IDFA Jaarverslag 2014

Jaarverslag International Documentary Film Festival Amsterdam

International Documentary Film Festival Amsterdam IDFA beleefde in 2014 opnieuw een goed jaar: de groei in bezoekcijfers van de afgelopen jaren werd stevig doorgezet, en ook op de filmindustrie gerichte activiteiten als Docs for Sale en IDFA Forum waren zeer succesvol. In dit activiteitenverslag vindt u alle relevante feiten en cijfers over IDFA in 2014. Daarnaast blikken diverse festivalgasten en betrokkenen terug op het festival. Want dit jaar stond de blik centraal bij IDFA, op vele manieren. Allereerst is het natuurlijk de blik op de wereld, die het festival van oudsher biedt. Een blik op sociale ontwikkelingen in afgelegen gebieden, op vormexperimenten in de documentaire, en alles daar tussenin. Wat dat betreft zou de titel van de openingsfilm van 2014, Heddy Honigmann’s Around the World in 50 Concerts, ook op IDFA zelf kunnen worden toegepast: het festival was een reis om de wereld in 309 films, afkomstig uit 62 verschillende landen. Dankzij de aanwezigheid van vele regisseurs, producenten en hoofdpersonen, die hun films tijdens het festival presenteren en van context voorzien in vele honderden zaalgesprekken, kreeg het publiek daarnaast een blik in de leefwereld van deze filmmakers en achter de schermen van het documentaire maken.

In een drietal themaprogramma’s werd bovendien expliciet stilgestaan bij de blik: wie kijkt er naar wie, en wie heeft daarmee het recht van spreken? Het

programma The Female Gaze stond stil bij de rol van vrouwelijke makers in de documentaire wereld. Of Media and Men bekeek hoe de burger zich staande kan houden in onze mediamaatschappij. En Framing Reality onderzocht hoe objectief de documentaire blik eigenlijk is, in een programma met films waarin mensen zichzelf speelden.

Terwijl het publiek naar die films kijkt, werpen veel van de ruim 3.000 filmprofessionals die naar Amsterdam afreisden al een blik op de toekomst, tijdens IDFA’s diverse activiteiten voor de filmindustrie. De films van de toekomst worden gepresenteerd tijdens IDFA Forum, waar producenten met projecten op zoek gaan naar coproducenten. Tijdens Docs for Sale worden voltooide films aangeboden die later op festivals, in de bioscoop of op televisie te zien zullen zijn. De makers van de toekomst bouwen dankzij de workshops en trainingen van de IDFAcademy aan hun carrière, of krijgen dankzij steun van het IDFA Bertha Fund de kans hun film te maken.

De ontmoetingen tijdens IDFA en de ondersteuning die het festival het hele jaar door biedt, geven een impuls aan de documentaires die de komende jaren gemaakt en vertoond worden. Velen ervan op de volgende IDFA-editie, die plaatsvindt van 18 tot 29 november 2015. We hopen u daar opnieuw te zien!

Inhoudsopgave 2 Festivallocaties 3 Feiten en cijfers 4 IDFA festival 11 IDFA Talks 12 IDFA voor jonge kijkers 15 Publieksbereik 20 IDFA door het jaar heen 24 IDFA voor filmprofessionals 33 Financiën 34 Sponsoring en fondsenwerving 36 Organisatie 37 Partners van IDFA 38 Fotobijschriften

8

Café de Jaren – Nieuwe Doelenstraat 20 – 22 Festivalcafé 2 Swych – Nieuwe Doelenstraat 24 Festivalcafé 1

3 4 5 6

7 8 9 10 11 12 13 14

5

Pathé de Munt – Vijzelstraat 15 Filmvertoningen, Centrale Festivalkassa, IDFA shop Pathé Tuschinski – Reguliersbreestraat 26 Filmvertoningen, Festivalkassa, Extended Q&A’s, Masterclass Eye – IJpromenade 1 Filmvertoningen, kassa, Extended Q&A’s, IDFA Junior Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond – Nes 45 Filmvertoningen, Festivalkassa, CJP Serveert, DocLab: Immersive Reality expo, Raw Footage installatie Melkweg – Lijnbaansgracht 234a Filmvertoningen, concerten, The Best of IDFA, kassa Het Ketelhuis – Pazzanistraat 4 Filmvertoningen, Dutch Documentary, kassa De Balie – Kleine-Gartmanplantsoen 10 Filmvertoningen met introductie door wetenschapper, kassa De Kleine Komedie – Amstel 56 - 58 Filmvertoningen The Female Gaze, Extended Q&A’s, kassa DeLaMar Theater – Marnixstraat 402 The Best of IDFA Stedelijk Museum – Museumplein 10 IDFA rondleiding Podium Mozaïek – Bos en Lommerweg 191 Filmvertoningen, kassa Bijlmer Parktheater – Anton de Komplein 240 Filmvertoningen

13 6

2 1

3

10 4

7 11

9

14

12

feiten en cijfers

2010 2011 2012 2013 2014

festivaldagen 12 12 12 12 12

vertoonde titels 304 342 382 293 309

film 46 20 16 23 26

HD 118 164 147 23 5

video 122 113 69 23 19

DCP 23 131 206 234

fotografie, cross media 22 22 19 18 25

premières 148 185 188 182 149

wereldpremières 78 88 93 103 76

Europese premières 18 33 28 26 18

internationale premières 52 64 67 53 55

voorstellingen 1.045 1208 1.316 1.432 1.393

publieke voorstellingen 860 992 991 1.134 1.141

industry screenings 133 110 72 57 65

schoolvoorstellingen 52 106 253 241 187

gasten 2.198 2.505 2.583 2.692 2880

pers 229 213 155 183 207

bezoeken 182.450 201.857 208.169 234.503 255.880

filmprogramma 134.646 159.730 182.319 207.086 225.453

nevenprogramma 47.804 42.127 26.030 27.417 30.427

omzet € 4.084.399 € 3.933.962 € 4.489.344 € 4.722.852 4.755.984

publieksinkomsten € 951.201 € 1.042.041 € 1.076.423 € 1.277.283 1.367.883 percentage recettes / omzet 23% 23% 24% 27% 29%

personele bezetting 24,83 fte 26,57 fte 26,13 fte 33,15 fte 25,68 fte

vrijwilligers 511 558 562 553 556

vrienden 1200 1750 2512 3062

Jaarverslag 2014

5

IDFA festival Het International Documentary Film Festival Amsterdam presenteerde in 2014 een gevarieerd en uitgebreid programma. Naast de competities en de jaarlijks terugkerende onderdelen waren er diverse themaprogramma’s die elk op hun eigen manier op het documentaire genre reflecteerden, en werd documentairemaker Heddy Honigmann gevraagd haar Top 10 samen te stellen.

Competities Sinds jaar en dag strijden de beste films uit het programma, veelal premières, om de prestigieuze IDFA Awards, dit jaar in zeven verschillende competities, aangevuld met twee publieksprijzen. Selectie voor één van IDFA’s competities is voor documentairemakers een belangrijk keurmerk, zeker ook omdat de zorgvuldig samengestelde jury’s bestaan uit gerenommeerde filmmakers, professionals en journalisten.

Naast competities voor de beste nieuwe lange en middellange documentaires van over de hele wereld en de beste Nederlandse documentaires, heeft IDFA bijzondere aandacht voor aanstormend talent in de First Appearance competitie en de studentencompetitie, en voor vernieuwing in documentaire vormen in de DocLab competitie.

Rinki Roy Bhattacharya, Filmmaker, jurylid IDFA Competition for Dutch Documentary “Ik ben nog steeds ondersteboven van mijn ervaringen op IDFA. Het was ontstuimig en heerlijk verslavend!”

6

International Documentary Film Festival Amsterdam

het festival

Gezamenlijk beslaan deze films bijna een derde deel van IDFA’s programma. De films tonen dan ook een breed scala van de mogelijkheden die de creatieve documentaire biedt: van een blik op hoe Zimbabwe zijn grondwet ontwikkelt in Democrats tot de multimediale weergave van het leven in een vluchtelingenkamp in de digitale documentaire Refugee Republic en van de meedogenloze psychologische familiethriller No Lullaby tot het hartverwarmende Tea Time, over vijf dames die al zestig jaar lang iedere maand samen een kopje thee drinken.

Reguliere programma’s Naast de competities zijn de meeste films te zien in één van de drie centrale IDFA-programma’s: Masters (met nieuw werk van de grootmeesters van de documentaire), Best of Fests (met het beste dat eerder in het jaar op andere festivals werd vertoond) en Panorama (met een staalkaart van urgente documentaires).

IDFA’s Top 10 werd dit jaar samengesteld door de Peruaans/Nederlandse filmmaker Heddy Honigmann, die in 2013 IDFA’s tweede Living ­Legend Award in ontvangst nam. Haar nieuwste film Around the World in 50 Concerts, waarin zij het Concertgebouworkest volgt op een wereldtour ter ere van haar 125ste verjaardag, was bovendien de openingsfilm van het festival. Daarnaast werd een selectie uit haar rijke oeuvre gepresenteerd, en ging Honigmann in de masterclass ‘Try a Little Tenderness’ in op de achtergronden van haar werk.

Voor het programma Music Documentary werd opnieuw samengewerkt met de Melkweg in een reeks muziekdocumentaires met begeleidende concerten. Zo gaf singer-songwriter Edwyn Collins een intiem optreden na afloop van de film The Possibilities Are Endless over zijn onwaarschijnlijke comeback, bracht flamencogitarist Eric Vaarzon Morel een saluut aan zijn leermeester na Paco de Lucía: A Journey en traden de aanstormende Nederlandse talenten Jett Rebel en Kovacs op na vertoningen van nieuwe documentaires over hun successen.

Paradocs, IDFA’s programma voor experimentele documentaire-vormen, werkte naast het eigen programma samen met het Stedelijk Museum, voor een serie rondleidingen waarin kunstwerken vanuit een documentaire oogpunt worden bekeken, en het Amsterdam Art Weekend, dat tijdens het laatste weekend van IDFA plaatsvond. In dat kader was tijdens IDFA een programma van 13 recente videokunstwerken voor het eerste op het grote scherm te zien.

Hajooj Kuka, de Sudanese maker van Beats of the Antonov (Best of Fests) “Voor mij als debutant is het fantastisch om op een festival als IDFA te zijn. Omdat ik er de kans krijg te spreken met andere filmmakers, en hen te vragen hoe zij hun film konden maken. En dan vooral hun eerste films. Ik heb niet de luxe van en groot budget – ik heb niet eens geld voor een echte crew, en alle apparatuur moet ik zelf naar het land halen. Maar ik werk met wat ik heb, ik wil niet zitten wachten. Dus het is altijd inspirerend om te horen hoe anderen begonnen zijn, toen zij ook nog niets hadden.”

Jaarverslag 2014

7

IDFA Competition for Feature-Length Documentary Aantal films: 15 Jury: Anne Aghion (Frankrijk/V.S.), Talal Derki (Syrië), Sandra den Hamer (Nederland), Joshua Oppenheimer (V.S./Denemarken), Alina Rudnitskaya (Rusland) Nominaties: Democrats (Camilla Nielsson, Denemarken); Of Men and War (Laurent Bécue-Renard, Frankrijk/Zwitserland); Something Better to Come (Hanna Polak, Denemarken/Polen); Those Who Feel the Fire Burning (Morgan Knibbe, Nederland) Winnaar: Of Men and War De VPRO IDFA Award for Best FeatureLength Documentary bestaat uit een geldbedrag van €12.500.

Special Jury Award: Something Better to Come

8

Awards

IDFA Competition for First Appearance Aantal films: 15 Jury: Alan Berliner (V.S.), Leendert de Jong (Nederland), Petra LatasterCzisch (Nederland), Rasha Salti (Canada), Jean Tsien (Taiwan/V.S.) Nominaties: Always Together (Eva Tomanova, Tsjechië); Drifter (Gábor Hörcher, Hongarije/Duitsland); Mother of the Unborn (Nadine Salib, Egypte/Verenigde Arabische Emiraten); Placebo (Abhay Kumar, India/Finland) Winnaar: Drifter De IDFA Award for Best First Appearance bestaat uit een geldbedrag van €5.000.

Peter Wintonick Special Jury Award for First Appearance: Mother of the Unborn De Peter Wintonick Special Jury Award bestaat uit een geldbedrag van € 4.000.

