LIPTOWSKI MIKULASZ
Przewodnik po atrakcjach
lipiec – listopad 2016
SLOVAKIA
Zach.
Wsch.
Pd.
dworzec autobusowy
stacja benzynowa
galeria
jazda na nartach
szpital
park
policja
skating
stadion
toalety
basen termalny
dostęp bez barier
centrum informacji
kościół
muzeum
zabytek
pływanie
poczta
ścieżki rowerowe
tenis
siatkówka
dworzec kolejowy
2 Centrum Kolomana Sokola (str. 2)
1 Kościół św. Mikołaja (str. 2)
3 Muzeum Janka Kráľa (str. 3) 4 Sala tortur (str. 3)
8 Galeria liptowska P. M. Bohúňa (str. 6)
6 Dom Żupny (str. 5)
5 Fontanna Metamorfozy (str. 4)
9 Rzeźba Nasza matka (str. 7) 10 Liptowskie Muzeum Czarny Orzeł (str. 7)
7 Synagoga (str. 6)
11 Słowackie Muzeum Ochrony Przyrody i... (str. 7)
1
LIPIEC – SIERPIEŃ 2016: OSOBLIWOŚCI TURYSTYCZNE MIKULASZA Bezpłatne zwiedzanie z przewodnikiem w języku słowackim i angielskim co piątek o godzinie 16.00 przed CENTRUM INFORMACYJNYM. Przewodnicy przedstawią najważniejsze atrakcje i najistotniejsze fakty z ruchu turystycznego w przeszłości oraz aktualnie. Godzinowe zwiedzanie w historycznym centrum kończy przy wyjątkowym eksponacie szkieletu lwa jaskiniowego w jedynym interaktywnym muzeum – Słowackim Muzeum Ochrony Przyrody i Speleologii. Uczestnicy usług przewodnickich mogą obejrzeć wszystkie ekspozycje ze zniżką do 50%. Poza bezpłatnym zwiedzaniem usługi przewodnickie można zamówić na dowolny termin: w języku słowackim grupa do 14 osób 28 €/godz., powyżej 14 osób 2 €/osoba/godzina. W języku obcym grupa do 14 osób 35 €/godz., powyżej 14 osób 2,50 €/osoba/godzina.
W ofercie znajduje się 6 interesujących tras zwiedzania: 1. 730 lat Liptowskiego Mikulasza – przełomowe momenty bogatej historii miasta 2. 11 najpiękniejszych miejsc w historycznym centrum Liptowskiego Mikulasza – największe atrakcje turystyczne 3. Tradycje w Mikulaszu – opowieści nie tylko o bryndzy czy o garbarzach 4. Artyści w Mikulaszu – życie i dzieło, które przekroczyło granice Słowacji 5. Droga Janosika – śladami legendarnego przywódcy zbójników 6. Żydzi w Mikulaszu – losy kiedyś znanej lokalnej komuny
I
stnieje wiele powodów, aby zatrzymać się w Liptowskim Mikulaszu, położonym w samym środku pięknego górskiego krajobrazu i natchnionym historią. Ze szczytu Háj-Nicovô, położonego na jego obrzeżach, rozpościera się wspaniały widok na grzbiety Tatr Niskich i Zachodnich, Góry Choczańskie i majestatyczny Krywań. W dolinie błyszczy zwierciadło zbiornika wodnego Liptovská Mara. I oczywiście, ze szczytu zobaczysz całą panoramę miasta, które zaczęło się rozrastać wokół Kościoła św. Mikołaja już przed 730 laty. Latem ten stary kościół można zwiedzić z audoprzewodnikiem. Po drugiej stronie ulicy, sprzed Miejskiego Muzeum Janko Kráľa usłyszysz katarynkę; do odwiedzenia muzeum zaprosi też strażnik. Tacy „stróże prawa” przed 300 laty temu złapali najbardziej znanego słowackiego zbójnika Juraja Janosika. Co przeszedł w trakcie procesu sądowego, zobaczysz w sali tortur należących do najbardziej atrakcyjnych miejsc w mieście. Informacje na ten temat i wszystkie inne miejsca godne uwagi znajdziesz w turystycznej aplikacji mobilnej, która prowadzi przez zabytkowe centrum miasta. Kamienice, które otaczają rynek, skrywają często zawiłe historie ich dawnych mieszkańców. W jednym z nich urodził się poeta romantyczny Janko Kráľ, w innym założyciel słynnego wydawnictwa Fischer Verlag; niedaleko stąd wyrosła prawnuczka królowej Anglii, a
