Alternativa 2012 - Wyspa. Now is Now.

Alternativa 2012

WYSPA. Teraz jest teraz 25.05.2012 – 30.09.2012 Instytut Sztuki Wyspa.

WYSPA. now is now 25.05.2012 – 30.09.2012 Wyspa Institute of Art.

wyspa. teraz jest teraz

2

wyspa. now is now

Plan wystwy

Exhibition Plan

Parter

First floor

c

b

d a

d

Piętro

Second floor

f

g

plan wystawy

3

Exhibiton plan

Parter

First floor

a Praca

a Labour

b Miejsce

b Location

c Spotkanie

c Meeting

d Mit

d Myth

e Projekcje filmowe

e Film projections

piętro

Second floor

f

f

Grafiki Jarosław Bartołowicz Grzegorz Klaman Robert Rumas Eugeniusz Szczudło

Graphics Jarosław Bartołowicz Grzegorz Klaman Robert Rumas Eugeniusz Szczudło

g Czytelnia i nagrania

g Reading room & recordings

w czasie trwania wystawy

during the exhibition

Agata Biskup i Przemek Czepurko Mateusz Kula, Krzysztof Skoczylas i Aleksandra Jach

Mikołaj Moskal

Konrad Smoleński

Pavel Sterec

Zorka Wollny

wyspa. teraz jest teraz

4

wyspa. now is now

KUratorzy Dominik Kuryłek Anna Ptak Ewa Małgorzata Tatar

curators Dominik Kuryłek Anna Ptak Ewa Małgorzata Tatar

Współpraca kuratorska Wojciech Orlik

Associate Curator Wojciech Orlik

Architektura wystawy Krzysztof Skoczylas

Exhibition design Krzysztof Skoczylas

Asystentki kuratorów: Wiktoria Kozioł, Katarzyna ­Nalezińska, Marta Świetlik

Curatorial assistants Wiktoria Kozioł, Katarzyna ­Nalezińska, Marta Świetlik

Oprawa graficzna wystawy Kaja Gliwa

Graphic design of the Exhibition Kaja Gliwa

Zawartość

5

contents

ZAWARTOŚĆ

Contents

—

—

Co to są Alter­nativa 2012?

WYSPA. TERAZ JEST TERAZ

7

13

What are Alter­nativa 2012?

WYSPA. NOW IS NOW A Historical Outline

Rys Historyczny I. Początki

20

I. Beginnings

II. Inne działania a­rtystyczne w Gdańsku

22

II. Other art activities in Gdańsk

III. Wyspa Spichrzów

24

III. Granary Island

IV. Od pracowni do instytucji

29

IV. From the studio to an institution

V. Archiwum

32

V. Archive

wyspa.teraz jest teraz

6

Wystawa

wyspa.now is now

Exhibition

Parter

38

First floor

Praca

39

Labour

Miejsce

44

Location

Spotkanie

50

Meeting

Mit

55

Myth

Piętro

61

Second Floor

noty biogra­ficzne

biographical notes

Artyści

66

Artists

Zespół kuratorski

70

Curatorial team

rys historyczny

Co to są Alter­ nativa 2012?

7 106

108

112

115

a historical outline

What are Alter­ nativa 2012?

Materialność

8

Materiality

Co to są Alter­nativa 2012?

Alternativa to cykl wystaw obudowany szeregiem wydarzeń towarzyszących, który poszukuje nowych dróg dla sztuki i jej roli społecznej. Od zimy 2010 przygotowujemy wydarzenia, które w tym cyklu trwać będą do końca 2012 roku. Jego idea nawiązuje do tradycji politycznych Gdańska, a także do nowych zjawisk w sztuce, które zaczęły pojawiać się w Gdańsku w pierwszej połowie lat 80. XX wieku. Ich charakterystyczną właściwością było działanie wobec politycznego, historycznego i miejskiego kontekstu. Te ruchy cechowała tendencja do samoorganizacji, niezależności oraz odkrywania nieznanych przestrzeni miasta. Niegdyś Wyspy Spichrzów, później Dolnego Miasta, a obecnie terenów postoczniowych, gdzie ma w przyszłości powstać nowa nadwodna dzielnica Gdańska.

Dzisiejszy namysł nad początkami sceny przedstawiamy na wystawie Wyspa. Teraz jest teraz, nad którą pracowali przedstawiciele młodego pokolenia kuratorów i historyków sztuki. Druga wystawa Materialność przygotowana przez międzynarodowe grono kuratorów to wynik współpracy osób o różnorodnych kompetencjach, perspektywach

9

What are Alter­nativa 2012?

Alternativa is a cycle of exhibitions and many accompanying events designed to explore new possibilities for art and its role in society. Since the winter of 2010, we have been staging various events; the current cycle is going to last until the end of 2012. The concept behind it draws upon the political traditions of Gdańsk as well as the new artistic phenomena that started to emerge in the city in the early 1980s. These were typically related to political, historical and urban contexts. These artistic movements tended to be self-organized, independent and willing to discover unfamiliar spaces within the city. At first, they explored Granary Island [Wyspa Spichrzów], next came Lower City [Dolne Miasto], and now the former shipyard where a new, seaside district is being planned.

Present-day reflections on the beginnings of the scene are to be found in the exhibition Wyspa. Now is Now, organized by representatives of the young generation of curators and art historians. The other exhibition, Materiality, is the result of a collaboration between an international team of curators, and has been shaped by people with

wyspa.teraz jest teraz

kulturowych i strategiach prezentacji sztuki. Wyzwanie, jakie stawiają sobie kuratorzy, to zobaczenie nas samych jako części materialnego świata, w którym relacje i hierarchie ustala wiedza i technologia – w tym zwłaszcza medycyna, ekonomia i logistyka. Wystawa stwarza nam możliwości analizowania naszych działań w tym świecie, w którym dotyk materii wyzwala osobiste emocje i polityczne reperkusje.

W świecie, który zaczyna się od komórek naszego ciała, znajduje przedłużenie w naszym bezpośrednim środowisku – jakim jest otaczająca nas stocznia i łączy najodleglejsze miejsca świata poprzez mechanizmy ekonomii, wiedzy i polityki.

Alternativa stawia wyzwanie typowej formule festiwalu.

Jest to raczej cykl programowy rozłożony w czasie, który jest platformą prezentacji sztuki oraz akumulacji i dystrybucji wiedzy.

Jego funkcja jest nie tylko prezentacyjna, ale też badawcza.

Interesuje nas zarówno wiedza systematyczna i formalna, jak i nieformalne oraz nietypowe metody jej uzyskiwania. Wierzymy, że sztuka współczesna i praktyka kuratorska nie reprodukują wiedzy, ale są drogą ku niej.

10

wyspa.now is now

different specialities, cultural perspectives and display strategies. The challenge posed by curators involves acknowledging ourselves as part of the material world with relations and hierarchies imposed by power and technology, foremost of these being: medicine, economics and logistics. The exhibition offers an opportunity to analyze our proceedings in a world where a touch is capable of triggering individual emotions and political repercussions. This is a world originating in the cells of our bodies and extending through our immediate surroundings – here the shipyard around us – to finally connect the remotest places around the globe by means of economic, and political mechanisms as well as knowledge. Alternativa questions the classic form of a festival, being an ongoing program cycle that constitutes a platform for presenting art as well as accumulating and distributing knowledge. It not only exhibits, it also investigates. We are interested in both, systematic and formal knowledge as well as the informal and extraordinary methods by which it is gained. We believe that contemporary art and curatorial practice do not reproduce

Co to są Alter­nativa 2012?

Projekt Alternativa to szereg powiązanych elementów: • badania – w celu przygotowania wystaw i innych wydarzeń przez artystów i kuratorów;

• mobilność – artystów, intelektualistów i kuratorów; • produkcja – nowych prac artystycznych, nowych publikacji, nowych wystaw; • archiwizacja i ­dystrybucja baza danych, digitalizacja, archiwum, projekt powiązanych stron internetowych; • dyskusja – debaty, konferencje, warsztaty, dyskusje panelowe; • prezentacja – wystawy sztuki współczesnej, performance; • przebywaniem razem warsztaty, koncerty i inne wydarzenia.

W przewodniku tym znajdziecie Państwo wprowadzenie do wystaw, noty o pracach i biografie artystów.

11

What are Alter­nativa 2012?

knowledge but offers means of acquiring it.

The Alternativa project comprises a range of associated elements:

• research – performed by artists and curators as necessary for the preparation of exhibitions and other events; • mobility – with reference to artists, intellectuals and curators; • production – of new works, new publications, new exhibitions;

• preservation and ­distribution including creating ­databases, digitalization, archiving, ­websites; • discussion – debates, conferences, workshops, panel discussions; • presentation – contemporary art exhibitions, performance; • being together – workshops, concerts and other events.

This guide will provide you with an introductory note to the exhibitions, comments on works and artists’ biographies.

wyspa.teraz jest teraz

12

wyspa.now is now

W celu uzyskania informacji o działaniach towarzyszących oraz o przygotowywanych publikacjach, prosimy o regularne sprawdzanie stron internetowych:

For information on accompanying events, including lectures, workshops, performance, film projections as well as forthcoming publications, please regularly check the websites:

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.pl www.facebook.com/ AlternativaFestival.

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.pl or visit our Facebook profile at www.facebook.com / AlternativaFestival.

Na wszelkie pytania odpowie też zespół opiekujący się wystawami.

Mamy nadzieję, że niebawem zaprosimy Państwa na drugi cykl Alternativa 2013 – 2016.

Aneta Szyłak

Dyrektor Artystyczna Alternativa

Grzegorz Klaman

Prezes Fundacji Wyspa Progress

The exhibition staff will also be happy to answer any questions you may have.

We hope that we will be able to invite you soon to the next Alternativa cycle 2013 – 2016.

Aneta Szyłak

Artistic Director of Alternativa

Grzegorz Klaman

President of the Wyspa Progress Foundation

rys historyczny

WYSPA. Teraz jest teraz

13

a historical outline

WYSPA. now is now

Zarówno naturalną, jak i sztuczną materię pokrywa niby werniksem cienka warstwa aktualnej rzeczywistości i ten, kto pragnie pozostać w obecnym teraz, z naszym teraz, na wierzchu tego teraz za nic nie powinien naruszać błony otaczającej daną chwilę. W przeciwnym razie niedoświadczony cudotwórca ani się obejrzy, jak zamiast chodzić po wodzie znajdzie się w głębinie wśród zdumionych ryb.

Vladimir Nabokov, Przejrzystość rzeczy, tłum. Ariadna Demkowska-Bohdziewicz, Warszawa 1982.

A thin veneer of immediate reality is spread over natural and artificial matter, and whoever wishes to remain in the now, with the now, on the now, should please not break its tension film.

Otherwise the inexperienced miracle-worker will find himself no longer walking on water but descending upright among staring fish.

Vladimir Nabokov, Transparent Things, New York 1972.

15

Wyspa. Teraz jest teraz to prezentacja archiwum Fundacji Wyspa Progress. Dopełniają ją fragmenty archiwów artystów – dokumentacja trzydziestu lat działań artystycznych w Trójmieście, do której to tradycji odwołuje się Instytut Sztuki Wyspa. Na korpus wystawy w budynku dawnej szkoły budowy okrętów na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej składają się: fotografie, wycinki prasowe, książki i magazyny, ustne i pisemne relacje, druki, teksty, dokumenty, szkice artystyczne oraz materiały instytucjonalne.

Demonstracyjna dzisiejszość tytułu, odsłania inną wystawę – trwający zaledwie dwa dni pokaz prac zorganizowany w październiku 1988 na Wyspie Spichrzów.

Ten kawałek lądu wcinający się w Motławę, nie zmienił w zasadniczy sposób swojego oblicza przez te wszystkie lata. Jest taki jak wówczas, gdy rozgrywały się wydarzenia artystyczne utrwalone w dokumentacji. Dowcip materiału, z jakim przyszło nam pracować: fotografia w archiwum, odmawia zaświadczania o tym, co minione, zamiast tego wskazując na uporczywość tego, co jest – owo nieustające teraz.

Proponując Państwu doświadczenie teraźniejszości archiwum, nie chcemy dokonywać aktua-

Wyspa. Now is Now is a presentation of the Wyspa Progress Foundation’s archive complemented by fragments from the artists’ archives – documents covering the last thirty years of art activities in Trójmiasto a catch-all phrase for three cities: Gdańsk-Gdynia-Sopot. This creates a context and sets up the tradition of the Wyspa Institute of Art. At the exhibition we present photographs, press cuttings, books, magazines, and stories both oral and written, official documents, printed matter, etc.

The title, which stands in clear opposition to all those marks of the past tense, points to another exhibition – a two-day long exhibition organised in October 1988 on the Granary Island. This tiny piece of land on the Motława River, has not changed since, and still looks the same as it did then.

A practical joke of the materials we are working on: the archival photos, refuse to witness things passed and instead stress the persistent now.

We propose the experience of the archive as a present, we don’t turn to revive the past, and thereby open up another possibility, that of finding one’s own paths among the memory traces

wyspa.teraz jest teraz

lizacji tego, co minęło, a raczej zachęcić do poszukiwania własnych ścieżek pośród zgromadzonych tu śladów pamięciowych. Poruszając się w gąszczu nieuporządkowanego w pełni materiału, natrafiliśmy na narrację samego Instytutu Wyspa...

