πρόλογος επιμελητή Η δυναμική εξέλιξη των κλάδων της Κλωστοϋφαντουργίας και της Ένδυσης, οι σύγχρονες μέθοδοι παραγωγής και επεξεργασίας των Κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων και των Ενδυμάτων αλλά και η έλλειψη Ελληνόγλωσσων βιβλίων αυτού του αντικειμένου για τους μελλοντικούς επαγγελματίες της ένδυσης καθιστά αναγκαία την ύπαρξη αυτού του βιβλίου. Έτσι, η μετάφραση και η επιστημονική επιμέλεια του βιβλίου αυτού ήταν ένα άκρως ενδιαφέρον θέμα λόγω του ότι οι συνεχείς αυξανόμενες ανάγκες των καταναλωτών ενδυμάτων απαιτεί τη συνεχή ενημέρωση και εκπαίδευση των ανθρώπων που εμπλέκονται με την παραγωγή τους, συμπεριλαμβανομένων και των φοιτητών. Το βιβλίο αυτό αποτελεί ένα απαραίτητο εργαλείο για κάθε έναν που θέλει να προσεγγίσει τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα από την πλευρά του Σχεδιαστή Μόδας και του Τεχνολόγου ενδύματος. Η δομή του παρόντος βιβλίου είναι τέτοια, ώστε ο αναγνώστης να μπορεί να μελετήσει όλα τα υλικά και τις επεξεργασίες που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ενδυμάτων αλλά και άλλων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, με τις απαιτούμενες προδιαγραφές, τις επιθυμητές ιδιότητες και τη λειτουργικότητα. Πιο συγκεκριμένα, στον δεύτερο τόμο που αφορά το βιβλίο αυτό, ο αναγνώστης, μπορεί να μελετήσει και να κατανοήσει τη σημαντικότητα των ιδιοτήτων των κλωστοϋφαντουργικών ινών και των νημάτων, απαραίτητες για τη δημιουργία ποιοτικών των τελικών προϊόντων. Ο συνδυασμός των ιδιοτήτων των ινών και οι μέθοδοι νηματοποίησης, δίνουν μια τεράστια ποικιλομορφία νημάτων και υφασμάτων τα οποία με τη σειρά τους δίνουν μεγάλη δυνατότητα δημιουργίας ενδυμάτων και άλλων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων με συγκεκριμένες και μοναδικές ιδιότητες. Έτσι, ο Τεχνολόγος Ενδύματος και ο Σχεδιαστής Μόδας θα είναι σε θέση να επιλέξει τα κατάλληλα υφάσματα από τις κατάλληλες πρώτες ύλες και με τις κατάλληλες επεξεργασίες για την επίτευξη του στόχου του. Ευάγγελος Δημητρακόπουλος Κλωστοϋφαντουργός Μηχανικός B.Sc., M.Sc. Καθηγητής Εφαρμογών ΤΕΙ Κεντρικής Μακεδονίας Τμήμα Σχεδιασμού και Τεχνολογίας Ένδυσης Κιλκίς
συνοπτικά περιεχόμενα ΤΟΜΟΣ ΙΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΦΑΣΜΑΤΩΝ - ΒΑΦΗ ΚΑΙ ΦΙΝΙΡΙΣΜΑ ΜΕΡΟΣ IV: Κατασκευή Υφασμάτων 12 13 14 15
Υφαντική, Βασικές Υφάνσεις και Υφάσματα | 319 Φανταιζί Υφάνσεις και Υφάσματα | 362 Πλεκτική και Πλεκτά Υφάσματα | 384 Άλλες Μέθοδοι Kατασκευής Υφασμάτων | 418
ΜΕΡΟΣ V: Φινιριστικές Επεξεργασίες Υφασμάτων 16 17 18 19
Επισκόπηση στις Φινιριστικές Επεξεργασίες Υφασμάτων | 460 Αισθητικά Φινιρίσματα | 484 Φινιρίσματα για Ειδικούς Σκοπούς | 508 Βαφή και Τύπωμα Υφασμάτων | 540
ΜΕΡΟΣ VI: Άλλα θέματα που σχετίζονται με τα Κλωστοϋφαντουργικά Προϊόντα 20 Φροντίδα των Κλωστοϋφαντουργικών Προϊόντων | 582
21 Βιωσιμότητα (αειφορία), Νομικά και Περιβαλλοντικά θέματα | 614 22 Επαγγελματική Διερεύνηση (διερεύνηση καριέρας) | 644
Παραρτήματα
A Ονομασίες Ινών σε άλλες γλώσσες | 663 B Ίνες που δεν παράγονται πλέον στις ΗΠΑ | 664 Γ Επιλεγμένες Εμπορικές Ονομασίες Κλωστοϋφαντουργικών Προϊόντων και Επεξεργασιών | 665 Δ Παγκόσμιος χάρτης | 669 E Πρότυπη Ορολογία Φροντίδας | 670 Ζ Οδηγός για την Αφαίρεση Κηλίδων* | 673 ΓΛΩΣΣΑΡΙ | 677 ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ ΟΡΩΝ | 691
ΤΟΜΟΣ Ι ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΝΩΝ ΚΑΙ ΝΗΜΑΤΩΝ ΜΕΡΟΣ I: Εισαγωγή στην Κλωστοϋφαντουργία 1 Εισαγωγή | 27
2 Ανάπτυξη Προϊόντων από Κλωστοϋφαντουργικής Άποψης | 41
ΜΕΡΟΣ II: Ίνες 3 4 5 6 7 8 9
Οι Κλωστοϋφαντουργικές Ίνες και οι Ιδιότητές τους | 57 Φυσικές Φυτικές Ίνες (Κυτταρινικές) | 89 Φυσικές Ζωικές Ίνες (Πρωτεϊνικές) | 121 Η Διαδικασία Παραγωγής Τεχνητών Ινών | 153 Τεχνητές Ίνες Αναγεννημένης Κυτταρίνης και ΠρωτεÀνης | 175
Συνθετικές Ίνες |
Ίνες Ειδικών Χρήσεων | 243 197
ΜΕΡΟΣ III: Νήματα
10 Επεξεργασία νημάτων | 269 11 Ταξινόμηση Νημάτων | 295 vi
συνοπτικά περιεχόμενα
αναλυτικά περιεχόμενα ΤΟΜΟΣ ΙΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΥΦΑΣΜΑΤΩΝ - ΒΑΦΗ ΚΑΙ ΦΙΝΙΡΙΣΜΑ ΜΕΡΟΣ IV: Κατασκευή υφασμάτων
12
Όροι κλειδιά 382 Ερωτήσεις επανάληψης 382 Θέμα για Μελέτη: Το Δαμασκηνό Ύφασμα για τη Βιομηχανία Φιλοξενίας 383 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 383
Υφαντική, Βασικές Υφάνσεις και Υφάσματα | 319
Αντικείμενα κεφαλαίου 319 Ποιότητα Υφασμάτων 321 Υφαντά Υφάσματα 322 Ο Αργαλειός 323
14
Προετοιμασία για Ύφανση 325 • Βελτιώσεις στον Αργαλειό 326
Χαρακτηριστικά των Υφαντών Υφασμάτων
Αντικείμενα κεφαλαίου Πλέξιμο 387
329
Στημόνι και Υφάδι 330 • Ευθυγράμμιση της ύφανσης 330 • Πυκνότητα Υφάσματος 331 • Αναλογία (λόγος) Στημονιών και Υφαδιών 332 • Ούγιες 332 • Πλάτος Υφάσματος 333 • Βάρος Υφάσματος 333
Ιδιότητες Υφαντών υφασμάτων 334 Ονομασίες και Διαγράμματα Υφαντών υφασμάτων
336
Απλή Ύφανση 338 • Ύφανση Διαγωνάλ (twill) 351 • Ύφανση Σατέν 356
Όροι κλειδιά 359 Ερωτήσεις επανάληψης 360 Θέμα για Μελέτη: Ντένιμ 361 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 361
13
Φανταιζί Υφάνσεις και Υφάσματα |
363
