6-E-281_Εκπαιδευτική Ψυχολογία_2η έκδ_CONTENTS_ΙΩΝ

Για τη Συγγραφέα Για να γνωρίσετε τη συγγραφέα του βιβλίου σας λίγο καλύτερα, ακολουθούν μερικές πληροφορίες γι' αυτή. Η Anita Woolfolk Hoy γεννήθηκε στο Fort Worth του Τέξας, όπου η μητέρα της δίδασκε ανάπτυξη του παιδιού στο TCU και ο πατέρας της ήταν ένας από τους πρώτους εργαζόμενους στη βιομηχανία των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Είναι μια γνήσια Τεξανή –όλα τα πτυχία της προέρχονται από το Πανεπιστήμιο του Τέξας στο Όστιν, ενώ το τελευταίο από αυτά είναι Διδακτορικό. Μετά την αποφοίτηση, εργάστηκε ως ψυχολόγος για παιδιά στην πρωτοβάθμια και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, σε δεκαπέντε κομητείες του κεντρικού Τέξας. Ξεκίνησε τη σταδιοδρομία της στην ανώτερη εκπαίδευση ως καθηγήτρια εκπαιδευτικής ψυχολογίας στο Rutgers University και έπειτα μεταφέρθηκε στο Ohio State University το 1994. Σήμερα είναι Επίτιμη Καθηγήτρια στην Πολιτεία του Οχάιο. Η έρευνα της Anita εστιάζει στην κινητοποίηση και στη νόηση, συγκεκριμένα στην αίσθηση αποτελεσματικότητας των μαθητών και των διδασκόντων και στις πεποιθήσεις των διδασκόντων για την εκπαίδευση. Για πολλά χρόνια ήταν συντάκτρια του περιοδικού Theory Into Practice, το οποίο παρουσιάζει τις καλύτερες ιδέες από την έρευνα στους επαγγελματίες εκπαιδευτικούς. Μαζί με φοιτητές και συναδέλφους, η Anita έχει δημοσιεύσει πάνω από ογδόντα βιβλία, κεφάλαια βιβλίων και ερευνητικά άρθρα. Έχει τελέσει Αντιπρόεδρος της Division K (Διδασκαλία και Εκπαίδευση Διδασκόντων) της American Educational Research Association (Αμερικανική Εταιρεία για την Εκπαιδευτική Έρευνα), και Πρόεδρος της Division 15 (Εκπαιδευτική Ψυχολογία) της American Psychological Association (Αμερικανική Ψυχολογική Εταιρεία). Λίγο πριν ολοκληρώσει τη δέκατη τρίτη έκδοση της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, συνεργάστηκε με τη Nancy Perry από το University of British Columbia για τη συγγραφή της δεύτερης έκδοσης του Child Development (Ανάπτυξη του Παιδιού) (Pearson, 2015), ενός βιβλίου για όλους όσους εργάζονται με παιδιά και τα αγαπούν.

Πρόλογος Πολλοί από εσάς που διαβάζετε το παρόν βιβλίο πρόκειται να παρακολουθήσετε το μάθημα της εκπαιδευτικής ψυχολογίας ως μέρος της επαγγελματικής σας προετοιμασίας στους τομείς της διδασκαλίας, της συμβουλευτικής, της λογοθεραπείας ή της ψυχολογίας. Η ύλη του βιβλίου θα πρέπει να ενδιαφέρει όλους όσοι ασχολούνται με την εκπαίδευση και τη μάθηση, από τους εθελοντές στους βρεφονηπιακούς σταθμούς έως τους διδάσκοντες σε κάποιο κοινοτικό πρόγραμμα για ενηλίκους με διαταραχές. Δεν είναι απαραίτητο να διαθέτετε γνώσεις στον τομέα της ψυχολογίας ή της εκπαίδευσης για να κατανοήσετε την ύλη του βιβλίου. Το βιβλίο αυτό περιλαμβάνει όσο το δυνατόν λιγότερη τεχνική ορολογία, και πολλοί άνθρωποι δούλεψαν με σκοπό να καταστήσουν τη συγκεκριμένη έκδοση σαφή, ενδιαφέρουσα και ουσιαστική. Από την πρώτη έκδοση της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας έχουν σημειωθεί πολλές συναρπαστικές εξελίξεις στο συγκεκριμένο τομέα. Σε αυτή τη δέκατη τρίτη έκδοση συνεχίζουμε να δίνουμε έμφαση στα εκπαιδευτικά συμπεράσματα και στις εφαρμογές της έρευνας πάνω στην ανάπτυξη του παιδιού, τη γνωστική επιστήμη, τη μάθηση, την κινητοποίηση και τη διδασκαλία. Η θεωρία και η πρακτική δεν αποτελούν δύο ξεχωριστά μέρη, αλλά εξετάζονται μαζί. Στο βιβλίο παρουσιάζεται ο τρόπος με τον οποίο οι πληροφορίες και οι ιδέες που προέρχονται από τις έρευνες στον τομέα της εκπαιδευτικής ψυχολογίας μπορούν να εφαρμοστούν στην πράξη, συμβάλλοντας στην επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν καθημερινά στη διαδικασία της διδασκαλίας. Προκειμένου να διερευνήσουμε τις σχέσεις ανάμεσα στη γνώση και την εφαρμογή, παραθέτουμε πολλά παραδείγματα, αποσπάσματα μαθημάτων, περιπτωσιολογικές μελέτες, κατευθυντήριες οδηγίες καθώς και πρακτικές συμβουλές από πολλούς πεπειραμένους δασκάλους. Καθώς διαβάζετε το παρόν βιβλίο, πιστεύω ότι θα διαπιστώσετε την τεράστια αξία και τη χρησιμότητα της εκπαιδευτικής ψυχολογίας. Ο τομέας αυτός προσφέρει μοναδικές και κρίσιμες γνώσεις σε όσους τολμούν να διδάξουν και σε όλους όσους αγαπούν να μαθαίνουν.

ΝΕΟ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΗ ΔΕΚΑΤΗ ΤΡΙΤΗ ΕΚΔΟΣΗ Σε όλο το βιβλίο καλύπτονται ευρέως μερικά σημαντικά θέματα. Μερικά από αυτά περιλαμβάνουν: • Νέες αναλύσεις των τρεχουσών ερευνών πάνω στη διδασκαλία και στα μοντέλα της ειδικευμένης διδασκαλίας, που παρουσιάζονται στο Κεφάλαιο 1 καθώς και σε όλο το υπόλοιπο βιβλίο.

• Αυξημένη αναφορά στον εγκέφαλο, στη νευροεπιστήμη και στη διδασκαλία, θέματα στα οποία δίνεται έμφαση στο Κεφάλαιο 2 αλλά τα οποία περιλαμβάνονται και σε αρκετά άλλα κεφάλαια.

• Αυξημένη κάλυψη της επίδρασης της τεχνολογίας και των εικονικών μαθησιακών περιβαλλόντων στις ζωές των μαθητών και των διδασκόντων σήμερα.

• Αυξημένη έμφαση στην ποικιλομορφία των σημερινών σχολικών τάξεων (δείτε ειδικά τα Κεφάλαια 1 ως 6). Τα πορτρέτα μαθητών μέσα σε εκπαιδευτικά πλαίσια κάνουν την ποικιλομορφία πραγματική και ανθρώπινη για τους αναγνώστες. Στις σημαντικές αλλαγές στο περιεχόμενο κάθε κεφαλαίου περιλαμβάνονται τα εξής: • Κεφάλαιο 1: στόχος μου είναι το παρόν κεφάλαιο να εξασφαλίσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες που θα σας δώσουν τη δυνατότητα να αποκτήσετε σταθερά θεμέλια για μια αυθεντική αίσθηση διδακτικής αποτελεσματικότητας μέσα σε κάθε πλαίσιο και για κάθε μαθητή, έτσι περιλαμβάνονται καινούργιες πληροφορίες σχετικά με τρία μοντέλα καλής διδασκαλίας. Το Framework for Teaching της Charlotte Danielson, το TeachingWorks από το University of Michigan και το Gates Foundation Measure for Effective Teaching. Επίσης στην ενότητα πάνω στην έρευνα τώρα εξετάζονται διαφορετικά είδη ποιοτικών και ποσοτικών ερευνών, καθώς και όσα μπορείτε να μάθετε από το κάθε είδος (βλ. Πίνακα 1.2).

• Κεφάλαιο 2: καινούργιες πληροφορίες σχετικά με τον εγκέφαλο, την πλαστικότητα των συνάψεων, την εκτελεστική λειτουργία και τις σημασίες τους για τη διδασκαλία, συμπεριλαμβανομένης μιας προσέγγισης βασισμένης στον Vygotsky, η οποία ονομάζεται Εργαλεία του Νου.

• Κεφάλαιο 3: νέες ενότητες που αναφέρονται στις πολιτισμικές διαφορές στο παιχνίδι, στη σωματική δραστηριότητα και στους μαθητές με αναπηρίες, στις διατροφικές διαταραχές και στις ιστοσελίδες που τις προάγουν, στην έννοια του εαυτού και στο μοντέλο ηθικής ψυχολογίας του Jonathan Haidt.

• Κεφάλαιο 4: Νέες ενότητες πάνω στα εννέα πιθανά είδη της πολλαπλής νοημοσύνης, στις προσαρμογές σύμφωνα με την Παράγραφο 504 (Section 504), στις διαταραχές του φάσματος του αυτισμού, στη χρήση ναρκωτικών από μαθητές και στους τρόπους αναγνώρισης των χαρισματικών και ταλαντούχων μαθητών.

vi

ΠΡΟΛΟΓΟΣ • Κεφάλαιο 5: καινούργιες πληροφορίες πάνω στην εκμάθηση ανάγνωσης, στον αναδυόμενο γραμματισμό και στη γλωσσική ποικιλομορφία, στην πλαισιωμένη διδασκαλία και στις συσκέψεις που καθοδηγούνται από μαθητές.

• Κεφάλαιο 6: νέα κάλυψη των άστεγων μαθητών και των μαθητών υψηλής κινητικότητας, εκτεταμένη κάλυψη της φτώχιας και της σχολικής επίτευξης, των διαφορών στις ευκαιρίες και της στερεοτυπικής απειλής.

• Κεφάλαιο 7: εκτεταμένη κάλυψη των σημασιών της διδασκαλίας για τη συμπεριφορική μάθηση.

• Κεφάλαιο 8: ενημερωμένη κάλυψη της εργαζόμενης μνήμης, των διαφορών στην ανάπτυξη και των σημασιών των θεωριών της γνωστικής μάθησης για την εκπαίδευση.

• Κεφάλαιο 9: ενημερωμένες ενότητες πάνω στη μεταγνωστική νόηση και τις στρατηγικές μάθησης, τη δημιουργικότητα και τη μεταφορά, καθώς και μια καινούργια ενότητα πάνω στο μοντέλο κριτικής σκέψης των Paul και Elder.

• Κεφάλαιο 10: καινούργιο υλικό πάνω στη διερευνητική μάθηση και στη διδασκαλία μέσα σε έναν ψηφιακό κόσμο, συμπεριλαμβανομένων του Betty's Brain –ένα παράδειγμα εικονικού μαθησιακού περιβάλλοντος, της χρήσης παιχνιδιών στη διδασκαλία και της πρωτοβουλίας για διδασκαλία υπολογιστικής σκέψης και προγραμματισμού.

• Κεφάλαιο 11: ενημερωμένη κάλυψη της αυτοαποτελεσματικότητας, της αυτορρυθμιζόμενης μάθησης και καινούργιο υλικό πάνω στη συναισθηματική αυτορρύθμιση.

• Κεφάλαιο 12: ενημερωμένη ανάπτυξη της θεωρίας του αυτοπροσδιορισμού και της θεωρίας των στόχων, εκτεταμένη κάλυψη της παροχής βοήθειας στους μαθητές για την αντιμετώπιση της ανησυχίας και καινούργιο υλικό πάνω στη ροή και στην κινητοποίηση.

