PRESENTACION
AvèmdinsL'istòriad'Ahikarunadelasfontsmai ancianasdepensadaedesaviesaumanasSoninfluéncia pòtèssertraçadaatravèrslaslegendasdefòrçapersonas, dontl'Alcoran,elosTestamentsAncianeNòu UnmosaïctrobataTreves,Alemanha,retrachava demestlossavisdelmondlopersonatged'AhikarVaquí soncontecolorat
Ladatad'aquelaistòriaesestadaunsubjèctede discussionvivaLoscercairesometèronfinalament aperaquíalsèglePrimièrquandfoguèronprovatsen errorperl'istòriaoriginalaquesemostrètdinsunpapir aramèude500avCdemestlasroïnasd'Elefantina
L'istòriaesevidentamentdeficcionepasd'istòriaDe fachlolegeirepòtfarsaconeissençadinslaspaginas suplementàriasdeLasNuèchesArabasEs brilhantamentescrich,elanarracionqu'esplenad'accion, d'intriga,ed'escapamentestrechtenl'atencionfinsal darrièrLalibertatdel'imaginacioneslapossessionmai preciosadel'escrivan.
L'escriturasedividísenquatrefasas:(1)LaNarracion; (2)L'Ensenhament(unatièraremarcabladeProverbis); (3)LoViatgecapaEgipte;(4)LasSimilitudso Parabòlas(amblasqualasAhikarcompletal'educacion desonneboterrant).
CAPÍTOL1
Ahikar,GrandVisird'Assiria,a60femnasmases destinataaverpasdefilh.Adòptadoncassonnebot. L'empachaplendesaviesaedeconeissençamaiquede paned'aiga.
1L'istòriadeHaiqârloSavi,VisirdeSennacheribloRei, edeNadan,filhdesòrredeHaiqârloSavi.
2AviaunvisierenlosjornsdelreySenaquerib,fillde Sarhadum,reyd'AssiriaedeNinive,unsavihomapellat Haiqâr,eeravisierdelreySenaquerib
3Aviaunafina,fortunaemoltbens,eeradestre,savis, philozof,ensaber,enopinioneengovern,etavia maridatsseissantafemnas,eaviabastituncastelper cascunad'elas
4Masambtotaquòaguètpasd'enfantdecapd’aquelas femnas,quepoiriánèssersoneretièr
5Efomolttristperaço,eundiaassemblelosastrologs eloshomenssabentselosmascseexpliquelslasua condicioelamateriadelasuasterilitat
6Elidiguèron:'Anatz,sacrificatzalsdieusepregatz-los quebenlèuvospòscanprovesird'unmainatge'
7Efaguètcomalidiguèroneofriguètdesacrificisalas idòlas,elaspreguètelasimplorètambdemanda,e prega
8EnonresponderonaluyunmotEs'enanàdolente desconsolat,partintabunadoloralcor
9Etorna,eimploraalDeuAltissim,ecrech,pregant-lo abcremamentenlocor,dient:'ODeusAltissim,o CreadordelsCelsedelaterra,OCreadordetotesles cosescreades!
10Tepreguidemedonarungarçon,quesiáuconsolat perelquepòscaèsserpresentamonbruc,quepòsca barrarmosuèlhs,equem'enterra'
11Alaralivenguètunavotz,disent:'Pertantquet'as fisatd'enprimièrsusd'imatgesgravadas,elorasofèrt desacrificis,peraquòdemoraràssensenfantstotata vida'
12MasprenNadanlofilhdetasòrre,efas-lotonenfant eensenha-litonensenhamentetabonaeducacion,eata mòrtt'enterrarà'
13AlaraprenguètNadan,lofilhdesasòrre,qu'èraun pichonEloliurètauèchnoiriças,quelosuquèssonelo crièsson
14Elomenèronambbonmanjareambgentil entrenamenteambvestiduradeseda,eporprae carmesinaEèraassetatsusdesofàsdeseda
15EquanNadanfogransecaminatz,tirantsuscomaun altcedre,ensenhavalibonasmanieraseescriturae sciensaefilosofia
16EaprèsmoltsjornsloreisSenacheribregardet Haiqâreviqu'eleravengutfortvielh,epuslidix.
17'Omonamiconratz,lodestre,lofis,losavis,lo governador,monsecretari,monvizir,monCanceliere director;veramenttuescrescutfòrçavièlhepesat d'annadas;elatuapartidad'aquestmondeuesserprop.
18Digatz-mequalauràunaplaçadinsmonserviciaprès vos.'EHaiqârlidiguèt:'Omonsenhor,quetoncap viscapertotjorn!IaNadanlofilhdemasòrre,l'aifach monenfant.
19El'aielevateliaiensenhatmasaviesaema coneissença.'
20Eloreislidis:'OHaiqâr!porta-loalamiapresencia, quejoloveja,esilotrobcovinent,posa-loentonloch; eanaràstoncamin,perpreneunrepauseviurelorèsta detavidaendoçrepaus.'
21AlaraHaiqâranètepresentètNadanlofilhdesa sòrreEfesomenatgeedesiravalipoderehonor
22Eregardètloel'admirètes'alegrètd'elediguèta Haiqâr:'Esaquòtonfilh,oHaiqâr?PreguiqueDieulo conserveEcomatum'asservitemonpareSarhadum, aitalaquelgarçondetonmepòscaservirecomplirmos entrepresas,mosbesonhsemonafar,perquelopòsca onorarelofarpoderóspertonamor'
23EHaiqârfaguètl'obesacionalreielidiguèt:'Visca toncap,omonsenhorlorei,pertotjorn!Cèrquidetu quesiáspacientambmonfilhNadanequeperdonessas errorsperquetepòscaservircomaesconvenent'
24Adonchsloreylijuretquelofarialomajordesos favors,elopuspoderosdesosamics,equefosabluien totahonorerespetEbesa-lilesmansefeu-licomiat 25EprenguètNadanlofilhdesasòrreambelelo metètassetardinsunsalonecomencètl'ensenharde nuèchedejornfinsquel'aguèsseempachatdesaviesae deconeissençamaiquedepaned'aiga
Un"AlmanacdelPaureRicard"delstempsancians Precèptesimmortalsdeconduchaumanaconcernent l'argent,lasfemnas,lovestit,losafars,losamicsDe provèrbismaiquemaiinteressantssetròbandinslos vèrses12,17,23,37,45,47Comparatzlovèrs63amb qualquescinismesd'uèi
1Axiloensenya,dient:'Omonfill!ausitzmonparlare seguitzmonconselheremembratz-vosdeçòquedisi
2Omonfilh!situoysunaparaula,lexamorirenton cor,enolarevelesaaltre,persoquenodevengacarbon viuecrematalenguaecausadolorentoncors,e guanyasunreproch,esiesvergonyósdavantDeueòme
3Òmonfilh!s'asausitunrapòrt,l'espandipas;es'as vistquicòm,odigaspas
4Òmonfilh!fasètzvòstraeloquénciaaisidaal'auditor, esiatzpasprecipitatsdetornarunaresponsa
5Omonfilh!quandauràsquicòm,amagaspas
6Òmonfilh!desliuratzpasunnòusagelat,nilo desligatz,esegelhatzpasunnòudesliurat.
7Òmonfilh!cobejatzpaslabeutatexteriora,car s'esvaísepassa,masunsovenironratduraperai
8Òmonfilh!queunafemnaestranhat'enganèssepas ambsonparlar,perquemorissespaslapusmiserablade lasmòrts,et'embarrèssedinslaretfinsquesiás encastrat.
9Òmonfilh!nodesiresfembrabedizenadaabvestidura eabenguents,quisiamenyspreableefollaenlasua anima.Aiotusitulidonasquicòmquesiáton,oli commessesçòqu'esdinstamanet'entraïnadinslopecat, eDieusiáenrabiatambtu.
10Omonfilh!siáspascomal'ametlièr,cardonade fuèlhasdavanttoteslosarbres,edefruchscomestibles aprèstotes,massiáscomalomorèu,quepòrtadefruchs comestiblesdavanttoteslosarbres,edefuèlhasaprès totes.
