Przewodnik po atrakcjach turystycznych Liptowski Mikulasz i okolice by Informačné centrum mesta Liptovský Mikuláš

Liptowski Mikulasz i okolice

Przewodnik po atrakcjach turystycznych grudzień 2014 – maj 2015

· muzea · galerie · zabytki · architektura ludowa · jaskinie · aquaparki · sporty zimowe

Zima na Liptowie odznacza się różnorodną ofertą turystyczną. Region ten pozwala na doskonałe połączenie sportów zimowych (narciarstwa zjazdowego i biegowego, snowboardingu, freeride‘u, skialpinizmu), turystyki pieszej i szampańskiej zabawy z błogim relaksem w gorących źródłach aquaparków, pięknem magicznych jaskiń, unikalnych zabytków architektury ludowej, ciekawych wystaw w muzeach i galeriach. Tradycyjnie już sezonie zimowym 2014/2015 między największymi ośrodkami narciarskimi i aquaparkami będą kursowały SKI & AQUA 2

BUSY. Kursy rozpoczną się przed świętami Bożego Narodzenia i będą bezpłatne dla posiadaczy karty rabatowej Liptov Region Card oraz ważnych skipasów. SKI & AQUA BUSEM można wygodnie dojechać do największego miasta w regionie – Liptowskiego Mikulasza. Pod względem turystycznym najbardziej interesujące jest jego historyczne centrum, którego uliczki są wprost stworzone do spacerów połączonych z wizytami w muzeach, galeriach, uczestnictwem w wydarzeniach kulturalnych. Tajemnice miasta można poznawać także w towarzystwie przewodnika turystycznego. Na kolejnych stronach przedstawiamy przegląd atrakcji turystycznych, które ma do zaoferowania Liptowski Mikulasz i okolice, aby mogli Państwo w pełni skorzystać z wypoczynku i wrócić do domu pełni pozytywnej energii i pięknych wspomnień. Dziękujemy, że wybrali Państwo Liptów na miejsce swojego odpoczynku. Tutaj zawsze są Państwo mile widziani!

HISTORIA, ZABYTKI, MUZEA, GALERIE

Kościół św. Mikołaja Jest to najstarszy zabytek architektoniczny miasta, a jego patronem jest święty Mikołaj. Sceny z życia tej interesującej postaci przedstawiono na ołtarzu głównym, którego częścią jest późnogotycka rzeźba. Postać błogosławiącego św. Mikołaja pojawia się także na portalu nad wejściem do świątyni. Warto zwrócić uwagę na ołtarze boczne, witrażowe okna, kamienną chrzcielnicę z 1490 r., malowidła stworzone przez malarzy akademickich Hanulę, Škorvánka i Alexy‘ego. Námestie osloboditeľov 27 [D5] Tel.: +421/44/552 21 42 www.faralm.sk otwarte podczas nabożeństw: pon.-pt.: 6.15, 17.00*, sob.: 7.00, 17.00*, niedz.: 6.15, 8.00, 9.15, 10.45, 18.15 *po zmianie czasu z zimowego na letni msza wieczorna jest odprawiana o godz. 18.15

Centrum Kolomana Sokola To właśnie w tej galerii zgromadzono największą kolekcję prac genialnego grafika i malarza Kolomana Sokola, którego twórczość doceniał sam Pablo Picasso. Sokol podarował 49 doskonałych obrazów własnego autorstwa Liptowskiemu Mikulaszowi - miastu, w którym urodził się 112 lat temu. Ekspozycję dopełniają pamiątki po artyście oraz fotografie autorstwa Tibora Huszára. Galeria prezentuje również prace innych artystów. Do 21 lutego 2015 r. jest otwarta wystawa artystów związanych z Liptowem – Impresje i ekspresje krajobrazowe, później będzie prezentowana Wystawa połączona ze sprzedażą prac profesjonalnych artystów. Námestie osloboditeľov 28 [C4] Tel.: +421/44/562 00 35 www.galerialm.sk wstęp: 1 wystawa – dorośli 1 €, dzieci 0,50 €, czynne przez cały rok: wt.-sob.: 10.00-17.00

Muzeum Janka Izba tortur Kráľa Ekspozycja w Muzeum Janka Kráľa Stała wystawa dokumentująca ważne wydarzenia z życia miasta przybliża ponad 700-letnią historię Liptowskiego Mikulasza. Czternaście „rozdziałów” tej historii to okazja do poznania pradawnych dziejów miasta, szlacheckiej rodziny Pongráców, tutejszego słynnego garbarstwa, zajrzenia do izby romantycznego poety Janka Kráľa oraz mieszczańskiego pokoju stołowego, poznania cenionych rodzin z Mikulasza oraz postaci związanych z miastem czy przyswojenia sobie garści ciekawostek na temat początków sportu i turystyki w mieście i regionie. Do 11.01.2015 r. w sali wystawienniczej trwa wystawa Stara szkoła, od 21.01. do 05.04.2015 r. będzie prezentowana wystawa Zabawki z Modrego Kamenia, a od 15.04.2015 r. wystawa Naczynia emaliowane z Hronca.

przedstawia historię procesu sądowego najsłynniejszego słowackiego zbójnika Juraja Janosika z 1713 r. Ponurą atmosferę potęgują narzędzia tortur prezentowane na wystawie – ławka do chłostania, czyli deresz, Madejowe łoże, kleszcze do wyrywania języka oraz ilustracje z epoki przedstawiające tortury. Námestie osloboditeľov 30 [C4] Tel.: +421/44/552 25 54 www.mjk.sk wstęp: Rozdziały z historii miasta Izba tortur – dorośli 2 €, dzieci 1 €, sala wystawiennicza 0,50 €, LRC 01.09.-30.06.: pon., wt., czw., pt.: 9.00-16.00, śr.: 9.00-18.00, sob.: zamknięte, niedz.: 10.00-17.00 * bezpłatny wstęp w pierwszą niedzielę miesiąca

Galeria liptowska P. M. Bohúňa

Dom fotografii

Galeria nosząca imię wybitnego malarza Petra Michala Bohúňa posiada w swoich zbiorach ponad 5 tysięcy prac. Na sześciu ekspozycjach stałych można obejrzeć imponującą twórczość słowackich artystów, takich jak: L. Medňanský, D. Skutecký, M. Benko, J. Hála, Z. Palugyay, Ľ. Fulla, E. M. Šimerová, M. Ksander, M. Kern, M. Martinček i wielu innych. Od 04.12.2014 r. zostanie ponownie udostępniona ekspozycja Sztuka dawna – gotyk, renesans, barok. Galeria dysponuje także największą salą wystawienniczą na Słowacji – do 03.01.2015 r. można w niej obejrzeć wybór z twórczości Janka Alexy‘ego, a następnie wystawę Kern – Z pokolenia na pokolenie. W mniejszej sali wystawienniczej od 04.03. do 09.05.2015 r. będzie prezentowana wystawa Było, minęło (Boli, časy boli, ale sa minuli) poświęcona twórcom XIX-wiecznym.

