118
6
Διαμορφωση μιγματοσ σε κινητηρεσ με σΠινθηρα αναφλεξησ
6.1 συστήματα παροχής καυσίμου 6.1.1 λειτουργίες των συστημάτων Το σύστημα παροχής καυσίμου (σχ. 1) έχει ως σκοπό την χορήγηση επαρκούς ποσότητας καυσίμου στο σύστημα διαμόρφωσης μίγματος σε όλες τις καταστάσεις λειτουργίας.
Γι • • • •
αυτό το λόγο, το σύστημα πρέπει: Nα διαθέτει καύσιμο στην αποθήκη καυσίμου Nα παρέχει καύσιμο δίχως φυσαλίδες Nα φιλτράρει το καύσιμο Nα δημιουργεί πίεση στο καύσιμο και να τη διατηρεί σταθερή • Nα επιστρέφει την περίσσεια καυσίμου • Nα εμποδίζει τις αναθυμιάσεις του καυσίμου να διαφύγουν στο περιβάλλον. Βαλβίδα βαρύτητας
Δοχείο διαστολής
Αντλία καυσίμου Δοχείο άνθρακα
M
Φίλτρο καυσίμου
Δοχείο σύλληψης με ηλεκτρική αντλία καυσίμου
Διακλαδωτήρας Σωληνοειδής βαλβίδα για σύστημα καυσίμου δοχείου άνθρακα
Ρυθμιστής πίεσης καυσίμου Ψεκαστήρας καυσίμου
Διδακτικό Πεδίο 4
ματος ανατροφοδότησης και συγκεκριμένα οδηγούνται μέσω μιας βαλβίδας αναγέννησης για καύση. Η δεξαμενή καυσίμου πρέπει να ελέγχεται για διαρροές όταν πραγματοποιείται διάγνωση (On-Board Diagnosis II).
6.1.3 τα μέρη των συστημάτων Δεξαμενή καυσίμου (σχ. 2) Δεξαμενές καυσίμου από φύλλα χάλυβα χρησιμοποιούνται συνήθως σε εμπορικά αυτοκίνητα λόγω της εύκολης κατασκευής και διαμόρφωσής τους. Επικαλύπτονται εσωτερικά και εξωτερικά με αντιοξειδωτικές επιφάνειες. Στην περίπτωση μεγάλων και μερικώς γεμάτων δεξαμενών καυσίμου, μπορεί να προκληθούν απότομες και ισχυρές μετατοπίσεις βάρους κατά τη λειτουργία του οχήματος. Αυτό εμποδίζεται με τη χρήση διάτρητων τμημάτων, τα οποία χωρίζουν τη δεξαμενή σε αρκετά μικρότερα διαμερίσματα. Οι χαλύβδινες δεξαμενές καυσίμου κατασκευάζονται με αυξανόμενους ρυθμούς για τη χρήση σε επιβατικά οχήματα επίσης. Για να υπάρξει κατηγοριοποίηση ως οχήματα χαμηλών εκπομπών ρύπων (LEV στις Η.Π.Α), είναι απαραίτητο να μειωθούν αρκετά οι εκπομπές υδρογονανθράκων οι οποίες περιέχουν επίσης και αναθυμιάσεις καυσίμου. (Σύμφωνα με τη διάγνωση OBD II οι απώλειες αναθυμιάσεων στο σύστημα καυσίμου δεν πρέπει να ξεπερνούν τα 2g ανά ημέρα). Αυτά τα αυστηρά νούμερα, μπορούν να επιτευχθούν ευκολότερα με χρήση χαλύβδινων δεξαμενών παρά πλαστικών δεξαμενών. Βαλβίδα βαρύτητας Αυχένας ενδιάμεσου κενού Αντλία τροφοδοσίας καυσίμου
Βαλβίδα εξαερισμού Δεξαμενή διαστολής καυσίμου Δοχείο διαστολής
σχήμα 1: Δομή ενός συστήματος παροχής καυσίμου
6.1.2 σχεδιασμός των συστημάτων (σχ. 1) Το καύσιμο φυλάσσεται στη δεξαμενή καυσίμου. Από εκεί μεταφέρεται υπό πίεση από μια αντλία καυσίμου στους εγχυτήρες καυσίμου. Ένα φίλτρο καυσίμου συνδέεται πριν την αντλία για να συγκρατήσει τυχόν προσμίξεις. Η πίεση του καυσίμου παραμένει σταθερή ή προσαρμόζεται βάσει της πίεσης εισαγωγής από ένα ρυθμιστή πίεσης. Για να μπορεί να παρέχει επαρκές καύσιμο σε όλες τις καταστάσεις λειτουργίας, το σύστημα παρέχει συνεχώς περισσότερο καύσιμο από όσο είναι αναγκαίο κάθε φορά. Η περίσσεια καυσίμου επιστρέφει μέσω του ρυθμιστή πίεσης στη δεξαμενή καυσίμου. Ένα ακριβές σύστημα εξαέρωσης, είναι απαραίτητο για να μη διαφεύγει στο περιβάλλον καύσιμο ή αναθυμιάσεις καυσίμου, όπως επίσης και για να δημιουργείται αντιστάθμιση της πίεσης στη δεξαμενή καυσίμου. Οι αναθυμιάσεις του καυσίμου φυλάσσονται προσωρινά σε ένα φίλτρο ενεργού άνθρακα του συστή-
Αισθητήρας τροφοδοσίας καυσίμου
σχήμα 2: Δεξαμενή καυσίμου από πολυαιθυλένιο (PE) για επιβατικά οχήματα
Για δεξαμενές καυσίμου με πολύπλοκα σχήματα, όπως συνήθως είναι αυτές στα επιβατικά οχήματα, οι δεξαμενές κατασκευάζονται ως επί το πλείστον από πλαστικό, π.χ. PE (πολυαιθυλένιο) (σχ. 2). Αυτό παρέχει υψηλά επίπεδα ασφαλείας ενάντια στην κρούση. (Οι δεξαμενές πρέπει να είναι ικανές να αντέξουν πρόσκρουση με 80 km/h) Παρόλα αυτά υπάρχει ένα ρίσκο παραμόρφωσης σε υψηλές θερμοκρασίες καυσίμου (πάνω από 120 °C σε συστήματα ψεκασμού πετρελαίου) όπως επίσης και πρόβλημα στη υψηλή διάχυση των αναθυμιάσεων του καυσίμου.
