Zeven jaren in een week - Het belangrijkste van het Europees Sociaal Fonds Vlaanderen 2007 - 2013 by Ideeweb

Vlaanderen is werk

Gasthuisstraat 31 1000 Brussel 02/546 22 11 onthaalesf@esf.vlaanderen.be

Het BElangrijkSTE van het Europees Sociaal Fonds (ESF) in Vlaanderen â&#x20AC;˘ 2007-2013

ESF-Agentschap Vlaanderen vzw.

Zeven jaren in een week 2007-2013. Het BElangrijkSTE van het Europees Sociaal Fonds (ESF) in Vlaanderen EUROPEES SOCIAAL FONDS www.esf-agentschap.be

Vlaanderen is werk

Gasthuisstraat 31 1000 Brussel 02/546 22 11 onthaalesf@esf.vlaanderen.be

Het BElangrijkSTE van het Europees Sociaal Fonds (ESF) in Vlaanderen â&#x20AC;˘ 2007-2013

ESF-Agentschap Vlaanderen vzw.

Zeven jaren in een week 2007-2013. Het BElangrijkSTE van het Europees Sociaal Fonds (ESF) in Vlaanderen EUROPEES SOCIAAL FONDS www.esf-agentschap.be

Hoe vat je zeven jaren in hemelsnaam samen in een boek? Wat vertel je over de tientallen projectoproepen, honderden projecten en duizenden bereikte arbeidskrachten van het Europees Sociaal Fonds in Vlaanderen? Toon je het beste van de programmaperiode 2007-2013? Of het belangrijkste - ook waar het beter kon - zodat we eruit leren? Ons agentschap koos ervoor om een regenboog van verhalen in de etalage te zetten. Een eerlijke bloemlezing van waar ESF het verschil heeft proberen maken. Zeven jaren in een bewogen week. Van een blik achter de schermen in de Gasthuisstraat 31 (rode maandag), over de combinatie onderwijs en werk (gele woensdag), tot de eindejaarslijstjes van enkele autoriteiten op de Vlaamse arbeidsmarkt (violette vrijdag). We vroegen Illustrator GAL om de zeven hoofdstukken van kritische kanttekeningen te voorzien. Dit boek is het resultaat van een bijzonder samenwerkingsverhaal tussen partners en promotoren die elkaar vinden dankzij Europese en Vlaamse middelen. We hopen dat het mensen en organisaties inspireert om de arbeidsmarkt duurzaam te verbeteren. Zeven jaar lang hebben wij het beste van onszelf gegeven. Laat de volgende programmaperiode maar komen. Wij zijn er klaar voor. Veel leesplezier, Louis Vervloet Algemeen directeur ESF-Agentschap Vlaanderen.

086_036_jaarboek ESF.indd 1

9/01/15 16:30

uPAG.

Leren werken

uPAG.

• Roadies. Jobhoppende tieners met elke week ander werk • KIK-OV. Kunststof in een koffer • Hard werken, goed boeren. Werken en leren in Kortrijk • Cijfers in beeld

uPAG.

• Wist-je-datjes

4 Werken aan werkloosheid • Het wij-gevoel. In groep leren solliciteren

Werken in de Gasthuisstraat. • Het ei van Louis: “Er werden nog te veel spaghetti-arresten uitgeschreven.”

uPAG.

• ESF-land Vlaanderen… en de wereld van onderzoek

Je job opnieuw uitvinden

• Lepel, vork en mes van het Vlaamse arbeidsmarktbeleid. ESF op de het bord van Dirk Vanderpoorten en Fons Leroy

• Snijden om te groeien. Het vakmanschap van Colruyt • Fluitend naar je werk. De Loopbaanwijzer toont de weg

• Wist-je-datjes

• Sociale partners maken werk van werk

• Cijfers in beeld

• Wist-je-datjes • Cijfers in beeld

• De straffe gasten van de Gasthuisstraat • Systeem-filosofie • Wist-je-datjes • Cijfers in beeld

086_036_jaarboek ESF.indd 2

9/01/15 16:30

uPAG.

122

De eindeZEVENjaarslijstjes

• Bert Boone, Daniël Samyn, Hubert Driessen, Annelies Goethals, Jan Sap, Peter Van der Hallen, Veerle Moens, Fons Leroy, Dirk Vanderpoorten en Louis vervloet.

uPAG.

104

Colofon

Sociale inclusie op de werkvloer

Ondernemen met mensen

• Niet voor POPpemiekes. Jezelf OntPOPpen als drugsverslaafde

• Betrokkenheid, daar draait het om. Picanol Group op weg naar zelfsturende teams

Interviews: Goele Geeraert, Bea Bossaerts en Ideeweb

• Langer en beter. Hoe overtuig je werknemers van het langerwerken-verhaal?

Cartoons: Gal

• WAW! We hebben een winnaar... en stellen hem 5 vragen met een W • Werk in 1, 2, 3. Voorzichtige stapjes van kwetsbare Kortrijkenaren • Wist-je-datjes • Cijfers in beeld

• De mayonaise pakt. Louis Vervloet en Mieke van Gramberen over Flanders Synergy • Wist-je-datjes

Een uitgave van ESF-Agentschap Vlaanderen vzw. Concept en realisatie: ideeweb.be

Fotografie Stefan Dewickere Drukwerk: Gewadrupo Uitgave: januari 2015 Verantwoordelijk uitgever: ESF-Agentschap Vlaanderen vzw, Gasthuisstraat 31, 1000 Brussel

• Cijfers in beeld ISBN-NUMMER : 9789080905252 EAN : 9789080905252 Wettelijk depotnummer : D/2015/10.326/2

086_036_jaarboek ESF.indd 3

9/01/15 16:30

maan dag 4 086_036_jaarboek ESF.indd 4

9/01/15 16:30

an ag 086_036_jaarboek ESF.indd 5

Goedemorgen iedereen! In het hartje van de Europese Unie, pal in het centrum van Brussel, huist het ESF-Agentschap Vlaanderen. Algemeen directeur Louis Vervloet daagt er, samen met zijn team, organisaties uit om de arbeidsmarkt duurzaam te verbeteren. Veel werk, zo blijkt. Een kijkje in de machinekamers van de Gasthuisstraat 31.

9/01/15 16:30

Werken in de Gasthuisstraat 31 6 086_036_jaarboek ESF.indd 6

9/01/15 16:30

086_036_jaarboek ESF.indd 7

9/01/15 16:30

8 086_036_jaarboek ESF.indd 8

9/01/15 16:30

”Met de vereenvoudigde kosten en het cofinanc eringsfonds hebben we enkele mijlpalen gerealiseerd. Maar er werden nog te veel spaghetti-arresten uitgeschreven.” Directeur Louis Vervloet van het ESF blikt enthousiast terug op het afgelopen programma, maar pleit tegelijk voor nog meer gezond vertrouwen.

30 jaar in dezelfde job: vandaag klinkt dat onmogelijk. En ook wel een beetje saai. Maar Louis Vervloet heeft lak aan dat stereotiepe plaatje. De arbeidsmarkt en het Europese beleid zijn de laatste jaren zo veranderd, dat hij als directeur van het ESF-agentschap niet met zijn vingers kon zitten draaien. Bovendien bewijst de voorbije programmaperiode dat een goede portie geduld op termijn kan lonen. “20 jaar heeft het geduurd, voor we onze zogenaamde loketfunctie konden realiseren.

086_036_jaarboek ESF.indd 9

Twee decennia heeft het gekost, voor onze ministers hun projectfinancierin in een gemeenschappelijk cofinanci ringsfonds stopten en dat door ons lieten beheren. Maar vandaag is dat fonds een feit. Het bespaart de Vlaamse promotoren heel wat energie en tijd. Ze moeten nu nog maar 1 projectvoorstel indienen. Daarmee is België een Europese pionier.”

GOEDE HUISVADER Voor hij zijn verhaal enthousiast verder zet, wil de directeur ons een glas water inschenken. “Anders sta je het komende uur droog”, gelooft hij stellig. Af en toe een rustpunt, dat vindt hij trouwens broodnodig. “Om je werking te bekijken en te evalueren. Om inefficiën processen te verbeteren.” Regels om de regels: daar gruwelt hij van. “Als niets bewijst dat een regel nodig is, kan je hem beter afschaffen.” Vervloet is dan ook fie

9/01/15 16:30

dat Belgie als eerste de lump sum en simplifie cost options introduceerde. “Daar hebben we verdomme lang achter gezeten.”De kost wordt nu vooraf duidelijk bepaald en de promotor moet zich daaraan houden. Gedaan met het bijhouden van bus- en supermarktticketjes, gedaan met boekhoudingen die post factum worden gecheckt. Dat is de richting die we verder uit moeten.” Niet dat de directeur tegen controle is. Wel pleit hij voor meer vertrouwen in de audits. “Vandaag zijn er nog te veel spaghetti-arresten: goede dossiers die niet aan een kleine regel voldoen en daarvoor worden beboet. Om dat te voorkomen moeten wij onze criteria nog eenduidiger formuleren. Tegelijk pleit ik voor auditoren die een dossier niet mechanisch, maar als een goede huisvader beoordelen. Het is te gek dat formeel correcte projecten zonder resultaat hoger scoren dan succesvolle initiatieven die ergens een regeltje vergaten.” De directeur haalt er pen en papier bij. “Ik teken graag een driehoek met de waarden van het ESF. Europa ‘financiert projecten met vooropgestelde ‘resultaten’. Dat geheel moet ‘conform de regels’ gebeuren. Maar soms wordt die conformiteit zo strikt gezien dat ze het resultaatgerichte denken teniet doet.”

10 086_036_jaarboek ESF.indd 10

SAMENWERKEN: EEN MUST Zo zijn we bij een van Vervloets stokpaardjes beland. Resultaten halen, dat vindt hij het allerbelangrijkste. De aandacht voor resultaten werd de voorbije periode sterk benadrukt. Zelf is de directeur heel fie op de ‘validering’, waarbij peers en externe experts een project op zijn merites gaan beoordelen. De mosterd daarvoor werd in Portugal gehaald. Naast de validering werd ook meer naar de outcome van een project gekeken. Vervloet illustreert: “De organisatie van een opleiding volstaat vandaag niet meer om een goede beoordeling te krijgen. Er wordt nu ook gekeken naar de impact van die opleiding. Vond de student nadien werk of niet? In sommige oproepen bepaalt het antwoord de hoogte van de financiering. De promotor ontvangt op voorhand een deel van het budget voor zijn engagement. Maar de rest wordt pas betaald als hij bepaalde resultaten haalt.” Wierp die meer resultaatgerichte aanpak al haar vruchten af? Louis Vervloet knikt nee…en ja. “De voorbije crisis maakte het een pak moeilijker om de vooropgestelde resultaten te halen dan in een periode van arbeidscreatie. Wel hebben we onze promotoren op weg kunnen zetten om meer resultaatgericht te denken. Bij de start van de validering dachten velen dat dat een bijkomstigheid was. Maar dat

bleek uiteindelijk niet het geval. Vooral de externe experts waren best streng. Toch vertellen heel wat promotoren die uiteindelijk niet slaagden dat die validering heel zinvol voor hen was.” Nog meer resultaatgerichte actie is een must voor Vervloet, om duurzame resultaten te halen. Hij is dan ook vast van plan al zijn Europese collega’s daarvan te overtuigen. Vandaag bestaat er al een werkgroep rond results based management, waar ESF Vlaanderen een trekkersrol in speelt.” De samenwerking met collega’s uit andere lidstaten vindt Vervloet een van zijn belangrijkste en meest interessante taken. “We hebben daar al een aantal mooie dingen gedaan, maar we moeten nog veel verder geraken.”

PLEIT VOOR KWALITEIT Resultaatgerichtheid, vereenvoudiging, thema’s waarvoor Vervloet wil blijven gaan. En dan is er nog de aandacht voor kwaliteit. “We zijn in 2000 met kwaliteitslabels begonnen. We hebben toen de negen velden van de Europese kwaliteitsstandaard EFQM als basis genomen om de kwaliteit van promotoren en hun werk te beoordelen. Er werd ook een groeitraject opgezet dat de promotoren konden volgen. Bovendien hadden we assessoren die de projecten monitorden on desk, maar ook ter plaatse kwamen kijken en de

9/01/15 16:30

promotoren naar goede voorbeelden konden doorverwijzen. Verschillende ngo’s hebben zo op het vlak van kwaliteit grote sprongen voorwaarts gemaakt.” Jammer genoeg had het ESF niet genoeg mankracht om die aanpak vol te houden. “De audits werden strenger en hadden almaar meer mensen en middelen, transnationale partnerschappen … nodig. En dat ging ten koste van de kwaliteitsopvolging.”

GEZONDE PORTIE VERTROUWEN Goede partnerschappen, daar draait het volgens Louis Vervloet om. Zij vormen de basis om de ambities van het ESF te blijven waarmaken. En hun kern bestaat uit een gezonde portie vertrouwen. “Of het nu gaat om een samenwerking tussen een OCMW en een bedrijf, tussen het ESF en de auditcel, tussen een school en een overheid: het is essentieel dat er van bij het begin duidelijke afspraken zijn. Dat je rond de tafel gaat zitten en taken en middelen duidelijk verdeelt. Dan kun je je nadien volop focussen op resultaat en kwaliteit, zonder nog over formaliteiten en budgetten te moeten discussiëren.

086_036_jaarboek ESF.indd 11

9/01/15 16:30

de straffe gasten van de Gasthuisstraat

B J

12 086_036_jaarboek ESF.indd 12

9/01/15 16:30

Bieke Joeri

Bevlogen duizendpoot, die graag squasht en ook al een marathon achter de kiezen heeft

086_036_jaarboek ESF.indd 13

Steph nie

Carolin

Jeugdig enthousiasme: op het bureau, op de fiets op festivals en op reis.

Club Brugge-supporter met oor voor muziek en oog voor verre bestemmingen.

Een vleugje Britse nostalgie in Vlaanderen.

Meester in de kookkunst en master aan de dj-tafel.

Stijn Karel Kar Dries Gisela Gek op handtassen, creativiteit, paarse jurken en lachende mensen.

De meest zorgzame der collega's, Dag Allemaal-lezer en lachebek.

Filmfanaat en organisator van de ESF-zaalvoetbalwedstrijden.

9/01/15 16:30

Piete

Voor vragen over wijn, moet je bij Pieter zijn.

14 086_036_jaarboek ESF.indd 14

Liesb

Pat i

Moeder met een voorliefde voor heavy metal.

Margri

Een rots in de branding

S Gek op wandelen en een neus voor spoorzoeken.

9/01/15 16:31

Marjorie

Wordt blij van fotografi en katten, en liefst in combinatie.

Tine

Lisa Fervent concertbezoekster en vrolijke reiziger.

Verliest zich graag op vakantie in boeken over de Eerste Wereldoorlog.

Simon De man die alles weet over huizen renoveren

086_036_jaarboek ESF.indd 15

9/01/15 16:31

Auditautoriteiten over punten en komma's

De grote verdienste van de afgelopen periode is dat ze een stuk meer met elkaar hebben gesproken. Meer zelfs, het besef groeide dat ze niet zonder elkaar kunnen om de ambities van Vlaanderen en Europa te vervullen. Een gesprek met de autoriteiten Tony Mortier, Frans Nijveld en Louis Vervloet. Over wat achter hen ligt. En hoe het verder moet.

We hadden elkaar al aan de lijn gehad, maar nog nooit in levende lijve gezien. Zo belandden we samen voor de deur van het ESF-Agentschap, zonder enig spoor van herkenning. Maar auditoren beschikken blijkbaar over het unieke talent om situaties snel door te hebben. Een uitgestrekte hand: “Tony Mortier.” Even later staan we samen in de lift. Mortier is een van de twee leden van de Vlaamse auditautoriteit Europese structuurfondsen. Die checkt of de certificering - en beheersautoriteit van het ESF-Agenstschap goed functioneren. Aan het hoofd staan respectievelijk Frans Nijveld en Louis Vervloet, die we dadelijk – op de vijfde verdieping – ontmoeten.

16 086_036_jaarboek ESF.indd 16

9/01/15 16:31

MENSENTAAL

SIMPEL IS ANDERS

Relaties kunnen ingewikkeld zijn. Dat geldt niet enkel op persoonlijk vlak. Ook professioneel kunnen we er wat van. Het operationeel programma van het ESF bevat een klein schema, dat de samenwerking tussen mijn gezelschap perfect weergeeft. Een blad met veel pijltjes van hier naar daar. Toch vraagt het nog wat extra uitleg, in mensentaal. Een bedachtzame glimlach op Louis' gezicht. Een eenvoudig antwoord blijft – zelfs voor een rot als hij - een hele uitdaging.

Het team van Louis verzorgt het projectmanagement. Zij volgen de projecten op en controleren ze een eerste keer. Evolueren ze in de juiste richting? Wordt het projectgeld goed besteed? De controle gebeurt door onderzoek ‘on desk’ of via bezoeken aan de projecten zelf. Het team van Frans bekijkt het budgettaire plaatje. Kloppen de bedragen die de promotor vraagt? Dragen ze bij tot de voorgestelde resultaten? Deze twee heren gebruiken procedures en systemen die door de auditploeg van Tony worden gecontroleerd. De auditoren checken steekproefsgewijs ook een aantal projecten. Voldoen ze aan de

086_036_jaarboek ESF.indd 17

financiël en administratieve eisen? En kan de promotor dat afdoende bewijzen? Simpel is anders, denkt een outsider dan. De drie heren beamen dat. Het is dan ook hun ambitie om de samenwerking te vereenvoudigen.

GOUDEN LAAGJE Louis Vervloet: “Het hele auditverhaal startte in 2000. Sindsdien kwamen er steeds meer regels bij.” Op de Europese controle valt weinig te zeggen. Aan die regels moeten we gewoon voldoen. Maar op ons eigen, Vlaams niveau kunnen de drie autoriteiten wel hun duit in het zakje doen. Gold plating, dat betekent ‘met een laagje

9/01/15 16:31

“Het hele auditverhaal startte in 2000. Sindsdien kwamen er steeds meer regels bij.” (Louis Vervloet)

goud bedekken’. Vertaald naar ESF-jargon klinkt het minder aantrekkelijk. Het laagje bestaat daar niet uit goud maar uit extra criteria waarmee Vlaanderen de ESF-oproepen overlaadt. Vraagt Europa een project gericht op jonge werklozen, dan moeten die voor de Vlaamse partners nog aan dit en dat voldoen. Tony Mortier: “Zo maak je het jezelf natuurlijk extra moeilijk. Zeker als je weet dat de projecten maar 2 procent foutenmarge mogen hebben.” Louis Vervloet bevestigt: “We mogen absoluut niet veel fouten maken. Daarom moeten we de Vlaamse voorwaarden vereenvoudigen. Een ‘goed’ rapport kan van alles zijn. We moeten onze criteria eenduidiger omschrijven. De uitdaging is om oproepen te maken die geen ruimte voor interpretatie laten. Enkel zo kan je helder met je partners communiceren en creëer je voor iedereen – de drie autoriteiten: Europa, Vlaanderen en de promotoren – meer zekerheid.”

AUTOPSIEVERSLAG Als controleur in tweede lijn moet de auditor compleet onafhankelijk zijn. De ploeg van Tony kan de projectcriteria dus niet mee omschrijven en zo onduidelijkheden helpen vermijden. Tony Mortier: “Maar we geven wel feedback

op de projecten die we controleren. En –anders dan vroeger- komen we vandaag geregeld samen met de drie collega’s. Dan suggereren we soms ook hoe ze hun projectcriteria anders kunnen omschrijven om hetzelfde doel te bereiken. Het is een voortschrijdend inzicht, op basis van ervaring. Een evenwichtsoefening tussen soepelheid en risicoafdekking.” Het hoofd van de auditautoriteit besluit met een cryptische situatieschets: “Het heeft geen zin dat je een juist autopsieverslag hebt. Je moet de zieke kunnen genezen. Als er wat hapert aan het beheers- of certific ringssysteem, dan moet je dat als auditor niet enkel vaststellen, maar zoek je mee naar een oplossing voor het probleem.”

DAGDROMEN Stel, heren, u mag even dagdromen over het ESF. Hoe verloopt jullie samenwerking dan ideaal? Louis Vervloet: “Ik hoop op nog meer onderling overleg waarin we onze kennis en ervaring kunnen delen. Verder wil ik heldere oproepen lanceren, zonder overbodige regels. Criteria die niet bijdragen tot het resultaat, kun je beter elimineren.” Frans Nijveld: “Qua financiël vereenvoudiging zijn we al goed op weg. We werken nu vaak met standaardkosten die we

18 086_036_jaarboek ESF.indd 18

9/01/15 16:31

vooraf linken aan een resultaat. Ook de manier waarop je de kost moet bewijzen, wordt duidelijk op voorhand bepaald. Die ijkpunten maken voor ons een vlottere controle mogelijk en bieden de promotor meer zekerheid.” Tony Mortier knikt. Die standaardtarieven vindt hij een goede zaak. Net als het idee voor een ‘single audit’. “Sinds september 2012 werd het concept van ‘single audit’ in een Vlaams kader gegoten. Dit stelt dat de last voor de geauditeerde dient te verminderen door ernaar te streven dat projecten maar een keer een onafhankelijke auditor op bezoek krijgen. Ofwel iemand van het Rekenhof, van het bedrijfsrevisoraat, van een ander onafhankelijk auditorgaan, ofwel iemand van ons. Het wordt een grote uitdaging om dat kader toe te passen in de praktijk. Het ESF is via de beheersautoriteit soms heel nauw bij de projecten betrokken. Wat maakt dat ze niet altijd onafhankelijk zijn. Wij, als externe auditor, zweren daar net bij. Tegelijk kunnen projecten niet zonder die eerstelijnscontrole. Ze vindt nog tijdens de projectfase plaats, wat eventuele bijsturing mogelijk maakt. Wij verschijnen pas aan het einde van de rit. Als de eerste controle goed gebeurde, zullen wij minder fouten vinden.”

