Basque - The Gospels and the Acts of the Apostles

Page 1


Ebanjelioaketa ApostoluenEgintzak

Aurkibidea

Mateo

1.KAPITULUA

1.JesuKristorenbelaunaldikoliburua,Dabidensemea, Abrahamensemea. 2AbrahameksortuzuenIsaak;etaIsaakeksortuzuen Jakob;etaJakobekJudasetabereanaiaksortuzituen; 3EtaJudaseksortuzituenTamarrenPharesetaZara;eta FareseksortuzuenEsrom;etaEsromeksortuzuenAram; 4.EtaArameksortuzuenAminadab;etaAminadabeksortu zuenNaasson;etaNaasoneksortuzuenSalmon; 5SalmoneksortuzuenBoozRakaben;etaBoozek engendratuzuenObedRuteko;etaObedekJesesortuzuen; 6EtaJeseksortuzuenDaviderregea;etaDabiderregeak sortuzuenSalomonUriasenemazteaizanzenharengandik; 7.SalomoneksortuzuenRoboam;etaRoboameksortu zuenAbia;etaAbiaksortuzuenAsa; 8EtaAsaksortuzuenJosafat;etaJosafateksortuzuen Joram;etaJorameksortuzuenOzias; 9OziaseksortuzuenJoatam;etaJoatameksortuzuen Akaz;etaAkazeksortuzuenEzekias; 10.EzekiaseksortuzuenManases;etaManaseseksortu zuenAmon;etaAmoneksortuzuenJosias; 11JosiaseksortuzituenJekoniasetabereanaiak Babilonaraeramanzituztengaraian. 12EtaBabilonaraekarriondoren,Jekoniassortuzuen Salathiel;etaSalathieleksortuzuenZorobabel; 13.ZorobabeleksortuzuenAbiud;etaAbiudeksortuzuen Eliakim;etaEliakimeksortuzuenAzor; 14EtaAzorreksortuzuenSadok;etaSadoksortuzuen Akim;etaAkimekEliudsortuzuen;

15EliudeksortuzuenEleazar;etaEleazarreksortuzuen Matan;etaMataneksortuzuenJakob;

16.EtaJakobeksortuzuenJoseMariarensenarra, zeinengandikjaiobaitzenJesus,Kristodeitzendena

17.Beraz,AbrahametikDavideraartekobelaunaldiguztiak hamalau;etaDabidetikBabiloniaraeramanartehamalau belaunaldi;etaBabilonaraeramanzutenetikKristoraarte hamalaubelaunaldidira

18Bada,Jesu-Kristorenjaiotzahauxeizanzen:Mariabere amaJoserekinezkondutazegoenean,elkarrekinbildubaino lehen,EspirituSantuarenhaurdunizanzen.

19Orduan,Joseberesenarra,gizonzuzenazelarik,etaez zuelabereeredupublikoaemannahi,ezkutuanutzinahi izanzuen.

20Bainagauzhauetazpentsatzenzuenbitartean,huná, Jaunarenaingeruaagertuzitzaionametsetan,zioela:Jose, Dabidensemea,ezizanbeldurzureganazureemaztea Maria,zerenberebaitansortuadenadaEspiritu Santuarena

21.Etaerditukodusemebat,etadeitukodiozuJesusiizena, zerenberaksalbatukodubereherriaberebekatuetatik

22Bada,auguziaeginzen,betezedinprofetakJaunaz esanzuena,zioela:

23Huna,birjinabathaurdunizangoda,etasemebat sortukodu,etaEmmanueldeitukodioteizena,hauda, Jainkoagurekin.

24OrduanJoseklotikpizturikeginzuenJaunaren Aingeruakaginduzionbezala,etahartuzuenbereemaztea

25Etaetzuenezagutuberelehen-semeasortuarteo:eta jarrizionizenaJesus

2.KAPITULUA

1.Bada,JesusJudeakoBelenenjaiozeneanHerodes erregearenegunetan,huna,ekialdetikJerusalemeraetorri zirenjakintsuak

2Esatenziotela,NondaIuduenErregejaiodena?zeren ikusibaitugubereizarrasortaldean,etagurtzeraetorrigara 3Herodeserregeakgauzaoiekadituzituenean,asaldatu eginzen,etaJerusalemguziaberarekin.

4Etabilduzitueneanapaiz-buruetaeskribauguziakerriko guziak,galdetuziennonjaiokozenKristo

5.Etaerranzioten:JudeakoBelenen,zerenhalada profetakidatzia:

6EtazuBethleem,Judakolurrean,ezzaraJudako prinzipeenarteantxikiena,zerenzuregandikaterakobaita Gobernadorebat,eneherriIsraelgobernatukoduena 7OrduanHerodesekjakintsuakezkutuandeituzituenean, izarrazerordutanagertuzen,galdetuzienarduratsu.

8EtaigorrizienBelenera,etaerranzuen:Zoazteeta bilhatuarretazhaurtxoa;etahuraeridenduçuenean,ekar iezadazueberri,etornadinhura-ereadoratzera.

9Erregearientzutean,aldeeginzuten;etahuna,sortaldean ikusizutenizarra,haienaitzineanjoanzen,ethorrizenarte, haurtxoazegoentokiangeldituzenarte.

10Izarraikusizutenean,pozhandizpoztuziren

11Etaetxerasartzean,ikusizutenhaurtxoabereamarekin Mariarekin,etaahuspezturikadoratuzuten:etaberen altxorrakirekizituztenean,opariakemanzizkioten;urrea, etaintsentsua,etamirra.

12EtaametsetanJainkoarenabisuaemanziola Herodesenganaezitzultzeko,bestebidebatetikabiatu zirenberenherrira.

13.Etaaldeeginzutenean,hara,Jaunarenaingeruaagertu zitzaionametsetanJoseri,esanez:Jaiki,etahartuhaurraeta bereama,etaiheseginEjiptora,etaegonzaitezhannik hitzaemanarteHerodesekhaurtxikiabilatukoduhura suntsitzeko

14.Jaikizenean,hartuzituengauezumeaetabereama,eta joanzenEgiptora

15EtahanizanzenHerodeshilarte,betezedinprofetak Jaunazesandakoa,zioela,Egiptotikdeitudutenesemea.

16OrduanHerodesekikusizueneangizonjakintsueziseka egitenziotela,ikaragarrihaserretuzen,etaigorrizuen,eta hilzituenBelenenetabertakobazterguzietanzeudenhaur guztiak,biurtetikbeherakoak,bezalaxejakintsuei arduratsugaldeginziendenbora

17.OrduanbetezenJeremyprofetakesandakoa,zioela: 18Ramanentzunzenbozbat,negaretanegar,etadolu handia,Rakelbereseme-alabaknegarrez,etaezzuen kontsolatunahi,ezdirelako.

19BainaHerodeshilzenean,huná,Jaunarenaingerubat agertuzitzaionametsetanJoseriEgipton

20.Esatenziotela:Jaiki,etahartuumeaetabereama,eta zoazIsraelgolurrera,zerenhilakdiraumearenbizia bilatzenzutenak

21.Etajaikizen,etahartuzituenhaurtxoaetabereama,eta ethorrizenIsraelgolurrera

22BainanadituzueneanArkelaoerreginatzenzelaJudean bereaitaHerodesengelan,beldurizanzenharajoateko:

halaere,Jainkoarenametsetanohartarazirik,aldeeginzuen Galileakolurraldeetara.

23Etaethorrizen,etabizizenNazarethdeitzendenhiri batean:betezedinprofetekesanzutena,Nazarenodeituko da.

3.KAPITULUA

1EgunhetanetorrizenJoanBataiatzailea,Judeako basamortuanpredikatzenarizela, 2Etaerraitençutela,Bimuçaitezte,ecenhurbilda ceruetacoresumá

3.ZerenhaudaIsaiasprofetakerranzuena,zioela, basamortuanoihukaaridenarenahotsa:Prestaezazue Jaunarenbidea,zuzeneginberebideak

4.EtaJoanekberakzeukangamelu-ilezkosoinekoa,eta larruzkogerrikoaberesolomuininguruan;etaharen haragiatxingorraetabasa-eztiazen

5.OrduanaterazirenharenganaJerusalem,etaJudeaguzia, etaJordaningurukoeskualdeguzia, 6EtabataiatuakizanzirenharengandikJordanen,beren bekatuakaitortuz.

7BainaPhariseuetaSaduzeoetaricanhitzharenbataiora etortzenicusiric,erranciecén,Osugegorrienbelaunaldia, norcabisatuvkançaituzteçueethortecoaserreticiges çaiteztela?

8Ekaritzazuebadadamutzekoegokiakdirenfruituak:

9.Etaezpentsazeuenbaitanesatea:Abrahamdugugure aita:zerendiotsuet,Jainkoakharrihauetarikgaidela Abrahamihaurraksordiezazkioten

10.Etaorainaizkoraerezuhaitzenerroanezarriada:hortaz, fruituonikematenezdutenarbolaoromoztuetasutara botatzenda

11.Nikegiazkibataiatzenzaituzteturezdamutzeko:baina nireondotikdatorrenanibainoindartsuagoada,zeinen oinetakoakeznaizeneramatekodigne:berakbataiaturen zaituzteEspirituSantuzetasuz.

12Norenabanikoaeskuandauka,etagarbitukodubere zorua,etabildukoduberegarialoran;bañalastoaitzali ezinezkosuarekinerrekodu.

13OrduanethorrizenJesusGalileatikJordanera Joanengana,harengandikbataiatzeko

14.BainaJoanekdebekatuzion,zioela:Zugandikbataiatu behardut,etaniganazatoz?

15EtaihardestençuelaIesusecerrancieçón,Utziorain hala:ecenhalabeharduguguciabethetzeaiustitiagucia. Orduansufrituzuen

16.EtaJesus,bataiatuzenean,iganzenberehalauretatik, etahuná,zeruakidekizitzaizkion,etaikusizuen JainkoarenEspirituausobatbezalajaisten,etaharen gañeanargitzen

17.Etahunabozbatzerutik,erraitenzuela:Audaene Sememaitea,zeinetanatsegindudan

4.KAPITULUA

1OrduaneramanceçanIesusSpirituazbasamortura, deabruarententazioneaiçatera

2Etaberrogeiegunetaberrogeigaubaraueginzuenean, gerogoseizanzen.

3Etatentatzaileaethorrizenean,erranzuen:Jainkoaren Semeabazara,manatuharrihauekogiegindaitezen

4Bainaharcihardestençuelaerranceçan,Scribatuadago: Ezdaguiçonaoguizbakharricvicico,bainaIaincoaren ahoticilkitendenhitzguciaz

5.Orduan,deabruakeramanzuenhirisaindura,eta ipintzendutenplukopintxobatean.

6Etaesanzion:JainkoarenSemeabazara,botaeureburua behera:zerenidatzitadago:Bereaingerueiagindukodiete zuregatik,etahaieneskuetaneramangozaituzte,ez dezazunzureoinaurratuharribatenkontra

7ErranzioenIesusek:Berrizidatzitadago:Ezdezu tentatukozureJainkoJauna

8Berrizere,deabruakmendiosoaltubateraeramatendu, etaerakustendizkiomundukoerreinuguziak,etahaien aintza;

9Etaerrancieçón,Gauçahaucguciacemanendrauzquit, baldinerortzenbazaraetaniadoratzen.

10OrduanesanzionJesusek:«Aldehandik,Satanas: zerenidatzitadago:AdoratukoduzuzureJainkoJauna,eta berabakarrikzerbitzatukoduzu».

11Orduanutzizuendeabruak,etahuná,aingeruakethorri zirenetazerbitzatzenzioten

12.Bada,Jesusekadituzuenean,Joanespresondegiansartu zela,joanzenGalileara;

13EtaNazaretutzirik,ethorrizenetabizizen Kapernaumen,zeinaitsasokoertzeandagoen,Zabuloneta Neftalimmugan

14BetezedinIsaiasprofetakesandakoa,esatenzuela: 15.Zabulongolurra,etaNeftalimlurra,itsasokobidetik, Jordanezgaindi,jentilenGalilea;

16Ilunpetaneseritazegoenherriakargihandiaikusizuen; etaheriotzarenlurraldeanetaitzaleaneseritazeudeneiargia sortzenzaie

17OrdutikasizanIesuspredikatzen,etaesaten,Bimutu, zerenzeruetakoerreinuahurbilda.

18EtaJesusekGalileakoitsasoanzihoala,ikusizituenbi anaiak,SimonPierrisdeitzenzena,etaAndresharenanaia, sareabotatzenzietenitsasora:zerenarrantzaleakziren.

19Etaerranzien:Jarraituniri,etaegingozaituztet gizonenarrantzale

20.Etaberehalautzizituztensareak,etajarraituzioten.

21Handikaurrerazihoala,ikusizituenbestebianaiak, SantiagoZebedeorensemeaetaJoanbereanaia,berenaita Zebedeorekinontzibateansareakkonpontzen;etadeitu zien

22Etaberealautziziranontzitiketaberenaita,etajarraitu ziran.

23EtaibillizanJesusGalileaguzia,irakastenziotela berensinagogetan,etapredikatzenzuelaerreinuko Ebanjelioa,etasendatzenzitueneritasunetaeritasun guziakjendearenartean

24EtaharenospeaSiriaguziangerazen:etaeritasuneta oinazeezberdinezharturik,etadeabruzjabetuzirenak,eta zoroak,etaparalisiakzituztenak,ekarrizizkioteneta sendatuzituen

25EtajarraikizekionjendeugariGalileatik,eta Dekapolistik,etaJerusalemdik,etaJudeatik,etaJordanetik bestaldetik.

5.KAPITULUA

1Etajendetzaikusirik,iganzedinmendibatera:eta jarririk,ethorrizitzaizkionberediszipuluak

2Etairekizuenahoa,etairakatsizien,zioela:

3.Zorionekoakizpirituzkopobreak,zerenhaienabaita zeruetakoerreinua

4.Zorionekoaknegaregitendutenak,zerenkonsolatuko dirade.

5Zorionekoakotzanak,zerenlurraheredatukodute

6Zorionekoakzuzentasunarengoseetaegarridaudenak: zerenaseturendirade.

7Zorionekoakerrukitsuak:zerenurrikaldukodute

8Zorionekoakbiotzgarbiak,zerenikusikobaituteJainkoa

9Zorionekoakbakegileak:zerenJainkoarensemeak deitukodira

10.Dohatsudirazuzentasunagatikpersekutatzendirenak: zerenhaienadazeruetakoerreinua

11Dohatsuakzarete,gizonekiraintzenzaituztetenean,eta persekutatzenzaituztenean,etagaitzguziakerranen dituzteneanzuenkontra,enegatik

12Poztuzaitezte,etaalaizaitezte,zerenhandiadazuen sariazeruan,zerenhalapersekutatuzituztenzuenaurretik zirenprofetak

13Zuekzaretelurrekogatza,bainagatzakbereusaia galdubadu,zertangatzatukoda?aurrerantzeanezda ezertarakobalio,kanporabotatzekoetagizonenoinetan zapaltzeko

14Zuekzaretemundukoargia.Muinobateanezarrita dagoenhiribatezindaezkutatu

15Etagizonekezdutekandelapiztenetabasoazpian jartzen,argizaiolabatengaineanbaizik;etaargitzenditu etxeandaudenguziei

16Halaeginbedizuenargiakgizonenaitzinean,ikus ditzatenzuenobraonak,etaglorificadezatenzerukozuen Aita

17Ezpentsaethorrinaizelalegea,edoprofetakhondatzera: eznaizethorrihondatzera,konplitzerabaizik.

18Eceneguiazerraitendrauçuet,Ceruaetalurrairagan arteo,ezdainolazjotabatedotildebatiraganenLeguetic, denakonplituarte.

19Nork,bada,manamenduttikihauetarikbathautsieta gizoneihalairakatsikobadiote,txikienaizangoda zeruetakoerreinuan:bainanorkeginetairakatsikodituena, hauhandiaizangodazeruetakoerreinuan

20Zerenerraitendrauzuet:zuenzuzentasunakEskribaeta Fariseuenzuzentasunagainditzenezbadu,ezzaretela zeruetakoerreinuansartuko

21Entzundezute,aintzinakoekesanzutela:Ezduzuhilko; etahilkoduenaepaitzekoarriskuanegongoda: 22Bainanikdiotsuet,norbereanaiarenkontraarrazoirik gabehaserretzendena,juiziokoarriskuanegongoda:eta norkbereanaiariesangodio,Raca,konziliokoarriskuan egongoda:,infernukosuarenarriskuanegongoda

23Bada,zureopariakaldareraekartzenbadituzu,etahan gogoratzenbazarazureanaiakzerbaitduelazurekontra; 24Utzihanzureopariaaldarearenaurrean,etazoaz; lehenikadiskidezaitezzureanaiarekin,etageroetorrieta eskainizureoparia

25Akordatulasterzurearerioarekin,harekinbidean zaudenbitartean;etsaiakezzaitzalanoizbaitjuezarenesku utzi,etaepaileakofizialarenesku,etakartzelarabotaez zaitzan

26.Egiazkidiotsut:Ezzarainolaerehandikaterako, ordaintzenduzunarteo

27Entzundezute,aintzinakoekesanzutela:Ezdezu adulteriorikegin.

28Bainanikdiotsuet,emaztearibegiratzendionakbere desiratzenduenakadulterioeginduelaharekinjadabere bihotzean.

29Etazureeskuinekobegiakofenditzenbazaitu,atera ezazu,etabotaezazuzuregandik:zerenmesededazuretzat zurekideetakobatgaltzea,etaezzuregorputzosoa infernurabotatzea

30Etazureeskuinekoeskuakofenditzenbazaitu,moztu, etabotaezazuzuregandik:zerenzuretzakomesededazure kideetakobatgaltzea,etaezzuregorputzosoainfernura botatzea.

31Esanda:Norkbereemazteautzikoduenak,emanbeza divorziozkoidazkia

32Bainaerraitendrauçuet,norc-erebereemazteautziren baitu,paillardiçagaticsalbu,adulterioraeragitenduela:eta norc-ereezkontzendendibortziatua,adulterioadu

33.Berrizentzunduzue,esanaizandelaantzinakoek:Ez diozuzureburuaribarkatuko,bainabetekodituzuJaunari zurejuramentuak

34Bainanikerraitendrauzuet:Ezzineginbatere;ezta zerutik;Jainkoarentronuabaita:

35Eztalurretik;bereoinenaulkiabaita:ezJerusalemen ondoan;Erregehandiarenhiriabaita.

36Etaezdezuzineginzureburuagatik,ezinbaituzuile batzuriedobeltzegin

37.Bainaizanbedizurekomunikazioa:Bai,bai;Ez,ez: zerenhauekbainogehiagodenagaitzetikdator

38Entzunduzueerranizandela:Begibegiz,etahortz hortz.

39Bainanikdiotsuet,ezduzuelagaizkiariaurreegin: bainanor-erezureeskuinekomasaileankolpatukozaituena, itzuliezaiozubertzeaere.

40Etanorbaiteklegezauzitaraeramangobadizu,etazure soinekoakendukobalu,hardezalazuresoinekoaere

41.Etanor-erebeharturenzaituenamiliabategitera,zoaz berarekinbiekin

42Emaidazueskatzendizunari,etazuregandikmailegatu nahiduenariezdiezaiozualdeegin.

43Entzunduzueesanadela:Maiteduzuzurehurkoa,eta gorrotatuzureetsaia

44Bainanikdiotsuet:Maiteitzazuezuenetsaiak, bedeinkatumadarikatzenzaituztenak,egizueongigorroto zaituztenei,etaotoitzeginezazuegaiztokierabiltzen zaituztenetajazartzenzaituztenenalde; 45ZerukozuenAitarensemeakizanzaitezten:zerenbere eguzkiagaiztoenetaonengaineraigortzendu,etaeuria igortzenduzuzenetainjustoengainera

46Ecenbaldinmaitatzençaituztenacmaitebadituçue,cer sariduçue?ezoteduteberdinpublikanoek?

47Etabaldinçuenanayeacsalutatzenbadeçaçue,cer eguitenduçueguehiagoric?ezotedirahalapublikoakere?

48Izanzaitezteberazperfektuak,zerukozuenAita perfektuadenbezala

6.KAPITULUA

1Beguiraçueezdezaçuelalimosnaguiçonenaitzinean eguiten,hetaricikusteraco:bestelaeztuçuesariricceruetan dençuenAitarengandik

2Beraz,zurelimosnaegitenduzunean,ezegintronpeta zureaurrean,hipokriteeksinagogetanetakaleetanegiten dutenbezala,gizonenaintzaizandezatenEgiazdiotsuet, berensariadute.

3.Bainanlimosnaegitenduzunean,zureezkerrekoakez dezalajakinzeregitenduenzureeskuinak

4Zurelimosnasekretuanizandadin,etazureAitakberak ezkutuanikustenduenak,argikisaritukozaitu.

5Etaothoitzegitenduzunean,ezzaraizanhipokritak bezala:zerenmaitedutesinagogetanetakalebazterretan zutikotoitzegitea,gizoneiikusdaitezenEgiazdiotsuet, berensariadute

6.Bainazuk,otoitzegitenduzunean,sarzaitezzure armairuan,etazureateaitxiduzunean,otoitzeginezazu ezkutuandagoenzureAitari;etaezkutuanikustenduen zureAitakargikisaritukozaitu.

7Bainaothoitzegitenduzuenean,ezerabilierrepikapen hutsalak,jentilekegitendutenbezala:zerenustebaitute berenmintzoagatikentzunakizangodirela.

8Ezzaiteztebadahekienantzeko:ecenzuenAitakbadaki zerenbehardituzun,berarieskatubainolehen

9.Honelabadaothoitzegizue:ZerukoAitagurea, Santifikatubedizureizena

10EtorzaitezzureerreinuaEginbedizureborondatea lurrean,zeruanbezala.

11Emaiguzugaurgureegunerokoogia

12Etabarkaiezaguzugurezorrak,gurezordunei barkatzendiegunbezala.

13Etaezgaitzazueramantentaziora,bainalibragaitzazu gaiztakeriatik:zerenzurebaitaerreinua,etaboterea,eta gloriasekulako.Amen.

14Zerengizoneiberenbekatuakbarkatzenbadiezue,zuen Aitazerukoakerebarkatukodizue

15.Bainangizoneiberenerruakbarkatzenezbadiezue, zuenAitakereezditubarkatukozuenbekatuak

16Etabaruregitenduzuenean,ezizan,hipokritakbezala, itxuratristeko:zerenberenarpegiakdesfiguratzendituzte, gizoneibaruregitendutelaagertzekoEgiazdiotsuet,beren sariadute

17.Zuk,ordea,barauegitenduzunean,gantzutuzureburua, etagarbituzureaurpegia;

18Ezdezazulaagertzengizoneibaruregiten,ezkutuan dagoenzureAitaribaizik:etasekretuanikustenduenzure Aitak,argikisaritukozaitu

19Ezbilduitzazualtxorriklurrean,nonsitsaketa herdoilakhondatzendiren,etanonlapurrakurratzeneta lapurtzendituen

20.Bañabilduitzazuealtxorrakzeruan,nonezsitsak,ez herdoilakhondatzen,etanonlapurrakezpaituztenez lapurtzen

21Zerennondagoenzurealtxorra,hanegongodazure bihotzaere.

22Gorputzarenargiabegiada:badazurebegiabakarra baldinbada,zuregorputzosoaargizbetekoda

23Bainazurebegiagaiztoabada,zuregorputzosoa ilunpezbetekodaBeraz,zurebaitandagoenargia iluntasunabada,zeinhandiadailunpehori!

24Nehorkezindubinagusizerbitzatu:zerenedobata gorrotatuetabesteamaitatukodu;edobestelabatieutsiko dio,etabesteamespretxatukodu.Ezinduzuezerbitzatu JainkoaetaMamon

25Argatikdiotsuet:Ezezazutearduratuzuenbiziagatik, zerjangoduzuenedozeredanenduzuen;eztaoraindikzure gorputzagatik,zerjantzikoduzuenEzaldabiziaharagia bainogehiago,etagorputzajantziabaino?

26.Begirazerukohegaztiak:ezbaituteereiten,ezbiltzen, ezukuiluetanbiltzen;halaere,zuenAitazerukoak elikatzendituEzalzaretehaiekbainoaskozhobeak?

27.Zuetarikzeinekpentsatuz,besobatgehidiezaiokebere altuerari?

28Etazergatikartzenduzuesoñekorako?Kontuanhartu sorokoliliak,nolahaztendiren;ezdutenekatu,eztairuten ere:

29.Etahalaerediotsuet,Salomonereezzelabereaintza guzianhauetarikobatbezalajantzi

30Argatik,Jainkoakhorrelajantzikobalugauregungo belarra,etabiharlabeanbotatzendena,ezzaituzteaskoz gehiagojantziko,fedegutxikook?

31Beraz,ezezazutegogoetaegin,erraitenduzuela:Zer jangodugu?edo:Zeredanendugu?edo:Zertazjantziko gara?

32(EcengauçahaucguciacbilhatzendituzteGentilec:) ecençuenAitacerucoacbadaquigauçahauenguciacbehar çaçuela

33BainabilazazuelehenikJainkoarenerreinuaetaharen zuzentasuna;etagauzaoiekguziakgehitukozaizkizue.

34Ezzaiteztebada,bada,biharamunekopentsamendurik: zerenbiharamunekoakberebaitakogauzezarduratukodira Egunerakonahikoadaharengaitza.

7.KAPITULUA

1Ezitzazuejuzgatzen,juzgatuakezgaitezen

2Zerenzerjuiziorekinjuzgatzenduzuen,jujatuakizango zarete:etazerneurrirekinneurtzenduzuen,berrizneurtuko zaituztezue

3Etazergatikikustenduzuzureanaiarenbegiandenmota, bainaezduzuzurebegiandagoenhabearibegiratzen?

4Edonolaesangodiozuzureanaiari:Utziezadazuzure begitikmotxoaateratzen;etahuna,habebatdagozure begian?

5Hipokrita,botalehenikhabeazurebegitik;etaorduan argiikusikoduzuzureanaiarenbegitikmotxoaateratzeko 6.Ezemantxakurreisaindua,etaezbotazureperlak txerrienaurrean,ezditzatenoinenazpianzapaldu,etaitzuli etaurratukozaituzteten

7.Eskatu,etaemangodizute;Bilatu,etaaurkitukoduzue; Joezazue,etairekikozaizue:

8.Zereneskatzenduenakjasotzendu;etabilhatzenduenak arkitzendu;etajotzenduenariirekikozaio

9Edozegizondazuetarik,zeinaberesemeakogia eskatuzgero,emangodioharribat?

10.Edoarrainbateskatzenbadio,emangoaldiosugebat?

11Badazuek,gaixtoakizanik,badakizuezuensemealabeidohainonakematen,zenbatgeiagoemangodie zerukozuenAitakgauzaonakeskatzendiotenei?

12Beraz,gizonekzueiegindiezazutelanahiduzuenguzia, egizuezuekerehaiekin:zerenaudalegeaetaprofetak.

13Sarzaitezteateestutik,zerenzabaladaatea,etazabala dahondameneradaramanbidea,etaaskodirabertan sartzendirenak.

14Zerenestuabaitaatea,etaestuabizitzeradaraman bidea,etagutxidirahuraaurkitzendutenak

15Kontuzibiliprofetafaltsuekin,ardi-jantzizetortzen zaizkizutenak,bainabarrutikotsoarraroakdira.

16BerenfruituengatikezagutukodituzueGizonak arantzazkomahatsak,edokarduzkopikuakbiltzenalditu?

17.Halaerezuhaitzonorokematendufruituona;baña arbolaustelakfruitugaiztoakekartzenditu

18Zuhaitzonbatekezindufruitugaiztorikeman,ez zuhaitzustelbatekerefruituonik.

19Frutuonikematenezduenzuhaitzoromoztuetasutara botatzendute

20Argatikberenfruituengatikezagutukodituzue

21Niriesatendidanguziaezdasartukozeruetako erreinuan;bainazerukoeneAitarenborondateaegiten duena

22Askokesangodidateegunhartan:Jauna,Jauna,ezal duguprofetizatuzureizenean?etazureizeneandeabruak kanporabotadituzu?etazureizeneanobramiragarriasko egindituzu?

23.Etaorduanaitortukodiet,ezzaituztetsekulaezagutu: aldeeginenegandik,gaiztakeriaegitenduzuenok

24Beraz,enehitzhauekentzutendituena,etabetetzen dituena,antzeratukodutgizonjakintsubatekin,bereetxea harkaitzgaineaneraikizuena

25Etaeuriajautsizen,etauholdeaketorriziren,eta haizeakjozuten,etajozutenetxehura;etaezzenerori: zerenharkaitzbatengaineanzegoenfundatua

26Etanerehitzhaukentzutendituena,etahaiekegitenez dituena,ergelbatenantzekoaizangoda,bereetxea hondarrarengaineaneraikizuena

27Etaeuriajautsizen,etauholdeaketorriziren,eta haizeakjozuten,etajozutenetxehura;etaerorizen:eta handiaizanzenharenerorketa

28Etagerthatuzen,Jesusekhitzhauekbukatuzituenean, jendeaharritutageldituzenharendoktrinaz.

29Eceniracastenciecénautoritateaduenacbeçala,etaez Scribacbeçala

8.KAPITULUA

1.Menditikjautsizenean,jendeugarijarraituzion.

2Etahuná,leprosobatethorrizenetaadoratuzuen,zioela, Jauna,nahibaduzu,garbinazakezu

3.EtaJesusekeskualuzatuetaukituzuen,zioela:Nahidut; izanzaitezgarbiEtaberehalagarbituzenberelegena

4EtaerrancieçónIesusec,Beguiraezdezazuelainorierran; bañazoaz,erakutszaitezapaizari,etaeskainiMoisesek agindutakodohaina,lekukotasunerako

5.EtasartuzaneanIesusKafarnaumen,ethorrizan beregana,othoizteneban

6Etaesatenziotela:Jauna,nerezerbitzariaetzanda paralisiareneririk,larrikioinazeturik

7.EtaesanzionJesusek:Nietorrikonaizetasendatuko naiz

8Ihardetsizuenzentarioak,etaerranzuen:Jauna,eznaiz dignezueneteilatupeansardezazuela:bainaesanhitza bakarrik,etasendatukodaenezerbitzaria

9.Zerengizonanaizaginpidepean,soldaduakditudalaene azpian:etagizonhoniesatendiot:Zoaz,etabadoa;eta bercebati:Etorri,etadator;etaenezerbitzariari:Egizuhau, etaegitendu.

10Horientzutean,miretsizenJesusek,etaesanzien atzetikzetozenei:Egiazdiotsuet,ezdutainfedehandirik aurkitu,ezIsraelen

11.Etadiotsuet,askoetorrikodirelasortaldetiketa mendebaldetik,etaeserikodirelaAbrahamekin,Isaakekin etaJakobekin,zeruetakoerreinuan

12Bainanerreinukosemeakkanpoaldekoilhunbetara botakodira:horizangodiranigarraketahortz-karraskak.

13EtaesanzionJesusekzenturioari:Zoaz;etasinistu duzunbezala,halaeginbediEtaberezerbitzariasendatu zanorduberean

14EtasartuzaneanJesusPedrorenetxera,ikusizuenbere emaztearenamaetzana,etasukarrakeririk.

15Etaukituzioneskua,etasukarrakutzizuen:etajaiki zen,etazerbitzatzenzituen

16.Arratsaldeaethorrizenean,ekarrizizkiotenanhitz deabruzjabetuak:etaberehitzarekinizpirituakkanpora botazituen,etasendatuzituengaixozeudenguztiak

17.BetezedinIsaiasprofetakesandakoa,zioela,Berak hartuzituengureeritasunak,etaeramanzituengure eritasunak

18.EtaikusizueneanJesusekbereinguruanjendetzaandia, aginduzuenbestealderajoateko

19Etaethorririkeskribaubat,erranzioen:Maisu, jarraikikozaitutnoratzoazen.

20EtaesanzionJesusek:Azeriakdauzkatezuloak,eta zerukotxoriekhabiak;bainagizonarenSemeakezdu buruanonjarri.

21Etaberediszipuluetatikbertzebatekerranzioen:Iauna, utznazazulehenikioaitenetaohortzeraeneaita

22.BainanJesusekerranzioen:Jarraiiezadazu;etautzi hildakoakhildakoakehortzi

23Etaontzibateansartzean,jarraikizitzaizkionbere diszipuluak.

24Etahuná,ekaitzandibatsortuzenitsasoan,non itsasontziauhinezestalirikzegoen:bainahuralozegoen

25.Etahurbilduzirenharendiszipuluak,etaesnatuzuten, ziotela,Jauna,salbagaitzazu:galtzengara

26Etaerranciecén,Cergaticbeldurçarete,fedeguticoac? Orduanjaikietamehatxatuzituenhaizeaketaitsasoa;eta lasaitasunhandiazegoen

27Bainaguiçonacmiretsceçaten,cioitela,Noladaau, haizeacetaitsasoac-ereobeditzendiotela?

28EtaethorrizeneanGergesenenlurralderabestaldera, topatuzitzaizkiondeabrudunbi,hilobietatikirtetenziren, ososutsuak,bidehartatiknehorezzedinigaro.

29Etahuna,oihueginzuten,ziotela:Zerduguzurekin, Iesus,JainkoarenSemea?ethorrialzaraguoinazetzera orduabainolehen?

30Etaurrunzegoenhetarikaskotxerriartaldebat bazkatzen

31.Badadeabruekothoitzeginzioten,ziotela:Baldin botatzengaituzu,utzgaitzazutxerriartalderajoangaitezen

32Etaesanzien:ZoazteEtailkiziranean,sarthuziran txerriartaldera:etahuna,txerri-taldeguziabortizkilaster joanzanlekualdapabatetikitsasora,etailzanuretan

33.Etahaiekzaintzenzituztenekigeseginzuten,etajoan zirenhirira,etakontatuzutenguzia,etazergertatuzitzaien deabruenjabeei

34.Etahuná,hiriguziailkhizenJesusibidera:etahura ikusirik,othoitzeginzioten,aldeeginzezanberen lurraldeetatik

9.KAPITULUA

1Etasarthuzanontzibatean,etaigarozan,etaethorzan bereerrira.

2.Etahuná,ekarriziotenparalitikobat,ohebateanetzanda: etaJesusekhaienfedeaikusirikerranzionparalitikoari; Seme,animazaitez;barkatuzaizkizuzurebekatuak

3Etahuná,Scribataricbatzucerraitençutenberebaitan, Hunecblasfematzendu

4EtaJesusekjakinikhekienpentsamenduakerranzuen: Zergatikusteduzuegaizkizuenbihotzetan?

5Zerenzerdenerrazagoesatea:Barkatuakzaizkizutezure bekatuak;edoesatea:Jaikietaibili?

6Bainajakindezazuen,gizonarenSemeakbaduela boterealurreanbekatuakbarkatzeko,(orduandio paralitikoari:)Jaikizaitez,hartuzureohea,etazoazzure etxera

7Etajaikizen,etajoanzenbereetxera

8.Bainagendetzakikusirik,miretsiziren,etaglorificatu zutenJainkoa,zeinagizoneihalakobotereaemanziona

9EtaIesusekhandikiragaitenzelarik,ikusizuengizonbat, Mateozeritzana,aduaneraiarririk,etaerranzioen:Jarrai iezadazuEtajaikietajarraituzion

10Etagerthatuzen,Jesusetxeanjateraeseritazegoela, huná,ethorrizirenaskopublicanoetabekatari,etaeseri zirenberarekinetabereikasleekin

11EtaikusirikFariseuek,erranzietenharendiszipuluei: ZergatikjatenduzuenMaisuakpublicanoekineta bekatariekin?

12BainaJesusekhorientzutean,esanzien:Osasuna dutenekezdutemedikurikbehar,gaixodaudenekbaizik.

13Bainazoazte,etaikasezazuezeresannahiduenhorrek: Errukitukodut,etaezsakrifizioa:zereneznaizetorri zintzoakdeitzera,baizikbekatariakdamutzera.

14OrduanethorrizitzaizkionJoanendiscipuluac,cioitela, CergaticguetaPhariseuacmaizbarurtzendugu,bainahire discipuluaceztutebarurtu?

15EtaerranciecénIesusec,Emazteguecohaourécdolu eguinahalaldute,ezkongaiahequindenbitartean?baña ethorrirendiraegunak,ezkongaiakendukozaienean,eta orduanbaruregingodute

16Nehorkezdiojantzizaharbatioihalberrikopuskarik jartzen,zerenhurabetetzekoipintzendenaarropatik kentzendu,etaurraduraareagotuegitenda

17Etagizonekezduteardoberriaontzizaharretansartzen: bestelaontziakhautsiegitendira,etaardoaagortzenda,eta ontziakgaltzendira;

18Gauçahaucerrancieçela,huná,ethorcedinburuzagibat, etaadoraceçanhura,cioela,Enealabahiladaorain:baina zatoz,etaezareçaçuescuaharengainera,etavicikoda

19EtajaikizanJesus,etajarraituzion,etabere diszipuluakere.

20Etahuná,emaztebat,hamabiurthezodoljariozeriturik, harenatzetikethorrizitzaion,etaukituzionberesoñeko ertza

21Zerenberebaitanerranzuen:Harensoñekoaukitzen badut,sanoegongonaiz.

22BainanJesusekbueltaemanzion,etahuraikusi zuenean,erranzioen:Alaba,konsolatuzaitez;zurefedeak sendatuzaitu.Etaemakumeaorduhartatiksendatuzen.

23EtasartuzeneanJesusburuzagiarenetxera,ikusizituen juglalaketajendeazarataegiten,

24Erranzien:Etzazueleku,zerenneskameaezdahil, bainalodago.Etabarreeginziotenburlatuz.

25Bainanjendeaaterazenean,sartuzen,etaeskutikhartu zuen,etaneskameajaikizen.

26.Etaharenospeahedatuzenlurraldehartara.

27EtaJesushandikjoanzenean,biitsujarraiki zitzaizkion,oihuka,etaziotela:DabidenSemea,urrikal gaitzazu.

28Etaettxerasartuzenean,itsuakhurbilduzitzaizkion,eta Jesusekesanzien:Sinestenduzuehauegitekogainaizela? Esanzioten:Bai,Jauna

29Orduanukituzituenhaienbegiak,zioela,Zuen fedearenarabera.

30Etaidekizitzaienbegiak;etaJesusekzorrotzagindu zien,esanez:Begiraezazueinorkezdezalajakin

31.Bainahaiek,aldeeginzutenean,zabalduzutenharen ospeaherrialdehartanguzian

32Ilkhitzean,huná,deabruzjabetutakogizonmutubat ekarrizioten.

33Etadeabruakanporabotazutenean,mintzatuzenmutua: etajendetzaharritutazegoen,ziotela,Israelenezdainoiz halakorikikusi.

34BainaFariseuekerranzuten:Deabruenprinzipearen bidezbotatzenditudeabruak

35.EtaibillizenJesushirietaerriguzietan,iracasten hekiensinagogetan,etapredikatuzerreinukoEbanjelioa, etasendatzenzitueneritasunetaeritasunguziakjendearen artean.

36Bainanjendetzaikusirik,urrikalduzenhaietaz,zeren nahasibaitziren,etasakabanatubaitziren,artzainikez dutenardiakbezala.

37Orduanerranciecénberediscipuluey,Eguiazuzta ugariada,bainalangilleacguti

38OthoitzeguioçuebadauztarenIauna,bidalditzalabere uztaralangilleac

10.KAPITULUA

1Etaberehamabidiszipuluakdeituzituenean,emanzien ahalmenaizpiritusatsuenkontra,haiekkanporabotatzeko, etaeritasunetaeritasunguziaksendatzeko

2Badahamabiapostoluenizenakhauekdira;Lehena, Simon,Pedrodeitzendena,etabereanaiaAndres;Santiago Zebedeorensemea,etaJuanharenanaia;

3Felipe,etaBartolome;Tomas,etaMateopublikanoa; SantiagoAlfeorensemea,etaLebeo,Tadeozuenabizena; 4Simonkanaandarra,etaJudasIskariote,beraeresaldu zuena.

5HamabihauekigorrizituenJesusek,etaaginduzien, zioela:Ezzoaztejentilenbidera,etaezzaiteztesartu Samaritarrenhiririk

6.Zoaz,ordea,Israeletxekoardigalduetara.

7Etazoaztela,predikatuezazute,esanez:Hurbilda zeruetakoerreinua

8Gaixoaksendatu,lepradunakgarbitu,hilakpiztu, deabruakkanporabota:dohainikjasodituzue,dohainik eman.

9Ezemanezurre,ezzilar,ezkobrezurepoltsetan, 10Ezzurebidaiarakozakurik,ezbijantzi,ezoinetako,ez oraindikmakila:zerenlangileaberejatekoamerezidu.

11Etaedozeinhiritanedoerritansartukozareten,galdetu iezaiezunordendigne;etahanegonzaiteztehandikjoan arte

12.Etaetchebaterasartzean,aguregizue.

13.Etaetxeamerezibadu,etorbedizuenbakea:bainaez badamerezi,itzulibedizuenbakeazuengana

14Etanorc-ereezzaituzteerrezebituko,ezzurehitzak adituko,etxeedohirihartatikirtetenzarenean,astindu ezazuzureoinetakohautsa

15Egiazdiotsuet:SodomakoetaGomorrakolurrarentzat jasangarriagoaizangodajuizioegunean,hirihurabaino

16Huna,ardiakbezalabidaltzenzaituztetotsoenartera: izanzaiteztebadasugeakbezainjakintsu,etausoakbezain kaltegabeak

17Kontuz,ordea,gizonekin:zerenkontzilioetara entregatukozaituzte,etaazotatukozaituzteberen sinagogetan;

18Etaeramanenzaretegobernadoreenetaerregeen aitzineanenegatik,haienetajentilenkontrakotestigantza emateko

19Bañaentregatzenzaituztenean,etzaiteztelapentsatu nolaedozeresangoduzuen:zerenordubereanemango dizutezeresangoduzuen

20Zerenezzaretezuekhitzegitenduzuena,baizikzuen AitarenEspirituazuetanmintzatzendena.

21Etaanaiakentregatukoduanaiaheriotzera,etaaitak umea:etahaurrakberengurasoenkontraaltxatukodira,eta hiltzeraeramangodituzte.

22Etagizonguziakgorrotaturenzareteeneizenagatik: bainaazkenerañoirautenduenasalbatukoda

23.Bainanhirihuntanjazartzenzaituztenean,ihesegizue bestebatera:zerenegiazdiotsuet:EzzareteIsraelgohiriak igaroko,gizonarenSemeaethorriarteo

24.Eztadiszipuluaberenagusiarengainetik,ezzerbitzaria berenausiarengainetik

25Askidadizipuluarentzatberenagusibezalaizatea,eta zerbitzariaberejaunbezala.EtxekonagusiariBeelzebub deitubadiote,zenbatgehiagodeitukodieteharenetxekoak?

26Ezizan,beraz,beldurrik:zerenezdagoezerestalirik, agertukoezdenik;etaezkutatua,horiezdaezagutuko.

27Ilunpetanerraitendizuedana,errandezazueargian,eta belarriraaditzenduzuena,predikatuezazuteetxe-gainean

28.Etaezizanbeldurgorputzahiltzendutenak,baina arimahiltzekogaiezdirenak:aitzitik,beldurizan infernuanarimaetagorputzagaltzekogaidena

29.Ezaldirabitxolarresaltzenlakobatentruke?etabatez dalurreraerorikozuenAitagabe

30Bainazureburukoileguztiakzenbatutadaude.

31Ezzaitezteberazbeldurizan,txolarreaskobainobalio handiagoaduzue

32Nork,bada,gizonenaitzineankonfesatzennauena,nik erekonfesatukodutzerukoeneAitarenaurrean.

33Bainanor-ereukatukonaugizonenaitzinean,nikere ukatukodutzerukoeneAitarenaurrean

34Ezpentsaetorrinaizelalurrerabakeaigortzera:eznaiz etorribakeaigortzera,ezpatabaizik

35.Zerenethorrinaizgizonbatbereaitarenkontra,eta alababereamarenkontra,etaalababereamaginarrebaren kontra

36.Etagizonarenetsaiakizangodirabereetxekoak.

37Aitaedoamanibañogeiagomaiteduenakezdaene digne:etasemeaedoalabanibañogeiagomaiteduenakez daenedigne

38.Etaberegurutzeahartzenezduena,etaeneondotik jarraitzenduena,ezdaenedigne.

39Berebiziaarkitzenduenakgaldukodu:etaniregatik berebiziagaltzenduenak,arkitukodu

40Çuecrecebitzendituenac,nirecebitzennau,etani recebitzennauenacrecebitzenduniigorrinauena

41Profetabatenizeneanerrezibitzenduenakprofetaren sariajasokodu;etazintzoarenizeneanerrezibitzenduenak gizonzintzoarensariajasokodu

42Etanorc-ekedateraemanenbadioumehauetarikbati edalontzibaturhotzadiszipulubatenizeneanbakarrik, egiazdiotsuet,ezduinolaereberesariagalduko

11.KAPITULUA

1Etaguerthacedin,Iesusecberehamabidiscipuluey agintzençueneanmanaceçaten,handicioanceçanhekien hirietaniracastetapredicatzera

2.JoanekentzunzitueneankartzelanKristorenobrak, bidalizituenbereikasleetarikbi,

3Etaerranzioen:Zualzaraetorrikodena,alabertzebaten guradugu?

4IhardestenzietenIesusec,etaerranciecén,Zoazteeta eracusteberrizIoanniençutenetaikustendituçuengauçác 5.Itsuekikustendute,etaherrenakibiltzendira, lepradunakgarbitzendira,etagorrakentzutendute,hilak biztuegitendira,etapobreeiEbanjelioapredikatzenzaie 6.Etadohatsuadaniganofenditurenezdena.

7Etaioanziranean,JesusasizanesatenjendetzaiJoani buruz:Zerikhusterailkiziñetenbasamortura?Haizeak astindutakokanabera?

8Bainazertarairtenzinetenikustera?Jantzileunez jantzitakogizonbat?hara,jantzileunakjanztendituztenak erregeenetxeetandaude.

9Bainazertarairtenzareteikustera?Profetabat?bai, diotsuet,etaprofetabatbainogehiago

10.Zerenhauda,zeñatazidatziabaitago:Huna,bidaltzen dizutneremezulariazureaitzinean,zeinakzureaitzinean prestatukoduzurebidea

11Eguiazerraitendrauçuet,emazteticsorthudiradenen arteanezdaiaiquiJoanBataiatzaileabainohandiagorik: halere,zeruetakoresumantxikienaberabainohandiagoa da.

12EtaJoanBataiatzailearenegunetatikorainarte zeruetakoerreinuakbortizkeriajasatendu,etabortitzek indarrezhartzendute

13ZerenprofetaguzieketalegeakprofetizatuzutenJoan arte

14.Etabaldinartunahibadezue,audaElias,etorrikozana.

15Entzutekobelarriakdituenak,entzunbeza

16Bainanorekinkonparatukodutbelaunaldihau? Merkatuetaneserietaberenlaguneideiegitendieten umeenantzekoada,

17.Etaerraitenziotela:Joegindizuegu,etaezduzue dantzatu;negareginzaitugu,etaezzaretenegaregin

18ZerenJoanesethorrizen,ezjatenezedaten,etadiote, Deabruadu.

19GizonarenSemeaethorrizenjatenetaedaten,eta erraitendute,Hunagizonjaleetaardozalea,publicanoen

etabekatarienadiskideBainajakinduriabereseme-alaben bidezkoada.

20Orduanasizangaitzestenbereobraandikgeienakegin ziranerriei,ezziralakodamutu;

21.Aizu,Korazin!aizu,Betsaida!izanere,zurebaitan eginzirenobraahaltsuakTironetaSidoneneginizanbalira, aspaldidamutukozirenzakuetaerrautsetan

22.Bainanikdiotsuet:TiroetaSidonentzatjasangarriagoa izangodajuizioeguneanzuentzatbaino

23Etazu,Kafarnaum,zerurainoaltxatua,infernura jaitsikozara:zerenzurebaitanegindirenobraahaltsuak Sodomaneginizanbalira,gaurarteiraungoluke

24.Bainanikdiotsuet:Sodomakolurrarentzat jasangarriagoaizangodelajuizioeguneanhibaino

25AldihartanihardetsizuenJesusek,etaerranzuen: Eskerrakematendizkizut,oAita,zerukoetalurrekoJauna, zerengauzahauekjakintsuetazuhurrengandikezkutatu dituzulaetahaurreiagertu

26.Halaere,Aita:zerenhalaiduritubaitzuenzure aitzinean

27GauzaguziakemandizkitnereAitagandik:etanehork ezduSemeaezagutzen,Aitakbaizik;etainorkezdu ezagutzenAita,Semeaizanezik,etaSemeakagertuko dionari

28.Zatoztenigana,nekatuetazamaturikzaudetenguztiok, etaatsedenemangodizuet

29Haritzazueneuztarria,etaikasinigandik;zerennaiz otzanaetabihotzezapala:etaarkitukoduzueatsedenazuen arimei

30Zerennireuztarriaarinada,etanirezamaarina

12.KAPITULUA

1.AldiartanJesuslarunbataeguneanartanbarrenajoan zan;etaharendiszipuluakgoseakziren,etahasiziran belarriakmoztenetajaten

2BainaPhariseuécikhusiricerrancieçoten,Huna,eguiten dutehirediscipuluécSabbathoaneguiteazilegiezdena

3Bainaharekerranzien:Ezalduzueirakurrizeregin zuenDabidek,goseizanzenean,etaharekinzeudenak; 4NolasartuzenJainkoarenetxean,etajanzituenogiak, zeinakezbaitzituenjateazilegi,ezharekinzeudenentzat, baizikaphezentzatbakarrik?

5Edoeztuzueirakurrilegean,nolalarunbategunetan tenplukoaphezaklarunbataprofanatzenduela,eta errugabeakdirela?

6Bainanikdiotsuet,tokihonetantenpluabainohandiagoa dela.

7Bainanjakingobazenutezeresannahiduenhonek, errukirikizangodut,etaezsakrifiziorik,ezzenukete errugabeakkondenatuko

8.ZerengizonarenSemealarunbatekoegunarenJauna baita

9Etahandikjoanzenean,sarzedinhaiensinagogara

10Etahuná,cengizonbat,eskuaihartuazuenaEta galdetuzioten,ziotela,zilegialdalarunbatetansendatzea? salatuzezaten.

11Etaesanzien:Zergizonizangodazuenartean,ardibat izangoduena,etalarunbateguneanputzubateraerortzen bada,ezalduheldukoetaaterako?

12Zenbatda,bada,gizonaardiabainohobea?Horregatik zilegidalarunbatetanongiegitea

13Orduanesanziongizonari:LuzatueskuaEtaluzatu zuen;etaosorikzaharberrituzen,besteabezala.

14Orduanfariseuakilkhiziren,etabiltzarbateginzuten harenkontra,nolahilkozutenhura.

15.BañaJesusekjakinik,aldeeginzuenhandikbereburua: etajendeandiakjarraituzion,etaguziaksendatuzituen; 16Etaaginduzienezzezatelaezagutarazi

17.BetezedinIsaiasprofetakesandakoa,zioela: 18Hunanirezerbitzaria,zeinaaukeratududana;ene maitea,zeinetanatseginbaituenearima:harengañean ezarrikodetnereespiritua,etajentileijuizioaerakutsiko die

19.Ezdaliskarrikegingo,ezoihukatuko;etainorkezdu bereahotsaentzungokaleetan

20Ezdukanaberahautstuahautsiko,etalihoaerretzen duenaezduitzaliko,epaiagaraipenerabidaliarte.

21Etaharenizeneanfidatukodirajentilak

22Orduaneramanziokeendeabrubatenjabe,itsueta mutu:etasendatuzuen,nonitsueketamutuekmintzatueta ikustenzuten

23Jendeguziaharritutageldituzen,etaesanzuten:Ezal dahauDabidensemea?

24BainaFariseuekhorientzutean,erranzuten:Honekez ditudeabruakkanporabotatzen,Beelzebubdeabruen printzeakbaizik.

25EtaezagutuzituenJesusekhaienpentsamenduak,eta erranzieten:Berekontrabanatutakoerreinuguzia desolazioradakar;etabereaurkabanatutakohiriedoetxe oroezdairaungo;

26EtaSatanekkanporabotatzenbadu,bereburuaren kontrabanaturikdago;nolairaungodubadabereerreinua?

27EtanikBeelzebubezkanporatzenbaditutdeabruak, norenbidezbotatzendituztezuenseme-alabek?horregatik izangodirazuenepaile.

28BainabaldinIaincoarenEspirituazdeabruacegozten baditut,orduanethorridaIaincoarenresumaçuetara

29.Edobestela,nolasardaitekeindartsubatenetxean,eta bereondasunakhondatu,ezpadalehenikindartsualotzen? etagerobereetxeahondatukodu

30.Nirekinezdagoenaenekontradago;etanirekinbiltzen ezdena,barreiatzenda

31Argatikdiotsuet:Gizoneibekatuetablasfemiaguzia barkatukozaie:bainaEspirituSantuarenkontrako blasfemiaezzaiegizoneibarkatuko

32EtanorcerraitenduenhitzbatguiçonarenSemearen contra,barkaturençaio:bainanorc-ereerraitenbaitu EspirituSantuarencontra,ezdiobarkaturen,ezmundu huntan,ezetorrenmunduan.

33Edoeginzuhaitzaona,etaberefruituaona;edobestela zuhaitzausteldu,etaberefruituausteldu:zerenzuhaitza berefruituagatikezagutzenda

34.Osugegorrienbelaunaldia,nolagaiztoakzarete,gauza onakesangodituzue?zerenbihotzarenugaritasunetik mintzodaahoa

35Gizononakbihotzekoaltxoronetikateratzenditu gauzaonak,etagizongaiztoakondasungaiztotikateratzen ditu.

36Bainanikdiotsuet,gizonekesangodutenhitzalfer guzia,kontuemangodutelajuiziokoegunean

37.Zerenzurehitzezjustifikatuaizangozara,etazure hitzezkondenatuaizangozara

38OrduanihardestençutenScribaetaricetaPhariseuetaric batzuc,cioitela,Magistruá,icusinahiduguhireganicsigno bat

39Bainaharcihardestençuelaerranciecén,Generation gaiztoetaadulterobatsignorenbiladabil;etaezzaio emangoseinalerik,Jonasprofetarenseinalebaizik

40ZerennolaJonashiruregunetahirugaubalearen sabelean;halaegongodagizonarenSemeahirueguneta hirugaulurrarenbihotzean

41Ninivekogizonakjaikikodirajuizioangizaldihonekin, etakondenatukodute:zerendamutubaitzirenJonasen predikazioan;eta,huna,Jonasbainohandiagoadahemen

42.Hegoaldekoerreginajaikikodajuizioangizaldi honekin,etakondenatukodu:zerenlurrekobazterretik etorrizenSalomonenjakinduriaentzutera;etahunahemen Salomonbainohandiagobat.

43Espiritusatsuagizonbatengandikilkitzendenean,toki lehorretatikdabil,atsedenbila,etaezduarkitzen

44.Orduandio,itzulikonaiznereetxera,nondikatera naizen;etaethorridenean,arkitzenduhutsik,miztatuaeta apainduta

45.Orduanioatenda,etahartzendituberebaitanbeste zazpiespiritugaiztoagoberabaino,etasartzendiraetahan bizidira:etagizonhorrenazkenegoeralehenabaino txarragoada.Halagertatukodabelaunaldigaiztohoniere.

46Oraindikjendearekinmintzatzenarizela,huna,bere amaetabereanaiakkanpoangeldituziren,berarekinhitz egitekogogoz.

47Orduanbatekerranzioen:Huna,zureamaetazure anaiakkanpoandaude,zurekinhitzegitekogogoz

48Bainaharcihardestençuelaerrancieçónerrancieçón, Nordaeneama?etanordiranereanaiak?

49Etaluzatuzueneskuabereikasleenganaino,etaesan zuen:Hunaeneamaetaeneanaiak!

50Ecennorc-ereeguinendueneneAitaceruetandenaren nahia,huradaeneanaia,arrebaetaama

13.KAPITULUA

1.Egunberean,Jesusetxetikateraetaitsasoertzeaneseri zen

2Etagendetzeandibatbilduzanharengana;etajendetza guziaertzeangeldituzen.

3Etagauzaaskoerranzizkietenparaboletan,zioela:Huna, ereilebatilkizenereitera;

4.Etaereinzuenean,hazibatzukerorizirenbidebazterrera, etahegaztiaketorrietairentsizituzten

5.Batzukerorizirenharrizkotokietara,nonezzutenlur askorik,etaberehalasortuziren,zerenezzutenlur sakontasunik

6Etaeguzkiaaterazenean,erreziren;etasustrairikez zutenez,ihartuziren.

7Etabatzukarantzaarteaneroriziren;etaarantzaksortu etaitozituzten:

8Bainabestebatluroneraerorizen,etafruituaemanzuen, batzukehun,bestebatzukhirurogei,bestebatzukhogeita hamar.

9Entzutekobelarriakdituenak,entzunbeza

10Etaethorriricdiscipuluacerrancieçoten,Cergaticminço çaizquiparaboletan?

11Harkihardetsietaerranciecén,Cerucoerreinuko misterioacezagutzeacerenemanadauçue,bainahaieiez zaieeman

12.Zerenduenariemangozaio,etaugariagoizangodu: bainaezduenari,duenarierekendukozaio.

13Beraz,parabolazmintzatzennaiz:zerenikusten dutenekezduteikusten;etaentzuteanezduteentzuten, eztaulertzenere.

14EtabetedahekietanEsaiasenprofezia,zeradioena: Entzuteazentzunenduzue,etaeztuteulertuko;etaikusirik ikusikoduzue,etaezduzuesumatuko

15Zerenherrihonenbihotzaloditueginda,etabelarriak entzutekomuturtutadaude,etabegiakitxidituzte;ez dezatelanoizbaitberebegizikusi,etabelarrizentzun,eta bihotzezulertu,etakonbertituezdaitezen,etanik sendatukoditut.

16Bainazorionekoakdirazuenbegiak,ikustenbaitute, etazuenbelarriak,entzutenbaitute

17Eceneguiazerraitendrauçuet,ecenanhitzProphetaeta iustoicusinahidituçuelaikustendituçuengauçaac,eta eztutelaikussietaenzutenditutzuengauzak,etaenzun eztuzutenak.

18Entzun,bada,ereilearenparabola

19Norbaitekenzutendueneanerreinukohitza,etaulertzen ezduena,orduanethortendagaiztoa,etaharrapatzendu berebihotzeanereindakoaHaudabideondoanhaziajaso zuena

20.Bainahaziaharri-lekuetanartuzuena,beradahitza enzutenduena,etaberehalabozkariozhartzendu; 21Alabaina,eztusustrairikberebaitan,bainadenbora baterakoirautendu:zerentribulazioaedopersekuzioa hitzarengatiksortzendenean,ofenditzenbaita

22Arantzaarteanhaziahartuzuenadahitzaentzuten duena;etamunduhuntakoardurak,etaaberastasunen iruzurkeriakitotzendutehitza,etafruiturikgabeko bihurtzenda

23.Bainanhazialuroneanartuzuenadahitzaaditzen duena,etaaditzenduena;zeinakerefruituaematendu,eta ekartzendituena,batzukehun,bestebatzukhirurogei, besteakhogeitahamar.

24Besteparabolabatemanzien,zioela:Zeruetako erreinuaberesoroanhazionaereinzuengizonbaten antzekoada.

25Bañagizonaklozeudelabitartean,ethorrizenharen etsaia,etaereinzuenzirazagariartean,etajoanzen

26.Bainaapalasortuzenean,etafruituaemanzuenean, orduanagertuzenzirazaere

27.Orduanethorrizirenetxekomorroiak,etaerranzioten: Jauna,ezalduzuereinhazionazuresoroan?nondikdu, bada,zira?

28Erranzien:AueginduetsaibatekZerbitzariekesan zioten:«Nahialduzu,bada,joanetahaiekbiltzera?

29Bainaharkerranzuen:Ez;ezdezazuenzirainabildu bitartean,gariaerehaiekinerrotu

30Uztabiakbaterahaziarte,etauztagaraianesangodiet segalariei:Bildulehenikziraza,etalotuitzazusortak erretzeko;

31Besteparabolabatemanzien,zioela:Zeruetako erreinuadagizonbatekhartuetaberesoroanereinzuen mostazaalebatenantzekoa.

32Zeindahaziguzietantxikiena:bainahazidenean,belar arteanhandienada,etazuhaitzbilakatzenda,etazeruko txoriaketortzendiraetabereadarretanostatuhartzendute

33.Besteparabolabatesanzien;Zeruetakoerreinua legamiarenantzekoada,zeinaemaztebatekartuzuen,eta iruneurtxetanezkutatuzuen,guzialegamituarteo

34GauçahaucguciacerrancieçotenIesusecgendetzari parabolatan;etaparabolarikgabeezzienesan.

35Betedadinprofetakerranzuena,ziotela,irekikodut paraboletaneneahoa;Munduarensorreratikisilpeangorde direngauzakesangoditut

36OrduanigorrizuenJesusekjendetza,etasartuzen etxera:etahurbilduzitzaizkionberediszipuluak,ziotela, Adierazuiezaguzulandakozirazarenparabola

37Harkihardestenzieten:«Hazionaereitenduena gizonarenSemeada;

38Eremuamunduada;hazionakerreinukoumeakdira; bañaziranakgaiztoarensemeakdira;

39.Haiekereinzituenetsaiadeabruada;uztamunduaren amaierada;etasegalariakaingeruakdira

40Beraz,zirazabilduetasutanerretzendenbezala;hala izangodamunduhonenamaieran.

41GizonarenSemeakbidalikoditubereAingeruak,eta bildurenditubereerreinutikofenditzenetagaiztakeria egitendutenak;

42Etabotakodituesuzkolabebatera:hanizangoda negarraetahortzgarraskatzea

43.Orduanzintzoakargitukoduteeguzkiabezalaberen AitarenerreinuanEntzutekobelarriakdituenak,entzun beza

44.Berrizere,zeruetakoerreinuasoroanezkutuandagoen altxorrarenantzekoada;gizonakarkitzenduenean, ezkutatuegitendu,etapoz-pozikjoanetadaukanguztia saltzendu,etasorohorierostendu.

45Berriz,zeruetakoerreinuamerkataribatenantzekoada, perlaonenbiladabilena

46.Zeinek,preziohandikoperlabataurkituzuenean,joan etazeukanguztiasalduetaerosizuen

47Berrizerezeruetakoerreinuaitsasorabotaetamota guzietarikbilduzensarebatenantzekoada.

48Cein,betezanean,lehorreraerakarriziran,etaeseri ziran,etaonakontzietanbilduzituzten,bainagaiztoakbota

49Halagertatukodamunduarenamaieran:aingeruak ilkikodira,etagaiztoakzuzenenartetikkendukodituzte

50Etabotakodituesuzkolabera:hanizanendiranegarra etahortzgarraskatzea.

51ErranciecénIesusec,Kontualdituçuegauçahauc guciac?Esatenzioten:Bai,Jauna.

52Orduanerranciecén,Horregaticceruetacoerreinura instruituadenScribaguciadaetche-mahaiadenguiçonaren antzera,ceinacateratzendituenaberealtxorreticgauza berriaketazarrak.

53Etagerthatuzen,parabolahauekbukatuzituenean, handikaldeeginzuela

54Etaethorrizeneanbereherrialdera,irakastenzienberen sinagogan,nontxunditutageldituziren,etaerraiten, Nondikdugizonhonekjakinduriahau,etaobraahaltsu hauek?

55Ezaldahauarotzarensemea?ezaldabereamaMaria deitzen?etabereanaiak,Santiago,etaJoses,etaSimon,eta Judas?

56Etaberearrebak,ezaldiraguziakgurekin?Nondik ditu,bada,gizonhonekgauzahauekguztiak?

57EtaofendituziranharenbaithanBainaIesusecerran ciecén,Prophetabatezdaohoregabe,bereerrianetabere etcheanbaicen.

58Etaetzituenanitzobraandirikeginan sinhesgabetasunagatik

14.KAPITULUA

1Aldihartan,HerodestetrarkakentzunzuenJesusenospea, 2Etaesanzienberezerbitzariei:AudaJoanBataiatzailea; hilenartetikpiztuda;etahorrexegatikageridirabere baitanobraindartsuak

3ZerenHerodesekhartuzuenJoan,etalotuetakartzelan sartuzuenHerodias,bereanaiaFiliperenemazteagatik.

4ZerenJoanekesanzion:Ezzaizuzilegihuraizatea 5Etahilnahiizanzuenean,jendetzarenbeldurzen,zeren profetatzathartzenzuten.

6BainaHerodesenurtebetetzeaospatzenzenean, Herodiasenalabakdantzaeginzuenhaienaurrean,eta Herodesiatsegineginzion.

7Orduanaginduzuenzineginezeskatukoziolaemango ziola

8.Etahark,bereamakaitzinetikinstruiturik,erranzuen: EmadazuemenJoanBataiatzailearenburuakargabatean 9Etaerregeaatsekabetuzen:alaerezinagatik,etaharekin jateraegotenzirenak,emanzezalaaginduzuen.

10Etaigorrizuen,etalepoamoztuzionJoanikartzelan 11Etaeramanzuenbereburuakargabatean,etaeman ziotenneskari,etabereamariekarrizion.

12Etaethorrizirenberediszipuluak,etahartuzuten gorpua,etaehortzizuten,etajoanzirenetaesanzioten Jesusi.

13EntzunzueneanJesusek,handikontzizaldeeginzuen lekubasamortubatera,etajendeaentzutean,jarraituzioten oinezhirietatik.

14EtailkizenJesus,etaikusizuenjendeandibat,eta errukituzenhekiengana,etasendatuzituenhaieneriak

15.Etailunabarrean,hurbilduzitzaizkionberediszipuluak, esatenziotela:Lekubasamortuada,etaorduairaganda; igorditzalajendetza,errietarajoandaitezen,etaeros ditzatenjanaria.

16BainaJesusekerranzieten:Ezdutealdeeginbehar; emaiozuejateko

17.Etaerranzioten:Hemenbostogietabiarrainbesterik ezditugu

18Harkerranzuen:Ekarriiezadazuhona.

19Etamanatuzuengendetzarieserizedilabelargainean, etahartuzituenbostogiaketabiarrainak,etazerurabegira, bedeinkatuetahautsizituen,etaogiakemanzituenbere ikasleei,etadiszipuluakjendetzari..

20Etajanzutenguziek,etaasezitezen,etahamabisaski beteakhartuzituztengeratenzirenzatietatik

21Etajanzutenakbostmillagizoninguruziren, emakumeaketaumeakgainera

22.EtaberehalaJesusekberediszipuluakbehartuzituen ontzibateansartzera,etaharenaitzineanbestealdera joatera,jendetzaigortzenzuenbitartean

23.Etajendetzaigorrizuenean,iganzenmendibatera aparteotoitzegitera:etaarratsaldeahelduzenean,han zegoenbakarrik

24Bañaoraiontziaitsasoarenerdianzegoen,olatuak astindurik,zerenhaizeakontrakoazen.

25EtagauekolaugarrenguardianJesusjoanzen hekiengana,itsasoanzihoala.

26.Etaikusizuteneandiszipuluakhuraitsasoanzihoala, asaldatuziren,ziotela,Izpiritubatda;etabeldurrezoihu eginzuten

27.BainanberehalamintzatuzitzaienJesusek,zioela:Izan zaitezteanimo;ninaiz;ezizanbeldurrik

28EtaihardetsizioenPedrok,etaerranzioen:Jauna,zu bazara,agindunazazuzureganaethornadinurgainean

29Etaerranzuen:ZatozteEtaPedroontzitikjautsi zenean,urgaineanibilizen,Jesusenganajoateko.

30Bainaikusizueneanhaizeazalaparta,beldurtuzen;eta hondoratzenhasirik,oihueginzuen,zioela,Jauna,salba nazazu.

31EtaberehalaluzatuzuenJesusekeskua,etaharrapatu zuen,etaesanzion:O,fedegutxikoa,zergatikdudatu zenuen?

32Etaontzirasartuziranean,etenzanaizea

33Orduanuntzianzeudenakethorrizirenetaadoratu zioten,ziotela,EgiazJainkoarenSemeaaiz.

34Etaigaroziranean,ethorriziranGenesaretekolurrera

35Etatokihartakogizonekhuraezagutuzutenean,igorri zuteninguruhartara,etaerizeudenguztiakekarrizizkioten; 36Etaothoitzeguitençutenharensoñecoarenbeheabaino hunkileçaten:etaukitucituztenguciacsaluciraden

15.KAPITULUA

1.OrduanethorrizitzaizkionJesusenganaJerusalengo zirenFariseuaketaeskribauak,ziotela:

2Zergatikiraultzendutezurediszipuluekzaharren tradizioa?ezbaituteeskuakgarbitzenogiajatendutenean.

3Bainaharcihardestençuelaerranciecén,CergaticçuecereIaincoarenmanamenduahaustenduçueçuentradizioz?

4.ZerenJainkoakaginduzuen,zioela:Ohoratuzureaita etaama,eta:Aitaedoamamadarikatzendituenak,hilbedi 5Bainazuekdiozue:Norkesangodiobereaitariedobere amari:Dohainbatda,zertanprobetxuaaterakozinateke; 6Etaezohoratubereaitaedoama,libreizangoda Horrela,Jainkoarenmanamenduaezerezeanutziduzue zuentradizioz.

7Hipokritaok,ondoprofetizatuzuenEsaiasekzuetaz, zioela:

8.Herrihauahozhurbiltzendanigana,etaezpainez ohoratzennau;bainahaienbihotzaurrundagonigandik

9Bainaalferrikadoratzennaute,gizonenmanamenduak doktrinagatikirakasten

10Etadeithuzuenjendetza,etaesanzien:Entzunetaadi ezazue

11.Ahoansartzendanakezduzikintzengizona;baina ahotikateratzendena,honekkutsatzendugizona

12Orduanethorriricharendiscipuluacerrancieçoten, BadaquicecenPhariseuacescandalizatuiçandiradela,hitz hauençuncituztenean?

13Bainaharcihardestençuelaerranceçan,EneAita cerucoaclandatueztuenlandareguciasustraiturenda

14Utziitzazue:itsuengidaridiraEtaitsuakitsua eramatenbadu,biaklubakiraerorikodira.

15OrduanihardestenzioenPierrisek,etaerranzioen: Adieraziguzuparabolaau

16EtaerranzuenIesusek,Zuekereoraindikadimendu gabe?

17Ezalduzueoraindikulertzen,ahotiksartzendenguzia sabeleansartzendela,etabotatzendelazirriborroa?

18.Bainaahotikateratzendirengauzakbihotzetik ateratzendira;etazikintzendutegizona

19Zerenbihotzetikateratzendirapentsamendugaiztoak, hilketak,adulterioak,fornicazioak,lapurretak,testigantza faltsuak,blasfemiak

20Hauekdiragizonakutsatzendutengauzak:baina eskuakgarbitugabeiateakezduinorkutsatzen

21JoanzenbadaJesushandik,etajoanzenTiroeta Sidongobazterretara.

22Etahara,kanaandaremakumebatilkizenlurralde beretik,etaoihueginzion,zioela:Errukizaite,Jauna, DabidenSemea;enealabadeabrubatekinnazkatutadago.

23BainaharkezzionhitzbatereerantzunEtaethorriric harendiscipuluacothoitzceçaten,cioitela,Igoreçaçue; oihuegitenbaitugureatzetik.

24Bainaharkihardetsizuen:«EznaizbidaliaIsrael etxekoardigalduetarabaizik

25Orduanethorriricadoraceçanhura,cioela,Iauna, lagundunazazu

26Bainaharcihardestençuelaerranceçan,Ezdakomeni haurreioguiahartzeaetatxakurreibotatzea.

27Etaerranzuen:Egia,Iauna:oraindiktxakurrekjaten duteberennagusienmahaitikerortzendirenapurrak

28.OrduanihardestenzaroenIesusek,etaerranzioen:O emaztea,handiadazurefedea:bedizurinahiduzunbezala Etaberealabasendatuzanorduhartatik

29.EtaaldeeginzuenhandikJesus,etahurbilduzen Galileakoitsasora;etaigozanmendibatera,etaeserizan 30Etagendetzeandibatethorzedinharengana,zeuzkala berekinherren,itsu,mutu,elferetabesteasko,etabota zituztenJesusenoñetara;etasendatuzituen:

31Halanolajendetzaharritzenzen,ikusizuteneanmutuak mintzatzen,elferakosasunik,herrenakibiltzekoetaitsuak ikusteko:etaglorificatuzutenIsraelgoJainkoa

32OrduandeithuzituenJesusekberediszipuluak,eta erranzuen:Niterrukitzennaizjendetzaz,zerenorainhirur egunezdirautenirekin,etadeusjatekorik:etaezditut igorrikobaraurik,bideanahulezdaitezen

33.Etaerraitenziotenberediszipuluek,Nondikizanbehar duguainbesteogibasamortuan,hainjendeandiabetetzeko?

34EtaerranciecénIesusec,Zenbatoguidituçue?Etahec errancieçoten,Zazpi,etaarrainttipibatzu.

35Etaaginduzionjendetzarieserzedinlurrean

36.Etahartuzituenzazpiogiaketaarrainak,etaeskerrak emanetahautsizituen,etaemanzituenberediszipuluei, etadiszipuluakjendetzari

37Etajanzutenguziek,etaasezitezen,etaartuzituzten zazpisaskibeteakgeldituzirenapurtutik.

38Etajatenzutenaklaumillagizonziren,emakumeaketa umeakgainera

39Etaigorrizuenjendetza,etahartuzuenbarkua,eta ethorrizenMagdalekobazterretara

16.KAPITULUA

1.EtaethorrizirenFariseuak-ereSaduzeoekin,eta tentazioakeskatuzizkietenzerukoseinalebat

2Harkihardetsietaerranciecén,Arratsadenean,diozue: Eguraldiederraizangoda,zerengorridazerua.

3Etagoizean,Eguralditxarraizangodagaur,zeruagorri etabeheanbaitago.Ohipokritak,zerukoaurpegia antzemandezakezue;bainaezaldituzuedenboren seinaleakantzeman?

4Belaunaldigaiztoetaadulterioaseinalebatenbiladabil; etaezzaioseinalerikemango,Jonasprofetarenseinalea baizikEtautzizituen,etaaldeeginzuen

5Etaetorriziraneanberediszipuluakbestealdera,aztu ziranogiahartzea

6OrduanerranciecénIesusec,Beguiraçueetabeguiraçue PhariseuenetaSaduzeoenlegamiaz.

7Etaerraiatzenzutenberenartean,ziotela:Ogirikartuez dugulakoda

8.EtazerikusirikJesusek,esanzien:Oifedegutxikoak, zergatikarizaretezuenarteanarrazoitzen,zerenezduzuen ogirikekarri?

9.Ezalzareteoraindikulertzen,etaezalduzueoroitzen bostmillarenbostogiez,etazenbatsaskijasozenituzten?

10Eztalaumillarenzazpiogiak,etazenbatsaskiartu zenituzten?

11Nolaezdakizueulertzeneznizulaogizerran,gorde zaiteztelaFariseoenetaSaduzeoenlegamiaz?

12.Orduanulertuzuten,nolaaginduzielaezibiltzeko ogiarenlegamiaz,baizikFariseoenetaSaduzeoen doktrinaz

13.IesusekFilipoZesareakobazterretaraethorrizenean, galdetuzienberediszipuluei,zioela:Nordiogizonak naizelaniGizonarenSemea?

14.Etaerranzuten:BatzuekdiotezuzarelaJoan Bataiatzailea:bestebatzuek,Elias;etabestebatzuk, Jeremias,edoprofetenbat

15.Erranzien:Bainazueknornaizeladiozue?

16EtaSimonPedrokihardetsizuen,etaerranzuen:Zu zeraKristo,JainkobiziarenSemea

17.EtaerantzunzionJesusek:Zorionekoazera,Simon Barjona,zerenaragiaketaodolakezdizuteagertu,baizik eneAitazeruetandena

18.Etanikerediotsut:ZuzarelaPedro,etaharkaitzhonen gaineaneraikikodudalaeneeliza;etainfernukoateakez diraharenaurkagailenduko

19.Etaemangodizkizutzerukoerreinukogiltzak,eta zeruanlotukoduzuenazeruanlotukoda,etazeruan laxatukoduzuenazeruanlaxatukoda

20.Orduanaginduzienberediszipuluei,ezzezatennehori esanJesusKristozela

21.OrdutikaurrerahasizenJesusberediszipuluei erakustennolajoanbeharzuelaJerusalemera,etaanitz sufritubeharzuelazaharrenetaapheznagusieneta eskribarengandik,etahilizanen,etairugarrenegunean resuscitatzeko.

22OrduanPedrokartuzuen,etaasizanmehatxatzen, zioela:Urrutibedizuregandik,Iauna;

23BainaharcitzuliricerrancieçónPierrisi,Aldeaitzinene atzetik,Satana:hiofensaaizenetzat:ecenezdituc Iaincoarenacdiradengauçácdastatu,bainaguiçonén diradenac

24OrduanerranzietenIesusecberediscipuluey,Baldin nehorceneondoraethorrinahibadu,ukabedibereburua, etaharbeçaberegurutzea,etanirijarraibedi

25Zerennorkberebiziasalbatunahiduenakgaldukodu: etanorkgaldukoduberebiziaenegatik,arkitukodu.

26Zerenzertarakobaliodugizonakmunduguzia irabaztenbadu,etaberearimagaltzenbadu?edozer emanendugizonakbereanimarentruke?

27ZerengizonarenSemeaethorrirendabereAitaren glorianbereaingeruekin;etaorduansaritukodubakoitza bereobrenarabera.

28Eguiazerraitendrauçuet,badirelahemendaudenbatzu, herioadastatureneztutenic,guiçonarenSemeabere erreinuanethortenikusterano

17.KAPITULUA

1EtaseiegunenburuanartuzituenJesusekPedro, SantiagoetaJoanbereanaia,etamendigaraibateraeraman zituenaparte

2Etatransfiguratuzenhaienaitzinean,etabereaurpegia iguzkiabezaladistiraeginzuen,etaberejantziakargia bezainzuri

3Etahuná,agertuzitzaizkienMoisesetaEliasharekin mintzatzen.

4OrduanihardetsizioenPedrok,etaerranzioenJesusi: Jauna,ondaguhemenegotea:nahibaduzu,eginditzagun emenirutabernakle;batzuregatik,etabestebat Moisesentzat,etabatEliasentzat

5Oraindikmintzatzenarizela,huna,hodeidistiratsubatek estaltzenzituenhekienitzala:etahunahodeitikateratako bozbat,zeraesatenzuen:AudaeneSememaitea,zeinetan atsegindudan;entzunezazutehura

6.Etadiszipuluakhorientzutean,ahuspezeroriziren,eta beldurhandiahartuzuten

7EtaethorrizenJesus,etaukituzituen,etaesanzuen: Jaikizaitezetaezizanbeldurrik.

8Etabegiakaltxatuzituztenean,ezzuteninorikusi,Jesus baizik

9.Etamenditikjaistenzirenean,aginduzienJesusek, zioela:Ezesaniñoriikuskerarik,gizonarenSemeaillen artetikpiztuarte

10.Etagaldeginziotenberediszipuluek,ziotela:Zergatik diote,bada,EskribauekEliaslehenikethorribehardela?

11EtaerantzunzienJesusek,etaerranzieten:Eliasegiaz etorrikodalehenik,etagauzaguziakitzulikoditu.

12Bainanikdiotsuet,Eliasjadaetorridela,etaezzuten huraezagutu,bainaegindiotelanahizutenguztiaEra berean,gizonarenSemeakeresufritukodituhetarik.

13Orduan,diszipuluekulertuzutenJoanBataiatzaileaz mintzatuzitzaiela.

14Etajendetzaraethorririk,ethorrizitzaiongizonbat, belaunikaturik,etazioela:

15Jauna,errukizaiteenesemea:zerenilargiada,eta minduta,zerenmaizsutaraerortzenbaita,etasarritan uretara

16Etaekarrinuenzureikasleengana,etaezinzuten sendatu

17OrduanihardetsizuenJesusek,etaerranzuen:O generaziosinesgabeetagaiztoa,noizarteizangonaiz zurekin?noizartejasangozaitut?ekarrinirihona

18EtaJesusekdeabruamehatxatuzuen;etaaldeeginzuen harengandik:etahaurraorduhartatiksendatuzen.

19OrduanethorriricIesusganadiscipuluac,erraitençuten, Cergaticeztugukanporabota?

20EtaJesusekerranzien:Zuensinesgabetasunagatik: zerenegiazdiotsuet:Sinesmenabaduzuemostazaalebat bezala,esangodiozuemendihoni:Aldehemendikhara;eta kendukodu;etaezerezinezkoaizangozaizue.

21Bainamotahauezdairtetenotoitzetabarauzbaizik.

22EtaGalileanegotenzirenbitartean,Jesusekesanzien: GizonarenSemeagizoneneskuetaraeramanenda 23.Etahilkodute,etairugarreneguneanpiztukoda.Eta penahandiazuten

24EtaethorriziraneanKapernaumera,tributudiruaartu zutenakethorriziranPedrogana,etaerranzioten:Ezaldu zurenausiaktributuaordaintzen?

25Harkdio:Bai.Etaetxerasartzean,Jesusekeragotzizion, esanez:Zerusteduzu,Simon?norengandikhartzendute lurrekoerregeekohituraedotributua?berenseme-alaben, alaarrotzen?

26Pierrisecerrancieçón,ArrotzetaricIesusecerrancieçón, Badahaourclibredirade

27.Halaere,haiekofendituezditzagun,zoazitsasora,eta botaamua,etaharezazulehenigotzendenarraina;eta ahoaidekidiozunean,arkitukoduzudirupuskabat;

18.KAPITULUA

1.Aldiberean,diszipuluakJesusenganahurbilduziren, ziotela:Nordazeruetakoerreinuanhandiena?

2EtadeithuzuenJesusekhaurtxobat,etaezarrizuen haienerdian.

3Etaerrançuen,Eguiazerraitendrauçuet,baldin konbertituezbaitzarete,etahaurttiquiacbeçalaeguitenez baitzarete,ezçaretesarthurenceruètacoresumán.

4Nork,bada,umetxohunenbezelaumildukodenbere burua,beradahandienazeruetakoerreinuan

5Etanorc-ererecebiturenbaitueneiceneanhaurttipibat holacobat,nirecebitzennau

6Bañanorcofenditurenbaitunigansinestendutenapur hauetarikbat,hobelitzaiokeerrota-harribatlepoan zintzilikatzea,etaitsasoarensakoneanitotzea

7Zoritxarramunduadelituengatik!izanere,delituaketorri behardira;bainazorigaitzaofensaetortzendengizonhorri!

8Argatikzureeskuakedozureoinakofenditzenbazaitu, moztuitzazu,etabotaitzazuzuregandik:hobedazubizian sartzeageldiedoelbarri,bainobieskuedobioinedukitzea betikosutarabotatzea

9Etazurebegiakofenditzenbazaitu,ateraezazu,etabota ezazuzuregandik:hobedabegibakarrarekinbizitzera sartzea,bainobibegiedukitzeainfernurasutarabotatzea

10.Begirazaitezteezdezazuenmespretxatutxikihauetarik batere;zerendiotsuet,zeruanhaienaingeruakbetiikusten dutelazerukoeneAitarenaurpegia

11ZerengizonarenSemeaethorridagalduzenasalbatzera 12Nolausteduzue?baldinguiçonacehunardibaditu,eta hetaricbatgaldubada,ezoteditulaurogeitahemeretziac utzi,etamendietaraioaitenda,etaokertudenabillatzendu?

13Etabaldinarkitzenbadu,egiazdiotsuet,ardihorretaz gehiagopoztenda,okertuezzirenlaurogeitahemeretziez baino.

