jaarverslag 2011 werkmmaat

Een jaar lang werken op mensenmaat Jaarverslag 2011- Werkmmaat vzw

werk op mensenmaat

2

Inhoudstafel Inleiding Inhoudstafel Deel 0 Het begin

Hoe Werkvormm vorm gaf aan Werkmmaat Deel 1

1.

2.

3.

4.

Structuur vzw Werkmmaat Competentiegerichte profielen Ons coachingsmodel Doorstroming naar het regulier arbeidscircuit

Deel 2

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Een competentiecoach in actie Hoe Werkmmaat jobs creĂŤert en coacht naar werk

Zeven LDE-projecten op mensenmaat Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden

Toerisme in ‘t Stad Enthousiast evenemententeam Toerisme in Lier Scoren met sportinfrastructuur Fietspunt Lier loopt op wieltjes Belgerinkel voor fietspunt Mortsel-Boechout-Hove Cultuurtoeleiders in de spotlights

Deel 3

Financieel verslag 2011 Hoe Werkmmaat de eindjes aan elkaar knoopt

Een jaar lang werken op mensenmaat Het is feest als ik dit schrijf.

Vzw Werkmmaat bestaat net één jaar.

Een jaar van hard werken met mooie mensen. Een jaar van waardig werk op mensenmaat. Dit verslag is de kers en de kaars op onze taart.

We beginnen bij het begin. In deel 0 vertellen we wat voorafging: hoe Werkvormm vorm gaf aan Werkmmaat.

Hoe we onze ambitieuze plannen kneden in een werkbare vorm. Hoe we bleven doen waar we goed in waren, maar dan nog beter.

In deel 1 doen we uit de doeken hoe ons team jobs op mensenmaat creëert, en hoe we onze doelgroepmedewerkers naar regulier werk coachen.

We gaan ook op zoek naar redenen waarom die beoogde doorstroming niet altijd de gewenste resultaten oplevert.

Deel 2 legt uit hoe we dat in de praktijk brengen in onze zeven LDE-projecten: van Lier tot Mortsel, Boechout en Hove. Van Antwerpen Kiel tot Antwerpen Linkeroever. Van bezem tot grasmaaier, van fietspomp tot microfoon.

Deel 3 sluit het jaarverslag af met een inkijk in onze financiën.

Blader er eens door, onderwerp het aan een kritische blik, spreek ons erover aan. Wat ons betreft, tot volgend jaar!

Namens het hele team,

Erwin Lauriks Coördinator

4

Deel 0

Het begin Hoe Werkvormm vorm gaf aan Werkmmaat

“Goed begonnen is het halve werk.� (Aristoteles, Grieks filosoof 384 v.C. - 322 v.C.)

6

Hoe Werkvormm vorm gaf Inhoudstafel aan Werkmmaat Bij de eerste Vlaamse oproep in 2007 werden twee bestaande werkervaringsprojecten van Werkvormm gekaderd binnen Lokale Diensten Economie. De buurt- en nabijheidsdienst rond het onEr zijn wel meer organisaties als vzw derhoud en beheer van het Steenplein Werkvormm. Werkvormm richt zich op en het Ruihuis werd omgezet in het LDEvorming en opleidingstrajecten voor project ‘Toerisme Antwerpen’. Het werklangdurig werkzoekenden met een ervaringsproject rond het onderhoud grote afstand tot de arbeidsmarkt. Maar van de toeristische sites in Lier kreeg een Werkvormm kenmerkt zich door haar meer structurele basis als LDE-project duidelijke keuze om in te spelen op het ‘Toerisme Lier’. maritieme.

Nieuwe projecten De bekommernis voor het behoud van In de vier jaren daarna bleef Werkvormm het schip François Musin, België’s oud- deze LDE-projecten actief verder uitbouste IJslandvaarder, en de renovatie van wen. Zowel het aantal projecten als het de oude havenkranen in Antwerpen aantal doelgroepmedewerkers dat erin werden gekoppeld aan werkervarings- aan de slag kon, nam verder toe. programma’s rond metaalbewerking. De nood aan een optimaal beheer van de In deze periode kwamen ook nieuwe openbare infrastructuur in de haven van projecten tot stand: zoals de LDE-proAntwerpen was dan weer de aanleiding jecten ‘Evenemententeam’ en ‘Sport’, de voor het ontstaan van de Haventorna- fietspunten in Lier en in de regio Mortdo’s, het meest laagdrempelige werker- sel-Boechout-Hove, en het LDE-project van de Cultuurtoeleiders. Sommige LDEvaringsproject van ‘t stad. projecten groeiden in de loop van de Dankzij de samenwerking tussen de voorbije jaren sterk uit qua aantal doelverschillende containerbedrijven en de groepmedewerkers. We vermelden hierVDAB is het opleidingsproject container- bij vooral het project ‘Evenemententeam’ hersteller gegroeid. En zoals het hoort bij dat in 2007 van start ging met 2 doelelk hoogstaand maritiem project wordt groepmedewerkers en waarbij nu 17 er ook voorzien in een culinaire troef via doelgroepmedewerkers aan de slag zijn. de opleiding keukenmedewerker. Het Eilandje in Antwerpen is dan ook de ideale Een nieuwe vzw met 2 m-en Begin 2011 telde de vzw Werkvormm 7 biotoop voor de vzw Werkvormm.

LDE-projecten met een tewerkstelling voor 43 doelgroepmedewerkers en een Inspelen op lokale noden Vzw Werkvormm heeft er in die voorbije omkadering van 11 mensen. Gezien deze jaren steeds voor gekozen om laagdrem- sterke uitbouw groeide binnen de Raad pelige opleidings- en werkervaringstra- van Bestuur van de vzw Werkvormm het jecten op te zetten die inspelen op een idee om de verschillende LDE-projecten actuele nood. Vanuit deze visie was de te kaderen binnen een nieuwe vzw. Op vzw van in het begin een actieve partner deze manier zou de inhoudelijke werbinnen de Vlaamse regelgeving rond de king van de vzw meer helder afgelijnd kunnen worden tot opleiding en werkerLokale Diensten Economie (LDE).

Wat zouden we zijn zonder Werkvormm? Weinig. Of niets.

Dit jaar viert deze door en door Antwerpse vzw haar tiende verjaardag. Vorig jaar zette ze met Werkmmaat haar eerste dochter op de wereld. Een ode aan de ouders.

7

Een jaar lang werken op mensenmaat varingstrajecten. Dit voorstel werd gunstig onthaald door de bevoegde Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie.

Door deze opsplitsing kwam er een helder en transparant kader tot stand met een aparte structuur rond LDE-projecten.

de Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie een heel traject opgestart om alle erkenningen en financiële tussenkomsten los te koppelen van de vzw Werkvormm en te verbinden aan de vzw Werkmmaat.

De Raad van Bestuur van de vzw Werk- Start van formaat vormm koos er uitdrukkelijk voor om Op 1 juli 2011 ging de nieuwe vzw Werknauw te blijven samenwerken met de mmaat uiteindelijk effectief van start. We nieuwe op te richten vzw. Dit blijkt in omschreven onszelf als volgt: de eerste plaats uit de Werkmmaat levert naamgeving. De vzw “7 LDE-projecten, 43 doelgroep- maatwerk voor menWerkmmaat wordt medewerkers en 11 personeelsle- sen met een grotere ook geschreven met afstand tot de arbeidsden, dat vroeg om uitbreiding.” twee maal de letter m. markt.

Werkmmaat Een keuze waarbij we coacht hen naar een duidelijk ons engagement voor de mens geschikte werkplek en creëert nieuwe voorop willen blijven stellen. Verder is er nuttige jobs op maat. een dichte verwevenheid in de samenstelling van de leden van de algemene De vlotte opstart was niet mogelijk gevergadering en de Raad van Bestuur van weest zonder de steun van tal van menbeide vzw’s. sen binnen verschillende organisaties: de bestuursleden van vzw Werkmmaat, Geruststellend de Vlaamse administratie voor Werk en In het voorjaar van 2011 werden alle Sociale Economie, de betrokken lokale nodige voorbereidingen getroffen om besturen, RSZ, RVA, vakbonden, en de Werkmmaat te kunnen lanceren. Alle be- Hulpkas voor Werkloosheidsuitkeringen. trokken doelgroepmedewerkers werden geïnformeerd en gerustgesteld dat deze In dit eerste jaarverslag willen we inoverstap geen enkel gevolg zou heb- gaan op de twee belangrijkste pijlers ben voor hun statuut. De lokale bestu- van de vzw Werkmmaat, namelijk de ren werden als opdrachtgevers geïnfor- creatie van nieuwe en competentiegemeerd en verteld dat deze verschuiving richte jobs binnen sociale economie en geen enkele wijziging zou meebrengen het uitbouwen van LDE-projecten die in de projectuitvoering. Verder werd in gericht inspelen op specifieke lokalen nauwe samenwerking met RSZ, RVA en noden.

Onze structurele partners

8

Deel 1

Een competentiecoach in actie Hoe Werkmmaat jobs creëert en coacht naar werk

“Het is fantastisch om vast te stellen dat onze medewerkers op een jaar tijd echt opengebloeid zijn op tal van terreinen.” (Leen Mathyssen, coach)

10

Hoe Werkmmaat jobs creëert Inhoudstafel en coacht naar werk

Werkmmaat zet mensen aan het werk, om hen daarna ‘echt’ te laten werken in het reguliere arbeidscircuit. In deze algemene inleiding bespreken we de structuur van onze vzw, de competentiegerichte profielen waar we mee werken en ons coachingsmodel. Ook de beoogde doorstroming naar het regulier arbeidscircuit bekijken we kritisch. In deel II kijken we hoe dit in de praktijk van de 7 LDE-projecten uitdraait.

1. Structuur vzw Werkmmaat 43 doelgroepmedewerkers De werking van vzw Werkmmaat kadert binnen de Vlaamse regelgeving rond de Lokale Diensten Economie. We hebben een erkenning voor 7 verschillende LDEprojecten met in totaal 43 doelgroepmedewerkers met een SINE-statuut.

LDE-project Doelgroepmedewerkers Evenemententeam 17 Sport 5 Toerisme Antwerpen 4 Toerisme Lier 2 Cultuurtoeleiders 5 Fietspunt Lier 5 Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove 5 16 artikel 60-medewerkers Bij enkele projecten wordt het voorziene kader van SINE-medewerkers aangevuld met doelgroepmedewerkers met een artikel 60-statuut. We sloten hiervoor samenwerkingscontracten af met de OCMW’s van Antwerpen, Boechout, Hove, Mortsel en Lier: LDE-project Toerisme Antwerpen Toerisme Lier Fietspunt Lier Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove

Artikel 60-medewerkers 2 7 1 6

11 Daarnaast zijn er nog twee medewerkers van het Havenbedrijf “Gezien het takenpakket binen de Antwerpen gedetacheerd naar onze vzw, op vraag LDE-projecten werken we vooral van hun personeelsdienst. met mannelijke doelgroepmede- Eén van hen wordt ingewerkers.” schakeld in het LDE-project Toerisme Antwerpen.

De tweede medewerker staat in voor de uitvoering van algemene ondersteunde taken.

Man/vrouw Gezien het takenpakket binnen onze LDE-projecten werken we vooral met mannelijke doelgroepmedewerkers. Enkel binnen het project ‘Cultuurtoeleiders’ zijn de vrouwelijke doelgroepmedewerkers in de meerderheid.

LDE-project Evenemententeam Sport Toerisme Antwerpen

Toerisme Lier

Cultuurtoeleiders Fietspunt Lier Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove

Mannen Vrouwen 17 SINE 5 SINE 3 SINE 1 SINE 2 Artikel 60 2 SINE 7 Artikel 60 2 SINE 3 SINE 4 SINE 1 SINE 4 SINE 1 SINE 5 Artikel 60 1 Artikel 60

Voor twee van onze doelgroepmedewerkers, met een arbeidshandicap, krijgen we extra financiële steun van de Vlaamse overheid.

12

Hoe Werkmmaat jobs creëert Inhoudstafel en coacht naar werk Ons team Voor elk van de LDE-projecten stelt Werkmmaat een verantwoordelijke aan. Deze persoon staat in voor de begeleiding van zijn/haar doelgroepmedewerkers en de realisatie van de opdrachtverklaring van het LDE-project.

LDE-project Evenemententeam

Sport Toerisme Antwerpen Toerisme Lier Cultuurtoeleiders

Verantwoordelijke Werkmmaat Luc Roothoofd Benjamin Dujardin Peter Luyckx Ali Bokharian Jos Vermeulen Nadia Benabdessamad Om medische reden tijdelijk vervangen door: • Eef Vermaelen • Shari Legbedje

Fietspunt Lier Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove

Tim van der Linden Luc Troonbeeckx

Naast deze LDE-verantwoordelijken is er binnen vzw Werkmmaat een coördinatieteam samengesteld met specifieke bevoegdheden.

Functie Leden coördinatieteam Coach - Vertrouwenspersoon Leen Mathyssen Preventieadviseur Technisch verantwoordelijke Peter Van Schoubroeckx Planning werkverdeling sport en evenementen Luc Roothoofd Coördinator Erwin Lauriks

Voor wat betreft de personeelsadministratie en de boekhouding doen we beroep op de gewaardeerde hulp van Paul Spysschaert van de vzw Werkvormm.

13 2. Competentiegerichte profielen Binnen vzw Werkmmaat hechten we veel Algemene competenties voorop belang aan het uitHet versterken van de werken en opvolgen “We stellen verantwoordelijken aan algemene competenvan competentiegeties van onze doelmet een zeer ruime ervaring in hun richte profielen. Zo groepmedewerkers willen we dat onze vakgebied die haar bovendien op staat voorop omdat het doelgroepmedewer- gerichte manier kunnen overbren- juist deze kenmerken kers hun competenzijn die het al dan niet gen bij hun team.” ties versterken op de slagen van hun doorwerkvloer, door het stroming naar het reuitoefen van hun dagelijkse taken. Vanuit gulier arbeidscircuit bepalen. We denken deze visie hebben we voor elk van onze hierbij onder meer aan: LDE-projecten een groeiprofiel uitgewerkt • Tijdig verwittigen bij afwezigheden met een gedetailleerd overzicht van alge- • Correct omgaan met collega’s en leimene en technische competenties. dinggevenden • Voldoende kennis van het Nederlands • Taakgericht en efficiënt werken • Klantvriendelijkheid • Aandacht voor veiligheid • Zorg dragen voor werkmateriaal en kledij Technisch groeiprofiel Naast deze algemene competenties hebben we voor elk LDE-project een specifiek technisch groeiprofiel uitgetekend. Op deze manier willen we onze doelgroepmedewerkers op een gerichte manier voorbereiden op een job in het regulier arbeidscircuit.