Do 31.01.2015 r. specjalistyczna galeria fotograficzna mieści się w Galerii Liptowskiej P. M. Bohúňa. Można w niej obejrzeć wystawę fotografii dokumentalnych i reportażowych Momenty, która przedstawia nowych twórców współczesnej fotografii słowackiej. W późniejszym terminie wystawy Domu Fotografii będą prezentowane w organizacjach partnerskich na Słowacji i za granicą.

Tranovského ulica 3 [D5] Tel.: +421/44/552 27 58 www.galerialm.sk wstęp: 1 wystawa – dorośli 1 €, dzieci 0,50 €, czynne przez cały rok: wt.-sob.: 10.00-17.00

Tranovského ulica 3 [D5] Tel.: +421/905 288 717 www.domfoto.sk wstęp: dorośli 1 €, dzieci 0,50 €, czynne przez cały rok: wt.-sob.: 10.00-17.00

Muzeum liptowa NKP Czarny Orzeł

Rumanský Art Centre Malarze akademiccy – bracia Rumanscy urodzili się w Demianowej, dzielnicy Liptowskiego Mikulasza. Ivan Rumanský był znakomitym rysownikiem, zaś Igor Rumanský grafikiem i ilustratorem. Ich twórczość można obejrzeć w prywatnej galerii zlokalizowanej w pobliżu historycznego centrum miasta. Od 08.03. do 30.04.2015 r. we współpracy z Centrum Kolomana Sokola będzie prezentowana wystawa PF dla Kolomana Sokola.

Stała ekspozycja Historia łowiectwa i rybołówstwa w Liptowie cieszy się dużą popularnością wśród rodzin z dziećmi z powodu mnóstwa prezentowanych zwierząt. To okazja, by zobaczyć z bliska niedźwiedzia, borsuka, lisa czy sowę. Wystawa nie tylko przybliża faunę regionu, lecz również dostarcza informacji o gatunkach zwierzyny łownej i ryb, pozwala zobaczyć łowiecko-rybacką Ivan Rumanský: Krajobraz z kościółkuchnię i jadalnię z epoki. kiem,1974 Ulica Ester Martinčekovej Šimerovej 4506/4 (koło marketu Ulica 1. mája 28/196 [E6] Hypernova) [C3] Tel.: +421/44/551 47 85 www.rumanskyartcentre.sk www.liptovskemuzeum.sk Tel.: +421/903 510 072, wstęp: wstęp: dorośli 1 €, dzieci 0,35 € 01.11.-30.04.: pon.-pt.: 8.00-16.00, dorośli 1,50 € dzieci 1 € do 07.03.2015 r. nieczynne, sob.-niedz.: tylko uprzednio od 08.03.2015 r. wt.-pt: zgłoszone grupy, 01.05.-30.06.: pon.-pt.: 8.00-16.00, 13.00-17.00 (po uzgodnieniu telefonicznym także poza sob.-niedz.: 14.00-17.00 godzinami otwarcia)

Kościół św. Piotra z Alkantary

z Muzeum Ladislava Mattyasovszkiego W dzielnicy Okoličné na brzegu rzeki Wag w idealnej harmonii z otoczeniem wznosi się majestatyczny średniowieczny kościół i klasztor zakonu Franciszkanów. W świątyni można obejrzeć osiem bogato zdobionych ołtarzy, rzeźbione ławki z 1721 r., malowidła olejne. W kościele znajduje się również Muzeum Ladislava Mattyasovszkiego – biskupa, który na początku XVIII wieku wspierał odbudowę kościoła i powstanie klasztoru. Na wystawie można także zobaczyć fragment skrzydła pierwot-

7 nego gotyckiego ołtarza z tutejszego kościoła, kielichy sakralne, drogocenne księgi i rzeźby autorstwa Mistrza Pawła z Lewoczy.

Wnętrze kościoła św. Piotra z Alkantary

Kláštorná 123 [F11] Tel.: +421/949 217 797 www.farnostokolicne.sk, www.sakralnacesta.sk Kościół św. Piotra z Alkantary: otwarty przez cały rok podczas nabożeństw: pon.-sob.: 18.00, niedz.: 9.00, 11.00, 18.30 Muzeum Ladislava Mattyasovskiego: otwarte po nabożeństwie lub po uzgodnieniu telefonicznym, wstęp: datki dobrowolne Muzeum Ladislava Mattyasovszkiego

Inne zabytki architektoniczne miasta

POZNAJ MIASTO Z PRZEWODNIKIEM

• Synagoga, Hollého ulica [C4], udostępniana do zwiedzania na prośbę - termin zwiedzania można uzgodnić w Muzeum Janka Kráľa • dawny dom żupny (obecnie Urząd Powiatowy), Námestie osloboditeľov 1 [C5] • Liceum M.M. Hodžy, Hodžova 860/9 [A3] • Kościół ewangelicki z rzeźbami kaznodziejów Juraja Tranovskiego i Michala Miloslava Hodžy, Tranovského 6 [C6] • Dawna plebania ewangelicka (obecnie można w niej obejrzeć ekspozycję Tatrín oraz Żądania narodu słowackiego), Tranovského 8 [D6] • dzielnica Vrbica: Kościół ewangelicki [F6], Dom rodzinny rodzeństwa Rázusów (obecnie ekspozycja muzealna) [G7], cmentarz vrbicki (miejsce ostatniego spoczynku wielu wybitnych postaci)

Już od 6 lat w ofercie turystycznej Liptowskiego Mikulasza znajdują się usługi przewodnickie. Co roku przedstawiana jest nowa trasa poświęcona określonemu wycinkowi historii, współczesności lub wybitnym postaciom miasta. W 2015 r. zapraszamy na nową trasę:

Tradycje Mikulasza

Niektórzy na dźwięk słów Liptowski Mikulasz czują smak bryndzy, parzenic i oscypków, inni przypominają sobie słynne gorzelnie, a jeszcze inni kojarzą miasto z garbarzami i kuśnierzami. Przewodnik przybliży Państwu tradycje Liptowskiego • dzielnica Okoličné [F11]: Mikulasza nie tylko z perspektywy klasztor franciszkański, dwór historycznej i współczesnej, lecz Okolicsanyich również w wymiarze jednostkowym • dzielnica Palúdzka [B1]: zamek – opowie anegdoty z życia sławnych Vranovo z figurą Janosika (miejsce garbarskich rodzin, przypomni pouwięzienia Janosika), pałac Bocian, staci, które się z nich wywodzą. kościół ewangelicki, Kościół św. Trasa Tradycje Mikulasza zostanie Jana Apostoła po raz pierwszy przedstawiona bezpłatnie w dniu 20 lutego 2015 r. o godz. 15.00 – zbiórka przy Centrum Informacyjnym. Bezpłatne oprowadzanie trasą Tradycje Mikulasza również podczas regularnych spacerów z przewodnikiem w miesiącach lipiec i sierpień – w każdy piątek o godz. 16.00. W innych terminach oprowadzanie na tej lub 6 innych trasach można zamówić w Centrum Informacyj-

nym. Każda trasa to interesująca godzinna opowieść z kilkoma przystankami w historycznym centrum miasta. Poniżej przedstawiamy w skrócie dostępne trasy spacerów z przewodnikiem. Tylko od Państwa zależy, którą z nich wybierzecie. W Mikulaszu nie sposób przegapić przewodnika, jego znakiem rozpoznawczym jest duży zielony parasol.