IDFA Competition for Mid-Length Documentary Aantal films: 15 Jury: Martichka Bozhilova (Bulgarije), Jihan El-Tahri (Frankrijk/Egypte), Serge Gordey (Frankrijk), Kristi Jacobson (V.S>), Niels Pagh Andersen (Denemarken) Nominaties: Me Girl, Me Princess (María Aramburú & Valeria Pavan, Argentinië); Kamchatka – The Cure for Hatred (Julia Mironova, Rusland); The Storm Makers (Guillaume Suon, Cambodja/Frankrijk) Winnaar: Kamchatka – The Cure for Hatred De NTR IDFA Award for Best Mid-Length Documentary bestaat uit een geldbedrag van € 10.000.

IDFA Competition for Dutch Documentary Aantal films: 15 Jury: Rinki Roy Bhattacharya (India), Claas Danielsen (Duitsland), Frank Moens (België), Madelyn Most (V.S.), Ulla Simonen (Finland) Nominaties: Ghosts from the Past (Cinta Forger & Walther Grotenhuis); Killer Slope (Geertjan Lassche); The New Rijksmuseum – The Film (Oeke Hoogendijk) Winnaar: The New Rijksmuseum – The Film De Beeld en Geluid IDFA Award for Dutch Documentary bestaat uit een geldbedrag van € 5.000.

International Documentary Film Festival Amsterdam

het festival

IDFA DocLab Competition for Digital Storytelling Aantal projecten: 15 Jury: Annika Gustafson (Zweden), Jenny Smets (Nederland), Jason Spingarn-Koff (V.S.) Nominaties: John Lennon: The Bermuda Tapes (Michael Epstein & Mark Thompson, V.S.); Serial (Sarah Koenig & Julie Snyder, V.S.); Seven Digital Deadly Sins (Loc Dao, Pablo Vio, Lindsay Poulton, Jeremy Mendes & Francesca Panetta, V.S./Canada) Winnaar: Serial De IDFA DocLab Award for Digital Storytelling bestaat uit een geldbedrag van € 2.500.

Jaarverslag 2014

IDFA Competition for Student Documentary Aantal films: 13 Jury: Chalida Uabumrungjit (Thailand), Martha Orozco (Mexico), Katayoon Shahabi (Iran) Nominaties: Island 36 (Asli Özarslan, Duitsland); No Lullaby (Helen Simon, Duitsland); A Wee Night In (Stuart Edwards, Schotland) Winnaar: No Lullaby De IDFA Award for Best Student Documentary bestaat uit een geldbedrag van €2.500.

IDFA DOC U Competition Aantal films: 9 Jury: Laura Bertacchini, Lukas Busch, Sofie Keijzer, Merijn Meijer, Orihana de Wekker Nominaties: My Beautiful Broken Brain (Sophie Robinson & Lotje Sodderland, Engeland); Nas: Time Is Illmatic (One 9, V.S.); Something Better to Come (Hanna Polak, Denemarken/Polen) Winnaar: My Beautiful Broken Brain De IDFA DOC U Award bestaat uit een geldbedrag van € 1.500.

BankGiro Loterij IDFA Audience Award Winnaar: Naziha’s Spring (Gülsah Dogan, Nederland) De BankGiro Loterij IDFA Audience Award bestaat uit een geldbedrag van €5.000.

IDFA Melkweg Music Documentary Audience Award Winnaar: Keep on Keepin’ on (Aan Hicks, V.S.) De IDFA Melkweg Music Documentary Audience Award bestaat uit een geldbedrag van € 2.500.

Mediafondsprijs Kids & Docs 2014 Voor de beste Nederlandse jeugddocumentaire van het afgelopen jaar.

Aantal inzendingen: 21 Winnaar: Giovanni and the Water Ballet (Astrid Bussink) De Mediafondsprijs Kids & Docs bestaat uit een geldbedrag van €15.000 voor de realisering van een volgend project.

Mediafondsprijs Documentaire 2014 Aantal projecten: 7 Tutors: Markjoleine Boonstra, Boris Gerrets Jury: Astrid Bussink, Marc Schmidt, Barbara Visser, Floor Koomen, Jelle Peter de Ruiter Winnaar: Hier is het nooit stil (Sjoerd Oostrik) De Mediafondsprijs Documentaire bestaat uit een geldbedrag van € 125.000 voor de realisering van het filmplan.

9

Themaprogramma’s In de competities en reguliere programma’s bood IDFA traditiegetrouw een blik op de wereld. In drie themaprogramma’s werd stilgestaan bij die blik. Door wiens ogen kijken we naar die wereld? Wie kijkt er naar wie? En welke gevolgen heeft de waarneming?

Het meest omvangrijke themaprogramma was The Female Gaze, waarin de positie van vrouwelijke makers in de documentaire-wereld onder de loep werd genomen. Vijftien toonaangevende vrouwelijke regisseurs van over de hele wereld, onder wie Pirjo Honkasalo, Barbara Kopple en Kim Longinotto, werden uitgenodigd elk drie films van vrouwelijke makers aan te dragen: een eigen film, een film die hen inspireerde en een film van een nieuw talent. Naast het resulterende filmprogramma was er een Industry Talk gewijd aan het onderwerp, waar IDFA ook de cijfers over zijn eigen selectie van de afgelopen tien jaar onder

10

de loep hield. Centrale locatie voor het programma was theater De Kleine Komedie, waar Women Inc. ook een debat onder toonaangevende vrouwelijke beeldmakers organiseerde.

Het themaprogramma Of Media and Men richtte zich op de verschuivende relaties tussen oude en nieuwe media en tussen de machthebbers en burgers in een democratie. Een van de hoogtepunten van het programma was de Nederlandse première van de geruchtmakende documentaire Citizenfour over de onthullingen van klokkenluider Edward Snowden. Regisseur Laura Poitras was op het festival, en schoof aan voor een uitgebreid zaalgesprek onder leiding van Eelco Bosch van Rosenthal. Daarnaast nodigde Paradocs kunstenaar Aernout Mik uit om een programma samen te stellen over de ‘achterkant van het nieuws’, met zijn installatie Raw Footage als hart van dit programma.

Het derde themaprogramma van 2014 was Framing Reality, een vervolg op het pro-

gramma Based on the Same Story uit 2013, georganiseerd in samenwerking met EYE. Een reeks documentaires waarin mensen zichzelf speelden, waaronder Joshua Oppenheimers prijswinnende The Act of Killing en de nieuwste film van de Oostenrijkse auteur Ulrich Seidl, In the Basement. IDFA’s nieuwe mediaprogramma DocLab sloot bovendien aan bij het themaprogramma in de doorlopende expositie Immersive Reality, georganiseerd in samenwerking met de Brakke Grond. Een belangrijk onderwerp binnen Immersive Reality waren de nieuwe mogelijkheden die virtual reality biedt voor documentairemakers en journalisten. Dankzij het project The Machine to Be Another konden bezoekers zichzelf acteren, en tegelijkertijd in de huid van een ander kruipen, dankzij aan elkaar gekoppelde virtual reality-headsets.

International Documentary Film Festival Amsterdam

het festival

Selecties Naast de reguliere filmvertoningen kent IDFA een aantal speciale programma’s, evenementen en programma’s op locatie, gebundeld onder de noemer ‘De Selecties van IDFA’.

Het verzamelprogramma World Documentaries bracht drie films samen die met steun van het IDFA Bertha Fund tot stand kwamen: The Dream of Shahrazad, The Storm Makers en Beats of the Antonov. IDFA Junior presenteerde een dag voor en over kinderen vanaf acht jaar, met jeugddocumentaires, bijzondere gasten en activiteiten. Zowel Docs Around the Clock, de populaire documentaire-marathon van 9 uur ’s avonds tot 9 uur ’s ochtends, als het programma Publieksfavorieten, op de laatste zondag van het festival, vertoonden de hoogst genoteerde films uit de ranglijst voor de publieksprijs. In het programma The Best of IDFA werden in het slotweekend van het festival vier prijswin-

Jaarverslag 2014

naars vertoond in het DeLaMar Theater en De Melkweg: Kamchatka - The Cure for Hatred, Keep on Keepin’ on, My Beautiful Broken Brain en Of Men and War. Diverse andere speciale programma’s werden in samenwerking met IDFA’s partners ingevuld. Zo was er de Oxfam Novib Selectie, die dit jaar in het teken stond van vrouwenrechten. Bovendien werd de Oxfam Global Justice Award van € 2.500 uitgereikt aan de film Fest of Duty, en organiseerde Oxfam in samenwerking met het John Adams Institute een speciaal evenement met schrijfster Naomi Klein. De Movies That Matter Day bundelde vier spraakmakende films waarin mensenrechten centraal staan, met nagesprekken met de regisseur. Op de Green Screen Day werd in samenwerking met het Green Film Making Project een vijftal films rond duurzaamheid vertoond, met inleidingen door experts en nagesprekken met de makers. Met

mediapartner Out.tv en de Bertha Foundation kwam de Queer Day tot stand, een selectie van vijf documentaires waarin homoseksualiteit, homorechten en gender centraal staan.

IDFA’s mediapartners de Volkskrant, VPRO en Vrij Nederland vertoonden elk selecties uit het festivalprogramma voor hun leden. De NTR Avond van de Wolf vierde de twintigste verjaardag van het programma Het Uur van de Wolf met een programma van drie eigenzinnige kunstdocumentaires. De Franse televisiezender TV5Monde organiseerde een speciale dag, die begon met een workshop voor docenten Frans en daarnaast drie Franstalige documentaires bevatte. In het kader van ­IDFA’s jongerenprogramma DOC U presenteerde de Coolpolitics Talk een programma rondom de film Silenced, en konden CJP-leden tijdens CJP Serveert genieten van vier films, gevolgd door een rondje bier en bitterballen.

11

Twan Huys, in De Wereld Draait Door over zijn Extended Q&A bij Silenced “Ik heb het nooit eerder meegemaakt. Na afloop van de film wilde ik beginnen met het vraaggesprek met [de hoofdpersonen, klokkenluiders red.] Jesselyn Radack en Thomas Drake, maar het gíng niet. Mensen stonden op, en dat heb je toch niet zo snel in een zaal in Amsterdam, en gaven een lange staande ovatie. Ik vroeg Raddick op een gegeven moment: deze film is toch dé waarschuwing om vooral geen staatsgeheimen naar buiten te brengen, want het loopt bijna met iedereen slecht af. Toen zei ze: “Daar zul je je over verbazen.” Zij is advocate, ze begeleid nu klokkenleiders, en ze zegt: “Sinds dit bekend is geworden, lopen mensen bij mij de deur plat. Courage is contagious. Er zullen er nog veel meer opstaan.”

12

International Documentary Film Festival Amsterdam

IDFA Media Talks

idfa talks Tijdens IDFA wordt er niet alleen documentaire gekeken, er wordt ook gediscussieerd over documentaire. In de eerste plaats in vele Q&A’s na afloop van de filmvertoningen, maar ook in speciale talkshows en seminars.

Q&A’s Na afloop van maar liefst 661 filmvertoningen waren makers, producenten en/of hoofdpersonen aanwezig in de zaal om vragen van een moderator en het publiek te beantwoorden.

Deze Q&A-sessies zijn sinds jaar en dag een belangrijk onderdeel van het festival.

Extended Q&A’s Voor het derde jaar werd een aantal films uitgelicht in Extended Q&A’s, waarin filmmakers, betrokkenen en experts een half uur de tijd nemen om na te praten over het verhaal achter de documentaires. Zo was Star Trek-acteur George Takei aanwezig bij de vertoning van de documentaire To Be Takei, en werd naar aanleiding van Euromaidan. Rough Cut gesproken over de situatie in Oekraïne. Naast de dertien ‘standaard’ Extended Q&A’s waren er ook uitgebreide nagesprekken in het kader van de themaprogramma’s The Female Gaze (8), Of Media and Men (3) en Framing Reality (6).

Jaarverslag 2014

VPRO Extra De VPRO organiseerde opnieuw acht filmvertoningen met uitgebreid nagesprek. Veel van de vertoningen werden ingeleid door bekende VPRO-gezichten als Jelle Brandt Corstius en Sunny Bergman.