• Κεφάλαιο 13: καινούργιες ενότητες πάνω στην κατανόηση των πεποιθήσεών σας σχετικά με τη διαχείριση της τάξης, τη δημιουργία σχέσεων φροντίδας, το σχολικό εκφοβισμό, τη επανορθωτική δικαιοσύνη και τις απόψεις του Marvin Marshall πάνω στις συνέπειες και στις ποινές.

• Κεφάλαιο 14: πρόσφατες έρευνες πάνω στη διδασκαλία, καθώς και νέες ενότητες πάνω στον Common Core ["Κοινός Πυρήνας", οι βασικές γνώσεις γλώσσας και μαθηματικών που πρέπει να έχουν οι μαθητές στο τέλος της χρονιάς ‒ Σ.τ.Μ.] και στο εργαλείο σχεδιασμού διδασκαλίας Understanding by Design.

• Κεφάλαιο 15: καινούργιες ενότητες πάνω σε αυτό που σκέφτονται οι δάσκαλοι σχετικά με τα τεστ υψηλής διακύβευσης, την αξιολόγηση προστιθέμενης αξίας και τα τεστ PARCC.

ΜΙΑ ΠΕΝΤΑΚΑΘΑΡΗ ΕΙΚΟΝΑ ΤΟΥ ΤΟΜΕΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΤΟΥ Η δέκατη τρίτη έκδοση διατηρεί το σαφή τρόπο γραφής για τον οποίο φημίζεται το βιβλίο. Το κείμενο εξασφαλίζει ακριβή, σύγχρονη κάλυψη των θεμελιωδών τομέων στα πλαίσια της εκπαιδευτικής ψυχολογίας: μάθηση, ανάπτυξη, κινητοποίηση, διδασκαλία και αξιολόγηση, σε συνδυασμό με ευφυείς διερευνήσεις των αναδυόμενων τάσεων στον τομέα και στην κοινωνία οι οποίες επηρεάζουν τη μάθηση, όπως η ποικιλομορφία των μαθητών, η συμπερίληψη μαθητών με ειδικές μαθησιακές ανάγκες, η εκπαίδευση και η νευροεπιστήμη, η εκπαιδευτική πολιτική και η τεχνολογία.

ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ Οι Πρόοδοι στις Ψηφιακές Τεχνολογίες Αντικατοπτρίζονται στην Παιδαγωγική του Βιβλίου Οι πηγές που είναι διαθέσιμες στο ηλεκτρονικό κείμενο (etext) δίνουν τη δυνατότητα στους αναγνώστες να παρακολουθήσουν την ανάπτυξη μέσα στο πλαίσιό της και να εφαρμόσουν και να αξιολογήσουν την κατανόηση των εννοιών του βιβλίου εκ μέρους τους. Οι πηγές αυτές περιλαμβάνουν (α) ενσωματωμένες αξιολογήσεις με ανατροφοδότηση και (β) επεκτάσεις του περιεχομένου και παραδείγματα.

ΕΝΣΩΜΑΤΩΜΕΝΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΜΕ ΑΝΑΤΡΟΦΟΔΟΤΗΣΗ. Σε κάθε κεφάλαιο οι αναγνώστες θα βρουν τρία

είδη αξιολόγησης: τεστ αυτοαξιολόγησης, ασκήσεις εφαρμογής και μια άσκηση χορήγησης επαγγελματικής άδειας.

• Σύντομα τεστ αυτοαξιολόγησης περιλαμβάνονται στο τέλος κάθε κύριας ενότητας του βιβλίου. Τα τεστ είναι σχεδιασμένα έτσι ώστε να βοηθούν τους αναγνώστες να αξιολογούν την επάρκειά τους στο μαθησιακό αποτέλεσμα ή στα μαθησιακά αποτελέσματα που καλύφθηκαν στις ενότητες που μόλις διάβασαν. Όταν οι αναγνώστες ενός ηλεκτρονικού κειμένου κάνουν κλικ σε έναν υπογραμμισμένο σύνδεσμο στο ηλεκτρονικό κείμενο της Pearson, εμφανίζεται ένα αλληλεπιδραστικό τεστ πολλαπλών επιλογών. Οι αναγνώστες μπορούν να απαντήσουν στις ερωτήσεις και έπειτα να υποβάλουν τα τεστ τους για να βαθμολογηθούν. Έπειτα μπορούν να δουν τις ερωτήσεις στις οποίες απάντησαν σωστά, τις ερωτήσεις στις οποίες απάντησαν λανθασμένα και τη γραπτή ανατροφοδότηση που περιλαμβάνει τη λογική πίσω από τις σωστές και τις λανθασμένες απαντήσεις.

ENHANCEDetext αυτοαξιολόγηση

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

vii

• Ασκήσεις εφαρμογής, με τίτλο Εξάσκηση Χρησιμοποιώντας Όσα Μάθατε, ακολουθούν μετά από την περίληψη του κάθε κεφαλαίου. Αν κάνετε κλικ στο κουμπί "play" στο ηλεκτρονικό κείμενο της Pearson, η άσκηση ανοίγει, επιτρέποντας στους αναγνώστες να παρακολουθήσουν ένα βίντεο και να απαντήσουν σε ανοιχτές ερωτήσεις που ενθαρρύνουν την εφαρμογή του περιεχομένου του κεφαλαίου στη διδασκαλία και στη μάθηση σε πραγματικές σχολικές τάξεις. Αφού οι αναγνώστες υποβάλουν τις απαντήσεις τους σε αυτές τις ερωτήσεις, δέχονται ανατροφοδότηση με τη μορφή πρότυπων απαντήσεων γραμμένων από ειδικούς.

• Ασκήσεις χορήγησης επαγγελματικής άδειας, με τίτλο Σύνδεση και Επέκταση στη Χορήγηση Επαγγελματικής Άδειας, ακολουθούν το πρότυπο του είδους των ερωτήσεων που συναντώνται στις εξετάσεις για τη χορήγηση επαγγελματικής άδειας διδασκαλίας. Στο τέλος κάθε κεφαλαίου, οι ασκήσεις αυτές περιλαμβάνουν ερωτήσεις πολλαπλών επιλογών πάνω σε σημαντικές έννοιες που παρουσιάζονται στο κεφάλαιο, και ερωτήσεις δομημένων απαντήσεων που βασίζονται σε μια σύντομη γραπτή περίπτωση. Κάνοντας κλικ πάνω στο σύνδεσμο των εξετάσεων για τη χορήγηση επαγγελματικής άδειας, οι αναγνώστες μπορούν να εισάγουν τις απαντήσεις τους και να δεχτούν ανατροφοδότηση από ειδικούς.

ΕΠΕΚΤΑΣΕΙΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ ΚΑΙ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ. Αυτό το προηγμένο ηλεκτρονικό

κείμενο περιλαμβάνει βίντεο και podcasts (διαδικτυακές ραδιοφωνικές μεταδόσεις) που επεκτείνουν και αναπτύσσουν το περιεχόμενο του κεφαλαίου.

• Τα παραδείγματα σε βίντεο επιτρέπουν στους αναγνώστες να δουν πολλές έννοιες και αρχές στην πράξη –για παράδειγμα, στις συμπεριφορές και στους προφορικούς στοχασμούς των μαθητών, στις στρατηγικές των δασκάλων μέσα στην τάξη και στις αλληλεπιδράσεις ενηλίκων-παιδιών.

• Τα podcasts Anita Talks είναι άμεσοι σύνδεσμοι σε σχετικές επιλογές από τη σειρά podcasts Anita Talks about Teaching (Η Anita Μιλάει για τη Διδασκαλία), στην οποία η Dr. Woolfolk μιλάει για το πώς συνδέονται τα κεφάλαια αυτού του βιβλίου με το επάγγελμα του διδάσκοντος.

viii

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Πρόσθετα Παρουσιαζόμενα Θέματα του Βιβλίου Το βιβλίο, με τη σταθερή του έμφαση στην πρακτική αξία της εκπαιδευτικής ψυχολογίας για τους δασκάλους και τους μαθητές στις σχολικές τάξεις, περιλαμβάνει πλήθος ζητημάτων και συζητήσεων, αποσπασμάτων μαθημάτων, περιπτωσιολογικών μελετών και πρακτικών ιδεών από έμπειρους δασκάλους. Οι ενότητες Θέση/Αντίθεση σε κάθε κεφάλαιο παρουσιάζουν δύο απόψεις σχετικά με κάποιο αμφιλεγόμενο ζήτημα που σχετίζεται με τον τομέα· στα θέματα περιλαμβάνονται συζητήσεις πάνω στα είδη της έρευνας που θα πρέπει να καθοδηγούν την εκπαίδευση (σελ. 20), η εκπαίδευση που είναι βασισμένη στον εγκέφαλο (σελ. 41), το κίνημα της αυτοεκτίμησης (σελ. 104), χάπια ή δεξιότητες για μαθητές με σύνδρομο ελλειματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ADHD) (σελ. 155), ο καλύτερος τρόπος διδασκαλίας της Αγγλικής στους μαθητές (σελ. 207), η τοποθέτηση σε εκπαιδευτική κατεύθυνση (σελ. 239), η χρήση ανταμοιβών για την ενθάρρυνση της μάθησης (σελ. 303), το πρόβλημα με την απομνημόνευση (σελ. 343), η διδασκαλία της κριτικής σκέψης και της επίλυσης προβλημάτων (σελ. 385), η εκπαίδευση με βάση προβλήματα (σελ. 414), η αποτελεσματικότητα των διδασκόντων (σελ. 460), η αξία της προσπάθειας να γίνει η μάθηση διασκεδαστική (σελ. 506), η μηδενική ανοχή (σελ. 563), το διάβασμα για το σπίτι (σελ. 598) και το να κρατιούνται πίσω τα παιδιά (σελ. 648). Οι Κατευθυντήριες Οδηγίες εμφανίζονται σε κάθε κεφάλαιο, παρέχοντας συγκεκριμένες εφαρμογές των θεωριών ή των αρχών που εξετάστηκαν. Δείτε, για παράδειγμα, τις σελίδες 92, 214, 345.

Οι ενότητες Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας παρέχουν συγκεκριμένες οδηγίες για τη συμμετοχή όλων των οικογενειών στη μάθηση των παιδιών τους –κάτι ιδιαίτερα επίκαιρο αυτή τη στιγμή, όταν η ζήτηση για συμμετοχή των γονιών είναι πάντα μεγάλη και η ανάγκη για συνεργασία ανάμεσα στο σπίτι και το σχολείο είναι κρίσιμη. Δείτε, για παράδειγμα, τις σελίδες 52, 216, 390.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

ix

Οι ενότητες Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος παρουσιάζουν στην αρχή κάθε κεφαλαίου μαθητές στα πλαίσια ρεαλιστικών σεναρίων μέσα στην τάξη και θέτουν το ερώτημα, "Τι θα Κάνατε;" –δίνοντας στους φοιτητές τη δυνατότητα να εφαρμόσουν όλα τα σημαντικά θέματα του κεφαλαίου σε αυτά τα σενάρια μέσω ερωτημάτων εφαρμογής. Έπειτα οι φοιτητές μπορούν να συγκρίνουν τις απαντήσεις τους με εκείνες πεπειραμένων δασκάλων, που παρουσιάζονται στο τέλος κάθε κεφαλαίου. Δείτε, για παράδειγμα, τις σελίδες 32, 226, 446. Οι ενότητες Προσέγγιση του Κάθε Μαθητή παρουσιάζουν ιδέες για την αξιολόγηση, τη διδασκαλία και την κινητοποίηση ΟΛΩΝ των μαθητών στις σημερινές συμπεριληπτικές τάξεις. Δείτε, για παράδειγμα, τη σελίδα 70.

Τα Μαθήματα για Δασκάλους περιλαμβάνουν συνοπτικές και χρήσιμες αρχές διδασκαλίας με βάση τις έρευνες. Δείτε, για παράδειγμα, τη σελίδα 71.