LDE-project Beroepsprofiel Evenemententeam Algemeen klusjesman Sport Algemeen klusjesman Toerisme Antwerpen Groenonderhoud Toerisme Lier Groenonderhoud Cultuurtoeleiders Algemeen administratief/inhoudelijk

medewerker culturele centra Fietspunt Lier Fietshersteller Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove Fietshersteller

14

Hoe Werkmmaat jobs creëert Inhoudstafel en coacht naar werk Sterke profielen Binnen het kader van onze 7 LDE-projecten maken we wel een onderscheid in het profiel van onze doelgroepmedewerkers.

Zo bieden we in de LDE-projecten ‘Toerisme Lier’ en ‘Toerisme Antwerpen’ zeer laagdrempelige functieprofielen aan waardoor we doelgroepmedewerkers in dienst kunnen nemen met een redelijk zwak profiel. Bij andere LDE-projecten zoals ‘Sport’, het ‘Evenemententeam’ en de ‘Cultuurtoeleiders’ mikken we op een veel sterker profiel.

LDE-project Functieprofiel Sport • Het kunnen uitvoeren van zeer diverse klusjeswerken Evenemententeam • Het kunnen uitvoeren van zeer diverse klusjeswerken

• Bereidheid om te werken met wisselende uren en op weekend- en feestdagen Cultuurtoeleiders • Een zeer brede waaier van administratieve en

organisatorische competenties gekaderd binnen de werking van een Cultuurcentrum.

Technische uitrusting Om deze technische competenties te kunnen realiseren is het noodzakelijk dat onze doelgroepmedewerkers voor elk van onze LDE-projecten kunnen ingeschakeld worden in kwalitatieve en uitdagende opdrachten. Verder zorgen we ervoor dat elk LDE-project kan beschikken over voldoende en degelijk technische uitrusting. Eind 2011 kregen we een positief antwoord van het Federaal Impulsfonds op onze vraag om voor 25.000 euro extra materiaal te kunnen voorzien voor onze zachte renovatieopdrachten binnen het onderwijs.

Veiligheid Eind 2011 keurde de Raad van Bestuur van vzw Werkmmaat een meerjarenplan goed rond veiligheidspreventie. Enkele specifieke aandachtspunten werden in 2011 reeds gerealiseerd waaronder het

15 ter beschikking stellen van aangepaste werkkledij voor onze medewerkers. In de loop van volgend jaar wordt dit meerjarenplan verder geconcretiseerd met o.a. een VCA-opleiding leidinggevenden, een VCA-opleiding voor onze doelgroepmedewerkers, veiligheidsfiche per LDE-project, de aankoop van een mobiele werfwagen, ‌ Participatie In onze dagelijkse werking besteden we veel aandacht aan het betrekken van onze doelgroepmedewerkers. We denken hierbij onder meer aan het opstellen van de werkroosters, de jaarlijkse organisatie van een teammoment, het inspelen op concrete vragen en noden bij de uitoefening van hun opdracht, enzovoort.

Eind 2011 zijn we vanuit de vzw Werkmmaat gestart met de voorbereidingen van de geplande sociale verkiezingen in mei 2012. Op deze manier zullen we volgend jaar kunnen starten met een ComitĂŠ voor Veiligheid en Preventie.

Goed functionerende verantwoordelijken Tot slot willen we vermelden dat de werking van de verschillende projecten staat of valt met de gedrevenheid en competenties van de LDE-verantwoordelijken.

We zijn er steeds in geslaagd om verantwoordelijken aan te stellen die een zeer ruime ervaring hebben opgedaan in hun vakgebied en die dat ook op een zeer gerichte manier kunnen overbrengen op hun doelgroepmedewerkers. Eind 2011 werd er een functioneringsgesprek georganiseerd met elke medewerker van Werkmmaat en de coĂśrdinator. Op deze manier wordt er ingespeeld op individuele vragen en noden. Verder komen alle medewerkers van Werkmmaat elke maand samen in een algemene teamvergadering om de wisselwerking en samenwerking tussen de zeven verschillende LDE-projecten te bevorderen.

16

Hoe Werkmmaat jobs creëert Inhoudstafel en coacht naar werk

3. Ons coachingsmodel Het versterken van de algemene en dividuele werkpunten bepaald voor de technische competenties van onze doel- doelgroepmedewerker in functie van groepmedewerkers kan slechts gereali- groei op de werkvloer en doorstroming seerd worden mits een naar regulier werk. Er duidelijk en individu- “Eind 2011 maakten we de belangrijke wordt hierbij aangeele coaching. Elk van geven wie welke oponze 43 doelgroep- keuze om onze doelgroepmedewer- drachten zal opnemen medewerkers zijn kers elke maand opnieuw als groen, en tegen welke timing. langdurig werkloos en Tussen de POP-georanje of rood te categoriseren.” laaggeschoold. Aan de sprekken door worden oorsprong van hun werkloosheid liggen de geformuleerde afspraken opgevolgd vaak diverse redenen. Om de doelstel- en zo nodig bijgestuurd. ling rond doorstroom naar het regulier arbeidscircuit te kunnen realiseren is dan In samenwerking met het loopbaancenook een zeer strikte begeleiding vereist. trum/startcentrum ZIN en onze collega’s van ATEL en Buurtcentrum Posthof dienElke maand wordt er per LDE-project een den we een projectdossier in bij ESF, in begeleidingscel georganiseerd met de functie van de versterking van ons POPLDE-verantwoordelijke van Werkmmaat, model. In dit kader werden er extra vorde coach en de coördinator. Op deze ver- mingstrajecten opgezet binnen de LDEgadering wordt elke doelgroepmede- projecten Cultuurtoeleiders en de beide werker overlopen en wordt er nagegaan fietspunten. In de loop van 2012 wordt welke stappen er kunnen gezet worden dit ESF-project voortgezet. om de algemene werking van het LDEproject te verbeteren en de kansen van Vorming de doelgroepmedewerker te verhogen. In het kader van het coachingsmodel wordt er ook aandacht besteed aan het POP-gesprekken voorzien van een extra vormingsaanbod.

In ons coachingsmodel vervult de LDE- Dit aanbod is het sterkst voorzien binnen verantwoordelijke een zeer belangrijke het LDE-project ‘Cultuurtoeleiders’. Daar eerstelijnsopdracht. Het is zijn taak om hameren we immers op het behalen van de technische en persoonsgerichte het diploma secundair onderwijs via de competenties van de toegewezen doel- Vlaamse Examencommissie. In de andere groepmedewerkers te versterken. Hij LDE-projecten wordt er sterk aangedronwordt hierbij bijgestaan door de coach gen op het volgen van NT2 en het behavan Werkmmaat die op regelmatige tijd- len van een VCA-attest. In 2011 behaalde stippen een ‘Persoonlijk ontwikkelings- verder iemand van onze doelgroepmedeplan’ (POP) uitwerkt en opvolgt voor elk werkers het attest van heftrucchauffeur. van de doelgroepmedewerkers. In deze POP-gesprekken worden telkens de in-

17 Verkeerslicht Eind 2011 maakten we binnen vzw Werkmmaat een belangrijke keuze om onze POP-methodiek te verfijnen. Zo verdeelden we onze doelgroepmedewerkers in drie verschillende categorieĂŤn, zoals bij een verkeerslicht. Deze indeling wordt maandelijks in het kader van de bespreking in de begeleidingscel geactualiseerd en indien nodig bijgesteld.

Rood

Oranje

Groen

We stellen vast dat een aantal van onze doelgroepmedewerkers hun competenties niet blijven versterken. Integendeel, het feit dat ze langdurig tewerkgesteld blijven binnen Lokale Diensten Economie doet hun algemene en technische competenties verzwakken. Binnen de begeleidingscel zal daarom telkens bij het aflopen van de SINE-termijn bekeken worden of het al dan niet zinvol is om de SINE-erkenning te verlengen.

Verschillende van onze doelgroepmedewerkers zijn nog niet rijp om de stap te zetten naar het regulier arbeidscircuit. Of zelfs nog meer: Lokale Diensten Economie is voor hen de enigste optie om aan de slag te blijven. In het kader van onze POP-begeleiding zullen we er vooral zorg voor dragen dat deze doelgroepmedewerkers toch gemotiveerd blijven en hun competenties in de mate van hun mogelijkheden blijven versterken.

De doelgroepmedewerkers die volgens ons sterk genoeg zijn om door te stromen worden geselecteerd in deze categorie. Via onze POP-methodiek worden ze gemotiveerd om de vzw Werkmmaat te verlaten. Er wordt veel aandacht besteed aan extra opleidingen, actualisatie van hun CV, detecteren van geschikte vacatures en sollicitatietraining. De doelstelling voor deze categorie is hen zo snel mogelijk te laten doorstromen naar werk.

18

Hoe Werkmmaat jobs creëert Inhoudstafel en coacht naar werk Ontslagen In de loop van 2011 hebben we om zeer diverse redenen het arbeidscontract van enkele doelgroepmedewerkers moeten verbreken: gebrek aan motivatie om competenties te versterken, veelvuldige ongewettigde afwezigheden, vertrouwensbreuk omwille van zwaarwichtige redenen, …

Vooral in het recent opgestarte LDEproject Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove hebben we verschillende ontslagen moeten doorvoeren.

LDE-project Aantal ontslagen Evenemententeam 5 Sport 0 Toerisme Antwerpen 0 Toerisme Lier 0 Cultuurtoeleiders 0 Fietspunt Lier 0 Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove 3 Voor één van onze SINE-medewerkers van Toerisme Lier hebben we een procedure ingeleid tot erkenning van een volledige arbeidsinvaliditeit omwille van medische redenen. Binnen het LDEproject ‘Toerisme Antwerpen’ is één van onze doelgroepmedewerkers op pensioen gegaan.

19 4. Doorstroming naar het regulier arbeidscircuit De doorstroming naar het regulier ar- Oplossingen beidscircuit is voor Werkmmaat prioritair, Om hogere doorstromingscijfers te hamaar wordt onvoldoende gerealiseerd. len, hebben we eind 2011 dossiers ingediend bij het ESF voor In de loop van 2011 “Onze doelgroepmedewerkers zijn twee regio’s: Antwerstroomde slechts een doelgroepmede- bang om weer in het reguliere ar- pen en Mechelen-Lier.

Het opzet is om een werker uit het Evebeidscircuit te stappen.” selectie te maken van nemententeam door doelgroepmedewerkers die sterk genaar een reguliere job als dakwerker. noeg zijn om de stap te zetten naar het regulier arbeidscircuit. Deze geselecDiverse oorzaken • Op het niveau van de doelgroepmede- teerde groep zou intens begeleid worden door gespecialiseerde jobcaoches werkers: Hun competenties zijn niet sterk ge- van het loopbaancentrum/startcentrum noeg om een kans te maken in het re- ZIN en Randstad Diversity. We werkten guliere arbeidscircuit. Verder zijn onze hiervoor samen met onze collega’s van doelgroepmedewerkers dikwijls bang Werkhaven, ATEL, CAS, MANUS en Leom de stap te zetten buiten hun ver- vanto. Begin 2012 hopen we een positief trouwde werkomgeving. Vaak willen antwoord te mogen ontvangen van ESF. ze niet ingaan op concrete jobaanbiedingen. Bij openstaande vacatures Een driepikkel tot slot kiest men vaak voor andere kandida- Een duurzame uitbouw van onze LDEten omwille van het zwakkere/beperk- projecten is pas mogelijk als er drie belangrijke pijlers aanwezig zijn. We gete profiel van onze medewerkers. bruiken hier graag het beeld van een • Op het niveau van vzw Werkmmaat: Ondanks onze diverse kanalen hebben driepikkel met drie evenwaardige poten: we onvoldoende zicht op open vacatures in het bedrijfsleven. Dankzij onze • Taakopdrachten die de competenties van onze doelgroepmedewerkers versamenwerking met het loopbaancensterken en uitdagen. trum/startcentrum ZIN hebben we wel doelgroepmedewerkers kunnen laten • Elk LDE-project biedt een kwalitatief antwoord op de geformuleerde lokale solliciteren voor openstaande funcnood (de opdrachtverklaring van elk ties.

LDE-project wordt gerealiseerd).

• Op het niveau van de werkgevers: We stellen vast dat er bij mogelijke • Elk LDE-project heeft een sluitende projectbegroting nieuwe werkgevers nog een grote angst blijft bestaan om onze doelgroepmedewerkers in dienst te nemen. Probleem binnen de huidige LDE-regelgeving is dat onze doelgroepmedewerkers geen stage kunnen lopen in een bedrijf. Dat zou de drempel tussen sociale economie en de reguliere economie gevoelig kunnen verlagen.

20

Deel 2

Zeven LDE-projecten op mensenmaat Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden

“Inspiratie is: elke dag werken.� (Charles Baudelaire, Frans dichter 1821-1867)

22

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Hoofdstuk 1 Toerisme in ‘t Stad Op de Antwerpse kaaien kuieren tienduizenden toeristen per jaar. Ze meren aan aan de Cruiseterminal, bezoeken het Steen of vergapen zich aan de tunnels onder het Ruihuis. De arbeiders van Werkmmaat houden de plaatsen 7 dagen op 7 vrij van afval en onkruid. ‘Goe bezig!’

23 Aan de oevers van de Schelde...

Aan de oevers van De Schelde, ter hoogte van het oude fort ‘t Steen is het goed vertoeven voor Antwerpenaars en toeristen. Afkoelen kan ondergronds, in de ruien. Werkmmaat ‘soigneert’ de toeristische infrastructuur met hart en ziel.

