Latin - The Gospel of Luke

Evangelium secundumLucam

Caput1

1Quoniammulticonatisuntcommendarenarrationem eorumquæapudnoscertissimecreduntur: 2sicuttradiderunteosnobisquiabinitiofuerunttesteset ministriverbi

3visumestetmihi,cumcognovissentomniaaprimordio, exordinetibiscribere,optimeTheophile, 4utcognoscaseorumverborum,dequibuserudituses, veritatem

5FuitindiebusHerodis,regisJudææ,sacerdosquidam nomineZachariasdeviceAbia,etuxorilliusdefiliabus Aaron,etnomenejusElisabeth 6ErantautemamboiusticoramDeo,ambulantesin omnibusmandatisetjudiciisDomini.

7etliberosnonhabebant,quiaElisabetheratsterilis,et amboiamaetateconfectierant.

8Factumestautem,cumsacerdotiofunctusestcoramDeo inordinesuo,

9Iuxtaritumautemsacerdotii,oblatisunteiutadoleret incensumintemploDomini

10Etomnismultitudopopuliorabatforisintempore thymiamatis.

11ApparuitautemilliangelusDomini,stansadextris altarisincensi

12EtZachariasturbatusestvidens,ettimorirruitsuper eum

13{Dixitautemeiangelus:Nolitimere,Zacharia: quoniamexauditaestoratiotua.etElisabethuxortuapariet tibifilium,etvocabisnomeneiusIoannem 14eterittibigaudiumetexsultatio;etmultiinnativitate eiusgaudebunt.

15eritenimmagnuscoramDomino,etvinumetsiceram nonbibet;etSpirituSanctoreplebiturabuteromatrissuae 16etmultosfiliorumIsraëlconvertetadDominumDeum suum

17EtipsepraecedetanteilluminspirituetvirtuteEliae,ut convertatcordapatruminfiliosetincredulosadsapientiam iustorum;parareplebemparatamDomino

18EtdixitZachariasadangelum:Undehocsciam?ego enimsenexsum,etuxormeacontremiscitannis.

19Etrespondensangelusdixitei:“EgosumGabrihel,qui stoinconspectuDei;Missussumloquiadteetannuntiare tibihaecevangelizare.

20Etecceerismutus,etnonpoterisloquiusqueindiem quohæcfiant,proeoquodnoncredisverbismeis,quæ implebunturintemporesuo.

21EtexspectabatpopulusZachariam,etmirabaturquod morabaturintemplo

22Egressusautemnonpoteratloquiadillos,et cognoveruntquodvisionemvidissetintemploEtipseerat innuensillis,etpermansitmutus

23Etfactumest,utimpletisuntdiesofficiieius,abiitin domumsuam

24PosthosautemdiesconcepitElisabethuxoreius,et absconditsemensesquinque,dicens:

25SicfecitmihiDominusindiebus,quibusrespexit auferreopprobriummeuminterhomines

26EtinmensesextomissusestangelusGabrielaDeoin civitatemGalilaeae,cuinomenNazareth, 27advirginemdesponsatamviro,cuinomeneratJoseph, dedomoDavid.etnomenvirginisMaria.

28Etingressusangelusadeamdixit:Avegratiaplena: Dominustecum:benedictatuinmulieribus

29Quæcumaudisset,turbataestinsermoneejus,et cogitabatqualisessetistasalutatio

30Etaiteiangelus:Netimeas,Maria:invenistienim gratiamapudDeum.

31etecceconcipiesinuteroetpariesfiliumetvocabis nomeneiusIesum

32hiceritmagnusetFiliusAltissimivocabituretdabitilli DominusDeussedemDavidpatrissui

33etregnabitindomoIacobinsæculumsæculi;etregni eiusnoneritfinis.

34DixitautemMariaadangelum:Quomodofietistud, quoniamvirumnoncognosco?

35Etrespondensangelusdixitei:SpiritusSanctus supervenietinte,etvirtusAltissimiobumbrabittibi

36etecceElisabethcognatatua,etipsaconcepitfiliumin senectutesua,ethicmensissextusestcumea,quae vocabatursterilis

37ApudDeumenimnihileritimpossibile

38DixitautemMaria:“EcceancillaDomini;fiatmihi secundumverbumtuumEtdiscessitabillaangelus

39ExsurgensautemMariaindiebusillis,abiitinmontana cumfestinatione,incivitatemJuda:

40EtintravitindomumZachariæ,etsalutavitElisabeth 41Etfactumest,utaudivitElisabethsalutationemMariae, exsultavitinuteroeiusinfans;etElisabethimpletaest SpirituSancto

42etexclamavitvocemagna,etdixit:Benedictatuin mulieribus,etbenedictusfructusventristui.

43Etundehocmihi,utveniatmaterDominimeiadme?

44Ecceenimutfactaestvoxsalutationistuæinauribus meis,exsultavitingaudioinfansinuteromeo

45Etbeata,quæcredidisti,quoniamperficienturea,quæ dictasunteiaDomino.

46EtaitMaria:MagnificatanimameaDominum

47etexsultavitspiritusmeusinDeosalutarimeo

48Quiarespexithumilitatemancillæsuæ:ecceenimex hocbeatammedicentomnesgenerationes

49Fecitmihimagnaquipotensest;etsanctumnomeneius

50etmisericordiaeiusaprogenieinprogeniestimentibus eum

51Fecitpotentiaminbrachiosuo;dispersitsuperbosmente cordissui.

52Deposuitpotentesdesede,etexaltavithumiles

53Esurientesimplevitbonis;etdivitesdimisitinanes

54SuscepitIsraelpuerumsuum,recordatusmisericordiae suae

55Sicutlocutusestadpatresnostros,Abraham,etsemini ejusinsæcula.

56MansitautemMariacumillaquasimensibustribus:et reversaestindomumsuam

57Elisabethautemimpletumesttempuspariendi.et peperitfilium

58Etaudieruntvicinietcognatiejusquiamagnificavit Dominusmisericordiamsuamsuperillam.etgavisisunt cumea

59Etfactumestindieoctavo,veneruntcircumcidere puerum;vocaveruntqueeumZachariamexnominepatris sui

60etrespondensmatereiusdixitnequaquamsedvocabitur IohannessedvocabiturJoannes.

61Etdixeruntadillam:Quianemoestincognationetua, quivoceturhocnomine

62Innuebantautempatrieiusquemvelletvocarieum.

63Etpostulanspugillaremscripsitdicens:"Ioannesest nomeneius"Etmiratisuntomnes

Apertumestautemillicoosejus,etlinguaejus,et loquebaturbenedicensDeum

65Etfactusesttimorinomnesvicinoseorum;

66Etposueruntomnes,quiaudierant,incordesuodicentes: “Quidputaspueristeerit?EteratmanusDominicumeo

67etZachariaspatereiusrepletusestSpirituSanctoet prophetavitdicens

68BenedictusDominusDeusIsraelquiavisitavitet redemitpopulumsuum.

69eterexitcornusalutisnobisindomoDavidpuerisui; 70Sicutlocutusestperossanctorumprophetarumsuorum, quifueruntinsæculasæculorum.

71Salutemexinimicisnostris,etdemanuomniumqui oderuntnos

72adfaciendammisericordiamcumpatribusnostris,et memoraritestamentisuisancti;

73JusjurandumquodjuravitadAbrahampatremnostrum

74utsinetimore,demanuinimicorumnostrorumliberati, serviamusilli

75insanctitateetiustitiacoramipsoomnibusdiebus nostris

76ettupuerprophetaAltissimivocaberispraeibisenim antefaciemDominiparareviaseius

77notamdarepopulosuoinremissionempeccatorum. permisericordiamDeinostriquanosoriensexalto visitavit

79inluminarehisquiintenebrisetinumbramortissedent addirigendospedesnostrosinviampacis

80Puerautemcrescebat,etconfortabaturspiritu:eteratin desertousqueindiemostensionissuæadIsraël.

CAPITULUM2

1Factumestautemindiebusillis,exiitedictumaCaesare Augusto,utdescribereturuniversusorbis

2HaecdescriptioprimafactaestpraesideSyriaeCyrenio.

3Etibantomnes,utprofiterentursinguliinsuamcivitatem

4AscenditautemetJosephaGalilaeadecivitateNazareth inIudaeam,incivitatemDavid,quaevocaturBethleem;eo quodessetdedomoetstirpeDavid

5utprofitereturcumMariadesponsatauxorepraegnante

6Factumestautem,cumessentibi,impletisuntdiesut pareret

7Etpeperitfiliumsuumprimogenitumetpanniseum involvitetreclinaviteuminpraesepio;quianonerateis locusindiversorio

8Etpastoreserantinregioneeademvigilanteset custodientesvigiliasnoctissupergregemsuum

9EtecceangelusDoministetitiuxtaillos,etclaritas Dominicircumfulsitillos,ettimuerunttimoremagno.

10Etdixitillisangelus:Nolitetimere:ecceenim evangelizovobisgaudiummagnum,quoderitomnipopulo

11quianatusestvobishodieSalvator,quiestChristus Dominus,incivitateDavid.

12Ethocvobissignum;Invenietisinfantempannis involutum,iacenteminpraesepio.

13Etsubitofactaestcumangelomultitudomilitiae caelestislaudantiumDeum,etdicentium: 14GloriainaltissimisDeo,etinterrapaxhominibus bonaevoluntatis.

15Etfactumest,cumdiscessissentabeisangeliincælum, pastoresloquebanturadinvicem:Transeamususque Bethlehem,etvideamushocverbumquodfactumest,quod Dominusostenditnobis

16EtveneruntfestinantesetinveneruntMariametIoseph etinfantemposituminpraesepio

17Videntesautemcognoveruntdeverbo,quoddictumerat illisdepuerohoc.

18Etomnes,quiaudierunt,miratisuntdehis,quaedicta erantapastoribusadipsos

19Mariaautemconservabatomniaverbahaecconferensin cordesuo

20EtreversisuntpastoresglorificantesetlaudantesDeum inomnibusquæaudierantetviderant,sicutdictumestad illos

21Etpostquamconsummatisuntdiesocto,ut circumcidereturpuer,vocatumestnomenejusJesus,quod vocatumestabangelopriusquaminuteroconciperetur

22Cumautemcompletiessentdiespurificationiseius secundumlegemMoysi,duxerunteuminIerusalem,ut sisterenteumDomino;

23sicutscriptumestinlegeDominiomnismasculusqui aperitvulvamsanctumDominovocabitur

24etutofferathostiamsecundumquoddictumestinlege Dominiparturturumautduospulloscolumbarum

25EteccevireratinJerusalem,cuinomenSimeon;Ethic homoiustusettimoratusexpectansconsolationemIsrael,et SpiritusSanctuseratineo

26etrevelatumesteiaSpirituSanctononvisurumse mortem,nisipriusvideretChristumDomini

27Etvenitinspirituintemplum

28Etcomplexanseum,etbenedicensDeum,ait: 29Dominenuncdimittisservumtuumsecundumverbum tuuminpace

30Videruntoculimeisalutaretuum;

31Quodparastiantefaciemomniumpopulorum;

32Lumenadrevelationemgentium,etgloriamplebistuæ Israël.

33EteratJosephetmaterejusmirantessuperhisquæ dicebanturdeillo.

34EtbenedixitillisSymeonetdixitadMariammatrem eius:“Eccepositusesthicinruinametinresurrectionem multoruminIsrael;etinsignumquodcontrariuserit;

35ettuamipsiusanimampertransibitgladiusutrevelentur exmultiscordibuscogitationes

36EteratAnnaprophetissa,filiaPhanueldetribuAser: magnaeratannorum,etvixeratcumvirosuoannisseptem avirginitatesua;

37Ethæcviduausqueadannosoctogintaquatuor:quæ nondiscedebatdetemplo,jejuniisetobsecrationibus serviensnocteacdie

38EtcontinuoveniensgratiasegitDomino,etlocutusest deeoomnibusquiexspectabantredemptionemin Jerusalem

39EtutperfeceruntomniasecundumlegemDomini, reversisuntinGalilæamincivitatemsuamNazareth. Puerautemcrescebat,etconfortabaturplenussapientia:et gratiaDeieratinillo.

41EtibantparenteseiusperomnesannosinIerusalemin diefestoPaschae

42Etcumfactusessetannorumduodecim,ascenderunt Jerosolymamsecundumconsuetudinemsolemnitatis.

43consummatisquediebuscumredirentremansitpuer IesusinHierusalemetnoncognoveruntparenteseiuset noncognovitJosephetmaterejus

44Existimantesautemillumesseincomitatu,veneruntiter diei;etrequirebanteumintercognatosetnotos.

45Etnoninvenientes,regressisuntinJerusalem, requirenteseum

46Etfactumest,posttriduuminveneruntillumintemplo sedenteminmediodoctorum,audientemillos,et interrogantemeos

47Stupebantautemomnesquieumaudiebant,super prudentiaetresponsiseius

48EtvidentesadmiratisuntEtdixitmaterejusadillum: Fili,quidfecistinobissic?eccepatertuusetegodolentes quaerebamuste

49Etaitadillos:Quidestquodmequærebatis?an nescitisquoniaminnegotioPatrismeioportetmeesse?

50Etipsinonintellexeruntverbumquodlocutusestadeos

51Etdescenditcumeis,etvenitNazareth:eteratsubditus illis.Sedmaterejusconservabatomniaverbahæcincorde suo

52EtJesusproficiebatsapientia,etætate,etgratiaapud Deumethomines.

CAPUTIII

1AnnoautemquintodecimoTiberiiCæsaris,PontioPilato præsideJudææ,etHerodetetrarchaGalilææ,etPhilippo fratreejustetrarchaIturææ,etTrachonitidisregionis,et LysaniaetetrarchaAbilenæ,

2AnnasetCaiphascumpontifices:verbumDeifactumest adIoannemfiliumZachariaeindeserto.

3EtvenitinomnemregionemJordanis,prædicans baptismumpœnitentiæinremissionempeccatorum 4sicutscriptumestinlibrosermonumEsaiaeprophetae dicensvoxclamantisindesertoparateviamDominirectas facitesemitaseius

5Omnisvallisimplebitur,etomnismonsetcollis humiliabitur;eteruntpravaerectae,etasperaeviaeplanae; 6etvidebitomniscarosalutareDei.

7Tuncdicitturbaequaeexibatutbaptizareturabeo: Progeniesviperarum,quisostendittibifugereaventuraira?

8Faciteergofructusdignospœnitentiæ,etnecœperitis dicereintravos:PatremhabemusAbraham.Dicoenim vobisquoniampotensestDeusdelapidibusistissuscitare filiosAbrahæ

9JamenimsecurisadradicemarborumpositaestOmnis ergoarbor,quænonfacitfructumbonum,excidetur,etin ignemmittetur.

10Etinterrogabanteumturbæ,dicentes:Quidergo faciemus?

11Respondensautemdicebatillis:Quihabetduastunicas, detnonhabentietquihabetescas,similiterfaciat”

12Veneruntautemetpublicaniutbaptizarentur,et dixeruntadillum:Magister,quidfaciemus?

13Atilledixitadeos:Nihilampliusquamquod constitutumestvobis,faciatis.

14Interrogabantautemeumetmilites,dicentes:Quid faciemusetnos?Etaitillis:Neminemconcutiatis,neque calumniamfaciatis;contentiestotestipendiisvestris

15exspectantibusautemturbis,etomnescogitabantin cordibussuisdeJoanne,siipseessetChristus,annon; 16ResponditJoannes,etdixiteis:Egoquidembaptizovos aquasedfortiormevenitcuiusnonsumdignuscorrigiam calceamentisolvere;ipsevosbaptizabitinSpirituSanctoet igne.

17cujusventilabruminmanuejus,etpurgabitareamsuam, etcongregabittriticuminhorreumsuumpaleasautem comburetigniinextinguibili.

18Multaautemetaliamultainexhortandoevangelizavit populo

19HerodesautemtetrarchacorreptusabeodeHerodiade uxorefratrissuietdeomnibusmalisquaefecitHerodes 20hocautemsuperomniaadiecit,quodinclusitIoannem incarcere.