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης
Σε ιδιαίτερες καταστάσεις ή σε οδήγηση σε ανηφορικά εδάφη και με μικρές ποσότητες καυσίμου στη δεξαμενή, το καύσιμο μεταφέρεται στη μια πλευρά. Ειδικές δεξαμενές (σχ. 2, σελ 120) χρησιμοποιούνται για την παροχή επαρκούς καυσίμου στην αντλία παροχής καυσίμου και για να είναι δυνατό να αδειάσουν όλα τα διαμερίσματα της δεξαμενής. Υπάρχουν δεξαμενές μέσα στη δεξαμενή καυσίμου οι οποίες περιέχουν αντλίες αναρρόφησης. Οι αντλίες παροχής καυσίμου βρίσκονται επίσης στις δεξαμενές αυτές (δείτε επίσης τα κεφάλαια παροχής καυσίμου).
αντλίες παροχής καυσίμου Τα σύγχρονα συστήματα ψεκασμού καυσίμου, χρησιμοποιούν αποκλειστικά ηλεκτρικές αντλίες για την παροχή και μετάδοση του καυσίμου. Οι ποσότητες παροχής τέτοιων αντλιών στην ονομαστική τάση λειτουργίας κυμαίνονται μεταξύ 60 l/hr. και 200 l/hr. Κατά τη λειτουργία τους, μια πίεση 3 έως 7 bar (ως αντλία προπαροχής σε συστήματα άμεσου ψεκασμού) πρέπει να επιτευχθεί στο 50% έως 60% της ονομαστικής τάσης του συσσωρευτή (μπαταρίας). Λόγω του ότι αυτή η παροχή σε ονομαστική τάση οδηγεί σε πολλαπλάσια ποσότητα παροχής καυσίμου στο ρελαντί ή σε μερική φόρτιση, οι ηλεκτρικές αντλίες καυσίμου ενεργοποιούνται από την ECU με διαμορφωμένα παλμικά σήματα. Με αυτό τον τρόπο, η ποσότητα παροχής καυσίμου μπορεί να προσαρμοστεί βάσει των συνθηκών λειτουργίας, οι οποίες μπορούν να εξοικονομήσουν ισχύ, να σταματήσουν την υπερθέρμανση του καυσίμου και να επιμηκύνουν το χρόνο ζωής των αντλιών. Μια αντλία τέτοιου τύπου περιέχει: • εφαρμοστό κάλυμμα με ηλεκτρικές συνδέσεις, ανεπίστροφη βαλβίδα και την έξοδο της αντλίας • ηλεκτρικό κινητήρα με επαγωγικό και μόνιμο μαγνήτη • το τμήμα της αντλίας Τμήμα αντλίας Μόνιμος Οπλισμός μαγνήτης
Βαλβίδα αντεπι- Έξοδος στροφής αντλίας
Κάλυμμα
Ηλεκτρική επαφή
σχήμα 1: σχεδιασμός μιας ηλεκτρικής αντλίας καυσίμου
Δύο διαφορετικοί τύποι χρησιμοποιούνται, ανάλογα την τοποθεσία που θα εγκατασταθούν: Αντλίες γραμμής καυσίμου και αντλίες εντός της δεξαμενής καυσίμου. αντλίες γραμμής καυσίμου. Αυτές οι αντλίες μπορεί να είναι εγκατεστημένες σε οποιοδήποτε σημείο της γραμμής του καυσίμου. Γι αυτό το λόγο είναι ευκολότερη η αντικατάσταση αυτών των ελαττωματικών αντλιών από τις αντλίες εντός της δεξαμενής καυσίμου. Παρόλα αυτά, αυτές οι αντλίες και κυρίως οι ηλεκτρικές τους συνδέσεις, είναι εκτεθειμένες σε αυξανόμενη διάβρωση όταν τοποθετούνται κάτω από το πάτωμα του οχήματος. αντλίες εντός της δεξαμενής. Αυτές συνήθως είναι μέρη των συστημάτων μεταφοράς καυσίμου που είναι
119
εγκατεστημένα μέσα στις δεξαμενές καυσίμου. Οι αντλίες εντός της δεξαμενής έχουν εκτεταμένη προστασία στη διάβρωση εντός της δεξαμενής. Επίσης υπάρχει μείωση των θορύβων που δημιουργεί η αντλία εντός της δεξαμενής. Οι αντλίες χωρίζονται σε αντλίες θετικού εκτοπίσματος και αντλίες ροϊκού τύπου, ανάλογα τον τρόπο λειτουργίας τους. αντλίες θετικού εκτοπίσματος (υψηλής πίεσης) (σχ. 2). Αυτές είναι είτε αντλίες με περιστρεφόμενους κυλίνδρους (κυλινδρικές) είτε αντλίες με γρανάζια (γραναζωτές). Το καύσιμο διέρχεται από την αντλία και μεταφέρεται σε ένα κλειστό θάλαμο με μειωμένο μέγεθος προς την πλευρά της υψηλής πίεσης. Οι πιέσεις λειτουργίας των συστημάτων με αντλίες θετικής μετατόπισης είναι πάνω από 4 bar και έχουν επίσης υψηλές τιμές παροχών σε χαμηλές τάσεις. Παρόλα αυτά, προκαλούν ισχυρούς παλμικούς θορύβους. Υπόκεινται επίσης μια αξιοσημείωτη πτώση ισχύος εάν σχηματιστούν φυσαλίδες υδρατμών στο θερμό καύσιμο. Γι αυτό το λόγο, αυτές οι αντλίες συνήθως έχουν μια αντλία ροϊκού τύπου ως προκαταρκτικό στάδιο για εξαέρωση. A A
B
B
β)
α) Μεγέθυνση θαλάμου
και μείωση
σχήμα 2: (α) αντλία με περιστρεφόμενους κυλίνδρους και (β) αντλία με γρανάζια
αντλίες ροϊκού τύπου (σχ. 3). Αυτές είναι περιφερειακές αντλίες ή αντλίες πλευρικών καναλιών. Στις αντλίες ροϊκού τύπου το καύσιμο επιταχύνεται από πολυάριθμα πτερύγια και η πίεση αυξάνεται από τη σταθερή εναλλαγή παλμών. Οι αντλίες ροϊκού τύπου λειτουργούν με μικρό θόρυβο λόγω του ότι η αύξηση της πίεσης γίνεται με εικονική παλμικότητα και συνεχιζόμενα. Είναι επίσης ανθεκτικές σε σχηματισμούς φυσαλίδων καθώς το καύσιμο σε κατάσταση αερίου μπορεί να διαχωριστεί μέσω μιας οπής εξαέρωσης. Παρόλα αυτά, αυτές οι αντλίες επιτυγχάνουν πιέσεις στο σύστημα με μέγιστη τιμή μόνο 4 bar.