Αντικείμενα κεφαλαίου 363 Υφάνσεις Dobby 366 Υφάνσεις με Πρόσθετο Νήμα 366 Υφάνσεις Πικέ (Piqé) 367 Υφάνσεις Ζακάρ (Jacquard) 369 Υφάνσεις Mommie 371 Υφάνσεις (Λένο) Leno 371 Διπλοϋφασμένα (διπλά) υφάσματα 372 Διπλές Υφάνσεις 373 • Υφάσματα Διπλής Όψης 374
Υφάνσεις Πέλους
375
Υφάσματα Πέλους Υφαδιού 376 • Υφάσματα Πέλους Στημονιού 377
Υφάνσεις Χαλαρής Τάσης 380 Ύφανση Τάπητα Τοίχου 381 Στενά Υφάσματα 381
Πλέξιμο και Πλεκτά Υφάσματα |
385
385
Βελόνες 389 • Θηλειές 390 • Χαρακτηριστικά Υφασμάτων 390 • Περιβαλλοντικές Συνέπειες και Βιωσιμότητα της Πλεκτικής 392
Πλέξη Υφαδιού
392
Μηχανές που Χρησιμοποιούνται στην Κατασκευή Πλεκτών Υφαδιού 394 • Δομή Πλέξης Υφαδιού-Πόντοι 395 • Υφάσματα Πλέξης Υφαδιού 396
Πλέξη Στημονιού
407
Μηχανές που Χρησιμοποιούνται για τα Πλεκτά Στημονιού 409 • Πλεκτά Υφάσματα Στημονιού 410 • Μικρής Σημασίας Πλεκτά Στημονιού 414
Στενά Πλεκτά Υφάσματα 414 Σύγκριση Πλεκτών Στημονιού και Πλεκτών Υφαδιού 414 Όροι κλειδιά 415 Ερωτήσεις επανάληψης 416 Θέμα για Μελέτη: Ανάπτυξη των Ανταγωνισμών στη Βιομηχανία Πλεκτού 417 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 417
15
Άλλες Μέθοδοι Κατασκευής Υφασμάτων | 419
Αντικείμενα κεφαλαίου 419 Υφάσματα από Διάλυμα 420 Λεπτά φύλλα - Φιλμ 420 • Αφροί ή Αφρώδη Υλικά 422
Υφάσματα από Ίνες
423
Μη Υφάνσιμα ή Ιώδεις Κατασκευές 423 • Πίλημα ή Τσόχα 429 • Μη Υφάνσιμα με Δομή Δικτύων 430
Υφάσματα από Νήματα
430
Τρέσες ή Ταινίες 430 • Δαντέλα 431 • Κέντημα 433
Σύνθετα Υφάσματα
434 περιεχόμενα
vii
Επικαλυμμένα Υφάσματα 434 • Πορομερικά Υφάσματα Υφάσματα με Μικροπόρους 436 • Υφάσματα σαν καστόρι και Δερματίνες 436 • Υφάσματα με Φλόκο 437 • Θυσανωτά Υφάσματα 441 • Υφάσματα Συγκόλλησης 443 • Υφάσματα Συγκόλλησης με βρόχους 445 • Υποστηριζό μενες λεπτές Κατασκευές 447 • Υλικά Ενισχυμένα με Ίνες 448
Ζωικά Προϊόντα
450
Δέρμα 450 • Δέρμα Καστόρι 452 • Γούνα 452
Όροι κλειδιά 454 Ερωτήσεις Επανάληψης 454 Ερωτήσεις Επανάληψης Mέρους ΙV Θέμα για Μελέτη: Δέρμα 456 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 456
Φινίρισμα Ειδικών Σκοπών |
Φινιρίσματα Διατήρησης Σχήματος
Περιβαλλοντικές Επιδράσεις και Βιωσιμότητα του Φινιρίσματος 479 Όροι κλειδιά 480 Ερωτήσεις επανάληψης 481 Θέμα για Μελέτη: Φινίρισμα Λινών Υφασμάτων Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 482
478
481
Αισθητικά Φινιρίσματα |
485
485
Γυάλισμα 489 • Κέρωμα 489 • Πλαστικοποίηση 489 • Μουαρέ (Moiré) 489 • Schreiner 490 • Ανάγλυφα 490
491
Διαφανή και Τραγανά 491 • Κάψιμο 492 • Κολλάρισμα 492 • Αύξηση Βάρους του Υφάσματος 492
493
Ανάγλυφα Υφάσματα 493 • Πιέτες 493 • Υφάσματα με Πτυχώσεις 494 • Πλισέ 494 • Φλόκος (πρόσθετο πέλος) 495 • Κεντητά 495 • Διογκωμένος Αφρός 496 • Ξυρισμένα Υφάσματα 497 • Βούρτσισμα 497 • Χνούδι 497 • Συμπαγοποίηση-Κομπακτάρισμα 499 • Πίληση με Νεροτριβή 499 • Χτυπημένο Ύφασμα 500 • Επεξεργασία Υαλονημάτων 500 • Επεξεργασία viii
περιεχόμενα
519
Φινιρίσματα Απελευθέρωσης Κηλίδων και Λεκέδων 519 • Φινιρίσματα για Αντίσταση στην Τριβή 520 • Αντιολισθητικά Φινιρίσματα 521 • Φινιρίσματα Αύξησης Αντοχής Χρωματισμού από Ατμοσφαιρικούς Ρύπους 521 • Επικαλύψεις Εμπρός ή Πίσω Επιφάνειας 521 • Φινιρίσματα Σταθεροποίησης στο φως 522 • Φινιρίσματα για Αντοχή στο Πίλινγκ 522 • Φινιρίσματα κατά του κιτρινίσματος 523
Φινιρίσματα Σχετικά με την Άνεση
523
Υδροαπωθητικά Φινιρίσματα 523 • Φινιρίσματα Διαχείρισης της Υγρασίας 525 • Φινιρίσματα ελέγχου του Πορώδους του Υφάσματος 526 • Φινιρίσματα Απορροφητικότητας Νερού 526 • Φινιρίσματα Απορρόφησης Υπεριώδους Ακτινοβολίας 526 • Αντιστατικά Φινιρίσματα 527 • Μαλακτικά Υφασμάτων 528 • Φινιρίσματα Αλλαγής Φάσης και Ρύθμισης Θερμοκρασίας 528
Φινιρίσματα Βιολογικού Ελέγχου
Υφή και Αφή
515
Φινιρίσματα Διατήρησης της Εμφάνισης
466
Σταθεροποίηση με Ζεμάτισμα 478 • Σιδέρωμα με Ατμό 478 • Καρβονισμός 478 • Πίεση με ατμό 479
Πέσιμο - Ντραπάρισμα
510
Θεωρία της Επαναφοράς Τσαλακώματος 515 • Σιδέρωμα Διαρκείας 516 • Πρότυπα Επιδόσεων Ποιότητας και Φροντίδας 518
Στάδια Συνήθους Φινιρίσματος για Μάλλινα Υφάσματα
Αντικείμενα κεφαλαίου Στιλπνότητα 488
509
Συρρίκνωση Χαλάρωσης και Φινιρίσματα 512 • Προοδευτική Συστολή και Φινιρίσματα 513
Επεξεργασία Ινών 466 • Επεξεργασία Νήματος 467 • Προετοιμασία Νήματος 467 • Παραγωγή Υφάσματος 468 • Προετοιμασία Υφάσματος 469 • Λεύκανση 472 • Εναλλακτικά Βήματα Προετοιμασίας 474 • Χρωματισμός-Βαφή 475 • Τελική Επεξεργασία (Φινίρισμα) 475 • Στέγνωμα 475 • Επανεπεξεργασία 477
17
505
Αντικείμενα κεφαλαίου 509 Σταθεροποίηση Διαστάσεων: Έλεγχος Συρρίκνωσης
Τελική Επεξεργασία: μια Επισκόπηση | 461
Αντικείμενα κεφαλαίου 461 Συνήθη Βήματα Παραγωγής Υφάσματος
Όροι κλειδιά 504 Ερωτήσεις επανάληψης 505 Θέμα για Μελέτη: Έκθεμα Κεντήματος Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 506
18
455
ΜΕΡΟΣ V: Τελική Επεξεργασία
16
Σμυριγδιού 500 • Πλύσεις Τριβής, Πλύσεις Χημικές ή Πλύσεις με Ένζυμα 501 • Καθαρισμός Μεταξιού με Βρασμό 502 • Κατεργασία με Καυστικά Αλκάλια 503 • Βελτιωτικά Αφής 503
529