21Cumautemomnispopulusbaptizatusesset,factumest utetIesusbaptizatusetoraret,apertumestcaelum, 22EtdescenditSpiritusSanctuscorporalispeciesicut columbasupereum,etvenitvoxdecaelodicens:“Tues Filiusmeusdilectus;intecomplacui

23EtipseJesuscœpitesseannorumquasitriginta,ut putabatur,filiusJoseph,quifuitHeli, 24quifuitMatthatquifuitLeviquifuitMelchiquifuit IannaequifuitIoseph 25quifuitMatthathiæ,quifuitAmos,quifuitNaum,qui fuitEsli,quifuitNagge, 26quifuitMaath,quifuitMatthathiæ,quifuitSemei,qui fuitJoseph,quifuitJuda, 27quifuitJoanna,quifuitResa,quifuitZorobabel,qui fuitSalathiel,quifuitNeri, 28quifuitMelchi,quifuitAddi,quifuitCosam,quifuit Elmodam,quifuitHer, 29quifuitJose,quifuitEliezer,quifuitJorim,quifuit Matthat,quifuitLevi, 30quifuitSimeon,quifuitJuda,quifuitJoseph,quifuit Jonan,quifuitEliacim, 31quifuitMelea,quifuitMenan,quifuitMathatha,qui fuitNathan,quifuitDavid, 32quifuitIsai,quifuitObed,quifuitBooz,quifuit Salmon,quifuitNaasson, 33quifuitAminadab,quifuitAram,quifuitEsrom,qui fuitPhares,quifuitJuda, 34quifuitJacob,quifuitIsaac,quifuitAbraham,quifuit Thara,quifuitNachor, 35quifuitSaruch,quifuitRagau,quifuitPhalec,quifuit Heber,quifuitSala, 36quifuitCainan,quifuitArphaxad,quifuitSem,quifuit Noe,quifuitLamech, 37quifuitMathusala,quifuitHenoch,quifuitJared,qui fuitMaleleel,quifuitCainan, 38quifuitEnos,quifuitSeth,quifuitAdam,quifuitDei

CAPITULUM4

1IesusautemplenusSpirituSanctoregressusestab IordaneetagebaturinSpirituindesertum

2diebusquadraginta,ettentabaturadiabolo.Etnihil manducavitindiebusillis:etconsummatisillisesuriit

3Dixitautemillidiabolus:SiFiliusDeies,diclapidihuic utpanisfiat.

4EtresponditadillumJesus:Scriptumest:Quianonin solopanevivithomo,sedinomniverboDei

5Etassumenseumdiabolusinmontemexcelsum,ostendit eiomniaregnamundiinmomentotemporis

6etaitillidabotibipotestatemhancuniversametgloriam illorumquiamihitraditasuntetcuivolodoillaetcuiego dabo

7Tuergosiadoraveris,erunttuaomnia.

8EtrespondensJesus,dixitilli:Vadepostme,Satana: Scriptumestenim:DominumDeumtuumadorabis,etilli soliservies.

9EtadduxiteuminJerusalem,etstatuitillumsupra pinnamtempli,etdixitilli:SiFiliusDeies,mittetehinc

10Scriptumestenim:Angelissuismandavitdete,ut custodiantte

11etinmanibustollentteneforteoffendasadlapidem pedemtuum

12EtrespondensJesus,dixitilli:NontentabisDominum Deumtuum

13Etconsummataomnitentatione,diabolusrecessitabillo, usqueadtempus

14EtregressusestJesusinvirtuteSpiritusinGalilæam:et famaexiitperuniversamregionemdeillo.

15Etdocebatinsynagogiseorum,etmagnificabaturab omnibus

16EtvenitNazareth,ubieratnutritus,etsecundum consuetudinemsuamdiesabbativenitinsynagogam,et surrexitlegere

17EttraditusestilliliberIsaiæprophetæ.Etcum aperuissetlibrum,invenitlocumubiscriptumerat

18SpiritusDominisupermepropterquodunxitme evangelizarepauperibusmisitmemisitmeadsanandum contritoscorde,praedicarecaptivissalutem,etcaecis visumrecipi,dimittereconfractos; 19Adpredicandumannumdominiacceptum.

20Etcumplicuissetlibrum,redditministro,etseditEt omniuminsynagogaoculierantintendentesineum

21Etcoepitdicereadillos:“Hodieimpletaestscriptura haecinauribusvestris”

22Etomnestestimoniumillidabant:etmirabanturin verbisgratiæ,quæprocedebantdeoreipsiusEtdixerunt, NonnehicestfiliusJosephi?

23Etaitillis:Dicatismihiproverbiumhoc:Medice,cura teipsum:quodcumqueaudivimusinCapharnaum,faciteet hicinterratua

24Aitautem:Amendicovobis:Nemoprophetaacceptus estinpatriasua

25Dicoautemvobisvere,multaeviduaeerantindiebus EliaeinIsrael,quandoclausumestcaelumannistribuset mensibussex,cumfactaestfamesmagnainomniterra; 26etadnullameorummissusestEliasnisiinSarepta Sidoniaeadmulieremviduam.

27EtmultileprosierantinIsraelsubEliseopropheta;et nemoeorummundatusestnisiNaamanSyrus

28Etrepletisuntomnesinsynagogaira,hæcaudientes: 29etsurgenteseieceruntillumextracivitatemetduxerunt illumusqueadsuperciliummontis,inquocivitaseorum aedificataest,utpraecipitarenteum.

30Ipseautemtransienspermediumillorum,ibat.

31EtdescenditinCapharnaumcivitatemGalilææ,ibique docebatillossabbatis

32Etstupebantindoctrinaejus,quiainvirtuteeratsermo ejus

33Etinsynagogaerathomohabensspiritumdaemonii immundi,etexclamavitvocemagna,

34dicentes:Sinitenos;quidnobisettibi,IesuNazarene? venistiperderenos?Scioquisis;SanctumDei.

35{EtincrepavitillumJesus,dicens:Obmutesce,etexiab eoEtcumprojecissetillumdæmoniuminmedium,exiit abillo,nihilqueillumnocuit.

36Stupebantautemomnes,etloquebanturadinvicem, dicentes:Quodnamesthocverbum?quiainpotestateet virtuteimperatimmundisspiritibus,etexeunt.

37Etdivulgabaturfamadeilloinomnemlocumregionis

38SurgensautemdesynagogaintroivitindomumSimonis SocrusautemSimonistenebaturmagnisfebribus;Et rogaveruntillumproea

39Etstanssupereamimperavitfebri,etnonindicavitei Etcontinuosurgens,ministrabatillis.

40Cumautemsoloccidisset,omnesquihabebantinfirmos variislanguoribus,ducebantillosadeumetinsingulas manusimpositis,curabateos.

41Dæmonesautemamultisclamantes,etdicentes:Tues ChristusFiliusDeiEtincrepansnonpermisiteosloqui: sciebantenimquodessetChristus.

42Factaautemdieegressusibatindesertumlocum,et turbærequirebanteum,etveneruntusqueadipsum:et detinebantillumnediscederetabeis.

43Etaitillis:OportetetaliiscivitatibusregnumDei prædicare:ideoenimmissussum

44EtpraedicabatinsynagogisGalilaeae.

CAPITULUM5

1Etfactumest,cumturbaeirruerentineumutaudirent verbumDei,etipsestabatsecusstagnumGenesareth, 2Etviditduasnavesstantessecusstagnum:piscatores autemdescenderant,etlavabantretia

3Etintroivitinunamnavim,quaeeratSimonis,etrogabat eumutpaulumeiceretdeterra.Etsedensdocebatde naviculaturbas

4Etcumhocdixisset,dixitSimoni:Ducinaltum,etlaxate retiavestraincapturam

5RespondensautemSimondixitei:“Praeceptor,per totamnoctemlaborantesnihilcepimus;inverboautemtuo laxaborete.

6Etcumhocfecissent,concluseruntpisciummultitudinem magnam:etcontriveruntreteeorum

7Etannueruntsociis,quierantinalianavi,utvenirentet adjuvarenteosEtvenerunt,etimpleveruntambasnaves,ut mergerentur.

8QuodcumvidissetSimonPetrus,prociditadgenuaJesu, dicens:Exiamequiahomopeccatorsum,Domine 9stupebatenimetomnesquicumeoerantincaptura pisciumquosceperant

10similiterautemetIacobusetIoannesfiliiZebedaei,qui erantsociiSimonis.DixitautemJesusadSimonem:Noli timere;Exhochominescapies

11Etsubductisadterramnavibus,relictisomnibus,secuti sunteum.

12Etfactumestcumessetinquadamcivitate,etecce homoplenuslepra:quividensIesumprociditinfaciem suametrogabateum,dicens:Domine,sivis,potesme mundare

13Etextendensmanum,tetigiteumdicens:Volo:mundare Etconfestimlepradiscessitabillo

14etpræcepiteiutneminidicerent:sedvade,ostendete sacerdoti,etofferproemundationetua,sicutpræcepit Moysesintestimoniumillis

15Sedmultomagisdeillofamaerat:etconveniebant turbæmultæutaudirent,etcurarenturabinfirmitatibussuis. 16Ipseautemsecedebatindesertum,etorabat

17Etfactumestinunadierum,etipseeratdocens,eterant pharisaeisedentesetlegisdoctores,quivenerantexomni castelloGalilaeae,etIudaeae,etIerusalem:etvirtus Dominiaderatsanare

18Etecceviriportantesinlectohominem,quierat paralyticus,etquaerebanteuminferre,etponereanteeum 19Etnoninvenientesquaparteilluminferrentpraeturba, ascenderuntintectum:etdescenderuntpertegulascum stratosuoinmediumcoramJesu

20Quorumfidemutvidit,dixit:Homo,remittunturtibi peccatatua.

21Etcoeperuntcogitarescribaeetpharisaeidicentes: “Quisesthic,quiloquiturblasphemias?Quispotest dimitterepeccata,nisisolusDeus?

22UtcognovitautemJesuscogitationeseorum,dixiteis: Quidcogitatisincordibusvestris?

23quidestfaciliusdiceredimittunturtibipeccataandicere surgeetambulaandicere:Surgeetambula?

24UtautemsciatisquiaFiliushominispotestatemhabetin terradimittendipeccataaitparalytico:tibidico:Surge, tollegrabatumtuumetvadeindomumtuam”

25Etconfestimsurgenscoramillis,tulitinquoiacebat,et abiitindomumsuam,magnificansDeum.

26Stupebantautemomnes,etmagnificabantDeum,et repletisunttimore,dicentes:Quiavidimusmirabiliahodie

27Etposthaecexiensviditpublicanum,Levinomine, sedentemadteloniumEtaitilli:Sequereme

28Etrelictisomnibus,surgenssecutusesteum

29EtfeciteiconviviummagnumLeviindomosua:eterat turbamultapublicanorum,etaliorumquicumilliserant discumbentes.

30Etmurmurabantpharisæietscribæeorumadversus discipulossuos,dicentes:Quarecumpublicaniset peccatoribusmanducatisetbibitis?

31EtrespondensJesus,dixitadillos:Nonestopus valentibusmedicus;sedmalehabentibus

32Nonvenivocarejustos,sedpeccatores

33Atillidixeruntei:“DiscipuliIoannisieiunant frequenteretobsecrationesfaciunt,similiteret pharisaeorum;sededeetbibe?

34Etaitillis:Numquidpotestisnuptiæfacereieiunare, dumcumillisestsponsus?

35Venientautemdiescumaufereturabeissponsus:et tuncjejunabuntinillisdiebus

36DicebatautemillisetsimilitudinemNemoimmittit palliumnovumvestimentumvetus;sinaliter,etnovum scissumest,etfragmentumdenovosumptumnonconvenit cumveteri.

37Etnemomittitvinumnovuminutresveteres;alioquin rumpetvinumnovumutres,eteffundetur,etutresperibunt 38sedvinumnovuminutresnovosmittendumestet uterqueconservatur.

39Nemoautembibensvetusvinumdesideratnovum:dicit enim:Meliusestvetus

CAPUTVI

1Factumestauteminsabbatosecundo,primocum transiretpersata;etavellebantspicas,etmanducabant confricantesmanibus.

2Quidamautempharisæorum,dicebantillis:Quidfacitis quodnonlicetinsabbatis?

3EtrespondensJesusadeos,dixit:Nechoclegistisquod fecitDavid,cumesurissetipse,etquicumeoerant

4QuomodointroivitindomumDeietpanespropositionis accepitetmanducavitetdedithisquicumeoerant;quos nonlicetmanducarenisisolissacerdotibus?

5Etdicebatillis:“DominusestFiliushominissabbati”

6Factumestauteminaliosabbato,utintraretin synagogam,etdoceret:eterathomocujusdexteraexaruit

7Etobservabanteumscribæetpharisæi,sisabbatiscuraret utaccusarenteum.

8Ipseautemsciebatcogitationeseorum,etaithomini habentimanumaridam:Surge,etstainmediumEt surgensstetit.

9{DiciteisJesus:InterrogabovosunumLicetsabbatis benefacereanmale?animamsalvamfacere,anperdere?

10Etcircumspectisomnibusdixithomini:Extendemanum tuamEtextendit:etrestitutaestmanuseius

11Etrepletisuntinsipientiaetcolloquebanturadinvicem quidnamfacerentIesu.

12Factumestautemindiebusillis,exiitinmontemorare, eteratpernoctansinorationeDei

13Etcumdiesfactusesset,vocavitdiscipulossuos,etex ipsiselegitduodecim,quosetapostolosnominavit

14SimonemquemcognominavitPetrumetAndream fratremeiusIacobumetIohannemPhilippumet Bartholomeum

15MatthæusetThomas,JacobusAlphei,etSimonZelotes, 16etJudasJacobi,etJudamScarioth,quietipseproditor erat

17Etdescenditcumeisetstetitincampoetdiscipulieius etturbamultapopuliexuniversaIudaeaetIerusalem,eta maritimaTyrietSidonis,quaeveneruntadaudiendumeum, etamorbiseorumsanari;

18Etquivexabanturaspiritibusimmundis,curabantur.

19Etomnisturbaquaerebanteumtangere:quiavirtusde illoexibat,etsanabatomnes

20Etelevansoculossuosindiscipulossuos,dixit:Beati pauperes,quiavestrumestregnumDei

21Beati,quinuncesuritis,quiasaturabimini.Beati,qui nuncfletis,quiaridebitis

22Beatiestis,cumvosoderinthomines,etcum separaverintvosasocietatesua,etexprobraverintvobis,et eiecerintnomenvestrumtamquammalumpropterFilium hominis

23Gaudeteinilladieetexsultate,ecceenimmercesvestra multaestincaelo;similiterenimfaciebantprophetispatres eorum

24{Væautemvobis,quidivesest,etegoDominus. accepistisenimconsolationemvestram.

25{Vævobis,quisaturatiestis!esurietisenimVaevobis, quiridetisnunc!lugebitisenimetflebitis

26Vævobis,cumbenedixerintvobisomneshomines!sic enimfaciebantpseudoprophetispatreseorum

27Sedvobisdico,quiauditis:Diligiteinimicosvestros, benefacitehisquioderuntvos

28Benedicitemaledicentibusvobis,etoratepro calumniantibusvos.

29{Etquitepercutitinmaxillam,præbeetalterametab eo,quiaufertpalliumtuum,nolietiamtolleretunicam tuam.

30Omnipetentitetribue;etabeoquiaufertquaetuasunt, nerepetas

31Etproutvultisutfaciantvobishomines,etvosfacite illissimiliter

32Sienimdiligitiseos,quivosdiligunt,quaevobisest gratia?nametpeccatoresdiligentessediligunt.

33Etsibenefeceritishis,quivobisbenefaciunt,quae vobisestgratia?Nametpeccatoreshocfaciunt

34Etsimutuumdederitishisaquibussperatisrecipere, quaevobisestgratia?Nametpeccatorespeccatoribus fenerantur,utiterumrecipiant

35Verumtamendiligiteinimicosvestrosetbenefaciteet mutuumdatenihildesperantes;eritquemercesvestra copiosa,etfiliiAltissimieritis,quiaingratisetmalis benignusest.

36EstoteergomisericordessicutetPatervestermisericors est

37{Nolitejudicare,etnonjudicabimini:nolite condemnare,etnoncondemnabimini

38Date,etdabiturvobis;Mensurambonam,confertam,et coagitatam,etsupereffluentemdabuntinsinumtuum. Eademquippemensuraquamensifueritis,remetieturvobis

39Dixitautemillisetsimilitudinem:Numquidpotest cæcuscæcumducere?nonneamboinfoveamcadunt?