11Omonfilh!agachatzlocapbas,eadobatzlavotz,e siatzcortés,ecaminatzdinslocamindrech,esiatzpas fòlsEnonlevastavotzquanriescarsifospergran votzqu'unamaisonfosbastida,l'asebastiriáfòrça maisonscadajorn;esieraperforçaquel'arairefos menat,l'arairejamaiseriálevatdesotalasespatlasdels camèls
12Omfilh!lolevardepèirasambunòmesavies melhorquelobeuredevinambunòmepenat
13Omonfilh!versatonvinsuslastombasdelsjusts,e beupasambdegentsignorantsemespresables
14Omonfilh!aferma-tealshomenssavisquitemen Deuesiensemblantaells,enotepropalsignorants,per talquenofassessemblantaelleapreneslessuesvies
15Omonfilh!quandt'aurasuncamaradaounamic, ensajatz-lo,eaprèsfas-locamaradaeamic;enonlo lauzatzsensessai;enogarguestonparlarabhomqui mancadesaviesa
16Omonfilh!dementrequeunasabataromanalteu peu,caminaabellasobrelesespines,efacamiperton fill,epertacasaetosfills,efatanautengudaansque
ellavasobrelamarelessuesondeses'afondraeno puscaellsalvat
17Omonfilh!seloricmanjaunasèrp,dison,--"Esper sasaviesa,"eseunòmepaurelamanja,lopòbleditz, "Desafam"
18Omonfilh!secontentadetonpaquotidianedetos bens,enoncobejaçòqu'esdel'autre
19Omonfilh!nosiesvehíalfoll,enomenjespaabell, enotealegrasdelescalamitatsdetosveysSeton enemictetort,mostra-libontat
20Omonfilh!unòmequetemDieulotemsel'onoras 21Omonfilh!loignoranttombaetrebuca,elosaui, encaraquetrepega,noestremolat,eencaraquecause levatost,esiesmalaut,potcuradesavidaMaiperçò qu'esdel'òmeignorant,stupid,persamalautiáiapasde dròga
22Omonfilh!siunhomes'apròchadetuqu'esinferior atu,anatzenavantperlorescontrar,edemoratzdepè,e sevospòtpasrecompensar,sonSenhorvos recompensaràperel
23Omonfilh!esparnhapasdetustartonfilh,carlo fregamentdetonfilhescomadefemsal'òrt,ecoma ligarlabocad'unapòrtamoneda,ecomal'acoblamentde lasbèstias,ecomalobarramentdelapòrta.
24Omonfilh!retentonfilhdelamalvestat,eensenhalidemanièrasabansqueserebelhecontratuequete pòrteenmesprètzentrelopòbleequepenjastoncap dinslascarrièraselasassembladasequesiáscastigat pelmaldesosmalsfaches.
25Omonfilh!prenunbuòugròsambunprepuci,eun asegrandambsosesclòps,eprenpasunbuòuambde còrnasgrandas,nifasamicd'òmetriciós,niprenun esclaugarrolós,niunaservicialaladreira,pertotçòque comesesalorarroïnaràn.
26Omonfilh!quelosteusparentstemaleissonpas,e queloSenhorsiácontentd'eles;caresestatdich"Aquel quemespresasonpaireosamairelodaissamorirla mort(volidirelamòrtdelpecat);eaquelquehonrarà sosparentsalongaràsosjornsesavidaeveiràtotçò qu'esdebon""
27Omonfilh!caminatzpasperlaviasensarmas, perquesabètzpasquandl'enemicvospòtrescontrar,per quesiatzprèstperel
28Omonfilh!siáspascomaunarbrenu,sensfuèlhas quecreispas,massiáscomaunarbrecobèrtdesas fuèlhasedesasbrancas;carhomquinohamullerni fillsesdeshonratenlomoneesodiatperells,axicom arbresensfullaesensfruyt
29Omonfilh!siatzcomaunarbrefruchósalaribade lavia,quesonfruchesmanjatpertoteslosquepassan, elasbèstiasdeldesèrtsepausanjossonombraemanjan desasfuèlhas
30Omonfilh!totafedaquevagadesoncaminedesos companhsvendenoiridurapellop
31Omonfilh!diguespas,"Monsenhoresundròllee ieusoisavi,"econtaspaslodiscorsd'ignorançaede foliá,perquesiáspasmespresatperel
32Omonfilh!siáspasund'aquelesservicials,alsquals lorssenhorsdison:"Aluenhatz-vosdenosautres",mas
siátzund'aquelesalsqualsdison:"Aprochatz-vose aprochatz-vosanosautres"
33Omonfilh!careçespastonesclauenpresénciade soncompanh,perquesapspasquald'elesteseràdemai valoralafin
34Omonfilh!ajaspaspaurdetonSenhorquetecreèt, perquetecalèssepas
35Omonfilh!fasètzvòstreparlarpolitedoçatzvòstra lenga;enonpermetesatoncompanhquetrepesuston pè,perçòquenontrepeenautretempstonpitre
36Omonfilh!sebatètzunòmesaviambunmotde saviesa,s'escamparàdinssonpitrecomaunsubtil sentimentdevergonha;massetufrotasl'ignorantamb unbaston,elnoncomprendràniausirà
37Omonfilh!situtramessavipertosnecessitats,noli donesmoltsordes,carellfaratosnegocisaxicomtu desijas:esitutramesfoll,nolordones,ansanastu mateixefatosnegocis,carsituordenatz-li,faràpasçò quedesiratzSetemandanperafars,apressa-tealo complirrapidament
38Omonfilh!nofasenemichd'homepusfortquetu, carpendratamesura,esavenjançadetu
39Omonfilh!fajutjamentdetonfilh,edetonservidor, abansquelorcommetestosafars,perquenonse'nvan; caraquellquihalamaplenaesditsavi,encaraquesia stupideignorant,eaquellquihalamavuydaesdit pobre,ignorant,encaraquesialoprincepdelssavis.
40Omonfilh!Aimanjatuncolocint,eengolitd'aloes,e aipastrobatresdemaiamarquelapauretate l'escassetat.
41Omonfilh!ensenhaatonfilhlafrugalitatelafam, perquefascaplandinslagestiondesonostal.
42Omonfilh!ensenhatzpasalsignorantslalengadels savis,carliseràpesuc.
43Omonfilh!nomostrastacondicioatonamich,per talquenosiesmenyspresatperell.
44Omonfilh!laceguesadelcorsespusgreuquela ceguesadelsulls,carlaceguesadelsullspotesser guiadapochapoch,maslaceguesadelcorsnoes guiada,elexalocamidret,evaentortvia
45Omonfilh!lotrabucamentd'unòmeambsonpèes melhorquelotrabucamentd'unnambsalenga
46Omonfilh!amicqu'esprèsesmelhorqu'unfraire pusexcellentqu'esluènh
47Omonfilh!labeutats'esvaísmasl'aprendissatge dura,elomons'esvaísevenvan,masbonnomnones vannis'esvaís
48Omonfilh!l'òmequ'apasderepaus,samòrtèra melhorquesavida;elosodelploresmillorqueloso delcantar;cardoleplor,silatemordeDeuesenells, esmillorquesodecantaredealegrar
49Omonenfant!lacuèissad'unagranhòtadinstaman esmelhoraqu'unaaucadinslopòtdetonvesin;euna fedapròchadetuesmelhorqu'unbuòuluènh;eun passerondinstamanesmelhorquemilpasseronsque volan;epobretatquireculhesmillorquel'escampament demoltaprovisio;evolpviuesmillorqueleomort;e unaliuradelanaesmelhorqu'unaliuraderiquesa,vuelh dired'aured'argent;carl'aurel'argentsonamagatse
cobèrtsdinslatèrra,esonpasvists;maslalanademòra alsmercatsesevei,eesunabeutatacelquelapòrta
50Omonfilh!unapichonafortunaesmelhorqu'una fortunaescampilhada
51Omonfilh!unchinviventesmelhorqu'unpaure mòrt
52Omonfilh!unpaurequefaidrechesmelhorqueun òmericqu'esmòrtenpecats
53Omonfilh!gardaunaparaulaentoncor,eseramolt atu,egardaperdutrevelaslosecretdetonamic
54Omonfilh!daissapassortirunmotdetabocafins qu'ajaspresconselhambtoncòrEnotestaentre personesquesedisputen,card'unamarridaparaulaven unabaralha,ed'unabaralhavenlaguèrra,edelaguèrra venlalucha,eseràsforçatdetestimoniar;mascorre d'aquíetepausa
55Omonfilh!resistíspasaunòmemaifòrtquetu,mas obtenètzunesperitpacient,eunaendurançaeuna conduchadrecha,cariapasresdemaiexcellent qu'aquò
56Omonfilh!odiespastonprimièramic,perquelo segondpòtpasdurar
57Omonfilh!visitatzlopauredinssaafliccion,e parlatzd'elenpresénciadelSultan,efasètzvòstra diligénciaperlosalvardelabocadelleon.
58Omonfilh!notealegrasdelamortdetonenemich, caraprespochdetempsserassonproisme,eaquellqui teescarnifasrespectarehonraresiesdavantabellen salut.
59Omonfilh!sel'aigas'estancavadinslocèl,euncorb negrevenguètblanc,elamirracreissiádoçacomalo mèl,alaralosòmesignorantselosfolspoiriánentendre evenirsavis.
60Omonfilh!sevolsèssersavi,retentalengade mentir,etamanderaubar,etosuèlhsdeveirelomal; alaraserasapelatsavi.