Masterclass Heddy Honigmann De Peruaans/Nederlandse documentairemaker en Top 10-gast Heddy Honigmann gaf een levendige masterclass onder leiding van filmjournalist Hans Beerekamp. Aan de hand van fragmenten uit haar eigen films en die uit de Top 10 die zij samenstelde, vertelde Honigmann over het belang van tederheid in het maken van films. Een registratie van de masterclass is terug te kijken op IDFA.tv.

Masterclass Ineke Smits Voor een zaal vol filmstudenten en collega-filmmakers sprak regisseur Ineke Smits over het belang van een eigen signatuur voor filmmakers die, zoals zij, de grens tussen fictie en documentaire opzoeken. Aan de hand van voorbeelden uit haar eigen werk en dat van verwante makers als Ulrich Seidl en Mohsen Makhmalbaf benadrukte Smits dat een kunstenaar zich zo min mogelijk moet laten beperken door opgelegde dogma’s binnen de verschillende genres.

DocLab Interactive Conference Na succesvolle edities in 2012 en 2013 werd in het kader van IDFA’s nieuwe media programma DocLab opnieuw een eendaagse conferentie georganiseerd, waar gerenommeerde sprekers uit het veld bij elkaar kwamen. Er waren keynotes van onder meer Hugues Sweeney (NFB/ ARTE) en mediakunstenaar Kyle McDonald, en sessies rond onderwerpen als Virtual Reality.

13

idfa voor

jonge kijkers

IDFA wil kinderen en jongeren al op jonge leeftijd enthousiast maken voor documentaire. Niet alleen tijdens het festival zelf, met het programmaonderdeel Kids & Docs en de DOC U competitie, maar ook met een doorlopend scholierenprogramma voor leerlingen uit het primair en voortgezet onderwijs.

Het scholierenprogramma van het festival biedt de mogelijkheid verhalen uit de werkelijkheid te zien, te bespreken én zelf te maken.

Het aanbod bestaat uit schoolvoorstellingen, dvd’s van IDFA-documentaires, lesmateriaal (zowel gedrukt als digitaal), workshops en docentenmiddagen. In 2014 zijn via deze kanalen ongeveer 11.000 scholieren bereikt.

Schoolvoorstellingen Een aanzienlijk deel van de Amsterdamse scholieren bracht een bezoek aan een van de speciale bioscoopvoorstellingen voor scholen, die plaatsvonden op de doordeweekse dagen van het festival. Ook dit jaar was er weer de mogelijkheid een schoolvoorstelling te bezoeken in een van de satelliettheaters in het land met na afloop van de vertoning een quiz en een Q&A in de zaal. Meer dan 7.000 leerlingen uit de groepen 6, 7 en 8 van het primair onderwijs en het gehele voortgezet onderwijs bezochten een voorstelling.

Educatief aanbod IDFA’s educatiewebsite Doscschool werd in 2014 geïntegreerd in IDFA’s eigen website, om scholen nog beter te bedienen. Op deze educatiesectie kunnen docenten van de bovenbouw uit het primair onderwijs en het gehele voortgezet onderwijs documentaires, lesmateriaal en workshops vinden. Daarnaast biedt de site mogelijkheid tot het bekijken van resultaten uit eerdere workshops en achtergrondinformatie over hoe documentaire in de klas te behandelen. Als onderdeel van de verschuiving naar de IDFA-website en om in te spelen op de toename van digiborden in de klas, kunnen via het online kanaal Docschool eveneens volledige films bekeken worden. Inmiddels zijn ruim 200 scholen ingeschreven voor Docschool online.

Isolde Hallensleben, IDFA Junior on Tour in het Ketelhuis Ter inleiding van de film Anne vliegt vertelde ik in de zaal iets over het syndroom van Gilles de la Tourette. De kinderen bleken alleen de vorm te kennen waarbij iemand ineens gaat schelden. Ik vertelde (soms ineens ‘Poep! Poep!’ roepend waarbij de kinderen hard moesten lachen) dat Anne in de film laat zien welke tics je nog meer kunt hebben en hoe ze daarmee heeft leren omgaan. Bon, een leerzame en gezellige middag!

14

International Documentary Film Festival Amsterdam

IDFA voor jonge kijkers

Kids & Docs IDFA’s programmaonderdeel Kids & Docs toont elk jaar de beste nieuwe (inter)nationale jeugddocumentaires: documentaires gemaakt voor kinderen tot 13 jaar. IDFA biedt hiervoor een podium, met als doel professionals in contact met elkaar te brengen en de productie van het genre wereldwijd te stimuleren. Het programma bestond in 2014 uit veertien titels, waaronder zes resultaten van de Kids & Docs Workshop.

Voor de derde keer werd in 2014 tijdens het festival de Mediafondsprijs Kids & Docs uitgereikt.

Astrid Bussink ontving de prijs voor haar film Giovanni and the Water Ballet uit handen van de kinderjury op de prijsuitreiking van IDFA. Na twee succesvolle edities in 2012 en 2013 werd IDFA Junior geprolongeerd, vanuit de wens om meer kinderen de zalen in te krijgen bij de Nederlandse voorstellingen. Tijdens deze dag in EYE konden kinderen samen met makers en hoofdpersonen genieten van het beste dat de Nederlandse en internationale jeugddocumentaire te bieden heeft. Traditiegetrouw vond opnieuw de FilmQuiz plaats. De presentatie van de dag was in handen van Terence Schreurs.

Jaarverslag 2014

Op 20 november, de eerste donderdag van IDFA, was het internationale Kinderrechtendag. Bovendien was het op die dag precies 25 jaar geleden dat er een speciaal verdrag kwam om de rechten van kinderen vast te leggen.

IDFA vierde dit met een speciaal programma, georganiseerd in samenwerking met Movies That Matter, Amnesty International en IKON. Tijdens deze dag gingen drie nieuwe delen van de IKON-serie Mensjesrechten op het festival in première, en werd door scholieren gedebatteerd over de rechten van kinderen binnen het asielzoekersbeleid.

Naast de DOC U filmselectie werd net als vorig jaar het programma aangevuld met een tweetal evenementen. De film Silenced, geselecteerd voor de DOC U competitie, werd in samenwerking met Coolpolitics vergezeld door een uitgebreid inleiding. CJP Serveert bood opnieuw een ‘best of IDFA dag’ speciaal voor CJP leden. Het succes van deze evenementen laat zien dat het goed mogelijk is een nieuwe, jonge doelgroep te bereiken en aan het festival te binden.

DOC U Met de DOC U-selectie presenteert IDFA documentaires voor een jongeren. Het verschil met de schoolvoorstellingen is dat dit programma uit eigen beweging bezocht wordt door jongeren. Ook geeft IDFA deze groep hier een duidelijke stem binnen het programma: een jongerenredactie dacht voorafgaand aan het festival mee over de selectie van de DOC U-competitie, die tijdens het festival door een vijfkoppige jongerenjury werd beoordeeld. De Deense film My Beautiful Broken Brain werd bekroond met de IDFA DOC U Award. Veel jongeren reageerden op de oproepen voor de selectiecommissie en jury, die verspreid werden via de IDFA-website, Facebook en Twitter. Via deze kanalen weet IDFA dus ook een jong publiek te bereiken.

15

16

International Documentary Film Festival Amsterdam

Publieksbereik

Publieksbereik

Wie in de weken voorafgaand aan het festival een bezoek aan de bioscoop bracht, heeft de festivaltrailer wellicht voorbij zien komen. Wie een abonnement op de Volkskrant had, kreeg het programma-magazine op de mat. En wie in november door Amsterdam fietste, zou naar alle waarschijnlijkheid wel een keer langs de IDFA poster komen.

De meeste mensen werden echter door aandacht in de pers en door vrienden of familie gewezen op het festival, gevolgd door de regelmatig verstuurde nieuwsbrieven en berichten op Facebook en Twitter. De website is de belangrijkste informatiebron ter voorbereiding van een bezoek.

Publiek IDFA heeft zeer enthousiast en trouw publiek.

De waarschijnlijkheid dat ze het festival aan anderen zouden aanbevelen is groot, heel groot zelfs, en vrijwel alle respondenten van het publieksonderzoek geven aan de volgende editie van het festival te willen bezoeken. In 2014 bezocht 43% IDFA voor de tweede tot vierde keer en 37% bezocht het festival al voor de vijfde keer of meer. 20% van de bezoekers was nieuw op het festival.

De gemiddelde leeftijd van de IDFA bezoeker is 47 jaar. Er is sprake van een evenwichtige verdeling van bezoekers in de diverse leeftijdscategorieën tussen de 25 en 65 jaar, waarbij iedere groep een aandeel heeft van ongeveer 20%. De groep 65+ groeit, terwijl de jongeren tot 25 jaar iets ondervertegenwoordigd zijn.

Een kleine meerderheid van het publiek (61%) komt uit Amsterdam/Amstelveen. Van de bezoekers van buiten Amsterdam blijkt een groot deel bereid om te reizen om naar het festival te komen: 26% van de bezoekers woont buiten een straal van 25km van Amsterdam.

De gemiddelde bezoeker is hoogopgeleid: 32% heeft een HBO-opleiding gevolgd, 55% een universitaire.

Communicatiemiddelen IDFA Online Door alle ontwikkelingen is de website niet langer het middelpunt van de online wereld.

Sociale media en apps gaan een steeds grotere plek innemen. IDFA bereikt als geen ander festival in Nederland zijn publiek via sociale media.* Dit neemt niet weg dat de website hèt middel is dat de bezoeker informeert over festivalnieuws zoals het festivalprogramma, kaartverkoop en locaties. Om het programma-aanbod voor de bezoeker zo overzichtelijk mogelijk te maken werd de Nederlandse kant van de website tijdens het festival in een nieuw vormgevingsjasje gestoken, welke aansloot bij het campagnebeeld. Door het jaar heen wordt de website ingezet om IDFA.tv, het online videoplatform, een podium te geven. Door verschillende online filmprogramma’s aan te bieden die aansluiten bij de actualiteiten, worden documentaires van zowel IDFA als partnerplatforms ontsloten.

IDFA-app Voor het vierde jaar is een app ontwikkeld voor iPhone en Android-toestellen. Op 6 november 2014 verscheen de app in de online stores. De IDFA-app is in totaal 10.921 keer gedownload, tegen 7.198 downloads in 2013, een stijging van ruim 40%. Het zijn vooral de jongere bezoekers die de app gebruiken.

Bron: Publieksonderzoek IDFA 2014

Jaarverslag 2014

17

Website

Google Grants

Social media

De website van IDFA is in 2014 opnieuw beter bezocht dan het jaar ervoor, met een piek tussen het eerste weekend van november (toen het filmprogramma online kwam en de kaartverkoop startte) en het eind van het festival. De website trok over heel 2014 ruim 870.000 unieke bezoekers, tegen 740.000 in 2013; een stijging van zo’n 18% procent. Tijdens de festivalperiode waren dit zo’n 283.000 unieke bezoekers. De gemiddelde bezoektijd is iets gedaald (gemiddeld zo’n 6 minuten per bezoek) en de bounce rate (het percentage bezoekers die de site vanaf de ingangspagina direct weer verlaat) is, na een flinke daling in 2013, iets gestegen naar zo’n 6%. Deze op het eerste gezicht negatieve cijfers kunnen echter, zeker in het licht van de stijging in het aantal page views, ook betekenen dat bezoekers simpelweg sneller konden vinden waarnaar zij zochten.

Verder is er opnieuw een flinke stijging te zien van het gebruik van smartphones en tablets, samen inmiddels goed voor bijna 30% van het gebruik van de website. Mede om deze reden zette IDFA in 2014 in op het beter geschikt maken van de website op met name tablets, een proces dat in 2015 een vervolg zal krijgen.

Dit jaar is IDFA, in samenwerking met Bureau Lommer, een Google Grants campagne gestart.

Google Grants (de gratis versie van Adwords) biedt non-profitorganisaties de mogelijkheid om gratis te adverteren op Google. Via naamcampagnes, zoals bijvoorbeeld The Best of IDFA, is geprobeerd om meer bezoekers naar de website te trekken en de naamsbekendheid te vergroten. Bijna 52% van de bezoekers kwam via Google AdWords binnen, tegenover 33% die organisch via Google binnenkwamen, d.w.z. dankzij een eigen zoekopdracht. Er zijn ook campagnes ingezet voor IDFA.tv, documentairemakers en documentaires tijdens het festival.

