxlurktaukanakaxnayatqhanañchisasa

26Ukampisjumanakaxjaniwiyawsapktati,janiwnayan ovejanakajäpktati,kunjämtixsapksmaukhama.

27Ovejanakajastiarujaruwist'apxi,nayastijupanakar uñt'araktwa,nayararkapxitu

28Jupanakaruxwiñayjakañchurta;Jupanakastijanipuniw tukuskaniti,janirakiwkhitisamparajatapsuskaniti”sasa

29NayarchurituAwkixaxtaqitsipansajuk'ampjach'awa; janirakiwkhitisAwkijanamparapatapsuñpuedkiti.

30NayampiAwkijampejjmayakïpjjtwa

31Ukatstijudionakaxwasitatqalanakapthapipxänajupar qalampk'upjañataki.

32Jesusastijupanakaruxsänwa:Awkixatwaljaaski luräwinakjumanakaruñacht'ayapxsma¿Kawkïr luräwinakatsaqalampk'upjapxista?

33Judionakastisapxarakïnwa:Janiwsumaluräwi laykuxqalampk'upjapktamtijanukastiDiosar jisk'achañataki;JumajjjaqïkasinDiosartukstajja”sasa

34Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Janitjumanakan kamachimanqillqatäki:‘Jumanakaxdiosanakäpxtawa’sasa?

35JupanakatixDiosanarupaxpurinkänaukadiosanakar sutichäna,janirakQillqataxp'akintatäkaspati

36KhitirutixAwkixqullanchawaykiukatakapachar khitankiukajaqitsapxam:‘JumawDiosarjanwalinak parltaxa“NayaxDiosanYuqapätwa?”

37NayatixAwkijanluräwinakapjanlurktxa,jan iyawsapxita

38Ucampisnayatejjlurkäjja,janisnayarcreyipquistajja, luräwinakariyawsapjjam,Awquejjnayampïtap yatipjjañamataki,iyawsapjjañamataki

39Jupanakastiwasitatkatuntañmunapxäna,ukampis Jesusaxjupanakanamparapatqhispiwayxäna.

40Jordánjawirkhurkatarwasitatsarxäna,kawkhantï Juanaxqalltanbautiskänaukachiqaruukatukanwa qhiparäna.

41WaljaniwJesusarjak'achasisinsapxäna:Juanaxjaniw mämilagrolurkänti

42WaljaniwukanJesusariyawsapxäna.

11JAQTHAPI

1Mächachawusutäskäna,Lazarosutini,Betania markankiri,MariampiMartakullakapampi

2(MaríaxTatiturq'apkirqullampijawq'jatayna,kayunakap ñik'utapampiwpichthapïna,Lazarojilapaxusutänwa)

3Ukatwakullakanakapajjjuparkhitapjjäna,akhamsasa: “Tatay,khitirutïjumajjmunasktaukajjusutäjjewa”sasa.

4Ukist'asinsti,Jesusaxsänwa:Akausuxjaniwjiwañar puriykiti,janukastiDiosanjach'akankañapatakiwa, ukhamatDiosanYuqapanjach'añchatäñapatakisasa.

5JesusastiMartaru,kullakaparusa,Lazaroruswal munasïna

6Usutätapist'asinsti,päuruwkawkhantïjakaskänauka chiqanqhiparäna

7UkaqhipatstiJesusaxdiscipulonakaparuxsänwa: Judearwasitatsarxañänisasa

8Discipulonakapastisapxänwa:Yatichiri,akaqhipa urunakanxajudionakaxqalampk'upjañmunapxtam¿Ukat wasitatsarxtati?

9Jesusastisarakïnwa:¿Janitmäuruxtunkapayan horanakaxutji?Maynitixurunsarnaqchixa,janiw lankt'askaspati,akapachanqhanapuñjataplayku

10Ukampismaynitixarumansarnaqkixa,lankt'asi,jan qhananïtaplayku.

11Ukanaksäna,ukaqhipatstijupanakaruxsänwa: “Lázaroamigosaxikiskiwa;ucampisnayajjsarasctwa, juparikitsartayañataquisasa.

12Discipulonakapastisapxänwa:Tatay,ikirïchixa, walikïskaniwasasa

13UkampisJesusaxjiwatapatparläna,ukampisjupanakax ikitsamarañtuqitparlkaspaukhamamuyapxäna.

14Jesusastijupanakaruxqhansäna:Lazaroxjiwxiwa sasa.

15Jumanaklaykuwkusisita,nayajjjanukankayäta, jumanakajjiyawsapjjañamatakiukampisjupanukar sarañäni

16DidimosatäkisukaTomásdiscipulonakaparojjsänwa: Jichhajjsarapjjañäni,jupampchikajiwañasatakisasa

17Jesusajjpurinkänaukhajja,pusiuruwsepulturanikiskir uñjäna

18BetaniamarkaxJerusalénmarkajak'ankänwa,niya tunkaphisqankilometronaksarañankäna.

19WaljajudionakawMartampiMariampirjilapamp chuymacht'irsarapxäna

20MartastiJesusanjutañapist'asinjupampjikisirsaräna.

21MartastiJesusaruxsänwa:Tatay,jumatix akankasmaxa,jilaxaxjaniwjiwkasapäntisasa

22Ukampisnayajjyattwa,jichhürunakansa,kuntïDiosar mayipkätaukjja,Diosawchurätam”sasa

23Jesusastijuparuxsänwa:Jilamaxjaktaniwasasa

24Martastijuparuxsänwa:Qhipaurunjaktañapyattwa sasa

25Jesusastijuparuxsänwa:Nayawjaktañasa,jakañasa

26Khititejjjakki,nayaruiyawskiukajja,janipuniw jiwkaniti¿Ukaruxiyawstati?

27Jupajjsarakïnwa:Jïsa,Tatay,nayajjcreytwajumajj akapacharjutañapäkiukaCristo,DiosanYoqapätajja sasa

28Ukarsusinsti,Mariakullakaruwjamasatjawsäna, akhamsasa:“Yatichirixjutxiwa,jawsanistam”sasa.

29Ukist'asinsti,jank'akiwsartasïna,ukatstijupar jak'achasïna

30Jesusajjjanïrawukamarkarpurinkänti,janukasti kawkhantïMartajjjupampjikiskänaukacheqankänwa

31UtanjupampchiksarnaqirjudionakaxMariarjank'ak sartasisinmisturuñjasaxjupararkapxäna,sapxarakïnwa: Jupaxsepulturaruwjachirsaraskisasa

32MariaxkawkirutixJesusaxjikxataskänukarupurisinxa, kayunakapjak'aruwqunt'asisinsäna:Tatay,jumatix akankasmaxa,janiwjilaxaxjiwkasapäntisasa

33Jesusastiukawarmirjachiruñjasa,jupampchikjutir judionakarusjachiruñjasa,jach'atarnaqasïna.

34Ukatsapxarakïnwa:¿Kawkirusikipxtaxa? Jupanakastisapxänwa:Tatay,jutamuñjirisasa 35Jesusajjwaljachäna.

36Judionakastisapxarakïnwa:¡Uñtapxam,kunjämsa juparmunasi!

37Jupanakatyaqhepajjakhamsasawsapjjäna:“¿Janitaka jaqejjjuykhunakannayranakapjistʼarañapatak yanaptʼkaspäna?”

38Jesusastimayampiwjach'atjach'atsepulturarpurinïna. Ukapʼiyajjmäpʼiyanïnwa,ukapʼiyaruwmäqalaikiskäna

39Jesusastisarakïnwa:QalapaqapxamsasaMarta, jiwatjaqinkullakapaxsänwa:Tatay,jichhapachax q'añuchatäxiwa,pusiuruwjiwatäxisasa

40Jesusastijuparuxsänwa:¿Janitnayaxsisksma, jumatixiyawsasmaxa,Diosanjach'akankañapuñjasma?

41Kawkhantïjiwatanakajjuchatäpkänaukacheqatwauka qalaapsupjjäna.Jesusastinayranakapjach'atjach'atarsüna: Awki,yuspärsmawaist'atamatasasa

42Nayastiyattwajumanist'atama,ukampisjak'ankir jaqenakatjja,nayarkhitanitamatiyawsapjjañapataki.

43Ukarsusinsti,jach'atart'äna:Lazaro,mistumsasa

44Jiwatastiamparanakaparu,kayunakaparusepultura isimpichint'atawmistunïna.Jesusastijupanacarojjsänwa: Jichhajjantutapjjamsasa

45UkatstiwaljajudionakaxMarianukarjutasinJesusan luratanakapuñjasaxjupariyawsapxäna.

46Jupanakatyaqhepajjfariseonakanukarsarasinjja,kuntï Jesusajjlurkänaukanakyatiyapjjäna

47Ukxarustisacerdotenakanjilïrinakapampi fariseonakampiruwmäTantachäwirtantachthapipxäna, ukatsapxarakïnwa:¿Kunslurapxta?acajaqejjwalja milagronakwaluraski

48Jiwasatixukhamjaytanukuñänixa,taqiniwjupar iyawsapxani,ukatromanonakaxjutapxaniwa,jiwasan chiqasa,markasarusapt'asipxani

49JupanakatmaynïristiCaifássatänwa,jupastiukamaraw jilïrsacerdotetirnaqäna,jupanakaruxsänwa:Jumanakax janiwkunsyatipktati

50Janirakiwjiwasatakixaskïkaspasukhamamuyapxamti, mäsapajaqikiwmarkalaykujiwañapa,janirakiwtaqpach markast'unjañapakiti

51Jupajjjaniwjupapachpatarskänti,janukasti,uka marajjjilïrsacerdotetjamawJesusajjukamarkalayku jiwañapasasawprofecíaarsüna

52Janiwukamarkatakikikiti,janukastiDiosan wawanakapartantacht'asiñapatakiwch'iqintatäpki.

53Ukaurutaksarojja,Jesusarjiwayañatakiwmäamtar puripjjäna

54Jesusastijaniwjuk'ampqhanpachjudionaktaypin sarnaqxäntiUcatstiwasarajak'ankirmämarcaruwsarjjäna, Efraínsatmämarcaruwsarapjjäna,ukanjja discipulonakapampchikawqheparapjjäna.

55JudionakanPascuaurupaxjak'ankxänwa,waljaniw PascuajanïrpurinkipanxJerusalénmarkarq'umachasiñatak sarapxäna.

56UkatstiJesusarthaqhapxäna,ukatstitemplon sayt'atäkasinxjupanakkamawparlasipkäna:¿Kunjamas jumanakaxamuyapxtaxa,jupaxjaniwfiestarjutkaniti?

57Jilïrsacerdotenakasafariseonakasamämandamiento churapxäna:Maynitixkawkhankpachasukyatchixa,uk yatiyañapataki,ukhamatjuparkatuntapxañapataki.

12JAQTHAPI

1Pascuauruxsuxtaurunakjanïrpurinkipanxa,Jesusax Betaniamarkaruwpurïna,ukanstiLazaroxjiwatat jaktayäna

2UkanwaJesusarmämanq'alurapxäna;Martasti luqtarakïna,ukampisLazaroxjupampchikamesan qunt'atäskänaukanakatmaynïrïnwa.

3UkatstiMariaxmälibraq'añuq'apkirqullaapt'asisaw Jesusankayunakaparjawq'jäna,ukatstiñik'utapampiw kayunakappichthapïna

4JudasIscariotesatmädiscipulopajja,Simónchachan wawapawa,juparaljantañapäna.

5¿Kunatsaukasumaq'apkirqullaxkimsapatakqullqirjan aljasinpisinkirinakarchuratäkänti?

6Jupajjjaniwpisinkirinakatllakisitapsañmunkänti; ukampislunthatätaplayku,ukabolsaapt'ata,ukaruchat yänakapt'ata

7Jesusastisänwa:Amuyapxam,imt'añuruturutjamaw ukawarmixukimt'isasa.

8Pobrenakajjjumanakampïsipjjapuniwa;ucampisnayajj janiwsapürusutjquitutisasa.

9JudionakatwaljaniwJesusanukankatapyatipxäna,janiw Jesuslaykukijutapkänti,janukasti,jiwatanaktaypit jaktaykänaukaLazaroruñjapxañapatakiwjutapxäna

10JilïrsacerdotenakaxLazarorusjiwayañatakiw amtapxäna

11JupalaykuwwaljajudionakaxJesusariyawsapxäna

12Qhepürojja,waljajaqenakawukafiestarjutapjjäna, JesusanJerusalénmarkarjutañapistʼasa

13Palmeraquqanakanramanakapapthapisinjuparkatuqiri sarasinjach'atart'asipxäna:“Osana:IsraelanReyipax Tatitunsutipxarjutkiukaxjach'añchatäpan”sasa

14Jesusastimäasnojikxatäna,ukatukaasnopatxaruw qunt'asïnakunjamtïqillqatäkiukhamarjama, 15Sionanphuchapa,janaxsaramti,Reyimaxmäasno qallunqunt'atawjutaski.

16Qalltanjjajaniwdiscipulonakapajjukanakamuyapkänti, janukastiJesusarjachʼañchatäjjänaukhajja,jupat qellqatätapsaamtasipjjarakïnwa.

17Lazarorsepulturapatjawsayasinjiwatanaktaypit jaktaykänaukhajjjupampchikäpkänaukajaqenakajj qhanañchapjjäna.

18Ukatwajaqenakajjjupampjikisipjjäna,jupajjuka milagroluratapatyatipjjäna

19Fariseonakaxjupanakkamawsapxäna:¿Amuyapxtati kunjämtixjankunsatipkta?uñtapxam,akapachaxjupar arktasawsarawayxi

20Ukafiestanjja,mäqawqhagriegonakawDiosar yupaychañatakjutapjjäna

21UkatstiGalileankirBetsaidamarkankirFeliperuw achikt'asïna:Tata,Jesusaruñjañmunapxtasasa.

22FelipexjutasinAndresaryatiyäna

23Jesusastijupanakaruxsänwa:JaqinYuqapan jach'añchatäñaphorasaxpurinxiwasasa.

24Qhanakwasapxsma,janitixmätrigotrigoxuraqir jaquqanisinjiwkaspaukhaxa,sapakiwqhiparani,ukampis jiwxchixa,waljaachunakachuyi.

25Khititejjjakañapmunaskiukajja,aptʼasiniwa;Khititejj akapachanjakañapuñiskiukajja,wiñayjakañkamaw imatäni.

26Maynitixnayaryupaychkituukaxa,nayararkitaspa; Kawkhantixnayaxjikxatasktxa,ukanwauywataxaxutjani, khititixnayarluqtkituukaxa,Awkixaxjach'añchani”sasa.

27Jichhajjalmajjajjllaktʼatawa;¿Kunsanayajjsiristjja? Awki,akapachatqhispiyapxita,ucampisnayaxjichha pacharuwpuriwaytasasa

28Awki,sutimjach'añchamUkatstialaxpachatmäaruw ist'asïna:Nayawjach'añchta,wasitatjach'añcharakï sasa.

29Ukist'asastijaqinakaxsapxänwa:“Mäangelawjupar parläna”sasa

30Jesusastisarakïnwa:Akaaruxjaniwnayatarskiti,jan ukastijumanaklaykuwjutisasa

31Jichhawakapachantaripäwipaxpurini,jichhaw akapachanp'iqinchiripaxjaqunukutäni

32Nayatejjakaoraqetjachʼaraptatäristjja,taqe jaqenakaruwnayarjakʼachasini.

33Jupajjkunajiwañasjiwañapaukuñachtʼayasawsäna

34Jaqinakastijuparuxsapxarakïnwa:Cristox wiñayatakiwutjani,ukakamachitist'apxtwa.¿khitisaka JaqinYuqapaxa?

35Jesusastijupanacarojjsänwa:Mäjuk'apachaw jumanakampïsquinisasa.Qhananïkasaxsarnaqapxam, janch'amakaxjumanakarpuriñapataki,ch'amakansarnaqki ukaxjaniwkawkirussaraskiukyatkiti

36Qhanautjkasaxa,qhanariyawsapxam,qhanan wawanakapäpxañamatakiJesusastiukarsüna,ukat sarxäna,jupanakatimantasïna

37UkampisJesusaxjupanaknayraqatanwaljamilagronak lurkchïnsa,janiwjupariyawsapkänti

38Isaíasprofetanarupajjphoqasiñapataki,jupajjakham sänwa:“Tata,¿khitirakyatiyatasarcreyisti?”¿Khitinakarus Tatitunamparapajjuñacht'ayasi?

39Ucatwajancreyipcänti,Isaiasreyejjmayamparsutap laycu

40Jupawnayranakaparjuykhuptayaraki, chuymanakaparusqalachuymaruwtukuyi;ukhamatjan nayranakapampiuñjapxañapataki,janirakiw chuymapampis amuyapxañapataki, jan kutikipstapxañapataki,nayastijupanakarqullañataki.

41Isaíasreyejjkʼajkirjachʼakankañapuñjasajjjupat parlkänaukhawukhamsäna

42JilïrjilïrinaktaypinstiwaljaniwJesusariyawsapxäna. UkampisfariseonaklaykuxjaniwJesusararsupkänti,jan sinagogatjaqunukupxañapataki

43JupanakajjDiosarjachʼañchañatsipansa,jaqenakan jachʼañchatäñawjukʼampmunapjjäna

44Jesusastijach'atart'äna:Khititixnayariyawskituukax janiwnayaruiyawskiti,janukastikhithankituukaruw iyawsisasa

45Khititejjnayaruñjkituukajja,khitankituukaruwuñji 46Nayajjmäqhanawakapacharjutta,khitinakatejjnayar creyipkiukanakajjjanchʼamakanjakapjjañapataki

47Maynitixarunakaxist'aspa,janiyawskchixa,janiw nayaxjuparjuchañchkti,janiwakapacharjuchañchirjutta, janukastiakapacharqhispiyañatakiwjutta

48Khititejjnayarapanukuskitu,janirakarunakajkatoqki ukajja,juparjuchañchiriwutji.

49Janiwnayapachpatparlkti;ukampiskhitanituAwkiw mäkamachichuritu,kunsasañaja,kunsaarsuñajaxa”sasa 50Kamachipanwiñayjakañätapyattwa,kunjämtixAwkix siskituukhamarjamawarsta

13JAQTHAPI

1Pascuafiestajanïrpurinkipanjja,Jesusajjakapachat sarjjañhorasajjpurinjjatapyatïna,akapachankirjaqenakar munasitaplaykojja,tukuykamawjupanakarmunasïna

2Manq'añtukuyatatsti,SupayaxSimonanJudasIscariote yuqapanchuymaparaljantañatakiwmantawayxäna.

3JesusaxAwkixtaqikunsamparaparkatuyatapyatïna, Diosanjutatapa,Diosanukarsarxatapa

4Jupastimanq'añtsartasinxa,isinakapmaysaruw apanukuwayxiukatstimätoallaaptasincinturonampi chint'asïna.

5Ukaqhipatsti,umawarantañampiwdiscipulonakan kayunakapjariqañqalltäna,ukatsticinturonampichint'at toallampiwpichthapïna.

6UkatstiSimónPedronukarpurintäna,Pedrostijuparux sänwa:Tata,¿jumaxkayunakaxjareqistati?

7Jesusastisarakïnwa:Janiwjichhajjkuntïnayajjlurkta ukyatktati.ucampisjumawjichhatyatjjäta”sasa.

8Pedrostijuparuxsänwa:Janipuniwkayunakax jareqkätatisasa.Jesusastijuparuxsänwa:Jan jariqkämaxa,janiwnayampchikachasktatisasa.

9SimónPedroxjuparuxsänwa:Tatay,janiw kayunakajaki,janukastiamparanakajsa,p'iqixsasasa

10Jesusastijuparuxsänwa:Khititixjariqatäkiukax janiwkayunakapjariqasiñaxwakiskiti,janukastisapa mayniwq'uma,jumanakaxq'umakïpxtawa,ukampisjaniw taqinixq'umakïpktatisasa

11Jupajjkhitisjuparaljantañapaukyatïnwaucatjupajj säna:Janiwtaqeniq'omäpctatisasa.

12UkatstiJesusaxkayunakapjariqasïna,isinakapt'asisin wasitatqunt'atäxäna,ukatstijupanakaruxsänwa: ¿Yatipxtatikuntixnayaxjumanakarlurapksma?

13JumanakaxYatichiri,Tatitusasawsapxistanayajj ukhamarakiwjikjjatasta”sasa

14Naya,TatitumasaYatichirimasa,kayunakamjariqsta; jumanakastimaynitmaynikamawkayunakap jariqasipxañama

15Nayastimäuñacht'äwichurapxsma,kunjämtixnayax jumanakarlurapksmaukhamlurapxañamataki

16Qhanaksapxsma,uywataxjaniwuywiripatsipan juk'ampjach'äkiti.janirakiwkhithanitkhititixkhithanki ukatsipanjuk'ampjach'äkiti

17Jumanakatixakanakyatipxstaxa,kusisipxätawa

18Janiwtaqejumanakatparlkti,khitinakarutïajllktauk yattwa,ukampisQellqatajjphoqasiñapataki:“Khititejj nayampchikatʼantʼamanqʼkiukajjnayacontrawtalonap jachʼaraptawayi”sasa.

19Janïrjutkipansapxsma,ukhamatjumanakaxnayanjupat iyawsapxañamataki

20Qhanakwasapxsma,khititixkhithkituukarkatuqki ukaxnayaruwkatuqiKhititejjnayarkatoqkituukajja, khitankituukaruwkatoqaraki

21Ukarsusinsti,Jesusaxwalllakisïna,akhamsasaw qhanañchäna:Qhanaksapxsma,jumanakatmayniw aljantapxitanisasa

22Ukatstidiscipulonakajjmaynitmaynikamaw uñkatasipjjäna,khitinakatsajupajjparlaskänauk pächasipjjäna

23JesusanmädiscipulopajjJesusanamparaparuw qontʼatäskäna,juparojjJesusajjwalmunaskäna

24SimónPedrostiamparapampiwamparapampist'äna, khitinakatsaparlaskänaukjiskt'añapatakisasa.

25UkatstiJesusanpechoparikintatäsinakhamsänwa: Tata,¿khitisukasti?

26Jesusastisarakïnwa:Khitirutixmät'ant'ach'allt'askä ukkhaxasasaUkat'ant'ach'allt'asinsti,Simónchachan JudasIscarioteyuqaparuwchuräna

27Ukat'ant'amanq'añtukuyatatstiSupayaxjuparuw mantänaJesusastijuparuxsänwa:Ukhamlurasma, jank'akiluramsasa

28Janiwkhitismesajak'ankirjaqisyatkänti,kuna amtampisjupararsüna

29Jupanakatyaqhepajjakhamamuyapjjäna:Judasajjbolsa aptʼatätaplaykojja,Jesusajjjuparakhamsänwa:“Festa urunkunatïmunaskiukanakalasim”sasajanukax, pisinkirinakarkunschurañapa.

30Ukxarustiukat'ant'akatuqasinxa,jank'akiw mistuwayxäna

31Ukatmistxänaukhaxa,Jesusaxsänwa:JichhaxJaqin Yuqapaxjach'añchatäxiwa,Diosaxjupatuqiw jach'añchatäxisasa

32Diosatixjupatjach'añchatänixa,Diosaxjupapachparuw jach'añcharakini,ukatjank'akiwjach'añcharakini.

33Wawanaka,mäjuk'apachakiwjumanakampïskä Jumanakawthaqapxita,kunjämtixnayaxjudionakarsisktxa: “Kawkirutixsarkäukkhaxa,janiwjumanakaxpuripkasmati” sasaukhamastijichhaxsapxsmawa

34Mämachaqkamachichurapxsma,maynitmaynikam munasipxam;kunjämtixnayaxjumanakarmunasipksma, jumanakaxmaynitmaynikammunasipxamsasa

35Jumanakatixmaynitmaynikammunasipxätaxa,taqiniw nayandiscipulojäpxataxyatipxani

36SimónPedroxjuparuxsänwa:Tata,¿kawkirus sarasma?Jesusastijuparuxsänwa:Kawkirutixnayax sarkäukaru,janiwjichhaxnayararkirismati;Ucampis jumajjqhepürojjnayararquitätawa”sasa

37Pedrostijuparsarakïnwa:Tata,¿kunatsajichhajjjan arkirismati?Nayajjjumalaykuwjakañajaptʼasï

38Jesusastijuparuxsänwa:¿Nayalaykutjakañam apt'asiñmunta?Qhanakwasisma,galloxjaniwart'kaniti, kimsakutinayarjanuñt'ayañkamasasa

14JAQTHAPI

1Chuymamaxjanllakisimti,jumanakaxDiosar iyawsapxam,nayarusiyawsapxaraktawa.

2Awkijanutapanjjawaljajachʼautanakawutji,janitï ukhamäkaspänaukhajja,sapjjasmawaJumanakatakimä chiqawakicht'iriwsaraskta.

3Nayatejjjumanacatakmächequewakichtʼirsaräjja,naya pachpawjumanakarkatoqapjjäma;Ukhamatkawkhantï nayajjjikjjatasktaukkha,jumanakasukankapjjañamataki” sasa

4Kawkirutïnayajjsarkäukjjajumanakajjyatipjjtawa, kawkïrthaksasaukyatipjjtawa.

5Tomasistijuparuxsänwa:Tatay,janiwyatipkti kawkirussarañamaxaukat¿kunjamatsathakyatsna?

6Jesusastijuparuxsänwa:Nayawthaki,chiqa,jakañasa.

7Jumanakatixnayaruñt'apxitasmaxa,Awkijarus uñt'apxarakismawa,jichhatuksaruxuñt'apxaraktawa, uñjapxaraktawa.

8Felipestijuparuxsänwa:Tatay,Awkixuñacht'ayapxita, ukaxwakisiwasasa

9Jesusastisarakïnwa:¿Janitnayajjjumampïskta,Felipe, ¿janituñt'kista?khititixnayaruñjkituukaxAwkiruwuñji; Ukhamasti,¿kunjämarakjumaxakhamsista:‘Awkiru uñacht'ayapxita?

10¿JanitjumaxiyawsktaAwkimpi,Awkixnayampïtax? kuntixjumanakarsapksmaukaarunakxajaniwnaya pachpatparlkti,janukasti,nayanjakkiukaAwkiw luräwinakapluraraki

11NayajjAwkinmayakïta,Awkejjnayampïskatap iyawsapjjeta,janukajjluratanakamatcreyipjjeta

12Qhanakwasapxsma,khititixnayariyawskituukaxa, kuntixnayaxlurktaukanaklurarakini.ucanakatsipansa jukʼampjachʼaluräwinakwalurani;Awkijanukarsarañ layku

13Kuntixjumanakaxsutixarmayipkätauklurarakï,Awkix Yuqanjach'añchatäñapataki

14Jumanakatixsutixarkunsmayipxätaxa,nayaxphuqhä

15Jumanakatixnayarmunapxstaxa,kamachinakax phuqhapxam.

16NayastiAwkiruwmayt'ä,jupastiyaqhachuymacht'iri churapxätam,ukhamatwiñayatakjumanakampïñapataki.

17ChiqpachAjayusa;Juparuxjaniwakapachax katuqkaspati,janirakiwjuparuñjkiti,janirakiwuñt'kiti Jupajjjumanakampchikawjakasi,jumanaktaypinkaniwa” sasa.

18Janiwnayajjjumanakarjansumapanukupkämati, jumanukarjutapjjäma

19Mäjuk'apachatxa,akapachaxjaniwmayampuñjkituti ukampisjumanakaxnayaruñjapxista,nayanjakataxlayku, jumanakasjakapxätasasa.

20Ukauruxyatipxätawa,nayaxAwkixanktxa,jumanakax nayampchika,nayastijumanakampïta

21Khititejjmandamientonakajkatoqki,phoqkiukajja, jupawnayarmunaskitu,khititejjnayarmunaskituukajj Awkijanmunatäniwa,nayastijuparmunaskä,jupar uñachtʼayarakï.

22JudasajjjaniwIscariotejjjuparskänti:“Tatay, ¿kunjamaraknanakaruñachtʼayasktasti,janirakakapachar uñachtʼayasktasti?”

23Jesusastisarakïnwa:Maynitixnayarmunaskituxa, arsutaxphuqhani

24Khititejjnayarjanmunaskituukajja,janiwarunakaj phoqkiti,istʼapktaukajjjaniwnayankkiti,janukasti khithankituukaAwkinkiwa

25Nayastijumanakampïkasawukanaksapxsma.

26Ucampischuymacht'iri,QullanAjayu,khitirutixAwkix sutixarkhitanki,jupawtaqikunsyatichapxätam,taqi kuntixjumanakarsapksmaukamtapxarakïtam.

27Nayajjsumankañjaytapjjsma,nayajjsumankañaj churapjjsma,janiwkunjamtïakapachajjchurkiukhama Chuymamaxjanllakisimti,janirakaxsarapxamti.

28Jumanakaxist'apxtawa,kunjämtixsapxsma:“Nayaw sarxä,jumanakanukarkutt'anipxaraktwa”sasa Jumanakatixnayarmunapxistaukhaxa,kusisipxasmawa, nayaxAwkinukarsarasktasasawsista,Awkixaxnayat sipanjuk'ampjach'awa

29Jichhastinayastisapxsma,uqhamaracjanïrpurinkipan iyawsapxañamataki

30Jichhatjja,janiwjumanacampejjwalparlkäti,akapachan p'eqt'iripajjjutaniwa,janiwkunasnayajjutjquiti.

31UcampisakapachanyatipjjañapawnayanAwquir munasitajjakunjämtixAwkixkamachichurkitu, ukhamarakiwnayaxlurtxa.Sartam,akachiqatsarañäni.

