Πρόλογος
3
Πρόλογος Η Τεχνολογία Αυτοκινήτων-Οχημάτων είναι ένα συγκεκριμένο έργο που καλύπτει το αντικείμενο της σύγχρονης τεχνολογίας αυτοκινήτων-οχημάτων. Αυτή η 4η Eλληνική έκδοση είναι παράλληλη με την 2η Αγγλική έκδοση του βιβλίου που και οι δύο βασίζονται στην 30η Γερμανική έκδοση με τον τίτλο «Fachkunde Kraftfahrzeugtechnik”. Έχει αποδειχτεί για πολλά χρόνια να είναι ένα ιδιαίτερα διάσημο βιβλίο που χρησιμοποιείται για άσκηση και για περαιτέρω εκπαίδευση. Παρέχει στους ασκούμενους, εκπαιδευόμενους, καθηγητές και όλους αυτούς που ενδιαφέρονται γι’ αυτό το αντικείμενο με την απαραίτητη θεωρητική γνώση για την απόκτηση μιας γεύσης για τα πρακτικά και τεχνικά προσόντα που περιλαμβάνονται. Θεμελιώδεις τεχνικές εφαρμογές και λειτουργίες μεταξύ των μεμονωμένων συστημάτων παρουσιάζονται με ξεκάθαρο και κατανοητό τρόπο. Το βιβλίο χρησιμοποιείται ως ένα βασικό εγχειρίδιο από τους τεχνικούς στο τομέα συντήρησης οχημάτων και από δασκάλους, εκπαιδευόμενους και φοιτητές αυτοκινήτων-οχημάτων για να λάβουν πληροφορίες και να συμπληρώσουν την τεχνική τους γνώση. Το έργο πρόκειται να χρησιμοποιηθεί και από όλους όσους ενδιαφέρονται για την τεχνολογία αυτοκινήτωνοχημάτων ως μέσο επέκτασης της τεχνικής τους γνώσης μέσω ατομικής μελέτης. Τα κεφάλαια είναι λογικά διατεταγμένα κατά θέμα και Διδακτικό Πεδίο και καλύπτουν τις αλλαγές που έχουν συμβεί στο πεδίο της τεχνολογίας αυτοκινήτων-οχημάτων. Το βιβλίο είναι κατάλληλο και για πρακτική άσκηση σε όλα τα θέματα που αφορούν τα μηχανοκίνητα οχήματα. Το έργο καλύπτει τις τελευταίες εξελίξεις στην τεχνολογία αυτοκινήτων-οχημάτων, συμπεριλαμβανομένων των συστημάτων συντήρησης οχημάτων, τεχνολογίες υπερπλήρωσης, συστήματα διακλαδωτήρων (κοινών αυλών), κιβώτια ταχυτήτων διπλού συμπλέκτη, ηλεκτρονικό έλεγχο μετάδοσης, ηλεκτρονικά συστήματα πέδησης, συστήματα παρακολούθησης συμπιεσμένου αέρα, ρυθμιζόμενα φώτα κίνησης σε γωνία, νέα συστήματα προβολέων, τεχνολογία υψηλής συχνότητας, διαγράμματα ηλεκτρικών κυκλωμάτων, ρυθμιστές πολυλειτουργίας, νέας συστήματα δεδομένων, εναλλακτικά συστήματα κίνησης, ηλεκτρικά συστήματα κίνησης, κλειδώματα διαφορικού, έλεγχοι ευθυγράμμισης άξονα, δυναμική κίνηση, συστήματα διεύθυνσης, συστήματα ηλεκτρομαγνητικής συμβατότητας και άνεσης όπως ο ρυθμιζόμενος έλεγχος οικονομικής ταχύτητας, υποβοήθηση στάθμευσης και πλοήγησης. Ένα μεγάλο κεφάλαιο αφιερώνεται στο αντικείμενο της ηλεκτρικής μηχανικής. Εδώ η λεπτομερής κάλυψη των θεμελιωδών αρχών της ηλεκτρικής μηχανικής σχηματίζει τη βάση για όλα τα κρίσιμα θέματα που αφορούν σε ηλεκτρικά συστήματα αυτοκινήτων, συμπεριλαμβάνοντας τη μετάδοση δεδομένων σε μηχανοκίνητα οχήματα. Ένα ξεχωριστό κεφάλαιο αφιερώνεται στην αυξημένη σημασία της τεχνολογίας ελέγχου οδήγησης του οχήματος και της άνεσης και ευκολίας των επιβατών. Γίνεται αναφορά σε Ευρωπαϊκούς και Γερμανικούς κανονισμούς στα κεφάλαια της περιβαλλοντικής προστασίας και ασφάλειας, της μηχανικής ελέγχου εκπομπής ρύπων, της τεχνολογίας πέδησης και μηχανικής της μοτοσυκλέτας. Παρ’ όλα αυτά, απαιτείται η συμμόρφωση με τους κανονισμούς που εφαρμόζονται στη χώρα μας (ΕΛΟΤ). Το έργο έχει αναρίθμητες έγχρωμες εικόνες, σχέδια και διαγράμματα συστημάτων, καθώς και ξεκάθαρους και κατανοητούς πίνακες. Αυτά βοηθούν τον αναγνώστη να αφομοιώσει και να κατανοήσει το περίπλοκο αντικείμενο που είναι το κάθε όχημα. Το έργο έχει γραφτεί και στοιχειοθετηθεί – σε στενή συνεργασία με τη βιομηχανία και το εμπόριο αυτοκινήτων – από μια ομάδα εκπαιδευτικά έμπειρων Γερμανών καθηγητών, μηχανικών και κορυφαίων πωλητών. H 4η Eλληνική Έκδοση της Τεχνολογίας Αυτοκινήτων - Οχημάτων κυκλοφορεί ως επίτομη αλλά και σε τρεις επιμέρους τόμους για να καλύπτει τις ιδιαιτερότητες των προγραμμάτων σπουδών των σχολών, με τίτλους: • ΜΕΚ - Κινητήρες Οχημάτων. • Μηχανικά Συστήματα Οχημάτων. • Ηλεκτρικά και Ηλεκτρονικά Συστήματα Οχημάτων. Στο