Rond november kwam 7% van de webbezoeken via Google Grants binnen.

IDFA is tijdens het festival en door het jaar heen actief op diverse online platforms, ook hier uitgesplitst naar publiek en industry. De belangrijkste hiervan zijn Facebook, Twitter en YouTube. Nieuwkomers dit jaar waren Instagram, Tumblr en Pinterest. Deze platforms zijn vooral gericht op visuele content. Voorafgaand aan het festival werd het programma onder de aandacht gebracht door trailers van geselecteerde films op YouTube en een wekelijkse filmtip op Facebook. Succesvol was de Facebook-tab waarop de jongerenselectie DOC U werd uitgelicht. De respons van jonge festivalbezoekers op de wekelijkse prijsvraag, waarmee gratis kaartjes voor DOC U-films gewonnen konden worden, was zeer groot. Tijdens het festival was het laatste nieuws te volgen op Facebook en Twitter, waarbij vooral voor industrie het aanwakkeren van het gebruik van social media tijdens het festival een speerpunt was.

Het aantal leden van de beide IDFA-pagina’s op Facebook is in 2014 fors gestegen: de publiekspagina ging van 31.000 begin januari naar ruim 43.000 fans, terwijl de industry-pagina steeg naar ruim 4.000 volgers. Ook het aantal volgers van IDFA op Twitter is ten opzichte van 2013 flink gestegen: van 15.000 naar meer dan 20.000 voor de publiekspagina, en naar bijna 8.000 voor de industry-pagina. IDFA doet het dan ook goed op de sociale media: het Continue Bezoekersonderzoek toont aan dat het bereik bijna twee keer zo groot is als bij andere Nederlandse festivals.

18

Nieuwsbrieven IDFA communiceert online actief met zijn twee belangrijkste doelgroepen: de (Nederlandse) festivalbezoeker en de (internationale) documentaire-professional. Voor beide doelgroepen bestaat een op hen afgestemde maandelijkse nieuwsbrief, met beiden ruim 12.000 abonnees.

Daarnaast worden specifieke doelgroepen als Pers (1.182 abonnees), Educatie (563), Partners (140) en Vrienden van IDFA (2.986) via speciale nieuwsbrieven bediend. Tijdens het festival ontvingen alle geaccrediteerde gasten een dagelijkse mailing met hoogtepunten uit het programma.

International Documentary Film Festival Amsterdam

Publieksbereik

Pers Elk jaar mag IDFA zich verheugen in de belangstelling van nationale en internationale media.

Ook in 2014 was IDFA een geliefd onderwerp voor journalisten en was er weer een enorme hoeveelheid aandacht in de media.

De landelijke dagbladen publiceerden in de aanloop naar het festival voorbeschouwingen.

Tijdens het festival kwamen zij dagelijks met verslaggeving in de vorm van achtergrondverhalen en interviews met documentairemakers.

Ook andere printmedia, zowel opiniebladen als glossy’s, en verschillende online media hadden veelvuldig aandacht voor IDFA. Zo werd in 2014 92 keer over IDFA geschreven in NRC Handelsblad en NRC Next (tegenover 69 keer in 2013), 73 keer in de Volkskrant (55 keer in 2013) en 83 keer in Het Parool (68 keer in 2013). In de printversies van verschillende tijdschriften verschenen bij elkaar 182 artikelen (154 in 2013), en online een veelvoud daarvan, hoewel exacte aantallen daarbij niet te achterhalen zijn.

Jaarverslag 2014

Ook dit jaar was het bereiken van internationale media, met name in de vorm van vakbladen, een speerpunt. The Hollywood Reporter, Variety, Screen International, Sight and Sound, Real Screen en het toonaangevende Amerikaanse webzine Indiewire publiceerden uitgebreid over het festival en de industry-componenten van IDFA. Ook in internationale dagbladen werden artikelen geschreven over het festival.

In de weken voorafgaand aan en vooral tijdens IDFA waren verschillende filmmakers met documentaires bij IDFA en andere aan het festival gelieerde mensen te gast in verschillende televisie- en radioprogramma’s. De VPRO maakte onder de noemer Inside IDFA drie speciale thema- uitzendingen rond IDFA, met interviews en reportages vanaf het festival.

De dagelijkse talkshow Pauw, de opvolger van Pauw en Witteman, stond iedere dag stil bij het festival met een gast die over een IDFA-documentaire kwam praten. Ook in De Wereld Draait Door en Nieuwsuur werd meerdere malen uitgebreid aandacht besteed aan IDFA. Verder waren er items over IDFA in onder andere RTL Late Night, Jinek, Tijd voor Max, RTL Boulevard en het Jeugdjournaal.

Ook voor radiomakers bleek IDFA een rijke bron van onderwerpen en gasten. Voor en tijdens het festival zonden verschillende programma’s op Radio 1, waaronder Nooit Meer Slapen, OVT en Bureau Buitenland, interviews met documentairemakers en gesprekken over de films uit.

19

20

International Documentary Film Festival Amsterdam

Publieksbereik

Overige communicatiemiddelen Programma-magazine Deze Nederlandstalige uitgave bevat praktische festivalinformatie en het volledige filmprogramma. Mediapartner de Volkskrant sloot op 6 november het magazine bij in de volledige oplage van de krant (275.000 exemplaren). Bovendien was het magazine als bijlage opgenomen in de app-versie van de Volkskrant, waardoor ook deze abonnees geattendeerd werden op het IDFA programma. 25.000 exemplaren werden door IDFA zelf verspreid.

Voor de internationale gasten van het festival werd een Engelstalige Program Guide gemaakt, met praktische informatie en het volledige filmprogramma.

De bewaarversie vindt men in de catalogus, een Engelstalige uitgave met uitgebreide filmbeschrijvingen inclusief credits, ingedeeld op programma-onderdeel.

Campagnebeeld Voor het tweede jaar op rij ontwikkelde Cape Rock voor IDFA het campagnebeeld. Het bekende logobeeld van IDFA werd geplaats in beelden uit vier documentaires, divers in onderwerp, personages en land van herkomst. De IDFA-camera fungeert als spiegel en reflecteert wat er in zijn omgeving is te zien. De poster is in A2-, A0- en Abri-formaat gedrukt en is in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht, de omringende steden in de Randstad en in de landelijke filmtheaters verspreid.

Jaarverslag 2014

Festivaltrailer

IDFA Specials en Dagkrant Online

Ook dit jaar was de bioscooptrailer een belangrijk onderdeel van de IDFA-campagne. De trailer is vertoond in vrijwel alle filmtheaters in het land en een groot deel van het netwerk van Jean Mineur Mediavision. Concept en montage waren van Cape Rock. De trailer is terug te zien op IDFA’s YouTube-kanaal.

De vijf specials die tijdens het festival werden gemaakt door een team van zeven redacteuren en vijf fotografen hadden de thema’s Female Gaze, Geheimen, Identiteit, Virtual Reality en Liefde [links]. Een Engelse redactie deed voor de professionele bezoekers niet alleen verslag van de vele premières op het festival, maar ook van de zakelijke deals die werden gesloten op de markten IDFA Forum en Docs for Sale. Daarnaast werd in de Dagkrant Online (te volgen via IDFA’s website én de IDFA-app) de actualiteit van het festival tot op de minuut gevolgd, met interviews met filmmakers, verslagen in tekst, foto en video van festivalevenementen als Extended Q&A’s en de prijsuitreiking, en de exclusieve rubriek Kill Your Darlings met deleted scenes uit films in het festivalprogramma.

Mediapartners Naast de eigen media en middelen bereikt IDFA via haar mediapartners een nog veel groter publiek. Niet alleen ontvingen lezers van de Volkskrant het programma bij de krant en de app, ook in de aanloop naar het festival werden zij door barteradvertenties gewezen op de komende editie. De VPRO Gids maakte een speciale festivalbijlage en Vrij Nederland stelde advertentieruimte beschikbaar. De Publieke Omroep vergrootte de zichtbaarheid van IDFA op NPO2 door middel van documentaire-programmering ten tijde van het festival en een speciaal hiervoor geproduceerde promo. Daarnaast produceerde NPO Doc tijdens het festival videoverslagen van het festival met interviews met aanwezige filmmakers.

Boomerang Freecards

Festival Reports Nieuw dit jaar was het ‘vliegende team’ dat ter verrijking van de online verslaggeving een aantal filmmakers interviewden, waaronder Morgan Knibbe, Ineke Smits en competitiewinnaar Laurent Bécue-Renard. In totaal werden negen reports gemaakt, die op de IDFA website en IDFA’s YouTube-kanaal te zien zijn.

Een freecard met het campagnebeeld is in een oplage van 40.000 exemplaren gedistribueerd in de Randstad.

21

IDFA door het jaar heen IDFA wil meer zijn dan een twaalfdaags festival. De toenemende vraag naar en groeiende populariteit van de documentaire biedt talloze kansen om de grenzen van het festival op te rekken, en door het jaar heen documentaires beschikbaar te maken voor een groot publiek. IDFA doet dat op diverse manieren. Bijvoorbeeld door programma’s in bioscopen in het hele land te presenteren, of samen te stellen bij andere festivals. Of door films uit te brengen op dvd en beschikbaar te maken op het online platform IDFA.tv.

22

Online: IDFA.tv In 2013 verschoof IDFA.tv, het online platform waarop het hele jaar door gratis of via pay-perview documentaires bekeken kunnen worden, de aandacht van het aankopen van digitale filmrechten naar een rol als curator. Aansluitend op IDFA’s primaire doel om documentaires zichtbaarder te maken, heeft IDFA.tv ook in 2014 steeds meer ingezet op het ontsluiten van de groeiende hoeveelheid films die al online beschikbaar is. Momenteel telt IDFA.tv ruim 450 titels, waarvan een deel gratis en een deel tegen betaling te zien is. Het platform is in samenwerking met 3PO verder geoptimaliseerd voor tablets en touchscreens en in samenwerking met Videodock en Cleeng is een pay-per-view functionaliteit toegevoegd aan de eigen IDFA.tv player. De meeste nieuwe films zijn in 2014 aan IDFA.tv toegevoegd via partnerplatforms als NPO Doc en Distrify, en via onafhankelijke makers die hun films na vertoning op het festival online beschikbaar maakten op videoplatforms als YouTube, VHX, Netflix en Vimeo. Het is opvallend dat steeds meer makers en sales agents hun werk zelfstandig online uitbrengen, een reden voor de verschuiving voor IDFA.tv van distributie naar curatorschap. In de tweede helft van 2014 is dan ook steeds meer aandacht besteed aan de redactie van IDFA.tv, wat o.a. resulteerde in promotie van specifieke films en auteurs op sociale media en nieuwe online themaprogramma’s in het verlengde van het festival als The Female Gaze en Of Media and Men. De IDFA.tv homepage werd in 2014 bijna tweemaal zo vaak bezocht als in het voorgaande jaar. In totaal werd 65.000 keer een film bekeken via IDFA.tv

In het theater en op andere festivals IDFA@The Oscars in EYE Op zondag 2 maart, de dag waarop de Academy Awards werden uitgereikt, organiseerde IDFA samen met EYE een programma met drie voor een Oscar genomineerde documentaires: The Act of Killing, Cutie and the Boxer en de uiteindelijke winnaar Twenty Feet from Stardom.

IDFA Specials: Imperfect Harmony en Alive Inside in Pathé Tuschinski Met speciale vertoningen in Tuschinski onderhoudt IDFA het contact met partners, Dikke Vrienden, Vrienden van IDFA en andere documentaireliefhebbers. Dat gebeurde in 2014 in het voorjaar en het najaar, met de ambitie om dit in de toekomst verder uit te breiden. Op 6 mei stond Imperfect Harmony van Carmen Cobos op het programma, over componist Louis Andriessen en de chef-dirigent van het Koninklijk Concertgebouworkest, Mariss Jansons. Na afloop van de voorstelling was Andriessen aanwezig voor een nagesprek onder leiding van Hanneke Groenteman en de filmmaker. Op 16 september werd de publieksfavoriet van het Sundance Film Festival Alive Inside vertoond, waarbij de maker aanwezig was voor een nagesprek.