Sześć przystanków w sercu Liptowskiego Mikulasza Trasa przygotowana z myślą o turystach, którzy po raz pierwszy goszczą w Liptowskim Mikulaszu, w trakcie której przewodnik przybliży Państwu przełomowe momenty w historii miasta, jego wybitne postaci i współczesność. To okazja do zobaczenia największych atrakcji turystycznych, zgłębienia wiedzy na temat synagogi, kościoła św. Mikołaja, Centrum Kolomana Sokola, Muzeum Janka Kráľa, Galerii Liptowskiej P. Michala Bohúňa czy Fontanny Metamorfozy. Fontanna Metamorfozy to hołd dla wybitnych postaci regionu -

naukowców, wynalazców, artystów, pisarzy, duchownych, lekarzy itd. Siedemdziesiąt nazwisk uwiecznionych w ciemnym granicie, wśród których honorowe miejsce zajmuje Aurel Stodola – wynalazca turbiny parowej, który urodził się w Liptowskim Mikulaszu 1859 r. Jego uczniem był między innymi Albert Einstein.

Artyści Liptowskiego Mikulasza W Liptowskim Mikulaszu urodziło się i działało wiele wybitnych postaci, które poświęciły życie sztuce, a swój talent opanowały do perfekcji. Ich dzieła zdobyły na uznanie i rozgłos daleko poza granicami Słowacji. Swoją pieczęć odcisnęli tu malarze tacy jak P.M. Bohúň, K. Sokol, J. Alexy, E.M. Šimerová, bracia Rumanscy, rzeźbiarze A. Groma i M. Ksandr, artysta fotograf M. Martinček, pisarze J. Kráľ,

Alojz Štróbl: Nasza matka

Trasa kończy się przy symbolicznej szubienicy niedaleko Hotelu Jánorodzeństwo Rázusowie, I. Stodola, šík na bulwarze Jánošíkovo nábrekompozytorzy J.L. Bella i D. Pálka, žie. muzyk Jožko Piťo czy założyciel słowackiego teatru amatorskiego G.F. Belopotocký. Przewodnik opowiada ciekawostki z ich życia i twórczości, oprowadza po miejscach, które wciąż pamiętają ich sylwetki. Jednym z takich miejsc jest Galeria Liptowska P.M. Bohúňa, w której można obejrzeć obrazy ge- Pierwszych sześć rodzin żynialnego portrecisty, którego imię dowskich przybyło do Liptowskienosi galeria. Korzystając z usług pr- go Mikulasza w 1720 r., a sto lat zewodnika otrzymają Państwo 20% później społeczność żydowska starabatu na wstęp na wystawę. nowiła już połowę mieszkańców

Żydzi w Liptowskim Mikulaszu

Szlakiem Janosika Pisał się rok 1713, kiedy w Liptowskim Mikulaszu skazano i stracono legendarnego herszta zbójników Juraja Janosika. Przewodnik opowie Państwu wciągającą opowieść pełną faktów i mitów, tęsknoty za wolnością i sprawiedliwością, a także okrucieństwa i strachu. Historia ta przeniesie Państwa w czasy, w których nawet najdrobniejsze występki były surowo karane, a tortury były powszechnie stosowane podczas przesłuchań. W Izbie Tortur można zobaczyć, jakie cierpienia musiał znosić Janosik przed wydaniem wyroku. Jego odwaga i buntownicza postawa odbiła się echem wśród prostych ludzi i pozostawiła ślad w zabawach dziecięcych, legendach, pieśniach, literaturze, teatrze, sztukach plastycznych i filmie. Niewielką rolę w jednym z filmów o słynnym zbójniku Janosik zagrał aktor Adam Matejka, który mieszkał w domu na ul. Bottovej, gdzie umieszczono pamiątkową tablicę.

miasta. Żydzi zajmowali się przede wszystkim handlem, kupiectwem, wyróżniali się również w takich zawodach jak nauczyciel, lekarz czy adwokat. Przewodnik opowie Państwu o najsłynniejszych postaciach, takich jak Samuel Fischer – założyciel wydawnictwa Fischer Verlag, które do dziś działa we Frankfurcie nad Menem czy autorka europejskiej powieści Żegnaj stulecie Iboja Wandall-Holm, która przeżyła tragedię obozu koncentracyjnego. Z pewnością nie pominie historii prawnuczki angielskiej królowej Wiktorii – Walerii Marii, która dzieciństwo spędziła w domu położonym w centrum Liptowskiego Mikulasza. Choć społeczność żydowska wyraźnie zapisała się w historii miasta, dziś o jej obecności przypomina tylko opuszczona synagoga. Zwiedzanie synagogi to ostatni punkt trasy. Korzystając z usług przewodnika otrzymają Państwo 50% rabatu na wstęp do synagogi.

Kamienie milo- Tajemnice we w historii ukryte Mikulasza za murami Około roku 1100 po środku stał domów w kościół św. Mikołaja, wokół którego skupiała się osada Święty Mikulasz historycznym licząca ok. 10 mieszkańców. Osada stopniowo się rozrastała, budząc centrum zainteresowanie rycerza Serafina i jego synów. Król Władysław IV przekazał im ją za zasługi bojowe w 1286 r. Dokument potwierdzający własność osady jest pierwszą pisemną wzmianką dotyczącą Liptowskiego Mikulasza. Serafin i jego synowie byli założycielami rodu szlacheckiego Pongráców, do których miasto należało przez ponad 500 lat. Przewodnik zaprowadzi Państwa do pomnika szlachcica Pongráca, który około 1350 roku uzyskał przywilej targowy uprawniający do organizowania targów w każdy wtorek. Od tej pory Mikulasz rozwijał się jako miasteczko. Dowiedzą się Państwo, który przedstawiciel rodu budził największą trwogę, jakie obowiązki wobec Pongráców mieli mieszkańcy, czym się trudnili i jak funkcjonowało miasto, a także jak zmieniało się na przestrzeni wieków. Wstąpią Państwo do kościoła św. Mikołaja obejrzeć skarby, które kryje jego wnętrze. Usługi przewodnickie – zamówienia: Centrum Informacyjne Miasta Liptowski Mikulasz, Námestie mieru 1 [B4], Liptovský Mikuláš Tel.: +421/44/16 186, 552 24 18 www.mikulas.travel 15.09.-30.06.: pn.-pt.: 9.00-17.00, sob.: 9.00-13.00, niedz.: zamknięte 01.07.-14.09.: pn.-pt.: 9.00-18.00, sob.-niedz.: 9.00-17.00 Oprowadzanie 2 €/osoba (co najmniej 32 € za grupę), LRC

