Basque - The Gospel of Luke

Lukas

1.KAPITULUA

1Askokhartubaituteeskuagurearteansinistendiren gauzendeklarazioaordenatzeko.

2Beraiekemanzizkigutenbezala,hasieratikbegiko testiguetahitzarenzerbitzariizanzirenak;

3Niriereongiidurituzitzaidan,gauzaguziaklenengohasieratikongiadimenduakizanda,ordenanidaztea, Teofilobikainena.

4Jakindezazunzertanirakatsizarengauzahorien ziurtasuna

5.BazenHerodes,Judeakoerregearendenboretan, Zakariaszeritzanapaizbat,Abiarenleinukoa:etaharen emazteaAaronenalabetatikzen,etabereizenazuen Elisabet.

6EtazintzoakziranbiakJainkoarenaurrean,Jaunaren manamenduetaaginduguzietanibillirikerrugabe

7.Etaezzutenumerikizan,zerenElisabethantzuabaitzen, etabiakurtetanongihelduakbaitziren

8Etagerthatuzen,Jainkoarenaitzineanapaizkargua betetzenzuenbitarteanbereordenan, 9Apaizofiziokoohiturarijarraiki,Jaunarentenplura sartzeanintsentsuaerretzeaizanzen

10.Etajendeguziakanpoanotoitzegitenarizenintsentsu garaian

11EtaagertuzitzaionJaunarenaingerubatintsentsuaren aldareareneskuinaldeanzutik.

12EtaZakariasikusizuenean,larritueginzen,eta beldurraerorizitzaion

13.Bainanaingeruakerranzion:Ezizanbeldurrik, Zakarias:zerenzureotoitzaentzunda;etazureemazteak Elisabeteksemebatemangodizu,etaJuandeitukodiozu.

14.Etaizangoduzupozaetapoza;etaaskopoztukodira harenjaiotzaz

15.ZerenhandiaizangodaJaunarenaitzinean,etaezdu edangoezardorik,ezedarisendorik;etaEspirituSantuaz betekodabereamarensabeletik

16EtaIsraelgosemeetatikaskoitzulikoditubereJainko Jaunagana

17EtajoanendaharenaitzineanEliasenespiritueta indarrez,gurasoenbiotzakseme-alabenganabihurtzeko,eta desobedienteakzuzenenzuhurtziari;Jaunarentzako prestaturikoherriaprestatzeko

18.ZakariasekerranzioenAingeruari:Zertanjakingodut hau?zerenagurebatnaiz,etanireemazteaurtetanongi heldua

19.Etaaingeruakerantzunzion:NinaizGabriel, Jainkoarenaitzineandagoena;etaigorrinazzuri mintzatzera,etaberripozhauenerakustera

20.Etahuna,mutugelditukozara,etaezinmintzatukohaiz, gauzahauekbetekodirenegunerano,zerenezdituzu sinetsikoenehitzak,zeinakberensasoianbetekodiren

21.EtapopuluaZakariasenzainzegoen,etaharrituta zegoentenpluanhainbestedenboraegonzela

22Etailkizenean,ezinzienhitzegin:etaikusizuten tenpluanikuskerabatikusizuela:zerenkeinuaeginzien, etaisilikgeldituzen

23Etagerthatuzen,berezerbitzukoegunakbetebezain laster,bereetxerajoanzen.

24Etaegunhekienondoan,bereemazteElisabeth konzebituzen,etabosthilabetezezkutatuzen,zioela: 25.HonelajokatuduJaunakniribegiratzenzidanegunetan, gizonenarteannirelaidoakentzeko

26EtaseigarrenhilabeteanGabrielaingeruabidalizen JainkoarengandikNazaretzeritzanGalileakohiribatera.

27Josedeitzenzengizonbatekinezkondutazegoen birjinabati,Davidenetxekoa;etabirjinarenizenaMaria zen.

28Etasarthuzanaingeruaberegana,etaesanzion:Agur, osoonuraduna,Jaunazurekinda:bedeinkatuazuemakume artean.

29Etahuraikhusizuenean,atsekabetuzenharen erranagatik,etagogoanzuenzernolakoagurraizanbehar zuen.

30EtaerranzionAingeruak:Ezizanbeldurrik,Maria, zerenarkitubaituzugraziaJainkoarenaurrean

31.Etahuna,zuresabeleankonzebitukoduzu,etasemebat sortukoduzu,etadeitukodiozuizenaJESUS

32Handiaizangoda,etadeitukodaGorenarenSeme:eta JainkoJaunakemangodiobereaitaDavidentronua.

33EtaJakobenetchearengaineanerregeizangodabetiko; etabereerreinuaezdaamaierarikizango.

34.OrduanMariakAingeruarierranzion:Nolaizangoda hau,gizonikezagutzenezdudalako?

35EtaerantzunzionAingeruak,etaesanzion:Espiritu Santuazuregaineraetorrikoda,etaGorenarenindarrak itzalaegingozaitu:beraz,zuregandikjaiokodengauza santuhoriereJainkoarenSemeadeitukoda

36Etahuna,zurelehengusuElisabethere,semebatizan duberezahartzaroan:etaaudaseigarrenhilabetea berarekin,antzudeitzenzena.

37ZerenJainkoarekinezdaezerezinezkoaizango

38EtaMariakerranzuen:HunaJaunarenzerbitzaria;bedi nirizurehitzarenarabera.Etaaingeruaaldeeginzuen harengandik.

39EtajaikizenMariaegunhetan,etajoanzen mendialderapresaka,Judakohiribatera;

40EtasartuzanZakariasenetxean,etaagurtuzuen Elisabeth

41.Etagerthatuzen,ElisabetekMariarenagurraentzutean, jauzieginzuenhaurraberesabelean;etaElisabethEspiritu Santuazbetezen:

42.Etamintzatuzenozenki,etaerranzuen:Bedeinkatua zaraemazteenartean,etabenedikatuadazuresabeleko fruitua

43.Etanondikdahori,nereJaunarenamaniganaethor dezala?

44Zeren,huná,zureaguraldiarenbozaenebelarrietan entzunorduko,haurrakjauzieginzuenenesabelean bozkarioz

45Etadohatsuadasinhetsizuena:zerengauzatukodira Jaunakesanzizkiotengauzak.

46EtaMariakerranzuen:EnearimakhanditzenduJauna, 47EtaeneizpirituaalegratudaJainkoeneSalbatzaileaz

48.Zerenbehatuduberezerbitzariarenahulezia,zeren huná,hemendikaurrerabelaunaldiguziekdohatsudeituko naute

49.Zerenahaltsuakgauzaandiakegindizkit;etasantuada harenizena

50Etaharenerrukiadabelaunaldizgizaldiharenbeldur direnentzat.

51Berebesoarekinindarraerakutsidu;harroakbarreiatu dituberenbihotzenirudimenean.

52Jautsidituahaltsuakberenaulkietatik,etagoratuditu behe-mailakoak.

53.Goseakgauzaonezbeteditu;etaaberatsakhutsikbidali ditu

54BerezerbitzariIsraelilagundudu,bereerrukiazoroituz; 55.Gurearbasoei,Abrahami,etabereondorengoei betirakoesanzienbezala

56EtaMariaegonzanberarekiniruillebeteinguru,eta itzulizanbereetxera

57Bada,Elisabetendenboraosoahelduzen,erditzeko;eta semebatsortuzuen.

58Etabereauzokoeketaberelehengusuakadituzuten nolaJaunakurrikalduzuenharengana;etapoztuziren harekin.

59Etagerthatuzenzortzigarreneguneanethorrizirela haurraerdainzitzera;etaZakariasdeitzenzioten,bere aitarenizenaz.

60Etaihardetsizuenbereamak,etaerranzuen:Ez;baña Juandeitukoda

61.Etaerranzioten:Ezdazureahaidetikizenhaudeitzen denik

62Etaseinaleakeginzizkiotenbereaitari,nolanahizuen deitzea.

63Etaeskatuzuenidazkibat,etaidatzizuen,zioela, JoanesduizenaEtaguztiakharrituziren

64.Etabereahoaidekizenberehala,etaaskatuzitzaion mihia,etamintzatuzen,etalaudatuzuenJainkoa

65Etabeldurraizanzenhaieninguruanbizizirenguziak, etaerranoiekguziakzabalduzirenJudeakomendialde guzian

66Etahaiekentzutenzutenguziekberenbihotzeangorde zituzten,ziotela,Zernolakoumeaizangodahau?Eta Jaunareneskuaharekinzegoen

67EtabereaitaZakariasEspirituSantuazbetezen,eta profetizatuzuen,zioela:

68BedeinkatuaizanbediIsraelgoJainkoJauna;zerenbere herriabisitatuetaerredimitubaitu,

69.EtaaltxatudigusalbamendukoadarraDabidenbere zerbitzariarenetxean;

70Bereprofetasainduenahozmintzatuzenbezala, munduahasizenetikizandirenak.

71Salbagaitezengureetsaietatik,etagorrotogaituzten guzieneskuetatik;

72.Gurearbasoeiagindutakomiserikordiabetetzeko,eta bereitunsantuagogoratzeko;

73.GureaitaAbrahamieginzionzina, 74Emanzigula,gureetsaieneskuetatiklibratuakizan gaitezanhurabeldurrikgabezerbitzatzeko

75Harenaurreansaindutasuneanetazuzentasunean,gure bizitzakoegunguzietan.

76Etazu,umea,deitukozaituzteGorenarenprofeta:zeren Jaunarenaitzineanjoanenzaraharenbideakprestatzera;

77Bereherriarisalbamenarenezagueraemateabere bekatuenbarkazioarenbidez,

78.GureJainkoarenerrukisamurrez;zeñazgoitikgorako egunakbisitatugaitu,

79Ilunpetanetaeriotzarenitzaleaneseritadaudeneiargia emateko,gureoinakbakearenbideraeramateko.

80Etaumeahaztenzan,etasendotzenzanespirituaz,eta basamortuetanegonzanIsraelierakutsizionegunerano

2.KAPITULUA

1Etagerthatuzenegunhetan,ZesarAugustorendekretu bataterazelamunduguziazergapetzeko.

2(EtazergahoriZirenioSiriakogobernadorezeneanegin zenlehenaldiz)

3Etadenakzergapetzerajoanziren,bakoitzaberehirira

4.EtaiganzenJoseGalileatik,Nazaretekohiritik,Judeara, BelendeitzendenDabidenhirira;(Dabidenetxekoeta leinukoazelako:)

5Mariabereemazteemaztearekintributatuaizatea, haurdunhandiaizanik

6.Etahalaizanzen,haiekhanzeudela,beteziranegunak beraerditzeko

7Etaerdiratuzuenberelehen-semea,etabilduzuen txingarretan,etaetzanzuenmantxabatean;ostatuanez baitzegoenlekurik

8Etabazirenherrialdebereanartzainaksoroanegoten zirela,gauezberenartaldeazaintzen.

9Etahuná,Jaunarenaingeruaethorrizenhaiengainera, etaJaunarenaintzakdistiraeginzuenhaieninguruan,eta beldurhandiaizanzuten.

10Etaerranzienaingeruak:Ezizanbeldurrik,zerenhuná, ekartzendizuetbozkarioandiarenberrionak,zeinajende guziarentzatizangodena.

11ZerengaurDabidenhirianjaiozaizueSalbatzailebat, zeinabaitaKristoJauna

12.Etahauizangodaseinalebatzuretzat;Aurkitukoduzue haurtxoatxingarretanbilduta,mantxabateanetzanda

13Etabat-bateanaingeruarekinbaterazerukoarmadako jendetzabatzegoenJainkoalaudatzen,etaesatenziotela: 14AintzaJainkoarigoi-goian,etalurreanbakea, gizonenganakoborondateona

15.Etagerthatuzen,aingeruakhaiengandikzerura aldenduakzirelarik,artzainekelkarriesanzioten:Goazen orainBelenera,etaikusdezagungertatudengauzahau, Jaunakezagutarazidiona.gu.

16Etaethorriziranpresaka,etaarkituziranMaria,eta Josef,etaumeamanxabateanetzanda

17.Etaikhusizutenean,ezagutzeraemanzutenhaur hunetazerranzietenhitza

18Etaenzutenzutenguziakmiretsizituztenartzainek kontatzenzizkietengauzez.

19BainaMariakgauzaoiekguziakgordezituen,eta gogoetaegitenzituenberebihotzean

20.Etaartzainakitzuliziren,Jainkoagoretsizetagoretsiz, entzunetaikusizituztengauzaguziak,esanzienbezala

21.Etabetezireneanzortziegunhaurraerdaintzeko, deitzenzenharenizenaJESUS,zeinaaingeruakhala izendatuzuensabeleansortuaurretik

22EtaMoisesenlegearenaraberagarbitzekoegunakbete zirenean,Jerusalemeraeramanzuten,Jaunariaurkezteko; 23(JaunarenLegeanidatzitadagoenbezala:Sabela irekitzenduenarbakoitzasantuizendatukoda Jaunarentzat;)

24EtaJaunarenlegeanesatendenarenaraberako sakrifizioaeskaintzea:Usoparebat,edobiusogazte.

25Etahuna,bazengizonbatJerusalemen,Simeonzuen izena;etagizonberazenjustoetadevotoa,Israelen konsolazioarenzainzegoen:etaEspirituSantuazegoen harengainean

26EtaagertuzitzaionEspirituSantuarenbidez,ezzuela herioaikusiko,JaunarenKristoikusibainolehen.

27EtaethorrizenEspirituaztenplora:etagurasoekJesus haurrasartuzutenean,Legekousadioarenaraberaegin zezan.

28Orduanhartuzuenberebesoetan,etabedeinkatuzuen Jainkoa,etaesanzuen:

29.Jauna,utziezazuorainzurezerbitzariabakeanalde egiten,zurehitzarenarabera

30Zerennirebegiekikusibaitutezuresalbamena, 31Herriguzienaitzineanprestatuduzuna;

32Argiajentilakargitzeko,etaIsraelzureherriarenaintza

33.EtaJoseketabereamamiretsizirenberatazesandako gauzez

34EtaSimeonekbedeinkatuzituen,etaerranzioenbere amariMariari:Huna,haurhauezarriadagoIsraelen askorenerorketaetaaltxatzeko;etakontramintzatukoden seinalebatengatik;

35(Bai,ezpatabatekzulatukoduzurearima-ere),bihotz askorenpentsamenduakagerdaitezen

36EtabazenAnnabatprofetesa,Fanuelenalaba,Aserren leinukoa:adinhandikoazen,etasenharbatekinbizizen berebirjintasunetikzazpiurtez;

37Etalaurogeietalauurteingurukoalargunazen, tenplutikaldeegingabe,baiziketagauetaegunJainkoaren barauetaotoitzekinzerbitzatzenzuen

38Etaethorrizenunehartan,halabereskerrakeman zizkionJaunari,etabertazmintzatuzitzaienJerusalemen erredentzioarenzainzeudenguztiei

39EtagauzaguziakeginzituzteneanJaunarenlegearen arabera,itzulizirenGalileara,berenhirira,Nazaretera.

40Etaumeahaztenzen,etaindartzenzenespirituaz, zuhurtziazbetea:etaJainkoarengraziaharengainean zegoen.

41BadaberegurasoakurterojoatenzirenJerusalemera Pazkojaian

42.Hamabiurtezituenean,iganzirenJerusalemera, jaietakoohiturarenarabera

43Etaegunakbetezituztenean,itzulizirenean,Jesus haurrageldituzenJerusalemen;etaJoseketabereamak etzutenjakin

44Bainahaiek,hurataldeanzegoelaustezutelarik,joan zirenegunbatekobidea;etahaiensenideetaezagunen arteanbilatuzuten

45Etaaurkituetzutenean,itzulizirenJerusalemera,haren bila.

46Etaguerthacedinhiruregunenburuaneridenceçaten huratenpluan,doctoreenerdianiarriric,ençutençuelaeta galdetzençuela

47Etaentzutenzutenguziakharritutazeudenharen adimenetaerantzunaz

48.Etahuraikusirik,harriturikgeldituziren:etabereamak erranzioen:Seme,zergatikegindukhorrelagurekin?horra, zureaitaketabiokzurebilaibiligaratriste

49Etaerranciecén,Noladanibilhatzençarete?Ezal zenekiennireAitarenlanetanegonbeharnaizela?

50.Etaezzutenulertuharkerranzienhitza.

51Etaiautsizenhekiekin,etaethorrizenNazaretera,eta hekienmenpeegonzen:bainabereamakhitzhaukguziak gordezituenberebihotzean.

52EtaIesusareagotuzenzuhurtziaetaestatura,etagrazia Jainkoarenetagizonarenaurrean

3.KAPITULUA

1TiberioZesarrenerregealdikoamabosgarrenurtean, PonzioPilatozelaJudeakogobernadore,etaHerodes Galileakotetrarka,etaharenanaiaFilipeItureakoeta Trakonitiseskualdekotetrarka,etaLisaniasAbileneko tetrarka

2.AnasetaKaifasapaiznagusiakzirelarik,Jainkoaren hitzaetorrizitzaionbasamortuanJoaniZakariasensemeari

3EtaethorrizenJordaningurukolurraldeguzira,pekatuen barkaziorakodamuarenbataioapredikatzenzuela; 4Esaiasprofetarenhitzenliburuanidatziadenbezala, dioela,basamortuanoihukaaridenarenahotsa:Presta ezazueJaunarenbidea,zuzenduberebideak

5Haranorobetekoda,etamendietamuinoorobeheiti; etamakurtuakzuzenegingodira,etabidezakarrakleun; 6EtaaragiguziakikusikoduJainkoarensalbazioa

7Orduanerranzioenharenganikbataiatzerailkizen jendetzari:Osugegorrienbelaunaldia,norkabisatuzaituzte etorrikodenhaserretikihesegiteko?

8Ekaritzazuebadadamutzekomerezidutenfruituak,eta ezhaszaiteztezeuenbaitanesaten,Abrahamdugugure aita:zerendiotsuet,Jainkoakharrihauetarikahalduela Abrahamihaurraksordiezazkioten

9.Etaorainaizkoraerejarriadazuhaitzenerroan:bada fruituonikematenezdutenzuhaitzoromoztuetasutara botatzenda

10.Etapopuluakgaldetuzion,ziotela:Zereginendugu bada?

11Harkihardestenzien,etaerranzien:Bisoineko dituenak,emanbezabatereezduenari;etajanariaduenak ereeginbeza

12Orduanethorrizirenpublicanoakerebatheyatzera,eta erranzioten:Maisu,zereginendugu?

13Etaerranzieten:Ezzehaztegeiagoezarrizuenabaino 14Etasoldaduekeregaldetzenzioten,ziotela:Etazer eginendugu?Etaharcerranciecén,Ezeçaçueinorbortitza, etaezeçaçueinorfaltsusalatu;etakontentuzure soldatarekin

15.Etajendeguziakitxarotenzeudela,etagizonguziak gogoetaegitenzutenberenbiotzetanJoanen,eahurazen Kristo,alaez;

16.Joanekerantzunzien,zioelaguziei:Nikbataiatzen zaituzteturez;bainanibainoahaltsuagoadenbatdator, zeinarenoinetakoengiltzaeznaizelaaskatzekodigne: berakbataiatuegingozaituEspirituSantuzetasuz.