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΑ Η παρούσα δέκατη τρίτη έκδοση της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας παρέχει μια περιεκτική και ολοκληρωμένη επιλογή συμπληρωμάτων για να συμβάλει στη μεγιστοποίηση της μάθησης και της διδασκαλίας, τόσο για τους φοιτητές όσο και για τους καθηγητές. Στο σύνολό του, το υλικό αυτό εμβαπτίζει τους φοιτητές στο περιεχόμενο του βιβλίου, επιτρέποντας στους ίδιους και στους καθηγητές τους να ωφεληθούν από μια μαθησιακή εμπειρία που χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερο βάθος και περισσότερο νόημα. Οι παρακάτω πηγές είναι διαθέσιμες για μεταφόρτωση από τους διδάσκοντες στην ιστοσελίδα www.pearsonhighered.com/educator. Εισάγετε το συγγραφέα, τον τίτλο του βιβλίου ή τον αριθμό ISBN, έπειτα επιλέξτε το παρόν βιβλίο και κάντε κλικ στην ετικέτα "Resources". Μεταφορτώστε το συμπλήρωμα που χρειάζεστε. Αν έχετε ανάγκη από βοήθεια για τη μεταφόρτωση οποιασδήποτε πηγής, επικοινωνήστε με τον αντιπρόσωπο της Pearson. ΕΓΧΕΙΡΙΔΙΟ ΠΗΓΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑ. Το Εγχειρίδιο Πηγών για το Διδάσκοντα συνθέτει όλες τις διαθέσιμες πηγές για κάθε κεφάλαιο και επιλέγει το υλικό που ταιριάζει καλύτερα με το υλικό της παράδοσης (π.χ.,

εξάμηνο, τρίμηνο) και τους τομείς έμφασης του μαθήματος. Το εγχειρίδιο αυτό περιλαμβάνει επίσης δραστηριότητες και στρατηγικές σχεδιασμένες να βοηθήσουν τους μελλοντικούς δασκάλους –και όσους επιθυμούν να σταδιοδρομήσουν σε επαγγέλματα που έχουν να κάνουν με παιδιά και εφήβους– να εφαρμόσουν τις έννοιες για την ανάπτυξη και τις στρατηγικές που έχουν μάθει. ΔΙΑΦΑΝΕΙΕΣ POWERPOINT®. Τα σύνολα διαφανειών για κάθε κεφάλαιο περιλαμβάνουν τους στόχους του κεφαλαίου, τις σημαντικές έννοιες, περιλήψεις του περιεχομένου και διαγραμματικά βοηθήματα, όλα σχεδιασμένα για να υποστηρίξουν τις διαλέξεις μέσα στην αίθουσα και για να βοηθήσουν τους φοιτητές να οργανώσουν, να συνθέσουν και να θυμούνται το βασικό περιεχόμενο. Όλες οι διαφάνειες του PowerPoint® έχουν ενημερωθεί ώστε να χαρακτηρίζονται από συνέπεια και να αντικατοπτρίζουν το τρέχον περιεχόμενο της νέας έκδοσης. ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΕΣΤ. Οι ερωτήσεις της τράπεζας τεστ, διατυπωμένες με βάση τους στόχους του μαθήματος, περιλαμβάνουν τόσο ερωτήσεις χαμηλότερου επιπέδου, που ζητούν από τους φοιτητές να εξηγήσουν έννοιες, αρχές και θεωρίες σχετικά με την ανάπτυξη, όσο και ερωτήσεις

x

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

υψηλότερου επιπέδου, που ζητούν από τους φοιτητές να εφαρμόσουν έννοιες, αρχές και θεωρίες στη συμπεριφορά των μαθητών και σε διδακτικές στρατηγικές.

TESTGEN®. Το TestGen είναι ένα ισχυρό λογισμικό δημιουργίας τεστ διαθέσιμο αποκλειστικά από τις εκδόσεις Pearson Education. Εγκαταστήστε το TestGen στον προσωπικό υπολογιστή σας (Windows ή Macintosh) και δημιουργήστε τα δικά σας τεστ για διαγωνίσματα στην τάξη και για άλλες εξειδικευμένες επιλογές παράδοσης, όπως σε ένα τοπικό δίκτυο υπολογιστών ή στο Διαδίκτυο. Μια τράπεζα τεστ, η οποία ονομάζεται επίσης Test Item File (TIF, Αρχείο Στοιχείων Τεστ), συνήθως περιλαμβάνει ένα μεγάλο σύνολο ερωτημάτων τεστ, οργανωμένων ανά κεφάλαιο και έτοιμων για χρήση όταν συντάσσετε κάποιο τεστ, με βάση το σχετικό υλικό του εγχειριδίου. Μπορείτε να δημιουργήσετε αξιολογήσεις τόσο για τα έντυπα όσο και για τα ηλεκτρονικά τεστ. Τα τεστ μπορούν να μεταφορτωθούν στις παρακάτω μορφές: TestGen Testbank file – PC TestGen Testbank file – MAC TestGen Testbank – Blackboard 9 TIF TestGen Testbank – Blackboard CE/Vista (WebCT) TIF Angel Test Bank (zip) D2L Test Bank (zip) Moodle Test Bank Sakai Test Bank (zip)

ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ Κατά τη διάρκεια των χρόνων που δούλεψα πάνω σε αυτό το βιβλίο, από το αρχικό χειρόγραφο μέχρι την πιο πρόσφατη αναθεώρηση, πολλοί άνθρωποι υποστήριξαν αυτό το έργο. Χωρίς τη βοήθειά τους, αυτό το βιβλίο απλώς δεν θα είχε γραφτεί. Πολλοί εκπαιδευτικοί συνέβαλαν στην παρούσα και στις προηγούμενες εκδόσεις. Η Carol Weinstein έγραψε την ενότητα για τους χώρους μάθησης στο Κεφάλαιο 13. Η Nancy Perry (University of British Columbia) και ο Philip Winne (Simon Fraser University) έγραψαν ενότητες του Κεφαλαίου 11 πάνω στην αυτορρύθμιση. Ο Brad Henry (The Ohio State University) συνέταξε ενότητες πάνω στην τεχνολογία σε δύο κεφάλαια. Ο Michael Yough (Purdue University) έκανε την επιμέλεια αρκετών κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένου του Κεφαλαίου 5, "Γλωσσική Ανάπτυξη, Γλωσσική Ποικιλομορφία και Εκπαίδευση Μεταναστών". Το Κεφάλαιο 5 βελτιώθηκε επίσης χάρη στις υποδείξεις του Alan Hirvela, από το Ohio State University. O Jerrell Cassady, από το Ball State University, παρείχε ανεκτίμητη καθοδήγηση για το Κεφάλαιο 11, "Κοινωνιογνωστικές Απόψεις για τη Μάθηση και την Κινητοποίηση", και για το Κεφάλαιο 12, "Η Κινητοποίηση

στη Μάθηση και στη Διδασκαλία". Τα προφίλ των μαθητών στα Κεφάλαια 1 και 6 παραχωρήθηκαν από τη Nancy Knapp (University of Georgia). H Raye Lakey είναι υπεύθυνη για την ενοποίηση των οπτικοακουστικών μέσων και για την ενημέρωση της Τράπεζας Τεστ, των Παρουσιάσεων με PowerPoint® και του Εγχειριδίου Πηγών για το Διδάσκοντα. Καθώς αποφάσιζα σχετικά με τους τρόπους αναθεώρησης της παρούσας έκδοσης, ωφελήθηκα από τις ιδέες συναδέλφων από όλη τη χώρα, οι οποίοι αφιέρωσαν χρόνο για να συμπληρώσουν έρευνες επισκόπησης, να απαντήσουν στις ερωτήσεις μου και να διορθώσουν κεφάλαια. Για τις διορθώσεις τους στην αναθεώρηση, ευχαριστώ τον Gregg Schraw, από το University of Nevada –Λας Βέγκας· την Theresa M. Stahler, από το Kutztown University· την Kate Niehaus, από το University of South Carolina· τη Nithya Iyer, από το State University of New York στην Oneonta· και τον Alan Hirvela, από το Ohio State University. Πολλοί δάσκαλοι σχολείων σε όλη τη χώρα και σε όλο τον κόσμο συνεισέφεραν με την εμπειρία, τη δημιουργικότητα και την ειδίκευσή τους στην ενότητα Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος. Χάρηκα πολύ τη συνεργασία μου με τους παρακάτω κορυφαίους εκπαιδευτικούς και είμαι ευγνώμων για την προοπτική που έδωσαν στο βιβλίο: AIMEE FREDETTE • Δασκάλα, 2α Τάξη Fisher Elementary School, Walpole, MA ALLAN OSBORNE • Υποδιευθυντής Snug Harbor Community School, Quincy, MA BARBARA PRESLEY • Συντονίστρια Μετάβασης σε Εργασία/Σπουδές –Επίπεδο Λυκείου BESTT Program (Baldwinsville Exceptional Student Training and Transition Program) C. W. Baker High School, Baldwinsville, NY CARLA S. HIGGINS • Συντονίστρια Γραμματισμού Τάξεων K-5 Legend Elementary School, Newark, OH DAN DOYLE • Καθηγητής Ιστορίας, 11η Τάξη St. Josephs Academy, Hoffman, IL DANIELLE HARTMAN • 2α Τάξη Claymont Elementary School, Ballwin, MO DR. NANCY SHEEHAN-MELZACK • Καθηγήτρια Καλλιτεχνικών και Μουσικής Snug Harbor Community School, Quincy, MA JACALYN D. WALKER • Καθηγήτρια Θετικών Επιστημών, 8η Τάξη Treasure Mountain Middle School, Park City, UT JANE W. CAMPBELL • Δασκάλα, 2α Τάξη John P. Faber Elementary School, Dunellen, NJ JENNIFER L. MATZ • 6η Τάξη Williams Valley Elementary, Tower City, PA JENNIFER PINCOSKI • Καθηγήτρια Μαθησιακών

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Πόρων, Τάξεις K-12 Lee County School District, Fort Myers, FL JESSICA N. MAHTABAN •Μαθηματικά, 8η Τάξη Woodrow Wilson Middle School, Clifton, NJ JOLITA HARPER • 3η Τάξη Preparing Academic Leaders Academy, Maple Heights, OH KAREN BOYARSKY • Δασκάλα, 5η Τάξη Walter C. Black Elementary School, Hightstown, NJ KATIE CHURCHILL • Δασκάλα, 3η Τάξη Oriole Parke Elementary School, Chicago, IL KATIE PIEL • Δασκάλα, Νηπιαγωγείο-6η Τάξη West Park School, Moscow, ID KEITH J. BOYLE • Καθηγητής Αγγλικών, 9η-12η Τάξη Dunellen High School, Dunellen, NJ KELLEY CROCKETT Meadowbrook Elementary School, Fort Worth, TX KELLY L. HOY • 5η Τάξη The Phillips Brooks School, Menlo Park, CA KELLY MCELROY BONIN • Σύμβουλος Λυκείου Klein Oak High School, Spring, TX LAUREN ROLLINS • 1η Τάξη Boulevard Elementary School, Shaker Heights, OH LINDA GLISSON και SUE MIDDLETON • Μέλη Ομάδας Δασκάλων, 5η Τάξη St. James Episcopal Day School, Baton Rouge, LA LINDA SPARKS • 1η Τάξη John F. Kennedy School, Billerica, MA LOU DE LAURO • Γλώσσα, 5η Τάξη John P. Faber School, Dunellen, NJ M. DENISE LUTZ • Συντονίστρια Τεχνολογίας Grandview Heights High School, Columbus, OH MADYA AYALA • Καθηγήτρια Προπαρασκευαστικού Λυκείου Eugenio Garza Lagüera, Campus Garza Sada, Monterrey, N. L. Mexico MARIE HOFFMAN HURT • Καθηγήτρια Ξένων Γλωσσών, 8η Τάξη (Γερμανικά και Γαλλικά) Pickerington Local Schools, Pickerington, OH MICHAEL YASIS L. H. Tanglen Elementary School, Minnetonka, MN NANCY SCHAEFER • 9η-12η Τάξη Cincinnati Hills Christian Academy High School, Cincinnati, OH PAM GASKILL • 2α Τάξη Riverside Elementary School, Dublin, OH PATRICIA A. SMITH • Μαθηματικά Λυκείου Earl Warren High School, San Antonio, TX PAUL DRAGIN • Η Αγγλική ως Δεύτερη Γλώσσα, 9η-12η Τάξη.