Φινιρίσματα κατά των Εντόμων και του Σκώρου 529 • Φινιρίσματα κατά της Μούχλας και των Μυκήτων 530 • Φινιρίσματα κατά της Σήψης 530 • Αντιμικροβιακά Φινιρίσματα 531 • Φινιρίσματα με Μικροκάψουλες 532
Φινιρίσματα Σχετικά με την Ασφάλεια
532
Φινιρίσματα Επιβράδυνσης Φλόγας 532 • Φινιρίσματα για την Εμπόδιση Διέλευσης Υγρών 535 • Φινιρίσματα Ανάκλασης Φωτός 535
Όροι κλειδιά 536 Ερωτήσεις επανάληψης 536 Θέμα για Μελέτη: Άρωμα και Υφάσματα Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 538
19
Βαφή και Εκτύπωση |
Αντικείμενα κεφαλαίου 541 Θεωρία και Πρακτική του Χρώματος
537
541
544
Χρωστικές Ουσίες
546
Πιγμέντα 546 • Χρωστικές Διαλυμάτων 548
Οι Φάσεις της Βαφής
557
Βαφή κατά Παρτίδες 557 • Βαφή σε Συσκευασία 558 • Συνδυασμός Βαφής 558
Βαφές με Αντίσταση Τύπωμα 561
559
Άμεση Εκτύπωση 562 • Αφαιρετική Εκτύπωση 565 • Μεταξοτυπία 565 • Άλλες Μέθοδοι Εκτύπωσης 567
Πρόσφατες Εξελίξεις στη Βαφή και την Εκτύπωση των Υφασμάτων 569 Προβλήματα Χρώματος 570 Περιβαλλοντικές Ανησυχίες και η Βιωσιμότητα της Βαφής και της Εκτύπωσης των Υφασμάτων 574 Όροι κλειδιά 576 Ερωτήσεις Επανάληψης 576 Ερωτήσεις Επανάληψης του Mέρους V 577 Θέμα για Μελέτη: Κατανόηση του Ταιριάσματος Χρωμάτων 578 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 579
ΜΕΡΟΣ VI: Άλλα Θέματα που σχετίζονται με
τα Κλωστοϋφαντουργικά Προϊόντα
20
Φροντίδα των Κλωστοϋφαντουργικών Προϊόντων | 583
Αντικείμενα κεφαλαίου 583 Παράγοντες Σχετικοί με το Πλύσιμο
586
Ρύποι και Αφαίρεση Ρύπων 586 • Απορρύπανση 586 • Διαλυτικά Μέσα 587
Πλύση σε πλυντήριο
612
552
Φάση Βαφής Ινών 554 • Φάση Βαφής Νημάτων 554 • Φάση Βαφής Υφάσματος 555 • Φάση Βαφής Προϊόντος 556
Μέθοδοι Βαφής
Θέμα για Μελέτη: Σεντόνια Στεγνωτηρίου Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 613
589
21
Θέματα Νομοθεσίας, Αειφορίας και Περιβάλλοντος | 615
Αντικείμενα κεφαλαίου 615 Νόμοι για τη Σήμανση και Κανονισμοί Φροντίδας
616
Κανονισμοί Μεταξιού, 1932 616 • Πράξη Σήμανσης Μάλλινων Προϊόντων, 1939 (Τροποποιημένη) 617 • Πράξη Σήμανσης Προϊόντων Γούνας, 1952 (Τροποποιημένη) 617 • Πράξη Ταυτοποίησης Προϊόντων Κλωστοϋφαντουργικών Ινών, 1960 (Τροποποιημένη) 618 • Κανονισμός Μόνιμης Σήμανσης Φροντίδας, 1972 (Τροποποιημένη) 619
Νόμοι και Κανονισμοί Σχετικοί με την Ασφάλεια
621
Πράξη για τα Εύφλεκτα Υφάσματα, 1953 και Τροπολογία της 622 • Ομοσπονδιακή Πράξη για Εντομοκτόνα, Μυκητοκτόνα και Μυοκτόνα (FIFRA) 625 • Πράξη Βελτίωσης Ασφάλειας από Καταναλωτικά Αγαθά (CPSIA) 625
Άλλες Πληροφορίες Ετικέτας
626
Υποχρεωτικά και Εθελοντικά Προγράμματα Σήμανσης 626
Κώδικες 627 Παραπτώματα 628 Προσφυγή των Καταναλωτών 629 Σχετικά με τη Βιωσιμότητα 630 Περιβαλλοντικά Θέματα 633 Περιβαλλοντικοί Νόμοι και Κανονισμοί 635 • Προσπάθειες μέσα στο Παγκόσμιο Σύμπλεγμα Κλωστοϋφαντουργίας 636 • Περιβαλλοντική Υγεία και Ασφάλεια 637
Διάθεση Κλωστοϋφαντουργικών Απορριμμάτων και Ανακύκλωση 638 Όροι κλειδιά 641 Ερωτήσεις επανάληψης 641 Θέμα για Μελέτη: Καλύμματα Δαπέδων 642 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 642
Συνθετικά Απορρυπαντικά και Σαπούνια 589 • Άλλα Πρόσθετα 593 • Ταξινόμηση 596 • Πλυντήρια 596
Στέγνωμα 598 Εμπορικές Επιχειρήσεις Πλυντηρίων 600 Στεγνό Καθάρισμα 601 Στεγνό Καθάρισμα Γούνας και Δέρματος 603 Οικιακό Καθάρισμα Ενδυμάτων με Διαλυτικά 603 Επαγγελματικό Υγρό Καθάρισμα 604 Φύλαξη 605 Άλλες Μέθοδοι Καθαρισμού 605 Καθάρισμα με Αναρρόφηση 606 • Υγρός Καθαρισμός 606 • Καθάρισμα Στεγνού Αφρού 607 • Εκχύλιση με Καφτό Νερό 608 • Καθαρισμός με Απορροφητική Σκόνη 608 • Καθάρισμα με Υπερήχους 609
Πρακτικές Διατήρησης 609 Προστασία Περιβάλλοντος, Ανησυχίες και Βιωσιμότητα του Καθαρισμού 609 Όροι κλειδιά 611 Ερωτήσεις επανάληψης 611
22
Εξερεύνηση Σταδιοδρομίας |
645
Αντικείμενα κεφαλαίου 645 Εφοδιασμός - Προμήθεια 647 Ανάπτυξη Προϊόντων 648 Παραγωγή 650 Σχέδιο 651 Εμπόριο 654 Προώθηση Εμπορευμάτων ή Εμπορία (Marketing) 656 Επιχειρηματίες 657 Κυβέρνηση 657 Άλλα Πεδία Σταδιοδρομίας 658 Ανακεφαλαίωση 659 Όροι κλειδιά 661
περιεχόμενα
ix
Ερωτήσεις Επανάληψης 661 Ερωτήσεις Επανάληψης Mέρους VΙ 661 Θέμα για Μελέτη: Το Βιογραφικό Σημείωμα Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 662
Γ Δ E Ζ
Επιλεγμένες Εμπορικές Ονομασίες | Παγκόσμιος Χάρτης | 669 Πρότυπη Ορολογία Φροντίδας | 670 Ένας Οδηγός για την Αφαίρεσης Κηλίδων | 673 ΓΛωΣΣΑΡΙ | 677 ΕΥΡΕΤηΡΙΟ ΟΡωΝ | 691
662
Παραρτήματα A Ονομασίες Ινών σε άλλες Γλώσσες | B Ίνες που δεν Παράγονται πλέον στις ηΠΑ | 664
663
665
ΤΟΜΟΣ Ι ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΙΝΩΝ ΚΑΙ ΝΗΜΑΤΩΝ ΜΕΡΟΣ I: Εισαγωγή στην Κλωστοϋφαντουργία
1
Εισαγωγή |
Λειτουργικότητα
Ιδιότητες από Αισθητικής Άποψης 67 • Ιδιότητες Ανθεκτικότητας 70 • Ιδιότητες Άνεσης και Ασφάλειας 73 • Ικανότητα Διατήρησης της Εμφάνισης 75 • Αντίσταση σε Χημικές Ουσίες 77 • Αντοχή στο Φως 78 • Επίδραση του Περιβάλλοντος και Βιωσιμότητα 78 • Ιδιότητες Φροντίδας 79 • Κόστος 79 • Πίνακας Ιδιοτήτων των Ινών 79
27
Αντικείμενα του Κεφαλαίου 27 Κλωστοϋφαντουργία και Κλωστοϋφαντουργικά Προϊόντα Το Παγκόσμιο Σύμπλεγμα της Κλωστοϋφαντουργικής Βιομηχανίας 33 Όροι κλειδιά 37 Ερωτήσεις Επανάληψης 37 Θέμα για Μελέτη: Γυναικεία Ενδυμασία 38 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 39
