‘God spreekt onze taal!’ In dit nummer:
Hoop
magazine van wycliffe bijbelvertalers
Vertalen in 12 stappen Test Wat voor Bijbellezer bent u? Musketiers in actie voor de Suri Reisdagboek Ghana
Voorwoord
Hopeloos!? Democratische Republiek Congo is al jaren een plek van burgeroorlogen, machtsstrijd en bittere armoede. Een hopeloze situatie. Congo is het land in Afrika waar de meeste volken nog wachten op een vertaling van de Bijbel in hun moedertaal. Maar de jarenlange burgeroorlog vertraagde het vertaalwerk enorm. Voor Wycliffe werkers was het bijna onmogelijk om in het land te blijven, laat staan om er te werken. Velen van hen verlieten Congo in de negentiger jaren en de vertaalprojecten gingen heel langzaam of stonden stil. In de afgelopen 5 jaar werden Bijbelvertalers opgeleid uit de verschillende taalgroepen. Die zijn nu voor een deel aan het werk in hun moedertaal. Maar door de wereldwijde financiële crisis is er geen geld voor nieuwe projecten. Bovendien zijn er niet genoeg deskundigen van Wycliffe in Congo om deze vertaalprojecten te ondersteunen. Vijf lokale vertaalteams staan in de startblokken maar door gebrek aan geld en ondersteuning kunnen ze niet beginnen. Kortom, een hopeloos verhaal. Toch denken deze vijf vertaalteams daar kennelijk anders over. Als je hen vraagt waarom ze doorgaan zeggen ze: ‘We willen de Bijbel want die blijft.’ Mensen blijven niet en spullen gaan kapot. Congolezen weten dat beter dan wie dan ook. Dus is de situatie van Congo hopeloos? Bij God is alles mogelijk. Hij heeft de kerken in Congo bewaard, dwars door deze periode van burgeroorlogen heen. In het hele land zijn de kerken het teken van hoop in de crisis. De Congoleze kerk heeft ontdekt dat Gods Woord levens verandert en dat geeft
Jezus antwoordde en zei tegen haar: Ieder die van dit water drinkt, zal weer dorst krijgen, maar wie drinkt van het water dat Ik hem zal geven, zal in eeuwigheid geen dorst meer krijgen. Maar het water dat Ik hem zal geven, zal in hem een bron worden van water dat opwelt tot in het eeuwige leven.
hen hoop. Ik besef dat we moeten blijven bidden voor Congo, voor volharding voor de kerken en de lokale Bijbelvertalers en voor nieuwe werkers en fondsen om hen te ondersteunen. Bidt u mee? De velden zijn wit om te oogsten …
Bram van Grootheest Directeur
Johannes 4:13-14
2
wycliffe magazine
wycliffe magazine
3
Inhoud
prikbord van de redactie
Hoop doet leven Gods Woord verandert levens. In dit nummer van Volken & Talen leest u over de strijdlustige Suri-mannen, een
6 project
20 prikbord
Idaasha in Benin: ‘Of we willen opschieten met vertalen’
Speerpunten 2013
San-vrouw achterin een laadbak en de Nukuoro op een eiland in de Stille Oceaan. God kwam door Zijn Woord in hun eigen taal naar hen toe. Het is geweldig om deze hoopvolle verhalen uit de hele wereld aan u door te geven. Dit jaar doen we dat zonder extra kosten in een dubbeldik magazine. Geef de hoop door en deel dit magazine met broeders en zusters die het werk van Wycliffe nog niet kennen.
21 in de regio
Veel leesplezier!
Bidden in de buurt
10 hier & daar Samen werken aan de Bijbel in het Nukuoro
wetenschap
Moedertaal
12 hoe zit dat? In 12 stappen naar een nieuwe vertaling
Hoe zoet zijn Uw woorden voor mijn gehemelte, zoeter dan honing voor mijn mond.
Wetenschappers ontdekten dat baby’s van slechts een aantal uren oud onderscheid kunnen maken tussen geluiden van hun moeder-
14 betrokken Één voor allen, allen voor één!
taal en geluiden van buitenlandse
24 ‘De hele buurt geniet mee’
22 bijbel Test: wat voor Bijbellezer bent u?
16 ‘Mijn zoon heeft kansen’
24 media De Bijbel op een bandje
26 online Online doneren? Makkelijk zat!
27 nalaten 16 fotoreportage
Van testament naar verlofhuis
Het verhaal van een betere toekomst
28 kids
19 column Dicht bij Abram
Schrijven met de andere kant van de wereld
30 wycliffe you Jongeren in actie
4
wycliffe magazine
Psalm 119:103
talen. Ongeveer de laatste tien weken luisteren baby’s naar het Over Volken & Talen Volken & Talen is een jaarlijkse uitgave van Wycliffe Bijbelvertalers. Wycliffe geeft door een unieke combinatie van Bijbelvertalen, alfabetisering, wetenschappelijk werk en dienstverlening gehoor aan de zendingsopdracht. We laten u graag zien wat er door uw steun gerealiseerd is! Voorpagina Bosjesman tijdens de overdracht van het Naro Nieuwe Testament in Botswana. Foto’s Wycliffe SA/Zeke duPlessis, Claertje Frieke, Prosper Nongnide, Geerhard Kloppenburg, Paulus-Jan Kieviet, Google Maps, de 4e Musketier, André Kamphuis, Helma de Gooijer, Helma Rem, Jacolien Muntendam, Tiemen van Meijeren Fotografie, Gert de Wit. Postbus 150 3970 AD Driebergen (0343) 51 74 44 info@wycliffe.nl www.wycliffe.nl Bank 1452 88 676 IBAN: NL44 RABO 0145 2886 76 BIC: RABONL2U
gepraat van hun moeders. Daardoor kunnen ze bij geboorte al onderscheid maken tussen de taal van hun moeder en andere talen.’De klinkers die moeders uitspreken zijn
innovatie
de luidste onderdelen van een taal.
Recycle de Bijbel
Een foetus richt zich op die klanken’, vertelt één van de onderzoekers. ‘Dit is het eerste onderzoek waaruit blijkt dat baby’s voordat ze geboren worden al talen leren.’
Veel mensen hebben er moeite mee hun oude Bijbel bij het oud papier te gooien. Uitgeversgroep Jongbloed bedacht daarom een recycle-Bijbelactie.
Bron: www.nu.nl
De uitgever zamelt oude en onbruikbare Bijbels in voor het maken van
1359
nieuwe Bijbels en Bijbeluitgaven. Omdat zeer veel mensen over de hele wereld niet zelf een Bijbel kunnen betalen, subisidiëren de Bijbelgenootschappen Bijbels om die ver onder de kostprijs te kunnen verspreiden. Als de kostprijs lager is dankzij het hergebruik van bijbelpapier kunnen er dus meer Bijbels wereldwijd verspreid worden. Het meedoen aan de recycleactie draagt dus indirect bij aan de verspreiding van de Bijbel wereldwijd.
mensen ontvangen iedere maand
Bijbels kunt u sturen naar:
onze gebedskalender. Meebidden?