15JAQTHAPI

1Nayätwacheqpachuvaali,Awkijastiyapuchiriwa

2Nayanutjkiukaramanakaxjanachuñapatakixapaqiwa, taqiramanakatixachupkiukanakaxq'umacharaki,ukhamat juk'ampachuñapataki

3Jichhastijumanakaxq'umaarunakparlapksmaukatuqiw q'umachatäxapxtaxa

4Nayampchikajakasipjjam,nayastijumanakanjakapjjam Kunjämtixramaxjaniwjupapachpaxachuñjamäkiti,jan ukastiuvaalipanqhiparaspa;janiwjuk'ampilurapkasmati, janitixnayampchikajakasipkätaxa

5Nayätwauvaali,jumanakaxramanakäpxtawa,khititix nayampïki,nayastijupampchikäkiukaxwaljaachunak achuyi,jannayampchikastijaniwkunslurapkasmati

6Maynitixnayampjanjakkchixa,märamaruñtataw jaqunukuta,wañt'ata.jaqinakaxapthapisinninaruw jaquntapxäna,ukatphichhantatäpxänwa

7Jumanakatixnayampchikajakasipkäta,arunakajasti jumanakanutjaskakiristamxa,kuntixmunktaukmayipxäta, ukhamatjumanakarphuqasini

8UkhamatwaAwkixaxjach'añchasi,jumanakaxwalja achunakachupxtaxa.ukhamarakiwjumanakaxnayan discipulonakaxäpxätasasa

9KunjamtïAwkejjnayarmunaskitu,ukhamarakiwnayajj jumanakarmunasipjjsma

10Jumanakatixmandamientonakajphuqapxätaxa,nayan munasiñaxanjakasipxäta;kunjämtixnayaxAwkijan mandamientonakapphuqhawaytxa,munasiñapanjakarakta

11Ukanakjumanakarsapxsma,nayankusisiñax jumanakanutjañapataki,kusisiñamaxphuqt'atäñapataki.

12Nayankamachixaxakawa:Jumanakaxmaynit maynikammunasipxam,kunjämtixnayaxjumanakar munasipksmaukhama.

13Janiwkhitisakatsipanjuk'ampmunasiñaxutjkaspati, mäjaqixamigonakapanjakañapapt'asiñapawa

14Jumanakajjnayanamigojäpjjtawa,kuntïnayajjsisksma uklurapjjätaukhajja

15Jichhatuksarojjjaniwesclavosapjjsmauywataxjaniw yatkitikuntixuywiripanlurkiukxa.TaqikuntixAwkixat ist'ktaukanakjumanakaryatiyapxsma

16Janiwjumanakaxnayarajllipkistati,janukastinayaw jumanakarajllipxsma,jumanakarutt'ayapxsma,achunak achupxañamataki,achunakamaxutjaskakiñamataki 17Akanaksapxsma,maynitmaynikammunasipxam sasa.

18Akapachatixjumanakaruñisipxtamxa,jumanakax yatipxtawa,janïrjumanakaruñiskasaxnayaruwuñisipxitu 19 Jumanakatix akapachankirïpxasmaxa, akapachankirinakaxjupanakanmunataparux munapxaspänwa,ukampisjumanakaxjaniw akapachankirïpktati,janukastiakapachatajllipxsma, ukatwaakapachankirinakaxuñisipxi

20Kuntïnayajjsapksmaukaarutamtasipjjam:“Uywatajj janiwuywiripatsipanjukʼampjachʼäkiti”sasa. Jupanakatixnayararknaqapxitanixa,arknaqapxarakïtamwa; nayanarsutaxphuqhapxchixa,jumanakanarunakamsa phuqhapxarakiniwa.

21Taqiukanakxanayansutixlaykuwlurapxätam,khititix khithankituukarjanuñt'ataplayku

22Nayatixjanjutasinjupanakarparlkiriskayätxa, jupanakaxjaniwjuchanïpkaspänti

23KhititejjnayaruñiskituukajjAwkijaruwuñisi.

24Nayatixjupanaktaypinjankhitislurkiukanak lurkiriskayätxa,janiwjupanakaxjuchanïpkaspänti

25Ucampisakanacajjphoqhasi,kawkïrarutïjupanakan leyipanqellqatäkiukaarunakajjphoqhasiñapataki: “Jupanakajjinachʼusatuñisipjjetu”sasa

26Kunapachatixchuymacht'irixpurinkani,khitirutix AwketkhitanipkämaukachiqaAjayu,Awkitmistuni ukapachaxa,jupawnayatqhanañcht'ani

27Jumanakasqhanañchapxarakïtawa,qalltatpach nayampïpxatamlayku

16JAQTHAPI

1Ukanakjumanakarsapxsma,janjuchañchasipxañamataki 2Jupanakastisinagoganakatjaqunukupxätam.

3Jupanakastiakanaklurapxätam,Awkirusa,nayarusjan uñt'ataplayku

4Ucampisnayajjjumanacarojjsapjjsma,ucapachajj jumanacaryatiyapjjatamatamtasipjjam.Ukanakstijaniw qalltansapksmati,jumanakampïskäylayku

5Jichhastikhithankituukajak'aruwsaraskta;Jumanak taypitjaniwmaynisjiskt'apkituti:“¿Kawkirussaraskta?”

6Ucampisnayajjjumanacarojjsapjjsmaucalaycu, llaquisiñawchuymanacarojjphoqhantatäpjje.

7UcampisnayajjcheqsapjjsmaJumanakatakixwali askiwanayansarxañaxa,nayatixjansarkäukhaxa, chuymacht'irixjaniwjumanakanukarjutkaniti.Ucampis nayatejjsarjjäjja,juparjumanacaruwkhitanipjjasasa

8Jutkaniukkhasti,akapacharuxjuchat,chiqapar sarnaqañata,taripäwituqitsachiqañcht'ani.

9Juchatjja,janiwnayarcreyipkiti

10Chiqakankañatparlki,Awkijanukarsarataxlayku, jumanakaxjaniwjuk'ampuñjapkistati.

11Juchañchäwi,akapachanp'iqinchiripaxtaripatäxiwa

12Nayajjwaljaarunakwajumanacarojjsapjjerista, ucampisjichhajjjaniwaguantañjamäquiti.

13Ukampisa,kunapachatïDiosaxchiqakankañAjayux jutaniukhaxa,taqichiqayatichäwinakaruwirpapxätam, janiwjupapachpatparlkaniti.Ucampiskuntixist'kaniukxa, jupawyatiyapxätam

14Jupawnayarjach'añchani,jupawnayatkatoqani, jumanakaryatiyapxarakïtamwa.

15TaqekunatïAwkejjutjkiukajjnayankiwa,ukatwa nayajjsista:“Jupajjnayatapsusawjumanakar yatiyapjjätam”sasa.

16Mäjuk'apachatxa,janiwuñjapkistati,mäjuk'apachatxa, Awkinukarsarataxlayku

17Yaqhepdiscipulonakapajjjupanakkamawsapjjäna: “¿Kunatsajupajjsistu:“Mäjukʼatiempotakejjjaniw uñjapkistati”sasaAwki?

18Jupanakastisapxarakïnwa:¿Kunatsaakaxsiski:“Mä juk'apachaxa?”kuntïsiskiukjaniwyatksnati

19Jesusastijuparjiskt'añmunapxatapyatïna,ukat jupanakarsäna:Jumanakaxmaynitmaynikam jiskt'asipxtati,nayaxsapxsma:“Mäjuk'apachaxjaniw uñjapxitätati”sasa?

20Qhanakwasapxsma,jumanakaxjachapxätawa, jachapxätawa,ukampisakapachaxkusisipxani,jumanakax llakisipxätawa,ukampisllakinakamaxkusisiñaruwtukuni.

21Warmixusurïkiukhaxllakitawjikxatasi,pachapax purinxiwa,ukampiswawatususxasaxjaniwjuk'ampllakit amtasxiti,mächachanakapachanyuritapatkusisita

22Jichhastijumanakaxllakisipxtawa,ukampiswasitat uñjapxäma,chuymanakamaxkusisipxani,janiwkhitis jumanakatkusisiñamapt'apkätamti

23UkauruxjaniwkunsmayipkätatiQhanakwasapxsma, kuntixAwkixsutixarmayipkätaukchurapxätamsasa

24Jichhakamaxjaniwkunsnayansutixarmayipktati, mayipxam,ukatstikatuqapxäta,kusisiñanakam phuqt'atäñapataki

25Akaarunakstinayaxsïwinakampiwsapxsma,ukampis pachaxpurinxiwa,janiwjuk'ampisïwinakampiparlkxäti, janukastiAwkitqhanuñacht'ayapxäma

26Ukauruxnayansutixaruwmayipxäta,ukampisjaniw sapksmati:Awkiruwjumanakatakmayipxäma.

27Awkipachpawjumanakaruxmunapxsma,jumanakax nayarmunasipxatamlayku,Diosatmistutaxar iyawsapxaraktawa.

28NayaxAwkintaypitjutta,akapacharjutta

29Yatiqirinakapastisapxarakïnwa:Jichhaxqhan parlasktaxa,janirakiwmäarsüwiarsktatisasa.

30Jichhastiyatipxtwataqikunsayatta,janirakiwkhitis jumarjiskt'añaxwakiskiti

31Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Jichhaxiyawsapxtati?

32Uñtapxam,pachaxpuriniwa,jïsa,jichhawpurini, jumanakaxsapamayniwjupanakanuraqipar ch'iqintatäpxäta,nayasapakjaytapxäta,ukampisjaniw nayaxsapakïkti,Awkixnayampïtaplayku

33Ukanakjumanakarsapxsma,nayampchikasumankañ utjañapatakiAkapachanxat'aqhisiñanakanïpxätawa Nayajjakapacharatipjawaytwa

17JAQTHAPI

1Jesusastiukaarunakparläna,ukatstialaxpachuñtasaw säna:Awki,pachaxpurinxiwaYuqamarjach'añcham, Yuqamaxjumarjach'añchañapataki

2Kunjämtixjumaxtaqijaqinakxarch'amchurtaxa, khitinakarutixjumaxchurktaukanakaruwiñayjakañ churañataki

3Akaxwiñayjakañawa,jumasapachiqpachDiosar uñt'apxañapataki,ukhamarakJesucristorus uñt'apxañapataki

4Nayajjakaoraqenjachʼañchsma,kunalurañanaktïnayar churkistauktukuyta

5Jichhasti,AwTatay,jumampchikajachʼañchita, kunjamtïakapachajjjanïrutjkänaukhajjjumampchik jachʼañchatäkayätaukampi

6Nayastisutimuñt'ayawaytwakhitinakarutixakapachat churkistaukanakaru.Jupanakastiarunakamphuqapxiwa.

7Jichhastiyatipxiwtaqikunatixnayarchurkistaukax jumatjutatapsasa

8Kunaarunaktixjumaxchurkistaukaarunakjupanakarux churta;Jupanakastijupanacarojjkatoqapjjewa,nayajj jumatmistutajjayatipjjewa,nayarkhitantamjja iyawsapjjaraquiwa”sasa.

9Jupanakatakmayiskta,janiwakapachankirjaqenakatakejj mayiskti,janukastikhitinakarutïchurkistaukanakatak mayiskta.Jumankätaplayku.

10Taqinayankirinakaxjumankapxi,jumanakasti nayankapxi.ucatnayajjjupanaclaycujach'añchatätwa.

11Jichhastijaniwnayajjakapachankjjäti,janucasti akanacajjakapachankjjewa,nayajjjumanukarjuttwa sasaQullanAwki,khitinakarutixnayarchurkista ukanakaruxsutimtuqiwimañama,jupanakastimä sapakïpxañapataki,nanakjammayakïpxañapataki

12Akapachanjupanakampchikäskäyätukhasti,sutim tuqiwjupanakarimawayta,kawkïrinakatixchurkista ukanakimawayta,ukampisjaniwmaynischhaqkiti,jan ukastit'unjañwawakiwchhaqxi.Qellqatajj phoqhasiñapataki

13Jichhastijumanukarjutta;Ucanacajjnayajjakapachan arsta,jupanacankusisiñajjajjphoqhasiñapataki.

14Nayawjupanakaruxarunakamchurta; akapachankirinakastijupanakaruxuñisipxiwa,jupanakax

JUAN

janiwakapachankirïpkiti,kunjamtïnayaxjan akapachankirïkti.

15Nayajjjaniwjupanakarakapachatapanukuñamat mayiskti,janukastijanwalinakatjarkʼaqañamatakiw mayiskta.

16Jupanakajjjaniwakapachankirïpkiti,kunjamtïnayajj janakapachankirïkti

17Jupanakaruxchiqakankañampiqullanäm,arumax chiqawa

18Kunjamtïjumajjakapacharkhitankistajja,ukhamarakiw nayajjjupanakarakapacharkhitanta

19Jupanaklaykustinayapachpawq'umachasiñmunta, jupanakastichiqakankañtuqiqullanatuñjasipxañapataki.

20Janirakiwjupanakatakikmayiskti,janukasti khitinakatixarunakaptuqinayariyawsapkituukanakatakiw mayiskta.

21Ukhamattaqiniwmäsapakïpxañapataki;kunjämtix jumax,Awki,nayampïkta,nayastijumampchikäskäyät ukhama,jupanakastijiwasampimayakïpxañapataki.

22Nayastijach'ajach'atukuñchurkista;Ukhamat jupanakaxmayakïpxañapataki,kunjämtixjiwasax mayakïktanukhama.

23Nayastijupanaktaypinkäyätwa,jumasti nayampïskäyätwa,ukhamatjupanakajjmä sapakïpjjañapataki.Ukhamatakapachankirinakax yatipxañapataki,nayarkhitanitamata,jupanakar munasitamata,kunjämtixnayarmunaskistaukhama 24Awki,khitinakarutixnayarchurkistaukanakannayamp chikäpxañapmuntaUkhamatjupanakaxnayanjach'a kankañaparuñjapxañapataki,jumatixnayarchurkista, jumawjanïrakapachanqalltañapkamaxnayarmunasista.

25AskiAwki,akapachajjjaniwuñt'ktamti,ukampisnayajj uñt'smawa,jupanakajjnayarkhitanitamatyatipjjarakiwa

26Nayastisutimjupanakaryatiyta,yatiyarakïwa,nayar munasiñaxjupanakampïñapataki,nayasti jupanakampïñapataki

18JAQTHAPI

1Jesusaxukaarunakarsusinxa,discipulonakapamp chikawCedronjawirkhurkatarsarapxäna,ukajawirumax mähuertaruwmantapxäna,discipulonakapampi

2Judasjuparaljantirjudasasti,ukachiqaruxyatxänwa, Jesusaxwaljakutiwdiscipulonakapampixukarsarirïna

3Judasasti,sacerdotenakanjilïrinakapampi fariseonakampitmäqawqhasoldadonakampi, oficialanakampikatoqäna,linternanakampi, antorchanakampi,armanakampi.

4Jesusastitaqikunatixjuparpasañapäkänukyatisaw mistuwayäna,ukatjupanakarsäna:¿Khitirus thaqhapxtaxa?

5Jupanakastisapxänwa:NazaretmarkankirJesussasa. Jesusastijupanacarojjsänwa:NayätwasasaJudas juparaljantirjudasastijupanakampchikawsayt'asïna

6UkatstiJesusaxjupanakar:“Nayätwa”sasinsiskän ukkhaxa,qhipäxaruwsarxapxäna,uraqiruwjaquntapxäna sasa.

7Ukatstimayampjupanakarjiskt'äna:¿Khitirus thaqhapxta?Jupanakastisapxarakïnwa:Nazaret markankirJesussasa.

8Jesusastisarakïnwa:Nayaxsapxsma,jumanakatix nayarthaqapxistaukhaxa,jupanakarsarxapxam

9Uqhamatakiwarsüna:“Khitinakarutïchurkista ukanakatjjajaniwkhitischhaqkti”sasa.

10SimónPedrostimäespadaapt'atawukaespadaapsusin jach'asacerdotenuywataparjawq'jäna,kupijinchupsa khuchhuqarakïna.UkauywatastiMalcosatänwa.

11JesusastiPedroruxsänwa:Espadamvainaruchasim, Awkixaxchurituukacopa,¿janitukumt'ä?

12Ukatstisoldadonakancapitanapampi,judionakan jilïrinakapampi,Jesusarkatuntasinchinuntapjjäna

13UkxarustinayraqataxAnasanmarkaruwirpxaruwayäna JupastiCaifásansuegropänwa,jupastiukamarawjilïr sacerdotetirnaqäna

14Caifáschachawjudionakarewjjtʼäna,mäjaqejjmarka laykujiwañapa

15SimónPedroxJesusararkäna,yaqhayatiqiripasti,uka yatiqirixjilïrsacerdotenuñt'atäxänwa,ukatJesusamp chikawjilïrsacerdotenutaparmantäna

16UcampisPedrojjanqanpunkunsaytʼatäskänaUkatsti jilïrsacerdotenuñt'atmayniyatiqiripaxmistunïna,ukatsti punkuuñjiriwarmimpiwparläna,ukatstiPedroruw irpxaruwayäna

17PunkuuñjirtawaquxPedroruxsänwa:¿Janitjumax akajaqindiscipulonakapatmaynïristi?Jupastisiwa:“Janiw nayajjukhamäkti”sasa

18Ukxarusti,uywatanakampi,jilïrinakampiw sayt'atäsipkäna,jupanakaxninanakhantayapxänathayasti walithayapunïnwa,jupanakastijunt'uchasipxäna,Pedrosti jupanakampchikawsayt'asïna,ukatstijunt'uchasïna.

19JilïrsacerdotejjJesusarojjdiscipulonakapatsa, yatichäwinakapatsajisktʼäna

20Jesusastijuparuxsänwa:Akapacharqhanparlta; Nayajjsinagogansa,templonsayatichirïtwa,kawkirutï judionakajjsapürusarapjjerïna;jamasatjaniwkunssiskti 21¿Kunatarakjiskt'istasti?ist'apkituukanakarux jiskt'apxam,kuntixnayaxjupanakarsisktaukxa

22Ukarsusinsti,ukajak'ansayt'atäskirmäjilïrirpiriw Jesusaramparapampjawq'jäna,akhamsasa:¿Jach'a sacerdoteruxukhamjaystati?

23Jesusastijuparuxsänwa:Nayatixjanwaliarsütaxa, janwalitqhanañcht'asim;

24AnasastiCaifásjilïrsacerdoteruwkatuntatkhithäna

25SimónPedrostisayt'asisawjunt'uchasïnaJupanakasti sapxarakïnwa:¿Janitjumaxjupandiscipulonakapat maynïrïkta?Jupastijaniyawsasawsäna:“Janiwnayajj ukhamäkti”sasa

26Jilïrsacerdotenmäesclavopajja,Pedrojjjiñchup khuchhuqkänaukafamiliarapajjakhamsänwa:“¿Janit nayajjjupampchikahuertanuñjksma?”

27UkxarustiPedroxwasitatarsüna,ukspachawgallox t'ijtäna

28UkatstiCaifáschachanutapatJesusaruxtaripañutar irpapxäna.Jupanakastijaniwtaripañutarmantapkänti,jan q'añuchatäpxañapataki;janukastiPascuamanq'a manq'apxañapataki

29UkatPilatojjjupanakarsarasinakhamsänwa:¿Kuna juchañchapjjsmaakajaqeru?

30Jupanakastisapxarakïnwa:Janitïjanwalilurirïkaspän ukaxa,janiwjumarkatuyapkiriskayättisasa

31UcatPilatojjjupanacarojjsänwa:Jumajjjupar irpapjjam,leyinacamarjamjuchañchapjjamsasa. Judionakastijuparuxsapxarakïnwa:Janiwkhitirus jiwayañaxwakiskiti

32UkhamatJesusanarunakapaxphuqasiñapataki,kuna jiwañasjiwañapaukuñacht'ayañataki.

33PilatostiwasitattaripañutarmantasinJesusarjawsäna, ukatstisänwa:¿Jumastijudionakanreyipätati?

34Jesusastijuparuxsänwa:¿Jumapachpatukhamsista, janukaxyaqhanakaxnayatsapxtam?

35Pilatojjsänwa:¿Nayajjjudíojaqëtati?Markamampi, jilïrsacerdotenakampiwnayarkatuyapxtamxa.

36Jesusastisarakïnwa:Nayanreinojajjjaniw akapachankirïkiti,nayanreinojjatïakapachankirïspa ukhajja,servirinakajajjnuwasipjjaspänwa,ukhamatnayajj judionakarjankatuyatäñajataki

37Pilatostijuparuxsänwa:¿Ukhamasti,¿jumaxreyïtati?

Jesusastisarakïnwa:Jumawnayajjreyïtwasistajja sasaUkaamtampiwnayajjnayajjnayajjnayajjnayajj nayajjakapacharjutta,kunatejjcheqäkiuk qhanañchañajatakiTaqekhitinakatejjcheqäkiukanakajja, nayanarunakajistʼapjje

38Pilatostijuparuxsänwa:¿Kunaschiqaxa?Uk arsusinsti,wasitatwajudionakanukarsarasinjupanakar säna:Janiwkunajuchsajuparjikxatktisasa

39Jumanakaxmäcostumbrenïpxtawa,Pascuanmäjaqir antutapxañamataki,¿jumanakaxjudionakanReyipar antutapxäma?

40Ukatstitaqiniwwasitatart'asipxäna:Janiwaka jaqikiti,janukastiBarrabássatjaqiwasasaJichhasti Barrabasajjlunthatänwa

19JAQTHAPI

1PilatostiJesusarkatuntasinjawq'jäna.

2Soldadonakaxch'aphinakatluratcoronampiwp'iqipar uchapxäna,ukatstimämoradoisiuchapxäna

3Ukatsarakïnwa:¡Aruntt'asim,judionakanreyipa! ukatstiamparanakapampjawq'japxäna

4Pilatostimayampmistusawjupanakarsäna: Jumanakanukarirpapxam,ukhamatjumanakax yatipxañamataki,janiwkunajuchanïktisasa

5UkatstiJesusaxch'aphicoronampi,moradoisimpi isthapt'atawmistunïna.Pilatostijupanakaruxsänwa: ¡Uñtapxamukajaqi!

6Jilïrsacerdotenakasa,jilïrinakapasaJesusaruñjasin jach'atart'asipxäna:Ch'akkatapxam,ch'akkatapxam sasaPilatostijupanacarojjsänwa:Irpapjjam, ch'akkatapjjam,janiwnayajjjupanjuchapjikjjatktisasa

7Judionakastisapxarakïnwa:Jiwasanmäkamachiw utjistu,kamachistuqiwjupaxjiwañapa,DiosanYuqapar tukutaplaykusasa.

8Pilatoxukaaruist'asaxjuk'ampiwaxsaräna

9UkatstiwasitatwataripañutarmantasinJesusarjiskt'äna: ¿Kawkitsajutta?UkampisJesusaxjaniwjayskänti

10Pilatostijuparuxsänwa:¿Janitnayarparlkta?¿Janit yatktajumarch'akkatañatakch'amanïta,antutañatakis ch'amanïtaxa?

11Jesusastisarakïnwa:Janiwnayacontra ch'amanïkasmati,janitixalaxpachatchuratäkasmaxa 12UcatstiPilatojjantutañwamunäna,ucampisjudionacajj akhamsasawart'asipjjäna:Jumatïakajaqerojjantutätajja, janiwCesaranamigopäjjätati

13Pilatojjukaaruistʼasajja,Jesusarojjirpsusawtaripañ utarqontʼasïna,ukacheqajjPavimentosatawa,ukampis hebreoarunjja,Gabatasatawa

14Pascuawakichañurusti,niyasuxtahorasa,judionakarux sänwa:¡Reyipxam!

15Jupanakastijach'atart'asipxäna:Amuyapxam, ch'akkatapxamsasa.Pilatostijupanacarojjsänwa: ¿Reyimarch'akkatäti?Jilïrsacerdotenakastisapxarakïnwa: Janiwnanakaxmäreyinïpkti,janukastiCésarreyikiw utjistusasa

16UkatstiJesusaruxch'akkatatäñapatakiwkatuyäna.Ukat Jesusarkatuntasinirpapxäna

17Jesusasticruzapapt'atawmäp'iqich'akhasatäkisuka chiqarsaräna,ukachiqaxhebreoarunxaGólgotasatawa

18Ukxarustimayniruwch'akkatapxäna,maynirus mayniruwch'akkatapxäna,maynirusch'akkatapxäna, Jesusaruschikataypinkarakïna

19Pilatostimäsutiqillqäna,ukatsticruzanucharakïna Qillqatastiakhamsänwa:“JESUSNAZARETmarkankir judionakanreyipa”sasa

20Ukasutixwaljajudionakanuñt'ayatänwa,kawkhantï Jesusaxch'akkatatäkänukachiqaxmarkajak'ankänwa.

21JudionakanjilïrsacerdotenakapaxPilatorsapxänwa: Janqillqapxamti:“JudionakanReyipa”sasaUcampis jupajjakhamsänwa:“Nayajjjudionakanreyipätwa”sasa.

22Pilatostisarakïnwa:Kuntïnayajjqillqkäyätuknayajj qellqawaytwasasa

23UkatstisoldadonakaxJesusarch'akkatasinisinakap aptasinpusichiqaruwjaljasipxäna,sapamayni soldadonakaruukatstiabrigopasti,jichhaxjansawurani, patatpachsawutänwa.

24Jupanakastijupanakkamawsapxäna:Jan ch'iyjapxañäniti,janukastikhitirussorteowarkt'apxañäni, ukhamatQellqataxphuqhasiñapataki,ukaqillqataxakham siwa:“Isinakaxjupanakkamawjaljapxi,isixaxlaykurakiw sorteapxi”sasaUcanacawsoldadonacajjlurapjjäna

25Jesusancruzapjak'ansayt'atäsipkäna,taykapampi, taykapankullakapampi,Cleofasanwarmipampi, MagdalenaMariampi

26Jesusastitaykaparu,munatdiscipuloparjak'an sayt'atäskiruñjasaxmamaparuwsäna:¡Warmi,uñjam wawama!

27Ukatstidiscipuloparuwsäna:¡Uñtamtaykama! Ucatstiukadiscipulojjutaparuwirpäna

28Ukaqhipatsti,Jesusaxtaqikunasphuqhasxiukyatisinx akhamsänwa:“Umatpharjataw”sasa.

29Mäphukhuwvinagrempiphuqantatäskäna,ukatstimä esponjaruwvinagrempiphuqantapxäna,ukatstihisoposat ch'uqiruwuchapxäna,ukatstilakaparuwuchapxäna.

30Jesusastiukavinagrekatuqasastisänwa:Tukusxiwa 31Judionakasti,jiwatanakaxjancruzanjan qhiparapxañapatakiwwakicht'atäskäna,ukatwauka samarañuruxjach'auruxPilatoruxachikt'asipxäna, kayunakapp'akjasiñapataki,ukhamatp'akjatäñapataki apsutäxiwa.

32Ukatstisoldadonakaxjutasinnayrïrjaqinkayunakap p'akjapxäna,mayniruch'akkatatjaqinkayunakapsa p'akjapxäna

33Jesusanukarpurisinsti,Jesusanjiwatapuñjasaxjaniw kayunakapp'akjapkänti.

34Ucampismäsoldadojjlanzampichʼoqtʼäna,ukat jankʼakiwwilampiumampimistunïna

35Khititejjukuñjkänaukajjcheqäskapuniwa.

36UkanakaxDiosanQillqatapanphuqhasiñapatakiw lurasiwayi:“Janiwmäch'akhapasp'akjaskaniti”sasa

37YaqhaQillqataxakhamsarakiwa:“Khitirutix ch'ankhachapkänukaruxuñch'ukipxaniwa”sasa.

38Ukaqhipatsti,ArimateamarkankirJoseyaxJesusan discipulopänwa,ukampisjudionakaraxsarasawjamasat Pilatarachikt'asïna,Jesusanjanchipapaqañapataki.Ucat jupajjjutasinJesusanjanchipaapt'asïna

39NicodemochachastiJesusanukararumawpurinïna, jupastimäpatakkilopesa,mirra,áloesatmirraapanitayna.

40UkatstiJesusanjanchipaaptasinlinoisimpiw ch'uqt'asipxäna,kunjamtïjudionakaximt'apkiukhama

41KawkhantïJesusarchʼakkatatäkänaukacheqanjja,mä jardinawutjänaUkahuertanstimämachaqsepulturaw utjäna,ukanjjajanipuniwkhitisimatäkänti.

42JudionakanwakichäwiplaykuwJesusarikintapxäna Sepulturaxjak'ankxänwa

20JAQTHAPI

1SemanannayrïrurupaxMagdalenaMariaxwali ch'amakt'atawsepulturarpurinïna,ukatsepulturatqala apsutuñjäna

2Ukatstit'ijtäna,SimónPedrompiru,Jesusanmunatmayni discipulopampiru,jupanakaruxsänwa:Tatitursepulturat apsusipxi,ukampisjaniwyatipktikawkirusikipxisasa 3Pedrosti,maynidiscipulopampiwsepulturarsarapjjäna.

4Jupanakastipanpachaniwt'ijtxapxäna,maynidiscipulosti Pedrotsipanjuk'ampt'ijtäna,ukatstisepulturaruwnayraqat purinïna.

5Ukxarusti,qunqurt'asisinxa,linotluratisinakikiskir uñjänaukampisjaniwmantkänti

6SimónPedrostijupararknaqasawsepulturarmantäna, ukatstilinoisinakikiskiruñjäna

7Ukaservilletastipʼeqepjakʼankänwa,janiwlinoisimp chikuchatäkänti,janukastisapakiwmächeqan lipʼkatatäna

8Ukxarustimaynidiscipulowmantarakïna,jupasti nayraqatsepulturarjutäna,ukatstijupawiyawsäna.

9JupanakajjjaniwDiosanQellqatapajjjiwatanaktaypit jaktaniñapyatipkänti

10Discipulonakajjwasitatwautaparsarjjapjjäna.