A B B A α)
β)
σχήμα 3: (α) Περιφερειακή αντλία και (β) αντλία πλευρικών καναλιών
120
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης
ηλεκτρικές αντλίες καυσίμου δύο βαθμίδων (σχ. 1). Οι ηλεκτρικές αντλίες καυσίμου δύο βαθμίδων χρησιμοποιούνται όπου είναι απαραίτητες υψηλές πιέσεις λειτουργίας του συστήματος. Μια περιφερειακή αντλία συνδέεται αρχικά για πρόληψη δημιουργίας φυσαλίδων μέσα στην αντλία. Παίζει το ρόλο της προπαροχής καυσίμου και διαχωρίζει τις φυσαλίδες. Η αντλία θετικού εκτοπίσματος έπειτα, εξυπηρετεί στην αύξηση της πίεσης του συστήματος. Συνδετικό καλώδιο Επαφή αφαί- Βαλβίδα περιορεσης αερίου ρισμού πίεσης Κινητήρας DC
• Προστατεύονται από μηχανικές καταπονήσεις • Οι γραμμές καυσίμου δεν έχουν διαδρομές που περνάνε από θερμά σημεία, με σκοπό την αποφυγή δημιουργίας φυσαλίδων • Είναι τοποθετημένες με σταθερά ανοδική πορεία ώστε οι φυσαλίδες να μπορούν να αφαιρεθούν από το σύστημα • Δε θα μπορούν να συγκεντρωθούν ατμοί καυσίμου σε περιπτώσεις διαρροών.
φίλτρα καυσίμου Αυτά έχουν ως σκοπό την προστασία του συστήματος καυσίμου από προσμίξεις επειδή, παραδείγματος χάριν, οι εγχυτήρες καυσίμου ενός συστήματος ψεκασμού πετρελαίου μπορεί να καταστραφούν ακόμα και από το πιο μικρό σωματίδιο σκόνης.
Εξάρτημα εισόδου
Έξοδος
Προκαταρκτικό στάδιο, Κύριο στάδιο, αντλία Βαλβίδα ελέγχου αντλία ροϊκού τύπου θετικού εκτοπίσματος πίεσης
σχήμα 1: αντλία γραμμής καυσίμου δύο βαθμίδων
αντλίες αναρρόφησης (σχ. 2) Αυτές είναι αντλίες υδραυλικής κίνησης οι οποίες εξυπηρετούν την άντληση καυσίμου εντός της δεξαμενής καυσίμου. Εξαιτίας της ροής του καυσίμου λόγω μιας ηλεκτρικής αντλίας, το καύσιμο διαχέεται στο ακροφύσιο της αντλίας αναρρόφησης, για παράδειγμα έξω από τον πλευρικό θάλαμο μιας δεξαμενής καυσίμου. Αυτό το καύσιμο έπειτα μεταφέρεται στην κύρια δεξαμενή. Τροφοδοσία Δεξαμενή καυσίμου
Επιστροφή
Ηλεκτρική αντλία καυσίμου Δεξαμενή συλλογής
ρυθμιστής πίεσης καυσίμου (σύστημα δυο γραμμών) Ο ρυθμιστής πίεσης καυσίμου πρέπει να κρατάει σταθερή τη διαφορά πίεσης του καυσίμου μεταξύ των δυο γραμμών του συστήματος, κάτω από οποιαδήποτε συνθήκη.
Ο ρυθμιστής πίεσης καυσίμου ελεγχόμενης μεμβράνης (σχ. 3) συνδέεται στην πολλαπλή εισαγωγή και βρίσκεται στα συστήματα διαδρομής καυσίμου δυο γραμμών. Αποτελείται από δυο θαλάμους που διαχωρίζονται από μια μεμβράνη: έναν θάλαμο ελατηρίου, όπου βρίσκεται ένα ελατήριο το οποίο δρα στη μεμβράνη και ένα θάλαμο καυσίμου. Όταν η πίεση του συστήματος καυσίμου υπερβεί μια προκαθορισμένη τιμή, μια βαλβίδα η οποία ενεργοποιείται από τη μεμβράνη ανοίγει μια είσοδο για τη διαδρομή επιστροφής, μέσω της οποίας η περίσσια καυσίμου γυρνάει πίσω στη δεξαμενή καυσίμου. Λόγω του ότι ο θάλαμος του ελατηρίου συνδέεται μέσω μιας γραμμής με την πολλαπλή εισαγωγή, λίγο μετά την πεταλούδα γκαζιού, η μεμβράνη παραμορφώνεται όχι μόνο από την πίεση του καυσίμου αλλά και από την υποπίεση που ενεργεί στην πολλαπλή
Αντλία αναρρόφησης
σχήμα 2: αντλία αναρρόφησης