086_036_jaarboek ESF.indd 19

TERLOOPS IDEETJE Over ‘fouten’ gesproken. Gisteren konden acties zonder resultaat nog positief worden geëvalueerd, louter op basis van een goed beheer. Maar Vlaanderen en Europa wisselden het geweer intussen van schouder. Morgen ligt de klemtoon veel meer op inhoud. Je moet nog steeds voldoen aan administratieve en financiël regels, maar je moet bovenal resultaten neerzetten. En dat blijkt geen terloops ideetje. Louis Vervloet: “Ruim zes procent van onze middelen hangt de komende periode af van onze resultaten. In 2018 moeten we aan Europa bewijzen dat we die effectief hebben gehaald. Anders hebben we een boete op zak.” Die nieuwe koers impliceert ook een aanpassing voor het team van Tony Mortier. De auditoren moeten vanaf nu ook aan performance auditing doen: dat betekent een resultaatsaudit en een opportuniteitscontrole. “Behaalde de promotor zijn resultaat en was de oproep tout court relevant?” Louis Vervloet vindt het maar een gek idee dat die laatste vraag aan de auditor wordt gesteld. “Normaal ga je de opportuniteit van een oproep na voor die wordt gelanceerd. Maar Europa wil dat de auditautoriteit dat pas na afsluiting van de projecten controleert. Dat lijkt me niet

zo’n moeilijke taak. Ware het niet dat de realiteit je dan inhaalt. Stel: in 2008 was de sky de limit. Dan lanceerden we als managementautoriteit een oproep. die in 2010 op haar opportuniteit wordt gecontroleerd. Maar sinds de 2e helft van 2008 woedde de crisis. De controle gebeurt dus met een ander wereldbeeld.” Tony glimlacht. “Als auditoren moeten we ons afvragen of we als managementautoriteit anders zouden hebben gehandeld. Dat is een subjectief oordeel. Je begeeft je dus op glad ijs. Ik vind dit op zich geen slechte evolutie. Maar ze vraagt wel de nodige voorzichtigheid.” Maar die woorden stellen de ESF-directeur toch nog niet gerust. “Het grote probleem is dat zo’n oordeel van individuele mensen afhangt. Systemen zouden eigenlijk mensonafhankelijk moeten zijn,” bedenkt hij. Frans Nijveld knikt en Tony Mortier werpt een blik op zijn horloge. Hij besluit dat het tijd is, een andere afspraak roept... “Voor we te filo ofi ch gaan worden.”

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 20

BEX PATRICIA

BOGAERTS SOFIE BONNARENS CATHERINE

APPLICATIEDESKUNDIGE PROJECTBEHEERDER KWALITEITSASSESSOR PROJECTBEHEERDER PROJECTBEHEERDER ALGEMEEN DIRECTEUR PROJECTBEHEERDER

15/05/03

1/04/06 31/03/07 15/05/11 14/05/13 15/06/09 1/07/04 14/01/03 30/06/10 1/02/07 PROJECTBEHEERDER MANAGEMENT ASSISTENT PROJECTBEHEERDER

1/03/08 11/08/09 1/11/02 30/06/10 31/01/10 31/08/13

1/05/07 1/09/11

HR-VERANTWOORDELIJKE

KWALITEITSASSESSOR

PROJECTBEHEERDER

30/11/12 31/12/07

1/11/02 1/01/07

COORDINATOR LOOPBANEN TRANSITIES MEDEWERKER COMMUNICATIE PROJECTREGISSEUR

1/03/08 15/08/07 15/09/12

31/12/07

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER

1/11/02

PROJECTBEHEERDER

1/02/03 31/03/08

LEEMANS MICHAEL

JUVIJNS DAISY

JONCKERS MARJORIE

GHEEROLFS CINDY

GERRITS LIEVE

GEORGOPALIS ANTONIO

EVERS VALERIE

DOGAN HUSNIYE

DEWITTE ANNELEEN ADMINISTRATIEF BEDIENDE

DEFRENNE LIEVEKE

DEBBAUT AN

DE WOLF LIESBETH

PROJECTBEHEERDER

28/02/08

DE TEMMERMAN KOEN DE VLAEMINCK KATRIEN

16/05/13

PROJECTBEHEERDER

30/09/07

DE ROCKER TIM DE ROP CARLIEN

16/06/13 31/07/13

AUDITOR

1/03/06 10/02/08

DE MOOTER PATRICK DE PELSEMAEKER SARA

DESCHRIJVERE LIEZELOTTE

PROJECTBEHEERDER

15/07/10

DE KOSTER LIESBET DE MAESSCHALCK MARGRIET

PROJECTBEHEERDER

14/01/06

PROJECTBEHEERDER

MEDEWERKER INTERNE AUDIT/CERTIFICERING

16/02/04 31/08/07 1/01/11

MEDEWERKER COMMUNICATIE

1/02/05

15/11/08 31/08/11

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER CVS COORDINATOR SOC. INCLUSIE EN ARMOEDE

1/03/00

VERANTWOORDELIJKE INTERNE AUDIT

1/11/02

31/05/13

DE KERPEL ANDRE

PROJECTBEHEERDER

1/03/00 1/06/11

DE GEYTER MARLEEN

PROJECTBEHEERDER

1/05/02

DE GEYTER ANKA

DE COENSEL MARIJKE

PROJECTBEHEERDER

DE CLERCK RITA

COPPENS SARAH

MANAGEMENT ASSISTENT

PROJECTBEHEERDER

1/09/05

30/06/08

CONINGS ERIK

1/11/02

31/12/12

PROJECTBEHEERDER TEAMLEIDER KWALITEIT EN PROFESSIONALISERING

10/03/08 1/03/04 1/01/05

PROJECTBEHEERDER COMER BIEKE

COENE LUC COLSON JOERI

PROJECTBEHEERDER

CLOOTEN TRUDY

CHRISTIANEN MAARTEN

CHIAU HILDE

CAUWENBERGHS ELS

CASIER BERNARD

BUIJS BIANCA

BOONE BERT

BIANCO BERENICE

BEYERS CAROLINE

14/05/09

AUDITOR

KWALITEITSASSESSOR

15/05/11

31/08/14

BECKERS WIES

KWALITEITSASSESSOR

1/02/09 31/01/13

BEAVIS STEPHANIE

MEDEWERKER COMMUNICATIE

15/03/07

ALBRECHTS GISELA

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER

27/06/05

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 21 9/01/15 16:31

MOENS VEERLE

PROJECTBEHEERDER PROGRAMMAMANAGER CERTIFICERINGSAUTORITEIT PROJECTBEHEERDER PROJECTREGISSEUR

1/10/04 1/12/03 1/02/03 1/03/01

PROJECTBEHEERDER

HR-VERANTWOORDELIJKE PROJECTBEHEERDER

2/09/08 28/02/10 31/12/07 31/05/07

1/11/02 ADMINISTRATIEF MEDEWERKER

1/11/02 PROJECTBEHEERDER MEDEWERKER COMMUNICATIE

1/09/13 1/06/12

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER PROJECTBEHEERDER PROJECTBEHEERDER

3/05/04 30/04/07 1/07/13 15/04/13

KWALITEITSASSESSOR STAFMEDEWERKER STRATEGIE EN ORG.ONTWIKKELING

1/03/00 1/01/07

31/05/07

HR-VERANTWOORDELIJKE

PROJECTBEHEERDER

15/07/13

VERDONCK WOUTER

PROJECTBEHEERDER

ALGEMEEN DIRECTEUR

VANHOUTVIN WENDY

KWALITEITSASSESSOR

1/01/04 1/03/08

BOEKHOUDER

VANDERPOORTEN KAREL

PROJECTBEHEERDER

15/05/11

1/11/02

VANDEN BERGHE STIJN

KWALITEITSASSESSOR

13/05/08 31/12/13

1/11/02

VAN HECKE LISA

PROJECTBEHEERDER

WAUTERS BENEDICT

VRIJDERS FRANS

VOET AN-SOFIE

VERVLOET LOUIS

VERNIEST YVES

VERMEERSCH ELINE

VANDEN BERGHE MARK

VAN SANDE PIETER

VAN LISHOUT MAGALIE

VAN GOOL DRIES

PROJECTBEHEERDER

16/07/07

VAN GESTEL SANNE

VAN DER PERRE HILDE

VAN DER AUWERAERT IVE

VAN DEN BROECK WENDY

VAN DEN BROECK MARJOLEIN

VAN CAMPENHOUT THOMAS

THIJS CHRIS

TAVERNIERS PETER

TANG AILEEN

SWENNEN SIMON

STEPPE CHRIS

SPIESSENS SARAH

SOENS PASCAL

SMISMANS CARINA

SIMAO AGOSTINHA

SEYEN JEF

RYCKEWAERT STEFAAN

ROETS ANNEMIE

PYNKET BART

POLFLIET TINE

PENNYNCK STEFAAN

PAUWELS CARINE

NIJVELD FRANS

MEYERS CAROLINE

1/03/08

15/10/13

HR-VERANTWOORDELIJKE

1/03/08 30/04/10

15/09/09

COORDINATOR ORGANISATIES

1/07/07

PROJECTBEHEERDER

PROJECTREGISSEUR

PROJECTBEHEERDER

16/06/13 1/07/07

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER HR

30/06/10

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER

1/03/00

1/01/05

1/11/02

KWALITEITSASSESSOR

ADMINISTRATIEF MEDEWERKER

31/01/13

APPLICATIEDESKUNDIGE

7/05/07 1/11/09 1/10/08

STAFMEDEWERKER GELIJKE KANSEN STAFMEDEWERKER BELEIDSONDERSTEUNING

1/11/02

KWALITEITSASSESSOR

1/01/04 1/11/02

TEAMLEIDER OFFICE MANAGEMENT EN KWALITEITSZORG

1/12/06

31/12/08

MIKAELI HEWA

TEAMLEIDER KENNISMANAGEMENT

1/11/02

MESTDAGH KAREL

1/03/08

MELLAERTS DAVID

MEDEWERKER COMMUNICATIE STAFMEDEWERKER CONTROLEBEHEER

1/11/02 1/11/02

KWALITEITSASSESSOR

MAEBE HENDRIK MEEUSEN MARION

ASSISTENT-BOEKHOUDER

1/11/02 1/03/06

TOEGEWEZEN BUDGET PER PROVINCIE (2007 - 2013) €17 517 130

€27 317 346

€27 600 111

€28 421 735

€16 082 990

SF SF

V F

€19 753 222

SF V F

€18 557 015 €30 089 278

€17 428 702

€18 012 129 €409 463 633 ESF €38 615 850 VCF

VLAAMS COFINANCIERINGS FONDS

V F

EUROPEES SOCIAAL FONDS

Bedrag ESF-middelen Brussel: inclusief afsprakenkaders institutionele partners, TB ESF, EGF

22 086_036_jaarboek ESF.indd 22

9/01/15 16:31

WAAR KOMT HET GELD VANDAAN? Vlaanderen en Europa bundelen de krachten binnen het ESF-programma. Samenwerken geeft beter resultaat. Ook financi el delen ze de kosten. Europa stelt maximaal 50% ter beschikking van elk goedgekeurd ESF-project. Het resterende bedrag wordt bijgepast door de Vlaamse overheid en de private sector. Het Europees Sociaal Fonds Vlaanderen verdeelt deze middelen â&#x20AC;&#x201C; in de vorm van subsidies - onder organisaties die de Vlaamse arbeidsmarkt stimuleren om werkzoekenden nieuwe kansen te geven en werknemers tevreden aan het werk te houden. Het ESF-Agentschap Vlaanderen beheert ook het Europees Globalisatiefonds (EGF) en het Europees Integratiefonds (EIF).

TOEGEWEZEN BUDGET VOOR PRIORITAIRE ASSEN 312 609 823,00

83 439 117,33

1 Talentenactivering en duurzame integratie op de arbeidsmarkt

086_036_jaarboek ESF.indd 23

2 Bevorderen van sociale inclusie van kansengroepen via maatgericht werken..

33 798 125,80

3 Ondernemings- en organisatiecultuur focussen op mens en maatschappij

23 404 893,37 8 959 440,22 18 754 979,00

4 Innovatie

5 Transnationaliteit

6 Technische bijstand

9/01/15 16:31

GASTEN VAN DE GASTHUISSTRAAT 31

CERTIFICERING

24 086_036_jaarboek ESF.indd 24

9/01/15 16:31

EEN BOOM IN BRUSSEL

Onthaal Simao Agostinha

Communicatie Mellaerts David Beavis Stephanie

Organistatieontwikkeling Van Den Broeck Marjolein Bogaerts Sofi Bonnarens Catherine Vanden Berghe Stijn Soens Pascal Pauwels Carine Verdonck Wouter Vermeersch Eline

Sociale inclusie De Pelsemaeker Sara Van Gool Dries Dewitte Anneleen Pynket Bart Vanderpoorten Karel Vrijders Frans Albrechts Gisela Van Hecke Lisa Meeusen Marion Comer Bieke Van Der Perre Hilde Casier Bernard De Temmerman Koen

Loopbaanontwikkeling Jonckers Marjorie Swennen Simon De Wolf Liesbeth De Kerpel AndrĂŠ Colson Joeri Mikaeli Hewa Van Sande Pieter Gheerolfs Cindy

HR Steppe Chris

Boekhouding Verniest Yves Maebe Hendrik

Mijn Loopbaan De Mooter Patrick

ICT Seyen Jef Bex Patricia office management Tine Polflie

Secretariaat P&O management Chiau Hilde

coĂśrdinatie controle projecten Mestdagh Karel programma management Moens Veerle

interne audit en controle De Maesschalck Margriet De Rop Carlien

Rapportenbeheer De Maesschalck Margriet staf O&O Meyers Caroline Conings Erik Ryckewaert Stefaan Wauters Benedict

Gelijke Kansen Roets Annemie

algemene directeur Vervloet Louis

raad van bestuur

secertariaat AD De Coensel Marijke

certificierin sautoriteit Nijveld Frans De Rop Carlien

algemene vergadering

086_036_jaarboek ESF.indd 25

9/01/15 16:31

dins dag 26 086_036_jaarboek ESF.indd 26

9/01/15 16:31

ns ag 086_036_jaarboek ESF.indd 27

Er is nog werk aan de winkel op het vlak van werkloosheid in Vlaanderen. Het ESF-Agentschap Vlaanderen zet in op moeilijk bereikbare, of vergeten doelgroepen. Van werkinlevingsprojecten voor jonge schoolverlaters, tot loopbaanbegeleiding voor 50+'ers. Wie gaat werken, groeit als persoon.

Ik zou maar al te graag werken.

9/01/15 16:31

Werken aan werkloosheid 28 086_036_jaarboek ESF.indd 28

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 29

9/01/15 16:31

Het ochtendschemer hangt nog op het Mechelsplein in Antwerpen, wanneer Martine de eerste jongeren ziet binnendruppelen. Eli wrijft in zijn ogen en zet zijn computer aan. Vandaag staat sollicitatiebegeleiding op de planning. “Hoe is je sollicitatie gisteren verlopen, Eli?” Een kort gesprekje met elke jongere apart is belangrijk voor Martine. Als coach van het WIJ!-traject begeleidt ze jongeren in hun zoektocht naar werk. WIJ! staat voor Werkinleving voor Jongeren. Martine is een kordate vrouw met haren even vurig als haar passie voor haar job. Verschillende keren per week komen de jongeren bijeen om samen hun vaardigheden te trainen, voor sollicitaties en voor op de werkvloer.

Martine: “Met het WIJ!-traject willen we ervoor zorgen dat jongeren steviger in hun schoenen staan. We willen zowel de hard skills als de soft skills versterken. Dat wil zeggen dat we hen helpen bij het behalen van veiligheidsattesten of meer technische expertise in hun vakgebied, maar dat we hen evengoed begeleiden in het werken in groep, het nakomen van afspraken of communicatie met de werkgever of collega’s.”

30 086_036_jaarboek ESF.indd 30

9/01/15 16:31

Eli werkt aan zijn sollicitatiebrief voor het Belgisch leger. Martine geeft tips.

086_036_jaarboek ESF.indd 31

9/01/15 16:31

VAN MAGAZIJNIER NAAR OFFICIER Eli zit al een paar maanden in het traject. Zijn zoektocht naar werk ging niet over rozen, maar de coaching van Martine brengt schot in de zaak. Eli: “Bij het eerste gesprek in dit traject moest ik drie jobs opgeven die me interesseerden. Magazijnier stond bovenaan. Ik kon er snel werk in vinden en daarmee was de kous af. Pas nadat ik verder in het traject zat, besefte ik dat het een gemakkelijkheidsoplossing zou zijn. Samen met Martine ben ik op zoek gegaan naar wat me écht interesseert en waarin ik goed ben. Al snel kwamen we uit bij het leger.” “Via het WIJ!-traject ben ik in contact gebracht met een officie Doordat ik met hem heb kunnen spreken, weet ik nu zeker dat hierin een toekomst ligt voor mij. Ik ben alleszins echt gemotiveerd en start binnenkort met de eerste testen!”

HOERA, DROMEN MAG

KARATE

Hoera, dromen mag. Dat staat op het whiteboard vooraan de klas . En dat wil Martine de jongeren ook meegeven. Blijf dromen, blijf positief! Vaak hebben jongeren die het WIJ!-traject starten een hobbelig parcours achter de rug. En dat uit zich in een negatief zelfbeeld. Om dat om te keren focust Martine op de successen die de jongeren behalen.

Het WIJ!-traject geeft jongeren concrete doelen en begeleidt hen om deze te bereiken. Maar naast individuele begeleiding is ook het groepsaspect belangrijk. De jongeren leren van elkaars ervaringen en vormen gedeeltelijk elkaars sociaal vangnet. Om het wij-gevoel te versterken startte Eli samen met de andere jongeren enkele maanden geleden een cursus karate. Martine ging mee als coach: om de jongeren mee te begeleiden en om meer zicht te hebben op hun competenties. Sport is een goede manier om te leren omgaan met winst en verlies. De karatelessen maakten de relatie met de coach ook ongedwongener. Martine: “Ik vind het fantastisch dat ze dingen doen waardoor ze een band opbouwen. Plezier maken is belangrijk, al was de karate voor mij persoonlijk niet meteen een fysiek succes! (lachsalvo)”

Voor Eli werkte het. Hij zegt zelfzekerder te zijn, en ziet meer kansen op de arbeidsmarkt. “Ik ben veel minder zenuwachtig wanneer ik ga solliciteren dan enkele maanden geleden. Ik weet beter wat ik mag verwachten. Daardoor kan ik me concentreren op de inhoud van het gesprek. Ik kan ook beter om met een negatieve uitkomst. Ik heb geleerd door te zetten, ook als het lastig wordt en dat heeft zich vertaald in positieve resultaten. Zo heb ik mijn VCA-attest behaald en daar ben ik best wel trots op.”

32 086_036_jaarboek ESF.indd 32

9/01/15 16:31

Werkinleving voor Jongeren (WIJ!) Groep INTRO, Levanto, en Randstad Diversity Begeleiding naar werk en/of opleiding (waarin beroepstechnische competenties versterkt worden) Begindatum: 01/02/2013 Einddatum: 31/12/2015

086_036_jaarboek ESF.indd 33

9/01/15 16:31

Ludo Struyven over de link tussen wetenschap en beleid

Meten is weten. Maar dat is niet genoeg. Wetenschappelijk onderzoeker Ludo Struyven breekt een lans voor nauwe samenwerking tussen de wereld van beleidsmonitoring en beleidsevaluatie. Als HIVA-onderzoeker wil hij dat zijn studies aanzetten tot reflectie en actie. “Ik wil niet alleen nuttig zijn, maar ook beleidsmakers inspireren.” Afspraak met Ludo Struyven in hartje Brussel. Aan de Université Saint-Louis. Saint-Louis heeft een nauwe samenwerking met Louvain-la-Neuve, maar herbergt tegelijk nog een aantal kenmerken van de zelfstandige vestiging die zij sinds haar ontstaan in 1858 is gebleven. Het is een plek met geschiedenis, waar Ludo Struyven met plezier doceert. We hebben afgesproken aan de ingang van de bibliotheek. Na een passage langs de koffieautoma zetten we ons aan een tafeltje in de studiezaal. Een rustige plek, ideaal om het over ESF en onderzoek te hebben.

INSPIRERENDE STUDIES HIVA, het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving van de KU Leuven, nam de voorbije jaren vier grote ESF-prioriteiten onder de loep: het persoonlijk ontwikkelingsplan, de deelname van kansengroepen aan bedrijfsopleidingen, innovatieve arbeidsorganisatie en de begeleiding voor werkzoekenden.

voorziet. Al die resultaten kunnen de beleidsmakers en het programmabeheer inspireren om er gericht op in te spelen.”

IMPACT METEN

“Hoe gerichter de actie, hoe meer kans op impact.” Het is een stelling die Struyven graag onderschrijft. De impactvraag wordt voor “Onze studies tonen ESF-projecten trouwens Voor Ludo Struyven moe- aan dat de begelei- steeds belangrijker. Om het ding van werkzoe- effect zo goed mogelijk te ten die studies het beleid, kenden zo goed als meten, komt het erop aan het praktijkveld en de geen opvolging en de juiste criteria te hanteren. sociale partners inspirenazorg heeft.” “Voor het ESF in Vlaanderen ren: “Een evaluatie kan werken wetenschap en beleid leiden tot onmiddellijke traditioneel goed samen: evaluaties geaanpassingen bij een volgende oproep, beuren in onderling overleg, met aanzoals voor mensgericht ondernemen. dacht voor een goed evaluatiedesign. Maar een goede evaluatie levert ook Tegelijk kunnen we steeds wetenschapbevindingen, nuttig voor nieuw beleid. pelijk onderbouwd werken, om op de Zo toont de studie over begeleiding bijvoorbeeld dat 50-plussers en langdu- vraag van het beleid een antwoord te formuleren. Als onderzoeker lever je rig werklozen nog steeds te weinig aan wetenschappelijk gefundeerde gegehun trekken komen en dat een hoop vens aan, die het programmabeheer en werkzoekenden kampt met gezondhet beleid naar uitvoerbaar beleid moeheidsproblemen.* Een andere vaststelten vertalen.” ling is dat de begeleiding van werkzoekenden nog onvoldoende in nazorg

34 086_036_jaarboek ESF.indd 34

9/01/15 16:31

Struyven illustreert. “Bepaalde begeleidingsacties voor werkzoekenden leiden bijvoorbeeld tot minder goede tewerkstellingsresultaten. Denk aan meer persoonsgerichte opleidingen, trajecten rond inburgering en taal. Tegelijk genereren die initiatieven wel ‘zachtere’ effecten. Ze geven de deelnemers meer zelfvertrouwen en een betere zelfkennis. Die conclusie kan het beleid aanzetten om bijkomend specifiek acties te bedenken die de cursisten van die ‘zachtere’ opleidingen toch ook aan passend werk helpen. Als onderzoeker kun je daarvoor een aantal voorstellen suggereren, die de beleidsmakers eventueel kunnen overnemen.”