11UkampisMariaxsepulturajak'anjach'atjach'at sayt'atäskäna

12Janq'uisimpisthapt'atpäangelaruwqunt'atäskiruñjäna, maynixp'iqipan,mayniruskayunakapanqunt'atäskir uñjäna,kawkhantixJesusanjanchipaxikiskäna

13Jupanakastisapxarakïnwa:Warmi,¿kunatsajachta? Jupanakarojjsänwa:JupanakajjTatitujaruwapapjje, nayastijaniwyatktikawkirusikipjjesasa.

14Ukarsusinsti,Jesusaruxsayt'atäskiruñjäna,ukampis janiwyatkäntiJesusätapxa

15Jesusastijuparuxsänwa:Warmi,¿kunatsajachta? ¿khitirusthaqkta?Jupajjjardinerotamuyasisajjakham sänwa:Tata,jumatejjakatirpastajja,kawkirusikiwaykta ukyatiyita,nayajjapasjjarakïwasasa

16Jesusastijuparuxsänwa:MaríasasaUkatstijupa pachpawsäna:Raboni;ukaxakhamsañmuni:Yatichiri 17Jesusastijuparuxsänwa:Janllamkt'ita;Nayajjjaniw Awkejjanukarmakhatatäkti,janukastijilanakajanukar sarasinjupanakarsaram:‘NayajjAwkejjaru,jumanakan Awkimanukarmakhatawaytwa’sasa.NayanDiosajaru, jumanakanDiosamaru

18MagdalenaMariaxdiscipulonakaparyatiyäna:“Tatitur uñjta,jupawukaarunakjuparparläna”sasa.

19Ukapachpajayp'usti,semanannayrïrurupansti, kawkhantïdiscipulonakajjjudionakarajjsarañat tantachasipkänaukapunkunakajjjistʼantatäjjänaukhajja, Jesusajjjupanaktaypinsaytʼasisinsäna:“Jumanakajj sumankañajjutjpan”sasa

20Ukarsusinsti,amparanakapsa,lakapsajupanakar uñacht'ayänaUcatdiscipulonacajjTatituruñjasajjwal kusisipjjäna

21Jesusastimayampiwjupanakarsäna:Jumanakan sumankañapa,kunjämtixAwkixaxkhitankitu ukhamarjamawjumanakarkhithapxsmasasa.

22Ukarsusinsti,Jesusaxjupanakarsamsusawsäna: QullanAjaykatuqapxam

23Khitinakarutixjuchanakappampachapxätaukaxa, pampachatäpxiwa;Khitinakanjuchanakapanjuchanakapsa imt'apkätaukaxa,qhispiyatäpxiwa

24Jesusajjpurinkänaukhajjjaniwjupanakampïkänti, jupajjtunkapayanjaqenakatmaynïrïnwa,jupajjDidimo satänwa

25Mayniarkirinakapastisapxarakïnwa:Tatituruñjapxta sasaUcampisjupanacarojjsänwa:Janitnayajj amparapanclavonakanch'akhanakapuñjkä,amparajj clavonakanch'iwiparuchaskä,amparajjjupanlakapar ch'allt'askäukhajja,janiwcreykätisasa

26Ukatllätunkurutsti,discipulonakapajjwasitatwauta manqhankapjjäna,Tomasastijupanakampchikäpjjänwa.

27UkatstiTomásjuparuxsänwa:Akaramparam luqxatam,amparanakajuñjamAmparamluqxatam,nayan lakajaru,janiyawsañampi,janukastiiyawsirimpisasa. 28Tomasistijuparuxsänwa:Tatituxa,Diosaxaraki sasa

29Jesusastijuparuxsänwa:Tomás,nayaruñjatamat iyawstaxa

30ChiqpachansaJesusaxyaqhawaljaunañchanak discipulonakapannayraqatapanluräna,ukaunañchanakax janiwakalibronqillqatäkiti

31Ukampisakanakaxqillqatäxiwa,JesusaxCristowa, DiosanYuqapätapiyawsapxañamataki.Ukhamat iyawsasinsutiptuqijakañjikxatapxañamataki

21JAQTHAPI

1Ukaqhipatsti,JesusaxTiberiasqutathiyan discipulonakaparwasitatuñacht'ayasïna.Ucatwajupajj uñachtʼayasïna

2UkanstiSimónPedro,DidimosatTomás,Galileankir CanámarkankirNatanael,Zebedeonwawanakapasa,yaqha pädiscipulonakapastantachasipjjäna

3SimónPedroxjupanakaruxsänwa:Nayaxchawlla katursarasktasasa.Jupanakastisapxarakïnwa: NanakaxjumampchikawsarapxtasasaJupanakastimä boteruwsarapxäna,ukatstimäboteruwmantapxäna;ukat ukaarumaxjaniwkunskatjapkänti

4Alwatsti,Jesusaxqutathiyansayt'atäskäna,ukampis discipulonakapaxjaniwJesusätapyatipkänti.

5Jesusastijupanacarojjsänwa:Wawanaca,¿kuna mank'añasutji?Jupanakastisapxänwa:Janiwa

6Jesusastijupanacarojjsänwa:Qhepajjbarconkupi toqerjaqontatäniwa,ukhamatwajikjjatapjjätasasa

Ucatwajaqontapjjäna,jichhajjwaljachawllanaklayku janiwapsuñpuedipcänti.

7JesusanmunatdiscipulopajjPedrorsänwa:Tatituwa sasa.SimónPedroxTatitunätapist'asinsti,chawllakatur isipch'uqt'asisawqutarjaquntäna.

8Maynidiscipulonakajjmäjiskʼabarcotjutapjjäna(janiw uraqitjayankxänti,janukastipäpatakmetroukch'a jayankapxänwa)chawllanakampiq'ipiayxatasa.

9Uraqirpurisasti,ninanakhaskiruñjapxäna,chawllanak uchatt'ant'ampi

10Jesusastijupanacarojjsänwa:Jichhajjkatjapktauka chawllaapanipjjamsasa

11SimónPedroxmakhatasinxa,patakphisqatunka kimsanijach'achawllanakampphuqhantaturaqiruwq'ip apsüna

12Jesusastijupanacarojjsänwa:Jutapjjam,manq'apjjam sasaDiscipulonakapatjaniwmaynisjuparjiskt'añ ajjsarkänti:“¿Khitirakjumaxa?”Tatitupunïtapyatisa

13Jesusastijutasint'ant'aaptasinjupanakarchuräna, chawllanaksachurarakïna

14JichhajjkimsïrkutiwJesusajjdiscipulonakapar uñachtʼayäna,jiwatanaktaypitjaktasinjja.

15Manq'añtukuyxasaxa,JesusaxSimónPedroruxsänwa: Simón,Jonasanwawapa,¿jumaxakanakatsipansa juk'ampmunasista?Jupastisarakïnwa:Jïsa,Tatay; jumaxyatisktawajumarmunasitaxaJupastisarakïnwa: Uwijanakajarmanq'ayapxamsasa

16Payïrkutimpiwjuparsäna:Simón,Jonasanyoqapa, ¿munistati?Jupastisarakïnwa:Jïsa,Tatay;jumax yatisktawajumarmunasitaxaJupastisarakïnwa: Ovejanakajarmanq'ayapxamsasa.

17Jupastikimsïrkutisarakïnwa:Simón,Jonasanyoqapa, ¿munistati?Pedrojjkimsïrkutinakhamsänwa: “¿Munasistati?”Jupastisarakïnwa:Tatay,jumawtaqi kunsayattajumaxyatisktawajumarmunasitaxaJesusasti juparuxsänwa:Ovejanakajarmanq'ayapxamsasa

18Qhanakwasapxsma,waynäkasinxa,kawkirutixmunkta ukachiqaruwcinturonampiisthapt'asiyäta,ukampis chuymankipstasinamparanakamluqxatäta,maynix cinturonampichint'asisinkawkirutixirpkätamukarujaniw munkti

19UkjamawDiosarjach'añchañapuñacht'ayänaUk arsusinsti,juparuxsänwa:Nayararkitasasa.

20UkatPedroxkutikipstasinJesusanmunatdiscipulopar arkiriuñjänaJupastimanq'añhorasanpechopartakt'asisin akhamsäna:Tata,¿khitisjumaraljantirïtamxa?

21PedroxjuparuñjasaxJesusaruxsänwa:Tata,¿kunsa akajaqixlurani?

22Jesusastijuparuxsänwa:Nayatixjutañkamaw qhiparañapmunta,¿kunasjumatakixa?nayararkita

23Ukadiscipulojjjanjiwañapatakiwjilatkullakanak taypinarsüna.ukampis:“Nayatixjutañkamaqhiparañap muntaxa,¿kunarakjumatakixa?”

24Ukadiscipulowukaarunakqhanañchi,jupawakanak qillqäna

25Jesusaxyaqhawaljaluräwinakampiwlurarakïna,sapa maynitixqillqatäspaukhaxa,akapachanqillqatäkiuka libronakaxjaniwutjkaspatisasawamuytaAmén

Apostolanakan Luratanakapa

1JAQTHAPI

1NayajjTeófilo,nayajjnayajjtaqekunanaktïJesusajj lurañqalltkänaukatyatichañqalltkänaukanakatwanayajj qellqta

2Jach'aTantachasiñuruxQullanAjayunajllkataynauka apostolanakarmandamientonakchurañkama

3Jupanakaruxt'aqhisiñatqhiparuxwaljajanpantjasir uñacht'äwinakampiwjakkiruñacht'ayäna,pusitunkuruw jupanakatuñjasïna,DiosanReinopatparlkasa

4Jupanakamptantacht'asisinsti,Jerusalénmarkatjan sarxapxamti,janukastiAwkinarsutapsuyt'apxamsasaw jupanakarsäna

5ChiqpachansaJuanaxumampiwbautisasïna;ukampis jumanakaxQullanAjayunbautisatäpxäta,janwaljaurunak saraqataru

6Jupanakastitantacht'asisinxakhamsasawjiskt'apxäna: Tatay,¿jichhaxIsraelmarkarwasitatapnaqañkutt'ayañ munasmati?

7Jesusastijupanacarojjsänwa:Janiwjumanacajj yatiñamäquiti,Awquejjjupanch'amapampucjjataquiuca horasa,uqhamaracyatiñajjasasa

8QullanAjayuxjumanakarpurinkaniukaqhipatch'am katuqapxäta,Jerusalénmarkansa,Judeamarkansa,Samaria markansa,akaUraqtukuykama

9Ukanakarsusinsti,jupanakajjuñjasipkänaukhawjupar aptatäjjänaucatmäqinayajuparojjjupannayrakatapat katoqäna

10Jupanakajjalajjpachuñtasipkänaukhajja,janqʼoisimpi isthaptʼatpächachanakawjupanakjakʼansaytʼatäsipkäna

11Jupanakastisapxarakïnwa:Galileankirjaqinaka, ¿kunatsaalaxpacharuñch'ukissayt'asipxta?akaJesusax jumanakatalaxpacharaptatäkaniukapachparakiwjutani, kunjamtïjumanakaxalaxpacharsaraskiruñjapktaukhama sasa.

12UkatstiOlivosatqullutJerusalénmarkarkuttʼxapxäna, ukaqulluxJerusalenatmäsamarañurusarañankiwa 13Ukxarusti,mäutapataruwmakhatapxäna,ukanwa Pedro,Santiago,Juan,Andrés,Felipe,Tomás,Bartolomé, Mateo,AlfeonSantiagoyuqapa,SimónZelotessat chachanjakapxäna.Judas,Santiagonjilapa.

14Taqeniwwarminakampi,JesusanMaríataykapampi, jilanakapampi,mäamtampiDiosarmayisipjjäna, achiktʼasipjjäna.

15UkürunakanstiPedroxdiscipulonaktaypinsayt'asisin säna:Niyapatakapätunkasutinakaxutjarakïnwa.

16Jilatanaka,akaQillqataxphuqhasiñapapuniwa,Qullan AjayuxDavitanlakaptuqiwJudasatnayraqatarsuwayäna, jupawJesusarirpirinakarirpäna

17Jupajjnanakampchikajaktʼatäjjänwa,jupajjmäjukʼa servirinakkatoqäna

18Ukajaqejjjanwaliluratapatmäyapualasïnap'iqip ch'uqt'asisawchikataypint'aqanuqtäna,ukattaqpach ch'akhanakapasmistunïna

19Jerusalénmarkanjakirinakanyatipxarakïnwakunatix ukayapuxjupanakanchiqaparuparjamaxAceldama satawa,mäarunxwilayapusatawa.

20Salmolibronjjaakhamsiwa:“Ukajakañutapajj chʼusakïpan,janirakkhitisukanutjpan

21Ukhamasti,TatitJesusaxjiwasanaktaypinmantasin mistunkänaukatiemponnanakampchiksarnaqir jaqinakatxa

22Juananbautisatäñatqalltasinjiwasanaktaypitapsutäki ukaurukamawmaynixjiwasanakampchikajaktäwipat qhanañchañatakutt'ayatäñapa

23Jupanakastipaniniruwutt'ayapxäna:Barsabassutini José,Justosutini,Matias

24Jupanakastisapxarakïnwa:Tatay,taqijaqinakan chuymapuñt'irïtaxa,akapaninitajlltatijanichaukyatiyam sasa

25UkhamatJudasajjjuchaplaykuwjuchañchäna,ukhamat jupajjkawkhantïjakkänaukacheqaparsarañataki.

26Jupanakastisuertenakchurapxäna;ukatstiukasorteojj Matiasaruwpurïna;Ucatstitunkamayanapostolonacamp chikajakthapitarakïnwa.

2JAQTHAPI

1Pentecostésurupurinxänaukkhasti,taqiniwmächiqaru mäamtarpuripxäna

2Mäakatjamatwaalajjpachatmäjachʼathayampiistʼasïna, kawkhantïqontʼatäsipkänaukautaruwphoqantäna

3Ninauñtatlaxranakawjupanakaruxuñstäna,sapa mayniruwqunt'asïna

4TaqinipuniwQullanAjayunphuqt'atuñjasipxäna,ukatsti yaqhaarunakparlañqalltapxäna,kunjämtixAjayux jupanakararskänaukhama

5Jerusalénmarkanjja,Diosaryupaychirjudionakaw jakapjjäna,jupanakajjalajjpachankirtaqemarkanakat jutirinakawa.

6Ukist'asasti,jaqinakaxtantacht'asisawphinq'asipxäna, sapamayniwjupanakanarupatparlirist'apxäna.

7Taqeniwwalmuspharapjjäna,maynitmaynikamaw sapjjäna:“¿JanittaqeukanakajjGalileankirjaqenakäpki?”

8¿Kunjamaraksapamaynixsapamayniarunakist'tansti, kawkïrarutixyurktanukaarunakxa?

9Partianonaka,medes,elamitanaka,Mesopotamia,Judea, Capadocia,Ponto,Asia,2016markanakanjakirinaka.

10Frigia,Panfilia,Egipto,LibiamarkanCirenejak'ankir markanaka,Romamarkankiryaqhamarkankirinaka, judionaka,judionaka,judionaka.

11Cretamarkankirinakaru,árabemarkankirinakaru, Diosanmuspharkañluräwinakapparlirist'apxtwa

12Taqeniwwalmuspharapjjäna,maynitmaynikamaw akhamsapjjäna:“¿Kunasakajjsañmuni?”

13Yaqhepastisawkasisawsapjjäna:“Akajaqenakajj machaqvinompiphoqantatäpjjewa”sasa.

14Pedrostitunkamayanjaqinakampchikasayt'asisaw jach'atarsüna,akhamsasa:Judeankirjaqinaka,Jerusalén markanjakasirinaka,ukyatipxam,arunakajsaist'apxam.

15Jumanakaxjaniwmachjatäpkiti,kunjamtïjumanakax amuyapktaukhama

16UkampisJoelprofetanarsutapawa.

17Qhipaurunakanxa,Diosaxsiwa:Ajayuxaxtaqijaqiruw warxatä,yuqanakamasa,phuchanakamasaprofecíaarunak arsupxani,waynanakamastiunañchäwinakuñjapxani, jilïrinakamastisamkanaksamkasipxani:11

18Ukaurunakanjja,servirinakajaru,sirvientanakajaruw Ajayujwarjjattʼä.Jupanakastiprofecíaarst'apxani.

19Alaxpachanmuspharkañanakuñacht'ayarakï,akauraqin unañchanakuñacht'ayarakï.wila,nina,chhullunkhaya.

20Intixch'amakaruwtukuni,phaxsistiwilaruwtukuni, janïrTatitunjach'ajach'aurupaxpurinkipanxa

21UkatstikhititixTatitunsutipart'aniukaxqhispiyatäniwa 22Israelmarkankirinaka,akaarunakist'apxam;Nazaret markankirJesusaxjumanaktaypinwaDiosaxaskituñjäna, muspharkañluräwinakampi,muspharkañanakampi, unañchanakampi,Diosaxjumanaktaypinluräna, jumanakaxyatipxaraktawa

23Diosanamtäwipampi,nayratpachuñt'atapampiwjupar katuyapxtaxa,ñanqhaamparanakampiwch'akkatapxtaxa, jiwayapxaraktawa

24Diosaxjiwañant'aqhisiñanakapapaqasawjaktayäna,jan katjatäñaplayku

25Davidaxjupatparli:“NayaxnayratpachTatituruñjta, jupaxkupïxajankxiwa,janchuymch'allxtayañataki.

26Ukatpïchuymaxaxkusisiyäna,laxrajastikusisirakïnwa Ukhamarusjañchixaxsuyt'äwinsamarañapawa

27Nayanalmaxaruxjaniwinfiernonjaytkätati,janirakiw QullanDiosamaruxt'unjatäñapsajaytkätati

28Jumawjakañthakhinakuñt'ayista;uñnaqamampiw kusisiñampiphuqt'ayista.

29Jilatanaka,Davidnayraawkipatyatiyapxäma: “Jichhakamawsepulturapaxjiwasanakampïski”sasa

30Diosaxmäprofetäkasinxa,Diosaxmäjuramentompiw juramentoluräna,janchipatjuramentoluratapatyatisaxa, Cristoruxtronoparqunt'ayañapatakiwjaktayani

31Ukuñjasajja,Cristonjaktatapatparläna:“janiw infiernonjaytatäkänti,janirakiwjanchipasjanwalinak uñjkänti”sasa

32DiosawukaJesusarjaktayäna,taqiniwukatuqit yatipxtanxa

33UkhamastiDiosankupïxapanjach'araptatäsa,Awkix QullanAjayunarsutapkatuqasa,ukwarxati,jichhax uñjapkta,ist'apktauka

34Davitaxjaniwalaxpacharmakhatkiti,janukastijupa pachpawsäna:“TatituwTatituxaruxsäna:“Kupïxaxar qunt'asim”sasa

35Uñisirinakamarkayunakamsayt'ayañkama

36Ukhamasti,taqiisraelitanakaxyatipxam,Diosax Tatituru,Cristorch'akkatasipktaukaJesusaruwtukuyi

37Ukist'asinstichuymanakapanch'uqt'asisawPedrompiru, mayniapostolanakarussapxäna:Jilatanaka,¿kuns lurapxä?

38UkatPedroxjupanakarsäna:Arrepentisipxam,sapa mayniwJesucristonsutiparbautisasipxäta,juchanakamat pampachatäpxañamataki,ukhamatQullanAjayun churäwipkatuqapxätasasa

39Ukaarsutaxjumanakatakisa,wawanakamatakis,taqi jayankirinakatakis,khitinakarutixTatitDiosasax jawsanipxaniukanakataki

40Jupajjwaljaarunakampiwqhanañchäna,ewjjtʼarakïna: “Janwalijaqenakatqhespiyapjjam”sasa

41KhitinakatixDiosanarunakapkusisitkatuqapkäna ukanakaxbautisasipxänwa,ukauruxniyakimsawaranqa jaqinakawjupanakaruxyapxatapxäna

42Jupanakastiapostolonakanyatichäwinakapansa,maynit maynikamyanaptʼasiñansa,tʼantʼatʼantʼatʼantʼaphaytʼasa, Diosarmayisiñatakischʼamachasipjjänwa

43Ukatstiapostolanakaxwaljamuspharkañanaklurapxäna

44Taqeiyawsirinakastimayacht'atäpxänwa,taqikunas mäkiwutjäna

45Ukxarustiyänakapsa,yänakapsaaljantapxäna,ukatsti taqijaqiruwjaljapxäna,sapamayninmunataparjama.

46Jupanakastisapüruwtemplonmäamtarpuripxäna,utat utat'ant'at'ant'at'ant'at'ant'at'ant'at'ant'amanq'apxirïna

47Diosarjach'añchapxam,taqijaqinakankhuyapayasiñap katuqapxamUkatTatituxsapauruwiglesiaryapxatäna, khitinakatixqhispiyatäpxañapäkänukanakaru

3JAQTHAPI

1PedrompiJuanampisti,Diosarmayisiñhorasaruw templormakhatapxäna,llätunkhorasa

2Ukatstitaykapanpurakapatpachmäch'uqt'atjaqiruw irpxaruwayapxäna,juparsapauruwTatitunutapunkupar ikipxirïna,ukapunkuxSumauñnaqt'aniwsatayna,templor mantirinakarlimosnamayiñataki.

3PedrompirJuanampirtemplormantañampïskiruñjasajja, mälimosnamayïna

4PedrostiJuanampchikajuparuñkatasawsäna: Uñtapjjamsasa

5Jupastijupanakaruxist'äna,jupanakatkunskatuqañ suyt'asa.

6Pedrostisarakïnwa:Janiwqullqimpiqurimpixutjkituti Ucampiskuntixnayaxutjkituukanakchurapxsma:Nazaret markankirJesucristonsutipxarsartasim,sarnaqamsasa.

7Kupiamparapatkatthapisinxa,ukspachawkayunakapasa, kayuch'akhanakapasch'amanïxäna

8Jupastijaltasawsayt'asïna,sarnaqäna,jupanakamp chikawtemplormantäna

9TaqejaqenakawjuparojjDiosarjachʼañchiruñjapjjäna

10Jupanakastitemplonsumapunkunlimosnachurir qunt'atätapyatipxäna

11QullatäskänaukacojoxPedrompiruJuanampir katxarusinxa,taqeniwSalomónsatäkisukachiqar t'ijtxapxäna,walimuspharata

12Pedroxukuñjasaxjaqinakaruxsänwa:Israel markankirinaka,¿kunatsaukuñjasaxmuspharapxta?Jan ukax¿kunatsajumanakaxwalich'amampiwuñch'ukipxista, jiwasanch'amasampijanukaxqullankankañampisaka jaqirsarnaqayapkiristaukhama?

13Abrahaman,Isaacan,JacobunDiosapawnayra awkinakasanDiosapaxa,JesusYuqaparuwjach'añchawayi Jumanakaxjuparkatuyapxtaxa,Pilatonnayraqatapanjupar januñt'ayapxarakta,kunapachatixjupaxantutañamtaskäna ukhaxa.

14UcampisjumanacajjQullanDiosaru,Aquiparquir Diosarojjjaniyawsapctawa,mäjiwayirjaqerojjjumanacar churatäñapwamunapjjta

15Jakañchurirjilïriruwjiwayapxäna,Diosaxjiwatanak taypitjaktayänaukatuqitnanakaxqhanañchirinakäpxtwa 16Sutipaxsutipariyawsäwiplaykuwakajaqirux ch'amañchi,juparuñjapkta,uñt'apktaukajaqiru 17Jichhastijilatanaka,yattwajumanakaxjanyatkasinuk lurapxtaxa,kunjamtïapnaqirinakaxlurapkänaukhama. 18UkampisDiosaxtaqiprofetanakapanlakaptuqiw Cristont'aqhisiñapuñacht'ayäna,ukanakphuqhawayi 19Jumanakaxarrepentisipxam,ukatkutt'anipxam, juchanakamaxchhaqtayatäñapataki,kunapachatixTatitun nayraqatapatsamarañpachanakaxpurinkani;

20JupajjJesucristoruwkhitani,jupajjnayrajjjumanakar yatiyapkäyätawa.

21Diosaxakapachanqalltatpachtaqiqullan profetanakapanlakaptuqiarsuwaykiukapachakamaw alaxpachaxkatuqañapa.

22ChiqpachansaMoisesaxnayraawkinakaparuxsänwa: “TatituDiosamastinayaruñtasitmäprofetajilat kullakanakamatsartayapxätam.juparist'apxätataqikuntix jupaxjumanakarsapkätamukanakxa

23Ukaprofetarjanistʼkaniukajaqenakajja,jaqenaktaypit tukjatäniwa

24UqhamaracSamuelatqalltasa,qhepürutjutir profetanacasti,taqeprofetanacajjacaurunacajjnayratpach yatiyapjje

25Jumanakaxprofetanakanwawanakapäpxtawa,Diosax nayraawkinakasampiarust'äwinwawanakapäpxtawa, Abrahamarsäna:“Wawanakamampixtaqiakauraqinkir jaqinakawbendicitäpxani”sasa

26NayraqataxjumanakaruwDiosaxJesusarYuqapar jaktayasaxjumanakarbendiciñatakkhithatayna,sapa maynirujanwaliluratanakapatjithiqtañapataki

4JAQTHAPI

1Ukxarustisacerdotenakampi,temploncapitanapampi, saduceonakampiwjupanakarjutapxäna

2Jupanakajjjaqenakaryatichapjjataplaykojjwal llakisipjjäna,Jesusanjiwatanaktaypitjaktanipjjatap yatiyapjjäna

3Jupanakastiamparanakapluqxatasinqhipürkamaw katuntapxäna,jayp'üxänwa.

4Ukampisaruist'irinakatwaljaniwiyawsapxänauka chachanakastiniyaphisqawaranqajaqinakäpxänwa

5Qhipürusti,jilïrinaka,jilïrirpirinaka,kamachi yatichirinaka

6UkatstiAnasjilïrsacerdote,Caifása,Juan,Alejandro, jilïrsacerdotenwilamasinakapasJerusalénmarkan tantachasipxäna

7Jupanakastitaypirsayt'ayasaxjiskt'asipxäna:¿Kuna ch'amampis,kunasutimpisukhamlurapxtaxa?

8UkxarustiPedroxQullanAjayunphuqt'atawjupanakar säna:Jumanakaxmarkaapnaqirinaka,Israelmarkan jilïrinaka.

9Jichhürutejjjanchʼamanijaqerojjkunaaskinaktï lurawaykiukatoqetyatjjatañäniukhajja,¿kunatsa kʼumaräjje?

10Taqijumanaka,Israelmarkankirinakasyatipxam, NazaretmarkankirJesucristonsutipxaru,khitirutix ch'akkatapxtaxa,Diosaxjiwatanaktaypitjaktaykänauka sutimpiwakajaqixjumanaknayraqatank'umarasayt'aski

11Ukaqalaxjumanakanutaluririnakamatjanyäqat qalawa,ukaqalaxesquinap'iqiruwtukuwayxi.

12Janirakiwmayninqhispiyasiñapaxutjkiti,janiwyaqha sutixjaqinaktaypinchuratäkiti,ukasutimpiw qhispiyasiñasaxa

13PedrompiJuanampinjanajjsarirïpjjatapuñjasa,jan yatiñanjaqenakäpjjatapamuyasajja,walmuspharapjjäna. JupanakastiJesusampchikasarnaqatapyatipxarakïnwa 14Qullatäskirjaqirjupanakampchikasayt'atäskiruñjasax janiwkunssañjamäkänti.

15Jach'aTantachäwitmistxapxamsasawjupanakarsäna

16Ukatsarakïnwa:¿Kunsaakajaqinakarlurañäni? Chiqpachansa,Jerusalénmarkanjakasirinakatakixmä jach'amuspharkañluräwiwuñacht'ayasiukatjaniw arsksnati.

17Ucampisjanjuk'ampjak'achasiñatakejja,ajjsarapjjañäni, jichhatuksarojjjankhitirusukasutimpiparlapjjañapataki 18Jupanakastijawsasinsapxarakïnwa:“Jesusansutipxa janparlapxamti,janirakyatichapxamti”sasa.

19PedrompiJuanampistisapxarakïnwa:Diosan nayraqatapanjumanakarist'añatsipanjuk'ampist'añax walikïskitijanichaukuñjapxamsasa

20Kuntïuñjapkta,istʼapktaukanakjjajaniwjan parlañjamäkiti.

21Jupanakastijuk'ampajjsarayasisasti,janiwkuns jikxatapkänti,kunjamsajupanakarmutuyapxaspa,uka jaqinaklayku.

22Ukajaqejjpusitunkamaratjilanïnwa,juparuwqollañ milagrouñachtʼayäna

23Jupanakajjantutatäjjänaukhajja,sacerdotenakan jilïrinakapampi,jilïrinakampisapkänaukanak yatiyapjjänwa

24Ukist'asinsti,mäamtampiwDiosarjach'atarsüna: Tatay,jumawalaxpacha,akapacha,quta,taqikunatixukan utjkiukanaklurirDiosätaxa

25¿KhititixDavidesclavomanlakapampixsäna: “¿Kunatarakyaqhamarkankirinakaxinach'usat amuyt'asipxäna?

26Akaoraqenreyinakapajjsaytʼasipjjäna,jilïrinakajj Tatitucontra,Cristopcontrasaytʼasisawtantachasipjjäna

27Chiqpachansa,Herodesampi,PoncioPilatompi,jan judiöpkisampi,Israelmarkankirinakampiw tantacht'asipxäna

28Kuntixamparamampi,amtäwinakamampixnayratpach lurañamtktauklurañamataki.

29Jichhasti,Tatay,uñjamajjsarañanakapa,ucat servirinakamarojjjanajjsart'asaarunacamarsupjjam

30Qullañatakixamparamluqxatam;uqhamaraqui unañchanaka,muspharkañanakluratäñapataki,qullan wawamansutiparusasa

31Diosatmayisipkänaukkhasti,kawkhantï tantachasipkänaukacheqajjkhathattʼasïnwataqiniw QullanAjayumpiphuqantatäpxäna,janaxsarasawDiosan aruparsupxäna.