Columbus East High School, Columbus, OH PAULA COLEMERE • Καθηγήτρια Ειδικής Εκπαίδευσης –Αγγλικά, Ιστορία McClintock High School, Tempe, AZ

xi

SARA VINCENT • Ειδική Εκπαίδευση Langley High School, McLean, VA THOMAS NAISMITH • Καθηγητής Θετικών Επιστημών, 7η-12η Τάξη.

Slocum Independent School District, Elkhart, TX VALERIE A. CHILCOAT • Προχωρημένα Σχολικά Μαθήματα, 5η/6η Τάξη Glenmount School, Baltimore, MD Σε μια εργασία αυτού του μεγέθους, υπάρχουν πάρα πολλοί άνθρωποι που συμβάλλουν ουσιαστικά. Η Carrie Mollette, ο Jorgensen Fernandez και η Janet Woods εργάστηκαν φιλόπονα, συχνά ακόμα και τα σαββατοκύριακα, για να εξασφαλίσουν τις άδειες για το υλικό που αναδημοσιεύεται στο παρόν βιβλίο και στα βοηθήματά του. Η σχεδιάστρια του κειμένου, Diane Lorenzo, έκανε το βιβλίο αυτό το ομορφότερο ώς τώρα –κάτι δύσκολο μετά από δώδεκα εκδόσεις. Οι Υπεύθυνες Έργου, Roxanne Klaas από τις εκδόσεις S4Carlisle και Lauren Carlson από τις εκδόσεις Pearson, προώθησαν όλες τις πτυχές του εγχειρήματος με εξαιρετικές δεξιότητες, λεπτότητα και καλή διάθεση. Με κάποιο τρόπο δημιούργησαν τάξη σε κάτι που θα μπορούσε να είναι χαοτικό, και έκαναν διασκεδαστικό κάτι που θα μπορούσε να είναι αγγαρεία. Τώρα το βιβλίο βρίσκεται στα ικανά χέρια των διευθυντών μάρκετινγκ Christopher Barry και Krista Clark. Ανυπομονώ να δω τι άλλο σχεδιάζουν για μένα! Πρόκειται, πραγματικά, για μία ταλαντούχα και δημιουργική ομάδα –είναι τιμή μου να δουλεύω μαζί τους. Σε αυτή την έκδοση, είχα και πάλι το προνόμιο να συνεργαστώ με μια εκπληκτική εκδοτική ομάδα. Η ευφυΐα, η δημιουργικότητα, η ευθυκρισία, η αισθητική και η σταθερή αφοσίωσή τους στην ποιότητα είναι εμφανείς σε κάθε σελίδα του βιβλίου. Ο Kevin Davis, Εκδότης, καθοδήγησε το εγχείρημα από τις κριτικές μέχρι την ολοκλήρωση με το μάτι ενός καλλιτέχνη, το νου ενός επιστήμονα και την οργανωτική ικανότητα ενός πανίσχυρου υπολογιστή. Αποδείχτηκε ένας εξαιρετικός συντονιστής με ευρεία κατανόηση του τομέα και αίσθηση του μέλλοντος. Η Caitlin Griscom, Βοηθός Έκδοσης, συνέβαλε ώστε όλα να κυλήσουν ομαλά και το ηλεκτρονικό μου ταχυδρομείο να σφύζει από ζωή. Η Luanne Dreyer Elliott έκανε την προσεκτική και εξαιρετική επιμέλεια κάθε σελίδας – ποιος θα φανταζόταν ότι θα μπορούσα να επινοήσω μια τόσο "δημιουργική" ορθογραφία! Στην παρούσα έκδοση είχα την τύχη να δεχτώ τη βοήθεια της Gail Gottfried, μίας εκπληκτικής επιμελήτριας έκδοσης με τον τέλειο συνδυασμό τεράστιας γνώσης, οργανωτικής ικανότητας και δημιουργικής σκέψης. Οι ενότητες του βιβλίου Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος και τα παιδαγωγικά βοηθήματα δεν θα υπήρχαν χωρίς τις ακούραστες προσπάθειές της. Τέλος, θα ήθελα να ευχαριστήσω την οικογένεια και τους φίλους μου για την καλοσύνη και την υποστήριξή τους κατά τις ατελείωτες μέρες και νύχτες που δούλεψα

xii

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

πάνω σε αυτό το βιβλίου. Στην οικογένειά μου, Marion, Bob, Eric, Suzie, Lizzie, Wayne K., Marie, Kelly, Tom, Lisa, Lauren, Mike και το νεότερο μέλος, Amaya –είστε εκπληκτικοί. Και φυσικά ευχαριστώ τον Wayne Hoy, το φίλο μου, το συνεργάτη μου, την έμπνευσή μου, το πάθος μου, το σύζυγο μου –απλώς είσαι ο καλύτερος.

–ANITA WOOLFOK HOY

Πρόλογος Επιστημονικής Επιμελήτριας Η Εκπαιδευτική Ψυχολογία είναι ένας δυναμικός και πολυδιάστατος κλάδος της Ψυχολογίας αφού σχετίζεται και αλληλοεπιδρά με την Εκπαίδευση ,μια κατεξοχήν δυναμική και πολυεπίπεδη διαδικασία. Το πεδίο εφαρμογών της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας είναι εκτενές και καλύπτει κυρίως τομείς που σχετίζονται με την ανάπτυξη μαθησιακών δεξιοτήτων, τη συμπεριφορά και την ολόπλευρη ανάπτυξη, τη συναισθηματική / ψυχολογική ευημερία, την υποστήριξη των εκπαιδευτικών και των μαθητών για την αξιοποίηση του δυναμικού τους, καθώς και με την παροχή μιας ασφαλούς βάσης για τον σχεδιασμό και την εφαρμογή εκπαιδευτικών παρεμβάσεων στο σχολικό περιβάλλον. Η Εκπαιδευτική Ψυχολογία αποτελεί ένα ισχυρό εργαλείο υποστήριξης των εμπλεκομένων με την εκπαίδευση, για την αποτελεσματική διαχείριση ενός ευρέως φάσματος ατομικών διαφορών των μαθητών , μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι σωματικές, οι γνωστικές ,οι κοινωνικο-συναισθηματικές και οι συμπεριφορικές διαφορές. Μερικοί μαθητές μπορεί να είναι χαρισματικοί, κάποιοι άλλοι να έχουν ειδικές κινητικές και νοητικές ανάγκες, μαθησιακές δυσκολίες ή διαταραχές επικοινωνίας και συμπεριφοράς. Η συμπεριφορά των μαθητών συνδιαμορφώνεται από τις αντιδράσεις των γονέων, των εκπαιδευτικών και των συνομηλίκων οι οποίοι, είτε ενθαρρύνουν είτε προσπαθούν να εξαλείψουν αυτή τη συμπεριφορά. Οι πρακτικές της θετικής ενίσχυσης και της μοντελοποίησης φαίνεται να έχουν ουσιαστική επίδραση στη συμπεριφορά και τη μάθηση. Η προσαρμογή της τάξης και της διδασκαλίας στις ανάγκες των μαθητών υπο-βοηθείται από πλαίσια στήριξης, που ξεκινούν από την ίδια την οικογένεια του μαθητή και υποστηρίζονται από εξειδικευμένο προσωπικό. Ο Bruner, μια εξέχουσα φυσιογνωμία στο χώρο της εκπαιδευτικής ψυχολογίας, ήταν από τους πρώτους που τόνισαν την ανάγκη επανεξέτασης των απόψεων για την ανάπτυξη, τη διδασκαλία, τη μάθηση και τις μεταξύ τους αλληλεπιδράσεις, παροτρύνοντας όλους τους εμπλεκόμενους να αντιμετωπίσουν τα παιδιά ως σκεπτόμενα άτομα: «Όχι σε μικρότερο βαθμό από έναν ενήλικα, το παιδί θεωρείται ότι κατέχει λίγο-πολύ συνεκτικές 'θεωρίες' όχι μόνο για τον κόσμο, αλλά για το νου του και πώς αυτός λειτουργεί. Αυτές οι απλοϊκές θεωρίες έρχονται να ταιριά-

ξουν με εκείνες των γονέων και των εκπαιδευτικών όχι μέσα από τη μίμηση, όχι μέσα από τη διδακτική καθοδήγηση, αλλά μέσα από τη συζήτηση, τη συνεργασία και τη διαπραγμάτευση......» Στα λόγια αυτά αντανακλώνται πολλοί από τους στόχους της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, η οποία σήμερα θεωρείται ως ένα σημαντικό εργαλείο που μπορεί να είναι απεριόριστα χρηστικό στον προγραμματισμό, στην παροχή και αξιολόγηση της διδασκαλίας και στην αποτελεσματική διαχείριση των μαθητών. Ενδεικτικά στη συνέχεια παρατίθενται μερικά από τα θεμελιώδη ζητήματα της Εκπαίδευσης που βρίσκουν απάντηση μέσα από το περιεχόμενο και τις προτάσεις της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας. Ένα ζήτημα που βρίσκεται στον πυρήνα της διδασκαλίας είναι το πώς μαθαίνουν οι μαθητές. Υπάρχουν πολλοί παράγοντες που επηρεάζουν τη μάθηση και η κατανόηση της γνωστικής ανάπτυξης είναι ιδιαίτερα σημαντική στις επιλογές μας σχετικά με την κατάλληλη μέθοδο διδασκαλίας και το κατάλληλο εκπαιδευτικό υλικό. Η θεωρία του Piaget μας βοηθά να κατανοήσουμε το τι μπορούμε να αναμένουμε γνωστικά από τους μαθητές κάθε ηλικιακής ομάδας, ενώ η θεωρία του Vygotsky εστιάζει στο ρόλο των πολιτισμικών παραγόντων και των κοινωνικών αλληλεπιδράσεων στη μάθηση. Ένα άλλο ζήτημα είναι η διαχείριση της πολιτισμικής διαφορετικότητας .Οι μαθητές μέσα σε κάθε τάξη δεν αντιπροσωπεύουν μόνο ένα ευρύ φάσμα γνωστικών ικανοτήτων, αλλά ο καθένας τους φέρνει μαζί του τις δικές του πολιτισμικές και κοινωνικές εμπειρίες, οι οποίες επηρεάζουν τη μάθησή του. Η αυξανόμενη διαφορετικότητα αναδεικνύει την ανάγκη για μια μεγαλύτερη έμφαση στην πολυπολιτισμική εκπαίδευση και στην ανα-γνώριση της κουλτούρας και της καταγωγής των μαθητών. Όταν γνωρίζουμε τις πολιτισμικές διαφορές, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε εκπαιδευτικές στρατηγικές προσαρμοσμένες στις ανάγκες όλων των μαθητών. Ένα ακόμα ζήτημα αφορά στην ανάδειξη των έμφυτων κινήτρων των μαθητών για μάθηση. Οι διδακτικές πρακτικές που ευνοούν τη μάθηση μέσα από την ανακάλυψη, τη χρήση των ΤΤΕ ,την μοντελοποίηση κ.ά μπορούν να υποκινήσουν σημαντικά το ενδιαφέρον των μαθητών. ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑΣ

xiii

xiv

ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΡΙΑΣ

Ο προσδιορισμός του βαθμού επιτυχίας των μαθητών στην απόκτηση νέων γνώσεων και δεξιοτήτων είναι ένα άλλο κομβικό σημείο της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας. Σήμερα, ίσως περισσότερο από ποτέ, η αξιολόγηση της γνώσης και των δεξιοτήτων των μαθητών είναι ένα κεντρικό ζήτημα στα σχολεία. Μεταξύ των βασικών στόχων της αξιολόγησης περιλαμβάνονται ο εντοπισμός των μαθητών που χρειάζονται εκπαιδευτική ή ψυχολογική βοήθεια, καθώς και η υποστήριξη των εκπαιδευτικών στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών προγραμμάτων, τα οποία διευκολύνουν τη λειτουργία όλων των μαθητών. Το άγχος, η αποδοχή, η αυτοεκτίμηση, η θετική αλληλεπίδραση ,τα κίνητρα, οι στάσεις, και η απόδοση αιτιών, περιλαμβάνονται μεταξύ των πιο ισχυρών παραγόντων πρόβλεψης της σχολικής επίτευξης. Όταν οι μαθητές έχουν μια θετική στάση απέναντι στο σχολείο, στους εκπαιδευτικούς και στον ίδιο τους τον εαυτό, επιδεικνύουν σε γενικές γραμμές υψηλότερα επίπεδα σχολικής επίδοσης, επικοινωνίας και ψυχολογικού ευ ζην. Είναι σαφές ότι η συμπεριφορά των μαθητών επηρεάζεται από τις αντιδράσεις των γονέ-ων, των εκπαιδευτικών και των συνομηλίκων οι οποίοι είτε ενθαρρύνουν, είτε προσπαθούν να εξαλείψουν αυτή τη συμπεριφορά. Κρίσιμη συνιστώσα της διαχείρισης της σχολικής τάξης είναι οι κανόνες, που θεσπίζουν οι εκπαιδευτικοί κατά την οργάνωση της τάξης τους. Οι πρακτικές της θετικής ενίσχυσης και της μοντελοποίησης φαίνεται να έχουν ουσιαστική επίδραση στη συμπεριφορά και τη μάθηση. Με την πάροδο του χρόνου, οι εκπαιδευτικές και οργανωτικές τεχνικές που εφαρμόζονται, πρέπει να εξελίσσον-

ται και να προσαρμόζονται τόσο στις μεταβαλλόμενες ανάγκες των μαθητών όσο και στα σύγχρονα ερευνητικά δεδομένα. Οι ανάγκες και οι εμπειρίες των μαθητών επηρεάζουν τη συμπεριφορά τους, η οποία είτε είναι θετική είτε είναι αρνητική εξυπηρετεί κάποιο στόχο. Επομένως, αν καταφέρουμε να αναγνωρίσουμε το στόχο για τον οποίο εκδηλώνεται μια συγκεκριμένη συμπεριφορά, θα μπορέσουμε στη συνέχεια να διορθώσουμε την προβληματική συμπεριφορά και να ενισχύσουμε την θετική συμπεριφορά. Συνοψίζοντας, η μελέτη της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας βοηθά τους εμπλεκόμενους με την εκπαιδευτική διαδικασία, αρχικά στην κατανόηση του τι σημαίνει διδάσκω. Στη συνέχεια στη δημιουργία της πεποίθησης ότι για να διδάξουμε με δεξιοτεχνία πρέπει να γνωρίζουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τους μαθητές μας, δηλαδή τις ανάγκες, τα χαρακτηριστικά και τις διαφορές τους και επιπλέον να διαχειριστούμε αποτελεσματικά τη διαφορετικότητα που παρατηρείται σήμερα σε όλα τα σχολικά περιβάλλοντα. Η γνώση της μαθησιακής διαδικασίας, η δημιουργία ενός ψυχολογικού κλίματος που επιτρέπει σε όλους τους μαθητές να νιώσουν ασφαλείς, να ξεδιπλώσουν τις ικανότητές τους ,να γίνουν σκεπτόμενα άτομα, λύτες προβλημάτων και αποδεκτά μέλη της σχολικής κοινότητας αποτελούν βασικές προτεραιότητες της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας.

Εύη Μακρή-Μπότσαρη Καθηγήτρια Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας

Συνοπτικά Περιεχόμενα 1

Δάσκαλοι, Διδασκαλία και Εκπαιδευτική Ψυχολογία 2

ΜΕΡΟΣ Ι • ΜΑΘΗΤΕΣ

2 Η Γνωστική Ανάπτυξη 32 3 Η Προσωπική, Κοινωνική και Ηθική Ανάπτυξη 78 4 Οι Διαφορές των Μαθητών και οι Μαθησιακές τους Ανάγκες 128 5 Γλωσσική Ανάπτυξη, Γλωσσική Ποικιλομορφία και Εκπαίδευση Μεταναστών 6 Κουλτούρα και Ποικιλομορφία 226

182

ΜΕΡΟΣ ΙΙ • ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ

7 8 9 10 11 12

Συμπεριφορικές Απόψεις για τη Μάθηση 272 Γνωστικές Απόψεις για τη Μάθηση 312 Πολύπλοκες Γνωστικές Διεργασίες 352 Επιστήμες της Μάθησης και Κονστρουκτιβισμός 398 Κοινωνικές Γνωστικές Απόψεις Πάνω στη Μάθηση και στα Κίνητρα 446 Τα Κίνητρα στη Μάθηση και στη Διδασκαλία 482

xv

xvi

ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ • ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΟΝΤΑΣ

13 14 15

Συμπεριφορικές Απόψεις για τη Μάθηση 272 Γνωστικές Απόψεις για τη Μάθηση 312 Πολύπλοκες Γνωστικές Διεργασίες 352

Περιεχόμενα 1

Δάσκαλοι, Διδασκαλία και Εκπαιδευτική Ψυχολογία 2

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Κανένας Μαθητής Δεν Πρέπει να Μείνει Πίσω: Τι θα Κάνατε; 2 Επισκόπηση και Στόχοι 3 Η Μάθηση και η Διδασκαλία Σήμερα 4 Οι Μαθητές Σήμερα: Εντυπωσιακή Ποικιλομορφία και Αξιοσημείωτη Τεχνολογία 4 Αυτοπεποίθηση Μέσα σε Κάθε Πλαίσιο 5 Υψηλές Προσδοκίες για Δασκάλους και Μαθητές 6 Μπορούν οι Δάσκαλοι να Κάνουν τη Διαφορά; 7 Οι Σχέσεις Δασκάλου-Μαθητή 7 Τo Κόστος της Κακής Διδασκαλίας 8

Τι Είναι Καλή Διδασκαλία; 8 Μέσα σε Τρεις Σχολικές Τάξεις 9

Μια Δίγλωσση Πρώτη Τάξη 9 Μια Πέμπτη Τάξη στα Προάστια 9 Μια Συμπεριληπτική Τάξη 9 Τι Είναι, Λοιπόν, Καλή Διδασκαλία; 10 Μοντέλα Καλής Διδασκαλίας 10 Μετρήσεις της Αποτελεσματικής Διδασκαλίας 12

Οι Αρχάριοι Δάσκαλοι 13 Ο Ρόλος της Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας 14 Στην Αρχή: Σύνδεση Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας και Διδασκαλίας 14 Η Εκπαιδευτική Ψυχολογία Σήμερα 15 Είναι Απλώς Θέμα Κοινής Λογικής; 15 Παροχή Βοήθειας στους Μαθητές 15 Απάντηση με Βάση την Έρευνα 16 Ο Ελεγχος στους Μαθητές 16 Απάντηση με Βάση την Έρευνα 16 Προφανείς Απαντήσεις; 16

Χρησιμοποιώντας την Έρευνα για την Κατανόηση και τη Βελτίωση της Διδασκαλίας Μελέτες Συσχέτισης 17 Πειραματικές Μελέτες 17 Πειραματικοί Σχεδιασμοί Ενός Υποκειμένου 18 Κλινικές Συνεντεύξεις και Μελέτες Περιπτώσεων 18 Εθνογραφία 19 Ο Ρόλος του Χρόνου στην Έρευνα 19 Ποσοτική Έναντι Ποιοτικής Έρευνας 19

Θέση/Αντίθεση: Τι Είδους Έρευνα θα Πρέπει να Καθοδηγεί την Εκπαίδευση; 20 Οι Δάσκαλοι ως Ερευνητές 22

Θεωρίες για τη Διδασκαλία 21 Υποστηρίζοντας τη Μάθηση των Μαθητών 22 Περίληψη 26 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 28

Σημαντικοί Όροι 28 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Κανένας Μαθητής Δεν Πρέπει να Μείνει Πίσω: Τι θα Έκαναν; 29

ΜΕΡΟΣ Ι: ΜΑΘΗΤΕΣ

2

Η Γνωστική Ανάπτυξη 32

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Σύμβολα και Κύμβαλα: Τι θα Κάνατε; 32 Επισκόπηση και Στόχοι 33 Ένας Ορισμός της Ανάπτυξης 34 Τρία Ζητήματα σε Όλες τις Θεωρίες 35

Ποιά Είναι η Πηγή της Ανάπτυξης; Φύση Έναντι Αναυτροφής 35 Ποιό Είναι το Σχήμα της Ανάπτυξης; Συνέχεια Έναντι Ασυνέχειας 35 Σωστή Χρονική Στιγμή: Είναι Πολύ Αργά; Κρίσιμες Περίοδοι Έναντι Ευαίσθητων Περιόδων 35 Προσοχή με τη Σκέψη του Τύπου Είτε/Είτε 36

Γενικές Αρχές της Ανάπτυξης 36 Ο Εγκέφαλος και η Γνωστική Ανάπτυξη 36 Ο Αναπτυσσόμενος Εγκέφαλος: Οι Νευρώνες 37 Ο Αναπτυσσόμενος Εγκέφαλος: Ο Εγκεφαλικός Φλοιός 39 Η Εφηβική Ανάπτυξη και ο Εγκέφαλος 40 Συνδυάζοντας Όλες τις Πληροφορίες: Πώς Λειτουργεί ο Εγκέφαλος 40 Νευροεπιστήμη, Μάθηση και Διδασκαλία 41 Θέση/Αντίθεση: Εκπαίδευση Βασισμένη στον Εγκέφαλο 41 Διδασκαλία και Ανάπτυξη του Εγκεφάλου 44 Ο Εγκέφαλος και η Εκμάθηση Ανάγνωσης 44 Τα Συναισθήματα, η Μάθηση και ο Εγκέφαλος 45

Μαθήματα για Δασκάλους: Γενικές Αρχές 46 Η Θεωρία του Piaget για τη Γνωστική Ανάπτυξη 47 Επιδράσεις στην Ανάπτυξη 47 Βασικές Τάσεις στη Σκέψη 47 Οργάνωση 48 Προσαρμογή 48 Εξισορρόπιση 49

Τα Τέσσερα Στάδια της Γνωστικής Ανάπτυξης 49

Βρεφική Ηλικία: Το Αισθησιοκινητικό Στάδιο 50 Από την Πρώιμη Παιδική Ηλικία έως τα Πρώτα Χρόνια του Δημοτικού Σχολείου: Το Προσυλλογιστικό Στάδιο 50 Από τα Τελευταία Χρόνια του Δημοτικού έως τα Χρόνια του Γυμνασίου: Το Στάδιο των Συγκεκριμένων Συλλογισμών 51

xvii

xviii

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Βοηθώντας τις Οικογένειες να Φροντίσουν τα Παιδιά του Προσυλλογιστικού Σταδίου 52 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Διδάσκοντας το Παιδί του Σταδίου των Συγκεκριμένων Συλλογισμών 54 Λύκειο και Κολέγιο: Τυπικοί Συλλογισμοί 55 Φτάνουμε Όλοι στο Τέταρτο Στάδιο; 56