2
Ανάπτυξη Προϊόντων από Κλωστοϋφαντουργική Άποψη |
41
Οι Κλωστοϋφαντουργικές Ίνες και οι Ιδιότητές τους | 57
περιεχόμενα
Οπτική Παρατήρηση 80 • Δοκιμή Καύσης 80 • Μικροσκοπική Εξέταση 81 • Δοκιμές Διαλυτότητας 82
Όροι κλειδιά 83 Ερωτήσεις Επανάληψης 84 Θέμα για Μελέτη: Πάνες Βρεφών και Προϊόντα Υφαντουργίας για Ακράτεια 85 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 86
Φυσικές Φυτικές Ίνες (Κυτταρινικές) |
89
Αντικείμενα του Κεφαλαίου 89 Ίνες Σπόρου ή Καρπού 92 Βαμβάκι 92
Άλλες Ίνες Σπόρων ή Καρπού 104 Coir (από κοκκοφοίνικα) 104 • Kapok 104 • Milkweed (Ασκληπιός) 105
Ίνες Φλοιού ή Μίσχου 105 Λινάρι (Flax, Linen) 106
Άλλες Ίνες Φλοιού από Μίσχο Θάμνων
Ίνες Φύλλων
57
Φυσική Δομή 61 • Χημική Σύνθεση και Μοριακή Διάταξη 65
x
29
109
Ραμί (Ramie) 109 • Καννάβι (Hemp) 110 • Γιούτα (Jute) 112 • Κενάφ (Kenaf) 112 • Ιβίσκος (Hibiscus) 112 • Τσουκνίδα (Nettle) 112 • Μπαμπού (Bamboo) 113
ΜΕΡΟΣ II: Ίνες
Αντικείμενα του Κεφαλαίου Ιδιότητες Ινών 59
Αναγνώριση ή Ταυτοποίηση Ινών 79
4
Αντικείμενα του Κεφαλαίου 41 Η Λειτουργικότητα και ο Καταναλωτής 45 Χρηστικότητα 47 Πηγές Πληροφόρησης 51 Όροι κλειδιά 51 Ερωτήσεις Επανάληψης 51 Ερωτήσεις Επανάληψης Mέρους Ι 52 Θέμα για Μελέτη: Ανάπτυξη Προϊόντος 53 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 53
3
67
113
Ανανάς (Piña) 113 • Abaca 114 • Σιζάλ και Ίνες Αγάβης ή Καννάβι Σιζάλ (Sisal, Henequen) 114
Άλλα Κυτταρικά Υλικά 114 Όροι κλειδιά 116 Ερωτήσεις Επανάληψης 116 Θέμα για Μελέτη: Έγχρωμο Βαμβάκι 117 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 117
5
Rayon 176 • Lyocell 182 • Acetate 185 • Άλλες Αναγεννημένες Κυτταρινικές Ίνες 190
Φυσικές Ζωικές Ίνες (Πρωτεϊνικές) |
Αντικείμενα του Κεφαλαίου Μαλλί 123
121
121
Παραγωγή Μαλλιού 124 • Τύποι και Είδη Μάλλινων Ινών 125 • Φυσική Δομή του Μαλλιού 126 • Ιδιότητες του Μαλλιού 130 • Περιβαλλοντικά Θέματα και Βιωσιμότητα του Μαλλιού 133 • Χρήσεις του Μαλλιού 135
Ειδικά Μαλλιά
136
Mohair 136 • Qiviut (Προβατόβους, οβιβούς, μοσχοβούβαλος) 137 • Angora 137 • Μαλλί Καμήλας 138 • Cashmere 138 • Llama (προβατοκάμηλος) και Alpaca 139 • Vicuña και Guanaco 139 • Yak 140
Μετάξι
140
Παραγωγή Μεταξιού 140 • Φυσική Δομή του Μεταξιού 142 • Χημική Σύνθεση και Μοριακή Δομή του Μεταξιού 142 • Ιδιότητες του Μεταξιού 143 • Περιβαλλοντικά Θέματα και Βιωσιμότητα του Μεταξιού 145 • Χρήσεις του Μεταξιού 147
Μετάξι Αράχνης (Ίνα Αράχνης) 147 Αναγνώριση Ινών από Φυσικές Πρωτεΐνες Όροι κλειδιά 149 Ερωτήσεις Επανάληψης 149 Θέμα για Μελέτη: Μαλλί Merino 150 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 150
6
148
197
Κοινές Ιδιότητες των Συνθετικών Ινών 199 • Συνήθεις Κατασκευαστικές Διαδικασίες 202 • Ταυτοποίηση Συνθετικών Ινών 203 • Συνήθεις Τροποποιήσεις Ινών 204
Συνθετικές Ίνες
205
Nylon (Πολυαμίδιο) 205 • Πολυεστερικές ίνες 214 • Ολεφινικές ίνες (Ολεφίνες) 224 • Ακρυλικά 231
Ίνες Ειδικών Χρήσεων |
Αντικείμενα του Κεφαλαίου Ελαστομερείς Ίνες 244
156
243
243
Ελαστικό 244 • Spandex 246 • Ελαστοεστέρας 248 • Elasterell-p 249 • Lastol 249
158
Τροποποιήσεις της Φιλιέρας 159 • Μοριακή Δομή και Μορφοποιήσεις Κρυσταλλικότητας 161 • Πρόσθετα στο Πολυμερές ή στο Κλωστικό Διάλυμα Εξώθησης Ινών 162 • Τροποποιήσεις στην Κλωστοποίηση (Εξώθηση) των Ινών 165 • Σύνθετες Τροποποιήσεις 166
Περιβαλλοντικά Θέματα και Βιωσιμότητα των Τεχνητών Ινών 168 Η Κατανάλωση Τεχνητών Ινών 170 Σύγκριση Τεχνητών και Φυσικών Ινών 170 Όροι κλειδιά 171 Ερωτήσεις Επανάληψης 171 Θέμα για Μελέτη: Εμπορικά Σήματα και Παραχαράξεις Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 172
Συνθετικές Ίνες |
Αντικείμενα του Κεφαλαίου 197 Συνθετικές Ίνες: Μια Περίληψη 198
9
Μέθοδοι Κλωστοποίησης 157
Τροποποιήσεις των Ινών
8
Όροι κλειδιά 238 Ερωτήσεις Επανάληψης 238 Θέμα για Μελέτη: Πράσινα Ενδύματα 239 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 239
Η Διαδικασία Παραγωγής Τεχνητών Ινών | 153
Αντικείμενα του Κεφαλαίου 153 Παραγωγή και Κλωστοποίηση Τεχνητών Ινών
Άλλες Αναγεννημένες Ίνες 191 Αναγνώριση Αναγεννημένων Ινών 192 Όροι κλειδιά 192 Ερωτήσεις Επανάληψης 193 Θέμα για Μελέτη: Οικολογική Μόδα 193 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 194
172
Ίνες Ανθεκτικές στη Θερμότητα, Φωτιά και Χημικά
249
Αραμίδιο 250 • Γυαλί 251 • Μέταλλα και Μεταλλικές Ίνες 253 • Ίνες Modacrylic 254 • Novoloid 256 • PBI 256 • Sulfar 257• Saran 257 • Vinyon 258 • Vinal 258 • Φθοριοπολυμερή 259 • Άνθρακας 260 • Μελαμίνη 261
Άλλες Ίνες Ειδικών Χρήσεων 261 Όροι κλειδιά 263 Ερωτήσεις Επανάληψης 263 Ερωτήσεις Επανάληψης Mέρους ΙΙ 263 Θέμα για Μελέτη: ΡΒΙ και οι Επεκτεινόμενες Αγορές της 264 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 264
ΜΕΡΟΣ III: Νήματα
7
Τεχνητές Ίνες Αναγεννημένης Κυτταρίνης και ΠρωτεÀνης | 175
Αντικείμενα του Κεφαλαίου 175 Κυτταρινικές Αναγεννημένες Ίνες ή Ίνες Αναγεννημένης Κυτταρίνης 176
10
Επεξεργασία νημάτων |
Αντικείμενα του Κεφαλαίου Νήματα από Συνεχείς Ίνες
269
269 270
περιεχόμενα
xi
Απαλά και Στιλπνά Πολύκλωνα Νήματα 271 • Νήματα μιας Συνεχούς Ίνας 272 • Νήματα Ταινίες ή Πλέγματα 272 • Ογκώδοι νήματα 273