na starej plebanii ewangelickiej, gdzie spotykali się najważniejsi przedstawiciele pokolenia štúrovskiego, spędził swoje dziecięce lata pionier słowackiej turystyki Miloš Janoška. O jego urzeczywistnionych wizjach, najważniejszych miejscach turystyki w Liptowskim Mikulaszu i o tym, co miejsce oferuje dzisiaj swoim gościom, dowiecie się co piątek w lipcu i sierpniu od przewodnika turystycznego z zielonym parasolem. Odwiedź z nim najnowocześniejsze słowackie muzeum z tajemniczym znakiem SMOPaJ, które może śmiało konkurować z wiodącymi na świecie muzeami tego typu. Hołd osobowościom z Mikulasza oddaje również fontanna Metamorfozy. W słoneczne dni szum jej wody miesza się ze śmiechem szalejących dzieci, które trudno stąd „odciągnąć”. Ale może dadzą się skusić odkrywaniem innych skarbów Liptowa... cztery z nich znajdą za pomocą tajnej mapy bezpośrednio w centrum historycznym. Wieczorem okolica fontanny staje się spokojnym miejscem, gdzie z letnich ogródków można podziwiać zachód słońca. Środy uprzyjemniają koncerty, które są częścią Lata w Mikulaszu. Do popularnych imprez należy również projekcja filmów w plenerze i zróżnicowany program kulturalny w weekendy. Lato w Liptowskim Mikulaszu jest kolorowe, wystarczy tylko się tu wybrać i w pełni cieszyć się wakacjami w samym sercu malowniczego Liptowa.
7 6 3
4
5
8 9
2
1
220m
11
150m
10
TOP 11 w history-
3
3| Muzeum Janka Kráľa
cznym centrum
1| Kościół św. Mikołaja
E5
Najwięcej ciekawostek z 730-letniej historii Liptowskiego Mikulasza poznasz z ekspozycji Rozdziały z historii miasta. Wystawa znajduje się w siedzibie pierwszej siedziby węgierskiego komitatu i byłego domu Straussa, w których zlokalizowano miejskie muzeum.
Najstarszy zabytek architektury miasta z XIII wieku to największa neogotycka budowla w Liptowie. Szczyci się wspaniałymi witrażami, cennymi go-
tyckimi ołtarzami i kamienną chrzcielnicą z 1490 r.
E5
2| Centrum Kolomana Sokola E5
Námestie osloboditeľov 28 telefon: +421/44/5620035 www.galerialm.sk bilet wstępu: dorośli: 1,00 €, dzieci 0,50 € otwarte przez cały rok: wt.-sob.: 10.0017.00
Na prawo: Popiersie Kolomana Sokola na tablicy pamiątkowej akademickiego rzeźbiarza Jána Hoffstädtera, zamontowane na fasadzie Centrum Kolomana Sokola.
Námestie osloboditeľov 27 tel. +421/44/5522142 www.faralm.sk udostępnione dla zwiedzających lipiec-sierpień: pon.-pt.: 10:00-12:00, 13:00-17:00 msze św.: pon.-pt: 6:15, 18:15*, sob: 7:00, 18:15* (*po zmianie czasu letniego na zimowy o 17.00) nd.: 6:15, 8:00, 9:15, 10:45, 18:15
AUDIOPRZEWODNIK po Kościele św. Mikołaja
można pobrać w aplikacji turystycznej Liptowski Mikulasz
www.mikulas.sk/pl/turystyczna-aplikacja
w historycznym centrum miasta
Ekspozycję dopełniają osobiste przedmioty Sokola i zdjęcia, na których artystę uchwycił Tibor Huszár.
W miesiącach letnich atmosferę dawnej przeszłości, którą oddycha muzeum, wzmacniają nostalgiczne dźwięki katarynki.