14HalaereezdazuenAitazeruandagoenarennahia,txiki hauetarikbatgaldadila

15.Gainera,baldinzureanaiakzurekontraeginbadu,zoaz etaesanzionbereerruazureetaberabakarrik:baldin entzunbadizu,irabaziduzuzureanaia

16Bainabaldinezbazaituaditunahi,harezazuzurekin bestebatedobi,bizpahirutestigurenahoanhitzbakoitza finkatudadin

17.Etabaldinezpaituzteentzuterik,erraiozuelizari:baina baldineliziarientzutekoezpada,izanbedizuentzatpagano etapublicanobezala

18Egiazdiotsuet,zeruanlotukoduzuenguziazeruanlotua izangoda:etazeruanlaxatukoduzuenazeruanlaxatukoda.

19Berrizerraitendrauçuet,baldinçuetaricbilurrean adosturenbaldinbadiraescaturendutengauçaz,eneAita ceruètaticeguinençaietela

20Zerenbiedohirunereizeneanbildurikdaudentokian, hannagonihaienerdian.

21OrduanethorrizitzaionPierris,etaerranzion:Jauna, zenbatetanbekatukodunereanaiak,etabarkatukodiot? zazpialdizarte?

22ErrancieçónIesusec,Ezdrauçuterraiten,zazpibider arte:baina,hirurogeitahamaraldizzazpiarte

23.Hortaz,zeruetakoerreinuaberezerbitzariakkontuan hartukozituenerregebatenantzekoada

24Etakontuakegitenhasizenean,batekarrizioten,amar millatalentuzorziozkana.

25Bainanordaindubeharezzuenez,berenausiakagindu zuensaltzeko,etabereemaztea,etaseme-alabak,etazuen guztia,etaordainzezala.

26Zerbitzariaerorzedinbada,etaadoratuzuen,zioela, Jauna,izanpazientzianirekin,etaordaindukodizutguzia

27.Orduanzerbitzariharenjaunaerrukituzuen,etaaskatu zuen,etabarkatuzionzorra

28Bainanzerbitzariberailkhizen,etaarkituzuenbere zerbitzarietakobat,ehundenariozorziozkana:etaeskuak ezarrizizkionzintzurretik,zioela:Ordaidazuzordiozuna 29Etaberezerbitzari-lagunaerorizenbereoñetara,eta othoitzeginzion,zioela,izanpazientzianirekin,eta ordaindukodizutguzia

30Etaetzuennaiizan:bañajoanzanetaegotzizuen kartzelan,zorraordainduarteo.

31Badaberezerbitzariekikusizuteneanzergertatuzen, osoatsekabetuziren,etaethorrizirenetakontatuzieten berennausiarieginzenguztia.

32Orduan,berenausiak,deieginondoren,esanzion:O zerbitzarigaiztoa,barkatudizutzorhoriguztia,zerennahi nauzula;

33Ezalzeniokezukereerrukitubeharzurezerbitzarikideaz,nikzurekinerrukiizannuenbezala?

34.Etahaserretuzanberejauna,etaentregatueban oinazeenesku,zegokionguziaordainduarteo

35.HalaegingodizuenereAitazerukoak-erezueiere, baldinzeuenbihotzetikezbadiezuebatbederabarkatzen bereanaiariberehutsegiteak

19.KAPITULUA

1Etagerthatuzen,Jesusekerranhaukbukatuzituenean, aldeeginzuelaGalileatik,etaethorrizelaJordanez haraindikoJudeakobazterretara;

2.Etagendetzeandiakjarraituzion;etahansendatuzituen.

3Fariseuakereethorrizirenharengana,huratentatuz,eta erraitenziotela,zilegialdagizonakbereemazteaarrazoi guziengatikuztea?

4Etaihardestençuelaerranciecén,Ezalduçueirakurri, hecasieraneguindituenaceguincituelaarraetaeme

5Etaerranzuen:Orgatikutzikoditugizonakaitaetaama, etabereemazteariatxikikozaio:etabiakizangodiraharagi bat?

6.Argatikezdirageiagobi,aragibatbaizik.Beraz, Jainkoakbatuduena,ezbezagizonakbanatu.

7Erranzioten:ZergatikbadaaginduzuenMoisesek divorziozkoidazkibatemateko,etauzteko?

8.Erranzien:Moisesekzuenbihotzekogogortasunagatik utzizintuztenzuenemazteakuztea:bainahasieratikezzen horrelaizan

9Etadiotsuet:Norkbereemazteautzikoduena, paillardiziagatikizanezik,etabestebatekinezkontzenden, adulterioegitendu:etaezkontzendenakadulterioegitendu.

10Harendiscipuluécerrancieçoten,Baldinguiçonaren emaztearihalabada,ezdaonaezkontzea

11Bainaharcerranciecén,Guciekezinduterecebituhitz hau,emanazaienariizanezik

12Ecenbadiraeunukobatzuk,amarensabeletikainjaio ziradenak:etabadiraeunukobatzuk,gizonenarteaneginak izanziranak:etabadiraeunukobatzuk,zeruetako erreinuagatikbereburuaeunukoegindabenakHartzeko gaidenak,hardezala.

13Orduanekarrizizkiotenumetxoak,eskuakhekien gaineanjarrietaotoitzeginzezan:etadiszipuluek mehatxatzenzituzten.

14BainaIesusecerrançuen,Utzihaurttiquiac,eta ezteçaçueladebekatueneganaetortzea:ecenhalacoacda ceruetacoresumá.

15Etaeskuakezarrizizkien,etahandikaldeeginzuen

16Etahuna,batetorrizenetaerranzion:Maisuona,zer oneginendut,betikobiziaizandezadan?

17Etaerranzioen:Zergatikdeitzennauzuon?ezdagoon batbaizik,hauda,Jainkoa:bainabizitzerasartukobazara, betemanamenduak.

18Errancieçón,Cein?Jesusekesanzuen:Ezduzu hilketarikegingo,ezduzuadulteriorikegingo,ezduzu lapurtuko,ezduzutestigantzafaltsurikemango, 19Ohoratuzureaitaetazureama,eta:Maiteezazuzure hurkoazeureburuabezala

20Errancieçóngazteac,Gauçahaucguciacbeguiratuditut enegaztarotatic:cerfaltadetoraino?

21Iesusecerrancieçón,Baldineguinnahibahaiz,zoaz,eta salduduana,etaemanpobreei,etaizanenducaltxorra zeruan;

22Bainanmutilgazteakhitzhorientzutean,joanzen tristeturik,zerenondasunandiakzituen.

23OrduanesanzienJesusekberediszipuluei:Egiaz diotsuet,aberatsbatnekezsartukodelazeruetakoerreinuan.

24Etaberrizdiotsuet:Errazagoadagamelubatorratzaren begitikigarotzea,aberatsbatJainkoarenerreinuansartzea baino

25Harendiscipuluacençuniciçancitecen,ikaragarri harrituciraden,cioitela,Norberazsalbadaiteke?

26BainanJesusekikhusizituen,etaerranzieten: Gizonentzatauezinezkoada;bainaJainkoarekingauza guztiakdiraposible

27OrduanihardestençuelaPierrisecerrancieçón,Huná, guciacutzidraugugucia,etajarraitudraugu;zerizango duguberaz?

28.EtaJesusekesanzien:Egiazdiotsuet,nirijarraitu zaretenok,gizonarenSemeabereaintzarenaulkianeseriko

denbirsorkuntzan,zuekereeserikozaretehamabitronuen gainean,etahamabileinuakjuzgatzen.Israel.

29Etanereizenagatiketxeak,edoanaiak,edoarrebak, edoaita,edoama,edoemaztea,edohaurrak,edolurrak utzidituenak,ehunaldizjasokodu,etabetikobizia heredatukodu

30Bainalehendirenaskoazkenakizangodira;etaazkenak izangodiralehenak.

20.KAPITULUA

1Zerenzeruetakoerreinuaetxekonagusidengizonbaten antzekoada,zeinailkizengoizeangoizberemahastian langileakkontratatzera

2Etalangileekinadostuzuenean,eguneandentimobat, bidalizituenberemahastira.

3Etairtenzaniruorenaldera,etaikusizituenbertze batzukmerkatuanalferzeudela

4.Etaesanzien;Zoaztezuekeremahastira,etazuzena denaemangodizuetEtaberenbidetikjoanziren

5Berrizilkizenseigarrenetabederatzigarrenoren inguruan,etaberdineginzuen.

6Etahamaikaoreninguruanilkizen,etaeridenzituen bertzebatzukalferzeudela,etaerranzien:Zergatikzaudete hemenegunguzianalfer?

7Erranzioten:NehorkezgaituelakoalokatuDiotenez, Zoaztezuekeremahastira;etazuzenadena,horiartuko duzue.

8Bada,arratsaldeahelduzenean,erranzioenmahastinausiakberearduradunari:Deituitzazulangilleak,eta emanitzazuberenordainsaria,hasterikazkenetik lenengoetara

9Etaethorriziraneanhamaikaorenalderaalokatu ziradenak,errezibituzutenbatbederadenariobat.

10Bainalehenakethorrizirenean,ustezutengehiagojaso beharzutela;etaeraberean,gizonbakoitzarizentimobat jasozuten.

11Etaerrezibituzutenean,marmareginzutenetxeko andrearenkontra

12.Esatenziotela:Azkenhauekordubatbaizikezdute egin,etaberdinegindizkizuguegunarenzamaetaberoa eramanditugunak

13.Bainaharkihardetsizioenhaietakobati,etaerranzuen: Adiskidea,ezdizutgaizkirikegiten:ezalzinennirekin adostuzentimobatentruke?

14.Harezazuzuredena,etazoaz:azkenhoniemangodiot, zuribezala

15.Ezalzaitzileginahidudananerearekinegitea?Zure begiagaiztoaalda,onanaizelako?

16Beraz,azkenakizangodiralehenak,etalehenak azkenak:zerenaskodeitzendira,bainagutxiaukeratuak

17.EtaIesusekJerusalemeraigantzean,hamabi diszipuluakbereganatuzituenbidean,etaesanzien: 18Huna,Jerusalemeraigotzengara;etagizonarenSemea apheznagusieietaeskribaueisaldukozaie,etaheriotzera kondenatukodute

19.Etajentileiemangodieburla,etaazotatzeraeta gurutzilifikatzeko:etairugarreneguneanpiztukoda 20OrduanethorrizenharenganaZebedeorensemeenama beresemeekin,adoratzenziotela,etaharengauzarenbat desiratzen

21Etaesanzion:Zernahiduzu?Errancieçón,Emaçu nerebisemehauceserdaitecen,batahireescuineaneta berceaezquerrean,hireerreinuan

22.BainaJesusekihardetsizioen:Ezdakizuezereskatzen duzuen.Edanahalalzaretenikedanendudankopatik,eta bataiatunainaizenbataioaz?Diotenez,Ahalgara 23Etaerranciecén,Edanençaretenerekalizatic,eta batheyaturençaretenibatheyatunaidanbataioaz:bainaene escuineanetaeneezkerreanesertzeaezdaeneemaitea, bainaiçanendanereAitakprestatuaduenhorieiemana

24Etaentzuteanhamarrak,haserretuzirenbianaien kontra

25BainaIesusecdeithucitzanharengana,etaerrancieçón, Badaquiçueecenjentilenprinceéchekiengainean dohaintzendutela,etahandidirenachekiengainean

26.Bainaezdahorrelaizangozuenartean:bainazuen arteanhandiaizannahiduena,izanbedizuenzerbitzari; 27Etazuenarteannagusiizannahiduena,izanbedizuen zerbitzari.

28GizonarenSemeaezpadazerbitzatzeraetorri,baizik zerbitzatzera,etaberebiziaaskorenerreskateaematera

29.EtaJerikotikirtenziranean,jendeandibatjarraituzion.

30Etahuná,bidebazterreaneseritazeudelabiitsu, entzuteanJesusiragaitenzela,oihueginzuten,ziotela: Errukigaitzazu,Jauna,DabidenSemea.

31Etagendetzakmehatxatzenzituen,zerenisildubehar zituztela:bainaaregehiagooihukatzenzuten,ziotela: Errukizaiteztegurekin,Jauna,DabidenSemea.

32EtageldituzanIesusek,etadeieginzien,etaerran zaroen:Zernahiduzuenikegindezazuen?

33.Erranzioten:Jauna,gurebegiakidekiditzaten. 34EtaerrukituzitzaienJesusek,etaukituzituenbegiak: etaberehalaikusizutenhaienbegiek,etajarraituzioten

21.KAPITULUA

1.EtahurbilduzireneanJerusalemera,etaethorrizirenean Betfagera,Olibamendira,orduanigorrizituenJesusbi diszipulu

2.Erranzieten:Zoaztezurekontrakoherrira,etaberehala eridenenduzueastobatlotuta,etaastobatharekin:askatu itzazu,etaekarrinigana

3.Etanorbaitekzerbaiterraitenbadiezue,erranenduzue: Jaunakhaienbeharradu;etaberehalabidalikoditu

4Auguziaeginzan,profetakesandakoabetezedin,esaten zuela:

5EsaniezaiozueSiongoalabari:Huna,zureErregea zureganadator,apala,etaastobatengaineaneserita,eta astobatenastoarenkumea

6Etajoanzirenikasleak,etaeginzutenJesusekagindu zienbezela

7.Etaekarrizutenastoaetaastoa,etajantzizituztenberen soinekoak,etagaineanezarrizuten

8Etajendeandibatzabaltzenzuenberejantziakbidean; bestebatzukzuhaitzetatikadarrakmoztu,etalastokatu zituztenbidean

9.Etaaitzineanzihoazenetaatzetikzetorrenjendetzak oihuegitenzuen,ziotela:HosannaDabidenSemeari: benedikatuaJaunarenizeneandatorrena;Hosannagorenean

10.EtaethorrizeneanJerusalemera,hiriguziahunkituzen, zioela,Nordaau?

11Etajendetzakerranzuen:AudaJesusGalileako Nazaretekoprofeta.

12EtasartuzanJesusJainkoarentenplora,etakanpora botazituentenploansalduetaerostenzutenguziak,eta eraitsizituendiru-trukatzaileenmahaiak,etausoaksaltzen zituzteneneserlekuak

13Etaerranzieten:Eskribatuadago:Eneetxeaotoitzetxeadeitukoda;bainazueklapurrenzuloaeginduzue. 14Etaitsuaketaherrenakethorrizitzaizkiontenpluan;eta sendatuzituen

15Etaikusirikapaiz-burueketaeskribauekeginzituen gauzamiragarriak,etahaurrakoihukatenploan,ziotela, HosannaDabidenSemea;atsekabetutazeuden, 16Etaesanzion:Entzutenalduzuzerdiotenhauek?Eta Jesusekesanzien:Bai;Ezalduzuesekulairakurri: Haurtxoenetaumetxoenahotiklaudorioakbetedituzu?

17Etautzizituen,etailkizenhiritikBetaniara;etahan ostatuhartuzuen

18.Bada,goizeanhiriraitzulizenean,goseaizanzen.

19Etaikusizueneanpikondobatbidean,hurbilduzen bertara,etaezzuenezeraurkituharengainean,hostoak baizik,etaesanzion:Ezbedihemendikaurrerafruiturik haztenEtaberehalapikondoaihartuzen

20Etadiszipuluakikusirik,miretsirikzeuden,ziotelarik: Zeinlasterihartudenpikondoa!

21IhardetsizuenJesusek,etaerranzien:Egiazdiotsuet: Sinesmenabaduzueetadudarikezbaduzue,ezduzue bakarrikegingopikondoariegitenzaionhau,baiziketa mendihoniesangobadiozueere:«Aldenzaitezte»,eta botazaitezteitsasora;egingoda

22Etagauçaguciac,othoitzeaneskaturendezutena, sinistuta,artukodezute

23Etaethorrizeneantenplora,hurbilduzitzaizkion aphezburuaketapopulukozaharrak,irakastenarizela,eta erranzioten:Zerautoritatezegitendituzugauzahauek?eta norkemanzizunautoritateau?

24EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,nic-eregauça batgaldetzendrauçuet,ceinbaldinerraitenbadidaçue, halabererranendrauçuetnolacoautoritatezeguitenditudan gauçahauc.

25Joanenbataioa,nongoazen?zerutik,alagizonetatik? Etaerraitençutenberenartean,cioitela,Baldinerranen badugu,Cerutic;esangodigu:Zergatikezdezuebada sinistu?

26Bañaesangobagenu:Gizonez;herriaribeldurradiogu; izanere,guztiekduteJoanprofeta.

27EtaihardestenzietenJesusi,etaerranzioten:Ezindugu esan.Etaerranciecén,Eztauçueterraitenceinautoritatez eguitenditudangauçahauc

28Bainazerusteduzue?Gizonbatekbisemeizanzituen; etaetorrizanlenengoarengana,etaesanzion:Seme,zoaz gaurlaneraenemahastian.

29Harkihardetsizioen:Ezdutnahi,bainagerodamutu zen,etajoanzen

30Etaethorrizenbigarrenarengana,etaerranzuenberdin Etaharcihardestençuelaerranceçan,Banoan,iauna,eta etzénjoan.

31Bietarikzeinekeginzuenbereaitarenborondatea? Esatenzioten:LehenaJesusekesanzien:Egiazdiotsuet: Publikoeketaemaztegaiakzuekbainolehendoazela Jainkoarenerreinura

32EcenJoaniçandaçuetaraiustitiacobidean,etaeztuçue sinhetsi:bainapublicanoécetaemagalduécsinhetsceçaten hura:etaçuec,huraikussivkanduçuenean,etzarete damutu,hurasinhetsdeçatençát.

33.Entzunbesteparabolabat:Bazenetxekonagusibat, mahastibatlandatuzuena,etainguratuzuena,etabertan ardo-lapabatzulatuzuen,etaeraikizuendorrebat,etautzi zuenlaborariei,etajoanzenurrutikoherrialdebatera.

34Etafruituarendenborahurbiltzenzenean,bere zerbitzariakbidalizituenlaborariengana,harenfruituak jasozezaten

35Etalaborariekartuzituztenberezerbitzariak,etabatajo zuten,etabestebathilzuten,etabestebatlapidatuzuten.

36Berrizbialduzituenbertzezerbitzariaklenengoakbaño geiago:etahalaxeeginzieten

37.Bainanazkenikberesemeaigorrizien,zioela,Ene semeabegirunekodute

38Bainalaborarieksemeaikusizutenean,erranzuten berenartean:Audaoinordekoa;zatoz,hildezagun,etahar dezagunharenondarea

39Etaarrapatuzuten,etabotazutenmahastitik,etahil zuten.

40Badatorreneanbadamahastiarenjauna,zeregingodie laborarihaiei?

41.Erranzioten:Desegingoditugaizkilehaiek,etautziko dieberemahastiabestelaboraribatzuei,zeinekberen sasoietanemanendizkiotenfruituak

42ErranciecénIesusec,EzalduçuesekulaScripturietan irakurri:Eraikitzaileekbaztertuzutenharria,berabihurtu dabazterrenburu:hauJaunarenegintzada,etamiragarria dagurebegietan?

43Argatikdiotsuet:Jainkoarenerreinuakendukoda zuengandik,etaberefruituakekartzendituennaziobati emango.

44Etanor-ereerorikodenharrihunengainerahautsiren da:bainanorengaineraerorikoden,hautsbihurtukodu

45.EtaapaizburueketaFariseuekharenparabolak entzutean,jakinzutenhaietazmintzatzenzela

46Bainaeskuakezarrinahizituztelarik,jendearenbeldur ziren,zerenprofetatzathartuzuten.

22.KAPITULUA

1EtaerantzunzienJesusek,berrizparabolazmintzatu zitzaien,etaesanzuen:

2.Zeruetakoerreinuaerregebatenantzekoada,bere semearenezkontzaeginzuena,

3.Etabidalizituenberezerbitzariakezteietaragonbidatuak zeudenakdeitzera,etaetzituenetorrinahi

4Berrizbialduzituenbestezerbitzariak,zioela:Esaiezue deitutakoei:Huna,prestatudutnereafaria:hilakdiranere idiaketaenehaziak,etadenaprest:zatozteezteietara.

5Bañaarbuiatuziran,etajoanziran,bataberebaserrira, besteaberemerkantziara

6Etahondarrakhartuzituenberezerbitzariak,etaothoitz eginzizkieten,etahilzituzten

7.Bainaerregeakhorientzutean,haserretuzen,etabidali zituenberearmadak,etahilzituenhiltzailehaiek,etaerre zuenhaienhiria

8Orduanerranciecénberecerbitzariei,Ezteiacprestdaude, bainagonbidatuakezziranmerezi

9Zoaztebadabideetara,etaarkitukodituzuenguziak,dei eginezkontzara.

10Ilkhizirenbadazerbitzarihaiekbideetara,etabildu zituztenaurkituzituztenguziak,gaiztoaketaonak:eta ezteiakgonbidatuzhornituziren.

11Etaerregeasartuzeneangonbidatuakikustera,ikusi zuenhaneztei-jantzirikezzeukangizonbat

12Etaerrancieçón,Adisquide,nolasarcedinhunaezteiabillamendurik?Etahitzikgabegeratuzen

13Orduanerregeakesanzienzerbitzariei:Lotuezazute eskuaketaoinak,etaeramanezazute,etabotaezazu kanpoaldekoilunpeetara;hanizangodanegarraetahortzkarraskatzea.

14Zerenaskodeitzendira,bainagutxiaukeratuak

15Orduanjoanzirenfariseuak,etaaholkatuzutennola nahaszezatenharensolasean.

16EtaigorriziozkatenberediszipuluakHerodiarrekin batera,ziotela,Maisu,badakiguegiazarela,etaegiaz irakastenduzulaIainkoarenbidea,etaezdiozula inorengandikaxola,zerenezduzugizonenpertsonai begiratzen

17.Esaniezaguzubada,Zerusteduzu?ZilegidaZesarri tributuakematea,alaez?

18BainaJesusekikusizuenhaiengaiztakeria,etaesan zuen:Zergatiktentatzennauzue,hipokritak?

19Erakutsiezadazutributu-diruaEtazentimobatekarri zioten

20Etaerranciecén,Norenadairudietainskripziohau?

21Erranzioten:ZesarrenaOrduanerranciecén, EmaioçuebadaZesarriZesarrenacdiradenacetaJainkoari Jainkoarengauzak.

22Hitzoiekentzutean,miretsieginziren,etautzizuten, etajoanziren

23.EgunbereanethorrizitzaizkionSaduzeoak,erraiten baituteezdelaresurrecciónrik,etagaldetuzioten:

24Erranziotela,Maisu,erranzuenMoisesek:Baldinbat hiltzenbada,seme-alabarikezduelarik,bereanaia ezkondukodabereemazteari,etahaziasortukodiobere anaiari

25.Etabazirengurekinzazpianaia:etalehena,emazte batekinezkonduzenean,hilzen,etaezzuelarik,bere emazteaanaiariutzizion

26.Eraberean,bigarrenakere,etahirugarrenak zazpigarreneraño

27Etaazkenikemakumeaerehilzen

28.Beraz,resurrectioneannorenemazteizangoda zazpietarik?denekbaitzutenbera

29IhardetsceçanIesusec,etaerranciecén,Okereguiten çarete,ezdaquiçuelaScripturác,ezIaincoarenindarra

30Ecenresurrectioneanezdiraezkontzen,ezezkontzaz emanen,bainaIaincoarenAingueruacbeçaladiraceruetan

31Bainahilenresurrecciónz,ezalduzueirakurriIainkoak esandizuna,esatenduela:

32NinaizAbrahamenJainkoa,etaIsaakenJainkoa,eta JakobenJainkoa?JainkoaezdahildakoenJainkoa,biziena baizik

33.Etaauentzuteangendetzak,harritutageldituziren harendoktrinaz

34BainaFariseuakadituzuteneanSaduzeoakisilarazi zituela,bilduziren.

35Orduanhetarikbatek,legelarizenak,galderabategin zion,tentatuz,etaesanez:

36Maisu,zeindalegeanaginduhandia?

37.Iesusekerranzioen:MaitaturenduzuzureJainkoJauna zurebihotzguziaz,etazurearimaguziazetazuregogo guziaz.

38Haudamanamendulehenaetahandia.

39Etabigarrenaharenantzekoada:Maiteduzuzure hurkoazureburuabezala

40.Bimanamenduhauengaineandaudezintziliklegeeta profetak

41Fariseuakbildurikzeudenbitartean,Jesusekgaldetu zien:

42cioela,ZerderitzozueKristoz?norensemeada? Diotenez,DabidenSemea.

43Erranciecén,NolabadaDabidecespirituazdeitzendio Iauna,cioela:

44.JaunakesanzionnireJaunari:Eserizaiteznire eskuinaldean,zureetsaiakzureoinenaulkijarriarte?

45BadaDavidekJaunadeitzenbadio,noladaberesemea?

46.Etanehorkezinizanzionitzbatihardetsi,etaegun hartatiknehorkezzuenausartzenguehiagogalderarik egiten

23.KAPITULUA

1.OrduanmintzatuzitzaienJesusekjendetzarietabere ikasleei:

2Esatenziotela:EskribauaketafariseuakMoisesen aulkianeseritadaude.

3Beraz,behatzendizutetenguztia,behatuetaegitendute; bañaetzaitezueeginberenobrenondotik:zerenesatendute, etaez.

4Zerenzamaastunaketaeramanbeharrekoastunaklotzen dituzte,etagizonensorbaldetanjartzendituzte;baina beraiekezdituztehatzbatekinmugituko.

5Bañaberenobraguziakegitendituztegizonakikusteko: zabaltzendituzteberenfilakteria,etazabaltzendituzte berensoñekomugak.

6Etamaitaezazuejaietangoikogelak,etasinagogetan eserlekunagusiak

7.Etaagurrakmerkatuetan,etagizonendeitzea,Rabbi, Rabbi 8BainaezzaiteztedeitzenRabbi:ecenbatdazuenMaisua, Kristo;etazuekguztiakzareteanaiak.

9Etaezezazuteinordeituzuenaitalurrean,zerenbat baitazuenAita,zeruandagoena

10Ezzaiteztedeitzennagusi:zerenbatbaitazuenMaisua, Kristo

11.Bainazuenarteanhandienadenaizangodazuen zerbitzari

12Etanorkbereburuagoratukoduena,apaldukoda;eta bereburuaapaldukoduenagoratuaizangoda

13.Bainazorigaitzzuei,eskribaetafariseu,hipokrita! zerenzerukoerreinuagizonenkontraixtenduzue:zerenez zaretezeuekbarnerasartzen,etaezdituzueuztensartzen sartzendirenei

14Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!zerenirensten dituzuealargunenetxeak,etaitxurakeriagatikotoitzluzea egitenduzue:beraz,kondenaziohandiagoajasokoduzue

15Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!izanere,itsasoa etalurrainguratzendituzueproselitobategiteko,etahura eginadenean,infernukoumeazeuekbainobialdizgehiago egitenduzue

16Aizuei,gidariitsuok,erraitenduzuenok:Norkzin egitenduentenploaz,ezdaezer;bainatenplukourrezzin egitenduenak,zordunda!

17.Ergelaketaitsuak:zerenaladaandiagoa,urrea,ala tenplua,urreasaindutzenduena?

18Eta:Aldareagatikzinegitenduenak,ezdaezer;bainan zinegitenduenakgaineanduendohainaz,errudunada

19.Zoroetaitsuok:zerenzerdaandiagoa,dohaina,ala dohainasaindutzenduenaldarea?

20Nork,bada,juramentuegitendualdareagatik,beragatik etaharengaineandaudengauzaguziengatikzinegitendu 21Etanorkjuramentuegitendutenploagatik,beragatik juramentuegitendu,etabertanbizidenagatik.

22Etazeruazzinegitenduenak,zinegitenduJainkoaren tronuaz,etagañeaniarritzendenaz

23.Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!zerenmenda, anisaetakuminoarenhamarrenaordaintzenduzue,eta legearengauzapisutsuenak,juizioa,urrikaltasunaetafedea aldebaterautzidituzu:hauekeginbeharzenituzke,etaez besteaegingabeutzi

24Gidariitsuok,kimuairagaztenduzuenetagamelua irenstenduzuenok.

25Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!zerengarbitzen duzuekopaetaplaterarenkanpoaldea,bainabarrutik estukeriazetagehiegikeriazbeterikdaude.

26Fariseoitsu,garbitulehenikkoparenetaplateren barneandagoena,haienkanpoaldeaeregarbiizandadin

27Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!zerenzuek sepulturazurienantzekoakzarete,zeinakkanpotikeder ageridirenak,bainabarruanhildakoenhezurrezeta kutsaduraguzizbeteak.

28Halazuekerekanpotikagertzenzaizkizutezintzo gizonei,bainabarrutikhipokrisiazetagaiztakeriazbeterik zaudete.

29Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!zerenprofeten hilobiakeraikitzendituzue,etazintzoenhilobiakapaindu, 30.Etaerran:Gurearbasoenegunetanizanbagina,ez ginatekehaiekinpartehartukoprofetenodolean

31Argatikzaretezeuenburuarenlekuko,profetakhil zituztenensemeakzaretela.

32Beteezazuebadazuenarbasoenneurria

33Sugeak,sugegorrienbelaunaldia,nolaigesegin dezakezueinfernukokondenazioari?

34Argatik,huná,bidaltzendizkizuetprofetak,eta jakintsuaketaeskribauak:etahaietakobatzukhileta gurutziltzatukodituzue;etahaietarikobatzukazotatuko dituzuezuensinagogetan,etahiritikhirirapersegituko dituzue.

35Zuengaineraetordadilalurreraisuritakoodolzintzo guzia,AbelzintzoarenodoletikBarakiasenseme Zakariasenodolera,zeinatenpluetaaldarearteanhil zenuten.

36Eguiazerraitendrauçuet,gauçahaucguciacethorriren diradebelaunaldihunengainera

37OJerusalen,Jerusalem,profetakhiltzendituzulaeta zureganabidalitakoakharrikajartzendituzula,zenbataldiz bildukonituzkezureseme-alabak,oiloakberehegoen azpianbiltzendituenbezala,etaezduzuenahi!

38Huna,zureetxeahutsikgeldituzaizue

39Ecenerraitendrauçuet:Eznauzuehemendikaurrera ikusiko,esanarte:DohatsuadaJaunarenizeneandatorrena

24.KAPITULUA

1EtailkizenJesus,etaaldeeginzuentenplotik:etabere diszipuluakethorrizitzaizkiontenplukoeraikinak erakusteko.

2EtaerranciecénIesusec,Eztuçueikustengauçahauc guciac?eguiazerraitendrauçuet,ezdahemenutzikoharri batbestearengainean,erorikoezdena.

3EtaOlibamendianiarririkzegoenean,diszipuluak hurbilduzitzaizkionberegana,esatenziotela:Esaguzu, noizgertatukodiragauzahauek?etazerizangodazure etorrerarenetamunduarenamaierarenseinale?

4EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Beguiraçue iñorcenganaezçaitezten

5Ecenanhitzethorrirendiradeeneicenean,erraitendutela, NinaizChrist;etaaskoengainatukoditu.

6Etaaditukoduzuegerlaketagerrenzurrumurruak:beha ezzaiteztelaatsekabetu:zerengauzahaukguziakgerthatu behardira,bainaazkenaezdaoraindik.

7Zerennazioanazioarenaurkaaltxatukoda,etaerreinua erreinuarenaurka,etagoseteak,etaizurriteak,eta lurrikarakizangodirahainbattokitan.

8Horiekguziakdiraatsekabeenhasiera

9Orduanlibratukozaituzteatsekabetzeko,etahilko zaituzte,etanazioguztiengandikgorrotatukozaituzteene izenagatik

10Etaorduananhitzofenditurendirade,etaelkarsalduko dute,etaelkargorrotaturendute.

11Etaaskoprofetafaltsupiztukodira,etaasko engañatukodituzte

12.Etagaiztakeriaugariizangobaita,askorenmaitasuna hoztukoda

13Bañaazkenerañoiraungoduena,berasalbatukoda

14.Etaerreinukoebanjeliohaumunduguzianpredikatuko danazioguzieitestigantzaemateko;etaorduanetorrikoda amaiera

15.Beraz,Danielprofetakesandakodesolazioaren higuingarritasunalekusantuanikhusikoduzuenean (irakurtzenduenak,ulerdezala)

16.OrduanJudeandaudenakigesbezatemendietara; 17Ezdadilajautsietxegaineandagoenabereetxetikezer ateratzera;

18.Ezbedilandandagoenakitzuliberejantziakhartzera.

19Etazorigaiztokoakhaurdundaudenak,etaegunhetan edoskitzendituztenak!

20.Bainaotoiezazuezuenihesaldianeguan,ezlarunbat eguneanizanezdadin

21.Zerenorduanizanendatribulazioandibat,munduaren asieratikgaurdainoizanezdena,ezetasekulaizango

22Etaegunhaieklaburtuezpada,ezdaharagirik salbatuko:bainaelejituengatiklaburtuegingodiraegun haiek.

23Badanehorkerranenbadizute,Huna,hemendaKristo, alahan;ezsinetsi

24Zerenjaikikodiradekristofaltsuak,etaprofeta gezurrezkoak,etaseinaleandiaketamirariakegingo dituzte;halan,posiblebalitz,hautetsiakberakengainatuko dituzte

25Huna,lehenesandizut

26.Horregatik,esangobadizute:Hunabasamortuandago; etzaitelairten:hara,ezkutukogeletandago;ezsinetsi

27Zerentximistaksortaldetikateratzendenbezala,eta mendebalderaereargitzenduenbezala;halaizangoda gizonarenSemearenetorreraere

28.Zerennonnahidengorpua,bertanbildukodiraarranoak.

29.Egunhaietakotribulazioarenondotik,eguzkiailunduko da,etailargiakezdubereargirikemango,etaizarrak zerutikerorikodira,etazerukobotereakastindukodira

30.EtaorduanagertukodagizonarenSemearenseinalea zeruan:etaorduanlurrekoleinuguzieknegaregingodute, etaikusikodutegizonarenSemeaethortenzeruko hodeietanindaretaaintzahandiarekin

31EtaigorrirenditubereAingeruaktronpeta-hotsandi batekin,etabildurendituztebereelektuaklauhaizetatik, zerukomuturbatetikbestera

32Ikasiorainpikuarenparabolabat;Harenadarra oraindiksamurradagoenean,etahostoakateratzen dituenean,badakizueudahurbildela;

33Halazuekere,gauzhaukguziakikhusiren dizkizutenean,jakizuehurbildela,atheetanere.

34Eguiazerraitendrauçuet,ezdabelaunaldiauiraganen gauçahaucguciacbethediradeno

35.Zeruaetalurraigarokodira,bainaenehitzakezdira iraganen

36Bainaegunetaorduhartazezdakinehork,ezzeruko Aingeruek,eneAitakbaizik.

37BainaNoerenegunakizanzirenbezala,halaizangoda gizonarenSemearenetorreraere

38.Zerenuholdearenaurrekoegunetanbezala,jateneta edaten,ezkontzenetaezkontzenziren,Noearkansartuzen egunerano

39.Etaetzuenezagutuuholdeaetorriarte,etaguziak eramanzituenarte;halaizangodagizonarenSemearen etorreraere

40.Orduanbiizangodiralandan;batahartuetabestea utzikodute

41Biemakumeizangodiraerrotanehotzen;batahartueta besteautzikodute.

42Zaudebada,zerenezdakizuezeordutanetorrikoden zuenJauna

43.Badakizuau,bada,etxekojaunakjakinizanbaluzein ordutanetorrikodenlapurra,begiralegokeela,etaetzuen utzikobereetxeaapurtzea

44Beraz,çuec-ereprestçaitezte:ecenusteezdezutenordu bateanethortendaguiçonarenSemea

45Norda,bada,zerbitzarileialetajakintsubat,zeinabere nausiakbereetxekoburuzagiezarriduen,beregaraian jatekoaemateko?

46.Dohatsudazerbitzarihura,zeinaethorrideneanbere nausiakhorrelaekitenduen

47Eguiazerraitendrauçuet,içanenduelabereondasun guciengainean

48.Etabaldinzerbitzarigaiztohorrekberebihotzean esangobalu:EneJaunakatzeratzendubereetorrera;

49Etahasikodaberezerbitzari-lagunakjotzen,eta mozkorrekinjatenetaedaten;

50Zerbitzarihorrenjaunaetorrikodaharenbilaezden egunean,etaezagutzenezduenordubatean.

51Etazatitukodu,etaezarrikodioberezatia hipokriteekin:hanizangodanegarraetahortz-karrastaka

25.KAPITULUA

1Orduanzeruetakoerreinuaidukikodahamarbirjina, berenlanparakhartuetasenargaiarenbilajoanzirenak.

2.Etabostzuhurziran,etabostergelak.

3Zorozirenekberenlanparakhartuzituzten,etaezzuten oliorikhartuberekin;

4.Bainajakintsuekolioahartuzutenberenontzietanberen lanpararekin

5Senargaiagelditzenzenbitartean,guztiakloeginetalo eginzuten

6Etagauerdianoihubateginzen:Huna,ezkongaiadator; zoazteharenbila.

7Orduanaltxatuzirenbirjinahaiekguztiak,etaberen lanparakapainduzituzten

8.Etaergelakesanzienjakintsuei:Emaiguzuzureoliotik; zerengurelanparakitzalidira

9Bainajakintsuekihardetsizuten,ziotela:Ez;Gueta zuentzataskiezdadinizan:bainazoaztesaltzaileengana, etaerosezazuezuentzat

10Etaerosterazihoazela,etorrizenezkongaia;etaprest zeudenakharekinsartuzirenezkontzara:etaateaitxizen.

11Geroethorrizirenbertzebirjinak-ere,ziotela,Iauna, Iauna,idekiiezaguzu

12Bainaharcihardestençuelaerranceçan,Eguiazerraiten drauçuet,ezçaituetezagutzen

13Zaudebada,zerenezdakizueezeguna,ezorduanon ethordenGizonarenSemea.

14Zerenzeruetakoerreinuaurrunekoherrialdebatera bidaiatzendengizonabezalada,zeinakberezerbitzariak deituetabereondasunakemanzizkion.

15Etabatibosttalentuemanzizkion,bestebatibi,eta bestebati;gizonbakoitzaribereahalmenarenarabera;eta berehalahartuzuenbidaia.

16Orduan,bosttalentuhartuzituenajoanzen,etaharekin trukatuzuen,etabestebosttalentueginzituen

17.Etahalaberbijasozituenak,bestebiereirabazizituen.

18Bainanbatartuzuenajoanzenetalurreanzulatuzuen, etaezkutatuzuenberenausiarendirua

19.Denboraluzebatenburuan,zerbitzarihorienjauna ethortenda,etahaiekinkontuakegitenditu

20Etaethorrizenbadabosttalentuartuzituena,etabeste bosttalentuekarrizituen,zioelarik,Jauna,bosttalentu emandizkidazu:huná,bestebosttalentuirabazidituthaien ondoan

21.Erranzioenberenausiak:Ondoegiña,zerbitzarioneta leiala:gauzagutxitanleializanzara,gauzaaskorengainean ezarrikozaitut:sarzaitezzurenausiarenbozkarioan.

22Bitalentuartuzituenaereethorrizen,etaesanzuen: Jauna,bitalentuemandizkidazu:horra,bestebitalentu irabazidituthaiekinbatera

23.Erranzionnausiak:Ondoegin,zerbitzarionaetaleial; gauzagutxitanleializanzara,gauzaaskorenburuzagi jarrikozaitut:sarzaitezzurenausiarenbozkarioan

24Orduanethorrizentalentubatartuzuena,etaesanzuen: Jauna,banekiengizongogorrazarela,ereinezduzun tokianbiltzenetalastorikeginezduzuntokianbiltzen.

25Etabeldurtunintzen,etajoannintzen,etaezkutatu nuenzuretalentualurrean

26.Ihardestenzioberenausiak:Zerbitzarigaiztoetaalferra, bazenekienereinezdudantokianbiltzendudala,eta lastorikezdudantokianbiltzen

27Beraz,trukatzaileeienediruajarribeharzenioke,eta orduanetorreranneureaklukurrezhartubeharkonituzke. 28Hartu,bada,talentua,etaemanamartalentudituenari 29.Zerenduenariemangozaio,etaugariizangodu:baina ezduenarikendukozaiodaukanaere.

30Etabotaezazuezerbitzarimesederikgabekoakanpoko ilhunbetara:hanizangodanegarraetahortz-karraskatzea

31.GizonarenSemeabereglorianethorrirendenean,eta aingerusainduguziakharekin,orduaneserikodabere gloriarentronuan

32Etaharenaitzineanbildukodiranazioguziak,eta bereizikodituelkarrengandik,artzainakbereardiak ahuntzetatikbereiztendituenbezala.

33Etaezarrikodituardiakbereeskuinaldean,etaahuntzak ezkerrean

34Orduan,Erregeakesangodiebereeskuinaldean daudenei:Zatozte,eneAitarenbedeinkatuak,heredatu ezazutemunduarensorreratikprestatuazuenerreinua

35.Zerengoseanintzen,etaemanzenidatenjatekoa:egarri nengoen,etaemanzenidatenedaten:arrotzanintzen,eta hartuninduten

36.Biluzik,etajantzininduten:gaixonengoen,etabisitatu nauzue:kartzelannengoen,etaeneganaethorrizarete

37Orduanihardetsikodiotezintzoek,esanez:Iauna,noiz ikusizintugungosea,etajatenemanau?alaegarri,eta edatenemandizu?

38Noizikusizintugunarrotza,etaartuzintugun?edo biluzik,etajantzizaitu?

39Edonoizikusizintuguneri,edokartzelan,etaethorri giñanzuregana?

40.EtaihardetsikoduErregeak,etaesangodie:Egiaz diotsuet:Nereanaiahauetariktxikienetarikbatiegin diozuenheinean,egindidazueniri

41.Orduanesangodieezkerrekoeiere:Aldenigandik, madarikatuak,betikosutara,deabruarentzatetaharen Aingeruentzatprestatua

42.Zerengosenengoen,etaezdidazuejakirikeman:egarri nengoen,etaezdidazueedateneman

43Arrotzanintzen,etaeznauzuehartu:biluzik,etaez nauzuejantzi:gaixoriketakartzelan,etaeznauzuebisitatu. 44Orduanihardetsikodioteeurekere:Jauna,noizikusi zintugungose,edoegarri,edoarrotza,edobiluzik,edoeri, edokartzelan,etaezzaitugunzerbitzatzen?

45Orduanihardestendie,dioela,Eguiazerraitendrauçuet, hetaricttikienetaricbatieguinezbaitzaiçuenbeçala,ez didaçuenirieguin.

46Etahauekbetikozigorrajoangodira:bainazintzoak betikobizitzera.

26.KAPITULUA

1Etaguerthacedin,Iesusecerranhaucguciacamaitu cituenean,erranciecénberediscipuluey: 2BadakizuebiegunenburuanPazkojaiadela,eta gizonarenSemeasalduadelagurutziltzatudadin 3Orduanbilduziranapaizburuak,eskribauaketaerriko zarrak,Kaifasdeitzenzanapaiznagusiarenjauregira.

4EtakontsultatuzutenJesusargalkeriazharzezaten,eta hilzezaten

5.Bainahekerranzuten:Ezjaiegunean,ezpadaherriaren arteanzalapartarikizan

6Bada,JesusBetanianzegoela,Simonleprasoarenetxean,

7Etaethorrizitzaionemaztebatalabastrozkokutxabat ukenduosopreziatuaz,etaisurizuenbereburuan,jatera zegoala

8Bainahuraikussiricharendiscipuluéchaserretuceçaten, cioitela,Certarakodahondamenau?

9Zerenukenduauaskorentrukesalduzitekeen,eta pobreeieman

10.Iesusekulertuzuenean,erranzieten:Zergaitik atsekabetzenduzueemakumea?izanere,obraonaegindu nigan

11Zerenpobreakbetidauzkazuezurekin;bainaniez nauzuebetiizan

12.Zerenukenduauisuribaitzuenniregorputzean,egin zuennireehorzketarako

13Egiazdiotsuet,Ebanjeliohaunonahipredikatukoden munduosoan,emakumehonekeginduenhauereesango daharenoroigarritzat

14Bada,hamabietarikbat,JudasIskariotedeitzenzena, apaizburuenganajoanzen.

15Etaesanzien:Zeremangodidazue,etanikemango dizuet?Etaituneginzutenberarekinhogeitahamar zilarrezkopiezarentruke.

16Etaordutikaukerabilatuzuenhurasaldutzeko

17Bada,Legamiagabeenjaiarenlehenegunean, diszipuluakhurbilduzitzaizkionJesusengana,esaten ziotela,NonnahiduzuprestatudezazunPazkojateko?

18Etaerranzuen:Zoazhalakogizonbatenganahirira,eta esaiozu:Maisuakdio:Enedenborahurbilda;Pazkoa ospatukodutzureetxeaneneikasleekin

19EtaeginzutendiszipuluekJesusekagindubezala;eta prestatuzutenPazkoa.

20Etailunabarreanethorrizenean,eserizenhamabiekin 21Etajatenzutenbitartean,erranzuen:Egiazdiotsuet, zuetakobateksaldukonauela.

22Etatristeturikzeudenguziak,erraitenhasizitzaizkion: Jauna,ninaiz?

23.Etaihardetsizuen,erranzuen:Nirekineskuaplaterean bustitzenduenak,beraksaldukonau

24GizonarenSemeabadoaberatazidatziadenbezala: bainaaigizona,zeinarenbidezgizonarenSemeasalduko duen!onaizanzengizonharentzatjaioezbalitz

25Orduan,Judasek,hurasalduzuenak,ihardetsizuen,eta erranzuen:Maisu,ninaiz?Errancieçón,Esanduc.

26Etajatenarizirela,hartuzuenJesusekogia,eta bedeinkatuzuen,etahautsizuen,etaemanziendiszipuluei, etaesanzuen:Hartu,jan;haudaniregorputza.

27Etahartuzuenkopa,etaeskerrakemanzizkieten,eta emanzien,zioela,Edanezazuteguztiok;

28Zerenaudaitunberrikoeneodola,bekatuen barkaziorakoaskogatikisurtzendena

29Bainadiotsuet,ezdudalahemendikaurreraedango mahatsondokofruituhonetatik,eneAitarenerreinuan zuekinberriaedanendudanegunerano

30Etahimnobatabestuzutenean,aterazirenOliba mendira

31OrduanerranciecénIesusec,Guciacofenditurençarete enegaticgauhuntan:ecenscribatuadago:Nikartzaina jorendut,etaartaldearenardiaksakabanaturendirade

32Bainaresuscitatunaizenean,zureaitzineanjoangonaiz Galileara.

33Pierrisecihardestençuelaerrancieçón,Guciachiregatic ofenditurenbadiraere,nieznaizsekulaescandalizatuko

34ErrancieçónIesusec,Eguiazerraitendrauçut,gau honetan,oilarrakjobainolehen,hiruretanukatukonauzula.

35Pierrisecerrancieçón,Nahizetahirequinhilkobanaiz, eztutukatuko.Eraberean,dizipuluguztiekereesanzuten.

36OrduanethorcedinIesushequinGetsemanedeitzenden lekubatera,etaerranzietendiscipuluey,Eserizarete hemen,ninoaharaothoitzeguiten

37.EtaartuzituenberekinPedroetaZebedeorenbisemeak, etahasziantristetzenetaastuntzen

38Orduanerranciecén,Enearimaosotristedago, herioterano:egonzaitezteemen,etazaintzanirekin

39Etajoanzenapurbataurrerago,etaerorizenbere aurpegira,etaotoitzeginzuen,zioela,OeneAita,ahal bada,iragaibedikalizaauenegandik:ordeaezniknahi bezala,zuknaibezalabaizik

40Etaethorcedindiscipuluetara,etaeridenceçanlotara, etaerrancieçónPierrisi,Cer,eztuçueorenbatenequin beguiratu?

41.Begiraezazueetaotoitzegin,tentazioanezsar zaitezten:espirituanaida,bainaharagiaahulada

42Joanzenberrirobigarrenaldiz,etaotoitzeginzuen, zioela:OeneAita,baldinkopahauenegandikurrun ezpada,nikedanezpada,eginbedizureborondatea

43Etaethorrizen,etaarkituzituenberrizlotan,zeren haienbegiakastunakbaitziren.

44Etautzizituen,etaberrirojoanzen,etahirugarrenaldiz otoitzeginzuen,hitzberakesanez

45Orduanethortendaberediscipuluetara,etaerranciecén, Loeguiçueorain,etaçuenatsedenhartu:huná,hurbilda ordua,etaguiçonarenSemeabekatarienescuetaraeraman da.

46Jaiki,goazen:huna,hurbildanitraditzennauena 47Etaorainomintzatzenarizela,hunaJudas, hamabietarikbat,ethorrizen,etaharekinjendeandibat ezpatarekinetamakilekin,apheznagusietatiketaerriko zaharreneskutik

48.Badahuratraditzenzuenakseinalebatemanzien, zioela:Norrimusuemangodiodana,hurada:atxikiezazute 49EtaberehalaethorrizenJesusengana,etaesanzion: Agur,maisu;etamusuemanzion.

50EtaerrancieçónIesusec,Lagun,cergaticethorriaiz? Orduanethorricitecen,etaescuacIesusgaineaniçançuten, etaharturic.

51Etahuná,Jesusekinzeudenetarikbatekeskualuzatu zuen,etaaterazuenezpata,etajozuenapaiznagusiaren zerbitzaribat,etabelarriakenduzion.

52OrduanerrancieçónIesusec,Jarrihireezpataberriz berelekuan:ecenezpatahartzendutenguciacezpataz hilrendirade

53UstealdezuezinnikorainnereAitariothoitzegin,eta lasteremangodizkidalaamabiaingerulegiobainogehiago? 54BainanolabetekodirabadaScriptura,halaizanbehar dela?

55OrdubereanerranzioenJesusekjendetzai:Lapurbaten kontrabezalailkialzareteezpataetamakilekinnihartzera? Eguneroesertzennintzenzuekintenpluanirakasten,etaez ninduzutenheldu.

56Bainaauguziaeginzen,profetenEskriturakbete zitezenOrduandiscipuluguciacutziebenhura,etaigesi citecen.

57EtaJesusatzemanzutenekeramanzutenKaifasaphez nagusiarengana,nonbilduziradenEskribauaketaZaharrak

58BainanPedrokurrutitikjarraituzionapheznagusiaren jauregira,etasarthuzen,etaeserizenzerbitzariekin, amaieraikusteko

59.Badaapaizburuak,etazaharrek,etaconcilioguzia, gezurrezkotestigantzabilhatzenzutenJesusenkontra,hura hilzezaten;

60Bainaetzueneriden:bai,testigufaltsuaskoethorri bazirenere,ezzuteneriden.Azkeneanbilekukofaltsu etorriziren,

61Etaerranzuen:Honekerranzuen:GainaizJainkoaren tenploasuntsitzekoetahiruregunetaneraikitzeko

62EtajaikirikSazerdoteNagusia,esanzion:Ezalduzu ezererantzuten?Zerdahauekzurekontralekukotzen dutena?

63BainaJesusekisilduzuenEtaihardestençuela Sacrificadoresubiranoacerrancieçón,Othoitzendrauat Iaincoviciarengatic,errandeçagulaeahialaChrist, IaincoarenSemea

64DiotsaIesusec,Hicerranduc,halaereerraitendrauçuet, IcususenduçueguiçonarenSemea,iarriric,boterearen escuinean,etaethortencerucohodeietan

65.Orduanapaiznagusiakberesoñekoakurratuzituen, zioelarik:Blasfemiaerrandu;zergehiagobehardugu lekukoen?hunaoraiençunduçueharenblasfemia

66Zerusteduzue?Ihardestenzietenetaerranzuten: Heriotzarenerrudunda

67Orduantueginziotenaurpegira,etakolpekaeman zioten;etabestebatzuekesku-ahurretanjozuten,

68Esatenziotela:Profetizaiezaguzu,Kristo,nordazujo zaituena?

69.Bada,Pedrokanpoaneserizenpalazioan:etaneskato batethorrizitzaion,zioela,ZuereJesusGalileakoarekin izanzinen

70.Bainanguzienaitzineanukatuzuen,zioela:Ezdakitzer diozun

71Etailkizeneanatarira,besteneskamebatekikusizuen, etaesanzienhanzeudenei:HauereJesusNazaretarrarekin zegoen

72Etaberrizukatuzuenjuramentuz:Ezdutgizona ezagutzen.

73Etadenborarenburuanhurbilduzitzaizkionondoan zeudenak,etaesanziotenPedrori:Ziurzuerehaietakobat aiz;zerenzurehizkerakiragartzenzaitu.

74Orduanhasizenmadarikatzenetajuramentuegiten, zioela,EzdutgizonhuraezagutzenEtasegituanoilarrajo zuen.

75EtaorhoituzenPierrisJesusenhitzaz,erranziotela, Oillarrakjobainolehen,irualdizukatukonauzu.Eta ilkirik,negarsaminkieginzuen

27.KAPITULUA

1Goizahelduzenean,apheznagusietaherrikozahar guziekJesusenkontrakonsejuzutenhurahilzezaten 2Etalotuzutenean,eramanzuten,etaemanziotenPonzio PilatoGobernadoreari

3.Orduan,Judas,hurasalduzuena,ikusizuenean kondenatuazela,damutuzen,etaekarrizituenogeita hamarzilarrezkoapaizburueietazaharrei

4.Esanez,bekatuegindutodolerrugabeasaldududanez. Etahecerranceçaten,Cerdahoriguretzat?horretaraikusi

5Etabotazituenzillarrezkopuskaktenplora,etajoanzen, etajoanzenetaurkatuzuenbereburua.

6Etaapaizburuekzilarrezkopiezakhartuzituzten,eta esanzuten:Ezdazilegihaiekogasuneansartzea,zeren odolarenprezioabaita.

7Etaaholkatuzuten,etaerosizutenhaiekinontzigilearen soroa,arrotzaklurperatzeko

8.Orgatikdeitzenzanzelaiori,Odolarenzelaia,gaurarte.

9OrduanbetezenJeremyprofetakesandakoa,zioela:Eta hartuzituztenogeitahamarzilarpiezak,estimatuaizan zenarenprezioa,Israelgosemeekestimatzenzutena; 10Etaemanzienontzigilearensororako,Jaunakagindu zidanbezala.

11EtaJesusGobernadorearenaitzineanjarrizen,eta Gobernadoreakgaldetuzion,zioela:ZualzaraJuduen Erregea?EtaJesusekesanzion:Zukdiozu.

12Etaapaizburuetazaharrenezakusatuaizanzenean,ez zuenezerihardetsi

13.ErranzioenbadaPilatok:Ezaldukaditzenzenbat gauzazurekontratestigantzaematenduten?

14Etaihardetsizioensekulanhitzik;nongobernadoreak izugarriharrituzuen.

15Bada,jaihartanGobernadoreaknahizuenpresobat herriariaskatuohizuen

16.Etabazutenorduanpresonabarmenbat,Barrabas deitzenzena

17Badabilduziranean,esanzienPilatok:Nornahidozue askatudezazuen?Barrabas,edoKristodeitzendenJesus?

18Zerenbazekienbekaizkeriagatiklibratuzutela

19Juiziokoaulkianiarrizenean,bereemazteakigorrizion, esanez:Ezdezuzerikusirikzintzoharekin:zeren ametsetanaskosufritubaitutgaurberagatik

20Bañaapaizburueketazaharrekkonbentzituzuten jendetza,Barrabaseskazezaten,etaJesushilzezaten.

21Gobernadoreakerantzunzien,etaesanzien:Bietako zeinnahiduzueaskatunahidizuedan?Esanzuten: Barrabas.

22Pilatecerranciecén,CereguinendutbadaIesusChrist deitzendena?Guziekerraitenzioten:Gurutzetbedi

23.EtaGobernadoreakesanzuen:Zergaiztakeriaegindu? Bainahekaregehiagooihukatzenzuten,ziotela:Gurutzeta bedi

24.IkusizueneanPilatokezinzuelaezerirabazi,baiziketa zalapartasortuzela,urahartuetaeskuakgarbituzituen jendetzarenaurrean,zioela:Inocentenaizjustohonen odolaz:behazaitezte.

25Orduanihardestençuenpopuluguciac,etaerranceçan, Harenodolaguganetagurehaourgainean.

26OrduanaskatuciecénBarrabas:etaazotaceçanean Iesus,emanceçancrucificaleçan

27OrduanGobernadorearensoldaduekeramanzuten Jesuskomunera,etabilduzituztenharenganasoldadu-talde osoa

28Etabiluztuzuten,etajantzizutensoinekogorrixkabat 29Etaarantzazkokoroabatxaflatuzutenean,jarrizioten buruan,etakanaberabatbereeskuinekoeskuan:eta belaunamakurtuzutenharenaitzinean,etaisekaegiten zioten,ziotela:Agur,JuduenErrege!

30Etatueginziotenharengainera,etahartuzuten kanabera,etajozutenburuan.

31Etaburlaeginondoren,soinekoakenduzioten,etabere soinekoajarrizioten,etaeramanzutenhuracrucificatzeko

32Etailkirik,arkituzutenZirenekogizonbat,deitzenzen Simon:hurabehartuzutenberegurutzeaeramatera. 33EtaethorriziraneanGolgotadeitzendentokira,hauda, buru-hezurbatentokira.

34.Emanziotenedaterabehazunarekinnahastutakoozpina: etahuradastatuzuenean,ezzuenedannahi

35Etagurutziltzatuzuten,etabanatuzituztenbere soñekoak,zozketaeginez,betezedinprofetakesandakoa: Nerejantziakbanatuzituztenhaienartean,etaene soñekoarengaineanzozketaeginzuten

36Etajesarririk,behatzenziotenhan; 37Etabereburugaineanezarrizuenberesalaketaidatzia: HAUDAJEUSJUDUENERREGEA.

38Orduanbilapurgurutziltzatuakizanziranharekin,bata eskumakoaetabesteaezkerrekoa

39.Etairagaitenzirenekirainegitenzioten,buruakalaituz, 40Etaerraitençuela,Tenploasuntsitzenduana,etairu egunetaneraikitzenduana,salbatueureburuaJainkoaren Semeabazara,jaitsigurutzetik.

41Eraberean,apaizburuekereburlaegitenziotela, Eskribaetazaharrekinbatera,esanzuten:

42.Bertzeaksalbatuzituen;berakezindusalbatu.Israelgo Erregeabada,jautsbedioraingurutzetik,etasinistuko dugu

43.Jainkoarenganitxarotenzen;librabezaorain,nahibadu: zerenesanzuen:NinaizJainkoarenSemea

44Harekingurutziltzatuzirenohoinekerehortzetarabota zuten.

45Bada,seigarrenorenetikiluntasunaizanzenlurguzian bederatzioreneraño

46.EtabederatzioreninguruanoihueginzuenJesusek oihuhandiz,zioela:Eli,Eli,lamasabaktani?hauda:Ene Jainkoa,eneJainkoa,zergatikutzinauzu?

47.Hanegotenzirenetarikbatzuek,horientzutean,esan zuten:GizonhonekEliasdeitzendu

48Etaberehalahetarikbatlasterka,artuzuenesponjabat, etabethezuenozpinez,etaipinizuenkanaberabaten gainean,etaemanzionedatera

49Gainontzekoekesanzuten:Ea,ikusdezagunElias salbatzeraetorrikoden.

50Jesusekberrirooihueginzuenean,oihuhandiz,eman zuenmamua

51.Etahuna,tenplukobeloabitanurratuzengoitikbehera; etalurradardareginzuen,etaharriakurratu;

52Etairekiziranhobiak;etalotanzeudensainduen gorputzaskojaikiziren,

53Etailkizanhilobietatikbereresurrectionearenondoan, etasartuzanerrisantuan,etaagertuzanaskori.

54Badacenturioiak,etaharekinzeudenek,Jesusi behatzenarizirela,ikusizuteneanlurrikara,etaegin zirenak,beldurhandiaizanzuten,ziotela:Egiazkihaurzen JainkoarenSemea.

55Etaanhitzemaztekibehatzenzietenurrutitik,Jesusi Galileatikjarraikitzenziotenak,zerbitzatzenziotela 56Horienartean,MariaMagdalena,etaMariaSantiagoren etaJosesenama,etaZebedeorensemeenama

57.Arratsaldeaethorrizenean,etorrizenArimateakogizon aberatsbat,Josezeritzana,beraereJesusendiszipuluazena 58JoanzenPilatogana,etaerregutuzuenJesusengorpua OrduanPilatokgorpuaentregatzekoaginduzuen.

59EtaJosekgorpuaartuzuenean,lihozkooihalgarbi bateanbilduzuen,

60Etaezarrizuenberehilobiberrian,harkaitzeanlandu zuena:etaharrihandibatoholtzakoatarirajaurtizuen,eta aldeeginzuen

61.EtabazenMariaMagdalena,etabesteMaria, sepulkroarenpareaneserita.

62Bada,biharamunean,prestaketaegunarenondotik, apaizburuaketafariseuakelkartuzirenPilatogana

63.Esanziotela,Jauna,orhoitzengaraengainatzailehark erranzuelaoraindikbizizela:Hiruregunenburuanpiztuko naiz

64Agindubada,sepulkroairugarreneguneranogorde dadila,eztedinethorriberediszipuluekgauez,etalapurtu ezdezaten,etaerranjendeari:Illenartetikresuscitatuda: beraz,azkenerrorealehenabainogaiztoagoaizangoda

65Pilatecerranciecén,Badauçueguardiabat:zoazte, eçaçueahalduçuenbeçala.

66Joanziranbada,etasegurtatuzutensepulcroa,harria zigilatu,etaguardiaezarriz

28.KAPITULUA

1Sabbatharenamaieran,astekolehenegunaargitzen hastean,etorrizirenMariaMagdalenaetabesteMaria hilobiaikustera

2.Etahuna,lurrikaraandibatizanzen:zerenJaunaren Aingeruazerutikjautsizen,etaethorrizenetaatetikharria atzerabotazuen,etaharengaineaneserizen

3.Harenbegitarteatximistabezalakoazen,etabere soinekoakelurrabezainzuri;

4Etaharenbeldurrez,zaintzaileakdardarkaeginzuten,eta illakbezalageldituziren.

5EtaihardestençuelaAingueruacerranciecén emaztequiey,Ezçaiteztebeldurric:ecenbadaquitecen Iesuscrucificatuiçandenabilhatzenduçuela.

6Ezdahemen:zerenresuscitatuda,berakesanzuen bezalaZatoz,ikusJaunazetzanlekua

7.Etazoaztelaster,etaesaiezueberediszipuluei,hilen artetikpiztudela;etahuna,zuenaurretikdoaGalileara; hanikusikodezute:huna,errandizut

8.Etalasteraldeeginzutensepulkutikbeldurrezeta bozkarioandiarekin;etakorrikaeginzuenbereikasleei hitzaematera

9.Etazihoazelaberediszipulueikontatzera,huná,Jesusek atzemanzien,zioela,AgurguziaEtaethorricitecen, oinetatikhelduetaadoraceçaten

10OrduanerranciecénIesusec,Ezizanbeldur:zoazte erraneneanaieyecenGalilearadoadela,etahanikussiren naute.

11Bada,ioaitenzihoazela,huná,guardiakobatzukethorri zirenhirira,etaerakhutsizietenapaizburueieginziren gauzaguztiak

12.Etabilduzireneanzaharrekin,etakontseiluaharturik, diruandiaemanzietensoldaduei

13Esatenziotela:Esan,gauezethorrizirenharen diszipuluak,etalapurtuzutenguloginela

14EtahauGobernadorearientzuteraetortzenbazaio, konbentzitukozaitugu,etaziurtatukozaitugu.

15Hartuzutenbadadirua,etaeginzutenirakatsizieten bezala:etahitzhaujuduenarteanzabalduohidagaurarte

16.OrduanhamaikaikasleakGalilearajoanziren,Jesusek ezarrizituenmendibatera

17Etahuraikusirik,adoratuzuten,bainabatzuek zalantzanjarrizuten.

18EtaethorrizenJesus,etamintzatuzitzaien,zioela, Botereguziaemanazaitzeruanetalurrean.

19.Zoazte,bada,etairakatsiitzazunazioguziak, bataiatzenbaitituzteAitaren,etaSemearen,etaEspiritu Santuarenizenean

20.Irakatsidiezutelaagindudizuedanguziabehatzen:eta huná,nibetizuekinnago,munduarenazkeneranoAmen

Markosen Ebanjelioa

1.KAPITULUA

1.JesuKristoJainkoarenSemearenebanjelioarenasiera;

2Profetanidatziadenbezala:Huna,zureaitzinean bidaltzendutenemezularia,zeinakzureaitzinean prestatukoduzurebidea.

3Basamortuanoihukatzenaridenarenahotsa:Presta ezazueJaunarenbidea,zuzenduharenbideak

4Joanekbataiatuzuenbasamortuan,etapredikatuzuen damuarenbataioabekatuenbarkaziorako

5.EtailkizirenharenganaJudeakolurguzia,eta Jerusalengoak,etaguziakharengandikbataiatuakizan zirenJordanekoibaian,berenbekatuakaitortuz

6.EtaJoanesgamelu-ilezjantziazegoen,etalarruzko gerrikobatzeramanberesolomuininguruan;etajanzituen txingurraketabasa-eztia;

7.Etapredikatzenzuen,zioela:Nibainoindartsuagobat datoreneondoan,zeinarenoinetakoengiltzaeznaizela dignemakurtzekoetaaskatzeko

8.Nikbataiatuzaituzteturez:bainaberakbataiaturen zaituzteEspirituSantuaz

9Etagerthatuzenegunhetan,ethorrizelaJesusGalileako Nazaretetik,etaJoanekbataiatuzuenJordanian.

10Etaberehalauretatikilkirik,ikusizuenzeruairekirik, etaEspirituausobatbezalajaistenzelaharengainera

11.Etaethorrizenzerutikbozbat,zioela:Zuzaraene Sememaitea,zeinetanatsegindudan

12EtaberehalaEspirituakeramanzuenbasamortura

13.Etahanegonzenbasamortuanberrogeiegunez, Satanastentatua;etabasapiztiekinzegoen;etaAingeruek zerbitzatzenzioten

14.Bada,Joanespresondegiansartuzenean,ethorrizen JesusGalileara,JainkoarenErreinukoEbanjelioa predikatzenzuela

15Etacioitela,Bethedadembora,etahurbildaIaincoaren resuma:damutuetasinhetsçaçueEbanjelioa

16EtaGalileakoitsasoondoanzihoala,ikusizituenSimon etabereanaiaAndressareaitsasorabotatzen,zeren arrantzaleakziren

17EtaesanzienJesusek:Zatoztenireondotik,etaegingo zaituztetgizonenarrantzale.

18Etaberehalautzizituztensareak,etajarraituzioten

19Etahandikapurbaturrunagojoanzenean,ikusizituen IakesZebedeorensemea,etaJoanbereanaia,hauekere ontziansareakkonpontzen

20.Etaberehaladeituzien:etautzizutenberenaita Zebedeoontzianalokatariekin,etaatzetikjoanziren. 21EtasartuziranKafarnaumera;etaberehalalarunbateko eguneansartuzensinagogara,etairakastenzuen

22.Etaharritutazeudenharendoktrinaz:zerenirakasten zienautoritateazuenbatekbezala,etaezeskribauekbezala 23Etabazenhaiensinagogangizonbatizpiritu satsuarekin;etaoihueginzuen, 24Esatenziotela:Utzgaitezen;Zerzerikusiduguzurekin, NazaretekoJesus?gusuntsitzeraetorrialzara?Badakitnor zaren,JainkoarenSantua

25EtamehatxatuzionJesusek,zioela:Ixilik,etailki zaitezharengandik

26.Etaizpiritusatsuakurratuzuenean,etaoihuhandiz oihueginzuen,ilkizenharengandik

27Etaguziaktxunditutageldituziren,nonberenartean galdetzenzutela,ziotela:Zerdaau?zerdoktrinaberrida hau?zerenautoritatezagintzendieizpiritusatsueiere,eta haiekobeditzendute

28.EtaberehalazabalduzenharenospeaGalileainguruko eskualdeguzian

29Etabereala,sinagogatikilkhiziranean,sartuziran SimonenetaAndresenetxera,SantiagoetaJoanekin.

30BainaSimonenemaztearenamaetzandazegoen sukarrez,etaberehalakontatzenzioten

31.Etaethorrizenetaeskutikhartuzuen,etaaltxatuzuen; etaberehalautzizuensukarrak,etazerbitzatzenzituen

32Etaarratsean,eguzkiasartzenzenean,eritasunguziak etadeabruakzituztenakekarrizizkioten.

33Etahiriguziabilduzenathean

34Etasendatuzituenhainbatgaixotasunezerizeuden asko,etakanporabotazituendeabruasko;etaezzieten utzideabruakhitzegiten,ezagutzenbaitzuten

35.Goizean,jaikirik,egunbatlehenago,ilkizen,etajoan zenlekubakartibatera,etahanotoitzeginzuen.

36EtaSimoneketaharekinziradenakjarraituzioten

37Etaarkituzutenean,erranzioten:Guztiekzurebila dabiltza.

38Etaesanzien:Goazenondokoerrietara,hanere predikatudezadan:zerenberazilkinaiz

39EtapredikatzenzuenhekiensinagogetanGalileaguzian, etabotatzenzituendeabruak

40.Etaethorrizitzaionleprosobat,othoitzegitenzion,eta belaunikojarririkharengana,etaesanzion:Nahibaduzu, garbinazakezu

41.EtaIesusekurrikaldurik,luzatuzueneskua,etaukitu zuen,etaesanzion:Nahidut;izanzaitezgarbi.

42Etaerranbezainlaster,berehalaaldeeginzionlegena, etagarbituzen.

43Etazorrotzaginduzion,etaberehalaigorrizuen; 44Etaerranzioen:Begiraezdezazuelainoriezeresan: bañazoaz,agerzaizkiozuapaizari,etaeskainizure garbikuntzarakoMoisesekagindutakogauzak,haiei testigantzaemateko

45.Bainailkizen,etaasizenaskoargitaratzen,etagaia iragartzen,nongeraezinzenJesushiriansartzea,baina kanpoanzegoenlekudesertuetan:etaaldeguztietatik ethortzenzirenharengana.

2.KAPITULUA

1EtaberrizsartuzenKafarnaumerazenbaitegunen buruan;etaetxeanzegoelaentzunzen

2.Etaberehalaanhitzbilduziran,nonetzegonlekurik hekienerrezibitzeko,ez,ezatheareninguruanbezainbat: etapredikatuzienhitza

3.Etaethortenzirenharengana,laurengandikjaiotakobat paralitikobatekartzenzutela

4Etaezinizanzutenezhurbilduharenganagerriagatik, estaltzenzutenberazegoenteilatua,etahautsizutenean, paralíticoaketzandakooheajaitsizuten

5IkusizueneanJesusekhaienfedea,erranzioen paralitikoari:Seme,barkatuzaizkizubekatuak.

6Bainabazirenhaneseritaeskribauetarikbatzuk,etaberen bihotzetanaritzenarizirela, 7Zergatikgizonhonekhonelamintzoditublasfemiak? norkbarkatuditzakebekatuakJainkoakbaizik?

8EtaberehalaIesusekikhusizueneanbereespirituanhala ziotelaberenbaitan,erranzaroen:Zertarakoarrazoitzen dituzuegauzahauekzuenbihotzetan?

9.Alaerrazagoadenparalitikoariesatea:Barkatuak zaizkizutezurebekatuak;edoesatea:Jaiki,etahartuzure ohea,etaibili?

10Bainajakindezazuen,gizonarenSemeakbaduela boterealurreanbekatuakbarkatzeko(dioparalitikoari):

11.Nikdiotsut:Jaiki,etahartuzureohea,etazoazzure etxera

12Etaberehalajaikirik,oheaartuzuen,etailkizanguzien aitzinetik;Halan,guziaktxunditutageldituzireneta Jainkoaglorificatzenzuten,ziotelarik,Ezdugu horrelakorikikusi

13.Etailkhizanberrizitsasobazterretik;etagendetze guziaharenganahurbilduzen,etairakastenzien

14Etairagaitenzela,ikusizuenLebiAlfeorensemea aduaneaneserita,etaerranzioen:Jarraiiezadazu.Etajaiki etajarraituzion

15Etagerthatuzen,Jesusbereetxeanbazkarianiarririk zegoela,hainbatpublicanoetabekatariereeseritazeuden Jesusekinetaberediszipuluekin:zerenaskoziren,eta jarraituzioten

16.EtaeskribaueketaFariseuekikusizuteneanhuraiaten zuelapublicanoekinetabekatariekin,erranzietenbere diszipuluei:Noladajatenetaedatenduelapublicanoekin etabekatariekin?

17HorientzuteanJesusekerranzien:Onikdaudenekez dutesendagilearenbeharrik,gaixodaudenekbaizik:eznaiz etorrizintzoakdeitzera,baizikbekatariakdamutzera.

18EtaJoanenetaFariseuendiszipuluekbaruregitenzuten: etaethortenzirenetaesatenzioten:Zergatikbaruregiten duteJoanenetaFariseuendiscipuluek,bainazure diszipuluekezdutebarurrik?

19EtaerranciecénIesusec,Ezkongaiacohaourcbarurote dute,ezkongaiahequindala?senargaiaberekinduten bitartean,ezindutebaraurik

20Bainaethorrirendiradeegunak,ezkongaiakenduko zaienean,etaorduanbaruregingoduteegunhetan.

21Nehorkereezduoihalberrikopuskarikjostensoineko zaharbati:bestela,hurabetezuenzatiberriakkentzendu zaharrari,etaurraduraokerragodago.

22Etanehorkezduardoberriaontzizaharretanipintzen: bestelaardoberriakbotilaklehertuegitenditu,etaardoa isurida,etabotilakhondatuegingodira:bainaardoberria botilaberrietansartubeharda

23Etagerthatuzen,larunbategunean,labore-soroak barrena;etaberediszipuluakhasiziran,zihoazela, belarriakkentzen

24EtaerranziotenFariseuek,Huna,zergatikegitendute larunbateguneanzilegiezdena?

25Etaesanzien:Ezalduzueinoizirakurrizereginzuen Dabidek,beharizanzuenean,etagosezenberaetaharekin zeudenak?

26NolasartuzenJainkoarenetxeanAbiataraphez nagusiarenegunetan,etajanzituenogiak,apaizeibaizen jateazilegi,etaemanzituenharekinzeudeneiere?

27Etaerranciecén,Sabbathoaguiçonarentzateginda,eta ezguiçonalarunbaterako.

28Beraz,gizonarenSemealarunbatekoJaunaerebada

3.KAPITULUA

1Etasartuzanberrirosinagogan;etabazenhangizonbat eskuihartuazuena.

2Etabehatzenzuten,ealarunbateguneansendatukozuen; salatuzezaten

3Etaerranzioeneskuihartuazuengizonari:Zutikatera 4Etaerranciecén,zilegialdaSabbatetanoneguitea,edo gaizquiegitea?bizitzasalbatzeko,alahiltzeko?Baina isildueginziren

5Etahaserrearekiningururabegiratuzituenean,beren bihotzengogortasunagatikatsekabeturik,erranzion gizonari:ZabaldueskuaEtahedaceçan,etabereescua berceabeçalaosaceçan

6.EtailkiziranFariseuak,etaberealaartuziran Herodiarrekinberekontra,nolagalzezaten

7BainanJesusberediszipuluekinitsasoraaldeeginzuen: etaGalileatiketaJudeatikjendetzahandibatjarraitu zitzaion

8EtaJerusalemdik,etaIdumeatik,etaJordanezbestaldetik; etaTirorenetaSidoneningurukoak,jendeandanabat, entzuteanzergauzahandiakeginzituen,ethorrizitzaizkion harengana

9.Etaerranzietenberediszipuluei,ontzitxikibatitxaron zezatenhurajendetzagatik,ezzezaten

10Zerenaskosendatuzituen;halanola,hurahunkitzeko estutuzuten,izurritezituztenguziak.

11Etaizpiritusatsuak,huraikusirik,ahuspezturikharen aitzinean,oihukazebiltzan,ziotela,ZuaizJainkoaren Semea.

12Etazorrotzaginduzienezzezatelaezagutarazi 13Etaiganzenmendibatera,etadeieginzionnahi zuenari,etaethorrizirenharengana.

14Etaaginduzituenhamabi,harekinegoteko,etabidal zezatenpredikatzera

15.Etaeritasunaksendatzekoetadeabruakkanporatzeko botereaizatea

16EtaSimonijarrizionizenaPedro;

17.EtaSantiagoZebedeorensemea,etaJoanSantiagoren anaia;etaBoanergesdeitzenzien,hauda,Trumoiaren semeak

18.EtaAndres,etaFilipe,etaBartolome,etaMateo,eta Tomas,etaSantiagoAlfeorensemea,etaTadeo,etaSimon Kanaandarra.

19EtaJudasIskariot,zeñakeresalduzuen,etasartuziran etxebatera

20Etajendetzaberrizelkartzenda,ogirikereezinjan zuten.

21Etaentzuteanharenlagunak,aterazirenhura harrapatzeko:zerenerranzuten:Bereburuazkanpodago 22EtaIerusalemetikjautsizirenScribaekerranzuten: Beelzebubdu,etadeabruenprinzipearenbidezbotatzen ditudeabruak.

23Etadeithuzituenharengana,etaerranzieten paraboletan:NolabotadezakeSatanasSatanas?

24.Etaerresumabatberekontrabanatzenbada,erreinu huraeziniraun

25Etaetxebatberekontrabanatzenbada,etxehoriezin daegon.

26EtabaldinSatanbereburuarenkontraaltxatzenbada, etazatituabada,ezinduegon,bainaduamaiera.

27.Inorezindasartuindartsubatenetxean,etabere ondasunakhondatu,lehenikindartsualotzenezbadu;eta gerobereetxeahondatukodu

28Eguiazerraitendrauçuet,bekatuguciacbarkatuco çaietelaguiçonensemeei,etablasfemiac,ceinetan blasfematurenbaitute

29BainaEspirituSantuarenkontrablasfematukoduenak ezdusekulabarkamenik,bainabetikokondenazioaren arriskuandago.

30Zerenerranzuten:Espiritusatsubatdu

31Orduanethorrizirenbereanaiaketabereama,eta kanpoanzutik,igorriziotenharenganadeitzen.

32Etajendetzahareninguruaneserizen,etaerranzioten: Hunazureamaetazureanaiakkanpoanzurebiladabiltza

33.Etaihardetsizien,zioela:Nordaeneama,alaene anaiak?

34Etabegiratuzienbereinguruaneseritazeudenei,eta esanzuen:Hunaeneamaetaeneanaiak!

35Ecennorc-ereeguitenduenIaincoarennahia,hurada eneanaia,etaenearrebaetaama

4.KAPITULUA

1.Etaberrizasizenirakastenitsasbazterrean:etajende andibatbilduzenharengana,nonontzibateansartueta itsasoaneserizen;etajendetzaguziaitsasoarenondoan zegoenlurrean.

2Etairakatsiziengauzaanhitzparabolez,etaerranzien beredotrinan:

3Entzun;Hara,aterazenereinbatereitera:

4Etagerthatuzen,ereitenarizela,batzukbidebazterrean eroriziren,etazerukohegaztiaketorrietairentsizuten

5.Etabatzukerorizirenharrizkolurrera,nonezzeukanlur asko;etaberehalasortuzen,ezbaitzuenlursakontasunik:

6Bainaeguzkiaaterazenean,errezen;etaerrorikez zuelako,ihartuzen.

7Etabatzukarantzaarteraeroriziren,etaarantzakhazi ziren,etaitozuten,etaezzuenfruiturikeman

8.Etabestebaterorizenluronera,etaemanzuenfruitua sortuetahazizena;etaaterazituenbatzukhogeitahamar, etabestebatzukhirurogei,etabestebatzukehun

9.Etaesanzien:Entzutekobelarriakdituenak,entzudezala. 10Etabakarrikzegoenean,hamabiekininguruanzeudenek eskatuziotenparabola.

11Etaesanzien:ZueiemanadaJainkoarenerreinuko misterioaezagutzea:bainakanpoandaudenei,gauzahauek guztiakparaboletanegitendira

12.Ikusirik,ikusdezatela,etaezaditzera;etaentzutean entzunahalizangodute,etaezulertu;ezdezatelanoizbait konbertitu,etaberenbekatuakbarkatuakizanezdaitezen

13Etaerranzien:Ezaldakizueparabolahau?etanola, bada,parabolaguztiakezagutukodituzue?

14.Ereileakereitenduhitza.

15Etahauekdirabidebazterrekoak,nonhitzaereitenden; bainanaditudutenean,berehaladatorSatan,etakentzendu haienbihotzetanereindakohitza.

16Etahauekdira,halaber,harrizkolurreanereitendirenak; zeinek,hitzaentzutean,berehalapoztasunezhartzen dutenak;

17.Etaberenbaitansustrairikeztute,etahorrelairauten dutedenborabaterakobaizik:gero,atsekabeaedo persekuzioasortzendeneanhitzarengatik,berehala ofenditzendira

18.Etahauekdiraarantzaarteanereindakoak;halanola, hitzaentzun,

19Etamunduhunenardurak,etaaberastasunen iruzurkeriak,etabertzegauzengutiziaksartzean,itotzen dutehitza,etafruiturikgabekobihurtzenda

20.Etahauekdiraluronetanereitendirenak;halanola, hitzaentzun,etahartuetafruituaematendutenak,batzuk hogeitahamar,bestebatzukhirurogei,etabestebatzuk ehun.

21Etaerranciecén,Ekartenaldakandelabatbasoazpian edoohearenazpianjartzeko?etaargizailubatengaineanez jartzeko?

22Zerenezdagoezerezkutuan,agertukoezdenik;ezzen ezerezkutuangorde,atzerriraaterabeharzelabaizik

23.Norbaitekentzutekobelarriakbaditu,entzunbeza.

24Etaerranciecén,Beguiraçueençutenduçuenaz:cein neurrizneurtzenduçue,neurturençaiçue,etaençuten duçuenoiguehiagoemanençaiçue.

25Zerenduenariemangozaio:etaezduenari,duenariere kendukozaio

26.Etaesanzuen:HaladaJainkoarenerreinua,gizonbatek hazialurrerabotakobalubezala;

27Etaloegingoluke,etajaikikozengauetaegun,eta haziasortuetahazikolitzateke,ezdakinola.

28Zerenlurrakberebaitatikematendufruitua;lehenik pala,gerobelarria,ondorenartoosoabelarrian

29.Bainanfruituaateratzendenean,berehalasartzendu igitaia,zerenuztaethorrida

30Etaerranzuen:ZerekinerkatukoduguJainkoaren erreinua?edozerkonparaziorekinalderatukodugu?

31Mostaza-alebatbezalakoada,lurreanereitendenean, lurreandaudenhaziguztiakbainogutxiago

32.Bañaereitendanean,haziegitenda,etabelarguziak bainohandiagoaizatenda,etaadarhandiakateratzenditu; zerukohegaztiakharenitzalpeanegondaitezen

33.Etahalakoparabolaaskorekinerranzietenhitza, entzutekoahalzutenbezala

34Bañaparabolarikgabeezzienerran:etabakarrik zeudelarik,gauzaguziakazalduzizkienberediszipuluei.

35Etaegunberean,ilunabarreanethorrizenean,esanzien: Iragagaitezenbestealdera.

36Etajendetzaigorrizutenean,hartuzutenhuraontzian zegoelaEtaberarekinbesteontzitxikibatzukerebaziren

37Etajaikizanhaizeekaitzandibat,etaolatuakjoeban ontzira,etaorainbetezan.

38Etazegoanontziarenatzekoaldean,burkobaten gaineanlo:etaesnatuzuten,etaesanzioten:Maisu,ezal haizaxolagalgaitezen?

39Etajaikirik,mehatxatuzuenhaizea,etaerranzioen itsasoari:Bakea,geldizaitez.Etahaizeaetenzen,eta baretasunhandiazegoen

40Etaerranciecén,Cergaticainbeldurçarete?nolaez duzufederik?

41Etabeldurikaragarriz,elkarrierranzioten:Zerdahau, haizeaketaitsasoakereobeditzendioten?

5.KAPITULUA

1Etahelduzirenitsasoarenbestealdera,Gadarenen lurraldera.

