นอมรําลึก “ประพาสตน”
www.thailandopened.com
พระบิดาแหงการทองเที่ยวไทย
Opened
เป� ดโลก...เทีย � วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
EXCLUSIVE MEMBER MAGAZINE
20 22 Vol. 03
นายสมชาย ชมภูนอย
ผูอํานวยการภูมิภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การทองเที่ยวแหงประเทศไทย (ททท.)
นคราธานี...พื้นที่แหงความศรัทธา
พญานาค...
สิ่งเลนลับหรือสถาปตยกรรม แหงพุทธศาสนา
แคมของ
สายนํ้าสายสัมพันธ มหานทีแหงชีวิต
5
เมืองมหานาคราช เปดชีวิต... บารมีขามภพ
เปดประตูมหานคร เชื่อมโยงขามเวลา
หนองคาย หลวงพระบาง
สิบสองปนนา
“อีสานรสเด็ด" เปปอเมซิ่ง.... แซบกวาเดิม
5
tourist meeting point MANAGED BY
The Newest Aspect of Tourism
MAG
จิตวิญญาณ แหงความเปน...
“อีสาน”
9 7 8 9 7 4 4
9 6 8 2 0 3 THAILAND OPENED EMBED CODE
THE NEWEST ASPECT OF TOURISM
หนองคาย บึงกาฬ อุดรธานี
โครงการ
เทีย่ วไทย ๕ ภาค กับ สธทท. และการทองเที่ยวแหงประเทศไทย (ททท.)
ภาคตะวั ภาคตะวันนออกเฉี ออกเฉียยงเหนื งเหนืออ
ภาคเหนื ภาคเหนืออ
หลงรักแผนดินถิน่ อีสาน
เสนหว นั วานเมืองเหนือ
ISAN IN LOVE
NORTH NOSTALGIA
ภาคกลาง ภาคกลาง
Trendy C2 ภาคกลาง
ภาคตะวั ภาคตะวันนออก ออก
(CREATE NEW EXPERIENCE และ CHARMING OF CENTRAL) CHIC CENTRAL
สบาย สบายภาคตะวันออก EAST AT EASE
ภาคใต ภาคใต
หรอยแรงแหลงใต
SAVORY SOUTH
สธทท สอบถามขอมูลเพิ่มเติมไดที่
@TTPA
Issue 03 | 2022
TRAVEL PRIVATELY
03
เสด็จประพาสตน ้
ตามรอย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 “เสด็จฯ ประพาสเมืองโคราช” ในคราวเสด็จพระราชด�ำเนิน เปิดทางรถไฟสายกรุงเทพ-นครราชสีมา ระหว่างวันที่ 21-25 ธันวาคม พ.ศ. 2443
วันที่ 21 ธันวาคม พ.ศ. 2443 (รศ.119) พระบาท สมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยูห่ วั เสด็จพระ ราชด�ำเนินโดยรถไฟ ออกจากกรุงเทพฯ มายัง เมืองนครราชสีมา ตลอดทางทีเ่ สด็จฯ มีกรม การอ�ำเภอ ผูใ้ หญ่บา้ น แลราษฎรมาคอยเฝ้า ทูลละอองธุลพี ระบาท โห่รอ้ งถวายไชยมงคล บางแห่งที่มีโรงเรียน มีนักเรียนมาร้องเพลง สรรเสริญพระบารมี แลพระสงฆ์สวดชยันโต ถวายไชยมงคล ถึงทีพ่ กั กรุงเก่า (จ.อยุธยา) แวะหยุดรถพระทีน่ งั่ มีขา้ หลวงเทศาภิบาล กรมการอ�ำเภอ ผูใ้ หญ่บา้ น ราษฎรมาเฝ้าฯ มีพระราชด�ำรัสด้วยผูท้ มี่ ารับ เสด็จตามสมควร แล้วเสด็จฯ เดินทางต่อไป เวลาเช้า 4 โมงเศษ เสด็จฯ ถึงแก่งคอย แล้ว ประทับโต๊ะเสวยกลางวัน พร้อมด้วยพระบรม วงศานุวงศ์ และข้าทูลละอองธุลีพระบาทผู้ที่ ตามเสด็จ ถึงปากช่อง หยุดแวะเติมน�ำ้ ลงหม้อน�ำ้ (รถจักร) แล้วเดินทางต่อไป ถึงหลักศิลาทีร่ ะลึกในการ เสด็จพระราชด�ำเนิน (มอหลักหิน) อยูข่ า้ งทาง ถัดสีคิ้วขึ้นไป รถหยุดแวะทรงเสด็จฯ ทอด พระเนตรหลักศิลา แล้วเสด็จฯ เดินทางต่อ ถึงช่วงต�ำบลโคกกรวด เจ้าพนักงานกรมรถไฟ จุดดินระเบิดศิลาถวายทอดพระเนตร แล้วจึง ออกเดินทางต่อไป เวลาบ่าย 4 โมงเศษ เสด็จฯ ถึงเมืองนครราชสีมา อันเป็นทีส่ ดุ ของทางรถไฟ ในที่นี้ พระเจ้าน้องยาเธอกรมขุนสรรพสิทธิ ประสงค์ พร้อมด้วยข้าหลวง และข้าราชการ มณฑลนครราชสีมา และมณฑลใกล้เคียง มาคอย เฝ้ารับเสด็จเป็นอันมาก กองทหารปืนใหญ่ ยิงปืนใหญ่ถวายค�ำนับ 21 นัด แตรวงบรรเลง เพลงสรรเสริญพระบารมี แล้วเสด็จฯ ตรวจแถว ทหาร เสด็จทรงม้าพระที่นั่งมาตามทางถนน เข้าในตลาด ไปออกถนนราชด�ำเนินหน้าก�ำแพง เมือง ตรงมาพลับพลาค่ายหลวง (ค่ายสุรนารี ในปัจจุบนั ) เสด็จลงจากม้าพระทีน่ งั่ ประพาส ตามสนามหญ้าในบริเวณหน้าพลับพลาค่าย หลวง พระราชทานเสมาผูกคอเด็ก ท�ำด้วยเงิน มีอกั ษรพระบรมนามาภิธยั จารึกโดยรอบ ตรง กลางมีอกั ษร จ.ป.ร. ข้างบนเป็นรูปพระเกีย้ ว
ด้วยทางรถไฟตั้งแต่กรุงเทพฯ ถึงเมืองนครราชสีมา ซึ่งทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้กรมรถไฟ หลวงจัดสร้างขึน ้ แลได้เปิดเดินทางตัง้ แต่กรุงเทพฯ ถึงกรุงเก่า (จ.อยุธยา) แลเมืองสระบุรี โดยล�ำดับนัน ้ บัดนี้ทางรถไฟส�ำเร็จตลอด ถึงเมืองนครราชสีมาแล้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้มีการเปิด รถไฟสายนี้ แลเสด็จพระราชด�ำเนินประพาสเมืองนครราชสีมาด้วย เจ้าพนักงานได้จัดการทั้งปวง พร้อมเสร็จ
ปราสาทหินพนมวัน เป็นปราสาทหินที่มี... ขนาดใหญ่เป็นอันดับ 5 ของประเทศไทย ท�ำมา จากหินทรายแดงและหินทรายขาว สร้างขึ้น ครัง้ แรกในราวพุทธศตวรรษที่ 15 เป็นปรางค์ 5 หลัง แล้วมาถูกสร้างทับในยุคใกล้เคียงกันอีก รวมเป็นอาคารอิฐทัง้ หมด 10 หลัง แม้โบราณ สถานแห่งนี้มีรูปแบบเดียวกันกับปราสาทหิน พิมาย แต่ทกุ วันนี้ โบราณสถาน ณ เมืองพิมาย กลับมีนักท่องเที่ยวให้ความนิยมไปชมความ งามกันมากมายตลอดเวลา ในขณะทีป่ ราสาท หินพนมวันปล่อยให้ถกู ทิง้ ร้าง เงียบเหงา ไร้คน เข้าไปเหลียวแล แก่บตุ รข้าราชการ และราษฎรชาวเมือง ระหว่างทางที่ เสด็จพระราชด�ำเนิน ราษฎร พ่อค้า ชาวตลาด ได้ตงั้ โต๊ะ เครือ่ งบูชาตลอดทาง พระสงฆ์จากวัดต่างๆ ในเมือง สวดชยันโตถวายชัยมงคล มีการเล่นเต้นร�ำของชนชาว เมืองตลอดทาง ในเวลาค�ำ่ วันนี้ เสด็จออกทอดพระ เนตรเพลง แล้วเสด็จขึน้ ทีป่ ระทับพัก เวลา 4 ทุม่ ในการเสด็จประพาสไปยังทีต่ า่ งๆ พระองค์จะทรง จารึกอักษรพระปรมาภิไธยย่อ จ.ป.ร. เป็นทีร่ ะลึก ในการเสด็จพระราชด�ำเนิน ต่อมาเหล่าพสกนิกร ชาวไทยต่างก็ยกย่องสถานทีเ่ หล่านัน้ ให้กลายเป็น สถานที่ที่ทรงคุณค่าทางประวัติศาสตร์ มีค่าควร แก่การศึกษา และอนุรักษ์ไว้เป็นสมบัติของชาติ และเป็นทีก่ ราบไหว้บชู าเพือ่ ความเป็นศิรมิ งคล โดยเส้นทางทีง่ า่ ยทีส่ ดุ ในการเดินทางไปยังปราสาทหิน พนมวัน คือ เริม่ จากหน้าอนุสาวรียท์ า้ วสุรนารี (ย่าโม) ไปทาง ต.จอหอ ใช้เส้นทางถนนมิตร หรือถนนสุรนารายณ์ ผ่านหน้ามหาวิทยาลัยราชภัฎนครราชสีมา ขับรถต่อไปทางจังหวัดขอนแก่น ข้ามสะพานสูงต่อไป อีกรวม 7 กิโลเมตร เมือ่ ถึงแยกสัญญาณไฟจราจร จะมี ป้ายบอกว่า “วัดหนองบัว วันหนองจอก วันพนมวัน” อยู่ด้านขวาให้เลี้ยวขวาเข้าไปตามทาง อีกประมาณ 5 กิโลเมตร จะถึงวัดพนมวัน ซึง่ เป็นทีต่ งั้ ของปราสาท หินพนมวันทีเ่ ราก�ำลังตามหาอยู่
ในการส�ำรวจหาร่องรอยทีอ่ ยูใ่ นบันทึกเป็นไป ด้วยความยากล�ำบาก เพราะในบันทึกฯ ไม่ได้ บอกพิกัดที่แน่ชัดว่ามีการจารึกอยู่ตรงจุดใด ของปราสาท เราจึงมองหาทุกๆ ที่ ทีม่ คี วาม เป็นไปได้วา่ จะเป็น “แผ่นศิลาฝาผลึกวิหาร” ตามที่ระบุไว้ในบันทึกฯ จนในที่สุด! เราก็ได้ สังเกตเห็นรอยจารึกอะไรบางอย่าง อยู่ตรง ทับหลังของช่องประตู ระหว่างปรางค์ปราสาท กับมณฑป แม้รอยจารึกนี้จะซีดจางไปบ้าง ตามกาลเวลา แต่เมือ่ เพ่งมองดีๆ จะเห็นแผ่น พลาสติกใสปิดทับเอาไว้ ซึ่งเราสันนิษฐาน ก่ อ นเลยว่ า จะต้ อ งเป็ น รอยจารึ ก ที่ มี ค วาม ส�ำคัญ จึงมีคนน�ำแผ่นพลาสติกใสมาปิดทับ ไว้เพื่อป้องกันความเสียหาย แล้วที่ส�ำคัญคือ ปราสาททัง้ หลังมีเพียงจุดนีเ้ พียงจุดเดียวทีน่ า่ สงสัยที่สุด เราจึงได้บันทึกรูปและขยายภาพ เทียบกับรอยจารึกทีเ่ สด็จพ่อ ร.5 เคยจารึกไว้
EDITOR TALK
04
เป� ดโลก...เทีย � วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
EDITOR TALK
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
Opened
AMAZING PICTURES @ LINE 2022
OPEN BANGKOK กรุงเทพฯ... เริม ่ สว่างไสว
“มหัศจรรย์ @ LINE สายท่องเที่ยว”
IN THAILAND MAGALINE ร่วมกับ THAILAND OPENED และกว่า 30 องค์กรสายการท่องเที่ยวไทย จัดโครงการ
หลายหน่วยงานท่องเทีย่ วไทย ต้องเร่งจับมือกัน Amazing ยิง่ กว่าเดิม ความมหัศจรรย์ ของทุกแหล่งท่องเทีย่ วไทยทัง้ 5 ภาค คือการยอมรับของ คนทัง้ โลก คือคุณค่าสูงสุดทีค่ นไทยต้องภาคภูมใิ จ และ ร่วมสร้างพัฒนาให้เป็นศูนย์การท่องเทีย่ ว เพือ่ เศรษฐกิจ ไทยยัง้ ยืน THAILAND OPENDED เริม่ ต้นตรงนี้ เมือ่ โลกก�ำลังเปิด ทุกประเทศก�ำลังเปลีย่ น การร่วมมือร่วมใจ คือการอยูไ่ ด้ ในโลกนีอ้ ย่างสมบูรณ์ และทีส่ ำ� คัญความชัดเจนในการ ประกอบการสายท่องเทีย่ วคือหัวใจ และคือการบริการ ด้วยหัวใจ วิกฤติ อยูท่ จี่ ติ ส�ำนึก จะจมอยูก่ บั ข่าวร้ายๆ หรือออกมา เปิดหูเปิดตากับประสบการณ์ใหม่ๆ บนหนทางสาย ท่องเที่ยว ความมหัศจรรย์ ความสุขสนุกสนาน มีให้ เลือกทัง้ 5 ภาค เติมสีสนั ครัง้ ใหม่ให้กบั ชีวติ อาจเป็น สิง่ ทีค่ ดิ ไม่ถงึ ในทุกเส้นทางมหัศจรรย์ และครัง้ หนึง่ ใน ชีวติ ทีไ่ ด้ไป มันมีมากกว่านัน้ จริงๆ THAILAND OPENDED นิตยสารสือ่ ประชาสัมพันธ์ เล่มเดียวในแวดวงการท่องเที่ยวไทย ชัดเจนด้วย คุณภาพข่าวสาร สาระเติมเต็ม จับต้องได้ และส่งตรง ถึงโต๊ะผูบ้ ริหารฯ ทัว่ ประเทศ เราพร้อมเป็นสือ่ กลาง การประชาสัมพันธ์ขา่ วสารแวดวงการท่องเทีย่ วให้มี ประสิทธิภาพสูงสุด พร้อมทัง้ สือ่ ทาง www.thailand opened.com และช่องทางสือ่ Online ทุกประเภท
ดร.สุเทพ อารมณ์รักษ์ บรรณาธิการบริหาร
ประกวดภาพถ่าย Amazing Pictures @ LINE 2022 “มหัศจรรย์ @Line สายท่องเที่ยว” TAKE PHOTO
TAKE PHO TO
TAKE O PHOT
JOIN NOW
มาร่วมเติมเต็มกับสิ่งที่ขาดหาย มาร่วมสร้างฝันผ่าน Len โทรศัพท์มือถือ แล้วแชร์ Line ภาพความมหัศจรรย์ ทุกหนแห่งการท่องเที่ยวไทย ส่งเข้าประกวดภาพถ่าย ในโครงการ Amazing Pictures @ LINE 2022
อีกครั้งหนึ่งที่ไดไปเที่ยว ไปสัมผัส... ทามกลางทุกบรรยากาศแหง ความสวยงาม ความประทับใจ ความมหัศจรรย ทุกมุมมองใน สถานที่ทองเที่ยวที่ไดไปเยือน... แลวสรางใหกลายเปน ภาพถาย “ครั้งหนึ่งในชีวิต”
แค “แชะ..” ดวยกลอง จากโทรศัพทมือถือ แลว คลิ๊ก! สงภาพ ผาน Line ประชันความประทับใจ พรอมรายละเอียด... สงภาพมายัง Line Official Account
ทุกภาพใน... วิถีแหงการทองเที่ยวมีคุณคา 100 ภาพที่ถูกคัดเลือก จะไดรับรางวัลแหงเกียรติยศ สงตรงถึงบาน พรอมรางวัลพิเศษอีกมากมาย ติดตามรายละเอียดทั้งหมดไดที่ inthailandOpened
SCAN ME www.thailandopened.com ติดตามข่าวสารและกิจกรรมต่างๆ ได้ที่
C Thailand Opened
Visit our website for more
www.thailandopened.com
Call To Find Out More
09 7323 6678
Your email registration
tom_inthailand@hotmail.com
EDITORIAL, MONEY, MARKETING & MANAGEMENT
ประธานทีป่ รึกษากิตติมศักดิ์ : พล.ตรี ม.ร.ว. ชัยวัฒน์ จักรพันธุ,์ ศ.ดร.พุทธพร แข็งแรง ปรึกษาฝ่ายวิชาการ : พล.ท.ธนณัฐ ยังเฟือ่ งมนต์ ผอ.ศปป.2 กอ.รมน. ทีป่ รึกษาบรรณาธิการ : ดร.คฑา ชินบัญชร, นายอิทธิฤทธิ์ กิง่ เล็ก, นายกันตพงษ์ ธนเนืองโรจน์, นางวรินทร ทองพูน, นางวรางคณา สุเมธวัน, นายพูลผล แพทอง, ว่าที่ รต.มนัสพงษ์ เงินทนงค์, นางสาวยลดา ซือ่ ตรง, อ.ชวิศ ชืน่ เจริญ (มุย่ หูทพิ ย์), ปัทมนันท์ ธนาพรประดิษฐ์ ฝ่ายขายโฆษณา : นายมงคลกรณ์ ชงัดเวช id: Cabalbank กิตกวี ทิพย์ทวีชยั ฝ่ายประสานข่าว : นายอุทยั มีสสี รรพ์, นายจรัส พิบลู ย์ปญ ุ ญโชติ (สนามข่าว) ผูผ้ ลิตนิตยสารในนาม IN THAILAND MAGAZINE ธนดล เหล่าบุญมี
Issue 03 | 2022
THE IDOL
05
บุคคลตนแบบ ้
iTALK
การท่องเที่ยว ภาคอีสาน ไม่มีอุปสรรค ต่อการเดินทาง ท่องเที่ยว ในหน้าฝน
นายสมชาย ชมภูน้อย
ผู้อ�ำนวยการภูมิภาคภาคตะวันออกเฉียงเหนือ การท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) ททท. ชวนมาเที่ยว...
