ΔΘΝΗΚΟ ΜΔΣΟΒΗΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΗΟ ΥΟΛΖ ΑΓΡΟΝΟΜΧΝ ΚΑΗ ΣΟΠΟΓΡΑΦΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΣΟΜΔΑ ΣΟΠΟΓΡΑΦΗΑ
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Πξάηηνο Γεώξγηνο Δπηβιέπνπζα Καζεγήηξηα Υξπζή Πφηζηνπ
ΔΘΝΗΚΟ ΜΔΣΟΒΗΟ ΠΟΛΤΣΔΥΝΔΗΟ ΥΟΛΖ ΑΓΡΟΝΟΜΧΝ ΚΑΗ ΣΟΠΟΓΡΑΦΧΝ ΜΖΥΑΝΗΚΧΝ ΣΟΜΔΑ ΣΟΠΟΓΡΑΦΗΑ
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Πξάηηνο Γεώξγηνο Δπηβιέπνπζα Καζεγήηξηα Υξπζή Πόηζηνπ
Δπραξηζηίεο
Θα ήθελα μα ερςαοιζηήζτ θεομά ηιπ επιβλέπξρζεπ καθηγήηοιεπ , κροία Πόηζιξρ Χορζή και κροία Έθη Δημξπξύλξρ , για ηημ εμπιζηξζύμη πξρ μξρ έδειναμ και για ηημ πξλύηιμη καθξδήγηζη ηξρπ καθόλη ηημ διάοκεια ηηπ εκπόμηζηπ ηηπ παοξύζαπ εογαζίαπ. Θα
ήθελα
μα ερςαοιζηήζτ
,επίζηπ,
ηξμ κύοιξ
Παυηέοη
Κτμζηαμηίμξ δημξηικό ζύμβξρλξ ηξρ Δήμξρ Αγίαπ Βαοβάοαπ καθώπ και ηξμ Δήμαοςξ Καπλάμη Γεώογιξ για ηημ πξλύηιμη βξήθεια ηξρπ και ηημ παοαςώοηζη ζημαμηικώμ ζηξιςείτμ καηά ηιπ επιζκέσειπ μξρ ζηξμ Δήμξ Αγίαπ Βαοβάοαπ για ηημ εκπόμηζη ηηπ Διπλτμαηικήπ εογαζίαπ μξρ. Τέλξπ θα ήθελα μα ερςαοιζηήζτ εκ βαθέτπ καοδίαπ ηξρπ γξμείπ μξρ Αθημά Μευμηάμη , Ποάηηξ Αοιζηείδη καθώπ και ηημ αδεοθή μξρ Ποάηηξρ Κροιακή. Αθιεοώμτ ηημ ζργκεκοιμέμη εογαζία ζηημ γιαγιά μξρ Γετογία Μευμηάμη για ηημ σρςική ρπξζηήοινη ηηπ.
Πεξίιεςε
Οη Σζηγγάλνη ή Ρνκά, κέιε ηεο πνιππιεζέζηεξεο θαη ηεο πην αδηθεκέλεο ίζσο δηαθξαηηθήο κεηνλφηεηαο ζηελ Δπξψπε, είλαη πιεζπζκνί παξαδνζηαθά λνκαδηθνί πνπ βξίζθνληαη πηα θαηά έλα κεγάιν πνζνζηφ ζηα φξηα ηεο έληαμεο ζηηο θνηλσλίεο φπνπ δνπλ. Δίλαη επίζεο ηα παξαδνζηαθά ζχκαηα αθξαίσλ ξαηζηζηηθψλ πξνθαηαιήςεσλ ζρεηηθά κε ηε θηινζνθία, ηνλ ηξφπν δσήο θαη ηηο επηινγέο ησλ θνηλνηήησλ ηνπο. Σα ζεκειηψδε δηθαηψκαηά ηνπο παξαβηάδνληαλ θαη εμαθνινπζνχλ λα παξαβηάδνληαη ζπζηεκαηηθά ζε φια ηα θξάηε .Σα ηεξάζηηα πξνβιήκαηα ησλ Ρνκά ζε φιν ηνλ θφζκν άξρηζαλ κφιηο
πξφζθαηα
λα
δεκνζηνπνηνχληαη
θαη
λα
αληηκεησπίδνληαη
θαη
ζπγθεθξηκέλα ηελ ηειεπηαία δεθαεηία.
Σν ηδηφηππν δήηεκα ηεο εγθαηάζηαζεο ησλ Ρνκά απνηειεί ην πεδίν ζην νπνίν θαηά θχξην ιφγν ζπκππθλψλνληαη θαη ηαπηφρξνλα ηνλ άμνλα γχξσ απφ ηνλ νπνίν πεξηζηξέθνληαη ηα βαζηθά πξνβιήκαηα θνηλσληθήο έληαμεο θαη ζπκκεηνρήο ηνπ επαίζζεηνπ απηνχ ηκήκαηνο ηνπ πιεζπζκνχ. Απηφ άιισζηε αλαγλσξίδεη πιένλ έκπξαθηα θαη ε ειιεληθή δηνίθεζε, θαζψο νη δχν κνλαδηθέο νπζηαζηηθά εζληθέο ζεηηθέο δξάζεηο γηα ηνπο Ρνκά, πνπ έρνπλ κέρξη ζήκεξα ελ κέξεη αλαπηπρζεί θαη εμειίζζνληαη ην «Οινθιεξσκέλν πξφγξακκα δξάζεο» θαη ην δαλεηνδνηηθφ πξφγξακκα ζηεγαζηηθήο απνθαηάζηαζεο, εζηηάδνληαη επίζεο αθξηβψο ζην δήηεκα ηεο εγθαηάζηαζεο.
Ζ πξφζβαζε ησλ Ρνκά ζε βαζηθά δηθαηψκαηα γεο θαη ηδηνθηεζίαο θαη νη ζπλζήθεο δσήο ζηνπο θαηαπιηζκνχο είλαη άζιηα κε νπνηαδήπνηε standards. Οη Σζηγγάλνη δνπλ ζε παξάγθεο, κέζα ζηα ζθνππίδηα, ρσξίο λεξφ, ηνπαιέηεο, θσο, ζην έιενο ησλ θαηξηθψλ θαηλνκέλσλ θαη ησλ επηδεκηψλ. Έηζη νη ηζηγγάληθνη θαηαπιηζκνί απνηεινχλ εζηίεο κφιπλζεο θαη παξαβαηηθφηεηαο κε απνηέιεζκα νη κε Σζηγγάλνη δεκφηεο λα ζεσξνχλ ηελ παξνπζία ησλ Σζηγγάλσλ ληξνπή θαη ππνβάζκηζε γηα ηελ πεξηνρή ηνπο θαη λα πξνζπαζνχλ κε θάζε πξφζρεκα λα ηνπο δηψμνπλ απφ θεη. Ζ πνιηηεία θαη νη δεκνηηθέο
αξρέο ζεσξνχλ επίζεο επηβάξπλζε ηνπο Ρνκά πνπ δνπλ ζηα φξηα ηνπο θαη αληί λα επηιχζνπλ ην πξφβιεκα, απιψο πξνζπαζνχλ λα απαιιαγνχλ απ‟ απηνχο κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν.
ηφρνο ηεο ζπγθεθξηκέλεο δηπισκαηηθήο εξγαζίαο είλαη ε δηεξεχλεζε ηεο
πθηζηάκελεο ζηεγαζηηθήο θαηάζηαζεο ησλ Ρνκά ζηελ Διιάδα, ησλ
ηξερνπζψλ πξαθηηθψλ εγθαηάζηαζεο Ρνκά, ν εηδηθφο ηξφπνο ζπλάξζξσζεο ησλ επί κέξνπο ηχπσλ εγθαηάζηαζεο κε ηα πξνβιήκαηα θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ, ηδίσο φζνλ αθνξά ζηελ πγηεηλή, ζηελ απαζρφιεζε, ζηελ εθπαίδεπζε, ηε ζπκκεηνρή ζηε δεκφζηα δσή, αλαδεηθλχνληαο ηα πξνβιήκαηα ζρεηηθά κε ηελ πξφζβαζε ηνπο ζε γε θαη ηδηνθηεζία αιιά θαη ην ππάξρνλ λνκηθφ πιαίζην γηα ηε γεληθφηεξε θνηλσληθή ηνπο έληαμε. Σέινο επηρεηξείηαη κηα πεξαηηέξσ εκβάζπλζε ζηελ νηθηζηηθή θαηάζηαζε ηεο ελ ιφγσ κεηνλφηεηαο ζε ζπγθεθξηκέλν ρψξν δηακνλήο ηνπο ζηελ πεξηνρή ηνπ Γήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο.
Abstract
Gypsies, or Roma, members of the largest and the most wronged you transnational minority in Europe, traditionally nomadic people who are now in a large percentage of the limits of integration in societies where they live. It is also the traditional victim of extreme racist prejudices about the philosophy, lifestyle and choices in their communities. Their fundamental rights violated and continue to be violated systematically in all states. The immense problems of Roma around the world began only recently made public and addressed, namely the last decade.
A specific issue of establishment of the Roma is the area where mainly concentrated while the axis around which revolves the key problems of social integration and participation of this sensitive part of the population. It also recognizes the most practical and the Greek government as the only two substantial national positive actions for Roma, who have so far been partially developed and developed the "Integrated Action Plan" and the housing rehabilitation loan program, also just focus on the issue of the installation.
The Roma access to basic rights and ownership of land and living conditions in the camps are appalling by any standards. Gypsies living in shacks in the garbage, no water, toilets, light at the mercy of weather and epidemics. So the gypsy camps are sources of contamination and delinquency with the result that Roma residents to consider the presence of Gypsies shame and degradation for the region and to seek any excuse to drive them out of there. The state and municipal authorities shall also charge the Roma living in the boundaries and instead resolve the problem, just trying to get rid of them in any way.
The aim of particular diplomatic work is to investigate the current housing situation of Roma in Greece, the current installation practices Roma, the specific manner of articulation of the various types of installation problems with social exclusion, particularly with regard to health, employment, education, participation in public life, highlighting the problems related to their access to land and property and the existing legal framework for the overall social integration. Finally an attempt to further deepening housing situation of the minority in a particular place of residence in the municipality of Santa Barbara.
Πεξηερόκελα 1. 2.
ΕΤΡΩΠΗ ΚΑΙ ΡΟΜΑ ........................................................................................1 ΟΙ ΜΕΣΑΚΙΝΗΕΙ ΣΩΝ ΡΟΜΑ Ε ΠΑΓΚΟΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ...................6 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5
3.
ΙΣΟΡΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ........................................................................................... 6 Ανάμεςα ςτουσ άλλουσ .................................................................................................... 9 ΟΙ ΡΟΜΑ ΣΗΝ ΕΤΡΩΠΗ ................................................................................................. 12 Η ΕΜΦΑΝΙΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ........................................................................ 13 ΤΧΕΣΙΜΟ ΡΟΜΑ ΜΕ ΣΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ...................................................... 17
ΚΑΣΑΓΡΑΥΗ ΣΗ ΚΑΣΑΣΑΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ .......... 22 3.1
ΑΠΑΧΟΛΗΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΑΦΑΛΙΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ................................................... 22 3.1.1 Θ ΘΕΣΘ ΤΩΝ ΤΣΙΓΓΑΝΩΝ ΣΕ ΜΙΑ ΕΞΕΛΙΣΣΟΜΕΝΘ ΑΓΟΑ ΕΓΑΣΙΑΣ .......................... 23 3.1.2 ΟΙ ΚΥΙΕΣ ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΑΡΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΑΡΟ ΤΘΝ ΑΓΟΑ ΕΓΑΣΙΑΣ ............................................................................................................................... 24 3.2 ΣΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ ΣΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΤΗ ΚΑΙ Η ΘΕΗ ΣΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΜΕ ΠΟΛΙΣΙΜΙΚΕ ΙΔΙΑΙΣΕΡΟΣΗΣΕ, ΕΙΔΙΚΟΣΕΡΑ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ................................................................. 27 3.2.1 OI ΑΙΤΙΕΣ ΤΟΥ ΕΚΡΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΑΡΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΤΣΙΓΓΑΝΟΡΑΙΔΩΝ ..................... 28 3.3 ΣΟ ΤΣΗΜΑ ΤΓΕΙΑ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ Ο ΤΧΕΣΙΜΟ ΣΟΤ ΜΕ ΣΟΤ ΡΟΜΑ .............. 29 3.3.1 ΚΑΛΥΨΘ ΤΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ ΣΕ ΥΡΘΕΣΙΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΣΙΓΓΑΝΙΚΟ ΡΛΘΘΥΣΜΟ ΣΤΘΝ ΕΛΛΑΔΑ................................................................................................................... 31 3.4 ΧΕΕΙ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΜΕ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΣΟΤ ΚΡΑΣΟΤ ................................................... 32 3.5 ΣΑ ΑΣΙΚΟΔΗΜΟΣΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΣΩΝ ΣΙΓΓΑΝΩΝ .................................................. 37 3.5.1 Θ ΑΝΤΙΔΑΣΘ ΤΩΝ ΤΟΡΙΚΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ................................................................ 38
4.
Η ΜΕΛΕΣΗ ΣΩΝ ΣΕΓΑΣΙΚΩΝ ΤΝΘΗΚΩΝ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ............................................................................. 41 4.1
ΘΕΩΡΗΣΙΚΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ ................................................................................................. 42 4.1.1 ΤΑ ΕΙΔΘ ΚΑΤΑΛΥΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΟΜΑ ....................................................................... 42 4.1.2 ΤΑΞΙΝΟΜΘΣΘ ΤΩΝ ΚΕΛΥΦΩΝ.................................................................................. 43 4.2 ΜΕΛΕΣΗ ΣΩΝ ΧΩΡΩΝ ΔΙΑΜΟΝΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ................................................................ 47 4.2.1 ΚΑΤΑΓΑΦΘ ΧΩΩΝ ΔΙΑΜΟΝΘΣ ΟΜΑ ................................................................... 47 4.2.2 ΧΩΟΤΑΞΙΚΘ ΚΑΤΑΝΟΜΘ ΤΩΝ ΧΩΩΝ ΔΙΑΜΟΝΘΣ ................................................. 49 4.2.3 ΡΟΒΛΘΜΑΤΑ ΤΘΣ ΧΩΟΘΕΤΘΣΘΣ ΤΩΝ ΧΩΩΝ ΔΙΑΜΟΝΘΣ ................................... 51 4.2.4 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΥΡΟΔΟΜΕΣ ΣΤΟΥΣ ΧΩΟΥΣ ΔΙΑΜΟΝΘΣ ................................................... 54 4.2.5 ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ........................................................................................ 56 4.3 ΟΙ ΧΩΡΟΙ ΔΙΑΜΟΝΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΟ ΝΟΜΟ ΑΣΣΙΚΗ .................................................. 59 4.3.1 ΕΥΕΣΘ ΚΑΙ ΡΕΙΓΑΦΘ ΤΩΝ ΧΩΩΝ ΔΙΑΜΟΝΘΣ ΤΩΝ ΟΜΑ ΑΤΤΙΚΘΣ .................... 60 Χαλάνδρι-Νομιςματοκοπείο............................................................................60 Ηεφφρι-Αυλίηα.................................................................................................61 Αςπρόπυργοσ-Νζα Ηωι ...................................................................................62 Σπάτα-Αττικι Οδόσ..........................................................................................63 Αγία Βάρβαρα .................................................................................................64 Μζγαρα-Βλυχόσ ..............................................................................................64 4.4 ΟΙΚΙΣΙΚΕ ΜΕΣΕΓΚΑΣΑΣΑΕΙ ΣΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΘΙΓΓΑΝΩΝ.......................................... 66 4.5 ΣΕΓΑΣΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΣΑ ΣΩΝ ΡΟΜΑ .......................................................................... 68 Ζλλειψθ ςτζγθσ ...............................................................................................68 Ανεπάρκεια ςτεγαςτικοφ κελφφουσ ................................................................68 Ρολεοδομικό κακεςτϊσ ..................................................................................68 Ιδιοκτθςιακό κακεςτϊσ ...................................................................................69 Ελλιπισ τεχνικι και κοινωνικι υποδομι ..........................................................69 Ζλλειψθ χϊρων υποδοχισ μετακινοφμενων ....................................................69 Αδυναμία πρόςβαςθσ ςτουσ μθχανιςμοφσ ςτεγαςτικισ αρωγισ......................69 Αςφάλεια ςτζγθσ ............................................................................................69 Κοινωνικι απόρριψθ .......................................................................................70 Θ ςτεγαςτικι κατάςταςθ .................................................................................70 4.6 Ο ΣΡΟΠΟ ΕΝΣΑΞΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΟ ΤΣΗΜΑ ΣΕΓΑΣΙΚΩΝ ΕΝΙΧΤΕΩΝ .................. 72
5.
ΟΙ ΡΟΜΑ ΚΑΙ Ο ΑΛΛΗΛΟΤΦΕΣΙΜΟ ΣΟΤ ΜΕ ΣΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ..................................................................................................... 75 5.1
Γενικά Για Σον Δήμο Αγίασ Βαρβάρασ............................................................................. 75
5.2
Χωροταξική οργάνωςη – Βαςικζσ χρήςησ γησ ................................................................ 78 5.2.1 Χϊροι πραςίνου ...................................................................................................... 79 5.2.2 Κοινόχρθςτοι και κοινωφελείσ χϊροι ...................................................................... 79 5.2.3 Αςυμβατότθτεσ χριςεων......................................................................................... 80 5.2.4 Θεςμικό πλαίςιο οικιςτικισ ανάπτυξθσ ................................................................... 80 5.2.5 Ιςόρροπθ οικιςτικι ανάπτυξθ ................................................................................. 81 5.2.6 Συμπζραςμα ........................................................................................................... 82 5.3 ΠΟΛΕΟΔΟΜΙΚΗ ΟΡΓΑΝΩΗ ............................................................................................ 83 5.3.1 Χαρακτιρασ Δομθμζνου Ρεριβάλλοντοσ ................................................................. 83 ΤΙΜΘ ΟΙΚΟΡΕΔΟΥ (Τ.Ο.) ..................................................................................85 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΘΣ ΟΙΚΟΡΕΔΟΥ (Σ.Ο.) .....................................................................85 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΘΣ ΑΞΙΟΡΟΙΘΣΘΣ ΟΙΚΟΡΕΔΟΥ (Σ.Α.Ο.)............................................85 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΘΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΘΣ ΙΣΟΓΕΙΟΥ (Κ) ..................................................85 ΤΙΜΕΣ ΗΩΝΩΝ (Τ.Η.) - ΡΕΙΓΑΦΘ ...................................................................85 ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΘΣ ΕΜΡΟΙΚΟΤΘΤΑΣ ......................................................................86 5.3.2 Ανάλυςθ χαρακτθριςτικϊν δόμθςθσ ....................................................................... 87 5.4 Σεχνική υποδομή ............................................................................................................ 90 5.4.1 Οδικό δίκτυο ........................................................................................................... 90 5.4.2 Ρεηοδρόμια ............................................................................................................. 90 5.4.3 Δίκτυο φδρευςθσ..................................................................................................... 90 5.4.4 Διαχείριςθ απορριμμάτων ...................................................................................... 90 5.4.5 Αποχζτευςθ ακακάρτων.......................................................................................... 91 5.4.6 Αποχζτευςθ όμβριων .............................................................................................. 91 5.4.7 Ενζργεια ................................................................................................................. 91
6.
ΟΙ ΡΟΜΑ ΚΑΙ Ο ΑΛΛΗΛΟΤΦΕΣΙΜΟ ΣΟΤ ΜΕ ΣΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ..................................................................................................... 92 6.1 6.2
ΠΛΗΘΤΜΙΑΚΑ-ΔΗΜΟΓΡΑΦΙΚΑ ΧΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΡΟΜΑ .............................................. 92 ΕΙΔΟ ΑΠΑΧΟΛΗΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ .................................. 98 6.2.1 Θ ΑΣΦΑΛΙΣΘ ΤΩΝ ΟΜΑ ΑΓΙΑΣ ΒΑΒΑΑΣ ............................................................... 99 6.2.2 ΛΘΨΘ ΕΡΙΔΟΜΑΤΩΝ ΡΟΝΟΙΑΣ ΑΡΟ ΟΜΑ ........................................................ 100 6.3 Η ΚΑΣΑΣΑΗ ΤΓΕΙΑ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ................................. 101 6.4 ΣΕΓΑΣΙΚΗ ΚΑΣΑΣΑΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΟΤ ΔΗΜΟΤ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ............................ 102 6.4.1 ΤΥΡΟΣ ΚΑΙ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΚΑΤΟΙΚΙΑΣ ΟΜΑ ΑΓΙΑΣ ΒΑΒΑΑΣ ..................................... 102 6.4.2 ΑΝΑΛΥΣΘ ΟΙΚΙΣΤΙΚΘΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΘΣ ΤΩΝ ΟΜΑ ΤΟΥ ΔΘΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΒΑΒΑΑΣ ....... 106 Ριλοτικό πρόγραμμα κα μεταμορφϊςει προςφυγικζσ κατοικίεσ ςτθν Αγία Βαρβάρα .................................................................................................... 117 6.4.3 Ρρόγραμμα ςτεγαςτικισ δανειοδότθςθσ............................................................... 120
7.
ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ-ΜΕΣΡΑ ........................................................................ 122 7.1
8. 9. 10.
ΑΝΑΛΤΗ ΣΗ ΤΠΑΡΧΟΤΑ ΣΕΓΑΣΙΚΗ ΚΑΣΑΣΑΗ ΕΛΛΗΝΩΝ ΡΟΜΑ .................. 122 7.1.1 ΤΙ ΜΡΟΕΙ ΚΑΙ ΤΙ ΡΕΡΕΙ ΝΑ ΓΙΝΕΙ ΓΙΑ ΤΘΝ ΣΤΕΓΑΣΤΙΚΘ ΔΥΝΑΤΟΤΘΤΑ ΤΩΝ ΟΜΑ 133
ΓΕΝΙΚΟ ΤΜΠΕΡΑΜΑ ............................................................................. 135 ΕΠΙΛΟΓΟ .................................................................................................... 137 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ............................................................................................ 139
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
1.
Ευρώπη και Ρομά
Η θνηλσληθή έληαμε θαη ε αληηκεηώπηζε ηνπ θαηλνκέλνπ ηνπ θνηλσληθνύ απνθιεηζκνύ θαη ηεο θηώρεηαο απνηεινύλ βαζηθή πξνηεξαηόηεηα πνιηηηθήο όισλ ησλ θξαηώλ κειώλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο. Η θνηλσληθή έληαμε θαη ε ηζόηηκε κεηαρείξηζε ησλ νκάδσλ κε πνιηηηζκηθέο ηδηαηηεξόηεηεο ζπληζηνύλ ηδηαίηεξε πξόθιεζε γηα ηελ Πνιηηεία, δεδνκέλνπ όηη ε εμαζθάιηζε ηόζν ηεο αξκνληθήο ζπλύπαξμεο εληόο ηνπ επξύηεξνπ θνηλσληθνύ ηζηνύ - κε όξνπο δηθαηνζύλεο θαη δεκνθξαηίαο, όζν θαη ηνπ ζεβαζκνύ ηεο πξνζσπηθόηεηαο, είλαη αλαγθαία πξναπαηηνύκελα γηα ηελ θνηλσληθή ζπλνρή θαη επεκεξία. Σα θξάηε θαη νη ζεζκνί ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο έρνπλ απφ θνηλνχ ηνλ ζηφρν λα βειηηψζνπλ ηελ θνηλσληθή έληαμε αιιά θαη ηελ ζηεγαζηηθή θαηάζηαζε ησλ Ρνκά ρξεζηκνπνηψληαο φια ηα κέζα θαη ηηο πνιηηηθέο γηα ηηο νπνίεο δηαζέηνπλ ηελ αληίζηνηρε αξκνδηφηεηα. Ζ Δπξσπατθή Έλσζε έρεη δηακνξθψζεη έλα ηζρπξφ λνκηθφ πιαίζην γηα ηελ θαηαπνιέκεζε ησλ δηαθξίζεσλ θαηά ησλ Ρνκά, ην νπνίν βαζίδεηαη, κεηαμχ άιισλ, ζην άξζξν 13 ηεο πλζήθεο γηα ηελ Δπξσπατθή Κνηλφηεηα θαη ζηελ νδεγία 2000/43/EΚ γηα ηε θπιεηηθή ηζφηεηα. Σα θξάηε κέιε ππνρξενχληαη λα ζεβαζηνχλ θαη λα εθαξκφζνπλ απηέο ηηο νδεγίεο ζηηο εζληθέο ηνπο λνκνζεζίεο. Σαπηφρξνλα, πάγηα εληνιή ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο είλαη ε ελζάξξπλζε ηεο ρξήζεο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο απφ ηα θξάηε κέιε ηεο κε ζθνπφ ηε ζηήξημε ηεο έληαμεο ησλ Ρνκά. Ζ επξσπατθή απηή δηαδηθαζία έρεη ηελ ππνζηήξημε ηνπ δηθηχνπ EURoma πνπ απνηειείηαη απφ εθπξνζψπνπο 12 θξαηψλ κειψλ, κε ζθνπφ ηελ πξνψζεζε ηεο ρξήζεο ησλ Γηαξζξσηηθψλ Σακείσλ, ηελ ελίζρπζε θαη πξνψζεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο ησλ πνιηηηθψλ πνπ ζηνρεχνπλ ζηνπο Ρνκά θαη ηελ πξνψζεζε ηεο θνηλσληθήο ηνπο έληαμεο. πκπεξαζκαηηθά ε Δπξσπατθή Έλσζε αλαιακβάλεη δξάζε γηα ηελ
1
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
πξνψζεζε ηεο έληαμεο ησλ Ρνκά. Απαξαίηεηεο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηηο αθφινπζεο πηπρέο ηεο δξάζεο: Πνιηηηθέο θαη πξνγξάκκαηα ρξεκαηνδφηεζεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο πνπ αθνξνχλ ηελ έληαμε ησλ Ρνκά (εθπαίδεπζε, απαζρφιεζε, πγεία, θαηαπνιέκεζε ησλ δηαθξίζεσλ, θνηλσληθή έληαμε) Οη Δπξσπατθέο χλνδνη Κνξπθήο γηα ηνπο Ρνκά Ζ Δπξσπατθή Πιαηθφξκα γηα ηελ έληαμε ησλ Ρνκά Έξεπλα θαη κειέηεο γηα ηνπο Ρνκά πλεξγαζία κε ηελ θνηλσλία ησλ πνιηηψλ ησλ Ρνκά θαη δηεζλείο νξγαληζκνχο Οη ρψξεο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαινχληαη λα θάλνπλ κεγαιχηεξε ρξήζε ησλ δηαζέζηκσλ επξσπατθψλ θνλδπιίσλ κε ζηφρν ηελ θνηλσληθή έληαμε ησλ Ρνκά. Μεηά ηηο δηεπξχλζεηο ηνπ 2004 θαη ηνπ 2007 πξνο ηελ Αλαηνιηθή θαη Κεληξηθή Δπξψπε, ν αξηζκφο ησλ Ρνκά πνπ δνπλ ζηα θξάηε ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο απμήζεθε ζεκαληηθά. ήκεξα νη θνηλφηεηεο ησλ Ρνκά αξηζκνχλ 10 έσο 12 εθαηνκκχξηα πεξίπνπ άηνκα, γεγνλφο πνπ ηηο θαζηζηά κία απφ ηηο κεγαιχηεξεο εζληθέο κεηνλφηεηεο ζηελ Δπξσπατθή Έλσζε. Σν κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ Ρνκά δνπλ ζε ζπλζήθεο θηψρεηαο θαηά βάζε ζην πεξηζψξην ηεο επξσπατθήο θνηλσλίαο. Έρνπλ πνιχ πεξηνξηζκέλε πξφζβαζε ζηελ εθπαίδεπζε, ηελ απαζρφιεζε θαη ηελ βαζηθή πγεηνλνκηθή πεξίζαιςε , πξφθεηηαη γηα έλαλ θαχιν θχθιν απφ ηνλ νπνίν είλαη δχζθνιν λα βγνπλ. Ζ Δπξσπατθή Δπηηξνπή θαηάξηηζε εηδηθφ πξφγξακκα θαη ελζαξξχλεη ηα θξάηε κέιε λα θάλνπλ κεγαιχηεξε ρξήζε ησλ ζρεηηθψλ θνλδπιίσλ πνπ αθνξνχλ ηνπο Ρνκά γηα λα εμαιεηθηνχλ πιήξσο ηα ζεκαληηθφηεξα εκπφδηα ζηα νπνία πξνζθξνχεη ε έληαμε ησλ Ρνκά. Έλα ζεκαληηθφ εξγαιείν είλαη ην Δπξσπατθφ Κνηλσληθφ Σακείν, κε πξνυπνινγηζκφ 12 δηζ. επξψ πεξίπνπ, πνπ αληηζηνηρεί ζην 10% ηνπ θεληξηθνχ πξνυπνινγηζκνχ ηεο ΔΔ. Σν ηακείν απηφ ρξεκαηνδνηεί πξνγξάκκαηα πνπ ζηνρεχνπλ ζηε βειηίσζε ηεο θνηλσληθήο ζπλνρήο ζηελ Έλσζε. Ζ δεχηεξε ζχλνδνο θνξπθήο γηα ηνπο Ρνκά κε αθνξκή ηνλ ενξηαζκφ
2
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
σο Παγθφζκηαο Ζκέξαο ηνπο ηεο 8 Απξηιίνπ, πνπ θαζηεξψζεθε ηελ ίδηα εκεξνκελία ηνπ 1971 ζην Πξψην Παγθφζκην πλέδξηφ ηνπο ζην Λνλδίλν θαη έζεζε ηηο βάζεηο γηα ηε δηεθδίθεζε ησλ δηθαησκάησλ ηνπο απφ ηε δηεζλή θνηλφηεηα. Ζ δεχηεξε ζχλνδνο πξαγκαηνπνηήζεθε ζηελ Κφξδνβα ηεο Ηζπαλίαο, θαη έδσζε ηελ επθαηξία λα εμεηαζζεί ε κέρξη ζήκεξα πξφνδνο θαη λα ζπδεηεζεί ε λέα ζηξαηεγηθή ηεο Δπηηξνπήο. ηε ζχλνδν απηή ζπκκεηείραλ εθπξφζσπνη ησλ ζεζκηθψλ νξγάλσλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο, θξαηψλ κειψλ θαη νξγαλψζεσλ ηεο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ, ζπκπεξηιακβαλνκέλσλ νκάδσλ Ρνκά. Δπηπξφζζεηα παξεπξεζήθαλ ν δηεπζπληήο ηεο Παγθφζκηαο Σξάπεδαο Theodore Ahlers θαη ν επελδπηηθφο ηξαπεδίηεο θαη θηιάλζξσπνο Σδνξηδ φξνο. ηελ αηδέληα ηεο ζπλφδνπ πεξηιήθζεθε επίζεο ε εθαξκνγή απφ ηα θξάηε κέιε ηεο λνκνζεζίαο ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο θαηά ησλ δηαθξίζεσλ θαη ηνπ ξαηζηζκνχ. Ζ Δπηηξνπή θίλεζε λνκηθή δηαδηθαζία θαηά 24 θξαηψλ κειψλ πνπ αζέηεζαλ ηηο ππνρξεψζεηο ηνπο ζηνλ ζπγθεθξηκέλν ηνκέα. Απφ ηηο ππνζέζεηο απηέο νη 12 βξίζθνληαη ζε εμέιημε. Ζ κεγάιε ζεκαζία απηήο ηεο λνκνζεζίαο έγηλε θαλεξή θαη θαηαλνεηή ζε έξεπλα πνπ πξαγκαηνπνίεζε ν Οξγαληζκφο Θεκειησδψλ Γηθαησκάησλ ηεο Δπξσπατθήο Έλσζεο ην 2009. Πεξηζζφηεξνη απφ ηνπο κηζνχο Ρνκά πνπ πήξαλ κέξνο ζηελ έξεπλα δήισζαλ φηη είραλ ππνζηεί θάπνηα κνξθή επηιεθηηθήο κεηαρείξηζεο κέζα ζηνπο πξνεγνχκελνπο 12 κήλεο. Οη Ρνκά καο είλαη γλσζηνί σο: α) Ρνκ, πνπ ζεκαίλεη ζηε γιψζζα ηνπο “άληξαο” ή “ζχδπγνο”, β) Σζηγγάλνη ή Αζίγγαλνη, πνπ ζεκαίλεη “αλέγγηρηνη” ( απφ ηελ νλνκαζία ηεο ρακειφηεξεο ηλδνπηζηηθήο θάζηαο, απφ ηελ νπνία πηζαλνινγείηαη φηη πξνήιζαλ) θαη εηπκνινγείηαη απφ ην ζηεξεηηθφ α- θαη ην ξήκα «ζηγγάλσ», δειαδή “αγγίδσ”, γ)ίλη(εδ)εο ή ίληνη, πξνθαλψο απφ ην «Ηλδνί», δ) Γχθηνη, απφ παξαθζνξά ηεο ιέμεο “Αηγχπηηνη” θαη ε) Καηζίβεινη, απφ ηελ παιηά ηηαιηθή ιέμε «cattivello», πνπ ζεκαίλεη ην ζθιάβν, ην δπζηπρή, ην δεηηάλν (απφ ην captivus: αηρκάισηνο). Μεηαμχ ηνπο απνθαινχληαη “Μειειέ” (ιαφο καχξνο), “Μαλνχρ” (άλζξσπνο) θαη “ίληε“, ελψ ηνπο κε ηζηγγάλνπο νλνκάδνπλ Μπαιακφο. . Οη Ρνκά ππνινγίδνληαη ζε πεξίπνπ 15 εθαηνκκχξηα παγθνζκίσο, κε ηα
3
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
10 -12 εθαηνκκχξηα ζηελ Δπξψπε. Πξφθεηηαη δειαδή γηα ηε κεγαιχηεξε δηαθξαηηθή κεηνλφηεηα ηεο Γεξαηάο Ζπείξνπ. ηελ Διιάδα δνπλ 250.000 – 300.000, κεηαθηλνχκελνη θαη εγθαηεζηεκέλνη καδί. Καλείο δελ ηνπο δηεθδηθεί γηα δηθνχο ηνπ, εθηφο απφ ηνπο κνπζνπικάλνπο Ρνκά ηεο Γπηηθήο Θξάθεο, πνπ πξνζπαζεί λα ηνπο πξνζεηαηξηζηεί ε Σνπξθία, γηα επλφεηνπο ιφγνπο. Οη Ρνκά, φπσο ππνζηεξίδεηαη, είλαη έλαο θαηά βάζε λνκαδηθφο ιαφο κε Ηλδηθή θαηαγσγή, πνπ πέξαζε γχξσ ζην 1000 κ.Υ ζην Βπδάληην ζε δχν ηζρπξά ξεχκαηα∙ ηo έλα απφ ην βνξά, κέζσ Ηξάλ – Αξκελίαο – Καπθάζνπ – Θξάθεο, θαη ην άιιν απφ ην λφην, κέζσ Αηγχπηνπ. Μεηά ηελ θαηάθηεζε ηνπ Βπδαληίνπ απφ ηνπο Οζσκαλνχο άξρηζαλ λα απιψλνληαη
ζ‟ φιε ηελ Δπξψπε θαη
αξγφηεξα ζην Νέν Κφζκν. Ζ πξψηε ηζηνξηθή αλαθνξά γηα ηνπο Ρνκά γίλεηαη απφ ηνλ Ζξφδνην, πνπ αλαθέξεη ην ιαφ ησλ “ηγχλσλ”. Ζ καθξφρξνλε πνξεία ησλ Ρνκά ήηαλ κηα αδηάθνπε ηαιαηπσξία. Γη‟ απηφ θαη ε ηζηνξία ηνπο ζα κπνξνχζε λα είλαη ε ηζηνξία ησλ δησγκψλ ηνπο, κε απνθνξχθσκα ην θεθάιαην ηνπ “ιεζκνλεκέλνπ” νινθαπηψκαηφο ηνπο θαηά ην Β‟ Παγθφζκην Πφιεκν. Τπνινγίδεηαη φηη 400.000 – 600.000 εθηειέζηεθαλ
απφ
ηνπο
Ναδί ηελ πεξίνδν
εθείλε
ζηα
Ρνκά
ζηξαηφπεδα
ζπγθεληξψζεσο.
ΔΗΚΟΝΑ 1.1: ΑΡΥΗΚΟΗ ΚΑΣΑΤΛΗΜΟΗ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ: WWW.KATHIMERINI.GR
4
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 1.2: ΑΡΥΗΚΟΗ ΚΑΣΑΤΛΗΜΟΗ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ: WWW.KATHIMERINI.GR
5
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
2.
ΟΙ ΜΕΣΑΚΙΝΗΕΙ ΣΩΝ ΡΟΜΑ Ε ΠΑΓΚΟΜΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ
Η θαηαγξαθή ηεο ηζηνξίαο ησλ Ρνκά απνηειεί γηα ηνπο ηζηνξηνγξάθνπο έλα δεηνύκελν. Μηα δσή γεκάηε κεηαθηλήζεηο θαη δηώμεηο, εκπνδίδεη ηελ δεκηνπξγία ζηεγαζηηθήο ζπλείδεζεο αιιά θαη ησλ αλαγθαίσλ νηθηζηηθώλ ζπλζεθώλ.
2.1
ΗΣΟΡΗΚΖ ΠΟΡΔΗΑ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Ζ θαηαγξαθή ηεο ηζηνξίαο ησλ Ρνκά απνηειεί γηα ηνπο ηζηνξηνγξάθνπο
θαη ηνπο αζρνινχκελνπο κε ην ζέκα αθφκε θαη ζήκεξα θαη παξά ηηο ηεξάζηηεο πξνφδνπο πνπ έρνπλ γίλεη πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή ηνλ ηειεπηαίν αηψλα έλα δεηνχκελν. Καη ν ιφγνο είλαη απινχζηαηνο, νη Ρνκά απνηεινχλ έλα ζχλνιν πιεζπζκψλ πνπ δνχζε θαη δεη ζε θαηάζηαζε πιήξνπο πξνθνξηθήο παξάδνζεο. Ό,ηη γλσξίδνπκε γηα ην παξειζφλ ησλ Ρνκά πξνέξρεηαη απφ θάπνηα γξαπηά πνπ αλαθέξνληαη έκκεζα ή θαη επθαηξηαθά ζ‟ απηνχο αιιά θαη απφ ηηο έξεπλεο πνπ έρνπλ γίλεη πάλσ ζηε γιψζζα ηνπο. Ζ κέρξη ζηηγκήο ινηπφλ βαζηθή γισζζνινγηθή θαηαξρήλ θαη δεπηεξεπφλησο ηζηνξηθή έξεπλα έρεη θηάζεη λα μεθαζαξίζεη θάπνηνπο κχζνπο θαη θάπνηεο ηζηνξηθέο παξαδφζεηο πνπ θαηά βάζε αλαθέξνληαη ζηνπο ηφπνπο θαηαγσγήο ηνπο θαη ζηελ πνξεία πνπ αθνινχζεζαλ κέζα ζην ρξφλν. Τθίζηαληαη φκσο αθφκε πνιιά ζέκαηα πνπ αθνξνχλ ηελ θαηαγσγή ηνπο θαη ηελ ηζηνξία ηνπο πνπ παξακέλνπλ αξθεηά αδηεπθξίληζηα. Οξηζκέλνη απφ ηνπο κχζνπο θαη ηηο παξαδφζεηο απηέο ηνπο ζεσξνχζαλ απφγνλνπο ηνπ Κάηλ, άιινη ηνπνζεηνχζαλ έλα κέξνο ηνπιάρηζηνλ απφ απηνχο, ηνπο Γχθηνπο, σο ηφπν
θαηαγσγή ηνπο ηελ
Αίγππην, άιινη ηε Ρνπκαλία. Μφιηο ζηα ηέιε ηνπ 18νπ αηψλα νη γισζζνιφγνη αλαθάιπςαλ ηελ ηλδηθή θαηαγσγή ηεο γιψζζαο ησλ Ρνκά, ηεο ξνκαλί ή ξνκαλέο, θαη ππέζεζαλ
κε
βάζε
ηα
γισζζνινγηθά
θξηηήξηα
ηελ
έλαξμε
6
ηεο
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
κεηαλαζηεπηηθήο ηνπο πνξείαο. Ζ ξνκαλί βξέζεθε φηη κνηάδεη ζην ιεμηιφγην θαη ηε
κνξθνινγία
κε ηε ζαλζθξηηηθή
θαη κε γισζζηθέο κνξθέο πνπ
ρξεζηκνπνηνχληαη ζηε βφξεηα Ηλδία, φπσο ηα ρίληη, ηα λεπάιη, ηελ παληδάκπη θ.ά. ήκεξα ινηπφλ ζεσξείηαη βέβαην φηη νη Ρνκ κε ηηο δηάθνξεο νλνκαζίεο πνπ ηνπο δφζεθαλ θαη ηνπο δίλνληαη θαηά πεξηνρή (Σζηγγάλνη, Γχθηνη, ίληη, Καιφ, Μαλνχο θ.ά.) πξνέξρνληαη απφ ηελ πεξηνρή ηεο δπηηθήο Ηλδίαο θαη πην ζπγθεθξηκέλα απφ ηελ πεδηάδα ηνπ ηλη, ζηα βνξεηνδπηηθά ηεο Ηλδίαο θαη φηη άξρηζαλ λα εγθαηαιείπνπλ απηήλ ηελ πεξηνρή γχξσ ζηα 1000 κ.Υ. χκθσλα κε ηηο απφςεηο νξηζκέλσλ ηζηνξηθψλ ππάξρεη θαη έλα δηάζηεκα πξντζηνξίαο, ζα κπνξνχζε λα πεη θαλείο, πνπ αθνξά ηηο κεηαθηλήζεηο ησλ νκάδσλ ησλ Ρνκά. Απηή ε πξντζηνξία πνπ ηνπνζεηείηαη κεηαμχ 3νπ θαη 10νπ κ.Υ. αη., πεξίνδνο θαηά ηελ νπνία νξηζκέλνη πιεζπζκνί απφ ηα βφξεηα ηεο Ηλδίαο κεηαθηλήζεθαλ θαη εγθαηαζηάζεθαλ, αξρηθά γηα νηθνλνκηθνχο αιιά αξγφηεξα θαη γηα πνιηηηθνχο ιφγνπο, ζηελ Πεξζία θαη έδεζαλ εθεί αξρηθά ππφ πεξζηθή θαη αξγφηεξα ππφ αξαβηθή εμνπζία θαη δηακφξθσζαλ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ κηα πιεζπζκηαθή νκάδα κε δηαθνξεηηθά απφ ηνλ ππφινηπν πιεζπζκφ πνιηηηζηηθά
θαη
θνηλσληθά
ραξαθηεξηζηηθά.
Πνιιά
κέιε
απηήο
ηεο
πιεζπζκηαθήο νκάδαο, θαζψο θαη άηνκα απφ ηε βφξεηα Ηλδία, άξρηζαλ λα κεηαλαζηεχνπλ γχξσ ζην 1000 κ.Υ. πξνο ηα βνξεηνδπηηθά. Τπάξρνπλ θαη απφςεηο πνπ ππνζηεξίδνπλ πσο θάπνηα νκάδα θηλήζεθε πξνο ηα λνηηναλαηνιηθά. Χο πξψηνο ζηαζκφο ηεο θχξηαο κεηαλάζηεπζεο ησλ Ρνκά πξνο ηα βνξεηνδπηηθά αλαθέξεηαη ε Αξκελία, φπνπ θαίλεηαη φηη ε δηακνλή ηνπο ππήξμε καθξφρξνλε. χκθσλα κε πιεξνθνξίεο Ρνκ εκθαλίδνληαη ζηελ Κσλζηαληηλνχπνιε γχξσ ζηα κέζα ηνπ 11νπ αη. κ.Υ. θαη ηνπο απνδίδεηαη ε νλνκαζία «Αζίγγαλνη», γηαηί ηαπηίζηεθαλ απφ ηε Xξηζηηαληθή Δθθιεζία κε κηα γλσζηή ζην Βπδάληην αίξεζε, ηνπο Αζίγγαλνπο. Σν Βπδάληην αιιά θαη αξγφηεξα ε Οζσκαληθή Απηνθξαηνξία γίλεηαη ν ρψξνο φπνπ κεηαλαζηεχνπλ κεηαθηλνχκελνη κεγάινη πιεζπζκνί Ρνκά. Δγθαζίζηαληαη επίζεο γηα κεγάια ή θαη κηθξά δηαζηήκαηα ζε πνιιέο πεξηνρέο ηεο βπδαληηλήο απηνθξαηνξίαο πνπ ζήκεξα είλαη ειιεληθέο. Αθνχ έκεηλαλ αξθεηά ρξφληα ζηα Βαιθάληα, θάπνηεο νκάδεο άξρηζαλ λα κεηαθηλνχληαη πξνο
7
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ηε δπηηθή θαη ηε βφξεηα Δπξψπε. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ 15νπ αη. κ.Υ. εκθαλίδνληαη αξρηθά ζηε Γεξκαλία θαη ηελ Οπγγαξία, φπνπ ν απηνθξάηνξαο ηγηζκνχλδνο ηνπο έδσζε επηζηνιέο πξνζηαζίαο γηα λα κπνξνχλ λα κεηαθηλνχληαη ειεχζεξα
ζε
δηάθνξεο
πεξηνρέο
ηεο
απζηξννπγγξηθήο
απηνθξαηνξίαο ρσξίο πξνβιήκαηα απφ ηνπο κεραληζκνχο αζθαιείαο ησλ ρσξψλ πνπ επηζθέπηνληαλ. Υξεζηκνπνηψληαο απηέο ηηο επηζηνιέο είηε άιιεο πνπ θαηάθεξαλ λα απνθνκίζνπλ απφ άιινπο βαζηιηάδεο, αθφκε θαη απφ ηνλ ίδην ηνλ Πάπα, θαη πξνθαζηδφκελνη πνιιέο θνξέο ηνπο πξνζθπλεηέο θαηάθεξαλ λα πεξάζνπλ ζε πεξηνρέο ηεο ζεκεξηλήο Γαιιίαο (1419), ζηελ Οιιαλδία (1420), ζηηο Βξπμέιιεο (1420) θαη ζην Παξίζη (1427). Γηαζρίδνληαο απφ βνξξά πξνο λφην ηηο γαιιηθέο πεξηνρέο έθηαζαλ ζε πεξηνρέο ηεο Ηζπαλίαο γχξσ ζηα κέζα ηνπ 15νπ αη., ελψ ζηηο αξρέο ηνπ 16νπ αη. εκθαλίζηεθαλ θαη ζε πεξηνρέο ηεο Πνξηνγαιίαο. Καηά ηε δηάξθεηα ηνπ 16νπ αη., αθνχ φια ηα θξάηε ηεο λφηηαο θαη θεληξηθήο Δπξψπεο είραλ δερηεί πιεζπζκνχο ησλ Ρνκά, νη κεηαθηλήζεηο ηνπο άξρηζαλ λα θαηεπζχλνληαη πξνο ηε βφξεηα Δπξψπε. ηηο αξρέο ινηπφλ ηνπ 16νπ αη. εκθαλίζηεθαλ ζηε θσηία (1505) θαη ζηελ Αγγιία (1514) θαη πξνο ην ηέινο ηνπ ίδηνπ αηψλα ζηελ Οπαιία (1579). Σνλ ίδην αηψλα εκθαλίζηεθαλ θαη ζε άιιεο ρψξεο ηεο βφξεηα Δπξψπεο, φπσο ζηε Ρσζία, ζηε Γαλία (1505), ζηε νπεδία (1512), ζηε Ννξβεγία (1544), ζηε Φηιαλδία (1584), ζηελ Δζζνλία θαη ηελ Πνισλία. Ζ δηαζπνξά ησλ Ρνκά ζε φιε ηελ Δπξψπε θαίλεηαη λα νινθιεξψλεηαη ζηα ηέιε ηνπ 16νπ αη., ελψ ζηηο αξρέο ηνπ 18νπ αη. Ρνκά εκθαλίζηεθαλ θαη ζηηο αζηαηηθέο πεξηνρέο ηεο Ρσζίαο επηρεηξψληαο κάιηζηα λα πεξάζνπλ θαη ζηελ Κίλα. Ζ δηαζπνξά ησλ Ρνκά ζηελ Δπξψπε κπνξεί λα νινθιεξψζεθε ζηα ηέιε ηνπ 16νπ αη., αιιά νη κεγάιεο κεηαθηλήζεηο ηνπο ζπλερίζηεθαλ θαη ζπλερίδνληαη κέρξη ηηο κέξεο καο θαη νθείινληαη ζε δηάθνξνπο ιφγνπο πνπ έρνπλ λα θάλνπλ θαηά θχξην ιφγν κε ξαηζηζηηθέο ζπκπεξηθνξέο πνπ επηδεηθλχνληαη είηε απφ ηα επίζεκα φξγαλα ηνπ θξάηνπο κέζα ζηα φξηα ηνπ νπνίνπ δνπλ είηε απφ ηνπο πνιίηεο κε ηνπο νπνίνπο ζπκβηψλνπλ αιιά δεπηεξεπφλησο νθείινληαη θαη ζηε ζέιεζή ηνπο γηα θαιχηεξεο ζπλζήθεο δσήο. Λφγνη ινηπφλ ξαηζηζηηθήο ζπκπεξηθνξάο εθ κέξνπο ηνπ επίζεκνπ θξάηνπο
8
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
νδήγεζαλ νξηζκέλεο νκάδεο Ρνκά ηεο Ηζπαλίαο θαη ηεο Γαιιίαο λα θαηαθχγνπλ ην 17ν αη. ζηε Βφξεηα Ακεξηθή, νξηζκέλεο νκάδεο Ρνκά ηεο Πνξηνγαιίαο ηελ ίδηα επνρή λα θαηαθχγνπλ ζηελ Αγθφια, ζην Πξάζηλν Αθξσηήξην θαη ζηε Βξαδηιία. Σελ ίδηα επνρή νξηζκέλεο νκάδεο Ρνκά απφ ηε θσηία αλαγθάζηεθαλ λα θαηαθχγνπλ ζηελ Σδακάηθα γηα λα εξγαζηνχλ ζηηο θπηείεο. Αξγφηεξα, ηνλ 20ν αη. πνιιέο νηθνγέλεηεο Ρνκά ηεο Δπξψπεο κεηαλάζηεπζαλ κε ηε ζέιεζή ηνπο ζηηο Ζ.Π.Α., ζηνλ Καλαδά, ζηελ Αξγεληηλή θαη ηε Υηιή, φπνπ έδεζαλ θαη δνπλ νη απφγνλνί ηνπο κε παξφκνην ηξφπν πνπ δνπλ θαη νη Ρνκά ηεο Δπξψπεο, εμαζθνχλ πεξίπνπ ηα ίδηα επαγγέικαηα θαη παξνπζηάδνπλ παξφκνηεο θνηλσληθέο ζπκπεξηθνξέο. ην εζσηεξηθφ ηεο Δπξψπεο παξνπζηάζηεθαλ ηνπο ηειεπηαίνπο αηψλεο κεγάιεο κεηαλαζηεχζεηο Ρνκά. Οη πην πνιιέο φκσο κεηαλαζηεχζεηο παξνπζηάζηεθαλ ηνλ 20ν αη. θαη θπξίσο πξηλ, θαηά ηε δηάξθεηα θαη κεηά ηνπο δχν Παγθφζκηνπο Πνιέκνπο αιιά θαη κεηά ηελ θαηάξξεπζε ηεο πξψελ νβηεηηθήο Έλσζεο. Οη κεγαιχηεξεο κεηαλαζηεχζεηο ηελ επνρή απηή παξνπζηάζηεθαλ απφ ηελ πξψελ Γηνπγθνζιαβία πξνο πεξηνρέο ηεο Ηηαιίαο, ηεο
Γεξκαλίαο,
ηεο
Οιιαλδίαο
θαη
ηεο
Απζηξίαο,
ελψ
κηθξφηεξεο κεηαλαζηεχζεηο είρακε απφ ηελ Οπγγαξία θαη ηε Ρνπκαλία πξνο ηε Γαιιία θαη απφ ηελ Πνξηνγαιία ζηελ Ηζπαλία. Όιεο απηέο νη κεηαλαζηεχζεηο θαη νη κεηαθηλήζεηο ζηηο νπνίεο αλαθεξζήθακε ζην θεθάιαην απηφ –κηθξέο ή κεγάιεο, αθνχζηεο ή εθνχζηεοδεκηνχξγεζαλ ζηνπο Ρνκά θαη έλα εθ ησλ σλ νπθ άλεπ ζηνηρείν πνπ απνηειεί δνκηθφ ραξαθηεξηζηηθφ ηεο ηαπηφηεηάο ηνπο, ην ηαμίδη. Δίλαη ην ζεκαληηθφ ζηνηρείν γχξσ απφ ην νπνίν θαη κε βάζε ην νπνίν νξγαλψλεηαη ε θνηλσληθή θαη νηθνλνκηθή δσή ηνπο.