Identikit Hoofdtaken:

onderhouden Antwerpse Steenplein, beheer Ruihuis Werk voor: 4 VTE met SINE-statuut, 2 met artikel 60-statuut, 1 projectverantwoordelijke Samenwerkingen: vzw VisitAntwerpen.be, Antwerpse stadsbestuur Financiering: Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie, Toerisme Vlaanderen, vzw VisitAntwerpen.be, Antwerpse stadsbestuur Leeftijd: 8 jaar (sinds 2004) Verantwoordelijke: Ali Bokharian Trots op: tevreden toeristen en stadsdiensten Kon beter: afspraken met stad rond daklozen aan Cruiseterminal Uitdagingen voor 2012: financiële draagkracht garanderen

Dit project heeft er al heel wat jaren opzitten. Vzw Werkvormm begon in 2004 met de Buurt- en Nabijheidsdienst Toerisme in Antwerpen. Het onderhoud van de Scheldekaaien tussen de Cruiseterminal en het Droogdokkeneiland en het beheer van het Ruihuis vroeg om extra handen uit de sociale economie.

In 2007 werd dit tewerkstellingsproject opgenomen binnen de Vlaamse regelgeving Lokale Diensten Economie. Op stedelijk niveau werd dit project aangestuurd door de stedelijke dienst toerisme en vzw VisitAntwerpen.be. Het werk vroeg om 4 voltijds tewerkgestelden en één verantwoordelijke.

24

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Op 1 juli 2011 werden al de verschillende LDE-projecten opgenomen door de nieuwe vzw Werkmmaat. In de praktijk bracht dit geen enkele wijziging mee in de uitvoering van de opdrachten. De gemeenteraad van Antwerpen keurde op 19 december 2011 een samenwerkingsakkoord goed tussen het stadsbestuur en de vzw Werkmmaat voor het project Toerisme Antwerpen.

Eind 2011 kreeg Werkmmaat, naar aanleiding van de jaarlijkse tevredenheidsmeting, een zeer gunstige beoordeling van de stedelijke dienst toerisme voor deze werking. Hieronder leggen we uit waaraan we dat te danken hebben.

Centjes Naast de Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie draagt ook Toerisme Vlaanderen bij aan de financiering van dit tewerkstellingsproject. Na een gunstig inspectieverslag kende de bevoegde Vlaamse minister opnieuw voor 2011 een subsidie goed van 21.000 euro. Naar 2012 toe werd wel aangekondigd dat de minster zijn beleid wil bijsturen richting sociaal toerisme waardoor deze belangrijke jaarlijkse tussenkomst dreigt weg te vallen.

Cruiseterminal “Op het Steenplein staan we elke dag – dus ook in het weekend – in voor het proper houden van het plein en de omgeving van de Cruiseterminal. Op aangeven van de dienst Toerisme zorgen we er steeds voor dat de omgeving van de Cruiseterminal netjes is bij de aankomst van cruiseschepen. Onkruid en sluikafval verwijderen we. Tijdens de vele evenementen vraagt dat om een extra inspanning. ‘t Stad mag blinken.” (Lisette, 60 jaar)

25 Onze garage “Onze medewerkers hebben hun locatie in een “garage” onder de toegang naar het Steen, dus echt op het Steenplein.

Op deze manier zijn we permanent aanwezig op onze werkplek.” (Verantwoordelijke Ali Bokharian) Daklozen “Onze werkzaamheden verlopen in een zeer positieve samenwerking met de verschillende betrokken stedelijke diensten.

Wel stellen wij ons vragen rond de regeling die getroffen werd rond de daklozen op het Steenplein. Het feit dat deze mensen nu mogen verblijven naast de Cruiseterminal (als er geen cruiseschepen zijn) en ze daarnaast als officiële stadsvrijwilliger ingeschakeld worden voor het poetsen van de omgeving, creëert heel wat onduidelijkheden en spanningen.” (Verantwoordelijke Ali Bokharian) Ruihuis “De permanentie van het Ruihuis vraagt een strikte planning voor onze ploeg. Het Ruihuis is gedurende heel het jaar open, ook in de weekends. Het is onze verantwoordelijkheid om de talrijke bezoekers op een correcte en vriendelijke manier op te vangen: overhandigen van laarzen en kledij, begeleiden naar de ruien, besturen van de boot, …

De ruien en het Ruihuis vragen heel wat onderhoud. In nauw overleg met de stedelijke toeristische dienst maken we schoon, doen we herstellingen aan de boot, reinigen we het water, enzovoort.”

(Verantwoordelijke Ali Bokharian)

26

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel

werken we nu met contracten van 1 jaar via het artikel 60-statuut, in samenwerking met OCMW Antwerpen.

Met het OCMW Antwerpen sloten we een kaderovereenkomst af voor 6 doelgroepmedewerkers via dit statuut. Deze medewerkers worden zowel ingeschakeld op het Steenplein als in het Ruihuis.

De doelstelling is om deze medewerkers gedurende dat jaar de nodige algemene en technische competenties te laten verwerven. Ook hier bieden we het OCMW een laagdrempelig project aan qua taal In de loop van 2011 zijn we gestart met en technische kennis. Klantvriendelijkeen nieuw coachingsmodel. Voor elk van heid, stiptheid en correct werken stellen onze doelgroepmedewerkers werd een we wel centraal.

Persoonlijk Ontwikkelingsplan opgesteld om hun algemene en technische competenties te versterken. Gezien het redelijk Merci zwakke profiel van deze doelgroepme- Een welgemeende dankuwel aan het dewerkers streven we niet direct naar stadsbestuur van Antwerpen, de vzw een uitstroom naar het regulier arbeids- VisitAntwerpen.be en de Vlaamse overcircuit. We hebben wel de ambitie om heid voor de belangrijke financiële steun per doelgroepmedewerker specifieke en de respectvolle samenwerking. Hun werkpunten aan te pakken. Zo is bijvoor- inbreng laat ons toe optimale kwaliteit beeld één van onze doelgroepmedewer- te leveren. kers in de loop van 2011 gestart met het Ook in 2012 willen we toeristen en Antvolgen van opleiding NT2. werpenaars met open armen ontvangen. We wachten wel met de nodige beTijdelijke contracten Naast de 4 vaste doelgroepmedewerkers zorgdheid de beslissing af van Toerisme werken we ook met mensen met tijde- Vlaanderen rond de verdere financiering lijke contracten van 1 jaar. Onder vzw van dit project. Het stopzetten van het Werkvormm waren dit WEP+-contracten jaarlijkse budget van 21.000 euro heeft die toegekend werden in samenwerking zeer zware gevolgen voor de toekomst met de VDAB. Binnen vzw Werkmmaat van dit project.

Laagdrempelig profiel Het LDE-project ‘Toerisme Antwerpen’ biedt aan 4 doelgroepmedewerkers een vaste job. Binnen vzw Werkmmaat hebben we ervoor gekozen om hier te werken met laagdrempelige profielen.

Concreet houdt dit in dat onze doelgroepmedewerkers redelijk zwak zijn in hun kennis van het Nederlands. Dit betekent echter niet dat we geen hoge eisen stellen rond hun kwaliteit van werk, veiligheid en klantvriendelijkheid.

27 Hoofdstuk 2 Enthousiast evenemententeam Een cultureel hoogfeest als De Zomer van Antwerpen trekt elk jaar tienduizenden bezoekers aan, op verschillende locaties in de stad. De mannen en vrouwen van Werkmmaat zijn trots om hieraan mee te werken.

Identikit Hoofdtaken:

ondersteunen stedelijke evenementen, kleine herstellingen in de Antwerpse stadsgebouwen, renovatiewerken schoolgebouwen Werk voor: 17 VTE doelgroepmedewerkers en 2 projectverantwoordelijken Financiering: Werkhaven vzw, Centraal Katholiek Schoolcomité Antwerpen (CKSA), de Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie, Antwerpse stadsbestuur Leeftijd: 5 jaar (sinds 2007) Verantwoordelijken: Luc Roothoofd en Benjamin Dujardin Trots op: goede samenwerkingen, positieve evaluaties, verhoogde competenties Kon beter: 5 ontslagen doelgroepmedewerkers in 2011: betere begeleiding nodig Uitdagingen voor 2012: Versterkte begeleiding bij sollicitaties; betere doorstroming naar arbeidsmarkt; meer competenties omzetten in officiële diploma’s of attesten

28

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel

Een bruisende stad als Antwerpen komt handen tekort om naast het onderhouden van de bestaande infrastructuur, ook nog verschillende grote evenementen op te zetten (en af te breken). Werkmmaat steekt meer dan een handje toe.

0. Wat voorafging Het evenemententeam zou kleine en dringende herstellingen uitvoeren in de gebouwen van de stad Antwerpen. Daarnaast zou het stedelijke evenementen ondersteunen. Dat waren de twee hoofddoelstellingen van dit project, dat bij de eerste Vlaamse oproep in 2007, in het leven werd geroepen.

De voorbije 4 jaren heeft Werkmmaat het Evenemententeam steeds uitgebreid naar aanleiding van de verschillende oproepen rond Lokale Diensten Economie.

Zo werden er ook in opdracht van de Antwerpse districten taken uitgevoerd. Voor schoolgebouwen in Antwerpen werden kleine renovatieprojecten opgezet. Wat in 2007 begon met 2 doelgroepmedewerkers, telt er nu 17!

De toewijzing van de opdrachten verloopt via de stedelijke vzw Werkhaven.

Elk jaar, bij de openbare gunningsprocedure dient Werkmmaat een dossier in. Voor de opdrachten in het onderwijs loopt een onderling samenwerkingsakkoord met het Centraal Katholiek SchoolcomitĂŠ Antwerpen (CKSA).

Werkmmaat is trots op dit traject: de doelgroepmedewerkers leveren kwalitatief werk naar de betrokken stedelijke diensten en door de brede waaier aan activiteiten kunnen ze hun algemene en technische competenties gevoelig versterken.

1. De uitgevoerde opdrachten in 2011 800 uren patrimoniumonderhoud.

Vzw Werkhaven gunde Werkmmaat 800 uren per maand, om diensten te leveren voor de dienst Patrimoniumonderhoud van de stad Antwerpen. Een samenwerking waar de organisatie tevreden op terugblikt. Een klein minpunt was het feit dat de startdatum van de gunning pas in de laatste week van januari 2011 toegekend werd. De eerste drie weken van januari waren dus niet vergoed. Na overleg met de vzw Werkhaven en de stedelijke dienst voor Werkgelegenheid en Economie werden er echter duidelijke afspraken hieromtrent geformuleerd.

Met positief resultaat: de gunning voor onze opdrachten in 2012 werd vanaf begin januari toegekend.

Duidelijke briefing.

Luc Roothoofd en Benjamin Dujardin staan als verantwoordelijken voor dit LDE-project dagelijks in contact met de verantwoordelijken binnen Patrimoniumonderhoud. Ze vertrekken steeds met een duidelijke briefing rond de vereiste werkzaamheden en sluiten af met een evaluatie van de uitgevoerde werken. Elke maand wordt er ter goedkeuring een overzicht ingediend bij Patrimoniumonderhoud met de gepresteerde werkuren. Pas na bevestiging wordt er een factuur verstuurd naar de stedelijke vzw Werkhaven.

29

NIEUW! Vaste patrimoniumonderhouders Anders dan andere jaren heeft Werkmmaat sinds 2011 een aantal van de doelgroepmedewerkers vast ingeschakeld voor de dienst Patrimoniumonderhoud.

Eén van onze mensen maakt permanent deel uit van de dienst voor snelle technische interventies, twee andere medewerkers zijn vast toegewezen aan de cel van Patrimoniumonderhoud in Ekeren, voor schilderwerken en schrijnwerkerij. Op deze manier bieden we een structurele ondersteuning aan de betrokken diensten.

Fulltime verhuizen.

Werkmmaat is trots op de samenwerking met de dienst Patrimoniumonderhoud voor Bijzondere Opdrachten en Feestelijkheden. In de evenementenperiode (van 1 april tot 30 september 2011) werden 6 van de doelgroepmedewerkers fulltime ingeschakeld in deze dienst: in de verhuisploeg en in het magazijn. De samenwerking verliep prima: de doelgroepmedewerkers worden zeer positief benaderd binnen de dienst. Aan het einde van het jaar ontving Werkmmaat bovendien een positieve tevredenheidsmeting van de dienst. Een duidelijk bewijs van de kwalitatieve dienstverlening!

Stad,… Verder heeft de organisatie een aantal opdrachten mogen uitvoeren voor de Evenementencel van de stad Antwerpen. Belangrijk om hierbij te onderlijnen is dat ze zich enkel beperkt tot de stedelijke evenementen en geen commerciële initiatieven ondersteunt.

Hulp in de districten.

In 2011 steeg het aantal opdrachten vanwege de stedelijke districten. Vooral in de districten Deurne, Merksem en Wilrijk werd een beroep gedaan op de werkmannen en -vrouwen van Werkmmaat.

Bouwen aan onderwijs.

In 2011 gaf het stadsbestuur de goedkeuring om de opdrachtverklaring uit te breiden naar het onderwijs. Antwerpen heeft een zeer grote nood aan extra onderwijsinfrastructuur. Een optimaal beheer van de bestaande infrastructuur en een uitbreiding van de bestaande infrastructuur is meer dan noodzakelijk.

Werkmmaat sloot daarom een samenwerkingsakkoord af met CKSA, een organisatie die 27 scholen overkoepelt in Antwerpen. Dankzij deze samenwerking kunnen we het CKSA ondersteunen in het beheer van hun uitgebreide schoolinfrastructuur. Voor Werkmmaat brengt de samenwerking bovendien een hoger Evenementen van ‘t stad. rendement van de betaalde werkuren Ook op het evenemententerrein mee. positieve resultaten. De ploeg van Eind 2011 verstuurde de Vlaamse admiWerkmmaat is ondertussen de vaste nistratie voor Werk en Sociale Economie partner geworden bij de ondersteuning een nieuwe oproep rond Lokale Diensten van verschillende stedelijke evenemen- Economie. Werkmmaat vroeg om uit te ten. Denk aan Zomer van Antwerpen, breiden met twee extra doelgroepmedeBollekesfeesten, StuDay, Klassiek in de werkers voor het werk in deze branche.

30

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel

2. Het sociaal tewerkstellingsluik in 2011 Groeien als klusjesman.

Werkmmaat heeft voor dit LDE-project een gedetailleerd competentieprofiel uitgewerkt met zowel algemene en technische competenties. Het grote voordeel van dit project is dat onze doelgroepmedewerkers ingeschakeld worden bij tal van klusjeswerken. Op deze manier doen zij ervaring op rond vloeren, metsen, schilderen, kleine sanitaire taken, plaatsen van gyproc, bezettingswerken, dalleren van opritten,… Ze worden hierbij begeleid door de verantwoordelijken van Werkmmaat en door de vakmannen van de stedelijke dienst patrimoniumonderhoud. Het resultaat is dat ze doorgroeien tot ervaren klusjesmannen.

