ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ
Διαδραστικές υπηρεσίες βιβλιοθηκών με χρήση δωρεάν λογισμικού. Η περίπτωση του ιστολογίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΟΥ ΑΜ: 94 / 128 Επιβλέπων καθηγητής Γεώργιος Σκρέτας Αθήνα, Νοέμβριος 2011
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ (ΤΕΙ) ΑΘΗΝΑΣ ΣΧΟΛΗ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ KAI ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΟΝΟΜΙΑΣ KAI ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΗΣΗΣ
Διαδραστικές υπηρεσίες βιβλιοθηκών με χρήση δωρεάν λογισμικού. Η περίπτωση του ιστολογίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου
ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ
ΑΛΕΞΑΝΔΡΑ ΚΑΖΑΝΤΖΙΔΟΥ ΑΜ: 94 / 128 Επιβλέπων καθηγητής Γεώργιος Σκρέτας Αθήνα, Νοέμβριος 2011
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ευχαριστίες.....................................................................................................................6 Περίληψη........................................................................................................................7 Abstract..........................................................................................................................8 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ..............................................................................................................9 2. ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ - ΓΕΝΙΚΑ........................................................................................11 2.1 Μια εισαγωγή στα ιστολόγια............................................................................11 2.1.1 Τι είναι ιστολόγια .......................................................................................13 2.1.2 Ιστολόγοι-bloggers......................................................................................13 2.1.3 Ιστολόγια-ιστότοποι ...................................................................................13 2.2 Επιλογή λογισμικού ιστολόγησης.....................................................................14 2.3 Ξεκινώντας ένα ιστολόγιο με το Blogger..........................................................14 2.4 Δομή των ιστολογίων........................................................................................15 2.5 Ο ρόλος και οι ευθύνες του δημιουργού - διαχειριστή.....................................16 2.6 Κοινό.................................................................................................................17 3. ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ.............................................................................18 3.1 Ιστολόγια βιβλιοθηκών στην Ελλάδα .............................................................20 3.2 Χρήση................................................................................................................20 3.3 Διαχείριση και σχεδιασμός................................................................................21 4. ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ......24 4.1 Τι οδήγησε τους βιβλιοθηκονόμους της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου στην ιδέα να “στήσουν” ένα ιστολόγιο;...................................................................24 4.2 To ιστολόγιο......................................................................................................26 4.2.1 Δημιουργία..................................................................................................26 4.2.2 Χρήση από το κοινό....................................................................................26 4.3. Το ιστολόγιο περιλαμβάνει: .............................................................................27 4.3.1 Δημοσιεύσεις...............................................................................................28 4.3.1.α. Προσθήκη ενός συνδέσμου.....................................................................28 4.3.1.β. Ανάρτηση της δημοσίευσης.....................................................................29 4.3.2 Σημαντικά γεγονότα.... σαν σήμερα............................................................30 4.3.2.α. Παράδειγμα.............................................................................................31 4.3.3 Library Thing...............................................................................................32 4.3.3.α. Tags στο library thing .............................................................................34 4.3.3.β. Κριτήρια επιλογής βιβλίων.....................................................................34 4.3.4 Facebook.....................................................................................................35 4.3.5 Σχολικές εργασίες........................................................................................36 4.3.5.α. Λίγα λόγια για την τεχνική.....................................................................36 4.3.5.β. Λίγα λόγια για τη δημιουργία “βιβλίων”- πληροφοριών........................36 4.3.6 Ask a librarian.............................................................................................38 4.3.6.α. Ένα παράδειγμα λειτουργίας της υπηρεσίας “Ask a librarian” σε χώρο και χρόνο εκτός βασικού ωραρίου της βιβλιοθήκης:...........................................39 4.3.6.β. Ανάλυση του παραδείγματος που προηγήθηκε.......................................41 4.3.7 e-...Διαβάστε!!!...........................................................................................42 4.3.8 Αρχειοθήκη ιστολογίου...............................................................................43 4.3.9 Οι επισκέπτες του blog μας: Δες τα στατιστικά..........................................44 4.3.10 Σελίδες και ιστολόγια που μας αρέσει να διαβάζουμε..............................47 4.3.11 Ετικέτες.....................................................................................................48 4.3.12 Αμφιάλη: Ανανεωμένος χώρος - Φωτογραφίες.........................................49 4.3.13 Video..........................................................................................................50
4.3.14 Αναγνώστες: Γίνετε μέλος αυτού του ιστότοπου......................................51 4.4 Αξιολόγηση.......................................................................................................52 4.4.1 Έλεγχος στατιστικών στοιχείων..................................................................53 4.4.1.α. Δημοφιλείς σελίδες..................................................................................56 4.4.1.β. Χώρες / Περιοχές προέλευσης................................................................57 4.4.1.γ. Came from / Keyword Analysis..............................................................58 4.4.1.δ. Visit Length.............................................................................................59 4.4.1.ε. Browsers / System stats...........................................................................60 4.4.1.στ. Επισκόπηση...........................................................................................61 4.4.1.ζ. Πηγές επισκεψιμότητας...........................................................................62 4.4.1.η. Κοινό: προβολές σελίδων ανά χώρα.......................................................62 4.4.1.θ. Προβολές σελίδων ανά πρόγραμμα περιήγησης.....................................63 4.4.1.ι. Προβολές σελίδων ανά λειτουργικό σύστημα.........................................63 4.4.1.κ. Δημοφιλείς σελίδες..................................................................................64 4.4.1.λ. Library thing: Στατιστικά........................................................................64 4.4.2 Συζήτηση με το προσωπικό της βιβλιοθήκης..............................................65 4.5 Διαπιστώσεις......................................................................................................66 4.6 Προτάσεις..........................................................................................................67 4.6.1 Σχετικά με το ιστολόγιο..............................................................................67 4.6.2 Προφίλ αναγνωστικού κοινού.....................................................................67 4.6.3 Κατηγορίες..................................................................................................67 4.6.4 Επικοινωνία.................................................................................................68 4.6.5 Διαγωνισμός / Ψηφοφορία..........................................................................68 4.6.6 Συναντήσεις – Ανταλλαγές βιβλίων............................................................68 4.6.7 Έλεγχος ιστολογίων.....................................................................................68 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ............................................................................................................71 Γλωσσάρι.................................................................................................................71 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ.........................................................................................................75
Ευχαριστίες Με την ολοκλήρωση της παρούσας εργασίας θα ήθελα να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα καθηγητή κ. Γεώργιο Σκρέτα για τη βοήθεια και την καθοδήγησή του, τη βιβλιοθηκονόμο και διαχειρίστρια του ιστολογίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου κ. Αφροδίτη Φράγκου για τη συμβολή της στη συγκέντρωση των απαραίτητων στοιχείων και την πολύτιμη συνεργασία, τον τεχνικό ηλεκτρονικών υπολογιστών κ. Γιάννη Σάμιο για τις τεχνικές γνώσεις και την υποστήριξη. Επίσης θα ήθελα να ευχαριστήσω το προσωπικό της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου για τη στήριξη και την αμέριστη βοήθεια τους.
Περίληψη Τα ιστολόγια, ως μέσο αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ του δημιουργού διαχειριστή μιας σελίδας στο διαδίκτυο και των αναγνωστών της, είναι μια πραγματικότητα περισσότερο από μια δεκαετία. Βιβλιοθήκες σε όλο το κόσμο αξιοποιούν επιτυχώς αυτό το διαδικτυακό μέσο. Τα τελευταία χρόνια επίσης αρκετές βιβλιοθήκες στην Ελλάδα δημιουργούν ιστολόγια εμπλουτίζοντας και προωθώντας τις υπηρεσίες τους, καθώς και τη δημόσια συζήτηση με απόψεις και σχόλια. Μια από αυτές, η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου δημιούργησε ένα ιστολόγιο, για να βελτιώσει τις υπηρεσίες της και να ενισχύσει τη συμμετοχή των χρηστών της. Η βιβλιοθήκη χρησιμοποιεί δωρεάν εργαλεία (λογισμικό) και δωρεάν υπηρεσίες για να σχεδιάσει - παρουσιάσει το ιστολόγιο, καθώς επίσης και για να παρακολουθήσει την επισκεψιμότητά
του. Το ιστολόγιο
περιλαμβάνει
δημοσιεύσεις σημαντικών
γεγονότων, κατάλογο της συλλογής, πληροφορίες σε διάφορες θεματικές ενότητες, ηλεκτρονικά βιβλία, την υπηρεσία “Ρωτήστε το βιβλιοθηκονόμο”, συνδέσμους σε άλλες πηγές. Συχνά οι καταχωρήσεις συνοδεύονται από φωτογραφικό υλικό και βίντεο. Επιπλέον οι αναγνώστες μπορούν να συναντήσουν παρουσία του ιστολογίου στο facebook, και να γίνουν μέλη του ιστότοπου, ώστε να ενημερώνονται για τις νέες αναρτήσεις. Αξιολογώντας τα στατιστικά δεδομένα καταλήγουμε με επιφύλαξη στο συμπέρασμα ότι έχει αυξηθεί η επισκεψιμότητα του ιστολογίου. Ωστόσο δεν διαθέτουμε ακόμα ποιοτικά αποτελέσματα, καθώς η βιβλιοθήκη δεν έχει αξιολογήσει το εγχείρημα αυτό στο σύντομο διάστημα που λειτουργεί το ιστολόγιο. Από τα λίγα στοιχεία που διαθέτουμε συνάγεται το συμπέρασμα ότι τα μέλη της βιβλιοθήκης δεν είναι αρκετά εξοικειωμένα ακόμα με τις υπηρεσίες του διαδικτύου, επομένως χρειάζονται ενημέρωση για το ιστολόγιο και το διαδραστικό χαρακτήρα του. Λέξεις – κλειδιά: αμφίδρομη επικοινωνία, αναρτήσεις, δημιουργός – διαχειριστής, διαδραστικό, ιστολόγιο, καταχωρήσεις, δωρεάν λογισμικό, στατιστικά.
Abstract Blogs as a bidirectional open forum communication “tool” depending on the website, are a reality fifteen years ago. Libraries all over the world use this “tool” successfully. Few years ago, several libraries in Greece created blogs to enrich their services and provide a forum for opinions and comments. One of them, Keratsini Public Library created a blog to improve its services and to encourage users participation. Keratsini Public Library uses free software and services to design and introduce their site. Free services are also used to monitor the growth of Internet access. Blog includes posts, list of books, information in several subjects, e – books, the service “Ask a librarian”, links to other sources. Usually posts include photos and video. Keratsini Public Library has a facebook presence, where the readers can join, be members and have updates or the latest headlines as soon as they are published. According to the statistical data we can reservedly conclude that the visits have increased. Librarians haven't estimate the results of blog services yet. Most Library members aren't used to web services, so they need to be informed about the blog and its interactive nature. Keywords: bidirectional communication, blog, blogger, free software, interactive, posts, statistics.
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα εργασία στόχο έχει να παρουσιάσει αφενός τη χρήση των ιστολογίων από τις βιβλιοθήκες
και αφετέρου τις υπηρεσίες του ιστολογίου της
Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Κερατσινίου και τη χρησιμότητά τους. Πλέον οι βιβλιοθήκες καλούνται να επαναπροσδιορίσουν το ρόλο τους, προσδίδοντας
σε
αυτόν τον πληροφοριακό, κοινωνικό και παιδευτικό χαρακτήρα και παράλληλα να ανταποκριθούν στη δυσχερή οικονομική συγκυρία. Τα ιστολόγια, και ειδικά αυτά που η δημιουργία τους βασίζεται στη χρήση
δωρεάν λογισμικού, μπορούν να
αποδειχτούν σύμμαχος των βιβλιοθηκών και χρήσιμο εργαλείο επικοινωνίας με τους χρήστες. Η εργασία ξεκινάει με μια σύντομη αναφορά στην ιστορία των ιστολογίων, στη μορφολογία και τα χαρακτηριστικά τους, στην επιλογή λογισμικού ιστολόγησης, καθώς και στους διαχειριστές – συγγραφείς που επιμελούνται τις σελίδες. Στη συνέχεια γίνεται λόγος για τα ιστολόγια των βιβλιοθηκών και την αξιοποίησή τους από τους βιβλιοθηκονόμους. Ακολουθούν οι λόγοι που οδήγησαν τη Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου στη δημιουργία ενός ιστολογίου και οι προσδοκίες για βελτίωση των υπηρεσιών. Περιγράφονται εν συνεχεία οι υπηρεσίες του ιστολογίου, η τεχνική που έχει χρησιμοποιηθεί, καθώς και το όφελος που προσδοκάται από κάθε υπηρεσία. Τέλος γίνεται μια προσπάθεια αξιολόγησης του εγχειρήματος, που καταλήγει σε κάποιες προτάσεις για να τονωθεί το ενδιαφέρον των αναγνωστών και επομένως να αυξηθεί η ανταπόκρισή τους. Στη διερεύνηση του θέματος συνεισέφεραν οι συζητήσεις με τη διαχειρίστρια του ιστολογίου, οι περιηγήσεις στο ιστολόγιο της βιβλιοθήκης, καθώς και σε άλλα ιστολόγια, η συγκέντρωση και ανάλυση στατιστικών δεδομένων. Τα παραπάνω επιλέχθηκαν, διότι ήταν τα μοναδικά μέσα που έδιναν μια όσο το δυνατό πιο καθαρή εικόνα του ιστολογίου και της ανταπόκρισης που είχε στο μικρό διάστημα της μέχρι τώρα λειτουργίας του. Πολύτιμες πληροφορίες για τη σχεδίαση του ιστολογίου και τις επιδιώξεις από τη χρήση του δόθηκαν από τη διαχειρίστρια του, στην οποία οφείλεται και η σύλληψη της αρχικής ιδέας. Τα στατιστικά δεδομένα προέρχονται από τους φορείς StatCounter και Blogger, που παρακολουθούν την επισκεψιμότητα του blog. Τέλος δεν υπήρξε έγκαιρη ανταπόκριση στο ερωτηματολόγιο, ώστε να διαπιστωθεί πώς αξιολογούν τις υπηρεσίες οι χρήστες της βιβλιοθήκης και του ιστολογίου.
Βεβαίως τα ιστολόγια δεν είναι κάτι καινούργιο στον τομέα της πληροφόρησης, ωστόσο οι δημοτικές βιβλιοθήκες αξιοποιούν αυτό το μέσο τα τελευταία χρόνια, για να διευρύνουν τις υπηρεσίες τους με το χαμηλότερο δυνατό κόστος. Ίσως αυτό το εγχείρημα να αποτελέσει ένα παράδειγμα που θα ακολουθήσουν και άλλες βιβλιοθήκες με περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες.
2. ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ - ΓΕΝΙΚΑ 2.1 Μια εισαγωγή στα ιστολόγια Ο αγγλικός όρος blog προέρχεται από το weblog που έχει μεταφραστεί στα ελληνικά ως ιστολόγιο. Είναι επινόηση του Jorn Barger από το Δεκέμβριο του 1997, που περιγράφει ένα weblog ως “μια ιστοσελίδα όπου ο weblogger (μερικές φορές ονομάζεται blogger ή presurfer) καταχωρεί σε μορφή ημερολογίου όλες τις άλλες ιστοσελίδες που βρίσκει ενδιαφέρουσες” (Barger, 1997).
Το πρώτο site που είχε χαρακτηριστικά ενός ιστολογίου ήταν το National Center for Supercomputing Applications (NCSA) - What's new page. (Το NCSA δημιούργησε τον πρώτο browser με υποστήριξη γραφικών, ελάχιστες ιστοσελίδες τύπου ιστολογίου,
το Mosaic). Το 1998 υπήρχαν
ωστόσο στη δεκαετία του 2000
πολλαπλασιάστηκαν με γεωμετρική πρόοδο. Τα ιστολόγια έχουν επικρατήσει παγκοσμίως χάρη στην ευχρηστία και τη διαδραστικότητά τους. Σε χώρες με μεγάλη τεχνολογική δραστηριότητα, όπως οι ΗΠΑ, ανέρχονται σε πολλά εκατομμύρια με τεράστιο αναγνωστικό κοινό, έσοδα από διαφημίσεις, συμμετοχή στην κοινωνική και πολιτική ζωή και θεματολογία που καλύπτει κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα.
2.1.1 Τι είναι ιστολόγια Τα ιστολόγια είναι ιστοσελίδες στις οποίες οι διαχειριστές και οι συγγραφείς κάνουν δημοσιεύσεις που ονομάζονται αναρτήσεις ή καταχωρήσεις. Οι καταχωρήσεις μπορεί να περιέχουν ειδήσεις, σχολιασμούς, προσωπικά ημερολόγια, θέματα όπως τεχνολογία, αθλητικά, τέχνες, κριτικές. Ουσιαστικά ένα ιστολόγιο είναι οι ενημερώσεις ενός ιστότοπου χρονολογικά ιεραρχημένες,
που
σημαίνει ότι οι καταχωρήσεις εμφανίζονται από τις πιο πρόσφατες στις παλαιότερες. 2.1.2 Ιστολόγοι-bloggers Τα ιστολόγια μπορεί να έχουν ένα διαχειριστή συγγραφέα ή πολλούς, που ονομάζονται ιστολόγοι ή bloggers. Οι ιστολόγοι μπορούν να μεταφέρουν ελεύθερα σκέψεις,
απόψεις,
πληροφορίες χωρίς να καταβάλουν οικονομικό αντίτιμο.