17Norenabantailaeskuandauka,etagarbitukodubere zorua,etabildukodugariabereloran;bainalastoaitzali ezinezkosuarekinerrekodu

18Etabestegauzaaskopredikatzenzizkionbere exhortazioanjendeari

19.BañaHerodestetrarkak,harekgaitzetsirik,Herodias bereanaiaFeliperenemazteagatik,etaHerodesekegin zituengaitzguziengatik

20Etagaineratuzuenhauguztiarengainetik,Joanes kartzelanitxizuela

21.Badajendeguziabataiatuzenean,gerthatuzenJesus erebataiatuetaothoitzean,zeruairekizen

22EtaEspirituSantuajautsizenharengainera, gorputzarenitxuranusobatbezala,etabozbatetorrizen zerutik,zeinaesatenzuen,ZuzaraeneSememaitea;zugan onginago

23EtaJesusberaasizanogeitaamarurteinguruizaten, zelan(ustezanbezela)Joserensemea,zeñazanHeliren semea

24.ZeinzenMatthatensemea,zeinzenLebirensemea, zeinzenMelkirensemea,zeinzenJannarensemea,zein zenJoserensemea,

25ZeinzenMatatiasensemea,zeinazenAmosensemea, zeinazenNaum,zeinzenEslirensemea,zeinazen Naggerensemea,

26ZeinzenMaat-ensemea,zeinzenMatatiasensemea, zeinzenSemei-rensemea,zeinzenJoserensemea,zein zenJudakosemea,

27.ZeinzenJoanarensemea,zeinzenRhesarensemea, zeinzenZorobabelensemea,zeinzenSalathielensemea, zeinazenNerirensemea,

28.ZeinzenMelkirensemea,zeinazenAddirensemea, zeinzenKosmensemea,zeinzenElmodamensemea,zeina zenErrensemea,

29.ZeinzenJoserensemea,zeinazenEliezerrensemea, zeinzenJorimen,zeinzenMatthatensemea,zeinzen Lebirensemea,

30.ZeinzenSimeonensemea,zeinazenJudarensemea, zeinzenJoserensemea,zeinzenJonanensemea,zeinzen Eliakimensemea,

31.ZeinizanzenMelearensemea,zeinzenMenanen semea,zeinzenMatatarensemea,zeinzenNatanensemea, zeinzenDavidensemea,

32.ZeinzenJeserensemea,zeinazenObedensemea,zein zenBoozensemea,zeinzenSalmonensemea,zeinazen Naasonensemea,

33.ZeinzenAminadabensemea,zeinazenAramensemea, zeinazenEsromensemea,zeinzenPharesensemea,zeina zenJudarensemea,

34.ZeinzenJakobensemea,zeinzenIsaakensemea,zein zenAbrahamensemea,zeinzenThararensemea,zeinazen Nakorrensemea,

35.ZeinzenSarukensemea,zeinazenRagaurensemea, zeinzenFalekensemea,zeinzenHeberrensemea,zeinzen Salarensemea,

36.ZeinzenKainanensemea,zeinaizanzenArfaxaden semea,zeinzenSemensemea,zeinzenNoerensemea, zeinazenLamekensemea,

37.ZeinzenMatusalarensemea,zeinzenEnokensemea, zeinzenJaredensemea,zeinzenMaleleelensemea,zeina zenKainanensemea,

38.ZeinzenEnosensemea,zeinzenSetensemea,zeinzen Adamensemea,zeinzenJainkoarensemea

4.KAPITULUA

1EtaJesusEspirituSantuazbeterikitzulizenJordanetik, etaEspirituakeramanzuenbasamortura.

2BerrogeiegunezdeabruaktentatuaEtaegunhetan etzuendeusian:etahecbukatzean,gerogoseizanzen

3Etaerranziondeabruak:JainkoarenSemeabazara, manatuharrihoniogiegindadila

4.EtaerantzunzionJesusek,zioela:Eskribatuadago:Ez dagizonaogizbakarrikbiziko,Jainkoarenhitzguziez baizik

5.Etadeabruak,mendigaraibateraeramanik,erakutsi zizkionmundukoerreinuguziakdenborabatean

6Etaerranzioendeabruak:Emangodizkizutbotereau guzia,etahaienaintza:zerenhoriniriemanada;etanahi dudanariemangodiot

7.Bada,niadoratunahibanauzu,guziakzureakizango dira.

8EtaerantzunzionJesusek,etaerranzioen:Zatoznire atzetik,Satanas:zerenidatzitadago:Adoratukoduzuzure JainkoJauna,etaberabakarrikzerbitzatukoduzu.

9EtaeramanzuenJerusalemera,etajarrizuentenpluko pinakulubatean,etaesanzion:JainkoarenSemeabazara, botazaitezhemendikbehera

10Zerenidatzitadago:Bereaingerueiagindukodietezu zaintzeko.

11Etahaieneskuetaneramanenzaituzte,ezpadazuinola erezureoinaharriarenkontrakolpatu

12.EtaihardestenziotelaJesusekerranzion:Esanda:Ez dezutentatukozureJainkoJauna

13Etadeabruaktentazioguziabukatuzuenean,aldeegin zuenharengandikdenborabaterako.

14EtaitzulizanIesusEspirituarenindarrezGalileara:eta ilkizanharenospeainguruguzian

15.Etairakastenzuenhekiensinagogetan,guzietarik glorifikaturik

16EtaethorrizanNazaretera,nonhazizan:etabere usadioabezela,sarthuzanlarunbateguneansinagogara,eta jaikizanirakurtzera

17EtaentregatuzitzaionIsaiasprofetarenliburuaEta liburuairekizuenean,aurkituzuenidatziazegoenlekua, 18JaunarenEspirituaenegañeandago,zerengantzutu nauenpobreeiEbanjelioapredikatzeko;igorrinaubiotz hautsiaksendatzera,gatibueisalbamenduaetaitsuei ikusmenairagartzera,ubeldutadaudenakaskeuzteko

19Jaunarenurteonargarriapredikatzeko

20.Etaitxizuenliburua,etaberriroemanzionministroari, etaeserizenEtasinagoganziradenguzienbegiakbere gañeanjarriziran

21.Etaasizanesaten:EgunbetedaScripturahauzuen belarrietan

22Etaguziekemanziotentestigantza,etamiretsiziren harenahotikirtetenzirengraziazkohitzak.Etahecerran cieçoten,EzaldahaurJoserensemea?

23Etaerranciecén,Esangodidazueproverbiohau, Medikua,sendaeçaceureburuä:eguiçueemeneureerrian eguinençundugunguciac

24Etaerranzuen:Egiazdiotsuet:Ezdaprofetarik onartzenbereherrian.

25Bainaegiadiotsuet,alargunaskoizanzirenIsraelen Eliasenegunetan,zeruahirururteetaseihilabetezitxi zutenean,gosetehandiaizanbaitzenlurraldeosoan;

26BañahetarikinorezzanigorriElias,Sareptara, Sidongoerribaterabaizik,emakumealargunbatengana

27.EtalepradunaskoizanzirenIsraelenEliseoprofetaren garaian;etahaietakobatereezzengarbitu,Naaman siriarraizanezik

28Etasinagoganguziak,gauzahaukentzutean,asarrez beteziren

29.Etajaikirik,botazuenhiritik,etaeramanzutenberen hiriaeraikiazegoenmuinoarengailurreraino,burutik beherabotazezaten

30Bainahekienerditikigarotzenjoanzenberebidea, 31EtaiautsizanKafarnaumera,Galileakohiribatera,eta irakatsizietenlarunbategunetan

32Etaharritutazeudenharendoktrinaz:zerenharenhitza boterearekinzen.

33Etabazensinagogangizonbat,zeinazuendeabrusatsu batenespiritua,etaoihuegitenzuenozenki,

34Esatenziotela,Utzgaitezen;Zerzerikusiduguzurekin, NazaretekoJesus?gusuntsitzeraetorrialzara?Badakitnor zaren;JainkoarenSantua

35.EtaIesusekmehatxatuzion,zioela:Ixilik,etailkhi zaitezharengandikEtadeabruakerdirabotazuenean,atera zenharengandik,etaezzionminikegin

36Etaguziaktxunditutazeuden,etamintzatzenziren berenartean,ziotela:Zerhitzhauda!zerenaginpidezeta indarrezagintzendituizpiritusatsuei,etaateratzendira.

37Etaharenospeahedatuzeningurukolurraldeguzietara

38Etaiaikizansinagogatik,etasartuzanSimonenetxean EtaSimonenemaztearenamasukarhandizhartuaizanzen; etaerregutuziotenberegatik

39Etajarrizenharengainean,etamehatxatuzuensukarra; etautzizuen:etaberehalajaikietazerbitzatzenzituen.

40Eguzkiasartzenzenean,eritasunanitzekinerizuten guziekeramanzituztenharengana;etaeskuakezarrizituen hetarikobakoitzari,etasendatuzituen.

41Etadeabruakereilkitenzirenaskorengandik,oihuka, etaziotela,ZuaizKristoJainkoarenSemeaEta mehatxatuz,ezzienutzihitzegiten:zerenbazekitenhura zelaKristo

42Etaegunaizanzenean,aldeeginzuen,etajoanzen lekubasamortubatera,etapopuluaharenbilazebilen,eta ethorrizenharengana,etageldiarazizuen,ezzedinaldendu hetarik

43Etaerranciecén,Iaincoarenresumápredicatubehardut bercehirietara:ecenberazniigorrianaiz

44EtapredikatzenzuenGalileakosinagogetan

5.KAPITULUA

1.Etagerthatuzen,jendakiakberekontraekinzion Jainkoarenhitzaentzuteko,Genesaretekoaintziraondoan geldituzen

2.Etaikusizituenbiontziaintzirarenondoangeldirik: bainaarrantzaleakilkhizirenhaietatik,etagarbitzen zituztensareak

3.SartuzenSimonenzenontzietakobatean,etaotoitzegin zionlurretikapurbataterazedinEtaeserizen,etaontzitik irtenzenjendeariirakasten

4Etamintzatzeariutzizionean,erranzioenSimoni:Aurki zazusakonera,etabotaitzazuzuresareaktiradabatean

5.EtaihardestenziotelaSimonekerranzioen:Maisu,gau guziannekeegindugu,etaezduguezerartu;

6Etaaueginzutenean,arrain-multzoandibatsartuzuten, etaberensareahautsizuten

7.Etakeinueginzietenbertzeontzianzeudenlagunei, ethorzezatenlaguntzeraEtaetorriziren,etabetezituzten biontziak,hondoratzenhasiziren

8SimonPedrokikusizuenean,erorizenJesusen belaunetara,zioela:Aldenigandik;zerengizonbekataria naiz,Jauna.

9Zerentxunditutageldituzenbera,etaharekinzeuden guztiak,hartuzituztenarrainenzirriborroarekin

10.EtahalaxeizanzenSantiago,etaJoanere,Zebedeoren semeak,SimonenkidezirenakJesusekSimoniesanzion:

Ezizanbeldur;hemendikaurreragizonakharrapatuko dituzu.

11Etaberenontziaklehorreraeramanzituztenean,guziak utzizituzten,etajarraituzioten.

12.Etagerthatuzen,hiribateanzegoenean,hunágizonbat leprazbetea:zeinaikusirikJesusaurpegiraerorizitzaion, etaothoitzeginzion,zioela,Jauna,nahibaduzu,garbi nazakezu.

13Etaluzatuzueneskua,etaukituzuen,zioela:Nahidut: garbiizanzaitezEtaberehalalegenaaldeeginzuen harengandik

14Etaaginduzionnehoriesanezzezala:bainazoaz,eta agerzaitezapaizari,etaeskainizuregarbikuntzarako, Moisesekagindubezala,haientzattestigantzarako

15Bañaainbatgeiagoiganzanharenfamabat:eta gendetzeandibatbilduzanentzuteko,etaberagatik sendatzekobereneritasunetatik

16Etaerretiratuzenbasamortura,etaotoitzeginzuen

17.Etagerthatuzenegunbatean,irakastenarizela,zeudela PhariseuaketaLege-doktoreakeserita,Galileako,eta Judeako,etaJerusalemgoerriguztietatiketorriak,eta Jaunarenboterea.presentezegoenhaieksendatzeko.

18Etahuná,gizonekohebateanekartzenzuten paralisiarekinhartuazegoengizonbat,etabilazebiltzan hurasartzera,etaharenaitzineanjartzeko.

19Etaetzituzteneaneridenzermoduzekarzezaketen jendetzagatik,ioanzirenetxe-gainera,etajautsizuten lauzatikbereohearekinJesusenaitzineanerdira.

20Etaikusirikhekienfedea,esanzion:Gizona,barkatuak zaizkizuzurebekatuak

21.EtaasiziraneskribauaketaFariseuakarrazoitzen, ziotela:Nordablasfemiakesatendituenau?Norkbarka ditzakebekatuak,Jainkoakbakarrik?

22BainaIesusecikusceçaneanhekienpensamenduac, ihardestençuelaerranciecén,Cerarguitzenduçueçuen bihotzetan?

23.Alaerrazagoadenesatea:Barkatuakzaizkizutezure bekatuak;alaesatea:Jaikietaibili?

24Bainajakindezazuen,gizonarenSemeakbaduela boterealurreanbekatuakbarkatzeko,(esanzion paralíticoari):Nikdiotsut:Jaikizaitez,etahartuzureohea, etazoazzureetxera

25.Etaberehalajaikizenhaienaitzinean,etahartuzuen etzana,etabereetxerajoanzen,Jainkoaglorifikatzen

26Etaguziaktxunditutageldituziren,etaglorificatzen zutenIainkoa,etabeldurrezbeteziren,ziotela,Gauza arrotzakikusiditugugaur

27Etagauçahauenondoanilkicedin,etaikusceçan publicanobat,Lebideitzencen,aduaneraiarririciarriric: etaerrancieçón,Jarrainiri

28Etaguziakutzirik,jaikietajarraituzion

29.EtaLebikjaiandibateginzuenbereetxean,etazegon publicanoetabertzejendeandibathaiekinesertzenzirenak

30BainahekienScribaetaFariseuacmurmurcitecenharen discipuluéncontra,cioitela,Cergaticjatenetaedatenduçue publicanoetabekatariekin?

31EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Sandiradenéc eztutemedikuarenbeharrik;bainagaixodaudenak

32Eznaizetorrizintzoakdeitzera,baizikbekatariak damutzera.

33Etahecerrancieçoten,Cergaticmaizbarureguitendute Ioannesendiscipuluéc,etaothoitzeguitendute,etahalaber Phariseuendiscipuluac?bainazureakjanetaedan?

34Etaerranciecén,Emaztegaicohaourreibarureçariçan çaizquiçue,senargaiahequindala?

35Bainaethorrirendiradeegunak,ezkongaiakenduko zaienean,etaorduanbaruregingoduteegunhetan 36.Etaparabolabatereesanzien;Inorkezdiojantzi berriarenzatirikjartzenzaharbati;bestelabada,berriek errentaegitendute,etaberritikateratakozatiaezdatorbat zaharrarekin

37Etanehorkezduardoberriaontzizaharretansartzen; bestelaardoberriakontziaklehertukoditu,etaisurikodira, etaontziakgaldukodira

38Bainaardoberriabotilaberrietansartubeharda;eta biakkontserbatzendira.

39Ardozaharraedanduenikerenehorkezduberririk desiratzen:zerendio,Zaharrahobeda

6.KAPITULUA

1.Etagerthatuzenlehengoarenondokobigarren larunbatean,joanzelalabore-soroetatik;etaberedizipuluek belarriakerauzietajanzituzten,eskuetanigurtziz

2.EtaFariseuetarikbatzuekerranzieten:Zergatikegiten duzuelarunbatetanegiteazilegiezdena?

3EtaerantzunzienJesusek,erranzuen:Ezalduzue ainbesteirakurtzen,zereginzuenDabidek,bereburuaeta harekinzeudenakgoseaizanzenean;

4NolasartuzenJainkoarenetxean,etahartuetajanzituen ogiak,etaemanzituenharekinzeudeneiere;zeinezda zilegijateaaphezentzatbakarrik?

5Etaesanzien:GizonarenSemealarunbatekoJaunaere dela.

6Etagerthatuzenbestelarunbatbateanere,sarzedin sinagoganetairakastenzuen:etabazengizonbatzeinaren eskuinekoeskuaihartutazegoen.

7Etaeskribaueketafariseuekbehatzenzuten,ealarunbat eguneansendatukootezuen;harenkontrakosalaketaaurki zezaten.

8Bañaezagutuzituenhekienpentsamenduak,etaesan zioneskuihartuazuengizonari:Jaikizaitezetazutitu erdian.Etajaikietazutikjarrizen.

9OrduanesanzienJesusek:Galdetukodizuetgauzabat; Zilegialdalarunbatetanongiegitea,edogaizkiegitea? biziasalbatzeko,alasuntsitzeko?

10Etaguziakingururabegiraturik,erranzioengizonhari: Luzatueskua.Etahalaeginzuen:etabereeskuabertzea bezalaosatuaizanzen

11Etazoramenezbeteziran;etaelkarrikomunikatuzioten zereginzezaketenJesusi

12.Etagerthatuzenegunhetan,ilkizelamendibatera otoitzegitera,etagauguzianegonzenJainkoariotoitzean

13Etaegunahelduzenean,deieginzituenbere diszipuluak:etahaietatikhamabiaukeratuzituen,zeinak ereapostoluizendatuzituen;

14.Simon,(zeinerePedrodeitzenzuen)etaAndresbere anaia,SantiagoetaJoan,FilipeetaBartolome, 15MateoetaTomas,SantiagoAlfeorensemea,etaSimon Zelotedeitzenzena, 16EtaJudasSantiagorenanaia,etaJudasIskariote,zeina eretraidoreazen

17Etaiautsizanberaiekin,etageldituzanzelaian,eta berediszipuluentaldea,etajendeandibatJudaguzitik,eta Jerusalentik,etaTirokoetaSidongoitsasbazterretik,bera entzuteraetorrizanak.etaberengaixotasunetatik sendatzeko;

18Etaizpiritusatsuezaskatzenzirenak,etasendatuakizan ziren

19.Etagendetzeguziakhuraukitunahizuen:zeren bertuteailkizenharengandik,etaguziaksendatzenzituen 20Etaaltxatuzituenbegiakberediszipuluengana,etaesan zuen:Zorionekoakzaretepobreak,zerenzuenada Jainkoarenerreinua

21Zorionekoakzareteoraingoseak:zerenaseakizango zareteZorionekoakzareteorainnegaregitenduzuenok: zerenbarreegingoduzue

22.Dohatsuakzarete,gizonekgorrotozaituztetenean,eta berentaldetikbereiztenzaituztetenean,etagaitzetsiko zaituztenean,etazuenizenagaiztotzatbotakodutenean, gizonarenSemeagatik.

23Poztuzaitezteegunhartan,etajauzizaiteztebozkarioz, zerenhuná,zuensariahandiadazeruan:zerenantzeraegin zutenberenarbasoekprofetei.

24Bainazoritxarrezaberatszaretenok!izanere,zure kontsolamenduajasoduzu

25.Aibeteakzaretenok!zerengoseaizangozarete.Ai orainbarreegitenzaretenok!zerennegaretanegaregingo duzue

26.Aizuek,guziekzuetazongimintzatukodirenean!zeren halaeginzutenberenarbasoekprofetafaltsuekin

27Bainanikdiotsuetentzutenduzuenoi:Maiteezazue zuenetsaiak,eginongigorrotozaituztenei.

28Bedeinkatumadarikatzenzaituztenak,etaeginotoitz gaiztokierabiltzenzaituztenenalde

29.Etamasailbateankolpatzenzaituenarieskainibestea ere;etazuresoinekoakentzendizunak,ezezazudebekatu zurejantziaereezhartzea

30.Eskatzendizunororieman;etazureondasunakkentzen dituenariezeskatuberriro

31Etagizonekzueiegindezatelanahiduzuenbezala, zuekereeginezazuteberdin.

32Ecenbaldinmaitatzençaituztenacmaitebadituçue,cer eskerrakdituçue?zerenbekatariekeremaitedituztenak maitedituzte.

33Etabaldinongiegitenbadiezueongiegitendutenei,zer eskerrakdituzue?zerenbekatariekeregauzaberaegiten dute.

34Etabaldinerrezibitzeaesperoduzueneimailegatzen badiezue,zereskerrakdituzue?izanere,bekatariekere mailegatzendietebekatariei,berrizereadinajasotzeko

35Alabaina,maitatuitzazuezuenetsaiak,etaeginongia, etaemanmaileguan,berrizezerenesperoan;etazuensaria handiaizangoda,etazareteGorenarensemeakizanen zarete:izanere,atseginadaeskergabeetagaiztoekin

36Izanzaitezte,bada,misericordioso,zuenAita-ere errukitsuadenbezala

37Eziezazuejuzgatu,etaezzaretejuzgatuakizanen:ez gaitzala,etaezzaretekondenatuakizanen:barkatu,eta barkatukozaituztete

38Eman,etaemangodizute;Neurriona,estutua,eta astindua,etalasterka,gizonakemangodizutezurealtzoan. Zerenneurtzenduzuenneurriberarekinneurtukozaituzte berriro

39Etaerranciecénparabolabat,Itsuaceramanotedu itsuac?ezaldirabiaklubakiraeroriko?