MISSING LINK De rollen van onderzoek en beleid moeten steeds strikt gescheiden blijven. Maar bij de ontwikkeling van een nieuwe aanpak, nieuwe methodieken en instrumenten, gelooft Struyven in de kracht van kruisbestuiving. Hij denkt met veel plezier terug aan Missing Link, een ESF-project rond werkgelegenheid voor moeilijk bereikbare adolescenten, dat de vzw Arktos samen met het HIVA opzette. “De jongeren werden in hun eigen omgeving opgezocht en begeleid. De begeleider besteedde aandacht aan hun hele persoon, ook aan elementen die

086_036_jaarboek ESF.indd 35

in een doorsneegesprek over werk niet Zo’n toets biedt je een hoop concrete direct naar boven komen. Hoe zat het informatie over de effectieve impact met hun vrienden en andere relaties? van je actie en leert je ook hoe het Wat was hun financiël situatie? Het effect tot stand komt. Verder zou ik graag de effecten op langere termijn doel was om de jongere op de arbeidsmarkt te betrekken door die verschilen op meerdere vlakken -werk, welzijn, lende dimensies in kaart te brengen, gezondheid, sociaal- onderzoeken. Een ze op te volgen en erop te werken. Het termijn van zes maanden, zoals in de HIVA was betrokken bij de ontwikkeling beleidsmonitoring, is te kort, zo leerde en testing van het begeonze ESF-evaluatie.” leidingsmodel. Het project “Mensen die de link De zogenaamde randomileidde tot het succesrijk zed controlled experimenleggen tussen de methodiekboek ‘Missing ten vinden stilaan ingang projecten en het Link’, een rijke bron aan grotere beleidsver- in Europa. In Vlaanderen informatie die zowel het haal, die hebben we blijft de praktijk voorlopig ESF als VDAB kunnen inspinodig.” zeer beperkt. Zo 'n opzet reren.”** vraagt natuurlijk extra middelen en extra werk. EXPERIMENTEREN Maar Struyven gelooft in de meerwaarde ervan: “Het is de 'gouden standaard' De klok slaat 14 uur. Op Saint-Louis voor een geldige vergelijkingsgroep. dient de namiddag zich aan. Ook de Verborgen factoren zoals motivatie studenten van Ludo Struyven staan en attitudes bijvoorbeeld kan je een te wachten. Terwijl we onze spullen volwaardige plaats geven in het design.” pakken, besluit ik dat de samenwerking Hij wil er – als het kan - samen met de tussen onderzoek en beleid in ESF-land overheid en het ESF, graag zijn schouVlaanderen vlot verloopt. Toch vraag ders onder zetten. ik Ludo Struyven nog even luidop te dromen. “Mocht het mogelijk zijn, dan pleit ik voor meer wetenschappelijk *Struyven, L., Groenez, S., Van Parys, L., Heylen, V. gecontroleerde experimenten, op basis (2012). Interventies voor de trajectbegeleiding van werkzoekenden: waartoe leiden ze op langere tervan een echte controle- of vergelijmijn? Rapport voor de impact evaluatie van het ESF kingsgroep die niet deelneemt aan het Vlaanderen 2007-2013, 117 pp. Leuven: HIVA-KU Leuven. project. Zij ondervinden dus ook geen **Van Dooren, G. (Ed.) (2014). Missing link. Een inteeffect. Hun eindsituatie kan je dan grale begeleiding voor moeilijk bereikbare jongeren. Leuven: Acco. met die van de deelnemers vergelijken.

9/01/15 16:31

VAN HET VLAAMSE ARBEIDSMARKTBELEID Sommige mensen zijn professioneel onlosmakelijk verbonden met het ESF - en met elkaar. Dat geldt voor Dirk Vanderpoorten (Departement Werk en Sociale Economie) en Fons Leroy (VDAB). Ondanks de drukke agenda’s praten ze in een multimediaal gesprek over ESF, het Agent-

“De voorbije tien jaar is er geen enkele nieuwe methodiek op de arbeidsmarkt die werd ontwikkeld zonder het ESF.” (Dirk Vanderpoorten)

schap dat straks een afdeling van WSE wordt. Het was mooi geweest, en het leek ook te lukken: Fons Leroy (VDAB) en Dirk Vanderpoorten (Departement WSE) voor een gezamenlijk gesprek strikken. We zouden het hebben over de rol van

086_036_jaarboek ESF.indd 36

het ESF-agentschap binnen het Vlaamse arbeidsmarktbeleid. Een thema waar de twee heren - niet toevallig - ook mee bezig zijn. Maar, zo snel als de dagen voorbij kunnen gaan, zo snel ook wordt de ene afspraak door de andere inge-

haald. De heren toonden zich echter sportief, belden en mailden over en weer. Het resultaat is een boeiend gesprek, ontstaan op het ritme van onze multimediale tijd, waarin Fons Leroy en Dirk Vanderpoorten pingpongen over de rol van het ESF binnen het Vlaamse arbeidsmarktbeleid.

COUVERT Beide organisaties werken nauw samen met het ESF. De drie zijn omzeggens de vork, de lepel en het mes waarmee de recepten van het Vlaamse arbeidsmarktbeleid concreet worden bereid, geproefd en eventueel bijgekruid. Het couvert is niet compleet als een van onderdelen ontbreekt. Het departement WSE ontfermt zich over de algemene coördinatie van het uitgestippelde be-

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 37

9/01/15 16:31

leid. De VDAB, voluit de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding, moet specifie werkgevers en werkzoekenden met elkaar verbinden. Het ESF vormt een aanvulling op beide diensten.

SUCCES ONDANKS BESPARING Dirk Vanderpoorten: “Toen het ESF werd opgericht, was WSE nog een klassieke administratie met complexe procedures. Die verhinderden ons om snel in te spelen op problemen. Het ESF had die flexibilitei wel. Een heel snelle reactie zag je bijvoorbeeld bij de plotse sluiting van Ford Genk. Toen werd het Strategisch Actieplan Limburg in het Kwadraat (SALK) opgesteld. Het ESF kon daarvoor op korte termijn belangrijke bedragen vrijmaken.” Flexibiliteit is één ding, daarnaast heb je innovatie. Ook daarin is het ESF voor WSE een belangrijke partner. Dirk Vanderpoorten: “Als ik even terugkijk naar de voorbije tien jaar, is er geen enkele nieuwe methodiek op de arbeidsmarkt die werd ontwikkeld zonder het ESF. Bovendien slaagt het agentschap er steeds beter in om bepaalde innovaties – zoals de loopbaanbegeleiding en loopbaancheques- structureel te verankeren in de Vlaamse arbeidsmarkt.

“Met minder Europese middelen inspelen op een waaier van arbeidsmarktproblemen, dat is de uitdaging voor het ESF.” (Fons Leroy)

Dat moet je kunnen in tijden van besparing.”

STARTBLOK En zelfs al slaat de vernieuwing niet meteen aan, dan nog valt volgens Dirk Vanderpoorten het sensibiliserende aspect niet te onderschatten. “Neem de acties rond werkbaarheid en mensgericht ondernemen. Die werden misschien nog niet massaal opgepikt. Maar bepaalde sectoren en bedrijfsvakken zijn er toch mee aan de slag gegaan.” Bewustmaking, daar begint alles mee. Voor de heren is dat een stevige startblok, van waaruit je tot gepaste actie kunt overgaan. Die leverde het ESF – volgens zijn partners - ook op het vlak van kwaliteit. De introductie van een valideringstechniek en een kwaliteitslabel voor ESF-producten, leerden heel wat promotoren meer resultaatgericht

kijken naar hun acties. Dirk Vanderpoorten: “Zeker voor de non-profit de lokale besturen en kleine organisaties, vormden die instrumenten een stevige houvast en hebben ze een belangrijk besef rond kwaliteit teweeggebracht.”

ACTEUR EN REGISSEUR Ook voor de VDAB is het ESF een complementaire partner. De VDAB werkt als ‘acteur’ en als ‘regisseur’ met het ESF samen. Vergelijk het met dezelfde functies in het theater. Als regisseur krijgt de VDAB middelen van het ESF waarmee het zijn werking kan verbeteren. Fons Leroy: “Met steun van het ESF ontwikkelden we recent bijvoorbeeld het Persoonlijk Ontwikkelingsplan. Dat moet de loopbaan van werknemers versterken, hen meer bewustmaken van hun eigen competenties en hun inzetbaarheid verhogen.” Als acteur tekent de VDAB in op concrete projectoproepen, net als de andere promotoren. Het ESF neemt dan de begeleiding op zich. Die verloopt, volgens Fons Leroy, almaar klantgerichter. “Aan elke nieuwe projectoproep wordt tegenwoordig een infosessie gekoppeld en projectideeën krijgen kritische feedback als je dat vraagt. Verder werd de indieningsprocedure makkelijker gemaakt, onder meer door

38 086_036_jaarboek ESF.indd 38

9/01/15 16:31

eenvoudigere oproepen en soepelere financiël criteria. Ook tijdens hun project kunnen promotoren steeds met vragen bij het ESF terecht. En voor de rapportering worden financiël en inhoudelijke criteria nog eens opgefrist tijdens een salderingsseminarie.”

OUD ZEER Het salderingsseminarie is één van de mechanismen die het ESF ontwikkelde om een oud zeer te bestrijden: de uitdaging om met de projecten binnen de opgelegde foutenmarges te blijven. Dirk Vanderpoorten: “Eenmaal de projecten zijn gerealiseerd, verschijnt de auditor op het toneel. Die checkt de manier waarop het ESF de projecten controleert, om inhoudelijke en fina ciële fouten te beperken. De Europese eisen daarvoor, en de Vlaamse controles in functie daarvan, worden steeds strenger. Tegelijk wil het ESF flexibe werken.” De kunst is om tussen die twee voorwaarden een evenwicht te vinden. Maar dat blijkt niet zo simpel. “Belangrijk is volgens mij een strikte scheiding binnen het ESF van controleurs en mensen op het terrein, die de oproepen en projecten begeleiden. Dat verschil was vroeger niet altijd even duidelijk. Mensen die projecten met volle goesting opzetten, kunnen die

086_036_jaarboek ESF.indd 39

achteraf niet objectief controleren.” Fons Leroy herkent het probleem. Ook de VDAB wordt geconfronteerd met een vraag naar objectiviteit, in de samenwerking tussen ESF, VDAB en auditautoriteit. “Soms nemen het ESF en de externe auditor verschillende posities in. Volgens de auditor voldoet je aanpak dan niet aan bepaalde voorwaarden, die volgens het ESF wel in orde waren. Daarom hebben we een onafhankelijke scheidsrechter nodig, die bij onenigheid knopen doorhakt. Zeker nu Europa nog meer audits plant.” Om die nood te ledigen kijkt de VDAB-topper naar de politiek. “Die moet ervoor zorgen dat we ons allemaal blijven richten op hetzelfde objectief, zonder in bureaucratische regels te verzanden. Wat we uiteindelijk allemaal willen, is de arbeidsmarkt gezonder maken.”

AGENTSCHAP WORDT AFDELING Een gezonde arbeidsmarkt, dat is het doel waar WSE, ESF en VDAB samen voor moeten blijven gaan. Volgens Fons Leroy is de uitdaging voor het ESF vooral om met minder Europese middelen in te spelen op een waaier van arbeidsmarktproblemen. En dat, rekening houdend met de globale context

waarin een kleine regio als Vlaanderen functioneert. Dirk Vanderpoorten sluit zich daarbij aan. “Werkzaamheid van 55+'ers, allochtonen en ongekwalificeerde schoolverlaters blijven specifiek werkpunten voor Vlaanderen. Bovendien vraagt Europa extra aandacht voor bepaalde doelgroepen, zoals Roma en kansarmen. Verder willen wij meer inzetten op concrete partnerschappen – bijvoorbeeld met lokale overheden.” Dat Dirk Vanderpoorten aan het einde van het gesprek 'wij' bezigt, heeft een reden. . Door een recente beslissing van de Vlaamse regering wordt het ESF-agentschap vanaf 2016 een afdeling van WSE. De vork en de lepel worden dus één. Maar dat maak het couvert niet minder compleet, integendeel. “Door de competenties en talenten van het departement en het ESF samen te brengen, mikken we op een nog beter Vlaams beleid rond arbeidsmarkt en werkgelegenheid. De innovatiekracht van het ESF gecombineerd met de beleidscapaciteit van het departement belooft veel goeds in Vlaanderen op de lange weg naar meer én beter werk voor iedereen.”

9/01/15 16:31

VOOR WELKE MENSEN DOEN WE HET ? BEREIKTE DEELNEMERS

werkzoekenden werkenden werkgevers

2008 54 568 2009 66 227 2010 96 152 2011 93 179 2012 66 651 2013 81 506 2013 2012 2011 2010 2009 2008

561 365 329 292 267 74

40 086_036_jaarboek ESF.indd 40

9/01/15 16:31

HELPDESK CALLS

2010 351

2009

b bla bla a l ab abl abl l bla b blabla bla blabla bla la a b l la lab ab lablab abl la lablab abl b l b la b a b bla bl bla blabla bla blabla bla la b a la l b lab bla lablab bla lablab b la b blabla blabla blabla

2011

lablabla

blablablablablablablablablalablablab blablablablablablablablablablablabla

blablab

lablabla b

bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla bla

lab

lablabla b

lab

lablabla b

653

2012 501

lablabla b

2013 700

lab

laab

lab

2014 630

086_036_jaarboek ESF.indd 41

9/01/15 16:31

BEROEPEN EN BEZWAREN BIJ RAPPORTBEOORDELINGEN (2008-2014)

VOOR WELKE ORGANISATIES DOEN WE HET ESF financie de de afgelopen jaren zowel eenmanszaken als multinationals met tienduizenden werknemers. De organisaties zijn actief op alle mogelijke domeinen van de arbeidsmarkt. We ondersteunden bakkers en textielwevers, middelbare scholen en OCMWâ&#x20AC;&#x2122;s, kleine houthandels en staalreuzen.

854

204 bezwaren 68 beroepen

490 376

263

42 086_036_jaarboek ESF.indd 42

9/01/15 16:31

AANTAL GOEDGEKEURDE PROJECTEN

2380

projecten ingediend

goedkeuring door 1 interne ESF-evaluator 2 externe evaluatoren

vanuit 7

086_036_jaarboek ESF.indd 43

1609

projecten goedgekeurd

Totaal 355 externe evaluatoren verschillende partnerorganisaties

9/01/15 16:31

44 086_036_jaarboek ESF.indd 44

9/01/15 16:31

Bert Boone (voormalig-algemeen directeur ESF-Agentschap Vlaanderen vzw)

086_036_jaarboek ESF.indd 45

9/01/15 16:31

woens dag 46 086_036_jaarboek ESF.indd 46

9/01/15 16:31

ns ag 086_036_jaarboek ESF.indd 47

Een schoolbank is geen bankschroef. Op school leer je werken. Studeren voor een proefwerk, schoolwerkjes afl veren, huiswerk maken. Maar het ĂŠchte werken leer je pas op de werkvloer. In de praktijk. Dat is voor heel wat kansengroepen de enige manier om effectief te leren werken. Ă&#x2030;n een kans om enthousiast aan de toekomst te werken.

9/01/15 16:31

Leren werken 48 086_036_jaarboek ESF.indd 48

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 49

9/01/15 16:31

Steward, maar ook tuinarchitect, fotograaf, kapster en radiomaker. Hanne (18) en Brecht (19) hebben het allemaal geprobeerd. Voor het project Roadies testten ze 40 weken lang verschillende jobs uit om andere jongeren een eerlijke blik op de werkvloer te bieden. “Dames en heren, ik wens u namens de gehele bemanning een prettige vlucht.” Hanne en Brecht deelden hun ervaringen via blogs, pers en social media. Korte berichtjes, lange verhalen, veel foto’s en een leuk videodagboek: recht voor de raap en zonder blad voor de mond. • Videoreportage in Iedereen Beroemd (Brecht) • Blog in Metro (Hanne) • Jobrapporten, foto’s en videodagboek op www.roadies.be • Wekelijkse rubriek in Joepie en op MNM • Vaste plek op vdab.be en onderwijskiezer.be • Maandelijkse repo in Jongeren magazine Maks! • Met het online stappenplan van Roadies kan men binnen scholen en jongerenwerking zelf een job gaan testen.

086_036_jaarboek ESF.indd 50

9/01/15 16:31

STOFFIGE GIDS Lasser, fitnessmed werker, stoffeerder en expediteur. Een job echt beleven is helemaal anders dan een job observeren. Dat ontdekten Hanne en Brecht meteen. Meer dan eens stapten ze op maandagochtend met heel wat vooroordelen binnen bij een organisatie om maandagavond op hun stappen terug te keren. Zo zag Hanne ‘gidsen’ eerst als stoffi betweters... tot ze het zelf moest doen. Hanne ontdekte dat kennis over het onderwerp belangrijk is, maar dat het andere talenten vergt om een publiek op sleeptouw te nemen.

IRRITANTE WEKKER Elk beroep heeft zijn eigen karakter. De collega’s, ligging of werkuren bepalen een groot deel van het werkplezier. Dus ook als een job in theorie perfect aansluit, kan de realiteit danig verschillen. Zo ondervond ook Brecht tijdens zijn week als magazijnier. Een week de handen uit de mouwen steken, leek geen al te grote opgave voor deze tiener. Maar de ochtendshiften braken hem al gauw zuur op. De wekker leek dag na dag vroeger en

086_036_jaarboek ESF.indd 51

irritanter te zijn. Geen goede manier om een nieuwe dag te starten. Bij de eerste stappen op de arbeidsmarkt komt er ook heel wat meer kijken dan ervaring on-the-job. Plotseling veranderen je sociale leven en je verantwoordelijkheden, maar ook je bankrekeningsaldo. Hanne en Brecht leerden dat het belangrijk is

om het volledige plaatje te kennen als je klaarstaat voor ‘take-off’.

DOE HET ZELF! Omdat brochures of bezoeken jongeren nooit kunnen voorbereiden op de totaliteit van een job, heeft ‘Roadies’ één boodschap voor hen: ‘Doe het zelf!’ Probeer beroepen uit via stages, vakantie- of vrijwilligers-

werk. Ontdek alle voor- en nadelen en ken jezelf. Ontdek wat je talenten en vaardigheden zijn en houd daarbij niet alleen rekening met je schoolresultaten of de richting die je in het secundair studeerde. Je moet per slot van rekening zélf kiezen waarheen je vliegen wil.

9/01/15 16:31

• NGO MEDEWERKER • ROADIE • APP DEVELOPER • STEWA VASTGOEDMAKELAAR • EXPEDITEUR • TUINARCHITECT- AA LEIDER • FOTOGRAAF • LASSER • FITNESSMEDEWERKER • VE SCHOONMAKER • DRUKKER • ACCOUNTMANAGER • C MAGAZIJNIER • RADIOMAKER • INGENIEUR • LERA

TOR • KAPPER • UITVAARTVERZORGER • DAKDEK DER • CONTACTMEDEWERKER • VERKOPER MOD NENVAART • SLAGER • VERHUIZER MONTEUR • TE 52 086_036_jaarboek ESF.indd 52

9/01/15 16:31

STEWARD(ESS) • INSTALLATEUR SANITAIR • ECT- AANNEMER • STIKSTER • TRAJECTBEGEKER • VERZORGENDE • STOFFEERDER • GIDS • GER • CARROSSIER • FRITUURBAKKER • LERAAR • KELNER • PROCES OPERA-

Project van Klasse i.s.m. VDAB en DBO Uitgevoerd door Hanne en Brecht 40 beroepen testen in 40 weken en hierover communiceren naar leeftijdsgenoten Schooljaar 2013 - 2014

KDEKKER • BOOMKWEKER • BEGELEIMODE • LABORANT • MATROOS BINR • TECHNICUS • VERPLEEGKUNDIGE 086_036_jaarboek ESF.indd 53

9/01/15 16:31

koffe

Werken in de kunststofindustrie. De kans dat jongeren er bewust voor kiezen is klein. Daar wil KIK-OV verandering in schoppen. De kunststofindustri is zeer specifie en weinig bekend. De sector vindt daarom maar moeilijk personeel. Met de kennismakingskoffers van het project KIK-OV stimuleert de Dienst Beroepsopleiding (DBO) leerlingen om te kiezen voor een opleiding die leidt naar een duurzame job in de kunststofsector. Met KIK-OV wilde DBO transnationaal werken. Ook in Nederland, Duitsland en ItaliĂŤ werden koffers verspreid en andere landen zijn vragende partij om de koffer te ontvangen. Toch bleken buitenlandse bedrijven terughoudend in de uitwisseling van kennis. De kunststofsector is zeer competitief en bedrijven waren niet snel geneigd hun ideeĂŤn en werkwijzen te delen met anderen.

54 086_036_jaarboek ESF.indd 54

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 55

http://kik-ov.webs.com

Jongeren in opleiding bij de Duitse kunsstofproducent en partner van het project Arburg.