Ιστολόγος μπορεί να είναι ένας έφηβος που καταγράφει την καθημερινή του ζωή ή περιγράφει το χόμπι του, ένας εκπαιδευτής που ενημερώνει γονείς και μαθητές, ένας δημοσιογράφος που καταχωρεί ειδήσεις,
ένας διευθυντής επιχείρησης που
ενημερώνει τους πελάτες και συνεργάτες του, ένας βιβλιοθηκονόμος που ενημερώνει τους αναγνώστες. 2.1.3 Ιστολόγια-ιστότοποι Αυτό που διαφοροποιεί το ιστολόγιο από έναν ιστότοπο είναι η δυνατότητα της αλληλεπίδρασης, της συζήτησης με τον δημιουργό ή τους δημιουργούς του. Οι επισκέπτες του ιστολογίου έχουν τη δυνατότητα να αφήσουν το σχόλιό τους για κάθε δημοσίευση,
να κάνουν μια πρόταση,
να θέσουν ένα ερώτημα,
να ζητήσουν
πληροφορίες. Έτσι αναπτύσσεται ένας διάλογος που μπορεί να προσφέρει πολύτιμο υλικό μεταξύ των δύο πλευρών. “Οι αναγνώστες μπορούν να επισκεφθούν την ιστοσελίδα της βιβλιοθήκης για να χρησιμοποιήσουν τον online κατάλογο και τις βάσεις δεδομένων,
αλλά αυτά τα εργαλεία αποτυγχάνουν να δώσουν ένα ανθρώπινο
πρόσωπο στη βιβλιοθήκη. Τα ιστολόγια προσθέτουν αξία στην ιστοσελίδα μιας βιβλιοθήκης” ( Farkas, 2007: 320). Επιπλέον ένα ιστολόγιο έχει πρόσφατα δημοσιευμένο περιεχόμενο και τείνει να εμφανίζεται σε υψηλότερη θέση στις λίστες των αποτελεσμάτων αναζήτησης από έναν τυπικό ιστότοπο με αποτέλεσμα μεγαλύτερη επισκεψιμότητα και δημιουργία
μιας πιο δραστήριας κοινότητας. 2.2 Επιλογή λογισμικού ιστολόγησης Υπάρχουν διάφορα προγράμματα που διατίθενται δωρεάν ή με χρέωση για να δημιουργήσει κάποιος ένα ιστολόγιο όπως τα Blogger,
WordPress,
TypePad,
Movable Type. Οι ιστολόγοι που θα επιλέξουν μια δωρεάν φιλοξενούμενη υπηρεσία δεν χρειάζεται να έχουν ειδικές γνώσεις. Το λογισμικό βρίσκεται στο Διαδίκτυο, είναι δωρεάν ή αρκετά οικονομικό και δεν απαιτείται ειδικός server. Η εταιρεία του λογισμικού ιστολόγησης διαχειρίζεται τα δεδομένα, το λογισμικό και τη φιλοξενία στον Ιστό. Ο ιστολόγος σε αυτή την περίπτωση διαχειρίζεται το περιεχόμενο. Οι ιστολόγοι που απαιτούν μεγαλύτερη ευελιξία από αυτήν που προσφέρουν οι φιλοξενούμενες λύσεις, έχουν χρήματα και τεχνικές δεξιότητες, μπορούν να επιλέξουν να εγκαταστήσουν το δικό τους λογισμικό ιστολόγησης. Σε αυτή την περίπτωση οι ιστολόγοι αναλαμβάνουν όλη την ευθύνη για την συντήρηση του λογισμικού ιστολόγησης, έχοντας παράλληλα πρόσβαση και περισσότερο έλεγχο σε κάθε τμήμα στο εσωτερικό του λογισμικού ιστολόγησης από τα πρότυπα ως τα γραφικά. Για να δημιουργηθεί ένα ιστολόγιο απαιτούνται τα εξής βασικά βήματα: •
Επιλογή ενός λογισμικού ιστολόγησης. (π.χ. φιλοξενούμενα ιστολόγια, μη φιλοξενούμενα ιστολόγια, με χρέωση, χωρίς χρέωση)
•
Επιλογή ονόματος ιστολογίου (π.χ. Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου)
•
Επιλογή μιας μοναδικής διαδικτυακής διεύθυνσης για το ιστολόγιο (π.χ. www.keratsinilibrary.blogspot.com)
•
Επιλογή προτύπου (το πρότυπο καθορίζει την εμφάνιση και το ύφος του ιστολογίου)
2.3 Ξεκινώντας ένα ιστολόγιο με το Blogger To Blogger είναι από τις πιο γνωστές πλατφόρμες φιλοξενούμενων ιστολογίων και προσφέρεται δωρεάν σε όποιον ενδιαφέρεται να δημιουργήσει ένα ιστολόγιο. Υπάρχουν και άλλοι διαδικτυακοί τόποι που προσφέρονται δωρεάν, όπως το Pathfinder
(http://blogs.pathfinder.gr/),
το
Movable
Type
(http://www.movabletype.org/ ), το WordPress (http://wordpress.com/ ). Ο χρήστης εισάγεται στον κόσμο της ιστολόγησης μέσω του Blogger με τα
εξής βήματα: Δημιουργία λογαριασμού. Χρειάζονται στοιχεία σύνδεσης είτε μέσω ενός λογαριασμού Google είτε μέσω του Blogger. Αν υπάρχει λογαριασμός σε μια από τις υπηρεσίες της Google μπορεί να συνδεθεί στο Blogger χρησιμοποιώντας αυτά τα στοιχεία. Αν δεν έχει λογαριασμό Google μπορεί να αποκτήσει, όταν συνδεθεί στο Blogger. Ονομασία του ιστολογίου. Το όνομα θα πρέπει να εκφράζει με ακρίβεια το ύφος και το περιεχόμενο του ιστολογίου. Επιλογή προτύπου. Το Blogger διαθέτει διάφορα πρότυπα που καθορίζουν την εμφάνιση, το ύφος, τη δομή του ιστολογίου. 2.4 Δομή των ιστολογίων Τα χαρακτηριστικά ενός ιστολογίου είναι κοινά στα περισσότερα ιστολόγια. Ένα τυπικό ιστολόγιο αποτελείται από τα εξής: Κεφαλίδα ονόματος / λογότυπου: Βρίσκεται στην κορυφή του ιστολογίου και περιλαμβάνει το όνομα του ιστολογίου και συχνά ένα λογότυπο. Π.χ. Το ιστολόγιο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (όνομα), ΕΚΕΒΙ (λογότυπο). Το όνομα εμφανίζεται σε κάθε σελίδα του ιστολογίου και το προσδιορίζει. Το λογότυπο μπορεί να περιλαμβάνει μια εικόνα και το όνομα του ιστολογίου με ιδιαίτερη γραμματοσειρά. Δημοσιεύσεις ή καταχωρήσεις: Οι δημοσιεύσεις εμφανίζονται στην αρχική σελίδα του ιστολογίου κατά αντίστροφη χρονολογική σειρά, δηλαδή από τις πιο πρόσφατες προς τις παλαιότερες. Στοιχεία δημοσίευσης: Ημερομηνία και ώρα ανάρτησης της δημοσίευσης, το όνομα του συντάκτη, οι όροι χρήσης, σύνδεσμοι (links) στο διαδίκτυο, σχόλια (αριθμός σχολίων), tags που περιγράφουν το θεματικό περιεχόμενο των καταχωρήσεων, άλλοι σύνδεσμοι σε πρόσθετες λειτουργίες (π.χ. αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μοιραστείτε το στο facebook) και πιθανόν κάποια διαδραστική ψηφοφορία. Η κεντρική σελίδα καταχωρήσεων μπορεί να περιέχει : •
γραπτό κείμενο
•
αρχεία
•
εικόνες
•
σχόλια
•
βίντεο
•
ήχο
•
συνδέσεις
•
βιβλίο φιλοξενούμενων
Πλευρικές γραμμές: Στις πλαϊνές στήλες υπάρχουν πληροφορίες και υπηρεσίες: στοιχεία επικοινωνίας, σύνδεσμοι σε άλλες ιστοσελίδες, χρονολογικό ή θεματικό αρχείο των αναρτήσεων, ειδικά γραφικά που παραπέμπουν σε ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, διαδραστικές υπηρεσίες. Εμφανίζονται σε κάθε σελίδα του ιστολογίου, πληροφορίες σχετικά με τον συντάκτη. Επίσης κάθε ιστολόγιο έχει συχνά το δικό του RSS Feed που επισημαίνεται από ένα εικονίδιο για την έγκαιρη ενημέρωση των αναγνωστών του. Υποσέλιδα: Τα υποσέλιδα βρίσκονται στο κάτω μέρος της σελίδας του ιστολογίου, όπου μπορεί να υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τους όρους χρήσης, τα δικαιώματα αναπαραγωγής ή σύνδεσμοι που οδηγούν σε τμήματα του ιστολογίου, που κρίνεται ότι ενδιαφέρουν τους αναγνώστες (π.χ. Αρχική σελίδα, παλαιότερες αναρτήσεις). 2.5 Ο ρόλος και οι ευθύνες του δημιουργού - διαχειριστή. Αρχικά ο δημιουργός επιλέγει με ποια θέματα θα ασχολείται το ιστολόγιο, θέτει στόχους και προχωρεί στο σχεδιασμό. Παίρνει αποφάσεις για την τεχνολογία που θα επιλέξει για τη λειτουργία του ιστολογίου, για την εμφάνισή του και το περιεχόμενό που θα αναρτηθεί σε αυτό. Δεσμεύεται ότι θα γράφει τακτικά νέες δημοσιεύσεις, ώστε να διατηρεί το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Κάποιοι ιστολόγοι επίσης γράφουν και αποθηκεύουν τις επόμενες δημοσιεύσεις έχοντας προγραμματίσει ημερομηνία και ώρα ανάρτησης. Επίσης δεσμεύεται να απαντά στα σχόλια και στα ερωτήματα των επισκεπτών αναπτύσσοντας έτσι μια εποικοδομητική επικοινωνία. Επισκέπτεται συχνά άλλα ιστολόγια και αναζητά συμβουλές από ιστολόγους. Ωστόσο σε αυτά τα πλαίσια της αλληλεπίδρασης καλείται να διαχειριστεί και σχόλια με ανεπιθύμητο περιεχόμενο.
2.6 Κοινό Ο αναγνώστες ενός ιστολογίου ενδέχεται να το επισκεφθούν τυχαία ή για διάφορους λόγους, όπως να διαβάσουν τις τελευταίες δημοσιεύσεις, να αναζητήσουν πληροφορίες για την εργασία,
τις σπουδές,
τα ενδιαφέροντά τους,
να
επικοινωνήσουν τις ιδέες τους, να συμμετέχουν σε ένα θέμα, να διασκεδάσουν. Οι επισκέπτες ενός ιστολογίου έχουν τη δυνατότητα να αφήσουν το σχόλιό τους σε κάθε δημοσίευση, να κάνουν μια πρόταση, να θέσουν ένα ερώτημα. Οι αναγνώστες ενθαρρύνονται να συμμετέχουν και να συμβάλουν στη διαμόρφωση των υπηρεσιών του ιστολογίου. Επίσης απολαμβάνουν τα σχόλια,
τις ιδέες,
τις διαφωνίες άλλων
αναγνωστών, οπότε δημιουργείται το αίσθημα της κοινότητας. Ένα ιστολόγιο μπορεί να είναι δημόσιο και να έχει ο οποιοσδήποτε πρόσβαση σε αυτό ή να είναι περιορισμένης πρόσβασης, ώστε οι αναγνώστες του να έχουν πρόσβαση σε αυτό με τη χρήση ενός ονόματος χρήστη και ενός κωδικού πρόσβασης.
3. ΙΣΤΟΛΟΓΙΑ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΩΝ Οι βιβλιοθήκες σήμερα αξιοποιούν τα μέσα της τεχνολογίας και αναπτύσσουν νέες μεθόδους επικοινωνίας και υπηρεσιών πληροφόρησης με κοινωνικό χαρακτήρα. Οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών επιτρέπουν την αλληλεπίδραση και τη συμμετοχή των χρηστών στις διαδικτυακές υπηρεσίες και τη συλλογή της βιβλιοθήκης. Επίσης τα ιστολόγια αποτελούν ένα εξαιρετικό εργαλείο που δίνει τη δυνατότητα
στους
βιβλιοθηκονόμους
να
επικοινωνήσουν
μεταξύ
τους
ανταλλάσσοντας απόψεις και πρακτικές, ώστε να καταστούν περισσότερο λειτουργικοί. Ο επιστημονικός διάλογος είναι πια ανοιχτός, άμεσος, διεθνής. “Τα ιστολόγια δίνουν στη βιβλιοθήκη ένα ανθρώπινο πρόσωπο επιτρέποντας στους βιβλιοθηκονόμους να προβάλουν περισσότερο τους ίδιους και τη βιβλιοθήκη τους μέσω της ιστοσελίδας τους” (Farkas, 2007: 320). Ένα ιστολόγιο μπορεί να παρέχει στους βιβλιοθηκονόμους ένα τόπο δημόσιας συζήτησης,
να εκπαιδεύσει τους
τακτικούς αναγνώστες - πελάτες και να γίνει ιδανικός τόπος, όπου διαδίδονται ειδήσεις και άλλες πληροφορίες. Υπάρχουν λοιπόν σήμερα εκατοντάδες ιστολόγια βιβλιοθηκών με γενικό και ειδικό περιεχόμενο. Συγκεκριμένα, αν περιηγηθεί κάποιος στο Blogging Libraries Wiki (2006) ή στο LISWiki (2007), θα διαπιστώσει ότι υπάρχουν ιστολόγια βιβλιοθηκών ακαδημαϊκών, δημόσιων, σχολικών, ειδικών και άλλων. Εκτός από αυτά που το περιεχόμενό τους είναι γενικό, υπάρχουν και αυτά με ειδικό περιεχόμενο όπως τα Catalogablog (2007), Cataloging Futures (2007) με θέματα που έχουν να κάνουν με την καταλογογράφηση, τα DigitalCuration Blog (2007) και Digitization 101 (2007) για το ψηφιοποιημένο υλικό ή το Community Virtual Library (2006) για τις βιβλιοθήκες σε εικονικό κόσμο (Second Life). Επίσης υπάρχουν ομαδικά ιστολόγια του προσωπικού των βιβλιοθηκών για την επικοινωνία και ενημέρωση μεταξύ τους όπως τo Mosman Library blog (2005), αλλά και ιστολόγια των ενώσεων βιβλιοθηκονόμων και βιβλιοθηκών, όπως τα Library and Information Technology Association (LITA Blog 2007) και Association of College and Research Libraries (ACRL 2007). Όλα τα είδη βιβλιοθηκών σήμερα χρησιμοποιούν ιστολόγια. Οι ειδικές βιβλιοθήκες παρέχουν νέα σχετικά με το αντικείμενό τους, προβάλλουν νέες βάσεις δεδομένων, συζήτησης,
οι ακαδημαϊκές
οι δημόσιες δημιουργούν τόπους δημόσιας
οι σχολικές ενημερώνουν για σημαντικές ημερομηνίες,
για όσα
συμβαίνουν στην τάξη, για μαθήματα, διαλέξεις, σχολικές εκθέσεις, συλλογές βιβλίων. Οι δυνατότητες που παρέχουν τα ιστολόγια στις βιβλιοθήκες είναι απεριόριστες και ενώ η εργασία ενημέρωσης ενός ιστολογίου είναι ελάχιστη, το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό. Μερικά ιστολόγια βιβλιοθηκών: To ιστολόγιο της βιβλιοθήκης του Πανεπιστημίου της Δυτικής Βιρτζίνια (www.libraries.wvu.edu/news) περιέχει πρόσφατες δημοσιεύσεις ιστολογίου, αρχείο παλαιότερων δημοσιεύσεων, πληροφορία για νέες βάσεις δεδομένων, εκθέσεις, αλλαγές στο ωράριο της βιβλιοθήκης, συμβάντα, βιβλιοθηκονομικές υπηρεσίες (π.χ. Ask a librarian), πεδίο σχολιασμού των δημοσιεύσεων. Το ιστολόγιο της Bern Dibner library (http: //library.poly.edu/news/) Επιστήμης και Τεχνολογίας παρέχει νέες βάσεις δεδομένων για τις επιστήμες της φυσικής και χημείας,
νέα καλοκαιρινά αναγνώσματα, καταλόγους ηλεκτρονικών
άρθρων, βιβλίων, πρόσφατες εκδόσεις συνεργατών - καθηγητών του Πανεπιστημίου, βιβλιοθηκονομικές υπηρεσίες, κατηγορίες θεμάτων, αρχειοθήκη,
πληροφορία για
αλλαγές στο ωράριο της βιβλιοθήκης. Το ιστολόγιο της Δημόσιας βιβλιοθήκης του Bristol Connecticut (Bristol Public Library Blog http: //bristollib.wordpress.com/) περιέχει ανακοινώσεις για συμβάντα από τις πιο πρόσφατες προς τις παλαιότερες, συνδέσμους προς άλλους ενδιαφέροντες ιστοχώρους τοπικού χαρακτήρα, εργαλείο αναζήτησης στο κατάλογο της βιβλιοθήκης, συνδέσμους με τις σελίδες της βιβλιοθήκης σε κοινωνικά δίκτυα (facebook, twitter, flickr), αρχειοθήκη παλαιότερων καταχωρήσεων, συνδέσμους προς άλλα ιστολόγια. Επίσης οι επισκέπτες του ιστολογίου έχουν τη δυνατότητα να αφήσουν το σχόλιό τους σε κάθε δημοσίευση. Το ιστολόγιο της σχολικής βιβλιοθήκης Clear Brook HS Library (http: //clearbrooklibrary.blogspot.com/) περιέχει δημοσιεύσεις με οδηγούς για καλοκαιρινά αναγνώσματα,
video,
χρήσιμους συνδέσμους σε υπηρεσίες της βιβλιοθήκης,
κατηγορίες θεμάτων, αρχειοθήκη δημοσιεύσεων, πεδίο για αποστολή σχολίων. Το ιστολόγιο της σχολικής βιβλιοθήκης του 1ου λυκείου της Ελευσίνας (http: //libelefsina.blogspot.com/)
περιέχει αναρτήσεις με σχολικά νέα,
συμβουλές,
εκδηλώσεις, τρόπους επικοινωνίας, πρόσφατα σχόλια, ηλεκτρονικά βιβλία, video, φωτογραφίες από τη βιβλιοθήκη κ.α. Το ιστολόγιο της βιβλιοθήκης του Ναυτικού Μουσείου της Μπαρτσελόνα
(http://bitacolammb.blogspot.com/)
διαδίδει
ειδήσεις
και
πληροφορίες
από
διαφορετικές περιοχές του Κέντρου Τεκμηρίωσης Maritime: συλλογές της βιβλιοθήκης, φωτογραφικό υλικό, χαρτοθήκη, ιστορικά ντοκιμαντέρ. Περιλαμβάνει επίσης αποτελέσματα από ερωτήματα των χρηστών,
εργαλείο αναζήτησης στον
κατάλογο της βιβλιοθήκης, συνδέσμους σε άλλα site με ίδιο θεματικό περιεχόμενο, κατηγορίες, αρχειοθήκη. Το ιστολόγιο της βιβλιοθήκης του Κογκρέσου (Library of Congress http: //blogs.loc.gov/loc/) περιέχει δημοσιεύσεις, κατηγορίες για το θεματικό περιεχόμενο των δημοσιεύσεων, υπηρεσία “Ask a librarian”, συνδέσμους σε ψηφιακές συλλογές, εργαλείο αναζήτησης στο κατάλογο της βιβλιοθήκης, αρχειοθήκη δημοσιεύσεων, πληροφορίες για την ίδια τη βιβλιοθήκη και τις υπηρεσίες της, για γενικά θέματα, αλλά και ειδικότερα που αφορούν τις βιβλιοθήκες. 3.1 Ιστολόγια βιβλιοθηκών στην Ελλάδα Τα παρακάτω είναι ελληνικά ιστολόγια δημόσιων και δημοτικών βιβλιοθηκών που έχουν κοινά χαρακτηριστικά με το ιστολόγιο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου, τα χαρακτηριστικά του οποίου θα εξετάσουμε στη συνέχεια. Το ιστολόγιο της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας (http://blog.libver.gr/blog/). Τα Νέα της Βιβλιοθήκης της Λιβαδειάς (http://liblivadia.blogspot.com/). Το
ιστολόγιο
της
Δημόσιας
Βιβλιοθήκης
Σερρών
(http://serrelib.blogspot.com/). Το
ιστολόγιο
της
Δημοτικής
Βιβλιοθήκης
Σύρου
(http://booksyros.blogspot.com/). 3.2 Χρήση Οι βιβλιοθήκες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ιστολόγια: •
ως υπηρεσία πληροφόρησης (Π.χ. για να ανακοινώνουν δραστηριότητες, συμβάντα, αλλαγές στις υπηρεσίες και το ωράριο, βιβλιοθηκονομικά νέα).