32Iyawsirinakaxmäsapachuymanïpxänwa,mäsapa almakïpxänwaucampisjupanacajjtaqecunanacanïpjjänwa 33Apostolanakaxwalich'amampiwTatitJesusan jaktatapatyatiyapxäna

34Janirakiwkhitispisinjakasirinakasutjkänti, oraqenakani,utanïpkiukanakasaljasipkäna,aljatyänakan chanipapanipxarakïna

35Ukatstiapostolonakankayunakapjak'aruw qunt'ayapxäna,sapamayniruwkunatïmunaskiukarjam churapxäna

36Joseasti,apostolonakansutiparjamaxBernabé sutinirakïnwa,ukasutixakhamsañmuni:“Chuymacht'ir wawa),levita,Chipreuraqinkirïnwa

37Uraqinïsajjaljasawqollqeapanipjjäna,ukatsti apostolonakankayuparuwuchapjjarakïna

5JAQTHAPI

1UcampisAnaníassatmächachajja,Safirawarmipampi chikawmäoraqealjasipjjäna.

2Ukatstimächikatqullqitapt'asïna,warmipaxyatirakïnwa.

3Pedrostisänwa:Ananías,¿kunatsaSupayax chuymamaruxphuqt'ayi,QullanAjayumpik'arinak parlañatakisa,uraqinmäjuk'aqullqipimañatakisa?

4Ukanutjaskakipanjja,¿janitjumankkäna?Aljatäxänauka qhipatsti,¿janitjumapachpanch'amamanïkäna?¿Kunatsa chuymamanukaarunakamuyt'ta?janiwjaqinakarux k'arisktati,janukastiDiosaruwk'arintata

5Ukaarunakist'asinstiAnaniasaxqunqurt'asisawajayup jaytawayäna,taqiukanakist'irinakastiwalaxsarapxäna

6Waynanakaxsartasisinxch'uqt'asisawimt'apxäna

7Niyakimsahoranakqhipatsti,warmipaxjanyatkasaw mantanïna

8Pedrostijuparuxsänwa:¿Ukauraqixukhamqullqit aljapxtati?Jupastisarakïnwa:Jïsa,waljalaykusasa.

9Pedrostijuparuxsänwa:¿Kunjämarakjumanakax TatitunAjayuparyant'añatakmäamtarpuripxtaxa?uñjam, chachamarimt'apkiukanakankayunakapaxpunkunkiwa, ukatstiirpapxarakïtamsasa

10Ukatstiukawarmixjank'akiwkayunakapjak'ar liwxatasïna,ukatstiwayntawaqunakaxmantasinjiwat jikxatapxäna

11Taqiiglesiankirinakasa,taqiukaarunakist'irinakasa, walaxsarapxäna.

12Apostolanakanamparapampiwwaljaunañchanakampi, muspharkañanakampijaqinaktaypinlurasïna(Ukatsti taqiniwSalomonanutapanmäamtarpuripxäna.

13Mayninakatxajaniwkhitisjupanakampchikachaskänti, janukastijaqinakaxjach'ajach'atukupxäna

14Tatituriyawsirinakaxjuk'ampiwTatituryapxatapxäna, waljachachanaka,warminaka

15Usutanakarojjcallenakarirpapjjäna,ikiñanakaru,sofá patjjariktʼayapjjäna,ukhamatPedronchʼiwipajj yaqhepanakarchʼamaktʼayañapataki

16Jerusalénmarkajak'ankirmarkanakatstiwalja jaqinakawusutjaqinakampi,janwaliajayunakampi t'aqhisiyatjaqinakarirpapxäna

17Ukxarustisacerdotenakanjilïripampi,taqijupampchik saririnakampi,saduceonakantamapampiwsartasipxäna.

18Ukatstiapostolonakaramparanakapluqxatasincarcelar jist'antapxäna

19UcampisTatitunangelapawarumajjcarcelan punkunakapjist'arasinirpanïna,sarakïnwa:

20Tantachasipxam,templonsayt'asipxam,taqiaka jakañanarunakjaqinakaryatiyapxam

21Ukist'asinsti,walialwattemploruwmantapxäna, yatichañatakiUcampisjilïrsacerdotempi,jupampchik saririnakampi,TatitunTantachäwiparu,taqpach israelitanakansenadoparujawsthapisincarcelar khithapxäna,jupanakarapanipxañapataki

22Ucampisjilïrinakajjpurinisincarcelanjanjikjjatapjjäna ukhajja,kuttʼanisawyatiyapjjäna:

23Ukatsapxarakïnwa:“Chiqpachansa,carcelan jist'antatawjikxatasipxta,uñjirinakastipunkunak nayraqatansayt'atäsipkänwa

24Ukist'asinsti,jilïrsacerdotempi,temploncapitanapampi, sacerdotenakanjilïrinakapampi,kunatsaukhamjilxattaspa ukxapächasipxäna

25Ukxarustimayniwjutasinjupanakaryatiyäna: Carcelarjist'antapktaukajaqinakaxtemplonsayt'ataw jaqinakaryatichasipkisasa

26Ucatsticapitanajjcapitanacampchikawsaräna, jupanacarojjjannuwasiñampiwirpanipjjäna,jupanacajj ajjsarapjjänwa,janqalampk'upjatapata

27Ukxarusti,jupanakaruxJach'aTantachäwinayraqataruw uchapxäna.

28Ukatsapxarakïnwa:¿Janitnanakaxch'amampi sapxsma,janukasutimpyatichapxañamataki?Jumanakax Jerusalénmarkaruwyatichäwinakamampi phuqhantapxtaxa,akajaqinwilapnanakarapaniñ amtapxaraktaxa.

29Pedrompimayniapostolanakampistisapxarakïnwa: Jaqinakarist'añatsipansa,Diosarist'añasawasasa

30NayraawkinakasanDiosapawJesusarjaktayäna, juparuwjiwayapxta,mäquqarwarkt'apxarakta

31Diosaxkupiamparapampiwjach'araptawayi,mäJilïr IrpiriukhamarakQhispiyiri,Israelmarkar arrepentisiñapataki,juchanakapatpampachañataki

32Nanacajjukaarunakjjajupanqhanañchiripäpjjtwa QullanAjayusaukhamarakiwa,Diosaxjuparist'irinakaruw churi

33Ukist'asinsti,jupanakarjiwayañatakiwamtapxäna

34UkatstimäfariseoGamalielsatmäfariseowsayt'asïna, jupaxkamachituqityatxatt'atänwa,taqijaqinaktaypinwali uñt'atänwa

35Jupanakarojjsarakïnwa:Israelchachanaka, amuyapjjam,kuntïukajaqenakatlurañamtktaukjjasasa

36JanïrakaurunakaxTeudaschachaxmäjaqitjach'a jach'atukusawsartäna.Juparustiniyapusipatakjaqinakaw mayachasipxänaJuparist'irinakastitaqiniw ch'iqintatäpxäna,tukjatäpxarakïnwa

37UkajaqejjGalileankirJudaschachajjimpuestopagañ urunakanwasartasïna,waljajaqenakaruwjupararknaqäna taqeniwjuparistʼapkänaukanakaschʼeqtʼatäpjjäna

38Jichhastisapxsmawa:‘Akajaqinakatjithiqtapxam, jupanakarapanukupxam,akaewxt'a,janukaxakalurawix jaqitjutchixa,inamayaruwtukuni

39UkampisDiosatjutchixa,janiwt'unjkasmati;Ukhamat Diosampinuwasiñatakjikxatasipxätasasa

40Jupanakastiiyawsapxänwa,apostolonakarjawsasin jawq'jasinsti,Jesusansutipxajanparlapxamtisasaw sapxäna

41Jach'aTantachäwinnayraqatapatkusisisawsarxapxäna, sutiplaykup'inqachatäpxañapataki.

42Sapauruwtemplonsa,sapautansa,Jesucristotuqit yatichañsa,yatiyañsajaytxapxirïna.

6JAQTHAPI

1Ukaurunakanstidiscipulonakajjwaljanïpjjänwa, griegonakajjhebreonakcontrawarnaqasipjjäna,viuda warminakapajjsapauruserviñanjanuñjatäpjjataplayku

2Ukatstitunkapayanjaqinakaxwaljadiscipulonakaruw jawsthapipxäna,sapxarakïnwa:Diosanarupat apanukusinmanq'anakluqtañaxjaniwwalïkitisasa.

3Ukhamastijilatanaka,jumanaktaypitpaqallqsuma yatiyirjaqinakuñt'apxam,QullanAjayumpi,yatiñampi phuqt'ata,jupanakaruxakaluräwinakuñjiriwutt'ayapxsma.

4UkampisjiwasaxsapüruwDiosatmayisiñataki,Diosan arunakapyatiyañatakisch'amachasiñäni

5Ukaarunakstitaqijaqiruwkusisiyapxäna,ukatstiEsteban chacharuwajllipxäna,jupastiiyawsäwimpiphuqt'ata, QullanAjayumpiphuqt'ata,Felipe,Prócoro,Nicanor, Timón,Parmenas,NicolássatAntioquíamarkankirDiosar yupaychirjaqiruwajllipxäna.

6Jupanakastiapostolonakannayraqataparuchapxäna, Diosatmayisxasaxamparanakapluqxatapxäna

7UcatDiosanarupajjjiljjattäna;Jerusalénmarkan discipulonakapajjwalpunjiljjattäna;mäjach'atama sacerdotenakawiyawsäwirist'apxäna

8Estebanaxiyawsäwimpi,ch'amampiphuqt'atawjaqinak taypinjach'amuspharkañanakluräna

9UkatstiyaqhepajjEstebanampchʼajjwasawsartasipjjäna, ukasinagogajjLibertinonakansinagogasatawa

10Jupanakajjjaniwyatiñkankañampi,ajaytoqetparlkäna ukarsaykatañpuedipkänti.

11Ukatstijaqinakaruxjisk'achapxäna,jupanakasti sapxänwa:Ist'apxtwajuparMoisesaru,Diosarjanwali arunakparlatapasasa.

12Ukxarustimarkachirinakaru,jilïrirpirinakaru,kamachi yatichirinakarusch'allxtayapxäna,ukatstijupar katuntapxäna,ukatstiJach'aTantachäwiruwirpapxäna.

13K'aritestigonakutt'ayapxam,jupanakaxsapxänwa: “Akajaqixjaniwakaqullanchiqaru,kamachinakcontra janwaliarunakparlañjaytkiti.

14Juparist'apxtwa:“NazaretmarkankirJesusaxakachiqar t'unjañapawa,Moisesaxqhispiykistuukacostumbrenak mayjt'ayarakiniwa”sasa.

15Jach'aTantachäwinqunt'atäpkänukanakaxtaqiniw juparuñch'ukipxäna,mäangelanajanuparuñtataw uñjapxäna.

7JAQTHAPI

1Ucatstijilïrsacerdotejjsänwa:¿Ukanakajj ukhamäpachati?

2Jupastisarakïnwa:Jilatanaka,awkinaka,ist'apxam; K'ajkirDiosaxAbrahamawkisaruwuñstäna,Mesopotamia markanjanïrCaránmarkanjakkasaxa

3Ukatstisarakïnwa:Ukauraqimatmistum,wila masinakamatmistum,kawkïroraqtixnayaxuñacht'aykäma ukarusasa

4CaldeouraqitmistusawCaránmarkanjakasïna,awkipax jiwxänukkhaxakauraqiruwsarxäna,kawkïruraqitix jumanakaxjakapktaukauraqiruwsarxäna

5Ukanstijaniwkhitiherenciapsachurkänti,janirakiw kayupuchañsachurkänti

6Diosaxakhamsänwa:“Wawanakapaxyaqhamarkan jakasipxañapataki;Ukatstipusipatakmara esclavöpxañapataki,janwalinakachikt'asipxañapataki

7Kawkïrmarkartixesclavotuñjatäpkaniukaruwnayax taripä,ukaqhipatstiakachiqannayarluqtapxani.

8Jupasticircuncisiónarust'äwichuräna,Abrahamax Isaacaruwyuritayna,llätunkuruncircuncisiónlurarakïna IsaacastiJacobchachanwawapänwa;Jacobustitunka payanawkinacaruwyuritayna

9NayraawkinakastienvidiasisawJoseyaruxEgiptomarkar aljapxäna,ukampisDiosaxjupampchikäskänwa

10Taqit'aqhisiñanakapatqhispiyäna,Egiptomarkan Faraónreyinnayraqatapanxa,sumachuymampi,yatiñampi. UcatstiEgiptomarkana,taqpachutaparugobernadoraruw utt'ayäna

11Egipto,Canaánoraqenakasat'aqhisiñawutjäna,nayra awkinakajastijaniwmanq'añjikxatapkänti.

12JacobuxEgiptomarkantrigoutjatapist'asaxnayra awkinakasarkhithäna.

13PayïrkutixJoseyaxjilanakaparuñt'ayatäxänwa.Josean wilamasinakapastiFaraonaruwuñt'ayasïna

14UkatstiJoseyaruwkhithäna,Jacobawkipar jawsayañapataki,ukhamaraktaqpachwilamasinakapar jawsayañapataki,tunkaphisqanjaqinakampi

15UkatJacobuxEgiptomarkarsarasinjiwxäna,jupasa, nayraawkinakasampi

16Siquemmarkaruwapapjjäna,kawkïrsepulturarutï AbrahamajjSiquemchachanawkipaEmorchachan yoqanakapatmäqollqempialkänaukasepulturaruw imapjjarakïna

17KunapachatixDiosaxAbrahamarjuramentolurkänauka pachajak'ankxänaukhaxa,Egiptomarkanxa,jaqinakax walpunjilxattapxäna

18Yaqhareyiwsartañapkama,jupajjjaniwJoseyar uñtʼkänti

19Juparakiwwilamasinakasarjanwalinaklurirïna, awkinakasarjanwalinakachikt'asirakïna,ukhamatjisk'a wawanakaparjaqunukupxañapataki,ukhamatjan jakasipxañapataki

20UkapachawMoisesaxyuritayna,walisuma uñnaqt'anïnwa,awkipanutapanstikimsaphaxsiwmanq'äna 21Jaqunukutaxänaukhaxa,Faraonanphuchapawjupar irpxaruwayäna,ukatstipachpawawapatakiwmanq'ayäna.

22Moisesaxegipcionakantaqiyatiñkankañapat yatxatt'atänwa,arunakapansa,luratanakapansawali ch'amanïnwa.

23Pusitunkamaranïjjänaukhajja,israelitajilanakapar visittʼañwachuymaparpurïna

24Jupanakatmaynirjanwalit'aqhisiyatuñjasinsti,jupar arxayäna,t'aqhisiyatjaqiruxmutuyäna,ukategipcio jaqiruxnuwjarakïnwa

25JilanakapajjkunjamsaDiosajjamparapampjupanakar qhespiyaniukamuyapjjaspasasawamuyäna,ukampis janiwamuyapkänti

26QhipürustiJesusaxjupanakarch'axwasipkänukkhax uñacht'ayasïna,ukatjupanakaruxmayampmayamp sayt'ayañmunarakïna,akhamsasa:Tatanaka,jumanakax jilatkullakanakäpxtawa.¿kunatsajumanakaxmaynit maynikamjanwalinaklurapxtaxa?

27Jaqimasiparjanwalilurirjaqisti,juparjaqunuqäna, akhamsasa:¿Khitirakjumaruxapnaqiriru,taripiriru utt'aytamsti?

28¿Qharürutixegipciojaqirjiwayapktaukhama?

29Ukist'asastiMoisesaxjaltxataynawa,ukatMadián uraqinyaqhamarkankirjaqënwa,ukanstipäyuqallwawaw yurïna

30Pusitunkamaraphuqhasxänaukhaxa,Sinaqullun wasaranwaTatitunmäangelapawuñstäna,mänina nakhantatmäch'uxñaquqataypin

31Moisesaxukuñjasaxwalmuspharäna,ukuñjañ jak'achasisinxa,Tatitunarupawjuparpurintäna

32“NayaxnayraawkinakamanDiosapätwa,Abrahaman, IsaacanDiosapätwa,JacobunDiosapätwa”sasaUcatsti Moisesajjkhathattʼasïnwa,janiwuñjañsaajjsarkänti

33Tatitustijuparuxsänwa:Kayunakamatzapatonak apsusim,kawkhantïsayt'atäktaukaxqullanuraqiwasasa

34Nayaxuñjtwa,Egiptomarkanmarkajant'aqhisiñap uñjarakta,jach'ajach'atukuñanakapist'araktwa,jupanakar qhispiyiriwsaraqawaytxaJichhastijutam,Egiptomarkar khitäma”sasa.

35UkaMoisesaruxjaniwmunapkänti,akhamsasa: “¿Khitisjumaruxapnaqiriru,taripiriruutt'aytamsti?” Diosaxch'uxñaquqanakanuñstkänaukaangelan amparapampiwapnaqiritqhispiyiritkhithäna.

36UkatstipusitunkamarawEgiptouraqin,WilaLamar qutan,wasaranmuspharkañanakuñacht'ayäna

37AkaMoisesaxisraelitanakarsänwa:“TatituDiosamasti nayampjamawjilanakamatmäprofetautt'ayapxätam juparuwist'apxäta”sasa.

38Jupawwasaraniglesiankkäna,Sinaqullunjupamp parlkänaukaangelampi,nayraawkinakasampi

39Nayraawkinakajastijaniwjuparist'añmunapkänti,jan ukastijupanakatjithiqtapxäna,ukatstiEgiptomarkaruw kutt'xapxäna

40Aaronarsarakïnwa:“Diosanaklurapxita,nanak nayraqatansarapxañapataki,Egiptouraqitirpsuwaykistu ukaMoisesatxa,janiwyatipktikunajanwalt'äwisjupat pasawayki”sasa.

41Ukaurunakanstimävacaqallulurapxäna,ukatsti idoloruwsacrificioluqtapxäna,jupanakanamparapamp luratanakapatkusisipxäna.

42UkatstiDiosaxjupanakaruxalaxpachankirejercitopar yupaychañatakiwjaytawayänakunjämtixprofetanakan libropanqillqatäkiukhama:“Israelanutapa,¿jiwayata uywanakampsacrificionaksawasaranpusitunkamaranak luqtapxita?”

43Jïsa,jumanakaxMoloccarpa,Remfandiosaman warawarapapthapipxtaxa,ukauñnaqanakyupaychañataki

44NayraawkinakajaxwasaranQhanañchañCarpa utjayapxäna,kunjamtïjupaxsiskänukhamarjama, Moisesarparlkasaxkunjämtixuñjkataynaukarjam lurañapataki

45UkaqhipatjutirnayraawkinakasastiJesusampchikaw janjudiöpkisukanakarkatuntapxäna,jupanakaruxDiosax nayraawkinakasannayraqatapanalisnukatayna,Davidan urunakakama.

46JupanakastiDiosnayraqatankhuyapayasiñap katuqapxäna,JacobunDiosatakixmäcarpajikxatañ munapxäna.

47UcampisSalomonajjmäutalurayäna

48Ukampisjach'ajach'ajaqixjaniwamparampilurat templonakanjakkiti.kunjämtixprofetaxsiskiukhama.

49Alaxpachaxtronoxawa,akauraqistikayunakaxa,¿kuna utasnayataklurapxäta?siwaTatitu:janukax¿kawkïris samarañaxaxa?

50¿Janitamparajaxtaqiukanaklurki?

51Jumanakaxqalachuymaninaka,jancircuncidat chuymanaka,jinchunaka,QullanAjayumpix sayt'asipxapuniwa

52¿Kawkïrprofetarusnayraawkinakamaxjanarknaqapki? KhitinakatixAskiDiosanjutañapnayrayatiyapkän ukanakaruwjiwayapxiJumanakaxjichhaxjupanakarux aljantirinaka,jiwayirjaqinakäpxtawa.

53JupanakastiangelanakanmunañaparjamawLey katoqapjje,ukampisjaniwphoqhapkiti

54Ukist'asinsti,jupanakaruxchuymch'allxtayasipxäna, ukatkisunakapampixJesusarch'allxtapxäna

55JupastiQullanAjayunphuqt'ata,alaxpacharuñtasinxa, Diosanjach'akankañapuñjäna,JesusarusDiosan kupïxapansayt'atäskiruñjäna

56Ukatsapxarakïnwa:Alaxpachajist'aratuñjta,Jaqin YuqaparusDiosankupïxapansayt'atäskiruñjtasasa.

57Ukatstijach'atarnaqasipxäna,jinchunakapsa jark'aqapxäna,ukatmäamtampiwJesusart'ijtxapxäna

58Ukatstimarkatjaqunukusawqalampk'upjapxäna.

59UkatstiEstebanarqalampk'upjasawDiosarart'asipxäna: JesusTatit,ajayujarkatuqapxamsasa

60Ukatstiqunqurt'asisawjach'atart'asïna:Tatay,jan ukajucharjuchañchapxamtisasaUkarsusinsti, ikirïxänwa.

8JAQTHAPI

1UcatSaúlreyejjjiwañapiyawsascänaUcapachasti Jerusalénmarkankiriglesiacontrawwalarknaqapjjäna TaqeniwJudea,Samariauraqinch'iqintatäpxäna, apostolonakasjanukasti

2DiosaryupaychirjaqinakastiEstebanarimt'añkamaw irpapxäna,ukatstiwaljachapxäna.

3Saúlchachastiiglesiaruwt'unjäna,sapautaruwmantasin chachawarminakarukatuntasincarcelarjist'antayäna

4Ukatstich'iqintatäpkänukanakaxtaqichiqaruwDiosan arunakapyatiyañataksarapxäna

5UkatstiFelipexSamariamarkarsarasinCristotjupanakar yatiyäna.

6JaqenakajjmäamtampiwFelipejjsiskänaukanak istʼapjjäna

7Q'añuajayunakaxjach'atjach'atarnaqasisaxwalja jaqinakatmistunïna

8Ukamarkanstiwalikusisiñawutjäna

9Simónsutinimäjaqiwutjäna,jupastinayraxukamarkan layqanaklurirïna,Samariamarkankirinakaruxlayqasiyäna 10Jupanakaruxtaqiniwist'apxäna,jisk'atjach'ajaqikama, sapxarakïnwa:“AkajaqixDiosanjach'ach'amapawa”sasa.

11Jupanakastijupanakaruxwaliaskituñjapxäna,walja maranakawjupanakaruxlayqasiñanakluratayna

12UcampisFelipejjDiosanReinopata,Jesucristonsutipat yatiyatapariyawsapjjänaukhajja,chachanakaswarminakas bautisasipjjäna

13Simónpachparakiwiyawsäna,bautisasisinsti,Felipemp chikawmuspharäna,kunamuspharkañanaktïlurkäna ukanakuñjasa

14JerusalénmarkankirapostolanakaxSamariamarkan Diosanarunakapkatuqatapyatisinxa,Pedrompiru Juanampiruwkhithapxäna.

15Jupanakastisaraqasinxa,QullanAjayun katuqapxañapatakiwmayipxäna

16(Jichhakamaxjaniwkhitirusjuchañchatäkänti, jupanakakiwTatitJesusansutiparbautisasipxäna).

17UkatstijupanakaramparanakapluqxatasinQullanAjay katuqapxäna

18Simonaxapostolanakanamparanakapluqxatasinqullan Ajayuxjupanakarchuratätapuñjäna

19Ukatsarakïnwa:Akach'amchurapxita,khitirutix amparluqtkäukarQullanAjaykatuqañapatakisasa

20Pedrostijuparuxsänwa:Qullqimaxjumampchikaw tukusxi,Diosanchuräwipaxqullqimpialasispauk amuyatamatxasasa

21Jumajjjaniwkunalurañasutjktamti,janirakiwkuna lurañasutjktamti,Diosnayraqatanchuymamajjjaniw cheqapäkiti

22Ukhamasti,janwaliluratanakamatarrepentisim,ukat Diosatmayisim,inaschuymamanlup'iñampampachatächi ukhaxa

23Nayajjamuyasta,jumajjk'allk'uq'añuq'añumpi,ñanqha lurañanchinuntatätamsa.

24Simonastisarakïnwa:Tatiturmayipxamnayalayku, janmaynisakaarunaknayarpuriñapatakisasa

25JupanakastiTatitunarunakapyatiyasa,Jerusalén markaruwkutt'xapxäna,ukatSamariamarkankirwalja ayllunakansumayatiyäwinakyatiyapxäna.

26TatitunangelapajjFeliperuwsäna:Sartasim,aynach toqerusarjjam,JerusalénmarkatGazamarkarsaraqaniuka thaknamsarjjam.

27Ukatstisartasinsarxäna,Etiopíamarkankirmäjaqiruw uñjäna,jupastiEtiopíamarkankirCandacereinan p'iqinchiripawa,jupaxtaqiyänakapuñjirïnwa,Jerusalén markaruwyupaychañatakjutäna

28Kutt'anxäna,carropanqunt'atawIsaíasprofetaxliyt'äna

29UkatstiAjayuxFeliperuxsänwa:Jak'achasim,ukat akacarrompimayachasimsasa

30Felipestijuparjak'achasisinIsaíasprofetanqillqatap liyt'irist'asinakhamsänwa:¿Kuntïliyt'ktaukamuyt'tati?

31Jupastisarakïnwa:¿Kunjämaraknayasti,jankhitis irpkistaspasti?UkatstiFelipexjupampchika qunt'asiñapatakiwachikt'äna.

32Liyt'känaukaQellqatajjakhamsänwa:“Jupajjmä ovejaruñtatawjiwayañatakirpapjjänakunjamtïmä corderojjamuktʼkiukhama,jupajjjaniwlakapjistʼarkänti.

33Jupanjisk'achatäsaxtaripäwipaxapaqatäxänwa; jakäwipaxakauraqitapaqatäxiwa

34UcaeunucostiFeliperuwsäna:Achikt'asipxsmawa, ¿khititsaprofetaxukparli?¿jupapachpata,janukaxyaqha jaqitcha?

35UkatstiFelipexlakapjist'arasawukapachpaQillqatat Jesusatyatiyäna

36Thakkasaxmäumaruwpuripxäna,ukateunucoxsänwa: Uñtapxam,akaxumawutji.¿Kunasbautisasiñatak jark'itu?

37Felipestisarakïnwa:Jumatixtaqichuymamampi iyawsätaxa,iyawsasmawasasa.Jupastisarakïnwa: NayaxiyawstwaJesucristoxDiosanYuqapätapxasasa

38Ukatstiukacarroruxsayt'ayañapatakiwmayïnaukatsti bautisarakïnwa.

39Umataypitmistusinsti,TatitunAjayupawFeliperux irpsuwayxäna,ukhamatukaeunucoxjanmayamp uñjañapataki

40UcampisFelipejjAzotosatcheqanwajikjjatasïna, ukatstiCesareamarkarpuriñkamawtaqemarkanakan yatiyäna.

9JAQTHAPI

1SaúlreyejjTatitundiscipulonakaparajjsarayasa, jiwayañatakisa,jilïrsacerdotenukarsaräna.

2UkatstiDamascomarkarsinagoganakarcartanakmayïna, ukhamatchachanakasjanukaxwarminakasuka thakhinjamjikxatkanixa,Jerusalénmarkarkatuntat apaniñapataki

3JupajjsarkasajjDamascojakʼaruwpurinïna,mä akatjamatwaalajjpachatmäqhanajjqhantʼäna.

4Uraqiruliwxatasinxa,mäaruist'äna:Saulo,Saulo, ¿kunatsaarknaqapxista?

5Jupastisarakïnwa:Tatay,¿khitïtasa?Tatitusti sarakïnwa:NayaxarknaqktaukaJesusätwa

6Jupastikhathatt'asisawakhamsäna:Tata,¿kunlurañsa munta?Tatitustijuparuxsänwa:Sartasim,markar sarxam,ukatkuntixlurañamäkiukyatiyapxätamsasa

7Jupampchiksarirjaqinakaxjanarsuñjamaw sayt'asipxäna,mäaruist'asa,ukampisjaniwkhitirus uñjapkänti

8Saúlreyejjakaoraqetsartjjäna.nayranakapjist'arasinsti janiwkhitirusuñjkänti,janukastiamparatkatt'asisaw Damascomarkarirpapxäna

9Kimsauruwjanuñjkataynati,janirakiwmanq'kataynati, janirakiwumkataynati

10Damascomarkanjja,Ananiassatmädiscipulowutjäna Tatituxmäunañchäwinjuparuxsänwa:“Ananías”sasa. Jupastisarakïnwa:Tatay,nayajjakanktwasasa

11Tatitustijuparuxsänwa:Sartasim,chiqasatäkisuka thaknamsaram,ukatJudasanutapanmäSaúlsutini,Tarso markankirjaqitjiskt'am

12MävisionanwaAnaníassutinimäjaqirmantaniruñji, juparamparapampluqxatasinuñjañapataki.

13Ananiasastisarakïnwa:Tatay,waljaniruwakajaqit ist'ta,kunjämtixJerusalénmarkanqullanjaqinakamarjan walinaklurkiukxa.

14Jupajjsacerdotenakanjilïrinakapatjja,sutim aytasirinakarkatuntañatakiwchʼamanïski

15UcampisTatitojjjuparojjsänwa:Sarjjam,jupajj nayatakejjmäajllitvasowa,janjudiöpkinacaru,reyinacaru, israelitanacanayrakataquiwsutijapañataqui

16Nayastijuparuñacht'ayarakïwa,kunjajach'a t'aqhisiñanakassutixlaykuxt'aqhisiñapa

17Ananiasastiutaparuwsarxänaamparanakap luqxatasinstisänwa:Saúljilata,Tatitux,jutktauka thakinuñstkistuukaJesusawnayarkhitanitu,jumar uñjañamataki,QullanAjayumpiphuqt'atäñamatakisasa 18Ukspachawnayranakapatmäescamaruñtatjaquqanïna.

19Manq'akatuqasastich'amañcht'atäxänwaUkapachaw SaúlreyejjDamascomarkanjakapkänauka discipulonakampchikamäqawqhaurunakjakasïna.