γραμμή καυσίμου Χαλύβδινοι αγωγοί ή σωλήνες φτιαγμένοι από πυρίμαχο και ανθεκτικό στο καύσιμο λάστιχο ή πλαστικό, χρησιμοποιούνται κυρίως για τις γραμμές του καυσίμου. Λόγω του ότι οι λαστιχένιοι και οι πλαστικοί σωλήνες αλλάζουν χημικά (λόγω γήρανσης) όταν χρησιμοποιούνται για μεγάλα χρονικά διαστήματα, γίνονται σκληροί και πορώδεις. Κάτι το οποίο μπορεί να προκαλέσει διαρροές. Είναι σημαντικό κατά την τοποθέτηση των γραμμών καυσίμου να εξασφαλίσουμε ότι: • Είναι ικανοί να αντέξουν την στρέψη του αυτοκινήτου και τις μετακινήσεις του κινητήρα
Εγχυτήρας καυσίμου
Τροφοδοσία καυσίμου από αντλία καυσίμου
Γραμμή επιστροφής καυσίμου στη δεξαμενή καυσίμου
Πλάκα βαλβίδας
Θάλαμος Διακλαδω- Πίεση καυσίμου τήρας καυ- συστήματος σίμου Διάφραγμα (κοινός αυλός ) Πίεση πολλαπλής εισαγωγής Ελατήριο ελέγχου
Συγκράτηση βαλβίδας Θάλαμος ελατηρίου
Σύνδεση στην πολλαπλή εισαγωγή
σχήμα 3: ρυθμιστής πίεσης καυσίμου
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης
εισαγωγή. Έτσι ο ρυθμιστής πίεσης καυσίμου μεταβάλλει την πίεση του συστήματος κατά τη διαδρομή του καυσίμου ή στους εγχυτήρες, με τέτοιο τρόπο ώστε η διαφορά πίεσης μεταξύ της πολλαπλής εισαγωγής και του συστήματος καυσίμου να παραμένει σταθερή. Διαφορά πίεσης = πίεση του συστήματος – πίεση πολλαπλής εισαγωγής
Αν για παράδειγμα υπάρχει μια υποπίεση -0,6 bar στην πολλαπλή εισαγωγή, η βαλβίδα της μεμβράνης ανοίγει από το καύσιμο και η πίεση της πολλαπλής εισαγωγής ενάντια στη δύναμη του ελατηρίου φτάνει σε τέτοιο σημείο ώστε η πίεση του συστήματος πέφτει στα 3,4 bar. Η διαφορά πίεσης Δp τότε είναι 3,4 bar - (- 0,6 bar) = 4,0 bar. Πίνακας 1: Παραδείγματα πιέσεων καυσίμου Διαφορά πίεσης
Πίεση συστήματος
Πίεση πολλαπλής εισαγωγής
Ρελαντί
4,0 bar
3,4 bar
- 0,6 bar
Μερική φόρτιση
4,0 bar
3,7 bar
- 0,3 bar
Πλήρης φόρτιση
4,0 bar
3,9 bar
- 0,1 bar
Στα συστήματα καυσίμου χωρίς σωλήνα επιστροφή (RLFS) ο σχεδόν παρόμοιος ρυθμιστής πίεσης βρίσκεται μέσα στη δεξαμενή καυσίμου (σχ. 1). Η πίεση του συστήματος καυσίμου διατηρείται σταθερή μέσω του ελατηρίου και της μεμβράνης. Δεν υπάρχει σύνδεση με την πολλαπλή εισαγωγή. Η περίσσεια καυσίμου επιστρέφει απ’ ευθείας στη δεξαμενή καυσίμου και αυτός είναι ο λόγος που δεν υπάρχει γραμμή επιστροφής στην πολλαπλή εισαγωγή. Λόγω του ότι οι ποσότητες παροχής καυσίμου μεταβάλλονται όσο αλλάζει η πίεση στην πολλαπλή εισαγωγή, η ECU πρέπει να προσαρμόσει το χρόνο ψεκασμού σε σχέση με την πίεση της πολλαπλής εισαγωγής. Πληροφορίες για την πίεση στην πολλαπλή εισαγωγή λαμβάνονται από ένα αισθητήρα πίεσης που Δεξαμενή καυσίμου Ρυθμιστής πίεσης
Φίλτρο καυσίμου
Αισθητήρας στάθμης πλήρωσης δεξαμενής
βρίσκεται στην πολλαπλή εισαγωγή.
Διατάξεις παροχής καυσίμου (σχ. 1) Τα εξαρτήματα των διατάξεων παροχής καυσίμου είναι συνδεδεμένα στις διατάξεις παροχής καυσίμου, η οποία βρίσκεται μέσα στη δεξαμενή καυσίμου. μετρητής καυσίμου. Αισθητήρες στάθμης ή βυθισμένοι αισθητήρες χρησιμοποιούνται συνήθως για την ένδειξη της στάθμης του καυσίμου. Αυτοί οι αισθητήρες στέλνουν ηλεκτρικά σήματα για τη στάθμη μέσω μιας σύνδεσης. Η πτώση τάσης σε έναν αντιστάτη είναι η μέτρηση της ποσότητας καυσίμου που υπάρχει στη δεξαμενή. μέτρηση κατανάλωσης καυσίμου. Η κατανάλωση καυσίμου υπολογίζεται πολλαπλασιάζοντας το χρόνο ανοίγματος των βαλβίδων με μια σταθερά. Έτσι καθορίζεται η ποσότητα καυσίμου που εγχύθηκε από το ακροφύσιο σε συγκεκριμένη διαφορά πίεσης στη μονάδα του χρόνου.