•
ως υπηρεσία εξυπηρέτησης προωθώντας συγκεκριμένα κομμάτια της συλλογής με έμφαση σε λογοτεχνία, ηλεκτρονικές πηγές, πληροφοριακά έργα.
•
ως εργαλείο επικοινωνίας με τους χρήστες με την υποβολή ερωτήσεων ή με τη μορφή σχολίων.
•
ως εργαλείο επαγγελματικής ενημέρωσης (Π.χ. πληροφόρηση, γνώμες για βιβλιοθηκονομικά θέματα, πρακτικά συνεδρίων κ.α)
Πιο συγκεκριμένα στα ιστολόγια των βιβλιοθηκών συναντάμε ανακοινώσεις, πληροφορίες, προώθηση της συλλογής, έμφαση σε κάποιες υπηρεσίες, προώθηση δραστηριοτήτων και εκδηλώσεων, βιβλιοθηκονομικά νέα, γνώμες και πληροφορίες από βιβλιοθηκονόμους σε βιβλιοθηκονόμους, επικοινωνία με του χρήστες. 3.3 Διαχείριση και σχεδιασμός Επειδή τα ιστολόγια παρουσιάζουν τρέχουσα πληροφόρηση, απαιτούνται από τις υπηρεσίες της βιβλιοθήκης σχεδιασμός, δέσμευση, εγρήγορση. Συγκεκριμένα χρειάζεται: •
Έρευνα στα ιστολόγια γενικότερα και ειδικότερα σε αυτά που έχουν
δημιουργήσει άλλες βιβλιοθήκες. Ο ιστολόγος επισκέπτεται άλλα ιστολόγια με παρόμοιους στόχους, υιοθετεί ιδέες, συμβουλεύεται άλλους ιστολόγους, δημιουργεί δεσμούς με συναδέλφους, αναζητά τις πρακτικές που έχουν θετικό αποτέλεσμα, βλέπει πώς εξελίσσεται ένα ιστολόγιο ελέγχοντας τα αρχεία του. Μπορεί να κρατήσει σημειώσεις και να ανατρέξει σε αυτές όταν το θεωρεί αναγκαίο. Όλα όσα έχουν υιοθετήσει άλλοι ιστολόγοι αποτελούν σημείο αφετηρίας, χωρίς να δεσμεύουν σε καμιά περίπτωση τον ιστολόγο. •
Καθορισμός σκοπών και στόχων του ιστολογίου. Ο υποψήφιος
ιστολόγος πρέπει να ξεκινάει έχοντας ένα συγκεκριμένο σχέδιο στο μυαλό του για το θέμα ή τα θέματα με τα οποία θα ασχοληθεί, για το λόγο για τον οποίο δημιουργεί και συντηρεί ένα ιστολόγιο,
για τον στόχο που προσπαθεί να πετύχει (π.χ. να
προσελκύσει αναγνώστες). •
Προσδιορισμός ταυτότητας χρηστών. Ο ιστολόγος δημιουργεί μια
εικόνα του πραγματικού ή του επιθυμητού αναγνωστικού κοινού. Ερευνά το προφίλ του κοινού σε σχέση με τα εξής: ηλικία, φύλο, επάγγελμα, οικογενειακή κατάσταση, μορφωτικό επίπεδο, ενδιαφέροντα, γεωγραφική τοποθεσία. (π.χ. μαθητές που τους αρέσει το διάβασμα και παράλληλα ασχολούνται με τον αθλητισμό, το χορό τη ζωγραφική). •
Επιλογή λογισμικού. Υπάρχουν υπηρεσίες φιλοξενούμενων ιστολογίων
που διαχειρίζονται τα δεδομένα, το λογισμικό, τη φιλοξενία στον Ιστό. Κάποιες από αυτές όπως το Blogger είναι δωρεάν, ενώ άλλες όπως το TypePad επιβάλλουν κάποια χρέωση. Υπάρχει και η λύση του εγκαταστάσιμου λογισμικού ιστολόγησης για όσους επιθυμούν να διαμορφώσουν το δικό τους σύστημα ιστολόγησης, εγκαθιστώντας λογισμικό ιστολόγησης στο δικό τους διακομιστή Ιστού. Κάποια πακέτα εγκαταστάσιμου λογισμικού είναι δωρεάν, ωστόσο ο διακομιστής Ιστού δεν είναι. Ο ιστολόγος λοιπόν επιλέγει ανάλογα με τα χρήματα τις τεχνικές γνώσεις, το χρόνο που διαθέτει, τις προτιμήσεις του κ.λ.π •
Απόφαση για το ποιος ή ποιοι θα είναι οι διαχειριστές. Επειδή το
ιστολόγιο είναι ένας ιστότοπος που διαρκώς ενημερώνεται και στηρίζεται στη επικοινωνία με τους αναγνώστες, χρειάζεται να αναλάβει ένας διαχειριστής ή μια ομάδα που θα αφοσιωθεί σε αυτό οργανωμένα και μεθοδικά. Συνήθως αναλαμβάνει αυτός που έχει κάποιες γνώσεις, χρόνο και διάθεση. •
Επιμερισμός αρμοδιοτήτων στο προσωπικό που θα ασχοληθεί με το
ιστολόγιο. Όταν μια ομάδα διαχειρίζεται ένα ιστολόγιο, μπορεί να αναλαμβάνει ο καθένας ένα τομέα, όπως ανάρτηση δημοσιεύσεων, απάντηση σε σχόλια κ.λ.π. •
Απόφαση για το περιεχόμενο και τα χαρακτηριστικά του ιστολογίου.
(Π.χ. με ποια θέματα θα ασχολείται, αν το υλικό θα συνοδεύεται από φωτογραφίες, video, αν θα υπάρχει κατηγοριοποίηση των θεμάτων). •
Προώθηση του ιστολογίου με εισαγωγή της ηλεκτρονικής διεύθυνσης
σε μηχανές αναζήτησης και καταλόγους. Οι μηχανές αναζήτησης ταξινομούν το πιο πρόσφατα δημοσιευμένο περιεχόμενο στην κορυφή, εφόσον ενημερώνονται, όποτε δημοσιεύεται νέο περιεχόμενο στο ιστολόγιο. Έτσι είναι πιθανότερο να εμφανίζεται το ιστολόγιο σε υψηλότερες θέσεις στα αποτελέσματα αναζήτησης. •
Συνεχής συντήρηση και διαχείριση (π.χ. τακτικές δημοσιεύσεις,
απαντήσεις σε σχόλια, αναβαθμίσεις λογισμικού). •
Συνεχής αξιολόγηση. Ο ιστολόγος κρίνει αν έχουν επιτευχθεί οι
αρχικοί στόχοι, μελετά τα σχόλια, τα στατιστικά στοιχεία, διορθώνει τα λάθη που προκύπτουν. •
Εκπαίδευση υπαλλήλων και χρηστών. Οι υπάλληλοι που θα
ασχοληθούν με τη δημιουργία και διαχείριση του ιστολογίου χρειάζεται να αποκτήσουν κάποιες γνώσεις σχετικά με τα εργαλεία, το υλικό, τα τεχνολογικά, νομικά και άλλα ζητήματα που τυχόν προκύψουν. Οι αναγνώστες από την άλλη, όταν
επισκέπτονται το ιστολόγιο, μπορούν να ακολουθούν τις οδηγίες κάθε υπηρεσίας για να την αξιοποιούν καλύτερα (π.χ. χρήση του εργαλείου “Βιβλία της Συλλογής μας”).
4. ΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ 4.1 Τι οδήγησε τους βιβλιοθηκονόμους της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου στην ιδέα να “στήσουν” ένα ιστολόγιο; Μέσα από τη συζήτηση που είχαμε με τους βιβλιοθηκονόμους σχετικά με τις σκέψεις και τις προσδοκίες τους, συνάγονται τα εξής συμπεράσματα: Οι κυριότεροι παράγοντες που οδήγησαν στη δημιουργία του ιστολογίου ήταν: •
πόροι (προσωπικό, χρήματα, χρόνος).
•
επαναπροσδιορισμός του ρόλου της βιβλιοθήκης.
•
άνοιγμα στο ευρύ κοινό. Η Δημοτική Βιβλιοθήκη,
ελλείψει προσωπικού και οικονομικών πόρων,
αναζήτησε τρόπους για καλύτερες δωρεάν υπηρεσίες πληροφόρησης. Το προσωπικό αποτελείται από πέντε βιβλιοθηκονόμους συν την προϊσταμένη τους, που εργάζονται μοιρασμένοι σε τρεις φυσικούς χώρους σε έξι βάρδιες και χωρίς βοηθητικό προσωπικό.
Ειδικά
στο
απογευματινό
ωράριο
17.00-20.00
αυξάνονται
οι
εξυπηρετούμενοι χρήστες και ο βιβλιοθηκονόμος καλείται να καλύψει δανεισμό, πληροφόρηση, σχολικές εργασίες. Στο απογευματινό ωράριο λοιπόν η ζήτηση είναι αυξημένη και η βιβλιοθηκονόμος εξυπηρετεί μεν όλους τους χρήστες, αλλά ο χρόνος αναμονής των χρηστών αυξάνεται. Επιπλέον η παρεχόμενη υπηρεσία είναι ελλιπής και ενδεχομένως δεν καλύπτονται όλες οι παράμετροι μιας αναζήτησης. Το αποτέλεσμα επομένως είναι μικρότερο των προσδοκιών της βιβλιοθηκονόμου, που επιδιώκει να απαντήσει σε όλα τα αιτήματα σε εύλογο χρόνο, ώστε να μην ταλαιπωρηθούν οι χρήστες. Με τη χρήση του ιστολογίου από το κοινό προσδοκάται καλύτερη διασπορά του αριθμού των επισκεπτών στο χρονοδιάγραμμα της μέρας. Αυτό σημαίνει ότι οι χρήστες πληροφορούνται για τρέχοντα ζητήματα,
επισκεπτόμενοι το ιστολόγιο
θα
για τη συλλογή και το χώρο που
φιλοξενείται, για υποχρεώσεις και δικαιώματα των μελών, για την κάρτα μέλους, σχολικές εργασίες κ.α. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορούν να εξυπηρετηθούν μέσω του ιστολογίου χωρίς να χρειαστεί να επισκεφθούν τη βιβλιοθήκη. Παραδείγματος χάριν οι χρήστες μπορούν να αναζητήσουν από τον κατάλογο του Library Thing ένα τίτλο βιβλίου ή να αναζητήσουν πληροφορίες για τις εργασίες τους από το φάκελο
“Σχολικές εργασίες” ή ακόμα από την υπηρεσία “Ask a librarian”, ή να διαβάσουν ένα βιβλίο από το ψηφιακό ράφι. Αν λοιπόν επισκεφθούν το ιστολόγιο, έχοντας κερδίσει χρόνο, μπορούν να σκεφτούν και να σχεδιάσουν το αίτημά τους, ώστε να το θέσουν με πιο κατανοητό
τρόπο. Με αυτό τον τρόπο η βιβλιοθηκονόμος
προσδοκά να εξοικονομήσει χρόνο και να εξυπηρετήσει τους χρήστες καλύτερα. Πολλοί από τους χρήστες της βιβλιοθήκης, (μαθητές, εκπαιδευτικοί, νέοι), είναι εξοικειωμένοι με τα εργαλεία της τεχνολογίας, το διαδίκτυο, και η ύπαρξη του ιστολογίου θα τους φέρει πιο κοντά στην βιβλιοθήκη κάθε στιγμή που θα το επιθυμήσουν από τον προσωπικό τους χώρο και σε χρόνο ανεξάρτητο από το χρόνο λειτουργίας της υπηρεσίας. Ζητούμενο είναι η εξυπηρέτηση σε απομακρυσμένες περιοχές και γι' αυτούς που δεν είναι δημότες και για όσους θέλουν μια πληροφορία χωρίς να τους δεσμεύει ο τόπος, ο χρόνος, οι συνθήκες, το ωράριο της βιβλιοθήκης. Επίσης το ιστολόγιο ως κανάλι επικοινωνίας θα δίνει τη δυνατότητα στο χρήστη να θέτει online τις ερωτήσεις του “ιδιωτικά” (η υπηρεσία ενημερώνει το χρήστη ότι ο μόνος που βλέπει το ερώτημά του είναι ο βιβλιοθηκονόμος και δεν συλλέγονται προσωπικά δεδομένα) και να παίρνει αμέσως απάντηση, όταν είναι διαθέσιμη η αντίστοιχη υπηρεσία. Με αυτό το δίαυλο επικοινωνίας το προσωπικό θα μπορεί να κατανοεί και να χειρίζεται αποτελεσματικά τα αιτήματα και να εξοικονομεί χρόνο για άλλες αναγκαίες βιβλιοθηκονομικές εργασίες. Ταυτόχρονα δίνεται ένα βήμα επικοινωνίας στο χρήστη, και η δυνατότητα να συμβάλει ενεργά στη διαμόρφωση του ρόλου της βιβλιοθήκης με απόψεις, παρατηρήσεις, σχόλια. “Είναι απαραίτητο να θυμόμαστε το σημαντικό πλεονέκτημα: υπάρχει μια ομάδα ανθρώπων που γράφει τα νέα της βιβλιοθήκης και δίνει μια ανθρώπινη φωνή στον οργανισμό. Με τη χρήση των σχολίων οι συζητήσεις δημιουργούν την αίσθηση της κοινότητας” (Stephens 2006, p.22). Η βιβλιοθήκη επίσης, επειδή δεν διαθέτει OPAC, φιλοδοξεί να κάνει γνωστή, να διαφημίσει τη συλλογή της στο ευρύ κοινό με ανέξοδο τρόπο. Ο χρήστης, εκτός από τον παραδοσιακό, δεν έχει άλλο τρόπο να αναζητήσει κάποιο τίτλο βιβλίου. Μέσω του ιστολογίου μπορεί να γνωρίσει σταδιακά τη συλλογή μ' ένα ελκυστικό τρόπο, δηλαδή με εικόνες εξώφυλλων, περιλήψεις, βιβλιογραφικά στοιχεία τα οποία περιλαμβάνονται στην υπηρεσία Library thing που θα εξετάσουμε παρακάτω. Ακόμα η βιβλιοθήκη φιλοδοξεί να προσαρμοστεί στο νέο ρόλο των βιβλιοθηκών και να επενδύσει σε ηλεκτρονικό υλικό (πληροφορίες,
σχολικές
εργασίες, e-book), μειώνοντας παράλληλα τα έξοδα πρόσκτησης υλικού (π.χ. δεν
χρειάζεται η αγορά εγκυκλοπαίδειας, όταν δε δεσμεύεται να παρέχει υλικό από την Wikipedia). Τέλος από τις επισκέψεις,
προτάσεις,
ερωτήσεις των χρηστών
συγκεντρώνονται και αποθηκεύονται στατιστικά δεδομένα, που δείχνουν προς τα πού κινούνται τα ενδιαφέροντά τους. Τα στοιχεία αυτά ενδεχομένως βοηθήσουν στη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση της συλλογής. Αν χρειάζεται εμπλουτισμός της συλλογής, τι προσκτήσεις και τι αποσύρσεις πρέπει να γίνουν κ.α. 4.2 To ιστολόγιο 4.2.1 Δημιουργία Ως ιδέα η δημιουργία ενός ιστολογίου της βιβλιοθήκης υπήρχε από το 2007, αλλά δεν υπήρχε η τεχνογνωσία, η κατανόηση της τεχνολογίας του ιστολογίου για ένα τέτοιο εγχείρημα. Εντωμεταξύ αποκτήθηκε η γνώση από μέλη του προσωπικού, που παρακολούθησαν σεμινάρια, ιστολόγια κυρίως δημοτικών βιβλιοθηκών και υπηρεσίες ιστολόγησης, έθεσαν τους στόχους και προχώρησαν στην εφαρμογή του σχεδίου. Το ιστολόγιο έγινε πραγματικότητα την Τετάρτη 12 Μαΐου του 2010, που έγινε και η πρώτη δημοσίευση. Δημιουργήθηκε μέσω της υπηρεσίας Blogger (www.blogger.com), που διατίθεται δωρεάν στο διαδίκτυο και σχεδιάστηκε βάσει ενός προτύπου για αρχάριους. Το ιστολόγιο φέρει τον τίτλο: ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ
ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ
και
βρίσκεται
στην
διεύθυνση
http://keratsinilibrary.blogspot.com/. Αρχικά περιέχει κάποια πληροφοριακά στοιχεία σχετικά με τη βιβλιοθήκη και κάποιους συνδέσμους που παραπέμπουν στις υπηρεσίες. 4.2.2 Χρήση από το κοινό Για τη χρήση του από το κοινό χρειάζεται ένας απλός Η / Υ με σύνδεση στο διαδίκτυο, χωρίς ιδιαιτερότητες όσον αφορά το λειτουργικό σύστημα του υπολογιστή και τον περιηγητή. Χρειάζεται όμως μια μικρή εξοικείωση από την πλευρά του χρήστη όσον αφορά την περιήγηση στο διαδίκτυο. Το κοινό μπορεί να διαβάσει τις δημοσιεύσεις και να αφήσει το σχόλιό του, να περιηγηθεί στον κατάλογο και να αναζητήσει τίτλους βιβλίων, να επικοινωνήσει online με το βιβλιοθηκονόμο και να θέσει τα ερωτήματά του μέσω της υπηρεσίας “Ask a librarian”, να αξιοποιήσει τις πληροφορίες από το φάκελο “Σχολικές
εργασίες”, να ανοίξει το πλήρες κείμενο έργων και να το διαβάσει από το ψηφιακό ράφι. Επίσης μπορεί να αναζητήσει παλαιότερες δημοσιεύσεις από την αρχειοθήκη ή από τις ετικέτες και ακόμα να επισκεφθεί άλλα ιστολόγια βιβλιοθηκών από τη σχετική λίστα που έχει δημιουργήσει ο βιβλιοθηκονόμος. Τέλος ο αναγνώστης μπορεί να γίνει μέλος του ιστολογίου και να ενημερώνεται για τις νέες αναρτήσεις, χωρίς να χρειάζεται να το επισκέπτεται κάθε φορά. 4.3. Το ιστολόγιο περιλαμβάνει: Δημοσιεύσεις-Υπηρεσίες Σημαντικά γεγονότα.... σαν σήμερα Library thing Face book Σχολικές εργασίες Ask a librarian e-Διαβάστε! Αρχειοθήκη ιστολογίου Στατιστικά - Οι επισκέπτες του blog Ιστολόγια που μας αρέσει να διαβάζουμε Ετικέτες Αμφιάλη: Ανανεωμένος χώρος-Φωτογραφίες Video Αναγνώστες - Γίνετε μέλος αυτού του ιστότοπου
4.3.1 Δημοσιεύσεις Η διαδικασία σύνταξης μιας δημοσίευσης από τον βιβλιοθηκονόμο είναι παρόμοια με τη δημιουργία ενός μηνύματος ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Θα πρέπει να συμπληρωθούν τα κατάλληλα πεδία σε μια φόρμα, να μορφοποιηθεί το κείμενο και να αποσταλεί στο ιστολόγιο. α. Μετάβαση στην οθόνη δημοσίευσης β. Πληκτρολόγηση ενός τίτλου στο πεδίο “title” γ. Εγγραφή της δημοσίευσης στο μεγάλο πεδίο. Το Blogger διαθέτει λειτουργία αυτόματης αποθήκευσης, ωστόσο ο ιστολόγος για μεγαλύτερη ασφάλεια μπορεί να συντάξει το κείμενο σε ένα πρόγραμμα επεξεργασίας κειμένου και στη συνέχεια να αντιγράψει και να επικολλήσει το κείμενο στο λογισμικό του ιστολογίου. δ. Μορφοποίηση της δημοσίευσης. Εικονίδια που επιτρέπουν αλλαγή στο στυλ, στο μέγεθος της γραμματοσειράς κ.α. Επίσης από τη σχεδίαση ορίζεται η εμφάνιση κουμπιών κοινής χρήσης που εμφανίζονται αυτόματα στο τέλος κάθε ανάρτησης και διευκολύνουν το χρήστη, ώστε να μοιραστεί το περιεχόμενο που τον ενδιαφέρει με φίλους του ή ακόμα και να προσθέσει το δικό του σχόλιο. (Αποστολή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, blog this!, μοιραστείτε το στο facebook κ.τ.λ.). 4.3.1.α. Προσθήκη ενός συνδέσμου Όταν ο βιβλιοθηκονόμος θέλει να δημιουργήσει ένα σύνδεσμο στη δημοσίευση του ιστολογίου ακολουθεί τα εξής βήματα: α. Επιλογή του κειμένου που πρόκειται να μετατραπεί σε σύνδεσμο. β. Επιλογή του εικονιδίου “link” γ. Πληκτρολόγηση της διεύθυνσης URL (π.χ.