61Omonfilh!quelosavitetusteambunaverga,mas quelofollt'onguepasdedoçapomadaSiásumildinsta joventuteseràsonoratdinstavielhesa.
62Omonfilh!resistíspasaunòmedinslosjornsde sonpoder,niunriudinslosjornsdesoninondacion
63Omonfilh!nosiaupressatenlomaridatgedeuna femna,carsese'nvaplan,eladirà,'Monsenhor,fasètzmeprovision';esesetrapamalaut,elavotaràaaquel qu'èralacausad'aquò
64Omonfilh!quieselegantdinssonvestit,eslo meteisdinssonparlar;eaquelqu'aunaaparéncia mesquinadinssonvestit,estanbenlometeisdinsson discors
65Omonfilh!siascometutfurt,fa-losaberalSultan,e dona-liunapart,qued'elnesiásdesliurat,perque autramentsostendràsl'amarum
66Omonfilh!faamichdelhomequilamaessadollada ecomplida,enofaamichdelhomequilamaestancada efam
67Iaquatrecausasqueloreinisonarmadapòdonèsser segurs:l'opressiondelvizir,elogovèrnmarrit,ela perversiondelavolontat,elatiraniasulsubjècte;e
quatrecausasquepòdonpasèsseramagadas:loprudent, elofòl,eloric,elopaure'
CAPÍTOL3
Ahikarseretiradelaparticipacionactivaalsafarsd'estat LiurasaspossessionsasonnebottraïdorVaquíl'istòria estonantadecossíunprofligatingratseconvertísen falsificatorUncomplòtastuciósperembrolharAhikar resultaensoncondemnatamòrtAparentamentlafin d'Ahikar
1AtalparlètHaiqâr,equandaguètacabataquelas injonccionseprovèrbisaNadan,lofilhdesasòrre, s'imaginètquelosgardariátotes,esabiápasqu'enluòc d'aquòlimostravalalassièraelomesprètzel'escarni
2AprèsHaiqârs'assetètencaradinssonostaleliurèta Nadantotessosbens,elosesclaus,elasservicialas,e loscavals,elobestial,etotçòqu'aviápossediteganhat; elopoderdecomandaredevedardemorètdinslaman deNadan
3EHaiqârs'assetètenrepausdinssonostal,edetemps entempsHaiqâranavaefasiásosrespèctesalrei,e tornavaal'ostal
4AraquandNadanapercebètquelopoderdel'òrdree del'enebirèradinssaman,mesprezètlaposicionde Haiqâresetrufètd'el,esemetètaloblaimarcadacòp qu'apareissia,endisent:'MononcleHaiqâresdinsson dotatge,'esappasresara.'
5Ecomensetabatrelosesclauselassirventas,ea vendreloscavalseloscamelseaesserdespensairede totsoquesononcleHaiqâraviapossedit.
6EquanHaiqârviqu'elnonaviacompassiondesos servidorsnidesonostal,selevètelocaçètdesamaison, emandètainformarloreiqu'elaviáescampilhatsas possessionsesaprovision.
7EloreiselevètecridètNadanelidiguèt:'Mentreque Haiqârdemòraensantat,degungovernaràpassosbens, nisussonostal,nisussaspossessions'
8ElamandeNadanfolevadadesononcleHaiqârede totsosbens,eentretantnonintrètnidefòra,nilosaludèt
9AlaraHaiqârsepentètdesontrabalhambNadan,lo filhdesasòrre,econtunhètd'èsserfòrçatrist
10ENadanaviaunfrairemenorquesesonava Benuzârdân,doncasHaiqârlopresaseenluòcde Nadan,el'eduquètel'onorètamblomaigrandonorE liuretaluytotçoqueposseia,efeuluygovernadordela soamayson
11AraquandNadanpercebètçòqu'èraarribatfoguèt presd'envejaedegelosia,ecomencètdeseplànhera cadunquel'interrogava,edesetrufardesononcle Haiqâr,endisent:'Mononclem'acaçatdesonostal,ea preferissiámonfraireaieu,masseloDieupusnautme donalopoder,liportarailomalurd'èssertuat'
12ENadancontunhètdemeditarsusl'escambiqueli poiriáinventarEaprèsuntempsNadanlogiradinsson esperit,eescriguètunaletraaAchish,filhdeShahlo Savi,reidePèrsia,disentaital:
13'PatzesalutepoderehonordeSenaqueribrei d'AssiriaedeNiniva,edesonviziredesonsecretari Haiqâratu,ograndrei!Queiajadesòusentretueieu
14Equandaquestaletrat'arribarà,sevòlslevareanar lèualplandeNisrîn,eenAssiria,eNinive,teliurarailo reialmesensguèrraesensarmaduradebatalha'
15EescriguèttanbenunaautraletraalnomdeHaiqâral faraonreid'Egipte'Quesiálapatzentretueieu,òrei poderós!
16Sealmomentqu'aquestaletrat'arribaràslevaràsevas enAssiriaeNinivealplandeNisrîn,teliurarailo reialmesensguèrraesenscombat'
17El'escrituradeNadanèracomal'escrituradeson oncleHaiqâr
18Adoncpleguètlasdoasletras,elassagelètamblo sagèldesononcleHaiqâr;èranpasmensdinslopalais delrei
19Puèianèteescriguètunaletraaitalmeteisdelreia sononcleHaiqâr:'PatzesantatamonVisir,mon Secretari,monCancelièr,Haiqâr
20OHaiqâr,quanaquestaletrat'arriba,assemblatotz lossoldatsquesonabtu,esianperfetsenvestiduraeen nombre,eporta-losamilocinquenjornenlaplanade Nisrîn.
21Equanttumeveiràsallívenirverstu,apressaefa mourecontramil'armadacomunenemicquivolria combatreabmi,carjoheabmilosambaixadorsde Pharaoreid'Egipte,perquèvegenlaforçadelanostra armadaenospòdoncranher,carsonnòstresenemicse nosodian.'
22AdoncsagelètlaletraelamandètaHaiqârperun delsservidorsdelrei.Epresl'autraletraqu'elavia escrichaeespandiladenantloreyelegilaliemostretli losagell.
23Equantloreyauzisoqueeraenlaletrafoperplexa abgranperplexitatefoiratabgraneferoiaira,edix: 'Ah,yohemostratmasaviea!qu'aifachaHaiqârqu'a escrichaquelasletrasamosenemics?Esaquòma recompensad'elpermosbeneficisael?'
24ENadanlidiguèt:'Nonsiásdol,orei!nis'encolèra, masanamalaplanadeNisrîneveiremselocontees veraiopas'
25AdoncNadanselevalocinquenjornepresloreise lossoldatselovizir,es'envanaldesertalplande NisrînEloreiagachèt,eveiquí!Haiqârel'armadaèran mesenplaça
26EquantHaiqârviuqueloreyeraallí,s'acostase senyalal'armadaquesemuguessencomenguerraeque combatessenenordecontraloreyaxicomeraestat trobatenlaletra,ellnosabentperquinafossahauia cavadaNadanel
27Equantloreisvil'actedeHaiqârfopresd'angoissae deterroredeperplexitat,efoiratzd'unagrandaira 28ENadanlidiguèt:'Asvist,omonsenhorlorei!qu'a fachaqueldesgraciat?massiáspasenrabiatesiáspas dolentnidolorós,masvasatonostaleassetatzsus tontròn,eieuteportaraiHaiqârligateencadenatamb decadenas,ecaçaraitonenemicdetusenstrabalh'
29Eloreitornètasontròn,essentprovocatperHaiqâr, efaguètpasresd'elENadananètaHaiqârelidiguèt, 'W'allah,òmononcle!Loreyvertaderamentsealegra entuabgrangoigetegraciaperhaverfetçoquete manà
30Earam'amandatatuperquedesmeteslossoldatsa lorsdeversevenguestumeteisaelamblasmans ligadasdarrièrtu,elospèsencadenats,quelos ambaissadorsdePharaovejanaquò,equeloreysia temutspereleseperlorrei'
31AlararespondètHaiqârediguèt:'Ausiresobedir'E leuantseleuanteliaslasmansdereyresi,eencadenali pes
32ENadanlopreseanaabellalreyEquandHaiqâr intrètdinslapresénciadelreifaguètobeisénciadavant elsuslatèrra,edesirètpoderevidaperpetualaalrei
33Alaradiguètlorei:'OHaiqâr,monSecretari,lo Governadordemosafars,monCancelièr,logovernador demonEstat,digatz-mequinmalt'aifachquem'as recompensatperaquelamarridaaccion'
34Adonclimostrèronlasletrasensonescricheamb sonsagèlEquanHaiqârviaçò,sosmembres tremolavanesalengafoligadaal'encòp,enonpoguèt parlarunmotperpaur;maspenjètlocapcapalatèrrae èramut.