40Ezdadizipuluaberemaisuarengainetik:baina perfektuadenaberemaisubezalaizangoda.

41.Etazergatikikustenduzuzureanaiarenbegianden mota,bainaezduzusumatzenzurebegiandagoenhabea?

42Nolaesandiezaiokezuzureanaiari:Anaia,utzi iezadazuaterazurebegiandaukadanazala,zukzeuk ikustenezduzuneanzurebegiandagoenhabea?Hipokrita, botalehenikhabeazurebegitik,etageroargiikusikoduzu zureanaiarenbegiandagoenmotaateratzeko

43Zerenzuhaitzonbatekezdufruitugaiztoaematen;eta zuhaitzgaiztoakezdufruituonikematen.

44Zerenzuhaitzbakoitzaberefruituengatikezagutzenda Ezenarantzetatikezdutepikurikbiltzengizonek,ezeta sastrakatikmahatsakbiltzen.

45Gizononakberebihotzekoaltxoronetikateratzendu onadena;etagizongaiztoakberebihotzekoaltxorgaiztotik ateratzendugaiztoa:zerenbihotzarenugaritasunazmintzo dabereahoa

46Etazergatikdeitzennauzue,Iauna,Iauna,etaeztuzue egitennikesatenditudangauzak?

47Norkeneganaethortenden,etaenehitzakentzuten dituena,etabetetzendituenak,erakutsikodizutnoren antzekoaden.

48Etxeaeraikizuengizonabezalakoada,etazulatuzuen etaoinarriaharkaitzeanezarrizuena:etauholdeasortu zenean,errekakgogorjotzenzuenetxehura,etaezinizan zuenastindu:zerenharkaitzbatengaineanzegoen fundatua

49.Bainaentzutenduena,etaegitenezduena,oinarririk gabeetxealurrarengaineaneraikizuengizonarenantzekoa da;horrenaurkaerrekakgogorjozuen,etaberehalaerori zen;etaetxehorrenhondamenahandiaizanzen.

7.KAPITULUA

1Etaberehitzguziakjendearenentzuleanbukatu zituenean,sartuzenKafarnaumera

2.Etazenturioibatenzerbitzaribat,berarimaitea,erizen, etailtzekoprest

3EtaJesusenberrientzutean,igorrizizkionJuduen zaharrenak,othoizetorzedinberezerbitzariasendazezala.

4EtaJesusenganaethorririk,othoitzeginziotenberehala, ziotela:Merezizuelanorentzathaueginbeharzuen

5.Zerenmaitedugurenazioa,etasinagogabateraikigaitu.

6Orduan,JesushaiekinjoanzenEtaetxetikurrunez zegoenean,zenturioiaklagunakbidalizizkion,esanez: Jauna,ezzaitezkezkatu,zereneznaizmerezinire teilatupeansarzaitezen

7Argatikeznuenustenierezureganaethortekodigne, bainaesanhitzbatez,etasendatukodaenezerbitzaria.

8Zerenniereaginpidepeanezarrianaizengizona,ene azpiansoldaduakditudala,etabatiesatendiot:Zoaz,eta badoa;etabercebati:Etorri,etadator;etaenezerbitzariari: Egizuhau,etaegitendu

9.Gauzahaukentzutean,miretsirikgeldituzenJesusek,eta itzulirik,esanzionjarraianzetorrenjendeari:Nikdiotsuet, ezdudalaainfedehandirikaurkitu,ezIsraelen

10.Etaigorriziranak,etxeraitzulirik,arkitueben zerbitzariaerizana

11EtagerthatuzenbiharamuneansartuzelaNaindeitzen zenhiribatera;etaberediszipuluetarikaskojoanziren harekin,etajendeasko

12.Bada,hirikoatarirahurbilduzenean,huna,hildakobat eramanzuten,bereamarensemebakarra,etahuraalargun batzen:etahirikojendeaskozegoenharekin

13EtaikusirikJaunak,errukituzuen,etaesanzion:Ez eginnegarrik.

14Etaethorrizen,etaukituzuenkutxa:etaberaeramaten zutenakgeldigeldituzirenEtaharkesanzuen:Gaztea, diotsut:Jaikizaitez

15Etaiaikizanhila,etaasizanmintzatzenEtaemanzion bereamari.

16Etabildurbatetorrizenguziengain,etaglorificatzen zutenIainkoa,ziotelarik,Profetahandibatpiztudelagure artean;eta,Jainkoakbereherriabisitatuduela.

17EtaikhusizenharenzurrumurruauJudeaguzian,eta inguruguzian

18.EtaJuanendiszipuluekerakutsiziotengauzahauen guzia

19EtaJoanesekberediszipuluetarikbideithurikigorri zituenJesusengana,ziotela,Hialzaraethortekoa?edo bestebatbilatzendugu?

20Gizonhaiekharenganaethorrizirenean,erranzuten: JoanesBaptistakigorrigaituzuregana,erraitera:Hialzara ethortekoa?edobestebatbilatzendugu?

21Etaordubereansendatuzituenaskoberen eritasunetatiketaizurriteetatik,etaespiritugaiztoetatik;eta itsuaskoriikusmenaemanzien

22OrduanihardestençuelaIesusecerranciecén,Zoazte, etaerranioaniIoannicergauçaikussietaençundituçuen. nolaitsuekikustenduten,herrenakibiltzendiren, lepradunakgarbitzendiren,gorrakentzutenduten, hildakoakpiztukodiren,pobreeiebanjelioapredikatzen zaiela

23Etadohatsuadaniganofenditurenezdena

24.Joanzirenean,Joanenmandatariak,hasizenjendeari esatenJoaniburuz:Zerikusterajoanzaretebasamortura? Haizeakastindutakokanabera?

25.Bainazertarairtenzinetenikustera?Jantzileunez jantzitakogizonbat?Hara,ederkijantziaketaederkibizi direnak,erregeengorteetandaude

26.Bainazertarairtenzinetenikustera?Profetabat?Bai, diotsuet,etaprofetabatbainoaskozgehiago

27Hauda,zeñatazidatzitadago:Huna,bidaltzendutene mezulariazureaitzinean,zeinakzureaitzineanprestatuko duzurebidea

28Ecenerraitendrauçuet,Emazteticsorthudirenenartean ezdaIoannesBaptistabainoprofetahandiagorik:baina Jainkoarenerreinuantxikienaberabainohandiagoada

29Etahuraenzutenzuenjendeguziak,etapublicanoek, Iainkoajustifikatuzuten,Joanenbataioarekinbataiatu zirelarik

30Bainafariseueketalegelariekarbuiatuzutenberen buruarenkontrakoJainkoarenaholkua,ezzirela harengandikbataiatu

31.EtaJaunakesanzuen:Zerekinalderatukoditut,bada, belaunaldihonetakogizonak?etanolakoakdira?

32Merkatuaneseritadaudenumeenantzekoakdira,eta batakbestearideiegitendiotela,etaerraitendiotela,Jo egindizuegu,etaezduzuedantzaegin;negaregindugu zuei,etaezduzuenegaregin

33ZerenJoanBataiatzaileaethorrizen,ezogirikjaten,ez ardorikedaten;etadiozue:Deabrubatdu.

34GizonarenSemeaetorridajatenetaedaten;etadiozue: Hunagizonjalea,etaardo-jalea,publicanoenetabekatarien adiskidea!

35Bainanzuhurtziajustifikatuadagoberesemeguzien artean

36.EtaFariseuetakobatekeskatuzionharekinjanzezan. EtasartuzanFariseoarenetxera,etaeserizanjatera

37Etahunáemaztebatekerrian,bekatariabaitzen,jakin zueneanJesusFariseoarenetxeanjateraiarririkzegoela, alabastrozkoukenduzkokutxabatekarrizuen

38.Etageldituzanbereoinetanatzetiknegarrez,etahasi zanbereoñakmalkozgarbitzen,etagarbituziozkanbere burukoileaz,etamusuemanzizkiotenoñei,etagantzutu zituenukenduz.

39EtahoriikusizueneanhuraaginduzuenFariseoak, mintzatuzenberebaitan,zioela:Gizonhonek,profeta balitz,jakingolukenoretanolakoadenhuraukitzenduen emakumea:ecenbekatariada

40EtaihardestençuelaIesusecerrancieçón,Simon,badut cerbaiterranbehar.Etaharcdio,Maisua,erran.

41Bazenhartzekodunbat,bizordunzituena:batek bostehunpeniazorzituen,etabesteakberrogeitahamar

42.Etaezzuteneanezerordaindu,bieibarkatuzien. Esadazu,beraz,zeinekmaitedugehien?

43Simonecihardestençuelaerranceçan,Usteduthura, ceinaribarkatudrauena.Etaharcerrancieçón,Zuzen juzgatuduc

44Etaitzuliricemazteagana,erranzaroenSimoni:Ikusten aldukemaztehau?Sartunaizzureetxean,ezdidazuurik emannireoinetarako:bainaberakgarbituditunireoinak malkoz,etagarbituditubereburukoileekin

45.Ezdidazumusurikeman,bainaemakumehausartu nintzenetikezdugelditunireoinakmusuemateari

46Zukeztuzugantzutunireburuaolioz,bainaemakume honekukenduzgantzutuditunireoinak.

47Argatikdiotsut,barkatuakzaizkiolaaskodiren bekatuak;zerenaskomaitezuen:bainagutxibarkatzen zaionari,berakgutximaitedu.

48Etaesanzion:Barkatuakzaizkizuzurebekatuak

49Etaharekinbazkarianiarririkzeudenak,erraitenhasi zirenberenbaitan,Nordahaubekatuakerebarkatzen dituena?

50Etaesanzionemakumeari:Zurefedeaksalbatuzaitu; joanbakean.

8.KAPITULUA

1Etagerthatuzengero,hirietaherriguzietanbarrenajoan zela,Jainkoarenerreinukoberrionakpredikatzeneta erakusten:etaharekinzeudenhamabiak.

2Etaespiritugaiztoetatiketaeritasunetatiksendatuakizan zirenemakumebatzuk,MariakdeitzenzuenMagdalena, zeñatikirtenzirenzazpideabru

3EtaJoana,KuzaHerodesengerentearenemaztea,eta Susana,etabertzeanhitz,berenondasunezzerbitzatzen ziozkaten

4Etajendeaskobildurik,hiriguzietarikharengana ethorririk,parabolazmintzatuzen.

5Ereilebatilkizenberehaziaereitera:etaereitenzuen bitartean,batzukbidebazterreraeroriziren;etazapaldua izanzen,etazerukohegaztiekirentsizuten

6.Etabatzukharkaitzbateraeroriziren;etasortubezain laster,ihartueginzen,hezetasunfaltazuelako.

7Etabatzukarantzaarteaneroriziren;etaarantzak harekinsortuetaitoeginzuten

8.Etabestebaterorizenluronera,etasortuzen,etaehun aldizemanzuenfruituaEtagauçahaucerrancituenean, oihuceçan,Ençunbeharriricdituenac,ençunbeça

9Etagaldeginziotenberediszipuluek,ziotela,Zerizan litekeparabolaau?

10.Etaesanzuen:ZueiemanadaJainkoarenerreinuko misterioakezagutzea:bainabesteeiparaboletan;ikusirikez zezatenikusiko,etaentzuteanezulerdezaten

11.Bada,parabolahauda:HaziaJainkoarenhitzada.

12Bideondoandaudenakdiraentzutendutenak;orduan ethortendadeabrua,etakentzenduhitzaberenbihotzetatik, sinistuetasalbaezdaitezen.

13Harkaitzean,entzuteanhitzabozkariozhartzendutenak dira;etahauekezdutesustrairik,denborabatezsinisten dutenak,etatentazioarengaraianerortzendirenak.

14Etaarantzaarteaneroritakoakdira,entzuteanilkitzen direnak,etabizitzahonetakokezkak,aberastasunaketa atseginakitotzendituztenak,etafruiturikperfekziora ekartzenezdutenak

15Bañaluronetandirade,biotzzintzoetaonean,hitza entzunik,gordetzendutenak,etapazientziarekinfruitua ematendutenak

16Nehork,kandelabatpiztuduenean,ezduontzibatez estali,ezoheazpianjartzen;bainaargizailubatengainean jartzendu,sartzendirenekargiaikusdezaten

17Zerenezerezdasekreturik,agertukoezdenik;ezta ezerezkutatuta,ezagutukoezdenaetaaterako.

18Beguiraçuebadanolaençutenduçuen:ecennorc-ere duenariemanençaio;etaezduenari,iduriduenaere kendukozaio.

19Orduanethorrizitzaizkionbereamaetabereanaiak,eta ezinizanzutenharenganaethorriprentsagatik

20.Etaerranziotenzenbaitekerraitenziotela,Zureamaeta zureanaiakkanpoanzaudetezuikusinahi

21Etaerantzunzien,etaesanzien:Eneamaetaene anaiakdiraJainkoarenhitzaentzutendutenaketaegiten dutenak

22Badaegunbateangerthatuzenberediszipuluekinontzi bateansartuzela,etaesanzien:Joangaitezenlakuaren bestalderaEtaabianjarriziren

23.Bañaibiltzenziraneanloakhartuzuen:etaaize-ekaitz batjautsizanlakura;etaurezbeteziren,etaarriskuan zeuden

24Etaethorrizirenharengana,etaesnatuzuten,ziotela, Maisu,maisu,galtzengara.Orduanjaikizen,eta mehatxatuzizkionhaizearietaurenhaserreari:etagelditu ziren,etabaretuzen

25Etaerranciecén,Nondaçuenfedea?Etabeldurrez harritutazeuden,elkarriesatenziotela:Nolakoadahau! zerenhaizeeietaureiereagintzendie,etahaiekobeditzen dute

26EtairitxiziranGadarenenlurraldera,zeinaGalilearen pareandagoen.

27Etalehorrerailkizenean,hiritikaterazitzaiongizonbat, denboraluzezdeabruakzituena,etaezzeukansoinekorik, etaezzenetxebateanegon,hilobietanbaizik

28.Ikusizuenean,oihueginzuen,etaahuspezerorizen harenaitzinean,etaerranzuenozenki:Zerdaukatnik zurekin,Iesus,JainkoGorenekoSemea?Othoiztendizut, eznazazuoinazerikegin

29(Ecenmanatuçuenespiritusatsuariilkicedin guiçonaganicEcenmaizharrapatzenbaitzuen,etalotua cenkateezetakateetan,etahautsiceçanlohiac,eta deabruaciraitzcedinbasamortura)

30EtagaldetuzionJesusek,zioela:Noladazureizena? Etaerranzaroen:Legioa:zerendeabruaskosartubaitziren harenbaitan

31Etaothoitzeginzioten,ezziezazkionaginduko sakonerailkitzeko.

32Etabazenanitztxerriartaldebatmendianbazkatzen, etaothoitzegitenzioten,utzziezaienhekietansarzitezen Etajasanzituen.

33Orduanilkizirendeabruakgizonarengandik,etasar zedintxerrietan:etaartaldeabortizkilasterkaaldapabatetik beheraaintzirara,etaitoziren.

34Elikatzenzituztenekikusizuteneanzergertatuzen,ihes eginzuten,etajoanzirenetakontatuzutenhirianeta herrian.

35Orduanaterazirenzereginzenikustera;etaethorrizen Jesusengana,etaarkituzuengizona,zeñagandikateraziren deabruak,Jesusenoñetaneserita,jantziaetabereonetan: etabeldurziren

36Horiikusizutenekereerranzietenzertansendatuzen deabruenjabezena.

37OrduaninguruanGadarenenlurraldekojendetzaguziak othoitzeginzionhetarikaldeegiteko;zerenbeldurhandiz hartuakizanziren:etaontziraigozen,etaitzulizen.

38Bada,deabruakilkhizirengizonakothoitzeginzion harekinegoteko:bainaJesusekigorrizuen,zioela: 39.Itzulizureetxera,etaerakutsezazunolagauzahandiak egindizkizunJainkoakEtajoanzan,etaerriguzian argitaratuzuenJesusekzergauzaandiakeginzizkion

40.Etagerthatuzen,Iesusitzulizenean,jendeakatsegin handizhartuzuen:zerenguziakharenzainzeuden

41Etahuná,ethorrizenJairozeritzangizonbat,eta sinagogakoburuzagiazen:etaerorizenJesusenoinetara, etaothoitzeginzionbereetxerasarzedin

42Zerenalababakarrabaitzuen,hamabiurteingurukoa, etahilzorianzegoen.Bainazihoaneanjendeajendez gainezkazegoen

43.Etaemaztebatekhamabiurtezodol-jarioazuena,bere biziguziasendagileengaingastatuzuena,etaezinsendatu ezinik

44Atzetiketorrizen,etaukituzuenberesoinekoaren muga,etaberehalageldituzenharenodol-jarioa.

45EtaerranzuenIesusek,Norkukitunau?Guziekukatu zutenean,Pedroketaharekinzeudenekerranzuten:«Maisu, gendetzakinguratzenzaituzteetaestutzenzaituzte,eta diozu:Norkukitunau?

46.EtaerranzuenIesusek:Norbaitekukitunau:zeren badakitbirtuteanigandikilkidela

47Etaemazteakikhusirikezzegoelaezkutatuta,ethorri zendardarka,etaahuspezturikharenaitzinean,erranzioen jendeguziarenaitzinean,zergatikukituzuenhura,etanola sendatuzenberehala

48Etaerranzioen:Alaba,konsolatuzaitez:zurefedeak sendatuzaitu;joanbakean.

49Oraindikmintzatzenarizela,ethorrizenbat sinagogakoburuzagiarenetxetik,zioela:Hildazurealaba; EzkezkatuMaisua.

50BainaJesusekhorientzutean,erantzunzion,zioela:Ez izanbeldurrik:sinetsibakarrik,etasendatukoda

51.Etaettxerasartzean,etzioninorsartzerautzi,Pedro,eta Santiago,etaJoan,etaneskatilarenaitaetaamabaizik

52Etaguzieknegaregitenzuten,etanegaregitenzuten: bainaharkerranzuen:Ezeginnegarrik;ezdahil,lotan baizik

53.Etabarreegitenziotenburlaturik,jakinikhilzela.

54Etaguziakaterazituen,etaeskutikharturik,deiegin zuen,zioela:Neskamea,jaiki

55.Etaitzulizanbereespiritua,etaberealajaikizan:eta aginduzionemanzezalajatea

56Etaberegurasoaktxunditutazeuden:bainaaginduzien nehoriesanezzezatenzereginzen.

9.KAPITULUA

1Orduanberehamabidiscipuluacdeiceçan,etaeman ciecéndeabruguciengaineanbotereaetaautoritatea,eta eritasunensendatzeco.

2EtaigorrizituenJainkoarenerreinuapredikatzeraeta eriaksendatzera

3.Etaesanzien:Ezhartuezerbidaiarako,ezmakilarik,ez zakila,ezogirik,ezdirurik;eztabiberokibakoitzak

4Etaedozeinetxetansartzenzarete,hanegonzaitezte,eta handikzoaz.

5Etanorc-ereezzaituztezueerrezibitzen,hirihartatik ilkhitzean,astinduzuenoinetakohautsaberahaien kontrakotestigantzaizateko.