40Nonestdiscipulussupermagistrum:perfectusautem omniseritsicutmagistereius

41Quidautemvidesfestucaminoculofratristui,ettrabem inoculotuononvides?

42Quomodopotesdicerefratrituo:“Frater,sineeiciam festucam,quaeestinoculotuo”,ipseinoculotuotrabem nonvidens?Hypocrita,ejiceprimumtrabemdeoculotuo, ettuncperspicieseicerefestucam,quaeestinoculofratris tui

43Nonenimarborbonafructusmalosfacit;nequearbor malafructusbonosfacit

44Unaquæqueenimarbordefructusuocognoscitur.Non enimdespiniscolliguntficus,nequederubovindemiant uvam

45Bonushomodebonothesaurocordissuiprofertbonum; etmalushomodemalothesaurocordissuiprofertmalum: exabundantiaenimcordisosloquitur.

46Quidautemvocatisme:Domine,Domine,etnonfacitis quædico?

47Omnisquivenitadme,etauditsermonesmeos,etfacit eos:ostendamvobiscuisimilissit

48similisesthominiquiaedificavitdomumetfoditin altumetposuitfundamentumsuprapetrametinundatione inundationetorrensceciditindomumillametnonpotuit eammovere:fundataenimeratsuperpetram.

49quiautemauditetnonfacit,similisesthominiquisine fundamentoaedificavitdomumsuamsuperterram;contra quamvehementertorrenscecidit,etcontinuoconcidit;et factaestruinadomusilliusmagna.

CAPITULUM7

1Cumautemimplessetomniaverbasuainauresplebis, intravitCapharnaum.

2Eratautemquidamservuscenturionis,quierateicarus, aeger,etparatusadmortem

3EtcumaudissetdeJesu,misitadeumsenioresJudæorum, roganseumutveniretetsalvaretservumejus

4EtcumvenissentadJesum,rogaveruntillumstatim dicentes:Quiadignuserat,cuihocfaceret.

5Diligitenimgentemnostram,etædificavitnobis synagogam

6Jesusautemibatcumillis.etcumiamnonlongeesseta domomisitadeumcenturioamicosdicenseiDominenoli vexarinonenimsumdignusutintressubtectummeum

7Itaquenequemedignumputavivenireadte:seddic verbo,etsanabiturpuermeus

8Nametegohomosumsubpotestateconstitutus,habens submemilites,etdicohuic:“Vade”,etvadit;etalii,Veni, etvenit;etservomeo,Fachoc,etfacit

9AudiensautemJesushaec,miratusest:etconversus, sequentibusseturbis,dixit:Dicovobis,noninvenitantam fidem,nequeinIsraël

10Quiautemrevertentesdomummissisunt,invenerunt pueruminfirmumsanum.

11EtaliadieintravitincivitatemquaevocaturNaimet multiexdiscipuliseiusibantcumeoetturbaemultae

12Cumautemappropinquaretportæcivitatis,ecce defunctusefferebaturfiliusunicusmatrissuæ:ethæcvidua erat:etturbacivitatismultacumilla

QuamcumvidissetDominus,misericordiamotussuper eam,dixitilli:Noliflere

14{Etaccessit,ettetigitloculumetdixit,Adolescens,tibi dico,Surge;

15Etreseditquieratmortuus,etcœpitloquietdediteum matrisuae

16Accepitautemomnestimor:etmagnificabantDeum, dicentes:Quiaprophetamagnussurrexitinnobiset:Deus visitavitplebemsuam.

17EtexiithicsermoinuniversamIudaeamdeeo,et omnemcircaregionem

18EtnuntiaveruntIoannidiscipulieiusdeomnibushis

19Etconvocansduosdediscipulissuis,misiteosadJesum, dicens:Tuesquiventuruses?analiumexspectamus?

20Cumautemvenissentadeumviri,dixerunt:Joannes Baptistamisitnosadtedicens:Tuesquiventuruses?an aliumexspectamus?

21Etinipsahoracuravitmultoseoruminfirmitates,et plagas,etdæmoniaetmultiscaecisvisum

22RespondensautemIesusdixiteis:“Ite,nuntiateIoanni quaevidistisetaudistis;caecivident,claudiambulant, leprosimundantur,surdiaudiunt,mortuiresurgunt, pauperibusevangelizatur

23Etbeatusest,quinonfueritscandalizatusinme

24{EtcumdiscessissentnuntiiJoannis,cœpitdeJoanne dicereadturbas:Quidexistisindesertumvidere? arundinemventoagitatam?

25Sedquidexistisvidere?Hominemmollibusvestimentis indutum?Eccequiinvestepretiosasuntetdeliciis,in domibusregumsunt

26{Sedquidexistisvidere?Prophetam?Etiamdicovobis, etplusquamprophetam

27Hicest,dequoscriptumest:Ecceegomittoangelum meumantefaciemtuam,quipræparabitviamtuamantete

28Dicoenimvobis:Maiorinternatosmulierumpropheta IoanneBaptistanemoest:quiautemminorestinregnoDei, maiorestillo

29Etomnispopulus,quieumaudierant,etpublicani, justificaveruntDeum,baptizatibaptismoJoannis.

30PharisæiautemetlegisperiticonsiliumDeispreverunt insemetipsos,nonbaptizatiabeo

31AitautemDominus:Cuiergosimilesdicamhomines generationishuius?etcuisimilessunt?

32similessuntpuerissedentibusinforoetloquentibusad invicemetdicentibuscantavimusvobistibiisetnon saltastislamentavimusetnonplorastisflebamusvobis,et nonplorastis

33VenitenimIoannesBaptistanequemanducanspanem nequebibensvinum;Etvosdicitis:Daemoniumhabet

34Filiushominisvenitmanducansetbibensetdicitis: Eccehomovoraxetpotatorvini,publicanorumet peccatorumamicus!

35Etjustificataestsapientiaafiliissuis

36Rogabatautemillumquidamdepharisæisut manducaretcumilloEtingressusdomumpharisaei discubuit

37eteccemulierincivitatepeccatrixutcognovitquod IesusaccubuitindomoPharisaeiattulitalabastrum unguenti

38Etstansadpedesejusposttergumflens,cœpitrigare pedesejuslacrimis,etcapilliscapitissuitergebat,et osculabaturpedesejus,etunguentoungebat

39Vidensautempharisæus,quivocaverateum,dixitintra se,dicens:Hicsiessetpropheta,sciretquæetqualis mulierestquætangiteum:quiapeccatorest

40EtrespondensJesus,dixitadillum:Simon,habeotibi aliquiddicereAtilleait:Magister,dic

41Duodebitoreserantcuidamfœneratori:unusdebebat denariosquingentos,etaliusquinquaginta.

42Nonhabentibusillisunderedderent,donavitutrisque Quisergoeorumplusdiligeteum?

43ResponditSimon,etdixitei:Credo,quiacuiplus donavitDixitqueilli:Rectejudicasti

44Etconversusadmulierem,dixitSimoni:Videshanc mulierem?Intraviindomumtuam,aquampedibusmeis nondedisti:haecautemlacrimisrigavitpedesmeos,et capillissuistersit

45Osculummihinondedisti:haecautemexquointravi, noncessavitoscularipedesmeos

46Oleocaputmeumnonunxisti:haecautemunguento unxitpedesmeos

47Propterquoddicotibi:Remittuntureipeccatamulta;cui autemminusdimittitur,minusdiligit.

48Dixitautemadillam:Remittunturtibipeccata

49Etcoeperuntquisimulaccumbebant,dicereintrase: Quisesthicquietpeccatadimittit?

50Dixitautemadmulierem:“Fidestuatesalvamfecit; vadeinpace.

Capitulum8

1Factumestautemposthæc,ibatperomnescivitateset castellaprædicans,etevangelizansregnumDei:et duodecimcumillo,

2Mulieresautemquædamadæmoniisetinfirmitatibus curatæ,MariaMagdalenedicitur,aquaexiveruntseptem dæmonia,

3etJoannauxorChuzaprocuratorisHerodisetSusanna,et aliaemultae,quaeministrabanteidefacultatibussuis

4Etcumturbamultaconveniret,etdesinguliscivitatibus conveniretadeum,dicebatperparabolam

5Exiitquiseminat,seminaresemensuum;etdumseminat, aliudceciditsecusviam;etconculcatumest,etvolucres caelicomederuntillud

6Etaliudceciditsuprapetramet,cumoriretur,aruit,quia nonhabebathumorem.

7Etaliudceciditinterspinas;etexortaesuntcumeo spinaeetsuffocaveruntillud

8Etaliudceciditinterrambonam:etortumfecitfructum centuplumHæcdicensclamabat:Quihabetauresaudiendi, audiat

9Interrogabantautemeumdiscipuliejus,quæessethæc parabola

10Quidixit:VobisdatumestnossemysteriaregniDei, ceterisauteminparabolis;utvidentesnonvideant,et audientesnonintelligant

11Estautemhæcparabola:SemenestverbumDei

12Quisecusviam,suntquiaudiunt;tuncvenitdiabolus,et tollitverbumdecordeeorum,necredantetsalvifiant

13Quisuprapetram:quicumaudierint,cumgaudio suscipiuntverbum;ethiradicesnonhabent,quiadtempus credunt,etintemporetentationisrecedunt

14Quodauteminspiniscecidit:hisunt:quicumaudierint, exeuntetsuffocantursollicitudinibus,etdivitiis,et voluptatibusvitaehuius,etnonhabentfructum

15Quodauteminbonamterram:hisunt,quiincordebono etoptimoaudientesverbumretinent,etfructumafferuntin patientia

16Nemocandelamaccensamvasooperitautsublecto ponit;sedsupercandelabrumposuit,utquiingrediuntur lumenvideant

17Nihilenimestabsconditum,quodnonmanifestetur; nequeabsconditumquicquam,quodnonsciaturetveniat

18Videteergoquomodoaudiatis:quienimhabet,dabitur illi;etquicumquenonhabet,etiamquodputatsehabere, aufereturabillo.

19Veneruntautemadeummateretfratreseius,etnon poterantadireeumpraeturba

20Dictumqueesteiaquibusdam:“Matertuaetfratrestui forisstant,volentestevidere

21Quirespondens,dixitadeos:Matermeaetfratresmei hisunt,quiverbumDeiaudiuntetfaciunt

22Etfactumestinquadamdie,etabiitinnavemcum discipulissuis,etdiciteis:“Transeamususqueadfretum. Etemiserunt

23Etnavigantibusillisobdormivit,etdescenditprocella ventiinstagnum;etrepletisuntaqua,etpericlitatisunt.

24Accedentesautemsuscitaverunteum,dicentes: Præceptor,perimus.Atillesurgensincrepavitventumet tempestatemaquae,etcessaverunt,etfactaesttranquillitas.

25{Dixitautemillis:Ubiestfidesvestra?Quitimentes miratisuntadinvicem,dicentes:Qualisesthic?quiaet ventis,etmariimperat,etobediuntei.

26EtnavigaveruntadregionemGerasenorum,quæest contraGalilæam

27Etcumegressusessetadterram,occurritillivirquidam, quihabebatdæmoniumjamtemporibusmultis,et vestimentononinduebatur,nequeindomomanebat,sedin monumentis

28IsutviditJesum,clamavit,etprociditanteeum:etvoce magnadixit:Quidmihiettibi,JesuFiliDeiAltissimi? obsecrote,nemetorqueas

29{Præcipiebatenimspirituiimmundoutexiretab homine:etfrequentereumapprehenderat,etvinctuscatenis etcompedibuscustoditus,etruptisvinculisagebatura dæmonioindesertum)

30{InterrogavitautemillumJesus,dicens:Quodtibi nomenest?Atilledixit:Legio:quiaintraverantdæmonia multaineum

31Etrogabantillumneimperaretillisutinabyssumirent.

32Eratautemibigrexporcorummultorumpascentiumin monte:etrogabanteum,utpermittereteisinillosingredi Etdimisiteos.

33Exieruntergodæmoniaabhomine,etintraveruntin porcos:etimpetuabiitgrexperpræcepsinstagnum,et suffocatusest.

34Quodutvideruntfactumquipascebant,fugerunt,et nuntiaveruntincivitatemetinvillas

35Etegressisuntviderequodfactumest.etveneruntad Iesumetinvenerunthominemsedentemaquodaemonia exierantvestitumacsanamenteadpedeseiusettimuerunt

36Narraveruntautemillisetquividerant,quomodosanus factusestadæmoniovexabatur

37etrogaveruntillumomnismultitudoregionis

Gerasenorumutdiscederetabipsis:quiamagnotimore tenebanturIpsienimtimoremagnotenebanturEtascendit navim,etiterumreversusest

38Etrogabatillumvir,aquodæmoniaexierant,utcumeo esset

39Rediindomumtuam,etnarraquantatibifecitDeusEt abiitperuniversamcivitatem,prædicansquantaillifecisset Jesus

40CumautemrediretIesus,excepitillumturba;erantenim omnesexspectanteseum

41eteccevenithomonomineIairuseteratprinceps synagogaeetprociditadpedesIesuetrogabateumut introiretindomumsuam

42Eratenimunicafiliaejusquasiannorumduodecim,et obstupueruntstuporemagnoEunteautemturbae, comprimebanteum

43Etmulierquaedameratinprofluviosanguinisannis duodecim,quaeinmedicoserogaveratomnemsubstantiam suam,necabullopotuitcurari, 44accessitretroettetigitfimbriamvestimentieiuset confestimstetitfluxussanguiniseius

45{EtaitJesus:Quismetetigit?Negantibusautem omnibus,dixitPetrus:“Praeceptor,turbaetecomprimunt, etdicis:“Quismetetigit?”

46EtdicitJesus:Tetigitmealiquis:namvideovirtutem demeexisse.

47Vidensautemmulierquianonlatuit,tremensvenitet prociditanteeumetobquamcausamtetigeriteum indicavitcoramomnipopuloetquemadmodumconfestim sanatasit

48Illeautemdixitei:“Confide,filia,fidestuatesalvum fecitvadeinpace

49Adhuceoloquente,venitquidamaarchisynagogo dicensei:“Mortuaestfiliatua;nolivexaremagistrum.

50Jesusautem,auditohocverbo,responditei:Noli timere:credetantum,etsalvaerit

51Etcumvenissetdomum,nonpermisitintraresecum quemquamnisiPetrumetIacobumetIoannemetpatrem puellaeetmatrem

{Flebantautemomnes,etplangebantillam.nonestmortua, seddormit

53Etderidebanteum,scientesquodmortuaesset

54{Ipseautemtenensmanumejusclamavit,dicens: Puella,surge

55Etreversusestspiritusejus,etsurrexitcontinuo

56Etstupueruntparentesejus,quibuspræcepitnealicui dicerentquodfactumerat

Capitulum9

1Etconvocatisduodecimdiscipulissuis,deditillis potestatemetpotestatemsuperomniadæmonia,etut languorescurarent

2EtmisitillosprædicareregnumDei,etsanareinfirmos

3Etaitillis:Nihiltuleritisinvia,nequevirgam,neque peram,nequepanem,nequepecuniam;nequeduastunicas habeatis

4Etinquamcumquedomumintraveritis,ibimanete,et indeneexeatis

5Etquicumquenonreceperintvos:exeuntesdecivitate illa,pulverempedumvestrorumexcutiteintestimonium supraillos

6Illiautemabeuntes,circuibantpercastellaevangelizantes, etcurantesubique.

7AudivitautemHerodestetrarchaomnia,quaefiebantab eo:ethaesitabateoquodaquibusdamdiceretur:Ioannesa mortuisresurrexit.

8aquibusdamvero:«Eliasapparuit»;abaliisautem: “Prophetaeunusdeantiquissurrexit.

9EtaitHerodes:Joannemdecollavi:quisestautemhic, dequoegotaliaaudio?Etvolebatvidereeum

10EtreversiApostoli,narraverunteiomniaquæfecerunt Etassumptisillissecessitseorsuminlocumdesertum,qui estBethsaida

11Quodcumcognovissentturbæ,secutæsuntillum:et excepiteos,etloquebaturillisderegnoDei,eteos,qui curaindigebant,sanabat

12Etcumcoepissetdiesdeficere,accesseruntduodecimet dixeruntei:“Dimittiteturbas,uteuntesincastellaetvillas pergyrumetmanerentetacquirantescas;desertumlocum Aitautemadillos:Vosdateillismanducare. Responderunt:Nonhabemusampliusnisiquinquepanes etduospiscesnisieamus,etemamusescamomnibusistis

14ErantenimfereviriquinquemiliaDixitquead discipulossuos:“Faciteeosperquinquagenos discumbentesinturba”

15Etitafecerunt:etdiscumberefeceruntomnes.