Historyczne centrum miasta żyje swoim spokojnym rytmem. Jest to popularne miejsce odpoczynku i spacerów, zakupów, spotkań w restauracjach i cukierniach. Do połowy XX wieku tętniło życiem. Przewodnik przybliży Państwu atmosferę wrzawy w sklepach, warsztatach rzemieślniczych i wśród kupców. Pokaże, gdzie leczyli medycy, znajdowały się apteki, banki, kancelarie notarialne i adwokackie, gościńce, hotele czy delikatesy zaopatrzone w smakołyki z całego świata. Budynki te służyły nie tylko do działalności handlowej i usługowej, pełniły także funkcję mieszkalną. Ich mieszkańcy dbali o swoje ogrody i podwórza. Do tradycyjnych dań kuchni regionalnej zaliczały się i wciąż zaliczają haluszki z bryndzą lub kapustą, kluski z orzechami lub z makiem oraz placki ziemniaczane. Niektórych z nich można skosztować w miejscowych restauracjach.

Punkt widokowy Háj Nicovô

W przeszłości mieszkańcy Mikulasza chodzili na Háj [A11] na narty i sanki. Znajdował się tu nawet pierwszy mobilny wyciąg narciarski na Słowacji. Dziś także jest to popularne miejsce dla amatorów jazdy na sankach, a także cel zimowych spacerów. Choć Háj ma zaledwie

746 m n.p.m., z jego szczytu roztaczają się wspaniałe widoki na Liptowski Mikulasz, zalew Liptowska Mara, łańcuchy Tatr Niskich i Zachodnich oraz charakterystyczny Krywań, którego nie sposób przeoczyć. Znajduje się tu także największy cmentarz wojskowy na terytorium byłej Czechosłowacji. Na wzgórze można wejść pieszo (odległość ok. 4 km z centrum miasta) lub wjechać samochodem. W okresie zimowym należy wziąć pod uwagę przejezdność drogi Cesta hrdinov.

Sport Mieszkańcy Liptowskiego Mikulasza chętnie i często uprawiają sport. Większość wybiera określoną aktywność dla zdrowia i lepszego samopoczucia, ale wielu zajęło się sportem zawodowo i reprezentują Słowację w zawodach na szczeblu europejskim czy światowym w takich dyscyplinach jak slalom wodny (Michal Martikán, Elena Kaliská), hokej (Ján Laco, Milan Jurčina, Jerguš Bača), narciarstwo (Petra Vlhová, Natália Šlepecká), kulturystyka (Ľuboš Maliňák), fitness (Dominika Multáňová) czy kickboxing (Martin Navrátil). Jeśli sport jest Państwu bliski, w Liptowskim Mikulaszu możecie się nim nacieszyć do syta. Do wyboru m. in. narciarstwo, pływanie, squash, tenis, kręgle, gokarty i inne.

[XY] – współrzędne na mapie miasta Liptowski Mikulasz

Obiekty sportowe w mieście Kręgle: Penzión Bowling Starohorského 3 [D3] Tel.: +421/44/562 06 25 www.penzionbowling.sk • Lodowisko: JL Aréna, Partizánov 14 [E4] Tel.: +421/948 241 056 www.jlarena.com

Mutton Tel.: +421/907 481 311 www.mutton.sk Xsport, Vitálišovce [F11] Tel.: +421/911 443 194 www.xsport.sk FUNsport, imprezy sportowo-rozrywkowe dla firm Tel.: +421/905 521 323 www.funsport.sk

LASERS LIPTOV - ARENA Revolučná 573/1 [A1] Lodowisko mobilne przy Fitness B Tel.: +421/948 108 755, www.liptovlasers.com, LRC Smrečianska 670 [F11] Tel.: +421/44/553 41 58 • Wypożyczalnia rowerów: www.fitnessb.sk INTERSPORT Kamenné pole 4456/1 [F1] • Pływalnia Tel.: +421/44/324 07 01 Vajanského ulica 20 [D3] www.intersport.sk, LRC Tel.: +421/44/552 03 06 www.vpslm.sk Wypożyczalnia rowerów • Gokarty: Kart Centrum Liptov, Palugyayho 1 [B1] Tel.: +421/903 999 222 www.kartcentrum.sk, LRC Monaco Grand Prix Priemyselná zóna 545 [F11] Tel.: +421/944 733 566 www.monacograndprix.sk, LRC • Wielofunkcyjna Hala Sportowa Liptov Aréna, Brezovec 1053/1 [A1] Tel.: +421/915 297 271, www.liptovarena.sk • Sporty nietypowe: Rafting adventure Tel.: +421/948 906 506 www.raftingadventure.sk

Demänová 116 [E1] Tel.: +421/905 423 606 www.lyzejasna.sk

Wypożyczalnia elektrorowerów Demänová [E1] Tel.: +421/918 101 076 www.cyklo-liptov.sk • Squash: Squash Liptov Starohorského 4083/1 [D3] Tel.: +421/44/562 00 53, www.squash-liptov.sk, LRC • Tenis: Relax tenis club, Nábrežie Janka Kráľa 4359 [E3] Tel.: +421/918 718 829 www.r-t-c.sk

AQUAPARKI

Tatralandia Liptowski Mikulasz

Zaledwie 4 km od centrum Liptowskiego Mikulasza znajduje się największy całoroczny aquapark w Europie Środkowej. To właśnie tu, w Tropical Paradise – krytej hali z tropikalnym klimatem i roślinnością, 10 basenami i repliką wraku statku piratów – nawet w mroźne zimowe dni można przeżyć upalne lato. Baseny są wypełnione wodą morską i czystą wodą o temperaturze 32 - 36°C. Relaksowi sprzyjają liczne atrakcje, takie jak ławki i dysze masujące, bicze wodne czy jacuzzi. Unikalny podwodny świat pełen żywych rybek, korali i ukwiałów można podglądać z basenu do nurkowania. Najmłodszym na pewno spodoba się basen piratów. Równie pociągające mogą być kąpiele pod gołym niebem. Można ich zakosztować w dwóch basenach wypełnionych wodą termalną, która ma dobroczynny wpływ na układ oddechowy i ruchowy. Niekończącą się frajdę zapewnia 5 całorocznych zjeżdżalni i rur, z których jedna – o długości 101 metrów – jest najdłuższą

zjeżdżalnią pontonową w Europie Środkowej. W Tatralandii znajduje się także Wellness Centrum i kompleks Saunowy Świat Celtów, w którym w sezonie zimowym 2014/15 pojawi się specjalna bio sauna dla dzieci od 3 roku życia i nowa sauna tatrzańska z solą himalajską o silnym działaniu oczyszczającym. Ráztocká 21, Liptovský Mikuláš, Tel.: +421/915 834 644 www.tatralandia.sk wstęp w sezonie zimowym (24.12.2014-07.04.2015 r.): wstęp na 3 godz.: dziecko do 140 cm 8 €, uczniowie, seniorzy, osoby niepełnosprawne 17 €, dorośli 19 €, bilet rodzinny 42 €, całodzienny wstęp: dziecko do 140 cm 11 €, uczniowie, seniorzy, osoby niepełnosprawne 20 €, dorośli 22 €, bilet rodzinny 47 €, dzieci do 90 cm wzrostu – wstęp wolny, zniżki grupowe, rabaty z GOPASS CARD i LRC godziny otwarcia w sezonie zimowym: codziennie 10.00-22.00, godziny otwarcia w sezonie wiosennym: codziennie 10.00-21.00