“หลงรักแผ่นดินถิ่นอีสาน : ISAN in LOVE” กับ “อีสานเขียวเที่ยวหน้าฝน” เปิดประตูสู่ประเทศเพื่อนบ้าน & เปิดหน้า…. ท้าเที่ยวอีสานหลังสถานการณ์ COVID & เปิดมุมมองใหม่เที่ยวอีสานค้นหาประสบการณ์ ความสุขในหน้าฝนนับเป็นฤดูท่องเที่ยวอีสาน... ที่ดีที่สุด
ส�ำหรับการเดินทางท่องเทีย่ วภาคอีสานในฤดูฝน ซึง่ เป็นช่วงเวลาทีน่ กั ท่อง เที่ยวจะได้สัมผัสวิถีชีวิตชาวอีสานประสบการณ์ท่องเที่ยวมุมมองใหม่ๆ พร้อมความอุดมสมบูรณ์และความสวยงามของภูมทิ ศั น์ในสถานทีท่ อ่ งเทีย่ ว ต่างๆ ในอีกมิตหิ นึง่ นอกจากนีใ้ นช่วงหน้าฝนอากาศก�ำลังเย็นสบายไม่รอ้ น หรือหนาวจนเกินไป เมื่อยามฝนพร�ำสู่ดินแดนอีสานที่ราบสูง จะได้เห็น ทะเลหมอกสุดลูกหูลกู ตา แต่หากฝนตกยามเย็นเมือ่ ใด ความชืน้ จะก่อตัว ให้เห็นทะเลหมอกหน้าฝนในยามเช้า แม้อีสานไม่มีทะเลน�้ำเค็ม แต่ก็มี... ทะเลหมอกขาวเสริมแต่งด้วยสายรุ้งกินน�้ำ อากาศเย็นสบายให้ได้สัมผัส ก่อนใคร ยกตัวอย่างเช่น ทะเลหมอก 20 ภู (เขา) จ.เลย ทะเลหมอกภูหว้ ย อีสนั จ.หนองคาย ทะเลหมอกหินสามวาฬ จ.บึงกาฬ หรือทะเลหมอกสาม ประเทศ ผามออีแดง จ.ศรีสะเกษ รวมถึงความสวยงามของน�ำ้ ตกในช่วงเวลา ดังกล่าว ไม่วา่ จะเป็นน�ำ้ ตกเจ็ดสี น�ำ้ ตกถ�ำ้ พระ จ.บึงกาฬ น�ำ้ ตกห้วยหลวง น�ำ้ ตกแสงจันทร์หรือน�ำ้ ตกลงรู จ.อุบลราชธานี และน�ำ้ ตกตาดโดน จ.ชัยภูมิ อีกทั้งยังเป็นช่วงที่มีทุ่งดอกกระเจียว จังหวัดชัยภูมิ เริ่มบานยาวนานเป็น เวลา 3-4 เดือน อีกด้วย นับได้วา่ เป็นแหล่งท่องเทีย่ วแนะน�ำทีม่ าเทีย่ วอีสาน แล้วต้องห้ามพลาด นอกจากช่วงฤดูฝนจะเป็นช่วงทีส่ วยงามทีส่ ดุ แล้ว ยังเป็น ช่วงทีม่ คี วามอุดมสมบูรณ์ของวัตถุดบิ เมนูอาหารท้องถิน่ ชวนติดตามและ ท่องเทีย่ วไป-ท�ำงานไป ชิมช้อปปิง้ ไป-ท่องเทีย่ วอีสานได้ถงึ 3 ธรรม (วัฒนธรรม ธรรมชาติ และธรรมะ) แล้วจะท�ำให้คณ ุ รูส้ กึ “หลงรักแผ่นดินถิน่ อีสาน : ISAN in LOVE” แน่นอน ทัง้ นี้ การเดินทางไปสัมผัสกับแหล่งท่องเทีย่ วฤดูฝน หรือหน้าฝน 20 จังหวัด ภาคอีสาน ดินแดนที่อุดมสมบูรณ์ และร�่ำรวยด้วยวัฒนธรรมมิตรภาพ
นั บ ว่ า เป็ น มิ ติ ห มายที่ ดี . ..ในภาคอี ส าน หลังสถานการณ์ COVID ได้เปิดด่านเปิด ประตูสป ู่ ระเทศเพือ ่ นบ้าน ท�ำให้สามารถ สร้ า งมู ล ค่ า & จุ ด ขายเพิ่ ม ให้ กั บ การ ท่องเที่ยวภาคอีสาน เชื่อมโยงสู่ประเทศ ลาว-จี น -กั ม พู ช า-เวี ย ดนามได้ และ โอกาสนี้ ททท.ภาคอี ส านยั ง น� ำ เสนอ มุมมองใหม่เทีย ่ วอีสาน 3 ธรรม อันได้แก่ วัฒนธรรม-ธรรมชาติ-ธรรมะ...
อารยธรรม มีชมุ ชนท่องเทีย่ วต่างๆ ทีพ่ ร้อมต้อนรับอยูม่ ากมาย ยกตัวอย่าง เช่น สวนทุเรียนภูเขาไฟศรีสะเกษ ชุมชนบ้านบุง่ สิบสี่ อ.เกษตรสมบูรณ์ สวนส้มโอของชุมชนท่องเที่ยวเชิงเกษตรที่มีให้รับประทานตลอดทั้งปี ชุมชนแซตอม ออร์แกนิคฟาร์ม : เรียนรูแ้ หล่งข้าวอินทรีย์ ซึง่ สามารถ เข้ามาเรียนรูเ้ รือ่ งสายพันธุข์ า้ วและเลือกซือ้ กลับบ้านได้ และยังมีชมุ ชน ท่องเทีย่ วอืน่ ๆ อีกมากมายรอต้อนรับนักท่องเทีย่ วทุกท่าน #เทีย่ วภาคอีสาน : สะดวก สบาย ปลอดภัย ได้มาตรฐาน “การท่อง เที่ยวภาคอีสานไม่มีอุปสรรคต่อการเดินทางท่องเที่ยวในหน้าฝน เนื่องจากถนนที่เป็นเส้นทางสู่แหล่งท่องเที่ยวในภาคอีสานจัดอยู่ ในมาตรฐานทีด่ มี ากๆ และ “สายฝน” จะเป็นเสมือนน�ำ้ มนต์ทำ� ให้ ดินแดนแห่งนีเ้ ย็นสบาย ภูมทิ ศั น์ แหล่งท่องเทีย่ ว เขียวขจีสดชืน่ แจ่มใสไปทัว่ ทัง้ แผ่นดิน...เหมาะแก่การท่องเทีย่ วในภาคอีสานยิง่ นัก ททท. ขอชวนทุกท่านออกไปเที่ยวค้นหาความสุขในหน้าฝน กับ แคมเปญ “หลงรักแผ่นดินถิน่ อีสาน : ISAN in LOVE” กับ “อีสานเขียว เทีย่ วหน้าฝน” สอบถามรายละเอียดเพิม่ เติมได้ที่ TAT Contact Center 1672 หรือ เพจ.เทีย่ วอีสาน.com หรือ @go2isan
EVENTS GUIDE
06
กิจกรรมน�ำทาง (สังคมขาว) ่
นางธนภร พูลเพิ่ม ผู้อ�ำนวยการส�ำนักงาน การท่องเที่ยวแห่ง ประเทศไทย (ททท.) ส�ำนักงานอุดรธานี
อีสานเขียว เทีย ่ วหน้าฝน...