6.1.4 εξαέρωση της δεξαμενής καυσίμου Η εξαέρωση της δεξαμενής καυσίμου είναι απαραίτητη ώστε να υπάρξει αντιστάθμιση της πίεσης εντός της δεξαμενής και για να μπορεί να γίνεται ο ανεφοδιασμός του οχήματος με καύσιμα χωρίς επιπλοκές. Γι αυτό είναι κρίσιμο να διασφαλίσουμε ότι η διαστολή του καυσίμου υπό την επιρροή της θερμότητας και η αυξημένη πίεση των αερίων θα μπορεί να παραληφθούν από δοχεία διαστολής. Από την άλλη πλευρά, πρέπει να γίνεται εξαέρωση στη δεξαμενή καυσίμου όσο το καύσιμο καταναλώνεται, κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του οχήματος. Οι αναθυμιάσεις του καυσίμου δεν πρέπει να διαφύγουν στο περιβάλλον σε καμία περίπτωση. Το σύστημα εξαέρωσης αποτελείται από τα παρακάτω μέρη (σχ. 2): Δοχείο διαστολής. Αυτό λαμβάνει τις διαστολές του καυσίμου λόγω της θερμότητας. Ο όγκος, ο οποίος εξαρτάται από τη δεξαμενή καυσίμου μπορεί να κυμαίνεται μεταξύ 2 lt και 5 lt. Το δοχείο διαστολής συνδέεται μέσω μιας γραμμής εξαέρωσης με ένα φίλτρο ενεργού άνθρακα. Γραμμή εξαέρωσης
Βαλβίδα εξαέρωσης
Δεξαμενή διαστολής
Αντλία παροχής καυσίμου
Δεξαμενή διαστολής καυσίμου
Δοχείο συλλογής Αντλία αναρρόφησης
Δεξαμενή καυσίμου Προφίλτρο καυσίμου
σχήμα 1: Διάταξη παροχής καυσίμου
121
Βαλβίδα βαρύτητας
Σωλήνας αναπλήρωσης καυσίμου
Δοχείο άνθρακα
Αισθητήρας πίεσης με αντλία
σχήμα 2: σύστημα εξαέρωσης
Βαλβίδα αναπαραγωγής
Βαλβίδα αντεπιστροφής
Βαλβίδα ρύθμισης (πεταλούδα)
Πολλαπλή εισαγωγής Βαλβίδα διακοπής Μονάδα ελέγχου κινητήρα
122
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης
Δοχείο διαστολής δεξαμενής καυσίμου. Η λειτουργία αυτού του δοχείου είναι να αναλαμβάνει σύντομα τα αέρια στη δεξαμενή καυσίμου τα οποία μετατοπίζονται κατά τον ανεφοδιασμό του οχήματος και να οδηγεί αυτά τα αέρια μέσω μιας γραμμής ανατροφοδοσίας στον αγωγό ανεφοδιασμού. Εκεί, αυτά τα αέρια αναρροφώνται από το ακροφύσιο της συσκευής αναρρόφησης. Βαλβίδα εξαέρωσης. Αυτή προφυλάσσει τη διαφυγή των αναθυμιάσεων από τη δεξαμενή καυσίμου στο περιβάλλον ή την αναρρόφησή τους. Η βαλβίδα είναι κλειστή κατά τον ανεφοδιασμό του οχήματος. Βαλβίδα πλωτήρα βαρύτητας (σχ. 1). (Βαλβίδα ανατροπής, βαλβίδα ασφαλείας). Όταν η δεξαμενή καυσίμου είναι εντελώς γεμάτη και το όχημα βρίσκεται σε κεκλιμένο επίπεδο ή έχει ανατραπεί, τα καύσιμα μπορεί να διαφύγουν στην ατμόσφαιρα μέσω του φίλτρου ενεργού άνθρακα. Για να μη γίνει αυτό, η γραμμή προς το φίλτρο ενεργού άνθρακα είναι κλειστή από τη βαλβίδα για τέτοιες περιπτώσεις. Βαλβίδα βαρύτητας Βαλβίδα εξαέρωσης
Προς δοχείο άνθρακα
Προς τον όγκο αναπλήρωσης δεξαμενής
Σωλήνας ανατροφοδότησης καυσίμου
σχήμα 1: Βαλβίδα βαρύτητας και βαλβίδα εξαέρωσης
εργασιεσ συνεργειου σημειώσεις για επιθεώρηση/συντήρηση: • Συχνή αντικατάσταση των φίλτρων καυσίμου (σύμφωνα με τις οδηγίες του κατασκευαστή) • Οπτικός έλεγχος του συστήματος για διαρροές • Οπτικός έλεγχος των ηλεκτρικών συνδέσεων (για διάβρωση, ζημιές) σφάλματα και πιθανές αιτίες: • Ο κινητήρας δεν εκκινεί: — Δεν υπάρχουν καύσιμα στη δεξαμενή — Δε λειτουργεί η αντλία • Μειωμένη ισχύ στον κινητήρα: — Χαμηλή παροχή — Χαμηλή πίεση παροχής λόγω χτυπημένης ή κατεστραμμένης γραμμής καυσίμου, έλλειψη τροφοδοσίας στην αντλία, φραγμένα φίλτρα, πρόβλημα της αντλίας (φθορά), σχηματισμός φυσαλίδων επιλογές διάγνωσης: • Έλεγχος στην παροχή: μέτρηση στον ρυθμιστή πίεσης (στη γραμμή επιστροφής) • Έλεγχος της πίεσης παροχής: μέτρηση στην διαδρομή του καυσίμου (στη γραμμή τροφοδοσίας) • Τροφοδοσία της αντλίας: σφάλματα στο ηλεκτρικό σύστημα ανιχνεύονται συνήθως από την αυτοδιά-
φίλτρο ενεργού άνθρακα. Αυτό το φίλτρο, αποθηκεύει αέριους υδρογονάνθρακες απορροφώντας τους στον ενεργό άνθρακα, μέχρι να αναρροφηθούν λόγω της υποπίεσης που προκαλείται στην πολλαπλή εισαγωγή όταν η βαλβίδα αναγέννησης είναι ανοιχτή και προμηθεύει τον κύλινδρο για την καύση. Βαλβίδα αποκοπής (από την OBD II). Όταν ο κινητήρας σταματήσει να λειτουργεί, η γραμμή παροχής αέρα εισαγωγής στο φίλτρο ενεργού άνθρακα πρέπει να είναι κλειστή για να μη διαφύγουν αναθυμιάσεις στην ατμόσφαιρα. Όταν το φίλτρο ενεργού άνθρακα εξαερώνεται και οι αποθηκευμένες αναθυμιάσεις προωθούνται για καύση, μια ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα ενεργοποιείται και ανοίγει από την ECU παράλληλα με την βαλβίδα αναγέννησης. Βαλβίδα αναγέννησης. Αυτή η ηλεκτρομαγνητική βαλβίδα ενεργοποιείται μέσω της ECU του κινητήρα βάσει των συνθηκών λειτουργίας. Όταν ανοίγει, τα σωματίδια καυσίμου που έχουν αποθηκευθεί στο φίλτρο ενεργού άνθρακα φεύγουν καθώς η βαλβίδα αποκοπής είναι επίσης ανοιχτή με φρέσκο αέρα και αναρροφούνται από την υποπίεση της πολλαπλής εισαγωγής. Διαγνωστική αντλία του συστήματος καυσίμου, αισθητήρας πίεσης. Το σύστημα καυσίμου πρέπει να ελέγχεται για διαρροές σύμφωνα με την OBD II. Για το λόγο αυτό, η δεξαμενή