20UkspachawsinagoganakanCristotyatiyäna,Diosan Yuqapawa

21Taqikhitinakatixjuparist'apkänukanakaxwal muspharapxäna,sapxarakïnwa:¿JanitakaxJerusalén markanukasutimpist'asirjaqinakart'unjäna,ukatuka amtampiwakachiqarpurinipxäna,jilïrsacerdotenakar katuntatirpañataki?

22UcampisSaúlreyejjjuk'ampiwch'amanïscäna, Damascomarcanjakirjudionacarojjch'ajjwtayäna,jupajj cheqpachCristötapuñacht'ayasa

23Waljaurunakphuqhasxänaukaqhipatsti,judionakax juparjiwayañatakiwamtapxäna

24UkampisSaúlreyixjupanakansuyt'äwipyatirakïnwa UkatarumayarumawpunkunakuñjapxänaJesusar jiwayañataki

25UkatstidiscipulonakajjarumawJesusarirpapjjäna,mä canastaruwperqajakʼarapaqtʼapjjäna.

26SaúlreyejjJerusalénmarkarpurinkänaukhajja, discipulonakapampmayachasiñwayantʼäna,ukampis

taqeniwjuparajjsarapjjäna,janiwdiscipulopätap creyipkänti.

27UkampisBernabeaxapostolanakanukarirpäna,ukatsti kunjamsaTatiturthakinuñjäna,jupampparläna,Damasco markanJesusansutipxaruxjanaxsarasawyatiyäna.

28JupanakampchikawJerusalénmarkarmantasa, mistuñasa

29JesusaxTatitJesusansutipxaruxjanaxsarasawparläna, griegojaqinakampiwch'axwäna

30JilatanakajjukyatisawCesareamarkarirpjjapjjäna, Tarsomarkarkhitapjjarakïna

31UkapachawiglesianakaxtaqpachJudea,Galilea, Samariauraqinsamarañtukuyapxäna.Tatituraxsarañampi, QullanAjayunchuymacht'äwipampisarnaqasaxwalpun jilxattapxäna

32Pedrojjtaqecheqanakarsaraskänaukhajja,Lidamarkan jakasipkänaukasantojaqenakanukarsaraqanïna

33UkanstiEneassatmäjaqiruwjikxatäna,jupaxllätunk marawikiñanimantaskäna,parálisisusumpusuntatänwa.

34Pedrostijuparuxsänwa:Eneas,Jesucristow k'umarapttamxaUkatjankʼakiwsartäna

35Lida,Sarónsatchiqanjakirinakaxtaqiniwjupar uñjapxäna,ukatstiTatituruwkuttʼapxäna

36Jopemarkanjja,Tabitasatmädiscipulowutjäna,uka discipulojjDorcassatawa.

37Ukaurunakanxa,ukawarmixusuntasinjiwxäna, jariqt'asisinsti,mäaltusutaruwikiyapxäna

38LidamarkaxJopemarkajak'ankxänwa, discipulonakapastiPedronukankatapist'asinxa,päjaqiruw juparkhithapxäna,jupanakarjanqhipt'añapataki

39UkatstiPedroxjupanakampchikawsartasïna. KunapachatixJesusarpurinkänaukkhasti,utapataruw irpanipxäna,taqiijmawarminakastijacht'asisawjupan jak'apansayt'asipxäna,Dorcaschachaxjupanakamp chikäskänaukaisi,isinakuñacht'ayasa

40UcampisPedrojjtaqeniruwmistüna,qonqort'asisaw Diosatmayisïna.ucatstijanchiparkutt'ayasajjsänwa: Tabita,sartamsasaUkatstinayranakapjist'arasïna, Pedroruñjasasti,qunt'asïna

41UkatstiJesusaxamparapluqxatäna,ukatstiqullan jaqinakampiru,ijmawarminakarujawst'asaxjakkirjaqiruw uñt'ayäna

42JupajjJopemarkpachanuñtʼatäjjänwa.waljaniwTatitur iyawsapxäna

43JesusastiwaljaurunakawJopemarkanqheparäna,mä Simónsatqʼochulurirjaqempchika.

10JAQTHAPI

1Cesareamarkanjja,Corneliosatmäjaqewutjäna,jupasti italianosatgruponcapitanapänwa

2JupajjDiosaryupaychirjaqënwa,utapampchikaDiosar ajjsarirïnwa,jaqenakarojjwaljalimosnachurirïnwa, Diosarussapakutiwmayisïna

3Niyallätunkhorasaruwmävisionanuñjäna,Diosanmä angelapawjuparjakʼachasisinjuparsäna:“Cornelio”sasa 4Juparuñkatasinstiajjsarasawsäna:Tatay,¿kunas ukajja?Jupastisarakïnwa:Oracionanakamasa, limosnanakamasaDiosnayraqatanamtañatakiwjutisasa

5JichhastiJopemarkarmäjaqirkhithapxam,mäSimón ukarjawst'apxam,jupaxPedrosatawa

6JupastiSimónsatq'añulurirjaqimpiwqurpachasi,utapax qutathiyankiwa.

7Corneliompiparlirangelajjsarjjänaukhajja,utapanpä yanapirinakaparuwjawsäna,juparsuytʼirmäsoldadoru.

8TaqiukanakyatiyasaxJopemarkaruwkhithäna.

9Qhepürojjsarkasajjmarkarjakʼachasipkänaukhajja,niya sojjtajaypʼuhorasaruwPedrojjutapatjjarmakhatasïna

10Manq'añmunasawJesusaxwalimanq'atawtjatäna, ukampiswakicht'asipkänukkhasti,mäjuk'allakt'ataw uñjasïna

11Ukatstialaxpachajist'aratuñjäna,mäjach'alaphiruñtat pusiesquinanakapart'ant'atmävasosaraqiruñjäna

12Ukanstipusikayunianimalanaka,sallqaanimalanaka, jamach'inaka,alaxpachankirjamach'inaka

13Ucatstimäaruwist'asïna:Sartim,Pedro!jiwayaña, ukatstimanq’aña.

14Pedrostisänwa:Tatay,janiwukhamäkitiJanipuniw kunaq'añunaksa,q'añunaksamanq'kti

15Ucaarustimayampmayampparläna:Diosajj q'omachaquiucajja,janq'añusamtisasa

16Kimsakutiwukhamlurasïna,ukavasostiwasitatwa alaxpacharaptatäxäna.

17KunapachatixPedroxukaunañchäwixkunsañsmuni ukpächaskänaukhaxa,Corneliotkhitanirjaqinakax Simonanutapatjiskt'asipxäna,ukatstipunkunayraqatan sayt'asipxäna

18Ukxarustijawsapxäna,PedrosutiniSimonaxukan qurpachatäpachati?

19Pedroxukaunañchäwitlup'iskipanxa,Ajayuxjuparux sänwa:Kimsajaqiwthaqhapxtamsasa

20Ukhamasti,sartasim,saraqam,jupanakampchikajan pächasissarañamawa,nayawjupanakarkhitantasasa

21UkatstiPedroxCorneliotkhithatäpkänaukajaqinakan ukarsaräna.Uñtapxam,nayaxkhitirutixjumanakax thaqhapktaukakïtwa,¿kunatsajumanakaxjutapxta?

22Jupanakastisapxarakïnwa:Corneliocapitanarux chiqaparuñjirjaqi,Diosaraxsart'irjaqi,taqijudionak taypinsumauñt'atjaqi,Diosaxmäqullanangeltuqiw iwxt'äna,utaparjawst'añamataki,ist'añamatakijuman arunakapa.

23Ucatstijupanacarojjutarjawsasawqorpachayäna QhipürustiPedroxjupanakampchikawsarxäna,Jope markatmäqawqhajilatanakawjupampchiksarapxäna.

24QhipürustiCesareamarkaruwmantapxänaCorneliox jupanakarsuyt'äna,wilamasinakaparu,jak'amasinakapar jawst'arakïna.

25Pedrojjmantaskänaukhajja,Corneliojjjupampjikisisajj kayunakapjakʼaruwqontʼasisinyupaychäna.

26UcampisPedrojjjuparirpäna,sarakïnwa:Sartam; Nayapachpasmächachätwa

27Jupampparltʼaskänaukhajja,mantasinjja,walja jaqenakaruwtantachtʼasipjjäna.

28Jesusastijupanakaruxsänwa:Jumanakaxyatipxtawa, mäjudíojaqinmaynimpchikt'atäñapa,janukaxyaqha markankirjaqimpchikt'atäñasaUcampisDiosawnayarojj uñacht'ayitu,janiwkhitirusq'añu,janq'añusañajäkiti sasa.

29Nayastikhitanitäkituukhakiwjumanakanukarjutta, ¿kunaamtampisnayarjawst'apxista?

30Corneliostisarakïnwa:Pusiurunayrawjichhürkamax ayunaskayätallätunkhorasaruwutajanmayisiyäta,ukatsti

mäjaqiwk'ajkirisimpisthapt'atanayannayraqatajan sayt'atäskäna.

31Ukatsarakïnwa:Cornelio,mayisïwimaxist'atawa, limosnachuratamastiDiosnayraqatanamtatäxiwasasa.

32UkhamastiJopemarkarkhithapxam,Simónukar jawst'apxam,jupastiPedrosatarakiwajupastiquta thiyankirSimonanutapanikintatawa,jupaxñik'ut khuchhuqirjaqinutapanwa,jupawjutkaniukkhaxjumamp parlt'ani

33UkspachawnayajjjumarukarkhitantaJumastiwali sumlurtaxa,jutätamxasasaJichhastitaqiniwDiosan nayraqatapanjutapxta,taqikuntixDiosaxsisktamuk ist'añataki.

34UkatPedroxlakapjist'arasinsäna:Chiqpachansa nayaxamuyastaDiosaxjaniwkhitirusyäqkiti

35Ucampistaqemarkanjja,khititejjjuparajjsarki, cheqaparsarnaqkiukajja,jupampistʼatawa

36DiosaxisraelitanakaruxJesucristotuqisumankañ yatiyasawapayanitayna.

37Nayajjsapjjsmawa,jumanakajjyatipjjtawa,ukaarojj Judeamarkpachanyatiyaskäna,Galileatqalltasinjja, Juananbautisatäpkänaukaqhepatjja.

38DiosaxNazaretmarkankirJesusarQullanAjayumpi, ch'amampijawillt'änaDiosaxjupampïskänwa

39Judionakanuraqipansa,Jerusalénmarkansataqikuntix jupaxlurkänukanakxananakaxyatipxtwaJuparusti jiwayasawmäquqarwarkt'apxäna

40Diosaxkimsïruruwjaktayäna,ukatstiqhan uñacht'ayäna

41Janiwtaqejaqenakaryatiykiti,janukastiDiosannayra ajllittestigonakaparuwuñtʼayapjjta,jupanakajjjiwatanak taypitjaktkänaukaqhepatjupampchikawmanqʼasipjjta, umapjjarakta

42Jupajjjaqenakaryatiyapjjañajataki,Diosajjjakirinakata, jiwatanakan Juezipäñapatak uttʼayatätap qhanañchapjjañajatakiwewjjtʼapjjetäna

43Taqiprofetanakaxjupatyatiyapxam,khititixjupar iyawskiukaxsutiptuqiwjuchanakapatpampachatäni

44Pedroxukaarunakparlkasaxa,QullanAjayuxtaqi khitinakatixukaaruist'apkänukanakaruwpurintäna.

45Circuncidatäpkänaukanakasti,Pedrompchika jutapkänaukanakajjwalmuspharapjjäna,janjudiöpki ukanakarojjQullanAjayunchuräwipwarantataplayku.

46Jupanakajjyaqhaarunakparliristʼapjjänwa,Diosar jachʼañchapjjarakïnaUcatstiPedrojjsänwa:

47¿Khitisumajark'aspa,jiwasaruñtasitQullanAjayun katuqirjaqinakarjanbautisasipxañapataki?

48UkatstiTatitunsutiparbautisasipxañapatakiwmayïna. Ukatxamäqawqhaurunakqhiparañapatakiwmayipxäna

11JAQTHAPI

1Judeankirapostolanakampijilatanakampisti,jan judiöpkisukanakanDiosanarunakapkatoqapjjatap istʼapjjäna

2PedrostiJerusalénmarkarpurinkänaukhajja, circuncidatäpkänaukanakajjjupampiwchʼajjwapjjäna.

3Jumastisarakïnwa:Jancircuncidatäpkiukajaqenakan ukarmantäna,jupanakampchikawmanqʼasirïtasasa

4UcampisPedrojjqalltatpachukatoqetyatjjatasaw jupanakarqhanañchäna

5Jopemarkanmayisiskäyätwa,mävisionanuñjta:“Mä jach'alaphiruñtatmävasoalaxpachatpusiesquinat saraqaniskiukatstinayaruwpurinitu

6Nayajjnayranakajchʼoqtʼasajja,pusikayunianimalanak uñjta,sallqaanimalanaka,jamachʼinaka,alajjpachankir jamachʼinaka

7Mäaruist'ta,nayarojjakhamsituwa:“Pedro,sartam; jiwayañaukatstimanq’aña.

8Ucampisnayajjsista:‘Janiwukhamäquiti,Tatay,janiw kunaq'añussa,q'añusalakajarojjmantawaykiti’sasa 9Ucampisalajjpachatmayampist'itu:“Diosajj q'omachquituucajja,janq'añusamti”sasa

10Kimsakutiwukhamlurasïna,taqiniwalaxpachar kutt'ayatäpxäna

11UkspachawkimsachachanakaxCesareamarkatnayan ukarkhithatäpkänaukautarpurinipxäna.

12UcampisAjayuwnayarojjjupanakampchiksarañ mayïna,janpächasisaUkasuxtajilatanakaxnayamp chikawsarapxäna,ukatstiukajaqinutaparmantapxta.

13UkatstiJesusaxutapanmäangelaruñjatap uñacht'ayapxitu,ukaangelastisayt'atäskäna,juparsäna: Jopemarkarjaqinakkhitam,Simónukarjawsayapxam, Pedrosutini

14Qhitisarunakyatiyätam,ukhamatjumasa,taqpach utamasaqhispiyatäpxätasasa.

15Nayajjparlañqalltkayätaukhajja,QullanAjayuw jupanakjjarojjpurïna,kunjamtïqalltannanakajjjutkäna ukhama.

16Tatitunarunakapatamtasiyätwa,kunjämtixjupax siskäna:“ChiqpachansaJuanaxumampiwbautisasi”sasa ukampisQullanAjayunbautisatäpxätawa.

17DiosaxJesucristoTatituriyawsirinakjamchurkistu ukhama¿kunasnayajjDiosarsaykatañataki?

18Ukist'asinsti,amukt'asawDiosarjach'añchapxäna: UkhamastiDiosaxjanjudiöpkiukanakarus arrepentisipxañapatakixjakañchurarakisasa

19Estebananarknaqatapatch'iqintatäpkänukanakax Fenice,Chipre,Antioquíauksaruwsarapxäna

20JupanakatyaqhepajjChipre,Cirenemarkankir jaqenakänwa,jupanakajjAntioquíamarkarpurisajjgriego jaqenakaruwTatitJesusatyatiyapjjäna

21Tatitunamparapaxjupanakampchikäskänwa,walja jaqinakawiyawsapxäna,ukatstiTatituruwkutt'apxäna.

22UkatstiJerusalénmarkankiriglesiankirinakaxukatuqit yatiyapxäna,ukatBernabearkhithapxänaAntioquíamarkar sarañapataki.

23JupastiDiosankhuyapayasiñapuñjasaxwalkusisïna, taqiniruwch'amañcht'äna,taqichuymaTatitur mayachasipxañapataki

24Jupastisumajaqïnwa,QullanAjayumpi,iyawsäwimpi phuqt'ata

25UkatstiBernabeaxTarsomarkaruwsaräna,Saúlreyir thaqirsarañataki

26Juparjikxatasaxa,AntioquíamarkaruwirpänaUcatsti mämarawiglesiamptantachasipjjäna,waljajaqenakaruw yatichapjjänaUkatdiscipulonakaparojjAntioquía markanwanayraqatcristianosasinsutichapjjäna.

27UkaurunakanstiprofetanakawJerusalénmarkat Antioquíamarkarpurinipxäna

28Jupanakatmaynïriwsayt'asïna,Agabosutini,jupasti Espiritutuqiwtaqiakapachanjanwalt'äwixutjanisasaw qhanañchäna

29DiscipulonakajjsapamayniwJudeankirjilat kullakanakaryanaptʼaapayaniñamtapjjäna.

30Jupanakastiukhamlurapxäna,Bernabé,Saúlchachan amparapampiwjilïrinakarapayapxäna.

12JAQTHAPI

1NiyaHerodesreyejjiglesiankiryaqhepjaqenakar llakisiyañatakiwamparanakapluqtäna

2UkatstiJuananSantiagojilaparuwespadampijiwayäna 3Judionakankusisitapuñjasajja,Pedrorirpjjarakïnwa (Ukapachawjanlevadurantʼantʼamanqʼañurunakax utjäna).

4Juparkatuntasinsti,carcelarjist'antasinstipusipusit'aqa soldadonakaruwkatuyäna,juparuñjañapatakiSemana Santaqhipatjaqinakaruñstayañamtapxäna.

5Pedrosticarcelanjist'antatänwa,ukampis iglesiankirinakaxDiosaruwjupalaykujanjaytjasis mayisipxäna.

6Herodesajjjuparirpañmunkänaukhajja,Pedrojjpä soldadonaktaypinikiskäna,päcadenampichint'ata

7Tatitunangelapawjuparpurintäna,mäqhanawcarcelan qhant'äna,Pedroruxladoparjawq'jasawsartayäna,akham sasa:Jank'aksartamsasaUkatcadenanakapax amparanakapatjaquqanïna.

8Angelastijuparuxsänwa:Ch'ukumuchasim,ukat sandaliasuchasimsasaUkatukhamarakiwluräna Jupastisarakïnwa:Isimmuyuntasinnayararktasasa.

9Ukatstimistusawjupararktänaucatjaniwyatipcänti angelanluratapajjcheqäskatapjja;ukampismävision uñjatapamuyasïna.

10Nayrïrguardiánukatpayïrguardarpachpasxapxäna ukhaxa,hierrotluratpunkuruwpuripxäna,ukapunkux markarsarañapawa.Jupanakastijupanmunatapatjist'aräna, ukatstimäcalletuqiwsarapxänaUkspachawangelaxjupat sarxäna

11Pedroxamuyt'asinxsänwa:Jichhaxchiqpachapuniw yatxa,Tatituxangelaparuwkhitanitu,Herodesanamparapat qhispiyitu,judionakantaqikuntixsuyapkänukanakat qhispiyitusasa.

12Ukamuyt'asinsti,MarcossutiniJuanantaykapaMarian utaparuwpurïnaukanxwaljanipuniwmayisiñatak tantachasipxäna.

13Pedrojjpunkullawintkänaukhajja,Rodasatmä tawaqowistʼirjutäna

14Pedronarupyatisinsti,janiwkusisiñatpunkujist'arkänti, janukastit'ijt'asawmantasinkunjämtixPedroxpunku nayraqatansayt'atäskänaukyatiyäna.

15Jupanakastisapxarakïnwa:Jumajjloqtatätawasasa Ukampisukhamakïskapuniwasasawsapakuti qhanañchänaJupanakastisapxarakïnwa:Jupan angelapawasasa.

16Pedrostiliqt'askakïnwa,punkujist'arasinjuparuñjasax walmuspharapxäna

17Ucampisjupajjamparapampiwamparapamp amuktʼayasajjkunjämtejjTatitojjcarcelatirpsuwaypacha ucjjayatiyäna.Jupastisarakïnwa:Saram,Santiagoru, jilatanakaru,akanakuñacht'ayapxamsasaUkatsti sarxasaxyaqhachiqaruwsarxäna

18Urujayp'usti,soldadonaktaypinxjaniwmäjuk'a ch'axwañasutjkänti,kunajanwalt'äwisPedrorpasäna

19Herodesastijuparthaqt'asinjanjikxatkasaxa, uñjirinakaruwjiskt'äna,ukatstijiwayapxamsasawsäna. JudeamarkatCesareamarkarsarasinstiukanwaqhiparäna 20HerodesastiTiro,Sidónmarkankirinakaruxwalpun chuymch'allxtayäna,ukampisjupanakaxmäamtampiw juparjak'achasipxäna,ukatBlastoreyinutauñjiriparmä amigoptukuyasaxsumankañmunapxänakunatix markapaxreyinmarkapampiwmanq'antatäna.

21MäurustiHerodesaxreyinisimpisthapt'atawtronopar qunt'asisinjupanakararst'äna

22Jaqinakastijach'atart'asipxäna:Diosanarupawa, janiwjaqinarupakitisasa

23UkspachawTatitunangelapaxjuparjawq'jäna,Diosar janjach'añchataplayku

24UkampisDiosanarunakapaxjuk'ampiwjilxattawayi 25BernabeampiSaúlchachampixJerusalénmarkat kutt'anxapxäna,ukatstiMarcossutiniJuanampiirpapxäna

13JAQTHAPI

1Antioquíankiriglesianjja,profetanakampi yatichirinakampiwutjäna.Bernabé,Simeón,Nígersatäkis uka,CirenemarkankirLucio,Manaén,Herodesmarka apnaqirimpi,Saúlsatchachampi

2JupanakastiTatiturluqtasipkäna,ayunapkänaukhajja, QullanAjayuxsänwa:“Bernábeampiru,Saúlampiru, nayarujawst'atajataki”sasa

3Jupanakastiayunasisa,Diosarmayisisa,amparanakap luqxatasinxa,khithapxäna

4JupanakastiQullanAjayunkhitasinxa,Seleucia markaruwsarxapxäna.UcatstiChipremarkaruwbarcot sarapjjäna

5Salamismarkarpurisinsti,judionakansinagoganakapan Diosanarunakapyatiyapxäna.

6IslataypitPafosmarkarsarasinsti,mälayqajaqiruw jikxatapxäna,k'ariprofeta,mäjudío,Barjesúsutini

7UkamarkaapnaqiriSergioPablo,waliamuyt'asirjaqimp chikawutjänaJupastiBernabeampiru,Saúlchachampir jawsäna,Diosanarunakapist'añmunarakïna

8UcampisElimaslayqirjaqiwjupanakaruxsaykatasïna, jupariyawsäwitjithiqtañmunasa

9UkxarustiSaúlreyixqullanAjayunphuqt'atawjupar uñch'ukisïna.

10Ukatsarakïnwa:Taqek'arichuymampi,janwali lurañanakampiphuqt'ata,Supayanwawa,taqichiqapar uñjañanuñisiri,¿janitTatitunchiqathakinakapmayjt'ayañ jaytkäta?

11Jichhasti,Tatitunamparapaxjumaruwpuri,jumasti juykhüxätawa,mäjuk'apachakiwIntixjanuñjkätati Ukspachawmäch'amaka,ch'amakasjuparpurïna;ukatsti amparatkatthapisiñatakmäqawqhanakthaqhirsaräna

12Ukuñjasasti,ukajilïrirpirixTatitunyatichäwipuñjasax walmuspharasiniyawsäna

13PablompijupampchiksarkasastiPafosmarkat mistusawPamfiliamarkanPérgamarkarpuripxäna 14PérgamarkatsarxasaxPisidiamarkanAntioquía markaruwpuripxäna,ukatsábadourunsinagogaruw mantapxäna,ukatstiqunt'asipxäna

15Leyliyt'asinprofetanakliyt'añtukuyatatsti,sinagogan jilïrinakapaxjupanakarkhithapxäna:“Jilatanaka, jumanakatixjaqinakarewjjt'añarunakutjapxätamxa, sapxarakim”sasa

16UkatPabloxsayt'asisinamparapampiwsäna:Israel markankirinaka,Diosaraxsart'irinaka,ist'apxamsasa.

17AkaIsraelmarkanDiosapawnayraawkinakasarajllïna, Egiptomarkanjanuñt'atjaqinakjamjakasipkänukkhaxa, jach'aamparapampiwukamarkatirpsuwayäna.

18Niyapusitunkamarawwasaransarnaqäna

19Canaánuraqinpaqallqumarkanakart'unjasasti, jupanakanuraqinakaplakirïna.

20Ukaqhipatstiniyapusipatakphisqatunkamaranakaw jupanakaruxtaripirinakchuräna,Samuelprofetakama

21Ukaqhipatstimäreymayipxäna,ukatDiosaxCis chachanSaúlyuqapa,Benjamíntribunkirjaqiruwpusi tunkamarachuräna.

22Juparapanukusinsti,Davidaruwjupanakanreyipat utt'ayänaJuparustijuparuwqhanañchäna:“Jeséchachan Davidyuqaparuwjikxatta,jupastinayapachpawtaqi munañaxphuqani”sasa

23Ukajaqenwawanakapatjja,Diosajjarsutaparjamaw IsraelmarkarmäQhespiyiriJesusarjaktayäna.

24KunapachatixJuanaxjanïrjutkasaxtaqiisraelitanakar arrepentisiñatakbautisasiñyatiyäna

25Juanajjkuntïlurañmunkänaukphoqaskänaukhajja, akhamsasawsäna:“¿Khitirïkiristsajumanakajj amuyapjjta?”NayajjjaniwjupajjäktiUcampisnaya qhepürojjmayniwjutaski,jupanzapatonakapjan antutañajataki

26Jilatanaka,Abrahamanwawanakapa,khitinakatix jumanaktaypinDiosaraxsarapkiukanakaxjumanakaruw akaqhispiyasiñaruapayanipxsma

27Jerusalénmarkanjakirinakasa,jilïrinakapasa,juparjan uñt'apxataplayku,profetanakanarunakapsa,sapasábado urunliyt'atäkiukaarunaksa,juparjuchañchasax phuqapxiwa

28Jupanakastijanisjuparjiwayañatakutjkchïnjja,Pilator jiwayatäñapatakiwachiktʼasipjjäna

29Taqekuntïjupatqellqaskänaukphoqhasajja,qoqat apaqasawmäsepulturarikipjjäna.

30UkampisDiosaxjiwatanaktaypitjaktayäna

31WaljaurunakawGalileatJerusalénmarkarjupampchik sarapkänaukanakaruñjäna,jupanakajjjaqenakan qhanañchirinakapäpjjänwa

32Kunatixnayraawkinakararsutäkiukaarunak yatiyapxsma.

33Diosajjukapachparakiwjiwasanakarwawanakapar phoqawayi,JesusarjaktayasakunjämtixpayïrSalmo qillqatanqillqatäkiukhama:“JumawNayanWawajätaxa, jichhüruwnayaxyurïsma”sasa

34Jiwatanaktaypitjaktayäna,jichhajjjaniwjukʼampjan walirkuttʼjjaniti,jupajjakhamsänwa:“Davitan khuyapayasiñapchurapjjäma”sasa

35UkatwaJesusaxyaqhasalmoqillqatansaraki:“Janiw QullanDiosamaruxjanwalinakuñjañapatakjaytkätati” sasa

36DavidaxDiosanmunañaparjampachpawawanakapar luqtasaxikisxänwa,ukatstiawkinakapanjak'apan ikintatäxänwa

37UcampisDiosajjjaktayänaucampisjaniwjanwalinak uñjcänti

38Jilatanaka,yatipxam,akajaqituqijuchanakamat pampachatäñyatiyapxatama.

39Jupatuqiwtaqiiyawsirinakaxtaqikunanaskituñjatäpxi, Moisesankamachiparjamaxjaniwchiqaparuñjatäpkasmati

40Ukhamastiamuyasipxam,profetanakanarsutaparjamax jumanakarjanjutapxañapataki.

41Uñtapxam,jumanakaxjisk'achasirinaka,muspharapxam, jiwarapxam,jumanakanurunakamapanmäluräwiluraskta, ukalurawixjumanakaxjaniwiyawsapkätati,mäjaqis jumanakaryatiyapxätamukhasa

42Judionakaxsinagogatmistxapxänaukhaxa,jan judiöpkisukaarunakjupanakaryatiyatäñapatakiw achikt'asipxäna

43Tamaxt'unjatäxänaukhaxa,waljajudionakasa, yupaychäwirjutirinakasaPablompiru,Bernabeampiru arktapxäna

44Qhepürojjsábadourunjja,niyamarkpachawDiosan arunakapistʼañataktantachasipjjäna

45Ucampisjudionakajjwaljajaqenakaruñjasajja, envidiasisawPablojjsiskänaukanakcontraparlapjjäna.

46UkatPablompiBernabeampixjanaxsarasawsapxäna: Diosanarupaxnayraqatjumanakaryatiyañaxwakisïnwa, ukampisjumanakatapanukupxtaxa,wiñayjakañkatuqañax janisaskïkaspaukhamamuyasipxtaxa,janjudiöpkis ukanakaruwkutt'apxtasasa

47Tatitojjakhamsasawsapjjetu:“Nayajjjanjudiöpki ukanakanmäqhanapäñamatakiwuttʼaysma,ukhamataka oraqtukuykamqhespiyatäñamataki”sasa

48Ukist'asinsti,janjudiöpkisukanakaxkusisipxänwa, Tatitunaruparuwjach'añchapxäna

49Tatitunarunakapaxtaqichiqanwayatiyasïna

50UkampisjudionakaxDiosaryupaychirjach'añchat warminakaru,markanjilïrinakaparuwch'allxtayapxäna, PablompirBernabeampirarknaqapxäna,ukatstimarkapat jaqunukupxäna.

51Ucampiskayunakapanlaq'apch'allt'asisawIconio markarpuripxäna

52Yatiqirinakapastikusisiñampi,QullanAjayumpi phuqt'ata

14JAQTHAPI

1Iconiomarkanjja,panpachaniwjudionakansinagogapar mayampsarapjjäna,ukhamparlapjjäna,waljajudionakas griegonakascreyipjjänwa

2Ucampisjaniyawsirjudionacajjjanjudiöpqui ucanacarojjjanwaliamuyunacaruwwilamasinacarjan walt'ayapjjäna

3WaljatiempowTatitunjanaxsarasparlapxäna,jupaw Diosankhuyapayasiñaparupatqhanañchäna,ukat amparanakapampiunañchanaka,muspharkañanak lurañapatakiwyanaptʼäna.