6Etaioanziranerrietatikbarrena,Ebanjelioapredikatzen etanonahisendatzen

7.BadaHerodestetrarkakadituzuenberakeginzituen guziak:etaperplesturikzegoen,zerenbatzueiesaten baitzen,Joanillenartetikresuscitatuzela;

8.Etabatzuetatik,Eliasagertuzela;etabestebatzuena, profetazaharretakobatpiztuzela

9EtaHerodesekerranzuen:Joanilepoamoztudut:baina nordaau,zeñatazentzutenditudanak?Etahuraikustea nahizuen

10Etaapostoluak,itzuliziranean,esanzioteneginzuten guzia.Hartuzituen,etaaldebaterajoanzen,Betsaida deitzendenhirikobasamortubatera

11.Etapopuluak,jakinik,jarraituzion:etajasozituen,eta mintzatuzitzaienJainkoarenerreinuaz,etasendatubehar zutenaksendatuzituen

12Etaegunapasatzenhasizenean,ethorrizirenhamabiak, etaerranzioten:Bidalezazujendetza,ingurukohirietara etaherrietarajoandaitezen,etaostatuhartzeko,etajanaria hardezaten,zerenhemengaudenbateanlekubasamortua

13Bainaharcerranciecén,EmaçueiatenEtahecerran ceçaten,Ezdituguguehiagobortzoguietabiarrainbaino; izanezik,herrihonenguztiarentzatharagiaerosterajoan beharkogenuke

14ZerenbostmillagizoninguruzirenEtaerranciecén berediscipuluey,Eseriçaçueberrogeitahamarrequin taldean

15Etahalaeginzuten,etaguziakeserarazizituzten

16Orduanhartuzituenbostogiaketabiarrainak,eta zerurabegira,bedeinkatuzituen,etahautsizituen,etaeman ziendiszipulueijendetzarenaurreanjarzezaten

17.Etajanzuten,etaguziakasezitezen:etahamabisaski hartuzituztensoberanzitzaizkienpuskak.

18Etagerthatuzen,berabakarrikotoitzegitenarizela, berediszipuluakharekinzeuden:etagaldetuzien,zioela: Nordiojendeakninaizela?

19Ihardestençutelaerranceçaten,IoannesBaptista;baina batzuekdiote:Elias;etabestebatzuekdiote,profeta zaharrenbatpiztudela

20Erranzien:Bainazueknornaizeladiozue?Ihardesten çuelaPierrisecerranceçan,IaincoarenChrist.

21Etaaginduzienhertsiki,etaaginduziengauzahori inoriezesateko;

22.Esatenziotela:GizonarenSemeakaskosufritubehardu, etazaharren,etaapheznagusienetaeskribauengandik arbuiatuaizan,etahilizan,etairugarrenegunean resuscitatu.

23Etaerranciecénguciei,Baldinnehorceneondora ethorrinahibadu,ukatubedibereburua,etaharbeçabere gurutzeaegunero,etanirijarraibedi.

24Ecennorc-eresalbatunahiduenabereviciagaldurendu: bainanorc-eregaldurenbaitubereviciaenegatic,hura salbaturendu.

25Zerenzerdagizona,munduguziairabaztenbadu,eta bereburuagaltzenbadu,edobotatzenbada?

26Ecennorc-erelotsaturendennitazetaenehitzetaz, hartazlotsaturendaguiçonarenSemea,ethorrirendenean bereglorian,etabereAitarenean,etaAingerusainduez

27Bainaeguiazerraitendrauçuet,badirelaemendauden batzu,herioadastaturenezdutenac,Iaincoarenresumá ikussiarte

28.Etagerthatuzenerranhauenondotikzortziegunen buruan,hartuzituenPedro,JoanetaSantiago,etaigozen mendibateraotoitzegitera

29.Etaotoitzegitenzuenbitartean,berebegitartearen itxuraaldatuzen,etaberejantziakzurietadirdiratsuak ziren

30.Etahuna,berarekinhitzegitenzutenbigizon,Moises etaEliaszirenak

31Zeñaagertuzanglorian,etaesanzuenbereeriotzaz Jerusalemenbetezezan.

32BainaPierrisetaharequinciradenacloacastunciraden: etairatzarriciradenean,ikusceçatenharengloria,eta harequinceudenbiguiçonac.

33Etagerthatuzen,harengandikaldendurik,Pedrokesan zionJesusi:«Maisu,ondaguhemenegotea,etaegin ditzagunhirurtabernakulu;batzuregatik,etabestebat Moisesentzat,etabatEliasentzat:zererranezzekien

34Honelaerraitenzuenbitartean,ethorrizenhodeibat, etaitzalaeginzien:etabeldurzirenhodeiansartzean.

35Etailkizanhodeitikbozbat,zioela:AudaeneSeme maitea:entzunezazute

36Etaahotsairaganzenean,Jesusbakarrikaurkituzen Etaitxizuten,etaezziotennehoriesanegunhaietanikusi zituztengauzetatikezer.

37Etagerthatuzen,biharamunean,menditikjautsi zirenean,jendeaskoezagutuzuela

38.Etahuná,oihueginzuentaldekogizonbatek,zioela: Maisu,othoiztendizut,begiraenesemea:zerennireseme bakarrada

39Etahuná,izpiritubatekhartzendu,etabat-bateanoihu egitendu;etaurratuegitendioberrizaparraegitenduela, etaubelduriknekezaldentzendaharengandik

40.Etaothoitzeginnienhirediszipulueikanporabota zezaten;etaezinzuten.

41EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,Onatione fedegabeaetagaichtoa,noizarteçuequiniçanennaizeta pairatençaituztet?Ekarrizuresemeahona.

42Etaoraindiketorrerazihoala,deabruakbeherabota zuen,etairainduzuenEtaIesusecespiritugaiztoa mehatchatuçuen,etasendaceçanhaurra,etaitzulcitzan bereaitari

43.EtaguziakharritutazeudenJainkoarenbotere indartsuazBainaJesusekeginzituengauzezdenak miretsitazeudenbitartean,esanzienbereikasleei:

44.Sarbediesaerahauekzuenbelarrietara:zeren gizonarenSemeagizoneneskuetaraeramanenda

45Bainahecezceçatenaditzenhitzhau,etaezkutatuacen hequietic,eztuteçatenaditzen:etabeldurciradenharierran huragaldetzeco

46Orduansorcedinhekienarteanarrazoiketabat,hetaric zeinizangozenhandiena.

47EtaIesusec,ikusceçanhekienbihotzarenpensamendua, artuçuenhaurbat,etaharenondoanezarri

48Etaerranciecén,Norc-ererecebiturenbaituhaurhaur eneicenean,nirecebitzennau:etanorccrecebiturennau igorrinauenarecebitzendu:ecençuenarteantxikienadena, handiaiçanenda.

49EtaihardestençuelaIoanesecerrancieçón,Magistruá, icusidugubathireiceneandeabruackanporatzençuela;eta debekatudugu,ezbaitugurekinjarraitzen.

50EtaesanzionJesusek:Ezezazudebekatu:zerengure kontraezdagoenaguregatikda

51.Etagerthatuzen,ethorrizeneanhurajasoaizanzedin garaia,irmojarrizuenbereaurpegiaJerusalemerajoateko

52Etabidalizituenmandatariakharenaitzinean,etajoan zirenetaSamaritarrenherrixkabateansartuziren,hura prestatzeko

53Etaezzutenerrezebitu,zerenbereaurpegia Jerusalemerajoangobalitzbezalabaitzen.

54EtaikhusizuteneanberediszipuluekSantiagoketa Joanek,erranzuten:Jauna,agindukoaldezuzerutiksua jautsietahondatzeko,Eliasekbezala?

55Bainaitzulirik,mehatxatuzituen,etaesanzuen:Ez dakizuenolakoizpirituazareten

56.ZerengizonarenSemeaezdaethorrigizonenbizia galtzera,salbatzerabaizikEtabesteherribaterajoanziren

57.Etagerthatuzen,bideanzihoazela,gizonbatekerran zioen:Iauna,jarraikikozaitutnoranahizoazen

58EtaesanzionJesusek:Azeriakzuloakditu,etazeruko txoriekhabiak;bainagizonarenSemeakezduburuanon jarri.

59Etaerranzioenberzeari:JarrainazazuBainaharkesan zuen:Jauna,utzilehenbailehenjoanetanireaita lurperatzeko

60ErrancieçónIesusec,Utzihilachilacehortziçan:baina hizoazetapredicaçaçueIaincoarenresumá.

61Etabestebatekereerranzuen:Jauna,jarraikikozaitut; bainajoannazazulehenikaguregitera,nireetxean daudenak.

62EtaerrancieçónIesusec,InorezdaapiIaincoaren erreinurakobereeskuagoldearijarrietaatzerabegira

10.KAPITULUA

1Gauzahauenondoren,Jaunakbestehirurogeitahamar ereizendatuzituen,etabietabibidalizituenbere aurpegiarenaurrean,beraetorrikozenhirietatoki guztietara

2Erranciecénbada,Uztaeguiazhandiada,baina langilleacgutidira:othoitzeguioçueberazuztarenIauna, bidalditzanlangilleacbereuztara

3Zoazte,huná,arkumeakbezalabidaltzenzaituztetotsoen artera

4Ezeramanezpoltsa,ezzakurik,ezoinetakorik:eta bidetiknehorezagurtu.

5Etaedozeinetxetansartzenzarete,esanlehenik:Bakea etxehunen

6.Etabakearensemeahorbada,zuenbakeaharengainean gelditukoda:bestela,berrizitzulikodazuengana

7Etagerazaitezteetcheberean,ematendituztenakjaten etaedaten:zerenlangileabereordainamerezidu.Ezjoan etxezetxe

8Etaedozeinhiritansartzenzarete,etaerrezibitzen zaituztete,janezazuezuenaurreanjarritakogauzak.

9Etasendaitzazuhandaudeneriak,etaerraizue: Jainkoarenerreinuahurbildudazuengana

10Bainaedozeinhiritansartzenzarete,etaezzaituztete jasotzen,zoaztekaleetara,etaesan:

11Guganitsatsigaituenzuenhirikohautsakereezabatzen dituguzuenkontra;

12Bainanikdiotsuet,egunhartanjasangarriagoaizango delaSodoma,hirihurabaino

13.Aizu,Korazin!aizu,Betsaida!zerenTironeta Sidoneneginizanbalirazurebaitaneginizandirenobra ahaltsuak,aspaldiandamutuziren,zakuetaerrautsetan eserita.

14BainajuizioanTiroetaSidonentzatjasangarriagoa izangodazuentzatbaino

15.Etazu,Kafarnaum,zerurainoaltxatuazarena,infernura erorarazikozara

16Zuekentzutenzaituenaknientzutennau;etazu mespretxatzenzaituenaknimespretxatzennau;etani mespretxatzennauenakmespretxatzendunibidalinauena

17Etahirurogeitahamarrakberrirobozkariozitzuliziren, ziotela,Iauna,deabruakereguremenpedaudezureizenaz.

18Etaesanzien:IkusinuenSatanzerutiktximistabezala erortzen

19.Huna,ematendizuetbotereasugeaketaeskorpioiak zapaltzeko,etaetsaiarenbotereguztiarengain,etaezerkez zaitukalterikegingo.

20Halaere,ezzaiteztepoztu,espirituakzuenmenpe daudelako;bainapoztuzaitezte,zuenizenakzeruan idatziakdaudelako

21.OrduartanIesuspoztuzanizpirituan,etaesanzuen: Eskerrakematendizkizut,oAita,zerukoetalurrarenJauna, zerengauzahauekjakintsuetazuhurrengandikezkutatu dituzulaetahaurreiagertudizkizutela:halaere,Aita;zeren halaiduritubaitzuenzureaitzinean

22.GauzaguziaknereAitagandikemandizkit:etanehork ezdakinordenSemea,Aitabaizik;etanordenAita,baina Semea,etaSemeakagertukodionari

23.Etaitzulizienberediszipuluengana,etaesanzuen bakarka:Zorionekoakzuekikustendituzuengauzak ikustendituztenbegiak

24Zerenerraitendrauzuet,profetaetaerregeaskokgura izandutelaikustendituzuengauzak,etaezdituzteikusi; etaenzutenditutzuengauzak,etaenzuneztuzutenak

25.Etahuná,altxatuzenlegelaribat,etatentatzenzuen, zioela,Maisu,zereginendutbetikobiziaheredatzeko?

26Errancieçón,CerdascribatuaLeguean?nolairakurtzen duzu?

27.Etaihardestenzioen:MaitekoduzuzureJainkoJauna zurebihotzguziaz,etazurearimaguziaz,etazureindar guziazetazuregogoguziaz;etazurehurkoazureburua bezala

28Etaerranzioen:Zuzenihardetsiduk:egizuhau,eta bizikoaiz.

29Bainaharkbereburuajustifikatunahirik,esanzion Jesusi:Etanordanirehurkoa?

30EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,guiçonbat IerusalemeticJerikoraiautsicen,etalapurrenarteanerori ceçan,ceinecberesoñecoakenduetazaurituceçaten,eta ioancedin,huraerdihildautziz.

31Etakasualitatezjautsizenapaizbatbidehartatik:eta huraikusizuenean,igarozenbestaldetik

32.Eraberean,lebitarbat,tokianzegoenean,ethorri zitzaionetabegiratuzion,etaigarozenbestealdetik

33BainaSamaritarbat,bideanzihoala,ethorrizenhura zegoenlekura,etahuraikusizuenean,urrikalduzen.

34Etajoanzenharengana,etalotuzituenzauriak,olioa etaardoaisuriz,etaezarrizuenbereaberearengainean,eta eramanzuenostaturabatera,etazainduzuen.

35Biharamunean,irtenzenean,aterazituenbidenario,eta emanzizkionostalariari,etaesanzion:Zainduezazu;eta gehiagogastatzenduzunguztia,itzulikonaizenean, ordaindukodizut

36Orainhirurhauetatik,zeinusteduzuizanzelalapurren arteanerorizenarenhurkoa?

37Etaerranzioen:HaregatikurrikalduzuenaOrduan Jesusekesanzion:Zoaz,etaegizuzuere

38Etaguerthacedinhecioaitenciradela,sarcedinherri batean:etaMartadeitzenzenemaztebatecartuceçanbere etchean

39.EtabazuenarrebabatMariadeitzenzena,zeinaere Jesusenoinetaniarririkzegoen,etaentzunzuenharenhitza 40BainaMartaaspertuzenzerbitzatzekoasko,eta hurbilduzitzaion,etaesanzion:Jauna,ezalzaizuaxola enearrebakbakarrikzerbitzatzekoutzinautela?Esan iezaiozu,beraz,lagundezadan

41.EtaerantzunzionJesusek,etaerranzioen:Marta, Marta,anhitzgauzezarduratzenaizetakezkaturik

42.Bainagauzabatbeharda:etaMariakaukeratuduparte onhori,zeinaezzaionkenduko

11.KAPITULUA

1Etagerthatuzen,tokibateanotoitzegitenarizela, geldituzenean,berediszipuluetakobatekesanzion:Jauna, irakatsiguzuotoitzegiten,Joanekereberediszipuluei irakatsizienbezala

2Etaerranciecén,Othoitzeguitenduçuenean,erraiten, Aitagureaceruètan,SantificabedizureicenaEtorzaitez zureerreinuaEginbedizureborondatea,zeruanbezala lurrean.

3Emaniezaguzuegunezegungureegunerokoogia

4Etabarkaiezaguzugurebekatuak;zerenerebarkatzen baititugugurizordunari.Etaezgaitzazutentazioraeraman; bainalibragaitzazugaitzetik

5.Etaesanzien:Zuetariknorizangodaadiskidebat,eta joangozaiogauerdian,etaesangodio:Adiskidea, maileguaniruogi;

6Zerennireadiskidebatberebidaianethorridaniregana, etaezdaukatezerharenaurreanjartzeko?

7Etaerantzungodubarrutik,etaesangodu:Eznazazu kezkatu:orainateaitxida,etaenehaurraknirekindaude ohean;Ezindutjaikietaeman

8Esatendizuet,nahizetaezpadajaikikoetaemango, zerenbereadiskideabaita,alaerebereinportunitateagatik jaikikodaetaemanendiobeharduenguzia

9Etanikdiotsuet:Eskatu,etaemangodizute;Bilatu,eta aurkitukoduzue;joezazue,etairekikozaizue.

10Zereneskatzenduenakjasotzendu;etabilhatzen duenakarkitzendu;etajotzenduenariirekikozaio

11.Semebatekaitadenbatiogiaeskatukobadio,emango aldioharribat?edoarrainbateskatzenbadio,arrainagatik emangoaldiosugea?

12.Edoarrautzabateskatukobalu,eskorpioibateskainiko aldio?

13Bada,gaiztoakzaretelarik,badakizuezuenseme-alabei dohainonakematen:zenbatgeiagozuenAitazerukoak emangodieEspirituSantuaeskatzendiotenei?

14Etadeabrubatkanporatzenarizen,etamutuazenEta gerthatuzen,deabruailkizenean,mutuakhitzeginzuen; etajendeagaldetzenzen

15Bainahetarikbatzuekerranzuten:Deabruenburuzagi denBeelzebubengatikbotatzenditudeabruak.

16Etabestebatzuek,huratentatzenzutela,billatzenzuten harengandikseinalebatzerutik

17.Bainahark,haienpentsamenduakezaguturik,erran zieten:Berekontrabanatutakoerreinuguziadesolaziora dakar;etaetxebatenkontrabanatutakoetxeaerortzenda

18.BadaSatanerebereburuarenkontrabanaturik,nola iraungodubereerreinua?zerendiozuedeabruakkanpora botatzenditudalaBeelzebubenbidez

19.EtanikBeelzebubekindeabruakkanporatzenbaditut, norenbidezbotatzendituztezuresemeek?horregatik izangodirazuenepaile

20.BainabaldinJainkoarenatzamarrezdeabruakkanpora botatzenbaditut,dudarikgabe,Jainkoarenerreinuaethorri dazuengainera

21.Gizonindartsubatekberejauregiazaintzenduenean, bereondasunakbakeandaude;

22.Bañaberabainoindartsuagobatetorrikozaionean,eta menderatukoduenean,kentzendizkiobereitxaropenazuen armaduraguztiak,etabanatzenditubereharrapakinak

23Nirekinezdagoenaenekontradago,etanirekinbiltzen ezduena,barreiatzenda.

24Espiritukutsatuagizonbatengandikirtetendenean, lekulehorretatikdabil,atsedenbila;etabatereaurkitugabe, dio,itzulikonaizateranaizennireetxera

25Etaethortzean,arkitzendumiztutaetaapainduta

26.Orduanbadoa,etabereganaeramatenditubestezazpi izpirituberabainogaiztoago;etasartzendira,etahanbizi dira:etagizonhorrenazkenegoeralehenabainotxarragoa da.

27Etaguerthacedin,gauçahaucerraitençuela,elkarteco emaztebatecberebozaaltchatuceçan,etaerrancieçón,

Dohatsuadaeramandraucansabela,etazurguituvkan draucanpapá.

28Bainaharcerranceçan,Bai,bai,dohatsudirade Iaincoarenhitzaençutenetabeguiratzendutenac.

29.Etapopuluabilduzenean,hasizenerraiten:Hauda gizaldigaiztoa:seinalebiladabiltza;etaezdaseinalerik emango,Jonasprofetarenseinalebaizik

30.ZerennolaJonasninibitarrentzatseinaleizanzen,hala izangodagizonarenSemeaerebelaunaldihonetarako

31Hegoaldekoerreginajaikikodajuizioangizaldi honetakogizonekin,etakondenatukoditu:zerenlurreko bazterretiketorrizenSalomonenjakinduriaentzutera;eta hunahemenSalomonbainohandiagobat.

32Ninivekogizonakjaikikodirajuizioangizaldihonekin, etakondenatukodute:zerendamutuzirenJonasen predikazioan;eta,huna,Jonasbainohandiagoadahemen.

33Nehork,kandelapiztenduenean,ezduipintzenleku sekretubatean,ezbasoazpian,baiziketaargizailubaten gainean,sartzendirenekargiaikusdezaten.

34Gorputzarenargiabegiada:beraz,zurebegiabakarra denean,zuregorputzosoaereargizbeteadago;bainazure begiagaiztoadenean,zuregorputzaereilunpezbeteadago.

35Beguiraçuebada,higandenargiaezdedinilhunbeizan

36Baldinbadazuregorputzguziaargizbeterik,zatirik ilunrikezduelarik,guziaargizbetekoda,kandelabaten distiraargiakargitzendizunbezala

37Etamintzatzenarizela,Fariseubatekothoitzeginzion harekinafaltzeko:etasarthuzen,etaeserizenjatera.

38EtaikusizueneanFariseoak,miretsizen,afariabaino lehenezbaitzengarbitu

39.EtaJaunakerranzioen:Orain,fariseuok,garbitzen duzuekopaetaplaterarenkanpoaldea;bañazurebarruko aldeabetheadabeleetagaiztakeriaz

40.Zorook,kanpoandenaeginzuenakezalduegin barrukoaere?