Nederlands Bijbelgenootschap
Vraag de gebedskalender aan via:
Postbus 620
gebed@wycliffe.nl
2003 RP Haarlem o.v.v. recycling bijbels
Gedrukt op FSC papier.
Bron: Nederlands Bijbelgenootschap
wycliffe magazine
5
project
Projectupdate: Idaasha in Benin
‘Of we willen opschieten met vertalen’
Al jaren zag de Idaasha bevolking er naar uit. In 2012 was het eindelijk zover. Een Bijbelvertaalproject in hun moedertaal ging van start. Projectleider Prosper en zijn vrouw
Catherine en Prosper met hun kind eren
Catherine vertellen hoe het nu gaat met dit project in het zuiden van Benin. ‘Op 12 september 2012 was de eerste mijlpaal;
hoorden, kwamen ze onze hulp vragen. Ze
we presenteerden het Jezus Messias strip-
komen nu tweemaandelijks naar onze
boek in het Idaasha. Bij het stripboek is een
alfabetiseringsles om het lezen en schrijven
boek met bijpassende Bijbelstudies in het
in hun moedertaal onder de knie te krijgen.
Frans. Het is belangrijk dat de Idaasha-gemeenHet stripboek Jezus Messias heeft enorm veel
schap zelf bij het werk in hun moedertaal
impact op de Idaasha. De mensen vragen ons
betrokken is. Ik, Prosper, volgde daarom een
of we op willen schieten met het vertalen
training om te leren hoe je dit het beste kunt
van de Bijbel. Hun verlangen om meer over
doen. Zo ben ik bijvoorbeeld in gesprek
Gods Woord te weten, is groot. De mensen
gegaan met Idaasha studenten en docenten
vragen ons al om een datum te noemen
op de belangrijkste universiteit van Benin. Ik
waarop het Nieuwe Testament in het
houd hen op de hoogte van wat er gebeurt in
Idaasha klaar zal zijn.
ons project en maak hen er enthousiast voor.
In september gaven we ook een lesboekje uit
Radio-interview
waarmee mensen die al Frans kunnen lezen,
Een ander voorbeeld van hoe we de gemeen-
leren om in het Idaasha te lezen. Toen
schap betrekken, is het radio-interview met
onderwijzers van lokale basisscholen dit
een aantal sleutelfiguren in de lokale kerken.
Kerkgangers volgden een training om met het Bijbelstudieboek te werken.
6
wycliffe magazine
wycliffe magazine
7
project
‘Hun verlangen om meer over Gods Woord te weten is groot’
In een live interview in het Idaasha
vertaalsoftware gaat het vertalen
van het project. Ze houdt ook
op de lokale radio mocht ik
van het Nieuwe Testament sneller
toezicht op de financiën en
vertellen over het vertaalproject-
dan we hadden verwacht. We
rapporteert aan de financiële
project. Naast mij werden ook een
hopen dat we in vijf jaar een
afdeling van Wycliffe Benin. Op dit
priester van de katholieke kerk,
vertaling van het Nieuwe Testa-
moment is ze in opleiding voor
een hulppastoor van de Methodis-
ment in het Idaasha klaar kunnen
loopbaanadviseur. Deze dingen
steunt. Wij geloven dat meer
ten en een Baptistendominee die
hebben. Dat is vijf jaar eerder dan
doet ze allemaal naast de verant-
mensen betrokken zullen raken als
voorzitter is van de lokale vereni-
we hadden verwacht!
woordelijkheden die het moeder-
ze horen over de prachtige dingen
schap met zich mee brengt.
die God doet voor de Idaasha.‘ Shalom,
ging van kerken geïnterviewd. In totaal werken er nu drie
erk aan het w Catherine
In oktober kwam Jean Kambou,
vertalers aan de vertaling van het
Dit is slechts een kort verslag van
een collega van onze partnerorga-
Nieuwe Testament in het Idaasha.
ons vertaalproject. Geweldig dat u
nisatie in Ivoorkust, het vertaal-
Om het vertaalproces te verge-
dit werk in onze moedertaal
team trainen. Hij leerde ons om te
makkelijken, hebben we een
werken met Adapt-it, speciale
tweetalige vertaler aangenomen.
vertaalsoftware. Met dit compu-
Robert spreekt zowel Ifè als
terprogramma kunnen we een
Idaasha. Daarnaast hebben we
snelle kladvertaling maken door
Adrian als vertaler aangenomen
een bestaande vertaling in een
om onze collega Bamidélé te
verwante taal te gebruiken. Een
vervangen. Bamidélé is ziek en ligt
test die we hiermee deden in de
in het ziekenhuis in de hoofdstad
maanden november en december
Cotonou.
Prosper en nide Catherine Nong
leverde een bemoedigend resultaat op; van elf Bijbelboeken uit
In Dassa en Egbéssi, twee dorpen
het Nieuwe Testament is al een
in ons taalgebied, organiseerden
kladvertaling gemaakt!
we een training voor reviewers.
Sneller
Lancering
van het le sboek Frans-Ida asha
Dit zijn mensen die de vertaling gaan controleren. Het is hun taak
Het Bijbelboek Markus was al
om steeds als er weer een
eerder vertaald door Michel, een
kladvertaling klaar is, de kwaliteit
van de vertalers. De consultant,
ervan te verbeteren.
Joseph Koabike, komt Markus deze maand checken. Daarna is dit
Veel taken
boek als eerste klaar voor publica-
De taken van Catherine liggen op
tie. Mede dankzij de Adapt-it
het gebied van de administratie
ten
gebedspun
van ons élé, een lid id m a B r o , > Bid vo nge tijd ziek . Hij is al la vertaalteam . n werke hij niet kan eam: waardoor het vertaalt n leden va e d r o vo id >B ert. rian en Rob e Michel, Ad heid van d betrokken alproject. a > Bid voor rt bij het ve g in lk o ev Idaasha-b
8
wycliffe magazine
wycliffe magazine
9
Paulus-Jan Kieviet
Betty Amon
Nederland
Nukuoro
Mijn naam is Paulus-Jan Kieviet. Ik bracht mijn jeugd door in
Mijn naam is Betty Amon. Ik werd geboren op Nukuoro, een
Middelharnis, op de Zuidhollandse eilanden. Ik groeide op in de
piepklein eilandje in de Stille Oceaan. Je kunt het vinden op Goo-
Christelijke Gereformeerde Kerk. Al op de middelbare school
gle Earth op 3˚84’ NB, 154˚97’ OL. Nukuoro ligt ver van de rest van
had ik belangstelling voor talen. Behalve klassieke talen volgde
de wereld en heeft zijn eigen taal.
ik ook lessen Hebreeuws. Ik hoorde voor het eerst over Wycliffe toen iemand uit onze gemeente werd uitgezonden. Maar het
Ik werd geboren in de jaren vijftig. Mijn ouders waren toegewijde
leek me niets voor mij om Nederland achter me te laten…
christenen die dagelijks in de Bijbel lazen. Omdat er geen Nukuoro-Bijbel was, lazen ze de Bijbel in de hoofdtaal van het gebied,
Op de middelbare school ontmoette ik Antje. Zij wilde al vanaf
het Pohnpei. Deze taal verschilt drastisch van het Nukuoro. Mijn
haar zestiende naar het buitenland, maar had daarbij geen spe-
ouders vertaalden de Schriftgedeelten daarom mondeling voor
cifieke taak in gedachten. Antje ging theologie studeren in
mij en mijn broers en zussen.