9/01/15 16:31

't Zijn geen varkens. 't Zijn jongeren die weten waarvoor ze werken. Deze leerlingen uit het deeltijds beroepsonderwijs hebben met hun eigen handen een boerderij in een West-Vlaamse wei gerenoveerd. In 'Jongerenatelier Kortrijk' leer je door te doén. Authentiek vanbuiten, modern binnenin. De boerderij van ‘Jongerenatelier Kortrijk’ is een fijn combinatie van hard en zacht. De houten poort naast de boerderij doet vermoeden dat hier vroeger de stallen waren. Maar sinds enkele jaren is dit het atelier. Jongeren leren hier de

Werken en leren in de Vlaamse polders technische kneepjes, die ze achteraf in de praktijk brengen. Leren op de werkvloer is nog een relatief nieuw concept. Want, net als de boerderij, onderging ook het onderwijs de laatste jaren een heuse transformatie.

56 086_036_jaarboek ESF.indd 56

9/01/15 16:31

JO Als compensatie voor hun hard labeur krijgen de jongeren een vergoeding, net als in de echte bedrijfswereld.

In 1996 sneed de crisis diep in de Het werk bij het atelier wordt gewerkgelegenheid. Werkloosheid was combineerd met een opleiding in het alomtegenwoordig, maar vooral de deeltijds onderwijs. Bovenop de techjeugd voelde de hete adem in de nek. nische kennis en vaardigheden die ze Het beleid, organisaties en schoolinstel- in één van de drie ateliers (hout, bouw lingen werden gedwongen hun ideeën, of metaal) aangeleerd krijgen, leren ze over hoe jongeren worden voorbereid ook over arbeidshouding de kneepjes op de arbeidsmarkt, over een andere van het vak. Om aansluiting te vinden boeg te gooien. Klassieke onderwijsvor- op de arbeidsmarkt, moet je ze kennen, men vingen een deel van de vraag op, kunnen en je ernaar maar boden lang niet voor gedragen. Als compen“20 tot 30% van alle jongeren de satie voor dat hard oplossing. In de labeur krijgen de jonmijn tijd is het schoot van deze geren een vergoeding, aanleren van technische net als in de echte zoektocht werd ‘Jongerenatelier bedrijfswereld. vaardigheden. Alle Kortrijk’ geboren.

overige tijd gaat naar het motiveren van de jongeren.”

‘Jeugd werkt voor jeugd’. Dat is het principe van het (Begeleider atelier. Gestart met een kleine groep van een 8-tal jongeren en gegroeid tot een organisatie met op jaarbasis 120 jongens en meisjes, werkt ‘Jongerenatelier Kortrijk’ aan speelpleinen, skateparken, jeugdhuizen, enz. Jongeren die hier hun schouders onder zetten, staan met beide voeten in het werkveld. Geen gekunstelde schoolomgeving, maar echte opdrachten voor echte klanten.

086_036_jaarboek ESF.indd 57

MEER DAN TECHNIEK

Jens laadt de Steven) laatste onderdelen van de stelling uit de aanhangwagen. Hij en zijn team zijn net terug van een dagje werk op verplaatsing. Jens zit sinds een jaar in het brugproject: “Mijn eerste dagen bij ‘Jongerenatelier Kortrijk’ lijken al eeuwen geleden. Dat komt omdat ik ondertussen erg veranderd ben, denk ik. In het begin werkte ik in het houtatelier. Na enkele maanden kenden de meeste machines

voor mij geen geheimen meer. Maar naast die technische kennis leerde ik hier ook om initiatief te nemen, in groep te werken, respect te hebben voor elkaar en zorg voor het materiaal. Om mijn kansen op de arbeidsmarkt te vergroten, bleek dat nog veel waardevoller.”

9/01/15 16:31

· Jongerenatelier is een project opgericht door Ronny Declercq · Jongeren in deeltijds beroepsonderwijs begeleiden naar werk door hen ervaring te laten opdoen in het echte werkveld · Technische vaardigheden (metaal, hout, bouw) + arbeidsattitudes · Jeugd werkt voor jeugd · www.stuwkracht.net Begindatum: 01/10/2012 Einddatum: 30/09/2014

“Om zeker te zijn dat je stappen vooruit maakt, zit je gedurende het traject regelmatig samen met je begeleiders. Zij bespreken je vooruitgang, maar ook je werkpunten. Dat heeft me hard geholpen om meer inzicht te krijgen in mezelf, waardoor ik nu veel steviger in mijn schoenen sta. En dat heeft resultaat. Heel binnenkort verlaat ik ‘Jongerenatelier Kortrijk’ om aan de slag te gaan in het reguliere arbeidscircuit: als grondwerker in Kuurne!” “Doorheen het traject heb ik zowel ups als downs gekend. Maar mijn hoogtepunt bij ‘Jongerenatelier Kortrijk’ was toch wel de opdracht voor het Ondernemerscentrum, een organisatie die via allerhande projecten de lokale economie probeert te stimuleren . Daar heb-

ben we de volledige interieurinrichting geplaatst in amper drie weken. De voorbereiding was lang en intensief. Maar toen we klaar waren, was ik echt trots. De groepsdynamiek, de motivatie en de goesting in dit project was zo groot. Echt fijn Gewoonweg fantastisch!”

BOOST GEVEN “De verf strijk je best met lange halen uit” Steven Deman geeft enkele tips aan XX, een jongere die nog maar sinds enkele weken in het project zit. “Vrijheid en verantwoordelijkheid.” Dat zijn voor begeleider Steven de kernwoorden bij de begeleiding van deze jongeren. “Vrijheid, om op een eigen manier met de jongeren om te gaan. En verantwoordelijkheid omdat je je engageert elke jongere de beste kansen te geven op de arbeidsmarkt. Dat wil niet zeggen dat iedereen eenzelfde aanpak krijgt. Elke jongere heeft een ander karakter en andere achtergrond en het is steeds zoeken naar de beste manier om iemand te motiveren.” “Dat motiveren is voor mij mijn belangrijkste opdracht. Als ik het procentueel zou uitdrukken, denk ik dat ik zo’n 20 tot 30% spendeer aan het aanleren van technische vaardigheden. Alle overi-

ge tijd gaat naar het bijbrengen van motivatie en arbeidsattitudes. Goed in je vel zitten is belangrijk om te kunnen groeien. Daarom probeer ik elk succes bij de jongeren, klein of groot, aan te grijpen om hen een boost te geven.” “Motivatie moet vanuit de jongere zelf komen. Daarom mag hij de begeleider niet zien als een politieagent die hem van bovenaf in het oog houdt. Er is wel een niveauverschil, maar dat moet niet altijd merkbaar zijn. Wederzijds respect werkt het best, maar om dat te bereiken moet je elkaar kennen. Daarom starten we elk traject met een driedaagse. Bij een aantal jongeren groeit de band zo sterk dat ik uiteindelijk evenveel van de jongere leer, dan hij of zij van mij. Dat is mooi.”

BLIK OP DE IDEALE WERELD Daniël Samyn steekt graag een handje toe. Daniël, voormalig diensthoofd Dienst Beroepsopleiding van het departement Onderwijs (DBO), is onder de indruk van Jongerenatelier Kortrijk: “Het deeltijds beroepsonderwijs heeft een hele weg afgelegd. De afgelopen jaren zijn talloze modellen uitgewerkt die allen tot doel hadden, jongeren zo goed mogelijk voor te bereiden op een

086_036_jaarboek ESF.indd 58

9/01/15 16:31

voeten in het werklangdurige tewerkstelling. Maatwerk is veld. Maar daarvoor het centrale woord. ‘Jongerenatelier zijn er nog heel wat Kortrijk’ is een knap e d p struikelblokken. Ten voorbeeld. Doordat sen o n n e a k g j i r eerste moeten er het de schoolse omk “Om e t t k r a kadering verlaat en voldoende bedrijsd eidsm i e b r ven zijn die zulke jongeren laat proeven arb ea d e o s g n van ‘echt’ werk, weten jongeren willen inste is een m n a jongeren waaraan ze ev n en kunnen begea d d u t i g t t n leiden, daarzich mogen verwachten a t bela o o r e g naast moeten na hun studies. Bovendigh ven r e a a v er genoeg dien wijzigt dit project sche i n h c e werkplekken de negatieve perceptie t ) s n e J over deeltijds onderwijs.” zijn en als den.” ( laatste moet er “In een ideale wereld zou budget worden voorzien om het beroepsonderwijs altijd jongeren voor hun arbeidsprestaties te op deze manier georgavergoeden.” niseerd worden. Jongeren met beide

086_036_jaarboek ESF.indd 59

“Het verdwijnen van budgetten voor dit soort projecten baart me zorgen. Een goede tewerkstelling zorgt niet enkel voor geld in het laatje, maar geeft je ook een plaats in de maatschappij. De investeringen in onderwijs lijken een grote hap uit het budget op korte termijn, maar als we kijken naar de lange termijn en ze naast het kostenplaatje van de ongekwalific erde uitstroom leggen, is het eigenlijk peanuts.” Jens’ maag gromt. Het is ondertussen al middag en het gesprek loopt op z’n einde. Voor Jens is het nu nog even aftellen naar zijn vaste job. Maar het afscheid zal wel met dubbel gevoel zijn.

9/01/15 16:31

DOCUMENTEN EN GIGABYTES Archiefruimte sinds eind 2013

32.566

DIGITALE DOCUMENTEN =

32.5 GB GIGABYTE =

CD’S

1CD =

60 086_036_jaarboek ESF.indd 60

9/01/15 16:31

PROJECTEN IN ALTERNEREND LEREN De projecten alternerend werken richten zich op jongeren die nog geen diploma hebben. Deze jongeren volgen een traject waarbij ze een klassieke opleiding combineren met een vorm van werkplekleren. Het is de bedoeling met het project â&#x20AC;&#x153;Leren en Werkenâ&#x20AC;? een totaaltraject te ontwikkelen dat finaa moet leiden tot gekwalific erde uitstroom en doorstroom naar een reguliere tewerkstelling.

9000 8000

niet-leerplichtige jongeren (+18)

7000 6000

leerplichtige jongeren (-18)

5000 4000 3000 2000 1000

2009 2010

086_036_jaarboek ESF.indd 61

2010 2011

2011 2012

2012 2013

2013 2014

9/01/15 16:31

AANTAL VALIDERINGEN Voldoen de producten die binnen ESF-projecten worden ontwikkeld aan de vooropgestelde criteria? En zijn ze bruikbaar voor anderen, of in andere contexten inzetbaar? Dat gaat het agentschap na met de validering, een methodiek die sinds 2009 verplicht is in bepaalde oproepen.

2011 2010

2009

2013

N T AG

GES

LAA

T AGE

RI N G HO

33% EN

RI N G

T E SL

G PERC

RI N G

. GEM

65%

AG D

VA L

G PER

A AGPE

VA L

70%

GES

AG D

G ST E S L

77%

VA L

76%

VA L

DELD

57%

AG D

53%

VA L

66%

RI N G

AG D

2012 26

ENTA

62 086_036_jaarboek ESF.indd 62

9/01/15 16:31

AANTAL THEMAWERKINGEN

Europese themawerking

Vlaamse themawerkingen

AANTAL OVERLEGMOMENTEN 33

Vlaams MonitoringcomitĂŠ

75 Thematische Commisie

16 Horizontale Commisie

23 Evaluatiecommisie

17 Geschillen - en Beroepscommisie

086_036_jaarboek ESF.indd 63

9/01/15 16:31

Dat besluit de Vlaamse Auditautoriteit na 7 jaar lang het ESF-Agentschap nauwlettend in het oog te hebben gehouden. Deze voert regelmatig systeemaudits uit om te checken of het beheers- en controlesysteem van de Beheersautoriteit en de Certificering autoriteit beantwoordt aan de Europese vereisten. Het resultaat mag er zijn. Bij publicatie van dit boek waren afgerond. Daarop behaalde het ESF-Agentschap een gemiddelde score van twee. Op een schaal van vier is dat behoorlijk goed. Of zoals de rapporten zelf stellen: â&#x20AC;&#x153;Alles werkt, maar enkele verbeteringen zijn nodig.â&#x20AC;? Doen we!

35 AUDITS

64 086_036_jaarboek ESF.indd 64

9/01/15 16:31

De middelen van het Europees Sociaal Fonds worden in België verdeeld over het ESF Agentschap Vlaanderen, het Waalse FSE Agence Fonds Social Européen, Actiris Brussels en het Europaischer Sozialfonds voor de Duitstalige gemeenschap.

Dat sluit niet alleen aan bij ons federale Belgisch model. De omvang van de ESF-financierin en de soorten projecten die worden gefinancie d hangen af van de relatieve rijkdom van de regio. En die verschilt binnen België.

De EU-regio's worden opgedeeld in drie financiering categorieën. Dat gebeurt op basis van hun regionale bruto binnenlands product per capita in vergelijking met het EU-gemiddelde (de EU met 27 lidstaten). In België behoren Vlaanderen en Brussel tot ‘meer ontwikkelde regio’s’. Minder ontwikkelde regio's (BBP per capita <75% van het EU-27 gemiddelde) Overgangsregio's (BBP per capita tussen 75% en 90% van het EU-27 gemiddelde) Meer ontwikkelde regio's (BBP per capita >90% van het EU-27 gemiddelde)

086_036_jaarboek ESF.indd 65

9/01/15 16:31

donder dag 66 086_036_jaarboek ESF.indd 66

9/01/15 16:31

er ag 086_036_jaarboek ESF.indd 67

40 jaar lang dezelfde job doen, dat is niet meer van deze tijd. Maar hoe school je jezelf om op hogere leeftijd? Waar kan je terecht voor loopbaanbegeleiding? ESF-Agentschap Vlaanderen zorgt ervoor dat mensen de weg niet verliezen in hun eigen loopbaan. En behoedt de werkende mens voor de rat race van de arbeidsmarkt.

Anders en beter eigenlijk.

9/01/15 16:31

Je job opnieuw uitvinden 68 086_036_jaarboek ESF.indd 68

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 69

9/01/15 16:31

Het vakmanschap van Colruyt

Het vlees staat strak als Petra Renodeyn het mes erin zet. Met precisie snijdt ze de bovenste laag eraf. Petra volgt een opleiding tot beenhouwer bij Colruyt. Dat bedrijf leidt eigen personeel op in knelpuntberoepen via het VAKmanschap-project.

Voor ze startte bij Colruyt, werkte ze al 12 jaar in de vleessector. Maar nu krijgt ze voor het eerst de kans die kennis te vergroten, vaardiger te worden en te stijgen op de hiërarchische ladder. “De vraag of ik me wilde bijscholen, hoefde geen twee keer gesteld te worden. Bijleren en groeien zijn voor mij Gediplomeerde beenhouwers lopen niet dik. In België beantwoordt het aantal afgestudeerde beenhouwers nog de essentie van werken! Ik hoop ooit niet aan een kwart van de vraag. Om dit tekort op te vangen volledig zelfstandig te snijden in de beenhouwerij. Dat zou voor mezelf een organiseert Colruyt opleidingen voor het eigen personeel. Onopgeleid beenhouwerspersoneel krijgt de kans zich te ontwikkelen overwinning zijn. Maar ook de klanten en te groeien op eigen tempo. In ruil krijgt Colruyt 'vakmanschap',waar- zouden de voordelen ervan ervaren. Als zij een lekker stukje vlees willen bij VAK voor Vaardigheden, Attitude en Kennis staat. Een win-win situatie meenemen, maar de beenhouwer moet waar ook Petra van profit ert. Sinds drie jaar werkt ze in de beenhouwerij van nog een grote bestelling afwerken, dan Zedelgem en vergroot ze langzaam, maar zeker haar vleeskennis en snijskills.. is het toch erg handig als ik dat even voor hen zou kunnen snijden?”

CONTRADICTIES

De groep bestaat vandaag uit acht. Het opleidingslokaal is kil en steriel met zijn metalen tafels en TL-verlichting. Petra's Iedereen draagt een beschermkapje, hartelijke persoonlijkheid contrasteert. Hoewel ze op het eerste zicht verlegen over- witte schort en harde plastic mouw komt, blijkt ze een spraakwaterval te zijn. Werken met vlees? Oude koek voor Petra. om zichzelf te beschermen tegen

086_036_jaarboek ESF.indd 70

9/01/15 16:31

086_036_jaarboek ESF.indd 71

9/01/15 16:32

uitschietende messen. Dat de opleiding centraal in Halle wordt gegeven, is geen toeval. Vroeger trachtten de beenhouwers weleens zelf, in de eigen beenhouwerij, kennis en techniek door te geven. Maar door de schaarste van gediplomeerde slagers en de –als gevolg daarvan- nog grotere werkdruk, was het en n re Bijle vaak onmogelijk beiden te groeien combineren. In Halle krijgen ij m or vo de cursisten les van een zijn opleider. Dat is een geie de essent schoolde beenhouwer die van werken! zich fulltime toelegt op het lesgeven. Hij heeft zo meer tijd om de methodes aan te leren als een echte coach.

STELEN MET JE OGEN Om de balans werk-privé te respecteren, wordt de opleiding gegeven tijdens de werkuren en niet ’s avonds. Toch vraagt deelnemen de nodige motivatie. Petra: “Vanochtend ben ik om 4.45 uur opgestaan. Ik heb nog een zoontje dat ik naar de crèche moet brengen en met het verkeer van vandaag... Als ik op tijd wil zijn, moet ik vroeg uit de veren.”

72 086_036_jaarboek ESF.indd 72

De opleiding begint steeds om 7 uur ’s ochtends met een uurtje theorie. De rest van de dag wordt ingevuld met praktijk. “Daar leer je het meest. We kijken niet alleen hoe de opleider

9/01/15 16:32

het vlees snijdt, we doen het ook zelf. Ieder krijgt een eigen stuk vlees om te bewerken. En doordat we in groep zijn, leren we van elkaar. Stelen met de ogen, noem ik dat. Vandaag hebben we varkens- met rundsvlees vergeleken. Je leert de verschillende stukken kennen, herkennen én waarvoor je deze kan gebruiken. Wat ik hier leer, kan ik meteen gebruiken in de eigen beenhouwerij. Elke maandagavond wordt daar het vlees uitgesorteerd. Vroeger kon ik daarbij niet helpen, maar sinds ik de opleiding volg, draag ik mijn steentje bij.”

rende opleidingsbeenhouwerijen per regio klinkt hen als muziek in de oren, maar zover zijn ze vandaag nog niet. Goede resultaten krijg je dan ook niet ineens, maar stap voor stap.

KANSBEREKENING

Peper-en-zout-kleurig haar verschijnt wanneer Petra haar haarnetje afdoet. Haar dag zit er nu echt op. Droomt Petra van een eigen beenhouwerij? En is Colruyt haar dan niet kwijt? Petra schudt haar hoofd. “Een werkgever die wil investeren en in zijn werknemers plukt er, We kijk volgens mij, op lange termijn TOEKOMSTniet alleen, de vruchten van. Tijdens mijn MUZIEK we doen sollicitatie bij Colruyt werd het Het is 15 uur en de opleizo verwoord: 'Als je investeert het ook ding loopt op z’n einde. in mensen bestaat de kans Petra pakt een doekje en dat ze de organisatie verlaten, maakt de snijtafel schoon. maar evengoed dat ze zichzelf en de Morgen wordt ze opnieuw in Zedelgem organisatie doen groeien. Als je niet inverwacht. Ze durft er haar hoofd op vesteert in mensen weet je met zekerverwedden dat de chef-beenhouwer heid dat je werkt met ongekwalific erd haar ondervraagt over wat ze vandaag personeel.'” heeft geleerd. Ze hoopt er zelfs een beetje op. “In de ochtend is het vaak erg druk, maar in de namiddag toon ik wat ik geleerd heb.” Colruyt Group speelt met het idee om de opleidingen ook op verplaatsing te geven . Dat zou alvast voor de deelnemers heel wat eenvoudiger zijn. Rote-

086_036_jaarboek ESF.indd 73

Colruyt

• Opleiding knelpuntberoep: beenhouwer • VAKmanschap aanleren • Vaardigheden • Attitude • Kennis • Opleider/ coach

Begindatum: 01/01/2011 Einddatum: 31/12/2011

9/01/15 16:32

Loopbaanwijzer toont de weg

fluitend naar je werk 74 086_036_jaarboek ESF.indd 74

9/01/15 16:32

“Ook kleine veranderingen kunnen een grote impact hebben!” (Loopbaancoach Sylvia Caputo)

37 uur en 6 minuten. Dat is het gemiddeld aantal uren dat werknemers in België per week werken. Best veel. Dus je zit maar beter op de juiste plek. Met Loopbaanwijzer helpt Stebo werknemers goede jobkeuzes te maken, om weer -en blijvend- flui end naar het werk te gaan.

086_036_jaarboek ESF.indd 75

Op elk potje past een deksel. Welke job je juist ligt, hangt af van je persoonlijkheid, competenties, waarden en normen,… In de rat race van een loopbaan durven we weleens van deksel wisselen. Situaties veranderen, wijzelf groeien. En de richting waar we allen heen 'rennen', is niet altijd even duidelijk. Via Loopbaanwijzer ga je op zoek naar je eigen motivaties en tekent de weg van je loopbaan zich scherper af.

nemers blootlegt. Dit vierstappenplan kreeg de naam ‘vuurwerkt’.

STAPPENPLAN VUURWERKT 1 Herontdek jezelf 2 Open je leefwereld 3 Onderzoek en plan 4 Onderneem stappen

WATER EN VUUR Loopbaanwijzer start bij de zoektocht naar een passende job vanuit een positieve benadering. Wat zijn de mogelijkheden, de competenties en talenten? Veel mensen die bij Stebo aankloppen, ervaren moeilijkheden in hun professionele leven en meer dan eens staat het water hen tot aan de lippen. Focussen op deze problemen is als de druppel die de emmer doet overlopen. Om dit niet uit het oog te verliezen, ontwikkelde Stebo een methodiek die in vier stappen de noden en wensen van werk-

Loopbaanwijzer wil mensen zelf tot inzichten laten komen. Zowel in hun eigen kunnen als in hun wensen. Dat doet het door handvaten aan te reiken die hen helpen om hun loopbaan te versterken. De manier en termijn waarop dit gebeurt, is voor iedereen anders. Het meeste werk gebeurt grosso modo door de mensen zelf, maar ze worden steevast begeleid door hun loopbaancoach. Zo slagen ze er uiteindelijk in de koe terug bij de horens te pakken.