2.2
Αλάκεζα ζηνπο άιινπο Οη
Ρνκά
ζήκεξα,
εγθαηαζηεκέλνη
ή
κεηαθηλνχκελνη,
είλαη
δηαζθνξπηζκέλνη ζπλήζσο ζε ζπκπαγείο νκάδεο ζε φινλ ηνλ θφζκν. Παξά ηηο θάπνηεο επηδξάζεηο πνπ δέρηεθαλ απφ ηνπο δηάθνξνπο ιανχο πνπ ήξζαλ ή έξρνληαη ζε επαθή, θξαηνχλ πνιιά απφ ηα ηδηαίηεξα πνιηηηζκηθά ηνπο ραξαθηεξηζηηθά. Απηφ έρεη σο απνηέιεζκα λα απνηεινχλ κηα νκάδα
9
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
αλαθνξάο γηα ηνπο κε Ρνκά θαη λα αληηκεησπίδνληαη κε δηάθνξνπο ηξφπνπο ηφζν απφ ηνπο απινχο πνιίηεο φζν θαη απφ ηνπο επίζεκνπο ηνπηθνχο ή θξαηηθνχο θνξείο ηεο ρψξαο πνπ δνπλ.
ΥΑΡΣΖ 2.1: ΤΝΟΠΣΗΚΟ ΥΑΡΣΖ ΣΖ ΜΔΣΑΝΑΣΔΤΣΗΚΖ ΠΟΡΔΗΑ ΣΧΝ ΣΗΓΓΑΝΧΝ
Καηά ηε βπδαληηλή πεξίνδν, απφ ηηο ιίγεο πιεξνθνξίεο πνπ έρνπκε απφ αγηνινγηθά θείκελα, δελ ππήξμε ηδηαίηεξα θαθή αληηκεηψπηζε νχηε απφ ην ιαφ νχηε απφ ηνπο θξαηηθνχο θνξείο, αλ θαη ζηηγκαηίζηεθαλ απφ ηελ Δθθιεζία ιφγσ ησλ καγηθψλ ηθαλνηήησλ πνπ δηαηείλνληαλ πσο έρνπλ θαη ιφγσ ηεο έληαμήο ηνπο απφ ηελ Δθθιεζία ζηελ αίξεζε ησλ Αζηγγάλσλ. Ο λνκαδηθφο ηξφπνο δσήο ηνπο θαη νη πνιηηηζκηθέο ηνπο δηαθνξέο απφ ηελ ππφινηπε βπδαληηλή θνηλσλία δελ απνηέιεζαλ ηθαλά ζηνηρεία γηα λα ηνπο δηαθξίλνπλ πξνθαλψο ιφγσ ηνπ ραξαθηήξα ηεο θνηλσλίαο ηεο επνρήο θαη ηεο δνκήο ηνπ βπδαληηλνχ θξάηνπο. Απηήλ ηελ νπδέηεξε αληηκεηψπηζε είραλ νη Ρνκά θαη απφ ηνπο θαηνίθνπο ηεο πεξηνρήο πνπ ζήκεξα βξίζθεηαη ε Διιάδα.
ΥΑΡΣΖ 2.2: ΥΑΡΣΖ ΔΚΣΗΜΟΜΔΝΖ ΠΤΚΝΟΣΖΣΑ ΠΛΖΘΤΜΟΤ ΡΟΜΑ Δ ΠΑΓΚΟΜΗΟ ΔΠΗΠΔΓΟ
10
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Κξάηνο Αιβαλία Απζηξία Βέιγην Βνζλία – Δξδεγνβίλε Βνπιγαξία Γαιιία Γεξκαλία Γαλία Διβεηία Διιάδα Ζλσκέλν Βαζίιεην Δζζνλία Ηξιαλδία Ηζπαλία Ηηαιία Κξναηία Κχπξνο Λεηνλία Λεπθνξσζία Ληζνπαλία Λνπμεκβνχξγν θφπηα Μνιδαβία Ννξβεγία Οιιαλδία Οπγγαξία Οπθξαλία Πνισλία Πνξηνγαιία Ρνπκαλία Ρσζία εξβία - Μαπξνβνχλην ινβαθία ινβελία νπεδία Σνπξθία Σζερία Φηλιαλδία χλνιν Δπξψπεο (πεξίπνπ)
Διάρηζηνο 90.000 20.000 10.000 40.000 700.000 280.000 110.000 1.500 30.000 160.000 90.000 1.000 22.000 650.000 90.000 30.000 500 2.000 10.000 3.000 100 220.000 20.000 500 35.000 550.000 50.000 50.000 40.000 1.800.000 220.000 400.000 480.000 8.000 15.000 300.000 250.000 7.000 7.000.000
Μέγηζηνο 100.000 25.000 15.000 50.000 800.000 340.000 130.000 2.000 35.000 200.000 120.000 1.500 28.000 800.000 110.000 40.000 1.000 3.500 15.000 4.000 150 260.000 25.000 1.000 40.000 600.000 60.000 60.000 50.000 2.500.000 400.000 450.000 520.000 10.000 20.000 500.000 300.000 9.000 8.500.000
ΠΗΝΑΚΑ 2.1: 26 ΜΑΗΟ 2008 -ΠΛΖΘΤΜΟΗ ΡΟΜΑ/ΣΗΓΓΑΝΧΝ ΣΖΝ ΔΤΡΧΠΖ. ΠΖΓΖ : ΚΔΝΣΡΟ ΣΗΓΓΑΝΗΚΧΝ ΔΡΔΤΝΧΝ, ΠΑΝΔΠΗΣΖΜΗΟ RENE DESCART ES UNIVERSITY, ΠΑΡΗΗ, 1994
Απηφο ν πίλαθαο πεξηέρεη „ζηαζεξνχο‟ αξηζκνχο πνπ είλαη νη ελδεηθηηθφηεξνη γηα ηε καθξνπξφζεζκε εηθφλα παξά γηα ηηο πξφζθαηεο πιεζπζκηαθέο κεηαθηλήζεηο βέβαηα εάλ ζπκπεξηιακβάλνληαλ νη λέεο αθίμεηο ζα πξνέθππηε ζεκαληηθή αχμεζε ησλ αξηζκψλ πνπ δίλνληαη γηα αξθεηά θξάηε ηεο Γπηηθήο Δπξψπεο, φπσο ε νπεδία, ε Ηηαιία, ε Γεξκαλία, ε Απζηξία θιπ.
11
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
2.3
ΟΗ ΡΟΜΑ ΣΖΝ ΔΤΡΧΠΖ Γηα ηελ θαηαγσγή θαη ηελ εκθάληζε ησλ Σζηγγάλσλ ζηελ Δπξψπε έρεη
αλαπηπρζεί κηα πινχζηα ηζηνξηθή θαη επηζηεκνληθή γεληθφηεξα έξεπλα. χκθσλα κε ηζηνξηθέο πεγέο θαη καξηπξίεο θαίλεηαη φηη νη Σζηγγάλνη, ιαφο λνκαδηθφο θαη άξα κεηαθηλνχκελνο, θαηάγνληαη απφ ηηο Ηλδίεο. Ζ εκθάληζή ηνπο θαη ε ζηαδηαθή εγθαηάζηαζή ηνπο ζηα Βαιθάληα θαη ηελ Δπξψπε αλαθέξεηαη ήδε απφ ηηο αξρέο ηνπ 13νπ αηψλα. ηηο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνχλ ζηελ Φενπδαιηζηηθή Δπξψπε θαη ηελ Οζσκαληθή Απηνθξαηνξία , κέζα ζηελ παλζπεξκία ησλ ιαψλ, λνκαδηθνί πιεζπζκνί φπσο νη Σζηγγάλνη κεηαθηλνχληαη αλεκπφδηζηα θαη ειεχζεξα, δηαηεξψληαο ηελ θπιεηηθή ζπλνρή θαη πνιηηηζκηθή ηαπηφηεηα, απνηειψληαο κηα θιεηζηή νκάδα, κε αλνηρηνχο φκσο ηνπο δίαπινπο επηθνηλσλίαο θαη αξκνληθέο ζρέζεηο κε ην θνηλσληθφ ζψκα. Αζθνχλ επαγγεικαηηθή δξαζηεξηφηεηα πξνζαξκνζκέλε ζηνλ λνκαδηθφ ηξφπν δσήο ηνπο, αιιά ηαπηφρξνλα νξγαληθά ρξήζηκε ζηηο ζπλζήθεο ησλ νηθνλνκηθψλ ζρέζεσλ ηεο επνρήο, εμαζθαιίδνληαο έηζη ηνπο φξνπο επηβίσζεο θαη δηαηήξεζεο ηεο θπιεηηθήο θαη πνιηηηζκηθήο ηνπο ηαπηφηεηαο. πλεθηηθφ ζηνηρείν απνηέιεζε θαη απνηειεί ε (πξνθνξηθή) γιψζζα ηνπο, ε νπνία αλαπαξάγεηαη κε εληππσζηαθφ ηξφπν κέρξη ζήκεξα, παξά ηελ αλακεηαμχ ησλ θνηλνηήησλ γεσγξαθηθή απφζηαζε θαη απνθνπή, δείγκα πνιηηηζκηθήο αληνρήο. Οη ηζηνξηθνί θαη θνηλσληθνί κεηαζρεκαηηζκνί, κε ηελ εκθάληζε ζηελ Δπξψπε ησλ Δζληθψλ θξαηψλ, ηελ Αζηηθή επαλάζηαζε, θαη ηελ δηάιπζε ηεο Οζσκαληθήο Απηνθξαηνξίαο θαηά ηνλ 19ν αηψλα, θαη νη αλαθαηαηάμεηο θαη αλαδηαηάμεηο ζπλφξσλ θαη θξαηψλ ζηνλ 20ν αηψλα, δεκηνχξγεζαλ έλα δηαθνξεηηθφ status ζηελ εγθαηάζηαζε ησλ Σζηγγάλσλ, νη νπνίνη θαη΄ επηινγή ή αλαγθαζηηθά παξακέλνπλ πεξηνξηζκέλνη ζηα ζχλνξα ηεο θξαηηθήο νληφηεηαο πνπ βξέζεθαλ ζηελ ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή-ηζηνξηθή ζηηγκή.
12
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
2.4
Ζ ΔΜΦΑΝΗΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ Οη Ρνκά ηεο Διιάδαο, εγθαηαζηεκέλνη ή κεηαθηλνχκελνη, απνηεινχλ
έλα κέξνο ησλ Ρνκά πνπ δνπλ ζε νιφθιεξε ζρεδφλ ηελ πθήιην. Οη πξψηεο εκθαλίζεηο ηνπ πξαγκαηνπνηνχληαη ζε πεξηνρέο ηεο βπδαληηλήο απηνθξαηνξίαο γχξσ ζηνλ 11ν αηψλα θαη ζην ζεκεξηλφ ειιεληθφ ρψξν γχξσ ζην 14ν κε 15ν αηψλα κ.Υ. Έθηνηε δνπλ ζε δηάθνξα κέξε ηνπ ειιεληθνχ ρψξνπ, απφ ηε Θξάθε έσο ηελ Κξήηε, νξγαλσκέλνη ζε πξνζσξηλνχο ή κφληκνπο νηθηζκνχο, ζχκθσλα κε ηηο ηδηαίηεξεο αληηιήςεηο ηνπο θαη ηελ ηδηαίηεξε θνηλσληθή ηνπο δνκή θαη εμαξηνχλ ηηο νηθνλνκηθέο ηνπο δξαζηεξηφηεηεο απφ ηηο αλάγθεο ηεο αγνξάο πνπ παξνπζηάδνληαη ζηελ πεξηβάιινπζα θνηλσλία. Αμίδεη λα επηζεκάλνπκε φηη έλαο κεγάινο φκσο αξηζκφο Σζηγγάλσλ κεηαθηλήζεθε ζηελ Διιάδα, ζηελ αληαιιαγή πιεζπζκψλ ηνπ 1922, αλάκεζα ζηελ Διιάδα θαη ηελ Σνπξθία. Γηα κηα κεγάιε ρξνληθή πεξίνδν, θαηά ηελ νπνία ην Διιεληθφ θξάηνο πξνζπάζεζε λα ελνπνηήζεη ηελ ειιεληθή θνηλσλία ηαπηφρξνλα θαη ηελ πνιππνιηηηζκηθφηεηά
ηεο, αλαζπλζέηνληαο ηελ πνιηηηζκηθή
βάζε
ηεο
ζχγρξνλεο Διιάδαο, ε ζηάζε ηνπ απέλαληη ζηνπο Σζηγγάλνπο, ππήξμε αξλεηηθή ή έζησ αδηάθνξε ζηελ θαιχηεξε πεξίπησζε. Μέζα απφ κηα ηέηνηα δηαδηθαζία ηέζεθαλ νη βάζεηο ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ησλ Σζηγγάλσλ, ν νπνίνο ζηαδηαθά κέρξη θαη ζήκεξα θαίλεηαη λα βαζαίλεη, εληζρπφκελνο θαη απφ ηνπο έληνλνπο θνηλσληθνχο-νηθνλνκηθνχο θαη ηαμηθνχο κεηαζρεκαηηζκνχο ηεο Διιεληθήο θνηλσλίαο ζηηο ηειεπηαίεο 4 δεθαεηίεο. ηηο ζπλζήθεο απηέο θαη κφιηο ην 1955 ην Διιεληθφ θξάηνο απνδίδεη ηελ Διιεληθή Ηζαγέλεηα ζηνπο Σζηγγάλνπο πνπ θαηνηθνχλ ζηελ Διιεληθή Δπηθξάηεηα κε ζρεηηθφ λνκνζεηηθφ δηάηαγκα (Ν.Γ. 3370/55), ην νπνίν δεκηνπξγεί ην ζηνηρεηψδεο ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηελ αλαγλψξηζε ηνπο σο πνιίηεο ηεο ρψξαο θαη άξα σο δηθαηνχρνπο ελ δπλάκεη βαζηθψλ θαη ζεκειησδψλ θνηλσληθψλ δηθαησκάησλ. Σν πιαίζην φκσο απηφ κέλεη αλελεξγφ εθφζνλ ε πξφζβαζε ησλ
13
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Σζηγγάλσλ ζηελ δεκφζηα δηνίθεζε είλαη ζρεδφλ αλχπαξθηε, ιφγσ ηεο θνηλσληθήο ηνπο πεξηζσξηνπνίεζεο, κέρξη ην 1978 θαη 1979, πνπ ε ρψξα θάησ απφ ηελ πίεζε γηα ηελ θχξσζε Γηεζλψλ πκβάζεσλ, νινθιεξψλεη ηηο πξψηεο ζεζκηθέο ξπζκίζεηο κε ηηο Γεληθέο Γηαηαγέο :Γ.Γ. 212/69468/78 θαη 51/16701/79 Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ «Γηα ηελ ηαθηνπνίεζε απφ απφςεσο ηζαγέλεηαο ησλ δηαβηνχλησλ ζηελ ρψξα καο Αζίγγαλσλ» θαη «Πεξί εγγξαθήο αδήισησλ Αζίγγαλσλ». Οη Σζηγγάλνη βηψλνπλ σο νκάδα, έλαλ θαζνιηθφ απνθιεηζκφ, αηηία θαη απνηέιεζκα ηεο πνιηηηζκηθήο ηνπο ηδηαηηεξφηεηαο θαη δηαθνξάο. Οη ηάζεηο θνηλσληθήο εμέιημεο θαη ζε κεγάιν βαζκφ αζηηθνπνίεζεο ηεο Διιεληθήο θνηλσλίαο, πνπ θαηάθεξε λα αθνκνηψζεη (θαη πνιιέο θνξέο λα ηζνπεδψζεη) ηελ πνιηηηζκηθή πνιπκνξθία ηεο, δελ ζπκπεξηέιαβαλ ζην κεγαιχηεξν ηκήκα ηνπο Σζηγγάλνπο. Οη Σζηγγάλνη απνηέιεζαλ «θιεηζηή» θνηλσληθή νκάδα, πνπ δηαηήξεζε ηελ δηθή ηεο δνκή θαη ηεξαξρία, βαζηδφκελε ζηελ νηθνγέλεηα κεγάιεο θιίκαθαο θαη έρνληαο ζαλ ζπλεθηηθή χιε ηελ (πξνθνξηθή) γιψζζα θαη έλα πιέγκα παξαδφζεσλ θαη εζίκσλ. Ζ δνκή απηή γηα κεγάιεο ρξνληθέο πεξηφδνπο δελ ππήξμε αληίπαιε ζηηο θνηλσληθέο δνκέο θαη ζπλζήθεο. Σνπλαληίνλ κέζα ζηηο ζπλζήθεο ηεο αγξνηηθήο ειιεληθήο θνηλσλίαο, σο ηνλ δεχηεξν Παγθφζκην πφιεκν,
νη
Σζηγγάλνη
δηαηήξεζαλ
κηα
ηζνξξνπία,
αλαπηχζζνληαο
επαγγεικαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο ζπκπιεξσκαηηθέο θαη άξα ρξήζηκεο γηα ηηο ηφηε θνηλσληθέο θαη νηθνλνκηθέο αλάγθεο. Σν γπξνινγηθφ εκπφξην, νη αγξνηηθέο εξγαζίεο θαη ε εκπνξία αγξνηηθψλ πξντφλησλ ιηαληθήο θιίκαθαο, ε αλάπηπμε ηερληθψλ επαγγεικάησλ (ηνπ θαιαζνπιέθηε, ηνπ γαλσηή θιπ.) δηαηήξεζαλ σο θνηλσληθά ρξήζηκε γηα ηηο θαηαλαισηηθέο αλάγθεο ηεο επνρήο, ηελ παξνπζία ησλ Σζηγγάλσλ ζηελ θνηλσληθή δνκή, έζησ θαη ζηελ θαηψηεξε ηεο (ηαμηθά θαη νηθνλνκηθά) θιίκαθα. ε απηέο ηηο ζπλζήθεο απνηεινχλ κηα θιεηζηή νκάδα, κε άμνλα ηηο παξαδφζεηο, έζηκα θαη ζπλήζεηεο, κε αλνηρηνχο φκσο ηνπο δηαχινπο επηθνηλσλίαο θαη ζπλαιιαγήο κε ην ππφινηπν θνηλσληθφ ζψκα. ε απηήλ ηελ πεξίπησζε ε ζπζπείξσζε ηεο Σζηγγάληθεο θνηλφηεηαο είλαη ζεηηθή, εθφζνλ
14
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
απνζθνπεί ζηελ δηαηήξεζε θαη αλαλέσζε ηεο πνιηηηζκηθήο ηαπηφηεηάο ηεο ε νπνία κάιηζηα έρεη κηα καθξαίσλε ηζηνξία θαη αλαπαξάγεηαη κε εληππσζηαθή ζπλέρεηα αλ (θαη ρσξίο επηθνηλσληαθέο δπλαηφηεηεο) ζε πνιιά ζεκεία ηνπ πιαλήηε. ηελ παξαθάησ θσηνγξαθία γίλεηαη εκθαλέο ην επίπεδν δηαβίσζεο ησλ Ρνκά ζηνλ θαηαπιηζκφ ησλ Άλσ Ληνζίσλ. Ο θαηαπιηζκφο απνηειείηαη θαηαθφξσλ απφ παξαπήγκαηα.
ΔΗΚΟΝΑ 2.1 : ΠΑΡΑΠΖΓΜΑ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΛΗΟΗΑ ΠΖΓΖ : WWW.NEWSBEAST.GR
ΔΗΚΟΝΑ 2.2 : ΡΟΜΑ ΣΖΝ ΥΧΜΑΣΔΡΖ ΛΗΟΗΧΝ ΠΖΓΖ : WWW.NEWSBEAST.GR
15
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 2.3 : ΡΟΜΑ ΣΖΝ ΥΧΜΑΣΔΡΖ ΛΗΟΗΧΝ ΠΖΓΖ : WWW.NEWSBEAST.GR
ΔΗΚΟΝΑ 2.4 : ΡΟΜΑ ΣΖΝ ΥΧΜΑΣΔΡΖ ΛΗΟΗΧΝ ΠΖΓΖ:WWW.NEWSBEAST.GR
16
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
2.5
ΤΥΔΣΗΜΟ ΡΟΜΑ ΜΔ ΣΖΝ ΔΛΛΖΝΗΚΖ ΚΟΗΝΧΝΗΑ Ζ ζέζε ηεο Σζηγγάληθεο θνηλφηεηαο ζηελ θνηλσληθή δνκή ηνπ
ειιεληθνχ ιανχ, ηίζεηαη ζηαδηαθά ζε πιήξε θξίζε, φηαλ απφ ηελ δεθαεηία ηνπ 1960 επέξρνληαη ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία θαη θνηλσλία ζεκαληηθέο κεηαβνιέο. Ζ παξαθκή θαη ε εξήκσζε ηεο αγξνηηθήο ππαίζξνπ ιφγσ ηεο ηφηε θαίξηαο βηνκεραληθήο αλάπηπμεο, ηεο κεηαλάζηεπζεο θαη ηεο αζηπθηιίαο, ζηεξεί απφ ηνπο Σζηγγάλνπο ηνλ «δσηηθφ ρψξν» νηθνλνκηθήο ηνπο δξαζηεξηφηεηαο ζε φηη αθνξά ηελ «θνηλσληθά ρξήζηκε» εξγαζηαθή ηνπο δηέμνδν ζηνλ αγξνηηθφ ρψξν. Ζ αλάπηπμε βηνκεραλνπνηεκέλσλ πξντφλησλ επξείαο θαηαλάισζεο αρξεζηεχεη ηηο επαγγεικαηηθέο ηνπο δεμηφηεηεο σο ηερλίηεο, ελψ ε ζηαδηαθή έθξεμε ηνπ ηξηηνγελή ηνκέα θαη βέβαηα θπξίσο ηνπ εκπνξίνπ ηνπο απνθφβεη απφ ηελ θπζηθή γηα ηνλ λνκαδηθφ ηξφπν δσήο ηνπο δηέμνδν ζην γπξνινγηθφ εκπφξην. Μέζα ζε απηέο ηηο ζπλζήθεο, ε θησρή Σζηγγάληθε θνηλφηεηα γίλεηαη θησρφηεξε ιφγσ ηεο απψιεηαο ηεο δπλαηφηεηαο παξαγσγήο ηνπ αλαγθαίνπ γηα ηελ επηβίσζε εηζνδήκαηνο, ελψ ζπλήζσο θνξέο αλαγθάδνληαη λα πιεζηάζνπλ πεξηζζφηεξν ζηα αζηηθά θέληξα, ηα νπνία αλαπηχζζνληαη σο πφινη νηθνλνκηθήο αλάπηπμεο, πνπ δεκηνπξγνχλ δπλαηφηεηεο θαη επθαηξίεο γηα δεπηεξεχνπζεο εξγαζίεο. Ζ αλάπηπμε φκσο ησλ αζηηθψλ θέληξσλ, πνπ δηνγθψλεη ηηο πφιεηο θαη πξνθαιεί πξνυπνζέζεηο εθκεηάιιεπζεο ηεο γεο, ηδηαίηεξα κε ηνλ κεραληζκφ ηεο αληηπαξνρήο, εμαλαγθάδεη ηνπο Σζηγγάλνπο ζηελ νινέλα θαη πην ππνβαζκηζκέλε εγθαηάζηαζε, ζηηο πεξηαζηηθέο δψλεο ησλ πφιεσλ, ηδηαίηεξα ζ΄ απηέο κε έληνλα ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο πεξηβαιινληηθήο θαη αζηηθήο παξαθκήο. Πεξηνρέο θαη΄ εμνρήλ εθηφο ζρεδίνπ πφιεο, βηνκεραληθέο δψλεο, πεξηνρέο απζαίξεηεο θαη άλαξρεο δφκεζεο, πεξηνρέο γεληθφηεξεο απαμίαο ηεο γεο, έιθνπλ ηελ εγθαηάζηαζε ησλ θνηλσληθά απνθιεηζκέλσλ νκάδσλ θαη ηδηαίηεξα ησλ Σζηγγάλσλ, δεκηνπξγψληαο ζχιαθεο θηψρεηαο θαη θνηλσληθνχ
17
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
απνθιεηζκνχ, αιιά θπξίσο δεκηνπξγψληαο ηηο ζπλζήθεο γηα ην βάζεκα ηνπ, ηηο ζπλζήθεο γηα απμαλφκελε θνηλσληθή παξαθκή. Οη πεξηνρέο απηέο ραξαθηεξίδνληαη
απφ
ηελ
παληειή
ζπλήζσο
απνπζία
ζηνηρεησδψλ
ππνδνκψλ, ηερληθψλ (χδξεπζεο, απνρέηεπζεο, ζπγθνηλσλίαο θιπ.) αιιά θπξίσο θνηλσληθψλ (ζρνιείσλ, ηαηξείσλ, ππεξεζηψλ θιπ.). Ζ έιιεηςε απηή βαζαίλεη αθφκε πεξηζζφηεξν ηηο ζπλζήθεο θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ θαη απνθφπηεη ηελ πξφζβαζε ζηα θνηλσληθά αγαζά θαη δηθαηψκαηα,
δεκηνπξγψληαο
κηα
ζπεηξνεηδή
πξνο
ηα
θάησ
θίλεζε,
απμαλφκελνπ θαη βέβαηα ¨θαζνιηθνχ¨ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ. Ζ ζπλνπηηθή απηή πεξηγξαθή ηνπ κεραληζκνχ δεκηνπξγίαο «ζπιάθσλ» θηψρεηαο θαη θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ δελ αθνξά κφλν ηνπο Σζηγγάλνπο. ηηο πεξηνρέο απηέο ζπγθεληξψλνληαη πιήζνο νκάδσλ, κε δηαθνξεηηθή θνπιηνχξα, θαηαγσγή θαη πξνέιεπζε, κε έλα θνηλφ ραξαθηεξηζηηθφ: Σελ απφιπηε πνιιέο θνξέο θηψρεηα πνπ νδεγεί ζηελ θνηλσληθή πεξηζσξηνπνίεζε θαη απνθιεηζκφ. Σν
ζηνηρείν
απηφ
ζε
πνιιέο
πεξηπηψζεηο
δεκηνχξγεζε
κηα
«εζσηεξηθή» θνηλσληθή δηακάρε (ζην εζσηεξηθφ ησλ νκάδσλ ησλ θνηλσληθά απνθιεηζκέλσλ) θαη ζχγθξνπζε γηα ηελ θαηάθηεζε ηεο εγεκνλίαο ζηελ θιίκαθα ηνπ «ζχιαθα». ην πιαίζην κηαο ζεψξεζεο ηεο Κνηλσληθήο Φπρνινγίαο, θαίλεηαη φηη ν θνηλσληθά απνθιεηζκέλνο, αλαδεηεί έλαλ «πην» θνηλσληθά απνθιεηζκέλν, γηα λα ακβιχλεη ηελ απηφ-ζπλείδεζή ηνπ σο θνηλσληθά απνθιεηζκέλνο. ε απηήλ ηελ αιπζίδα νη Σζηγγάλνη θαη ιφγσ ηεο έληνλεο πνιηηηζκηθήο ηνπο δηαθνξάο βξίζθνληαη ζε κηα δηαξθψο ρακειφηεξε θνηλσληθή ηζνξξνπία, ρσξίο λα έρνπλ ηνπο φξνπο θαη ηηο πξνυπνζέζεηο λα δηεθδηθήζνπλ ηνπο φξνπο ηζφηηκεο θνηλσληθήο έληαμεο. Έηζη νη Σζηγγάλνη, κέζα απφ ηελ εμέιημε απηψλ ησλ θαηλνκέλσλ, έξρνληαη ζε κηα ηξηπιή ζχγθξνπζε : Με ην θπξίαξρν θνηλσληθφ ζψκα θαη ην ζχζηεκά ηνπ, εθφζνλ απφ ηελ κηα πιεπξά δελ παξέρνπλ πιένλ θνηλσληθά ρξήζηκε εξγαζία ελψ απφ ηελ άιιε πιεπξά αληηζηέθνληαη ζηελ πνιηηηζκηθή αθνκνίσζε θαη απψιεηα ηεο θνηλσληθήο ηνπο ηαπηφηεηαο. Με άιιεο νκάδεο θνηλσληθά απνθιεηζκέλσλ, ζην πιαίζην ηεο
18
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ελδνζχγθξνπζεο ζηελ κηθξνθιίκαθα ησλ «ζπιάθσλ». Με ηκήκα ησλ ίδησλ ησλ Σζηγγάλσλ, νη νπνίνη είηε ιφγσ θπιεηηθήο δηαθνξνπνίεζεο, είηε ιφγσ θνηλσληθψλ ζπγθπξηψλ επηιέγνπλ θαη επηηπγράλνπλ ηελ minimum θνηλσληθή έληαμε θαη ελζσκάησζε, βαίλνληαο ηα πξψηα ζθαιηά ηεο δηαδηθαζίαο αζηηθνπνίεζεο. Ζ θαηάζηαζε απηή δεκηνπξγεί κηα λέα ζπζπείξσζε ησλ Σζηγγάληθσλ θνηλνηήησλ, πνπ φκσο απηή ηε θνξά «θιείλεη» ηνπο δηαχινπο επηθνηλσλίαο κε ην ππφινηπν θνηλσληθφ ζψκα. Απηή ηε θνξά ε ζπζπείξσζε απηή είλαη θαη΄ εμνρήλ ζπζπείξσζε ακπληηθή θαη άξα αξλεηηθή. Καη απνηέιεζκα απηήο ηεο θαηάζηαζεο δελ κπνξεί παξά λα είλαη ε δηαξθήο επηδείλσζε ησλ ζπλζεθψλ δηαβίσζεο, κε φια ηα παξάγσγα ηεο παξαβαηηθφηεηαο ζε φια ηα επίπεδα, πνπ αλαηξνθνδνηεί ηνλ θαχιν θχθιν ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ θαη κεγαιψλεη ην ράζκα αλάκεζα ζηελ θνηλσλία ησλ πνιηηψλ θαη ηελ θνηλσλία ησλ απνθιεηζκέλσλ. Ζ θαηάζηαζε απηή ηνπ απμαλφκελνπ θαη δηαξθψο επηδεηλνχκελνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ησλ Σζηγγάλσλ λνκάδσλ αζηέγσλ, νξίδεηαη σο θαζνιηθφο θνηλσληθφο απνθιεηζκφο. Μπνξεί αθφκε λα νξηζηεί θαη σο νξηαθφο, εθφζνλ αγγίδεη πιένλ ηα φξηα ησλ ζπλζεθψλ επηβίσζεο, φρη κφλν ηεο πνιηηηζκηθήο, φρη κφλν ηεο θνηλσληθήο, αιιά πνιιέο θνξέο θαη θπζηθήο. Αλ ε δηαπίζησζε απηή αθνχγεηαη σο ζπλαηζζεκαηηθά θνξηηζκέλε, κηα αλάιπζε ησλ δεηθηψλ παηδηθήο ζλεζηκφηεηαο θαη νξίνπ δσήο ησλ Σζηγγάλσλ, είλαη επαξθήο γηα λα πείζεη. Ζ Διιεληθή θνηλσλία ζην ζχλνιφ ηεο, δελ ζηάζεθε ζεηηθά ζηελ θνηλσληθή απνδνρή θαη έληαμε ησλ κεηνλεθηηθψλ θνηλσληθψλ νκάδσλ, πνιχ πεξηζζφηεξν δε ησλ Σζηγγάλσλ, θαη δελ δεκηνχξγεζε κε έλαλ νξγαλσκέλν ηξφπν ηηο πξνζβάζεηο ζηα αλειαζηηθά θνηλσληθά δηθαηψκαηα ηνπ πνιίηε φπσο νξίδνληαη ζε κηα ζχγρξνλε θαη Γεκνθξαηηθή πνιηηεία, ζε απηά δειαδή ηεο θαηνηθίαο, ηεο πγείαο, ηεο παηδείαο, ηεο θνηλσληθήο αζθάιηζεο θαη ηεο πξφλνηαο, ηεο απαζρφιεζεο θαη ηεο θνηλσληθήο ζπκκεηνρήο. Γηα πνιιέο δεθαεηίεο ε θπξίαξρε ζπιινγηθή αληίιεςε γηα ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ Σζηγγάλσλ ,ζέιεη ηνπο Σζηγγάλνπο λα επηιέγνπλ σο ηξφπν δσήο ην ζηεξεφηππν κνληέιν ηνπ πιαλφδηνπ ζθελίηε, ηνπ απνθνκκέλνπ απφ ηηο
19
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
θνηλσληθέο δνκέο (θαη άξα «αληηθνηλσληθνχ») Σζηγγάλνπ. Σν ζπιινγηθφ απηφ ζηεξεφηππν απνηέιεζε ηελ αηηηνινγηθή βάζε γηα ζηξεβιψζεηο θαη ππεξβνιέο πνπ έθζαζαλ κέρξη αθξαίεο θαιπκκέλεο ή απξνθάιππηεο ξαηζηζηηθέο ζεσξήζεηο γηα ηελ αληηθνηλσληθή θχζε ηνπ Σζηγγάλνπ, ν νπνίνο κε βάζε ηηο αληηιήςεηο απηέο, δεη ζηελ αζιηφηεηα απφ επηινγή.
Οη
ζεσξήζεηο
απηέο
πνπ
θπξηάξρεζαλ
ζε
πιείζηεο
ησλ
πεξηπηψζεσλ, δεκηνχξγεζαλ ηα ζπιινγηθά άιινζη ηεο Διιεληθήο πνιηηείαο θαη θνηλσλίαο γηα ηελ απξαμία (ζηελ θαιχηεξε πεξίπησζε) ή γηα ηελ βίαηε ζηάζε απέλαληη ζε νιφθιεξεο θνηλφηεηεο θαη νκάδεο Σζηγγάλσλ. Ζ ζπιινγηθή θνηλσληθή αληίιεςε δηαηείλεηαη φηη νη Σζηγγάλνη είλαη εθ θχζεσο πεξηζσξηαθνί, παξαβαηηθνί, απαίδεπηνη θαη γεληθά απξνζάξκνζηνη ζε πξφηππα δσήο πνπ ε πιεηνςεθνχζα θνηλσλία επηιέγεη. Να ζπκίζνπκε ινηπφλ φηη ηέηνηεο απιντθέο θαηλνκεληθά απφςεηο είλαη απηέο πνπ δεκηνχξγεζαλ ηζηνξηθά ηελ ζεσξεηηθή βάζε ηνπ θπιεηηθνχ θαη θνηλσληθνχ ξαηζηζκνχ, πνπ νδήγεζαλ ηελ αλζξσπφηεηα ζηηο γλσζηέο επαίζρπληεο πξάμεηο θαη αθξφηεηεο. Δμάιινπ νη ηειεπηαίεο ζπγθινληζηηθέο απνθαιχςεηο ηεο γελεηηθήο ηαηξηθήο κε ηελ απνθσδηθνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ γνληδηψκαηνο, έζεζαλ ακεηάθιεηα ζηνλ θάδν απνξξηκκάησλ ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο ηηο ζεσξήζεηο ηνπ θπιεηηθνχ ξαηζηζκνχ. Οη
Σζηγγάλνη
ινηπφλ
πξάγκαηη
δνπλ
πεξηζσξηαθά,
πξάγκαηη
αλαπηχζζνπλ παξαβαηηθέο ζπκπεξηθνξέο (αλ θαη θαηά ηα θαηλφκελα απηφ δελ έρεη θακία ζρέζε κε πςειή εγθιεκαηηθφηεηα), πξάγκαηη έρνπλ πνιχ ρακειφ κνξθσηηθφ επίπεδν, πξάγκαηη δείρλνπλ δπζθνιία πξνζαξκνγήο ζηηο θνηλσληθέο δνκέο. Ζ θαηάζηαζε φκσο απηή είλαη απνηέιεζκα φρη ζπλεηδεηήο επηινγήο αιιά ζηάζεο επηβίσζεο απέλαληη ζε έλα νινέλα θαη ερζξηθφηεξν θνηλσληθφ
ζψκα
πνπ
δηαξθψο
εληείλεη
ηηο
ζπλζήθεο
αληζφηεηαο,
πεξηζσξηνπνίεζεο, απνθιεηζκνχ θαη απνκφλσζεο. Δίλαη απνιχησο βέβαην φηη νη φξνη απηνί δελ αληηκεησπίδνληαη νχηε κε θαηαζηνιή, νχηε κε πεξαηηέξσ ζπκπίεζε ησλ δηθαησκάησλ, νχηε κε έληαζε ηνπ ρσξηθνχ θαη θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ, φπσο ζπλέβε ζην παξειζφλ θαη ζπλερίδεη θαη ζήκεξα λα ζπκβαίλεη. Σα θαηλφκελα απηά είλαη αλαζηξέςηκα κφλν κε νξγαλσκέλεο θαη
20
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
καθξνρξφληεο πνιηηηθέο έληαμεο. Ζ ζεκεξηλή ζέζε ηεο Σζηγγάληθεο θνηλφηεηαο ζηελ Διιεληθή θνηλσλία ραξαθηεξίδεηαη απφ θαηλφκελα αθξαίνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ. Οη Έιιελεο Σζηγγάλνη πνιίηεο ζηελ ζπληξηπηηθή ηνπο πιεηνςεθία δηαβηνχλ ζηελ Διιάδα ηνπ 21νπ αηψλα ζε έλα απφιπην πεξηζψξην ζην νπνίν ηνπο νδήγεζε θπξίσο ηηο ηειεπηαίεο δεθαεηίεο ην κεηαπνιεκηθφ κνληέιν αλάπηπμεο ηεο ρψξαο, ην νπνίν κέζα απφ ηηο δηαδηθαζίεο «εμαζηηζκνχ» ηεο Διιεληθήο θνηλσλίαο, ηζνπέδσζε ηελ πνιηηηζκηθή
πνιπκνξθία
ηεο θνηλσληθήο δνκήο, θαη
αθνκνίσζε ηνλ πνιηηηζκηθφ θαη θνηλσληθφ πινπξαιηζκφ δεκηνπξγψληαο λέεο θνηλσληθέο ζρέζεηο θαη ηζνξξνπίεο. Σελ δηαδηθαζία απηή δελ αθνινχζεζαλ νη Έιιελεο Σζηγγάλνη νη νπνίνη παξέκεηλαλ κηα νκάδα κε πςειφ βαζκφ ζπλνρήο, εζσηεξηθήο αιιειεγγχεο θαη ζπζπείξσζεο. Ζ ζπζπείξσζε απηή ελέρεη ζεηηθά ραξαθηεξηζηηθά εθφζνλ ζπλέβαιε ζηελ δηαηήξεζε ηεο πνιηηηζκηθήο ηαπηφηεηαο ελφο ηζηνξηθνχ πιεζπζκνχ, είλαη φκσο θαη έλδεημε αξλεηηθψλ (θπξίσο ακπληηθψλ) ζηάζεσλ πνπ θαιιηεξγήζεθαλ θάησ απφ ηελ πίεζε ηνπ θπξίαξρνπ πιεηνςεθηθνχ ζψκαηνο. Οη
πξφζθαηεο
θνηλσληθννηθνλνκηθέο
κεηαβνιέο
ζηελ
Διιεληθή
θνηλσλία έρνπλ δεκηνπξγήζεη ηηο ζπλζήθεο γηα απμαλφκελν θνηλσληθφ απνθιεηζκφ, κε απνηέιεζκα νη ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ πνιηηψλ λα παξαθκάδνπλ νινέλα θαη πεξηζζφηεξν. Ζ δηεχξπλζε ηνπ ρψξνπ ησλ θνηλσληθά απνθιεηζκέλσλ, ηδηαίηεξα κε ηελ εκθάληζε ησλ θπκάησλ ησλ νηθνλνκηθψλ κεηαλαζηψλ θαη ησλ πξνζθχγσλ επηηείλεη ηελ θαηάζηαζε απηή. Η αληηκεηώπηζή ησλ Ρνκά ζηηο δηάθνξεο ρώξεο, από ηνλ 11ν αη. πνπ θάλνπλ ηελ εκθάληζή ηνπο ζηελ αλαηνιηθή Δπξώπε θαη αξγόηεξα ζηελ θεληξηθή θαη δπηηθή Δπξώπε θαη αξγόηεξα ζηελ Ακεξηθή, δελ ήηαλ θαιή. ηελ Διιάδα νη πξώηεο εκθαλίζεηο ηνπ πξαγκαηνπνηνύληαη ζε πεξηνρέο ηεο βπδαληηλήο απηνθξαηνξίαο γύξσ ζηνλ 11ν αηώλα θαη ζην ζεκεξηλό ειιεληθό ρώξν γύξσ ζην 14ν κε 15ν αηώλα κ.Χ. Έθηνηε δνπλ ζε δηάθνξα κέξε ηνπ ειιεληθνύ ρώξνπ, από ηε Θξάθε έσο ηελ Κξήηε, νξγαλσκέλνη ζε πξνζσξηλνύο ή κόληκνπο νηθηζκνύο, θαηά πιεηνςεθία θπλεγεκέλνη , θαηαπαηώληαο εθηάζεηο θαη θνηλνρξήζηνπο ρώξνπο.
21
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
3.
ΚΑΣΑΓΡΑΥΗ ΣΗ ΤΥΙΣΑΜΕΝΗ ΚΑΣΑΣΑΗ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ε απηό ην θεθάιαην γίλεηαη αλάιπζε ηεο ππάξρνπζαο θαηάζηαζεο αιιά θαη ησλ ππνδνκώλ ηνπ θξάηνπο γηα ηνπο Ρνκά, επίζεο αλαιύνληαη νη ζεζκηθέο ελέξγεηεο πνπ έρνπλ πξαγκαηνπνηεζεί. πγθεθξηκέλα ε νκάδα κειέηεο επηζπκεί λα δείμεη ηηο ππάξρνπζεο ζπλζήθεο πνπ επηθξαηνύλ ζηελ παηδεία, πγεία
θαη εξγαζία ησλ Ρνκά ζαλ αλαγθαία βάζε ώζηε λα
δηακνξθσζεί ε απαξαίηεηε ζηεγαζηηθή ζπλείδεζε γηα κόληκε εγθαηάζηαζε.
3.1
ΑΠΑΥΟΛΖΖ ΚΑΗ ΚΟΗΝΧΝΗΚΖ ΑΦΑΛΗΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Οη
Σζηγγάλνη, φπσο θαη φιεο νη θνηλσληθά απνθιεηζκέλεο νκάδεο
αληηκεησπίδνπλ θνηλσληθφ απνθιεηζκφ ν νπνίνο δηαδξακαηίδεη θαζνξηζηηθφ ξφιν θαη παξάγεη εκπφδηα ζηελ πξφζβαζε ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Γηα ηνπο Έιιελεο Σζηγγάλνπο ε αλεξγία δελ απνηειεί κφλνλ ηελ έθθξαζε ηεο έιιεηςεο ή ηεο απψιεηαο εξγαζίαο, αιιά αλαθέξεηαη ζηελ απνπζία ηζφηεηαο επθαηξηψλ ζηελ εθπαίδεπζε, ηελ επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε θαη ηνλ επαγγεικαηηθφ πξνζαλαηνιηζκφ, ηελ θνηλσληθή ζπκκεηνρή. Ζ
εξγαζηαθή
παξάδνζε
ησλ
Σζηγγάλσλ
πξνηάζζεη
θπξίσο
ρεηξσλαθηηθά επαγγέικαηα ζπλπθαζκέλα κε ηνλ ραξαθηήξα θαη ηηο αλάγθεο ηεο αγξνηηθήο θνηλσλίαο παξέρνληαο ζπκπιεξσκαηηθή κελ, αιιά θνηλσληθά ρξήζηκε εξγαζία, θπξίσο ζηνλ ρψξν ηεο αγξνηηθήο παξαγσγήο, ησλ ρεηξνηερληθψλ επαγγεικάησλ κηθξήο θιίκαθαο θαη ηνπ εκπνξίνπ. Μέζα ζε απηφ ην πξφηππν, ε απφδνζε ηεο εξγαζίαο αλ θαη ρακειή, ήηαλ επαξθήο γηα ηελ επηβίσζε, έζησ θαη ζηα πην ρακειά εηζνδεκαηηθά θιηκάθηα. Όκσο νη αιιαγέο πνπ επέθεξαλ ζηαδηαθά ζηελ ειιεληθή νηθνλνκία ε αζηηθνπνίεζε θαη ε εθβηνκεράληζε, πξνθάιεζαλ ηελ εγθαηάιεηςε απφ ηνπο Σζηγγάλνπο ησλ δξαζηεξηνηήησλ απηψλ, ιφγσ ηνπ πεξηνξηζκνχ ηεο δήηεζεο ησλ πξντφλησλ θαη ησλ ππεξεζηψλ ηνπο θαη άξα ηεο κε εμαζθάιηζεο επαξθψλ εηζνδεκάησλ.
22
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 3.1 : ΚΑΣΑΤΛΗΜΟΗ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : WWW.KATHIMERINI.GR
3.1.1 Ζ ΘΔΖ ΣΧΝ ΣΗΓΓΑΝΧΝ Δ ΜΗΑ ΔΞΔΛΗΟΜΔΝΖ ΑΓΟΡΑ ΔΡΓΑΗΑ Έρνπλ
πξαγκαηνπνηεζεί
θαηαιήγνπλ ζε κηα
πνιιέο
απνγξαθηθέο
έξεπλεο
πνπ
εηθφλα θαζνιηθήο απνθνπήο απφ ηελ ηππηθή αγνξά
εξγαζίαο θαη ν εγθισβηζκφο ηεο πιεηνςεθίαο ησλ Σζηγγάλσλ ζε κηα άηππε «παξαγνξά», ην ιεγφκελν „‟παξαεκπφξην‟, ρσξίο βηψζηκεο νηθνλνκηθά πξννπηηθέο.
Ζ
πξαγκαηηθφηεηα
πνπ
αλαδεηθλχεηαη
είλαη
κηα
εηθφλα
νηθνλνκηθήο θηψρεηαο θαη απνθνπήο απφ ηηο νινέλα επηηαρπλφκελεο εμειίμεηο ζηελ αγνξά εξγαζίαο. Πξφθεηηαη ζηελ νπζία γηα ζπλζήθεο εχζξαπζηεο εξγαζηαθήο θαηάζηαζεο, πνπ ελέρνπλ φια ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο επηζθαινχο εξγαζίαο θαη απνηεινχλ ζηελ νπζία κία ελδηάκεζε θαηάζηαζε αλάκεζα ζηελ Απαζρφιεζε θαη ηελ Αλεξγία. Αλαθέξνληαη πεξηζζφηεξν ζηελ έλλνηα ηνπ «Βηνπνξηζκνχ», παξά ζηελ εξγαζία. Ο απνθιεηζκφο απφ ηελ αγνξά εξγαζίαο έρεη αιπζηδσηέο επηδξάζεηο ζε φιεο ηηο εθθξάζεηο ηεο δσήο ηνπο, εθφζνλ απφ ηε κηα κεξηά πεξηνξίδεη ζε θαηψηαηα επίπεδα ηε δπλαηφηεηα παξαγσγήο εηζνδήκαηνο θαη απφ ηελ άιιε εληείλεη
ηελ
απνθνπή
απφ
ην
θνηλσληθφ
ζψκα
θαη
νδεγεί
23
ζηελ
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
πεξηζσξηνπνίεζε. Ζ δηαπινθή ησλ δηαζηάζεσλ ηνπ απνθιεηζκνχ είλαη έληνλε. Δπηπξφζζεηα πξέπεη ηνλίζνπκε φηη ν αλαιθαβεηηζκφο θαη ε απνθνπή απφ ηελ εθπαίδεπζε θαη άξα θαη απφ ην ζχζηεκα Δπαγγεικαηηθήο θαη Σερληθήο Δθπαίδεπζεο, νη εθθξεκφηεηεο ζην ηππηθφ επίπεδν σο επαθφινπζν (π.ρ. ε κε έθδνζε δηπιψκαηνο νδήγεζεο), ε απνκφλσζε θαη ε κε ρξήζε ππεξεζηψλ, έρνπλ ζαθείο επηπηψζεηο ζηελ εξγαζηαθή θαηάζηαζε ησλ Σζηγγάλσλ, ε νπνία έρεη κάιινλ ηνλ ραξαθηήξα ελφο δηαξθνχο αγψλα επηβίσζεο θαη κηαο δηαξθνχο αλαθχθισζεο ζε αλαπνηειεζκαηηθέο εξγαζηαθέο επηινγέο, παξά ελφο ζηαζεξνχ εξγαζηαθνχ πιαηζίνπ. Αμηνζεκείσην είλαη ην γεγνλφο φηη απφ παλειιαδηθέο κειέηεο πξνθχπηεη ην ζπκπέξαζκα φηη ε απαζρφιεζε ησλ Σζηγγάλσλ αθνινπζεί γξακκηθά ην ρακειφ κνξθσηηθφ επίπεδν: απνπζηάδνπλ παληειψο (ή ζπλαληψληαη ζε αζήκαληα πνζνζηά) ηα επαγγέικαηα πνπ αληηζηνηρνχλ ζηηο πςειφηεξεο
εθπαηδεπηηθέο
βαζκίδεο
(επηζηεκνληθά,
Γηεπζπληηθά,
εμεηδηθεπκέλα ηερληθά επαγγέικαηα). εκαληηθφ φκσο είλαη θαη ην ζηνηρείν φηη δελ ζπλαληψληαη αμηνζεκείσηα πνζνζηά ζε θαηεγνξίεο επαγγεικάησλ πνπ δελ απαηηνχλ ηδηαίηεξεο επηζηεκνληθέο εθπαίδεπζε,
ή φπσο
ηερληθέο
γλψζεηο,
Τπάιιεινη
ζηνπο
αιιά
ζηνηρεηψδε
θιάδνπο
επαγγεικαηηθή
παξνρήο
ππεξεζηψλ,
εξβηηφξνη, Κνκκψηξηεο, Πσιεηέο ζε θαηαζηήκαηα, κεραληθνί απηνθηλήησλ θιπ. Σν γεγνλφο απηφ αλαδεηθλχεη κε ζαθήλεηα ηελ απφζηαζε ησλ Σζηγγάλσλ απφ ηελ ηππηθή αγνξά εξγαζίαο, αιιά θαη απφ ηνπο ζεζκνχο ηεο Δπαγγεικαηηθήο εθπαίδεπζεο (θπξίσο ηνπ Ο.Α.Δ.Γ.), νη νπνίνη έρνπλ ζπζηαζεί θαη ιεηηνπξγνχλ γηα ηελ πιεξνθφξεζε, πξνζηαζία θαη ζηήξημε ησλ Αλέξγσλ θαη ησλ Απνθιεηζκέλσλ απφ ηελ αγνξά εξγαζίαο.