Νήματα Συστροφής (Κλώσης)
275
Επεξεργασία Ασυνεχών Ινών (Staple) 277• Εισαγωγή Συστροφής στο Νήμα 281 • Εναλλακτικές Μέθοδοι Κλωστοποίησης 282 • Κλωστοποίηση Δέσμης Συνεχών Ινών (Φυτίλι) σε Νήματα Συστροφής 284 • Νήματα Μεγάλου Όγκου 285
Αναμείξεις Ινών
286
Επίπεδα Ανάμειξης 287 • Μέθοδοι Ανάμειξης 288• Νήματα με Ανάμειξη Συνεχών Ινών 289
Περιβαλλοντικά Θέματα και Βιωσιμότητα της Παραγωγής Νημάτων 289 Όροι κλειδιά 291 Ερωτήσεις Επανάληψης 291 Θέμα για Μελέτη: Χρήση Ενέργειας στην Κλωστοποίηση Νήματος 292 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 292
xii
περιεχόμενα
11
Ταξινόμηση Νημάτων |
Αντικείμενα του Κεφαλαίου Το Μήκος των Ινών 296 Συστροφή Νήματος 296
295
295
Κατεύθυνση Συστροφής 296 • Βαθμός Συστροφής 297
Μέγεθος Νήματος
300
Αριθμός Νήματος 300 • Τίτλος Λεπτότητας Denier – Σύστημα Denier 300 • Τίτλος Λεπτότητας Tex - Σύστημα Tex 301
Ομοιομορφία Νήματος 302 Απλά Νήματα 302 • Κλωστές Ραφής και Κεντήματος 303 • Φανταιζί ή Καινοτόμα Νήματα (Fancy or Novelty yarns) 304 • Σύνθετα Νήματα 309
Λειτουργικότητα και Ποιότητα του νήματος Όροι κλειδιά 312 Ερωτήσεις Επανάληψης 312 Ερωτήσεις Επανάληψης Mέρους ΙΙΙ 313 Θέμα για Μελέτη: Νήμα Tweed 313 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 314
310
πρόλογος Η Φιλοσοφία Αυτού του Βιβλίου
δοση των προϊόντων, στο κόστος και στην ικανοποίηση του καταναλωτή,
Το βιβλίο αυτό, παρέχει στους φοιτητές τις βασικές γνώσεις για τα υφάσματα ώστε να κατανοήσουν το πώς παράγονται αυτά και πώς τα χαρακτηριστικά και οι ιδιότητες των πρώτων υλών, δηλαδή των ινών, μεταφέρονται και ενσωματώνονται στα τελικά προϊόντα. Μ’ αυτές τις γνώσεις, αποκτούν τα θεμέλια που χρειάζονται για να πάρουν υπεύθυνες αποφάσεις σχετικά με τις πρώτες ύλες και τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα και να επικοινωνούν δημιουργικά με εργαζόμενους του κλάδου, προμηθευτές, επιχειρηματίες και πελάτες. Η σωστή κατανόηση των στοιχείων των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων (ίνες, νήματα, υφάσματα και επεξεργασίες αυτών), της αλληλεξάρτησης μεταξύ αυτών των συστατικών και της επίδρασης αυτών των συστατικών στα προϊόντα, είναι απαραίτητη για τη λήψη καθημερινών ευθυνών σε πολλά επαγγέλματα που σχετίζονται με τα υφάσματα, τα ενδύματα και τα υφάσματα εσωτερικών χώρων παγκοσμίως.
• να αναγνωρίζουν τις δυνάμεις που καθορίζουν την ανάπτυξη των προϊόντων και των διαδικασιών επεξεργασίας,
Η ευκολία χρήσης των υφασμάτων και των προϊόντων τους είναι το βασικό στοιχείο στο οποίο δίνεται έμφαση σ’ αυτό το βιβλίο. Στο βιβλίο, συζητείται η συμβολή του κάθε στοιχείου των υφασμάτων που ενσωματώνεται ή συνδυάζεται με άλλα στοιχεία των προϊόντων κλωστοϋφαντουργίας όπως επίσης τονίζεται και δίνεται έμφαση στις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των στοιχείων των υφασμάτων. Η βασική πληροφόρηση σχετικά με τη μέθοδο παραγωγής και το χειρισμό του κάθε στοιχείου του υφάσματος, είναι χρήσιμη στην κατανόηση της φύσης του προϊόντος και του κόστους του. Η παραγωγή υφασμάτων είναι μια πολύπλοκη διαδικασία και σχετίζεται με μια μεγάλη ποικιλία υλικών και μεθόδων επεξεργασίας. Για να κατανοήσουν τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, οι φοιτητές, χρειάζονται μια βασική κατανόηση των επιλογών που έχουν και της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται. Αυτό το βιβλίο θα βοηθήσει τους φοιτητές: • να χρησιμοποιούν σωστά την ορολογία της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης, • να γνωρίσουν τους νόμους και τους κανονισμούς της απαιτούμενης σήμανσης που ρυθμίζουν την κατανομή των υφασμάτων, • να κατανοήσουν το πώς επιδρούν οι διαδικασίες παραγωγής και επιλογής συστατικών στην από-
• να ταυτοποιούν τον τύπο ινών, τον τύπο νημάτων και τη μέθοδο κατασκευής των υφασμάτων, • να προβλέπουν τη συμπεριφορά των υφασμάτων ή των τελικών προϊόντων με βάση τη γνώση των ινών, των νημάτων, των μεθόδων κατασκευής και επεξεργασίας σε σχέση με την πληροφοριακή σήμανση του προϊόντος, • να επιλέγουν τις κατάλληλες πρώτες ύλες για την κατασκευή κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων με βάση την επιθυμητή τελική χρήση και τη ζήτηση της αγοράς σχετικά με την απόδοση και τη λειτουργικότητα του τελικού προϊόντος, • να επιλέγουν τις κατάλληλες οδηγίες φροντίδας για τα κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, • να κατανοήσουν κάποια θέματα που σχετίζονται με την αειφορία και την ποιότητα του περιβάλλοντος σε σχέση με την παραγωγή, τη χρήση, τη φροντίδα και την απόρριψη (μετά το κλείσιμο του κύκλου ζωής) ενός κλωστοϋφαντουργικού προϊόντος, • να αναπτύσσουν ενδιαφέρον και εκτίμηση για την κλωστοϋφαντουργία και τα προϊόντα της. Η κατανόηση της κλωστοϋφαντουργίας και ειδικότερα των υφασμάτων δεν μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μελέτη αυτού του βιβλίου και η εργασία με τα υφάσματα θεωρείται απαραίτητη για την απόκτηση της κατάλληλης εμπειρίας. Στα επόμενα κεφάλαια περιλαμβάνονται πολλές δραστηριότητες μάθησης χρησιμοποιώντας δείγματα υφασμάτων.