E5
Ekspozycja w podziemiach Muzeum Janka Kráľa prezentuje jeden z najokrutniejszych sądów w historii Mikulasza, gdzie w 1713 r. był więziony i skazany na śmierć Juro Janosik. Można tu zobaczyć szubienicę, na jakiej wisiał najbardziej znany zbójnik, wybić grosz Janosika, spotkać strażnika i zrobić zdjęcie jak prawdziwy zbójnik. Námestie osloboditeľov 30 tel.: +421/44/5522554, www.mjk.sk wstęp na obie ekspozycje: dorosły 2 €, dziecko 1 €, 15.06. – 15.09.: pon.-nd.: 10.00-17.00, 16.09. – 14.06.: pon.-pt.: 9.00-16.00, sob.-nd.: 10.00-17.00
Prezentuje największą kolekcję dzieł wybitnego grafika, urodzonego w Mikulaszu Kolomana Sokola, którego dzieła podziwiał również Picasso.
Ołtarz Marii Panny
4| Sala tortur w Mikulaszu
4
5| Fontanna Metamorfozy
5
6| Dom Żupny E5
z nazwiskami najbardziej znanych mieszkańców uwiecznionych w ciemnym granicie i najczęściej fotografowane miejsce deptaku. Honorowe miejsce należy się Aurelowi Stodole – wynalazcy i profesorowi, którego uczniem był również sławny Albert Einstein. Północna strona rynku – Námestie osloboditeľov
E5
W najobszerniejszym budynku pośrodku rynku mieściła się siedziba administracji rządowej, kiedyś sąd komitatowy i więzienie, a nawet pierwsze muzeum w mieście. Fasadę zdobi relief herbu Komitatu Liptowskiego, schody rozświetlają piękne witraże zaprojektowane przez pierwszą damę malarstwa słowackiego, Ester-Šimerovą-Martinčekovą. Námestie osloboditeľov 1
6
7
8| Galeria liptowska P. M. Bohúňa E5
7| Synagoga
E6
Trzecia pod względem wieku galeria na Słowacji dysponuje największą salą wystawową spośród galerii słowackich i administruje ponad 5000 dzieł.
– jedna z największych i najbardziej stylowych synagog na Słowacji odznacza się bogato zdobionym wnętrzem secesyjnym. Hollého ulica, tel. +421/44/5522554, www.mjk.sk. Bilet wstępu: dorośli 1,00 €, dzieci 0,50 €. Otwarte od 15.06. do 15.09.: pon.-nd.: 10.00-17.00, poza sezonem na żądanie w Muzeum J. Kráľa. 1. Weście do synagogi stanowią kamienie nagrobne z cmentarza żydowskiego. 2. P. M. Bohúň: Portret Jozefíny Thuranskiej, 1849 | 3. Impreza MOSTY GESHARIM łączy ludzi różnych wyznań, kultury i poglądów.
Tranovského 3, tel. +421/44/5522758 www.galerialm.sk. Bilet wstępu 1 ekspozycja: dorosły 1,00 €, dziecko 0,50 €. Otwarte przez cały rok: wt.-sob. 10.00-17.00
9| Rzeźba Nasza matka
E6
– dzieło czołowego rzeźbiarza węgierskiego, pochodzącego z Liptowa Alojza Štróbla, w paryskim Luwrze jest zarejestrowana jako dzieło należące do najdoskonalszych rzeźb świata. Jej odlew z brązu jest wystawiony przed Liptowską Galerią P. M. Bohúňa na ulicy Tranovského.
10| Liptowskie Muzeum NKP Czarny Orzeł
2. 3.
3.
E6
E6
W ekspozycji Myślistwo i rybactwo w Liptowie prezentuje najbardziej typowych przedstawicieli fauny regionu. Ul. 1. mája 28, tel. +421/44/5514785, www.liptovskemuzeum.sk. Dorośli 1 €, dzieci 0,50 €, maj-czerwiec: pon.-pt. 8.00-16.00, sob.-nd. 14.00-17.00, lipiec-sierpień: pon.-pt.: 9.00-17,00, sob.-nd.: 13:00-17:00, wrzesień: pon.-pt.: 8:00-16:00, sob.-niedz.: 13.00-17.00, październik-kwiecień: pon.-pt.: 8:00-16:00, sob.-niedz.: zgłoszone grupy
1.