“มูกลางคืนก็ปง ั มูกลางวันก็เฮง” การน�ำเสนอรูปแบบการท่องเทีย่ วช่วงหน้าฝน เปิด ด่านต้อนรับนักท่องเที่ยวสู่ภาคอีสาน ในประเด็น “อีสานเขียวเทีย่ วหน้าฝน” ในบรรยากาศสุดสดชืน่ สวยงามกับสายหมอกเมฆขาว ทุง่ หญ้าทุง่ นาเขียวขจี ดอกไม้ ผลไม้ อาหารการกินวิถถี นิ่ อีสานอุดมสมบูรณ์ ชวนทุกท่านมาเที่ยวในพื้นที่อุดรธานี หนองคาย บึงกาฬ ภายใต้แนวคิด “หลงรักแผ่นดินอีสาน” “ISAN IN LOVE” “นครธานี IN LOVE” พร้อมยินดีต้อนรับนักท่องเที่ยวสู่พื้นที่...นครธานี จังหวัดอุดรธานี จังหวัดหนองคาย จังหวัดบึงกาฬ กับมุมมองใหม่ๆ ทีน่ า่ ค้นหา ในทุกมิติ “Amazing ยิง่ กว่า เดิม” บนเส้นทางความเชือ่ ความศักดิส์ ทิ ธิ์ ตามรอย พญานาค อาทิ ค�ำชะโนด บ่อน�ำ้ ศักดิส์ ทิ ธิ์ ทีห่ นาแน่น ไปด้วยแรงศรัทธา ทีจ่ งั หวัดอุดรธานี กราบหลวงพ่อพระไส พระในต�ำนาน 2 แผ่นดิน ที่จังหวัดหนองคาย ประตู เศรษฐกิจ สูเ่ มืองเวียงจันทน์ สปป.ลาว เชือ่ มโยงเมือง สิบสองปันนาสูป่ ระเทศจีน โดยรถไฟความเร็วสูง หรือจะไป ถ�ำ้ นาคา ประติมากรรมธรรมชาติ ทีต่ อ้ งจองคิวเข้าชม วิถธี รรมชาติ วิถชี มุ ชน อาหารพืน้ บ้าน อีกมากมาย พร้อม เส้นทางใหม่นำ� เสนอ ต่อยอดมาจาก ตามรอยเส้นทาง พญานาค แล้ว...“มูกลางคืนก็ปงั มูกลางวันก็เฮง” กับ 4 สถานศักดิ์สิทธิ์ยามค�่ำคืน ในอ�ำเภอเมือง จังหวัด อุดรธานี 1. ท้าวเวสสุวรรณ ณ ศาลหลักเมือง จังหวัดอุดรธานี ไหว้ปเู่ วสสุวรรณ โชคลาภ เงินทอง ศัตรูหมูม่ ารแพ้พา่ ย กลับร้ายกลายเป็นดี 2. อนุสาวรียก์ รมหลวงประจักษ์ศลิ ปาคม ไหว้อนุสาวรีย์ กรมหลวงประจักษ์ศิลปาคม สอบแข่งขัน เลื่อน ต�ำแหน่ง การงานก้าวหน้า 3. องค์ศรีสขุ คเณศ ไหว้องค์ศรีสขุ คเณศ โชคลาภ มหา มงคลแห่งความส�ำเร็จทัง้ ปวง 4. ศาลเทพารักษ์ ไหว้ศาลเทพารักษ์ โชคลาภ การเงิน การงานสมปรารถนา ดัง่ เทพน�ำมา ขอพรอันศักดิส์ ทิ ธิ์ ทีจ่ ะท�ำให้ ปัง ดัง เฮง สมปรารถนาทุกประการ สอบถามเส้นทางการท่องเทีย่ วเพิม่ เติมได้ที่ ททท. ส�ำนักงานอุดรธานี โทร 0 4232 5407, 0 4232 6436 หรือ facebook แฟนเพจ ททท.ส�ำนักงานอุดรธานี ได้ทกุ วัน
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
เปิด 3 มาตรการ 12 สมาคมท่องเทีย ่ ว หารือนายกฯ ฟืน ้ เศรษฐกิจด้วยท่องเทีย ่ ว
นายพิพัฒน์ รัชกิจประการ รัฐมนตรีว่าการ กระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬา พร้อมด้วย ผู ้ บ ริ ห ารกระทรวงการท่ อ งเที่ ย วและกี ฬ า และการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) น�ำ คณะนายกสมาคมด้านการท่องเที่ยว รวม 12 สมาคม เข้ายืน ่ ข้อเรียกร้องจากผูป ้ ระกอบการ ภาคเอกชนในการกระตุน ้ เศรษฐกิจของประเทศ ด้วยการส่งเสริมการท่องเที่ยวไตรมาส 3-4 ปี 2565 และมาตรการส่งเสริมการท่องเที่ยว ปี 2566 ถึง ท่านนายกรัฐมนตรี พลเอกประยุทธ์ จันทร์โอชา ณ ตึกไทยคู่ฟ้า ท�ำเนียบรัฐบาล “มาตรการ ABC–ฟื้นฟูประเทศและพลิกโฉม การท่องเที่ยวไทย”
(A) Accelerate Travel & Tourism Spending เร่งรัดให้เกิดการใช้จ่ายและขยายระยะเวลาพ�ำนัก ของนักท่องเทีย่ วต่างชาติเพิม่ ขึน้ โดยการยกเว้นค่าธรรมเนียมวีซา่ และขยายระยะเวลาพ�ำนัก ของ TR และ VOA (B) Booster Shot กระตุน้ ตลาดเพือ่ หมุดหมายในการฟืน้ ประเทศ “เรา ฟืน้ ด้วยกัน” โดยการเพิม่ Seat Capacity และการเพิม่ ความถีท่ งั้ เส้นทางในประเทศและ ระหว่างประเทศ ตลอดทั้งการเชื่อมต่อเส้นทางบินเส้นทางระหว่างประเทศกับเส้นทางใน ประเทศ ควบคูก่ บั การตลาดเชิงรุกเจาะกลุม่ นักท่องเทีย่ วจากประเทศศักยภาพทีส่ ำ� คัญ (C) มาตรการ C: Cost Effective สร้างโอกาสให้ผู้ประกอบการบริหารต้นทุนการด�ำเนินงาน อย่างมีประสิทธิผล โดยการผ่อนผัน แก้ไขระเบียบ ค�ำสั่ง และ/หรือข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง เป็นการชัว่ คราวให้สอดคล้องกับสถานการณ์ปจั จุบนั อย่างเหมาะสมและยืดหยุน่ อาทิ ปรับ อัตราการเบิกจ่ายในการฝึกอบรมตามระเบียบกระทรวงการคลัง การผ่อนผันหลักเกณฑ์และ เงือ่ นไขในการพิจารณากรณีคนต่างด้าวขออนุญาตอยูใ่ นราชอาณาจักรและการพัฒนาทักษะ ฝีมอื และคุณภาพแรงงานในภาคบริการของประเทศไทย เป็นต้น ภาคเอกชนมัน่ ใจว่า “มาตรการ ABC-ฟืน้ ฟูประเทศและพลิกโฉมการท่องเทีย่ วไทย” จะสามารถฟื้นให้การท่องเที่ยวกลับมาเป็นก�ำลังส�ำคัญในการพลิกฟื้นเศรษฐกิจของ ประเทศ โดยจะสร้างรายได้จากการท่องเทีย่ วราว 1.5 ล้านล้านบาท จากจ�ำนวนผูเ้ ยีย่ ม เยือนชาวไทยไม่นอ้ ยกว่า 160 ล้านคน-ครัง้ และจ�ำนวนนักท่องเทีย่ วระหว่างประเทศ ไม่นอ้ ยกว่า 10 ล้านคน ภายในปี พ.ศ. 2565 นี้
ททท. เปิดแผนการตลาด ปี’66 ชูแนวคิด... “เมืองไทยเทีย ่ วได้ทง ั้ ปี” มุ่งพลิกฟื้นอุตสาหกรรมท่องเที่ยวไทย ดัน High Value & Sustainable Tourism พร้อมสื่อสาร “เมืองไทยเทีย ่ วได้ทง ั้ ปี” สูน ่ ก ั ท่องเทีย ่ วไทย-ต่างชาติ ตัง้ เป้ารายได้ทง้ั ปีรวม 1.73 ล้านล้านบาท นายยุทธศักดิ์
สุภสร ผูว้ า่ การการท่องเทีย่ วแห่งประเทศไทย เปิดเผยว่า...ททท. พ.ศ. 2566-2570 เตรียม ยกระดับมาตรฐานอุตสาหกรรมท่องเที่ยวเพื่อฟื้นฟูในทุกมิติ โดย ททท. จะกระตุ้นความ ต้องการเดินทางท่องเที่ยวของนักท่องเที่ยวคนไทยและต่างชาติ สร้างประสบการณ์การ เดินทางทีม่ คี วามหมายและทรงคุณค่าให้กบั นักท่องเทีย่ ว พร้อมยังคงเดินหน้าประชาสัมพันธ์ การท่องเทีย่ วไทยตลาดในประเทศด้วยแคมเปญ “เทีย่ วเมืองไทย Amazing ยิง่ กว่าเดิม” โดยสร้างประสบการณ์การท่องเทีย่ วด้วยมุมมองใหม่ เติมความหมายของการเดินทางท่องเทีย่ ว ชดเชยช่วงเวลาทีพ่ ลาดโอกาสได้เดินทางจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ทัง้ นี้ ททท. ตัง้ เป้าหมายอุตสาหกรรมท่องเทีย่ ว ปี 2566 ให้กลับมาในอัตราร้อยละ 80 ของปี 2562 ซึง่ จะมีรายได้จากการท่องเทีย่ วรวมทัง้ สิน้ 1.73 ล้านล้านบาท แบ่งเป็น รายได้จากต่างประเทศ 970,000 ล้านบาท และรายได้หมุนเวียนจากตลาดคนไทย 760,000 ล้านบาท
Issue 03 | 2022
EVENTS GUIDE
07
กิจกรรมน�ำทาง (สังคมขาว) ่
PRESS NEWS BY: นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ รองผูว ้ ่าการดานตลาดในประเทศ ้ การทองเที ย ่ วแหงประเทศไทย (ททท.) ่ ่
งานแถลงข่าวการจัดกิจกรรมวิง ่ Sexy Run Koh Mak
นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ รองผูว ้ า่ การด้าน ตลาดในประเทศ, นายนล สุวจ ั นานนท์ นายกองค์การ บริหารส่วนต�ำบลเกาะหมาก และนายสุธารักษ์ สุนทรวิภาต ผูจ ้ ด ั การส�ำนักงานพืน ้ ทีพ ่ เิ ศษ 3 อพท. ได้รว ่ มแถลงข่าว งานแถลงข่าวการจัดกิจกรรมวิง่ Sexy Run Koh Mak โดยก�ำหนดขึน ้ ในระหว่างวันที่
19-20 สิงหาคม 2565 จุดเริม่ ต้นอ่าวสวนใหญ่ (เกาะ หมาก รีสอร์ท) และเส้นชัย ณ สะพานอ่าวนิด เพือ่ กระตุน้ เศรษฐกิจการท่องเทีย่ วเกาะหมาก และจังหวัดตราด ผู้เข้าร่วมกิจกรรมจะได้สัมผัสการท่องเที่ยวที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม, กีฬา พืน้ บ้าน, และกิจกรรมท่องเทีย่ วทีเ่ ป็นมิตรต่อสิง่ แวดล้อม เช่น พายซัพบอร์ด พายคายัค ฯลฯ
ททท., นกแอร์ และภาคเอกชน พร้อมลุย
เมื่อ Demand ความต้องการเดินทางมาแล้ว... Supply ก็เริ่มพร้อมแล้ว เราต้องไปต่อ แม้จะมี อุปสรรคบ้าง...เพื่อเบตง และจังหวัดท่องเที่ยว เชือ ่ มโยงชายแดนใต้ นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์
ททท. เตรียมเข้าสู่ ธรรมาภิบาลคาร์บอน
จับมือ GWM สนับสนุนกิจกรรมการท่องเที่ยว เชิงอนุรักษ์ เพื่อการท่องเที่ยวในประเทศ
นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ รองผูว้ า่ การด้านตลาด ในประเทศ พร้อมด้วย นางสาวสุรพ ี ร พงษ์พานิช ผูอ้ ำ� นวยการกองตลาดภาคกลาง และคณะ ให้การ ต้อนรับคณะผูบ้ ริหารจากบริษทั เกรท วอลล์ มอเตอร์ (ประเทศไทย) น�ำโดยนายครรชิต ไชยสุโพธิ์ รองประธาน ฝ่ายกิจการองค์กรและรัฐกิจสัมพันธ์ และนายไมเคิล จาง ผูอ้ ำ� นวยการฝ่ายแบรนด์และสือ่ สารองค์กร เพือ่ ร่วม หารือผูบ้ ริหาร GWM เตรียมการจัดพิธลี งนามบันทึก ข้อตกลงความร่วมมือด้านการให้คำ� ปรึกษา วิเคราะห์ วางแผน และสนับสนุนกิจกรรมการท่องเทีย่ วเชิงอนุรกั ษ์ และยานยนต์พลังงานใหม่ เพือ่ การท่องเทีย่ วภายใน ประเทศ ระหว่าง ททท. และ บริษทั เกรท วอลล์ มอเตอร์ (ประเทศไทย)
พร้อม CEO นกแอร์ และสมาคมส่งเสริมธุรกิจท่องเทีย่ วไทย ได้มกี ารประชุมหารือ วางแผนช่วงต่อขยาย การบิน หลัง 3 เดือน พค-กค. 65 เส้นทาง กทม.-เบตง เพือ่ เตรียมรอพบกับเมนูประสบการณ์สดุ พิเศษ Pemium Experience #ไทยเทีย่ วไทย #เทีย่ ว เมืองไทย Amazing ยิง่ กว่าเดิม #หรอยแรงแหล่งใต้
Sawasdee Kha’ Welcome to Bangkok
นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ รองผูว ้ า่ การด้าน ตลาดในประเทศ ททท. พร้อมด้วย คุณหลุย ่ แซ่กว ั๊ ประธานบริษท ั ไทยเจียระไนกรุป ๊ จ�ำกัด (มหาชน)
ให้ เ กี ย รติ ร ่ ว มในพิ ธี ม อบลิ ข สิ ท ธิ์ มิ ว สิ ค วี ดี โ อเพลง “สวัสดีคะ่ ” ทีแ่ ต่งท�ำนองโดย คุณหลุย่ แซ่กวั๊ โดยเน้น ค�ำว่า “สวัสดีคะ่ ” ให้เกิดการรับรูข้ องนักท่องเทีย่ วใน โลกโซเชียล และกลุม่ นักท่องเทีย่ วชาวจีนให้มากขึน้
ททท. ร่วมกับ สธทท. จับมือท�ำกิจกรรม โครงการ “เทีย ่ วไทย 5 ภาค”
นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ รองผูว ้ า่ การด้าน ตลาดในประเทศ ททท. ร่วมกับสมาคมส่งเสริม ธุรกิจท่องเทีย ่ วไทย จัดกิจกรรมโครงการ “เทีย ่ วไทย 5 ภาค” โดยจัดเส้นทางน�ำเที่ยวทั่วทุกภูมิภาคของ
ประเทศ ส่งเสริมการตลาดภายในประเทศ ช่วงระหว่าง เดือน มิ.ย.-ส.ค. 2565 โดยร่วมกันเสนอขายเส้นทาง น�ำเทีย่ วในรูปแบบแพ็คเกจทัวร์ จัดท�ำรายการน�ำเทีย่ ว เสนอขายในทุกภูมภิ าค ตามแนวทางการด�ำเนินงานของ ททท.
ททท. และ กทม. ยังเห็นชอบแนวทาง
การส่งเสริมการท่องเที่ยวในพื้นที่กรุงเทพฯ
กระทรวงการท่องเทีย่ วและกีฬา โดย ททท. น�ำโดย นางสาวฐาปนีย์ เกียรติไพบูลย์ รองผูว้ า่ การด้านตลาด ในประเทศ นายอภิชยั ฉัตรเฉลิมกิจ รองผูว้ า่ การด้าน สินค้า และธุรกิจท่องเทีย่ ว พร้อมด้วยคณะผูบ้ ริหาร ประชุมบูรณาการความร่วมมือด้านการท่องเทีย่ ว กับ กทม. น�ำโดยท่านผูว้ า่ นายชัชชาติ สิทธิพนั ธุ์ พร้อมด้วย คณะผูบ้ ริหาร กทม.เพือ่ ต่อยอดความส�ำเร็จมาตรการ เปิดเมือง Bangkok Sandbox และพร้อมรับนักท่องเทีย่ ว แบบ Fully Relax ตัง้ แต่วนั ที่ 1 ก.ค.นี้ ตามนโยบาย ของรัฐบาลในการพัฒนาด้วยแนวคิด “กรุงเทพฯเมืองเศรษฐกิจสร้างสรรค์” เช่น การผลักดันย่าน เมืองเก่า ย่านบางล�ำพู ย่านบางรัก ย่านนางเลิง้ การพัฒนา รูปแบบการท่องเทีย่ ว ในมิตติ า่ งๆ โดยเฉพาะอย่างยิง่ การท่องเทีย่ วทางน�ำ้ (เมืองเวนิสตะวันออก) และการ ผลักดันการท่องเทีย่ วยามค�ำ่ คืน (Night Tour & Night Life) ตามนโยบายของ ท่าน รมต.ว่าการกระทรวงท่องเทีย่ วและกีฬา ควบคูก่ นั ด้วย
08
DREAM DESTINATION ต�ำนาน “เขาเลาว ่ ่า...”
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
“พญานาค”
สิ่งเล้นลับหรือสถาปัตยกรรมแห่ง...
“พุทธศาสนา”
“พญานาค” หรือ “นาค” สัตว์ในต�ำนานที่ชาวไทยยกย่องว่าเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ และ มีอิทธิพลทางความเชื่อมากในภูมิภาคอุษาคเนย์ ซึ่งพบเห็นได้จากการแสดงออกผ่าน ประเพณี ศิลปะ หรือสถาปัตยกรรม โดยเฉพาะแถบดินแดนลุ่มแม่น�้ำโขงทั้งสองฝั่ง แม้จะแบ่งพรมแดนเป็นระหว่างไทยกับลาว หรือยิงยาวต่อเนื่องไปถึงกัมพูชา เราก็ สามารถพบเห็นสัญลักษณ์ทส ี่ ะท้อนความเชือ ่ นีไ้ ด้ทว ั่ ไป...