Utrecht, ik Hebreeuws en algemene taalwetenschap in Leiden. We trouwden, studeerden af en ik kreeg een baan bij het
In die tijd begon mijn moeder samen met enkele anderen het
Nederlands Bijbelgenootschap. Maar God had andere plannen
Nieuwe Testament in het Nukuoro te vertalen. Het was een
voor ons. In het voorjaar van 1999 verdwenen in korte tijd al mijn
enorm karwei en ze boekten maar heel langzaam vooruitgang.
bezwaren om te vertrekken naar het buitenland. Antje en ik zijn
Trainingsmogelijkheden waren beperkt. Hulp van consulenten en
met Wycliffe gaan praten en werden als leden aangenomen.
andere buitenstaanders was schaars. Computers zouden nog
‘Zij wilde al vanaf haar zestiende naar het buitenland’
daar
Hier & daar
een jaar of twintig op zich laten wachten. Als jonge vrouw ging ik naar een bijbelschool in Canada. Ik had mijn leven aan God gegeven en besloten om mijn leven te wijden aan het vertaalwerk. Toen ik op het eiland terugkwam, zette ik
Tijdens onze vertaalopleiding ontmoetten we Nico en Pam Daams. Zij deden al jaren vertaalwerk in Polynesische talen, een familie van zo’n 35 talen die gesproken worden in een groot deel van het Stille Zuidzeegebied. Omdat in Frans Polynesië nog verschillende talen zonder Bijbel waren, zijn we daar heengegaan.
Hier
In 2011 maakte ik kennis met Betty Amon, die het hele Oude Testament in het Nukuoro heeft vertaald. Betty is een van de velen met wie wij hebben samengewerkt tijdens de jaren die
Nieuwe Testament gereed. Maar het Nieuwe Testament was wat mij betreft niet genoeg: heel Gods Woord moest voor de Nukuoro’s beschikbaar zijn in onze eigen taal. Dus ging ik door met het Oude Testament. Grotendeels alleen.
‘Het Nieuwe Testament was wat mij betreft niet genoeg’
we in Polynesië hebben doorgebracht. Ze is een pionier, een voortrekker, een voorbeeld voor anderen in haar omgeving.
Voor verdere studie ging ik terug naar Canada en leerde
Samen maakten we een begin met de controle van de vertaling.
Hebreeuws in Jeruzalem. Soms lag het werk een tijdlang stil om-
Sindsdien zetten we het werk via internet en goede software
dat ik geen inkomsten had. De reizen die ik maakte om met mijn
op afstand voort.
vertaalteam te overleggen, betaalde ik zelf. Ook de apparatuur – inmiddels waren er computers om me te helpen – betaalde ik
Inmiddels zijn Antje en ik met onze dochters terug in Nederland
tot een paar jaar geleden uit eigen zak.
en wonen we temidden van de mensen die ons steunen. Mijn werk is niet veranderd: vertaalprojecten begeleiden en vertaal-
Op dit moment is het hele Oude Testament vertaald en is het
werk controleren. Daarnaast werk ik als typesetter, dat bete-
grootste gedeelte van het werk gebeurd. Het moet allemaal nog
kent dat ik vertalingen die af zijn, opmaak en gereed maak om
wel een keer worden gecontroleerd en bijgeschaafd. Gelukkig
gedrukt te worden.
krijg ik nu hulp van de vertalers van Wycliffe. Samen met PaulusJan Kieviet werk ik eraan om de Nukuoro-vertaling af te maken.
Wat ik mis is het contact met mensen zoals Betty die in de
Dat is mijn diepste wens: dat de Bijbel een open boek wordt voor
afgelopen jaren onze collega’s en vrienden waren. Maar ik ben
de Nukuoro.
dankbaar dat ik mijn werk kan voortzetten. Er is nog zoveel te
Paulus-Jan en Antje met hun twee dochters.
10
het werk van mijn moeder voort. In 1986 kwam uiteindelijk het
wycliffe magazine
doen tot deze taalgroepen het Woord in handen hebben!
Nukuoro is een atol met een oppervlakte van 1,7 km2
wycliffe magazine
11
hoe zit dat? 5 De vertaaladviseur
In 12 stappen
naar een nieuwe vertaling Tegenwoordig kun je de computer toch met een druk op de knop een tekst laten vertalen? Waarom duurt het vertalen van de Bijbel dan zo lang? Kijk mee hoe een lokale vertaler in Tanzania te werk gaat. Stap voor stap.
I
1 In dit geval gaat het om een taal
k ben Shem Koren en ik ben 38 jaar. Samen met 100.000 mensen spreek ik Zanaki. In onze moedertaal is alleen het Bijbelboek Lukas al vertaald en gepubliceerd. Jakobus is gecontroleerd door een consulent en Genesis wacht nog op zo’n controle. Op dit moment zijn we bezig met het vertalen van Handelingen.
De voorbereiding
2 De kladvertaling
Een goede voorbereiding is
Met behulp van de computer kan ik heel snel een
het halve werk. Voordat mijn
vertaling maken. In het computerprogramma dat ik
collega’s en ik aan de slag
gebruik staat al een Swahili-vertaling van de tekst. Die
gaan, kijk ik waar de tekst over gaat.
vertaal ik woord voor woord in mijn eigen taal. Als een
Grieks of Hebreeuws zijn de grondta-
woord al een keer vertaald is, vult de computer het
len van de Bijbel. Omdat ik die talen
meteen in. Als een woord vanwege de context een
niet ken, lees ik de tekst in het
andere betekenis heeft, pas ik dat zelf aan. Op deze
Swahili. Ook lees ik er een commen-
manier krijgen we als team heel snel een kladvertaling.
taar bij. Dat is de eerste stap.