Grzegorz Klaman w Archeologii odwrotnej (1985 / 92) opisuje doświadczenie wstawiania się w otoczenie wynikające z kopania w warstwach (ziemi), odgrzebywania, powodujące zaburzenie kierunkowego myślenia o czasie.

Naszym doświadczeniem archeologicznym jest praca z materią dokumentacji. Wydobywa ona na powierzchnię wysiłek ciągłości leżący u podstaw formacji, którą obecnie jest Instytut Sztuki Wyspa. Zgromadzony przez lata w różnych instytucjach materiał do tej ciągłości odsyła, a sama instytucjonalizacja krzepnie niejako w momencie ucieczki od instytucji – szkoły, wystawy, galerii. Nieco wbrew temu, zamiast podążania wzdłuż linii czasu, proponujemy przejście przez archiwum kilkoma ścieżkami wytyczonymi przez kategorie, które pozwalają współczesnemu Instytutowi Sztuki Wyspa definiować się jako jednostka dyskursywna, wchodząca w intensywne relacje z otoczeniem. Tymi kategoriami

16

wyspa.now is now

left behind. Moving through this thicket of material, here and again we used to come upon the Wyspa Institute of Art records.

Grzegorz Klaman in his text Reversed Archeology (1985 / 92) describes an experience of inserting oneself into a surrounding created by digging into layers of earth., and uncovering, an action which disturbs our directional sense of time. Working in, and with, a surrounding of documents is also our archaeological experience. It brings up to the surface the continuity of the Wyspa formation, we inscribe to through our exhibition. Materials amassed in various institutions refer to this continuity, while the institutionalisation itself only gets more solidified when art and artists escape it through means of the academy, the exhibition, the gallery. What we propose instead of following the timeline, is to chose a couple of paths or categories by which the Wyspa Institute of Art defines itself as a discursive entity, entering into intense relations with its context – these being the location, the meeting, the labour, and the myth.

The exhibition you are about to see / hear / go through / read will not be our exhibition, any

17

według nas są: miejsce, spotkanie, praca, mit.

Wystawa, którą Państwo zobaczą / usłyszą / przejdą / przeczytają nie będzie już naszą wystawą. Każdy sam stworzy ją sobie w pamięci. Tym samym rozpadnie się też archiwum. Nie boimy się tego, chętnie porozmawiamy z Państwem, będziemy się starać bywać w Instytucie (choć nie jest to łatwe, mieszkamy na co dzień w Krakowie i Warszawie). Do współpracy zaprosiliśmy również artystów. W trakcie wystawy zaproponują oni działania, których znaczeń i odbiorców jeszcze nie znamy. Ich udział służy nie tyle reinterpretacji zastanego tu porządku, co odniesieniu do tego, co może się jeszcze wydarzyć.

longer; the archive will collapse too. We are not scared of this prospect, and are ready to talk to you about it. We will try to be around, at the Wyspa, although we live in Kraków and Warsaw.

We invited the artists to collaborate on the project. Their performative interventions will introduce into the exhibition’s field audiences and meanings which remain to be found, but it wouldn’t be the reinterpretations of an already existing order, but rather an introduction of perspectives for the future.

wyspa.teraz jest teraz

18

wyspa.now is now

RYS HISTORYCZNY

A Historical Outline

wyspa.teraz jest teraz

20

wyspa.now is now

I. Początki

I. Beginnings

Wyspa Spichrzów – zrujnowana i zarośnięta przestrzeń w centrum Gdańska – została nieoficjalnie otwarta jako przestrzeń ekspozycyjna w maju 1987 roku.

Obszar nad Motławą zwrócił uwagę artystów, którzy już od kilku lat szukali w Gdańsku miejsca dla swoich realizacji. Nim to nastąpiło, na uczelni spotkali się studenci rzeźby: Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk, Beno Ossowski, Eugeniusz Szczudło i studenci grafiki z pracowni Cypriana Kościelniaka: Ligia Mikler, Andrzej Kuich, Wojciech Zamiara. Kowalczyk i Klaman razem z Zamiarą jeszcze jako studenci, podejmowali na terenie Gdańska akcje artystyczne, które później określone zostały mianem Galerii Rotacyjnej. W miejscu bez konkretnej lokalizacji – nieustannie przenoszonym, związanym jedynie z osobami artystów – organizowane były efemeryczne działania landratowe: na gdańskich Fortach (monumentalne rysunki z desek na śniegu i ziemi

Granary Island – a desolated thicket in a city center – was officially opened as an exhibition site in May 1987, attracting artists who for years had been looking for a place for their projects.

Most were students of the sculpture department at Gdańsk academy: Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk, Beno Ossowski, Eugeniusz Szczudło, and students of the graphics department from Cyprian Kościelniak’s studio: Ligia Mikler, Andrzej Kuich, Wojciech Zamiara. Kowalczyk and Klaman had already for some time completed their art project that they called Rotary Gallery, a place without a site, movable, incessantly shifting, related only to the artists themselves, where they realised their ephemeral land art ideas: in the forts (monumental drawings on wooden boards with snow and dust by Kowalczyk, 1986), on frozen Motława (Fire Line by Klaman, 1986), and in a quarry in Pińczów near Kielce, where students of the sculpture

rys historyczny

Kowalczyka, 1986), zamarzniętej Motławie (Linia ognia Klamana, 1986) i w kamieniołomach w Pińczowie koło Kielc, gdzie odbywały się plenery studentów rzeźby PWSSP w Gdańsku (Nekropolis i Zatopiony schron Klamana, 1985; Rysunki na ziemi Kowalczyka, 1985). Z Galerią Rotacyjną wiąże się także: jednorazowy pokaz / wystawa rzeźby i rysunków w podziemiach akademika na ulicy Chlebnickiej (Klaman, Underground, 1986), wystawę prac Klamana, Ryszarda Ziarkiewicza i Jacka Staniszewskiego w barakach na Wyspie Spichrzów (1987) oraz wystawę Rysunek i rzeźba Klamana i Kowalczyka w prowadzonej przez Ryszarda Ziarkiewicza Galerii „d” ulokowanej w podziemiach BWA w Sopocie (1986).

Do Galerii Rotacyjnej zaliczane są również wystawy i akcje na korytarzach uczelni: Schody Kowalczyka (1985); Człowiek Kowalczyka i Klamana (1986); Krąg Kowalczyka (1986); Napromieniowany Kowalczyka i Klamana (1986).

21

a historical outline

department at Gdańsk Academy usually met for summer school (Nekropolis and Sunken Shelter

by Klaman, 1985; Land Drawings by Kowalczyk, 1985). There were also some other projects completed within the scope of Rotary Gallery: a brief show of sculpture and drawings in basements of the students’ dormitory at Chlebnicka Street (Klaman, Underground, 1986), show by Klaman, Ryszard Ziarkiewicz and Jacek Staniszewski on Granary Island (1987) and an exhibition Drawing and Sculpture

by Klaman and Kowalczyk at the ‘’d’’ Gallery run by Ryszard Ziarkiewicz in the basement of BWA in Sopot (1986). Exhibitions and events held in the corridors of the academy building: Starcase by Kowalczyk (1985); Human being by Kowalczyk and Klaman (1986); Circle by Kowalczyk (1986); Irradiated by Kowalczyk and Klaman (1986).

wyspa.teraz jest teraz

22

wyspa.now is now

II. Inne działania a­rtystyczne w Gdańsku

II.Other art activities in Gdańsk

Zdeterminowani młodzi artyści w latach osiemdziesiątych nie mieli wielu możliwości prezentacji swojej sztuki, a Gdańsk na artystycznej mapie Polski istniał zaledwie za sprawą kilku osób i organizowanych przez nie wydarzeń.

Witosław Czerwonka od 1976 roku pracował na PWSSP, a latach 1978-1980, razem z Adamem Harasem i Jerzym Ostrogórskim, prowadził w Gdańsku Galerię Aut, potem Galerię Out przy BWA w Sopocie. Swoim studentom umożliwiał poznanie tendencji neoawangardowych w Polsce, a w 1981 roku w sopockiej BWA zorganizował wystawę Nowe zjawiska w sztuce polskiej lat 70., której kuratorami byli Józef Robakowski i Jan Świdziński.

Czerwonka sprawował opiekę nad kołem naukowym studentów i prowadzoną przez nich we foyer Opery i Filharmonii Bałtyckiej galerią, gdzie wystawiano prace Klamana, Wojciecha Zamiary i Bernarda Ossowskiego. Podobną popularyzatorską

The determined young artists of the 1980s didn’t have many possibilities to present their art.

Gdańsk existed on artistic map of Poland thanks to the effort of a small number of people and the events they created.

Witosław Czerwonka started working at the academy in 1976.

Between the of years 19781980, together with Adam Haras and Jerzy Ostrogórski he ran the Aut Gallery in Gdańsk, and later the Out Gallery in Sopot BWA. He introduced his students to neo-avantgarde trends in Polish art. In 1981 he organised the exhibition New Tendencies in Polish Art of 70s, curated

by Józef Robakowski and Jan Świdziński. He also assisted students in developing independent projects or research, by helping them to run their gallery in the foyer of the Baltic Opera House, with works by Klaman, Wojciech Zamiara and Bernard Ossowski.

The Gallery GN belonged to the ZPAF (Association of Polish Photographs) and was run between

rys historyczny

rolę pełniła także Galeria GN należąca do ZPAF i prowadzona w latach 1977-82 przez Leszka Brogowskiego, skupiona na sztuce neoawangardowej i postkonceptualnej.

Kolejną postacią aktywizującą środowisko był Ryszard Ziarkiewicz, który w latach 1982-1984 prowadził na PWSSP zajęcia z historii sztuki. Jego wykłady były dla studentów równie ważne, jak zorganizowana przez niego w 1986 roku wystawa Ekspresja lat 80-tych, na której pokazał najnowsze prace młodych artystów z całego kraju, w tym także z Gdańska (Klamana, Kowalczyka, Kuicha, Ligii Mikler, Sławomira Witkowskiego, Krzysztofa Wróblewskiego, Wojciecha Zamiary). Ziarkiewicz współpracował z artystami z Trójmiasta przy organizacji wystaw, a nawet sam z nimi wystawiał. Swoje obrazy pokazał w barakach z Klamanem i Staniszewskim oraz na zorganizowanej przez siebie Ekspresji.

23

a historical outline

1977-82 by Leszek Brogowski, with its program focusing on neo avant-garde and conceptual art, fulfilled a similar role as beacon of the new.

Another person who stirred the waters of a sleepy milieu was Ryszard Ziarkiewicz, by teaching art history at the academy. His lectures were equally important for students as was his exhibition Expression of 80s organised in 1986, showing new works by young artists from around the country (also from Gdańsk - Klaman, Kowalczyk, Kuich, Mikler, Sławomir Witkowski, Krzysztof Wróblewski, Zamiara).

Ziarkiewicz collaborated with artists working on his exhibions, and also took part in some himself. He showed his works in the sheds, together with Klaman and Staniszewski, as well as in Expression.

wyspa.teraz jest teraz

24

wyspa.now is now

III. Wyspa Spichrzów

III. Granary Island

Miejsce służące jako pracownia plenerowa Wydziału Rzeźby PWSSP, uwiodło młodych artystów. Od połowy lat 80. stanowiła ona nieformalne miejsce spotkań i prezentacji studentów zdegustowanych szkołą. Pierwszą wystawą tam zorganizowaną był Dyplom Kowalczyka w październiku 1986 roku. Być może specyficzna wrażliwość młodych rzeźbiarzy na materię, którą mieli kształtować, nie pozwoliła im na arogancję w relacji z tą przestrzenią, ale wyzwoliła pokłady empatii. Do pracy inspirował ich bezpośrednio dostępny im materiał: warstwy ziemi i ruiny budowli w miejscu, w które wkraczali świadomi swojej fizyczności. Kształtując przestrzeń, jednocześnie formowali samych siebie, swój oryginalny stosunek do rzeczywistości. Świadczyć może o tym manifest Klamana Archeologia odwrotna:

The open air venue for art shows seduced students from the start. The first presentation was Kowalczyk’s Diploma, held in 1986. Perhaps young sculptors have a special sensitivity to material which didn’t allow them to make any arrogant gestures towards recently discovered space, and released their powerful potential of empathy - their inspirational being; layers of earth and ruins; and their own bodies.