35Ecantloreyviaço,senticertquelacosaeradelui,e selevatotseguitemanetlorqueaucissenHaiqâr,eque litustassenlocolabl'espasaforasdelaciutat.
36AlaraNadancridètediguèt:'OHaiqâr,ocaranegra! qu'esaquòqueteservístameditacionotonpoderenfar d'aquelagestaalrei?'
37Atalditzlocontaire.Elonomdel'escudiereraAbu Samîk.Eloreylidix'Oescudier!levatz-vos,anatz, fendatzlocòldeHaiqâralapòrtadesonostal,egetatz locapdesoncòrsacentcodas.'
38AlaraHaiqârs'agenolhètdavantlorei,ediguèt:'Que monsenhorloreiviscapertotjorn!esitumevols auciure,siacomplitloteudesig;esaiqu'ieunonsui encolpatz,maslomalvatzhombasarendrecomptede savilania;pasmens,òmonsenhorlorei!Tepreguiede tonamistat,permetètzal'espasairededonarmoncòrsa mosesclaus,perquem'enterren,equevòstreesclausiá vòstresacrifici'
39Loreyselevaemanaalescuderquefesabellsegons sondesig
40Ecomandètaseguidaalssieusservidorsque prenguèssonHaiqârel'escudièreanèssonambelnus quelotuèsson
41EquandHaiqârsauppercertquedeviáèssertuat mandètasafemna,ediguètaela:'Sortísemerescontre, equeiajaambtumiljovesverges,evestilasdevestits deporpraesedaquemeploranansmamort
42Eaparellatzunataulaperl'escudierepersos servidorsEmesclatzfòrçavin,quepòscanbeure'
43Eelafaguèttotçòqu'ellicomandètEeramotsavia, astucia,eprudentaEelaunissiátotacortesiae aprendissatgepossibles
44Equandl'armadadelreiel'escudièrarribèron, trobèronlataulamesaenòrdre,elovielasviandas
luxuosas,ecomencèrondemanjaredebeurefins qu'èranengorgatseebris
45AlaraHaiqârprenguètl'espasaireadespartdela companhiáediguèt:'OAbuSamîk,sabespasquequand Sarhadumlorei,lopairedeSenacherib,tevolguèttuar, teprenguèriet'amaguèridinsuncèrtluòcfinsala colèradelreis'apasiguètetedemandèt?
46Equandtemenèridinssapreséncias'alegrètdetu:e aratesovendelabontatquetefaguèri
47Esaiqueloreysepenediràdemieserairatabgran irademaexecucio
48Carjonosoncolpable,eseraquantumepresentaràs denantellensonpalau,tuencontraràsabgranbona ventura,esapiasqueNadanlofilldemagermanam'ha enganatem'hafetaaquestamalafeta,eloreisepentirà dem'avertuat;earaheunacavaenlojardindemacasa, edegunnesap
49Amagatz-meenelaamblosaberdemafemnaEai unesclauenpresonques'ameritad'èssertuat
50Menatz-lodefòraevestitz-lodemosvestits,e comandatzalsservidorsquandserànebrisquelo tuèssonSaurànpasqualesquetuan
51Egitalocapdeluyacentcoudesdesoncors,edona loseocorsalsmeusesclausqueloenterren.Etuauràs amassatungrandtresaurambieu.
52Epueisl'escudierfetzcomaHaiqârl'aviacomandat, es'enanetalreyedisli:'Vialoteucappertostemps!'
53AlaralafemnadeHaiqârlidaissavadavalardins l'amagatgecadasetmanaçòquelisufissiá,edegunne sabiápasqu'elameteissa.
54El'istòriafoguètreportadaerepetidaeespandidaper totluòcdecossíHaiqârloSavièraestattuateèramòrt, etotaslasgentsd'aquelavilaloplorèron.
55Eplorèronediguèron:'Aipertu,oHaiqâr!eperton aprendissatgeetacortesia!Qu'estristepertueperta coneissença!Ontsepòttrobarunautrecomatu?eont pòtiaverunòmetanintelligent,tanerudit,tanabilen governarquevossemblaperquepòscaemplenarvòstra plaça?'
56MasloreisepenediguètdeHaiqâr,esonrepentiment liserviguètpasres
57AlaracridètNadanelidiguèt:'Anatzeprenètz vòstresamicsambvosefasètzundoleunplorper vòstreoncleHaiqâr,eplanhètzperelcomaesla costuma,enfasentonorasamemòria'
58MasquandNadan,lofol,l'ignorant,lodurcòr,anèta l'ostaldesononcle,nonplorètnisedolètniplanhèt, masamassètdemondesenscòredissolgutesemetèta manjareabeure
59ENadancomencètas'apoderardelasservicialase delsesclausapartenentaHaiqâr,elasliguètelas tormentètelasfreguètd'unafregaduradolorosa
60Enonrespectètlafemnadesononcle,elaquel'aviá educatcomasonpròprigarçon,masvoliáquetombèsse dinslopecatambel
61MasHaiqârèraestattalhatdinsl'amagatge,e ausiguètloplordesosesclausedesosvesins,elausètlo DieuAltissim,loMisericordiós,edonavamercés,e pregavaepregavatotjornloDieuAltissim
62El'escudièrveniádetempsentempsaHaiqârdel tempsqu'èraalmitandel'amagatge:eHaiqârveniáelo pregavaEconfortetloedesiravalidesliurança
63Equandl'istòriafoguètreportadadinsd'autrespaïses queHaiqârloSavièraestattuat,toteslosreisfoguèron dolentsemespresavanloreiSennacherib,ese lamentèrondeHaiqârloresolvidordelasenigmas
CAPÍTOL4
"LosEnigmasdelaEsfinge"Çòquesepassèt vertadièramentaAhikarSonretorn
1Equandloreid'EgipteaguètasseguratqueHaiqârèra tuat,selevèteescriguètunaletraalreiSennacherib, remembrant-lienela'delapatzedelasantatedela fòrçaedel'onorquevolèmespecialamentpertu,mon fraireaimat,loreiSenaquerib
2Aiestatdesirantdebastiruncastelentrelocèlela tèrra,evòliquemetramesunòmesavi,astuciósdetu meteis,permelobastir,equemerespondaatotasmas questions,equepòscaaverloimpòsteselosdrechesde doanad'Assiriapendenttresans'
3AlarasagelètlaletraelamandètaSenaquerib
4Elllapreselegilaedonalaasosvisirsealsnobles desonregne,eellsforenperplexsevergonyats,efoirat degranira,efodesconcertatcomdeuiaagir.
5Adoncassemblètlosvièlhselossaviselossaviselos philosofs,elosdevinaireselosastrologs,etotaquelque èradinssonpaís,elegiguètlorlaletraediguètlor, 'Quald'entrevosvolràanaralfaraonreid'Egipteeli respondreasasquestions?'
6Ediguerenli:'Onostresenhorrey!saptuquenonia degundinstonreialmequesiáconegutd'aquelas questionslevatHaiqâr,tonviziresecretari.
7Masperçòqu'esdenosautres,avèmpascapd'abilitat enaquò,levatNadan,lofilhdesasòrre,perqueli ensenhèttotasasaviesaesonaprendissatgeesa coneissençaCrida-loatu,benlèuquepòscadesligar aquelnòudur.'
8AlaraloreicridètNadanelidiguèt:"Agachaaquela letraecomprençòqu'ia"EquantNadanlolegis,dix: 'Omonsenyor!qualescapabledebastiruncastèlentre locèlelatèrra?'
9EquanloreyauziloparlardeNadansedol'engrane dolentdol,edavaletdesontroneassetenlas cendres,ecomensetaplorareaplorarsobreHaiqâr
10Disent:'Omondol!ÒHaiqâr,queconeissiáslos secretselasenigmas!aim'espertu,òHaiqâr!Omèstre demonpaísegovernadordemonreialme,onttrobarai lovòstresemblant?ÒHaiqâr,òmèstredemonpaís,ont meviraraipertu?aideieupertu!cossít'aidestruch!e escotèrilacharradissad'ungojatstupid,ignorantsens coneissença,sensreligion,sensvirilitat
11Ah!eencaraAhperieu!qualpòttedonaraieu sonqueperuncòp,omeportarlaparaulaqueHaiqâres viu?eieulidonariálamitatdemonregne
12D'ontvenaquòperieu?Ah,Haiqâr!quetepoguèssi veiresonqueperuncòp,quemepoguèssiprenemon plendeteregardar,edemedelectardetu
13Ah!Omondòlpertuatoteslostempses!ÒHaiqâr, cossít'aituat!edemorèripasdinstoncasfinsqu'aguèssi vistlafindel'afar'
14EloreianavaplorantdenuèchedejornArascant l'escudiervilairadelreyesondolperHaiqâr,losieu cors'amoliguètverslui,,es'aprochètensapresénciaeli diguèt:
15'Omonsenhor!comandatzalsvòstresservicialsde metalharlocap'Alaraloreilidiguèt:'Maidetu,Abu Samîk,qualestafauta?'