Nu komt de vertaaladviseur in actie. Een spannend
6
De test
7 De vertaalconsulent
Dit vind ik een prachtig
Terug op kantoor voeren we eventuele
moment. Gods Woord gaat nu
wijzigingen door in de vertaling. Nu is
spreken! We gaan de vertaling
het de beurt aan een vertaalconsulent
moment. Vers voor vers
testen door hem voor te leggen aan de
om de vertaling te controleren. Ik stuur
bekijkt hij of er tot nu toe
bevolking. Juist deze mensen hebben
de vertaling door naar een vertaalcon-
geen fouten zijn gemaakt.
geen andere mogelijkheden om de Bijbel
sulent die op afstand werkt. Hij leest de
Zijn er dingen toegevoegd
te begrijpen dan alleen door de vertaling.
vertaling heel precies door. De vertaal-
of weggelaten? Klopt de
Het zal niet de eerste keer zijn dat de
consulent stuurt zijn vragen weer terug
uitleg met het Grieks of het
tekst de harten van mensen die met de
naar ons. Die proberen wij zoveel
Hebreeuws? Het controle-
test meedoen diep raakt. Hier haal ik heel
mogelijk te beantwoorden. Daarna
ren en bespreken kost ons
veel motivatie uit. Om goed te testen
gaan we met de vertaalconsulent om
per hoofdstuk vaak één of
maak ik met mijn collega’s een lange lijst
de tafel om overgebleven vragen te
twee dagen.
met vragen over de tekst. Daarna gaan
bespreken. Soms is dat in ons kantoor
we op pad naar afgelegen dorpjes waar
in Tanzania en andere keren op afstand
we moedertaalsprekers de vertaling
via Skype.
voorlezen en bestoken met onze vragen.
8
De deskundige meelezer
10 De drukker
Dan is het nu de beurt aan de lokale kerk om de vertaling te beoordelen.
Als het Bijbelboek drukklaar is,
Dat is heel belangrijk omdat een vertaling waar de kerk het niet mee
gaan vaak allerlei dingen mis. Bij
eens is, niet gebruikt zal worden. Daarom vragen we een aantal mensen
deze stap in het vertaalproces
met een belangrijke rol in de kerk en de samenleving om commentaar te geven op
komt de geestelijke strijd die
de tekst. Deze deskundige meelezers lezen alles nog eens goed door om te kijken
gepaard gaat met het vertalen
of het voor hen acceptabel is.
van de Bijbel het duidelijkst tot uiting. We maakten bijvoorbeeld
kwamen ze te laat aan op de
sleutelwoorden consequent vertaald? Verwijzingen correct? Als al het commen-
plaats van de presentatie. Gebed
taar is verwerkt, begint het drukklaar maken van het vertaalde Bijbelgedeelte. Dat
is juist nu heel belangrijk.
is voor de vertalers een heel secuur karwei. Het is saai en duurt vaak veel langer dan we vooraf dachten. Gelukkig helpt een typesetter ons om de vertaling perfect aan te leveren bij de drukker.
12
vertaler is nog niet klaar als een vertaling is
adviseur. Omdat de adviseur onze taal niet
gepresenteerd. We geven de Bijbel namelijk
Willy Futakamba. Hij heeft de tekst nog niet
goed genoeg begrijpt om elk woord te
nooit in een keer uit. Om de paar jaar
kelen en vertalers
gezien. Hij leest de kladvertaling rustig en
controleren, maken we een terugvertaling.
presenteren we een deeluitgave aan de
opleiden. Dan kost
hardop voor. Wat niet goed is, past hij aan.
Met hetzelfde computerprogramma vertalen
bevolking. Ik blijf bidden dat Gods Woord veel
het dus nog meer
Daarna komen we als team bij elkaar om de
we de tekst nu terug naar het Swahili.
harten zal raken! Bid u mee?
stappen om te
aangepaste kladvertaling te bespreken. Samen
komen tot een
komen we tot een definitieve versie van de
goede vertaling.
kladvertaling.
gesteld. Als dat niet het geval is
3 Het oppoetsen
moeten de
De zinnen in de kladvertaling lopen vaak niet
buitenlandse
mooi doordat het woord voor woord is
vertalers een taal
vertaald. De woordvolgorde en de begrijpelijk-
eerst leren, een
heid laat ik daarom testen door mijn collega
alfabet ontwik-
12
wycliffe magazine
De terugvertaling Zijn we als vertaalteam tevreden? Dan is het tijd voor de volgende stap. De controle door de vertaal-
boeken vertraagde. Daardoor
Zijn alle spelfouten eruit? Staan alle hoofdstuk- en versnummers er in? Zijn
4
die al op schrift is
mee dat de verzending van de
9 De drukproef
De Bijbellezer De Bijbellezer kan aan de slag met zijn bemachtigde boek. Maar mijn werk als
11 Het feest Nu komt het mooiste moment voor ons: het feest! Een Bijbelvertaling kun je niet presenteren zonder feest. En bij feestvieren hoort een uitgebreide maaltijd. We nodigen veel mensen uit. Samen bidden en zingen we tot eer van God. We luisteren naar lange en korte toespraken. Maar het hoogtepunt is het binnenbrengen van de boeken. Onder gezang draag ik de doos samen met mijn collega’s naar binnen. De doos gaat open en het eerste exemplaar in de lucht gehouden zodat iedereen het kan zien. Het is doodstil… Iemand leest een hoofdstuk uit het Bijbelboek voor. De mensen reageren met luid gejuich. ‘God spreekt onze taal!’ Daarna is het dringen geblazen omdat iedereen een exemplaar van de vertaling wil bemachtigen.
wycliffe magazine
13
betrokken Een Musketier zonder zwaard is als een christen zonder
halfnomadische veehouders en runderen staan centraal
Bijbel: bescherming en stootkracht vallen dan weg. Gulden
in het leven van dit volk. Hun rijkdom is dan ook
regel tijdens die Karakterweekenden is dat de Bijbel ten allen
gebaseerd op de hoeveelheid vee.’
tijde ‘op de man’ gedragen moet worden, zodat we hem
één voor allen, allen voor één!
veelvuldig kunnen gebruiken. Musketiers houden van het
Levensveranderende kracht
Woord van God en daarmee ook van Wycliffe en hun inzet
Meer dan 2.000 mannen ontvingen de afgelopen
voor de vertaling en verspreiding van dat Woord, wereldwijd.
jaren hun felbegeerde rode polo en gaan nu door het leven als Musketier van de Koning. Tijdens de
Wycliffe zet zich ervoor in dat taalgroepen als de Suri Gods Woord
Karakterweekenden worden mannen door een
in hun eigen taal krijgen. Voor de Suri is het lezen van de Bijbel heel
ultieme mix van fysieke inspanning en geestelijke
belangrijk om te groeien in geloof. Daarom willen we graag de hele
diepgang tot de kern van het Evangelie geleid. Dit
Bijbel beschikbaar maken voor de Suri. Tot nu toe zijn klaar: Lukas,
heeft verstrekkende gevolgen in de levens van de
Jona, enkele Bijbelgedeelten in eenvoudige taal en diverse Schrift-
deelnemers. Mannen evalueren hun leven,
gedeelten op mp3. Deze materialen worden direct in de kerk gebruikt.
ontmoeten God en richten zaken na afloop vaak
Strijdbaar & strijdlustig
Suri-jongens kijken een film over het leven van Jezus.
anders in. De betrokkenheid op het gezin, de liefde voor de plaatselijke gemeente en het zetten van
openen de Suri de ogen. Ze gaan veel meer begrijpen van
Eén voor allen. Allen voor één. Musketiers waren de elite-
moedige stappen richting gerechtigheid krijgen
Gods Woord. Bij de Suri is zichtbaar dat het Woord van
troepen van de Franse koning. Zo wil de 4e Musketier mannen
een flinke impuls.
