Tawid News Magasin - VOL. X NO. 44 JAN. 3-9, 2011

Page 1

NIÑOS INOCENTES: BIKTIMA TI KINAGAMRUD ITI TURAY MOOORA HOSTING FOR MORE INFO: VISIT OUR WEBSITE

www.mooora.com

Ta wid (T he Heritage) (The

NEWS

MAGASIN M A PA G TA L K A N PA N G NA M NA M A A N

P7.00 JAN. 3-9, 2011 VOL. X NO. 44 (ENTERED AS SECOND CLASS MAIL MATTER AT VIGAN POST OFFICE ON JULY 9, 2002)

PANID 2

TA WID NEWS MA GASIN MAGASIN

can be accessed at www .ta widne wsma www.ta .tawidne widnewsma wsmagg .com www .jasper espejo .com www.jasper .jasperespejo espejo.com www .kamalig .b lo gspot.com www.kamalig .kamalig.b .blo logspot.com

Barangay kagawad, nakasuan iti double murder Pannakaingato ti plete ti traysikel, nakiddaw VIGAN CITY - Saganaan dagiti agindeg ti Vigan ti manamnama a pannakaipangato ti plete iti traysikel kalpasan ti itatapog ti baro a tawen.

Insingasing ni Konsehal George Villanueva iti sessionda makalawas sakbay ti Paskua ti pannakairaman iti calendar of business ti tricycle fare hike tapno trataren ti sangguniang panlungsod ngem saan a nagtuloy gapu ta impalawag ni Vice Mayor Ryan Singson a pakaseknan iti kuarta daytoy isu a masapul a dumalan pay iti first, second ken third reading. Kinuna ni Singson a masapul a dumalan pay iti public hearing ti ordinansa a mangingato iti tricycle fare hike. “Iti rule ngamin, when it comes to money matters, masapul a dumalan (ordinansa) iti first, second and third reading,” kinuna ni Singson.

Segun ken ni Villanueva, adda naawatna a petision manipud kadagiti traysikelan ditoy siudad a dumawdawat a maipangato ti plete iti P10. Kinuna pay ni Villanueva nga adda rollback ti plete ti traysikel idi 2008 ngem adda gentlemen’s agreement a maingato ti plete iti kanito a dumanon iti nasurok a P50 kada litro ti presio ti gasolina. Ngem segun ken ni Konsehal Franz Ranches, kasapulan a mangidatag manen dagiti traysikelan iti sabali a petision tapno trataren ti sangguniang panlungsod. Kinuna ni Ranches a masapul a masurot ti proseso iti pannakatratar ti petision dagiti traysikelan. Kinuna met ni Singson a kasapulan a mangangay pay PANID 6

RIZAL DAY. Nagidaton iti sabsabong iti sakaanan ti monumento ni Dr. Jose Rizal iti Plasa Salcedo, Vigan City dagiti opisial ti Ilocos Sur nga indauluan ni Bokal Jerry Singson ken Bokal Christian Purisima, kameng ti Knights of Rizal, Rev. Fr. Roque Reyes, Konsehal Loreto Quibilan a nangibagi ken ni Mayor Eva Marie S. Medina, ken dadduma pay iti pannakailagip ti maika-114 a tawen a pannakatay ti bannuar. (Mancielito S. Tacadena/Dante Tacata)

dinamagda no apay a nagtagiarmas ni Tacla ken no ania ti basolda. Mapapati a nagpudot ti suspek ket pinaltoganna dagiti biktima iti sumagmamano a daras a nakasugsugatan ti nadumaduma a paset ti bagi dagitoy. Naitaray dagiti biktima iti Metro Vigan Cooperative Hospital, Bantay ngem pimmusay ni Antonio bayat ti pannakatamingna. Pimmusay met kalpasanna ni Briones. Inaresto dagiti nagresponde a polis ni Tacla iti balayna ket naipan iti police station. Nairaman met nga inaresto dagiti polis ni Dexter Briones y Villegas, 20, baro, residente met laeng iti nadakamat a barangay, kalpasan a nakumpiska kenkuana ti maysa a cal. 45 nga addaan iti maysa a magazine assembly a naglaon iti 6 a bala PANID 6

Kagawad, tanod ti barangay 30 kalding, 2,000 sasso piek, naiwaras farmer associations nabagsol bayat Christmas party

SAN JUAN, Ilocos Sur Tallopulo nga imported ti pulina a kalding ken nasurok a 2,000 a piek ti sasso ti inwaras da Gov. Luis “Chavit” Singson ken Vice Gov. Deogracias Victor Savellano kadagiti agduduma nga asosasion iti probinsia iti BArang-ay Demofarm itoy nga ili idi Disiembre 24.

Kinuna ni Singson a paset daytoy ti agtultuloy a programa ti gobierno probinsial para iti pannakapataud ti ad-adu pay a pagsapulan dagiti umili babaen ti panagtaraken iti dingo iti paraanganda. Nairugi idi 2008 bayat ti kinagobernador ni Savellano a maikkan iti 100 a piek ti maysa

nga asosasion tapno taraknenda sadanto isubli ti walo inton agdagsenen dagitoy iti dua a kilo tapno maikkanda manen iti sabali pay a 100 a piek. Naiwaras pay iti organisasion ti maysa a toro a kalding a mangmanada iti 25 a native a kabay-an a kalding PANID 6

Motorista, tinarayan nakasapgid iti luganna TAGUDIN, Ilocos Sur - Di pay ammo ti kinaasino ti nagmaneho iti van a nangsapgid iti maysa a motorsiklo a nakasugatan ti nagmaneho iti aksidente a napasamak iti national highway ti Barangay Becquez ditoy nga ili idi agsapa ti Disiembre 28. Naiyospital iti Tagudin General Hospital ni Amor Dasalla

Salip iti Sarita ti 13th AMMAFLA, naluktan Silulukaten ti Salip iti Sarita ti Maika-13 nga AMMA Foundation Literary Awards. Imatonan daytoy da Alfredo ken Cherry Quibol, Francisco ken Aurora Ponce, Amado ken Gloria Yoro, Mike Ulibas, ken Mario Orbito, kas iti sigud nga agpaay ti pasalip kadagiti agdadamo a mannurat iti Iluko a “kas pangaron iti reggetda a mangpatadem pay iti plumada.” Agdagup iti P25,500.00 ti premio a pagbibingayan dagiti mangabak. Adtoy ti kompleto a pagannurotan: 1. Naluktan ti salip idi Disiembre 1, 2010 ket aggibus daytoy iti Pebrero 28, 2011. 2. Agpaay laeng ti salip kadagiti agdadamo a mannurat iti Iluko. Itoy a pasalip, maibilang nga agdadamo ti mannurat no awan pay ti naipablaak a saritana iti BANNAWAG. No adda man,

STO. DOMINGO, Ilocos Sur - Napilaan iti kaso a double murder ti maysa a barangay kagawad mainaig iti pannakapaltog ti dua a kalugaranna iti barangay Naglaoaan ditoy nga ili idi rabii ti Disiembre 23. Napilaan iti kaso a double murder iti provincial prosecutor’s office ni Adriano Tacla y Tacla, 50, naasawaan, barangay kagawad, residente iti Barangay Naglaoaan ditoy nga ili gapu iti pannakapapatay da Michael Briones y Villegas, 25, baro, mangisursuro, ken Herwin Antonio y Tablatin, 27, naasawaan, agpada a kalugaran ti suspek, iti Puerto Beach road a sakup ti nadakamat a barangay idi agarup 9:30 ti Disiembre 23. Segun iti inbestigasion, bayat ti kaadda ti suspek ken ni Barangay Captain Edmund Taruna iti outpost a naipasdek iti nasao a barangay road, immasideg dagiti biktima ket

di koma nasursurok ngem tallo ti naipablaakna agingga iti Nobiembre 29, 2010 a bilang ti nasao a magasin. 3. Siwawayawaya ti autor a mangpili iti topiko ti isalipna a sarita. 4. Agatiddog ti sarita iti 1015 a panid iti short bond paper, naimakinilia, wenno saan, naikompiuter iti doble espasio (Times Roman Medium 12 pts. iti computer), ken adda espasio wenno margin a maysa a pulgada iti amin nga igid ti papel. 5. Maysa laeng a sarita ti mabalin nga isalip ti tunggal autor. 6. Nasken nga orihinal, di pay naipablaak wenno naadaw iti ania man a sinurat ti isalip. 7. Ti parbo a nagan ti autor ti agparang a naganna a kas autor ti sarita. Ipatulod ti pakisalip iti uppat a nadalus a kopia ken pakuyogan iti PANID 6

y Ramuanja, 59, balo, nagmaneho iti Honda XRM motorcycle gapu iti sugatna iti ulona kalpasan a sinapgid ti maysa a Mitsubishi Adventure van, maris berde ti luganna idi alas 7:00 ti agsapa ti nadakamat nga aldaw iti nasao a barangay. Iti inisial nga inbestigasion, naggapu ti motorsiklo manipud iti amianan ket agpaabagatan koma ngem mapapati a di nakita ti biktima ti sumungad nga agpaabagatan met a van a puon ti nakasapgidan ti van iti kutit ti motorsiklo ken nakaikrasan ti

lugan iti kalsada. Saan a sinardengan ti drayber ti van ti biktima no di ket timmakias iti nakapasamakan ti aksidente. Nangisayangkat ti polis ditoy iti checkpoint ken pinakaammuanda dagiti kaarruba a police stations iti La Union ngem nakalusot ti di pay nabigbig a drayber ti van. Sakbayna, maysa nga aksidente ti napasamak iti national highway a nakainbolbaran ti maysa a van ken motorsiklo a PANID 6

Negosiante a babai, pinapatay dagiti suspek a riding in tandem VIGAN CITY - Awan pay ti suspek dagiti polis mainaig iti pammaltog iti Barangay IV ditoy siudad a nakagudasan ti maysa a negosiante a babai ken nakasugatan ti kaduana a lalaki idi sardam ti Disiembre 28. Pinaltogan dagiti di pay nabigbig a suspek a puon ti nakatayanna ni Lucila Alba Lee, 43, naasawaan, negosiante, residente iti Florentino Extension, Barangay IV, Vigan City ken nakasugatan ni Manuel Oliva Acas, Jr. 27, naasawaan, residente iti Barangay Paoa, Vigan City bayat ti panagdaliasat ti luganda iti Florentino Street, Barangay IV, Vigan City idi agarup 7:15 ti sardam ti Disiembre 28. Mapapati a sinurot dagiti suspek dagiti biktima manipud iti saloon a kukua ni Lee sada insayangkat ti pammaltog iti

nadakamat a kalsada. Iti inisial nga inbestigasion dagiti polis, kagapgapu dagiti dua iti Style Works Saloon nga imatmatonan ti negosiante ket insakay ni Acas ni Lee iti Blaze a motorsiklona tapno itulodna iti balay daytoy idi pinalikudan a paltogan ida dagiti suspek a nakasakay met iti motorsiklo. Sinalput ti bala ti likud ni Lee ket simrek iti bagi ni Acas. Pinadas ni Acas nga itaray ti bagida iti ospital ngem dina kinabaelan gapu iti sugatna ket natuang ti luganda. Intaray dagiti immarayat a tattao dagiti biktima iti St. James Hospital ngem naideklara ni Lee nga awanen ti biagna. Mapalpaliiw met ti kasasaad ni Acas. Awan ti narekobre dagiti polis a kapsula iti nakapasamakan ti krimen.#

SAN JUAN, Ilocos Sur Nagtungpal a nadara ti naragsak koma a panangselebrar iti Paskua kalpasan a nabagbagsol ti maysa a barangay kagawad ken tanod iti Sitio Kavillahermosaan, Barangay Barbar ditoy nga ili idi bisperas ti Disiembre 24. Nagsagrap kadagiti sugat iti nadumaduma a paset ti bagida da Alexander Villahermosa y Tollo, 47, naasawaan, barangay kagawad, ken Romeo Aguilar y Venenciano, 38, naasawaan, barangay tanod, agpada a residente iti Barangay Barbar ditoy nga ili bayat ti Christmas party a naangay iti lugarda idi rabii ti Disiembre 24. Nabigbig ti suspek a ni Conrado Dumalen y Basa, kalugaranda met laeng.