IDFA in Kriterion Vaste partner is filmhuis Kriterion in Amsterdam Oost, waar iedere maand (met uitzondering van de zomermaanden) een in samenspraak met IDFA geselecteerde documentaire wordt vertoond. In de aanloop naar en tijdens het festival presenteerde het theater een programma met documentaire klassiekers, International Documentary Film Festival Amsterdam

Het hele jaar idfa

gekozen door Nederlandse documentairemakers. Morgan Knibbe (Those Who Feel the Fire Burning), koos bijvoorbeeld 4 Elements van Jiska Rickels, IDFA’s openingsfilm in 2006. Those Who Feel the Fire Burning zelf werd op de laatste festivaldag in Kriterion vertoond.

IDFA by Night in Pakhuis de Zwijger Ook in 2014 presenteerden IDFA en cultureel centrum Pakhuis de Zwijger bij de start van de zomer een filmprogramma van negen dagen met festivalhits en klassiekers. Op het plein voor het pakhuis werden onder andere Ne me quitte pas, #chicagoGirl - The Social Network Takes on a Dictator, Viva Cuba Libre: Rap Is War, Twenty Feet from Stardom en Position Among the Stars vertoond.

IDFA op de Uitmarkt Op de Amsterdamse Uitmarkt werd de nieuwe festivaleditie aangekondigd met een preview van Waiting for August in de Balie. De film maakte tijdens het festival onderdeel uit van het programma The Female Gaze. De Balie, tot en met 2006 het festivalcentrum van IDFA, was dit jaar opnieuw een van de festivallocaties met een filmprogramma en uitgebreide nagesprekken.

WTWTA, KANTOR en Vers geplukt Ook dit jaar participeerde IDFA in de ‘bed & bands weekender’ Where the Wild Thing Are in Center Parcs De Eemhof en werkte het samen met KANTOR, het muziek-, kunst- en performancefestival dat opnieuw in een leegstaand kantoorgebouw plaatsvond. Een nieuw partnerschap werd aangegaan met Vers geplukt, een Jaarverslag 2014

samenwerking tussen diverse Amsterdamse festivals die gezamenlijk de creativiteit en innovatie van een nieuwe culturele generatie onder de aandacht willen brengen.

Satellietfestivals Tijdens het festival vonden er op andere locaties satellietfestivals plaats met films uit de IDFA selectie 2014. Podium Mozaïek (Amsterdam West) vertoonde van 26 t/m 30 november een programma met muziekfilms en films over recente ontwikkelingen in het Midden-Oosten, en presenteerde een themamiddag over migratie.

Het Bijlmer Parktheater (Amsterdam Zuidoost) presenteerde een programma met drie films waaronder Our Colonial Hangover, paneldiscussies, een Afrikaans diner, en sloot de avond af met DJ’s. Hoewel uit het jongste publieksonderzoek blijkt dat een kwart van het IDFA publiek bereid is een stukje te reizen om het festival te bezoeken, zoeken we ook altijd naar allianties verder in het land. Daarom is er opnieuw samengewerkt met Groninger Forum en LUX Nijmegen, die tijdens het laatste festivalweekend een gevarieerde selectie uit het IDFA programma presenteerden. Groninger Forum had eveneens de succesvolle special IDFA’s Audience Favorites op het programma. Direct na het festival reisde IDFA af naar Podium Vlieland, waar in twee weekendarrangementen tien documentaires uit het IDFA programma werden vertoond.

The Best of IDFA on Tour Het populaire programma met prijswinnaars en festivalfavorieten van de afgelopen festivaleditie ging vanaf januari 2015 op tour door het

land. The Best of IDFA on Tour 2014/2015 werd maar liefst vijftig keer vertoond. Het programma bestond uit Something Better to Come van Hanna Polak (winnaar Special Jury Award en IDFA DOC U Award), Those Who Feel the Fire Burning van Morgan Knibbe (genomineerd voor de VPRO IDFA Award for Best Feature-Length Documentary) en Keep on Keepin’ on van Alan Hicks (winnaar van de IDFA Melkweg Music Documentary Audience Award). The Best of IDFA on Tour wordt georganiseerd in samenwerking met Cinema Delicatessen.

IDFA Junior on Tour Na een vrijwel uitverkochte IDFA Junior editie tijdens IDFA in EYE, startte in januari 2015 IDFA Junior on Tour 2014/2015. Het jeugdprogramma was tot half maart in twintig verschillende theaters door het hele land te zien. Het programma voor acht- tot twaalfjarigen bestond uit de jeugddocumentaires Giovanni en het waterballet (bekroond tot Beste Nederlandse Jeugddocumentaire van 2014), The Fencing Champion, Johan en de klassieker Anne vliegt.

DVD: IDFA’s Delicatessen Het dvd-label IDFA’s Delicatessen werd in 2014 uitgebreid met twee nieuwe titels: de openingsfilm van IDFA 2013 Return to Homs en de winnaar van de BankGiro Loterij IDFA Audience Award 2013 Twin Sisters. Aangezien het online kijken groeit en de verkoop van dvd’s steeds verder afneemt, worden deze titels ook online aangeboden op IDFA.tv.

23

24

International Documentary Film Festival Amsterdam

Het festival in beeld

Jaarverslag 2014

25

idfa voor

filmprofessionals

IDFA is niet alleen één van de grootste publieksevenementen van Nederland, maar staat ook voor iedereen die werkzaam is in de internationale documentaireindustrie standaard in de kalender als belangrijke ontmoetingsplek.

26

IDFA is een premièrefestival waar regisseurs, producenten, kopers en distributeurs bij elkaar komen om de nieuwste films te kijken, nieuw talent te ontdekken, films te kopen of verkopen, financiering te vinden voor een project en kennis te vergaren of te delen.

Gevierde filmmakers kiezen IDFA om de internationale lancering van hun films tot een succes te maken.

Naast de strategische belangen wordt IDFA gerespecteerd om zijn prettige en informele sfeer; men komt naar het festival om vakgenoten te ontmoeten en te netwerken. Met de markten IDFA Forum en Docs for Sale en diverse mogelijkheden om op de hoogte te blijven van de laatste ontwikkelingen in de documentaire-industrie staan dan ook vele sociale bijeenkomsten op de agenda, zowel georganiseerd door IDFA als door gerenommeerde internationale partners. De dagelijkse Guests Meet Guests recepties, dit jaar voor het eerst

in nieuwe festivallocatie Café De Jaren, zijn dé ontmoetingsplek voor alle professionals.

Niet alleen de gevestigde industrie komt in grote getalen naar IDFA. Het festival onderkent het belang van nieuwe talenten voor de blijvende kracht van de documentaire. Beginnende filmmakers worden dan ook op weg geholpen door het ruime aanbod trainingen en workshops van de IDFAcademy.

Al deze activiteiten staan niet op zichzelf, maar hebben een hechte band. Door het IDFA Bertha Fund ondersteunde filmmakers uit ontwikkelingslanden krijgen bijvoorbeeld de kans om deel te nemen aan activiteiten van de IDFAcademy en IDFA Forum. Zo is IDFA er voor de filmmaker, in elke fase van diens carrière. Juist dankzij die synergie van IDFA’s activiteiten voor (inter)nationale professionals, is het festival uitgegroeid tot een toonaangevend documentaire-evenement met mondiale reikwijdte.

International Documentary Film Festival Amsterdam

IDFA voor Filmprofessionals

IDFA Forum Als Europa’s grootste cofinancierings- en coproductiemarkt voor de creatieve documentaire is IDFA Forum dé plek waar documentairemakers hun ideeën kunnen voorleggen aan potentiële financiers en samenwerkingen worden geïnitieerd.

Het blijvend hoog aantal inzendingen illustreert de constante belangstelling voor en de sterke reputatie van IDFA Forum, maar ook van de noodzakelijkheid van cofinancieringsmarkten om de budgetten van documentaires rond te krijgen. De geselecteerde projecten, afkomstig uit 20 verschillende landen, gaven samen een breed overzicht van de creatieve documentaire. Onder meer projecten van gerenommeerde regisseurs als Heddy Honigmann, Janus Metz en Vitaly Mansky waren onderdeel van de selectie, maar ook beginnende filmmakers waren aanwezig, waaronder twee projecten die eerder werden ondersteund door het IDFA Bertha Fund.

Door middel van publieke pitchsessies krijgen makers de gelegenheid televisiezenders, producenten, distributeurs of fondsbeheerders enthousiast te maken voor hun beoogde documentaire. Daarnaast is het Forum een ontmoetingsplek waar deelnemers op de hoogte blijven van financiële en inhoudelijke trends.

Om deze netwerkfunctie te versterken, werden in 2014 dagelijkse Producers’ Breakfasts aan het programma toegevoegd. IDFA Forum wordt door de deelnemers gezien als een belangrijk netwerkevenement en werd ook dit jaar door de deelnemers goed beoordeeld.

Jaarverslag 2014

Opzet IDFA Forum kent twee publieke pitchformats. De indeling van de projecten wordt gemaakt op grond van inhoudelijke, financiële en genre-kenmerken. Tijdens de Central Pitches zijn alle bijeengekomen financiers en deelnemers aanwezig. Na afloop van iedere pitch is ruimte voor vragen en commentaar. In de Round Table Pitches wordt in een informelere setting gepitcht voor een kleinere groep potentiële financiers. Hierdoor is er ruimte voor projecten in een vroeg stadium van ontwikkeling die nog vrijwel geen budget bij elkaar hebben, en voor specifieke subgenres en vernieuwende documentairevormen, bijvoorbeeld door speciale aandacht voor arts & culture projecten en cross-mediale projecten.

Bij beide pitchformats is de follow-up in een-op-een meetings van cruciaal belang, bijvoorbeeld om dieper op het project in te gaan of om tot een zakelijke overeenkomst te komen.

In samenwerking met Docs for Sale werd een vervolg gegeven aan de Work in Progress Screenings, waarin pitchteams een rough cut of ander visueel materiaal konden laten zien. Ook de vorig jaar geïntroduceerde categorie Docs4Cinema Meetings werd voortgezet, speciaal voor creatieve documentaires die zich richten op vertoning in de bioscoop. Daarnaast presenteerde het Forum een speciaal rondetafelgesprek over de jeugddocumentaire, waarin de groeiende internationale perspectieven voor dit genre onder de loep werden genomen.

Kerncijfers

Inzendingen 444 Geselecteerde projecten 52 Central Pitches 16 Round Table Pitches 28 Docs4Cinema Pitches 5 Work in Progress Screenings 3 Een-op-een Meetings 844 Deelnemers 560

Forum online Hoewel de coproductiemarkt zich concentreert tijdens de drie dagen op het festival, werkt IDFA Forum het hele jaar door online. Daarnaast worden crowdfunding campagnes voor steeds meer producenten een instrument om hun productie van de grond te krijgen.

IDFA Forum steunt eerder geselecteerde projecten daarbij via eigen pagina’s op de crowdfundingsites IndieGoGo en Kickstarter en IDFA’s social media-kanalen.

27

[KADER] Kerncijfers Titels in catalogus: 457 Viewers: 302 Viewings: 11.955

Kerncijfers

Titels in catalogus 454 Viewers in Amsterdam 315 Viewings in Amsterdam 12.639 Titels online per 31/12/2014 869 Abonnee’s Docs for Sale Online 360

Docs for Sale Sinds het ontstaan in 1996 onderscheidt Docs for Sale zich van andere filmmarkten doordat het in zijn selectie de nadruk legt op creatieve kwaliteitsdocumentaires. De markt beleefde dit jaar zijn negentiende editie in Arti et Amicitiae.

Sales agents, aankopers van televisiezenders, filmfestivalprogrammeurs en distributeurs bezoeken Docs for Sale om in de zestig viewingcabines nieuwe documentaires te bekijken én aan te kopen of programmeren. De scherpere selectieprocedure van 2013 werd dit jaar voortgezet, met resultaat: met een vergelijkbaar aantal titels in de catalogus ten opzichte van het voorgaande jaar, zijn zowel het aantal viewers als het aantal viewings gestegen.