3.1.2 ΟΗ ΚΤΡΗΔ ΑΗΣΗΔ ΣΟΤ ΦΑΗΝΟΜΔΝΟΤ ΣΟΤ ΑΠΟΚΛΔΗΜΟΤ ΑΠΟ ΣΖΝ ΑΓΟΡΑ ΔΡΓΑΗΑ Αλαγθαίν είλαη λα αλαθέξνπκε θαη ηαπηφρξνλα λα εμεγήζνπκε φηη νη
24
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
βαζηθφηεξεο αηηίεο ηνπ απνθιεηζκνχ ησλ Σζηγγάλσλ απφ ηελ αγνξά εξγαζίαο ζεσξνχληαη φηη είλαη επηά, ζπγθεθξηκέλα :
Ζ αζηάζεηα ηεο εξγαζίαο, απνηέιεζκα είηε ηεο ζηελφηεηαο ησλ αγνξψλ ζηηο νπνίεο παξέρνπλ ηα πξντφληα ή ηηο ππεξεζίεο είηε ηεο επνρηθφηεηαο ησλ εξγαζηψλ ζηηο νπνίεο ζπκκεηέρνπλ (π.ρ. αγξνηηθέο εξγαζίεο). Ζ παξάλνκε εξγαζία, απνηέιεζκα πιήζνπο παξαγφλησλ, φπσο ν αλαιθαβεηηζκφο, ε ζηέξεζε πξφζβαζεο ζηηο δεκφζηεο ππεξεζίεο. Ζ αλαζθάιεηα ηεο εξγαζίαο, απνηέιεζκα ησλ δπν πξνεγνχκελσλ. Δξγαζία ρσξίο θνηλσληθή αζθάιηζε, ρσξίο εξγαζηαθέο ή άιιεο παξνρέο πνπ ε λνκνζεζία πξνβιέπεη θαη επηβάιιεη.
Τπνακεηβφκελε εξγαζία, απνηέιεζκα επίζεο ησλ πξνεγνχκελσλ παξαγφλησλ. Ηδηαίηεξα ζε ζπλζήθεο αχμεζεο ηνπ «θχθινπ ησλ θνηλσληθά απνθιεηζκέλσλ» ε αγνξά δεκηνπξγεί κηα άηππε (θαη ηππηθά παξάλνκε) αγνξά εξγαζίαο, κε θχξηα ραξαθηεξηζηηθά ηελ ππναπαζρφιεζε θαη ηελ ρακειά ακεηβφκελε εξγαζία, πέξα απφ θάζε πξνζηαηεπηηθφ φξην ηεο λνκνζεζίαο. Κνηλσληθά απξνζηάηεπηε εξγαζία, εθφζνλ ζησπεξά ε θνηλσλία (πνιηηεία θαη θνηλσληθφ ζψκα) δελ πξνζηαηεχεη ηνλ απαζρνινχκελν κε εγγχεζε ησλ εξγαζηαθψλ δηθαησκάησλ, ελψ δείρλεη αλνρή ζηελ παηδηθή εξγαζία θαη γεληθφηεξα επλνεί έκκεζα ηελ θαηαπάηεζε ησλ εξγαζηαθψλ δηθαησκάησλ. Φζίλνπζα εξγαζία, αθνχ ε βηνκεραλνπνίεζε εηδψλ θαη ππεξεζηψλ επξείαο θαηαλάισζεο θαηαιακβάλνπλ ηηο ππεξεζίεο ή πξντφληα πνπ θαηά παξάδνζε
δηαθηλνχζαλ
θαη
παξείραλ
νη
Σζηγγάλνη.
Ζ
αλάπηπμε
θαηαλαισηηθψλ πξντφλησλ θαη ε γελίθεπζή ηνπο ζε φιεο ηηο αγνξέο ζηέξεζε απφ ηνπο Σζηγγάλνπο ηελ δπλαηφηεηα παξείζθξεζεο θαη παξακνλήο ζε είδε εξγαζηψλ πνπ ζην παξειζφλ άζθεζαλ. Αλεηδίθεπηε εξγαζία, o αληαγσληζκφο ηεο νηθνλνκίαο ηεο αγνξάο δεκηνπξγεί δηαξθείο δηαηξέζεηο εξγαζηαθήο εμεηδίθεπζεο πνπ βαζίδνληαη ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα ζε φιεο ηηο βαζκίδεο (Αλψηαηε εθπαίδεπζε - Σερληθή
25
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
εθπαίδεπζε - επαγγεικαηηθή θαηάξηηζε - επαλαθαηάξηηζε θαη εμεηδίθεπζε). Οη Σζηγγάλνη, κε έρνληαο πξφζβαζε ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα, ππφθεηληαη ζε κηα δηαξθή απαμίσζε ηεο εξγαζίαο ηνπο κε αξλεηηθά καθξνπξφζεζκα απνηειέζκαηα.
ΔΗΚΟΝΑ 3.2 : ΓΤΡΟΛΟΓΟΗ ΑΘΗΓΓΑΝΟΗ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΛΛΟΓΟ ΔΛΛΖΝΧΝ ΣΗΓΓΑΝΧΝ
ΔΗΚΟΝΑ 3.3 : ΠΑΛΗΑΣΟΗ ΑΘΗΓΓΑΝΟΗ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΛΛΟΓΟ ΔΛΛΖΝΧΝ ΣΗΓΓΑΝΧΝ
26
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΣΟ ΓΗΚΑΗΧΜΑ ΣΖΝ ΔΚΠΑΗΓΔΤΖ ΚΑΗ Ζ ΘΔΖ ΣΧΝ
3.2
ΟΜΑΓΧΝ ΜΔ ΠΟΛΗΣΗΜΗΚΔ ΗΓΗΑΗΣΔΡΟΣΖΣΔ, ΔΗΓΗΚΟΣΔΡΑ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Άμην αλαθνξάο είλαη φηη ην άξζξν 16 ηνπ πληάγκαηνο αλαθέξεηαη φηη «... ε Παηδεία απνηειεί βαζηθή απνζηνιή ηνπ Κξάηνπο θαη έρεη ζθνπφ ηελ εζηθή, πλεπκαηηθή, επαγγεικαηηθή θαη θπζηθή αγσγή ησλ Διιήλσλ, ηελ αλάπηπμε ηεο εζληθήο θαη ζξεζθεπηηθήο ζπλείδεζεο θαη ηε δηάπιαζή ηνπο ζε ειεχζεξνπο θαη ππεχζπλνπο πνιίηεο». Σν χληαγκα νξίδεη ηα ελλέα ρξφληα σο ην ειάρηζην ηεο ππνρξεσηηθήο εθπαίδεπζεο. Χζηφζν, αθφκε θαη ζήκεξα ππάξρνπλ ζηελ ρψξα καο θνηλσληθέο νκάδεο πνπ δελ έρνπλ ειεχζεξε πξφζβαζε ζηελ εθπαίδεπζε, θαη έηζη ζηεξνχληαη απφ ηηο επθαηξίεο γηα ηελ απφθηεζε ηππηθψλ πξνζφλησλ θαη εθπαηδεπηηθψλ ηίηισλ αλαγθαίσλ γηα ηελ θνηλσληθή θαη επαγγεικαηηθή ηνπο έληαμε.
ΔΗΚΟΝΑ 3.4 : ΥΟΛΗΚΟ ΚΟΝΣΔΗΝΔΡ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : WWW.KATHIMERINI.GR
27
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Ζ Δθπαίδεπζε απνηειεί θνηλσληθφ αγαζφ θαη πεξηιακβάλεη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ θνηλνχο ζηφρνπο θαη πεξηερφκελν γηα φινπο. Οη φπνηεο ηδηαηηεξφηεηεο ηνπ καζεηή, ζξεζθεία - γιψζζα - θνηλσληθννηθνλνκηθή θαηάζηαζε - ηξφπνο δσήο, δελ κπνξνχλ λα απνηειέζνπλ εκπφδην γηα ηελ ειεχζεξε πξφζβαζή ηνπο ζε νπνηαδήπνηε βαζκίδα ηεο εθπαίδεπζεο, άξα λα παξακέλεη αλνηρηή ζε φινπο ηνπο αλζξψπνπο.
3.2.1 OI ΑΗΣΗΔ ΣΟΤ ΔΚΠΑΗΓΔΤΣΗΚΟΤ ΑΠΟΚΛΔΗΜΟΤ ΣΧΝ ΣΗΓΓΑΝΟΠΑΗΓΧΝ Οη ζηφρνη ηεο εθπαηδεπηηθήο πνιηηηθήο είλαη πνιινί θαη ζεκαληηθνί θαζψο θαη ραξαθηήξα
ην γεγνλφο φηη ν Ν. 1566/85, θαζνξίδεη ηνλ ππνρξεσηηθφ ηεο
εθπαίδεπζεο
γηα
φινπο
ηνπο
Έιιελεο
πνιίηεο,
ε
πξαγκαηηθφηεηα είλαη δηαθνξεηηθή γηα ηα παηδηά ησλ ΡΟΜΑ. ηελ πξαγκαηηθφηεηα ην ζρνιείν είλαη κνλνδηάζηαην πνιηηηζκηθά , κε απνηέιεζκα λα είλαη αθηιφμελν γηα καζεηέο πνπ είλαη θνξείο δηαθνξεηηθήο πνιηηηζκηθήο θνπιηνχξαο. Ο πνιηηηζκφο ηνπο δελ αλαδεηθλχεηαη θαη δελ είλαη απνδεθηφο, ελψ ηαπηφρξνλα ηνπο επηβάιιεηαη ε θνπιηνχξα ηεο θπξίαξρεο εθπαίδεπζεο. Έηζη, νη καζεηέο ράλνπλ ην ελδηαθέξνλ ηνπο γηα ηε κάζεζε θαη ηε γλψζε, θαζψο ε εθπαηδεπηηθή δηαδηθαζία δελ αληαπνθξίλεηαη ζηηο πξνζσπηθέο εκπεηξίεο πνπ βηψλνπλ ζηελ Σζηγγάληθε θνηλφηεηα. Όζνλ αθφξα ηελ ζρνιηθή θαηάζηαζε ησλ Σζηγγαλνπαίδσλ, αηηία θαη απνηέιεζκα ηνπ ηξφπνπ δσήο ησλ Σζηγγάλσλ θαζψο θαη ηνπ θαζνιηθνχ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ηνπο, ραξαθηεξίδεηαη απφ: Σελ έιιεηςε πξνζρνιηθήο αγσγήο Σν κηθξφ πνζνζηφ εγγξαθήο ζην ζρνιείν Σελ θαζπζηέξεζε εγγξαθήο θαη έλαξμεο ηεο εθπαηδεπηηθήο δηαδηθαζίαο (ππάξρνπλ παηδηά πνπ μεθηλνχλ ηε θνίηεζή ηνπο ζην δεκνηηθφ ζε ειηθία 12 -16 εηψλ) Σελ ειιηπή παξαθνινχζεζε θαη ζπρλέο δηαξξνέο ιφγσ εξγαζίαο ε άιισλ αηηηψλ Σελ ρακειή επίδνζε ζηα καζήκαηα Σελ πξφσξε δηαθνπή ηεο ππνρξεσηηθήο θνίηεζεο Σηο ξαηζηζηηθέο ζπκπεξηθνξέο πνπ δέρνληαη απφ ην ζρνιηθφ πεξηβάιινλ
28
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Όια ηα παξαπάλσ δεκηνπξγνχλ αξλεηηθή πξνδηάζεζε γηα έληαμε ζην ζρνιηθφ πεξηβάιινλ, κε απνηέιεζκα ηνλ εθπαηδεπηηθφ απνθιεηζκφ θαη ηνλ αλαιθαβεηηζκφ καθξνπξφζεζκα, νη νπνίνη απνηεινχλ βαζηθέο ζπληζηψζεο ηνπ
θνηλσληθνχ
απνθιεηζκνχ
πνπ
αλαπαξάγεη
ηελ
θνηλσληθή
πεξηζσξηνπνίεζε θαη απνκφλσζε.
ΔΗΚΟΝΑ 3.5 : ΛΤΟΜΔΝΟ ΥΟΛΔΗΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΠΖΓΖ : INVERIA.GR
3.3
ΣΟ ΤΣΖΜΑ ΤΓΔΗΑ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ ΚΑΗ Ο ΤΥΔΣΗΜΟ ΣΟΤ ΜΔ ΣΟΤ ΡΟΜΑ Αξρηθά, αλαγθαίν είλαη λα επηζεκαλζεί φηη ε δηαζθάιηζε ησλ ζπλζεθψλ
πγείαο ησλ Διιήλσλ πνιηηψλ απνηειεί ππνρξέσζε ηεο Πνιηηείαο ζχκθσλα κε ην χληαγκα (άξ.2, παξ.3) φπσο ξεηά αλαθέξεηαη φηη: «...ην Κξάηνο κεξηκλά γηα ηελ πγεία ησλ πνιηηψλ θαη ιακβάλεη εηδηθά κέηξα γηα ηελ πξνζηαζία ηεο λεφηεηαο, ηνπ γήξαηνο ηεο αλαπεξίαο θαη γηα ηελ πεξίζαιςε ησλ
απφξσλ.
Καηεπζπληήξηνο
λφκνο
είλαη
ν
Ν.2071/92
γηα
ηνλ
«Δθζπγρξνληζκφ θαη ηελ Οξγάλσζε ηνπ πζηήκαηνο ηεο Τγείαο». χκθσλα κε ην Νφκν, ην θξάηνο κεξηκλά γηα ηελ ίδξπζε, ιεηηνπξγία, νξγάλσζε θαη επνπηεία ησλ θνξέσλ πξνο εμαζθάιηζε ηεο πγείαο φισλ ησλ πνιηηψλ. Σν θξάηνο νθείιεη λα εμαζθαιίδεη ην δηθαίσκα θαη ηε δπλαηφηεηα ζηνλ πνιίηε λα επηιχζεη πξνιεπηηθά ή ζεξαπεπηηθά ην πξφβιεκα ηεο πγείαο ηνπ, κέζα απφ δηαδηθαζίεο πνπ ζα ηνπ δηαζθαιίζνπλ ζην αθέξαην ηελ ειεχζεξε επηινγή θαη ην ζεβαζκφ ηεο αλζξψπηλεο αμηνπξέπεηαο.
29
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Φαλεξφ είλαη φηη νη Σζηγγάλνη πνιίηεο απνηεινχλ κία θνηλσληθά απνθιεηζκέλε νκάδα ηνπ πιεζπζκνχ, γηα ηελ νπνία ε πξφζβαζε θαη ζηηο ππεξεζίεο Τγείαο είλαη δχζθνιε. ηελ πιεηνςεθία ηνπο δνπλ απνθνκκέλνη απφ ην ζχζηεκα θαη ηηο Τπεξεζίεο Τγείαο, ηηο νπνίεο αληηκεησπίδνπλ κε ζθεπηηθηζκφ θαη επηθχιαμε. Ζ ζηέξεζε γηα πνιιά ρξφληα απφ ηα θνηλσληθά δηθαηψκαηα, δελ ηνπο επέηξεςε λα απνιακβάλνπλ φπσο φινη νη ππφινηπνη πνιίηεο ην δηθαίσκα ζηελ Τγεία. Πξέπεη λα ηνλίζνπκε φηη ε απφζηαζε απφ ηηο ππεξεζίεο Τγείαο δελ είλαη κφλν ρηιηνκεηξηθή είλαη ν θφβνο ηεο πξνζέγγηζεο απφ ηελ πιεπξά ηνπο, αιιά θπξίσο είλαη ε θνηλσληθή πξνθαηάιεςε κε ηελ νπνία αληηκεησπίδνληαη απφ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ζεζκηθήο Πνιηηείαο θαη ηνπ πιεζπζκνχ. Με βάζε απνγξαθηθέο κειέηεο ζε Παλειιαδηθή θιίκαθα ε θαηάζηαζε ηεο πγείαο ησλ Σζηγγάλσλ πνιηηψλ είλαη ηδηαίηεξα επηβαξπκέλε. Οη ιφγνη ηεο επηβάξπλζεο αλαθέξνληαη κεηαμχ άιισλ θαη ζηελ αδπλακία πξνζέγγηζεο θαη ρξήζεο ησλ ππεξεζηψλ πγείαο. πγθεθξηκέλα : Οη παξαδφζεηο θαη ν ηξφπνο δσήο ησλ Σζηγγάλσλ, κε ηηο ζπρλέο κεηαθηλήζεηο, ζε ζπλδπαζκφ κε ηα πεξηνξηζκέλα νηθνλνκηθά κέζα αλαγθάδεη πνιινχο απφ ηνπο κεηαθηλνχκελνπο λα δηακέλνπλ ζε πξφρεηξνπο θαηαπιηζκνχο. Ζ πξνζπάζεηα επηβίσζεο αλαγθάδεη ηνπο Σζηγγάλνπο λα αληηκεησπίδνπλ ηα πξνβιήκαηα πγείαο κφλνη ηνπο, φηαλ απηά παξνπζηάδνληαη, αγλνψληαο ηελ πξφιεςε θαη ηνπο εκβνιηαζκνχο. Ζ έιιεηςε παηδείαο θαη αγσγήο πγείαο θξαηά ηνπο Σζηγγάλνπο εγθισβηζκέλνπο ζηηο πξνθαηαιήςεηο. Ζ κεξηθή γλψζε ηεο γιψζζαο δεκηνπξγεί πξνβιήκαηα ζπλελλφεζεο κε ηνπο ιεηηνπξγνχο πγείαο, ελψ ν αλαιθαβεηηζκφο εκπνδίδεη ηελ γξαπηή ελεκέξσζή ηνπο. Σν κεγαιχηεξν κέξνο ησλ Σζηγγάλσλ εξγάδνληαη, σζηφζν ειάρηζηνη απφ απηνχο είλαη αζθαιηζκέλνη, έηζη δελ έρνπλ πξφζβαζε ζε δσξεάλ ππεξεζίεο ηαηξνθαξκαθεπηηθήο πεξίζαιςεο θαη γεληθφηεξα ζηα δηθαηψκαηα πνπ απνξξένπλ απφ ηελ εξγαζία. Οη θνηλσληθέο πξνθαηαιήςεηο, ε δπζπηζηία, ην αίζζεκα ηεο απφξξηςεο πνπ ληψζνπλ νη Σζηγγάλνη ζηηο ζρέζεηο ηνπο κε ηνπο 30
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ζεζκνχο ηεο Πνιηηείαο, ηνπο νδεγεί ζε ακπληηθή ζηάζε θνηλσληθήο εζσζηξέθεηαο. Αξθεηνί ηζηγγάλνη θάλνπλ ρξήζε βηβιηάξηνπ ηεο Πξφλνηαο, ε νπνία παξέρεη ζηνηρεηψδεηο ππεξεζίεο πγείαο, πνπ φκσο είλαη αλεπαξθείο θαη δελ θαιχπηνπλ ηηο αλάγθεο. Ζ αδπλακία ησλ ιεηηνπξγψλ πγείαο λα θαηαλνήζνπλ ηε δηαθνξεηηθφηεηα θαη ηηο ηδηαηηεξφηεηεο ηνπ Σζηγγάληθνπ πιεζπζκνχ, ιφγσ έιιεηςεο ελεκέξσζεο ή ιφγσ πξνθαηάιεςεο, ιεηηνπξγεί απνηξεπηηθά ζηελ ρξήζε ησλ Τπεξεζηψλ απφ ηνπο Σζηγγάλνπο. Ζ έιιεηςε ζπζηεκαηηθήο έξεπλαο θαη θαηαγξαθήο ηεο θαηάζηαζεο ηεο πγείαο ησλ Σζηγγάλσλ, δελ απνδίδεη ζηηο Τπεξεζίεο ζηνηρεία γηα ηελ αλάπηπμε εμεηδηθεπκέλεο πνιηηηθήο ζην ζέκα ηεο πγείαο ησλ Σζηγγάλσλ. Ζ παξάδνζε ηεο Σζηγγάληθεο θνηλσλίαο νδεγνχλ ηνπο λένπο λα μεθηλνχλ ηελ ηεθλνπνίεζε απφ πνιιή λεαξή ειηθία, απφ ηελ εθεβεία.
Οη Σζηγγάλεο γίλνληαη κεηέξεο πνιχ λέεο θαη έρνπλ πεξηζζφηεξεο θπήζεηο, ηνθεηνχο θαη απνβνιέο απφ ηνλ ππφινηπν πιεζπζκφ, γεγνλφο πνπ επηβαξχλεη ηελ πγεία ηνπο, δηφηη ζπάληα παξαθνινπζνχληαη θαηά ηελ δηάξθεηα ηεο θχεζεο. Δπηπιένλ νη λένη δελ έρνπλ πξφζβαζε ζηελ ελεκέξσζε πάλσ ζε ζέκαηα
νηθνγελεηαθνχ
πξνγξακκαηηζκνχ,
αληηζχιιεςεο,
πξφιεςεο
αθξνδηζίσλ λνζεκάησλ θιπ.
3.3.1 ΚΑΛΤΦΖ ΣΧΝ ΑΝΑΓΚΧΝ Δ ΤΠΖΡΔΗΔ ΤΓΔΗΑ ΓΗΑ ΣΟΝ ΣΗΓΓΑΝΗΚΟ ΠΛΖΘΤΜΟ ΣΖΝ ΔΛΛΑΓΑ Με βάζε ηελ Ννκνζεζία πνπ ηζρχεη γηα ηελ πγεία απφ ηε ζεκειίσζε ηνπ Δζληθνχ πζηήκαηνο Τγείαο θη έπεηηα, θαίλεηαη ε ζέιεζε ηνπ Ννκνζέηε γηα ηελ αλάπηπμε ελφο πιέγκαηνο Τπεξεζηψλ Τγείαο ζε νκάδεο ηνπ γεληθνχ πιεζπζκνχ αιιά θαη ηδηαίηεξα ζε απνθιεηζκέλεο νκάδεο πνπ δηαβηνχλ ζε ηδηαίηεξεο ζπλζήθεο, φπσο νη Ρνκά. Χζηφζν νη λφκνη δειψλνπλ θαιέο πξνζέζεηο, φκσο ζηελ πξάμε δελ εθαξκφδεηαη απνιχησο ηίπνηα θαη ην κεγαιχηεξν κέξνο απφ ην άξζξα ησλ λφκσλ απηψλ παξέκεηλαλ αλελεξγά. Ζ Ννκνζεζία θξίλεηαη επαξθήο θαη ζσζηή θαη ζα κπνξνχζε λα απνηειέζεη ηελ βάζε γηα κηα ελαιιαθηηθή παξνρή ππεξεζηψλ πγείαο ζε φια
31
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ηα επίπεδα: πξφιεςεο, ζεξαπείαο, λνζειείαο, πιεξνθφξεζεο ζηνπο πιεζπζκνχο ησλ ζθεληηψλ Σζηγγάλσλ. Ζ αδπλακία φκσο ζηελ εθαξκνγή ηεο Ννκνζεζίαο δελ επέηξεςε έσο ζήκεξα ηε ιεηηνπξγία ηέηνησλ Τπεξεζηψλ. Έηζη εκθαλίδεηαη κηα ζεζκηθή θαη λνκνζεηηθή επάξθεηα, ε νπνία φκσο δελ αληαπνθξίλεηαη ζηελ πξαγκαηηθφηεηα ιφγσ ηεο ειιηπνχο, πιεκκεινχο ή θαη ηεο κε εθαξκνγήο ηνπ Νφκνπ.
3.4
ΥΔΔΗ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΜΔ ΣΟΤ ΝΟΜΟΤ ΣΟΤ ΚΡΑΣΟΤ Πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη ε ζέζε ησλ Ρνκά ζηελ Διιεληθή θνηλσλία
ραξαθηεξίδεηαη απφ θαηλφκελα ζπρλά αθξαίνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ. Οη Έιιελεο Σζηγγάλνη, πνιίηεο ηεο ζχγρξνλεο Διιεληθήο Γεκνθξαηίαο θαη ηεο Δλσκέλεο Δπξψπεο, ζηελ ζπληξηπηηθή ηνπο πιεηνςεθία δηαβηνχλ ζηελ Διιάδα ηνπ 21νπ αηψλα ζε έλα απφιπην πεξηζψξην ζην νπνίν ηνπο νδήγεζε νη πνιηηηθέο θαη δξάζεηο ησλ ηειεπηαίσλ δεθαεηηψλ, ην νπνίν κέζα απφ ηηο δηαδηθαζίεο ηεο Διιεληθήο θνηλσλίαο, ηζνπέδσζε ηελ πνιηηηζκηθή πνιπκνξθία ηεο θνηλσληθήο δνκήο, θαη αθνκνίσζε ηνλ πνιηηηζκηθφ θαη θνηλσληθφ πινπξαιηζκφ δεκηνπξγψληαο λέεο θνηλσληθέο ζρέζεηο θαη ηζνξξνπίεο. Οη πξφζθαηεο θνηλσληθέο θαη νηθνλνκηθέο κεηαβνιέο ζηελ Διιεληθή θνηλσλία έρνπλ δεκηνπξγήζεη ηηο ζπλζήθεο γηα απμαλφκελν θνηλσληθφ απνθιεηζκφ, κε απνηέιεζκα νη ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ πνιηηψλ λα παξαθκάδνπλ νινέλα θαη πεξηζζφηεξν. Ζ δηεχξπλζε ηνπ ρψξνπ ησλ θνηλσληθά απνθιεηζκέλσλ, ηδηαίηεξα κε ηελ εκθάληζε ησλ θπκάησλ ησλ νηθνλνκηθψλ κεηαλαζηψλ θαη ησλ πξνζθχγσλ επηηείλεη ηελ θαηάζηαζε απηή. Οη Ρνκά παξά ην γεγνλφο φηη απνηεινχλ πνιηηηζκηθή κεηνλφηεηα κε ηζηνξηθή δηαδξνκή ζηηο ρψξεο ηεο Δπξψπεο, αληηκεησπίδνπλ αθφκε αξλεηηθέο δηαθξίζεηο,
πξνθαηαιήςεηο
θαη ξαηζηζηηθέο
ζπκπεξηθνξέο,
πνπ
ζηελ
βαζίδνληαη ζηελ πνιηηηζκηθή δηαθνξά, ζε ζηεξεφηππα θαη πξνθαηαιήςεηο. Δηδηθφηεξα ζηελ Διιάδα δνπλ 200.000 Έιιελεο πνιίηεο Σζηγγάληθεο θαηαγσγήο, ε πιεηνςεθία ησλ νπνίσλ δεη ζε ζπλζήθεο αθξαίνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ.
32
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Ζ Διιεληθή θνηλσλία ζην ζχλνιφ ηεο, δελ είρε ζεηηθή ζηάζε ζηελ θνηλσληθή απνδνρή θαη έληαμε ησλ κεηνλεθηηθψλ θνηλσληθψλ νκάδσλ, πνιχ πεξηζζφηεξν δε ησλ Σζηγγάλσλ, θαη δελ δεκηνχξγεζε κε έλαλ νξγαλσκέλν ηξφπν ηηο πξνζβάζεηο ζηα θνηλσληθά δηθαηψκαηα ηνπ πνιίηε φπσο νξίδνληαη ζε κηα ζχγρξνλε θαη Γεκνθξαηηθή πνιηηεία, δειαδή ζε απηά ηεο θαηνηθίαο, ηεο πγείαο, ηεο παηδείαο, ηεο θνηλσληθήο αζθάιηζεο θαη ηεο πξφλνηαο, ηεο απαζρφιεζεο θαη ηεο θνηλσληθήο ζπκκεηνρήο. Οη θαθέο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ Σζηγγάλσλ είλαη νξαηέο, νη επαγγεικαηηθέο ηνπο ελαζρνιήζεηο είλαη ιίγν πνιχ νηθείεο, ηφζν πνπ λα αληηκεησπίδνληαη σο γξαθηθφηεηεο κέζα απφ θνηλά ζηεξεφηππα ηα νπνία νδεγνχλ ζην εχθνιν ζπκπέξαζκα φηη νη φξνη θαη ν ηξφπνο δηαβίσζήο ηνπο απνηεινχλ επηινγή ηνπο πνπ εδξάδεηαη ζηηο ηδηαίηεξεο πνιηηηζκηθέο ηνπο θαηαβνιέο, φηη απνηεινχλ δειαδή ζηνηρείν πνιηηηζκηθήο ηαπηφηεηαο ε νπνία κε ηελ ζεηξά ηεο θαζνξίδεη ηελ θνηλσληθή ηνπο ηαπηφηεηα θαη ζπκπεξηθνξά. Ζ θπξίαξρε ζπιινγηθή αληίιεςε γηα ηηο ζπλζήθεο δηαβίσζεο ησλ Σζηγγάλσλ, ζέιεη ηνπο Σζηγγάλνπο λα επηιέγνπλ ζπλεηδεηά σο ηξφπν δσήο ην ζηεξεφηππν κνληέιν ηνπ πιαλφδηνπ, ηνπ απνθνκκέλνπ απφ ηηο θνηλσληθέο δνκέο (θαη άξα «αληηθνηλσληθνχ») Σζηγγάλνπ. Σν ζπιινγηθφ απηφ ζηεξεφηππν απνηέιεζε ηελ αηηηνινγηθή βάζε γηα ζηξεβιψζεηο θαη ππεξβνιέο πνπ έθζαζαλ κέρξη αθξαίεο θαιπκκέλεο ή απξνθάιππηεο ξαηζηζηηθέο ζεσξήζεηο γηα ηελ αληηθνηλσληθή θχζε ηνπ Σζηγγάλνπ, ν νπνίνο κε βάζε ηηο αληηιήςεηο απηέο, δεη ζηελ αζιηφηεηα απφ επηινγή. Ζ κέζε ζπιινγηθή θνηλσληθή αληίιεςε, δηαηείλεηαη φηη νη Σζηγγάλνη είλαη εθ θχζεσο πεξηζσξηαθνί, παξαβαηηθνί, απαίδεπηνη θαη γεληθά απξνζάξκνζηνη ζε πξφηππα δσήο πνπ ε πιεηνςεθνχζα θνηλσλία επηιέγεη. Σέηνηεο απιντθέο (θαηλνκεληθά) απφςεηο είλαη απηέο πνπ δεκηνχξγεζαλ ηζηνξηθά ηελ βάζε ηνπ θπιεηηθνχ θαη θνηλσληθνχ ξαηζηζκνχ, πνπ νδήγεζαλ ηελ αλζξσπφηεηα ζηηο γλσζηέο επαίζρπληεο πξάμεηο θαη αθξφηεηεο. Οη πξφζθαηεο επηζηεκνληθέο ζπγθινληζηηθέο αλαθαιχςεηο ηεο Γελεηηθήο Ηαηξηθήο, κε ηελ απνθσδηθνπνίεζε ηνπ αλζξψπηλνπ DNA, έζεζαλ ακεηάθιεηα ζηνλ θάδν απνξξηκκάησλ ηεο αλζξψπηλεο ζθέςεο ηηο ζεσξήζεηο ηνπ ξαηζηζκνχ.
33
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Οη Σζηγγάλνη βηψλνπλ σο νκάδα, έλαλ θαζνιηθφ απνθιεηζκφ, αηηία θαη απνηέιεζκα ηεο πνιηηηζκηθήο ηνπο ηδηαηηεξφηεηαο θαη δηαθνξάο. Σελ ίδηα ζηηγκή φκσο, επηζπκνχλ θαη επηδηψθνπλ ηελ θνηλσληθή έληαμε. Γείρλνπλ λα μεπεξλνχλ θνβίεο θαη δηζηαγκνχο πνπ δεκηνχξγεζε ν καθξφρξνλνο απνθιεηζκφο ηνπο, θαη αξζξψλνπλ δηεθδηθεηηθφ ιφγν, απνδεηψληαο ηελ ρσξηθή θαη θνηλσληθή ηνπο εδξαηνπνίεζε, ηελ απνδνρή ηνπο απφ ηηο ηνπηθέο θνηλσλίεο θαη ηελ εηξεληθή θαη ζπλεξγαηηθή ζπλχπαξμε ζε απηέο, ηελ αθνκνίσζή ηνπο φρη ζηελ ηζνπεδσηηθή θαη θπξίαξρε θνπιηνχξα, αιιά ζίγνπξα ζην πιαίζην ησλ Γεκνθξαηηθψλ θαηαθηήζεσλ ηεο Διιεληθήο θνηλσλίαο γηα ηελ δηαζθάιηζε ησλ αλειαζηηθψλ θνηλσληθψλ δηθαησκάησλ. Οη
Σζηγγάλνη
ινηπφλ
πξάγκαηη
δνπλ
πεξηζσξηαθά,
πξάγκαηη
αλαπηχζζνπλ παξαβαηηθέο ζπκπεξηθνξέο (αλ θαη θαηά ηα θαηλφκελα απηφ δελ έρεη θακία ζρέζε κε πςειή εγθιεκαηηθφηεηα), πξάγκαηη έρνπλ πνιχ ρακειφ κνξθσηηθφ επίπεδν, πξάγκαηη δείρλνπλ δπζθνιία πξνζαξκνγήο ζηηο θνηλσληθέο δνκέο. Ζ θαηάζηαζε φκσο απηή είλαη απνηέιεζκα φρη ζπλεηδεηήο επηινγήο αιιά ζηάζε επηβίσζεο απέλαληη ζε έλα νινέλα θαη ερζξηθφηεξν θνηλσληθφ
ζψκα
πνπ
δηαξθψο
εληείλεη
ηηο
ζπλζήθεο
αληζφηεηαο,
πεξηζσξηνπνίεζεο, απνθιεηζκνχ θαη απνκφλσζεο. Δίλαη απνιχησο βέβαην φηη νη φξνη απηνί δελ αληηκεησπίδνληαη νχηε κε θαηαζηνιή, νχηε κε πεξαηηέξσ ζπκπίεζε ησλ δηθαησκάησλ, νχηε κε έληαζε ηνπ ρσξηθνχ θαη θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ. Σα θαηλφκελα απηά είλαη αλαζηξέςηκα κφλν κε νξγαλσκέλεο θαη καθξνρξφληεο πνιηηηθέο έληαμεο. Δίλαη γλσζηφ φηη ε παξαβαηηθφηεηα θαη ε αλνκία ζε κεγάιν βαζκφ ζρεηίδνληαη κε ηνλ θνηλσληθφ απνθιεηζκφ. Δίλαη ινηπφλ ζεκαληηθφ λα θαηαλνήζνπκε φινη, Πνιηηεία θαη πνιίηεο, φηη ε παξαβαηηθή ζπκπεξηθνξά είλαη θνηλσληθφ πξντφλ θαη φρη βηνινγηθφ απνηέιεζκα. Όηη ε παξαβαηηθφηεηα θαη ε αλνκία παξάγνληαη θαη αλαπαξάγνληαη ζπλήζσο κέζα ζηηο ζπλζήθεο ηεο θηψρεηαο, ηεο πιήξνπο απνθνπήο απφ ηηο θνηλσληθέο ιεηηνπξγίεο θαη ηνπο ζεζκνχο, ηελ θνηλσληθή απνκφλσζε θαη πεξηραξάθσζε, ηνλ πνιηηηζκηθφ δηαρσξηζκφ.
34
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 3.6 :ΑΣΤΝΟΜΗΚΖ ΚΑΣΑΓΗΧΞΖ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : GOOGLE
ΔΗΚΟΝΑ 3.7 :ΑΣΤΝΟΜΗΚΖ ΚΑΣΑΓΗΧΞΖ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : GOOGLE
Ο θνηλσληθφο απνθιεηζκφο θαη ν πνιηηηζκηθφο δηαρσξηζκφο, έρνπλ σο πεξηβάιινλ γέλεζεο ηνπο ην θχηηαξν ηεο «θνηλσληθήο βηνινγίαο», δειαδή ηελ «γεηηνληά». ην επίπεδν ηεο γεηηνληά θαη ηδηαίηεξα ζηηο «γεηηνληέο ζε θξίζε», ηνπ
αζηηθνχ
απνθιεηζκνχ,
κε
ραξαθηεξηζηηθά
ηελ
πεξηβαιινληηθή
ππνβάζκηζε θαη ηελ αζηηθή παξαθκή, ηελ θηψρεηα, ηελ αλεξγία ηελ έιιεηςε ππνδνκψλ, ηελ απνπζία θνηλσληθνχ εμνπιηζκνχ, ηελ απνθνπή απφ ηνπο ηνπηθνχο θνηλσληθνχο ζεζκνχο θαη φια ηα παξάγσγά ηνπο, παξάγεηαη θαη αλαπαξάγεηαη ν θαχινο θχθινο ηνπ απνθιεηζκνχ θαη ηνπ πνιηηηζκηθνχ
35
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
δηαρσξηζκνχ. Ο πςειφο ιεηηνπξγηθφο αλαιθαβεηηζκφο πνπ θαηαγξάθεηαη ζηνπο Σζηγγάλνπο απνθιεηζκνχ)
(απνηέιεζκα δελ
θαη
επέηξεςε
αηηία
ηνπ
θαζνιηθνχ
ηελ
πξφζβαζή
ηνπο
θνηλσληθνχ ζηε
ηνπο
Γηνηθεηηθή
Γξαθεηνθξαηία, ε νπνία εμάιινπ πνηέ δελ πξνζαξκφζηεθε ζηηο ηδηαίηεξεο επηθνηλσληαθέο δπλαηφηεηεο θαη αλάγθεο απνθιεηζκέλσλ θνηλσληθψλ νκάδσλ, κε απνηέιεζκα ηε κε ρξήζε λφκηκσλ δηθαησκάησλ ηνπο. Ζ απνπζία ζηελ Διιάδα δνκψλ ππνζηήξημεο, κε ηνλ ραξαθηήξα ησλ απνθεληξσκέλσλ θαη αληηγξαθεηνθξαηηθψλ ππεξεζηψλ δελ βνήζεζε ζηελ ελεξγνπνίεζε ηνπ ζεζκηθνχ πιαηζίνπ. ηηο ζπλζήθεο απηέο θαη κφιηο ην 1955 ην Διιεληθφ θξάηνο απνδίδεη ηελ Διιεληθή Ηζαγέλεηα ζηνπο Σζηγγάλνπο πνπ θαηνηθνχλ ζηελ Διιεληθή Δπηθξάηεηα κε ζρεηηθφ λνκνζεηηθφ δηάηαγκα (Ν.Γ. 3370/55), ην νπνίν δεκηνπξγεί ην ζηνηρεηψδεο ζεζκηθφ πιαίζην γηα ηελ αλαγλψξηζε ηνπο σο πνιίηεο ηεο ρψξαο θαη άξα σο δηθαηνχρνπο ελ δπλάκεη βαζηθψλ θαη ζεκειησδψλ θνηλσληθψλ δηθαησκάησλ. Σν πιαίζην φκσο απηφ κέλεη αλελεξγφ εθφζνλ ε πξφζβαζε ησλ Σζηγγάλσλ ζηελ Γεκφζηα Γηνίθεζε είλαη ζρεδφλ αλχπαξθηε, ιφγσ ηεο θνηλσληθήο ηνπο πεξηζσξηνπνίεζεο, κέρξη ην 1978 θαη 1979, πνπ ε ρψξα θάησ απφ ηελ πίεζε γηα ηελ θχξσζε Γηεζλψλ πκβάζεσλ, νινθιεξψλεη ηηο πξψηεο ζεζκηθέο ξπζκίζεηο κε ηηο Γεληθέο Γηαηαγέο :Γ.Γ. 212/69468/78 θαη 51/16701/79 Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ. «Γηα ηελ ηαθηνπνίεζε απφ απφςεσο ηζαγέλεηαο ησλ δηαβηνχλησλ ζηελ ρψξα καο Αζίγγαλσλ» θαη «Πεξί εγγξαθήο αδήισησλ Αζίγγαλσλ». ηελ δεθαεηία ηνπ 1980, ην ζεζκηθφ θαη λνκηθφ πιαίζην γηα ηελ θνηλσληθή έληαμε ησλ Σζηγγάλσλ πνιηηψλ, παξέκεηλε θαη πάιη ζε κεγάιν βαζκφ αλελεξγφ. ε απηήλ ηελ πξαγκαηηθφηεηα αλαθεξφκαζηε, ηελ ζηηγκή πνπ κηθξφηεξα ή κεγαιχηεξα θνηλσληθά εγθιήκαηα ζπλερίδνπλ λα γίλνληαη ζε βάξνο ησλ Σζηγγάλσλ, ρσξίο σο ζπλήζσο νπδείο λα αληηδξά: Γηα ηνπο πνιίηεο πνπ έρνπλ κλήκε, ε εκθάληζε βίαησλ γεγνλφησλ κε ζχκαηα ηνπο Σζηγγάλνπο έρεη κία καζεκαηηθή πεξηνδηθφηεηα.
36
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Άιινηε κε θξαπγαιέα κνξθή (φπσο ν ζάλαηνο Σζηγγάλνπ ζε αζηπλνκηθφ πεξηζηαηηθφ ξνπηίλαο ζηελ Αηηηθή), άιινηε κε πην βνπβή θαη αζέαηε (φπσο ν πληγκφο ηνπ κηθξνχ Σζηγγαλφπαηδνπ ζε αξδεπηηθφ θαλάιη ζηελ Καξδίηζα χζηεξα απφ κεηεγθαηάζηαζε Σζηγγάλσλ ζε αθαηάιιειν ρψξν), άιινηε κε εμαηνκηθεπκέλε (φπσο φηαλ ζηελ Ακαιηάδα, 16ρξνλνο Σζηγγάλνο βξίζθεη ηξαγηθφ ζάλαην ελψ θνηκφηαλ, απφ θαηάξξεπζε ηεο ζηέγεο ηεο παξάγθαο πνπ δηέκελε ε νηθνγέλεηά ηνπ), άιινηε κε ζπιινγηθή θαη δε ζεζκηθή φπσο ηα γεγνλφηα ζηελ Νέα Κίν φπνπ κε παξάλνκεο ελέξγεηεο ηνπ εθεί Γεκνηηθνχ πκβνπιίνπ εθδηψθνληαη Σζηγγάλνη απφ ηελ λφκηκε γε ηνπο, ή ν
παξάλνκνο
απνθιεηζκφο
Σζηγγαλνπαίδσλ
απφ
ην
ζρνιείν
ζηελ
Αιηθαξλαζζφ Κξήηεο φπνπ ν Γήκαξρνο κε κία απαξάδεθηε ελέξγεηα πνπ ζπληζηά ππέξβαζε εμνπζίαο απέπεκςε απφ ην Γεκνηηθφ ρνιείν 15 Σζηγγάληθεο θαηαγσγήο καζεηέο, ζηεξψληαο ηνπο ηελ κνλαδηθή ίζσο ειπίδα γηα έλα θαιχηεξν αχξην. ε απηήλ ηελ πξαγκαηηθφηεηα ε Διιεληθή Πνιηηεία θαη θπξίσο ε Διιεληθή θνηλσλία, ζπλερίδεη λα αζθεί (θαιπκκέλε ή απξνθάιππηε) βία, ή έζησ ζπλερίδεη λα ζησπά κπξνζηά ζην θαηλφκελν ηεο άζθεζεο βίαο, απέλαληη ζε κηα νιφθιεξε πνιπάξηζκε θνηλσληθή νκάδα. Σα γεγνλφηα απηά αλαδεηθλχνπλ κηα αληίθαζε θαη κία ζχγρπζε ζηελ ζεζκηθή Πνιηηεία πνπ απφ ηελ κηα πιεπξά πξνζπαζεί λα αξζξψζεη ζεηηθή πνιηηηθή γηα ηελ θνηλσληθή έληαμε ησλ Σζηγγάλσλ θαη απφ ηελ άιιε ηελ αθπξψλεη κε πξάμεηο θαη παξαιείςεηο. Έρεη ηδηαίηεξε ζεκαζία κέζα ζε έλα ηέηνην πιαίζην λα εμεηάζνπκε ηελ παξαβαηηθφηεηα, ηελ αλνκία ή θαη ηελ εγθιεκαηηθφηεηα ησλ Σζηγγάλσλ, ηελ πξαγκαηηθή ή φρη, θαη λα αλαδεηήζνπκε ζηελ αιπζίδα απηή ηνπ θαχινπ θχθινπ πνην είλαη ην αίηην θαη πνην ην αηηηαηφ.
3.5
ΣΑ ΑΣΗΚΟΓΖΜΟΣΗΚΑ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΣΧΝ ΣΗΓΓΑΝΧΝ Πξέπεη λα ππνγξακκηζηεί εδψ φηη νη Σζηγγάλνη ιφγσ ηνπ ηξφπνπ κε ηνλ
νπνίν είλαη αλαγθαζκέλνη λα επηβηψλνπλ έρνπλ ζπρλφηαηα κεγάιεο 37
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
εθθξεκφηεηεο σο δεκφηεο θαη πνιίηεο. χκθσλα κε ηελ πξναλαθεξζείζα έξεπλα
ηνπ
δηθηχνπ
ΡΟΜ
–Τπνπξγείνπ
Δξγαζίαο
θαη
Κνηλσληθψλ
Αζθαιίζεσλ, ην 5,5% ησλ εξσηεζέλησλ δελ είρε δεισζεί ζην Λεμηαξρείν, 10 % δελ έρεη ηαπηφηεηα ή άιιν αλάινγν πηζηνπνηεηηθφ, ην 25% ησλ δηθαηνπκέλσλ ιφγσ ειηθίαο δελ έρνπλ εθινγηθφ βηβιηάξην θαη ην 50% πεξίπνπ δελ είρε εγγξαθεί ζηα δεκνηνιφγηα. Σν γεγνλφο απηφ ππξνδνηεί κε ηε ζεηξά ηνπ ή αλαηξνθνδνηεί φια ηα ππφινηπα πξνβιήκαηα ησλ Ρνκά εκπνδίδνληαο ηελ επίιπζή ηνπο. Έλα αδήισην παηδί (ή παηδί αδήισησλ γνληψλ) δελ κπνξεί ι.ρ. λα εγγξαθεί ζην ζρνιείν. Ο αδήισηνο πνιίηεο απινχζηαηα δελ ππάξρεη γηα ην θξάηνο. Οη δεκνηηθέο αξρέο απφ ηελ άιιε κεξηά εθκεηαιιεχνληαη ην πξφβιεκα αλαιθαβεηηζκνχ θαη έιιεηςεο εμνηθείσζεο ησλ Σζηγγάλσλ κε ηε γξαθεηνθξαηία θαη δελ πξνζπαζνχλ λα δηεπθνιχλνπλ ηε δηαδηθαζία λνκηκνπνίεζεο ηνπο. Έηζη απαιιάζζνληαη απ‟ απηνχο επθνιφηεξα αθνχ δελ είλαη θαλ δεκφηεο ηνπο. Πξφθεηηαη γηα έλα θαχιν θχθιν πνπ κεγηζηνπνηεί ηελ πεπνίζεζε ησλ Σζηγγάλσλ φηη ην ειιεληθφ Κξάηνο είλαη ερζξηθφ απέλαληί ηνπο. Δπηπρψο ε λεφηεξε γεληά έρεη ζπλεηδεηνπνηήζεη ηε ζεκαζία ηεο λνκηκνπνίεζεο θαη ηαθηνπνηεί ηηο εθθξεκφηεηεο απηνχ ηνπ ηχπνπ. Βαζηθόηαηνο όξνο γηα ηελ έληαμε ησλ Ρνκά είλαη ε επίιπζε κε θάζε δπλαηό ηξόπν ησλ αζηηθνδεκνηηθώλ εθθξεκνηήησλ ηνπο πνπ δπλακηηίδνπλ θάζε ειπίδα εμνκάιπλζεο θαη ζπκβίσζεο κε ην ζύλνιν.
3.5.1 Ζ ΑΝΣΗΓΡΑΖ ΣΧΝ ΣΟΠΗΚΧΝ ΚΟΗΝΧΝΗΧΝ Όπσο πξναλαθέξζεθε νη ηνπηθέο θνηλσλίεο είλαη ζπλεζέζηαηα ερζξηθέο, παξνπζηάδνπλ δειαδή εμαηξεηηθά κεγάιε απξνζπκία λα εληάμνπλ ζηνπο θφιπνπο ηνπο Σζηγγάλνπο εθφζνλ ε παξνπζία ηνπο ζε νπνηαδήπνηε πεξηνρή ζεσξείηαη έλδεημε ππνβάζκηζεο. Μεξηθέο θνξέο φκσο ε θαηάζηαζε μεπεξλάεη ηα ζπλήζε φξηα. Σα γεγνλφηα ζηε Νέα Κίν ην 2000 είλαη πνιχ ελδεηθηηθά ηεο εθξεθηηθήο θαηάζηαζεο πνπ δηακνξθψλεηαη: Σνλ Μάην ηνπ 2000 ην Γεκνηηθφ πκβνχιην απνθάζηζε ιήςε κέηξσλ θαη θηλεηνπνίεζε «γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ νμπκέλνπ πξνβιήκαηνο πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί απφ ηελ αλεμέιεγθηε δξαζηεξηφηεηα ησλ Σζηγγάλσλ ηεο πεξηνρήο», δειψλνπλ «φηη δελ επηζπκνχλ παξνπζία ή δηέιεπζε θαη παξακνλή Σζηγγάλσλ ζην Γήκν», θαηαγγέιινπλ «φζνπο πνχιεζαλ ρσξάθηα ζε Σζηγγάλνπο» θαη θαινχλ ηνπο
38
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
θαηαζηεκαηάξρεο λα κε ζπλαιιάζζνληαη καδί ηνπο. Έηζη νη Σζηγγάλνη θαηαδηθάδνληαη λα δνπλ ζε ζπλζήθεο απαξηράηλη. Γελ είλαη θαζφινπ ζπάλην επίζεο ζην πιαίζην ηεο πξνζπάζεηαο ησλ ηνπηθψλ θνηλσληψλ λα απαιιαγνχλ απφ απηνχο, ην θαηλφκελν λα γίλνληαη νη Σζηγγάλνη θαη ηα παηδηά ηνπο ζηφρνη βίαησλ δηψμεσλ θαη παξαλφκσλ ελεξγεηψλ πνπ ζέηνπλ ζε θίλδπλν ηε ζσκαηηθή ηνπο αθεξαηφηεηα. Ζ ζπλήζεο πξαθηηθή πνπ πξνζθέξεη έλα εχθνιν θνηλσληθφ άιινζη είλαη λα θαηεγνξείηαη ην ζχλνιν ησλ Σζηγγάλσλ γηα παξαβαηηθέο πξάμεηο πνπ έρεη δηαπξάμεη κηα κηθξή κεηνλφηεηα. Ο ιφγνο ησλ κίληηα άιισζηε ηνπο απνδίδεη en bloc ηδηφηεηεο πεξηζσξηαθέο θαη επηθίλδπλεο. Σν θαθφ θιίκα νμχλεηαη αθφκα πεξηζζφηεξν απφ ηηο χβξεηο πνπ εθηνμεχνπλ νη ίδηνη νη δεκνηηθνί άξρνληεο ελαληίνλ ησλ Σζηγγάλσλ. Πνιχ ραξαθηεξηζηηθά κεηά ηνπο ζεηζκνχο ηνπ 1999 ζηελ Αζήλα, νη πεξηζζφηεξνη Σζηγγάλνη δελ πήξαλ πξνθαηαζθεπαζκέλα ζπίηηα. Αληίζεηα ν δήκνο Άλσ Ληνζίσλ εθκεηαιιεχηεθε ηελ επθαηξία λα εθδηψμεη φζνπο Σζηγγάλνπο δελ ήηαλ εγγεγξακκέλνη ζηα δεκνηηθά κεηξψα. Ο ίδηνο ν δήκαξρνο δήισζε ζε επηζηνιή ηνπ ζηνπο Γηαηξνχο ηνπ Κφζκνπ φηη πνζνζηφ κεηνλνηηθνχ πιεζπζκνχ άλσ ηνπ 8% ζε έλα δήκν νδεγεί αλαπφθεπθηα ζηε γθεηνπνίεζε. Γελ πξφθεηηαη δπζηπρψο γηα εμαίξεζε: Οη πεξηζζφηεξνη δήκνη αθνινπζνχλ ηελ ίδηα γξακκή. Γελ δηεπθνιχλνπλ ηηο λφκηκεο ζπλαιιαγέο ησλ Σζηγγάλσλ κε ηηο ππεξεζίεο ηνπο θαη θξαηνχλ ηνπο Σζηγγάλνπο ζε ζπλζήθεο εμαζιίσζεο ψζηε λα ηνπο αλαγθάζνπλ λα θχγνπλ απφ ηα φξηα ηνπ δήκνπ ηνπο.