Saan pay nga ammo ti motibo ti pammagsol. Iti report manipud iti polis ditoy, madama ti panagraragsak dagiti biktima ken dagiti dadduma a miembro ti BAPA ditoy idi simmangpet ni Dumalen a mapapati a nabartek. Mapapati nga iti awan a rason, binagsol lattan ti suspek da Villahermosa ken ni Aguilar ket inuksot met ti barangay tanod ti paltogna sana pinaputukan ti suspek. Mapapati a nasugatan ti suspek agsipud ta adda tedted ti dara iti daga idi naglibas. Narekobre iti nakapasamakan ti krimen ti dua a deformed slugs ti saan pay nga ammo ti kalibrena a paltog, 6 a kapsula ti Cal. 45, maysa a natirad a bolo

PANID 6

Mention of migration in PH growth plan gets tepic reception by Jeremaiah M. Opiniano OFW Journalism Consortium

NEDA Director-General Cayetano Paderanga MANILA—A LADYBUG walking on a green leaf may excite advocates more than the mere mention of migration in government’s new six-year growth plan. Edwin Corros of the Philippine Catholic Bishops’ Episcopal Commission on Migrants and Itinerant People (ECMI) says this is due to the absence of a long-term vision for migration, and for the

Philippines, in the 2010-2016 Medium-Term Philippine Development Plan (MTPDP), which government will begin printing in January. Corros, who is also a Catholic priest, notes that at least there was one under Fidel V. Ramos’s presidency. That time, Ramos, a military general elected in 1992, pinned the Philippines as Asia’s next tiger economy. In the 2004-2010 MTPDP under former President Gloria Arroyo, overseas Filipinos are mentioned in sub-portions such as trade and investment, labor (which got the lengthiest discussion), responding to the basic needs of the poor, science and technology, culture, and responsive foreign policy. It was during Arroyo’s time PAGE 3


Tawid News-Magasin

2 TAWID NEWS MAGASIN SALVADOR A. ESPEJO - PUBLISHER EDITORIAL STAFF: JAIME M. AGPALO, JR., Editor; ROSE A. ESPEJO, Circulation Manager; DANNY ANTALAN, ROY ARAGON, MANCIELITO S. TACADENA, Contributing Writers; JULIE BETH BALITE, Lay-out Artist; JASPER. A. ESPEJO, Website Master; Dante Tacata, Contributing Photographer. The Tawid News Magasin with Editorial and Business Office at Rivero St., Cuta, Vigan, Ilocos Sur, is published weekly in English and Iluko and circulated in Ilocos Sur, Ilocos Norte, La Union, Pangasinan and the Cordillera Administrative Region and can also be accessed at www.tawidnewsmag.com. Tawid News Magasin welcomes contributions for publication, including properly captioned photographs. Manuscripts submitted must be typewritten, double-spaced. The Editors reserve the right to reject or abridge articles submitted in keeping with editorial policy and space. Except the editorial, the opinions expressed herein are those of the writers and contributors and do not necessarily reflect those of the publisher. Send articles with stamped and self-addressed envelope to the Editor: Tawid News Magasin, Rivero St., Barangay 9, Vigan City, Ilocos Sur. EMail Address: tawidnews@Yahoo.com. For your advertising needs, call: Cellphone #09163002969 or 09228109420. Member, Publishers Association of the Philippines, Inc. Member, Federation of Prov. Press Clubs of the Phil.

PAPI

FPPCP

ADVERTISEMENT RATES: 1 Whole Page, Back - P16,000; 1/2 page - P8,000; 1/4 page - P4,500; 1/8 page - P2,500; Full Page, Inside P12,000; Half Page, P6,000; 1/4 page - P3,500; 1/8 page - 2,500. Minimum insertion - P500.00; COMMERCIAL RATES - P300/column inch (Rates applicable for one color and single issue only); LCR PUBLICATIONS - P2,500; 1 Year Subscription - P1,000.00 (local); $80 (abroad).

EDITORIAL Conditional cash transfer, solusion ti kinapanglaw? Adda pagsasao a no pinadawatam ti kaarrubam iti bunga, inikkam laeng iti taraonna para iti dayta nga aldaw; ngem no pinadawatam iti paramut wenno patubo, taraonna iti agnanayon. Maiyaplay dayta a pagsasao iti programa ni DSWD Secretary Dinky Soliman a conditional cash transfer (CCT) kadagiti poorest among the poor wenno kapapanglawan kadagiti napanglaw a Filipino. Mapattapatta nga agdagup dagiti family benepiciaries iti 4.6 milion a pakailatangan ti pondo a P21.19 bilion. Iti laengen pannakaiwaras ti P17 bilion kadagiti benepisario ket agdagupen iti P4 bilion ti gastosen agsipud ta mangiyemplo ti DSWD iti kabarbaro a 4,000 nga empleado a kanayonan ti 2,000 a siguden nga empleado. Iyimplementar ti 4 Ps (Pantawid Pamilyang Pilipino Program) ken ti KALAHI-CIDSS ti nasao a programa. Ngem saankami a komporme kadaytoy nga addang ni DSWD Secretary Dinky Soliman. Saan a long term solution daytoy a mangikkat wenno mangkissay iti bilang dagiti nakurapay. Masirmatami ketdi a silulukat a ridaw ti kurapsion daytoy a programa. Maysa pay a mangted iti panagduadua ti saan a nalawag a pakaiwarasan ti gatad, no asino dagiti kakurapayan kadagiti amin a nakurapay. Saan met ngarud nga ilatak ni Secretary Soliman ti kinaasino dagitoy. Dagiti kakurapayan kadagiti amin a nakurapay ket saanda laeng nga agnaed kadagiti urban area, lalona iti Metro Manila no di pay uray kadagiti probinsia aglalo kadagiti sulsulinek a lugar a narigat pay a danonen ti aniaman a pampasahero a lugan. Ditoy ti ammomi a yan dagiti pudpudno a kakurapayan kadagiti nakurapay. Ken ni Senador Juan Ponce Enrile, masarakan dagiti poorest among the poor kadagiti nasulinek a kabarongbarongan iti igid ti baybay. Dakkel ti tendensiana nga agtinnag laeng iti korapsion ti programa gapu ta saan a nalawag dagiti annuroten ken reglamento ti nasao a proyekto ken no asino dagiti kakurapayan kadagiti amin a nakurapay a pakabusbosan manen ti kuarta ti gobierno a naggapu kadagiti taxpayers. Kasapulan ti transparency iti implementasion ti kastoy a gannuat. Saan a duol ti kasapulan dagiti kakurapayan kadagiti amin a nakurapay no di maipaayanda koma iti disente ken mapangnamnamaan a trabaho tapno mabiag manen dagiti arapaapda. Tulongantayo dagiti kakurapayan kadagiti amin a nakurapay, wen, rumbeng la unay dayta. Ngem maitutop kadi a limosan ida iti binulan imbes nga ikkan ida iti disente ken mapangnamnamaan a trabaho?#

WZRD Printing Press and Graphics Design

OFFSET, LETTERPRESS, RECEIPTS, RIZO TEL. NOS. 077-7425361 FAX: 742-5360 CELL . NOS. 0922-8452888/0927-5328888

Services Offered: PRINTING: Souvenir Programs, Invitations, Letterheads, Newspaper, Tarpauline, School and Office ID’s, Flyers, Diploma, Official Receipts, Digital Printing, Rizograph, Duplication, Bookbinding, Solicitation Envelops, Raffle Tickets, Certificates, Graphics Design & Lay-out For your printing needs, come visit us at: Candon City Mall (at the back of JOLLIBEE) Candon City, Ilocos Sur

MRS. NENITA A. DISU General Manager

12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 ITI DUYOG TI SINGASING 12345678901234567890123456789012 12345678901234567890123456789012 JAIME M. AGPALO 12345678901234567890123456789012 Balitok ti inapit ti Palanca Awards 2010 (MAIKATLO A PASET) Nagsubli ti napalabas babaen ti “Voice Tape.” Napateg ngamin unay ti linaon daytoy tape ta adda dagiti pasamak iti napalabas a saan pay a napagsasaip. Nagbalinda a ngatangata. Saan a napagsisilpo dagiti pasamak idi gapu ta saan pay a naidatag ken ni Dante no ania ti linaon ti voice tape. Ti voice tape ti tulbek ti ridaw ti napalabas tapno agsaipda iti agdama. Ti voice tape a naglaon ti palimed a da laeng Angkel Ato ken ni baketna a maysa nga OFW, (OCW idi 80s a panawen ti sarita), da nanang ken tatang ni Dante. Isuda laeng ti nagimet iti napalabas. Bitbit ni Dante a nataenganen kalpasan ti sangapulo ket walo a tawen ti behikulo a mamagsaip ti napalabas ken agdama. Iti ababa a pannao, makaawaten ni Dante ken addaanen iti naan-anay a panunot ken nakem isu a maibuksil kenkuanan ti napateg a napalabas. Ikagumaanan dagiti nagannak a ragpaten ti kinanam-ay ken kinasaliwanwan ti biag tapno matungpal ti tartariga-

gayanda a naraniag a masakbayan dagiti annak. Dayta ti kangrunaan nga akem ti nagannak. Saanda (nagannak) nga iginggina a sarukusoken ti rigat ken ila gapu iti ayatda a saan a maipada dagitoy nga annak iti nagpasaranda a kinarigat ti panagbiag. Kadagiti dadduma, agtinnag iti pannakaabuso ti kalinteganda a kas tao ken pannakaidadanes ti dayawda. Isu ngarud nga aramidenda amin a kabaelanda a mangtunton kadayta a naraniag a masakbayan. Uray sadino a paset ti lubong ti yanda ket ikari ken ipatarayda ti nabatoganda a langit tapno maragpatda ti ingpenda. Uray pay ngata isaldada ti ngurngurotangotda, aramidenda dayta iti gagemda a saan a mapadasan dagiti napapateg unay nga annakda ti rigat ti biag nga inda nagpasaran. Dagiti annak ti kapapatgan amin a gameng dagiti nagannak. Isu nga ikagumaan dagiti nagannak ti naraniag a masakbayan dagitoy annakda. Kastoy ti inakem a tarigagay da Angkel Ato ken ti asawana. Ti panagtarigagayda nga agtrabaho iti ballasiw taaw ti naraniag a silaw iti masakbayan

kadagiti nagar-arapaap itoy. Ta uray iti agdama a panawen, dayta pay laeng a silaw ti tarigagay ken/wenno nagagpangan ti adu a pamilia a simmaliwanwan ti panagbiagda. Ngem saan amin a nagtrabaho iti ballasiw taaw ket naglak-am iti kinatalinaay ti nakem uray pay no addan nga ikutna dayta kinasaliwanwan. Kas iti asawa ni Angkel Ato. Natibker a babai ti asawa ni Angkel Ato. Uray no tinupakan ti langit ti napasaranna a pannakaabuso ken pannakaidadanes ti dayawna, inalimonna lattan ti luana gapu kadagiti ayayatenna iti biag – dagiti annak ken ni ‘mahal’ nga asawa. Inibturanna ti limdo ken sainnek. Saanna a nagayatan ti napasamak. Papatayenda no lumaban. Impettengna lattan a ragpatenna ti tartarigagayanda a naraniag a masakbayan dagiti annakda babaen ti panagibturna. Malagipko man ti kinuna ti nalatak a mannurat a ni Percy Bysshe Shelley: “Never fear the approaching darkness, the sun will shine on fairer day.” Maitutop dayta a kaipapanan ken ni baket ni Angkel Ato ta naikawes kenkuana ti kinatib-