Algemene competenties.

Naast deze technische taken hecht Werkmmaat veel belang aan hun algemene competenties. De doelgroepmedewerkers hebben geen vaste werkplaats en kunnen in principe elke dag ingezet worden op een andere locatie. Ze gaan zelf naar hun werkplek: het respecteren van de werktijden is dus erg belangrijk.

Omdat ze opdrachten uitvoeren in openbare gebouwen hamert Werkmmaat ook op veiligheid en klantvriendelijkheid.

POP. In 2011 startte de organisatie met een striktere opvolging van de technische en algemene competenties van haar doelgroepmedewerkers, in het kader van de Persoonlijke Ontwikkelingsplannen (POP’s). Onder impuls van de coach van Werkmmaat wil Werkmmaat regelmatig een inventaris van de te versterken competenties opmaken, en deze vertalen in een concreet actieplan.

Officiële attesten.

Het omzetten van de verworven competenties van onze doelgroepmedewerkers in officiële diploma’s of attesten bleef nog zeer beperkt. Op initiatief van de stedelijke dienst Patrimoniumonderhoud voor Bijzondere Opdrachten en evenementen heeft één van de doelgroepmedewerkers een attest voor heftruckchauffeur behaald. Naar volgend jaar toe zal Werkmmaat hier extra op inzetten, onder andere door de doelgroepmedewerkers voor te bereiden op hun VCA-attest.

5 ontslagen.

Ondanks de grote begeleidingsinspanningen moest Werkmmaat in 2011 in totaal 5 personen ontslaan. De redenen waren een gebrek aan werkmotivatie en het niet respecteren van de werkuren.

Hieruit leerde Werkmmaat dat de begeleidingsinspanningen nog moeten opgevoerd worden, ondermeer door tijdig in te spelen op onwettige afwezigheden.

Bij sommige doelgroepmedewerkers blijkt de motivatie te dalen als ze te lang tewerkgesteld blijven in de organisatie.

Het versterken van onze begeleiding bij sollicitaties is dan ook essentieel.

De weg naar werk.

Qua doorstroming naar het regulier arbeidscircuit bleven de resultaten ook ondermaats. Slechts één persoon heeft een job gevonden als dakwerker. Verschillende medewerkers hebben deelgenomen aan het examen van polyvalent werkman bij de stad Antwerpen: de meesten waren ook geslaagd, maar kregen dikwijls een minder goede plaats op de wervingsreserve. Vaak zijn de doelgroepmedewerkers niet gemotiveerd om Werkmmaat te verlaten voor

31 een nieuwe job. Dikwijls speelt een grote drempelvrees mee om te starten bij een nieuwe werkgever. Eind 2011 werd samen met collega-organisaties in Antwerpen (Werkhaven, Manus, CAS, Levanto) een ESF-dossier ingediend om de doorstromingsresultaten te verbeteren door een samenwerking op te bouwen met het loopbaancentrum/startcentrum ZIN en Randstad Diversity.

4. Besluit Werkmmaat kijkt tevreden terug op de werking van ons Evenemententeam in 2011. Niet alleen over de uitbreiding van de opdrachten naar de dienst Patrimoniumonderhoud, Bijzondere Opdrachten en Feestelijkheden, maar ook over de kwalitatieve invulling van de opdrachten voor de doelgroepmedewerkers is het hele team tevreden.

Naar 2012 toe wil Werkmmaat vooral inzetten op het verhogen van de doorstromingscijfers naar het regulier arbeidscircuit. Verder zal ook de financiĂŤle draagkracht van dit project verhoogd moeten worden door een zo optimaal mogelijke invulling van de betaalde uren.

32

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Hoofdstuk 3 Toerisme Lier Tijdens een topmatch ontvangt het stadion van SK Lierse meer dan 14.000 fans. Na afloop van de wedstrijd struikel je bijna over het afval. Dan komt het team van Werkmmaat in actie. Een paar uur later blinkt het stadion weer.

33 “Werken voor SK Lierse is een hele eer voor onze mannen.”

Interview met begeleider Jos Vermeulen

Wat maakt ‘Lierke’ tot een ‘Plezierke’ voor de toerist? De stoere Vesten en het pittoreske centrum rond het Zimmerplein natuurlijk, én het feit dat die er zo netjes bijliggen. De mannen van Werkmmaat zijn niet vies van werken, zeker niet als ze in het stadion van hun eigen club mogen uitblinken.

Identikit Hoofdtaken:

onderhoud Vesten en omgeving Zimmerplein, onderhoud en ondersteuning sportinfrastructuur, onderhoud en opkuis voor dienst Evenementen, logistieke ondersteuning bij opkuis stadion SK Lierse Werk voor: 2 VTE met een SINE-contract, 7 VTE met artikel 60-statuut en 1 projectverantwoordelijke Financiering: Stad Lier, OCMW Lier, SK Lierse (Open Stadion Fonds) en de Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie Leeftijd: 5 jaar (sinds 2007) Verantwoordelijke: Jos Vermeulen Trots op: goede samenwerkingen, positieve evaluaties, ploeg wordt ingeschakeld in meer en meer stedelijke diensten Kon beter: doorstromingsresultaten artikel 60-ers vallen tegen Uitdagingen voor 2012: Mogelijke uitbating van het ‘Koffiehuisje’, betere doorstroming naar arbeidsmarkt

In 2007 kreeg het stadsbestuur van Lier een goed idee. Het besliste om de toeristische infrastructuur aan te pakken door middel van een werkervaringsproject. Arbeiders met een artikel 60-statuut werden ingeschakeld om de wandel- en fietspaden op de Vesten en de omgeving van het Zimmerplein proper te houden.

Het idee sloeg aan, vijf jaar later draait het project nog steeds. Meer nog, sinds 2008 werd het een LDE-project, waar twee doelgroepmedewerkers met een SINEcontract, van onbepaalde duur, werken.

Jos Vermeulen werd als instructeur aangeduid door vzw Werkvormm om zijn ploeg de nodige algemene en technische competenties bij te leren. Sinds 2011 zou dat onder de noemer van Werkmmaat geschieden. Hij overlegt voortdurend met de stedelijke dienst Toerisme over de uit te voeren taken. Als ze niet buiten zijn, vind je Jos en zijn team in de kelder van het Timmermans-Opsomershuis, een lokaal van de stad dat functioneert als kleedkamer en eetruimte.

Jos Vermeulen: “Het is druk deze dagen.

Sinds het project onder Werkmmaat valt, kregen we er heel wat taken bij. Voor Toerisme Lier onderhouden we het fiets- en wandelpadennetwerk in het kader van de routeconvenant van Toerisme Provincie Antwerpen. Dit onderhoud gebeurt volgens een wekelijks schema en op afroep van periodieke werken. Verder blijven we ook de Zimmertoren poetsen.

Voor de dienst sport onderhouden we

34

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel de sportinfrastructuur en worden we bijvoorbeeld ingeschakeld voor ondersteuning bij sportevenementen op de atletiekpiste, en het proper houden van het minigolfterrein. In de winterperiode hebben we schilderwerken uitgevoerd in de stedelijke sporthal.”

Ik begeleid hen samen met Leen (Matthijsen, sociale coach, nvdr.) bij de algemene attitudeversterking. We hechten veel belang aan stipte aanwezigheden op het werk en het tijdig verwittigen bij afwezigheden en/of te laat komen. Op de tweede plaats staat het leren omgaan met collega’s en leidinggevenden. Dan Dat is een kruiwagen vol werk. volgt het correct uitvoeren van werkopVermeulen: “Wacht, dat is nog niet alles. drachten, en tot slot de aandacht voor Voor de dienst Evenementen staan we veiligheid en preventie.” in voor het onderhoud en de opkuis van terreinen na evenementen zoals de Vest- Veel van de doelgroepmedewerkers concerten, de kermis, Pallieterjogging, zijn nieuwkomers, spreken ze volBloemsierkunstevent, Zomerschilderen, doende Nederlands?

Nieuwjaarsdrink, Wereldmarkt, enzo- “Het stimuleren van het Nederlands is voort. een heel belangrijke doelstelling. Op de Bovendien worden onze mannen ook werkvloer wordt het Nederlands actief ingeschakeld voor de logistieke onder- geoefend. Verschillende van onze mensteuning bij de opkuis van het voetbal- sen volgen tijdens de lesuren NT2 in stadion van SK Lierse, dankzij een finan- Open School Lier. ciële tussenkomst van de club. Je wil Verder besteden we heel wat aandacht niet weten wat je na zo’n match in het aan het verbeteren van de randvoorstadion terugvind. Maar wij gaan er als waarden van onze doelgroepmedewertornado’s door – het is een hele eer voor kers. We denken hierbij vooral aan het onze doelgroepmedewerkers om te mo- voorzien van een betere huisvesting, de gen werken voor hun favoriete club - en organisatie van kinderopvang, het optwee uur later blinkt het weer. We zijn volgen van administratieve problemen zeer tevreden over de samenwerking en regularisatieprocedures,… Er komt met SK Lierse. heel wat bij kijken.”

Want begrijp me niet verkeerd, we zijn als Werkmmaat opgetogen over het col- En qua technische skills? legebesluit van de stad Lier, dat ons al “De technische opdrachten die onze deze opdrachten gunde. Het is aan mij doelgroepmedewerkers opnemen siom die in een helder weekschema te gie- tueren zich vooral binnen het groenonten. Dat lukt voorlopig aardig! De stad derhoud, namelijk het verwijderen van liet alvast, bij monde van Paul Boënne, onkruid en sluikafval op de wandel- en coördinator Toerisme Lier, weten dat ze fietspaden van de Vesten. Onze medeook over ons tevreden is.” werkers leren omgaan met een bosmaaier en bladblazer. Ik laat hen veel aanWat probeer je je werknemers bij te dacht besteden aan veiligheidspreventie brengen? en het ordelijk en netjes werken. Het “Zoals in alle LDE-projecten gaat het om vereiste technisch niveau is dus beperkt. algemene en technische skills. In het to- Hierdoor kunnen we een heel laagdremtaal zijn er in 2011 zeven ‘artikel 60-ers’ pelig werkervaringsproject aanbieden.” aan de slag geweest binnen het project.

35

Stromen de werknemers met een artikel 60-statuut door naar werk?

“De begeleiding van deze doelgroepmedewerkers verloopt in zeer nauwe en goede samenwerking met de dienst trajectbegeleiding van het OCMW Lier.

In de tweede helft van 2011 werd deze dienst uitgebreid met twee medewerkers, wat de begeleiding zeker ten goede zal komen. Om de drie maanden was er voor elke doelgroepmedewerker een overleg met de trajectbegeleider van het OCMW en de verantwoordelijken van de vzw Werkmmaat.

De doorstromingsresultaten blijven nog onvoldoende. Eén van de artikel 60-medewerkers heeft een SINE-contract gekregen in het Fietspunt Lier. Een andere doelgroepmedewerker is een dagopleiding elektriciteit gestart.”

En de medewerkers met een SINE-statuut?

“Eén van de twee SINE-medewerkers was in de loop van 2011 omwille van medische redenen steeds afwezig. In samenwerking met CM Lier hebben we een procedure opgestart tot erkenning van arbeidsinvaliditeit. We hopen in de loop van januari 2012 een definitief antwoord te ontvangen. Afspraak is om deze functie, in overleg met het OCMW Lier, in te

vullen met een nieuwe doelgroepmedewerker.

In 2011 zijn we ook gestart met het uitwerken van een Persoonlijk Ontwikkelings Plan voor elk van onze SINE-medewerkers. Op deze manier willen we de competenties van onze mensen versterken zodat ze beter doorstromen naar het regulier arbeidscircuit.”

Wat zit er nog in de pijplijn voor Toerisme Lier?

“Op 16 december 2011 was er een overleg met Paul Boënne en vertegenwoordigers van verschillende stedelijke diensten, waaronder sport en jeugd. We zien nog heel wat mogelijkheden in de stad, zoals het beheer en onderhoud van de stedelijke minigolf bijvoorbeeld.

Op deze vergadering werden er een aantal nieuwe opdrachten overlopen die eventueel kunnen worden opgenomen binnen het project. We bekeken of de vzw Werkmmaat de concessie zou kunnen opnemen van het ‘koffiehuisje’, verbonden aan de stedelijke speeltuin. Op zich een logische uitbreiding van onze takenpakket omdat we nu reeds instaan voor het opkuisen van de speeltuin. Afspraak is dat er hierover een definitieve beslissing wordt genomen in januari 2012. Spannend!”

36

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Hoofdstuk 4 Scoren met sportinfrastructuur “Hoe ga je het onkruid op een atletiekpiste te lijf? Vroeger zou ik met de handen in het haar hebben gezeten. Nu bedien ik zelf het speciale verbrandingstoestel als een ware atleet.� (Fazilov, 52)

37 “We scoren op twee fronten” Getuigenis

Van het onkruid op de atletiekpiste tot de verstopte dakgoot van de sporthal. De stad Antwerpen komt handen tekort om de sportinfrastructuur te onderhouden. De arbeidsatleten van Werkmmaat verlenen hand- en spandiensten onder leiding van begeleider Peter Luyckx. Een getuigenis.

Identikit Hoofdtaken:

onderhouden stedelijke sportinfrastructuur Werk voor: 5 VTE en 1 projectverantwoordelijke Financiering: vzw Werkhaven, Antwerpse stadsbestuur Leeftijd: 4 jaar (sinds 2008) Verantwoordelijke: Peter Luyckx Trots op: geleverde kwaliteit, goede samenwerking met stedelijke Sportdienst Kon beter: doorstroming naar reguliere arbeidsmarkt, verworven competenties bevestigen Uitdagingen voor 2012: financiële draagkracht verhogen, betere doorstromingscijfers

“Het was de stedelijke Sportdienst zelf die dit LDE-project (Lokale Diensten Economie) lanceerde. Sportinfrastructuur vraagt immers heel wat onderhoud. De stedelijke vzw Werkhaven schreef de opdracht uit, en Werkmmaat haalde ze binnen, nu al vier jaar lang.

We hebben het project dan ook sterk kunnen uitbouwen. Bij de stedelijke Sportdienst zijn ze tevreden over de kwaliteit van het werk van onze doelgroepmedewerkers. En onze mensen kunnen hun algemene en technische competenties gevoelig versterken.