God kracht heeft. Het zet mensen in beweging.
dienstbaar en liefdevol. De mannenbeweging is vooral
Het Suri-volk telt bijna 28.000 mensen. Van oorsprong
Aan het front
bekend vanwege haar Karakterweekenden in de Belgische
hangen ze hun eigen traditionele godsdienst aan. Angst
We waren blij dat we tijdens het Karakterweekend
Ardennen en Schotse Hooglanden.
voor de geesten van voorouders speelt hierbij een
in de Ardennen in 2012 voor Wycliffe mochten
belangrijke rol. Lezen of schrijven kunnen de meesten
collecteren. De vertalers van Wycliffe dienen de
De Suri-mannen zijn strijdlustig. Dat komt tot uiting in de traditio-
niet, zeker niet in het Amhaars – de officiële taal van
Koning in de frontlinie en zijn voorbeelden voor
nele stokgevechten, de donga. Hun agressie komt ook in de vele
Ethiopië. Ongeveer twintig jaar geleden maakten de Suri
ons, Musketiers.
conflicten met buurvolken over vee en weidegrond tot uiting. De
kennis met het Evangelie en kwamen de eerste stam-
Suri verhuizen als hun vee geen eten of drinken meer heeft. Het zijn
leden tot geloof. De eerste vertaalde Bijbelgedeelten
helpen om naar hun volledige potentieel te leven; strijdbaar,
Help mee! De drie Suri-vertalers – Bardima, Bargola en Golonyi – hebben gebed nodig. Wilt u voor hen en hun werk bidden?
De Suri-mannen trekken met hun families en vee rond in een zeer afgelegen gedeelte van Ethiopië, dichtbij de grens met Soedan. Nederlandse mannen van beweging de 4e Musketier zamelden geld voor hen in tijdens één van hun Karakterweekenden. Waarom? De strijdlustige Suri in Ethiöpie en de strijdbare Musketiers in Nederland hebben iets belangrijks gemeen: zonder Gods Woord zijn ze weerloos.
Komend jaar is er nog €12.000 nodig om het Bijbelvertaalwerk voor de Suri-bevolking voort te zetten. Met dit geld kunnen we: - Het Evangelie van Markus en Johannes, Handelingen en Genesis vertalen en controleren. - Het Bijbelboek Genesis drukken en verspreiden onder de bevolking. - Een Bijbelstudieboekje bij het al uitgegeven Lucasevangelie ontwikkelen. Een gift kunt u overmaken op bankrekeningnummer 1452.88.676 ten name van Wycliffe Bijbelvertalers Nederland te Driebergen o.v.v. Project Suri Ethiopië.
Kijk voor meer informatie over de 4e Musketier op www.de4emusketier.nl
14
Musketiers tijdens een Karakterweekend in de Ardennen. wycliffe magazine
wycliffe magazine
15
fotoreportage
Het verhaal van hoop op een betere toekomst Reisdagboek van Claertje Tijdens haar reis langs onze projecten in Ghana maakte projectmedewerker Claertje Frieke prachtige foto’s. Foto’s met een verhaal. Een verhaal van hoop op een betere toekomst. Kijk en geniet mee!
Deze stapels leesboekjes
In Wulugu luister ik naar Memuna, spreekster van de Mampruli-taal. Ze
in de Deg-taal liggen
geeft leiding aan het programma dat in deze taalgroep de positie van de
klaar voor nieuwe lezers.
vrouw verbetert. Sinds 2006 traint ze vrouwen om microkrediet te beheren. Ze verbouwen sorghum, gierst, mais, pinda’s of sojabonen. Met de kunstmest die ze kunnen kopen is hun oogst vervijfvoudigd!
’s Middags mag ik komen kijken in de kapsalon van Miriam. Deze dertiger is zes jaar geleden begonnen op de markt. Met het geld dat ze verdiende door haar microkrediet, kon ze na een jaar een eigen ruimte huren. Haar kapperszaak hangt vol ‘hair extensions’ die ze invlecht. Miriam Luister naar kinderen in de klas die woordjes leren
16
wycliffe magazine
heeft een mooie zaak opgebouwd met het geld dat ze leende.
wycliffe magazine
17
fotoreportage
Column Een moeder staat op en vertelt:
Alleen rijke ouders sturen
‘Zelf ben ik een drop-out, en dat
hun kinderen al naar de
wil ik voor mijn zoon anders. Ik
kleuterschool. De meeste
ging van school want ik snapte
arme boeren houden hun
niets van de lessen. Die waren in
kinderen thuis, ook tijdens
We bespraken de vertaling van Genesis 16, het hoofd-
het Engels en die taal ken ik niet.
de basisschool. Deze peuters
stuk waarin Sarai de suggestie aan Abram doet om
Maar mijn zoon, die gaat het
leren alvast hoe ze met krijt
maar een kind te verwekken bij haar slavin Hagar.
beter doen. We kunnen nu in
letters kunnen ‘tekenen’.
Als Hagar na enige tijd zwanger blijkt te zijn, loopt de
onze eigen taal leren lezen en
Minder dan 15% van alle
spanning in Abram’s tenten zo hoog op dat Hagar weg
schrijven. Zo kan ik hem helpen.
Kasem-sprekers kan
moet. En het is opnieuw Sarai die daartoe het initiatief
Eerst leert hij Mampruli lezen en
schrijven in hun eigen taal.
neemt. De Kabwa-vertalers vonden de hele situatie vrij
dan kan hij door naar de
Deze kinderen uit Paga zijn
normaal. Ze herinnerden zich verschillende voorbeel-
staatsschool met Engels als
dus grote uitzonderingen.
den van identieke situaties in hun eigen families.
Dicht bij Abram
Bovendien hebben ze een hele schat aan woorden
voertaal.’
beschikbaar voor dingen waar wij amper een fatsoenlijk woord voor hebben.
Grace Afra: ‘Traditioneel werden
Een boerenzoon zegt breed
bij de Nafaanra alle 13-jarige
grijnzend: ‘Sommige
meisjes besneden. Maar dat kan
docenten geloofden echt
ook anders… Met het Nafaanra
niet dat ik dat proefwerk
alfabetiseringsproject lieten we
had ingeleverd. Ze vroegen
een film maken over een
me om te bewijzen dat het
alternatief feest. De dorpshoof-
mijn handschrift was en
den reageerden positief. Nu
lieten me op het bord
vieren we hun volwassenheid op
schrijven.’ Triomfantelijk
de nieuwe manier: samen
vervolgt hij: ‘en dat deed
kamperen en eten met vrienden.
ik natuurlijk graag.’