Shaping the space they themselves formed, their own relations with reality. Klaman in his Reversed Archeology writes:

Wyspa Spichrzów jest miejscem (eksterytorium) wyzwalającym szczególne odczucie przestrzeni historii, tego, co byłe i jednocześnie

Granary Island is a site (exterritory) generating a very particular sense of historical space, what once was but still is, present like cultural manure, fermenting beds. Working on the isle meant feeling layers under your feet: rumble, dust, burned wheat, charred floors. (…) I constantly noted missing fragments, layers restored and able to influence the present projects. Constituting media vis-à-vis the place, forming, which is also deciphering, a negative into a positive, tackling with a degraded matter, which never lost

rys historyczny

uczestniczące, obecne, jako nawóz kulturowy, fermentujące złoża. Pracując na Wyspie czerpałem ze świadomości wielu warstw pod stopami, gruzu, ziemi, spalonego zboża, zwęglonych podłóg itd. (…) Ciągle napotykałem utracone fragmenty, warstwy przywracane, które wpływają na kształt teraźniejszy powstających w tym miejscu realizacji. Konstytuowanie mediów w obliczu miejsca, powoływanie ich, które jest zarazem odczytywaniem. Retrospektywa negatywu w pozytyw, zagospodarowanie zdegradowanego, które nigdy nie utraciło inspirujących treści. Odciski fundamentalnych praw kultury subiektywizowane na styku egzystencji i artefaktu, a to w perspektywie podwójnej – od mikroobszaru ciała – w mięsność, po makroskale konstruowania „cieni” monumentalnych budowli. Interpersonalne kontakty i związki artysta-artysta, rodzaj wspólnotowej aktywności, przekształcające się w autonomiczne gniazda, umieszczające nas na poziomie szumu jednostkowości (istotności indywidualnej). W oczyszczonej przestrzeni następuje wyciszenie, wybielenie (biel, jako rodzaj pustki) (…), które ma miejsce, następuje, teraz jest. Przywołana przestrzeń, miejsce – Wyspa Spichrzów – jest tylko modelem, skrótem szerszych ogólniejszych poszukiwań innej przestrzeni, innego lądu, mitycznego lądu spełnienia artystycznego, lądu, który i tak przewrotnie jest bliski, gdyż tkwi pod stopami, jako jedyny możliwy do spełnienia tu i teraz.

W tekście, powstałym w wyniku głęboko emocjonalnego kontaktu artysty z przestrzenią, dostrzec

25

a historical outline its inspirational contents. Imprints of the fundamental laws of culture on the verge of existence and artifact – in a double perspective – from the microterritory of a body into a meatiness, up to the macroscale of a monumental building and its “shadows”. I­ nterpersonal contacts and relations artist-artist, a sort of communal activity transforming into autonomous nodes on a level of individual noise (individual ideacy).

In a purified space comes quietness, whitewashing (white as kind of emptiness) (…) is taking place, happens, comes along, now is now. This space – Granary Island – is a model, the epitome of a whole series of quests for another land, a mythical land of artistic fulfillment, this land perversely so close, right under one’s feet, the only one possible here and now.

Deeply emotional, Klaman’s text speaks also for ecological / ecocri­tical research, and we should mention here what is referred to as deep ecology and Gdańsk ecogroups such as Freedom and Peace or Movement of an Alternative Society. After the Chernobyl disaster a wave of protests broke out throughout Poland against idea of an atomic powerplant in Żarnowiec.

All these created the context for activities on Granary Island (1987-92). Not only the presentations of works were important, but also the experience of space, being together, collabo-

wyspa.teraz jest teraz

można dużą świadomość tego, jak doświadczenie materii, miejsca, czasu (przeszłego i teraźniejszego) oraz obecności innych uczestników zdarzenia warunkuje kształtowanie się artystycznego podmiotu produkowanego poprzez płynne przenikanie się tego, co wewnątrz i na zewnątrz, w relacji, oraz jednocześnie kształtuje rzeczywistość samą swoją obecność. Tekst Klamana wyraża także poszukiwania ekologiczne / ekokrytyczne młodych artystów – stosunek do środowiska, w które wkraczali i które formowali. W tym kontekście warto przypomnieć aktywność gdańskich grup zajmujących się tzw. głęboką ekologią, np. działania ruchu Wolność i Pokój oraz Ruchu Społeczeństwa Alternatywnego, które m.in. angażowały się w organizowanie manifestacji przeciwko budowie elektrowni atomowej w Żarnowcu, w kontekście katastrofy elektrowni atomowej w Czarnobylu.

W takim klimacie powstawały realizacje na Wyspie Spichrzów (1987-92). Nie mniej istotne od prezentacji prac było tu doświadczanie przestrzeni i współuczestniczenie w samym zdarzeniu czy nawiązywanie relacji ze współuczestnikami: Rzeźba, instalacja, obraz (1987), Moby

26

wyspa.now is now

rating with friends: Sculpture, installation, image (1987), Moby Dick (1987), Now is Now (1988), Gnosis (1989), performances by the Ziemia Mundel Würm group (Marek ‘Rogulus’ Rogulski and Piotr Wyrzykowski) – staged together with the destruction of Tower of Gnosis by Klaman (1990); Gdańsk – Warszawa (1990), Places (1991), Wyspa Project (1992). Monumental installations offered the possibility for an all-sensual experience of art. Objects were often integrated tightly with the very matter of the little island, arising directly from the ruins, like in Now is Now, or lending them support – Hand by Robert Rumas and Huge Black Head by Klaman and his Burrying during the Moby Dick project.

Open space, limited only by the ruins of the granaries, yet separated from the city, allowed the exhibitions to escape from various conventions. The specific material past of the isle, discovered, touched and experienced through digging, granted the possibility to use the past, the found, and unearthed in today’s context, by contemporary human beings entangled in culture, she / he doesn’t quite understand, and in civilization which serves

rys historyczny

Dick (1987), Teraz jest teraz (1988), Gnosis (1989), performance grupy Ziemia Mindel Würm (Marek „Rogulus” Rogulski i Piotr Wyrzykowski) – połączony z pokazem i zniszczeniem Wieży gnozy Klamana (1990); Gdańsk – Warszawa (1990), Miejsca (1991), Projekt Wyspa (1992). Monumentalne instalacje oferowały widzom możliwość zaangażowania wszystkich zmysłów w odbiór sztuki i doświadczenie przestrzeni, a pokazywane obiekty często były zintegrowane z materią Wyspy Spichrzów, np. na Teraz jest teraz wspierające się na ruinach albo wspierające je: Ręka Roberta Rumasa i Wielka czarna głowa Klamana czy akcja Zakopywanie Klamana przy okazji wystawy Moby Dick.

Ograniczona jedynie ruinami spichlerzy przestrzeń – otwarta, lecz odseparowana od miasta, pozwoliła artystom uniknąć wystawienniczych konwencji. Sama Wyspa, jej warstwy, z konkretną przeszłością możliwą do eksploatowania na poziomie materialnym (poprzez prezentację prac, kopanie, ingerencję w historyczną tkankę materialną) stała się punktem wyjścia do podjęcia próby zastosowania minionego, znalezionego, odkopanego do sytuacji dzisiejszego człowieka,

27

a historical outline

us destroys us at the same time, as Klaman wrote assessing conditions and a base form creating new forms of art.

The Archeologicality of the work in Klaman, Kowalczyk, and later in Rogulski or Andrzej Awsiej didn’t involve looking for alternative solutions inspired by the past. Explorations of Granary Island were direct and literally jobs of digging, documenting, but referred as well to companionship, being together, talking, having a good time. The presence, comprehended locally and contextually was an art experience imbued with metaphysical and universal potential.

wyspa.teraz jest teraz

wplątanego w kulturę, którą tylko częściowo pojmuje i w cywilizację służebną i niszczycielską zarazem – jak pisał Klaman, a na tej bazie do stworzenia nowej formy funkcjonowania sztuki.

Archeologiczność działań artystów nie oznaczała tylko poszukiwania alternatywnych sposobów działania inspirowanego przeszłością. Wiązała się z głębokim namysłem nad relacją natury i kultury (Grzegorz Klaman), refleksją nad własnymi uwarunkowaniami genetycznymi w relacji z przestrzenią w kontekście wiedzy o mitach i legendach prehistorycznych plemion zamieszkujących kiedyś Pomorze (Andrzej Awsiej). Oznaczała także archeologię stanów świadomości zagłębianie się w podświadomość i rejestrowanie napięć wywoływanych przez własny mózg także w relacji z widzem (Marek „Rogulus” Rogulski). Eksploracja Wyspy Spichrzów odbywała się bezpośrednio poprzez kopanie, dokumentowanie, ale też pośrednio przez samo działanie, bycie razem, rozmowę, imprezę, a rozumiana lokalnie i kontekstowo obecność otwierała na doświadczenie artystyczne o potencjale metafizycznym i uniwersalnym.

28

wyspa.now is now

rys historyczny

29

a historical outline

IV. Od pracowni do instytucji

IV. From the studio to an institution

Kulminacja działań artystów związanych z Wyspą Spichrzów przyszła na początku lat dziewięćdziesiątych, w momencie powstania Fundacji Otwarte Atelier, stanowiącej sygnał nowej rzeczywistości społeczno -politycznej. Powołana w 1992 roku przez ludzi, którzy mieli już doświadczenie organizacyjne i artystyczne: Galerię – Pracownię C14~~~ (zał. w 1991 przez Andrzeja Awsieja, Joannę Kabalę, Marka „Rogulusa” Rogulskiego) działającą przy stowarzyszeniu Klub Inicjatyw Społecznych (oficjalna działalność od 1991), Fundację TotArt – założoną w 1990 roku przez dadaistyczno-anarchistyczną formację znaną z aktywności performerskiej, plastycznej, literackiej, parateatralnej i muzycznej, oraz Galerię Wyspa prowadzoną od 1990 roku w Domu Studenckim na ul. Chlebnickiej (początkowo prowadzona przez Klamana, Rumasa, Jarosława Bartołowicza, później też Agnieszkę Wołodźko; galeria została zamknięta

The culmination of the time on Granary Island’s came at the beginning of the 1990s, when the Open Atelier Foundation started, signalling, like many other things, a new socio-political reality. Created in 1992, it came from people who already had had some experience – both artistic and organisational and who had earlier run Studio C14~~~ (founded in 1991 by Awsiej, Joanna Kabala, Rogulski) under the auspices of the Club of Social Initiatives (since 1991), TotArt Foundation (founded 1990 by Awsiej, – a dada-anarchist formation used in their work performance, literature, paratheater, and Wyspa Gallery opened in 1990 at the Students’ House at Chlebnicka Street

by Klaman, Rumas, Jarosław Bartołowicz, later also Agnieszka Wołodźko; it closed down in 2001). Open Atelier – a complex of studios for artists engaged in intermedia and experimental art with a scope which includes international collaboration. Since

wyspa.teraz jest teraz

w 2001). Otwarte Atelier – zespół pracowni dla tych, którzy tworzą sztukę intermedialną i eksperymentalną, miał stanowić miejsce pracy, prezentacji i popularyzacji działań wspomnia­nych grup.

Jednocześnie stanowić miejsce prezentacji alternatywnej sztuki, którego w tym czasie w Gdańsku nie było. Artyści zajęli budynek dawnej łaźni miejskiej, od 1993 roku oficjalnie im oddany w ramach umowy z miastem.

Na pierwszych wystawach tam organizowanych – m.in. Otwarte Atelier (1992), Sztuka, Miasto, Maszyna (1993), Ucho Beethovena (1994) - prezentowano prace artystów związanych z wyżej wspomnianymi formacjami, m.in: Awsieja i Kabali, Bartołowicza, Joanny Charchan i Rogulskiego, Roberta Kaji, Klamana, Kowalczyka, Andrzeja Czarnackiego, Piotra Wyrzykowskiego, Adama Popka, Jacka Niegody, Wołodźko, Marka Targońskiego.

Działania na rzecz stworzenia instytucji publicznej sfinalizowane zostały przez Fundację Wyspa Progress założoną w 1994 roku przez Bartołowicza, Adama Gajdę i Klamana. Już bez grup anarchistycznych, w 1998 powołano instytucję miejską Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, którą pierwszą dyrektorką została

30

wyspa.now is now

1993 Open Atelier has used the old city baths as its venue. Their first exhibitions held there Open Atelier (1992), Art, City, Machine (1993), Beethoven’s Ear (1994) – presented works of artists who brought Atelier to life: Awsiej, Kabala, Bartołowicz, Joanna Charchan and Rogulski, Robert Kaja, Klaman, Kowalczyk, Andrzej Czarnacki, Wyrzykowski, Adam Popek, Jacek Niegoda, Wołodźko, Marek Targoński. Idea of a public institution was finally realised when Bartłowicz, Adam Gajda and Klaman had started Wyspa Progress Foundation. In 1998 the Łaźnia Centre for Contemporary Art was opened in the old city baths. Its first director (until 2001 when she was called off) was Aneta Szyłak, who collaborated as a curator with Wyspa since 1994.

Moving from the open air to the institution, breaking with the earth, metaphysics, working within administrative structures led inevitably to confrontations with power, which has meant negotiating, in a new political order, a place for art practices in the public sphere.

rys historyczny

związana ze środowiskiem Wyspy od 1994 roku Aneta Szyłak (odwołana z funkcji dyrektora Łaźni w 2001 roku).

Przejście z otwartej przestrzeni do instytucji, oderwanie się od sztuki ziemi, metafizyki, wejście w struktury administracyjne prowadziło nieuchronnie do konfrontacji z władzą, do negocjowania, w ramach nowego porządku politycznego, miejsca dla praktyki artystycznej w sferze publicznej.

31

a historical outline

wyspa.teraz jest teraz

32

wyspa.now is now

V. Archiwum

V.Archive

Sztuka środowiska gdańskich artystów, debiutujących w połowie lat osiem­dziesiątych, była przedstawiana już kilkakrotnie.

Historię, do któ­rej się odnosimy, opisywali ludzie zaangażowani w jej współtworzenie.