Gino Paradise Bešeňová [17 km]

Termal raj Liptowski Jan 4 [10 km] 17

Geotermalna woda o temperaturze 60,5°C wypływająca z głębokości 1987 m ma dobroczynny wpływ na układ oddechowy i ruchowy, pozytywnie wpływa na skórę, a dzięki zawartości litu łagodzi napięcia nerwowe. W miesiącach zimowych woda geotermalna jest schładzana do temperatury 36 - 40°C i trafia do 7 basenów odkrytych, z których 5 wyposażonych w liczne atrakcje wodne służy do relaksu. W części krytej znajdują się 3 baseny z podgrzewaną czystą wodą, jacuzzi i zjeżdżalnia. Kolejne 6 zjeżdżalni i rur znajduje się w strefie adrenalinowej, gdzie można się poczuć jak nad morzem w basenie ze sztuczną falą, a dzieci mają mnóstwo frajdy w brodziku. Ponadto kompleks posiada 5 rodzajów saun w Wellness & Spa i oferuje różnego rodzaju masaże w Relax Centrum.

Aqua-Vital Park Lúčky [22 km] Bešeňová Tel.: +421/44/430 77 00, 430 77 08 www.ginoparadise.sk wstęp: do 23.12.2014 r. dorośli od 11 €/3 godz., dzieci do lat 18 od 8 €/3 godz., od 24.12.2014 r. dorośli od 14 €/3 godz., młodzież do lat 18 od 13 €/3 godz., dzieci do lat 12 od 11 €/3 godz., dzieci do lat 6 – wstęp wolny, zniżki grupowe, LRC otwarte codziennie: do 23.12.2014: 10.00-21.00, 24.12.2014-01.01.2015: aktualne informacje na stronie internetowej, od 02.01.2015: 10.00-22.00

Jeśli marzą Państwo o błogim spokoju i kąpielach pośród przepięknych gór, to dobrze trafiliście. W kompleksie znajduje się odkryty basen rekreacyjny z licznymi atrakcjami wodnymi oraz basen siedzący wypełniony leczniczą wodą mineralną o temperaturze 36 – 38°C. W krytej hali - kolejny basen, sauny, wellness z jaskinią solną i szeroką ofertą zabiegów leczniczych. Przy wejściu na teren AQUA-VITAL PARKU można zobaczyć źródło wody mineralnej Valentína, która jest wykorzystywana do kuracji pitnych. Atrakcją miejscowości jest kaskadowy wodospad trawertynowy. Lúčky Tel.: +421/44/437 55 66 wstęp: dorośli 9,50 €/3 godz., dzieci 3 – 14 lat 7 €/3 godz., dzieci do lat 3 – wstęp wolny, bilety rodzinne, zniżki, bezpłatne parkingi, LRC październik-kwiecień: codziennie 12.00-21.00, maj-wrzesień: codziennie 9.00-21.00

Aqua-Vital Park Lúčky

Mieszkańcy Liptowskiego Jana od dawien dawna wiedzieli o leczniczym działaniu tutejszych wód. Pomagała w bólach stawów, reumatyzmie, regulowała trawienie. Obecnie woda mineralna ze źródła Rudolf wypełnia 25-metrowy basen pływacki oraz basen siedzący w Hotelu Sorea Máj. Ma dobroczynne działanie na układ oddechowy, układ ruchowy oraz skórę. W odległości około 10 – 15 minut spacerem od hotelu znajduje się źródło wody pitnej Teplica. Liptovský Ján Tel.: +421/44/520 81 00 www.sorea.sk/maj wstęp: do południa dorośli 3 €, dzieci 2,30 €, popołudniu dorośli 5 €, dzieci 3,80 € sezon: codziennie oprócz wtorków: 8.00-11.00, 13.00-20.00, poza sezonem: godziny otwarcia należy sprawdzić telefonicznie

Muzeum wsi liptowskiej w Pribylinie [22 km]

ZABYTKI I MUZEA

Wilkoliniec (UNESCO) [33 km]

Wizyta w Wilkolincu to jak wejście do bajki. Pod wzgórzem Sidorovo stoją chatki z maleńkimi okienkami, dachami krytymi dachówką i zdobionymi ścianami. W malowniczej wiosce nie mogło zabraknąć murowanej kapliczki, zrębowej dzwonnicy i studni. A przez środek oczywiście przepływa potok. Mieszkańcy osady w przeszłości utrzymywali się z pracy w polu, hodowli owiec i bydła, mężczyźni pracowali jako pasterze i drwale. Byli wśród nich także zręczni rzeźbiarze i pomysłowi cieśle, którzy budowali drewniane domy. Osada jest nadal zamieszkana, a do zwiedzania udostępniono dom rolniczy z ekspozycją przedstawiającą typowe wnętrze, galerię sztuki ludowej z ekspozycją prac plastycznych i trofeów myśliwskich oraz galerię mieszczącą się w dawnym spichlerzu. Vlkolínec, Tel.: +421/918 596 432 www.vlkolinec.sk, wstęp: dorośli 2 €, dzieci 1 €, LRC ekspozycje: 16.10.-15.04.: wt.-pt.: 10.00-15.00, sob.-niedz.: 10.00-16.00, 16.04.-15.06.: wt.-pt.: 9.00-15.00, sob.-niedz.: 9.00-16.00