Na vier jaar kunnen we steunen op een goede relatie met Walter Beckers, technisch verantwoordelijke op de dienst, en zijn medewerkers. Walter brengt de verschillende opdrachten aan, zorgt voor het nodige werkmateriaal en staat in voor de beoordeling van ons werk.

500 uren In 2011 haalden we vijfhonderd werkuren per maand binnen. In vergelijking met de voorgaande jaren hebben we ook autonoom een aantal taken opgenomen.

Zo staan we jaarlijks in voor het proper maken van de dakgoten. In overleg met de Sportdienst maakten we dit jaar gelijktijdig een inventaris op van de staat van het dak. Verder werden onze mensen vertrouwd gemaakt met specifieke werktuigen, zoals de machine voor het wegbranden van onkruid op een sintelpiste.

Elke maand wordt er ter goedkeuring een overzicht ingediend bij de stedelijke Sportdienst met de gepresteerde werkuren. Pas na bevestiging wordt er een factuur verstuurd naar de stedelijke vzw

38

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel

Werkhaven. De Sportdienst beloonde ons werk ook dit jaar weer met een positieve tevredenheidsmeting: een duidelijk bewijs van onze kwalitatieve dienstverlening.

Minpuntje De startdatum van de gunning werd pas in de laatste week van januari 2011 toegekend. Daardoor werden we niet vergoed voor ons werk in de eerste drie weken van januari. Na overleg met de vzw Werkhaven en de stedelijke dienst voor Werkgelegenheid en Economie werden er echter duidelijke afspraken hieromtrent geformuleerd. En met positief resultaat: de gunning voor onze opdrachten in 2012 werd vanaf begin januari toegekend.

Evenementen Naast de vaste opdracht van 500 uren per maand voor de Sportdienst, worden de 5 medewerkers mee ingeschakeld bij de opdrachten van de collega’s van het Evenemententeam. Wie hoofdstuk twee leest, ziet dat de ‘sportieve’ arbeiders niet snel klagen over de diversiteit van hun takenpakket.

Op twee fronten scoren We hebben voor dit LDE-project een gedetailleerd competentieprofiel uitgewerkt met zowel algemene als technische competenties. Het grote voordeel van dit LDE-project is dat onze doelgroepmedewerkers ingeschakeld worden bij tal van klusjeswerken. Op deze manier doen zij ervaring op met vloeren, metsen, schilderen, kleine sanitaire taken, plaatsen van gyproc, bezettingswerken, dalleren van opritten,… Ze worden hierbij begeleid door de verant-

woordelijken van Werkmmaat maar ook door de vakmannen van de stedelijke Sportdienst en Patrimoniumonderhoud.

We stellen dan ook vast dat onze doelgroepmedewerkers op deze manier uitgroeien tot ervaren klusjesmannen.

Naast deze technische taken hechten we ook veel belang aan hun algemene competenties. Onze doelgroepmedewerkers hebben geen vaste werkplaats en kunnen in principe elke dag ingezet worden op een andere locatie. Onze mensen gaan hierbij zelf naar hun werkplek: het respecteren van de werktijden is dus erg belangrijk. Omdat we opdrachten uitvoeren in openbare gebouwen hamer ik ook op veiligheid en klantvriendelijkheid.

Strikt inventariseren In 2011 zijn we gestart met een striktere opvolging van de technische en algemene competenties van onze doelgroepmedewerkers, in het kader van de Persoonlijke Ontwikkelingsplannen. Onder impuls van de coach van Werkmmaat willen we regelmatig een inventaris van de te versterken competenties opmaken, en deze vertalen in een concreet actieplan.

Het omzetten van de verworven competenties van onze doelgroepmedewerkers in officiële diploma’s of attesten bleef nog zeer beperkt. Naar volgend jaar toe zal Werkmmaat hier extra op inzetten, onder andere door onze doelgroepmedewerkers voor te bereiden op hun VCAattest.

39 Ondermaatse doorstroming Qua doorstroming naar het regulier arbeidscircuit bleven de resultaten ondermaats. Verschillende van onze medewerkers hebben deelgenomen aan het examen van polyvalent werkman bij de stad Antwerpen: de meesten waren ook geslaagd, maar kregen dikwijls een minder goede plaats op de wervingsreserve.

We stellen echter ook vast dat onze doelgroepmedewerkers dikwijls niet gemotiveerd zijn om Werkmmaat te verlaten voor een nieuwe job. Vaak hebben ze last van drempelvrees om te starten bij een nieuwe werkgever.

Eind 2011 hebben we samen met collegaorganisaties in Antwerpen (Werkhaven, Manus, CAS, Levanto) een ESF-dossier

ingediend om onze doorstromingsresultaten te verbeteren door een samenwerking op te bouwen met het loopbaancentrum/startcentrum ZIN en Randstad Diversity.

What’s next?

We kijken tevreden terug op ons project.

Vooral over de kwalitatieve invulling van de opdrachten voor onze doelgroepmedewerkers zijn wij heel positief.

Naar 2012 toe willen we vooral inzetten op het verhogen van de doorstromingscijfers naar het regulier arbeidscircuit.

Verder willen we ook de financiële draagkracht van dit project blijven verhogen door een zo optimaal mogelijke invulling van de betaalde uren. De wedstrijd is nog niet gespeeld!”

40

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Hoofdstuk 5 Fietspunt Lier loopt op wieltjes Reza herstelt de rem van een racefiets terwijl de eigenaar naar de trein holt. Linda haalt de blinkende tandem boven voor een ouder echtpaar dat Lier al op twee wielen wil verkennen. En Tim leert 15 enthousiastelingen veilig bollen in de stad. Fietspunt Lier loopt als een trein.

41 “Wij willen onze fietsservice overal in Lier aanbieden.”

Wie sleutelt er zoal aan mijn fiets als ik die achterlaat in het Fietspunt?

Identikit Hoofdtaken:

kleine fietsherstellingen, onderhoud fietsstallingen, verhuur fietsen Openingsuren: Elke werkdag van 7 tot 19 uur. Gedurende het toeristische seizoen (van 1 april tot 30 september) ook bereikbaar op weekend- en feestdagen en dit van 9 tot 13 uur.

Werk voor: 5 VTE , 1 medewerker met een artikel 60-statuut en 1 projectverantwoordelijke Financiering: Stadsbestuur Lier, OCMW Lier, NMBS, Vlaamse administratie voor Werk en Sociale Economie, provinciebestuur Antwerpen Leeftijd: 3 jaar (sinds 2009) Verantwoordelijke: Tim van der Linden Trots op: 1.694 ontleende fietsen Kon beter: afspraken met politie en stadsdiensten Uitdagingen voor 2012: Deelfietsen in de hele stad en een werkgroep oprichten met vertegenwoordigers van stad, OCMW en politie.

Tim van der Linden: “Tom, Reza, Pierre, Blerim, Linda en ikzelf. Naar aanleiding van de Vlaamse oproep Lokale Diensten Economie hebben we in 2010 het kader van 3 doelgroepmedewerkers met SINEstatuut kunnen uitbreiden naar 5 voltijds equivalenten. In de loop van 2011 vulden zij deze 5 plaatsen in. We hebben er hierbij voor gekozen om steeds de doelgroepmedewerkers die gestart zijn met een artikel 60-statuut een SINE-statuut aan te bieden. Het OCMW Lier heeft ons goed geholpen bij de begeleiding van deze werknemers.

Dit SINE-kader werd aangevuld met 1 medewerker via artikel 60-statuut. In de loop van 2011 zijn er wel verschillende kandidaten geweest om te starten via een artikel 60-statuut, maar om diverse redenen is dit uiteindelijk niet doorgegaan.”

Wat doet Werkmmaat voor hen?

“We leiden mensen op tot ervaren fietsherstellers. In 2011 zijn we gestart met een gericht vormingstraject voor elk van onze doelgroepmedewerkers: een Persoonlijk Ontwikkelingsplan. Dat moet de competenties van onze mensen versterken zodat ze kunnen doorstromen naar het regulier arbeidscircuit. Twee van onze medewerkers hebben actief deelgenomen aan een sollicitatieprocedure, maar werden uiteindelijk net niet geselecteerd.

De welzijnscoördinator van het OCMW, Jo Laenen, heeft in 2011 onze opdrachtsverklaring geactualiseerd. Het schepencollege heeft dat document op 18 okto-

42

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel ber 2011 goedgekeurd. Naast de vaste en algemene opdrachten die bepaald zijn in de samenwerkingsovereenkomst tussen vzw Werkmmaat en de NMBS, worden hierin ook specifieke taken opgelijst die gericht zijn op de noden in Lier.”

goed samen met de politie, bijvoorbeeld voor het verwijderen van weesfietsen.

Verder is het fietspunt aangesloten bij het bin-netwerk.”

Hoeveel weesfietsen hebben jullie in 2011 uit de stallingen geplukt?

Lier is een grote stad, met heel veel “32. Dat is eigenlijk erg weinig. Dit wordt fietsers... veroorzaakt door de stugge houding van de NMBS rond het wegknippen van “... En de fietsenstallingen moeten dus weesfietsen. Eerder overleg tussen de goed onderhouden worden. Volgens de politie en de NMBS heeft niets opgeleafspraak met de NMBS staan onze me- verd. dewerkers vier keer per dag in voor de Op vraag van het stadsbestuur hebben controle van de fietsenstallingen: cor- we verder 50 weesfietsen gecontroleerd rect plaatsen van de fietsen in de rekken, en hersteld. Een deel daarvan werd openverwijderen van restafval en onkruid, baar verkocht op de Autovrije Zondag.” opsporen van weesfietsen, contact met bezoekers van de fietsenstalling. We no- Er waren nog andere ideeën voor de teren deze activiteiten steeds in het log- weesfietsen? boek.

Ik durf zeker stellen dat de algemene “Op een vergadering met de stedelijke kwaliteit van de fietsenstalling aan het administratie in december 2011 hebben station van Lier verbeterd is. De fietsstal- we nogmaals ons voorstel geformuleerd lingen zijn veel properder. Alle fietsstal- om herstelde weesfietsen tijdelijk ter belingen werden genummerd zodat regis- schikking te stellen aan mensen wiens tratie en controle heel systematisch kan fiets net gestolen is. We hebben hierbij verlopen. De fietsen staan ordelijker in verwezen naar de goede ervaringen in de stallingen, al wordt dit meer en meer Aarschot. Deze procedure kan perfect bemoeilijkt door het groeiende overaan- verlopen via de diensten van de politie. bod van fietsen.

Er werd afgesproken dat de bevoegde Op basis van onze dagelijkse controles dienst preventie dit voorstel zal agendehebben we in 2011 meermaals kunnen ren op het schepencollege. vaststellen dat er te weinig plaats is voor De medewerkers van het fietspunt hebhet stallen van fietsen aan het station ben ook meegewerkt aan de fietsgravan Lier. Meer en meer mensen combi- veeracties van de preventiedienst. De neren de fiets met het openbaar vervoer. samenwerking met deze dienst verloopt Een positieve evolutie, maar dit vraagt zeer positief.” dan ook de nodige inspanningen van de NMBS om het aantal fietsenstallingen uit Het fietspunt heeft ook sociale doelte breiden. Tot op vandaag hebben we stellingen in de stad zelf. echter nog geen positieve reactie gekre- “In het kader van het GOMOR-aanbod gen vanwege de NMBS. (een soort van kortingskaart voor cliënEen fietsenstalling in een stad als Lier ten, nvdr.) vanuit het OCMW Lier is er is geen klein bier. Gelukkig werken we ook een jaarlijkse controlebeurt voorzien

43 de NMBS die met de fiets naar het station komen te helpen bij kleine fietspannes, tot ze in staat zijn om veilig thuis te komen met hun fiets. In totaal hebben we 1.231 fietsherstellingen geregistreerd in 2011. We hebben hierbij de kleine interventies zoals het oppompen van banden, hoger stellen van fietszadel en het recht zetten van een fietsstuur niet bijgeteld.

Uit onze inventaris blijkt dat deze herstellingen vooral te maken hebben met pannes aan remmen, ketting, licht en banden. Op deze manier respecteren we de afspraken met het stadsbestuur en de fietsherstellers van Lier dat we ons beperken tot kleine fietsherstellingen. Voor grote herstellingen sturen we de fietsers Een veelgehoorde term in jouw kringen steeds naar hen door. Onze fietsonderdelen kopen we overigens regelmatig bij is het veiligthuiskom-principe: qué? de verschillende fietshandelaars in Lier “Het is onze opdracht om de klanten van aan.” voor de fietsen van de GOMOR-houders.

Dit kost maar 1 euro zonder de eventuele wisselstukken. In 2011 hebben we 87 GOMOR-houders blij gemaakt met deze service.

In de opdrachtverklaring is bovendien opgenomen dat het fietspunt in opdracht van het stadsbestuur en OCMW weesfietsen mag herstellen en ter beschikking stellen voor sociale doelstellingen en OCMW-cliënten. We hebben deze opdracht in 2011 nog niet uitgevoerd. We hopen daarom dat er door de geactualiseerde opdrachtverklaring van het fietspunt in 2012 meer weesfietsen vrijgemaakt kunnen worden.”

44

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Verhuur tweewielers versnelling hoger Naast de fietsherstellingen en het onderhoud van de fietsenstallingen, legt het fietspunt zich toe op de verhuur van tweewielers. Fietspunt Lier heeft in totaal 40 huurfietsen ter beschikking (30 damesfietsen en 10 herenfietsen), samen met nog wat extra toebehoren waaronder fietszakken, kinderstoeltjes en een fietskar. Dankzij de steun van Toerisme Lier kocht Werkmmaat in 2011 twee tandems aan. Via de steun van de provincie Antwerpen kwamen daar nog eens twee elektrische fietsen bij. Als je alles samen telt kunnen we in totaal 60 mensen tegelijkertijd op de fiets zetten.

1.694 tweewielers verhuurd in 2011 • 226 via het B-dagtripsysteem van de NMBS (treinreizigers kunnen bij hun treinticket ook een fiets huren die ter beschikking staat in het fietspunt); • 1.345 fietsen door het Fietspunt Lier; • 3 keer het elektrische fietsenpaar (de aankoop werd pas na het zomerseizoen uitgevoerd); • de tandems werden 81 keer verhuurd; • kinderkar 5 maal, kinderstoel 28 maal en aanhangfiets 6 maal.