“นาค” หรือ “พญานาค” กล่าวกันว่ามีลกั ษณะ เป็น “งูที่มีขนาดใหญ่และมีหงอน” เป็นสัตว์ ศักดิ์สิทธิ์ที่เป็นสัญลักษณ์แห่งความยิ่งใหญ่ และอุดมสมบูรณ์ เป็นสิ่งลี้ลับเหนือธรรมชาติ ที่สามารถดลบันดาลให้เกิดธรรมชาติอย่างภูเขา ห้วย หนอง บึง และแม่น�้ำ (ตามต�ำนานการ เกิดแม่น�้ำสายส�ำคัญต่างๆ ในภาคอีสาน ของไทย) รวมถึงมีสว่ นเกีย่ วข้องกับการ ‘สร้างบ้านแปงเมือง’ ให้มนุษย์ผู้คน อาศัยอยู่ อย่างอาณาจักรหรือ บ้านเมือง (ต�ำนานพระทอง กับนางนาคหรือพงศาวดาร กรุงกัมพูชา) คอยท�ำนุบ�ำรุง พระพุ ท ธศาสนาให้ ยั่ ง ยื น รุ่งเรือง (ต�ำนานนาคปรกคุ้ม แดดคุ ้ ม ฝนให้ พ ระพุ ท ธเจ้ า ) หรือแม้กระทัง่ ท�ำให้บา้ นเมือง ของผู้คนเกิดความ ‘วิบัติวาย ฉิ บ หายไป’ (เช่ น ต� ำ นาน กระรอกด่อน) ก็ได้ ดังนั้น “นาค” จึงถือว่า...มี อิทธิพลความเชื่อต่อผู้คนใน แถบดินแดนสองฟากฝัง่ น�ำ้ โขง นาคมีบทบาทหลักๆ อยู่ 2 ด้านด้วยกัน คือ ‘นาคที่มี ความเกี่ยวข้องกับด้านพระพุทธศาสนา’ และ ‘นาคที่ เ ป็ น ผู ้ ด ลบั น ดาลให้ เ กิ ด สถานที่ ท าง ธรรมชาติ’ หรือเรียกได้วา่ เป็น ‘เจ้าแห่งดินและ น�ำ้ ’ ซึง่ เป็นรากฐานความเชือ่ ของผูค้ นและชุมชน ในลุม่ แม่นำ�้ โขง “นาค” กับบทบาทการเป็นผู้ปกปักรักษาพระ พุทธศาสนา ได้รบ ั การผนวกเข้าไปเป็นส่วนหนึง่
ของพุทธศาสนา ในฐานะสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ ผู้ท�ำนุ บ�ำรุงรักษาศาสนา รวมถึงกลายเป็นส่วนประกอบ ที่ส�ำคัญของสถาปัตยกรรมไทยอย่างวัดวาอาราม อันจะเห็นได้จาก ช่อฟ้า ใบระกา บันไดพญานาค พระพุทธรูปปางนาคปรก เป็นต้น ซึง่ จะเห็นได้จาก การที่วัดเกือบทุกวัดที่ติดอยู่ฝั่งริมแม่น�้ำโขงจะมี
รูปปัน้ นาคหรือพระพุทธรูปปางนาคปรก ประดิษฐาน หันหน้าออกไปสูแ่ ม่นำ�้ โขง อาทิเช่นที่ “วัดจอมนาง” อ�ำเภอโพนพิสัย จังหวัดหนองคาย ที่ผู้เขียนได้มี โอกาสเดินทางลงพืน้ ทีส่ ำ� รวจมา นอกจากนี้ ยั ง พบบทบาทของนาคในงานบุ ญ ประเพณีทางพุทธศาสนาต่างๆ อาทิเช่น ประเพณี ก ารบวช ที่ จ ะเรี ย กผู ้ ค นก่ อ น ที่ จ ะเข้ า รั บ การบวชเป็ น บรรพชิ ต ว่ า “นาค” และโดยเฉพาะประเพณี “บุญบัง้ ไฟ” อันเป็นประเพณีหนึง่ ที่ส�ำคัญใน ‘ฮีตสิบสองเดือน’ ซึ่งเป็นแนวทางวิถีปฏิบัติของ ผูค้ นในดินแดนสองฟากฝัง่ ลุม่ แม่นำ�้ โขง ด้วยการจุดบัง้ ไฟทีม่ ี ลักษณะเป็นรูปนาคเพือ่ ขอฝน ให้ตกต้องตามฤดูกาล รวมไป ถึ ง ยั ง มี บ ทบาทความเชื่ อ ใน ปรากฏการณ์ “บัง้ ไฟพญานาค” ทีเ่ กิดขึน้ เฉพาะบริเวณจังหวัด หนองคายและบึงกาฬ ผู้คน แถบสองฝั ่ ง ลุ ่ ม แม่ น�้ ำ โขง... เชื่ อ ว่ า เป็ น ปรากฏการณ์ ที่ “พญานาค” จุดเฉลิมฉลอง ทีพ่ ระพุทธเจ้าเสด็จกลับมายัง โลกมนุษย์ โดยทัง้ หมดนีถ้ อื ได้ ว่านาคนัน้ ได้รบั การถูกเชือ่ มโยง ถูกผนวกให้มคี วาม เกีย่ วพันกับพุทธศาสนาอย่างลึกล�ำ้ ดังนั้นเรื่องราวความเชื่อเกี่ยวกับนาคจึงยังคงมี อิทธิพลและความผูกพันกับผู้คนสองฝั่งแม่น�้ำโขง อย่างลึกล�ำ้ ไม่วา่ จะเป็นทางด้านประเพณี วิถชี วี ติ ศิลปะ สถาปัตยกรรม รวมถึงทางด้านศาสนาความ เชือ่ ซึง่ พบได้ทวั่ ไปตามสถานทีต่ า่ งๆ อย่างวัดวา อารามและงานประเพณีในดินแดนแห่งนี้ จึงสวนทาง กับค�ำกล่าวที่มักได้ยินว่า “โลกทุกวันนี้นับวันจะ ก้าวไปไกล ความเชือ่ แบบเก่าก็ยง่ิ นับวันค่อยๆ ลบเลือนหายและตายไปตามกาลเวลา” ในส่วนบทบาทอีกด้านหนึง่ ของ “นาค” ทีเ่ ป็น “ผู้ ดลบันดาลให้เกิดสถานที่ธรรมชาติ” ต�ำนาน
ความเชือ่ ของผูค้ นในดินแดนลุม่ แม่นำ�้ โขงอย่าง ‘ต�ำนานอุรงั คธาตุ’ ได้ระบุพนื้ ทีท่ างธรรมชาติ หลายแห่ง อย่างแม่นำ�้ ห้วย หนอง บึง และ ภูเขา ทีใ่ ห้เกิดเป็นภูมศิ าสตร์ทสี่ ำ� คัญของพืน้ ที่ ในบริเวณสองฟากฝั่งแม่น�้ำโขงในปัจจุบันนั้น เกิดจากการกระท�ำของนาค ซึง่ เรือ่ งราวเหล่านี้ เป็นเรือ่ งของอิทธิปาฏิหาริย์ อันเป็นสัญลักษณ์ หรือตัวแทนของหลักความเชื่อของศาสนา ดั้งเดิม อย่าง ‘วิญญาณนิยม’ (Animism) ที่ นับถือและเชื่อว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์ลี้ลับที่มีอิทธิ ปาฏิหาริยเ์ หนือธรรมชาตินนั้ สิงสูอ่ ยูใ่ นพืน้ ที่ ทางธรรมชาติ อย่างป่าเขา ล�ำธาร เป็นต้น ดังเห็นได้จากข้อความตอนหนึ่งในต�ำนาน อุรงั คธาตุ ทีเ่ ล่าถึงต้นก�ำเนิดแม่นำ�้ สายส�ำคัญ ในดินแดนแถบสองฝั่งโขงนั้น เกิดจากการ ทะเลาะวิวาทของนาคสองตนที่อาศัยอยู่ใน หนองแส (ปัจจุบนั ตัง้ อยูใ่ นมณฑลยูนนานของ จีน) นามว่า ‘พินทโยนกวตินาค’ อาศัยอยูห่ วั หนอง กับ ‘ธนะมูลนาค’ ทีอ่ าศัยอยูก่ บั ‘ชีวายนาค’ ผูเ้ ป็นหลาน โดยสาเหตุของการทะเลาะวิวาท ในการแบ่งปันอาหาร จึงท�ำให้เกิดการต่อสูข้ นึ้ การปะทะนีส้ ร้างความเดือดร้อนจนพระอินทร์ ต้องบัญชาให้พระเวสสุกรรมมาขับไล่นาค ทัง้ สองหนีออกไปจากหนอง การหนีของนาค ทัง้ สองท�ำให้เกิดเป็นแม่นำ�้ สองสาย คือ ‘แม่นำ�้ อู’ ทีไ่ หลอยูใ่ กล้เมืองหลวงพระบาง ประเทศลาว และ ‘แม่นำ�้ พิง’ (หรือ ปิง) อันไหลผ่านเมือง เชียงใหม่ เป็นต้น ซึง่ แม่นำ�้ เหล่านีล้ ว้ นแต่เป็น พืน้ ทีอ่ นั อุดมสมบูรณ์ทางธรรมชาติ ทีก่ ลายมา เป็นแหล่งอารยธรรมทีม่ คี วามเจริญทัง้ ในด้าน วัฒนธรรม วิถชี วี ติ และประเพณี รวมถึงเป็น แหล่งหล่อเลีย้ งชีวติ อย่างแหล่งน�ำ้ และอาหาร พื้นที่ท�ำมาหากินที่มีความส�ำคัญต่อผู้คนใน แถบลุ่มแม่น�้ำโขงมาตั้งแต่สมัยโบราณจวบ จนถึงปัจจุบนั More Information:
บันทึกจากท้องถิน่ : มูลนิธเิ ล็ก-ประไพ วิรยิ ะพันธุ์
Issue 03 | 2022
ARTICLES OF SIAM
09
จารึกไว้ในแผนดิ ่ น
อัญเชิญพระเสริม จากวัดโพธิ์ชัย หนองคาย ไปกรุงเทพฯ และอัญเชิญพระใส จากวัดหอก่อง ขึ้นประดิษฐานบนเกวียน จะอัญเชิญลงไป กรุงเทพฯ ด้วย แต่พอมาถึงวัดโพธืช์ ยั หลวงพ่อ พระใสได้แสดงปาฏิหาริย์ จนเกวียนหัก จึงอัญเชิญลงไปไม่ได้ ได้แต่พระเสริมลง กรุงเทพฯ ประดิษฐาน ณ วัดปทุมวนาราม... ส่วนหลวงพ่อพระใส ได้อญ ั เชิญประดิษฐาน ณ วัดโพธิช์ ยั อ.เมืองหนองคาย จนถึงปัจจุบนั ความอัศจรรย์ของหลวงพ่อพระใสจนได้ สมญาว่า “หลวงพ่อเกวียนหัก”
“หลวงพ่อพระใส”
วัดโพธิ์ชัย จ.หนองคาย ความอัศจรรย์ “หลวงพ่อเกวียนหัก”
“หลวงพ่อพระใส” เป็นพระพุทธรูปส�ำคัญคูเ่ มือง ประดิษฐานอยูท ่ ว ี่ ด ั โพธิช ์ ย ั ซึง่ มีฐานะ เป็นวัดอารามหลวง ตัง้ อยูท ่ ถ ี่ นนโพธิช ์ ย ั ในเขตเทศบาลเมือง ห่างจากตัวเมืองหนองคาย ไปประมาณ 2 กิโลเมตร ตามทางหลวงหมายเลข 212 ทางไป อ.โพนพิสัย วัดจะอยู่ ทางซ้ายมือ เป็นพระพุทธรูปขัดสมาธิราบปางมารวิชัย หล่อด้วยทองสีสุก หน้าตัก กว้าง 2 คืบ 8 นิว ้ ส่วนสูงจากพระชงฆ์เบือ ้ งล่างถึงยอดพระเกศ 4 คืบ 1 นิว ้ ของช่างไม้
สมเด็จกรมพระยาด�ำรงราชานุภาพ ทรง สันนิษฐานไว้ในหนังสือประวัตพิ ระพุทธรูป ส� ำ คั ญ ซึ่ ง พิ ม พ์ แ จกในงานทอดกฐิ น พระราชทาน พ.ศ. 2468 ว่า...หลวงพ่อพระใส เป็นพระพุทธรูปหล่อในสมัยล้านช้าง และ ตามต�ำนานทีเ่ ล่าสืบต่อกันมาว่า พระธิดา 3 องค์ แห่งกษัตริยล์ า้ นช้างเป็นผูส้ ร้าง บางท่าน ก็ว่าเป็นพระราชธิดาของพระไชยเชษฐา ธิราช ได้หล่อพระพุทธรูปขึน้ 3 องค์ และ ขนานนามพระพุทธรูปตามนามของตนเอง ไว้ดว้ ยว่า พระเสริมประจ�ำพีใ่ หญ่ พระสุก ประจ�ำคนกลาง พระใสประจ�ำน้องสุดท้อง มีขนาดลดหลัน่ กันตามล�ำดับ เดิมทีนั้นหลวงพ่อพระใสได้ประดิษฐาน ณ เมืองเวียงจันทน์ พ.ศ. 2321 สมัยกรุง ธนบุรีได้อัญเชิญไปไว้ที่เมืองเวียงค�ำ และ ถูกเชิญมาประดิษฐานไว้ทวี่ ดั โพนชัย เมือง เวียงจันทน์อกี ต่อมาในรัชกาลที่ 3 เจ้าอนุวงศ์ เมืองเวียงจันทน์เป็นกบฎ สมเด็จพระบวร ราชเจ้ามหาศักดิพ์ ลเสพย์ เป็นจอมทัพยก พลมาปราบ จึงได้อญ ั เชิญพระสุก พระเสริม และพระใส ลงมาด้วย โดยอัญเชิญมาจาก ภูเขาควาย ขึน้ ประดิษฐานบนแพไม้ไผ่ ซึง่ ผูก ติดกันอย่างมัน่ คง ล่องมาตามล�ำน�ำ้ งึม...