4Ucampismarkanjakenacapajjt'aqanuqtatäjjänwa, yaqhepastijudionacampi,mäapostolonacampi

5Kunapachatixjanjudiöpkiukanakasa,judionakas jilïrinakapampi,jupanakarjanwalinaklurapxäna,qalamp k'upjapxarakïna

6JupanakastiukyatisaxListra,Derbemarkanakaruw jaltxapxäna,ukamarkanakaxLicaoniamarkankiwa,ukat ukajak'ankirmarkanakaruwjaltxapxäna

7Ukanstisumayatiyäwinakyatiyapxäna.

8Listramarkanstimächachawqunt'atäskäna,janch'amani, taykapanpurakapatpachjanch'amani,janipuniw sarnaqirïkänti.

9JupastiPablonparlatapist'äna

10Jach'atarumpiwsäna:Kayunakamsayt'asimsasa Ukatjupaxt’ijt’asawsarnaqäna.

11JaqinakaxPablonluratapuñjasaxjach'atarunak arsupxäna:Diosanakaxjaqiruñtatawjiwasanukar saraqanipxisasa.

12UkatstiBernabear“Júpiter”sasawsutichapxäna Pablosti,Mercuriosatänwa,jupawjilïrarst'äna

13UcatstiJúpitersatsacerdotejjmarkapatnayraw vacanaca,guirnaldaapanïna,ucatstimarcanacampchikaw sacrificioloqtañmunäna

14BernabeampiPablompiapostolanakaxukyatisinxa, isinakch'iyjasipxäna,ukatstijach'atjach'atarnaqasisax jaqinaktaypiruwt'ijtapxäna.

15Ukatsapxarakïnwa:Tata,¿kunatsaukhamlurapxtaxa?

Nanakaxukhamarakiwjumanakampchikamunañan jaqinakäpxsma,jumanakaryatiyapxsmaakainach'usat jakkirDiosarkutt'apxañamataki,jupawalaxpacha, akapacha,quta,taqikunatixukanutjkiukanakluratayna

16Nayratiemponjja,taqemarkanakaruwthakinakaparjam sarnaqapjjañapatakjaytäna

17Ukampisjaniwjupapachpaxjanyatiyasjaytkänti, askinaklurasaxalaxpachatjallusa,achuñpachanaksa churarakistu,chuymanakasarmanq'añampi,kusisiñampi phuqt'ayasa

18Ucaarunacampiwjakenacarojjjansacrificio loqtapjjatapatjark'apjjaraquïna

19Antioquía,Iconiouksatmäqawqhajudionakawuka chiqarpurinipxäna,jupanakastijaqinakaramuyt'ayapxäna, Pablorqalampk'upjasinjiwatäkaspasukhamamuyasax markatirpsupxäna

20Ukampisdiscipulonakapajjjuparjakʼachasipkäna ukhajja,jupajjsartasinmarkaruwpurïna

21Ukamarkarsumayatiyäwinakyatiyasa,waljajaqinakar yatichañtukuyasaxListra,Iconio,Antioquía markanakaruwkutt'xapxäna

22Yatiqirinakanalmanakaparch'amañcht'apxam, iyawsäwipansarantapxañapataki,waljat'aqhisiñanakan DiosanReinoparmantañasawa

23Jupanakastisapaiglesianirpirchuymaninakutt'ayasa, ayunañampmayisiñtukuyasaxTatituruwkatuyapxäna, jupariyawsapxäna

24Pisidiamarkarsarasinjja,Panfiliamarkaruwpuripjjäna 25Pérgamarkanarunakyatiyasinsti,Ataliamarkaruw sarapxäna

26UkatstiAntioquíamarkaruwbarcotsarapjjäna,uka cheqatjjaDiosankhuyapayasiñapatwaDiosan khuyapayasiñaparwaktʼayatäpjjäna,kunalurañanaktï phoqapjjataplayku.

27Jupanakasti,iglesiartantacht'asisinsti,taqikuntix Diosaxjupanakamplurkatayna,kunjämtixDiosaxjan judiöpkiukanakariyawsäwipunkujist'arataynauk yatiyapxäna.

28Ukanstiwaljamaranakawdiscipulonakapampchika qhiparapxäna

15JAQTHAPI

1Judeachiqatsaraqaniryaqhipjaqinakaxjilatanakar yatichasawsapxarakïna:“JumanakatixMoisesan saräwiparjamcircuncidatäpkätaukhaxa,janiw qhispipkasmati”sasa

2KunapachatixPablompiBernabeampixjupanakampjan mäjuk'ach'axwapxäna,ch'axwapxäna,Pablompi Bernabeampi,mayninakampi,Jerusalénmarkar sarapxañapataki,apostolonakampi,jilïrirpirinakampi,uka jiskt'atuqita.

3Congregacionanirpatäsinsti,Fenicia,Samariauksa tuqinakanwa,janjudiöpkisukanakankutikipstatapat yatiyapxäna.

4Jerusalénmarkarpuripkänaukhajja,iglesiankirinakasa, apostolonakasa,jilïrirpirinakasjupanakarkatoqtʼapjjäna 5Ukampisiyawsirifariseonakatyaqhepajjsartasipjjäna, sapjjäna:“Wakisiwacircuncisiónlurañasa,Moisesanleyip phoqapjjañapataki”sasa.

6Ukatapostolonakasa,irpirchuymaninakasukatoqet yatjjatañatakiwtantachasipjjäna

7Kunapachatixwalch'axwañqalltäna,Pedroxjupanakar sänwa:Jilatanaka,jumanakaxyatipxtawakunjämtix Diosaxmäjuk'anayraxjiwasanakatajlliwaykistu,jan judiöpkiukanakaxnayanlakaxtuqisumayatiyäwinak ist'apxañapatakiukatiyawsapxam

8Chuymanakuñt'irDiosaxjupanakarqhanañchäna,Qullan Ajayuchurasa,kunjämtixjiwasanakarchurkistuukhama.

9Jupanakampejjjaniwmayjtʼayapjjamti,iyawsäwilayku chuymanakaparqʼomachapjjam

10Jichhasti,¿kunatsaDiosaryant'apxta,discipulonakarmä yugouchañyant'apxasma,ukayugoxjaniwnayra awkinakasasa,nanakasapt'añjamäkänti?

11UkampisJesucristoTatitunkhuyapayasiñapampiw qhispiyatäñäni,jupanakjamarakiwqhispiyatäñäni

12Taqijaqinakaxamukt'asawBernabeampiruPablompir ist'apxäna,kunamuspharkañanaksaDiosaxjanjudiöpkis ukanakarjupanaktuqilurataynaukyatiyapxäna

13Jupanakajjamuktʼapjjänaukhajja,Santiagojjsänwa: “Jilatanaka,nayaristʼapjjeta.

14KunjamsaDiosaxnayratpachjanjudiöpkiukanakar tumptʼäna,sutiplaykumämarkaapsuñapataki

15Profetanakanarunakapajjukapachparakiwa.kunjamtï qillqatäkiukhamarjama,

16Ukaqhepatjja,nayajjkuttʼanïwa,ukatstiDavidan Tabernáculopwasitatsaytʼayä,ukacarpajjtʼunjatänwa. Ukat'unjatanakwasitatsayt'ayarakï,ukatstisayt'ayarakïwa

17Jilt'irjaqinakaxTatiturthaqhapxañapataki,ukhamarak taqijanjudiöpkisukanakansutixatuñt'atäpkiukanakampi, siwa,taqiukanaklurirTatituxsiwa

18Diosaxakapachanqalltatpachtaqiluratanakapax uñt'atawa.

19Uqhamastinayajjsistwa,janjudiöpkisukanakatDiosar kuttʼanipkiukanakarjanllakisiyañasataki.

20Ucampisnanacajjjupanacarojjqillqapjjäma,idolonakar q'añuchañatjitheqtapjjañapataqui,wachuqajuchalurañatsa, ch'ajjwatatjiwarayatanakatsa,wilatsajitheqtapjjañapataqui 21NayratiemponMoisesaxsapamarkanDiosanarunakap yatiyirjaqinakawutjäna,sapasábadouruwsinagoganakan liytʼapxirïna

22Ukatstiapostolonakasa,jilïrirpirinakasa,taqpach iglesiampichika,PablompiBernabeampichikaAntioquía markarkhitañmunapxänwa.JudasBarsabassutini,Silas, jilatanakanjilïrinakapa

23JupanakastiukhamcartanakqillqapxänaAntioquía, Siria,Ciliciamarkanakankirjanjudiöpkiukajilatanakaruw aruntt'apxi

24Nanakaxist'apxtwa,khitinakatixjiwasanaktaypit mistunipkiukanakaxarunaktuqiwjanwalt'ayapxsma, jumanakaxakhamsapxiwa:‘Jumanakax circuncidatäpxañamawa,kamachirjamsarnaqapxañamawa’ sasa.

25Mäamtampitantacht'asisawajllitjaqinakjumanakar khithapxäma,munatBernabeampi,Pablompi

26KhitinakatixJesucristoTatitunsutiplaykujakäwinakap apt'asipki

27Judasampi,Silasampiruwkhithanipxsma,jupanakasti lakatuqiwukhamyatiyapxätam

28QullanAjayusataki,nanakatakisa,jumanakarjan juk'ampjach'aq'ipiapxatañaxwakisïnwa.

29idolonakarloqtatmanq'anakatjithiqtapxam,wila, ch'ankhachata,wachuqjuchalurañanakatsajithiqtapxam Jumanakaxwalisumsarnaqapxam.

30JaqunukutaxAntioquíamarkaruwpuripxäna

31Ukliyt'asinsti,chuymacht'äwiplaykuxwalkusisipxäna

32JudasampiSilasampisti,profetanakäpkchïnsa,walja arunakampiw jilatanakar ewjjtʼapjjäna, chʼamañchtʼapjjarakïna

33Jupanakajjmäjukʼaqheparapkänaukhajja,jilat kullakanakajjapostolonakanukaruwsumankañan antutatäpjjäna

34UkampisSilaschachajjukacheqanqheparañwamunäna.

35PablompiBernabeampixAntioquíamarkan yatichasipkakïnwa,Tatitunarunakapatyatiyasipkakïnwa, waljajaqinakampi.

36Mäqawqhaurunakqhepatjja,PablojjBernabearsänwa: Tatitunarunakapyatiyapktaukamarkanakanjilanakasar visittʼirsarapjjañäni,kunjamäsipkisaukuñjapjjañäni sasa

37BernabeaxJuanarirpañamtäna,jupastiMarcossatänwa

38UkampisPabloxjaniwjupanakampchikirpañmunkänti, jupaxPamfiliamarkatsarxäna,ukampisjaniwjupanakamp chikairnaqäwirsarkänti

39Jupanaktaypinch'axwañaxwalich'amapunïnwa, maynitmaynikamawt'aqanuqtapxäna

40PabloxSilasarajllisawsarxäna,jilanakapanDiosan khuyapayasiñapkatuqañataki.

41UkatstiSiria,Ciliciamarkanakaruwsaräna,iglesianakar ch'amañchañataki

16JAQTHAPI

1UkatstiDerbe,Listramarkanakaruwpurinïna,ukanstimä discipulowutjäna,jupastiTimoteosatänwa,jupastimä warminwawapänwa.ukampisawkipaxgriegojaqïnwa.

2UkatuqitxaListra,Iconiomarkanakankirjilatanakax walisumyatiyapxäna

3JupawPablojjjupampchikmistuñapäna;Ukachiqankir judionaklaykukatuntasincircuncisiónlurapxäna.

4Markanaktaypinsarkasasti,Jerusalénmarkan apostolanakanjilïrirpirinakapanutt'ayatkamachinak phuqhapxañapatakiwyatiyapxäna

5Uqhämaraquiwiglesianacajjiyawsäwinsuma saytʼatäpjjäna,sapauruwjiljjattapjjäna.

6JupanakastiFrigia,Galaciauksankirmarkanakar sarasinxa,QullanAjayuxAsiatuqinDiosanarunakap yatiyañjark'atäxänwa.

7Misiamarkarpurisinsti,Bitiniamarkarsarañyant'apxäna, ukampisAjayuxjaniwjayskänti

8MisiamarkapasasinstiTroasmarkaruwsaraqapjjäna 9MäunañchäwiwPablorarumanuñstäna.Ukanjja, Macedoniamarkankirmäjaqewsaytʼatäskäna,juparojj akhamsasawmayisïna:“Macedoniamarkarjutam, yanaptʼapjjeta”sasa.

10Ukuñjasasti,ukspachawMacedoniamarkarsarañatak ch'amachasipxta,Tatituxjupanakarsumayatiyäwinak yatiyañajatakiwjawsapxitu.

11UkatstiTroasmarkatmistusawSamotraciamarkar chiqakpuripxta,qhipürustiNeápolismarkaruwpuripxta 12UkachiqatstiFiliposmarkaruwpuripxta,ukamarkax Macedoniamarkanjach'amarkapawa,mäjach'amarkawa 13Sábadourunjja,mäjawirthiyankirmarkat mistuwayapjjta,kawkhantïDiosarmayisiñyatipkänauka cheqanjjaQunt'asisinstiukachiqarsarirwarminakampiw parlt'apxta.

14TiatiramarkankirLidiasutinimäwarmiwist'apxitu, jupaxmoradoisialjiri,TiatiramarkanDiosaruw yupaychäna.

15Bautisatäxäna,utapankirinakasa,akhamsasaw achikt'apxitu:“JumanakatixTatiturchiqachuymanïtax juchañchapxistaukhaxa,utajarmantapxam,ukan qhiparapxam”sasaUkatjupawjarkʼapxitäna

16Diosarmayisiñarsarapkayätaukhajja,mäajaytoqetmä tawaqowjikisipjjerïtu,jupajjuywirinakaparojjwalja qollqenakwaapaniwayi

17JupanakastiPablompiru,nanakararktasawjach'at art'asipxäna:AkajaqinakaxAltupataDiosan luqtirinakapawa,qhispiyasiñthakhiuñacht'ayapxitusasa 18WaljaurunakawukhamluränaUcampisPablojj llakt'asisawajayursäna:Jesucristonsutipjjaruwarsta, jupatmistuñamatakisasaUkatukapachpahoraruw mistunïna

19Uywirinakapaxqullqijikxatañansuyt'äwipax tukusxatapuñjasaxPablompirSilasampiruwkatuntapxäna, ukatstimarkaapnaqirinakanukarirpapxäna

20Ukxarustimagistradonakanukarirpapxäna,akhamsasa: Akajaqinakaxjudionakäpkchisa,markasaruxwal t'aqhisiyapxi

21Ukatstiromanonakäkasaxukacostumbrenak yatichapxam,ukacostumbrenakkatuqañaxjaniwwakiskiti, janirakiwphuqañaswakiskiti

22Jaqinakastijupanakcontrawsartasipxäna, juchañchirinakastiisinakch'iyjasipxäna,ukatsti jawq'japxamsasawsapxäna

23Waljajawq'jatasinsti,carcelarjist'antapxäna,carcela uñjiriruxjankunajanwalt'äwinuñjasiñapataki

24Jupanakastiukhamkamachikatuqasasti,manqha carcelarjaquntapxäna,kayunakapsach'uqt'ayapxäna

25ChikaarumastiPablompiSilasampixDiosaryupaychañ q'uchupxäna

26Mäakatjamatmäjach'auraqkhathatiwutjäna,carcelan cimientonakapaskhathatt'asïna,ukspachawtaqpach punkunakaxjist'arasïna,sapamayninch'akhanakapas jist'aratäxänwa

27Carcelanuñjiristiikitsartasisincarcelanpunkunakap jist'aratuñjasaxespadapapsusinjiwayasiñmunäna, katuntatjaqinakaxjaltxapxaspaukhamamuyasa

28Pablostijach'atart'äna:Janjumapachpaxjanwalinak luramti,taqiniwakankxapxtasasa.

29UkatstiJesusaxmäqhanajawsthapisinxa, khathatt'asisawPablompinSilasampinnayraqatapar qunt'asïna

30Jupanakarirpsusinstisarakïnwa:Tata,¿kunlurañajas qhespiyasiñatakejja?

31Jupanakastisapxarakïnwa:JesucristoTatitur iyawsam,ukhamatqhispiyatäpxäta,utamasasasa

32JupanakastiTatitunarunakapyatiyapxäna,ukhamarak taqiutapanjakirinakaru

33UkaarumastiJesusaxjupanakarkatuntasin ch'akhanakapjariqänaUcatsti,jupasa,taqejupanacampejj jankʼakiwbautisasipjjäna

34Utaparirpxatasinsti,manq'achuräna,ukatstitaqi utapampchikaDiosariyawsasawkusisipxäna

35Urumanthisti,magistradonakaxsargentonakaruw khithapxäna:Ukajaqinakarantutapxamsasa.

36CarcelauñjiristiPabloruxakhamsänwa:Jumanakar antutapxañamatakiwmagistradonakaxkhithapxitu

37Pablostijupanakaruxsänwa:Romanonakasjan juchañchatawjawq'japxitu,carcelarjist'antapxitujichhax ¿janitjamasatjaqunukupxistu?janiwachiqpachansa; ukampisjupanakpachpajutapxpan,nanakarirpapxitani” sasa

38Sargentonakaxukaarunakmagistradonakaryatiyapxäna, jupanakaxromanonakäpxatapist'asaxaxsarapxänwa.

39Jupanakastijupanakaruxachikt'asisawirpsupxäna, ukatstimarkatsarxapxañapatakiwachikt'apxäna

40UkatsticarcelatmistusawLidiamarkanutapar mantapxäna,ukatjilanakaruñjasaxchuymacht'asaw sarxapxäna

17JAQTHAPI

1Anfípolis,Apoloniamarkanakarsarasinsti,Tesalónica markaruwpuripxäna,ukanstijudionakansinagogapaw utjäna

2Pabloxkunjämtixmunkiukhamarjamawjupanakar mantäna,ukatkimsasábadouruwDiosanQillqatanakapat jupanakampparläna

3Cristoxt'aqhisiñapänwa,jiwatanaktaypitjaktanxa,sasa. JumanakaryatiyapksmaukaJesusaxCristowasasa

4JupanakatyaqhepajjiyawsasawPablompi,Silasampi casarasipjjäna.Diosaryupaychirgriegonakatxawalja jaqinakawa,jilïrwarminakatsajaniwmäqawqhanikïkänti

5Ukampisjaniyawsirjudionakaxenvidiasisawq'añuq'añu jaqinakarirpxaruwayapxäna,ukatstimätamajaqinakaruw tantacht'asipxäna,taqimarkaruwch'axwapxäna,Jasonan utaparuwnuwantapxäna,ukatjupanakarirpañmunapxäna jaqinakaru

6Jupanakarjanjikxatkasasti,Jasonampi,yaqhip jilanakapampiruwmarkaapnaqirinakanukarirpapxäna, akhamsasawjach'atart'apxäna:Akapachar mayjt'ayirinakaxakaruwpurinipxaraki

7Jasonaxjuparkatuqawayi,taqiniwCesaran kamachinakaparp'akintapxi,yaqhareyixutjiwa,mäsapa reyiwutji,mäsapareyi

8Ukist'asinsti,markaapnaqerinakaruswalllakisiyapxäna. 9Jasonampi,maynimpitjark'aqasisinsti,jupanakarux antutxapxänwa

10Jilatanakaxjank'akiwPablompirSilasampirarumax Bereamarkarkhithapxäna

11JupanakastiTesalónicamarkankirinakatsipansa jukʼampjachʼakankatäpjjänwa,jupanakajjtaqechuymaw Diosanarunakapkatoqapjjäna,sapaururakiwDiosan Qellqatanakapyatjjatapjjarakïna,cheqatijanichauk yatiñataki.

12Jupanakatwaljaniwiyawsapxäna;ukhamaraki,jach'a jach'atukurwarminakat,griegonakatsa,chachanakatsa, janiwmäqawqhanikïkiti.

13TesalónicamarkankirjudionakaxBereamarkanPablon Diosanarunakapyatiyatapyatisinxa,ukachiqarpurisax jaqinakaruxch'allxtayapxarakïnwa

14UkspachawjilatanakaxPabloruxqutarsarañapatak khithapxäna,ukampisSilasampiTimoteompixukan qhiparapxäna

15PablorirpirinakastiAtenasmarkaruwirpapxäna,ukatsti Silasampiru,Timoteompiru,jank'akiwjupar jak'achasipxañapatakmäkamachikatuqapxäna

16PabloxAtenasmarkanjupanakarsuyaskänaukhaxa, idolonakaryupaychañmarkaruñjasaxchuymapaxwalpun ch'allxtäna

17UkatwaJesusaxsinagoganjudionakampi,Diosar yupaychirjaqinakampi,qhatunsapauruch'axwäna.

18Ukatstiepicúreonakatsa,estoiconakatsayaqhep filósofonakajjjupampjikisipjjänaYaqhepajjsapjjäna: “¿Kunsaakajaqejjsani?”yaqhepajjakhamsapjjewa: “Jupajjyaqhadiosanakaruttʼayirïkaspasukhamawa, jupanakajjJesusatjiwatatjaktañatyatiyäna”sasa

19UkatstiAreópagomarkaruwirpapxäna,akhamsasa: ¿Kunjämtixakamachaqyatichäwitparlktaukyatipxsma?

20Jumawjanuñt'atarunakist'apxista

21(Atenasmarkankirjaqinakasa,yaqhamarkankir jaqinakasa,janiwyaqhatuqinakantiempopapst'asipkänti, janukastimachaqarunakyatiyañataki,janukaxist'añataki) 22UkatPabloxMartesatqullutaypinsayt'asisinsäna: Atenasmarkankirinaka,taqikunank'ariiyawsäwinïpxatam amuyastasasa

23Ukachiqatsaraskta,jumanakanyupaychäwimuñjasa, mäaltarjikxatta,ukaaltaraxakhamqillqatänwa:“Jan uñt'atDiosataki”sasaJumanakaxjanyatkasin yupaychapxtaxa,juparuwyatiyapxsma.

24AkapachlurirDiosaxalaxpachansa,akapachan Tatitupawa,janiwamparanakampilurattemplonakan jakkiti.

25Janirakiwjaqinamparapampyupaychatäkaspati, janirakiwkunsmunaskaspaukhama,jupastitaqiniruw jakañchuraraki,samaña,taqikunsachuraraki.

26Ukxarustimäsapawilampiwtaqimarkanakartukuyi, taqiakauraqinjakasipxañapataki.

27JupanakastiTatiturthaqapjjañapataki,inasjupar munasipjjaspa,juparjikjjatapjjaspa,janissapamayni jiwasatjayankkchejja

28Jupampiwjakastanjja,sarnaqtanjja,jakañas utjaraktanwaKunjamtïjumanakanpoetanakamat yaqhepajjsapkiukhama:“Nanakajjjupan wawanakapäpjjtwa”sasa

29UkhamajjDiosanwawanakapästanjja,janiw amuyañasäkiti,Diosajjqoriru,qollqeru,janukajjqalar uñtasitäkaspasukhamawa

30UkajanyatiñanpachanakaparuwDiosaxnayranakap ch'irmthapïna;ukampisjichhaxtaqiniruwtaqichiqan arrepentisipxañapatakmayïna

31Jupajjmäuruwuttʼayi,ukaurunjja,khitirutïuttʼayki ukajaqempiwakapacharcheqaparjuchañchani.Jupajj jiwatanaktaypitjaktayatapatjja,taqejaqenakaruw chʼamañchtʼawayi.

32Jiwatanakanjaktatapatist'asinsti,yaqhepajj sawkasipjjäna,yaqhepastisapjjäna:“Wasitatistʼapjjäma” sasa

33UkatPabloxjupanaktaypitsarxäna.

34UcampisyaqhepchachanacawJesusarjak'achasisin iyawsapjjäna,jupanaktaypinjjaDionisiosatAreópago chachampi,Damarissatmäwarmimpi,jupampchik yaqhepampiwutjäna

18JAQTHAPI

1UkaqhipatstiPabloxAtenasmarkatsarxasaxCorinto markaruwpurïna

2UkatstiAquilasatmäjudíojaqiruwjikxatäna,jupax Pontomarkanyuritayna,jichhakiwItaliamarkatjutatayna, Priscilawarmipampi(ClaudioxtaqpachjudionakarRoma markatsarxapxañapatakmayïna)

3Jupajjukapachpalurirïtaplaykojja,jupanakampchikaw qheparapjjäna,trabajirïpjjataplayku

4Sapasábadouruwsinagoganparlirïna,judionakarusa, griegonakarusamuyt'ayarakïna.

5SilasampiTimoteompejjMacedoniamarkatpurinipkäna ukhajja,Pablojjchuymapanwalchʼamachasjjäna,ukat JesusajjCristowasasawjudionakarqhanañchäna.

6Jupanakcontrasayt'asisinDiosarjisk'achasisinsti, Jesusaxisinakch'allxtasawjupanakarsäna:Wilamax p'iqinakamarpurt'atäpan.Nayajjqʼomatwa,jichhat uksarojjjanjudiöpkiukajaqenakaruwsarä

7Ukachiqatsarxasaxa,Justosatjaqinutaparuwmantäna, jupaxDiosaruwyupaychäna,utapaxsinagogampiw mayachasïna

8Crisposatsinagoganjilïrpʼeqtʼiripajjtaqeutapampiw Tatiturcreyipjjäna.Corintonkirinakatwaljaniwist'asin iyawsapxäna,bautisasipxäna

9UkatstiTatituxmäunañchäwituqiwPablorarumsäna: Janaxsaramti,janukastiparlam,janamukt'amti.

10Nayastijumampïsktwa,janiwkhitisjumarjan walt'ayañatakïkaniti,akamarkanwaljajaqinakawutjitu

11UkanstimämarasojjtaphajjsiwDiosanarunakap jupanakaryatichäna

12GaliónchachastiAcayamarkanjilïripäskänaukkhasti, judionakaxmäamtampiwPablocontrasayt'asipxäna,ukat taripañutarirpapxäna

13Ukatakhamsarakïnwa:AkajaqixDiosar yupaychapxañapatakiwjaqinakaramuyt'ayi,kamachinak p'akintasasasa

14Pabloxniyawlakapjist'arañampïskäna,Galliox judionakarsänwa:Jumanaka,judionaka,janwali lurañanakajanukaxjanwaliq'añulurañanakutjaspa ukhaxa,jumanakaraguantañmunapxsma

15Ucampisarunacatsa,sutinacatsa,leyinacamatsa ch'amächiucajja,ucauñt'apjjamNayastijaniwukham juchañchirïkti”sasa.

16Jupanakaruxtaripañutatjaqunukuwayi

17Taqigriegonakaxsinagoganp'iqinchiriSóstenessat chacharuwkatuntasintaripañutanayraqatanjawq'japxäna. UkatGallioxjaniwukanakxatmaynirusllakiskänti

18UkaqhipatstiPabloxmäjuk'apachawukanqhiparäna, ukatstijilatkullakanakatdespedidasawSiriamarkarbarcot sarxäna,Priscilampi,AquilampiCencreamarkanp'iqip ch'uqt'asisawmäarsüwiluratayna.

19UkatstiÉfesomarkarpurisaxjupanakarukan jaytawayäna,ukampisjupapachpawsinagogarmantasin judionakampparläna

20Jupanakajjjupanakampjukʼamptiempo qheparañapatakimayipkänaukhajja,janiwiyawsiskänti 21Ucampisjupanacarojjdespedidasaraquïnwa:“Jerusalén marcanjutañapäquiucajach'aphunchhäwiamtasiñajawa, ucampisnayajjjumanacaruwkutt'jjä,Diosajjmunaspajja” sasa.UkatstiÉfesomarkatbarcotsarawayxäna.

22Cesareamarkarpurisinsti,iglesiararuntt'asisinsti, Antioquíamarkaruwsarawayxäna

23Ukanmäqhawqhatiempoqhepatjja,Galacia,Frigia markanakaruwmayatsarjjäna,ukhamattaqe discipulonakaparchʼamañchtʼasa

24UkatstiApolossutinimäjudíojaqiwÉfesomarkar purintäna,jupaxAlejandríamarkanyuritayna,jupaxwali yatiñanïnwa,Qillqatanakatwalich'amanirakïnwa 25UkajaqejjTatitunthakipatyatichatäjjänwa.Jupajjwali chʼamampiwTatitunyatichäwinakapparläna, yaticharakïna,Juananbautisatäñapyatïna

26Jupajjsinagoganjanajjsartʼasawparlañqalltäna, AquilampiPriscilampejjistʼapjjänaukhajja,jupanakaruw irpapjjäna,ukatstiDiosanthakipsumqhanañchapjjarakïna 27JesusaxAcayamarkarpasañmunkänukkhasti, jilatanakaxmäqillqatqillqapxäna,arkirinakapar katuqapxañapataki

28Judionakarojjwalichʼamampiwamuytʼayäna,Jesusan CristopätapDiosanQellqatanakaptoqeuñachtʼayasa

19JAQTHAPI

1ApolosajjCorintomarkankaskänaukhawPablojjÉfeso markarsaräna.

2Jesusastijupanacarojjsänwa:¿Iyawsapjjatamatjja, ¿QullanAjayurkatoqapjjtati?Jupanakastisapxarakïnwa: JaniwQullanAjayuxutjitijanichaukist'apktisasa.

3Jesusastijupanakaruxsänwa:¿Kunatsabautisasipxtaxa? Jupanakastisapxarakïnwa:Juanbautisasiñapkama sasa.