Docs for Sale online Docs for Sale is niet alleen actief tijdens IDFA, maar biedt ook een online streaming service waarmee de films het hele jaar door te bekijken zijn. Een paar keer per jaar worden er films aan de online catalogus toegevoegd. Zo kunnen programmeurs van festivals en televisiestations het hele jaar door op de hoogte blijven van de nieuwste documentaires en deze aankopen of programmeren. Onder andere na afloop van de European Film Market, de markt van de Berlinale, worden films die daar draaiden aan de catalogus toegevoegd. Het aantal abonnees, die de films onbeperkt online kunnen bekijken, groeide in 2014 gestaag.

Mede dankzij de online faciliteiten van Docs for Sale wordt de fysieke markt tijdens het festival steeds meer een plek om te netwerken en zaken te doen. Docs for Sale faciliteert dit door activiteiten te organiseren als Meet the Professionals: één-op-één-ontmoetingen waarbij verkopers in contact worden gebracht met sales agents, festivalprogrammeurs en televisie aankopers. Dit jaar werden voor het eerst ook enkele Meet the Professionals XL sessies georganiseerd, waarbij gerenommeerde experts als Jeremy Boxer (Vimeo) en Tom Oyer (Academy of Motion Picture Arts and Sciences) met een selecte groep deelnemers spraken.

Fiona Lawson-Baker, programmeur al-Jazeera English “Het was mijn eerste bezoek aan IDFA, en het heeft zijn reputatie als het beste documentaire evenement van de wereld zeker waargemaakt. Hoewel het veel groter en intensiever is dan de festivals waar ik normaliter heen ga, was de sfeer verrassend vriendelijk en ontspannen. En nu kan ik door, meer fantastische documentaires kijken op de Docs for Sale website!”

28

International Documentary Film Festival Amsterdam

IDFA voor Filmprofessionals

Industry Talks en bijeenkomsten Naast de twee markten biedt IDFA haar professionele gasten een uitgebreid programma van panels en bijeenkomsten waarin op actuele ontwikkelingen in de documentaire industrie wordt ingegaan.

In zeven Industry Talks kwamen diverse actuele onderwerpen aan bod, waaronder nieuwe distributiestrategieĂŤn, het verkopen van filmrechten, de kansen en nadelen van branded content, en de mogelijkheden voor korte documentaires online.

Daarnaast sloten twee Industry Talks aan op andere delen van het IDFA-programma. De eerste Industry Talk, een gesprek tussen regisseurs Phie Ambo (Good Things Await) en Teodora Ana Mihai (Waiting for August), was tevens de aftrap voor het IDFAcademy-programma.

En tijdens een groots opgezette Industry Talk halverwege het festival schoven alle filmmakers uit het programmaonderdeel The Female Gaze aan voor een gesprek over de positie van vrouwelijke filmmakers, waarbij ook vele professionals aanwezig waren, waaronder Anna Serner (CEO Swedish Film Institute).

De reeks Industry Talks werd afgesloten met een beschouwing van filmprofessor Bill Nichols over de huidige stand van zaken in de wereld van de documentaire, onder leiding van journalist Neil Young (The Hollywood Reporter).

Mari Soppela @mariannukka 22 nov.

What a great afternoon with women at FEMALE GAZE @IDFAindustry. Tomorrow brainstorming The Bechdel test for documentary. #idfa #bechdeltest Hot Docs Industry @hotdocsindustry 22 nov.

Loving the @IDFAindustry Female Gaze Industry Talk.

Everyone attending #idfa2014 should be here! @DorotaLech

Jaarverslag 2014

29

IDFAcademy

IDFA heeft een omvangrijk tranings­ programma voor beginnende ­documentairemakers. Verschillende workshops, masterclasses en industry meetings bieden hen de kans om onder professionele begeleiding kennis en ervaring in het vakgebied op te doen. Films die voortkomen uit de diverse onderdelen van IDFAcademy worden bij vertoning op IDFA aangemerkt met het label IDFAcademy Results.

30

IDFA-Mediafonds Workshop Tijdens deze workshop, die wordt georganiseerd in samenwerking met het Mediafonds, worden documentairemakers begeleid bij het ontwikkelen van een filmplan voor een documentaire van 40-60 minuten. IDFA wil hiermee filmmakers de kans bieden om hun talenten verder te ontwikkelen. In 2014 werd onder tutorschap van regisseurs Marjoleine Boonstra en Boris Gerrets meer dan ooit de nadruk gelegd op experiment en beeld. Naast deze vaste begeleiders werden er bijeenkomsten door verschillende gastdocenten verzorgd. Voor zes maanden durende workshop werden zeven deelnemers geselecteerd: Laura Hermanides, Marleen van der Werf, Mathijs Vleugels, Moon Blaisse, Nicolas Veul, Kaweh Modiri en Sjoerd Oostrik.

Laatstgenoemde kreeg op de openingsavond van het festival de Mediafondsprijs Documentaire uitgereikt, een geldprijs ter waarde van € 125.000 voor de realisering van zijn plan Hier is het nooit stil. Alle deelnemers krijgen daarnaast tijdens het festival de kans hun filmplan te presenteren aan Nederlandse producenten en eindredacteu-

ren. Als gevolg hiervan wordt ongeveer veertig procent van de projecten uiteindelijk geproduceerd. Tijdens IDFA 2014 waren maar liefst drie resultaten van eerdere workshops te zien: Waterlijken (Nelleke Koop), De onzichtbare vriend (Hans Busstra) en Wij zijn achttien (Tomas Kaan).

Kids & Docs Workshop Samen met het Mediafonds en Cinekid organiseert IDFA sinds 1999 de Kids & Docs Workshop.

Regisseurs ontwikkelen hierin een filmplan voor een jeugddocumentaire van ca. 15 minuten, waarin het persoonlijke verhaal van een kind centraal staat. De workshop werd in 2014 geleid door regisseur Coco Schrijber. Tijdens IDFA 2014 werden zes resultaten van eerdere workshops vertoond in het programmaonderdeel Kids & Docs: 4 Ever (Reber Dosky), Chellina / da Beast (Zoeteke Lugthart), Johan (Sjoerd Niekamp), Losers - Een film over verlies (Arianne Hinz), Lieve k#ttelefoon (Eef Hilgers) en School vol vissen (Margot Schaap).

International Documentary Film Festival Amsterdam

IDFA voor Filmprofessionals

IDFAcademy Summer School Tijdens dit intensieve trainingsprogramma werken jonge, talentvolle documentairemakers onder professionele begeleiding actief aan hun filmplan in de scriptfase of montagefase. Het doel is elk filmplan verder te ontwikkelen zodat het uiteindelijk op de internationale markt gelanceerd kan worden.

De Summer School 2014 vond plaats in Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond van 30 juni tot en met 5 juli. Uit meer dan 100 aanmeldingen werden in totaal zestien projecten geselecteerd, gelijk verdeeld over de scenario- en de montagebegeleiding. Zeven projecten afkomstig uit ontwikkelingslanden ontvingen eerder financiële steun van het IDFA Bertha Fund.

Het programma bestond uit plenaire sessies over regie en openingsscènes, individuele coaching en sociale activiteiten. De begeleiding kwam van ervaren documentaire-professionals zoals filmmakers Leonard Retel Helmrich en Eva Mulvad, producent Christine Camdessus en editors Jesper Osmund en Ollie Huddleston. Gedurende de week gaven de deelnemers ook feedback op elkaars projecten.

Tijdens het festival waren vijf films te zien die werden ontwikkeld in eerdere edities van de Summer School: Die Before Blossom (Ariani Djalal, Indonesië), In the Dark (Goran Stankovic, Serbia), Mother of the Unborn (Nadine Salib, Egypte), The Shore Break (Ryley Grunenwald, Zuid Afrika) en Tea Time (Maite Alberdi, Chili). Mother of the Unborn won de Peter Wintonick Special Jury Award for First Appearance.

IDFAcademy tijdens IDFA Het trainingsprogramma tijdens het festival laat veelbelovende Europese documentairemakers kennismaken met de internationale documentaire-industrie. Dit jaar vond IDFAcademy tijdens IDFA plaats van 20 tot en met 23 november in het Compagnietheater. De tachtig deelnemers volgden een programma van zowel plenaire als kleinschalige sessies, waaronder filmvertoningen, masterclasses, case studies, workshops, paneldiscussies, ontmoetingen met internationale professionals en netwerkevenementen. Ook ontving IDFA een grote groep filmstudenten, waaronder een aantal studenten van de Nederlandse Filmacademie die een speciale route door het IDFAcademy-programma volgden.

Het programma bestond onder meer uit een gesprek tussen filmmakers Phie Ambo en Teodora Ana Mihai en sessies over outreach campagnes, alternatieve financiering, distributie op digitale platforms en de productie van interactieve projecten. Uit het tevredenheidsonderzoek onder de deelnemers kwam naar voren dat men de inhoudelijke invulling hoger dan ooit waardeerde: in totaal was 92% tevreden, waarvan 37% zelfs zeer tevreden over het programma.

Sjoerd Oostrik

winnaar de Mediafondsprijs Documentaire

“Het werken in groepsverband was een van de meest waardevolle aspecten van deze workshop. Behalve de docenten was ook de groepsdynamiek zeker van toegevoegde waarde. De groep was open en direct in de feedback en participatie in de ontwikkeling van andere plannen.”

Jaarverslag 2014

31

Tijdslijn Tea Time februari 2011:

IBF ondersteunt de film met een productiebijdrage van € 15.000

november 2011:

regisseur Maite Alberdi en producent Clara Taricco pitchen het project op IDFA Forum

juli 2014:

Alberdi en editor Juan Eduardo Murillo nemen deel aan de IDFAcademy Summer School met een rough cut van de film

september 2014:

de film wordt geselecteerd voor de IDFA Competition for First Appearance en IDFA’s markt Docs for Sale

november 2014:

Tea Time gaat in wereldpremière op IDFA en wint er de Alliance of Women Film Journalists’ EDA Award for Best Female-Directed Documentary.

november 2014:

Maite Alberdi pitcht haar volgende project The Grown-Ups tijdens IDFA Forum.

februari-maart 2015:

Tea Time wint prijzen op internationale festivals in o.a. Miami en Guadalajara.

32

International Documentary Film Festival Amsterdam

IDFA voor Filmprofessionals

IDFA Bertha Fund Het ondersteunen van getalenteerde, moedige en volhardende filmmakers vormt de kern van de activiteiten van het IDFA Bertha Fund. Door financiële ondersteuning, praktische begeleiding en toegang tot een uitgebreid netwerk van filmprofessionals steunt het fonds documentairemakers in ontwikkelingsgebieden, met als doel de lokale filmcultuur te ontwikkelen en de creatieve documentaire tot een wereldwijde kunstvorm te maken.

In twee selectierondes werden aanvragen uit Afrika, Azië, het Midden-Oosten, Latijns-Amerika, en delen van Oost-Europa beoordeeld.

Daarbij gaat het niet alleen om documentaire projecten: naast het ondersteunen van filmmakers hecht het fonds ook groot belang aan initiatieven die vertoning van films in de eigen regio mogelijk maken, en daarmee het lokale publiek bedienen met documentaires over de eigen én andere culturen.

Naast financiële steun hecht het IBF grote waarde aan het geven van praktisch advies, waarbij het leunt op het uitgebreide internationale netwerk dat het in de afgelopen decennia opbouwde. Zo krijgen diverse filmmakers met een door het IBF gesteund project de kans om deel te nemen aan de IDFAcademy Summer School (zie pagina 29) en aan het IDFAcademy-programma tijdens het festival. Daarnaast organiseerde het fonds in 2014 voor de tweede keer de IBF Project Factory, waarin regisseurs en producenten van door het fonds ondersteunde films een speciale route door IDFA Forum, de IDFAcademy en IDFA’s Industry Talks krijgen aangeboden.

Jaarverslag 2014

Oogst op IDFA Dertien in eerdere jaren door het fonds ondersteunde films werden vertoond op IDFA 2014, waarvan er vier geselecteerd werden voor een competitieprogramma. De film Mother of the Unborn van de Egyptische filmmaker Nadine Salib won daarbij de Peter Wintonick Special Jury Award for First Appearance. Twee andere door het IBF gesteunde films wonnen tijdens het festival prijzen van partnerorganisaties: Fest of Duty (Firouzeh Khosrovani, Iran) won de Oxfam Global Justice Award en Tea Time (Maite Alberdi, Chili) de Alliance of Women Film Journalists’ EDA Award for Best Female-Directed Documentary.