เมื่อล่องมาถึงตรงบ้านเวินแท่นในขณะนั้น เกิดอัศจรรย์ แท่นของพระสุกได้เกิดแหกแพจมลงไปในน�ำ้ โดยเหตุทมี่ ี พายุพดั แรงจัด และบริเวณนัน้ ได้นามว่า “เวินแท่น” การล่องแพก็ยงั ล่องมาตามล�ำดับจนถึงน�ำ้ โขง (ปากน�ำ้ งึม) เฉียงกับบ้านหนองกุ้ง อ.โพนพิสัย จ.หนองคาย ได้เกิด พายุใหญ่ เสียงฟ้าค�ำรามคะนองร้องลัน่ ในทีส่ ดุ พระสุก ได้แหกแพจมลงไปในน�ำ้ ซึง่ อาการวิปริตต่างๆ ก็ได้หายไป เป็นอัศจรรย์ยิ่ง บริเวณนั้นจึงได้ชื่อว่า “เวินสุก” และ พระสุกก็จมอยูใ่ นน�ำ้ ตรงนัน้ มาจนถึงปัจจุบนั นี้ ยังเหลือแต่ พระเสริม พระใส ทีไ่ ด้นำ� ขึน้ มาถึงเมืองหนองคาย พระเสริม นัน้ ได้ถกู อัญเชิญประดิษฐานไว้ ณ วัดโพธิช์ ยั ส่วนพระใส ได้อัญเชิญประดิษฐานไว้ ณ วัดหอก่อง (ปัจจุบันคือ วัดประดิษฐ์ธรรมคุณ) ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 4 สมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยูห่ วั จึงโปรดเกล้าฯ ให้ขุนวรธานี และเจ้าเหม็น (ข้าหลวง)
วัดโพธิ์ชัย
เดิมเป็นวัดร้างตัง้ อยูบ ่ ริเวณบ้านไผ่ มี ชื่ อ เรี ย กกั น ว่ า “วั ด ผี ผิ ว ” ไม่ ปรากฏหลักฐานเมื่อแรกสร้าง แต่ สันนิษฐานว่าเป็นพระอารามส�ำคัญ ของเวียงจันทน์มาแต่เดิม
“วัดผีผิว” เป็นวัดร้างที่มีความส�ำคัญ มาแต่ครัง้ อดีต ภายในประดิษฐานพระ ธาตุเจดียล์ าวโบราณทีง่ ดงาม และไม่มี พระสงฆ์จำ� พรรษา ดังนัน้ จึงมีมติในการ บูรณะวัดผีผวิ และเปลีย่ นนามใหม่เป็น “วัดโพธิช์ ยั ”... เมือ่ กรมเมืองหนองคาย มีมติดงั กล่าวแล้ว พระปทุมเทวาภิบาล (บุญมา) ผูเ้ ป็นเจ้าเมืองก็ได้นำ� ความเข้า ปรึกษากับท่านญาครูหลักค�ำ ผูเ้ ป็นพระ เถระชั้นผู้ใหญ่สุดของเมืองหนองคาย ต่อมาในปี พ.ศ. 2382 พระปทุมเทวา ภิบาล (บุญมา) เจ้าเมืองหนองคาย จึงเป็น ประธานฝ่ายฆราวาส โดยมีท่านญาคู หลักค�ำ เป็นประธานฝ่ายสงฆ์ ท�ำการยก วัดโพธิช์ ยั คือการยกฐานะจากวัดทีไ่ ม่มี พระสงฆ์จำ� พรรษา ให้เป็นวัดทีม่ พี ระสงฆ์ อยูจ่ ำ� พรรษา พร้อมกับบูรณะปฏิสงั ขรณ์ เสนาสนะที่เป็นที่จ�ำพรรษาของพระ ภิกษุและสามเณรขึน้ เมือ่ วันที่ 21 เดือน กุมภาพันธ์ พ.ศ. 2382 ดังปรากฏใน พงศาวดารย่อเมืองเวียงจันทน์
THAILAND OPENED
010
5
มหานาคราช
เทีย ่ วทัว ่ ไทย
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
เปิดชีวิต... บารมีข้ามภพ
ถ�้ำนาคา...ต�ำนานความศักดิ์สิทธิ์
จังหวัดบึงกาฬ งูกลายเป็นหิน ต�ำนานลี้ลับแห่งภูลังกา THAM NAGA
1
ถ�ำ้ นาคา เป็นถ�ำ้ ทีต่ งั้ อยูใ่ นเขตพืน้ ทีอ่ ทุ ยานแห่งชาติภลู งั กา อ�ำเภอบึงโขงหลง รอยต่อระหว่างจังหวัดบึงกาฬ-นครพนม ให้ขนึ้ ทาง “ส�ำนักสงฆ์ฐติ สิ ารา ราม” (วัดตาดวิมานทิพย์) เส้นทางน�้ำตกตาดวิมานทิพย์เท่านั้น จุดนี้ ระหว่างทางจะพบประตูเต่า หินหัวเรือ หัวนาคาหัวที่ 3 และเมื่อขึ้นถึง บนเขาจะมีทางไปพบหัวนาคาหัวที่ 1 ก่อน แนะน�ำให้ขึ้นช่วงเช้าเวลา 7.00-12.00 น. หากขึน้ ช่วงเวลา 13.00-14.00 น. นักท่องเทีย่ วจะได้ขนึ้ เพียง ถ�ำ้ นาคาเพียงจุดเดียวไม่สามารถไปจุดอืน่ ได้ เนือ่ งจากต้องลงจากเขาเวลา 17.00 น. ภายในถ�ำ้ จะพบกับหินทีม่ รี ปู ร่างคล้ายกับงูยกั ษ์ หรือล�ำตัวของ พญานาคที่มีลักษณะเหมือนเกล็ดของงูขนาดใหญ่ ซึ่งในทางธรณีวิทยา เกิดจากหินบนพื้นผิวโลกผ่านการเปลี่ยนแปลงอุณหภูมิร้อน-เย็นสลับกัน กระบวนการทางกายภาพเกิดการผุพงั แต่ตามคติชาวบ้านหรือความเชือ่ ในท้องถิน่ เชือ่ ว่า “พญานาค” ทีช่ าวบ้านเรียกว่า “ปูอ่ อื ลือ” ถูกสาปให้ ร่างกลายเป็นหินติดอยูใ่ นถ�ำ้ แห่งนี้ เป็นทีม่ าของงูกลายเป็นหิน ท�ำให้เกิด ความศักดิส์ ทิ ธิ์ ปัจจุบันถ�้ำนาคา สามารถรองรับการเข้าชมได้วันละไม่เกิน 500 คน นักท่องเทีย่ วสามารถจองคิวขึน้ ถ�ำ้ นาคา ผ่านระบบแอปพลิเคชัน QueQ ล่วงหน้า ถึงจะเดินทางไปเยือนได้
การเดินทาง : จาก จ.อุดรธานี ใช้ ถ.เส้น อุดรธานี-สกลนคร ตัดเข้าทางหลวง ชนบทหมายเลข 222 ลัดเข้าไปทาง อ.ค�ำตะกร้า ตัดเข้า อ.เซกา ใช้เวลา เดินทางประมาณ 4 ชัว่ โมง เวลาเปิด ท�ำการของอุทยาน 7.00-14.00 น. อุทยาน รับนักท่องเทีย่ วได้ไม่เกิน 500 คน/วัน ก่อนขึน้ แนะน�ำให้เข้าห้องน�ำ้ ซือ้ น�ำ้ ดืม่ และอาหารติดขึน้ ไปด้วย การเดินขึน้ ถ�ำ้ เราใช้เวลาเดินขึน้ และลงประมาณ 3-4 ชัว่ โมง
วัดเจติยาคีรีวิหาร ภูทอก
2
จังหวัดบึงกาฬ สวรรค์ 7 ชั้น สะพานไม้ต้นทางบุญ WAT CHETIYA KHIRI WIHAN (WAT PHU THOK)
“วัดเจติยาคีรีวิหาร” หรือ “วัดภูทอก” ตั้งอยู่ในบริเวณภูทอก ซึ่งเป็นเขา โดดเดีย่ ว มีการสร้างสะพานไม้วนรอบๆ ภูทอกแบบ 360 องศา รวมทัง้ หมด 7 ชัน้ รวมเวลาสร้างกว่า 5 ปี โดยฝีมอื ชาวบ้าน บันไดทีท่ อดขึน้ สูย่ อดภูทอกนี้ เปรียบเสมือนเส้นทางธรรมที่น้อมน�ำสัตบุรุษให้พ้นโลกแห่งโลกียะ สู่โลกแห่ง โลกุตระหรือโลกแห่งการหลุดพ้นด้วยความเพียรพยายามและมุ่งมั่น...จะมอง เห็นความสวยงามของภูมิประเทศเบื้องล่างได้ไกลถึงเทือกเขาในเขตจังหวัด นครพนม แต่ละชัน้ เราก็จะได้เห็นทิวทัศน์ของธรรมชาติทแี่ ตกต่างกันไป อีกทัง้ ยังเปรียบเสมือนการเดินขึน้ สูแ่ ดนสวรรค์ และจบด้วยการหลุดพ้นจากทางโลก ซึง่ ต้องมาจากการเพียรพยายามของคนทีเ่ ดินขึน้ ไปถึงชัน้ บนสุด ถือเป็นวัดทีม่ ี บรรยากาศอันเงียบสงบ เหมาะแก่การบ�ำเพ็ญสมณะธรรมของพระภิกษุ สามเณร และพุทธศาสนิกชนทัว่ ไปเป็นอย่างมาก
Issue 03 | 2022
THAILAND OPENED
011
เทีย ่ วทัว ่ ไทย
พระธาตุบังพวน...1 เดียวในโลก
จังหวัดหนองคาย สัตตมหาสถาน และบ่อน�้ำอันศักดิ์สิทธิ์ WATPHRATHAT BANGPHUAN
3
พระธาตุองค์นี้สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าจันทน์บุรี ผู้ครองนครเวียงจันทน์ เพือ่ ประดิษฐานพระธาตุหวั เหน่าของพระพุทธเจ้า บางต�ำนานกล่าวว่า ... พระธาตุองค์นบี้ รรจุพระธาตุบงั คนหนักของพระพุทธเจ้า ซึง่ ค�ำว่า “บังพวน” อาจแปลงมาจาก “บังคน” ตามความเชือ่ ในต�ำนาน...วัดพระธาตุบงั พวน ยังเป็นกลุม่ โบราณสถานทีเ่ รียกว่า “สัตตมหาสถาน” หมายถึงการจ�ำลอง สถานทีเ่ กีย่ วข้องกับพระพุทธองค์ หลังจากตรัสรูแ้ ล้วจ�ำนวน 7 แห่ง คือ โพธิบัลลังก์, อนิมมิสเจดีย์, รัตนจงกรมเจดีย์, รัตนฆรเจดีย์, อชาปาล นิโครธเจดีย,์ มุจลินทเจดีย์ และราชายตนะเจดีย์ ซึง่ ในวัดพระธาตุบงั พวน แห่งนีน้ บั เป็นทีเ่ ดียวในโลกทีย่ งั หลงเหลืออยู่ และพลาดไม่ได้จริงๆ ก็คอื “สระมุจลินท์” หรือ “สระพญานาค” สระน�ำ้ โบราณเรียกชือ่ ว่า “สระมังคละ น�้ำเที่ยงหมัน” เมื่อครั้งได้อัญเชิญพระบรมสารีริกธาตุของพระพุทธเจ้า บรรจุไว้ในองค์พระธาตุได้เกิดปรากฏการณ์ประหลาดมีสายน�ำ้ พวยพุง่ ออกมา จากพืน้ ดิน พระมหาเทพหลวงและพระมหาเทพพล พระภิกษุทดี่ แู ลองค์
องค์พญาศรีมุกดามหามุนี นีลปาลนาคราช จังหวัดมุกดาหาร
4
บารมีบุญสูงสุด ที่โลกต้องจาลึก PHAYA SRI MUKDA MAHAMUNI NEILPAL NAKHARAT
วัดรอยพระพุทธบาทภูมโนรมย์ ตัง้ อยูบ่ นทิวเขาติดกับล�ำน�ำ้ โขง บนยอดเขา สามารถมองเห็นตัวเมืองของจังหวัดมุกดาหาร และฝัง่ สปป.ลาว ทีว่ ดั แห่งนี้ นอกจากจะมีพระเจ้าใหญ่แก้วมุกดาศรีไตรรัตน์ พระพุทธรูปขนาดใหญ่ และ รอยพระพุทธบาทจ�ำลองแล้ว ยังมีรปู ปัน้ พญานาคสง่างามสูงใหญ่ เกล็ดตาม ล�ำตัวเป็นสีฟ้าอมเขียวประกายสะท้อนแสงแดดสวยงาม และน่าเกรงขาม พญานาคตนนีก้ ค็ อื “องค์พญาศรีมกุ ดามหามุนนี ลี ปาลนาคราช” ได้รบั การ ขนานนามว่าเป็นพญานาคทีง่ ดงาม และมีขนาดใหญ่ทสี่ ดุ ในเมืองไทย จึงถือ เป็นแลนด์มาร์กทีส่ ำ� คัญของจังหวัดมุกดาหาร ซึง่ หากใครมาถึงต้องไปกราบ ไหว้ขอพร เพือ่ เสริมดวงให้มสี ริ มิ งคล รวมทัง้ ต้องลอดท้องพญานาค และต้อง ตัง้ จิตอธิษฐานถึงสิง่ ทีอ่ ยากประสบความส�ำเร็จ
พระธาตุ ได้สังเกตเห็นว่ามีสายน�้ำพุ่งขึ้นมาตลอดเวลาจากปล่องภูพญานาค ที่เฝ้ารักษาพระธาตุบังพวน จึงได้ชักชวนญาติโยมขุดสระรองรับน�้ำเอาไว้ และ สร้างรูปปัน้ พญานาค 7 เศียรไว้กลางสระแห่งนี้ ปัจจุบนั สระมุจลินท์แห่งนีถ้ อื เป็น สระน�ำ้ ส�ำคัญประจ�ำจังหวัดหนองคาย น�ำ้ ในสระแห่งนีถ้ กู น�ำไปใช้ในพิธสี รงมูรธ ราชาภิเษก พิธถี อื น�ำ้ พิพฒ ั น์สตั ยา และพิธศี กั ดิส์ ทิ ธิส์ ำ� คัญๆ ในรัชกาลปัจจุบนั เป็นประจ�ำ
ค�ำชะโนด...ทางขึน้ ลงของ “พญาสุทโธนาค” จังหวัดอุดรธานี เสด็จจากเมืองบาดาลขึ้นมาเมืองมนุษย์ และขึ้นเมืองสวรรค์ KHAM CHANOD
ในเมืองชะโนดนี้...จะมีบ่อน�้ำศักดิ์สิทธิ์ ที่ชาวบ้านเชื่อถือมาก และเป็นที่รู้จัก และเลือ่ งลือกันมานานแล้ว พญาศรีสัตตนาคราช มีความเด่นสง่า เพราะมี 7 เศียร ล�ำตัวเดียว ถือได้วา่ เป็น ตระกูลพญานาค ที่สืบสายพันธุ์มาแต่ ครั้งพุทธกาล มีความใกล้ชิดพระพุทธ องค์และพระพุทธศาสนา เป็นหนึ่งใน พญานาคผูม้ ฤี ทธิ์ จนอาจถือว่าเป็นต้นตระกูลแห่งพญานาคทั้งหลายทั้งปวง จากความเชื่ อ และความศรั ท ธาของ พี่น้องชาวไทยและชาวลาว เกี่ยวกับ องค์ พ ญานาค ที่ ค อยดู แ ลปกปั ก ษ์ รักษาผู้คนในแถบลุ่มน�้ำโขงและองค์ พระธาตุพนม กล่าวคือ ทัง้ ฝัง่ ไทยและ ฝั่งลาวต่างมีกษัตริย์แห่งนาคราช หรือ นาคาธิบดีแยกปกครองดูแล เชือ่ กันว่า พญาศรีสัตตนาคราช เป็นกษัตริย์แห่ง พญานาคฝัง่ ลาว ส่วนฝัง่ ไทยนัน้ มีพญา ศรีสุทโธนาคราช (นาคาธิบดีสีสุทโธ) เป็นกษัตริย์พญานาคฝั่งไทย ซึ่งเป็น พญานาคเศียรเดียว
5
LIFESTYLE
012
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
พรมแดนประเทศไทยสปป.ลาว
สะพานมิตรภาพไทย–ลาว (หนองคาย–เวียงจันทน์)
แคมของ...