Pod majestatycznymi wierzchołkami Tatr Zachodnich leży malownicza liptowska wieś. Zgromadzono tu najcenniejsze obiekty budowlane z miejscowości, które 40 lat temu pochłonęły wody zalewu Liptowska Mara. Dzięki temu można dziś zobaczyć domy prostych rolników i rzemieślników, sołtysa, budynek szkoły czy jedną z najstarszych zachowanych siedzib szlacheckich Liptowa – dwór ze wsi Parížovce. Wszystkie posiadają wystrój z epoki, typowe wyposażenie, narzędzia i sprzęty. Na wzgórzu wznosi się Kościół pod wezwaniem Marii Panny pochodzący z miejscowości Liptowska Mara. Wewnątrz znajduje się wczesnogotycki ołtarz i kazalnica, ściany zaś zdobią cenne malowidła, z których najstarsze datuje się około 1320 r. Sceneria muzeum zainspirowała wielu filmowców, m. in. twórców filmu o hrabinie Bathory, którzy nakręcili tu wiele scen. Pribylina Tel.: +421/44/529 31 63 +421/918 680 297 www.liptovskemuzeum.sk wstęp: dorośli 3 €, dzieci 1,50 € 01.11.-30.04.: codziennie 9.00-16.00, 01.05.-30.06.: codziennie 9.00-17.30 (ostatnie wejście najpóźniej godzinę przed zamknięciem)

Kościół Artykularny w Świętym Krzyżu 7 [11 km] Jeden z pięciu zachowanych drewnianych kościołów artykularnych na Słowacji. Kościół znajdujący się tuż za miejscowością Święty Krzyż jest największy na Słowacji i w Europie Środkowej. Świątynia zbudowana przez mistrza ciesielskiego Langa jest w stanie pomieścić aż 6000 osób. Jej twórca nie korzystał przy budowie z żadnych projektów, sam nie umiał nawet czytać ani pisać. Czerpał tylko z własnego doświadczenia. Kościół zbudowany na planie krzyża, z oryginalnym wystrojem, wewnątrz barokowy ołtarz z kazalnicą, żyrandol ze szkła weneckiego, malowidła ścienne. Pierwotnie kościół stał w miejscowości Paludza, którą zatopiły wody zalewu Liptowska Mara. Aby ta unikalna budowla nie zniknęła wraz z zatopioną Paludzą, została rozebrana i w ciągu kilku lat postawiona na nowo w Świętym Krzyżu. Svätý Kríž Tel.: +421/44/559 26 22 www.drevenykostol.sk wstęp: datek w wysokości 1 € 01.10.-31.05.: codziennie 9.00-14.45, 01.06.-30.09.: codziennie 9.00-17.00 (nabożeństwa w każdą niedzielę 9.00-10.00)

AKTYWNY WYPOCZYNEK

Narciarstwo

Na miłośników białego szaleństwa na Liptowie czeka wspaniałe szusowanie na przeszło 70 km tras zjazdowych z 72 wyciągami i kolejkami, trasami do narciarstwa biegowego o długości ponad 100 km, których dostępność zależy jednak od grubości naturalnej pokrywy śnieżnej. W Tatrach Niskich i Zachodnich mogą poszaleć także miłośnicy skialpinizmu – zwłaszcza w Dolinie Żarskiej, gdzie co roku odbywają się międzynarodowe zawody tej dyscyplinie.

Jasná –Tatry Niskie [15 km]

SKI & AQUA BUS Bezpłatny autobus dla posiadaczy karty Liptov Region Card lub ważnego skipasu. Aktualny rozkład jazdy jest dostępny na www.visitliptov.sk, w wersji drukowanej zaś m.in. w Centrum Informacyjnym Miasta Liptowski Mikulasz. Linie SKI & AQUA BUSÓW:

Podbreziny – Liptowski Mikulasz

Linia A: Jasná Tatry Niskie – TatraLiptovský Mikuláš – Podbreziny, landia i z powrotem Tel.: +421/44/552 21 53 Linia B: Jasná Tatry Niskie – Jánska codziennie w godzinach dolina i z powrotem 9.00-20.00 Linia C: Jasná Tatry Niskie – Bešeňová – Lúčky i z powrotem Linia D: Hrabovo, Malinô Brdo – Bešeňová – Lúčky i z powrotem Jasná SKI BUS: Jasná – Demänová – Jasná

Iľanovo – Košútovo

Największy ośrodek narciarski na Słowacji, który w międzynarodowym rankingu Skiareatest otrzymał 5 prestiżowych wyróżnień, w sezonie zimowym 2014/15 udostępnia narciarzom prawie 46 km tras o różnym stopniu trudności. Nowoczesne systemy naśnieżania gwarantują pokrywę śnieżna przez 5 miesięcy w roku. W ośrodku jest łącznie 30 wyciągów i kolejek o przepustowości ponad 30 tys. osób na godzinę. Dla spragnionych wrażeń wieczorne szusowanie, szkółka narciarska, 12 stref freeride‘owych, dwie trasy biegowe, FUN ZONE z przeszkodami śnieżnymi i modny snowpark.

SKI BUS Ružomberok: RužombeOśrodek narciarski z jednym wyrok – Hrabovo, Malinô Brdo ciągiem i 350-metrową sztucznie Poniżej przedstawiamy ośrodki naśnieżaną i oświetloną trasą zjaznarciarskie zlokalizowane w pro- dową o średnim stopniu trudności, mieniu do 15 km od Liptowskiego zaledwie 4 km od centrum LipMikulasza. W samym Liptowskim towskiego Mikulasza. Mikulaszu można poszusować w ośrodkach Podbreziny i Iľanovo. Podane godziny otwarcia zależą od warunków pogodowych i pokrywy śnieżnej.

Liptovský Mikuláš – Iľanovo, Tel.: +421/903 862 043 codziennie w godzinach 9.00-15.00, wieczorne szusowanie pt.-sob.: 16.00-20.00

Ośrodek położony w dzielnicy Liptowskiego Mikulasza - Podbrezinach. Posiada jeden wyciąg i 550-metrową sztucznie naśnieżaną i oświetloną trasę zjazdową, serwis oraz wypożyczalnię sprzętu narciarskiego.

Demänovská Dolina Tel.: +421/907 886 644 www.jasna.sk, LRC do 31.01.: codziennie w godzinach 8.30-15.30, od 01.02.: codziennie w godzinach 8.30-16.00, wieczorne szusowanie codziennie w godzinach 18.00-21.00

Ski Žiarce – Ski Centrum Pavčina Lehota Javorovica – [9 km] Liptowski Jan 11 [11 km] Ośrodek narciarski u wlotu Doliny Demianowskiej. Dysponuje trzema naśnieżanymi trasami zjazdowymi o łącznej długości 1130 m, dwoma wyciągami, szkółką narciarską dla dzieci, wypożyczalnią sprzętu narciarskiego, dwoma trasami biegowymi o długości 7 km. Możliwość wieczornego szusowania.

Pavčina Lehota Tel.: +421/903 567 680 www.ziarce.sk, LRC codziennie w godzinach 9.00-16.00, wieczorne szusowanie codziennie w godzinach 17.30-21.00

miłośników biegówek – dostępne są trasy biegowe o długości ok. 20 km.