41Bañaaitzitik,emanlimosnazuekbezala;etahuná, gauçaguciacgarbidiraçue.

42Bainazorigaitzzuei,fariseuok!zerenmenda,karruaeta belarmotaguziakhamarrenakematendituzu,etajuizioa etaJainkoarenamorioagainditzendituzu:haukeginbehar zenituzke,etaezbesteaegingabeutzi

43Aizuei,fariseuak!Ecenmaitedituzuesinagogetan goikoeserlekuak,etaagurrakmerkatuetan.

44Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!Ecenageriez direnhilobiakbezalazarete,etahaiengañeandabiltzan gizonakezdirajabetzen.

45OrduanihardestençuelaLegueetaricbatecerrancieçón, Magistruá,erraitenbaituzuguriereiraintzengaituzuela.

46Etaerranzuen:Aizuekere,legegileok!zerengizonak kargatubeharrekokargaastunezzamatzendituzue,eta zuekezdituzuekargakukitzenzuenhatzbatekin

47.Aizuek!izanere,profetenhilobiakeraikitzendituzue, etazuenarbasoekhilzituzten

48Egiazkitestigantzaematenduzuezuenarbasoen egintzakonartzendituzuela,zerenhaiekhilzituzten,eta zuekeraikitzendituzuehaienhilobiak

49.ArgatikerranzuenJainkoarenzuhurtziak:Bidaliko ditutprofetaketaapostoluak,etahaietakobatzukhileta pertsegitukodituzte

50.Profetaguzienodola,munduarenfundaziotikisuriizan zena,gizaldihonieskadakioke;

LUKAS

51AbelenodoletikZakariasenodolera,aldareareneta tenpluarenarteangalduzena:egiazdiotsuet,gizaldihoni eskatukozaiola

52.Aizuei,legegileak!ecenezautuçaçueezagutzaren giltza:etzareteçuenbaitansarthu,etasarthuciradenac eragotzivkandrauçue

53Etagauçahaucerrancieçela,asicitecenScribaeta Phariseuacgogoreguiten,etaanhitzgauçazmintzatzera.

54Harenitxaropena,etaharenahotikzerbaitharrapatu nahian,akusalezaten

12.KAPITULUA

1Bitartean,jendeugaribilduzenez,batabestearen gaineanzapaltzenbaitzuten,hasizenesatenlehenikbere diszipuluei:BegirazaitezteFariseuenlegamiatik,zeina hipokrisiabaita

2Zerenezdagoezerestalirik,agertukoezdenik;ezta ezkutatu,horiezdaezagutuko.

3Beraz,ilunpetanerranduzuenguziaargianentzunenda; etaarmairuetanbelarriraesanduzuna,etxe-gainean aldarrikatukoda.

4Etaerraitendrauçueteneadisquideac:Eziçaçuelabeldur gorputzahiltzendutenetaric,etagueroguehiagoriceguin eztutetenac.

5Bainaabisatuegingodizuetnorenbeldurizangozareten: beldurizanezazue,hilondoreninfernurabotatzeko ahalmenaduenhura;Bai,diotsuet:Beldurzaitez.

6Ezaldirabortztxolarresaltzenbilanetan,etahaietako batereezdaJainkoarenaurreanahazten?

7Bainazureburukoileakereguztiakkontatutadaude.Ez izanberazbeldur:txolarreaskobainobaliohandiagoa duzue

8.Nikerediotsuet:Norkaitortukonaugizonenaurrean, gizonarenSemeakereaitortukoduJainkoarenAingeruen aurrean

9.Bainangizonenaitzineanniukatzennauenaukatukoda Jainkoarenaingeruenaitzinean

10NorkerranenduenarihitzbatgizonarenSemearen kontra,barkatukozaio:bainaEspirituSantuarenkontra blasfematzenduenariezzaiobarkatuko

11Etaeramatenzaituzteteneansinagogetara,eta magistratuetara,etabotereetara,ezzaiteztepentsatunola edozererantzungoduzuen,edozeresangoduzuen

12ZerenEspirituSantuakordubereanirakatsikodizuezer esanbeharduzuen.

13Etaerrancieçónbatecbatec,Magistruá,errançaçueene anaiari,banadeçalaenequinherentzia.

14Etaerrancieçón,Guiçona,norciçannauchiregainean juezedobanatzaile?

15Etaerranciecén,Beguiraçue,etabeguiraçuegutiziaz: ecenguiçonarenvicitzeaeztutendaucatendituengauzen ugaritasunean

16Etaerranzienparabolabat,zioelarik:Aberatsbaten lurrakugariemanzuen

17Etapentsatuzuenberebaitan,zioela:Zereginendut, zerenezbaitutlekuriknonenefruituakemateko?

18Etaesanzuen:Hauegingodut:botakoditutnere ukuiluak,etahandiagoakeraikikoditut;etahanemango ditutnirefruituetaondasunguztiak.

19Etaesangodiotnerearimari:Arima,ondasunasko dituzugordetaurteaskotarako;lasaiegon,jan,edaneta alaiizan

20.BainanJainkoakerranzion:Ergeloa,gauhonetanzure arimaeskatukodizute:orduannorenakizangodirazuk emandituzungauzak?

21Halakoadaaltxorrakberetzatbiltzendituena,eta Jainkoarekikoaberatsezdena.

22Etaerranciecénberediscipuluey,Horregatikdiotsuet: Ezezazuteaxolazuenbiziagatik,zerjangoduzuen;ezta gorputzerako,zerjantzikoduzuen

23Bizitzaharagiabainogehiagoda,etagorputzaarropa bainogehiago.

24Behaitzazubeleak:ezbaituteereiten,ezbiltzen;ez biltegirikezukuilurikezdutenak;etaJainkoakjatenditu: zenbatgeiagozaretehegaztiakbaño?

25Etazuetariknorkbesobatgehidiezaiokebesobatbere garaiari?

26.Badaezinbazaretegauzariktxikienaegiteko,zertarako pentsatzenduzuegainerakoan?

27Kontuanizanliliaknolahaztendiren:ezdutenekerik egiten,ezduteiruten;etahalaerediotsuet,Salomonbere aintzaosoanezzelahauetarikobatbezalajantzi

28BadaJainkoakhorrelajantzikobalugaurlandan dagoenbelarra,etabiharlabeanbotatzendena;Zenbat geiagojantzikozaituzte,fedegutxikoak?

29Etaezzazuebilhazerjangoduzuen,edozeredanen duzuen,etaezzaiteztedudazkogogorikizan.

30Ecengauçahaucguciacbillatzendituztemunduco nationec:etaçuenAitacbadaquigauçahauenbehar çaçuela.

31BainabilazaçueIaincoarenresuma;etagauzaoiek guziakgehitukozaizkizue

32.Ezizanbeldurrik,artaldetxoa;zerenzuenAitaren atseginonadazueierreinuaematea

33Salduduzuena,etaemanlimosna;Emanitzazue zahartzenezdirenpoltsak,hutsegitenezduenaltxorra zeruan,nonlapurrikezdenhurbiltzen,ezsitsakhondatzen 34Zerennondagoenzurealtxorra,hanegongodazure bihotzaere.

35Gerrikoaizanbedizuresolomoak,etapizturikzure argiak;

36.Etazuek,ezkontzatikitzulikodenean,berenjauna itxarotendutengizonenantzera;ethorrietadeiegiten duenean,berehalairekidiezaioten

37.Zorionekoakzerbitzarihaiek,zeinakethorridenean nausiakzaintzanarkitukodituenak:egiazdiotsuet,bere buruagerrikoduela,etajarrikodituelajatera,etailkieta zerbitzatukoditu

38Etabadatorbigarrenguardian,edohirugarrenguardian ethortenbada,etahalaarkitzenbaditu,dohatsuakdira zerbitzarihaiek.

39Etaaujakizu,eaetxekogizonakjakinbaluzerordutan ethorrikozenlapurra,begiralegokeela,etaezzuelautzi bereetxeaapurtzen

40Zaudetebadazuekere:zerengizonarenSemeaethorten dausteezduzuenordubatean.

41OrduanPierrisecerrancieçón,Iauna,erraitenaldiagu parabolaau,alaguciai?

42.EtaerranzuenJaunak:Norda,bada,berejaunakbere etxekoburuzagiezarrikoduenarduradunleialetajakintsu hura,berenogia-zatiaberegaraianemateko?

43Dohatsudazerbitzarihura,zeinaethorrideneanbere nausiakhorrelaekitenduen.

44Eguiazerraitendrauçuet,eceniçanendueladioen guciengainean.

45.Etabaldinzerbitzariharkberebihotzeanesatenbadu: EneJaunakatzeratzendubereetorrera;etahasikodira morroiaketaneskatilakjoten,jatenetaedaten,eta mozkortzen;

46Zerbitzarihorrenjaunaethorrirendahurabegiratzenez duenegunean,etaohartuezdenordubatean,etazatituko du,etaezarrikodioberezatiafedegabeekin

47Etazerbitzarihura,berenausiarenborondateaezagutu zuena,etabereburuaprestatuezzuena,etabere borondatearenaraberaeginezzuena,kolpeaskorekin izangoda

48Bainaeçagutuezduena,etaeguindituena,kolpeak merezidituana,kolpegutizjotaizangodaEcennorianhitz emaitenbaitzaion,harianhitzexijiturenzaio:etaguiçonac anhitzemaitendiotenari,hariguehiagoescaturendiote.

49Lurrerasuaigortzeraetorrinaiz;etazeregingodut, jadapiztutabadago?

50.Bañadutbataiobatbataiatzeko;etanolaestutunagoen betearte!

51Usteduzueethorrinaizelalurreanbakeaematera?Nik esatendizut,Ez;zatiketabaizik:

52Zerenhemendikaurreraetxebateanbostizangodira banatuta,hirubirenaurka,etabihirurenaurka

53.Aitabanatukodasemearenkontra,etasemeaaitaren kontra;amaalabarenkontra,etaalabaamarenkontra; amaginarrebabereamaginarrebarenkontra,eta amaginarrebabereamaginarrebarenkontra.

54Etaerranzioenerejendeari:Ikustenduzueneanhodei batmendebaldetikaltxatzen,berehaladiozue:Etortzenda zaparrada;etahalada.

55Etaikustenduzueneanhegohaizeajotzen,esatenduzue: Beroaizangoda;etagerthatzenda

56Hipokritaok,zeruarenetalurrarenaurpegiaantzeman dezakezue;bainanolaezduzuealdihunenantzematen?

57Bai,etazergatikezduzuezuekerejuzgatzenzuzena dena?

58Zurearerioarekinmagistratuarenganazoazenean, bideanzaudenbezala,emandiligentziaharengandiklibra zaitezten;ezzaitzalaepailearenganaeraman,etaepaileak funtzionarioareneskuutzi,etaofizialakkartzelansartuez zaitzala

59.Esatendizut,ezzarahandikirtengo,azkenengoakatsa ordainduarte

13.KAPITULUA

1SasoihartanzeudenGalileotarrenberriematenzioten batzuk,zeinenodolaPilatokberensakrifizioekinnahastu zuen

2EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Ustealduçue galilearhecgalilearguciacbainobekatariciradela,ceren holacogauçasufritubaitzituzten?

3.Nikdiotsuet,Ez:baña,damutzenezbazarete,guziakera bereangaldukozarete

4EdoSiloemendorreaerorietahilzituenhemezortzi haiek,ustealduzueJerusalemenbizizirengizonguztien gainetikbekatariakzirela?

5Ezetzdiotsuet:baña,damutzenbazarete,guziakera bereangaldukozarete.

6Parabolahauereerranzuen;Gizonbatekpikondobat landatuzuenberemahastian;etaethorrizen,etafruitubila ibilizen,etaezzuenaurkitu.

7Orduanesanzionberemahastizainari:Huna,hiruurte hauetanpikondohunetanfruitubilanator,etaezdut aurkitzen:moztu;zergatikhondatzendulurra?

8Etaihardestenzioen,Jauna,utzezazuaurtenere,haren inguruanzulatuetagorotzbotakodudanarteo

9Etafrutuaematenbadu,ongi:etaezpada,geromoztuko duzu

10.Etairacastenarizensinagogetakobateanlarunbatean. 11Etahuná,bazenemaztebatemezortziurtezeritasuneko izpirituazuena,etamakurtuazena,etaezinzuenbereburua altxatu.

12EtaikhusizueneanIesusek,deithuzionharengana,eta erranzioen:Emakumea,askatuaaizzureeritasunetik

13.Etaeskuakezarrizizkionharengainean,etaberehala zuzenduzen,etaglorificatuzuenJainkoa

14Etaihardetsizuensinagogakoburuzagiaksuminduraz, zerenJesuseklarunbateguneansendatuzuela,etaerran zioenjendeari:Seiegundiragizonaklaneginbehar dutenak:haietanbadaetorrietasendazaitezte,etaez egunean.larunbata.

15OrduanerantzunzionJaunak,etaesanzion:Hipokrita, zuetakobakoitzaklarunbateguneanezalduaskatzenbere idiaedoastoatxosnatik,etaurezteraeramaten?

16Etaemazteahau,Abrahamenalabaizanik,zeina Satanaseklotuzuena,hunáhemezortziurtehauetan,ezal litzaiokeaskatulokarrihunetariklarunbategunean?

17Etagauzahaukerranzituenean,lotsatuzirenharen etsaiguziak,etapopuluguziapoztuzenharekeginzituen gloriaguziengatik.

18Orduanerranzaroen:ZernolakoadaJainkoaren erreinua?etanorenantzaizangodut?

19.Gizonbatekhartuetaberebaratzeanbotazuen mostaza-alebatbezalakoada;etahazizen,etazuhaitz handibatargiztatuzuen;etazerukohegaztiakbere adarretanostatua.

20Etaberrizerranzuen:Zerekinalderatukodut Jainkoarenerreinua?

21.Legamiabezaladaemaztebatekartuzuenaetairu neurketetanezkutatuzuena,guzialegamiaizanzenarteo 22Etaibillizanhirietaerrietatik,irakasteneta Jerusalemerabideanzihoala.

23Orduanbatekesanzion:Jauna,gutxidirasalbatuko direnak?Etaesanzien:

24Ateestutiksarzaiteztenahaleginduzaitezte:zerenasko, diotsuet,sartunahiizanendirela,etaezinizangodute

25Etxekonagusiajaikietaateaixtenduenean,kanpoan gelditzenetaateajotzenhastenzaretenean,esanez:Jauna, Jauna,idekiiezaguzu;etaerantzungodizue,ezdakit nongoakzareten

26Orduanhasikozareteesaten:Janetaedanduguzure aurrean,etairakatsiduzugurekaleetan

27Bainaharkerranendu,erraitendrauçuet,ezdaquizuet nongoazareten;Aldenigandik,gaiztakeriarenegileguziak 28Horizangodanegarraetahortz-karrastada,Abraham, etaIsaak,etaJakob,etaprofetaguztiakJainkoaren erreinuanikusikodituzuenean,etazuekzuekkanpora botata

29Etaekialdetik,etamendebaldetik,etaiparraldetik,eta hegoaldetiketorrikodira,etaeserikodiraJainkoaren erreinuan

30.Etahuna,azkenakdiralehenakizanendirenak,eta lehenakazkenakizangodirenak.

31EgunhartanethorrizirenFariseuetarikbatzuk,erraiten ziotela,Ilkhi,etazoazhemendik,zerenHerodesekhilko zaitu.

32Etaesanzien:Zoazteetaesaiozueazerihorri:Huna, deabruakkanporabotatzenditut,etagauretabihar sendaketakegitenditut,etahirugarreneguneanperfekzioa izangonaiz

33.Alabaina,gaur,etabihar,etabiharamuneanibilibehar dut,zerenezindaprofetabatJerusalemetikgaltzea

34OJerusalem,Jerusalem,profetakhiltzendituzuna,eta zureganabidalitakoaklapidatzendituzula;Zenbataldiz bildukonituzkezureseme-alabak,oiloakberehegoen azpianbiltzendituenbezala,etaezduzuenahi!

35.Huna,zureetxeautzizaituztehondatuta:etaegiazki diotsuet:Eznauzueikusiko,esangoduzuengaraiaarte: DohatsuadaJaunarenizeneandatorrena

14.KAPITULUA

1Etaguerthacedin,sarthuceneanPhariseuburuetaric batenetcheanoguiajateraSabbathoan,beguiraceçaten hura

2Etahuná,cenharenaitzineanguiçonbatguiçonbat,cein baitzenhidropisia

3EtaihardestençuelaIesusecerranciecénlegelarieta Phariseuey,cioela,zilegialdaSabbathoansendatzea?

4EtaixilduzirenHartuzuen,etasendatuzuen,etautzi zuenjoan;

5.Etaihardetsizieten,ziotela:Zuetariknorkizangodu astoaedoidiaputzuraeroria,etaezduberehalaaterako larunbategunean?

6.Etaezinizanziotenberrizerantzungauzahauei.

7Etaparabolabatemanziendeiturikzeudenei,ikusi zueneannolaaukeratzenzituztengelanagusiak;esatenzien: 8.Norbaitekezkontzabateragonbidatuazaituztenean,ez eserigelagorenean;ezdadilazubainogizon ohoragarriagorikberarengandikagindu;

9.Etazurietaberariaginduzizunaketorzaitez,etaesan dizu:Emanlekuagizonhoni;etalotsazhastenzaragela txikienahartzen

10.Bainanagindutakoan,zoazetaeseribehekogelan; agintzendizunaketortzendanean,esandiezazula:Adiskide, igogorago;orduanadoratukozarazurekinjateraeserita daudenenaurrean

11Zerenbereburuagoratzenduenakapaldukoda;eta bereburuaapaltzenduenagoratuaizangoda

12.Orduanerranzionagintzenzionariere:Afaribatedo afaribategitenduzunean,ezdeituzurelagunak,ezzure anaiak,ezzuresenideak,ezzureauzoaberatsak;ez zaitzatelaberrizereagindu,etaordainaeginezzaitzaten

13Bainajaiaegitenduzunean,deieginbehartsuei, herrenei,herrenei,itsuei.

14Etabedeinkatuaizangozara;izanere,ezinzaituztete ordaindu:zerenbidezkoenpiztueranordaindukozara

15Etaharequiniarriricceudenetaricbatecençunicgauça hauc,errancieçón,DohatsuadaIaincoarenresumánoguia janenduena

16Orduanerranzioen:Gizonbatekafariandibategin zuen,etaaskorideieginzion.

17Etaberezerbitzariaigorrizuenafari-orduandeitutakoei esatera:Zatozte;zerenetagauzaguztiakprestdaudeorain.

18.Etadenakadostasunbatekinhasizirenaitzakiajartzen. Lehenakesanzion:Erosidutlurzatibat,etajoanbehardut huraikustera

19.Etabestebatekerranzuen:Bostidiuztarrierosiditut, etahaiekprobatzeranoa:otoitzegitendizutbarkatu nazazula

20Etabestebatekesanzuen:Emaztebatekinezkondu naiz,etahorregatikezinnaizetorri

21.Bada,zerbitzarihuraethorrizen,etagauzahauek erakutsizizkionberenausiariOrduanetxekonagusiak haserreturikesanzionberezerbitzariari:Ilkizaitezbizkor hirikokaleetaraetabideetara,etaekarrihonapobreak,eta hermeak,etaergelaketaitsuak

22Etazerbitzariakesanzuen:Jauna,egindazukagindu duzunbezala,etabadalekurik.

23EtaJaunakesanzionmorroiari:Ilkibideetahesietara, etabehartuitzazusartzera,eneetxeabetedadin

24.Zerenerraitendrauzuet,deiturikzeudengizonhaietarik inorkezduelaeneafariadastatuko

25Etaioanzanberarekinjendeandibat:etaitzulizan,eta esanzien:

26Norbaiteneganaethortenbada,etaezpadiogorroto bereaita,etaama,etaemaztea,etahaurrak,etaanaiak,eta arrebak,bai,etaberebiziaere,ezinizandaitekeene dizipulu

27Etanorkberegurutzeaeramanetaeneondotikethorten ezdena,ezinizandaitekenirediszipulu.

28Zerenzuetakonor,dorreaeraikitzekoasmoarekin,ez dalehenikesertzen,etakontatzendukostua,alaezote daukanhurabukatzeko?