τέλος κάθε μεγάλης θεματικής ενότητας (ή τόμου) έχουν περιληφθεί οι αντίστοιχοι τεχνικοί υπολογισμοί για προαιρετική χρήση από διδάσκοντες, εκπαιδευόμενους ή αυτοδιδασκόμενους. Για τα πιο πάνω βιβλία διατίθεται διδακτικό λογισμικό για χρήση από τους διδάσκοντες, και για τους μαθητές αντίστοιχα βιβλία Εφαρμογών - Ασκήσεων με τις αντίστοιχες Απαντήσεις - Λύσεις για τους διδάσκοντες. Στη σειρά των πιστοποιούμενων επαγγελμάτων της Μηχανοτρονικής Οχημάτων εκτός από το βασικό βιβλίο Τεχνολογία Αυτοκινήτων - Οχημάτων, υπάρχουν και οι παρακάτω τίτλοι που συνιστούν ένα ενιαίο διδακτικό σύστημα. Τα εν λόγω βιβλία είναι: • Τεχνική Σχεδίαση Αυτοκινήτων - Οχημάτων • Τεχνολογία ποδηλάτων • Επαγγελματικοί Υπολογισμοί Αυτοκινήτων - Οχημάτων • Τεχνολογία Μοτοσυκλετών • Τεχνική Ατζέντα Μηχανοτρονικής Αυτοκινήτων - Οχημάτων • Τεχνολογία Βαρέων Οχημάτων • Βιβλίο Εξετάσεων Μηχανοτρονικών Αυτοκινήτων - Οχημάτων • Τεχνολογία Αμαξωμάτων • Επισκευές και Βαφές Αμαξωμάτων Αυτά τα βιβλία είναι εναρμονισμένα μεταξύ τους ώστε με αυτά να μπορεί να γίνει μια διδασκαλία, η οποία να ξεπερνά τις γνώσεις τις ειδικότητας. Για την αρτιότητα της παρούσης 4ης Ελληνικής έκδοσης έχουν εργαστεί επίπονα οι μεταφραστές, το τμήμα παραγωγής μας και κυρίως οι έμπειροι επιμελητές μας. Οι συγγραφείς, οι εκδότες, οι μεταφραστές και οι επιμελητές θα είναι ευγνώμονες για προτάσεις και εποικοδομητικά σχόλια.
4
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διδακτικό Πεδίο 1 1
OΧΗΜΑΤΑ: Κατάταξη - Επιθεώρηση Φροντίδα - Καύσιμα - Λιπαντικά . . . . . . . . . .9
1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.3 1.4 1.4.1 1.4.2 1.4.3 1.4.4
Ιστορική εξέλιξη του αυτοκινήτου .........................9 Κατάταξη και δομή των οχημάτων ......................10 Κατάταξη..................................................................10 Αυτοκίνητα ...............................................................10 Δίκυκλα οχήματα με κινητήρα ................................10 Δομή οχήματος .....................................................10 Το αυτοκίνητο ως τεχνικό σύστημα ....................11 Τεχνικά συστήματα..................................................11 Το σύστημα του αυτοκινήτου .................................11 Υποσυστήματα του αυτοκινήτου ............................13 Ταξινόμηση τεχνικών συστημάτων και υποσυστημάτων ανάλογα με τη λειτουργία τους..14 Η χρήση των τεχνικών συστημάτων .......................15 Επιθεώρηση και συντήρηση ................................16 Προγραμματισμένη συντήρηση..............................16 Ευέλικτα διαστήματα επιθεωρήσεων ....................16 Φίλτρα, σύνθεση και συντήρηση .........................18 Φίλτρα αέρα.............................................................18 Φίλτρα καυσίμου......................................................19 Υδραυλικά φίλτρα....................................................20 Φίλτρα εσωτερικού χώρου......................................20 Επιθεώρηση και συντήρηση ...................................20 Φροντίδα οχήματος ..............................................21 Καθαρισμός της μηχανής .......................................21 Καθαρίζοντας το κάτω μέρος του οχήματος.........21 Καθαρίζοντας το εξωτερικό....................................21 Καθαρίζοντας το εσωτερικό ...................................25 Καύσιμα, λιπαντικά, και βοηθητικά υλικά ...........26 Καύσιμα....................................................................26 Καύσιμα για κινητήρες με σπινθήρα ανάφλεξης ...28 Καύσιμα πετρελαιοκινητήρων (Diesel) ...................29 Φυτικά καύσιμα........................................................30 Φυσικό αέριο............................................................32 Λιπαντικά..................................................................32 Αντιψυκτικά (αντιπαγωτικά) ....................................37 Ψυκτικά μέσα...........................................................38 Υγρά φρένων ...........................................................38 Τριβή, Λίπανση, Έδρανα, Στεγανωτικά ...............39 Τριβή ........................................................................39 Λίπανση ....................................................................40 Έδρανα ....................................................................41 Στεγανωτικά .............................................................44