2.Etaontzitikilkizenean,berehalatopoeginzion hilobietatik,izpiritusatsubatekingizonbat

3Zeinekizanzuenberebizilekuahilobiartean;etanehork ezinzuenlotu,ez,ezkateekin: 4Zerenmaizlotuaizanbaitzenkateezetakateez,eta kateakhautsibaitzituenhark,etakateakhautsizituena,eta nehorkezinzuenotzanatu

5Etabeti,gauetaegun,mendietan,etahilobietan, negarrez,etaharrizebakitzenzuen.

6BainaurrutitikikusirikJesus,korrikaeginetaadoratu zuen

7Etaoihuhandizerranceçan:Cerduchirequin,Iesus, IaincogorenarenSemea?Jainkoazerregutzenzaitut,ez nazazulaoinazea

8.Zerenerranzioen:Ilkigizonarengandik,izpiritusaskia.

9Etagaldetuzion:Zeindazureizena?Etaharcihardesten çuela,cioela,EneizenadaLegión:ecenanhitzgara

10.Etaaskoerregutuzion,ezziezazkionlurretikkanpora bidali

11Bada,mendietatikhurbilzegoentxerri-taldehandibat bazkatzen.

12Etadeabruguziekothoitzegitenzioten,ziotela:Bidal gaitzazutxerrietara,haietansargaitezen

13.EtaberehalaemanzienJesusekbaimena.Etaizpiritu satsuakirtenetatxerrietansartuziren:etaartaldeak bortizkilasterkajoanzirenlekualdapatsubatetikitsasora (bimilainguruziren),etaitsasoanitoziren.

14Etazerriakbazkatzenzituztenekiheseginzuten,eta kontatuzutenhirianetalandanEtaaterazirenikusterazer zeneginzena.

15EtaethortenzirenJesusengana,etaikusizuten deabruazjabetua,etalegioazuena,eserita,etajantzia,eta bereonetan:etabeldurziren.

16Etaikusizutenekkontatuzutennolagertatuzitzaion deabruazjabetuzenari,etatxerriezere

17.Etaasizitzaizkionothoitzegiten,aldezedinberen lurraldeetatik

18Etaontzirasartzean,deabruazjabetuazenakothoitz eginzionharekinegonzedin.

19Alabaina,Jesuseketziononartu,bainaerranzion:Zoaz zurelagunenganaetxera,etaesaniezaiezunolagauza handiakegindituenJaunakzuregatik,etaerrukituduen zuregatik

20.Etaioanzan,etaasizanargitaratzenDekapolisennola gauzaandiakeginziozkanIesusek:etaguziakmiretsiziran

21EtaJesusberrizontzizbestalderairagaitenzenean, jendeaskobilduzenharengana,etaitsasoarenondoan zegoen.

22Etahuná,ethortenzensinagogakoburuzagietakobat, Jairoizenazuena;etahuraikusizuenean,oinetaraerorizen, 23Etaothoitzhandizothoitzceçan,cioela,Enealabattikia heriotzecoandatza:othoiztendeutsuet,zatoz,etaeçaçue escuacharengainean,sendadadin;etabizikoda.

24EtaJesusberarekinjoanzen;etajendeaskojarraitu zion,etajendeaskobilduzen

25Etaemakumebat,hamabiurtezodol-jarioaizanzuena, 26Etaaskosufrituzuensendagileaskorengandik,etazuen guziaxahutuzuen,etaezzenezerhobetu,aitzitikokerrago

27Entzunzuenean,Jesusenberri,ethorrizenatzealdean, etaukituzuenharensoinekoa.

28Zerenberakerranzuen:Harensoñekoakukitzen baditut,sanoegongonaiz.

29.Etaberehalalehortuzenharenodolareniturria;etabere gorputzeansentituzuenizurritehartatiksendatuzela

30EtaIesusek,berebaitanjakinikbertuteailkizela harengandik,biraemanzioenprentsan,etaerranzuen: Norkukitudituenejantziak?

31Etaerrancieçotenberediscipuluéc,Icusiducgendetza guehitzençarela,etaerraitenalduc,Norkukitunau?

32Etaingururabegiratuzuengauzahaueginzuena ikusteko.

33Bainanemakumeabeldurrezetaikaraturik,jakinikzer eginzenberebaitan,ethorrizitzaionetaahuspeztuzitzaion, etaesanzionegiaguztia.

34Etaesanzion:Alaba,zurefedeaksendatuzaitu;zoaz bakean,etabetezaitezzureizurritetik

35.Oraindikmintzatzenarizela,ethorrizirensinagogako buruzagiarenetxetikzenbaiterraitenziotela,Hildazure alaba;

36.Jesusekesandakohitzaentzutean,erranzion sinagogakoburuzagiari:Ezizanbeldurrik,sinetsibaizik

37Etaetzionnehorrijarraikitzenutzi,Pedro,etaSantiago, etaJoanSantiagorenanaiabaizik.

38Etaethorrizensinagogakoburuzagiarenetxera,eta ikusizituenzalaparta,etaaskonegaregitenetanegar egitenzutenak.

39Etasartuzanean,esanzien:Zergatikegitenduzue negarhauetanegar?andereñoaezdahil,lotanbaizik

40.Etabarreeginziotenburlatuz.Bainadenakkanpora aterazituenean,hartuzituenneskamearenaitaetaama,eta harekinzeudenak,etasartuzenneskaetzandazegoen tokian.

41Etahartuzuenneskameaeskutik,etaesanzion:Talitha cumi;hauda,interpretatudena:Neska,diotsut,jaiki

42.Etaberehalajaikizenneskamea,etaibilizen;izanere, hamabiurtezituenEtaharridurahandibatekintxundituta geldituziren

43.Etaaginduzienhertsikinehorkjakinezzezan;eta aginduzuenzerbaitemanzezatenjateko

6.KAPITULUA

1Etailkizenhandik,etaethorrizenbereherrira;etaharen diszipuluakjarraitzendio.

2Etalarunbataethorrizenean,hasizeniracasten sinagogan:etaaskoentzutean,harritutazeuden,ziotela, Nondikditugizonhaugauzahauek?etazerjakinduriada berariematenzaionhau,ezenhalakoobraindartsuakere bereeskuzegitendirela?

3.Ezaldaauarotza,Mariarensemea,Santiagoren,eta Josesen,etaJudakoetaSimonenanaia?etaberearrebakez aldaudegurekin?Etaofenditueginzirenharekin

4BainaIesusecerranciecén,Prophetaezdaohoregabe, bainabereerrian,etabereahaideenarteanetabereetxean

5.Etaezinizanzuenhaneginobraahaltsurik,erigutxi batzuengaineraeskuakezarrietasendatuzituen

6EtamiretsizenhaiensinesgabetasunagatikEtaibillizan errietatik,irakasten.

7Etadeithuzituenhamabiak,etaasizenbiakbitan bidaltzen;etaemanzienizpiritugaiztoengaineanboterea;

MarkosenEbanjelioa

8Etaaginduzienezzezatelaezereramanberenbidaiarako, makilabesterikez;ezzorrorik,ezogirik,ezdirurikberen poltsan:

9.Bañaoinetakoakjantzi;etaezjarribiberoki.

10Etaerranciecén,Non-ereetchebateansarthurenzarete, hanegonçaiteztelekuhartatikirtenarteo

11Etanorc-ereezzaituztezueerrezibitzen,ezentzuteko, handikirtetenzaretenean,astinduezazutezuenoinen azpikohautsa,haienkontrakotestigantzagisaEgiaz diotsuet:SodomaetaGomorrarentzatjasangarriagoa izangodaepaiketaegunean,hirihurabaino

12Etailkirik,predikatzenzutengizonakdamuzitezela

13.Etabotazituztenanhitzdeabru,etaoliozgantzutu zituztenerizeudenasko,etasendatzenzituzten

14EtaHerodeserregeakadituzuenharenberri;(ecen hedatucenharenizena:)etaerranceçan,IoannesBaptista hiletaricresuscitatuiçandela,etahorregaticaguertudirade harenbaithaneguinahalac

15Bertzeekerranzuten:Eliasdela.Etabesteekesaten zuten:Profetadela,edoprofetenbatbezala

16BainaHerodesekhorientzutean,erranzuen:Joanda niklepoamoztunuena:hilenartetikpiztuda.

17ZerenHerodesekberakigorrizuen,etaatzemanzuen Joan,etapresondegianlotuzuenHerodias,bereanaia Filipearenemazteagatik:zerenharekinezkondubaitzen.

18ZerenJoanekesanzionHerodesi:Ezdazilegizure anaiarenemazteaizatea

19.Beraz,Herodiasekliskarbatizanzuenharenkontra,eta hilnahizuen;bainaezinzuen:

20ZerenHerodesekbeldurrazuenJoani,jakinikgizon zuzenaetasantuazela,etabehatzenzuen;etahuraençun çuenean,anhitzeguinceçan,etapoz-pozikençunceçan

21Etaethorrizenean,egunegokibat,Herodesekbere urtebetetzeanafaribateginzienGalileakoburuzagi, buruzaginagusietanagusiei

22EtaesandakoHerodiasarenalabasartuzenean,dantza eginzuen,etaHerodesietaharekinzeudeneiatseginegin zien,erregeakesanzionneskameari:Eskaiezadazunahi duzunguztia,etaemangodizut

23.Etazineginzion:Zernahieskatukodidazu,emango dizutnireerreinuarenerdiraino

24Etailkirik,esanzionbereamari:Zereskatukodut?Eta erranzaroen:JoanBataiatzailearenburua.

25Etaberehalasarthuzenerregegana,etagaldetuzion, zioelarik:«NahidetemaitennazazulaaurrerantzeanJoan Bataiatzailearenburuakargabatean.

26Etaerregeaizugarriatsekabetuzen;halaere,bere zinagatik,etaharekineseritazeudenhaiengatik,ezzuen arbuiatunahi

27Etaberehalaigorrizuenerregeakborrerobat,eta aginduzuenbereburuaekarzezaten,etajoanzen,eta buruamoztuzuenkartzelan.

28Etaeramanzuenbereburuakargabatean,etaeman zionneskatxari,etaneskatxakemanzionbereamari

29Etaharendiszipuluakentzutean,ethorriziren,etahartu zutenharengorpua,etaezarrizutenhilobibatean

30.EtabilduziranApostoluakJesusengana,etaesanzioten gauzaguziak,baizereginzuten,baizerirakatsizuten

31Etaerranzien:Zatoztezeuekapartelekudesertubatera, etaatsedenpixkabat:zerenaskozetozenetajoatenziren, etaezzutenjatekoaisialdirik

32Etaaldeeginzutenlekubasamortubateraitsasontziz

33Etaikusizituenpopuluakaldeegiten,etaaskok ezagutuzutenhura,etaharalasterkazihoazenhiri guzietarik,etailkhiziren,etabateginzutenharengana

34.EtailkizeneanJesusekjendeaskoikusizuen,eta urrikalduzenhaiekiko,zerenartzainikezzutenardiak bezalabaitziren,etaasizenaskoirakasten

35Etaegunhuraurrutiigarozenean,hurbilduzitzaizkion berediszipuluak,etaerranzioten:Audalekubasamortua, etaoraindenboraurrunada

36Bidaliitzazute,ibildaitezelaingurukoherrietaraeta errietara,etaerosdaitezelaogia:zerenezduteezerjateko

37Harkihardetsietaerranzieten:EmazuejatenEtahec errancieçoten,Ioanenalgaraetaerosteraberrehun dentimoogi,etaemaniaten?

38Erranzien:Zenbatogidituzue?joanetaikusiEtajakin zutenean,esatenzuten:Bost,etabiarrain.

39Etaaginduziendenakesertzerabelarberdearen gaineantaldeka

40.Etaeseriziranlerroka,ehunkaetaberrogeitahamarreka.

41Etaartuzitueneanbostogiaketabiarrainak,zerura begiraturik,bedeinkaturik,hautsizituenogiak,etaeman zizkienberediszipulueiaitzineanjarzezaten;etabi arrainakdenenarteanbanatuzituen

42Etajanzutenguziek,etaaseziran

43.Etaartuzituztenhamabisaskibetheakpuskezeta arrainez

44Etaogietatikiatenzutenakbostmillagizoninguru ziren.

45Etaberehalabehartuzituenberediszipuluakontzira sartzera,etabestealderajoanzitezenaurretikBetsaidara, jendeaigortzenzuenbitartean.

46Etaigorrizituenean,joanzenmendibateraotoitz egitera

47.Etailunabarreanethorrizenean,itsasoarenerdian zegoenontzia,etaberabakarriklehorrean

48Etaikusizituenarrauneannekeegiten;izanere,haizea kontrakoabaitzen,etagauekolaugarrenzaintzaaldera ethortzenzitzaien,itsasoanibiltzenzela,etahaienondotik igaronahizuen

49Bainaikusizutenhuraitsasoanzihoala,ustezuten izpiritubatzela,etaoihueginzuten:

50Zerenguziakikusizutenhura,etaasaldatuzirenEta berehalahitzeginzienhaiekin,etaesanzien:«Animo,ni naiz;ezizanbeldurrik

51Etaiganzanhekienganaontzira;etahaizeaetenzen: etaberenbaitantxunditutageldituzirenneurrizgaindi,eta harritutazeuden

52.Zerenetzutenikusiogienmirakulua:zerenberenbiotza gogortuzen

53Etairagaitenziranean,ethorriziranGenesareteko lurrera,etalehorreraateraziran

54.Etaontzitikaterazirenean,berehalaezagutuzutenhura, 55Etalasterkalasterkaeskualdeguzihartatikingurura,eta asiziranoheetanerizeudenakeramaten,nonenzutenzuten hurazela

56Etaedozeintokitansartzenzen,herrixka,edohiri,edo landan,erriakkarriketanjartzenzituzten,etaothoitzegiten ziotenukizezatenharenjantziarenmugabesterikezbalitz: etahuraukitzenzutenguziaksendatzenziren

7.KAPITULUA

1Orduanbatuzitzaizkionfariseuak,etaJerusalemdik ethorrizirenScribabatzuk.

2.Etaikusizituzteneanharendiszipuluetarikbatzukogia jatenzutelaeskuzikinduekin,errannahibaita,eskuak garbitugabe,erruaaurkituzuten

3.ZerenFariseuek,etajuduguztiek,eskuakmaizgarbitzen ezbadituzte,ezdutejaten,zaharrentradizioarieutsiz

4Etamerkatutikdatozenean,garbituezik,ezdutejaten Etabadaudebertzeanhitzgauça,eçagutudituztenac, edalontziak,etalapikoak,brontzezkoontziaketamahaiak garbitzeabezela.

5OrduanFariseueketaEskribauekgaldetuzioten: Zergatikezibillizurediszipuluakzaharrenohituraren arabera,bainajanogiaeskugarbitugabe?

6Harkerantzunzien:«OngiprofetizatuduEsaiasek hipokritaz,idatziadenbezala:Herrihonekbereezpainez ohoratzennau,bainaberebihotzaurrundagonigandik.

7Bainaalferrikadoratzennaute,gizonenmanamenduak doktrinagatikirakasten

8.ZerenJainkoarenmanamenduaaldebaterautzirik, gizonentradizioarieustendiozue,ontziaketakopak garbitzeabezala:etaantzekobestegauzaaskoegiten dituzue.

9Etaesanzien:OndoarbuiatzenduzueJainkoaren manamendua,zeuentradizioagordedezazuen

10.ZerenMoisesekesanzuen:Ohoratuzureaitaetazure ama;eta:Norkaitaedoamamadarikatzenduenak,hilbedi; 11Bainandiozue:Norbaitekbereaitariedoamarierran badiote:Korbanda,errannahibaita,dohainbat,nirekin onuragarriizangozenituzkeenguziaz;libreizangoda 12Etaezdiozuegeiagouztenbereaitagatikedoamagatik ezeregindezala;

13Jainkoarenhitzaezerezeanutziz,emanduzuen tradizioz,etaantzekogauzaaskoegitendituzue

14.Etajendeguziabereganadeituzuenean,esanzien: Entzunnazazuezuetakobakoitzak,etaadiezazue

15Ezdaezergizonikkanpotik,harenbaitansartzeakhura kutsadezakeenik:bainaharengandikirtetendirengauzak, horiekdiragizonakutsatzendutenak

16Norbaitekentzutekobelarriakbaditu,entzunbeza

17.Etajendetikettxerasartuzenean,berediszipuluek galdetuziotenparabolaz

18Etaerranzien:Zuekerehalaalzareteadimendugabe? Ezaldakizue,kanpotikzernahigizakiansartzenden,ezin delakutsatu;

19.Zerenezbaitaberebiotzeansartzen,sabeleanbaizik, etairtetenbaitajakiguziakgarbitzen?

20Etaesanzuen:Gizonarengandikilkitzendena,gizona kutsatzenduena

21.Zerenbarrutik,gizonenbihotzetikateratzendira pentsamendugaiztoak,adulterioak,fornicazioak,hilketak, 22Lapurretak,gutizia,gaiztakeria,iruzurra,lizunkeria, begigaiztoa,blasfemia,harrokeria,ergelkeria

23Gauzagaiztohauekguztiakbarrutikdatoz,eta zikintzendutegizona.

24Etahandikjaikizen,etajoanzenTirokoetaSidongo mugetara,etasartuzenetxebatean,etaezzueniñorkjakin nahi,bainaezinizanzenezkutatu.

25Zerenemaztebatek,zeinenalabagazteakespirituzikin batzuela,adituzuenharenberri,etaethorrizenharen oinetara

26Emakumeagreziarrazen,naziozsirofeniziarra;eta erregutuzionberealabarengandikdeabruakanporabota zezan

27BainaIesusecerrancieçón,Utzihaourclenengoasac: ecenezdakomenihaourrenoguiahartzeaetatxakurrei botatzea

28Etaihardetsizioen:Bai,Iauna:alaeremahaiazpiko zakurrakjatendituumeenapurrak

29Etaerranzioen:Esaerahaugatikzoaz;deabruaaterada zurealabatik.

30Etabereetxeraethorrizenean,arkituzuendeabrua ilkirik,etaberealabaohegaineanetzana

31.Etaberriz,TirokoetaSidongoertzetatikabiaturik, ethorrizenGalileakoitsasora,Dekapoliskoertzetatik barrena

32.Etaekartenziotengorra,etamintzatzekoeragozpena zuena;etaothoiztendioteeskuagaineanjardezala

33Etaartuzuenjendetzatikaldebatera,etabehatzak belarrietansartuzituen,etatxueginzuen,etaukituzuen beremihia;

34Etazerurabegiraturik,haspereneginzuen,etaerran zioen:Effata,hauda,Irekizaitez.

35Etaberehalaidekizitzaizkionbelarriak,etaaskatu zitzaionberemihia,etagarbimintzatzenzen

36.Etaaginduziennehorierranezzezaten:bainazenbat etageiagoaginduzien,aregehiagoargitaratzenzuten;

37Etaharritutazeudenneurriz,ziotela:Gauzaguziakongi eginditu:gorrakentzutekoetamutuakmintzatzekoegiten ditu

8.KAPITULUA

1Egunhetan,jendetzaosohandiazen,etaezerjatekorikez zuela,Jesusekberediszipuluakdeituzituen,etaesanzien: 2Errukitzennaizjendetzaz,zerenorainhiruegunezegon diranirekin,etaezduteezerjateko;

3.Etabidaltzenbaditutbaraurikberenetxeetara,bidetik ahituegingodira,zerenurrutitiketorrizirenasko

4Etaihardetsiziotenberediszipuluek:Nondikaseditzake gizonhauekogizhemenbasamortuan?

5Etagaldetuzien:Zenbatogidituzue?Etahecerran ceçaten,Zazpi

6.Etaaginduzuenjendealurreanesertzeko:etaartuzituen zazpiogiak,eskerrakemanetazatitu,etaemanzienbere diszipulueiaitzineanjartzeko;etaherriarenaurreanjarri zituzten

7Etabazituztenarraintxikibatzuk:etabedeinkatuzuen, etaaginduzuenhekienaitzineanipintzeko

8.Janeginzutenbada,etaasezitezen,etaartuzituzten geraziradenharagitikzazpisaski

9Etajanzutenaklaumillainguruziren:etaigorrizituen 10Etaberehalasartuzanbarkubateraberediszipuluekin, etaethorrizanDalmanuthatokietara

11.EtailkhizirenFariseuak,etahaszitezenharekin galdezka,harengandikzerutikseinalebatbillatzenzutela, tentatzen

12.Etahaspereneginzuenbereizpirituan,etaerranzuen: Zergatikbillatzendubelaunaldiauseinale?eguiazerraiten drauçuet,ezdasignorikemanenbelaunaldihoni

13Etautzizituen,etaberriroontziansarturik,bestealdera joanzen.

14Etadiszipuluakaztuzitzaizkienogiahartzea,etaez zutenontzianogibatbainogehiagohaiekin.

15.Etaaginduzien,zioela:Begirazaitezte,behazaitezte FariseoenlegamiatiketaHerodesenlegamiatik

16Etaerraitenzutenberenartean,ziotela,Ogirikez dugulako.

17EtaJesusekjakinik,erranzien:Zergaitikarrazoitzen duzue,zerenogirikezduzuen?Ezalduzueoraindik aditzen,eztaaditzen?Oraindikgogortualduzubihotza?

18Begiakizanik,ezalduzueikusten?etabelarriak dituenik,ezalduzueentzuten?etaezalzaretegogoratzen?

19Bostogiakbostmillarenarteanhautsinituenean,zenbat saskizatizbeterikhartuzenituzten?Errancieçoten, Hamabi.

20Etazazpiaklaumillaartean,zenbatsaskizatizbeterik hartuzenituzten?Etahecerranceçaten,Zazpi

21Etaerranciecén,Noladaeztuçuelaaditzen?

22EtaetorrizanBetsaidara;etaekartenziotenitsubat,eta othoitzeginziotenhuraukitzeko

23.Etahartuzuenitsuarieskutik,etaeramanzuenerritik; etabegietantxueginetaeskuakgañeanjarririk,galdetu zioneazerikustenotezuen

24.Etabegiratuzuen,etaerranzuen,Gizonakikustenditut zuhaitzakbezaladabiltzala

25Gero,eskuakberrizbegiengaineanjarrizituen,eta altxatueginzuen:etaberrezarrizen,etaguziakargiikusi zituen

26Etaigorrizuenbereetxera,zioelarik:Ezzoazteherrira, ezerranerrikoinori.

27EtailkizenJesusetaberediszipuluakZesareaFilipoko errietara:etabidetikgaldetuzienberediszipuluei,zioela, Nornaieladiotegizonek?

28Etahecihardestençuten,IoannesBaptista:bainabatzuc erraitendute,Elias;etabestebatzuk,Profetabat

29.Etaerranzien:Bainazueknornaizeladiozue?Eta ihardestençuelaPierriscerrancieçón,HiaizChrista 30Etaaginduziennehorierranezzezaten

31.Etaasizanirakasten,gizonarenSemeakaskosufritu beharzuela,etaarbuiatuaizanzedilazaharren,etaaphez nagusietatik,etaeskribauetatik,etahilizanbeharzuela,eta hiruregunenburuanresuscitatzeko.

32EtaesanzuenesaerahoriargietagarbiEtaPedrokartu eban,etaerrietanhasizan

33.Bainaitzulirik,berediszipulueibegiraturik,mehatxu eginzionPedrori,zioelarik:Zatoznireatzetik,Satana: zerenezdituzuJainkoarenakdirengauzakatsegin, gizonenakbaizik

34Etadeieginzueneanjendeaberediszipuluekinere, esanzien:Norkeneondotiketorrinahiduenak,ukabedi bereburua,etaharbezaberegurutzea,etanirijarraidezala.

35Zerenberebiziasalbatunahiduenakgaldukodu;baina norc-eregaldukoduenberebiziaeneetaEbanjelioagatik, beraksalbatukodu

36Zerenzertarakobaliokodugizonakmunduguzia irabazietaberearimagaltzenbadu?

37Edozeremangodugizonakbereanimarentruke?

38Nork,beraz,lotsatukodennitazetanirehitzez belaunaldiadulteroetabekatarihonetan;hartazere lotsaturendagizonarenSemea,bereAitarenglorian aingerusainduekinethortzean

9.KAPITULUA

1Etaerranciecén,Eguiazerraitendrauçuet,badirelaemen egotendiradenetaricbatzu,herioadastatureneztutenac, Iaincoarenresumáindarrezetortzenikusiarte.

2Etaseiegunenburuan,Jesusekberekinartuzituen Pierris,etaIakes,etaJoan,etaeramanzituenberezaparte mendigaraibatera:etatransfiguratuzenhaienaitzinean.

3Etaberejantziakdistiratsubihurtuziren,elurrabezain zuri;beraz,lurreanbetekorikezindituenbezalazuri

4EtaagertuzitzaienEliasMoisesekin:etaJesusekin mintzatzenziren

5EtaihardestençuelaPierrisecerrancieçónIesusi, Magistruá,ondaguhemenegotea,etaeguinditzagunhirur tabernacle;batzuregatik,etabestebatMoisesentzat,eta batEliasentzat.

6Ezzekienzeresan;beldurhandiabaitzuten

7Etacenhodeibatestaltzenzituena:etabozbatilkiten zenhodeitik,zioela:AudaeneSememaitea:entzun ezazute

8Etabat-batean,ingururabegiratuzutenean,etzuten geiagoinorikusi,Jesusbakarrikberenburuarekinbaizik.

9Etamenditikjaistenziranean,aginduziennehoriesan zezatenzerikusizituztengauzak,gizonarenSemeahilen artetikpiztuzenarte.

10Etaberenarteangordezutenesaerahura,elkarri galdezkazeresannahizuenhilenartetikresuscitatzeak

11.Etagaldetuzioten,ziotela:Zergatikdioteeskribauek lehenikEliasetorribehardela?

12Etaerantzunzien,etaerranzien:EgiazEliaslehenik ethorrida,etagauzaguziakitzultzenditu;etanola eskribatuadengizonarenSemeaz,askosufritubeharduela, etaezerezeanutzibeharduela

13.Bainanikdiotsuet,Eliasetorridelaegiazki,etaegin diotelanahizutenguzia,beratazidatziadenbezala

14Etaethorrizeneanberediszipuluengana,ikusizuen jendeandibathaieninguruan,etaeskribauakhaiekin galdetzenarizirela

15Etaberehalajendeguzia,huraikusirik,txunditurik geldituzen,etalasterkaharenganaagurtzenzuten.

16EtagaldetuzienScribei:Zergaldetzenduzuehaiekin?

17Etaihardestenzioengendetzetikbatek,etaerranzuen: Maisua,ekarridizutenesemea,zeinaespiritumutuaduen; 18Etanonahihartzenduen,urratzendu:etaaparraegiten du,etahortzakkarraskatzenditu,etazuhurtzendu:etaesan nienzurediszipulueibotazezatenhura;etaezinzuten.

19Harkihardetsizion,etadio:Ogeneraziofedegabea, noizarteegongonaizzurekin?noizartejasangozaitut? ekarzunigana

20Etaeramanzutenharengana,etahuraikusizuenean, berehalaespirituakzirkatuzuen;etalurreraerorizen,eta aparrezharrotuzuen.

21Etagaldetuzionbereaitari:Noizdalaauetorrizanetik? Etaharkerranzuen:Umebatena

22Etasarritanbotatzendusutaraetauretara,hura suntsitzeko:bainabaldinzerbaitegindezakezun,erruki zaitegutaz,etalagunduiezaguzu.

23Iesusecerrancieçón,Baldinsinhetsbadeçac,gauça guciacdiraposiblesinhestenduenari

24.Etaberehalahaurrarenaitakoihueginzuen,etaerran zuenmalkoz:Jauna,sinestendut;lagunduene sinesgabetasuna

25IkusizueneanJesusekjendealasterkazetorrela, mehatxatuzuenizpiritugaiztoa,esanez:Espiritumutueta gor,agintzendizut,ilkhizaitezharengandik,etaezzaitez gehiagoharengansartu.

26.Etaoihueginzuenizpirituak,etaurraturikeginzuen, etailkhizenharengandik:etazenhildakobatbezala;hala nola,askokesatenzuten:Hilda

27.BainanJesusekeskutikhartuetaaltxatuzuen;eta altxatuzan

28Etaettxerasartuzenean,berediszipuluekgaldetu ziotenbakar-bakarrik:Zergatikezindugukanporabota?

29Etaerranciecén,Motahaudeusezilkidaiteke,othoitzez etabarauzbaicen.

30Etaaldeeginzutenhandik,etaigarozirenGalileatik; etaetzuennaiiñorkjakindezan

31.Zerenirakastenzienberediszipuluei,etaerranzieten, GizonarenSemeagizoneneskuetanemanada,etahilko dute;etahilondoren,irugarreneguneanpiztukoda

32.Bainahekezzutenhitzhoriulertzen,etabeldurziren berarigaldetzeko

33EtaethorrizenKafarnaumera:etaetxeanegonik galdeginzien:Zerizanzenzuenarteaneztabaidatzen zuenabidean?

34Bainaixilikgeldituziren,zerenberenartean eztabaidatuzutenbidetik,norizangozenhandiena.

35Etaiarririk,deieginzienhamabiak,etaerranzieten: Nehorknahibadulehenizan,beraizangodaguzienazkena, etaguzienzerbitzari.

36Etahartuzuenumebat,etaezarrizuenhaienerdian:eta besoetanharturik,esanzien:

37Norc-ererecebiturenbaitueneiceneanholacohaurren bat,nirecebitzennau:etanorc-ererecebitzennauena,ez naunirecebitzen,bainaniigorrinauena

38.EtaihardetsizionJoanek,zioela,Maisu,ikusidugubat zureizeneandeabruakkanporatzen,etaezdaguri jarraitzen;

39BainaIesusecerrancieçón,Ezdeçaladebeçac:ecen eztanehoreneiceneanmiraculuriceguinenduenik,nigatic gaizquiarinerrandainik

40.Zerengurekontraezdagoenagureparteda.

41Ecennorc-ereeneiceneanedateraedateraedaten badizute,eguiazerraitendrauçuet,eztuelaberesaria galduko.

42Etanor-ereofenditurenbaitunigansinhestendutenhaur hauetaricbat,hobedaharentzaterrotaharribatlepoan zintzilik,etaitsasorabotatzea.

43Etazureeskuaofenditzenbazaitu,moztuezazu:hobe daelferbiziansartzea,bieskuedukitzeainfernura,inoiz itzalikoezdensura

44Nonberenharrahiltzenezden,etasuaitzaltzenezden

45Etazureoinakofenditzenbazaitu,moztuezazu:hobe dazuretzatbiziansartzea,bainobioinakizateainfernura, inoizitzalikoezdensura

46Nonberenharrahiltzenezden,etasuaitzaltzenezden

47Etazurebegiakofenditzenbazaitu,ateraezazu:hobe dazuretzatbegibakarrarekinsartzeaJainkoarenerreinuan, bibegiizateakinfernurasutarabotatzeabaino.

48Nonberenharrahiltzenezden,etasuaitzaltzenezden

49Zerenguziaksuarekingazitatukodira,etasakrifizio guziakgatzarekin.

50Gatzaonada;Izangatzazeuenbaitan,etabakea elkarrenartean

10.KAPITULUA

1Etajaikizenhandik,etaethorrizenJudeakobazterretara Jordanezurrunago,etapopuluaberriroharenganaitzulizen; eta,ohizenez,berrizirakatsizien.

2EtaethorrizitzaizkionFariseuak,galdetuzioten:Zilegi dagizonbatekbereemazteauztea?huratentatuz

3.Etaerantzunzien,etaerranzien:Zeragindudizue Moisesek?

4Etaerranzuten,Moisesekbaimenduzuendibortzio agiriaidaztea,etahurauztea

5EtaerantzunzienJesusek,etaerranzien:Zurebihotzeko gogortasunagatikidatzidizueaginduhau.

6Bainasorkuntzarenhasieratik,Jainkoakgizonetaeme eginzituen

7.Horregatikutzikoditugizonakbereaitaetaama,eta bereemazteariatxikikoditu; 8Etabiakizangodiradeharagibat;

9.Beraz,Jainkoakbatuduena,ezbezagizonakbanatu.

10Etaetxeanberediszipuluekgaldeeginziotenberriro gauzabera

11.Etaesanzien:Norkbereemazteautzietabestebatekin ezkontzenden,adulterioegitenduharenkontra

12Etaemaztebatekberesenarrautzietabestebatekin ezkontzenbada,adulterioegitendu.

13Etaekarrizizkiotenumetxikiak,ukizezan,etabere diszipuluekmehatxatzenzituztenekartzenzituztenak

14.BainanJesusekikusirik,askoatsekabetuzen,etaerran zieten:Utzihaurrakeneganaetortzea,etaezitzazute debekatu:zerenhalakoenadaJainkoarenerreinua

15Eguiazerraitendrauçuet,norc-ererecebiturenezturen Iaincoarenresumahaurttiquibatbeçala,ezdabertan sarthuren

16.Etabesoetanartuzituen,eskuakgañeanezarrieta bedeinkatuzituen

17Etabiderailkizanean,batetorrizankorrika,eta belaunikojarrizitzaion,etagaldetuzion:Maisuona,zer egingodutbetikobiziaheredatzeko?

18EtaesanzionJesusek:Zergatikdeitzennauzuon?ez dagoonikbatbaizik,hauda,Jainkoa.

19Badakizuaginduak:Ezeginadulterio,ezhil,ezlapurtu, ezegintestigantzafaltsurik,eziruzuregin,ohoratuzure aitaetaama.

20Etaharcihardestençuelaerrancieçón,Magistruá,hauc guciacbehatuditutneregaztarotik

21.OrduanJesusekhuraikusirik,maitezuen,etaerran zion:Gauzabatfaltazaizu:zoaz,salduduzunguztia,eta emanpobreei,etaedukikodezualtxorrazeruan:etazatoz, harezazugurutzea,etajarraitunazazu

22Etatristurazegoanesaeraauetaz,etajoanzan tristeturik:zerenondasunandiakzituan

23.EtabegiratuzuenIesusekingurura,etaerranzieten berediszipuluei:Zeinnekezsartukodiraaberastasunak dituztenakJainkoarenerreinuan!

24EtadiszipuluakharritutazeudenharenhitzekinBaina Jesusekberrizihardetsizuen,etaesanzien:Haurrak,zein zailadenaberastasunetankonfiantzadutenentzat Jainkoarenerreinuansartzea!

25Errazagodagamelubatorratzarenbegitikpasatzea, aberatsbatJainkoarenerreinuansartzeabaino.

26Etaharriturikgeldituzirenberenartean,ziotela,Nor badasalua?

27EtaJesusekhekienganabegira,erranzuen:Gizonekin ezinda,bainaezJainkoarekin:zerenJainkoarekingauza guztiakposibledira

28.OrduanasizanPedroesaten,Huna,guziakutziditugu, etajarraituzaituztegu.

29EtaihardetsizuenJesusek,etaerranzuen:Egiaz diotsuet,ezdainoretxea,edoanaiak,edoarrebak,edoaita, edoama,edoemaztea,edohaurrak,edolurrakutzi dituenikenegatiketaEbanjelioagatik, 30Bainanehunaldizjasokodituoraindenborahonetan, etxeak,etaanaiak,etaahizpak,etaamak,etahaurrak,eta lurrak,persecuzioekin;etaetorrikomunduanbetikobizia 31Bainalehendirenaskoazkenakizangodira;etaazkena lehenengoa

32EtabideanzihoazenJerusalemeraigotzen;etaJesus haienaitzineanjoanzen,etaharritutazeuden;etaatzetik zihoazela,beldurzirenHartuzituenberrizhamabiak,eta asizitzaienesatenzergertatukozitzaizkion

33.Esatenziotela:Huna,Ierusalemeragoazen;eta gizonarenSemeaapheznagusieietaeskribaueiemango zaie;etaheriotzerakondenatukodute,etajentilenesku utzikodute.

34Etaisekatukodute,etaazotatukodute,etatxutukodute, etahilkodute:etahirugarreneguneanpiztukoda

35.Etazebedeorensemeak,SantiagoetaJoan,ethorri zitzaizkionharengana,ziotela,Maisu,naideguguknai dugunguziaegindezazun

36.Etaesanzien:Zernahiduzuenikegindezadan zuengatik?

37Erranzioten:Emaiguzuesergaitezenbatazure eskuinaldean,etabesteazureezkerrean,zureglorian.

38BainaIesusecerranciecén,Ezdaquiçuecergaldetzen duçuen:edanahalalduçueedatendudankalizatic?eta bataioaizannainaizenbataioaz?

39Etahecerrancieçoten,AhalduguJesusekesanzien:« Edangoduzuenikedatendudankopatik;etanibataiatzen naizenbataioazbataiatuakizangozarete: 40Bañaeneeskuinekoetaezkerrekoeskuanesertzeaez danireaematea;bainaemanenzaieprestatutakoei

41.Etaentzuteanhamarrak,hasziranaskoatsekabetzen SantiagoetaJoanekin

42BainaJesusekdeieginzien,etaesanzien:Badakizue, jentilenburuzagitzathartzendirenekhaiengainean jabetzendirela;etaberenhandiekaginpideadutehaien gainean

43Bainaezdahalaizangozuenartean:bainazuenartean handiizannahiduena,izangodazuenzerbitzari

44.Etazuetariknagusienaizangodena,guzienzerbitzari izanenda

45EcenguiçonarenSemea-ereetcinethorricerbitzatzera, bainazerbitzatzera,etaberebiziaanhitzentzaterreskatea ematera.

46EtaethorriziranJerikora:etaJerikotikilkhitzeanbere diszipuluekinetajendeandiarekin,Bartimeoitsua, Timeorensemea,bidebazterreaneseritazegoeneskean

47Etaadituzuenean,JesusNazaretarrazela,oihukahasi zen,etaesaten:Jesus,DabidenSemea,urrikalzaite.

48Etaanhitzekaginduziotenisilzedila:bainaaregehiago oihukatzenzuen:DabidenSemea,urrikalzaite

49.EtageldituzanJesus,etamanatuzuendeizedila.Eta itsuarideiegitenzioten,ziotelarik:Konsolatuzaitez,jaiki; deitzenzaitu

50Etaharkberesoñekoaurrundurik,jaikirik,ethorrizen Jesusengana.

51EtaihardestençuelaIesusecerrancieçón,Cernahihic eguindezadan?Itsuakesanzion:Jauna,nireikusmenajaso dezadan.

52EtaesanzionJesusek:Zoaz;zurefedeaksendatuzaitu Etaberehalaikusizuen,etajarraituzionbideanJesusi

11.KAPITULUA

1EtahurbilduzireneanJerusalemera,BetfageetaBetania, Olibamendira,bidalizituenbereikasleetarikbi

2.Etaerranzieten:Zoaztezurekontrakoherrira:etabertan sartuorduko,arkitukoduzueastobatlotuta,zeinetan sekulaninoreserizen;askatu,etaekarri

3.Etanehorkerraitenbadizute:Zergatikegitenduzuehau? erraizueJaunakharenbeharraduela;etaberehalabidaliko duhona

4.Etajoanziran,etaarkitzenzutenastoakanpoanatetik lotutabibideelkartzenzirentokibatean;etaaskatzendute 5Etahanzeudenetarikbatzuekerranzieten:Zeregiten duzueastoaaskatzen?

6EtaerranzietenIesusekmanatubezala:etautzizituzten joan

7.EtaekarriziotenastoaJesusi,etaberejantziakbota zizkioten;etaharengaineaneserizen

8Etaaskozabaltzenzituztenberensoñekoakbidean,eta bestebatzuekzuhaitzetatikadarrakmoztuetalastokatu zituztenbidean

9Etaaitzineanzihoazeneketaatzetikzetozenekoihuegin zuten,ziotela:Hosanna;DohatsuadaJaunarenizenean datorrena:

10BedeinkatuagureaitaDavidenerreinua,Jaunaren izeneandatorrena:Hosannagoi-goian.

11EtasarthuzanIesusJerusalemera,etatenplora:eta behatuzituaneangauzaguziakingurura,etaorainilluna etorrizan,ilkizanhamabiekinBetaniara.

12Etabiharamunean,Betaniatikethorriziranean,gosezan; 13Etaikusirikurrutianpikobathostoakzituela,ethorri zen,baldinzerbaitarkitukobaluhorgainean:etabertara ethorrizenean,ezzuenorbelakbesterikaurkitu;pikuen garaiaezbaitzenoraindik

14EtaihardestençuelaIesusecerrancieçón,Inorceztut iançutaricfructuricbethicoEtaberedizipuluekentzun zuten

15.EtaethorrizirenJerusalemera,etasartuzenJesus tenplora,etatenpluansaltzenetaerostenzutenakkanpora botatzenhasiziren,etaeraitsizituendiru-trukatzaileen mahaiaketausoaksaltzenzituzteneneserlekuak; 16Etaetzuenonartukonehorkontzirikeramateatenploan barrena

17.Etairakastenzien,ziotela:Ezaldagoidatzita:Ene etxeanazioguzietarikotoitz-etxedeitukoda?bainazuek lapurrenzuloaeginduzue

18Etaadituzuteneskribaueketaapaizburuek,etabilha zebiltzannolahilzezatenhura:zerenharenbeldurziren, zerenjendeguztiaharritutazegoenharendoktrinaz.

19Etaarratsaldeahelduzenean,ilkizenhiritik 20Etagoizean,albotikpasatzean,pikondoasustraietatik lehortutaikusizuten.

21EtaorhoitürikPedrokerranzion:«Maisu,huna, madarikatuduzunpikuaihartuda

22EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Iaincoaren baithansinhestea.

23Eceneguiazerraitendrauçuet,norc-ereerranendraucan mendihuni:Kenduçaitez,etabotaçaiztelaitsasora;etaez dududatukoberebihotzean,bainasinetsikoduberakdioen gauzakgertatukodirela;esandakoguztiaizangodu

24Argatikdiotsuet:Zernahiduzuenguzia,othoitzean, sinistuezazueerrezibitzendituzuela,etaizangodituzue.

25Etaothoitzeguitençareteenean,barkaçaçue,baldin badauçuecerbaitencontra:çuenAitaceruètandenac-ere barkadiçaçuençuenbekatuac

26Bainabaldinbarkatzenezpaduzue,zeruetandagoen zuenAitakereezditubarkatukozuenbekatuak.

27EtaethorriziranberrizJerusalemera:etatenploan zihoala,ethortenzitzaizkionaphezburuak,etaEskribauak, etaZaharrak.

28Etaerraiozu:Zerautoritatezegitendituzugauzahauek? etanorkemanzizunahalmenhaugauzahauekegiteko?

29.EtaerantzunzienJesusek,etaerranzien:Nikere galderabategingodizuet,etaerantzunnazazute,etaesango dizuetzerautoritatezegitenditudangauzahauek

30.Joanenbataioa,zerutikalagizonenazen?erantzun iezadazu

31Etaerraitenzutenberenartean,ziotela,Baldinerranen badugu,Zerutik;esangodu:Zergatikezdiozuesinetsi?

32Bañaesangobagenu:Gizonez;populuarenbeldurziren: ecenguciaciçanbaitzutenIoannes,huraeguiazprofeta zala.

33EtaihardestenzietenJesusi,EzinduguesanEta ihardestençuelaIesusecerranciecén,Eztanicerraitencein autoritatezeguitenditudangauçahauc.

12.KAPITULUA

1EtaasizitzaienparabolazmintzatzenGizonbatek mahastibatlandatuzuen,etahesibatezarrizuenharen inguruan,etazulatuzuenardoaegitekotokibat,etaeraiki zuendorrebat,etanekazarieiateraetaurrutikoherrialde baterajoanzen

2.Etasasoianigorrizienlaborarieimorroibat, nekazariengandikmahastiarenfruituajasozezan

3Etaharrapatuzuten,etajozuten,etaigorrizutenhutsik

4.Etaberrizereigorrizienbestezerbitzaribat;etahari harriakbotaetaburuanzaurituzuten,etaigorrizutenlotsaz beteta

5.Etaberrizbestebatigorrizuen;etahurahilzuten,eta besteasko;batzukjipoitzea,etabestebatzukhiltzea

6.Badaoraindiksemebat,beremaitea,igorrizienberaere azkena,zioela,Enesemeabegirunetukodute

7Bainalaborarihaiekberenarteanesanzuten:Hauda oinordekoa;zatoz,hildezagun,etaondareagureaizango da.

8Etaartuzuten,etahilzuten,etabotazutenmahastitik

9Zereginendubadamahastiarennausiak?etorrikoda,eta suntsitukoditulaborariak,etamahastiabesteeiemangodie

10EtaezalduzueScripturahauirakurri;Eraikitzaileek baztertuzutenharriaizkina-burubihurtuda: 11AuizanzanJaunarenegintza,etamiragarriadagure begietan?

12.Etaharrapatunahiizanzuten,bainajendearenbeldur ziren,zerenbazekitenparabolaerranzuelahaienkontra, etautzizutenhura,etajoanziren

13Etabidaltzenziozkatenfariseuetariketa Herodiarrenetarikzenbait,berehitzetanharrapatzeko. 14Etaethorrizirenean,erranzioten:Maisu,badakiguegia zarela,etaezdiolainoraxola:zerenezduzugizonen pertsonarierreparatzen,baizikJainkoarenbideaegiaz irakastenduzula:zilegialdaemateaZesariomenaldia,ala ez?

15.Emanendugu,edoezduguemango?Bainahark,haien hipokrisiaezaguturik,esanzien:Zergatiktentatzennauzue? ekariezadazuzentimobat,ikusdezadan

16EtaekarrizutenEtaerranciecén,Norenadairudieta inskripziohau?Etahecerrancieçoten,Zesarrena

17.EtaihardestenziotelaJesusekerranzieten,Zesarri Zesarrenakdirengauzak,etaJainkoariJainkoarenakEta miretsieginzirenberataz

18.OrduanethortendiraharenganaSaduzeoak,erraiten baituteezdelaresurrecciónrik;etagaldetuzioten,esanez: 19Maisu,Moisesekidatzizigun:Norbaitenanaiahiltzen bada,etabereemazteautzietaseme-alabarikutzigabe, bereanaiakhardezalabereemaztea,etabereanaiarihazia sordezala

20.Zazpianaiakbaziren:etalehenakemaztebathartuzuen, etailtzeakezzuenhazirikutzi

21Etabigarrenakartuzuen,etailzan,etaetzuenhazirik utzi:etahirugarrenakere.

22Etazazpiekizanzuten,etaetzutenhazirikutzi:azkenik emakumeaerehilzen

23.Resurrectioneanbada,resuscitatukodirenean,noren emazteizangodahetarik?zazpiekemaztetzatzuten

24EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Ezalzarete badaerraten,cereneztuçuelaezagutzenScriptura,ez Iaincoarenahala?

25Zerenhilenartetikpiztukodirenean,ezdiraezkontzen, ezezkontzen;bainazeruandaudenaingeruakbezaladira.

26Etahildakoeiburuzbiztudaitezen:ezalduzueirakurri Moisesenliburuan,nolasasianJainkoakmintzatuzitzaion, zioela:NinaizAbrahamenJainkoa,etaIsaakenJainkoa, etaJakobenJainkoa?

27EzdahildakoenJainkoa,bizienJainkoabaizik; 28.EtaethorrizenScribaetarikbat,etaentzunzituenez elkarrekinarrazoitzen,etaongiihardetsizielaikusirik, galdetuzion:Zeindaguztienlehenmanamendua?

29.EtaerantzunzionJesusek:Mandamentuguzietatik lenengoada:Entzun,Israel;GureJainkoJaunaJauna bakarrada:

30.EtazureJainkoJaunamaitatukodezuzurebiotzguziaz, etazurearimaguziaz,etazuregogoguziaz,etazureindar guziaz:audalenengomanamendua.

31Etabigarrenaantzekoada,hauda:Maiteduzuzure hurkoazureburuabezalaEzdagobesteagindurikhauk bainohandiagorik

32.Etaerranzioeneskribauak:Ondo,Maisu,egiaerran duzu,zerenJainkobatbaita;etaezdagoberabaizik:

33Etahurabihotzguziaz,etaadimenguziaz,etaarima guziaz,etaindarguziaz,etahurkoabereburuabezala maitatzea,erre-oparietasakrifizioguziakbainogehiagoda

34.EtaikhusirikIesusekzuhurihardestenzuela,erran zioen:EzaizurrunJainkoarenerreinutikEtageroinorkez ziongalderarikegitenausartu

35EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,templean iracastençuela,NolaerraitenduteScribecChristDabiden Semeadela?

36ZerenDabidekberakesanzuenEspirituSantuaz: JaunakesanzionnireJaunari:Eserizaiteznire eskuinaldean,zureetsaiakzureoinenaulkijarriarte

37.BadaDavidekberakdeitzendioJauna;etanongoada badaberesemea?Etajendexeheakpozikentzunzuen.

38Etaerranciecénberedoctrinan,BeguiraçueScribataric, ceinecsoineanluzezioaiteamaitebaitute,etaagurra agurtzendutenmerkatuetan.

39Etaaulkinagusiaksinagogetan,etagoikogeletan jaietan

40Alargunenetxeakirenstendituztenak,eta itxurakeriagatikotoitzluzeakegitendituztenak:hauek kondenaziohandiagoajasokodute.

41EtaJesusekogasunarenaitzineaniarririk,ikusizuen nolajendetzakdiruaogasunerasartzenzuen:etaaberats zirenaskokaskosartzenzuten.

42Etaethorrizenalargunpobrebat,etabotazituenbi akaro,zeñaklanobategitendutenak

43Etadeithuzituenberediscipuluac,etaerranciecén, Eguiazerraitendrauçuet,ecenalargunbehartsuhunec sarthuduelaguehiagoguehiagoriceçarrituvkanduten guciacbaino.

44Zerenguziakbotazituztenberenugaritasunetik;baña berebeharretikzeuzkanguziasartuzuen,baitaberebizi guziaere.

13.KAPITULUA

1Etatenplutikirtetenzenean,berediszipuluetakobatek erranzion:Maisu,begirazernolakoharriaketazereraikin direnhemen!

2EtaihardestençuelaIesusecerrancieçón,Icusialdituc edificahandiau?ezdaharribatbestearengañeanutziko, erorikoezdena.

3EtatenpluarenpareanOlibamendianeseritazegoela, Pedrok,Santiagok,JoaneketaAndresekgaldetuzioten

4.Esaniezaguzu,noizizangodiragauzahauek?etazer seinaleizangodagauzahauekguztiakbetekodirenean?

5EtaihardestençuelaIesusechascedinerraiten: Beguiraçuenehorcengainatuezgaitezan.

6Ecenanhitzethorrirendiradeeneicenean,erraitendutela, NinaizChrist;etaaskoengainatukoditu

7.Etagerlaketagerrenzurrumurruakentzutean,ezzaitezte atsekabetu:zerenhalakoakbehardiraizan;bainaamaiera ezdaoraindikizango

8.Zerennazioanazioarenaurkaaltxatukoda,etaerreinua erreinuarenaurka,etalurrikarakizanendiratokianitzetan, etagoseteaketanahasteakizangodira:haukdira atsekabeenhasiera

9Bainakontuzibilizaitezte,zerenkontseiluetara entregatukozaituzte;etasinagogetankolpatuakizanen zarete,etaburuzagietaerregeenaitzineaneramanenzarete enegatik,haienkontrakotestigantzaemateko

10Etalenengoebanjelioajendaiguzienarteanargitaratu beharda

11Bainaneramangozaituztetenean,etalibratuko zaituztetenean,ezezazuealdezaurretikpentsatuzeresango duzuen,etaezduzueaurreikuspenikegin:bainaordu hartanemangozaizuenguztia,esandezazue:ezenzuekez zaretemintzatzendirenak,baizikEspirituSantua.

12Badaanaiaksaldukoduanaiaheriotzera,etaaitak semea;etaseme-alabakberengurasoenkontraaltxatuko dira,etahilarazikodituzte

13.Etagizonguziakgorrotaturenzareteeneizenagatik: bainaazkeneraarteiraungoduena,hurasalbatukoda.

14Bainanikusikoduzueneandesolaziokohiguingarria, Danielprofetakesandakoa,beharezdentokianzutik, (irakurtzenduenakulerdezala),orduanJudeandaudenak igesbezatemendietara

15Etaetxe-gaineandagoenaezdadilajautsietxera,ez sartzera,bereetxetikezerateratzeko

16Etalandandagoenakezbediatzeraitzuliberesoinekoa hartzera.

17Bainazorigaitzakhaurdundaudenaketaegunhetan edoskitzendituztenak!

18.Etaothoitzegizuezuenihesaneguanizanezdadin.

19Zerenegunhetanizanendaatsekabea,Jainkoaksortu zuenkreazioarenhasieratikorainarteizanezzen bezalakoa,etaezdaizango.

20EtaJaunakegunaieklaburtuizanezpada,ezda haragiriksalbatuko:bainahautatudituenak,laburtuditu egunak.

21Etabadanehorkerranenbadizute,Hunahemenda Kristo;edo,hara,hordago;ezsinetsi:

22.Zerenkristofaltsuaketaprofetafaltsuakpiztukodira, etaseinaleaketamirariakegingodituzte,ahalbalitz, hautatuakereliluratzeko

23Bainabeguiraçaçue:huná,gauçaguciaciragarten drauçuet

24Bainaegunhetan,tribulaziohorrenondoren,eguzkia ilundurenda,etailargiakezdubereargirikemango.

25Etaerorikodirazerukoizarrak,etaastindukodira zeruandaudenbotereak

26.EtaorduanikusikodutegizonarenSemeadatorrela hodeietanindaretaaintzahandiarekin

27EtaorduanigorrirenditubereAingeruak,etabilduren ditubereelektuaklauhaizetatik,lurrarenmuturretikzeruko muturreraino

28Ikasiorainpikuarenparabolabat;Harenadarra oraindiksamurradagoeneanetahostoakateratzen dituenean,badakizueudagertudagoela;

29Zuek,halaber,gauzahaukgertatzendirelaikustean, jakinezazuehurbildela,ateetanere.

30Egiazerraitendrauzuet,ezdelagizaldihauiraganen gauzahaukguziakeginarte

31.Zeruaetalurraigarokodira,bainaenehitzakezdira iraganen

32Bainaegunhartazetaorduhartazezdakinehork,ez zeruetandaudenAingeruek,ezSemeak,Aitakbaizik

33Begirazazue,zaintzaetaotoitzegin:ecenezdakizue noizdendenbora

34.ZerengizonarenSemeabideurrutitikdoangizona bezalada,zeinakbereetxeautzietaberezerbitzariei aginteaemanetabakoitzariberelana,etaatezaina zaintzekoaginduzuen

35Begirazazuebada:zerenezdakizuenoizethortenden etxekonagusia,arratsean,edogauerdian,edooilarren kantuan,edogoizean

36Bat-bateanetortzenezzaituenlotanaurkitzen

37Etaerraitendrauçuedanagucieyerraitendrauçuet, Begira

14.KAPITULUA

1Biegunenburuan,BazkoetaLegamiagabekoOgienjaia zen:etaaphez-buruaketaEskribakbilhatzenzutennola artuzezatenhuraartisautzaz,etahilzezaten.

2Bainahecerranceçaten,Ezbestaegunean,ezdadin populuarenzalaparta

3.EtazegoalaBetanian,Simonleprazkoarenetxean, bazkarianiarririkzegoela,ethorrizenemakumebat, alabastrozkokutxabatzeukala,nardozkoukenduoso preziatua;etakaxahautsietaburuanisurizion

4Etabazirenbatzukberenbaitanhaserreturik,etaesaten zuten:Zergatikegindaukenduarenxahutzeau?

5Zerenhirureundenariobainogehiagotansalduzitekeen, etapobreeiemanEtamarmareginzutenharenkontra

6.EtaJesusekerranzuen:Utziezazue;zergatiktraba egitenduzu?lanonaegindunigan

7Zerenpobreakzuekindauzkazuebeti,etanahi duzueneanonegindiezaiezue:bainanieznauzuebeti edukiko

8Ahalzuenaegindu:aldezaurretiketorridaenegorputza lurperatzeragantzutzera.

9Eguiazerraitendrauçuet,Ebanjeliohaumunduosoan predicatzendenlekuan,eguinduenhaur-ereerranenda harenoroigarritzat.

10EtaJudasIskariote,hamabietarikbat,joanzen apaizburuengana,beraisalduzezaten

11.Etahorientzutean,poztuziren,etadiruaemango ziotelaaginduziotenEtanolaerosotraiziozezakeenbilatu zuen

12.EtaLegamiagabekoOgienlehenegunean,Pazko-ahil zutenean,esanziotenberediszipuluek:Norajoangogara, etaprestatukodezuPazkoajateko?

13.Etabialduzituenberediszipuluetarikbi,etaerran zieten:Zoaztehirira,etaanaukitukozaituztetegizonbat ur-pitxeradaraman:jarraikizue

14.Etanorasartukoden,erraiozueetxekogizonari: Maisuakdio:Nondagoostatua,nonianendudanBazkoa enediszipuluekin?

15.Etaerakutsikodizuegoikogelahandibat,hornituaeta prestatua:horprestatudiguzue

16Etailkhizirenberediszipuluak,etaethorrizirenhirira, etaarkituzutenharkesanzienbezela,etaprestatuzuten Bazkoa

17Etaarratseanethortzendahamabiekin

18.Etaiarririkjatenarizirela,erranzuenIesusek:Egiaz diotsuet,nirekinjatenduenzuetarikbateksaldukonau

19.Etahaszirantristetzen,etabanan-bananesatenzioten: Ninaiz?etabestebatekesanzuen:Ninaiz?

20Etaerantzunzien,etaerranzien:Hamabietakobatda, enekinplatereanbustitzenduena

21.GizonarenSemeabadoa,beratazidatziadenbezala: bainaaigizonarenSemeasaldukoduengizona!onazen gizonharentzatinoizjaioizanezbalitz

22Etaiatenzutenbitartean,Jesusekogiahartuzuen,eta benedikatuzuen,etahautsizuen,etaemanzien,etaesan zien:Hartu,jan,haudaenegorputza.

23Etahartuzuenkopa,etaeskerrakemanzituenean, emanzien,etaguziekedanzuten

24.Etaerranzien:Audaeneodolaitunberrikoaskogatik isurtzendena

25Egiazdiotsuet,ezdudalagehiagoedango mahatsondokofruitutik,Jainkoarenerreinuanberriaedaten dudanegunerano

26.Etahimnobatabestuzutenean,aterazirenOliba mendira.

27EtaerranciecénIesusec,Guciacofenditurençarete enegaticgauhuntan:ecenscribatuadago:Nikartzaina jorendut,etaardiakbarreiatukodira.

28Bainanresuscitatunaizenean,joanennaizzuen aitzineanGalileara

29BainaPierrisecerrancieçón,Guciacofenditurendiren arren,nieztut

30EtaerrancieçónIesusec,Eguiazerraitendrauçut,gaur, gauhuntanere,oilarrakbialdizjobainolehen,hiruretan ukatukonauzula

31.Bainanareagoerranzuen:Zurekinhilkobanintz,ez zaitutinolaereukatukoEraberean,denekereesanzuten

32EtaethorrizirenGetsemanedeitzenzentokibatera,eta erranzietenberediszipuluei:Eserizaiteztehemen,otoitz eginendudanbitartean

33EtahartuzituenberekinPierris,etaSantiagoetaJoan, etaasizentxunditzenetaastuntzen;

34Etaerranciecén,Enearimaguehiagotristeada herioterano:içançaiteztehemen,etaeguiçue

35.Etaaitzineraapurbat,erorizenlurrera,etaothoitzegin zuen,ahalbalitz,orduaigarozedinharengandik

36Etaerranzuen,Abba,Aita,gauzaguziakhireposible dira;kendunigandikkopahau:ezordeaniknahidudana, zuknahiduzunabaizik

37Etaethorririceridenceçanheclotan,etaerrancieçón Pierrisi,Simon,loalduc?ezinalzenuenordubatikusi?

38Beguiraçaitezteetaothoitzeguiçue,tentationetansar ezteçanEspirituabenetanprestdago,bainaharagiaahula da.

39Etaberrizioancedin,etaothoitzceçan,etaerrançuen hitzberberak

40.Etaitzulizenean,arkituzituenberrizlotan(erenbegiak astunakbaitziren),etaezzekitenzerihardetsi

41Etaethorrizenhirugarrenaldiz,etaerranzieten:Lo eginezazuteorain,etaatsedenhartu:askida,ethorrida ordua;huna,gizonarenSemeabekatarieneskuetara eramana

42.Jaiki,goazen;huna,nitraditzennauenahurbilda.

43Etaberehala,oraindikmintzatzenarizela,ethorrizen Judas,hamabietarikbat,etaharekinjendeandibat ezpatarekinetamakilekin,apheznagusietatik,eta eskribauetatiketazaharreneskutik

44.Etasalduzuenakemanzienseinalebat,zioelarik:Norri musuemangodiodana,hurada;harezazu,etaeraman ezazuseguru

45Etaethorrizenean,berehalaioaitenzaioharengana,eta dio:Maisu,maisu;etamusuemanzion.

46Etaeskuakezarrizizkioten,etaartuzuten

47Etaondoanzeudenetarikbatekezpataaterazuen,eta apaiznagusiarenzerbitzaribatjozuen,etabelarriamoztu zuen

48.EtaerantzunzienJesusek,etaesanzien:Ilkialzarete, lapurbatenkontrabezala,ezpatekinetamakilekinni hartzera?

49Eguneronengoenzuekintenpluanirakasten,etaez nauzuehartu:bainaScripturakbetebehardira

50Etaguziekutzizutenhura,etaiheseginzuten

51Etajarraikizitzaiongizongaztebat,lihozkooihalabere gorputzbiluziarengañeanbotata;etagazteekhelduzioten: 52Etautzizuenlihozkooihala,etabiluzikiheseginzuen hekienartetik.

53EtaeramanceçatenIesusSacrificadore subiranoarengana,etaharequinbilduciradenSacrificadore principalguciac,AncianoacetaScribac

54.EtaPedrokjarraituzionurrutitik,apaiznagusiaren jauregira:etaeserizenzerbitzariekin,etaberotzenzuen suarenondoan

55EtaapaizburuaketaconcilioguziaJesusenkontrako testigantzabilazebiltzanhurahilzezaten;etaezzuenbat ereaurkitu.

56Zerenaskokgezurrezkotestigantzaemanzutenharen kontra,bainahaientestigantzaezzenbategiten

57.Etajaikizirenbatzuk,etagezurrezkotestigantzaeman zutenharenkontra,ziotela:

58Entzungenionesaten:Desegingoduteskuzeginaden tenpluhau,etahiruegunbarrueraikikoduteskurikgabe eginikobestebat

59Bainahalaereezzutenbatetorrihaientestigantza

60.EtaaltxatuzanSazerdoteNagusiaerditik,etagaldetu zionJesusi,zioela:Ezalduzuezererantzuten?Zerda hauekzurekontralekukotzendutena?

61.Bainanisilduzen,etaezzuenezerihardetsi.Berriz galdetuzionapaiznagusiak,etaesanzion:Zualzara Kristo,DohatsuarenSemea?

62.EtaesanzuenIesusek,Ninaiz:etaikusikoduzue gizonarenSemeaeserita,botereareneskuinekoaldean,eta ethortenzerukohodeietan

63.Orduanapaiznagusiakurratuzituenberesoñekoak,eta erranzuen:Zerbehardugugeiagotestigu?

64Entzunduzueblasfemia:zerusteduzue?Etadenek heriotzarenerrudunizaterakondenatuzuten.

65Etabatzukhasizitzaizkiontxuegiten,etaaurpegia estaltzen,etakolpekaematen,etaerraiten:Profetizaezazu, etazerbitzariekjozutenesku-ahurretan.

66EtaPedrojauregianbeheanzegoala,etorrizanaphez nagusiarenneskameetakobat

67.EtaikusirikPedrobereburuaberotzenarizela,begiratu zion,etaesanzuen:EtahiereJesusNazaretarrarekinizan zinen

68.Bainaharkukatuzuen,zioela:Ezdakit,ezdutulertzen zerdiozunEtailkizanatarira;etaoilarratxintik

69Etaneskamebatekberrizikusizuen,etaasizitzaien erraitenondoanzeudenei:Audahetarikbat.

70EtaberrizukatuzuenHandikgutxira,ondoan zeudenekberriroesanziotenPedrori:Ziurhaietarikobat aiz,zerenGalileoazara,etazuremintzatzeabatdator

71Bainanasizenmadarikatzenetajuramentuegiten, zioela,Ezdakitgizonhau,zeñazmintzozaren

72Etabigarrenaldianoilarrajozuen.Pedrokgogoanizan zuenJesusekesanzionhitza:Oilarrakbialdizjobaino lehen,hirualdizukatukonauzuEtahoripentsatuzuenean, negareginzuen

15.KAPITULUA

1Etaberealagoizeanapaizburuekkontsultaeginzuten zaharrenetaeskribauekinetakontseiluosoarekin,etalotu zutenJesus,etaeramanzuten,etaentregatuziotenPilatori

2EtaPilatokgaldetuzion:ZualzaraJuduenErregea?Eta harcihardestençuelaerrancieçón,Hicdio.

3Etaapaizburuekaskosalatzenzioten:bainaezzuenezer ihardetsi.

4.EtaPilatokberrizgaldetuzion,zioela:Ezalduzuezer erantzuten?hunazenbatgauzatestigutzendituztenzure kontra

5.BainaJesusekezzuenezerihardetsi;beraz,harrituegin zenPilato

6Badabestahartanaskatuzietenpresobat,nahizutena 7EtabazenBarrabaszeritzanbat,zeinalotuazegoen harekininsurrectioneginzutenekin,zeinakhilbaitzuen insurrekzioan.

8Etajendetzaoihukaoihukahasizenhuraeginzezalabeti eginzien

9BainaPilatecihardestenciecén,cioela,Nahialduçue askatuvkanduçueIuduenErregea?

10Zerenbazekienapaiz-buruekbekaizkeriagatiklibratu zutela.

11Bañaapaizburuekbulkatuzutenpopulua,askazezan Barrabas

12.EtaPilatokerantzunzienberriro:Zernahiduzue,bada, JuduenErregedeitzenduzuenariegindezadan?

13Etaberrizoihueginzuten:Gurutzifikatu

14.OrduanPilatokerranzieten:Zergaitzegindu?Eta oihuhandiagozoihukatuzuten:Gurutzifikatu

15BadaPilatok,populuakontentnairik,askatuzuen Barrabas,etaemanzuenJesus,azotaturik,gurutziltzatu zedin

16Etagudariekeramanzutenataura,Pretoriodeitzenzena; etataldeosoadeitzendute.

17Etapurpurazjantzizuten,etaarantzazkokoroabat xaflatuzuten,etajarriziotenburuan

18.Etaasizanagurtzen,Agur,JuduenErrege!

19Etakanaberazburuanjozuten,etatxueginzioten,eta belaunakmakurturikadoratuzuten

20.Etaburlaeginziotenean,kenduziotenpurpura,etabere jantziakjarrizizkioten,etakanporaeramanzutenhura crucificatzera

21.EtaderrigortzenzutenSimonZirenobat,iragaitenzena, herrialdetikilkirik,AlexandrorenetaRuforenaita,bere gurutzeaeramatera

22.EtaeramanzutenGolgotalekura,hauda,esannahi baita,buru-hezurbatentokira

23Etaemanziotenedateramirraznahasitakoardoa,baina ezzuenartu.

24Etahuragurutziltzatuzutenean,banatuzituztenharen soñekoak,zozketaeginez,bakoitzakzerhartukozuen.

25Etazenirugarrenorena,etagurutziltzatuzuten

26Etaharenakusazioarengaineskribapenaidatzitazegoen: JUDUENERREGEA

27.Etaharekingurutzilifikatzendituztebilapur;batabere eskuinaldean,etabesteabereezkerrean

28EtabetezenScriptura,zeradioena:Etakontatuaizan zengaizkileekin

29Etairagaitenzirenekinjuriaegitenzioten,buruak astinduz,etaesatenziotela:Ai!

30Salbazaitez,etajautsigurutzetik

31Eraberean,apheznagusiekereisekaegitenziotela berenarteanScribaekin:Bertzeaksalbatuzituen;berak ezindusalbatu

32JaitsbediorainKristoIsraelgoerregeagurutzetik,ikus dezagunetasinetsidezagun.Etaharekingurutziltzatu zirenekirainegitenzuten

33.Etaethorrizeneanseigarrenorena,ilhunbeaizanzen lurguzianbederatziorenaarte.

34EtabederatzioreneanoihueginzuenJesusekboz ozenez,zioela:Eloi,Eloi,lamasabaktani?hauda,ene Jainkoa,eneJainkoa,zergatikutzinauzu?

35Etaondoanzeudenetarikbatzuek,horientzutean,esan zuten:Huna,Eliasdeitzendu

36Bateklasterkaeginzuenetabethezuenesponjabat ozpinezbeterik,etaipinizuenkanaberabatengainean,eta emanzionedatera,esanez:Utzi;ikusdezaguneaElias etorrikodenhurahartzera

37EtaoihueginzuenJesusekoihuhandiz,etaemanzuen izpiritua.

38Etatenplukobeloabitanurratuzengoitikbehera

39Etaharenkontrazegoenzenturioiakikusizuenean, oihuegitenzuela,etamamuaematenzuela,erranzuen: EgiazgizonhauJainkoarenSemeazen

40Emaztekierebazirenurrutibegirabegira:zeinenartean zeudenMariaMagdalena,etaMaria,Santiagotxikiareneta Joserenama,etaSalome;

41(Ceinere,Galileanzegoela,jarraituziotela,eta zerbitzatzenziotela;)etaharekinJerusalemeraiganziren besteemakumeasko

42Etaorainarratsaldeaethorrizenean,zerenprestaketa baitzen,hauda,larunbatarenbezpera.

43ArimateakoJose,kontseilariohoretsua,zeinaere Jainkoarenerreinuarenitxarotenzena,ethorrizen,eta ausarkisartuzenPilatogana,etanahizuenJesusen gorputza

44EtaharritutazegoanPilato,eahilaotezen,etadei eginikCenteniorea,galdetuzioneadenporahilalzen.

45Etajakinzueneanzenturioiaz,emanziongorpuaJoseri

46Etaerosizuenlihofina,etaeramanzuen,etabilduzuen lihoan,etaezarrizuenharkaitzbateanlandutakosepulcro batean,etaharribatjaurtizuenhilobiarenatarira

47EtaikusizutenMariaMagdalenaetaMariaJoseren amanonjarriazen.

16.KAPITULUA

1Etalarunbataigarozenean,MariaMagdalenak,eta MariakSantiagorenamak,etaSalomekerosizituzten aromagozoak,ethorzezatenhuragantzutzeko.

2Etaastekoleheneguneangoiz-goizeanethorriziren sepulturaraiguzkiairtetzean.

3Etaerranzutenberenartean:Norkkendukodiguharria hilobikoathetik?

4Etabegiratuzutenean,ikusizutenharriairaulitazegoela: zerenosoandiazen.

5Etasepulkurasartzean,ikusizutengizongaztebat eserita,eskuinaldean,soinekozuriluzebatezjantzia;eta beldurtueginziren

6Etaerranciecén,Eziçaçue:IesusNazaretarrabillaçaçue, crucificatuiçandena:resuscitatuda;ezdagohemen:horra nonjarrizutenlekua

7Bañazoazte,esaiezueberediszipulueietaPedrori,zuen aitzineandoalaGalileara:hanikusikoduzue,berakesan dizunbezala

8Etailkiziranbizkor,etaigeseginzutenhilobitik;zeren ikaraetatxunditutazeuden:etaezziotenezeresaninori; beldurbaitziren

9.Bada,Jesusastekoleheneguneangoizpiztuzenean, agertuzitzaionlehenikMariaMagdalenari,zeinetatikzazpi deabrubotabaitzituen

10Etajoanzen,etaesanzionharekinegonzirenei,negar etanegaregitenzutenbitartean.

11Etahekentzuteanhurabizizela,etahuraikusirik, etzutensinetsi

12Gero,besteitxurabateanagertuzitzaienbiei,ibiltzen zirela,etajoanzenlandan

13.Etaioanzitezen,etakontatuzietenhondarrei,eta etzituensinhetsi

14Geroagertuzitzaienhameikaijateraeseritazeudenean, etagaitzetsizizkietenberenfedegabetasunazetabihotzgogortasunaz,ezbaitzituztensinetsihuraresuscitatu ondorenikusizutenak

15.Etaerranzien:Zoaztemunduguzira,etapredikatu ezazuteEbanjelioakreaturaguziei

16Sinhestenduenaetabataiatuaizanendenasalbatukoda; bainasinestenezduena,kondenatuaizangoda.

17Etaseinaleoieksegitukodizkietesinistendutenei;Nire izeneanbotakodituztedeabruak;mihiberriezmintzatuko dira;

18Sugeakhartukodituzte;etahilgarrirenbatedaten badute,ezdiekalterikegingo;gaixoengaineaneskuak ezarrikodituzte,etasendatukodira.

19Beraz,Jaunakesanzienondoren,jasoaizanzenzerura, etajarrizenJainkoareneskuinaldean

20.Etailkirik,predikatzenzutennonahi,Jaunahekiekin lanean,etahitzakonfirmatzenzuenondokoseinaleekin Amen

Lukas

1.KAPITULUA

1Askokhartubaituteeskuagurearteansinistendiren gauzendeklarazioaordenatzeko.

2Beraiekemanzizkigutenbezala,hasieratikbegiko testiguetahitzarenzerbitzariizanzirenak;

3Niriereongiidurituzitzaidan,gauzaguziaklenengohasieratikongiadimenduakizanda,ordenanidaztea, Teofilobikainena.

4Jakindezazunzertanirakatsizarengauzahorien ziurtasuna

5.BazenHerodes,Judeakoerregearendenboretan, Zakariaszeritzanapaizbat,Abiarenleinukoa:etaharen emazteaAaronenalabetatikzen,etabereizenazuen Elisabet.

6EtazintzoakziranbiakJainkoarenaurrean,Jaunaren manamenduetaaginduguzietanibillirikerrugabe

7.Etaezzutenumerikizan,zerenElisabethantzuabaitzen, etabiakurtetanongihelduakbaitziren

8Etagerthatuzen,Jainkoarenaitzineanapaizkargua betetzenzuenbitarteanbereordenan, 9Apaizofiziokoohiturarijarraiki,Jaunarentenplura sartzeanintsentsuaerretzeaizanzen

10.Etajendeguziakanpoanotoitzegitenarizenintsentsu garaian

11EtaagertuzitzaionJaunarenaingerubatintsentsuaren aldareareneskuinaldeanzutik.

12EtaZakariasikusizuenean,larritueginzen,eta beldurraerorizitzaion

13.Bainanaingeruakerranzion:Ezizanbeldurrik, Zakarias:zerenzureotoitzaentzunda;etazureemazteak Elisabeteksemebatemangodizu,etaJuandeitukodiozu.

14.Etaizangoduzupozaetapoza;etaaskopoztukodira harenjaiotzaz

15.ZerenhandiaizangodaJaunarenaitzinean,etaezdu edangoezardorik,ezedarisendorik;etaEspirituSantuaz betekodabereamarensabeletik

16EtaIsraelgosemeetatikaskoitzulikoditubereJainko Jaunagana

17EtajoanendaharenaitzineanEliasenespiritueta indarrez,gurasoenbiotzakseme-alabenganabihurtzeko,eta desobedienteakzuzenenzuhurtziari;Jaunarentzako prestaturikoherriaprestatzeko

18.ZakariasekerranzioenAingeruari:Zertanjakingodut hau?zerenagurebatnaiz,etanireemazteaurtetanongi heldua

19.Etaaingeruakerantzunzion:NinaizGabriel, Jainkoarenaitzineandagoena;etaigorrinazzuri mintzatzera,etaberripozhauenerakustera

20.Etahuna,mutugelditukozara,etaezinmintzatukohaiz, gauzahauekbetekodirenegunerano,zerenezdituzu sinetsikoenehitzak,zeinakberensasoianbetekodiren

21.EtapopuluaZakariasenzainzegoen,etaharrituta zegoentenpluanhainbestedenboraegonzela

22Etailkizenean,ezinzienhitzegin:etaikusizuten tenpluanikuskerabatikusizuela:zerenkeinuaeginzien, etaisilikgeldituzen

23Etagerthatuzen,berezerbitzukoegunakbetebezain laster,bereetxerajoanzen.

24Etaegunhekienondoan,bereemazteElisabeth konzebituzen,etabosthilabetezezkutatuzen,zioela: 25.HonelajokatuduJaunakniribegiratzenzidanegunetan, gizonenarteannirelaidoakentzeko

26EtaseigarrenhilabeteanGabrielaingeruabidalizen JainkoarengandikNazaretzeritzanGalileakohiribatera.

27Josedeitzenzengizonbatekinezkondutazegoen birjinabati,Davidenetxekoa;etabirjinarenizenaMaria zen.

28Etasarthuzanaingeruaberegana,etaesanzion:Agur, osoonuraduna,Jaunazurekinda:bedeinkatuazuemakume artean.

29Etahuraikhusizuenean,atsekabetuzenharen erranagatik,etagogoanzuenzernolakoagurraizanbehar zuen.

30EtaerranzionAingeruak:Ezizanbeldurrik,Maria, zerenarkitubaituzugraziaJainkoarenaurrean

31.Etahuna,zuresabeleankonzebitukoduzu,etasemebat sortukoduzu,etadeitukodiozuizenaJESUS

32Handiaizangoda,etadeitukodaGorenarenSeme:eta JainkoJaunakemangodiobereaitaDavidentronua.

33EtaJakobenetchearengaineanerregeizangodabetiko; etabereerreinuaezdaamaierarikizango.

34.OrduanMariakAingeruarierranzion:Nolaizangoda hau,gizonikezagutzenezdudalako?

35EtaerantzunzionAingeruak,etaesanzion:Espiritu Santuazuregaineraetorrikoda,etaGorenarenindarrak itzalaegingozaitu:beraz,zuregandikjaiokodengauza santuhoriereJainkoarenSemeadeitukoda

36Etahuna,zurelehengusuElisabethere,semebatizan duberezahartzaroan:etaaudaseigarrenhilabetea berarekin,antzudeitzenzena.

37ZerenJainkoarekinezdaezerezinezkoaizango

38EtaMariakerranzuen:HunaJaunarenzerbitzaria;bedi nirizurehitzarenarabera.Etaaingeruaaldeeginzuen harengandik.

39EtajaikizenMariaegunhetan,etajoanzen mendialderapresaka,Judakohiribatera;

40EtasartuzanZakariasenetxean,etaagurtuzuen Elisabeth

41.Etagerthatuzen,ElisabetekMariarenagurraentzutean, jauzieginzuenhaurraberesabelean;etaElisabethEspiritu Santuazbetezen:

42.Etamintzatuzenozenki,etaerranzuen:Bedeinkatua zaraemazteenartean,etabenedikatuadazuresabeleko fruitua

43.Etanondikdahori,nereJaunarenamaniganaethor dezala?

44Zeren,huná,zureaguraldiarenbozaenebelarrietan entzunorduko,haurrakjauzieginzuenenesabelean bozkarioz

45Etadohatsuadasinhetsizuena:zerengauzatukodira Jaunakesanzizkiotengauzak.

46EtaMariakerranzuen:EnearimakhanditzenduJauna, 47EtaeneizpirituaalegratudaJainkoeneSalbatzaileaz

48.Zerenbehatuduberezerbitzariarenahulezia,zeren huná,hemendikaurrerabelaunaldiguziekdohatsudeituko naute

49.Zerenahaltsuakgauzaandiakegindizkit;etasantuada harenizena

50Etaharenerrukiadabelaunaldizgizaldiharenbeldur direnentzat.

51Berebesoarekinindarraerakutsidu;harroakbarreiatu dituberenbihotzenirudimenean.

52Jautsidituahaltsuakberenaulkietatik,etagoratuditu behe-mailakoak.

53.Goseakgauzaonezbeteditu;etaaberatsakhutsikbidali ditu

54BerezerbitzariIsraelilagundudu,bereerrukiazoroituz; 55.Gurearbasoei,Abrahami,etabereondorengoei betirakoesanzienbezala

56EtaMariaegonzanberarekiniruillebeteinguru,eta itzulizanbereetxera

57Bada,Elisabetendenboraosoahelduzen,erditzeko;eta semebatsortuzuen.

58Etabereauzokoeketaberelehengusuakadituzuten nolaJaunakurrikalduzuenharengana;etapoztuziren harekin.

59Etagerthatuzenzortzigarreneguneanethorrizirela haurraerdainzitzera;etaZakariasdeitzenzioten,bere aitarenizenaz.

60Etaihardetsizuenbereamak,etaerranzuen:Ez;baña Juandeitukoda

61.Etaerranzioten:Ezdazureahaidetikizenhaudeitzen denik

62Etaseinaleakeginzizkiotenbereaitari,nolanahizuen deitzea.

63Etaeskatuzuenidazkibat,etaidatzizuen,zioela, JoanesduizenaEtaguztiakharrituziren

64.Etabereahoaidekizenberehala,etaaskatuzitzaion mihia,etamintzatuzen,etalaudatuzuenJainkoa

65Etabeldurraizanzenhaieninguruanbizizirenguziak, etaerranoiekguziakzabalduzirenJudeakomendialde guzian

66Etahaiekentzutenzutenguziekberenbihotzeangorde zituzten,ziotela,Zernolakoumeaizangodahau?Eta Jaunareneskuaharekinzegoen

67EtabereaitaZakariasEspirituSantuazbetezen,eta profetizatuzuen,zioela:

68BedeinkatuaizanbediIsraelgoJainkoJauna;zerenbere herriabisitatuetaerredimitubaitu,

69.EtaaltxatudigusalbamendukoadarraDabidenbere zerbitzariarenetxean;

70Bereprofetasainduenahozmintzatuzenbezala, munduahasizenetikizandirenak.

71Salbagaitezengureetsaietatik,etagorrotogaituzten guzieneskuetatik;

72.Gurearbasoeiagindutakomiserikordiabetetzeko,eta bereitunsantuagogoratzeko;

73.GureaitaAbrahamieginzionzina, 74Emanzigula,gureetsaieneskuetatiklibratuakizan gaitezanhurabeldurrikgabezerbitzatzeko

75Harenaurreansaindutasuneanetazuzentasunean,gure bizitzakoegunguzietan.

76Etazu,umea,deitukozaituzteGorenarenprofeta:zeren Jaunarenaitzineanjoanenzaraharenbideakprestatzera;

77Bereherriarisalbamenarenezagueraemateabere bekatuenbarkazioarenbidez,

78.GureJainkoarenerrukisamurrez;zeñazgoitikgorako egunakbisitatugaitu,

79Ilunpetanetaeriotzarenitzaleaneseritadaudeneiargia emateko,gureoinakbakearenbideraeramateko.

80Etaumeahaztenzan,etasendotzenzanespirituaz,eta basamortuetanegonzanIsraelierakutsizionegunerano

2.KAPITULUA

1Etagerthatuzenegunhetan,ZesarAugustorendekretu bataterazelamunduguziazergapetzeko.

2(EtazergahoriZirenioSiriakogobernadorezeneanegin zenlehenaldiz)

3Etadenakzergapetzerajoanziren,bakoitzaberehirira

4.EtaiganzenJoseGalileatik,Nazaretekohiritik,Judeara, BelendeitzendenDabidenhirira;(Dabidenetxekoeta leinukoazelako:)

5Mariabereemazteemaztearekintributatuaizatea, haurdunhandiaizanik

6.Etahalaizanzen,haiekhanzeudela,beteziranegunak beraerditzeko

7Etaerdiratuzuenberelehen-semea,etabilduzuen txingarretan,etaetzanzuenmantxabatean;ostatuanez baitzegoenlekurik

8Etabazirenherrialdebereanartzainaksoroanegoten zirela,gauezberenartaldeazaintzen.

9Etahuná,Jaunarenaingeruaethorrizenhaiengainera, etaJaunarenaintzakdistiraeginzuenhaieninguruan,eta beldurhandiaizanzuten.

10Etaerranzienaingeruak:Ezizanbeldurrik,zerenhuná, ekartzendizuetbozkarioandiarenberrionak,zeinajende guziarentzatizangodena.