สายน�้ำสายสัมพันธ์ มหานทีแห่งชีวิต
“แม่นำ�้ โขง” มีตน้ ก�ำเนิดจากเทือกเขาหิมาลัย เกิดจากการละลายของหิมะ และน�ำ้ แข็งบริเวณ ทีร่ าบสูงทิเบต ในบริเวณตอนเหนือของทิเบต ผ่านประเทศจีน ประเทศพม่า ประเทศลาว เริม่ ไหลผ่านดินแดนประเทศไทย ทีบ่ ริเวณสบรวก สามเหลี่ยมทองค�ำ อ�ำเภอเชียงแสน จังหวัด เชียงราย และไหลไปทางทิศตะวันออก ผ่าน อ�ำเภอเชียงของ ก่อนไหลเข้าประเทศ สปป.ลาว ทีแ่ ก่งผาได อ�ำเภอเวียงแก่น จังหวัดเชียงราย จึงนับเป็นจุดสุดท้ายของแม่นำ้� โขง ทีผ่ า่ นดินแดน ภาคเหนือของไทย รวมความยาวช่วงทีไ่ หลผ่าน พรมแดนกัน้ ไทย-ลาว ทีจ่ งั หวัดเชียงราย เป็น ระยะทางประมาณ 180 กิโลเมตร ก่อนทีจ่ ะไหล วกกลับเข้ามายังดินแดนไทยอีกครั้งหนึ่งที่... บ้ า นท่ า ดี ห มี อ� ำ เภอเชี ย งคาน จั ง หวั ด เลย จังหวัดหนองคาย จังหวัดบึงกาฬ จังหวัดนครพนม จังหวัดมุกดาหาร จังหวัดอ�ำนาจเจริญ จังหวัด อุบลราชธานี เป็นพรมแดนกั้นระหว่างไทยสปป.ลาว ผ่านดินแดนภาคตะวันออกเฉียง เหนือของไทย รวมความยาวช่วงที่ไหลผ่าน พรมแดนกัน้ ไทย-ลาว เป็นระยะทางประมาณ 800 กิโลเมตร แล้วเข้าสูป่ ระเทศกัมพูชา ทีห่ มูบ่ า้ น อินนัง ทางภาคเหนือของกัมพูชา แล้วไหลผ่าน จังหวัดสตึงแตรง จังหวัดกระแจะ จังหวัดก�ำปงจาม กรุงพนมเปญ และไหลเข้าเขตประเทศเวียดนาม ทีห่ มูบ่ า้ นวินฮือ ไหลลงสูท่ ะเลจีนใต้ มีความยาว ทัง้ หมด 4,880 กิโลเมตร เป็นความยาวในประเทศ จีน 2,130 กิโลเมตร
นอกจากนี้ ในประเทศจีน แม่นำ�้ โขงยังเป็น 1 ใน แม่นำ�้ 3 สาย ทีไ่ ด้รบั การขึน้ ทะเบียนเป็นมรดกโลก ร่วมกับแม่นำ�้ แยงซี และแม่นำ�้ สาละวิน ในเขตพืน้ ที่ มณฑลยูนนาน ภายใต้ชอื่ พืน้ ทีค่ มุ้ ครองแม่นำ�้ ขนานสามสายแห่งยูนนาน พืน้ ทีด่ งั กล่าวนับได้ ว่าเป็นสถานที่แห่งหนึ่งบนโลกที่มีความอุดม สมบูรณ์และความหลายหลายทางชีวภาพสูง
สะพานมิตรภาพไทย–ลาว 2 (มุกดาหาร–สะหวันนะเขต)
สะพานมิตรภาพไทย–ลาว 3 (นครพนม–ค�ำม่วน)
สะพานมิตรภาพไทย–ลาว 4 (เชียงของ–ห้วยทราย) แม่น�้ำโขง...กับความเชื่อพื้นบ้าน คนไทยใหญ่ แ ละคนลาว มี ค วามเชื่ อ เกี่ ย วกั บ “พญานาค” หรืองูขนาดใหญ่ทมี่ ฤี ทธิม์ าก ว่าอาศัย อยู่ในแม่น�้ำโขง ต�ำนานพญานาคที่เกี่ยวข้องกับ แม่น�้ำโขงก็เช่น “ต�ำนานวังนาคินทร์ค�ำชะโนด”... นอกจากนี้ ทุกวันออกพรรษาจะมีประชาชนจ�ำนวน มากไปเยือนริมฝัง่ แม่นำ�้ ของในประเทศไทย แถบ อ�ำเภอโพนพิสยั จังหวัดหนองคาย เพือ่ ดูปรากฏการณ์ บั้งไฟพญานาค ซึ่งสร้างรายได้ให้แก่จังหวัดเป็น อย่างมาก จังหวัดทีม่ ปี รากฏการณ์บงั้ ไฟพญานาค ที่มีประชาชนนิยมไปเฝ้าดูมากที่สุด คือ จังหวัด หนองคาย
โครงการสะพานมิตรภาพไทย–ลาว 5 (บึงกาฬ–บอลิคำ� ไซ) โครงการสะพานมิตรภาพไทย–ลาว 6 (นาตาล–ละคอนเพ็ง) โครงการสะพานมิตรภาพไทย–ลาว 7 (เลย–แขวงเวียงจันทน์) โครงการสะพานมิตรภาพไทย–ลาว 8 (อุบลราชธานี–จ�ำปาศักดิ์
SPECIAL TRIP
Issue 03 | 2022
013
เปิดประตูมหานคร เชื่อมโยงข้ามเวลา
หนองคาย เวียงจันทน์ วังเวียง หลวงพระบาง + สิบสองปันนา คุนหมิง 1 เวียงจันทน์
เมืองหลวงใหม่ สปป.ลาว)
อยูใ่ กล้กบั ชายแดนจังหวัดหนองคาย นัง่ รถผ่าน สะพานมิตรภาพไทย-ลาว แห่งที่ 1 หนองคายเวียงจันทน์ ด้วยระยะทาง 27 กิโลเมตร (ใช้เวลา เดินทางประมาณ 1 ชัว่ โมง) ก่อนจะวางแพลน ไปเทีย่ วตามเส้นทางรถไฟสายลาว-จีน มาท�ำ ความรู้จักกับโครงการม้าเหล็กข้ามประเทศ ขบวนนีก้ นั ก่อนดีกว่า ถือเป็นการเตรียมตัวให้ พร้อมก่อนออกเดินทาง
1
ก่อนจะวางแพลนไปเทีย ่ วตามเส้นทางรถไฟสาย สปป.ลาว-จีน...มาท�ำความรูจ ้ ก ั ปักหมุด ท่องเทีย ่ วข้ามประเทศขบวนนีก ้ น ั ก่อน ถือเป็นการเตรียมตัวให้พร้อมก่อนออกเดินทาง โดยจุดนัดหมายการเริ่มต้น คือ จังหวัดหนองคาย เมืองน่าอยู่ที่สุดอันดับ 7 ของโลก (ผู้สูงอายุ) ปักหมุดเที่ยว-พักหนองคายสัก 2 วัน 1 คืน สบายๆ ก่อนข้ามโขงไปเหยียบ แผ่นดิน สปป.ลาว และปักหมุดหลายจุดเทีย ่ วในเวียงจันทน์เมืองหลวงใหม่ อีกซัก 1 คืน เตรียมพร้อมเดินทางไปขึ้นรถไฟฟ้า มุ่งหน้าไปสู่เส้นทางที่ตั้งใจ อีกครั้งหนึ่งในชีวิต
3 หลวงพระบาง
เมืองมรดกโลก ) ตัง้ อยูท่ างตอนเหนือของประเทศลาว ห่างจาก ตัวเมืองเวียงจันทน์ประมาณ 310 กิโลเมตร (ใช้เวลาเดินทางประมาณ 1.40 ชัว่ โมง) เปีย่ มไป ด้วยเสน่ห์มากล้น กับศิลปวัฒนธรรมและ ธรรมชาติ ที่ ง ดงาม รายล้ อ มไปด้ ว ยวั ด ที่ มี สถาปัตยกรรมอันงดงาม มีแม่นำ�้ โขงและแม่นำ�้ คานไหลผ่านหล่อเลีย้ งชีวติ ชาวเมืองมาตัง้ แต่ อดีต อีกทัง้ ยังโอบล้อมไปด้วยธรรมชาติทอี่ ดุ ม สมบูรณ์ พร้อมกับกลิน่ อายแห่งประวัตศิ าสตร์ อันน่าจดจ�ำ
4 สิบสองปันนา
(สิบสองพันนา)
หรือชื่อเต็มว่าเขตปกครองตนเองชนชาติไท เป็นเขตปกครองตนเองระดับจังหวัดของชาว ไทลื้อ ตั้งอยู่ทางใต้สุดของมณฑลยูนนาน ประเทศสาธารณรัฐประชาชนจีน อาณาเขต ติดกับแขวงหลวงน�้ำทา แขวงพงสาลี ของ ประเทศลาว และรัฐฉาน ของประเทศเมียนมา โดยมีแม่นำ�้ โขงไหลผ่านตอนกลาง พืน้ ทีแ่ ห่งนี้ มีวัฒนธรรมที่แตกต่างไปจากชาวจีนแผ่นดิน ใหญ่ ทั้งประชากรชาวไทลื้อ สถาปัตยกรรม บ้านเรือน ภาษา และวัฒนธรรม ที่มีความ คล้ายคลึงกับของชาวไทใหญ่ ชาวไทเขิน และ ชาวไทยวน รวมไปถึงชาวไทยและชาวลาวด้วย จึงเป็นเมืองท่องเที่ยวที่เหมาะส�ำหรับคนที่ ชืน่ ชอบความหลากหลายทางวัฒนธรรม (เปิด บริการช่วงต่อประมาณ ปลายเดือนกันยายน 2565)
3 2 สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่ โทร. 095 4767621, 097 3236678
2 วังเวียง อยูห่ า่ งจากตัวเมืองเวียงจันทน์ ไปทางเหนือประมาณ 150 กิโลเมตร (ใช้เวลาเดินทางประมาณ 40 นาที) วังเวียงมีสภาพภูมิประเทศที่โดดเด่นด้วย ภูเขาหินปูน ทีต่ งั้ ตระหง่านเรียงรายเป็นแนวยาว ล้อมรอบเมือง มีแม่น�้ำไหลผ่าน สวยงามจนได้ รับฉายาว่า “กุย้ หลินเมืองลาว” ธรรมชาติและ อากาศบริสทุ ธิเ์ งียบสงบ อีกทัง้ วิถชี วี ติ ของชาวบ้าน ทีน่ ยี่ งั คงเรียบง่าย มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว จึงท�ำให้ เมืองวังเวียง กลายเป็นเมืองยอดนิยมของ... นักท่องเทีย่ วแบบ “แบ็กแพ็กเกอร์” จากทัว่ โลก
5 คุนหมิง ) เมืองจุดหมายปลายทางของเส้นทางรถไฟจีน-สปป.ลาว เป็นเมือง หลวง และเมืองที่ใหญ่ที่สุดของมณฑลยูนนาน ประเทศจีน สภาพ ภูมิประเทศส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูง มีภูมิอากาศเย็นสบาย อุณหภูมิ เฉลี่ยตลอดปีอยู่ระหว่าง 15-18 องศาเซลเซียส ด้วยสภาพอากาศ แสนสบายแบบนี้จึงถูกขนานนามว่า “นครแห่งฤดูใบไม้ผลิ” (เปิด บริการช่วงต่อประมาณปลายเดือนพฤศจิกายน 2565) (เส้นทาง ที่อยู่ในประเทศลาวนั้นต้องผ่านอุโมงค์ 75 แห่ง คิดเป็นระยะทาง 198 กิโลเมตร และสะพาน 167 แห่ง คิดเป็นระยะทาง 61 กิโลเมตร)
4 5
LOCAL FOOD
014
อาหารพื้ นถิน ่
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
จิตวิญญาณ
5ข้าวเหนี“อียวสาน” แห่งความเป็น...
