JOSEFA KEI ASENATH E vakasaqara o Asenaci me vakawati mai vua na luvena tagane na tui kei na vuqa tale. 1. Ena imatai ni yabaki ni bula sautu, ena ikarua ni vula, ena ikalima ni vula, a talai Josefa yani ko Fero me lako wavokita na vanua taucoko ko Ijipita; ia ena ikava ni vula ni imatai ni yabaki, ena ikatinikawalu ni vula, sa yaco ko Josefa ki na iyalayala ni vanua ko Eliopoli, ka sa kumuna vata tiko na sila ni vanua ko ya me vaka na nuku ni wasawasa. A sa tiko ena koro ko ya e dua na tamata, na yacana ko Penitifa, ka bete i Eliopoli, ka dua na dabe vata kei Fero, ka iliuliu ni dabe kei na turaga ni Fero; ka sa vutuniyau sara ka yalomalua sara na tamata oqo, ka sa daunivakasala talega i Fero, baleta ni sa yalomatua sara vei ira kecega na ravouvou nei Fero. Ka sa dua na luvena yalewa goneyalewa savasava, na yacana ko Asenaci, ka yabaki tinikawalu, sa balavu ka totoka, ka totoka me raica na veika e uasivia na goneyalewa savasava kecega e vuravura. Ia ko Asenaci sa sega ni tautauvata kei ira na goneyalewa goneyalewa ni Ijipita, ia sa tautauvata ga kei ira na luvedra yalewa na Iperiu ko Asenaci, ni sa balavu me vakataki Sera ka yaco me vaka Rebecca ka totoka me vakataki Rejeli; ka sa tete yani na kena totoka ki na vanua taucoko ko ya kei na iyalayala kei vuravura, ka ra sa gadreva kina na luvedra kece na turaga kei na satrapi me ra uqeti koya, segai, kei ira talega na luvedra tagane na tui, na cauravou kei na qaqa, ka sa yaco kina na veileti levu ena vukuna, ka ra sa segata me ra veivala vakai ira. A sa rogoca talega na ulumatua i Fero na veika me baleti koya, ka sa vakamasuti tamana tiko me solia vua na watina ka kaya vua: Solia mai vei au, tamaqu, ko Asenaci, na luvei Penisifati, na imatai ni tamata i Heliopoli me watina. A sa kaya vua ko Fero na tamana: ''O koya mo vakasaqara kina e dua na watimu me lailai sobu mai vei iko ni ko sa tui ni vanua taucoko oqo? Sega, ia lo! sa vakamoce vei iko na luvei Josoma na Tui Moapi, ka sa ranadi ka totoka ko koya me raici koya vakalevu sara. Mo taura oqo mo watimu." Na vale cecere e vakamacalataki kina na bula nei Asenath. 2. Ia ko Asenaci sa vakalolovirataki ira na tamata kecega, ni ra sa dokadoka ka viavialevu, ka sega mada ni raici koya e dua na tamata, me vaka ni a tiko ena nona vale e dua na Penitatati e dua na vale cecere volekata, levu ka cecere sara, ka sa cecere sara na dela ni vale cecere ka tiko kina e tini na rumu. Ia na imatai ni rumu sa levu ka totoka ka sinai tu ena vatu lokaloka, ka sa sotava na kena lalaga na vatu talei ka rokataki levu, kei na delavuvu talega ni rumu ko ya sa koula. Ia ena loma ni rumu ko ya era sa tudei tu kina na nodra kalou na kai Ijipita, ka sa sega na kedra iwiliwili, na koula kei na siliva, ka ra sa qaravi ira kecega ko Asenaci, ka sa rerevaki ira ko koya, ka sa vakacabo isoro vei ira e veisiga. Ia na ikarua ni rumu sa tu talega kina na iukuuku kei na serena kecega i Asenaci, ka sa tu kina na koula, kei na siliva kei na isulu tali koula ka sega ni vakaiyalayala, ka sa digitaki na vatu ka isau levu, kei na isulu talei lineni, ka sa tu kina na ukutaki kecega ni nona bula savasava. Ia na ikatolu ni rumu sa lololo nei Asenaci, ka sa tu kina na veika vinaka kecega e vuravura. Ia era sa tawana na vo ni vitu na rumu na goneyalewa savasava ka ra a veiqaravi ki Asenaci, sa dua na nodra rumu, ni ra sa yabaki duabau ga, ka ra sucu vata ga ena bogi vata ga ko ya kei Asenaci, ka sa lomani ira vakalevu ko koya; ka ra sa rairai totoka talega me vaka na kalokalo ni lomalagi, ka sega ni dua na tamata e veivosaki kei ira se dua na gone tagane. Ia na rumu levu nei Asenaci ka a susugi kina na nona bula savasava sa tolu na katubaleka; ka sa levu sara na imatai ni katubaleka, ka rai yani ki na lomanibai ki na tokalau; ka rai yani na ikarua ki na ceva, ka rai yani na ikatolu ki na gaunisala. A sa tucake tu e dua na imocemoce koula ena loma ni rumu ka rai yani ki na tokalau; ka sa vakotori na imocemoce ena veika lokaloka ka
vakamavoataki ena koula, na na imocemoce sa tali ena ka damuvakula kei na lineni matailalai. Ena imocemoce oqo a moce duadua kina o Asenaci, ka sega ni dua na tagane se dua tale na yalewa e dabe kina. Ka sa dua talega na vale ni lomanibai levu ka volekata na vale vakavolivolita, kei na dua na bai cecere sara ka vakavolivolita na lomanibai ka tara ena vatu vakaiyalayala levu; ka sa tu talega e va na matamata ena mataveilewai ka vakaisulu ena kaukamea, ka ra sa vakaiyaragi yadua oqo e tinikawalu na cauravou qaqa; ka ra sa teivaki talega ena lalaga na veivunikau rairai vinaka ena veimataqali kecega kei na vuana kecega, ni sa matua na vuadra, ni sa gauna ni tatamusuki ; ka sa tubu talega mai e dua na wai vutuniyau mai na imatau ni lomanibai vata ga ; ia ena ruku ni wai sa taura tu e dua na ikeli levu ka taura tu na wai mai na wai ni wai ko ya, ka sa lako mai kina, me vaka, e dua na uciwai ena loma ni lomanibai ka vakasuasuataka na veivunikau kecega ni lomanibai ko ya. E kacivaka o Josefa na nona lako mai ki Pentephres. 3. Ka sa yaco ena imatai ni yabaki ni vitu na yabaki ni bula sautu, ena ikava ni vula, na ikaruasagavulu kawalu ni vula, a lako yani kina ko Josefa ki na iyalayala ni vanua ko Eliopolis ka kumuna vata na sila ni tikina oya. Ni sa voleka yani ki na koro ko ya ko Josefa, sa tala yani e tinikarua na tagane ki Penitefa, na bete i Heliopolis, ka kaya: "Au na lako mai vei iko edaidai, ni sa sigalevu kei na sigalevu ni kana, ka katakata levu na matanisiga, ka me'u vakabatabatataka na noqu bula ena ruku ni delavuvu ni nomu vale." Ia ni sa rogoca na veika oqo ko Penitefati, sa reki vakalevu sara, ka kaya: "Me vakavinavinakataki ga na Turaga na Kalou i Josefa, ni sa nanuma ni'u sa kilikili kaya na noqu turaga ko Josefa." A kacivi koya na ivakatawa ni nona vale ko Pentefa ka kaya vua: "Mo vakusakusa ka vakarautaka na noqu vale, ka vakarautaka e dua na vakayakavi levu, ni sa lako mai vei keimami edaidai ko Josefa na qaqa ni Kalou." Ia ni sa rogoca ko Asenaci ni rau sa taura na nodrau ivotavota vakawa o tamana kei tinana, sa reki vakalevu ka kaya: "Au na lako ka raici tamaqu kei tinaqu, ni ra sa taukena na noda ivotavota vakawa" (ni sai koya oqori na gauna ni tatamusuki). A sa vakusakusa ko Asenaci ki na nona rumu ka davo tu kina na nona isulu ka vakaisulu ena dua na icurucuru lineni matailalai ka caka ena iyaya damuvakula ka vakamamasu ena koula, ka vauca na nona ivau koula, ka vauca e ligana na itaube; ka vakavolivolita na yavana sa biuta na kuli ni basi koula, ka vakavolivolita na domona sa viritaka kina e dua na iukuuku talei kei na vatu talei, ka sa vakaisulutaki tu ena veiyasana kecega, ka sa ceuti talega kina na yacadra na nodra kalou na kai Ijipita ena veivanua kecega, ena itaube kei na vatu; ka biuta talega e uluna e dua na tiara ka vesuka e dua na icurucuru vakavolivolita na nona valetabu ka ubia na uluna ena dua na icurucuru. E vakatura o Pentephres me soli Asenath vei Josefa me vakawati. 4. A sa cuva sobu ka lako sobu ki na ikabakaba mai na nona qara cecere ka lako vei tamana kei tinana ka reguca. A rau sa rekitaka na luvedrau yalewa ko Asenaci ko Pentefati kei watina na reki levu, ni ra sa raici koya ni sa ukutaki ka vakaiukuuku me vaka na yalewa ni Kalou; ka ra sa kauta mai na veika vinaka kecega era sa kauta mai mai na nodra ivotavota vakawa ka solia vua na luvedra yalewa; ka sa rekitaka ko Asenaci na veika vinaka kecega, ena vuanikau ni vulaikatakata sa oti kei na vaini kei na tikinisiga kei na ruve, kei na manumanu vuka kei na lolo, ni ra sa rairai vinaka ka taleitaki me ra tovolea. A sa kaya ko Pentefa vei Asenaci na luvena yalewa: "Gone." A qai kaya: "Koi au oqo, na noqu turaga." A sa kaya vua: "Mo dabe mada ena keirau maliwa, kau na vosataka vei iko na noqu vosa." "Raica! Ena lako mai vei keda edaidai ko Josefa na qaqa ni Kalou, ka sa iliuliu ni vanua taucoko ko Ijipita na tamata oqo; a sa lesi koya ko Fero na Tui me lewa na neimami vanua kei na tui kecega, ka sa solia na sila ki na vanua taucoko oqo, ka vakabulai koya mai na dausiga sa roro tiko mai; ia ko Josefa oqo sa tamata sa qarava na
Kalou, ka vuku ka goneyalewa savasava me vaka ko sa bula edaidai, ka sa kaukauwa sara na tamata ena vuku kei na kila ka, ka sa tiko vua na yalo ni Kalou ka sa tiko vua na loloma soli wale ni Turaga. Lako mai, gone lomani, kau na soli iko vua me watina, ia ko na yaco vua me yalewa vakawati, ia ko koya na tagane sa yalewa vakawati me sega ni mudu." Ia, ni sa rogoca ko Asenaci na vosa oqo mai vei tamana, sa cuva sobu e matana e dua na buno levu, ka sa cudru vakalevu sara ko koya, ka sa rai yani e matana vei tamana ka kaya: "Ia, i tamaqu, mo tukuna na vosa oqo? Ko sa vinakata mo soli au vakavesu vua e dua na vulagi ka dro ka volitaki? E sega li ni o koya oqo na luve ni ivakatawa ni sipi mai na vanua ko Kenani? Kei na sa biuti koya tu mai ko koya. E sega li ni o koya oqo ka davo vata kei na nona marama, ka biuti koya na nona turaga ki na vale ni veivesu ni butobuto, ka kauti koya tani mai na vale ni veivesu ko Fero kevaka sa vakadewataka na nona tadra, me vaka era sa vakadewataka talega ko ira na qase ni Ijipita? E segai, ia au na vakawatitaka na ulumatua ni tui, ni sa tui ni vanua taucoko ko koya." Ni sa rogoca na veika oqo sa madua ko Penipheta me vosa tale vei Luvena yalewa o Asenaci me baleti Josefa, ni a sauma vua ena dokadoka kei na cudru. Sa yaco yani o Josefa ki na vale nei Pentefati. 