Pisano o okresie założycielskim i następujących po nim procesach jako o procesie zamkniętym (Paweł Leszkowicz); kształtowanie ­postaw i metod ujmowano pokoleniowo, szukając odrębności gdańskiej nowej ekspresji lat osiemdziesiątych (Jolanta Ciesielska, R ­ yszard Ziarkiewicz). Aneta Szyłak wielokrotnie podnosiła kwestię ahistorycz­ ności doświadczenia związanego z tworzeniem i utratą miejsc, środowisk, przestrzeni działania i płynącej stąd świadomości artystycznej. Marek Rogulski z kolei stawia akcent na doświadczenie bycia obok i wobec siebie, co przyczyniło się do różnicowania postaw artystycznych. Warto podkreślić, że do tej samej tradycji różne środowiska odwołują się w różny sposób.

Gdańsk artists who made their debut around 1985 are already quite well recognised, their art has being discussed on several levels – specifically by the critics involved in the creation of the Gdańsk art scene. Some have tried to analyze what they call the foundational period, and see the whole ferment of the 1980s as over and done with (Paweł Leszkowicz); there were generational approaches coloured by the geography of art, focused on the delineating special features of the Gdańsk new expression (Jolanta Ciesielska, Ryszard Ziarkiewicz). Aneta Szyłak repeatedly wrote about the a historicity of experience connected with creating place and losing it. Not only place – the same relates to milieu, a space of action.

Marek Rogulski concentrates on interpersonal relations, committed, open, indifferent – which means that various milieus would respond in various ways towards the same tradition.

rys historyczny

Opowieść o Wyspie zdecydowaliśmy się zacząć w czasie aktualnym, również tu posiłkując się nawiązaniem do Teraz jest teraz, gdzie ujawniły się charakterystyczne odwołania do nieliniowej koncepcji czasu-bezczasu, która wydobywała to, co możliwe tylko w teraźniejszości – doświadczenie. Ważny jest dla nas sam fakt spotkania i uczestnictwa w zdarzeniu, relacje współtworzone przez aktorów oraz doświadczenie miejsca, jego historii i materialności. Jako kuratorzy pracujący z archiwum wydobywamy z niego wybrane dokumenty, dokonując wcinki (termin użyty przez A. Szyłak w katalogu Klaman, Gdańsk 2010). Zanurzamy się w to, co obecne, zwracając uwagę na nasze doświadczenie przestrzeni zbioru. Zaczynamy naszą opowieść w Instytucie Sztuki Wyspa w 2012 roku. Pracujemy z dokumentacją, mając świadomość wielu warstw pod stopami, warstw o różnej specyfice: od eksperymentu i spontanicznego działania, poszukiwań środków i obszarów ekspresji oraz tworzenia wspólnoty, po instytucjonalizację i dyskursywizację dorobku. Od jednostkowych, ale paralelnych narracji i ich zmieniających się historii po

33

a historical outline

Our story of Wyspa starts today thus referring to Now is Now, and its nonlinear idea of time / no-time (or achronicity), which has brought to the fore the only thing possible in the present, that is experience. What counts for us is the meeting and participation in the event, narrations created by the actors, and experiencing the place – its history and its materiality. As curators working with an archive, we get from particular documents from it using insert (a term suggested by Aneta Szyłak in the catalogue Klaman, Gdańsk 2010). We are immersed into the present, paying attention to the space of the set.

We start our story at the Wyspa Institute of Art, in 2012. We are working with documents while aware of the many layers under our feet. These layers are various, variegated, and of different classes: experimental, spontaneous action, looking for means and fields of expression, creating community, to institutionalisation and discursiveness of achievements. From unique stories to parallel stories. and parallel narratives.

To us the Wyspa archive is a site, a space, a land art work (materiality of earth, direct ex-

wyspa.teraz jest teraz

narrację jednostek o paralelnych historiach.

Archiwum Wyspy traktujemy jako obszar, miejsce, przestrzeń, przez odwołania do etosu towarzyszącego działaniom landratowym z lat osiemdziesiątych, ich związki z materią ziemi, bezpośrednie doświadczenie rzeczywistości przez sztukę i spotkanie wokół niej. Nasza aktywność, podobnie jak aktywność artystów na Wyspie, może być rozumiana jako próba definiowania siebie wobec tego, co zastane, oraz definiowanie zastanego poprzez obecność i aktywność. Starając się nadal ogarnąć archiwum, które wymaga profesjonalnego uporządkowania i gruntownej analizy (nieustannie przekraczającej możliwości jednostek nad nim pracujących) i mówiąc niejako z jego wnętrza, chcemy – my, osoby z zewnątrz, ludzie spoza Instytutu – umożliwić widzom i zaproszonym artystom tworzenie własnych dróg eksploracji tego obszaru.

34

wyspa.now is now

perience of reality, our activity, like that of artists in Wyspa, can be understood through defining oneself vis-a-vis what is, or defining what is through presence and action. We don’t have a full knowledge of the archive, it still needs to be put in order, and it awaits scrupulous analysis (which is more than the individuals working on it can offer).

Speaking from its interior, we, the people from out there, outsiders at the Institute, help the visitors and invited artists in creating their own paths of exploring the archive’s territory.

35

wystawa

Exhibition

wystawa

Wystawa Wyspa. Teraz jest teraz została podzielona na dwie części pozostające ze sobą w silnej relacji. Dokumentacyjny spektakl parteru odbija się w spoczywającej nad nim monumentalnej strukturze reprezentacji teraźniejszości na pierwszym piętrze.

Ważna jest sama przestrzeń Instytutu Sztuki Wyspa (nie tylko budynku), może być rozumiana jako swoisty ready made, przedmiot gotowy wykorzystany raz jeszcze i wyrażający potencjał nasycania go co raz to inną aurą.

Istotne są także przekształcające się nieustannie postindustrialne i kapitalistyczne krajobrazy widoczne przez okna.

37

exhibition

Exhibition Wyspa. Now Is Now has been divided into two closely interrelated parts. The documentary spectacle of the ground floor is reflected in a monumental structure that is a representation of contemporaneousness housed on the first floor. It is the very space of the Wyspa Institute of Art (not only a building in its own right) as a peculiar kind of ready-made, an object ready for re-usage that expresses the potentiality of saturating it with different types of aura - that is important here. Also, infinitely transforming post-industrial and capitalist landscapes are significant in that respect.

wyspa. teraz jest teraz

38

wyspa. now is now

Parter

first floor

W pierwszej części wystawy, na parterze, przestrzeń organizowana jest przez kwadratowe moduły sugerujące rekonfigurację i przenoszenie narracji. Ich ułożenie i wizualne przenikanie się daje potencjał nieograniczonej ilości połączeń, historii, nawiązań, relacji między miejscami, osobami, pracami, wydarzeniami i procesami z porządku politycznego, społecznego, (z dzisiejszej perspektywy) historycznego, jakie zachodziły wokół Wyspy na przestrzeni lat.

Zdarzenia odzwierciedlane przez dokumenty nakładają się na siebie, przy czym tworzone przez nie warstwy nie mają hierarchicznego charakteru przyczynowo-skutkowego. Ogniskują się tymczasowo wokół wypracowanych przez nas kategorii. Podział przestrzeni odwołuje się do terytorium i jego modelu – mapy i nielinearnego sposobu przemieszczania się, poszukiwania punktów orientacyjnych w terenie. Całości towarzyszy projekcja wyboru filmów dokumentalnych i dokumentacji działań artystów.

In the first part of the exhibition, the ground floor space is organized by means of square modules that suggest the possibility of reconfiguration and a shifting of the narration. Their layout and visual permeability creates the potential for an infinite mass of links, shared histories, references, interrelations between locations.

Also the people, works, events and processes of political, social, as well as a historical (as seen from today’s perspective) context, that were taking around an Island for many years. Events mirrored by documents overlap each other, while resultant layers lack a hierarchical, cause-and-effect core.

They focus around categories that we developed in a provisional manner. The division of space refers to the territory and its models: map and non-linear, a discontinuous mode of movement, the localisation and orientation points on site. This part of the exhibition is accompanied by a projection of selected documentary films and documentation of artistic activities.

wystawa

39

exhibition

Praca

Labour

Pierwsza wystawa w Instytucie Sztuki Wyspa, BHP – Bezpieczeństwo i Higiena Pracy (2004) odnosząc się do przeszłości industrialnej miejsca i otoczenia, prowokowała pytania o przyszłość nowo powstającej struktury. Nawiązanie do etosu pracy, w sposób szczególny kultywowanego w stoczni w czasach socjalizmu, było bardzo przewrotne. W PRL-u sama praca była zarazem sposobem wyzwolenia i opresji proletariatu. W 2004 roku, kiedy w nowej sytuacji ekonomicznej, politycznej i społecznej Aneta Szyłak z Grzegorzem Klamanem kolejny raz postanowili powołać instytucję kultury w Gdańsku, postawienie pytania o przyszłość w nawiązaniu do doświadczeń, którym nasycone było samo miejsce – Stocznia im. Lenina – było bardzo niejednoznaczne. Wyczuleni na kontekst czasu i miejsca, zaczęli działać, jednocześnie poddając krytycznej refleksji swoją aktywność w postindustrialnym otoczeniu. Zdając sobie sprawę

The first exhibition to be organized in Wyspa Institute of Art, BHP – Bezpieczeństwo i Higiena Pracy (2004) [Industrial Health and Safety] provoked questions on the future of a freshly established structure, while referring to the industrial past of the site and its immediate surroundings.

Reference to labour, cultivated in a shipyard during socialist times in a very special way, has been quite deceitful. In the People’s Republic of Poland (PRL), labour itself was simultaneously a method for liberating and oppressing the proletariat. In the new economic, political and social situation of 2004, when Aneta Szyłak and Grzegorz Klaman once again decided to establish an art institution in Gdańsk, while formulating a question about the past with reference to the experiences that the place (the Lenin Shipyard) has been saturated with, was quite ambiguous. Attuned to the context of time and space, they began their activities, while simultaneously

wyspa. teraz jest teraz

z ograniczeń i możliwości w zaistniałej sytuacji, kolejny raz podjęli wysiłek organizacji przestrzeni dla sztuki w Gdańsku.

Codzienna praca w Instytucie Sztuki Wyspa nawiązuje do heroicznego okresu działalności artystów lat 80. skupionych wokół Wyspy Spichrzów, ale wygląda dziś zupełnie inaczej pod względem administracyjnym i strukturalnym. Wyspa jest dzisiaj profesjonalną instytucją kultury.

Współpracuje z kuratorami z całego świata, realizuje międzynarodowe wystawy i konferencje.

Oferuje programy rezydencyjne dla artystów. Wspomaga produkcję ich prac. Tworzy własną kolekcję dzieł sztuki. Porządkuje własne archiwum. Przy Instytucie funkcjonuje klub, który przyciąga do Wyspy ludzi nie zawsze zainteresowanych sztukami wizualnymi. Można powiedzieć, że Instytut Sztuki Wyspa jest ważną i oryginalną częścią systemu instytucjonalnego w Polsce. Warto też pamiętać, że istnieje on tylko dzięki nieustającemu wysiłkowi poszczególnych osób walczących o materialną egzystencję miejsca. Praca tej instytucji nawiązuje do krytyki instytucjonalnej i aktywności dekonstrukcyjnej.

Zwracanie się w stronę przyszłości wiąże się z funkcjonowaniem

40

wyspa. now is now

submitting this type of work, set in post-industrial surroundings, to a critical reflection. Taking all the limitations and possibilities of the existing situation into consideration, they once more attempted to organize an art space for Gdańsk. The everyday work in the Wyspa Institute of Art refers to the kingly heroic phase of artists’ activity in the 80s, that were loosely grouped around Granary Island, but nowadays it is entirely different both in its administrative and structural aspect. Today, Wyspa is a professional, cultural institution. It collaborates with world curators, and organizes international exhibitions and conferences. It also offers residency programs for artists. It supports the production of their works. It builds its own artwork collection. It reorders its own archives. The club that exists alongside to the Institute, attracts to the Island more people that are not predominantly interested in the visual arts. It is possible to say that the Wyspa Institute of Art forms an important and original part of the Polish institutional system.

However, it should not be forgotten that it exists only due to the incessant effort of individual people struggling for the mate-

wystawa

Plenerowy warsztat Pracowni Rzeźby na Wyspie Spichrzów

41

exhibition

Outdoor workshop of Sculpture Department’s at Granary Island

wyspa. teraz jest teraz

42

wyspa. now is now

Raffael Rheinsberg podczas instalowania Solidarność. Made in Poland (1994)

Raffael Rheinsberg is installing his Solidarność. Made in Poland (1994)

Instytutu w ramach Młodego Miasta. Wyspa poddaje krytyce politykę historyczną związaną ze stocznią (np. na wystawie Strażnicy Doków 2005) odwołując się jednocześnie do artystycznych praktyk dekonstruujących wszelkiego rodzaju mity.

Prezentacja materiału wizualnego z archiwum Wyspy w części Praca nawiązuje do etosu pracy lat osiemdziesiątych, kiedy to artyści tworzyli swoje realizacje z wtórnie wykorzystanych materiałów, uwzględniając ich przeszłość i nie myśląc jednocześnie wiele o przyszłości dzieł. Obiekty, które wtedy powstawały, często

rial existence of the location. The institution in its working practice refers to an institutional critique and deconstructive activity.