1.4.5 1.5 1.5.1 1.5.2 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.4 1.6.5 1.6.6 1.7 1.7.1 1.7.2 1.7.3 1.7.4 1.8 1.8.1 1.8.2 1.8.3 1.8.4 1.8.5 1.8.6 1.8.7 1.8.8 1.8.9 1.9 1.9.1 1.9.2 1.9.3 1.9.4
2.4.3 2.4.4 2.4.5 2.4.6 2.5 2.5.1 2.5.2 2.5.3 2.5.4 2.5.5 2.5.6 2.5.7 2.6 2.7 2.7.1
Βαθμός πλήρωσης ..................................................51 Λόγος συμπίεσης.....................................................51 Νόμος των Boyle - Mariotte.....................................52 Νόμος του Gay - Lussac .........................................52 Το διάγραμμα λειτουργίας (Διάγραμμα Ρ-V).......52 Κέρδος και απώλεια ενέργειας ..............................53 Κινητήρας πετρελαίου (ντήζελ) ..............................53 Πραγματικό διάγραμμα Ρ-V ....................................53 Εύρεση σφαλμάτων στο διάγραμμα Ρ-V ...............53 Πολύ πρώιμος χρονισμός ανάφλεξης ...................53 Υπερβολική καθυστέρηση σημείου ανάφλεξης .....54 Βαλβίδες ή δακτύλιοι εμβόλων με διαρροή...........54 Το διάγραμμα χρονισμού .....................................54 Αρίθμηση κυλίνδρων, σειρά ανάφλεξης .............54 Σειρά ανάφλεξης και απόσταση ανάφλεξης σε πολυκύλινδρους κινητήρες ...............................55 2.8 Χαρακτηριστικές καμπύλες κινητήρα..................56 2.9 Σχέση ισχύος - κυβισμού, σχέση βάρους - ισχύος, σχέση εμβολισμού - διαμέτρου............................57 2.9.1 Σχέση εμβολισμού-διαμέτρου.................................57 2.9.2 Σχέση ισχύος-κυβισμού...........................................57
3
ΜΗΧΑΝΙΚΑ ΕξΑΡΤΗΜΑΤΑ ΚΙΝΗΤΗΡΑ . . .58
3.1
Κύλινδρος, κεφαλή κυλίνδρων, στροφαλοθάλαμος ................................................58 Μπλοκ κινητήρα.......................................................58 Κυλινδροκεφαλή ......................................................61 Φλάντζα κεφαλής κυλίνδρου ..................................62 Ανάρτηση του κινητήρα ..........................................63 Κοχλίες κυλινδροκεφαλής ......................................63 Συναρμολόγηση του στροφαλοφόρου άξονα ........................................68 Έμβολα ....................................................................68 Διωστήρες................................................................75 Στροφαλοφόρος άξονας.........................................77 Σφόνδυλος δύο μαζών .........................................80
3.1.1 3.1.2 3.1.3 3.1.4 3.1.5 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.3
Διδακτικό Πεδίο 3 4
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΚΙΝΗΤΗΡΑ . . .81
Διδακτικό Πεδίο 2
4.1 4.1.1 4.1.2 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4 4.2.5 4.2.6
Συστήματα λίπανσης κινητήρα ............................81 Λίπανση με πίεση και ανακυκλοφορία λαδιού .......81 Εξαρτήματα λίπανσης κινητήρα .............................82 Συστήματα ψύξης κινητήρα .................................87 Είδη ψύξης...............................................................87 Ψύξη με αέρα ..........................................................88 Ψύξη με υγρό ..........................................................88 Εξαρτήματα αντλίας-ψύξης ....................................89 Συστήματα ψύξης με έλεγχο θερμοκρασίας .........94 Ηλεκτρονικά εξαρτήματα ψύξης ............................94
2