JAN. 3-9, 2011 ker. Saanna a kinabuteng ti kinasipnget, ti awan dumana a kinasipnget, ta ammona nga aglawagto ti lubong inton sumingising manen ti init. Naidumduma a babai. Ngem saan a maawat ni Angkel Ato ti sagsagabaen ni ‘mahal-na.’ Natured ngem nalupoy. Natured ta maituredna ti makipinnatay, nakapatay, ngem nalupoy ti inna panagnakem. Ni Angkel Ato ket addaan iti flat character. Iti libro ni E. M. Forster nga “Aspects of the Novel’, dinepinarna dagiti dua a kita ti character iti fiction. Maysa daytoy ti flat character, a kayatna a sawen, “twodimensional in that they are relatively uncomplicated and do not change throughout the course of a work.” Saan a nagbaliw ti katatao ni Angkel Ato. Natured. Nadang-as. Nadursok ti katataona. Ngem saanna a kabaelan ti tumakder a bukod iti sakana ken magna iti kinalinteg no maipasango iti kinadamsak. Nalupoy ti pakinakemna no dagiti ipatpategna iti biag ti agsagaba ken agtuok. Iti dayta a katataona, isu met ti puon iti nakatayanna. Saan a nagna iti kinalinteg. Ginibusanna ti bukodna a biag. Maiduma ken ni baketna a nanggammat iti silaw ti biag ket inibturanna ti amin gapu kadagiti annakda ken gapu ken ni Angkel Ato a mahalna. (Adda tuloyna)

NIÑOS INOCENTES: BIKTIMA TI KINAGAMRUD ITI TURAY Ni Jaime M. Agpalo, Jr. Mapukpukawen kadagiti agtutubo ken urayen dagiti nataengan ti kinapateg daytoy a petsa, aldaw a pananglagip iti Niños Inocentes. Napateg unay ti pannakaammotayo iti kaipapanan daytoy nga aldaw ta saanna laeng nga isuro ti asinoman a mangipateg kadagiti ubbing no di pay degdeganna ti bileg ti pammati. Nupay saanen a nasantuan daytoy nga aldaw iti Simbaan, kadagiti pannursuro ken iti doktrina kristiana, nasken nga ammotayo ti kinapateg daytoy nga aldaw. Saan laeng a katoliko ti manglagip iti Niños Inocentes, napateg daytoy nga aldaw uray kadagiti dadduma a sanga ti kristianismo. Isuna laeng ta nagduduma ti aldaw a panangselebrarda, adda petsa 27 ken petsa 29. Ngem kadagiti katoliko, sangkagimongan a lagipenna daytoy nga

aldaw iti petsa 28. Ta ania ngamin aya ti makunkuna a Niños Inocentes? Maysa daytoy a pananglagip iti pannakapapatay kadagiti rinibribu a maladaga ken ubbing a lallaki nga agtawen agingga iti dua sadiay ili ti Bethlehem ken ti aglawlawna idi panawen ni Ari Herodes. Agduduma ti bilang dagiti biktima ti pammapatay babaen ti pammilin ni Ari Herodes. No ibasar iti liturhia dagiti Griego, 14,000 dagiti napapatay a maladaga ken ubbing a lalaki. Kadagiti Syrians, immabut ti 64,000 nga ubbing a lallaki ti pinamasaker ni Ari Herodes. Kadagiti met medieval writers, pattapattaenda nga immabut iti 144,000 nga ubbing a lalaki ti pinapatay dagiti soldadona. A Ngem kadagiti katoliko, sobra wenno pinagbasisaw dagiti Syrians wenno medieval writers dagiti numero wenno bilang dagiti napapatay nga

ubbing a lalaki. Kas mabasa iti Catholic Encyclopedia idi 1910, mapattapatta nga innem agingga iti duapulo laeng nga ubbing dagiti namasaker ken adda met ngata sangadosena wenno adadu pay kadagiti aglawlaw ti Bethlehem, saan a pinullo ribu, kas pattapatta dagiti Syrians ken medieval writers. Posible a daytoy ti kaasitgan iti kinapudno agsipud ta nagbassit nga ili ti Bethlehem, ken nagbassit ti populasionna. Aniaman ti pudpudno a bilang dagiti napapatay, saan a makaluban ti nakam-ames a pagteng. Iti pannakapapatay dagiti awan kabaelan ken awan basolda nga ubbing, nagbalinda a biktima ti kinagamrud iti turay, isuda dagiti martir iti sangalubongan. Isu a naipaay kadakuada daytoy a pananglagip. Kinagamrud iti turay ti nangiduron ken ni Ari Herodes

tapno papapatayna dagiti maladaga ken ubbing a lalaki sadiay Bethlehem kadaydi a panawen. Dakkel ti panagamakna iti pannakaipasngay ti ari ta daytoy la ketdi ti mangsukat kenkuana a mangituray. Ngamin, naipadto ti pannakaipasngay ti Mesias. Iti panang-sapsapul dagiti tallo a mago, da Gaspar, Melchor ken Baltazar, iti Messias, napanda nagdamag ken ni Ari Herodes ken Ari Herodes no sadino ti pakasarakan ti ari nga impakdaar ti dakkel a bituen a sursurotenda tapno mapanda agdayaw. Inyunay-unay ni Ari Herodes kadagiti tallo a mago nga ipakaammodanto met kenkuana no masarakanda ti kaipaspasngay a Messias tapno mapanto met agdayaw. Ngem kunkunana laeng dayta. Kinapudnona, adda panggepna a patayen ti Mesias tapno mapukaw ti asinoman a PANID 3

TARAON TI BIAG: PAGREBBENGAN KEN PAMMATI Ni Ma. Theresa B. Santos Tunggal tao adda akemna nga ipatungpal iti dana ti biag. Addaan iti bukod a wagas tunggal aramid, trabaho wenno propesion a panangipamatmat iti pammati iti Dios a saan a marugitan ti kinatao — kabaelan, talento ken ti inadal. Ngem no dadduma, dumteng dagiti pannubok a mangpungtil ti pammatina. No sika ti pakapasamakan kadaytoy a pannubok, ania ti aramidem? Iti dayta a malem, bayat ti panagtan-awna, nadlaw ni Doktora Jenny Morales a nakuyem a tangatang. Agtudo man ngatan, nakuna ni Doktora Jenny iti bagina. Maysa a obstetrician-gynecologist wenno doktor dagiti masikog ken aganak ni Doktora Jenny. Pinastrek ti napintas a sekretariana ti maysa a babai a pasiente. Panayagen, napudaw

ken immal-o ti pammagi ti pasiente. Immapsay kadagiti abagana ti buokna. Ammo lattan ni Dra. Jenny a nadagsen ti parikut ti pasiente. Ngem nairuamen ti doktora kadagiti kakastoy a banag. Binasa nga immuna ti doktora ti referral nga inyawat ti medical secretary. “Eliza. Eliza gayam ti naganyo, misis?” “Wen, doktora, “insungbat ti pasiente. “Ania ti maitulongko kenka? Umayka kadi agpa-prenatal check-up?” “Doktora, masikogak. Tallon a bulan. Kayatko nga iregreg daytoy!” Naibbatan pay ti doktora ti ay-ayamenna a ballpen ket natnag iti puraw a tiles a basar. Kasla nakangngeg ti doktora iti pakdaar ti umay a bagyo. Iti silulukat a tawa, nariknana ti

immuneg a salemsem. Tinaldiapanna ti nakuyem a tangatang. “Pangaasiyo, doktora, ikkandak koma iti agas a pangparegregko iti sikogko.” “Eliza, imposible dayta kayatmo a mapasamak.” “Apay ketdin a saan a mabalin a mapasamak, doktora? Itedmo laeng laeng kaniak ti agas a tomarek ket maikkaten, saan kadi?” “Addan dita saklolom dayta. Biagem laengen. Nadagsen a basol ti mangiregreg iti sikog.” Nagdumog nga aglulua ni Eliza. “Doktora, awan ti ama ti sikogko,” dandani di sumngaw ti timekna. “No agtalekka kaniak, kayatko nga isalaysaymo no kasano a napasamak dayta,” kinuna ti doktora. Arthur ti nagan ti ama ti ubing. Kaayan-ayat ni Eliza. Idi

kasangay ni Arthur, napanda nagbuya iti sine, nangan iti restaurant ken nag-night club. Idi aggawidda, iti otel ti naturongda. Idi damo, nagkitakit ni Eliza. Ngem nagpabus-oy met laeng gapu iti pangikari ni Arthur a dina baybay-an. “Kalpasan a nagtalekak kenkuana, kalpasan nga intalekko ti aminko, kastoy pay ti subadna. Binaybay-annakon, binaybay-annakon...” naganug-og ni Eliza. “Saanka a matulongan iti parikutmo, Eliza,” kinuna ti doktora. “Doktora, pangaasiyo, tulongandak koma. Sidadaanak nga agbayad iti kayatyo basta la ketdi masalbarak iti sigurado a pannakaibabain.” “Eliza, mangbiag iti tao, saan ket a pumatay, ti sinapataak a pagrebbengan. Iti kaanoman, PANID 6


Tawid News-Magasin

JAN. 3-9, 2011 SUNDAY JANUARY 9, 2011 Baptism of the Lord Ps 29:1-2, 3-4, 5, 9-10 The Lord will bless his people with peace. 1st Reading: Is 42:1-4, 6-7 Thus says the Lord, “Here is my servant whom I uphold, my chosen one in whom I delight. I have put my spirit upon him, and he will bring justice to the nations. He does not shout or raise his voice, proclamations are not heard in the streets. A broken reed he will not crush, nor will he snuff out the light of the wavering wick. He will make justice appear in truth. He will not waver or be broken until he has established justice on earth; the islands are waiting for his law. I, Yahweh, have called you for the sake of justice; I will hold your hand to make you firm; I will make you as a covenant to the people, and as a light to the nations, to open eyes that do not see, to free captives from prison, to bring out to light those who sit in darkness. 2nd Reading: Acts 10:34-38 Peter then spoke to the men, “Truly, I realize that God does not show partiality, but in all nations he listens to everyone who fears God and does good. And this is the message he has sent to the children of Israel, the good news of peace he has proclaimed through Jesus Christ, who is the Lord of all. No doubt you have heard of the event that occurred throughout the whole country of the Jews, beginning from Galilee, after the baptism John preached. You know how God anointed Jesus the Nazarean with Holy Spirit and power. He went about doing good and healing all who were under the devil’s power, because God was with him.” Gospel: Mt 3:13-17 At that time Jesus arrived from Galilee and came to John at the Jordan to be baptized by him. But John tried to prevent him, and said, “How is it you come to me: I should be baptized by you!” But Jesus answered him, “Let it be like that for now that we may fulfill the right order.” John agreed. As soon as he was baptized, Jesus came up from the water. At once, the heavens opened and he saw the Spirit of God come down like a dove and rest upon him. At the same time a voice from heaven was heard, “This is my Son, the Beloved; he is my Chosen One.” Lectio • A voice from heaven was heard, “This is my Son, the Beloved; he is my Chosen One.” Meditatio • Our baptism makes us sons and daughters of God. It confirms our being loved by God and provides us with the mission to love others like His Son Jesus. Oratio • Let us claim God’s love in Jesus. And we pray for the audacity to express this love to others, especially to those who need it the most. Actio • Think of someone you want to share God’s love with but do not have the courage to do. Try to do something about it today. (Daily Gospel 2011, Claretian Publications Republic of the Philippines Local Civil Registry Office Province of Ilocos Sur Municipality of Santa NOTICE OF PUBLICATION In compliance with Section 5 of R. A. 9048, a notice is hereby served to the public that EMILY PAGDILAO QUEDDENG has filed with this Office a petition for change of first name from EMILYTA to EMILY in the birth certificate of EMILYTA QUEDDENG who was born on JUNE 17, 1970 at Santa, Ilocos Sur and whose parents are EMILIO QUEDDENG and ROSITA PAGDILAO. Any person adversely affected by said petition may file his/her written opposition with this Office not later than January 17, 2011. (SGD.) MARIROSE B. PINTOR Municipal Civil Registrar TNM: January 3, & 10, 2011