Η Δομή Αυτού του Βιβλίου Κάθε τμήμα αυτού του βιβλίου εστιάζεται είτε σε κάποιο βασικό στοιχείο των υφασμάτων και γενικά των κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, είτε σε γενικά θέματα που αφορούν την τελική τους χρήση, την παραγωγή ή την ικανοποίηση των προσδοκιών του καταναλωτή με τη χρήση του συγκεκριμένου προϊόντος. Η αειφορία και διά-
xiii
φορα περιβαλλοντικά θέματα περιλαμβάνονται σχεδόν σε κάθε κεφάλαιο. Κάθε τμήμα είναι πλήρες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οποιαδήποτε σειρά θέλει ο αναγνώστης. Τα τέσσερα κύρια τμήματα ακολουθούν τη φυσική σειρά που εφαρμόζεται στην παραγωγή υφάσματος: ίνα, νήμα, κατασκευή υφάσματος και τελική επεξεργασία. Το πρώτο τμήμα του βιβλίου εισάγει τη μελέτη των υφασμάτων και το παγκόσμιο σύμπλεγμα της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης όπως επίσης και προσεγγίσεις ανάπτυξης προϊόντων από την προοπτική των υφασμάτων. Το δεύτερο τμήμα εστιάζεται στις ίνες και την παραγωγή τους, στη λειτουργικότητά τους και την ευκολία χρήσης τους, στις επιδράσεις από τη μέθοδο παραγωγής τους, και τέλος στη χρήση του τελικού προϊόντος. Διάφορες νέες ίνες, νέες γενόσημες κατατάξεις, έξυπνα υφάσματα και η νανοτεχνολογία έχουν προστεθεί στο κεφάλαιο αυτό. Το τρίτο τμήμα εστιάζεται στην παραγωγή νήματος, στους τύπους νημάτων, στη σχέση μεταξύ τύπου νήματος, ιδιοτήτων προϊόντος και ευκολία στη χρήση (λειτουργικότητα), στις κλωστές κεντήματος και ραφής και κορδόνια όπου προστέθηκαν επίσης πολλοί τύποι καινοτόμων ή φανταιζί νημάτωνκαι το τέταρτο τμήμα εξετάζει τις μεθόδους κατασκευής των υφασμάτων. Αυτά τα κεφάλαια είναι οργανωμένα με βάση τη μέθοδο κατασκευής, τις πρότυπες ή κλασσικές ονομασίες των υφασμάτων, τους τύπους των υφασμάτων και τη σχέση μεταξύ της μεθόδου κατασκευής και της απόδοσης όπως και των ιδιοτήτων τους. Περιοχές στις οποίες υπήρχαν ασάφειες έχουν επεξηγηθεί. Το πέμπτο τμήμα ασχολείται με τις φινιριστικές επεξεργασίες και χωρίζεται ανάλογα με τον τύπο ή το αποτέλεσμα της επεξεργασίας. Η βαφή και το τύπωμα των υφασμάτων περιλαμβάνονται επίσης, όπως και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί και οι καταναλωτές με τις βαφές και τις εκτυπώσεις αυτών. Το έκτο τμήμα ασχολείται με άλλα θέματα που αφορούν στα υφάσματα. Ένα κεφάλαιο εστιάζεται στη φροντίδα των τελικών κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων, στα νέα προϊόντα καθαρισμού και τις διαδικασίες καθαρισμού, τη σχετιζόμενη αειφορία και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς. Ένα άλλο κεφάλαιο εξετάζει νομικά θέματα, αειφορία και περιβαλλοντικούς προβληματισμούς. Το τελικό κεφάλαιο συζητά τις απαιτούμενες γνώσεις που πρέπει να έχει κανείς για να ανταπεξέλθει στις επαγγελματικές ευκαιρίες και απαιτήσεις του τομέα της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης το οποίο έχει ανανεωθεί εξαιρετικά ώστε να ανταποκρίνεται στις ευκαιρίες σταδιοδρομίας που συνεχώς αλλάζουν στη βιομηχανία των υφασμάτων και της ένδυσης. Αυτό το βιβλίο θεωρεί σαν δεδομένο ότι ο φοιτητής χρειάζεται βασικές πληροφορίες για τα υφάσματα έτσι ώστε να είναι σε θέση να εκτελεί με επαγγελματισμό ερxiv
πρόλογος
γασίες, όπως επίσης και να επικοινωνεί με άλλους επαγγελματίες με έξυπνο και ενδεδειγμένο τρόπο. Έτσι, το βιβλίο είναι σχεδιασμένο για να χρησιμοποιηθεί σαν εγχειρίδιο και να γίνει πολύτιμο μέρος μιας σχετικής επαγγελματικής βιβλιοθήκης. Οι όροι κλειδιά ορίζονται στο κείμενο αλλά και στο λεξιλόγιο. Το λεξιλόγιο περιλαμβάνει περισσότερα από τις βασικές ή κλασσικές ονομασίες υφασμάτων αλλά και οδηγό προφοράς. Συμπεριλαμβάνονται επίσης οι τροποποιήσεις, οι φινιριστικές επεξεργασίες, οι βελτιώσεις των ινών και η σχετική ορολογία για την απόδοσή τους. Ο εκτεταμένος πίνακας περιεχομένων θα βοηθήσει τον αναγνώστη με τις πληροφορίες που δίδονται κατά τη διαδικασία εκπαίδευσης στη σχολή ή κατά τη διαδικασία εφαρμογής στην εργασία. Το Παράρτημα Α έχει πίνακα ονομασιών ινών σε αρκετές γλώσσες που μπορεί κάποιος να συναντήσει στον κόσμο της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης. Το Παράρτημα Β περιλαμβάνει ίνες που δεν παράγονται πλέον στις ΗΠΑ. Το Παράρτημα Γ είναι κατάλογος επιλεγμένων εμπορικών ονομασιών ινών, νημάτων, υφασμάτων, φινιριστικών επεξεργασιών όπως και μεθόδων καθαρισμού. Το Παράρτημα Δ είναι ο παγκόσμιος χάρτης που οι φοιτητές μπορούν να χρησιμοποιούν για να καταλάβουν τη σημασία των υφασμάτων παγκοσμίως. Το Παράρτημα Ε επεξηγεί τους όρους στις ετικέτες φροντίδας των υφασμάτων που αφορούν στη συντήρησή τους, που δίδονται από την Ομοσπονδιακή Εμπορική Επιτροπή (Federal Trade Commission). Ένας μικρότερος κατάλογος τέτοιων όρων δίδεται στο Κεφάλαιο 20. Το Παράρτημα F δίνει οδηγίες για την αφαίρεση διαφόρων τύπων λεκέδων.