29% meer fietsen verhuurd

2010 2011 B-dagtrip 247 226 fietspunt 1063 1345 In vergelijking met 2010 is er een stijging van het aantal fietsverhuringen met 29%. Deze cijfers moeten wel genuanceerd worden: het aantal fietsverhuringen via de NMBS is gedaald in vergelijking met 2010. Maar er werden veel meer fietsen rechtstreeks verhuurd via het fietspunt. Deze positieve evolutie is volgens ons vooral te verklaren door de grote inspanningen van Toerisme Lier rond het promoten van het fietstoerisme in Lier.

Fietstoerisme De mooie verhuurresultaten zijn te danken aan de zeer intense samenwerking met de Toeristische dienst van Lier. Vanuit deze dienst werd het initiatief van Cycling Dinner uitgewerkt: een originele en succesvolle formule die het fietstoerisme perfect combineert met de toeristische en culinaire troeven van de stad Lier.

Alle verhuurfietsen dragen het logo van Toerisme Lier. In samenwerking met Toerisme Lier wil Werkmmaat verder de kaart blijven trekken van het fietstoerisme.

In 2012 zal het fietspunt een extra service aanbieden voor fietstoeristen door op werkdagen mobiele fietsherstelwerken voor fietstoeristen op het Lierse grondgebied aan te bieden (beperkt tot de werkdagen). Een uniek aanbod in Vlaanderen!

Blue-Bike In 2011 werd tevens Blue-bike gelanceerd, een overkoepelend initiatief van NMBS en FIETSenWERK (koepel van de fietspunten). Blue-bike wil elke treinreiziger de kans te bieden om zijn laatste verplaatsing op een efficiënte manier met de fiets te laten doen. Ondanks dit mooi aanbod, bleef het aantal ontleningen van Blue-bike dit jaar beperkt.

45 De expertise van de fietspuntmedewerkers zou ook ingezet worden in scholen?

heid verhogen. Spijtig genoeg is dit actiepunt niet gerealiseerd. De bestaande afspraken met de politie van Lier werden geannuleerd door het stadsbestuur uit “In opdracht van het stadsbestuur ston- zorg voor mogelijke concurrentie met de den we in 2011 in voor het onderhouden lokale fietshandelaars.� en herstellen van schoolfietsen. In totaal hebben we 80 schoolfietsen onder han- In jullie takenpakket zit ook het ontden genomen. Rond dit punt zijn wij vra- wikkelen van een deelfietsensysteem? gende partij naar betere afspraken met het stadsbestuur en de scholen, bijvoor- “Klopt. De bereikbaarheid van het cenbeeld over de promotie van ons aanbod. trum van Lier kan optimaal verhoogd In onze opdrachtverklaring staat dat het worden door het aanbod van deelfietfietspunt samen met de politie instaat sen. De bestaande randparkings vormen voor fietscontroles van leerlingen in de de ideale locatie om de combinatie tusscholen. Door de controle van de politie sen wagen en fiets te stimuleren. ter plaatste in de school te koppelen aan Op 16 december 2011 hebben we hierkleine fietsherstellingen (vooral licht en over een eerste keer samengezeten met remmen) willen we zo de verkeersveilig- de stedelijke administratie. We hebben

46

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Wie herstelt eigenlijk de fietsen van de politie?

“Dat doen wij ook. In totaal hebben we in 2011 vijf dienstfietsen hersteld van het stad, het OCMW of de politie. In de realiteit waren dit er echter veel meer. We hebben verschillende herstellingen uitgevoerd van stedelijke dienstfietsen die echter direct werden verrekend in het fietspunt. Misschien is het ook rond dit punt wenselijk om betere afspraken te maken om de herstelling van dienstfietsen op een gestandaardiseerde manier te laten verlopen.

Als fietspunt willen we een echte partJe hebt zelf ook fietscursussen gege- ner in het lokaal sociaal beleid vormen. ven?

In het kader van de ‘Welzijnscirkels’ stelden we twee keer fietsen ter beschikking “Op vraag van het stadsbestuur en het van het OCMW. Verder waren we vanuit OCMW heb ik twee keer voor vijftien per- vzw Werkmmaat telkens aanwezig op sonen fietsles gegeven: een succes! verschillende overlegmomenten, waarWe zouden wel graag meer betrokken onder de werkgroep Lokaal Werkgeleworden bij de organisatie en evaluatie genheidsbeleid.” van deze cursussen. Verder zou het een grote meerwaarde zijn als we de cur- Hoe kijkt Werkmmaat terug op het sisten een herstelde weesfiets konden fietspunt in 2011 en wat brengt 2012? schenken. Op deze manier blijven ze na de cursus verder oefenen met fietsen en “Dankzij de onmisbare, al dan niet fibevorderen we hun mobiliteit. nanciële, steun van overheidsinstanties In 2011 hebben we geen initiatieven ge- waaronder het stadsbestuur en OCMW nomen rond fietsherstelcursussen en/of van Lier, NMBS en Vlaanderen werd onze een cursus veilig fietsen in het verkeer. werking verder uitgebouwd. Het aanUiteraard staan we ook hier open voor tal verhuurde fietsen voor fietstoerisme mogelijke vragen vanuit het stadsbe- steeg enorm. Dankzij de geactualiseerde stuur en/of het verenigingsleven in Lier.” opdrachtverklaring zien wij ook voor 2012 nog verdere toekomstmogelijkheden voor dit fietspunt. We denken hierbij vooral aan de realisatie van een deelfietsensysteem in Lier in combinatie met Blue-bike.

In samenspraak met het OCMW en het stadsbestuur van Lier hebben we in 2011 een dossier ingediend bij de provincie rond extra financiële ondersteuning (in hierbij het voorstel gelanceerd om het aanbod van Blue-bike te verfijnen door onder andere Blue-biketerminals te voorzien op de randparking van De Mol, op de Grote Markt en op het Leopoldplein. Zo kan je met de Blue-bike Lier doorkruisen.

Het schepencollege zal in januari 2012 een eerste discussie voeren over dit concept van deelfietsen in combinatie met Blue-bike. Vanuit Blue-bike zal er in 2012 een echte terminal geplaatst worden op het Leopoldplein om de verhuur van de Blue-bike laagdrempelig te maken.”

47 het kader van Clusterprojecten Sociale Economie). Deze aanvraag is echter afgewezen door de provincie. In dit kader willen we dan ook aangeven dat de jaarlijkse steun van het OCMW Lier van 10.000 euro essentieel blijft om onze werking te blijven garanderen.

We zijn zeer blij met de uitgebreide en geactualiseerde opdrachtverklaring. Om de vele deelopdrachten beter vast te ne-

men, zijn we vragende partij om een stedelijke werkgroep op te richten met vertegenwoordiging van de verschillende betrokken diensten van stad, OCMW, en politie. Als dat gebeurt, denk ik dat we gemakkelijk nog een versnelling hoger kunnen schakelen.�

48

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Hoofdstuk 6 Belgerinkel voor Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove ‘s Ochtends naar het station racen, een lekke band rijden, de trein opspringen en weten dat je fiets aan het einde van je werkdag weer staat te blinken... zo’n service is niet alleen handig. Dat is ook nodig willen we meer en meer mensen aan het trappen krijgen.



An

tw

er

jn

Wi

pe

n

m

e eg



Deurnestraat

MORTSEL  Wilrijk

Oude God

gem

 len



Ede

che

O M O B OV H

Me

Mortsel

E CR T S E L E HO UT

LierseSteenweg

HOVE

49 Ring ring!

Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove is net een jaar oud. Het grensoverschrijdende project kon heel wat ambities waarmaken. Om ook in de toekomst positief belgerinkel in en rond het Fietspunt te horen, doet Werkmmaat hier vijf voorstellen. Wij fietsen je er doorheen.

Wat voorafging Dit project is een jonkie. In de loop van 2010 werd, na intens overleg met de verschillende lokale besturen en onder begeleiding van RESOC, de opdrachtverklaring voor het Fietspunt MortselBoechout-Hove uitgewerkt en goedgekeurd. Op 3 januari 2011 werd dit ambitieuze project in gang getrapt door Luc Troonbeeckx, eerst als Werkvormm, vanaf 1 juli 2011 als Werkmmaat.

E

Borsbe

ek 



Identikit

Capenberg (2012)

Hoofdtaken:

kleine fietsherstellingen, onderhoud fietsstallingen, verhuur fietsen Lie r  Openingsuren: Elke werkdag van 7 tot 19 uur. Gedurende het toeristische seizoen (van 1 april tot 30 september) ook bereikbaar op weekend- en feestdagen en dit van 9 tot 13 uur.

Werk voor: 5 VTE met SINE-statuut, 6 VTE met artikel-60 statuut en 1 projectverantwoordelijke Financiering: stad Mortsel en gemeentes Boechout en Hove, Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie, provincie Antwerpen Leeftijd: 1 jaar (2011) Verantwoordelijke: Luc Troonbeeckx Trots op: ambitieus (gemeenteoverschrijdend) project, samenwerking met Agfa Gevaert, succesvolle fietsherstellingen op verschillende locaties Kon beter: verhuur van toeristische fietsen Uitdagingen voor 2012: Financiering vanuit NMBS-Holding zoeken, een leenfietsensysteem uitbouwen met de blue-bikes

BOECHOUT

50

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Waarom dit project ambitieus is Het is het eerste gemeenteoverschrijdend fietspunt in België. De lokale besturen van Mortsel, Boechout en Hove spelen dan ook een cruciale rol. In de loop van 2011 hebben we getracht om de verschillende verantwoordelijken binnen de lokale besturen zoveel mogelijk te informeren en te betrekken in het project. De steun van politici en ambtenaren voor de uitbouw van onze werking was onmisbaar.

locaties), en welk financieel kader hiervoor nodig is. Verder werd ons fietspunt mee betrokken door FIETSenWERK in een Vlaamse projectoproep rond innovatie. Op deze manier wordt er extra ingezet op het uitbouwen van een gerichte service van fietspunten in kleine NMBSstations.

Over de NMBS gesproken Dit fietspunt is nog niet gevat in een officiële samenwerking met de NMBS. In deze zin is er nog steeds geen financiering vanuit de NMBS-Holding. De Wat er nog meer onmisbaar was vooruitzichten zijn niet positief, in 2012 De provincie Antwerpen maakte in 2011 mogen we nog geen nieuwe oproep vereen budget van 40.000 euro vrij voor de wachten. Op informeel niveau verliep de opstart. We hebben bij de bevoegde pro- samenwerking met alle verschillende invinciale administratie een inhoudelijk en stanties binnen NMBS en NMBS-Holding financieel eindverslag ingediend dat on- wel vrij positief (inplanting en inrichting dertussen ook goedgekeurd werd door van het fietsatelier in NMBS station Mortde bestendige deputatie. (Tussen haak- sel Oude God, Blue-bike en het B-dagjes: we maakten hiervan 25.000 euro op. tripsysteem).

We durven dan ook stellen dat we de opstart van ons fietspunt op een degelijke Iedereen genoemd? maar ook op een financieel verantwoor- Bijna. Verder bouwden we met het fietsde manier hebben gerealiseerd.) punt een goede samenwerking op met Het Vlaams subsidieagentschap voor de verschillende OCMW’s en de andere Werk en Sociale Economie heeft toe- sociale tewerkstellingsinitiatieven in de gekeken op de strikte naleving van stad Mortsel. Dit onder meer op het vlak de opdrachtverklaring (binnen Lokale van toeleiding en begeleiding van de Diensten Economie) en de correcte be- verschillende doelgroepmedewerkers. toelaging van het personeel.

Voorstel 1 Wie ons óók opvolgde Stuurgroep. Het lijkt ons zin... was onze koepel van fietspunten in vol om een vaste stuurgroep Vlaanderen, vzw FIETSenWERK. Ons mosamen te stellen met vertedel van een bovengemeentelijk fietspunt genwoordigers van de drie lokale besturen. werd opgenomen in de studie rond een Deze stuurgroep staat in voor de opvolnieuw toekomstkader voor de fietspun- ging, sturing en evaluatie van het fietsten. De bedoeling is om te onderzoeken punt. Zo ontstaat een goede wisselwerking op welke manier meer regiodekkend ge- tussen de lokale besturen en het fietspunt werkt kan worden via uitbreiding naar om het fietsgebruik te stimuleren. kleinere stations en andere mobiliteitsknooppunten (randparking, De Lijn, bedrijventerreinen of andere interessante

51 Waar werk je eigenlijk in een ‘grensoverschrijdend’ project?

We werkten een dubbel ploegensysteem uit. Op deze manier kunnen we onze werking optimaal organiseren en zijn we ook in staat om een zeer laagdrempelig werkervaringsproject aan te bieden. De buitenploeg staat dagelijks in voor het onderhoud van de fietsenstallingen in Mortsel, Boechout en Hove. De binnenploeg neemt de fietsherstellingen op zich in onze ateliers van het station Mortsel Oude God en fort 4.

Ingevulde tewerkstelling Afkomstig uit SINE-statuut Mortsel 4 Boechout 1 Hove 0 Antwerpen 0 Totaal 5

Artikel 60-statuut 0 1 2 3 6

Opmerkingen: • De 5 VTE doelgroepmedewerkers met een SINE-statuut worden bijgestaan door 1 VTE projectverantwoordelijke. Al deze medewerkers werken met een contract van onbepaalde duur.

• Alle werknemers worden begeleid door een coach, in nauwe samenwerking met de betrokken OCMW’s.

• Eind 2011 hebben we in totaal 3 SINE-medewerkers uit Mortsel ontslagen omdat er onvoldoende groeikansen waren voor het profiel van fietspuntmedewerker. We wensen deze openstaande plaatsen in het voorjaar 2012 terug in te vullen met werkzoekenden van Mortsel, Boechout, Hove.

We streven hierbij wel naar een sterker profiel voor de binnenploeg qua technische vaardigheden, klantvriendelijkheid en kennis van het Nederlands.

• We zullen in 2012 het aantal artikel 60-medewerkers uit Antwerpen afbouwen en de voorkeur geven aan mensen uit de regio. Om de werking van het fietspunt te garanderen is een minimum van 6 doelgroepmedewerkers met artikel 60-statuut wel noodzakelijk.

Morstel Oude God als spil...