4UkatPabloxsäna:ChiqpachansaJuanax arrepentisiñampiwbautisasi,ukatstijaqinakaruxakham sänwa:“Jupatqhipatjutani,mäarunxa,CristoJesusar iyawsapxam”sasa

5Ukist'asinsti,TatitJesusansutiparuwbautisasipxäna. 6Pabloxjupanakaramparanakapluqxatasinxa,Qullan AjayuxjupanakxarpurintänaJupanakastiyaqhaarutwa parlapjjäna,profecíaarunakparlapjjarakïna

7Taqiukachachanakaxniyatunkapayanmaranïpxänwa.

8Jupajjsinagogaruwmantäna,ukatstikimsaphajjsiwjan ajjsartʼasparläna,DiosanReinopatchʼajjwasa, amuytʼayasa

9Kunapachatixjaqinakaxqalachuymanïxapxäna,jan iyawsapkänti,janukastijaqinaknayraqatanjanwalinak parlapxäna,ukatJesusaxjupanakatjithiqtxäna,ukat discipulonakaparuxjaljtayäna,sapauruwmäTiranojaqin yatiqañutapanch'axwapxäna.

10Uqhamastipämarawsarantaskakïna;UkhamatwaAsia tuqinjakirinakaxTatitJesusanarunakapist'apxäna, judionaka,griegonaka

11DiosaxPablonamparapampiwjach'amilagronakluräna.

12Ukhamatwajanchipatusutpañuelanakajanukax delantalanakaapanipxäna,usunakaxjupanakat mistuwayxänwa,ñanqhaajayunakaxjupanakat mistuwayxäna.

13Ukatyaqhipjudionakaxdemonionakarjaqunukuñ munapkänaukanakaxñanqhaajayunakanjaqinakarTatit Jesusansutipjawsayapxäna,akhamsasa:Pabloxyatiyki ukaJesusansutipxaruwjuramentolurapxsmasasa

14Escevasatmäjudíochachanpaqallqyoqanakapaw utjäna,jupastisacerdotenakanpʼeqtʼiripänwa

15Ukañanqhaajayustisänwa:NayaxJesusaruñt'twa, Pablorusuñt'araktwa.Ucampis¿khitinakäpjjtajja?

16Ukañanqhaajayuxjupanakart'ijtäna,jupanakar atipjasinatipjäna,ukatq'alausuchjatawukautat jaltxapxäna.

17UkjjaÉfesomarkanjakasipkänaukajudionaka, griegonakasyatipjjänaTaqiniruwaxsarayäna,Tatit Jesusansutipaxjach'añchatäxänwa.

18Ukatstiwaljaiyawsirinakawjutasinarsusipxäna, luräwinakapuñacht'ayapxäna

19Yatiqañmunirjaqinakatwaljaniwlibronakapapthapisin taqijaqinnayraqatapanphichhantapxäna

20UkhamawDiosanarupajjwaljiljjattäna,atipjarakïnwa 21Ukanaktukuyatatsti,PabloxMacedonia,Acaya markanakatpasasaxJerusalénmarkarsarañamtäna,akham sasa:“UkachiqarsarxasaxRomamarkaruwuñjañaja”sasa 22Ukatstijuparyanapirinakatxa,Timoteo,Erastosat paniniruwMacedoniamarkarkhithänaukampisjupa pachpawAsiatuqinmäjuk'aqhiparäna

23Ukapachparakiwukatoqetmäjiskʼachʼajjwañajj utjäna

24Demetriosatmäjaqejjqollqelurirïnwa,jupajjDianatak qollqetsantuarionaklurayäna,jupajjartesanonakarjaniw mäjukʼaqollqeapankänti

25Jupanakaruxukhamirnaqirjaqinakamptantacht'asisaw säna:Tata,jumanakaxyatipxtawaakaluräwimpiqamir kankañaxutjistusasa

26Jumanakaxuñjapxtawa,ist'apxaraktawa,janiwÉfeso markansapakikiti,janukastiniyataqpachAsiatuqinwa, akaPabloxwaljajaqinakaruxamuyt'ayatayna,ukat jithiqtawayi,janiwamparampiluratdiosanakäpkiti

27Ukhamajjjaniwukaluräwisakejjinachʼusar tukjatäñapäkitiukampisDianajach'adiosantemplopax jisk'achatäñapataki,jach'akankañapast'unjatäñapataki, khitirutixtaqpachAsiatuqinsa,akapachansayupaychapxi 28Ukist'asinsti,walicolerasisawjach'atart'asipxäna: EfesomarkankirDianaxwalijach'awasasa

29Markpachanjanwalt'ayasiñampphuqhantatuñjasisinsti, MacedoniamarkankirGayompirAristarcompir katuntasinxa,Pablompchiksarirmasinakaparuxmä amtampiwteatrorsarapxäna

30KunapachatixPabloxjaqinaktaypinmantañmunkän ukkhaxa,discipulonakaxjaniwjaysapkänti.

31Asiatuqinkiryaqhipjilïrinakaxjupan amigonakapäpxänwa,juparachikt'asipxäna,janteatror sarañapataki.

32Yaqhepajjmäarutwaarnaqasipjjäna,yaqhepastiyaqha arunakarnaqasipjjäna,ukatantachäwejjjan

waltʼayatäpjjänwaucatjilapartejjjaniwyatipcäntikunatsa tantachasipjjäna.

33JudionakastiAlejandrojaqirirpsusawjaqinaktaypit irpsupxäna.Alejandroxamparapampiwamparapamp uñacht'ayäna,ukatstijaqinakararxatañmunarakïna.

34Judiojaqïtapyatisinsti,taqeniwmäarumpi arnaqasipxäna:“EfesomarkankirDianaxwalijachʼawa” sasa.

35Markaqillqirixjaqinakarchuymacht'asinsäna:Éfeso markankirinaka,khitijaqisjanyatki,Éfesomarkankir Dianajach'adiosaru,Júpitersatdiosarjaquqanirdiosaru yupaychirïtapjanyatkiukaxasasa?

36Ukaarunakjanparlañyatisinxa,jumanakax amukt'apxam,janirakkunsjank'aklurapxamti

37Jumanakaxakajaqinakaruxakarirpanipxtaxa, jupanakaxjaniwiglesianakanlunthatanakapäpkiti, janirakiwdiosamarjisk'achapkiti

38UkhamastiDemetriompi,jupampchikirnaqir artesanonakampi,maynicontrajanwalt'ayasipkchixa, kamachixjist'aratawa,yanapirinakasutjarakiwa

39Jumanakatixyaqhatuqinakatjiskt'asipxätaukaxa,mä jach'atantachäwinwaamtatäni.

40Jichhürunakanchʼaxwäwiplaykuxjanwaliruwpuripxta, janirakiwkunatsaakatantachasiwinakatyatiyañasäkiti

41Ukarsusinsti,tantachasirinakarjaqunukurakïnwa.

20JAQTHAPI

1Ch'axwañaxtukusxänaukaqhipatsti,Pablox discipulonakaparuwjawsäna,ukatstiqhumantt'asisaw Macedoniamarkarsarxäna.

2UkatstiJesusaxukamarkanakarsarasinwalewjjt'äna, ukatstiGreciamarkaruwpurïna

3Ukanstikimsaphaxsiwqhiparäna.JudionakaxSiria markarbarcotsarxañampïskänaukkhasti,Macedonia chiqatkutt'añamtäna

4UkatstiBereamarkankirSopatersatchachajjAsia markaruwjupampchiksaränaTesalónicamarkankir jaqinakatsti,Aristarco,Secundo;DerbemarkankirGayo, Timoteo;Asiatoqetjja,Tíquico,Trófimosatänwa.

5JupanakajjnanakatakTroasmarkanqheparapjjäna

6Janlevadurant'ant'amanq'añurunakaxFiliposmarkat barcotsarxapxta,phisqaurutstiTroasmarkaruwpuripxta. kawkhantixpaqallquruqhiparapxta

7Semanannayrïrurupansti,arkirinakapaxt'ant'at'ant'a t'ant'at'ant'at'ant'añataktantachasipxäna,Pabloxqhipür sarxañatakwakicht'atawjupanakaryatiyänaukatchika arumakamawarstʼaskakïna.

8Ukapatautanjja,waljaqhananakawutjäna,kawkhantï tantachasipkänaukacheqanjja

9Mäventanaruwqunt'atäskäna,Euticosutinimäwaynax waliikintatäskänwa,Pabloxwaljatiempoyatiyaskäna ukhaxa,ikirïna,ukatkimsïraltusutatqunt'asïna

10UkatPabloxsaraqasinjuparqunt'asisinqhumantt'asisin säna:Janllakisipxamtijakäwipaxjupankiwa

11KunapachatixJesusaxt'ant'at'ant'at'ant'at'ant'a manq'asinmanq'asinparlt'asxäna,jayp'ukamawsarxäna.

12Ukawaynaruxjakkirirpapxäna,ukampisjaniwmäjuk'a chuymacht'atäpkänti

13Ukatstibarcotnayratpachsarapxta,ukatstiAsos markaruwsarapxta,Pablorirpañamtampi

14Asosmarkannanakampjikisisinsti,Mitilenemarkaruw puripxta.

15UkatqhipürustiQuíossatchiqarupuripxtaQhipürusti Samosmarkaruwpuripxta,Trogiliomarkaruwqhiparapxta; QhipürustiMiletomarkaruwpuripxta.

16PabloxÉfesochiqatsarañamtäna,Asiatuqinjan qhiparañaplayku

17UkatstiMiletomarkatÉfesomarkarkhithäna, iglesiankirjilïrirpirinakarjawsañataki

18UkxarustiJesusaxjupanakaruxsänwa:Jumanakax yatipxtawa,nayrïrurutpachAsiatuqirpurinktauka urutpacha,kunjämtixjumanakampchikäskäyätukkha

19Taqialt'atchuymampiwTatiturluqtkayäta,walja jachañampi,yant'äwinakampi,judionakank'arisitaplayku

20Nayastijaniwkuntixjumanakatakixaskïkiukimt'kti, janukastiuñacht'ayapxsma,taqinuñjkatawyatichapxsma, utatutayatichapxsma

21Judionakarusa,griegonakarusa,Diosararrepentisiñataki, JesucristoTatitusariyawsañataki.

22Jichhasti,Jerusalénmarkaruwajayunchinuntatsaraskta, kunanakatïukanpaskituukjaniwyatkti

23JanukastiQullanAjayuwsapamarkanqhanañchi: “T'aqhisiñanaka,t'aqhisiñanakaxutjaskakiwa”sasa

24Ucampisjaniwkunasnayarchuymust'ayituti,janirakiw nayajjjakañajsanayatakwalimunatjamuñjquituti,nayajj kusisiñampi,TatitJesusatkatoqta,Diosan khuyapayasiñapatsumayatiyäwiyatiyañajataqui

25Jichhasti,uñjam,nayajjyattwa,jumanakajjtaqeniw

Diosanreinopatyatiyirsarapktaukanakajja,janiw mayampsanayaruñjapkätati

26Ukatpïjichhürunakanyatiyapxañamataki,taqijaqin wilapatq'umajaqïtaxa

27JaniwnayajjDiosantaqeamtanakapjumanakar yatiyañatjitheqtkti.

28Ukhamasti,jumanakapachparu,taqiovejanakaru, QullanAjayuxuñjirinakjamutt'ayapxsma,Diosan iglesiaparmanq'ayapxañamataki.

29Nayajjyattwa,sarjjasinjja,janwalilobonakawjumanak taypirmantani,ovejanakatjankhuyaptʼayasisa

30Jumanakpachparakiwjaqinakaxsartasipxani,janwali arunakparliri,discipulonakararknaqañataki

31Ukhamajjamuyasipjjam,amtapjjam,kimsamara qhepatjja,janiwsapaarumasuruyjachtʼasisyatiyañjaytkti.

32Jichhastijilatanaka,Diosaruwkatuyapxsma, khuyapayasiñapanaruparu,jupawjumanakar ch'amañcht'apxätam,ukhamaraktaqiqullanäpkiukanakan herenciapchurapxätam

33Nayajjjaniwkhitinqollqepsa,qoripsa,niisinaksa munaskti

34Jïsa,jumanakpachpawyatipjjta,ukaamparanacajj nayanmunañajataki,nayampchikäpkänaukanakarus yanaptʼawayi.

35Taqekunsauñacht'ayapxsma,ch'amachasisaxjan ch'amanijaqinakaryanapt'apxañama,TatitJesusan arunakapatamtasipxañama,kunjämtixjupaxsiskäna: “Katoqañatsipansachurañaxjuk'ampaskiwa”sasa

36Ukarsusinsti,qunqurt'asisawtaqinimpchikamayisïna.

37Taqeniwwalijacht'asipxäna,Pablonkunkapar qunt'asisinjamp'att'asipxäna

38Jupanarsutanakapatjuk'ampllakisipxäna,janmayamp ajanuparuñjapxañapatakiUkatstijupampchikawbarcor sarapxäna

21JAQTHAPI

1Jupanakatmistxasaxa,Coosmarkaruwchiqakpuripxta, qhipürustiRodasmarkaruwpuripxta,ukatPatara markaruwpuripxta.

2UkatstiFeniciamarkarsarirmäbarcojikxatasaw sarxapxta

3Chipremarkarpurisaxch'iqatuqiruwjaytapxta,ukatsti Siriamarkaruwsarapxta,Tiromarkaruwpuripxta,ukanw barcoxq'ipinakapapaqañapäna

4Discipulonakjikxatasaxpaqallquruwukanqhiparapxta 5Ukaurunaktukuyxasaxsarxapxayätwa,ukat sarxapxaraktwa;Taqeniwwarminakampwawanakampi, markatmistxañkamairpapxitu

6Maynitmaynitjithiqtasinsti,barcotsarxapxayätwaukat wasitatutaparuwkuttʼxapxäna.

7TiromarkatsarañtukuyxasaxTolemaísmarkaruw puripxta,ukatstijilatanakararuntt'apxta,mäurusti jupanakampchikawqhiparapxta.

8QhipürustiPablompchikäpktaukanakaxCesarea markaruwsarxapxtaukatstijupampchikawqhiparapxäna 9Ukapachpachachastipusiphuchhanakanïnwa,virgen tawaqunaka,jupanakastiprofecíaarunakyatiyapxäna

10Waljaurunakukanqheparapjjayätaukhajja,Judea markatmäprofetawsaraqanïna,jupastiAgabosatänwa.

11Nanakarjak'achasinsti,Pabloncinturónapt'asisin amparanakapkayunakapchint'asisinsäna:Qullan Ajayuxakhamsiwa:‘Jerusalénmarkankirjudionakax ukhamarakiwakacinturónkatuqirjaqiruxchinuntapxani, ukatstikatuyapxani”sasajanjudiöpkisukanakan amparanakapa.

12Ukist'asinsti,nanakasukachiqankirjaqinakasJerusalén markarjanmakhatañapatakachikt'asipxta

13UkatPabloxsarakïnwa:¿Kunarakjachañasa, chuymaxp'akintañsamuntasti?Nayastijaniw chinuntatäñatakwakicht'atäkti,janukastiJerusalénmarkan TatitJesusansutiplaykujiwañajatakiswakicht'atätwa.

14Jupajjjanamuytʼayañmunkänaukhajja,janiwsapkti: “Tatitunmunañapphoqasipan”sasa

15Ukaurunakqhepatsti,carronakapthapisinJerusalén markaruwsarapjjta

16Cesareankiryaqhepdiscipulonakasnanakampchikaw sarapjjarakïna,ukatstiChipremarkankirMnasónsatmä nayradiscipulowirpapjjarakïna,jupampchikaw qorpachasipjjañajäna

17Jerusalénmarkarpuripktaukkhasti,jilatanakajjwali kusisitawkatoqtʼapjjetäna

18QhipürustiPabloxnanakampchikawSantiagonukar mantänaucatstitaqejilïrinakawukankapjjäna

19Jupanakararuntt'asinsti,kuntixDiosaxjanjudiöpkis ukanakarluqtkänaukanakyatiyäna

20Ukist'asinsti,Tatiturjach'añchapxäna,sapxarakïnwa: Jila,waranqwaranqajudionakawiyawsapxiTaqeniw kamachirjamsarnaqañmunapjje

21Jupanakarojjjumatyatiyapjjewa,jumajjjanjudiöpki ukajudionakarMoisesarjaytanukuñyatichtajja, wawanakaparjancircuncisiónlurapjjañapäkiti,janirakiw costumbrenakaparjamsarnaqapjjañapäkiti”sasa 22Ukhamajj¿kunasukajja?Waljaniwjanwalt'äwinakax tantachasipxañapa,jupanakaxjutätamist'apxanisasa. 23Ukhamasti,kuntixsapksmaukluram:Pusijaqiwutjistu, jupanakaruxmäarsüwichurapxi

24Jupanakampchikaq'umachasipxam,p'iqinakapñik'ut mururasipxañapataki,taqiniwyatipxani,kunanakatixjumat yatiyapkänaukaxjaniwkunäkisajanukasti,juma pachpawsumasarnaqañama,kamachirjamsarnaqañama” sasa.

25Iyawsapkänaukajanjudiöpkiukajaqenakatjja,janiw ukhamlurapkiti,janukastiidolonakarloqtatäpki ukanakatsa,wilamasinakapatsa,chʼajjwañanakatsa, wachuqjuchalurañanakatsajarkʼaqasiñakiwwakisisasaw qellqanipjjta

26Ukatqhipürusti,qhipürustiq'umachasisaxjupanakamp chikawtemplormantäna,q'umachasiñurunakax phuqhasiniukuñacht'ayañataki.

27Paqallquurunakaxniyawtukusxänukkhasti,Asia tuqinkirjudionakaxTatitunutapanjuparuñjasaxtaqi jaqinakaruwch'allxtayapxäna,ukatstiamparanakap luqxatapxäna

28“Israelmarkankirinaka,yanapt'apxam:“Akajaqiwtaqi chiqanjaqinakaru,kamachinaksa,akachiqarjan walt'ayañatakyatichaski

29(JupanakaxnayraxTrófimosatÉfesomarkankir Trófimosatjaqiruwjupampchikauñjapxäna,juparPablox templorirpankaspasukhamamuyapxäna)

30Markachirinakaxt'ijtxapxäna,ukatPablorkatuntasin templotirpsupxäna.

31Juparjiwayañmunapkänaukhajja,soldadonakan jilïriparuwyatiyäna,Jerusalénmarkpachan chʼajjwäwinkapjjatapa.

32Ukspachawsoldadonakaru,capitananakarukatuntasin jupanakart'ijtxapxäna

33Ukatstijilïrirpirixjak'achasisinxjuparkatuntasinxpä cadenampichint'ayañapatakiwmayïnaukatkhitïpachasa, kunsalurataynaukjiskt’äna

34Jach'ajaqinaktaypinstiyaqhipanakaxmaya arnaqasipxäna,yaqhipanakaxyaqhaarunakarnaqasipxäna

35Ukatstiescalerarpurinkänaukhajja,soldadonakaw jaqenakannuwasiñaplaykuirpapjjäna.

36Waljajaqenakawarknaqapjjäna,akhamsasaw arnaqasipjjäna:“Jesum”sasa

37KunapachatixPabloxcastilloukarirpatäñapäkän ukkhaxa,jilïrirpiriruwsäna:¿Jumampiparlt'asmati? ¿Khitissäna:“¿Griegoaruparlirïtati?”

38¿Janitjumajjukaegipciojaqejjchʼajjwañqalltäna,ukat pusiwaranqajaqenakjiwayirjaqenakwasararirpkäna?

39Pablostisarakïnwa:NayaxTarsomarkankirjudío jaqïtwa,Ciliciamarkanjakasirïtwa,janirakiwjanwali markanjakasirïkti

40Ukatsti,Pabloxescaleransayt'asisinamparapampiw jaqinakaramparapampuñacht'ayänaUcatstimäjach'a amukt'ayasasti,hebreoarutwajupanacarojjsäna

22JAQTHAPI

1Jilatanaka,awkinaka,ist'apxamkuntixnayaxarxayapkitu ukjichhaxjumanakararxayapxsma

2(UkatJesusaxhebreoarutjupanakarparlatapist'asax juk'ampiwamukt'apxäna.

3Nayastimäjudíojaqïtwa,Tarsomarkanyurirïtwa,Cilicia markanyurirïtwa,ukampisGamalielchachankayunakap jakʼanwaakamarkanjilsuwayta,nayraawkinakan leyinakaparjamawyaticharakta,taqechuymawyatichirïta

Dios,kunjämtixjichhürunakantaqinixukhamäpkta ukhama.

4Nayastijiwañkamawarknaqawayta,chachanakarusa warminakarusakatuntasincarcelanakaruwkatuyayäta.

5Jilïrsacerdotexnayaru,jilïrinakanyänakapampchikaw nayaryatiyapxitu,jupanakatstijilatkullakanakarcarta katuqta,ukatstiDamascomarkaruwsarawayta,ukan katuntatjaqinakarJerusalénmarkarirpañataki,ukhamat mutuyatäpxañapataki

6Niyachikaurusaraskäyäta,Damascomarkar jak'achaskäyätukkhasti,mäakatjamatalaxpachatmäjach'a qhanawnayarmuyuntatqhant'äna

7Uraqiruwliwxatasinmäaruist'ta,akhamsitu:“Saulo, Saulo,¿kunatsaarknaqapxista?

8Nayastisaraktwa:Tatay,¿khitirakïtasti?Jupasti sarakituwa:“NayaxNazaretmarkankirJesusätwa,jupar arknaqkta”sasa

9Nayampchikäpkänaukanakastiqhanauñjasaw axsarapxäna.ukampisjaniwkhititixnayampparlkituukan arupist'apkänti

10Nayastisaraktwa:‘Tatay,¿kunsalurä?Tatitusti sarakituwa:“Sartam,Damascomarkarsaram;Ucanstitaqi kuntixlurañamatakwakicht'atäkiukanakyatiyapxätam

11Ukaqhanank'ajkirïtaplaykujanuñjkayätaukhasti, nayampchikäpkänaukanakanamparapampirpataw Damascomarkarpuriyäta

12MäAnaniaschachasti,kamachirjamDiosaryupaychir jaqïnwa,ukanjakirjudionakatsawalisumyatiyäna.

13Nayarjutasinsayt'asisinsapxituwa:“Saúljilata,uñjam” sasaUkatukapachpahorasanwajuparuñkatarakta

14Jupastisarakïnwa:“NayraawkinakasanDiosapaw jumaruxajllistam,munañapuñt'añamataki,ukaAskijaqir uñjañamataki,lakapanarupist'añamataki”sasa

15Kuntïuñjkta,istʼktaukanakjja,jumawjupajjtaqe jaqenakatakqhanañchäta”sasa

16Jichhasti¿kunatsaqhipt'askta?sartasim,bautisasim, juchanakamjariqam,Tatitunsutipart'asa.

17Jerusalénmarkarkutt'kasasti,templonmayisiskäyät ukkhaxa,walillakitawjikxatasiyäta

18Ukuñjasaxakhamsarakituwa:“Jank'aki,Jerusalén markatjank'akmistum,janiwnayatarsutamkatuqapkaniti” sasa

19Nayastisaraktwa:“Tata,jumariyawsirinakaruxcarcelar jist'antataxyatipxiwa,sapasinagoganjawq'jtaxa

20KunapachatixEstebanmartiriomanwilapaxwartatäxän ukkhaxa,nayastiukajak'ansayt'atäskäyätwa,jupar jiwayirinakanisinakapsaimaskäyätwa

21Jupastisarakituwa:“Sarxam,nayastiakachiqatyaqha markanakarkhithäma”sasa

22Jupanakastiukaarunakist'asawjach'atarsupxäna: Ukhamjaqiruxakauraqitjithiqtapxam,janiwjakañapax walïkitisasa.

23Jupanakastijach'atarnaqasipxäna,isinakapsa jaqunukutapxäna,laq'ampiwthayarjaquntapxäna

24Jilïrcapitanajjcastilloruwirpaniñatakmayïna,ukatsti jawqʼjapjjañapatakiwmayïnaukhamatyatiñapataki, kunatsajupacontraukhamarnaqasipxäna.

25Jesusarcordónukampchinuntasipkänaukhajja,Pablojj ukajakʼansaytʼatäsipkänaukacapitanarojjsänwa: “¿Jumanakajjmäromanojaqerjawqʼjañajjwakisispati?

26Ukist'asinsti,capitanaxsarasincapitanaruxsarakïnwa: Amuyasimkuntixlurktaukxa,akajaqixromanojaqiwa sasa

27Ucacapitanajjjutasinjuparojjsänwa:Sam,¿jumajj romanojaqëtati?Jupastisänwa:“Jïsa”sasa.

28Jilïrirpiristisarakïnwa:Waliqullqimpiwaka qhispiyasiñjikxattasasaPablostisarakïnwa:Ucampis nayajjlibrenacitwasasa.

29UkatstikhitinakatïJesusarjiskt'apkaspänukajaqit jithiqtapxäna,ukatstiukajilïrirpirixaxsararakïnwa,jupax romanojaqïtapyatisin,juparchint'atapyatisinxa

30Qhepürojjkunatsajudionakanjuchañchapjjänaukyatiñ munataplaykojja,sacerdotenakanjilïrinakaparusa,taqpach concilionakaparuñstapjjañapatakiwmayïna

23JAQTHAPI

1PabloxTatitunTantachäwiptaqichuymauñjasaxsänwa: Jilatanaka,jichhürkamawDiosnayraqatansuma chuymampijakasktasasa

2Ananiasastijilïrsacerdotejjjupanjakʼapansaytʼatäpkäna ukanakaruwlakaparjawqʼjapjjañapatakmayïna.

3UkatPabloxjuparuxsänwa:Diosawjawq'jatam,janq'u pirqa,¿jumatixkamachirjamjuchañchañatakqunt'atäsktati, kamachirjamjawq'jañajatakismayista?

4Ukajak'ansayt'atäpkänukanakastisapxänwa:¿Diosan jilïrsacerdoteparjisk'achasmati?

5Pablostisarakïnwa:Jilatanaka,janiwyatktijupajjjilïr sacerdotëjjatapjja

6UkampisPabloxmächiqaxsaduceonakätapamuyasïna, mayninakastifariseonakäpxatapamuyasinxa,jach'a tantachäwinakhamsasawart'äna:Jilatanaka,nayax fariseotwa,fariseonwawapätwajiskt’asiñapawa

7Ukarsusinsti,fariseonakampisaduceonakampi ch'axwañawutjäna

8Saduceonakaxsapxiwa:“Janiwjiwatatjaktañaxutjkiti, janirakiwangelsa,niajayusutjkiti”sasa.

9Ukatstimäjach'aarnaqasiñawist'asïna,fariseonakatjutir escribanakastisartasisawch'axwapxäna,sapxarakïnwa: JaniwakajaqinjanwalinakjikxatapktiTata.

10Kunapachatïmäjachʼachʼajjwañajjutjkänaukhajja, capitanajjPablorjantʼunjatäñapajjsarasawsoldadonakar saraqapjjañapatakmayïna.

11QhipürarumaxTatituxjupanjak'apansayt'asisinsäna:

Pablo,kusisita,kunjämtixJerusalénmarkannayat arsuwayktaxa,ukhamarakiwRomamarkan qhanañcht'añamasasa

12Urumanthisti,yaqhepjudionakajjtantachasisawmä maldicionampichintʼasipjjäna,Pablorjiwayañkamajjjaniw manqʼapkätiniumañsamunapkätisasawsapjjäna

13Jupanakastipusitunkatjilawukhamlurapxäna 14Jupanakastisacerdotenakanjilïrinakapampi,jilïr irpirinakampirjak'achasisinsapxarakïnwa:Nanakaxmä jach'amaldicionaruwkatuntasipxta,Pablorjiwayañkamax janiwkunsmanq'kañänitisasa 15Jichhasti,jumanakaxJach'aTantachäwimpchikaw p'iqinchiriruxqharürujumanakanukarsaraqanipxätasasin sapxsma,jupatjuk'ampsumjiskt'asipkaspaukhama 16Pablonkullakapanyoqapajjjupanakarikintatätap istʼasinjja,castilloruwmantasinPabloryatiyäna.

17UkatPabloxcapitanjilïrinakapatmayniruwjawsayäna, ukatsarakïna:Akawaynaruxjilïrirpirinukarirpapxam, jupaxmäkunsyatiyañapawasasa

18Ucatsticapitanaruwirpapjjäna,sarakïnwa:Publo katuntatjaqejjjuparjawsitu,acawaynarojjjumanukar irpañajataki,jupajjjumarkunsañmunisasa

19Ukatstijilïrirpirixamparatkatthapisinxjupampchikaw sapaksaräna,ukatjiskt'äna:¿Kunsyatiyapxitasma?

20Jesusastisarakïnwa:JudionakaxqharüruPablor Jach'aTantachäwirirpapxañamatakiwamtapxi,jupat juk'ampsumjiskt'asipkaspaukhamasasa

21Ucampisjanist'asimti,pusitunkajilajaqinakawjupar suyt'ayasipki,juparjiwayañkamaxjaniwmanq'apkaniti, janirakiwumapkaniti,sasajumatmäarsüwithaqhasa

22Ukatsticapitanjilïripaxwaynaruwsarxañapatakjaytäna, ukatstiakhamsasawsäna:Jankhitirusyatiyamti,akanak yatiyatamatasasa

23Ukatstipäcaballeronakaruwjawsayäna,akhamsasa: Cesareamarkarsarañatakixpäpataksoldadonaka,paqallq tunkacaballotsaririnaka,lanzaapt'irinaka,päpatak lanzanakapt'atanaka,kimsïrhorasaru,wakicht'apxam 24Ukatstianimalanakchurapxam,ukhamatPablor qunt'ayasipxañapataki,ukatFélixmarkaapnaqirirjankuna usunirpapxañapataki

25Jupastiakhamsasawmäcartaqillqäna.

