PENNOD1
1Ynydyddiauyteyrnasoddybarnwyr,bunewynyny wlad.ArhywŵroBethlehemJwdaaaethiarosyng ngwladMoab,efea’iwraig,a’iddaufab 2AcenwygŵroeddElimelech,acenweiwraigNaomi, acenweiddaufabMahlonaChilion,Ephrathiaido BethlehemJwdaDaethantiwladMoabapharhauyno 3AbufarwElimelechgŵrNaomi;ahiaadawyd,a'idau fab
4AchymerasantiddyntwrageddosowrageddMoab;enw ynailloeddOrpa,acenwyllallRuth:ahwyadrigasant ynoynghylchdengmlynedd
5AMahlonaChilionhefydafufarwilldau;agadawydy wraigo'idaufaba'igwr.
6Ynahiagyfododda’imerched-yng-nghyfraith,i ddychwelydowladMoab:canyshiaglybuyngngwlad Moabddarfodi’rARGLWYDDymweledâ’iboblwrth roddiiddyntfara
7Amhynnyhiaaethallano'rlleyroeddhi,a'idwyferchyng-nghyfraithgydâhi;ahwyaaethantaryfforddi ddychwelydiwladJwda
8AdywedoddNaomiwrtheidwyferch-yng-nghyfraith, Ewch,dychwelwchbobunidŷeimam:yrARGLWYDD awneiyngaredigâchwi,felygwnaethochchwiâ'rmeirw, acâmi
9RhoddedyrARGLWYDDichwiorffwysfa,pobun ohonochynnhŷeigŵrYnahia'ucusanoddhwynt;ahwy agodasanteullef,acawylasant 10Ahwyaddywedasantwrthi,Ynddiauydychwelwn gydâthiatdybobl
11ANaomiaddywedodd,Trowchdrachefn,fymerched: pahamyrewchgydâmi?aoesetomeibionynfynghrothi, felybyddontwŷrichwi?
12Trowchdrachefn,fymerched,ewchymaith;canysrhy henydwyfigaelgwr.Pedywedwn,ymaegennyfobaith, pecawnŵrhefydhydnos,acesgorhefydarfeibion;
13Aarhoswchchwiamdanyntneseutyfu?aarhosech chwiiddyntrhagcaelgwŷr?nage,fymerched;oherwyddy mae'nperigofidmawrimiereichmwynchwifodllaw'r ARGLWYDDwedimyndallani'mherbyn.
14Ahwyagodasanteullef,acawylasantdrachefn:ac Orpaagusanoddeimam-yng-nghyfraith;ondyroeddRuth ynglynuwrthi.
15Ahiaddywedodd,Wele,dychwaeryngnghyfraitha ddychweloddateiphobl,acateiduwiau:dychweldiarôl dychwaeryngnghyfraith.
16ARuthaddywedodd,Naattolwgimii'thadael,neui ddychwelydo'thganlyndi:canysibalebynnagyrâi,mia af;alleylletyech,mialetyaf:dybobldifyddfymhobli, a'thDDUWi'mDuw
17Lleybydditfarw,ybyddaffinnaumarw,acynoy'm cleddir:yrARGLWYDDawnaimi,amwyhefyd,os angauynrhanohonottiaminnau
18Panweloddhieibodynewyllysiomynedgydâhi,hia adawoddlefaruâhi.
19Fellydyma'rddauynmyndnesiddynnhwddodi BethlehemAbu,wediiddyntgyrraeddBethlehem,yrholl
ddinasagynhyrfwydo'uhamgylchhwynt,ahwya ddywedasant,AiNaomiywhon?
20Ahiaddywedoddwrthynt,NaalwfiNaomi,gelwchfi Mara:canyschwerwiawnawnaethyrHollalluogâmi 21Euthumallanynllawn,a'rARGLWYDDa'mdygodd adrefynwag;
22FellyNaomiaddychwelodd,aRuthyMoabes,ei merch-yng-nghyfraith,gydâhi,yrhonaddychweloddo wladMoab:ahwyaddaethantiBethlehemynnechreuy cynhaeafhaidd
PENNOD2
1AcyroeddganNaomiberthnasoeiddoeigŵr,gŵr cedyrnogyfoeth,odeuluElimelech;a'ienwefoeddBoas. 2ARuthyMoabesaddywedoddwrthNaomi,Gadimiyn awrfynedi'rmaes,alloffaclustiauŷdareiôlefycaffam rasyneiolwg.Ahiaddywedoddwrthi,Dos,fymerch.