16Acceptisautemquinquepanibusetduobuspiscibus, respexitincaelumetbenedixitillisetfregitetdedit discipulissuis,utponerentanteturbam 17Etmanducaverunt,etomnessaturatisunt;etsublatum est,quodsuperfuitillis,fragmentorumcophiniduodecim 18Etfactumest,cumsolusessetorans,erantcumillo discipuliejus:etinterrogaviteos,dicens:Quemmedicunt esseturbam?

19{Respondentesdixerunt:JoannesBaptista.quidam autemdicunt:Elias;etaliidicunt,quodunusdeprophetis antiquisresurrexit

20Dixitautemillis:Vosautemquemmeessedicitis? RespondensPetrusdixit:ChristumDei 21Etcomminatusesteis,etpræcepitnecuidicerent aliquid.

22dicens:“OportetFiliumhominismultapatietreprobari asenioribusetprincipibussacerdotumetscribisetoccidiet tertiadieresurgere”.

23Dicebatautemadomnes:Siquisvultpostmevenire, abnegetsemetipsum,ettollatcrucemsuamquotidie,et sequaturme.

24Quienimvolueritanimamsuamsalvamfacere,perdet eam;

25Quidenimproficithomo,sitotummundumlucretur,et seipsumperdat,autabjiciatur?

26Quisquisenimmeerubuerit,etmeossermones:hunc Filiushominiserubescet,cumveneritingloriasua,etin Patresuo,etinsanctisangelissuis

27Dicoautemvobisvere:suntaliquihicstantes,quinon gustabuntmortem,donecvideantregnumDei.

28Factumestautemposthæcverbaferediesocto,et assumpsitPetrum,etJoannem,etJacobum,etascenditin montemutoraret.

29Etfactaest,dumoraret,speciesvultuseiusaltera:et vestituseiusalbusetrefulgens

30Etecceduoviriloquebanturcumillo.

31visiinmajestate:etdicebantexcessumejus,quem completuruseratinJerusalem

32Petrusautemetquicumillogravatierantsomnoet evigilantesvideruntgloriameiusetduosvirosquistabant cumillo

33Etfactumest,cumdiscederentabillo,aitPetrusad Iesum:“Praeceptor,bonumestnoshicesse;ettibiunum etMoysiunum,etunumEliae,nesciensquiddiceret; 34Hæcautemilloloquente,factaestnubes,etobumbravit eos:ettimuerunt,intrantibusillisinnubem

35Etvoxfactaestdenube,dicens:HicestFiliusmeus dilectus,ipsumaudite.

36Etdumfieretvox,inventusestJesussolusEtipsi tacuerunt,etneminidixeruntinillisdiebusquidquamex his,quaeviderant

37Factumestauteminsequentidie,descendentibusillis demonte,occurritilliturbamulta.

38Eteccehomodeturbaexclamavit,dicens:Magister, obsecro,respiceinfiliummeum:quiaunicusestmihi

39Eteccespiritusapprehenditeum,etsubitoclamat.et avelleteum,etaegrereceditabeo

40etrogavidiscipulostuosutejicerenteumnecpotuerunt

41RespondensautemIesusdixit:“Ogeneratioincredula etperversa,usquequoeroapudvosetpatiarvos?Adduc hucfiliumtuum

42Etcumaccederet,elisitillumdæmonium,etdissipavit. EtincrepavitJesusspiritumimmundum,etsanavitpuerum, etreddiditillumpatriejus

43StupebantautemomnesinmagnitudineDeimirantibus autemomnibusquaefecitIesusdixitdiscipulissuis

44descendanthaecinauresvestrasFiliusenimhominis tradeturinmanushominum

45Ipsiautemnoncognoveruntverbumistud,eterat absconditumabeis,etnoncognoverunt:ettimuerunteum interrogareeum.

46Intravitautemcogitatioineosquiseorummajoresset

47Jesusautemvidenssensumcordisillorum,apprehendit puerum,etstatuiteumabeo.

48Etaitillis:Quicumquesusceperitpuerumistumin nominemeo,merecipit:etquicumquemereceperit, recipiteumquimemisit:quienimminorestinteromnes vos,hicmagnuserit

49EtrespondensIoannesait:“Praeceptor,vidimus quemdaminnominetuoeicientemdaemonia;et prohibuimuseum,quianonsequiturnobiscum

50EtaitadillumIesus:Noliteprohibereeum:quienim nonestadversumnos,pronobisest.

51Factumestautem,cumtempusessetutsuscipieretur, firmavitfaciemsuamutiretJerosolymam

52Etmisitnuntiosanteconspectumsuum:eteuntes intraveruntincivitatemSamaritanorumutparerentilli

53Etnonreceperunteum,quiafaciesejuserateuntisin Jerusalem.

54VidentesautemdiscipulieiusIacobusetIoannes, dixerunt:“Domine,visiubemusutignisdescendatde caeloetconsumateos,sicutfecitElias?

55Etconversusincrepavitillos,dicens:Nescitiscujus spiritusestis

56Filiushominisnonvenitanimasperdere,sedsalvare.Et ieruntinaliudcastellum

57Etfactumest,dumirentinvia,dixitquidamadillum: Domine,sequartequocumqueieris.

58{EtdiciteiJesus:Vulpesfoveashabent,etvolucres cælinidos;Filiusautemhominisnonhabetubicaput reclinet.

59Aitautemadalterum:“Sequereme”Illeautemdixit: Domine,permittemihiprimumireetsepelirepatrem meum.

60DiciteiJesus:Sineutmortuisepeliantmortuossuos: tuautemvade,etannuntiaregnumDei.

61Etaliusdixit:“Domine,sequarte;sedprimumabeam valedicere,quaedomisuntdomi

62dixitadeumIesusnemomittensmanumsuamad aratrumetaspiciensretroaptusestregnoDei

CAPITULUM10

PosthæcautemdesignavitDominusetaliosseptuaginta duos:etmisitillosbinosantefaciemsuaminomnem civitatemetlocum,quoeratipseventurus

2{Etdicebatillis:Messisquidemmulta,operariiautem pauci.Rogateergodominummessisutmittatoperariosin messemsuam

3Ite:ecceegomittovossicutagnosinterlupos

4Noliteportaresacculum,nequeperam,neque calceamenta,etneminemperviamsalutaveritis.

5Etinquamcumquedomumintraveritis,primumdicite: Paxhuicdomui.

6Etsiibifueritfiliuspacis,requiescetsuperillumpax vestra:sinautem,advosrevertetur

7Ineademautemdomomanete,edentesetbibentesquæ apudillossunt:dignusestenimoperariusmercedesua. Nolitetransirededomoindomum

8Etinquamcumquecivitatemintraveritis,etsusceperint vos,manducatequæapponunturvobis

9Etcurateinfirmos,quiineosunt,etdiciteeis: AppropinquavitvobisregnumDei.

10Sedinquamcumquecivitatemintraveritis,etnon receperintvos,exibitisinplateasejusdem,etdicite: 11Etipsumpulveremcivitatisvestræ,quinobisadhæret, extergimusinvos:sedscitotequoniamappropinquavit vobisregnumDei

12Dicoautemvobis,quodSodomisindieillaremissius erit,quamillicivitati

13{VætibiCorozain!vætibiBethsaida!quiasiinTyroet

Sidonefactæfuissentvirtutesquæfactæsuntinvobis,olim incilicioetcineresedentespœniterent

14TyroautemetSidoniremissiuseritinjudicioquam vobis.

15Ettu,Capharnaum,quiusqueadcaelumexaltatuses, deprimerisusqueadinfernum

16Quivosaudit,meaudit;quiautemmespernit.Qui autemmespernit,sperniteumquimisitme

17Reversisuntautemseptuagintaduocumgaudio, dicentes:Domine,etiamdæmoniasubjiciunturnobisin nominetuo

18Etaitillis:Videbamsatanamsicutfulgurdecælo cadentem.

19Eccedovobispotestatemcalcandisupraserpenteset scorpionesetomnemvirtuteminimici,etnihilvobis nocebit.

20Verumtameninhocnolitegaudere,quiaspiritusvobis subiciuntur;sedpotiusgaudete,quianominavestrascripta suntincoelo.

21InillahoraexsultavitIesusspirituetdixit:“Confiteor tibi,Pater,Dominecaelietterrae,quodabscondistihaeca sapientibusetprudentibusetrevelastieaparvulis;sicenim visumestinconspectutuo

OmniamihitraditasuntaPatremeoetquissitPater,nisi Filius,etcuivolueritFiliusrevelare.

23Etconversusaddiscipulossuos,secretodixit:Beati oculiquividentquaevosvidetis.

24Dicoenimvobis,quoniammultiprophetaeetreges volueruntviderequaevosvidetis,etnonviderunt;etea quaeauditis,etnonaudistis

25Eteccequidamlegisperitussurrexittentanseum,et dicens:Magister,quidfaciendovitamæternampossidebo?

26{Atilledixitadeum:Inlegequidscriptumest? quomodolegis?

27Illerespondensdixit:DiligesDominumDeumtuumex totocordetuo,etextotaanimatua,etexomnibus virtutibustuis,etextotamentetuaetproximumtuum sicutteipsum

28Dixitqueilli:Recterespondisti:hocfac,etvives.

29Illeautemvolensjustificareseipsum,dixitadJesum:Et quisestmeusproximus?

30SuscipiensautemJesus,dixit:Homoquidam descendebatabJerusaleminJericho,etinciditinlatrones, quietiamdespoliaverunteum:etplagisimpositisabierunt semivivorelicto.

31Acciditautemutsacerdosquidamdescendereteadem via:etvisoillopræterivit

32SimiliteretLevita,cumessetsecuslocum,etvideret eum,pertransiit.

33Samaritanusautemquidamiterfaciens,venitubiesset

34Etaccessitadeum,etalligavitvulneraeius,infundens oleumetvinum,etimposuiteiiumentumsuum:etduxitin stabulum,etcuramegit

35Etalteradieprotulitduosdenarios,etdeditstabulario, etait:Curamilliushabe:etquodcumquesupererogaveris, egocumredieroetquodcumqueampliusexpendas,cum venero,reddamtibi.

36Quishorumtriumvideturtibiproximusfuisseilli,qui inciditinlatrones?

37Atilledixit:Quifecitmisericordiaminillum.Dicitei Jesus:Vade,ettufac

38Factumestautem,dumirent,introieruntinquoddam castellum:etmulierquaedamMarthanomineexcepitillum indomumsuam

39EthabebatsororemquaeMariam,quaesedebatad pedeseius,etaudivitverbumeius.

40Marthaautemaccedensmultaministrans,venitadeum, etait:Domine,noncurusquodsorormeadereliquitmeut serviatmihisoli?dicergoilliutmeadjuvet.

41{EtrespondensJesusdixitei:Martha,Martha,sollicita es,etturbariscircamulta

42Porrounumestnecessarium.Mariaoptimampartem elegit,quaenonaufereturabea

CAPUTXI

1Etfactumest,cumessetinquodamlocoorans,et cessavit,dixitquidamexdiscipulisejusadeum:Domine, docenosorare,sicutdocuitetJoannesdiscipulossuos

2Etaitillis:Cumoratis,dicite:Paternoster,quiesin cælis,sanctificeturnomentuum.Adveniatregnumtuum. Fiatvoluntastua,sicutincoelo,etinterra

3Panemnostrumquotidianumdanobishodie

4Etdimittenobisdebitanostra;Nametnosdimittimus omnidebitorinostroEtnenosinducasintentationemsed liberanosamalo

5Quiaitillis:Quisvestrumhabebitamicum,etibitadeum medianocte,etdicetei:Amice,commodamihitrespanes; 6Venitenimadmeamicusmeus,etegononhabeoquod ponamanteeum?

7etilledeintusrespondensdicat:“Nolimihimolestusesse; ostiumclausumest,etpuerimeimecumsuntincubili;non possumsurgereetdaretibi.

8Dicoautemvobis,quoniamnonvulteumsurgere,etdare eum,quoniamamicusest,sedpropterimportunitatem suamexsurget,etdabitilliquotquothabetnecessarios

9Etegovobisdico:Petite,etdabiturvobis;quaeriteet invenietis;pulsate,etaperieturvobis.

10Omnisenimquipetit,accipit;et,quiquaerit,invenit;et pulsantiaperietur

11Siquisexvobispatrempetitpanem,numquidlapidem porrigetei?Autsipiscempetierit,numquidpropisce serpentemdabitilli?

12Autsiovumpetierit,numquidscorpionemporrigetei?

13Siergovos,cumsitismali,nostisdonabonadarefiliis vestris:quantomagisPatervestercaelestisdabitSpiritum Sanctumpetentibusse?

14Eteiciensdæmoniumerat,eteratmutus.Etcumexisset dæmonium,locutusestmutus,etadmiratæsuntturbæet miratisuntpopuli

15Quidamautemexeisdixerunt:InBeelzebubprincipe dæmoniorumejicitdæmonia

16Etaliitentantessignumdecæloquærebantabeo

17Ipseautemutviditcogitationeseorum,dixiteis:Omne regnuminseipsumdivisumdesolabituretindomumcadet divisa.

18SiautemetSatanasinseipsumdivisusest,quomodo stabitregnumeius?quiadicitisinBeelzebubmeeicere dæmonia.

19SiautemegoinBeelzebubejiciodæmonia:filiivestriin quoejiciunt?Ideoipsiiudicesvestrierunt

20SedsiegoindigitoDeieiiciodaemones,nondubitoin vobisregnumDeipervenire

21Cumfortisarmatuscustoditatriumsuum,inpacesunt ea,quæpossidet.

22Cumautemfortioreosuperveniensviceriteum, universaarmaejusauferet,inquibusconfidebat,etspolia ejusdividit.

23Quinonestmecum,contrameest;etquinoncolligit mecum,dispergit

24Cumimmundusspiritusexieritabhomine,ambulatper locaarida,quaerensrequiemEtnoninveniensdicit: Revertarindomummeamundeexivi

25Etveniensinveniteamscopismundatametornatam.

26Tuncvadit,etassumitseptemaliosspiritussecum nequioresseetsuntnovissimahominisilliuspeiora prioribus.

27Factumestautem,cumhæcdiceret:extollensvocem quædammulierdeturbadixitilli:Beatusventerquite portavit,etuberaquæsuxisti.

28Atilledixit:SedetbeatiquiaudiuntverbumDei,et custodiunt

29Congregatusqueestpopulus,etcoepitdicere:“Haecest generationequam;etsignumnondabiturei,nisisignum Ionaeprophetae

30SicutenimJonasfuitsignumNinivitis,itaeritFilius hominisgenerationihuic

31ReginaAustriconsurgetinjudiciocumhominibus generationishujus,etcondemnabiteos:quiavenitafinibus terræaudiresapientiamSalomonisetecceplusquam Salomonhic.

32EtsurgentviriNineveiniudiciocumgenerationeistaet condemnabunteam;paenitentiamenimegeruntin praedicationeIonae;etecceplusquamIonahic!

33Nemolucernamaccendit,inabsconditoponit,neque submodio,sedsupercandelabrum,utquiingrediuntur lumenvideant

34Lucernacorporisestoculustuus,ergooculustuus simplexest,ettotumcorpustuumlucidumest;cumautem oculustuusnequamfuerit,etiamcorpustuumtenebrosum est

35Videergonelumenquodinteest,tenebræsint

36Siergototumcorpustuumlucidumfuerit,nonhabens partemtenebrarum,totumlucidumerit,sicutcumsplendor candelaeilluminabitte

37Etcumloqueretur,rogavitillumquidampharisæusut pranderetapudse.

38Pharisæusautemvidens,miratusestquodnon baptizatusessetanteprandium.

39DixitautemDominusadeum:“Nuncpharisaei mundatisforascalicemetpatinam;sedinteriorparstua plenaestrapinaetscelere

40Stulti,nonnequifecitquoddeforisest,etiamidquod deintusestfecit?