Zoals voorzien in de opdrachtverklaring is het officieel fietspunt gevestigd in het station Mortsel Oude God. In dit totaal vernieuwde station beschikken we over een klein maar efficiënt fietsatelier. De ligging van deze locatie is perfect: pal tegenover de fietsenstallingen en vlak naast de provinciale fietsroute tussen Kontich en Antwerpen. Daardoor komen er heel wat bewoners van Boechout en Hove langs. Deze locatie zal nog beter tot zijn recht komen als de werken op het stadsplein afgerond zijn. Hierdoor worden er bovengronds nieuwe fietsenstallingen geplaatst en komen er aanvullend nog extra fietsenstallingen bij in de eerste verdieping van de nieuwe ondergrondse parking. ... En fort 4 als uitvalsbasis Op Fort 4 kregen we de beschikking over een tweede locatie van ons fietspunt. In deze drie lokalen hebben we een tweede (en groter) fietsatelier ingericht, een berging voor de toeristische fietsen en een kleine kleedruimte en keuken voor onze medewerkers. Deze hangar is vlakbij de hoofdingang van het fort, ideaal om in te spelen op de ontvangst van bezoekers.

In beide locaties hebben we al het materiaal voorzien om een professioneel fietsatelier in te richten. Hierbij vermelden we tevens de aankoop van computer, telefoon, fax en internetaansluiting.

52

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel

Voorstel 2 Station Mortsel Oude God. We stelden ons kandidaat bij NMBS om in te staan voor het poetsen van het station. Ook willen we in opdracht van Infrabel de ondergrondse perrons proper houden. Verder hebben we aan het stadsbestuur van Mortsel onze interesse laten blijken om in te staan voor het onderhoud van de nieuwe ondergrondse fietsenparking. Deze extra opdrachten kaderen in onze zoektocht naar een bredere werking van het fietspunt met het oog op extra financiële draagkracht en een beter comfort voor de fietser.

Ons rijdend kapitaal

Na

6

Un vóó eemt rv an de tre avo in afp nd en raa k: 0 die k wij h 3 8 leine erstell 88 fietsp en 81 a 3 nne.

Het fietspunt kocht een ruim assortiment van fietsen aan voor het fietstoerisme:

• 14 damesfietsen

• 5 herenfietsen

• 4 elektrische fietsen

• 5 plooifietsen

• 1 fietskar Het van de daken schreeuwen Dit fietspunt is nieuw. Dat vraagt om heel wat promotie. Per gemeente lieten we een flyer maken met de pluspunten van onze werking. Deze flyers werden in samenwerking met de bevoegde schepenen uitgedeeld in de NMBS-stations van Boechout en Hove. We lieten ook (fiets)sleutelhangers maken met de logo’s van de verschillende partners en ons telefoonnummer. Er werden fietshangers uitgewerkt rond het netjes plaatsen van de fietsen en het aankondigen van het knippen van weesfietsen. Affiches over het herstel en de verhuur van fietsen kregen een plekje op de infopalen die de NMBS-Holding in de stations plaatste.

Welk aanbod staat er op die affiches?

Het LDE-project Fietspunt MortselBoechout-Hove biedt in de NMBS-stations van Hove en Boechout en in de kleine NMBS-stations van Mortsel de dienstverlening aan zoals in alle andere fietspunten en zoals voorgeschreven wordt door vzw FIETSenWERK. Het gaat hier om een minimumdienstenpakket dat dient aangeboden te worden om het merknaam ‘fietspunt’ te kunnen bekomen: • Toezicht op en netheid van de fietsenstallingen van de NMBS en dit 2 keer per dag: verwijderen van sluikafval en onkruid, correct plaatsen van de fietsen, wegknippen van weesfietsen, toezicht op de fietsstallingen ter preventie van diefstal en vandalisme, …

• Uitvoeren van kleine fietsherstellingen volgens het ‘thuiskomprincipe’.

Echt vernieuwend is dat we in al de verschillende NMBS-stations een aanbod rond kleine fietsherstellingen kunnen aanbieden. Bij panne kunnen de fietsers in het station van Hove en Boechout bellen met het fietspunt. Via de sleutelkastjes met cijfercode zijn we in staat om de fietssleutel van de te herstellen fiets vlot en veilig door te geven. We hebben op deze manier 32 fietsen hersteld aan het NMBS-station van Boechout en 26 fietsen aan het station van Hove.

53 En in Mortsel Oude God? Zoals voorzien in de opdrachtverklaring werden hier 3 taken uitgevoerd: • Het toezicht en het onderhoud van de fietsenstallingen: kon moeilijk gegarandeerd worden gezien de ingrijpende werken op het Stadsplein in Mortsel. In 2012 zal het nieuwe stadsplein heel wat meer comfort bieden voor de fietsers.

• 1.231 herstellingen, conform het veiligthuiskomprincipe.

• Het verhuur van toeristische fietsen: bleef beperkt met 21 fietsen. De NMBS lanceerde in het zomerseizoen 2011 wel een B-dagtripsysteem vanuit het station Mortsel Oude God, onder andere gericht op de Brialmontfietsroute. Deze formule kende spijtig genoeg zeer weinig succes. Verder hebben we vanuit het fietspunt alle B&B’s aangeschreven om ons aanbod van huurfietsen voor te stellen.

Blue-Bike Op initiatief van NMBS-Holding en FIETSenWERK werd de Blue-bike gelanceerd in 2011. In 35 NMBS-stations, waaronder in Mortsel Oude God, staan er Blue-bikes ter beschikking om op een vlotte manier de laatste verplaatsing na de treinrit te kunnen volbrengen.

Den ‘Agfa’ op de fiets

Op initiatief van een werknemer van Agfa Gevaert Mortsel zijn we gestart met een fietsherstelservice. Dit bedrijf spoort zijn werknemers actief aan om zoveel mogelijk de fiets te gebruiken bij de woon-werkverplaatsingen. Onze medewerkers voeren kleine herstellingen uit. De portier van Agfa Gevaert is onze contactpersoon en bezorgt ons de fietssleutel en de gegevens van de betrokken medewerker. Na de herstelling sturen we de factuur op naar de werknemer, aan Voorstel 3 het bedrijf zelf wordt geen vergoeding Toeristisch pakket. We lan- gevraagd. ceerden naar de lokale be- In de zomerperiode gebruikten 100 tot sturen het voorstel om een 150 medewerkers extra de fiets om naar grensoverschrijdend toeristisch pakket uit het werk te komen. In totaal hebben we te werken om het fietstoerisme te stimu- dit jaar 52 fietsen van Agfa Gevaert herleren. We denken hierbij onder meer aan steld, een succes! de promotie van de Brialmontroute en het museum in fort 4, in combinatie met hore- En andere bedrijven onderweg ca en B&B’s. Dit alles in samenwerking met Toerisme Provincie Antwerpen. Op deze Gezien het succes van deze service hebmanier kunnen we het B-dagtripsysteem ben we een bezoek gebracht aan de van de NMBS versterken. ziekenhuizen in onze regio: Sint-Jozef Mortsel, Middelheim Ziekenhuis Wilrijk, Sint-Augustinus Wilrijk, UZA Edegem. Bijna alle ziekenhuizen werken mee aan het fietsherstelproject. Op deze manier bereiken we meer dan 8.500 werknemers.

Heel graag willen we in 2012 dit model uitbreiden naar andere bedrijven in onze regio. We denken hierbij onder meer aan

54

Hoe Werkmmaat inspeelt op lokale noden Inhoudstafel Delhaize, Colruyt, Broeders Alexianen Boechout, Sint-Amadeus Mortsel,…

Om deze fietsherstelservice te kunnen realiseren maken we gebruik van een lichte vrachtwagen. Deze vrachtwagen wordt tevens ingezet voor het ophalen van strijkgoed in opdracht van Dienstenthuis Antwerpen. Dankzij deze samenwerking hebben we een (dure) aankoop van een vrachtwagen kunnen vermijden.

Voorstel 4 Deelfietsensysteem. De lokale besturen van Mortsel, Boechout en Hove bevestigen hun intentie om een deelfietsensysteem op te starten in hun regio. Er wordt hiertoe een overschrijdende werkgroep samengesteld met een vertegenwoordiging van FIETSenWERK en het fietspunt.

U vraagt, wij draaien Het fietspunt maakte duidelijke afspraFietsen delen in Mortsel, Boechout en ken met de verschillende gemeentebeHove sturen. Van het controleren van fietsen van leerlingen van het KTA in Mortsel, tot In 2012 wordt het Blue-bike systeem ver- het labelen van 400 fietsen in Boechout der uitgebreid en vereenvoudigd. In 30 en Hove. Van de onderhoudsbeurten NMBS stations, waaronder Mortsel Oude voor de 25 schoolfietsen van Regina PaGod, komen er “terminals” waar je fiets- cis in Hove tot het wegknippen van 35 sleutels van Blue-bikes kan ophalen en weesfietsen in Mortsel. Er werd veel geterugbrengen. Mits de cofinanciering daan, maar er kan nog veel meer gedaan van een lokaal bestuur kunnen er ook op worden. andere locaties terminals worden voorzien. Ook worden er “Blue-bike lockers” Voorstel 5 of fietskluizen ontwikkeld.

Fietsen herstellen op school.

Vanuit het Fietspunt Lier hebHet is steeds de doelstelling geweest ben we zeer goede ervarinvan de lokale besturen van Mortsel, gen met de jaarlijkse actie van het Sint-Rita Boechout en Hove om via het overkoepe- College Kontich rond veilige fietsen. In het lend fietspunt een leenfietsensysteem te najaar worden al de fietsen van de leerlinontwikkelen om vlot de verplaatsingen gen door de leerkrachten gecontroleerd op te kunnen doen tussen de verschillende lichten en remmen. De medewerkers van NMBS-stations en de geplande nieuwe het fietspunt voeren ter plaatse onmiddeleindhalte van De Lijn in Boechout. Blue- lijk de nodige herstellingen uit. De ouders bike is hiervoor een krachtig instrument. worden vooraf verwittigd van deze actie Dit deelfietsensysteem kadert boven- en geven hun kinderen geld mee voor herdien binnen het goedgekeurde Vlaams stellingen tot maximaal 5 euro. innovatief project rond een fijnmaziger aanbod van fietspunten. Werkmmaat Waar vinden we geld in 2012? wacht op een duidelijk signaal om hier- De inbreng vanuit de provincie zal gemee te kunnen starten. voelig dalen in 2012. Onze aanvraag bij het provinciebestuur om drie jaar lang 30.000 euro te krijgen (subsidies voor clusterprojecten sociale economie) is afgewezen. De provincie laat wel een

55 subsidie toe van 5.000 euro vanuit een welzijnsbudget. Verder stellen we vast dat ook in 2012 de NMBS-Holding het Fietspunt Mortsel-Boechout-Hove nog niet officieel zal erkennen en vergoeden voor haar opdrachten. We rekenen erop dat dit in 2013 wel zal gebeuren en hopen dat de studie van FIETSenWERK rond de verdere toekomst van de fietspunten hiertoe een belangrijke voorzet zal geven.

Dit alles brengt met zich mee dat de inkomsten in 2012 uit subsidies gevoelig zullen dalen. We zullen vanuit het fietspunt er alles aan doen om de eigen inkomsten gevoelig te doen stijgen van 5.000 euro in 2011 naar 20.000 euro in 2012.

Besluit We hebben in 2011 getracht om het fietspunt Mortsel-Boechout-Hove uit te bouwen i.f.v. een zo optimaal mogelijke realisatie van de vooropgestelde opdrachtverklaring. We zijn hierbij zeer dankbaar voor de steun die we hierbij ontvangen hebben van de betrokken lokale besturen en verschillende andere instanties waaronder de NMBS en FIETSenWERK. Het fietspunt Mortsel-Boechout-Hove is omwille van haar grensoverschrijdende werking vernieuwend. Alle lof gaat dan ook uit naar de lokale besturen die hun vertrouwen hebben gegeven aan dit innovatief project. We mogen de uitbouw in 2011 zeker een succes noemen, dankzij de steun van NMBS en FIETSenWERK. In dit startjaar werden belangrijke stappen genomen, maar we erkennen zeker dat er nog tal van initiatieven kunnen genomen worden om het comfort van de fietser te verhogen. We blijven trappen!

56

Hoe Werkmmaat Inhoudstafel Werkvormminspeelt inspeeltop oplokale noden Hoofdstuk 7 Cultuurtoeleiders in de spotlights “Als cultuurtoeleider zet je samen met jongeren uit de wijk activiteiten op rond muziek, dans, theater, spoken word, film,… in één van de cultuurcentra van stad Antwerpen (Deurne, Linkeroever, Berchem, Hoboken, Antwerpen-Kiel).” (uit de vacature voor Cultuurtoeleider, oktober 2010)

57

Het abc van de Cultuurtoeleiders a Antwerpen. Bruisende Metropool aan de Stroom. Een stad vol cultuur, waar vraag en aanbod elkaar echter niet volgen. Cultuur bereikt nog te veel het klassieke blanke middenklasse publiek, terwijl deze al lang geen afspiegeling meer is van de bevolking. Omgekeerd zijn bijvoorbeeld jongeren met informele (straat)cultuur bezig, die te weinig doorstroomt naar de cultuurcentra en de bibliotheken van stad Antwerpen. b Brugfuncties. Door allochtone jongeren aan te stellen, creĂŤert het project brugfuncties tussen vraag en aanbod, tussen (te veel) autochtoon en (te weinig) allochtoon, tussen jong en iets ouder. Een kolfje naar de hand van de Lokale Diensten Economie.

Identikit Hoofdtaken:

allochtone jongeren toeleiden naar Antwerpse cultuurcentra Werk voor: 5 VTE met een SINE-statuut en 1 projectverantwoordelijke Financiering: Vlaamse administratie Werk en Sociale Economie, Antwerpse stadsbestuur Samenwerkingen: vzw de8, stedelijke cultuurcentra Antwerpen Leeftijd: 1 jaar (2010) Verantwoordelijken: Nadia Benabdesamad / Shari Legbedje Trots op: groeikansen voor doelgroepmedewerkers, sterkere netwerken tussen jongeren en cultuurcentrum Kon beter: selectie van kandidaat-Cultuurleiders Uitdagingen voor 2012: 3 nieuwe Cultuurtoeleiders voor De Roma en de Antwerpse stedelijke musea.