Τα Χαρακτηριστικά Αυτού του Βιβλίου Καθηγητές και φοιτητές προτιμούν συνήθως τους πίνακες και τους χάρτες αναφοράς, τον τρόπο παρουσίασης των πληροφοριών με σαφή και παρόμοιο τρόπο, την έμφαση στην ευκολία χρήσης, τις πολλές απεικονίσεις, τα διαγράμματα και τις φωτογραφίες. Έγινε προσπάθεια και βελτιώθηκαν αυτά τα πράγματα σ’ αυτή τη νέα έκδοση. Τα διαγράμματα επεξεργασιών των προηγούμενων εκδόσεων έχουν διορθωθεί μετά από κάποιες αναθεωρήσεις. Έχουν ξανασχεδιαστεί, ξαναοργανωθεί ή ενημερωθεί πίνακες όπου ήταν απαραίτητο ή όπου φοιτητές ή επιστήμονες πρότειναν βελτιώσεις. Μολονότι το βασικό περιεχόμενο και το νόημα του βιβλίου παραμένουν ανέπαφα, οι αλλαγές βοηθούν τους φοιτητές να αναγνωρίζουν και να εστιάζουν την προσοχή τους στα πιο σημαντικά θέματα. Οι στόχοι και οι βασικοί όροι για το κάθε κεφάλαιο ενημερώθηκαν, βελτιώθηκαν και εκσυγχρονίστηκαν με τέτοιο τρόπο
ώστε ο φοιτητής να είναι σε θέση να προσδιορίζει και να κατανοεί τις κύριες έννοιες. Μετά την ανάγνωση και τη μελέτη του κάθε κεφαλαίου, οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση να ορίζουν κάθε όρο στον κατάλογο των βασικών όρων και να περιγράφουν το πώς σχετίζονται οι όροι μεταξύ τους και με το περιεχόμενο του κάθε κεφαλαίου. Πρόσθετες ερωτήσεις επανάληψης δίνουν στο φοιτητή την ευκαιρία να ελέγξει το επίπεδο της κατανόησης, να εστιάσει στις κύριες έννοιες ή εφαρμογές και να ολοκληρώσει τις πληροφορίες του. Έχει γίνει επίσης ανανέωση στον κατάλογο των βιβλίων για επιπλέον μελέτη, όπου μπορούν να βρουν και να μελετήσουν θέματα πέρα από αυτά του συγκεκριμένου βιβλίου, τα οποία πολλά απ’ αυτά είναι τεχνικής φύσης. Υπάρχουν άρθρα για την κλωστοϋφαντουργία στον τύπο αλλά αυτά συνήθως περιλαμβάνουν λίγες ουσιαστικές πληροφορίες. Έτσι, τα πιο αξιόλογα άρθρα και βιβλία είναι αυτά που είναι γραμμένα από τεχνικής άποψης.
Οι Κύριες Αλλαγές και Προσθήκες Η έμφαση σ’ αυτή την επικαιροποιημένη ενδέκατη έκδοση δίνεται στον εκσυγχρονισμό και στην προσθήκη υλικού όπου νέες επεξεργασίες ή ιδέες έχουν αναπτυχθεί στον επαγγελματικό χώρο ή στους καταναλωτές παγκοσμίως. Έχουν προστεθεί εξηγήσεις και εκτεταμένες συζητήσεις, έχουν διευκρινιστεί έννοιες σε θέματα όπου πολλοί φοιτητές έδειξαν ενδιαφέρον ή επιστήμονες εξέφρασαν ή πρότειναν βελτιώσεις. Στην ενσωματωμένη ορολογία περιλαμβάνονται θέματα βιομηχανικής άποψης έτσι ώστε οι επαγγελματίες να μπορούν να κατανοήσουν και να επικοινωνούν ουσιαστικά με άλλους επαγγελματίες του χώρου. Ο οδηγός προφοράς που περιλαμβάνεται στο λεξιλόγιο για κάποιους όρους θα βοηθήσει τους επαγγελματίες του χώρου να προφέρουν και να χρησιμοποιούν τους όρους με το σωστό τρόπο. Έχει διατηρηθεί το εκτεταμένος ευρετήριο για τη διευκόλυνση της χρήσης του βιβλίου, σαν πηγή για επαγγελματίες που χρειάζονται γρήγορες πληροφορίες για ειδικούς όρους, διαδικασίες επεξεργασίας ή προϊόντα. Οι έγχρωμες φωτογραφίες και τα διαγράμματα κάνουν το κείμενο πιο ενδιαφέρον και πιο κατανοητό. Το βιβλίο συνεχίζει να εστιάζεται στις τρεις κύριες τελικές χρήσεις των υφασμάτων: την ένδυση, τα υφάσματα εσωτερικών χώρων και τα υφάσματα για τεχνική και βιομηχανική χρήση. Παρ’ όλα αυτά, έχουν γίνει πολλές αλλαγές στο κείμενο όπου περιλαμβάνονται τεχνολογικές εξελίξεις και νέα προβλήματα βιομηχανικής και κοινωνικής φύσης που προέκυψαν ή έχουν
αυξηθεί σε σπουδαιότητα μέχρι την τελευταία έκδοση του βιβλίου. Πολλά θέματα έχουν αναδιοργανωθεί και επανεπεξεργαστεί έτσι ώστε να αντιπροσωπεύουν καλύτερα βιομηχανικές πρακτικές ή να ενισχύουν τη διδασκαλία. Έχουν προστεθεί επίσης νέες κλωστοϋφαντουργικές ίνες στο τμήμα ινών του βιβλίου. Στο τμήμα του βιβλίου όπου γίνεται συζήτηση για βαφές και εκτυπώσεις υφασμάτων έχουν διαχωριστεί οι μέθοδοι βαφής και οι μέθοδοι εκτύπωσης. Η συζήτηση για τις φινιριστικές επεξεργασίες έχει οργανωθεί με τέτοιο τρόπο έτσι ώστε να είναι κατανοητή από τους φοιτητές. Σε μερικές περιπτώσεις αυτή η προσέγγιση συνδυάζει μηχανικές και φυσικές επεξεργασίες, κάτι ίσως που να μη θέλει ένας ειδικός υφασμάτων, αλλά είναι μια προσέγγιση η οποία λειτουργεί θετικά με τους φοιτητές. Η νανοτεχνολογία και οι αλλαγές στις χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται αλλά και στις διαδικασίες επεξεργασιών, αντανακλούν στο όλο και αυξανόμενο ενδιαφέρον που αφορά την αειφορία. Το κεφάλαιο που περιλαμβάνει τις δυνατότητες απασχόλησης στον κλάδο της κλωστοϋφαντουργίας και της ένδυσης έχει υποστεί εκτεταμένη αναθεώρηση. Αυτή η συζήτηση έχει σκοπό να βοηθήσει τους φοιτητές να κατανοήσουν τις σταδιοδρομίες και τους τρόπους εφαρμογής των γνώσεών τους σχετικά με τα προϊόντα κλωστοϋφαντουργίας στο εργασιακό τους χώρο. Οι φοιτητές θα βοηθηθούν να κατανοήσουν καλύτερα την κάθε μορφή σταδιοδρομίας που μπορούν να ακολουθήσουν και θα μάθουν επίσης το πώς αλληλεπιδρούν και συνεργάζονται οι επαγγελματίες του κλάδου μεταξύ τους. Μολονότι αυτό το κεφάλαιο ίσως δεν χρειάζεται στην αρχή των μαθημάτων του συγκεκριμένου βιβλίου και του συγκεκριμένου αντικειμένου, οι φοιτητές μπορούν να διαβάσουν το κεφάλαιο μόνοι τους για να διερευνήσουν τις δυνατότητες σταδιοδρομίας αλλά και χρήσης των γνώσεων κατά την εξέταση των επιλογών σταδιοδρομίας, διαφορετικές απ’ αυτές που είναι προφανείς στον καταναλωτή. Σε κάθε κεφάλαιο περιλαμβάνονται Δραστηριότητες Εκμάθησης και Μελέτη Περιπτώσεων. Οι Δραστηριότητες Εκμάθησης αναπτύχθηκαν για να μπορούν οι φοιτητές να συζητούν θέματα σε μικρές ομάδες ή να χρησιμοποιούν κάποια υφάσματα ή ακόμη και αυτά των ενδυμάτων τους, σαν εργαλεία μελέτης. Έγιναν προσπάθειες να είναι αυτές οι δραστηριότητες ανεξάρτητες από πρόσθετες πηγές. Η κύρια έννοια του κάθε κεφαλαίου έχει τονιστεί. Στο τέλος κάθε κύριου τμήματος περιλαμβάνονται Ερωτήσεις Επανάληψης για να ενθαρρύνουν τους φοιτητές να συνδέουν τα στοιχεία των υφασμάτων με τα χαρακτηριστικά του τελικού προϊόντος και τις εφαρμογές του.