“Stilstaan bij je loopbaan is altijd zinvol. Je maakt bewustere keuzes waardoor je je positie op het werk versterkt.” (Coördinator Nicole Meeusen)

www.loopbaanwijzer.be

9/01/15 16:32

Interview tussen de instrumenten

Allevier hebben ze hun eigen band met het ESF. Maar na een gesprek van bijna twee uur zijn Louis Vervloet (ESF), Peter van der Hallen (ACV), Jan Sap (UNIZO) en Annelies Goethals (Syntra Vlaanderen) het grotendeels eens. Er werden in de schoot van het ESF mooie dingen gerealiseerd. Het glas is halfvol. Maar er kan nog meer. rachtig. Dat is geen overdrijving om onze gesprekslocatie te beschrijven. Het 19e eeuwse instrumentenmuseum in hartje Brussel staat op de Hofberg gewoon in de rij, tussen alle andere gebouwen. Onopvallend voor toevallige passanten. Maar wie het pand langs de grote glazen art-decodeuren betreedt en de oude lift naar de tiende verdieping neemt, weet echt niet meer waar kijken. We staan in een

76 086_036_jaarboek ESF.indd 76

lichte, open ruimte die vandaag dienst doet als restaurant. Het uitzicht – Brussels by day – lijkt zo uit een prentkaart gehaald. Dadelijk zullen ook onze vier gasten – Jan Sap (UNIZO), Louis Vervloet (ESF), Peter Van der Hallen (ACV) en Annelies Goethals (Syntra Vlaanderen) hier arriveren. Om het over hun relatie met het ESF te hebben.

INSTRUMENT We zijn benieuwd met welk muziekinstrument mijn invités het ESF associëren. Maar die vraag past eerder aan het eind van dit verhaal. Eerst willen we weten wat het ESF voor mijn gasten en hun respectieve organisaties betekent. Peter Van der Hallen (ACV): “Het ESF heeft als belangrijkste opdracht om een voortrekker te zijn. Om innovaties te stimuleren en te promoten zodat die

9/01/15 16:32

later mainstream kunnen worden. Bij de ontwikkeling van de loopbaanbegeleiding heeft het die rol bijvoorbeeld heel mooi gespeeld. Het ESF introduceerde het concept. De promotoren werkten het uit in geslaagde voorbeelden. Die vormden een aanzet voor nieuwe, Vlaamse regelgeving waarmee we nu zelfs andere lidstaten inspireren.” Eén valse noot echter: de kortgeschool-

086_036_jaarboek ESF.indd 77

den, de groep die die loopbaanbegeleiding het meest kan gebruiken, worden nog onvoldoende bereikt. Initiatieven rond vorming en opleiding kampen trouwen met hetzelfde probleem. Peter Van der Hallen (ACV): “Heel wat laaggeschoolden heeft op de schoolbanken een hekel gekregen aan alles wat met leren te maken heeft. We zullen nieuwe, creatieve manieren moeten bedenken

om hen extra competenties te laten verwerven.”

WERKEN EN LEREN Creativiteit. Toevallig loopt hier een tentoonstelling over Adolphe Sax. Die man ontwierp het instrument dat musici een podium bood om te improviseren, om hun creativiteit de vrije loop

9/01/15 16:32

te laten. Is het ESF de saxofoon van de arbeidsmarkt? Geeft het partners voldoende kans om nieuwe concepten uit te proberen?

een duidelijk en soepel kwalificatiek der. Tegelijk moeten we de combinatie van werken en leren zo in de loopbaan integreren dat ze haalbaar wordt voor werknemers én werkgevers.”

sie ontvangen die naar de resultaten van het project zijn komen kijken bij Syntra in Genk. Het is niet simpel om de boel draaiende te houden. We moeten samen in ondernemerschap blijven investeren. Vandaag loopt het vervolgproject ‘Maak werk van je zaak’ om starters te begeleiden. Hetzelfde geldt voor de begeleidings- en opleidingstrajecten in kleine bedrijven. Die mogen van het ESF zelfs nog meer aandacht krijgen.”

Volgens Annelies Goethals is het goed op weg. “Maar natuurlijk kan het altijd AANTREKKELIJK beter. We zouden nog verder kunnen ONDERNEMERSCHAP zoeken naar een goede methodiek voor de combinatie van werken en Loopbaanlang leren, het is volgens ons leren.” Hoe maak je mensen diets dat gezelschap een state of mind. Waar opleiding belangrijk is? En, hoe kan je zowel werkgevers als werknemers – en leerinspanningen ook na de schoolpeook onderwijs - mee bezig moeten zijn. riode soepel honoreren? Het ESF had “Dat geldt trouwens VERLICHTING daarvoor het ervarings“De aandacht voor niet enkel voor laaggebewijs bedacht. Maar dat transnationale samen- schoolden,” zet Louis Maar koken kost geld. En de middelen ligt vandaag in de lappen- werking is een die het die Vlaanderen van Europa ontvangt, Vervloet de puntjes op mand. ESF nog meer moet de i. “Hoeveel ingenieurs dalen binnenkort met 30 procent. Peter benadrukken in haar beginnen een eigen beVan der Hallen vraagt zich af of de Jan Sap (UNIZO): “Het oproepen.” drijf?” Annelies Goethals steun, zeker aan grote bedrijven, vaak idee achter dat bewijs (Peter van der Hallen) niet overbodig is. “Ik zou toch opletten (Syntra Vlaanderen) en is niet slecht. Het biedt om die bijdragen te snel te schrappen,” Jan Sap (UNIZO) geven zekerheid, ook voor waarschuwt Jan Sap. “ESF-steun kan de directeur gelijk. Het blijft knokken ondernemers. Maar de administratieve om ondernemerschap onder de Vlaam- ook grote ondernemingen aanzetten rompslomp houdt hen tegen. Daarom om meer te innoveren.” Al is hij inderse werkmens te promoten. Om popromoten we het als UNIZO ook te daad meer bezorgd over de kleine en tentiële ondernemers te traceren. Om weinig.” middelgrote bedrijven. startende zelfstandigen Peter Van der Hallen (ACV) moet “We zouden veel meer “Vaak zien ze in een goed te ondersteunen. eveneens schuldig pleiten: “Ook wij, als ervaring en informatie projectoproep wel een Samen met SYNTRA werknemersbond, zetten het ervaringsmoeten delen met onze inhoudelijke link. Maar ze bewijs te weinig in de markt. Het vraagt Vlaanderen, SYNTRA en eigen onderzoeksinstel- haken af voor de zware van werknemers veel (leer)inspanningen VDAB werkte UNIZO al lingen, die heel innova- aanvraagprocedure en aan een 'trajectbegevoor een onduidelijk resultaat. We hebtief bezig zijn.” de strenge evaluatie. ‘Dat leiding op maat'. Het ben op het vlak van opleiding veel inkunnen we niet aan’, ESF steunde het project strumenten voorhanden – het volwasvertellen ze dan.” Het verhaal raakt 'Ondernemen Werkt', dat zich specifie senenonderwijs, de opleidingscheques, bij Louis Vervloet een gevoelige snaar. richtte op beginnende ondernemers. het educatief verlof, enzovoorts. Maar Administratieve vereenvoudiging is zijn Jan Sap (UNIZO):” We hebben toen zelfs we moeten ze samenbrengen in een strijdpunt sinds jaren. Wat zou hij het enkele leden van de Europese Commisgestroomlijnd verhaal en koppelen aan

086_036_jaarboek ESF.indd 78

9/01/15 16:32

graag nog meemaken dat promotoren met één enkel blad projectgeld kunnen aanvragen.

aandacht voor transnationale samenbetekent dat ze hun redelijk abstract werking is een die het ESF nog meer verhaal naar zijn leefwereld moeten moet benadrukken in haar oproepen.” vertalen. Een ondernemer kampt met Jan Sap knikt: “Bedrijven kunnen zoveel concrete problemen, waar Flanders Syleren uit een partnerschap over de nergy op moet inspelen. Vindt hij geen IN VOOR FLEXIBILITEIT grenzen heen. Maar ze kunnen dat niet volk voor een vacature? Dan ligt dat De klok tikt ‘middag’. De patron dekt alleen organiseren. Het misschien aan zijn or“Hoeveel ingenieurs zijn tafels in. Of we even wat verder ESF moet hen voldoende ganisatiestructuur. Zo’n beginnen een eigen willen gaan zitten? Geen probleem, ondersteunen, bijvooraanpak vraagt haast een bedrijf?” flexibe als we zijn. Aanpassingsverbeeld in de zoektocht één-op-één begeleiding. (Louis Vervloet) mogen is een must in deze tijd. Dat naar geschikte partners.” En dus ook een serieuze brengt ons gesprek op Flanders Syfinanciël investering.” Annelies Goethals begrijpt het animo nergy, een project dat groeide uit het Peter Van der Hallen is intussen druk in voor Europese samenwerking, maar ziet ESF maar intussen verzelfstandigd is. ook dicht bij huis nog veel onontgonde weer. Hij noteert een aantal hersenLouis Vervloet: “Flanders Synergy zet fl rden. Een daarvan gaat nen gebied. “Onze eigen onderzoeksinin op werkbaar werk en “Het idee achter het over de verantwoordelijk- stellingen zijn vaak heel innovatief op flexibel mensgericht ervaringsbewijs is niet heid van de werknemer. bezig. Ook met hen zouden we veel ondernemen. Wie daar slecht voor onderne- Die heeft volgens Van der meer ervaring en informatie moeten in zijn bedrijf aandacht mers. Maar de admi- Hallen evengoed zijn of delen.” De heren knikken. De dame voor heeft, zal ook econistratieve rompslomp haar taak in zo’n flexibel heeft gelijk. “Onderzoek is trouwens nomisch beter presteren. houdt hen tegen.” niet enkel zinvol als je van scratch wil arbeidsorganisatie. “Er Hoe werf je mensen aan, (Jan Sap) innoveren,” denkt Peter Van der Hallen worden nog te weinig wanneer geven ze het verder. “We moeten ook meer inzetten HR-projecten opgezet, beste van zichzelf en op onderzoek om de bestaande modeldie de werknemer van bij het begin hoe hou je ze zo lang mogelijk aan de len te perfectioneren.” betrekken. Dat ligt niet enkel aan de slag? Een competitief bedrijf zoekt dat bedrijven maar ook aan ons. Wij moeantwoord in haar arbeidsorganisatie en De tafeltjes rondom ons zijn intussen ten onze vertegenwoordigers leren om geeft HR een plaats in haar strategibenomen. De digitale agenda’s eisen meer mee te denken met de werkgever, sche staf.” onze aandacht op. Een signaal dat we als een soort schaduwondernemer. Dat ons gesprek moeten afronden. Maar Jan Sap weet waar Louis Vervloet het hebben ze nooit eerder moeten doen. niemand vertrekt zonder een korte over heeft. “Veel kleine bedrijven zijn Maar we hebben onze Europese collepassage langs onze cameraman. Die soms onbewust- zeer creatief met perga’s om inspiratie op te doen.” stelt onze genodigden een aantal vrasoneelsbeleid bezig. Maar zowel zijzelf gen, over zichzelf en het ESF. Met welk als de buitenwereld zien dat vaak zo OVER DE HAAG instrument associeert u het? niet. Daar ligt nog een belangrijke taak Peter Van der Hallen is een fervent voor Flanders Synergy. Willen zij de voorstander van ‘een blik over de haag’, kleine ondernemer helpen, dan zullen richting andere Europese lidstaten. “De zij op zijn maat moeten werken. Dat

086_036_jaarboek ESF.indd 79

9/01/15 16:32

WAAR ZITTEN ONZE PROMOTOREN

Van Arendonk tot Zonnebeke en van postcode 1000 (Brussel) tot 9900 (Eeklo). De 1365 partners en 816 promotoren van ESF in de voorbije programmaperiode zitten werkelijk overal.

ANTWERPEN

OOST-VLAANDEREN

WEST-VLAANDEREN

VLAAMS-BRABANT

LIMBURG

BRUSSEL

178

177

168

118

80 086_036_jaarboek ESF.indd 80

9/01/15 16:32

WAAR ZITTEN ONZE PROJECTPARTNERS

351 327 266

192 127 102

086_036_jaarboek ESF.indd 81

9/01/15 16:32

AANTAL OPLEIDINGEN IN BEDRIJVEN

152 011 deelnemers 1 145 684,45 cursisturen gemiddeld 7u30min per cursist

82 086_036_jaarboek ESF.indd 82

9/01/15 16:32

TOEGEWEZEN GELD OVER HEEL DE PERIODE

517 342 846,54 EUR

086_036_jaarboek ESF.indd 83

= 50 000 000 EUR

= 17 342 846,54 EUR

9/01/15 16:32

Wist je dat ESF Vlaanderen 18 ambassadeurs heeft? 1) Wellness@Work van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen KMO's in Oost-Vlaanderen implementeren flexibel arbeidsorganisatie om de combinatie werk-privé te vergemakkelijken voor (vrouwelijke) werknemers.

Thema's: Opleiding werkend en competentiebeleid Totaalbedrag uitbetaald: €187.680,60*

4) Leiden naar talent en bezieling van Stebo Door middel van 'waarderend onderzoek' aan competentiemanagement doen. Stebo doorliep binnen een lerend netwerk een ontwikkelingstraject waarbij innovatieve aanpakken en tools voor competentiemanagement werden ontwikkeld en uitgetest, in dit geval de methodiek van ‘waarderend onderzoek’ (appreciative inquiry).

5) Assessment fitn ssbegeleider, groepsfitn ssbegeleider en personal trainer van Fitness.be De ontwikkeling van 3 DVD's voor testcentra. Die bevatten een volledig draaiboek voor de assessment test voor het ervaringsbewijs fitnessbegeleider groepsfitnessbegeleide en personal trainer. Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen

€10.638,78

Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen €466.877,62

2008-2009

2) Training Quality van Job & Co Het Antwerpse Job & Co schrijft een Handleiding voor een Empowerend en Dynamisch Kwaliteitsbeleid voor kwaliteitsverantwoordelijken in de sector van opleiding en begeleiding voor werkzoekenden (met een handicap).

Thema's: Opleiding werkend en competentiebeleid €590.270,95

2010

3) Sportief leiderschap van Sports Direct Belgium “Sportief leiderschap: Naar een evenredige management participatie voor vrouwen” wil het glazen plafond doorbreken en de doorgroei van vrouwen naar leidinggevende posities bevorderen.

€946.054,25

6) CO-OP hout van het opleidingscentrum hout (OCH) De sectorale competentiegids ‘Competentie Onderzoek en Ontwikkelingsproject voor de Houtsectoren’ is een handige checklist voor de ondernemer, verantwoordelijke voor personeelszaken of de teamleider.

Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen Totaalbedrag onbekend

8) Talententrotter van POM Oost-Vlaanderen

7) Kansenwerkvloer van Jobcentrum West-Vlaanderen Via de ontwikkeling van vijf producten worden enerzijds werkzoekenden met een arbeidshandicap effici ter begeleid en anderzijds werkgevers gesensibiliseerd om hun werkvloer voor deze kansengroep open te stellen.

Thema's: Transities werkzoekende - werk €79.681,73

De Talenten Trotter is een gids over competentiemanagement. Het is het eindresultaat van het lerend netwerk competentiemanagement, en is vooral gehuldigd omwille van de vernieuwende kijk op competentiemanagement.

Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen €492.330,39

2011

9) DM@Work van Prevent Prevent bundelt de kennis voor bedrijven rond het thema jobbehoud en re-integratie van langdurig afwezige werknemers in vier praktijkhandboeken: voor de sectoren gezondheids- en welzijnszorg, de (petro)chemie, de bouw en één voor de gehele privésector.

Thema's: Actief ouder worden en langer doorwerken €207.790,59 * Het gaat hier steeds om het totale bedrag dat werd uitbetaald door ESF, COF en andere financieringsb onnen. Soms kadert het product in een breder project. Dan geven we de middelen voor het hele project mee. ** Dit is het totale bedrag dat werd goedgekeurd bij aanvraag, maar nog niet uitbetaald werd.

84 086_036_jaarboek ESF.indd 84

9/01/15 16:32

13) WANDA van Artevelde Hogeschool Gent 10) Het stimuleren van een positief leerklimaat van de Vlerick Business Management School Met een ondersteunend leerinstrument brengt de Vlerick Business Management School het leerklimaat in bedrijven in kaart, wordt deze geëvalueerd en gestimuleerd. Zo vergroten ze de betrokkenheid en komen ze tot een positief leerklimaat voor alle doelgroepen.

Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen €83.845,43

WANDA (Waarderen-Analyseren-Daden) is een transnationaal project gericht op de sector van de kinderopvang, om het werk van kortgeschoolde medewerkers kwaliteitsvoller te maken. Het product dat hieruit voortkwam, werd erg gesmaakt.

14) Onthaalouders Sterker Maken van de vzw Vormingscentrum voor de begeleiding van het jonge kind (VBJK)

16) Weer-werk van het Jessa Ziekenhuis

Kandidaat-onthaalouders tools aanreiken om een weloverwogen keuze voor de job van onthaalouder te maken.

Een handboek voor arbeidsre-integratie en een methodiek voor de snelle, vroegtijdige en geïntegreerde professionele revalidatie van patiënten met (blijvende) beperkingen of participatieproblemen na een ziekte, aandoening of (arbeids)ongeval.

Thema's: Aangepaste arbeidsorganisatie €249.839,46

Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen €324.096,45**

Thema's: Aangepaste trajecten kwetsbare groepen €324.389,51**

2012

11) Handboek voor het coachen van loopbaanvraagstukken van Vokans Vokans ontwierp een handboek voor loopbaancoaches en professionals, opgesteld volgens het model van het loopbaanlemniscaat.

086_036_jaarboek ESF.indd 85

2013

12) Sociale innovatie op organisatieniveau in Europees perspectief van SERV

15) Expeditie Loopbaan van VZW Vormingsinitiatieven (VION)

De Sociaal Economische Raad voor Vlaanderen ontwikkelde een aantal instrumenten, geïnspireerd op voorbeelden uit Nederland, Finland en de UK, om sociale innovatie ingang te laten vinden bij werknemers.

Een routeplanner voor het opzetten van interne loopbaanbegeleiding waarin loopbaanpaden gevisualiseerd worden én een gids om HR-verantwoordelijken essentiële competenties en methoden aan te reiken om de loopbaan van werknemers concreet te begeleiden

Thema's: Aangepaste arbeidsorganisatie €53.688,64

Thema's: HR- & competentiebeleid in ondernemingen €159.181,87

2014

17) Missing Link van Arktos vzw Samen met het HIVA-KU Leuven en Wonen en Werken vzw ontwikkelde Arktos een methodiek (-boek) voor wie aan de slag wil met moeilijk bereikbare jongeren en hen wil begeleiden richting werk of zinvolle tijdsbesteding met aandacht voor andere levensdomeinen.

Thema's: Aangepaste trajecten kwetsbare groepen €311.472,45**

18) Cooperatieve doorstroom van De Winning De Winning onderzoekt welke mogelijkheden het coöperatief ondernemen kan bieden voor de toekomst. De Winning is een clusternaam van 4 vzw’s met als gemeenschappelijke missie de professionele integratie van mensen uit de kansengroepen die moeilijk aansluiting vinden met de arbeidsmarkt.

Thema's: MVO €124 265.71**

9/01/15 16:32

vri dag 86 086_036_jaarboek ESF.indd 86

9/01/15 16:32

rij ag 086_036_jaarboek ESF.indd 87

Mensen met een verslavingsprobleem, kansarmen, vroegtijdige schoolverlaters, â&#x20AC;Ś Voor sommige mensen is de arbeidsmarkt een ver-van-hun-bedshow. De projecten van het ESFAgentschap Vlaanderen hameren op reĂŻntegratie dankzij persoonlijke begeleiding, brugtrajecten en werkervaringsprojecten in de sociale economie. Iedereen verdient kansen om te groeien op de werkvloer.

Mensen opvangen in een sociaal net. 9/01/15 16:32

Sociale inclusie op de werkvloer 88 086_036_jaarboek ESF.indd 88

9/01/15 16:32

086_036_jaarboek ESF.indd 89

9/01/15 16:32

Ontwikkeling op maat Sociale werkplaats De Sleutel vzw ademt persoonlijke ontwikkeling. De organisatie werkt met personen met een verslavingsgeschiedenis die moeilijk kansen vinden in het reguliere werksysteem. Tot op de dag dat het POP-project het levenslicht zag.

90 086_036_jaarboek ESF.indd 90

9/01/15 16:32

POP staat voor Persoonlijk Ontwikkelings Plan. Zoals het woord het zegt willen we mensen laten groeien door een traject op maat voor hen op te zetten. Empowerment vormt daarin het kernwoord. Medewerkers worden gestimuleerd om hun loopbaan zelf richting te geven. Dit lijkt vanzelfsprekend, maar dat is het voor onze doelgroep allesbehalve. Door hen te stimuleren en bijna te verplichten het heft in eigen handen te nemen, merkten we dat ze zich meer verantwoordelijk voelen voor hun arbeidskeuzes, zich meer zelfzeker voelen en dat het ziekteverzuim sterk werd teruggeschroefd. Ze zien, vaak voor het eerst, hoe hun toekomst op arbeidsvlak eruit kan zien en dat is voor ons de eerste stap naar een duurzame tewerkstelling. Het huidige POPsysteem bij SW De Sleutel is ontstaan vanuit de noodzaak om meer te doen met minder middelen. Dat kan alleen als het werk efficiënt wordt georganiseerd. Daarom ontwikkelden we een methodiek

086_036_jaarboek ESF.indd 91

voor het traject. Deze bestaat uit een basispakket van ongeveer 6 maanden, waarin we onze doelgroep willen laten wennen aan werk. In deze eerste stap leren ze omgaan met de basistaken in de ploeg, arbeidstijden, verwachtingen van de organisatie of van collega’s, enz. Op basis van de competenties die hierbij aan de oppervlakte komen, vloeit het traject voort in uitvoerend of inzichtelijk werk. Het uitgangspunt is steeds: de mogelijkheden van de medewerkers in kaart brengen om hen te begeleiden naar een zo hoog en comfortabel mogelijk arbeidsniveau. In dit project is de cliënt zelf eigenaar van zijn traject. Zien dat hij of zij die verantwoordelijkheid opneemt, is de beste uitkomst die je je kan wensen. Zo evolueerde een persoon die van dag 1 bij ons in begeleiding was, van iemand die nog nooit in z’n leven een bewuste beslissing had gemaakt naar iemand die zelfzeker genoeg was om de aanbeveling van zijn trajectbegeleider in vraag te stellen. Het traject heeft

zijn ogen geopend en hem geleerd dat je ondanks ups en downs kan blijven groeien. Hij had een duidelijk beeld van zijn toekomst in z’n hoofd en was gemotiveerd dit te bereiken, ook al wist hij dat dit een hobbelig parcours zou worden. Door het traject heeft hij geleerd een gefundeerde mening te vormen en deze te verdedigen. Onze doelgroep heeft met heel wat vooroordelen af te rekenen. Bovendien vallen ze vaak tussen de mazen van het net. Ze behoren niet altijd tot een kansengroep, maar hebben wel heel wat ‘bagage’. Bovendien blijft de ondersteuning voor werkende-werkzoekenden nog te vaak erg beperkt. Door het POP-traject kunnen we cliënten sterker maken, waardoor ze sneller en beter een plaats krijgen in ons maatschappelijk systeem. En dat bezorgt mij de grootste voldoening. Via dit traject kunnen we de broodnodige kansen creëren die onze doelgroep nodig heeft. Sarah De Meyer De Sleutel vzw.