DEED OF ADJUDICA TION ADJUDICATION Notice is hereby given that the estate of the late LUISA CARMELO consisting of a parcel of land located at Cabaroan, Bantay, Ilocos Sur declared under Tax Declaration No. 006070 has been the subject of Deed of Adjudication executed by her only remaining surviving and living legal heir before Notary Public Atty. Noel Meinrado F. Plete, as per Doc. No. 31; Page No. 7; Book No. II; Series of 2010. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Jan. 3, 10, & 17, 2011

TREE PLANTING. Indauluan da (agpakanawan) Atty. Asis Perez ti Tanim Kalikasan Inc., Banayoyo Vice Mayor Thelma Galang, Galimuyod Vice Mayor Florence Bugarin, ti barangay captain ti Calungboyan, Galimuyod, Mayor Jessie Balingsat ken SPM Robert Tudayan ti panagmula iti maysa a paset ti kabambantayan ti Galimuyod idi Disiembre 17 kas paset ti 3rd Begnas Festival. (Mancielito S. Tacadena/Dante Tacata)

3

BIOGAS DIGESTER TECHNOLOGY: LIBRE A PAGLUTO BABAEN TI RUGIT TI BABOY SALAYSAY NI MANCIELITO S. TACADENA No agtarakenka iti baboy, umanay a pangmismisuotan kenka dagiti kaarrubam ti madi nga angot nga aggapu iti kulongan dagiti tarakenmo a dinguen. No dadduma ireklamodaka pay iti barangay. Saanton a problema ti kaadda iti angot ti kulongan ti tarakenmo a baboy. Babaen ti teknolohia nga inrugi ti University of Northern Philippines-Research and Development Office nga inawaganda iti Biogas Digester Technology, saanton nga agreklamo dagiti kaarrubam uray pay agtarakenka iti baboy. Apay ketdin a saan ket masolbar metten ti parikut ti madi nga angot? Ti imasna, maaddaanka payen iti libre nga LPG a paglutom iti inaldawaldaw. Makainutka pay iti gastos. Ania aya daytoy a Biogas Digester Technology? Ti Biogas Digester Technology ket isu ti panamagbalin nga enerhia ti gas wenno angin manipud iti rugit a maurnong iti piggery. Biogas ti maysa a by-product manipud iti organiko a rugit ti baboy. Ti composition ti biogas: methane (CH4), 55-70%; carbon dioxide (CO2), 30-45%; hydrogen sulphide (H2S), 12%; nitrogen (N2), 0-1%; carbon monoxide (CO), traces; and oxygen (O2). Mabalin daytoy a paggapuan iti LPG a mausar a pagluto. Kas iti LPG, asul wenno kulay ube ti maris ti apoy manipud iti daytoy a teknolohia. Idi 2008, babaen ti panangpondo ti Philippine Council for Agriculture Resources Research and Development (PCCARD) ken Ilocos Agriculture Resources Research and Development Consurtium (ILARRDEC), dinisenio da Dr. Alfredo Rabena, Engr. Mario Guzman, Engr. Norma Esguerra ken Dr. Manuel Bajet ti 8 cubic meter a

Ni Dr. Alfredo Rabena, hepe ti UNP Research and Development Office bayat ti programana a "Science and Technology: Answering your Needs" iti Around Ilocandia Channel 14 iti Eagle Vision Cable System. (Christopher Unciano) digester a pakaipupokan ti gas ken 1.34 cubic meter waste receptacle a pakailasinan ti liquid effluent daytoy iti farm ni Maximo Rabanal ti Pantay Daya, Vigan City. Ni Mang Maximo ti nagbalin a farmer co-operator a nayat a mangipadas iti nasao a teknolohia iti pagtaraknanna iti 10-15 a baboy. Kasapulan ti minimum a 7 a baboy tapno adda umdas a mapataud a methane gas a mangsuplay iti mamitlo a panagluto iti maysa nga aldaw. No mapan met iti nangatngato a lebel ti energy conversion, mabalin a makapataud iti koriente manipud ditoy. Segun ken ni Rabena, nakabusbosda iti P71,123 tapno malpas ti digester, waste receptacle ken dagiti tubo a kumamang iti gas stove a naipuesto iti kusina da Mang Maximo. Masapul ngamin ti napintas ken puro a pannakapalitada ti kongreto a digester tapno agpaut ken malapdan ti posible nga ibebettakna no sumngaw ti gas manipud ditoy. Liniklikanda met ti agusar iti tubo a naaramid manipud iti nickel wenno chrome gapu ta adu a chemical reactions ti

maparnuay a mabalin a mangpababa iti biag dagiti tubo ken mangpabayag iti pannakapataud ti methane gas ken sulfur disulfide. Umabot iti 50 a tawen ti kapaut daytoy no la ketdi standard ti pannakaaramidna. Kinuna ni Rabena a rumbeng a kumonsulta dagiti agpaaramid kadagiti eksperto sakbay ti panangisayangkat iti proyekto. Iti panangilawlawag ni Dr. Rabena, umabot iti makabulan kalpasan a maipan ti digester santo makapataud iti gas ti rugit. No kayat met a nadardaras ti panagrupsa ti rugit, mabalin ti agusar iti initiators wenno microorganisms a mangpadaras iti pannakarunot ti rugit. Babaen itoy, umabot laengen iti nasurok dua a lawas agingga iti tallo a lawas sakbay nga adda mapataud a gas manipud iti digester. Malaksid a saankan a gumatang iti paglutom iti inaldaw, mabalin payen a pagnegosiom ta ditoyen ti paglutuam iti bagnet wenno longganisa a para lako. Additional product value, kuna ti Department of Trade and Industry. Saan laeng a ti libre nga LPG ti benepisio a maala manipud iti

daytoy a teknolohia. Kas naibaga itay, mailasin ti danum a partena ket daytoy ti mabalin nga isibog kadagiti mula a nateng kas iti sili, tarong, paria ken dadduma pay kas organiko a ganagan. Nanginngina ti presio dagiti organically produced vegetables ta pagaayat a gatangen dagiti consumers aglalo kadagiti health conscious. “No adukayo nga agtartaraken iti baboy iti lugaryo, mabalinyo met ti mangipasdek iti centralized digester tapno ditoy a maurnong amin a rugit. Babaen ti kastoy a wagas, makainut iti gastos ti pagluto ti sangakarrubaan ken makatulong pay iti pannakalapped ti dakes nga epekto ti panagbaliw ti panawen ta malapdan ti panagwaras ti makasabidong a gas iti angin ken saanen nga agpukan iti kayo a pagtungo,” kinuna ti mangidaulo iti UNP Research and Development Office. Sakbay a naipasdek ti biogas digester iti piggery ni Mang Maximo, makaus-usar ti pamiliana iti maysa a tangke ti LPG a paglutoda iti uneg laeng ti 20 nga aldaw. Nalawag ngarud a dakkel ti nainutda idi rugiandan nga usaren a pagluto ti gas manipud iti biogas digester. Kinuna ni Mang Maximo nga idi idiaya ti UNP ti panagbalinna a farmer-cooperator ti nasao proyekto, saan a nagpangadua a nangawat ta ammona a makatulong daytoy kenkuana tapno maawan ti parikutna iti madi nga angot malaksid a dumakkel ti kitaenna iti panagtarakenna iti baboy. “Agyamanak iti panangitalek kaniak ti UNP iti daytoy a proyekto. Kadagiti padak nga agtartaraken iti baboy, padasenda koma daytoy tapno mariknada met ti nam-ay nga ipaay daytoy a proyekto kadakuada,” kinuna ni Mang Maximo.#

MENTION OF MIGRATION... (From page 1) that deployment of Filipino workers abroad hit its peak of nearly a million yearly. The money these estimated 8.5 million Filipinos sent home also proportionally increased to as much as ten percent of the country’s gross domestic product. Remittances were also credited for the buffering of the Philippine economy when traditional financial institutions collapsed. Despite his animosity towards Arroyo, successor and current President Benigno S. Aquino III appears to sing the same song. As Socioeconomic Planning chief Cayetano Paderanga said, the planned 11-chapter MTPDP will mention overseas Filipinos in subportions such as: the macroeconomy, competitive industry and services sectors, modern agriculture, human resource development, financial sector development, good governance and the rule of law, and social development. Overseas Pinoys in Aquino’s MTPDP NEDA Director-General Cayetano Paderanga, in a Vision 2020 conference organized by the Commission on Filipinos Overseas (CFO), said that the following strategies on migration and development will figure in the MTPDP: 1. Review the continued deployment of workers in medium- and high-risk areas and occupations; 2. Create an efficient onestop shop for processing applications for overseas work; 3. Audit the Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) to rationalize

the management of its funds; 4. Work with the Department of Foreign Affairs (DFA) in creating centers of care and service for overseas Filipinos; 5. Invest in formal and regular skills training; 6. Assist overseas Filipinos in achieving financial stability through training, investment and savings programs; 7. Improve program for seafarer’s upgrading, credit/ loan and self-insurance coverage; 8. Complete a global training master plan; and 9. Facilitate the reintegration of returning overseas workers. The National Economic and Development Authority (NEDA) Director-General told a conference (see Box) that various strategies related to migration and development will be “sprinkled” into the five proposed “pillars of growth” of the MTPDP: macroeconomic policy, infrastructure for development, financial sector development and capital mobilization, enhancing peace and security, and protecting the integrity of the environment and natural resources. Economist Alvin Ang contends that the “sprinkling” does migrant workers as disservice. He told the OFW Journalism Consortium that migration deserves a separate chapter in the MTPDP to recognize that overseas Filipinos “are the ones mobilizing the Philippine economy”. Firm stand REMITTANCES specialist Ildefonso F. Bagasao wishes for just a phrase to be inserted in the document.

“I hope the MTPDP declares that migration is a temporary option for the country,” says the president of the nonprofit Economic Resource Center for Overseas Filipinos (Ercof). If President Aquino tells the bureaucracy that this is our policy, “people will have no choice but follow it,” Bagasao added. President Aquino has repeatedly mentioned that overseas migration is not the government’s development strategy. He has also been quoted as saying that the policy is to create jobs in the Philippines “so that working abroad will become a choice rather than a necessity”. “And when its citizens do choose to become overseas Filipinos, their welfare and protection will be the government’s priority,” Aquino said during an awards rite for outstanding OFW families last December 6. But migration as a “temporary option” is yet to see print or explicitly articulated by government officials. Former Commission on Overseas Filipinos (CFO) executive Catherine Maceda, however, said mentioning migration in the MTPDP is a notable move on the part of government. Good thing that the MTPDP “will not be empty of migration, or else it will be useless,” she said. Nonetheless, Maceda said she’s dissatisfied that the issues and proposed actions to turn around negative impacts of the migration phenomenon remained the same after two decades.