πρόλογος
xv
Συμπληρώματα Πηγές για τους Διδάσκοντες • Εγχειρίδιο του Διδάσκοντος. Αυτό περιλαμβάνει ένα περίγραμμα της διδακτέας ύλης για κάθε κεφάλαιο, έναν επικαιροποιημένο κατάλογο προτεινόμενων δραστηριοτήτων και ερωτήσεις ελέγχου σε μια ποικιλία μορφών. • Παρουσίαση με PowerPoint ή άλλου αντίστοιχου λογισμικού για χρήση σε διαλέξεις ή σα συμπλήρωμα των άλλων εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων στην τάξη. • Κέντρο Πηγών για τον Διδάσκοντα on line, για να έχει συμπληρωματικό υλικό online. Οι διδάσκοντες είναι χρήσιμο να έχουν πρόσβαση σε ένα κώδικα διδασκαλίας την οποία μπορεί να αποκτήσουν αν συνδεθούν με το www.pearsonhighered. com/irc, όπου μπορούν να αιτηθούν κωδικό πρόσβασης διδασκαλίας. Μέσα σε 48 ώρες από την καταχώριση, ο διδάσκοντας θα δεχθεί ένα e-mail με τον κωδικό πρόσβασης. Όταν λάβει ο διδάσκοντας τον κώδικά του, πρέπει να επισκεφτεί τον ιστότοπο που προαναφέρθηκε και να συνδεθεί για να πάρει πλήρεις οδηγίες για τη λήψη του υλικού που θέλει να χρησιμοποιήσει.
Αναγνωρίσεις Χρησιμοποίησα τις παρατηρήσεις και τη συμμετοχή πολλών φοιτητών και συναδέλφων για τη συγγραφή αυτής της επικαιροποιημένης έκδοσης. Βρήκα τις παρατηρήσεις των φοιτητών να βοηθούν στην εκτίμηση των προσεγγίσεων, στη φρασεολογία, τον τρόπο παρουσίασης, και έτσι εκτίμησα τις συμβουλές των φοιτητών ή του προσωπικού των σχολών σχετικές με το βιβλίο. Ευχαριστώ τις Nancy Owens και Barbara Harger, για τις προοπτικές και συμβουλές για βελτιώσεις. Με θετικές και αρνητικές παρατηρήσεις βοήθησαν αφάνταστα και ανεκτίμητα στη βελτίωση αυτού του βιβλίου. Ιδιαίτερα θα ήθελα να ευχαριστήσω τις Sara Marcketti και Carmen Keist από το Iowa State University για τις προτάσεις και απόψεις τους. Ευχαριστώ όσους επανεξέτασαν το βιβλίο για τις συμβουλές και τις παρατηρήσεις τους: Heather Akou (Indiana University), Deborah Carlson (Cleveland Institute of Art), Melinda Cowen (Florida State University), Yehia Elmogahzy (Auburn University), Kay Grise (Florida State University), Robert Gruber (Drexel University) George Hodge (North Carolina State University), Janice Lessman-Moss (Kent State University), Sara Marcketti (Iowa State University), Ajoy Sarkar (Colorado State University) και Patricia Walton (Georgia Southern University). Απλές ευχαριστίες στην αδερφή μου Lora Camacho, που με φρόντιζε όσο έγραφα αυτό το βιβλίο. Τελικά ευχαριστώ την Lementine, Silkie, Imp και Sampson που μου θύμιζαν ότι στις 5 το απόγευμα ήταν ώρα φαγητού – κάθε μέρα! Η επικαιροποίηση αυτού του βιβλίου είναι μια συναρπαστική πρόκληση. Με ευχαριστεί που έχω την ευκαιρία να εξερευνήσω τη βιβλιογραφία των υφασμάτων σε βάθος, περισσότερο από ότι μου επιτρέπεται λόγω των ευθυνών του πανεπιστημίου. Με ευχαριστεί που μοιράζομαι το συναρπαστικό τομέα των υφασμάτων με τόσους άλλους ανθρώπους. Ελπίζω ότι αυτό το βιβλίο θα σας φέρει πολύ κοντά με τα υφάσματα όπως και η τρίτη έκδοση για μένα όταν ήμουν δευτεροετής φοιτήτρια στο κολλέγιο που μόλις άρχιζα να μαθαίνω για τα υφάσματα. η συγγραφέας, Sara J. Kadolphh
xvi
πρόλογος
Για τη Συγγραφέα Η Sara J. Kadolph είναι καθηγήτρια στον τομέα Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης στο πανεπιστήμιο της Iowa, Iowa State University in Ames, όπου διδάσκει επί 30 χρόνια. Διδάσκει αρκετά μαθήματα σχετικά με τα υφάσματα: Χημεία, Βαφές, Έλεγχο Ποιότητας και Συντήρηση Υφασμάτων. Η Dr. Kadolph έχει πάρει πολλά βραβεία για διδασκαλία και παροχή συμβουλών και επαγγελματική απασχόληση, συμπεριλαμβανομένων βραβείων για εξαιρετική διδασκαλία από το Διεθνή Σύνδεσμο Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης (International Textiles and Apparel Association), Iowa State University και το Σύνδεσμο Επιστημών Οικογένειας και Προστασίας των Καταναλωτών της Iowa (Iowa Association of Family and Consumer Sciences). Διευθύνει την Donna R. Danielson Professorship in Textiles and Clothing. Συνεργάζεται με το Διεθνή Σύνδεσμο Κλωστοϋφαντουργίας και Ένδυσης και το Wakonse Fellow. H Dr. Kadolph είναι σύμβουλος σε εταιρείες σχετικές με υφάσματα για λύση προβλημάτων ποιότητας, για εκπαίδευση ομάδων σχεδίασης για βελτίωση προϊόντων, για επιλογές υλικών, εκτίμηση ιδιοτήτων υφασμάτων, καταγραφή χαρακτηριστικών και ανάπτυξη προγραμμάτων διασφάλισης ποιότητας. Οι εκπαιδευτικές και ερευνητικές της δραστηριότητες έχουν δημοσιευτεί στα επιστημονικά περιοδικά: Clothing and Textiles Research Journal, The Journal of the Society of International Natural Dyeing, the Journal of the Korean Society for Clothing Industry, The Journal of Consumer Education, the Journal of Family and Consumer Sciences, the International Journal of Clothing and Science Technology, και άλλα. Το συγκεκριμένο βιβλίο της «Textiles» μαζί με την Pearson Education χρησιμοποιείται σε κολλέγια και πανεπιστήμια σε όλο τον κόσμο. Τώρα εργάζεται με δύο άλλα βιβλία που σχετίζονται με τα υφάσματα για την Pearson Education.
πρόλογος
xvii