9/01/15 16:32

â&#x20AC;Ś en stellen hem 5 vragen met een W Wauw! Het WAW-project won de Good Practice Award 2012 van het ESF-Agentschap Vlaanderen. Met een innoverende methodiek helpt men mensen in generatiearmoede op weg naar duurzaam werk. Wie, waarom, wat, waar en wanneer?

92 086_036_jaarboek ESF.indd 92

IE?

De dagen dat geld de hoofdzorg was in Sonia Peelmans leven, zitten nog fris in haar geheugen. Zekerheid over het dak boven haar hoofd, had ze niet. Of er 's avonds wat te eten zou zijn, wist ze niet. Sonia leefde â&#x20AC;&#x201C; net als zovelen in Vlaanderen- in generatiearmoede. Dat verleden ligt achter haar. Met de nodige hulp, en veel vallen en opstaan, is Sonia aan een nieuw hoofdstuk begonnen. Eentje waarin armoede nog steeds een rol speelt, maar zijzelf geen lijdend voorwerp meer is. Vandaag gebruikt Sonia haar ervaringen om ook anderen uit armoede te helpen.

9/01/15 16:32

Het verhaal van Sonia is –jammer genoeg- eerder een uitzondering. Eens je in armoede leeft, is het moeilijk eruit te komen. Tot dat besef kwam ook Heidi Degerickx van de Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen. Hulporganisaties zijn nodig maar kunnen vaak geen langetermijnoplossingen bieden. Daarom startte ze met behulp van enkele partners het WAW-traject, dat een geïntegreerde aanpak voorstelt van werk, armoede en welzijn. Geen tijdelijke oplossingen meer voor één probleem, maar een structurele oplossing op alle domeinen. Naast werken met personen in armoede, bracht Heidi verschillende diensten op één lijn. Een groot werk,

086_036_jaarboek ESF.indd 93

dat gedragen werd door een sterk team. Eentje waarin Sonia uiteraard niet kon ontbreken. Heidi en Sonia lijken elkaars tegenpolen. Heidi is energiek en komt geen woorden tekort, terwijl Sonia over een rustige zelfzekerheid beschikt. Maar de passie voor dit traject hebben ze gemeen. Ze willen mensen uit generatiearmoede krijgen, en via het WAW-traject kunnen ze hen op weg zetten naar duurzaam werk en een leven zonder armoede. Het traject ging op 29 maart 2010 met 16 personen van start.

AAROM?

“Als ik geen 2e kans had gekregen, stond ik vandaag niet waar ik nu sta. Soms was zelfs een 3e of 4e kans nodig…” Vanuit haar ervaring kent Sonia de problemen van mensen in armoede. De begeleiding naar werk, zoals die vandaag georganiseerd is, werkt niet altijd voor de doelgroep. Werk wordt door hen nog te vaak geassocieerd met ‘iets dat je moet doen’ maar niet met ‘iets wat je graag doet of iets wat je verder helpt’. De jobs die hen worden voorgesteld, bieden vaak weinig perspectief en worden te slecht betaald om hen uit de armoede te helpen.

9/01/15 16:32

Neem het verhaal van Esther. Omdat ze laaggeschoold was, kwam ze terecht in een beschutte werkplaats. Elke ochtend moest ze zich naar het werk slepen om tot ’s avonds laat dopjes op flesje te draaien. Het werk was saai en beantwoorde absoluut niet aan wat ze écht wilde doen, namelijk met mensen werken. Door het WAW-traject zijn de diensten op zoek gegaan naar mogelijkheden voor Esther. En die hebben ze gevonden. Esther startte een cursus ‘Verzorging’ en werkt vandaag als familiaal helpster. Maar liefst 40% van de personen die het WAW-traject startten zijn nog steeds aan het werk.

op onbegrip en worden ze als werkonwillig beschouwd. De realiteit is vaak heel anders. De voortdurende dreiging om het dak boven je hoofd te verliezen, geen kinderopvang te hebben of het gebrek aan voedsel maakt dat de prioriteiten voor mensen in armoede soms anders liggen. Door inzicht te creëren in de leefwereld van personen in armoede enerzijds en de verwachtingen van de diensten anderzijds, werd heel wat wederzijds wantrouwen weggewerkt.

WAT?

Het WAW-traject streefde ernaar de Het WAW-traject was een project met perceptie, dat mensen in armoede niet grote ambities. Niet alleen wilde het willen werken, te keren. Dat deed het mensen in armoede helpen tijdens het door het ‘recht op werk’ als uitgangsproject, maar ook na het project. Dat punt te nemen. kon enkel door strucVragen als ‘Wordt er tureel iets te verandegeloofd in de comren en te werken op Maar liefst 40% van petenties van menverschillende niveaus. de personen die het sen in armoede?’, De eerste stap hier‘Bestaat er waardig WAW-traject startvoor werd gezet door werk voor iedereen?’ ten zijn nog steeds 3 diensten samen te en ‘Hoe kunnen we aan het werk. brengen: de welzijnsmensen in armoede sector, de armoedeorondersteunen in ganisaties en Werkhun weg naar werk?’ begeleidingsdiensten. stonden daarin centraal. Als mensen in armoede niet opdagen op een afspraak Vandaar de naam WAW. Deze diensten stuit dat bij de betrokken diensten vaak hebben elk hun eigen werking en prio-

riteiten, maar voor mensen in armoede is het vaak onmogelijk te voldoen aan alle verschillende eisen op de gewenste termijnen. Daarom stelde het WAW-traject per persoon een ankerfiguu aan, die de verschillende welzijnsdiensten op elkaar afstemde en zo een geïntegreerd traject kon waarborgen. Daarnaast waren er ook sectoroverschrijdende teamvergaderingen. Dat waren vergaderingen, geleid door de Vierdewereldgroep, waarin de betrokken diensten samen dossiers van personen in armoede bespraken. Door het gedeeld privacybeleid kwam er meer inzicht in de situatie van deze personen en konden diensten beter op elkaar worden afgestemd. Om deze methodiek te verankeren, startte Heidi een stuurgroep, waarin de diensthoofden van de verschillende organisaties zetelden en van waaruit beleidswerk gebeurde op Vlaams niveau. Het doel was de diensten te overtuigen van een gemeenschappelijke armoedebestrijding, waarbij de verschillende diensten rekening hielden met elkaars werking. In deze stuurgroep werd de basis gelegd voor een duurzame samenwerking tussen werken welzijnsdiensten..

086_036_jaarboek ESF.indd 94

9/01/15 16:32

WAAR?

Organisaties bundelen, diensthoofden samenbrengen,… Knap werk, maar voor veel personen in armoede een ver-van-hunbed-show. De effecten zijn niet meteen voelbaar en wat zij nodig hebben is hulp, en liefst niet morgen, maar vandaag. Daarom riep Vierdewereldgroep Mensen voor Mensen de duobegeleiding in het leven, met Sonia als ervaringsdeskundige. Een groepsluik waarin mensen in armoede hun ervaring konden delen met elkaar. De focus lag op armoedebeleving. Want naast het gebrek aan geld of materiële zaken, snijdt armoede ook diep in het zelfbeeld. Door personen in armoede samen te brengen en hen te laten vertellen over hun ervaringen, vulden ze een deel van de leegte op. Er werd geluisterd en begrepen. Vaak kwamen er ook complimenten van andere lotgenoten of riepen ze elkaar tot de orde. In deze groepsdynamiek wilden mensen van elkaar leren, zonder het gevoel te hebben dat er met het vingertje gewezen werd. Dat Sonia, als begeleider, zelf een verleden in armoede kende, verlaagde de drempel aanzienlijk.

Werkinleving voor Jongeren (WIJ!) Vierdewereldgroep mensen voor mensen Aalst Stad Aalst, Streekoverleg, CAW, VDAB, Groep Intro, OCMW, Gtb

WANNEER?

Op 30 juni 2012 liep het project ten einde, maar de impact die het heeft gehad is nog steeds voelbaar. Verschillende diensten hebben effectief hun werkwijze aangepakt. Zo zet VDAB bijvoorbeeld ook ervaringsdeskundigen in om personen in armoede beter op te volgen en integreert het in haar werken welzijnstrajecten nu ook het groepsluik. Bovendien is er interesse in Brussel om daar op eenzelfde manier te werken.

086_036_jaarboek ESF.indd 95

Een geïntegreerde aanpak van werk, armoede en welzijn om mensen uit generatiearmoede te begeleiden naar duurzaam werk www.Vierdewereldgroepaalst.be

1 juli 2009 - 30 juni 2012

9/01/15 16:32

Voorzichtige stapjes van kwetsbare West-Vlamingen Kortrijkenaren

In 1, 2, 3 werk vinden. Het is niet iedereen gegeven. Zeker kwetsbare jongeren - kansarmen, van allochtone afkomst, met een drugs- of crimineel verleden struikelen hier weleens over. Om de kansen van deze jongeren te vergroten, startte Mentor vzw het voortraject ‘In 1-2-3’. Dat legt de focus op de leefwereld en ‘randproblemen’ van deze jongeren. Stijn Hullebusch, coach bij Mentor,over werk en kwetsbare jongeren.

Wat is het voortraject ‘In 1-2-3’? Hoe ziet een traject eruit? Stijn Hullebusch: “In het voortraject Stijn: “Het voortraject bestaat uit een stomen we kwetsbare jongeren klaar individueel luik en een groepsluik. In voor een trajectbegeleiding naar werk. het individuele luik werkt de deelnemer De jongeren die bij ons aankloppen, nauw samen met een begeleider om de hebben vaak woelige waters doormeest acute welzijnsproblemen aan te zwommen. Jongens en meisjes met een pakken. Dat kan huisvesting zijn, maar drugs- of gevangenisverleden zijn hier evengoed kinderopvang. Het werkt niet onbekend. Werken kan de perfecte eigenlijk als een opstap om te kunnen manier zijn om terug aansluiting te deelnemen aan het groepsdeel.” vinden bij de maat“In het groepsluik schappij, maar werk vin- “De jongeren brengen gaan we actief werden is –zeker voor deze ken rond bepaalde elkaar kennis bij en doelgroep- niet eenvouthema’s. Heel vaak corrigeren elkaar, de dig. In het voortraject worden die thema’s ‘In 1-2-3’ gaat de nodige begeleider wordt na zelf aangegeven door aandacht naar de ‘randde jongeren. Dat een tijd meer een problematiek’ waarmee kan gaan van gemoderator.” de jongeren worstelen. zonde voeding over Eens de jongeren zich slaappatronen tot duidelijk commuklaar voelen om de zoektocht naar niceren. Naarmate het traject meer werk aan te vatten verwijzen we hen naar het einde toeloopt, richten we door naar OCMW en/of VDAB.” de onderwerpen steeds meer op werk.

086_036_jaarboek ESF.indd 96

Zwaardere thema’s verpakken we vaak in een spel. Op die manier houden we de drempel zo laag mogelijk. Afsluiten doen we steeds met een groepsgesprek.” Is het werken in groep een bewuste keuze geweest? Stijn: “Door jongeren samen te brengen in een groep leren ze van elkaar. Bovendien fungeren ze als elkaars vangnet, waardoor ze sterker staan in de maatschappij. Aan dat groepsaspect geven we veel aandacht. Een groep bestaat bij ons uit maximum twaalf personen. Voor we met het traject starten organiseren we twee laagdrempelige startmomenten. Dat zijn momenten waar de jongeren een grote inbreng in hebben. Zo organiseerden we een tornooitje Kubb, speelden we een partijtje voetbal en deden we een tocht door Kortrijk. De bedoeling is dat de jongeren elkaar leren kennen en vertrouwen. Later in

9/01/15 16:32

het traject zie je vaak dat de begeleider meer de rol van moderator opneemt omdat de jongeren elkaar kennis bijbrengen en elkaar corrigeren.” Het voortraject bestaat nog maar enkele maanden en kent al wat successen. Zijn er ook kinderziektes? Stijn: “De grootste moeilijkheid is het blijvend motiveren van de doelgroep. We merken dat niet alle jongeren naar de wekelijkse samenkomsten blijven komen. We proberen dit op te vangen door zoveel mogelijk op hun maat te communiceren -via sms en Facebook- maar we merken dat het niet eenvoudig is de aandacht van jongeren vast te houden. Daarom werken we nu aan methodes om de persoonlijke doelen per jongere helderder te krijgen zodat ze blijven deelnemen tot op het einde van het traject.”

086_036_jaarboek ESF.indd 97

9/01/15 16:32

BEREIKTE DEELNEMERS UIT KANSENGROEPEN “Sociale inclusie van kansengroepen via maatgericht werken bevorderen.” Met prioriteit 2 van de voorbije programmaperiode gaf ESF Vlaanderen een duwtje in de rug van kort- en laaggeschoolden, allochtonen, personen met een arbeidshandicap (PMAH) en ouderen.

As 1: via werkervaring 44,80%

55,20%

8526

Kortgeschoolden allochtonen

5401 6816

uitstroom uit werkloosheid uitstroom naar werk

12 640

5130

Budget

48 556 240,39 EUR

98 086_036_jaarboek ESF.indd 98

9/01/15 16:32

As 2: via bijzondere acties 48,12%

51,88%

16 234

laaggeschoolden uitstroom uit werkloosheid uitstroom naar werk

28 481

11 256

7974

Budget

32 064 519,01 EUR

086_036_jaarboek ESF.indd 99

9/01/15 16:32

As 3: via sociale economie 44,85%

55,15%

932

kortgeschoolden personen met een arbeidshandicap uitstroom uit werkloosheid uitstroom naar werk

1 271

728 1062 914

Budget

2 393 686,48 EUR

100 086_036_jaarboek ESF.indd 100

9/01/15 16:32

AANTAL KWALITEITSLABELS Het ESF-label is de formele erkenning door het ESF-Agentschap dat de organisatie/actor voldoet aan de vooraf vastgelegde eisen van een kwaliteitsvolle bedrijfsvoering. Voor de periode 2007-2013 werden in totaal 885 audits en assessments uitgevoerd en 781 ESF-labels uitgereikt.

189 153

108

131

129

118

112

101

2008

086_036_jaarboek ESF.indd 101

141

158

151

2009

2010

2011

2012

107

2013

kwaliteits- ESF-labels audits toegekend uitgevoerd

9/01/15 16:32

WAT? Veertien lidstaten beslissen al hun kennis rond gendermainstreaming te delen en samen een richtlijn op te stellen.

WAAROM? Europa draagt gendermainstreaming hoog in het vaandel. In tegenstelling tot andere netwerken beslisten bij de huidige werkgroep alle lidstaten mee over de inhoud van het netwerk.

WAAR KLIKTE HET? Het netwerk stimuleerde creativiteit. Een video met gender-richtlijnen groeide uit tot een social game.

WAAR BOTSTE HET? Engels is de voertaal, maar niet iedereen in de werkgroep spreekt dat even vloeiend. Om dit probleem aan te pakken, worden belangrijke boodschappen elke sessie opnieuw herhaald.

TRANSNATIONALITEIT = ? Vermijden dat je het warm water moet uitvinden.

Het thema gender geef je best met de paplepel mee. Daarom ontwikkelde het ESF-Agentschap Vlaanderen in 2013 een campagne voor leerkrachten en leerlingen van de lagere school. Met 'Gender bij de melk' richtte ESF zich op meisjes en jongens van het vijfde en zesde leerjaar. Maar al te vaak kiezen ze hun school en studierichting met gender-oogkleppen op. Genderpatronen zitten immers diep in onze samenleving ingebakken. Bij jongens denken we aan technische richtingen, meisjes zouden het beter doen in ASO. ‘Pilote’ klinkt even raar als ‘onthaalvader’. Gender bij de melk bood leerkrachten een gratis lessenpakket aan om ludiek met het thema in de klas aan de slag te gaan. Via de campagnewebsite werden klassen uitgedaagd om deel te nemen aan een fotowedstrijd. De drie winnaars mochten met de hele klas gratis naar Technopolis. www.genderbijdemelk.be

102 086_036_jaarboek ESF.indd 102

9/01/15 16:32

Hoe wakkeren we de discussie over gender aan? Na afronding van de succesvolle campagne voor kinderen 'Gender bij de melk' richt ESF-Agentschap Vlaanderen de pijlen op volwassenen.

Op Internationale Koffie g, begin september 2014, werden 2.000 middelgrote Vlaamse bedrijven uitgedaagd om deel te nemen aan de posterwedstrijd.

De opvolger 'Gender bij de koffie' stimuleert de discussie op de werkvloer.

De campagnesite verzamelde straffe ingezonden oneliners over gender.

086_036_jaarboek ESF.indd 103

De respons was enorm. Drie maanden lang kregen deelnemende bedrijven de inzendingen van andere bedrijven toegestuurd, om het thema warm te houden. Winnaars kregen een nieuwe koffiemachin www.genderbijdekoffie.b

9/01/15 16:32

zater dag 104 086_036_jaarboek ESF.indd 104

9/01/15 16:32

er ag 086_036_jaarboek ESF.indd 105

Het moet wel werkbaar blijven,he. Werk dat niet werkbaar is, mag je gerust een hondenbaan noemen. Werkgevers en werknemers zijn mensen. En die moet je soigneren. Het ESF-Agentschap Vlaanderen stimuleert de menselijke organisatie van arbeid. Werkbaar werk werkt.

9/01/15 16:32

Ondernemen met mensen 106 086_036_jaarboek ESF.indd 106

9/01/15 16:32

086_036_jaarboek ESF.indd 107

9/01/15 16:32

Picanol Group op weg naar zelfsturende teams In de productievestiging van de Picanol Group valt het meteen op: her en der stoelen rond een tafel, omringd door wanden met documenten. Het zijn de teamhoeken: elk team heeft een eigen centraal punt. Er hangen grafieke uit: hoe staat het met het teambudget? Met de teamprestaties? Met het aantal arbeidsongevallen? Met de kwaliteit van het product? Wat zegt de laatste procesaudit? Er is ook een map met de werken verlofregeling. En er hangen geboortekaartjes, zoekertjes, andere privé berichten. Katrien Pyck leidt ons rond en kent de naam van iedereen die we op onze weg tegenkomen. Zij is World Class Manufacturing coördinator en de drijvende kracht achter een continu verbeterprogramma in de hoofdzetel van de Picanol Group in Ieper. Pyck:

‘Meer betrokkenheid van medewerkers, daar draait het om. De Picanol Group bouwt teamwerk uit, richting zelfsturende teams. Teams van werknemers zijn mee verantwoordelijk voor zeven pijlers: Quality, Cost, Delivery, Improvement, Safety, Moral en Environment - het QCDISME zoals men zegt.’

TEAMS OP WEG NAAR ZELFSTURING Een team bestaat uit tien tot vijftien werknemers onder leiding van een voorman. De teams focussen op hun resultaten. Die hebben ze nu voor een groter deel zelf in de hand, ze hoeven niet meer voor alle vragen een beroep te doen op de leidinggevende. Pyck: ‘Ze kunnen veel problemen zelf oplossen. Het team heeft daarvoor de nodige

informatie, opleiding en middelen. Ze kennen de normen waaraan ze moeten beantwoorden en kunnen zelf de kwaliteit van hun werk verbeteren. Bij de start van een nieuwe ploeg is er op regelmatige basis een vijfminutenoverleg, zodat iedereen weet wat er op het programma staat. De lijnbevoorraders zijn nu ook geïntegreerd in de productieteams, terwijl ze vroeger een aparte afdeling vormden. Zij helpen mee de stipte levering van het team realiseren. De teamleden moeten niet meer voor alles hun chef raadplegen.’ Teamleden kunnen bovendien een aantal zaken zelf regelen, bv. de vakantieregeling – uiteraard binnen de spelregels van het bedrijf. Ze worden betrokken bij de werkverdeling en de opleiding van hun collega’s. Elk team is verantwoordelijk voor de kwaliteit van

108 086_036_jaarboek ESF.indd 108

9/01/15 16:32

Via teamwerk alle medewerkers betrekken bij alle aspecten van het werk: van kwaliteit over veiligheid tot rendement. En zo klanten, werknemers, aandeelhouders en de omgeving tevreden stellen. Dat is waar de Picanol Group voor gaat.

zijn productie. Kwaliteit wordt gemaakt door het team en niet door een kwaliteitsafdeling. Het team is verantwoordelijk voor de resultaten naar QCDISME en elk teamlid heeft hierin een bijdrage te vervullen. Hij of zij heeft dus naast de operationele activiteiten nog een verantwoordelijkheid, bijvoorbeeld kwaliteit of veiligheid. De voorman maakt deel uit van het productieteam, maar is vrijgesteld van operationele activiteiten. Hij heeft geregeld overleg met de andere voormannen en steekt in zijn team vaak nieuwe zaken in gang. Hij is de eerstelijnsleidinggevende van het team. Teams hebben een eigen budget voor gereedschap, onderhoudsproducten, aantal uren opleiding â&#x20AC;Ś Er is een team dat de teams van de arbeiders ondersteunt: kwaliteitsingenieurs, meestergasten, clusterengineers of procesingenieurs.