καυσίμου υπόκειται σε πίεση που δημιουργεί μια διαγνωστική αντλία. Ο αισθητήρας πίεσης μεταδίδει τα χαρακτηριστικά της πίεσης στην ECU του κινητήρα. Η ECU αποφασίζει αν το σύστημα ικανοποιεί τις απαιτήσεις που αφορούν τις διαρροές. γνωση. Έτσι τα σφάλματα μνήμης πρέπει να αναγνωρίζονται η να πραγματοποιείται μια διάγνωση του ενεργοποιητή. Η θετική και αρνητική τροφοδοσία πρέπει να ελέγχονται με πολύμετρο. Περιπτώσεις σφαλμάτων: (σχ. 1, σελ 123) — Προβληματικές ασφάλειες στην αντλία παροχής καυσίμου (έλεγχος συνέχειας) — Προβληματικός αυτόματος (relay) στην αντλία παροχής καυσίμου (για τον έλεγχο των ακροδεκτών 30 – 87) — Κατεστραμμένοι οδηγοί και διαβρωμένοι ακροδέκτες (μέτρηση πτώσης τάσης) Εκτός της προβληματικής τροφοδοσίας, μια αντλία παροχής καυσίμου μπορεί να μη λειτουργεί για τους παρακάτω λόγους: • Προβληματική αντλία παροχής καυσίμου • Η ECU δε λαμβάνει σήματα για την ταχύτητα του κινητήρα μετά την εκκίνηση • Η ECU δε λαμβάνει έγκριση από το σύστημα ακινητοποίησης (immobilizer) • Η ECU λαμβάνει σήμα κατάστασης σύγκρουσης από ένα ενσωματωμένο σύστημα ανίχνευσης συγκρούσεων (αερόσακος)
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης 30
Ασφάλεια Ρελέ (ηλεκτρονόμος) αντλίας καυσίμου
Ηλεκτρική αντλία καυσίμου
15 30
87
M
85
Αερόσακος Ταχύτητα περιστροφής
86
ECU
31
σχήμα 1: σχέδιο κυκλώματος για ηλεκτρική αντλία καυσίμου
οδηγίες ασφαλείας Η βενζίνη έχει σημείο καύσης <21 °C και γι' αυτό υπάγεται στην κατηγορία κινδύνου Α1, σύμφωνα με την Οδηγία για τα Εύφλεκτα Υγρά. Είναι εξαιρετικά εύφλεκτη. Γι' αυτό είναι απολύτως απαραίτητο να ακολουθείτε τις σχετικές προφυλάξεις ασφαλείας, κατά τη συγκόλληση, ή την τριβή. Οι ατμοί καυσίμου είναι βαρύτεροι από τον αέρα. Μπορούν, γι' αυτό το λόγο, να σχηματίσουν επικίνδυνα μίγματα σε βαθουλώματα ή σε σημεία αποχέτευσης. Τα καύσιμα περιέχουν βενζένιο, μεθανόλη, τολουένη και ξυλένιο. Αυτές οι ουσίες είναι τοξικές και δεν πρέπει να εισπνέονται. Πρέπει να αποφεύγεται η επαφή με το δέρμα και τους βλεννογόνους. Η βενζίνη δεν πρέπει να χρησιμποιείται ποτέ ως καθαριστικό.
ΕΡωΤΗΣΕιΣ ΑνΑΚΕΦΑΛΑιωΣΗΣ 1 Ποιά εξαρτήματα σχηματίζουν το σύστημα τροφοδοσίας καυσίμου;
123
6.2 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης 6.2.1 Βασικές αρχές Οι κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης μπορούν να λειτουργήσουν με βενζίνη, μεθανόλη ή υγραέριο. Το συμπιεσμένο μίγμα αέρα-καυσίμου αναφλέγεται στο τέλος του χρόνου συμπίεσης από ένα σύστημα ανάφλεξης.
λειτουργία συστημάτων διαμόρφωσης μίγματος καυσίμου Πρέπει να διαμορφώνουν μίγμα αέρα-καυσίμου επαρκούς ποσότητας, για την όσο το δυνατό πληρέστερη καύση, σε οποιαδήποτε συνθήκη λειτουργίας του κινητήρα.
Πλήρης καύση του μίγματος αέρα-καυσίμου Είναι η πλήρης οξείδωση όλων των ατόμων άνθρακα και υδρογόνου του καυσίμου από το οξυγόνο του αέρα σε διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και νερό (H2O) με έκλυση θερμότητας. Λόγω του ότι τα καύσιμα, ανάλογα με τη δομή και το μέγεθος των μορίων τους, έχουν διαφορετικές ποσότητες ατόμων άνθρακα και υδρογόνου, μια αρκετά συγκεκριμένη μάζα αέρα είναι αναγκαία για την πλήρη καύση του καυσίμου. Η καύση αλλοιώνεται όσο η έλλειψη ή περίσσεια αέρα αυξάνεται. Το καύσιμο αναφλέγεται ατελώς. Η καύση δε θα πραγματοποιηθεί καθόλου εάν ξεπεραστούν συγκεκριμένα όρια για την αναλογία μίγματος (όρια ανάφλεξης).
2 Ποιά είδη αντλιών καυσίμου χρησιμοποιούνται σ’ ένα όχημα; Ποιές οι διαφορές τους;
3 Ποιά είναι η λειτουργία του ρυθμιστή πίεσης καυσίμου σ’ ένα σύστημα δύο γραμμών;
Η αναλογία μίγματος περιγράφει τη σύσταση του μίγματος αέρα-καυσίμου. Υπάρχουν δυο διαφορετικοί τύποι αναλογίας μίγματος: η θεωρητική και η πρακτική.
4 Γιατί τα συστήματα μιας γραμμής απαιτούν αισθητήρα πίεσης πολλαπλής εισαγωγής;
5 Ποιές είναι οι λειτουργίες του αισθητήρα πίεσης πολλαπλής εισαγωγής;
6 Τι καταλαβαίνετε με τη διάταξη παροχής καυσίμου; 7 Ποιους σημαντικούς παράγοντες πρέπει να θυμάστε όταν τοποθετείτε σωληνώσεις καυσίμου;
8 Ποια εξαρτήματα αναπληρώνουν το σύστημα εξαερισμού ενός συστήματος παροχής καυσίμου;
9 Ποια είναι η λειτουργία του δοχείου διαστολής; 10 Για ποιο λόγο χρειάζεται η βαλβίδα βαρύτητας; 11 Γιατί τα καύσιμα δε πρέπει να χρησιμοποιούνται για καθάρισμα;
αναλογία μίγματος θεωρητική αναλογία μίγματος (στοιχειομετρική αναλογία = θεωρητική ανάγκη αέρα). Αυτή καθορίζει πόσα kg αέρα απαιτούνται για την πλήρη καύση 1kg καυσίμου. Για την καύση 1kg βενζίνης είναι απαραίτητα περίπου 14.8 kg ή 10300 lt αέρα. Πρακτική αναλογία μίγματος. Αυτή αποκλίνει από τη θεωρητική αναλογία μίγματος, ανάλογα τις συνθήκες λειτουργίας του κινητήρα. Ένα μίγμα με περίσσεια καυσίμου, π.χ. 1:13, είναι γνωστό ως “πλούσιο” μίγμα (έλλειψη αέρα). Ένα μίγμα με ανεπαρκές καύσιμο, π.χ. 1:16, είναι γνωστό ως “φτωχό” μίγμα (περίσσεια αέρα).