Facing the past is connected to the fact on an Institute which is functioning in the working framework of a Young City [Młode Miasto]. Wyspa criticizes the historical politics connected with the shipyard (e.g. in an exhibition Strażnicy doków, 2005 – Dockwatchers), while simultaneously referring to the artistic practices aiming to deconstruct all types of mythologies.

The presentation of the visual material from the Wyspa archives

wystawa

ulegały destrukcji. Była ona integralnym elementem struktury dzieła. Produkcja obiektów nie była najważniejsza. Liczyła się ekspresja, uczestnictwo, zawiązywanie relacji, otwartość na działania innych. Prezentując artystów przy pracy i kształtowaną przez nich materię, pragniemy wzbudzić refleksję nad tym, jak środowisko pracy oraz wykorzystany materiał konstruowały dzieła sztuki prezentowane przez artystów związanych z Wyspą.

Refleksja została skierowana na to, jak w tym środowisku wypracowywany był niedualistyczny model pracy, w którym akt twórczy i jego efekt są ze sobą integralnie związane. Zadajemy pytanie o to, czy w tym otoczeniu praca miała charakter emancypacyjny, oraz o to, czy i w jaki sposób materia kształtowana przez artystów wpływała na ich świadomość.

43

exhibition

in the part of the exhibition called Labour refers to the working ethos of the 80s. where artists completed their works on the basis of incidental materials, considering their past and not really paying attention to their possible futures.

Art objects that were created in that period, often became decayed or damaged. These processes formed an integral element of an art piece’s integral structure. The production of objects was not considered to be the most important factor. Other factors were more important: expression, participation, establishing of relations, openness to others’ activities. Presenting artists at their works as well as the material objects they shape, we would like to inspire reflection on the way working environment and utilized material worked to construct art works presented by artists connected with the Wyspa.

We also would like to focus this reflection on a non-dualistic model of working practice that been practiced in this circle, where the creative act and its result were integrally connected with each other.

It is necessary to ask whether work as practiced in this milieu should be perceived as emancipatory, and whether matter shaped by the artists influenced their consciousness in any meaningful way.

wyspa. teraz jest teraz

44

wyspa. now is now

Miejsce

Location

Instytut Sztuki Wyspa to długofalowy projekt realizowany w ramach Fundacji Wyspa Progress, który wyłania się jako kolejny etap w procesie produkowania, zajmowania, utrzymywania miejsc charakterystyczny dla artystycznego środowiska w Gdańsku od lat 80. U jego podstaw tkwi energia i determinacja artystów, którzy wypełniali swoją aktywnością wszystkie dostępne im miejsca takie jak m.in.: Forty Napoleońskie, korytarze uczelni, podziemia akademika na ulicy Chlebnickiej czy Wyspa Spichrzów wreszcie. Podstawą aktywności Instytutu jest także doświadczenie wytwarzania i zasiedlania miejsc w latach 90., które opierało się na domaganiu się przez artystów prawa do oficjalnego miejsca dla sztuki w mieście. Zmaterializowało się to najpierw w budynku dawnej łaźni miejskiej gdzie funkcjonowało Otwarte Atelier, prowadzone (z początku nieoficjalnie) przez grupy związane z gdańskim ruchem alternatywnym.

The Wyspa Institute of Art is a long-term project completed in the framework of Wyspa Progress Foundation, that should be seen as another stage in the process of production, occupation and maintenance of the locations that is typical for the Gdańsk art world since the 80s.

It is based on the artists’ energy and determination that filled such available spaces as Napoleonic Forts, art school corridors, and underground floors of the student dormitory at Chlebnicka Street or Granary Island, with their multifaceted forms of activity. The basis for the Institute’s activities is also shaped by an experience of manufacturing and populating spaces in the 90s, which revolved around artist’s claiming their rights for the creation of an official municipal art space. Initially, it materialized in the building of the former city’s bath-shouse, where at first an unofficial Open Atelier created by groups connected with the local alternative movement

wystawa

45

exhibition

Na Długim Targu w Gdańsku: Robert Rumas Termofory × 8 (1994)

Długi Targ street in Gdańsk: Robert ­Rumas Hot-water bottles × 8 (1994)

Następnie z incjatywy Fundacji Wyspa Progress, przy oficjalnym wsparciu miasta, przekształciło sie w Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia, którego pierwszą dyrektorką została Aneta Szyłak.W każdym z tych miejsc eksploracja przestrzeni odbywała się na wielu poziomach jednocześnie: materii

were based, to be replaced by – already getting official support from the city – Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia initialized

by Wyspa Progress Foundation with Aneta Szyłak as its first director. In each of these places, the exploration of the space took place on multiple, parallel levels:

wyspa. teraz jest teraz

46

wyspa. now is now

Na zamarzniętej rzece: akcja Linia ognia Grzegorza Klamana (1986)

On a frozen river: an action called Fire Line by Grzegorz Klaman (1986)

miejsca, jego przeszłości i otoczenia. Od samego początku ważnym aspektem aktywności artystów związanych z Wyspą było działanie w przestrzeni miasta, przestrzeni publicznej, w której zaczęli eksplorować obszary, gdzie wcześniej sztuka oficjalnie mogła zaistnieć ewentualnie w formie pomnika bądź dekoracji. Wyjście w miasto w latach 80. miało charakter intymnego doświadczenia, dotyczyło relacji z materią miejsca i związku między uczestnikami działania. Odbywało się wszędzie tam gdzie to było możliwe, zazwyczaj na margine-

the material character of the location, its past and surroundings. From the very beginning, existence within the cityscape, where it was possible to explore areas where in the earlier art period could have been eventually presented in the form of a monument or decoration, was a vital factor of the activities of artists connected with Wyspa. Venturing into the city in the 80s was an intimate experience that related both to the characteristics of the given space, and the relation between participants of the activity. It happened in all possible

wystawa

sie struktury miasta w miejscach nie miejscach takich jak chociażby niezagospodarowane wówczas Forty Napoleońskie. W latach 90. wychodzenie w przestrzeń zaczęło mieć charakter działania ukierunkowanego na pogłębioną interakcję z miejscem, kontakt z innymi uczestnikami przestrzeni i dłuższe trwanie w czasie. Wiązało się z konfrontacją ze zwykłymi przechodniami, a także z władzą sprawującą nad miastem kontrolę. Artyści tacy jak Grzegorz Klaman czy Robert Rumas zaczęli inicjować publiczną debatę dotyczącą świadomego gospodarowania przestrzenią miasta. Po realizacji istotnego dla tego myślenia Projektu Wyspa (Projekt Wyspa I, 1992; Projekt Wyspa II, 1994) artyści zaczęli działać z większą świadomością międzynarodowego kontekstu i zagranicznych doświadczeń.

Projektując na przykład zagospodarowanie budynków i całych obszarów na potrzeby działalności kulturotwórczej. Dostrzec to można w działaniach artystów w dawnej łaźni miejskiej, w której z początku wspólnie realizowali ideę Otwartego Atelier, a później powstało Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia.

Działania artystów w latach 90. stały się katalizatorem pozwala

47

exhibition

spaces, usually on the margins of urban places, in non-place places such as the at-the-time – unmanaged Napoleonic Forts. In the 90s, venturing into the urban domain began to transform into an activity focused on a deepened interaction with the location, contact with other participants, and longer temporal durations.

It was connected with an interaction with regular passers-by, as well as with the authorities controlling the city. Such artists as Grzegorz Klaman or Robert Rumas began to initialize public debate on the conscious management of the city space. After Projekt Wyspa (Projekt Wyspa I, 1992; Projekt Wyspa II, 1994) was completed, artists began to work with an enriched awareness of international contexts and foreign experiences. For example, it manifested itself through the ideas on re-using specific buildings and whole city areas for the purposes of art creation. It can be easily discerned in the artists’ activities in the former city baths, where in the initial phase idea of an Open Atelier has been successfully tested, to be replaced by the Centrum Sztuki Współczesnej Łaźnia [Łaźnia Centre for Contemporary Art].

The activities of artists in the

wyspa. teraz jest teraz

jącymi na ujawnienie istniejących w przestrzeni publicznej sprzecznych wobec siebie emocji, światopoglądów, sposobów rozumienia społecznej roli artysty oraz czynnikiem ujawniającym charakter związanych z kapitalizmem zmian tkanki miejskiej. W tym kontekście warto wspomnieć o takich realizacjach, jak chociażby Termofory (1994) Roberta Rumasa, Anatomia polityczna ciała (1995) Grzegorza Klamana oraz interwencjach miejskich Piotra Wyrzykowskiego, Adama Popka czy z Mikołaja Jurkowskiego.

Podobny wydźwięk także miał fakt przejmowania na potrzeby sztuki opuszczonych miejsc w mieście, jak wspomniana łaźnia czy znajdująca się już na terenie Stoczni, modelarnia i szkoła, którą teraz zajmuje IS Wyspa.

Prezentacja dokumentacji w części Miejsce zorganizowana jest wokół przestrzeni projektowanych jako utopijne, wybiegające w przyszłość konstrukcje, wpływające na otoczenie na wielu różnych poziomach oraz wokół obszarów zagospodarowywanych sztuką przez artystów.

Zwracamy tutaj uwagę przede wszystkim na rozbudowane działanie o charakterze konstrukcyjnym dotyczące Wyspy Spichrzów w latach 90. (Projekt Wyspa

48

wyspa. now is now

90s became a unique catalysts enabling mutually contradictory emotions, world views, ways of understanding artist’s social role as existing in the public sphere, to be revealed. They also worked to reveal the nature of the transformations of the municipal tissue in the then-current new capitalist phase. In this context, it is necessary to mention such major realizations as Termofory [Hot-Water Bottles, 1994] by Robert Rumas, Anatomia polityczna ciała [Political Anatomy of the Body] by Grzegorz Klaman, or city interventions of Piotr Wyrzykowski, Adam Popek or Mikołaj Jurkowski. A similar influence has been exerted by the takeover of derelict spaces, such as the above mentioned baths or a model workshop in the shipyard, or school that is being used

by IS Wyspa at the moment, and re-purposing them for the needs of artistic activities.

The presentation of the documentation in a section called Location is organized around spaces projected as utopian constructs reaching into the future that would influence its environments in many different ways, and areas colonized with art by the artists. Here, it is necessary to stress the importance of an

wystawa

II, 1994) oraz na sam Instytut Sztuki Wyspa tworzony w postindustrialnej, gentryfikowanej przestrzeni Stoczni Gdańskiej z myślą o długotrwałej działalności i wpływaniu na przyszły charakter otoczenia poprzez działanie materialne i dyskursywne.

Przypominamy tutaj historyczne zdarzenia w miejscach zasiedlanych sztuką w Gdańsku w latach 80. Przedstawiamy mapy i makiety fantasmagorycznych przestrzeni powstałych przy okazji Projektu Wyspa. Ujawniamy ślady aktywności zaznaczane na marginesie przestrzeni publicznej w latach 80. Pokazujemy miejsca w miejscach, implementowane w zajmowanych przez artystów budynkach. Prezentujemy tymczasowe działania pojawiające się w przestrzeni publicznej, które trawestując termin Anety Szyłak, określamy mianem wcinki w miejsce. Zwracamy także uwagę na specyficzny obszar ciała, które pojmowane być może jako podlegająca wpływom przestrzeń, miejsce zdarzeń oraz swoiste narzędzie kontaktu z otaczającą rzeczywistością.

49

exhibition

extensive construction-oriented activity around Granary Island in the 90s, as well as the Wyspa Institute of Art itself, that is being created in a post-industrial, rapidly gentrified area of the Gdańsk Shipyard with the intention of a long-term existence and influence that it would exert on its future surroundings both through material and discursive activities. We also now remember the historical events that took place in the 80s in locations colonized by art – by presenting maps and models of phantasmagoric spaces created on the occasion of Projekt Wyspa. We reveal traces of activities marked on the margins of public space on the 80s. We show places within places, implemented in buildings occupied by respective artists.