5. Ka rogoca! a sa curu mai e dua na cauravou ni dauveiqaravi ni Penipheta, ka kaya vua ko koya: "Raica! Sa tu ko Josefa ena mata ni katuba ni neitou itikotiko." Ia ni sa rogoca na vosa oqo ko Asenaci, sa dro tani mai matai tamana kei tinana ka lako cake ki na vale cecere, ka curu ki na na nona rumu ka tucake tu ena katubaleka levu ka rai yani ki na tokalau me raici Josefa ni lako mai ki na vale nei tamana. A sa lako mai ko Pentefati kei na watina kei ira kecega na wekadra kei ira na nodra tamata me ra sotavi Josefa; ia, ni sa tadola na matamata ni lomanibai ka rai ki na tokalau, sa lako mai ko Josefa ka dabe ena ikarua ni qiqi ni valu nei Fero; a sa vauci e va na ose vulavula me vaka na uca cevata ena tiki koula, ka sa bulia na qiqi ni valu na koula savasava kecega. A sa vakaisulu tu ko Josefa ena dua na isulu vulavula ka dau yaco vakalevu, ka sa lokaloka na icurucuru ka a viritaki vakavolivoliti koya, ka caka ena isema lineni matailalai ena koula, ka sa tu e uluna e dua na senikau koula, ka sa wavokita na nona senikau e tinikarua na vatu digitaki, ka sivia na vatu e tinikarua na rarama koula, kei na ligana imatau e dua na ititoko vakaturaga, ka sa dodo tu e dua na taba ni olive, ka sa levu sara na vuana. Ni sa qai lako mai o Josefa ki na lomanibai ka sa sogo na kena katuba, ka ra sa tiko na tagane kei na yalewa vulagi kecega ena taudaku ni lomanibai, ni ra sa drotaki ka sogota na katuba ni matamata ko ira na yadra ni matamata, sa lako mai na Penitatesi kei na watina kei ira kece na wekadra vakavo ga ko Asenaci yalewa, ka ra sa vakarokoroko vei Josefa e matadra e delai vuravura; a sa lako sobu mai na nona qiqi ko Josefa ka kidavaki ira ena ligana. A raici Josefa mai na katubaleka o Asenaci. 6. Ia ni sa raici Josefa ko Asenaci sa lauvana sara na yalona ka sa dasila na yalona, ka sa tekiduru ka sautaninini na yagona taucoko ka rerevaka ena rere levu, ka sa vutugu ka kaya e lomana: "Isa au sa rarawa! me'u lako ki vei, koi au na tamata vakaloloma? se evei me'u na vunitaki kina mai matana? se ena raici au vakacava ko Josefa na luve ni Kalou, ena vuku ni au sa tukuna oti na veika ca me baleti koya? Au sa rarawa dina! me'u lako tani ki vei ka vunitaki, ni sa raica ko koya na veivanua kecega ni vuni, ka kila na ka kecega, ka sa sega na ka vuni me dro tani mai vua ena vuku ni rarama levu sa tu vua? Ia oqo me yalovinaka vei au na Kalou i Josefa baleta ni'u a vosataka vua na vosa ca ena lecaika. A cava me'u muria, koi au na tamata vakaloloma? Au sa sega li ni kaya: Sa lako mai ko Josefa na luve ni ivakatawa ni sipi mai na vanua ko Kenani? O koya oqo sa lako mai kina vei keda ena nona qiqi vakaturaga me vaka na matanisiga mai lomalagi, ka sa curu ki na noda vale edaidai, ka sa serau yani kina me vaka na rarama e vuravura. Ia au sa lialia ka yaloqaqa, baleta ni'u
a vosa vakacacataki koya ka tukuna na vosa ca me baleti koya ka sega ni kila ni o Josefa e luve ni Kalou. Ia ko cei vei ira na tamata ena vakatubura na rairai totoka vakaoqo, se na kete cava ena vakasucuma na rarama vakaoqo? Au sa rarawa ka lialia, ni'u sa vosa vosa ca vei tamaqu. Ia oqo, me soli au ko tamaqu vei Josefa me'u yalewa ka bobula ga, ia au na vakabobulataki koya me sega ni mudu." E raici Asenaci o Josefa ena katubaleka. 7. A sa lako mai ko Josefa ki na vale ni Peniphesa ka dabe ena dua na idabedabe. Era sa vuya na yavana, ka biuta e dua na teveli e matana, ni sa sega ni kana vata kei ira na kai Ijipita ko Josefa, ni sa ka vakasisila vua na ka oqo. A sa rai cake ko Josefa ka raici Asenaci ni sa vakasausa yani, ka kaya vei Penteres: "Ko cei na yalewa ko ya sa tucake tu ena dela ni katubaleka? Laivi koya me lako tani mai na vale oqo." Ni a rere o Josefa, ka kaya: "De na cudruvi au talega ko koya." Ni ra sa dau vakacudrui koya na watidra kei na luvedra yalewa na turaga kei na veivanua kecega e Ijipita me rawa ni ra davo vata kina kei koya; ia e vuqa na watina kei era sa rarawa talega na luvedra yalewa na kai Ijipita, ko ira kecega sa raici Josefa, ena vuku ni nona totoka; kei ira na italai ka ra tala mai vua na marama ena koula kei na siliva kei na isolisoli talei a vakauta lesu mai o Josefa ena veivakarerei kei na veivakacacani, ka kaya: "Au na sega ni ivalavala ca ena mata ni Turaga na Kalou kei na matai Isireli na tamaqu." Ni sa dau tu ga e matana na Kalou ko Josefa ka nanuma tikoga na ivakaro nei tamana; ni a vosa vakawasoma o Jekope ka vakasalataki luvena o Josefa kei iratou kece na luvena tagane: "Dou qarauni kemudou vinaka na gone, mai vua e dua na yalewa tani me kakua kina ni veitokani vata kei koya, ni sa rusa ka vakarusai na veitokani kei koya." O koya gona a kaya kina o Josefa: "Me lako tani na marama ko ya mai na vale oqo." A sa kaya vua ko Penivalesa: "Noqu turaga, na yalewa ko a raica ni tucake tu ena loma ni vale cecere e sega ni vulagi, ia na luvei keirau yalewa ga, sa cati ira na tagane yadua, ka sega tale e dua na tagane ka sega ni raici koya vakavo ga nikua; ia kevaka ko sa vinakata, turaga, ena lako mai ko koya ka vosa vei kemuni, ni sa vaka na ganemuni na luvei keirau yalewa." A sa reki vakalevu ko Josefa, ni a kaya na Penitepeli oya: "Sa goneyalewa savasava ka sa cati ira na tamata kecega." A sa kaya ko Josefa vei Peniphesa kei na watina: "Kevaka sa luvemu yalewa ko koya, ka sa goneyalewa savasava, me lako mai, ni sa ganequ ko koya, kau sa lomani koya edaidai me vaka na ganequ." Vakalougatataki Asenaci o Josefa. 8. Sa qai lako cake o tinana ki na vale cecere ka kauti Asenaci vei Josefa, ka kaya vua ko Pentefati: "Mo reguca na tacimu, ni sa goneyalewa savasava talega me vaka ko sa cata edaidai, ka sa cata na yalewa vulagi kecega me vaka ko sa cata na tagane vulagi kecega." A sa kaya vei Josefa ko Asenaci: "Ni sa kalougata na Kalou sa Cecere Sara." A sa kaya vua ko Josefa: ''Na Kalou sa vakabulabulataka na ka kecega ena vakalougatataki iko, damsel." Pentephres sa qai kaya vei Asenaci na luvena yalewa: "Lako mai ka reguca na tacimu." Ni sa lako cake mai o Asenaci me reguca ko Josefa, a dodoka yani na ligana imatau o Josefa, ka vakotora ki na lomaserena ena kedrau maliwa na nona ivolavivigi (ni sa tucake tu na nona papiri me vaka na apolo totoka), ka kaya o Josefa: "Sa sega ni kilikili vua na tamata sa qarava na Kalou, o koya sa vakalougatataka e gusuna na Kalou bula, ka kania na madrai ni bula sa kalougata, ka gunuva na bilo vakalougatataki ni tawa mate rawa, ka lumuti ena tawavuca vakalougatataki, me reguca e dua na yalewa tani, o koya sa vakalougatataka ena gusuna na mate kei na matakau didivara ka kania mai na nodra teveli na madrai ni veivakataotaki ka gunuva mai na nodra veivakacacani na bilo ni veivakaisini ka lumuti ena tawakilai ni veivakarusai; ia na tamata sa qarava na Kalou ena reguca na tinana kei na ganena ka rau sucu mai vei tinana kei na
ganena ka rau sucu mai na nona yavusa kei na watina ka sa wasea na nona idabedabe, ka sa vakalougatataka e gusudrau na Kalou bula. Sa vakakina, sa sega ni kilikili vua na yalewa sa qarava na Kalou me reguca e dua na tagane vulagi, ni sa ka vakasisila oqo ena mata ni Turaga na Kalou." Ia, ni sa rogoca ko Asenaci na vosa oqo mai vei Josefa, sa rarawa sara vakalevu ka vutugu; ia, ni sa rai matua tiko vei Josefa ka dolava na matana, era sa vakasinaiti ena wainimata. Ia ni sa raica ko Josefa ni sa tagi tiko, sa lomani koya vakalevu sara, ni sa yalomalua ka yalololoma ka rerevaka na Turaga. Sa qai laveta cake na ligana imatau e uluna ka kaya: "Kemuni na Turaga na Kalou i Isireli na tamaqu, na Kalou Cecere Sara ka Kaukauwa, o koya sa vakabulabulataka na ka kecega ka kaciva mai na butobuto ki na rarama kei na cala ki na dina, mai na mate ki na bula, mo ni vakalougatataki koya talega na goneyalewa savasava oqo, ka vakabulabulataki koya, ka vakavoui koya ena yalomu tabu, ka me kania na madrai ni nomu bula ka gunuva na bilo ni nomu veivakalougatataki, ka wiliki koya vata kei ira na nomu tamata ko a digitaka ni bera ni buli na ka kecega, ka me curu ki na nomu ivakavakacegu ko sa vakarautaka me baleti ira na nomuni digitaki, ka laivi koya me bula ena nomuni bula tawamudu me sega ni mudu." Sa vakacegu o Asenath ka sa vakarau biubiu o Josefa. 9. A sa rekitaka ko Asenaci na veivakalougatataki i Josefa ena reki levu. A sa vakusakusa ko koya ka lako duadua mai ki na nona qara, ka cuva sobu ki na nona imocemoce ena malumalumu, ni sa tu ena nona reki kei na rarawa kei na rere levu; ka sa buno tikoga ko koya ena gauna sa rogoca kina na vosa oqo mai vei Josefa, ka vosa vua ena yaca ni Kalou sa Cecere Sara. A sa tagi ena tagi levu ka cudrucudru, ka vuki tani mai vei ira na nona kalou ka a sega ni via qarava, kei na matakau, ka sa besetaka, ka waraka me yaco mai na yakavi. Ia a kana ko Josefa ka gunu; ka sa tukuna vei ira na nona tamata era qaravi ira me ra vauca na ose ki na nodra qiqi vakaturaga, ka me ra wavokita na vanua taucoko. A sa kaya ko Pentephres vei Josefa: "Me tiko ga eke na noqu turaga edaidai, ia ena mataka mo lako ki na nomu sala." A kaya o Josefa: "E segai, ia au na lako tani edaidai, ni sai koya oqo na siga ka a tekivu kina na Kalou me bulia na veika kecega sa buli kina na Kalou, ia ena ikawalu ni siga au na lesu tale mai kina vei kemudou ka tiko eke." E sega ni ciqomi ira na kalou ni Ijipita o Asenaci ka vakamalumalumutaki koya. 10. Ia, ni sa biuta na vale ko Josefa, era sa lako talega ko Penifati kei ira kece na wekana ki na nodra ivotavota vakawa, ka sa biu duadua tu ko Asenaci kei iratou na goneyalewa e vitu, ka sega ni vuni ka tagi me yacova ni sa dromu na matanisiga; a sa sega ni kana madrai se gunuva na wai, ia ni ra sa moce kecega, sa sa yadra duadua tu ka tagi ka mokulaki vakaidina vakawasoma ena ligana. Ia ni sa tucake mai na nona imocemoce ko Asenaci, ka lako sobu vakamalua sobu mai na ikabakaba mai na vale cecere, ka yaco yani ki na matamata ka raica ni ra sa moce vata kei ira na luvena na ikeli; a sa vakusakusa ka kauta sobu mai na katuba na waqa ni leca ni ilatilati ka vakasinaita ena qara ka kauta cake ki na vale cecere ka vakotora ena vuloa. A sa sogota vakavinaka sara na katuba ka vauca na katuba ena bolt kaukamea mai na yasana ka vutugu vata ena vutugu levu ka tagi vakalevu sara. Ia na goneyalewa savasava sa lomani koya ko Asenaci mai vei ira kecega na goneyalewa savasava ni sa rogoca ni sa vutugu ka lako yani ki na katuba ni ra sa vakasevi ira talega na goneyalewa savasava ka raica ni sa sogo. Ia, ni sa rogoca oti na vutugu kei na tagi nei Asenaci, sa kaya vua, ni tucake tu e tautuba: "A cava oqo, na noqu marama, ka ko sa rarawa kina? Ia na cava sa vakaleqai iko? Dolava mai vei keitou ka me keitou raici kemuni." A sa kaya vua ko Asenaci, ni sa sogoti e loma: "Sa mosi levu ka rarawa na uluqu, ka'u sa vakacegu ena noqu idavodavo, ka'u sa sega ni rawa ni tucake ka dolava vei iko, ni'u sa malumalumu kina na yavaqu kecega. O koya