ΤΕΤΡΑΧΡΟΝΟΙ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ: Σχεδιασμός και Λειτουργία . . . . . . . . . . . . .45
5
Ο ΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΚΙΝΗΤΗΡΑΥΠΕΡΠΛΗΡωΣΗ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .96
2.1 2.2
Κατάταξη των κινητήρων εσωτερικής καύσης ...45 Τετράχρονος κινητήρας με σπινθήρα ανάφλεξης.............................................................45 Αρχές λειτουργίας τετράχρονου κινητήρα με σπινθήρα ανάφλεξης..........................................46 Χαρακτηριστικά κινητήρα με σπινθήρα ανάφλεξης ...............................................................47 Εξέλιξη της καύσης με σπινθήρα ανάφλεξης ...............................................................47 Κινητήρας πετρελαίου (ντήζελ) ...........................48 Χαρακτηριστικά κινητήρα ντήζελ............................48 Αρχή λειτουργίας της μηχανής ντήζελ ..................49 Διαδικασία καύσης στους κινητήρες πετρελαίου ...............................................................50 Χαρακτηριστικά τετράχρονου κινητήρα ..............50 Πλήρωση..................................................................50 Επικάλυψη βαλβίδων...............................................50
5.1 5.1.1 5.1.2 5.1.3 5.2 5.2.1 5.2.2 5.2.3
Ο χρονισμός της μηχανής....................................96 Δομή του συστήματος χρονισμού ..........................96 Τεχνολογία πολλών βαλβίδων (πολυβάλβιδοι) ......97 Εξαρτήματα του συστήματος χρονισμού ..............97 Υπερπληρωτές ....................................................102 Βελτιστοποίηση της πλήρωσης ............................102 Μεταβλητός χρονισμός.........................................102 Η υπερπλήρωση ....................................................109
2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.3 2.3.1 2.3.2 2.3.3 2.4 2.4.1 2.4.2
Διδακτικό Πεδίο 4 6
ΔΙΑΜΟΡΦωΣΗ ΜΙΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ ΜΕ ΣΠΙΝθΗΡΑ ΑΝΑΦΛΕξΗΣ ....................118
6.1 6.1.1 6.1.2 6.1.3 6.1.4
Συστήματα παροχής καυσίμου ..........................118 Λειτουργίες των συστημάτων ...............................118 Σχεδιασμός των συστημάτων ..............................118 Τα μέρη των συστημάτων .....................................118 Εξαέρωση της δεξαμενής καυσίμου ....................121
Περιεχόμενα 6.2 6.2.1 6.2.2 6.3 6.3.1 6.3.2 6.4 6.4.1 6.4.2 6.4.3 6.4.4 6.4.5 6.4.6 6.4.7
7 7.1 7.2 7.3 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3 7.5 7.6 7.7 7.7.1 7.7.2 7.8 7.8.1 7.8.2 7.8.3 7.8.4 7.8.5 7.8.6 7.9
Διαμόρφωση μίγματος σε κινητήρες ανάφλεξης με σπινθήρα ...................123 Βασικές αρχές .......................................................123 Προσαρμογή του μίγματος στις συνθήκες λειτουργίας ............................................................125 Εξαερωτήρας (Καρμπυρατέρ) ...........................126 Βασικός τρόπος λειτουργίας ................................126 Είδη εξαερωτήρων ................................................126 Ψεκασμός βενζίνης ............................................127 Βασικές αρχές ψεκασμού βενζίνης ......................127 Σχέδιο και λειτουργία του ηλεκτρονικού ψεκασμού βενζίνης................................................129 Ανάκτηση δεδομένων λειτουργίας .......................130 Ψεκασμός μονού σημείου.....................................136 LH – Motronic.........................................................140 ME – Motronic........................................................146 Άμεσος ψεκασμός καυσίμου ................................150