http://el.wikipedia.org/wiki/Παπαδιαμάντης)
του ιστότοπου που
πρόκειται να συνδεθούμε και ok. Το κείμενο του συνδέσμου εμφανίζεται με τη μορφή υπογραμμισμένου μπλε κειμένου στη δημοσίευση. Όλα τα παραπάνω μπορούν να δημιουργηθούν και με κώδικα HTML από την καρτέλα: Edit HTML.
4.3.1.β. Ανάρτηση της δημοσίευσης Πριν γίνει η ανάρτηση αξιοποιούνται τρεις περιοχές της σελίδας Publish του Blogger: •
προεπισκόπηση (εμφάνιση της δημοσίευσης όπως έχει μορφοποιηθεί).
•
αποθήκευση στο πρόχειρο.
•
ρύθμιση επιλογών δημοσίευσης (τροποποίηση ημερομηνίας, ώρας).
•
Τέλος η ανάρτηση πραγματοποιείται με κλικ στο Publish Post.
4.3.2 Σημαντικά γεγονότα.... σαν σήμερα Στην κεντρική στήλη υπάρχει η καταχώρηση “Σημαντικά γεγονότα... σαν σήμερα” κατά αντίστροφη χρονολογική σειρά. Για να δημιουργηθούν αυτές οι αναρτήσεις χρησιμοποιείται κατά βάση η Wikipedia (http://el.wikipedia.org) και επικουρικά το αλμανάκ “Σαν σήμερα” (http://www.sansimera.gr/). Στο ημερολόγιο αυτών των πηγών εντοπίζονται από τη βιβλιοθηκονόμο γεννήσεις, θάνατοι ή κάποιο σημαντικό γεγονός ιστορικό, καλλιτεχνικό κ.α. Δίνεται βεβαίως προτεραιότητα σε λογοτέχνες, ανθρώπους των γραμμάτων και τεχνών, των επιστημών και γενικότερα ανθρώπους που έχουν διαπρέψει σε κάποιο τομέα και έχουν να επιδείξουν συγγραφικό έργο. Σε περίπτωση που δε βρεθεί κάτι από τα παραπάνω, εξετάζεται, αν υπάρχει κάτι σχετικό με μια αξία, μια παγκόσμια ημέρα. Επιλέγονται οι συγκεκριμένες πηγές, γιατί δεν υπάρχει δέσμευση σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα. Πρωτίστως επιλέγεται η ελληνική Βικιπαίδεια για την οργάνωσή της,
τη σφαιρική παρουσίαση,
φωτογραφικό υλικό. Όταν υπάρχουν σχόλια,
τα εκτενή ψηφιακά άρθρα,
το
κριτικές για άρθρα που δεν
ανταποκρίνονται στα κριτήρια που έχει θέσει η Βικιπαίδεια και θεωρούνται αναξιόπιστα, τότε αναζητούνται πληροφορίες στο “Σαν σήμερα”. Αρχικά λοιπόν γίνεται αντιγραφή από την Wikipedia του κειμένου που είναι χρήσιμο. Σε αυτή τη φάση χρησιμοποιείται ένα εργαλείο δημιουργίας καταχωρήσεων, ένας επεξεργαστής κειμένου,
που είναι το Windows Live Writer 2011
(http://explore.live.com/windows-live-writer). Σε αυτό έχει γίνει ήδη η προσθήκη του λογαριασμού του ιστολογίου, που ταυτίζεται με το λογαριασμό στο Blogger, και ρυθμίζεται το ιστολόγιο στο Writer. Γίνεται η επικόλληση και η επεξεργασία του κειμένου στο Writer και η ανάρτηση είναι έτοιμη. Τα στοιχεία που ακολουθούν το κείμενο (εξωτερικοί σύνδεσμοι, ώρα, ετικέτες) επιλέγονται από τη σχεδίαση μέσω του Blogger. Μέσω αυτής της υπηρεσίας δίνεται στους αναγνώστες ένα κίνητρο γνώσης και αναζήτησης τίτλων βιβλίων. Επίσης αυτές οι αναρτήσεις αποτελούν και για το βιβλιοθηκονόμο και διαχειριστή έναν χρήσιμο οδηγό στην επιλογή βιβλίων για το Library thing.
4.3.2.α. Παράδειγμα
4.3.3 Library Thing Είναι μια διαδικτυακή υπηρεσία που δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας καταλόγου των βιβλίων online. Στην περίπτωση της βιβλιοθήκης η έλλειψη OPAC οδήγησε σε αυτή την υπηρεσία. Το ABEKT 5.5 που διαθέτει η βιβλιοθήκη δημιουργίας
δίνει OPAC,
τη
δυνατότητα ωστόσο
η
βιβλιοθήκη δεν είχε την οικονομική ευχέρεια να το προμηθευτεί. Επομένως δεν υπήρχε
τρόπος να κοινοποιηθεί ο
κατάλογος online. Αναζητήθηκε λοιπόν ένας τρόπος ελκυστικός, εύχρηστος, ώστε να οδηγηθεί ο χρήστης να επιλέξει αυτό που τον ενδιαφέρει. Επιλέχθηκε αυτή η υπηρεσία,
γιατί συγκέντρωνε αρκετά πλεονεκτήματα:
Είναι δωρεάν (το Library Thing δίνει τη δυνατότητα σε μεμονωμένους χρήστες και φορείς να εγγραφούν δωρεάν), υπάρχει ελληνική έκδοση και δίνεται η δυνατότητα για βιβλιογραφική περιγραφή πρώτου επιπέδου, ώστε να καταγράφονται τα βασικά στοιχεία της συλλογής με σημείωση για το παράρτημα, όπου βρίσκεται κάθε βιβλίο. Έτσι δημιουργείται ένας ενιαίος κατάλογος για την κεντρική βιβλιοθήκη και τα παραρτήματά της. Το εργαλείο “Βιβλία της Συλλογής μας” βρίσκεται στο δεξί μέρος της κεντρικής σελίδας του ιστολογίου, όπου προβάλλονται εξώφυλλα των βιβλίων της συλλογής. Υπάρχουν απλές οδηγίες για το πώς μπορεί ο χρήστης να περιηγηθεί και να δει τα στοιχεία των βιβλίων (εξώφυλλο, τίτλος, συγγραφέας, έτος έκδοσης, θέματα, βαθμολογία, ημερομηνία εισαγωγής στο Library Thing, περίληψη). Ο χρήστης μπαίνοντας στον κατάλογο βλέπει συγκεκριμένα πεδία που έχουν επιλέξει οι βιβλιοθηκονόμοι. Μπορεί επίσης να ανοίξει την εγγραφή και να δει όλα τα στοιχεία (τίτλος, συγγραφέας, θέματα). Επίσης μέσω του πεδίου “search” μπορεί να κάνει αναζήτηση στα πεδία τίτλου και συγγραφέα. Επιπλέον με σχετική ανακοίνωση η βιβλιοθήκη καλεί τους αναγνώστες να συμμετάσχουν στην παρουσίαση της εικόνας
της συλλογής με μια σύντομη κριτική του βιβλίου που διάβασαν και επιστρέφουν. Η ύπαρξη ηλεκτρονικού βιβλιοπωλείου στο διαδίκτυο καθιστά εύκολη από τη βιβλιοθηκονόμο τη χρήση στοιχείων, όπως της περίληψης. Χρησιμοποιούνται εύκολα οι περιλήψεις, εφόσον δεν χρειάζεται ψηφιοποίηση. Αν δε βρεθεί ηλεκτρονικά η περίληψη, η βιβλιοθηκονόμος δακτυλογραφεί είτε τη περίληψη του οπισθόφυλλου του βιβλίου είτε μια δική της, εφόσον γνωρίζει το περιεχόμενό του. Σε κάποιες περιπτώσεις βιβλία που δεν είναι δημοφιλή μένουν χωρίς περίληψη. Επειδή αυτή η εργασία γίνεται αναδρομικά και υπάρχει θέμα χρόνου, γίνεται μια επιφανειακή περιγραφή και δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στο εξώφυλλο, το οποίο και ελκύει τους αναγνώστες. Κάποια εξώφυλλα που έχουν καλλιτεχνικό ενδιαφέρον μπορεί να ψηφιοποιηθούν πρώτα για να χρησιμοποιηθούν στην περιγραφή, με τη φιλοδοξία να γίνει σε όλα αυτό. Ο τρόπος που ενσωματώνεται το Library Thing στο ιστολόγιο είναι απλός. Ένα από τα widget που διαθέτει το Library Thing δίνει τη δυνατότητα να ενσωματωθεί στην ιστολόγιο η συλλογή με τρόπο που επιλέγει η βιβλιοθηκονόμος. Οι επιλογές από το widget μετατρέπονται από το Library Thing σε κώδικα HTML. Ο κώδικας της HTML μεταβάλλεται βάσει των επιλογών προβολής. Στη συνέχεια ενσωματώνεται αυτή η HTML στο ιστολόγιο με τις παραμέτρους που έχουν επιλεγεί (Paste this HTML into your website). Το Library Thing διαθέτει στατιστικά στοιχεία που σχετίζονται με τη συλλογή και το περιεχόμενό της. Επίσης δίνει στατιστικά στοιχεία για τις επισκέψεις των χρηστών που δείχνουν πόσο αποδίδει η υπηρεσία, ώστε οι βιβλιοθηκονόμοι να επενδύσουν περισσότερο ή λιγότερο χρόνο σε αυτή. Συγκεντρώνει ακόμα κριτικές των βιβλίων είτε από τους χρήστες είτε από τους βιβλιοθηκονόμους. Ο χρήστης μπορεί να φέρει την κριτική του χειρόγραφα ή να τη στείλει με e-mail. Στο σύνδεσμο clouds έχουν εισαχθεί αυτόματα και με αλφαβητική σειρά όλα τα tags που έχουν χρησιμοποιηθεί στην περιγραφή των βιβλίων. Στο σύνδεσμο recommendations υπάρχουν προτάσεις για βιβλία που σχετίζονται με τα βιβλία της συλλογής. Αυτό παρέχεται από την υπηρεσία Library Τhing αυτόματα, ανάλογα με τη βαθμολογία τους, τις κριτικές, τον αριθμό των αντιτύπων που υπάρχουν σε άλλες συλλογές. Συστάσεις μπορούν να κάνουν και οι βιβλιοθηκονόμοι και οι χρήστες, εφόσον έχουν λογαριασμό. Η συγκεκριμένη υπηρεσία μπορεί να λειτουργήσει ως βάση για τις προσκτήσεις.
4.3.3.α. Tags στο library thing Για την περιγραφή των θεμάτων των βιβλίων χρησιμοποιούνται λέξεις κλειδιά είτε μονολεκτικά είτε περιφραστικά σε παράταξη με κόμμα και πεζούς χαρακτήρες, εκτός αν απαιτούν κάτι διαφορετικό οι γραμματικοί κανόνες. Αντλούνται από τα θέματα που έχει επιλέξει η βιβλιοθήκη κι έχει ήδη χρησιμοποιήσει στο ABEKT. Σε περίπτωση που ένα πρόσωπο είναι το θέμα του βιβλίου δε γράφεται με την καθιερωμένη μορφή,
αλλά σε ευθεία σειρά. Για τους ξένους συγγραφείς
χρησιμοποιείται το λατινικό αλφάβητο ή το ελληνικό αν τους συναντάμε σε άλλο αλφάβητο. Για να είναι εύκολα ανακτήσιμα τα θέματα χρησιμοποιείται η φυσική γλώσσα. Δεν χρησιμοποιούνται θεματικές επικεφαλίδες,
γιατί αποτελούνται από
ειδικό λεξιλόγιο που δεν είναι οικείο στο χρήστη. Επίσης η βιβλιοθήκη δε θα έμπαινε στη διαδικασία να δημιουργήσει ελεγχόμενο λεξιλόγιο μόνο για τις ανάγκες του library thing.
4.3.3.β. Κριτήρια επιλογής βιβλίων Πώς όμως επέλεξαν αρχικά οι βιβλιοθηκονόμοι τα βιβλία που θα φιλοξενούνταν στο Library Thing και θα αποτελούσαν ένα είδος καταλόγου; Πρώτο κριτήριο: Η δημοτικότητα. Οι βιβλιοθηκονόμοι γνωρίζουν από την εμπειρία τους ποια είναι τα πιο δημοφιλή βιβλία και ποιοι οι πιο δημοφιλείς συγγραφείς. Δεύτερο κριτήριο: Το πλήθος των αντιτύπων κάποιων τίτλων που διαθέτει η συλλογή. Τρίτο κριτήριο: Τα best sellers. Τέταρτο κριτήριο: Οι πρόσφατες παραλαβές. Πέμπτο κριτήριο: Το αφιέρωμα που γίνεται καθημερινά στη στήλη “Σημαντικά γεγονότα...σαν σήμερα” του ιστολογίου (γέννηση-θάνατος συγγραφέα). Η εργασία αυτή γίνεται σταδιακά από ένα βιβλιοθηκονόμο στο χρόνο που διαθέτει και “ανεβάζει” τα βιβλία της συλλογής του παραρτήματος όπου εργάζεται, με προοπτική να “ανέβει” όλη η συλλογή στο μέλλον.
4.3.4 Facebook Το ιστολόγιο της βιβλιοθήκης έχει παρουσία και στα κοινωνικά δίκτυα, προς στιγμή στο facebook. Μία βιβλιοθηκονόμος, που διαθέτει λογαριασμό στο facebook, δημιούργησε μια σελίδα επιλέγοντας το local
business
“βιβλιοθήκη”
or
και
place
και
εισάγοντας
την τα
κατηγορία
στοιχεία
που
απαντώνται από τη σχετική φόρμα. Ως διαχειριστής της σελίδας ορίστηκε η ίδια που είναι ο χρήστης του λογαριασμού. Μπορούν ωστόσο να οριστούν και άλλα μέλη, εφόσον έχουν λογαριασμό. Οι δημοσιεύσεις προέρχονται είτε από το διαχειριστή είτε από τη βιβλιοθήκη. Γράφονται σε ελεύθερο στυλ και περιλαμβάνουν νέα, πληροφορίες, συζητήσεις, φωτογραφίες, video, γελοιογραφίες, εκδηλώσεις. Επίσης υπάρχουν και παραπομπές προς το ιστολόγιο. Κάθε χρήστης μπορεί να δει τη σελίδα χωρίς περιορισμό. Αυτός που έχει λογαριασμό μπορεί και να γράψει άποψη, σχόλιο, παρατήρηση, να κάνει “share”, “like”, να “ανεβάσει” μια φωτογραφία κ.τ.λ. Το facebook επιλέχθηκε, γιατί είναι από τις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης και μπορεί η βιβλιοθήκη να προβάλει τη σελίδα της, χωρίς να την αναζητήσει κάποιος. Επομένως αυξάνεται η δημοτικότητά της.