11| Słowackie Muzeum Ochrony Przyrody i Speleologii
Najnowocześniejsze muzeum na Słowacji prezentuje cenne eksponaty – prehistoryczną maskę kultową, model szkieletu lwa jaskiniowego, oferuje atrakcje pełne doznań, podczas których goście mogą znaleźć skamielinę, doczołgać się do legowiska niedźwiedzia lub przeczołgać się przez jaskinię. Školská ul. 4, tel. +421/44/5477210, www.smopaj.sk. Bilet wstępu: dorośli 6 €, dzieci 2,50 €. Od 16.06. – 15.09.: pon., śr., czw., pt.: 9.00-18,00, sob.-nd.: 12.00-18.00. Od 16.09. – 31.12: pon., śr., czw., pt.: 9:0017:00, wt.: zamknięte, sob.-nd. na zamówienie. Ostatnie wejście godzinę przed zamknięciem.
Lato w Mikulaszu – najlepsze imprezy Retropotańcówka STREET MUSIC NIGHT LIPTOV FEST Night run
(15 (22 (23 (23
lipca) lipca) lipca) lipca)
Poza zabytkowym centrum warto zobaczyć i doświadczyć... Jazzowy Festiwal w Mikulaszu (29-31 lipca), Mikulášska pohoda (20 sierpnia), Švábkafest (9 września), Jojka v meste (11 września)
Rumanský Art Centre
E5
Dzieła malarzy akademickich – Ivana i Igora Rumanských w jedynej prywatnej galerii, która jest wyjątkowa dzięki swoim rozwiązaniom architektonicznym i artystycznym.
9
Kościół św. Piotra z Alkantary Imponujący kompleks architektoniczny kościoła z klasztorem, który należy do najważniejszych średniowiecznych zabytków na naszym terenie, wznosi się w doskonałej harmonii na brzegu rzeki Wag w dzielnicy Okoličné. G11
czątkujący artyści, a weekendy należą zwłaszcza do muzyki.
Atmosferę letnich dni w zabytkowym centrum wzmacniają wspaniałe imprezy Lata w Mikulaszu – muzyczne środy przy Fontannie Metamorfozy i pokazy filmów na świeżym powietrzu. W czwartki są prezentowani po-
Śledź nas – www.mikulas.sk/pl/kalendarz-imprez
Ul. Ester Šimerovej-Martinčekovej 4 tel.: +421/903510072, www.rumanskyartcentre.sk. Bilet wstępu: dorośli 1,50 €, dzieci 1 €. Otwarte: wt.-pt.: 13.00-17.00 (po uzgodnieniu również poza godzinami otwarcia).
Háj Nicovô – doskonały widok D9
Kláštorná 123, www.farnostokolicne.sk Kościół św. Piotra jest dostępny przez cały rok podczas mszy św. nd.: 9.00, 11.00, 18.30.
Łatwa czterokilometrowa trasa z hi- duje się tu także Pomnik poległych w II storycznego centrum na szczyt Haja wojnie światowej i największy cmenNicovô z fantastycznym panoramicz- tarz wojskowy w byłej Czechosłowacji. nym widokiem na Park Narodowy Niżne Tatry, Tatry Zachodnie należące do Tatrzańskiego Parku Narodowego i Góry Choczańskie, miasto ze zbiornikiem wodnym Liptovská Mara. Znaj-
10
11
Pieszo i na rowerze...