mo dou lako yadua kina ki na nona rumu ka moce, ka laivi au me'u tiko lo." Ia, ni rau sa biubiu na goneyalewa savasava ki na nona rumu, sa tucake ko Asenaci ka dolava vakamalua na katuba ni nona rumu ni moce, ka lako yani ki na ikarua ni nona rumu ka tiko kina na kato ni nona ukutaki, ka dolava na nona qara ka taura e dua na isala loaloa kei na icurucuru ka daramaka ka tagi ni sa mate na tuakana ulumatua. Ni sa taura oti na icurucuru oqo, sa qai kauta ki na nona rumu, ka sogota tale vakavinaka na katuba, ka biuta na bolt ki na yasana. O koya gona, sa luvata tani kina ko Asenaci na nona isulu vakaturaga, ka tokara na icurucuru ni tagi, ka sereka na nona ivau koula ka vauca na nona dali ka biuta laivi na tiara, sai koya oqori na na yalewa, mai na uluna, sa vakatalega kina na ivakatakilakila, kei na sinucodo mai na ligana kei na yavana era sa vakadavori kece talega ena vuloa. Sa qai taura na nona icurucuru digitaki kei na ivau koula kei na taga koula kei na nona iqaqalo, ka biuta yani ki na katubaleka ka rai ki na vualiku, vei ira na dravudravua. A sa taura kina na nona kalou kecega sa tiko ena nona rumu, na kalou koula kei na siliva ka sega ni wiliki rawa, ka musuka vakavica na tiki ni katubaleka, ka biuti ira yani ki na katubaleka vei ira na dravudravua kei ira na dau kerekere. A sa kauta tale ko Asenaci na nona vakayakavi vakatui kei na manumanu uro kei na ika kei na lewe ni bulumakau, kei na nodra isoro kecega na nona kalou, kei na iyaya ni waini ni veivakacacani, ka biuti ira kece ena katubaleka ka rai ki na vualiku me kedra kakana na koli. 2 Ia ni sa oti na veika oqo sa qai taura na waqa ni leca ka tu kina na rara ka sovaraka ki na vuloa; a sa taura kina na isulu taga ka vauca na tolona; ka sa sereka talega na lawa ni drau ni uluna kei na vakamiraki koya na dravusa e uluna. A sa vakasinaita talega na vuloa, ka cuva sobu ki na qara ka mokulaki koya tikoga ena ligana ka tagi ena bogi taucoko ena vutugu me yacova na mataka. Ia, ni sa yadra ko Asenaci ena mataka ka raica, ka rogoca! na qara e ra me vaka na tete mai na wainimatana, sa cuva tale e matana ena dela ni qara me yacova ni sa dromu na matanisiga. O koya gona, a cakava o Asenaci me vitu na siga, sega ni tovolea e dua na ka. E nakita o Asenaci me masu vua na Kalou ni Iperiu. 11. Ia ena ikawalu ni siga, ni sa kida mai na mataka ka ra sa vakadomoilevu na manumanu vuka kei na koli era sa qoqolou tiko mai vei ira na lako sivita, sa laveta cake vakalailai mai na vuloa kei na qara sa dabe kina ko koya, ni sa oca vakalevu sara ka sa yali kina na kaukauwa ni yavana mai na nona madua levu; ni sa oca ka malumalumu ko Asenaci ka sa sega ni rawata na nona kaukauwa, ka sa vuki mai kea ki na lalaga, ka dabe toka ena ruku ni katubaleka ka rai yani ki na tokalau; ka sa vakadavora na uluna e lomaserena, ka dresuka na iqaqalo ni ligana e duruna imatau; ka sa sogo na gusuna, ka sa sega ni dolava ko koya ena vitu na siga kei na vitu na bogi ni nona vakamaduataki. A sa kaya e lomana, ka sega ni dolava na gusuna: "A cava me'u kitaka, koi au na yalomalumalumu, se me'u lako ki vei? Ia ko cei tale au na kunea na ivakaruru vei cei? se ko cei me'u vosa kina, na goneyalewa savasava sa luveniyali ka lala ka biu tu mai vei ira kecega ka cati? Era sa yaco kece oqo me ra cati au, ka vakakina vei tamaqu kei tinaqu, ni'u a beca na kalou ena veivakacacani ka kauta tani vata kei ira ka soli ira vei ira na dravudravua me ra vakarusai mai vei ira na tamata. Ni rau a kaya o tamaqu kei tinaqu: "E sega ni luvei keirau yalewa o Asenaci." Ia era sa cati au talega na wekaqu kecega, kei ira na tamata kecega, ni'u sa solia na nodra kalou me ra vakarusai. Ka'u sa cata na tamata yadua kei na ko ira kece era sa vakamaduataki au, ia oqo ena noqu madua oqo au sa cati mai vei ira kecega ka ra sa rekitaka na noqu rarawa. Ia na Turaga kei na Kalou i Josefa kaukauwa sa cati ira kecega era sa qarava na matakau, ni sai koya na Kalou vuvu ka rerevaki, me vaka au sa rogoca, vei ira kecega era qarava na kalou tani; ka sa cati au talega kina ko koya, ni'u sa qaravi ira na mate kei na matakau didivara ka vakalougatataki ira. Ia oqo au sa vakuwai ira mai na nodra isoro, ka sa yawaki na gusuqu mai na nodra teveli, ka'u sa sega ni yaloqaqa me'u masuta na Turaga na Kalou ni lomalagi, o koya sa
Cecere Sara ka kaukauwa duadua vei Josefa kaukauwa, ni sa dukadukali na gusuqu mai na isoro ni matakau. Ia au sa rogoca e vuqa ni ra kaya ni Kalou ni Iperiu sa Kalou dina, ka Kalou bula, ka Kalou yalololoma, ka dauloloma ka dauvosa vakadede, ka sinai ena loloma cecere kei na yalomalua, kei koya sa sega ni wilika na nona ivalavala ca na tamata sa yalomalumalumu, ka vakauasivi vua sa ivalavala ca ena lecaika, ka sa sega ni beitaki ena ivalavala ca ena gauna ni lawa na nona rarawa na tamata sa vakararawataki; o koya talega, koi Au na yalomalumalumu, au na doudou ka lesu vua ka vakasaqara na idrodro vata kei koya ka vakatusa vua na noqu ivalavala ca kecega ka sovaraka vua na noqu kerekere, ka na lomani au ko koya ena noqu rarawa. Ia ko cei sa kila kevaka ena raica ko koya na noqu vakamaduataki kei na veivakarusai ni yaloqu ka lomani au, ka na raica talega na luveniyali ni noqu vakaloloma kei na savasava ka taqomaki au? ni oqori, me vaka au sa rogoca, sa tamadra na luveniyali ka sa vakacegui ira era sa vakararawataki ka dauveivukei vei ira era vakacacani. Ia se cava ga, au na yaloqaqa talega ko koya sa yalomalumalumu ka tagi vua. A sa tucake mai na lalaga ko Asenaci ka dabe tiko kina, ka tekiduru ki na tokalau ka vagolea na matana ki lomalagi ka dolava na gusuna ka kaya vua na Kalou: Masu nei Asenath 12. Na masu kei na vakatutusa kei Asenaci: "Kemuni na Turaga na Kalou ni yalododonu, o koya sa bulia na veitabayabaki ka vakabulai ira na ka kecega, o koya sa solia na icegu ni bula vei ira kecega na nomu ibulibuli, o koya ka kauta mai na veika e sega ni laurai ki na rarama, o koya sa bulia na ka kecega ka vakatakila na veika sa sega ni rairai mai, o koya sa laveta cake na lomalagi ka kunea e vuravura e wai, ko ira era sa vakaduiduitaka na vatu lelevu ena qara ni wai, ka na sega ni luvuci ia me yacova na ivakataotioti, ni ko ni sa kaya na Turaga, ni sa yaco mai na vosa kei na veika kecega, kei na nomuni vosa, Turaga, sai koya na nodra bula na nomuni ka bula kecega, au sa dro vei kemuni, na Turaga na noqu Kalou, mai na gauna oqo ka lako yani, au na tagi vei kemuni, Turaga, ia vei kemuni au na vakatusa vei kemuni na noqu ivalavala ca, au na sovaraka vei kemuni na noqu kerekere, iVakavuvuli, ka'u na vakatakila vei kemuni na noqu caka cala. Ni vakabulai au, Na Turaga, mo ni vakabulai au, ni'u sa kitaka e vuqa na ivalavala ca vei kemuni, au sa kitaka na caka cala kei na sega ni vakalou, au sa tukuna na veika me kakua ni tukuni, ka caka ca e matamu; na gusuqu Turaga, sa dukadukali mai na nodra isoro na matakau ni Ijipita, kei na nodra teveli na nodra kalou: Au a ivalavala ca, Turaga, au a ivalavala ca e matamuni, ena kila ka kei na lecaika au a kitaka kina na veika sega ni vakalou ni'u a qaravi ira kina na mate kei na matakau didivara, ka'u sa sega ni kilikili me'u dolava vei kemuni na gusuqu, Turaga, koi au na luvei Penitiviti na bete, na goneyalewa savasava kei na ranadi, ka a dokadoka ka viavialevu ena dua na gauna, ka sa sautu ena iyau nei tamaqu mai vei ira kecega na tamata, ia oqo sa luveniyali ka lala ka biuti ira tu na tamata kecega. Au sa dro vei kemuni, Turaga, ka'u sa cabora vei kemuni na noqu kerekere, ia au na tagi vei kemuni. Vakabulai au mai vei ira era muri au. Vakavuvuli, ni bera ni ra tauri au; ni sa dromu e dua na gone dramidrami ni sa rerevaka e dua na gone dromu vei tamana kei tinana, a sa dodoka yani na ligana ko tamana ka toboki koya ki na nona vakaidina, ko sa kitaka vakakina. Turaga, mo ni dodoka yani na nomuni dukadukali ka e liga rerevaki vei au me vaka e dua na tama dauloloma ni gone, ka toboki au tani mai na ligadra na meca dauvakacaca. Me baleta na lo! sa cici muri au mai vei au na laione makawa ka voravora ka dau veivakalolomataki, ni sa tamadra na nodra kalou na kai Ijipita, ka ra sa luvena na nodra kalou na matakau, ka'u sa lako mai me'u cati ira, ka'u a buli ira vata kei ira, ni ra sa luve ni laione, ka'u sa biuta tani vei au na nodra kalou kecega na kai Ijipita ka'u a vakayalia, ia na laione, se na tamadra na tevoro, sa cudruvi au tiko sa tovolea me tilomi au. Ia ko ni sa vakabulai au, na Turaga, mai na ligana, kau na vakabulai mai gusuna, de na basuraki au ko koya ka biuti au ki na yameyame ni bukawaqa, ka biuti au ki na cava na