ΔΙΑΜΟΡΦωΣΗ ΜΙΓΜΑΤΟΣ ΣΕ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ ........................158 Διανομή μίγματος/τιμές λάμδα σε πετρελαιοκινητήρες............................................158 Η διαδικασία της καύσης σε κινητήρες πετρελαίου ........................................159 Προέγχυση, κύριος ψεκασμός και μετέγχυση ..159 Καύση..................................................................160 Ατελής καύση λόγω ανεπάρκειας οξυγόνου .......160 Μέτρα βελτίωσης της διαμόρφωσης μίγματος ...160 Χαρακτηριστικά ενός υπερφορτισμένου πετρελαιοκινητήρα άμεσου ψεκασμού ................161 Έλεγχος διαδρομής εισαγωγής ........................161 Διαδικασίες ψεκασμού πετρελαίου ...................161 Σύστημα υποβοήθησης της εκκίνησης .............162 Επενδυμένοι θερμαντήρες....................................162 Θερμαντήρας με φλάντζα.....................................164 Συστήματα ψεκασμού για κινητήρες πετρελαίου επιβατικών οχημάτων .....................165 Ηλεκτρονικός έλεγχος (ρύθμιση) πετρελαιοκινητήρα (EDC) .......................................165 Σύστημα διακλαδωτήρα ή κοινού αυλού (common rail).........................................................167 Συστήματα διακλαδωτήρα (common-rail) με πιεζοεγχυτήρες.................................................174 Σύστημα μονάδας ψεκασμού ...............................177 Ηλεκτρονικά ελεγχόμενη αντλία ψεκασμού διανομής με αξονικό έμβολο (VE-EDC) ...............179 Αντλία διανομής ακτινικού εμβόλου (VP44).........181 Ακροφύσια ψεκασμού ........................................183
8
ΜΕΙωΣΗ ΤωΝ ΡΥΠωΝ.................................184
8.1
Το σύστημα της εξαγωγής καυσαερίων (εξάτμιση) ......................................184 Μείωση των ρύπων σε κινητήρα βενζίνης........187 Σύνθεση καυσαερίων ............................................187 Μέθοδοι για ελάττωση των ρύπων στα καυσαέρια ..............................................................189 Διαγνωστικά και επισκευή.....................................195 Ευρωπαϊκά διαγνωστικά συστήματα επί του οχήματος (ΕOBD)..................................................196 Μείωση ρύπων σ' έναν πετρελαιοκινητήρα......200 Σύνθεση καυσαερίων ............................................200 Διαδικασίες για μείωση ρύπων .............................200 Ανακύκλωση καυσαερίων (EGR)...........................201 Οξειδωτικός καταλύτης ........................................202 Φίλτρο μικροσωματιδίων (ΡΜ) ντήζελ ..................203 Καταλύτης τύπου συσσωρευτή οξειδίων του αζώτου ............................................................204
8.2 8.2.1 8.2.2 8.2.3 8.2.4 8.3 8.3.1 8.3.2 8.3.3 8.3.4 8.3.5 8.3.6
Διδακτικό Πεδίο 5 9 ΔΙΧΡΟΝΟΣ ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΜΕ ΣΠΙΝθΗΡΑ ΑΝΑΦΛΕξΗΣ, ΚΙΝΗΤΗΡΑΣ ΠΕΡΙΣΤΡΕΦΟΜΕΝΟΥ ΕΜΒΟΛΟΥ.......206
5 9.1 9.1.1 9.1.2 9.1.3 9.1.4 9.1.5 9.2 9.2.1 9.2.2
Δίχρονος κινητήρας με σπινθήρα ανάφλεξης .206 Δομή .......................................................................206 Τρόπος λειτουργίας ..............................................206 Είδη χρονισμού......................................................209 Ιδιαίτερα κατασκευαστικά χαρακτηριστικά..........210 Εφαρμογή του δίχρονου βενζινοκινητήρα ..........212 Κινητήρες περιστρεφόμενου εμβόλου..............213 Δομή .......................................................................213 Αρχή λειτουργίας ..................................................214
10
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΑ ΚΑΥΣΙΜΑ, ΥΒΡΙΔΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ, ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΟΧΗΜΑΤΑ ..........215
10.1 10.2 10.3 10.4 10.4.1 10.4.2 10.4.3 10.4.4