11ZerengaurDabidenhirianjaiozaizueSalbatzailebat, zeinabaitaKristoJauna

12.Etahauizangodaseinalebatzuretzat;Aurkitukoduzue haurtxoatxingarretanbilduta,mantxabateanetzanda

13Etabat-bateanaingeruarekinbaterazerukoarmadako jendetzabatzegoenJainkoalaudatzen,etaesatenziotela: 14AintzaJainkoarigoi-goian,etalurreanbakea, gizonenganakoborondateona

15.Etagerthatuzen,aingeruakhaiengandikzerura aldenduakzirelarik,artzainekelkarriesanzioten:Goazen orainBelenera,etaikusdezagungertatudengauzahau, Jaunakezagutarazidiona.gu.

16Etaethorriziranpresaka,etaarkituziranMaria,eta Josef,etaumeamanxabateanetzanda

17.Etaikhusizutenean,ezagutzeraemanzutenhaur hunetazerranzietenhitza

18Etaenzutenzutenguziakmiretsizituztenartzainek kontatzenzizkietengauzez.

19BainaMariakgauzaoiekguziakgordezituen,eta gogoetaegitenzituenberebihotzean

20.Etaartzainakitzuliziren,Jainkoagoretsizetagoretsiz, entzunetaikusizituztengauzaguziak,esanzienbezala

21.Etabetezireneanzortziegunhaurraerdaintzeko, deitzenzenharenizenaJESUS,zeinaaingeruakhala izendatuzuensabeleansortuaurretik

22EtaMoisesenlegearenaraberagarbitzekoegunakbete zirenean,Jerusalemeraeramanzuten,Jaunariaurkezteko; 23(JaunarenLegeanidatzitadagoenbezala:Sabela irekitzenduenarbakoitzasantuizendatukoda Jaunarentzat;)

24EtaJaunarenlegeanesatendenarenaraberako sakrifizioaeskaintzea:Usoparebat,edobiusogazte.

25Etahuna,bazengizonbatJerusalemen,Simeonzuen izena;etagizonberazenjustoetadevotoa,Israelen konsolazioarenzainzegoen:etaEspirituSantuazegoen harengainean

26EtaagertuzitzaionEspirituSantuarenbidez,ezzuela herioaikusiko,JaunarenKristoikusibainolehen.

27EtaethorrizenEspirituaztenplora:etagurasoekJesus haurrasartuzutenean,Legekousadioarenaraberaegin zezan.

28Orduanhartuzuenberebesoetan,etabedeinkatuzuen Jainkoa,etaesanzuen:

29.Jauna,utziezazuorainzurezerbitzariabakeanalde egiten,zurehitzarenarabera

30Zerennirebegiekikusibaitutezuresalbamena, 31Herriguzienaitzineanprestatuduzuna;

32Argiajentilakargitzeko,etaIsraelzureherriarenaintza

33.EtaJoseketabereamamiretsizirenberatazesandako gauzez

34EtaSimeonekbedeinkatuzituen,etaerranzioenbere amariMariari:Huna,haurhauezarriadagoIsraelen askorenerorketaetaaltxatzeko;etakontramintzatukoden seinalebatengatik;

35(Bai,ezpatabatekzulatukoduzurearima-ere),bihotz askorenpentsamenduakagerdaitezen

36EtabazenAnnabatprofetesa,Fanuelenalaba,Aserren leinukoa:adinhandikoazen,etasenharbatekinbizizen berebirjintasunetikzazpiurtez;

37Etalaurogeietalauurteingurukoalargunazen, tenplutikaldeegingabe,baiziketagauetaegunJainkoaren barauetaotoitzekinzerbitzatzenzuen

38Etaethorrizenunehartan,halabereskerrakeman zizkionJaunari,etabertazmintzatuzitzaienJerusalemen erredentzioarenzainzeudenguztiei

39EtagauzaguziakeginzituzteneanJaunarenlegearen arabera,itzulizirenGalileara,berenhirira,Nazaretera.

40Etaumeahaztenzen,etaindartzenzenespirituaz, zuhurtziazbetea:etaJainkoarengraziaharengainean zegoen.

41BadaberegurasoakurterojoatenzirenJerusalemera Pazkojaian

42.Hamabiurtezituenean,iganzirenJerusalemera, jaietakoohiturarenarabera

43Etaegunakbetezituztenean,itzulizirenean,Jesus haurrageldituzenJerusalemen;etaJoseketabereamak etzutenjakin

44Bainahaiek,hurataldeanzegoelaustezutelarik,joan zirenegunbatekobidea;etahaiensenideetaezagunen arteanbilatuzuten

45Etaaurkituetzutenean,itzulizirenJerusalemera,haren bila.

46Etaguerthacedinhiruregunenburuaneridenceçaten huratenpluan,doctoreenerdianiarriric,ençutençuelaeta galdetzençuela

47Etaentzutenzutenguziakharritutazeudenharen adimenetaerantzunaz

48.Etahuraikusirik,harriturikgeldituziren:etabereamak erranzioen:Seme,zergatikegindukhorrelagurekin?horra, zureaitaketabiokzurebilaibiligaratriste

49Etaerranciecén,Noladanibilhatzençarete?Ezal zenekiennireAitarenlanetanegonbeharnaizela?

50.Etaezzutenulertuharkerranzienhitza.

51Etaiautsizenhekiekin,etaethorrizenNazaretera,eta hekienmenpeegonzen:bainabereamakhitzhaukguziak gordezituenberebihotzean.

52EtaIesusareagotuzenzuhurtziaetaestatura,etagrazia Jainkoarenetagizonarenaurrean

3.KAPITULUA

1TiberioZesarrenerregealdikoamabosgarrenurtean, PonzioPilatozelaJudeakogobernadore,etaHerodes Galileakotetrarka,etaharenanaiaFilipeItureakoeta Trakonitiseskualdekotetrarka,etaLisaniasAbileneko tetrarka

2.AnasetaKaifasapaiznagusiakzirelarik,Jainkoaren hitzaetorrizitzaionbasamortuanJoaniZakariasensemeari

3EtaethorrizenJordaningurukolurraldeguzira,pekatuen barkaziorakodamuarenbataioapredikatzenzuela; 4Esaiasprofetarenhitzenliburuanidatziadenbezala, dioela,basamortuanoihukaaridenarenahotsa:Presta ezazueJaunarenbidea,zuzenduberebideak

5Haranorobetekoda,etamendietamuinoorobeheiti; etamakurtuakzuzenegingodira,etabidezakarrakleun; 6EtaaragiguziakikusikoduJainkoarensalbazioa

7Orduanerranzioenharenganikbataiatzerailkizen jendetzari:Osugegorrienbelaunaldia,norkabisatuzaituzte etorrikodenhaserretikihesegiteko?

8Ekaritzazuebadadamutzekomerezidutenfruituak,eta ezhaszaiteztezeuenbaitanesaten,Abrahamdugugure aita:zerendiotsuet,Jainkoakharrihauetarikahalduela Abrahamihaurraksordiezazkioten

9.Etaorainaizkoraerejarriadazuhaitzenerroan:bada fruituonikematenezdutenzuhaitzoromoztuetasutara botatzenda

10.Etapopuluakgaldetuzion,ziotela:Zereginendugu bada?

11Harkihardestenzien,etaerranzien:Bisoineko dituenak,emanbezabatereezduenari;etajanariaduenak ereeginbeza

12Orduanethorrizirenpublicanoakerebatheyatzera,eta erranzioten:Maisu,zereginendugu?

13Etaerranzieten:Ezzehaztegeiagoezarrizuenabaino 14Etasoldaduekeregaldetzenzioten,ziotela:Etazer eginendugu?Etaharcerranciecén,Ezeçaçueinorbortitza, etaezeçaçueinorfaltsusalatu;etakontentuzure soldatarekin

15.Etajendeguziakitxarotenzeudela,etagizonguziak gogoetaegitenzutenberenbiotzetanJoanen,eahurazen Kristo,alaez;

16.Joanekerantzunzien,zioelaguziei:Nikbataiatzen zaituzteturez;bainanibainoahaltsuagoadenbatdator, zeinarenoinetakoengiltzaeznaizelaaskatzekodigne: berakbataiatuegingozaituEspirituSantuzetasuz.

17Norenabantailaeskuandauka,etagarbitukodubere zorua,etabildukodugariabereloran;bainalastoaitzali ezinezkosuarekinerrekodu

18Etabestegauzaaskopredikatzenzizkionbere exhortazioanjendeari

19.BañaHerodestetrarkak,harekgaitzetsirik,Herodias bereanaiaFeliperenemazteagatik,etaHerodesekegin zituengaitzguziengatik

20Etagaineratuzuenhauguztiarengainetik,Joanes kartzelanitxizuela

21.Badajendeguziabataiatuzenean,gerthatuzenJesus erebataiatuetaothoitzean,zeruairekizen

22EtaEspirituSantuajautsizenharengainera, gorputzarenitxuranusobatbezala,etabozbatetorrizen zerutik,zeinaesatenzuen,ZuzaraeneSememaitea;zugan onginago

23EtaJesusberaasizanogeitaamarurteinguruizaten, zelan(ustezanbezela)Joserensemea,zeñazanHeliren semea

24.ZeinzenMatthatensemea,zeinzenLebirensemea, zeinzenMelkirensemea,zeinzenJannarensemea,zein zenJoserensemea,

25ZeinzenMatatiasensemea,zeinazenAmosensemea, zeinazenNaum,zeinzenEslirensemea,zeinazen Naggerensemea,

26ZeinzenMaat-ensemea,zeinzenMatatiasensemea, zeinzenSemei-rensemea,zeinzenJoserensemea,zein zenJudakosemea,

27.ZeinzenJoanarensemea,zeinzenRhesarensemea, zeinzenZorobabelensemea,zeinzenSalathielensemea, zeinazenNerirensemea,

28.ZeinzenMelkirensemea,zeinazenAddirensemea, zeinzenKosmensemea,zeinzenElmodamensemea,zeina zenErrensemea,

29.ZeinzenJoserensemea,zeinazenEliezerrensemea, zeinzenJorimen,zeinzenMatthatensemea,zeinzen Lebirensemea,

30.ZeinzenSimeonensemea,zeinazenJudarensemea, zeinzenJoserensemea,zeinzenJonanensemea,zeinzen Eliakimensemea,

31.ZeinizanzenMelearensemea,zeinzenMenanen semea,zeinzenMatatarensemea,zeinzenNatanensemea, zeinzenDavidensemea,

32.ZeinzenJeserensemea,zeinazenObedensemea,zein zenBoozensemea,zeinzenSalmonensemea,zeinazen Naasonensemea,

33.ZeinzenAminadabensemea,zeinazenAramensemea, zeinazenEsromensemea,zeinzenPharesensemea,zeina zenJudarensemea,

34.ZeinzenJakobensemea,zeinzenIsaakensemea,zein zenAbrahamensemea,zeinzenThararensemea,zeinazen Nakorrensemea,

35.ZeinzenSarukensemea,zeinazenRagaurensemea, zeinzenFalekensemea,zeinzenHeberrensemea,zeinzen Salarensemea,

36.ZeinzenKainanensemea,zeinaizanzenArfaxaden semea,zeinzenSemensemea,zeinzenNoerensemea, zeinazenLamekensemea,

37.ZeinzenMatusalarensemea,zeinzenEnokensemea, zeinzenJaredensemea,zeinzenMaleleelensemea,zeina zenKainanensemea,

38.ZeinzenEnosensemea,zeinzenSetensemea,zeinzen Adamensemea,zeinzenJainkoarensemea

4.KAPITULUA

1EtaJesusEspirituSantuazbeterikitzulizenJordanetik, etaEspirituakeramanzuenbasamortura.

2BerrogeiegunezdeabruaktentatuaEtaegunhetan etzuendeusian:etahecbukatzean,gerogoseizanzen

3Etaerranziondeabruak:JainkoarenSemeabazara, manatuharrihoniogiegindadila

4.EtaerantzunzionJesusek,zioela:Eskribatuadago:Ez dagizonaogizbakarrikbiziko,Jainkoarenhitzguziez baizik

5.Etadeabruak,mendigaraibateraeramanik,erakutsi zizkionmundukoerreinuguziakdenborabatean

6Etaerranzioendeabruak:Emangodizkizutbotereau guzia,etahaienaintza:zerenhoriniriemanada;etanahi dudanariemangodiot

7.Bada,niadoratunahibanauzu,guziakzureakizango dira.

8EtaerantzunzionJesusek,etaerranzioen:Zatoznire atzetik,Satanas:zerenidatzitadago:Adoratukoduzuzure JainkoJauna,etaberabakarrikzerbitzatukoduzu.

9EtaeramanzuenJerusalemera,etajarrizuentenpluko pinakulubatean,etaesanzion:JainkoarenSemeabazara, botazaitezhemendikbehera

10Zerenidatzitadago:Bereaingerueiagindukodietezu zaintzeko.

11Etahaieneskuetaneramanenzaituzte,ezpadazuinola erezureoinaharriarenkontrakolpatu

12.EtaihardestenziotelaJesusekerranzion:Esanda:Ez dezutentatukozureJainkoJauna

13Etadeabruaktentazioguziabukatuzuenean,aldeegin zuenharengandikdenborabaterako.

14EtaitzulizanIesusEspirituarenindarrezGalileara:eta ilkizanharenospeainguruguzian

15.Etairakastenzuenhekiensinagogetan,guzietarik glorifikaturik

16EtaethorrizanNazaretera,nonhazizan:etabere usadioabezela,sarthuzanlarunbateguneansinagogara,eta jaikizanirakurtzera

17EtaentregatuzitzaionIsaiasprofetarenliburuaEta liburuairekizuenean,aurkituzuenidatziazegoenlekua, 18JaunarenEspirituaenegañeandago,zerengantzutu nauenpobreeiEbanjelioapredikatzeko;igorrinaubiotz hautsiaksendatzera,gatibueisalbamenduaetaitsuei ikusmenairagartzera,ubeldutadaudenakaskeuzteko

19Jaunarenurteonargarriapredikatzeko

20.Etaitxizuenliburua,etaberriroemanzionministroari, etaeserizenEtasinagoganziradenguzienbegiakbere gañeanjarriziran

21.Etaasizanesaten:EgunbetedaScripturahauzuen belarrietan

22Etaguziekemanziotentestigantza,etamiretsiziren harenahotikirtetenzirengraziazkohitzak.Etahecerran cieçoten,EzaldahaurJoserensemea?

23Etaerranciecén,Esangodidazueproverbiohau, Medikua,sendaeçaceureburuä:eguiçueemeneureerrian eguinençundugunguciac

24Etaerranzuen:Egiazdiotsuet:Ezdaprofetarik onartzenbereherrian.

25Bainaegiadiotsuet,alargunaskoizanzirenIsraelen Eliasenegunetan,zeruahirururteetaseihilabetezitxi zutenean,gosetehandiaizanbaitzenlurraldeosoan;

26BañahetarikinorezzanigorriElias,Sareptara, Sidongoerribaterabaizik,emakumealargunbatengana

27.EtalepradunaskoizanzirenIsraelenEliseoprofetaren garaian;etahaietakobatereezzengarbitu,Naaman siriarraizanezik

28Etasinagoganguziak,gauzahaukentzutean,asarrez beteziren

29.Etajaikirik,botazuenhiritik,etaeramanzutenberen hiriaeraikiazegoenmuinoarengailurreraino,burutik beherabotazezaten

30Bainahekienerditikigarotzenjoanzenberebidea, 31EtaiautsizanKafarnaumera,Galileakohiribatera,eta irakatsizietenlarunbategunetan

32Etaharritutazeudenharendoktrinaz:zerenharenhitza boterearekinzen.

33Etabazensinagogangizonbat,zeinazuendeabrusatsu batenespiritua,etaoihuegitenzuenozenki,

34Esatenziotela,Utzgaitezen;Zerzerikusiduguzurekin, NazaretekoJesus?gusuntsitzeraetorrialzara?Badakitnor zaren;JainkoarenSantua

35.EtaIesusekmehatxatuzion,zioela:Ixilik,etailkhi zaitezharengandikEtadeabruakerdirabotazuenean,atera zenharengandik,etaezzionminikegin

36Etaguziaktxunditutazeuden,etamintzatzenziren berenartean,ziotela:Zerhitzhauda!zerenaginpidezeta indarrezagintzendituizpiritusatsuei,etaateratzendira.

37Etaharenospeahedatuzeningurukolurraldeguzietara

38Etaiaikizansinagogatik,etasartuzanSimonenetxean EtaSimonenemaztearenamasukarhandizhartuaizanzen; etaerregutuziotenberegatik

39Etajarrizenharengainean,etamehatxatuzuensukarra; etautzizuen:etaberehalajaikietazerbitzatzenzituen.

40Eguzkiasartzenzenean,eritasunanitzekinerizuten guziekeramanzituztenharengana;etaeskuakezarrizituen hetarikobakoitzari,etasendatuzituen.

41Etadeabruakereilkitenzirenaskorengandik,oihuka, etaziotela,ZuaizKristoJainkoarenSemeaEta mehatxatuz,ezzienutzihitzegiten:zerenbazekitenhura zelaKristo

42Etaegunaizanzenean,aldeeginzuen,etajoanzen lekubasamortubatera,etapopuluaharenbilazebilen,eta ethorrizenharengana,etageldiarazizuen,ezzedinaldendu hetarik

43Etaerranciecén,Iaincoarenresumápredicatubehardut bercehirietara:ecenberazniigorrianaiz

44EtapredikatzenzuenGalileakosinagogetan

5.KAPITULUA

1.Etagerthatuzen,jendakiakberekontraekinzion Jainkoarenhitzaentzuteko,Genesaretekoaintziraondoan geldituzen

2.Etaikusizituenbiontziaintzirarenondoangeldirik: bainaarrantzaleakilkhizirenhaietatik,etagarbitzen zituztensareak

3.SartuzenSimonenzenontzietakobatean,etaotoitzegin zionlurretikapurbataterazedinEtaeserizen,etaontzitik irtenzenjendeariirakasten

4Etamintzatzeariutzizionean,erranzioenSimoni:Aurki zazusakonera,etabotaitzazuzuresareaktiradabatean

5.EtaihardestenziotelaSimonekerranzioen:Maisu,gau guziannekeegindugu,etaezduguezerartu;

6Etaaueginzutenean,arrain-multzoandibatsartuzuten, etaberensareahautsizuten

7.Etakeinueginzietenbertzeontzianzeudenlagunei, ethorzezatenlaguntzeraEtaetorriziren,etabetezituzten biontziak,hondoratzenhasiziren

8SimonPedrokikusizuenean,erorizenJesusen belaunetara,zioela:Aldenigandik;zerengizonbekataria naiz,Jauna.

9Zerentxunditutageldituzenbera,etaharekinzeuden guztiak,hartuzituztenarrainenzirriborroarekin

10.EtahalaxeizanzenSantiago,etaJoanere,Zebedeoren semeak,SimonenkidezirenakJesusekSimoniesanzion:

Ezizanbeldur;hemendikaurreragizonakharrapatuko dituzu.

11Etaberenontziaklehorreraeramanzituztenean,guziak utzizituzten,etajarraituzioten.

12.Etagerthatuzen,hiribateanzegoenean,hunágizonbat leprazbetea:zeinaikusirikJesusaurpegiraerorizitzaion, etaothoitzeginzion,zioela,Jauna,nahibaduzu,garbi nazakezu.

13Etaluzatuzueneskua,etaukituzuen,zioela:Nahidut: garbiizanzaitezEtaberehalalegenaaldeeginzuen harengandik

14Etaaginduzionnehoriesanezzezala:bainazoaz,eta agerzaitezapaizari,etaeskainizuregarbikuntzarako, Moisesekagindubezala,haientzattestigantzarako

15Bañaainbatgeiagoiganzanharenfamabat:eta gendetzeandibatbilduzanentzuteko,etaberagatik sendatzekobereneritasunetatik

16Etaerretiratuzenbasamortura,etaotoitzeginzuen

17.Etagerthatuzenegunbatean,irakastenarizela,zeudela PhariseuaketaLege-doktoreakeserita,Galileako,eta Judeako,etaJerusalemgoerriguztietatiketorriak,eta Jaunarenboterea.presentezegoenhaieksendatzeko.

18Etahuná,gizonekohebateanekartzenzuten paralisiarekinhartuazegoengizonbat,etabilazebiltzan hurasartzera,etaharenaitzineanjartzeko.

19Etaetzituzteneaneridenzermoduzekarzezaketen jendetzagatik,ioanzirenetxe-gainera,etajautsizuten lauzatikbereohearekinJesusenaitzineanerdira.

20Etaikusirikhekienfedea,esanzion:Gizona,barkatuak zaizkizuzurebekatuak

21.EtaasiziraneskribauaketaFariseuakarrazoitzen, ziotela:Nordablasfemiakesatendituenau?Norkbarka ditzakebekatuak,Jainkoakbakarrik?

22BainaIesusecikusceçaneanhekienpensamenduac, ihardestençuelaerranciecén,Cerarguitzenduçueçuen bihotzetan?

23.Alaerrazagoadenesatea:Barkatuakzaizkizutezure bekatuak;alaesatea:Jaikietaibili?

24Bainajakindezazuen,gizonarenSemeakbaduela boterealurreanbekatuakbarkatzeko,(esanzion paralíticoari):Nikdiotsut:Jaikizaitez,etahartuzureohea, etazoazzureetxera

25.Etaberehalajaikizenhaienaitzinean,etahartuzuen etzana,etabereetxerajoanzen,Jainkoaglorifikatzen

26Etaguziaktxunditutageldituziren,etaglorificatzen zutenIainkoa,etabeldurrezbeteziren,ziotela,Gauza arrotzakikusiditugugaur

27Etagauçahauenondoanilkicedin,etaikusceçan publicanobat,Lebideitzencen,aduaneraiarririciarriric: etaerrancieçón,Jarrainiri

28Etaguziakutzirik,jaikietajarraituzion

29.EtaLebikjaiandibateginzuenbereetxean,etazegon publicanoetabertzejendeandibathaiekinesertzenzirenak

30BainahekienScribaetaFariseuacmurmurcitecenharen discipuluéncontra,cioitela,Cergaticjatenetaedatenduçue publicanoetabekatariekin?

31EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Sandiradenéc eztutemedikuarenbeharrik;bainagaixodaudenak

32Eznaizetorrizintzoakdeitzera,baizikbekatariak damutzera.

33Etahecerrancieçoten,Cergaticmaizbarureguitendute Ioannesendiscipuluéc,etaothoitzeguitendute,etahalaber Phariseuendiscipuluac?bainazureakjanetaedan?

34Etaerranciecén,Emaztegaicohaourreibarureçariçan çaizquiçue,senargaiahequindala?

35Bainaethorrirendiradeegunak,ezkongaiakenduko zaienean,etaorduanbaruregingoduteegunhetan 36.Etaparabolabatereesanzien;Inorkezdiojantzi berriarenzatirikjartzenzaharbati;bestelabada,berriek errentaegitendute,etaberritikateratakozatiaezdatorbat zaharrarekin

37Etanehorkezduardoberriaontzizaharretansartzen; bestelaardoberriakontziaklehertukoditu,etaisurikodira, etaontziakgaldukodira

38Bainaardoberriabotilaberrietansartubeharda;eta biakkontserbatzendira.

39Ardozaharraedanduenikerenehorkezduberririk desiratzen:zerendio,Zaharrahobeda

6.KAPITULUA

1.Etagerthatuzenlehengoarenondokobigarren larunbatean,joanzelalabore-soroetatik;etaberedizipuluek belarriakerauzietajanzituzten,eskuetanigurtziz

2.EtaFariseuetarikbatzuekerranzieten:Zergatikegiten duzuelarunbatetanegiteazilegiezdena?

3EtaerantzunzienJesusek,erranzuen:Ezalduzue ainbesteirakurtzen,zereginzuenDabidek,bereburuaeta harekinzeudenakgoseaizanzenean;

4NolasartuzenJainkoarenetxean,etahartuetajanzituen ogiak,etaemanzituenharekinzeudeneiere;zeinezda zilegijateaaphezentzatbakarrik?

5Etaesanzien:GizonarenSemealarunbatekoJaunaere dela.

6Etagerthatuzenbestelarunbatbateanere,sarzedin sinagoganetairakastenzuen:etabazengizonbatzeinaren eskuinekoeskuaihartutazegoen.

7Etaeskribaueketafariseuekbehatzenzuten,ealarunbat eguneansendatukootezuen;harenkontrakosalaketaaurki zezaten.

8Bañaezagutuzituenhekienpentsamenduak,etaesan zioneskuihartuazuengizonari:Jaikizaitezetazutitu erdian.Etajaikietazutikjarrizen.

9OrduanesanzienJesusek:Galdetukodizuetgauzabat; Zilegialdalarunbatetanongiegitea,edogaizkiegitea? biziasalbatzeko,alasuntsitzeko?

10Etaguziakingururabegiraturik,erranzioengizonhari: Luzatueskua.Etahalaeginzuen:etabereeskuabertzea bezalaosatuaizanzen

11Etazoramenezbeteziran;etaelkarrikomunikatuzioten zereginzezaketenJesusi

12.Etagerthatuzenegunhetan,ilkizelamendibatera otoitzegitera,etagauguzianegonzenJainkoariotoitzean

13Etaegunahelduzenean,deieginzituenbere diszipuluak:etahaietatikhamabiaukeratuzituen,zeinak ereapostoluizendatuzituen;

14.Simon,(zeinerePedrodeitzenzuen)etaAndresbere anaia,SantiagoetaJoan,FilipeetaBartolome, 15MateoetaTomas,SantiagoAlfeorensemea,etaSimon Zelotedeitzenzena, 16EtaJudasSantiagorenanaia,etaJudasIskariote,zeina eretraidoreazen

17Etaiautsizanberaiekin,etageldituzanzelaian,eta berediszipuluentaldea,etajendeandibatJudaguzitik,eta Jerusalentik,etaTirokoetaSidongoitsasbazterretik,bera entzuteraetorrizanak.etaberengaixotasunetatik sendatzeko;

18Etaizpiritusatsuezaskatzenzirenak,etasendatuakizan ziren

19.Etagendetzeguziakhuraukitunahizuen:zeren bertuteailkizenharengandik,etaguziaksendatzenzituen 20Etaaltxatuzituenbegiakberediszipuluengana,etaesan zuen:Zorionekoakzaretepobreak,zerenzuenada Jainkoarenerreinua

21Zorionekoakzareteoraingoseak:zerenaseakizango zareteZorionekoakzareteorainnegaregitenduzuenok: zerenbarreegingoduzue

22.Dohatsuakzarete,gizonekgorrotozaituztetenean,eta berentaldetikbereiztenzaituztetenean,etagaitzetsiko zaituztenean,etazuenizenagaiztotzatbotakodutenean, gizonarenSemeagatik.

23Poztuzaitezteegunhartan,etajauzizaiteztebozkarioz, zerenhuná,zuensariahandiadazeruan:zerenantzeraegin zutenberenarbasoekprofetei.

24Bainazoritxarrezaberatszaretenok!izanere,zure kontsolamenduajasoduzu

25.Aibeteakzaretenok!zerengoseaizangozarete.Ai orainbarreegitenzaretenok!zerennegaretanegaregingo duzue

26.Aizuek,guziekzuetazongimintzatukodirenean!zeren halaeginzutenberenarbasoekprofetafaltsuekin

27Bainanikdiotsuetentzutenduzuenoi:Maiteezazue zuenetsaiak,eginongigorrotozaituztenei.

28Bedeinkatumadarikatzenzaituztenak,etaeginotoitz gaiztokierabiltzenzaituztenenalde

29.Etamasailbateankolpatzenzaituenarieskainibestea ere;etazuresoinekoakentzendizunak,ezezazudebekatu zurejantziaereezhartzea

30.Eskatzendizunororieman;etazureondasunakkentzen dituenariezeskatuberriro

31Etagizonekzueiegindezatelanahiduzuenbezala, zuekereeginezazuteberdin.

32Ecenbaldinmaitatzençaituztenacmaitebadituçue,cer eskerrakdituçue?zerenbekatariekeremaitedituztenak maitedituzte.

33Etabaldinongiegitenbadiezueongiegitendutenei,zer eskerrakdituzue?zerenbekatariekeregauzaberaegiten dute.

34Etabaldinerrezibitzeaesperoduzueneimailegatzen badiezue,zereskerrakdituzue?izanere,bekatariekere mailegatzendietebekatariei,berrizereadinajasotzeko

35Alabaina,maitatuitzazuezuenetsaiak,etaeginongia, etaemanmaileguan,berrizezerenesperoan;etazuensaria handiaizangoda,etazareteGorenarensemeakizanen zarete:izanere,atseginadaeskergabeetagaiztoekin

36Izanzaitezte,bada,misericordioso,zuenAita-ere errukitsuadenbezala

37Eziezazuejuzgatu,etaezzaretejuzgatuakizanen:ez gaitzala,etaezzaretekondenatuakizanen:barkatu,eta barkatukozaituztete

38Eman,etaemangodizute;Neurriona,estutua,eta astindua,etalasterka,gizonakemangodizutezurealtzoan. Zerenneurtzenduzuenneurriberarekinneurtukozaituzte berriro

39Etaerranciecénparabolabat,Itsuaceramanotedu itsuac?ezaldirabiaklubakiraeroriko?

40Ezdadizipuluaberemaisuarengainetik:baina perfektuadenaberemaisubezalaizangoda.

41.Etazergatikikustenduzuzureanaiarenbegianden mota,bainaezduzusumatzenzurebegiandagoenhabea?

42Nolaesandiezaiokezuzureanaiari:Anaia,utzi iezadazuaterazurebegiandaukadanazala,zukzeuk ikustenezduzuneanzurebegiandagoenhabea?Hipokrita, botalehenikhabeazurebegitik,etageroargiikusikoduzu zureanaiarenbegiandagoenmotaateratzeko

43Zerenzuhaitzonbatekezdufruitugaiztoaematen;eta zuhaitzgaiztoakezdufruituonikematen.

44Zerenzuhaitzbakoitzaberefruituengatikezagutzenda Ezenarantzetatikezdutepikurikbiltzengizonek,ezeta sastrakatikmahatsakbiltzen.

45Gizononakberebihotzekoaltxoronetikateratzendu onadena;etagizongaiztoakberebihotzekoaltxorgaiztotik ateratzendugaiztoa:zerenbihotzarenugaritasunazmintzo dabereahoa

46Etazergatikdeitzennauzue,Iauna,Iauna,etaeztuzue egitennikesatenditudangauzak?

47Norkeneganaethortenden,etaenehitzakentzuten dituena,etabetetzendituenak,erakutsikodizutnoren antzekoaden.

48Etxeaeraikizuengizonabezalakoada,etazulatuzuen etaoinarriaharkaitzeanezarrizuena:etauholdeasortu zenean,errekakgogorjotzenzuenetxehura,etaezinizan zuenastindu:zerenharkaitzbatengaineanzegoen fundatua

49.Bainaentzutenduena,etaegitenezduena,oinarririk gabeetxealurrarengaineaneraikizuengizonarenantzekoa da;horrenaurkaerrekakgogorjozuen,etaberehalaerori zen;etaetxehorrenhondamenahandiaizanzen.

7.KAPITULUA

1Etaberehitzguziakjendearenentzuleanbukatu zituenean,sartuzenKafarnaumera

2.Etazenturioibatenzerbitzaribat,berarimaitea,erizen, etailtzekoprest

3EtaJesusenberrientzutean,igorrizizkionJuduen zaharrenak,othoizetorzedinberezerbitzariasendazezala.

4EtaJesusenganaethorririk,othoitzeginziotenberehala, ziotela:Merezizuelanorentzathaueginbeharzuen

5.Zerenmaitedugurenazioa,etasinagogabateraikigaitu.

6Orduan,JesushaiekinjoanzenEtaetxetikurrunez zegoenean,zenturioiaklagunakbidalizizkion,esanez: Jauna,ezzaitezkezkatu,zereneznaizmerezinire teilatupeansarzaitezen

7Argatikeznuenustenierezureganaethortekodigne, bainaesanhitzbatez,etasendatukodaenezerbitzaria.

8Zerenniereaginpidepeanezarrianaizengizona,ene azpiansoldaduakditudala,etabatiesatendiot:Zoaz,eta badoa;etabercebati:Etorri,etadator;etaenezerbitzariari: Egizuhau,etaegitendu

9.Gauzahaukentzutean,miretsirikgeldituzenJesusek,eta itzulirik,esanzionjarraianzetorrenjendeari:Nikdiotsuet, ezdudalaainfedehandirikaurkitu,ezIsraelen

10.Etaigorriziranak,etxeraitzulirik,arkitueben zerbitzariaerizana

11EtagerthatuzenbiharamuneansartuzelaNaindeitzen zenhiribatera;etaberediszipuluetarikaskojoanziren harekin,etajendeasko

12.Bada,hirikoatarirahurbilduzenean,huna,hildakobat eramanzuten,bereamarensemebakarra,etahuraalargun batzen:etahirikojendeaskozegoenharekin

13EtaikusirikJaunak,errukituzuen,etaesanzion:Ez eginnegarrik.

14Etaethorrizen,etaukituzuenkutxa:etaberaeramaten zutenakgeldigeldituzirenEtaharkesanzuen:Gaztea, diotsut:Jaikizaitez

15Etaiaikizanhila,etaasizanmintzatzenEtaemanzion bereamari.

16Etabildurbatetorrizenguziengain,etaglorificatzen zutenIainkoa,ziotelarik,Profetahandibatpiztudelagure artean;eta,Jainkoakbereherriabisitatuduela.

17EtaikhusizenharenzurrumurruauJudeaguzian,eta inguruguzian

18.EtaJuanendiszipuluekerakutsiziotengauzahauen guzia

19EtaJoanesekberediszipuluetarikbideithurikigorri zituenJesusengana,ziotela,Hialzaraethortekoa?edo bestebatbilatzendugu?

20Gizonhaiekharenganaethorrizirenean,erranzuten: JoanesBaptistakigorrigaituzuregana,erraitera:Hialzara ethortekoa?edobestebatbilatzendugu?

21Etaordubereansendatuzituenaskoberen eritasunetatiketaizurriteetatik,etaespiritugaiztoetatik;eta itsuaskoriikusmenaemanzien

22OrduanihardestençuelaIesusecerranciecén,Zoazte, etaerranioaniIoannicergauçaikussietaençundituçuen. nolaitsuekikustenduten,herrenakibiltzendiren, lepradunakgarbitzendiren,gorrakentzutenduten, hildakoakpiztukodiren,pobreeiebanjelioapredikatzen zaiela

23Etadohatsuadaniganofenditurenezdena

24.Joanzirenean,Joanenmandatariak,hasizenjendeari esatenJoaniburuz:Zerikusterajoanzaretebasamortura? Haizeakastindutakokanabera?

25.Bainazertarairtenzinetenikustera?Jantzileunez jantzitakogizonbat?Hara,ederkijantziaketaederkibizi direnak,erregeengorteetandaude

26.Bainazertarairtenzinetenikustera?Profetabat?Bai, diotsuet,etaprofetabatbainoaskozgehiago

27Hauda,zeñatazidatzitadago:Huna,bidaltzendutene mezulariazureaitzinean,zeinakzureaitzineanprestatuko duzurebidea

28Ecenerraitendrauçuet,Emazteticsorthudirenenartean ezdaIoannesBaptistabainoprofetahandiagorik:baina Jainkoarenerreinuantxikienaberabainohandiagoada

29Etahuraenzutenzuenjendeguziak,etapublicanoek, Iainkoajustifikatuzuten,Joanenbataioarekinbataiatu zirelarik

30Bainafariseueketalegelariekarbuiatuzutenberen buruarenkontrakoJainkoarenaholkua,ezzirela harengandikbataiatu

31.EtaJaunakesanzuen:Zerekinalderatukoditut,bada, belaunaldihonetakogizonak?etanolakoakdira?

32Merkatuaneseritadaudenumeenantzekoakdira,eta batakbestearideiegitendiotela,etaerraitendiotela,Jo egindizuegu,etaezduzuedantzaegin;negaregindugu zuei,etaezduzuenegaregin

33ZerenJoanBataiatzaileaethorrizen,ezogirikjaten,ez ardorikedaten;etadiozue:Deabrubatdu.

34GizonarenSemeaetorridajatenetaedaten;etadiozue: Hunagizonjalea,etaardo-jalea,publicanoenetabekatarien adiskidea!

35Bainanzuhurtziajustifikatuadagoberesemeguzien artean

36.EtaFariseuetakobatekeskatuzionharekinjanzezan. EtasartuzanFariseoarenetxera,etaeserizanjatera

37Etahunáemaztebatekerrian,bekatariabaitzen,jakin zueneanJesusFariseoarenetxeanjateraiarririkzegoela, alabastrozkoukenduzkokutxabatekarrizuen

38.Etageldituzanbereoinetanatzetiknegarrez,etahasi zanbereoñakmalkozgarbitzen,etagarbituziozkanbere burukoileaz,etamusuemanzizkiotenoñei,etagantzutu zituenukenduz.

39EtahoriikusizueneanhuraaginduzuenFariseoak, mintzatuzenberebaitan,zioela:Gizonhonek,profeta balitz,jakingolukenoretanolakoadenhuraukitzenduen emakumea:ecenbekatariada

40EtaihardestençuelaIesusecerrancieçón,Simon,badut cerbaiterranbehar.Etaharcdio,Maisua,erran.

41Bazenhartzekodunbat,bizordunzituena:batek bostehunpeniazorzituen,etabesteakberrogeitahamar

42.Etaezzuteneanezerordaindu,bieibarkatuzien. Esadazu,beraz,zeinekmaitedugehien?

43Simonecihardestençuelaerranceçan,Usteduthura, ceinaribarkatudrauena.Etaharcerrancieçón,Zuzen juzgatuduc

44Etaitzuliricemazteagana,erranzaroenSimoni:Ikusten aldukemaztehau?Sartunaizzureetxean,ezdidazuurik emannireoinetarako:bainaberakgarbituditunireoinak malkoz,etagarbituditubereburukoileekin

45.Ezdidazumusurikeman,bainaemakumehausartu nintzenetikezdugelditunireoinakmusuemateari

46Zukeztuzugantzutunireburuaolioz,bainaemakume honekukenduzgantzutuditunireoinak.

47Argatikdiotsut,barkatuakzaizkiolaaskodiren bekatuak;zerenaskomaitezuen:bainagutxibarkatzen zaionari,berakgutximaitedu.

48Etaesanzion:Barkatuakzaizkizuzurebekatuak

49Etaharekinbazkarianiarririkzeudenak,erraitenhasi zirenberenbaitan,Nordahaubekatuakerebarkatzen dituena?

50Etaesanzionemakumeari:Zurefedeaksalbatuzaitu; joanbakean.

8.KAPITULUA

1Etagerthatuzengero,hirietaherriguzietanbarrenajoan zela,Jainkoarenerreinukoberrionakpredikatzeneta erakusten:etaharekinzeudenhamabiak.

2Etaespiritugaiztoetatiketaeritasunetatiksendatuakizan zirenemakumebatzuk,MariakdeitzenzuenMagdalena, zeñatikirtenzirenzazpideabru

3EtaJoana,KuzaHerodesengerentearenemaztea,eta Susana,etabertzeanhitz,berenondasunezzerbitzatzen ziozkaten

4Etajendeaskobildurik,hiriguzietarikharengana ethorririk,parabolazmintzatuzen.

5Ereilebatilkizenberehaziaereitera:etaereitenzuen bitartean,batzukbidebazterreraeroriziren;etazapaldua izanzen,etazerukohegaztiekirentsizuten

6.Etabatzukharkaitzbateraeroriziren;etasortubezain laster,ihartueginzen,hezetasunfaltazuelako.

7Etabatzukarantzaarteaneroriziren;etaarantzak harekinsortuetaitoeginzuten

8.Etabestebaterorizenluronera,etasortuzen,etaehun aldizemanzuenfruituaEtagauçahaucerrancituenean, oihuceçan,Ençunbeharriricdituenac,ençunbeça

9Etagaldeginziotenberediszipuluek,ziotela,Zerizan litekeparabolaau?

10.Etaesanzuen:ZueiemanadaJainkoarenerreinuko misterioakezagutzea:bainabesteeiparaboletan;ikusirikez zezatenikusiko,etaentzuteanezulerdezaten

11.Bada,parabolahauda:HaziaJainkoarenhitzada.

12Bideondoandaudenakdiraentzutendutenak;orduan ethortendadeabrua,etakentzenduhitzaberenbihotzetatik, sinistuetasalbaezdaitezen.

13Harkaitzean,entzuteanhitzabozkariozhartzendutenak dira;etahauekezdutesustrairik,denborabatezsinisten dutenak,etatentazioarengaraianerortzendirenak.

14Etaarantzaarteaneroritakoakdira,entzuteanilkitzen direnak,etabizitzahonetakokezkak,aberastasunaketa atseginakitotzendituztenak,etafruiturikperfekziora ekartzenezdutenak

15Bañaluronetandirade,biotzzintzoetaonean,hitza entzunik,gordetzendutenak,etapazientziarekinfruitua ematendutenak

16Nehork,kandelabatpiztuduenean,ezduontzibatez estali,ezoheazpianjartzen;bainaargizailubatengainean jartzendu,sartzendirenekargiaikusdezaten

17Zerenezerezdasekreturik,agertukoezdenik;ezta ezerezkutatuta,ezagutukoezdenaetaaterako.

18Beguiraçuebadanolaençutenduçuen:ecennorc-ere duenariemanençaio;etaezduenari,iduriduenaere kendukozaio.

19Orduanethorrizitzaizkionbereamaetabereanaiak,eta ezinizanzutenharenganaethorriprentsagatik

20.Etaerranziotenzenbaitekerraitenziotela,Zureamaeta zureanaiakkanpoanzaudetezuikusinahi

21Etaerantzunzien,etaesanzien:Eneamaetaene anaiakdiraJainkoarenhitzaentzutendutenaketaegiten dutenak

22Badaegunbateangerthatuzenberediszipuluekinontzi bateansartuzela,etaesanzien:Joangaitezenlakuaren bestalderaEtaabianjarriziren

23.Bañaibiltzenziraneanloakhartuzuen:etaaize-ekaitz batjautsizanlakura;etaurezbeteziren,etaarriskuan zeuden

24Etaethorrizirenharengana,etaesnatuzuten,ziotela, Maisu,maisu,galtzengara.Orduanjaikizen,eta mehatxatuzizkionhaizearietaurenhaserreari:etagelditu ziren,etabaretuzen

25Etaerranciecén,Nondaçuenfedea?Etabeldurrez harritutazeuden,elkarriesatenziotela:Nolakoadahau! zerenhaizeeietaureiereagintzendie,etahaiekobeditzen dute

26EtairitxiziranGadarenenlurraldera,zeinaGalilearen pareandagoen.

27Etalehorrerailkizenean,hiritikaterazitzaiongizonbat, denboraluzezdeabruakzituena,etaezzeukansoinekorik, etaezzenetxebateanegon,hilobietanbaizik

28.Ikusizuenean,oihueginzuen,etaahuspezerorizen harenaitzinean,etaerranzuenozenki:Zerdaukatnik zurekin,Iesus,JainkoGorenekoSemea?Othoiztendizut, eznazazuoinazerikegin

29(Ecenmanatuçuenespiritusatsuariilkicedin guiçonaganicEcenmaizharrapatzenbaitzuen,etalotua cenkateezetakateetan,etahautsiceçanlohiac,eta deabruaciraitzcedinbasamortura)

30EtagaldetuzionJesusek,zioela:Noladazureizena? Etaerranzaroen:Legioa:zerendeabruaskosartubaitziren harenbaitan

31Etaothoitzeginzioten,ezziezazkionaginduko sakonerailkitzeko.

32Etabazenanitztxerriartaldebatmendianbazkatzen, etaothoitzegitenzioten,utzziezaienhekietansarzitezen Etajasanzituen.

33Orduanilkizirendeabruakgizonarengandik,etasar zedintxerrietan:etaartaldeabortizkilasterkaaldapabatetik beheraaintzirara,etaitoziren.

34Elikatzenzituztenekikusizuteneanzergertatuzen,ihes eginzuten,etajoanzirenetakontatuzutenhirianeta herrian.

35Orduanaterazirenzereginzenikustera;etaethorrizen Jesusengana,etaarkituzuengizona,zeñagandikateraziren deabruak,Jesusenoñetaneserita,jantziaetabereonetan: etabeldurziren

36Horiikusizutenekereerranzietenzertansendatuzen deabruenjabezena.

37OrduaninguruanGadarenenlurraldekojendetzaguziak othoitzeginzionhetarikaldeegiteko;zerenbeldurhandiz hartuakizanziren:etaontziraigozen,etaitzulizen.

38Bada,deabruakilkhizirengizonakothoitzeginzion harekinegoteko:bainaJesusekigorrizuen,zioela: 39.Itzulizureetxera,etaerakutsezazunolagauzahandiak egindizkizunJainkoakEtajoanzan,etaerriguzian argitaratuzuenJesusekzergauzaandiakeginzizkion

40.Etagerthatuzen,Iesusitzulizenean,jendeakatsegin handizhartuzuen:zerenguziakharenzainzeuden

41Etahuná,ethorrizenJairozeritzangizonbat,eta sinagogakoburuzagiazen:etaerorizenJesusenoinetara, etaothoitzeginzionbereetxerasarzedin

42Zerenalababakarrabaitzuen,hamabiurteingurukoa, etahilzorianzegoen.Bainazihoaneanjendeajendez gainezkazegoen

43.Etaemaztebatekhamabiurtezodol-jarioazuena,bere biziguziasendagileengaingastatuzuena,etaezinsendatu ezinik

44Atzetiketorrizen,etaukituzuenberesoinekoaren muga,etaberehalageldituzenharenodol-jarioa.

45EtaerranzuenIesusek,Norkukitunau?Guziekukatu zutenean,Pedroketaharekinzeudenekerranzuten:«Maisu, gendetzakinguratzenzaituzteetaestutzenzaituzte,eta diozu:Norkukitunau?

46.EtaerranzuenIesusek:Norbaitekukitunau:zeren badakitbirtuteanigandikilkidela

47Etaemazteakikhusirikezzegoelaezkutatuta,ethorri zendardarka,etaahuspezturikharenaitzinean,erranzioen jendeguziarenaitzinean,zergatikukituzuenhura,etanola sendatuzenberehala

48Etaerranzioen:Alaba,konsolatuzaitez:zurefedeak sendatuzaitu;joanbakean.

49Oraindikmintzatzenarizela,ethorrizenbat sinagogakoburuzagiarenetxetik,zioela:Hildazurealaba; EzkezkatuMaisua.

50BainaJesusekhorientzutean,erantzunzion,zioela:Ez izanbeldurrik:sinetsibakarrik,etasendatukoda

51.Etaettxerasartzean,etzioninorsartzerautzi,Pedro,eta Santiago,etaJoan,etaneskatilarenaitaetaamabaizik

52Etaguzieknegaregitenzuten,etanegaregitenzuten: bainaharkerranzuen:Ezeginnegarrik;ezdahil,lotan baizik

53.Etabarreegitenziotenburlaturik,jakinikhilzela.

54Etaguziakaterazituen,etaeskutikharturik,deiegin zuen,zioela:Neskamea,jaiki

55.Etaitzulizanbereespiritua,etaberealajaikizan:eta aginduzionemanzezalajatea

56Etaberegurasoaktxunditutazeuden:bainaaginduzien nehoriesanezzezatenzereginzen.

9.KAPITULUA

1Orduanberehamabidiscipuluacdeiceçan,etaeman ciecéndeabruguciengaineanbotereaetaautoritatea,eta eritasunensendatzeco.

2EtaigorrizituenJainkoarenerreinuapredikatzeraeta eriaksendatzera

3.Etaesanzien:Ezhartuezerbidaiarako,ezmakilarik,ez zakila,ezogirik,ezdirurik;eztabiberokibakoitzak

4Etaedozeinetxetansartzenzarete,hanegonzaitezte,eta handikzoaz.

5Etanorc-ereezzaituztezueerrezibitzen,hirihartatik ilkhitzean,astinduzuenoinetakohautsaberahaien kontrakotestigantzaizateko.

6Etaioanziranerrietatikbarrena,Ebanjelioapredikatzen etanonahisendatzen

7.BadaHerodestetrarkakadituzuenberakeginzituen guziak:etaperplesturikzegoen,zerenbatzueiesaten baitzen,Joanillenartetikresuscitatuzela;

8.Etabatzuetatik,Eliasagertuzela;etabestebatzuena, profetazaharretakobatpiztuzela

9EtaHerodesekerranzuen:Joanilepoamoztudut:baina nordaau,zeñatazentzutenditudanak?Etahuraikustea nahizuen

10Etaapostoluak,itzuliziranean,esanzioteneginzuten guzia.Hartuzituen,etaaldebaterajoanzen,Betsaida deitzendenhirikobasamortubatera

11.Etapopuluak,jakinik,jarraituzion:etajasozituen,eta mintzatuzitzaienJainkoarenerreinuaz,etasendatubehar zutenaksendatuzituen

12Etaegunapasatzenhasizenean,ethorrizirenhamabiak, etaerranzioten:Bidalezazujendetza,ingurukohirietara etaherrietarajoandaitezen,etaostatuhartzeko,etajanaria hardezaten,zerenhemengaudenbateanlekubasamortua

13Bainaharcerranciecén,EmaçueiatenEtahecerran ceçaten,Ezdituguguehiagobortzoguietabiarrainbaino; izanezik,herrihonenguztiarentzatharagiaerosterajoan beharkogenuke

14ZerenbostmillagizoninguruzirenEtaerranciecén berediscipuluey,Eseriçaçueberrogeitahamarrequin taldean

15Etahalaeginzuten,etaguziakeserarazizituzten

16Orduanhartuzituenbostogiaketabiarrainak,eta zerurabegira,bedeinkatuzituen,etahautsizituen,etaeman ziendiszipulueijendetzarenaurreanjarzezaten

17.Etajanzuten,etaguziakasezitezen:etahamabisaski hartuzituztensoberanzitzaizkienpuskak.

18Etagerthatuzen,berabakarrikotoitzegitenarizela, berediszipuluakharekinzeuden:etagaldetuzien,zioela: Nordiojendeakninaizela?

19Ihardestençutelaerranceçaten,IoannesBaptista;baina batzuekdiote:Elias;etabestebatzuekdiote,profeta zaharrenbatpiztudela

20Erranzien:Bainazueknornaizeladiozue?Ihardesten çuelaPierrisecerranceçan,IaincoarenChrist.

21Etaaginduzienhertsiki,etaaginduziengauzahori inoriezesateko;

22.Esatenziotela:GizonarenSemeakaskosufritubehardu, etazaharren,etaapheznagusienetaeskribauengandik arbuiatuaizan,etahilizan,etairugarrenegunean resuscitatu.

23Etaerranciecénguciei,Baldinnehorceneondora ethorrinahibadu,ukatubedibereburua,etaharbeçabere gurutzeaegunero,etanirijarraibedi.

24Ecennorc-eresalbatunahiduenabereviciagaldurendu: bainanorc-eregaldurenbaitubereviciaenegatic,hura salbaturendu.

25Zerenzerdagizona,munduguziairabaztenbadu,eta bereburuagaltzenbadu,edobotatzenbada?

26Ecennorc-erelotsaturendennitazetaenehitzetaz, hartazlotsaturendaguiçonarenSemea,ethorrirendenean bereglorian,etabereAitarenean,etaAingerusainduez

27Bainaeguiazerraitendrauçuet,badirelaemendauden batzu,herioadastaturenezdutenac,Iaincoarenresumá ikussiarte

28.Etagerthatuzenerranhauenondotikzortziegunen buruan,hartuzituenPedro,JoanetaSantiago,etaigozen mendibateraotoitzegitera

29.Etaotoitzegitenzuenbitartean,berebegitartearen itxuraaldatuzen,etaberejantziakzurietadirdiratsuak ziren

30.Etahuna,berarekinhitzegitenzutenbigizon,Moises etaEliaszirenak

31Zeñaagertuzanglorian,etaesanzuenbereeriotzaz Jerusalemenbetezezan.

32BainaPierrisetaharequinciradenacloacastunciraden: etairatzarriciradenean,ikusceçatenharengloria,eta harequinceudenbiguiçonac.

33Etagerthatuzen,harengandikaldendurik,Pedrokesan zionJesusi:«Maisu,ondaguhemenegotea,etaegin ditzagunhirurtabernakulu;batzuregatik,etabestebat Moisesentzat,etabatEliasentzat:zererranezzekien

34Honelaerraitenzuenbitartean,ethorrizenhodeibat, etaitzalaeginzien:etabeldurzirenhodeiansartzean.

35Etailkizanhodeitikbozbat,zioela:AudaeneSeme maitea:entzunezazute

36Etaahotsairaganzenean,Jesusbakarrikaurkituzen Etaitxizuten,etaezziotennehoriesanegunhaietanikusi zituztengauzetatikezer.

37Etagerthatuzen,biharamunean,menditikjautsi zirenean,jendeaskoezagutuzuela

38.Etahuná,oihueginzuentaldekogizonbatek,zioela: Maisu,othoiztendizut,begiraenesemea:zerennireseme bakarrada

39Etahuná,izpiritubatekhartzendu,etabat-bateanoihu egitendu;etaurratuegitendioberrizaparraegitenduela, etaubelduriknekezaldentzendaharengandik

40.Etaothoitzeginnienhirediszipulueikanporabota zezaten;etaezinzuten.

41EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,Onatione fedegabeaetagaichtoa,noizarteçuequiniçanennaizeta pairatençaituztet?Ekarrizuresemeahona.

42Etaoraindiketorrerazihoala,deabruakbeherabota zuen,etairainduzuenEtaIesusecespiritugaiztoa mehatchatuçuen,etasendaceçanhaurra,etaitzulcitzan bereaitari

43.EtaguziakharritutazeudenJainkoarenbotere indartsuazBainaJesusekeginzituengauzezdenak miretsitazeudenbitartean,esanzienbereikasleei:

44.Sarbediesaerahauekzuenbelarrietara:zeren gizonarenSemeagizoneneskuetaraeramanenda

45Bainahecezceçatenaditzenhitzhau,etaezkutatuacen hequietic,eztuteçatenaditzen:etabeldurciradenharierran huragaldetzeco

46Orduansorcedinhekienarteanarrazoiketabat,hetaric zeinizangozenhandiena.

47EtaIesusec,ikusceçanhekienbihotzarenpensamendua, artuçuenhaurbat,etaharenondoanezarri

48Etaerranciecén,Norc-ererecebiturenbaituhaurhaur eneicenean,nirecebitzennau:etanorccrecebiturennau igorrinauenarecebitzendu:ecençuenarteantxikienadena, handiaiçanenda.

49EtaihardestençuelaIoanesecerrancieçón,Magistruá, icusidugubathireiceneandeabruackanporatzençuela;eta debekatudugu,ezbaitugurekinjarraitzen.

50EtaesanzionJesusek:Ezezazudebekatu:zerengure kontraezdagoenaguregatikda

51.Etagerthatuzen,ethorrizeneanhurajasoaizanzedin garaia,irmojarrizuenbereaurpegiaJerusalemerajoateko

52Etabidalizituenmandatariakharenaitzinean,etajoan zirenetaSamaritarrenherrixkabateansartuziren,hura prestatzeko

53Etaezzutenerrezebitu,zerenbereaurpegia Jerusalemerajoangobalitzbezalabaitzen.

54EtaikhusizuteneanberediszipuluekSantiagoketa Joanek,erranzuten:Jauna,agindukoaldezuzerutiksua jautsietahondatzeko,Eliasekbezala?

55Bainaitzulirik,mehatxatuzituen,etaesanzuen:Ez dakizuenolakoizpirituazareten

56.ZerengizonarenSemeaezdaethorrigizonenbizia galtzera,salbatzerabaizikEtabesteherribaterajoanziren

57.Etagerthatuzen,bideanzihoazela,gizonbatekerran zioen:Iauna,jarraikikozaitutnoranahizoazen

58EtaesanzionJesusek:Azeriakzuloakditu,etazeruko txoriekhabiak;bainagizonarenSemeakezduburuanon jarri.

59Etaerranzioenberzeari:JarrainazazuBainaharkesan zuen:Jauna,utzilehenbailehenjoanetanireaita lurperatzeko

60ErrancieçónIesusec,Utzihilachilacehortziçan:baina hizoazetapredicaçaçueIaincoarenresumá.

61Etabestebatekereerranzuen:Jauna,jarraikikozaitut; bainajoannazazulehenikaguregitera,nireetxean daudenak.

62EtaerrancieçónIesusec,InorezdaapiIaincoaren erreinurakobereeskuagoldearijarrietaatzerabegira

10.KAPITULUA

1Gauzahauenondoren,Jaunakbestehirurogeitahamar ereizendatuzituen,etabietabibidalizituenbere aurpegiarenaurrean,beraetorrikozenhirietatoki guztietara

2Erranciecénbada,Uztaeguiazhandiada,baina langilleacgutidira:othoitzeguioçueberazuztarenIauna, bidalditzanlangilleacbereuztara

3Zoazte,huná,arkumeakbezalabidaltzenzaituztetotsoen artera

4Ezeramanezpoltsa,ezzakurik,ezoinetakorik:eta bidetiknehorezagurtu.

5Etaedozeinetxetansartzenzarete,esanlehenik:Bakea etxehunen

6.Etabakearensemeahorbada,zuenbakeaharengainean gelditukoda:bestela,berrizitzulikodazuengana

7Etagerazaitezteetcheberean,ematendituztenakjaten etaedaten:zerenlangileabereordainamerezidu.Ezjoan etxezetxe

8Etaedozeinhiritansartzenzarete,etaerrezibitzen zaituztete,janezazuezuenaurreanjarritakogauzak.

9Etasendaitzazuhandaudeneriak,etaerraizue: Jainkoarenerreinuahurbildudazuengana

10Bainaedozeinhiritansartzenzarete,etaezzaituztete jasotzen,zoaztekaleetara,etaesan:

11Guganitsatsigaituenzuenhirikohautsakereezabatzen dituguzuenkontra;

12Bainanikdiotsuet,egunhartanjasangarriagoaizango delaSodoma,hirihurabaino

13.Aizu,Korazin!aizu,Betsaida!zerenTironeta Sidoneneginizanbalirazurebaitaneginizandirenobra ahaltsuak,aspaldiandamutuziren,zakuetaerrautsetan eserita.

14BainajuizioanTiroetaSidonentzatjasangarriagoa izangodazuentzatbaino

15.Etazu,Kafarnaum,zerurainoaltxatuazarena,infernura erorarazikozara

16Zuekentzutenzaituenaknientzutennau;etazu mespretxatzenzaituenaknimespretxatzennau;etani mespretxatzennauenakmespretxatzendunibidalinauena

17Etahirurogeitahamarrakberrirobozkariozitzuliziren, ziotela,Iauna,deabruakereguremenpedaudezureizenaz.

18Etaesanzien:IkusinuenSatanzerutiktximistabezala erortzen

19.Huna,ematendizuetbotereasugeaketaeskorpioiak zapaltzeko,etaetsaiarenbotereguztiarengain,etaezerkez zaitukalterikegingo.

20Halaere,ezzaiteztepoztu,espirituakzuenmenpe daudelako;bainapoztuzaitezte,zuenizenakzeruan idatziakdaudelako

21.OrduartanIesuspoztuzanizpirituan,etaesanzuen: Eskerrakematendizkizut,oAita,zerukoetalurrarenJauna, zerengauzahauekjakintsuetazuhurrengandikezkutatu dituzulaetahaurreiagertudizkizutela:halaere,Aita;zeren halaiduritubaitzuenzureaitzinean

22.GauzaguziaknereAitagandikemandizkit:etanehork ezdakinordenSemea,Aitabaizik;etanordenAita,baina Semea,etaSemeakagertukodionari

23.Etaitzulizienberediszipuluengana,etaesanzuen bakarka:Zorionekoakzuekikustendituzuengauzak ikustendituztenbegiak

24Zerenerraitendrauzuet,profetaetaerregeaskokgura izandutelaikustendituzuengauzak,etaezdituzteikusi; etaenzutenditutzuengauzak,etaenzuneztuzutenak

25.Etahuná,altxatuzenlegelaribat,etatentatzenzuen, zioela,Maisu,zereginendutbetikobiziaheredatzeko?

26Errancieçón,CerdascribatuaLeguean?nolairakurtzen duzu?

27.Etaihardestenzioen:MaitekoduzuzureJainkoJauna zurebihotzguziaz,etazurearimaguziaz,etazureindar guziazetazuregogoguziaz;etazurehurkoazureburua bezala

28Etaerranzioen:Zuzenihardetsiduk:egizuhau,eta bizikoaiz.

29Bainaharkbereburuajustifikatunahirik,esanzion Jesusi:Etanordanirehurkoa?

30EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,guiçonbat IerusalemeticJerikoraiautsicen,etalapurrenarteanerori ceçan,ceinecberesoñecoakenduetazaurituceçaten,eta ioancedin,huraerdihildautziz.

31Etakasualitatezjautsizenapaizbatbidehartatik:eta huraikusizuenean,igarozenbestaldetik

32.Eraberean,lebitarbat,tokianzegoenean,ethorri zitzaionetabegiratuzion,etaigarozenbestealdetik

33BainaSamaritarbat,bideanzihoala,ethorrizenhura zegoenlekura,etahuraikusizuenean,urrikalduzen.

34Etajoanzenharengana,etalotuzituenzauriak,olioa etaardoaisuriz,etaezarrizuenbereaberearengainean,eta eramanzuenostaturabatera,etazainduzuen.

35Biharamunean,irtenzenean,aterazituenbidenario,eta emanzizkionostalariari,etaesanzion:Zainduezazu;eta gehiagogastatzenduzunguztia,itzulikonaizenean, ordaindukodizut

36Orainhirurhauetatik,zeinusteduzuizanzelalapurren arteanerorizenarenhurkoa?

37Etaerranzioen:HaregatikurrikalduzuenaOrduan Jesusekesanzion:Zoaz,etaegizuzuere

38Etaguerthacedinhecioaitenciradela,sarcedinherri batean:etaMartadeitzenzenemaztebatecartuceçanbere etchean

39.EtabazuenarrebabatMariadeitzenzena,zeinaere Jesusenoinetaniarririkzegoen,etaentzunzuenharenhitza 40BainaMartaaspertuzenzerbitzatzekoasko,eta hurbilduzitzaion,etaesanzion:Jauna,ezalzaizuaxola enearrebakbakarrikzerbitzatzekoutzinautela?Esan iezaiozu,beraz,lagundezadan

41.EtaerantzunzionJesusek,etaerranzioen:Marta, Marta,anhitzgauzezarduratzenaizetakezkaturik

42.Bainagauzabatbeharda:etaMariakaukeratuduparte onhori,zeinaezzaionkenduko

11.KAPITULUA

1Etagerthatuzen,tokibateanotoitzegitenarizela, geldituzenean,berediszipuluetakobatekesanzion:Jauna, irakatsiguzuotoitzegiten,Joanekereberediszipuluei irakatsizienbezala

2Etaerranciecén,Othoitzeguitenduçuenean,erraiten, Aitagureaceruètan,SantificabedizureicenaEtorzaitez zureerreinuaEginbedizureborondatea,zeruanbezala lurrean.

3Emaniezaguzuegunezegungureegunerokoogia

4Etabarkaiezaguzugurebekatuak;zerenerebarkatzen baititugugurizordunari.Etaezgaitzazutentazioraeraman; bainalibragaitzazugaitzetik

5.Etaesanzien:Zuetariknorizangodaadiskidebat,eta joangozaiogauerdian,etaesangodio:Adiskidea, maileguaniruogi;

6Zerennireadiskidebatberebidaianethorridaniregana, etaezdaukatezerharenaurreanjartzeko?

7Etaerantzungodubarrutik,etaesangodu:Eznazazu kezkatu:orainateaitxida,etaenehaurraknirekindaude ohean;Ezindutjaikietaeman

8Esatendizuet,nahizetaezpadajaikikoetaemango, zerenbereadiskideabaita,alaerebereinportunitateagatik jaikikodaetaemanendiobeharduenguzia

9Etanikdiotsuet:Eskatu,etaemangodizute;Bilatu,eta aurkitukoduzue;joezazue,etairekikozaizue.

10Zereneskatzenduenakjasotzendu;etabilhatzen duenakarkitzendu;etajotzenduenariirekikozaio

11.Semebatekaitadenbatiogiaeskatukobadio,emango aldioharribat?edoarrainbateskatzenbadio,arrainagatik emangoaldiosugea?

12.Edoarrautzabateskatukobalu,eskorpioibateskainiko aldio?

13Bada,gaiztoakzaretelarik,badakizuezuenseme-alabei dohainonakematen:zenbatgeiagozuenAitazerukoak emangodieEspirituSantuaeskatzendiotenei?

14Etadeabrubatkanporatzenarizen,etamutuazenEta gerthatuzen,deabruailkizenean,mutuakhitzeginzuen; etajendeagaldetzenzen

15Bainahetarikbatzuekerranzuten:Deabruenburuzagi denBeelzebubengatikbotatzenditudeabruak.

16Etabestebatzuek,huratentatzenzutela,billatzenzuten harengandikseinalebatzerutik

17.Bainahark,haienpentsamenduakezaguturik,erran zieten:Berekontrabanatutakoerreinuguziadesolaziora dakar;etaetxebatenkontrabanatutakoetxeaerortzenda

18.BadaSatanerebereburuarenkontrabanaturik,nola iraungodubereerreinua?zerendiozuedeabruakkanpora botatzenditudalaBeelzebubenbidez

19.EtanikBeelzebubekindeabruakkanporatzenbaditut, norenbidezbotatzendituztezuresemeek?horregatik izangodirazuenepaile

20.BainabaldinJainkoarenatzamarrezdeabruakkanpora botatzenbaditut,dudarikgabe,Jainkoarenerreinuaethorri dazuengainera

21.Gizonindartsubatekberejauregiazaintzenduenean, bereondasunakbakeandaude;

22.Bañaberabainoindartsuagobatetorrikozaionean,eta menderatukoduenean,kentzendizkiobereitxaropenazuen armaduraguztiak,etabanatzenditubereharrapakinak

23Nirekinezdagoenaenekontradago,etanirekinbiltzen ezduena,barreiatzenda.

24Espiritukutsatuagizonbatengandikirtetendenean, lekulehorretatikdabil,atsedenbila;etabatereaurkitugabe, dio,itzulikonaizateranaizennireetxera

25Etaethortzean,arkitzendumiztutaetaapainduta

26.Orduanbadoa,etabereganaeramatenditubestezazpi izpirituberabainogaiztoago;etasartzendira,etahanbizi dira:etagizonhorrenazkenegoeralehenabainotxarragoa da.

27Etaguerthacedin,gauçahaucerraitençuela,elkarteco emaztebatecberebozaaltchatuceçan,etaerrancieçón,

Dohatsuadaeramandraucansabela,etazurguituvkan draucanpapá.

28Bainaharcerranceçan,Bai,bai,dohatsudirade Iaincoarenhitzaençutenetabeguiratzendutenac.

29.Etapopuluabilduzenean,hasizenerraiten:Hauda gizaldigaiztoa:seinalebiladabiltza;etaezdaseinalerik emango,Jonasprofetarenseinalebaizik

30.ZerennolaJonasninibitarrentzatseinaleizanzen,hala izangodagizonarenSemeaerebelaunaldihonetarako

31Hegoaldekoerreginajaikikodajuizioangizaldi honetakogizonekin,etakondenatukoditu:zerenlurreko bazterretiketorrizenSalomonenjakinduriaentzutera;eta hunahemenSalomonbainohandiagobat.

32Ninivekogizonakjaikikodirajuizioangizaldihonekin, etakondenatukodute:zerendamutuzirenJonasen predikazioan;eta,huna,Jonasbainohandiagoadahemen.

33Nehork,kandelapiztenduenean,ezduipintzenleku sekretubatean,ezbasoazpian,baiziketaargizailubaten gainean,sartzendirenekargiaikusdezaten.

34Gorputzarenargiabegiada:beraz,zurebegiabakarra denean,zuregorputzosoaereargizbeteadago;bainazure begiagaiztoadenean,zuregorputzaereilunpezbeteadago.

35Beguiraçuebada,higandenargiaezdedinilhunbeizan

36Baldinbadazuregorputzguziaargizbeterik,zatirik ilunrikezduelarik,guziaargizbetekoda,kandelabaten distiraargiakargitzendizunbezala

37Etamintzatzenarizela,Fariseubatekothoitzeginzion harekinafaltzeko:etasarthuzen,etaeserizenjatera.

38EtaikusizueneanFariseoak,miretsizen,afariabaino lehenezbaitzengarbitu

39.EtaJaunakerranzioen:Orain,fariseuok,garbitzen duzuekopaetaplaterarenkanpoaldea;bañazurebarruko aldeabetheadabeleetagaiztakeriaz

40.Zorook,kanpoandenaeginzuenakezalduegin barrukoaere?

41Bañaaitzitik,emanlimosnazuekbezala;etahuná, gauçaguciacgarbidiraçue.

42Bainazorigaitzzuei,fariseuok!zerenmenda,karruaeta belarmotaguziakhamarrenakematendituzu,etajuizioa etaJainkoarenamorioagainditzendituzu:haukeginbehar zenituzke,etaezbesteaegingabeutzi

43Aizuei,fariseuak!Ecenmaitedituzuesinagogetan goikoeserlekuak,etaagurrakmerkatuetan.

44Aizuei,eskribauetafariseu,hipokrita!Ecenageriez direnhilobiakbezalazarete,etahaiengañeandabiltzan gizonakezdirajabetzen.

45OrduanihardestençuelaLegueetaricbatecerrancieçón, Magistruá,erraitenbaituzuguriereiraintzengaituzuela.

46Etaerranzuen:Aizuekere,legegileok!zerengizonak kargatubeharrekokargaastunezzamatzendituzue,eta zuekezdituzuekargakukitzenzuenhatzbatekin

47.Aizuek!izanere,profetenhilobiakeraikitzendituzue, etazuenarbasoekhilzituzten

48Egiazkitestigantzaematenduzuezuenarbasoen egintzakonartzendituzuela,zerenhaiekhilzituzten,eta zuekeraikitzendituzuehaienhilobiak

49.ArgatikerranzuenJainkoarenzuhurtziak:Bidaliko ditutprofetaketaapostoluak,etahaietakobatzukhileta pertsegitukodituzte

50.Profetaguzienodola,munduarenfundaziotikisuriizan zena,gizaldihonieskadakioke;

LUKAS

51AbelenodoletikZakariasenodolera,aldareareneta tenpluarenarteangalduzena:egiazdiotsuet,gizaldihoni eskatukozaiola

52.Aizuei,legegileak!ecenezautuçaçueezagutzaren giltza:etzareteçuenbaitansarthu,etasarthuciradenac eragotzivkandrauçue

53Etagauçahaucerrancieçela,asicitecenScribaeta Phariseuacgogoreguiten,etaanhitzgauçazmintzatzera.

54Harenitxaropena,etaharenahotikzerbaitharrapatu nahian,akusalezaten

12.KAPITULUA

1Bitartean,jendeugaribilduzenez,batabestearen gaineanzapaltzenbaitzuten,hasizenesatenlehenikbere diszipuluei:BegirazaitezteFariseuenlegamiatik,zeina hipokrisiabaita

2Zerenezdagoezerestalirik,agertukoezdenik;ezta ezkutatu,horiezdaezagutuko.

3Beraz,ilunpetanerranduzuenguziaargianentzunenda; etaarmairuetanbelarriraesanduzuna,etxe-gainean aldarrikatukoda.

4Etaerraitendrauçueteneadisquideac:Eziçaçuelabeldur gorputzahiltzendutenetaric,etagueroguehiagoriceguin eztutetenac.

5Bainaabisatuegingodizuetnorenbeldurizangozareten: beldurizanezazue,hilondoreninfernurabotatzeko ahalmenaduenhura;Bai,diotsuet:Beldurzaitez.

6Ezaldirabortztxolarresaltzenbilanetan,etahaietako batereezdaJainkoarenaurreanahazten?

7Bainazureburukoileakereguztiakkontatutadaude.Ez izanberazbeldur:txolarreaskobainobaliohandiagoa duzue

8.Nikerediotsuet:Norkaitortukonaugizonenaurrean, gizonarenSemeakereaitortukoduJainkoarenAingeruen aurrean

9.Bainangizonenaitzineanniukatzennauenaukatukoda Jainkoarenaingeruenaitzinean

10NorkerranenduenarihitzbatgizonarenSemearen kontra,barkatukozaio:bainaEspirituSantuarenkontra blasfematzenduenariezzaiobarkatuko

11Etaeramatenzaituzteteneansinagogetara,eta magistratuetara,etabotereetara,ezzaiteztepentsatunola edozererantzungoduzuen,edozeresangoduzuen

12ZerenEspirituSantuakordubereanirakatsikodizuezer esanbeharduzuen.

13Etaerrancieçónbatecbatec,Magistruá,errançaçueene anaiari,banadeçalaenequinherentzia.

14Etaerrancieçón,Guiçona,norciçannauchiregainean juezedobanatzaile?

15Etaerranciecén,Beguiraçue,etabeguiraçuegutiziaz: ecenguiçonarenvicitzeaeztutendaucatendituengauzen ugaritasunean

16Etaerranzienparabolabat,zioelarik:Aberatsbaten lurrakugariemanzuen

17Etapentsatuzuenberebaitan,zioela:Zereginendut, zerenezbaitutlekuriknonenefruituakemateko?

18Etaesanzuen:Hauegingodut:botakoditutnere ukuiluak,etahandiagoakeraikikoditut;etahanemango ditutnirefruituetaondasunguztiak.

19Etaesangodiotnerearimari:Arima,ondasunasko dituzugordetaurteaskotarako;lasaiegon,jan,edaneta alaiizan

20.BainanJainkoakerranzion:Ergeloa,gauhonetanzure arimaeskatukodizute:orduannorenakizangodirazuk emandituzungauzak?

21Halakoadaaltxorrakberetzatbiltzendituena,eta Jainkoarekikoaberatsezdena.

22Etaerranciecénberediscipuluey,Horregatikdiotsuet: Ezezazuteaxolazuenbiziagatik,zerjangoduzuen;ezta gorputzerako,zerjantzikoduzuen

23Bizitzaharagiabainogehiagoda,etagorputzaarropa bainogehiago.

24Behaitzazubeleak:ezbaituteereiten,ezbiltzen;ez biltegirikezukuilurikezdutenak;etaJainkoakjatenditu: zenbatgeiagozaretehegaztiakbaño?

25Etazuetariknorkbesobatgehidiezaiokebesobatbere garaiari?

26.Badaezinbazaretegauzariktxikienaegiteko,zertarako pentsatzenduzuegainerakoan?

27Kontuanizanliliaknolahaztendiren:ezdutenekerik egiten,ezduteiruten;etahalaerediotsuet,Salomonbere aintzaosoanezzelahauetarikobatbezalajantzi

28BadaJainkoakhorrelajantzikobalugaurlandan dagoenbelarra,etabiharlabeanbotatzendena;Zenbat geiagojantzikozaituzte,fedegutxikoak?

29Etaezzazuebilhazerjangoduzuen,edozeredanen duzuen,etaezzaiteztedudazkogogorikizan.

30Ecengauçahaucguciacbillatzendituztemunduco nationec:etaçuenAitacbadaquigauçahauenbehar çaçuela.

31BainabilazaçueIaincoarenresuma;etagauzaoiek guziakgehitukozaizkizue

32.Ezizanbeldurrik,artaldetxoa;zerenzuenAitaren atseginonadazueierreinuaematea

33Salduduzuena,etaemanlimosna;Emanitzazue zahartzenezdirenpoltsak,hutsegitenezduenaltxorra zeruan,nonlapurrikezdenhurbiltzen,ezsitsakhondatzen 34Zerennondagoenzurealtxorra,hanegongodazure bihotzaere.

35Gerrikoaizanbedizuresolomoak,etapizturikzure argiak;

36.Etazuek,ezkontzatikitzulikodenean,berenjauna itxarotendutengizonenantzera;ethorrietadeiegiten duenean,berehalairekidiezaioten

37.Zorionekoakzerbitzarihaiek,zeinakethorridenean nausiakzaintzanarkitukodituenak:egiazdiotsuet,bere buruagerrikoduela,etajarrikodituelajatera,etailkieta zerbitzatukoditu

38Etabadatorbigarrenguardian,edohirugarrenguardian ethortenbada,etahalaarkitzenbaditu,dohatsuakdira zerbitzarihaiek.

39Etaaujakizu,eaetxekogizonakjakinbaluzerordutan ethorrikozenlapurra,begiralegokeela,etaezzuelautzi bereetxeaapurtzen

40Zaudetebadazuekere:zerengizonarenSemeaethorten dausteezduzuenordubatean.

41OrduanPierrisecerrancieçón,Iauna,erraitenaldiagu parabolaau,alaguciai?

42.EtaerranzuenJaunak:Norda,bada,berejaunakbere etxekoburuzagiezarrikoduenarduradunleialetajakintsu hura,berenogia-zatiaberegaraianemateko?

43Dohatsudazerbitzarihura,zeinaethorrideneanbere nausiakhorrelaekitenduen.

44Eguiazerraitendrauçuet,eceniçanendueladioen guciengainean.

45.Etabaldinzerbitzariharkberebihotzeanesatenbadu: EneJaunakatzeratzendubereetorrera;etahasikodira morroiaketaneskatilakjoten,jatenetaedaten,eta mozkortzen;

46Zerbitzarihorrenjaunaethorrirendahurabegiratzenez duenegunean,etaohartuezdenordubatean,etazatituko du,etaezarrikodioberezatiafedegabeekin

47Etazerbitzarihura,berenausiarenborondateaezagutu zuena,etabereburuaprestatuezzuena,etabere borondatearenaraberaeginezzuena,kolpeaskorekin izangoda

48Bainaeçagutuezduena,etaeguindituena,kolpeak merezidituana,kolpegutizjotaizangodaEcennorianhitz emaitenbaitzaion,harianhitzexijiturenzaio:etaguiçonac anhitzemaitendiotenari,hariguehiagoescaturendiote.

49Lurrerasuaigortzeraetorrinaiz;etazeregingodut, jadapiztutabadago?

50.Bañadutbataiobatbataiatzeko;etanolaestutunagoen betearte!

51Usteduzueethorrinaizelalurreanbakeaematera?Nik esatendizut,Ez;zatiketabaizik:

52Zerenhemendikaurreraetxebateanbostizangodira banatuta,hirubirenaurka,etabihirurenaurka

53.Aitabanatukodasemearenkontra,etasemeaaitaren kontra;amaalabarenkontra,etaalabaamarenkontra; amaginarrebabereamaginarrebarenkontra,eta amaginarrebabereamaginarrebarenkontra.

54Etaerranzioenerejendeari:Ikustenduzueneanhodei batmendebaldetikaltxatzen,berehaladiozue:Etortzenda zaparrada;etahalada.

55Etaikustenduzueneanhegohaizeajotzen,esatenduzue: Beroaizangoda;etagerthatzenda

56Hipokritaok,zeruarenetalurrarenaurpegiaantzeman dezakezue;bainanolaezduzuealdihunenantzematen?

57Bai,etazergatikezduzuezuekerejuzgatzenzuzena dena?

58Zurearerioarekinmagistratuarenganazoazenean, bideanzaudenbezala,emandiligentziaharengandiklibra zaitezten;ezzaitzalaepailearenganaeraman,etaepaileak funtzionarioareneskuutzi,etaofizialakkartzelansartuez zaitzala

59.Esatendizut,ezzarahandikirtengo,azkenengoakatsa ordainduarte

13.KAPITULUA

1SasoihartanzeudenGalileotarrenberriematenzioten batzuk,zeinenodolaPilatokberensakrifizioekinnahastu zuen

2EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Ustealduçue galilearhecgalilearguciacbainobekatariciradela,ceren holacogauçasufritubaitzituzten?

3.Nikdiotsuet,Ez:baña,damutzenezbazarete,guziakera bereangaldukozarete

4EdoSiloemendorreaerorietahilzituenhemezortzi haiek,ustealduzueJerusalemenbizizirengizonguztien gainetikbekatariakzirela?

5Ezetzdiotsuet:baña,damutzenbazarete,guziakera bereangaldukozarete.

6Parabolahauereerranzuen;Gizonbatekpikondobat landatuzuenberemahastian;etaethorrizen,etafruitubila ibilizen,etaezzuenaurkitu.

7Orduanesanzionberemahastizainari:Huna,hiruurte hauetanpikondohunetanfruitubilanator,etaezdut aurkitzen:moztu;zergatikhondatzendulurra?

8Etaihardestenzioen,Jauna,utzezazuaurtenere,haren inguruanzulatuetagorotzbotakodudanarteo

9Etafrutuaematenbadu,ongi:etaezpada,geromoztuko duzu

10.Etairacastenarizensinagogetakobateanlarunbatean. 11Etahuná,bazenemaztebatemezortziurtezeritasuneko izpirituazuena,etamakurtuazena,etaezinzuenbereburua altxatu.

12EtaikhusizueneanIesusek,deithuzionharengana,eta erranzioen:Emakumea,askatuaaizzureeritasunetik

13.Etaeskuakezarrizizkionharengainean,etaberehala zuzenduzen,etaglorificatuzuenJainkoa

14Etaihardetsizuensinagogakoburuzagiaksuminduraz, zerenJesuseklarunbateguneansendatuzuela,etaerran zioenjendeari:Seiegundiragizonaklaneginbehar dutenak:haietanbadaetorrietasendazaitezte,etaez egunean.larunbata.

15OrduanerantzunzionJaunak,etaesanzion:Hipokrita, zuetakobakoitzaklarunbateguneanezalduaskatzenbere idiaedoastoatxosnatik,etaurezteraeramaten?

16Etaemazteahau,Abrahamenalabaizanik,zeina Satanaseklotuzuena,hunáhemezortziurtehauetan,ezal litzaiokeaskatulokarrihunetariklarunbategunean?

17Etagauzahaukerranzituenean,lotsatuzirenharen etsaiguziak,etapopuluguziapoztuzenharekeginzituen gloriaguziengatik.

18Orduanerranzaroen:ZernolakoadaJainkoaren erreinua?etanorenantzaizangodut?

19.Gizonbatekhartuetaberebaratzeanbotazuen mostaza-alebatbezalakoada;etahazizen,etazuhaitz handibatargiztatuzuen;etazerukohegaztiakbere adarretanostatua.

20Etaberrizerranzuen:Zerekinalderatukodut Jainkoarenerreinua?

21.Legamiabezaladaemaztebatekartuzuenaetairu neurketetanezkutatuzuena,guzialegamiaizanzenarteo 22Etaibillizanhirietaerrietatik,irakasteneta Jerusalemerabideanzihoala.

23Orduanbatekesanzion:Jauna,gutxidirasalbatuko direnak?Etaesanzien:

24Ateestutiksarzaiteztenahaleginduzaitezte:zerenasko, diotsuet,sartunahiizanendirela,etaezinizangodute

25Etxekonagusiajaikietaateaixtenduenean,kanpoan gelditzenetaateajotzenhastenzaretenean,esanez:Jauna, Jauna,idekiiezaguzu;etaerantzungodizue,ezdakit nongoakzareten

26Orduanhasikozareteesaten:Janetaedanduguzure aurrean,etairakatsiduzugurekaleetan

27Bainaharkerranendu,erraitendrauçuet,ezdaquizuet nongoazareten;Aldenigandik,gaiztakeriarenegileguziak 28Horizangodanegarraetahortz-karrastada,Abraham, etaIsaak,etaJakob,etaprofetaguztiakJainkoaren erreinuanikusikodituzuenean,etazuekzuekkanpora botata

29Etaekialdetik,etamendebaldetik,etaiparraldetik,eta hegoaldetiketorrikodira,etaeserikodiraJainkoaren erreinuan

30.Etahuna,azkenakdiralehenakizanendirenak,eta lehenakazkenakizangodirenak.

31EgunhartanethorrizirenFariseuetarikbatzuk,erraiten ziotela,Ilkhi,etazoazhemendik,zerenHerodesekhilko zaitu.