Η Επεξεργασία Πληροφοριών, οι Νεοπιαζετιανές Απόψεις και οι Απόψεις της Νευροεπιστήμης για τη Γνωστική Ανάπτυξη 56 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Βοηθώντας τους Μαθητές να Χρησιμοποιήσουν τους Τυπικούς Συλλογισμούς 57 Μερικοί Περιορισμοί της Θεωρίας του Piaget 58 Το Πρόβλημα με τα Στάδια 58 Υποτίμηση των Ικανοτήτων των Παιδιών 59 Γνωστική Ανάπτυξη και Κουλτούρα 59

Η Κοινωνικοπολιτισμική Προσέγγιση του Vygotsky 60 Οι Κοινωνικές Πηγές της Ατομικής Σκέψης 61 Πολιτισμικά Εργαλεία και Γνωστική Ανάπτυξη 62 Τα Τεχνικά Εργαλεία σε μια Ψηφιακή Εποχή 62 Ψυχολογικά Εργαλεία 62

Ο Ρόλος της Γλώσσας και του Ιδιωτικού Λόγου 63

Ιδιωτικός Λόγος: Σύγκριση των Απόψεων του Vygotsky και του Piaget 63

Η Ζώνη της Επικείμενης Ανάπτυξης 65

Ο Ιδιωτικός Λόγος και η Ζώνη 65 Ο Ρόλος της Μάθησης και της Ανάπτυξης 65

Περιορισμοί της Θεωρίας του Vygotsky 66 Οι Σημασίες των Θεωριών του Piaget και του Vygotsky για τους Δασκάλους 66 Piaget: Τι Μπορούμε να Μάθουμε; 66 Κατανοώντας τη Σκέψη των Μαθητών και Οικοδομώντας Πάνω σε Αυτήν 66 Δραστηριότητα και Οικοδόμηση της Γνώσης 67

Vygotsky: Τι Μπορούμε να Μάθουμε; 67

Ο Ρόλος των Ενηλίκων και των Συνομηλίκων 68 Η Υποβοηθούμενη Μάθηση 68

Ένα Παράδειγμα Προγράμματος Διδασκαλίας: Εργαλεία του Νου 69 Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Διδάσκοντας στη "Μαγική Μέση Οδό" 70 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμογή των Ιδεών του Vygotsky στη Διδασκαλία 70 Γνωστική Ανάπτυξη: Μαθήματα για Δασκάλους 71 Περίληψη 71 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 74 Σημαντικοί Όροι 74 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Σύμβολα και Κύμβαλα: Τι θα Έκαναν; 76

3

Η Προσωπική, Κοινωνική και Ηθική Ανάπτυξη 78

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Κακεντρεχή Κορίτσια: Τι θα Κάνατε; 78

Επισκόπηση και Στόχοι 79 Σωματική Ανάπτυξη Σωματική και Κινητική Ανάπτυξη 80

Μικρά Παιδιά 80 Τα Χρόνια του Δημοτικού Σχολείου 81 Τα Εφηβικά Χρόνια 81 Πρώιμη και Όψιμη Ωρίμανση 81

Παιχνίδι, Διάλειμμα και Σωματική Δραστηριότητα 82 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αντιμετωπίζοντας τις Σωματικές Διαφορές μέσα στην Τάξη 83

Πολιτισμικές Διαφορές στο Παιχνίδι 83 Άσκηση και Διάλειμμα 84 Σωματική Δραστηριότητα και Μαθητές με Αναπηρίες 84

Δυσκολίες στη Σωματική Ανάπτυξη 84 Παχυσαρκία 84 Διατροφικές Διαταραχές 85

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Υποστηρίζοντας μια Θετική Εικόνα για το Σώμα των Εφήβων 87 Bronfenbrenner: Το Κοινωνικό Πλαίσιο για την Ανάπτυξη 87 Η Σημασία του Πλαισίου και το Βιοοικολογικό Μοντέλο 88 Οικογένειες 89 Οικογενειακή Δομή 89 Τύποι Γονεϊκότητας 89 Κουλτούρα και Γονεϊκότητα 90 Προσκόλληση 90 Διαζύγιο 90

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Σύνδεση με τις Οικογένειες 91 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Βοηθώντας τα Παιδιά να Αντιμετωπίσουν το Διαζύγιο 92 Συνομήλικοι 92 Κλίκες 92 Παρέες 93 Κουλτούρες Συνομηλίκων 93 Φιλίες 93 Δημοφιλή Παιδιά 94 Αιτίες και Συνέπειες της Απόρριψης 95 Επιθετικότητα 95 Σχεσιακή Επιθετικότητα 96 Ηλεκτρονικά Μέσα, Πρότυπα και Επιθετικότητα 96 Βιντεοπαιχνίδια και Επιθετική Συμπεριφορά 97

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αντιμετωπίζοντας την Επιθετικότητα και Ενθαρρύνοντας τη Συνεργασία 97 Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Υποστήριξη από τους Δασκάλους 98 Σχολικό και Προσωπικό Ενδιαφέρον 98

Δάσκαλοι και Κακοποίηση Παιδιών 99 Κοινωνία και Ηλεκτρονικά Μέσα 99 Ταυτότητα και Έννοια του Εαυτού 101 Erikson: Στάδια της Ψυχοκοινωνικής Ανάπτυξης 101

Τα Προσχολικά Χρόνια: Εμπιστοσύνη, Αυτονομία και Πρωτοβουλία 101 Τα Χρόνια της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: Φιλοπονία Έναντι Κατωτερότητας 103

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Εφηβεία: Η Αναζήτηση Ταυτότητας 103

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Ενθαρρύνοντας την Πρωτοβουλία και τη Φιλοπονία 104 Ταυτότητα και Τεχνολογία 105

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Υποστηρίζοντας τη Διαμόρφωση Ταυτότητας 106 Πέρα από τα Σχολικά Χρόνια 106

Φυλετική-Εθνοτική Ταυτότητα 107

Εθνοτικές Ταυτότητες: Αποτέλεσμα και Διαδικασία 107 Φυλετική Ταυτότητα: Αποτέλεσμα και Διαδικασία 107 Φυλετική και Εθνοτική Υπερηφάνεια 108

Έννοια του Εαυτού 109

Η Δομή της Έννοιας του Εαυτού 109 Πως Αναπτύσσεται η Έννοια του Εαυτού 109 Έννοια του Εαυτού και Επίτευξη 110

Διαφορές Ανάμεσα στα Φύλα στην Έννοια του Εαυτού Αναφορικά με τη Σχολική Ικανότητα 111 Αυτοεκτίμηση 111 Θέση/Αντίθεση: Τι πρέπει να κάνουν τα σχολεία για να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση των μαθητών; 112 Κατανόηση των Άλλων και Ηθική Ανάπτυξη 113 Θεωρία του Νου και Πρόθεση 114 Ηθική Ανάπτυξη 114 Η Θεωρία του Kohlberg για την Ηθική Ανάπτυξη 114 Κριτική στη Θεωρία του Kohlberg 115

Ηθικές Κρίσεις, Κοινωνικές Συμβάσεις και Προσωπικές Επιλογές 116 Ηθικό Πεδίο Έναντι Συμβατικού Πεδίου 116 Οι Σημασίες για τους Διδάσκοντες 117

Η Πολυμορφία του Ηθικού Συλλογισμού 118 Πέρα από το Συλλογισμό: Το Μοντέλο Κοινωνικής Διαίσθησης του Haidt για την Ηθική Ψυχολογία 118 H Ηθική Συμπεριφορά και το Παράδειγμα της Αντιγραφής στις Εξετάσεις 119

Ποιός Αντιγράφει στις Εξετάσεις 120 Αντιμετωπίζοντας την Αντιγραφή στις Εξετάσεις 120

Προσωπική/Κοινωνική Ανάπτυξη: Μαθήματα για Δασκάλους 120 Περίληψη 121 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 125 Σημαντικοί Όροι 125 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Κακεντρεχή Κορίτσια: Τι θα Έκαναν; 126

4

ΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΘΗΣΙΑΚΕΣ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΚΕΣ 128

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Συμπεριλαμβάνοντας Κάθε Μαθητή: Τι θα Κάνατε; 128 Επισκόπηση και Στόχοι 129 Νοημοσύνη 130 Γλώσσα και Χαρακτηρισμοί 130 Δυσκολίες και Αναπηρίες 131

xix

Χρήση Γλώσσας που Βάζει Πρώτο το Άτομο 131 Πιθανή Μεροληψία στη Χρήση Χαρακτηρισμών 132

Τι Είναι η Νοημοσύνη; 132

Νοημοσύνη: Μια Ικανότητα ή Πολλές; 132

Πολλαπλή Νοημοσύνη 133

Ποιά Είναι Αυτά τα Είδη Νοημοσύνης; 133 Επικριτές της Θεωρίας της Πολλαπλής Νοημοσύνης 135 Ο Gardner Απαντά 135 Η Πολλαπλή Νοημοσύνη στο Σχολείο 136

Πολλαπλή Νοημοσύνη: Μαθήματα για Δασκάλους 136 Η Νοημοσύνη ως Διαδικασία 136 Μετρώντας τη Νοημοσύνη 137

Το Δίλημμα του Binet 137 Τι Σημαίνει η Τιμή IQ; 138 Ομαδικά Έναντι Ατομικών Τεστ IQ 138 Το Φαινόμενο Flynn: Γινόμαστε Πιό Έξυπνοι; 138

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Ερμηνεύοντας τις Τιμές IQ 139 Νοημοσύνη και Επίτευξη 139

Διαφορές των Φύλων στη Νοημοσύνη 140

Κληρονομικότητα ή Περιβάλλον; 141 Προσεγγίζοντας Έξυπνα τα Τεστ Νοημοσύνης 141

Τρόποι Μάθησης και Σκέψης 142 Τρόποι/Προτιμήσεις Μάθησης 142

Προειδοποιήσεις Όσον Αφορά στα Στυλ Μάθησης 142 Η Αξία του να Λαμβάνονται Υπόψη οι Τρόποι Μάθησης 143

Πέρα από το Είτε/Είτε 143 Ατομικές Διαφορές και Νόμος 144 IDEA 144

Ελάχιστα Περιοριστικό Περιβάλλον 145 Εξατομικευμένο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης 146 Τα Δικαιώματα των Μαθητών και των Οικογενειών τους 146

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Εποικοδομητικές Συναντήσεις 148 Προβλέψεις Παραγράφου 504 149 Μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες 150 Νευροεπιστήμη και Μαθησιακές Δυσκολίες 150 Μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες 150 Χαρακτηριστικά των Μαθητών 151 Διδάσκοντας Μαθητές με Μαθησιακές Δυσκολίες 152

Μαθητές με Διαταραχές Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας 153 Ορισμοί 153 Αντιμετωπίζοντας τη ΔΕΠΥ με Φάρμακα 154 Εναλλακτικές/Συμπληρωματικές Μέθοδοι της Φαρμακευτικής Αντιμετώπισης 154

Θέση/Αντίθεση: Χάπια ή Δεξιότητες για τα Παιδιά με ΔΕΠΥ; 20 Μαθήματα για Δασκάλους: Μαθησιακές Δυσκολίες και ΔΕΠΥ 156 Μαθητές με Διαταραχές Επικοινωνίας 156 Διαταραχές Ομιλίας 157 Γλωσσικές Διαταραχές 157

Μαθητές με Συναισθηματικές Δυσκολίες ή Δυσκολίες Συμπεριφοράς 158

xx

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Αυτοκτονία 159

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Πειθαρχώντας τους Μαθητές με Συναισθηματικά Προβλήματα 160 Χρήση Ναρκωτικών 160 Πρόληψη 162

Μαθητές με Νοητικές Δυσκολίες 162 Μαθητές με Προβλήματα Υγείας και Αισθητηριακές Βλάβες 163

Εγκεφαλική Παράλυση και Πολλαπλές Δυσκολίες 163 Επιληπτικές Διαταραχές 163

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Διδάσκοντας Μαθητές με Νοητικές Δυσκολίες 164 Άλλα Σοβαρά Ζητήματα Υγείας: Άσθμα, HIV/AIDS και Διαβήτης 165 Μαθητές με Προβλήματα Όρασης 165 Μαθητές Που Είναι Κωφοί 166