Σέηνηεο
ελέξγεηεο
έγηλαλ
ελαληίνλ
Σζηγγάλσλ
ζηε
Μελεκέλε
Θεζζαινλίθεο ην 1996, ζηα Σξίθαια ην 1990 θαη 1997, ζηνλ Δχνζκν ην 1998, ζηνλ Αζπξφππξγν ην 1999 θιπ. ρεδφλ ζε θακία πεξίπησζε δελ πξνζθέξζεθε ζηνπο εθδησρζέληεο βηψζηκε ελαιιαθηηθή ιχζε κεηά ηελ εθδίσμή ηνπο. Όπνηε πξνηαζεί ελαιιαθηηθή ιχζε απφ δεκνηηθέο αξρέο ή είλαη εληειψο κε ηθαλνπνηεηηθή ή αθνξά ειάρηζηνπο Σζηγγάλνπο –θπξίσο ηνπο ιίγνπο
επίζεκνπο
δεκφηεο.
ην
ίδην
πιαίζην
νη
δεκνηηθέο
αξρέο
εθκεηαιιεχνληαη επίζεο ηηο δηαθνξέο ληφπησλ θαη κε Σζηγγάλσλ γηα λα ηνπο δηαηξέζνπλ θαη λα ηνπο εμνπδεηεξψζνπλ απνηειεζκαηηθφηεξα (βι. Ληφζηα φπνπ 25 νηθνγέλεηεο είλαη δεκφηεο ελψ 75 φρη. Απφ ηνπο πξψηνπο 10
39
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ζηεγάζηεθαλ καδί κε ηα ζχκαηα ηνπ ζεηζκνχ θαη νη ππφινηπνη απιψο δηψρηεθαλ). πκπέξαζκα: Βαζηθφο επίζεο φξνο γηα ηελ ζπκβίσζή ηνπο κε ηνπο ππφινηπνπο Έιιελεο πνιίηεο είλαη ε απνδνρή ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο. Πξέπεη ινηπφλ
λα
αλαπηπρζνχλ
πνιηηηζηηθά
θαη
παηδαγσγηθά
πξνγξάκκαηα
αιιεινγλσξηκίαο θαη αιιειναπνδνρήο –πξνγξάκκαηα πνπ έρεη αλάγθε θάζε θνηλσλία εμειηζζφκελε ζε δηαπνιηηηζκηθή. Υξήζηκν είλαη επίζεο λα ππάξμεη αληαπνδνηηθφ φθεινο ζηελ ηνπηθή θνηλσλία πνπ ζα αγθαιηάζεη έλαλ νηθηζκφ Ρνκά ψζηε λα έρεη έλα επηπιένλ θίλεηξν λα ην θάλεη (αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο, απνρέηεπζε θιπ). Δίλαη γεγνλόο όηη ε δηακνλή ζε κόληκε γλσζηή θαηνηθία ζπλδέεηαη κε ηε δπλαηόηεηα ελόο πνιίηε λα απνιακβάλεη νξηζκέλα δηθαηώκαηα αιιά θαη κε ηε δπλαηόηεηα ηνπ δεκνζίνπ ή ηδησηώλ λα ζπλαιιάζζεηαη λνκίκσο κε ην πξόζσπν
απηό.
Οη
Σζηγγάλνη
είλαη
θνηλσληθά
απνθιεηζκέλε
νκάδα
αληηκεησπίδνληαο εκπόδηα ζηελ πξόζβαζε ζηελ αγνξά εξγαζίαο, ζην ζύζηεκα πγείαο, ζηελ εθπαίδεπζε, αιιά θαη ζηνπο λνκνύο ηνπ θξάηνπο. Οη Ρνκά είλαη πεξηζσξηνπνηεκέλνη κε έιιεηςε παηδείαο θαη πξσηνβάζκηαο πεξίζαιςεο , ελώ ηαπηόρξνλα ην θξάηνο δελ ηνπο παξέρεη ηηο αλαγθαίεο ππνδνκέο θαη δηεπθνιύλζεηο ηόζν ζεζκηθέο όζν θαη νξγαλσηηθέο. Οιόθιεξν ην ππάξρνλ πεξηβάιινλ είλαη ερζξηθό απέλαληη ηνπο κε απνηέιεζκα λα ζηεξνύληαη
αληίιεςεο
γηα
αζηηθνδεκνηηθή
επηδίσμε
θαζώο
νινθιεξσκέλε ζηεγαζηηθή ζπλείδεζε.
40
θαη
γηα
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.
Η ΜΕΛΕΣΗ ΣΩΝ ΣΕΓΑΣΙΚΩΝ ΤΝΘΗΚΩΝ ΣΩΝ ΡΟΜΑ ΣΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΠΙΚΡΑΣΕΙΑ
Ο θπξηόηεξνο ιόγνο ζηνλ νπνίν ζηεξίδεηαη ε αξλεηηθή ζηάζε ηεο θνηλσλίαο θαη ηεο Πνιηηείαο απέλαληη ζηνπο Ρνκά απνηειεί ηαπηόρξνλα ηδηαηηεξόηεηα
ηεο
ζηεγαζηηθήο
ηνπο
θαηάζηαζεο
θαη
ζπγθεθξηκέλα
ν
λνκαδηζκόο πνπ ηνπο απνδίδεηαη ηζνδπλακεί ζηε ζπιινγηθή ζπλείδεζε κε άξλεζε γηα κόληκε θαη αζθαιή ζηέγε. Με απηόλ ηνλ ηξόπν, νη άζιηεο ζπλζήθεο ηεο ζηεγαζηηθήο θαηάζηαζεο απνδίδεηαη σο επηινγή ησλ ίδησλ ησλ Ρνκά. Πνιιέο κειέηεο πνπ έρνπλ γίλεη αλαηξνύλ σζηόζν ηελ ηαύηηζε απηή, εκθαλίδνληαο πνηθηιία ζηεγαζηηθώλ θαηαζηάζεσλ, δηαθνξεηηθέο πξαθηηθέο κεηαθηλήζεσλ θαη δηάθνξνπο βαζκνύο θνηλσληθήο έληαμεο ηνπ ηζηγγάληθνπ πιεζπζκνύ. Θα πξέπεη λα επηζεκαλζεί φηη ζην θεθάιαην απηφ παξαηίζεληαη ζηνηρεηά απφ κειέηε πνπ πξαγκαηνπνίεζε ε εηαηξία „Οηθνθνηλσλία‟ κε ηελ νηθνλνκηθή ζπλδξνκή ηνπ Τπνπξγείνπ Απαζρφιεζεο θαη Κνηλσληθήο Πξνζηαζίαο κε ηίηιν «Καηαγξαθή ηεο Τθηζηάκελεο θαηάζηαζεο ησλ Ρνκά ζηελ Διιάδα, απνινγηζκφο δξάζεσλ θαη εθπφλεζε ζρεδίνπ δξάζεο γηα ηελ 4ε πξνγξακκαηηθή πεξίνδν» (2008-2009). Ζ δηάηαμε ηνπ θεθαιαίνπ ζηεξίδεηαη ζε θαηαγξαθή ηεο ππάξρνπζαο θαηάζηαζεο πγθεθξηκέλα γίλεηαη θαηαγξαθή ησλ ρψξσλ δηακνλήο ησλ Διιήλσλ Ρνκά θαη ησλ ζπλζεθψλ δηαβίσζεο ηνπο, κε παξάιιειν εληνπηζκφ ησλ ζηεγαζηηθψλ πξνβιεκάησλ αιιά θαη ησλ ειιείςεσλ ζε απαξαίηεηεο ππνδνκέο. Απνζηείιακε ζαλ νκάδα κειέηεο δειηία θαηαγξαθήο ζε φινπο ηνπο
Γήκνπο
πνπ
ζρεηίδνληαη
κε
ηελ
χπαξμε
θνηλνηήησλ
Ρνκά,
επηζεκαίλνληαο φηη αξθεηέο θνξέο ρξεηάζηεθε θαη ηειεθσληθή παξέκβαζε απφ ηελ νκάδα κειέηεο ιφγσ θαζπζηεξήζεσλ.
41
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.1
ΘΔΧΡΖΣΗΚΟ ΤΠΟΒΑΘΡΟ
4.1.1 ΣΑ ΔΗΓΖ ΚΑΣΑΛΤΜΑΣΧΝ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Ζ ζηεγαζηηθή θαηάζηαζε πνπ θαηαγξάθεηαη γηα ηνπο Σζηγγάλνπο είλαη πνιππνίθηιε θαη ζρεηίδεηαη κε ην είδνο ηνπ θαηαιχκαηνο (ζπκβαηηθφ ζπίηη ή πξφρεηξε θαηαζθεπή) θαη ηελ πνηφηεηά ηνπ, ην βαζκφ έληαμεο ζηνλ νηθηζηηθφ ηζηφ, ηε κνληκφηεηα θαη ηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο ζέζεο δηακνλήο. Οη νξηζκνί πηνζεηεζήθαλ απφ ηελ κειέηε ηεο ΓΔΠΟ ηνπ 1999, φπνπ γηα πξψηε θνξά θσδηθνπνηήζεθαλ απηέο νη έλλνηεο. πγθεθξηκέλα αλαθέξνληαη νη δηάθνξνη ηχπνη θαηνηθίαο ησλ Ρνκά : Σύπνο 1νο : Αξρηθά ν θαηαπιηζκφο ζε κφληκε ζέζε -παξαπήγκαηα, θαιχβηα, ηζαληίξηα- κε κφληκε ή επνρηθή ρξήζε. Πξφθεηηαη γηα ηελ θαηεγνξία κφληκεο θαηνηθίαο φπνπ παξνπζηάδνληαη ηα νμχηεξα πξνβιήκαηα, δεδνκέλνπ φηη βξίζθνληαη ζπρλά ζε ζέζεηο αθαηάιιειεο ή θαη επηθίλδπλεο γη' απηήλ ηε ρξήζε (ζέζεηο πνπ πιεκκπξίδνπλ ιφγσ θπζηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ, φπσο ζηηο φρζεο πνηακψλ, δίπια ζε αλνηρηνχο απνρεηεπηηθνχο αγσγνχο, αξδεπηηθά απιάθηα ή βξίζθνληαη θνληά ζε αζχκβαηεο κε ηελ θαηνηθία ρξήζεηο φπσο ρσκαηεξέο, ζθαγεία θ.η.ι.), ζηεξνχληαη νπνηαζδήπνηε ππνδνκήο χδξεπζεο, ειεθηξνδφηεζεο ή απνρέηεπζεο, ελψ ηα θαηαιχκαηα δελ εμαζθαιίδνπλ ηνπο ζηνηρεηψδεηο φξνπο πγηεηλήο δηαβίσζεο. Σύπνο 2νο : Γεχηεξνλ νη ακηγείο θαηαπιηζκνί ζε ζέζε πνπ κεηαθηλείηαη ζηα φξηα κηαο επξχηεξεο πεξηνρήο κε κφληκε ή επνρηθή ρξήζε. Οη πεξηπηψζεηο απηέο παξνπζηάδνπλ πξνβιήκαηα αληίζηνηρα ή θαη νμχηεξα απφ ηελ πξνεγνχκελε θαηεγνξία, ελψ ε κεηαθίλεζε ηεο ζέζεο πηζαλφλ ππνδειψλεη πξνζσξηλή εγθαηάζηαζε ή κηθξφηεξν βαζκφ θνηλσληθήο απνδνρήο. Σύπνο 3νο : Μηθηνί θαηαπιηζκνί - αλάκημε ζπηηηψλ κε πξφρεηξεο θαηαζθεπέο (θαιχβηα, ηζαληίξηα) κε κφληκε, ζπλήζσο, ρξήζε. Πξφθεηηαη, ζπλήζσο,
γηα
καθξφρξνλε
εγθαηάζηαζε
θαηαπιηζκψλ
πνπ
βαζκηαία
κεηεμειίζζνληαη ζε γεηηνληέο. Βξίζθνληαη ζπρλά ζε ζρεηηθά ιηγφηεξν πξνβιεκαηηθέο ζέζεηο, απφ φπνπ φκσο ιείπεη ε ππνδνκή, ελψ ηα θαηαιχκαηα
42
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ζηαδηαθά βειηηψλνληαη. Σύπνο 4νο : Γεηηνληέο - θπξίσο ζπίηηα, κε κφληκε ρξήζε, ζπρλά ζε ππνβαζκηζκέλεο πεξηνρέο ηνπ αζηηθνχ ηζηνχ. Σύπνο 5νο : πκβαηηθέο θαηνηθίεο ή δηακεξίζκαηα, δηάζπαξηα ζηνλ αζηηθφ ηζηφ. Σύπνο 6νο : Οηθηζκνί ιπφκελσλ. Πξφθεηηαη γηα λένπο νηθηζκνχο πνπ απνηεινχληαη θαηά θχξην ιφγν απφ ιπφκελνπο νηθίζθνπο πνπ παξαρψξεζε ην Τ.ΠΔ.ΥΧ.Γ.Δ Σύπνο 7νο : Οξγαλσκέλε δφκεζε. Ο λένο νηθηζκφο ζηνπο νθάδεο Καξδίηζαο πνπ θηίζηεθε απφ ηνλ Οξγαληζκφ Δξγαηηθήο Καηνηθίαο , γηα ηνπο ηδηνθηήηεο θαηνηθηψλ ηνπ παιηνχ νηθηζκνχ. Σύπνο 8νο : Μηθηνί θαηαπιηζκνί ιπφκελσλ. πγθεθξηκέλα ιπφκελνη νηθηζκνί αλακηγλχνληαη κε ζπίηηα ή πξφρεηξεο θαηαζθεπέο . ηνπο κηθηνχο θαηαπιηζκνχο ππάξρεη παξνπζία ιπφκελσλ αιιά ζε πνιχ κηθξή έθηαζε. Σα πξνβιήκαηα πνπ εληνπίδνληαη ζηνπο παξαπάλσ ηχπνπο είλαη δηαθφξσλ εηδψλ, άιινηε αληίζηνηρα κε απηά ηνπ γεληθνχ πιεζπζκνχ (πνπ φκσο εδψ ζπλαληψληαη κε κεγαιχηεξε έληαζε), άιινηε απνθιεηζηηθά ζπλδεδεκέλα κε ηηο ηζηγγάληθεο θνηλφηεηεο.
4.1.2 ΣΑΞΗΝΟΜΖΖ ΣΧΝ ΚΔΛΤΦΧΝ „Κέιπθνο‟ ζεσξείηαη ε ειάρηζηε ρσξηθή κνλάδα πνπ ζηεγάδεη έλα λνηθνθπξηφ Ρνκά . Ο φξνο απηφο ρξεζηκνπνηήζεθε πξψηε θνξά ζηε κειέηε ΓΔΠΟ 1999 κε ραξαθηεξηζηηθφ ηίηιν „Μειέηε ρεδίνπ Πξνγξάκκαηνο γηα ηελ Αληηκεηψπηζε ησλ Ακέζσλ Οηθηζηηθψλ Πξνβιεκάησλ ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ‟ .πγθεθξηκέλα ε ηαμηλφκεζε ησλ θειπθψλ έρνπλ σο εμήο : Σζαληίξη : σο ηζαληίξηα ελλννχληαη νη ζθελέο, εηδηθά είλαη πξφρεηξν θαηάιπκα κε ηέληα ζηεξηγκέλε ζε κεηαιιηθνχο ή μχιηλνπο ηζηνχο Λπόκελν : πξνθαηαζθεπαζκέλα θειχθε ρακεινχ θφζηνπο, πνπ πξνθαηαζθεπάζηεθαλ ζην εξγνζηάζην θαη ζπλαξκνινγήζεθαλ ζην νηθφπεδν
43
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
πάλσ ζε ζηαζεξή βάζε απφ κπεηφλ πίηη : κνλνθαηνηθίεο θαη δηψξνθεο θαηνηθίεο απιήο θαηαζθεπήο θαη κέηξηαο πνηφηεηαο, σζηφζν ζηνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο ζπλαληψληαη ηξηψξνθα ζπίηηα πςειήο πνηφηεηαο Παξάγθα : κηθξφ πξφρεηξν νίθεκα, θαηαζθεπαζκέλν απφ θάζε δηαζέζηκν πιηθφ (ζαλίδεο, ιακαξίλεο) Άιιν : πξφθεηηαη γηα θνληέηλεξ ε αιιά θειχθε ηδηάδνπζαο κνξθνινγίαο
ΔΗΚΟΝΑ 4.1 : ΑΜΗΓΖ ΚΑΣΑΤΛΗΜΟ ΣΑ ΟΡΗΑ ΣΧΝ ΓΖΜΧΝ ΑΘΖΝΑΗΧΝ ΜΔ ΣΑΤΡΟ ΠΖΓΖ : ZOONNEWS.GR
ΔΗΚΟΝΑ 4.2 : ΓΔΗΣΟΝΗΑ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΕΔΦΤΡΗΟΤ ΠΖΓΖ : Δ.Π..Δ
44
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 4.3 : ΜΗΚΣΟ ΚΑΣΑΤΛΗΜΟ ΠΗΣΗΧΝ, ΠΑΡΑΓΚΧΝ ΚΑΗ ΣΑΝΣΗΡΗΧΝ ΣΟΝ ΑΠΡΟΠΤΡΓΟ ΠΖΓΖ : ΟΜΑΓΑ ΜΔΛΔΣΖ (2011)
ΔΗΚΟΝΑ 4.4 : ΛΤΟΜΔΝΑ ΓΖΜΟΤ ΛΟΤΣΡΑΚΗΟΤ ΠΖΓΖ : GOOGLE
45
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 4.5 : ΟΡΓΑΝΧΜΔΝΖ ΓΟΜΖΖ ΣΟ ΝΔΟ ΟΗΚΗΜΟ ΟΦΑΓΧΝ ΠΖΓΖ : NEOMONASTIRI.NET
46
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.2
ΜΔΛΔΣΖ ΣΧΝ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ
4.2.1 ΚΑΣΑΓΡΑΦΖ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ ΡΟΜΑ Ζ Οηθνθνηλσλία ην έηνο 2008 πξαγκαηνπνίεζε κηα παλειιαδηθή θαηαγξαθή ησλ νηθηζκψλ Ρνκά πξνθχπηνπλ ηα παξαθάησ ζπκπεξάζκαηα : Χο κεηαθηλνχκελνη θαηαπιηζκνί έρνπλ θαηαγξάθεη 4 ρψξνη δηακνλήο , είλαη ειιηπήο ε ζπγθεθξηκέλε θαηαγξαθή ιφγσ ηεο θηλεηηθφηεηαο ηνπο Χο ακηγείο θαηαπιηζκνί ζε κφληκε ζέζε θαηαγξάθνληαη 33 ρψξνη δηακνλήο Χο κηθηνί θαηαπιηζκνί θαηαγξάθνληαη 36 ρψξνη δηακνλήο Χο γεηηνληέο θαηαγξάθνληαη 44 ρψξνη δηακνλήο , πξφθεηηαη γηα γεηηνληέο πνπ θαηνηθνχληαη απνθιεηζηηθά ε θαηά θχξην ιφγν απφ πιεζπζκφ Ρνκά Χο νηθηζκνί ιπφκελσλ θαηαγξάθνληαη 7 πεξηπηψζεηο Χο δηάζπαξηεο θαηνηθίεο ζηνλ αζηηθφ ηζηφ έρνπλ ραξαθηεξηζηεί 23 πεξηπηψζεηο Χο πεξίπησζε νξγαλσκέλεο δφκεζεο παξνπζηάδεηαη 1 νηθηζκφο, πξφθεηηαη γηα ηνλ νηθηζκφ ζην Γήκν νθάδσλ Καξδίηζαο Χο κηθηνί θαηαπιηζκνί ιπφκελσλ θαηαγξάθνληαη 11 πεξηπηψζεηο
ΑΡΗΘΜΟ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
44 45 40
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
36 33
35
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
30
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟΙ
23
25
ΔΙΑΣΡΑΤΕΣ ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ 20 15 10
11 7
ΟΓΑΝΩΜΕΝΘ ΔΟΜΘΣΘ
4 5
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΣΕ ΜΟΝΙΜΘ ΘΕΣΘ
1
0
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.1 : ΑΡΗΘΜΟ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ ΑΝΑ ΣΤΠΟ
47
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ε απηφ ην ζεκείν αμίδεη λα πξνζζέζνπκε ην πιήζνο ησλ νηθνγελεηψλ πνπ ζπγθεληξψλνπλ νη ρψξνη δηακνλήο ,έηζη ζπκπεξαίλνπκε φηη : Οη ακηγείο θαηαπιηζκνί ζε κφληκε ζέζε ζπγθεληξψλνπλ ζπλνιηθφ αξηζκφ 1.094 νηθνγελεηψλ, ελψ ν ζπλνιηθφο αξηζκφο αηφκσλ πνπ θαηνηθνχλ ζην ζπγθεθξηκέλν ηχπν νηθηζκνχ αλέξρεηαη ζε 4.425 Οη κηθηνί θαηαπιηζκνί ζπγθεληξψλνπλ ζπλνιηθφ αξηζκφ 3.149 νηθνγελεηψλ, ελψ ν ζπλνιηθφο αξηζκφο αηφκσλ πνπ θαηνηθνχλ ζην ζπγθεθξηκέλν ηχπν νηθηζκνχ αλέξρεηαη ζε 16.174 Οη γεηηνληέο ζπγθεληξψλνπλ ην κεγαιχηεξν αξηζκφ νηθνγελεηψλ 6.348 (νηθνγέλεηεο), ελψ ν ζπλνιηθφο αξηζκφο αηφκσλ πνπ θαηνηθνχλ ζην ζπγθεθξηκέλν ηχπν νηθηζκνχ αλέξρεηαη ζε 22.845 ε δηάζπαξηεο θαηνηθίεο ζηνλ αζηηθφ ηζηφ εθηηκάηαη φηη ζπγθεληξψλνληαη ζπλνιηθά 769 νηθνγέλεηεο , σζηφζν ε κέηξεζε απηή είλαη ζρεηηθή εμαηηίαο ηεο δπζθνιίαο θαηαγξαθήο, ελψ ν ζπλνιηθφο αξηζκφο αηφκσλ πνπ θαηνηθνχλ ζην ζπγθεθξηκέλν ηχπν νηθηζκνχ αλέξρεηαη ζε 4.035 ηνπο κηθηνχο θαηαπιηζκνχο ιπνκέλσλ θαηαγξάθνληαη 976 νηθνγέλεηεο θαη 5.100 άηνκα ηνπο ακηγείο θαηαπιηζκνχο κεηαθηλνπκέλνπο, νηθηζκνχο ιπφκελσλ θαη νξγαλσκέλεο δφκεζεο , ηα κεγέζε θαηαγξαθήο είλαη κηθξά
ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΔ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΥΧΡΟΤ ΓΗΑΜΟΝΖ 7000
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΣΕ ΜΟΝΙΜΘ ΘΕΣΘ
6348
6000
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟΙ
5000
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
4000
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
3149
3000 2000
ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΔΙΑΣΡΑΤΕΣ
1094
976
769
1000 45
101 94
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ ΟΓΑΝΩΜΕΝΘ ΔΟΜΘΣΘ
0 ΑΙΘΜΟΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΩΝ ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.2Α : ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΔ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΥΧΡΟΤ ΓΗΑΜΟΝΖ
48
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Δπηπξφζζεηα
ζέινληαο
λα
εκπινπηίζνπκε
ηελ
αλάιπζε
ηεο
θαηαγξαθήο ησλ ρψξσλ δηακνλήο σο πξνο ην πιήζνο ησλ αηφκσλ πνπ απηνί ζπγθεληξψλνπλ ,παξαηεξνχληαη ηα εμήο : ηνπο ακηγείο θαηαπιηζκνχο κφληκεο ζέζεο δηακέλνπλ 4.425 άηνκα ηνπο κηθηνχο θαηαπιηζκνχο δηακέλνπλ ζπλνιηθά 16.174 άηνκα ηηο γεηηνληέο ζπγθεληξψλνληαη 22.845 άηνκα ηηο δηάζπαξηεο θαηνηθίεο ζηνλ αζηηθφ ηζηφ εθηηκάηαη φηη ζπγθεληξψλνληαη ζπλνιηθά 4.035 άηνκα ,βεβαία ε εθηίκεζε είλαη ιηγφηεξν αθξηβήο ηνπο κηθηνχο θαηαπιηζκνχο ιπφκελσλ θαηαγξάθνληαη 5.100 άηνκα ηνπο ακηγείο θαηαπιηζκνχο κεηαθηλνπκέλνπο ,νηθηζκνχο ιπφκελσλ θαη νξγαλσκέλεο δφκεζεο ηα κεγέζε θαηαγξαθήο είλαη κηθξά
ΑΣΟΜΑ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΧΩΡΟΤ ΔΙΑΜΟΝΗ 25000
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΣΕ ΜΟΝΙΜΘ ΘΕΣΘ
22845
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΜΕΤΑΚΙΝΟΥΜΕΝΟΙ
20000 16174
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
15000 ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ 10000 4425
5100
4035
5000 261
ΚΑΤΟΙΚΙΕΣ ΔΙΑΣΡΑΤΕΣ ΣΤΟΝ ΑΣΤΙΚΟ ΙΣΤΟ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
436 470 ΟΓΑΝΩΜΕΝΘ ΔΟΜΘΣΘ
0 ΑΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4-2Β : ΆΣΟΜΑ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΥΧΡΟΤ ΓΗΑΜΟΝΖ
4.2.2 ΥΧΡΟΣΑΞΗΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΣΧΝ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ Ο Όξνο ηεο „ρσξνηαμηθήο θαηαλνκήο ησλ ρψξσλ δηακνλήο‟ ζπλαληάηαη ζηελ κειέηε ηεο ΓΔΠΟ ηνπ 1999 θαη αλαθέξεηαη ζηελ θαηαλνκή ησλ ρψξσλ δηακνλήο , αλάινγα κε ην κέγεζνο ηνπ αζηηθνχ θέληξνπ ζηελ επξχηεξε
49
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
πεξηνρή ηνπ νπνίνπ εληάζζεηαη ν θάζε νηθηζκφο . Έηζη κε βάζε ηα ζηνηρεία ηεο ηειεπηαίαο απνγξαθηθήο κειέηεο ηεο Οηθνθνηλσλίαο ην 2008 ,πξνθχπηεη ε παξαθάησ ηαμηλφκεζε ηνπ δηαγξάκκαηνο :
ΥΧΡΟΣΑΞΗΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ 5
Ρ.Σ.Ρ ΑΘΘΝΑΣ ΥΡΟΛΟΙΡΟ ΝΟΜΟΥ ΑΤΤΙΚΘΣ
4
Ρ.Σ.Ρ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΘΣ
4 1
ΑΝΩ ΤΩΝ 100.000 ΚΑΤΟΙΚΩΝ
6
50.000-100.000 ΚΑΤΟΙΚΟΙ
38
10.000-50.000 ΚΑΤΟΙΚΟΙ 23
5.000-10.000 ΚΑΤΙΚΟΙ
30
2.000-5.000 ΚΑΤΟΙΚΟΙ
47
ΛΙΓΟΤΕΟΙ ΑΡΠ 2.000 ΚΑΤΟΙΚΟΙ 0
10
20
30
40
50
ΑΙΘΜΟΣ ΧΩΩΝ ΔΙΑΜΟΝΘΣ ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4-3 : ΥΧΡΟΣΑΞΗΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ
ην παξαπάλσ δηάγξακκα παξαηεξνχκε φηη ζηελ πεξηνρή ηεο Αζήλαο θαηαγξάθνληαη 5 ρψξνη δηακνλήο Ρνκά ,αμίδεη βεβαία λα ζεκεησζεί φηη ζηελ απνγξαθηθή κειέηε ηεο Οηθνθνηλσλίαο αλαθέξεηαη φηη ην κέγεζνο ηνπ αζηηθνχ θέληξνπ επεξεάδεη ηελ πνηφηεηα ηεο θαηαγξαθήο ησλ νηθηζκψλ , δειαδή φζν κεγαιχηεξν είλαη ην αζηηθφ θέληξν ηφζν πην αλαθξηβήο είλαη ε θαηαγξαθή ησλ ρψξσλ δηακνλήο. Σν ίδην παξαηεξνχκε φηη ζπκβαίλεη θαη ζην πνιενδνκηθφ ζπγθξφηεκα ηεο Θεζζαινλίθεο ,ζην νπνίν θαηαγξάθνληαη 4 ρψξνη δηακνλήο Ρνκά. Κπξηαξρεί ν νηθηζκφο ηνπ Γελδξνηφκνπ , ελψ πεξηιακβάλνληαη θαη κηθξφηεξνη ρψξνη ζηελ Καιακαξηά , ηελ ηαπξνχπνιε θαη ηελ Υαιάζηξα. ηελ θαηεγνξία πφιεσλ άλσ ησλ 100.000 θαηνίθσλ αλήθεη 1 κφλνο ρψξνο δηακνλήο απηφο ηεο Νέαο κχξλεο ζηε Λάξηζα , ελψ ζηελ θαηεγνξία ησλ πφιεσλ 50.000-100.000 θάηνηθσλ θαηαγξάθνληαη 6 ρψξνη δηακνλήο , νη ζεκαληηθφηεξνη ησλ νπνίσλ είλαη ηεο Υαιθίδαο θαη ηνπ Βφινπ. ηελ θαηεγνξία ησλ πφιεσλ κεζαίνπ κεγέζνπο δειαδή απφ 10.00050
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
50.000 θαηνίθνπο θαηαγξάθνληαη 28 νηθηζκνί, πξφθεηηαη γηα ηνπο νηθηζκνχο ηνπ Αγξηλίνπ, ηεο Θεβαίηθνπ Γξνζεξνχ Ξαλζήο, ηεο Κνκνηελήο, ηεο Καξδίηζαο. ηηο κηθξέο πφιεηο 5.000 έσο 10.000 θαηνίθσλ θαηαγξάθνληαη 23 νηθηζκνί. Οη κεγαιχηεξεο ζπγθεληξψζεηο είλαη απηέο ησλ νθάδσλ, ηεο Κάησ Αραΐαο, ησλ Φαξζάισλ, φπσο βέβαηα θαη ρψξνη δηακνλήο κηθξφηεξνπ κεγέζνπο φπσο ηεο Άκθηζζαο, ηεο Υξπζνχπνιεο Καβαιάο θαη ηνπ Αξγνζηνιηνχ. ηα
εκηαζηηθά
θέληξα
,δειαδή
2.000
έσο
5.000
θαηνίθσλ
θαηαγξάθνληαη 30 ρψξνη δηακνλήο θαη ζηνπο αγξνηηθνχο νηθηζκνχο, θαηαγξάθεηαη ν κεγαιχηεξνο αξηζκφο ρψξσλ δηακνλήο δειαδή 47 νηθηζκνί.
4.2.3 ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ
ΣΖ
ΥΧΡΟΘΔΣΖΖ
ΣΧΝ
ΥΧΡΧΝ
ΓΗΑΜΟΝΖ πκθψλα κε ηελ κειέηεο ηεο Οηθνθνηλσλίαο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθε ην έηνο 2008 θαζψο θαη απφ ηελ κειέηεο ηεο ΓΔΠΟ ηνπ 1999 εληνπίδνληαη ζνβαξά πξνβιήκαηα ρσξνζέηεζεο ζηνπο ρψξνπο δηακνλήο ησλ Ρνκά. Παξαθάησ αλαιχνπκε ηα ζνβαξφηεξα πξνβιήκαηα. Αξρηθά πξέπεη λα επηζεκάλνπκε φηη ε πιεηνςεθία ησλ ρψξσλ δηακνλήο ησλ Ρνκά βξίζθνληαη ζε ζέζεηο εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο.
ΔΝΣΑΞΖ ΣΟ ΥΔΓΗΟ ΠΟΛΔΧ 35 30 25 20
ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ
15
ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ
10 5
0 ΑΜΙΓΕΙΣ ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.4 : ΈΝΣΑΞΖ ΣΟ ΥΔΓΗΟ ΠΟΛΔΧ
51
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Δηδηθφηεξα: Οη ακηγείο θαηαπιηζκνί ζηελ πιεηνςεθία ηνπο δειαδή νη 32 απφ ηνπο 37, ζε πνζνζηφ 87% δελ εληάζζνληαη ζην ζρέδην πφιεσο Οη κηθηνί θαηαπιηζκνί ζε πνζνζηφ 63%, δειαδή 22 νηθηζκνί δελ εληάζζνληαη ζην ζρέδην πφιεσο Οη γεηηνληέο είλαη ζε κεγάιν πνζνζηφ εληαγκέλεο ζην ζρέδην πφιεσο θαη απηφ είλαη αλακελφκελν γηαηί ε γεηηνληά είλαη ν ρψξνο δηακνλήο ησλ Ρνκά ζε ππνβαζκηζκέλεο πεξηνρέο ηνπ αζηηθνχ ρψξνπ φπσο ζπκβαίλεη θαη ζηνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο Οη νηθηζκνί ιπφκελσλ ζε πνζνζηφ 67% , δειαδή νη 4 απφ ηνπο 6 είλαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο ,εδψ πξέπεη λα επηζεκάλνπκε φηη νη ζπγθεθξηκέλνη νηθηζκνί δφζεθαλ απφ ην ΤΠΔΥΧΓΔ ην παξαπάλσ δηάγξακκα παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο θαηαγξαθήο φισλ ησλ ηχπσλ ησλ θαηαπιηζκψλ ζρεκαηηθά. Δπηπξφζζεηα νη ρψξνη δηακνλήο ησλ Ρνκά βξίζθνληαη ζε ζέζεηο αθαηάιιειεο γηα νηθηζηηθή ρξήζε δειαδή ζε ζέζεηο πνπ πιεκκπξίδνπλ ιφγσ θπζηθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ εδάθνπο, είλαη θνληά ζε ρσκαηεξέο θαη ζθαγεία, δηαζρίδνληαη απφ αγσγνχο ιπκάησλ θαη απνρέηεπζεο , δειαδή ρψξνπο πνπ είλαη αληίζεηνη κε ηνπο θαλφλεο πγηεηλήο ή θαηαιακβάλνπλ γήπεδα θαη πεξηνρέο πξαζίλνπ πνπ έρνπλ άιιεο αζχκβαηεο ρξήζεηο.
ΑΚΑΣΑΛΛΖΛΖ ΘΔΖ ΓΗΑ ΟΗΚΗΣΗΚΖ ΥΡΖΖ 18 16 14 12 10
ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ
8
ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ
6 4 2 0 ΑΜΙΓΕΙΣ ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.5 : ΚΑΣΑΛΛΖΛΟΣΖΣΑ ΘΔΖ ΓΗΑ ΟΗΚΗΣΗΚΖ ΥΡΖΖ
52
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Δπηρεηξψληαο κηα πεξαηηέξσ αλάιπζε θαηαιήγνπκε ζε θάπνηα θαίξηα ζπκπεξάζκαηα ζρεηηθά κε ηελ θαηαιιειφηεηα ή κε ησλ ρψξσλ δηακνλήο ησλ Ρνκά, ζπγθεθξηκέλα , Οη 20 ακηγείο θαηαπιηζκνί (ζε ζχλνιν 37) βξίζθνληαη ζε αθαηάιιειε ζέζε γηα νηθηζκφ , ελψ νη 18 βξίζθνληαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο Οη 18 κηθηνί θαηαπιηζκνί δελ είλαη θαηάιιεινη γηα νηθηζηηθή ρξήζε (ζε ζχλνιν 47), ελψ νη 12 απφ απηνχο είλαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο Οη 12 γεηηνληέο ζην ζχλνιν ηνπο είλαη αθαηάιιεινη ρψξνη γηα νηθηζηηθή ρξήζε , ελψ 6 απφ απηνχο είλαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο Οη 3 νηθηζκνί ιπφκελσλ είλαη αθαηάιιεινη νηθηζηηθά Αμίδεη λα πξνζζέζνπκε ην γεγνλφο φηη νη ρψξνη δηακνλήο ησλ Ρνκά πνιιέο θνξέο βξίζθνληαη ζε ζέζεηο πνιχ απνκαθξπζκέλεο ή απνθνκκέλεο απφ ηνλ αζηηθφ ηζηφ , κε ζπλέπεηα λα απνθιείνληαη απφ ηελ θνηλσλία θαη απφ ηελ δπλαηφηεηα ελζσκάησζεο ηνπο. ην δηάγξακκα πνπ αθνινπζεί πνπ είλαη βαζηζκέλν ζηελ κειέηε ηεο ΓΔΠΟ ηνπ 1999 ηνλίδεηαη φηη ην φξην αλνρήο ηεο απφζηαζεο ηίζεηαη ην 1 ρικ. απφ ην νηθηζηηθφ δίθηπν. Δηδηθφηεξα ζην ζρεδηάγξακκα πνπ αθνινπζεί,
ΑΠΟΣΑΖ ΑΠΟ ΚΑΣΟΗΚΖΜΔΝΖ ΠΔΡΗΟΥΖ ΕΩΣ 500 ΜΕΤΑ
3
7
2
4 4
>500-1000 ΜΕΤΑ
>1000-3000 ΜΕΤΑ
0 0 0
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
10
2 2
1 1
ΑΝΕΥ ΡΟΣΔΙΟΙΣΜΟΥ
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
4
3
>3000 ΜΕΤΑ
5
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
3 2
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
9 4
6
8
10
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4-6 : ΑΠΟΣΑΖ ΑΠΟ ΚΑΣ ΟΗΚΖΜΔΝΖ ΠΔΡΗΟΥΖ
53
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.2.4 ΣΔΥΝΗΚΔ ΤΠΟΓΟΜΔ ΣΟΤ ΥΧΡΟΤ ΓΗΑΜΟΝΖ Με ηνλ νξφ „ηερληθέο ππνδνκέο‟ αλαθεξφκαζηε ζηελ ειεθηξνδφηεζε, ηελ πδξνδφηεζε, ηελ απνρέηεπζε, ηνλ δεκφζην θσηηζκφ θαη ηε δηακφξθσζε δξφκσλ . Παξαθάησ ζα γίλεη πξνζπάζεηα αλάιπζεο θαη εκβάζπλζεο ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο αιιά θαη ησλ πνιιψλ πξνβιεκάησλ πνπ εληνπίδνληαη. Ζ πξφζβαζε ησλ ρψξσλ δηακνλήο ηεο θαηαγξαθήο ζε δίθηπν ειεθηξηζκνχ είλαη έληνλα πξνβιεκαηηθή ζηνπο ακηγείο θαηαπιηζκνχο , απφ ηνπο νπνίνπο έλα πνζνζηφ 83% δελ θαιχπηεηαη θαζφινπ απφ ειεθηξνδνηηθφ δίθηπν. ηνπο άιινπο ηχπνπο νηθηζκψλ ηα πνζνζηά κε θάιπςεο απφ δίθηπν ειεθηξνδφηεζεο είλαη κηθξφηεξα ,ζπγθεθξηκέλα : 22% ζηνπο κηθηνχο, 2% ζηηο γεηηνληέο, 14% ζηνπο νηθηζκνχο ιπφκελσλ.
ΔΛΛΔΗΦΖ ΖΛΔΚΣΡΟΓΟΣΖΖ
14%
2%
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ 22%
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
83%
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4-7 : ΖΛΔΚΣΡΟΓΟΣΖΖ
ηνλ ηνκέα ηεο πδξνδφηεζεο παξαηεξείηαη πξφβιεκα θπξίσο ζηελ πεξίπησζε
ησλ
ακηγψλ
θαηαπιηζκψλ
,
φπνπ
31
απφ
ηνπο
37
θαηαγεγξακκέλνπο δελ θαιχπηνληαη απφ δίθηπν πδξνδφηεζεο. ηνπο κηθηνχο θαηαπιηζκνχο
17
απφ
ηνπο
46
αληηκεησπίδνπλ
κεγάιν
πξφβιεκα
πδξνδφηεζεο , ελψ ζηηο θαηεγνξίεο δειαδή γεηηνληέο θαη νηθηζκνχο ιπφκελσλ πάλσ απφ ην 50% ππάξρεη θάιπςε πδξνδφηεζεο.
54
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΤΔΡΟΔΟΣΗΗ ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
5
0
31
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
29
8 9
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
0
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
ΑΡΠ ΔΙΚΤΥΟ <50%
42
ΕΛΛΕΙΨΘ ΚΑΛΥΨΘΣ
2
0 1 0
ΑΡΠ ΔΙΚΤΥΟ >50%
6
10
20
30
40
50
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.8 : ΤΓΡΟΓΟΣΖΖ
ρεηηθά κε ηελ απνρέηεπζε ησλ ρψξσλ δηακνλήο ησλ Ρνκά πνπ είλαη θαηαγεγξακκέλα ζηε κειέηε ηεο Οηθνθνηλσλίαο ηνπ 2008, πξνθχπηνπλ ηα εμήο ζπκπεξάζκαηα : Οη ακηγείο θαηαπιηζκνί δελ έρνπλ απνρεηεπηηθή δπλαηφηεηα ζε 28 απφ ηνπο 37 ζε πνζνζηφ 76%, ελψ ην ππφινηπν 24% νη απνρεηεπηηθέο αλάγθεο εμππεξεηνχληαη απφ απηνζρέδηνπο βφζξνπο ηνπο κηθηνχο θαηαπιηζκνχο ππάξρεη δηακνξθσκέλν απνρεηεπηηθφ δίθηπν ζε πνζνζηφ 43% δειαδή ζε 15 απφ ηνπο 45 ελψ νη ππφινηπνη 27 δειαδή πφζην 60% εμππεξεηνχληαη απφ βφζξνπο Οη γεηηνληέο θαη νη νηθηζκνί ιπφκελσλ ,έρνπλ απνρεηεπηηθή δπλαηφηεηα
ΑΠΟΧΕΣΕΤΗ ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ ΥΡΑΞΘ ΔΙΚΤΥΟΥ
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
ΜΟΝΟ ΒΟΘΟΙ
ΜΙΚΤΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΡΟΧΕΤΕΥΣΘ
ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
0
10
20
30
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.9 : ΑΠΟΥΔΣΔΤΖ
55
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.2.5 ΗΓΗΟΚΣΖΗΑΚΟ ΚΑΘΔΣΧ Σν ηδηνθηεζηαθφ θαζεζηψο ησλ ρψξσλ δηακνλήο ησλ Ρνκά θξίλεηαη ηδηαίηεξα ζεκαληηθφ γηα ηελ δηεξεχλεζε ησλ ζηεγαζηηθψλ ηνπο ζπλζεθψλ. Σα ζηνηρεία πνπ παξνπζηάδνληαη πξνέξρνληαη απφ απαληήζεηο Ννκαξρηψλ ή Οξγαληζκψλ
Σνπηθήο
Απηνδηνίθεζεο
ησλ
πεξηνρψλ
ζηηο
νπνίεο
θαηαγξάθνληαη νη ρψξνη δηακνλήο ησλ Ρνκά. Έηζη φπσο θαίλεηαη θαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα ,ην 57% ησλ ζπλνιηθά 134 ρψξσλ δηακνλήο πνπ θαηαγξάθεθαλ ην 2008 απφ ηελ Οηθνθνηλσλία , παξνπζηάδεη πξνβιήκαηα ηδηνθηεζίαο.
ΠΡΟΒΛΖΜΑ ΗΓΗΟΚΣΖΗΑ
43%
57%
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΧΩΙΣ ΡΟΒΛΘΜΑ ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑΣ
ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΜΕ ΡΟΒΛΘΜΑ ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑΣ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.10 : ΗΓΗΟΚΣΖΗΑ
Σα πξνβιήκαηα ηδηνθηεζίαο ησλ Ρνκά είλαη πνιππνίθηια αιιά κπνξνχλ λα ρσξηζηνχλ ζε 4 ηκήκαηα : Ζ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλεη ν ρψξνο δηακνλήο λα βξίζθεηαη φληνο ζρεδίνπ πφιεσο θαη λα είλαη ηδηνθηεζία ηδησηψλ Ζ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλεη ν ρψξνο δηακνλήο λα βξίζθεηαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο θαη λα είλαη ηδηνθηεζία ηδησηψλ Ζ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλεη ν ρψξνο δηακνλήο λα βξίζθεηαη φληνο ζρεδίνπ πφιεσο θαη λα είλαη ηδηνθηεζία δεκνζίσλ θαη θνηλσθειψλ θνξέσλ Ζ έθηαζε πνπ θαηαιακβάλεη ν ρψξνο δηακνλήο λα βξίζθεηαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο θαη λαη είλαη ηδηνθηεζία δεκνζίσλ θαη θνηλσθειψλ θνξέσλ
56
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Όπσο παξαηεξείηαη ζην παξαθάησ δηάγξακκα ε πιεηνςεθία ησλ ακηγψλ θαηαπιηζκψλ ζε πνζνζηφ 78% έρνπλ πξνβιήκαηα ηδηνθηεζίαο, νη κηθηνί θαηαπιηζκνί ζε πνζνζηφ 60%, νη γεηηνληέο ζε 36% θαη ζε πνζνζηφ 29% νη νηθηζκνί ιπφκελσλ αληηκεησπίδνπλ πξνβιήκαηα ηδηνθηεζίαο.
ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΗΓΗΟΚΣΖΗΑ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΟΗΚΗΜΟΤ 20 18 16 ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑ ΙΔΙΩΤΩΝ
14 12
ΕΚΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑ ΔΘΜΟΣΙΩΝ ΦΟΕΩΝ
10 8
ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑ ΙΔΙΩΤΩΝ
6 4
ΕΝΤΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ ΙΔΙΟΚΤΘΣΙΑ ΔΘΜΟΣΙΩΝ ΦΟΕΩΝ
2 0 ΟΙΚΙΣΜΟΙ ΛΥΟΜΕΝΩΝ
ΓΕΙΤΟΝΙΕΣ
ΜΙΚΤΟΙ ΑΜΙΓΕΙΣ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ ΚΑΤΑΥΛΙΣΜΟΙ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.11 : ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΗΓΗΟΚΣΖΗΑ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΟΗΚΗΜΟΤ
ε απηφ ην ζεκείν αλαγθαία είλαη ε θαηαγξαθή ηεο έξεπλαο πεδίνπ πνπ πξαγκαηνπνίεζε ε Οηθνθνηλσλία ην έηνο 2008 γηα 276 λνηθνθπξηά .Οη απαληήζεηο πξνέξρνληαη απφ ζρεηηθφ εξσηεκαηνιφγην πνπ απαληήζεθε απφ ηνπο Ρνκά ρσξίο λα έρνπλ πεξάζεη απφ θάπνην ζηάδην έιεγρνπ. Χζηφζν ζεσξήζεθε
απφ
ηελ
νκάδα
κειέηεο
αλαγθαία
ε
παξνπζίαζε
ηεο.
πγθεθξηκέλα ην πνζνζηφ ηδηνθηεζίαο είλαη πςειφηεξν φηαλ αλαθέξεηαη ζην θέιπθνο εηδηθφηεξα 81% γηα ηα θαιχβηα, 50% γηα ηα ηζαληίξηα, 26% γηα ηα ιπφκελα θαη 65% γηα ηα ζπίηηα. Ζ παξαρψξεζε απφ δεκφζην θνξέα (Γήκν, Ννκαξρία) θπκαίλεηαη ζε 17% , ελψ ε παξαρψξεζε απφ ζπγγελείο αλέξρεηαη ζε 13% θαη ηέινο ε ελνηθίαζε 1,2%.
57
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΗΓΗΟΚΣΖΗΑΚΟ ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ 120,00% 100,00% 80,00% ΆΛΛΟ ΡΑΑΧΩΘΜΕΝΘ
60,00%
ΝΟΙΚΙΑΣΜΕΝΘ 40,00%
ΙΔΙΟΚΤΘΤΘ
20,00% 0,00% ΚΑΛΥΒΙΑ
ΤΣΑΝΤΙΙ
ΛΥΟΜΕΝΟ
ΣΡΙΤΙ
ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ 4.12 : ΗΓΗΟΚΣΖΗΑΚΟ ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΑΝΑ ΣΤΠΟ ΚΔΛΤΦΟΤ
58
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.3
ΟΗ ΥΧΡΟΗ ΓΗΑΜΟΝΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟ ΝΟΜΟ ΑΣΣΗΚΖ ε απηφ ην θεθάιαην γίλεηαη κηα θαηαγξαθή ζηνπο θπξηφηεξνπο ρψξνπο
δηακνλήο ηνπ Ννκνχ Αηηηθήο γηα ηελ θαιχηεξε θαηαλφεζε ηεο νηθηζηηθήο θαηάζηαζεο ησλ Ρνκά. Πξέπεη λα ηνλίζνπκε φηη ππήξμαλ πξνβιήκαηα ζρεηηθά κε ηελ ζπιινγή θσηνγξαθηψλ θαη γεληθψλ ζηνηρείσλ δηφηη νη Ρνκά είλαη κηα θιεηζηή θνηλσλία θαη νπνηνζδήπνηε μέλνο θαληάδεη απεηιή. Χζηφζν ε νκάδα κειέηεο θαηάθεξε λα ηξαβήμεη θάπνηεο θσηνγξαθίεο νηθηζκψλ Ρνκά Αηηηθήο κεηά απφ κεγάιν αγψλα θαη πξνζπάζεηα ,δηφηη πνιιέο θνξέο έγηλε ζηφρνο απνδνθηκαζηψλ αιιά θαη απφπεηξαο ζσκαηηθήο βίαο. Δηδηθφηεξα ζηνλ νηθηζκφ Εεθπξίνπ δελ πξαγκαηνπνηήζεθε ιήςε θσηνγξαθηψλ επεηδή ε νκάδα κειέηεο δέρηεθε επίζεζε ξίςεο πεηξψλ θαη πξαγκάησλ.
ΔΗΚΟΝΑ 4.6 :ΑΔΡΟΦΧΣΟΓΡΑΦΗΑ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ ΣΧΝΡΟΜΑ ΣΖΝ ΑΣΣΗΚΖ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
ηνπο επνκέλνπο νηθηζκνχο ηξαβερηήθαλ θσηνγξαθίεο κέζα απφ ηνλ ρψξν ηνπ απηνθίλεηνπ κε κέηξηα πνηφηεηα. Όζνλ αθνξά ηα ζηνηρεηά είλαη ηθαλνπνηεηηθά θαη απηφ νθείιεηαη θαηά θχξην ιφγν ζηνλ δεκνηηθφ ζχκβνπιν ηεο Αγίαο Βαξβάξαο Κσλζηαληίλν Παηηέξε ν φπνηνο είλαη ν ίδηνο Αζίγγαλνο θαη αζρνιείηαη ρξφληα κε ηελ παξαηήξεζε θαη κειέηε ηεο Σζηγγάληθεο θπιήο.
59
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.3.1 ΔΤΡΔΖ ΚΑΗ ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ ΣΧΝ ΥΧΡΧΝ ΓΗΑΜΟΝΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΑΣΣΗΚΖ
Φαλϊνδρι-Νομιςματοκοπεύο
ΔΗΚΟΝΑ 4.7Α :ΥΑΛΑΝΓΡΗ - ΝΟΜΗΜΑΣΟΚΟΠΔΗΟ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
Ο ζπγθεθξηκέλνο ρψξνο δηακνλήο βξίζθεηαη επξχηεξα ζηελ πεξηνρή ηνπ Υαιαλδξίνπ θαη ζπγθεθξηκέλα ζηελ πεξηνρή ηνπ Ννκηζκαηνθνπείνπ ,ζε έλα θνκκάηη γεο εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο πνπ βξίζθεηαη κεηαμχ ηεο Λεσθφξνπ Μεζνγείσλ θαη ηεο πεξίθξαμεο ηνπ Ννκηζκαηνθνπείνπ. ε απηφ ην ρψξν δηακνλήο δηακέλνπλ γχξσ ζηνπο 200 Αζηγγάλνπο ζε θειχθε ηχπνπ „θαιχβηα‟ ζε ακηγή θαηαπιηζκφ. Ζ θαηαπάηεζε άξρηζε ην έηνο 1980 θαη ζπλερίδνπλ λα δηακέλνπλ Ρνκά παξά ηηο θαηαδηθαζηηθέο απνθάζεηο ησλ δηθαζηεξίσλ. ηελ παξαθάησ θσηνγξαθία δίλεηαη ε δπλαηφηεηα λα παξαηεξήζνπκε ηελ θνληηλή απφζηαζε ηνπ θαηαπιηζκνχ κε ην Δζληθφ Ννκηζκαηνθνπείν.