3Ahiaaeth,acaddaeth,acaloffoddynymaesarôly medelwyr:a'iphendanthioeddioleuniarrano'rmaes, eiddoBoas,yrhwnoeddodylwythElimelech.
4AcweleBoasyndyfodoBethlehem,acaddywedodd wrthymedelwyr,YrARGLWYDDfyddogydachwi. Atebasantef,"BendithyrARGLWYDDdi."
5YnaydywedoddBoaswrtheiwasyrhwnoeddyngosod arymedelwyr,llancespwyywhon?
6A'rgwasoeddwedieiosodarymedelwyraateboddaca ddywedodd,YllancesMoabaiddaddaethyneihôlgyda NaomiowladMoab:
7Ahiaddywedodd,Atolwg,gadimiloffa,achasgluarôl ymedelwyrymmysgyrysgubau:fellyhiaddaeth,aca barhaodderyborehydynawr,felyrarosoddychydigyny tŷ
8YnaydywedoddBoaswrthRuth,Onichlywidi,fy merch?Naddosiloffamewnmaesarall,acnaddosoddi yma,eithrarhoswchymayngyflymwrthfymorwynion: 9Byddeddylygaidarymaesymaentyneifedi,adosar euhôlhwynt:oniorchmynnaisi'rllanciaunachyffyrddant âthi?aphanfyddosychedarnat,dosatyllestri,acyfo'r hynadynnoddyllanciau
10Ynahiasyrthioddareihwyneb,acaymgrymmoddi'r llawr,acaddywedoddwrtho,Pahamycefaisirasyndy olwg,itigaelgwybodaethamdanaf,aminnauyn ddieithryn?
11ABoasaatteboddacaddywedoddwrthi,Ymaewedi eilawnddangosimi,yrhynollawnaethosti'thfam-yngnghyfraithermarwdyŵr:aphafoddygadewaistdydad a'thfam,agwladdyenedigaeth,acaddaethostatbobl nasadnabuosto'rblaen
12TaledyrARGLWYDDamdywaith,arhoeditiwobr lawnoddiwrthARGLWYDDDDUWIsrael,yrhwnyr wytwedidyfodiymddirieddanadenydd
13Ynahiaddywedodd,Caffwyfffafryndyolwg,fy arglwydd;amhynnyycysuraistfi,acamhynnyylleferaist yngaredigwrthdylawforwyn,ernadwyfyndebygiun o'thlawforwynion.
14AdywedoddBoaswrthi,Aramserbwydtyredyma,a bwytao'rbara,athrochidydamaidynyfinegrAhia eisteddoddwrthymedelwyr:acefeagyrhaeddoddatihi ŷdwedieiseinio,ahiafwytaodd,acagafoddddigon,aca adawodd
15Aphangyfododdhiiloffa,ygorchmynnoddBoasi’w lanciau,ganddywedyd,Lloffahiymysgyrysgubau,acna waradwydderhi:
16Syrthhefydraio'rdyrnaidofwriadiddi,agadewch hwynt,i'wlloffahwynt,acnacheryddohi.
17Fellyhialoffoddynymaeshydyrhwyr,acagurodd yrhynagasglasaihi:acyroeddefeynghylcheffaohaidd 18Ahia’icymerth,acaaethi’rddinas:a’imam-yngnghyfraithaganfuyrhynagasglasaihi:ahiaddugallan, acaroddesiddiyrhynagadwasaihiwedieidigoni
19A'imam-yng-nghyfraithaddywedoddwrthi,Paley casglaistheddiw?aphaleygweithiaist?bendigedig fyddo'rhwnagymeroddwybodaethohonot.Ahia fynegoddi'wmam-yng-nghyfraithyrhwnygweithiaihiag ef,acaddywedodd,Enwygŵrygweithiaisagefheddiw ywBoas.