......a ačomoże tak na kajakiem? kajaku? Ośrodek Slalomu Wodnego Ondreja Cibáka
G6
Miejsce na międzynarodowe imprezy i treningi medalistów olimpijskich Michala Martikána, Eleny Kaliskej i innych sportowców, ze względu na swój naturalny charakter jest popularnym miejscem na spacery. Sportowcy rekreacyjni mogą tutaj spróbować nietradycyjnych sportów – raftingu, hydrospeed, paintballa, airsofta, Adventure Golfa (idealny dla rodzin z dziećmi), łucznictwa i wielu atrakcji dla dzieci. Rafting adventure [G6], Ośrodek Slalomu Wodnego, tel. +421/948906506, www.raftingadventure.sk, kwiecień-czerwiec: weekendy i święta 11.00-18.00, pozostałe dni na zamówienie, lipiec-sierpień: codziennie 10.00-20.00, wrzesień-październik: weekendy i święta 11.00-18.00, pozostałe dni na zamówienie. | Aby przejechać się na wakeboardzie i wakeskacie:
Brzegiem Wagu Przyjemna jazda ścieżką rowerową w czystym środowisku najdłuższej słowackiej rzeki od mostów Palúdžansky do Okoličiansky (3 km). Łączą się z nią liczne trasy rowerowe w Tatry.
Propaganda Free Style Park [G6] Ośrodek Slalomu Wodnego, tel. +421/917707282, www.freestylepark.sk, na zamówienie Penzión Bowling Starohorského 3, tel: +421/44/5620625, www.penzionbowling.sk [E5] Kryta pływalnia, Vajanského ulica 20, tel.: +421/44/5520306, www.vpslm.sk [E5]
Wypożyczalnia rowerów Skiservis Niňaj, Jánošíkovo nábrežie 6, tel.: +421/905357133, www.skiservis.sk, 20.06.-20.09.: codziennie 9.00-18.00 (poza sezonem po uzgodnieniu) [D4] Intersport, Kamenné pole 4556/10 [F4] (przy Tesco), tel.: +421/44/3240700, www.intersport.sk, codziennie: 9.00-20.00
Wypożyczalnia rowerów elektrycznych
W poszukiwaniu pięknych widoków Trasa rowerowa wiedzie od stacji wzdłuż linii kolejowej na szczyt Háj-Nicovô. W zamian za umiarkowaną wspinaczkę rowerzyści otrzymują panoramiczne widoki na Liptów. Trasa liczy ok. 4 km, stąd można kontynuować jazdę do miejscowości Smrečany i Žiar, leżących pod majestatycznymi Tatrami Zachodnimi.
Liptov e-bike rental, Demänová 497, tel.: +421/918060803, codziennie 10.00-19.00, www.cyklotrasyliptov.sk [C11]
Liptov Aréna [B1] – multidyscyplinarna hala sportowa, Brezovec 1053/1, tel.: +421/915297271, www.liptovarena.sk. Liptov Lasers Arena, Revolučná 573/1, tel.: +421/948108755, www.liptovlasers.com [C3]
Relax tenis club, Nábrežie J. Kráľa 4359, tel.: +421/918718829, www.r-t-c.sk [E5] Squash Liptov, Starohorského 4083/1, tel. +421/44/5620053, www.squash-liptov.sk [E5] Skateboard club St. Nicolaus, Nábrežie J. Kráľa, facebook Skateboard Club St. Nicolaus [E5]
Tory kartingowe: Kart Centrum Liptov, Palugyayho 1, tel.: +421/903999222, www.kartcentrum.sk [E2] Monaco Grand Prix, Priemyselná zóna 545, tel.: +421/944733566, www.monacograndprix.sk [H11]
Sporty nietradycyjne: FUNsport, imprezy rozrywkowe dla firm, tel.: +421/905521323, www.funsport.sk Mutton, Kpt. Nálepku 12, [E7] tel.: +421/915874120, www.mutton.sk Xsport, Teren Heliportu Liptov [B1] tel. +421/911443194, www.xsport.sk
12
Park wodny Tatralandia Zabawa pełna energii w 14 basenach z wodą termalną, morską i zwykłą, na 26 zjeżdżalniach i ślizgawkach, w nadmorskim raju Tropical Paradise i Fun Parku. Doskonały relaks zapewni Celtycki świat saun i Wellness Paradise. Nowością lata 2016 jest surfowanie na prawdziwych falach Hawajów i występy doskonałego czeskiego cyrku narodowego Jo Joo.