Εναλλακτικές πηγές ενέργειας ..........................215 Συστήματα φυσικού αερίου ...............................215 Συστήματα κίνησης με υγραέριο LPG...............217 Υβριδικά συστήματα ...........................................219 Κατηγοριοποίηση υβριδικών συστημάτων ...........219 Λειτουργίες υβριδικών οχημάτων.........................219 Συστήματα για πλήρη υβριδική κίνηση ................222 Συσσωρευτές (μπαταρίες) ηλεκτρικής ενέργειας ...............................................................225 Ηλεκτρονικά συστήματα ισχύος ...........................229 Μονάδες.................................................................230 Υβριδικά συστήματα με βύσμα φόρτισης (Plug-in) .................................................230 Ηλεκτροκινητήρες κίνησης ...................................232 Ασφάλεια σε οχήματα υψηλής τάσης ..................235 Ηλεκτρικά οχήματα.............................................240 Σύστημα κίνησης με κυψέλες καυσίμου ...........241 Κινητήρες με λειτουργία υδρογόνου.................243 Κινητήρες βιοκαυσίμων .....................................243
10.4.5 10.4.6 10.4.7 10.4.8 10.4.9 10.5 10.6 10.7 10.8
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΤΕΧΝΙΚΟΙ ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΙ ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΤΗΡΕΣ ΟΧΗΜΑΤωΝ........244 Π1.1 Π1.1.1 Π1.1.2 Π1.1.3 Π1.1.4 Π1.2 Π1.2.1 Π1.2.2 Π1.2.3 Π1.2.4 Π1.2.5 Π1.2.6 Π1.2.7 Π1.2.8 Π1.2.9 Π1.2.10 Π1.2.11 Π1.2.12 Π1.2.13 Π1.2.14 Π1.2.15 Π1.2.16 Π1.2.17 Π1.2.18 Π1.2.19 Π1.2.20 Π1.2.21 Π1.2.22
Μηχανικό έργο, Ενέργεια ...............................244 Μηχανικό έργο ...................................................244 Μηχανική ενέργεια.............................................245 Μηχανική ισχύς ..................................................247 Βαθμός απόδοσης .............................................250 Υπολογισμοί στους κινητήρες ........................252 Κυβισμός ............................................................252 Χώρος καύσης, λόγος συμπίεσης, χώρος συμπίεσης...........................................................253 Μεταβολή της συμπίεσης..................................254 Λόγος εμβολισμού (Λόγος εμβολισμού – διαμέτρου)......................256 Χρονισμός μηχανής ...........................................257 Ταχύτητα εμβόλου .............................................259 Ταχύτητα αερίων................................................260 Λόγος διωστήρα.................................................261 Πίεση αερίων και δύναμη εμβόλου ...................262 Δυνάμεις στο σύστημα διωστήρα – στροφάλου .........................................................263 Παραγόμενο εργο κινητήρα ..............................264 Ισχύς κινητήρα-Βαθμός απόδοσης ...................265 Δοκιμαστήριο κινητήρων ...................................269 Ισχύς αναφοράς (ανηγμένη ισχύς) ...................270 Κατανάλωση καυσίμου, Ειδική κατανάλωση καυσίμου.............................................................271 Ωφέλιμος βαθμός απόδοσης ............................272 Δοκιμαστήριο ισχύος με κυλίνδρους ................273 Ψεκαζόμενη ποσότητα σε πετρελαιοκινητήρες ...........................................274 Ειδική κατανάλωση λαδιού, κατανάλωση λαδιού .................................................................274 Παροχή αντλίας λαδιού .....................................274 Χαρακτηριστικά μεγέθη μηχανών εσωτερικής καύσης............................................276 Ανάθεση έργου (Πρότζεκτ): κινητήρας ............278
Ευρετήριο ‘Ορων..................................................279
6
Συντομογραφίες
Συντομογραφίες AAS
Ρυθμιζόμενη ανάρτηση αέρα A/C Κλιματισμός A/F Μίγμα αέρα/καυσίμου ABA Ενεργή υποβοήθηση φρένου ABC Ενεργός έλεγχος αμαξώματος ABS Σύστημα αντιμπλοκαρίσματος πέδησης ABV Αυτόματη διανομή δύναμης πέδησης AC Εναλλασσόμενο ρεύμα ACC Ρυθμιζόμενος έλεγχος οικονομικής ταχύτητας αυτόματος έλεγχος οικονομικής ταχύτητας ACEA Ευρωπαίοι Κατασκευαστές Αυτοκινήτων ACS Αυτόματο σύστημα συμπλέκτη AD Αναλογικός – ψηφιακός μετατροπέας ADC Αναλογικός ψηφιακος μετατροπέας ADSL Γραμμή ασύμμετρου ψηφιακού εγγραφέα AFS Αισθητήρας ροής αέρα AFRP Ενισχυμένο πλαστικό με ίνες αραμιδίου AGM Μπαταρία