32Etaesanzien:Zoazteetaesaiozueazerihorri:Huna, deabruakkanporabotatzenditut,etagauretabihar sendaketakegitenditut,etahirugarreneguneanperfekzioa izangonaiz

33.Alabaina,gaur,etabihar,etabiharamuneanibilibehar dut,zerenezindaprofetabatJerusalemetikgaltzea

34OJerusalem,Jerusalem,profetakhiltzendituzuna,eta zureganabidalitakoaklapidatzendituzula;Zenbataldiz bildukonituzkezureseme-alabak,oiloakberehegoen azpianbiltzendituenbezala,etaezduzuenahi!

35.Huna,zureetxeautzizaituztehondatuta:etaegiazki diotsuet:Eznauzueikusiko,esangoduzuengaraiaarte: DohatsuadaJaunarenizeneandatorrena

14.KAPITULUA

1Etaguerthacedin,sarthuceneanPhariseuburuetaric batenetcheanoguiajateraSabbathoan,beguiraceçaten hura

2Etahuná,cenharenaitzineanguiçonbatguiçonbat,cein baitzenhidropisia

3EtaihardestençuelaIesusecerranciecénlegelarieta Phariseuey,cioela,zilegialdaSabbathoansendatzea?

4EtaixilduzirenHartuzuen,etasendatuzuen,etautzi zuenjoan;

5.Etaihardetsizieten,ziotela:Zuetariknorkizangodu astoaedoidiaputzuraeroria,etaezduberehalaaterako larunbategunean?

6.Etaezinizanziotenberrizerantzungauzahauei.

7Etaparabolabatemanziendeiturikzeudenei,ikusi zueneannolaaukeratzenzituztengelanagusiak;esatenzien: 8.Norbaitekezkontzabateragonbidatuazaituztenean,ez eserigelagorenean;ezdadilazubainogizon ohoragarriagorikberarengandikagindu;

9.Etazurietaberariaginduzizunaketorzaitez,etaesan dizu:Emanlekuagizonhoni;etalotsazhastenzaragela txikienahartzen

10.Bainanagindutakoan,zoazetaeseribehekogelan; agintzendizunaketortzendanean,esandiezazula:Adiskide, igogorago;orduanadoratukozarazurekinjateraeserita daudenenaurrean

11Zerenbereburuagoratzenduenakapaldukoda;eta bereburuaapaltzenduenagoratuaizangoda

12.Orduanerranzionagintzenzionariere:Afaribatedo afaribategitenduzunean,ezdeituzurelagunak,ezzure anaiak,ezzuresenideak,ezzureauzoaberatsak;ez zaitzatelaberrizereagindu,etaordainaeginezzaitzaten

13Bainajaiaegitenduzunean,deieginbehartsuei, herrenei,herrenei,itsuei.

14Etabedeinkatuaizangozara;izanere,ezinzaituztete ordaindu:zerenbidezkoenpiztueranordaindukozara

15Etaharequiniarriricceudenetaricbatecençunicgauça hauc,errancieçón,DohatsuadaIaincoarenresumánoguia janenduena

16Orduanerranzioen:Gizonbatekafariandibategin zuen,etaaskorideieginzion.

17Etaberezerbitzariaigorrizuenafari-orduandeitutakoei esatera:Zatozte;zerenetagauzaguztiakprestdaudeorain.

18.Etadenakadostasunbatekinhasizirenaitzakiajartzen. Lehenakesanzion:Erosidutlurzatibat,etajoanbehardut huraikustera

19.Etabestebatekerranzuen:Bostidiuztarrierosiditut, etahaiekprobatzeranoa:otoitzegitendizutbarkatu nazazula

20Etabestebatekesanzuen:Emaztebatekinezkondu naiz,etahorregatikezinnaizetorri

21.Bada,zerbitzarihuraethorrizen,etagauzahauek erakutsizizkionberenausiariOrduanetxekonagusiak haserreturikesanzionberezerbitzariari:Ilkizaitezbizkor hirikokaleetaraetabideetara,etaekarrihonapobreak,eta hermeak,etaergelaketaitsuak

22Etazerbitzariakesanzuen:Jauna,egindazukagindu duzunbezala,etabadalekurik.

23EtaJaunakesanzionmorroiari:Ilkibideetahesietara, etabehartuitzazusartzera,eneetxeabetedadin

24.Zerenerraitendrauzuet,deiturikzeudengizonhaietarik inorkezduelaeneafariadastatuko

25Etaioanzanberarekinjendeandibat:etaitzulizan,eta esanzien:

26Norbaiteneganaethortenbada,etaezpadiogorroto bereaita,etaama,etaemaztea,etahaurrak,etaanaiak,eta arrebak,bai,etaberebiziaere,ezinizandaitekeene dizipulu

27Etanorkberegurutzeaeramanetaeneondotikethorten ezdena,ezinizandaitekenirediszipulu.

28Zerenzuetakonor,dorreaeraikitzekoasmoarekin,ez dalehenikesertzen,etakontatzendukostua,alaezote daukanhurabukatzeko?

29Ezpada,fundamentuakjarriondoren,etaezinbukatu ezinik,huraikustendutenguziakhasdadinharenburla egiten.

30Esatenziotela:Gizonauhasizeneraikitzen,etaezin izanzuenbukatu

31.Edozererrege,besteerregebatenkontragerlaegitera joanik,ezdalehenikesertzen,etagaldetzendueahamar millarekinogeimillarekinberekontradatorrenariaurre egitekogaioteden?

32Bestela,besteaoraindikurrundagoenbitartean, igortzenduenbaxadobat,etabake-baldintzaknahiditu

33.Eraberean,zuenetarikdena,duenguziauztenezduena, ezindaizanenedizipulu

34.Gatzaonada;

35Ezdaegokiaezlurrarentzat,ezgorotzarako;baina gizonekbotatzenduteEntzutekobelarriakdituenak, entzunbeza

15.KAPITULUA

1Orduanhurbilduzitzaizkionharenganapublicanoeta bekatariguziak,huraentzuteko

2.EtaFariseueketaEskribauekmurmurzebiltzan,ziotela: Gizonhonekbekatariakjasotzenditu,etahaiekinjatendu 3Etaesanzienparabolahau,zioela:

4.Zuetakozergizonak,ehunardidituenik,hetarikbat galtzenbadu,ezditulaurogeitahemeretziakbasamortuan utzi,etagaldutakoarenatzetikjoango,arkituarte?

5Etaarkitzenduenean,beresorbaldagaineanjartzendu, bozkarioz.

6Etaetxeraetortzean,deitzenditubereadiskideaketa auzokoak,erraitenzieten:Poztuzaiteztenirekin;izanere, galduazegoennireardiaaurkitudut.

7Esatendizuet,halaberpozaizangodelazeruandamutzen denbekataribakarragatik,damutubeharezduten laurogeitahemeretzijustugatikbainogehiago.

8Edozeemakumezkoakhamarzilarpiezadituenik,puska batgaltzenbadu,ezdukandelarikpizten,etaetxea garbitzenetabillatzendiligentziaz,aurkituarteo?

9Etaarkituduenean,deitzenditubereadiskideaketa hurkoak,esanez:Poztuzaiteztenirekin;galdunuenpieza aurkitubaitut

10Eraberean,diotsuet,JainkoarenAingeruenaitzinean bozkarioadagodamutzendenbekataribakarragatik.

11Etaesanzuen:Gizonbatekbisemezituen

12Etagazteenakerranzionaitari:Aita,emadazuniri erortzenzaidanondasunenzatia.Etabanatuzienberebizia.

13Etaegungutxirenburuan,semegazteenabilduzen guzia,etajoanzenurrunekoherrialdebatera,etahan xahutuzuenbereondasunakbizimoduerliebearekin.

14Etaguztiagastatuzuenean,gosetehandibatsortuzen lurraldehartan;etaasizannahian

15.Etajoanzen,etabateginzuenherrialdehartako herritarbatekin;etaberesoroetarabidalizuentxerriak bazkatzera

16.Etanaizuenberesabelabethezuentxerriekiaten zituztenazalaz,etanehorkezzioneman

17Etaberebaitanethorrizenean,erranzuen:Eneaitaren alokatarizenbatogidaukate,etagosezhiltzennaiz!

18Jaikikonaizetajoangonaiznereaitagana,etaesango diot:Aita,bekatuegindutzeruarenaurkaetazureaurrean

19.Etaeznaizgehiagozuresemedeitzekodigne:egin nazazuzurealokatuetakobatbezala

20Etajaikizan,etaetorrizanbereaitaganaBaina oraindikurrutizegoenean,bereaitakikusizuen,etaerruki izanzuen,etakorrikaeginetalepoanerorizen,etamusu emanzion

21.Etaerranzioensemeak:Aita,bekatuegindutzeruaren kontraetazureaitzinean,etaeznaizgehiagozureseme deitzekodigne

22.Bainanaitakerranziotenberezerbitzariei:Atera ezazutesoinekorikonenaetajantziezazute;etajarri eraztunbateskuan,etaoinetakooinetakoak:

23.Etaekarrihunatxahalgizena,etahilezazu;etajan gaitezenetaalaigaitezen:

24.Zerenneresemeauhilzen,etaberrizbizida;galduzen, etaaurkitzendaEtaalaiegitenhasiziren

25Badaberesemezaharrenalandanzegoen:etaethorri etaetxerahurbiltzenzenean,musikaetadantzakentzun zituen.

26Etadeithuzuenzerbitzarietarikbat,etagaldetuzuen zeresannahizutengauzahauek

27Etaesanzion:Zureanaiaetorrida;etazureaitakhildu txahalgizena,oniketasalbuartubaitu

28.Etahaserretuzen,etaetzuensarthunahi;

29Etaihardestenziotelabereaitari:«Hona,urtehauetako zerbitzatzenzaitut,etaezdutinoizhautsizure manamendua;

30Bañaethorrizaneanzuresemeau,zeñakirentsidauan zurebiziaemagaldurekin,hildezuberarentzattxahal gizena

31Etaerrancieçón,Seme,hibethienequinaiz,etadudan guciahireada.

32Egokiazenalaitzeaetaalaitzea:zerenzureanaiahau hilzen,etaberrizbizida;etagalduzan,etaarkitzenda

16.KAPITULUA

1Etaerranciecén-ereberediscipuluey,Bazanguiçon aberatsbat,ceincenadministratzailebat;etaberasalatu zitzaionbereondasunakxahutuzituela.

2Etadeieginzion,etaerranzioen:Noladazutazhau entzuten?emankontuazurekudeatzaileaz;zerenez baitzaizugehiagoizangoarduradun.

3Orduan,arduradunakberebaitanesanzuen:Zeregingo dut?zerennirejaunakkentzendidalakudeatzailea:ezindut zulatu;eskelotsatzennaiz.

4Zereginerabakitanago,gerentziatikkanpoannagoenean, berenetxeetanerrezibinazaten

5.Deituzuenbadaberenausiarenzordunetakobakoitza, etaerranzionlehenari:Zenbatzordiozuenejaunari?

6Etaesanzuen:EhunneurriolioEtaharkesanzion:Har ezazuzurefaktura,etaeseribizkor,etaidatziberrogeita hamar

7Erranzionbadaberzebati:Etazenbatzordiozu?Eta esanzuen:Ehunneurrigari.Etaharkesanzion:Harezazu zurefaktura,etaidatzilaurogei

8EtaJaunaklaudatuzuenadministratzailebidegabea, zerenzuhurtziazeginzuelako,zerenmunduhuntako semeakargiarensemeakbainojakintsuagoakdiraberen belaunaldian

9.Etanikdiotsuet:Eginzaiteztebidegabekeriaren mammonarenadiskide;Hutsegitenduzuenean,betiko bizilekuetanjasozaitzatela

10.Txikienetanleialdenaanitzetanereleialda:eta txikieneaninjustuadenaaskotanereinjustoda

11Bada,badamamoninjustuanleializanezzarete,nork jarrikodituzuenkonfiantzaegiazkoaberastasunak?

12Etabestebatenadenhorretanleializanezbazarete, norkemangodizuezuena?

13.Ezeinzerbitzariakezinditubinagusizerbitzatu:zeren edobatagorrotatuetabesteamaitatukodu;edobestelabati eutsikodio,etabesteamespretxatukoduEzinduzue zerbitzatuJainkoaetaMamon.

14EtaFariseuekere,kodicioakzirenak,adituzituzten gauzahaukguziak,etaburlaegitenzutenhura.

15Etaesanzien:Zuekzaretegizonenaurreanzeuenburua justifikatzenduzuenak;bainaJainkoakezagutzendituzuen bihotzak:zerengizonenarteanestimatzendena higuingarriadaJainkoarenaitzinean.

16LegueaetaprofetakizanziranJoanarteño:orduz geroztikpredikatzendaIainkoarenerreinua,etaguziak sarthatzenditu

17Etaerrazagoadazeruaetalurraigarotzea,legearen izkinabathutsegiteabaino.

18Norkbereemazteautzietabestebatekinezkontzenden, adulterioegitendu:etanorkberesenarragandik kendutakoarekinezkontzendenakadulterioegitendu.

19Bazengizonaberatsbat,purpuraetalihofinezjantzia, etaospetsuegitenzuenegunero

20EtabazenLazarodeitzenzeneskalebat,bereathe ondoanetzana,zaurizbetea.

21Etaaberatsarenmahaitikerortzenzirenapurrakzjateko nairik:gaineratxakurrakethorrizitzaizkion,etamiazka eginziotenberellagak.

22Etagerthatuzen,eskalehurahilzen,etaAingeruek eramanzutenAbrahamenaltzora:aberatsaerehilzen,eta ehortzizuten;

23Etainfernuanaltxatuzituenbegiak,tormentuetan zegoela,etaikusizuenurrunAbraham,etaLazarobere altzoan

24Etaoihueginzuen,etaerranzuen:AitaAbraham, urrikalzaiteetaigorriLazaro,bustidezanberehatzaren puntauretan,etaenemihiafreskatudezan;zerensugar honetanoinazetutanago

25.BainaAbrahamekerranzuen:Seme,orhoitzaitezzure bizitzanzureonak,etaLazaroeregaiztoak,artuzenituela: bainaorainhurakonsolatuada,etazuoinazea

26.Etahorretazguztiazgain,gureetazuenarteanamildegi handibatdagofinkatua:beraz,hemendikzuenganajoan nahidutenekezindezaketen;gureganaereezindirapasa, horihandiketorrikolitzateke.

27Orduanerranzuen:Othoitzendizutbada,aita,bidal dezalaeneaitarenetxera

28.Zerenbostanaiaditut;testigantzaemandezan,haiek ereoinaze-lekuhonetarasartuezdaitezen

29ErranzionAbrahamek:Moisesetaprofetakdituzte; entzunditzatela.

30Etaerranzuen:Ez,aitaAbraham:bañabaldinnorbait illenartetikjoangobalitz,damutukodira

31.Etaerranzioen:MoisesetaProfetakentzutenez badituzte,ezdirakonbentzituko,bathiletarikpiztuarren

17.KAPITULUA

1Orduanerranciecéndiscipuluey,Ezinezkoada gaiztagiriakethorrirendirela:bainaai,zeinarenbidez ethortendirenhura!

2Hobezenerrota-harribatlepoanzintzilikatzea,eta itsasorabotatzea,txikihauetarikobatofenditzeabaino.

3Kontuzibilizaitezte:Zureanaiazurekontrakoerrua egitenbadu,errietaezazu;etadamutzenbada,barka iezaiozu.

4Etazazpialdizegunbateanzurekontraegitenbadu,eta zazpialdiz,zureganaitzulikobalitzaio,esanez:Damunaiz; barkatukodiozu.

5EtaapostoluekerranziotenJaunari:Geurefedeahanditu

6.EtaJaunakerranzuen:Sinesmenabazenutemostazaale batbezala,erranenzeniokesikaminohoni:Erauzizaitezte sustraitik,etalandatuzaitezitsasoan;etaobeditubehar dizu

7.Bañazuetarikzeinek,zerbitzaribatdaukalaabereak goldatzenedobazkatzen,esangodiogero,sorotikethorri denean:Zoazetaeserijatera?

8Etaezdioesango:Prestaezazuzerafaldu,etagerrikoa, etazerbitzatunazazujanetaedanarteo;etagerojaneta edanenduzu?

9Eskerrakematenaldiozerbitzarihorriaginduzizkioten gauzakeginzituelako?Ezdutuste

10.Halazuekere,agindudizkizutengauzaguziakegin dituzuenean,erraizue:Zerbitzarialferrikakoakgara;

11Etagerthatuzen,Jerusalemerazihoala,igarozela SamariaetaGalileaerditik.

12Etaherrixkabateansartzean,topatuzitzaizkionhamar gizonlepradunak,urrutizeudenak.

13.Etaaltxatuzutenberenboza,etaerranzuten,Iesus, Maisu,errukigaitzazu

14Etaikusizituenean,esanzien:ZoazteaphezetaraEta gerthatuzen,zihoazela,garbituzituztela.

15Etahetarikbat,ikusiriksendatuazela,itzulizen,eta bozozenkiJainkoaglorifikatuzuen

16Etaahuspezahuspezbereoinetara,eskerrakemanez, Samaritarrazen

17.EtaihardestenziotelaJesusekerranzuen:Ezalziren hamargarbitu?bainanondaudebederatziak?

18EzdaaurkituJainkoariaintzaemateraitzulidenik, arrotzhaubaizik.

19Etaesanzion:Jaiki,zoaz:zurefedeaksendatuzaitu

20EtaFariseoeigaldetuzietenean,Jainkoarenerreinua noizetorrikozen,erantzunzien,etaerranzieten: Jainkoarenerreinuaezdajaramonikegiten

21Ezduteesango,Hunahemen!edo,hara!izanere,horra, zurebaitanbaitagoJainkoarenerreinua.

22Etaerranziendiszipuluei:Ethorrirendiradeegunak, gizonarenSemearenegunetarikbatikusinahiduzuenean, etaeztuzueikusiko.

23Etaesangodizute:Ikushemen;edo,ikusihor:ezjoan haienatzetik,ezjarraitu

24.Zerentximistak,zeruazpikoaldebatetikargitzen duenak,zeruazpikobestealdebateraargitzenduenbezala; halaizangodagizonarenSemeaerebereegunean

25.Bañalenengogauzaaskosufritubeharditu,etagizaldi hunetarikarbuiatuaizan

26EtaNoerenegunetanizanzenbezala,halaizangoda gizonarenSemearenegunetanere.

27Janeginzuten,edanzuten,ezkonduzirenemazteekin, emanzirenezkontza,Noearkansartuzeneguneraino,eta uholdeaetorrizenetaguztiaksuntsituzituen.

28Eraberean,Lotenegunetangertatuzenbezala;jan, edan,erosi,saldu,landatu,eraiki;

29BainaLotSodomatikirtenzenegunberean,suetasufre euriaeginzuenzerutik,etaguztiaksuntsituzituen

30HalagertatukodagizonarenSemeaagertukoden egunean.

31Egunartan,etxe-gaineanegonendanak,etabere gauzaketxian,ezbedijautsihurakentzera:etasoroan danakereezbediatzeraitzuli.

32GogoratuLot-enemazteaz

33.Norkberebiziasalbatunahiduenakgaldukodu;eta berebiziagaldukoduenakgordekodu

34Esatendizuet,gauhartanbigizonizangodiraohe batean;batahartuaizangoda,etabesteautziko

35Biemakumeelkarrekinehotzenaritukodira;batahartu etabesteautzikodute

36Bigizonizangodirasoroan;batahartuetabestea utzikodute

37Etaihardestenzietenetaerranzioten:Non,Jauna?Eta erranciecén,Gorputzanonnahiden,harabildukodira arranoak

18.KAPITULUA

1Etaerranzienparabolabathunetarako,gizonekbeti othoitzeginbehardutela,etaezlarritu;

2.Zioela:BazenhiribateanJuezbat,ezzuenaJainkoaren beldurrik,ezgizonikerrespetatzen

3Etabazenhirihartanalargunbat;etaethorrizitzaion, zioela:«Bendinazazuenearerioarengandik».

4Etaezzuendenborabateznahi,bainageroberebaitan erranzuen:Jainkoarenbeldureznaizenarren,ezgizonik begirunerik;

5Alabaina,alargunhonekasaldatzennauelako, mendekatukodut,bereetengabekoetorrerarekinnekatuez nauen

6EtaJaunakerranzuen:Entzunzerdioenjuezbidegabeak

7.EtaezalduJainkoakmendekatukoberehautetsiak,gau etaegunoihuegitendiotenak,nahizetahaiekinluzaroan egonarren?

8Esatendizuetlastermendekatukodituela.Halaere, gizonarenSemeadatorrenean,arkitukoaldufedealurrean?

9Etaerranzioenparabolaaubatzuei,zeñakberenbaitan itxarotenzutenzintzoakzirela,etabesteakmespretxatzen zituzten

10Bigizoniganzirentenpluraotoitzegitera;batafariseua, etabertzeapublicanoa.

11Fariseuazutikzegoanetaothoitzeginzuenberebaitan: Jainkoa,eskerrakematendizkizut,eznaizelabestegizonak direnbezala,lapurtzaileak,bidegabeak,adulterioak,ezta publicanohaubezalakoaere

12Asteanbialdizbarauegitendut,dudanguztiaren hamarrenakematenditut.

13Etapublicanoak,urrutiangelditurik,etzituenaltxatu nahiberebegiakzerura,baiziketabularrajozuen,zioela, Jainkoaerrukibedinibekatarianaizenarekin.

14Esatendizuet,gizonaubereetxeraiautsizen iustifikaturikbesteabaino:zerenbereburuagoratzenduen oroapaldukoda;etabereburuaapaltzenduenagoratua izangoda

15Etahaurrakereekarrizizkioten,ukizezan:bainabere diszipuluekikusizutenean,mehatxatuzituzten.

16BainaIesusecdeithucitzanharengana,etaerrancieçón, Utzihaourteaceneganaetordaitez,etaetzaiteztela debekatu:ecenhalacoacdaIaincoarenresumá.

17Eguiazerraitendrauçuet,Iaincoarenresumáhaurttiqui batbeçalarecebiturenezturenac,ezdainolasarthuco bertan.

18Etagaldetuzionburuzagibatek,zioela,Maisuona,zer eginendutbetikobiziaheredatzeko?

19EtaesanzionJesusek:Zergatikdeitzennauzuon?inor ezdaona,batizanezik,hauda,Jainkoa

20Badakizuaginduak:Ezeginadulterio,ezhil,ezlapurtu, ezegintestigantzafaltsurik,ohoratuzureaitaetazureama.

21Etaesanzuen:Hauekguziakgordeditutneregaztarotik

22EtagauzahaukentzuteanIesusekerranziozkan: Oraindikgauzabatfaltazaizu:salduduzuenguzia,eta banatupobreei,etaedukikodezualtxorrazeruan:etazatoz, jarraituniri.

23Etahauentzutean,osotristezegoen:zerenosoaberatsa zen

24.EtaikhusirikIesusekosoatsekabeturikzegoela,erran zuen:Zeinnekezsartukodiraaberastasunakdituztenak Jainkoarenerreinuan!

25Zerenerrazagodagamelubatorratzarenbegitik igarotzea,aberatsaJainkoarenerreinuansartzeabaino.

26Etaenzutenzutenekerranzuten:Norbadasalua daiteke?

27.Etaerranzuen:Gizonekinezindirengauzak Jainkoarekinposibledira

28OrduanPierrisecerrançuen,Huna,guciacutzidraugu gucia,etajarraituçaizquizun.

29Etaerranciecén,Eguiazerraitendrauçuet,ezdainor etxea,edoguraso,edoanai,edoemazte,edohaourricutzi duenik,Iaincoarenerreinuagatic

30Zeinekeztuteanhitzgeiagoartutukooraingodenboran, etaetorrikomunduanbetikobizia.

31Hartuzituenbadahamabiak,etaesanzien:Huna, iganengaraJerusalemera,etagizonarenSemeazprofetek idatziakdituztengauzaguztiakbetekodira.

32Zerenjentileientregatukozaie,etaisekatukodute,eta gaiztokiothoitukodute,etatuegingodute

33.Etaazotatukodute,etahilkodute,etahirugarren eguneanpiztukoda

34Etagauçahauetaricbatereezceçatenaditzen:etahitz hauezkutatuacen,etaezcituzteneçagutuerranciraden gauçác

35EtagerthatuzenJerikorahurbiltzenarizela,itsubat bidebazterreaneseritaeske.

36Etaentzuterikjendetzapasatzenzela,galdetuzuenzer esannahizuen

37.Etaerranzioten:JesusNazaretarrairagaitendela.

38Etaoihueginzuen,zioela:Jesus,DabidenSemea, urrikalzaite

39.Etaaitzineanzihoazenekmehatxatzenziotenisilzedin: bainaareagooihuegitenzuen:DabidenSemea,urrikal zaite

40.EtazutikjarrizanJesus,etamanatuzuenberagana eramateko:etahurbilduzanean,galdetuzion:

41Esanziotela:Zernahiduzuegindezadan?Etaerran zaroen:Jauna,eneikusmenaerrezibidezadan.

42EtaerranzioenIesusek:Harzazuzurebista:zure fedeaksalbatuzaitu

43.Etaberehalaerrezibituzuenikusmena,etajarraituzion, Jainkoaglorifikatzenzuela:etajendeguziak,huraikusirik, laudorioeginzionJainkoa

19.KAPITULUA

1.EtasartuzanJesus,etaigarozanJeriko.

2Etahuná,bazenZakeozeritzangizonbat,zeñazen publicanoenarteannagusia,etaaberatsazen.

3EtaikhusinahizuenJesusnorzen;etaezinizan prentsarako,altueratxikiazelako

4Etalasterkaaitzinean,igozansikomorobatera,hura ikusteko:zerenbidehorretatikigarokozen.

5EtaethorrizeneanJesustokira,gorabegiratuzuen,eta ikusizuen,etaesanzion:Zakeo,lasterzaitezetajautsi; zerengaurzureetxeanegonbeharnaiz

6Etalasterkajautsizen,etabozkariozhartuzuen

7.Etaikusirik,guziakmurmurzebiltzan,ziotela,joanazela bekatariadengizonbatekingonbidatzera

8EtaZakeogeldituzan,etaesanzionJaunari;Begira, Jauna,nereondasunenerdiapobreeiematendiet;etainori ezerkendubadiotsalaketafaltsuz,laubideritzulikodiot

9EtaJesusekerranzioen:Egunethorridasalbazioaetche honetara,beraereAbrahamensemeabaita. 10ZerengizonarenSemeaethorridagalduzenabilatzera etasalbatzera.

11Etagauçahaucençunciradela,gaineratuetaerranceçan parabolabat,cerenIerusalemerenondoanbaitzegoen,eta ustebaitzutenIaincoarenresumáberehalaaguertubehar zala.

12Erranzuenbada,Noblebatjoanzenherrialdeurrun bateraberetzaterreinubathartzeko,etaitzultzeko 13Etadeithuzituenbereamarzerbitzariak,etaeman zizkietenamarlibra,etaerranzieten:Okupatuzaitezteni ethorriarteo.

14Bainanberehiritarrekgorrotozuten,etamezubat bidaliziotenharenondotik,zioelarik:Ezdugunahigizon hauguregaineanerreginadezan.

15Etagerthatuzen,itzulizenean,erreinuaharturik, aginduzuenzerbitzarihaiekdeizezatendiruaemanzieten, jakinzezanzenbatirabazizuenbakoitzak merkataritzarekin

16Orduanethorrizenlehena,zioela,Jauna,zurelibrak hamarlibrairabaziditu.

17Etaerranzioen:Ona,zerbitzariona:zerengutxitanleial izanzarenez,izanaginpideahamarhiritan

18.Etaethorrizenbigarrena,zioela:Jauna,zurelibrakbost librairabaziditu

19Etaerranzioenberdin,Zuerebortzhirirengainean

20.Etaetorrizenbestebat,zioela:Jauna,hunahemenzure libra,zeraezpailabateangordetagordea

21Zerenzurebeldurnaiz,zerengizonausterbatzarelako: artudezuetzituena,etaereineztuzunakbiltzen.

22Etaerranzioen:Zeureahotikepaitukozaitut,zerbitzari gaiztoaBanekiengizonzorrotzanintzela,hartueznuena, etaereineznuenabiltzen;

23Zergatikezzenidan,bada,nirediruabankuaneman,ni etorritakoanneureakusuraeskatukonituen?

24Etaerranciecénhanciradenei,Hartuharipulga,eta emanioçueamarlibradituenari

25(Ezzioten,Jauna,hamarliberaditu)

26Ecenerraitendrauçuet,duenariemangozaiola;etaez duenari,duenarierekendukozaio

27Bañaeneetsaiak,haiekerreñatzeanaiezzutenak, ekarrihona,etahilitzazueneaurrean.

28Etahauerranzuenean,aitzineanjoanzenJerusalemera igotzen

29.Etagerthatuzen,BetfageetaBetaniarahurbilduzenean, Olibamendiadeitzendenmendira,bidalizituenbere ikasleetarikbi.

30Zioela,Zoaztezurekontrakoherrira;zeñatansartzean arkitukodezuteastobatlotuta,zeinetanoraindikinor iarririkegonezzen:askatuezazuetaeramanezazuhona

31.Etanehorkgaldetzenbadizute:Zergatikaskatzenduzue? honelaesangodiozue:Jaunakharenbeharraduelako

32Etaigorriziranak,joanziran,etaarkitzenzutenberak esanzienbezela

33Etaastoaaskatzenarizirela,esanzienberejabeek: Zergatikaskatzenduzueastoa?

34Etaerranzuten:Jaunakharenbehardu

35EtaeramanzutenJesusengana,etaberensoñekoak astoarengañerabotazituzten,etagaineanezarrizuten Jesus

36Etazihoanean,zabalduzituztenberenjantziakbidean

37Etahurbilduzenean,orainereOlibamendiaren jaitsieran,asizendiscipuluguziabozkariotzeneta laudatzenJainkoabozozenez,ikusizituztenobra guziengatik;

38.Esatenziotela:BenedikatuaJaunarenizeneandatorren Erregea:bakeazeruan,etagloriagoienetan

39EtaerranziotengendetzatikFariseuetarikbatzuek: «Maisua,mehatxatuitzazuzurediszipuluak.

40Etaihardestençuelaerranciecén,Esatendrauçuetecen haucisilikisilikbaleude,harriekberehalaoihuegingo lukete

41Etahurbilduzenean,ikusizuenhiria,etanegaregin zuenharengainean.

42Esatenziotela:Zuekereezagutukobazenitu,zureegun honetanbederen,zurebakearidagozkiongauzak!baina orainezkutatutadaudezurebegietatik.

43Zerenetsaienegunaketorrikodirazuregañera,zeuen etsaieklubakibatbotakodizuteneninguruan,eta inguratukozaituztela,etagordekozaituztelaalde guztietatik

44Etaezarrikozaituztelurrarekin,etazurehaurrakzure baitan;etaezdutezurebaitanharribatabestearengainean utziko;zerenezzenituenezagutuzurebisitarendenbora 45Etasarthuzantenplora,etaasizanbotatenbertan saltzenzitunaketaerostenziranak;

46Esatenzieten:Eskribatuadago:Eneetxeaotoitzerako etxeada,bainazueklapurrenzuloaeginduzue

47.Etaeguneroirakastenzuentenpluan.Bainaapaizburuak,eskribauaketaherri-buruakhurasuntsitunahiizan zuten,

48.Etaetzutenarkitzenzereginzezaketen:zerenjende guziaosoadizegoenhuraentzuteko

20.KAPITULUA

1Etagerthatuzen,egunhetarikbatean,tenpluanjendeari irakastenarizela,etaEbanjelioapredikatzenzuela, aphezburuaketaEskribauakzaharrekinbateraethorri zitzaizkion

2.Etaerranzioen,Esaniezaguzu,zerautoritatezegiten dituzugauzahauek?edonordaaginpidehauemandizuna?

3Etaerantzunzien,erranzien:Nikeregauzabat galdetukodizuet;etaerantzuniezadazu:

4Joanenbataioa,zerutik,alagizonena?

5Etaerraitenzutenberenartean,ziotela,Baldinerranen baduguzerutik;esangodu:Zergatikezdezutesinetsi?

6Etaesatenbadugu:Gizonez;Herriguziakharrikatuko gaitu:zerensinetsitabaitaudeJoanprofetazela.

7Etaihardestenzieten,ezinzutelaesannongoazen

8EtaerranciecénIesusec,Eztauçueterraitencer autoritatezeguitenditudangauçahauc

9.Orduanhasizenherriariparabolahauesaten;Gizon bateklandatuzuenmahastibat,etautzizietenlaborariei, etajoanzenluzaroanherrialdeurrunbatera

10Etasasoianigorrizioenmorroibatlaborariei,eman zezatenmahastiarenfruitutik:bainalaborariekjozuten,eta igorrizutenhutsik.

11Etaberrizigorrizuenbestezerbitzaribat,etahuraere jozuten,etalotsagarriothoitzegitenzioten,etaigorrizuten hutsik.

12Etaberrizigorrizuenhirugarrenbat:etahuraere zaurituzuten,etakanporabotazuten

13Orduanerranzuenmahastiarennausiak:Zereginendut? Niresememaiteabidalikodut:balitekehuraikustean begiruneaizangodutela

14.Bainalaborariekhuraikhusizutenean,arbuiatzenzuten berenartean,ziotela:Haudaoinordekoa:zatoz,hil dezagun,herentziagureaizandadin

15Orduanbotazutenmahastitik,etahilzutenZereginen diebadamahastiarennausiak?

16Beraetorrikoda,etasuntsitukoditulaborarihauek,eta mahastiabesteeiemangodieEtahorientzutean,erran zuten:Jainkoakezdezala

17Etaikusizituen,etaerranzuen:Zerda,bada,idatzia dena:Eraikitzaileekbaztertuzutenharria,hurabihurtuda kantoiarenburu?

18Harrihorrengaineraerorikodenahautsikoda;baina norierorikozaion,hautsbihurtukodu.

19Etaordubereanapaizburuaketaeskribauakeskuak ezarrinahiizanzituztenharengainean;etapopuluaren beldurziren:ecenohartuçutenparabolahauerrançuela hekiencontra

20Etabehazezaten,etaigorrizituztenespiak,zeinak gizonzintzoakirudikatukolituzketen,harenhitzakhar zezaten,Gobernadorearenbotereetaagintaritzarenesku uzteko

21.Etagaldetuzioten,ziotela,Maisu,badakiguzuzen esatenetairakastenduzula,etaezduzulainoren pertsonarikonartzen,baiziketaegiazirakastenduzula Iainkoarenbidea.

22ZilegialzaiguZesarritributuakematea,alaez?

23Hark,ordea,ikusizuenhaienzintzokeria,etaesanzien: Zergatiktentatzennauzue?

24ErakutsiezadazuzentimobatNorenirudiaeta inskripzioaditu?Ihardestenzieten,Zesarrena

25Etaerranciecén,ErrazaçuebadaCesariCesari,eta IaincoariIaincoarenac

26Etaezinizanzituztenharenhitzakatzemanjendearen aurrean,etamiretsizirenharenerantzunaz,etaixilduziren.

27OrduanethorrizitzaizkionharenganaSaduzeoetarik batzuk,zeinekukatzenbaituteberpizkunderikdagoenik; etagaldetuzioten:

28Esanziotela,Maisu,Moisesekidatzizigun:Baldin inorenanaiaemaztearekinhiltzenbada,etaseme-alabarik gabeiltzenbada,bereanaiakhardezalabereemaztea,eta hazidezalaanaiari

29Zazpianaiaziranbada:etalenengoakemaztebatartu zuen,etailzansemerikgabe.

30Etabigarrenakemaztetzathartuzuen,etailzensemealabarikgabe.

31Etahirugarrenakhartuzuen;etaerabereanzazpiakere: etaetzutenumerikutzi,etahilziran

32Azkeneanemakumeaerehilzen

33.Beraz,resurrectioneannorenemazteada?izanere, zazpiekemaztetzatzuten

34EtaihardestençuelaIesusecerranciecén,Mundu hunetacohaourracezkontzendira,etaemanacdirade

35Bainamunduhura,etahilenartetikresurrectionea lortzekodignetzathartukodirenak,ezdiraezkontzen,ez ezkontzen

36Etaezindirageiagohil:zerenaingeruenparekoakdira; etaJainkoarensemeakdira,piztuerarenseme-alabakizanik.

37Bada,illakpiztudirela,Moisesekereerakutsizuen sasiarengainean,JaunaAbrahamenJainkoa,Isaaken JainkoaetaJakobenJainkoadeitzenzuenean

38.ZerenezdahildakoenJainkoa,bizienakbaizik:zeren guziakharentzatbizidira.

39OrduanihardestençutelaScribabatzucerranceçaten, Magistruá,ondoerranduc

40.Etageroetziotenausartzenharibateregalderarikegiten.

41Etaerranciecén,NolaerraitenduteChristDabiden semedela?

42EtaDabidekberakdioSalmoenliburuan:Esanzion JaunakeneJaunari:Eserizaiteznireeskuinaldean

43.Zureetsaiakzureoinenaulkibihurtuarte.

44DabidekbadadeitzendioJauna,noladabadabere semea?

45Orduan,jendeguztiarenentzuleanesanzienbere ikasleei:

46Begirazaitezteeskribauetarik,zeineksoinekoluzez ibiltzekonaibaitute,etaagurrakmaitedituzten merkatuetan,etasinagogetanaulkigorenak,etajaietangela nagusiak;

47.Ceinekirentsitendituztealargunenetxeak,etaothoitz luzeakegitendituztenerakustaldirako:haiekkondenazio handiagoajasokodute

21.KAPITULUA

1.Etabegiratuzuen,etaikusizituenaberatsakberen dohainakogasunerabotatzen

2Etaikhusizuenalargunpobrebatereharabotatzenbi akaro.

3Etaerranzuen:Egiazdiotsuet,alargunpobrehonek guziakbainogehiagosartuduela

4.ZerenoiekguziekberenoparotasunetikIainkoaren oparietarabotadituzte:bainaberakberepobreziatik zeuzkanbiziguziabotadu

5.Etabatzuektenploazmintzozelarik,nolaharriederrez etadohainezapainduazegoen,esanzuen:

6Ikustendituzuengauzhauetaz,ethorrirendiraegunak, zeinetanezdenharribatabestearengañeanutziko,eroriko ezdena

7Etainterrogaceçaten,cioitela,Magistruá,bainanoiz içanendiradegauçahauc?etazerseinaleizangodagauza haukgerthatukodirenean?

8Etaerrançuen,Beguiraçueenganaezçaitezten:ecen anhitzethorrirendiradeeneicenean,erraitendutela,Ni naizChrist;etahurbiltzendadenbora:etzaitezte,beraz, joanhekienatzetik.

9Bainagerlaketazalapartakentzutean,ezzaitezteizutu: zerengauzhauklehenikethorribehardira;bainaamaiera ezdapixkanaka

10.Orduanesanzien:Nazioanazioarenaurkaaltxatukoda, etaerreinuaerreinuarenaurka;

11Etalurrikarahandiakizangodirahainbattokitan,eta goseteaketaizurriteak;etaikusmenbeldurgarriaketa seinalehandiakizangodirazerutik

12.Bainahauenguzienaitzinean,eskuakezarriko zaituztete,etapersegitukozaituzte,sinagogetaraeta kartzeletaraeramanez,erregeenetaburuzagienaitzinean eramanakeneizenagatik.

13Etazuganaitzulikodatestigantzatzat

14Ezarezazuebadazuenbihotzetan,ezhausnartu ihardetsikoduzuenarenaurrean.

15Zerenemangodizutahoaetazuhurtzia,zurearerio guztiekezinizangobaituteaurkaegin,eztaaurkaeginere.

16.Etasaldukozaituztetebaigurasoek,baianaiek,etabai senideek,baiadiskideek;etazuetarikobatzukhiltzera eramanendituzte

17.Etagizonguziakgorrotaturenzareteeneizenagatik.

18Bainaezdazureburukoilebateregalduko

19Zuenpazientziazjabezaiteztezuenarima

20EtaikusikoduzueneanJerusalemgudarosteezinguratua, badakizueharendesolazioahurbildela

21.Orduan,Judeandaudenakmendietaraiheseginbezate; etaaldeeginbezateharenerdiandaudenak;etaerrietan daudenaketzaiteztelasartzera

22.Zerenhauekdirabengamendukoegunak,eskribatuak daudengauzaguztiakbetedaitezen

23Bainazorigaitzakhaurdundaudenaketahaurrakhazten dituztenak,egunhetan!zerenlarritasunhandiaizangoda lurrean,etahaserreaherrihonenkontra

24Etaerorikodiraezpatarenahoan,etaeramanendirade gatibunazioguzietara:etaJerusalemenzapalduaizanenda jentilendenborakbetearte

25Etaizangodiraseinaleakeguzkian,etailargian,eta izarretan;etalurreannazioenatsekabea,nahasmenduz; itsasoaetaolatuakorroa;

26Gizonenbiotzakhutsegitenditubeldurragatik,eta lurreanethorridirengauzakzaintzeagatik:zerenzeruko botereakastindukodira

27EtaorduanikusikodutegizonarenSemeaethortendela hodeibateanindaretaaintzahandiarekin.

28Etagauçahauceguitenhastendirenean,beguiraeçaçue, etaaltxaçaçueburuak;zerenzureerredentzioahurbiltzen baita.

29Etaerranzienparabolabat;Hunapikondoaetazuhaitz guztiak;

30.Oraintiroegitendutenean,ikustenduzueetabadakizue zuenburuakudahurbildela

31Halazuek-ere,gauzhaukgertatzendirelaikustean, jakizuehurbildelaJainkoarenerreinua.

32Eguiazerraitendrauçuet,ezdabelaunaldiauiraganen, guciakonplituarte

33.Zeruaetalurraigarokodira,bainaenehitzakezdira iraganen

34Etabehazazuezeuenburuak,ezdezaninolaerezuen bihotzaksoberankargaturik,etamozkorkeriaz,etabizitza honetakoarduraz,etahorrelaegunhuraezusteanethorri zitzaizuengainera.

35Zerenlazoabezalaetorrikodalurguziarengainazalean bizidirenguziengainera

36Beguiraçaiteztebada,etaothoitzeguiçuebethi, ethorrirendiradengauçahauetaricguciaciheseguiteco,eta guiçonarenSemearenaitzineanegoala

37Etaeguneztenpluanirakastenarizen;etagaueanatera zen,etaOlibamendiadeitzendenmendianegonzen

38Etajendeguziaethorrizengoizeangoizharengana tenplora,huraentzuteko.

22.KAPITULUA

1BadahurbilduzenLegamiagabekoOgienjaia,Pazkoa deitzendena

2Etaapaizburuaketaeskribauakbilhatzenzutennolahil zezaten;jendearenbeldurbaitziren.

3OrduansartuzenSatanaIskariotedeitzenzen Judasengan,hamabirenartean.

4.Etajoanzen,etahitzeginzuenapaizburueta buruzagiekin,nolasalduziezaien

5Etapoztenziren,etaituneginzutendiruaemateko

6.Etaagintzenzuen,etabilhatuzuenokasioahurasaldu zezaten,jendetzarikgabe

7OrduanethorrizenLegamiagabekoOgieneguna, Pazkoahilbeharzenean

8EtaigorrizituenPierrisetaJoanes,ziotela:Zoazteeta prestatuiezaguzuBazkoa,jandezagun.

9Etahecerrancieçoten,Nonnaiducprestatudegun?

10Etaesanzien:Huna,hiriansartzean,gizonbat aurkitukozaituzte,urpitxerbatdaramana;jarraituzion sartzendenetxera

11Etaesangodiozueetxekogizonari:Maisuakdiozu: Nondaostatua,nonjangodudanPazkoaeneikasleekin?

12Etaerakutsikodizuegoikogelahandibathornitua:hor prestatu

13.Etajoanziran,etaarkituziranberakesanzienbezela: etaprestatuzutenPazkoa

14Etaorduaethorrizenean,eserizen,etaharekinhamabi apostoluak.

15Etaerranciecén,DesiozdesiratudutBazcohaur çuequinjatea,sufritubainolehen

16.Zerendiotsuet,ezdudalagehiagojango,Jainkoaren erreinuanbetearte

17Etahartuzuenkopa,etaeskerrakemanzizkion,eta esanzuen:Harezazuehauetabanatuezazutezuenartean. 18Zerendiotsuet,ezdudalaedanenmahatsondoko fruitutik,Jainkoarenerreinuaetorriarte

19.Etahartuzuenogia,eskerrakemanetahautsietaeman zien,zioelarik:Audaenegorputzazuengatikemana:hau egizueeneoroimenez

20.Eraberean,afalduondoankopaere,esatenzuen:Kopa haudaitunberriaeneodolean,zeinazuengatikisurtzen dena

21.Bañahuna,saltzennauenareneskuaenekindagomahai gainean

22Etaegiazki,gizonarenSemeaioatenda,erabakizen bezala:bainaaidengizonhura,zeñaksaldukoduen!

23Etaasiziranberenarteangaldezka,zeinzenhetarik eginbearzuengauzahau

24.Etaliskarbatereizanzenhaienartean,zeinizanbehar zenhandien

25Etaerranciecén,Jentilenerreguecjaurguitendirade hekiengainean;etahaiengaineanaginteaduteneiongile deitzenzaie

26Zuek,ordea,ezzaretehorrelaizanen:bainazuenartean handienadena,izanbedigazteenabezala;etaburuzagia dena,zerbitzatzenduenabezala

27Zerenzerdaandiagoa,jateraeseritadagoena,ala zerbitzatzenduena?ezaldajateraeseritadagoena?baina nizurearteannagozerbitzatzenduenabezala

28.Zuekzareteenetentazioetannirekinjarraituduzuenak. 29Etanikizendatzendizueterreinua,eneAitakezarri didanbezala;

30.Janetaedandezazuenenemahaianeneerreinuan,eta eserzaiteztenaulkietanIsraelgohamabileinuakepaitzen

31EtaJaunakerranzuen:Simon,Simon,huná,Satanasek nahizaituztezuizan,gariabezalabahetzeko.

32Bainanikothoitzegindutzuregatik,zurefedeahutsez dadin:etakonbertituzarenean,sendotuzureanaiak.

33.Etaesanzion:Jauna,prestnagozurekinioateko,bai kartzelara,baieriotzera

34Etaerranzuen:Nikdiotsut,Pedro,gaureztuoilarrak kantatuko,hirualdizukatubainolehenniezagutzen nauzula

35Etaerranciecén,Igorriçaituztedaneanzorro,eta zakuriketaoinetakogabe,deusfaltazenuten?Etahec erranceçaten,Ezerez

36Orduanerranciecén,Bainaorain,diruaduenak,har beza,etahalaberberezakua:etaezpatarikezduenak,sal dezalaberejantzia,etaerosdezalabat

37Ecenerraitendrauçuet,escribatuadenhaurorainoene baitanbetebehardela,etahuragaiztatzaileenarteaniçan içanda,ecenniriburuzkogauçacamaitzendira

38.Etaerranzuten:Jauna,hunahemenbiezpata.Etaesan zien:Nahikoada

39Etailkizen,etajoanzen,ohibezala,Olibamendira;eta harendiszipuluakerejarraituzioten.

40Etatokianzegoenean,esanzien:Otoieginezzaitezten tentazioansartu

41.Etaurrunduzenhekienartetik,harribatengainean, belaunikaturik,otoitzeginzuen

42Esatenziotela,Aita,naibadezu,kenbedinigandik kopahau;

43EtaagertuzitzaionAingerubatzerutik,indartzenzuela

44Etaagoniaturikzegoala,othoitzgeiagoegitenzuen:eta bereizerdiazenlurreraerortzenzirenodoltantahandiak bezala

45Etajaikizeneanotoitzetik,etaethorrizenbere diszipuluengana,arkituzituentristurazlotan.

46Etaerranciecén,Cergaticloçarete?Jaikietaotoitzegin, tentazioansartuezzaitezen

47.Etaoraindikmintzatzenarizela,hunájendetzabat,eta Judasdeitzenzena,hamabietarikbat,joanzenhaien aitzinean,etahurbilduzenJesusenganamusuematera

48BainaIesusecerrancieçón,Judas,guiçonarenSemea musubateztraditzenalduc?

49Hareninguruanzeudenekikusizuteneanzerizangozen ondorengoa,erranzioten:Jauna,ezpatazhilkodugu?

50Etahetarikbatekjozuenapaiznagusiarenzerbitzaria, etamoztuzioneskuinekobelarria

51EtaihardestençuelaIesusecerranceçan,Utzçaçue honainoEtaberebelarriaukituetasendatuzuen

52OrduanerranzietenIesusekbereganaethorriziren aphez-buruei,etatenplokoburuzagiei,etazaharrei:Ilkial zaretelapurbatenkontraezpatarekinetamakilekin?

53Egunerozuekintenpluannengoelarik,ezzenizuten eskurikluzatuenekontra:bainahaudazuenordua,eta ilhunbeenindarra

54Orduanhartuzutenhura,etaeramanzuten,etaeraman zutenapaiznagusiarenetxeraEtaPedrokurrutitikjarraitu zion

55.Etaaretoarenerdiansuapiztuzutenean,etaelkarrekin eseririk,eserizenPedrohaienartean

56Bainaneskamebatekikusizuensuondoaniarririk zegoela,etagogotikbegiratuzion,etaesanzuen,Gizon hauereharekinzegoen

57Etaukatuzuen,zioela:Emakumea,ezdutezagutzen hura.

58Etadenboragutxirenburuanbestebatekikusizuen,eta esanzuen:Zuerehaietakoazara.EtaPedrokesanzuen: Gizona,nieznaiz.

59Etaordubeterenburuan,bertzeakbertzekziur baieztatzenzuen,zioela,Egiazhauereharekinzen:zeren Galilearrada.

60EtaPedrokerranzuen:Gizona,ezdakitzerdiozunEta berehala,oraindikmintzatzenarizela,oilarrajozuen

61EtaitzulizanJauna,etabegiratuzuenPedroriEta orhoitcedinPierrisIaunarenhitzaz,nolaerrancieçón, Oillarracjobainolehen,hirurukaturennauc.

62EtailkirikPierris,negargarratzeginzuen

63EtaJesusieustenziotengizonekisekaegitenzioten,eta jozuten.

64Etabegiakestalirik,arpegiajozuten,etagaldetuzioten, ziotela,Profetizazazu,nordajozaituena?

65.Etabestegauzaaskoblasfemokierranzituztenharen kontra

66Etaegunaizanbezainlaster,bilduzirenerrikozaharrek, aphezburuaketaeskribauak,etaeramanzutenberen kontseilura,ziotela:

67ZualzaraKristo?esaiguzuEtaerranciecén,Esaten badizuet,eztuçuesinhetsiren.

68Etanikeregaldetzenbadizutet,ezdidazueerantzungo, ezutziko

69.HemendikaurreragizonarenSemeaeserikoda Jainkoarenbotereareneskuinaldean

70Orduanerranciecénguciéc,HibadaIaincoarenSemea? Etaharcerranciecén,Zuekdiozuenaizela.

71Etahecerranceçaten,Cerguehiagotestimoniobehar dugu?zerengukgeukentzunbaitugubereahoaz

23.KAPITULUA

1.Etajaikizanhekiengendetzaguzia,etaeramanzuten Pilatogana

2Etahasizirensalatzen,ziotela:Gizonhauaurkitudugu nazioaperbertitzenzuela,etadebekatzenziotelaZesari tributuakematea,esatenzuelaberaKristodelaErrege 3EtaPilatokgaldetuzion,zioela:ZualzaraJuduen Erregea?Etaharcihardestençuelaerranceçan,Hicdio.

4OrduanesanzienPilatokapheznagusieietapopuluari: Ezdutarkitzengizonhunengan

5.Etahekgeiagoziraden,ziotela,erriabiztutendu,judu guzianirakasten,Galileatiklekhuhonetaraino

6PilatokGalileaentzutean,galdetuzueneagizonhura Galilearraotezen

7EtajakinzueneanHerodesenjurisdikziokoazela,igorri zuenHerodesengana,zeinaberaereJerusalemenzegoen garaihartan.

8EtaHerodesekikhusizuenean,osopoztuzen:zeren denboraluzezhuraikhusinahizuen,zerenaskoaditu baitzuenharenberri;etaharkeginikomirakulurenbatikusi zuelaesperozuen

9.Orduangaldetuzionberarekinhitzaskorekin;bainaez zionezererantzun

10Etazutikzeudenapaiz-buruaketaeskribauak,etagogor salatzenzuten.

11EtaHerodesekberegudari-gizonekinezerezeanjarri zuen,etaisekaeginzioten,etajantziederrezjantzizuen, etaberrirobidalizuenPilatogana

12.EtaegunartanPilatosetaHerodesadiskidetuziran: zerenberenarteanetsaiakizanziranaurretik.

13EtaPilatokbilduzitueneanapaizburuak,buruzagiaketa populua,

14.Erranzien:Gizonauekarrididazute,erriaperbertitzen duenabezala:etahuná,nikhurazuenaitzineanaztertu dudanez,ezdutarkitugizonhunenakusaziorik,zeren salatzenduzuengauzetan

15Ez,eztaHerodesere;etahuná,ezzaioheriotzeko mereziduenezeregiten.

16Bada,zigortukodut,etaaskatukodut

17(Ecenbeharrazbataskatubehardiejaian)

18.Etaoihueginzutenbat-batean,ziotela:Aldehau,eta askatuiezaguzuBarrabas

19(Hirianegindakosediziobatengatiketahilketagatik kartzelansartuzuten).

20Pilatokbada,Jesusaskatunahizuelarik,berriro mintzatuzitzaien

21.Bainahekoihueginzuten,ziotela:Gurutzifikatu, gurutziltzatu

22Etaerranciecénirugarrenaldian,Cergatic,cergaitz eguindu?Ezduteriotzekoarrazoirikaurkituharengan: beraz,zigortukodut,etautzikodut

23Etaberehalazeudenbozozenez,gurutziltzatuzedin eskatzen.Etahaienetaapaizburuenbozaknagusituziren.

24EtaPilatoksententziaemanzuenbeharzutenaizan zedin

25.Etaaskatuzien,sedizioetahilketagatikkartzelansartu zutena,zeinanahizuten;bañaJesusberenborondatera entregatuzuen

26.Etahuraeramanzutenean,atzemanzutenSimonZireno bat,herritikilkirik,etaharengaineanjarrizutengurutzea, Jesusenondoaneramanzezan

27.Etajarraikizitzaionjendeandibat,etaemazteki,zeñak erenegaregitenzutenetanegaregitenzuten

28BainaIesusecitzuliricerranciecén,Jerusalemgoalabak, ezeçaçuenegarnigatic,bainaeçaçuenegareguiçueçuec etaçuenhaourrei

29Zerenhuná,ethortendiradeegunak,zeinetanerranen duten,Zorionekoakantzuak,etaerdituezdituztensabelak, etaeztituereemanezdutensabelak

30Orduanhasikodiraesatenmendiei:Erorzaiteztegure gainera;etamuinoetara,Estaligaitzazu.

31Zerengauzahauekzuhaitzberdeanegitenbadituzte, zereginendalehorrean?

32Etabestebigaiztoerebazirenberarekinhiltzera eramanak

33EtaethorriziraneanKalbariodeitzendentokira,han gurutziltzatuzituztenhura,etagaiztoak,bataeskuineko aldean,etabesteaezkerrean

34OrduanJesusekesanzuen:Aita,barkaiezaiezu;ez baitakitezeregitendutenEtaberesoinekoakbanatueta zozketaeginzuten

35.Etajendeazutikzegoenbegira.Etaburuzagiek beraiekinereisekaegitenzioten,ziotelarik:Bertzeak salbatuzituen;salbadezalabereburua,baldinbadaKristo Jainkoarenhautatua.

36Etasoldaduekereburlaegitenzioten,harengana ethorririk,etaozpinaeskaintzenzioten

37Etaziotela:Juduenerregeabazara,salbazazu

38.Etaizkiriatuzenharengañeaninskripziobatgrekoz, latinezetahebreazletretan:HAUDAJUDUENErregea

39.Etaurkatuzirengaiztaginetakobatekinjuriaeginzion, zioela:Kristobazara,salbatuzeuetagu.

40Bainaberceacihardestençuelamehatchaceçan,cioela, EzalducIaincoarenbeldur,cerencondemnamenduberean çarela?

41Etaguegiazkizuzen;zerengureekintzensariak jasotzenditugu:bainagizonhonekezduezergaizkiegin 42EtaesanzionJesusi:Jauna,orhoitzaiteznirekinzure erreinurasartzean

43EtaerrancieçónIesusec,Eguiazerraitendrauçut,gaur içanenaizenequinparadisuan

44Etazenseigarrenorenainguruan,etailhunbebatizan zenlurguzianbederatzioreneraño.

45Etaiguzkiailunduzen,etatenplukobeloaurratuzen erdian

46.EtaJesusekbozozenkioihueginzuenean,erranzuen, Aita,zureeskuetaneneizpirituakondenatzendut:etahau esanik,emanzuenizpiritua

47.Bada,zentarioakikusizueneanzergertatuzen, glorificatuzuenIainkoa,zioelarik,haudagizonzuzena 48Etaikusterabilduzenjendeguziak,eginzirengauzak ikusirik,bularrakjoetaitzuliziren.

49Etaharenezagunguziak,etaGalileatikjarraiki zitzaizkionemaztekiak,urrutigeldituzirengauzhauk ikusten.

50Etahuna,bazengizonbatJosedeitzenzena, aholkularia;etagizononaetazuzenazen:

51.Berakezzuenonartuhaienaholkuaetaegintza; Arimateakoazen,Juduenhirian,beraereJainkoaren erreinuarenzainzegoen

52.JoanzangizonauPilatogana,etaerregutuebanJesusen gorpua

53Etajeitsizuen,etabilduzuenlihoz,etaipinizuen harrianlandutakosepulcrobatean,nonlenagoinoripini zen

54Etaegunhurazenprestaketa,etalarunbataaurreratu zen.

55EtaGalileatikharekinethorrizirenemazteekereatzetik zetozen,etaikusizutensepulcroa,etanolaharengorpua ezarrizuten.

56Etaitzuliziren,etaprestatuzituztenaromaketa ukenduak;etaatsedenhartuzuenlarunbata manamenduarenarabera.

24.KAPITULUA

1Bada,astekolenengoegunean,goiz-goizean,ethorri ziransepulkrora,ekartzenzituztelaprestaturikzeuzkan adariak,etabertzebatzukberekin.

2Etaarkituzutenharriahobitikurrunduta

3Etasartuziran,etaetzutenarkituJesusJaunaren gorputza

4Etagerthatuzen,horretazaskonahasturikzeudenez, huná,bigizonzeudenhaienondoanjantzidistiratsuekin.

5Etabeldurziralarik,etaarpegialurreraahuspezturik, erranzieten:Zergatikbillatzenduzuehilenarteanbizia?

6.Ezdahemen,bainaresuscitatuda:orhoitzaiteznola mintzatuzitzaizunoraindikGalileanzegoenean

7Esatenziotela:GizonarenSemeagizonbekatarien eskuetanentregatubeharda,etagurutziltzatu,etairugarren eguneanresuscitatu

8Etaoroituzirenharenhitzak, 9.Etaitzulizansepulkrotik,etaesanziengauzaoekguziak hameikai,etabesteguziei

10MariaMagdalena,etaJoana,etaMariaSantiagoren ama,etahaiekinzeudenbesteemakumebatzuk,apostoluei gauzahaukkontatuzietenak

11Etaberenhitzakidurituzitzaizkienalferkeriak,etaez zituztensinetsi

12OrduanjaikizenPedro,etakorrikajoanzensepulturara; etamakurtuta,ikusizituenlihozkoarropakberezetzanak, etaaldeeginzuen,berebaitanmiretsirikgertatuzena

13Etahuna,hetarikbijoanzirenegunbereanEmaus deitzenzenherribatera,zeinaJerusalemdikhirurogei estadioingurura

14Etahitzeginzutenelkarrekingertatuzirengauza hauetaz.

15Etagerthatuzen,elkarrenarteanhitzegiteneta arrazoitzenarizirela,Jesusberahurbilduzenetahaiekin joanzen.

16Bañahekienbegiakatxikiziran,ezzezatenezagutu

17Etaerranzien:Zermodukoakdiraelkarrenartean dauzkazutenhoriek,ibiltzenzaretela,etatristezaudetenean?

18Etaihardestenzioenhetarikobatek,zeinazenKleopas, erranzioen:ZubakarrikalzaraarrotzJerusalemen,etaez aldituzuezagutuegunhauetanhangertatudirengauzak?

19Etaesanzien:Zergauza?Etahecerrancieçoten,Iesus Nazaretarraz,Iaincoarenetapopuluguciarenaitzinean egintzazetahitzezprofetaahaltsubatbaitzen.

20Etanolaapaizburueketagureagintariekentregatu zutenheriotzerakondenatzera,etagurutziltzatuzuten

21.BainaustegenuenberaizangozelaIsraelerredimituko zuena:etahauguztiazgainera,gaurdahirugarreneguna gauzahauekeginzirenetik

22Bai,etaguretaldeetakozenbaitemakumekereharritu gintuzten,hilobiangoizzeudenak;

23Etaetzuteneanarkituharengorpua,ethorriziren, ziotelarik,aingeruenikuskerabatereikusizutela,zeñak ziotelabizizela

24Etagurekinziradenetarikbatzukioanziransepulturara, etaeridenzezatenemaztekiekerranbezala:bainahuraez zutenikusi

25Orduanerranciecén,Oerhoac,etabiotzmotela Prophetecerrandutenguciasinhesteko.

26EzalzuenKristoksufritubehar,etaberegloriansartu?

27.EtaMoisesengandiketaprofetaguzietatikhasirik, azalduzizkietenScripturaguzietanbereburuarizegozkion gauzak

28Etahurbilduzirenherrira,norazihoazen,etaurrunago joannahizuenbezalaeginzuen.

29Bainahertsatuzuten,ziotelarik:Zaudegurekin,zeren arratsalderada,etaegunaurrutidagoEtasartuzen haiekinegoteko

30Etagerthatuzen,hekiekinbazkarianiarririkzegoela, ogiahartu,etabenedikatuzuen,etahautsietaemanzien.

31Etairekizitzaienbegiak,etaezagutuzutenhura;eta haienbegietatikdesagertuzen

32.Etaerranziotenelkarri:Ezalzengurebiotzaerretzen gurebaitan,bideangurekinmintzatzenarizenbitartean, etaScripturakidekitzenzizkigunbitartean?

33Etajaikiziranorduberean,etaitzuliziranJerusalenera, etaarkituziranhamaikabildurik,etahaiekinziradenak. 34zioela,Iaunabenetanresuscitatuda,etaagertuzaio Simoni.

35.Etakontatuzutenzereginzirenbidean,etanola ezagutuzutenogiazatitzean

36Etahonelamintzatzenzirelarik,Jesusberahaienerdian geldituzen,etaesanzien:Bakeazuei.

37Bainahekikaraturiketaikaraturikzeuden,etauste zutenespiritubatikusizutela

38Etaerranciecén,Cergaticasaldatzençarete?eta zergatiksortzendirapentsamenduakzurebihotzetan?

39.Begiranereeskuaketaoinak,ninaizela:heldunazazu etaikusi;zerenizpiritubatekezduharagietahezurrik,nik dudalaikustenduzuenbezala

40.Etahauerranzuenean,bereeskuaketaoñakerakutsi zizkieten

41Etaoraindikbozkariozsinistenetzuten,etamiretsirik, esanzien:Baalduzuehemenjatekorik?

42Etaemanziotenarrainerretakopuskabat,etaabaraska batekoa

43.Etahartuzuen,etajanzuenhaienaitzinean.

44Etaesanzien:Hauekdirazuekinorainozuekin nengoelaesannizkizutenhitzak,betebehardirela Moisesenlegean,profetetanetasalmoetanidatziakzeuden gauzaguztiakniridagozkionak

45Orduanirekizienhaienadimena,Eskriturakuler zezaten,

46Etaerranciecén,Honelascribatuada,etahalabeharzen Christsufritzea,etairugarreneguneanhilenartetik resuscitatzea.

47Etabereizeneanpredikatuaizanzedindamutzeaeta bekatuenbarkamenanazioguzienartean,Jerusalemetik hasita.

48Etazuekzaretegauzahauentestigu

49Etahuná,nikbidaltzendizuetnereAitarenpromesa zuengainera:bañagerazaitezteJerusalemgohirian, goragokobotereazjantziakizanarte

50EtaeramanzituenBetaniaraino,etaaltxatuzituen eskuak,etabedeinkatuzituen.

51Etagerthatuzen,bedeinkatzenzituenbitartean, hekiengandikbanatuetazeruraigozen

52.Etaadoratuzuten,etaitzuliziranJerusalenerapoz andiarekin

53Etabetizebiltzantenploan,Jainkoalaudatzeneta benedikatzen.Amen.

1.KAPITULUA

1.HasieranzenHitza,etaHitzaJainkoarekinzegoen,eta HitzaJainkoazen.

2HoriberaizanzenhasieranJainkoarekin

3.Gauzaguztiakberakeginzituen;etahuragabeezzen egindengauzarik

4Harenbaitanzegoenbizia;etabiziagizonenargiazen

5.Etaargiakdistiratzenduiluntasunean;etailuntasunakez zuenulertu

6BazenJainkotikbidalitakogizonbat,zeinaJuanzuen izena.

7Beraethorrizentestigantzatzat,Argiarentestigantza ematera,gizonguziekharenbidezsinhetszezaten

8EzzenArgihura,bainabidaliaizanzenArgihorren testigantzaematera

9HorizenegiazkoArgia,munduraethortendengizonoro argitzenduena.

10Munduanzen,etamunduahargatikeginzen,eta munduakezzuenezagutu

11.Bereganaethorrizen,etabereakezzutenjaso.

12Bainahurarecebitudutenguciei,emanzietenahalmena Iaincoarensemeizateko,harenizeneansinhestendutenei ere.

13Zeinekezodoletik,ezaragiarenborondatetik,ez gizonarenborondatetik,Jainkotikbaizik

14.EtaHitzaharagieginzen,etabiziizanzengureartean (etaikusigenuenharenaintza,Aitarensemebakarraren aintzabezala),graziazetaegiazbetea

15.Joanektestigantzaemanzuen,etaoihueginzuen, zioela:Hauda,zeiniburuzmintzatunintzena,eneondotik datorrenaenebainolehenda,zerennireaurretikzen.

16.Etaberebetetasunetikguziakjasoditugu,etagrazia graziaz

17.ZerenLegeaMoisesekemanaizanzen,bainagraziaeta egiaJesukristorenbidezetorriziren.

18NehorkezduJainkoaikusiinoiz;Aitarenaltzoanden Semebakarrakaditzeraemandu

19EtaaudaJoaneneskritura,JuduekJerusalendikapaizak etalebitakigorrizituzteneangaldetzera:Noraizhi?

20.Etakonfesatuzuen,etaetzuenukatu;bainakonfesatu, eznaizKristo

21Etagaldetuzioten:Zerbada?ZualzaraElias?Etahark dio:Nieznaiz.Zualzaraprofetahori?Etaharkerantzun: Ez

22Orduanerrancieçoten,Noraizhi?igorrigaituztenei erantzunaemandiezaiegun.Zerdiozuzeureburuaz?

23Esanzuen:Ninaizbasamortuanoihuegitenaridenaren ahotsa:ZuzenezazuJaunarenbidea,Isaiasprofetakesan zuenbezala.

24EtaigorriziranakFariseuetarikziran

25Etagaldetuzioten,etaerranzioten:Zergatikbataiatzen duzubada,ezbazaraKristohura,ezElias,ezprofetahura?

26IhardestenzietenJoanek,zioela:Nikurezbataiatzen dut:bainazuenarteandagoezagutzenezduzuenbat;

27.Berada,eneondotikdatorrenaeneaurretikhobetsi dena,zeinarenoinetakoenzirkilakaskatzekomereziez dudana

28GauzahauekJordanezbestaldeBethabaraneginziren, nonJoanesbataiatzenarizen

29.Biharamunean,JoanekikusizuenJesusharengana etortzen,etaerranzuen:HunaJainkoarenBildotsa,zeina mundukobekatuakentzenduena

30.Auda,zeñatazesannion,Nereondotikdatorgizonbat enebañolenago:zerennereaurretikzan

31Etaeznuenezagutzenhura:bainaIsraeliagerzedin, berazethorrinaizurezbataiatzera.

32EtaJuanektestimonioemanzuen,zioela:Ikusinuen Espirituazerutikusobatbezalajaisten,etaharengainean geldituzen.

33Etanikeznuenezagutzenhura:bainaurezbataiatzera bidalininduenak,berakesanzidan:Norengaineraikusiko duzunEspirituajaistenetaharengainerageratzendela, huradaEspirituSantuazbataiatzenduena

34Etaikusinuen,etafrogatunuenaudelaJainkoaren Semea.

35BiharamuneanberrizzutituzirenJoanes,etabere discipuluetarikbi;

36.EtabegirazebilelaJesusibegira,dio,HunaJainkoaren Bildotsa!

37.Etabidiszipuluekentzutezutenhuramintzatzen,eta jarraituziotenJesusi.

38OrduanitzuliricIesusec,ikhusiçuelaatzequitela,erran ciecén,Cerbilhaçaitezte?Errancieçoten,Magistruá(hau errannahibaita,Magistrua)nonbiziaiz?

39Erranzien:ZatozteetaikusiEtorrietaikusizutennon bizizen,etaharekinegonzirenegunhartan:zeren hamargarrenorduazen

40Joanimintzatzenentzuteanetajarraituziotenbietarik batzenAndres,SimonPedrorenanaia.

41EridenceçanlehenbereanaiaSimon,etaerrancieçón, EridenduguMessias,hauda,interpretatudena,Christ 42.EtaeramanzuenJesusengana.EtaJesusekhuraikusi zuenean,erranzuen:ZuzaraJonensemeSimon; 43Hurrengoegunean,JesusekGalilearailkhinahizuen, etaarkitzenzuenFilipe,etaerranzioen,Jarraituniri.

44BadaFilipeBetsaidakoazen,AndresetaPedrorenhiria 45FilipekarkitzenduNatanael,etaerranzion:Erkitu duguMoiseseklegean,etaprofetekidatzizutena,Jesus Nazaretarra,Joserensemea

46EtaNatanaelekerranzioen:Nazaretetikateraalda gauzaonik?Felipekerranzaroen:Zatozetaikusi.

47IkhusizuenJesusekNatanaelharenganaetortzen,eta erranzuenhariburuz:Hunaegiazkiisraeldarbat,zeinetan ezdagoiruzurrik!

48DiotsaNatanaelek:Nondikezagutzennauzu?Jesusek erantzunzion:«Felipekdeituaurretik,pikondoarenazpian zinela,ikusizintudan.

49Natanaelekerantzunzion,etaesanzion:Rabbi,hiaiz JainkoarenSemea;zuzaraIsraelgoErregea

50.IhardetsizioenJesusek,erranzioen:Zerenerran drautzut:Ikusizaitutpikuarenazpian,sinestenalduzu? hauekbañogauzaandiagoakikusikodituzu

51Etaerrancieçón,Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet, hemendikaurreraikusikodezuezeruazabalik,eta IainkoarenAingeruakgizonarenSemearengaineraigotzen etajaisten.

2.KAPITULUA

1EtahirugarreneguneanezteiakizanzirenGalileako Kanan;etahanzanJesusenama:

2EtadeithuiçancenbaiIesus,baiberediscipuluac ezteietara

3Etaarnoanaizutenean,esanzionJesusenamak:Arnorik ezdute.

4ErrancieçónIesusec,Emaztea,cerduchirequin?ene orduaezdaoraindikheldu

5Harenamakerraitenzietenzerbitzariei:Zernahierraiten dizue,egizue

6.Etaezarriziranhanharrizkoseiur-ontzi,juduen garbitzekoeran,bakoitzabizpahirufirkinzeuzkan

7ErranciecénIesusec,Beteur-ontziakurezEtaleporaino betezituzten.

8Etaerranciecén,Ateraorai,etaeramaneçaçuejaiaren gobernariariEtaeramanzuten

9.Jaietakoburuzagiakardoeginzenuradastatuzuenean, etaezzekiennongoazen:(bainauraateratzenzuten morroiekbazekiten;)jaietakogobernadoreakezkongaiari deituzion.

10Etaerranzioen:Hasieranbakoitzakardoonaematendu; etaguiçonacondoedandutenean,orduanokerragodena: bañaardoonagordedozuorainarte.

11MirakuluenasierahaueginzuenJesusekGalileako Kanan,etaagertuzuenberegloria;etaharendizipuluek sinistuzutenharengan.

12OrenondoanjautsizenKafarnaumera,bera,etabere ama,etabereanaiaketaberediszipuluak:etahanegon zirenegunezasko.

13EtahurbilzanJuduenPazkoa,etaIesusJerusalemera iganzan

14.Etaaurkituzituentenpluanidiak,ardiaketausoak saltzenzituztenak,etadiru-aldatzaileakeserita

15Etasokatxikizazoteaeginzuenean,kanporatuzituen denaktenplutik,etaardiaketaidiak;etaaldatzaileendirua isurietamahaiakbotazituen;

16Etaerranzietenusoaksaltzenzituztenei:Eraman gauzkahaukhemendik;ezegineneAitarenetxea merkantzia-etxea

17Etaorhoituzirenberediszipuluakidatziazela,Zure etchearengogoakjannau.

18OrduanihardestenzietenJuduek,etaerranzioten:Zer seinaleerakustendiguzu,gauzahauekegitendituzula?

19.IhardetsizioenJesusek,etaerranzieten:Desegin ezazutetenplohau,etahiruregunbarrualtxatukodut

20.OrduanerranzutenJuduek,Berrogeitaseiurteztenplu haueraikitzenarizen,etahiruregunetanaltxatukoalduzu?

21Bainanberegorputzekotenploazmintzozen

22Badaillenartetikpiztuzenean,orhoituzirenbere diszipuluakhauerranziela;etasinhetsizutenScriptura,eta Jesusekesandakohitza

23EtaJerusalenenzelaPazkoegunean,jaiegunean,askok sinetsizutenharenizenean,ikusizituzteneanharkegiten zituenmirariak

24.BainanJesusetzuenhekieneskuutzi,zerengizon guziakezagutzenbaitzituen

25Etaetzuenbeharnehorcguiçonaztestimonioleçan: ecenbaitzequienguiçoneanzerden.

3.KAPITULUA

1Bazenfariseuetakogizonbat,Nikodemozeritzana, juduenburuzagibat;

2.BeraJesusenganaethorrizengauez,etaerranzioen: Rabbi,badakiguJainkoarengandikethorrizarelairakaslea: zerenezinditunehorkeginzukegitendituzunmirakulu hauek,Jainkoaharekinezbada.

3IhardetsceçanIesusec,etaerrancieçón,Eguiaz,eguiaz erraitendrauçuet,guiçonacberrizjaioezpada,eztuicusi Iaincoarenresumá

4ErranzionNikodemok:Nolajaiodaitekegizonbat zahartuta?saraldaitekebigarrenaldizamarensabelean, etajaiodaiteke?

5IhardetsceçanIesusec,Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet, guiçonbaturezetaSpirituaziayoezpada,ezinsarthu Iaincoarenresumán

6Haragitikjaiotakoaharagida;etaEspiritutikjaiodana espirituada.

7Ezmiretsi,zerenesandizudala,berrizjaiobeharzarete 8Haizeaknaiduentokianjotzendu,etazukharensoinua entzutenduzu,bainaezinjakinnondikdatorren,etanora doazen:haladaEspiritutikjaiodenoro

9Nikodemokihardestenzioen:Nolaizandaitezkegauza hauek?

10IhardetsizioenJesusek,etaerranzioen:Zualzara Israelenjabea,etaezaldakizugauzahauek?

11.Egiaz,egiazdiotsut:Ezagutzendugunahitzegiten dugu,etaikusidugunatestimoniatzendugu;etaezduzue guretestigantzajasotzen

12.Baldinesanbadizutlurrekogauzak,etaeztuzue sinesten,nolasinistukoduzue,zerukogauzakesaten badizkizuet?

13.Etanehorezdaiganzerura,zerutikjautsidenabaizik, zeruandengizonarenSemea

14EtaMoiseseksugeabasamortuanaltxatuzuenbezala, halaxealtxatubehardagizonarenSemea.

15Hurabaithansinhestenduenakgalezdezala,baina betikobiziaizandezan

16.ZerenJainkoakhainmaitezuenmundua,noneman baitzuenbereSemebakarra,hurabaithansinhestenduenak galezdezan,bainabetikobiziaizandezan

17.ZerenJainkoakezzuenbereSemeaigorrimundura munduakondenatzera;bainaharenbidezmunduasalba dadin

18Harenbaithansinhestenduena,ezdakondenatzen: bainasinhestenezduenalehendikkondenatzenda,ceren ezbaitusinhetsiIaincoarenSemebakarrearenicenean.

19Etahaudakondenamendua:argiaethorridelamundura, etagizonekiluntasunamaitezutenargiabaino,zerenberen egintzakgaiztoakzirelako

20.Zerengaizkiaegitenduenakgorrotoduargia,etaezda argiraethorten,bereegintzakgaitzetsiezdaitezen

21Bainaegiaegitenduenaargiraethortenda,bere egintzakagerditzaten,Jainkoarenbaitaneginakdirela 22GauzahauenondorenetorrizirenJesusetabere ikasleakJudeakolurraldera;etahanegonzenhekiekin,eta bataiatuzuen

23EtaJoanerebataiatzenarizenEnonenSalimondoan, zerenhanuraskobaitzegoen,etaethorriziren,eta batheyatuakizanziren

24ZerenJoanezzenoraindikkartzelansartu

25Orduan,Juanendizipulubatzuenetajuduenartean galderabatsortuzengarbitzeariburuz.

26EtaethorrizirenJoanengana,etaerranzioten:Rabbi, zurekinzenaJordanbestaldera,zeinaritestigantzaeman diozun,huná,berakbataiatzendu,etaguziakharengana hurbiltzendira

27IhardetsizioJoanesek,etaerranzuen:Gizonbatekezin duezerjaso,zerutikemanezpadiote.

28Zuekzeuektestigantzaematendidazute,esandudala: NieznaizKristo,bainaharenaurreanbidalianaizela

29Emaztegaiadaukanaezkongaiada:bainaezkongaiaren adiskidea,zutiketaentzutenduenak,askopoztenda senargaiarenbozagatik:betedabadanerealegrantzia.

30Berakhanditubehardu,bainaniktxikitubehardut

31Goitikdatorrenaguziengañetikda:lurrekoada lurrekoa,etalurretikmintzoda:zerutikdatorrenaguzien gañetikda

32Etazerikusietaentzunzuena,testigantzaematendu; etainorkezduberetestigantzajasotzen.

33Beretestigantzajasoduenakberezigiluaezarridu Jainkoaegiadela

34EcenIaincoacigorriduenacerraitendituIaincoaren hitzac:ecenIaincoacezdioEspirituaneurrizematen

35AitakSemeamaitedu,etagauzaguztiakbereeskuetan emanditu.

36Semearengansinestenduenakbadubetikobizia:eta Semeasinestenezduenak,ezdubiziaikusiko;baina Jainkoarenhaserreaharengaineandago.

4.KAPITULUA

1Bada,Jaunakjakinzueneannolafariseuekentzunzuten JesusekJoanesbainoikaslegehiagoeginetabataiatzen zituela.

2(NahizetaJesusekberakezbataiatu,bereikasleekbaizik,)

3JudatikaldeeginetaberriroGalilearajoanzen

4.EtabeharzuenSamariatikigaro.

5OrduanethorrizenSamariakohiribatera,Sikardeitzen dena,JakobekberesemeJoseriemanzionlursailaren ondoan.

6JakobenputzuahanzegoenJesusbada,berebidaiaz nekaturik,honelaeseritazegoenputzuan:etaseigarren orenazen.

7Samariakoemaztebatethorrizenuraateratzera:Jesusek erranzion:Emadazuedatera

8(Beredizipuluakhirirajoanbaitzirenharagiaerostera).

9OrduanerranzioenSamariakoemaztekiak:Noladazu, juduaizanik,edatekoeskatzendidazuni,zeinnaizen Samariakoemakumea?izanere,juduekezdutetraturik samariarrekin

10IhardestenzaroenIesusecerrancieçón,Baldineçagutu banuIaincoarendohaina,etanordenerraitendrauçuena, Emaidazuedatera;zukeskatukozenioke,etaberakurbizia emangozizun

11Erranzionemaztekiak:Jauna,ezdaukakezer erakartzeko,etaputzuasakonada:nondikdaukazubadaur bizihori?

12ZugureaitaJakobekbainohandiagoaalzara,zeinak emanzigunputzua,etahortazedanzuenberak,etabere seme-alabaketabereabereak?

13IhardetsceçanIesusec,etaerrancieçón,Urhunetic edatenduenacberrizegarrirendu

14Bainanikemangodiodanuraedatenduenakezdu inoizegarriizango;bainanikemangodiodanura,bere baitanizangodabetikobizitzarakour-iturribat

15Errancieçónemazteac,Iauna,emadazuurau,egarriez nadin,ezethorrihunatiratzera.

16Iesusecerrancieçón,Zoaz,deithueuresenarrari,eta zatozhuna

17Emakumeakerantzunzion:Ezdaukatsenarrik.Jesusek esanzion:Ondoesanduzu:Ezdaukatsenarrik

18Zerenbostsenarizandituzu;etaorainduzunaezda zuresenarra:egiaesanduzuhorretan

19Errancieçónemazteac,Iauna,eçagutzendutecen profetaaiz.

20Guregurasoekmendihonetanadoratuzuten;etadiozue, Jerusalemendelagizonekadoratubehardutenlekua

21ErrancieçónIesusec,Emaztea,sinhetsnazazu,ethorten daordua,noneztuçueezmendihuntan,ezoraino Jerusalemen,adoraturenAita

22.Eztakizuezeradoratzenduzue:gukbadakiguzer adoratzendugun:zerensalbazioaJuduetatikda

23Bainabadatorordua,etaorainda,egiazko adoratzaileekAitaespirituanetaegiazadoratukodutena: zerenAitakbilhatzenduhalakoakhuraadoratzeko

24IaincoaEspiritubatda:etahuraadoratzendutenek espirituzetaegiazadoratubehardute.

25Erranzionemaztekiak:BadakitetortzendelaMesias, zeinaKristodeitzendena:ethorridenean,guziakesango dizkigu.

26DiotsaIesusec,Ninaizhiremintzatzennaizena

27Etahunengañeanethorrizirenberediszipuluak,eta miretsizirenemaztekiarekinmintzatzenzelako:baina nehorkezzuenerran,Zerbillatzenduzu?edo:Zergatik hitzegitenduzuharekin?

28.Orduanemakumeakbereontziautzizuen,etajoanzen hirira,etaesanziengizonei:

29Zatozte,ikusezazugizonbat,zeinakesandizkidannik eginditudangauzaguztiak:ezaldahauKristo?

30Orduanilkhizirenhiritik,etaethorrizirenharengana

31Bitarteanberediszipuluekothoitzegitenzioten,ziotela, Maisua,jan.

32Bainaharcerranciecén:Badaucatjaquiricez daquiçuenac

33.Erranziotenbadadiszipuluekelkarri:Nehorkekarrial dujateko?

34ErranciecénIesusec,Enejanariadaigorrinauenaren nahiaeguitea,etabereobraamaitzea.

35Ezdezuteesan:Oraindiklauillabetedira,etagerouzta etorrikoda?huna,diotsuet:Altxabegiak,etabegiratu soroetara;izanere,zuriakdirajadauztabiltzeko

36Etabiltzenduenakpagajasotzendu,etafruituabiltzen dubetikobizirako:baiereitenduena,baibiltzenduena elkarrekinalegradadin.