We present provisional activities appearing in the public space that could be described, using terminology developed by Aneta Szyłak, as insert into the given space. We also pay attention to a sphere of the body that could be understood as a space under the influence of various agents, a place of happenings, as well as a peculiar tool for making contact with surrounding reality.

wyspa. teraz jest teraz

50

wyspa. now is now

Spotkanie

Meeting

Spotkanie na Wyspie Spichrzów wiązało się ze współuczestnictwem w zdarzeniu, kontaktem z miejscem i odbiorcami, którzy stawali się współtwórcami działania. Najpełniejszą realizacją tych założeń wydaje się wystawa Teraz jest teraz (1988) i jej pars pro toto – instalacja malarska Jarosława Flicińskiego zatytułowana Śliwkowy (1988). Przy pomocy obrazu i drewnianego stołu artysta wprowadził publiczność w przestrzeń sztuki z pozoru tylko dwuwymiarowej. Elementem jego pracy był skromny posiłek, swoisty rytuał, który na poziomie zmysłu smaku integrował zgromadzonych ze sztuką i ze sobą nawzajem. Artyści inicjując zdarzenie, umożliwiali budowanie relacji. Sama sztuka miała przyczynić się do intensyfikacji przebywania ze sobą, przenikających się procesów tworzenia i niszczenia. Klaman charakteryzował takie rozumienie twórczości parami antynomii: opakowanie – odkrywanie, przedzielenie – łączenie, budowanie – aby się

The meeting on Granary Island was connected with co-participation in an event, contact with a location and recipients that were becoming co-creators of the activity. The fullest realization of these premises seems to have materialized as Teraz jest teraz [Now Is Now, 1988] an exhibition and its pars pro toto, painting installation by Jarosław Fliciński, called Śliwkowy [Plum One, 1988]. By means of painting and a wooden table, the artist invited his audience into an artistic space that appeared to be only two-dimensional. A modest meal, the sort of ritual that integrates the participants with art itself and with one another on the level of taste, formed one element of the artist’s work. By initializing this , the artists enabled the building of relations. The art itself was about to submit to an intensification of being with each other, creating a field of interrelated processes of creation and destruction. Klaman characterized such a notion of artistic

wystawa

51

exhibition

Krąg Kazimierza Kowalczyka (1985)

A Circle by Kazimierz Kowalczyk (1985)

rozpadło, montaż – demontaż, aby znów zaistniało świadomością utraty. Jedynym, czego oczekiwano od uczestników zdarzeń na Wyspie, była okazywana sobie wzajemnie otwartość, a energia wytwarzana przez artystów nastawiona była na odbiór i odwzajemnienie. W ten sposób tworzyła się specyficzna wspólnota

activity using antinomian pairs: packaging-discovery, disconnection-linking, building-building to fall to pieces, montage-demontage to happen again in the awareness of loss. The only thing that has been looked after among the participants of the events on an Wyspa was mutually shown openness, while energy incited by

wyspa. teraz jest teraz

Piknik na Wyspie Spichrzów, w tle - pozostałości pracy Wielka czarna głowa Grzegorza Klamana z pokazu Teraz jest Teraz (1988)

52

wyspa. now is now

A picnic on the Granary Island. Remains of Big black head by Grzegorz Klaman from Now is Now exhibition (1988) is visible in the background

wystawa

53

w modelowej – eksterytorialnej przestrzeni. Instytut Sztuki Wyspa jako formacja dyskursywna, instytucja wytwarzana przez praktyki artystyczne i kolektywy robocze kuratorów, wolontariuszy, badaczy, ale również urzędników i publiczności, nosi w sobie znamiona minionych doświadczeń, ale też zerwań i modyfikacji wcześniej wypracowanych idei.

W Spotkaniu pragniemy wzbudzić refleksję nad tym, jak sztuka spełnia się jako medium komunikacji; nad kreowaniem debaty publicznej i tym, kto bierze w niej udział. W zgromadzonym materiale dokumentalnym wyróżniliśmy trzy moduły spotkań. Indywidualne, polegające często na nieformalnych doświadczeniach spotkań ze sztuką czy z drugim człowiekiem, moderowane przypadkiem czy koniecznością albo warunkami spotkania – zawsze jednak twarzą w twarz. Grupowe, organizowane spontanicznie, bądź z wyprzedzeniem, o określonej lub budowanej na żywo specyfice, którą na potrzeby wystawy zazanczamy figurą kręgu, w którym ważne jest demokratyczne prawo udziału i uczestnictwa wszystkich zgromadzonych na tych samych zasadach. Instytucjonalne, które wyrażone są poprzez dokumentację warsztatów, wykładów oraz

exhibition

the artists has been tuned to the channels of reception and reflection. A special kind of community in a model exterritorial space wasgradually created like that.

The Wyspa Institute of Art as discursive formation manufactured by artistic practices and working collectives consisting of curators, volunteers, and researchers, but also officials and members of the audience, should be seen as a phenomenon marked by the specificity of past experiences, but also by discontinuities and modifications of earlier notions.

In Meeting, we would like to provoke a reflection on how art functions as a medium of communication, on a creator of public debate, and the selection of its participants. In the amassed documentary material, three modules for a meeting can be pointed out. Individual meetings, often based on the informal experiences of encountering art or the other individual, moderated by chance or necessity, or the conditions of the meeting, while always retaining its faceto-face nature. Group meetings, organized in a spontaneous manner or with earlier notification, with a specifically prescribed, or improvised character, that is called figure of the circle for

wyspa. teraz jest teraz

oficjalne prezentacje – wystawy kierowane do jak najszerszego grona widzów. W tym miejscu także prezentujemy dokumentację wyprawy grupy artystów na wystawę rzeźb Grzegorza Klamana we foyer Opery Bałtyckiej w Gdańsku oraz film Otwarte Atelier (reż. Piotr Wyrzykowski) dokumentujący sposób realizacji nieistniejącej już idei otwartych pracowni.

54

wyspa. now is now

the purpose of the exhibition; they are built upon the democratic right to participation of all in attendance according to the same principle. Institutional meetings, which take the form of workshops, lectures and official presentations, and exhibitions targeted at the widest possible audience. Here, we also present the documentation of the artists’ trip to Grzegorz Klaman’s sculpture exhibition in the foyer of the Baltic Opera in Gdańsk, and the film Open Atelier (dir.

Piotr Wyrzykowski) documenting the realizations of, open studios which are nonexistent today.

wystawa

55

exhibition

Mit

Myth

Budynek Instytutu Sztuki Wyspa znajduje się na terenie, który swoim zasięgiem obejmuje projekt zagospodarowania przestrzeni postoczniowej, Młode Miasto. Wyspa znalazła się zatem w części większego kapitalistycznego i futurystycznego projektu, swego rodzaju neoliberalnego mitu. Instytut jest w samym centrum tego wyobrażenia, niczym wyspa będąca jednocześnie częścią obszaru i stanowiąca w pewnym sensie odrębne od niego miejsce. Jego odrębność polega m.in. na tym, że twórcy ISW, świadomi kryzysu neoliberalnej wizji rzeczywistości do dialogu z nią starają się wnieść krytykę kapitalistycznego mitu postępu.

ISW w swojej aktywności odwołuje się do podobnych metod, jakimi posługiwali się artyści na związani z Wyspa w latach 80. i 90. Przedstawia alternatywne modele funkcjonowania rzeczywistości w momencie, kiedy chwieją się podstawy gmachu obowiązującego porządku. Działa na pograniczu sztuki i prak-

The Wyspa Institute of Art building is located in an area which is contained within the project of the post-shipyard land development program Młode Miasto [Young City]. Thus, Wyspa has became a part of a bigger capitalist, futurist project, a kind of a neo-liberal myth. The Institute is placed in the very centre of this idea, almost an Island constituting a part of the area, while remaining separate in a certain sense. Its individual character is based on the fact that its creators, conscious of the crisis of the neo-liberal world view, have attempted to infuse the dialogue with a criticism of a capitalist mythology of progress.

The Wyspa Institute of Art refers to similar methods and working practices that were developed by the artists who collaborated with it in the 80s and the 90s. It presents alternative models for functioning of the reality in times when the very foundations of an existing order seem to be shaking. It works at

wyspa. teraz jest teraz

tyk społecznych, wykazując dużą empatię wobec miejsca, jego histori i materialności. Zwraca uwagę na los umierającego zakładu pracy, współpracuje z artystami eksplorującymi przestrzeń stoczni, bada materialną historię tego miejsca, rejestruje jej aktualny stan, analizuje swoistą mitologię Stoczni oraz zrodzone tutaj i porzucone następnie idee.

Będąc świadomym siły tego mitu, Instytut sam tworzy własną mitologię. Tak jak wcześniej osoby związane z Wyspą wydawały własnym sumptem katalogi, pisały o Wyspie do mediów, tak Instytut mówi o sobie często więcej niż skłonni są to robić inni.

Być może wywierany przez Wyspę wpływ na otoczenię nie jest widoczny. Zastanawiać może także skuteczność uprawianej przez Instytut krytyki. Jednak przyznać trzeba, że sama obecność Instytutu dokonuje symbolicznej zmiany przestrzeni Stoczni.

Zrealizowane w Wyspie projekty są niczym zakopane kiedyś przez Grzegorza Klamana na Wyspie Spichrzów książki. Nasza wystawa symbolicznie wcinająca się w tę strukturę, sama jest przykładem mitologizacji. Wiedza ukryta w archiwum staje się częścią miejsca i większej historii. Prze-

56

wyspa. now is now

the intersection of art and social practices, expressing a substantial amount of empathy with the location, its history and materiality. It focuses one’s attention on the fate of the dying workplace, collaborates with artists exploring the innards of the shipyard, investigates the domain of the material history of the place, registers its actual condition, analyzes the Shipyard’s own peculiar mythology, with all the ideas that originated here, only to become discarded in the later stages.

Realizing the power of myth, the Institute is working on its own mythology. As in the previous periods, where people connected with the Wyspa were publishing their own self-funded catalogues, or were writing about the Wyspa’s activities in the media, The Institute is prone to speak about itself more than the others do. The effectiveness of the Institute’s critical insight is nothing short of astonishing. However, it is necessary to admit that the very presence of the Institute in the shipyard acts as a symbolic alteration of the whole space. Projects realized in the framework of Wyspa are like the books, which were buried back then in Granary Island by Grzegorz Klaman. Our exhibi-

wystawa

szłość miejsca łączy się z przeszłością Instytutu.

Przeglądając i układając materiał na wystawę przyjęliśmy antropologiczną definicję mitu jako opowieści organizującej daną strukturę społeczną, pewien sposób myślenia, konceptualizowania i rozumienia. Dlatego w przestrzeni Mitu wyeksponowaliśmy tekst Anety Szyłak z The Mousetrap Book (2007), zbierający i zarazem poddający krytycznej rewizji działalność Wyspy z perspektywy twórczyni tych działań. Pisze ona w nim o przyświecającym Instytutowi w konstruowaniu poszczególnych działań porządku ideowym, całościowo ujmuje różne procesy śledząc zachodzące pomiędzy nimi związki przyczynowo-skutkowe, tworzy opowieść z szeregu luźno związanych ze sobą obecnością tych samych osób wydarzeń, poprzez które tłumaczone i rozumiane są poszczególne ich aspekty. Zwraca uwagę na rodzaj wertykalności i diachroniczności narracji, której horyzontalność, czyli rozumienie faktów w sposób synchroniczny, pojawia się w momencie wkroczenia na teren stoczni i mierzenia się z jej mitologią. Autorka mówi o partycypacji w procesie społecznym i politycznym par excellance,

57

exhibition

tion, while symbolically in-cutting into this structure, could itself serve as an example of mythologisation. Knowledge hidden in an archive becomes part of the location and a wider historical context. The past of the place becomes connected to the past of the Institute.

While looking through the materials during the preparations for an exhibition, we decided to accept an anthropological definition of the myth as a tale that organizes a given social structure, certain modes of thinking, conceptualizing and understanding. This is why in Myth space, the text by Aneta Szyłak from The Mouse­ trap Book (2007) was presented: a text that collects and subjects to a critical revision the activities of the Wyspa from the perspective of its creator. She writes on the order of ideas that was the leading principle behind Institute’s creation of respective activities, comprehensively enlisting various processes and tracing their cause-and-effect relations, and creating a tale out of a series of loosely connected events (for example, by the appearance of the same people).

Aneta Szyłak turns our attention to a verticality and narrative

wyspa. teraz jest teraz

poprzez aktywne uczestnictwo w i komentarz do zachodzących tu zmian.

Mitycznych plam na mapie inicjatyw wpisywanych w wysiłek ciągłości Instytutu jest więcej. Ważny jest mit spotkania i wspólnej kreacji reprezentowany filmem i zbiorem reprodukcji z wystawy Teraz jest teraz (1988). W tej części u podstawy piramidy z modułów znajduje się także dokumentacja z wystawy Ekspresja lat osiemdziesiątych, kuratorowanej w sopockim BWA w 1986 roku przez Ryszarda Ziarkiewicza. Była i jest ona ważnym punktem odniesienia do myślenia o sztuce tamtego okresu we współczesnej historii sztuki. Do dokumentacji tej dodaliśmy jedno zdjęcie z pierwszych ujawnień Totartu nazwaną przez nich samych później grą wstępną osobników dysfunkcyjnych, która miała wówczas miejsce przed BWA, a nie została umieszczona w katalogu tej imprezy. Zdjęcie to symbolizuje to, co z dyskursu o latach 80. zostało wyparte – społeczne zaangażowanie i anarchizm. Podobnie jest z ideami land artu przyświecającymi działaniom Grzegorza Klamana, Kazimierza Kowalczyka i Wojciecha Zamiary na Fortach Napoleońskich. Reprezentuje je

58

wyspa. now is now

diachronic, whose horizontality – meaning understanding facts in a synchronous manner – appears in the moment of entering the shipyard and challenging its mythology. The author speaks about participation in the par excellence social and political process, through taking an active part in the transformations, and commenting upon them.

There are more mythological spots in the map of the initiatives written into the continuity of the Institute’s efforts. The myth of a meeting and collaborative creation, represented by film and a collection of reproductions from the exhibition Teraz jest teraz [Now Is Now, 1988], is important in that respect. Here, we can also find the documentation of the exhibition Ekspresja lat osiemdziesiątych [Expression of the 80s] curated in 1986 in BWA Sopot by Ryszard Ziarkiewicz. It was, and remains, an important reference point for the reflection on the period art as undertaken by contemporary history of art.