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης
λόγος αέρα (σχ. 1) Ο λόγος αέρα λ είναι η σχέση μεταξύ του πραγματικά προσαγόμενου (προσδιδόμενου) για την καύση αέρα και του θεωρητικά αναγκαίου για την τέλεια καύση του καυσίμου. Λόγος αέρα λ =
Θεωρητική ποσότητα αέρα σε kg
Στο θεωρητικό λόγο ανάμιξης 1:14,8, ο λόγος αέρα λ = 1,0 για βενζίνη. Εδώ, ο κινητήρας δέχεται ακριβώς τόσον αέρα, όσον χρειάζεται για την τέλεια καύση του καυσίμου. Αν, π.χ., για την καύση 1 kg καυσίμου προσαχθούν 16 kg αέρα, τότε ο λόγος αέρα θα είναι: 16,0 kg αέρα
λ=
14,8 kg αέρα
kg προσδιδόμενη ποσ. αέρα
kg αέρα
kg θεωρητικά αναγκ.αέρας 1,6
1:22,2
-Όριο ανάφλεξης σε “φτωχούς” κινητήρες
1:20,7
Όριο ανάφλεξης φτωχό
1,4
Λόγος ανάμιξης Πλούσιο Φτωχό
1:17,8 1:16,3 1:14,8 1:13,3 1:11,5
1,3
Φτωχό μίγμα Περιοχή μερικού φορτίου
1,2
Θεωρητικά ορθό μίγμα Μέγιστη ισχύς
1,0
Περιοχή ρελαντί
1:10,4 1: 8,9 1: 7,4
1,1 0,9 0,8 0,7
Πλούσιο μίγμα Όριο ανάφλεξης πλούσιο
1:3 0
1,5
0,6
Έλλειψη αέρα Περίσσεια αέρα Λόγος αέρα λ
kg καυσίμου
1:19,2
Πλούσιο
Φτωχό
g/kWh 660
100 580
M
90 80
500
70 beff
420
60 50
0,8
1,0
1,2
1,4
340
σχήμα 2: επίδραση του λόγου αέρα
= 1,08
δηλαδή θα σχηματιστεί ένα φτωχό μίγμα καυσίμουαέρα, το οποίο περιέχει περισσότερο αέρα από όσο χρειάζεται για την τέλεια καύση. Η περίσσεια αέρα εδώ είναι 8%.
1:23,7
Χρονική στιγμή ανάφλεξης 30° προ ΑνΣ
110
Ροπή στρέψης Μ
προσδιδόμενη ποσότητα σε kg
Nm
Ειδική κατανάλωση καυσίμου beff
124
0,5
0,2
Για κινητήρες έμμεσου ψεκασμού που λειτουργούν με χρήση καταλύτη καυσαερίων, πρέπει να επιτευχθεί μια αναλογία αέρα όσο το δυνατό πιο κοντά στο λ=1 έτσι ώστε να έχουν ευνοϊκές τιμές καυσαερίων.
σύσταση μίγματος ομογενές μίγμα. Η σύσταση του μίγματος είναι ίδια σε ολόκληρο το θάλαμο καύσης. Για να επιτευχθεί ομογενής σύσταση μίγματος, είναι αναγκαίο να υπάρξει αρκετός χρόνος για την ομογενή και ενδελεχή μίξη του μίγματος αέρα-καυσίμου. Αυτό επιτυγχάνεται από ένα προηγμένο σύστημα ψεκασμού κατά την αναρρόφηση ή κατά τον ψεκασμό του καυσίμου στην πολλαπλή εισαγωγή. ανομοιογενές μίγμα. Ο θάλαμος καύσης έχει περιοχές με μίγμα διαφορετικής σύστασης (στρωματοποίηση). Ένας καθυστερημένος ψεκασμός καυσίμου μέσα στον κύλινδρο κατά το χρόνο συμπίεσης και συγκεκριμένο στροβιλισμό του αέρα, προκαλούν μη ομογενή σύσταση του μίγματος. Πρέπει να υπάρχει μια αναλογία αέρα με λ σχεδόν ίσο με 1 για να διασφαλιστεί ασφαλής καύση του μίγματος στην περιοχή του σπινθηριστή στους κινητήρες ανάφλεξης με σπινθήρα. Το μίγμα είναι φτωχό στις περιοχές των ορίων του θαλάμου καύσης.
Ρελαντί Μέγιστες στροφές Στροφές κινητήρα 1/min
Διαμόρφωση μίγματος
σχήμα 1: λόγοι ανάμιξης - λόγοι αέρα
Η κατανάλωση καυσίμου, η ισχύς και η συμπεριφορά των εκπομπών καυσαερίου εξαρτώνται από την αναλογία αέρα στη συγκεκριμένη κατάσταση λειτουργίας του κινητήρα ανάφλεξης με σπινθήρα.
Η βασική σχέση μεταξύ αναλογίας αέρα, ροπής και στιγμιαίας κατανάλωσης καυσίμου φαίνεται στο σχ. 2.
σχήμα 3: Διαμόρφωση μίγματος εξωτερικά
6 Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης
Διαμόρφωση μίγματος εξωτερικά (σχ. 3, σελ 124). Εδώ το καύσιμο ψεκάζεται μέσα στην πολλαπλή εισαγωγή, λίγο πριν την βαλβίδα εισαγωγής που είναι κλειστή κατά την έναρξη του ψεκασμού. Το αποτέλεσμα της διαδικασίας εισαγωγής κατά το χρόνο αναρρόφησης και η συμπίεση του μίγματος αέρα καυσίμου που ακολουθεί, είναι να υπάρχει αρκετός χρόνος για τη δημιουργία ομογενούς μίγματος μέσα στο θάλαμο καύσης. Διαμόρφωση μίγματος εσωτερικά (σχ. 1). Σε κινητήρες παραγωγής μίγματος εσωτερικά, το καύσιμο ψεκάζεται απευθείας μέσα στο θάλαμο καύσης. Όταν αυτό γίνεται λίγο πριν την ανάφλεξη του μίγματος αέρα-καυσίμου, τότε ο αέρας και το καύσιμο δεν αναμιγνύονται ομογενώς. Το μίγμα είναι ανομοιογενές.