20AdywedoddNaomiwrtheimerch-yng-nghyfraith, BendigedigfyddoefeganyrARGLWYDD,yrhwnni adawoddeigaredigrwyddi'rbywaci'rmeirw.A dywedoddNaomiwrthi,Ygŵrsyddagosini,uno'n perthnasauagosaf
21ARuthyMoabesaddywedodd,Efeaddywedodd wrthyffinnauhefyd,Tiagedwchynymprydtrwyfy ngwŷrieuainc,hydoniddarfyddofyhollgynhaeaf
22AdywedoddNaomiwrthRutheimerch-yng-nghyfraith, Ymaeyndda,fymerch,fynedallangydâ'iforynion,fel nachyfarfyddantâthimewnunmaesarall
23FellyhiaymlynoddtrwyforynionBoasiloffahyd ddiweddycynhaeafhaidda'rcynhaeafgwenith;aca drigoddgyda'imam-yng-nghyfraith
PENNOD3
1YnaNaomieimam-yng-nghyfraithaddywedoddwrthi, Fymerch,onicheisiaforffwystraiti,felybyddoynddai ti?
2AcynawronidBoaso'ntylwythni,gydamorynionpwy ybuostti?Weleefeynwingohaiddhydnosynyllawr dyrnu
3Ymolchganhynny,aceneinia,agosoddyddillad amdanat,adosiwaeredi'rllawr:ondnawneidyhunyn hysbysi'rgŵr,nesdarfodiddofwytaacyfed
4Abydd,panorweddoefe,ylleygorweddefe,athiaâii mewn,acaddatguddiaeidraedef,acaorweddi;acefea fynegaitibethawnelych
5Ahiaddywedoddwrthi,Yrhynolladdywediwrthyfa wnaf
6Ahiaaethiwaeredi'rllawr,acawnaethynôlyrhynoll aorchmynnoddeimam-yng-nghyfraithiddi
7AcwediiBoasfwytaacyfed,a'igalonynllawen,efea aethiorweddymmhenypentwrŷd:ahiaddaethyn dawel,acaddatguddioddeidraed,aca'idododdhiilawr.
8Ahannernosaofnoddygŵr,acadrodd:acwelewraig yngorweddwrtheidraed
9Acefeaddywedodd,Pwywytti?Ateboddhithau,"Myfi ywRuthdylawforwyn;lledaendywisgdrosdy lawforwyn."canysceraintagoswytti.
10Acefeaddywedodd,Bendigedigfyddodiganyr Arglwydd,fymerch:canysynydiwedddiwethafy gwnaethostfwyogaredigrwyddnagynydechreuad,rhagi tiddilynllanciau,tlawdaicyfoethog
11Acynawr,fymerch,nacofna;Gwnafitiyrhynolla ofynno:canyshollddinasfymhoblawyddantmaigwraig rinweddolwyt
12Acynawrymaeynwirmaimyfiywdyberthynasagos: erhynny[ymae]ceraintynnesnamyfi.
13Arhosaheno,aboreu,oscyflawnaefeitiranperthynas, wel;gwnaranyperthynasiti:ondosnawnaeferan perthynasiti,ynaygwnafranperthynasiti,felmaibyw yrARGLWYDD:gorweddhydybore
14Ahiaorweddoddwrtheidraedefhydybore:ahia gyfododdcynygallaiunadnabodarallAcefea ddywedodd,Nafyddedhysbysiwraigddyfodi’rllawr
15Acefeaddywedodd,Dwgywahanlensyddgennyt arnat,adalhiAphanddalioddhi,efeafesuroddchwe mesurohaidd,aca’igosododdarni:ahiaaethi’rddinas 16Aphanddaethhiateimam-yng-nghyfraith,hia ddywedodd,Pwywytti,fymerch?Ahiafynegoddiddiyr hynollawnaethaiygŵriddi
17Ahiaddywedodd,Ychwemesurhynohaiddaroddes efeimi;canysefeaddywedoddwrthyf,Naddosynwagat dyfam-yng-nghyfraith
18Ynahiaddywedodd,Eistedd,fymerch,hydoni wyddochpafoddydisgynypeth:canysnichaiffygŵr lonyddwch,hydoniorphenoefeypethheddyw
PENNOD4
1YnaBoasaaethifynyatyporth,acaeisteddoddefi lawryno:acwele,yperthynasyrhwnyllefaroddBoas amdano,yndyfodheibio;wrthyrhwnydywedodd,Ho,y fathun!trowcho'rneilltu,eisteddwchyma.Acefeadrodd o'rneilltu,acaeisteddodd
2Acefeagymmerthddegohenuriaidyddinas,aca ddywedodd,Eisteddwchyma.Ahwyaeisteddasant.