086_036_jaarboek ESF.indd 109

9/01/15 16:32

DE START De Picanol Group is meer dan tien jaar geleden gestart met het project, eerst met een cultuurwijziging op de hogere niveaus. Voor de chefs was het wennen. Ze moesten een andere leiderschapsstijl aannemen: die van coach. Katrien Pyck: ‘Sommigen hadden schrik om de controle te verliezen en voelden zich daar minder goed bij. Er werd heel wat opleiding en coaching gegeven zodat de leidinggevenden konden evolueren en groeien in hun nieuwe rol als coach. De groei van een team wordt heel sterk bepaald door de coaching van hun leidinggevende, dus besteden we daar als bedrijf heel wat aandacht aan.’ Een team omvat gemiddeld een zevental werkposten. Pyck: ‘Het idee om variatie in het werk te steken door rotatie over de verschillende werkposten is niet direct toepasbaar omdat we met lange cycli zitten. Operatoren moeten 30 à 40 minuten werk per machine onthouden en bij ons zijn weinig machines exact dezelfde. We moesten dus op zoek naar andere manieren om het werk ruimer en aantrekkelijk te maken. Vandaar de keuze om mensen meer te betrekken bij de niet-operationele activiteiten die ook moeten uitgevoerd worden. Onze teams zijn in feite kleine KMO’s binnen een groter geheel.‘ De eerstelijnsleiding, de voormannen, waren vroeger vooral bezig met brandjes blussen. Nu is een voorman de coach van zijn team, hij of zij

110 086_036_jaarboek ESF.indd 110

organiseert, coördineert, motiveert, controleert en stuurt bij waar nodig. Een voorman heeft nu de tijd om de volgende periode voor te bereiden: welke machines staan er op stapel, welke middelen heeft het team daarvoor, hoe kan het proces verbeterd worden? Ze zijn nu veel sterker betrokken bij de introductie van nieuwigheden. De ingenieurs op de tweede lijn bereidden vroeger het werk voor, maar kenden de praktijk niet altijd zo goed en dat gaf soms problemen. Nu hebben ze meer tijd om op lange termijn te werken en met het verbeterproces bezig te zijn.

ZICHTBARE RESULTATEN Voor de arbeiders is er meer variatie. Ze doen niet meer twaalf keer per dag hetzelfde, maar hebben ook werk buiten de ketting. Ze zijn fie op hun werkomgeving, hun werkposten liggen er proper en netjes bij. Het is aan de leidinggevende om hen hiervoor de tijd en de ruimte te geven. Ze zijn ook veel meer op de hoogte van wat er gebeurt, via de vijfminutenvergadering, de teamvergadering, opleidingen, het intranet (InSider). Dat geeft een zekere rust in de organisatie. Pyck: ‘We hebben harde cijfers die aantonen dat er meer kwaliteit is en meer efficiënti De arbeiders denken zelf mee na over hoe ze het werk nog beter kunnen uitvoeren en dit zowel op vlak van kwaliteit, veiligheid en efficiënti Er is ook meer samenhorigheid in het team. Vroeger gebeurden er veel audits

door de omkadering, maar er gebeurde weinig mee. Nu auditeren teams zichzelf en gaan ze met de opmerkingen aan de slag.’ De Picanol Group heeft duurzame loopbanen, zegt Katrien Pyck: ‘We kennen weinig verloop. We proberen er als organisatie voor te zorgen dat iedereen zoveel mogelijk de kans krijgt om zich verder te ontplooien en dat de aanwezige competenties optimaal benut worden. Ook voor de oudere werknemers wordt zoveel als mogelijk een oplossing gezocht, wat niet altijd evident is.’ Omdat iedereen zich meer verantwoordelijk voelt voor zijn werk, komen er meer verbetervoorstellen binnen. ‘De grootste motivatie om verbeteringsvoorstellen in te dienen is het snel beantwoorden van die voorstellen. We bekronen ook de drie beste suggesties van het jaar op vlak van opbrengst, veiligheid, kopieerbaarheid en creativiteit. In die teams komt het management zelf op bezoek. Ze krijgen een award, een artikel in het bedrijfskrantje Picant en een bon om uit eten te gaan. Maar de babbel met het managementcomité, de persoonlijke erkenning, is nog altijd het belangrijkste.‘

IS IEDEREEN MEE? De uitdaging bestaat erin om iedereen mee te krijgen, geeft Katrien Pyck toe: ’Door de marktschommelingen in de vraag naar weefmachines hebben we regelmatig een verschuiving in de

9/01/15 16:32

samenstelling van onze teams. Daarnaast is deze aanpak niet voor iedereen evident. De afspraak bij aanwerving is dat men moet bereid zijn om in team te werken, maar uiteraard ligt dit niet altijd even sterk in iemands natuur. We proberen dan ook de verantwoordelijkheden in het team zo te verdelen dat we zoveel mogelijk rekening houden met interesse en competenties. Tijdens de jaarlijkse functioneringsgesprekken volgen we op in hoever men actief participeert in het verbeterproces en het teamgebeuren. Het is niet volledig vrijblijvend.’ Doordat de verantwoordelijkheden in de organisatie zo laag mogelijk worden gelegd, was ook de rol van bediende aan een andere invulling toe. Intussen hebben ook zij begrepen dat

086_036_jaarboek ESF.indd 111

er zeker werk genoeg is voor hen. Ze gaan minder direct tussenkomen in het operationele, maar meer anticiperen op zaken die komende zijn vanuit R&D of andere ondersteunende processen.

ESF DEED HET VOORUITGAAN Het ESF heeft geholpen om een strikte timing aan te houden, zegt Katrien Pyck: ‘Door ons te engageren met ESF was de drive er om die projecten snel en efficië te organiseren en ze meer in the picture te zetten. Het vraagt natuurlijk de nodige tijd, energie en geld bij opstart. Er kwam ook een pak administratie bij voor het ESF: projectomschrijvingen, aanvinklijsten, handtekeninglijsten. We hebben het ESF-project in eerste

instantie beperkt tot de montage, maar hebben de aanpak nadien naar de andere processen uitgebreid.’ En ze is er rotsvast van overtuigd dat dit model een grote toekomst te wachten staat. Pyck: ‘Het is een manier van werken voor alle bedrijven in de toekomst, ook voor kleinere kmo’s. In concreto gaat het natuurlijk altijd om andere processen waardoor andere accenten gelegd worden. Ik geloof erin dat de hele samenleving in die richting zal evolueren. De evolutie naar zelfsturende teams is noodzakelijk, voor het welzijn van de werknemers én om als organisatie concurrentieel te blijven. Die mentaliteitswijziging is in gang gezet en niet meer te stoppen.’

9/01/15 16:32

Werkbaar werk overtuigt werknemers en werkgevers van het langer-werken-verhaal! Dat we langer moéten werken, weten we allemaal. Maar hoe we dat werk moeten organiseren om langer te kúnnen werken, blijft vaak een vraagteken. Ideeën om werk fysiek en mentaal werkbaar te houden, dringen zich op. SERR, ACV en ABVV formuleerden een antwoord in de vorm van een overleg tussen werkgevers en werknemers. Carine de meester, projectontwikkelaar leeftijd en werk en ondersteund door het Departement Werk en Sociale economie, over actief ouder worden.

Wat is het A-label?

112 086_036_jaarboek ESF.indd 112

“A-label staat voor Adviseurs Langere en Betere Loopbanen. Het project is erop gericht werk -voor iedereen, op elke leeftijd- werkbaar te houden. Daartoe ontwikkelden we de methodiek ‘Straffe koppen’ die de overlegmomenten tussen werknemers en werkgevers onderbouwd. Syndicale werknemersvertegenwoordigers vormen hierbij de brug .”

Hoe breng je -soms tegenovergesteldewensen op één lijn? “Werknemers en werkgevers starten vaak met heel andere verwachtingen aan het overleg. Het is belangrijk beide kanten te horen en de aangegeven ideeën gelijkwaardig te behandelen. Daarom hanteert het A-Label vijf handelingsprincipes.”

VIJF HANDELINGSPRINCIPES • gelijkheid van intelligentie • het collectieve goed primeert het individuele • een constructief overleg zonder partij te kiezen • denken vanuit verschillende perspectieven, ook dat van de klant en de directie • de kern van de zaak aanduiden zodat de echte pijnpunten kunnen worden aangepakt en niet enkel de uiterlijke signalen.

9/01/15 16:32

“Om de syndicale werknemersvertegenwoordigers een leidraad te geven, hebben we deze handelingsprincipes vertaald naar een stappenplan: de 4 K’s. De eerste ‘K’ staat voor ‘kennen’. In deze fase worden signalen opgepikt. Er kan pas gewerkt worden aan een oplossing als het probleem wordt waargenomen. De tweede ‘K’ staat voor ‘kiezen’. Er wordt een idee aangebracht om het probleem op te lossen. Dat kan zowel de werknemer als de werkgever doen. Bij de derde ‘K’, ‘kopen’, wordt dat idee beargumenteerd en omgezet in de praktijk als het goed wordt bevonden. De laatste ‘K’ staat voor ‘keuren’ en loopt doorheen het proces. ‘Keuren’ is het evalueren van het idee voor, tijdens en na de ingebruikname.”

Vraagt het leiden van zo’n overleg niet heel wat kennis en vaardigheden? “Dat klopt. Om de vertegenwoordigers te ondersteunen geven we hen een opleiding. Ze krijgen een uitgebreide toelichting over de methodiek, maar de nadruk wordt evengoed gelegd op sensibiliserende, methodologische en inhoudelijke aspecten van het thema werkbaar werk. Daardoor kunnen we vandaag zeggen dat de procesbegeleiding zeer grondig gebeurt.”

Wat betekent ‘actief ouder worden’ voor jou? “Actief ouder worden is voor mij groeien in een job zodat die op elk moment bij jou aansluit. Dat gaat verder dan zomaar hier en daar een opleiding volgen. Een aangepaste autonomie en verantwoordelijkheid zijn enkele pijlers, net zoals de juiste taakinvulling. Daarnaast speelt ook gezondheid, zowel

086_036_jaarboek ESF.indd 113

mentaal als fysiek, een belangrijke rol. Actief ouder worden is in dat opzicht niet uitsluitend de verantwoordelijkheid van de werknemer, maar ook van de werkgever. We mogen niet vergeten dat werken een basisrecht is en dat het een grote invloed heeft op onze eigenwaarde en onze identiteit in maatschappelijke context. Werk werkbaar houden is dus van onschatbaar belang.”

Waarom kozen jullie voor een samenwerking met een werknemersorganisatie? “De vraag voor dit project kwam vanuit het ACV. Zij wilden al langer iets doen rond het bespreekbaar maken van werkbaar werk op bedrijfsniveau, maar hadden de kennis niet. Na enkele

brainstormsessies met de vormers zijn we uitgekomen op het A-Label.”

Hoe was de reactie op de werkvloer? Zijn mensen het langer-werken-verhaal nog niet moe? “Zoals verwacht was het een moeilijk en intensief traject, maar de reacties waren wel verrassend positief. Doordat werknemers de mogelijkheid kregen om mee te denken en te praten, werd het door hen helemaal anders ervaren. Ze kunnen mee structureel nadenken en hebben in een aantal gevallen kleine, maar soms ook grote veranderingen kunnen verwezenlijken.”

Carine De Meester

9/01/15 16:32

Louis Vervloet en Mieke van Gramberen over Flanders Synergie

Het is als het maken van goede mayonaise. Je moet de juiste draai vinden. Bij Flanders Synergie begrijpen ze dat alles om mensgericht ondernemen draait. Economische groei en werkgelegenheid kunnen niet zonder werkbaar werk. Directeur Mieke van Gramberen en ESF-directeur Louis Vervloet over hun toprecept.

114 086_036_jaarboek ESF.indd 114

9/01/15 16:32

Elke mens heeft in zijn carrière wel een aantal zaken waarvan hij denkt: “Dat heb ik toch maar goed gedaan.” Bij Louis Vervloet zou een van die highlights wel eens de oprichting van het innovatieplatform Flanders Synergie kunnen zijn. Flanders Synergie ontstond zo’n acht jaar geleden in de schoot van het ESF. Aanleiding was het meerbanenplan dat de Vlaamse regering acht jaar geleden met de sociale partners had opgesteld. Er moesten meer en andere – lees: meer werkba-

086_036_jaarboek ESF.indd 115

re – banen komen. Daarvoor werd binnen het ESF een themagroep opgezet. En die deed het lang niet slecht. Het beleid nam haar adviezen gretig over en besliste de groep te laten uitgroeien tot een onafhankelijk platform. Dat zou bedrijven begeleiden bij de ontwikkeling van werkbare en tegelijk performante jobs. Flanders Synergie werd geboren. En Mieke Van Gramberen zou ervoor gaan zorgen.

TANDEM “Heb jij al gegeten, Mieke?” vraagt Louis als ze elkaar rond het middaguur treffen. Of hij iets voor haar zal bestellen? Mieke neemt de uitnodiging hartelijk aan. Een schaterlach, een schouderklop: die twee koesteren waardering voor elkaar. Ze vormen een sterke tandem, die dezelfde ambitie deelt: bedrijven tonen dat mensgericht ondernemerschap

9/01/15 16:32

rendeert. Maar daarvoor is vernieuwing nodig. “Wie in globale tijden performant wil blijven, moet zijn huidige aanpak durven veranderen,” zegt Mieke. Ze benadrukt drie woorden. “Werk, innovatie en economie hangen vandaag heel nauw samen.”

WERKBARE JOBS Een performante onderneming, waar denkt u dan aan? Volgens Mieke en Louis heeft dat veel – bijna alles - met een goede arbeidsorganisatie te maken. Goed betekent wendbaar, klaar voor verandering. Enkel dan kun je bedrijfseconomisch goed presteren en tegelijk werkbare jobs creëren. Mieke: “Werkbaar werk staat of valt met je leermogelijkheden, met een job die is afgestemd op je talenten, met voldoende autonomie binnen je takenpakket, met aandacht voor fysieke en mentale stress. Dat soort jobs kun je enkel aanbieden in een innovatieve organisatie. Met inspirerende leiders, een mensgericht HR-beleid, met veelzijdige rollen in plaats van rigide functies.”

PADEN VERLATEN De voorbije jaren nodigde het ESF organisaties uit om de klassieke paden te verlaten. Flanders Synergie boog zich mee over de projectaanvragen en zorgde voor de inhoudelijke begeleiding van de kandidaten. Dat leverde een hoop praktijkervaring op, geen boeken-

kennis maar evidence based expertise. Het platform evalueerde de cases nadien ook via impactmetingen. Wat deed de vernieuwing met de arbeidskwaliteit? En, had ze ook een impact op de cijfers van het bedrijf?

SOEP MET BROOD De ober komt zich uitgebreid excuseren. Hij is het brood bij de soep vergeten. “Geen probleem”, wuift Mieke de excuses weg. De man haalt opgelucht adem. Zou hij in een wendbare arbeidsorganisatie ook soms zaken vergeten? Of zou die hém minder stress en háár een soep mét brood kunnen garanderen? “Studies tonen aan dat de innovatieve arbeidsorganisatie rendeert, op voorwaarde dat je een aantal regels in acht neemt,” stelt Mieke. “Tijd en ruimte voor overleg zijn twee basisvoorwaarden.” Louis knikt: “Wie zijn arbeidsorganisatie wendbaar en mensgericht wil maken, zet een fundamenteel proces in gang. Het is een verandering in het dna van je bedrijf. Dat gaat niet snel snel, het vraagt een pak tijd. Bovendien is werknemersbetrokkenheid van bij de start cruciaal. Veel organisaties slaan die tip in de wind. Na zes maanden zitten ze dan met de handen in het haar.”

GOEDE LEERLINGEN Maar Louis en Mieke klagen niet. Ze willen vooral inzoomen op de succesverhalen. “Goede voorbeelden doen eten,”

vat Louis nuchter samen. De innovatieve arbeidsorganisatie sijpelt druppelsgewijs binnen in de hoofden van ondernemers. Sectoren in moeilijkheden zijn bij Flanders Synergie vaak de besten van de klas. De metaalsector ziet werk verhuizen naar het oosten. De zorg kampt met een structureel personeelstekort. De dienstensector – banken, sociale secretariaten – moet zijn werkingsmiddelen beknotten. Mieke: “De nood in deze sectoren is hoog, dus staan ze open voor nieuwe ideeën. Ze beseffen dat een mensgerichte arbeidsorganisatie ook hun prestaties kan verbeteren.”

KOUDWATERVREES In de ideale wereld springen alle ondernemers mee op de kar. Maar dan zitten we nog maar in de helft van het verhaal. “Want”, stelt Louis kordaat, “de grootste opdracht ligt bij de vakorganisaties. Hun délégués missen momenteel de kunde en de refle om mee na te denken over meer en betere jobs.” Louis kijkt naar Mieke. Wat vindt zij? Mieke: “Syndicaten praten traditioneel over uren en lonen. De laatste tijd zijn daar veiligheid en gezondheid bij gekomen. Maar over arbeidsinhoud en – organisatie spreken de sociale partners weinig. Je ziet die terughoudendheid ook bij de ondernemers. Beide kanten lijden aan koudwatervrees. Medewerkers moeten meedenken over hun organisatie. En bedrijfsleiders moeten dat aanvaarden.”

116 086_036_jaarboek ESF.indd 116

9/01/15 16:32

LEREND NETWERK Maar genoeg over de sociale partners. Louis en Mieke willen ook verder nadenken over hun eigen samenwerking. Want die biedt nog perspectief. Louis denkt luidop aan een lerend netwerk over de mensgerichte arbeidsorganisatie. Dat zouden ESF en Flanders Synergie samen kunnen opzetten. “Het biedt bedrijven de kans hun ervaring te delen. Daarmee kunnen ze anderen inspireren en helpen om hun aanpak te verbeteren.” Mieke knikt enthousiast: “Aan dat soort netwerken kan het innovatieplatform ook wetenschappelijke expertise en input geven. Rond alle bouwstenen van de innovatieve arbeidsorganisatie kunnen wij voedsel aanreiken. Ons huidig sample van bedrijven is te klein voor systematische evidentie. Maar we zitten op een biotoop van interessante pilootprojecten, die als hefboom kunnen functioneren.”

GRENZELOOS DROMEN “Wie zijn nisatie arbeidsorga n menswendbaar e maken, gericht wil amenteel zet een fund ng. proces in ga t snel Dat gaat nie Vervloet) snel.” (Louis

Het is intussen bijna half drie. Mieke moet naar een vergadering. Louis keert huiswaarts, hij heeft wat koorts. Maar dat belet hem niet om nog even grenzeloos te dromen: “We zouden de Europese lidstaten meer rond mensgericht ondernemerschap moeten mobiliseren. Vandaag wordt te veel op gefocust op de crisis en op de zoektocht naar werkgelegenheid. Maar wij willen ook dat mensen, eens ze een job hebben, zo lang mogelijk aan het werk kunnen blijven. Het heeft geen zin om mensen te lanceren in een slechte organisatie. Werkbaar werk en bedrijfseconomisch succes zijn onlosmakelijk verbonden. En die mayonaise plakt enkel met een wendbare, mensgerichte aanpak.

de en aan dat n to s ie d tu “S e idsorganisati e b r a e v e ti a r innov aarde dat e w r o o v p o t, rendeer is.” voor overleg te im u r n e tijd ramberen)

(Mieke van G

086_036_jaarboek ESF.indd 117

9/01/15 16:32

INGEZET GELD VOOR WERKLOOSHEID NAAR WERK

272 313 768,05 EURO

AANTAL TE CONTROLEREN DOSSIERS

2655 controle on desks

296 controle ter plaatse

118 086_036_jaarboek ESF.indd 118

9/01/15 16:32

AANTAL ESF PUBLICATIES

De drukpersen van het ESF stonden niet stil. Van gebundelde communicatietips tot jaarverslag verpakt als kookboek. Een bloemlezing.

Vis moet zwemmen.

Bouwstenen voor coรถperatief ondernemen in Vlaanderen

Novelle zonder grenzen.

Reis mee naar werken in 2030. Trendstudie 2013

Ikook - Tools voor verfijnd ESF-projecten

086_036_jaarboek ESF.indd 119

Maak de communicatieklik

9/01/15 16:32

Leon Casal verkoopt sinds jaar en dag tegelspreuken op de dorpsmarkt. Poltronvil hangt van boven tot onder vol met spreekwoorden en zegswijzen van zijn hand. Meer is er niet te lezen in het dorp en dat hoeft ook niet voor de grijze marktkramer: Leon heeft een broertje dood aan verandering. Wanneer hij zijn tegels echter aan de straatstenen niet meer kwijt geraakt, moet hij met zijn volkswijsheden de boer op.

Vis moet zwemmen

Transnationale en interregionale samenwerking is de laatste prioriteit van de voorbije programmaperiode. Maar niet de minste. Het idee is dat organisaties over het muurtje kijken, van elkaar leren en zo valkuilen vermijden en opportuniteiten aangrijpen. Vis moet zwemmen. Een paar transnationale voorbeelden uit de praktijk.

Vis moet zwemmen â&#x20AC;˘ Novelle zonder grenzen â&#x20AC;˘

cover vis moet zwemmen.indd 1

De vijf prioriteiten in 2007-2013 Het ESF-Agentschap Vlaanderen schreef samen met het Vlaamse beleid en de Vlaamse stakeholders het Vlaams ESF-programma doelstelling 2. Daarin staan vijf prioriteiten, met elk een specifiek invalshoek: Prioriteit 1: Talenten activeren Prioriteit 2: Arbeidskansen geven Prioriteit 3: Ondernemen met mensen Prioriteiten 4: Innovatie Prioriteit 5: Transnationale en interregionale samenwerking

12/12/12 15:34

EEN NOVELLE OVER TEGELSPREUKEN ESF-Agentschap Vlaanderen gaf in 2012 een auteur de opdracht een novelle zonder grenzen te schrijven. 'Vis moet zwemmen' is het grensverleggende resultaat. Het boekje vertelt het verhaal van een tegelspreukenmaker die de veilige paden moet verlaten. Het woord transnationaliteit komt er niet een keer in voor, en toch is het duidelijk dat het daarover gaat.