υπόστρωσης απορρόφησης υάλου AHL Αυτόματη ανύψωση προβολέα ALDBFR Αυτόματος ρυθμιστής δύναμης πέδησης με επίδραση φορτίου ALSD Αυτόματο διαφορικό περιορισμένης ολίσθησης AM Διαμόρφωση πλάτους API Αμερικανικό Ινστιτούτο πετρελαίου APB Αυτόματο φρένο στάθμευσης ARS Γωνία αισθητήρα περιστροφής ASC Έλεγχος αντί-σταθερότητας, έλεγχος ολίσθησης επιτάχυνσης ASHEV Διαχωρισμός άξονα υβριδικού ηλεκτρικού οχήματος ASTM Αμερικανικός Σύλλογος δοκιμών και υλικών ATC Ρυθμιζόμενος έλεγχος μετάδοσης ATF Υγρό αυτόματου κιβωτίου ταχυτήτων AWD Κίνηση 4-τροχών AYC Ενεργός έλεγχος κλίσης BAS BDC BDW BEV
Σύστημα υποβοήθησης φρένων Κάτω νεκρό κέντρο «σκούπισμα» δισκόφρενου Ηλεκτρικό όχημα με τροφοδοσία μπαταρίας
CA CS CAN CAT CB CBS CC CDI CFPP CFRP CH CIH CIP CN CNG CPOD CPU CR CRDI CB CS CV CV CVlft CVrt CVT DA DC DCT DI DIP DME DOHC DOT DPNR DSC DSG DSP DVD EBA
Γωνία στροφαλοφόρου άξονα (στροφάλου) Εκκεντροφόρος άξονας Δίκτυο περιοχής ελεγκτή Καταλυτικός μετατροπέας, καταλύτης Κεντρική οπή, Κοινή σφαίρα Συνδυασμένο σύστημα πέδησης Έλεγχος οικονομικής ταχύτητας Ανάφλεξη αποφόρτισης Σημείο βύσματος κρύου φίλτρου Ενισχυμένο πλαστικό ινών άνθρακα Συνδυαστικό hump Εκκεντροφόρος κεφαλής Διαδικασία συνεχούς βελτίωσης Αριθμός κετανίου Συμπιεσμένο φυσικό αέριο Παρουσία παιδικού καθίσματος και εντοπισμός κατεύθυνσης Κεντρική μονάδα επεξεργασίας Κοινή ράγα Άμεσος ψεκασμός κοινής ράγας Κεντρική οπή Στροφαλοφόρος άξονας Εμπορικό όχημα Βαλβίδα ελέγχου αριστερή βαλβίδα ελέγχου δεξιά βαλβίδα ελέγχου κιβώτιο συνεχώς μεταβλητών ταχυτήτων άξονας κίνησης συνεχές ρεύμα κιβώτιο ταχυτήτων διπλού συμπλέκτη άμεσος ψεκασμός αντλία ψεκασμού διανομέα ψηφιακά ηλεκτρονικά συστήματα κινητήρα διπλός υπερκείμενος εκκεντροφόρος άξονας υπουργείο μεταφορών σύστημα μείωσης οξειδίων του αζώτου ντήζελ δυναμικός έλεγχος σταθερότητας κιβώτιο ταχυτήτων άμεσης αλλαγής επιλογή δυναμικού προγράμματος αλλαγής ψηφιακός πολύπλευρος δίσκος Ηλεκτρονική υποβοήθηση φρένου, σύστημα πέδησης εκτάκτου ανάγκης
EBS
Ηλεκτρονικό σύστημα πέδησης Ec Κλείνει η βαλβίδα εξαγωγής ECE Οικονομική Επιτροπή Ευρώπης ECM Ηλεκτρονική διαχείριση συμπλέκτη ECU Ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου, μονάδα ελέγχου κινητήρα EDC Ηλεκτρονικός έλεγχος ντήζελ, ηλεκτρονικός έλεγχος αποσβεστήρα EDP Επεξεργασία ηλεκτρονικών δεδομένων EDTC έλεγχος ροπής έλξης κινητήρα EEPROM Προγραμματιζόμενη μνήμη μόνο για ανάγνωση ηλεκτρικά διαγράψιμη EGR ανακυκλοφορία καυσαερίων EGS ηλεκτρονική μονάδα ελέγχου κιβωτίου ταχυτήτων EH εκτεταμένη υπερύψωση EHB Ηλεκτροϋδραυλικό σύστημα πέδησης EI επιθεώρηση εκπομπών, ηλεκτρονική ανάφλεξη ELSD Ηλεκτρονικό διαφορικό περιορισμένης ολίσθησης EMC Ηλεκτρομαγνητική συμβατότητα EMS Ηλεκτρονικό σύστημα διαχείρισης κινητήρα Eo Ανοίγουν οι βαλβίδες εξαγωγής EOBD Ευρωπαϊκή διάγνωση επί του αυτοκινήτου EP πέρασμα καυσαερίων, ακραία πίεση, εποξική ρητίνη EPS ηλεκτρονικό σύστημα διεύθυνσης ESI ηλεκτρονικές πληροφορίες συντήρησης ESP ηλεκτρονικό πρόγραμμα σταθερότητας ETC ηλεκτρονικός έλεγχος πεταλούδας γκαζιού ETN ευρωπαϊκός αριθμός τύπου EV βαλβίδα εξαγωγής FA FB FC FF FH FL FOC FOT FR
μπροστινός άξονας κουμπί λειτουργίας κελί καυσίμου ανακλαστήρας ελεύθερου σχηματισμού επίπεδη υπερύψωση μπροστά αριστερά καλώδιο οπτικής ίνας πομποδέκτης οπτικής ίνας μπροστά δεξιά
GD/GND γείωση GDI άμεσος ψεκασμός βενζίνης
Συντομογραφίες GFRP GI GPS
ενισχυμένη ίνα υάλου γενική επιθεώρηση παγκόσμιο σύστημα θεσιθεσίας
HDC
έλεγχος καθόδου από ύψωμα υβριδικό ηλεκτρικό όχημα υψηλή συχνότητα όχημα βαρέων αγαθών έλεγχος συγκράτησης σε ανηφόρα ομοιογενής αριθμητικά υπολογισμένη επιφάνεια μπογιές με υψηλή σταθερότητα υψηλή θερμοκρασία υπερκείμενη οθόνη Υβριδικό όχημα, υψηλή τάση
HEV HF HGV HHC HNS HS HTHS HUD HV IC Ic IC IHPF Io IP IPO IS ISA ISAD ISC ISG ISO IV IVlft IVrt LA LAN LDC LDR LED LEV LF LI LIN Li-ion LNG LS LSG LU LV LW MAF MAG MC MC ME MED MG