bukawaqa, ka sa rawai au na cava ena butobuto ka biuti au ki na wasaliwa titobu, kei na manumanu kila levu sa tawavakaiyalayala vei au ka'u na mate tawamudu. Ni vakabulai au, Turaga, ni bera ni yaco mai vei au na veika kece oqo; mo ni vakabulai au, iVakavuvuli, na tamata lala ka sega ni taqomaki, ni rau sa cakitaki au ko tamaqu kei tinaqu ka kaya, 'E sega ni luvei keirau yalewa ko Asenaci,' baleta ni'u a dovia vakavica na nodrau kalou ka vakamatei rau, me vaka ni'u sa cati rau vakaoti. Ia oqo au sa luveniyali ka lala tu, ka sa sega tale ni dua na noqu inuinui, ko iko ga. Turaga, se dua tale na idrodro vakavo ga na nomu loloma cecere, ko iko na itokani ni tamata, baleta walega ni ko sa tamadra na luveniyali ka jabeni ni tamata vakacacani ka dauveivukei vei ira era sa vakararawataki. Ni lomani au Turaga, ka maroroi au me'u savasava ka goneyalewa, na biu laivi kei na luveniyali, ni sai kemuni duadua ga na Turaga ko ni sa tama kamikamica ka vinaka ka yalomalua. Ia ko cei sa kamikamica ka vinaka me vakataki kemuni, Turaga? Me baleta na lo! na vale kecega i Penipheta nei tamaqu ka solia vei au me noqu ivotavota vakawa sa baleta e dua na gauna ka sa yali; ia na vale ni nomuni ivotavota vakawa, na Turaga, sa sega ni vuca rawa ka tawamudu." Masu nei Asenath (tomani) 13. "Ni sikovi au, Turaga, na noqu madua ka lomani au ena noqu luveniyali ka lomani au, ko ira sa vakararawataki. Me baleta na lo! Koi Au na iVakavuvuli, au sa dro tani mai vei ira na tamata kecega ka vaqara idrodro vata kei iko na itokani duadua ga ni tamata. Lo! Au sa biuta tu mai na veika vinaka kecega e vuravura ka vakaruru vata kei iko. Turaga, ena isulu taga kei na dravusa, sa luvawale ka galili. Lo! ia oqo au sa luvata tani na noqu icurucuru vakaturaga ni lineni matailalai kei na iyaya damuvakula ka salavata kei na koula ka'u sa vakaisulu ena dua na iculacula loaloa ni lolosi. Lo! Au sa sereka na noqu ivau koula ka biuta tani mai vei au ka vauca ena dali kei na isulu taga. Lo! au sa biuta tani mai uluqu na noqu iqaqalo kei na noqu iqaqalo ka vakamiraki au ena qara. Lo! na vuloa ni noqu rumu ka a caka ena vatu rokataki ka lokaloka e vuqa, ka a vakasevi tu e liu ena waiwai ka mamaca ena isulu lineni ramase, sa vakabulabulataki ena wainimataqu ka sa vakamaduataki ni sa sinai tu ena dravusa. Lo! na noqu Turaga, sa buli mai na qara kei na wainimataqu e levu na tete ena noqu rumu me vaka ena dua na gaunisala rabailevu. Lo! na noqu Turaga, na noqu vakayakavi vakatui kei na lewe ni manumanu au sa solia vei ira na koli. Lo! Au sa lolo tiko talega, iVakavuvuli, me vitu na siga ka vitu na bogi, ka sa sega ni kania na madrai se gunuva na wai, ka sa mamaca na gusuqu me vaka na qiqi kei na yamequ me vaka na ulumatua kei na tebenigusuqu me vaka na vokete, ka sa lutu sobu na mataqu, ka sa sega ni tagi na mataqu. Ia ko ni sa vakabulai au, na Turaga na noqu Kalou, mai na noqu lecaika e vuqa, ka vosoti au ena vuku ni ka oqori, ni'u sa goneyalewa savasava ka sega ni kila, au sa lako sese. Lo! ia oqo ko ira kece na kalou au a qarava e liu ena lecaika au sa kila oqo ni ra sa matakau didivara ka mate, ka'u sa musuka vakamatailalai ka solia vei ira me ra buturaki ira na tamata kecega, ka ra sa vakacacana na daubutako, ko ira na koula kei na siliva, ka'u sa butako vata kei iko kerea na idrodro, na Turaga na Kalou, na tamata yalololoma duadua ga ka itokani. Ni vosoti au, Turaga, ni'u a vakayacora e vuqa na ivalavala ca vei iko ena lecaika ka'u sa vosa vakacacataka na noqu turaga ko Josefa, ka sega ni kila, au sa rarawa, ni sa luvemu ko koya. Turaga, me vaka ni ra sa vakauqeti ira na tamata ca na tamata ca ena nodra vuvu a kaya vei au: 'Sa luve ni ivakatawa ni sipi ko Josefa mai na vanua ko Kenani,' kau sa vakabauti ira ka lako sese koi au, kau sa vakacalai koya ka vosataka na veika ca me baleti koya, ka'u sega ni kila ni sa luvemuni ko koya. Ia ko cei vei ira na tamata sa sucu mai se na vakatubura na totoka vakaoqo? se o cei tale e vakataki koya, vuku ka kaukauwa me vakataki Josefa totoka kecega? Ia vei kemuni, na Turaga, au sa soli koya, baleta ni'u sa lomani koya vakalevu cake mai na yaloqu. Taqomaki koya ena vuku ni nomuni loloma soli wale, ka soli au vua me baleta e dua na vada ka bobula, me'u vuya kina na
yavana ka moce ka qaravi koya ka qaravi koya, ka'u na bobula vua ena gauna ni noqu bula." A sikovi Asenaci na Agilosi Liu o Michael. 14. Ia, ni sa mudu na nona vakatutusa vua na Turaga ko Asenaci, raica! sa tucake tale ga mai lomalagi na kalokalo ena mataka mai na tokalau; ka sa raica ko Asenaci ka reki ka kaya: "Sa rogoca li na noqu masu ko Ea na Turaga na Kalou? ni kalokalo oqo sa italai ka dauvakacautaka na siga cecere ko ya." Ka raica! kaukauwa mai na kalokalo ni mataka sa kavida mai lomalagi ka rairai mai e dua na rarama levu ka sega ni vakaiyalayala. Ia ni sa raica ko Asenaci sa cuva sobu ki na bati ni co, ka sa lako sara mai vua e dua na tamata mai lomalagi, sa rarama mai na rarama, ka tucake e dela ni uluna. Ni sa davo koto e matana, a kaya vua na agilosi vakalou, "Asenaci, tucake." A sa kaya ko koya: "Ko cei ko koya ka kacivi au me sogo kina na katuba ni noqu rumu ka sa cecere na vale cecere, a sa curu vakaevei ki na noqu rumu?" A sa kacivi koya tale ena ikarua ni gauna, ka kaya, "Asenath, Asenath." A qai kaya, "Koi au oqo, na Turaga, tukuna vei au se ko cei ko iko." A qai kaya: "Koi au na turaganivalu levu ni Turaga na Kalou ka turaganivalu ni mataivalu kecega i Koya sa Cecere Sara: tucake ka tucake ka tucake e yavamu, me'u vosataka vei iko na noqu vosa." A sa laveta cake na matana ka raica, ka rogoca! e dua na tamata ena ka kecega me vakataki Josefa, ena icurucuru kei na senikau vakaturaga, ka vakavo ga na matana me vaka na tibi ni liva, kei na matana me vaka na rarama ni matanisiga, kei na drau ni uluna me vaka na yameyame ni bukawaqa ni cina kama, kei na ligana kei na yavana sa vaka na kaukamea sa cila mai na bukawaqa, ni sa tubu cake mai na ligana kei na yavana na ivakatakilakila ni moto. Ni sa raica na veika oqo sa rere ko Asenaci ka cuva sobu e matana, ka sega mada ga ni tucake rawa, ni sa rere vakalevu sara ka sautaninini na yavana kecega. A sa kaya vua na turaga oqo: "Mo vakacegu, Asenaci, ka kakua ni rere; ia mo tucake ka tucake e yavamu, me'u tukuna vei iko na noqu vosa." Sa qai tucake o Asenaci ka a tucake tu e yavana, ka kaya vua na agilosi: "Mo lako ka sega ni dukadukali ki na ikarua ni nomu rumu ka biuta vakatikitiki na isulu loaloa ko sa vakaisulu kina, ka biuta tani na isulu taga mai tolomu, ka kuretaka laivi na qara mai na ulumu, ka vuya na matamu kei na ligamu ena wai savasava ka vakaisulu ena isulu vulavula ka vauca na tolomu ena ivau ramase ni goneyalewa, na kena e vakaruataki, ka lako tale mai vei au, kau na tukuna vei iko na vosa sa vakau vei iko mai vua na Turaga." A sa vakusakusa ko Asenaci ka curu ki na ikarua ni nona rumu, ka sa tu kina na kato ni nona isulu ukutaki, ka dolava e dua na nona isulu vulavula, vakaisulu vinaka, sega ni tarai ka tokara, ni sa luvata taumada na icurucuru loaloa, ka sa luvata talega na dali kei na isulu taga mai na tolona ka vauca na tolona ena dua na ivau rarama, na ivau ruarua ni nona bula savasava, e dua na ivau ni tolona kei na dua tale na ivau ni sere. Ka sa kuretaka tani talega na cinders mai na na uluna ka vuya na ligana kei na matana ena wai savasava, ka taura e dua na icurucuru totoka ka totoka ka ubia na uluna. A tukuna o Maikeli vei Asenaci ni na wati Josefa ko koya. 15. A sa lako mai vua na turaganivalu levu vakalou ka tucake e matana, ka sa kaya vua na agilosi ni Turaga: "Mo taura mada na icurucuru mai ulumu, ni ko sa goneyalewa savasava savasava edaidai, ia na ulumu sa vaka na cauravou." A sa taura mai uluna ko Asenaci. Kei na dua tale, a kaya vua na agilosi vakalou: "Mo vakacegu, Asenaci, na goneyalewa savasava ka savasava, io! sa rogoca na Turaga na Kalou na vosa kece ni nomu vakatutusa kei na nomu masu, ka sa raica talega ko koya na madua kei na rarawa ena vitu na siga ni nomu sega ni tiko rawa, ni sa buli mai na wainimatamu e vuqa na tete e matamu ena qara oqo. O koya gona, mo dou reki, Asenaci, na goneyalewa savasava ka savasava, io! sa volai na yacamu ena ivola ni bula ka na sega ni bokoci laivi me sega ni mudu;
ia mai na siga oqo ko sa ko na vakavoui ka vakasevi ka vakasevi, ia mo kania na madrai vakalougatataki ni bula ka gunuva e dua na bilo sa sinai tu ena tawamate rawa ka lumuti ena tawavuca. Dou vakacegu, Asenaci, na goneyalewa savasava ka savasava, io! sa soli iko edaidai na Turaga na Kalou vei Josefa me yalewa vakawati, ia ko koya ena nomu tagane sa qai vakawati me sega ni mudu. Ia oqo ka lako yani ko na sega tale ni vakatokai ko Asenaci, ia na yacamu ena Koro ni Idrodro, ni ra na vakaruru vei iko e vuqa na veimatanitu ka ra na tiko e ruku ni tabamu, ka ra na kunea e vuqa na veimatanitu na ivakaruru ena nomu sala, ia ena dela ni nomu bai ko ira era sa kabita na Kalou sa Cecere Sara era na taqomaki ena vuku ni veivutuni; ni sa luvena yalewa ko Koya sa Cecere Sara na Veivutuni ko ya, ka sa kerea vua na Kalou sa Cecere Sara vei iko ena veiauwa kei ira kecega sa veivutuni, ni sa tama ni Veivutuni ko koya, ka sa ivakatawa ni goneyalewa savasava kecega ko koya, sa lomani kemudou vakalevu sara ka masuti Koya sa Cecere Sara ena vukumudou ena veiauwa kecega, ia ko ira kecega sa veivutuni ena vakarautaka ko koya na tikina ni vakacegu mai lomalagi, ka sa vakavoui ira kecega sa veivutuni. Ka sa rairai vinaka sara na veivutuni, sa savasava ka yalomalua ka malumu na goneyalewa savasava; o koya, sa lomani koya kina na Kalou sa Cecere Sara, ka ra sa vakarokorokotaki koya na agilosi kecega, ka'u sa lomani koya vakalevu sara, ni sa ganequ talega ko koya, ka vaka sa lomani kemudou na goneyalewa savasava, au sa lomani kemudou talega. Ka raica! ni'u sa lako vei Josefa ka tukuna vua na veivosa kece oqo me baleti iko, ka na lako mai vei iko ko koya edaidai ka raici iko ka rekitaki iko ka lomani iko, ka yaco mo tagane sa qai vakawati, ia ko na qai watina lomani ka sega ni mudu. Mo rogoci au, Asenaci, ka vakaisulu ena dua na icurucuru ni vakamau, na icurucuru makawa kei na imatai ni icurucuru sa maroroi tu ena nomu rumu mai na gauna makawa, ka vakabira talega na nomu iukuuku taucoko ni digidigi me baleti iko, ka ukutaki iko me vaka e dua na yalewa vinaka ka vakarautaki iko mo sotavi koya; me baleta na lo! ko koya sa lako mai vei iko edaidai ka na raici iko ka reki." Ia, ni sa vosataka oti na veivosa oqo vei Asenaci na agilosi ni Turaga me vaka na kena ibulibuli, sa rekitaka vakalevu na veika kece sa tukuna ko koya, ka cuva sobu e delai vuravura, ka cuva sobu e matana ka kaya vua: "Sa kalougata na Turaga na nomu Kalou o koya ka talai iko mai me vakabulai au mai na butobuto ka kauti au mai na yavu na qara vatu ki na rarama, ka sa kalougata na yacamuni me sega ni mudu. Kevaka au sa kune loloma, noqu turaga, e matamuni, ka'u na kila ni ko ni na vakayacora na vosa kece ko ni a tukuna vei au me vakayacori kina, me vosa vei kemuni na nomuni vada." A sa kaya vua na agilosi, "Mo kaya tikoga." A sa kaya: "Au sa kerei kemuni, na Turaga, mo ni dabe mada vakalailai ena imocemoce oqo, ni sa savasava ka sega ni vakadukadukalitaki na imocemoce oqo, ni sa sega ni dabe kina e dua tale na tagane se dua tale na yalewa, kau na qai biuta e matamu e dua na teveli kei na madrai, ia ko na kania, ka kauti iko talega mai na waini makawa kei na vinaka, na ka lagilagi ena yacova yani ki lomalagi, ia ko na gunu kina, ia ena qai lako yani ena nomu sala." A sa kaya vua: "Vakusakusa ka kauta kusarawa mai." E kunea o Asenath e dua na bure ni oni ena nona lololo. 