60
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 4.7Β :ΥΑΛΑΝΓΡΗ - ΝΟΜΗΜΑΣΟΚΟΠΔΗΟ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
Ζεφύρι-Αυλύζα
ΔΗΚΟΝΑ 4.8 :ΕΔΦΤΡΗ - ΑΤΛΗΕΑ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
61
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Ο ρψξνο δηακνλήο ηεο Απιίδαο έρεη κέγεζνο 700 ζηξεκκάησλ ,βξίζθεηαη ζηα φξηα Εεθπξίνπ-Μεληδίνπ θαη είλαη ηχπνπ „κηθηνχ‟ θαηαπιηζκνχ. Δίλαη πεξηνρή ππνβαζκηζκέλε θαη δνπλ θαηά πιεηνςεθία Αζίγγαλνη. Σα ζπίηηα είλαη ρακειήο πνηφηεηαο θαη καδί κε θαιχβηα θαηαπαηνχλ νηθφπεδα θαη ζπάληα ηδηφθηεηα. Τπάξρνπλ ειάρηζηεο δηακνξθσκέλεο νδηθέο αξηεξίεο θαη ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ ησλ δξφκσλ είλαη ρσκαηφδξνκνη θαη πνπ πεξλνχλ κέζα απφ ρσκαηεξέο θαη ζθνππηδφηνπνπο. Ο ζπλνιηθφο πιεζπζκφο ζηελ ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή αγγίδεη ηα 3.000 άηνκα θαη ε εγθαηάζηαζε ηνπο άξρηζε ην έηνο 1961.
Αςπρόπυργοσ-Νϋα Ζωό
ΔΗΚΟΝΑ 4.9 :ΑΠΡΟΠΤΡΓΟ – ΝΔΑ ΕΧΖ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
Ζ ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή βξίζθεηαη ζηνλ Αζπξφππξγν κεηαμχ ηεο Λεσθφξνπ Νάην θαη λφηηα ηεο Αηηηθήο Οδνχ ,ελψ αλαηνιηθά βξίζθεηαη ν Υ.Τ.Σ.Α Άλσ Ληνζίσλ. Σα θειχθε ησλ Ρνκά βξίζθνληαη κεηαμχ ηεο επξχηεξεο βηνκεραληθήο πεξηνρήο αλάκεζα ζε βηνκεραληθά θηίξηα θαη άγνλα γεσηεκάρηα.
62
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Παξαηεξνχληαη θαιχβηα, ρακειήο πνηφηεηαο ζπίηηα θαζψο θαη πνιιά ηζαληίξηα , κε ηδηαίηεξν ελδηαθέξνλ φηη ν ππξήλαο ηνπ νηθηζκνχ απνηειείηαη θαηά θφξνλ απφ παξάγθεο θαη ηζαληίξηα θαη είλαη δίπια ζηνλ Υ.Τ.Σ.Α Ληνζίσλ. πϊτα-Αττικό Οδόσ
ΔΗΚΟΝΑ 4.10 :ΠΑΣΑ- ΑΣΣΗΚΖ ΟΓΟ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
Ο ρψξνο δηακνλήο ησλ Ρνκά ζηα πάηα είλαη λένο νηθηζκφο θαη βξίζθεηαη εθαηέξσλ ηεο Αηηηθή Οδνχ θαη πνιχ θνληά ζην Αεξνδξφκην Αζελψλ. Πξφθεηηαη γηα ακηγή θαηαπιηζκφ θαη δηακέλνπλ πεξίπνπ 400 άηνκα ζε θειχθε ηχπνπ „παξάγθεο‟ θαη ηζαληίξηα. Αμίδεη λα ηνλίζνπκε φηη δελ ππάξρεη ζχλδεζε ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ νηθηζκνχ κε ηελ Γ.Δ.Ζ ή ηελ Δ.Τ.Γ.Α.Π ,είηε κε δίθηπν απνρέηεπζεο. Δίλαη αξλεηηθφ γεγνλφο δηφηη βξίζθεηαη δίπια ζην αεξνδξφκην θαη ζρεκαηίδεηαη θαθή πξψηε εηθφλα ζηνπο επηζθέπηεο ηεο Διιάδνο.
63
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Αγύα Βϊρβαρα ηνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο νη Ρνκά έρνπλ ελζσκαησζεί πιήξσο
θνηλσληθά , αζηηθνδεκνηηθά θαη βξίζθνληαη εδψ θαη 60 ρξφληα ,φηαλ ήηαλ θνηλφηεηα αθφκα ν ησξηλφο Γήκνο, ρσξίο λα αλήθνπλ ζε θάπνην ηχπν θαηαπιηζκνχ.
ΔΗΚΟΝΑ 4.11 :ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
Οη θαηνηθίεο ηνπο είλαη πνηνηηθέο , κνλψξνθεο αιιά θαη δηψξνθεο. Σα θαηαζηήκαηα ηνπο βξίζθνληαη ζηνλ θεληξηθφηεξν δξφκν ηνπ Γήκνπ θαη αμίδεη λα ηνλίζνπκε φηη θαηνηθνχλ επξχηεξα ηνπ Γήκνπ ,ρσξίο λα είλαη εχθνινο ν αθξηβήο εληνπηζκφο ηνπο.
Μϋγαρα-Βλυχόσ Ο ζπγθεθξηκέλνο ρψξνο δηακνλήο βξίζθεηαη λνηηναλαηνιηθά ηεο πφιεο
ησλ Μεγάξσλ θαη βξίζθεηαη κεηαμχ ησλ νδψλ Μίλσαο, Νέζζνπ θαη ηεο παιαηάο Δζληθήο Οδνχ. Ζ πεξηνρή θαηαιακβάλεη 540 ζηξέκκαηα θαη θάπνην κέξνο βξίζθεηαη εληφο ζρεδίνπ θαη θάπνην άιιν κέξνο εθηφο ζρεδίνπ. Απηφο ν ρψξνο θαηνηθείηαη ακηγψο απφ Αζηγγάλνπο θαη απνηειεί κηθηφ νηθηζκφ κε ηχπνπο θειπθψλ απφ παξάγθεο κέρξη θαη δηψξνθα ζπίηηα.
64
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Ζ αεξνθσηνγξαθία πνπ αθνινπζεί απεηθνλίδεη ηελ ζρεηηθή ζέζε πνπ θαηαιακβάλεη ν νηθηζκφο.
ΔΗΚΟΝΑ 4.12 :ΜΔΓΑΡΑ - ΒΛΤΥΟ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
65
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.4
ΟΗΚΗΣΗΚΔ ΜΔΣΔΓΚΑΣΑΣΑΔΗ ΣΧΝ ΔΛΛΖΝΧΝ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ρεηηθά κε ηηο κεηαθηλήζεηο γίλεηαη θαλεξφ φηη κφλν έλα κηθξφ πνζνζηφ
ηεο ηάμεο ηνπ 10 - 12% ησλ Ρνκά κπνξεί πηα λα ραξαθηεξηζηεί σο λνκαδηθφο πιεζπζκφο, αλ θαη κε εληεηλφκελεο ηάζεηο αξαηνπνίεζεο. Γηα ηνπο ππφινηπνπο, νη κεηαθηλήζεηο απνηεινχλ αλαπφζπαζην ραξαθηεξηζηηθφ ησλ εξγαζηαθψλ θαη επαγγεικαηηθψλ ηνπο ππνρξεψζεσλ φπσο γπξνινγηθφ εκπφξην, αγξνηηθέο εξγαζίεο , κηα θαη ην εμαηξεηηθά ρακειφ επίπεδν εθπαίδεπζεο θαη επαγγεικαηηθήο εμεηδίθεπζεο, ζε πνιχ ιίγεο πεξηπηψζεηο επηηξέπεη ηελ έληαμε ζε κηα εδξαία αγνξά εξγαζίαο. Ζ δηάξθεηα ησλ κεηαθηλήζεσλ πνηθίιιεη απφ κεξηθνχο κήλεο γηα φιε ηελ νηθνγέλεηα, έσο ιίγεο κέξεο θαη κφλν γηα ηα απαζρνινχκελα κέιε, παξαπέκπνληαο θαη ζε δηαθνξεηηθνχο βαζκνχο θνηλσληθήο έληαμεο. ε φιεο ηηο πεξηπηψζεηο, φκσο, θαηαγξάθεηαη
ε
αλάγθε
κφληκνπ
θαη
αζθαινχο
θαηαιχκαηνο
πνπ
ρξεζηκνπνηείηαη ζπλερψο (κφληκε θαηνηθία) ή επνρηθά γηα ηηο πεξηφδνπο πνπ νη κεηαθηλήζεηο είλαη αδχλαηεο. Απηφ ηζρχεη αθφκα θαη γηα ην λνκαδηθφ πιεζπζκφ.
ΔΗΚΟΝΑ 4.13 :ΣΑΝΣΗΡΗΑ ΣΑ ΜΔΓΑΡΑ ΠΖΓΖ : ETHNOS.GR
66
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 4.14 :ΣΑΝΣΗΡΗΑ ΣΑ ΜΔΓΑΡΑ ΠΖΓΖ : ETHNOS.GR
67
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.5
ΣΔΓΑΣΗΚΑ ΠΡΟΒΛΖΜΑΣΑ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Oη ζπλζήθεο δσήο ζηνπο θαηαπιηζκνχο είλαη άζιηα κε νπνηαδήπνηε
standards θαζψο νη Σζηγγάλνη δνπλ ζε παξάγθεο, κέζα ζηα ζθνππίδηα, ρσξίο λεξφ, ηνπαιέηεο, θσο, ζην έιενο ησλ θαηξηθψλ θαηλνκέλσλ θαη ησλ επηδεκηψλ. Έηζη νη ηζηγγάληθνη θαηαπιηζκνί απνηεινχλ εζηίεο κφιπλζεο θαη παξαβαηηθφηεηαο κε απνηέιεζκα νη κε Σζηγγάλνη δεκφηεο λα ζεσξνχλ ηελ παξνπζία ησλ Σζηγγάλσλ ληξνπή θαη ππνβάζκηζε γηα ηελ πεξηνρή ηνπο θαη λα πξνζπαζνχλ κε θάζε πξφζρεκα λα ηνπο δηψμνπλ απφ θεη. Οη δεκνηηθέο αξρέο ζεσξνχλ επίζεο επηβάξπλζε ηνπο Ρνκά πνπ δνπλ ζηα φξηα ηνπο θαη αληί λα επηιχζνπλ ην πξφβιεκα, απιψο πξνζπαζνχλ λα απαιιαγνχλ απ‟ απηνχο κε νπνηνλδήπνηε
αθφκα θαη παξάλνκν ηξφπν. Σα θπξηφηεξα
πξνβιήκαηα πεξηγξάθνληαη δηεμνδηθά παξαθάησ
Έλλειψη ςτϋγησ Οη ζπλζήθεο
δηαβίσζεο
πνπ
επηθξαηνχλ
ζηνπο
θαηαπιηζκνχο
επηβάιινπλ ηελ έληαμε ησλ λνηθνθπξηψλ απηψλ ζηελ θαηεγνξία ησλ αζηέγσλ κε ηελ απζηεξφηεξε έλλνηα ηνπ φξνπ, ε νπνία ζα κπνξνχζε λα δηθαηνινγήζεη ζηεγαζηηθή αξσγή πξνλνκηαθνχ ραξαθηήξα. Χζηφζν, ε ηδηφηεηα ηνπ αζηέγνπ δελ αλαγλσξίδεηαη ζηνπο Σζηγγάλνπο ησλ κφληκσλ θαηαπιηζκψλ, εμαηηίαο ζηεξενηππηθψλ αληηιήςεσλ ηεο Γεκφζηαο Γηνίθεζεο γηα ηηο επηζπκίεο θαη ηηο ζπλήζεηεο ησλ Σζηγγάλσλ.
Ανεπϊρκεια ςτεγαςτικού κελύφουσ Αλεπαξθήο κπνξεί λα ζεσξεζεί ε θαηνηθία, ε νπνία δελ θαιχπηεη ηηο
ειάρηζηεο αλάγθεο ηνπ λνηθνθπξηνχ πνπ ζηεγάδεη, είηε ιφγσ κεγέζνπο, είηε ιφγσ έιιεηςεο ησλ ζηνηρεησδψο αλαγθαίσλ εμππεξεηήζεσλ (ηνπαιέηα, κπάλην θ.η.ι.). ηελ ειιεληθή λνκνζεζία δελ ππάξρεη ζαθήο νξηζκφο ησλ ειάρηζησλ απνδεθηψλ ζηαζεξψλ ηχπσλ θαηνηθίαο.
Πολεοδομικό καθεςτώσ Οη θαηαπιηζκνί ή/θαη νη ηζηγγάληθεο γεηηνληέο πνιχ ζπρλά βξίζθνληαη ζε
ζέζεηο αθαηάιιειεο γηα νηθηζηηθή ρξήζε ή/θαη εθηφο ζρεδίνπ πφιεσο.
68
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Ιδιοκτηςιακό καθεςτώσ
Οη ρψξνη δηακνλήο (θπξίσο θαηαπιηζκνί) ζπρλά θαηαιακβάλνπλ δεκφζηα ή ζπαληφηεξα ηδησηηθή γε. Ελλιπόσ τεχνικό και κοινωνικό υποδομό
Δθηφο
απφ
ηνπο
θαηαπιηζκνχο
πνπ
ζηεξνχληαη
πιήξσο
ηεο
απαξαίηεηεο ππνδνκήο, ην πξφβιεκα απηφ αθνξά θαη κεγάιν αξηζκφ γεηηνληψλ ή νηθηζηηθψλ ππξήλσλ, φπνπ δνπλ απνθιεηζηηθά ή ζε κεγάιν πνζνζηφ Σζηγγάλνη. Απηφ ζρεηίδεηαη κε ηηο ζέζεηο πνπ επηιέγνληαη γηα ηελ εγθαηάζηαζή ηνπο, νη νπνίεο, φζν πην απνκαθξπζκέλεο ή ππνβαζκηζκέλεο είλαη, πηζαλφλ ηφζν ιηγφηεξν θηλδπλεχνπλ λα επηζχξνπλ ηελ θνηλσληθή απφξξηςε ή δηψμεηο. Έλλειψη χώρων υποδοχόσ μετακινούμενων
Σν πξφβιεκα απηφ αθνξά ηνπο φξνπο παξνδηθήο ή επνρηθήο δηαβίσζεο ησλ λνηθνθπξηψλ θαηά ηε δηάξθεηα ησλ κεηαθηλήζεψλ ηνπο. Αδυναμύα πρόςβαςησ ςτουσ μηχανιςμούσ ςτεγαςτικόσ αρωγόσ
Ζ έιιεηςε κφληκεο απαζρφιεζεο, ε απνπζία ζηαζεξψλ εηζνδεκάησλ ή/θαη ην ρακειφ χςνο ηνπο, απνθιείνπλ κεγάιν πνζνζηφ ηζηγγάληθσλ λνηθνθπξηψλ απφ ηνπο κεραληζκνχο ζηεγαζηηθήο αξσγήο, κέζσ ηνπ δαλεηνδνηηθνχ ή ηνπ αζθαιηζηηθνχ ζπζηήκαηνο. Αςφϊλεια ςτϋγησ
Σν
δήηεκα
απηφ
ζα
έπξεπε
λα
πξνηαρζεί
απφ
πιεπξάο
ζπνπδαηφηεηαο, γηαηί άπηεηαη πξσηαξρηθψλ δηθαησκάησλ. Οη Σζηγγάλνη πνπ δνπλ ζε κφληκνπο θαηαπιηζκνχο είλαη ίζσο ζήκεξα ε κφλε θνηλσληθή νκάδα πνπ δελ έρεη θαηνρπξψζεη ην δηθαίσκα ζε κηα αζθαιή ζηέγε. Οη ρψξνη δηακνλήο κπνξνχλ αλά πάζα ζηηγκή λα γίλνπλ αληηθείκελν δηψμεσλ ή αλαγθαζηηθψλ κεηαθηλήζεσλ, κε πξφζρεκα ηηο ζπλζήθεο πγηεηλήο, ηελ παξαβαηηθφηεηα κε ηελ νπνία ηαπηίδεηαη νιφθιεξε ε θνηλφηεηα. Κη απηφ πάληνηε ζην πιαίζην κηαο παξαδνρήο φηη νη Σζηγγάλνη είλαη λνκάδεο.
69
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Κοινωνικό απόρριψη Όζνλ αθνξά ηε ζηέγαζε ε θνηλσληθή απφξξηςε ησλ Σζηγγάλσλ, πέξαλ
ησλ δηψμεσλ, κπνξεί λα πάξεη θαη άιιεο κνξθέο, φπσο π.ρ. ε άξλεζε ελνηθίαζεο, ε άξλεζε πψιεζεο νηθνπέδνπ ή ε άξλεζε ησλ δηθαησκάησλ πνπ απνξξένπλ απφ απηήλ θιπ.
Η ςτεγαςτικό κατϊςταςη Ζ θαηάζηαζε ησλ Σζηγγάλσλ απνηειεί θνκβηθφ ζεκείν γηα ηελ
θνηλσληθή έληαμε, εθ' φζνλ θαη επεξεάδεη, έκκεζα ή άκεζα, φινπο ηνπο άιινπο ηνκείο. Οη ζπλζήθεο πγηεηλήο έρνπλ άκεζε επίπησζε ζηε ζσκαηηθή θαη ηελ ςπρηθή πγεία ηνπ πιεζπζκνχ. Καζνξίδνπλ ηηο δπλαηφηεηεο έληαμεο θαη παξακνλήο ησλ παηδηψλ ζην εθπαηδεπηηθφ ζχζηεκα, ηηο δπλαηφηεηεο αλεχξεζεο εξγαζίαο θαη ζε ηειεπηαία αλάιπζε θαη ηηο ίδηεο ηηο πξνυπνζέζεηο θνηλσληθήο απνδνρήο. Σν νηθηζηηθφ πξφβιεκα αλαγλσξίδεηαη απφ φιεο ηηο εκπιεθφκελεο πιεπξέο σο ην πην θνκβηθφ γηα ηνπο Ρνκά. Δίλαη γεγνλφο φηη ε δηακνλή ζε κφληκε γλσζηή θαηνηθία ζπλδέεηαη κε ηε δπλαηφηεηα ελφο πνιίηε λα απνιακβάλεη νξηζκέλα δηθαηψκαηα αιιά θαη κε ηε δπλαηφηεηα ηνπ δεκνζίνπ ή ηδησηψλ λα ζπλαιιάζζεηαη λνκίκσο κε ην πξφζσπν απηφ. Ζ λνκαδηθή δσή ησλ Ρνκά θαη ε δηαβίσζή ηνπο ζε παξάλνκνπο θαηαπιηζκνχο ζηα φξηα δήκσλ (ρσξίο αλαγθαζηηθά λα ππάξρεη νηθνγελεηαθή ηνπο κεξίδα εθεί) ιεηηνπξγεί σο ηξνρνπέδε γηα ηελ θνηλσληθή έληαμή ηνπο. Δηδηθφηεξα απνηειεί επηηαθηηθή αλάγθε ε δηακφξθσζε πνιηηηθψλ θαη ηδενινγηψλ απφ ην Κξάηνο αιιά θαη απφ ηελ ηδία ηελ Κνηλσλία ψζηε νη Αζίγγαλνη λα απνθηήζνπλ ηελ ζεκαληηθή ζηεγαζηηθή ζπλείδεζε γηα λα εληαρζνχλ ζηελ θνηλσλία θαη λα πξνζθέξνπλ θαη απηνί κε ηελ ζεηξά ηνπο ηα αγαζά θαη ην ζεκαληηθφ θνηλσληθφ έξγν.
70
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΗΚΟΝΑ 4.15 : ΣΑΝΣΗΡΗΑ ΣΟΝ ΜΑΥΑΛΑ ΠΖΓΖ : RODOPINEWS.GR
ΔΗΚΟΝΑ 4,9 : ΣΑΝΣΗΡΗΑ ΣΑ ΜΔΓΑΡΑ ΠΖΓΖ : RODOPINEWS.GR GOOGLE
71
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
4.6
Ο ΣΡΟΠΟ ΔΝΣΑΞΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟ ΤΣΖΜΑ ΣΔΓΑΣΗΚΧΝ ΔΝΗΥΤΔΧΝ Πξέπεη λα ηνληζηεί φηη αλ θαη ζην άξζξν 21 ηνπ πληάγκαηνο ηνλίδεηαη
ε αλάγθε «θξαηηθήο θξνληίδαο» γη' απηνχο πνπ δελ έρνπλ ζηέγε ή είλαη αλεπαξθψο ζηεγαζκέλνη, ην ηζρχνλ ζεζκηθφ πιαίζην δελ θαηνρπξψλεη θαη δελ δηαζθαιίδεη ηελ ζηέγε, δελ νξίδεη ξεηά ηελ έλλνηα ηεο «αλεπαξθνχο ζηέγαζεο» ή ηηο νηθνλνκηθέο πξνυπνζέζεηο ηνπ πιεζπζκνχ πνπ ρξήδεη «θξαηηθήο θξνληίδαο». Αλ θαη ππάξρεη βεβαίσο ζχζηεκα ζηεγαζηηθψλ εληζρχζεσλ κε δηάθνξεο κνξθέο, δελ θαιχπηεη φκσο φιεο ηηο θαηεγνξίεο ηνπ πιεζπζκνχ. Οη κεηαβνιέο ηνπ ζπζηήκαηνο ζηεγαζηηθψλ εληζρχζεσλ ζηνρεχνπλ ζε επί κέξνπο πνιηηηθέο γηα εηδηθέο θαηεγνξίεο «δηθαηνχρσλ», πνπ θαηά ηεθκήξην ρξήδνπλ ζηεγαζηηθήο ελίζρπζεο θαη νξίδνληαη, κε βάζε επαγγεικαηηθά ραξαθηεξηζηηθά, αλεμάξηεηα απφ ηελ εηζνδεκαηηθή ηνπο θαηάζηαζε (π.ρ. δεκφζηνη ππάιιεινη, κηζζσηνί ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα, ζηξαηησηηθνί θ.η.ι.), ή ζε κέηξα αληηκεηψπηζεο έθηαθησλ θαηαζηάζεσλ (π.ρ. ζεηζκνπαζείο, πξφζθπγεο θ.η.ι.). Σα ζηνηρεία απηά εμαθνινπζνχλ λα απνηππψλνληαη ζηε θηινζνθία ηνπ ηζρχνληνο
ζπζηήκαηνο,
παξά
ηηο
θνηλσληθέο
κεηαβνιέο
πνπ
έρνπλ
ζπληειεζηεί. Έηζη ηα πξνγξάκκαηα ηνπ Οξγαληζκνχ Δξγαηηθήο Καηνηθίαο, πνπ απνηειεί ζήκεξα ην κνλαδηθφ θνξέα παξνρήο άκεζσλ ζηεγαζηηθψλ εληζρχζεσλ (παξνρή έηνηκεο θαηνηθίαο, επλντθά δάλεηα, επηδνηήζεηο ελνηθίνπ), απεπζχλνληαη απνθιεηζηηθά ζηνπο κηζζσηνχο ηνπ ηδησηηθνχ ηνκέα, νη νπνίνη θαηαβάιινπλ πνζνζηφ ησλ απνδνρψλ ηνπο γηα ηε ρξεκαηνδφηεζε ηνπ ΟΔΚ. Σαπηφρξνλα, αζθείηαη πνιηηηθή ελίζρπζεο γηα ηελ απφθηεζε πξψηεο θαηνηθίαο κέζσ επηδφηεζεο επηηνθίνπ ή θαη ηνπ θνξνινγηθνχ ζπζηήκαηνο πνπ απεπζχλεηαη ζην γεληθφ πιεζπζκφ. Χζηφζν, νη κνξθέο απηέο ελίζρπζεο δελ απεπζχλνληαη ζηα πην αδχλακα νηθνλνκηθά ζηξψκαηα ηνπ πιεζπζκνχ, νχηε δηαθνξνπνηνχληαη αλάινγα κε ην κέγεζνο ηεο ζηεγαζηηθήο αλάγθεο. Αληίζεηα, ζπλήζσο επλννχλ ηα ζρεηηθά πςειφηεξα εηζνδήκαηα.
72
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Οη Σζηγγάλνη δελ είλαη παξά κία απφ ηηο θαηεγνξίεο ηνπ πιεζπζκνχ πνπ απνθιείνληαη απφ ην ζχζηεκα ησλ ζηεγαζηηθψλ εληζρχζεσλ. Χζηφζν, ε δηαθξηηηθή κεηαρείξηζε πνπ πθίζηαληαη παίξλεη πνιχ πην ζχλζεηεο θαη ζθιεξέο κνξθέο. ε πνιηηεία ηείλεη ζηελ επθνιφηεξε ιχζε δεκηνπξγίαο θαηαπιηζκψλ κε ιπφκελα ηχπνπ ζεηζκνπιήθησλ –πάληα ηζρπξηδφκελε φηη απηφ είλαη ην πξψην ζηάδην. Πξάγκαηη κπξνζηά ζην νμχηαην πξφβιεκα δηαβίσζεο ησλ ζθεληηψλ ε ιχζε απηή κνηάδεη ηθαλνπνηεηηθή, φκσο είλαη γεγνλφο φηη δχζθνια νη θαηαπιηζκνί ζα κεηαηξαπνχλ ζε νηθηζκνχο κε απνηέιεζκα λα δηαησληζηεί ην πξφβιεκα ηειηθά. πκπέξαζκα: Γηα λα ππάξμεη θάπνηα πηζαλφηεηα λα κπνξέζνπλ νη Σζηγγάλνη λα εληαρζνχλ θπζηνινγηθά ζηνλ θνηλσληθφ ηζηφ πξέπεη πξψηα λα εμαλζξσπηζηνχλ νη ζπλζήθεο ππφ ηηο νπνίεο δνπλ: 1. Να απνθηήζνπλ νη κε έρνληεο αμηνπξεπή ζηέγε εληφο λέσλ απηνδηαρεηξηδφκελσλ νηθηζκψλ θαηά ην project ηεο Ννκαξρίαο Θεζζαινλίθεο ζε ζπλεξγαζία κε ηηο νξγαλψζεηο ησλ Σζηγγάλσλ, ην γξαθείν ηνπ πξσζππνπξγνχ θαη ΜΚΟ γηα ηε ζηέγαζε ησλ Σζηγγάλσλ πνπ δνχζαλ ζηε θνίηε ηνπ Γαιιηθνχ πνηακνχ. Οη νηθηζκνί πξέπεη λα δηαζέηνπλ ρσξνζεηεκέλα νηθφπεδα, πδξνδφηεζε, ειεθηξνδφηεζε, απνρέηεπζε, πξφζβαζε ζηηο αζηηθέο ζπγθνηλσλίεο θαη ζρνιεία, ηαηξείν, ρψξνπο ζξεζθεπηηθήο ιαηξείαο. Δίλαη απαξαίηεηε επίζεο ε θηλεηνπνίεζε θαη ε ελεξγφο ζπκκεηνρή ησλ ίδησλ ησλ Ρνκά γηα ηελ απηνδηαρείξηζε ησλ νηθηζκψλ ηνπο κέζσ ζπκβνπιίνπ δηαρείξηζεο θαη εζσηεξηθψλ θαλνληζκψλ ιεηηνπξγίαο. 2. Να γίλνπλ πνιενδνκηθέο βειηηψζεηο ζηηο ππάξρνπζεο ηζηγγάληθεο γεηηνληέο. 3. Να δνζνχλ (φπσο έρεη πξνγξακκαηηζηεί) κε απινπζηεπκέλεο δηαδηθαζίεο ιπφκελεο θαηνηθίεο ή δάλεηα ζηνπο νηθνπεδνχρνπο Σζηγγάλνπο πνπ δελ είλαη εμνηθεησκέλνη ζηελ ηξαπεδηθή γξαθεηνθξαηία. 4. Να λνηθηαζηνχλ θαηνηθίεο απφ ηνπο δήκνπο γηα ζηέγαζε ηζηγγάληθσλ νηθνγελεηψλ. 5. Να δεκηνπξγεζνχλ ρψξνη ππνδνρήο ηχπνπ νξγαλσκέλνπ θάκπηλγθ γηα ηνπο επνρηαθά κεηαθηλνχκελνπο γηα εξγαζηαθνχο ιφγνπο θαη νη νπνίνη δνπλ ζε άζιηεο ζπλζήθεο θαηά ηε δηάξθεηα ησλ κεηαθηλήζεψλ ηνπο κελ έρνληαο θακία άιιε επηινγή. 6. Καηά ηε ζχκθσλε γλψκε φισλ ησλ ελδηαθεξνκέλσλ πιεπξψλ ηέινο, πξέπεη, εθηφο απφ ηνπο δήκνπο πνπ είλαη νη θπξηφηεξνη θνξείο πινπνίεζεο ησλ ζηεγαζηηθψλ πξνγξακκάησλ, λα ππάξρεη 73
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ε δπλαηφηεηα θεληξηθήο θξαηηθήο παξαθνινχζεζεο θαη παξέκβαζεο γηα ηελ επίιπζε πξνβιεκάησλ ή επίζπεπζε δηαδηθαζηψλ.
74
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.
ΟΙ ΡΟΜΑ ΚΑΙ Ο ΑΛΛΗΛΟΤΦΕΣΙΜΟ ΣΟΤ ΜΕ ΣΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.1
Γεληθά Γηα Σνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο
ΔΗΚΟΝΑ 5.1 :ΑΔΡΟΦΧΣΟΓΡΑΦΗΑ ΑΠΟ GOOGLE EARTH ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ: GOOGLE EARTH
Ο Γήκνο Αγίαο Βαξβάξαο βξίζθεηαη ζηα δπηηθά ηεο Αζήλαο, αλάκεζα ζηνπο Γήκνπο Κνξπδαιινχ Υατδαξίνπ θαη Αηγάιεσ βξίζθεηαη ε Αγία Βαξβάξα. Ο Γήκνο έρεη έθηαζε 2.233 ζηξέκκαηα. Σα 1.900 θαηαιακβάλεη ν νηθηζκφο θαη ηα 233 ην πεπθνδάζνο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ. Ζ πφιε πήξε ην φλνκά ηεο απφ ηνλ ηζηνξηθφ λαφ ηεο Αγίαο Βαξβάξαο. Ο λαφο απνηειεί δηαηεξεηέν κλεκείν θαη έρεη κεγάιε αξραηνινγηθή, ηζηνξηθή,
75
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ζξεζθεπηηθή θαη πνιηηηζηηθή ζεκαζία. Υηίζηεθε πξηλ απφ πεξίπνπ 100 ρξφληα. Ηεξφ ηνπ λανχ είλαη έλαο λαΐζθνο ηνπ 17νπ αηψλα κέζα ζηνλ νπνίν βξέζεθε ε εηθφλα ηεο Αγίαο Βαξβάξαο. ήκεξα ζην λαΐζθν έρνπλ κεηαθεξζεί θαη νζηά ηεο αγίαο. Σν εζσηεξηθφ ηνπ λανχ θνζκνχλ αγηνγξαθίεο ηνπ Φψηε Κφληνγινπ, ελφο απφ ηνπο κεγαιχηεξνπο αγηνγξάθνπο ησλ λενηέξσλ ρξφλσλ, θαηφρνπ κηαο πξνζσπηθήο εηθαζηηθήο γιψζζαο ε νπνία «δέλεη» κε αξκνλία ηε βπδαληηλή παξάδνζε, ην κπζηηθηζκφ ηνπ Δι Γθξέθν, ηνλ εμπξεζηνληζκφ ηνπ Βαλ Γθφγθ κε ηε ιατθή ηέρλε. ηηο 4 Γεθεκβξίνπ, γηνξηή ηεο Αγίαο Βαξβάξαο, ν λαφο γίλεηαη πφινο έιμεο ρηιηάδσλ επηζθεπηψλ. Ζ Αγία Βαξβάξα εθηείλεηαη ζηνπο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ. ε απηφ ην ζεκείν πξέπεη λα επηζεκάλνπκε φηη απφ ην φξνο Αηγάιεσ, παξαθνινχζεζε ν Ξέξμεο ηε Ναπκαρία ηεο αιακίλαο, ην 480 π.ρ. Αξραηνινγηθφ θαη ζπειαηνινγηθφ ελδηαθέξνλ έρεη θαη ην ζπήιαην κε ηηο ηνηρνγξαθίεο πνπ αλαθαιχθζεθε κφιηο ηνλ Ηαλνπάξην ηνπ 2008 ζην φξνο Αηγάιεσ ην νπνίν εηθάδεηαη φηη ζπλδέεηαη κε εθείλν ηεο Πεληέιεο. Μηα απφ ηηο δχν εηζφδνπο ηεο πφιεο βξίζθεηαη ζηελ Ηεξά Οδφ, ην δξφκν ηεο πνκπήο ησλ Μεγάισλ Διεπζίλησλ ηεο αξραηφηεηαο. Απφ ηε ζχγρξνλε ηζηνξία, αμηφινγε είλαη ε ζπκκεηνρή ηεο πφιεο ζηελ Δζληθή Αληίζηαζε. Αλψλπκνη θαη επψλπκνη ήξσεο πνιίηεο ηεο Αγίαο Βαξβάξαο αγσλίζηεθαλ γηα ηελ ειεπζεξία θαη ηε δηθαηνζχλε. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο γεξκαληθήο θαηνρήο έγηλαλ πνιιά κπιφθα ζηελ Αγία Βαξβάξα, θαη ζηηο 29 επηεκβξίνπ 1944, ζπλειήθζεζαλ θαη εθηειέζηεθαλ ηνπιάρηζηνλ 65 κέιε κέιε ηεο Δζληθήο Αληίζηαζεο. Ζ νηθηζηηθή αλάπηπμε ηεο Αγίαο Βαξβάξαο μεθίλεζε ηε δεθαεηία ηνπ ΄20. Σν 1985 εθπνλήζεθε ην Γεληθφ Πνιενδνκηθφ ρέδην ηνπ δήκνπ ην νπνίν ζεζκνζεηήζεθε ην 1989 θαη ηζρχεη κέρξη ζήκεξα. Δθηφο πνιενδνκηθνχ ζρεδίνπ είλαη κφλν 333 ζηξέκκαηα ζηνπο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ. Δίλαη κηα ζχγρξνλε, φκνξθε θη αλζξψπηλε πφιε. Έρεη θαιέο ηερληθέο ππνδνκέο θαη δίθηπα. Σα θηίξηα είλαη θπξίσο κνλψξνθα έσο ηεηξαψξνθα. ηελ θάησ Αγία Βαξβάξα, ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ ΄60, θηίζηεθαλ 31 πξνζθπγηθέο πνιπθαηνηθίεο. Γεληθά πνιπθαηνηθίεο άξρηδαλ λα θηίδνληαη κεηά ην ΄90 θαη αξηζκεηηθά δελ είλαη πνιιέο.
76
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Σα ηειεπηαία ρξφληα, ζην πιαίζην ηεο νηθηζηηθήο αλάπηπμεο ηνπ Γήκνπ, έρεη πεξηνξηζηεί ην χςνο ησλ νηθνδνκψλ, έρεη απμεζεί ην αζηηθφ πξάζηλν θαη νη θνηλφρξεζηνη ρψξνη θηάλνληαο ην 33% ηεο ζπλνιηθήο έθηαζεο θαη ππάξρεη ζρέδην γηα ηελ πεξαηηέξσ αχμεζή ηνπο, ηε δεκηνπξγία κεγάισλ ρψξσλ ζηάζκεπζεο
απηνθηλήησλ,
ηε
βειηίσζε
ηεο βαδηζηκφηεηαο
θαη
ηεο
θπθινθνξίαο, ηελ αμηνπνίεζε ησλ λέσλ ηερλνινγηψλ γηα ηελ πξνζηαζία ηνπ πεξηβάιινληνο θαη δηεχξπλζε ησλ ππεξεζηψλ γηα ηνλ πνιίηε. χκθσλα κε ηελ απνγξαθή ηεο Δζληθήο ηαηηζηηθήο Τπεξεζίαο Διιάδαο ηνπ 2001, ν πιεζπζκφο ηεο Αγίαο Βαξβάξαο είλαη 30.562 άηνκα (48,5% άλδξεο θαη 51,5% γπλαίθεο). Με βάζε ηα ζηνηρεία ηνπ Γήκνπ νη θάηνηθνη ηεο πξνζεγγίδνπλ ηηο 40.000. Αλαιπηηθά δεκνγξαθηθά, νηθνλνκηθά, εθπαηδεπηηθά, θνηλσληθά ραξαθηεξηζηηθά ηνπ πιεζπζκνχ πεξηγξάθνληαη ζην Δπηρεηξεζηαθφ ρέδην ηνπ Γήκνπ 2008-2010.Μέρξη ην 1948 ε πφιε αλήθε δηνηθεηηθά ζην Γήκν Αηγάιεσ. Σν 1951 έγηλε θνηλφηεηα κε πξψην θνηλνηάξρε ηνλ Αζαλάζην Κνηξψηζν. Σν 1963 έγηλε Γήκνο κε πξνζσξηλφ Γήκαξρν. ηηο εθινγέο ηνπ 1964 εθιέρζεθε Γήκαξρνο ν Νίθνο Νηθνιφπνπινο. Απφ ην 1974 σο ην 1994 Γήκαξρνο ήηαλ ν Μήηξνο νπιηκηψηεο θη απφ ην 1995 σο ζήκεξα ν Λάκπξνο Μίρνο. Ζ Αγία Βαξβάξα είλαη κηα μερσξηζηή πφιε , ζηελ νπνία νη ηζηγγάλνη έρνπλ αζηηθνπνηεζεί έρνπλ εγθαηαζηαζεί θαη είλαη πνιχ θαιχηεξα ηα πξάγκαηα ζην ζέκα ηεο εθπαίδεπζεο. Τπάξρνπλ πεξηζζφηεξεο επθαηξίεο , νη ηζηγγάλνη έρνπλ πνιιέο επθαηξίεο εξγαζίαο θαη ε πφιε έρεη θαιή θήκε ζην εμσηεξηθφ Οη έιιελεο Σζηγγάλνη ηεο Αγία Βαξβάξαο, πνπ επί δεθαεηίεο, ίζσο θαη επί αηψλεο, δνχζαλ καδί κε ειιεληθνχο πιεζπζκνχο, ήξζαλ καδί κε ηνπο ππφινηπνπο κηθξαζηάηεο πξφζθπγεο ην „22, εγθαηαζηάζεθαλ ζηγά-ζηγά ζηελ Αγία Βαξβάξα καδί κε άιιεο νκάδεο εζσηεξηθψλ πξνζθχγσλ, πνιιψλ εζσηεξηθψλ κεηαλαζηψλ, καδί κε ηνπο νπνίνπο κνηξάδνληαη πνιιά θνηλά ραξαθηεξηζηηθά, δνπλ, ζπλαιιάζζνληαη θαη κνηξάδνληαη αθφκα ελ πνιινίο ηηο ίδηεο αμίεο θαη ηηο ίδηεο ζπκπεξηθνξέο, απηνί νη έιιελεο Σζηγγάλνη θαινχληαη θαη «νθείινπλ» ελ νλφκαηη ηεο «ηζηγγαλφηεηαο» λα αλαδεηήζνπλ ηηο ξίδεο ηνπο, ηηο εμεγήζεηο γηα ηε ζεκεξηλή ηνπο θαηάζηαζε, γηα ηελ πξαγκαηηθφηεηά ηνπο φρη κέζα απφ ηα δηθά ηνπο βηψκαηα, αιιά ζην ππεξπέξαλ.
77
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Υσξνηαμηθή νξγάλσζε – Βαζηθέο ρξήζεο γεο
5.2
Ζ Αγία Βαξβάξα έρεη έθηαζε 2.233 ζηξέκκαηα. Ο νηθηζκφο (εληφο ζρεδίνπ δνκεκέλε πεξηνρή) θαηαιακβάλεη έθηαζε 1.900 ζηξεκκάησλ. Σν δάζνο θαηαιακβάλεη έθηαζε 160 ζηξεκκάησλ. Οη ινηπέο εθηάζεηο (ληακάξη) είλαη 173 ζηξέκκαηα. Ζ θπξίαξρε ρξήζε είλαη ε γεληθή θαηνηθία. Δκπνξηθέο ιεηηνπξγίεο ζπγθεληξψλνληαη γξακκηθά ζηνπο δχν κεγάινπο νδηθνχο άμνλεο Διεπζεξίνπ Βεληδέινπ θαη Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ θαη ζπλήζσο ζε βάζνο ελφο ηεηξαγψλνπ. Δδψ ζπγθεληξψλνληαη νη βαζηθέο ιεηηνπξγίεο γηα ηελ εμππεξέηεζε ησλ θαζεκεξηλψλ αλαγθψλ ησλ θαηνίθσλ ηνπ δήκνπ αιιά θαη πνιιά θαηαζηήκαηα δεπηεξνγελνχο ηνκέα κε επξχηεξε πειαηεία. Δκπνξηθέο ιεηηνπξγίεο ηνπηθήο ζεκαζίαο καδί κε ιηγνζηέο βηνηερληθέο κνλάδεο, θαζψο θαη ζπλεξγεία απηνθηλήησλ είλαη δηάζπαξηεο ζε κηθξφ βαζκφ ζηνλ ηζηφ ηεο πφιεο. Αλ θαη ζηελ πφιε δελ ππάξρεη θακία βηνκεραληθή δξαζηεξηφηεηα, εθηφο απφ κία θαξκαθεπηηθή βηνκεραλία, εληνχηνηο γεηηληάδεη κε βηνκεραληθή πεξηνρή
ηνπ Γήκνπ
Αηγάιεσ θαη απηή
ε
γεηηλίαζε
έρεη αξλεηηθέο
πεξηβαιινληηθέο θαη θπξίσο θπθινθνξηαθέο επηπηψζεηο.
ΔΗΚΟΝΑ 5.2 : ΥΡΖΔΗ ΓΖ
78
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.2.1 Υώξνη πξαζίλνπ Σν νξγαλσκέλν αζηηθφ πξάζηλν θαηαιακβάλεη έθηαζε πεξίπνπ 190 ζηξεκκάησλ ζπλνιηθά θαη είλαη δηάζπαξην ζε φιε ηελ πφιε (γηα ηνλ ππνινγηζκφ
κεηξήζεθαλ
νη
πιαηείεο
θαη
ηα
άιζε
θαη
ην
ζχλνιν
πνιιαπιαζηάζηεθε Υ 70% ζεσξψληαο ην 30% πιαθφζηξσην ρψξν) Ζ κεγαιχηεξε κε δηαθνξά επηθάλεηα πξαζίλνπ, ππάξρεη ζην 4 ν Γηακέξηζκα (Ηεξά Οδφ, Αγίαο Μαξίλαο, Νέζηνπ Μ. Αιεμάλδξνπ, Δι. Βεληδέινπ, Ζπείξνπ, Παιαηψλ Πνιεκηζηψλ, Λπθνχξγνπ, Πχξγνπ θαη φξηα βνπλνχ). Δδψ βξίζθεηαη ην άιζνο Μεηέξαο, έλαο πξφηππνο ρψξνο πξαζίλνπ 30 ζηξεκκάησλ θαη ν παξάπιεπξνο πξάζηλνο ρψξνο 60 ζηξεκκάησλ ηνπ πξψελ Λνηκσδψλ πνπ ρσξίο λα είλαη αλνηρηφο ζην θνηλφ, ιεηηνπξγεί σο πλεχκνλαο ηεο επξχηεξεο πεξηνρήο. Τπάξρεη επίζεο ην άιζνο Δηξήλεο κε ρψξνπο πξαζίλνπ, αζιεηηθψλ δξαζηεξηνηήησλ θαη αλαςπρήο. ην 3ν Γηακέξηζκα (Κεξθχξαο, Αγίνπ Ησάλλνπ, Κξήηεο, Υαξηιάνπ Σξηθνχπε, Λπθνχξγνπ, Πχξγνπ, Μάλεο, Γξνκνθατηεην, φξηα βνπλνχ). ην αζηηθφ πξάζηλν είλαη 6 ζηξέκκαηα, αιιά απηφ ην Γηακέξηζκα γεηηληάδεη κε ην δάζνο νπφηε ππάξρεη πεξηαζηηθφ πξάζηλν 233 ζηξεκκάησλ. ην 2ν Γηακέξηζκα (Δι. Βεληδέινπ, Αηφινπ, Λπθνχξγνπ, Σξηθνχπε, Κξήηεο, Νηθεηαξά, Κεξθχξαο, Γελλεκαηά) ην αζηηθφ πξάζηλν είλαη κφλν 3 ζηξέκκαηα. ην 1ν Γηακέξηζκα (Δι. Βεληδέινπ, Μ. Αιεμάλδξνπ, Απ. Παχινπ, Ζξαθιείνπ, Αγ. Γεσξγίνπ, Γελλεκαηά) ππάξρνπλ 11 ζηξέκκαηα πξάζηλν (δηάζπαξην). Ζ αλαινγία ηνπ αζηηθνχ πξαζίλνπ ζε ζρέζε κε ην δνκεκέλν πεξηβάιινλ είλαη 8% δειαδή θάησ απφ ηα δηεζλή πξφηππα.
5.2.2 Κνηλόρξεζηνη θαη θνηλσθειείο ρώξνη Ζ επηθάλεηα ηεο πεξηνρήο εληφο ζρεδίνπ είλαη 1.900 ζηξέκκαηα. Οη δξφκνη θαη ηα πεδνδξφκηα είλαη 635 ζηξέκκαηα, δειαδή απνηεινχλ ην 33% 79
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
απηήο ηεο επηθάλεηαο, πνζνζηφ ηθαλνπνηεηηθφ Ηθαλνπνηεηηθφ, σο ζχλνιν, ζεσξείηαη θαη ην πνζνζηφ ηνπ πξαζίλνπ ζηνπο θνηλφρξεζηνπο ρψξνπο δειαδή ζε πιαηεηέο, δηνηθεηηθέο, θνηλσληθέο, πνιηηηζηηθέο, αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο. Χο πξνο ην επίπεδν νξγάλσζεο ηζρχνπλ ηα εμήο: Οη πεξηζζφηεξεο πιαηείεο θαη παηδηθέο ραξέο είλαη πξφζθαηα αλαθαηαζθεπαζκέλεο κε ζχγρξνλε ζρεδίαζε θαη πιηθά θαη κε θαιή αλαινγία πξάζηλνπ ( 60-70%). Όζνλ
αθνξά
ζηηο
δηνηθεηηθέο,
θνηλσληθέο
θαη
πνιηηηζηηθέο
εγθαηαζηάζεηο ππάξρεη ζεκαληηθή βειηίσζε, ηφζν απφ άπνςε δηαζέζηκσλ ρψξσλ φζν θαη απφ άπνςε ιεηηνπξγηθφηεηαο θαη αηζζεηηθήο απηψλ ησλ ρψξσλ. Όκσο ππάξρνπλ παιηέο θαη λέεο αλάγθεο πνπ δεκηνπξγεί ε δηαξθήο αλάπηπμε ησλ ππεξεζηψλ πνπ ζηεγάδνπλ, νη νπνίεο πξέπεη λα θαιπθζνχλ.
5.2.3 Αζπκβαηόηεηεο ρξήζεσλ Τπάξρνπλ αζχκβαηεο ρξήζεηο γεο (βηνηερληθέο δξαζηεξηφηεηεο, ηα ζπλεξγεία θ.α ζε ρψξνπο θαηνηθίαο) ζε δηάθνξα ζεκεία ηεο πφιεο. Δίλαη κηθξέο κνλάδεο θαη δελ πξνθαινχλ ζνβαξφ πξφβιεκα. Παξφια απηά, ζα ήηαλ ρξήζηκν λα ραξηνγξαθεζνχλ θαη λα δηεξεπλεζνχλ νη φξνη ιεηηνπξγίαο ηνπο ψζηε λα κελ επεξεάδνπλ ην νηθηζηηθφ πεξηβάιινλ.
5.2.4 Θεζκηθό πιαίζην νηθηζηηθήο αλάπηπμεο Ζ νηθηζηηθή αλάπηπμε ζηελ πεξηνρή ηνπ δήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο μεθίλεζε ηηο δεθαεηίεο 1920-1930 ελψ νη πξψηεο νηθηζηηθέο πεξηνρέο εληάρζεθαλ ζην ζρέδην πφιεο κεηά ην 1937 (Γηάηαγκα 15/3/37) θαη αθνινχζεζαλ δηαδνρηθέο εληάμεηο ηκεκαηηθψλ πεξηνρψλ ζε απηφ. ην πιαίζην πινπνίεζεο ηεο ΔΠΑ, εθπνλήζεθε ην 1985 ην Γ.Π.. ηνπ δήκνπ, ην νπνίν ζεζκνζεηήζεθε ην 1989 θαη ηζρχεη κέρξη ζήκεξα. χκθσλα κε ηελ αλάιπζε ησλ ζρεηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ έγηλε θαηά ηελ εθπφλεζε ηνπ Γ.Π.., ηα ζεκαληηθφηεξα πξνβιήκαηα πνπ ραξαθηήξηδαλ ηνλ νηθηζηηθφ ηζηφ ηνπ δήκνπ εθείλε ηελ πεξίνδν, ηα νπνία νξηνζέηεζαλ ηνπο ζηφρνπο θαη ηειηθέο πξνηάζεηο
80
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
παξέκβαζεο ηνπ Γ.Π.. ήηαλ ηα αθφινπζα: Έιιεηςε ειεχζεξσλ ρψξσλ θνηλφρξεζησλ θαη θνηλσληθήο ππνδνκήο Δπηθξάηεζε ζρεηηθά κεγάισλ ππθλνηήησλ ιφγσ πηνζέηεζεο πςειψλ ζπληειεζηψλ δφκεζεο θαη κηθξψλ θαηαηκήζεσλ ησλ νηθνπέδσλ. Γηάζπαζε ηνπ πνιενδνκηθνχ ηζηνχ ηεο πφιεο, ε νπνία ηέκλεηαη απφ βαζηθνχο νδηθνχο άμνλεο Κπθινθνξηαθά πξνβιήκαηα πνπ νθείινληαλ θπξίσο ζηελ έιιεηςε ρψξσλ ζηάζκεπζεο, θαζψο επίζεο ζηε κε πηνζέηεζε ελφο ηεξαξρεκέλνπ ζπζηήκαηνο ρξήζεσλ γεο θαη νδηθνχ δηθηχνπ. Τπνβάζκηζε ηνπ νηθηζηηθνχ ηζηνχ ιφγσ ησλ επηπηψζεσλ αζχκβαησλ ρξήζεσλ γεο, φπσο είλαη ε ρσξνζέηεζε βηνηερληθψλ δξαζηεξηνηήησλ ζε ρψξνπο θαηνηθίαο θαη ησλ επηπηψζεσλ ηεο χπαξμεο ησλ ππιψλσλ πςειήο ηάζεο. Ζ φριεζε απφ βηνκεραληθέο δξαζηεξηφηεηεο νη νπνίεο ιεηηνπξγνχζαλ κέζα ζηα φξηα ηνπ δήκνπ θαη θπξίσο ηεο Βηνρξψκ. ήκεξα ε εηθφλα είλαη δηαθνξεηηθή. Οη θνηλφρξεζηνη ρψξνη θαη ε θνηλσληθή ππνδνκή έρνπλ πνιιαπιαζηαζηεί. Έρεη νξηζηεί ην χςνο ησλ νηθνδνκψλ. Έρεη μεθηλήζεη ε δηαδηθαζία γηα ηε δεκηνπξγία κεγάισλ ρψξσλ ζηάζκεπζεο θαη ζηε ζέζε ηεο βηνκεραλίαο Βηνρξψκ, ηδηνθηεζία πιένλ ηνπ δήκνπ, πξνβιέπεηαη ε κεξηθή δφκεζε γηα πνιηηηζηηθέο δξαζηεξηφηεηεο θαη δεκηνπξγία ρψξνπ πξαζίλνπ. Σν εθηόο ζρεδίνπ ηκήκα ηνπ Γήκνπ είλαη κφλν 333 ζηξέκκαηα θαη απηά ζην δπηηθφ ηκήκα, ζηνπο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ.