Mensenrechten Met steun van het Ministerie van Buitenlandse Zaken lanceerde het fonds een tweejarig programma (2014-2015) voor documentaires gericht op mensenrechten en sociaal onrecht. In beide jaren worden vijf projecten geselecteerd voor een ontwikkelingsbijdrage, en de makers worden vervolgens begeleid bij de productie en montage van hun films. Alle makers werden uitgenodigd voor IDFA, waar zij onder meer deelnamen aan de IDFA Bertha Outreach Workshop, georganiseerd in samenwerking met Britdoc.

Het eerste resultaat van het programma, de film Beats of the Antonov, won de publieksprijs op het prestigieuze filmfestival van Toronto en was te zien op IDFA 2014. Tijdens het festival werd in samenwerking met Movies That Matter bovendien een speciale dag met vier films rond het thema mensenrechten georganiseerd.

Kerncijfers

Aanvragen 555 Geselecteerde projecten 32 Herkomst 23 verschillende landen Totale steun € 435,350 Gerealiseerde projecten op IDFA 13

Claire Aguilar

adviseur bij documentairefonds ITVS, reageert tijdens IDFA Forum op The Grown Ups, het nieuwe project van Maite Alberdi: “Het heeft me enorm ontroerd. Ik heb tranen in mijn ogen, omdat je zulke fantastische momenten hebt weten te vangen met deze personages, waarin je voorbij gaat aan hun handicap en hun menselijkheid toont.”

33

34

International Documentary Film Festival Amsterdam

Financiën

Financiën Positief resultaat De totale inkomsten in 2014 bedroegen € 4.755.984. De instandhoudingsubsidies van het Ministerie van OCW en de Gemeente Amsterdam bedroegen samen € 1.331.009. De publieksinkomsten zijn wederom gestegen. Dit jaar bedroegen de publieksinkomsten uit kaartverkoop € 1.367.883 tegen € 1.277.283 in 2013. De overige inkomsten zijn verkregen uit (incidentele) subsidies, sponsoring, fondsenwerving en donaties. Het 27ste IDFA is met een positief resultaat afgesloten. Na toevoeging aan het bestemmingsfonds OCW en de bestemmingsreserve voor de herbouw van de kantoorapplicatie resteert hiervan € 21.496. Dit bedrag is toegevoegd aan de Algemene Reserve. Deze groeit daarmee aan tot € 188.588. Deze reserve is voor IDFA van cruciaal belang om de continuïteit van het festival te kunnen waarborgen.

Bezoeken Ten opzichte van 2013 steeg het aantal bezoeken van 234.503 tot 255.880. IDFA had de gehele festivalperiode beschikking over 18 bioscoopzalen gevestigd in Pathé Tuschinski, Pathé de Munt, EYE, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond en de Melkweg. Daarnaast vonden satellietprogramma’s plaats in het DeLaMar Theater, de Balie, Het Ketelhuis, De Kleine Komedie, Podium Mozaïek, het Bijlmer Parktheater, Groninger Forum en LUX Nijmegen. Gedurende het festival werden in 1.393 voorstellingen 309 verschillende titels vertoond. Het totaal aantal bezoeken aan filmvoorstellingen bedroeg 225.453 tegen 207.086 in 2013.

Onder deze filmvoorstellingen waren er 187 voorstellingen die onderdeel uitmaakten van het Scholierenprogramma, waar 10.854 leerlingen van het primair en voortgezet onderwijs aan deelnemen. In de Docs for Sale-markt werden 454 nieuwe films gelanceerd. Bij IDFA Forum werden 53 nieuwe filmprojecten gepitched. Docs for Sale en IDFA Forum leverden respectievelijk 27.362 en 7.947 bezoeken op.

Behalve filmvertoningen presenteerde IDFA verschillende nevenactiviteiten, die gezamenlijk 30.427 bezoeken genereerden. Het gaat hier om evenementen voor young professionals in IDFAcademy als ook industry meetings en netwerkbijeenkomsten voor gevestigde filmmakers.

Een volledige versie van de jaarrekening is te vinden op www.idfa.nl

Jaarverslag 2014

35

Sponsoring en fondsenwerving

Hoofdpartners IDFA weet zich al vele jaren gesteund door trouwe festivalpartners, fondsen, leden van Club IDFA, Vrienden en Dikke Vrienden. Zonder deze steun zou het festival niet in deze omvang kunnen plaatsvinden. Tegelijkertijd maakt het duidelijk dat IDFA een breed draagvlak heeft, zowel onder publiek als in het bedrijfsleven.

De BankGiro Loterij is sinds 2013 hoofdpartner van het festival. Net als voorgaande jaren verbond de loterij zich aan de Publieksprijs.

Speciaal voor deelnemers van de loterij werd een IDFA-arrangement samengesteld, dat via de loterij te winnen was.

De VPRO, sinds en jaar dag hoofdpartner van IDFA, verbond zijn naam aan de IDFA Award for Best Feature-Length Documentary. De omroep organiseerde tijdens het festival twee exclusieve documentairedagen voor haar leden, en een zevental vertoningen met uitgebreide nagesprekken door VPRO-sprekers. Voorafgaand aan het festival verscheen er een speciale IDFA-bijlage in de VPRO-gids en tijdens het festival zond de omroep drie themaprogramma’s op televisie uit.

Samen met hoofdpartner Oxfam Novib presenteerde IDFA dit jaar opnieuw de Oxfam Novib Selectie. Met dit programma gaf Oxfam Novib

36

aandacht aan het thema vrouwenrechten.

Naast twee indrukwekkende documentaires met nagesprekken bood Oxfam Novib een expertprogramma in de Brakke Grond. Ook werd er samen met het John Adams Institute een avond georganiseerd met Naomi Klein. Uit zes films van het IDFA programma koos een jury Fest of Duty als winnaar voor de Oxfam Global Justice Award.

De Volkskrant verspreidde als mediahoofdpartner IDFA’s programmamagazine en besteedde in de krant, online en via social media veel aandacht aan IDFA. Voor lezers van de krant werd opnieuw de Volkskrant IDFA Dag georganiseerd.

IDFA kondigt het gehele jaar verschillende festivalactiviteiten aan in de Volkskrant. Voor het eerst konden bezoekers van de Volkskrant-IDFA Dag ook overnachten in het Volkshotel.

Partners Beeld en Geluid was voor het derde jaar op rij partner van IDFA. Dit jaar ondersteunde Beeld en Geluid de IDFA Competition for Dutch Documentary en het programma rondom documentairemaker in focus Heddy Honigmann.

Private bank Insinger de Beaufort organiseerde in 2014 voor de zesde keer een speciale Insinger

de Beaufort Dag, die wederom kon rekenen op grote belangstelling van cliënten van de bank.

De Nederlandse Publieke Omroep zond opnieuw een uitgebreide IDFA-programmering uit op NPO2. Vrij Nederland was mediapartner en organiseerde traditiegetrouw de Vrij Nederland Dag voor lezers. Daarnaast hebben Vrij Nederland-journalisten drie Extended Q&A’s geleid.

De NTR verbond zijn naam aan de prijs voor de winnaar van de IDFA Competition for MidLength Documentary en organiseerde voor het eerst de Avond van de Wolf, een programma met drie eigenzinnige kunstdocumentaires. In 2014 verwelkomde IDFA TV5Monde als nieuwe partner van het festival. TV5Monde presenteerde de TV5Monde Dag, een programma bestaande uit drie Franse documentaires. Daarnaast gaf TV5Monde ook een workshop voor docenten Frans. Gaiam TV was wederom partner evenals FedEx, waarmee IDFA net als voorgaande jaren samenwerkte op het gebied van filmtransport.

IDFA en Movies That Matter organiseerden samen drie voorstellingen met verdiepende nagesprekken. Facilitair werkte IDFA samen met Pathé, Filmtechniek en Beamsystems. Tot slot weet IDFA zich gesteund door een groot aantal donateurs en suppliers.

International Documentary Film Festival Amsterdam

Sponsoring en fondsenwerving

Mevrouw Van den Berg Vriend van IDFA

“Waarom ben je bevriend? Dat is soms moeilijk te benoemen, je ‘hebt gewoon iets’ met elkaar. Zo is het ook met mijn ‘vriendschap’ met IDFA. Het festival brengt mij elk jaar iets: een andere kijk op nieuwe of oude onderwerpen. En door ‘vriend van IDFA’ te zijn, doe ik iets terug. Het is leuk om IDFA-films niet alleen in november, maar ook de rest van het jaar tegen te komen.”

Club IDFA Twaalf organisaties uit het bedrijfsleven waren in 2014 aangesloten bij Club IDFA. Voor leden werden twee exclusieve previews georganiseerd door het jaar heen. Tijdens het festival is het speciale Club IDFA Diner georganiseerd waar leden met eigen relaties aanwezig waren.

Daarnaast hebben verschillende leden met eigen relaties één of meer voorstellingen uit het festivalprogramma bezocht, gekoppeld aan een exclusieve borrel. Club IDFA wordt bijgestaan door een Raad van Advies met leden uit het bedrijfsleven. De burgemeester van Amsterdam, Eberhard van der Laan, is ambassadeur van Club IDFA.

(Dikke) Vrienden van IDFA IDFA voelt zich zeer gesteund door een grote groep loyale fans van het festival. In 2014 hebben zich meer dan 500 nieuwe Vrienden aan IDFA verbonden. Het totale aantal Vrienden van IDFA is daarmee gegroeid naar ruim 3.000.

Vrienden konden als eerste kaarten bestellen en werden tijdens het festival uitgenodigd voor de speciale Vriendenvoorstelling. In ­september konden Vrienden naar de preview van Alive Inside.

Jaarverslag 2014

De in 2011 gelanceerde Dikke Vrienden Club telt momenteel 66 leden. Deze documentaireliefhebbers worden het hele jaar door uitgenodigd voor bijzondere evenementen en genieten tijdens het festival een aantal privileges. Om de Dikke Vrienden te helpen een keuze uit het festivalprogramma te maken, organiseert IDFA een speciaal diner waar festivaldirecteur Ally Derks vertelt over het programma en verschillende filmfragmenten laat zien.

Subsidiënten en fondsen IDFA wordt structureel gesubsidieerd door het Ministerie van OCW en de Gemeente Amsterdam. Daarnaast ontving IDFA bijdragen van verschillende fondsen en subsidiënten. Fonds 21 en het VSBfonds ondersteunden IDFA met een bijdrage voor de publieksprogrammering.

Het Mediafonds maakte de IDFA-Mediafonds Workshop en de Kids & Docs Workshop mede mogelijk en ondersteunde de IDFA Media Talks (Masterclasses, Extended Q&A’s en DocLab live events). Ammodo ondersteunde de speciale onderdelen van Paradocs: de expositie en het zaalprogramma van Aernout Mik, de samenwerking met het Stedelijk Museum en de samenwerking met het Amsterdam Art Weekend.

Met steun van Stichting Dioraphte zijn IDFA. tv en Docschool Online verder ontwikkeld. Het Europese MEDIA programma ondersteunde twee onderdelen: de co-financieringmarkt IDFA Forum en het trainingsprogramma IDFAcademy. De Turing Foundation ondersteunde het themaprogramma The Female Gaze. Het Prins Bernhard Cultuurfonds maakte het programma Framing Reality mogelijk. Stichting Democratie en Media verleende een bijdrage voor het focusprogramma Of Media and Man. Met het Nederlands Filmfonds werd samengewerkt om de kennis van het internationaal coproduceren en van transmedia en interactieve storytelling te vergroten. Het Stimuleringsfonds voor Journalistiek verleende een bijdrage aan DocLab en in samenwerking met het Green Film Making Project werd de speciale Green Screen Day georganiseerd. In samenwerking met de Brakke Grond is het Interactive Reality programma georganiseerd dat werd ondersteund door het Amsterdams Fonds voor de Kunst en het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.