41{Seddehisquæpossidetis,dateeleemosynametecce omniamundasuntvobis

42{Væautemvobis,pharisæi!decimatisenimmentamet rutametomneholusetiudiciumetdilectionemDei iudicate:haecoportebatfacereetillanonomittere

43{Vævobis,pharisæi!diligitisenimprimascathedrasin synagogisetsalutationesinforo.

44{Vævobis,scribæetpharisæi,hypocritæ!vosenim estisquasimonumentaquænonapparent,etviri ambulantesineisnesciunt.

45Respondensautemquidamexlegisperitis,aitilli: Magister,hæcdicensetiamnobiscontumeliamfacis

46Atilleait:Etvobis,legisperitisvæ!quiaoneratis hominesoneribus,etipsiunodigitovestronontangitis sarcinas

47{Vævobis!vosenimaedificatismonumenta prophetarum,patresautemvestrioccideruntillos

48Vosverotestimoniumperhibetisquoniamfactasunt patrumvestrorum.

49propterquodetsapientiaDeidixitmittameisprophetas etapostolosetoccidentetpersequentur

50Utomniumprophetarumsanguisaboriginemundi effusussit,abhacgenerationerequiri;

51asanguineAbelusqueadsanguinemZachariaequi periitinteraltareettemplumamendicovobisrequireturab hacgeneratione

52{Vævobislegisperititulistisenimclavemscientiae: nonintrastisinvobis,eteosquiintroibantprohibuistis.

53Etcumhæcdixissetillis,coeperuntscribæetpharisæi vehementerinsistere,etdemultiseumloqui

54insidianteseietquaerentescaperealiquidexoreeiusut accusarenteum

CAPITULUM12

1Interim,congregatisinnumeramultitudo,itautsead invicemconculcarent,coepitprimodicerediscipulissuis: Attenditeafermentopharisaeorum,quodesthypocrisis

2Nihilenimopertumest,quodnonreveletur.nec absconditumquodnonscietur

3Quoniam,quaeintenebrisdixistis,inlumineaudientur; etquodinauremlocutiestisincubiculis,praedicabiturin tectis.

4Dicoautemvobisamicismeis:Neterreaminiabhisqui occiduntcorpus,etposthæcnonhabentampliusquid faciant

5Ostendamautemvobis,quemtimeatis:timeteeum,qui postquamocciderit,habetpotestatemmittereingehennam; itadicovobis,hunctimete

6Nonnequinquepasseresasseveneunt,etunusexillisnon estinoblivionecoramDeo?

7SedetcapillicapitisvestriomnesnumeratisuntNolite ergotimere:multispasseribusplurisestis

8dicoautemvobisquicumqueconfessusfueritmecoram hominibusconfitebitureumetFiliushominiscoram angelisDei

9Quiautemnegaveritmecoramhominibus,negabitur coramangelisDei.

10EtomnisquidicitverbuminFiliumhominis,remittetur illi:eiautemquiinSpiritumSanctumblasphemaverit,non remittetur.

11Cumauteminducentvosinsynagogas,etad magistratus,etpotestates,nolitecogitarequomodoautquid respondeatis,autquiddicatis: 12SpiritusenimSanctusdocebitvosinipsahoraquae oporteatdicere.

13Aitautemeiquidamdeturba:Magister,dicfratrimeo utdividatmecumhæreditatem

14Dixitautemilli:Homo,quismeconstituitjudicemaut divisoremsupervos?

15Etdicebatillis:Videte,etcaveteabavaritia:nonenim exabundantiaeorum,quæpossidet,vitaest.

16Dixitautemetsimilitudinemadillos,dicens:Humus cuiusdamdivitisuberesesteffectus

17Etcogitabatintrase,dicens:Quidfaciam,quianon habeoquocongregemfructusmeos?

18Etdixit:Hocfaciam:destruamhorreamea,etmajora ædificabo.etibitradamomnesfructusmeosetbonamea.

19etdicamanimaemeaetuhabesmultabonareposita annismultisrequiesce,comede,bibe,epulare”

20DixitautemilliDeus:Stulte,hacnocteanimamtuam repetetate:cujusergoeruntquæparasti?

21Sicestquisibithesaurizat,etnonestinDeumdives

22Dixitqueaddiscipulossuos:Ideodicovobis:Nolite sollicitiesseanimævestræquidmanducetisnequecorpori quidinduamini

23Animaplusestquamesca,etcorpusplusquam vestimentum

24Consideratecorvos,quianonseruntnequemetunt;cui nequecellariumnequehorreum;etDeuspascitillos: quantomagisvosplurisestis?

25Quisautemvestrumcogitandopotestadiiceread staturamsuamcubitumunum?

26Siergonequequodminimumestpotestis,quidde ceterissollicitiestis?

27Considerateliliaquomodocrescunt:nonlaborant,non nent;dicoautemvobis,necSalomoninomnigloriasua coopertusestsicutunumexistis

28Siergofœnumquodhodieestinagro,etcrasin clibanummittitur,Deussicvestitquantomagisvosvestiet modicaefidei

29Etvosnolitequaererequidmanducetisautquidbibatis, etnoliteinsublimetolli

30haecenimomniagentesmundiquaeruntPaterautem vesterscitquoniamhisindigetis

31VerumtamenquaeriteregnumDei;ethaecomnia adicienturvobis

32NolitetimerepusillusgrexquiacomplacuitPatrivestro darevobisregnum

33{Venditequæpossidetis,etdateeleemosynam.Facite vobissacculosnonveterascentes,thesaurumnon deficientemincaelis,quofurnonappropiat,nequetinea corrumpit.

34Ubienimestthesaurustuus,ibiestetcortuum

35Sintlumbivestripraecincti,etlucernaeardentes;

36etvossimileshominibusexspectantibusdominumsuum quandorevertaturanuptiis.utcumveneritetpulsaverit confestimaperiantei

37Beatiserviilli,quos,cumveneritdominus,invenerit vigilantes:amendicovobis,quiapraecingetse,etfaciet illosdiscumbere,etexibit,etservietillis

38Etsiveneritinsecundavigiliaetsiintertiavigilia veneritetitainvenerit,beatisuntserviilli.

39Hocautemscitote,quoniamsisciretpaterfamiliasqua horafurventurusesset,vigilaretutique,etnonsineret perfodidomumsuam

40Etvosestoteparati:quiaquahoranonputatis,Filius hominisvenit.

41AitautemeiPetrus:Domine,adnosdicishanc parabolam,anetadomnes?

42DixitautemDominus:Quis,putas,estfidelis dispensator,etprudens,quemconstituitdominussupra familiamsuam,utdetillisintemporetriticimensuram?

43Beatusilleservus,quemcumveneritdominus,invenerit itafacientem

44Veredicovobis:Supraomnia,quaepossidet,constituet illum.

45Quodsidixeritservusilleincordesuo:Tardatdominus meusvenire;etincipietpercutereservosetvirgineset manducareetbibereetinebriari;

46Venietdominusserviilliusindiequanonsperat,ethora quanescit:etconciditeum,etdivideteumparsejuscum infidelibus.

47Illeautemservus,quicognovitvoluntatemdominisui, etnonpræparavit,etnonfecitsecundumvoluntatemejus, vapulabitmultis.

48quiautemnoncognovitetfecitdignaplagis,vapulabit paucisOmniautem,cuimultumdatumest,multum quaereturabeo;etcuicommendaveruntmultum,plus petentabeo

49Ignemvenimittereinterrametquidvolo?etquidvolo, siaccendatur?

50Baptismaautemhabeobaptizari;etquomodocoartor usquedumperficiatur?

51Putatisquiapacemvenidareinterram?Non,dico vobis;sedmagisdivisio;

52Eruntenimexhocquinqueindomounadivisi,tresin duo,etduointres.

53divideturpaterinfiliumetfiliusinpatremsuum;mater infiliam,etfiliainmatrem;socrusinnurum,etnurus contrasocrum.

54Dicebatautemetadturbas:Cumvideritisnubem orientemaboccasu,statimdicitis:Nimbusvenit;etsicest.

55Etcumaustrumflantem,dicitis:"Aestuserit"atque evenit

56Hypocritæfaciemcælietterrænostisprobare;hoc autemtempusquomodononcognoscitis?

57Quidautemetavobisipsisnoniudicatisquodiustum est?

58Cuminviavadiscumadversariotuoadmagistratum,da operamutlibererisabeo;netejudici,etjudextetradat ministro,etexactorincarceremconjiciat.

59Dicotibi,nonexiesinde,donecetiamnovissimum minutumreddas

CAPITULUM13

1AderantautemilliquidamdeGalilæis,quorum sanguinemPilatusmiscuitcumsacrificiiseorum.

2Etrespondensdixitillis:PutatisquodhiGalilæipræ omnibusGalilæispeccatoresfuerint,quiataliapassisunt?

3Non,dicovobis:sednisipœnitentiamhabueritis,omnes similiterperibitis.

4Autdecemetocto,superquosceciditturrisinSiloam,et occiditeos:putatisquiapeccatoreserantsuperomnes habitantesJerusalem?

5Non,dicovobis:sednisipœnitentiamhabueritis,omnes similiterperibitis.

6DixitautemethancparabolamFicumhabebatquidamin vineasuaplantatam;etvenitetquaesivitineafructumet noninvenit.

7dixitautemadcultoremvineaeeccetresannosvenio quaerensfructuminficuhacetnoninveniosuccideillam quaregravatterram?

8Atillerespondens,dixitei:Domine,dimitteeumethunc annum,doneceffodiameum,acstercora 9etsiquidemfeceritfructumsinauteminfuturum succideseam

10Eteratdocensinunasynagogarumsabbatis

11Eteccemulier,quaehabebatspirituminfirmitatisannis decemetoctoeteratinclinatanecpoteratseextollere

12QuamcumvidissetJesus,vocavitillam:etaitilli: Mulier,solvunturabinfirmitatetua.

13Etimposuitillimanus,etconfestimerectaest,et glorificabatDeum

14etresponditarchisynagogusindignansquiasabbato curassetIesusetdixitturbissexdiessuntinquibusoportet operariinhisergoveniteetcuraminietnonindie sabbatum.

15RespondensautemDominusadillum,dixit:Hypocritæ, unusquisquevestrumsabbatononsolvitbovemsuumaut asinumapræsepio,etducitadaquare?

16HancautemfiliamAbrahæ,quamalligavitSatanas, eccedecemetoctoannis,nonoportuitsolviavinculoisto diesabbati?

17Etcumhaecdiceret,erubescebantomnesadversariieius, etomnispopulusgaudebatinuniversis,quaegloriose fiebantabeo.

18Dicebatergo:CuisimileestregnumDei?etcuisimile?

19{Simileestgranosinapis,quodaccipienshomomisitin hortumsuum.Etcrevit,etfactaestarbormagna.et volucrescaelirequieveruntinramisejus

20Etiterumdixit:CuisimileæstimaboregnumDei?

21Quasifermentatumest,quodacceptummulierabscondit infarinaesatistribus,donecfermentareturtotum

22Etibatpercivitatesetcastelladocens,etiterfaciensin Jerusalem.

23Aitautemilliquidam:Domine,sipaucisunt,qui salvantur?Etdicebateis:

24Contenditeintrareperangustamportam:multienim, dicovobis,quærentintrare,etnonpoterunt

25Cumautemsurrexeritpaterfamiliasetclauseritostium, etincipietisforisstareetpulsareostiumdicentes:“Domine, Domineaperinobis;etrespondebitetdicetvobis,nescio vosundesitis.

26Tuncincipietisdicere:Edimuscoramteetbibimus,et inplateisnostrisdocuisti

27Seddicet:Amen,amendicovobis,nesciovosunde sitis.discediteameomnesquioperaminiiniquitatem.

28Ibieritfletusetstridordentium,cumvideritisAbraham, etIsaac,etIacob,etomnesprophetasinregnoDei,etvos eieceritis.

29Etvenientaborienteetoccidenteetaquiloneetaustro etaccumbentinregnoDei

30Eteccesuntnovissimiquieruntprimi,etsuntprimiqui eruntnovissimi

31Inipsadieaccesseruntquidampharisæorum,dicentes illi:Exi,etvadehinc:quiaHerodesinterficiette

32Dixitqueeis:Ite,etnuntiatevulpiilli:Ecceeicio dæmonia,etegosanavihodieetcras,ettertiadie consummabor

33Verumtamenoportetmehodieetcrasetsequenti ambulare,quianoncapitprophetamperireextraIerusalem”.

34Jerusalem,Jerusalem,quæoccidisprophetas,etlapidas eosquiadtemissisuntQuotiensvoluicongregarefilios tuos,sicutgallinacongregatfetumsuumsubalissuis,et noluistis!

35Eccerelinqueturvobisdomusvestradeserta,etamen dicovobis:nonvidebitisme,donecveniatcumdicetis: Benedictus,quivenitinnomineDomini

CAPITULUM14

1Etfactumest,dumintroiretindomumcuiusdamde principibuspharisaeorumutmanducaretsabbatispanem,et ipsiobservabanteum

2Eteccehomoquidamhydropicuseratanteillum

3EtrespondensJesusdixitadlegisperitosetpharisæos, dicens:Silicetsabbatocurare?

4AtillitacueruntIpseveroapprehensumsanaviteumac dimisit.

5Etresponditeisdicens:Quisvestrumeritasinusautbos infoveam,etnoncontinuoevelleteumdiesabbati?

6Etnonpoterantadhæcrespondereilli.

7Dicebatautemetadinvitatosparabolamintendens quomodoprimosaccubituseligerentdicenseis

8Cumvocatusfuerisabaliquoadnuptias,nediscumbere insupremoloco;nehonestiusabeoiubearis;

9Etveniensille,quiteetillumvocavit,dicattibi:Da locumistum.etincipiascumruboreimum.

10Tuautemcuminvitatusfueris,vade,etrecumbein novissimolocout,cumveneritquiteinvitavit,dicattibi: Amice,ascendesuperius:tuncadorabiscoram discumbentibustecum

11Quienimseexaltat,humiliabitur;etquisehumiliat, exaltabitur

12Dicebatautemeteiquisedixerat:Cumfacisprandium autcenam,nolivocareamicostuosnequefratrestuos nequecognatosnequevicinosdivites;neetipsitedixerint, etfiattibiretributio

13Sedcumfacisconvivium,vocapauperes,debiles, claudos,caecos;

14Benedictuserisqueretribueturenimtibiinresurrectione iustorum.

15Hæccumaudissetquidamdesimuldiscumbentibus, dixitilli:BeatusquimanducabitpaneminregnoDei

16{Tuncdicitei:Homoquidamfecitcœnammagnam,et vocavitmultos

17Etmisitservumsuumhoracœnædicereinvitatisut venirent,quiajamparatasuntomnia.omniaenimiam paratasunt

18Acceperuntautemomnesunanimiterexcusare.Primus dixitei:“Villamemi,etnecessehabeoexireetvidereillam; rogote,habemeexcusatum”

19Etalterdixit:Iugaboumemiquinque,eteoprobareilla: rogotehabemeexcusatum.

20Etaliusdixit:Uxoremduxi,etideononpossumvenire

21Venitautemservusille,etindicavitdominosuoTunc iratuspaterfamilias,dixitservosuo:Exicitoinplateaset vicoscivitatis:etpauperes,acdebiles,etcæcos,etclaudos introduchuc.

22Etaitservus:Domine,factumestutimperasti,etadhuc locusest

23Etaitdominusservo:Exiinviasetsepes:etcompelle intrare,utimpleaturdomusmea

24Dicoenimvobisquodnemovirorumillorumquivocati sunt,gustabitcenammeam.

25etibantcumeoturbaemultaeetconversusdixiteis

26Siquisvenitadme,etnonoditpatremsuum,etmatrem, etuxorem,etfilios,etfratres,etsorores,adhucautemet animamsuam,nonpotestmeusessediscipulus

27Etquinonbaiulatcrucemsuametvenitpostme,non potestmeusessediscipulus.

28Quisenimexvobisvolensturremaedificare,nonsedens priussedensconputatsumptus,sihabetadperficiendum?

29neforte,cumposueritfundamentum,nonpossit perficere,omnesvidentesincipiantilludere;

30dicens:Hiccœpitædificare,etnonpotuitconsummare

31Autquisrexituruscommitterebellumadversusalium regem,nonsedenspriuscogitat,sipossitcumdecem milibusoccurrereeiquicumvigintimilibusvenitadse?