4.3.5 Σχολικές εργασίες Πρόκειται για μια ενότητα που περιλαμβάνει “βιβλία” πάνω σε διαφορετικές θεματικές ενότητες και παρέχει απαντήσεις σε αιτήματα των αναγνωστών και δη των μαθητών, που μπορούν να αξιοποιηθούν στις εργασίες τους. Η πλάγια στήλη ενημερώνει τους χρήστες αφενός για τη λειτουργία της υπηρεσίας και αφετέρου τους παραπέμπει σε online φάκελο. Ο χρήστης μπορεί να ανοίξει το πλήρες κείμενο του βιβλίου, να διαβάσει και να εκτυπώσει το περιεχόμενό του. Επίσης υπάρχει ευρετήριο τίτλων των βιβλίων που παραπέμπει σε αντίστοιχες σελίδες της Βικιπαίδειας. Ακόμα ο χρήστης μπορεί να αναζητήσει πληροφορίες στο σύνδεσμο “λήμματα”, που είναι ταξινομημένα αλφαβητικά. 4.3.5.α. Λίγα λόγια για την τεχνική... Ο βιβλιοθηκονόμος που διαχειρίζεται τις σελίδες του ιστολογίου αναζητά αρχικά τα θέματα στο διαδίκτυο. Επιλέγει αυτά που επαναλαμβάνονται στα αιτήματα των χρηστών. Συνεχίζει με αντιγραφή, επικόλληση, μορφοποίηση στο word για να μειωθούν οι σελίδες και αποθήκευση. Έπειτα κάνει χρήση του Google documents, που δίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιούνται εργασίες δημόσια στο διαδίκτυο. Συνδέεται με το λογαριασμό που έχει δημιουργήσει και στα “έγγραφα” κάνει upload του εγγράφου. Με την επιλογή share settings ανοίγει ένας σύνδεσμος (link),
τον
αντιγράφει κι έτσι τον εισάγει ως σύνδεση στο ιστολόγιο. Με τον σύνδεσμο αυτό ο χρήστης πηγαίνει στο αντίγραφο του Google doc και στο αντίστοιχο λήμμα. 4.3.5.β. Λίγα λόγια για τη δημιουργία “βιβλίων”- πληροφοριών. Στην περίπτωση αυτή η βιβλιοθηκονόμος κάνει χρήση της Βικιπαίδειας. Στην κατηγορία Βικιβιβλία υπάρχει συλλογή από ελεύθερα εκπαιδευτικά βιβλία λημμάτων που έχουν δημιουργήσει οι χρήστες της Βικιπαίδειας. Επιλέγει αυτά που έχουν ζητηθεί περισσότερο από τους αναγνώστες. Προσθέτει άρθρα ή ολόκληρες κατηγορίες άρθρων ή ομαδοποιεί τα άρθρα σ' ένα βιβλίο. Επιλέγει από το μενού την “Δημιουργία βιβλίου” και κάνοντας κλικ στην προσθήκη προστίθενται τα άρθρα στη συλλογή. Μόλις προστεθούν οι επιθυμητές σελίδες με την επιλογή “εμφάνιση βιβλίου” μπορεί να γίνει αναθεώρηση του βιβλίου. Στην προβολή του βιβλίου στο περιβάλλον της Βικιπαίδειας επιλέγει τη λήψη σε μορφή pdf. Αποθηκεύει ή στα βιβλία της Βικιπαίδειας ή στο δικό της λογαριασμό. Για να διευκολυνθεί ο χρήστης
κάθε άρθρο βρίσκεται σε μια σελίδα και αποτελεί ξεχωριστό κεφάλαιο. Επεξεργασία Ο βιβλιοθηκονόμος επεξεργάζεται το περιεχόμενο μιας σελίδας και οι αλλαγές μεταφέρονται στον ιστοχώρο αμέσως και αυτόματα. Με τη γλώσσα σήμανσης (mark up language) που χρησιμοποιεί η Βικιπαίδεια οι υπερσυνδέσεις συντάσσονται ως εξής: : [[λήμμα]] ανάμεσα στις αγκύλες περιέχεται ο όρος που παραπέμπει στο άρθρο. Για να εισάγει τίτλους κεφαλαίων κάνει το εξής: Ανοίγει το word κάνει αντιγραφή,
επικόλληση (δις) όλης της σύνταξης,
αλφαβητική ταξινόμηση και
συγχώνευση των δύο επικολλήσεων. Επιλέγει την πρώτη εμφάνιση του όρου που θέλει να εμφανίζεται ως κεφάλαιο. Αντικατάσταση Εύρεση του : [[όρος]] Αντικατάσταση με: ; όρος Επιλογή όλων, αντιγραφή και επικόλληση στη Βικιπαίδεια. Αποθήκευση στο dropbox.com, (http://www.dropbox.com/) που είναι χώρος δωρεάν αποθήκευσης. Στη συνέχεια δημιουργεί ψηφιακό “ράφι” για κάθε βιβλίο, από όπου ο χρήστης μπορεί να ανοίξει το πλήρες κείμενό του και να το ξεφυλλίσει. Για να δημιουργήσει το ψηφιακό ράφι χρησιμοποιεί την υπηρεσία του issuu. Συνδέεται με το λογαριασμό (login). Εισάγει το Public link από το dropbox, όπου έχει αποθηκευτεί και περνάει τα μεταδεδομένα (τίτλος, περιγραφή, θέματα). Κάνει upload. Αφού ολοκληρωθεί η μετατροπή από pdf σε “βιβλίο” του issuu, το μεταφέρει στο φάκελο σχολικές εργασίες στο ιστολόγιο της βιβλιοθήκης. Κάτω από το ψηφιακό “ράφι” υπάρχει ένα ευρετήριο τίτλων των βιβλίων, που περιέχονται στο “ράφι”. Κάθε τίτλος είναι ένας σύνδεσμος προς τη σελίδα του συγκεκριμένου
βιβλίου
στην
κατηγορία
βιβλία
Βικιπαίδειας.
Ο
χρήστης
παραπέμπεται στην Βικιπαίδεια απευθείας από το σύνδεσμο. Υπάρχουν λοιπόν πολλοί τρόποι να αναζητήσει ο χρήστης πληροφορίες για σχολικές εργασίες. Μπορεί τέλος να ζητήσει συγκεκριμένα άρθρα από την υπηρεσία “Ask a librarian” τις ώρες που είναι online ή με e-mail όλο το 24ωρο.
4.3.6 Ask a librarian Η υπηρεσία αυτή προέκυψε από την ανάγκη του κοινού να πληροφορούνται και σε ώρες
εκτός
του
βασικού
ωραρίου
της
βιβλιοθήκης και σε απομακρυσμένες περιοχές. Βασικός διαχειριστής της υπηρεσίας είναι μία βιβλιοθηκονόμος, γι' αυτό και η υπηρεσία λειτουργεί κατά κανόνα σύμφωνα με το ωράριο της βιβλιοθήκης της Ευγένειας, όπου και εργάζεται. Η υπηρεσία ωστόσο μπορεί να βρεθεί ενεργή ή ημιενεργή και εκτός ωραρίου
της
βιβλιοθήκης,
εφόσον
η
βιβλιοθηκονόμος είναι σε θέση να απαντήσει μέσω του προσωπικού υπολογιστή της από το σπίτι της. Ο χρήστης μπορεί να επικοινωνήσει: α) online με τη βιβλιοθηκονόμο σε πραγματικό χρόνο και “ιδιωτικά”. Μπορεί να διατυπώσει ερώτημα-μήνυμα ανώνυμα με ένα τυχαίο αριθμό που δίνει το σύστημα ή να επεξεργαστεί αυτό τον αριθμό χρησιμοποιώντας ονοματεπώνυμο ή ψευδώνυμο για να αναγνωρίζεται. Η βιβλιοθηκονόμος μπορεί να απαντήσει ετεροχρονισμένα και ζωντανά, εφόσον ο χρήστης είναι συνδεδεμένος και εφόσον δώσει κάποιο όνομα, γιατί σε κάθε επαναφόρτωση σελίδας δίνεται από το σύστημα άλλος αριθμός στο χρήστη. β) με αποστολή μηνύματος στην υπηρεσία δίνοντας το e-mail ή το τηλέφωνό του. Μόλις υπάρξει διαθέσιμος υπάλληλος, απαντάει στο ερώτημά του κι αν ακόμα ο χρήστης δε βρίσκεται πια στο ιστολόγιο. γ) μέσω e-mail Τα ερωτήματα συνήθως αφορούν τη συλλογή, αλλά μπορεί να είναι γενικά πληροφοριακής φύσης. Σε κάθε περίπτωση ο μόνος που λαμβάνει,
βλέπει και
διαχειρίζεται τα ερωτήματα είναι ο βιβλιοθηκονόμος. Επίσης ο χρήστης μπορεί να επισκεφθεί τις “Συχνές ερωτήσεις” και να λάβει πληροφορίες.
4.3.6.α. Ένα παράδειγμα λειτουργίας της υπηρεσίας “Ask a librarian” σε χώρο και χρόνο εκτός βασικού ωραρίου της βιβλιοθήκης: Τετάρτη 9/2/2011 [18:49] keratsinilibrarymeebme342892: έχετε βιβλία επιστημονικής φαντασίας [18:50] keratsinilibrary: Υπάρχουν κάποια [18:50] keratsinilibrary: κυρίως του Ιουλίου Βερν [18:50] keratsinilibrary: στην συλλογή των ενηλίκων θα πρέπει να μου δώσετε λίγο χρόνο για να το κοιτάξω [18:51] keratsinilibrary: έχετε την καλοσύνη να περιμένετε; (παρακαλώ εν τω μεταξύ, να μην αλλάξετε σελίδα γιατί θα χαθεί το παράθυρο διαλόγου) [18:52] keratsinilibrary: ποιο παράρτημα σας εξυπηρετεί; της Αμφιάλης ή της Ευγένειας; [18:53] keratsinilibrarymeebme342892: υπάρχει terry bruchett; δεν ξέρω αν γράφω σωστά το όνομα του είναι συγγραφέας τέτοιων βιβλίων. [18:53] keratsinilibrary: έχετε την καλοσύνη να μου πείτε σε ποιο παράρτημα να κοιτάξω; [18:54] keratsinilibrary: εννοώ αν σας εξυπηρετεί σαν περιοχή η Ευγένεια ή η Αμφιάλη; [18:54] keratsinilibrarymeebme342892: με εξυπηρετεί καλύτερα της Ευγένειας [18:55] keratsinilibrary: Στη συλλογή της Ευγένειας υπάρχουν κάποια μυθιστορήματα επιστημονικής φαντασίας, όχι όμως του συγκεκριμένου συγγραφέα που ζητήσατε [18:55] keratsinilibrary: θέλετε να σας πω τίτλους; [18:56] keratsinilibrarymeebme342892: οχι σας ευχαριστώ έχω διαβάσει Ιούλιο Βέρν ευχαριστώ για την εξυπηρέτηση [18:56] keratsinilibrary: δεν έχουμε μόνο Ιούλιο Βερν [18:56] keratsinilibrary: υπάρχουν και άλλων συγγραφέων [18:56] keratsinilibrary: απλά όχι του συγκεκριμένου που ζητήσατε [18:57] keratsinilibrary: Αν νομίζετε ότι χρειάζεστε κάτι επιπλέον, είμαστε στη διάθεσή σας [18:57] keratsinilibrary: και ευχαριστούμε που χρησιμοποιείτε τη νέα μας υπηρεσία [18:58] keratsinilibrarymeebme342892: εντάξει πείτε μου ποιοι είναι αυτοί;
[18:59] keratsinilibrary: μισό λεπτό [19:26] keratsinilibrarymeebme180209: μήπως υπάρχει πάλι σε επιστημονική φαντασία κάτι από την συγγραφέα Ούρσουλα Λεγκουιν; πχ ο αναρχικός των δυο κόσμων [19:26] keratsinilibrary: θα το κοιτάξω αμέσως, Μισό λεπτό παρακαλώ. [19:29] keratsinilibrary: Δυστυχώς ούτε αυτό. Στην Ευγένεια τουλάχιστον [19:29] keratsinilibrary: Αν έχετε την καλοσύνη, σε 1 λεπτό θα σας στείλω ένα link όπου μπορείτε να δείτε όλους τους τίτλους κάτω από την κατηγορία Επιστημονική φαντασία για ενήλικες από τη συλλογή της Ευγένειας [19:31]
keratsinilibrary:http://dl.dropbox.com/u/15793243/Epistimoniki
%20fantasia_eygeneia.png δοκιμάστε αυτό το σύνδεσμο παρακαλώ [19:31] keratsinilibrary: και πείτε μου αν ανοίγει κανονικά [19:31] keratsinilibrary: είναι σε μορφή εικόνας [19:31] keratsinilibrary: απλά ήταν ο πιο γρήγορος τρόπος [19:36] keratsinilibrary: Λειτουργεί; [19:44] meeboguest100652: με ενδιαφέρει το τέλος της αιωνιότητας ο σύνδεσμος με την εικόνα με τα βιβλία δούλεψε πάρα πολύ καλά σας ευχαριστώ πολύ [19:45] keratsinilibrary: Θέλετε να κάνουμε κράτηση; To Ask a librarian είναι ένα widget που προσφέρει υπηρεσίες άμεσων μηνυμάτων (online messenger). Δημιουργήθηκε μέσω του Meebo, μιας κοινωνικής πλατφόρμας που συνδέει χρήστες του διαδικτύου και δεν χρειάζεται εγκατάσταση στον Η/Υ του χρήστη για να χρησιμοποιηθεί. Ο βιβλιοθηκονόμος στην πραγματικότητα απαντάει στο χρήστη μέσω του Meebo. Ο τρόπος δημιουργίας του widget είναι πολύ απλός: Αρχικά η βιβλιοθηκονόμος δημιουργεί ένα λογαριασμό στο Meebo και μέσω του meebome παραμετροποιεί το widget. Ως widget title δίνει το “Ask a librarian” και ως display name το “keratsinilibrary”. Διαλέγει το μέγεθος και το χρωματικό θέμα. Τέλος γράφεται στην υπηρεσία,
η οποία του δίνει τον κώδικα για να το
χρησιμοποιήσει στο site στην περιοχή που έχει επιλέξει. Η υπηρεσία meebo notifier, που έχει εγκαταστήσει η βιβλιοθήκη, ειδοποιεί για τα νέα ηλεκτρονικά μηνύματα από τους αναγνώστες.
4.3.6.β. Ανάλυση του παραδείγματος που προηγήθηκε Έρχεται το ερώτημα στο meebo notifier και η υπηρεσία το κοινοποιεί. Η βιβλιοθηκονόμος έχει εγκαταστήσει την υπηρεσία στον προσωπικό της υπολογιστή, συνεπώς μπορεί να απαντήσει και εκτός του βασικού ωραρίου της βιβλιοθήκης από το σπίτι του. Λαμβάνει ένα ερώτημα σχετικό με υλικό της συλλογής και δεν υπάρχει OPAC για να εισέλθει ο βιβλιοθηκονόμος ή να παραπεμφθεί ο χρήστης. Ο διάλογος δείχνει ότι οι πληροφορίες βασίζονται στην εμπειρία. Ζητάει χρόνο, γιατί ο μόνος τρόπος είναι να χρησιμοποιήσει πρόγραμμα απομακρυσμένης πρόσβασης στους υπολογιστές των παραρτημάτων. Το πρόγραμμα που χρησιμοποιείται είναι το TeamViewer, (http://www.teamviewer.com/el/index.aspx), η έκδοση 6, που παρέχεται ελεύθερα για μη εμπορική χρήση και η βιβλιοθήκη δεν εισπράττει έσοδα από την υπηρεσία. Το TeamViewer δίνει τη δυνατότητα στη βιβλιοθηκονόμο να μπει στον υπολογιστή της βιβλιοθήκης από απόσταση και επομένως και στο ABEKT. Αφού ρωτήσει τον χρήστη ποιο παράρτημα τον εξυπηρετεί,
κάνει αναζήτηση στον
αντίστοιχο κατάλογο αρχικά για τον συγκεκριμένο συγγραφέα και στη συνέχεια εναλλακτική αναζήτηση για βιβλία επιστημονικής φαντασίας. Εν τω μεταξύ χάνεται η επικοινωνία και ο χρήστης ξανασυνδέεται με άλλο αριθμό αυτή τη φορά. Ωστόσο η βιβλιοθηκονόμος έχει τους τίτλους 16 βιβλίων επιστημονικής φαντασίας. Κάνει print screen στα αποτελέσματα (γρήγορη λύση για λίγα αποτελέσματα) και αποθήκευση στο dropbox, σε χώρο που είναι δημόσια προσβάσιμος. Στέλνει το δημόσιο σύνδεσμο που έχει δημιουργηθεί στο χρήστη. Σε περίπτωση που έχει περισσότερα αποτελέσματα κάνει επιλογή όλων και ανάκτηση. Αποθηκεύει σε μορφή pdf, επειδή είναι κοινό σε διαφορετικά λειτουργικά,
και
αποθήκευση αυτού του αρχείου στο dropbox. Τέλος στέλνει το σύνδεσμο στο χρήστη.
4.3.7 e-...Διαβάστε!!! Εκτός από τα βιβλία σε έντυπη μορφή που ο χρήστης μπορεί να δανειστεί ή να μελετήσει στο χώρο της βιβλιοθήκης, μπορεί επίσης να αναγνώσει κάποια έργα από το ψηφιακό ράφι του ιστολογίου. Σε αυτό το ψηφιακό ράφι ο αναγνώστης θα βρει το πλήρες κείμενο έργων, που είτε διατίθενται με άδεια χρήσης χωρίς περιορισμούς είτε δεν υπάγονται στις διατάξεις της νομοθεσίας περί πνευματικών δικαιωμάτων. Ο χρήστης μπορεί να κάνει “κλικ” στο βιβλίο που τον ενδιαφέρει να το “ξεφυλλίσει” και να το διαβάσει. Η υπηρεσία που χρησιμοποιείται για να δημιουργηθεί αυτό το ψηφιακό ράφι είναι το issuu shelf. Με το issuu shelf μπορεί η βιβλιοθηκονόμος να εκδώσει συλλογή από περιοδικά, καταλόγους και άλλες εκδόσεις άμεσα στην ιστοσελίδα του. Ο τρόπος είναι απλός: Επιλέγει δημοσιεύματα από online πηγές στο διαδίκτυο, κυρίως από το issuu, σε μορφή pdf και κάνει download. Δημιουργεί ένα λογαριασμό στο issuu ή συνδέεται με το λογαριασμό της, που ήδη έχει στο issuu, πηγαίνει στην “βιβλιοθήκη μου”, δημιουργεί ένα φάκελο και τοποθετεί όλα τα δημοσιεύματα που έχει επιλέξει, δηλαδή τα κάνει upload στο issuu. Κάνει κλικ στο πεδίο δημιουργίας widget (embed code) και τον παραγόμενο κώδικα τον αντιγράφει και επικολλά στην αντίστοιχη περιοχή που θέλει να εμφανίζεται στο ιστολόγιο. Κάθε φορά που κάνει upload κάτι καινούργιο στο συγκεκριμένο φάκελο του issuu, αυτό προστίθεται αυτόματα στο ψηφιακό ράφι. Το e-....Διαβάστε!!! είναι ένας καινοτόμος τρόπος, που επιλέγει η βιβλιοθήκη, ώστε να προωθήσει την ανάγνωση, απευθυνόμενη σε νεαρούς αναγνώστες καθώς και αναγνώστες που είναι εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες και ξοδεύουν πολύ από τον ελεύθερο χρόνο τους μπροστά από οθόνες υπολογιστών, σε άτομα με αναπηρία που δεν έχουν εύκολη πρόσβαση στη βιβλιοθήκη ή σε όποιον ενδιαφέρεται να διαβάσει από τον προσωπικό του χώρο, χωρίς να απαιτείται η φυσική παρουσία του στη βιβλιοθήκη.