5.2.5 Ηζόξξνπε νηθηζηηθή αλάπηπμε Ζ νηθηζηηθή επέθηαζε γίλεηαη κφλν ζηα ειάρηζηα ελαπνκείλαληα νηθφπεδα, ή κε θαηεδάθηζε παιαηψλ θηηζκάησλ θαη αλέγεξζε λέσλ, ή θαζ‟ χςνο ζε ππάξρνληα θηίζκαηα. Ζ νηθνδνκήζηκε γε είλαη θνξεζκέλε θαη δελ έρεη άιιεο δπλαηφηεηεο επέθηαζεο γηα νηθηζηηθή αλάπηπμε. Βξίζθεηαη ζηελ δηαδηθαζία έληαμεο ζην ζρέδην πφιεο έθηαζε 30 ζηξεκκάησλ πνπ ρσξνζεηείηαη πάλσ απφ ηελ νδφ Παχινπ Μειά ζηνπο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ θαη πάλσ απφ ηελ νδφ Δι. Βεληδέινπ ζηα φξηα κε ην Γξνκνθατηεην.
81
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.2.6 πκπέξαζκα Ο Γήκνο Αγίαο Βαξβάξαο είλαη έλαο δήκνο κηθξήο έθηαζεο, αζθπθηηθά πεξηθπθισκέλνο απφ θπζηθά φξηα ή άιινπο Γήκνπο. Ζ θαηνηθία θαη δεπηεξεπφλησο ην γεληθφ εκπφξην νη θπξηαξρνχζεο ρξήζεηο γεο. Σν αζηηθφ πξάζηλν είλαη δηαζπαζκέλν ζε κηθξέο πιαηείεο θαη ηξίγσλα, κε κνλαδηθή εμαίξεζε ην άιζνο Μεηέξα θαη ην άιζνο Δηξήλεο θαη δελ είλαη αλαινγηθά θαηαλεκεκέλν ζηηο ζπλνηθίεο. Οη ππάξρνληεο αλνηθηνί θνηλφρξεζηνη ρψξνη, αλ θαη πνιχ πεξηζζφηεξνη απφ ηελ πξνεγνχκελε δεθαεηία, δελ ιχλνπλ ην πξφβιεκα ηεο έιιεηςεο αλνηγκάησλ θαη πλεπκφλσλ πξαζίλνπ ζηελ πφιε θαη εηδηθά ζην δεχηεξν Γηακέξηζκα, ππάξρεη έιιεηςε ειεχζεξσλ νηθνπέδσλ. Τπάξρνπλ κεγάιεο πςνκεηξηθέο δηαθνξέο ιφγσ θιήζεο ηνπ θπζηθνχ εδάθνπο ηδίσο ζην Γηακέξηζκα 4. Παξαηεξείηαη απμεκέλε νηθνδνκηθή δξαζηεξηφηεηα ζηηο πξνζζήθεο θαζ‟ χςνο ελψ έρεη αξρίζεη ε δηαδηθαζία αληηπαξνρψλ. Απηφ νθείιεηαη ζηελ αλαβάζκηζε ηεο πφιεο ηελ ηειεπηαία δεθαεηία θαη ζηε ζχλδεζή ηεο κε ην κεηξφ. Τπάξρεη Πνιενδνκηθή κειέηε γηα έληαμε ζην ζρέδην πφιεο ησλ πεξηνρψλ: Καθνζνχιη ( 26,5 ζηξέκκαηα) Λσξίδα επί ηεο Δι. Βεληδέινπ θαη ηεο Ηεξάο Οδνχ πνπ ζπλνξεχεη κε ην Γξνκνθατηεην Πεξηνρή ξέκαηνο Γνχζκαλε.
82
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.3
ΠΟΛΔΟΓΟΜΗΚΖ ΟΡΓΑΝΧΖ
5.3.1 Υαξαθηήξαο Γνκεκέλνπ Πεξηβάιινληνο Ζ νηθηζηηθή αλάπηπμε ηεο Αγίαο Βαξβάξαο μεθίλεζε ηε δεθαεηία ηνπ ΄20. Σν 1985 εθπνλήζεθε ην Γεληθφ Πνιενδνκηθφ ρέδην ηνπ δήκνπ ην νπνίν ζεζκνζεηήζεθε ην 1989 θαη ηζρχεη κέρξη ζήκεξα. Δθηφο πνιενδνκηθνχ ζρεδίνπ είλαη κφλν 333 ζηξέκκαηα ζηνπο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ. Δίλαη κηα ζχγρξνλε, φκνξθε θη αλζξψπηλε πφιε. Έρεη θαιέο ηερληθέο ππνδνκέο
θαη
δίθηπα.
Σα
θηίξηα
είλαη
θπξίσο
κνλψξνθα
έσο
ηεηξαψξνθα. ηελ θάησ Αγία Βαξβάξα, ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ ΄60, θηίζηεθαλ 31 πξνζθπγηθέο πνιπθαηνηθίεο Γεληθά πνιπθαηνηθίεο άξρηδαλ λα θηίδνληαη κεηά ην ΄90 θαη αξηζκεηηθά δελ είλαη πνιιέο. Ζ επηθάλεηα ηεο πεξηνρήο εληφο ζρεδίνπ είλαη 1.900 ζηξέκκαηα. Οη δξφκνη θαη ηα πεδνδξφκηα είλαη 635 ζηξέκκαηα, δειαδή απνηεινχλ ην 33% απηήο ηεο επηθάλεηαο. Αθνινπζεί ην ξπκνηνκηθφ ζρέδην ηνπ Γήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο.
ΔΗΚΟΝΑ 5.2 : ΡΤΜΟΣΟΜΗΚΟ ΥΔΓΗΟ
83
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ην παξαθάησ ράξηε απεηθνλίδνληαη ρξνλνινγηθά ηα φξηα ηνπ ζρεδίνπ ηεο πφιεο ηνπ δήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο.
ΔΗΚΟΝΑ 5.2 : ΥΡΟΝΟΛΟΓΗΚΑ ΟΡΗΑ ΥΔΓΗΟΤ
ε απηφ ην ζεκείν θαιφ ζα είλαη λα παξαζέζνπκε ζρεηηθφ ράξηε πνπ απεηθνλίδνληαη νη ηνκείο ησλ φξσλ δφκεζεο.
ΔΗΚΟΝΑ 5.4 : ΣΟΜΔΗ ΟΡΧΝ ΓΟΜΖΖ
84
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Αλαγθαίν είλαη λα αλαθεξζνχλ νη ηηκέο ησλ δσλψλ θαη νη ζπληειεζηέο εκπνξηθφηεηαο πνπ αθνξνχλ ηηο αληηθεηκεληθέο αμίεο αθηλήησλ ηνπ Γήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο δηφηη ζα ρξεζηκεχζνπλ ζηελ πεξαηηέξσ νηθηζηηθή αλάιπζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο κειέηεο.
ΣΙΜΗ ΟΙΚΟΠΕΔΟΤ (Σ.Ο.) Αλάινγα κε ηελ Σ.Ε. θαη ηνλ .Α.Ο.
ΤΝΣΕΛΕΣΗ ΟΙΚΟΠΕΔΟΤ (.Ο.) Α Εψλε: Γηα .Α.Ο. κέρξη 1,2 ηφηε .Ο.=0,80 Γηα .Α.Ο. κεγαιχηεξν απφ 1,20 ηφηε .Ο.=0,70 Β Εψλε: Γηα .Α.Ο. κέρξη 1,2 ηφηε .Ο.=0,80 Γηα .Α.Ο. κεγαιχηεξν απφ 1,20 ηφηε .Ο.=0,70 Γ Εψλε:
0,70
Γ Εψλε:
0,80
Δ Εψλε:
0,60
Σ Εψλε: 0,60
ΤΝΣΕΛΕΣΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΗ ΟΙΚΟΠΕΔΟΤ (.Α.Ο.) XXII: 1,80
XXVI: 1,40
XXVIM: 1,20
Di: Απαηηείηαη βεβαίσζε ηεο αξκφδηαο Πνιενδνκηθήο Τπεξεζίαο γηα ηνλ επηηξεπφκελν ζπληειεζηή δφκεζεο (.Α.Ο.) θαη ηελ επηθάλεηα ηνπ νηθνπέδνπ ε νπνία νηθνδνκείηαη ζχκθσλα κε ηηο εληφο ζρεδίνπ πφιεσο δηαηάμεηο.
ΤΝΣΕΛΕΣΗ ΕΚΜΕΣΑΛΛΕΤΗ ΙΟΓΕΙΟΤ (Κ) Αλάινγα κε ην .Δ. θαη ηνλ .Α.Ο.
ΣΙΜΕ ΖΩΝΩΝ (Σ.Ζ.) - ΠΕΡΙΓΡΑΥΗ
Α Εώλε: Γξακκηθέο ΑΓΗΑ ΜΑΡΗΝΑ (απφ Γηνκήδε Κνκλελνχ κέρξη Ηεξά Οδφ) αξηζηεξά ΑΠΟΣΟΛΟΤ ΠΑΤΛΟΤ (απφ Ζξαθιείνπ κέρξη Ηεξνινρηηψλ) αξηζηεξά ΓΑΛΑΞΔΗΓΗΟΤ (απφ Οξίσλ κέρξη Δκκ. Γεκεηξίνπ) δεμηά ΗΔΡΑ ΟΓΟ (απφ Αγίαο Μαξίλαο κέρξη Διεπζ. Βεληδέινπ) αξηζηεξά ΗΔΡΟΛΟΥΗΣΧΝ (απφ Απνζηφινπ Παχινπ κέρξη Μεγ. Αιεμάλδξνπ) αξηζηεξά ΚΔΡΚΤΡΑ (απφ Γαιαμεηδίνπ κέρξη Αλεμαξηεζίαο) δεμηά ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Λεσληδίνπ κέρξη Νέζηνπ) αξηζηεξά ΟΡΗΧΝ (απφ Αγίνπ Γεσξγίνπ κέρξη Σήλνπ) δεμηά ΟΡΗΧΝ (απφ Δξερζείνπ κέρξη Γαιαμεηδίνπ) δεμηά
1100 € 1100 € 1100 € 1100 € 1100 € 1100 € 1100 € 1100 € 1100 €
85
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
B Εώλε ΗΔΡΑ ΟΓΟ - ΑΓΗΑ ΜΑΡΗΝΑ - ΝΔΣΟΤ - ΜΔΓ. ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ - ΔΡΟΛΟΥΗΣΧΝ -ΑΠΟΣΟΛΟΤ ΠΑΤΛΟΤ - ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ - ΑΓΗΟΤ ΓΔΧΡΓΗΟΤ - ΟΡΗΧΝ - ΣΖΝΟΤ -ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ - ΒΟΤΣΔΝΖ ΗΦΝΟΤ - ΜΤΡΝΖ - ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ - ΘΖΔΧ - ΜΑΚΡΤΓΗΑΝΝΖ - ΔΡΔΥΘΔΗΟΤ - ΟΡΗΧΝ ΓΑΛΑΞΔΗΓΗΟΤ - ΚΔΡΚΤΡΑ - ΑΝΔΞΑΡΣΖΗΑ - ΑΘΑΝ.ΓΗΑΚΟΤ - ΥΑΡ.ΣΡΗΚΟΤΠΖ ΛΤΚΟΤΡΓΟΤ - ΔΛ. ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ - ΓΗΟΜΖΓΖ ΚΟΜΝΖΝΟΤ - ΚΡΖΝΖ - ΗΔΡΑ ΟΓΟ
Γ Εώλε: Γξακκηθέο ΑΓΗΟΤ ΓΔΧΡΓΗΟΤ (απφ Οξίσλ κέρξη Ζξαθιείνπ) αξηζηεξά ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ (απφ Αγίνπ Γεσξγίνπ κέρξη Απ. Παχινπ) αξηζηεξά ΟΡΗΧΝ (απφ Σήλνπ κέρξη Δξερζείνπ) δεμηά Γ Εψλε
900 € 900 € 900 €
ΗΔΡΑ ΟΓΟ – ΚΡΖΝΖ - ΓΗΟΜΖΓΖ ΚΟΜΝΖΝΟΤ - ΔΛ. ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ – ΛΤΚΟΤΡΓΟΤ ΥΑΡ. ΣΡΗΚΟΤΠΖ - AO. ΓΗΑΚΟΤ - ΦΗΛΗΚΖ ΔΣΑΗΡΔΗΑ - ΤΦΖΛΑΝΣΖ - ΠΑΤΛΟΤ ΜΔΛΑ ΓΔΛΖΓΗΑΝΝΖ - ΟΡΗΟ ΥΔΓΗΟΤ ΠΟΛΖ - ΦΛΔΜΗΓΚ - ΟΡΗΟ ΥΔΓΗΟΤ ΠΟΛΖ - ΣΔΦΑΝΟΤ ΑΡΑΦΖ - ΑΝΧΝΤΜΟ 1 - ΓΖΜΖΣΑΝΖ - ΑΝΧΝΤΜΟ 2 - ΔΛΔΤΘΔΡΗΟΤ ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ - ΗΔΡΑ ΟΓΟ
Δ Εώλε: Γξακκηθέο ΒΟΤΣΔΝΖ (απφ Ζξαθιείνπ κέρξη ίθλνπ) αξηζηεξά ΔΡΔΥΘΔΗΟΤ (ΣΔΡΦΗΘΔΑ) (απφ Οξίσλ κέρξη Μαθξπγηάλλε) δεμηά ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ (απφ Θεζέσο κέρξη κχξλεο) δεμηά ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ (απφ Βνπηέλεο κέρξη Σήλνπ) δεμηά ΘΖΔΧ (απφ Μαθξπγηάλλε κέρξη Ζξαθιείνπ) δεμηά ΜΑΚΡΤΓΗΑΝΝΖ (απφ Θεζέσο κέρξη Δξερζείνπ) αξηζηεξά ΗΦΝΟΤ (απφ κχξλεο κέρξη Βνπηέλεο) δεμηά ΜΤΡΝΖ (απφ Ζξαθιείνπ κέρξη ίθλνπ) δεμηά ΣΖΝΟΤ (απφ Οξίσλ κέρξη Ζξαθιείνπ) αξηζηεξά Σ Εώλε
1000€
750 € 750 € 750 € 750 € 750 € 750 € 750 € 750 € 750 €
ΣΖΝΟΤ - ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ - ΒΟΤΣΔΝΖ - ΗΦΝΟΤ - ΜΤΡΝΖ - ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ - ΘΖΔΧ ΜΑΚΡΤΓΗΑΝΝΖ - ΔΡΔΥΘΔΗΟΤ - ΟΡΗΧΝ - ΣΖΝΟΤ
1000€
750 €
ΤΝΣΕΛΕΣΗ ΕΜΠΟΡΙΚΟΣΗΣΑ
ΑΓΗΑ ΔΛΔΟΤΑ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Αξηζηνκέλνπο - Δξκνχ) ΑΘ. ΓΗΑΚΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΑΝΓΡ. ΓΖΜΖΣΡΗΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΑΦΡΟΓΗΣΖ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Οξίσλ κέρξη Αβέξσθ - Ζξαθιείνπ) ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Αβέξσθ - Ζξαθιείνπ κέρξη Κνπληνπξηψηνπ - Μ. Αιεμάλδξνπ) ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Κνπληνπξηψηνπ κέρξη Λπθνχξγνπ) αξηζηεξά ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Μ. Αιεμάλδξνπ κέρξη Βαιασξίηνπ) δεμηά ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Λπθνχξγνπ κέρξη Κφδξνπ) αξηζηεξά ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Κφδξνπ κέρξη Παπαθιέζζα) αξηζηεξά ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ Βαιασξίηνπ κέρξη Γηνκήδνπο Κνκλελνχ) δεμηά ΒΔΝΗΕΔΛΟΤ ΔΛ. (απφ ηπχινπ - Δξπκάλζνπ κέρξη Ηεξά Οδφ - Αλψλπκν 2) ΔΠΣΑΝΖΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΖΡΑΚΛΔΗΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. Μέρξη Υαλίσλ) ΗΔΡΑ ΟΓΟ (απφ Αγίαο Μαξίλαο κέρξη Κξήλεο) αξηζηεξά ΗΔΡΑ ΟΓΟ (απφ Κξήλεο κέρξη Δι. Βεληδέινπ) αξηζηεξά ΚΑΛΑΣΕΑΚΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΚΟΤΝΣΟΤΡΗΧΣΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΚΡΖΣΖ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΛΤΚΟΤΡΓΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Ππζαγφξα) αξηζηεξά ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Ρεζχκλνπ) δεμηά ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Μ. Καξανιή) ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Ππζαγφξα κέρξη Λεσληδίνπ) αξηζηεξά ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Ρεζχκλνπ κέρξη Ηεξνινρηηψλ) δεμηά ΜΔΓΑΛΟΤ ΑΛΔΞΑΝΓΡΟΤ (απφ Λεσληδίνπ κέρξη Νέζηνπ) αξηζηεξά ΗΦΝΟΤ (απφ Βεληδέινπ Δι. κέρξη Υαλίσλ) δεμηά ΥΑΝΗΧΝ Οη ππφινηπνη δξφκνη - ιεσθφξνη, ηκήκαηά ηνπο ή πιαηείεο πνπ δελ πεξηγξάθνληαη
86
1,5 1,4 1,4 1,4 2,3 2,3 2,5 2,5 1,8 1,8 1,8 1,5 1,4 1,5 1,5 1,5 1,4 1,4 1,4 1,4 1,7 1,7 1,4 1,5 1,5 1,1 1,5 1,5 1,0
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.3.2 Αλάιπζε ραξαθηεξηζηηθώλ δόκεζεο Κηίξηα θαηά αξηζκφ νξφθσλ, ρξνληθή πεξίνδν θαη θχξηα πιηθά θαηαζθεπήο,
3-5
6 θαη άλσ
θηίξηα πνπ εθάπηνληαη κε γεηηνληθά
Πξν ηνπ 1919
1919 έσο 1945
1946 έσο 1960
1961 έσο 1970
1971 έσο 1980
1981 έσο 1985
1986 έσο 1990
1991 έσο 1995
1996 θαη κεηά
Τπφ θαηαζθεπή
Γε δειψζεθε
Μπεηφλ
Μέηαιιν
Ξχιν
Σνχβια - Σζηκεληφιηζνη
Πέηξα
Άιια πιηθά
Γε δειψζεθε
Με ηαξάηζα (δψκα)
Κεξακίδηα
Φχιια επηθάιπςεο
Άιια πιηθά
383
3
4.525
4
34
1.190
1.907
1.008
256
154
126
86
83
26
4.495
10
1
260
94
8
6
4.582
210
77
5 11.66
1
2
1
1.384
Κχξηα πιηθά θαηαζθεπήο ηνπ θηηξίνπ
Υξνληθή πεξίνδνο θαηαζθεπήο θηηξίνπ
Αξηζκφο νξφθσλ
1.637
ηζφγεηα (κε ή ρσξίο ππφγεηα) 1.467
4.874
χλνιν θηηξίσλ
Όξνθνη θηηξίσλ
Μνξθή επηθάιπςεο ηνπ θηηξίνπ θχξηα πιηθά επηθάιπςεο θεθιηκέλεο ζηέγεο Με θεθιηκέλε ζηέγε
πλνιηθφο αξηζκφο θαλνληθψλ θαηνηθηψλ
Γήκνο Αγίαο Βαξβάξαο Απνγξαθή θηηξίσλ 2000
ε γεληθέο γξακκέο, ζηνλ Γήκν παξαηεξνχληαη ηέζζεξηο ηχπνη θηηζκάησλ: Σα ηξηώξνθα θαη ηεηξαώξνθα θηίξηα ελ ζεηξά. Σα θηίξηα απηά απνηεινχλ ηνλ επηθξαηέζηεξν ηχπν θηηζκάησλ ζηελ πεξηνρή. ην ζχλνιφ ηνπο είλαη θηηζκέλα κε ην ζπλερέο ζχζηεκα δφκεζεο, κε κεγάιε θάιπςε θαη ρσξίο λα αθήλνπλ πξαζηά ζηα όξηα ηνπ νηθνπέδνπ. ηελ πιεηνςεθία ηνπο είλαη ζπλήζνπο θαηαζθεπήο. Σα κνλώξνθα / δηώξνθα. Απηά ηα θηίξηα έρνπλ ζπλήζσο κέησπν επί ηνπ δξφκνπ θαη θπηεκέλε κηθξή απιή (πξαζηά) ζην κπξνζηηλφ φξην ηνπ νηθνπέδνπ. ην ζχλνιν ηνπο είλαη απιήο θαηαζθεπήο ελψ έλαο αξηζκφο απηψλ είλαη ζε άζρεκε ή θαη εξεηπηψδε θαηάζηαζε. Οη πξνζθπγηθέο πνιπθαηνηθίεο νη νπνίεο θηίζηεθαλ ζηε δεθαεηία ηνπ 1960 θαη απαξηίδνληαη απφ 31 ζπλνιηθά θηίξηα ηα νπνία πεξηιακβάλνπλ 579 δηακεξίζκαηα. Οη πνιπθαηνηθίεο ηεο δεθαεηίεο ηνπ 90 θαη κεηέπεηηα. Αξηζκεηηθά δελ είλαη πάξα πνιιέο αιιά απμάλνπλ ζπλερψο. Πξφθεηηαη γηα θαηλνχξγηα θηίζκαηα πνπ έρνπλ κεγάιε θάιπςε θαη χςνο πνπ μεπεξλάεη ηνπο πέληε νξφθνπο, είλαη θηηζκέλα ζχκθσλα κε ην ζπλερέο ζχζηεκα δφκεζεο θαη ηα πεξηζζφηεξα
87
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
δελ έρνπλ πξαζηά. Όιεο νη θαηλνχξγηεο πνιπθαηνηθίεο είλαη θηηζκέλεο κε ππισηέο θαη έρνπλ ηε ζπλήζε θαηαζθεπή πνπ επεθξάηεζε θαηά ηελ ηειεπηαία δεθαεηία ζηηο αζηηθέο πνιπθαηνηθίεο θαη ραξαθηεξίδεηαη απφ ηνπο ζρεηηθά κεγάινπο εμψζηεο. Ζ θαηαλνκή απηψλ ησλ ηχπσλ θηηξίσλ ζην ρψξν, έρεη δηακνξθψζεη δχν δηαθνξεηηθέο εηθφλεο, αλάινγα κε ηελ χπαξμε πξαζηάο, θάζε κία απφ ηηο νπνίεο παξνπζηάδεη ζπγθεθξηκέλα κνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά θαη πξνζδηνξίδεη ηελ πνηφηεηα ηνπ νηθηζηηθνχ πεξηβάιινληνο. Ζ πξψηε αθνξά δξφκνπο κε ηξηψξνθα θαη ηεηξαψξνθα θηίξηα, θηηζκέλα κε ην ζπλερέο ζχζηεκα δφκεζεο ρσξίο πξαζηά. Ζ πνηφηεηα ησλ θηηξίσλ είλαη κέηξηα έσο θαιή Παξά ην ζρεηηθά ρακειφ χςνο ηνπο, πξνζδίδνπλ ηελ εηθφλα ηεο ηππηθήο αζελατθήο, ππθλνδνκεκέλεο γεηηνληάο. Απηή ε εηθφλα νθείιεηαη ζηα πςειά πνζνζηά θάιπςεο ησλ νηθνδνκηθψλ ηεηξαγψλσλ θαη ηελ αλππαξμία πξαζηψλ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ έιιεηςε αξθεηψλ αλνηθηψλ ρψξσλ θαη ην κεγάιν αξηζκφ ζηαζκεπκέλσλ απηνθηλήησλ θαηά κήθνο ησλ δξφκσλ. Σα νηθνδνκηθά ηεηξάγσλα ραξαθηεξίδνληαη απφ ζπκπαγείο πεξηκεηξηθά φγθνπο πνπ δηακνξθψλνπλ έλα θιεηζηφ κέησπν ζην δξφκν κε απνηέιεζκα ηε δεκηνπξγία ελφο ζπκπαγνχο νηθηζηηθνχ ηζηνχ. Δπεηδή νη θηηξηαθνί φγθνη δελ έρνπλ ηδηαίηεξα αηζζεηηθά/ αξρηηεθηνληθά ραξαθηεξηζηηθά, ε εηθφλα ησλ φςεσλ πνηνηηθά είλαη αλάινγε. Απφ ην κηθξφ πιάηνο ησλ δξφκσλ θαη θπξίσο ησλ πεδνδξνκίσλ, ηελ θπθινθνξία θαη ηε ζηάζκεπζε ησλ απηνθηλήησλ πξνθχπηνπλ πξνβιεκαηηθέο θαηαζηάζεηο ζηα ζπλερή κέησπα ησλ θαηνηθηψλ. Ζ ηζρλή, ρακειή δελδξνθχηεπζε πνπ ππάξρεη ζε κεξηθνχο δξφκνπο δελ βνεζά ζηε βειηίσζε ηεο ελψ ε ζηελφηεηα ησλ πεδνδξνκίσλ θαη ηα εκπφδηα ζε απηά, ηελ επηδεηλψλεη. Ζ δεχηεξε πεξίπησζε, αθνξά δξφκνπο κε πξαζηέο. Καη εδψ ππάξρνπλ ρακειά θηίξηα θηηζκέλα κε ην ζπλερέο ζχζηεκα δφκεζεο αιιά ηα πεξηζζφηεξα έρνπλ πξαζηά. Σν ρακειφ χςνο θαη ε κεηαηξνπή ησλ πξαζηψλ ζε κηθξέο απιέο πνπ ιεηηνπξγνχλ σο κηθξνί αλνηθηνί ρψξνη έρνπλ απνηέιεζκα λα κε δεκηνπξγείηαη ε αίζζεζε ηεο ζηελφηεηαο πνπ ππάξρεη ζηελ πξνεγνχκελε πεξίπησζε. Γεληθά, ππάξρνπλ πεξηνρέο πνπ δίλνπλ ηελ εηθφλα άλαξρεο δφκεζεο. Απηή
88
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
νθείιεηαη ζηελ ηπραία ελαιιαγή ηνπ χςνπο ησλ θηηξίσλ, ζηελ θαθή θαηαζθεπαζηηθή πνηφηεηα ησλ νηθνδνκψλ, π.ρ. επεθηάζεηο- πξνζζήθεο νξφθσλ κε δηαθνξεηηθά κνξθνινγηθά ραξαθηεξηζηηθά απφ ην ππφινηπν θηίξην, ελαιιαγή πιηθψλ θιπ., θαη ζε έλα αξηζκφ θηηζκάησλ πνπ βξίζθνληαη ζε θαθή θαηάζηαζε. Σα ηειεπηαία ρξφληα φκσο, παξαηεξείηαη κηα ζπλερήο αλαλέσζε ησλ θηηζκάησλ πνπ απνθηνχλ δηαξθψο θαιχηεξε πνηφηεηα θαη αηζζεηηθή. εκαληηθή παξάκεηξνο πνπ επεξεάδεη αξλεηηθά ην πεξηβάιινλ θαη θαηά ζπλέπεηα ηελ πνηφηεηα δσήο ησλ θαηνίθσλ είλαη νη ππιψλεο πςειήο ηάζεο ηεο ΓΔΖ πνπ δηαπεξλνχλ έλα ηκήκα ηεο πφιεο. Σν ζέκα ησλ ππιψλσλ, ζέκα πγείαο θαη αηζζεηηθήο, έρεη απαζρνιήζεη επαλεηιεκκέλα ην Γήκν, ηνπο θνηλσληθνχο θνξείο θαη ηνπο πνιίηεο. Ζ απνκάθξπλζή ηνπο απνηειεί ρξφλην αίηεκα. Πξφβιεκα επίζεο πγείαο θαη αηζζεηηθήο, απνηειεί ε παξάλνκε ηνπνζέηεζε θεξαηψλ θηλεηήο ηειεθσλίαο.
89
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.4
Σερληθή ππνδνκή
5.4.1 Οδηθό δίθηπν Τπάξρνπλ δχν βαζηθέο θαηεγνξίεο δηθηχνπ. Σν θεληξηθφ (νδνί Μ. Αιεμάλδξνπ θαη Δι Βεληδέινπ) ην νπνίν είλαη 3 ρικ θαη ην δεπηεξεχνλ πνπ είλαη 57 ρικ. Οιφθιεξν ην δίθηπν είλαη αζθαιηνζηξσκέλν θαη ζε θαιή θαηάζηαζε. Αλαγθαία θξίλεηαη ε πεξηνδηθή ζπληήξεζε– αλαθαηαζθεπή ηεο αζθαιηφζηξσζεο.
5.4.2 Πεδνδξόκηα Ζ θίλεζε ησλ πεδψλ δπζρεξαίλεηαη ή/ θαη είλαη απαγνξεπηηθή ιφγσ ηεο θαθήο θαηάζηαζεο ησλ πεδνδξνκίσλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, ην πιάηνο ησλ πεξηζζφηεξσλ απφ ηα πθηζηάκελα πεδνδξνκία είλαη 1 έσο 1,20 κέηξα, θαη ε επηθάλεηα απηή κεηψλεηαη ζεκαληηθά ιφγσ ηεο χπαξμεο δηαθφξσλ εκπνδίσλ φπσο θιηκαθνζηάζηα θαηνηθηψλ, πηλαθίδεο, θσηηζηηθά, δέλδξα θιπ. Πην έληνλν είλαη ην πξφβιεκα ζηηο πεξηνρέο ηνπ πξψηνπ δηακεξίζκαηνο (θάησ Αγία Βαξβάξα). Γηα λα ιεηηνπξγήζεη ηθαλνπνηεηηθά έλα πεδνδξφκην, πξέπεη λα έρεη ειεχζεξε επηθάλεηα κήθνπο 1,5 έσο 1,8 κ. θαη λα δηαζέηεη ηηο απαξαίηεηεο ξάκπεο πξφζβαζεο γηα άηνκα κε εηδηθέο αλάγθεο. ε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο ε αχμεζε ηνπ πιάηνπο ησλ πεδνδξνκίσλ είλαη εθηθηή ελψ ζε άιιεο απηφ πνπ κπνξεί άκεζα λα γίλεη είλαη ν πεξηνξηζκφο ησλ εκπνδίσλ.
5.4.3 Γίθηπν ύδξεπζεο Σν δίθηπν θαιχπηεη νιφθιεξν ηνλ δήκν ρσξίο πξνβιήκαηα. ε πνιιά ζεκεία φκσο ραξαθηεξίδεηαη πεπαιαησκέλν - δηαβξσκέλν θαη ρξήδεη αληηθαηάζηαζεο. Φνξέαο δηαρείξηζεο είλαη ε Δ.Τ.Γ.Α.Π.
5.4.4 Γηαρείξηζε απνξξηκκάησλ Σα απνξξίκκαηα ζπγθεληξψλνληαη κε ην ζχζηεκα ηεο κεραληθήο απνθνκηδήο θαζεκεξηλά απφ φιεο ηηο γεηηνληέο. Σα νγθψδε απνξξίκκαηα ζπγθεληξψλνληαη κε αλνηθηά απηνθίλεηα κεηά απφ ζπλελλφεζε.
90
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
5.4.5 Απνρέηεπζε αθαζάξησλ Σν θεληξηθφ δίθηπν απνρέηεπζεο θαιχπηεη ην Γήκν ζην ζχλνιφ ηνπ ρσξίο πξνβιήκαηα.
5.4.6 Απνρέηεπζε όκβξησλ Σν θεληξηθφ δίθηπν απνρέηεπζεο θαιχπηεη ην Γήκν ζην ζχλνιφ ηνπ.
5.4.7 Δλέξγεηα Σν δίθηπν ειεθηξηζκνχ θαιχπηεη φιν ην Γήκν. ηελ κεγαιχηεξε έθηαζε ηνπ δήκνπ ππάξρεη ππέξγεηα θαισδίσζε. ηηο θεληξηθέο ιεσθφξνπο έρεη γίλεη ππνγεηνπνίεζε ηνπ δηθηχνπ. εκαληηθφ πξφβιεκα απνηεινχλ νη ππιψλεο πςειήο ηάζεο πνπ δηαπεξλνχλ ηελ πφιε. Έρεη γίλεη ε ππνδνκή γηα ην θπζηθφ αέξην θαη ππάξρνπλ λεφδκεηεο ή αλαθαηαζθεπαζκέλεο νηθνδνκέο πνπ ζπλδένληαη κε ην δίθηπν θπζηθνχ αεξίνπ θαη θάλνπλ ρξήζε. Γελ ρξεζηκνπνηνχληαη ελαιιαθηηθέο κνξθέο ελέξγεηαο.
91
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.
ΟΙ ΡΟΜΑ ΚΑΙ Ο ΑΛΛΗΛΟΤΦΕΣΙΜΟ ΣΟΤ ΜΕ ΣΟΝ ΔΗΜΟ ΑΓΙΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.1
ΠΛΖΘΤΜΗΑΚΑ-ΓΖΜΟΓΡΑΦΗΚΑ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΡΟΜΑ Η απνγξαθή ησλ Σζηγγάλσλ ηεο Αγίαο Βαξβάξαο έγηλε κε επζύλε ηνπ
Παλειιήληνπ Μνξθσηηθνύ πιιόγνπ Διιήλσλ Αζίγγαλσλ Αγίαο Βαξβάξαο κε ηελ ππνζηήξημε θαη ηελ ρξεκαηνδόηεζε Γηππνπξγηθήο Δπηηξνπήο. Η εθηίκεζε ηνπ πιιόγνπ Διιήλσλ Αζηγγάλσλ Άγηαο Βαξβάξαο είλαη όηη κε ζπζηεκαηηθή αμηνπνίεζε θαη δηεξεύλεζε ησλ ζπλζεθώλ δσήο θαη νξγάλσζεο ηεο ηζηγγάληθεο θνηλόηεηαο κπνξνύλ λα πξνθύςνπλ ζηνηρεηά γηα άκεζε παξέκβαζε ζε ηνπηθό επίπεδν όζνλ αθνξά ην νηθηζηηθό ζέκα. Σα ζηνηρεηά ηεο απνγξάθεο αθνξνχζαλ ηνπο ηνκείο :
Αζηηθή θαη Γεκνηηθή θαηάζηαζε Απαζρφιεζε θαη Αζθάιηζε Τγεία Δθπαίδεπζε Μεηαθίλεζε
Σα απνγξαθηθά δηακεξίζκαηα ρσξηζηήθαλ κε βάζε ηνλ επίζεκν ράξηε ηεο Άγηαο Βαξβάξαο. Έηζη, απφ ην ζχλνιν ησλ λνηθνθπξηψλ πνπ απνγξαθήθαλ πξνθχπηεη φηη 50,52% (1615 άηνκα) είλαη γπλαίθεο θαη ην 49,53%(1593 άηνκα) είλαη άλδξεο. Γελ έδσζαλ ζηνηρεία ζρεηηθά κε ην εξψηεκα ηνπ θχινπ ην 0,25%(8 άηνκα). ρεηηθά κε ηελ δηάξζξσζε ηεο ειηθηαθήο ππξακίδαο ησλ κειψλ ησλ λνηθνθπξηψλ έρνπλ δνζεί ζηνηρεία γηα 3134 άηνκα (98% επί ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ ηεο θαηαγξαθήο). Όπσο πξνθχπηεη θαη απφ ηνλ παξαθάησ πίλαθα, θαίλεηαη φηη εθπξνζψπεζε ησλ ειηθηψλ έσο 32 εηψλ είλαη ηδηαίηεξα δπλακηθή.
92
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΖΛΗΚΗΑΚΔ ΟΜΑΓΔ <5 ΔΣΧΝ 6-12 ΔΣΧΝ 13-16 ΔΣΧΝ 17-24 ΔΣΧΝ 25-32 ΔΣΧΝ 33-40 ΔΣΧΝ 41-48 ΔΣΧΝ 49-56 ΔΣΧΝ 57-64 ΔΣΧΝ >65 ΔΣΧΝ ΤΝΟΛΟ
ΑΡΗΘΜΟ 314 436 217 555 458 338 335 238 121 122 3134
ΠΟΟΣΟ % 10 13,9 6,9 17,7 14,6 10,8 10,7 7,6 3,7 3,9 100
ΠΗΝΑΚΑ 6.1 : ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΚΑΣΑΝΟΜΖ ΡΟΜΑ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Χο πξνο ηελ δεκνηηθή θαηάζηαζε ε πιεηνςεθία ησλ κειψλ 85,85% (2761 άηνκα) δειψλεη φηη είλαη εγγεγξακκέλν ζηα δεκνηνιφγηα ηνπ Γήκνπ Άγηαο Βαξβάξαο , ην 5,25% (169 άηνκα) δειψλεη φηη είλαη εγγεγξακκέλν ζηα δεκνηνιφγηα άιισλ Γήκσλ ελψ ην 8,9% (286 άηνκα) δελ έδσζαλ ζηνηρεία ζρεηηθά κε ην εξψηεκα. ρεηηθά κε ην εξψηεκα εάλ έρνπλ ιεμηαξρηθή πξάμε γέλλεζεο ην 96,46% (3102 άηνκα) δειψλεη φηη έρεη ιεμηαξρηθή πξάμε γέλλεζεο , ην 1,09% (35 άηνκα) φηη δελ έρεη ελψ ην 2,46% (79 άηνκα) δελ δίλεη ζηνηρεηά ζρεηηθά κε ην εξψηεκα. Δπίζεο ζρεηηθά κε ην εξψηεκα εάλ έρνπλ βαπηηζηεί ην 94,25%(3031 άηνκα) δειψλεη φηη έρεη βαπηηζηεί , ην 3,64% (117 άηνκα) άπαληα αξλεηηθά ελψ ην 2,12%(68 άηνκα) δελ δίλεη ζηνηρεία ζρεηηθά κε ην εξψηεκα. ρεηηθά κε ην εξψηεκα εάλ δηαζέηνπλ αζηπλνκηθή ηαπηφηεηα, απφ ηα κειή ησλ λνηθνθπξηψλ πνπ ήηαλ απφ 14 εηψλ θαη άλσ, δειαδή είραλ ηηο ειηθηαθέο πξνυπνζέζεηο λα έρνπλ ηαπηφηεηα, ην 3,76% (86 άηνκα) δελ έδσζε ζηνηρεηά, ην 91,86% (2100 άηνκα) αλέθεξε φηη έρεη δειηίν ηαπηφηεηαο θαη ην 4,38% (100 άηνκα) αλέθεξε φηη δελ έρεη δειηίν ηαπηφηεηαο. Απφ ηελ επεμεξγαζία πξφεθπςε ζεκαληηθή δηαθνξά ζε ζρέζε κε ην θχιν ησλ αηφκσλ πνπ δελ είραλ αζηπλνκηθή ηαπηφηεηα δειαδή ην 64% (64 άηνκα) πνπ δελ είραλ ηαπηφηεηα ήηαλ γπλαίθεο θαη ην 36% (36 άηνκα) ήηαλ άλδξεο.
93
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ρεηηθά κε ηελ ειηθηαθή θαηαλνκή ησλ αηφκσλ πνπ δελ είραλ αζηπλνκηθή ηαπηφηεηα παξαηεξείηαη φηη ηα άηνκα απηά, θχξηα πξνέξρνληαη απφ ηηο κηθξφηεξεο ειηθηαθέο νκάδεο. Γειαδή νη λεαξνί-εο ηζηγγάλνη θαζπζηεξνχλ λα πξνβνχλ ζηηο δηαδηθαζίεο έθδνζεο αζηπλνκηθήο ηαπηφηεηαο. Σν ζηνηρείν απηφ απεηθνλίδεηαη ζηνλ παξαθάησ πίλαθα :
ΕΛΛΕΙΨΗ ΣΑΤΣΟΣΗΣΑ ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑ
3% 5%
1% 1% 3%
ΕΩΣ 16 ΕΤΩΝ
5%
17-24 42%
25-32 33-40 41-48
40%
49-56
57-64 >65 ΕΤΩΝ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.1:ΔΛΛΔΗΦΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑΑΝΑ ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ην παξαπάλσ δηάγξακκα γίλεηαη εκθαλέο φηη νη λένη Ρνκά πνπ θαηνηθνχλ ζηελ Αγία Βάξβαξα δελ δηαζέηεη ηαπηφηεηα ζηελ ζπληξηπηηθή ηεο πιεηνςεθία Δηδηθφηεξα νη ειηθίεο κέρξη 24 ρξνλψλ δελ δειψλνπλ ζηηο αζηπλνκηθέο αξρέο ηελ χπαξμε ηνπο θαη δελ ππάξρνπλ ηα απαξαίηεηα πξνζσπηθά ηνπο ζηνηρεία. ην εξψηεκα εάλ ηα κειή ηνπ λνηθνθπξηνχ έρνπλ εθινγηθφ βηβιηάξην δνζήθαλ ζηνηρεηά γηα 1971 άηνκα, ειηθίαο απφ 18 εηψλ θαη άλσ. Σν 75,5% (1488 άηνκα) αλέθεξε φηη έρεη εθινγηθφ βηβιηάξην θαη ην 24,5% (483 άηνκα) φηη δελ έρεη εθινγηθφ βηβιηάξην.
94
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΛΛΔΗΦΖ ΔΚΛΟΓΗΚΟΤ ΒΗΒΛΗΑΡΗΟΤ ΑΝΑ ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ ΖΛΗΚΗΑΚΔ ΟΜΑΓΔ ΑΡΗΘΜΟ ΠΟΟΣΟ% 18-24 ΔΣΧΝ 265 54,9 25-32 ΔΣΧΝ 102 21,1 33-40 ΔΣΧΝ 55 11,4 41-48 ΔΣΧΝ 37 7,7 49-56 ΔΣΧΝ 12 2,5 57-64 ΔΣΧΝ 3 0,6 >65 ΔΣΧΝ 9 1,8 ΤΝΟΛΟ 483 100 ΠΗΝΑΚΑ 6.2 : ΔΛΛΔΗΦΖ ΔΚΛΟΓΗΚΟΤ ΒΗΒΛΗΑΡΗΟΤ ΑΝΑ ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ ΠΖΓΖ :ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΕΛΛΕΙΨΗ ΕΚΛΟΓΙΚΟΤ ΒΙΒΛΙΑΡΙΟΤ ΑΝΑ ΗΛΙΚΙΑΚΗ ΟΜΑΔΑ 2,5
0,6
1,8
7,7 18-24 ΕΤΩΝ 25-32 ΕΤΩΝ
11,4
33-40 ΕΤΩΝ 41-48 ΕΤΩΝ 54,9
49-56 ΕΤΩΝ 57-64 ΕΤΩΝ
21,1
>65 ΕΤΩΝ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.2:ΔΛΛΔΗΦΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑ ΑΝΑ ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ε απηφ ην εξψηεκα δελ παξαηεξείηαη ζεκαληηθή δηαθνξά ζε ζρέζε κε ην θχιν ησλ αηφκσλ πνπ αλαθέξζεθε φηη δελ έρνπλ εθινγηθφ βηβιηάξην , ην 55,1 % είλαη γπλαίθεο θαη ην 47,7% (216 άηνκα) είλαη άλδξεο θαη ην 0,2% (1 άηνκν) δελ δίλνληαη ζηνηρεία. ρεηηθά κε ηελ ειηθηαθή θαηαλνκή ησλ αηφκσλ πνπ δελ έρνπλ εθινγηθφ βηβιηάξην παξαηεξείηαη , φπσο απεηθνλίδεηαη θαη ζηνλ πίλαθα πνπ ππάξρεη παξαπάλσ φηη ηα άηνκα απηά πξνέξρνληαη θπξίσο απφ ηηο κηθξφηεξεο ειηθηαθέο νκάδεο.
95
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ
ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΑΓΑΜΟ/Ζ ΑΝΤΠΑΝΣΡΖ ΜΖΣΔΡΑ Αξηζκ. % Αξηζκ. %
13-16 17-24 25-32 33-40 49-56
208 291 114 36 14
95,85 52,43 24,89 10,65 5,89
3 61 44 20 3
1,38 10,99 9,61 5,92 1,26
ΔΓΓΑΜΟ Αξηζκ. %
ΓΔΝ ΔΓΧΑΝ ΣΟΗΥΔΗΑ Αξηζκ. %
6 151 275 249 188
0 46 5 4 3
2,77 27,21 60,04 73,67 78,99
0 8,29 1,09 1,18 1,26
ΠΗΝΑΚΑ 6.3: ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ 120 100 13-16
80
17-24 25-32
60
33-40 40
49-56
20 0 ΑΓΑΜΟΣ/Θ
ΑΝΥΡΑΝΤΘ ΜΘΤΕΑ
ΕΓΓΑΜΟΣ
ΔΕΝ ΕΔΩΣΑΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.3:ΔΛΛΔΗΦΖ ΣΑΤΣΟΣΖΣΑΑΝΑ ΖΛΗΚΗΑΚΖ ΟΜΑΓΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ρεηηθά κε ηελ νηθνγελεηαθή θαηάζηαζε παξαηεξείηαη φηη ε νκάδα ησλ εγγάκσλ είλαη ε πην δπλακηθή νκάδα ζηηο ειηθηαθέο νκάδεο άλσ ησλ 25 εηψλ. Παξαηεξείηαη επίζεο φηη νη άγακνη-εο είλαη ε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ζηηο ειηθίεο 13-24 εηψλ. ρεηηθά κε ηελ απαζρφιεζε πξηλ παξνπζηαζηεί ε αλάιπζε ησλ παξαγφλησλ ηεο ελφηεηαο ζα πξέπεη λα ζεκεησζεί φηη θαζψο ηηο απαληήζεηο γηα φια ηα κέιε ηνπ λνηθνθπξηνχ ηηο έδηλε ην άηνκν, ζπλήζσο ν/ε αξρεγφο ηνπ λνηθνθπξηνχ θαη δελ δίλεη ζαθέο πιεξνθνξίεο ζρεηηθά κε ηνλ αζθαιηζηηθφ θνξέα.
96
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΑΝΕΓΟΙ
ΕΓΑΗΟΜΕΝΟΙ
1080
1085
1090
1095
1100
1105
1110
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.4 :Ζ ΑΠΑΥΟΛΖΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ην εξψηεκα εάλ εξγάδνληαη ηα κέιε ηνπ λνηθνθπξηνχ απάληεζαλ 2.199 άηνκα (πνζνζηφ 68,38% ηνπ ζπλφινπ ησλ κειψλ πνπ θαηαγξάθεθαλ). Σν 50,34 % (1107 άηνκα) δήισζαλ φηη εξγάδνληαη θαη ην 49,66% (1092 άηνκα) φηη δελ εξγάδνληαη φπσο παξνπζηάδεηαη θαη ζην παξαπάλσ γξάθεκα.
97
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.2
ΔΗΓΟ ΑΠΑΥΟΛΖΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Χο πξνο ην είδνο απαζρφιεζεο , φπσο θαίλεηαη θαη ζηνλ πίλαθα πνπ
αθνινπζεί , ε νκάδα ησλ κηθξνπσιεηψλ αληηπξνζσπεχεηαη κε ηα πςεινηέξα πνζνζηά (85,50%) : ΔΠΑΓΓΔΛΜΑ ΓΖΜΟΗΟ ΤΠΑΛΛΖΛΟ ΔΛΔΤΘΔΡΟ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΑ ΔΜΠΟΡΟ ΗΓΗΧΣΗΚΟ ΤΠΑΛΛΖΛΟ ΜΗΚΡΟΠΧΛΖΣΖ ΜΟΤΗΚΟ ΠΑΛΑΗΟΠΧΛΖ ΣΔΥΝΗΣΖ ΑΓΝΧΣΟ ΤΝΟΛΟ
ΑΡΗΘΜΟ 11 26 84 41 913 9 2 9 12 1107
ΠΟΟΣΟ % 1,00 2,35 7,59 3,70 82,50 0,80 0,18 0,80 1,08 100
ΠΗΝΑΚΑ 6.4 :ΔΗΓΟ ΑΠΑΥΟΛΖΖ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ 11 29 9 12 26
ΡΑΛΑΙΟΡΩΛΘΣ ΜΟΥΣΙΚΟΣ
41 84
ΤΕΧΝΙΤΘΣ ΔΘΜΟΣΙΟΣ ΥΡΑΛΛΘΛΟΣ ΑΓΝΩΣΤΟ ΕΛΕΥΘΕΟΣ ΕΡΑΓΓΕΛΜΑΤΙΑΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΥΡΑΛΛΘΛΟΣ ΕΜΡΟΟΣ
913
ΜΙΚΟΡΩΛΘΤΘΣ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.5 : ΔΗΓΟ ΑΠΑΥΟΛΖΖ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
98
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Δπίζεο απφ ηελ αλάγλσζε ηνπ πίλαθα παξαηεξείηαη φηη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ηα κέιε ησλ λνηθνθπξηψλ , κε εμαίξεζε ηε κηθξή νκάδα ησλ δεκνζίσλ ππάιιεισλ θαη ηδησηηθψλ , είλαη απηναπαζρνινχκελνη.