32Velcumaliolongesit,legatosmittit,etpacis conditionesdesiderat

33Sicergoomnisexvobis,quinonrenuntiatomnibusquæ possidet,nonpotestmeusessediscipulus.

34Bonumestsal:siautemsalevanuerit,inquocondietur?

35nequeinterramnequeinsterquiliniumutileestsed forasmitteturquihabetauresaudiendiaudiathomines autemeiiciuntQuihabetauresaudiendi,audiat

Capitulum15

1Etaccesseruntadeumomnespublicanietpeccatoresut audirentillum.

2Etmurmurabantpharisæietscribæ,dicentes:Hic peccatoresrecipit,etmanducatcumillis.

3Dixitautemadeosparabolamhanc:

4Quisexvobishomo,quihabetcentumoves,siperdiderit unamexillis,nonagintanovemdimittitindeserto,etvadit adidquodperierat,donecinveniat?

5Quamcuminvenerit,imposuitgaudenshumerissuis

6Etveniensdomumconvocatamicosetvicinos,dicens illis:Congratulaminimihiinvenienimovesmeasquae perierant

7Dicoautemvobis,quodetgaudiumeritincaelissuper unopeccatorepaenitentiamagente,quamsupernonaginta etnovemiustis,quibusnonindigentpoenitentia

8Autquæmulierhabensdecemdragmassiperdiderit drachmamunam,nonneaccenditlucernam,eteverrit domum,etquæritdiligenterdonecinveniat?

9Etcuminvenerit,convocatamicasetvicinas,dicens: Congratulaminimihi.invenidrachmamquamperdideram.

10Similiterdicovobis,gaudiumestcoramangelisDei superunopeccatorepoenitentiamagente.

11Etait:“Homoquidamhabebatduosfilios.

12Minorautemexillisdixitpatrisuo:“Pater,damihi partembonorum,quaeevenitmihiEtdistribuitillisvitam suam.

13Etnonpostmultosdiescongregavitomnesfiliosminor, etabiitinregionemlonginquam,ibiquevastavit substantiamsuamcumluxuria

14Etpostquamomniaconsummasset,factaestfames validainterrailla.etegerecoepit.

15Etabiit,etadhæsituniciviumregionisilliusetmisit euminvillamsuamutpasceretporcos

16Etcupiebatimplereventremsuumdesiliquisquasporci manducabant:etnemoillidabat

17Etveniensadse,dixit:Quantimercenariipatrismei abundantpanibus,etparcunt,egoautemfamepereo!

18Surgam,etiboadpatremmeum,etdicamei:Pater, peccaviincælum,etcoramte:

19etiamnonsumdignusvocarifiliustuus:facmesicut unumdemercenariistuis

20EtsurgensvenitadpatremsuumCumautemadhuc longeesset,viditillumpatereiusetmisertusestetcucurrit etceciditsupercollumeiusetosculatusesteum

21Dixitqueeifilius:Pater,peccaviincælum,etcoramte, etiamnonsumdignusvocarifiliustuus.

22dixitquepateradservossuosprofertestolamprimamet induiteillumetposuitanuluminmanueiusetcalceosin pedibuseius;

23Etadducitevitulumsaginatum,etimmolateeum comedamusetepulemur

24Propterhocfiliusmeusmortuusest,etrevixit;perierat, etinventusestCoeperuntepulari

25Eratautemfiliusejusseniorinagro:etcumveniret,et appropinquaretdomui,audivitsymphoniametchorum.

26Etvocavitunumdeservis,etinterrogavitquidhæc essent

27Isqueaitilli:“Venitfratertuus.etocciditpatertuus vitulumsaginatum,quiasalvumillumrecepit

28Indignatusestautem,etnolebatintroirePaterergo illiusegressus,cœpitrogareillum.

29atillerespondensdixitpatrisuoeccetotannisservio tibietnumquammandatumtuumpraeteriinumquamtamen numquamdedistimihihaedumutcumamicismeis epularer

30Sedpostquamveneratfiliustuus,quidevoravitanimam tuamcummeretricibus,occidistiillivitulumsaginatum

31Atilledixitei:“Fili,tusempermecumes,etomnia meatuasunt

32epularietgaudereoportebatquiafratertuushicmortuus eratetrevixitperieratetinventusestetperierat,etinventus est

Caput16

1Dicebatautemetaddiscipulossuos:Homoquidamerat dives,quihabebatvillicumhicaccusaturquodbonasua vastaverit.

2Etvocavitillumetaitilli:Quidhocaudiodete?Redde rationemvillicationistuæ;iamenimnonsisvillicare

3Aitautemvillicusintrase:Quidfaciam?Dominusenim meusaufertamevillicationem.mendicareerubesco.

4Scioquidfaciam,ut,cumamotusfueroavillicatione, recipiantmeindomossuas.

5Convocatisitaquesingulisdebitoribusdominisui, dicebatprimo:Quantumdebesdominomeo?

6Atilledixit:CentumcadosoleiDixitqueilli:Accipe cautionemtuam:etsedecito,scribequinquaginta.

7Deindealiidixit:Tuveroquantumdebes?Quiait: “Centumcadostritici”Aitilli:Accipecautionemtuam: etscribeoctoginta

8Etlaudavitdominusvillicuminiquitatis,quiaprudenter fecisset:filiienimhujussæculisapientioressuntfiliislucis ingenerationesua

9Etegovobisdico:Facitevobisamicosdemammona iniquitatis;ut,cumdefeceritis,recipiantvosinaeterna tabernacula

10Quifidelisestinminimo,etinmajorifidelisest:etqui inmodicoiniquusest,etinmajoriiniquusest.

11Siergoininiquomammonafidelesnonfuistis,quod verumest,quiscredetvobis?

12Etsiinalienofidelesnonfuistis,quodvestrumest,quis dabitvobis?

13Nemoservuspotestduobusdominisservire:autenim unumodiet,etalterumdiliget;autunumsustinebit,et alterumcontemnetNonpotestisDeoservireetmammonæ

14Audiebantautemomniahæcpharisæi,quierantavari:et deridebantillum.

15Etaitillis:Vosestis,quijustificatisvoscoram hominibusDeusautemnovitcordavestra:quiaquod hominibusaltumest,abominatioestanteDeum.

16LexetprophetæusqueadJoannem:exeoregnumDei evangelizatur,etomnisinilludvimfacit

17Faciliusestautemcælumetterratransire,quamunus apexlegis

18Omnis,quidimittituxoremsuametducitaliam, mœchatur:etquidimissamaviroducit,mœchatur.

19Homoquidameratdives,quiinduebaturpurpuraet bysso,etepulabaturquotidiesplendide

20Eratautemquidammendicus,nomineLazarus,qui jacebatadjanuamejus,ulceribusplenus, 21etvolentessaturaridemicisquaecadebantdemensa divitisetcanesveniebantetlingebantulceraeius

22{Factumestautemutmorereturmendicus,etportaretur abangelisinsinumAbrahæ

23Etininfernoelevansoculossuos,cumessetin tormentis,videbatAbrahamalonge,etLazaruminsinu ejus.

24Illeautemclamavit,etdixit:PaterAbraham,miserere mei,etmitteLazarum,utintinguatextremumdigitisui aqua,etrefrigeretlinguammeamcrucioreniminhac flamma.

25DixitautemAbraham:Fili,recordarequiarecepisti bonatuainvitatua,etLazarussimilitermala:nuncautem consolatur,ettutorqueris

26Etinhisomnibusinternosetvoschaosmagnum firmatumest:uthi,quivolunthinctransireadvos,non possint;necindeadnostransirepossunt

27Atilledixit:Obsecrote,pater,utmittaseumindomum patrismei.

28Habeoenimquinquefratresuttestimoniumperhibeat illis,neetipsiveniantinhunclocumtormentorum

29DiciteiAbraham:HabentMoysenetprophetasaudiant eos.

30Atilledixit:Non,paterAbraham:sedsiquisex mortuisieritadeos,pœnitentiamagent.

31Aitautemilli:SiMoysenetprophetasnonaudiunt, nequesiquisexmortuisresurrexerit,credent

CAPUTXVII

1Etaitaddiscipulossuos:Impossibileestutnonveniant scandala:væautemilliperquemveniunt

2{Utiliusestillisimolarisimponaturcircacollumejus,et projiciatinmare,quamutscandalizetunumdepusillisistis.

3Attenditevobis:Sipeccaveritintefratertuus,increpa illum;etsipœnitentiamegerit,dimitteilli

4Etsiseptiesindiepeccaveritinte,etseptiesindie conversusfueritadte,dicens:Pœnitetmedimitteilli

5EtdixeruntapostoliDomino:Adaugenobisfidem

6DixitautemDominus:Sihabueritisfidemsicutgranum sinapis,dicetishuicarborimoro:Eradicare,et transplantareinmare;etobediattibi

7Quisautemvestrumhabensservumarantem,aut pascentem,dicetei:Modo,quandovenitdeagro:Vade,et recumbe?

8etnonmagiseidices:"Paraquocenemetteaccingam,et serviasmihi,doneccomedametbibam;"etposteaedeset bibes?

9Numquidgratiamhabetservoilli,quiafecitquæei imperaverat?nonputo

10Sicetvoscumfeceritisomniaquæpræceptasuntvobis, dicite:Serviinutilessumus:quoddebuimusfacere, fecimus

11Etfactumest,dumiretinJerusalem,etipsetransibat permediamSamariametGalilæam.

12Etcumingredereturquoddamcastellum,occurreruntei decemvirileprosi,quisteteruntalonge:

13Etlevaveruntvocemsuam,dicentes:Jesu,Magister, misererenostri

14{Quosutvidit,dixit:Ite,ostenditevossacerdotibusEt factumest,dumirent,mundatisunt.

15Unusautemexillis,utviditquiamundatusest, regressusestcummagnavocemagnificansDeum

16etceciditinfaciemantepedeseiusgratiasagenseiet eratSamaritanus

17{RespondensautemJesus,dixit:Nonnedecemmundati sunt?etnovemubisunt?

18NonsuntinventiquiredirentutdarentgloriamDeo,nisi hicperegrinus.

19Etaitilli:Surge,vade

20Interrogatusautemapharisæis,quandovenitregnum Dei,respondenseis,dixit:NonvenitregnumDeicum observatione:

21nequedicent:Eccehicautecceillicecceenimregnum Deiintravosest

22Etaitaddiscipulossuos:Venientdiesquando desideretisvidereunumdiemFiliihominis,etnonvidebitis

23Etdicenttibi:Eccehic.autvideibi:noneassequere, neceassequere

24Namsicutfulgurcoruscansdesubcæloinea,quæsub cælosunt,fulget:itaeritFiliushominisindiesua.

25Sedprimumoportetmultapatietreprobariabhac generatione

26EtsicutfactumestindiebusNoe,itaeritetindiebus Filiihominis.

27Comederunt,biberunt,uxoresductaesunt,nuptumdatae sunt,usqueaddiemquaintravitNoeinarcam,etvenit diluvium,etperdiditomnes.

28SimilitersicutfactumestindiebusLotedebant, bibebant,emebant,vendebant,plantabant,aedificabant; 29quadieautemexiitLotaSodomis,pluitignemet sulphurdecaeloetomnesperdidit

30SiceritindiequaFiliushominisrevelabitur

31Inilladie,quifueritintecto,etvasaejusindomo,ne descendattollereilla:etquiinagro,similiternonredeat retro.

32MemoresestoteuxorisLot

33Quicumquequaesieritanimamsuamsalvamfacere, perdeteam;et,quiperdideritanimamsuam,conservabit eam

34Dicovobis,illanocteeruntduoinlectouno;una assumetur,etalterarelinquetur.

35Duaeeruntmolentesinunum;unusaffumetur,&alter relinquetur

36Duoeruntinagro;unusaffumetur,&alterrelinquetur.

37Respondentesdicuntilli:UbiDomine?Quidixitillis: Ubicumquefueritcorpus,illuccongregabunturetaquilæ

Capitulum18

Dicebatautemetparabolamadillos,quoniamoportet semperorareetnondeficere

2dicens:Judexquidameratinquadamcivitate,quiDeum nontimebat,nechominemreverebatur.

3ViduaautemeratincivitateillaViduaautemeratin civitateilla,etveniebatadeum,dicens:Vindicamede adversariomeo.

4Posthæcautemdixitintrase:EtsiDeumnontimeo,nec hominemrevereor:}

5Sedquiamolestaestmihihæcvidua,vindicaboillam,ne innovissimovenienssugilletme

6AitautemDominus:Auditequidjudexiniquitatisdicit

7Deusautemnonfacietvindictamelectorumsuorum clamantiumadsedieacnocte,etpatientiamhabebitinillis?

8Dicovobis:Citofacietvindictamillorumverumtamen Filiushominisveniensnuminvenietfidemsuperterram?

9Dixitautemetadquosdamquiinseconfidebant tamquamjusti,etcontemnentesalios,parabolamistam

10Duohominesascenderuntintemplumutorarent;unum pharisæum,ethuncpublicanum

PharisaeusstanshaecapudseorabatDeusgratiasagotibi quianonsumsicutceterihominumraptoresiniustiadulteri velutetiamhicpublicanus

12Ieiunobisinsabbato,decimasdoomniumquae possideo.

13Etpublicanusalongestans,nolebatnecoculosad cælumlevare:sedpercutiebatpectussuum,dicens:Deus propitiusestomihipeccatori

14Dicovobis,descendithiciustificatusindomumsuamab illo,quiaomnis,quiseexaltat,humiliabitur;etquise humiliat,exaltabitur

15Afferebantautemadillumetinfantes,uteostangeret Quodcumviderentdiscipuli,increpabantillos.

16Jesusautemconvocansillos,dixit:Siniteparvulos venireadme,etnoliteeosprohibere:taliumestenim regnumDei

17Amendicovobis:QuisquisnonreceperitregnumDei velutparvulus,nonintrabitinillud.

18Etinterrogaviteumquidamprinceps,dicens:Magister bone,quidfaciensvitamæternampossidebo?

19{DixitautemeiJesus:Quidmedicisbonum?nemo bonus,nisiunusDeus

20Mandatanosti:Nonoccides:Nonmœchaberis,Non furtumfacies:Nonfalsumtestimoniumdices;

21Quidixit:Omniahæccustodiviajuventutemea

22AudiensautemJesushæc,dixitei:Adhucunumtibi deest:omniaquæhabesvende,etdapauperibus,et habebisthesaurumincælo:etveni,sequereme

23Quicumaudisset,contristatusest:quiadiveseratvalde.

24{Jesusautemvidensquodcontristatusesset,dixit: Quamdifficilequipecuniashabent,inregnumDei introibunt?

25Faciliusestenimcamelumperforamenacustransire, quamdivitemintrareinregnumDei

26Etdixeruntquiaudiebant:Etquispotestsalvusfieri?

27Dixitautem:Quæimpossibiliasuntapudhomines, possibiliasuntapudDeum

28AitautemPetrus:Eccenosdimisimusomniaetsecuti sumuste

29etdicebatillisamendicovobisquianemoestqui reliqueritdomumautparentesautfratresautuxoremaut filiospropterregnumDei

30quinonrecipiatplurainhoctemporeetinfuturovitam aeternam

31Tuncadsumensduodecim,dixiteis:Eccenos ascendimusJerosolymam,etconsummabunturomnia,quae scriptasuntperprophetasdeFiliohominis.

32Tradeturenimgentibus,etilludetur,etaffligitur,et conspuetur

33etoccidenteum,ettertiadieresurget.

34EtipsinihilhorumintellexeruntEteratverbumistud absconditumabeis,etnonsciebantquaedicebantur

35Factumestautem,cumappropinquaretIericho,caecus quidamsedebatsecusviammendicans:

36Etcumaudissentturbaepraetereuntes,interrogavitquid esset.

37DixeruntautemeiquodJesusNazarenustransiret

38Etclamavit,dicens:Jesu,filiDavid,misereremei

39Etquipræibantincrepabanteumuttaceret.Atillemulto magisclamabat:FiliDavid,misereremei

40StansautemJesusjussitillumadduciadse.