W ośrodku położonym w Dolinie Jańskiej na miłośników białego szaleństwa czekają 4 wyciągi i 5 naśnieżanych tras zjazdowych o różnym stopniu trudności, szkółka narciarska dla dzieci i dorosłych, serwis oraz wypożyczalnia sprzętu narciarskiego. Możliwość wieczornego szusowania. Przez Dolinę Jańską prowadzi również turystyczny szlak biegowy (bez przygotowania trasy). Liptovský Ján Tel.: +421/905 654 675 www.skijavorovica.sk codziennie w godzinach 9.00-16.00, wieczorne szusowanie: śr., czw., pt., sob.: 18.00-21.00

Žiar – Dolinky [11 km]

Žiar Tel.: +421/905 923 211 www.dolinky.szm.com codziennie w godzinach 9.00-16.00, wieczorne szusowanie wt., śr., pt., sob.: 18.00-21.00

Opalisko – Závažná Poruba [6 km] 14 Ośrodek rodzinnego typu, położony niedaleko miejscowości Závažná Poruba. Trzy proste i dwie średnie trasy zjazdowe ze sztucznym naśnieżaniem o łącznej długości 3,2 km, 4 orczyki i 1 wyciąg krzesełkowy, szkółka narciarska dla dzieci i dorosłych, serwis oraz wypożyczalnia sprzętu narciarskiego, areał biegowy z 4 trasami o długości 10 km.

Niewielki ośrodek narciarski w Tatrach Zachodnich cieszy się popularnością zwłaszcza wśród początkujących oraz rodzin z dziećmi. Do dyspozycji 2 wyciągi i 2 trasy zjazdowe o łącznej długości 650 m (1 trasa sztucznie naśnieżana), wieczorne szusowanie. Ponadto szkółka narciarska, serwis oraz wypożyczalnia sprzętu narciarskiego. Dolina Żarska jest popularna wśród

Závažná Poruba Tel.: +421/917 728 190, www.opalisko.sk, LRC codziennie w godzinach 9.00-16.00

23 Piesze wędrówki zimą Wędrówki wśród górskich krajobrazów są bardzo atrakcyjną formą spędzania czasu wolnego, która może dostarczać mnóstwa energii. Każdą trasę warto starannie zaplanować, uwzględniając swoją kondycję i możliwości, warunki pogodowe i śniegowe, a także sprawdzając aktualne informacje na portalu słowackiego GOPR-u (www.hzs.sk). Zaleca się wykupienie specjalnego ubezpieczenia w góry, które pokrywa koszty interwencji GOPR na wypadek akcji ratunkowej lub poszukiwawczej w górach. Ubezpieczenie można wykupić m.in. w Centrum Informacyjnym Miasta Liptowski Mikulasz. Wiele szlaków turystycznych jest czasowo niedostępnych, w związku z czym prosimy o przestrzeganie ograniczeń. Szlaki czasowo niedostępne są zaznaczone na mapach turystycznych oraz na tablicach informacyjnych w górach. Poniżej kilka propozycji niezbyt wyczerpujących zimowych wędrówek. Informacji o innych trasach można zaczerpnąć z map turystycznych.

Obłazy 17 – młyny wodne

Kolejki linowe Dolina Żarska na Chopok 15 [13 km: Liptowski Mikulasz – ujście [15 km] Dolina Demianowska – Jasná to najpopularniejszy ośrodek narciarski na Słowacji położony w masywie Chopka (2024 m n.p.m.), drugiego pod względem wysokości szczytu Tatr Niskich. Chopok cieszy się uznaniem ze względu na niepowtarzalne widoki okolicznych łańcuchów górskich. Państwo także mogą się nimi rozkoszować. Wystarczy skorzystać z jednej z nowoczesnych kolejek, które łączą północny i południowy stok Chopka. Na dolnej stacji Biela Púť w Dolinie Demianowskiej można skorzystać z 4-osobowego wyciągu krzesełkowego, dalej kolei naziemnej Twinliner, a na szczyt Chopka wjechać 24-osobową kolejką kabinową Funitel. Posilić się można w panoramicznej restauracji Rotunda, a jeśli to wciąż mało atrakcji – warto wybrać się kolejką na południowy stok Chopka. Przejazd kolejką na drugą stronę Chopka i z powrotem w cenie jednego biletu. Demänovská Dolina Tel.: +421/907 886 644 www.jasna.sk, bilety: dorośli 18 €, młodzież 15 €, dzieci 13 € Biela Púť – Priehyba – Chopok – Kosodrevina – Srdiečko: do 31.01.: codziennie 8.30-15.30, od 01.02.: codziennie 8.30-16.00

Doliny Żarskiej]

Jedną z najpopularniejszych tras w Tatrach Zachodnich – z ujścia Doliny Żarskiej do Schroniska Żarskiego (Žiarska chata) – można przejść w ok. 1,5 godziny. W schronisku położonym na wysokości 1325 m n.p.m. można odpocząć i posilić się. Na symbolicznym cmentarzu niedaleko schroniska warto się na chwilę wyciszyć i poświęcić chwilę pamięci ofiar wypadków w górach. Powrót do ujścia doliny tą samą trasą. W drodze powrotnej można odwiedzić udostępnioną do zwiedzania sztolnię.

LIPTOWA w dolinie Kwaczańskiej PODZEMIE LIPTOVA [17 km: Liptowski Mikulasz – ujście Doliny Demianowska Kwaczańskiej] Jaskinia

Wolności [11 km]

Dwa stare drewniane młyny ukryte głęboko w Dolinie Kwaczańskiej, w miejscu znanym Obłazy, gdzie pod stromymi skałami zlewają się trzy potoki. Dolny młyn z tartakiem został wyremontowany przez wolontariuszy i przywrócony do pierwotnego stanu: woda wprawia w ruch ogromne koło i napędza wymyślne urządzenie do mielenia mąki. Dojście szlakami turystycznymi z miejscowości Kvačany, Veľké Borové i Huty. Jeśli wybiorą Państwo trasę z miejscowości Kvačany, dla pięknych widoków warto zrobić sobie przystanek w punkcie widokowym Malý Roháč. Kvačianska dolina www.oblazy.sk codziennie 9.00-17.00, mile widziane dobrowolne datki na remont i bieżące funkcjonowanie

Jaskinia ta jest częścią tzw. systemu jaskiń demianowskich, najdłuższego na Słowacji, liczącego ponad 35 km. Już od 1924 r. turyści mogą podziwiać jej urzekającą szatę naciekową, sintrowe jeziorka, podziemny strumyk Demianowka. Ze względu na wyjątkowe piękno jest to najczęściej odwiedzana jaskinia na Słowacji. Sami mogą się Państwo o tym przekonać podczas standardowej godzinnej trasy o długości 1150 metrów, z 913 stopniami lub podczas dłuższej trasy o długości 2150 metrów z 1118 stopniami, której przejście zajmuje ok. 100 minut. Aby nie spóźnić się na wejście, warto pamiętać, że dojście do jaskini ścieżką edukacyjną z parkingu zajmuje ok. 10–15 minut