4.3.8 Αρχειοθήκη ιστολογίου Κάθε ιστολόγιο μπορεί να αρχειοθετήσει μια δημοσίευση ανά ημερομηνία και ανά κατηγορία. Στο ιστολόγιο
της
βιβλιοθήκης
Κερατσινίου
στην
πλευρική στήλη αριστερά βρίσκεται η αρχειοθήκη ιστολογίου. Η αρχειοθήκη δημιουργείται στη σχεδίαση (Blogger) με την προσθήκη ενός gadget. Κάνοντας κλικ στο σύνδεσμο Add a gadget η βιβλιοθηκονόμος μπορεί να τοποθετήσει στην πλευρική γραμμή αρχεία, λίστες, εικόνες. Το κοινό λοιπόν αν θέλει να βρει παλαιότερες δημοσιεύσεις, δεν έχει παρά να χρησιμοποιήσει την αρχειοθήκη του ιστολογίου.
4.3.9 Οι επισκέπτες του blog μας: Δες τα στατιστικά Στόχος της τήρησης στατιστικών είναι να ελέγξει η βιβλιοθήκη την αύξηση της επισκεψιμότητας στο ιστολόγιο, να επιλέξει τις κατάλληλες αναρτήσεις, να επεξεργαστεί καλύτερα τις δημοφιλείς σελίδες,
να προσθέσει υπηρεσίες,
να
χρησιμοποιήσει λέξεις - κλειδιά - αυτές με τις οποίες αναζητούν οι χρήστες και μπαίνουν στο ιστολόγιο - και γενικότερα να αναπτύξει καλύτερα τη συλλογή της. Επειδή αρχικά το Blogger δεν έδινε τη δυνατότητα τήρησης στατιστικών, βρέθηκε πρόγραμμα από άλλο πάροχο, το StatCounter. To StatCounter είναι ένα δωρεάν φιλοξενούμενο πρόγραμμα καταγραφής στατιστικών στοιχείων,
που οι χρήστες κατανοούν εύκολα λόγω της καλής
οργάνωσης των στοιχείων. Αφού η βιβλιοθηκονόμος δημιουργήσει ένα λογαριασμό στο StatCounter, ορίζει το ιστολόγιό του εισάγοντας το URL του site, το όνομά του, το GMT+3 (ώρα Γκρίνουϊτς +3) και διαλέγει πως να εμφανίζεται. Κάνει Add project και η υπηρεσία του δίνει ένα κώδικα HTML, που στη συνέχεια τον εισάγει στα πρότυπα του ιστολογίου,
έτσι ώστε να μπορεί να εντοπίζει κάθε σελίδα. Το
StatCounter υπολογίζει προβολές σελίδας και χτυπήματα, τους μοναδικούς χρήστες καθώς και τους επισκέπτες που επιστρέφουν. Δίνει επίσης τη δυνατότητα στη βιβλιοθηκονόμο να δει λεπτομέρειες που αφορούν στην κατανομή και προέλευση των χρηστών: Ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς σελίδες,
από ποια site προέρχονται οι
χρήστες και μέσω ποιων συνδέσμων συνδέονται στο ιστολόγιο, σελίδες εισόδου, σελίδες εξόδου, χώρα, πόλη προέλευσης, ποιους όρους χρησιμοποιούν οι αναγνώστες σε μηχανές αναζήτησης κ.λ.π. Παράδειγμα popular pages 245 hits ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ 31 hits ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ: ΒΙΒΛΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: 22 hits ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ: e-... Διαβάστε!!!! entry pages 77 hits ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ 23 hits ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ:
ΒΙΒΛΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: Η ανάγνωση ως παρηγοριά exit pages 8 hits ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ - ΔΡΑΠΕΤΣΩΝΑΣ: Σεπτέμβριος 2010 came from 54 hits www.keratsini-drapetsona.gr 8 hits www.scoop.it/t/greek-libraries/p/263006869/country 463 hits 92.60% Greece 27 hits 5.40% United States city 73 hits 14.60% Piraeus 15 hits 3% Thessaloniki Από το Μάιο του 2010 και μετά υπάρχουν στατιστικά και μέσω του Blogger. Οι στατιστικές μέσω του Blogger παρουσιάζουν τον αριθμό προβολής κάθε σελίδας, τις πηγές επισκεψιμότητας, το κοινό ανά χώρα, τις λέξεις - κλειδιά αναζήτησης κ.λ.π. Παράδειγμα Αναρτήσεις ΒΙΒΛΙΟΘΕΡΑΠΕΙΑ: Η ανάγνωση ως παρηγοριά 47 προβολές σελίδας Σημαντικά γεγονότα… σαν σήμερα 7 προβολές σελίδας Πηγές επισκεψιμότητας http: //www.scoop.it/t/greek-libraries/p/263006869/- 8 Κοινό: προβολές σελίδων ανά χώρα Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής 16 ιστότοποι παραπομπής www.google.gr 38 www.facebook.com 23 λέξεις-κλειδιά αναζήτησης δημοτική βιβλιοθήκη Κερατσινίου 7 keratsinilibrary.blogspot.com 5 Να σημειωθεί επίσης ότι η ύπαρξη συνδέσμων σε διάφορα site κάνει τη
βιβλιοθήκη να βγαίνει πιο ψηλά στα αποτελέσματα του Google και επομένως ο χρήστης να συναντά συχνά το ιστολόγιο,
που γίνεται σταδιακά πιο δημοφιλές
ανάγνωσμα. Επειδή τα στατιστικά στοιχεία έχουν μια πιθανότητα απόκλισης,
είναι
χρήσιμο η βιβλιοθήκη να συμβουλεύεται τα δεδομένα αυτά από τους διαφορετικούς πάροχους και να τα συγκρίνει.
4.3.10 Σελίδες και ιστολόγια που μας αρέσει να διαβάζουμε Πρόκειται για λίστα ιστολογίων και ιστότοπων που η βιβλιοθηκονόμος διαβάζει τακτικά και έμμεσα συνιστά στους αναγνώστες να τα επισκεφθούν, καθώς θεωρεί ότι αυτά συνεισφέρουν περιεχόμενο στο ιστολόγιο ενημερωτικό ή ψυχαγωγικό και παρέχουν πλουσιότερη εμπειρία στο κοινό. Η καταχώρηση της λίστας ιστολογίων παρέχει τρέχουσα ενημέρωση σχετικά με τις βιβλιοθήκες, επικοινωνία,
στην διεύρυνση των απόψεων,
συμβάλλει στην
στην εμφάνιση του ιστολογίου σε
υψηλότερη θέση στα αποτελέσματα που δίνουν οι μηχανές αναζήτησης, στην αύξηση της επισκεψιμότητας. Πολλά λογισμικά ιστολογίων περιλαμβάνουν ενσωματωμένες μεθόδους προσθήκης λίστας ιστολογίων ή δημιουργίας μιας λίστας συνδέσμων. Στο Blogger στη σχεδίαση υπάρχει προσθήκη ιστολογίου. Η βιβλιοθηκονόμος στα αντίστοιχα πεδία πληκτρολογεί τη διεύθυνση URL και ένα τίτλο για κάθε ιστολόγιο που θέλει να καταχωρήσει. Με OK η καταχώρηση είναι έτοιμη. Παραδείγματα Greek libraries in a new world (http://tuxlibrary.blogspot.com/). Το ιστολόγιο της Δημόσιας Κεντρικής Βιβλιοθήκης της Βέροιας (http://blog.libver.gr/blog/). Τα
Νέα της Βιβλιοθήκης της Λιβαδειάς (http://liblivadia.blogspot.com/).
Το ιστολόγιο του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου (http://ekebi.wordpress.com/).
4.3.11 Ετικέτες Οι ετικέτες είναι κάτι σαν λέξεις - κλειδιά που μπορεί να χρησιμοποιήσει ένας χρήστης, όταν πραγματοποιεί μια αναζήτηση σε διαδικτυακή μηχανή αναζήτησης. Διαφέρουν από τις κατηγορίες, γιατί είναι πιο συγκεκριμένες και περιγράφουν μεμονωμένες δημοσιεύσεις, ενώ οι κατηγορίες περιγράφουν μια ομάδα δημοσιεύσεων ιστολογίου. Στο τέλος κάθε ανάρτησης ο χρήστης θα συναντήσει ετικέτες με τα θέματα που σχετίζονται με την ανάρτηση. Στο Blogger υπάρχει η δυνατότητα προσθήκης ετικετών. Ο βιβλιοθηκονόμος ορίζει τις παραμέτρους, επιλέγει να παρουσιάζονται όλες οι ετικέτες, ώστε να λειτουργούν ως αλφαβητικό ευρετήριο θεμάτων,
να
εμφανίζονται και στην δεξιά στήλη και δίπλα σε κάθε ετικέτα να αναφέρεται πόσες αναρτήσεις την περιέχουν. Πρόκειται για ένα καλό τρόπο γρήγορης ταξινόμησης των δεδομένων του ιστολογίου. Παράδειγμα Στην δημοσίευση για τη λειτουργία του Μουσείου του Λούβρου συναντάμε τις ετικέτες: αφιερώματα, Λούβρο, Μουσεία. Στη δημοσίευση για το Αργεντινό λογοτέχνη Χόρχε Λούις Μπόρχες συναντάμε τις ετικέτες: Jorge Luis Borges, Αργεντινοί, αφιερώματα, βιογραφίες, λογοτέχνες, συγγραφείς.
4.3.12 Αμφιάλη: Ανανεωμένος χώρος - Φωτογραφίες Οι φωτογραφίες που αναρτώνται σε αυτή τη στήλη αποτελούν μια εικόνα του αναδιαμορφωμένου χώρου, όπου πλέον φιλοξενείται η συλλογή της Κεντρικής Βιβλιοθήκης, και ένα κάλεσμα, ώστε να την επισκεφθούν οι χρήστες. Η προσθήκη μιας φωτογραφίας, μιας εικόνας, ενός καλλιτεχνικού έργου επιλέγεται για αισθητικούς και λειτουργικούς λόγους. Κάνει τις δημοσιεύσεις πιο ελκυστικές και ενθαρρύνει τους αναγνώστες να διαβάσουν το κείμενο ή να επισκεφθούν το χώρο. Το Blogger διαθέτει εργαλεία που επιτρέπουν την μεταφόρτωση μιας εικόνας, που έχει το κατάλληλο μέγεθος και κατάλληλη μορφή, από τον υπολογιστή στη δημοσίευση του ιστολογίου.
4.3.13 Video Όπως οι φωτογραφίες, τα video αυξάνουν το ενδιαφέρον των αναγνωστών και συνεπώς την επισκεψιμότητα. Η διαδικασία ξεκινάει με τη χρήση του Windows Movie Maker (http://explore.live.com/windows-live-movie-maker), επεξεργασίας video,
που
είναι
πρόγραμμα
ήχου και εικόνας και διατίθεται δωρεάν στο Διαδίκτυο. Ο
βιβλιοθηκονόμος κάνει import τα τμήματα που επιλέγει να συνδυάσει. Έστω ότι θέλει να δημιουργήσει ένα video για τον Ελύτη. Επιλέγει εικόνες, εξώφυλλα βιβλίων, κολάζ,
αποσπάσματα συνέντευξης, ένα μελοποιημένο ποίημα (ηχητικό). Κάνει
import και “σέρνει” τα τμήματα στη μπάρα video. Το ηχητικό το προσθέτει στο Audio /music και συγχρονίζει την εικόνα με τον ήχο. Στη συνέχεια επιλέγει File και Publish movie. Το αποθηκεύει στον υπολογιστή, το ονομάζει, ρυθμίζει την ποιότητα της εικόνας. Κάνει Publish και Finish. ΄Έχει δημιουργηθεί το video και έχει αποθηκευτεί στο φάκελο my videos. Τότε μπορεί να το εντάξει σε μια ανάρτηση ή να το ανεβάσει στο YouTube που είναι μια υπηρεσία κοινής χρήσης video. Επιλέγει το δεύτερο για να το δει περισσότερος κόσμος. Μεταβαίνει στο YouTube (http://www.youtube.com/) και συνδέεται με το λογαριασμό χρήστη. Πηγαίνει στην επιλογή “Μεταφόρτωση video” και επιλέγει το αρχείο video που θέλει να μεταφορτώσει. Ενώ μεταφορτώνεται το video, μπορεί να κάνει κάποιες ρυθμίσεις, όπως να πληκτρολογήσει τον τίτλο, την περιγραφή, την κατηγορία και να επιλέξει να είναι δημόσιο. Μετά την αποθήκευση εισάγει το URL που προκύπτει στην ανάρτηση. Κάνει μορφοποίηση ή προσθήκη άλλων στοιχείων και δημοσίευση στο ιστολόγιο.
4.3.14 Αναγνώστες: Γίνετε μέλος αυτού του ιστότοπου Όταν ένας αναγνώστης γίνει μέλος του ιστολογίου, του δίνεται η δυνατότητα να ενημερώνεται για τις νέες αναρτήσεις του ιστολογίου από το Google Reader, χωρίς να χρειαστεί να επισκεφθεί το ιστολόγιο. Ο ιστολόγος για να διαθέσει αυτή την υπηρεσία στο κοινό πρέπει να ενεργοποιήσει την αντίστοιχη εντολή στο Blogger. Ο χρήστης θα πρέπει να γίνει συνδρομητής, για να ενημερώνεται για τις αναρτήσεις των τελευταίων άρθρων του ιστολογίου. Σ' αυτό το τμήμα του ιστολογίου συναντάμε το όνομα του μέλους,
ένα
εικονίδιο για αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος, μερικές πληροφορίες σχετικά με την εργασία του, τα ενδιαφέροντά του, τα βιβλία που διαβάζει και μια λίστα των ιστότοπων στους οποίους έχει εγγραφεί. Με αυτό το τρόπο ενισχύεται το αίσθημα της κοινότητας μεταξύ των επισκεπτών.
4.4 Αξιολόγηση Το ιστολόγιο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου είναι ενεργό περίπου 16 μήνες. Το προσωπικό της βιβλιοθήκης αφιερώνει χρόνο (1 – 2 ώρες κατά μέσο όρο καθημερινά) για αναρτήσεις, ενημερώσεις, απαντήσεις σε σχόλια και ερωτήσεις, προσθήκη νέων στοιχείων κ.λ.π. Επομένως μένει να δούμε, εάν υπήρξε ανταπόκριση από το κοινό σε αυτό το χρονικό διάστημα και αν το ιστολόγιο εξυπηρετεί την αποστολή της βιβλιοθήκης και αν ικανοποιεί τις προσδοκίες των δημιουργών του. Η χρησιμότητά του μπορεί να ελεγχθεί με τους εξής τρόπους: έλεγχος των στατιστικών στοιχείων, συζήτηση με το προσωπικό της βιβλιοθήκης.
4.4.1 Έλεγχος στατιστικών στοιχείων Τα στατιστικά στοιχεία που θα παραθέσουμε παρακάτω δεν είναι ακριβή 100%, είναι απλώς ενδεικτικά για την επισκεψιμότητα του ιστολογίου της Δημοτικής Βιβλιοθήκης του Κερατσινίου. Αυτό δεν αφορά μόνο τα στατιστικά που έχουμε για τη βιβλιοθήκη, αλλά γενικά τον τρόπο που συγκεντρώνονται τα στατιστικά στο internet. Στην περίπτωση του ιστολογίου της βιβλιοθήκης συλλέγονται με δύο τρόπους: α) με τη μοναδική διεύθυνση που παίρνει κάθε οικιακό computer, όταν συνδέεται στο internet από τον πάροχο (IP address), που τις περισσότερες φορές είναι δυναμική, δηλαδή, εάν ο χρήστης κλείσει το modem και το ξανανοίξει, η διεύθυνση αυτή αλλάζει και β) με τα cookies, που είναι μικρά αρχεία, τα οποία αποθηκεύονται στον Browser του χρήστη
και από τα οποία προκύπτει το μεγαλύτερο κομμάτι των
στατιστικών στοιχείων. Αν ο επισκέπτης έχει cookies, αναφέρεται ως “Returning visitor”, κάθε φορά που επιστρέφει στον ιστότοπο. Αν ο επισκέπτης έχει “καθαρίσει” τα cookies με κάποιο τρόπο, παρουσιάζεται να επισκέπτεται πρώτη φορά τον ιστότοπο. Σε αυτή τη περίπτωση δεν μπορούμε να θεωρήσουμε το αποτέλεσμα αξιόπιστο. Μολονότι το ποσοστό των επισκεπτών που φαίνεται ότι ξαναγυρίζουν στο ιστολόγιο αργότερα δεν είναι υψηλό, έχει εντούτοις μια δυναμική και αποδεικνύει ότι κάποιες σελίδες είναι επιτυχημένες και χρήσιμες για το κοινό. Επίσης τα hits, που θα δούμε στη συνέχεια, χρησιμοποιούνται ως μέσο καταμέτρησης της αναγνωσιμότητας της ιστοσελίδας, αλλά δεν μπορούμε να το θεωρήσουμε αξιόπιστο 100%, αφού για παράδειγμα, μια σελίδα κειμένου με 5 γραφικά προσμετράται ως 6 hits, ενώ μια σελίδα με ένα κείμενο προσμετράται ως 1 hit. Εκτός από τα στατιστικά στοιχεία για το ιστολόγιο της βιβλιοθήκης που δίνει το ίδιο το Blogger, χρησιμοποιείται και μια ακόμα δωρεάν υπηρεσία το StatCounter ( http://beta.StatCounter.com). Εξετάζοντας τα συνολικά στοιχεία που μας δίνει το StatCounter τα έτη 2010 και 2011, παρατηρούμε ότι έχει αυξηθεί ο φόρτος επισκεψιμότητας, ο αριθμός των μοναδικών επισκεπτών του ιστολογίου και όσων έχουν επιστρέψει μετά την πρώτη τους επίσκεψη.
Έτος
Page loads
Unique visits
Returning visits
2010
5.585
1.691
827
20111
9.524
4.908
1.693
Ειδικότερα ανά μήνα: Page loads Μάιος
Unique visits
First time visits
Returning visits
405
118
38
80
1.001
494
284
210
501
175
68
107
991
505
322
183
298
142
54
88
663
346
212
134
821
91
52
39
546
253
160
93
2010 Μάιος 2011 Ιούνιος 2010 Ιούνιος 2011 Ιούλιος 2010 Ιούλιος 2011 Αύγουστος 2010 Αύγουστος 2011 Απ' ότι φαίνεται έχει σχεδόν διπλασιαστεί η επισκεψιμότητα.