41{dicens:Quidtibivisfaciam?Atilledixit:Domine,ut videam

42EtJesusdixitilli:Respice,fidestuatesalvumfecit

43Etconfestimvidit,etsequebaturillummagnificans DeumEtomnisplebsutvidit,deditlaudemDeo

CAP19

1EtingressusperambulabatJericho.

2EteccevirnomineZacchaeus,quieratprinceps publicanorum,etipsediveserat

3EtquærebatvidereJesum,quisesset.etnonpoterat praelo,quiastaturapusilluserat

4Etcucurritante,etascenditinarboremsycomorumut videreteum:quiaindeerattransiturus.

5Etcumvenissetadlocum,suspiciensIesusviditillum,et dixitadeum:Zachaee,festinansdescende;quiahodiein domotuaoportetmemanere.

6Etfestinansdescenditetexcepitillumgaudens

7Etcumviderentomnes,murmurabant,dicentesquodad hominempeccatoremdivertisset.

8EtstetitZachaeus,etdixitadDominum;Ecce,Domine, dimidiumbonorummeorumdopauperibus;etsicuialiquid tuliaquoquamquodfalsumest,quadruplumreddo

9AitautemeiJesus:Quiahodiesalusdomuihuicfactaest: eoquodetipsefiliussitAbrah.

10VenitenimFiliushominisquærere,etsalvumfacere quodperierat

11Hisautemauditis,adjiciensdixitparabolam:Quiaprope eratJerosolymis,etputabantquodconfestimregnumDei appareret

12Dixitergo:Homoquidamnobilisabiitinregionem longinquamacciperesibiregnum,etreverti

13Vocatisautemdecemservissuis,dediteisdecemmnas, etaitadillos:Negotiaminidumvenio.

Civesautemejusoderanteum:etmiseruntlegationem postillum,dicentes:Nolumushuncregnaresupernos

15Etcumrediret,acceptoregno,jussitvocariadseservos, quibusdeditpecuniam,utsciretquantumquisque negotiatusesset

16Venitautemprimusdicens:Domine,mnatuadecem mnasacquisivit

17Etaitilli:Bene,servebone:quiainmodicofuistifidelis, habespotestatemsuperdecemcivitates.

18Etaltervenit,dicens:Domine,mnatuafecitquinque mnas

19Ethuicait:Ettuestosuperquinquecivitates.

20Etaliusvenit,dicens:Domine,eccemnatuaquam habuiinsudario;

21timuienimtequiahomoausterusestollisquodnon posuistietmetisquodnonseminasti

22Dicitei:Deoretuotejudico,servenequamSciebas quodhomoausterusessem,tollensquodnonposuiet metensquodnonseminavi;

23Quareergonondedistipecuniammeamadmensam,ut veniensegometmihicumusuris?

24Etastantibusdixit:Auferteabillomnam,etdateilliqui decemmnashabet

25Etdixeruntei:Domine,habetdecemmnas.

26Dicoenimvobis,quoniamomnihabentidabitur;etab eoquinonhabet,etquodhabetaufereturabeo.

27inimicosautemmeosillosquinolueruntmeregnare superseadducitehucetinterficiteanteme

28Ethisdictis,præcedebatascendensJerosolymam

29EtcumappropinquassetBethphageetBethaniæ,ad montemquivocaturOliveti,misitduosdiscipulossuos, 30dicens:Iteincastellumquodcontravosestinquo intraveritisinvenietispullumligatum,inquonondum quisquamsedebat:solviteeumetadducitehuc

31Etsiquisvosinterrogaverit:Quaresolvitis?Sicdicetis ei:QuiaDominuseumnecessariumhabet

32Abieruntautemquimissierant:etinveneruntsicutdixit illis.

33Solventibusautemillispullum,dixeruntdominiejusad illos:Quidsolvitispullum?

34Atillidixerunt:QuiaDominuseumnecessariumhabet

35EtduxeruntillumadJesum:etmiseruntvestimentasua suprapullum,etposueruntsupereumJesum

36Eunteautemillo,substernebantvestimentasuainvia.

37Cumautemappropinquaretjamaddescensummontis Oliveti,cœpitomnismultitudodiscipulorumgratulariet laudareDeumvocemagnaproomnibusvirtutibusquas viderant.

38dicentesbenedictusrexquivenitinnomineDominipax incaeloetgloriainexcelsis

39Etquidampharisæorumdeturbisdixeruntadillum: Magister,increpadiscipulostuos

40Quibusipseait:Dicovobis,quiasihitacuerint,lapides clamabunt

41Cumautemappropinquasset,viditcivitatem,etflebat supeream.

42dicenssicognovissesettuquideminhacdiequaead pacemtuamsuntNuncautemabsconditasuntaboculistuis

43Quiavenientdiesinte,etcircumdabuntteinimicitui vallo;

44Etiamcumterra,etparvulostuos,dormientinte;etnon relinquentintelapidemsuperlapidem;quianoncognovisti tempusvisitationistuae

45Etintravitintemplum,etcoepiteicerevendenteset ementes.

46{dicenseis:Scriptumest:Domusmea,domus orationisest:sedfecistieamspeluncamlatronum

47Eteratdocenscotidieintemplo.Principesautem sacerdotum,etscribæ,etprincepsplebisquærebantillum perdere:

48Etnoninveniebantquidfacerentilli.omnisenim populussuspensuserataudiensillum

CAPITULUM20

1Factumestauteminunadierum,docenspopulumin temploetevangeliumpraedicansetprincipessacerdotum etscribaecumsenioribussuis,

2etdixeruntadeum:Dicnobis,inquapotestatehæcfacis? autquisestquidedittibihancpotestatem?

3{RespondensautemJesus,dixitadillos:Interrogabovos etegounumverbumetexaudime

4BaptismusJoannis,decæloerat,anexhominibus?

5Atillicogitabant,dicentes:Sidixerimus:Decælo dicturusest:Quareergononcredidistisei?

6Siautemdixerimus:Exhominibus.certisuntenim Ioannemprophetamesse

7Etresponderuntsenescireundeesset.

8EtJesusaitillis:Nequeegodicovobisinquapotestate hæcfacio

9Tunccoepitloquiadturbasparabolamhanc;Etplantavit vineamhomoetdeditagricolisetperegreprofectusest multotempore

10{Etintemporemisitadcultoresservum,utdefructu vineædarentilli

11{Etaddiditalterumservummittere

12Etaddidittertiummittere:quietillumvulnerantes eiecerunt

13{Dixitautemdominusvineæ:Quidfaciam?Mittam filiummeumdilectum:forsitan,cumhuncviderint, verebuntur

14Quemcumvidissentcoloni,cogitaveruntintrase, dicentes:Hicesthæres,occidamusillum,utnostrafiat hæreditas

15Eteiectumillumextravineamocciderunt.Quidergo facietillisdominusvineæ?

16{veniet,etperdetcolonosistos,etdabitvineamaliis Quoaudito,dixerunt:Absit

17Illeautemaspicienseos,ait:Quidestergohocquod scriptumest:Lapidemquemreprobaveruntædificantes, hicfactusestincaputanguli?

18Omnis,quicecideritsupraillumlapidem, conquassabitur;superquemautemceciderit,comminuet illum.

19Etquaerebantprincipessacerdotumetscribæmitterein illummanusillahora,ettimueruntpopulum:cognoverunt enimquodadipsosdixeritsimilitudinemhanc.Et timueruntpopulum:cognoveruntenimquodadeos parabolamhancdixerit

20Etipsiobservabant,etmiseruntexploratores,utjustos sehaberepossent,utapprehenderentsermonesejus,et traderenteuminpotestatemetpotestatempræsidis

21Atilliinterrogaverunteum,dicentes:Præceptor,scimus quiarectedicisetdoces,nequepersonamcuiusquam accipis,sedviamDeiveredoces

LicetnobistributumdareCæsari,annon?

23Consideransautemdolumillorum,dixitadeos:Quid metentatis?

24Ostenditemihidenarium.Cuiushabetimaginemet inscriptionem?Responderunt,etdixerunt:Caesaris

25dixitautemillisredditeergoquaesuntCaesarisCaesari etquaesuntDeiDeo

26Etnonpotueruntverbumeiusreprehenderecoramplebe: etmiratiinresponsoeius,tacuerunt

27Tuncaccesseruntquidamexsadducaeis,quinegantes esseresurrectionem;Etinterrogaverunteum:

28dicens:Magister,Moysesscripsitnobis:Sicujusfrater mortuusfuerithabensuxorem,etmortuusfueritsineliberis, utaccipiatfraterejusuxoremsuam,etresuscitetsemen fratrisuo

29Septemergofratreserant:etprimusaccepituxorem,et mortuusestsinefiliis

30etsecundusaccepiteamuxorem,etmortuusestsine liberis.

31EttertiusaccepitillamSimiliteretetseptem:etnon reliqueruntsemen,etmortuisunt

32Novissimaomniummortuaestetmulier.

33Inresurrectioneergo,cujuseorumerituxor?septem enimhabuerunteamuxorem.

34{EtrespondensJesus,dixitillis:Filiihujusmundi nubant,etnubent

35quiautemdignihabentursaeculoilloetresurrectioneex mortuisnequenubentnequeducuntuxores

36nequemoripossuntampliusquoniamangelisparessunt etsuntfiliiDei,cumsintfiliiresurrectionis

37Quiaveroresurguntmortui,Moysesostenditsuper rubum,cumdicitDominumDeumAbraham,etDeum Isaac,etDeumJacob.

38NonestenimDeusmortuorum,sedvivorum:omnes enimvivuntei

39Respondentesautemquidamscribarum,dixeruntei: Magister,benedixisti

40Etampliusnonaudebanteumquidquaminterrogare

41Dixitautemadillos:QuomododicuntChristumfilium esseDavid?

42etipseDaviddicitinlibroPsalmorum:DixitDominus Dominomeo:Sedeadextrismeis.

43donecponaminimicostuosscabellumpedumtuorum

44DavidergoDominumillumvocat:etquomodofilius ejusest?

45Tuncaudienteomniturbadixitdiscipulissuis: 46Videteautemascribis,quiinstolisambulant,et salutationesinforo,etprimascathedrasinsynagogis,et primascathedrasincenis;

47quidevorantdomosviduarumsimulanteslongam orationemhiiaccipientdamnationemmaiorem

CAPUTXXI

1Respiciensautemviditeos,quimittebantmunerasuain gazophylacium,divites

Viditautemetquamdamviduampauperculammittentem æraminutaduo

3etaitveredicovobisquiaviduahaecpauperplusquam omnesmisit

4OmniaenimhaecabundantinoblatisDei:ipsaautem inopemsuamisitinomnesviventes,quoshabuit

5Etcumquidamdicerentdetemplo,quomodolapidibuset donisornatumessetbonis,dixit:

6Haecautem,quaevosvidetis,venientdies,inquibusnon relinqueturlapissuperlapidem,quinondestruatur.

7Interrogaveruntautemillum,dicentes:Præceptor,quando autemhæcerunt?etquodsignumeritcumhaecfient?

8Quidixit:Videteneseducamini.Multienimvenientin nominemeo,dicentes:Christusegosumettempus adpropinquat:noliteergoirepostillos

9Cumautemaudieritisproeliaetseditiones,noliteterreri; oportetenimprimumhaecfierisedfinisnonestperetper 10Tuncdicebatillis:Surgetgenscontragentem,etregnum adversusregnum.

11Etterræmotusmagnusperloca,etfames,etpesteserunt visionestimidietsignamagnaeruntdecaelo

12sedantehaecomniainicientvobismanussuaset persequenturtradentesinsynagogasetcustodiastrahentes adregesetpraesidespropternomenmeum

13sederitvobisintestimonium.

14Poniteergoincordibusvestrisnonpræmeditari quemadmodumrespondeatis

15Egoenimdabovobisosetsapientiam,cuinonpoterunt resistereetresistereomnesadversariivestri

16trademiniautemaparentibusetfratribusetcognatiset amicisetexvobisoccidentur

17Eteritisodioomnibuspropternomenmeum

18Vestriautemcapillusnonperibit

19Inpatientiavestrapossidebitisanimasvestras.

20CumautemvideritiscircumdariabexercituJerusalem, tuncscitotequiaappropinquavitdesolatioejus

21Tunc,quiinIudaeasunt,fugiantinmontes;etquiin medioeiussunt,discedant;etquiinregionibusnonintrent ineam.

22Quiadiesultionishisunt,utimpleanturomniaquæ scriptasunt

23Væautemprægnantibusetnutrientibusinillisdiebus! eritenimpressuramagnasuperterram,etirapopulohuic

24Etcadentinoregladii,etcaptividucenturinomnes gentes,etJerusalemcalcabituragentibus,donec impleanturtemporagentium

25Eruntsignainsoleetlunaetstellis.etinterraangustia gentium,inangustia;pontus,sonusundae;

26Praetimorecorhominum,etexspectationeeorumquæ venturasuntsuperterram:quoniamvirtutescæli movebuntur.

27EttuncvidebuntFiliumhominisvenienteminnubecum potestateetgloriamagna

28Hisautemfieriincipientibus,respiciteetlevatecapita vestra;adpropinquatenimredemptiovestra

29Etdicebatillisparabolam.Videficulneam,etomnes arbores;

30Cumproducuntiamexse,videtisetcognoscitis vosmetipsosquiapropeestaestas.

31Itaetvos,cumvideritishaecfieri,scitotequoniam propeestregnumDei

32Amendicovobis:Nonpraeteribithaecgeneratio,donec omniafiant

33Cælumetterratransibunt:verbaautemmeanon transibunt.

34Attenditeautemvobis,nequandograventurcordavestra incrapulaetebrietateetcurishuiusvitae,etsicincaute superveniatinvosdies.

35Sicutenimlaqueusvenietsuperomnesquihabitantin faciemuniversaeterrae

36vigilateergoetoratesemperutdignihabeaminifugere haecomniaquaeventurasuntetstareanteFiliumhominis

37EratautemdiebusdocensintemploNocteautem exiens,moratusestinmontequivocaturOliveti.

38Etomnispopulusmanicabatadeumintemploaudire eum

CAPUTXXII

1AppropinquabatautemdiesfestusAzymorum,quidicitur Pascha

2etquaerebantprincipessacerdotumetscribaequomodo euminterficerenttimebantveroplebemtimebantenim populum

3TuncintravitSatanasinJudam,cognomentoIscariotes, numeroduodecim.

4Etabiit,etlocutusestcumprincipibussacerdotumet magistratibus,quemadmodumillumtradereteis

5Etgavisisuntetpactisuntpecuniamillidare.

6etspoponditetquaerebatopportunitatemuteumtraderet eissineturba

7Venitautemdiesazymorum,inquanecesseeratoccidi pascha

8EtmisitPetrumetJoannem,dicens:Euntesparatenobis pascha,utmanducemus.

9Atillidixerunt:Ubivisparemus?

10Etdixitadeos:“Ecce,introeuntibusvobisincivitatem, occurretvobishomolagenamaquaeportans;sequimini eumindomum,inquamintrat

11Etdicetispatrifamilias:Magisterdicittibi:Ubiest deversorium,ubipaschacumdiscipulismeismanducem?

12Ipsevobisostendetcenaculummagnumstratum;ibi parate.

13Euntesauteminveneruntsicutdixitillis,etparaverunt pascha

14Etcumfactaessethora,discubuit,etduodecimapostoli cumeo.

15Etaitillis:DesideriodesideravihocPaschamanducare vobiscum,antequampatiar.

Dicoenimvobis:Nonmanducaboexeo,donecimpleatur inregnoDei

17Etacceptocalice,gratiasegit,etdixit:Accipite,et dividiteintervos.

18Dicoenimvobis:nonbibamdegenerationevitis,donec regnumDeiveniat

19etacceptopanegratiasegitetfregitetdediteisdicens hocestcorpusmeumquodprovobisdaturhocfacitein meamcommemorationem

20Similiteretcalicem,postquamcenatumest,dicens:Hic calixnovumtestamentumestinsanguinemeo,quipro vobisfunditur.

21Sedeccemanustradentismemecumestinmensa

22EtquidemFiliushominisvaditsicutdefinitumest,væ autemhominiilliperquemtraditur!

23Etipsicœperuntquærereintersequisessetexeisqui hocfacturusesset

24Factaestautemetcontentiointereos,quiseorum videreturessemajor

25Dixitautemeis:Regesgentiumdominantureorum;et quipotestatemhabentsupereos,beneficivocantur.