σχήμα 1: Διαμόρφωση μίγματος εσωτερικά
ρύθμιση ισχύος ρύθμιση ποσότητας. Σε κινητήρες με διαμόρφωση μίγματος εξωτερικά, το ρόλο του ρυθμιστή ισχύος ομογενούς μίγματος παίζει η πεταλούδα γκαζιού που ανοίγει πολύ ή λίγο ανάλογα τη συνθήκη φόρτισης. Με αυτό τον τρόπο, η ποσότητα του αέρα που αναρροφάται εναλλάσσεται. Η σύσταση του μίγματος πρέπει να παραμένει ίδια (λ=1). ρύθμιση ποιότητας. Σε κινητήρες με διαμόρφωση μίγματος εσωτερικά, το ρόλο του ρυθμιστή ισχύος ανομοιογενούς μίγματος παίζουν οι διαφορετικές ποσότητες καυσίμου που ψεκάζονται κατά τη διάρκεια που η πεταλούδα γκαζιού είναι ανοιχτή. Ο αέρας που αναρροφάται παραμένει ίδιος. Με αυτό τον τρόπο η ποιότητα της σύστασης του μίγματος μέσα στο θάλαμο καύσης αλλάζει ανάλογα τη συνθήκη φόρτισης.
6.2.2 Προσαρμογή του μίγματος στις συνθήκες λειτουργίας Ανάλογα με τις συνθήκες λειτουργίας, οι κινητήρες απαιτούν συγκεκριμένη ποσότητα και ποιότητα σύστασης του μίγματος. Ψυχρή εκκίνηση. Σε έναν κρύο κινητήρα μόνο τα συστατικά χαμηλού βρασμού του καυσίμου εξατμίζονται. Το περισσότερο καύσιμο υγροποιείται στα κρύα τοιχώματα της πολλαπλής εισαγωγής και του κυλίνδρου. Αυτές οι ποσότητες καυσίμου δεν είναι
125
δυνατόν να αναφλεγούν ή αναφλέγονται ατελώς. Για την παρασκευή εύφλεκτου μίγματος στο θάλαμο καύσης, είναι απαραίτητος ο ψεκασμός πολύ μεγάλης ποσότητας καυσίμου (έως λ=0.3). Σε αυτή την περίπτωση η ποσότητα του καυσίμου που ψεκάζεται εξαρτάται από τη θερμοκρασία του κινητήρα. Η παραγωγή ισχύος επίσης πρέπει να είναι μεγαλύτερη για το γεγονός ότι οι αντιστάσεις τριβής είναι πολύ υψηλές όταν ο κινητήρας είναι ψυχρός, για παράδειγμα επειδή το λάδι του κινητήρα είναι κρύο. Αυτό επιτυγχάνεται με μεγαλύτερη ποσότητα μίγματος. Προθέρμανση. Αυτό αναφέρεται στο χρονικό διάστημα από την εκκίνηση της λειτουργίας του κινητήρα έως το σημείο που η θερμοκρασία θα φτάσει στην ονομαστική τιμή λειτουργίας. Η ποσότητα καυσίμου μειώνεται συναρτήσει της θερμοκρασίας κατά την περίοδο της προθέρμανσης. Ο εμπλουτισμός του καυσίμου μειώνεται σταδιακά όσο οι απώλειες υγροποίησης στην πολλαπλή εισαγωγή και στα τοιχώματα του κυλίνδρου μειώνονται κατά την προθέρμανση του κινητήρα. εναλλαγές, επιτάχυνση. Το μίγμα είναι σχετικά φτωχό όταν είναι ανοιχτή η πεταλούδα γκαζιού. Περισσότερο καύσιμο πρέπει να ψεκάζεται ώστε να αποφευχθούν στιγμιαίες πτώσεις ισχύος. Πλήρες φορτίο. Η συνθήκη λειτουργίας κατά την οποία η πεταλούδα γκαζιού είναι πλήρως ανοιχτή, είναι γνωστή και ως πλήρης φόρτιση. Για να επιτευχθεί μέγιστη παροχή ισχύος από τον κινητήρα σε αυτή τη συνθήκη λειτουργίας, το μίγμα είναι σχετικά πλούσιο σε λ=0.85…0.95 (σχ. 2, σελ 124). αποκοπή καυσίμου λόγω υπέρβασης. Σε αυτή την περίπτωση η πεταλούδα γκαζιού είναι κλειστή και ο κινητήρας λειτουργεί σε αυξημένες στροφές. Αυτό συμβαίνει για παράδειγμα στις περιπτώσεις κατηφορικών διαδρομών όπου ο οδηγός παίρνει το πόδι του από το πεντάλ επιτάχυνσης (γκαζιού) σε μεγάλες ταχύτητες. Για την εξοικονόμηση καυσίμου δεν ψεκάζεται καύσιμο μέχρι οι στροφές του κινητήρα να πέσουν σε προκαθορισμένα επίπεδα ή μέχρι να ξανανοίξει η πεταλούδα γκαζιού. ΕΡωΤΗΣΕιΣ ΑνΑΚΕΦΑΛΑιωΣΗΣ 1 Ποια είναι η θεωρητική αναλογία μίγματος; 2 Εξηγείστε την αναλογία αέρα λ; 3 Ποια τα επακόλουθα στην περίπτωση φτωχού, πλούσιου και στοιχειομετρικού μίγματος; 4 Μέχρι ποια αναλογία μίγματος ή αναλογία αέρα, είναι εύφλεκτο το μίγμα αέρα-βενζίνης; 5 Ποια τα χαρακτηριστικά της διαμόρφωσης μίγματος εσωτερικά; 6 Τι είναι το ομογενές και τι ανομοιογενές μίγμα; 7 Τι χαρακτηρίζει την διαμόρφωση μίγματος εξωτερικά; 8 Γιατί πρέπει να είναι ιδιαίτερα εμπλουτισμένο το μίγμα κατά την ψυχρή εκκίνηση;