37Etahortanegiadaesaerahori:Batakereitendu,eta besteakbiltzen

38Igorrizaituztetnekerikemanezzenutenabiltzera:beste gizonaklaneginzuten,etazuekberenlanetansartuzarete

39.Etahirihartakosamariaraskoksinistuzutenharengan, emaztekiarenerranagatik,zeinaktestifikatzenzuen:«Egin dudanguziaesanzidan

40.Bada,Samaritarrakharenganaethorrizirenean,othoitz eginziotenhaiekinegonzedin:etahanegonzenbiegun 41Etaanitzgeiagoksinetsizutenberehitzagatik;

42Etaerranzioenemazteari:Orainezdugusinistenhire erranagatik:zerengukgeukentzunbaitugu,etabadakigu horidelaegiazkiKristomunduarenSalbatzailea

43.Biegunenburuan,handikjoanetaGalilearajoanzen.

44.ZerenJesusekberaktestimoniatzenzuen,profetakez duelaohorerikbereherrian

45OrduanethorrizeneanGalileara,galilearrekerrezibitu zuten,ikusirikJerusalemeneginzituenguziakjaian:zeren haiekerefestarajoanziren

46JesusberrizethorrizenGalileakoKanara,nonegin zuenuraardoaBazengizonnoblebat,zeinarensemea gaixorikzegoenKafarnaumen

47.EntzunzueneanJesusilkizelaJudeatikGalileara,joan zenharengana,etaothoitzeginzionjautszezan,etasenda zezanberesemea:zerenhiltzekozorianzegoen

48OrduanerrancieçónIesusec,Signalacetamiragarriric ecusiezpada,eztuçuesinhetsiren

49Errancieçónnobleac,Iauna,jautsienehaurrahilbaino lehen.

50ErranzionJesusek:Zoaz;zuresemeabizidaEta gizonaksinistuzuenJesusekesanzionhitza,etajoanzen

51.Etaoraijaistenarizela,berezerbitzariakatzemanzion, etaerranzioten,ziotela,Zuresemeabizida

52Orduangaldetuzienhaietazzeinordutanasizen zuzentzen.Etahecerrancieçoten,Atzozazpigarren oreneansukarrautzicenhura

53Badazekienaitakordubereanzela,zeinetanesanzion Jesusek,Zuresemeabizida:etaberaksinetsizuenetabere etxeguziak

54HaudaberriroJesusekeginzuenbigarrenmirakulua, JudeatikGalilearaetorrizenean.

5.KAPITULUA

1Honenondoren,juduenjaiaizanzen;etaJesus Jerusalemeraigozen

2.BadaJerusalemenardimerkatuarenondoanputzubat, hebreerazBetesdadeitzendena,bostataridituena

3Oietanetzandajendeinpotentziaandibat,itsu,geldi, iharturik,uramugitzearenzain.

4Zerenaingerubatjautsizensasoibateanputzura,eta asaldatzenzuenura:orduan,urarennahasmenduaren ondorenleheniksarthuzena,sendatzenzenedozein eritasunetik

5Etabazenhangizonbat,hogoietahemezortziurtez eritasunazuena.

6IkusizueneanJesusekgezurra,etajakinzuenean denboraluzezzebilelakasuhartan,esanzion:"Sendatuko alzara?"

7Ihardetsiziongizonimpotenteak:Jauna,ezdaukatinor, uranahasitadagoenean,niputzuansartzeko:bainani ethortzennaizenean,bestebatjaistendaeneaitzinean.

8ErrancieçónIesusec,Iaiqui,artueureohea,etazoaz

9Etaberehalasendatuzangizona,etaartuebanbereohea, etaibilizan:etaegunartanzanlarunbata

10ErranziotenbadaJudueksendatuazenari:Sabbatuada: ezdazilegizureoheaeramatea.

11Harkihardestenzien:Osatunauenharkesanzidan:Har ezazuzureohea,etazoaz

12.Orduangaldetuzioten:Zerdagizonaesandizuna:Har ezazuzureohea,etazoaz?

13Etasendatuazenakezzekiennorzen:zerenJesusek bereburuaeramanbaitzuen,jendetzalekhuhartan.

14Gero,arkituzuenJesusektenpluan,etaerranzioen: Huna,sendatuaaiz:ezgeiagobekaturik,gauzaokerragorik ethorezdezazun.

15Joanzengizona,etaesanzienjuduei,Jesuszela sendatuzuena

16.EtabadajuduekpersekutatuzutenJesus,etahurahil nahizuten,zerengauzahaueklarunbatekoeguneanegin baitzituen

17BainaJesusekerantzunzien:NereAitakorainartelan egitendu,etaniklanegitendut

18.Beraz,Juduekaregehiagobilatzenzutenhurahiltzeko, zerenezbaitzuenlarunbatahautsi,baiziketaerranzuela JainkoabereAitazela,bereburuaJainkoarekinberdin egitenzuela.

19OrduanihardestençuelaIesusecerranciecén,Eguiaz eguiazerraitendrauçuet,Semeacdeuseguitenahaldu berez,Aitaceguitenduenabaicen:ecenguciaceguiten duena,hauc-ereeguitenduSemeac-ere

20EcenAitacmaiteduSemea,etabereburuaceguiten dituengauçaguciaceracustendio:etaocbainoobra handiagoaceracusirendio,miretsdeçaçuen

21ZerenAitakillakpiztuetabizitzendituenbezala;hala ereSemeaknahiduenabizitzendu.

22ZerenAitakezduinorjuiatzen,bainajuizioguzia Semeariemandio

23.GizonguztiekSemeaohoradezatela,Aitaohoratzen dutenbezalaSemeaohoratzenezduenakezduberaigorri duenAitaohoratzen

24.Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,enehitzaençuten duenac,etaigorrinauenarengansinhestenduenac,badu betikovicitzea,etaezdacondemnatzeraetorriko;baina heriotzetikbizitzeraigaroda.

25Eguiazeguiazerraitendrauçuet,ethorridaordua,eta orainda,noizençunendutenhilacIaincoarenSemearen boza:etaençutendutenacvicirendirade.

26ZerenAitakberebaitanbiziaduenbezala;halaeman dioSemeariberebaitanbiziaizatea;

27.Etaemandioaginpideajuzgatzekoere,gizonaren Semeabaita

28Eztezaitezmiretsi:zerenethorridaordua,zeinetan sepulturandaudenguziekharenbozaenzunenduten.

29Etaaterakoda;onaegindutenek,bizikopiztueraarte; etagaiztakeriaegindutenak,kondenaziorakopiztueraarte

30.Neureburuazezindutezeregin:entzutendudanez, juiatzendut:etanirejuizioazuzenada;zereneznaizneure borondateabilatzen,bidalinauenAitarenborondatea baizik

31Neureburuaztestigantzaematenbadut,niretestigantza ezdaegia

32.Badabertzebatenetestigantzaematenduena;eta badakitnitazematenduentestigantzaegiadela

33Joanzenituenigorrizenuten,etaharkemanzuen egiarentestigantza

34Bainaezdutguiçonengandiktestigantzahartzen:baina gauzahaukdiotsuet,saluaizanzaitezten.

35Berazenargierreetadirdiratsubat,etanaizenuten denborabatezbereargianalegratzeko

36.BainanikJoanenenabainotestigantzahandiagoadut: zerenAitakemandizkidanobrak,nikegitenditudanobrak, testimoniatzendutenitaz,Aitakigorrinauela

37EtaniigorrinauenAitakberakemandutestimonioa nitaz.Ezduzueinoizharenahotsaentzun,ezharen itxurarikikusi

38Etaeztuçueharenhitzaçuetanirautenduenik:ecenharc igorriduena,eztuçuesinhesten.

39BilatuEskriturak;ecenhaietanustedozuevicitze eternoaduçuela:etahecdiradeniztestimoniatzendutenac 40Etaezzareteniganaethorriren,biziaizandezazuen.

41Ezdutgizonengandikohorerikhartzen

42Bainaezagutzenzaituztet,ezduzuelaIainkoaren amorioazuenbaitan

43NiethorrinaizeneAitarenicenean,etaeznauçue recebitzen:baldinbercebercebereiceneanethortenbada, hurarecebiturenduçue

44Nolasinhetsikoduzue,elkarrengandikohoreahartzen zaretenok,etaJainkoarengandikbakarrikdatorrenohorea bilatzenezduzuenok?

45EzezazuteusteAitarenaurreanakusatukozaituztedala: badabatzueksalatzenzaituztena,Moises,zeinetan itxarotenduzuen

46ZerenMoisesisinistubazenute,nisinetsikozenituzkete: zerenberakidatzizuennitaz.

47Bainabaldinhareneskrituraksinhestenezbadituzue, nolasinhetsikodituzueenehitzak?

6.KAPITULUA

1.GauzahauenondotikjoanzenJesusGalileakoitsasoa, hauda,Tiberiasekoitsasoa

2Etagendetzeandibatjarraituzion,zerenikusibaitzuten beremirakuluakerizirenenganeginzituenak.

3EtaiganzanJesusmendibatera,etahaneserizanbere diszipuluekin

4.EtaPazkoa,juduenjaia,hurbilzen.

5OrduanIesusecberebeguiacaltxatucituenean,etaikussi citueneantaldehandibatharenganaetortzencen,erran cieçónPhilipperi,Nondikerosirenduguoguia,hecian deçat?

6Etahauesanzuenprobatzeko:zerenberakbazekienzer egingozuen.

7Felipekerantzunzion:Berreundenarioogiezdanahikoa, bakoitzakapurbathardezan

8.Erranzionbereikasleetarikbatek,Andres,Simon Pedrorenanaiak,

9Badahemenmutilbat,bostgaragarogietabiarraintxiki dituena:bainazerdiraainbesterenartean?

10EtaJesusekerranzuen:EserarazigizonakOrainbelar askozegoentokian.Beraz,gizonakeseriziren,bostmila inguru

11EtaartuzituenJesusekogiak;etaeskerrakeman zituenean,banatuzituendiszipuluei,etadiszipuluakjarrita zeudenei;etahalaberarraineknahibezainbeste.

12Beteziranean,esanzienberediszipuluei:Bildugeraten diradenzatiak,ezergalezdadin

13Beraz,bilduzituzten,etahamabisaskibetezituzten, janzutenentzat,bostgaragar-ogizatiez

14.Orduangizonhaiek,ikusizutenean,Jesusekeginzuen mirakulua,erranzuten:Audaegiazkoprofetamundura etorrikodena

15.Iesusekbadaikhusizueneanethorrietahuraindarrez hartukozutela,erregeegiteko,berrirojoanzenmendi bateraberabakarrik

16Etaarratsahelduzenean,berediszipuluakjautsiziren itsasora.

17Etasartuzanontzibatean,etajoanzanitsasoa Kafarnaumera.Etaoraiillunazen,etaJesusezzen hekienganaethorri.

18Etaaltxatuzenitsasoa,zebilenhaizehandibaten ondorioz

19.Bada,ogeietaogeiedoogeitahamarestadioingurura arrauneginzutenean,ikusizutenJesusitsasoanibiltzeneta ontzirahurbiltzen,etabeldurziren

20Bainaharcerranciecén,Ninaiz;ezizanbeldurrik 21Orduan,gogozerrezibituzutenontzian,etaberehala zenontziajoanzirenlehorrera.

22Hurrengoegunean,itsasozbestaldeanzegoenjendeak ikusizueneanezzegoelahanbestetxaluparik,bere ikasleaksartuzirenhurabaizik,etaezzelaJesusbere ikasleekinontzirasartu,bainabereikasleakbakarrikjoan ziren;

23(BainaTiberiasdikbestetxalupabatzukhurbilduziren ogiajatenzutentokira,Jaunakeskerrakemanondoren:)

24Jendeak,bada,ikusizueneanezzelahanJesus,ezbere diszipuluakere,ontzirahartuetaCapernaumeraethorri ziren,Jesusenbila

25Etaaurkituzuteneanhuraitsasozbestaldean,erran zioten:Rabbi,noizetorrizarahona?

26IhardetsciecénIesusec,etaerranciecén,Eguiaz,eguiaz erraitendrauçuet,nicbilhaçaitezte,ezcerenmiraculuac ikhusidituçuçuelaco,bainacerenoguietariciancereneta asacçarete

27Ezlanegingaltzendenjateagatik,baiziketabetiko bizitzerakoirautenduenjateagatik,zeinagizonaren Semeakemangodizueguna:zerenberasigilatuduJainko Aitak

28Orduanerrancieçoten,CereguinenduguIaincoaren obráceguinditzagun?

29IhardestenzietenIesusecerranciecén,AudaIaincoaren obra,sinhetsdeçaçuenharcigorriduenagan.

30Errancieçotenbada,Cersignoeracustenducbada,ikus deçagunetasinhetsgaitecen?zerlanegitenduzu?

31.Gurearbasoekmanajanzutenbasamortuan;idatziaden bezala,zerukoogiaemanzienjateko

32OrduanerranciecénIesusec,Eguiaz,eguiazerraiten drauçuet,Moisesekezdrauçueemancerucooguihura; bainaeneAitakematendizuezerukoegiazkoogia

33ZerenJainkoarenogiadazerutikjautsietamunduari biziaematendiona.

34Orduanerrancieçoten,Iauna,emaguzubethiereoguiau

35.EtaesanzienJesusek,Ninaizbizitzekoogia:enegana ethortendenaezdasekulagoserikizango;etanigan sinestenduenakezduinoizegarririkizango

36Bainaerrandrauçuet,Zuek-ereikhusinauçuela,eta eztuçuelasinhets.

37Aitakematendidanguzianiganaetorrikoda;etanigana datorrenaezdutinolaerebotako

38Zerutikjautsinaiz,ezneureborondateaegitera,igorri nauenarenborondateabaizik

39.EtahaudaigorrinauenAitarenborondatea:berak emandizkidanguzietarikezdudalaezergaldu,bainaazken eguneanresuscitatzeko

40.Etahaudaigorrinauenarenborondatea:Semeaikusten duenaketahurabaithansinhestenduenak,betikobiziaizan dezan:etanikresuscitatukodutazkenegunean

41Juduek,bada,murmuratuzutenharenkontra,zeren erraitenzuela,Ninaizzerutikjautsidenogia.

42Etaerranzuten:EzaldaauJesus,Joserensemea, zeinarenaitaetaamaezagutzenditugun?noladio,bada, zerutikjautsinaiz?

43IhardetsceçanbadaIesusec,etaerranciecén,Ez murmuratuçuenartean

44.Nehorezindaniganaethorri,igorrinauenAitakhura erakarriezpada:etanikresuscitatukodutazkenegunean

45Profetanidatziadago:EtaguziakIainkoarengandik irakatsikodiraBeraz,Aitarengandikentzunetaikasiduen guzia,ethortendanigana

46EzecennehorcAitaikussivkanduen,Iaincoaganic denacbaicen,ikussiduAita

47Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,enebaithansinhesten duenacduvicitzeeternala.

48Ninaizbizitzekoogia

49Zuenarbasoekmanajanzutenbasamortuan,etahildira

50.Audazerutikjaistendenogia,gizonakjandezan,eta ezill

51Ninaizzerutikjautsidenogibizia:baldinnehorkiaten baduogihonetatik,bizikodabetiko:etanikemangodudan ogianireharagiada,munduarenbiziagatikemangodudana

52Juduak,bada,berenarteanliskartzenziren,ziotela: Nolaemandiezagukegizonhonekbereharagiajateko?

53OrduanerranciecénIesusec,Eguiaz,eguiazdiotsuet, guiçonarenSemearenharaguiaiatenezpaçaçueetaharen odolaedatenezpaçue,eztuçuevicitzericçuetan.

54Norkjatendueneneharagia,etaeneodolaedaten duenak,dubetikobizia;etaazkeneguneanpiztukodut

55.Zerennereharagiajateabaita,etaeneodolaedaria.

56Nerearagiajatenduena,etaeneodolaedatenduena, niganbizida,etaniharenbaitan

57.NolaAitabiziakigorrinauen,etaniAitagatikbizinaiz: halanijatennauena,beraerenigatikbizikoda

58Audazerutikjautsizanogia:ezzuenarbasoekmana janzutenbezela,etaillakdiran:ogihonetatikiatenduena betikobizikoda

59Hauekerranzituensinagogan,Kafarnaumenirakasten arizela.

60Harendiscipuluetaricanhitzec,auençuncituztenean, erranceçaten,hauerrangogorrada;norkentzundezake?

61Iesusecberebaitaneçagutuçuelaharendiscipuluac murmuratzençutela,erranciecén,Hauofenditzençaituzte?

62ZeretaikustenbaduzuegizonarenSemealehenzegoen tokiraigotzen?

63Izpirituadabizitzenduena;haragiakezduezertarako balio:nikesatendizuedanhitzak,izpirituadira,etabizia dira

64BainabadaçuetaricsinhestenezdutenacZerenJesusek hasieratikzekiennorzirensinetsiezzutenak,etanork saldubeharzuen.

65Etaerrancieçón,Hargatikerrandrauçuet,inorezdela niganaethorri,baldineneAitakemanezbadio

66Ordutikberediszipuluetarikaskoatzerajoanziren,eta ezzirengehiagoharekinibili

67OrduanerranciecénIesusechamabiey,Çuec-ereioan nahiçarete?

68SimonPierrisecihardestencion,Iauna,norengana joanengara?betikobizitzakohitzakdituzu.

69EtasinestenduguetaziurgaudezuzarelaKristohori, JainkobiziarenSemea

70IhardetsciecénIesusec,Ezaldrauçuethamabiaukeratu, etaçuetaricbatdeabruada?

71JudasIskariotSimonensemeazmintzatuzen:zeren hurazenhurasaldukozuena,hamabietarikbatizanik.

7.KAPITULUA

1.Gauzahauenondoren,JesusGalileanibilizen,zeren etzuenjuduetanibilinahi,juduekhurahilnahizutelako 2Bada,juduentabernakuluenjaiahurbilzegoen

3Errancieçotenbadaharenanayéc,Aldehandik,etazoaz Judeara,hirediscipuluac-ereikusditzatençáteguiten dituzunobrác.

4Zerenezdagoinorezkutuanezeregitenduenik,etabera garbikiezagutuaizannahiduGauzahauekegitenbadituzu, erakutsizeureburuamunduari.

5Zerenbereanaiakereezzutenharengansinesten 6OrduanerranciecénIesusec,Eneorduaezdaoraino ethorri,bainaçuendemborabetiprestda.

7Munduakezinzaituztegorroto;bainanigorrotatzendut, zerenhorrentestigantzaematendudala,harenobrak gaiztoakdirela.

8Iganzaiteztejaihonetara:eznaizoraindikiganjai honetara;izanere,niredenboraezdabeteoraindik

9.Berbahaukerranzituenean,geldituzenoraindik Galilean

10Bañabereanaiakiganziranean,orduaniganzanbera erefestara,ezagerian,ezkutuanbezela.

11OrduanJuduekharenbilazebiltzanfestan,etaerran zuten:Nonda?

12.Etajendearenarteanmarmaraskozegoenharen inguruan:zerenbatzuekesatenzuten:Gizononada;baina berakengainatzenduherria

13.Alabaina,nehorkezzuenberatazgarbikimintzatzen juduenbeldurrez

14Bada,jaiarenerdianiganzenJesustenplura,eta irakastenzuen.

15EtamiretsirikzeudenJuduak,ziotela,Noladakihunek letrak,sekulaikasigabe?

16IhardetsciecénIesusec,etaerranceçan,Enedoctrinaez daenea,bainaigorrinauena

17Baldinnehorkeginnahibadubereborondatea, ezagutukodudoktrinaz,alaJainkoarenaden,alaneure buruazmintzonaizen

18Bereburuazmintzodena,beregloriarenbiladabil: bainaigorrizuenaberegloriabilhatzenduena,egiada,eta injustiziarikezdagoharenbaitan

19.EzaldizueMoiseseklegeaeman,etazuetakoinorkez dulegeabetetzen?Zergatikzoaznihiltzera?

20Jendeakerantzunzion:Deabruaduzu,nordazu hiltzera?

21IhardetsceçanIesusec,etaerranciecén,Nikobrabat eguindut,etaguciacmiretsiçarete

22Moisesekberazerdainzisioaemandizue;(Ez Moisesenadelako,baiziketagurasoena);etalarunbateko eguneanerdaintzenduzuegizona

23.Baldingizonbateklarunbateguneanzirkunzisioa hartzenbadu,Moisesenlegeahautsiezdadin;Haserretual zaretenirekin,zerenlarunbatekoeguneangizonbatosatu baitut?

24Ezepaituitxurarenarabera,bainaepaitujuiziozuzena

25OrduanerranzutenJerusalengobatzuek:Ezaldaauhil nahidutenhura?

26Bainahuná,ausardiazmintzoda,etaezdioteezer esaten.BaaldakiteagintariekegiazkihaudelaKristobera?

27Bainabadakiguguiçonhaurnongoaden:bainaChrist ethortendenean,nehorcezdaquinongoaden

28OrduanoihuceçanIesusectempleaniracastençuela, cioela,Bieceçagutzennauçue,etabadaquiçuenongoa naizen:etaeznaizneureburuticethorri,bainaeguiazcoada igorrinauena,eçagutzeneztuçuena

29Bainanikezagutzendut,zerenharengandiknago,eta berakbidalinau

30.Hartunahiizanzutenbadahura:bainanehorkezzion eskurikezarri,zerenezbaitzenoraindikheldubereordua

31Etajendeaskoksinetsizuenharenbaithan,etaerran zuten:Kristoethortzean,egingoaldugizonhonekegin dituenhauekbainomirakulugehiago?

32EntzunzutenFariseuek,jendeakholakogauzakmarmar egitenzituelaberagatik;etafariseueketaapaiz-buruek ofizialakbidalizituztenhurahartzera

33OrduanerranciecénIesusec,Orainogutibatçuequin nago,etaorduanigorrinauanagananoa.

34Bilatukonauzue,etaeznauzuearkituko:etanagoen tokira,ezinzareteetorri

35.OrduanerranzutenberenarteanJuduek:Norajoanen da,eztuguarkituko?Joanenaldajentilenartean sakabanatutakoengana,etajentileiirakatsikooteda?

36.Zererrandaharkerranzuena:Bilhatukonauzue,etaez nauzuearkituko:etanonnagoen,haraezinzareteetorri?

37Azkenegunean,festakoegunhandihartan,zutikjarri zenJesus,etaoihueginzuen,zioela:Nehorkegarribadu, etorbedieneganaetaedan

38Nigansinestenduenak,Eskriturakdioenbezala,bere sabeletikurbizikoibaiakisurikodira.

39(Bainahaumintzatuzenharengansinestendutenek jasokozutenEspirituaz:ecenEspirituSantuaezzen oraindikeman,Jesusoraindikglorificatuezzelako).

40Badajendeaskok,hitzhauentzutean,erranzuten: Egiaz,audaProfeta

41Berceekerranzuten:HaudaKristo.Bainabatzuekerran zuten:IlkialdaKristoGalileatik?

42EzalduerranEskriturak:KristoDabidenhazitik ethorridela,etaBethleemgohiritik,nonzegoenDabid?

43Beraz,herriarenarteanzatiketabatizanzenberagatik

44Etahaietakobatzuekhartunahizutenhura;bainainork ezzioneskurikezarri.

45Orduanethorrizirenagintariakapaizburueta fariseuengana;etaerranzieten:Zergatikezduzueekarri?

46Ofizialekerantzunzuten:Inoizezdagizonhau bezalakorikhitzegin

47OrduanihardetsizietenFariseuek,Zuekereenganatual zarete?

48Sinistualduburuzagietakoedofariseuetakobatek harengan?

49Bainalegeaezagutzenezduenherrihaumadarikatua da

50ErranciecénNikodemok(Iesusganagauezethorricen hura,hetaricbatbaitzen)

51Gurelegeakinorjuzgatzenaldu,huraentzunbaino lehen,etajakinzeregitenduen?

52Ihardetsceçatenetaerrancieçoten,Hi-ereGalileacoaal aiz?Bilatu,etabegira:ecenGalileatikezdaprofetarik sortzen

53.Etabakoitzabereetxerajoanzen.

8.KAPITULUA

1.JoanzenJesusOlibamendira.

2Goizeangoizitzulizentenplura,etajendeguziaethorri zenharengana;etaeserizen,etairakastenzien

3Etaeskribaueketafariseuekadulterioanhartutako emakumebatekarrizioten;etaerdianezarrizutenean,

4.Erranzioten:Maisu,emazteauadulterioanartuiçanda, egintzaberean

5BadaMoiseseklegeanaginduzigun,halakoak lapidatuakizandaitezen:bainazukzerdiozu?

6Auerranzutenhuratentatuz,huraakusatubeharizan zezatenBainaJesusmakurtueginzen,etaatzamarrez idatzizuenlurrean,entzunezbalitubezala.

7Harigaldezkajarraituzutenean,altxatuzen,etaesan zien:Zuenarteanbekaturikgabedagoenak,botadezala harrialehenik.

8Etaberriromakurtuzen,etaidatzizuenlurrean

9Etaenzutenzutenak,berenkonzientziagatik kondenaturik,ilkizirenbanan-banan,zaharrenetikhasita, azkenenarte:etageldituzenJesusbakarrik,etaemakumea erdianzutik

10.Iesusekbereburuaaltxatuetaikusietzuenemakumea baizik,esanzion:Emakumea,nondirazureakusatzaileak? inorkezzaitukondenatu?

11Harkerranzuen:Inorez,Jauna.EtaJesusekesanzion: Nikereezzaitutkondenatzen:zoazetaezbekatugehiago 12OrduanberrizmintzatuzitzaienJesusek,zioela:Ninaiz mundukoargia:nirijarraitzendidanaezdailunpetan ibiliko,bainabizikoargiaizangodu

13ErranziotenbadaFariseuek,Zeureburuazaitorpena egitenduzu;zureerregistroaezdaegia.

14IhardetsizioenIesusek,etaerranzien:Neureburuaz testigantzaematenbadutere,egiadaenetestigantza:zeren badakitnondiketorrinaizen,etanoranoajoan;bainaezin duzueesannondiknatorren,etanoranoanoa 15Zuekharagiarenaraberaepaitzenduzue;Ezdutinor epaitzen.

16Etabaldinjuzgatzenbadut,egiadanerejuizioa:zeren eznaizbakarrik,nietaigorrinauenAitabaizik

17.Zurelegeanereidatzitadago,egiadelabigizonen testigantza

18.Ninaizneureburuaztestigantzaematendudana,eta igorrinauenAitakematendutestimonio

19Orduanerrancieçoten,NondahireAita?Ihardesten zaroenJesusek:Eznauzueezagutzen,ezeneAita; 20.HitzhaukerranzituenJesusekogasunean,tenpluan irakastenarizela:etanehorkezzioneskurikezarri;bere orduaezbaitzenoraindikheldu

21OrduanJesusekberrizerranzien:Noaenebidea,etani bilhatukozarete,etahilkozaretezuenbekatuetan:noa noantokira,ezinzareteetorri.

22Orduanerranzutenjuduek:Hilkoaldubereburua? zerenerraitenbaitu:Noanoantokira,ezinzareteetorri

23.Etaesanzien:Zuekbehetikzarete;Nigoitiknago: zuekmunduhonetakoakzarete;Eznaizmunduhonetakoa

24Errandizuetbada,zuenbekatuetanhilkozaretela:zeren ezbadezuesinistenninaizela,zuenbekatuetanhilkozarete.

25Orduanerrancieçoten,Noraizhi?Jesusekesanzien: «Hasieratikesandizuedanaere».

26.Gauzaaskoditutzuetazesatekoetajuzgatzeko:baina igorrinauenaegiada;etamunduarierraitendizkiothari buruzentzunditudangauzak

27EzzutenulertuAitazmintzatuzitzaiela.

28OrduanesanzienJesusek:GizonarenSemeaaltxatu duzuenean,orduanezagutukoduzueninaizela,etaez dudalaezeregitenneureburuaz;bainaeneAitakirakatsi didanbezala,nikerraitenditutgauzahauek

29.Etaigorrinauenanirekinda:Aitakeznaubakarrikutzi; izanere,betiegitenditudalaatsegindutengauzak

30Hitzhaukerraitenzituenean,askoksinetsizuten harengan.

31OrduanerranzietenIesusechurabaithansinhesten zutenjuduei:Baldinenehitzeanirautenzarete,orduanene discipuluzarete;

32Etaezaguturenduzueegia,etaegiaklibratukozaituzte

33Ihardetsizioten:Abrahamenhaziagara,etaezginen inoizinorenesklaboizan:noladiozu:Libreizangozarete?

34IhardetsciecénIesusec,Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet, bekatuaeguitenduenabekatuarencerbitzarida

35.Etazerbitzariaezdabetietxeanegoten,bainaSemea betidago

36BadaSemeakaskeutzikobazaituzte,egiazlibreizango zarete.

37BadakitAbrahamenhaziazaretela;bainanihilnahi zarete,nirehitzakezbaitulekurikzuengan

38.NereAitarekinikusidudanaerraitendut:etazuek egitenduzuezuenaitarekinikusidudana

39Ihardetsizutenetaerranzioten:Abrahamdagureaita Jesusekesanzien:Abrahamenseme-alabakbazinate, Abrahamenobrakegingozenituzten

40Bainaorainnihilnazazue,Jainkoarengandikentzun dudanegiaesandizudangizona:hauezzuenAbrahamek egin

41ZureaitarenegintzakegitendituzueOrduanerran cieçoten,Ezgarapaillarditiciyo;Aitabatdugu,Jainkoa ere

42Iesusecerranciecén,BaldinIaincoaçuenAitabalira, maiteconauçue:ecenIaincoaganicilkietaethortennaiz.ni ereeznaizetorri,bainaberakbidalinau

43Zergatikezduzueulertzennirehitza?enehitzaentzun ezinduzulakoere.

44Zuekzaretezuenaitadeabruarenak,etazuenaitaren gurariakegingodituzue.Hasieratikhiltzaileaizanzen,eta ezzenegianegon,egiarikezbaitagoberebaitanGezurra erraitenduenean,berezmintzoda:zerengezurtida,eta harenaita

45.Etazerenegiaerraitendrauzuet,eznauzuesinesten.

46Zuetariknorkkonbentzitzennaubekatuaz?Etaegia esatenbadut,zergatikeznauzuesinisten?

47IaincoaganicdenacençutendituIaincoarenhitzac:beraz, eztuçueençuten,cerenezzareteIaincoaganic

48.OrduanihardestenzietenIuduek,etaerranzioten:Ezal duguongiesatenSamaritarrazarela,etadeabruaduzula?

49IhardetsceçanIesusec,Eztutdeabruric;bainanik ohoratzenduteneAita,etadesohoratzennauzue.

50Etaeznaizneregloriabillatzen:badabatbillatzen duenaetajuzgatzenduena

51Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,baldinguiçonacene hitzabeguiratzenbadu,ezdueriotzaicususen.

52OrduanerrancieçotenIuduéc,Orainbadaquiguecen deabruaduala.Abrahamhilda,etaprofetak;etadiozu: Norbaiteknirehitzabetetzenbadu,ezduinoizheriotzarik dastatuko

53ZuhildengureaitaAbrahambainohandiagoaalzara? etaprofetakhildira:noregitenduzuzeureburua?

54IhardetsceçanIesusec,Baldinneureburuäohoratzen badut,eneohoreaezdadeus:eneAitadaniohoratzen nauena;zeñatazdiozuezelazuenJainkoa:

55Bainaezduzueezagutuhura;bainaezagutzenduthura: etaesangobanu,ezdudalaezagutzen,gezurtiizangonaiz zubezalakoa:bainaezagutzendut,etaberehitzagordetzen dut

56.ZureaitaAbrahampoztuzeneneegunaikusteaz,eta ikusizuen,etapoztuzen

57OrduanerrancieçotenIuduéc,Ezducorainoberrogeita hamarurthe,etaikussialducAbraham?

58ErranciecénIesusec,Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet, Abrahamizanbainolehen,ninaiz

59.Hartuzituztenbadaharriakberaribotatzeko:baina Jesusezkutatuzen,etailkhizentenplotik,haienerditik igaroz,etahorrelaigarozen

9.KAPITULUA

1.EtaIesusekiragaitenzenean,ikusizuenjaiotzetikitsu zengizonbat

2Etagaldetuziotenberediszipuluek,ziotela,Maisu,nork eginzuenbekatu,gizonhonekalaberegurasoak,itsujaio zela?

3IhardetsceçanIesusec,Ezhuneceztubekaturiceguin,ez beregurasoac,bainaIaincoarenobrácmanifestaledin harenbaithan

4Igorrinauenarenobrakeginbeharditut,egunaden bitartean:ethortendagaua,nehorezinlanikegin.

5Munduannagoenbitartean,ninaizmundukoargia

6Hauerranzuenean,tueginzuenlurrean,etaeginzuen buztinakiskuarekin,etaitsuarenbegiakbuztinezigurtzi zituen

7Etaerranzioen:Zoaz,garbituSiloekoputzuan,(zeinda interpretazioz,Bialdua).

8Auzokoekbada,etaitsuazelaikusizutenak,erranzuten: Ezaldahauriarririketaeskeegitenzuena?

9Batzuekerranzuten:Auda;bertzeek:Berabezalakoada; 10Errancieçotenbada,Nolairequidiradehirebeguiac?

11.Ihardetsizuenetaerranzuen:Jesusdeitzendengizon batekeginzuenbuztina,etagantzutuzizkidanbegiak,eta esanzidan:ZoazSiloekoputzura,etagarbitu; 12Orduanerrancieçoten,Nondahura?Esanzuen:Ez dakit.

13Fariseoetaraeramanzietenlehenitsuazena

14Etazenlarunbata,Jesusekbuztinaeginetabegiakireki zituenean

15OrduanberrizFariseuekeregaldetuziotennolajaso zuenikusmena.Erranciecén,buztinaipiñizidanbegietan, etagarbitunuen,etaikustendut

16HargatikerranzutenFariseuetarikbatzuek:Gizonhau ezdaJainkoarena,zerenezbaitularunbatabetetzen. Bertzeekesatenzuten:Nolaeginditzakebekatariaden

batekhorrelakomirariak?Etazatiketabatzegoenhaien artean.

17Berriroesatenziotenitsuari:Zerdiozuhartaz,zure begiakidekidituela?Esanzuen:Profetada.

18.BainaJudueketzutensinistuberagatik,itsuizanzela, etaikusmenajasozuenik,ikusmenajasozuenaren gurasoakdeituzituztenarte

19.Etagaldetuzieten,ziotela:Aualdazuensemea,itsua jaiozeladiozuena?nola,bada,orainikustendu?

20Gurasoekihardetsizieten,etaesanzieten:Badakigu haurdelaguresemea,etaitsuajaiodela

21Bainazermoduzikustenduenorain,ezdakigu;edo begiakidekidituena,ezdakigu:adinekoada;galdetu iezaiozu:berekabuzhitzegingodu

22Hitzhaucerranciradenharengurasoac,cerenIuduen beldurbaitziraden:ecenIuduaciahitzartubaitziren,baldin nehorcaitortzenbaluhuraChristdela,sinagogaticegotzi ledin

23.Argatikerranzutenberegurasoek:Adinda;galdetu zion

24Orduanberrizdeithuzezatenitsuazengizona,etaerran zioten:LaudaezazuJainkoari:badakigugizonhau bekatariadela

25Harkihardetsizioen:Bekatariadenalaez,ezdakit: gauzabatdakidala,itsunintzenbitartean,orainikusten dudala

26Erranziotenberriz:Zeregindizu?nolairekizituen zurebegiak?

27Ihardetsizieten:Lehendikerrandizuet,etaeztuzue aditu:zertarakoberrizentzunnahiduzue?Zuekereizango alzareteharenikasle?

28Orduaniraintzenzutenhura,etaerranzuten:Zuzara harendizipulua;bainaguMoisesendizipuluakgara

29BadakiguIainkoakMoisesierranziola:hau,ezdakigu nondikden

30Gizonharkerantzunzien,etaerranzieten:Zergatikda gauzamiragarria,ezdakizuennondikden,etairekidizkit begiak

31Badakigu,bada,Jainkoakezdituelabekatariak entzuten:bainabaldinnehorJainkoarenadoratzaileabada, etabereborondateaegitenbadu,huraentzutendu

32Munduahasizenetikezzenentzunitsujaiotakobati begiakirekizizkiola.

33GizonhauJainkoarenaezbalitz,ezlukeezeregin

34Ihardetsceçatenetaerrancieçoten,Bekatuetaniayoaiz gucia,etairakastenaldiguzu?Etakanporabotazuten.

35EntzunzuenJesusekkanporabotazutela;etaaurkitu zuenean,esanzion:SinestenalduzuJainkoarenSemeagan?

36Harkihardetsizioen:Norda,Iauna,hurabaithansinhets dezadan?

37EtaJesusekerranzion:Biakikusidezu,etaberada zurekinmintzatzendena.

38Etaerranzuen:Jauna,sinestendutEtaadoratuzuen

39EtaJesusekerranzuen:Juiziorakoethorrinaizmundu honetara,ikustenezdutenekikusdezaten;etaikusten dutenakitsubihurdaitezen

40EtaharequinciradenPhariseuetaricbatzucençuniçan çutenhitzhauc,etaerrancieçoten,Gu-ereitsuotegara?

41Iesusecerranciecén,Baldinitsubazinete,eztuçue bekaturic:bainaoraindioçue,Ikustendugu.beraz,zure bekatuageratzenda

10.KAPITULUA

1Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,atheticsarthutenez denaardietan,bainabestebidebateraigotzendena,hurada lapurraetalapurra.

2Bañaatetiksartzendanadaardienartzaina

3Atezainakirekitzendio;etaardiekentzutenduteharen boza:etaberakdeitzenditubereardiakizenez,etakanpora eramatenditu

4Etabereardiakateratzendituenean,aitzineanioatenda, etaardiekjarraitzendiote:zerenezagutzenbaituteharen boza

5.Etaarrotzbatiezdiotejarraikiko,baizikigesikodute harengandik,zerenezduteezagutzenarrotzenahotsa

6ParabolaauesanzienJesusek:bainaetzutenaditzenzer ziranberakesatenziengauzak.

7OrduanJesusekberrizesanzien:Egiazegiazdiotsuet,ni naizardienatea

8.Eneaitzineanethorrizirenguziakohoinetalapurrakdira, bainaardieketzituztenaditu

9Ninaizatea:enebideznehorsartzenbada,salbatukoda, etasartuetairtengoda,etaarkitukodularreak.

10Lapurraezdaethorten,lapurtzera,etahiltzeraeta deuseztatzekobaizik:ethorrinaizbiziaizandezaten,eta ugariagoizandezaten.

11Ninaizartzainona:artzainonakberebiziaematendu ardiengatik

12.Bañamerkatariadenak,etaezartzaina,zeinen berezkoakezdirenardiak,ikustenduotsoadatorrela,eta uztendituardiak,etaigesegitendu:etaotsoakharrapatzen ditu,etabarreiatzendituardiak.

13Alokariakihesegitendu,zerenalokairuabaita,etaez dituardiakzaintzen

14.Ninaizartzainona,etaezagutzenditutnereardiak,eta ezagutzennautenereak

15Aitakniezagutzennauenbezala,nikereezagutzendut nikAita:etaneurebiziaematendutardiengatik.

16Etabaditutbertzeardiak,artaldehonetakoakezdirenak; etaizanendaartaldebatetaartzainbat

17.ArgatikmaitenaueneAitak,zerennerebiziaematen dudala,berrizhardezadan

18Nehorkezditkentzen,bainanikneureburuazjartzen dut.Ezartzekoahalmenadaukat,etaberrizhartzeko ahalmenadaukatAginduhaunereAitagandikjasodut 19Bada,berrizerezatiketaizanzenjuduenarteanesaera hauengatik.

20Etahetarikaskokesatenzuten:Deabruadu,etaeroada; zergatikentzutenduzu?

21Berceekerranzuten:Hauekezdiradeabruaduenaren hitzakDeabruakirekialditzakeitsuenbegiak?

22EtaJerusalemenzendedikaziokojaia,etaneguazen

23.EtaibillizanJesusSalomonenatariantenpluan.

24OrduaninguratuzitzaizkionJuduakhareninguruan,eta erranzioten:Noizartedudatukogaituzu?ZubazaraKristo, esaiguzuargiro

25IhardetsciecénIesusec,errandrauçuet,etaeztuçue sinhetsi:eneAitareniceneaneguitenditudanobrác,nic testimoniagedira

26Bainaeztuçuesinhesten,cerenezçareteeneardietaric, errandrauçuedanbeçala.

27Nireardiekentzutendutenireahotsa,etaezagutzen ditut,etajarraitzendidate

28Etaematendietbetikobizia;etaezdirainoizgalduko, etainorkezditunireeskuetatikkenduko.

29NereAita,emanninduena,guziakbainohandiagoada; etanehorkezinditunereAitareneskutikkendu.

30NietaeneAitabatgara.

31Orduanjuduekharriakhartuzituztenberrizharrika egiteko

32IhardetsciecénIesusec,Anhitzobraoneracutsivkan drauçueteneAitaganic;zerenobrahorietatikzein lapidatzennauzue?

33Ihardetsiziotenjuduek,ziotela,obraonagatikez zaituguharrika;blasfemiagatikbaizik;etazerenzuk, gizonaizanik,zureburuaJainkoegitenduzulako.

34IhardetsciecénIesusec,Ezaldagoscribatuaçuen Leguean,errandut,Iaincozarete?

35.BaldinJainkoarenhitzadeitzenbadieJainkoarenhitza, etaScripturaezinhautsi;

36Esaiozue,Aitaksantuetamundurabidaliduenaz: Blasfematzenduzu;zerenerrannuen:NinaizJainkoaren Semea?

37NereAitarenobrakegitenezbaditut,eznazazusinetsi

38Bainabaldineguitenbadut,nisinhestenezbadidazuen arren,sinistuitzaçueobrác:eçagutudeçaçuençát,eta sinhetsdeçaçuençát,ecenAitanitandela,etanihura baithan.

39Hargatikberrizbillazebiltzanhurahartzera:bainahark iheseginzuenhaieneskuetatik

40.EtajoanzenberriroJordanetikharatagoJoaneklehen bataiatuzuentokira;etahanegonzen

41Etaanhitzethorcedinharengana,etaerranceçaten, Ioaneseceztumiraculuriceguin:bainaIoanesecerrançuen gauçaguciacguiçonhuntazeguiaciraden

42Etaaskoksinetsizutenhan

11.KAPITULUA

1.Bada,gizonbatgaixozegoen,Lazarozeritzana, Betaniakoa,MariarenetaharenarrebaMartarenhirikoa

2(MariaizanzenJaunaukenduzgantzutuetabereileaz oinakgarbituzituena,zeinarenanaiaLazaroerizen).

3Hargatikigorriziotenbereahizpek,ziotela:Jauna,huna, maiteduzunaeridago

4HorientzuteanIesusekerranzuen:Gaixotasunhauezda heriotzarako,Jainkoarenaintzarakobaizik,Jainkoaren Semeahortazglorifikatuaizandadin

5.EtaJesusekmaitezituenMarta,berearrebaetaLazaro.

6Entzunzuenean,bada,gaixozegoela,egonzenoraindik biegunberanonzegoentokiberean.

7Gero,esanzienberediszipuluei:GoazenberrizJudeara 8Harendiscipuluécerrancieçoten,Magistruá,juduac guciaclapidatunahiçaituzte;etaberriroharajoatenalzara?

9IhardetsceçanIesusec,Ezaldirahamabiorenegunean? Norbaitekeguneanibiltzenbada,ezduestropezuegiten, munduhonetakoargiaikustenduelako

10Bainangizonagauezibiltzenbada,estropezuegitendu, zerenezbaitagoargirik

11.Hauekerranzituen,etageroerranzien:Gureadiskide Lazarolodago;bainanoa,lotikesnadezadan

12Orduanerrancieçotenberediscipuluéc,Iauna,lobaldin badu,ondoeguinendu.

13Alabaina,Jesusekbereheriotzazmintzatuzuen:baina ustezutenhitzeginzuelalotanatsedenhartzeaz

14OrduanesanzienJesusekargiro:Lazarohilda

15.Etapoztennaizzuengatik,haneznintzelako,sinetsi dezazuen;halaere,goazenharengana

16.Orduan,Tomasek,Didimodeitzendena,bere discipulukideeiesanzien:Goazenguere,harekinhil gaitezen

17Orduan,Jesusetorrizenean,aurkituzuenordurakolau egunezhilobianetzandazegoela.

18BadaBetaniaJerusalemerahurbilzegoen,hamabost estadioingurura

19EtaJuduetarikaskoethorrizirenMartaetaMariagana, berenanaiagatikkonsolatzera

20.OrduanMarta,Jesusethorrizelaentzutean,joan zitzaionetaharekintopoeginzuen:bainaMariageldirik zegoenetxean

21.OrduanMartakerranzioenJesusi,Iauna,baldinbazina hemen,eneanaiaezzenhil

22Badakit,bada,orainere,Jainkoarieskatukodiozuna, Jainkoakemangodizula.

23DiotsaIesusec,Hireanaiaresuscitaturenda

24ErranzionMartak,Badakitresuscitatukodelaazken eguneanresurrectionean.

25Iesusecerrancieçón,Ninaizresurrectionea,etavicitzea: nigansinhestenduena,hilaizanarren,vicirenda

26.Etaniganbizidanaetasinhestenduena,ezdasekula ilkoSinestenalduzuhau?

27Errancieçón,Bai,Iauna:sinhestenduthizarelaChrist, IaincoarenSemea,munduraethorribehardena.

28Etaerranzuenean,joanzen,etadeieginzuenezkutuan berearrebariMaria,zioela,Maisuaetorrida,etadeiegiten zaitu.

29Horientzunorduko,lasterjaikizen,etaethorrizen harengana

30.EtaJesusezzanorainoerrirasartu,baizikMartaktopo eginziontokian

31Orduanberarekinetxeanzeudenjuduek,eta konsolatzenzuten,ikusizuteneanMaria,presazjaikieta ilkhizela,jarraituzioten,ziotela,Joatendahilobirahan negaregitera

32.OrduanMariaethorrizeneanJesuszegoentokira,eta huraikusizuenean,ahuspezerorizenharenoinetara,zioela, Jauna,baldinbazinahemen,eneanaiaezzenhil

33.IkusizueneanbadaJesuseknegarrez,etaberarekin etotenzirenJuduakerenegarrez,intzirieginzuen izpirituan,etaasaldatuzen

34Etaerranceçan,Noniçanduçue?Esanzioten:Jauna, zatozetaikusi

35Jesuseknegareginzuen.

36Orduanerranzutenjuduek:Hunanolamaitezuenhura!

37Etahetaricbatzuecerraitençuten,Itsuenbeguiacirequi cituenguiçonhunec,ezotelezakeguiçonhuraerehilez dedin?

38Bada,Jesusberrizberebaitanintziririk,hilobira ethortendaKobazulobatzen,etaharribatzegoengainean 39ErranzuenJesusek:KenduharriaMartak,hilzenaren arrebak,erranzion:Jauna,ordurakokiratsadu:zerenlau egunezilda.

40ErrancieçónIesusec,Ezdiaterran,baldinsinhets badezu,ikussirendezulaIaincoarengloria?

41.Orduankenduzutenharriahildakoajarrizutentokitik. EtaJesusekbegiakaltxatuzituen,etaesanzuen:Aita, eskerrakematendizkizutentzunnauzulako

42Etabanekiennikbetientzutennauzula:bainaondoan dagoenjendeagatikesannuen,sinisdezatelazukbidali nauzula

43.Etahonelaerranzuenean,oihueginzuenbozozenez: Lazaro,ilkhizaite.

44Etailkizenailkhizen,eskuaketaoinakoihalekin loturik,etaaurpegianahapibatekinloturikJesusekesan zien:Askatuezazuteetautzezazutejoan.

45Orduan,MariaganaethorrizirenJuduetarikaskok,eta Jesusekeginzituengauzakikusirik,sinetsizutenhura baithan

46BainahetaricbatzuioancitzanPhariseuetara,etaerran ciecénIesuseceguincituengauçác.

47OrduanbilduceçatenSacrificadoreprincipalaceta Phariseuacconciliua,etaerranceçaten,Cerdogu?zeren gizonhonekmirariaskoegitenditu.

48Honelauztenbadiogu,guzieksinistukodutehura baithan:etaErromatarrakethorrirendiraetakenduko dituztegurelekuaetanazioa.

49Etahetarikbatek,Kaifaszeritzan,urtehartanapaiz nagusizena,erranzien:Ezdakizueezer

50.Eztakonturatuguretzatkomenidenik,gizonbat erriagatikhildadila,etanazioguziagalezdadila

51Etahauezzuenbereburuazerran:bainaurtehartan apaiznagusizelarik,profetizatuzuenJesushilkozelanazio horrengatik;

52Etaeznaziohorrengatikbakarrik,baiziketabatetanbil ditzalabarreiaturikzeudenJainkoarensemeak.

53Orduanegunhartatikaurrera,elkarrenganabilduziren hurahiltzeko

54.Bada,JesusezzenguehiagoibilliIuduenartean;baña handikbasamorturaondokolurraldebaterajoanzan, Efraimizenekoerribatera,etahanegonzanbere ikasleekin.

55EtahurbilzegoanJuduenPazkoa:etaaskoilkhiziren JerusaleneraPazkoarenaurretik,berenburuagarbitzera

56.OrduanJesusenbilazebiltzan,etamintzatzenziren berenartean,tenploanzeudela,Zerusteduzue,ezdela festaraetorriko?

57.Badaapaizburueketafariseuekmanamendubateman zuten,baldinnehorkbazekiennonzegoen,erakutszezaten, huraharzezaten

12.KAPITULUA

1.Bada,IesusBazkoabainoseiegunlehenagoethorrizen Betaniara,nonbaitzegoenLazaro,hildakoa,zeinahilen artetikpiztuzuena.

2Haneginziotenafaria;etaMartakzerbitzatzenzuen: bainaLazarozenharekinmahaianeseritazeuden horietakoa

3.HartuzuenorduanMariaklibrabatnardzkoukendu,oso garesti,etagantzutuzituenJesusenoinak,etagarbitu zizkionbereoinakbereileaz:etaetxeabetezen ukenduarenusainaz

4Orduandioberediscipuluetaricbatec,JudasIscariote Simonensemea,ceinachurasaldubeharzuen.

5Zergatikezzensalduukenduauhirureundenariotan,eta pobreeieman?

6.Hauerranzuen,ezpobreezarduratzenzenik;baina lapurrazelako,etapoltsazuelakoetabertansartutakoa biluzizuelako

7OrduanJesusekerranzuen:Utziezazue:ene ehorzketakoegunarenkontrakoaugordedu.

8Zerenpobreakbetizurekindituzu;bainanieznauzue betiizan.

9.BadakitenbadaJuduetarikanhitzjendehurahanzegoela: etaetzirenethorriJesusengatikbakarrik,baiziketaikus zezatenLazaroere,zeinahilenartetikresuscitatuzuena 10.BañaapaizburuekkontsultaeginzutenLazaroerehil zezaten;

11ZerenberagatikJuduetarikaskojoanziren,etasinetsi zutenJesusengan

12Biharamunean,jendeaskoethorrizenbestara, entzuteanJesusJerusalemeraethorrizela,

13Hartuzituenpalmondoenadarrak,etaaterazitzaion bidera,etaoihueginzuen:Hosanna:ZorionekoaJaunaren izeneandatorrenIsraelgoErregea.

14EtaJesusek,astogaztebataurkituzuenean,eserita zegoenhan;idatzitadagoenbezala, 15.Ezizanbeldurrik,Siongoalaba:horrazureErregea dator,astoarenastobatengaineaneserita

16Gauzaoieketzituztenlenengoberediszipuluekulertu: bañaIesusglorificatuzanean,orduanorhoitzezangauza oekberatazidatziakzirala,etagauzaoiekeginzizkiotela 17Bada,Lazaroberehilobitikdeieginetahilenartetik resuscitatuzuenean,berarekinzegoenpopuluak,frogatu zuen

18Orregatik,populuakeretopoeginzion,zerenaditu baitzuenmirakuluhaueginzuela.

19ErranzutenbadaFariseuekberenartean:Badakizue nolaezduzuenezernagusitzen?hara,munduabereatzetik joanda.

20EtabazirenGreziarbatzukjaianadoratzeraiganziren hekienartean

21.BeraethorrizenbadaFilipegana,zeñazenGalileako Betsaidakoa,etaeskatuzion,zioela,Jauna,ikusinahidugu Jesus

22FilipeethortendaetaerrandioAndrei:etaberriz AndresetaFilipeerraitendioteJesusi

23EtaerantzunzienJesusek,zioela:Etorridaordua, gizonarenSemeaglorifikatuaizandadin.

24Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,garialebatlurrera erorietahilezpada,bakarrikegotenda:bainahiltzenbada, fruituanhitzemaitendu.

25Berebiziamaiteduenakgaldukodu;etamunduhuntan berebizitzagorrotoduenakgordekodubetikobizitzera

26.Norbaitekzerbitzatzenbanau,jarraitubediniri;etani nagoentokian,hanereizanendaenezerbitzaria:baldin nehorkzerbitzatzenbanau,huraohoratukodueneAitak.

27Orainnahasiadanirearima;etazeresangodut?Aita, salbanazazuorduhonetatik:bainahorregatikethorrinaiz orduhonetara

28.Aita,glorificatuzureizena.Orduanethorrizenbozbat zerutik,zioela:Baiglorificatudut,etaberrizglorificatuko dut

29Bada,ondoanzegoanetahuraentzutean,erranzuen trumoiaeginzuela:bertzeekerranzioten:Aingerubat erranzion.

30IhardestençuelaIesusecerranceçan,Bozauetçanetçan nigatic,çuegaticbaizik

31.Oraidamunduhunenjuizioa:oraimunduhunetariko printzeakanporatuaizanenda

32Etanik,lurretikaltxatukobanaiz,gizonguztiak erakarrikoditutniregana.

33Hauerranzuen,zerheriotzhilbeharzuenaditzera emanez.

34Jendeakihardetsizioen:LegetikentzunduguKristo betikodela:etanoladiozu,GizonarenSemeaaltxatubehar da?nordagizonarenSemeau?

35OrduanerranciecénIesusec,Orainogutibatdaargia çuequinIbilzaitezteargiadaukazuenbitartean,ilunbeak ethorezdaitezen:zerenilunpetandabilenakezdakinora doan

36Argiaduzuenbitartean,sinetsiargian,argiarenseme izanzaitezten.GauçahaucerrancitzanIesusec,etapartitu cedin,etaezkutatuceçanhetaric

37Bainanainbestemirakulueginbazituenhaienaitzinean, ezzutenhurabaithansinetsi.

38Esaiasprofetarenesanabetezedin,Jauna,norksinetsi dugureberri?etanoriagertuzaioJaunarenbesoa?

39.Beraz,ezinzutensinetsi,zerenEsaiasekberrizesan zuen:

40Itsutudituhaienbegiak,etagogortudituhaienbihotzak; ezdezatelabegizikusi,ezbiotzazulertu,etakonbertitu daitezen,etaniksendatukoditut

41HauekerranzituenEsaiasek,ikusizueneanbereaintza, etamintzatzenzenean.

42Bainaburuzaginagusienarteanereaskoksinetsizuten harengan;bainafariseuengatiketzutenkonfesatu, sinagogatikkanporaaterazitezen.

43ZerengizonenlaudorioaJainkoarengorespenabaino gehiagomaitezuten

44.OihueginzuenJesusek,etaerranzuen:Nigansinesten duenakezdunigansinesten,bainaigorrinauenarengan

45Etaniikustennauenakikustendunibidalinauena

46.Niethorrinaizargimundura,nigansinestenduenak ilhunbeetanegonezdadin

47Etabaldinnehorcenehitzacençutenbadu,etasinhesten ezbadu,ezduthurajuiatzen:eceneznaizethorrimundua juzgatzera,bainamunduasalbatzera

48Niarbuiatzennauenak,etaenehitzakjasotzenez dituenak,baduhurajuzgatzenduena:nikerrandudanhitza, hurajuzgatukoduazkenegunean

49Zereneznaizneureburuazhitzegin;bainaigorrinauen Aitakmanamendubatemanzidan,zeresanetazeresango nuen

50Etabadakitedalaharenmanamenduabetikobiziadela: zer-nahierraitendudalabada,Aitakerrandidanbezala, halaerraitendut

13.KAPITULUA

1BadaBazkojaiarenaitzinean,jakinzueneanIesusek bereorduaethorrizelamunduhonetatikAitaganajoan zedin,munduanzeudenbereakmaitatuzituenean,maite izanzituenazkenerano

2Etaafariabukatuzen,deabruakorainjarrizuenJudas IskarioteSimonensemearenbihotzeanhurasalduzezan;

3.Jesusekjakinik,Aitakbereeskuetanemanziolagauza guztiak,etaJainkoarengandikethorrizela,eta Jainkoarenganajoanzela;

4.Jaikitzendaafaritik,etautzizituenberejantziak;eta eskuoihalbathartuetabereburuagerrikoa

5Gerouraisurtzenduontzibatera,etahasizendizipuluen oinakgarbitzen,etagerrikoazueneskuoihalarekin. 6OrduanethorcedinSimonPierrisgana,etaPierrisecerran cieçón,Iauna,garbitzenaldicoinac?

7.IhardetsizioenIesusek,etaerranzioen:Zeregitendudan orainezdakizu;bañahemendikaurreraezagutukodezu

8ErranzionPedrok,Ezdizkidazusekulaoinakgarbituko Jesusekerantzunzion:Ezbazaitutgarbitzen,ezduzu nirekinparterik

9ErranzionSimonPedrok,Jauna,ezeneoinakbakarrik, baizikeneeskuaketaburuaere

10ErrancieçónIesusec,Garbitudenaceztucbereoinac garbitzecobehar,bainagarbidagucia:etaçuecgarbi çarete,bainaezguciac

11Zerenbazekiennorksaldukozuen;hargatikerranzuen: Ezzareteguziakgarbiak.

12Badahaienoinakgarbituondoren,etaberesoñekoak hartuetaberriroeseririk,esanzien:Badakizuezeregin dizuedan?

13DeitzennauzueMaisuetaJauna:etaongidiozue;hala naizelako

14.Badanik,zureIaunetaMaisu,zureoinakgarbitu baditut;zuekerebatabestearioinakgarbitubehardituzue 15Ezenadibidebatemandizuet,nikegindudanbezala egindezazuen.

16Egiaz,egiazdiotsuet,zerbitzariaezdaberejaunabaino handiagoa;eztabidalitakoaberabainohandiagoa

17Baldingauçahaucbadaquiçue,dohatsuçaretehec eguitenbadituçue

18Eznaizzuetazmintzatzen:badakitnoraukeratududan, bainabetedadinScriptura:Nirekinogiajatenduenakorpoa altxatuduenekontra

19Badaerraitendrauzuetethorribainolehen,gerthatean, sinhetsdezazuenninaizela.

20Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,Igortendudana recebitzenduenac,nirecebitzennau;etanierrezebitzen nauenak,niigorrinauenajasotzendu.

21Hauerranzuenean,Iesusekespirituaznahastuzuen,eta testigantzaemanzuen,etaerranzuen,Egiaz,egiazdiotsuet, zuetakobateksaldukonauela.

22Orduandiszipuluakelkarribegiratuzioten,nori mintzatzenotezitzaionzalantzan

23.Bada,Jesusenbularreanmakurturikzegoenharen diszipuluetarikbat,zeinaJesusekmaitezuena

24SimonPedrok,bada,keinuaeginzion,galdezezannor zennorekinmintzatuzen.

25Orduan,Jesusenbulargaineanetzanda,erranzio:Iauna, norda?

26IhardetsceçanIesusec,Berauda,ceinarioparibat emanendiodanean,bustidudaneanEtaogiabustizuenean, emanzionJudasIskarioteSimonensemeari

27.Etaopariarenondoren,Satanassartuzenharenbaitan. Jesusekesanzion:«Egitenduzunhori,eginazkar 28Bada,mahaiannehorkezzekienzertarakoerranzion hau

29Zerenhaietakobatzuekustezuten,Judasekpoltsa zuelako,Jesusekesanziola:Erosibeharditugungauzak jaiarenkontra;edo,behartsueizerbaitemanbehardiela 30Harkbadaopariaharturik,berehalailkizen,etagaua zen.

31Beraz,ilkizenean,esanzuenJesusek:Oraingizonaren Semeagloriatuda,etaJainkoaglorificatudaharenbaitan

32BaldinIaincoaglorificatzenbadaharenbaithan, Iaincoac-ereglorificaturenduhuraberebaitan,etaberehala glorificaturenduhura

33Haurrak,oraindikdenborapixkabatzuekinnago. Bilatukonauzue:etajudueiesannionbezala,noanoan, ezinzareteetorri;beraz,orainesatendizut

34Aginduberribatematendizuet,elkarmaitadezazuen; nikmaitezaituztedanbezala,zuekereelkarmaiteizan dezazuen

35Honetazezagutukoduteguziekenediszipuluak zaretela,baldinelkarrenganakomaitasunabaldinbaduzue

36SimonPierrisecerrancieçón,Iauna,norazoaz?Jesusek erantzunzion:Noanoantokira,ezinnauzujarraituorain; bañagerosegitukonauzu

37Pierrisecerrancieçón,Iauna,cergaticeznaiçatorain hirejarraiki?Zuregatikemangodutnirebizia.

38IhardetscieçónIesusec,Eureviciaemanenalducene gatic?Eguiaz,eguiazerraitendrautzut,eztuoilarraren kanturikegingo,hiruretanukatunauenarte.

14.KAPITULUA

1Ezbedizurebiotzalarritu:Jainkoarengansinestenduzue, niganeresinistu

2.NereAitarenetxeanetxeaskodaude:halaezbalitz, esangonizukeLekubatprestatzerajoatennaiz

3Etabanoaetaprestatzenbadizutetokibat,berrizetorriko naizetaneurebaitanhartukozaituztet;ninagoenlekuan, zuekereizanzaitezten

4Etanoranoannagoenbadakizue,etabadakizuebidea

5.ErranzionTomasek:Jauna,ezdakigunorazoazen;eta nolajakindezakegubidea?

6DiotsaIesusec,Ninaizbidea,eguiaetavicitzea:nehorez daAitaganaethorten,nizbaicen.

7Baldineçagutubaninduçue,eneAita-ereeçagutuçarete: etahemendikaurreraeçagutzenduçuehura,etaikussi duçuehura.

8ErrancieçónPhilippec,Iauna,eracusiguzuAita,etaaski dugu

9ErrancieçónIesusec,Ainluzaroannagohirequin,etaez nauceçagutu,Felipe?niikusinauenakikusiduAita;eta noladiozubada,ErakutsiguzuAita?

10.EzaldezusinistenniAitagannagoela,etaAitanigan? erraitendrauzkizuedanhitzakezditutneureburuazesaten: bainaniganbizidenAitak,berakegitendituobrak 11.Sinetsinazazue,Aitagannaizela,etaAitanigan:edo sinisnazazuobrakberagatik

12Eguiazeguiazerraitendrauçuet,nigansinhestenduenac, eguinenditueniceguitenditudanobrak;etaoiekbañoobra andiagoakegingoditu;zerennereAitagananoa

13Etaeneizeneaneskatukoduzuenguzia,horiegingodut, AitaSemearenbaitanglorificatuaizandadin.

14Zerbaiteskatukobadezuteeneizenean,egingodut 15Maitebanauzue,gordeenemanamenduak

16EtaotoitzegingodiotAitari,etaemangodizuebeste Consolatzailebat,betirakozuekinegondadin;

17.EgiarenEspirituaerebai;Munduakezinerrezibitu, zerenezbaituhuraikusten,etaezduezagutzen:bainazuek ezagutzenduzuehura;izanere,zurekinbizida,etazure baitanegongoda.

18Ezzaituztetlasaiutziko:zureganaetorrikonaiz

19Oraindikdenborapixkabat,etamunduakeznau gehiagoikusten;bainaikustennauzue:zerenbizinaizen, zuekerebizikozarete

20.EgunartanezagutukodezueninereAitagannagoela, etazueknigan,etanizuetan.

21Neremanamenduakdituena,etabehatzendituena,bera danimaitenauena:etamaitenauena,eneAitagandik maitatuaizanenda,etanikondukoduthura,etaneure buruaagertukonaiz

22ErranzionJudasek,ezIskariotek:Jauna,noladaguri agertukohireburua,etaezmunduari?

23IhardetsceçanIesusec,etaerrancieçón,Baldinnehorc maitenaçan,beguiraturendituenehitzac:etaeneAitac maiterenduhura,etaharenganaethorrirengara,eta harequineguinendugu

24Nimaiteeznauenak,ezdituenehitzakbehatzen:eta entzutenduzuenhitzaezdanirea,bainanibidalinauen Aitarenada

25Gauçahaucerrandrauçuet,orainoçuequinnagoela.

26BainanAitakeneizeneanbidalikoduenEspirituSantua denConsolatzaileak,irakatsikodizuegauzaguziak,eta oroitukozaituztetnikesandizuedanguzia.

27Bakeauztendizuet,enebakeaematendizuet:ez munduakematenduenbezala,ematendizuetEzbedizure bihotzalarritu,ezbedibeldurrikizan.

28Entzunduzuenolaerrandizuedan:Joannaizeta itzultzennaizzuenganaMaitebaninduzue,poztuko zinateke,zerenesandudalako,Aitagananoa,zerennire Aitanibainohandiagoada

29Etaorainerrandizuetgertatubainolehen,gerthatean, sinhetsdezazuen.

30Hemendikaurreraezdutzurekinaskohitzegingo: zerenmunduhonetakoprintzeaethortenbaita,etaezdauka ezerenebaitan.

31Bainamunduakjakindezan,nikAitamaitedudala;eta Aitakaginduzidanbezala,halaegitendutJaiki,goazen hemendik.

15.KAPITULUA

1Ninaizegiazkomahatsondoa,etaeneAitadalaboraria 2Enebaitanfruiturikematenezduenadarguziakentzen du:etafruituaematenduenguzia,garbitzendu,fruitu gehiagoemandezan

3Oraingarbizaudetenikesandizuedanhitzagatik

4.Zaudenigan,etanizuetan.Adarrakberezfruiturikeman ezinduenbezala,mahastianegonezik;Gehiagoezinduzue, niganegonezpada.

5Ninaizmahatsa,zuekadarrakzarete:niganegotendena, etaniberagan,fruituaskoematendu:zerennigabeezin duzueezeregin

6.Norbaitenebaitanegotenezbada,adarbatbezala botatzenda,etaihartuda;etagizonekbilduetasutara botatzendituzte,etaerredira

7Niganegotenbazarete,etaenehitzakzuetan,eskatuko duzuezernahiduzuen,etaeginenzaizue

8.HonetandaglorificatuaeneAita,fruituaskoekar dezazuen;halaizangozareteenedizipuluak

9BezalaAitakontzatemannauen,nikeremaitezaituztet; 10.Enemanamenduakbehatzenbadituzue,eneamorioan egonenzarete;neureAitarenmanamenduacbeguiratu ditudanbeçala,etaharenamorioanegotennaizenbeçala

11Gauçahaucerrandrauçuet,enepozaçuetangera deçançát,etaçuenpozabeteaizandadin.

12Haudaenemanamendua:elkarmaitezaituztela,nik maitezaituztedanbezala.

13.Nehorkezduamodioandiagorikhaubaño,gizonak berebiziabereadiskideengatikematea 14Zuekenelagunakzarete,baldinnikagintzendizuedana egitenbaduzue.

15Hemendikaurreraezzaituztetzerbitzarideitzen;zeren zerbitzariakezdakizeregitenduenberenagusiak:baina nikadiskidedeituzaituztet;izanere,nireAitazentzun ditudangauzaguztiakezagutarazidizuet

16.Zuekeznauzueaukeratu,bainanikaukeratuzaituztet, etaordenatuzaituztet,joanzaiteztenetafruituaeman dezazuen,etazuenfruituageradadin;

17Gauçahaucagintzendrauçuet,elkarmaitadezaçuela.

18Baldinmunduakgorrotozaituzte,badakizueni gorrotatunautelazuekgorrotatubainolehen

19.Mundukoakbazinete,munduakbereakondukolituzke: bainazerenezzaretemundukoak,bainanikaukeratu zaituztetmundutik,berazmunduakgorrotozaituzte

20.Orhoitzazueerrannizuenhitzaz:Zerbitzariaezdabere jaunabainohandiagoaJazarribadidate,zuekere pertsegitukozaituzte;eneesanabetebadute,zureaere gordekodute.

21Bainagauçahaucguciaceguinençaituzteçueene icenagatic,cerenezbaituteezagutzenigorrinauena

22.Ezbanintzethorrietamintzatukobanintz,ezlukete bekaturikizango:bainaorainezduteberenbekaturako estalkirik

23NigorrotonauenakgorrotodunereAitaere.

24Baldineginezbanituhekienarteanbesteinorkeginez zituenlanak,ezlituzketebekaturikizango:bainaorainbiek ikusietagorrotatudutenietaeneAita.

25Bainanhaugerthatzenda,berenlegeanidatziaden hitzabetedadin:Gorrotoeginnautearrazoirikgabe

26Bainaethorridenean,Aitarengandikbidalikodizuedan Consolatzailea,egiarenEspiritua,Aitagandikdatorrena, nitaztestificatukodu

27.Etazuekeretestimoniatukoduzue,zerennirekinizan zaretehasieratik

16.KAPITULUA

1Gauçahaucerrandrauzquiçuet,ofendituezgaitecen

2.Sinagogetatikkanporabotakozaituzte:bai,ethortenda ordua,hiltzenzaituztenakusteizangoduelaJainkoaren zerbitzuaegitenduela.

3Etagauçahauceguinençaituzteçue,cerenezbaitute ezagutuAita,ezni

4Bainagauçahaucerrandrauzquiçuet,demboraheldu denean,gogoandeçaçueçueerrandrauçuedala.Etagauza hauekeznizkizuetesanhasieran,zerenzuekinnengoen

5Bainaorainigorrinauenarenganajoatennaiz;eta zuetakoinorkezditgaldetzen:Norazoaz?

6Bainagauçahaucerrandrauzquiçuet,tristeacbethedu çuenbiotza.

7Halaere,egiadiotsuet;Komenidazuentzatjoatea:zeren ezbanaizjoaten,ezdazuenganaetorrikoConsolatzailea; bainaaldeegitenbadut,bidalikodizut.

8Etaethorridenean,bekatuaren,etazuzentasunaren,eta juizioarenmunduagaitzetsirendu

9Bekatuaz,ezbaitutenigansinesten;

10.Zuzentasunaz,zerennereAitagananoa,etaeznauzue gehiagoikusten;

11.Juizioz,zerenmunduhonetakoprintzeajuzgatuabaita.

12.Badaukatoraindikgauzaaskozueiesateko,bainaezin dituzueorainjasan

13Alabaina,hura,egiarenEspiritua,ethorridenean, gidatukozaituzteegiaguzira:zerenezdubereburuaz mintzatuko;bañaenzutenduenguzia,horiesangodu:eta erakutsikodizueethortekogauzak

14Berakglorifikatukonau:zerennereakartukodu,eta erakutsikodizue

15.Aitakdituenguziakeneakdira:badaerrannuennik artukoduelaeneetatik,etaerakutsikodizuetela

16Gutxibat,etaeznauzueikusiko:etaberriz,pixkabat, etaikusikonauzue,zerenAitagananoa.

17Orduanerrancieçotenberediscipuluetaricbatzucbere artean,Cerdaauerraitendraugula,Gutibat,etaeznauçue ikussiren:etaberriz,gutibat,etaikussirennauçue,eta, cerenbanoaguganaAita?

18Errancieçotenbada,Cerdadioenau,demboragutibat? ezinduguesanzeresatenduen.

19BadazekianJesusekberarigaldeeginnahizutela,eta esanzien:«Ikertualduzuezuenarteanesandudanez: Gutxibarru,etaeznauzueikusiko;?

20Eguiaz,eguiazerraitendrauçuet,negaretanegareginen duçuela,bainamunduapozturenda:etatristeiçanençarete, bainaçuentristeziabozcariobihurturenda.

21Emazteakerditzeandabileneanatsekabeadauka,zeren bereorduaethorrida:bainaumeaerditubezainlaster,ez dagehiagooroitzenlarritasunaz,gizonbatmundurajaio denbozkarioz

22Etaorai,bada,atsekabeaduzue:bainaberrizikusiko zaituztet,etapoztukodazuenbihotza,etaiñorkezdizute kentzenzuenpoza

23EtaegunartanezdidazueezereskatukoEguiaz,eguiaz erraitendrauçuet,Aitarieneiceneaneskatukodiozutena, berakemangodizue

24Orainarteezduzueezereskatueneizenean:eskatu,eta jasokoduzue,zuenpozabeteaizandadin.

25Gauçahaucerrandrauzquiçuetproverbioetan:baina ethortendadembora,nonguehiagoriceztrauçuet proverbioetanmintzatuco,bainaAitazgarbiroeracusiren drauçuet

26Egunartaneskatukodezuteeneizenean:etaezdizuet esaten,othoitukodedalaAitarizuengatik.

27ZerenAitakberakmaitezaituzte,zerenmaitenauzue, etasinistubaituzueJainkoarengandikilkinaizela.

28IlkinaizAitagandik,etaethorrinaizmundura:berriz, munduautzietaAitagananoa

29Harendiscipuluécerrancieçoten,Huna,oraingarbi mintzohaiz,etaeztuterranproverbiorik.

30Bada,ziurgaudegauzaguziakdakizula,etaezduala nehorkzurigaldetzekobeharrik:hortazsinestendugu Jainkoarengandikilkizarela

31IhardetsciecénIesusec,Sinhestenduçueorain?

32.Huná,ethortendaordua,bai,orainethorrida,zeñak barreiatuakizanenzaretela,bakoitzaberegana,etani bakarrikutzikonautela:etaalaereeznaizbakarrik,zeren Aitanirekinbaita.

33Gauçahaucerrandrauçuet,niganbakeaizan deçaçuençát.Munduantribulationeaizangoduzue:baina izanzaitezteanimatu;Munduagainditudut

17.KAPITULUA

1HitzhauekerranzituenJesusek,etaaltxatuzituenbegiak zerura,etaesanzuen:Aita,ethorridaordua;glorificaezazu zureSemea,zureSemeakerezuglorificadezadan: 2Haragiguziengañeanbotereaemandiozunbezala,eman diezaiolabetikobiziazukemandiozunguziei

3Etaaudabetikobizia,zuezagutudezatelazuegiazko Jainkobakarra,etazukbidalitakoJesuKristo.

4Osperatuzaitutlurrean:bukatudutzukemandidazun lana

5.Etaorain,oAita,glorificanazazuzeureburuarekin munduaizanbainolehenzurekinnuengloriarekin

6Zureizenaagertudietmundutikemandizkidazuen gizonei:zureakziren,etazukemandidazun;etazurehitza betedute

7Badakiebadakiezukemandidazunguziazuregandik direla.

8Zerenzukemandizkidazuenhitzakemandizkiet;eta errezibitudituzte,etajakindutesegurkiilkinaizela zuregandik,etasinistudutezukbidalinauzula.

9Haiengatikotoitzegitendut:ezdutmunduagatikotoitz egiten,zukemandizkidazuenengatikbaizik;zureakbaitira 10.Etaeneguziakzureakdira,etazureakeneak;eta haietanglorificatunaiz

11Etaoraineznaizgehiagomunduan,bainahauek munduandaude,etazuregananator.Aitasaindua,gorde itzazuzureizeneanemandizkidazuenak,batizandaitezen gubezala

12.Munduanhekiekinnengoela,zureizeneangordenituen: zukemandizkidazunakgordeditut,etahaietakobatereez dagaldu,galbidekosemeabaizik;LiburuSantuabetedadin 13.Etaorainnatorzuregana;etagauçahaucerraitenditut munduan,enepozaberebaitanbethedeçatençát

14Zurehitzaemandiet;etamunduakgorrotoditu,zeren etziranmundukoak,niereeznaizenbezala.

15Ezdetothoiztenhaiekmundutikkenditzazuen,baizik gaitzetikgordeditzazuen

16.Ezdiramundukoak,niereeznaizenbezala.

17Sainduitzazuzureegiarenbidez:zurehitzaegiada

18Zuknimundurabidalinauzunbezala,nikereigorri ditutmundura.

19Etahekiengatiksaindutzendutneureburua,haiekere sainduakizandaitezenegiarenbidez.

20Ezdetothoitzenhauengatikbakarrik,baiziketaberen hitzaznigansinhestendutenentzatere;

21Denakbatizandaitezen;zu,Aita,niganzaudenbezala, etanizugan,haiekeregurebaitanbatizandaitezen: munduaksinisdezanhikbidalinauzula

22Etazukemandidazunglorianikemandiet;batizan daitezen,gubatgarenbezala:

23Nihekienbaitan,etazunigan,batetanperfektuizan daitezen;etamunduakjakindezan,zukbidalinauzula,eta haiekmaitedituzula,nimaitatunauzunbezala

24Aita,nahidutzukemandizkidazunhaiekerenirekin egondaitezenninagoentokian;Ikusdezatelazukeman didazunnireaintza:zerenmunduasortubainolehenmaite nauzu

25OAitazintzoa,munduakezzaituezagutu:bainanik ezagutuzaitut,etahauekezagutudutezukbidalinauzula.

26Etadeklaratudietzureizena,etadeklaratukodut:nion maitatunauzunamorioahekietanizandadin,etanihekien baitan.

18.KAPITULUA

1Jesusekhitzhaukesanzituenean,ilkhizenbere diszipuluekinCedronerrekagaindira,nonzegoenlorategi bat,zeinetansartuzenberaetabereikasleekin

2EtaJudasekere,hurasalduzuenak,bazekienlekua, zerenJesusmaizjoatenbaitzenharaberediszipuluekin.

3Judas,bada,apheznagusienetaFariseueneskutikgizon etagudari-taldebatharturik,ethortendaharakriseiluak, zuziaketaarmak.

4Bada,Jesusek,harengaineraetorrikozitzaizkiongauza guziakezaguturik,ilkhizen,etaerranzien:Norenbilla zabiltzate?

5Ihardetsizioten:JesusNazaretarraJesusekesanzien:Ni naizEtaJudasere,hurasalatzenzuena,zutikjarrizen hekiekin.

6Orduanerranciecén,Ninaizhura,atzerantzioanziren etalurreraeroriziren

7.Orduanberrizgaldetuzien:Norenbilazabiltzate?Eta hecerranceçaten,IesusNazaretarra

8IhardestenzaroenIesusek:Nikerrandrauzuetninaizela; 9.Betezedin,berakesanzuenhitza:«Emandizkidazuen horietarikezdutbateregaldu»

10OrduanSimonPedrokezpatazuelaaterazuen,eta apaiznagusiarenzerbitzariajoetaeskuinekobelarria moztuzuenZerbitzariarenizenaMalkozen

11OrduanerranzioenIesusecPierrisi,Sartueureezpata zorroan:eneAitakemandidankopa,ezaldutedanen?

12Orduan,bandak,buruzagiaketajuduenofizialakhartu zutenJesus,etalotuzuten

13.EtaeramanzuenlehenikAnasengana;izanere,urte hartanapaiznagusizenKaifasenaitaginarreba

14Bada,Kaifaszen,judueiaholkuaemanziena,komeni zelagizonbathilzedilaherriarenalde.

15EtaSimonPedrokjarraituzionJesusi,etabeste diszipulubatere:diszipuluhuraapaiznagusiarenezaguna zen,etasartuzenJesusekinapaiznagusiarenpalaziora.

16BainaPedrokanpoanateangeldituzenOrduanilkizen bestediszipuluhura,apaiznagusiarenezagunazena,eta mintzatuzitzaionateazaintzenzuenari,etasartuzuen Pedro

17.OrduandiotsaPedroriateazaintzenzuenneskatxak:Ez alzarazueregizonhonendiscipuluetarikbat?Berakdio: Nieznaiz

18Etahanzeudenzerbitzariaketaagintariak,ikatz-sua eginzutenak;ecenhotzacen,etaberotuciraden,etaPierris cegoenhequin,etaberotzencen

19OrduanapaiznagusiakgaldetuzionJesusibere diszipuluezetaberedoktrinaz

20IhardetscieçónIesusec,Munduariagerianminçonaiz; Betiirakastennuensinagogan,etatenpluan,juduakbeti joatendirentokira;etaezkutuanezdutezeresan

21Zergatikgaldetzendidazu?Galdeitzazueentzun nindutenei,zeresandiedan:hara,badakitezeresandudan.

22Etaauesanebanean,ondoanzegoanagintarietako batekjoebanJesusiesku-ahurrean,esanez:Horrela erantzutenaldiozuapheznagusiari?

23IhardetscieçónIesusec,Baldingaitzerranbadut,eçaçue testimoniogaiztoaz:bainaondobaldinbada,cergatic hiltzennauzu?

24EtaAnasekigorrizuenlotuaKaifasaphez nagusiarengana.

25EtazutikjarrizenSimonPedro,etaberotueginzen Errancieçotenbada,Ezalahiereharendiscipuluetaricbat? Ukatueginzuen,etaesanzuen:Eznaiz

26Sacerdotenagusiarenzerbitzarietakobatek,Pedrok belarriamoztuzionharenahaidezelarik,dio:Ezalzaitut ikusiharekinlorategian?

27Pedrokberrizukatuzuen:etaberehalaoillarrakjozuen

28.OrduaneramanzutenJesusKaifasetikjuizio-aretora: etagoizzen;etaberaieketziransartujuizioaretoan, kutsatuezzitezen;bañaPazkoajanzezaten

29Pilatoilkizenbadahekiengana,etaerranzaroen:Zer akusazioekartzenduzuegizonhonenkontra?

30Ihardetsizieten,etaerranzioten:Huragaiztoaezbalitz, ezgenukezureeskuutziko.

31OrduanPilatecerranciecén,Harçaçuehura,etaepaitu ezazuezuenlegearenaraberaErranziotenbadaJuduek:Ez zaiguzilegiinorhiltzea.

32BetezedinJesusenesana,zerheriotzahilkozen aditzeraematenzuena

33.OrduanPilatossarthuzenberrizjuizio-aretoan,eta deithuzuenJesusi,etaerranzioen:HialzaraJuduen Erregea?

34IhardetscieçónIesusec,Hicerranalduceureburutic gauçahau,alabercecerranvkandrauçuenitaz?

35Pilatecihardestençuen,Iuduaalnaiz?Zureherriaketa apaizburuekemanzaituztenireesku:zereginduzu?

36IhardetsceçanIesusec,Eneerreinuaezdamundu hunetacoa:baldineneresumámunduhunetacobalitz, orduanenecerbitzariacguduliquequete,Iuduénentregatu eznadin:bainaoraineneresumáezdahemengoa

37Pilatecerrancieçón,Hibadaerregue?Jesusekerantzun zion:Zukdiozunierregenaizela.Honetarakojaionintzen, etahorregatiketorrinintzenmundura,egiarentestigantza ematekoEgiazdenorokentzutendunireahotsa

38Pilatecerrancieçón,Cerdaeguia?Etahauesanik,ilki zenberrizJuduengana,etaerranzieten:Ezdutharenbaitan inolakoerrurikaurkitzen

39.Bañaoituradaukazue,bataskatudezazudalaPazkoan: nahialduzueberazaskatuzuentzatJuduenErregea?

40.Orduanguziekberrizoihueginzuten,ziotela:Ezau, baizikBarrabasBadaBarrabaslapurrazen

19.KAPITULUA

1BadaPilatokartuzuenJesus,etaazotatuzuen

2Etasoldaduekarantzezkokoroabatxaflatuzuten,eta jarriziotenburuan,etajantzizutenpurpurazkosoinekobat 3Etaerranzuen:Agur,JuduenErrege!etaeskuekinjo zuten.

4Pilatobadailkhizenberriz,etaerranzien:Huna, ekartzendizuet,jakindezazuen,ezdudalaerrurikaurkitzen

5.OrduanilkizenJesus,arantzazkokoroaetasoineko purpurazeramalaPilatokesanzien:«Honagizona!

6Beraz,apaizburueketaofizialekhuraikusizutenean, oihueginzuten,ziotela:Gurutzea,gurutziltzatu.Pilatok erranzieten:Harezazuehura,etagurutziltzatuezazue, zerenezdudalaerrurikaurkitzenharengan.