1
Καταγράφονται στοιχεία μέχρι τις 7 / 10 / 2011
Μια παράμετρος που αξίζει να την αναφέρουμε σχετίζεται με τους επισκέπτες που επιστρέφουν στο ιστολόγιο μετά την πρώτη επίσκεψή τους. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στο διάστημα από 25 Αυγούστου 2011 έως 5 Σεπτεμβρίου 2011 οι επισκέπτες του ιστολογίου, που φαίνεται ότι επέστρεψαν περισσότερο από μια φορά, ήταν 16. Συγκεκριμένα:
First time visitors
77
1 - 5 Returning visits
9
6 - 10 Returning visits
1
10 + Returning visits
6
Το 82,8% είναι οι επισκέπτες που έρχονται πρώτη φορά. Το 9,7% είναι οι επισκέπτες που επιστρέφουν 1 - 5 φορές. Το 1,1% είναι όσοι επιστρέφουν 6 - 10 φορές και τέλος το 6,5% είναι όσοι επιστρέφουν 10 και περισσότερες φορές. Ωστόσο αυτά τα ποσοστά δεν είναι ακριβή 100% για τους λόγους που προαναφέραμε.
4.4.1.α. Δημοφιλείς σελίδες Σύμφωνα με το StatCounter οι πιο δημοφιλείς σελίδες του ιστολογίου από 17 Αυγούστου έως 7 Σεπτεμβρίου είναι : 224 Hits
Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας
30 Hits
Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας: e-...Διαβάστε!!!
26 Hits
Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας: Αμφιάλη: Ανανεωμένος χώρος
23 Hits
Δημοτική
Βιβλιοθήκη
Κερατσινίου
– Δραπετσώνας:
Σχολικές
εργασίες: Πληροφορίες Οι προηγούμενες σελίδες έχουν προφανώς περισσότερους επισκέπτες, γιατί διαθέτουν ελκυστικές εικόνες, εύκολη πρόσβαση, δυνατότητα ανάγνωσης βιβλίων χωρίς περιορισμούς, δυνατότητα χρήσης πληροφοριών. Ακολουθούν με χαμηλότερη
δημοτικότητα οι σελίδες με τα σημαντικά
γεγονότα. 11 Hits
Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας: Σημαντικά γεγονότα... Σαν σήμερα
5 Hits
Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας: δωρεές
5 Hits
Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας: Μάχη των Γαυγαμήλων
4 Hits Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας: Έφυγε από τη ζωή ο συγγραφέας.. Μέχρι στιγμής δεν έχουν αναζητηθεί οι λόγοι για τους οποίους δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς οι σελίδες σχετικά με τα σημαντικά γεγονότα.
4.4.1.β. Χώρες / Περιοχές προέλευσης Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι επισκέπτες του ιστολογίου προέρχονται και από διαφορετικές χώρες του κόσμου εκτός της Ελλάδος όπως ΗΠΑ, Γαλλία, Γερμανία, Κύπρος, Ρουμανία, Βραζιλία, Ηνωμένο Βασίλειο. Το ποσοστό είναι μικρό για να δικαιολογεί οποιαδήποτε προσθήκη γλώσσας ή περιεχομένου, ωστόσο αποτελεί μια ευχάριστη έκπληξη.
Χώρες προέλευσης (18 /8 – 8 / 9 / 2011) 479 Hits
Greece
95,80%
9 Hits
United State
1,80%
5 Hits
Germany
1%
2 Hits
Cyprus
0,40%
2 Hits
Romania
0,40%
2 Hits
France
0,40%
1 Hits
United Kingdom
0,20%
Στο ίδιο χρονικό διάστημα παρατηρούμε ότι επισκέπτονται το ιστολόγιο και από διάφορες περιοχές της Ελλάδος, από Θεσσαλονίκη, Κόρινθο, Πάτρα, Τρίκαλα, Ιωάννινα, Καβάλα, Καρδίτσα. Από την Αττική η επισκεψιμότητα αγγίζει το 88,40%, ενώ η επισκεψιμότητα από την επαρχία περιορίζεται σε πολύ χαμηλά ποσοστά.
Πόλεις προέλευσης (21 /8 – 10 / 9 2011) 397
Αθήνα
79.60%
46
Πειραιάς
9.20%
10
Θεσσαλονίκη
1.60%
4
Πάτρα
0.80%
3
Ηράκλειο
0.60%
2
Άργος
0.40%
2
Καβάλα
0.40%
1
Ιωάννινα
0.20%
1
Κεφαλλονιά
0.20%
4.4.1.γ. Came from / Keyword Analysis Χρήσιμα στοιχεία από το StatCounter μας δίνουν τα πεδία “Came from” και Keyword Analysis”, καθώς παρατηρούμε από ποια site έρχονται στο ιστολόγιο οι επισκέπτες και με ποιους όρους αναζήτησης. Παράδειγμα : Referring Link
Search Term
www.google.gr
Το κτίριο των γιατρών του κόσμου
www.google.com
Δημοτικεσ βιβλιοθήκεσ κερατσίνι δραπετσωνα
www.google.gr
Vivliothiki keratsiniou
www.google.ro
Βιβλιοθήκη Δραπετσώνα Μελίνα Μερκούρη
www.google.gr
Jr Μπροντε
www.google.gr
σιμον ντε μποβουαρ
www.google.gr
σαν σήμερα διάφορα σημαντικά γεγονότα
www.google.gr
“τον λένε Κώστα” Τραιφόρου
Οι όροι που συναντάμε συχνότερα είναι: Κερατσίνι, Δραπετσώνα, Δημοτική Βιβλιοθήκη, Μελίνα Μερκούρη, βιβλία. Ακολουθούν ονόματα προσώπων, γεγονότων κ.α.
4.4.1.δ. Visit Length Το συγκεκριμένο πεδίο μας δίνει πληροφορίες για το χρονικό διάστημα που παραμένει ο επισκέπτης στο ιστολόγιο από τη στιγμή της εισόδου του στην πρώτη σελίδα ως τη στιγμή της εισόδου του στην τελευταία σελίδα. Ωστόσο δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί πότε ο χρήστης φεύγει από το ιστολόγιο, για να επισκεφθεί άλλον ιστότοπο. Παράδειγμα (Τα παρακάτω στοιχεία αφορούν το διάστημα από 21 Αυγούστου έως 9 Σεπτεμβρίου) Visit Length 95 Hits Less than 5 secs 9 Hits From 5 secs to 30 secs 24 Hits From 30 secs to 5 mins 12 Hits From 5 mins to 20 mins 4 Hits From 20 mins to an hour 19 Hits Longer than an hour Από τα προηγούμενα στοιχεία μπορούμε να παρατηρήσουμε την επιρροή που ασκεί το ιστολόγιο γενικότερα στους επισκέπτες. Δεν είναι λίγοι όσοι βρίσκουν κάποιο ενδιαφέρον στις σελίδες και μένουν για περισσότερο χρονικό διάστημα. Βεβαίως ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό, δηλαδή το 58,3% φαίνεται ότι παραμένει λιγότερο από 5''. Ωστόσο αυτό το στοιχείο δεν είναι ακριβές και αξιόπιστο, γιατί ως χρόνος παραμονής στο ιστολόγιο ορίζεται ο χρόνος μεταξύ των “κλικ” στις σελίδες του ιστολογίου της βιβλιοθήκης. Αν παραδείγματος χάρη ένας επισκέπτης παραμείνει στην πρώτη σελίδα για μια ώρα και δεν κάνει “κλικ” σε άλλο δεσμό, θα φανεί ότι παρέμεινε λιγότερο από 5''. Επομένως οι χρήστες που παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα ενδέχεται να είναι περισσότεροι.
4.4.1.ε. Browsers / System stats Οι επισκέπτες του ιστολογίου χρησιμοποιούν διαφορετικούς περιηγητές (Browsers) και διάφορα λειτουργικά συστήματα. Όσον αφορά τους περιηγητές, έχουν τον πρώτο λόγο οι Firefox (34,4%), Chrome (32%), Internet Explorer (27,6%). Έκπληξη αποτελεί το γεγονός ότι έρχονται στο ιστολόγιο και μέσω κινητών τηλεφώνων σε ποσοστό 0,8%. Όσον αφορά τα λειτουργικά συστήματα, τον πρώτο λόγο εδώ έχουν τα Windows (94,8%). Επίσης φαίνεται ότι χρησιμοποιούνται το Mac OSX (0,4%), κινητά τηλέφωνα (0.8%) και ταμπλέτες iPad (0,4%). 25 Αυγούστου – 5 Σεπτεμβρίου 2011
Στη συνέχεια θα δούμε ενδεικτικά κάποια στατιστικά στοιχεία που αντλούμε από το Blogger, http://www.blogger.com, σχετικά με τις προβολές σελίδας, τις πηγές επισκεψιμότητας, το κοινό, τις δημοφιλείς σελίδες. 4.4.1.στ. Επισκόπηση Αν παρατηρήσουμε τα στοιχεία που μας δίνει το Blogger στο πεδίο “Επισκόπηση” θα διαπιστώσουμε τα εξής: από το Μάιο του 2010 ως το Φεβρουάριο του 2011 οι προβολές σελίδας αυξάνονται και φτάνουν στις 1.465. Μέχρι τον Απρίλιο του 2011 πέφτουν στις 1047, ενώ σταδιακά αυξάνονται πάλι μέχρι τον Ιούνιο στις 1.222 προβολές. Ωστόσο από τον Ιούλιο μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2011 παρατηρείται μια μικρή μείωση. Προφανώς όμως δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ότι έχουν διπλασιαστεί οι προβολές σελίδων από το 2010 στο 2011. Προβολές σελίδας Ιούλιος
2010
405
Ιούλιος
2011
801
Αύγουστος 2010
367
Αύγουστος 2011
677
Σεπτέμβριος 2010
486
Σεπτέμβριος 2011
895
4.4.1.ζ. Πηγές επισκεψιμότητας Σύμφωνα με το Blogger οι όροι αναζήτησης που χρησιμοποιούνται περισσότερο από τους χρήστες το διάστημα από 13 / 8 – 11 / 9 / 2011 είναι: “δημοτική βιβλιοθήκη Κερατσινίου”, “βιβλιοθήκη Κερατσινίου”, “χριστουγεννιάτικο ωράριο 2010 Κερατσίνι”, “library”, “βιβλιοθήκη Δραπετσώνα Μελίνα Μερκούρη”, vivliothiki keratsiniou. Ιστότοποι παραπομπής από τους οποίους έχουμε περισσότερες προβολές σελίδων είναι: www.google.gr www.keratsini-drapetsona.gr www.facebook.com www.google.com beta.StatCounter.com www.google.ro 4.4.1.η. Κοινό: προβολές σελίδων ανά χώρα Χώρες προέλευσης (13 /8 – 11 / 9 / 2011) 620 Hits
Ελλάδα
38 Hits
Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής
33 Hits
Γερμανία
20 Hits
Μαλαισία
8 Hits
Καναδάς
5 Hits
Γαλλία
4 Hits
Κύπρος
4 Hits
Ρουμανία
1 Hits
Ηνωμένο Βασίλειο
1 Hits
Λετονία
4.4.1.θ. Προβολές σελίδων ανά πρόγραμμα περιήγησης Πρόγραμμα περιήγησης (13 /8 – 11 / 9 2011) 37%
Internet Explorer
29%
Firefox
27%
Chrome
3%
Safari
<1%
Opera
<1%
Mobile Safari
<1%
NetFront
<1%
Netscape
Όσον αφορά τους περιηγητές έχουν τον πρώτο λόγο κι εδώ οι Internet Explorer, Firefox και Chrome και απλώς αλλάζει η σειρά προτεραιότητας ανάλογα με το χρονικό διάστημα. 4.4.1.ι. Προβολές σελίδων ανά λειτουργικό σύστημα Λειτουργικό σύστημα (13 / 8 – 11 / 9 2011 89%
Windows
7%
Macintosh
2%
Linux
<1%
Android
<1%
SonyEricsson
<1%
Ipad
<1%
Ipod
Όσον αφορά τα λειτουργικά συστήματα έχουν τον πρώτο λόγο τα Windows, ωστόσο είναι ενδιαφέρον ότι υπάρχουν κάποιοι επισκέπτες με Linux, Macintosh, κινητά τηλέφωνα, ταμπλέτες.
4.4.1.κ. Δημοφιλείς σελίδες Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που δίνει το Blogger πιο δημοφιλείς σελίδες στο διάστημα από 14 Αυγούστου 2011 έως 12 Σεπτεμβρίου 2011 φαίνεται πως είναι :
Σελίδες
32 προβολές Αμφιάλη: Ανανεωμένος χώρος 20 προβολές e -... Διαβάστε!!!! 16 προβολές Σχολικές εργασίες : Πληροφορίες Σύμφωνα πάντα με το Blogger από το Μάιο του 2010 έως το Σεπτέμβριο του 2011 οι πιο δημοφιλείς σελίδες του ιστολογίου ήταν: 348 προβολές Σχολικές εργασίες: Πληροφορίες 250 προβολές Αμφιάλη: Ανανεωμένος χώρος 194 προβολές e -... Διαβάστε!!!! 145 προβολές 99 χρόνια από τη γέννηση του Οδυσσέα Ελύτη 102 προβολές Η Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου... Από το χθες.... 76 προβολές
10ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Παραμυθιού
67 προβολές
Πώς τα παιδιά θα αγαπήσουν τα βιβλία
4.4.1.λ. Library thing: Στατιστικά Παρακολουθώντας τα στατιστικά που δίνει το Library thing από 28 / 5 / - 31 /12 / 2010 συμπεραίνουμε ότι αυξήθηκε η χρήση με το πέρασμα του χρόνου. Δυστυχώς η υπηρεσία δεν δίνει ακόμα στοιχεία για το 2011.
4.4.2 Συζήτηση με το προσωπικό της βιβλιοθήκης. Εκτός από τα στατιστικά δεδομένα η βιβλιοθήκη δεν έχει συλλέξει μέχρι στιγμής άλλα στοιχεία για να αξιολογήσει την ανταπόκριση των αναγνωστών στο ιστολόγιο, διότι είναι μικρό το χρονικό διάστημα της λειτουργίας του. Διαπιστώνει εμπειρικά ότι τα μέλη της δεν είναι ακόμη αρκετά εξοικειωμένα, όπως αρχικά είχε εκτιμηθεί, με τις υπηρεσίες του διαδικτύου, ώστε να ανταποκριθούν περισσότερο και στις υπηρεσίες του ιστολόγιο. Xρειάζεται να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με στοιχεία που έχει αποθηκεύσει η βιβλιοθήκη, η υπηρεσία “Ρωτήστε το βιβλιοθηκονόμο” (Ask a librarian), δέχθηκε ερωτήματα δέκα αναγνωστών, από το Φεβρουάριο έως το Σεπτέμβριο του 2011. Έθεσαν τα ερωτήματά τους τρεις αναγνώστες το Φεβρουάριο, ένας το Μάρτιο, δύο το Μάιο, ένας τον Ιούνιο, δύο τον Αύγουστο, ένας το Σεπτέμβριο. Έχουν ζητηθεί τίτλοι βιβλίων, κατηγορίες θεμάτων, πληροφορίες για τη λειτουργία της βιβλιοθήκης και τον κανονισμό, διευκρινήσεις για τους τρόπους επικοινωνίας και εγγραφής στη βιβλιοθήκη. Υπήρξε χρήστης που ζήτησε πληροφορίες για το σύστημα Braille και χρήστης που ζήτησε άρθρο από επιστημονικό περιοδικό. Τέλος ένας από τους χρήστες εξέφρασε την ικανοποίησή του για την υπηρεσία και εγκωμίασε την χρησιμότητά της. Βεβαίως η βιβλιοθήκη δεν θεωρεί ικανοποιητική τη μέχρι τώρα ανταπόκριση και προσδοκά να αυξηθούν τα μέλη που ενημερώνονται από το ιστολόγιο, που ζητούν βιβλία, τα οποία έχουν αναζητήσει στον κατάλογο ή που αξιοποιούν τις πληροφορίες για τις εργασίες τους.
4.5 Διαπιστώσεις Τα ιστολόγια είναι
ένα εναλλακτικό, ευέλικτο μέσο στη διάθεση των
βιβλιοθηκονόμων για τη διεύρυνση των υπηρεσιών της βιβλιοθήκης, για τη διάδοση ειδήσεων και πληροφοριών και τη δημιουργία μιας online κοινότητας. 'Όσον αφορά το ιστολόγιο της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Κερατσινίου, λαμβάνοντας υπόψη μας τα προηγούμενα στατιστικά δεδομένα μπορούμε να διαπιστώσουμε με επιφύλαξη τα εξής: Οι επισκέπτες του ιστολογίου αυξήθηκαν κατά 50% περίπου, στο χρονικό διάστημα από το Μάιο του 2010 έως το Σεπτέμβριο του 2011. Αυξήθηκαν επίσης και όσοι επιστρέφουν στο ιστολόγιο μετά την πρώτη επίσκεψή τους. Ακόμα ένας μικρός αλλά σεβαστός αριθμός επισκεπτών παραμένει στις σελίδες περισσότερο από 5'. Οι επισκέπτες προέρχονται κυρίως από την Αττική και λιγότερο από άλλες πόλεις της Ελλάδος, ενώ υπάρχουν και λίγοι επισκέπτες από άλλες χώρες του κόσμου. Χρησιμοποιούν διάφορους περιηγητές και διάφορα λειτουργικά συστήματα, ενώ ως ιστότοπος παραπομπής στο ιστολόγιο εμφανίζεται κυρίως το www.google.gr. Πιο δημοφιλείς σελίδες φαίνεται να είναι αυτές που περιέχουν ηλεκτρονικά βιβλία, φωτογραφίες από τον ανανεωμένο χώρο της βιβλιοθήκης, πληροφορίες για σχολικές εργασίες. Συγκρίνοντας τα στοιχεία από το StatCounter και τo Blogger σε γενικές γραμμές διαπιστώνουμε ότι και οι δύο υπηρεσίες εμφανίζουν αύξηση της επισκεψιμότητας από το 2010 στο 2011. Εμφανίζουν τις ίδιες χώρες προέλευσης με κάποιες μικρές διαφορές και τους ίδιους περίπου όρους αναζήτησης. Παρουσιάζουν μικρή απόκλιση μεταξύ τους όσον αφορά τους περιηγητές και τις δημοφιλείς σελίδες. Ένα ερωτηματολόγιο, που πιθανόν να μας έδινε κάποια στοιχεία για το βαθμό ικανοποίησης των χρηστών του ιστολογίου, δεν απαντήθηκε επαρκώς, ώστε να μας δώσει μετρήσιμα αποτελέσματα. Σύμφωνα με την εκτίμηση του προσωπικού της βιβλιοθήκης, υπάρχει μικρή ακόμα ανταπόκριση στις υπηρεσίες του ιστολογίου και αυτό θα πρέπει να αξιολογηθεί περαιτέρω με ερωτηματολόγια, έλεγχο των σχολίων, έλεγχο παραπομπών και συνδέσμων από άλλα ιστολόγια, συζήτηση με τα μέλη της βιβλιοθήκης.