3Acefeaddywedoddwrthyperthynas,Naomi,yrhon syddwedidyfoddrachefnowladMoab,syddyngwerthu llainodir,yrhwnoeddeiddoeinbrawdElimelech:
4Amiafeddyliaishysbysebuiti,ganddywedyd,Prynef oflaenytrigolion,acherbronhenuriaidfymhoblOspryni di,prynahi:ondonifynnidihi,mynegaimi,fely gwypwyf:canysnidoesnebi'whadbrynuynymylthi;ac yrwyfardyoldiAcefeaddywedodd,Mia'iprynaf 5YnaydywedoddBoas,Paddiwrnodyprynechfaesllaw Naomi,rhaiditihefydeibrynuganRuthyFoabes,gwraig ymarw,igyfodienwymarwareietifeddiaethef 6A'rperthynasaddywedodd,Ni'sgallafeihadbrynuimi fyhun,rhagimiladdfyetifeddiaethfyhun:prynafyhawl itidyhun;canysniallafeihadbrynu.
7FelhynybuynyramsergyntynIsrael,ynghylch prynedigaethachyfnewid,ermwyncadarnhaupobpeth; dynadynoddeiesgid,aca’irhoddesi’wgymydog:ahon oedddystiolaethynIsrael.
8AmhynnyyceraintaddywedoddwrthBoas,Prynahiiti Fellytynnoddeiesgidoddiar
9ABoasaddywedoddwrthyrhenuriaid,acwrthyrholl bobl,Tystionydychchwiheddiw,imibrynuyrhynoll oeddeiddoElimelech,a’rhynolloeddeiddoChiliona Mahlon,olawNaomi
10ARuthyFoabes,gwraigMahlon,abrynaisiynwraigi mi,igyfodienwymarwareietifeddiaethef,felnathorrir ymaithenwymarwofysgeifrodyr,aco'rportho'ileef: tystionydychheddyw
11A'rhollboblyrhaioeddynyporth,a'rhenuriaid,a ddywedasant,Tystionydymni.Gwna'rARGLWYDDy wraigaddaethi'thdŷfelRahel,acfelLea,yrhona adeiladoddddwyIsraeldŷIsrael;
12AbyddeddydŷdifeltŷPhares,yrhwnaddygodd TamariJwda,o'rhadaryddyrARGLWYDDitio'r llanceshon
13FellyBoasagymmerthRuth,ahiynwraigiddo:aphan aethefeimewnati,yrARGLWYDDaroddesiddi feichiogi,ahiaesgoroddarfab 14DywedoddygwrageddwrthNaomi,"Bendigedig fyddo'rARGLWYDD,yrhwnniadawodddiheddiwheb berthynas,ermwyni'wenwfodynenwogynIsrael."
15Acefeafydditiynadferydddyeinioes,acynmaethwr dyhenaint:canysdyferch-yng-nghyfraith,yrhonsyddyn dygaru,syddwellitinasaithofeibion,a'igenief. 16ANaomiagymmerthybachgen,aca'igosododdynei mynwes,acaymborthoddiddo 17A'rgwrageddeichymdogionaroddasantiddoenw,gan ddywedyd,YmaemabwedieieniiNaomi;ahwya alwasanteienwefObed:efeywtadJesse,tadDafydd 18AdymagenedlaethauPhares:Pharesagenhedlodd Hesron, 19AHesronagenhedloddRam,aRamagenhedlodd Amminadab, 20AcAmminadabagenhedloddNahson,aNahsona genhedloddSalmon, 21ASalmonagenhedloddBoas,aBoasagenhedlodd Obed, 22AcObedagenhedloddJesse,aJesseagenhedlodd Dafydd.