7.Ihardetsiziotenjuduek:Legebatdugu,etagurelegezhil beharda,zerenbereburuaJainkoarenSemeeginbaitu 8BadaPilatosentzuteanerranau,areagobeldurtuzen; 9.Etasartuzanberrizjuizioaretoan,etaesanzionJesusi: Nondikaiz?BainaJesusekezzionerantzunikeman

10OrduanerrancieçónPilatec,Ezalnaucminço?Ezal dakizududalazugurutziltzeko,etazuaskatzekoahalmena dudala?

11.IhardetsizuenIesusek:Ezzenezakebatereindarrikizan enekontra,baldingoitikemanezpaizitzaizu:beraz,zuri emannauenakbekatuhandiagoadu

12.OrdutikaurreraPilatokaskatunahiizanzuen,baina Juduekoihueginzuten,ziotela:Baldinhauuztenbadiozu, ezzaraZesarrenadiskidea:norkbereburuaerregeegiten duenZesarrenkontramintzoda.

13Pilatokbadaentzuteanerranhori,aterazuenJesus,eta eserizenjuiziokoaulkianEspaloiadeitzendentokian, bainahebreerazGabbatha.

14EtaBazkoarenprestaketazen,etaseiorenareninguruan: etaerranzietenJuduei:HunazureErregea!

15.Bainahekoihueginzuten:Alde,aldeegin,gurutziltza ezazuPilatoserranciecén,GurutzeucoaldutzureErregea? Apaiz-buruekerantzunzuten:EzduguZesarbaizik erregerik.

16Orduanemanzienhura,gurutziltzatuzezatenEtahartu zutenJesus,etaeramanzuten

17.Etaberegurutzeazeramalailkizenburezurrekotokira, hebreerazGolgotadeitzendena

18Noncrucificatuzutenhura,etabertzebiharekin,alde banatan,etaJesuserdian.

19EtaidatzizuenPilatoktitulubat,etajarrizuen gurutzeanEtaidatziazen:NAZARETEKOJESUS JUDUENERREGEA.

20IzenburuhaubadairakurtzenzenJuduetarikasko: zerenJesusgurutziltzatuzutenlekuahiritikhurbilzegoen: etahebreeraz,etagrekozetalatinezidatziazegoen.

21OrduanerranziotenjuduenaphezburuekPilatori:Ez idatzi:Juduenerregea;bainanerranzuela:NinaizJuduen Errege.

22Pilatokihardetsizioen:Nikidatzidudananikidatzidut 23Orduansoldaduek,Jesusgurutziltzatuzutenean,bere jantziakhartuetalauzatieginzituzten,soldadubakoitzari zatibat;etabaitaberejantziaere:orainjantziajosturarik gabekoazen,goialdetikehunduta.

24Erranzuten,bada,berenartean:Ezdezagulaurratu, aitzitik,zozketaeginzezatennorenaizangoden:betedadin Scriptura,dioena:Banatuzituztenhaienarteanenejantziak, etaenejantziagatikzozketaeginzuten.Gauzahauek,bada, soldaduekeginzituzten

25Bada,Jesusengurutzearenondoanzeudenbereama, etabereamarenarreba,MariaKleofasenemazteaetaMaria Magdalena

26.IkusirikbadaJesusekbereama,etaondoanzegoala, zeinamaitezuendiszipulua,esanzionbereamari: Emakumea,hunazuresemea!

27Orduandiotsadiscipuluari:Hunazureama!Etaordu hartatikdiszipuluharkeramanzuenbereetxera

28Orenondoan,Jesusekjakinikgauzaguziakbetezirela, Scripturabetezedin,dio:Egarrinaiz.

29Bada,ontzibatozpinzbeteaezarrizuten,etaesponja batozpinezbetezuten,hisopoarengaineanjarrietaahora eramanzuten.

30Jesusekbadaozpinaartuzuenean,erranzaroen:Bukatu da:etaburuamakurtuzuen,etaemanzuenmamua

31Juduekbada,zerenprestaketazelako,gorpuaklarunbat eguneangurutzeangeldituezzezaten(zerenlarunbatahura egunhandiazen),othoitzeginziotenPilatorihankakhautsi ziezazkion,etaizanzitezeneramana

32Orduanethorrizirensoldaduak,etahautsizizkioten lehenari,etaharekingurutziltzatuzenbesteari.

33BainanJesusenganaethorririk,ikusirikilikzegoela,ez ziotenhankakhautsi

34.Bañasoldaduetakobateklantzazzulatuzionaldea,eta berehalaaterazenodolaetaura

35Etahuraikusizuenaktestimonioemanzuen,etabere testimonioaegiada:etabadakiegiaesatenduela,sinhetsi dezazuen

36Ecengauçahauceguiniçandirade,Scripturacompli ledinçát,Ezdaharenhezurbathautsiren.

37EtaberrizbesteScripturabatekdio:Begiraturendute zulatuzutenari

38.Orenondotik,ArimateakoJosek,Jesusendiszipulua zelarik,bainaezkutuanJuduenbeldurrez,othoitzeginzion PilatikenzezalaJesusengorpua:etaPilatokbaimenaeman zion.Etorrizenbada,etahartuzuenJesusengorputza.

39EtaetorrizanNikodemo-ere,lenengoanJesusengana etorrizanagauez,etaekartzenzuenmirraetaaloe nahasketabat,ehunlibragutxigorabehera.

40HartuzutenbadaJesusengorpua,etazaurituzuten lihozkosoineanaromatizekin,judueklurperatzekomodua denbezala.

41Bada,gurutziltzatuzutentokian,bazenlorategibat;eta baratzeanhilobiberribat,zeinetanezbaitzenoraindik gizonikipini.

42HaneçarceçatenbadaIesusIuduenprestatzeegunadela eta;izanere,hilobiahurbilzegoen

20.KAPITULUA

1AstekolehenegunaethortendaMariaMagdalenagoiz, oraindikillunzegoenean,hilobira,etaikustenzuenharria hilobitikkentzen

2.OrduanlasterkajoanzenSimonPierrisengana,eta Jesusekmaitezuenbesteikaslearengana,etaesanzien: EramanduteJaunasepulturatik,etaezdakigunonjarri duten

3IlkiricbadaPierris,etabercediscipuluhura,ethorcedin sepulturara

4.Etabiakbateralasterkaziraden:etaberzediszipuluak Pedroriitzurieginzion,etaethorrizenleheniksepulturara

5Etamakurturik,barrurabegiraturik,ikusizituenlihozko jantziaketzanda;bainaezzensartu

6OrduanethorrizenSimonPedroharenatzetik,etasarthu zenhilobira,etaikusizituenlihozkoarropaketzanda.

7Etabereburuareninguruanzeukanzapia,ezzenlihozko arroparekinetzanda,baiziketatokibateanbildurik

8Orduansarthuzenbercediscipuluhura-erelehenethorri cenhilobira,etaikusceçan,etasinhetsceçan

9ZerenoraindikezzutenezagutzenScriptura,hilen artetikpiztubeharzuela.

10Orduan,diszipuluakberrirojoanziranberenetxera 11.BañaMariakanpoangeldituzansepulkuannegarrez: etanegarrez,makurtuzansepulkurabegira.

12EtaikustenzituenbiAingeruzurizjantzitaeserita,bata buruan,etabesteaoinetan,nonJesusengorputzaetzanzen 13.Etaerranzioten:Emakumea,zergatiknegaregiten duzu?Erranzien:ZerenkendubaitutenereJauna,etaez dakitnonjarriduten

14Etahauerranzuenean,itzulizenbereburua,etaikusi zuenJesuszutik,etaezzekienJesuszela

15ErrancieçónIesusec,Emaztea,cergaticnegarrez?noren bilazabiltza?Hark,baratzazainazelaustezuelarik,esan zion:Jauna,hemendikeramanbaduzu,esaidazunonjarri duzun,etaeramangodut.

16DiotsaIesusec,MariaBerakitzulirik,esanzion: Rabboni;hauda,Maisua

17.DiotsaJesusek:Eznazazuukitu;zerenoraindikeznaiz iganeneAitagana:bainazoaztenereanaiengana,eta erraizue:IgonaizeneAitaganaetazuenAitagana;etaene Jainkoari,etazureJainkoari.

18MariaMagdalenaethorrizenetaesanziendiszipuluei, ikusizuelaJauna,etaerranzizkiolagauzahauek

19.Bada,egunberean,arratsaldean,astekoleheneguna izanik,diszipuluakjuduenbeldurrezbildutakoateakitxita zeudenean,ethorrizenJesusetaerdiangeldituzen,eta esanzien:Bakeazuei.

20Etaesanzuenean,bereeskuaketaberealdeaerakutsi zizkietenOrduanpoztuzirenikasleak,Jaunaikusi zutenean.

21ErranciecénbadaIesusecberriz,Bakeaçuey:eneAitac igorrinauenbeçala,halanicigortzençaituztet

22.Etahauerranzuenean,arnastuzuenhaiengañean,eta erranzien:HarzazueEspirituSantua

23Noribarkatzenbadiozuebekatuak,barkatuakdira;eta zeinenbekatuakatxikitzendituzuen,atxikitzendira.

24BainanTomas,hamabietakobat,Didimodeitzenzena, ezzegoenhaiekinJesusethorrizenean

25.Erranziotenbadabestediscipuluek:IkusiduguJauna. Bainaharcerranciecén,Harenescuetaniltzeenaztarna ikustenezbadut,etaeneatzamarrailtzeenaztarnean sartzenezbadut,etaeneeskuaharenalboansartzenez badut,ezdutsinetsiko

26Etazortziegunenburuanberrizberediszipuluak barneanziraden,etaTomashekiekin:orduanethorrizen Jesus,ateakitxirik,etaerdiangeldituzen,etaesanzuen, Bakeazuei.

27OrduandiotsaTomasi:Helduhunazureatzamarra,eta horraeneeskuak;etahelduezazuzureeskuahona,eta sartuezazunirealdean:etaezizansinesgabea,baina sinesmena.

28Tomasekerantzunzion:EneJaunaetaeneJainkoa 29ErrancieçónIesusec,Tomas,cerenniicusinauzun, sinistuduc:dohatsudiradeikussieztutenac,etaoraino sinhetsidutenac

30.EtaegiazkieginzituenJesusekberediszipuluen aurreanbestehainbatseinale,liburuhonetanidatziakez daudenak

31Bainahauekidatziakdira,sinhetsdezazuenJesusdela Kristo,JainkoarenSemea;etasinetsizbiziaizandezazuen harenizenean

21.KAPITULUA

1GauzahauenondorenJesusekberriroerakutsizieten bereburuaTiberiaskoitsasoandiszipuluei;etahonetaz berakerakutsizuen.

2BazirenelkarrekinSimonPedro,etaTomasDidimo deitzenzena,etaNatanaelGalileakoKanakoa,eta Zebedeorensemeak,etabertzebiberediscipuluetarik.

3ErranzienSimonPedrok,ArrantzaranoaEsatenzioten: GuerezurekingoazIlkiziren,etaberehalasartuziren ontzibatean;etagauhartanezzutenezerharrapatu 4Bainagoizaethorrizenean,Jesusitsasertzeangeldituzen: bainadiszipuluekezzekitenJesuszela.

5OrduanerranciecénIesusec,Haourrac,baquiçuejaquiric? Erantzunzioten:Ez

6.Etaesanzien:Botasareaontziareneskuinaldera,eta arkitukoduzueBotazutenberaz,etaorainezinzutenatera arrainaskogatik

7.Beraz,JesusekmaitezuendiszipuluakerranzionPedrori: JaunadaSimonPedrok,Jaunazelaentzutean,bere arrantzale-jantziazintzilik,biluzikbaitzegoen,etaitsasora botazuen.

8Etabestediszipuluaketorrizirenontzitxobatean;(ez baitzirenlurretikurrun,bainaberrehunbesobailiran), arrainekinsareaarrastaka.

9Orduanlehorreraetorriorduko,ikusizutenhanikatz-su bat,etaarrainakgaineanjarriaketaogia

10ErranciecénIesusec,Ekarrieçaçueorainharrapatu dituçuenarrainetaric

11IganzenSimonPierris,etaeramanzuenlehorrerasarea ehunetaberrogeitahamahiruarrainhandizbetea:etaasko zirenguzientzat,ezzensareahautsi

12ErranciecénIesusec,ZatozteetaafalduEta discipuluetaricnehorezzanausartzengaldetzera,Noraiz hi?Jaunazelajakinik

13BadaethortendaJesus,etaartuzuenogia,etaematen zien,etaarrainakere.

14AudaorainirugarrenaldiaJesusekberediszipuluei erakustenzienbereburua,hilenartetikpiztuzanondoren

15.Badaafalduzutenean,esanzionJesusekSimonPedrori: Simon,Jonasensemea,haukbainogehiagomaitealnauzu? Diotsa:Bai,Jauna;badakizumaitezaitudalaHarkerran zaroen:Jatenemanenebildotsak.

16Erranzionberrizbigarrenaldiz:Simon,Jonasensemea, maitealnauzu?Diotsa:Bai,Jauna;badakizumaite zaitudala.Harkerranzaroen:Bazkaitzazueneardiak.

17Erranzionhirugarrenaldiz:Simon,Jonasensemea, maitealnauzu?Pedrokatsekabeturikirugarrenaldizerran ziolako:«Maitealnauzu?Etaerrancieçón,Iauna,gauça guciacdaquic;badakizumaitezaitudalaJesusekesanzion: Bazkaitzazunireardiak

18.Egiaz,egiazdiotsut:Gazteazinela,zintzilikatuetanahi zenuentokiraibiltzenzinen:bainazahartuegingozarenean, luzatukodituzueskuak,etabestebatekgerrikodizueta eramangozaitutokiraezlitzateke

19Hauerranzuen,aditzeraematenzuelazerheriotzez glorifikatukozuenJainkoa.Etahauerrancenean,erran cieçón,Jarrainiri

20OrduanPedrokitzulirik,ikusizuenJesusekmaitezuen diszipuluajarraitzenzuela;ceinereafaltzeanbulargainean makurtucen,etaerranceçan,Iauna,nordasaltzenzaituena?

21IkussirikPedrokerranzionJesusi:Jauna,etazer egingoduhonek?

22ErrancieçónIesusec,Baldinnaibadutegondadilani ethorriarteo,cerdahori?jarraitunazazu.

23.Orduanerranhauzabalduzenanaienartean,diszipulu huraezzenhilko;baina,naibadutnietorriarteegondadila, zerdahori?

24Haudagauçahauetaztestificatzenduendiscipulua,eta gauçahaucescribaturic:etabadaquiguecenharen testimonioaeguiadela

25EtabadaudeJesusekeginzituenbestegauzaaskoere, zeinak,bakoitzakidatziakbalira,ustedutmunduakberak ereezinizangolituzkeelaedukieskribatubeharreko liburuakAmen

ApostoluenEginak

1.KAPITULUA

1.Lehengotratatuaegindut,oTeofilo,Jesusegiteneta irakastenhasizenguztiaz, 2Hartuzutenegunerano,EspirituSantuarenbidez aginduakemanzizkionberakhautatutakoapostoluei.

3Ceinei-ereberepasioarenondoanbereburuabizirik erakutsibaitzionhainbatfrogahutsezinez,berrogeiegunez ikusirik,etaJainkoarenerreinukogauzezmintzatuz.

4Etahekiekinbildurik,aginduzienezzezatela Ierusalemetikaldeegin,aitzitikitxaroteaAitarenpromesa, zeina,dio,nitazentzunduzuen.

5ZerenJoanekbenetanbataiatuzuenurez;bañaEspiritu Santuazbataiatukozaretehemendikegungutxira

6.Badabilduziradenean,galdetuzioten,ziotela,Jauna, berrizitzulikoaldiozuoraingoanIsraelierreinua?

7Etaerranciecén,EzdagoquiçueçuecjaquiteaAitacbere ahalmeneanipinidituendemboraedodembora.

8Bañaartukodezueboterea,EspirituSantuazuengañera etorrizanondoan:etaizanenzareteenelekukoJerusalenen, etaJudeaguzian,etaSamarian,etalurrarenazkeneraino.

9Etagauzahaukerranzituenean,haiekikusizuten bitartean,hartuaizanzen;etahodeibatekhartuzuenhaien begietatik.

10Etazerurantzbegirazebiltzanbitartean,huraigotzean, huná,bigizonzeudenhaienondoanjantzizurizjantzita; 11.Zeinekereerranzuten:Galileatarrak,zergatikzaudete zerurabegira?ZuengandikzeruraeramanadenJesushau beraetorrikodazerurajoatenikusiduzuenbezala

12.OrduanitzulizirenJerusalemeraOlibadeitzenden menditik,hauda,Jerusalemdiklarunbatekobidaia

13.Etasartuziranean,iganzirangoikogelabatera,non egotenziranPedro,etaSantiago,etaJoan,etaAndres, Filipe,etaTomas,Bartolome,etaMateo,Santiago Alfeorensemea,etaSimonZelotes.etaJudasSantiagoren anaia.

14Hauekguziakbateginzutenotoitzeanetaotoitzean, emakumeekin,etaMariaJesusenama,etabereanaiekin

15EtaegunhetanPierrisjaikizendiscipuluenerdian,eta erranzuen:(Izenenkopuruaehunetaogeiinguruzen)

16Senideok,betebeharzenEskriturahau,Espiritu SantuakDabidenahozaurretikesanzuenJudasiburuz, zeinaJesushartuzutenengidariizanbaitzen

17.Zerengurekinzenbaturikzegoen,etaministeriohunen partezlortuzuen

18Etagizonharksorobaterosizuengaiztakeriaren sariarekin;etaburu-belarrieroririk,lehertuzenerdian,eta erraiguztiakirtenziren

19EtaJerusalemenbizizirenguziekezagutuzuten;eremu horriberenhizkuntzanAceldamadeitzenzaionbezala,hots, odoleremua

20ZerenidatzitadagoSalmoenliburuan:Berebizilekua desolatuaizanbedi,etaezbediinorbizi; 21Orgatik,JesusJaunagurearteansartuetairtenzen denboraguztiangurekinelkartuizandirengizonhauetarik, 22.Joanenbataiotikhasita,guregandikartatuzen egunerano,norbereordenatubehardagurekinbere resurrecciónarentestiguizateko

23Etaizendatuzituztenbi,JosedeitzenzenBarsabas, zeinazenJustodeitzenzena,etaMatias

24.Etaothoitzeginzuten,etaerranzuten:Zuk,Jauna, gizonguztienbihotzakezagutzendituzunak,erakutsezazu eabihauetatikaukeratuduzun

25.Judastransgresiozerorizenministerioetaapostolutza huntanpartehardezala,beretokirajoanzedin

26Etaemanzutenberenzozketa;etazorteaMatiasen gaineraerorizen;etahamaikaapostoluekinzenbatuzen.

2.KAPITULUA

1EtaMendekosteegunabetezenean,denakbatetorri zirentokibatean

2.Etabat-bateanethorrizenzerutikhotsbat,haizeindartsu batenantzera,etabetezueneseritazeudenetxeguzia

3Etaagertuzitzaizkienmihizatituaksuarenantzera,eta iarrizenhetarikobakoitzarengainean.

4EtaguziakEspirituSantuazbeteziran,etaasiziran bertzelengoaiezmintzatzen,Espirituakesatenzienbezela

5.EtaJerusalemenbiziziranJuduak,gizonjainkotarrak, zeruazpikonazioguzietatik

6.Etahauoihukatuzenean,jendetzabatuzen,eta nahasturikzegoen,zerenbakoitzakberehizkuntzan mintzatzenentzutenbaitzuen

7Etaguziaktxunditutaetamirestutazeuden,elkarriesaten ziotela,Huna,ezaldiragalilearrakmintzatzendirenhoriek guztiak?

8Etanolaentzutendugubakoitzakberemihian,nonjaio garen?

9Partoak,etamedoak,etaelamitak,etaMesopotamian, etaJudean,etaKapadozian,PontonetaAsianbizizirenak, 10Frigia,etaPanfilia,Egipton,etaLibiakoZirenaren ingurukotokietan,etaErromakoarrotzak,juduaketa proselitoak,

11Kretarreketaarabiarrek,entzutendituguguremihietan Jainkoarenobramiragarriakmintzatzen

12.Etaguziakharritutazeuden,etazalantzanzeuden, elkarriesatenziotela:Zeresannahiduhonek?

13Bestebatzuekisekaegitenzuten:Gizonhauekardo berrizbetetadaude.

14Pedrok,berriz,hamaikekinzutik,altxatuzuenbere boza,etaerranzieten:Judeakogizonak,etaJerusalemen bizizaretenguziak,ezagutuzazuehau,etaentzunezazute nirehitzak

15Zerenhauekezdiramozkortuak,usteduzuenbezala, egunarenhirugarrenorduabaizikezdela.

16BainaaudaJoelprofetakesandakoa;

17Etagertatukodaazkenegunetan,dioJainkoak,nire Espiritutikisurikodutharagiguziarengainera,etazuen semeeketazuenalabakprofetizatukodute,etazuen gazteekikuskariakizangodituzte,etazuenzaharrek ametsakegingodituzte.:

18Etanerezerbitzarietanereneskameengaineraisuriko dutnereEspirituaegunhaietan;etaprofetizatukodute: 19.Etamirariakegingoditutgoianzeruan,etaseinaleak beheanlurrean;odola,etasua,etake-lurruna: 20Eguzkiailuntasunbihurtukoda,etailargiaodol, Jaunarenegunhandietanabarmenhuraetorribainolehen. 21Etagertatukoda,Jaunarenizenadeitukoduena, salbatukoda

22.Israelgogizonak,entzunhitzhauek;JesusNazaretarra, zuenarteanJainkoarenonespenazuengizona,Jainkoak

zuenarteaneginzituenmirakuluetamirariaketaseinaleak, zuekeredakizuenbezala.

23Jainkoarenaitzinekokontseiluazetaaitzinekojakintzaz libratuzendutelarik,hartuduzue,etaeskugaiztoz gurutziltzatuetahileginduzue.

24CeinIaincoacresuscitatuvkandu,heriocominac askaturic:cerenecinahalcenhuraharicatxikiledin

25.ZerenDabidekmintzobaitaberataz:Betiaurreikusten nuenJaunaeneaitzinean,eneeskuinaldeanbaitago, hunkitueznadin;

26Argatikpoztuzenenebihotza,etapoztuzenenemihia; gaineraeneharagiaereitxaropeneanatsedenhartukodu;

27.Ezbaituzunerearimainfernuanutziko,ezbaituzu utzikozureSantuaustelkeriaikustea

28Bizitzekobideakezagutarazidizkidazu;pozbeteko nauzuzurearpegiarekin.

29Gizonak,senideok,askeesangodizuetDabiden patriarkaz,hiletalurperatuadela,etaberehilobiagurekin dagogaurarte.

30Beraz,profetaizanik,etajakinikJainkoakzinegin ziolazineginez,berelomokofruitutikharagiarenarabera, piztukozuelaKristoberetronuaneserizedin;

31Lehenagoauikusirik,Kristorenresurrectionazmintzatu zen,ezzelaberearimaifernuanutzi,ezbereharagiakez zuelaikusiustelkeria.

32IesushaurresuscitatuduJainkoak,zeinenguguztiok testimoniogaren

33.Beraz,Jainkoareneskuinetikgoratuaizanik,eta AitarengandikEspirituSantuarenpromesajasorik,zabaldu duorainikustenetaentzutenduzuenhau

34.ZerenDabidezdazeruraigo,bainaberakdio:Jaunak eneJaunariesanzion:Eserizaiteznireeskuinaldean 35Zureetsaiakzureoinenaulkibihurtuarte

36.BadakizubadaIsraelgoetxeguziak,Jainkoakegin duelagurutziltzatuduzuenJesushura,JaunaetaKristo 37Badaauentzutean,pikatuziranberenbiotzean,eta erranzietenPedrorietagainerakoapostoluei:Gizonanaiak, zereginendugu?

38OrduanPierrisecerranciecén,Damutu,etabatheya çaiteztegutaricIesusChristeniceneanbekatuenbarkatzeco, etarecebiturenduçueEspirituSantuarendohaina

39Zerenpromesadazuentzat,etazuensemeentzat,eta urrundaudenguzientzat,gureJainkoJaunakdeitukodituen guzientzat

40Etaberceberceanhitzhitzeztestificatuetaexhortatu ceçan,cioela,Salbaçaitezteecennationegaichtohunetic.

41Orduanberehitzaatseginhartuzutenakbataiatuakizan ziren:etaegunbereanhirurmillaanimaingurugehitu zitzaizkien

42EtairmojarraituzutenApostoluendoktrinaneta elkarkidetasunean,etaogiazatitzean,etaotoitzetan

43.Etabeldurraetorrizenanimaguziengainera,etaasko mirakuluetaseñaleeginzituztenApostoluek

44Etasinestenzutenguziakelkarrekinzeuden,etagauza guziakkomunzituzten;

45Etasalduzituenberenondasunaketaondasunak,eta banatuziengizonguziei,bakoitzakbeharzuenbezala.

46Etahekiek,egunguzianbateginiktenploan,etaetxez etxeogiahautsiz,jatenzutenberenjateabozkariozeta biotzbakartasunez.

47Jainkoalaudatzen,etaerriarenguziarekingraziaEta Jaunakelizarigehitzenzizkionegunerosalbatu beharrekoak

3.KAPITULUA

1PedroetaJoanelkarrekiniganzirentenpluraotoitzorduan,bederatzigarrenorduan.

2Etaeramanzutengizonbatbereamarensabeletikherren bat,zeinaegunerojartzenbaitzutenEderradeitzenden tenplokoatean,tenpluansartzenzireneilimosnaeskatzeko; 3PedroetaJoantenplurasartzerazihoazelaikusirik, limosnaeskatuzuen.

4EtaPedrokberebegiakikhusirik,Joanekinbatera,erran zuen:Begiragaitzazu

5.Etakasueginzien,haiengandikzerbaitjasotzekoasmoz.

6OrduanPedrokesanzuen:Ezdaukatzilarriketaurrerik; bañanikematenditudanakematendizut:Nazareteko Jesukristorenizeneanjaikietaibili.

7Etaeskumatikartuzuen,etaaltxatuzuen:etaberehala bereoineketaorkatilahezurrekindarhartuzuten

8.Etajauzieginik,zutikjarrizen,etaibiltzenzen,etasartu zenhekiekintenplora,ibiltzen,etajauzika,etalaudatzen zuenJainkoa

9.EtajendeguziakikusizuenhuraibiltzenetaJainkoa laudatzen:

10EtajakinzutenhurazelatenplokoateEderreanlimosna eserizena:etaharrituriketatxundidurazbetezirenberari gertatuzitzaionaz

11EtasendatuzenherrenakPierrisetaJoanieusten zituelarik,jendeguzialasterkajoanzitzaienSalomonen deitzendenatarian,harriturik

12EtaPedrokikhusizuenean,ihardetsizioenpopuluari: Israelgogizonak,zergatikharritzenzaretehauz?edo zergatikbegiratzengaituzuehaingogor,geureindarrezedo saindutasunezgizonhauibiltzeraeramanbagenubezala?

13.Abrahamen,etaIsaaken,etaJakobenJainkoak,gure arbasoenJainkoak,bereSemeaJesusgloriatudu;Cein entregatuetaukatueginzenutenPilatorenaitzinean,hura uzteaerabakizuenean.

14BainazuekukatueginzenutenSantuaetaJustoa,eta nahiizanzenutenhiltzailebatemanzezazuten;

15.EtahilzuenJainkoakhilenartetikpiztuduenbiziaren Printzea;horrenlekukogara

16Etaharenizenakbereizeneanduenfedearenbidez sendotudugizonhau,zeinaikustenetaezagutzenduzuen: bai,harenbidezdenfedeakemandiozuonguzienaitzinean ongitasunperfektuhau.

17Etaorain,anaiak,badakit,ezjakintasunagatikegin zenutela,zuenagintariekereeginzutenbezala

18BainanJainkoakbereprofetaguzienahozaitzinean erakutsizituengauzak,Kristoksufritubeharzuela,hala beteditu

19Damuzaitezte,bada,etakonbertituzaitezte,zuen bekatuakezabatuditzaten,Jaunarenaitzinetikfreskatzeko garaiaketorrikodirenean;

20.EtaigorrirenduJesu-Kristo,lenagopredikatuaizan zena

21Zeinekjasobeharduzerukoakmunduahasizenetik Jainkoakbereprofetasainduguzienahozerrandituen gauzaguzienordaintzekodenboretaraino

22ZerenMoisesekegiaesanzienarbasoei:Jaunakzuen Jainkoaksortukodizuezuenanaietatikprofetabat,ni bezala;beraentzungodezuteesangodizungauzaguztietan 23.Etagertatukoda,profetahuraentzunnahiezduen arimaoro,herriarenartetik,deseginendela.

24Bai,etaSamuelengandikprofetaguztieketa ondorengoek,hitzegindutenekere,egunhauenberrieman dute.

25ZuekprofetenetaJainkoakgurearbasoekineginzuen itunarensemeakzarete,Abrahamiesatenziotela:Etazure ondorengoanbedeinkatukodiralurrekosenideguztiak

26ZueilenengoJainkoak,bereSemeaIesuspizturik, igorrizuenzubedeinkatzera,zuetakobakoitzabere gaiztakeriatatikaldenduz

4.KAPITULUA

1Etapopuluarimintzatzenziotelarik,aphezak,eta tenplukoburuzagiaketasaduzeoaketorrizitzaizkien.

2Tristuraturikjendeariirakastenbaitzioten,etaJesusen bitartezhilenartetikresurrecciónapredikatzenzutelako

3.Etaeskuakezarrizizkieten,etaurrengoegunerañoatxiki zituzten,zerenorainilunabazen

4Halaere,hitzaentzunzutenetarikaskoksinetsizuten;eta gizonenkopuruabostmilainguruzen.

5Etagerthatuzenbiharamunean,berenburuzagiak,eta zaharrek,etalege-maisuak,

6.EtaAnasapheznagusi,etaKaifas,etaJoan,eta Alexandro,etaapaiznagusiarenfamiliakoguziak,bildu ziranJerusalemen

7.Etahekienerdianezarririk,galdetuzuten:Zerindarrez, edozerizenezeginduzuehau?

8OrduanPedrok,EspirituSantuazbeterik,esanzien: Herriarenburuzagiak,etaIsraelgozaharrak, 9Baldingauregungizoninpoenteariegindakoegintza onazaztertzenbagara,zerbidezosatuaden;

10.Jakizuezuekguziak,etaIsraelgoherriguziak,zeñaz gurutziltzatuzenutenJesukristoNazaretarrarenizenez, zeinaJainkoakhilenartetikresuscitatuzuena,harenbidez gizonhauzuenaitzineangelditzendela.

11Haudazuekeraikitzaileokezerezeanjarrizenuten harria,bazter-burubihurtudena

12.Eztabesteinonsalbaziorik:zerenezpadabesteizenik zeruazpiangizonenarteanemana,zeinenbidezsalbatu gaitezen

13.EtaikusirikPedrorenetaJoanenausardia,etaikhusi zuteneangizonezjakinaketaezjakinakzirela,miretsiziren etaezagutuzutenJesusekinizanzirela.

14Etahekiekinzutiksendatuazegoengizonaikusirik, ezinzutenezeresanharenkontra

15Bainankonziliotikaldeegitekoaginduzietenean, elkarrihitzeginzuten.

16Esanziotela:Zeregingodiegugizonhauei?Izanere, haiekegindutenmirakulunabarmenbatagerikoada Jerusalemenbizidirenguztientzat;etaezinduguukatu

17Bainajendearenarteangehiagohedatuezdadin, mehatxaditzagunhertsiki,ezdezatelahemendikaurrera nehoriizenhonetanhitzegin

18Etadeieginzieten,etaaginduzietenezzezatelabatere hitzegin,ezirakastekoJesusenizenean.

19BainanPierriseketaJoanekihardetsizieten,etaerran zieten:EazuzendenJainkoarenaitzineanzueientzutea Jainkoabainogehiago,juzgaezazue

20.Zerenezinduguesan,ikusietaentzunditugungauzak.

21.Bada,geiagomehatxatuzituztenean,utzizituztenjoan, ezzezatenezereridennolazigortukozituzten,jendearen gatik:zerengizonguziekgloriazutenJainkoaegin zenagatik.

22Izanere,berrogeiurtebainogehiagozituengizonak, zeinarisendabidekomirakuluhauerakutsibaitzuen

23Etautzirik,joanziranberentaldera,etajakinarazizuten apheznagusieketazaharrekesanzietenguztia

24.Etahorientzutean,altxatuzutenberenbozaJainkoari bat-batean,etaerranzioten:Jauna,hizera,etalurra,eta itsasoa,etahaietandagoenguztiaeginduzunJainkoa

25.NorkesanzuenzurezerbitzariDabidenahoz:Zergatik haserretudirajentilak,etaherriakgauzahutsalakirudikatu?

26Altxatuziranlurrekoerregeak,etaagintariakbildu ziranJaunarenkontraetabereKristorenkontra.

27Zerenegiaz,zurehaursantuarenkontra,zeñakgantzutu duzun,HerodesetaPonzioPilatojentilaketaIsraelgo populuabilduziran.

28Zerenegindezatelazureeskuaketazureaholkuak aurretikerabakitakoa

29.Etaorain,Iauna,begirahekienmehatxuak:eta emaidazuzurezerbitzariei,ausardiguzizzurehitzaerran dezaten

30.Eskualuzatuzsendatzeko;etaegindaitezelaseinaleak etamirariakzureJesushaursantuarenizenean

31Etaotoitzeginzutenean,astindueginzenelkartzen zirentokian;etaguziakEspirituSantuazbetheziran,eta ausardiazerranzutenJainkoarenhitza

32Etasinestenzutenenjendetzabihotzbakarrekoazen, etaarimabakarrekoa,etaezzuenesatenberakzituen gauzetatikezerbereazenik;bainagauzaguztiakkomunak zituzten

33.EtaindarandiarekinJesusJaunarenresurrecciónaren testigantzaemanzietenApostoluei:etagraziaandiazen guziengainean

34.Ezzenfaltazenikere:zerenlurrenedoetxeenjabe zirenguzieksaltzenzituzten,etasalduzirengauzen prezioakekartzenzituzten

35.Etajarrizituenapostoluenoñetan,etabanatzenzitzaien bakoitzaribeharzuenarenarabera

36EtaJosek,ApostoluekBarnabasdeitzenzutena,hauda, konsolazioarensemea,Lebita,etaZiprekolurraldekoa.

37Lurraedukirik,salduetadiruaekarri,etaapostoluen oñetanezarri.

5.KAPITULUA

1BainaAnaniasizenekogizonbatek,bereemaztearekin Safira,ondasunbatsalduzuen

2Etagordezuenprezioarenpartebat,bereemazteakere jakinik,etaekarrizuenpartebat,etaezarrizuen Apostoluenoñetan

3BainaPierrisecerrancieçón,Ananias,cergaticbethedu SatanashirebiotzaEspirituSantuarigezurraesateco,eta lurrarenprezioarenpartebatitzuldezazun?

4.Geratzenzenbitartean,ezalzenzurea?etasaldu ondoren,ezalzegoenzureesku?zergatikasmatuduzu

gauzahauzurebihotzean?ezdiozugezurrikesangizonei, Jainkoaribaizik.

5EtaAnaniashitzhaukentzuteanerorizen,etaemanzuen izpiritua:etabeldurhandiaizanzengauzahauekentzun zituztenguziak.

6Etajaikizirangazteak,zaurituetaeramanzuten,eta ehortzizuten

7.Etahiruordurenburuan,bereemaztea,zereginzenjakin gabe,sartuzenean

8EtaihardetsizioenPedrok:Esaniezadazueahainbeste salduzenutenlurra?Etaharkesanzuen:Bai,hainbesterako 9OrduanPierrisecerrancieçón,Nolatanadostuçarete IaunarenEspirituatentatzera?huna,zuresenarralurperatu dutenenoinakateandaude,etaeramangozaituzte

10Orduanerorizenberehalaharenoinetara,etaeman zuenmamua:etasarthuzirengazteak,etaarkituzutenhilik, etakanporaeramanzuten,beresenarrarekinlurperatu zuten

11.Etabildurandiaetorrizanelizaguzia,etagauzhauk adituzituztenguziengainera

12Etaapostolueneskuzaskoeginzirenherriarenartean seinaleetamirari;(etaguztiakbategindazeuden Salomonenatarian

13Etagañerakoetatiknehorezzenausartzenhaiekinbat eginik:bainapopuluakhandituzituen.

14EtafededunakaregehiagogehituzitzaizkionJaunari, gizonzeinemakumeugari)

15.Halanolaeriakkaleraaterazituzten,etaoheetaneta oheetanjarrizituzten,iragaitenzenPedrorenitzalak, bederen,haietakobatzukitzalzezan

16.JendebatereethorrizenJerusalemerainguruko hirietatik,gaixoaketaizpiritusatsuezaskatuakzeudenak, etaguziaksendatuakizanziren

17.Orduanjaikizenapaiznagusiaetaharekinzeuden guztiak(zeindaSaduzeoensekta)etahaserrebeteziren

18Etaezarrizituzteneskuakapostoluengainean,etasartu zituztenkartzelaarruntean.

19BainaJaunarenaingeruakgauezirekizituenkartzelako ateak,etaaterazituen,etaesanzuen:

20Zoazte,zutizaitezetaesantenpluanjendearibizitza honetakohitzguztiak

21Etahorientzutean,goizeangoizsartuzirentenplora, etairakastenzuten.BañaethorrizanSazerdoteNagusia, etaharekinziranak,etabilduzituanBatzarra,etaIsraelko semeensenatariguzia,etakartzelarabidalieutsenekartzera

22.Bañaguardiaketorriziranean,etakartzelanarkitu etziranean,itzuliziran,etaesanzuten:

23.Esatenziotela:Egiazeridenduguespetxeasegurtasun guziarekinitxia,etazaindariakkanpoanzutikateen aitzinean:bainaidekigenuenean,ezgenuenbarneaninor aurkitu

24.Badaapaizburuak,etatenplokoburuzagiaketa apaizburuekgauzahaukentzutean,zalantzanjarrizuten norainoheldukozenhau

25Orduanbatetorrizenetaerranzizkieten,zioela,Huna, presondegiraezarrizenituztengizonaktenploandaude,eta jendeariirakasten.

26Orduanjoanzenkapitainaofizioekin,etaekarrizien bortxarikgabe:zerenjendearenbeldurziren,harrikatuak izanezzitezen.

27Etaekarrizituztenean,jarrizizkietenkontzilioaren aitzinean,etagaldetuzienapheznagusiak:

28Erraitenziotela:Ezalgintuzuenhertsikiaginduez dezazuenizenhuntanirakatsi?etahuná,Jerusalembethe duzuezuendotrinaz,etagizonhonenodolaguregainera eramatekoasmoduzue.

29OrduanihardestençutenPierrisetaberceapostoluéc erranceçaten,Iaincoariobeditubeharduguguiçoneibaino

30GurearbasoenIainkoakresuscitatuzuenJesus,zeina zuekhiletazuhaitzbateanzintzilikatuzutena.

31JainkoakgoratudubereeskuinekoeskuarekinPrinzipe etaSalbatzaileizateko,Israelidamuaetabekatuen barkamenaemateko

32Etagugaragauzahauenlekuko;etahaladaEspiritu Santuaere,Jainkoakberariobeditzendioteneiemandiena. 33Horientzutean,bihotzamoztuzuten,etahaiekhiltzeko aholkuahartuzuten

34.Orduanaltxatuzenbatebatkontzilioan,Gamaliel deitzenzenFariseobat,Lege-doktorea,jendeguziaren arteanospeazuena,etaaginduzuenapostoluaklekutxobat ateratzeko;

35Etaesanzien:Israelgogizonak,kontuzibilizaiteztezer eginnahiduzuengizonhaueiburuz

36.ZerenegunoiekbainoleheniaikizenTheudas,norbait zelaharrotzen;zeñaribatuzitzaizkiongizonbatzuk, laurehuninguru:norhilzuten;etaguziak,berariobeditzen ziozkatenguziak,barreiatuakizanziren,etaezerezean geldituziren

37GizonhunenondoanaltxatuzenJudasGalileakoa zergarenegunetan,etajendeaskoerakarrizuenharen ondotik:huraeregalduzen;etaguziak,berariobeditzen ziotenakere,barreiatuziren

38.Etaoraidiotsuet:Utzitzazuegizonhauetarik,etautzi itzazue:zerenbaldinbadaaholkuhauedoobrahau gizonenabada,ezerezeangeratukoda

39BainabaldinIaincoaganicbada,ezindezuteirauli; Jainkoarenkontraborrokatzenerearkitzenzaituzteten

40Etaadosjarrizitzaizkion:etaapostoluakdeitueta kolpatuzituztenean,aginduzutenezzezatenIesusen izeneanhitzegin,etautzzitezen

41Etaaldeeginzutenkontseiluarenaitzinean,bozkarioz, harenizenagatiklotsapairatzekodigneizanzirelako.

42Etaegunerotenpluan,etaetcheguzietan,etzuten etzutengeldituJesuKristoirakastenetapredikatzen

6.KAPITULUA

1.Etaegunhetan,diszipuluenkopuruaugarituzenean, altxatuzenGreziarrenmurmuriobatHebrearrenkontra, zerenberenalargunakarbuiatuakbaitzireneguneroko zerbitzuan

2Orduanhamabiekdeieginzietendiscipuluenjendetza, etaerranzuten:EzdaarrazoiJainkoarenhitzautzieta mahaiakzerbitzatzeko.

3Argatik,anaiak,begirazazuezuenarteanzazpigizon berrizintzoak,EspirituSantuazetazuhurtziazbeteak, zeñakizendaditzakegunnegoziohauengain

4Bainagubethiothoitzetaraetahitzarenministeriora emanengara.

5Etaesaeraharkatseginzuenjendeguzia:etaaukeratu zutenEsteban,fedezetaEspirituSantuazbetea,etaFilipe, etaProkoro,etaNikanor,etaTimon,etaParmenas,eta NikolasAntiokiakoproselitoa

6ZeñakjarrizizkietenApostoluenaitzinean,etaothoitz eginik,eskuakezarrizizkieten.

7EtaJainkoarenhitzahandituzen;etaikasleenkopurua askougarituzenJerusalemen;etaapaiz-taldeandibat fedeariobeditzenzioten.

8EtaEstebenek,fedezetaindarrezbeterik,mirariaketa mirakuluandiakeginzituenjendearenartean

9.OrduanjaikiziranLibertinoensinagogadeitzenden sinagogatikbatzuk,etaZireniarrak,etaAlexandriarrak,eta KiliziakoaketaAsiakoak,Estebanekineztabaidan

10Etaezinizanzietenaurreeginberakmintzatzenzen zuhurtziarietaespirituari

11.Orduanmenperatuzituztengizonak,erraitenziotela: EntzunduguberbablasfemoakesatenMoiseseneta Jainkoarenkontra

12.Etahunkituzituztenpopulua,etazaharreak,eta eskribauak,etaethorrizitzaizkion,etaharrapatuzuten,eta eramanzutenkontziliora

13.Etaezarrilekukofaltsuak,erraitenzutenak:Gizonhau ezdagelditzenlekusantuhonenetalegearenkontrahitz blasfemagarriakesatea

14.Zerenentzunduguesaten,NazaretekoJesushonek suntsitukoduelalekuau,etaaldatukodituelaMoisesek libratuzizkigunohiturak

15.Etakontseiluaneseritazeudenguziek,haribegira jarririk,ikusizutenharenaurpegiaAingerubatenaurpegia bezala

7.KAPITULUA

1.Orduanerranzuenapheznagusiak:Halaotedirahauek?

2Etaesanzuen:Gizonak,anaiaketaaitak,entzunezazute; AintzazkoJainkoagureaitaAbrahamiagertuzitzaion Mesopotamianzegoenean,Charranenbiziizanbainolehen, 3Etaesanzion:Ilkizaitezzureherritiketazure senideetatik,etazatoznikerakutsikodizudanlurraldera

4.OrduanilkhizenKaldearrenlurretik,etabiziizanzen Charranen:etahandik,bereaitahilzenean,eramanzuen orainbizizaretenlurraldehonetara

5.Etaezzionondarerikemanbertan,ez,oinaezartzeko bezainbeste:halaereaginduzuenemangoziolaondasun gisa,etabereondorengoari,oraindikumerikezzuenean

6.EtahonelamintzatuzenJainkoak,berehazialurarrotz bateanegonzedin;etaesklaboetaraeramanetalaureunurte gaiztoakerregutuditzatela

7.Etazeinenesklabuizanendirennazioaepaitukodut, erranzuenJainkoak,etageroilkikodira,etazerbitzatuko nautetokihuntan.

8Etaemanzionerdainzisiokoituna,etahalaxesortuzuen AbrahamekIsaak,etaerdainduzuenzortzigarrenegunean; etaIsaakeksortuzuenJakob;etaJakobekhamabi patriarkaksortuzituen.

9Etapatriarkak,bekaizkeriakeraginda,salduzutenJose Egiptora:bainaJainkoaharekinzegoen

10Etalibratuzuenbereatsekabeguzietatik,etaemanzion graziaetazuhurtziaEgiptokoerregefaraoiarenaitzinean; etaeginzuenEgiptokoetabereetxeguzikogobernari.

11Bada,EgiptokoetaKanaangolurraldeguzianurritasun batetorrizen,etaatsekabehandia,etagurearbasoek etzutensustengurikaurkitu.

12BainaJakobekadituzuenean,Egiptonlaboreazegoela, bidalizituenlehenikgurearbasoak

13EtabigarrenaldianJoseezagutarazizietenbereanaiei; etaJoserenahaideakFaraoiarenberriemanzion.

14OrduanJosekbidalizuen,etabereaitaJakobdeiegin zuen,etaharensenideguziak,hirurogeietahamabost arima.

15IautsizenbadaJakobEgiptora,etahilzenberaetagure arbasoek,

16.EtaeramanzituztenSikemera,etaAbrahamekSikemen aitaEmmorrensemeeidirukopurubatentrukeerosizuen hilobianezarrizituzten

17BainanJainkoakAbrahamizineginzionpromesaren denborahurbilduzenean,herriahandituetaugarituzen Egipton.

18Besteerregebatsortuzenarte,Joseezagutzenezzuena 19Berakgaiztojokatuzuenguresenideekin,eta gaiztakeriakerregutuzizkionguregurasoei,berensemealabatxikiakkanporabotazezaten,biziezzitezen amaieraraino

20.Aldihartan,Moisesjaiozen,etaosodotoreaizanzen, etabereaitarenetxeanhazizenhiruhilabetez

21Etakanporabotazutenean,faraoiarenalabakhartu zuen,etaelikatuzuenberesemetzat.

22EtaMoisesikasiazenegiptoarrenjakinduriaguzian,eta indartsuazenhitzetanetaegintzetan

23.Etaberrogeiurtebetezituenean,berebihotzeraetorri zitzaionIsraelgosemeakbereanaiakbisitatzea

24Etaikusirikhetarikbatekgaizkisufritzenzuela, defendatuzuen,etamendekatuzuenzapaldua,eta egiptoarrajozuen

25Zerenustezuenbereanaiakulertukozutelanola Jainkoakbereeskuzlibratukozituen:bainahaiekezzuten ulertzen

26Etabiharamuneanagertuzitzaienliskarreanarizirela, etaberrirobateginnahiizanzien,zioela,Jaunak,anaiak zarete;zergatikgaizkiegitenduzueelkarri?

27Bainanhurkoarigaizkieginzuenakurrunduzuen, zioela:Norkjarrizaituguregaineanburuzagietajuez?

28Hilkoalnauzu,atzoegiptoarrarieginzenuenbezala?

29OrduanMoisesekigeseginzuenhitzhau,etaarrotz izanzenMadiangolurrean,nonbisemesortuzituen.

30Etaberrogeiurteigarozirenean,agertuzitzaionSina mendikobasamortuanJaunarenaingerubatsasibatean suzkogarrabatean.

31Moisesikusizuenean,harritutageldituzenikustaldiaz: etahuraikusterahurbiltzenzenean,Jaunarenbozaethorri zitzaion.

32NinaizzurearbasoenJainkoa,AbrahamenJainkoa, IsaakenJainkoaetaJakobenJainkoa.OrduanMoises dardareginzuen,etaezzenbehatzeraausartu

33OrduanesanzionJaunak:Kenduoinetakoakoinetatik, zerenzuzaudenlekualursainduada

34.Ikusidut,ikusidutEgiptondagoennireherriaren atsekabea,etahaienintziriakentzunditut,etajautsinaiz libratzeraEtaorainzatoz,bidalikozaitutEgiptora

35Moiseshau,zeinaukatuzuten,esatenzutela:Norkjarri zaituburuzagietajuez?horiberabidalizuenJainkoak sasietanagertuzitzaionaingeruareneskutikburuzagieta libratzaileizateko

36Etaaterazituen,mirariaketaseinaleakeginondoren Egiptokolurrean,etaItsasoGorrianetabasamortuan berrogeiurtez

37HaudaMoiseshura,Israelkosemeeierranziena: JaunakzuenJainkoaksortukodizuezuenanaietatikprofeta bat,nibezala;entzunendezute

38.Hauda,basamortukoelizanegonzenaSinamendian mintzatzenzitzaionAingeruarekin,etagurearbasoekin, guriematekoorakulubiziakjasozituena

39Zeñaigurearbasoekobedituezzieten,baizik berengandikurrunduzuten,etaberenbihotzeanitzuliziren Egiptora

40EsanziotelaAaroni:Egingaitzazujainkogure aitzineanjoangaitezen,zerenEgiptokolurretikatera gaituenMoiseshoniburuz,ezdakiguzergertatuden

41.Etaeginzutentxahalbategunhetan,etasakrifizioa eskainiziotenidoloari,etapoztenzirenbereneskuen obretan

42.OrduanJainkoaitzulizen,etautzizituenzeruko armadaadoratzera;profetenliburuanidatziadenbezala, Israelgoetxea,eskainialdizkidazuehildakoabereaketa sakrifizioakbasamortuanberrogeiurtez?

43Bai,MolokentabernakuluaetaRemphanzure jainkoarenizarrahartuzenituen,haiekadoratzekoegin zenituztenirudiak,etaeramangozaitutBabiloniatik haratago

44Gurearbasoekizanzutenbasamortuantestigutegiko tabernakuloa,berakaginduzuenbezala,Moisesimintzatuz, berakikusizuenmoldearenaraberaeginzezan

45Ceinere,ondorenetorrizirengurearbasoekereeraman zutenJesusekinjentilenjabegora,zeinakJainkoakgure arbasoenaitzineanbotazituenDabidenegunetaraino;

46HarkarkituzuenJainkoarenaurreangrazia,etaarkitu nahiizanzuenJakobenJainkoarentabernaklebat.

47BainaSalomoneketxebateraikizion

48Halaere,Goi-goikoaezdaeskuzeginikotenpluetan bizi;profetakdioenbezala,

49Zeruadaenetronua,etalurraeneoinenaulkia:zeretxe eraikikonazue?dioJaunak:edozeindanereatsedenlekua?

50.Ezalditunereeskuakegingauzahauekguziak?

51Lepogogorrak,etabihotzezetabelarrizzirkunciziorik gabe,betiEspirituSantuariaurreegitendiozue:nolazuen gurasoekeginzutenbezala.

52Zeinprofetetatikeztutepersekutatuzuenarbasoek?eta hilegindituzteJustoarenetorreraaurretikerakutsizutenak; zeinenorainsaltzaileetahiltzaileizanzarete:

53ZeinekaingeruendisposiziozLegueaartudezute,eta ezpaitutebete

54Gauçahaucençunciradenean,bihotzahunquiceçaten, etahaguinezhatz-haginçuten

55BainaharcEspirituSantuazbetheacegoela,beguiceçan cerura,etaikusceçanIaincoarengloria,etaIesus Iaincoarenescuineancegoela

56Etaerranzuen:Huna,ikustendutzeruairekirik,eta gizonarenSemeaJainkoareneskuinaldeanzutik.

57Orduanoihuhandizoihueginzieten,belarriakitxi,eta bat-bateanlasterkaeginzutenharengainera

58Etabotazuenhiritik,etaharrikaeginzuten:eta lekukoekberenjantziakezarrizituztenSaulzeritzangazte batenoinetan.

59EtalapidatuzutenEsteban,Jainkoarioihueginez,eta ziotela:JesusJauna,artuzaiteeneespiritua

60.Etabelaunikaturik,oihueginzuenbozozenez,Jauna, ezdezazuelautzibekatuauhaienkarguEtahauesan zuenean,loakhartuzuen

8.KAPITULUA

1EtaSaulekbereheriotzeaonartzenzuenEtagaraihartan, Jerusalemenzegoenelizarenkontrakojazarpenhandiaizan zen;etadenaksakabanatuakizanzirenJudeakoeta Samariakoeskualdeetan,apostoluakizanezik

2EtagizondebotoakeramanzutenEstebanbere ehorzketara,etanegarandiaeginzutenharengainean.

3Saulek,elizarenhondamendiaeginzuen,etxeguzietan sartuz,etagizon-emakumeakharrapatzeankartzelansartu zituen

4Berazbarreiatuakzeudenaknonahijoanzirenhitza predikatzen.

5OrduanFilipejautsizenSamariakohirira,etapredikatu zienKristo

6.Etapopuluakbat-bateanbehatuzituenFelipekerran zituengauzei,entzunetaikusirik,berakegitenzituen mirakuluak

7.Zerenizpiritusatsuak,oihuzoihuz,ilkizirenhekienjabe zirenaskotarik:etaanhitzparalisiakharturik,etaherrenak, sendatuakziren

8.Etapozhandiaizanzenhirihartan.

9Bainabazengizonbat,Simondeitzenzena,zeina lehenagohiribereansorginkeriazbaliaturik,etaSamariako jendeasorginzuen,bereburuahandibatzelaemanez.

10Beraiguziekbehatzenziotentxikienetikhandienera, ziotela,GizonaudaJainkoarenindarhandia

11.Etabegirunezutenhura,zerenaspaldikosorginkeriaz sorginzituelako

12BañasinistuzuteneanFilipekpredikatzenzituela JainkoarenerreinuazetaJesu-Kristorenizenaz,bataiatu zirengizonaketaemakumeak

13OrduanSimonekberakeresinhetsizuen:etabataiatu zenean,Feliperekinjarraituzuen,etamirariakikusirik, egitenzirenmirakuluaketaseinaleak

14Bada,JerusalemenzeudenapostoluekSamariak Jainkoarenhitzaartuzuelaentzutean,igorrizietenPedro etaJoan

15Jautsizirenean,otoitzeginzutenhaienalde,Espiritu Santuaartuzezaten.

16(Ecenezbaitzenorainohetaricbaterengaineraerori: eurakbaizikIesusIaunareniceneanbataiatuiçandira)

17.Orduanezarrizituzteneskuak,etaEspirituSantuaartu zuten

18EtaikusirikSimonekapostolueneskuakezarriz EspirituSantuaemanzela,eskainiziendirua.

19Esatenziotela,Emaidazuniriereahalmenhau,nori eskuajartzendiodanari,EspirituSantuaerrezibidezan.

20BainanPedrokerranzioen:Zurediruazurekingal gaitezen,zerenustebaituzuJainkoarendohainadiruzeros daitekeela

21.Ezdaukazuezparterikezzorterikgaihonetan:zeren zurebihotzaezdazuzenaJainkoarenaitzinean

22Damuzaitez,bada,zuregaiztakeriahonetaz,etaothoitz egizuIainkoari,baldinzurebihotzekopentsamendua barkatukobazaizu

23.Zerensumatzendut,mingotsarenbehazuneaneta gaiztakeriarenlokarrianzaudela

24OrduanihardetsizuenSimonek,etaerranzuen:Othoitz egizueJaunarienegatik,erranzenituzkeengauzhauetarik batereethorriezdezadanniregainera

25Etahek,testigantzaeginetaJaunarenhitzapredikatu zutenean,itzulizirenJerusalemera,etapredicatuzuten EbanjelioaSamaritarrenherriaskotan

26.EtaJaunarenaingeruakmintzatuzioenFilipi,zioela: JaikietazoazhegoalderantzJerusalemdikGazarajaisten denbidera,zeinadenbasamortua

27Etajaikirik,joanzen,etahunáEtiopiakogizonbat, KandazeEtiopiarrenerreginarenmenpekoaginteandibat, zeinaberealtxorguziarenardurazuena,etaJerusalenera ethorrizenadoratzera

28Itzulizen,etaberegurdianeseritairakurtzenzuenIsaias profeta

29.Orduan,EspirituakerranzionFilipi:Hurbilzaitez,eta elkartuzaitezgurdihonetara

30EtaFilipekharalasterkajoanzen,etaentzunzuen irakurtzenzuenIsaiasprofeta,etaesanzuen:Ulertzenal duzuzerirakurtzenduzun?

31Etaerranzuen:Nolanaiteke,norbaitekgidatuezpada? EtaothoitzceçanFeliperi,iganetaharequineseriledin.

32IrakurrizuenEskriturarenlekuahauzen:ardibatbezala eramanzutenhiltegira;etamoztailearenaurreanarkume mutubatbezala,ezzuenahoaireki;

33Harenumiliazioanberejuizioakenduzen:etanork kontatukoduberebelaunaldia?berebizialurretikkendua baita.

34EtaihardetsizioeneunukoakFilipi,etaerranzioen: Othoiztendizut,norenmintzodaauprofeta?bereburuaz, edobestegizonbatena?

35OrduanFelipekahoaidekizuen,etahasizenScriptura berean,etapredikatuzionJesus

36.Etabideanzihoazela,urbatetaraethorriziren,etaerran zueneunukoak,Huna,hunaura;zerkeragoztennau bataiatzea?

37.EtaFilipekerranzuen:Baldinsinestenbaduzuzure biotzguziaz,egindezakezuEtaihardestençuelaerran ceçan,SinestendutJesu-CristodelaIaincoarenSemea

38.Etamanatuzuengurdiageldizedila:etabiakuretara jautsiziren,Filipeetaeunukoa;etabataiatuzuen

39Etaiganzireneanuretatik,JaunarenEspirituakeraman zuenFilipe,etaeunukoakezzuengeiagoikusi; 40BañaFilipearkituzanAzoton:etairagaitenzalaerri guzietanpredikatzenzuen,Zesarearahelduarte

9.KAPITULUA

1.EtaSaulek,ordea,Jaunarenikasleenkontrako mehatxuaketasarraskiakbotarik,joanzenapaiz nagusiarengana.

2EtaeskatuzizkionDamaskorakogutunaksinagogetara, baldinekitenbazituenbidehunetarik,gizonakala emaztekiakzirela,Jerusalemeraestekaturikekarzezan

3.Etabideanzihoala,hurbilduzenDamaskora,etabatbateanargibatargituzuenhareninguruan

4Etaerorizenlurrera,etaentzunzuenbozbatesaten ziotela:Saulo,Saulo,zergatikjazartzennauzu?

5Etaerranzuen:Noraizhi,Jauna?EtaJaunakesanzuen: NinaizJesus,zukjazartzenduzuna:kostaegitenzaizu astintzenkontraostikobatematea

6Etaikaraturiketatxunditutaesanzuen:Jauna,zernahi duzunikegindezadan?EtaJaunakesanzion:Jaikieta zoazhirira,etaesangodazereginbeharduzun

7Etaharekinzihoazengizonakgeldirikgeldituziren, ahotsbatenzuten,bainanehorikusigabe.

8EtaSauljaikizanlurretik;etabegiakideki zitzaizkionean,ezzueninorikusi:bainaeskutikeramaneta Damaskoraeramanzuten.

9Etaegonzenhiruregunikusigabe,etaezzuenjanez edan

10.EtabazenDamaskonAnaniaszeritzandiszipulubat; etaesanzionJaunakikuskeran:AnaniasEtaerranzuen: Hunahemennago,Jauna

11EtaJaunakerranzion:Jaiki,etazoazZuzendeitzenden kalera,etagaldetuJudasenetxeanTarsokoSaulodeitzen denbat,zerenhunáotoitzegitendu.

12EtaikusiduAnaniasdeitzendengizonbatbisiobatean sartzenarizela,etaeskuaezarrizharengainean,ikuszezan 13.OrduanAnaniasekihardetsizuen:Jauna,aditudiat askorigizonhunetaz,zenbatgaiztoegindituenzure saindueiJerusalemen

14.Etahemendaukaaphezburuetatikzureizenadeitzen dutenguziaklotzekoaginpidea

15BainanJaunakerranzioen:Zoaz,zerenneretzatontzi hautatuada,jentilen,erregeenetaIsraelgosemeenaurrean nireizenaeramateko

16Zerenerakutsikodiotzeingauzahandiakjasanbehar ditueneneizenagatik.

17EtajoanzanAnanias,etasartuzanetxean;etaeskuak gañeanjarririkesaneutsan:Sauloanaia,zetorrenbidean agertuzanJesus,bialdunauzu,zureikusmenajasodezazun, etaEspirituSantuazbeteaizandezazun

18Etaberehalaerorizenharenbegietatikezkatakbezala: etaberehalaikusizuen,etajaikizen,etabataiatuzen.

19Etaharagiaartuzuenean,sendotuzanOrduanegon zenSaulegunbatzutanDamaskonzeudendizipuluekin

20.EtaberehalapredikatuzuenKristosinagogetan,ecen JainkoarenSemeadela

21Bainaentzutenzutenguztiakharritutazeuden,eta esatenzuten;EzaldahauJerusalenenizenhaudeitzen zutenaksuntsituzituena,etaasmohorretaraetorrizena, apaiznagusieilotutaeramateko?

22.Saulek,ordea,aregehiagoindartzenzuen,etanahastu zituenDamaskonbizizirenjuduak,frogatuzhuraberadela Kristo

23.Etaegunaskobeteondoren,juduekaholkatuzuten hurahiltzeko

24BainanhaienitxaropenaezagutuzutenSaulekEtagau etaegunzaintzenzituztenateakhurahiltzeko.

25Orduandizipuluekhartuzutengauez,etajautsizuten saskibateanhormarenondoan.

26EtaSaulIerusalemeraethorrizenean,nahizuenbere diszipuluekinelkartzeko:bainaguziakharenbeldurziren, etaetzutensinetsihuradiszipuluazenik

27.BañaBernabasekartuzuen,etaeramanzioen apostoluengana,etakontatuziennolaikusizuenbidean Jauna,etamintzatuzitzaiola,etanolaausardiazpredikatu zuenDamaskonJesusenizenean

28EtazegoanhekiekinsartzenetairtetenJerusalemera

29.EtaausardiazmintzatzenzenIesusIaunarenizenean, etadisputatzenzuenGreziarrenkontra:bainahaiekhiltzera joanziren

30.Etaanayeekjakinzutenean,eramanzutenZesareara, etaigorrizutenTarsora

31OrduanElizakatsedenhartuzutenJudea,Galileaeta Samariaguzian,etaedifikatuakizanziren;etaJaunaren beldurrez,etaEspirituSantuarenkonsolamenduanibilliak ugarituziran.

32.Etagerthatuzen,Pierrisaldeguzietatikigarotzean, jautsizenLidanbizizirensainduengana 33EtaarkituzuenhanEneaszeritzangizonbat,zortzi urtezbereoheagorderik,etaparalíticerizen.

34EtaesanzionPedrok,Eneas,Jesu-Kristoksendatzen zaitu:jaikietaeginzureoheaEtaberehalajaikizen

35EtaLidanetaSaronenbizizirenguziekhuraikusizuten, etaJaunaganaitzuliziren

36.Bada,bazenJoppenTabitadeitzenzendiszipulubat, zeinainterpretaziozDorkasdeitzendena:emaztehaubetea zeneginzituenobraonezetalimosnaz

37.Etagerthatuzenegunhetan,erizela,etailzen:zeinak garbituzutenean,goi-gelabateanezarrizuten

38EtazerenLiddaJopperenondoanbaitzen,eta diszipuluekentzunzutenezhanzegoelaPierris,bigizon igorriziozkaten,othoizezzedilahekienganaetortzeko

39Orduan,PedrojaikietahaiekinjoanzenIritsizenean, eramanzutengoikogelara:etaalargunguztiaknegarrez egonzirenharenondoan,etaDorkasekeginzituenjantziak etajantziakerakusten,berahaiekinzegoela

40.BainaPedrokguziakaterazituen,etabelaunikaturik otoitzeginzuen;etagorputzeraitzulirik,esanzuen:Tabita, jaikizaitezEtabegiakirekizituen:etaPedroikusizuenean, eserizen.

41Etaemanzioneskua,etaaltxatuzuen,etasainduaketa alargunakdeituzituenean,aurkeztuzuenbizirik

42.EtaezagutuaizanzenJopeguzian;etaaskoksinetsi zutenJaunagan

43Etagerthatuzen,egunaskoegonbaitzenJopperen Simonlarrutzailebatekin.

10.KAPITULUA

1BazenZesareanKorneliodeitzenzengizonbat,italiar bandakoehuntaribat,

2.Gizondebotoa,etaJainkoarenbeldurzenabereetxe guziarekin,limosnaaskoemanziozkanjendeari,etabeti Jainkoariothoitzegitenzion

3.Ikusizuenikuspenbatean,egunarenbederatzigarren ordualdera,JainkoarenAingerubatsartzenzitzaiola,eta esatenziotela,Kornelio

4.Etabegiratuzuenean,beldurtuzen,etaesanzuen:Zerda, Jauna?Etaesanzion:Zureotoitzaketazurelimosnaigan diraJainkoarenaurreanoroigarritzat.

5EtaorainigorrigizonakJopara,etadeituSimonbati, zeinenabizenadenPedro

6OstatuadaSimonontzatzailebatekin,zeinarenetxea itsasoondoandagoen:berakesangodizuzereginbehar duzun

7EtajoanzaneanKornelioriesaneutsanAingerua,dei eginzituanbereetxekobizerbitzarietatik,etabetiberezain zeuzkatenensoldadudebotobati;

8.Etagauzaoiekguziakadiarazizituanean,igorrizituen Jopara

9Biharamunean,bideanzihoazela,etahirirahurbildu zirenean,Pedroigozenetxe-gaineraotoitzegitera,seioren aldera

10Etagosehandiaizanzen,etajannahizuen:bainahaiek prestatzenarizirela,erorizentrantzean.

11Etaikusizuenzeruairekitzen,etaontzibatharengana jaisten,lauizkinetanoihalhandibatbezala,etalurrera jaisten.

12Nonzeudenlurrekolauoinetakoabereak,eta basapiztiak,etaarrastaka,etazerukohegaztiak

13.Etaetorrizitzaionbozbat:Jaiki,Pedro;hil,etajan.

14BainaPedrokerranzuen:Ez,Jauna;zerenezbaitut sekulajanarruntaedokutsatuadengauzarik

15Etabozakberrizerranzionbigarrenaldiz:Jainkoak garbituduena,ezdezazuladeitzenarrunt

16.Aueginzanirualdiz:etaontziaberrizjasozanzerura. 17Bada,Pedrokberebaitanzalantzanzebilelazeresan nahizuenikusizuenikuskerahonek,huná,Korneliotik bidalitakogizonekgaldeeginzutenSimonenetchea,eta ateaurreanjarriziren

18EtadeieginetagaldetuzueneaSimon,zeinaPedro deitzenzena,hanostatuostatuotezen.

19Pedrokbisioanpentsatzenzuenbitartean,Espirituak esanzion:Huna,hirugizonzurebiladabiltza

20.Jaikizaitez,bada,etajautszaitez,etazoazhaiekin,ezer ezdudaturik:zerennikigorriditut

21OrduanPedrojautsizenKorneliotikberagana bidalitakogizonengana;etaesanzuen:Huna,ninaiz bilatzenduzuna:zerdazergatiketorrizarete?

22Etaerranzuten,Korneliozenturioa,gizonzuzena,eta Jainkoarenbeldurdena,etajudutarrennazioguziarenberri onadena,AingerusaindubatekJainkoarengandik ohartarazizuenzureetxerabereetxerabidaltzeko,eta entzuteko.zurehitzak.

23Orduandeithuzituen,etaostatuemanzituen BiharamuneanjoanzenPedrohekiekin,etaJopekoanaia batzukberarekinbaterajoanziren.

24EtabiharamuneansartuziranZesareanEtaKorneliok itxarotenzituen,etabilduzituenberesenideaketa hurbilekolagunak.

25EtaPedrosartzean,Korneliokatzemanzion,etabere oinetaraerorizen,etaadoratuzuen

26.BainaPedrokhartuzuen,zioela,Jaikizaitez;Niere gizonanaiz

27Etaberarekinmintzatzenarizela,sarthuzen,etaarkitu zituenaskobilduak.

28Etaesanzien:Badakizuenolalegezkontrakoadenjudu batentzatelkartzea,edobestenaziobatekobatengana etortzea;bainaJainkoakerakutsiditezdudalainorarrunt edokutsatudeituko

29.Horregaitikethorrinaizzuganakontrajarrigabe,eske bidaliaizannaizenean:galdetzendutbada,zertarakobidali nauzutennigatik?

30EtaKorneliokesanzuen:Duelalauegunbarauegin nuenorduhonetaraarte;etabederatzioreneanothoitzegin nuennereetxean,etahuná,gizonbatjarrizennireaurrean jantziargizjantzita,

31Etaerranzuen:Kornelio,zureotoitzaentzunada,eta zurelimosnakoroitudiraJainkoarenaitzinean

32.Bidalibada,Joppera,etadeituSimon,zeinenabizena daPedro;ostatuadagoSimonontzatzailebatenetxean itsasoertzean:zeinek,datorrenean,hitzegingodizu

33.Berehala,bada,igorrinuenzuregana;etaondoegin dezuetorrizarelaOrainbadaguguztiokJainkoaren

aitzineangabiltza,Jainkoakagindudizkizutengauza guztiakentzuteko.

34OrduanPedrokahoaidekizuen,etaerranzuen:Egiaz jabetzennaizJainkoakezduelapertsoneierrespetatzen.

35.Bainannazioguzietanharenbeldurdena,eta zuzentasunaegitenduena,ontzathartzendaharekin

36JainkoakIsraelgosemeeiigorrizienhitza,Jesu Kristorenbidezbakeapredikatzenzuela:

37Badakizuehitzhura,Judeaguzianargitaratuzena,eta Galileatikhasizena,Joanekpredikatuzuenbataioaren ondoren;

38NolaIainkoakungituzuenJesusNazaretarraEspiritu Santuazetaindarrez:zeñakzihoazenongiegiten,eta sendatzendeabruakzapalduzituztenguztiak;Jainkoa harekinbaitzen

39.EtagujuduenlurreanetaJerusalemeneginzituen guzienlekukogara;zeinazuhaitzbateanhiletaurkatu zuten:

40.Jainkoakirugarreneguneanresuscitatuzuen,eta erakutsizuen;

41Ezpopuluguziari,baiziketaJainkoarenlehen aukeratutakotestiguei,guriere,hilenartetikresuscitatu ondorenharekinjanetaedandugunok

42Etaaginduzigunerriaripredikatzeko,etatestigantza zezalaJainkoarengandikbizkorrenetahildakoenJuez izatekoezarriaizanzena

43Harengantestimoniatzenduteprofetaguciac,ecen hareniceneansinhestenduenacbekatuenbarkamendua jasokoduela

44Pedrokoraindikhitzhaukerraitenzituenbitartean, EspirituSantuaerorizenhitzaenzutenzutenguztien gainera

45Etasinistuzutenerdainkoakharritutazeuden, Pedrorekinetorrizirenguziak,zerenjentileiereisuri baitzenEspirituSantuarendohaina

46Zerenadituzituztenlengoaiezhitzegiten,etaJainkoa handitzenzuten.OrduanPedrokerantzunzion:

47Nehorkdebekatualdezakeura,ezdaitezelabataiatu, EspirituSantuagukbezainongihartudutenak?

48.EtaaginduzienbataiatzeaJaunarenizenean.Orduan othoitzeguitençutenegunbatzuiçanzedin

11.KAPITULUA

1EtaadituzutenJudeanzeudenapostolueketaanaiak, jentilekereJainkoarenhitzajasozutela.

2EtaPedroJerusaleneraiganzenean,erdainkoakzirenak berarekinpugnatzenziren.

3Esanziotela:Sartuzinenzirkunziziogabeko gizonengana,etahaiekinjanzenuen

4BainaPedrokasieratikentsaiatuzuenkontua,etaazaldu zienaginduz,zioela:

5Jopehiriannengoenotoitzegiten,etatrantzebatean ikusinuen,ontzibatjaisten,lauertzetatikzerutikjaisten zenizarahandibatbezala;etanirierehelduzitzaidan:

6Begiakitxinituenean,behatunuen,etaikusinituen lurrekolauoinetakoabereak,etabasapiztiak,etaarrastaka, etazerukohegaztiak

7Etaentzunnuenbozbatesatenzidan:Jaiki,Pedro;hil etajan.

8Bainanikerrannuen:Ez,Jauna,zerenezbaitaezer arruntedokutsaturiksartueneahoaninoiz

9Bainabozakerantzunzidanberrizzerutik:Jainkoak garbituduena,ezzaitzateladeitzenarrunt.

10Etahauhiruraldizeginzen:etaguziakberrirozerura eramanziren.

11.Etahuná,berehalairugizonethorriziradenninengoen etxera,Zesareatikbidaliaknigana

12EtaEspirituakaginduzidanhekiekinjoatea,ezer zalantzanjarrigabe.Gaineraseianaiahaueknirekinbatera joanginen,etagizonarenetxeansartuginen:

13EtaerakutsizigunnolaikusizuenAingerubatbere etxean,zutikjarrietaesanzion:BidaligizonakJoppera,eta deituSimon,zeinenabizenadenPedro;

14.Norkesangodizkizutehitzak,zeinenbidezzuetazure etxeguziasalbatukozarete

15Etamintzatzenhasinintzenean,EspirituSantuaerori zenhaiengainera,hasieranguregainerabezala.

16OrduanorhoitunintzenJaunarenhitzaz,nolaerran zuela,Joanesegiazbataiatuzuenurez;bañaEspiritu Santuazbataiatukozarete.

17Iainkoakbadaemanzienguribezala,Jesukristo Jaunagansinistugintuenbezala;zernintzenni,Jainkoari aurreeginnezakeela?

18Gauçahaucençuncitzatenean,ixilceçaten,eta glorificatuceçatenIaincoa,cioitela,Iaincoacbadajentileiereemandiedamuavicitzeco.

19Bada,Estebaneninguruansortuzenpersekuzioagatik barreiatuakzeudenak,Feniziara,etaZipreraino,eta Antiokiarainojoanziren,hitzainoripredikatzenziotela Judueibakarrik

20EtahetarikbatzukZiprekoetaZirenekogizonakziren, Antiokiaraethorririk,GreziarreimintzatzenzietenJesus Jaunapredikatzen

21EtaJaunareneskuahekiekinizanzen,etajendeaskok sinetsizuten,etaitzulizirenJaunagana.

22OrduangauzahauenberriJerusalenenzegoenElizaren entzuterairitsizen,etabidalizutenBarnabas, Antiokiarainojoanzedin.

23Etaethorrizenean,Jainkoarengraziaikhusizuenean, poztuzen,etaexhortatuzituenguziak,biotzekogogoz Iaunariatxikizezaten.

24Zerengizononazen,etaEspirituSantuazetafedez betea:etajendeaskogehituzitzaionJaunari

25OrduanBernabeTarsorajoanzen,Saulenbilatzera.

26Etaaurkituzuenean,eramanzuenAntiokiaraEta gerthatuzen,urteosoaelizarekinelkartuetajendeasko irakatsizutela.Etadiszipulueikristaudeitzenzieten lehenikAntiokian

27.EtaegunhetanethorrizirenprofetakJerusalemdik Antiokiara

28EtaaltxatuzenhetarikbatAgabozeritzana,etaadierazi zuenEspirituazmunduguzianurritasunandiaizangozela, zeinagertatuzenKlaudioZesarrenegunetan.

29Orduandiszipuluek,bakoitzabereahalmenarenarabera, erabakizutenJudeanbizizirenanaieisorospenabidaltzeko

30Horiereeginzuten,etaigorrizietenzaharrei BernabasenetaSauleneskutik

12.KAPITULUA

1.Aldihartan,Herodeserregeakeskuakluzatuzituen Elizakozenbaitimintzeko

2EtaezpatazhilzuenSantiagoJoanenanaia

3Etaikusizuelakojudueiatseginzitzaiola,Pedroere hartzerajoanzen.(Orduanizanzirenlegamiagabekoogien egunak)

4.Etaatzemanzuenean,kartzelansartuzuen,etalau soldadulaurdeneiemanzietengordezezaten;Aste Santuarenondorenherriariateratzekoasmoarekin

5Bada,Pedropresondegiangordezuten:bañaElizak othoitzegiterikgabeeginzenharengatikJainkoari.

6EtaHerodesekateranahizuenean,gauhartanPedrobi soldadurenarteanlozegoen,bikateezlotuta:etaate aurreanzaindariakkartzelangordezuten

7Etahuná,JaunarenAingeruaethorrizitzaionharen gainera,etaargibatdistiratuzuenpresondegian:etajo zuenPedroalboan,etaaltxatuzuen,zioela:Jaikizaitez lasterEtakateakeskuetatikerorizitzaizkion

8.EtaerranzioenAingeruak:Gerrikoa,etalotuzure oinetakoakEtahalaeginzuenEtaerrancieçón,Botahire soñecoahireingurura,etajarraituniri

9.Etailkirik,jarraituzion;etaezjakinegiazelaaingeruak eginzuena;bainaikuspenbatikusizuelaustezuen

10Lenbizikoetabigarrenauzotikigarozirenean,hirira ematenduenburdinazkoatarirahelduziren;zeñakberez idekizien:etailkizirankalebatetatik;etaberehala aingeruaaldeeginzuenharengandik

11.EtaPedrokberebaitanethorrizanean,erranzuen: Orainbadakitziur,JaunakbereAingeruabidaliduela,eta libratunauHerodeseneskuetatik,etaJuduenherriaren itxaropenguzietatik.

12Etakontuaharturik,ethorrizenJoanenamaren Mariarenetxera,zeinenabizenazenMarkos;nonasko bilduzirenotoitzegiten.

13EtaPedrokathekoateajozuenean,neskatxabatetorri zenentzutera,Rodazeritzana

14.EtaPedrorenahotsaezagutuzuenean,etzuenateaideki pozagatik,bainalastereginzuen,etakontatuzuennola Pedrozegoenathearenaurrean

15.Etaerranzioten:Eroazara.Bainahalaxezela baieztatzenzuenetengabeOrduanesanzuten:Haren aingeruada

16.BainaPedrokjokajarraituzuen:etaateaidekietahura ikusirik,harritutageldituziren

17Bainahark,eskuarekinkeinueginez,ixilzezaten, aditzeraemanziennolaJaunakkartzelatikaterazuen.Eta harcerranceçan,ZoaztegauçahauceracusteraSantiagori etaanaieiEtaaldeeginzuen,etabestelekubaterajoanzen

18.Bada,egunaeginbezainlaster,ezzenzalapartatxikia soldaduenartean,zergertatuzenPedrori

19.EtaHerodesekharenbilaibiltzenzenean,etaetzuen arkitu,aztertuzituenzaindariak,etamanatuzuenhil zitezenIautsizanJudeatikZesareara,etahangeldituzan

20EtaHerodesosoatsekabetuzenTirokoetaSidongo haiekin:bainahaiekbatetorrizirenharengana,etaBlasto erregearenganberalaguneginzutenez,bakeaeskatuzuten; zerenberenherrialdeaerregearenaberriazelikatzenzen

21Etaegunbatean,Herodes,errege-jantzizjantzirik,jarri zenberetronuan,etaoraziobateginzien

22.Etaherriakoihubatemanzuen,esanez:Jainkoaren ahotsada,etaezgizonarena

23EtaberehalajozuenJaunarenaingeruak,zerenez baitzuenJainkoariaintzarikeman,etaharrekjanzuten,eta emanzuenizpiritua

24BainaJainkoarenhitzahaztenetaugaritzenzen

25EtaBernabeetaSaulitzulizirenJerusalemdik,beren ministerioabetezutenean,etaeramanzutenberaiekinJoan, zeinenabizenazenMarkos

13.KAPITULUA

1BadaAntiokianzegoenelizanprofetaetairakaslebatzuk zeuden;Barnabas,etaSimeonNigerdeitzenzena,eta LuzioZirenekoa,etaManaen,Herodestetrarkarekin hazitakoa,etaSaul

2Jaunarizerbitzatzenetabarauegitenzutenbitartean, EspirituSantuakesanzuen:BereizinazazueBernabeeta Saulodeituditudanlanerako.

3Etabarureginetaotoitzeginzutenean,etaeskuakezarri zizkiotenean,igorrizituzten

4.Haiek,bada,EspirituSantuakigorririk,joanziren Seleuziara;etahandikZipreraabiatuziren

5Salaminanzeudelarik,predikatzenzutenIainkoaren hitzaJuduensinagogetan,etaJoanereizanzutenberen zerbitzari

6EtairlatikPaphoseraigarozirenean,aurkituzutenazti bat,profetafaltsubat,judubat,zeinaBarjesuszuenizena.

7ZerazenSergiusPauloherrikodiputatuarekin,gizon zuhurbat;BernabasetaSaulideituetaJainkoarenhitza entzutekogogoa.

8BainaElimasaztiak(zerenhalabaitabereizena interpretazioz)aurreeginzien,ordezkariafedetikaldendu nahian.

9Orduan,Saulek(zeinerePauldeitzendena),Espiritu Santuazbeterik,begiakjarrizizkionharengainean

10.Etaerranzioen:Oigaiztakeriaguzizbetea,deabruaren semea,zuzentasunguzienetsaia,ezalduzugeldituko Jaunarenbidezuzenakokertzen?

11.Etaorain,horra,Jaunareneskuazuregañean,etaitsua izangozara,iguzkiaikusigabedenborabatezEtaberehala erorizitzaionlainobatetailuntasuna;etaeskutik eramatekobatzuenbilaibilizen.

12Orduandiputatuak,ikusizuenean,sinetsizuen, Jaunarendoktrinazharriturik

13.Bada,PauletaberetaldeaPafostikaskatuzirenean, ethorrizirenPanfiliakoPergara:etaJoanhetarik aldendurikJerusalemeraitzulizen

14.BainanPergatikilkhizirenean,ethorrizirenPisidiako Antiokiara,etasarthuzirenlarunbateguneansinagogara, etaeseriziren

15.EtaLegeaetaprofetakirakurriondoren,sinagogako buruzagiekigorrizietenhekietara,ziotela:Gizonok, senideok,baldinbadaukazueerriarentzakoexhortazio hitzik,esanezazute

16OrduanzutituzenPaulek,etaeskuarekinkeinuaeginez, esanzuen:Israelgogizonak,etaJainkoarenbeldurzarenok, entzunezazute.

17IsraelgoherrihonenJainkoakaukeratuzituengure arbasoak,etaaltxatuzuenherriaEgiptokolurreanatzerritar bizizirenean,etabesoaltuarekinaterazituenhandik

18Etaberrogeiurtereninguruanjasanzituenberen ohiturakbasamortuan.

19EtaKanaangolurreanzazpinaziosuntsituzituenean, zozketazbanatuzituenhaienlurrak

20.Gero,emanzizkienepaileaklaurehunetaberrogeita hamarurteinguru,Samuelprofetaarte

21Geroerregebateskatuzuten,etaJainkoakemanzien SaulKisensemea,Benjaminenleinukogizona,berrogei urtez

22.Etakenduzuenean,Dabidsortuzuenhaienerregeizan zedin;harieretestimonioaemanzioen,etaerranzioen: Dabid,Jeserensemea,aurkitudut,neurebihotzaren araberakogizona,nereborondateguziabetekoduena

23.Gizonhunenhazitik,Jainkoakberepromesarenarabera piztuduIsraeliSalbatzaile,Jesus

24Joanek,ethorribainolehen,predikatuzuenean damuarenbataioaIsraelgoherriguziari

25EtaJoanekberebideabetezuenean,erranzuen,Nor usteduzueninaizela?Nieznaizbera.Bainahuná,bat datoreneatzetik,bereoinetakooinetakoakaskatzekodigne eznaizen

26.Gizonaketaanaiak,Abrahamenjatorrikosemeak,eta zuenarteanJainkoarenbeldurdenak,zueibidaliada salbamenhonenhitza

27.ZerenJerusalemenbizidirenek,etaberenburuzagiek, huraezagutuezzutelako,etaoraindiklarunbatero irakurtzendirenprofetenbozak,betedituztehura kondenatzen.