16. A sa vakusakusa ko Asenaci ka biuta e dua na teveli lala e matana; ia, ni sa tekivu kauta mai na madrai, sa kaya vua na agilosi vakalou: "Kauta mai vei au e dua na bure ni oni." A sa tu vakadua ka kidroa ka rarawa ni sega ni dua na oni e boroya tiko ena nona lololo. A sa kaya vua na agilosi vakalou: "Ia ko sa tu vakadua?" A sa kaya: "Noqu turaga, au na tala e dua na gonetagane ki na taudaku ni koro, ni sa voleka na noda ivotavota vakawa, ena qai lako mai ko koya ka kauta kusarawa mai e dua, kau na qai biuta e matamu." A kaya vua na agilosi vakalou: "Curu ki na nomu lololo ka ko na kunea e dua na oni ni tavaya ka davo koto ena teveli; taura cake ka kauta mai." A qai kaya, "Turaga, sa sega na iqaqalo ni oni ena noqu lololo." A qai kaya, "Lako ka ko na kunea." A sa curu ki na nona lololo ko Asenaci ka
kunea e dua na bure ni oni ka davo koto ena teveli; ia na isulu sa levu ka vulavula me vaka na uca cevata kei na oni, ka sa vaka na tegu ni lomalagi na oni, kei na kena lagilagi sa vaka na lagilagi ni bula. Sa qai vakataroga o Asenath ka kaya vakaikoya: "Sa vakasevi koya tiko li na tamata oqo mai na gusu ni tamata oqo?" A sa kauta mai ko Asenaci na co oya ka biuta ena teveli, ka kaya vua na agilosi: "A cava ko sa kaya kina, 'Sa sega na ibulubulu ni oni ena noqu vale,' ka rogoca! ko sa kauta mai vei au?" A qai kaya: "Turaga, au se bera mada ni biuta e dua na bure ni oni ki na noqu vale, ia me vaka ko sa tukuna sa caka vakakina. A lako mai na ka oqo mai na gusumu? ni sa vaka na lagilagi ni waiwai na kena lagilagi." Ka matadre na tagane ena nona kila na marama oqo. Sa qai kacivi koya vakaikoya, ia ni sa lako mai, sa dodoka yani na ligana imatau ka taura na uluna, ia, ni sa lululu ena ligana imatau, sa rerevaka vakalevu na ligana na agilosi ko Asenaci, ni sa toso mai ligana na ivakatakilakila oya me vaka na kaukamea damudamu, ka sa raica tiko ga na ligana na agilosi ena rere levu ka sautaninini tiko ena ligana na agilosi. A sa matadre ka kaya: "Sa kalougata ko iko Asenaci, ni sa vakatakilai vei iko na veika vuni malumalumu ni Kalou; ka sa kalougata ko ira kecega sa kabita na Turaga na Kalou ena veivutuni, ni ra na kania na iserau oqo, ni sa ikoya oqo na yalo ni bula, ia oqo na oni ni parataisi ni marau sa caka mai na tegu ni rosi ni bula sa tu ena na parataisi ni Kalou kei na senikau kecega, ka ra kania na agilosi kei ira kecega na digitaki ni Kalou kei ira kecega na luvena ko Koya sa Cecere Sara, ia ko koya yadua sa kania ena sega ni mate me sega ni mudu." Sa qai dodoka yani na ligana imatau na agilosi vakalou ka taura e dua na tiki lailai mai na sisili ka kania, ka biuta e ligana na ka e vo ki gusu i Asenaci ka kaya vua, "Kania," ka kania ko koya. A sa kaya vua na agilosi: "Raica! oqo ko sa kania na madrai ni bula ka gunuva na bilo ni tawamate rawa ka lumuti ena tawavuca; lo! ia edaidai sa vakatubura na senikau ni bula na lewemu mai na ivurevure ni wai i Koya sa Cecere Sara, ka na uro na suimu me vaka na sitari ni parataisi ni parataisi ni marau ni Kalou kei na kaukauwa sega ni vakaisulu ena taqomaki iko; ia ko na sega ni raica na nomu gone ni ko sa qase, se malumalumu mai na nomu totoka ka sega ni mudu, ia ko na vaka na nodra koro ni tinadra na tamata kecega." A sa vakauqeta na isulu ni ucuna na agilosi, ka ra sa tubu mai e vuqa na oni mai na na sela ni isulu oya, ka sega ni wiliki rawa na sela, tini vakatini na udolu vakatini kei na udolu vakaudolu. Ka ra sa vulavula talega na oni me vaka na uca cevata, kei na tabadra me vaka na ka lokaloka kei na ka damudamu ka vaka na ka kulakula; ka ra sa kania talega na bati gaga ka sega na tamata e mavoa. Era sa qai vakavolivoliti Asenaci na oni kece oqori mai na yava ki na uluna, kei na oni lelevu tale eso me vaka na nodra ranadi era sa tucake mai na veitikina, ka ra sa wavokita na matana kei na tebenigusuna, ka vakadreta na gusuna kei na tebenigusuna me vaka na taviraki ka davo tu e matana na agilosi; ka ra sa kania kece na oni mai na boroya ka a tu e gusu i Asenaci. A sa kaya na agilosi vei ira na oni, "Mo lako ki na nomu itikotiko." Era sa qai tucake kece na oni ka vuka ka lako ki lomalagi; ia ko ira kecega sa gadreva me ra vakamavoataki Asenaci era sa bale sobu ki na qele ka mate. A sa dodoka yani na nona ititoko na agilosi vei ira na oni mate ka kaya vei ira: "Dou tucake ka lako talega yani ki na nomudou vanua." Era sa qai tucake kece na oni mate ka lako ki na lomanibai volekata na vale nei Asenaci ka laki vakaitikotiko ena veivunikau vuata. Sa biubiu o Michael. 17. A sa kaya na agilosi vei Asenaci, "Ko sa raica li na ka oqo?" A qai kaya, "Io, noqu turaga, au sa raica na veika kece oqo." A kaya vua na agilosi vakalou: "Ena vakakina na noqu vosa kecega kei na noqu lineni matailalai ena koula, ka sa toka e uludra yadua e dua na isala koula; ia ko ira kecega au sa vosa vei kemuni edaidai." Sa qai dodoka yani na ligana imatau na agilosi ni Turaga ena ikatolu ni gauna ka tara na yasa ni bilibili, ka lako cake mai na teveli ka kania na bilibili, ia na teveli a sega ni vakamavoataka vakalailai. Ia, ni sa
boi vakalevu mai na kama ni isulu ka vakasinaita na rumu, a kaya o Asenaci vua na agilosi vakalou: "Turaga, sa vitu na noqu goneyalewa savasava ka ra a susugi keke vata kei au mai na noqu gauna ni gone ka sucu vata kei au ena dua na bogi, ka ra waraki au tu, kau lomani ira kece me vaka na ganequ. Au na kacivi ira ka vakalougatataki ira talega, me vaka ko ni sa vakalougatataki au." A sa kaya vua na agilosi: "Kacivi ira." Sa qai kacivi iratou na goneyalewa e vitu o Asenaci ka biuti iratou e matana na agilosi, ka kaya vei iratou na agilosi: "Ena vakalougatataki kemudou na Turaga na Kalou sa Cecere Sara, ia dou na duru ni idrodro ena vitu na koro, ia ko ira kecega na digitaki ena koro ko ya era sa tiko vata, era na vakacegui kemudou me sega ni mudu." Ni sa oti na veika oqo sa qai kaya na agilosi vakalou vei Asenaci: "Kauta tani na teveli oqo." Ia, ni sa vuki ko Asenaci me kauta laivi na teveli, sa lako tani sara mai matana, ka raica ko Asenaci ni sa vaka na qiqi vakaturaga ka va na ose era lako tiko ki lomalagi ki lomalagi, ka sa vaka na yameyame ni bukawaqa na qiqi, ka sa vaka na tibi ni liva na ose, ka sa tucake tu na agilosi e dela ni qiqi oya. Qai kaya o Asenaci: "Koi au na lialia ka lialia, koi au na yalomalumalumu, ni'u sa vosataka me vaka e dua na tamata sa lako mai ki na noqu rumu mai lomalagi! Au sega ni kila ni sa lako mai kina na Kalou; kei na lo! ia oqo sa lesu tale ki lomalagi ki na nona itikotiko." A sa kaya vakataki koya: "Mo ni yalovinaka, Turaga, vua na nomuni dauveiqaravi, ka vakabulai koya na nomuni vada, ni'u sa vosataka vei kemuni na veika vakavuku ena vukuqu, ni'u sa vosataka vei kemuni ena lecaika na veika vakavuku." Sa veisau na matai Asenaci. 18. Ia, ni sa vosataka tiko ko Asenaci na vosa oqo vua, raica! e dua na cauravou, e dua vei ira na dauveiqaravi i Josefa, ka kaya: "Sa lako mai vei iko edaidai ko Josefa na tamata qaqa ni Kalou." A sa kaciva sara ko Asenaci na ivakatawa ni nona vale ka kaya vua: "Vakusakusa ka vakarautaka na noqu vale ka vakarautaka e dua na vakayakavi vinaka, ni na lako mai vei keimami edaidai ko Josefa na tamata qaqa ni Kalou." A sa rarawa ka tagi na ivakatawa ni vale ni sa raici koya (ni sa lutu sobu na matana mai na vitu na siga ni rarawa kei na tagi kei na dro tani). ka taura na ligana imatau ka reguca ena yalomalua ka kaya: "A cava sa vakacudrui iko, na noqu yalewa, ni sa malumalumu vakaoqo na matamu?" A qai kaya: "Au sa mosi vakalevu e uluqu, ka sa moce tani mai mataqu." A qai lako yani na ivakatawa ni vale ka vakarautaka na vale kei na vakayakavi. A sa nanuma ko Asenaci na vosa ni agilosi kei na nona ivakaro, ka vakaosoosotaki koya ka curu ki na ikarua ni nona rumu, na vanua sa vakaisulu kina na kato ni nona isulu ukutaki, ka dolava na nona icurucuru levu ka kauta mai na imatai ni nona isulu me vaka na tibi ni liva me raica ka dara; ka vauci koya talega ena dua na ivau serau kei na tui sa tu ena koula kei na vatu talei, ka biuta e ligana na itaube koula, kei na kuli koula e yavana, kei na dua na kuli ni basi talei na iukuuku e domona, kei na dua na senikau koula sa biuta e uluna; ia sa tu e matana na senikau me vaka e liu e dua na vatu levu, ka vakavolivolita na vatu levu e ono na vatu talei, ka sa ubia na uluna ena dua na icurucuru totoka sara. Ia, ni sa nanuma lesu ko Asenaci na nona vosa na ivakatawa ni nona vale, ni a kaya vua ni sa malumalumu na matana, sa rarawa vakalevu sara, ka vutugu ka kaya: "Ena ca vei au, ko koya sa yalomalumalumu, ni sa malumalumu na mataqu. Ena raici au vakaoqo ko Josefa ka'u na vakalolovirataki au ko koya." Ka sa kaya ko koya vua na nona vada, "Kauta mai vei au na wai savasava mai na ivurevure ni wai." Ia, ni sa kauta mai, sa sovaraka ki na beseni, ka, ni sa cuva sobu me savata na matana, sa raica ni sa serau na matana me vaka na matanisiga, kei na matana me vaka na kalokalo ni mataka ni sa cabe, kei na baluna me vaka na kalokalo ni lomalagi, kei na tebenigusuna me vaka na rosi damudamu, na drau ni uluna sa vaka na vaini sa tubu ena kedra maliwa na vuana ena parataisi ni Kalou, na domona sa vaka na isevu kecega sa duidui. Ia ni sa raica na veika oqo ko Asenaci, sa kurabui sara ga e matana ka reki vakalevu ka sega ni savata na matana, ni sa