58

Hoe Werkmmaat Inhoudstafel Werkvormminspeelt inspeeltop oplokale noden c cc. De culturele centra van Deurne, Linkeroever, Berchem, Hoboken, Kiel kregen elk een aparte Cultuurtoeleider en een meter of peter uit het vaste team (zie kader).

Cultuurcentra Cultuurtoeleider cc Deurne I. E. cc Linkeroever Babatunde Bamidele

cc Berchem Nyansile Lesedi cc Hoboken Hamid Marouane cc Kiel Asma Rahaoui

Meter/Peter Filip Baeyens Heleen Vanden Bergh Tine Mallentjer Gunter Lots Lieve Petit

d Dankjewel. Aan alle betrokkenen binnen de stedelijke cultuurcentra en de medewerkers van vzw de8 voor hun deskundigheid, begrip, creativiteit en enthousiasme. Ook aan het stadsbestuur van Antwerpen voor de steun, het vertrouwen en de financiële engagementen.

En aan de vijf Cultuurtoeleiders, die erin geslaagd zijn om in de verschillende betrokken cultuurcentra ramen en deuren op te zetten voor jongeren uit de wijk.

f F (Eef ). Binnen Werkmmaat werd er een halftijdse coach aangesteld om dit project aan te sturen en de Cultuurtoeleiders individueel te begeleiden. Nadia Benabdesamad heeft met veel enthousiasme en deskundigheid dit project opgestart, maar is omwille van medische redenen tijdelijk moeten afhaken. Zij werd voor enkele maanden vervangen door Eef Vermaelen. Sinds december 2011 neemt Shari Legbedje de taak van coach op zich. g Gezocht. M/V met talent. In de loop van september en oktober 2010 werd er een ruime oproep verspreid naar mogelijke Cultuurtoeleiders. Er kwamen heel wat sollicitaties binnen op deze vacature.

Na een grondige selectie werden er vier Cultuurtoeleiders geselecteerd, vanaf 29 november 2010 kwamen ze effectief in dienst. De vijfde en laatste Cultuurtoeleider werd aangesteld op 1 juli 2011.

h Hoge eisen. Het was een intense zoektocht naar de juiste kandidaten voor deze e Ere. Wie ere toekomt: Anja Boonen, co- functie. De vereiste competenties liggen ördinator Werk van vzw de8, had een redelijk hoog, wat zeker niet evident is zeer grote inbreng in de uitwerking en voor de beoogde doelgroep (langdurig begeleiding van dit tewerkstellings- werkzoekenden, geen diploma secunproject: ondersteuning van het wijkge- dair onderwijs). richt netwerk van de Cultuurtoeleiders, tweewekelijkse intervisie en individuele i gesprekken, ondersteuning bij de bevra- Intens onthaalprogramma. In de loop ging van de doelgroep en vindplaatsge- van de eerste maand van hun tewerkricht werken, talentversterkend werken, stelling werd er een intens onthaalproondersteuning van het opleidingstraject gramma aangeboden aan de Cultuurvan de Cultuurtoeleiders en individuele toeleiders. Doelstelling hierbij was om grondig kennis te maken met de nieuwe feedback over hun competenties, … doelgroepmedewerkers, hen wegwijs te maken in hun Cultuurcentrum, een goede onderlinge teamsfeer op te bouwen, hun competenties aan te scherpen, werkafspraken te formuleren, enzovoort.

60 om hun diploma secundair onderwijs te behalen via de Examencommissie. IeIntens overleg mand van onze Cultuurtoeleiders volgt Tussen de betrokkenen medewerkers is er een intense over- de opleiding Master Class in Cultuurmanagement. legstructuur uitgebouwd: • Tweewekelijks overleg met de 5 Cultuurtoeleiders en de coach als intervisiemoment i.v.m. de inhoudelijke werking in de betrokken Cultuurcentra, maar ook rond vorming van de Cultuurtoeleiders zelf; • tweemaandelijks “coach-to-coach” vergadering met de meters/peters van de Cultuurcentra, Anja Boonen en de coach van Werkmmaat om de kwaliteitszorg van het project van de Cultuurtoeleiders te bewaken en uitwisseling mogelijk te maken rond de werking in de 5 Cultuurcentra • voor de dagelijkse werking is er een informeler overleg met Heleen Vanden Bergh, Anja Boonen en de coach van Werkmmaat; • minstens 1 keer per maand zijn er gesprekken met de Cultuurtoeleider en zijn coach, op maat van de Cultuurtoeleider i.f.v. noden en behoeften. j Jong geweld opleiden. Aansluitend aan deze onthaalperiode werd een opleidingsplan van ongeveer 6 maanden voorzien. k Krijtlijnen. In dit sociaal tewerkstellingsproject hechten we veel belang aan de vorming en individuele begeleiding van de Cultuurtoeleiders. Doelstelling is dat ze via de uitgetekende krijtlijnen doorstromen naar een job in het regulier arbeidscircuit. We streven hierbij naar het profiel van een administratief/inhoudelijk medewerker in de brede culturele sector.

m Morgen. Staan deze gasten er weer alleen voor. Met de vormingspoot van dit project stimuleren we onze medewerkers vooral om hun diploma secundair onderwijs te behalen in functie van verdere sollicitatiemogelijkheden. n Nog meer vorming. Naast de ruimte in de arbeidstijd kunnen de Cultuurtoeleiders ook beroep doen op een vormingsbudget van maximum 1.000 euro om hun kosten te betalen. o Opvolging. De coach van Werkmmaat volgt actief het vormingstraject op van elk van de Cultuurtoeleiders. p POP. Naast dit vormingsluik is er voor elk van de 5 medewerkers een Persoonlijk Ontwikkelings Plan (POP) uitgewerkt.

Doel is om de algemene en technische competenties van de Cultuurtoeleiders te versterken. Verder wordt er nagegaan of we bepaalde randvoorwaarden kunnen verbeteren. Ook hier weer staat de doelstelling voorop om onze Cultuurtoeleiders te laten doorstromen naar regulier werk.

q l Quid pro quo. Voor wat hoort wat, dat Leren. Alle Cultuurtoeleiders krijgen een spreekt voor zich. dag per week de kans om vorming te volgen. Eén van de Cultuurtoeleiders volgt NT2. Twee van onze Cultuurtoeleiders hebben het engagement opgenomen

60

Hoe Werkmmaat Inhoudstafel Werkvormminspeelt inspeeltop oplokale noden r Relationele problemen. Zijn maar een van de vele thema’s die aan bod komen in het opvolgen van het POP. Ook huisvesting, gezondheid, correct verwittigen bij ziekte, enzovoort, passeren de revue. s SINE-statuut. De vijf medewerkers werken met een SINE-statuut. Dit betekent dat ze langdurig werkzoekend zijn en geen diploma secundair onderwijs in hun bezit hebben. t Toetsing. De inbreng en het engagement van de meters en peters is cruciaal. We denken niet alleen aan de coaching bij het opzetten van diverse culturele activiteiten, maar ook aan de algemene ondersteuning van onze medewerkers. Zij organiseerden voor alle Cultuurtoeleiders een functioneringsgesprek volgens het standaardstramien van stad Antwerpen. Dit is een grondige evaluatie rond zijn/haar functioneren in het project.

x MIX. Algemeen kunnen we stellen dat er in 4 van de 5 Cultuurcentra duidelijke aanzetten zijn dat er meer jongeren betrokken worden in de werking. De concrete inbreng van de Cultuurtoeleiders in elk Cultuurcentrum is zeer verschillend.

Algemeen dragen onze Cultuurtoeleiders sterk bij in het uitbouwen van een netwerk naar jongeren. Alvast 3 Cultuurcentra geven aan dat onze Cultuurtoeleiders ook een rol beginnen op te nemen op organisatorisch vlak.

y Yvaluatie. Op 27 januari 2012 werd er met alle betrokkenen een evaluatievergadering gehouden rond één jaar werking van de Cultuurtoeleiders. Uit dit overleg werden volgende besluiten geformuleerd: de selectie van kandidaat-cultuurtoeleiders is zeer intensief omwille van het hoge vereiste competentieprofiel. De rol van de meter/peter binnen het team van elk Cultuurcentrum is cruciaal in het al dan niet slagen van het traject van de Cultuurtoeleider. Het project Cultuurtoeu leider biedt voldoende groeikansen voor Uitzicht op groei. Na één jaar werking de betrokken doelgroepmedewerkers. kunnen we stellen dat dit LDE-project De Cultuurtoeleiders slagen erin om het groeikansen biedt voor onze Cultuurtoe- netwerk tussen jongeren en hun Culleiders: bij 3 van de 5 Cultuurtoeleiders tuurcentrum te versterken. hebben we een duidelijke groei kunnen vaststellen in hun algemene en techni- z sche competenties. Een vierde Cultuur- Zo zie je maar. In september 2011 is er toeleider was zeer veel afwezig omwille door de Vlaamse administratie Werk en van medische redenen.

Sociale Economie een nieuwe oproep georganiseerd rond Lokale Diensten v Economie. Op basis van een positieve Veel activiteiten. In de loop van 2011 evaluatie rond het project van de Culwerden in de betrokken Cultuurcentra tuurtoeleiders heeft het stadsbestuur (cc Deurne, cc Berchem, cc Hoboken, cc van Antwerpen haar goedkeuring gegeLinkeroever, cc Kiel) tal van activiteiten ven om een aanvraag tot uitbreiding in opgezet waarbij onze Cultuurtoeleiders te dienen met 3 extra doelgroepmedeeen rol speelden. werkers. Doelstelling is om ook een Cultuurtoeleider aan te stellen in De Roma

61 vzw. Op voorstel van het stadsbestuur wil men het concept van de Cultuurtoeleider ook doortrekken naar verschillende stedelijke musea waaronder het MAS en het geplande Red Star Line museum. Op deze manier wil men ook de specifieke doelgroep van jonge allochtonen sterker betrekken in de Antwerpse musea.

Of hoe een goed idee steeds navolging krijgt. Zo zie je maar.

62

Deel 3

Financieel verslag 2011 Hoe Werkmmaat de eindjes aan elkaar knoopt

“Wie de eindjes aan elkaar vast wil knopen moet voortdurend in touw zijn.�

(Alexander Pola, Nederlands acteur, 1914-1992)

64

Jaarrekening per 31-12-2011

Werkmmaat vzw

ACTIVA 2010

VASTE ACTIVA III. MateriĂŤle vaste activa C. Meubilair en Rollend materieel Rollend Materieel vrachtwagens Aanschaffing Afschrijving

0,00 0,00

4.472,78

0,00

4.472,78 4.472,78

0,00

57.231,81

0,00

57.231,81

2010

VLOTTENDE ACTIVA V. Vorderingen >1 jaar VI. Voorraden & bestellingen VII. Vorderingen < 1 jaar 0,00 0,00 0,00

61.704,59

0,00

5.591,98 -1.119,20

Vorderingen en borgtochten in contanten

IX. Liquide middelen

0,00

0,00

IV. FinanciĂŤle vaste activa

A. Vorderingen Klanten Te ontvangen subsidies Vooruitbetalingen leveranciers

2011

2011 0,00

208.601,95

0,00

0,00

0,00

0,00

0,00

137.406,49

0,00

64.291,04 68.187,50 4.927,95

137.406,49

0,00

71.172,79

X. Overlopende rekeningen

0,00

22,67

Verkregen opbrengsten

0,00

22,67

TOTAAL DER ACTIVA

0,00

270.306,54

65

Jaarrekening per 31-12-2011

Werkmmaat vzw

PASSIVA 2010

EIGEN VERMOGEN I. Eigen vermogen A. 1 januari van het jaar B. Saldo van het jaar

2011 -48,40

73.285,32

-48,40

73.285,32

0,00 -48,40

-48,40 73.333,72

2010

SCHULDEN

2011 48,40

197.021,22

VIII. Schulden > 1 jaar

0,00

0,00

IX. Schulden < 1 jaar

48,40

197.021,22

B. FinanciĂŤle schulden 1. Kredietinstellingen

48,40

C. Handelsschulden 1. Leveranciers Leveranciers Te ontvangen facturen Terug te betalen subsidies

0,00

0,00 0,00 0,00 0,00

0,00

E. Schulden m.b.t. belastingen, bezoldigingen en sociale lasten 0,00

40.406,80 22.406,86 65.793,21

2. Bezoldigingen & sociale lasten Te betalen bezoldigingen Te betalen vakantiegeld

0,00 0,00

0,00

128.606,87

68.414,35

5.195,48

0,00

697,97 62.520,90

0,00

0,00 128.606,87

0,00

1. Belastingen Te betalen BTW

TOTAAL DER PASSIVA

48,40

5.195,48 63.218,87

270.306,54

66

Werkmmaat vzw

Jaarrekening per 31-12-2011

RESULTATENREKENING I. Bedrijfsopbrengsten en bedrijfskosten Omzet Andere bedrijfsopbrengsten Handelsgoederen, grond- en hulpstoffen Diensten en diverse goederen

677.042,37 121.136,19 -38.834,01 -38.193,76

Brutomarge

721.150,79

C. Bezoldigingen,sociale lasten en pensioenen D. Afschrijvingen, waardeverminderingen op oprichingskosten, immateriële en materiële vaste activa E. Waardeverminderingen op handelsvorderingen F. Voorzieningen voor risico's en kosten G. Andere bedrijfskosten

-646.060,95 -1.119,20 0,00 0,00 -290,02

Bedrijfswinst

73.680,62

II. Financiële opbrengsten Financiële kosten

43,91 -390,81

Winst uit de gewone bedrijfsuitoefening vóór belasting

73.333,72

III. Uitzonderlijke opbrengsten Uitzonderlijke kosten

0,00 0,00

Winst van het boekjaar vóór belasting

73.333,72

IV. Belastingen op het resultaat

0,00

Te bestemmen winst van het boekjaar

73.333,72

RESULTAATVERWERKING A. Te bestemmen resultaat 1.

2.

Te bestemmen winst van het boekjaar Naar eigen vermogen

D.1. Over te dragen verlies

73.333,72 -73.333,72

0,00

0,00

67

werk op mensenmaat Werkmmaat vzw

Lange Leemstraat 372 B-2018 Antwerpen T: 03 233 94 80 F: 03 205 66 99 M: info@werkmmaat.be W: www.werkmmaat.be Btw: BE-0817.381.683 Bank: 779-5987408-20 Iban: BE28 7795 9874 0820 Bic: GKCCBEBB