28Etaarkitzenbazutenereharenganheriotzekokausarik, Pilatorieskatuziotenhilzedin

29.Etabetezuteneanberatazidatziazegoenguztia, zuhaitzetikjautsizuten,etasepulcrobateanezarrizuten

30BainaJainkoakpiztuzuenhilenartetik:

31.EtaikhusizanegunaskoberekinGalileatik Jerusaleneraiganziranak,zeintzukdiranpopuluaren lekuko

32.Etaaditzeraematendizueguberripozgarria,nola arbasoeieginzitzaienpromesa

33Jainkoakgauzaberabetediguhaienseme-alabak,Jesus resuscitatubaitu;bigarrensalmoanereidatziadenbezala, ZuzaraeneSemea,gaurnisortuzaitut

34Etahilenartetikpiztuzuela,orainezgeraustelkera itzultzeko,erranzuenhunela:EmanendizkizutDabiden urrikalmenduseguruak

35Argatikdiobestesalmobateanere:Ezdezuutzikozure Santuaustelkeriaikustea.

36ZerenDabidek,Jainkoarenborondatezberebelaunaldia zerbitzatuondoren,lotanerorizen,etaberearbasoeiezarri zitzaien,etaustelkeriaikusizuen.

37BainanJainkoakresuscitatuzuenak,ezzuenikusi ustelkeria

38Jakinzazuebada,senideok,gizonhunenbidez predikatzenzaizuelabekatuenbarkamena

39.Etaberarengandikiustifikatuakdiradesinhestenduten guziakgauzaguzietarik,zeñatatikezinzitezkeeniustifikatu Moisesenlegez

40Begira,bada,profetetanerrandenhorizuekgainera ethorriezdadin;

41Huna,arbuiatzaileak,etaharrituzaitezte,etagaltzen zarete:zerenobrabategitendutzuenegunetan,ezduzuen lanainolaeresinetsiko,nahizetagizonbatekiragartzen dizueten

42.EtaJuduaksinagogatikilkhizirenean,jentilakothoitz egitenzuten,hurrengolarunbatekohitzhaukpredikatu zitezen

43.Bada,kongregazioahautsizenean,juduetaproselito erlijiosoetarikaskoPauloetaBarnabasenondorazihoazen,

etahauek,haiekinmintzatuz,konbentzituzietenJainkoaren grazianjarraitzeko.

44Etahurrengolarunbatekoeguneaniahiriosoaelkartu zenJainkoarenhitzaentzutera.

45.BainanJuduekjendetzaikusirik,bekaizkeriazbete ziren,etaPaulekesandakogauzenkontrahitzegitenzuten, kontraesanetablasfematuz

46.OrduanPauletaBernabeausartuziren,etaerranzuten: BeharrezkoazenlehenikJainkoarenhitzazueierranizana; 47ZerenhalaagindudiguJaunak,erranez:Jentilenargia izanzaitezen,salbazioaizandezazunlurrarenmuturreraino 48Etaauentzuteanjentilak,poztenziran,etaglorifikatu zutenIaunarenhitza:etabetikobizitzeraezarriakziren guzieksinetsizuten

49EtaJaunarenhitzazabalduzeneskualdeguzian

50.BañaJudueksuspertuzituztenemaztedevotoeta ohoretsuak,etahirikoburuzagiak,etapersekuzioasortu zutenPauloetaBarnabaserenkontra,etabotazituzten berenlurraldeetatik.

51Bañaastinduzituztenberenoinetakohautsa,etaethorri zirenIconiora

52.EtadiszipuluakbozkariozetaEspirituSantuazbete ziran

14.KAPITULUA

1EtagerthatuzenIkonion,biakbaterasartuzirelaJuduen sinagogara,etahorrelamintzatuzen,nonjuduetariketa grekoenerejendeandiaksinetsizuen

2Bainajudufedegabeekjentilakhunkituzituzten,eta berengogoakanaienaurkagaiztotuzituzten.

3Luzaroanegonziranbadaausardiazmintzatzen Iaunagan,zeinakemanbaitzuentestigantzaberegraziaren hitzari,etaemanbaitzituenseinaleaketamirariakberen eskuzeginzitezen

4Bainahirikojendetzabanatuazegoen:etazatibat juduekin,etabesteaapostoluekin.

5Etaerasobateginzeneanbijentilak,etabaitajuduakere berenburuzagiekin,gaiztokierabilietalapidatzeko

6.Bertazohartuziren,etaListraetaDerberaihesegin zutenLikaoniakohirietara,etainguruandagoeneskualdera 7EtahanpredikatzenzutenEbanjelioa

8.EtaeseritazegoengizonbatListran,bereoinetan inpotentea,amarensabeletikelbarriazela,ezbaitzeninoiz ibili

9.BerakentzunzuenPaulokmintzatzen:zeinekirmo begiratzenziotela,etaikusirik,sendatzekofedeazuela

10.Esanzuenbozozenez:Zuzutikzureoinetan.Etajauzi eginetaibilizen

11EtaikusirikerriakPaulokeginzuena,bozaaltxatu zuten,Likaoniakomintzoanesaten:Jainkoakguregana jautsidiragizonenantzera.

12BernaberiJupiterdeituzioten;etaPaul,Merkurio, hizlarinagusiazelako

13OrduanberenhiriarenaitzineanzegoenJupiterren apaizakidiaketagirlandakekarrizituenateetara,eta sakrifizioaeginnahiizanzuenherriarekin.

14CeinentzuteanApostoluek,BernabeketaPaulok, urratuzituztenberenjantziak,etalasterkasartuziren jendearenartera,oihuka,

15Etaziotela,Jaunak,zergatikegitendituzuegauzahauek? Guerezuekinantzekopasioetakogizonakgara,eta

ApostoluenEginak

predikatzendizueguhutsalkeriahauetatikitzulzaiteztela Jainkobizira,zerua,lurra,itsasoaetahandaudengauza guztiakeginzituena

16.Zeinekiraganeanutzizietennazioguztieiberenbidetik ibiltzea.

17Alabaina,ezzuenbereburualekukotasunikgabeutzi, zerenongieginbaitzuen,etaemanzigunzerutikeuria,eta sasoiemankorrak,gurebihotzakjanarizetaalaitasunez betez

18Etaesaerahauekinnekezhertsizutenherriak,ezziotela sakrifiziorikegin

19EtaethorriziranharaAntiokiatiketaIkoniotikJudu batzuk,zeñakkonbentzituzutenjendea,etaPauloharrika jarririk,hiritikaterazuten,hilzelakoan

20Alabaina,diszipuluakbereinguruanzeudela,jaikieta hirirasartuzen,etabiharamuneanjoanzenBernaberekin Derbera

21EtahirihartaraEbanjelioapredikatuetaaskoirakatsirik, itzulizirenberriroListrara,etaIconiora,etaAntiokira.

22Diszipuluenarimakonfirmatuz,etaexhortatuzfedean segitzera,etatribulazioaskorenbitartezJainkoaren erreinuansartubehardugula.

23Etaelizaguzietananzianoakezarrizituztenean,eta baraurezothoitzeginzutenean,encommendatuzizkioten Jaunari,zeinengansinestenbaitzuten.

24EtaPisidiazeharkaturik,ethorrizirenPanfiliara

25EtaPerganhitzapredikatuzutenean,jaitsiziren Attaliara.

26EtahandikAntiokiaraontziratuziren,nondik gomendatuakizanzitezenJainkoarengraziari,betezuten obragatik.

27Etaethorriziranean,etaelizabildurik,ensaiatuzuten Jainkoakhaiekineginzituenguziak,etanolaidekizien jentileifedearenatea.

28Etahanegonzirendenboraluzezdiszipuluekin

15.KAPITULUA

1EtaJudeatikjautsizirenzenbaitgizonekanaieiirakatsi zieten,etaesatenzieten:Moisesenarauraerdainduez bazarete,ezinzaretesalbatu

2Bada,PauleketaBernabesekhekiekineztabaidaeta eztabaidatxikirikezzutenean,erabakizutenPauloeta Bernabe,etahaietarikbestebatzuk,Jerusalemeraigan zitezelaapostoluetazaharrenganaauzihoneninguruan

3.Etaelizakbideraeramanik,iragaitenzirenFeniziaeta Samariatik,jentilenkonbertsioadeklaratzenzutela:etapoz handiaeginzietenanaieguziei.

4EtaethorriziraneanJerusalenera,elizatik,eta apostoluetatiketazaharretikerrezibituakizanziran,eta deklaratuzituztenJainkoakhaiekineginzituengauza guztiak.

5BainajaikizirenFariseoensektatiksinistuzutenak, ziotela:Beharrezkoazelaerdainzitzea,etaaginduzezaten Moisesenlegeabetezezaten

6Etaapostoluaketazaharreakbilduzirengaihau aztertzeko.

7Etaeztabaidaaskoizanzirenean,jaikizenPierris,eta esanzien:Gizonok,senideok,badakizuenolaaspaldiegin zuelaJainkoakgureartean,jentilakeneahozentzuteko Ebanjeliokohitzaetasinistu

8EtaJainkoak,bihotzakezagutzendituenak,testigantza emanzien,emanzienEspirituSantua,gurieginzigun bezala;

9.Ezjarrigureetahaienarteanalderik,berenbihotzak fedezgarbituz.

10Orainbada,zergatiktentatzenduzueJainkoa,ezgure arbasoekezgukjasanezinizangenuenuztarriaezartzeko diszipuluenlepoan?

11BainansinestenduguJesu-KristoJaunarengratiaz salbatukogarela,haiekbezala

12Orduanjendeguziaixilduzen,etaentzunzieten BernabasetaPauli,deklaratzenziotelazermirakulueta mirariakeginzituenJainkoakjentilenarteanhekienbidez.

13Etaixildurik,Santiagokihardetsizuen,zioela:Gizonak, anaiak,entzunnazazue

14.SimeonekkontatudunolaJainkoaklehenjentilak bisitatuzituen,haietatikbereizenerakoherribatateratzeko 15Etahorrekinbatdatozprofetenhitzak;idatzitadagoen bezala,

16Honenondorenitzulikonaiz,etaberriroeraikikodut Davidentabernaklea,eroriadagoena;etaberriroeraikiko ditutharenhondakinak,etaezarrikoditut;

17GizonenhondarrakbillatuzezatenJauna,etaeneizena deitzendenjentilguziak,dioJaunguziakegitendituenak

18.EzagunakdiraJainkoarenobraguziakmunduaren asieratik

19Argatikneresententziada,ezditzagulaasaldatzen, jentilenartetikJainkoarenganabiurtudirenak.

20Bainaidaztendiegula,abstenitudaitezelaidoloen kutsaduratik,etafornicaziotik,etaitotakogauzetatiketa odoletik.

21ZerenaintzinakoMoisesekbadituhiriguzietanhura predikatzendutenak,larunbaterosinagogetanirakurtzen direlarik.

22OrduanatseginizanzutenApostolueketazaharrek, elizaguziarekin,berenkidekogizonaukeratuakbidaltzea AntiokiraPauloetaBernabasekin;hots,JudasekBarsabas deitzenzuen,etaSilas,anaienarteannagusiak

23Etahonelaidatzizituztengutunakhaienbidez; Apostoluek,zaharreketaanaiekagurrabidaltzendiete Antiokiako,SiriakoetaKiliziakojentiletarikoanaiei:

24Entzundugunez,gugandikilkizirenbatzuekhitzez asaldatuzaituztete,zuenarimairauliz,esanez,erdainduak izanbeharzarete,etabetelegea,zeñaiezgenionhalako manamendurikeman

25Onairudituzitzaigun,bat-bateanbildurik,gizon aukeratuakzuganabidaltzea,gureBernabasetaPaulo maiteak.

26JesukristogureJaunarenizenarenaldeberenbizia arriskuanjarridutengizonak

27Guk,bada,igorridituguJudasetaSilas,zeñakereahoz gauzaberaesangodizute.

28ZerenongiirudituzitzaigunEspirituSantuari,etaguri, beharrezkoakdirengauzahauekbainokargahandiagorik ezjartzeazuei;

29Abstendezazutelaidoloeieskainitakojakiak,eta odoletik,etaitotakogauzetatik,etafornicaziotik:zeñatatik behatzenbazarete,ongiegingoduzueOndoibili

30Bada,kanporatuakizanzirenean,ethorriziren Antiokiara:etajendetzabildurik,emanzutenepistola.

31Ceinirakurrizutenean,poztuziren kontsolamenduagatik

32EtaJudaseketaSilasek,beraiekereprofetakzirelarik, exhortatuzituztenanaiakhitzaskorekin,etakonfirmatu zituzten

33.Etahandenborabatgeldituondoren,utzizituzten bakeananaietatikapostoluetara.

34Halaere,atseginzuenSilasekoraindikhanegotea

35PauloetaBernabeereAntiokianegonziren,Jaunaren hitzairakastenetapredikatzen,besteaskorekinere.

36EtaegunbatzurenburuanPaulokerranzioenBarnabasi: Goazenberrirogureanaiakbisitatzera,Jaunarenhitza predikatudugunhiriguztietan,etaikusdezagunnolaegiten duten

37.EtaBernabasekerabakizuenberaiekineramatekoJoan, zeinenabizenazenMarkos

38BañaPaulietzuenongipentsatuberaiekineramatea, zeinaaldeeginbaitzuenPanfiliatikhekiekin,etaezzen haiekinlanerajoan

39Etapolemikahainzorrotzaizanzenhaienartean,non batabestearengandikbananduziren:eta,beraz,Bernabek Markoshartuzuen,etaitsasoratuzenZiprera

40EtaPaulokaukeratuzuenSilas,etajoanzen,anaiek gomendaturikJainkoarengraziari.

41EtajoanzenSiriaetaKiliziabarrena,elizak konfirmatuz

16.KAPITULUA

1OrduanethorcedinDerberaetaListrara:etahunáhan cendiscipulubat,Timoteodeitzencen,emaztebaten semea,ceincenIuduacen,etasinhetsceçanbainabere aitagreziarrazen:

2ListranetaIkonionzirenanaiekongiberriemanzuten 3Paulokberarekinaterabeharzuen;etahartueta erdainzituzutenaldehetanzeudenjuduengatik:zeren guziakzekitenharenaitagrekoazela

4Etahirietatikigarotzean,emanzizkietenaginduak betetzeko,Jerusalemenzeudenapostoluetazaharrek agindutakoak

5Etahalaxeizanziranelizakfedean,etaugaritzenziran egunero.

6Bada,FrigiaetaGalaziakoeskualdeazeharkaturik, IzpirituSantuakdebekaturikizanzutenAsianhitza predikatzeko.

7Misiaraethorrizirenean,Bitiniarajoatekonahizuten: bainaEspirituakezzienutzi

8.EtaMisiatikigarorikTroaserajaitsiziren.

9EtagaueanagertuzitzaionPauloriikuskerabat; Mazedoniarbatcegoen,etaothoitzceçan,cioela,Zatoz Mazedoniara,etalagungaitzazu

10Etaikussizuenean,berehalaahaleginduginen Mazedoniarajoaten,Jaunakdeiegingintuelahaiei Ebanjelioapredikatzeko.

11Beraz,Troasetikaskaturik,joanginenzuzen-zuzen Samotraziara,etabiharamuneanNeapolisera;

12EtahandikFilipora,zeindenMazedoniarenparte hartakohirinagusia,etakoloniabat,etahirihartanegon ginenegunbatzuetan.

13Larunbateanilkiginenhiritikibaibazterretik,non otoitzeginohizen;etaeseriginen,etamintzatuginenhara joatenzirenemakumeei.

14EtaLidiadeitzenzenemakumebatek,purpura saltzailea,Tiatirakohiriko,Jainkoaadoratzenzuena,

entzungintuen:zeinenbihotzairekizuenJaunak, Paulenganaesandakogauzetarabegiraegoteko.

15Etabataiatuzenean,etabereetxekoak,othoitzegin zigun,zioela:BaldinjuzgatubanauzueJaunarileialnaizela, zatozteeneetxera,etaegonzaiteztehan.Etamugatu gintuen

16Etagerthatuzen,otoitzegiterajoatenginela, igarkizunekoizpiritubatzeukanneskatxabat,zeinakbere nagusieiirabaziaskoekarrizienigarkizunez

17BerakjarraituzigunPaulietaguri,etaoihueginzuen, zioelarik:GizonhauekJainkoGorenarenzerbitzariakdira, salbazioarenbideaerakustendigutenak

18.Etahaueginzuenegunaskotan.BainaPaulok, atsekabetuta,itzulizenetaesanzionizpirituari:Agintzen dizutJesu-KristorenizeneanilkhidezalaharengandikEta ordubereanaterazen.

19Etaikusirikberenagusiekberenirabazienitxaropena desagertuazela,harrapatuzituztenPauletaSilas,eta erakarrizituztenmerkaturaburuzagiengana.

20EtaeramanciecénMagistratuetara,cioitela,Guiçon hauc,Iuduacizaitenez,gurehirianizugarriasaldatzendute 21.Etairakatsiitzazuusadioak,zeinakezzaizkigunzilegi jaso,ezbetetzea,Erromatarrakizanik

22Etaaltxatuzenjendetzahaienkontra:etamagistratuak urratuzituztenberensoinekoak,etamanatuzutenjotzeko.

23Etakolpeaskoezarrizizkiotenean,presondegianbota zituzten,kartzelarariaginduziensalbatuzezan

24.Ceinek,alakoaginduaarturik,barrukopresondegian sartuzituen,etaoñakarpegietanezarrizituen

25EtagauerdianPauleketaSilasekothoitzeginzuten,eta laudorioakkantatzenzizkiotenIainkoari:etapresoek entzunzituzten

26Etabat-bateanlurrikaraandibatizanzen,non presondegiarenzimenduakastinduziren:etaberehalaideki zirenateguziak,etaaskatuzitezenguzienlokarriak

27Etaesnatzenzenpresondegikozaindariaberelotik,eta ikusirikkartzelakoateakzabalik,aterazuenbereezpata, etabereburuahilnahizuen,ustebaitzuenpresoakihes eginzutela

28.BainaPaulokoihuhandizoihueginzuen,zioela:Ez eginkalterikzureburuari,zerenguztiokhemengaude 29Orduandeieginzuenargibat,etasartuzen,eta ikaraturiketorrizen,etaerorizenPauloetaSilasen aitzinean

30Etaaterazituen,etaerranzuten,Jaunak,zereginbehar dutsalbatzeko?

31Etaerranzuten:SinhetsezazueJesuKristoJaunagan, etasalbatukozarazuetazureetxea.

32EtaerranziotenJaunarenhitza,etabereetxeanzeuden guziei

33Etahartuzituengauekoorduberean,etagarbituzituen hekienmahastiak;etabataiatuzen,beraetabereguzia, berehala

34Etabereetxeansartuzituenean,jarrizienogia,eta bozkarioz,Jainkoarengansinestenzuenbereetxe guziarekin

35.Etaegunaizanzenean,magistratuakigorrizituzten seringoak,ziotela,Utzigizonhoriek

36EtakartzelakoarduradunakerranzionPaulierranhau: Magistratuekigorrizaituztezuekuzteko:orain,beraz,zoaz, etazoazbakean

37BainaPaulecerranciecén,Aguerkikondenatugabejo gaituzte,erromatarrakgarela,etapresondegianegotzi gaituzteetaorainisilpeanbotatzengaituzte?ezegiaesan; bainaetordaitezelaberaieketaateragaitzatela.

38.Etasergeekerranzietenhitzhaukmagistratuei:eta beldurziren,entzuteanErromatarrakzirela

39Etaethorrizirenetaothoitzeginzuten,etaatera zituzten,etaostatuzitezenhiritikaldeegiteko.

40Etailkizirankartzelatik,etasartuziranLidiarenetxean: etaanaiakikusirik,konsolatuziran,etaaldeeginzuten

17.KAPITULUA

1AnfipolisetaApoloniatikigarozirenean,ethorriziren Tesalonikara,nonjuduensinagogabatzen

2.EtaPaul,bereerarabezala,sarthuzenhekiengana,eta hirurSabbathegunezeztabaidatuzuenEskrituraz

3Irekietaalegatuz,Kristokbeharzuelasufrituetahilen artetikpiztuzen;etapredikatzendizuedanJesushauKristo dela

4Etahaietakobatzueksinetsizuten,etaPauloeta Silasekinelkartuziren;etaGrekodebotoetarikjendetza andibat,etaemaztenagusietarikezgutxi

5Bainansinistuezzutenjuduek,bekaizkeriazhunkiturik, artuzizkietengizonlizunbatzuk,etabilduzituztentalde bat,etahiriguziaiskanbilajarrizuten,etaJasonenetxea erasozuten,etahaiekateranahiizanzutenherriari

6.Etaaurkituezzituztenean,erakarrizituztenJasoneta anaiabatzukhirikoburuzagiengana,oihueginez:Mundua hankazgorajarridutenakhonaereetorridira;

7.ZeñakjasodituJasonek:etaoiekguziekZesarren aginduenkontraegitendute,esatendutelabesteerregebat dela,Jesusbat

8.Etaasaldatuzituztenherriaetahirikoburuzagiak,gauza hauekentzutean

9EtaJasonenetaberzearensegurtasunaartuzituztenean, utzizituztenjoan.

10EtaanaiekberehalaigorrizituztenPauletaSilasgauez Bereara:zeinakharaethorririkJuduensinagogarasartu ziren.

11HauekTesalonikanzeudenakbainonobleagoakziren, zerenhitzagogoosozerrezibitzenzuten,etaegunero arakatzenzituztenEskriturak,eahorrelaoteziren.

12Badahetarikaskoksinetsizuten;Greziarziren emakumeohoretsuakere,etagizonak,ezgutxi

13.BañaTesalonikakoJuduekjakinzutenean,Jainkoaren hitzaPaulengandikpredikatuazelaBerean,ethorriziren haraere,etabiztuzutenjendea.

14EtaorduananaiekigorrizutenPauloitsasorabezala joanzedin;

15EtaPaulgidatzenzutenekAtenaseraeramanzuten:eta SilasietaTimoteorimanamendubatharturik,azkar-azkar harenganaetortzeko,aldeeginzuten

16EtaPaulokAtenasenitxarotenzituenbitartean,bere espirituahunkituzenharenbaitan,hiriaidolatriaraguztiz emanaikusizuenean

17.Hargatikeztabaidatzenzuensinagoganjuduekin,eta devotoekin,etamerkatuaneguneroharekinelkartzen zirenekin

18.Orduanepikureoenetaestoikoenfilosofobatzuektopo eginziotenEtabatzuekerranzuten:Zeresangodutxintxo

honek?bestebatzuek,Jainkoarrotzenigorleadelaiduridu: zerenpredikatubaitzienJesusetaresurrección.

19Etahartuzuten,etaeramanzutenAreopagora, ziotelarik:Jakinaldeguzerdenmintzozarendoktrina berrihau?

20Zerengauzaarrarobatzukekartzendizkizugugure belarrietara:jakinnahigenukebada,zeresannahiduten gauzahauek.

21(Ecenhanzeudenatenasaretaarrotzguziekbeste ezertanigarotzenzutendenbora,edogauzaberrirenbat kontatzekoedoentzutekobaizik)

22OrduanPaulokMarterenmuinoarenerdiangeldituzen, etaerranzuen:«Atenaskogizonak!

23Zerenondotikpasatzean,etazuredebozioakikusten nituenean,aldarebataurkitunueninskripziohau,JAINKO EZEZAGUNARI.Beraz,ezjakingurtzenduzuenhori,nik aditzeraematendizuet

24MunduaetahangogauzaguztiakeginzituenJainkoak, zerukoetalurrarenJaunadelaikusirik,ezdaeskuzeginiko tenpluetanbizi;

25Etaezdagurtzengizoneneskuz,ezerbeharbalubezala, zerenguzieibizia,etaarnasa,etaguziakematenbaititu;

26Etaodolbakarretikeginditugizakiennazioguztiak lurrekogainazaleanbizitzeko,etazehaztuditulehengo denborak,etahaienbizilekuarenmugak;

27BilhadezatelaJauna,baldinharenondotiksentituko balute,etaarkitukobalute,gutarikoguztietatikurrunegon ezarren.

28Zerenharenganbizigara,etamugitzengara,etaizaki gara;Zureolerkarietakobatzuekesandutenbezala,Guere harenondorengoakgara.

29Bada,Jainkoarenondorengoakgarenez,ezdugu pentsatubeharJainkotasunaurre,edozilar,edoharriaren antzekoadenik,artezetagizakiarenasmakizunezlandua.

30EtaJainkoakezjakintasunhonendenborakkeinuegin zizkion;bañaorainagintzendiegizonguztieinonahi damutzeko:

31Zerenezarribaituegunbat,zeinetanmundua zuzentasunezjuzgatukobaituberakezarriduengizon horrengatik;zerenbermeemanziengizonguziei,zeren hilenartetikpiztubaitzuen

32Etaadituzuteneanhildakoenresurrecciónaz,batzuek burlaegitenzuten,etabertzeekerratenzuten:Berriro aditukozaitugugaihau

33EtaaldeeginzuenPaulhekienartetik

34.Alabaina,gizonbatzuekatxikizitzaizkion,etasinetsi zuten:zeinenarteanzegoenDionisioAreopagita,eta Damarisdeitzenzenemakumebat,etabestebatzukhaiekin.

18.KAPITULUA

1.Gauzahauenondoren,PaulokAtenasetikjoaneta Korintorahelduzen;

2EtaarkituzuenAquilaizenekojudubat,Pontoanjaioa, duelagutxiItaliatiketorria,bereemazteaPriscillarekin; (ClaudiokagindubaitzuenjuduguztieiErromatikalde egiteko:)etaetorrizitzaien.

3Etazerenlanbideberekoabaitzen,hekiekinegonzen, etalanegitenzuen,zerenhaienlanbidezoihal-egileziren 4.Etalarunbatguziaksinagoganarrazoitzenzuen,eta persuaditzenzituenJuduaketaGrekoak

5EtaSilasetaTimoteoMazedoniatikethorriziranean, Paulogogoanestutuzan,etatestigantzaemanzienJuduei, ezelaJesusKristozela

6.Etaberenburuarikontraeginetablasfematurik,bere soinekoakastinduetaesanzien:Zuenodolazuenburuen gaineanizanbedi;Garbitunaiz:hemendikaurrera jentilenganajoangonaiz

7.Etaaldeeginzuenhandik,etasartuzengizonbaten etxean,Justuszeritzana,Jainkoaadoratzenzuena,zeinaren etxeasinagogarekinbateginik

8EtaCrispok,sinagogakoburuzaginagusiak,sinestuzuen Jaunaganbereetxeguziarekin;etaençuncituzten Korintoaranhitzsinhetsceçaten,etabatheyatuciraden.

9OrduanerranzioenJaunakPaulorigaueanikuskaribatez: Ezizanbeldurrik,bainahitzegin,etaezisildu

10.Zerennizurekinnago,etainorezdazuregainera ezarriko,hirikalteegiteko:zerenjendeaskodaukathiri honetan

11.Etahanegonzenurtebatetaseihilabetez,haienartean Jainkoarenhitzairakasten

12EtaGalionAkaiakodiputatuazenean,juduekbategin zutenPaulokontra,etaeramanzutenjuiziokoaulkira.

13zioela:HonekkonbentzitzenditugizonakLegearen kontraJainkoaadoratzera

14.EtaPaulokahoaidikitzerazihoala,Galionekerran zietenJuduei:Baldingaizkiedolizunkeriagaiztoabalitz, oiJuduak,arrazoitukonukezuekjasannazazuten

15.Bainabaldinhitzen,izenenetazurelegearenkontua bada,begiraezazue;izanere,eznaizhorrelakogaien epaileizango

16.Etabotazituenauzitegitik.

17OrduanGreziarguziekhartuzutenSostenes, sinagogakoburuzaginagusia,etajozutenauzitegiaren aurrean.EtaGalliokezzuengauzahorietakobatere arduratzen

18EtageroPaulokhangeldituzendenporaluzebat,eta gerodespedidahartuzuenanaiei,etahandikitsasoratuzen Siriara,etaharekinPriscillaetaAkila;Zenkreanburua moztuzuen:zerenbotoazuen

19.EtaethorrizenEfesora,etahanutzizituen:bainabera sinagogansartuzen,etajuduekineztabaidatzenzuen

20Beraiekindenboragehiagoegotekoeskatuziotenean, ezzuenonartu;

21Bañaagureginzien,esanez,Jerusalenenetorrikoden jaihaueginbehardut,bainaitzulikonaizzuengana, Jainkoaknahibadu.EtaEfesotikitsasoratuzen.

22EtaZesareanlehorreratuzenean,iganzenetaElizia agurtuzuen,jaitsizenAntiokiara.

23Etahandenborapixkabatigaroondoren,joanzen,eta joanzenGalaziakoetaFrigiakolurraldeguziakordenan, diszipuluguziaksendotuz

24.EtaApolodeitzenzenjudubat,Alexandrianjaioa, gizonelokuentea,etaScripturetanindartsua,etorrizen Efesora

25GizonhauJaunarenbidetikirakatsizen;etaizpirituan suharturik,mintzatzenetairakastenzituenJaunarengauzak, Juanenbataioabakarrikezaguturik.

26Etaasizanausardiazmintzatzensinagogan:zeñak entzuteanAkilaketaPriscillak,artuziozkaten,etaazaldu ziozkatenJainkoarenbideahobeto.

27EtaAkaiarairagaitekoprestzegoenean,anaiakidatzi zuen,exhortatzenzietendiszipulueihuraerrezebitzeko:

zeñak,ethorrizenean,askolagunduziengraziazsinetsi zutenei.

28ZerenindarrezkonbentzituzituenJuduak,etahori publikoki,ScripturezerakustenzuelaJesusKristozela.

19.KAPITULUA

1.Etagerthatuzen,ApolosKorintoanzegoela,Paulo goialdekolurraldeakigarorik,Efesoraethorrizen,eta diszipulubatzukaurkituzituen

2Erranciecén,SinhestenduçuenetikEspirituSantuaartu duçue?Etahecerrancieçoten,Guceztugubeinaditu EspirituSanturikbaden.

3Etaerranciecén,Certanbatheyatuiçançarete?Etahec erranceçaten,Ioannesenbataioari

4.OrduanesanzuenPaulok,Joanekegiazkibataiatuzuen penitentzikobataioarekin,erraitenziotelajendearisinhets zezatenharenondotiketorrikozenarengan,hauda, Jesukristorengan.

5Auentzutean,bataiatuakizanziranJesusJaunaren izenean

6.EtaPaulokeskuakezarrizituenean,EspirituSantua etorrizenhaiengainera;etamintzagarezmintzatzenziren, etaprofetizatzenzuten

7.Etagizonguziakzirenhamabiinguru.

8Etasarthuzansinagogara,etaausardiazmintzatuzaniru illebetez,Iainkoarenerreinukogauzezeztabaidatzeneta persuaditzen.

9Bainaanitzgogortuciradenean,etasinhestenetzutenean, bainabidehartazgaiztomintzatzençutelapopuluaren aitzinean,hetaricurrunduetadiscipuluacbereizicituen, tiranobateneskolaneguneroeztabaidatzen

10Etahonekbiurteziraunzuen;beraz,Asianbiziziren guztiekentzunzutenJesusJaunarenhitza,judueknahiz greziarrek

11EtaJainkoakmirakulubereziakeginzituenPauloren eskutik:

12Beraz,beregorputzetikerienganaeramanzituztenzapi edomantalak,etaeritasunakaldeeginzien,etaizpiritu gaiztoakilkizitzaizkien.

13Orduanjuduibiltariak,exorzistak,artuzituztenizpiritu gaiztoakzituzteneideizezatenJesusJaunarenizena, ziotelarik,PaulokpredikatzenduenJesusengatik otorgatzenzaituztegu

14EtabazirenzazpisemeSzevabaten,judubat,etaapaizburuak,zeñakhalaegitenzutenak.

15Etaihardetsizuenizpiritugaiztoak,etaesanzuen: Jesusezagutzendut,etaPauloezagutzendut;bainanor zarazu?

16Etaespiritugaiztoazengizonajauzieginzenhaien gainera,etagaraituetanagusituzitzaien,etaetxehartatik biluziketazauriturikiheseginzuten.

17EtahorijakinzutenEfesonbizizirenjuduetagreko guziekere;etabeldurraerorizenguziengainera,eta handituzenJesusJaunarenizena

18Etaethorrizirenanhitzsinhestenzutenak,etaaitortzen zuten,etaerakustenzituztenberenegintzak.

19Artebitxiakerabiltzenzituztenhaietarikaskokere berenliburuakbilduzituzten,etaerrezituztengizon guztienaitzinean,etazenbatuzituztenhaienprezioa,eta arkituzituztenberrogeitaamarmillazillarrezkopieza

20Beraz,handikihazizenJainkoarenhitzaetanagusitu zen.

21Gauzahaukbukatuondoren,Paulokgogoanerabaki zuen,MazedoniaetaAkaiazeharkaturik,Jerusalemera joatea,zioela,Hanizannaizenean,Erromaereikusibehar dut

22BialduzituenbadaMazedoniarazerbitzatzen zutenetarikbi,TimoteoetaErasto;bainaberaAsianegon zendenboraldibatez

23Etadenborabereansortuzenbidehartazzalaparta txikirik

24ZerenDemetriodeitzenzengizonbatek,zilar-oginak, Dianarentzatzilarrezkosantutegiakegitenzituenak,ez zuenirabazitxikirikekarriartisauei;

25Harkdeituzituenogibideberekolangileekin,etaerran zioen:Jaunak,badakizuelanbidehunenbidezgure ondasunakditugula

26Etaikustenduzueetaentzutenduzue,ezbakarrik Efeson,baizikiaAsiaosoanzehar,Paulohonekjendeasko konbentzituetaurrunduduela,esanezezdirelaeskuz eginakdirenjainkorik

27.Beraz,gurelanbidehauezezik,ezerezeangeratzeko arriskuandago;bainanereDianajainkosaandiarentenplua mespretxatuaizandadila,etaharenhanditasunasuntsitu behardela,Asiaguziaketamunduakgurtzendituena.

28Etahitzhaukentzutean,hasarrezbeterikzeuden,eta oihueginzuten,ziotela,HandiadaEfesotarDiana

29.Etahiriguzianahasmenduzbetezen:etaGaioeta AristarkoMazedoniakogizonak,Paulobidaianlagunak, harrapaturik,bat-bateansartuzirenantzerkira

30.EtaPaulokjendearenganasartunahizuenean,ezzioten utzidiszipuluek

31EtabereadiskidezirenAsiakoburuzagietarikbatzuek igorriziotenharengana,othoituz,ezzedinabenturatu antzerkira

32Batzuekbadaoihueginzutengauzabat,etabesteak bestea:zerennahasturikzegoenelkargoa;etagehienekez zekitenzergatikelkartuziren

33EtaaterazutenAlexandrojendetzatik,Juduekhura aurreraeramanzuten.EtaAlexandrokkeinuaeginzion eskuaz,etaherriarenaurreandefendatunahiizanzuen

34Bainanjakinzuteneanjuduazela,guziekbozbakar batezoihukatuzutenbiorduz,HandiadaEfesotarDiana.

35Etaudaltzainakjendeabaretuzuenean,erranzuen: Efesotarrok,zegizondagoezdakieniknolaEfesotarhiria DianajainkosahandiarenetaJupitertikjausizenirudiaren adoratzaileaden?

36Bada,gauçahaucezindiralaerran,isilikegonbehar zarete,etadeusegingabe

37Zerenhonaekarridituzuegizonhauek,zeinakezdiren ezelizenlapurrak,ezoraindikzuenjainkosaren blasfematzaileak.

38BadaDemetriok,etaharekindaudenartisauekinoren kontrakoauzirikbadute,legeazabalikdago,etadiputatuak daude:batakbesteariauziaemanbeza

39Bainanbestegaibatzueiburuzzerbaitgaldetzen baduzue,legezkobatzarbateanerabakikoda.

40Zerenarriskuangabiltzaegunhonetakozalapartagatik auzitanegoteko,ezbaitagoarrazoirikbatzarhonenkontuak emateko.

41Etahauerranzuenean,despedituzuenbatzarra

20.KAPITULUA

1Etaiskanbilageldituzenean,Paulokdeieginzituen diszipuluak,etabesarkatuzituen,etajoanzenMacedoniara joateko.

2Etaaldeoietatikigarozanean,etaexhortazioaskoeman zituanean,ethorrizanGreziara

3.Etahanegonzenhiruhilabete.Etajuduekitxaropena eginziotenean,Siriaraitsasoratzekotan,Mazedoniatik itzultzekoasmoazuen

4EtaharekinbaterajoanzenAsiaraBereakoSopater;eta Tesalonikarretatik,AristarkoetaSecundo;etaGaio Derbekoa,etaTimoteo;etaAsiakoak,TikikoetaTrofimo. 5HauekaitzineanzihoazenTroasengeldituziguten

6EtaontziratuginenFilipitikLegamiagabekoogien egunenondoren,etabostegunenburuanethorriginen haienganaTroasera;hanegonginenzazpiegun

7Etaastekolenengoegunean,diszipuluakbilduziranean ogiazatitzera,predikatuzienPaulok,biharamunean irtetekoprest;etagauerdiraartejarraituzuenberehitzaldia 8Etaargiaskozeudengoikogelan,nonbilduziran

9EtaleihobateaneserizenEutikodeitzenzengaztebat,lo sakonbateaneroria:etaPaulopredikatzenarizelaluze, hondoratuzenloarekin,etaerorizenhirugarrenganbaratik, etahilikjasoaizanzen.

10EtaiautsirikPaulo,erorizitzaionharengainera,eta besarkaturikerranzuen:Ezzaiteztekezkatu;berebizitza berebaitanbaita.

11Bada,berriziganzenean,etaogiahautsizuenean,jan zuen,etadenboraluzezmintzatuzen,egunaargituarteo, aldeeginzuen.

12Etagizongazteabizirikekarrizuten,etaezzirenguti kontsolatu

13.Etaaitzinetikjoanginenontzira,etaontziratuginen Asosera,hanPaulohartzekoasmoarekin:zerenhala erabakizuen,bereburuaoinezjoatekogogoz

14.EtaAsosengurekinbilduzenean,hartugenuenhura, etaMitileneraetorriginen

15Etahandikitsasoratuginen,etabiharamuneanetorri ginenKiosenaldera;etabiharamuneanSamoseraheldu ginenetaTrogiliorageldituginen;etahurrengoegunean Miletoraetorriginen

16.ZerenPaulekerabakizuenEfesotiknabigatzeko,zeren ezbaitzuendenboraAsianigaronahi:zerenlasterizan baitzen,ahalbalitz,JerusalenenegotekoPentekoste egunean.

17EtaMiletotikbidalizituenEfesora,etadeituzituen elizakozaharrei.

18Etaethorriziranean,esanzien:Badakizue,Asiara ethorrinintzelalehenegunetik,zermoduzegonnaizen zuekingaraiguzietan

19.Iaunazerbitzatzeagogoumiltasunguziarekin,etaanitz malkoz,etatentazioz,juduenharrabotsagatikgertatu zitzaizkidanak

20Etanolaezdudanezergordezuentzatonuragarrizenik, baizikerakutsizintuztela,etairakatsizaituztetpublikoki etaetxezetxe.

21Iuduei,etaGreziarreieretestimonioa,Jainkoaren damua,etaJesukristogureJaunarenfedea

22.Etaorain,huná,noaizpirituanloturikJerusalemera, hangertatukozaizkidangauzakjakingabe

23BañaEspirituSantuakerriguzietanlekukotzenduela, dioelaloturaketaatsekabeaknagoela.

24Bainagauzahauetarikeznautehunkitzen,etaezdut neurebizitzamaitetzathartzen,bozkariozbukadezadan neurebidea,etaJesusJaunagandikjasodudanministerioa, JainkoarengraziarenEbanjelioatestigutzeko

25Etaorainhuna,badakitzuekguziok,zeinenarteanjoan naizenJainkoarenerreinuapredikatzen,ezduzuelagehiago ikusikoeneaurpegia

26Argatikartatzenzaituztetgauregunaitortzera,garbi nagoelagizonguztienodoletik

27ZereneznaizbaztertuJainkoarenaholkuguztiakzuei aditzeraemateari.

28Beguiraçuebadaçuecetaarthaldeguciac,ceinen gaineanEspirituSantuaciçançaituzteçuengainbegirale, JaincoarenEliza,ceinbereodolazerosibaitu.

29Zerenbadakithau,eneirtenondorenotsogaiztoak sartukodirelazuenartean,artaldeabarkatugabe

30.Zeuenburutikeresortukodiragizonak,gauzagaiztoak erraitendituztela,diszipuluakhaienondotikerakartzeko

31Zaindu,bada,etagogoratu,hirururterenburuanez nintzelautzigauetaegunbakoitzarimalkozabisatzeari.

32Etaorai,anaiak,gomendatzenzaituztetIainkoari,eta harengraziarenhitzari,zeinakeraikitzekogaizaituztenak, etasantutuakdirenguztienarteanherentziaemateko.

33Ezdutinorenzilarra,ezurrerik,ezjantzirikgutiziatu 34Bai,zeuekzeuekbadakizue,eskuhauekzerbitzatu dituztelanirebeharrizanak,etanirekinzeudenei.

35Erakutsidrauzuetgauzaguziak,nolahalanekaturik ahuleisostengatzeko,etaorhoitzaiteztelaJesusJaunaren hitzez,nolaerranzuen:Dohatsuagoadaematea,jasotzea baino

36Etahauerranzuenean,belaunikaturik,othoitzegin zuenhaiekinguztiekin.

37Etaguziaknegarhandizeginzuten,etaeroriziren Paulolepora,etamusuemanzioten

38.Gehienbattristuraturik,erranzituenhitzengatik,haren arpegiaikusiezzezatenEtaharekinbateraontzirajoan ziren

21.KAPITULUA

1.Etagerthatuzen,hekietatikateraetaabianjarriondoren, zuzen-zuzeneanhelduginenKoosera,etahurrengo eguneanRodasera,etahandikPatarara

2.EtaarkiturikontzibatFeniziarapasatzenarizela,igan ginen,etaabiatuginen

3.Zipreaurkitugenuenean,ezkerrekoaldeanutzieta Siriaraitsasoratuginen,etaTiroralehorreratuginen:zeren hanontzihuraberezamadeskargatubeharzuen

4Etadiszipuluakarkiturik,hanegonginenzazpiegunez, zeinekesanzionPauliEspirituaz,ezzezalaJerusalemera igo

5Etaegunhaiekbetegenduanean,aldeegingiñanetajoan giñan;etadenekeramangintuztenbidera,emazteetasemealabekin,hiritikateraarte:etabelaunikojarriginen itsasertzean,etaotoitzegingenuen.

6Etabatakbesteautzirik,barkuahartugenuen;etaberriro etxeraitzuliziren

7.EtaTirotikgurebideabukatugenuenean,ethorriginen Ptolemaidagana,etaagurtugintuztenanaiak,etahaiekin egonginenegunbatean

8Etabiharamunean,Paulentaldetikgindoazenok,ethorri ginenCesareara,etasartuginenFilipeEbanjelariaren etxera,zeñazenzazpietakobat;etaharekinegonzen

9.Etagizonberakzituenlaualaba,birjina,profetizatzen zutenak.

10Etaegunaskoegonginelarik,JudeatikAgabozeritzan profetabatjautsizen

11.Etagureganaethorrizenean,hartuzuenPauloren gerrikoa,etabereeskuaketaoinaklotuzituen,etaesan zuen:HaudioEspirituSantuak:Halalotukodute Jerusalemenjuduekgerrikohauduengizona,eta entregatukodutejentileneskuak

12.Etagauzaoiekentzutean,baiguk,baitokihartakoek, othoitzegingenionezzedinigoJerusalemera

13OrduanihardetsizuenPaulok:Zeresannahiduzue negarrezetaenebihotzahautsi?zerenprestnagoez bakarriklotuaegoteko,baiziketaJerusalemenhiltzekoere JesusJaunarenizenagatik

14.Etakonbentzitunahiezzuenean,geldituginen,esanez: EginbediJaunarenborondatea

15Etaegunaiekondoanartugintuenguregurdiak,eta iganginenJerusalemera.

16JoanzirengurekinZesareakodiszipuluetarikbatzukere, etaekarrizutenhekiekinMnasonZiprekobat,diszipulu zaharbat,zeinenganegonbehargenuen.

17EtaJerusalemeraethorriginenean,anaiakatsegin handizhartugintuzten

18.EtahurrengoeguneansartuzanPaulgurekin Santiagogana;etaadinekoguztiakbertaratuziren

19Etaagurtuzituenean,aditzeraemanzuenberezikizer eginzituenJainkoakjentilenarteanbereministerioz.

20Etahorientzutean,glorifikatuzutenJauna,etaerran zioten:Ikustenduzu,anaia,zenbatmillajudusinhesten dutenak;etadenakdiralegearengogotsu:

21Etajakinaraztendizute,jentilenarteandaudenjudu guzieiirakastendiezuelaMoisesuztera,esanezezdutela berenseme-alabakerdainzitubehar,ezohiturakjarraitu behar

22Zerdaberaz?jendetzabildubeharda,zerenadituko duteethorrizarela.

23Egizu,bada,erraitendizugunhau:Laugizonditugu haietanbotoadutenak;

24.Hartuitzazu,etagarbituzaitezhaiekin,etaizanhekien ardurapean,buruamoztudezatela:etaguziekjakindezatela zutazjakinarazizituztengauzakezdirelaezer;bañazeuere ordenaturikibiltzenzarela,etalegeabetetzenduzula.

25Sinestendutenjentileiburuz,idatzidugueta ondorioztatuduguezdutelahorrelakorikbehatzen,baizik etaidoloeieskainitakogauzetatik,etaodoletatik,etaitotik, etafornicaziotikgordetzeko

26OrduanPaulokgizonakhartuzituen,etabiharamunean beraiekingarbituz,tenpluansartuzen,purificazio-egunak betezirelaadierazteko,haietakobakoitzarentzatofrenda bateskainiarte

27Etazazpiegunakiabukatuzirenean,Asiakojuduek, huratenpluanikusizutenean,jendeguztiapiztuzuten,eta eskuakezarrizizkioten.

28Oihueginez,Israelgogizonak,lagundu:audagizon guzianonahiirakastenduenaherriaren,etalegearen,eta tokihunenaurka,etagaineragreziarrakeretenplura eramanzituena,etakutsatudulekusantuhau

29(EcenlehenharekinikusibaitzutenhirianTrofimo Efesoarra,Pauloktenpluraeramanzuelaustebaitzuten.)

30Etahiriguziahunkituzen,etajendealasterkalasterka, etahartuzutenPaulo,etaaterazutentenplotik,etaberehala itxizirenateak.

31Etahurahiltzerazihoazela,berribathelduzitzaion bandakoburuzagiari,zerenJerusalemguziazalapartan zegoela.

32Ceinekberealaartuzituensoldaduaketacenturioiak, etalasterkajoanziranhekiengana:etaikusirikkapitain nagusiaetasoldaduak,utzizietenPaulojota

33Orduanhurbilduzenkapitainnagusia,etahartuzuen, etaaginduzionlotzekobikateekin;etaeskatuzuennorzen, etazereginzuen

34Etabatzuekoihueginzutenbata,besteakbeste, jendetzarenartean:etazalapartarakoziurtasunajakin ezinik,manatuzuengazteluraeramateko

35Etaeskaileretaraethorrizenean,halaizanzen, soldaduengandiksortuaizanzenjendearenbortizkeriagatik. 36Zerenjendejendetzaatzetikzetorren,oihueginez:Alde hura

37.EtaPaulokgazteluraeramanbeharzutenean,erran zioenkapitainnagusiari:Hitzegindezaketzuri?Norkesan zuen:Ezinalduzugreziarhitzegin?

38.Ezalzarahiegiptoarhura,egunauenlenagozalaparta eginetabasamorturalaumillagizonhiltzaileakeraman zituena?

39.BainanPaulekerranzuen:NinaizTarsokojudubat, Kiliziakohiribat,hiririkezdenhiritarbat:etaothoizten dizut,utznazazulaherriarimintzadezadan

40.Etalizentziaemanzionean,Pauloeskaileretangelditu zen,etaeskuazkeinuaeginzionjendeariEtaisiltasun handiaeginzenean,mintzatzenzitzaienhebreeraz,zioela:

22.KAPITULUA

1.Gizonak,anaiaketagurasoak,entzunezazuteorain egitendizuedanniredefentsa

2(Etaadituzuteneanhebreerazmintzatzenzitzaiela,are gehiagoixilduziren,etadio:)

3Ninaiz,egiazki,juduanaizengizona,Tarsonjaioa, Kiliziakohiribatean,etahirihonetanGamalielenoinetan hazia,etaarbasoenlegearenmoldeperfektuarenarabera irakatsizuena,etagogotsunengoenJainkoa,zuekdenok gauregunzaretenbezala

4.Etapersekutatunuenbidehauheriotzeraño,gizonakzein emakumeakpresondegietaralotuzetaemanez

5.Bezala,apheznagusiek,etazaharrenondasunguziak, testigantzaematendit:zeñatikereanaieigutunakartu nizkion,etajoannintzanDamaskora,hanloturikzeudenak Jerusalemeraekartzera,zigortzeko

6.Etagerthatuzen,nerebidaiaegitennuela,etaeguerdi alderaDamaskorahurbildunintzela,bat-bateanzerutikargi handibatpiztuzennireinguruan

7Etaerorinintzenlurrera,etaentzunnuenbozbatesaten zidan:Saulo,Saulo,zergatikjazartzennauzu?

8.Etanikerantzunnion:Norzara,Jauna?Etaesanzidan: NinaizJesusNazaretarra,zukjazartzenduzuna

9Etanirekinzeudenekargiaikusizuten,etabeldurziren; bainanezzutenentzunnirimintzatzenzitzaidanarenahotsa.

10Etaerrannuen:Zereginendut,Jauna?EtaJaunakesan zidan:JaikietazoazDamaskora;etahanesangodizute eginbeharrekogauzaguztiak

11.Etaargiharenaintzagatikikusiezinik,nirekin ziradeneneskutikeramanik,ethorrinintzenDamaskora.

12EtaAnaniasbat,Legearenaraberagizondebotoa,han bizizirenJuduguzienberrionazuena,

13.Etorrizanenegana,etazutikjarrizan,etaesanzidan: Saulanaia,artueureikusmenaEtaordubereanbegiratu nionharengana

14Etaesanzuen:GurearbasoenJainkoakaukeratuzaitu, harenborondateaezagutudezazun,etaJustohuraikus dezazun,etaharenahokoahotsaentzuteko.

15Zerenharentestiguizangozaragizonguzientzatikusi etaentzunduzunaren

16.Etaorainzergatikgelditzenzara?Jaikizaitez,eta bataiatu,etagarbituzurebekatuak,Jaunarenizenadeituz 17Etagerthatuzen,Jerusalemeraitzulinintzenean, tenpluanotoitzegitennuenbitartean,trantzeanegon nintzen;

18Etaikusizidalaesatenzidala,Azkarzaitezetailki zaitezlasterJerusalemetik,zerenezdutejasokozure testigantzanigatik

19Etaerrannion:Jauna,badakitesinagogaguzietan espetxeratuetakolpatuditudalahigansinestuzutenak.

20EtazureEstebanmartiriarenodolaisurizenean,niere ondoannengoen,etaadosnengoenharenheriotzera,eta gordetzennituenhurahilzutenenjantziak.

21Etaesanzidan:Alde,zerenhemendikurrunbidaliko zaitutjentilengana

22.Etaentzunziotenhitzhau,etaorduanaltxatuzuten berenboza,etaerranzuten:Kenduhalakogizonalurretik, zerenezdaegokibizitzea

23.Etaoihukaarizirelarik,soñekoakerantzietahautsak airerabotatzenzituzten,

24Kapitainnagusiakmanatuzuengazteluraekarzezaten, etaaginduzuenazotatuzaztertzeko;jakinzezanzergatik oihukatuzutenharenkontra

25Etalotzenzutenean,Paulekerranzioenhanzegoen zenturioari:ZilegialzaizueazotatzeaErromatarraeta kondenatugabeadengizonbat?

26Horientzutean,zenturioiakjoanzenetaesanzion kapitainnagusiari,zioelarik:Begiraezazuzeregitenduzun, zerengizonhauerromatarrada

27Orduanethorrizenkapitainnagusia,etaerranzioen: Esaniezadazu,zualzaraErromatarra?Esanzuen:Bai.

28Etaihardetsizuenkapitainnagusiak:Diruaskorekin lortunuenaskatasunhau.EtaPaulokesanzuen:Bainani librejaionaiz

29Orduan,berehalaaldeeginzutenhuraaztertubehar zuenarengandik:etakapitainnagusiaerebeldurzen,jakin zueneanErromatarrazela,etalotuzuelako.

30Biharamunean,zerenjakinnahibaitzuenjuduengandik salatuaizanzenziurtasuna,askatuzuenberegiltzaetatik, etaaginduzuenapheznagusieietaberenkontseiluguztia agerzezaten,etaeramanzuenPaulo,etajarrizuenhekien aitzinean.

23.KAPITULUA

1EtaPaulokkonzilioabegitanturik,erranzuen:Gizonak, anaiak,biziizannaizJainkoarenaurreangaurarte

2EtaAnaniasapaiznagusiakaginduzienharenondoan zeudeneiahoanjozezaten.

3OrduanesanzionPaulok:Jainkoakjoegingozaitu, harresizuria:zerenesertzenalzaranilegearenarabera juzgatzeko,etalegearenkontrajotzekoagintzennauzu?

4Etaondoanzeudenekerranzuten:Iraintzenalduzu JainkoarenSacerdoteNagusia?

5.OrduanesanzuenPaulok:Eznekien,anaiak,apaiz nagusizenik:zerenidatzitadago:Ezdezugaizkiesango zureerrikoburuzagiari

6BainanPaulekikhusizueneanaldebatSaduzeoaketa besteakFariseoakzirela,oihueginzuenkontzilioan: Gizonak,anaiak,Fariseoanaiz,Fariseobatensemea; galderan

7Etaesanzuenean,distentsioasortuzenFariseoeneta Saduzeoenartean,etajendetzazatituzen.

8ZerenSaduzeoekdioteezdelaresurrecciónrik,ez aingerurik,ezespiriturik:bainafariseuekbiakaitortzen dituzte.

9Etaoihuandibatjaikizen:etajaikizirenFariseuen partetikzeudenScribak,etaliskareginzuten,ziotelarik:Ez duguarkitzengaitzikgizonhunengan;Jainkoa.

10Etadistentsioandibatsortuzenean,kapitainnagusiak, Paulohetarikpuskatukootezenbeldurrez,manatuzuen soldaduakjaisten,etaindarrezharzezatenhekienartetik, etaekarzezatengaztelura

11Etaondokogauean,Jaunarenondoangeldituzen,eta esanzuen:«Aizu,Paulo,zerennolatestimoniatunauzu Jerusalemen,halabeharduzutestigantzaemanErroman ere

12.Etaegunaizanzenean,juduetarikbatzukelkartuziren, etamadarikaziopeanlotuzituzten,esanezezzutelaezian ezedanenPaulohilarte

13.Etaberrogeibainogehiagozirenkonspiraziohauegin zutenak

14Etaetorriziranapaizburuetazaharrengana,etaesan zieten:Maldiziohandibatenazpianlotugara,ezdugula ezerjangoPaulohilarte

15Orainbadaconcilioarekinaditzeraematendiozue kapitainburuzagiari,hurabiardakizuenganat,haren gañeanzerbaitargiagogaldetukobazenutebezala:etagu, edobetihurbiltzenden,prestgaudehurahiltzeko

16.EtaPaulorenarrebarensemeakentzuteanhekienetzana zela,joanetagazteluansartuzen,etaesanzionPauli 17OrduandeithuzuenPaulokCentenarioetarikbat,eta erranzuen:Ekarrizazuegizongazteaukapitain nagusiarengana:zerengauzajakinbatdaukahariesateko 18.Hartuzuenbada,etaeramanzuenkapitain nagusiarengana,etaerranzuen:Paulopresoakdeiegin ninduenharengana,etaothoitzeginzidangaztehau zureganaekartzeko,zeresanbeharduen

19.Orduankapitainnagusiakeskutikharturik,joanzen harekinaldebatera,etagaldetuzion:Zerdaesanbehar didazu?

20Etaerranzuen,Juduekadostuzaituztegurazaituztela Paulobiardezazulaasanbladara,zertxobaithobekiago galdetukobalutebezala.

21Bañaetzaiozueetsi:zerenberaiekigartzendute berrogeigizonbainogeiago,zeinekzineginbaitute,ezian ezedanenhurahilarte:etaorainprestdaude.zuregandik promesarenbila

22Orduan,kapitainnagusiakaldeeginzuenmutilgaztea, etaaginduzion:Begiraezesannehorigauzahauek erakutsidizkidazula

23.Etadeieginzizkionbizenturioi,zioelarik:Prestatu berrehunsoldaduZesarearajoateko,etahirurogeieta hamarzaldizkoaketaberrehunlantzariak,gaueko hirugarrenorduan;

24.Etaemaniezaiezuabereak,Paulogaineanjarrietasalba ditzatenFelixGobernadorearengana

25Etahonelaidatzizuengutunbat:

26KlaudioLisiasekFelixgobernadorebikainariagurtzen dio

27.GizonauhartuaizanzenJuduetatik,etahetarikhil beharzuen:orduanethorrinintzenarmadabatekin,eta libratunuen,jakinikerromatarrazela

28.Etajakinnahinueneanzergatikakusatzenzutenhura, eramannuenberenkontziliora

29CeinikusinuenberenLegekoauziezakusatuta nengoela,bainaezzuelaezerezarriheriotzarakoedo lokarrietarakodignorik

30EtakontatuzidateneannolaJuduekgizonhura itxarotenzutela,berehalabidalinuenzuregana,etaagindu nionbereakusatzaileeierezureaurreanesatekoharen kontrazutenaAgur

31.Orduansoldaduek,aginduzienbezela,hartuzuten Paulo,etaeramanzutengauezAntipatrisera

32Biharamuneanutzizituztenzaldizkoakharekinjoateko, etagazteluraitzuliziren.

33ZesarearaethorririketaepistolaGobernadorearieman ziotenean,Paul-ereaurkeztuziotenharenaitzinean

34.EtaGobernadoreakgutunairakurrizuenean,galdetu zuenzeinprobintziazenEtajakinzueneanZiliziakoazela; 35Entzungozaitut,esanzuen,zureakusatzaileakere ethorridirenean.EtaaginduzuenHerodesenauzitegian gordezezaten

24.KAPITULUA

1Etabostegunenburuan,Ananiasapaiznagusiajautsi zenzaharrekin,etaTertulodeitzenzenhizlaribatekin, zeinaGobernadoreariPaulorenaurkaagerrarazizion

2Etadeieginzutenean,Tertuloasizensalatzen,zioela: Zugatiklasaitasunandiagozatzendugula,etazure probidentziagatiknaziohonigauzaosodigneakegiten zaizkiola

3.BetietatokiguztietanonartzenduguFelixnoblea,esker onez

4.Alabaina,eznaizelazurekingehiagoaspergarriaizan, otoitzegitendizutzureclemenziazhitzbatzukentzun ditzagun

5Zerenarkitubaitugugizonauizurria,etamunduosoko Juduguzienarteansedizioeragilea,etaNazarenoen sektakoburu

6Norkeretenploaprofanatzerajoanden:zeñaartu genduan,etajuzgatunaigenduangurelegearenarabera

7BainanLisiaskapitainnagusiaetorrizitzaigun,eta bortxahandizkenduzuengureeskuetatik.

8Aginduzbereakusatzaileakzureganaethordaitezen: zeinenaztertuzeureburuakezagutdezazungauzahauen guzia,zeinetazsalatzendugun.

9Etajuduekerebaietzaemanzieten,ziotelakogauza hauekhalazirela

10Orduan,Paulok,Gobernadoreakkeinuaeginetagero, ihardetsizuen:Zerenbadakiturteaskoanzarelanazio honenjuje,areetaalaiagoerantzutendiotneureburuari

11.Zerenulerdezazun,oraindikhamabiegunbesterikez diralaJerusalemeragurtzeraigonintzenetik.

12Etaeznindutenarkitutenpluaninorekineztabaidan,ez jendeaaltxatzen,ezsinagogetan,ezhirian 13.Etaezinprobatuorainsalatzennautengauzak.

14Bainahauaitortzendizut:heresiadeitzenduten bidearenondotik,halaadoratzendudalaenearbasoen Jainkoa,legeanetaprofetetanidatzitakogauzaguztiak sinetsiz

15.EtaitxaropenaduteJainkoarengan,beraiekereonartzen dutena,hildakoenresurrecciónbatizanendela,justoenzein bidegabeen

16.Etahortanegiñatzennaiz,Jainkoarenetagizonen kontrakokonzientziabetigaitzikgabeaizateko

17Urteaskorenburuanetorrinintzennereherriarilimosna etaopariakekartzera.

18Bada,Asiakojudubatzuekaurkitunindutentenpluan garbiturik,ezjendez,ezzalapartaz

19.Norkizanbeharluketehemenzureaitzinean,etaaurka eginbeharlukete,baldinenekontrakozerbaitbalute 20Bestela,errandezatelahemenhauekberaiek,baldin ekitenbadutenigangaiztakeriarikegiten,kontzilioaren aurreanegonnintzenbitartean, 21Ezpadaahotsbakarragatik,oihueginnuenhaienartean zutik:Hildakoenresurrectioneaz,zuekgaurauzitannagote.

22EtaFelixekgauzhaukentzutean,bidehartazjabetuago zeuzkala,atzeratueginzituen,etaesanzuen:Lisias kapitainnagusiajaistendenean,ezagutukodutzure kontuarenazkena

23EtaaginduzioncenturionbatiPaulgordezezala,eta utzzezalaaskatasuna,etaezzezaladebekatubere ezagunetarikbaterizerbitzatzekoedoharenganaetortzeko

24Etaegunbatzurenburuan,ethorrizeneanFelixbere emazteDrusillarekin,zeinaJuduazen,Paulerakartzera bidalizuen,etaadituzuenKristorenfedeaz

25Etaetortzekozuzentasunaz,neurriztasunazetajuizioaz arrazoitzenzuelarik,Felixekdardareginzuen,etaihardetsi zuen:Zoazoraingoan;sasoiegokibatdudanean,zuri deitukodizut

26.Itxarotenzuen,gainera,Paulengandikemanziotela dirua,huraaskatuzezan:hortaz,geroetamaizagoigortzen zuenharenbila,etaharekinkomunikatzenzuen

27.BainanbiurtherenburuanPorzioFestoethorrizen Felixengelara:etaFelixek,judueiatseginbaterakutsi nahirik,Pauloloturikutzizuen.

25.KAPITULUA

1.BadaFestoethorrizeneanprobintzira,hiruregunen buruaniganzenZesareatikJerusalemera 2Orduanapaiz-buruaketajuduenburuzagiakPaulen aurkaagerrarazizioten,etaothoitzeginzioten:

3Etagraziaeskatuzuenharenkontra,igorzezala Jerusalemera,hurahiltzekobideanisilikjarriz.

4BainaFestokihardetsizioen,PauloZesareangorde beharzela,etaberalasterjoangozelahara

5.Iautsbeitezbada,erranzuenzuenartetikahalduenak, nirekin,etaakusadezatelagizonhau,baldingaiztakeriarik baldinbadaberebaitan

6Etahamaregunbañogeiagoegonikhekienartean,jautsi zanZesareara;etabiharamunean,auzi-aulkianeserita, Pauloekartzekoaginduzuen

7.Etaethorrizenean,JerusalemdikjautsizirenJuduak inguruangeldituziren,etasalaketaaskoetaastunakjarri zituztenPaulenaurka,zeinakezinizanzituztenfrogatu 8Berakihardetsizuenbitartean:Ezjuduenlegearen kontra,eztenpluarenkontra,ezZesarrenkontra,ezdut ezerofenditu

9BainaFestok,Judueiatsegineginnahirik,ihardetsizion Pauli,etaesanzuen:IgoalalzaraJerusalemera,etahan gauzhauetazjuzgatuaizaneneneaurrean?

10.OrduanPaulekerranzuen:Zesarrentribunaleannago, nonjuzgatubeharnaizen:ezdietgaizkieginJuduei,zuk ongidakizuenbezala

11.Zerenbaldingaizkilebanaiz,edoheriotzekomerezi duengauzarikeginbadut,ezdetukohiltzeari:bainahauek akusatzennautengauzhauetarikbatereezpada,nehorkez nazakehekieneskuutzi.Zesarrideiegitendiot.

12OrduanFestok,kontzilioarekinhitzeginzuenean, ihardetsizuen:Zesarierreklamatualdiozu?Zesarrengana joangozara.

13Etaegunbatzuenburuan,AgripaerregeaetaBernice ethorrizirenZesareara,Festoriagurtzera

14.Etaegunaskoegonziranean,FestokPaulenauzia aditzeraemanzionerregeari,zioelarik:Gizonbatgelditu daFelixekpreso

15.Noriburuz,Jerusalemennintzelarik,apaizburueketa juduenzaharrekjakinarazizidaten,harenkontrakoepaiketa izannahizutelarik

16.Ihardetsinion:Erromatarrenmoduaezdainorhiltzera libratzea,akusatuakakusatzaileakaurrezaurreizanbaino lehen,etaberekontrakokrimenazbereburuazerantzuteko baimenaizanaurretik.

17Beraz,honaethorrizirenean,biharamuneaninolako atzerapenikgabejarrinintzenjuiziokoaulkian,etaagindu nuengizonaaterazedin.

18Norenaurka,akusatzaileakaltxatuzirenean,ezzuten nikustenuenbezalasalaketarikekarri

19.Bañazenbaitgalderazeuzkanharenkontraberen sineskeriaz,etaJesusbathildakoaz,zeinaPaulokbizizela baieztatzenzuen

20.Etanolakogalderakzalantzanneuzkanez,galdetunion eajoangootezenJerusalemera,etahanepaitukozutengai hauetaz

21.BañaPaulokerreklamatuzuenean,Augustoren entzuterakogordezezaten,agindunuengordezezala Zesarrenganaigorriarteo.

22OrduanAgripakesanzionFestori:Neukereadituko nukegizonhuraBihar,esanzuen,entzunendiozu

23Etabiharamunean,ethorrizireneanAgrippa,eta Bernice,pompaandiarekin,etaentzutekotokiansartu zirenean,buruzaginagusiekinetahirikogizonnagusiekin, FestusenmanamenduzPaulaterazen

24EtaFestokesanzuen:Agripaerregea,etahemen gurekindaudengizonguziak,ikustenduzuegizonhau, zeinareninguruanjudutarrenjendetzaguziaknirekin tratatubaitute,baiJerusalemen,baitahemenere, oihukatzenzuelaezzuelaeginbehargehiagobizi

25.Bainanekidindudaneanezzueladeuseginheriotzeko dignorik,etaberakAugustorenganajoduela,erabakidut huraigortzea

26ZeñatazeztutgauzajakinikeneJaunariidazteko Hargatikateradutzureaitzinean,etaberezikizure aitzinean,Agripaerregea,azterketaeginondoren zertxobaitidazteko.

27.Zerenezzaitzentzuzkoairuditzenpresobatbidaltzea, etaezharenkontraeginikokrimenakadieraztea

26.KAPITULUA

1OrduanAgripakerranzioenPaulori:Permitituduk hiregatikhitzegiteaOrduanPaulekeskualuzatuetabere buruazerantzun:

2.Pozikustedutneureburua,Agripaerregea,zerenneure buruazerantzungobaitutgaurhireaurrean,juduei leporatzendizkidatengauzguziez

3.BatezerebadakidalakozuadituazarelaJuduenartean daudenusadioetaauziguzietan;

4Nerebizimoduaenegaztarotik,Jerusalenenlehenene nazioarenarteanizanzena,ezagutzendutejuduguziek;

5Zeinekhasieratikezagutuninduten,baldin testigantzatukobalute,gureerlijiokosektarikestuenaren ondotikfariseubizinintzela.

6Etaorainzutiknagoetaepaituanaizgurearbasoei Jainkoakeginikopromesarenitxaropenagatik

7.Zeñetara,gurehamabileinuek,gauetaegunJainkoa zerbitzatzendutelako,itxaropenaduteItxaropenagatik, Agripaerregea,juduengatikakusatutanago

8.Zergatikustedazuekingauzasinestezinadela,Jainkoak hildakoakpiztukodituela?

9Egiazkiustenuenneureburuarekin,gauzaaskoegin beharnituelaJesusNazaretarrarenizenarenkontra.

10ZereginnuennikereJerusalemen:etasainduetarik askokartzelanitxinituen,apaiznagusiengandikagintea harturik;etahilziranean,emannuennerebozahaien kontra

11Etamaizzigortunituensinagogaguztietan,etabehartu nituenblasfematzera;etahekienkontraizugarrierotuta, hiriarrotzetaraerepertsegitunituen

12Orduan,Damaskorajoannintzenean,apaiznagusien agintaritzaetaenkarguarekin, 13Oierrege,eguerdian,zerukoargibatikusinuenbidean, eguzkiarendistirarengainetik,nireinguruanetanirekin zihoazenak.

14Etaguziaklurreraeroriginenean,entzunnuenbozbat nirimintzatzen,etazioelahebrearhizkuntzan:Saulo,Saulo, zergatikjazartzennauzu?kostaegitenzaizupikenkontra ostikokaematea

15.Etaerrannion:Noraiz,Jauna?Etaharcerrancieçón, NinaizIesus,hicpersecutatzenduana

16Bainajaikizaitez,etaegonzaitezzureoinengainean: zerenhorretarakoagertuzaitut,zerbitzarietalekukoizan dezazunikusidituzungauzahauetaz,etaagertuko nizkizutengauzez;

17Libratzenzaitutherritik,etajentiletatik,zeñataraorain igortzenzaitut;

18Haienbegiakidekiditzaten,etailunpetikargira,eta SatanenboteretikJainkoarenganabiurtzeko,bekatuen barkamenaetaherentziajasodezatennigandenfedeaz santutuakdirenenartean

19.Hortaz,oAgripaerregea,eznintzendesobedienteizan zerukoikuskerari

20BainanDamaskotarrei,etaJerusalenen,etaJudeako bazterguzietan,etagerojentilei,damutueta Jainkoarenganabiurtuzezaten,etadamutzekoobraegokiak egiteko,erakutsizietenlehenik.

21.Horregatik,juduektenpluanharrapatuninduten,etani hiltzerajoanziren

22Beraz,Jainkoarenlaguntzalorturik,gaurartejarraitzen dut,txikieietahandieilekukotasunaematen,profeteketa Moiseseketorrikozirelaesanzutenakbainogauzarikesan gabe

23Kristosufrituzedila,etaillenartetikpiztukozenlehena, etajendearietajentileiargiaerakutsikozien

24.Etahonelamintzatzenzelarik,Festokerranzuenboz ozenki:Paulo,eureburuazurrunzaude;askoikasteakerotu egitenzaitu

25.Bainaharkerranzuen:Eznaizero,Festonoblea;baina erranitzazuegiazkoetasoiltasunekohitzak

26Zerenerregeakbadakigauzahauetaz,zeinenaurrean erelibrekimintzonaizen:zerensinistutanagogauza hauetarikezerezzaiolaharengandikgorde;gauzahauez baitzenbazterbateanegin

27.Agripaerregea,sinistenaldituzuprofetak?Badakit sinestenduzula

28OrduanAgripakesanzionPauli:Iakonbentzitzen nauzukristauizateko.

29EtaPaulokerranzuen:NahinukeJainkoari,ezzeu bakarrik,baitagaurentzutennautenguziakere,ia,eta guziak,ninaizenbezalakoak,lokailuhauekizanezik.

30Etahauerranzuenean,jaikizenerregea,etaGobernaria, etaBernice,etahaiekineseritazeudenak

31.Etaaldeeginzutenean,mintzatuzirenberenartean, ziotela,Gizonhonekezduezeregitenheriotzekoedo lokarrietarakomereziduenik

32.OrduanAgripakFestorierranzioen:Gizonauaske legoke,baldinZesarierreklamaziorikeginezbalu

27.KAPITULUA

1EtaerabakizeneanItaliaraitsasoratuginela,eman zizkiotenPauloetabestezenbaitpresoAugustoren bandakoJuliusdeitzenzenbati

2EtaAdramitiokoontzibateansarturik,itsasoratuginen Asiakokostaldetiknabigatzekoasmoz;Aristarkobat, TesalonikakoMazedoniarbat,gurekindago

3BiharamuneanSidonukitugenuenEtaJuliusekadeitsu othoitzeginzionPauli,etaemanziozkanadiskideengana joanzedinberefreskatzeko

4.Etahandikabiatuginenean,Ziprerenazpianibiltzen ginen,zerenhaizeakkontrakoakbaitziren

5EtaKiliziakoetaPanfiliakoitsasoarengañean nabigaturik,etorriginenMyra,Liziakohiribatera

6.EtahanaurkituzuenzenturioiakAlexandriakoontzibat Italiaranabigatzen;etabertansartugintuen

7Etaastironabigatugintuztenegunasko,etaKnidoren aldeangutxiiritsiginenean,haizeakezgintuenonartzen, Kretarenazpiannabigatuginen,Salmonerenaldean; 8.Etanekezigarorik,ethorrizenParadisuederrakdeitzen dentokibatera;nondikhurbilzegoenLaseahiria

9Badadenboraaskoigarozenean,etaorainnabigatzea arriskutsuazenean,baraualdiaordurakoiraganzelako, Paulokabisatuzien

10Etaerranzieten,Jaunak,badakitbidaiahaukalteeta kalteaskorekinizangodela,ezbakarrikkargaetaontziaren, bainabaitagurebizitzetanere

11Halaere,ehuntariaksinistuzituenontziarennagusieta jabeari,Paulokesandakogauzetanbainogehiago.

12Etazerenaterpeaezbaitzenaproposaneguaegiteko, gehienekgomendatuzutenhandikerealdeegiteko,baldin nolabaitereFeniziarairistenbaziren,etahanneguaegitera; hauda,Kretakoaterpea,etahego-mendebalderaetaiparmendebalderadago

13Etahegohaizeakemekijotzenzuenean,berenxedea lortuzutelakoan,handikaskaturik,ibiltzenzirenKreta ondotik.

14Bainahandikgutxirasortuzenharenkontraekaitz-haize bat,Euroklidonizenekoa

15.Etaontziaharrapatuzuenean,etaezinizanzuenhaizea jasan,utzigeniongidatzen

16EtaKlaudadeitzendenuhartebatenazpianlasterka,lan askogenuentxalupazetortzeko.

17Hartuondoren,laguntzakerabilizituzten,ontziaren azpian;eta,harebizietaraerorezotezirenbeldurrez,bela zartatuzuten,etahalaxebulkatuzituzten.

18Etaguekaitzakikaragarriastindurik,biharamunean argituzutenontzia;

19.Etairugarreneguneangeureeskuzbotagenituen ontzikoaparailuak

20Etaegunaskotaneziguzkirikezizarrakagertuez zirenean,etaekaitztxikirikezgintuenean,salbatuko ginelakoesperantzaguziakenduzenorduan

21BainandenboraluzezegonzeneanPaulagertuzen hekienerdian,etaerranzuen,Jaunak,entzunbeharko zenituzkete,etaezzenitezelaaskatuKretatik,etakalteeta galeraauirabazi

22.Etaoraingonbidatzenzaituztet,animazaiteztela:zeren ezdainorenbizirikgaldukozuenartean,itsasontziabaizik 23ZerennireondoanegondagauhonetanJainkoaren aingerua,zeinanaizenetazerbitzatzendudana, 24zioela:Ezizanbeldurrik,Paul;Zesarrenaitzinean eramanbeharzaituzte:etahuná,Jainkoakemandizkizute zurekinnabigatzendirenguziak.

25Argatik,jaunak,animazaitezte:zerensinistendut Jainkoa,esanzidanbezalagertatukodela 26Halaereirlajakinbaterabotabehargara.

27Bainanhamalaugarrengauaethorrizenean,Adriangora etabeheragabiltzala,gauerdialdera,ontzigileekustezuten herrialderenbaterahurbiltzenzirela;

28Etahogoibrazaarkituzuen,etaapurbaturrunagojoan zirenean,berrizeresoinuaeginzuten,etaarkituzuten amabostbraza

29Orduan,harkaitzetaraerorikoginenbeldurrez,lau aingurabotazituztenpopatik,etanahizuteneguna

30.Etaontzigileakontzitikihesizihoazela,ontziaitsasora jautsizutenean,kolorez,aingurakaurreontzitikbotako balituztebezala,

31Paulekerranzioencenturionarietasoldaduei:Hauek barkuanezpaiteztesalbatu

32Orduansoldaduektxalupakosokakmoztuetaerortzen utzizuten

33Etaegunaethortzenzenbitartean,othoitzeginzien Paulekguziakharzezatenharagia,zioelarik:Egunada hamalaugarreneguna,geldituetabaraueginduzuen,ezer artugabe

34Argatikothoitzendizuethardezazuenharagia,zeren hauzuenosasunerakoda:zerenezdailebatereeroriko zuenburutik

35.Etahauerranzuenean,artuzuenogia,etaeskerrak emanzizkionJainkoariguzienaitzinean:etahautsi zuenean,asizenjaten

36Orduandenakanimatuziren,etaharagiaerehartu zuten.

37Etaguguziakgeraontzianberrehunetahirurogeieta hamaseiarima

38Etaaskijanzutenean,argituzutenbarkua,etabota zutengariaitsasora

39.Etaegunazenean,etzutenlurraezagutzen:baina aurkituzutenerrekabatitsasertzbatekin,zeinetannahi bazutenbarkuansarzezaten

40.Etaaingurakaltxatuzituztenean,itxasoanjarriziren, etaaskatuzituztenlema-zerbitzuak,etaaltxatuzutenbela nagusiahaizeari,etalehorrerantzabiatuziren

41.Etabiitsasoelkartzenzirentokibateraeroririk,ontzia hondoratuzuten;etaaurrealdeabizkoritsatsizen,eta mugiezingeratuzen,bainaatzekoaldeahautsizenolatuen bortizkeriarekin.

42Etasoldaduenaholkuazenpresoakhiltzea,haietako inorkigerieginezzezanihesegin

43.Bainacenturioiak,Paulsalbatunahizuela,gordezituen berenxedetik;etaaginduzienigerizekiteneklehenik itsasorabotazezatenetalehorrerajoateko

44.Etagainerakoak,batzukoholetan,etabestebatzuk ontzikopusketanEtahalagerthatuzen,guztiaksalbuihes eginzituztelalehorrera

28.KAPITULUA

1.Etaiheseginzutenean,orduanjakinzutenirlaMelita deitzenzela

2Etajendebarbaroakezzigunontasuntxikirikegin:zeren suapiztuzuten,etadenokerrezibitugintuzten,oraingo euriagatiketahotzagatik

3EtaPaulekmakilsortabatbilduetasutanezarri zituenean,sugegorribatilkizenetaeskuanlotuzuen.

4Etaikusizuteneanbarbaroekpiztiapozoitsuabere eskuanzintzilik,erranzutenberenartean:Ezdadudarik gizonauhiltzailea,zeinaitsasotikiheseginduenarren, mendekuakezbaitubizitzenuzten

5Etaastinduzuenbestiasutara,etaezzuenkalterik sentitu.

6Alabaina,begiratuzutennoizhanpatubeharzen,edo bat-bateanhilaerorizenean:bainadenboraluzezbegiratu etakalteriketzutenikusirik,iritzizaldatuetajainkobat zelaesanzuten

7Lekubereanzeudenuhartekoburuzagiarenondasunak, zeinaPubliozuenizena;harkhartugintuen,etahiruegun adeitsuostatu

8Etagerthatuzen,Publiorenaitaetzanzedinsukarrezeta odol-jariozeririk:zeinisartuzitzaionPaulo,etaotoitzegin zuen,etaeskuakezarrizion,etasendatuzuen

9.Haueginzenean,uharteangaixotasunakzituztenbeste batzukereetorrizirenetasendatuziren

10Norkereohoreaskorekinohoratugaituen;etaaldeegin genuenean,beharrezkoakzirengauzakkargatuzizkiguten.

11Etahirurhilabeterenburuanaldeegingenuen Alexandriakoontzibatean,zeinauharteanneguaegin zuena,zeinarenseinalezenKastoretaPolux

12.EtaSirakusalehorreraturik,hanegonginenhiruegunez.

13.EtahandikiparrorratzahartuetaErregiorahelduginen: etaegunbatenburuanhegohaizeakjozuen,eta biharamuneanetorriginenPuteolira

14.Nonanaiakarkitzengenituen,etazazpiegunhaiekin egotekoeskatuziguten:etahorrelajoanginenErromara

15Etahandik,anaiakgureberrientzutean,ethorriziren gurebilaAppiofororaino,etahirurtabernak:zeinak ikusirikPaulok,Jainkoarieskerrakemanzizkion,etakuraia hartuzuen.

16EtaErromaraethorriginelarik,zenturioiakguardiako buruzagiarientregatuzizkionpresoak:bainaPauloriutzi zionberekabuzbizitzeahurazaintzenzuensoldadu batekin

17EtagerthatuzenhiruregunenburuanPaulokdeiegin zuelajuduenburuzagiak,etabilduzirenean,esanzien: Gizonak,senideok,guregurasoenherriarenedoohituraren aurkaezereginezdudanarren,ordea,Jerusalemdikpreso emannindutenerromatarreneskuetan.

18Nork,aztertunindutenean,utzinahinindutenjoan, zerenezbaitzegoenniganheriotzarenarrazoirik

19.BainaJuduekharenkontramintzatuzirenean,behartu nindutenZesarrierreklamatzera;ezneureherriarileporatu beharniola

20.Horregatik,beraz,deiegindizut,zuikustekoeta zurekinhitzegiteko,zerenIsraelenitxaropenagatiklotuta nagokatehonekin

21.Etaerranzioten:EzduguJudeatikhitazgutunikjaso, ezethorrizirenanaietatikinorkezzuenhigatikkalterik erakutsiedoesan

22.Bañaguradoguentzuteazerustedozunzutaz:ecen sektahuneninguruan,badakigunonahikontramintzatzen dela

23.Etaegunbatezarriziotenean,askoethorrizitzaizkion bereostatuan;zeñaiazalduetatestigantzaemanzien Jainkoarenerreinua,Jesusiburuzkonbentzitzenzituztela, baiMoisesenlegetik,baiprofetetatikgoizetikarratsaldera arte

24Etabatzueksinetsizutenesandakogauzak,etabeste batzuekezzutensinetsi.

25Etaberenarteanadostuezzirenean,aldeeginzuten, Paulokhitzbatesanondoren:OndoesanzienEspiritu SantuakIsaiasprofetarenbidezgurearbasoei.

26Esatenziotela:Zoazteerrihunera,etaerran:Entzunez, entzungoduzue,etaezduzueulertuko;etaikusirikikusiko duzue,etaezdezuteezagutuko:

27Izanere,herrihonenbihotzalatzeginda,etabelarriak entzutekogaiztoakdira,etabegiakitxidituzte;ezdezatela begizikusi,etabelarrizentzun,etabihotzezulertu,eta konbertituezdaitezen,etaniksendatuezdaitezen

28Jakizuebada,Jainkoarensalbazioajentileibidaliadela, etaentzunendutela

29Etahitzhaukesanzituenean,aldeeginzutenJuduak, etaeztabaidaandiazutenberenartean.

30EtaPaulekbiurteguzizbiziizanzituenberealokairuan, etajasozituenharenganaethortzenzirenguziak

31.Iainkoarenerreinuapredikatzen,etaJesu-KristoJaunari dagozkiongauzakirakasten,ziurtasunosoz,iñorkdebekatu gabe

Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.