4.6 Προτάσεις Η βιβλιοθήκη χρειάζεται να ελέγξει, αν έχει επιτύχει τους στόχους, που είχε αρχικά θέσει σχετικά με το ιστολόγιο και να χαράξει την πορεία του από τώρα και στο εξής. Να διαπιστώσει αν οι στόχοι έχουν αλλάξει και να τους επαναπροσδιορίσει. Το ιστολόγιο είναι ένα μέσο που μεταβάλλεται και επομένως η μορφή και το περιεχόμενο προσαρμόζονται στις εκάστοτε μεταβολές που παρατηρούνται στο αναγνωστικό κοινό. 4.6.1 Σχετικά με το ιστολόγιο Ένας τρόπος να ενισχυθεί το ιστολόγιο και να προσελκύσει νέους αναγνώστες είναι η δημοσίευση ενός σύντομου, όμορφου κειμένου που θα τους ενημερώνει σχετικά με την ίδρυση , τους στόχους , το περιεχόμενό του ιστολογίου και θα τους καλεί να συμμετέχουν στην κοινότητα. 4.6.2 Προφίλ αναγνωστικού κοινού Πιθανότατα χρειάζεται να διερευνηθεί το προφίλ του αναγνωστικού κοινού. Μια σαφή εικόνα για το αναγνωστικό κοινό παρέχουν δεδομένα όπως, ηλικία, φύλο, επάγγελμα, μορφωτικό επίπεδο, οικογενειακή, κατάσταση, ενδιαφέροντα. Όταν ολοκληρωθεί το προφίλ του αναγνώστη, θα επιλέγεται πιο εύκολα το υλικό που θα αναρτηθεί στο ιστολόγιο με στόχο την μεγαλύτερη ανταπόκριση από τους αναγνώστες. 4.6.3 Κατηγορίες Για να διευκολύνονται οι αναγνώστες, όταν αναζητούν δημοσιεύσεις με συγκεκριμένο θεματικό περιεχόμενο, προτείνουμε την προσθήκη ενός πεδίου με “κατηγορίες”, στις οποίες ο ιστολόγος να ταξινομεί τις δημοσιεύσεις ανάλογα με το θέμα, με αποτέλεσμα οι αναγνώστες να εστιάζουν στα θέματα που τους ενδιαφέρουν και να μπορούν πιο γρήγορα να μεταβούν σε παλαιότερο περιεχόμενο. Κάνοντας “κλικ” στο σύνδεσμο μιας κατηγορίας, εμφανίζονται οι δημοσιεύσεις του συγκεκριμένου θεματικού πεδίου, κατά αντίστροφη χρονολογική σειρά.
4.6.4 Επικοινωνία Για να μάθουμε αν οι αναγνώστες είναι ικανοποιημένοι όταν επισκέπτονται το ιστολόγιο, μπορούμε να δώσουμε τη δυνατότητα σε αυτούς να μας ενημερώσουν με τη χρήση μιας σελίδας επικοινωνίας, όπου θα έχουν τη δυνατότητα να διατυπώσουν την κριτική τους, τις σκέψεις, τις ιδέες τους. Η αλληλεπίδραση κάνει τους αναγνώστες να νοιώθουν μέρος της κοινότητας που δημιουργείται. 4.6.5 Διαγωνισμός / Ψηφοφορία Ένας τρόπος να αναπτυχθεί η κυκλοφορία στον ιστότοπο είναι η διεξαγωγή διαγωνισμού ή ψηφοφορίας μεταξύ των επισκεπτών. Οι επισκέπτες παραδείγματος χάρη καλούνται να ψηφίσουν μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου 5 βιβλία, που θα ήθελαν να διαβάσουν, από μια λίστα με τίτλους βιβλίων ή να λάβουν μέρος σε διαγωνισμό ποιήματος ή διηγήματος. Η βιβλιοθήκη επίσης φιλοξενεί αρκετούς νεαρούς αναγνώστες. Θα ήταν ίσως διασκεδαστικό να έπαιρναν μέρος σε διαγωνισμό που θα βράβευε την πιο ευφάνταστη ιστορία, η οποία στη συνέχεια θα δημοσιευόταν στο e- Διαβάστε! 4.6.6 Συναντήσεις – Ανταλλαγές βιβλίων Ένα κάλεσμα μέσω του ιστολογίου προς τους αναγνώστες, για ανταλλαγή βιβλίων μεταξύ τους, μπορεί να τονώσει την κυκλοφορία στον ιστότοπο και να προσελκύσει ακόμα περισσότερους αναγνώστες στη βιβλιοθήκη. Το ιστολόγιο μπορεί να ενημερώνει για αυτές τις δράσεις, για τον τόπο και τον χρόνο συγκέντρωσης του έντυπου υλικού και τη διαδικασία αναδιανομής του. Στις δύσκολες συγκυρίες η δημοτική βιβλιοθήκη μπορεί με εναλλακτικούς τρόπους να γίνει σύμμαχος του πολίτη με σύμμαχό της το ιστολόγιο. 4.6.7 Έλεγχος ιστολογίων Θα ήταν χρήσιμο ακόμα η βιβλιοθήκη να ελέγξει άλλα ιστολόγια με ίδιο θεματικό περιεχόμενο και παρόμοιους στόχους, ώστε να διαπιστώσει με ποιον τρόπο αποκτούν αναγνώστες και πώς διατηρούν αμείωτο το ενδιαφέρον των αναγνωστών. Εξετάζοντας αυτά τα ιστολόγια μπορεί να διαπιστώσει σε ποια θέματα αναφέρονται, πώς απευθύνονται στο κοινό τους, πόσο συχνά αναρτούν δημοσιεύσεις, ποια είναι η
συνήθης έκταση των δημοσιεύσεων, πώς εμπλουτίζουν το υλικό τους κ.α. Αντιμετωπίζοντας με κριτική ματιά το περιεχόμενο του ιστολογίου, αλλά και των υπόλοιπων ιστολογίων που παρακολουθεί σε τακτά χρονικά διαστήματα μπορεί να προβεί σε βελτιώσεις, προσδοκώντας καλύτερη ανταπόκριση του κοινού.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Γλωσσάρι Διάδραση: Η αλληλεπίδραση που λαμβάνει χώρα μεταξύ ανθρώπου και υπολογιστή. Δωρεάν λογισμικό: Λογισμικό που διατίθεται χωρίς χρέωση. Ετικέτες (tags): Λέξεις – κλειδιά που βοηθούν στη ταξινόμηση των δεδομένων ενός ιστολογίου. Ελεύθερο / ανοιχτό λογισμικό: Λογισμικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί, αντιγραφεί, μελετηθεί, τροποποιηθεί και αναδιανεμηθεί χωρίς περιορισμό. Το ελεύθερο λογισμικό αναφέρεται και σαν ανοιχτό λογισμικό ή λογισμικό ανοιχτού κώδικα, αλλά οι δύο έννοιες δεν είναι ταυτόσημες. Ιστολόγηση (blogging): Η δημιουργία δημοσιεύσεων ιστολογίου. Ιστοσελίδα (web page): Ένα είδος εγγράφου του παγκόσμιου ιστού που περιλαμβάνει πληροφορίες με τη μορφή κειμένου, υπερκειμένου, εικόνας, βίντεο και ήχου. Ιστότοπος: Πολλές ιστοσελίδες μαζί συνθέτουν έναν ιστότοπο. Λογισμικό: Σύνολο από προγράμματα υπολογιστών, διαδικασίες και οδηγίες χρήσης που εκτελούν ορισμένες εργασίες σ' ένα υπολογιστικό σύστημα. Μηχανή αναζήτησης: Μια τεράστια βάση δεδομένων στο internet, με την οποία μπορούμε
να
αναζητάμε
συνδέσμους
προς
συγκεκριμένες
ιστοσελίδες,
χρησιμοποιώντας λέξεις – κλειδιά ή συγκεκριμένα θέματα. Μοναδικές επισκέψεις (unique visits): Στατιστικό στοιχείο που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση των επισκεπτών σ' έναν ιστότοπο. Προβολή σελίδας: Ένα αίτημα λήψης μιας μεμονωμένης σελίδας ενός ιστότοπου. Συναθροιστής: Ένας συλλέκτης πληροφοριών. Το RSS είναι μια μορφή συνάθροισης για μεμονωμένα ιστολόγια, το Google News είναι ένα παράδειγμα ιστότοπου που συναθροίζει ειδήσεις για πολλές πηγές. Σύνδεσμοι (links): Εργαλείο πλοήγησης που επιτρέπει σ' ένα χρήστη να μεταβεί από μια τοποθεσία του Ιστού σε μια άλλη.
Σχόλιο: Υλικό ανατροφοδότησης που αφήνει ο αναγνώστης σε μια δημοσίευση ιστολογίου. Χτύπημα (hit): Ένα αίτημα σε ένα διακομιστή Ιστού για ένα αρχείο. Ο αριθμός των χτυπημάτων ισούται με τον αριθμό των αρχείων που ζητήθηκαν. Επομένως η προβολή μιας σελίδας μπορεί να αντιστοιχεί σε περισσότερα από ένα χτυπήματα. Browser (φυλλομετρητής ιστοσελίδων ή περιηγητής Ιστού): Ένα λογισμικό που επιτρέπει την πρόσβαση σε πληροφορίες που βρίσκονται σε διάφορες ιστοσελίδες και ιστότοπους. Cookies: Ειδικά αρχεία που χρησιμοποιούνται από τους web servers, με σκοπό να αντληθούν και να αποθηκευτούν πληροφορίες για την αναγνώριση των επισκεπτών κάθε ιστοσελίδας. Download: Η διαδικασία αντιγραφής αρχείων με δεδομένα από έναν απομακρυσμένο υπολογιστή σ' έναν τοπικό. Edit: τροποποίηση / αλλαγή ενός προγράμματος HTML: Συγκεκριμένος τύπος ηλεκτρονικής γλώσσας, που χρησιμοποιείται για την κατασκευή ιστοσελίδων. IP address: Μια ακολουθία αριθμών που χαρακτηρίζει κάθε ηλεκτρονικό υπολογιστή που είναι συνδεδεμένος με το διαδίκτυο. Login: Η διαδικασία σύνδεσης με κάποιο δίκτυο, που γίνεται συνήθως με την καταχώρηση κάποιου κωδικού. Modem: Περιφερειακό το οποίο συνδέει δύο υπολογιστές μέσω τηλεφωνικών γραμμών . RSS: Είναι ακρωνύμιο για το Really Simple Syndication. Είναι ένα κομμάτι κώδικα XML, το οποίο μας επιτρέπει να ενημερωνόμαστε, για νέες αναρτήσεις στις ιστοσελίδες που μας ενδιαφέρουν. Συνήθως ο Browser μας δίπλα στη διεύθυνση της ιστοσελίδας εμφανίζει ένα πορτοκαλί εικονίδιο που αναπαριστά το RSS. Διαφορετικά αναφέρεται σε κάποιο σημείο της ιστοσελίδας η ένδειξη RSS. Server: Ο κεντρικός υπολογιστής που εξυπηρετεί όλους τους υπόλοιπους υπολογιστές ενός δικτύου (clients) τροφοδοτώντας τους με το απαραίτητα software και τα στοιχεία που είναι αποθηκευμένα στο σκληρό του δίσκο.
settings: ρυθμίσεις upload: Μετάδοση δεδομένων από τον υπολογιστή ενός χρήστη σε άλλο υπολογιστή μέσω του internet. widget: Ένα κομμάτι κώδικα το οποίο επιτρέπει να χρησιμοποιούνται υπηρεσίες internet στην προσωπική μας σελίδα.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Βιβλιοθήκη
1ου
Λυκείου
Ελευσίνας,
(2006)
[τεκμήριο,
www,
URL:
http://libelefsina.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 24.9.2011]. Δημοτική Βιβλιοθήκη. Λέσχη Ανάγνωσης Ερμούπολης, (2009) [τεκμήριο www, URL: http://booksyros.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 27.9.2011]. Δημόσια
Κεντρική
Βιβλιοθήκη
Σερρών,
(2008)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://serrelib.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.5.2011.] Δημοτική Βιβλιοθήκη Κερατσινίου – Δραπετσώνας, (2010) [τεκμήριο www, URL: http://keratsinilibrary.blogspot.com/ , ημερομηνία πρόσβασης: 25.4.2011]. Ελληνική Βικιπαίδεια, (2002) [τεκμήριο www, URL: http://el.wikipedia.org/wiki, ημερομηνία πρόσβασης: 6.5.2011]. Η Ημαθία δικτυώνεται, (2007) [τεκμήριο www, URL: http://blog.libver.gr/blog/, ημερομηνία πρόσβασης: 24.9.2011]. Το
ιστολόγιο
του
Εθνικού
Κέντρου
Βιβλίου
[τεκμήριο
www,
URL:
http://ekebi.wordpress.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 11.10.2011] Κατσαρού, Γ. και Κουτσομίχα, Δ. (2007). “Τα blogs και η χρήση τους στις βιβλιοθήκες” [τεκμήριο www, URL: http://www.goethe.de/mmo/priv/2729956STANDARD.pdf, ημερομηνία πρόσβασης: 28.9.2011]. Τα
Νέα
της
Βιβλιοθήκης
Λιβαδειάς,
(2007)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://liblivadia.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 5.6.2011]. Σαν σήμερα, (2002) [τεκμήριο www, URL: http://www.sansimera.gr/, ημερομηνία πρόσβασης: 8.5.2011]. Association
of
College
and
Research
Libraries
[τεκμήριο
www,
URL:
http://www.acrl.org/ala/mgrps/divs/acrl/index.cfm, ημερομηνία πρόσβασης: 10. 10. 2011]. Barger, Jorn. (1997). “Ιστολόγιο”, Ελληνική Βικιπαίδεια [τεκμήριο www, URL: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BB%CF %8C%CE%B3%CE%B9%CE%BF, ημερομηνία πρόσβασης: 30.10.2011]. Bitacola MMB, (2008) {τεκμήριο www, URL: http://bitacolammb.blogspot.com/,
ημερομηνία πρόσβασης: 10.10.2011] Blogger, (1999) [τεκμήριο www, URL: https://www.blogger.com/start, ημερομηνία προσβασης: 10.5.2011]. Blogging
Libraries
Wiki,
(2006)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://www.blogwithoutalibrary.net/links/index.phptitle=Welcome_to_the_Blogging_ Libraries_Wiki, ημερομηνία πρόσβασης: 6.7.2011]. Bristol
Public
Library
Blog,
(2008)
[
τεκμήριο
www,
URL:
http://bristollib.wordpress.com/ , ημερομηνία πρόσβασης: 10.10.2011] Catalogablog, (2007) [τεκμήριο www, URL: http://catalogablog.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.9.2011]. Cataloging Futures, (2007) [τεκμήριο www, URL: http://www.catalogingfutures.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.9.2011]. Clear
Brook
HS
Library,
(2009)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://clearbrooklibrary.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 10.10.2011] College and Research Libraries, (1997) [τεκμήριο www, URL: http://crl.acrl.org/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.9.2011] Community Virtual Library, (2006) [τεκμήριο www, URL: http://www.infoisland.org/, ημερομηνία πρόσβασης: 28.9.2011]. Digital
Curation
Blog,
(2007)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://digitalcuration.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.9.2011]. Digitization 101, (2007) [τεκμήριο www, URL: http://hurstassociates.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.9.2011]. Dropbox, (2007) [τεκμήριο www, URL: http://www.dropbox.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 13.10.2011] Facebook, (2004) [τεκμήριο www, URL: http://www.facebook.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 20.7.2011]. Farkas, M. G., (2007). “Social Software in Libraries. Building Collaboration, Communication
and
Community
online”.
[τεκμήριο
http://www.google.com/books? hl=el&lr=&id=AlARogbZHqcC&oi=fnd&pg=PR3&dq=farkas,+m.
www,
URL:
+g+social+software+in+librar&ots=im8SdNCPnt&sig=blqxjOy57ZVYN8nKKgCv4S6n7M#v=onepage&q&f=false, ημερομηνία πρόσβασης: 28.9.2011]. Gardner, S. & Birley, S. (c 2010). Blogging για πρωτάρηδες, μτφρ. Αλ. Πρεβεζιάνου, Γ. Λάχανης. [Αθήνα]: Πήγασος Εκδοτική, σ. 390. Greek
Libraries
in
a
New
World,
(2007)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://tuxlibrary.blogspot.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 24.9.2011]. GreekLis, (2008) [τεκμήριο www, URL:http://greeklis.org/, ημερομηνία πρόσβασης: 24.9.2011]. Issuu, (2007), [τεκμήριο www, URL: http://issuu.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 27.9.2011]. Library and information Tecknology Association (LITA Blog 2007) [τεκμήριο www, URL: http://litablog.org/, ημερομηνία πρόσβασης: 25.9.2011]. Library of Congress Blog, (2009) [τεκμήριο www, URL: http://blogs.loc.gov/loc/, ημερομηνία πρόσβασης: 10.10.2011] Library Thing, (2005) [τεκμήριο www, URL: http://gr.librarything.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 27.7.2011]. LISWiki, (2007) [τεκμήριο www, URL: http://liswiki.org/wiki/Weblogs, ημερομηνία πρόσβασης: 27.9.2011]. Mosman
Library
Blog,
(2005)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://refdesk.mosmanlibraryblogs.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 28.9.2011]. Meebo, (2005) [τεκμήριο www, URL: http://www.meebo.com/ , ημερομηνία πρόσβασης: 12.10.2011] Movable Type, (2001) [ τεκμήριο www, URL: http://movabletype.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 26.10.2011] NCSA, (1986) [τεκμήριο www, URL: http://www.ncsa.illinois.edu/, ημερομηνία πρόσβασης: 27.9.2011]. Pathfinder, (1997) [τεκμήριο www, URL: http://www.pathfinder.gr/, ημερομηνία πρόσβασης: 26.10.2011] StatCounter, (1999) [τεκμήριο www, URL: http://StatCounter.com/, ημερομηνία
πρόσβασης: 11.5.2011]. Stephens, M. (2006), “Part 1: Blogs, Libraries and Librarians”, Library Technology Reports,Vol. 42, No. 4, pp. 15 – 35. TeamViewer,
(2005)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://www.teamviewer.com/el,
ημερομηνία πρόσβασης: 27.9.2011]. Windows
Live
Writer,
(2011)
[τεκμήριο
www,
URL:
http://explore.live.com/windows-live-writer, ημερομηνία πρόσβασης: 17.8.2011]. WordpPress, (2003) [τεκμήριο www, URL: http://el.wordpress.com/, ημερομηνία πρόσβασης: 26.10.2011]