26ClaudioLisiasasti,walisumagobernadoraFélix chacharuwaruntäna

27Ukajaqejjjudionakankatuntatänwa,jupanakajj jiwayapjjañapänwa,nayajjmäejercitompiwjutta,ukatsti qhespiyarakta,jupajjromanojaqëtapamuyasa

28Kunatsajuparjuchañchapjjeukyatiñmunjjayäta ukhajja,JuparojjJachʼaTantachäwiparuwirpta

29Nayastiamuyasta,jupanakaruxLeyinakapan juchañchatawuñjasta,ukampisjaniwkunajuchañchäwis juparjiwayañatakjamäkänti,janukaxkatuntatäñapataki

30Kunapachatixjudionakaxukajaqirsuyt'apxatapat yatiyapxituukhaxa,jank'akiwjumarukarkhitanta,jupar juchañchirinakarusmandamientochurta,kuntixjuparjan walt'ayapkiukjumanayraqatansapxañapatakiSarxaña 31Ukatstisoldadonakaxkunjamtïsapkänaukhamarjamaw PablorkatuntasinAntipatrismarkararumkamirpapxäna 32Qhipürusticaballotsaririnakaruwjaytawayapxäna, jupampchiksarapxañapataki.

33JupanakastiCesareamarkarpurisinsti,ukacarta gobernadorarkatuyapxäna,ukatstiPabloruwjupan nayraqataparuñt'ayapxäna.

34Ukacartaliytʼasajja,kawkïrprovinciankirïtasasasaw gobernadorajjjisktʼäna.UkatstiCiliciamarkankirïtap amuyasxäna

35Jumaruxist'äma,juchañchirinakaxjutapxaniukhaxa sasaUkatHerodesantaripañutapanimatäñapatakiw mayïna.

24JAQTHAPI

1Phisqaurutsti,Ananíasjilïrsacerdotexjilïrirpirinakamp chikawsaraqanïna,Tertulosutinimäarst'irimpi,jupaw gobernadoraruxPablocontrayatiyäna

2Juparjawsasinsti,Tertulochachaxjuparjuchañchañ qalltäna,akhamsasa:Jumatuqiwwaliamukt'atäpxta, jumanamuyt'asitamlaykuxakamarkaruxwaliaski luräwinaklurapxta

3Jiwasaxsapüruwkatuqapxta,taqichiqansa,walijach'a jach'atukurFélix,taqiyuspajarasawa.

4Ucampisa,jumarjanjuk'ampqarjatäñatakachikt'assma, mäqawqhaarunakkhuyapayasiñamatist'apxañamataki.

5Akajaqiruxmäusunjaqitjikxatapxta,uraqpachantaqi judionaktaypinjanwalt'ayirinaka,nazarenonakantamapan p'iqinchiripa

6JuparakiwTatitunutapq'añuchañataksarawayxi,jupar katuntasinkamachirjamtaripañmunapxirïta

7UcampisLisiassatjilïrcapitanajjnanacaruw purinipjjetäna,walich'amampiwjuparojjamparanakajat apsüna

8Juchañchirinakarojjjumanukarjutapjjañapatakiwmayïta, khitirusjuchañchapjjasmaukyatjjatasa

9Judionakasiyawsapxarakïnwa:

10UkatPabloxgobernadoraxarst'añapatakamparapamp uñacht'ayäna,sarakïnwa:Nayaxyattwajumaxwalja maranakakamarkantaripiripätamxa,nayatakixjuk'amp kusisiñampiwarsta.

11Jumastiamuyasmawa,tunkapayanurukiwJerusalén markaryupaychirsarxayäta

12Tatitunutapansajaniwkhitimpisch'axwañ jikxatapkituti,janirakiwsinagoganakansa,markansa ch'axwañjikxatapkituti

13Janirakiwkuntïjichhajjnayarjuchañchapkituuk qhanañchapkaspati

14Ukampisnayajjjumaruwarsta:kunjamtïjupanakajj kʼariyatichäwinaksapkiukarjamawnayajjnayra awkinakajanDiosaparyupaychta,kawkïrleyinakatïleyin qellqatäkiukarusa,profetanakanqellqatäkiukarusa iyawsasa.

15Diosaruxsuyt'apxam,jupanakaxukhamarakiwjaysapxi, jiwatanakanjaktatapa,askijaqinakasa,janchiqapar uñjirinakasa.

16Ukhamatwanayajjchʼamachasiskta,Diosarusa, jaqenakarusjansinttʼasisawconciencianïñajataki

17Waljamaranakqhepatjja,markajarlimosnaapaniñataki, ofrendanakapaniñatakiwjutta

18UkapachawAsiatuqinkiryaqhipjudionakaxtemplon q'umachatajikxatapxitu,janiwwaljajaqinakampi, ch'axwañampisa

19Khitinakatixjumatnayraxakankapxaspäna,nayacontra janwalinaklurapxaspänaukhaxa.

20Janukaxakankirinakaxsapxpan:“NayaxJach'a Tantachäwinayraqatansayt'atäkasinkunajanwali lurañanakjikxatapxitu”sasa.

21Janukastimäarukiwjupanaktaypinsayt'atäsin art'asiyäta:“Jichhüruwjiwatanakanjaktäwipllamkt'asta” sasa

22Ukist'asinsti,Félixchachaxukathakhitjuk'ampsum yatkasawjupanakarqhiphart'ayäna,akhamsasa: “KunapachatixLisiasjilïrirpirixsaraqaniukkhaxa,nayax kuntïjumanakaxlurapkiuksumyatxä”sasa

23UkatstimäcenturionjilïriruwPablorirpañapatak mayïna,ukatqhispiyatäñapataki,uñt'atmasinakaparux janiwkhitirusyanapt'añapatakjark'añapakiti,janirakiw juparjutañapasjark'añapakiti.

24Mäqawqhaurunakatsti,FélixchachaxDrusila warmipampchikawpurinïna,jupastijudíowarminïnwa, Pabloruwjawsayäna,Cristoriyawsatapatist'añapataki.

25KunapachatixDiosaxaskikankañapa,jankuns kamachaña,jutañapäkiukatuqitamuyt'askänaukhaxa,

Félixuxkhathatt'asisawsäna:Jichhapachatakiwsarxam kunapachatixmäsumapachaxutjkituukhaxa,jumaruw jawst'äma

26Pabloxqullqichurañapatakiwsuyt'äna,ukhamatjupar antutañapataki.

27PämaraqhepatstiPórcioFestochachajjFélixchachan utaparmantäna,ukatFélixchachajjjudionakarkusisiyañ munasawPablorojjkatuntatjaytanukuwayjjäna.

25JAQTHAPI

1Festochachajjukamarkarpurinkänaukhajja,kimsauru qhepatwaCesareamarkatJerusalénmarkarmakatäna.

2Ukatstisacerdotenakanjilïripampi,judionakan p'iqinchiripampixPablocontrawyatiyapxäna,ukatsti juparuwachikt'asipxäna.

3Juparkhuyapt'ayasiñmunapxäna,Jerusalénmarkar khitañapataki,thakinjiwayañataki

4UkampisFestochachajjakhamsasawsäna:“Pablojj Cesareamarkanwaimatäñapa,jupajjjankʼakiwukar sarjjañapa”sasa

5Jumanaktaypinch'amanïpkiukanakaxnayampchikaw saraqanipxpan,ukatakajaqirjuchañchapxpan,kunajan walinakasutjchiukkhaxasasa

6Ukatstitunkaurutjilawjupanaktaypinqhiparäna,ukatsti CesareamarkaruwsaränaQhipürustitaripañasienton qunt'atawPablorirpanipxañapatakmayïna

7Jesusajjpurinkänaukhajja,Jerusalénmarkat saraqanipkänaukajudionakajjukajakʼanwasaytʼasipjjäna, Pablocontrawwaljajanwalinakarsupjjäna,ukampisjaniw qhanañchañjamäkänti.

8Jupapachpawakhamsäna:“Janiwjudionakan leyinakapsa,templocontrasa,niCesarcontrasa,kuna juchañchaskti”sasa.

9FestostijudionakarkusisiyañmunasawPabloruxsäna: ¿Jerusalénmarkarmakhatañmunasmati,ukannayan nayraqatajanjuchañchatäñamataki?

10UkatPabloxsänwa:NayaxCesarantaripañutapan sayt'atätwa,kawkhantixnayartaripañaxwakiskiukan sayt'atäskta.

11Nayatixjuchañchirïsta,janukaxjiwañarwakiskchixa, janiwjiwañmunktiNayajjCesararachiktʼaskta

12UkatstiFestochachajjTantachäwinkirinakamp parltʼasisajjakhamsänwa:“¿Cesarchachar juchañchapjjtati?”Cesararukaruwsarätasasa

13Mäqawqhaurunakqhepatsti,Agripareyimpi BernicempejjCesareamarkaruwFestochachararuntañatak sarapjjäna.

14Waljaurunakukankapkänaukhajja,Festochachajj Pablonjanwaltʼäwipatreyiruwyatiyäna:“MäjaqewFélix chachancarcelanjaytatäski

15Jerusalénmarkankaskäyätukapachasti,sacerdotenakan jilïrinakapampi,judionakanjilïrinakapampixjupat juchañchañmunasawyatiyapxitäna

16Juparojjakhamsasawsista:“Romanonakajjjaniw khitirusjiwayañatakkatuyapjjañapäkiti,janïr juchañchatäkiukajaqejjajanajanjuchañchatäñapkama, ukatjuparjuchañchañatakpermisonïñapkama”sasa

17Ucapachasti,qhipürusti,qhipürojjjanqhepüru,taripañ utanqontʼasisawukajaqerirpapjjañapatakmayta.

18Juchañchirinakaxjupacontrasayt'asipxäna,janiwkuna juchañchäwisnayanamuyatajatjuchañchapkänti

19Ukampiskʼariiyawsäwinakapatwajupacontra jisktʼasipjjäna,mäJesusajjjiwatäjjänwa,Pablojjjakaskiwa sasawsäna

20Ukhamjiskt'atajatpächasitajatjja,Jerusalénmarkar sarañmuntati,ukanjuzgatäñapasasawjiskt'tasasa.

21PabloxAugustonist'atäñapatakiwmayïna,ukatnayasti, Cesararkhitañkamawimatäñapatakmayïta

22AgripastiFestoruwsäna:Nayapachpawukajaqir ist'añmuntasasaQharürojjjuparistʼätawasasawjupajj säna

23Qhipürusti,Agripampi,Bernicempixwalijach'ajach'a tukusawist'añutarmantapxäna,jilïrirpirinakampi,markan jilïrinakapampi,FestochachankamachiparjamawPablorux irpapxäna

24Festostisarakïnwa:Agripareyimpi,nanakampchik jutapkiukajaqinakampixakajaqiruwuñjapxta,jupatwalja judionakaxJerusalénmarkansa,akachiqansanayampjan walt'ayasipxitu,jupatjach'atarnaqasisajuk’ampijakaña

25Ucampisnayajjjaniwkunsjiwañarwaquisquiuca lurcänti,uqhamaracAugustorojjjuchañchatapyatjjatajja, juparkhitañwaamtjjayäta

26Jupatjja,janiwnayajjuywirijarqellqañajjutjkituti. UkatpïAgripareyi,jumannayraqatamarirpta,uqhamarac jumannayraqatamanirpta,uqhamaracyatjjatasajjmäjuk'a qilqt'añajjataqui.

27Nayatakixmäkatuntatjaqirkhitañaxjanwalïkaspas ukhamawamuyasi,janukaxjanwalinakuñt'ayañataki

26JAQTHAPI

1UcatAgripajjPablorojjsänwa:Jumapachpaw parlañamasasaUkatPabloxamparapluqxatäna,ukatsti jupapachpawsäna

2Agripareyi,nayajjkusisitätwasasawamuyasta,naya pachpawjichhürojjjumanayraqatanarsusï,kunanakatï judionakanjuchañchapkituukanakata

3Judionakantaqecostumbrenakapatsa,jisktʼanakapatsa yatjjatamyatjjatam

4WaynäkayätaukhatpachJerusalenanmarkajataypin kunjamäskäyätukjja,taqejudionakajjyatipjjewa.

5Jupanakatixqalltatpachuñt'apxituwa,nayatixfariseojam jakasktaukayupaychäwisanwaliqhurusectaukarjam sarnaqataxqhanañchañmunapxchiukhaxa.

6Jichhasti,Diosaxnayraawkinakasararskänaukasuyt'äwi laykuxjuchañchatätwa

7Tunkapayantribunakasasti,uruyarumawDiosar luqtasipki,ukaarsüwiruwpuriñsuyapxiUkasuyt'äwi laykuwAgripareyi,judionakaxjuchañchapxitu.

8¿KunatsaDiosaxjiwatanakarjaktayañapaxa,¿kunatsa jumanakaxjaniyawsañjamäkaspasukhamamuyapxasma?

9Nayapachpawamuyasta,NazaretmarkankirJesusan sutipcontrawwaljalurañanaklurañaja.

10NayastiJerusalénmarkanlurarakta,waljaqullan jaqinakarcarcelarjist'antawayta,jilïrsacerdotenakan munañapkatuqasajiwayatäpkänaukkhasti,nayajjjupanak contrawarsüna

11Sapasinagoganwajupanakaruxmutuyayäta,Diosarjan waliarunakarsupxañapatakiJupanakcontrawal phiñasitajasti,yaqhamarkanakarpuriñkamawjupanakar arknaqawayta.

12UkapachawnayajjDamascomarkarsaraskta,jilïr sacerdotenakanmunañapampi,khitanakampi

13Rey,chikaurutjja,alajjpachatmäqhanauñjta,intijalsut sipansa,nayaru,nayampchiksaririnakaru.

14Taqeniwakaoraqerliwjjatapjjtaukhajja,mäaruistʼta, jupajjhebreoarutwaakhamsäna:“Saulo,Saulo,¿kunatsa arknaqista?jumatakixch'amawch'akhanakarch'allt'añaxa.

15Nayastisaraktwa:“Tatay,¿khitïtasti?”Jupasti sarakïnwa:NayaxarknaqktaukaJesusätwasasa 16Ukampissayt'asim,kayunakamatsayt'asim,nayastiaka amtampiwjumaruñt'ayasiñmunta,jumarmäyanapirirjam uñt'ayasiñataki,akanakuñjkta,kunanakatixnayaxjumar uñstkämaukanakuñt'ayañataki

17Jaqenakatsa,janjudiöpkisukanakatsaqhespiyapjjsma, khitinakarutïjichhajjkhitanktaukanakata.

18Nayranakapjist'arañataki,ch'amakatqhanaru,Supayan ch'amapatDiosarkutt'ayañataki,ukhamatjuchanakapat pampachatäpxañapataki,nayaniyawsäwiplayku qullanatäpkiukanakanherenciapkatuqapxañapataki

19Ukatsti,Agripareyi,alaxpachankirunañchäwiruxjaniw ist'kti.

20NayraqataxDamascomarkankirinakaru,Jerusalén markankirinakaru,Judeauraqinkirmarkanakaru,jan judiöpkiukanakarusyatiyarakta,arrepentisipxañapataki, Diosarkutt'añapataki,ukatarrepentisiñatakwakiskir luräwinaklurapxañapataki

21Judionakajjtemplonkatjapjjetäna,ukatstijiwayañ munapjjetäna

22Diosanyanapkatuqasasti,jichhürkamawjisk'a jaqinakaru,jach'ajaqinakaryatiyaskta,profetanakasa, Moisesampixjutanisasinsapkänaukaarunakatsipansa, janiwyaqhanaksiskti

23Cristoxt'aqhisiñapataki,jupawjiwatanaktaypit jaktañapa,jaqinakaru,janjudiöpkiukanakarusqhan uñacht'ayañapataki

24Jupapachpaarskänaukhajja,Festochachajjjachʼatwa säna:“Pablo,jumajjaynachtʼatätawawaljayatiqañaxloco tukuytamxa

25Jupastisarakïnwa:Janiwnayajjloqtkti,jach'ajach'a tukurFesto;janukastichiqaarunakarsupxam,suma amuyumpi

26Reyejjukanakyati,jupanayraqatanjja,nayajjtaqe chuymawparlasktakunatixakaxjaniwmäk'uchun luratäkänti

27Agripareyi,¿profetanakariyawstati?Nayajjyattwa jumaniyawsatama

28AgripajjPablorojjsänwa:Niyacristianöñajatak amuytʼayistasasa.

29Pablostisarakïnwa:NayaxDiosaruwmunta,janiw jumaki,janukastitaqikhitinakatixjichhürunakanist'apkitu ukanakaxniyasnayampjamakïpxañapataki,janukastiaka llawintatjanukaxnayampjamakïpxañapatakisasa

30Ukarsusinsti,reyejjsartasipjjäna,gobernadorampi, Bernicempi,jupanakampchikqontʼatäpkänaukanakasa.

31Mächiqarsarxasaxjupanakkamawparlt'asipxäna, akhamsasa:Akajaqixjaniwkunsjiwayañjamlurkiti,ni katuntatäñaswakiskitisasa

32UkatstiAgripaxFestoruxsänwa:AkajaqixCesarar janjuchañchaskasapänukhaxa,qhispiyatäspawasasa.

27JAQTHAPI

1KunapachatixItaliamarkarbarcotsarxapxañajax amtasxänaukhaxa,Pablompiru,yaqhakatuntat

jaqinakampixmäjaqiruwkatuyapxäna,jupastiJulio satänwa,jupastiAugustochachanejercitopanmä capitanapänwa

2Adramiciosatbarcormantasinjja,Asiatoqenkirqota lakaruwsarjjapjjta.mäAristarco,Tesalónicamarkankir Macedoniamarkankirïnwa

3QhepürojjSidónmarkaruwpuripjjtaJuliostisuma chuymampiwPabloruxachikt'asïna,ukatstiamigonakapan ukarsarañapatakiwqhispiyäna,ukhamatsamarañapataki

4UkachiqatsarxasaxChipremarkaruwbarcotsarapxta, thayanakaxch'uqt'ataplayku

5Cilicia,Panfiliaqutathiyatbarcotsarasinxa,Mira markaruwpuripxta,ukamarkaxLiciamarkankiwa.

6Ukanjja,capitanajjAlejandríamarkankirmäbarcoruw Italiamarkarsaraskirjikjjatänaucaruwuchapjjetu

7Waljaurunakk'achatk'achatbarcotsarapjjayäta,Cnido satcheqarpuriñkamajjjukʼampiwthayajjthaytʼanipjjetäna, ukatstiCretasatcheqarsarapjjta,Salmonesatcheqaruw sarapjjta.

8Jank'akiwukachiqarpasañkamaxmächiqarpuripxta, ukachiqaxThefairhavenssatawaUkajak'anstiLasea markawutjäna.

9Kunapachatixwaljapachaxtukusxäna,barcotsarañax walich'amäxänwa,ayunañuruxniyawtukusxäna,ukat Pabloxjupanakarewjjt'äna.

10Jupanakarustisarakïnwa:Tatanaka,nayajjamuyasta, akaviajejjjanwaltʼäwinakampi,waljajan waltʼäwinakampi,janiwcarganakaru,barconakarukijan waltʼayañatakïkiti

11Ucampiscapitanajjbarcondueñoparu,dueñoparuw jukʼampcreyïna,Pablonarsutanakapatsipansa.

12Ukaimantasiñutaxjuyphipachatakjanwalikïkchïnsa, juk'ampinakaxukachiqatsarxapxamsasawsapxäna, ukhamatFenicemarkarjuyphipacharpuripxañapataki. UkamarkaxCretamarkanimantasiñapawa,intijalant tuqiru,intijalanttuqiru

13Surtoqenkirthayajjthayajjthaytʼankänaukhajja, jupanakajjamtapphoqapjjatapamuyasawCretamarka jakʼarbarcotsarjjapjjäna

14Ukampismäqhawqhatiempotjja,mäjachʼathayaw thayajjsartäna,ukathayajjEuroclidónsatawa

15Botejjthayarjanaguantañpuedjjänaukhajja, irpapjjayätwa.

16Claudasatmäislart'ijtkasastiwaljalurañanakawutjäna 17Ukabarconakapt'asisinsti,yanapirinakampiwbarcor q'ipt'asipxäna.Jach'alaq'anakarjanjaquqanipxañap axsarasaxvelach'allt'asipxäna,ukhamatjaqunukutapxäna 18Qhipürustijach'ajach'athayampit'aqhisiyapxitu.

19Kimsïrurutsti,barconyänakapamparanakajampiw jaqunukupxta

20KunapachatixIntisniwarawaranakaswaljaurunakjan uñstkänti,janirakiwmäjach'athayaspurinkänti, qhispiyasiñsuyt'äwixapaqatäxänwa

21Ucampiswaljatiempojitheqtapjjatapatjja,Pablojj jupanaktaypiruwsaytʼasïna,akhamsasa:“Tata, jumanakajjnayaristʼapjjañajänwa,janirakCretamarkat antutjjapjjañamäkiti,janwalinaksa,janwalinaksa aptʼasipjjañamataki”sasa

22Jichhastich'amañcht'apxañamatakiwiwxt'apxsma, jumanaktaypinxajaniwkhitinjakañasapt'atäkaniti,jan ukastibarconjakañapawchhaqhayasini

23JichhaarumajjDiosanangelapawnayajakʼan saytʼatäski,juparserviraktwa.

24Ukatsapxänwa:Pablo,janaxsaramtiCesaran nayraqataparirpapxañamawa,Diosaxjumampchik saririnakaruwchuri.

25Ukhamasti,jilatanaka,ch'amañchasipxam,nayaxDiosar iyawstwa,kunjämtixsiskituukhamarjamawphuqhasini sasa.

26Ukampismäislaruwjaquntatäñasa

27Tunkapusiniarumaxpurinxäna,Adriasatchiqar sarkasa,niyachikaarumawbarconkirinakaxmämarkar jak'achasipkaspaukhamamuyapxäna

28Ukxarustipätunkametroukch'at'aqaruwjikxatapxäna, mäjuk'ajuk'ampisarasinsti,mayampphust'apxäna,ukatsti tunkaphisqhanmetrosukch'auraqirjikxatapxäna

29Qalanakarjanliwxatasiñasajjsarasawbarconqhepäjjat pusianclanakjaqonukupjjäna

30Ukabarconkirinakajjbarcotjaltjjañampïsipkänaukhajja, barcotqotarjaqonukupjjäna,anclanakjaqonukuñ munapkaspaukhama

31Pabloxcapitanampiru,soldadonakampiruwsäna: Janitixjupanakaxbarconqhiparapkanixa,janiw qhispiyapkasmatisasa

32Ukatstisoldadonakaxbarconsoganakap khuchhuqasipxäna,ukatliwxatapxarakïna.

33Ukaurupuriniñapkamasti,Pabloxtaqiniruwmanq'a manq'apxañapatakachikt'asïna,akhamsasa:Jichhax tunkapusiniuruwqhiparapxtaxa,jankunsmanq'apkätati sasa

34Ukatpïmäjuk'amanq'amanq'apxañamataki achikt'apxsma,akaxjumanakank'umaräpxañamataki, janiwkhitisp'iqipatmäñik'utasjaquqkaniti

35Ukarsusinsti,t'ant'aaptasinxtaqininnayraqatapan Diosaryuspagaräna.

36Ukatstitaqiniwkusisipxäna,mäjuk'amanq'a apt'asipxäna

37Taqeniwbarconjja,päpatakapaqallqtunkasojjtan jaqenakawjakapjjta

38Manq'añtukuyatatsti,barcork'achacht'ayasawtrigo qutarjaquntapxäna.

39Urumanthisti,janiwukauraqiuñt'apkänti,ukampismä qutathiyaruwjikxatapxäna,ukaqutaruwbarcorjaquntañ amtapxäna.

40Anclanakapt'asisinsti,qutaruwkatuntasipxäna,timón ch'akhanakapsajist'arapxäna,jach'avelathayarapxarusin qutathiyaruwsarapxäna.

41Kawkhantïpäqotajjjikiskänaukacheqarjaqontasaw barcojjoraqertʼijtjjäna.nayrïrchiqapaxwalich'amampiw ch'amakt'äna,ukatjankuynt'atawqhiparäna,ukampis qhipachiqaxoladanakanch'amapampiwp'akjatäna

42Soldadonakaxkatuntatjaqinakarjiwayañamtapxäna, ukhamatjankhitisumampmistuñapataki,ukat qhispiñapataki

43UcampiscapitanajjPablorqhespiyañmunäna, jupanacarojjjaniwamtapcäntiNadañyatirinakaxnayraqat qutarjaquntasipxam,uraqirpuripxañapataki

44Mayninakastibarconp'akjatach'akhanakaparuw sarapxänaUkhamawtaqinixjankunajanwalt'äwinuraqir jaltxapxäna

28JAQTHAPI

1Qhispisinsti,ukaislanMelitasutinïtapyatipxäna 2Jallupurintatapata,thayatsaninanaktayasawsapa maynirukatuqapxitu.

3Pabloxmät'ant'alawanakapthapisinninaruwuchäna, ukatstimäkatariwninataypitmistunïna,ukatsti amparaparuwchint'asïna.

4Barbaronakajjukavenenoanimalaramparapar warktʼatäskiruñjasajja,jupanakkamawsapjjäna: “Cheqpachansaakajaqejjjaqejiwayirjaqewa,jupajjlamar qotatqhespiskchïnjja,janiwmutuñatakejjjakañapmunkiti” sasa.

5Ukatstiukaanimalaruxninaruwliwxatäna,janirakiw kunajanwalsajikxatkänti

6Ucampisjupanakajjpunkitäñapäkänaukhasa,janukajj mäakatjamatjiwatjaqontatäñapäkänaukhajj uñchʼukipjjänwa,ukampiswaljatiempouñnaqtʼasajja,jan kunajanwaltʼäwisjuparpuriskänaukuñjasajja,mä diosätwasasawsapjjäna

7Ukapachpacheqanakanjja,Publiosatislankirjilïrjaqen yänakapawutjäna.Jupawkatuqapxitu,kimsauruwsuma chuymampiqurpachapxitu

8Publiochachanawkipajjcalenturampi,wilawartäwimp usuntatänwa,Pablojjjuparuwmantasinoraciónluräna, amparapampiwjuparloqjjatasinqolläna

9Ukluraskänaukkhasti,ukaislanusumpusuntat yaqhanakaxjutapxarakïnwa,ukatstiqullatäpxarakïnwa.

10Juparakiwjach'añchapxitu;sarxapxäyätanukkhasti, kunatïwakiskiukanakaptʼapxitäna

11Kimsaphajjsitjja,Alejandríamarkatmäbarcot sarjjapjjta,ukabarcojjjuyphipachanwapasäna,ukabarcon señalapajjCastor,Poluxsatänwa

12Siracusamarkarpurisajjkimsauruwukanqheparapjjta.

13UkachiqatstimäbrújulaaptasinRegiomarkaruw puripxta,mäurutstisurtoqenkirthayaxwalthaytʼanïna, qhipürustiPuteolimarkaruwpuripxta.

14Ukanstijilanakarjikxatapxta,jupanakamppaqallquru qhiparapxañajataki

15Jilatanakajjnanakatyatisinjja,Apiosatcheqakama, kimsatabernakamawjikisipjjetäna

16Romamarkarpurisaxcenturionaxkatuntatjaqinakarux guardianakancapitanaparuwkatuyäna,ukampisPablorux mäsoldadompiwsapakjakañapatakjaytawayäna

17KimsaurutstiPabloxjudionakanjilïrinakaparuw jawsthapiyäna,tantachasisinsti,jupanakaruxsänwa: Jilatanaka,janisnayaxmarkacontra,ninayraawkinakasan costumbrenakapsajankunslurktisasa,ukampis Jerusalénmarkatkatuntatjaqjamawromanonakan amparaparkatuyatäyäta

18Jupanakajjnayarjisktʼasajja,antutañmunapjjetäna, janiwnayajjjiwañarpuriyirïkti.

19Ucampisjudionacajjjanwalparlapcänucapachajja, nayarojjCesararjuchañchañajawwaquisïnajaniw markajarjuchañchañajäkänti

20Ukatpïnayaxjumanakarjawst'apxsma,jumanakar uñjañataki,jumanakampparlt'añataki.

21Jupanakastisapxarakïnwa:JaniwJudeamarkatjumat qillqatkatoqapkti,janirakiwkhitisjutapkiukajilatanakas jumatkunajanwalinaksayatiyapkituti,janirakiwkunajan walinaksaparlapkätisasa

22Ukampisnanakaxjumatist'añmunapxta,akasecta tuqitxa,taqichiqanjanwalinakarsupxatapyatipxta.

23Juparmäuruamtapkänaukaqhepatjja,waljajaqenakaw utaparjutapjjäna.JupanakarustiDiosanReinopat qhanañchäna,jupanakaruxJesusatamuyt'ayäna,Moisesan kamachiparjama,profetanakapatsa,alwatjayp'ukama 24Yaqhepajjarsüwinakarojjcreyipjjänwa,yaqhepasti janiwcreyipkänti.

25UkatPabloxmäaruparlañtukuyasaxsarxapxäna: “QullanAjayuxIsaíasprofetatuqiwnayraawkinakasar säna”sasa

26Jumanakaxsapxänwa:Akamarkarsarasinsapxam: ‘Ist'asaxist'apxätawa,ukampisjaniwamuyapkätati. Jumanakaxuñjapxätawa,ukampisjaniwamuyapkätati

27Akamarkanchuymapaxch'amakt'atawa,jinchunakapas janist'añjamawa,nayranakapasjist'antatawa.Jupanakasti nayranakapampijanuñjapxañapataki,jinchupampi ist'apxañapataki,chuymapampijanamuyt'apxañapataki 28Jumanakaxyatipxam,Diosanqhispiyasiñapaxjan judiöpkiukanakarkhithatawa,jupanakaxist'apxarakiniwa 29Ukaarunakarsusinsti,judionakaxsarxapxänwa, jupanakkamastiwalch'axwapxäna.

30Pabloxpämarawalquilatutapanjakasïna,taqi khitinakatïjupanukarmantanipkänukanakarus katuqarakïnwa.

31DiosanReinopatyatiyasa,JesucristoTatitupat yatichañasa,jankhitisjuparjarkʼkaspa