To note, Maceda was CFO’s deputy director for most of her 18 years there. A clearer signal comes from newly-appointed CFO chair Imelda Nicolas, who offered the agency as an advocate within the bureaucracy for migration and development. The CFO’s first step is promoting what it calls as “Vision 2020,” launched during the agency’s December 8-9 conference. Nicolas is banking this framework can draw together relevant government agencies and mainstream migration and development into the work of these agencies. However, the Scalabrini Migration Center (SMC) said in a book it launched last December 18 that the Aquino government has only six months to do this. Formulating a national migration and development plan is not too late but ideally, the government should have at least drafted a vision and strategy paper on migration and development by June 2011, the SMC said. Government agencies involved in migration can have their own migration-anddevelopment plans, then all these can be integrated “into a national plan,” the Catholic church-based group recommends. Still, the excitement is lost on Fr. Corros. “I am looking for a direction where all these things lead to,” the Scalabrinian priest said. “Six years, or even the year 2020, might not be enough for us.”#


Tawid News-Magasin

4

MAYSA NGA ALDAW ITI BIAG NI JUAN BANGAOIL, MANGISURSURO Sarita ni Danny Antalan (MAUDI A PASET) Ngem kabigatanna, nagsubli ni Arnel. Adda iggemnan a half pad a papel, dua a notebook a kabarbaro ken maysa a lapis. Kunakto met a mairemedioyo no makangngegkayo ket! “Saanak koman agbasa sir, ngem immay ni Ma’am Krisanta. Kinasaritana da Inang ken ni Tatang, intedna pay daytoy. Dika nasdaaw iti imbaga ni Arnel ta saan a daydiay ti umuna a gundaway nga inaramid dayta ni Krisanta. Masmasdaawka ta iti sangkapirgis a sueldona, maisamirana pay laeng ti gumatang kadagiti kasapulan dagitoy nga ubbing. Uray iti uneg ti klasena iti grade 3 ken 4, adu dagiti ginatgatangna a visual aids a pangnaynayonna iti panagisurona. Ti ket ayatna ta no sumangpet, adda daan a kawes nga isangpetna, adda pay dagiti daan a libro a no sadino la’t nangal-alaanna. He he, impagarupmo a kayatnaka nga artapan. Gapuna a kasapulan met a kasaritam. Addan sa ketdi ambisionmo, Miss Dumacling. Agwarwarasen ti damag ti kinamanagparaburmo. Ibagam latta tapno siak ti mangiduron kenka, tapno dika matinnag iti derraas. Maasianak ngamin kadakuada John, ammom metten, awan ti mabalinda a pangalaan ditoy. Miss Dumacling, uray nag-

classmate ta idi high school, irespetonak latta met a headyo ditoy, a. Kasta aya… SIR! Ti ar-aramidem ket panangkunsinti… saan a panangtulong. Agbalinda a nakadepende kenka ket saan a napintas a mapasamak dayta. Nakarkaro a saan a napintas nga agsardengda nga agbasa agsipud ta awan ti kasapulanda, sir. Nakarkaro nga agbalinda a nengneng no sitayo mismo ti mangiduron kadakuada iti kinakawaw… SIR! Ket awan serbina ti kinatitsertayo no sitayo mismo ti mangiduron kadakuada iti kina-ignorante. Nabagas dagita a balikasmo, Miss Dumacling. Ngem maawatam koma met, a maymayat nga agtalinaed dagitoy a tattao ditoy, ta iti gundaway a maramananda ti biag ti baba, pagraramanandanto… kasla ken ni Imelda! Apay nga iramramanmo dagitoy nga umili iti inaramid ni Imelda iti panangtuntonn iti arapaapna? Isu ti gagemna daydiay, ket iniggamanna ti gundaway a nakitana. Ket sika ngarud, ania ti makunam iti bagim... a nakaramanka laeng iti bassit a turay iti pagadalan ket ipagarupmo a sikan ti ari nga addaan sarukod a balitok. Mr. Bangaoil, ti panagbalin a mangisursuro ket saan laeng a panangisuro iti uneg ti klase kadagiti ubbing, ti manursuro ti mangmuli kadakuada no

ania ti pagbanaganda iti masakbayan ken ti aglawlawda. Birbirokek ti sigud a ni Juan ngem naiwawan sa. Saan laeng a ni Imelda ti mabalin a mangbukel iti biagmo. Bagbagaam ta bagim, ta kakaasika nga agbibiag iti napalabas. Excuse me, Mr. Bangaoil. Idi rimmuar ni Krisanta iti classroommo, dika ammo no ania ti rupam iti daydiay a gundaway. Adda met gayam uyong kaniana. Ngem ad-adda ti mariknam a pannakapabainmo. Agpayso a maymaysaka a nakangngeg, ngem nakarkaro ti mariknam ta babai nga addaan puso ti nangibalikas. Ngem, agurayka, tumakderka metten iti panagtugawmo iti nagrungarong a ramut ti akasia. Asideg la ngaruden ti papanam. Maysa la a pugawen ket makadanonkanton. Ala, magnaka, Juan, ta nagasgasatka, ta ditoy a lugar ti nangisuruam. Nagasgasatka manen ta ni Miss Dumacling ti maysa kadagiti nagbalin a coteachermo. Di magatadan ti kina-maestrana. Uyy, addaytan ti payuh. Addadtoytan. Ket nee, masabetmo pay ni Ama Angkuan a mapan gayam agkali iti kamote iti inumana a bantay. Lumakayen ti tatang ni Krisanta ngem nakidser latta “Naimbag a bigatmo, sir…” “Kasta met, Ama. Ngem wen sa, kasla maymayat a denggen ti naganko lattan ngem tay sir a sumanirsir. John, kunam lattan,

Ama Angkuan. Nasamsam-it iti lapayag man.” Nagngursiit ket ngarud ti lakay; anian, numona ta nadudog san iti mama ti ngipenna ta nakangisngisit metten. “Ay wen gayam, sir, adda naalak nga alingo idi kalman, ikkankanto iti etag.” “Pagisu Ama, adda linaonna toy bagko, ngem dimo ibagbaga ken Ma’am Krisanta, wen? Mayat daytoy, innalak idiay Tagudin idi kalman. Nasanger la ketdi.” Nalawlawa manen ti ngursiit ni Ama Angkuan. Ngem agurayka, dandanin mangrugi ti flag raising ceremony. Ayna, naladawka latta met, dayta ngamin, naadduam manen ti nanglagip iti napalabas. Ay, imbag la ketdin, ni Krisanta gayam. Gurayka, mayat met ti hairpin iti buokna. Bagbagayna man. Wenno ita laeng ngata a madlawam a napintas ni Krisanta. Ngem agurayka, addadtoyta metten, usto metten ti panangliwliwam iti bagim. Kinasarsaritanak iti panagmaymaysam tapno dika laeng matuokan iti nawatiwat a dalan. Inka ket tumakder dita sango ta kadduaem ni Krisanta. Ayna, mayat man ti paludipna iti pannakakitana kenka. Ket adda simmiray a bassit nga isem iti bibigna. Bimmang-ar ket ngarud ti riknam iti daytoy nasalemsem a bigbigat ti Battawang.#

KABLAAW IYAWATMI TI NABARA A KABLAAWMI KADAKAYO AMIN NGA AGBASBASA ITI TAWID NEWS MAGASIN KEN ITI NAIMPUSUAN A PANAGYAMANMI KADAKAYO GAPU ITI PANANGSAPPUYOTYO ITI DAYTOY A PAGIWARNAK MANIPUD IDI NAIPASNGAY AGINGGA ITA. SAPAY KOMA TA AGTULTULOY TI PANANGITEDYO ITI SUPORTAYO ITA A TAWEN 2011. DIOS TI AGNGINA KADAKAYO AMIN!

JAN. 3-9, 2011

NUTRITION CORNER Vegetables are effective for fat loss Vegetables make us healthy because of their nutritional value but many of us don’t know that they are effective for fat loss and can also control our weight. Let us take note of the following. Vegetables are very low in calories. We have to eat 20 large bags of spinach or five heads of broccoli just to equal the calories which we can get from just one cup of pasta or one tablespoon of butter. Another example: grilled vegetables and shrimps are a rich combination of fibrous carbohydrates with protein which our body greatly needs but even if your plate is filled entirely with the dish, we can get only around 250 calories. On the other hand, we can get 250 calories just from a small, thin slice of pizza which has almost no nutritional value and contains none of the protein which we need. Vegetables are rich in fiber which is good for digestion and fat loss as fiber expands in our stomach, and thereby make us feel full. We can get 8 grams of fiber in just a bowl of spinach.which is about 1/3 of our daily requirement of fiber. Other vegetable that are rich in fiber include broccoli, green peas and other green leafy vegetables. And most important, vegetables are rich in vitamins and minerals and other beneficial nutrients that help us fight off disease and improve our overall health.#

Dark chocolate reduces chronic fatigue syndrome A study revealed that the severity of chronic fatigue syndrome is significantly reduced by regular consumption of chocolate rich in cocoa liquor or polyphenol. Chronic fatigue syndrome is characterized by extreme and persistent fatigue for six months or more with other problems such as muscle pain, headaches and poor memory. The study revealed that consuming high cocoa polyphenol rich chocolate 15 grams three times daily has a beneficial effect in improving fatigue and residual function in subjects with chronic fatigue syndrome over a period of 8 weeks. In this study, the researchers tested a group of 10 people suffering from chronic fatigue syndrome which they divided further into two groups. The first group was asked to eat 15 grams dark chocolate with high cocoa content thrice a day while the other half were given similar tasting chocolate with low levels of cocoa. The first group reported more significant improvement than the second group in their well being after 8 weeks.#

Cut fruits and vegetables and nutrition loss We should store fruits and vegetables like apples, oranges, grapefruit, potatoes and other produce with the skin, rinds, and peelings intact. We should remember that once the protective peels or coverings of fruits and vegetables are cut, the fruits and vegetables begin to degrade and lose vitamin C. It may take up to five or six days for nutrient loss to occur if the cut fruits or vegetables are stored in the refrigerator. After this period, cut fruits and vegetables will lose 10 to 25 of vitamin C and carotenoids. At about this time, cut fruits begin to spoil and become unusable. According to the US Food and Drug Administration, cut or peeled vegetables will lose about half of their vitamin content in one to two weeks. We should not wait until the last moment to cut fruits and vegetables for our salads, but it must be a must to store them in air-tight containers in our refrigerator. We must use freshly cut fruits within two or three days, and freshly cut vegetables within four or five days to get the most flavor and best texture.#

SALVADOR A. ESPEJO Publisher

JAIME M. AGPALO, JR. Editor in Chief

JASPER A. ESPEJO Web Master

FOOD FOR THE SOUL

What is inside of me is not determined by the things I have managed to accumulate. The riches of my life depend on the way I live life, not what I acquire in it.