In de Kabwa-cultuur was het tot voor kort gebruikelijk dat een man met meerdere vrouwen getrouwd was. De eerste vrouw bleef altijd de echte, met een speciale status en gezag. Haar slavinnen noemden haar ‘oma’ (kuuku). Maar als het gebeurde dat één van de slavinnen een kind kreeg van dezelfde man met wie haar meesteres was getrouwd, dan veranderde daarmee nogal wat. Ze was niet primair meer haar slavin, maar nu ook één van zijn vrouwen. Als haar meesteres haar toch weer ‘slavin’ zou noemen, dan zou dat ronduit beledigend zijn, en reden tot een gigantisch familieconflict.
Voor de meisjes zelf ook een feest!’
Als Sarai tegen Abram zegt: ‘Jij bent verantwoordelijk voor het onrecht dat mij wordt aangedaan! Laat God maar beoordelen wie er in zijn recht staat: ik of jij!’, klinkt dat voor mij als een onterechte beschuldiging. Maar de de vertalers zeggen: ‘Natuurlijk, hij heeft Sarai’s slavin zwanger gemaakt. Ook al was het hele plan door Sarai zelf bedacht, Abram blijft verantwoordelijk voor alle familiekwesties. En Sarai erkent hier gewoon zijn gezag. Zonder hem kan zij niet meer over haar slavin, die nu één van haar mans vrouwen is geworden, beslissen.’ Ik realiseer me telkens weer: de leefwereld van mijn vertalers staat zo dicht bij die van Abram. Het stelt hen in staat om dingen soms scherper te zien Binnenkort komt het stripboek Jezus Messias uit in vijf Noord-Ghanese talen. Een enorme steun voor nieuwe lezers. Bovendien zien ze op de plaatjes van Willem de Vink hoe de mensen in Jezus’ tijd leefden.
18
wycliffe magazine nr ? maart 2013
en sneller te begrijpen dan een Hollandse jongen uit de stad ooit zal kunnen. André Kamphuis Musoma, Tanzania www.bijbelvertaalwerk.nl
wycliffe magazine
19
in de regio
prikbord
Speerpunten
historie
Piratenbijbel Op een taxatiedag voor oude boeken werd dit jaar een zeer zeldzame Bijbel uit 1648 ontdekt. Het is een uitgave die vanaf 1645 verscheen zonder vergunning van het stadsbestuur van Dordrecht. Daarom kreeg deze editie de naam ‘piratenbijbel’. De Bijbel is ooit gerestaureerd en heeft wat ouderdomssporen. Maar omdat het om een zeer zeldzaam exemplaar kan dit lijvige boek op de veiling zomaar 10.000 euro opbrengen.
2013
Voor 2013 heeft Wycliffe een aantal speerpunten in haar activiteiten benoemd. Gebed blijft de basis van ons werk. Ook
Bidden in de buurt Want waar twee of drie in Mijn Naam bijeengekomen zijn, daar ben Ik in hun midden. Mattheüs 18:20
dit jaar willen we daarom meer mensen vragen om het werk biddend te ondersteunen. Kijk op wycliffe.nl/
Bron: Omroep West & Dichtbij.nl
bidden om te lezen hoe u biddend betrokken kunt zijn bij ons werk. In het hele land mag Wycliffe rekenen op
‘If you talk to a man in a language he understands, that goes to his head. If you talk to him in his language, that goes to his heart.’ nelson mandela
De velden zijn wit om te oogsten.
de gebedssteun van trouwe bidders. Wat
Wycliffe is daarom voortdurend op
zou het krachtig zijn als deze bidders
zoek naar veldmedewerkers. Dit jaar
samen gaan bidden! Als gebedspartners
gaan we onderzoeken aan welk
van Wycliffe kun je elkaar versterken
personeel behoefte is op het veld. Van
door als team te bidden. Het is onze
daaruit gaan we in gesprek met
droom dat er vanuit elk postcode-
sollicitanten. Kijk op www.wycliffe.nl/
gebied in Nederland gebedsteams
gaan om te zien welke mogelijkheden
bidden voor het zendingswerk.
gebedsteam 3771 Barneveld
Wycliffe Bijbelvertalers werkt wereldwijd en onder moeilijke
er zijn om voor Wycliffe aan de slag te
omstandigheden. De politiek
gaan. media
taal
BijbelApp
Urkers
Tijdgebrek is nooit
Het Urkers heeft goede papie-
meer een excuus. In
ren om uitgeroepen te worden
de rij bij de super-
tot officiële taal. Binnen de EU
markt, onderweg
zou dan geprofiteerd kunnen
naar uw werk of in de
worden van speciale regelingen
wachtkamer van de
voor minderheidstalen. Oud-
tandarts. Met de BijbelApp van
Urker, schrijver en journalist
YouVersion heb je de Bijbel letterlijk
Rien van den Berg reageert
altijd bij de hand. De app is gratis te
daarop: ‘De Urkse taal zou
downloaden voor alle mobiele
vooral baat hebben bij een
apparaten en er zijn honderden
serieus wetenschappelijk
Bijbelvertalingen en talen beschik-
onderzoek, want dat is nog
baar. De verschillende soorten
nooit goed uitgevoerd. Over
leesplannen, de mogelijkheid om
vele andere streektalen en
verzen te markeren en om zelf
dialecten in Nederland is van
notities te maken bij een Bijbel-
alles bekend, maar Urk is een
gedeelte stimuleren u om echt met
witte vlek. En dat terwijl Urk
de Bijbel aan de slag te gaan. Alle
het meest levende dialectgebied
notities, bladwijzers, markeringen en
van Nederland is. 95 procent
leesplannen worden automatisch
van de bevolking maakt op de
gesynchroniseerd. Makkelijker kan
een of andere manier gebruik
de app het niet maken…
van het Urkers.’
www.youversion.com/nl
Bron: www.opurk.nl
20
wycliffe magazine
en het geestelijk klimaat van de landen en gebieden waar we
Met Wycliffe You biedt Wycliffe een interactief programma om jongeren te betrekken bij het Bijbelvertaalwerk. Dit programma willen we komend jaar
werken is vaak niet gunstig. Een groot aantal gebedspunten
gebedsteam 2403
kan Wycliffe om veiligheids-
Alphen aan den Rijn
redenen dus niet op internet
verder ontwikkelen en bij meer scholen
zetten of vermelden in publica-
onder de aandacht brengen.
ties. En dat terwijl gebed voor
Nieuwsgierig? Kijk op wycliffe.nl/you
deze punten het hardste nodig is. Een gebedsteam kan zich
Een aantal van onze projecten zijn
inzetten om juist voor deze
gevoelig vanwege de veiligheid van
punten te bidden.
Uw gebedsteam?
onze veldmedewerkers. We kunnen daarom niet vrijuit publiceren en om steun vragen. In persoonlijke gesprekken kan dat wel. Dit jaar bezoeken we bedrijven om financiële steun voor deze specifieke projecten te vragen. Kent u ondernemers die een project
Praktisch
Opgeven
voor hun rekening willen nemen? Kijk
Als gebedscoördinator is uw huis de plaats waar u met twee
Wilt u graag meebidden in een gebedsteam
dan op: wycliffe.nl/informatie-voor-
of drie anderen uit uw postcodegebied bidt. Via Wycliffe
maar heeft u geen organisatietalent? Geef u
ondernemers
ontvangt u namen en telefoonnummers om contact te leggen
dan op als deelnemer. Houdt u van organise-
met andere bidders in uw buurt. U krijgt ook tips van kantoor
ren en zijn andere bidders welkom bij u thuis?