Διαταραχές του Φάσματος του Αυτισμού και Σύνδρομο Asperger 166 Παρεμβάσεις 167

Ανταπόκριση στην Παρέμβαση 167 Μαθητές που Είναι Χαρισματικοί και Ταλαντούχοι 168 Ποιοι είναι Αυτοί οι Μαθητές; 169 Ποιά Είναι η Προέλευση Αυτών των Χαρισμάτων 169 Τί Προβλήματα Αντιμετωπίζουν οι Μαθητές Που Είναι Χαρισματικοί; 170

Αναγνωρίζοντας τους Χαρισματικούς και τους Ταλαντούχους Μαθητές 170

Αναγνωρίζοντας τα Χαρίσματα και τα Ταλέντα 171

Διδάσκοντας τους Χαρισματικούς και τους Ταλαντούχους Μαθητές 173 Επιτάχυνση 173 Μέθοδοι και Στρατηγικές 173

Περίληψη 174 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 178 Σημαντικοί Όροι 178 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Συμπεριλαμβάνοντας Κάθε Μαθητή: Τι θα Έκαναν; 180

5

Γλωσσική Ανάπτυξη, Γλωσσική Ποικιλομορφία και Εκπαίδευση Μεταναστών 182

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Σύγκρουση Κουλτούρων Μέσα στη Σχολική Αίθουσα: Τι θα Κάνατε; 182 Επισκόπηση και Στόχοι 183 Η Ανάπτυξη της Γώσσας 184 Σωματική και Κινητική Ανάπτυξη 80 Τι Αναπτύσσεται; Γλώσσα και Πολιτισμικές Διαφορές 184 Το Παζλ της Γλώσσας 184

Πότε και Πώς Αναπτύσσεται η Γλώσσα; 185

Ήχοι και Προφορά 185 Λεξιλόγιο και Νόημα 185 Γραμματική και Συντακτικό 186 Πραγματολογία: Η Χρήση της Γλώσσας σε Κοινωνικές Περιστάσεις 187 Μεταγλωσσική Επίγνωση 187

Αναδυόμενος Γραμματισμός 187

Δεξιότητες Μέσα-Έξω και Έξω-Μέσα 189 Δημιουργία μιας Ισχυρής Βάσης (Θεμέλιο) 190 Όταν Υπάρχουν Επίμονα Προβλήματα 190

Αναδυόμενος Γραμματισμός και Γλωσσική Ποικιλομορφία 190 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Υποστηρίζοντας τη Γλώσσα και Προάγοντας τον Γραμματισμό 191 Γλώσσες και Αναδυόμενος Γραμματισμός 192 Δίγλωσσος Αναδυόμενος Γραμματισμός 192

Η Ποικιλομορφία στην Ανάπτυξη της Γλώσσας 192 Ανάπτυξη Διγλωσσίας 192 Εκμάθηση μιας Δεύτερης Γλώσσας 193 Οι Ωφέλειες της Διγλωσσίας 194 Απώλεια Γλώσσας 194

Νοηματικές Γλώσσες 196 Τι Περιλαμβάνει η Διγλωσσία; 196 Πλαισιωμένη και Ακαδημαϊκή Γλώσσα 197 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Προάγοντας την Εκμάθηση της Γλώσσας 199 Διαφορές Διαλέκτων Μέσα στη Σχολική Αίθουσα 199 Διάλεκτοι 200 Διάλεκτοι και Προφορά 200 Διάλεκτοι και Διδασκαλία 200

Φυλόλεκτοι 201 Διδάσκοντας Μετανάστες Μαθητές 201 Μετανάστες και Πρόσφυγες 202 Οι Σχολικές Τάξεις Σήμερα 203 Τέσσερα Προφίλ Μαθητών 203

Η Γενιά 1.5: Μαθητές σε Δύο Κόσμους 204 Διδάσκοντας Μαθητές που Μαθαίνουν την Αγγλική ως Ξένη Γλώσσα 205 Δύο Προσεγγίσεις στην Εκμάθηση της Αγγλικής Γλώσσας 206 Έρευνες Πάνω στη Δίγλωσση Εκπαίδευση 206 Διγλωσσία για Όλους: Αμφίδρομη «Εμβάπτιση» 206

Θέση/Αντίθεση: Ποιος Είναι ο Καλύτερος Τρόπος Διδασκαλίας των Μαθητών της Αγγλικής Γλώσσας (ELL); 207 Πλαισιωμένη Διδασκαλία 208 Συγκινησιακά και Συναισθηματικά/Κοινωνικά Ζητήματα 213 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εξασφαλίζοντας Συναισθηματική Υποστήριξη και Αυξάνοντας την Αυτοεκτίμηση των Μαθητών της Αγγλικής Γλώσσας (ELL) 214 Δουλεύοντας με τις Οικογένειες: Χρησιμοποιώντας τα Εργαλεία της Κουλτούρας 215 Γνωστικοί Πόροι και Κέντρα Υποδοχής 215 Συναντήσεις με Επικεφαλής Μαθητές 216

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Υποδοχή Όλων των Οικογενειών: 216 Ειδικές Δυσκολίες: Μαθητές της Αγγλικής που Αντιμετωπίζουν Δυσκολίες ή Έχουν Ξεχωριστά Χαρίσματα 216

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Μαθητές της Αγγλικής Γλώσσας που Αντιμετωπίζουν Δυσκολίες 217 Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Αναγνωρίζοντας τη Χαρισματικότητα σε Δίγλωσσους Μαθητές 218 Περίληψη 219 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 222 Σημαντικοί Όροι 222 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Σύγκρουση Κουλτούρων Μέσα στη Σχολική Αίθουσα: Τι θα Έκαναν; 224

6

Κουλτούρα και Ποικιλομορφία 226

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Η Λέσχη των Λευκών Κοριτσιών: Τι θα Κάνατε; 226 Επισκόπηση και Στόχοι 227 Η Ποικιλομορφία στις Σχολικές Τάξεις Σήμερα 228 Αμερικανική Πολιτισμική Ποικιλομορφία 228 Γνωρίστε Ακόμα Τέσσερις Μαθητές Επισημάνσεις : Ερμηνεύοντας τις Πολιτισμικές Διαφορές 232 Πολιτισμικές Συγκρούσεις και Συμβατότητες 232 Οι Κίνδυνοι των Στερεοτύπων 233

Διαφορές Οικονομικής και Κοινωνικής Τάξης 233 Κοινωνική Τάξη και Κοινωνικοοικονομική Θέση 233 Φτώχια: Άστεγοι Μαθητές και Μαθητές που Μετακινούνται Συχνά 234 Φτώχια και Σχολική Επίτευξη 235

Υγεία, Περιβάλλον και Άγχος 237 Χαμηλές Προσδοκίες-Χαμηλού Επιπέδου Σχολική Έννοια του Eαυτού 237 Επιρροές Συνομηλίκων και Κουλτούρες Αντίστασης 237 Οικογενειακό Περιβάλλον και Πόροι 238 Εμπόδια Λόγω Καλοκαιριού 238 Εκπαιδευτική Κατεύθυνση: Ανεπαρκής Διδασκαλία 238

Θέση/Αντίθεση: Αποτελεί η Τοποθέτηση σε Εκπαιδευτική Κατεύθυνση μια Αποτελεσματική Στρατηγική; 239 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Διδάσκοντας Μαθητές που Ζουν Μέσα στη Φτώχια 240 Η Εθνότητα και η Φυλή στη Διδασκαλία και στη Μάθηση 241 Όροι: Εθνότητα και Φυλή 241 Εθνοτικές και Φυλετικές Διαφορές στη Σχολική Επίτευξη 241 Η Κληρονομιά των Διακρίσεων 243 Τί Είναι Προκατάληψη; 244 Η Εξέλιξη της Προκατάληψης 245 Συνεχιζόμενες Διακρίσεις 246

Στερεοτυπική Απειλή 246

Ποιοί Επηρεάζονται από τη Στερεοτυπική Απειλή 247 Βραχυπρόθεσμες Επιδράσεις: Επίδοση στα Τεστ 248 Μακροπρόθεσμες Συνέπειες: Αποσύνδεση 248 Καταπολεμόντας τη Στερεοτυπική Απειλή 248

Το Φύλο στη Διδασκαλία και στη Μάθηση 249

xxi

Βιολογικό Φύλο και Κοινωνικό Φύλο 249 Σεξουαλικός Προσανατολισμός 249

Ρόλοι των Φύλων 250 Προκαταλήψεις με Βάση το Φύλο στη Διδακτέα Ύλη 253 Προκαταλήψεις με Βάση το Φύλο στη Διδασκαλία 253 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αποφεύγοντας τις Προκαταλήψεις με Βάση το Φύλο στη Διδασκαλία 254 Πολυπολιτισμική Εκπαίδευση: Δημιουργώντας Πολιτισμικά Συμβατές Σχολικές Τάξεις 255 Πολιτισμικά Προσαρμοσμένη Παιδαγωγική 256 Καλλιεργώντας την Προσαρμοστικότητα 257 Ψυχικά Ανθεκτικοί Μαθητές 259 Ψυχικά Ανθεκτικές Τάξεις 259 Δέσμη Αυτενέργειας 259 Δέσμη Σχέσεων 259

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας 260 Ποικιλομορφία στη Μάθηση 261

Κοινωνική Οργάνωση 261 Πολιτιστικές Αξίες και Προτιμήσεις Μάθησης 261 Προσοχή (και Πάλι) Απέναντι στις Έρευνες Πάνω στα Στυλ Μάθησης 262 Κοινωνιογλωσσολογία 262 Πηγές Παρερμηνειών 262

Μαθήματα για τους Δασκάλους: Διδάσκοντας Κάθε Μαθητή 263 Γνωρίστε τους Μαθητές σας 263 Σεβαστείτε τους Μαθητές σας 263 Διδάξτε τους Μαθητές σας 264

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Πολιτισμική Διδασκαλία 264 Περίληψη 265 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 267 Σημαντικοί Όροι 268 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Η Λέσχη των Λευκών Κοριτσιών: Τι θα Έκαναν; 269

ΜΕΡΟΣ ΙΙ: ΜΑΘΗΣΗ ΚΑΙ ΚΙΝΗΤΡΑ

7

Συμπεριφορικές Απόψεις για τη Μάθηση 272

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Τα Μαθήματα τον Αρρωσταίνουν: Τι θα Κάνατε; 272 Επισκόπηση και Στόχοι 272 Κατανοώντας τη Μάθηση 274 Η Νευροεπιστήμη της Συμπεριφορικής Μάθησης 275 Η Μάθηση δεν Είναι Πάντα Αυτό που Φαίνεται 275 Πρώιμες Εξηγήσεις για τη Μάθηση: Συνάφεια και Κλασική Εξαρτημένη Μάθηση 276 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμόζοντας την Κλασική Εξαρτημένη Μάθηση 278

xxii

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Συντελεστική Εξαρτημένη Μάθηση: Δοκιμάζοντας Καινούργιες Αντιδράσεις 278 Είδη Συνεπειών 279 Ενίσχυση 279 Τιμωρία 280

Προγράμματα Ενίσχυσης 280 Εξάλειψη 282

Προηγούμενα Γεγονότα και Αλλαγή της Συμπεριφοράς 283 Αποτελεσματική Παροχή Οδηγιών 283 Παροχή Ενδείξεων 283 Προτροπές 283

Συνθέτοντας Όλα τα Στοιχεία για την Εφαρμογή της Συντελεστικής Εξαρτημένης Μάθησης: Εφαρμοσμένη Ανάλυση Συμπεριφοράς 284 Μέθοδοι Ενθάρρυνσης Συμπεριφορών 285 Ενίχυση με την Προσοχή των Δασκάλων 285 Επιλέγοντας Ενισχυτές: Η Αρχή Premack 286