Tawid News-Magasin

JAN. 3-9, 2011 Republic of the Philippines FIRST JUDICIAL REGION Regional Trial Court Candon City, Ilocos Sur BRANCH 23 IN THE MATTER OF THE ADOPTION OF MINOR ISAIAH MATEO AVILA, MARANIE RAMIREZ ALAY-AY, Petitioner. x-------------------------x

SPL. PROC. CASE NO. 1566-C For Adoption

REPUBLIC OF THE PHILIPPINES REGIONAL TRIAL COURT FIRST JUDICIAL REGION Branch 21 Vigan City, Ilocos Sur IN RE: PETITION FOR CORRECTION OF ENTRY IN THE CERTIFICATE OF MARRIAGE OF GERHARD AUGUST JOSEF THURNER, Petitioner, -versus-

NOTICE OF HEARING A verified petition for the adoption with the required written consent was filed with this Court by petitioner, thru counsel, praying that after publication and hearing this Court render judgment approving the petition to adopt ISAIAH MATEO AVILA and declare him for all legal intents and purposes the child of petitioner MARANIE RAMIREZ ALAY-AY and directing the Local Civil Registrar concerned to register the adoption of said minor. If ever the petition wIill be granted, the complete name which the adoptee will use is MELO JAN KARLO RAMIREZ ALAY-AY. Finding the petition and its attachments to be sufficient in form and substance, the hearing is hereby set on JANUARY 31, 2011 at which date, time and place any person may appear and show cause, if there be any, why the petition should not be granted. Let copies of this Notice be published in a newspaper of general circulation in the province of Ilocos Sur once a week for three (3) consecutive weeks at the expense of the petitioner. Likewise, let copies of this Notice together with copies of the petition be served to the Office of the Solicitor General, Office of the Provincial Prosecutor, the City Civil Registrar of Candon City, and the Social Welfare Officer of the Court. Witness the Honorable GABINO B. BALBIN, JR., presiding Judge of this Court, this 14th day of December 2010 at Candon City, Ilocos Sur. (SGD.) ATTY. HILDA LAROYA ESQUEJO CLERK OF COURT V TNM: Dec. 20, 27, 2010 & Jan. 3, 2011 Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT OF ILOCOS SUR First Judicial Region Branch 72, Narvacan

THE CIVIL REGISTRAR OF STO. DOMINGO, ILOCOS SUR, Respondents. x-------------------------x ORDER

SP. PROC. NO. 7258-V For: CORRECTION OF ENTRIES IN THE CIVIL REGISTRY

-versus-

Spl. Proc. No. 3271-N

ORDER A verified petition has been filed by petitioner through counsel, praying among others that after publication, due notice, and hearing, judgment be rendered as follows. a.) Directing the Local Civil Registrar of Narvacan, Ilocos Sur and the Civil Registrar-General (NSO) Manila to correct the date of birth of Valeriano Dominguez as appearing in his Certificate of Live Birth under Local Civil Registrar No. 326: DATE OF BIRTH from March 17, 1962 to February 7, 1962. Finding the petition to be sufficient in form and substance, the Court hereby orders that said petition be set for Initial Hearing on February 08, 2011 at 1:30 o’clock in the afternoon before the session hall of RTC Branch 72, Narvacan, Ilocos Sur, and all interested person may appear and show cause, if any, why the petition should not be granted. Let a copy of this Order be published once a week for three (3) successive weeks in any newspaper of general circulation in the province of Ilocos Sur at the expense of the petitioner. Let likewise a copy of this Order and the petition be furnished the Hon. Solicitor General, Makati City, the Local Civil Registrar of Narvacan, Ilocos Sur, the Civil Registrar-General, NSO, Manila, and the Asst. Provincial Prosecutor, Narvacan, Ilocos Sur. SO ORDERED. Narvacan, Ilocos Sur, November 22, 2010. (SGD.) SIXTO D. DIOMPOC Judge

NOTICE OF PUBLICATION In compliance with Section 5 of RA Act No. 9048, a notice is hereby serve to the public that EDSON BONGOLAN LOCQUIAO has filed with this office for Change of First Name from EULALIO to EDSON in the Birth Certificate of EULALIO BONGOLAN LOSQUIO who was born on December 11, 1962 at Mambug, Santiago, Ilocos Sur and whose parents are Peregrino Locquiao and Timotea Bongolan. Any person adversely affected by the said petition may file his/her written opposition with this office not later than January 4, 2011 (SGD.) DOLORES C. ESCOBAR Municipal Civil Registrar

ORDER

2. That petitioner was born in Munich, Germany on February 27, 1958 and was registered in the Bureau of Vital Statistics, Munich, Bavaria on March 4, 1958 with the name “GERHARD AUGUST JOSEF THURNER” with his father’s name as “JOSEF THURNER” and his mother’s name “IRMENGARD ANNA MARIA THERESE nee BUTZ” as evidenced by petitioner’s birth certificate, photostat copy of which is hereto marked as Annex “A” and made an integral part hereof; 3. That in September 29, 2006, the petitioner was married to SHEERALENE MAE T. PONCE at the Municipal Trial Court, Sto. Domingo, Ilocos Sur with his name appearing in the Marriage Contract as “GERHARD AUGUST JOSEF TURNER” and his citizenship as “AMERICAN” as evidenced by said marriage contract photostat copy of which is hereto marked as Annex “B” and made an integral part hereof; 4. That to avoid confusion and to put in proper the marriage certificate of the petitioner, it is necessary that the error be corrected in the sense that his name appearing therein as GERHARD AUGUST JOSEF TURNER be corrected to GERHARD AUGUST JOSEF THURNER and his citizenship appearing therein as AMERICAN be corrected to GERMAN; Finding the Petition to be sufficient in form and substance, the Petition is hereby ordered set for hearing before this Court on February 14, 2011 at 1:30 o’clock in the afternoon at which time, date and place, the Petitioner shall present evidence in support of his Petition. Any person interested may appear and show cause why the Peition should not be granted.

Vigan City, Ilocos Sur, November 30, 2010. (SGD.) CECILIA CORAZON S. DULAY-ARCHOG Judge TNM: Dec. 20, 27, 2010 & Jan. 3, 2011 Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT OF ILOCOS SUR FIRST JUDICIAL REGION Narvacan, Ilocos Sur Branch 22, In Re: PETITION FOR CHANGE OF NAME FROM FLORDELIZA JACOB TO LEONORA JACOB, LEONORA JACOB PASION, Petitioner. x-------------------------x

Spec. Proc. No. 3270-N

ORDER OF HEARING A verified petition having been filed with this Court on November 09, 2010, by Leonora Jacob Pasion, praying that her name be changed to “LEONORA”, in order to avoid confusion and to put in proper order the birth record of the petitioner and the petition being sufficient in form and substance, the same is hereby set for initial hearing before this Court at 1:30 p.m. on May 16, 2011 at which time any party having interest in the petition may appear to oppose the same. The petitioner is hereby ordered to have this order published before the date of hearing above-stated in a newspaper of general circulation in the province once a week for three (3) successive weeks. Furnished the Provincial Prosecutor and the Civil Registrar of Santiago, Ilocos Sur with copies of this order. It is so ordered. Narvacan, Ilocos Sur, November 23, 2010. (SGD.) POLICARPIO P. MARTINEZ Judge TNM: Dec. 27, 2010, Jan. 3, & 10, 2011 Republic of the Philippines Local Civil Registrar Office Province of Ilocos Sur VIGAN CITY NOTICE FOR PUBLICATION In compliance with Section 5 of R. A. 9048, a notice is hereby served to the public that RICHARD A. REFUERZO has filed with this Office a petition for change of first name from DANILO to RICHARD in the birth certificate of DANILO ANICAS REFUERSO who was born on OCTOBER 30, 1970 at Vigan, Ilocos Sur and whose parents are MARCOS REFUERSO and CATALINA ANICAS. Any person adversely affected by said petition may file his/her written opposition with this Office not later than January 10, 2011.

a) Ordering the Local Civil Registrar of San Esteban, Ilocos Sur to correct the first name of petitioner from SELSAN to ELSAN; Middle Name from ONDRADO to ENRADO; Gender from “F” to “Male”; Date and Place of Marriage of Parents from blank to JANUARY 4, 1958, San Esteban, Ilocos Sur; and Nationality of Mother and Father from “F” to “Filipino”. Finding the Petition to be sufficient in form and substance, the Court hereby orders that said petition be set for Initial Hearing on February 01, 2011 at 1:30 o’clock in the afternoon before the session hall of RTC Branch 72, Narvacan, Ilocos Sur, and all interested person may appear and show cause, if any, why the petition should not be granted. Let a copy of this Order be published once a week for three (3) consecutive weeks in any newspaper of general circulation in the province of Ilocos Sur at the expense of the petitioner. Let likewise a copy of the Order and the petition be furnished the Hon. Solicitor General, Makati City, the Local Civil Registrar of San Esteban, Ilocos Sur, the Civil Registrar-General, NSO, Manila, and the Asst. Provincial Prosecutor, Narvacan, Ilocos Sur. SO ORDERED. Narvacan, Ilocos Sur, December 13, 2010. (SGD.) SIXTO D. DIOMPOC Judge TNM: Dec. 27, 2010, Jan. 3, & 10, 2011 Republic of the Philippines Local Civil Registrar Office Province of Ilocos Sur VIGAN CITY NOTICE FOR PUBLICATION In compliance with Section 5 of R. A. 9048, a notice is hereby served to the public that EDDIE T. DE MESA has filed with this Office a petition for change of first name from VICTORINO to EDDIE in the birth certificate of VICTORINO T. DE MESA who was born on 30 October 1968 at Vigan, Ilocos Sur and whose parents are DOMINGO A. DE MESA and ESTRELLA F. TORRALBA. Any person adversely affected by said petition may file his/her written opposition with this Office not later than January 3, 2011. (SGD.) SUSAN P. ANCHETA City Civil Registrar TNM: Dec. 27, 2010 & Jan. 3, 2011 Republic of the Philippines Office of tghe Municipal Civil Registrar San Vicente, Ilocos Sur NOTICE FOR PUBLICATION In compliance with Section 5 of R. A. 9048, a notice is hereby served to the public that JAMES R. AQUINO has filed with this Office a petition for change of first name from MELCHOR JAMES to JAMES in the birth certificate of MELCHOR JAMES R. AQUINO who was born on 06 January at San Sebastian, San Vicente, Ilocos Sur and whose parents are Jose Aquino and Cirila Rillamas. Any person adversely affected by said petition may file his/her written opposition with this Office not later than 03 January 2010. (SGD.) HENRY R. RANCHES Municipal Civil Registrar TNM: Dec. 27, 2010 & Jan. 3, 2011

DEED OF ADJUDICA TION WITH ADJUDICATION WAIVER OF RIGHTS Notice is hereby given that the estate of the late BONIFACIA A. ALCONIS and SUSANA A. ALCONIS consisting of a parcel of residential land located at Burgos St., Brgy. 4, Vigan City, Ilocos Sur covered by Tax Declaration No. 00-004-00014 had been the subject of Deed of Adjudication With Waiver of Rights executed by their legal heir before Atty. Ligaya F. Ascano, as per Doc. No. 194; Page No. 39; Book No. II; Series of 2010. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Dec. 20, 27, 2010 & Jan. 3, 2011

EXTRAJUDICIAL SETTLEMENT OF EST ATE ESTA WITH DEED OF ABSOLUTE SALE Notice is hereby given that the estate of the late CRISPIN RAMOS consisting of three (3) parcels of land (Lots 5351, 5619, & 5639) situated in Caronoan and Labnig, San Juan, Ilocos Sur covered by Original Certificates of Title Nos. P8926, declared under TD No. 20-00013-01109 (Caronoan); OCT No. P- 12885, TD No. 20-0020-001008 (Labnig); and OCT No. P-12884, TD No. 20-0020001007 (Labnig), respectively, has been the subject of Extrajudicial Settlement of Estate with a Deed of Absolute Sale executed by his only surviving legal heirs before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 170; Page No. 35; Book No. VIII; Series of 2010. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice. TNM: Dec. 27, 2010, Jan. 3, & 10, 2011

(SGD.) SUSAN P. ANCHETA City Civil Registrar

Dec. 27, 2010 & Jan. 3, 2011 TNM: January 3, & 10, 2011

DEED OF ADJUDICA TION ADJUDICATION

Sp. Proc. No. 3280-N

The Local Civil Registrar of San Esteban, Ilocos Sur, and the Civil Registrar-General, NSO, Manila, Respondents. x-----------------------x

A verified petition has been filed by petitioner through counsel, praying among others that after publication, due notice, and hearing, judgment be rendered as follows:

TNM: Dec. 27, 2010, Jan. 3 & 10, 2011 REPUBLIC OF THE PHILIPPINES PROVINCE OF ILOCOS SUR MUNICIPALITY OF SANTIAGO OFFICE OF THE MUNICIPAL CIVIL REGISTRAR

Petitioner,

- VERSUS -

1. That the petitioner is of legal age, married, German citizen, and presently residing at Binalayangan, Santo Domingo, Ilocos Sur;

SO ORDERED.

THE LOCAL CIVIL REGISTRAR OF NARVACAN, ILOCOS SUR AND THE NATIONAL STATISTICS OFFICE (NSO) MANILA, Respondents. x-------------------------x

ELSAN ENRADO TADIOS,

A verified petition was filed by Petitioner through counsel averring as follows:

Furnish copies hereof together with copy of the Petition and its annexes to the Office of the Solicitor General, Makati City, Local Civil Registrar of Sto. Domingo, Ilocos Sur and the Registrar General, National Statistics Office, Quezon City.