16El'escudierlidiguèt:'Omonsenhor!totesclau qu'agíscontrariamentalaparauladesonmèstreestuat, eaiagitcontrariamentatoncomandament'
17Adonchsloreylidix'Aiatu,òAbuSamîk,enqué asagitcontrariamentamoncomandament?'
18El'escudierlidiguèt:'Omonsenhor!tum'as comandatdetuarHaiqâr,esabiáiquetepenediriásd'el, equ'èraestattort,el'amaguèrienuncèrtluòc,etuèriun desosesclaus,eesarasegurdinslocisterna,eseme comandaslotemenarai'
19Eloreylidix.'Aiatu,òAbuSamîk!m'asescarnite soitonsenhor'
20El'escudierlidiguèt:'Non,masperlavidadeton cap,omonsenhor!Haiqâressegureviu.'
21Equanloreisausiaqueladicha,sesentitcertde l'afar,elocapnadava,es'esmaidegaug,elorcomandèt queamenèssonHaiqâr.
22Edisal'escudier:'Oservidorfis!setonparlares verai,tevoldriáienriquir,eexaltartadignitataldessús detotestosamics.'
23El'espasairese'nanètenalegrantfinsqu'arribèta l'ostaldeHaiqâr.Eobrílapòrtadel'escondilha,e davalètetrobètHaiqârassetat,loantDieu,elo mercejant.
24Ecridètli,dizent,'OHaiqâr,ieupòrtilomaiorde gaug,ebonur,edelit!'
25EHaiqârlidiguèt:'Qualeslanovèla,oAbuSamîk?' EdixlitotdePharaodelcomençamententroalafi Puyslopreseanetalrey.
26Equantloreyloregarda,ellloviuenestamentde manca,equelosseuscabellserencrescutslongsaxi comlesbestiessalvatgeselesonglesaxicomlesarpes d'aguila,equeloseucorserabrutdepols,equeera colorderasuacaraauiecambiateesvanidaeèreara comacendres
27Ecantloreylovielsetristètperluieselevètd'un còpel'abracètelobesèt,eplorètsuselediguèt:'Laus siaDieu!quet'atornataieu'
28AdoncloconsolèteloconfortètEdespulletlasoa roba,emeslasusl'escudier,efonlimotgrazitz,edonet ligranaver,efetzrepausarHaiqâr
29PueisdixHaiqâralrey:'Quemonsenhorloreyvisca pertostemps!Aquestessiánlosfachesdelsenfantsdel mondAielevatunpalmièrquemepoguèssiapiejarsus el,es'agachètdecostat,emebotètaval
30Mas,omonSenhor!dempuèiquesoiaparegut davanttu,quet'oprimiscapaslapreocupacion!Elorey lidix:'BeneytsiaDeus,quitefeumerce,econechque erastort,etesalvetedeliuredeessermort'
31Masanatzalbanhcaud,erasatzlocap,etalhatzlas onglas,emudatzlasvestiduras,eamusatz-vosper l'espaidequarantajorns,perquefasetzbeavose melhoratzvòstracondicionelacolordevòstracarapòt tornaratu'
32Alaraloreysedespolhètsacostosaròba,elametèt susHaiqâr,eHaiqârmercegètDieuefaguètobeiséncia alrei,epartiguètasonabitacionalegreecontent,loant loAltissimDieu
33Elasgentsdelasoamaisons'alegravanamblui,elos amicsdeluyetotaquelqueauzironqu'eleraviu s'alegravantanben
CAPÍTOL5
Laletradels"enigmas"esmostradaaAhikarLos garçonssuslasaglasLoprimièrviatge"enavion"
PartidacapaEgipteAhikar,essentunòmedesaviesaa tanbenunsensdel'umor(Vèrset27)
1Efeuaxicomloreylimanà,ereposàquarantajorns
2Adonchssevestsonvestitpusgai,eanetcavalcantal rey,absosesclausdetrasedavantell,alegrantedelit
3MasquandNadan,lofilhdesasòrre,apercebètçòque sepassava,lapaurloprenguètel'espavent,efoguèt desconsolat,sabentpasçòquedeviáfar.
4EquanHaiqâroviintretenlapresenciadelreyelo saludet,eeltornetlosalut,efetzloassetaralseucostat, dientli:
'OmonestimatHaiqâr!miraaquestesletresquelo,rey d'Egiptenostrames,aprèsquehacoytquetueresmort.
5Nosanprovocatsenosanvencuts,efòrçadelasgents denòstrepaíssonfugitsenEgipteperpaurdels impòstesqueloreid'Egipteamandatperdemandarde nosautres.
6AlaraHaiqârprenguètlaletraelalegiguète comprenguètsoncontengut.
7Puysdixalrey.'Sètzpasencolèra,òmonsenhor!ire enEgipte,etornarélesrespostasaPharao,eli desplegaréaquestaletra,elirespondrésobrelos impòstes,etornarétornartotsaquellsquihanfugit;e metraiavergonhalosteusenemicsambl'ajudadelDieu pusnaut,eperlaFelicitatdetonreialme'
8EquanloreisauziaquestdiscorsdeHaiqârs'alegrava d'ungranjoi,es'espandiguètlosieucoremostrètli fauor
9EHaiqârdiguètalrei:'Donatz-meunretardde quarantajornsquepòscaconsideraraquelaquestionela gerir'Eloreypermetetaço
10EHaiqârs'enanètasonabitatge,ecomandètals cassadorsquecapturavanpereldoasjovesaguilas,e capturaronlaseliportèron:ecomandètalsteissidorsde còrdasqueliteissandoscablesdecoton,cascunad'elas dosmiliacubitsdellarg,efeuvenirlosfustersemanals quefessenduesgranscaxes,eferenaço
11Adonchspresdosgarçons,epassetcascunjorna sacrificaragnelseanoirirlasaguilasealsgarçons,ea farcavalcarlosgarçonssusl'esquinadelasaguilas,e liguètlosambunnòuferm,eliguètlocablealspèsde lasaglas,elosdaissatzs'envolarcapapauccadajorn,a
unadistànciadedètzcodas,finsques'acostumavane foguèssoneducataaquò;epujavantotalalongordela còrdafinsqu'atenguèronlocèl;losgarçonsessentsus l'esquinaPuèilostirètcapael
12EquandHaiqârvegètquesondesirèracomplit, comandètalsgarçonsquequandseriánmenatsennaut alcèldeviáncridar,endisent:
13'Portatz-nosd'argilaedepèira,quebastissèmun castèlpelreiFaraon,carsèmocioses'
14EHaiqârfoguètpasjamaiacabatdelosentrenarede losexercirfinsqu'aguèssonatenchloponchmai possible(d'abiletat)
15Puyslexantlosanetalreyedixli:'Omonsenhor! l'òbraesacabadasegontondesirLevatz-vosambieu quevospòscamostrarlameravilha'
16Alaraloreisselevètes'assetètambHaiqâreanèta unluòclargemandètportarlasaglaselosgarçons,e Haiqârlosliguèteloslaissètanarenl'airetotalalongor delascòrdas,ecomencèronacridarcomalosaviá ensenhatsPuèilostraguètaseelosmetètalorsluòcs 17Eloreyeaquellsquierenabluis'enmarauellarenab granmeravella:eloreybesetHaiqârentresosullsedix li:'Vasenpatz,omonamat!Òorgulhdemonreialme!a EgipteerespondrealasquestionsdeFaraonelovençre perlafòrçadelDieupusnaut.'
18Adonchslofeucomiat,epreslessuestropeselasua armadaelosjovenselesagles,eanarenverslos abitatgesd'Egipte;ecomfonarribat,girasverslopays delrey.
19Ecomlopobled'EgiptesabequeSenaqueribhavia tramesunhomdesonConsellPrivatperparlarab Pharaoeperrespondrealessuesquestions,portarenla novellaalreyPharao,eelltramesunpartitdesos ConsellersPrivatsperportar-lodavantell.
20EvenguèteintrètenpresénciadePharao,elifaguèt l'obesacioncomasecovènfaralsreis.