6.2.1 Ζ ΑΦΑΛΗΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Θα πξέπεη λα αλαθέξνπκε φηη ζηελ ζπγθεθξηκέλε απνγξαθή , ζρεηηθά κε ην εξψηεκα ηεο αζθάιηζεο κνλφ γηα 113 άηνκα αλαθέξζεθε φηη εληάζζνληαη ζε θάπνην αζθαιηζηηθφ ηακείν (ΗΚΑ,ΟΑΔΔ). Γηα πεξηζζφηεξα άηνκα αλαθέξζεθε φηη δελ έρνπλ αζθαιηζηηθή θάιπςε ε φηη θαιχπηνληαη απφ θάπνην θνξέα θνηλσληθήο πξνζηαζίαο (Απνξίαο). Γηα ηα κέιε πνπ αλαθέξζεθε αζθάιηζε ΟΓΑ είλαη αξθεηά πηζαλφ λα πξφθεηηαη θαη γηα ηακείν θνηλσληθήο
αζθάιηζεο
θαη
γηα
θνηλσληθήο
πξνζηαζίαο
ζε
θάπνηεο
πεξηπηψζεηο. Δπηπξφζζεηα θαλέλα κέινο δελ εκθαλίδεηαη κε αζθάιηζε δεκφζηνπ , γεγνλφο πνπ κπνξεί λα απνδνζεί ζην φηη δελ ππήξρε ζρεηηθή πξφβιεςε ζην δειηίν θαηαγξαθήο. ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί θαίλεηαη ε θαηαλνκή αλά αζθαιηζηηθφ θνξέα ε θνξέα θνηλσληθήο πξνζηαζίαο γηα ην ζχλνιν ησλ κειψλ πνπ αλαθέξζεθαλ σο εξγαδφκελνη :
ΑΡΗΘΜΟ ΑΣΟΜΧΝ ΑΝΑ ΦΟΡΔΑ ΑΦΑΛΗΖ ΔΕΝ ΑΡΑΝΤΘΣΑΝ ΤΙΡΟΤΑ ΑΡΟΙΑΣ ΑΙΘΜΟΣ ΑΤΟΜΩΝ
ΟΓΑ ΟΑΕΕ ΙΚΑ 0
100
200
300
400
500
600
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.6 :ΑΡΗΘΜΟ ΑΣΟΜΧΝ ΑΝΑ ΦΟΡΔΑ ΑΦΑΛΗΖ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
99
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.2.2 ΛΖΦΖ ΔΠΗΓΟΜΑΣΧΝ ΠΡΟΝΟΗΑ ΑΠΟ ΡΟΜΑ ηελ ζπγθεθξηκέλε κειέηε ηνπ Παλειιήληνπ πιιφγνπ Αζηγγάλσλ θαίλεηαη φηη αξηζκφο 358 αηφκσλ ιακβάλνπλ επηδφκαηα. Πεξηζζφηεξα απφ έλα άηνκα είλαη δπλαηφ λα πξνέξρνληαη θαη απφ ην ίδην λνηθνθπξηφ. ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί θαίλεηαη ε θαηαλνκή ησλ επηδνκάησλ αλά είδνο φπσο δειψζεθε απφ ηνπο εξσηψκελνπο , νπνχ θαίλεηαη λα ππεξηεξνχλ ηα επηδφκαηα ηεο Γηεχζπλζεο Κνηλσληθήο Πξφλνηαο θαη ησλ Πνιπηέθλσλ : ΔΗΓΟ ΔΠΗΓΟΜΑΣΟ ΑΝΑΠΖΡΗΑ ΑΠΟΡΗΑ ΗΚΑ ΟΑΔΓ ΟΗΚΟΓΔΝΔΗΑΚΟ ΠΟΛΤΣΔΚΝΧΝ ΠΡΟΝΟΗΑ ΟΓΑ ΦΤΥΗΑΣΡΗΚΟΤ ΛΟΓΟΤ ΓΔΝ ΓΝΧΡΗΕΧ ΠΖΓΖ ΓΔΝ ΑΠΑΝΣΧ ΤΝΟΛΟ
ΑΡΗΘΜΟ 18 13 1 1 6 71 98 49 2 66 33 358
ΠΟΟΣΟ % 5,03 3,63 0,28 0,28 1,68 19,83 27,37 13,68 0,56 18,44 9,22 100
ΠΗΝΑΚΑ 6.5 : ΔΠΗΓΟΜΑΣΑ ΠΟΤ ΛΑΜΒΑΝΟΤΝ ΟΗ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΔΠΗΓΟΜΑΣΑ ΠΟΤ ΛΑΜΒΑΝΟΤΝ ΟΗ ΡΟΜΑ 5,03 3,63
0,28
9,22
0,28
1,68
ΑΝΑΡΘΙΑΣ ΑΡΟΙΑΣ ΙΚΑ
ΟΑΕΔ 18,44
19,83
ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΚΟ ΡΟΛΥΤΕΚΝΩΝ
0,56
ΡΟΝΟΙΑΣ ΟΓΑ
13,68
ΨΥΧΙΑΤΙΚΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ 27,37
ΔΕΝ ΓΝΩΙΗΩ ΡΘΓΘ ΔΕΝ ΑΡΑΝΤΩ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.7 : ΔΠΗΓΟΜΑΣΑ ΠΟΤ ΛΑΜΒΑΝΟΤΝ ΟΗ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
100
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.3
Ζ ΚΑΣΑΣΑΖ ΤΓΔΗΑ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ην εξψηεκα ζρεηηθά κε ηα πξνβιήκαηα πγείαο νη εξσηψκελνη
απάληεζαλ ζεηηθά γηα 807 κέιε (25,10%), αξλεηηθά γηα 2012 κέιε (62,56%) ελψ γηα 397 κέιε (12,34%) δελ δνζήθαλ ζρεηηθά ζηνηρεία , φπσο θαίλεηαη θαη ζην δηάγξακκα πνπ αθνινπζεί : 2500
2000
1500
1000
500
0 ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΡΟΒΛΘΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ
ΑΤΟΜΑ ΥΓΙΘ
ΚΑΝΕΝΑ ΣΤΟΙΧΕΙΟ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.8: ΓΗΑΓΡΑΜΜΑ ΚΑΣΑΣΑΖ ΤΓΔΗΑ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
101
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.4
ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟΤ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ Σν Διιεληθφ Κξάηνο παξά ηε ζπληαγκαηηθή ηνπ ππνρξέσζε θαη παξά
ην γεγνλφο φηη ε Διιάδα έρεη ππνγξάςεη ηελ χκβαζε γηα ηελ εμάιεηςε φισλ ησλ κνξθψλ ξαηζηζκνχ, άξγεζε εμαηξεηηθά λα αζρνιεζεί κε ην πξφβιεκα ησλ Ρνκά. Ζ θνηλή γλψκε ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο δε ιφγσ ηεο παληεινχο έιιεηςεο επαηζζεηνπνίεζεο δελ πίεζε πνηέ πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο ζπλνιηθήο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. Έηζη, κφιηο ην 1996 ε θπβέξλεζε αλαθνίλσζε πξφγξακκα βειηίσζεο ησλ ζπλζεθψλ δσήο ηνπο θαη πξνψζεζεο ηεο έληαμήο ηνπο ζηελ θνηλσλία. Με απηφ ην αληηθείκελν αζρνιείηαη πιένλ θαη ε δηππνπξγηθή επηηξνπή πνπ δηακνξθψλεη ηελ εζληθή πνιηηηθή ππέξ ησλ Σζηγγάλσλ. Μέρξη θαη ηηο αξρέο ηεο δεθαεηίαο ηνπ 2000, ε θξαηηθή παξέκβαζε επεδίσμε ηνλ ζηφρν ηεο ζηεγαζηηθήο απνθαηάζηαζεο κφλνλ επθαηξηαθά θαη απνζπαζκαηηθά,
κέζσ
θπξίσο
ηεο
ρξεκαηνδφηεζεο
κεκνλσκέλσλ
«πηινηηθψλ» δξάζεσλ πνπ αλειάκβαλαλ κε πξσηνβνπιία ηνπο επηκέξνπο δήκνη ηεο ρψξαο. Χζηφζν, κεηά απφ καθξφρξνλε θπνθνξία ησλ ζρεηηθψλ θαλνληζηηθψλ
πξάμεσλ,
ηε
ζπζηεκαηηθή
επηδίσμε
ηεο
ζηεγαζηηθήο
απνθαηάζηαζεο ησλ ηζηγγάλσλ εγθαηλίαζε ε ειιεληθή δηνίθεζε κε ηελ ελεξγνπνίεζε
ελφο
πξνγξάκκαηνο
ρξεκαηνδφηεζεο
ζηέγεο
κέζσ
ηξαπεδηθψλ δαλείσλ κε εγγχεζε ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ. Σν πξφγξακκα απηφ πξνβάιιεηαη απφ ηηο αξκφδηεο αξρέο σο ε βαζηθή «θαιή πξαθηηθή» ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο ζε επίπεδν ζεηηθψλ δξάζεσλ ππέξ ησλ ειιήλσλ Σζηγγάλσλ.
6.4.1 ΣΤΠΟ ΚΑΗ ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ρεηηθά κε ηνλ ηχπν ηεο θαηνηθίαο , ε πιεηνςεθία ησλ λνηθνθπξηψλ (60,07%), δειαδή 474 λνηθνθπξηά) αλαθέξεη φηη δηακέλεη ζε πνιπθαηνηθία , ην 35,49% ησλ λνηθνθπξηψλ (δειαδή 280 ) δηακέλεη ζε κνλνθαηνηθία. Δπίζεο ην 3,93% (31 λνηθνθπξηά) δειψλεη φηη κέλεη ζε παξάπεγκα (πξφρεηξε – επηειή θαηαζθεπή ) θαη ην 0,13% (1 λνηθνθπξηφ) αλαθέξεη φηη δηακέλεη ζε ζθελή. Σξία
102
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
λνηθνθπξηά (0,38%) δελ έδσζαλ ζηνηρεία γηα ηνλ ηχπν ηεο θαηνηθίαο. ΣΤΠΟ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ 0,13
0,38 3,93
ΡΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ
ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ
35,49
ΣΚΘΝΘ 60,07
ΔΕΝ ΕΔΩΣΑΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΡΑΑΡΘΓΜΑ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.9 : ΣΤΠΟ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ρεηηθά κε ην θαζεζηψο θαηνηθίαο ην 46,39% ησλ λνηθνθπξηψλ (366) δηακέλεη ζε ελνηθηαδφκελεο θαηνηθίεο θαη ην 39,67% (313) δηακέλεη ζε ηδηφθηεηεο θαηνηθίεο. Σν 13,61% (107) ησλ λνηθνθπξηψλ δειψλεη φηη θηινμελείηαη ελψ ην 0,33% (3) ησλ λνηθνθπξηψλ δελ έδσζε ζηνηρεία ζρεηηθά κε ην εξψηεκα. ηνλ πίλαθα πνπ παξαηίζεηαη παξαθάησ απεηθνλίδεηαη ην θαζεζηψο θαηνρήο ηεο θαηνηθίαο ζε ζρέζε κε ηνλ ηχπν. ΚΑΘΔΣΧ ΔΝΟΗΚΗΑΕΟΜΔΝΖ ΗΓΗΟΚΣΖΣΖ ΦΗΛΟΞΔΝΗΑ ΤΝΟΛΟ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΜΟΝΟΚΑΣΟΗΚΗΑ 120 114 46 280 ΠΟΛΤΚΑΣΟΗΚΗΑ 236 190 48 474 ΠΑΡΑΠΖΓΜΑ 10 9 12 31 ΚΖΝΖ 0 0 1 1 ΤΝΟΛΟ 366 313 107 786 ΠΗΝΑΚΑ 6.6 : ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
103
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ 250
200 ΜΟΝΟΚΑΤΟΙΚΙΑ ΡΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΑ
150
ΡΑΑΡΘΓΜΑ ΣΚΘΝΘ
100
50
0 ΕΝΟΙΚΙΑΗΟΜΕΝΘ
ΙΔΙΟΚΤΘΤΘ
ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.10 : ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Παξαηεξείηαη φηη ζε φιεο ηηο θαηεγνξίεο ηχπνπ θαη θαζεζηψηνο θαηνρήο, θπξίσο ππεξηεξεί ην πνζνζηφ ησλ αηφκσλ πνπ δνπλ ζε ζπλζήθεο θάζεηεο δφκεζεο. Απφ ηα ζηνηρεία ηεο κειέηεο πνπ πξνκεζεπζήθακε απφ ηνλ
Παλειιήλην
Μνξθσηηθφ
χιινγν
Αζηγγάλσλ
Άγηαο
Βαξβάξαο,
επηρεηξήζεθε λα εμεηαζηεί ε ζρέζε ηνπ θαζεζηψηνο θαηνρήο ηεο θαηνηθίαο ζε ζρέζε κε ην εάλ ηα κέιε ηνπ λνηθνθπξηνχ είλαη δεκφηεο ηνπ Γήκνπ ηεο Άγηαο Βαξβάξαο ή είλαη δεκφηεο θάπνηνπ αιινχ δήκνπ. Βξεζήθαλ ζηνηρεία γηα 831 λνηθνθπξηά νπνχ φπσο θαίλεηαη θαη απφ ηνλ πίλαθα πνπ αθνινπζεί ε νκάδα ηδηφθηεησλ είλαη ζε πςεινηέξα πνζνζηά δεκφηεο ηνπ Γήκνπ Άγηαο Βαξβάξαο ζε ζρέζε κε απηνχο πνπ δελ είλαη δεκφηεο. ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ
ΓΖΜΟΣΔ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΑΡΗΘΜΟ ΠΟΟΣΟ ΔΝΟΗΚΗΑΕΟΜΔΝΖ 347 45,72 ΗΓΗΟΚΣΖΣΖ 307 40,45 ΦΗΛΟΞΔΝΗΑ 103 13,57 ΑΓΝΧΣΟ 2 0,26 ΤΝΟΛΟ 759 100
ΓΖΜΟΣΔ ΑΛΛΧΝ ΓΖΜΧΝ ΑΡΗΘΜΟ ΠΟΟΣΟ 39 54,17 20 27,78 13 18,05 0 0,00 72 100
ΠΗΝΑΚΑ 6.7 : ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΓΗΑ ΓΖΜΟΣΔ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
104
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ 60 50 40
ΕΝΟΙΚΙΑΗΟΜΕΝΘ ΙΔΙΟΚΤΘΤΘ
30
ΦΙΛΟΞΕΝΙΑ ΑΓΝΩΣΤΟ
20 10
0 ΔΘΜΟΤΕΣ ΔΘΜΟΥ ΑΓΙΑΣ ΒΑΒΑΑΣ
ΔΘΜΟΤΕΣ ΑΛΛΩΝ ΔΘΜΩΝ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.11 : ΚΑΘΔΣΧ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΓΗΑ ΓΖΜΟΣΔ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Σν 91% (718) ησλ λνηθνθπξηψλ έρεη ζηε δηάζεζε ηνπ απφ έλα έσο ηξία δσκάηηα, ελψ κφιηο ην 8,495 (67) έρεη ζηε δηάζεζε ηνπ πεξηζζφηεξα ησλ 3 δσκαηίσλ. Σέζζεξα λνηθνθπξηά (0,51%) δελ έδσζαλ ζηνηρεηά γηα ηνλ αξηζκφ ησλ δσκαηίσλ. Δπηπξφζζεηα ην 97,84% (772) λνηθνθπξηψλ δειψλεη φηη ε θαηνηθία ζηελ νπνία δηακέλεη βξίζθεηαη εληφο ζρεδίνπ θαη ην 0,51% (4 λνηθνθπξηά) αλαθέξνπλ φηη ε θαηνηθία ηνπο βξίζθεηαη έθηνο ζρεδίνπ πφιεο ελψ ην 1,65% (13 λνηθνθπξηά) δελ έδσζε ζηνηρεία ζρεηηθά κε ην εξψηεκα. Απφ ηα 4 λνηθνθπξηά πνπ δήισζαλ φηη ε θαηνηθία ηνπο είλαη έθηνο ζρεδίνπ πφιεσο , κνλφ ζε κηα πεξίπησζε πξφθεηηαη γηα άξηηα θαηαζθεπή (κνλνθαηνηθία) ελψ νη άιιεο 3 πεξηπηψζεηο αθνξνχλ ζε παξάπεγκα (2) θαη ζθελή (1). Ζ πιεηνςεθία ησλ λνηθνθπξηψλ δειψλεη φηη ε θαηνηθία ηνπ δηαζέηεη WC θαη θνπδίλα , 95,05% (750) θαη 94,29% (744) αληίζηνηρα. Ζ θαηνηθία ηνπ 4,81% (38) ησλ λνηθνθπξηψλ δελ δηαζέηεη WC θαη ηνπ 5,57% (44) δελ δηαζέηεη θνπδίλα, ελψ ην λνηθνθπξηφ (0,14%) δελ έδσζε ζηνηρεία.
105
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ΗΓΗΑΗΣΔΡΑ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΚΑΣΟΗΚΗΧΝ ΡΟΜΑ
100,00% 90,00% 80,00% 70,00% 60,00% 50,00% 40,00% 30,00% 20,00% 10,00% 0,00% ΜΕ ΚΟΥΗΙΝΑ
ΧΩΙΣ ΚΟΥΗΙΝΑ
ΜΕ WC
ΧΩΙΣ WC
ΔΕΝ ΕΔΩΣΑΝ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.12: ΗΓΗΑΗΣΔΡΑ ΥΑΡΑΚΣΖΡΗΣΗΚΑ ΚΑΣΟΗΚΗΧΝ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ρεηηθά κε ηελ ζχλδεζε ησλ θαηνηθηψλ κε ηα βαζηθά δίθηπα χδξεπζεο, ειεθηξνδφηεζεο, απνρέηεπζεο θαη ηειεθψλνπ ην 99,11% (782) ησλ λνηθνθπξηψλ δειψλεη φηη ε θαηνηθία ηνπ έρεη ζχλδεζε χδξεπζεο ΔΤΓΑΠ ,ην 98,98% (781) έρεη ζχλδεζε ειεθηξνδφηεζεο ΓΔΖ , ην 96,95% (765) έρεη ζχλδεζε απνρέηεπζεο θαη ην 46,89% (370) έρεη ζχλδεζε ηειεθψλνπ ΟΣΔ.
6.4.2 ΑΝΑΛΤΖ ΟΗΚΗΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΣΟΤ ΓΖΜΟΤ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ηελ παξαθάησ αεξνθσηνγξαθία απεηθνλίδνληαη θαη νξηνζεηνχληαη ηα φξηα ηεο πεξηνρήο θαηνηθίαο ησλ Ρνκά ηεο Αγίαο Βαξβάξαο . ην ζπγθεθξηκέλν πιαίζην δνπλ θαηά θχξην ιφγν νη Αζίγγαλνη αιιά θαη ηαπηφρξνλα εμαζθνχλ επαγγεικαηηθέο δξαζηεξηφηεηεο . Αμίδεη λα ηνληζζεί φηη ππάξρνπλ δηψξνθεο θαηνηθίεο θαη πνιιά καγαδηά κε αληηθείκελν πψιεζεο εηδή έλδπζεο θαη ππφδεζεο. Σν θέληξν ηεο ζπγθεθξηκέλεο πεξηνρήο είλαη ε εθθιεζία ηεο Αγίαο Διενχζαο, ε νπνία απνηειεί ζχκβνιν ηεο πίζηεο ησλ ηζηγγάλσλ.
106
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.1: ΑΔΡΟΦΧΣΟΓΡΑΦΗΑ ΠΔΡΗΟΥΖ ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΚΑΗ ΔΡΓΑΗΑ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : GOOGLE EARTH
πγθεθξηκέλα παξάπιεπξα ηεο νδνχ Διεπζέξηνπ Βεληδέινπ ππάξρνπλ θαηά 90% Σζηγγάληθα καγαδηά ηα νπνία θζάλνπλ κέρξη ηα φξηα ηνπ Γήκνπ Άγηαο Βαξβάξαο κε ην Γήκν Υατδαξίνπ. Οη πσιήζεηο ηνπο αθνξνχλ θαηά θχξην ιφγν φπσο πξναλαθέξακε ξνχρα, παπνχηζηα, ξνιφγηα θαζψο θαη ρξπζαθηθά. Αμίδεη λα πξνζζέζνπκε φηη ππάξρνπλ αξθεηά καγαδηά κε ιεπθά είδε θαη ραιηά.
107
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.2: ΓΖΜΑΡΥΔΗΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΜΔΛΔΣΖΣΖ
EIKONA 6.2: ΔΚΚΛΖΗΑ ΑΓΗΑ ΔΛΔΟΤΑ ΠΖΓΖ : ΜΔΛΔΣΖΣΖ
108
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Δπηπξφζζεηα ζα πξέπεη λα ηνληζηεί φηη ηα ηζηγγάληθα καγαδηά ζπλππάξρνπλ θαη ιεηηνπξγνχλ κε ηα ειάρηζηα θαηαζηήκαηα ησλ άιισλ αλζξψπσλ. Χζηφζν ε λνκηκφηεηα ηνπο φζν θαη ν ζεβαζκφο ησλ θνξνινγηθψλ ηνπο ππνρξεψζεσλ ρξήζεη εμέηαζεο απφ ηελ Πνιηηεία δηφηη παξαηεξείηαη έιιεηςε παξαζηαηηθψλ ησλ πξντφλησλ θαζψο θαη ηήξεζεο βηβιίσλ εθνξίαο.
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
ηνπο δξφκνπο πνπ βξίζθνληαη εθαηέξσλ ηεο θεληξηθήο αξηεξίαο ηεο Άγηαο Βαξβάξαο βξίζθνληαη θαηά 87% θαηνηθίεο Ρνκά, νη φπνηεο θαηά θχξην ιφγν είλαη ηδηφθηεηεο νηθίεο θαη ππάξρεη κνλφ έλα παξάπεγκα, εδψ παξαηεξείηαη θαη ην θαηλφκελν ηνπ πςεινχ βηνηηθνχ επίπεδνπ ησλ Ρνκά ηεο Άγηαο Βαξβάξαο. Ζ νηθηζηηθή αλάπηπμε ηεο Αγίαο Βαξβάξαο μεθίλεζε ηε δεθαεηία ηνπ ΄20. Σν 1985 εθπνλήζεθε ην Γεληθφ Πνιενδνκηθφ ρέδην ηνπ δήκνπ ην νπνίν ζεζκνζεηήζεθε ην 1989 θαη ηζρχεη κέρξη ζήκεξα. Δθηφο πνιενδνκηθνχ ζρεδίνπ είλαη κφλν 333 ζηξέκκαηα ζηνπο πξφπνδεο ηνπ φξνπο Αηγάιεσ.
109
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
110
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
111
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
112
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.3: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 6.4: ΚΑΣΑΣΖΜΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
Δίλαη κηα ζχγρξνλε, φκνξθε θη αλζξψπηλε πφιε. Έρεη θαιέο ηερληθέο ππνδνκέο
θαη
δίθηπα.
Σα
θηίξηα
είλαη
θπξίσο
κνλψξνθα
έσο
ηεηξαψξνθα. ηελ θάησ Αγία Βαξβάξα, ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ ΄60, θηίζηεθαλ 31 πξνζθπγηθέο πνιπθαηνηθίεο. Γεληθά πνιπθαηνηθίεο άξρηδαλ λα θηίδνληαη κεηά ην ΄90 θαη αξηζκεηηθά δελ είλαη πνιιέο.
113
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Όπνηε ζπκπεξαίλνπκε φηη ν Γήκνο Άγηαο Βαξβάξαο ρσξίδεηαη ζε 2 νηθηζηηθά ηκήκαηα, απφ ηελ κηα κεξηά ζηα θιαζζηθά ζπίηηα ηνπ ‟60 θαη απφ ηελ άιιε ζηηο πνιπθαηνηθίεο ηεο επνρήο κεηά ην ‟90. Βεβαία νη πνιπθαηνηθίεο αξηζκνχλ ην πνιχ 3 νξφθνπο ιφγσ ηνπ κηθξνχ ζπληειεζηή δφκεζεο άιια θαη ησλ ππιψλσλ ηεο ΓΔΖ.
EIKONA 6.5: ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
Μεγάια ζε κέγεζνο θαη φγθν ζπίηηα κε έληνλα ραξαθηεξηζηηθά , ρσξίο ηδηαίηεξε θαιαηζζεζία ζπλζέηνπλ ηνλ ζχγρξνλν ηξφπν θαηνίθεζεο ησλ πινχζησλ αζηγγάλσλ Αγίαο Βαξβάξαο. Έλα ηέηνην παξάδεηγκα απνηεινχλ νη θσηνγξαθίεο πνπ αθνινπζνχλ. Χζηφζν ελδηαθέξνλ παξνπζηάδεη ην ειάρηζην πνζνζηφ παξαπεγκάησλ πνπ ππάξρνπλ ζηελ Αγία Βαξβάξα ,ηα νπνία πξέπεη λα ηνληζηεί φηη δελ έρνπλ ηελ κνξθή ηζαληηξηψλ φπσο ζε φιεο ηηο άιιεο πεξηνρέο φπνπ θαηνηθνχλ νκάδεο Ρνκά αιιά παξνπζηάδνπλ ηελ εηθφλα παιαηψλ επηειψλ θηηζκάησλ.
114
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 6.6: ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 21 : ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
115
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 21 : ΚΑΣΟΗΚΗΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 22 : ΠΑΡΑΠΖΓΜΑΣΑ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
116
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ηελ “θάησ Αγία Βαξβάξα” δηακέλνπλ Πφληηνη Παιηλλνζηνχληεο, Βνξεηνεπεηξψηεο θαη κηθξφ πνζνζηφ Ρνκά ζε ζρέζε κε ην ππφινηπν ηκήκα ηεο Αγίαο Βαξβάξαο. ε απηφ ην ζεκείν πξέπεη λα ηνληζηεί φηη ε Άγηα Βάξβαξα απνηειεί έλα κηθξφ κσζατθφ εζλνηήησλ πνπ ζπλππάξρνπλ φινη καδί θηιηθά θαη εηξεληθά.
ΑΔΡΟΦΧΣΟΓΡΑΦΗΑ ΠΔΡΗΟΥΖ ΚΑΣΧ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ε απηφ ην ζεκείν είλαη αλαγθαία ε επηζήκαλζε φηη ζηελ ζπγθεθξηκέλε πεξηνρή βξίζθνληαη νη θαηνηθίεο ησλ πξνζθχγσλ. ηελ θάησ Αγία Βαξβάξα, ζηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ ΄60, θηίζηεθαλ 31 πξνζθπγηθέο πνιπθαηνηθίεο σζηφζν νη πνιπθαηνηθίεο άξρηδαλ λα θηίδνληαη επξχηεξα ζηνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο κεηά ην 1990 θαη αξηζκεηηθά δελ είλαη πνιιέο. ηα πξνζθπγηθά δνπλ πιένλ Ρνκά θαη Πφληηνη Παιηλλνζηνχληεο θαζψο θαη θάπνηεο νηθνγέλεηεο Μηθξαζηάηηθνπ γέλνπο.
Πιλοτικό πρόγραμμα θα μεταμορφώςει προςφυγικϋσ κατοικύεσ ςτην Αγύα Βαρβϊρα Ζ έληαμε ηνπ νηθνδνκηθνχ ηεηξαγψλνπ ζην πηινηηθφ πξφγξακκα
Πξάζηλε Γεηηνληά θηινδνμεί λ‟ αιιάμεη ηα δεδνκέλα γηα φινπο ηνπο θαηνίθνπο ησλ πξνζθπγηθψλ θαηνηθηψλ πνπ βξίζθνληαη ζην ηεηξάγσλν ην νπνίν πεξηθιείεηαη απφ ηηο νδνχο ίθλνπ, κχξλεο, Βνπηέλεο θαη Κνινθπζά, ζηελ Αγία Βαξβάξα. Πεληακειείο θαη εμακειείο νηθνγέλεηεο δνπλ ζε δηακεξίζκαηα ησλ 60-70
117
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
η.κ. ρσξίο κφλσζε,
κε ππνηππψδεηο ζπλζήθεο ζέξκαλζεο θαη κφλε
ζπληξνθηά κηα ζφκπα. Σελ εηθφλα απηή αληίθξηζαλ νη άλζξσπνη ηνπ Κέληξνπ Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο (ΚΑΠΔ) φηαλ επηζθέθηεθαλ πξηλ απφ κεξηθνχο κήλεο ηηο πξνζθπγηθέο θαηνηθίεο, θαηφπηλ ππφδεημεο ηνπ δήκνπ φηη πξνζθέξνληαη γηα λα αξρίζεη πεηξακαηηθά απφ απηέο ην πηινηηθφ πξφγξακκα. Σα θηίξηα πνπ ρηίζηεθαλ πξηλ απφ πεξίπνπ κηζφ αηψλα θαη παξαρσξήζεθαλ ην 1965 απφ ην ηφηε ππνπξγείν Κνηλσληθήο Πξφλνηαο ζε πξφζθπγεο, δελ δηαζέηνπλ ζεξκνκφλσζε. Μπνξεί λα αιιάμεη ε δσή ησλ πεξίπνπ 250 ελνίθσλ ηνπ νηθνδνκηθνχ ηεηξαγψλνπ 513, φπσο αλαθέξεηαη θαη επίζεκα, απφ ην ΚΑΠΔ. ‟ απηφ απνζθνπεί ε παξέκβαζε Πξάζηλε Γεηηνληά, ζχκθσλα κε ην πξφεδξν ηνπ ΚΑΠΔ θαζεγεηή Μάλζν αληακνχξε, πνπ έρεη αλαιάβεη λα δεκηνπξγήζεη ηελ πξψηε πξάζηλε γεηηνληά, έξγν - πηιφην πξνθεηκέλνπ λα αθνινπζήζνπλ θη άιιεο, ζηελ Αζήλα. Σα 65 δηακεξίζκαηα ησλ ηεηξαψξνθσλ θηηξίσλ, ζα ρξεκαηνδνηεζνχλ κε 5 εθαη. επξψ απφ ην Δπηρεηξεζηαθφ Πξφγξακκα Πεξηβάιινληνο (ΔΠΔΡΑ) πνπ δηαρεηξίδεηαη ην ππνπξγείν Πεξηβάιινληνο, Δλέξγεηαο θαη Κιηκαηηθήο Αιιαγήο, κε ζηφρν έσο ην 2013 λα έρνπλ κεηαηξαπεί ζε πξφηππν πξάζηλν νηθηζκφ. «Δίλαη θαιή επθαηξία ψζηε λα αλέβεη ην επίπεδν δηαβίσζεο ησλ θαηνίθσλ θαη ε πξάζηλε γεηηνληά λα απνηειέζεη πξφηππν», επηζεκαίλεη ν αληηδήκαξρνο ηνπ Γήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο Βαζίιεο Βφζζνο. Οη παξεκβάζεηο πνπ πξνβιέπνληαη είλαη: ζεξκνκφλσζε ησλ ηνίρσλ, αληηθαηάζηαζε ησλ πθηζηάκελσλ θνπθσκάησλ κε ζεξκνδηαθνπηφκελα θαη ηνπνζέηεζε ελεξγεηαθψλ ηδακηψλ, πξάζηλεο ηαξάηζεο, αληηθαηάζηαζε ησλ πθηζηάκελσλ ζπζηεκάησλ ζέξκαλζεο κε ζχζηεκα γεσζεξκηθψλ αληιηψλ θαη ρξήζε ζπζηεκάησλ αλαλεψζηκσλ πεγψλ.
118
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
EIKONA 23: ΠΟΛΤΚΑΣΟΗΚΗΔ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
EIKONA 24 : ΠΟΛΤΚΑΣΟΗΚΗΔ ΡΟΜΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΜΟΡΦΧΣΗΚΟ ΤΛΛΟΓΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ
119
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
6.4.3 Πξόγξακκα ζηεγαζηηθήο δαλεηνδόηεζεο Σν Διιεληθφ Κξάηνο παξά ηε ζπληαγκαηηθή ηνπ ππνρξέσζε θαη παξά ην γεγνλφο φηη ε Διιάδα έρεη ππνγξάςεη ηελ χκβαζε γηα ηελ εμάιεηςε φισλ ησλ κνξθψλ ξαηζηζκνχ, άξγεζε εμαηξεηηθά λα αζρνιεζεί κε ην πξφβιεκα ησλ Ρνκά. Ζ θνηλή γλψκε ηεο ειιεληθήο θνηλσλίαο δε ιφγσ ηεο παληεινχο έιιεηςεο επαηζζεηνπνίεζεο δελ πίεζε πνηέ πξνο ηελ θαηεχζπλζε ηεο ζπλνιηθήο επίιπζεο ηνπ πξνβιήκαηνο. Έηζη, κφιηο ην 1996 ε θπβέξλεζε αλαθνίλσζε πξφγξακκα βειηίσζεο ησλ ζπλζεθψλ δσήο ηνπο θαη πξνψζεζεο ηεο έληαμήο ηνπο ζηελ θνηλσλία. Με απηφ ην αληηθείκελν αζρνιείηαη πιένλ θαη ε δηππνπξγηθή επηηξνπή πνπ δηακνξθψλεη ηελ εζληθή πνιηηηθή ππέξ ησλ Σζηγγάλσλ. Με απφθαζή ηεο δηακνξθψζεθε επηρεηξεζηαθφ πξφγξακκα 6εηνχο δηάξθεηαο. Σνλ Ννέκβξην ηνπ 1999 ην πξφγξακκα ROMEUROPE πηνζέηεζε πιήξσο ηελ πξφηαζε λφκνπ γηα ηνπο απηνδηαρεηξηδφκελνπο νηθηζκνχο Σζηγγάλσλ ζε φιε ηελ επξσπατθή Έλσζε. Χζηφζν κέρξη θαη ην 2001 είραλ πινπνηεζεί ειάρηζηα πξάγκαηα. Απφ ην 2002 θαη ζπκθψλα κε ην „Οινθιεξσκέλν Πξφγξακκα Βειηίσζεο Εσήο Διιήλσλ Σζηγγάλσλ‟ ή αιιηψο Γάλεηα Διιήλσλ Σζηγγάλσλ‟ αξρίδνπλ
νη
πξψηεο
νπζηαζηηθέο
δηαδηθαζίεο
γηα
ηελ
ζηεγαζηηθή
απνθαηάζηαζε ησλ Διιήλσλ Ρνκά. Δηδηθφηεξα ζηνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο δεκηνπξγείηαη μερσξηζηφ δεκνηηθφ γξαθείν γηα ηελ δηεπζέηεζε ησλ ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ ησλ Σζηγγάλσλ. ην ζπγθεθξηκέλν Πξφγξακκα ζπλεξγάδνληαη ε Δζληθή Σξάπεδα, ε Αγξνηηθή Σξάπεδα θαη ε Δκπνξηθή Σξάπεδα θαη έηζη ππφ ηελ επνπηεία ηεο Γηεχζπλζεο Αλαπηπμηαθψλ Πξνγξακκάησλ ηνπ Τπνπξγείνπ Δζσηεξηθψλ μεθίλεζε ε δηαδηθαζία ππνβνιήο αηηήζεσλ απφ ηνπο Ρνκά Αγίαο Βαξβάξαο. Σα απαξαίηεηα έγγξαθα πνπ πξέπεη λα θαηαζέζνπλ νη Ρνκά είλαη ην εθθαζαξηζηηθφ ηεο εθνξίαο θαζψο θαη ην Δ9. Μέζα απφ φιε απηή ηελ δηαδηθαζία δεκηνπξγείηαη κηα ζσζηή, νξγαλσκέλε αζηηθνδεκνηηθή θαηάζηαζε αιιά θαη ζπλείδεζε ησλ ηδίσλ ησλ Αζηγγάλσλ ηελ Αγία Βάξβαξα ην ζπγθεθξηκέλν πξφγξακκα βξίζθεη πξφζθνξν έδαθνο ηφζν απφ ηελ πιεπξά ησλ Ρνκά φζν θαη απφ ηελ πνιχηηκε βνήζεηα
120
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ηνπ Γήκνπ Αγίαο Βαξβάξαο .Μεηά ηνλ έιεγρν ησλ αηηήζεσλ ,θαηά ηελ δηάξθεηα ησλ εηψλ 2006-2008 εγθξίζεθαλ 430 δάλεηα ,ζπγθεθξηκέλα 400 δάλεηα κέζσ ηξαπέδεο θαη 30 απνξξίθζεθαλ ιφγσ παξαβίαζεο ρξνληθψλ νξίσλ. Αθνινπζεί ζρεηηθφ δηάγξακκα :
ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΓΑΝΔΗΟΓΟΣΖΖ
30
ΜΕ ΕΓΚΙΣΘ ΔΙΧΩΣ ΕΓΚΙΣΘ
400
ΓΡΑΦΖΜΑ 6.13: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΓΑΝΗΟΓΟΣΖΖ ΡΟΜΑ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ ΠΖΓΖ : ΠΑΝΔΛΛΖΝΗΟ ΤΝΓΔΜΟ ΑΘΗΓΓΑΝΧΝ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Σα ζπγθεθξηκέλα δάλεηα αγγίδνπλ ην πνζφ ησλ 60.000 επξψ, επηδνηνχληαη θαηά 80% απφ ην Διιεληθφ Γεκφζην θαη 20% απφ ηνλ δηθαηνχρν κε δηάξθεηα απνπιεξσκήο ηα 22 έηε ,κε 6κελεο θαηαβνιέο. Οπφηε νη Ρνκά ηεο Αγίαο Βαξβάξαο απνθηνχλ ζηεγαζηηθή ζπλείδεζε θαη ε κεγαιχηεξε πιεηνςεθία ηνπο απνθηνχλ ηδηφθηεηα ζπίηηα θαη αθίλεηε πεξηνπζία.
121
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
7.
7.1
ΤΜΠΕΡΑΜΑΣΑ-ΜΕΣΡΑ
ΑΝΑΛΤΖ ΣΖ ΤΠΑΡΥΟΤΑ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΔΛΛΖΝΧΝ ΡΟΜΑ Μέρξη ηα ηέιε ηεο δεθαεηίαο ηνπ ‟90, ε κνλαδηθή δηάηαμε πνπ αθνξά
ηνπο ρψξνπο δηακνλήο Ρνκά ήηαλ ε «Τγεηνλνκηθή δηάηαμε γηα ηελ νξγαλσκέλε εγθαηάζηαζε πιαλφδησλ λνκάδσλ» (ΚΤΑ ηνπ 1983), ε νπνία απαγνξεχεη
ηελ
αλεμέιεγθηε
εγθαηάζηαζε
πιαλφδησλ
λνκάδσλ
ζε
νπνηαδήπνηε πεξηνρή, ρσξίο ζρεηηθή άδεηα θαη πξνβιέπεη φηη «νη ρψξνη νξγαλσκέλεο εγθαηάζηαζεο πιαλφδησλ λνκάδσλ πνπ ζα θαζνξηζηνχλ... πξέπεη λα βξίζθνληαη έμσ απφ θαηνηθεκέλεο πεξηνρέο θαη ζε ηθαλή απφζηαζε απφ ην εγθεθξηκέλν ζρέδην ή απφ ηηο ηειεπηαίεο ζπλερφκελεο θαηνηθίεο». Αλ θαη ε απφθαζε απηή ζαθψο αλαθέξεηαη ζε λνκάδεο, δελ γίλεηαη θαλέλαο δηαρσξηζκφο ησλ πιαλφδησλ απφ ηνπο κφληκνπο θαηνίθνπο ησλ θαηαπιηζκψλ. Έηζη ε ξαηζηζηηθή απηή ε δηάηαμε, αλ θαη παξακέλεη αλελεξγή, δελ έρεη ηππηθά αθπξσζεί. Δηδηθφηεξα ,ε αλνηρηή ζπδήηεζε πνπ μεθίλεζε, κεηά ην 1996, ήηαλ θαίξηα θαη ζπλέβαιε ζην λα αλαγλσξηζηεί ν κφληκνο ραξαθηήξαο ηεο εγθαηάζηαζεο ησλ ηζηγγάληθσλ θαηαπιηζκψλ. Αξθεηνί Γήκνη έζεζαλ ην πξφβιεκα θαη αλέιαβαλ πξσηνβνπιίεο κηθξψλ βειηηψζεσλ ησλ ζπλζεθψλ πγηεηλήο, σζηφζν πξέπεη λα ηνληζηεί φηη πνιχ ιηγφηεξνη ήηαλ νη Γήκνη πνπ αλέιαβαλ πξσηνβνπιίεο γηα ηελ επίιπζε ηνπ ζηεγαζηηθνχ πξνβιήκαηνο. Οη
πξσηνβνπιίεο
απηέο,
φκσο,
ήηαλ
θαηαθεξκαηηζκέλεο,
απνζπαζκαηηθέο, αλαπνηειεζκαηηθέο θαη πνιιέο θνξέο έκεηλαλ ρσξίο ζπλέρεηα. Σν έηνο 2000 πηνζεηήζεθε απφ ηελ Πνιηηεία ην «Οινθιεξσκέλν Πξφγξακκα Γξάζεο γηα ηελ Κνηλσληθή Έληαμε ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ», ην νπνίν, φζνλ αθνξά ηε ζηέγαζε, ζηφρεπε ζηελ «εθαξκνγή ζηεγαζηηθήο πνιηηηθήο γηα ηνπο Σζηγγάλνπο ζηελ Διιάδα, ζε ζπλδπαζκφ κε ελέξγεηεο πνπ ππνζηεξίδνπλ θαη πξνσζνχλ ηελ θνηλσληθή ηνπο έληαμε».
122
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Δπηπιένλ, κε απφθαζε ηνπ Τπνπξγείνπ Οηθνλνκίαο θαη Οηθνλνκηθψλ ηνπ ίδηνπ έηνπο, πξνβιεπφηαλ ε ρνξήγεζε δαλείσλ ζηνπο Έιιελεο Σζηγγάλνπο κε θαζνξηζκφ φξσλ, πξνυπνζέζεσλ θαη θξηηεξίσλ, πξνθεηκέλνπ λα αληηκεησπηζηεί θάζε ζηεγαζηηθφ πξφβιεκα. Ζ θηινζνθία ηνπ Οινθιεξσκέλνπ Πξνγξάκκαηνο απνηειεί ζεκαληηθφ βήκα απφ ηελ άπνςε φηη αλαγλσξίδεη ηελ χπαξμε ζηεγαζηηθνχ πξνβιήκαηνο ησλ Σζηγγάλσλ, αλαγλσξίδεη ηηο δηαθνξέο πνπ θαηαγξάθνληαη ζηε ζηεγαζηηθή θαηάζηαζε θαη ζηνπο ηξφπνπο εγθαηάζηαζεο θαη πξνηείλεη δηαθνξεηηθέο ιχζεηίο Σν πξφγξακκα δελ έρεη ηππηθά αθπξσζεί, παξακέλεη φκσο αλελεξγφ, ελψ νη παξεκβάζεηο πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ απφ ηνπο Γήκνπο ή ηηο Ννκαξρίεο, αλ θαη ρξεκαηνδνηήζεθαλ απφ δεκφζηνπο πφξνπο, ζπάληα εληάζζνληαη ζηε
θηινζνθία
ηνπ
Οινθιεξσκέλνπ
Πξνγξάκκαηνο
θαη
εμαθνινπζνχλ λα ραξαθηεξίδνληαη απφ ηελ ίδηα απνζπαζκαηηθφηεηα φπσο θαη πξηλ. Ζ κφλε πνιηηηθή πνπ εμαθνινπζεί λα παξακέλεη ελεξγή είλαη απηή ηεο ρνξήγεζεο ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ κε επλντθνχο φξνπο ζε Σζηγγάλνπο πνπ δελ είλαη ηδηνθηήηεο θαηνηθίαο, «πνπ λα θαιχπηεη ηηο ζηεγαζηηθέο ηνπο αλάγθεο», ρσξίο φκσο απηέο λα νξίδνληαη. ηελ πξαγκαηηθφηεηα, φπσο πξναλαθέξζεθε, ε ειιεληθή πνιηηεία θαη νη αξκφδηνη θνξείο παξακέιεζαλ γηα πάξα πνιιά ρξφληα απηή ηελ νκάδα πνιηηψλ θαη δελ πξνρψξεζαλ ζε ζνβαξέο έξεπλεο-κειέηεο κε ζηφρν ηελ θαηαλφεζε ηεο ηδηαηηεξφηεηαο ησλ θνηλνηήησλ ησλ Ρνκά θαη ηε ζηνηρεηψδε έζησ επίιπζε ησλ πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδνπλ. Μφλν ηα ηειεπηαία ρξφληα θαη θπξίσο ράξε ζηα επξσπατθά πξνγξάκκαηα άξρηζε κηα ηέηνηα πξνζπάζεηα ςειάθεζεο ηνπ ρψξνπ ησλ Σζηγγάλσλ θαη ζηελ Διιάδα. Πην ζπγθεθξηκέλα, ε πξψηε θνξά απφ ηεο ηδξχζεσο ηνπ ειιεληθνχ θξάηνπο πνπ δηακνξθψζεθε, δεκνζηνπνηήζεθε θαη άξρηζε λα εθαξκφδεηαη θξαηηθφ πξφγξακκα αληηκεηψπηζεο ηνπ πξνβιήκαηνο ήηαλ κφιηο ην 1996.
123
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
7.2
ΤΝΘΔΣΖ ΓΡΑΖ ΓΗΑ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΑΠΟΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Απφ ηα ζηνηρεία ηεο παλειιαδηθήο απνγξαθήο ηνπ 2008 πνπ
αλαιχνληαη ζην 4ν θεθάιαην, ηεο εηήζηαο έθζεζεο ηνπ πλεγφξνπ ηνπ Πνιίηε σο θνξέα πξνψζεζεο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο γηα ην έηνο 2005 θαζψο θαη απφ ηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε ησλ ζπλζεθψλ ηνπ ρψξνπ δηακνλήο ησλ Ρνκά ζην Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο φπσο απηέο παξνπζηάδνληαη ζην 5ν θαη 6ν θεθάιαην ηεο παξνχζαο εξγαζίαο
παξαηίζεληαη εθηελή παξνπζίαζε ηεο ζχλζεηεο
ζηξαηεγηθήο δξάζεο γηα ηελ πξνζηαζία ησλ Ρνκά ζηε ρψξα καο κε επίθεληξν ηα δεηήκαηα ηεο βηνηηθήο ηνπο εγθαηάζηαζεο θαη ζηέγαζεο. Ο πλήγνξνο ηνπ Πνιίηε εμαθνινχζεζε βέβαηα λα ιακβάλεη θαη λα εμεηάδεη ζρεηηθέο αλαθνξέο επηδηψθνληαο θαη‟ αξρήλ ηελ επηηφπηα δηεξεχλεζε ησλ ζρεηηθψλ δεηεκάησλ. Χζηφζν, ε ζχλζεηε δξάζε ηνπ πλεγφξνπ ηνπ Πνιίηε γηα ην ζηεγαζηηθφ δήηεκα ησλ Ρνκά αλαπηχζζεηαη θαη‟ εμνρήλ κε ηελ απηεπάγγειηε παξαθνινχζεζε εθ ηνπ ζχλεγγπο εγθαηαζηάζεσλ ζε νιφθιεξε ηελ επηθξάηεηα. ην πιαίζην απηφ, θιηκάθηα ηεο Αξρήο επηζθέθζεθαλ, ηνλ Γήκν Άλσ Ληνζίσλ, ηελ πεξηνρή Βνηαληθνχ ζηελ Αζήλα, ηνπο ελαπνκείλαληεο θαηαπιηζκνχο ζηελ πεξηνρή ηνπ Γήκνπ Παηξέσλ, δχν θχξηνπο θαηαπιηζκνχο (Αγ. Σξηάδαο θαη Βηνκεραληθήο Πεξηνρήο) ζηελ πεξηθέξεηα ηνπ Γήκνπ Καιακάηαο, ηελ πεξηνρή Ν. κχξλεο Λάξηζαο, ηελ πεξηνρή Γελδξνπφηακνο ζηελ πεξηθέξεηα ηεο Θεζζαινλίθεο, ηελ πεξηνρή Αγίαο νθίαο ηνπ Γήκνπ Δρεδψξνπ θαη ηνπο κεκνλσκέλνπο νηθηζκνχο ηεο πεξηθέξεηαο ηνπ Γήκνπ Δπφζκνπ. ηφρν ησλ επηζθέςεσλ απηψλ απνηειεί, θαη‟ αξρήλ, ε δηαπίζησζε θαη θαηαγξαθή ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηεο θάζε εγθαηάζηαζεο θαη ηδηαίηεξσλ πξνβιεκάησλ πνπ αληηκεησπίδεη ν νηθείνο πιεζπζκφο, κεηά απφ επαθέο ηφζν κε ηνπο ίδηνπο ηνπ Ρνκά θαη ηπρφλ πθηζηάκελνπο θνηλσληθνχο θνξείο ηεο πεξηνρήο, φζν θαη κε ηηο θαηά ηφπν αξκφδηεο αξρέο, ηδίσο Γεκνηηθέο αξρέο, αζηπλνκία, ηνπηθέο δηεπζχλζεηο πγείαο, πνιενδνκίεο θ.α., θαη, ελ ζπλερεία, ε έλαξμε δηακεζνιαβεηηθψλ πξνζπαζεηψλ γηα ηελ ζπλεξγαηηθή αληηκεηψπηζε ησλ δηαπηζησζέλησλ πξνβιεκάησλ. Χζηφζν, ε επηηφπηα ραξηνγξάθεζε απηή ησλ ηδηαίηεξσλ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη πξνβιεκάησλ ησλ εγθαηαζηάζεσλ Ρνκά
124
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
απνβιέπεη πεξαηηέξσ ζηελ επεμεξγαζία ηνπ ζπιιεγέληνο πιηθνχ θαη ηελ αλαγσγή ησλ επηκέξνπο πεξηπηψζεσλ ζε ηχπνπο νηθηζηηθψλ θαη ζπλαθψλ θνηλσληθψλ πξαθηηθψλ θαζψο θαη πξνβιεκάησλ, ψζηε κε άμνλα ην δήηεκα ηεο ζηέγεο
λα αλαδεηρζεί ε ζχλζεηε εηθφλα θαη ηα ζεζκηθά ζπκθξαδφκελα ηνπ θαηλνκέλνπ ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ησλ Ρνκά θαη λα πξνζδηνξηζζεί κε ζαθήλεηα ε εζηία ελφο –ειιείπνληνο κέρξη ζήκεξα ζηε ρψξα καο- θαλνληζηηθνχ πξνζαλαηνιηζκνχ γηα ηελ νινθιεξσκέλε θαη ζχκθσλε κε ηηο πξνδηαγξαθέο πνπ απνξξένπλ απφ ηνλ ζεβαζκφ θαη ηε κέξηκλα πνπ κηα δεκνθξαηηθή πνιηηεία νθείιεη λα επηδεηθλχεη πξνο ηνπο πνιίηεο ηεο.