26Vosautemnonsic:sedquimaiorestinvobis,sitsicut iunior;et,quipraecessorest,sicutministrator

27Namquismajorest,quirecumbit,anquiministrat? nonnequirecumbit?egoauteminmediovestrumsum sicutquiministrat

28Vosestisquipermansistismecumintentationibusmeis. 29Etconstituovobisregnum,sicutdisposuitmihiPater meus;

30uteatisetbibatissupermensammeaminregnomeoet sedeatissuperthronosiudicantesduodecimtribusIsrael

31DixitautemDominus:Simon,Simon,ecceSatanas expetivitvosutcribrarevospossitsicuttriticum.

32egoautemrogaviproteutnondeficiatfidestuaettu aliquandoconversusconfirmafratrestuos

33Quidixitei:Domine,tecumparatussumetincarcerem etinmortemire

34Etdixit:Dicotibi,Petre:noncantabithodiegallus, donecterabnegesnosseme.

35{Etaitillis:Cummisivossinesacculo,etperam,et calceamentis,numquidaliquiddefuitvobis?Atilli dixerunt:Nihil.

36Dixitergoeis:Sednuncquihabetsacculum,tollat; similiteretperam:etquinonhabet,vendattunicamsuam etematgladium

37Dicoenimvobis,quoniamadhuchocquodscriptumest, oportetimpleriinme:Etcuminiquisdeputatusest

38Atillidixerunt:Domine,ecceduogladiihic.Atille dixiteis:Satisest

39Etegressusibatsecundumconsuetudineminmonte OlivarumSecutisuntautemillumetdiscipuli

40Etcumpervenissetadlocum,dixitillis:Oratene intretisintentationem.

41Ipseautemavulsusestabeisquasijactuslapidis,et positisgenibusorabat,

42dicens:Patersivis,transfercalicemistumame: verumtamennonmeavoluntas,sedtuafiat

43Apparuitautemilliangelusdecaeloconfortanseum

44Etfactusestsudoreiussicutguttaesanguinis decurrentisinterram.

45Etcumsurrexissetaborationeetvenissetaddiscipulos suos,inveniteosdormientespraetristitia.

46Etaitillis:Quiddormitis?surgiteorate,neintretisin tentationem

47Adhuceoloquente,ecceturba:etquivocabaturIudas, unusdeduodecim,antecedebateos,etappropinquavitJesu utoscularetureum

48Jesusautemdixitilli:Juda,osculoFiliumhominis tradis?

49Videntesautemhiquicircaipsumerant,quodfuturum erat,dixeruntei:Domine,sipercutimusingladio?

50Etpercussitunusexillisservumprincipissacerdotumet amputavitauriculameiusdextram

51RespondensautemJesus,ait:Siniteusquehuc.Et tetigitauremeius,etsanaviteum

52DixitergoJesusadeosprincipessacerdotum,et magistratustempli,etseniores,quivenerantadeum: Tamquamadlatronemexistiscumgladiisetlignis?

53Cumcotidievobiscumfuerimintemplo,nonextendistis manusinme:sedhaecesthoravestra,etpotestas tenebrarum

54Etapprehendenteseum,duxeruntaddomumprincipis sacerdotum.Petrusautemsequebaturalonge.

55Accensoautemigneinmedioatriietcircumsedentibus illis,eratPetrusinmedioeorum

56Quemcumvidissetancillaquædamsedentemadlumen, eteumfuissetintuita,dixit:Ethiccumilloerat

57Atillenegaviteum,dicens:Mulier,nonnoviillum

58Etpostpusillumaliusvidenseum,dixit:Ettudeillises. Petrusveroait:Homo,nonsum

59Etintervallofactoquasihoræunius,aliusquidam affirmabat,dicens:Vereethiccumilloerat:namet Galilæusest

60EtaitPetrus:Homo,nescioquiddicisEtcontinuo, adhucilloloquente,cantavitgallus.

61EtconversusDominusrespexitPetrumEtrecordatus estPetrusverbiDomini,quomododixeratei:Priusquam galluscantet,termenegabis.

62EtegressusforasPetrusflevitamare

63etviriquitenebantilluminludebanteicaedentes

64Etvelaverunteum,etpercutiebantfaciemeius:et interrogabanteum,dicentes:Prophetiza,quisest,quite percussit?

65Etaliamultablasphemantesdicebantineum.

66utautemdiesfactusestconveneruntseniorespopuliet principessacerdotumetscribaeetduxeruntillumin conciliumsuum

67TuesChristus?dicnobisEtaitillis:Sidixerovobis, noncreditis

68siautemetinterrogavero,nonrespondebitismihineque dimittetis

69ExhocautemeritFiliushominissedensadextris virtutisDei

70Dixeruntautemomnes:TuergoesFiliusDei? Dixitqueeis:Vosdicitisquiaegosum.

71Atillidixerunt:Quidadhucdesideramustestimonium? ipsienimdeoreeiusaudivimus

CAPITULUM23

Etsurgensomnismultitudoeorum,duxeruntillumad Pilatum.

2Cœperuntautemillumaccusare,dicentes:Hunc invenimussubvertentemgentemnostram,etprohibentem tributadareCæsari,etdicentemseChristumregemesse

3Pilatusauteminterrogaviteumdicens:“Tuesrex Iudaeorum?Atillerespondensait:Tudicis

4DixitergoPilatusadprincipessacerdotumetturbas: "Nihilinveniocausæinhochomine"

5Atilliinvalescebantdicentes:Commovetpopulum docensperuniversamIudaeam,etincipiensaGalilaea usquehuc

6PilatusautemaudiensGalilaeaminterrogavitsihomo Galilaeusesset

7UtcognovitautemquiadeHerodispotestateesset, remisiteumadHerodem,quietipseeratinIerusalemin dieilla.

HerodesautemvisoJesu,gavisusestvaldeEratenim cupiensexmultotemporevidereeum,eoquodaudierat multadeeo.etsperabatsevidissealiquodmiraculumabeo factum

9InterrogabatautemeummultissermonibusAtipsenihil illirespondebat.

10Stabantautemprincipessacerdotumetscribæ constanteraccusanteseum

11SprevitautemillumHerodescumexercitusuo:etillusit indutumvestealba,etremisitadPilatum

12InipsaautemdiefactisuntamiciPilatusetHerodes: namanteainimicierantadinvicem.

13etconvocatisPilatoprincipibussacerdotumet principibusetpopulo

14dixiteis:Adduxistishuncadme,quasipervertentem populum:etecceegocoramvobisinterrogans,nullam causaminveniinhomineistodehisinquibuseum accusatis.

15SednequeHerodes:namremisivosadillumetecce nihildignummorteactumestei

16Emendatumergoillumdimittam.

17Necesseestenimaliquemdimittereeisindiefesto

18Exclamaveruntautemsimulomnes,dicentes:Tolle hunc,etdimittenobisBarabbam:

19quieratpropterseditionemquamdamfactamincivitate ethomicidiummissusincarcerem

20IterumergoPilatuslocutusestadeos,volensdimittere Jesum

21Atillisucclamabant,dicentes:Crucifige,crucifigeeum. 22Illeautemtertiodixitadillos:Quidenimmalifecit? nullamcausammortisinvenioineo:corripiamergoillum etdimittam

23Atilliinstabantvocibusmagnispostulantesut crucifigereturEtinvalescebantvoceseorumetprincipum sacerdotum

24EtPilatusadjudicavitfieripetitionemeorum

25Dimisitautemilliseumquipropterhomicidiumet seditionemmissusfueratincarcerem,quempetebant;sed Iesumtradiditvoluntatieorum

26Etcumducerenteum,apprehenderuntSimonem quendamCyrenensemvenientemdevilla,etimposuerunt illicrucem,utporteteampostJesum

27Sequebaturautemillummultaturbapopulietmulierum, quaeplangebantetlamentabantureum.

28ConversusautemadillosJesus,dixit:FiliæJerusalem, nolitefleresuperme,sedsupervosipsasflete,etsuper filiosvestros.

29Quiaeccediesveniunt,inquibusdicent:Beatæsteriles, etventresquinongenuerunt,etuberaquænonlactaverunt

30Tuncincipientdiceremontibus:Caditesupernos;et collibus:Operitenos

Quiasiinviridilignohæcfaciunt,inaridoquidfiet?

32Ducebanturautemetaliiduonequamcumeo,ut interficerentur

33EtpostquamveneruntinlocumquidiciturCalvariae,ibi crucifixerunteum:etlatrones,unumadextris,etalteruma sinistris

34{Jesusautemdicebat:Pater,dimitteillis.nonenim sciuntquidfaciuntDividentesverovestimentaeius miseruntsortes

35Etstabatpopulusexspectans.Etderidebantillumet principesdicentes:“Aliossalvosfecit;sesalvumfaciat,si hicestChristusDeielectus!

36Illudebantautemeietmilitesaccedentes,etacetum offerentesei,

37etdicentes:SituesrexIudaeorum,salvumtefac

38Eratautemetsuperscriptioscriptasupereumlitteris Græcis,etLatinis,etHebraicis:HicestrexJudæorum

39Unusautemdehis,quipendebant,latronibus blasphemabateum,dicens:SituesChristus,salvumfac temetipsumetnos

40Respondensautemalterincrepabateum,dicens:Neque tutimesDeum,quodineademdamnationees.

41Etnosquidemiuste;Namnosquidemdignafactis recipimus:hicautemnihilmaligessit

42EtdicebatadJesum:Domine,mementomeicum venerisinregnumtuum

43EtdixitilliJesus:Amendicotibi:Hodiemecumerisin paradiso.

44Eratautemferehorasexta,ettenebræfactæsuntin universamterramusqueadhoramnonam

45Etobscuratusestsol,etvelumtempliscissumest medium

46EtclamansvocemagnaJesusait:Pater,inmanustuas commendospiritummeum.

47Vidensautemcenturioquodfactumest,glorificavit Deumdicens:“Verehichomoiustuserat!

48Omnisautempopulus,quiparitereratadvisum, videnteseaquaefiebant,percutiebantpectorasua,et reversisunt.

49Stabantautemomnesnotieiusalonge,etmulieres, quaesecutaeeumerantaGalilaea,haecvidentes

50EteccevirnomineIoseph,consiliariuseratenimvir bonusetiustus;

51hicnonconsenseratconsilioetopereeorumquieratab ArimathaeacivitateIudaeorumquietipseexpectabat regnumDei

52HicaccessitadPilatum,etpetiitcorpusIesu

53etdeposituminvolvitsindone,etposuiteumin monumentoexciso,inquonondumquisquamposituserat

54Etdieseratparasceves,etsabbatumillucescebat

55Subsecutæautemmulieres,quæcumeovenerantde Galilæa,videruntmonumentum,etquemadmodum positumeratcorpusejus

56Etrevertentesparaveruntaromata,etunguenta:et sabbatumsecundumpraeceptumrequievit.

CAPITULUM24

1Unaautemsabbati,valdediluculo,veneruntad monumentum,portantesquæparaverantaromata,et quaedamaliacumillis.

2etinveneruntlapidemrevolutumamonumento

3EtingressænoninveneruntcorpusDominiJesu

4Etfactumest,dumstetissentincircuitu,ecceduoviri stabantiuxtaillosinvestibussplendentibus:

5Cumtimerentautem,etdeclinarentvultuminterram, dixeruntadeos:Quidquaeritisviventemcummortuis?

6nonesthicsedresurrexitmementoquomodolocutusest vobiscumadhucessetinGalilaea

7dicens:QuiaoportetFiliumhoministradiinmanus hominumpeccatorum,etcrucifigi,ettertiadieresurgere 8Etrecordatisuntverborumeius.

9Etregressæamonumentonuntiaverunthæcomniaillis undecim,etceterisomnibus

10EratautemMariaMagdaleneetIoannaetMariaIacobi etaliaemulierescumeisdicebantadapostoloshaec

11Videbanturqueeisverbavana,etnoncredebanteis

12Petrusautemsurgenscucurritadmonumentumet procumbensvidetlinteaminasola;Etcumseinclinasset, viditpositalinteamina:nontamenintroivit,miransinse quodfactumfuerat.

13Etecceduoexillisibantipsadieincastellum,quoderat inspatiostadiorumsexagintaabJerusalem,nomine Emmaus.

14Etipsiloquebanturdehisomnibusquæacciderant 15Etfactumest,dumfabularentur,etsecumquærerent:et ipseJesusappropinquansibatcumillis.

16oculiautemillorumtenebanturneeumagnoscerent 17Etaitadillos:Quisunthisermones,quosconfertisad invicemambulantes,etestistristes?

18Etrespondensunus,cuinomenCleophas,dixitei:Tu solusperegrinusesinJerusalem,etnoncognovistiquæ factasuntinillahisdiebus?

19Quibusilledixit:Quæ?Dixeruntautemei:DeJesu Nazareno,quieratprophetapotensinopereetsermone coramDeoetomnipopulo:

20Principesautemsacerdotumetprincipesnostri tradiderunteuminmortem,etcrucifixerunteum

21Nosautemcredidimus,quoniamhicestquiredimeret Israël,etinomnibushis,hodiediestertiusest,hæcacta sunt.

22Sedetmulieresquædamexnostristerrueruntnos,quæ erantmaneadmonumentum

23Etnoninventocorporeejus,venerunt,dicentesseetiam visionemangelorumvidisse,quidicunteumvivere.

24Etabieruntquidamexnostrisadmonumentum:etita inveneruntsicutmulieresdixerunt,ipsumveronon invenerunt

25Etipsedixitadeos:“Ostultiettardicordead credenduminomnibusquaelocutisuntprophetae; 26NonnehæcoportuitpatiChristum,etintroireingloriam suam?

27EtincipiensaMoyseetomnibusprophetis, interpretabaturillisinomnibusscripturis,quaedeipso erant

28Etappropinquaveruntcastelloquoibant:etipsesefinxit longiusire.

29Coëgeruntautemeum,dicentes:Manenobiscum, quoniamadvesperascit,etinclinataestdies.Etintravitcum illis.

30Etfactumest,dumrecumberetcumeis,accepitpanem, etbenedixitacfregit,deditqueeis

31Etapertisuntoculieorum,etcognoverunteum;etipse exoculiseorumevanuit

32Etdicebantadinvicem:Nonnecornostrumardenserat innobisdumloquereturinvia,etaperiretnobisscripturas?

33EtsurgenteseademhoraregressisuntinJerusalem:et inveneruntcongregatosundecim,eteosquicumilliserant.

34dicens:ResurrexitDominusvere,etapparuitSimoni

35Etipsinarrabantquægestaerantinvia,etquomodo cognoverunteuminfractionepanis.

36Dumautemhocdicerent,ipsestetitinmedioeorumet diciteis:“Paxvobis!

37Conturbativeroetconterriti,existimabantsespiritum videre

38Etaitillis:Quidturbatiestis?etcogitationesascendunt incordavestra?

39videtemanusmeasetpedesquiaegoipsesumpalpate etvidetespiritusenimcarnemetossanonhabet,sicutme videtishabere.

40Etcumhocdixisset,ostenditeismanusetpedes

41Adhucautemillisnoncredentibus,etmirantibuspræ gaudio,dixit:Habetishicaliquidquodmanducetur?

42Atillidederunteipartempiscisassietfavummellis

43Etcummanducassetcorameis,sumensreliquiasdedit eis.

44{Etdixiteis:Hæcsuntverbaquælocutussumvobis, cumadhucessemvobiscum,quoniamoportetimpleri omniaquæscriptasuntinlegeMoysi,etprophetis,et Psalmis:deme

45Tuncaperuitillissensum,utintelligerentScripturas

46etaitillissicscriptumestetsicoportebatChristumpati etresurgereamortuistertiadie

47etpraedicariinnomineeiuspaenitentiamet remissionempeccatoruminomnesgentes,incipiensab Ierusalem

48Vosautemestistesteshorum

49EtecceegomittopromissionemPatrismeiinvos:sed sedeteincivitateJerusalem,quoadusqueinduaminivirtute exalto

50EduxitautemeosforasinBethaniam,etelevatis manibussuisbenedixiteis

51Etfactumest,dumbenediceretillis,recessitabeis,et ferebaturincælum

52EtipsiadorantesregressisuntinJerusalemcumgaudio magno:

53eterantsemperintemplo,laudantesetbenedicentes DeumAmen