21Edixli:'Omonsenhorlorey!LoreySenaqueribte saludaababundanciadepauedepoderedehonor 22Em'amandat,quesoiundesosesclaus,quevos puscarespondreavòstrasquestions,ecomplitotvòstre desir:qu'avètzmandatcercardemonsenhorloreiun òmequevosfaràbastiruncastèlentrelolocèlelatèrra 23Ejoperl'ajudadelAltissimDeuedelatuanoble favorelopoderdemonsenyorloreylateedificareaxi comtudesijas
24Mas,òmonsenhorlorei!çòqu'asdichenela prepausdelsimpòstesd'Egiptedempuèitresans--ara l'estabilitatd'unreialmeeslajustíciaestricta,ese ganhasemamanapasdestresaperterespondre,alara monsenhorloreitemandaràlotaxasqueas mencionadas
25Esivosaurairespondutenvòstrasquestions,vos demoraràdemandarçòqu'avètzmencionatamon senhorlorei'
26EcantPharaoauziaquellaparaula,semeravelhaefo perplexperlalibertatdelasoalengaelaplaserdelasoa paraula
27EloreyPharaolidix:'Ohome!cossítesonas?'E diguèt:'TonservidoresAbiqâm,eieuunaformiga pichonadelasformigasdelreiSennacherib'
28EPharaolidix:'Aviatonsenyoralgudepusdignitat quetu,quem'hatramesunaformiguetaperrespondrea mi,econversarabmi?'
29EHaiqârlidix:'Omonsenherlorey!Voldriáia Dieupusnautquepòscacomplirçòqu'esatonesperit, carDieuesamblosfeblesperquepòscaconfondrelos fòrts'
30Alaralofaraoncomandètquepreparèssonuna abitacionperAbiqâmeliprovesiguèssondefornatge,de carnedebeure,etotçòquelicaliá
31Ecomfoacabat,tresjornsapresPharaosevestde porpraedevermelleseseguecensontron,etotslos seusvisirselosmagnatsdesonregneestavendepeuab lesmanscrosades,lospeusprops,eloscapsinclinats
32EPharaomandètpreneAbiqâm,equandlifoguèt presentat,s'inclinètdavantel,ebesètlatèrradavantel
33EloreyPharaolidix:'OAbiqâm,aquisoysemblant? elosnòblesdemonreialme,aquisonsemblans?'
34EHaiqârlidiguèt:'OmonsenhorloparentItues comal'idòlaBel,elosnòblesdetonreialmesoncoma sosservidors.'
35Ellidiguèt:"Anatz,etornatzaicídeman."Alara HaiqâranètcomaloreiFaraonliaviácomandat.
36El'endemanHaiqâranètenpresénciadePharaon,e s'inclinava,esepausètdavantlorei.EPharaoeravestit decolorvermella,elosnobleserenvestitsdeblanch.
37EPharaonlidiguèt'OAbiqâm,aquisoisemblant?e losnòblesdemonreialme,aquisonsemblans?'
38EAbiqâmlidiguèt:'Omonsenhor!tuescomalo solelh,etosservidorssoncomasosrais.'Elofaraonli diguèt:"Anatzavòstraabitacion,evenètzaquídeman."
39AlaraloFaraoncomandètasaCortdevestirdeblanc pur,eloFaraonfoguètvestitcomaeleses'assetètsus sontròn,elorcomandètdepreneHaiqâr.Eintreeassec denantluy
40EPharaonlidiguèt:'OAbiqâm,aquisoisemblant?e mosnòbles,aquisonsemblans?'
41EAbiqâmlidiguèt:'Omonsenhor!tuescomala luna,etosnòblessoncomalasplanetaselasestelas'E Pharaonlidiguèt:"Anatz,edemansètzaquí"
42AlaraPharaocomandètasosservicialsdeportarde vestitsdedivèrsascolors,ePharaoportavaunvestitde velutroge,es'assetètsussontròn,elorcomandètque traguèssonAbiqâmEintrètefaguètobeissançadavant el
43Ediguèt:'OAbiqâm,aquisoisemblant?elasmiás armadas,aquisonsembladas?'Eeldiguèt:'Omon senhor!tuescomalomesd'abril,etesarmadasson comasasflors'
44Equanloreisoauzis'alegravaabgrangaugedis:'O Abiqâm!laprimeravegadaquetumecomparàsala idolaBel,elosmeusnoblesasosservidors
45Elasegondavegadamecomparèresalsolelh,emos nòblesalsraisdesolelh
46Elaterçavegadatum'ascomparatalaluna,emos nòblesalasplanetasealasestelas
47Elaquartavegadatumecomparàsalmesd'abril,e mosnòblesasasflorsMasara,òAbiqâm!diguesme, tonsenyor,reySenaquerib,aquiessemblant?esos nòbles,aquisonsemblans?'
48EHaiqârcridètd'unavotzgrandaediguèt:'Sialuènh deieudefarmenciondemonsenhorloreiedetu assetatsustontrònMaslèva-tesustospèsquetepòsca direaquisemblamonsenhorloreieaquisonsos nòbles'
49EPharaoèraperplexperlalibertatdesalengaeson audaciaderespondreAlaralofaraonselevètdeson tròn,esepausètdavantHaiqâr,elidiguèt:'Digatz-me ara,quepòscapercebreaquiessemblantvòstresenhor lorei,esosnòbles,aquisonsemblants'
50EHaiqârlidis:'MosenhoresDieudelcel,esos noblessonlosfulgorselostrons,equanvolbufanlos vensetombalaplueja'
51Ecomandaaltro,es'esclairaeplou,etenlosolelh,e nondonasalus,elalunaelasestelas,enoncerclen
52Ecomandaalatempèsta,ebufaelapluèjatombae trepal'abriledestruisasflorsesosostals.'
53EcantPharaoauziaquestdiscors,fofortperplexefo iratdegranira,edixli:'Ohom!digatz-melavertat,e fasètz-mesaberqualsètzvertadièrament.'
54Edixliveritat.'SoiHaiqârl'escrivan,lomaigrand delsConselhièrsPrivatsdelreiSennacherib,esoison vizireloGovernadordesonreialme,esonCancelièr.'
55Eeldisalui,tuasdichlavertatenaquestaparaula. MasavèmausitparlardeHaiqâr,queloreiSennacherib l'atuat,emaisemblasèsserviueplan.'
56EHaiqârlidis:'Oc,aissifo,maslaussiaaDieu,que sapsoqu'esamagat,carmonsenhorloreiscomandèt quem'aucisson,eelcreguètlaparauladelsòmes profligats,masloSenhorlidesliurètieu,ebenesites aquelquesefisaenEl.'
57ElofaraondiguètaHaiqâr:'Anatz,edemansètz aquí,edigatz-meunmotqu'aipasjamaiausitdemos nòblesnidelpòbledemonreialmeedemonpaís'
CAPÍTOL6
L'astúciacapitaAhikarrespondacadaquestionde faraonLosgarçonssuslasaglassonlopuntculminant delajornadaL'esperit,tanraramenttrobatdinslas Escriturasancianas,esrevelatdinslosvèrses34-45 1EHaiqârs'enanètasaabitacion,eescriguètunaletra, disentenelaaital:
2DeSenaqueribreid'AssiriaeNínivaaFaraórei d'Egipte
3'Lapatzsiáambtu,òmonfraire!eçoqueperaçote femsaberesqueunfrarehamesterdesonfrare,ereys losunsdelsaltres,elamiaesperançadetuesquetume prestassesnoucentstalentsd'aur,carnemesterper victuallingdequalquesunesdelssoldats,que,lospòsca despensarsuselesEaprèsunpaucdetempstelo mandarai'
4Puèipleguètlaletra,elapresentètl'endemanal Pharaon
5Equandovegèt,foperplèxediguètael:"Veramentai pasjamaiausitquicòmdesemblantd'aquelalengade degun"
6AlaraHaiqârlidiguèt:'Veramentaquò'sundeuteque devesamonsenhorlorei'
7EPharaonacceptètaquò,endisent:'OHaiqâr,eslo semblantdetuqu'esonèstalservicidelsreis
8BenesitsiaDieuquet'afachperfièchensaviesaet'a ornatdefilosofiaedeconeissença
9Eara,oHaiqâr,demòraçòquedesiramdetu,que bastissescomauncastèlentrelocèlelatèrra'
10AlaradixHaiqâr,'AuziresobeirTebastiraiun castèlsegontondesiretoncausida;mas,omonsenhor, nospreparidecalçedepèiraed'argilaed'obrièrs,eai deconstructorsabilesquevosbastiràncomavolètz'
11Eloreyliaparellatotaço,eanarenaunampleloch; eHaiqâresosgarçonsivenguèron,emenètlasaiglase losjovesambse;eloreisetotzsosnobless'enanete totalaciutats'assemblet,quepoguessanvezersoque fariaHaiqâr
12AdonchsHaiqârlaissetlasaglasdelascaissas,eliga losjovenssuslorsesquinas,eligalascòrdasalspèsde lasaglas,eloslaissètanarperl'aireEs'envolèroncap amont,finsquedemorèronentrelocèlelatèrra.
13Elosgarçonscomencèrondecridar,endisent: 'Portatzdebricas,portatzd'argila,quebascamlocastèl delrei,perquesèmocioses!'
14Elacompanhaèrameravilhadaeperplexa,e meravilhèron.Eloreyesosnoblessemarauellaren.