VALERIANO DOMINGUEZ, Petitioner.

Republic of the Philippines REGIONAL TRIAL COURT OF ILOCOS SUR First Judicial Region Branch 72-Narvacan PETITION FOR CORRECTION OF ENTRIES IN THE CERTIFICATE OF LIVE BIRTH OF ELSAN ENRADO TADIOS,

Let a copy of this Order be published at the expense of the Petitioner for at least once a week for three (3) consecutive weeks in a newspaper of general circulation in the Province of Ilocos Sur before the aforesaid hearing.

IN RE: PETITION FOR THE CORRECTION OF ENTRY IN THE CERTIFICATE OF LIVE BIRTH OF VALERIANO DOMINGUEZ PARTICULARLY HIS DATE OF BIRTH, FROM MARCH 17, 1962 TO FEBRUARY 7, 1962;

5

EXTRAJUDICIAL SETTLEMENT OF EST ATE ESTA WITH DEED OF ABSOLUTE SALE

Notice is hereby given that the estate of the late ARNULFO CARMELO consisting of a parcel of land including a residential building located at Cabaroan, Bantay, Ilocos Sur declared under Tax Declaration No. 006063 has been the subject of Deed of Adjudication executed by his only remaining surviving and living legal heir before Notary Public Atty. Noel Meinrado F. Plete, as per Doc. No. 30; Page No. 6; Book No. II; Series of 2010. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

Notice is hereby given that the estate of the late LOURDES DE LEON consisting of a parcel of cornland located at Guimod Norte, San Juan, Ilocos Sur declared under TD No. 016-00199, had been the subject of Deed of Adjudication executed by her nearest and legal heir before Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 120; Page No. 25; Book No. V; Series of 2008. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

Notice is hereby given that the estate of the late JUANA R. RAGASA and ROSARIO RAGASA consisting of a parcel of land situated in Brgy. Paratong, Vigan, Ilocos Sur covered by Original Certificate of Title No. P-43533, declared under TD No. 00-028-00375 has been the subject of Extrajudicial Adjudication executed by their only legal heir before Notary Public Atty. Roman Mario V. Panem, as per Doc. No. 474; Page No. 96; Book No. IV; Series of 2010. Any adverse claim may be filed during the publication of this notice.

TNM: Jan. 3, 10, & 17, 2011

TNM: Dec. 20, 27, 2010 & Jan. 3, 2011

TNM: Dec. 27, 2010, Jan. 3, & 10, 2011

DEED OF ADJUDICA TION ADJUDICATION


Tawid News-Magasin

6

POLICE REPORTS Baket, nairaman a napuoran iti uram TAGUDIN, Ilocos Sur - Nairaman a napuoran ti maysa a baket iti uram a napasamak iti Barangay Del Pilar ditoy nga ili idi rabii ti Disiembre 26. Nasarakan a maysan a bangkay gapu iti pannakauram ni Ursula Somera y Licos, 75, ina ti akinkukua iti balay a ni Eduardo Somero y Licos, 45, naasawaan, residente iti nasao a barangay. Mapapati a nangrugi ti uram iti aganay alas 8:30 ti rabii ti nadakamat nga aldaw ket nadepdep ti apuy iti agarup alas 9:20 babaen ti panagtitinnulong ti Tagudin fire station, Bangar fire station ken kapolisan ditoy. Mapattpatta nga agbalor iti P20,200 ti dimmapo a balay a naaramid iti nalag-an laeng a material.#

Maestro, anak, kaanakanna, nalmes CABUGAO, Ilocos Sur - Simmangbay ti trahedia iti agama ken kaanakanna iti malem ti bisperas ti Paskua. Immuna a naalaw da Malaya Villaruz y Imperio, 7, Grade VI pupil ti Don Leopoldo Yabes Elementary School ken Sandra Die Imperio, 9, residente iti Barangay Catanggaman, Nuevo, Tuguerarao City ngem naideklarada a natayen iti Suero General Hospital a nakaitarayanda. Nabirokan met laeng ti bangkay ni Jenrel Villaruz y Guittap, 38, naasawaan, elementary school teacher ti DLY Elementary School babaen ti search and rescue operation ti nagtipon a bunggoy ti Naval-Welfare, Navy Seal of the Philippines a nakabase iti La Union, nagtipon a polis ti Cabugao ken Sinait, Cabugao fire station ken dagiti nagboluntario a mangngalap iti Sinait ken ditoy nga ili. Naammuan iti inisial nga inbestigasion ti polis ditoy a nagturong idi alas 4:00 ti malem ti Disiembre 24 da Jenrel, ti anakna a ni Malaya ken ti kaanakanna a ni Sandra iti igid ti baybay ti Barangay Pug-os ditoy nga ili tapno agdidigosda. Mapapati a bayat ti kaaddada iti baybay, ginuyod ida ti napigsa a koriente.#

Imon ti ramut ti pammagkong STA. LUCIA, Ilocos Sur - Imon ti nakagapu iti pannakabagkong ti maysa a lalaki sumagmamano nga oras kalpasan ti isasangbay ti Paskua babaen pay met iti ima ti dakkelna a lalaki. Saanen a naidanon iti ospital ti biag ni Jimmy Aguinoas y Fabro, 40, naasawaan, kalpasan a binagsol ti amana a ni Villamor Aguinaoas y Tuyan, 69, naasawaan, karpintero, agpada a residente iti Barangay Nangalisan, ditoy nga ili idi agarup 2:30 ti parbangon, nasurok laeng a dua nga oras kalpasan ti isasangbay ti Disiembre 25. Sakbay ti pammagsol, aggiinom ken agkakanta ti biktima ken gagayyemna iti videoke bar iti nasao a barangay idi immasideg ti suspek ket kiniddawna kadakuada nga iddependa ti videoke agsipud ta makadisturboda iti barangay. Nagtungpal ketdi daytoy iti panagsubangda nga agama. Idi aggawiden ti biktima ken ti asawana, mapapati a kinabil ti biktima ti baketna sana inakusaran nga adda relasionda iti amana. Pinadas manen ti suspek a pinagtalna dagiti dua ket nagsubangda manen nga agama a nagtungpal iti panangbagsol ti ama iti anak. Saanen nga immabut iti ospital ti biag ti biktima. Addan ti suspek ken ti imuko iti kustodia ti polis ditoy nga ili.#

Lalaki, nagpaputok idi dida lakuan iti arak LAOAG, Ilocos Norte - Maysa a lalaki ti agkakaso a nagramut iti saanna a pannakagatang iti arak idi rabii ti Disiembre 29 iti Barangay Bariquir, Nueva Era, ditoy a probinsia. Nakasuan ni Antonino Baltazar, Jr., residente iti Barangay Bariquir, Neva Era, Ilocos Norte iti provincial prosecutor’s office iti Laoag City mainaig iti panagpaputokna iti paltog kas reaksionna idi saan a malakuan iti arak. Segun iti inbestigasion dagiti polis, saan a kayat a lakuan ni Helen Duyao ni Baltazar gapu ta nakarikepen ken rabiin ket nakapungtot ti suspek ket nagpaputok iti namitlo a daras. Mapapati a kadua ti suspek ti maysa a barangay kagawad a napan gimmatang iti arak ket saan a nalapdan daytoy ti panagpaputok ti suspek.#

Pawnshop, napanggep a naserrek? CANDON CITY - Posible nga adda manen naisayangkat a panagtakaw kadagiti pawnshop ditoy a siudad no saan a naguantaran dagiti pannakabagi ti linteg ditoy. Maysa a tip ti naawat dagiti polis ditoy nga adda dagiti mangmangeg a panagtubtob iti kanal nga asideg kadagiti pasdek negosio iti Madarang Street iti abagatan ti Candon public market. Pinakdaaran dagiti polis dagiti tallo a pasdek negosio idinto nga iningetanda ti panagpatroliada iti nadakamat a lugar. Mapapati a nakasaep dagiti agpangpanggep nga agtakaw ket insardengda ti panagtubtobda. Maipalagip a dua a pawnshop ti natakawan iti napalabas a nakakurimesan dagiti mannanakaw iti kuarta ken alahas babaen ti panangtubtobda iti kanal a kumamang iti uneg dagiti pawnshops. (Danny Antalan) KAGAWAD, TANOD... (Manipud iti panid 1) nga agatiddog iti sumurokkumurang a 17 a pulgada agraman ti pagiggaman, maysa a puraw a polo shirt a nadaraan, nangisit a plastik nga improvised a kaluban ti bolo, ken sangaparis a sinelas. Saan a narekobre ti paltog

nga inaramat ti barangay tanod. Naitaray nga immuna dagiti biktima iti Suero Clinic Hospital sada naiyalis iti Gabriela Silang General Hospital. Madama ti panagpalutpot dagiti polis mainaig iti nasao a pammagsol.#

TARAON TI BIAG... (Manipud iti panid 2) saanko a salungasingen dayta a sinapataak.” “Doktora, agpakpakaasiak. Kaasiandak koma.” “Nasaysayaat no biagem laengen dayta, Eliza. Ammom aya no iti panangbiagmo kadayta, isunto ti mangited kenka iti ragsak ken nam-ay?”

“Saan a mapasamak dayta, doktora! No saan a maikkat wenno maregreg, agbalinto a pakaibabainak.” “Dakkel a basol no iregregmo dayta, Eliza. Saan laeng a basol iti linteg ti tao; kangrunaanna iti linteg ti Dios!” (Adda tuloyna)

JAN. 3-9, 2011

NINOS INOCENTES.. (Manipud iti panid 2) karibalna iti panagturayna. Nasarakan dagiti tallo a mago ni ubing a Jesus iti maysa a kulluong. Ngem nagparang ti maysa nga anghel kadakuada ket pinakdaaranna ida a saandan nga agsubli iti pagarian ni Ari Herodes ken sumiasidan iti dalan nga aggawid iti pagilianda. Saan ngarud a nagparang pay dagiti tallo nga ari ken ni Ari Herodes. Nagpungtot ti nadangkok nga ari. Imbilinna ti pannakapapatay amin a maladaga a lalaki agingga iti agtawen iti dua iti Bethlehem ken iti aglawlaw daytoy. Saan nga ammo ni Ari Herodes a sakbay ti masaker, napanen nagpakni sadiay Egypt ti Nasantuan a pamilia. Nailanad iti Nasantuan a Biblia ti pannakapapatay dagiti ubbing iti Mateo 2: 1618: “Napalalo ti pungtot ni Herodes idi madlawna a sinikapan dagiti mamasirib (mago). Iti kasta, imbilinna a mapapatay amin nga ubbing a lallaki iti ili a Bethlehem ken kadagiti kabangibangna – dagiti agtawen iti dua wenno nababbaba – segun ti panagparang ti bituen kas pakaammo kenkuana kadagiti mamasirib. Natungpal ngarud ti impadto ni propeta Jeremias: Idiay Rama, nangngeg ti arimbangaw, Nasaem a sangsangit ken

dungdung-aw; Dungdung-awan ni Raquel dagiti annakna, Ta natayda amin a padapada,” Martir dagitoy nga ubbing. Natayda, napapatayda iti nagan ni Jesus. Isu a naawaganda pay iti Flores Martyrum wenno kaunaan a martir. Sadiay met Europa, awaganda daytoy nga aldaw iti Feast of Childermas a pannakaangay iti childermas (children’s mass) wenno nasantuan a misa para kadagiti ubbing. Saan laeng a misa daytoy a pananglagip iti flores martyrum no di pay karamanen dagiti ubbing a natay a di pay naiyanak lalo la unay dagiti bunga ti aborsion wenno nairanta a panangiregreg iti sikog. Mairaman metten ditoy dagiti ubbing a biktima ti gubat, dagiti biktima ti kinabukatot ken kinakurakot dagiti adda iti poder nga addaan iti dadakkel a bituka ken bimmasisaw a buksit, dagiti biktima dagiti abusado a didiosen a saan a mabmabsog kadagiti nagdu-duma nga scam ken di nainkalintegan a pananggastos iti kuarta nga imbuis dagiti kakaasi nga umili, dagiti biniktima dagiti saan a makaammo a ti kinaameng ken dagiti innem pay a pito a kardinal a basol ket aramid a di maikanatad iti gimong a nainkappiaan iti nagan ti Mannakabalin.#

SALIP ITI SARITA... (Manipud panid 1) narikpan a sobre a naglaon iti pudno ken parbo a nagan ti autor, paulo ti pakisalip, kaudian a ladawan ken ababa a pakasaritaan ti biag ti autor, adres ti agdama a pagnaedan, agraman e-mail address ken numero ti selpon wenno telepono a mabalin a pakakontakan iti autor. Iti rabaw ti sobre, isurat ti paulo ti sarita ken parbo a nagan ti autor. 8. Ipatulod ti pakisalip babaen ti koreo wenno personal nga idatag ti pakisalip itoy nga adres: Short Story Writing Contest, 13th AMMAFLA, c/o BANNAWAG, Manila Bulletin Publishing Corp., Muralla corner Recoletos Sts., Intramuros, 1002 Manila.