KORTE INHOUD Leon Casal verkoopt sinds jaar en dag tegelspreuken op de dorpsmarkt. Poltronvil hangt van boven tot onder vol met spreekwoorden en zegswijzen van zijn hand. Meer is er niet te lezen in het dorp en dat hoeft ook niet voor de grijze marktkramer: Leon heeft een broertje dood aan verandering. Wanneer hij zijn tegels echter aan de straatstenen niet meer kwijt geraakt, moet hij met zijn volkswijsheden de boer op. Je kan het boekje downloaden of doorbladeren op http://bit.ly/1BQJtjt.

120 086_036_jaarboek ESF.indd 120

9/01/15 16:32

Transnationaliteit laat zich niet in een aantal woorden vatten. Om het te begrijpen, kijk je best naar de praktijk. Op onze website stellen we acht transnationale projecten voor, die elk hun eigen idee over transnationaliteit hebben, maar alle acht grenzen verleggen.

Collegebanken van Rusland tot China (Vlerick Business School) De sterkste schakel van de Europese ketting (Netwerk Resultbased Management) Zestien cafés om in te ontmoeten (Jokers Via Via Reiscafés) Europa op één lijn rond gender (Netwerk Gendermainstreaming) Europese bruggen rond vergrijzing (Netwerk Active Ageing) Veertien kunststoffen-koffers (Kansen in kunststoffen- Onderwijs Vlaanderen, KIKOV) • Stagelopen bij Club Brugge (Back on Track) • De taal van sociaal innoveren (Sociaal Economische Raad voor Vlaanderen, SERV) • • • • • •

Kijk op http://bit.ly/138TpbM

086_036_jaarboek ESF.indd 121

9/01/15 16:32

zon dag 122 086_036_jaarboek ESF.indd 122

9/01/15 16:32

on jaarsag lijstjes

De einde

Belangrijke koppen blikken terug op de voorbije programmaperiode

Wat zijn de belangrijkste trends op de Vlaamse arbeidsmarkt? Waar heeft het ESF geschitterd en waar heeft het steken laten vallen? En met welk dier zou u het Esf-Agentschap Vlaanderen vergelijken? Belangrijke koppen uit het werkveld blikken terug op de voorbije zeven jaar, en kijken voorzichtig naar de toekomst.

086_036_jaarboek ESF.indd 123

9/01/15 16:32

Wat vond u de belangrijkste trend op de Vlaamse arbeidsmarkt de voorbije 7 jaar?

Bert Boone Voormalig algemeen directeur ESF-Agentschap Vlaanderen / Algemeen directeur en dagelijks bestuurder Compaan

[Bert Boone.] De evolutie naar individueel maatwerk en de resultaatgerichte financierin van activeringsacties op de arbeidsmarkt. De werkloosheid van jongeren, laaggeschoolden en personen met en arbeidsbeperking voedt vooralsnog niet het maatschappelijk besef dat we ook onze arbeidsorganisatie grondig moeten aanpakken. [Daniel Samyn] De verschuiving naar meer competentiegericht werken staat op één. Dan volgt de invloed van een talentgerichte aanpak. [Hubert Driessen] De evolutie van een overaanbod aan werkzoekenden naar een relatief kleine groep. Relatief klein omdat de discrepantie tussen de beschikbare werkzoekenden en de vacaturevereisten groter wordt.

Daniël Samyn Voormalig diensthoofd Dienst Beroepsopleiding van het departement Onderwijs (DBO)

Hubert Driessen Voormalig directeur Europese projecten bij VDAB. Momenteel op pensioen, al zetelt hij wel nog in geschillencommissie ESF.

124

086_036_jaarboek ESF.indd 124

[Veerle Moens] De crisis heeft in 2008 toegeslagen maar in Vlaanderen hebben we die goed doorstaan. De jeugdwerkloosheid is niet zo dramatisch bij ons als de rest van Europa. Daarnaast, de stijgende inbreng van het bedrijfsleven om de arbeidsmarkt beter te doen functioneren. [Fons Leroy] De eerste trend is het verbreden van het activeringsbeleid: vandaag spreken we doelgroepen aan die nog nooit zijn aangesproken, zowel werknemers als werkgevers. De tweede tendens is competentiegericht matchen: VDAB is hierin absolute voorloper in Europa. Daarnaast bouwden we ook een loopbaandienstverlening uit voor werkenden, mensen die meer dan vroeger met overgangen in hun loopbaan geconfronteerd worden.

[Jan Sap] Dat mensen meer en meer ondernemer zijn geworden van hun eigen loopbaan. Ze hebben die in handen genomen en zijn er echt over beginnen nadenken.

[Dirk Vanderpoorten] De transformatie van de Vlaamse economie, nog versneld door de financi el-economische crisis. Vooral onze industrie krijgt zware klappen. Daarnaast vergrijzen we snel, waardoor er heel veel uitstroom is, en deze talenten moeten vervangen worden. Bovendien zijn er andere competenties nodig dan pakweg 10 jaar geleden. Dat zijn serieuze uitdagingen voor onze arbeidsmarkt.

[Peter Van der Hallen] De economische crisis die zich sterk manifesteert. Daarnaast is het 'langer-werken-verhaal' meer en meer aanvaard. Het is nog niet helemaal verworven en er zal nog veel rond moeten gebeuren om op dat op een goede manier te faciliteren.

[Louis Vervloet] Werken aan ‘werkbaar werk’ is de belangrijkste trend van de afgelopen programmaperiode. We moeten een brug maken tussen onderwijs en werk zodat het niet enkel eerst leren en dan werken is, maar ook leren terwijl we werken.

[Annelies Goethals] Mensen blijven leren, heel hun loopbaan lang. Als opleidingsorganisatie is het belangrijk om op die trend in te spelen.

9/01/15 16:32

Wat is de belangrijkste verwezenlijking van het ESF in Vlaanderen tijdens de afgelopen programmaperiode? [Bert Boone.] Het ESF is de gangmaker geworden voor het opzetten van een dienstverlening in loopbaanondersteuning en -begeleiding voor elke werknemer. Het heeft tegelijk de aandacht voor de personen met een afstand tot de arbeidsmarkt verruimd naar de werkomgeving die zich noodzakelijkerwijs zal moeten aanpassen aan het beschikbare potentieel van mensen op de arbeidsmarkt. [Daniel Samyn] Het mee realiseren van een systeem van leren en werken voor jongeren. De effectieve ondersteuning vanuit ESF hielp om heel wat jongeren op weg naar effectieve arbeidsdeelname te zetten. Met deze ervaringen op vlak van alternerend leren kon men een veralgemeend systeem van leren en werken in de beroepsgerichte opleidingen uitwerken. Op die manier bood een ESF-project de nodige experimenteerruimte om daarna regulier beleid te ontwikkelen. [Hubert Driessen] Versterking van het Vlaamse arbeidsmarktbeleid, zowel via mainstreamondersteuning als via innovatieprojecten. Initiatieven uit het vorige ESF-programma zijn geconsolideerd: een overkoepelend registratiesysteem (CVS) en zelfde metingen voor alle partners. En de verdere uitbouw van de kwaliteitsbeheersing in de diverse projecten bij de verschillende partners. Een nieuw initiatief in dit streven naar

086_036_jaarboek ESF.indd 125

algemene meerwaarde is de validering.

een hele verwezenlijking

[Annelies Goethals] Voor Syntra Vlaanderen was het uitermate belangrijk dat we de mogelijkheid kregen om de competentieversterking van ondernemers te ondersteunen.

[Louis Vervloet] De belangrijkste verwezenlijking van het ESF is de ‘loopbaandienstverlening’. Onder dit project hebben we onze schouders gestoken en vandaag zien we dat het zijn waarde op de arbeidsmarkt bewijst.

[Jan Sap] De lancering van een heel aantal experimenten en innovatieve projecten die ten goede zijn gekomen van veel bedrijven, en hun medewerkers. [Peter Van der Hallen] Het kunnen loslaten van loopbaanbegeleiding, dat nu een apart systeem is dat op de arbeidsmarkt zijn plaats heeft verworven. [Veerle Moens] Het ESF heeft veel geïnvesteerd in het vereenvoudigen van de afrekeningen, en daar heeft iedereen profij van gehad. Daarnaast heeft het Agentschap haar rol als couveuse van innovatie waar kunnen maken, zowel op beleidsniveau als op microniveau. [Fons Leroy] Het ESF heeft zich de voorbije programmaperiode ontpopt tot een wendbare organisatie. Hierdoor kan het vandaag korte-termijn-oplossingen aanreiken voor de verschillende klantengroepen. Daarnaast is VDAB erg tevreden over de ondersteuning van het ESF-Agentschap aan de ontwikkeling van het persoonlijk ontwikkelingsplan. [Dirk Vanderpoorten] De shift op vlak van loopbanen en competenties die we dringend nodig hebben, is mede dankzij het ESF-Agentschap Vlaanderen op de beleidsagenda van de Vlaamse regeringen gekomen. Dat is

Waar heeft volgens u het ESF de voorbije 7 jaar steken laten vallen? [Bert Boone.] Het ESF is er vooralsnog niet in geslaagd de veelkoppige controleniveaus op Vlaams, federaal en Europees niveau te vereenvoudigen tot een efficië en effectief eenduidig controlebeheer. Tegelijk lukte het het ESF niet om de toegewezen middelen integraal te bestemmen voor permanente vernieuwing en verbetering in het werkveld. Teveel middelen blijven steken in de reguliere werking van organisaties, in plaats van de projectwerking die nodig is voor de innovatie en transitie. [Daniel Samyn] De beoordeling van de projecten gebeurde niet altijd op eenzelfde kwaliteitsvolle manier. De projectindieners kregen niet de kans om op negatieve bemerkingen van projectbeoordelaars te reageren. De transnationale oproepen kon beter worden afgestemd met andere lidstaten zodat de financierin van de uitwisselingen tussen partners vlotter zou verlopen. [Hubert Driessen] De transnationale samenwerking blijft ondanks haar enorm potentieel het zwakke broertje van ESF in Europa. De auditbeheersing zou een

9/01/15 16:32

gezond evenwicht tussen werken en procedures moeten zijn, maar zeker geen procedurefetisjisme zoals nu het geval is. [Annelies Goethals] Daar kan ik moeilijk op antwoorden. Alles waar wij werk van wilden maken, hebben we teruggevonden in het programma. Annelies Goethals Pedagogisch adviseur en teamcoördinator Syntra Vlaanderen.

[Jan Sap] Veel te veel administratie. Maak de projecten lichter alstublieft. [Peter Van der Hallen] ESF is altijd een beetje een moeilijke organisatie geweest omdat ze de Europese logica moet stroomlijnen met die van België en Vlaanderen. Ik denk aan arbeidsmarktbeheer, financies het opzetten van programma's, het verwoorden van doelstellingen, … dat is niet altijd evident gebleken.

Jan Sap Directeur-generaal van UNIZO.

Peter Van der Hallen Adviseur van het ACV rond arbeidsmarkt, opleiding en vorming.

[Veerle Moens] De duidelijkheid naar de promotoren kan nog beter. In de nieuwe programmaperiode moeten we heel duidelijk maken wat we precies van hen verwachten. Daarnaast zijn we er op het vlak van beleidsmaatregelen niet in geslaagd het ervaringsbewijs dezelfde boost te geven als bijvoorbeeld de loopbaanbegeleiding. [Fons Leroy] Steken laten vallen is niet erg als je ze snel weer oppakt. Ik vraag ESF om de ingeslagen weg te blijven bewandelen. Dus: vereenvoudigen, zodat alle potentiële doelgroepen aan bod kunnen komen. En het auditkader duidelijk en transparant maken. [Dirk Vanderpoorten] Ik zou het posi-

tief, als uitdagingen, willen verwoorden. De eerste uitdaging voor het ESF is hoe het pilootexperimenten kan omzetten naar mainstreamprojecten? De tweede is hoe je de administratieve overlast bij de projecten zo beperkt mogelijk kan houden, ondanks de toenemende vragen van Europa om de projecten strikter te documenteren. [Louis Vervloet] Administratie blijft een knelpunt. We hebben dit al zoveel mogelijk vereenvoudigd binnen de opgelegde grenzen, maar het blijft een werkpunt.

Met welk dier zou u het ESF vergelijken, en waarom? [Bert Boone.] Een prachtige kameleon. ESF kan zich snel kleurrijk aanpassen aan de vernieuwende noden in de omgeving. Deze sterkte illustreert de gepaste positie van het ESF om bij te dragen aan het Vlaamse arbeidsmarktbeleid. Opgelet! Dit aanpassingsvermogen mag zich niet vertalen in het budgettair dichtrijden van financiël noden voor de reguliere werking. [Daniel Samyn] ESF is nooit bang om nieuwe paden te bewandelen. Dus ik denk aan een avontuurlijk, soepel en speels dier als de dolfijn ESF werkt eigenlijk uit het zicht van de buitenwereld, onder de waterlijn dus. ESF is een slim en strategisch verstandig dier dat goed met anderen kan samenwerken om de gestelde doelstellingen te verwezenlijken. Een dolfij is zo’n sociaal en communicatief dier.

126 086_036_jaarboek ESF.indd 126

9/01/15 16:32

[Hubert Driessen] agentschap Wat was volgens u deHet voorbije 7 jaar de belangrijkste trend op de Vlaamse arbeidsvangt signalen en trends op binnen markt? de maatschappij, de politiek en het werkveld. ESF vertaalt deze naar aan het De evolutie van een overaanbod geëigende niveau om tot oproepen werkzoekenden jaren terug naar eenen projecten te komen. De uitvoering van relatieve krapte. Relatieve krapte omdat de projecten wordt opgevolgd, geëvaludiscrepantie tussen de beschikbare werkzoekenden vacaturevereisten eerd, bijgestuurdenendeondersteund. Maar scherper wordt. neemt de uitvoering het agentschap niet over. Bestaat er een dieris die dat Deze overkoepelende trend aanleiallemaal kan? ding tot diverse nieuwe initiatieven zoals: [Annelies Goethals] Voor mij is het • Integratie van de partners in het ESF-Agentschap een vogel die boven Vlaamse arbeidsmarktbeleid via tenVlaanderen vliegt, en alle tendensen ders. van bovenaf kan zien,aanpak om er naar vervolgens een sluitende een • Van goed op in maatpak: te spelen.minder standaarsluitend daanpak enhert, meerdat eigen beoorde[Jan Sap] Een dartel, wendbaar voor de consulenenlingsbevoegdheid fris springt van project naar project. ten om individuelere trajecten uit te [Peter Van voor der Hallen] Een octopus.ifv Het tekenen de werkzoekenden ESF-Agentschap heeft heel veel armen, de beoogde tewerkstellingsperspecmoet zich met heel veel zaken tegetieven. • om zaken werkzoelijkAutomatische bezig houdenmatching en heel wat kenden dagelijks te informeren over omvatten. mogelijke vacature-opportuniteiten. [Veerle Moens] Een dieren vanheleboel • Een verrijking de selectiesysteeigenlijk: eendebijenkorf waar om de memen met mogelijkheid comdewerkers en promotoren af petenties mee op te nemen.en aan vliegen. Waar ze nectar gaan halen • Experimenten ter ontsluiting van op de verschillende soorten bloemen om er verborgen arbeidsmarkt: bv samen- in hetwerking ESF-Agentschap honing van te mamet de mutualiteiten. Dedie vervulling van de Vlaamse • vacatuken, de samenleving mag oogsten. res opentrekken naar een samenwer[Fons Leroy] Een bij, een klein wendking met de andere Belgische gewesbaar ten.dier met een groot aanpassingsvermogen. Dat hebben we nodig in bemiddelingsinitiatie• Internationale een wendbare samenleving met binnen een ven ifv de Vlaamse vacatures wendbare arbeidsmarkt. Bovendien zijn EURES bijen, net als de ESF-medewerkers, erg ijverig. Tot slot: bijen bestuiven planten

086_036_jaarboek ESF.indd 127

Wat is de belangrijkste verwezenlijking in de afgelopen programmaperiode? [Annelies Goethals] Inzetten op innovaen bomen en maken er honing van.van ESFhet ESF Experimenteerruimte creëren zodat bestuift op dezelfde manier de arbeids- tie.zowel Versterking van Vlaamse arbeidsmarktbeleid, via mainstreamondersteuning er nieuwe, innovatieve ideeën kunnen markt met creativiteit en innovatie. als via innovatieprojecten. Initiatieven ingezet in het vorige ESF programma met opborrelen. een algemene meerwaarde zijn verder uitgewerkt en geconsolideerd: [Dirk Vanderpoorten] Een vlinder. Die • Eeneen overkoepelend registratiesysteem zelfde voor allepropart[JanenSap] Eenmetingen inhoudelijk sterk heeft kort en intensief leven, waar- (CVS) gramma aanbieden, met projecten voor in ners. hij van bloem naar bloem danst, • Verdere uitbouw van de kwaliteitsbeheersing in de diverse projecten bij de verkleine bedrijven en zelfstandig onderom zijn toekomst veilig te stellen. Die schillende partners. nemerschap. En dit administratief op speelsheid of ‘joie de vivre’ zie ik ook Een nieuwe initiatief in Vlaanderen. dit streven naar algemene meerwaarde is de validering. een zo licht mogelijke manier. bij het ESF-Agentschap [Louis Vervloet] Een vogel, die vanuit vogelperspectief de maatschappij en het individu bekijkt en een bijdrage levert waar nodig. Deze moet een liedje fluite van duidelijke oproepen, waardoor de nodige resultaten gehaald kunnen worden.

Wat is de grootste uitdaging voor het ESF voor de komende programmaperiode? [Bert Boone.] Blijven inzetten op kwetsbare mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt, in relatie tot hun arbeidsomgeving, is een gigantische uitdaging. Op die manier kan Europa haar sociale ambitie een gezicht geven in verwezenlijkingen.

Hubert Driessen

[Daniel Samyn] Met verminderde middelen een hoge kwalitatieve invulling blijven geven aan het komende programma door permanent kansen te creëren en projecten te blijven ondersteunen. [Hubert Driessen] Zijn rol blijven spelen. Met minder middelen voldoende ruimte blijven creëren voor experimenten, innovatie en transnationale meerwaarde ter versterking van het Vlaamse arbeidsmarkt- en tewerkstellingsbeleid.

[Peter Van der Hallen] Het verder faciliteren van het langer werken, het verder blijven werken aan de inzetbaarheid van alle werkenden in Vlaanderen. [Veerle Moens] Het nieuwe programma is complexer dan het vorige: er zijn veel meer betrokkenen. De coördinatie hiervan zal een grote uitdaging zijn. [Fons Leroy] Een rol spelen in het voorkomen en bestrijden van jeugdwerkloosheid staat bovenaan de lijst. Daarnaast moet ESF bijdragen aan het langer en anders werken. Dat zijn immers de twee grootste uitdagingen voor het Vlaamse arbeidsmarktbeleid. [Dirk Vanderpoorten] Europa kent ons minder middelen toe. Met minder geld inspelen op de groeiende vragen naar ondersteuning van kansendoelgroepen op de Vlaamse arbeidsmarkt, wordt a hell of a job. [Louis Vervloet] Enerzijds is dat het partnerschapidee verder uitbouwen, anderzijds de vereenvoudiging verderzetten.

9/01/15 16:32

Wat zou u ESF Vlaanderen toewensen?

Veerle Moens Programmamanager bij ESF-agentschap.

Fons Leroy Gedelegeerd bestuurder bij VDAB.

[Bert Boone.] De rol van innovator binnen het Departement Werk en Sociale Economie en binnen VDAB. De autonomie om actiegerichte bijdragen te leveren aan de vernieuwing en verbetering van de arbeidsmarktwerking. En tot slot een open mind en nieuwsgierige houding naar andere Europese partners. [Daniel Samyn] Voldoende middelen om een eigen koers te kunnen varen, uiteraard binnen de Europese richtlijnen. Ruimte om te werken en om kwalitatieve projecten te helpen opzetten en verwezenlijken. Het vertrouwen van de instanties waaraan ze verantwoording moeten afleggen en dus het einde van de ontmoedigende opeenstapeling van tijdrovende, zichzelf herhalende controles en audits. [Hubert Driessen] Een professioneel valideringsverhaal: zowel van eigen projecten als van realisaties in andere lidstaten.

Dirk Vanderpoorten Secretaris-Generaal Departement Werk en Sociale Economie

[Annelies Goethals] Veel creativiteit. Ik hoop dat ze de komende jaren zullen blijven inzetten op innovatie.

ESF ook de komende jaren een ijverige bij blijft. Een instantie die, noest werkend, voor de bestuiving zorgt die het Vlaamse arbeidsmarktbeleid de komende jaren nodig heeft. [Dirk Vanderpoorten] Heel veel zaadjes in de grond van de Vlaamse arbeidsmarkt, waaruit mooie planten en bloemen kunnen groeien, of zelfs een paar ferme bomen op vlak van arbeidsmarktbeleid. [Louis Vervloet] Veel creativiteit, klanten resultaatsgerichtheid en coaching vermogen zodat we nog beter onze promotoren kunnen ondersteunen.

Bekijk het filmpje met de antwoorden

[Jan Sap] Veel succes, en veel moed. [Peter Van der Hallen] Veel moed, succes en doorzettingsvermogen want in deze barre economische tijden zal het ook voor het ESF niet eenvoudig zijn om hun doelstellingen te realiseren. Louis Vervloet Algemeen directeur ESF-Agentschap Vlaanderen

[Fons Leroy] De imker heeft de bijenkorf verplaatst. Toch hoop ik dat het

128

086_036_jaarboek ESF.indd 128

9/01/15 16:32