15EHaiqâresosservicialscomencèrondebatrelos obrièrs,ecridèronperlastropasdelrei,disentlor: 'Portatzalsobrièrsqualificatsçòquevòlonelos empachatzpasdelortrabalh.'
16Eloreylidix:'Tuesfol;qualpòtportarquicòmfins aaqueladistància?'
17EHaiqârlidiguèt:'Omonsenhor!cossíbastiremun castèldinsl'aire?esimonsenyorloreyfosaqui,hauria bastitplusorscastelsenunsoldia'
18Elofaraonlidiguèt:'Anatz,oHaiqâr,avòstra abitacion,epausatz-vos,caravèmabandonatdebastirlo castèl,edemanvenètzaieu'
19AlaraHaiqâranètasonabitacionel'endeman apareguètdavantFaraonEPharaodix:'OHaiqâr,que noueshadelcavalldetonsenyor?carquandvesinadins lopaísd'AssiriaedeNinive,enòstrascavalasausisson savotz,tiranlorspichons'
20EquandHaiqârausiguètaqueldiscors,anète prenguètunagata,elaliguètecomencètdelaflagellar ambunaflagellaviolentafinsquelosEgipcians l'ausiguèron,eanèronenediguèronalrei
21EPharaonmandètquèrreHaiqâr,elidiguèt:'O Haiqâr,perquéfustejasaitaletustasaquelabèstia muda?'
22EHaiqârlidix,senherlorey!veramentellam'hafeta llaidafeta,ehamerescudaaquestadrublamente flagellament,carmonsenyorreySennacheribm'havia donatunfingall,ehauiafortveraveuesabialeshores deldiaedelanit
23Elogatselevètaquestanuèchmeteissaesetalhètlo capes'enanèt,epercausad'aquelaaccionl'aitractada d'aquelapicada'
24EPharaolidiguèt:'OHaiqâr,vesidetotaquòquefas vielhequesiásdinstondotatge,qu'entreEgiptee Ninivaiaseissantauèchparasangs,ecossíanètela meteissanuèchetalhètlocapdetoncòletornar?'
25EHaiqârlidis:'Omonsenhor!seiaviáunatala distànciaentreEgipteeNinivecossípoiriánausir vòstrascavalasquandlocavaldemonsenhorlorei roncaelançasospichons?ecossílavotzdelcaval poiriáarribarfinsaEgipte?'
26EquandPharaonausiguètaquò,saupètqueHaiqâr aviárespondutasasquestions
27Elofaraondiguèt:'OHaiqâr,vòliquemefaçasde còrdasdelasablademar'
28EHaiqârlidiguèt:"Omonsenhorlorei!ordenatzlosdemefarsortirunacòrdadeltresaurquenefaçauna comaela"
29AlaraHaiqâranètaldarrièrdel'ostal,eforètde traucsdinsl'aspraribadelamar,eprenguètunponhat desabledinslaman,desabledemar,equandlosolelh selevèt,epenetrètdinslostraucs,s'espandiguètlasabla alsolelhfinsquevenguètcomaseteissutcomade còrdas.
30EHaiqârdiguèt:'Comandaalsteusservidorsde preneaquelascòrdas,equandovolràs,teteissiqualques unascomaelas.'
31Elofaraondiguèt:'OHaiqâr,avèmaquíunapèirade molineesestadatrencadaevòliquelacosses.'
32AdoncHaiqârloregardèt,etrobètunaautrapèira.
33Ediguètalfaraon'Omonsenhor!Soiunestrangièr:e aipascapd'aisinapercóser.
34Masvòliquecomandasalsteusfidèlscordonièrsde talhardepuntasd'aquelapèira,perquepòscacossir aquelapèirademolin.'
35Alaralofaraonetotessosnòblesrisèron.Ediguèt: 'BeneitsiáloDieuAltissim,quetedonètaquelesperite coneissença.'
36EcantPharaoviqueHaiqârl'aviavençut,elitornava sasresponsas,s'excitavadeseguida,ecomandètlorque reculhèssonpereldetresansd'impòstes,equelos menèssonaHaiqâr
37EdespolhètsasròbaselasmetètsusHaiqâr,esos soldats,esosservidors,edonètlilasdespensasdeson viatge
38Edixli:'Vasenpatz,oforsadesonsenhoreerguelh desosDoctors!anqualqu'undelsSultansvòstrecoma? donamossalutsatonsenyorreySenaquerib,edigues-li comlihavemtramesdons,carlosreyssoncontentsde poch'
39AlaraHaiqârselevèt,ebesètlasmansdelreiPharao ebesètlatèrradavantel,edesirètlifòrçaecontinuança, eabondànciadinssontresaur,elidiguèt:'Omonsenhor! Desiridetuquecapdenòstrescompatriòtasdemòreen Egipte'
40EPharaoselevèemandètd'araldesperproclamar perlascarrièrasd'Egiptequecapdelpòbled'Assiriao
deNinivedemorèssepasdinslatèrrad'Egipte,mas qu'anèssonambHaiqâr
41AlaraHaiqâranèteprescomiatdelreiPharao,e viatgèt,cercantlatèrrad'AssiriaedeNinive;eaviauns tresorsegranriqueza
42EquandlanovèlaarribètalreiSennacheribque Haiqârveniá,elsortiguètal'encontraes'alegrètd'el fòrçaambgrandajòiael'abracètelobesètelidiguèt:
'Benvengutal'ostal:Oparent!monfraireHaiqâr,la fòrçademonreialme,el'orgulhdemonreialme
43Demandaçòquevoldriásdeieu,quitamentsedesiras lamitatdemonreialmeedemosbens'
44AlaraHaiqârlidiguèt:'Omonsenhorlorei,vivètz pertotjorn!Mostratzgracia,òmonsenhorlorei!aAbu Samîkenmonluòc,perquemavidaèradinslasmansde Dieuedinslassiás'
45DixdonchsloreySenaquerib:'Onorsiaatu,omon amatHaiqâr!Farèidel'estaciond'AbuSamîkl'espasaire mainautaquetotesmosConselhièrsPrivatsemos favorits'
46Adonchsloreycomençàalidemanarcomerapassat abPharaodelasuaprimeravengudafinsquefosvengut lunydelasuapresencia,ecomhauiarespondutatotes lessuesquestions,ecomhauiarecebutlosimpòstesd'ell, elosmudamentsdevestimentaelospresents.
47EloreiSenaqueribs'alegrètd'unagrandajòia,e diguètaHaiqâr:'Prençòquevoldriásd'aqueltribut,car estotdinslapresadetaman.'
48EHaiqârmid:'Viscaloreipertostemps!Nodesig sinólaseguretatdemonsenyorloreyelacontinuança delasuagranea.
49Omonsenhor!quépòdifaramblariquesaeson semblant?massemevòlsfargràcia,dona-meNadan,lo filhdemasòrre,quelipòscarecompensardeçòquem'a fach,em'autrejasonsangemetengainculpabled'aquò.'
50EloreiSenaqueribdiguèt:"Prenètz-lo,vosl'ai donat."EHaiqârpresNadan,lofilhdesasòrre,eli liguètlasmansambdecadenasdefèrre,elimenètason estatge,elimetètunagressacadenaalspès,eliguètla ambunnòuestrech,eaprèsl'averligataitallogisètdins unasalaescura,alcostatdelluòcderetirada,enomenèt Nebu-halcomasentinèlasuselperlidonarunpaneun paucd'aigacadajorn
CAPÍTOL7
Lasparabòlasd'Ahikarquecompletal'educaciondesos nebotsSimilisfrapantsAhikarcridalogojatdenoms pintorescsAquís'acabal'istòriad'Ahikar
1EcadacòpqueHaiqârdintravaosortissiáreganhava Nadan,lofilhdesasòrre,disentlisaviament:
2'ONadan,mongarçon!Jot'hefettotçoqueesbone amableetum'asrecompensatperaçoabloqueeslaide marriteabaucire
3'Omonfilh!seditzdinslosprovèrbis:Aquelqu'escota pasambsonaurelha,lofarànescotarambl'esclòpde soncòl'
4ENadandiguèt:'Perquinacausat'enrabiascontra ieu?'
5EHaiqârlidis:'Carieut'educ,et'ensenh,et'aidonat onorerespècteet'aifachgrand,et'aielevatamblo melhord'educacion,et'aiassetatenmonluòcquesiás moneretièrdinslomon,etumetractassesdetuareme repagassesdemaroïna
6MasloSenhorsabiáqueèriinjuriat,emesalvètdela merçaquem'aviásmes,carloSenhorsanaloscòrs trencatseempachalosenvejoseselosarrogants
7Òmongarçon!tum'esestatcomal'escorpionque quandtustalolaton,lotrauca
8Òmongarçon!tuescomalagasèlaquemanjavalas raiçasdelfòl,em'aponduèiedemanbronzaràn s'amagandinsmasraiças"
9Òmongarçon!siásestataquivegètsoncamaradanus dinslotempsfregdel'ivèrn;epresaiguafredaeversa-li sobre
10Òmongarçon!tuestestatpermiaxicomhomequi presunapedra,egitalaalcelperlapidarabaquellason SenyorElapèiratustètpas,eatenguètpaspronaut, masvenguètlacausadelaculpabilitatedelpecat
11Òmongarçon!sem'aviásonoraterespectateaviás escotatlasmiásparaulasseriásestatmoneretièreauriás regnatsusmosdominis
12Omonfilh!sapiestuquesilacoadelcanodelporc eradedeucubitsdelongnos'apropariaalavalordel cavallencaraquefoscomaseda.