This documentation is also accompanied by the photograph from one of the seminal appearances of Totart, later called by its participants foreplay of dysfunctional individuals, that took place before the BWA exhibition, but

wystawa

opakowanie albumu do pracy dyplomowej Grzegorza Klamana pt. Land Art, gdzie zebrano materiał wizualny dotyczący realizacji uwzględniających immanentnie rozumiane kategorie miejsca i czasu, a której część teoretyczna zakorzeniona była m.in. w egzystencjalizmie Samuela Becketta oraz teorii rzeźby Roberta Morrisa. Na tym fundamencie niejako opiera się kolejna struktura mitu Wyspy wyrażona przejściem od idei otwartości oddanej w Metafizyce Społecznej (taki tytuł nosiło wydane przez Fundację Totartu w 1993 roku pismo, którego redaktorem był Zbigniew Sajnóg) – gazecie prezentowanej na pierwszej wystawie Otwartego Atelier w Łaźni Miejskiej, do dyskursywiazacji (opublikowana oficjalnie w 1992 roku Archeologia odwrotna Grzegorza Klamana) i instytucjonalizacji spotkania z widzem (przygotowana przez Anetę Szyłak nieistniejąca fizycznie, za to zmaterializowana jako idea Kolekcja sztuki współczesnej na 1000-lecie Gdańska). Temu modułowi towarzyszy prezentacja nostalgicznych slajdów dokumentacji, energetycznych momentów z historii Wyspy i związanych z nią osób.

59

exhibition

was not published in the catalogue of this event. This image symbolizes something which has largely been repressed from the discourse concerning the 80s – social engagement and anarchism. A similar situation is to be found in the case of land art ideas, dominant in the activities of Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk and Woj­ ciech Zamiara in the Napoleonic Forts location. They are symbolically represented by a wrapping for Grzegorz Klaman’s thesis Land Art, where visual material concerning realizations grounded in immanently understood categories of space and time has been gathered, while its theoretical part was based, among others, in the existential thought of Samuel Beckett and sculpture theory of Robert Morris. These references serve, in their own right, as another level of the aforementioned mythological structure of the Island as expressed by the transitory progress from the notion of openness detailed in Metafizyka Społeczna (Social Metaphysics; this was the name of Totart Foundation publication from 1993, whose editor was Zbigniew Sajnóg), a newspaper presented during the first exhibition of Open Atelier in the City Baths, to the notion of discursivity (officially proclaimed in 1992

wyspa. teraz jest teraz

60

wyspa. now is now

as ­Grzegorz Klaman’s Reversed Archeology, and the institutionalization of the meeting with the spectator (Kolekcja sztuki współczesnej na 1000-lecie Gdańska – Contemporary Art Collection For 1000th Anniversary of Gdańsk, nonexistent in a physical form, yet materialized as an idea and prepared by Aneta Szyłak). This module is accompanied by a presentation of nostalgic slides showing the energyladen moments of Wyspa’s history.

wystawa

61

exhibition

Piętro

Second Floor

Symbolicznym punktem odniesienia dla archiwum jest wystawa Teraz jest teraz zorganizowana na Wyspie Spichrzów w 1988 roku, w formie dwudniowego wydarzenia oraz wydany po niej na początku lat dziewięćdziesiątych katalog. Architektura przestrzeni drugiego piętra odtwarza w formie trójwymiarowej dwuwymiarową dokumentację prac dostępną we wspomnianym katalogu. Tego typu organizacja przestrzeni, w której przedstawione zostały zmonumentalizowanie kształty obiektów znajdujących się na zdjęciach, ma wyrażać wątpliwość w stosunku do doświadczenia przeszłości za pomocą medium fotografii i filmu. Jednocześnie eksponować ma bezpośrednie doświadczenie sztuki. Zaprezentowane tutaj struktury nie mają być obiektem kontemplacji, a raczej stanowić tło i materiał do budowania razem z publicznością i zaproszonymi artystami krytycznego dyskursu wokół reprezentacji w pierwszej części wystawy róż-

A symbolic point of reference, through which an experience of the Wyspa archive is being projected, is Teraz jest teraz [Now Is Now] an exhibition organized at Wyspa Spichrzów in 1988 as a two day event with an accompanying catalogue published in the early 90s. The spatial architecture of the second floor serves to reconstruct, in a three-dimensional form, a two-dimensional documentation of works that has been published in the catalogue.

This type of spatial organization, which represents monumentalized shapes of objects from the photographs, serves to express doubts in relation to experiencing the past through the media of photography and film. At the same time, it is about to emphasize the direct experience of art. The structures presented should not be treated as objects for contemplation, but should be thought of as a background and material for building critical discourse around representation, and various artistic and

wyspa. teraz jest teraz

nych praktyk artystycznych i instytucjonalnych.

W tej przestrzeni – swoistym project room – zaprezentowane zostaną dokumentacje powstających w trakcie wystawy działań Agaty Biskup i Przemka Czepurko, Mateusza Kuli realizowane we współpracy z Krzysztofem Skoczylasem i Aleksandrą Jach; dokumentacje prac Mikołaja Moskala, Konrada Smoleńskiego, Pavla Stereca i Zorki Wollny.

Znaleźć tu będzie można ślady spotkań realizowanych wokół wystawy, pliki audio z muzyką oraz współczesne wypowiedzi ludzi, którzy kiedyś bezpośrednio zetknęli się z fenomenem Wyspy. Chcemy w ten sposób spojrzeć z dzisiejszej perspektywy na cienie, które po tym fenomenie pozostały. Zaproszeni twórcy swoją obecnością w rozumieniu ekokrytyki, czyli pracy ze świadomością lokalnych uwarunkowań i relacji, rozwiną tu i teraz idee wypracowywane na Wyspie Spichrzów. Kula, Skoczylas i Jach za punkt obserwacji i interakcji z zaproszonymi uczestnikami przyjęli życie w przestrzeni industrialnej, na które patrzą z posthumanistycznej perspektywy. Zorka Wollny w swoim performance-koncercie z sąsiadami zza muru muska-

62

wyspa. now is now

institutional practices, with the suggested participation of an audience and invited artists.

In this space, a project room of sorts, documentation of works created during the exhibition are going to be shown, with projects of such artists as Agata Biskup and Przemek Czepurko, Mateusz Kula in collaboration with Krzysztof Skoczylas and Aleksandra Jach; apart from these, this space will house the documentation of works by Mikołaj Moskal, Konrad Smoleński, Pavel Sterec and Zorka Wollny.

It will also be possible to find traces of meetings around the exhibition, audio files with music and the recorded contemporary statements of people that at some point directly experienced the phenomenon of the Wyspa.

We want to take a look as shadows that have remained after the phenomenon itself has waned.

Utilizing their understanding of the notion of ecocritics, i.e. working with the awareness of local conditions and relations, the invited artists will develop here and now the ideas that were originally born at the Wyspa Spichrzów location. As an observation point and a method of interacting with invited participants, Kula, Skoczylas and Jach chose

wystawa

63

exhibition

Dokumentacja wystawy Teraz jest teraz (1988)

Documentation of Now is Now exhibition (1988)

jącego budynek Instytut Sztuki Wyspa problematyzuje ową granicę, starając się połączyć na chwilę te różniące się pod względem społecznym i ekonomicznym światy. Pavel Sterec zajmie się pojęciem grupy, łączącymi się z nią warunkami uczestnictwa, spotkania i zaangażowania. Konrad Smoleński stworzy przy pomocy dźwięku spotkanie z nieartystyczną publicznością w przestrzeni miejskiej, poddając próbie siłę oddziaływania sztuki.

Mikołaj Moskal w trakcie po-

life in an industrial space which is looked upon by them from the perspective of post-humanism. In her performance-concert, Zorka Wollny along with the neighbours from behind the wall adjacent to Wyspa Institute of Art, will render the idea of a border problematic, attempting to momentarily connect both worlds, very different from each other in their social and economic context. Pavel Sterec will focus on the notion of the group and its associated ideas of participation,

wyspa. teraz jest teraz

bytu w Instytucie zbuduje jej subiektywny portret poprzez badanie sposobów jej obecności w najbliższym otoczeniu. Agata Biskup i Przemek Czepurko zaprezentują relacje z samotnej podróży po Wiśle na trasie Kraków-Gdańsk zbudowaną własnoręcznie łodzią. Prezentacjom towarzyszyć będą oryginalne rysunki z lat osiemdziesiątych – prace powstałe w wyniku bezpośredniego i intymnego kontaktu artystów z materią.

64

wyspa. now is now

meeting and engagement. Konrad Smoleński will work with the medium of sound to meet with a random audience in a city space, exposing the power of art to a crucial trial. During his stay in the Institute, Mikołaj Moskal will crate art’s subjective portrait through examining the modes of its presence in the immediate surroundings. Agata Biskup and Przemek Czepurko will present their accounts of a solo journey along the Wisła river in a self-made boat, from Kraków to Gdańsk. The presentation will be accompanied by original drawings from the 80s: the works resulting from the artists’ direct and intimate contact with artistic matter.

Noty Biogra­­ ficzne

Bio­gra­­ phical Notes

wyspa.teraz jest teraz

Artyści

66

wyspa.now is now

Artists

Agata Biskup urodzona w 1982 roku w Brzozowie. Studiowała malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Wykorzystuje różnorodne media; tworzy obiekty, instalacje, projekty w przestrzeni publicznej. Jej działania mają charakter dialogiczny i procesualny.

Born in Sanok in 1982. Studied painting at the Academy of Fine Arts in Krakow. Awarded at the 38th Bielska Jesień Painting Biennial in 2007.

She is a painter, an object and installation artist.

urodzony w 1978 roku w Rzeszowie. Studiował malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Twórca obiektów, wideo, instalacji, projektów bazujących na specyfice miejsca, malarz i rysownik. Jego działania lokują się na krawędziach dys­ cyplin, oscylują wokół wątków katastrofy i porażki rozumianych w kategorii rytuału.

born in Rzeszów in 1978. Studied painting at the Academy of Fine Arts in Krakow.

He employs a range of means of expression, including objects, video, installation, site-specific projects, paintings and drawings.

His work is located at the intersection of different fields, typically focusing on the phenomena of catastrophe and failure perceived by the artist as rituals.

Przemysław Czepurko

noty biograficzne

67

biographical notes

Krzysztof Skoczylas urodzony w 1980 roku. Architekt, architekt krajobrazu. Działa na pograniczu dyscyplin projektowych i sztuki. Bada praktyki przestrzenne w kontekście przyrody ożywionej i nieożywionej, formacji kulturowych oraz architektury pamięci.

Pracuje w zespołach: Playbio, ­toZŁOTO, Vostok, Mobius Architekci.

born in 1980 he is an architect, landscape architect. His work combines various elements of design and art. He develops strategies of organizing space, both at natural and cultural level, as well as methods of saving it. He is a member of the following groups: toZŁOTO, Vostok, Mobius Architekci.

Aleksandra Jach urodzona w 1983 roku. Historycz­ ka sztuki, krytyczka i kurator­ka.

Działa na polu praktyk przes­ trzennych, ekologii i aktywizmu miejskiego. Wspólnie z Krzysztofem Skoczylasem prowadzi Playbio. Pracuje w Muzeum Sztuki w Łodzi.

Born in 1983. An art historian, a critic and curator. Her work is concerned with participation strategies and community ethos in Polish art history, forms of documentation, architecture and landscape architecture. Together with Krzysztof Skoczylas she founded Playbio, an environmental activist duo challenging stereotypes about nature in its entirety.

Mateusz Kula urodzony w 1983 roku. Studiował na ASP w Krakowie, obecnie na Universität für Angewandte Kunst w Wiedniu. Członek fundacji 36,6 oraz grupy OSAD. Tworzy instalacje za których pomocą stara badać się relacje pamięci i przestrzeni.

Born in 1983. He studied at the Academy of Fine Arts in Krakow, and is currently a student of the Universität für Angewandte Kunst in Vienna. He is also a member of the 36,6 Foundation and the OSAD group.

He creates installations which allow him to explore the relation between memory and space.

wyspa.teraz jest teraz

68

wyspa.now is now

Mikołaj Moskal urodzony w 1985 w Krakowie.

Studiował na Wydziale Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Współzałożyciel kolektywu New Roman, w ramach którego prowadzi również wspólną przestrzeń-pracownie w Krakowie. Zajmuję się rysunkiem i rzeźbą.

Born in Krakow in 1985. He studied at the Faculty of Graphic Arts, The Academy of Fine Arts in Krakow. Co-founder of the group New Roman running a collective space-studio in Kraków.

He is a an illustrator and a sculptor.

Konrad Smoleński urodzony w 1977 roku w Kaliszu.

W latach 1998 – 2002 studiował fotografię na Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. W latach 2002 -2008 asystent w pracowni Audio Sfery i wykładowca podstaw wideo w Akademii Sztuk Pięknych w Poznaniu. Członek poznańskiej grupy artystycznej Penerstwo. Animator sceny Pink Punk skupiającej alternatywne projekty muzyczne. L ­ aureat nagrody Spojrzenia Fundacji Deutsche Bank w konkursie zorganizowanym przez warszawską Zachętę w 2011 roku. Współpracuje z warszawską Galerią Leto.