Demänovská Dolina Tel.: +421/44/559 16 73 www.ssj.sk wstęp: trasa standardowa/dłuższa trasa: dorośli 8 €/15 €, dzieci 4 €/7,50 € (dłuższa trasa - w grupach co najmniej 10-osobowych) do 26.12. oraz 01.01.: zamknięte 27.12.-31.05.: wt.-niedz. – godziny wejść: 9.30, 11.00, 12.30, 14.00 (dłuższa trasa o 13.00) Demianowska Jaskinia Wolności

tarkę czołową, a drogę wskazuje przewodnik, który podczas zwiedzania opowiada ciekawostki na temat jaskiń, np. o tym, że jest to ulubione miejsce zimowania nietoperzy. Warto zatem wytężyć wzrok – być może uda się Państwu dostr19 zec jakiegoś „gacka”. Zwiedzanie jaskini jest ogromną frajdą również Co roku w okresie od 1.10 do dla dzieci, które zawsze są tu mile 14.05 jaskinia jest niedostępna dla widziane. zwiedzających ze względu na okres ochronny. Jánska dolina 185 Tel.: +421/908 640 061 www.stanisovska.sk wstęp: dorośli 6 €, dzieci 3,50 €, LRC codziennie: godziny wejść 10.00, 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, 20 15.00, 16.00

Demianowska Jaskinia Lodowa [9 km]

Jaskinia Staniszowska [13 km]

Zalicza się do najstarszych znanych jaskiń Słowacji. Po raz pierwszy została zbadana w 1720 r. Prace badawcze są kontynuowane również obecnie, a turyści mogą się tu poczuć jak prawdziwi grotołazi. Przy wejściu otrzymuje się la-

Podziemie pod Wieżami [9 km]

Moneta towarzyszy ludzkości od stuleci. Co trzeba zrobić, żeby człowiek mógł ją trzymać w dłoni? To właśnie tutaj można się tego dowiedzieć. Przewodnik wyjaśnia, jak wydobywano i tłuczono rudę, pokazuje jej przemywanie w specjalnych korytach, kucie w piecach kowalskich i wreszcie samo bicie monety. W drodze licytacji można stać się jej szczęśliwym posiadaczem. Liptovský Ján 150 Tel.: +421/908 640 061 www.podvezami.sk wstęp: dorośli 4 €, dzieci 2,50 €, LRC codziennie: godziny wejść 10.00, 11.00, 12.00, 13.00, 14.00, 15.00, 16.00

Niedźwiedzia 27 sztolnia 22 [13 km] W jedynej udostępnionej do zwiedzania kopalni na Liptowie ożywa historia górników, którzy w pocie czoła wydobywali bogactwo z wnętrza ziemi. Była to wyczerpująca praca w ciemności, chłodzie i budzącej grozę ciszy. Wiara w sprawiedliwe, chroniące górników przed nieszczęściem skrzaty pomagała im pokonać trudy codziennego znoju. Jeśli dobrze się rozejrzycie, być może uda się Państwu spotkać jakiegoś skrzata. Po sztolni oprowadza doświadczony przewodnik, a drogę oświetlają migoczące płomienie kaganków oraz latarki czołowe, które każdy odwiedzający otrzymuje przy wejściu. Jaki związek ma kopalnia z niedźwiedziami? Niektórzy twierdzą, że właśnie tu niedźwiedzie zimują. Podczas wizyty można się będzie przekonać, czy to prawda. Žiarska dolina Tel.: +421/908 640 061 www.stolna.sk, wstęp: dorośli 5 €, dzieci 3€, LRC 01.11.-31.03.: sob.-niedz., święta, dni wolne: 10.00-16.00 (wstęp co 30 min), 01.04.-31.10.: codziennie: 10.00-16.00 (wstęp co 30 min)

Aquaparki Zabytki Narciarstwo, wędrówki Podziemie Liptowa

Odległości podawane w opisach tras to odległości od turystycznego centrum Liptowskiego Mikulasza.

centrum informacyjne miasta Liptowski Mikulasz Námestie mieru 1, 031 01 Liptovský Mikuláš, Słowacja Tel.: +421/44/16 186, 552 24 18 Fax: +421/44/551 44 48 www.mikulas.travel www.mikulas.sk e-mail: info@mikulas.sk facebook: Informačné centrum mesta GPS: N 49°05´8.70´´ E 19°36´42.47´´ 15.9.–30.6.: Pon.–Pt.: 9:00–17:00, Sob.: 9:00–13:00, Niedz.: zamknięte 1.7.–14.9.: Pon.–Pt.: 9.00–18.00 Sob.: 9.00–17.00, Niedz.: 9.00–17.00 SERWIS INFORMACYJNY – MIASTO I REGION: - informacje turystyczne - pakiety pobytowe - wydarzenia kulturalne i imprezy sportowe USŁUGI PRZEWODNICKIE: - w lipcu i sierpniu bezpłatne zwiedzanie miasta z przewodnikiem w każdy piątek o godz. 16.00 - w pozostałych miesiącach usługi przewodnickie dostępne na zamówienie, LRC USŁUGI: - baza noclegów - kantor wymiany walut - ubezpieczenie na wypadek akcji ratunkowej lub poszukiwawczej w górach - zezwolenia na wędkowanie na akwenach państwowych - usługi ogłoszeniowe, usługi faksowe - dostęp do Internetu, WIFI

PRZEDSPRZEDAŻ BILETÓW: - wydarzenia w Liptowskim Mikulaszu - sieci TICKETPORTAL, TICKETART oraz PREDPREDAJ.SK

PONADTO: - szeroki wybór map turystycznych, atlasów, przewodników, publikacji książkowych - upominki i pamiątki LIPTOV REGION CARD …więcej atrakcji i wspomnień w niższych cenach… Klucz do bramy największej areny outdoorowej i bogatej oferty rozrywkowej na Słowacji, który umożliwi Państwu korzystanie ze zniżek do 50 % na największe atrakcje w najbardziej znanych punktach turystycznych Liptowa przez cały rok. W sprzedaży w Centrum Informacyjnym Miasta Liptowski Mikulasz w cenie 5 EUR. www.liptovcard.sk LRC – zniżki z Liptov Region Card dostęp bezbarierowy zmiana cen i godzin otwarcia - zastrzeżona Telefony alarmowe: • Numer alarmowy 112 • GOPR Tatry Niskie +421/44/559 16 78, +421/18 300 • GOPR Tatry Zachodnie +421/44/558 62 18, +421/18 300 • Pomoc drogowa +421/903 804 856 Wydało: Centrum Informacyjne Miasta Liptowski Mikulasz, Miasto Liptowski Mikulasz, OOCR REGION LIPTOV, 2014 Grafika: Eva Dudzíková Fotografie: archiwum Centrum Informacyjnego Miasta Liptowski Mikulasz, Muzeum Janka Kráľa i OOCR REGION LIPTOV, Ján Svidran, Ing. Michal Rengevič Projekt realizowany przy wsparciu finansowym Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Rozwoju Regionalnego Republiki Słowackiej.