De noodzaak om de Bijbel beschikbaar
om het kort en duidelijk te houden voor alle gebedspartners. U
Geef u dan op als gebedsteamcoördinator.
te stellen in de taal die mensen het
kunt zelf bepalen hoe vaak u bidt en er komen nooit meer dan
beste begrijpen, is een van de meest
drie andere bidders bij u thuis. Ervaren voorbidders vinden het
Voor meer informatie: gebed@wycliffe.nl
belangrijke missionaire taken in de
een stimulans om met drie anderen af te spreken. Als er dan
Opgeven kan via www.wycliffe.nl/
huidige tijd. Maakt u al deel uit van
eens iemand ziek is, blijven er drie trouwe bidders over.
contactfomulier
onze missie? wycliffe magazine
21
bijbel Totaalscore 10 1
Vraag 9
10
Vraag 8
5
Vraag 7
10
Vraag 6
5
Vraag 5
5
Vraag 4
10
Vraag 3
1
Vraag 2
10
Vraag 1
A
Punten
5 10 5 1 1 1 10 5 5 1 B
1 5 1 10 5 10 1 1
Doe de test!
Vraag 10
Wat voor Bijbellezer bent u?
10 5 C
mijn score
Tel uw score op en kijk bij de uitslag welke type Bijbellezer u bent.
1
Ik lees de Bijbel:
Zelf lezen? Staan er plaatjes bij dan? Ik mijn Nijntje-collectie zat was.
Als ik iets wil opzoeken. D agelijks, als ik het niet vergeet...
6
Ik lees de Bijbel meestal:
Hem beter te leren kennen. Reserveer tijd om zelf in de Bijbel te lezen zodat uw geloof kan groeien. Vraag net als de Kamerling om hulp als u het moeilijk vindt. Timotheüs 25 - 75 punten U heeft een stevige basis en kennis van het geloof vanuit uw opvoeding. U bent thuis in de Bijbel en leest hem regelmatig. Door vaker tijd met God door te brengen, leert u meer over Wie Hij is. Laat u niet afleiden door andere dingen om u helemaal op God te richten.
Door veel in de Bijbel te lezen leeft u dichtbij God. Geweldig! Probeer anderen te bemoedigen om ook meer in de Bijbel te gaan lezen. Geef tips, start een Bijbelstudiegroep of wees een mentor voor iemand waar u om geeft.
Naast mijn opengeslagen Bijbel ligt:
Mijn telefoon. Een Bijbels dagboek.
Bij de maaltijd.
7
In mijn stille tijd.
Als ik mijn Bijbel kwijt ben, vind ik hem terug: Onder mijn kussen.
Ik vind mijn Bijbelleesmoment het beste te vergelijken met:
8
Een boterham met kaas.
Als ik mijn Bijbel zou verkopen, omschrijf ik hem als:
Een bord spruitjes.
4
Verslonden. Ik heb thuis:
Gebruikt.
Een paar Bijbels voor
Zo goed als nieuw.
verschillende doeleinden. Zoveel Bijbels dat ik er
5
9
Als ik op vakantie ga, stop ik mijn Bijbel:
een boekenplank mee
...oeps, weer vergeten.
kan vullen.
In de handbagage.
Misschien nog ergens
Naast de christelijke leesboeken.
een Bijbel liggen.
wycliffe magazine
Op de boekenplank. In de tas die ik het laatst meenam.
Een stuk chocoladetaart.
22
U weet van het bestaan van God en u heeft Zijn Woord om
Een arceerstift.
In de kerk.
3
De Kamerling < 25 punten
Paulus 75 - 100 punten
Elke dag, vaste prik.
2
Uitslag
10
Mijn Bijbel is te herkennen aan:
Ik lees de Bijbel sinds:
De verzameling bladwijzers die eruit steekt.
Ik een Bijbel kreeg in
De flitsende Bijbelhoes.
groep 8.
Mijn naam en adres voorin.
wycliffe magazine
23
media
De Bijbel op een bandje Het is klein en het leest je voor in je eigen taal, wat is het? De audiobijbel natuurlijk! Het is een klein apparaat waar een geluidsopname op staat van de Bijbel. Audiobijbels zijn in allerlei vormen en maten beschikbaar maar allemaal ingesproken met hetzelfde doel: mensen bereiken met het Evangelie.
Papa Abraham was de eerste persoon die ik een audiobijbel gaf. In het begin moest hij hem bij mij op komen laden. Je kunt ongeveer tien uur luisteren voordat de batterij weer opgeladen moet worden. Na een dag kwam zijn dochter al om hem op te laten laden. Ik vertelde dat het beter is voor de batterij om hem helemaal leeg te maken en hem daarna pas weer op te laden. Ik stuurde haar met de niet opgeladen radio naar
Bij iedere schriftlezing gaat tegenwoordig de audiospeler aan. Jammer dat in de kleine dorpjes nog geen audiobijbels zijn verspreid.
huis. De volgende dag kwam ze opnieuw. Hij was toch echt leeg. Wat bleek? Papa Abraham heeft doorlopend geluisterd sinds ik de audiobijbel aan hem heb gegeven! Helma de Gooijer, Kameroen
Vader Francis Akooba, Anglicaanse Kerk, Ghana
Papa Abraham
Ik gebruik de audiobijbel met daarop het Nieuwe Testament in het We gingen naar Gantsi om de voorraad van een
Kusaal in luistergroepen in mijn gemeente. Na het beluisteren van
Nederlandse groep bouwers aan te vullen. Voorin de
een Bijbelgedeelte, bespreken we onze bevindingen. Ik zag dat er
auto was ruimte voor vijf mensen, een zesde moest
heel veel aandacht was voor de tekst en sloot de audiobijbel aan op
achterin. We waren met vijf blanken en een jonge
versterkers. Nu geniet de hele buurt mee. De mensen reageren
San-vrouw, Tchabo. Automatisch ging zij achterin. De
positief. De meeste Kusaal-sprekers vinden het fascinerend om
anderen voelden zich er niet prettig bij, maar het was
Jezus in hun eigen taal te horen spreken.
niet anders. Zo reden we over de hobbelige zandweg met veel kuilen naar Gantsi. Opeens zagen we Tchabo
Johnson Ndeogo, voorganger Deeper Life Church, Ghana
niet meer in de laadbak zitten. We stopten om poolshoogte te nemen. Toen we de deur van de achterbak open deden lag de jongedame onderuit te luisteren naar de audiobijbel! Ze keek naar de blanke met een gezicht van: â&#x20AC;&#x2DC;Stoor me niet, ik lig hier heerlijk te genieten.â&#x20AC;&#x2122; Hessel en Coby Visser, Botswana
Mijn blinde buurvrouw van 25 jaar heb ik ook een audiobijbel gegeven. Ik hoor dat de familie elke avond naar de audiobijbel zit te luisteren. Helma de Gooijer, Kameroen
24
wycliffe magazine
wycliffe magazine
25
nalatenschap
online
Van testament naar verlofhuis ‘In mijn eigen leven is het
Toen ze eind november 2010 voelde dat ze niet lang meer te leven had,
belangrijkste dat ik weet
belde ze het Wycliffe-kantoor. ‘Ik wil graag een persoonlijk gesprek met
dat Jezus mijn Verlosser is. Dat gun ik alle mensen op de wereld. Daarom
Online doneren? Makkelijk zat!