πλνπηηθά, ε ζχλζεηε δξάζε ηνπ πλεγφξνπ ηνπ Πνιίηε γηα ην ζηεγαζηηθφ
δήηεκα
ησλ
Ρνκά
επηηξέπεη
ηηο
εμήο
πξνθαηαξθηηθέο
δηαπηζηψζεηο, φζνλ αθνξά ηηο εγθαηαζηάζεηο πνπ έρεη κέρξη ζήκεξα ζπκπεξηιάβεη: Πξφθεηηαη γηα πιεζπζκνχο εγθαηεζηεκέλνπο ιίγν πνιχ κφληκα ζε νξηζκέλε πεξηνρή ελ φςεη ησλ εθεί πθηζηακέλσλ επθαηξηψλ απαζρφιεζεο (φπσο ι.ρ. αγξνηηθέο εξγαζίεο, αλαθχθισζε-εθκεηάιιεπζε απνξξηθζέλησλ πιηθψλ) ή/θαη ηεο ζρεηηθήο αζθάιεηαο ηεο εγθαηάζηαζεο πνπ θαίλεηαη λα πθίζηαηαη εθεί. Οη εγθαηαζηάζεηο απηέο απνηεινχλ πφιν έιμεο άιισλ νκάδσλ Ρνκά, είηε επνρηθψο δηακελφλησλ αλαιφγσο ησλ δηαζεζίκσλ επθαηξηψλ απαζρφιεζεο, νη νπνίνη δηαζέηνπλ ήδε κφληκε εγθαηάζηαζε αιινχ, είηε θαη πξνηηζέκελσλ λα παξακείλνπλ εθεί κφληκα. Ζ θηλεηηθφηεηα απηή θαίλεηαη λα πξνζδηνξίδεηαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ απφ ηπρφλ πθηζηάκελεο ζρέζεηο ζπγγέλεηαο εληφο ελφο επξχηαηνπ νηθνγελεηαθνχ ζρεκαηηζκνχ (ηχπνπ «θαηξίαο»). εκαληηθφ ηκήκα ησλ λενεγθαζηζηακέλσλ πιεζπζκψλ θαίλεηαη λα απνηεινχλ νκάδεο αιινδαπψλ Ρνκά, πξνεξρνκέλσλ απφ ηελ Αιβαλία θαη ηελ πξψελ Γηνπγθνζιαβία, ηδίσο ην Κφζζνβν θαη ηελ ΠΓΓΜ, πνπ ππνρξεψζεθαλ λα εγθαηαιείςνπλ ηηο αξρηθέο ηνπο εγθαηαζηάζεηο ππφ ηελ πίεζε ησλ γεγνλφησλ ηεο ηειεπηαίαο δεθαεηίαο θαη βέβαηα, ιφγσ νηθνλνκηθήο αλέρεηαο. Απηέο νη νκάδεο κνινλφηη δελ θαίλνληαη λα ζπκβηψλνπλ νκαιά κε ηνπο ηζαγελείο Ρνκά, εθκεηαιιεχνληαη ηε ζρεηηθή αζθάιεηα ηεο παξακνλήο πνπ ηνπο παξέρεη ε γεληθφηεξε αδηαθνξία ησλ επίζεκσλ αξρψλ γηα ηνπο
125
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Ρνκά. Οη θξίζηκεο απηέο δηαθνξνπνηήζεηο ζην εζσηεξηθφ ηνπ πιεζπζκνχ ησλ Ρνκά παξακέλνπλ αλχπνπηεο θαζψο κεγάιν ηκήκα ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ δελ είλαη νχησο ή άιισο δεκνηνινγηθά ηαθηνπνηεκέλν, ελψ νη πςεινί δεκνγξαθηθνί ξπζκνί θαη ε ζρεηηθή γεσγξαθηθή θηλεηηθφηεηά ηνπ αρξεζηεχνπλ ζχληνκα ηηο ζθφξπηεο θαη άηππεο απνγξαθηθέο πξνζπάζεηεο πνπ έρνπλ γίλεη. Οη εγθαηαζηάζεηο απηέο πθίζηαληαη ζπλήζσο επί ειεπζέξσλ εθηάζεσλ ηδηνθηεζίαο ηνπ θξάηνπο, δήκσλ θαη άιισλ λ.π.δ.δ., ελίνηε δε θαη επί ηδησηηθψλ γαηψλ, πνπ θαηειήθζεζαλ απηνγλσκφλσο θαη δηαηεξήζεθαλ ζηελ θαηνρή ηεο εγθαηαζηαζείζαο νκάδαο Ρνκά, ράξηο ζηελ αλνρή ή ηελ αδηαθνξία ησλ ηδηνθηεηψλ ηνπο. ε νξηζκέλεο δε πεξηπηψζεηο θαηαπάηεζεο ηδησηηθψλ εθηάζεσλ, ε δηαηήξεζε ηεο εγθαηάζηαζεο νθείιεηαη ζηελ αδπλακία ησλ επηζπεπζάλησλ ηδηνθηεηψλ λα εθηειέζνπλ δηθαζηηθά κέηξα απνβνιήο ελ φςεη ηεο αδξάλεηαο ησλ αξκνδίσλ αξρψλ. ηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, ε αξρηθή εγθαηάζηαζε αλαηξέρεη πεξηζζφηεξεο δεθαεηίεο ζην παξειζφλ, παξ‟ φια απηά παξακέλεη παξάλνκε θαη επηζθαιήο. Ζ πξννπηηθή αλάπιαζεο ή αμηνπνίεζεο ησλ θαηεηιεκκέλσλ εθηάζεσλ είηε γηα ζπγθεθξηκέλν δεκφζην ζθνπφ είηε θαη, ζε νξηζκέλεο πεξηπηψζεηο, θαηφπηλ θαη πηέζεσλ ηνπ ινηπνχ ηνπηθνχ πιεζπζκνχ πνπ ζπρλά δπζαλαζρεηεί ζηελ θνηλσληθή ηνπ επαθή κε ηνπο Ρνκά, γηα ηνλ «εππξεπηζκφ» ηεο πεξηνρήο (ηδίσο ελ φςεη επηθείκελεο γεληθφηεξεο ή θαη δηεζλνχο πξνβνιήο ηεο πφιεο), ζπλεπάγεηαη ζπλήζσο ηελ θηλεηνπνίεζε κεραληζκψλ ππνρξεσηηθήο απνκάθξπλζεο, είηε δηα ηεο βίαηεο απνβνιήο (έθδνζεο πξσηνθφιισλ δηνηθεηηθήο απνβνιήο), είηε δηα ηεο θαηαζηξνθήο ησλ πξνζσξηλψο
εγθαηαιειεηκκέλσλ
πξφρεηξσλ
νηθεκάησλ
(επηρεηξήζεηο
«θαζαξηζκνχ»). Σν θαζεζηψο απηφ, πξαγκαηηθήο θαη λνκηθήο αζθάιεηαο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ νηθνλνκηθή θαηάζηαζε θαη ηηο ηδηφηππεο θνηλσληθέο πξαθηηθέο ηνπ πιεζπζκνχ ζπκβάιιεη ζηελ δηακφξθσζε σο θχξην ηχπνπ θαηνηθίαο ηνπο θαηαπιηζκνχο πξνρείξσλ παξαπεγκάησλ, πνπ αλαγείξνληαη κε ηε ρξήζε πνηθηιίαο επηειψλ πιηθψλ ή ηελ αλαθχθισζε απνξξηθζέληνο νηθνδνκηθνχ θαη άιινπ πιηθνχ, ρσξίο ζχλδεζε κε δίθηπα
χδξεπζεο,
απνρέηεπζεο ιπκάησλ θαη ειεθηξνδφηεζεο θαη θπζηθά εθηφο νηαζδήπνηε
126
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
πνιενδνκηθήο θαλνληθφηεηαο. Παξά ηελ θαηά πεξίπησζε ζπλδξνκή πνπ ελδέρεηαη λα παξέρεη ε δεκνηηθή αξρή ή άιινο θνξέαο(ι.ρ. παξνρή κηαο ζχλδεζεο χδξεπζεο, πεξηνδηθή απνθνκηδή απνξξηκκάησλ), νη ζηαζεξέο απηέο πεξηζηάζεηο ηεο εγθαηάζηαζεο ησλ ζπγθεθξηκέλσλ πιεζπζκψλ, ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ νηθνλνκηθή αλέρεηα, ηελ θνηλσληθή πεξηζσξηνπνίεζε, ηε γεληθφηεξε αδηαθνξία ησλ θξαηηθψλ αξρψλ θαη ηελ πξνζθφιιεζε ζε θνηλσληθέο παξαδνζηαθέο θνηλσληθέο πξαθηηθέο θιπ. δεκηνπξγνχλ ζπλζήθεο έληνλεο εμαζιίσζεο, πνπ εγθπκνλνχλ ζπρλά άκεζνπο θίλδπλνπο γηα ηελ δεκφζηα πγεία θαη ην πεξηβάιινλ (ι.ρ. αλεμέιεγθηα ιχκαηα) θαη, ζε ζπλδπαζκφ κε ηνλ νριεξφ ραξαθηήξα νξηζκέλσλ επαγγεικαηηθψλ ή θνηλσληθψλ δξαζηεξηνηήησλ ησλ Ρνκά (ι.ρ. ζπγθέληξσζε ή απνξξηκκάησλ ζε δνκεκέλν πεξηβάιινλ), αλαηξνθνδνηνχλ απαξέγθιηηα ηελ θνηλσληθή ηνπο απνκφλσζε θαη ηελ νξηδφληηα θνηλσληθή έληαζε κε ηνλ ινηπφ πιεζπζκφ. ην ππφβαζξν απηφ θαίλεηαη λα νηθνδνκείηαη ν δηαξζξσηηθνχ ραξαθηήξαο απνθιεηζκφο ησλ κειψλ ησλ νκάδσλ απηψλ Ρνκά απφ νπζηψδεηο πηπρέο ηεο θνηλσληθήο δσήο ηεο πεξηνρήο εγθαηάζηαζήο ηνπο θαη ηεο ρψξαο γεληθφηεξα θαη ε ζε κεγάιν βαζκφ καηαίσζε ηεο δπλαηφηεηαο θαη ησλ επθαηξηψλ πξνζσπηθήο θαη ζπιινγηθήο αλάπηπμεο θαη επεκεξίαο ηνπο (απαζρφιεζε, δεκφζηνπ ή ηδησηηθνχ ραξαθηήξα, ζηελ εθπαίδεπζε, ζηελ πξνιεπηηθή ηαηξηθή κέξηκλα θιπ) θαη ελ ηέιεη αδπλακία ζνβαξήο ζπκκεηνρήο ζηελ πνιηηηθή δσή, ηνπηθή θαη εζληθή. Ζ απμεκέλε εγθιεκαηηθφηεηα, ε εθκεηάιιεπζε ηεο παηδηθήο ειηθίαο, ε επξεία δηάδνζε λαξθσηηθψλ νπζηψλ ζηηο λεαξέο ειηθίεο θαη εκπινθή ζε δίθηπα δηαθίλεζεο θαη ηα απμαλφκελα θαηλφκελα ξαηζηζκνχ ζε βάξνο ησλ Ρνκά απνηεινχλ ραξαθηεξηζηηθά παξαπξντφληα ησλ δηαδηθαζηψλ απηψλ, πνπ ηξνθνδνηνχλ κε ηε ζεηξά ηνπο ηνλ θαχιν θχθιν ηνπ απνθιεηζκνχ. ε έλαλ απμαλφκελν αξηζκφ φκσο άιισλ πεξηπηψζεσλ, πνπ νθείιεηαη ζε ζεκαληηθφ βαζκφ ζηελ επξεία δηάζεζε (θαη, θαηά ηα θαηλφκελα, ελ πνιινίο αλέιεγθηε) ησλ ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ κε εγγχεζε ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ, ε εγθαηάζηαζε αθνξά ηδηφθηεηα νηθφπεδα. Πνιχ ζπρλά σζηφζν ε άγλνηα ηεο πνιενδνκηθήο λνκνζεζίαο, ηεο θηεκαηαγνξάο θαη ηεο αγνξάο νηθνδνκήο, ε παξέκβαζε επηηεδείσλ κεζαδφλησλ, ε δπζθνιία επαθήο κε ηηο αξκφδηεο πνιενδνκηθέο θαη άιιεο ππεξεζίεο, αιιά θαη ε απνζαξξπληηθή ζηάζε απηψλ
127
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ησλ ηειεπηαίσλ έρνπλ σο ζπλεζέζηαηε ζπλέπεηα ηα νηθφπεδα πνπ απνθηψληαη απφ Ρνκά λα αληηκεησπίδνπλ αλππέξβιεηα λνκηθά εκπφδηα νηθνδνκεζηκφηεηαο (εθηφο ζρεδίνπ πφιεο, έιιεηςε αξηηφηεηαο, έληαμε ζε δψλεο ηδηαίηεξεο πξνζηαζίαο ιφγσ γεηηλίαζεο κε αξραηνινγηθνχο ρψξνπο ή επαίζζεηα νηθνζπζηήκαηα, ζε δψλεο εληαηηθψλ θαιιηεξγεηψλ θ.ν.θ.). Έηζη, παξεκπνδηδφκελνη θαη απφ
ηηο
πνιενδνκηθέο
αξρέο
πνπ
ζπεχδνπλ
(πηζαλφηαηα θαηφπηλ πίεζεο ηνπηθψλ παξαγφλησλ) κε αζπλήζηζηε ηαρχηεηα λα επηβάιινπλ πξφζηηκα γηα απζαίξεηεο θαηαζθεπέο, νη πεξηζζφηεξνη ίζσο Ρνκά εγθαηεζηεκέλνη ζε ίδηεο γαίεο δηαηεξνχλ ηνλ ηχπν θαηνηθίαο ηνπ πξνρείξνπ παξαπήγκαηνο πνπ αλαθέξζεθε πξνεγνπκέλσο εκπιεθφκελνη θαη πάιη ζηνλ ίδην θαχιν θχθιν θαζήισζεο θαη θνηλσληθήο απνκφλσζεο. Δπηπιένλ κάιηζηα ην γεγνλφο φηη ηνπιάρηζηνλ απηέο νη εγθαηαζηάζεηο παξέρνπλ αζθάιεηα έλαληη ηνπ ελδερνκέλνπ ππνρξεσηηθήο απνκάθξπλζεο, απνηεινχλ ηνλ θαη‟ εμνρήλ πφιν έιμεο ησλ δηεξρνκέλσλ Ρνκά, ζπγγελψλ ή κε, κε απνηέιεζκα λα κεηαηξέπνληαη ζε εζηίεο αλαπαξαγσγήο θαη δηφγθσζεο ησλ πξνβιεκάησλ παξάλνκεο εγθαηάζηαζεο ζηα γχξσ νηθφπεδα θαη ηεο αλάπηπμεο νριεξψλ δξαζηεξηνηήησλ. Όηαλ δε ηπραίλεη ε εγθαηάζηαζε απηή βξίζθεηαη εληφο δνκεκέλεο πεξηνρήο θνξπθψλεηαη ν βαζκφο ηεο νξηδφληηαο θνηλσληθήο έληαζεο κε ηνπο πεξηνίθνπο, ελψ ε εμάληιεζε ηεο απζηεξφηεηαο ησλ πνιενδνκηθψλ, πγεηνλνκηθψλ θ.α. αξρψλ ζε πξφζηηκα θαη κελχζεηο ζε βάξνο ησλ εγθαηεζηεκέλσλ εθεί Ρνκά φρη κφλνλ δελ ζπκβάιιεη ζηελ επαλαθνξά ηνπο ζε κηα αθαηαλφεηε γηα απηνχο λνκηκφηεηα θαη ζηελ θνηλσληθή εμεηξήλεπζε, αιιά ελδέρεηαη απιψο λα επηηείλεη ην πξφβιεκα ζε αθξαίν κεξηθέο θνξέο βαζκφ. Οη δηαπηζηψζεηο απηέο θαζηζηνχλ ζαθέο φηη, φζνλ αθνξά ηηο εγθαηαζηάζεηο πνπ είρε ηελ επθαηξία ν πλήγνξνο ηνπ Πνιίηε λα παξαθνινπζήζεη ζην πιαίζην ηεο ζχλζεηεο ζηξαηεγηθήο ηνπ δξάζεο, ε πθηζηάκελε θαηάζηαζε ηείλεη λα ππνλνκεχεη ηηο επηκέξνπο ζεηηθέο δξάζεηο πνπ έρνπλ αλαιεθζεί εθ κέξνπο ηνπ ειιεληθνχ δεκνζίνπ γηα ηελ βειηίσζε ηεο ζέζεο ησλ Ρνκά ζηε ρψξα καο θαη, ηδίσο, ηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ηεο βαζηθφηεξεο, ηνπ πξνγξάκκαηνο δαλεηνδφηεζεο. Οζνδήπνηε ρξήζηκεο θαη αλαγθαίεο, δξάζεηο φπσο ε ρνξήγεζε επλντθψλ δαλείσλ θαη ην ιεγφκελν Οινθιεξσκέλν Πξφγξακκα πξνυπνζέηνπλ έλα βαζηθφ πιαίζην θαλφλσλ,
128
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ζεζκψλ θαη ππνδνκψλ γηα ηελ απνηειεζκαηηθή αλαραίηηζε ησλ πνιιαπιψλ παξαγφλησλ πνπ ηα ππνλνκεχνπλ. Ζ έξεπλα ηνπ πλεγφξνπ ηνπ Πνιίηε θαηέδεημε φηη ηέηνην πιαίζην ζηε ρψξα καο νπζηαζηηθά δελ πθίζηαηαη, κε εμαίξεζε δηάζπαξηεο θαη απεξραησκέλεο ζηελ αξρηθή ηνπο ζχιιεςε ξπζκίζεηο, φπσο κεηαμχ άιισλ ε πεξίθεκε Τγεηνλνκηθή Γηάηαμε γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηεο αλέιεγθηεο εγθαηάζηαζεο πιαλνδίσλ (Τ.Α. ππ. αξηζκ. Αξηζ. Γ.Π/23641, ΦΔΚ Β' 973/15.07.2003). Απηφ ζεκαίλεη πξαθηηθά, φρη κφλν φηη νη ίδηνη νη Ρνκά σο πνιίηεο θαη πξφζσπα ζηεξνχληαη εηδηθψλ δηθαησκάησλ πνπ ζα ηνπο επέηξεπαλ λα δηεθδηθήζνπλ απνηειεζκαηηθά ηε ζπκκεηνρή ηνπο ζηε θνηλσληθή δσή, ήδε απφ ηελ ζέζε ζηελ νπνία βξίζθνληαη, αιιά θαη φηη ε ίδηα ε δηνίθεζε ζηεξείηαη ησλ απνηειεζκαηηθψλ εθείλσλ εηδηθψλ λνκηθψλ εξγαιείσλ πνπ ζα ηεο επηηξέςεη λα αλαπηχμεη ζνβαξά ηηο ζεηηθέο ηεο δξάζεηο γηα ηνλ θνηλσληθφ απεγθισβηζκφ ηνπ ηδηαίηεξνπ θαη επαίζζεηνπ πιεζπζκνχ ησλ Ρνκά. Μέρξη ηε ζπζηεκαηηθή λνκνζέηεζε ζηε θαηεχζπλζε απηή, ηελ έιιεηςε απηή είλαη δπλαηφλ πξνζσξηλά λα ζεξαπεχζεη ε αλαγσγή ζην χληαγκα θαη ηελ Δπξσπατθή χκβαζε Γηθαησκάησλ ηνπ Αλζξψπνπ, φπσο εξκελεχεηαη απφ ην νηθείν Γηθαζηήξην, ψζηε ζε ζπλδπαζκφ θαη κε ην πιαίζην πξνψζεζεο ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο πνπ θαζηέξσζε ν Ν. 3304/2005, λα θαηαζηεί ζαθέζηεξνο θαη λα εμεηδηθεπζεί ν αλαγθαίνο θαλνληζηηθφο πξνζαλαηνιηζκφο. Οη πξσηνβνπιίεο θαη ηα πξνγξάκκαηα ηεο ειιεληθήο δηνίθεζεο ππέξ ηεο ζηεγαζηηθήο απνθαηάζηαζεο ησλ Ρνκά ηεο ρψξαο καο βξίζθνπλ θαη‟ αξρήλ ην λνκηθφ ηνπο έξεηζκα ζην άξζξν 21 παξ. 4 ηνπ πληάγκαηνο ζχκθσλα κε ην νπνίν «ε απφθηεζε θαηνηθίαο απφ απηνχο πνπ ηελ ζηεξνχληαη ή πνπ ζηεγάδνληαη αλεπαξθψο απνηειεί αληηθείκελν εηδηθήο θξνληίδαο ηνπ θξάηνπο». Απφ απηφ φκσο δελ ζπλάγεηαη νχηε φηη θαζέλαο κπνξεί λα απαηηήζεη απφ ην θξάηνο λα ηνπ δηαζθαιίζεη πξνζσπηθά θαηνηθία νχηε βέβαηα φηη, εθφζνλ θάπνηνο δελ δηαζέηεη θαηνηθία κπνξεί λα θαηαιάβεη απηνγλσκφλσο θάπνην αιιφηξην αθίλεην, ηδησηηθφ ή δεκφζην. Σέηνηα δηθαηψκαηα δελ κπνξεί θαλείο λνκίκσο λα έρεη, αθφκε θαη αλ δηαζέηεη νξηζκέλε θπιεηηθή θαηαγσγή ή θάπνην άιιν ραξαθηεξηζηηθφ. Σν λα δηθαηνχηαη θαλείο ζηέγεο ή επηδφηεζεο ή λα κπνξεί λα θαηαπαηά μέλε ηδηνθηεζία απιψο θαη κφλνλ επεηδή είλαη ι.ρ. Ρνκ ζα ζπληζηνχζε επζεία παξαβίαζε ηεο αξρήο
129
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο ζε βάξνο φισλ ησλ ππνινίπσλ. Απφ ηελ άιιε πιεπξά σζηφζν ην θξάηνο νθείιεη θαηά ηελ εθαξκνγή ησλ λφκσλ θαη ηελ εθδήισζε ηεο κέξηκλάο ηνπ λα ιακβάλεη ππ‟ φςηλ ηελ θξίζηκε ηδηαηηεξφηεηα ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ θαη ηεο ζέζεο φζσλ ηεινχλ ζηε δηθαηνδνζία ηνπ. Ζ παξάιεηςή ηνπ λα ην πξάμεη ζπληζηά θαη απηή κε ηε ζεηξά ηεο παξαβίαζε ηεο αξρήο ηεο ίζεο κεηαρείξηζεο επεηδή κεηαρεηξίδεηαη κε ηνλ ίδην ηξφπν αλφκνηεο θαηαζηάζεηο θαη πξφζσπα κε θξίζηκεο κεηαμχ ηνπο δηαθνξέο. Ζ θαηνηθία, αλαγλσξηδφκελε παλεγπξηθά απφ ην χληαγκα θαη ηελ ΔΓΑ, σο βηνηηθφ πεδίν ηεο ηδησηηθήο δσήο θαη ηεο αλάπηπμεο ηεο πξνζσπηθφηεηαο, ζπληζηά πξνυπφζεζε ηεο άζθεζεο ησλ πεξηζζνηέξσλ ειεπζεξηψλ πνπ απνιακβάλεη θαλείο σο πξφζσπν. Σν θαηνηθείλ ησλ Ρνκά ζηε ρψξα καο, ιηγφηεξν σο πξνο ηηο πνιηηηζκηθέο ηνπ ηδηνκνξθίεο, θαη πνιχ πεξηζζφηεξν ελ φςεη ηεο ζιηβεξήο πνηφηεηαο ησλ πξαγκαηηθψλ πεξηζηάζεσλ ηνπ, απνηειεί έλα ηδηαίηεξν θνηλσληθφ κέγεζνο πνπ δελ κπνξεί λα αθήλεη λνκίκσο αδηάθνξν ην θξάηνο. Όπσο έρεη γίλεη δεθηφ θαη απφ ην Δπξσπατθφ Γηθαζηήξην ΓηΑ, ε ππνρξέσζε δηαζθάιηζεο ηεο αλζξψπηλεο αμηνπξέπεηαο δελ εμαληιείηαη αξλεηηθά ζηελ ππνρξέσζε απνηξνπήο ησλ πξνζβνιψλ ηεο αιιά εθηείλεηαη ζηελ ππνρξέσζε λα ιακβάλεη ην θξάηνο κε ελεξγφ ηξφπν ζεηηθά κέηξα γηα ηελ άξζε θαηαζηάζεσλ ε αλνρή θαη δηαηήξεζε ησλ νπνίσλ ζπληζηά εμεπηειηζηηθή κεηαρείξηζε φζσλ ηηο πθίζηαληαη. Καη ηέηνηα επιφγσο κπνξεί λα ζεσξεζεί φηη ζπληζηά ε επί ζεηξά πνιιψλ εηψλ αλνρή ή θαη ζπληήξεζε ησλ αζιίσλ ζπλζεθψλ ππφ ηηο νπνίεο δηαβηνχλ νη Ρνκά ζε αξθεηνχο θαηαπιηζκνχο ηεο ρψξαο. Ζ άξζε ηέηνησλ εμεπηειηζηηθψλ θαηαζηάζεσλ δελ κπνξεί λα απνηειεί δήηεκα δηαθξηηηθήο επρέξεηαο ηεο δηνίθεζεο, φπσο δηαηείλεηαη ε ζηελή εξκελεία ηεο ηζρχνπζαο «Τγεηνλνκηθήο δηάηαμεο». Θα πξέπεη αληίζεηα λα εξκελεχεηαη ελ φςεη ησλ ζπγθεθξηκέλσλ (αιιά ζπλεζέζηαησλ) πεξηζηάζεσλ ππφ ηηο νπνίεο ηειεί ν εθάζηνηε θαηαπιηζκφο Ρνκά, σο αληηθείκελν δέζκηαο αξκνδηφηεηαο. Γη‟ απηφ θαη ε γλψζε ησλ αξκνδίσλ δηνηθεηηθψλ αξρψλ, πνπ απέθηεζαλ είηε απηεπαγγέιησο είηε κεηά απφ ζρεηηθή επηζήκαλζε ή αίηεκα θνηλσληθψλ θνξέσλ, ησλ ίδησλ ησλ Ρνκά, ή άιισλ πνιηηψλ ζρεηηθά κε ηελ απιή χπαξμε, εληφο ηεο δηνηθεηηθήο ηνπο πεξηθέξεηαο εμαζιησκέλνπ θαηαπιηζκνχ νθείιεη λα ελεξγνπνηεί ππνρξεσηηθά ηε ζεηηθή ηνπο δξάζε θαηά ηνλ ιφγν αξκνδηφηεηάο ηνπο, είηε πξφθεηηαη γηα ηηο ππεξεζίεο θνηλσληθψλ ππνζέζεσλ ηνπ Γήκνπ, είηε γηα ηηο ππεξεζίεο πγείαο 130
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
θαη εθπαίδεπζεο, είηε γηα ηνλ Γεληθφ Γξακκαηέα ηεο Πεξηθέξεηαο, πνπ ππέρεη ηελ επηηαθηηθή ππνρξέσζε πξνζδηνξηζκνχ ρψξνπ αζθαινχο, λφκηκεο θαη ππφ αμηνπξεπείο φξνπο εγθαηάζηαζεο φζσλ Ρνκά δελ δηαζέηνπλ ηέηνηα θαη κέρξη λα ηελ απνθηήζνπλ. Ζ παξάιεηςε ηδίσο ηνπ Γ.Γ. λα ην πξάμεη εληφο ηνπ επιφγνπ ρξφλνπ γηα ηελ εθδήισζε ηεο λνκίκσο νθεηινκέλεο ελέξγεηάο ηνπ ηεθκαίξεη σο ππνδεηρζέληα ρψξν ηνλ ρψξν παξνχζαο εγθαηάζηαζεο. Αλ δε ηπραίλεη απηφο λα αλήθεη ζηελ θπξηφηεηα ηδηψηε, ν ηειεπηαίνο επιφγσο απνθηά αμηψζεηο απνδεκίσζεο απφ ην θξάηνο γηα ηε δέζκεπζε ηεο πεξηνπζίαο ηνπ. ε θάζε πεξίπησζε φκσο νη ηδηαίηεξεο, πνηνηηθέο θαη πνιηηηζκηθέο, πεξηζηάζεηο ηνπ θαηνηθείλ ησλ Ρνκά απνηεινχλ θξηηήξην αλαινγηθφηεηαο ηνπ επαρζνχο θαη πξνζθνξφηεηαο θαη, άξα, σο πεξηνξηζκφο ησλ κέηξσλ πνπ κπνξνχλ λα ιακβάλνληαη ζε βάξνο ηνπο. Έηζη, απφ ηε ζθνπηά απηή πξέπεη λα αμηνινγνχληαη λνκηθψο φρη κφλνλ ηπρφλ θπξψζεηο πνπ ηνπο επηβάιινληαη απφ ζπεχδνπζεο πνιενδνκηθέο, πγεηνλνκηθέο ή αζηπλνκηθέο αξρέο, αιιά θαη‟ εμνρήλ ηα κέηξα βίαηεο απνβνιήο θαη αλαγθαζηηθήο απνκάθξπλζεο ζε βάξνο θαηαπιηζκψλ Ρνκά. Ζ δξάζε ηνπ θξάηνπο δελ επηηξέπεηαη λα πεξηάγεη ζε θαηάζηαζε αθφκε κεγαιχηεξεο εμαζιίσζεο, επηδεηλψλνληαο ηελ ηθαλφηεηά ηνπο λα απνιακβάλνπλ ηα δηθαηψκαηά ηνπο, ηα πξφζσπα πνπ ιφγσ ηεο ηδηαίηεξεο θνηλσληθήο ζέζεο θαη ησλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπο δηθαηνχληαη πηεζηηθά ηελ ελεξγφ κέξηκλά ηνπ. Γη‟ απηφ αθξηβψο θαη ζα πξέπεη λα ζεσξείηαη φηη ε ήδε ζήκεξα ε ειιεληθή έλλνκε ηάμε απνθιείεη, επί πνηλή παξάβαζεο ζεηηθνχ θαζήθνληνο, ηελ ππνρξεσηηθή απνκάθξπλζε Ρνκά απφ ηελ απζαίξεηε εγθαηάζηαζή ηνπο, ρσξίο ηελ πξνεγνχκελε ππφδεημε ζε απηνχο θαηάιιεινπ
ρψξνπ
αζθαινχο
θαη
λφκηκεο
εγθαηάζηαζεο,
πνηνηηθά
ηνπιάρηζηνλ κε ππνιεηπφκελνπ απφ απηφλ απφ ηνλ νπνίν πξφθεηηαη λα απνκαθξπλζνχλ.
Ζ
πξνυπφζεζε
απηή
θαζηζηά
επιφγσο
αθφκε
επηηαθηηθφηεξε ηελ πξναλαθεξζείζα αλάγθε ζεηηθψλ δξάζεσλ γηα ηε δηαζθάιηζε εηδηθψλ θαηάιιεισλ ρψξσλ, εμνπιηζκέλσλ κε ηελ αλαγθαία ππνδνκή θαη κε εχθνιε πξφζβαζε ζηα δεκφζηα αγαζά (ι.ρ. ηαηξηθή θαη πξνλνηαθή κέξηκλα, εθπαίδεπζε θ.α.), γηα ηελ εγθαηάζηαζε ηνπ ζεκαληηθνχ αξηζκνχ ησλ πξφρεηξα θαηαπιηδνκέλσλ ζήκεξα ζε αιιφηξηεο εθηάζεηο νκάδσλ Ρνκά. Μφλε ε ελεξγφο πξνψζεζε ηεο απνηειεζκαηηθήο εθαξκνγήο ησλ πξναλαθεξζεηζψλ αξρψλ θαίλεηαη ηθαλή λα δηαζθαιίζεη έλα πιαίζην ζρεηηθήο ζηαζεξφηεηαο εληφο ηνπ νπνίνπ κπνξνχλ λα δηεθδηθήζνπλ ηελ 131
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
επηηπρία ηνπο ηνπηθά ή εζληθά πξνγξάκκαηα θαη ζεηηθέο δξάζεηο γηα ηελ απνθαηάζηαζε ηνπ επαίζζεηνπ απηνχ πιεζπζκνχ. Ο ζηφρνο απηφο φκσο δελ θαίλεηαη λα κπνξεί λα επηηεπρζεί ρσξίο ηελ παξνρή ζνβαξψλ θηλήηξσλ γηα ηελ ελεξγνπνίεζε ησλ θνξέσλ ηεο ηνπηθήο θνηλσλίαο ησλ πνιηηψλ αιιά θαη ησλ ίδησλ ησλ ζεζκψλ απηνδηνίθεζεο.
132
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
7.1.1 ΣΗ ΜΠΟΡΔΗ ΚΑΗ ΣΗ ΠΡΔΠΔΗ ΝΑ ΓΗΝΔΗ ΓΗΑ ΣΖΝ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΓΤΝΑΣΟΣΖΣΑ ΣΧΝ ΡΟΜΑ Παξά ηα βήκαηα πνπ έρνπλ γίλεη ηα νπνία ήηαλ απνηειεζκαηηθά ζηνλ ζρεδηαζκφ αιιά αλεπαξθή ζηελ πινπνίεζε ηνπο, θαίλεηαη φηη ε αλάγθε ησλ Σζηγγάλσλ γηα κφληκν θαη αζθαιέο θαηάιπκα πνπ θαιχπηεη ηηο ειάρηζηεο ζηεγαζηηθέο απαηηήζεηο εμαθνινπζεί λα ηίζεηαη ππφ ακθηζβήηεζε θαη λα έρεη ειιείςεηο , απφ ηνπο θνξείο πνπ έρνπλ ηελ επζχλε ηεο αληηκεηψπηζεο ησλ πξνβιεκάησλ, δειαδή ηνπο Γήκνπο, ηηο Ννκαξρίεο, ηελ Γεκφζηα Γηνίθεζε. Οη πξννπηηθέο θαη νη ιχζεηο πνπ πξνθξίλνληαη ραξαθηεξίδνληαη, ζηελ πιεηνςεθία ηνπο, σο πξνζσξηλέο, φρη κφλν ιφγσ έιιεηςεο πφξσλ, αιιά θαη ιφγσ ηνπ φηη νη Σζηγγάλνη εμαθνινπζνχλ λα αληηκεησπίδνληαη σο νκάδα πνπ έρεη επηιέμεη λα δεη ζην πεξηζψξην. Απφ απηήλ ηελ άπνςε, ε δξαζηεξηφηεηα πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ ελεκέξσζε θαη ηελ επαηζζεηνπνίεζε γηα ηα ζηεγαζηηθά πξνβιήκαηα
είλαη
απαξαίηεηε
πξνυπφζεζε
γηα
ηελ
πηνζέηεζε
απνηειεζκαηηθψλ ιχζεσλ πνπ ζα έρνπλ επξχηεξε θνηλσληθή απνδνρή. Οη πξνηάζεηο πνπ έρνπλ ήδε δηαηππσζεί ζην Οινθιεξσκέλν Πξφγξακκα Γξάζεο εμαθνινπζνχλ λα είλαη επίθαηξεο θαη βαζίδνληαη ζηε δπλαηφηεηα επηινγήο δηαθνξεηηθψλ ηξφπσλ ζηεγαζηηθήο αξσγήο, αλάινγα κε ην είδνο ηνπ πξνβιήκαηνο πνπ αληηκεησπίδεη ε θάζε νηθνγέλεηα. Οη πξνηάζεηο απηέο είλαη ζπλνπηηθά νη εμήο :
Ζ δεκηνπξγία λέσλ νηθηζκψλ κε πιήξε ππνδνκή γηα ηηο πεξηπηψζεηο νξγαλσκέλσλ κφληκσλ θαηαπιηζκψλ ηθαλνχ κεγέζνπο, ησλ νπνίσλ ε ζπλνρή απνηειεί κεζνπξφζεζκα πξνυπφζεζε γηα ηελ νηθνλνκηθή θαη θνηλσληθή επηβίσζε ησλ θαηνίθσλ ηνπο. Οη πνιενδνκηθέο βειηηψζεηο θαη αλαπιάζεηο ζηηο νξγαλσκέλεο γεηηνληέο ησλ νπνίσλ ε ζέζε είλαη νηθηζηηθά θαηάιιειε. Οη παξεκβάζεηο απηέο κπνξνχλ λα εληαρζνχλ ζηα πξνγξάκκαηα ησλ αξκφδησλ Γήκσλ. Ζ αλαδήηεζε ζηεγαζηηθψλ ιχζεσλ ζην ππάξρνλ ζηεγαζηηθφ απφζεκα ζε πεξηπηψζεηο πνιχ κηθξψλ νκάδσλ άζηεγσλ Σζηγγάλσλ, γηα ηνπο νπνίνπο δελ έρεη λφεκα ε δεκηνπξγία λένπ νηθηζκνχ. Σα επηδνηνχκελα δάλεηα επηζθεπήο θαη βειηίσζεο ππάξρνπζαο
133
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
θαηνηθίαο, κνξθή αξσγήο ε νπνία θαιχπηεηαη απφ ηνπο ππάξρνληεο κεραληζκνχο θαη ελδείθλπηαη γηα πεξηπηψζεηο ηδηφθηεησλ θαηνηθηψλ πνπ δελ θαιχπηνπλ ηηο ζηεγαζηηθέο αλάγθεο ησλ λνηθνθπξηψλ. Σα επηδνηνχκελα δάλεηα αγνξάο ή θαηαζθεπήο λέαο θαηνηθίαο πνπ εληάζζεηαη ζηνλ πθηζηάκελν αζηηθφ ηζηφ. Καιχπηεηαη απφ ηνπο ππάξρνληεο κεραληζκνχο θαη ελδείθλπηαη γηα λνηθνθπξηά πνπ κπνξνχλ λα ζπκβάινπλ νηθνλνκηθά θαηά έλα ζεκαληηθφ πνζνζηφ. Ζ δεκηνπξγία ρψξσλ ππνδνρήο πνπ εμαζθαιίδνπλ πγηεηλέο ζπλζήθεο δηαβίσζεο γηα ηηο αλάγθεο ησλ κεηαθηλνχκελσλ θαη επνρηθά απαζρνινχκελσλ ηζηγγάληθσλ λνηθνθπξηψλ ζηηο πεξηνρέο φπνπ εθδειψλεηαη αληίζηνηρε δήηεζε.
134
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
8.
ΓΕΝΙΚΟ ΤΜΠΕΡΑΜΑ
Όπσο πξναλαθέξζεθε νη ηνπηθέο θνηλσλίεο είλαη ζπλήζσο ερζξηθέο, παξνπζηάδνπλ δειαδή εμαηξεηηθά κεγάιε απξνζπκία λα εληάμνπλ ζηνπο θφιπνπο ηνπο Σζηγγάλνπο εθφζνλ ε παξνπζία ηνπο ζε νπνηαδήπνηε πεξηνρή ζεσξείηαη έλδεημε ππνβάζκηζεο. Μεξηθέο θνξέο φκσο ε θαηάζηαζε μεπεξλάεη ηα ζπλήζε φξηα. Σα γεγνλφηα ζηε Νέα Κίν ην 2000 είλαη πνιχ ελδεηθηηθά ηεο εθξεθηηθήο θαηάζηαζεο πνπ δηακνξθψλεηαη: Σνλ Μάην ηνπ 2000 ην Γεκνηηθφ πκβνχιην απνθάζηζε ιήςε κέηξσλ θαη θηλεηνπνίεζε «γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ νμπκέλνπ πξνβιήκαηνο πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί απφ ηελ αλεμέιεγθηε δξαζηεξηφηεηα ησλ Σζηγγάλσλ ηεο πεξηνρήο», δειψλνπλ «φηη δελ επηζπκνχλ παξνπζία ή δηέιεπζε θαη παξακνλή Σζηγγάλσλ ζην Γήκν», θαηαγγέιινπλ «φζνπο
πνχιεζαλ
ρσξάθηα
ζε
Σζηγγάλνπο»
θαη
θαινχλ
ηνπο
θαηαζηεκαηάξρεο λα κε ζπλαιιάζζνληαη καδί ηνπο. Έηζη νη Σζηγγάλνη θαηαδηθάδνληαη λα δνπλ ζε ζπλζήθεο απαξηράτλη. Γελ είλαη θαζφινπ ζπάλην επίζεο ζην πιαίζην ηεο πξνζπάζεηαο ησλ ηνπηθψλ θνηλσληψλ λα απαιιαγνχλ απφ απηνχο, ην θαηλφκελν λα γίλνληαη νη Σζηγγάλνη θαη ηα παηδηά ηνπο ζηφρνη βίαησλ δηψμεσλ θαη παξαλφκσλ ελεξγεηψλ πνπ ζέηνπλ ζε θίλδπλν ηε ζσκαηηθή ηνπο αθεξαηφηεηα. Ζ ζπλήζεο πξαθηηθή πνπ πξνζθέξεη έλα εχθνιν θνηλσληθφ άιινζη είλαη λα θαηεγνξείηαη ην ζχλνιν ησλ Σζηγγάλσλ γηα παξαβαηηθέο πξάμεηο πνπ έρεη Οη πξνζπάζεηεο ησλ Ρνκά αιιά θαη ηεο Πνιηηείαο λα εληαρζνχλ «ππνλνκεχνληαη» απφ ηηο αληηδξάζεηο θαη ηηο ξαηζηζηηθέο εμάξζεηο κηαο θνηλσλίαο πνπ είλαη πεπεηζκέλε φηη δελ είλαη ξαηζηζηηθή. Σν θξάηνο νθείιεη, ζχκθσλα κε ηηο αξρέο πνπ πηνζέηεζε ε Δπξσπατθή Έλσζε ζην Σάκπεξε ην 1999, λα αλαιάβεη ηηο επζχλεο ηνπ, ιχλνληαο ηα ηεξάζηηα πξνβιήκαηα ησλ Ρνκά πνιηηψλ θαη επαηζζεηνπνηψληαο ηελ θνηλσλία ψζηε: λα εμαζθαιηζηεί ηαρέσο αμηνπξεπήο θαη θαηάιιειε ζηέγε γηα ηνπο ζθελίηεο Ρνκά. λα ιεθζνχλ κέηξα γηα ηε βειηίσζε ηεο θαηάζηαζεο ηεο πγείαο
135
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ηνπ πιεζπζκνχ απηνχ πνπ ρεηξνηεξεχεη δξακαηηθά. λα εμαζθαιηζηεί κε λνκνζεηηθά θαη άιια θαηάιιεια κέηξα ε εμάιεηςε θάζε δηάθξηζεο ελαληίνλ φισλ ησλ Ρνκά. λα εμαζθαιηζηεί κε θάζε ηξφπν ε πξφζβαζε ησλ Σζηγγάλσλ ζηελ εθπαίδεπζε θαη λα γεθπξσζεί άκεζα ε απφζηαζε πνπ ρσξίδεη ηα ηζηγγαλφπαηδα κε ηνπο ππφινηπνπο καζεηέο. λα ιπζνχλ κε απιφ ηξφπν νη αζηηθνδεκνηηθέο εθθξεκφηεηεο ησλ Σζηγγάλσλ. Οη ηνπηθέο θνηλσλίεο θαη ε ηνπηθή απηνδηνίθεζε πξέπεη λα ιάβνπλ ηα θαηάιιεια κέηξα γηα λα βειηηψζνπλ ηελ πνηφηεηα δσήο ησλ Σζηγγάλσλ. λα εμαζθαιηζηεί κε ζεηηθέο δξάζεηο ε είζνδφο ηνπο ζηα θέληξα ιήςεο απνθάζεσλ ζε εζληθφ θαη ζε ηνπηθφ επίπεδν. λα ιεθζνχλ φια ηα θαηάιιεια κέηξα γηα ηελ εθπαίδεπζε θαη ηελ επαηζζεηνπνίεζε νιφθιεξεο ηεο θνηλσλίαο θαη δε ησλ δεκνζίσλ ιεηηνπξγψλ (δηθαζηψλ, αζηπλνκηθψλ, δαζθάισλ, γηαηξψλ θιπ) ψζηε λα κελ θαηαπαηνχλ ηα δηθαηψκαηα ησλ Σζηγγάλσλ. λα εμαζθαιηζηεί έιεγρνο ησλ ΜΜΔ πνπ δηαησλίδνπλ ηνλ θνηλσληθφ ξαηζηζκφ θαηά ησλ Ρνκά θαη ηελ πεξηζσξηνπνίεζε ηνπο. λα δεκηνπξγεζνχλ δίαπινη επηθνηλσλίαο κεηαμχ Σζηγγάλσλ θαη δηνίθεζεο. λα εμαζθαιηζηεί έλα ζχζηεκα λνκηθήο ππνζηήξημεο. λα πξνρσξήζεη ε Διιάδα ζε δηαθξαηηθέο ζπλεξγαζίεο γηα ηε βειηίσζε ηεο ζέζεο ησλ Ρνκά ζε παλεπξσπατθφ επίπεδν. λα ζπκθσλήζεη ε Διιάδα ζηε δεκηνπξγία κφληκνπ θφξνπκ γηα ηνπο Ρνκά ζηνλ ΟΖΔ κε ζηφρν ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ πξνβιήκαηνο.
136
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
9.
ΕΠΙΛΟΓΟ
Θα ήζεια ηειεηψλνληαο λα πξνζζέζσ κηα γεληθή αλαθνξά ζρεηηθά κε ηελ δσή ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ ζηνλ Γήκν Αγίαο Βαξβάξαο. Οη Σζηγγάλνη πξνζεγγίδνπλ ην 10-12% ηνπ ζπλνιηθνχ πιεζπζκνχ ηεο πφιεο. πκπεξηιακβάλνληαη κεηαμχ ησλ πξψησλ θαηνίθσλ ηνπ δήκνπ θαη δνπλ αξκνληθά κε ηνλ ππφινηπν πιεζπζκφ, ζε θαλνληθέο θαηνηθίεο, ζε φιε ηελ πφιε. Κάζε ρξφλν απμάλνληαη νη Σζηγγάλνη πνπ ζπκκεηέρνπλ ζηελ πξνζρνιηθή
αγσγή
ελψ
φιν
θαη
πεξηζζφηεξνη
νινθιεξψλνπλ
δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε θαη ζπλερίδνπλ ζηελ ηξηηνβάζκηα.
ηε
Οη λένη
Σζηγγάλνη ζπκκεηέρνπλ ζηηο δνκέο θαιιηηερληθήο θαη αζιεηηθήο εθπαίδεπζεο ηνπ
Γήκνπ
θαη
επηκφξθσζεο
ζηα
πξνγξάκκαηα
επαγγεικαηηθήο
θαηάξηηζεο
θαη
πνπ πινπνηνχληαη. Πνιινί αλαπηχζζνπλ επηρεηξεκαηηθή
δξαζηεξηφηεηα θαη αξθεηνί
παξέρνπλ ππεξεζίεο σο επηζηήκνλεο ή
ππάιιεινη
θαηαζηεκάησλ.
γξαθείσλ
θαη
Δίλαη
νξγαλσκέλνη
ζε
επαγγεικαηηθνχο θνηλσληθνχο θαη πνιηηηζηηθνχο ζπιιφγνπο νκνζπνλδίεο θαη ζπλνκνζπνλδία. Βέβαην είλαη θαη ην ελδηαθέξνλ ηνπο γηα ηελ αλάπηπμε ηεο πφιεο ζηελ νπνία ζπκβάιινπλ είηε σο απινί πνιίηεο είηε σο δεκνηηθνί ζχκβνπινη θαη κέιε δηνηθήζεσλ ησλ θνξέσλ ηεο πφιεο. Ο
Γήκνο
ζηεξίδεη
ηνπο
Σζηγγάλνπο
κε
πνιινχο
ηξφπνπο.
ηαζεξή επηδίσμή ηνπ είλαη ε θνηλσληθή ελζσκάησζε κε ζεβαζκφ ζηε δηαθνξεηηθφηεηα θαη ε βειηίσζε ηεο πνηφηεηαο δσήο ηνπ ζπλφινπ ησλ πνιηηψλ. Σν 1995 καδί κε άιινπο δήκνπο πξσηνζηάηεζε ζηε δεκηνπξγία ηνπ Γηθηχνπ ROM ελφο δηθηχνπ θνξέσλ ηεο Σνπηθήο Απηνδηνίθεζεο κε ζθνπφ ηελ θνηλσληθή έληαμε θαη πιήξε ζηήξημε ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ. Με ηε ζπκβνιή ηνπ Γηθηχνπ ην Γεθέκβξην ηνπ 2002 ε Πνιηηεία ςήθηζε ην Ολοκληπωμένο Ππόγπαμμα Δπάσηρ για την Κοινωνική Ένταξη των Ελλήνων Τσιγγάνων ην νπνίν πεξηιάκβαλε έξγα ζηνπο ηνκείο ζηέγαζεο, εθπαίδεπζεο, απαζρφιεζεο πγείαο, θνηλσληθήο πξφλνηαο θαη πνιηηηζκνχ κε
137
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
ζπλνιηθφ πξνυπνινγηζκφ 308.144.000€. Οη ππεξεζίεο ηνπ Γήκνπ είλαη αλνηρηέο ζηνπο Σζηγγάλνπο πνιίηεο ηεο Αγίαο Βαξβάξαο θαη δηαζέηνπλ πξνζσπηθφ
πνπ γλσξίδεη θαιά
ηα
αζηηθνδεκνηηθά θαη θνηλσληθά πξνβιήκαηά ηνπο. Με
πξσηνβνπιία
ηνπ
Γήκνπ
έρνπλ
πινπνηεζεί
πξνγξάκκαηα
αιθαβεηηζκνχ θαη αλάπηπμεο επαγγεικαηηθψλ δεμηνηήησλ ψζηε λα είλαη αληαγσληζηηθνί ζηελ αγνξά εξγαζίαο θαζψο επίζεο πξνγξάκκαηα γηα ηνπο λένπο επηρεηξεκαηίεο. Γηα
ηε
βειηίσζε
ησλ
ζηεγαζηηθψλ
ζπλζεθψλ
έρνπλ
γίλεη
ζεκαληηθέο παξεκβάζεηο πεξηβαιινληηθήο αλαβάζκηζεο ζηηο πεξηνρέο ηνπ Γήκνπ πνπ κέλνπλ πνιινί Σζηγγάλνη. Έγηλε νινθιεξσηηθή αλάπιαζε ηεο πιαηείαο Γεκνθξαηίαο ελψ δηακνξθψζεθε θαη ν πεδφδξνκνο ζηελ πάξνδν ηεο
σθξάηνπο
ζηνλ
νπνίν
δφζεθε
ηηκεηηθά
ην
φλνκα
«Μαλψιεο
Αγγειφπνπινο». Δπίζεο, έρεη αμηνπνηεζεί ην πξφγξακκα ζηεγαζηηθψλ δαλείσλ κε επλντθνχο φξνπο πνπ πινπνηεί ε Πνιηηεία. Σν 1996 ν Γήκνο πξφηεηλε ηε δεκηνπξγία ζηελ Αγία Βαξβάξα ελφο Δημοτικού Κέντπος για τον Πολιτισμό και τοςρ Τσιγγάνοςρ ην νπνίν ζα ιεηηνπξγεί κε ηε ζπκκεηνρή ησλ ίδησλ. θνπφο ηνπ είλαη λα ζπκβάιιεη ζηελ πλεπκαηηθή θαη θαιιηηερληθή αλάπηπμε, ζηελ πξνβνιή ηνπ πνιηηηζηηθνχ πινχηνπ ηνπ πιεζπζκνχ ηεο ρψξαο καο θαη ηελ θαηαπνιέκεζε ησλ πξνθαηαιήςεσλ θαη ζηεξενηχπσλ. Σν Κέληξν είρε εληαρζεί ζην επηρεηξεζηαθφ πξφγξακκα ηνπ Γήκνπ 2008-2010.
138
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
10. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΥΙΑ
ΓΔΠΟ , 1999 Μειέηε ρεδίνπ Πξνγξάκκαηνο γηα ηελ Αληηκεηψπηζε ησλ Ακέζσλ Οηθηζηηθψλ Πξνβιεκάησλ ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ‟ ,Αζήλα
Γήκνο Αγίαο Βαξβάξαο , Σκήκα θνηλσληθήο κέξηκλαο
Γήκνο Αγίαο Βαξβάξαο , Σερληθφ Σκήκα
Γίθηπν Ρνκά , 2001, „Πξνηάζεηο Πνιηηηθήο γηα ηελ θνηλσληθή Έληαμε ησλ Διιήλσλ Σζηγγάλσλ‟, Αζήλα
Γηπισκαηηθή Δξγαζία 2010 , Μειέηε ηνπ ηεγαζηηθνχ Θέκαηνο ηεο Μεηνλφηεηαο Ρνκά ζηελ Διιάδα – Δθαξκνγή ζην Γήκν Μεγαξέσλ
Δπξσδηάζηαζε - Οηθνθνηλσλία 2008, Δθπφλεζε Μειέηεο Καηαγξαθήο ηεο πθηζηάκελεο θαηάζηαζεο ησλ Ρνκά ζηελ Διιάδα, απνινγηζκφο Γξάζεσλ θαη εθπφλεζε ζρεδίνπ Γξάζεο γηα ηελ 4ε Πξνγξακκαηηθή Πεξίνδν, Αζήλα.
Ηαηξνί ηνπ Κφζκνπ , „ROMEUROPE‟, Γαιιία
Ηλζηηηνχην Σζηγγάληθσλ Μειεηψλ Διιεληθνχ Υψξνπ, 2001, „Οη Σζηγγάλνη ζην ρψξν , ζην ρξφλν θαη ζηνλ πνιηηηζκφ‟, Πεηξνχπνιε
Ησάλλεο Αθηχπεο, Γηπισκαηηθή εξγαζία 2010 , „Μειέηε ηνπ ηεγαζηηθνχ Θέκαηνο ηεο Μεηνλφηεηαο Ρνκά ζηελ Διιάδα – Δθαξκνγή ζην Γήκν Μεγαξέσλ
Οηθνθνηλσλία, „Οη δηαζηάζεηο ηνπ θνηλσληθνχ απνθιεηζκνχ ησλ ηζηγγάλσλ ζηελ Διιάδα, κηα νιηζηηθή ζεψξεζε ηεο θνηλσληθήο‟
Παλειιήληνο χιινγνο Διιήλσλ Αζίγγαλσλ ,Αζήλα
Τπνπξγείν Δζσηεξηθψλ , Γηεχζπλζε Αλαπηπμηαθψλ Πξνγξακκάησλ, δάλεηα „Διιήλσλ Σζηγγάλσλ‟
Access to Land and Legal Rights on Land and Housing Aspects of
139
ΜΔΛΔΣΖ ΣΖ ΣΔΓΑΣΗΚΖ ΚΑΣΑΣΑΖ ΣΧΝ ΡΟΜΑ ΠΑΡΑΛΛΖΛΟ ΤΥΔΣΗΜΟ ΜΔ ΣΟΝ ΓΖΜΟ ΑΓΗΑ ΒΑΡΒΑΡΑ
Greek Roma , Chryssy POTSIOU, Efi DIMOPOULOU , Greece
Greek Helsinki Monitor, 2006 , „Greece : Continuing Widespread Violation of Roma Housing Rights‟, Athens
Greek RAXEN National Focal Point , „Housing Conditions of Roma in Greece‟ ,2009, Greece
World Organization Against Torture , 2002 ,‟Greece, Evictions of Roma as part of the Preparation for the 2004 Olympic Games', Bruxelles
140