37

Organisatie IDFA Bestuur Voorzitter Derk Sauer Penningmeester Anton Kramer Bestuursleden Sonja Barend, Jacqueline Gerritsma, Arend Jan Heerma van Voss, Marischka Leenaers Adviesraad Jan Rofekamp, Jess Search, Diane Weyermann Comité van aanbeveling H.C. Becht, Prof. Ir M. van den Berg, E.I.R.M. de By, G. Frenkel Frank, M. van Heijningen, Dr M de Keizer, B. Lubberhuizen, Dr Ir J.M.M. Ritzen, F. Rottenberg, Prof. Dr A. de Swaan IDFA Bertha Fund Bestuur Voorzitter Walter Etty Bestuursleden Jan Hoekema, Marischka Leenaers, Marijn Wiersma, Adrienne van Heteren Directeur Ally Derks Zakelijk directeur Cees van ’t Hullenaar Hoofd Industry Office Adriek van Nieuwenhuijzen Hoofd productie / ICT Dirk Blikkendaal

Secretariaat Office managers Hanneke Heeremans, Marloes den Hoed Assistent Annaloes Herderschee Programma afdeling Coördinator Martijn te Pas Medewerkers Joost Daamen, Jasper Hokken, Raul Niño Zambrano Assistenten Lieven Heeremans, Roos Hekkens, Eveline Kaethoven Research & Development Laura van Halsema Programma bijdragen Edwin van Andel, Veerle Devreese, Cees van Ede, Jan Pieter Ekker, Adriana Gonzalez Hulshof, Laura van Halsema, Jasper Hokken, Is Hoogland, Bart Rutten, Martijn te Pas, Caspar Sonnen, Meike Statema Programma adviseurs Kees Brienen, Peter van Bueren, Henk Camping, Cees van Ede, Jan Pieter Ekker, Mariska Graveland, Wessel van der Hammen, Ingrid Harms,

38

Jannie Langbroek, Ot Louw, Andrea Manneke, Oscar Raby, Rada Sesic, David Teigeler, Randy Vermeulen, Frans Westra

Gast programmeurs Top 10 Heddy Honigmann Paradocs Aernout Mik IDFA Media Talks Laura Fulgori, Franka van Hengel, Caspar van der Lecq, Ans van de Weerdhof Communicatie Coördinator Cathalijne de Wilde Assistenten communicatie Karin Flierman, Birgitta van de Vorst Pers & publiciteit Laura van Halsema Assistent pers Mick Groeneveld IDFA Online Liselotte Brand, Joost Broeren IDFA Online Assistent Robin Jay Boekhout Catalogus coördinator Sasja Koetsier Vormgeving Sjoukje van Gool, Gerald Zevenboom IDFA poster Cape Rock IDFA logo ontwerp Jan Bons, Jeroen Bons IDFA Website 3PO IDFA trailer en leader Cape Rock IDFA Dagkrant BAFA, Mark Baker, Nick Cunningham, Olga van Ditzhuijzen, KEES Driessen, Melanie Goodfellow, Paul van de Graaf, Sasja Koetsier, Geoffrey MacNab, Maricke Nieuwdorp, Ronald Rovers, Nicole Santé Fotografie Bram Belloni, Nichon Glerum, Ruud Jonkers, Felix Kalkman, Corinne de Korver Vormgeving Laurenz van Gaalen, Sjoukje van Gool, Gerald Zevenboom Online dagkrant Marjanne de Haan Nieuwe media Coördinator Caspar Sonnen Producent IDFA TV Jasper Hokken Producent IDFA Doclab Rebecca Bego Website DocLab Upian

ICT Coördinator Nathalie Scholten Applicatiebeheerder Ilja Loonstijn Systeembeheer & Audiovisueel Jason Langdon Sponsoring & fondsenwerving Suze van Bohemen, Martijn van Dijk, Elisabeth van Overloop Financiën Administrateur Clarissa Riemersma Assistent Hanneke Heeremans Educatie Coördinator Meike Statema Producenten Roos Dickhout, Marije Veenstra Assistent Inge Groot IDFA Forum Coördinator Yorinde Segal Producenten Malka Jonas, David Leenders, Charlotte Reekers Docs for Sale Coördinator Laurien ten Houten Producenten Maire Haverkort, Rudolf Kats Assistent Swaze Hartog Consultants Jannie Langbroek, Marijke Rawie Producenten Industry Panels Karlijn de Blécourt, Eva Kelder, Stien Meesters Producent Delegate Guide Lauren Murphy IDFAcademy Coördinator Meike Statema Producent Eva Laurillard Assistent Sanne van Rijswijk IDFA-Mediafonds Workshop docenten Marjoleine Boonstra, Boris Gerrets Producent IDFA- Mediafonds Workshop Eva Laurillard Kids & Docs Workshop docent Coco Schrijber Gastenservice Coördinator Dymme Plomp Medewerkers Maaike Boersma, Duygu Özer de Kruif, Hanna Mattes Assistent Jorinde van der Veen Car Service Nelleke van Erven

IDFA Bertha Fund Directeur Ally Derks Fund Manager Isabel Arrate Fernandez Producenten Mélanie de Vocht, Fleur Welter Selectiecommissie 2014 Ally Derks, Adriek van Nieuwenhuijzen, Rebecca Lichtenfeld, Steven Markovitz, Orwa Nyrabia, Mikael Opstrup, Denis Vaslin, Elizabeth Wood Commissie voorselectie 2014 Isabel Arrate Fernandez, Neil Brandt, Joost Daamen, Don Edkins, Laura van Halsema, Laurien ten Houten, Djo Munga, Raul Niño Zambrano, Martijn te Pas, David Teigeler, Mélanie de Vocht Productie Coördinator Annabet Langkamp Producent Lisanne van Wijk Locatie producent Misja Starink Producenten speciale evenementen Liselot Verbruggen, Fleur Welter Locatiemanager Pathé Cinema’s Erik Pijpers Coördinator A-team Matthijs Rietveld Aankleding Maurice Potemans Vrijwilligers Coördinator Hidde Bisschop Assistent Lisa Blokhuis Kassa Coördinatie Annekoos Logtenberg, Marco Oudewortel Festival Tickets Marie-Louise Calame, Mark Stegweg Active Tickets Arvid van Bokhorst Techniek en projectie Supervisie Rembrandt Boswijk, Frank van der Horst Filmtechniek BV Martin van Broekhoven, Dick Moesker Filmcontrole Polona Kuzman, Kathinka Verhoeven

Jury coördinator Rada Sesic Jury assistenten Una Kreso, Rada Sesic, Rosemarie Strengholt, David Teigeler, Rafaella Wang Coördinator BankGiro Loterij IDFA Audience Award Roman Coldenhoff

International Documentary Film Festival Amsterdam

Partners van IDFA Hoofdpartners

Partners

Subsidiënten & fondsen

STIMULERINGS

FONDS VOOR DE

JOURNALISTIEK

IDFA’s publieksprogrammering wordt mogelijk gemaakt door

IDFA-Mediafonds Workshop / Kids & Docs Workshop / IDFA Media Talks worden mogelijk gemaakt door

IDFA Forum wordt ondersteund door

IDFA Bertha Fund wordt ondersteund door

Club IDFA

Donateurs

Suppliers

Festival Trailer

ABN AMRO Bank NV, Cardano, De Breij Evers Boon, De Nederlandsche Bank, Houthoff Buruma, JBR, Jean Mineur Mediavision, M.N. Léons BV, PwC, Rabobank Amsterdam, Rotaform, Weekbladpers Media

AVROTROS, EYE International, Embassy of the ­United States of America, Goethe Institut, ­HUMAN, IKON, Institut Français des Pays-Bas, John Adams Institute, NCRV, NPO/RNW Sales, OUTtv, P.W. Janssen’s Friesche Stichting, ­Rabobank Amsterdam, Stichting Elise Mathilde Fonds, ­Tribeca Film Institute, VEVAM Fonds

3PO, Arti and Amicitiae, Art Support BV Theaterproductiebureau, Bijlmer Parktheater, Brasserie Harkema, Café de Jaren, Compagnietheater, De Balie, De Kleine Komedie, DeLaMar Theater, De Melkweg, Event Engineers, EYE Film ­Instituut, FestivalTickets, Het Ketelhuis, IndyVideo, L­ ichtwerk, MacBike, MeneM Systemen/Datasein, Nedcipro-NCP Holland, NH Hotel Group, Podium Mozaïek, Rex, Swych, VBVB Cultuurautomatisering, Videodock, Vlaams Cultuurhuis De Brakke Grond

Cape Rock, Jean Mineur Mediavision

Jaarverslag 2014

IDFA bedankt alle Vrienden van het festival.

39

Fotobijschriften P 4 Filmstills The Look of Silence, Messi, A French Laundry, No Lullaby, Democrats P 6 Prijsuitreiking P 8 V.l.n.r. Kim Longinotto, Immersive Reality (boven), DocLab Live Love-Sins (onder), Jungle by Night, premiere Those Who Feel the Fire Burning, Joshua Oppenheimer.

P 10 V.l.n.r. DocLab Interactive Conference (2x), Extended Q&A met Sunny Bergman, Extended Q&A met moderator Frits Barend en Henk ten Cate, Heddy Honigmann signeert, Extended Q&A met George Takei, Extended Q&A met moderator Twan Huys en James Spione, Thomas Drake, Jesselyn Radack.

P 11 Extended Q&A met moderator Eelco Bosch van Rosenthal en Laura Poitras.

P 12 CJP Serveert P 13 Kinderrechtendag P 15 IDFA in De Jaren P 15 Een volle zaal in Pathé Tuschinski P 18 IDFA posters P 19 Festivaltrailer P 20 Filmstills Something Better to Come, Waiting for August, Keep on Keepin’ On, Our Colonial Hangover P 21 Filmstill Those Who Feel the Fire Burning P 22 – 23 Per rij v.l.n.r.

IDFA in EYE, Schoolvoorstelling, Awards Ceremony borrel, The Machine to Be Another, Diner Awards Ceremony.

Dancenight in De Jaren, DocLab expositie, DocLab Live.

De Jaren, Masterclass Ineke Smits, EYE, Openingsavond met Heddy Honigmann’s Around the World in 50 Concerts, Q&A met Jos de Putter en voetballer Leonardo, premiere Don’t Lose Heart in aanwezigheid van Eli Asser (uit de documentaire) en Mark Rutte, ontbijt in De Jaren.

P 25 Central Pitch, The Forum Six Part Series for Kids met o.a. Victor Kossakovsky, Pitch team P 26 Docs for Sale in Arti et Amicitiae.

P 27 V.l.n.r. Industry Talk: Selling Your Rights: Do’s and Don’ts, Industry talk: Impact distribution. Big films finding major audiences en Industry Talk - The Female Gaze.

P 28 Workshop Leonard Retel Helmrich.

P 29 “When the going gets tough” met Sigrid Dyekjaer en Hanna Polak.

P 30 Filmstill Tea Time.

P 32 Foyer Pathé Tuschinski.

P 34 Naomi Klein met Oxfam Novib.

P 35 Club IDFA

40

International Documentary Film Festival Amsterdam

“ Verheug me op volgend jaar IDFA.”

“ Mooi festival. Ik probeer volgend jaar meer dagen vrij te maken om ervan te genieten. ” “ De festivalkrant wordt elk jaar beter, met de wereldkaart en indeling per land. Petje af. ” “ Ga zo door! Uniek podium voor prachtige documentaires. Laagdrempelig en voor iedereen die in cultuur geïnteresseerd is toegankelijk. Dat moet vooral zo blijven!

”

“ Ik kijk elk jaar uit naar IDFA en neem elk jaar weer mensen mee die het nog niet eerder hebben meegemaakt. Krijg altijd enthousiaste reacties.

“ DocLab is een groeibriljant die (vooral onder jongeren) meer aandacht verdient. ” “ Succes verder met dit geweldige festival.

”

Kijk er elk jaar weer naar uit. dank

”

“ De IDFA app waarin je ticket tevoorschijn komt is

echt te GEK!! Dat was echt heel handig. Soms was het scannen een beetje moeilijk maar het zorgt er wel voor dat je meer kaartjes koopt omdat je ze niet hoeft uit te printen.

”

“ Ik hoop dat het IDFA voor altijd blijft voortbestaan!”

Publieksonderzoek 2014

Colofon Redactie Joost Broeren Productie Cathalijne de Wilde Fotografie Bram Belloni, Nichon Glerum, Ruud Jonkers, Felix Kalkman, Corinne de Korver Vormgeving Sjoukje van Gool International Documentary Film Festival Amsterdam Frederiksplein 52 | 1017 XN Amsterdam T 020 627 33 29 | F 020 638 53 88 info@idfa.nl | www.idfa.nl