ลาบ ส้มตำ� หมอลำ� และปลาร้า
ห้าจิตวิญญาณแห่งความเป็นอีสาน ประกอบด้วย ข้าวเหนียว ลาบ ส้มต�ำ ้ พาข้าวของชาวอีสานจึงเป็นศูนย์รวม หมอล�ำ และปลาร้า เห็นได้วา่ สีใ่ นห้าคือ อาหาร ดังนัน
ของวัตถุดบิ ทีด่ ี และหลากหลายทีส่ ดุ เพราะมีหมดทัง้ เมนูจากเนือ้ สัตว์ ส้มต�ำ ข้าวเหนียว ข้าวปุ้น (เส้นขนมจีน) และพืชผักสมุนไพรนานาชนิด ที่ผ่านกรรมสารพัดวิธีการท�ำอาหาร ทัง้ ต้ม แกง อ่อม อ๋อ อูด อึบ๊ อัว่ อู๋ เอาะ หลาม หมก คัว่ จี่ ขาง ฯลฯ “ตืน ่ แต่ดก ึ ลุกแต่เช้า นึง่ ข้าว เป่าไฟ” แว่วเสียงแม่ใหญ่สอนหลานอยู่ใน ครัว กว่าจะได้รบ ั ประทานข้าวเหนียวนึง่
ต้องใช้เวลามาก เพราะจะต้องน�ำข้าวสาร เหนียวไปแช่นำ�้ ข้ามคืน ก่อนน�ำข้าวเหนียว ทีแ่ ช่เสร็จเรียบร้อยแล้วใส่ “หวด” แล้วน�ำไป วางไว้บน ‘หม้อนึ่ง’ ด้วยไฟกลางจนกว่า ข้าวจะสุกใส จากนัน้ น�ำไปใส่ใน “กระติบข้าว” ส�ำหรับรับประทานกับอาหารต่อไป โดย อาหารที่ใช้กินคู่กับข้าวเหนียวจะต้องมี ลักษณะแห้งและข้น เพราะต้องใช้ขา้ วเหนียว จิม้ ให้ตดิ ได้งา่ ย ปลาร้ า ที่ รั ก เครื่ อ งปรุ ง ที่ ต ้ อ งมี ่ พูดถึงอาหาร ในครัวของทุกบ้าน เมือ
อีสาน แน่นอนว่าเครือ่ งปรุงรสอย่าง “ปลาร้า” หรือ “ปลาแดก” เป็นสิง่ ทีข่ าดไม่ได้ และ ได้มหี ลักฐานทางโบราณคดีวา่ ปลาร้าเป็น อาหารในวัฒนธรรมอีสานมากว่า 6,000 ปี แล้ว และถือเป็นความมั่นคงในการด�ำรง ชีวิตของชาวอีสาน เพราะเป็นการถนอม อาหารที่ท�ำให้ชาวอีสานเก็บปลาไว้กินได้ ตลอดทัง้ ปี จึงเป็นหนึง่ ในสุดยอดภูมปิ ญ ั ญา การท�ำเครือ่ งปรุงรสเค็มทีม่ อี ยูท่ วั่ ทุกมุมโลก อย่าง “เต้าหูย้ ”ี้ ของจีน “ซีอวิ้ ” ของญีป่ นุ่ “เนือกมาม” ของเวียดนาม “เปกาซัม” ของ มาเลเซีย “บากาแซ็ง” ของอินโดนีเซีย “งาปี๊ หรือกะปี”๊ ของพม่า “ถัว่ เน่า” จากภาคเหนือ ของไทย ตลอดจน “น�้ำบูดู” จากภาคใต้ ของไทย
ค�ำว่า “ปลาแดก” ในภาษาอีสานมา จากขั้นตอนการท�ำ ซึ่งต้อง “ยัด” หรือ “แดก” ปลาลงในไหเพื่อหมักกับ
เกลื อ ปลาร้ า สามารถแบ่ ง ออกเป็ น 3 ประเภท คือ ปลาร้าหอม ปลาร้านัว และ ปลาร้าโหน่ง โดยแต่ละประเภทมีสี กลิน่ และ รสชาติทแี่ ตกต่างกัน ส�ำหรับสูตรการหมัก ปลาร้ า ของชาวอี ส านแบบดั้ ง เดิ ม มี อ ยู ่ หลายสูตร เช่น “ปลาร้าข้าวคั่ว” ได้จาก ปลาหมักเกลือที่ใส่ข้าวคั่ว ปลาร้าที่ได้จะ มีลกั ษณะแฉะ เนือ้ อ่อนนุม่ มีสเี หลืองเข้ม และกลิ่นหอม ปลาสดที่นิยมใช้ท�ำปลาร้า ประเภทนี้คือปลากระดี่ ปลาสลิด ปลา หมอเทศ ปลาดุก โดยใช้ปลาขนาดกลาง และขนาดใหญ่ ในขณะที่ “ปลาร้าร�ำ” ได้ จากปลาหมักเกลือใส่รำ� หรือร�ำผสมข้าวคัว่ มีลกั ษณะเป็นสีคล�ำ้ ปลายังมีลกั ษณะเป็น ตัวเนือ้ ไม่นมิ่ มาก มีกลิน่ รุนแรงกว่าปลาร้า ข้าวคัว่ ปลาทีใ่ ช้ทำ� ส่วนมากเป็นปลาขนาด เล็ก เช่น ปลาสร้อย ปลาซิว ปลากระดี่ โดย ปลาร้าร�ำ คือ ปลาร้าทีช่ าวอีสานบริโภค เป็นส่วนใหญ่
“ภาคอี ส าน” เต็ ม เปี ่ ย ม ด้วยเสน่ห์ในหลายๆ ด้าน หนึ่งใน นั้ น คื อ วั ฒ นธรรมการกิ น...ที่ มี อั ต ลักษณ์ชัดเจน กล่าวกันว่าถ้าอยาก ท�ำความรูจ ้ ก ั ชาวอีสาน และความเป็น อีสาน ให้ไปเบิง่ “พาข้าว” หรือส�ำรับ อาหารของชาวอีสาน ที่ประกอบขึ้น จากวัตถุดบ ิ พืน ้ ถิน ่ ซึง่ ถูกคัดสรรและ ปรุงด้วยภูมป ิ ญ ั ญา มีเสน่หไ์ ม่เหมือน ใคร และยังเป็นภูมป ิ ญ ั ญาทีถ ่ า่ ยทอด มาจากรุ่นสู่รุ่น ทุกขั้นตอนประกอบ ด้วยกระบวนการคิดจากเหตุและผล สะท้อนถึงวัฒนธรรมการกินอันดีงาม ที่ไม่ว่าแต่ละคนในครอบครัวจะต้อง แยกย้ายกันไปปฏิบัติหน้าที่ใด แต่... สุ ด ท้ า ยหน้ า ที่ นั้ น จะเป็ น ไปเพื่ อ การ หาวั ต ถุ ดิ บ มารวมกั น แล้ ว ปรุ ง จั ด ใน “พาข้าว” เพื่อทุกคนจะได้มากิน ข้าวร่วมกัน แซ่บหลาย…รสชาติแบบไหนได้ใจชาวอีสาน
รสชาติอาหารสไตล์อีสานส่วนใหญ่ต้องแซ่บ จัดจ้าน รวมทั้งมีรสเค็ม นัว เผ็ด ฝาด และขม มักไม่ค่อยเจอ อาหารอีสานรสหวาน ความโดดเด่นของรสชาติเกิดจาก วัตถุดบิ จากธรรมชาติ โดยเฉพาะผักพืน้ บ้านนานาชนิด และเครือ่ งปรุงทีท่ ำ� ให้เกิดรสชาติอนั เป็นเอกลักษณ์ เช่น นอกจากนี้อาหารอีสานยังโดดเด่นเรื่องการใช้อาหาร เป็นยาด้วย เช่น กินก้อยและกุง้ ฝอยกับผักเม็ก เพือ่ ฆ่า พยาธิ กินผักฤทธิร์ อ้ นเพือ่ ให้รา่ งกายตืน่ ตัว กินอาหาร ฤทธิ์เย็นเพื่อให้ร่างกายผ่อนคลาย กินผักรสฝาดเพื่อ ดูแลล�ำไส้ให้เกิดความสมดุลในร่างกาย เรียกว่า “แนวแก้ แนวกัน” คงไม่ผด ิ หากจะกล่าวว่าอีสานเป็นดัง่ “ตูก ้ บ ั ข้าว ใบใหญ่ของประเทศ” ที่เต็มไปด้วยวัตถุดิบเปี่ยม
คุณภาพนานาชนิด ทั้งหมดนี้ผ่านการบ่มเพาะด้วย ความประณีตผ่านภูมิปัญญาจากรุ่นสู่รุ่น บนพื้นดิน ที่มีภูมิศาสตร์และภูมิอากาศเฉพาะถิ่นที่ไม่เหมือนที่ใด ในโลก หล่อหลอมเป็นวัฒนธรรมการกินทีม่ เี อกลักษณ์ เฉพาะตัว และดึงดูดให้ผคู้ นมากมายเทใจให้กบั อาหาร อีสานอย่างถอนตัวไม่ขนึ้ More Information: ขอขอบคุณ ณัฏฐภรณ์ คมจิต ส�ำนักงานส่งเสริมเศรษฐกิจสร้างสรรค์ (องค์การมหาชน)
Issue 03 | 2022
DREAM DESTINATION
015
ประเพณีพื้นถิน ่ ต�ำนานเมือง
บั้งไฟ พญานาค
ปริศนาแห่งล�ำน�้ำโขง จังหวัดหนองคาย “บั้งไฟพญานาค” หรือที่ในสมัยก่อน คนอีสานส่วนหนึง่ เรียกขานว่า “บัง้ ไฟผี” เป็นปรากฏการณ์ลกู ไฟประหลาดพวยพุง่ ขึน้ มาจากล�ำน�ำ้ โขงในคืนวันออกพรรษา บั้งไฟพญานาค มีลักษณะเป็นลูกไฟ ประหลาดคล้ า ยไข่ ไ ก่ สี แ ดงอมชมพู พวยพุง่ ขึน้ มาจากล�ำน�ำ้ โขง สูงขึน้ ไปใน อากาศประมาณ 50-150 เมตร แล้วดับ หายไปแบบไร้เสียง ไร้ควัน ไร้กลิน่ ส�ำหรับจุดชมบัง้ ไฟพญานาคหลักๆ ใน จังหวัดหนองคาย และจังหวัดบึงกาฬ ซึง่ มีประมาณกว่า 20 จุดด้วยกัน ทีโ่ ดด เด่นและดังมากก็เห็นจะเป็นล�ำน�้ำโขง ใน อ.โพนพิสยั และ อ.รัตนวาปี จ.หนองคาย ซึ่งถือเป็นจุดไฮไลท์ ส�ำคัญในการชม บัง้ ไฟพญานาคของนักท่องเทีย่ ว ชาวบ้านแถบนีม้ คี วามเชือ่ ว่าในอดีตนัน้ ดินแดนแถบนีถ้ กู สร้างและปกครองโดย พญานาค พอถึงวันออกพรรษา พญานาค เหล่านั้น ซึ่งต่างก็เลื่อมใสในพระพุทธ ศาสนา จะพากันออกมาจุดบัง้ ไฟถวาย พระพุทธเจ้าเป็นประจ�ำทุกปี ในบริเวณ แนวแม่น�้ำโขงถิ่นที่อยู่ของพญานาค เรือ่ งนีส้ อดรับกับเรือ่ งพญานาคในทาง พุทธศาสนา ทีก่ ล่าวว่าเดิมทีพญานาค ที่อาศัยอยู่ในเมืองบาดาลนั้นมีนิสัย ดุรา้ ย แต่พอพระพุทธเจ้าเสด็จมาโปรด สัตว์กเ็ กิดความเลือ่ มใส เลิกนิสยั ดุรา้ ย จะหันมาออกบวช แต่ก็ติดที่เป็นสัตว์ จึงไม่สามารถบวชได้ เหล่าพญานาคจึง ปวารณาตนเป็นพุทธมามกะ เมือ่ พระพุทธเจ้าเสด็จขึ้นไปโปรดพระมารดาที่ สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ จนครบ 1 พรรษา (3 เดือน) และเสด็จกลับโลกมนุษย์ใน วันขึน้ 15 ค�ำ่ เดือน 11 ด้วยบันไดแก้ว บันไดเงินและบันไดทอง ทีเ่ หล่าเทวดา ท�ำถวาย ส่วนมนุษย์โลกก็จะท�ำบุญ ตักบาตร น�ำดอกไม้ธปู เทียนไปกราบไหว้ บูชา ความนี้เมื่อรู้ถึงพญานาคที่อยู่ เมืองบาดาล จึงได้จดั ท�ำ “บัง้ ไฟพญานาค” จุดเฉลิมฉลอง จนกลายเป็นประเพณี มาจนทุกวันนี้
“บุญบัง ้ ไฟ” ประเพณีไฟบุญ ภาคอีสาน หนึ่งเดียวในโลก
“งานบุญบัง ้ ไฟ” มีทม ี่ าจากนิทานพืน ้ บ้านเรือ ่ งพญาคันคาก และเรือ ่ งผาแดงนางไอ่ ซึง่ ในนิทานพืน ้ บ้านได้กล่าวถึง ชาวบ้านทีไ่ ด้จด ั งานบุญบัง้ ไฟขึน ้ เพือ ่ เป็นการบูชา “พญาแถน” ซึง่ ชาวบ้านมีความเชือ ่ ว่า “พญาแถน” มีหน้าทีค ่ อยดูแลให้ฝนตกตามฤดูกาล และมีความ ชื่นชอบไฟเป็นอย่างมาก หากหมู่บ้านใดไม่จัดงานบุญบั้งไฟบูชา ฝนก็จะไม่ตกตาม ฤดูกาล อาจก่อให้เกิดภัยพิบัติกับหมู่บ้านได้ ซึ่งงานประเพณีบุญบั้งไฟจังหวัดยโสธร จะจัดขึน ้ ในวันเสาร์-อาทิตย์ สัปดาห์ทส ี่ องของเดือนพฤษภาคม ของทุกปี
ซึ่งเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวของบุญบั้งไฟ ของบ้านกุดหว้าแห่งนี้ เทศกาลจุดตะไลนี้ จะจัดขึน้ ในวันเสาร์-อาทิตย์สปั ดาห์ที่ 3 ของ เดือนพฤษภาคมของทุกปี ในปัจจุบนั แหล่งทีม่ ชี า่ งในการจัดท�ำ “บัง้ ไฟ เอ้” ตกแต่งสวยงามมากทีส่ ดุ คือ จังหวัด ร้อยเอ็ด ส่วนค่ายบัง้ ไฟ ทีม่ กี ารท�ำบัง้ ไฟจุด พบได้จำ� นวนมากในเขตอ�ำเภอมหาชนะชัย จังหวัดยโสธร, กาฬสินธุ์ โดยเฉพาะอ�ำเภอ ท่าคันโท อุดรธานี, หนองคาย เป็นต้น
การจัดงานบัง้ ไฟในอดีตและปัจจุบนั ในพืน้ ทีจ่ งั หวัดร้อยเอ็ด มีความโดดเด่นและเก่าแก่มานาน มีเอกลักษณ์เฉพาะตัว โดยเฉพาะทีอ่ ำ� เภอสุวรรณภูมิ ทีม่ กี ารจัดงานในทุกวันเสาร์ และวันอาทิตย์ ในสัปดาห์แรกของเดือนมิถนุ ายน ของทุกปี ซึ่งเป็นงานที่มีบั้งไฟสวยงามขนาดใหญ่มากที่สุด รวมทั้ง ขบวนร�ำสวยงามมากที่สุดของประเทศ, อ�ำเภอพนมไพร ทีม่ กี ารจัดงานในทุกวันขึน้ 15 ค�ำ่ เดือน 7 ของทุกปี ตาม รูปแบบประเพณีดั้งเดิมตามฮีตสิบสองคองสิบสี่ โดยมี การจุดบัง้ ไฟถวายมากทีส่ ดุ ในประเทศ โดยในแต่ละปีจะมี บั้งไฟหมื่น บั้งไฟแสน บั้งไฟล้าน รวมกันกว่า 1,000 บั้ง และอีกหนึ่งที่ที่น่าสนใจ คือ งานบุญบั้งไฟตะไลล้าน บ้านกุดหว้า ต�ำบลกุดหว้า อ�ำเภอกุฉนิ ารายณ์ จังหวัด กาฬสินธุ์ เป็นชุมชนภูไทขาวเก่าแก่ เป็นบัง้ ไฟทีข่ นึ้ ในแนวนอน ที่เรียกว่า “ตะไล” เป็นต้นแบบตะไลแห่งแรกของไทย