ολοκληρωμένο κύκλωμα κλείσιμο βαλβίδας εισόδου ξεχωριστός έλεγχος εσωτερικός σχηματισμός υψηλής πίεσης άνοιγμα βαλβίδας εισόδου πέρασμα εισόδου είσοδος/επεξεργασία/ έξοδος (αρχή) άξονας εισόδου ενσωματωμένος εναλλακτήρας εκκινητήρα ενσωματωμένος αποσβεστήρας εναλλάκτη εκκινητήρα έλεγχος ταχύτητας ρελαντί ενσωματωμένη γεννήτρια εκκινητήρα Διεθνής Οργανισμός Προτυποποίησης βαλβίδα εισόδου αριστερή βαλβίδα εισόδου δεξιά βαλβίδα εισόδου
7 MIG MIL MODIC MON MOST MPI MS MW NEDC NF NIT NLGI NTC OBD OD OHC OHV ON OV OVlft OVrt PBC PC PCD PEM PES PHEV
άξονας ανύψωσης τοπικό δίκτυο περιοχής οθόνη υγρού κρυστάλλου αντίσταση φωτοεξαρτώμενη δίοδος φωτοεκπομπής όχημα χαμηλών εκπομπών χαμηλή συχνότητα δείκτης φορτίου τοπικό δίκτυο διασύνδεσης Ιόν λιθίου υγροποιημένο φυσικό αέριο περιορισμένη ολίσθηση πολυστρωματικό γυαλί ασφαλείας λογική μονάδα χαμηλή τάση μακριά κυμάτωση
PIN
ροή μάζας αέρα μεταλλικό ενεργό αέριο μικροϋπολογιστής κύριος κύλινδρος ηλεκτρονικά συστήματα κινητήρα άμεσος ψεκασμός ηλεκτρονικών συστημάτων κινητήρα κινητήρας γεννήτρια
RL RLFS
PM POF POT PS PTC PWM QA QM RA RAM RDS
RON ROM ROP ROV
μεταλλικό αδρανές αέριο ενδεικτική λυχνία δυσλειτουργίας κινητός διαγνωστικός υπολογιστής αριθμός οκτανίων αυτοκινήτου συστήματα κατευθυνόμενα από μέσα ψεκασμός πολλαπλών σημείων μέτριου πάχους μπογιά μεσαία κυμάτωση
RPM RR RRC RUV SAC SAE SAM
SBC SC SCR SCV Νέος Ευρωπαϊκός κύκλος SDC οδήγησης SE Χωρίς σίδηρο SG χρόνος ρελαντί δικτύου SI Εθνικό Ινστιτούτο ΛιπαντιSL κού Γράσου Αρνητικός συντελεστής θερ- SLC SoC μοκρασίας SPI διάγνωση επί του αυτοκινή- SRR του SRS εξωτερική διάμετρος υπερκείμενος εκκεντροφόρος άξονας SSlft υπερκείμενες βαλβίδες αριθμός οκτανίου SSrt βαλβίδα εξόδου STP αριστερή βαλβίδα εξόδου δεξιά βαλβίδα εξόδου SUV SV κύκλωμα φρένου στάθμευSV σης SW πολυανθρακικός, προσωSWR πικός υπολογιστής Tc διάμετρος κύκλου βήματος μεμβάνη ανταλλαγής πρωTC τονίων σύστημα πολυελλειψοειδές TCS βυσματωτό υβριδικό ηλεκTDC τρικό όχημα TIG προσωπικός αριθμός αναγTL νώρισης TMC σωματιδιακή ύλη To πλαστική οπτική ίνα πομποδέκτης πλαστικής TP οπτικής ίνας TPC αισθητήρας πίεσης θετικός συντελεστής θερμοTSG κρασίας διαμόρφωση παλμικού εύρ- TÜV ους TWI εξασφάλιση ποιότητας UIS διαχείριση ποιότητας UPS VDC πισω άξονας μνήμη τυχαίας προσπέλασης VDR VF σύστημα ραδιοφωνικών VHF δεδομένων VI πίσω αριστερά VT σύστημα καυσίμου χωρίς VTEC επιστροφή αναζήτηση αριθμού οκτανίου μνήμη μόνο για ανάγνωση προστασία αναποδογυρίσμα- VTG τος περιστροφική διανομή υψηλής τάσης
στροφές ανά λεπτό πισω δεξιά ραδιοφωνικός απομακρυσμένος έλεγχος στατική διανομή υψηλής τάσης συμπλέκτης αυτορύθμισης Σύλλογος Μηχανικών Αυτοκινήτων Απόκτηση σήματος και μονάδα ενεργοποίησης έλεγχος φρένου Sensotronic κατάσταση σήματος επιλεκτική καταλυτικη μείωση σωληνοειδής βαλβίδα ελέγχου κέντρο ημιπτώσης αισθητήρας μετρητής έντασης επιθεώρηση ασφαλείας ειδικό άκρο επιλογή χαμηλού ελέγχου κατάσταση φόρτισης ψεκασμός μονού σημείου ραντάρ μικρού εύρους συστήματα περιορισμού ασφαλείας, συμπληρωματικό σύστημα περιορισμού αριστερός αισθητήρας ταχύτητας δεξιός αισθητήρας ταχύτητας θωρακισμένο πλεγμένο ζεύγος όχημα αθλητικής χρήσης σωληνοειδής βαλβίδα πλευρική βαλβίδα βραχεία κυμάτωση σταθερή αναλογία κυμάτωσης κλείσιμο περάσματος μεταφοράς τούρμποφοριστής σύστημα ελέγχου ελκτικής δύναμης πάνω νεκρό κέντρο βολφράμιο-ευγενές άεριο χωρίς σωλήνες κανάλι μηνύματος κίνησης άνοιγμα περάσματος μεταφοράς πέρασμα μεταφοράς έλεγχος πίεσης ελαστικού, έλεγχος πίεσης ελαστικού βαμμένο γυαλί ασφαλείας γερμανική επιτροπή τεχνικής επιθεώρησης δείκτης φθοράς σύστημα μονάδας ψεκαστήρα σύστημα μονάδας αντλία ελεγκτης δυναμικής οχήματος αντίσταση με επίδραση τάσης μεταβλητή εστίαση πολύ υψηλή συχνότητα δείκτης ιξώδους θερμοκρασία ιξώδους βαλβίδα μεταβλητού χρονισμού και ηλεκτρονικός έλεγχος ανύψωσης γεωμετρία μεταβλητή στρόβιλου