29Ezpada,fundamentuakjarriondoren,etaezinbukatu ezinik,huraikustendutenguziakhasdadinharenburla egiten.

30Esatenziotela:Gizonauhasizeneraikitzen,etaezin izanzuenbukatu

31.Edozererrege,besteerregebatenkontragerlaegitera joanik,ezdalehenikesertzen,etagaldetzendueahamar millarekinogeimillarekinberekontradatorrenariaurre egitekogaioteden?

32Bestela,besteaoraindikurrundagoenbitartean, igortzenduenbaxadobat,etabake-baldintzaknahiditu

33.Eraberean,zuenetarikdena,duenguziauztenezduena, ezindaizanenedizipulu

34.Gatzaonada;

35Ezdaegokiaezlurrarentzat,ezgorotzarako;baina gizonekbotatzenduteEntzutekobelarriakdituenak, entzunbeza

15.KAPITULUA

1Orduanhurbilduzitzaizkionharenganapublicanoeta bekatariguziak,huraentzuteko

2.EtaFariseueketaEskribauekmurmurzebiltzan,ziotela: Gizonhonekbekatariakjasotzenditu,etahaiekinjatendu 3Etaesanzienparabolahau,zioela:

4.Zuetakozergizonak,ehunardidituenik,hetarikbat galtzenbadu,ezditulaurogeitahemeretziakbasamortuan utzi,etagaldutakoarenatzetikjoango,arkituarte?

5Etaarkitzenduenean,beresorbaldagaineanjartzendu, bozkarioz.

6Etaetxeraetortzean,deitzenditubereadiskideaketa auzokoak,erraitenzieten:Poztuzaiteztenirekin;izanere, galduazegoennireardiaaurkitudut.

7Esatendizuet,halaberpozaizangodelazeruandamutzen denbekataribakarragatik,damutubeharezduten laurogeitahemeretzijustugatikbainogehiago.

8Edozeemakumezkoakhamarzilarpiezadituenik,puska batgaltzenbadu,ezdukandelarikpizten,etaetxea garbitzenetabillatzendiligentziaz,aurkituarteo?

9Etaarkituduenean,deitzenditubereadiskideaketa hurkoak,esanez:Poztuzaiteztenirekin;galdunuenpieza aurkitubaitut

10Eraberean,diotsuet,JainkoarenAingeruenaitzinean bozkarioadagodamutzendenbekataribakarragatik.

11Etaesanzuen:Gizonbatekbisemezituen

12Etagazteenakerranzionaitari:Aita,emadazuniri erortzenzaidanondasunenzatia.Etabanatuzienberebizia.

13Etaegungutxirenburuan,semegazteenabilduzen guzia,etajoanzenurrunekoherrialdebatera,etahan xahutuzuenbereondasunakbizimoduerliebearekin.

14Etaguztiagastatuzuenean,gosetehandibatsortuzen lurraldehartan;etaasizannahian

15.Etajoanzen,etabateginzuenherrialdehartako herritarbatekin;etaberesoroetarabidalizuentxerriak bazkatzera

16.Etanaizuenberesabelabethezuentxerriekiaten zituztenazalaz,etanehorkezzioneman

17Etaberebaitanethorrizenean,erranzuen:Eneaitaren alokatarizenbatogidaukate,etagosezhiltzennaiz!

18Jaikikonaizetajoangonaiznereaitagana,etaesango diot:Aita,bekatuegindutzeruarenaurkaetazureaurrean

19.Etaeznaizgehiagozuresemedeitzekodigne:egin nazazuzurealokatuetakobatbezala

20Etajaikizan,etaetorrizanbereaitaganaBaina oraindikurrutizegoenean,bereaitakikusizuen,etaerruki izanzuen,etakorrikaeginetalepoanerorizen,etamusu emanzion

21.Etaerranzioensemeak:Aita,bekatuegindutzeruaren kontraetazureaitzinean,etaeznaizgehiagozureseme deitzekodigne

22.Bainanaitakerranziotenberezerbitzariei:Atera ezazutesoinekorikonenaetajantziezazute;etajarri eraztunbateskuan,etaoinetakooinetakoak:

23.Etaekarrihunatxahalgizena,etahilezazu;etajan gaitezenetaalaigaitezen:

24.Zerenneresemeauhilzen,etaberrizbizida;galduzen, etaaurkitzendaEtaalaiegitenhasiziren

25Badaberesemezaharrenalandanzegoen:etaethorri etaetxerahurbiltzenzenean,musikaetadantzakentzun zituen.

26Etadeithuzuenzerbitzarietarikbat,etagaldetuzuen zeresannahizutengauzahauek

27Etaesanzion:Zureanaiaetorrida;etazureaitakhildu txahalgizena,oniketasalbuartubaitu

28.Etahaserretuzen,etaetzuensarthunahi;

29Etaihardestenziotelabereaitari:«Hona,urtehauetako zerbitzatzenzaitut,etaezdutinoizhautsizure manamendua;

30Bañaethorrizaneanzuresemeau,zeñakirentsidauan zurebiziaemagaldurekin,hildezuberarentzattxahal gizena

31Etaerrancieçón,Seme,hibethienequinaiz,etadudan guciahireada.

32Egokiazenalaitzeaetaalaitzea:zerenzureanaiahau hilzen,etaberrizbizida;etagalduzan,etaarkitzenda

16.KAPITULUA

1Etaerranciecén-ereberediscipuluey,Bazanguiçon aberatsbat,ceincenadministratzailebat;etaberasalatu zitzaionbereondasunakxahutuzituela.

2Etadeieginzion,etaerranzioen:Noladazutazhau entzuten?emankontuazurekudeatzaileaz;zerenez baitzaizugehiagoizangoarduradun.

3Orduan,arduradunakberebaitanesanzuen:Zeregingo dut?zerennirejaunakkentzendidalakudeatzailea:ezindut zulatu;eskelotsatzennaiz.

4Zereginerabakitanago,gerentziatikkanpoannagoenean, berenetxeetanerrezibinazaten

5.Deituzuenbadaberenausiarenzordunetakobakoitza, etaerranzionlehenari:Zenbatzordiozuenejaunari?

6Etaesanzuen:EhunneurriolioEtaharkesanzion:Har ezazuzurefaktura,etaeseribizkor,etaidatziberrogeita hamar

7Erranzionbadaberzebati:Etazenbatzordiozu?Eta esanzuen:Ehunneurrigari.Etaharkesanzion:Harezazu zurefaktura,etaidatzilaurogei

8EtaJaunaklaudatuzuenadministratzailebidegabea, zerenzuhurtziazeginzuelako,zerenmunduhuntako semeakargiarensemeakbainojakintsuagoakdiraberen belaunaldian

9.Etanikdiotsuet:Eginzaiteztebidegabekeriaren mammonarenadiskide;Hutsegitenduzuenean,betiko bizilekuetanjasozaitzatela

10.Txikienetanleialdenaanitzetanereleialda:eta txikieneaninjustuadenaaskotanereinjustoda

11Bada,badamamoninjustuanleializanezzarete,nork jarrikodituzuenkonfiantzaegiazkoaberastasunak?

12Etabestebatenadenhorretanleializanezbazarete, norkemangodizuezuena?

13.Ezeinzerbitzariakezinditubinagusizerbitzatu:zeren edobatagorrotatuetabesteamaitatukodu;edobestelabati eutsikodio,etabesteamespretxatukoduEzinduzue zerbitzatuJainkoaetaMamon.

14EtaFariseuekere,kodicioakzirenak,adituzituzten gauzahaukguziak,etaburlaegitenzutenhura.

15Etaesanzien:Zuekzaretegizonenaurreanzeuenburua justifikatzenduzuenak;bainaJainkoakezagutzendituzuen bihotzak:zerengizonenarteanestimatzendena higuingarriadaJainkoarenaitzinean.

16LegueaetaprofetakizanziranJoanarteño:orduz geroztikpredikatzendaIainkoarenerreinua,etaguziak sarthatzenditu

17Etaerrazagoadazeruaetalurraigarotzea,legearen izkinabathutsegiteabaino.

18Norkbereemazteautzietabestebatekinezkontzenden, adulterioegitendu:etanorkberesenarragandik kendutakoarekinezkontzendenakadulterioegitendu.

19Bazengizonaberatsbat,purpuraetalihofinezjantzia, etaospetsuegitenzuenegunero

20EtabazenLazarodeitzenzeneskalebat,bereathe ondoanetzana,zaurizbetea.

21Etaaberatsarenmahaitikerortzenzirenapurrakzjateko nairik:gaineratxakurrakethorrizitzaizkion,etamiazka eginziotenberellagak.

22Etagerthatuzen,eskalehurahilzen,etaAingeruek eramanzutenAbrahamenaltzora:aberatsaerehilzen,eta ehortzizuten;

23Etainfernuanaltxatuzituenbegiak,tormentuetan zegoela,etaikusizuenurrunAbraham,etaLazarobere altzoan

24Etaoihueginzuen,etaerranzuen:AitaAbraham, urrikalzaiteetaigorriLazaro,bustidezanberehatzaren puntauretan,etaenemihiafreskatudezan;zerensugar honetanoinazetutanago

25.BainaAbrahamekerranzuen:Seme,orhoitzaitezzure bizitzanzureonak,etaLazaroeregaiztoak,artuzenituela: bainaorainhurakonsolatuada,etazuoinazea

26.Etahorretazguztiazgain,gureetazuenarteanamildegi handibatdagofinkatua:beraz,hemendikzuenganajoan nahidutenekezindezaketen;gureganaereezindirapasa, horihandiketorrikolitzateke.

27Orduanerranzuen:Othoitzendizutbada,aita,bidal dezalaeneaitarenetxera

28.Zerenbostanaiaditut;testigantzaemandezan,haiek ereoinaze-lekuhonetarasartuezdaitezen

29ErranzionAbrahamek:Moisesetaprofetakdituzte; entzunditzatela.

30Etaerranzuen:Ez,aitaAbraham:bañabaldinnorbait illenartetikjoangobalitz,damutukodira

31.Etaerranzioen:MoisesetaProfetakentzutenez badituzte,ezdirakonbentzituko,bathiletarikpiztuarren

17.KAPITULUA

1Orduanerranciecéndiscipuluey,Ezinezkoada gaiztagiriakethorrirendirela:bainaai,zeinarenbidez ethortendirenhura!

2Hobezenerrota-harribatlepoanzintzilikatzea,eta itsasorabotatzea,txikihauetarikobatofenditzeabaino.

3Kontuzibilizaitezte:Zureanaiazurekontrakoerrua egitenbadu,errietaezazu;etadamutzenbada,barka iezaiozu.

4Etazazpialdizegunbateanzurekontraegitenbadu,eta zazpialdiz,zureganaitzulikobalitzaio,esanez:Damunaiz; barkatukodiozu.

5EtaapostoluekerranziotenJaunari:Geurefedeahanditu

6.EtaJaunakerranzuen:Sinesmenabazenutemostazaale batbezala,erranenzeniokesikaminohoni:Erauzizaitezte sustraitik,etalandatuzaitezitsasoan;etaobeditubehar dizu

7.Bañazuetarikzeinek,zerbitzaribatdaukalaabereak goldatzenedobazkatzen,esangodiogero,sorotikethorri denean:Zoazetaeserijatera?

8Etaezdioesango:Prestaezazuzerafaldu,etagerrikoa, etazerbitzatunazazujanetaedanarteo;etagerojaneta edanenduzu?

9Eskerrakematenaldiozerbitzarihorriaginduzizkioten gauzakeginzituelako?Ezdutuste

10.Halazuekere,agindudizkizutengauzaguziakegin dituzuenean,erraizue:Zerbitzarialferrikakoakgara;

11Etagerthatuzen,Jerusalemerazihoala,igarozela SamariaetaGalileaerditik.

12Etaherrixkabateansartzean,topatuzitzaizkionhamar gizonlepradunak,urrutizeudenak.

13.Etaaltxatuzutenberenboza,etaerranzuten,Iesus, Maisu,errukigaitzazu

14Etaikusizituenean,esanzien:ZoazteaphezetaraEta gerthatuzen,zihoazela,garbituzituztela.

15Etahetarikbat,ikusiriksendatuazela,itzulizen,eta bozozenkiJainkoaglorifikatuzuen

16Etaahuspezahuspezbereoinetara,eskerrakemanez, Samaritarrazen

17.EtaihardestenziotelaJesusekerranzuen:Ezalziren hamargarbitu?bainanondaudebederatziak?

18EzdaaurkituJainkoariaintzaemateraitzulidenik, arrotzhaubaizik.

19Etaesanzion:Jaiki,zoaz:zurefedeaksendatuzaitu

20EtaFariseoeigaldetuzietenean,Jainkoarenerreinua noizetorrikozen,erantzunzien,etaerranzieten: Jainkoarenerreinuaezdajaramonikegiten

21Ezduteesango,Hunahemen!edo,hara!izanere,horra, zurebaitanbaitagoJainkoarenerreinua.

22Etaerranziendiszipuluei:Ethorrirendiradeegunak, gizonarenSemearenegunetarikbatikusinahiduzuenean, etaeztuzueikusiko.

23Etaesangodizute:Ikushemen;edo,ikusihor:ezjoan haienatzetik,ezjarraitu

24.Zerentximistak,zeruazpikoaldebatetikargitzen duenak,zeruazpikobestealdebateraargitzenduenbezala; halaizangodagizonarenSemeaerebereegunean

25.Bañalenengogauzaaskosufritubeharditu,etagizaldi hunetarikarbuiatuaizan

26EtaNoerenegunetanizanzenbezala,halaizangoda gizonarenSemearenegunetanere.

27Janeginzuten,edanzuten,ezkonduzirenemazteekin, emanzirenezkontza,Noearkansartuzeneguneraino,eta uholdeaetorrizenetaguztiaksuntsituzituen.

28Eraberean,Lotenegunetangertatuzenbezala;jan, edan,erosi,saldu,landatu,eraiki;

29BainaLotSodomatikirtenzenegunberean,suetasufre euriaeginzuenzerutik,etaguztiaksuntsituzituen

30HalagertatukodagizonarenSemeaagertukoden egunean.

31Egunartan,etxe-gaineanegonendanak,etabere gauzaketxian,ezbedijautsihurakentzera:etasoroan danakereezbediatzeraitzuli.

32GogoratuLot-enemazteaz

33.Norkberebiziasalbatunahiduenakgaldukodu;eta berebiziagaldukoduenakgordekodu

34Esatendizuet,gauhartanbigizonizangodiraohe batean;batahartuaizangoda,etabesteautziko

35Biemakumeelkarrekinehotzenaritukodira;batahartu etabesteautzikodute

36Bigizonizangodirasoroan;batahartuetabestea utzikodute

37Etaihardestenzietenetaerranzioten:Non,Jauna?Eta erranciecén,Gorputzanonnahiden,harabildukodira arranoak

18.KAPITULUA

1Etaerranzienparabolabathunetarako,gizonekbeti othoitzeginbehardutela,etaezlarritu;

2.Zioela:BazenhiribateanJuezbat,ezzuenaJainkoaren beldurrik,ezgizonikerrespetatzen

3Etabazenhirihartanalargunbat;etaethorrizitzaion, zioela:«Bendinazazuenearerioarengandik».

4Etaezzuendenborabateznahi,bainageroberebaitan erranzuen:Jainkoarenbeldureznaizenarren,ezgizonik begirunerik;

5Alabaina,alargunhonekasaldatzennauelako, mendekatukodut,bereetengabekoetorrerarekinnekatuez nauen

6EtaJaunakerranzuen:Entzunzerdioenjuezbidegabeak

7.EtaezalduJainkoakmendekatukoberehautetsiak,gau etaegunoihuegitendiotenak,nahizetahaiekinluzaroan egonarren?

8Esatendizuetlastermendekatukodituela.Halaere, gizonarenSemeadatorrenean,arkitukoaldufedealurrean?

9Etaerranzioenparabolaaubatzuei,zeñakberenbaitan itxarotenzutenzintzoakzirela,etabesteakmespretxatzen zituzten

10Bigizoniganzirentenpluraotoitzegitera;batafariseua, etabertzeapublicanoa.

11Fariseuazutikzegoanetaothoitzeginzuenberebaitan: Jainkoa,eskerrakematendizkizut,eznaizelabestegizonak direnbezala,lapurtzaileak,bidegabeak,adulterioak,ezta publicanohaubezalakoaere

12Asteanbialdizbarauegitendut,dudanguztiaren hamarrenakematenditut.

13Etapublicanoak,urrutiangelditurik,etzituenaltxatu nahiberebegiakzerura,baiziketabularrajozuen,zioela, Jainkoaerrukibedinibekatarianaizenarekin.

14Esatendizuet,gizonaubereetxeraiautsizen iustifikaturikbesteabaino:zerenbereburuagoratzenduen oroapaldukoda;etabereburuaapaltzenduenagoratua izangoda

15Etahaurrakereekarrizizkioten,ukizezan:bainabere diszipuluekikusizutenean,mehatxatuzituzten.

16BainaIesusecdeithucitzanharengana,etaerrancieçón, Utzihaourteaceneganaetordaitez,etaetzaiteztela debekatu:ecenhalacoacdaIaincoarenresumá.

17Eguiazerraitendrauçuet,Iaincoarenresumáhaurttiqui batbeçalarecebiturenezturenac,ezdainolasarthuco bertan.

18Etagaldetuzionburuzagibatek,zioela,Maisuona,zer eginendutbetikobiziaheredatzeko?

19EtaesanzionJesusek:Zergatikdeitzennauzuon?inor ezdaona,batizanezik,hauda,Jainkoa

20Badakizuaginduak:Ezeginadulterio,ezhil,ezlapurtu, ezegintestigantzafaltsurik,ohoratuzureaitaetazureama.

21Etaesanzuen:Hauekguziakgordeditutneregaztarotik

22EtagauzahaukentzuteanIesusekerranziozkan: Oraindikgauzabatfaltazaizu:salduduzuenguzia,eta banatupobreei,etaedukikodezualtxorrazeruan:etazatoz, jarraituniri.

23Etahauentzutean,osotristezegoen:zerenosoaberatsa zen

24.EtaikhusirikIesusekosoatsekabeturikzegoela,erran zuen:Zeinnekezsartukodiraaberastasunakdituztenak Jainkoarenerreinuan!

25Zerenerrazagodagamelubatorratzarenbegitik igarotzea,aberatsaJainkoarenerreinuansartzeabaino.

26Etaenzutenzutenekerranzuten:Norbadasalua daiteke?

27.Etaerranzuen:Gizonekinezindirengauzak Jainkoarekinposibledira

28OrduanPierrisecerrançuen,Huna,guciacutzidraugu gucia,etajarraituçaizquizun.

29Etaerranciecén,Eguiazerraitendrauçuet,ezdainor etxea,edoguraso,edoanai,edoemazte,edohaourricutzi duenik,Iaincoarenerreinuagatic

30Zeinekeztuteanhitzgeiagoartutukooraingodenboran, etaetorrikomunduanbetikobizia.

31Hartuzituenbadahamabiak,etaesanzien:Huna, iganengaraJerusalemera,etagizonarenSemeazprofetek idatziakdituztengauzaguztiakbetekodira.

32Zerenjentileientregatukozaie,etaisekatukodute,eta gaiztokiothoitukodute,etatuegingodute

33.Etaazotatukodute,etahilkodute,etahirugarren eguneanpiztukoda

34Etagauçahauetaricbatereezceçatenaditzen:etahitz hauezkutatuacen,etaezcituzteneçagutuerranciraden gauçác

35EtagerthatuzenJerikorahurbiltzenarizela,itsubat bidebazterreaneseritaeske.

36Etaentzuterikjendetzapasatzenzela,galdetuzuenzer esannahizuen

37.Etaerranzioten:JesusNazaretarrairagaitendela.

38Etaoihueginzuen,zioela:Jesus,DabidenSemea, urrikalzaite

39.Etaaitzineanzihoazenekmehatxatzenziotenisilzedin: bainaareagooihuegitenzuen:DabidenSemea,urrikal zaite

40.EtazutikjarrizanJesus,etamanatuzuenberagana eramateko:etahurbilduzanean,galdetuzion:

41Esanziotela:Zernahiduzuegindezadan?Etaerran zaroen:Jauna,eneikusmenaerrezibidezadan.