steun ik Wycliffe zoveel als in mijn vermogen ligt.’ Mevrouw Koppe was de negentig gepasseerd en al jaren betrokken bij het werk van Wycliffe. Ze had die betrokkenheid ook vertaald naar haar testament. Maar
Wist u dat ...
deze bijzondere vrouw
… steeds meer mensen achter de computer bankieren?
had nog meer bedacht om
... Wycliffe het daarom gemakkelijk heeft gemaakt om online een gift over te maken? … dat kan via www.wycliffe.nl met behulp van iDeal in uw eigen vertrouwde bankomgeving?
het werk van Wycliffe te steunen…
de directeur.’ Een afspraak was snel gemaakt en directeur Bram van Grootheest zocht haar op in haar huisje in Alphen aan den Rijn. Daar leek de tijd te hebben stilgestaan. Mevrouw Koppe leefde eenvoudig en was tevreden met hoe het was. Ze had nooit aanpassingen of moderniseringen uit laten voeren aan het inmiddels honderd jaar oude huisje.
Droom Bij een kopje thee vertelde mevrouw Koppe aan directeur Bram van Grootheest over haar speciale bedoeling met de woning. ‘Wycliffe staat al jaren in mijn testament. En als ik er niet meer ben, laat ik mijn huis na aan Wycliffe.’ Mevrouw Koppe deed het plan dat ze met haar huisje had aan Bram uit de doeken. Het diende een onderkomen te worden voor zendelingen die voor verlof in Nederland verblijven. Als veldmedewerkers van Wycliffe in Nederland zijn, moeten ze op zoek naar betaalbare tijdelijke woonruimte. Dat is niet altijd even makkelijk en dit verlofhuis zou daar de ideale oplossing voor zijn, zo had mevrouw Koppe bedacht. Ze overleed een maand na het gesprek in de zekerheid dat haar laatste wens zou worden verwezenlijkt.
Vrijwilligers In de afgelopen anderhalf jaar is een team van vrijwilligers bezig geweest om het huis geschikt te maken als verlofhuis (zie foto). Inmiddels is het bijna zover
… het bijkomend voordeel is dat u de bestemming van
dat de eerste verlofgangers erin kunnen. De droom van mevrouw Koppe om
uw gift kunt kiezen?
een verlofhuis aan zendelingen te bieden is werkelijkheid geworden!
… u dat kunt doen via de wereldkaart op onze website? … de oranje doneerknop bijna niet te missen is?
Heeft u ideeën over uw nalatenschap of heeft u vragen? Bel of mail voor meer informatie of een persoonlijk gesprek met Bram van Grootheest.
Hartelijk dank voor uw gift! Heeft u nog vragen over het geven van een gift via de website? Mail naar info@wycliffe.nl of bel met het Wycliffe-kantoor: tel. 0343 51 74 44.
T 0343 51 74 44 of 06 335 018 70, E bram_vangrootheest@wycliffe.org werk in uitvoering.
26
wycliffe magazine
wycliffe magazine
27
kids
Schrijven met de
andere kant van de wereld Juf Ingrid van basisschool de Burcht in Veenendaal, gaf haar klas de opdracht om een brief te schrijven naar een zendingskind. Zo kwam het dat er een hele dikke envelop bij onze post zat met daarin 29 prachtige brieven. De brief van Eva uit Veenendaal werd beantwoord door Michaja vanuit Musoma in Tanzania.
Spreekbeurt De vader van Michaja is Bijbelvertaler voor Wycliffe in Tanzania. Wil je meer weten over het werk van Wycliffe? Misschien kun je een spreekbeurt houden in de klas of een werkstuk maken. Kijk op de website van Wycliffe voor informatie die je kunt gebruiken: www.wycliffe.nl/ informatie-voor-kinderen
28
wycliffe magazine
wycliffe magazine
29
jongeren
Een uitdagend r programma voo
! n e l ho c s e middelbar Wycliffe Bijbelvertalers Nederland daagt jongeren uit om betrokken te raken bij het wereldwijde Bijbelvertaalwerk. Er zijn nog steeds bijna 2000 talen waarin geen enkel Bijbelvers beschikbaar is. En geloven zonder Bijbellezen is moeilijk vol te houden... Interactieve gastlessen
Actie
Wycliffe You laat leerlingen kennis-
Na de gastles is het voor de leerlingen
maken met het wereldwijde werk van
tijd om actie te komen voor het
Wycliffe door interactieve gastlessen op
Bijbelvertaalwerk. Die actie kan op
hun middelbare school. Tijdens een
allerlei manieren vorm krijgen.
lesuur horen en zien ze de impact van
Op het Johannes Fontanus College in
het Bijbelvertaalwerk op het leven van
Barneveld lieten ruim driehonderd
mensen wereldwijd.
brugklassers zich sponsoren door 15 uur offline te gaan. Dus niet bellen, geen
De Bijbel vertalen kun je niet alleen. Maar samen sta je sterk! Samen met mijn klasgenoten hield ik een nachtelijke vertaalmarathon. We hadden elkaar echt nodig. Met het sponsorgeld dat we binnenhaalden steunen we het werk van Wycliffe Bijbelvertalers. Het was een geweldige ervaring! Rosalie van der Meer (17 jaar, leerling Jacobus Fruytier Scholengemeenschap)
Waarom is het belangrijk om een Bijbel
sms, geen WhatsApp, geen internet,
te hebben in je eigen taal? Hoe voelt het
geen MSN en ook geen sociale media!
om een tekst te lezen in een taal die je
Deze actie maakt de leerling ervan
niet begrijpt? Wat betekent de Bijbel
bewust dat er miljoenen mensen
voor jou? Wat is er nodig om een Bijbel
wereldwijd nog geen Bijbel in hun eigen
te vertalen? Hoe en waar werken
taal hebben en zij als het ware ‘offline’
Bijbelvertalers? Filmpjes, foto’s en
zijn voor Gods Woord.
interviews met lokale medewerkers nemen de jongeren mee in de wereld van zending en Bijbelvertaalwerk.
Meer informatie over de mogelijkheden van Wycliffe op school? Kijk op de website www.wycliffe.nl/you of mail: you@wycliffe.nl
30
wycliffe magazine
wycliffe magazine
31
De kerk is het teken van hoop in de crisis. Waarom? Lees het voorwoord op pagina 3.
De kerk in Isiro in D.R. Congo gaat net uit.