13Òmongarçon!Pensèriqueseriásestatmoneretièra mamòrt;etuperlatuaenvejaelatuainsolenciame desijavesauciure.MasloSenhormedesliurètdevòstra astúcia.
14Omonfilh!tum'esestatcomaunatrapèlaquefoguèt montadasulfems,eivenguètunpassarinetrobètla trapèlamontada.Edixl'esparvieralatrapa:«Quéfas aquí?»Diguètlatrapèla,"PreguiaicíDieu."
15Elalarclidemandèttanben:"Qualeslotròçdefust quetens?"Diguètlatrapèla,"Aquò'sunjoveroureque m'apiègialmomentdelapregària."
16Dixlolarc:«Equeesaquellacosaentaboca?Dixla trapa:«Aquoespaevictualsqueportpertotslos afamatselospobresquis'acostenami»
17Dixlalarc:«Aradonchspuchyoveniravante manjar,caraifam?Elatrapèlalidiguèt:"Avançatz"E l'alarcs'aprochètquelo,poguèssemanjar
18Maslatrapèlasautèteprenguètl'alcpelcòl
19Elalarcrespondetedixalatrapa:"Siaquoeston panperlosafamatsDieusnonacceptalatuaalmoynae lastoasgentilasobras"
20Es'aquòestonjuneetaspregàrias,Dieuacceptapas detunitonjunenitapregària,eDieuperfeccionaràpas çòqu'esbonaprepausdetu"
21Òmongarçon!tum'esestat(coma)unleonque faguètd'amicsambunase,el'asecontunhètdecaminar davantloleonpendentuntemps;eunjornloleonsautèt susl'aseelomanjèt
22Òmongarçon!tum'esestatcomauncargolhdinslo blat,qu'aresfapasdeben,masestropialoblatelo rosega
23Òmongarçon!tusiesestatcomaunòmeque semenètdetzmesurasdeblat,equandfolotempsdela
vendemia,selevèteloculhèt,eloculhèt,elobatèt,elo trabalhètfinsalafin,evenguètdetzmesuras,eson mèstrelidiguèt:"Otucausamandra!aspascrescuteas pasredusit"
24Òmongarçon!tum'esestatcomalaperditzqueèra estadagitadadinslaret,eelasepoguètpassalvar,mas cridavalosperdigals,quelospoguèssegitarambela dinslaret
25Omonfilh!m'esestatcomalocanqu'èrafrege qu'anètdinsl'ostaldelterralhièrpersecaufar
26Ecants'escaufat,comensetlorbramar,ecaçaronlo ebatronlo,quenonlosmordisses
27Omonfilh!tum'esestatcomalopòrcqu'anètdinslo banhcaudambdemondedequalitat,equandsortiguèt delbanhcaud,vegètuntraucbrutedavalètes'irodèt
28Omonfilh!m'esestatcomalacabraquerejonhètsos camaradassulcamincapalsacrifici,efoguètpas capabladesesalvar
29Òmongarçon!locanqu'espasnoiritdesacaçaven denoiriduraperlasmoscas
30Omonfilh!lamanquetrabalhapaselaurapase (qu'es)cobejaeastuciaseràtalhadadesonespatla
31Omonfilh!l'uèlhquelalutzseveipas,loscorbslo picarànelotiraràn.
32Òmongarçon!m'asestatcomaunarbrequetalhavan lasbrancas,elordiguèt:"Sequicòmdeieuèrapasdins vòstrasmans,seriásvertadièramentincapablesdeme talhar."
33Òmongarçon!tuescomalogataquidisián:"Daissa deladrefinsquetefasèmunacadenad'aurete noirissèmdesucreed'amètlas."
34Eeladiguèt:"Soipasoblidadadelmestièrdemon paireedemamaire."
35Omonfilh!tuasestatcomalasèrpquemontavasus unarbustd'espinasquandèraalmitand'unriu,eunlop losvegètediguèt:"Malfachasusmalfacha,equeaquel qu'esmaimalfasentqu'eleslosdirigíslosdos."
36Elaserpentdisallop:"Losagnelselascabraselas fedasquetuasmanjadastotatavida,lostornarasalor paireealorparensonon?"
37Diguètlolop:«Non»Elaserpentlidiguèt:"Cresi queaprèsieusiáslopiègerdenosautres"
38Òmongarçon!Tenoiriguèridebonmanjaretume noiriguèrespasdepansec
39Òmongarçon!Tedonèrid'aigasucradaabeuebon sirop,etunomedonesayguadelpotabeure
40Omongarçon!T'ensenhèri,et'elevèri,etume cavèresunamagatgeem'asamagat
41Òmongarçon!T'aieducatamblamelhoraeducacion et'aientrenatcomaunnautcèdre;etum'astortze doblat
42Òmongarçon!eramonesperançadetuqueme bastissesuncastèlfortificat,perqueieunepoguèssi amagardemosenemics,etumevenguètzcomaun enterratdinslaprigondordelatèrra;masloSenhor prenguètpietatdeieuemedesliurètdevòstraastúcia
43Òmongarçon!Tevoliáiplan,etume recompensassesdemaled'òdi,earavoldriáitetirarlos uèlhs,etefardemanjarperdecans,etetalharlalenga,
etelevarlocapamblopuntdel'espasa,eterecompensa pertosabominablesfaches'
44EquanNadanausiaquestdiscorsdesononcle Haiqâr,dix:'Omononcle!tractaabmisegonstonsaber, eperdona-melosmeuspeccats,carquihapeccatcom yo,nequiesquiperdonacomtu?
45Acceptatz-me,òmononcle!Araserviraidinston ostal,enetejaraitoscavalseescombrarailofemsdeton bestial,epasturaraitosbrebis,carsoilomalvatetusiás lojust:ieulocopableetuloperdonaire'
46EHaiqârlidiguèt:'Omongarçon!tuescomal'arbre qu'èrainfructuósalbòrddel'aiga,esonmèstreèra envejadelotalhar,elidiguèt:"Mena-medinsunautre luòc,esepòrtipasdefruch,talh-me"
47Esonmèstrelidiguèt:"Tuessentalbòrddel'aigaas pasportatdefruch,cossíportaràsdefruchquandseràs enunautreluòc?"
48Òmongarçon!lavielhesadel'aglaesmelhoraquela joventutdelcòrb
49Òmongarçon!diguèronallop:"Tengaluènhdelas fedasperquelorpolveratefascapasmal."Elolop diguèt:"Lasrèstasdellachdefedasonbonaspermos uèlhs"
50Omongarçon!faguèronanarlolopal'escòlaper qu'aprenguèssealegirelidiguèron,"DigatzA,B." Diguèt:"Anhèlecabradinsmacampana".
51Òmongarçon!posarenl'aseataulaecayguet,e comensetserodarenlapolveraehomdixLexasse rodar,caressanatura,nonmudara.
52Òmongarçon!lodichesestatconfirmatqueditz: "Seengendrasungarçon,ditz-lotonfilh,eseelevasun garçon,ditz-lotonesclau."
53Òmongarçon!aquelquefalobens'encontraràamb loben;eaquellquifamalencontraràmal,carloSenyor recompensaahomesegonslamesuradesonobra.
54Òmongarçon!quetediraimaiqu'aquelasparaulas? carloSenhorsapçòqu'esamagat,eesconegutdels mistèrisedelssecrets
55Eterecompensaràejutjarà,entreieuetu,ete recompensaràsegontondesèrt',
56EquandNadanausiguètaqueldiscorsdesononcle Haiqâr,s'inflètsulcòpevenguètcomaunavessiga bufada
57Esosmembresgonflèronesascambasesospèse soncostat,efoesquiçatesonventres'esclafètesas entralhasfoguèronescampilhadas,eperiguètemoriguèt 58Esadarrièrafinfoguètdestruccion,eanètal'infèrn Caraquelquecavaunafossapersonfraireicairà;e aquelquepausadetrapèlasseràpresenelas
59Aquò'sçòquesepassète(çòque)trobèrema prepausdelcontedeHaiqâr,eloadasiáaDieuper totjornAmen,epatz
60Aquestacronicaesacabadaambl'ajudadeDieu,que siáexaltat!Amen,Amen,Amen