42EtaerranzioenIesusek:Harzazuzurebista:zure fedeaksalbatuzaitu

43.Etaberehalaerrezibituzuenikusmena,etajarraituzion, Jainkoaglorifikatzenzuela:etajendeguziak,huraikusirik, laudorioeginzionJainkoa

19.KAPITULUA

1.EtasartuzanJesus,etaigarozanJeriko.

2Etahuná,bazenZakeozeritzangizonbat,zeñazen publicanoenarteannagusia,etaaberatsazen.

3EtaikhusinahizuenJesusnorzen;etaezinizan prentsarako,altueratxikiazelako

4Etalasterkaaitzinean,igozansikomorobatera,hura ikusteko:zerenbidehorretatikigarokozen.

5EtaethorrizeneanJesustokira,gorabegiratuzuen,eta ikusizuen,etaesanzion:Zakeo,lasterzaitezetajautsi; zerengaurzureetxeanegonbeharnaiz

6Etalasterkajautsizen,etabozkariozhartuzuen

7.Etaikusirik,guziakmurmurzebiltzan,ziotela,joanazela bekatariadengizonbatekingonbidatzera

8EtaZakeogeldituzan,etaesanzionJaunari;Begira, Jauna,nereondasunenerdiapobreeiematendiet;etainori ezerkendubadiotsalaketafaltsuz,laubideritzulikodiot

9EtaJesusekerranzioen:Egunethorridasalbazioaetche honetara,beraereAbrahamensemeabaita. 10ZerengizonarenSemeaethorridagalduzenabilatzera etasalbatzera.

11Etagauçahaucençunciradela,gaineratuetaerranceçan parabolabat,cerenIerusalemerenondoanbaitzegoen,eta ustebaitzutenIaincoarenresumáberehalaaguertubehar zala.

12Erranzuenbada,Noblebatjoanzenherrialdeurrun bateraberetzaterreinubathartzeko,etaitzultzeko 13Etadeithuzituenbereamarzerbitzariak,etaeman zizkietenamarlibra,etaerranzieten:Okupatuzaitezteni ethorriarteo.

14Bainanberehiritarrekgorrotozuten,etamezubat bidaliziotenharenondotik,zioelarik:Ezdugunahigizon hauguregaineanerreginadezan.

15Etagerthatuzen,itzulizenean,erreinuaharturik, aginduzuenzerbitzarihaiekdeizezatendiruaemanzieten, jakinzezanzenbatirabazizuenbakoitzak merkataritzarekin

16Orduanethorrizenlehena,zioela,Jauna,zurelibrak hamarlibrairabaziditu.

17Etaerranzioen:Ona,zerbitzariona:zerengutxitanleial izanzarenez,izanaginpideahamarhiritan

18.Etaethorrizenbigarrena,zioela:Jauna,zurelibrakbost librairabaziditu

19Etaerranzioenberdin,Zuerebortzhirirengainean

20.Etaetorrizenbestebat,zioela:Jauna,hunahemenzure libra,zeraezpailabateangordetagordea

21Zerenzurebeldurnaiz,zerengizonausterbatzarelako: artudezuetzituena,etaereineztuzunakbiltzen.

22Etaerranzioen:Zeureahotikepaitukozaitut,zerbitzari gaiztoaBanekiengizonzorrotzanintzela,hartueznuena, etaereineznuenabiltzen;

23Zergatikezzenidan,bada,nirediruabankuaneman,ni etorritakoanneureakusuraeskatukonituen?

24Etaerranciecénhanciradenei,Hartuharipulga,eta emanioçueamarlibradituenari

25(Ezzioten,Jauna,hamarliberaditu)

26Ecenerraitendrauçuet,duenariemangozaiola;etaez duenari,duenarierekendukozaio

27Bañaeneetsaiak,haiekerreñatzeanaiezzutenak, ekarrihona,etahilitzazueneaurrean.

28Etahauerranzuenean,aitzineanjoanzenJerusalemera igotzen

29.Etagerthatuzen,BetfageetaBetaniarahurbilduzenean, Olibamendiadeitzendenmendira,bidalizituenbere ikasleetarikbi.

30Zioela,Zoaztezurekontrakoherrira;zeñatansartzean arkitukodezuteastobatlotuta,zeinetanoraindikinor iarririkegonezzen:askatuezazuetaeramanezazuhona

31.Etanehorkgaldetzenbadizute:Zergatikaskatzenduzue? honelaesangodiozue:Jaunakharenbeharraduelako

32Etaigorriziranak,joanziran,etaarkitzenzutenberak esanzienbezela

33Etaastoaaskatzenarizirela,esanzienberejabeek: Zergatikaskatzenduzueastoa?

34Etaerranzuten:Jaunakharenbehardu

35EtaeramanzutenJesusengana,etaberensoñekoak astoarengañerabotazituzten,etagaineanezarrizuten Jesus

36Etazihoanean,zabalduzituztenberenjantziakbidean

37Etahurbilduzenean,orainereOlibamendiaren jaitsieran,asizendiscipuluguziabozkariotzeneta laudatzenJainkoabozozenez,ikusizituztenobra guziengatik;

38.Esatenziotela:BenedikatuaJaunarenizeneandatorren Erregea:bakeazeruan,etagloriagoienetan

39EtaerranziotengendetzatikFariseuetarikbatzuek: «Maisua,mehatxatuitzazuzurediszipuluak.

40Etaihardestençuelaerranciecén,Esatendrauçuetecen haucisilikisilikbaleude,harriekberehalaoihuegingo lukete

41Etahurbilduzenean,ikusizuenhiria,etanegaregin zuenharengainean.

42Esatenziotela:Zuekereezagutukobazenitu,zureegun honetanbederen,zurebakearidagozkiongauzak!baina orainezkutatutadaudezurebegietatik.

43Zerenetsaienegunaketorrikodirazuregañera,zeuen etsaieklubakibatbotakodizuteneninguruan,eta inguratukozaituztela,etagordekozaituztelaalde guztietatik

44Etaezarrikozaituztelurrarekin,etazurehaurrakzure baitan;etaezdutezurebaitanharribatabestearengainean utziko;zerenezzenituenezagutuzurebisitarendenbora 45Etasarthuzantenplora,etaasizanbotatenbertan saltzenzitunaketaerostenziranak;

46Esatenzieten:Eskribatuadago:Eneetxeaotoitzerako etxeada,bainazueklapurrenzuloaeginduzue

47.Etaeguneroirakastenzuentenpluan.Bainaapaizburuak,eskribauaketaherri-buruakhurasuntsitunahiizan zuten,

48.Etaetzutenarkitzenzereginzezaketen:zerenjende guziaosoadizegoenhuraentzuteko

20.KAPITULUA

1Etagerthatuzen,egunhetarikbatean,tenpluanjendeari irakastenarizela,etaEbanjelioapredikatzenzuela, aphezburuaketaEskribauakzaharrekinbateraethorri zitzaizkion

2.Etaerranzioen,Esaniezaguzu,zerautoritatezegiten dituzugauzahauek?edonordaaginpidehauemandizuna?

3Etaerantzunzien,erranzien:Nikeregauzabat galdetukodizuet;etaerantzuniezadazu:

4Joanenbataioa,zerutik,alagizonena?

5Etaerraitenzutenberenartean,ziotela,Baldinerranen baduguzerutik;esangodu:Zergatikezdezutesinetsi?

6Etaesatenbadugu:Gizonez;Herriguziakharrikatuko gaitu:zerensinetsitabaitaudeJoanprofetazela.

7Etaihardestenzieten,ezinzutelaesannongoazen

8EtaerranciecénIesusec,Eztauçueterraitencer autoritatezeguitenditudangauçahauc

9.Orduanhasizenherriariparabolahauesaten;Gizon bateklandatuzuenmahastibat,etautzizietenlaborariei, etajoanzenluzaroanherrialdeurrunbatera

10Etasasoianigorrizioenmorroibatlaborariei,eman zezatenmahastiarenfruitutik:bainalaborariekjozuten,eta igorrizutenhutsik.

11Etaberrizigorrizuenbestezerbitzaribat,etahuraere jozuten,etalotsagarriothoitzegitenzioten,etaigorrizuten hutsik.

12Etaberrizigorrizuenhirugarrenbat:etahuraere zaurituzuten,etakanporabotazuten

13Orduanerranzuenmahastiarennausiak:Zereginendut? Niresememaiteabidalikodut:balitekehuraikustean begiruneaizangodutela

14.Bainalaborariekhuraikhusizutenean,arbuiatzenzuten berenartean,ziotela:Haudaoinordekoa:zatoz,hil dezagun,herentziagureaizandadin

15Orduanbotazutenmahastitik,etahilzutenZereginen diebadamahastiarennausiak?

16Beraetorrikoda,etasuntsitukoditulaborarihauek,eta mahastiabesteeiemangodieEtahorientzutean,erran zuten:Jainkoakezdezala

17Etaikusizituen,etaerranzuen:Zerda,bada,idatzia dena:Eraikitzaileekbaztertuzutenharria,hurabihurtuda kantoiarenburu?

18Harrihorrengaineraerorikodenahautsikoda;baina norierorikozaion,hautsbihurtukodu.

19Etaordubereanapaizburuaketaeskribauakeskuak ezarrinahiizanzituztenharengainean;etapopuluaren beldurziren:ecenohartuçutenparabolahauerrançuela hekiencontra

20Etabehazezaten,etaigorrizituztenespiak,zeinak gizonzintzoakirudikatukolituzketen,harenhitzakhar zezaten,Gobernadorearenbotereetaagintaritzarenesku uzteko

21.Etagaldetuzioten,ziotela,Maisu,badakiguzuzen esatenetairakastenduzula,etaezduzulainoren pertsonarikonartzen,baiziketaegiazirakastenduzula Iainkoarenbidea.

22ZilegialzaiguZesarritributuakematea,alaez?

23Hark,ordea,ikusizuenhaienzintzokeria,etaesanzien: Zergatiktentatzennauzue?

24ErakutsiezadazuzentimobatNorenirudiaeta inskripzioaditu?Ihardestenzieten,Zesarrena

25Etaerranciecén,ErrazaçuebadaCesariCesari,eta IaincoariIaincoarenac

26Etaezinizanzituztenharenhitzakatzemanjendearen aurrean,etamiretsizirenharenerantzunaz,etaixilduziren.

27OrduanethorrizitzaizkionharenganaSaduzeoetarik batzuk,zeinekukatzenbaituteberpizkunderikdagoenik; etagaldetuzioten:

28Esanziotela,Maisu,Moisesekidatzizigun:Baldin inorenanaiaemaztearekinhiltzenbada,etaseme-alabarik gabeiltzenbada,bereanaiakhardezalabereemaztea,eta hazidezalaanaiari

29Zazpianaiaziranbada:etalenengoakemaztebatartu zuen,etailzansemerikgabe.

30Etabigarrenakemaztetzathartuzuen,etailzensemealabarikgabe.

31Etahirugarrenakhartuzuen;etaerabereanzazpiakere: etaetzutenumerikutzi,etahilziran

32Azkeneanemakumeaerehilzen

33.Beraz,resurrectioneannorenemazteada?izanere, zazpiekemaztetzatzuten

34EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Mundu hunetacohaourracezkontzendira,etaemanacdirade

35Bainamunduhura,etahilenartetikresurrectionea lortzekodignetzathartukodirenak,ezdiraezkontzen,ez ezkontzen

36Etaezindirageiagohil:zerenaingeruenparekoakdira; etaJainkoarensemeakdira,piztuerarenseme-alabakizanik.

37Bada,illakpiztudirela,Moisesekereerakutsizuen sasiarengainean,JaunaAbrahamenJainkoa,Isaaken JainkoaetaJakobenJainkoadeitzenzuenean

38.ZerenezdahildakoenJainkoa,bizienakbaizik:zeren guziakharentzatbizidira.

39OrduanihardestençutelaScribabatzucerranceçaten, Magistruá,ondoerranduc

40.Etageroetziotenausartzenharibateregalderarikegiten.

41Etaerranciecén,NolaerraitenduteChristDabiden semedela?

42EtaDabidekberakdioSalmoenliburuan:Esanzion JaunakeneJaunari:Eserizaiteznireeskuinaldean

43.Zureetsaiakzureoinenaulkibihurtuarte.

44DabidekbadadeitzendioJauna,noladabadabere semea?

45Orduan,jendeguztiarenentzuleanesanzienbere ikasleei:

46Begirazaitezteeskribauetarik,zeineksoinekoluzez ibiltzekonaibaitute,etaagurrakmaitedituzten merkatuetan,etasinagogetanaulkigorenak,etajaietangela nagusiak;

47.Ceinekirentsitendituztealargunenetxeak,etaothoitz luzeakegitendituztenerakustaldirako:haiekkondenazio handiagoajasokodute

21.KAPITULUA

1.Etabegiratuzuen,etaikusizituenaberatsakberen dohainakogasunerabotatzen

2Etaikhusizuenalargunpobrebatereharabotatzenbi akaro.

3Etaerranzuen:Egiazdiotsuet,alargunpobrehonek guziakbainogehiagosartuduela

4.ZerenoiekguziekberenoparotasunetikIainkoaren oparietarabotadituzte:bainaberakberepobreziatik zeuzkanbiziguziabotadu

5.Etabatzuektenploazmintzozelarik,nolaharriederrez etadohainezapainduazegoen,esanzuen:

6Ikustendituzuengauzhauetaz,ethorrirendiraegunak, zeinetanezdenharribatabestearengañeanutziko,eroriko ezdena

7Etainterrogaceçaten,cioitela,Magistruá,bainanoiz içanendiradegauçahauc?etazerseinaleizangodagauza haukgerthatukodirenean?

8Etaerrançuen,Beguiraçueenganaezçaitezten:ecen anhitzethorrirendiradeeneicenean,erraitendutela,Ni naizChrist;etahurbiltzendadenbora:etzaitezte,beraz, joanhekienatzetik.

9Bainagerlaketazalapartakentzutean,ezzaitezteizutu: zerengauzhauklehenikethorribehardira;bainaamaiera ezdapixkanaka

10.Orduanesanzien:Nazioanazioarenaurkaaltxatukoda, etaerreinuaerreinuarenaurka;

11Etalurrikarahandiakizangodirahainbattokitan,eta goseteaketaizurriteak;etaikusmenbeldurgarriaketa seinalehandiakizangodirazerutik

12.Bainahauenguzienaitzinean,eskuakezarriko zaituztete,etapersegitukozaituzte,sinagogetaraeta kartzeletaraeramanez,erregeenetaburuzagienaitzinean eramanakeneizenagatik.

13Etazuganaitzulikodatestigantzatzat

14Ezarezazuebadazuenbihotzetan,ezhausnartu ihardetsikoduzuenarenaurrean.

15Zerenemangodizutahoaetazuhurtzia,zurearerio guztiekezinizangobaituteaurkaegin,eztaaurkaeginere.

16.Etasaldukozaituztetebaigurasoek,baianaiek,etabai senideek,baiadiskideek;etazuetarikobatzukhiltzera eramanendituzte

17.Etagizonguziakgorrotaturenzareteeneizenagatik.

18Bainaezdazureburukoilebateregalduko

19Zuenpazientziazjabezaiteztezuenarima

20EtaikusikoduzueneanJerusalemgudarosteezinguratua, badakizueharendesolazioahurbildela

21.Orduan,Judeandaudenakmendietaraiheseginbezate; etaaldeeginbezateharenerdiandaudenak;etaerrietan daudenaketzaiteztelasartzera

22.Zerenhauekdirabengamendukoegunak,eskribatuak daudengauzaguztiakbetedaitezen

23Bainazorigaitzakhaurdundaudenaketahaurrakhazten dituztenak,egunhetan!zerenlarritasunhandiaizangoda lurrean,etahaserreaherrihonenkontra

24Etaerorikodiraezpatarenahoan,etaeramanendirade gatibunazioguzietara:etaJerusalemenzapalduaizanenda jentilendenborakbetearte

25Etaizangodiraseinaleakeguzkian,etailargian,eta izarretan;etalurreannazioenatsekabea,nahasmenduz; itsasoaetaolatuakorroa;

26Gizonenbiotzakhutsegitenditubeldurragatik,eta lurreanethorridirengauzakzaintzeagatik:zerenzeruko botereakastindukodira

27EtaorduanikusikodutegizonarenSemeaethortendela hodeibateanindaretaaintzahandiarekin.

28Etagauçahauceguitenhastendirenean,beguiraeçaçue, etaaltxaçaçueburuak;zerenzureerredentzioahurbiltzen baita.

29Etaerranzienparabolabat;Hunapikondoaetazuhaitz guztiak;

30.Oraintiroegitendutenean,ikustenduzueetabadakizue zuenburuakudahurbildela

31Halazuek-ere,gauzhaukgertatzendirelaikustean, jakizuehurbildelaJainkoarenerreinua.

32Eguiazerraitendrauçuet,ezdabelaunaldiauiraganen, guciakonplituarte

33.Zeruaetalurraigarokodira,bainaenehitzakezdira iraganen

34Etabehazazuezeuenburuak,ezdezaninolaerezuen bihotzaksoberankargaturik,etamozkorkeriaz,etabizitza honetakoarduraz,etahorrelaegunhuraezusteanethorri zitzaizuengainera.

35Zerenlazoabezalaetorrikodalurguziarengainazalean bizidirenguziengainera

36Beguiraçaiteztebada,etaothoitzeguiçuebethi, ethorrirendiradengauçahauetaricguciaciheseguiteco,eta guiçonarenSemearenaitzineanegoala

37Etaeguneztenpluanirakastenarizen;etagaueanatera zen,etaOlibamendiadeitzendenmendianegonzen

38Etajendeguziaethorrizengoizeangoizharengana tenplora,huraentzuteko.

22.KAPITULUA

1BadahurbilduzenLegamiagabekoOgienjaia,Pazkoa deitzendena

2Etaapaizburuaketaeskribauakbilhatzenzutennolahil zezaten;jendearenbeldurbaitziren.

3OrduansartuzenSatanaIskariotedeitzenzen Judasengan,hamabirenartean.

4.Etajoanzen,etahitzeginzuenapaizburueta buruzagiekin,nolasalduziezaien

5Etapoztenziren,etaituneginzutendiruaemateko

6.Etaagintzenzuen,etabilhatuzuenokasioahurasaldu zezaten,jendetzarikgabe

7OrduanethorrizenLegamiagabekoOgieneguna, Pazkoahilbeharzenean

8EtaigorrizituenPierrisetaJoanes,ziotela:Zoazteeta prestatuiezaguzuBazkoa,jandezagun.

9Etahecerrancieçoten,Nonnaiducprestatudegun?

10Etaesanzien:Huna,hiriansartzean,gizonbat aurkitukozaituzte,urpitxerbatdaramana;jarraituzion sartzendenetxera

11Etaesangodiozueetxekogizonari:Maisuakdiozu: Nondaostatua,nonjangodudanPazkoaeneikasleekin?

12Etaerakutsikodizuegoikogelahandibathornitua:hor prestatu

13.Etajoanziran,etaarkituziranberakesanzienbezela: etaprestatuzutenPazkoa

14Etaorduaethorrizenean,eserizen,etaharekinhamabi apostoluak.

15Etaerranciecén,DesiozdesiratudutBazcohaur çuequinjatea,sufritubainolehen

16.Zerendiotsuet,ezdudalagehiagojango,Jainkoaren erreinuanbetearte

17Etahartuzuenkopa,etaeskerrakemanzizkion,eta esanzuen:Harezazuehauetabanatuezazutezuenartean. 18Zerendiotsuet,ezdudalaedanenmahatsondoko fruitutik,Jainkoarenerreinuaetorriarte

19.Etahartuzuenogia,eskerrakemanetahautsietaeman zien,zioelarik:Audaenegorputzazuengatikemana:hau egizueeneoroimenez

20.Eraberean,afalduondoankopaere,esatenzuen:Kopa haudaitunberriaeneodolean,zeinazuengatikisurtzen dena

21.Bañahuna,saltzennauenareneskuaenekindagomahai gainean

22Etaegiazki,gizonarenSemeaioatenda,erabakizen bezala:bainaaidengizonhura,zeñaksaldukoduen!