ยังมีงานประเพณีบุญบั้งไฟในภาคกลาง ของไทยอีกที่หนึ่ง ในพื้นที่อ�ำเภอแม่เปิน จั ง หวั ด นครสวรรค์ และอ� ำ เภอลานสั ก จังหวัดอุทยั ธานี เนือ่ งจากชาวบ้านในพืน้ ที่ ดังกล่าว ร้อยละ 85 เป็นชาวอีสานที่ได้ ย้ายถิน่ ฐานมาประกอบอาชีพเกษตรกรรม และได้น�ำวัฒนธรรมประเพณีบุญบั้งไฟ ทีถ่ อื เป็นความเชือ่ ว่า...พระยาแถนมีหน้าที่ คอยดูแลให้ฝนตกต้องตามฤดูกาล จึงท�ำ ให้ประเพณีบญ ุ บัง้ ไฟใน อ.แม่เปิน เกิดขึน้ และได้อนุรกั ษ์ไว้ เมือ่ ปี พ.ศ. 2532 อ�ำเภอ ลานสั ก จั ง หวั ด อุ ทั ย ธานี ครั้ ง แรกในปี 2521 จนกลายเป็นประเพณีทสี่ บื ทอดกัน มาจนถึงปัจจุบัน โดยมีการจัดประเพณี เป็นประจ�ำในช่วงเดือน 6-7 หรือประมาณ สัปดาห์ทสี่ องของเดือนพฤษภาคม-มิถนุ ายน ของทุกปี ซึง่ ทีผ่ า่ นมาได้รบั ความสนใจจาก ประชาชนในพืน้ ที่ และจังหวัดใกล้เคียง ให้ ความสนใจเข้ามาร่วมงานกันเป็นจ�ำนวน มาก และนอกจากนีใ้ นพืน้ ทีภ่ าคเหนือ ก็มี การละเล่นประเพณีบญ ุ บัง้ ไฟเช่นเดียวกัน โดยเป็นหนึง่ ในประเพณีของล้านนา โดยมี ความเชือ่ คล้ายกับภาคอีสาน คือ เป็นการ ถวายเป็นพุทธบูชาและขอฝน
EATING & CUISINE
016
อเมซิง ่ “แซบ” ่ กว่าเดิม ่ ยิง
ชุมชนบ้านวังน�้ำมอก อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย มีศก ั ยภาพ และเอกลักลักษณ์ ด้านการท่องเทีย ่ วเรียนรู้ ความสัมพันธ์ของทรัพยากรธรรมชาติ วัฒนธรรม และผูค ้ นในชุมชน ให้เกิดคุณค่าของการด�ำเนินวิถช ี ว ี ต ิ ของชุมชนท้องถิน ่ น�ำไปสูแ่ นว ความคิด "ชุมชนพอเพียง เผื่อแผ่ พอดี ภูมิใจในสิ่งที่ตนมี" ด้วยการด�ำเนินงานตระหนักถึง การพัฒนาภายใต้การรักษาทรัพยากรธรรมชาติ สิ่งแวดล้อม ภูมิปัญญา และวัฒนธรรม อันดีงาม ตามความพร้อมของชุมชน เพื่อประสิทธิภาพเกิดประโยชน์สูงสุดแก่ชุมชน
"กินข้าวเซาเฮือน" บ้านวังน�้ำมอก
มีกจิ กรรมท่องเทีย่ วเรียนรู้ ดังนี้ • เดินป่าศึกษาธรรมชาติ ป่าชุมชน ภูผปี อบ • เข้าร่วมพิธบี ายศรีสขู่ วัญ-ซุมข้าวพาแลง • ศึกษาเรียนรูห้ ตั ถกรรมพืน้ บ้าน • ศึกษาดูงานการด�ำเนินงานโครงการ ป่าพืน้ บ้าน อาหารชุมชน บ้านวังน�ำ้ มอก • สัมผัสวิถชี วี ติ ชนบทแบบ Home Stay บ้านวัง น�ำ้ มอก ประกอบด้วย 1. การท่องเทีย่ ว “กินข้าวเซาเฮือน” คือ การพัก อาศัยอยู่กับชาวบ้านเพื่อเรียนรู้วิถีชีวิตความเป็น อยู่ของผู้คนตามยุคสมัย ควรฝึกตนให้เป็นคนอยู่ ง่าย รับประทานง่าย ปฏิบัติตามกฎระเบียบของ หมูบ่ า้ น และไม่ทำ� ให้สงิ่ ทีข่ ดั แย้งกับข้อปฏิบตั ขิ อง ชุมชน ไม่ลบหลูค่ วามเชือ่ ของผูค้ นในท้องถิน่ 2. อาหารของบางท้ อ งถิ่ น อาจไม่ เ หมื อ นที่ เรา คุ้นเคย ขอให้เข้าใจว่าเป็นการเรียนรู้วัฒนธรรม อย่างหนึ่ง อย่างพยายามฝืนให้เจ้าของสถานที่ ปรุงแต่งเปลีย่ นรูปแบบ เป็นเพราะจะไม่หลงเหลือ ความเป็นเอกลักษณ์
3. การเข้าเยีย่ มชมในแหล่งงานหัตถกรรมครัวเรือน ทีผ่ ลิตงามอุตสาหกรรมต่างๆ ควรสนใจทีจ่ ะเรียนรู้ ขัน้ ตอนการท�ำงานฝีมอื นัน้ ด้วย เพือ่ จะได้ทราบว่า งานฝีมือแต่ละชิ้นกว่าจะส�ำเร็จต้องใช้ความเพียร พยายามเพียงใด 4. ศึกษาและเรียนรูเ้ รือ่ งราวทีพ่ บเห็น เช่น ประเพณี ความเชือ่ ภาษาถิน่ การแต่งกาย เพือ่ การท่องเทีย่ ว ของเราจะได้มคี ณ ุ ค่ามากขึน้ 5. สิ่งของอันเป็นเอกลักษณ์ของท้องถิ่นไม่ควรน�ำ มาครอบครองเป็นสมบัตสิ ว่ นตัว 6. ช่ ว ยกั น รั ก ษาวั ฒ นธรรมอั น ดี ง ามของคนใน ชนบท อย่าส่งเสริมให้มีการยึดถือวัตถุมากกว่า น�ำ้ ใจเพือ่ ให้ความมีนำ�้ ใจ และความเอือ้ อาทรยังคง อยูเ่ ป็นเสน่หข์ องสังคมไทย ติ ด ต่ อ สอบถามรายละเอี ย ดเพิ่ ม เติ ม ได้ ที่ . .. ศู น ย์ ป ระสานงานท่ อ งเที่ ย วและวั ฒ นธรรม ป่ า พื้ น บ้ า น อาหารชุ ม ชน บ้ า นวั ง น�้ ำ มอก ต.พระพุทธบาท อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย โทร. 086-2325300 และ 083-3577035
Khong Eyes Villa Resort and Spa อ.ศรีเชียงใหม่ จ.หนองคาย โทร. 095-1814111
โขงอายส์ วิลล่า รีสอร์ท แอนด์ สปา จุดนัดพบ ใหม่ อี ก หนึ่ ง สถานที่ พั กผ่อน วิว สุดสวย ส� ำ หรั บ นั ก ท่ อ งเที่ ย วที่ ก� ำ ลั ง ค้ น หาความ ประทับใจอย่างทีค่ าดไม่ถงึ ... การออกไปแช่นำ�้ ด�ำนา นอนทานอาหารอร่อยๆ แค่นกี้ ฟ็ นิ แล้ว... เติมเต็มไปด้วยบรรยากาศท่ามกลางธรรมชาติ และหลากหลายเมนูให้เลือกสรร
เปิ ดโลก...เทีย ่ วไทย สบายกวากั ่ นเยอะเลย
HOROSCOPE
Issue 03 | 2022
เที่ยวเด็ด ไปตามดวง กับ...
017
โหราศาสตร์...
“อาจารย์คฑา ชินบัญชร”
ศาสตร์แห่งการดูดวง ที่คนไทยคุ้นเคย การดูดวง มีความเกีย ่ วข้องกับชีวต ิ ของ ผู้คนมาทุกยุคทุกสมัย หลายคนนิยมดูดวง
#เที่ยวเด็ดดวง ขับ Sixt เที่ยวไทย #หลงรักแผ่นดินถิ่นอีสาน เดือนกรกฎาคม เป็นเดือนทีม่ ี “ดาวมฤตยู” หรือ “ดาวยูเรนัส” ยกจากราศีเมษ เข้าสูร่ าศี พฤษภ ชาวราศีพฤษภ และราศีพจิ กิ จะมีการเปลีย่ นแปลง โยกย้าย ทีอ่ ยูอ่ าศัย ทีท่ ำ� งาน แต่ตอ้ งระมัดระวังของมีคม และอุบตั เิ หตุ ราศี เมษ และราศีตุลย์ ปัญหาที่มีจะคลี่คลาย มีโอกาสดีในธุรกิจ และ ความสัมพันธ์ การเดินทางทิศตะวันออกเฉียงเหนือ ทิศเหนือ และ ทิศตะวันออก เป็นทิศรับพลังบวกทีด่ ี ทุกราศีควรหาโอกาสบริจาค โลหิต ท�ำบุญไถ่ชวี ติ สัตว์ และสวดคาถามงกุฎพระพุทธเจ้า เพือ่ ความ เป็นสิรมิ งคล ผมมีโอกาส...ถ่าย รายการเที่ยวเด็ด ดวง ที่ จ.ขอนแก่น กับคุณรุจน์ เดอะ สตาร์ ทีพ่ ระธาตุขามแก่น ท่องเที่ยวชุมชนบ้านขาม...ร่วม รับประทานอาหารอีสานแท้ ทีต่ ำ� หน่อนัว และที่จังหวัดอุดรธานี กับคุณไต้ฝุ่น กนกฉัตร สวดมนต์...รับพลังบวกที่วัดโพธิสมภรณ์ ขอพร ท้าวเวสสุวรรณ ทีท่ งุ่ ศรีเมือง นัง่ รถอีแต๊ก ท่องเทีย่ ว ชุมชน “บ้านคีรวี งกต” ขออนุญาตน�ำภาพประทับ ใจมาฝากครับผม
พระธาตุขามแก่น
ทที่ งุ่ ศรเี มอื ง ้ท วเวสสวุ รรณ า
วดั โพธสิ มภร ณ์
ชุมชนบา้ นคีรวี งกต
เพื่อเสริมดวงชะตาของตนเอง เพราะเป็น ความเชื่อที่ท�ำให้ผู้คนรู้สึกสบายใจ รวมถึง สร้างความหวังให้กบั ผูค้ นได้ ศาสตร์แห่งการ ดูดวงได้รบั การพัฒนามาอย่างยาวนาน ตาม วัฒนธรรมความเชือ่ ต่างๆ เช่น ดูดวงไพ่ทาโรต์ ดูดวงไพ่ยปิ ซี ดูดวงราศี ดูดวงเสีย่ งทาย ดูดวง วันเกิด และอืน่ ๆ รวมถึงการดูดวงโหราศาสตร์ โบราณ ทีถ่ อื ได้วา่ เป็นศาสตร์ดดู วงยุคเริม่ ต้น ซึง่ ในสมัยก่อนการจะดูตงั้ แต่เรือ่ งบ้านเมืองไป จนถึงชีวติ ประจ�ำวัน และยังได้รบั ความนิยมมา จนถึงปัจจุบนั โดยเฉพาะผูท้ ตี่ อ้ งการเสริมดวง หน้าทีก่ ารงาน อ�ำนาจ บารมีให้เจริญก้าวหน้า ประวัตศ ิ าสตร์ของการดูดวง สันนิษฐานว่า เริม่ ต้นในยุคบาบิโลน อียปิ ต์โบราณ กรีก และ เผยแพร่ไปในภูมภิ าคอืน่ ๆ จนแตกแขนงเป็น โหราศาสตร์ตา่ งๆ เช่น โหราศาสตร์จกั รราศี โหราศาสตร์ดั้งเดิม โหราศาสตร์ตะวันออก โหราศาสตร์พระเวท และโหราศาสตร์ไทย โหราศาสตร์ไทยมีความผูกพันกับวิถช ี ว ี ต ิ ของคนไทย โหราศาสตร์ไทยสันนิษฐานว่า
เป็ น วิ ช าที่ พั ฒ นามาจากคั ม ภี ร ์ พ ระเวทใน ศาสนาพราหมณ์ ที่มีถิ่นก�ำเนิดในประเทศ อินเดีย ซึ่งเป็นศาสนาที่มีมาก่อนพระพุทธ ศาสนา เชือ่ ว่าสืบทอดโหราศาสตร์นมี้ าตัง้ แต่ สมัยสุโขทัยจนถึงปัจจุบนั โหราศาสตร์ไทยยังมี ความส�ำคัญในพระพุทธศาสนา เพือ่ ท�ำนาย ฤกษ์ยาม เวลาท�ำอุโบสถสังฆกรรม ดังนัน้ คนไทยจึงนิยมดูดวงโหราศาสตร์ ทัง้ นีก้ ารดูดวง ก็ขอให้มี “วิจารณญาณ” เป็นเครื่องมือใน การสังเกตคิดค้น และตัดสินวินจิ ฉัยในเรือ่ งใด เรื่องหนึ่ง เป็นเครื่องมือของโยนิโสมนสิการ มีลักษณะเฟ้นหาไตร่ตรองข้อเท็จจริงด้วย เหตุผลรอบคอบ ท�ำให้ฉกุ คิดไม่ตดั สินใจโดย รีบด่วนจนเกิดความผิดพลาด หรือผิดพลาด น้อยทีส่ ดุ วิจารณญาณ เป็นเรือ่ งของปัญญา เหตุผลและข้อเท็จจริง มิใช่เป็นเรือ่ งของทัศนะ และการคาดเดา และให้ มี “ขั น ติ วิ ริ ย ะ อุตสาหะ หนทางเพือ่ พัฒนาชีวติ ” ต่อไป
AURORA RESORT KHAOYAI เพื่อหลีกหนีจากความวุนวายภายในเมือง และสัมผัสกับธรรมชาติอยางแทจริงของอุทยานแหงชาติเขาใหญ อากาศที่แสนบริสุทธิ์จากหญาอันเขียวขจีและตนไมนานาพันธุ ในบริเวณอาณาเขตอุทยานแหงชาติ พื้นที่บริเวณรีสอรทตั้งอยูบนจุดที่เรียกไดวา...มีความเปนธรรมชาติมากที่สุด AURORA RESORT KHAOYAI
ขอนําเสนอประสบการณ์ใหม่ที่ท่านไม่เคยสัมผัสกับสไตล์รีสอร์ทที่หลากหลาย เหมาะสําหรับทุกเพศ ทุกวัย ทุกวาระ และทุกโอกาส AURORA RESORT KHAOYAI 212 หมู่ 8 ตําบลหมูสี อําเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา 30130 Tel : (+66) 44 983 048 , (+66) 873 692 020 Fax : (+66) 44 938 071 E-mail : rsvn_khy@auroraresort.com
โรงเบียร์เยอรมันตะวันแดง ถนนประดิษฐ์มนูญธรรม เขตลาดพร้าว กรุงเทพฯ โทร. 0-2944-5131-2
กว่ า 2 ทศวรรษที่ โ รงเบี ย ร์ เ ยอรมั น ตะวั น แดง ก้ า วสู ่ ผู ้ น� ำ Micro Brewery ในประเทศไทยเรารองรับนักท่องเที่ยว และครอบครัวจาก ทุกมุมโลกด้วยเบียร์สด...ดนตรีอลังการ...อาหารอร่อยเลิศ…บริการที่ น่าประทับใจ ทั้งสามสาขาหลักในกรุงเทพฯ และนนทบุรี... พระราม สาม, รามอินทรา, แจ้งวัฒนะ และพร้อมจัดส�ำหรับงานจัดเลี้ยงทุก รูปแบบ
BUS RENTAL
“บริการจากใจ...เดินทางไปกับอันดามันเซาท์โคสท์” บริษัท อันดามัน เซาท โคสท ทราเวล จํากัด
บริการรถบัสใหเชา
อีกทางเลือกหนึ่งสําหรับการเดินทางทองเที่ยวในจังหวัดภูเก็ต และจังหวัดใกลเคียง เราพรอมจะอํานวยความสะดวก ใหแกนักทองเที่ยวชาวไทยและชาวตางชาติ โดยมุงเนนการบร�การที่เปนเลิศตามสโลแกนที่วา “บร�การดวยใจ.. ปลอดภัยทุกเสนทาง” เรามีรถบัสใหบร�การมากกวา 120 คัน เราพรอมใหคําปร�กษาโดยทีมงานมืออาชีพ ในการเดินทางทุกเสนทางของคุณ..แลวคุณจะประทับใจในการบร�การของเรา
ติดตอฝายการตลาด 086-4927882 Email : andamansouthcoast@hotmail.com ภาคใต : สํานักงานใหญ ภาคอีสาน : สกลนคร ภาคกลาง : กรุงเทพ คุณ ปญญา ไตรปกษ โทร. 086-492-7882 คุณ อรวรรณ วรรณโสภา คุณภูวกฤต สายลือนาม (พ�) คุณ ศร�ญญา หนูคง โทร. 093-580-0889 โทร. 061-146-5658 โทร. 095-785-9646
จองเลย
*เง�่อนไขเปนไปตามที่สายการบินกำหนด