kaya, "De'u na tavoya laivi na ka levu oqo ka totoka sara." A qai lesu mai na ivakatawa ni nona vale me tukuna vua, "Sa vakayacori na ka kecega ko sa vakarota"; ia, ni sa raici koya, sa rere vakalevu sara ka sautaninini tu vakabalavu, a sa cuva sobu e yavana ka tekivu kaya: "A cava oqo, na noqu marama? A cava na totoka oqo sa vakavolivoliti iko ka sa ka levu ka veivakurabuitaki? Sa digitaki iko na Turaga na Kalou ni Lomalagi me yalewa vakawati me baleti Josefa na luvena?" A lesu mai o Josefa ka ciqoma o Asenath. 19. Ia, ni rau se tukuna tiko na veika oqo, a lako mai e dua na gonetagane ka kaya vei Asenaci "Raica! Sa tu ko Josefa ena mata ni katuba ni neitou itikotiko." Sa qai kusarawa ko Asenaci ka lako sobu ki na ikabakaba mai na nona qara cecere vata kei iratou na vitu na goneyalewa savasava me ratou sotavi Josefa ka tucake ena varada ni nona vale. Ia, ni sa curu mai ki na lomanibai ko Josefa, sa sogo na matamata ka ra sa tiko kece e tautuba na vulagi. A sa lako mai na varada ko Asenaci me sotavi Josefa, ia ni sa raici koya sa kurabuitaka na nona totoka, ka kaya vua: "Ko cei ko iko, na goneyalewa? Tukuna vakatotolo vei au." Ka sa kaya vua ko koya: "Koi au na turaga, koi au na nomuni vada ko Asenaci; na matakau kecega au sa biuta tani mai vei au ka ra sa rusa. A sa lako mai vei au edaidai mai lomalagi e dua na tamata ka solia vei au na madrai ni bula ka'u a kania, ka'u a gunuva e dua na bilo vakalougatataki, ka sa ka kaya vei au: 'Au sa soli iko mo yalewa vei Josefa, ia ko koya ena nomu tagane sa qai vakawati me sega ni mudu; ia ena sega ni vakatokai na yacamu ko Asenaci, ia ena vakatokai me "Koro ni Idrodro," ia ena lewai ira na veimatanitu e vuqa na Turaga na Kalou, ia ena vukumu era na vakaruru kina vua na Kalou sa Cecere Sara.' A sa kaya na tamata: 'Au na lako talega vei Josefa me'u tukuna ki daligana na vosa oqo me baleti iko.' Ia oqo ko ni sa kila, na Turaga, kevaka sa lako mai vei kemuni na tamata ko ya, ia kevaka sa vosa vei kemuni ko koya me baleti au." Sa qai kaya ko Josefa vei Asenaci: 'Sa kalougata ko iko na yalewa ni Kalou sa Cecere Sara, ka sa kalougata na yacamu me sega ni mudu, ni sa vakadavora na Turaga na Kalou na yavu ni nomu bai, ka ra na tiko ena nomu koro ni idrodro ko ira na luve ni Kalou bula, ia ena lewai ira na Turaga na Kalou me sega ni mudu. Ni sa lako mai lomalagi vei au na tamata ko ya edaidai ka tukuna vei au na vosa oqo me baleti iko. Ia oqo lako mai vei au, ko iko na goneyalewa savasava ka savasava, ia ko sa tu vakayawa? "A sa dodoka yani na ligana ko Josefa ka mokoti Asenaci, kei Asenaci Josefa, ka rau sa reguca vakabalavu, ka rau sa bula tale ena yalodrau. A sa reguca ko Asenaci ko Josefa ka solia vua na yalo ni bula, ka qai solia vua na yalo ni vuku ena ikarua ni gauna, ka reguca vakamalua vua ko koya ena ikatolu ni gauna ka solia vua na yalo ni dina. E lesu mai o Pentefati ka gadreva me vakatutusa vei Josefa o Asenaci, ia e vakadeitaka o Josefa me kerea na ligana vei Fero. 20. Ia, ni rau sa veitauriliga oti vakabalavu ka vesuka na sinucodo ni ligadrau, a kaya vei Josefa ko Asenaci: "Lako mai ki ke, turaga, ka curu ki na neitou vale, ni'u sa vakarautaka na neitou vale kei na dua na vakayakavi levu." A sa taura na ligana imatau ka kauti koya ki na nona vale ka dabe ena idabedabe of Pentephres tamana; ka kauta mai na wai me vuya na yavana. A kaya o Josefa: "Me lako mai e dua vei ira na goneyalewa savasava ka vuya na yavaqu." Ka sa kaya vua ko Asenaci: E segai, na Turaga, ni ko sa noqu turaga ka'u sa nomu vada. O koya mo vakasaqara kina na ka oqo, me savata na yavamu e dua tale na goneyalewa savasava? ni sa yavaqu na yavamuni, ka ligamuni na ligaqu, kei na yalomuni, ia ena sega ni vuya na yavamuni e dua tale." A sa vakasaurarataki koya ka vuya na yavana. Sa qai taura na ligana imatau o Josefa ka reguca vakamalua ka reguca vakamalua na uluna o Asenaci, ka dabe kina ena ligana imatau. Erau a qai lako mai na tamana kei tinana kei ira kece na wekana mai na nodratou ivotavota vakawa, ka ratou raici koya dabe vata kei Josefa ka
vakaisulu ena dua na isulu ni vakamau. Era sa kurabuitaka na nona totoka ka reki ka vakalagilagia na Kalou o koya sa vakamarautaki ira na mate. Ia ni sa oti na veika oqo era sa kana ka gunu; ia, ni ra sa vakayaloqaqataki ira kece, a kaya vei Josefa ko Pentefa: "Ni mataka au na kacivi ira kecega na turaga ka dabe ena vanua taucoko ko Ijipita, ka vakamautaka na nomu vakamau, ia mo taura na luvequ yalewa ko Asenaci me watina." Ia a kaya o Josefa: "Au na lako vei Fero na tui ni mataka, ni sai koya na tamaqu ka lesi au me'u iliuliu ena vanua taucoko oqo, ia au na vosa vua me baleti Asenaci, ka na soli koya me watiqu." A sa kaya vua ko Pentefati: "Mo lako ena vakacegu." A vakamautaki Asenaci o Josefa. 21. A sa tiko vata kei Pentefa ena siga ko ya ko Josefa, ka sega ni curu ki Asenaci, ni sa sega ni kilikili me kaya: "Sa sega ni kilikili vua e dua sa qarava na Kalou me moce vata kei na watina e matana vakamau." A sa yadra vakamataka lailai o Josefa ka lako vei Fero ka kaya vua: "Solia mai vei au ko Asenaci, na luvei Penisifa, na bete i Eliopoli, me watiqu." A sa reki vakalevu ko Fero, ka kaya vei Josefa: "Raica! sa sega li ni sa lesi ko koya oqo vei iko me watimu mai na gauna tawamudu? Ia me watimu ko koya me lako yani ka yacova na gauna oqo me tawamudu." Sa qai talatala yani ko Fero ka kacivi Penukifa, ka kauti Asenaci mai ko Penuki ka biuti koya e matai Fero; ia ni sa raica ko Fero ni sa kurabuitaka na nona totoka ka kaya: ''Ena vakalougatataki iko na Turaga na Kalou i Josefa, na gone, kei na nomu totoka oqo ena tu ga ka tawamudu, ni sa digitaki iko na Turaga na Kalou i Josefa me yalewa vakawati vua: ni sa vaka na luvei Koya sa Cecere Sara ko Josefa, ia ko na vakatokai me nona yalewa mai na gauna oqo ka lako yani ka sega ni mudu." Ia ni sa oti na veika oqo sa kauti Josefa kei Asenaci ko Fero ka vakabira e uludrau na senikau koula, ka a tiko ena nona vale mai na gauna makawa kei na gauna makawa, a sa biuti Asenaci ko Fero ki Na ligai Josefa imatau. A qai tabaka e uludrau o Fero ka kaya: "Ena vakalougatataki kemudou na Turaga na Kalou sa Cecere Sara, ka tubu me lewe vuqa ka vakalagilagi kemudou ka vakalagilagi kemudou me yacova na gauna tawamudu." Sa qai vukici ira o Fero me ra veiraici ka kauta mai na gusudra ki gusudra, ka ra veireguci vakai ira. A sa vakamautaki Josefa ko Fero kei na dua na vakayakavi levu kei na gunu levu ena loma ni vitu na siga, a sa kacivi ira kece na iliuliu ni Ijipita kei ira kece na tui ni veimatanitu, ka ra sa kacivaka yani ki na vanua ko Ijipita, ka kaya: "Ia ko ira kecega sa cakacaka ena vitu na siga ni nodrau vakamau ko Josefa kei Asenaci, era na mate vakaidina." Ia, ni sa vakayacori tiko na vakamau, ia ni sa oti na vakayakavi, sa lako yani ko Josefa ki Asenaci, a sa kunekunetaki Eenaci ko Josefa ka vakasucumi Manasa kei Ifireimi na tacina ena vale nei Josefa. A vakatakilai vei Jekope o Asenath. 22. Ia, ni sa oti na vitu na yabaki ni bula sautu, sa tekivu me yaco mai na vitu na yabaki ni dausiga. Ia, ni sa rogoca ko Jekope na veika me baleti Josefa na luvena, sa lako mai ki Ijipita kei ira kece na wekana ena ikarua ni yabaki ni dausiga, ena ikarua ni vula, ena ikaruasagavulu kadua ni vula, ka mai vakaitikotiko mai Koseni. A sa kaya vei Josefa ko Asenaci: ''Au na lako ka raici tamamu, ni sa vaka na tamaqu ka Kalou ko Isireli na tamamu. A sa kaya vua ko Josefa: ''Mo lako vata kei au ka raici tamaqu." A rau sa lako mai vei Jekope ko Josefa kei Asenaci ena vanua ko Koseni, ka rau sotavi rau na tuakai Josefa ka vakarokoroko vei iratou e matadrau e vuravura. Rau sa qai lako ruarua vei Jekope; a sa dabe toka ko Jekope ena nona idavodavo, ka sa qase sara ko koya. Ia, ni sa raici koya ko Asenaci, sa kurabuitaka na nona totoka, ni sa rairai totoka ko Jekope ni sa raica vakalevu sara kei na nona qase me vaka na nona itabagone e dua na tamata qaqa, kei ira kecega sa vulavula na uluna me vaka na uca cevata, ka sa voleka ka vavaku sara na drau ni uluna, ka vulavula na vulavula sa dodoka yani na uluna, sa mamarau ka serau na matana,