23Etaasiziranberenarteangaldezka,zeinzenhetarik eginbearzuengauzahau

24.Etaliskarbatereizanzenhaienartean,zeinizanbehar zenhandien

25Etaerranciecén,Jentilenerreguecjaurguitendirade hekiengainean;etahaiengaineanaginteaduteneiongile deitzenzaie

26Zuek,ordea,ezzaretehorrelaizanen:bainazuenartean handienadena,izanbedigazteenabezala;etaburuzagia dena,zerbitzatzenduenabezala

27Zerenzerdaandiagoa,jateraeseritadagoena,ala zerbitzatzenduena?ezaldajateraeseritadagoena?baina nizurearteannagozerbitzatzenduenabezala

28.Zuekzareteenetentazioetannirekinjarraituduzuenak. 29Etanikizendatzendizueterreinua,eneAitakezarri didanbezala;

30.Janetaedandezazuenenemahaianeneerreinuan,eta eserzaiteztenaulkietanIsraelgohamabileinuakepaitzen

31EtaJaunakerranzuen:Simon,Simon,huná,Satanasek nahizaituztezuizan,gariabezalabahetzeko.

32Bainanikothoitzegindutzuregatik,zurefedeahutsez dadin:etakonbertituzarenean,sendotuzureanaiak.

33.Etaesanzion:Jauna,prestnagozurekinioateko,bai kartzelara,baieriotzera

34Etaerranzuen:Nikdiotsut,Pedro,gaureztuoilarrak kantatuko,hirualdizukatubainolehenniezagutzen nauzula

35Etaerranciecén,Igorriçaituztedaneanzorro,eta zakuriketaoinetakogabe,deusfaltazenuten?Etahec erranceçaten,Ezerez

36Orduanerranciecén,Bainaorain,diruaduenak,har beza,etahalaberberezakua:etaezpatarikezduenak,sal dezalaberejantzia,etaerosdezalabat

37Ecenerraitendrauçuet,escribatuadenhaurorainoene baitanbetebehardela,etahuragaiztatzaileenarteaniçan içanda,ecenniriburuzkogauçacamaitzendira

38.Etaerranzuten:Jauna,hunahemenbiezpata.Etaesan zien:Nahikoada

39Etailkizen,etajoanzen,ohibezala,Olibamendira;eta harendiszipuluakerejarraituzioten.

40Etatokianzegoenean,esanzien:Otoieginezzaitezten tentazioansartu

41.Etaurrunduzenhekienartetik,harribatengainean, belaunikaturik,otoitzeginzuen

42Esatenziotela,Aita,naibadezu,kenbedinigandik kopahau;

43EtaagertuzitzaionAingerubatzerutik,indartzenzuela

44Etaagoniaturikzegoala,othoitzgeiagoegitenzuen:eta bereizerdiazenlurreraerortzenzirenodoltantahandiak bezala

45Etajaikizeneanotoitzetik,etaethorrizenbere diszipuluengana,arkituzituentristurazlotan.

46Etaerranciecén,Cergaticloçarete?Jaikietaotoitzegin, tentazioansartuezzaitezen

47.Etaoraindikmintzatzenarizela,hunájendetzabat,eta Judasdeitzenzena,hamabietarikbat,joanzenhaien aitzinean,etahurbilduzenJesusenganamusuematera

48BainaIesusecerrancieçón,Judas,guiçonarenSemea musubateztraditzenalduc?

49Hareninguruanzeudenekikusizuteneanzerizangozen ondorengoa,erranzioten:Jauna,ezpatazhilkodugu?

50Etahetarikbatekjozuenapaiznagusiarenzerbitzaria, etamoztuzioneskuinekobelarria

51EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,Utzçaçue honainoEtaberebelarriaukituetasendatuzuen

52OrduanerranzietenIesusekbereganaethorriziren aphez-buruei,etatenplokoburuzagiei,etazaharrei:Ilkial zaretelapurbatenkontraezpatarekinetamakilekin?

53Egunerozuekintenpluannengoelarik,ezzenizuten eskurikluzatuenekontra:bainahaudazuenordua,eta ilhunbeenindarra

54Orduanhartuzutenhura,etaeramanzuten,etaeraman zutenapaiznagusiarenetxeraEtaPedrokurrutitikjarraitu zion

55.Etaaretoarenerdiansuapiztuzutenean,etaelkarrekin eseririk,eserizenPedrohaienartean

56Bainaneskamebatekikusizuensuondoaniarririk zegoela,etagogotikbegiratuzion,etaesanzuen,Gizon hauereharekinzegoen

57Etaukatuzuen,zioela:Emakumea,ezdutezagutzen hura.

58Etadenboragutxirenburuanbestebatekikusizuen,eta esanzuen:Zuerehaietakoazara.EtaPedrokesanzuen: Gizona,nieznaiz.

59Etaordubeterenburuan,bertzeakbertzekziur baieztatzenzuen,zioela,Egiazhauereharekinzen:zeren Galilearrada.

60EtaPedrokerranzuen:Gizona,ezdakitzerdiozunEta berehala,oraindikmintzatzenarizela,oilarrajozuen

61EtaitzulizanJauna,etabegiratuzuenPedroriEta orhoitcedinPierrisIaunarenhitzaz,nolaerrancieçón, Oillarracjobainolehen,hirurukaturennauc.

62EtailkirikPierris,negargarratzeginzuen

63EtaJesusieustenziotengizonekisekaegitenzioten,eta jozuten.

64Etabegiakestalirik,arpegiajozuten,etagaldetuzioten, ziotela,Profetizazazu,nordajozaituena?

65.Etabestegauzaaskoblasfemokierranzituztenharen kontra

66Etaegunaizanbezainlaster,bilduzirenerrikozaharrek, aphezburuaketaeskribauak,etaeramanzutenberen kontseilura,ziotela:

67ZualzaraKristo?esaiguzuEtaerranciecén,Esaten badizuet,eztuçuesinhetsiren.

68Etanikeregaldetzenbadizutet,ezdidazueerantzungo, ezutziko

69.HemendikaurreragizonarenSemeaeserikoda Jainkoarenbotereareneskuinaldean

70Orduanerranciecénguciéc,HibadaIaincoarenSemea? Etaharcerranciecén,Zuekdiozuenaizela.

71Etahecerranceçaten,Cerguehiagotestimoniobehar dugu?zerengukgeukentzunbaitugubereahoaz

23.KAPITULUA

1.Etajaikizanhekiengendetzaguzia,etaeramanzuten Pilatogana

2Etahasizirensalatzen,ziotela:Gizonhauaurkitudugu nazioaperbertitzenzuela,etadebekatzenziotelaZesari tributuakematea,esatenzuelaberaKristodelaErrege 3EtaPilatokgaldetuzion,zioela:ZualzaraJuduen Erregea?Etaharcihardestençuelaerranceçan,Hicdio.

4OrduanesanzienPilatokapheznagusieietapopuluari: Ezdutarkitzengizonhunengan

5.Etahekgeiagoziraden,ziotela,erriabiztutendu,judu guzianirakasten,Galileatiklekhuhonetaraino

6PilatokGalileaentzutean,galdetuzueneagizonhura Galilearraotezen

7EtajakinzueneanHerodesenjurisdikziokoazela,igorri zuenHerodesengana,zeinaberaereJerusalemenzegoen garaihartan.

8EtaHerodesekikhusizuenean,osopoztuzen:zeren denboraluzezhuraikhusinahizuen,zerenaskoaditu baitzuenharenberri;etaharkeginikomirakulurenbatikusi zuelaesperozuen

9.Orduangaldetuzionberarekinhitzaskorekin;bainaez zionezererantzun

10Etazutikzeudenapaiz-buruaketaeskribauak,etagogor salatzenzuten.

11EtaHerodesekberegudari-gizonekinezerezeanjarri zuen,etaisekaeginzioten,etajantziederrezjantzizuen, etaberrirobidalizuenPilatogana

12.EtaegunartanPilatosetaHerodesadiskidetuziran: zerenberenarteanetsaiakizanziranaurretik.

13EtaPilatokbilduzitueneanapaizburuak,buruzagiaketa populua,

14.Erranzien:Gizonauekarrididazute,erriaperbertitzen duenabezala:etahuná,nikhurazuenaitzineanaztertu dudanez,ezdutarkitugizonhunenakusaziorik,zeren salatzenduzuengauzetan

15Ez,eztaHerodesere;etahuná,ezzaioheriotzeko mereziduenezeregiten.

16Bada,zigortukodut,etaaskatukodut

17(Ecenbeharrazbataskatubehardiejaian)

18.Etaoihueginzutenbat-batean,ziotela:Aldehau,eta askatuiezaguzuBarrabas

19(Hirianegindakosediziobatengatiketahilketagatik kartzelansartuzuten).

20Pilatokbada,Jesusaskatunahizuelarik,berriro mintzatuzitzaien

21.Bainahekoihueginzuten,ziotela:Gurutzifikatu, gurutziltzatu

22Etaerranciecénirugarrenaldian,Cergatic,cergaitz eguindu?Ezduteriotzekoarrazoirikaurkituharengan: beraz,zigortukodut,etautzikodut

23Etaberehalazeudenbozozenez,gurutziltzatuzedin eskatzen.Etahaienetaapaizburuenbozaknagusituziren.

24EtaPilatoksententziaemanzuenbeharzutenaizan zedin

25.Etaaskatuzien,sedizioetahilketagatikkartzelansartu zutena,zeinanahizuten;bañaJesusberenborondatera entregatuzuen

26.Etahuraeramanzutenean,atzemanzutenSimonZireno bat,herritikilkirik,etaharengaineanjarrizutengurutzea, Jesusenondoaneramanzezan

27.Etajarraikizitzaionjendeandibat,etaemazteki,zeñak erenegaregitenzutenetanegaregitenzuten

28BainaIesusecitzuliricerranciecén,Jerusalemgoalabak, ezeçaçuenegarnigatic,bainaeçaçuenegareguiçueçuec etaçuenhaourrei

29Zerenhuná,ethortendiradeegunak,zeinetanerranen duten,Zorionekoakantzuak,etaerdituezdituztensabelak, etaeztituereemanezdutensabelak

30Orduanhasikodiraesatenmendiei:Erorzaiteztegure gainera;etamuinoetara,Estaligaitzazu.

31Zerengauzahauekzuhaitzberdeanegitenbadituzte, zereginendalehorrean?

32Etabestebigaiztoerebazirenberarekinhiltzera eramanak

33EtaethorriziraneanKalbariodeitzendentokira,han gurutziltzatuzituztenhura,etagaiztoak,bataeskuineko aldean,etabesteaezkerrean

34OrduanJesusekesanzuen:Aita,barkaiezaiezu;ez baitakitezeregitendutenEtaberesoinekoakbanatueta zozketaeginzuten

35.Etajendeazutikzegoenbegira.Etaburuzagiek beraiekinereisekaegitenzioten,ziotelarik:Bertzeak salbatuzituen;salbadezalabereburua,baldinbadaKristo Jainkoarenhautatua.

36Etasoldaduekereburlaegitenzioten,harengana ethorririk,etaozpinaeskaintzenzioten

37Etaziotela:Juduenerregeabazara,salbazazu

38.Etaizkiriatuzenharengañeaninskripziobatgrekoz, latinezetahebreazletretan:HAUDAJUDUENErregea

39.Etaurkatuzirengaiztaginetakobatekinjuriaeginzion, zioela:Kristobazara,salbatuzeuetagu.

40Bainaberceacihardestençuelamehatchaceçan,cioela, EzalducIaincoarenbeldur,cerencondemnamenduberean çarela?

41Etaguegiazkizuzen;zerengureekintzensariak jasotzenditugu:bainagizonhonekezduezergaizkiegin 42EtaesanzionJesusi:Jauna,orhoitzaiteznirekinzure erreinurasartzean

43EtaerrancieçónIesusec,Eguiazerraitendrauçut,gaur içanenaizenequinparadisuan

44Etazenseigarrenorenainguruan,etailhunbebatizan zenlurguzianbederatzioreneraño.

45Etaiguzkiailunduzen,etatenplukobeloaurratuzen erdian

46.EtaJesusekbozozenkioihueginzuenean,erranzuen, Aita,zureeskuetaneneizpirituakondenatzendut:etahau esanik,emanzuenizpiritua

47.Bada,zentarioakikusizueneanzergertatuzen, glorificatuzuenIainkoa,zioelarik,haudagizonzuzena 48Etaikusterabilduzenjendeguziak,eginzirengauzak ikusirik,bularrakjoetaitzuliziren.

49Etaharenezagunguziak,etaGalileatikjarraiki zitzaizkionemaztekiak,urrutigeldituzirengauzhauk ikusten.

50Etahuna,bazengizonbatJosedeitzenzena, aholkularia;etagizononaetazuzenazen:

51.Berakezzuenonartuhaienaholkuaetaegintza; Arimateakoazen,Juduenhirian,beraereJainkoaren erreinuarenzainzegoen

52.JoanzangizonauPilatogana,etaerregutuebanJesusen gorpua

53Etajeitsizuen,etabilduzuenlihoz,etaipinizuen harrianlandutakosepulcrobatean,nonlenagoinoripini zen

54Etaegunhurazenprestaketa,etalarunbataaurreratu zen.

55EtaGalileatikharekinethorrizirenemazteekereatzetik zetozen,etaikusizutensepulcroa,etanolaharengorpua ezarrizuten.

56Etaitzuliziren,etaprestatuzituztenaromaketa ukenduak;etaatsedenhartuzuenlarunbata manamenduarenarabera.

24.KAPITULUA

1Bada,astekolenengoegunean,goiz-goizean,ethorri ziransepulkrora,ekartzenzituztelaprestaturikzeuzkan adariak,etabertzebatzukberekin.

2Etaarkituzutenharriahobitikurrunduta

3Etasartuziran,etaetzutenarkituJesusJaunaren gorputza

4Etagerthatuzen,horretazaskonahasturikzeudenez, huná,bigizonzeudenhaienondoanjantzidistiratsuekin.

5Etabeldurziralarik,etaarpegialurreraahuspezturik, erranzieten:Zergatikbillatzenduzuehilenarteanbizia?

6.Ezdahemen,bainaresuscitatuda:orhoitzaiteznola mintzatuzitzaizunoraindikGalileanzegoenean

7Esatenziotela:GizonarenSemeagizonbekatarien eskuetanentregatubeharda,etagurutziltzatu,etairugarren eguneanresuscitatu

8Etaoroituzirenharenhitzak, 9.Etaitzulizansepulkrotik,etaesanziengauzaoekguziak hameikai,etabesteguziei

10MariaMagdalena,etaJoana,etaMariaSantiagoren ama,etahaiekinzeudenbesteemakumebatzuk,apostoluei gauzahaukkontatuzietenak

11Etaberenhitzakidurituzitzaizkienalferkeriak,etaez zituztensinetsi

12OrduanjaikizenPedro,etakorrikajoanzensepulturara; etamakurtuta,ikusizituenlihozkoarropakberezetzanak, etaaldeeginzuen,berebaitanmiretsirikgertatuzena

13Etahuna,hetarikbijoanzirenegunbereanEmaus deitzenzenherribatera,zeinaJerusalemdikhirurogei estadioingurura

14Etahitzeginzutenelkarrekingertatuzirengauza hauetaz.

15Etagerthatuzen,elkarrenarteanhitzegiteneta arrazoitzenarizirela,Jesusberahurbilduzenetahaiekin joanzen.

16Bañahekienbegiakatxikiziran,ezzezatenezagutu

17Etaerranzien:Zermodukoakdiraelkarrenartean dauzkazutenhoriek,ibiltzenzaretela,etatristezaudetenean?

18Etaihardestenzioenhetarikobatek,zeinazenKleopas, erranzioen:ZubakarrikalzaraarrotzJerusalemen,etaez aldituzuezagutuegunhauetanhangertatudirengauzak?

19Etaesanzien:Zergauza?Etahecerrancieçoten,Iesus Nazaretarraz,Iaincoarenetapopuluguciarenaitzinean egintzazetahitzezprofetaahaltsubatbaitzen.

20Etanolaapaizburueketagureagintariekentregatu zutenheriotzerakondenatzera,etagurutziltzatuzuten

21.BainaustegenuenberaizangozelaIsraelerredimituko zuena:etahauguztiazgainera,gaurdahirugarreneguna gauzahauekeginzirenetik

22Bai,etaguretaldeetakozenbaitemakumekereharritu gintuzten,hilobiangoizzeudenak;

23Etaetzuteneanarkituharengorpua,ethorriziren, ziotelarik,aingeruenikuskerabatereikusizutela,zeñak ziotelabizizela

24Etagurekinziradenetarikbatzukioanziransepulturara, etaeridenzezatenemaztekiekerranbezala:bainahuraez zutenikusi

25Orduanerranciecén,Oerhoac,etabiotzmotela Prophetecerrandutenguciasinhesteko.

26EzalzuenKristoksufritubehar,etaberegloriansartu?

27.EtaMoisesengandiketaprofetaguzietatikhasirik, azalduzizkietenScripturaguzietanbereburuarizegozkion gauzak

28Etahurbilduzirenherrira,norazihoazen,etaurrunago joannahizuenbezalaeginzuen.

29Bainahertsatuzuten,ziotelarik:Zaudegurekin,zeren arratsalderada,etaegunaurrutidagoEtasartuzen haiekinegoteko

30Etagerthatuzen,hekiekinbazkarianiarririkzegoela, ogiahartu,etabenedikatuzuen,etahautsietaemanzien.

31Etairekizitzaienbegiak,etaezagutuzutenhura;eta haienbegietatikdesagertuzen

32.Etaerranziotenelkarri:Ezalzengurebiotzaerretzen gurebaitan,bideangurekinmintzatzenarizenbitartean, etaScripturakidekitzenzizkigunbitartean?

33Etajaikiziranorduberean,etaitzuliziranJerusalenera, etaarkituziranhamaikabildurik,etahaiekinziradenak. 34zioela,Iaunabenetanresuscitatuda,etaagertuzaio Simoni.

35.Etakontatuzutenzereginzirenbidean,etanola ezagutuzutenogiazatitzean

36Etahonelamintzatzenzirelarik,Jesusberahaienerdian geldituzen,etaesanzien:Bakeazuei.

37Bainahekikaraturiketaikaraturikzeuden,etauste zutenespiritubatikusizutela

38Etaerranciecén,Cergaticasaldatzençarete?eta zergatiksortzendirapentsamenduakzurebihotzetan?

39.Begiranereeskuaketaoinak,ninaizela:heldunazazu etaikusi;zerenizpiritubatekezduharagietahezurrik,nik dudalaikustenduzuenbezala

40.Etahauerranzuenean,bereeskuaketaoñakerakutsi zizkieten

41Etaoraindikbozkariozsinistenetzuten,etamiretsirik, esanzien:Baalduzuehemenjatekorik?

42Etaemanziotenarrainerretakopuskabat,etaabaraska batekoa

43.Etahartuzuen,etajanzuenhaienaitzinean.

44Etaesanzien:Hauekdirazuekinorainozuekin nengoelaesannizkizutenhitzak,betebehardirela Moisesenlegean,profetetanetasalmoetanidatziakzeuden gauzaguztiakniridagozkionak

45Orduanirekizienhaienadimena,Eskriturakuler zezaten,

46Etaerranciecén,Honelascribatuada,etahalabeharzen Christsufritzea,etairugarreneguneanhilenartetik resuscitatzea.

47Etabereizeneanpredikatuaizanzedindamutzeaeta bekatuenbarkamenanazioguzienartean,Jerusalemetik hasita.

48Etazuekzaretegauzahauentestigu

49Etahuná,nikbidaltzendizuetnereAitarenpromesa zuengainera:bañagerazaitezteJerusalemgohirian, goragokobotereazjantziakizanarte

50EtaeramanzituenBetaniaraino,etaaltxatuzituen eskuak,etabedeinkatuzituen.

51Etagerthatuzen,bedeinkatzenzituenbitartean, hekiengandikbanatuetazeruraigozen

52.Etaadoratuzuten,etaitzuliziranJerusalenerapoz andiarekin

53Etabetizebiltzantenploan,Jainkoalaudatzeneta benedikatzen.Amen.