Υπεύθυνος καθηγητής:
Κύριος Χρήστος Μαλάμης
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ Η καταγωγή του αμπελιού από το οποίο προέρχεται το κρασί σύμφωνα με τους παλαιοντολόγους έχει προϊστορία πολλών εκατομμυρίων ετών. Απολιθωμένα φυτά ηλικίας εξήντα εκατομμυρίων ετών αποτελούν την αρχαιότερη επιστημονική απόδειξη της ηλικίας του αμπελιού. Το αμπέλι είναι ένας αναρριχητικός θάμνος. Με τις έλικες οι κληματίδες της αναρριχώνται σε υποστυλώματα και παίρνει το σχήμα της κληματαριάς, ή το γνωστό σχήμα που συναντάμε στις γραμμικές φυτεύσεις. Σε περίπτωση απουσίας υποστυλώματος, παραμένει χαμηλή με το γνωστό κυπελλοειδές σχήμα που είχαν τα περισσότερα αμπέλια στην Ελλάδα.
Το κρασί εκείνη την εποχή ήταν γνωστό ακόμη και στην αρχαία Κίνα! Κατόπιν οι τέχνες της αμπελουργίας και της οινοποιίας πέρασαν στους Αιγύπτιους, στους λαούς της Παλαιστίνης, της Φοινίκης και στους Έλληνες.
Ο τρόπος παραγωγής του κρασιού σε παλαιότερες εποχές δε διέφερε ουσιαστικά από τις σύγχρονες πρακτικές. Είναι αξιοσημείωτο πως σώζονται ως τις μέρες μας κείμενα του Θεόφραστου, τα οποία περιέχουν πληροφορίες γύρω από τους τρόπους καλλιέργειας.
Οι Έλληνες γνώριζαν την παλαίωση του κρασιού, την οποία επιτύγχαναν μέσα σε θαμμένα πιθάρια, σφραγισμένα με γύψο και ρετσίνι. Το κρασί εμφιαλωνόταν σε ασκούς ή σε σφραγισμένους πήλινους αμφορείς, αλειμμένους με πίσσα για να μένουν στεγανοί.
ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΜΠΕΛΙ
Κάποτε ένα ελάφι, κατατρομαγμένο από τους κυνηγούς, ζητούσε καταφύγιο σ’ ένα αμπέλι. Το ελάφι νομίζοντας πως ο κίνδυνος πέρασε οριστικά, άρχισε να τρώει τα φύλλα της αμπέλου. Καθώς σάλευαν τα φύλλα, οι κυνηγοί γύρισαν, είδαν και πίστεψαν πως κάτω από τα φύλλα κάποιο ζώο ήταν κρυμμένο. Σημάδεψαν λοιπόν κατά κει και σκότωσαν το ελάφι. Την ώρα που πέθαινε είπε: «Καλά να πάθω, γιατί έβλαψα τον ευεργέτη μου». Ο μύθος αυτός μας διδάσκει πως εκείνοι που κάνουν κακό στους σωτήρες τους, τους τιμωρεί η αγαθή τύχη. «Αισώπου μύθοι»
ΤΟ ΛΕΞΙΚΟ ΤΟΥ ΑΜΠΕΛΙΟΥ Αμπέλι : το φυτό άμπελος , που καρπός του είναι το σταφύλι. Τόπος
φυτεμένος με κλήματα.
Αμπελοκαλλιέργεια : η καλλιέργεια των αμπελιών. Αμπελόκηπος : κήπος με αμπέλια.
Άμπελος : το αμπέλι. Αμπελουργία – αμπελουργική : η καλλιέργεια του αμπελιού. Αμπελουργός : ο καλλιεργητής αμπελιών. Αμπελοφιλοσοφία : ψευτοφιλοσοφία. Αμπελόφυλλο : το φύλλο του αμπελιού.
Αμπελοχώραφα : το σύνολο των αμπελιών και χωραφιών.
Αμπελώνας : έκταση γεμάτη αμπέλια. Αμπελόσπιτο : σπίτι που βρίσκεται μέσα σε αμπέλι. Αμπελοστάφυλο : το σταφύλι του αμπελιού που είναι κατάλληλο για κρασί. Αμπελόσκαμμα : το σκάψιμο του αμπελιού. Αμπελοτομία : η τέχνη του κλαδέματος του αμπελιού. Αμπελοτόμος : εκείνος που κλαδεύει τα αμπέλια. Αμπελότοπος : τόπος κατάλληλος για να φυτέψεις αμπέλι. Αμπελότρυγος : ο τρύγος του αμπελιού. Αμπελοτρύπανο : είδος τρυπανιού , με το οποίο ανοίγουν τρύπες στη γη για να φυτέψουν κλήματα .
Ο παππούλης σαν κοπέλι κάθε μέρα πάει στ’ αμπέλι . Το σκαλίζει , το ποτίζει και το διπλοκαθαρίζει . Και το Μάη με τους ανθούς , κορφοκόβει τους βλαστούς . Κι ως να διπλοξεφυλλίσει , η αγουρίδα έχει γυαλίσει . Τώρα κάθεται δραγάτης ο παππούς ανοιχτομάτης και του πάμε το φαί του και μας δίνει την ευχή του . Μας φιλεύει και σταφύλια σε καλάθια και μαντίλια .
Αετόμορφα έχει τα ψηλά βουνά στα ηφαίστεια κλήματα σειρά. Άξιον εστί
Ε, σεις στεριές και θάλασσες τ’ αμπέλια κι οι χρυσές ελιές… Σ’ όλους τους τόπους κι αν γυρνώ, μόνον ετούτον αγαπώ! Ο ήλιος ο ηλιάτορας Ελαιώνες κι αμπέλια μακριά ως τη θάλασσα, κόκκινες ψαρόβαρκες πιο μακριά ως τη θύμηση… Προσανατολισμοί