na drau ni vulavula kei na tabana kei na ligana me vaka na agilosi, na sagana kei na nona luve ni bulumakau kei na yavana me vaka e dua na tuwawa. Ia ni sa raici koya vakaoqo ko Asenaci, sa kurabui ka cuva sobu ka cuva sobu e delai vuravura. A sa kaya vei Josefa ko Jekope: "Oqo li na vugoqu, na watimu? Ena kalougata ko koya na Kalou sa Cecere Sara." Sa qai kacivi Asenaci o Jekope ka vakalougatataki koya ka reguca vakamalua; a sa dodoka yani na ligana ko Asenaci ka taura na domona ko Jekope ka vakararavi ki domona ka reguca vakamalua. Ia ni sa oti na veika oqo era sa kana ka gunu. A rau sa lako yani ki na nodrau vale ko Josefa kei Asenaci; kei Simioni kei Livai, na luvei A liutaki rau ga ko Lia, ia erau a sega ni tomani rau ko rau na luvei Pila kei Silipa na yalewa i Lia kei Rejeli, ni rau a vuvutaki rau ka cati rau. A sa tiko ko Livai ena imatau i Asenaci kei Simioni ena yasana imawi. A sa taura na ligai Livai ko Asenaci, ni sa lomani koya vakalevu sara mai vei ira kecega na tuakai Josefa ka vaka e dua na parofita ka dau qarava na Kalou kei koya sa rerevaka na Turaga. Ni sa tamata yalomatua ka parofita i Koya sa Cecere Sara, ka sa raica ko koya na ivola sa volai mai lomalagi ka wilika ka vakatakila vuni vei Asenaci; ni sa lomani Asenaci vakalevu talega ko Livai ko koya ka raica na nona ivakavakacegu ena kena cecere duadua. A saga na luvei Fero me vakauqeti Simioni kei Livai me rau vakamatei Josefa. 23. Ka sa yaco ni rau sa lako siviti rau tiko ko Josefa kei Asenaci, ni rau sa lako tiko vei Jekope, sa raici rau na ulumatua i Fero mai na lalaga, ia, ni sa raici Asenaci, sa cudruvi koya vua ena vuku ni nona rairai totoka sivia. Sa qai talai ira yani na nona italai na luvei Fero, ka kacivi Simioni kei Livai vua; ia, ni ra sa lako mai ka tucake e matana, sa kaya vei ira na luvei Fero tagane ulumatua: "Ia au sa kila ni dou sa tamata qaqa edaidai ka uasivia na tamata kecega e vuravura, a sa vakamalumalumutaki ena ligamudou imatau oqo na koro ni Sikemi, ka sa muduki sobu ena nomudou iseleiwau e rua na iseleiwau e 30,000 na mataivalu. Ka'u na kauti kemudou edaidai mo dou noqu itokani ka solia vei kemudou e vuqa na koula kei na siliva, ka qaravi ira na tagane kei na yalewa, kei na veivale kei na ivotavota vakawa lelevu, ka dou veivala e yasaqu ka caka vinaka vei au; ni'u a ciqoma vakalevu dina ga mai vei Josefa na tacimu, ni sa tauri Asenaci me watiqu, ka sa soli vei au na yalewa oqo mai na gauna makawa. Ia oqo mo lako vata mai kei au, kau na vala kei Josefa me'u vakamatei koya ena noqu iseleiwau, ka'u na tauri Asenaci me watiqu, ia ko na vakataki ira na veitacini ka itokani yalodina. Ia, kevaka dou sa sega ni muria na noqu vosa, au na vakamatei kemudou ena noqu iseleiwau." Ia, ni sa cavuta oti na veika oqo, sa dreta tani na nona iseleiwau ka vakaraitaka vei ira. Ia ko Simioni sa tamata yaloqaqa ka yaloqaqa, ka sa nanuma me tabaka na ligana imatau ki na qara ni nona iseleiwau ka dreta mai na kena ivau ka yaviti luvei Fero ena vuku ni nona vosa kaukauwa vei ira. Sa qai raica ko Livai na nanuma ni lomana, baleta ni sa parofita ka buturaka na yavana ena yavana i Simioni ka tabaka, ka sainitaka vua me muduka na nona cudru. A sa kaya tiko vakamalua ko Livai vei Simioni: "O koya ko sa cudruvi koya kina na tamata oqo? O keda na tamata eda qarava na Kalou ka sega ni ganiti keda me da vakayacora na ca ena vuku ni ca." Sa qai kaya ko Livai vua na luvei Fero ena yalomalua: "O koya sa vosataka kina na noda turaga na vosa oqo? O keda sai ira na tamata era qarava na Kalou, ka sa itokani ni Kalou sa Cecere Sara na tamada, ka sa vaka na luve ni Kalou na tacida. Ia me da kitaka vakaevei na ka ca oqo, me da ivalavala ca kina ena mata ni noda Kalou kei Isireli na tamada kei na matai Josefa na tacida? Ia oqo mo rogoca na noqu vosa. E sega ni kilikili vua e dua sa qarava na Kalou me vakamavoataka e dua na tamata vuku; ia, kevaka e dua sa gadreva me vakamavoataka e dua na tamata sa qarava na Kalou, na tamata ko ya sa qarava na Kalou ena sega ni sauma vua na ca, ni sa sega na iseleiwau e ligana. Ka mo qarauna mo vosataka tale na vosa oqo me baleti Josefa na tacida. Ia, kevaka ko sa tomana tikoga na nomu ivakasala ca, raica! sa vagolei
vei kemuni na neimami iseleiwau." Sa qai dreta mai na nodrau iseleiwau ko Simioni kei Livai mai na nodrau iseleiwau ka kaya: "Ia ko sa raica li na iseleiwau oqo? Ena rua na iseleiwau oqo sa totogitaki kina na Turaga e dina ga ni ra a vakayacora na Sikemi, ka ra a kitaka kina e dina ga ni ra a vakayacora vei ira na luvei Isireli ena vuku i Taina na ganei keimami, ko koya ko Sikemi na luvei Emori vakadukadukalitaki." Ia ni sa raica na luvei Fero, ni sa droinitaki na iseleiwau, sa rere vakalevu sara ka sautaninini ena yagona taucoko, ni ra sa cilava na yameyame ni bukawaqa, ka sa malumalumu na matana, ka sa cuva sobu ki na dela ni qele e ruku ni yavadra. Sa qai dodoka yani na ligana imatau o Livai ka tauri koya, ka kaya: "Tucake ka kakua ni rere, mo qarauna ga mo vosataka tale e dua na vosa ca me baleti Josefa na tacida." A rau sa lako tani mai matana ko Simioni kei Livai. A nakita vata kei Tani kei Kata na luvei Fero me vakamatei Josefa ka taura na vanua o Asenaci. 24. Sa qai sinai tu na luvei Fero tagane ena rere kei na rarawa ni sa rerevaki iratou na tuakai Josefa, ka sa cudruvi koya vakalevu tale ena totoka nei Asenaci, ka sa rarawa vakalevu sara. Era qai kaya e daligana na nona tamata dauveiqaravi: "Raica! ko ira na luvei Pila kei ira na luvei Silipa, na yalewa nei Lia kei Rejeli, na wati Jekope, era sa ena veimecaki levu vei Josefa kei Asenaci ka cati rau; oqo ena yaco vei iko ena ka kecega me vaka na nomu lewa." A sa talai ira yani na nona italai na luvei Fero ka kacivi ira, ka ra lako mai vua ena imatai ni auwa ni bogi, ka ra sa tu e matana, ka kaya vei ira ko koya: 'Au sa vulica mai vei ira e vuqa ni dou sa tamata qaqa." Ka rau sa kaya vua ko Tani kei Kata, na tuakana: "Ia me vosa mada na noqu turaga vei ira na nona tamata na ka sa gadreva, me ra rogoca na nomu tamata ka kitaka me vaka na lomamuni." A qai reki vakalevu na luvei Fero tagane ka kaya vei ira na nona tamata: "Dou lako tani mai vei au me vakalekalekataki na noqu vosa, ni sa tu vei au na vosa vuni me'u vesuki ira kina na tamata oqo." Era sa mani vakasuka kece. Sa qai lasu na luvei Fero, ka kaya vei ira: "Raica! ia na veivakalougatataki kei na mate sa tu e matamuni; o koya mo dou kakua kina ni veivakalougatataki ka segai na mate, ni dou sa tagane qaqa ka sega ni mate me vaka na yalewa; ia mo doudou ka sauma vei ira na nomudou meca. Ni'u sa rogoci Josefa na tuakamu ni sa kaya vei Fero na tamaqu: "Ia ko Tani kei Kata, kei Nafitalai kei Esera erau sa sega ni tuakaqu, ia ko ira ga na luve ni yalewa nei tamaqu: o koya au sa waraka kina na mate nei tamaqu, ka'u na bokoca tani mai vuravura kei ira kecega na nodrau leqa, de ra na taukena vata kei keitou, ni ra sa luve ni yalewa. Ni ra sa volitaki au talega vei ira na Isimeli ko ira oqo, ka'u na soli au tale vei ira me vaka na nodra caka ca vei au; ia ena mate ga ko tamaqu." A sa vakacaucautaki koya o Fero na tamaqu ena vuku ni veika oqo ka kaya vua: "Na gone ko sa vosa vinaka. O koya mo ni kauti ira tani mai vei au na tamata qaqa ka valuti ira me vaka na ka era sa kitaka vei iko, ia au na vukei iko." Ia ni rau sa rogoca na veika oqo ko Tani kei Kata mai vua na luvei Fero, erau sa lomaleqa vakalevu, ka rarawa vakalevu, ka rau sa kaya vua: "Keimami sa kerei kemuni, na Turaga, vukei keda; ia mai na gauna oqo ka lako yani keimami sa nomuni bobula ka nomuni bobula ka mate vata kei kemuni." A qai kaya na luvei Fero: "Au na vukei iko kevaka ko na muria talega na noqu vosa." Eratou sa qai kaya vua: "Vakarota vei keitou na ka ko ni sa gadreva, keitou na vakayacora me vaka na nomuni lewa." A sa kaya vei iratou na luvei Fero: "Au na vakamatei Fero na tamaqu ena bogi oqo, ni sa vaka na tamai Josefa ko Fero ka kaya vua me na vukei kemudou; ia ko ni sa vakamatei Josefa, ka'u na tauri Asenaci me watiqu, ia ko ni na wekaqu ka itokani ka noqu itaukei ni noqu iyau kecega. Cakava ga na ka oqo." Ka rau sa kaya vua ko Tani kei Kata: "Keirau sa qaravi ira tiko na tamata edaidai, ia keimami na kitaka na ka kecega ko ni sa vakarota vei keimami. Ka keimami sa rogoca ni sa kaya ko Josefa vei Asenaci: 'Mo lako ni mataka mo taukena na noda ivotavota vakawa, ni sa kena gauna vinaka'; ka sa tala yani e ono na drau na tamata qaqa me ra
valuti koya kei ira na lewe limasagavulu na iliuliu. O koya oqo mo ni rogoci keimami ka vosa vei noda turaga." Ka ra sa vosataka vua na nodra vosa vuni kecega. Sa qai solia na luvei Fero tagane e lima na drau na tagane yadua ka lesia vei iratou na nodratou iliuliu kei na iliuliu. A sa kaya vua ko Tani kei Kata: "Keirau sa qaravi ira tiko na tamata edaidai, ka kitaka na veika kece ko ni sa vakarota vei keirau, ka keirau na lako yani ena bogi ka davo wawa tu ena qara, ka vunitaki keirau ena dela ni co cagi; ka mo kauta vata kei iko e limasagavulu na tamata dakai titi ena ose ka lako vakabalavu yani vei keimami, ka na lako mai ko Asenaci ka bale ki ligai keimami, ka keimami na tamusuki ira sobu na tamata era tiko vata kaya, ka na dro vata kei na nona qiqi vakaturaga ko koya ka lutu ki ligamu ka vakayacora vua me vaka na gagadre ni yalomu; ia ni sa oti na veika oqo keimami na vakamatei Josefa talega ni sa rarawa tiko ena vukui Asenaci; ia ko ira talega na luvena eda na vakamatei ira e matana." Ia na luvei Fero tagane ulumatua, ni sa rogoca na veika oqo, sa reki vakalevu sara, ka talai ira yani kei na rua na udolu me ra vala na tagane era tiko vata kei ira. Ia ni ra sa yaco yani ki na qara era sa vunitaki ira ena vavaku ni co, ka wasewasea vaka va na ilawalawa, ka taura cake na nodra itutu ena yasana yawa ni qara me vaka e liu e lima na drau na tamata ena yasa ni gaunisala oqo kei na yasana ko ya, ka vakakina na kena vo ena yasa voleka ni qara, ka ra sa taura talega na nodra siteseni ena loma ni co co, e lima na drau na tamata ena yasana oqo kei na gaunisala; ka sa dua na gaunisala rabailevu ka rabailevu ena kedrau maliwa. A lako na luvei Fero me vakamatea na tamana, ia e sega ni vakacurumi. Erau saqati Tani kei Kata o Nafitalai kei Asera me rau saqata na inaki ca. 25. Sa qai yadra na luvei Fero ena bogi vata ga ko ya ka lako ki na rumu ni moce nei tamana me vakamatei koya ena iseleiwau. Era a tarovi koya mai kea na yadra nei tamana me kakua ni curu vei tamana ka kaya vua: "Na cava ko sa vakarota, turaga?" Kei na luvei A kaya vei rau o Fero: "Au gadreva me'u raici tamaqu, ni'u na kumuna vata na kakana ni noqu were ni vaini vou sa teivaki." Era sa kaya vua na yadra: "Sa rarawa ko tamamu, ka davo sobu ena bogi taucoko, a sa vakacegu oqo, ka sa kaya vei keitou ko koya me kakua ni dua e curu vua kevaka mada ga sa luvequ ulumatua." A sa rogoca ko koya na veika oqo ni sa lako tani ena cudru ka ra sa taura e lewe limasagavulu na dakai titi ka ra sa lako yani e matadra me vaka sa tukuna vua ko Tani kei Kata. Erau sa vosa na tuakadrau gone ko Nefitalai kei Asera vei rau na tuakadrau qase ko Tani kei Kata, ka kaya: "Ia mo dou kitaka tale na ka ca vei Isireli na tamamudou, kei Josefa na tacimudou? Ka sa maroroi koya na Kalou me vaka na apolo ni mata. Lo! ko a sega li ni volitaki Josefa ena dua na gauna? ka sa tui ko koya edaidai ena vanua taucoko ko Ijipita kei koya sa solia na kakana. O koya oqo, kevaka dou sa gadreva tale mo dou caka ca ka beitaki koya, ena tagi ko koya vua sa Cecere Sara ka na tala mai na bukawaqa mai na ia ena tilomi kemudou ko lomalagi, ka ra na vala kei kemudou na agilosi ni Kalou." Eratou sa qai vakauqeti na veitacini qase me ratou cudruvi iratou ka kaya: "Ia me da mate beka me vaka na yalewa? Me yawa sara." Erau sa lako yani me rau sotavi Josefa kei Asenaci. Era vakamatea na daubutako na yadra nei Asenath ka dro o koya. 26. A sa yadra ko Asenaci ena mataka ka kaya vei Josefa: "Au sa lako me'u taukena na neimami ivotavota vakawa me vaka ko ni sa kaya; ia sa rerevaka vakalevu na yaloqu ni ko sa tawasei tani mai vei au." A sa kaya vua ko Josefa: "Mo reki ka kakua ni rere, ia mo lako tani ga ena reki, ka kakua ni rerevaka e dua na tamata, ni sa tiko vata kei iko na Turaga ka na maroroi iko ko koya me vaka na apolo ni mata mai na ca kecega. Ka'u na lako yani me'u solia na kakana ka solia vei ira kece na tamata ena koro, ia ena sega ni dua na tamata ena mate ena viakana ena vanua ko Ijipita." Sa qai lako yani ko