Posługuje się wideo, fotografią, instalacją, performance, muzyką, w swoich projektach wykorzys­ tuje często ogień i fajerwerki.

born in Kalisz in 1977. From 1998 to 2002 he studied photo­ graphy at the Academy of Fine Arts in Poznań. From 20022008 he was assistant lecturer in the Audiosphere Studio and taught of video basics, Aca­ demy of Fine Arts. Member of Poznań-based artistic group Penerstwo. Animator of the Pink Punk scene featuring alternative musical projects. Laureate of the Spojrzenia Prize awarded

by Deutsche Bank Foundation in a contest organized by Zachęta, Warsaw, in 2011. Collaboration with Galeria Leto in Warsaw.

His work combines elements of video, photography, installation, performance and music. His projects often feature fire and fireworks.

noty biograficzne

69

biographical notes

Pavel Sterec urodzony w 1985 roku w Pradze.

Studiował na praskiej Akademii sztuk Pięknych (min. w Pracowni Gościnnej Zbigniewa Libery).

W latach 2008 – 2010 współtworzył galerię Pavillion. Obecnie członek kolektywu P.O.L.E. W 2011 roku był nominowany do nagrody Jindřicha Chalupeckégo.

Zajmuję się sztuką konceptualną. Jego projekty są często inspirowane badaniami społecznonaukowymi.

born in Prague in 1985. He studied at the Academy of Fine Arts in Prague (including a guest workshop conducted by Zbigniew Libera). From 2008 to 2010 co-ran Pavillion Gallery. Member of the P .O.L.E. collective. In 2011 nominated for Jindřich Chalupecký Award.

He creates conceptual art. Sterec’s projects are inspired by social and scientific research.

Zorka Wollny urodzona w 1980 roku w Krakowie. Studiowała historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim, sztuki wizualne w Sabanci Universitesi w Turcji oraz malarstwo na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Obecnie pracuje na Akademii Sztuki w Szczecinie.

Performerka, autorka filmów wideo, malarka. Organizatorka cyklu performance’ów choreograficznych oraz koncertów (we współpracy z kompozytorką Anną Szwajgier).

born in Krakow in 1980. She studied art history at the Jagiellonian University, visual arts at the Sabanci Universitesi in Turkey and painting at the Academy of Fine Arts in Krakow. She works at the Szczecin Academy of Art. A performance and video artist, a painter. She organized a cycle of choreographic performances and concerts (together with composer Anna Szwajgier).

wyspa.teraz jest teraz

Zespół kuratorski

70

wyspa.now is now

Curatorial team

Kaja Gliwa urodzona w 1984 roku. Studiowała na Wydziale Grafiki krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Pracuje w Parastudio*.

Współzałożycielka kolektywu New Roman.

born in 1984. She studied Gra­ phic Arts, at the Academy of Fine Arts in Krakow. She currently works at Parastudio* and is a cofounder of the New Roman collective.

Wiktoria Kozioł urodzona w 1989 roku. Studen­ tka historii sztuki i psychologii w ramach studiów międzywydziałowych na Uniwersytecie Jagiellońskim. Organizatorka wydarzeń artystycznych i konferencji naukowych. Współredagowała magazyn studentów historii sztuki UJ „Kunszt”.

born in 1989. She is an interdisciplinary student in Art History and Psychology at Jagiellonian University. She also organizes artistic events and academic conferences. She was a co-editor of the magazine Kunszt issued by the Art History students at Jagiellonian University.

noty biograficzne

71

biographical notes

Dominik Kuryłek urodzony w 1979 w Gdańsku.

Historyk sztuki, kurator związany z Muzeum Narodowym w Krakowie. Z Ewą Tatar realizuje projekty z zakresu krytyki instytucjonalnej, jak Przewodnik (2005 – 2007) czy Café Bar (2011) Pauliny Ołowskiej, oraz kuratorstwa jako metodologii badawczej w historii sztuki, jak Krótka historia Grupy Ładnie (2008) czy Krzysztof Niemczyk. Na wulkanie (2010). Autor artykułów krytycznych publikowanych w prasie, antologiach i katalogach sztuki.

born in 1979 in Gdańsk. An Art Historian and curator ­working with the National Museum in Kraków. Together with Ewa Tatar, Kuryłek carries out projects revolving around institutional critiques such as, Przewodnik (2005 – 2007) and Paulina Ołowska’s Café Bar (2011) as well as curating as a research method in the history of art for instance Krótka historia Grupy Ładnie (2008) or Krzysztof Niemczyk. Na Wulkanie (2010). He is also the ­author of critical articles published in the press, anthologies and exhibition catalogues.

Katarzyna Nalezińska urodzona w 1989 roku. Studiuje historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Współpracuje z BWA w Tarnowie.

born in 1989. She studies Art History at Jagiellonian University. She works with BWA in Tarnów.

Wojciech Orlik urodzony w 1985 roku. Studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Współpracuje z Muzeum Narodowym w Krakowie. Współprowadzi przestrzeń New Roman w Krakowie.

Born in 1985. He studied Art History at Jagiellonian University. And works with the National Museum in Kraków. He is also involved with the New Roman space in Kraków.

wyspa.teraz jest teraz

72

wyspa.now is now

Anna Ptak urodzona w 1979 w Sosnowcu. kuratorka, producentka i badaczka sztuki. Związana z zespołem A-I-R Laboratory – programem rezydencyjnym CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie. Redaktorka antologii Re-tooling Residencies. Notes on the Mobility of Art Professionals (2011), współautorka interdyscyplinarnych programów łączących praktykę artystyczną z refleksją nad instytucjami sztuki tj. Re-tooling Residencies, Studio Warszawa, kuratorka projektów odnoszących się do społecznych kontekstów praktyki artystycznej, m.in.

Gospodarstwo Filmowe (2009), Neues Theater Daniela Köttera (2011).

born in 1979 in Sosnowiec. She is a curator, producer and art researcher and also a member of the A-I-R Laboratory team which runs the residency program at the Centre for Contemporary Art at the Ujazdowski Castle in Warsaw. She is the editor of the anthology Re-tooling Residencies.

Notes on the Mobility of Art Professionals (2011), the co-author of interdisciplinary programs combining artistic practice with reflection on art institutions, i.e.

Re-tooling Residencies, Studio Warszawa. Ms. Ptak has also curated projects related to social contexts of artistic practice, including Gospodarstwo Filmowe (2009) and Daniel Kötter’s Neues Theater (2011) among others.

Marta Świetlik urodzona w 1989 roku. Studentka historii sztuki oraz kulturoznawstwa na Uniwersytecie Jagiellońskim. Przewodnicząca Koła Naukowego Studentów ­Historii Sztuki, organizatorka konferencji naukowych, założycielka i redaktorka studenckiego czasopisma naukowego „Kunszt”.

born in 1989. She is a student of Art History and Cultural Studies at Jagiellonian University. She is a chairperson of the Art History Students’ Research Association, an organizer of academic conferences, as well as a founder and the editor of the art students’ magazine Kunszt.

noty biograficzne

73

biographical notes

Ewa Małgorzata Tatar urodzona w 1981 w Kielcach. historyczka sztuki pracująca jako kuratorka, krytyczka, redaktorka.

Interesuje się wystawiennictwem i kuratorstwem w kontekście krytyki instytucjonalnej i historii sztuki, na instytucje i tworzone przez nie narracje i ich społeczne potencjały patrzy z perspektywy feminizmu, psychoanalizy, pracy z afektem, studiów kulturowych.

Współautorka antologii Display (2012), wystaw i publikacji, autorka ponad 100 tekstów o sztuce i jej pokazywaniu.

born in 1981 in Kielce. An art historian who works as a curator, critic and editor. Her interests include curating art exhibitions within the context of institutional critique and art history; her approach to institutions and the narratives they create is influenced by feminism, psychoanalysis, emotion processing and cultural studies.

Tatar co-authored the anthology Display (2012), numerous exhibitions and publications, as well as authored more than 100 essays on art and the display of art.

Podziękowania Acknowledgements Wyspa. Teraz Wyspa. jest teraz Now is Now Kuratorzy wystawy ­Wyspa. Teraz jest teraz pragną podziękować następującym osobom.

Curators of Wyspa. Now is Now exhibition want to thank to the following people.

Jarosław Bartołowicz, Jadwiga Charzyńska, Anna Ciabach, Mirosław Górczyński, Grzegorz Klaman, Kazimierz Kowalczyk, Ligia Kwiatek, Daniel Muzyczuk, Jacek Niegoda, Yach Paszkiewicz, Roma Piotrowska, Marek Rogulski, Robert Rumas, Eugeniusz Szczudło, Aneta Szyłak, Agnieszka Wołodźko, Piotr Wyrzykowski, Piotr Wysocki, Wojciech Zamiara.

Podziękowania Acknowledgements Materialność Materiality Kuratorzy wystawy Materialność pragną podziękować następującym osobom.

Curators of Materiality exhibition want to thank to the following people.

Mariola Adamska, Roman Górczyński, Wilfried Lentz, Ida Pisani, Tadeusz Z. Wolański.

Podziękowania Acknowledgements Alternativa Alternativa Dziękujemy również wolontariuszom i stażystom bezpośrednio zaangażowanym w prace przygotowawcze do Alternativy wolontariusze

We also say thank you to all volunteers and trainees directly involved in preparation works to Alternativa volunteers

Katarzyna Lincer, Natalia Kranicka stażyści

trainees

Dorota Szubska, Emilia Mikulska, Jarosław Fandrejewski, Agata Jednacz Obsługa widzów

Visitors Assistants

Dorota Kucharczyk, Przemysław Kędzierski, Anna Sabała Obsługa techniczna

Technical Assistant

Roman Ludwik Górczyński

Fundacja Wyspa Wyspa Progress Progress Foundation — — Instytut Wyspa Sztuki Institute Wyspa of Art

adres

address

ul. Doki 1/145 b, PL 80–958 Gdańsk strony internetowe

web sites

www.wyspa.art.pl www.alternativa.org.pl Zarząd Fundacji Prezes Zarządu

Foundation Board President of the Board

Grzegorz Klaman Wiceprezes

Vice-President

Aneta Szyłak Rada Fundacji

Foundation Council

Janusz Lewandowski, Dorota Monkiewicz , Jarosław Bartołowicz, Adam Gajda, Beata Gessel.

Fundatorzy

Founders

Jarosław Bartołowicz, Adam Gajda, Grzegorz Klaman Dyrektor Instytutu Sztuki Wyspa

Director of the Wyspa Institute of Art

Aneta Szyłak

Zespół Alternativa Alternativa 2012 2012 Team Dyrektor artystyczny

Artistic Director

Aneta Szyłak Współpraca kuratorska

Curatorial assistant

Maks Bochenek

Kierownik archiwum

Archivist and data coordinator

Mirosław Górczyński Producentka artystyczna

Head of artistic production

Aleksandra Grzonkowska Redaktor prowadzący

Editor-in-chief

Krzysztof Gutfrański Producent techniczny

Implementation manager

Błażej Kroplewski Public relations

Public relations

Radosław Orzeł Obsługa widza i marketing

Obsługa widza i marketing

Piotr Szmyt Biuro organizacyjne

Office manager

Marta Szymańska Projekt graficzny

Graphic Design

Tomasz Bersz, Marian Misiak (berszmisiak.com),

Alternativa Alternativa Przewodnik Guidebook

ISBN 978-83-924665-9-8 Gdańsk 2012 Fundacja Wyspa Progress Wyspa Progress Foundation – Instytut Sztuki Wyspa – Wyspa Institute of Art

ul. Doki 1/145 b, 80–958 Gdańsk www.wyspa.art.pl

Opisy prac (jeśli nie podano inaczej)

Work’s captions (unless otherwise noted)

Aneta Szyłak, Mirosław Górczyński, artyści i kuratorzy / artists and curators Redaktor prowadzący

Editor-in-chief

Krzysztof Gutfrański Redakcja

Editors

Aleksandra Grzonkowska, Krzysztof Gutfrański, Ewa Mikina Korekta wersji angielskiej

English version proofreading

Judson Hamilton Tłumaczenia

Translations

Ewa Mikina, Jacek Staniszewski, Monika Ujma Projekt graficzny i skład

Graphic design and DTP

Tomasz Bersz, Marian Misiak (berszmisiak.com) Druk

Print

Zakład Poligraficzny Moś & Łuczak Sp.j. ul. Piwna 1, 61–065 Poznań, www.mos.pl

Organizator Organiser

Honorowy patronat Honorary Patronage

Partnerzy Partners

Publikacja została sfinansowana przy wsparciu Komisji Europejskiej. Wyraża ona opinie jedynie jej autorów, a Komisja nie może być pociągnięta do odpowiedzialności w zakresie wykorzystywania informacji w niej zawartych

This brochure has been funded with support from the European Commission. It reflects the views only of the author, and the Commission cannot be responsible for any use which may be made of the information contained therein.

Materiality is a two-year European project that is being developed in collaboration between Wyspa Institute of Art in Gdańsk, Vessel in Bari, Polytechnico in Tomar and Kibla in Maribor.

Materialność to dwuletni projekt europejski, realizowany we współpracy między Instytutem Sztuki Wyspa w Gdańsku, Vessel w Bari, Polytechnico w Tomarze i Kibla w Mariborze.

.

Patroni medialni Media patrons

We współpracy z In cooperation with