Nasken a maawat ti BANNAWAG ti pakisalip iti di naladladaw ngem iti Pebrero 28, 2011. Saan a mairaman iti salip ti entry a maawat kalpasan dayta a petsa. 9. Dagiti gunggona: Umuna a Gunggona, P10,000.00; Maikadua, P8,500.00; ken Maikatlo, P7,000.00. Maipaayan pay dagiti mangabak iti sertipiko ti pammadayaw. 10. Mapakaammuanto dagiti mangabak no kaano ken sadino ti pakapada-yawanda. No met matakuatan a sinalungasing ti mangabak ti Pagannurotan Blng. 2 ken/ wenno 6, maibabawi ti premiona ken mapawilanton a makisalip iti ania man a pasalip ti AMMAFLA.#

MOTORISTA, TINARAYAN... (Manipud iti panid 1) nakatayan ti motorista idi malem ti Disiembre 25. Naireport a naitaray ni Ricky Galleso y Alcantara, residente iti Barangay Allangigan Segundo, Candon City, iti Sta. Lucia District Hospital ngem saanen a naidanon a sibibiag pay. Nabigbig met ti drayber ti Kia Vesta van a ni Artemio Claridad y Lopez, 45, naasawaan, residente iti Barangay Tampugo, Tagudin, Ilocos Sur. Naammuan iti report a mapapati nga inobertekan ti Honda Wave a motorsiklo a minaneho

ni Galleso ti van a minaneho ni Claridad iti national highway a sakup ti Barangay Saoat, Sta. Cruz, Ilocos Sur ngem nasapgidna ti makannigid a paset ti van a nagresulta iti saan a pannakakontrol ti biktima iti manibela ken nakadungparanna iti kongkreto a barrier iti igid ti kalsada. Nakaro dagiti dunor a sinagrap ni Galleso a puon ti nakatayanna. Pirmi a nadadael ti motorsiklona. Boluntario a simmuko ni Claridad iti polis ti Sta. Lucia.#

DOUBLE MURDER... (Manipud iti panid 1) para iti cal. 45. Mapapati nga imet ni Briones ti nasao a cal. 45 idi immasideg kadagiti polis bayat ti panagimbestigada iti nakapasamakan ti krimen. Kabayatanna, insuko ni Taruna ti maysa a cal .45 a nagmarka iti Armscor nga addaan iti maysa a magazine assembly a naglaon iti pito a

bala para iti nadakamat a kalibre a mapapati a naaramat ken insuko ti suspek. Nakarekobre pay dagiti inbestigador iti maysa a magazine assembly, 13 a kapsula, 2 a live a bala ken maysa a buli para iti cal. 45. Taktakuaten pay dagiti inbestigador no ania ti motibo ti pammaltog.#

PANNAKAINGATO PLETE... (Manipud iti panid 1) nga umuna ti komite ti transportasion iti public hearing tapno maammuan ti karirikna dagiti agindeg iti Vigan. “Narigat a basta lattan maited ti tricycle fare hike nga awan ti public hearing,” kinuna ti bise mayor. Kabayatanna, pabor dagiti agpaspasada iti traysikel iti Sto. Domingo ti panag-reportda nga umuna iti police station sakbay a mapanda agitulod iti pasa-

heroda nangruna iti rabii. Kinuna ni George Butardo, presidente ti giti traysikelan, a diskresion ti agpaspasada ti mapan agpirma iti log book iti police station nangruna no adda panagduaduana iti katatao dagiti pasaherona. Inaprobaran itay nabiit ti sangguniang bayan ti Sto. Domingo ti ordinansa a kasapulan nga agpirma nga umuna dagiti agpaspasada iti

TALDIAP-DAMAG Residente ti Shelterville, sinagutan ti YAPIS VIGAN CITY - Sinagutan ti gunglo dagiti propesional ken achievers dagiti amin a residente bayat ti panagpiesta ti Shelterville iti San Julian Norte ditoy siudad idi Disiembre 18. Indauluan dagiti agassawa a Vice Mayor Ryan Singson ken Patricia Savellano Singson ti Young Achievers and Professionals Into Service (YAPIS) a nagibunong iti delata, aruaten, bagas ken ay-ayam para kadagiti ubbing ti nasao a lugar. Segun ken ni Patricia, naggapu iti gagayyemda iti Metro Manila dagiti dadduma a regalo a naiwaras a maysa metten a wagas a mangparagsak kadagiti residente ti Shelterville iti Paskua. Naiyawat dagiti regalo kalpasan ti paay-ayam a nakipartisiparan dagiti ubbing. (Mancielito S. Tacadena)

Aloha Medical Mission, naisayangkat SAN ESTEBAN, Ilocos Sur - Rinibu nga umili ti nabenepisiaran iti dua nga aldaw a medical mission nga insayangkat ti Aloha Medical Mission idi Disiembre 21 ken 22, 2010 bayat ti pannakaselebrar ti maika-100 a tawen daytoy nga ili. Karaman iti delegasion da Congressman John Mizuno ken State Representative Rida Cabanela. Indauluan ni Dr. Ben Galindo ti grupo a naggapu idiay Hawaii a nangipaay iti libre a check-up ken agas kadagiti umili ditoy. Adda pay paripa a nagunggonaan dagiti nakabunot iti doliar nga aggatad manipud $10 agingga iti $50. Tunggal maikadua a tawen a mangisaysaysayangkat ti grupo iti medical mission ditoy nga ili a nangrugi idi 2000. (Danny Antalan)

200 balay, nasilawan BANAYOYO, Ilocos Sur - Nalawagen ti pagtaengan dagiti marigrigat nga agindeg ditoy nga ili iti isasangbay ti Paskua agsipud ta nakabitandan iti elektrisidad. Sumurok-kumurangen a 200 ti bilang dagiti pagtaengan dagiti marigrigat a napakabitan iti elektrisidad ditoy nga ili. Mismo a ni Mayor Severino Galanga ti nangkita iti pannakaikabit ti elektrisidad iti barangay Lintic ditoy nga ili. Kinuna ni Galanga a daytoy ti maysa kadagiti prioridad a programana agsipud ta adu dagiti kailianna a marigatan nga agpakabit iti silaw agsipud ta dakkel ti mabusbosda. (Danny

Antalan)

Mannalon ti Candon City, 2 ili, agtaraken iti alinta CANDON CITY - Dua nga ili ken maysa a siudad ti naikkan iti paadduenda nga alinta nga agpataud iti organiko a ganagan. Impakaammo ni Agriculture Land Management and Environment Officer Delia Calixto a kalpasan iti Ilocos Norte, naikkan dagiti resipiente iti Candon City, Burgos ken Sta. Maria iti sag-15 kilos nga alinta a taraknenda tapno umaduda nga agaramid iti organiko a ganagan. Kinuna ni Calixto a babaen ti vermin-composting, sumayaat ti produksion dagiti mannalon agsipud ta palamuyoten ti organic fertilizer a patauden dagiti alinta ti daga ken isublina ti sigud a kinatabana. Kaibatogan ti lima a sako ti vermin compost ti maysa a sako ti kumpleto a ganagan, kinuna ni Calixto. (Danny Antalan)

Baguio City, manamnama a lumamiis pay BAGUIO CITY - Manamnama a lumamiis pay ti klima ditoy siudad iti iseserrek ti tawen 2011, daytoy ti impakaammo ti Pagasa. Nagsuek ti temperatura ditoy siudad iti 12.4 degrees celsius idi Disiembre 9, ti kalamiisan a temperaturana ita a tawen. Manamnama a bumaba pay ti temperatura ti siudad agingga iti isasagpat ti bulan ti Pebrero gapu iti angin Amian. Mapattapatta nga immabot iti nasurok a 200,000 ti bilang dagiti turista a simmang-at iti siudad itay Paskua.#

Ubbing nga addaan rangkap, nasagutan CABUGAO, Ilocos Sur - Insagutan ti pamilia ni pasado nga SK Federated President Deogracias Jose Victorino “DJ” Savellano iti makan ken ay-ayam dagiti ubbing iti Simulation and Therapeutic Activity Center (STAC) iti Sto. Domingo, Sta. Maria, Candon City ken ditoy nga ili idi Disiembre 22. Karaman pay kadagiti naikkan iti sagut dagiti amin nga balud iti Ilocos Sur Provincial Jail. Kabayatanna, tsinelas ken underwear ti inwaras ni baro nga SK Federated President Marie Gabrielle Kayla Mendoza kadagiti ubbing ti Barangay Tamag, Vigan City. Naangay pay dagiti agduduma a parlor games ken naikkan pay dagiti ubbing iti merienda bayat ti programa. (Mancielito S. Tacadena)

30 KALDING, SASSO... (Manipud iti panid 1) tapno dumakkel ti puli dagiti mayanakda. Pinasiar pay ti dua nga opisial ti agduduma a paset ti demofarm kangrunaanna ti ayan dagiti grafted a mangga ken saba a napataud babaen ti tissue culture. “Kasapulan a maiwaragawag dagitoy iti amin a paset ti Ilocos Sur tapno mapagnumaran ti amin dagitoy baro a takuat iti panagtalon.” kinuna ti gobernador. Kabayatanna, inyawat met ti gobernador ti tseke nga aggatad iti P500,000 iti BILEG ti Pangada iti ili a Sta. Catalina bayat ti Christmas party ti organisasion itoy met laeng nga aldaw a pagkapital dagiti kameng kangrunaanna iti panagmulada kadagiti nateng

kas iti cauliflower ken repolio. Dinawat ni Singson kadagiti opisial ken kameng ti organisasion a padakkelenda ti naited a pondo tapno ad-adu pay ti matulongan a miembro idinto nga inkarina a nayonanna pay ti inyawatna a pondo no makitana a nasayaat ti panangmaneharda iti daytoy. Inkari pay ti gobernador ti panangipasiarna kadagiti mannalon ditoy iti Taiwan tapno agobserbada iti wagas dagiti Taiwanese nga agmula iti natnateng a nabalinda nga ipakat ditoy. “Mas abanseda sadiay ket ammok nga adu ti masursuroyo tapno sumayaat ti kalidad dagiti produkto ken umadu ti maapityo,” kinuna ni Singson. (Mancielito S. Tacadena)

traysikel iti log book ket ilanadda ti nagan dagiti pasaheroda ken ti lugar a papananda sakbay a itulodna dagitoy. Segun iti chairman ti komite

ti peace and order and public safety a naputar ti nasao nga ordinansa agsipud kadagiti napasamak a krimen iti kallabes a nakabiktimaan dagiti agpaspasada iti traysikel.#


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.