Asenaci, ka solia o Josefa na kakana. Ia, ni sa era sa yaco yani ki na vanua ni qara vata kei ira na ono na drau na tamata, vakasauri ko ira era a tiko vata kei na luvei Fero era sa lako mai na nodra kote ni valu ka laki vala kei ira era a tiko vata kei Asenaci, ka musuka sobu kece ena nodra iseleiwau, ka ra vakamatei ira kece na nona iliuliu, ia a dro vata kei na nona qiqi vakaturaga ko Asenaci. Sa qai kila ko Livai na luvei Lia, na veika kece oqo me vaka e dua na parofita, ka tukuna vei iratou na tuakana na veika rerevaki nei Asenaci, ka ratou sa taura yadua na nodrau iseleiwau ki na sagadrau kei na nodratou isasabai ena ligadrau kei na moto ena ligadrau imatau ka cici muri Asenaci vakatotolo sara. Ia, ni sa dro tiko e liu ko Asenaci, raica! A sa sotavi koya na luvei Fero kei ira e limasagavulu na dauvodo ose vata kaya: ia ni sa raici koya ko Asenaci, sa rere vakalevu sara ka sautaninini, ka masuta na yaca ni Turaga na nona Kalou. Era sa vakamatei na tamata kei na luvei Fero kei ira era tiko vata kei Tani kei Kata; ka ra sa dro na veitacini e va ki na qara ka sa yaviti na nodrau iseleiwau mai na ligadra. 27. A sa dabe vata tiko kei koya ko Penijamini ena qiqi ni valu ena yasa imatau; ka sa cauravou kaukauwa ko Penijamini ka rauta ni tinikaciwa na yabaki, ka sa rui totoka ka kaukauwa vua me vaka na bulumakau ni laione, ka sa rerevaka vakalevu sara na Kalou ko koya. A sa rika sobu mai na qiqi ko Penijamini, ka taura e dua na vatu vakavolivolita mai na qakilo ka vakasinaita na ligana ka kolotaki koya vua na luvei Fero ka yavita na nona valetabu imawi, ka vakamavoataki koya ena dua na mavoa bibi, ka bale sobu mai na nona ose ena dela ni qele ka sa veimama ni mate. Ia ko Penijamini, ni sa cici cake ki na vatu, sa kaya vua na tamata ni qiqi nei Asenaci: ''Solia mai vei au na vatu mai na qara." A sa solia vua e limasagavulu na vatu. A sa viritaka ko Penijamini na vatu ka vakamatea e limasagavulu na tamata ka ra a tiko vata kei na luvei Fero, ka ra luvu kece na vatu ena nodra valetabu. Erau sa qai cici muri rau ko rau na luvei Lia, Rupeni kei Simioni, Livai kei Juta, ko Isakari kei Sepuloni, erau sa qai cici muri ira na tamata era a wawa tu ka valuti Asenaci ka ra sega ni kila ka musuka ka ra sa sobu kece; ka ra vakamatea e rua na udolu vitusagavulu ka ono na tamata na lewe ono na tamata. Eratou sa dro tani mai matadrau na luvei Pila kei Silipa tagane ka kaya: "Keimami sa mate e ligadra na wekai keimami, ka sa mate talega na luvei Fero mai na ligai Penijamini na gonetagane, ka ra mate kecega na gonetagane ka a tiko vata kaya mai na ligai Penijamini na gonetagane. O koya gona, me da lako mai ka vakamatei Asenaci kei Penijamini ka dro ki na veikau ni co oqo." Era sa kabai Asenaci ka taura tu na nodra iseleiwau ka sa ubi tu ena dra. Ia ni sa raici iratou vakalevu ko Asenaci ka kaya: "Kemuni na Turaga na Kalou, o koya sa vakabulabulataki au mai na matakau kei na ca ni mate, me vaka ko ni a kaya vei au ni na bula tawamudu na yaloqu, mo ni vakabulai au talega mai vei ira na tamata ca oqo." A sa rogoca na domoi Asenaci na Turaga na Kalou, ka ra sa bale sobu mai na ligadra na nodra iseleiwau na meca ki na qele ka ra sa vuki me dravusa. Erau a vakabulai o Tani kei Kata ena ivakatakekere nei Asenaci. 28. Eratou sa rere ka kaya na luvei Pila kei Silipa tagane kei Silipa, ni rau sa raica na cakamana matalia sa vakayacori, ka kaya: "Sa vala kei keitou na Turaga ena vuku i Asenaci." Era sa qai cuva sobu ki na qele ka vakarokoroko vei Asenaci ka kaya: "Mo ni lomani keimami na nomuni bobula, ni sai kemuni na neimami marama ka ranadi. Keimami a kitaka na caka ca vei kemuni kei Josefa na tacida, ia na Turaga a sa sauma vei keimami me vaka na neimami ivalavala. O koya, keimami sa masuti kemuni kina na nomuni bobula, mo ni lomani keimami ena yalomalumalumu kei na rarawa ka vakabulai keimami mai na ligadra na wekai keimami, ni ra na vakavuna me ra sauma lesu na nomuni iseleiwau ka saqati keimami na nodra iseleiwau. O koya mo dou lomani ira kina na nomudou dauveiqaravi,
na nomudou marama, e matadra." A sa kaya vei ira ko Asenaci: "Dou vakacegu ka kakua ni rerevaki ira na wekamudou, ni ra sa tamata qarava na Kalou ka rerevaka na Turaga; ia mo lako ki na ivau ni co oqo me yacova ni'u sa mo ni vakacegui ira ena vukumuni ka tarova na nodra cudru ena vuku ni cala lelevu ko ni sa doudou kina mo ni
kitaka. Ia na Turaga e raica ka lewai kemudou kei au." Erau sa qai dro ko Tani kei Kata ki na veikau ni co; ka ra sa cici vakatotolo na tuakadra, na luvei Lia, ka ra sa cici yani vakatotolo me valuti ira. A sa kalawa sobu mai na qiqi ko Asenaci mai na nona qiqi ka sa ivakaruru ka solia vei rau na ligana imatau ena wainimata, ka ra sa cuva sobu ka vakarokoroko vua e vuravura ka tagi ena domo levu; ka ra sa kerea tikoga vei ira na wekadra na luvedra tagane na yalewa me ra vakamatei ira. A sa kaya vei ira ko Asenaci: "Au sa kerei kemudou, mo dou vakabulai ira na wekamudou, ka kakua ni vakavuna vei ira na ca. Ni sa vakabulai au na Turaga mai vei ira ka vakacacana na nodra iseleiwau kei na iseleiwau mai na ligadra, ka rogoca! era sa waicala ka vakamai me dravusa e vuravura me vaka na wai mai na mata ni bukawaqa, ka sa rauti keda oqo ka sa vala kina vei keda na Turaga ena vukudra. O koya gona dou sa mo ni vakabulai ira na wekamuni, ni ra sa wekamuni ka dra i Isireli na tamamuni." A sa kaya vua ko Simioni: "O koya sa vosataka kina na noda marama na vosa vinaka ena vukudra na nona meca? Ia keimami na tamusuki ira sobu na yavadra mai na yavadra ena noda iseleiwau, ni ra sa bulia na veika ca me baleti Josefa na tacida kei Isireli na tamada, ka saqati iko, na noda marama edaidai." Sa qai dodoka yani na ligana imatau o Asenaci ka tara na ibilibili nei Simioni ka reguca vakamalua ka kaya: "I taciqu, mo kakua ni sauma na ca vua na kai nomu, ni na sauma na Turaga na ka oqo. Ko ira vakai ira, ko ni sa kila, ni ra sa wekamuni ka kawa i Isireli na tamamuni, ka ra sa dro tani mai matamuni vakayawa. O koya mo ni vosoti ira kina." A sa lako cake mai vua ko Livai ka reguca na ligana imatau ena yalomalua, ni kila ni sa sega ni rawa me vakabulai ira na tamata mai na era sa cudru na wekadra me ra kakua ni vakamatei ira. Era sa voleka sara ni tiko ena imocemoce vavaku ni idavodavo ni co: ia ni sa kila ko Livai na tuakana ni sa sega ni tukuna na ka oqo vei ira na wekana, ni sa rere de ra na muduki ira sobu na wekadra ena nodra cudru. Sa mate na luvei Fero. Sa mate talega ko Fero ka sosomitaki koya o Josefa. 29. A sa tucake mai na qele na luvei Fero ka dabe cake ka kasivita na dra mai gusuna; ni sa drodro sobu mai na nona vale tabu ki gusuna na dra. A sa cici yani vua ko Penijamini ka taura na nona iseleiwau
ka dreta mai na sote ni luvei Fero (ni sa sega ni daramaka tiko na sagana ko Penijamini e dua na iseleiwau) ka gadreva me yaviti koya na luvei Fero tagane ena lomasere. Sa qai cici yani vua ko Livai ka taura na ligana ka kaya: "Oi kemudou na wekaqu, mo dou kitaka na ka oqo, ni keitou sa tamata sa qarava na Kalou, ka sa sega ni kilikili vua e dua sa qarava na Kalou me vakayacora na ca ena vuku ni ca, se buturaka vua e dua sa bale, se me vakarusai ira sara na nona meca me yacova na mate. Ia oqo mo biuta lesu na iseleiwau ki na nona itutu, ka lako mai ka vukei au, me da vakabula na mavoa oqo; ia, kevaka sa bula, ena noda itokani ka na tamada ko Fero na tamana." Sa qai laveta cake na luvei Fero ko Livai mai na qele ka savata tani na dra mai matana ka vesuka e dua na ivau ni mavoa ka vakotora ena nona ose ka kauti koya vei Fero na tamana, ka tukuna vua na veika kece sa yaco ka yaco. A sa tucake ko Fero mai na nona idabedabe vakaturaga ka cuva vei Livai e vuravura ka vakalougatataki koya. Ia, ni sa oti na ikatolu ni siga, sa mate na luvei Fero mai na vatu ka a tiko kina vakamavoataki mai vei Penijamini. A sa tagicaki luvena tagane ulumatua sara ko Fero, ka sa tauvimate kina ko Fero ena rarawa ka mate ena 109 na yabaki, ka biuta na nona iqaqalo vei Josefa talei kecega. A sa veiliutaki duadua ga ko Josefa mai Ijipita me 48 na
yabaki; ia ni sa oti na veika oqo sa solia lesu ko Josefa na iqaqalo vua na luvei Fero gone, ka a tiko ena lomasere ena gauna a mate kina na tamata qase ko Fero. A sa tiko mai kea ko Josefa me vaka na tamai luvei Fero gone mai Ijipita me yacova na nona mate, ka vakalagilagia ka vakacaucautaka na Kalou.