B1
ZOO kontakt
B1
Ráztocká 21, tel.: +421/915834644, www.tatralandia.sk, od 16.06. do 18.09.: codziennie 9.00-21.00, od 19.09. do 23.12.: codziennie 10.00-21.00. Wejście po godz. 16:00: dzieci od 3 do 6 lat 12 €, dzieci do 12 lat 15 €, junior, student, senior, emeryci 19 €, dorośli 21 €. Wstęp całodniowy: dzieci od 3 do 6 lat 14 €, dzieci do 12 lat 17 €, junior, student, senior, emeryci 21 €, dorośli 24 €. Dzieci do 3 r.ż. bezpłatnie.
Skarby w Liptowie
Hurricane Factory –
Można dotykać zwierząt! Poznaj ich świat tak, jak jeszcze nigdy w żadnym ZOO. Tu pod Tatrami „podasz rękę” nie tylko niedźwiedziowi czy lisowi, ale egzotycznym Rozrywkowo-przygodowa papugom, kangurowi, lwom, mał- gra umożliwiająca odkrypom czy żółwiom. wanie i zwiedzanie miasta i regionu Liptów. Szukaj skrzyni z tajemniczymi symbolami i narysuj je na tajnej mapie. Skuteczni łowcy skarbów w CENTRUM INFORMACJI otrzymają prezent. Więcej o projekcie na www.visitliptov.sk (czas trwania projektu: do 30.09.2016)
swobodne spadanie i siła huraganu w jedynym tunelu powietrznym na Słowacji. Brezovec 1090, tel.: +421/903544331, www.hurricanefactory.com, codziennie: 9.00-20.00, wstęp: od 39 €/osobę B1
Ráztocká, tel.: +421/919220760, www.zookontakt.sk, godziny otwarcia do 31.08. codziennie 9.00-19.00, od 1.09. codziennie 9.00-17.00, bilet wstępu: osoba w wieku powyżej 1 roku: 5 €
SERWIS INFORMACYJNY O MIEŚCIE I REGIONIE
– informacje turystyczne - programy pobytowe - imprezy kulturalne i sportowe USŁUGI: – pośrednictwo w zakwaterowaniu - kantor - ubezpieczenie górskie - sprzedaż kart rybackich - usługi ogłoszeniowe i faksowe - dostęp do internetu, WiFi
SPRZEDAŻ: – duży asortyment map turystycznych, atlasów, przewodników, publikacji książkowych - prezenty
PRZEDSPRZEDAŻ BILETÓW: – imprezy w Liptowskim Mikulaszu - sieci: ticketportal.sk, ticket-art.sk, predpredaj.sk
LIPTOV Region Card Zniżki 5-50% na wstępy na atrakcje i najbardziej znane miejsca wycieczek w regionie w ciągu całego roku. Nowość! Program lojalnościowy i ubezpieczenie górskie na Słowacji.
Carendazí n o i g e R atrakcií za menej p Viac
www.visitliptov.sk Więce
CENTRUM INFORMACYJNE
miasta Liptovský Mikuláš
1.07. – 14.09.: pon.-pt.: 9.00 - 18.00, sob.-nd.: 9.00 - 17.00 15.09. – 30.06.: pon.-pt.: 9.00-17.00, sob.: 9.00-13.00, nd.: zamknięte
cji j at ra k
yć z a i pr zeż
mniej
pienię
dz y
p Námestie mieru 1 t +421/44/16186, 5522418 @ info@mikulas.sk w www.mikulas.travel
aplikacja turystyczna Liptowski Mikulasz na urządzenie mobilne
www.mikulas.sk/pl/turystyczna-aplikacja
w historycznym centrum miasta
Zastrzega się możliwość zmiany godzin otwarcia i cen biletów wstępu.
Projekt jest realizowany ze wsparciem finansowym Ministerstwa Transportu, Budownictwa i Rozwoju Regionalnego Republiki Słowackiej
Wydawca: CENTRUM INFORMACYJNE Miasta Liptowski Mikulasz, Urząd Miasta Liptowski Mikulasz, OOCR LIPTOV, 2016. Zdjęcia: © Gabriel Lipták, archiwa ICM LM, Muzeum Janka Kráľa i SMOPaJ. Redakcja DTP i grafiki: © Štúdio HARMONY s.r.o. B. Bystrica.