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμόζοντας τη Συντελεστική Εξαρτημένη Μάθηση: Χρησιμοποιώντας Σωστά τον Έπαινο 286 Διαμόρφωση 287

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμόζοντας τη Συντελεστική Εξαρτημένη Μάθηση: Ενθάρρυνση Θετικών Συμπεριφορών 288 Θετική Πρακτική 289

Συμβάσεις υπό Αίρεση, Ενίσχυση με Ανταλλάξιμες Αμοιβές και Ομαδικές Συνέπειες 289

Συμβάσεις υπό Αίρεση 289 Συστήματα Ενίσχυση με Ανταλλάξιμες Αμοιβές 290 Ομαδικές Συνέπειες 291

Διαχείριση της Ανεπιθύμητης Συμπεριφοράς 292 Αρνητική Ενίσχυση 292 Επιπλήξεις 293 Κόστος Αντίδρασης 293 Κοινωνική Απομόνωση 293 Μερικές Προειδοποιήσεις για την Τιμωρία 294

Προσεγγίζοντας τον Κάθε Μαθητή: Σοβαρά Προβλήματα Συμπεριφοράς 294 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμόζοντας την Κλασική Εξαρτημένη Μάθηση – Χρήση της Τιμωρίας 295 Σύγχρονες Εφαρμογές: Λειτουργική Αξιολόγηση Συμπεριφοράς, Θετική Στήριξη Συμπεριφοράς και Αυτοδιαχείριση 296 Ανακαλύπτοντας το "Γιατί": Λειτουργική Αξιολόγηση Συμπεριφοράς 296 Θετική Στήριξη Συμπεριφοράς 298 Αυτοδιαχείριση 299 Θέσπιση Στόχων 300 Παρακολουθώντας και Αξιολογώντας την Πρόοδο 300 Αυτοενίσχυση 300

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας 301 Αμφισβητήσεις, Προειδοποιήσεις και Κριτικές 301 Πέρα από τον Συμπεριφορισμό: Η Αμφισβήτηση από τον Bandura και η Μάθηση μέσω Παρατήρησης 301

Πραξιακή Μάθηση και Μάθηση Μέσω Παρατήρησης 302 Μάθηση και Επίδοση 302

Κριτικές πάνω στις Συμπεριφορικές Μεθόδους 302 Θέση/Αντίθεση: Θα Πρέπει οι Μαθητές να Ανταμείβονται για τη Μάθηση; 303 Δεοντολογικά Ζητήματα 305 Στόχοι 305 Στρατηγικές 305

Συμπεριφορικές Προσεγγίσεις: Μαθήματα για Δασκάλους 305 Περίληψη 306 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 308 Σημαντικοί Όροι 308 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος—Τα Μαθήματα τον Αρρωσταίνουν: Τι θα Έκαναν 310

8

Γνωστικές Απόψεις για τη Μάθηση 312

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Συγκράτηση των Βασικών Πληροφοριών: Τι θα Κάνατε; 312 Επισκόπηση και Στόχοι 312 Στοιχεία της Γνωστικής Προσέγγισης 314 Σύγκριση της Γνωστικής και της Συμπεριφορικής Προσέγγισης 314 Απόψεις για τη Μάθηση 314 Στόχοι 315

Εγκέφαλος και Γνωστική Μάθηση 315 Η Σημασία της Γνώσης στη Νόηση 315 Γενική και Ειδική Γνώση 316

Γνωστικές Απόψεις για τη Μνήμη 316 Αισθητηριακή Μνήμη 317

Χωρητικότητα, Διάρκεια και Περιεχόμενα της Αισθητηριακής Μνήμης 317 Αντίληψη 318 Ο Ρόλος της Προσοχής 319 Προσοχή και Εκτέλεση Πολλαπλών Εργασιών (multitasking) 320 Προσοχή και Διδασκαλία 321

Ενεργός Μνήμη 321 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Κερδίζοντας και Διατηρώντας την Προσοχή 322

Το Κεντρικό Εκτελεστικό Σύστημα 323 Φωνολογικό Κύκλωμα 323 Το Οπτικοχωρικό Σημειωματάριο 324 Η Επεισοδιακή Ενδιάμεση Μνήμη 324 Η Διάρκεια και τα Περιεχόμενα της Ενεργού Μνήμης 324

Γνωστικό Φορτίο και Συγκράτηση Πληροφοριών 324 Τα Τρία Είδη Γνωστικού Φορτίου 324 Συγκράτηση των Πληροφοριών στην Ενεργό Μνήμη 326 Θεωρία των Επιπέδων Επεξεργασίας 326 Λήθη 327

Ατομικές Διαφορές στην Ενεργό Μνήμη 327

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Διαφορές στην Ανάπτυξη 327 Ατομικές Διαφορές 328

Μακροπρόθεσμη Μνήμη 328 Χωρητικότητα, Διάρκεια και Περιεχόμενα της Μακροπρόθεσμης Μνήμης 328 Περιεχόμενα: Δηλωτικές, Διαδικαστικές και Αυτορρυθμιστικές Γνώσεις 329

Έκδηλη Μνήμη: Σημασιολογική και Επεισοδιακή 330 Προτάσεις και Προτασιακά Δίκτυα 330 Εικόνες 331 Δύο Τρόποι Είναι Καλύτεροι Από Έναν: Λέξεις και Εικόνες 331 Έννοιες 331 Πρωτότυπα, Υποδείγματα και Κατηγορίες Βασισμένες σε Θεωρίες 332 Σχήματα 333 Επεισοδιακή Μνήμη 334

Άδηλη Μνήμη 334 Ανάκληση Πληροφοριών από τη Μακροπρόθεσμη Μνήμη 335 Διάδοση της Ενεργοποίησης 335 Ανακατασκευή 336 Λήθη και Μακροπρόθεσμη Μνήμη 336

Ατομικές Διαφορές στη Μακροπρόθεσμη Μνήμη 336 Διδασκαλία για Βαθιές, Μακροπρόθεσμες Γνώσεις: Βασικές Αρχές και Εφαρμογές 337 Κατασκευή της Δηλωτικής Γνώσης: Δημιουργία Συνδέσεων με Νόημα 337 Επεξεργασία, Οργάνωση, Δημιουργία Εικόνων και Πλαίσιο 337

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας –Οργανώνοντας τη Μάθηση 338 Δημιουργία Εικόνων 338

Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Δώστε Νόημα στα Πράγματα 340 Μνημονική 340 Αποστήθιση Κατά Λέξη 342

Ανάπτυξη της Διαδικαστικής Γνώσης 342 Θέση/Αντίθεση: Ποιο Είναι το Πρόβλημα με την Απομνημόνευση; 342 Αυτοματοποιημένες Βασικές Δεξιότητες 344 Στρατηγικές Ειδικές Κατά Πεδίο 344

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Βοηθώντας τους Μαθητές να Κατανοούν και να Θυμούνται 345 Περίληψη 346 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 348 Σημαντικοί Όροι 348 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Συγκράτηση των Βασικών Πληροφοριών: Τι θα Έκαναν 350

9

Πολύπλοκες Γνωστικές Διεργασίες 352

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Έλλειψη Κριτικής Σκέψης: Τι θα Κάνατε; 352 Επισκόπηση και Στόχοι 352

xxiii

Μεταγνωστική Νόηση 354 Μεταγνωστική Γνώση και Ρύθμιση 355 Ατομικές Διαφορές στη Μεταγνωστική Νόηση 355 Μαθήματα για Δασκάλους: Αναπτύσσοντας τη Μεταγνωστική Νόηση 356

Μεταγνωστική Ανάπτυξη για τους Μικρότερους σε Ηλικία Μαθητές 356 Μεταγνωστική Ανάπτυξη για Μαθητές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Φοιτητές Κολεγίου (Όπως Εσείς) 357

Στρατηγικές Μάθησης 358 Η Στρατηγική Προσέγγιση στη Μάθηση 358

Αποφασίζοντας τι Είναι Σημαντικό 359 Περιλήψεις 359 Υπογράμμιση και Χρωματισμός με Μαρκαδόρο 360 Σημειώσεις 360

Οπτικά Μέσα Οργάνωσης 362 Στρατηγικές Ανάγνωσης 363 Εφαρμογή των Στρατηγικών Ανάγνωσης 363 Κατάλληλα Έργα 363 Δίνοντας Αξία στη Μάθηση 364 Προσπάθεια και Αποδοτικότητα 364

Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Στρατηγικές Μάθησης για Μαθητές που Δυσκολεύονται 364 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Πώς θα Γίνετε Άριστοι Φοιτητές 365 Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Στρατηγικές Μάθησης για Μαθητές που Δυσκολεύονται 366 Επίλυση Προβλημάτων 366 Αναγνώριση: Εύρεση του Προβλήματος 367 Προσδιορισμός Στόχων και Αναπαράσταση Προβλημάτων 368 Εστιάζοντας την Προσοχή σε Ό,τι Είναι Σχετικό 368 Κατανόηση της Διατύπωσης 368 Κατανοώντας το Πρόβλημα Συνολικά 369 Εκπαίδευση στη Μετάφραση και στα Σχήματα: Άμεση Διδασκαλία στα Σχήματα 369 Εκπαίδευση στη Μετάφραση και στα Σχήματα: Λυμένα Παραδείγματα 370 Τα Αποτελέσματα της Αναπαράστασης Προβλημάτων 371

Αναζήτηση Πιθανών Στρατηγικών Επίλυσης 371 Αλγόριθμοι 371 Ανακαλυπτική 372

Πρόβλεψη, Δράση και Ανασκόπηση 373 Παράγοντες που Εμποδίζουν την Επίλυση Προβλημάτων 373

Μερικά Προβλήματα με την Ανακαλυπτική 374

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμογή της Επίλυσης Προβλημάτων 375 Ειδικές Γνώσεις και Επίλυση Προβλημάτων 375 Γνωρίζοντας τι Είναι Σημαντικό 375 Μνήμη Σχημάτων και Οργάνωση 376 Διαδικαστική Γνώση 376 Σχεδιασμός και Παρακολούθηση 376

Δημιουργικότητα: Τι Είναι και Γιατί Έχει Σημασία 377 Αξιολόγηση της Δημιουργικότητας 377

xxiv

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Ωραία -και Λοιπόν; Γιατί η Δημιουργικότητα Είναι Σημαντική 378 Ποιες Είναι οι Πηγές της Δημιουργικότητας; 378 Δημιουργικότητα και Νόηση 379 Δημιουργικότητα και Ποικιλότητα 379

Η Δημιουργικότητα Μέσα στη Σχολική Τάξη 379 Το Δέλτα Κεφαλαίο: Επαναστατική Καινοτομία 380 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Εφαρμογή και Ενθάρρυνση της Δημιουργικότητας 381 Κριτική Σκέψη και Επιχειρηματολογία 382 Ένα Μοντέλο Κριτικής Σκέψης: Paul και Elder 382 Εφαρμογή της Κριτικής Σκέψης σε Συγκεκριμένα Μαθήματα 383 Επιχειρηματολογία 384 Θέση/Αντίθεση: Θα Έπρεπε τα Σχολεία να Διδάσκουν την Κριτική Σκέψη ή την Επίλυση Προβλημάτων; 385 Διδασκαλία για Μεταφορά 386 Οι Πολλές Απόψεις για τη Μεταφορά 387 Διδασκαλία για Θετική Μεταφορά 388 Τι Αξίζει τον Κόπο να Μάθουν 388 Πως Μπορούν να Βοηθήσουν οι Δάσκαλοι 388 Στάδια της Μεταφοράς για τις Στρατηγικές 389

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας –Προάγοντας τη Μεταφορά 390 Περίληψη 390 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 393 Σημαντικοί Όροι 393 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Έλλειψη Κριτικής Σκέψης: Τι θα Έκαναν 393

10

Επιστήμες της Μάθησης και Κονστρουκτιβισμός 398

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Μαθαίνοντας τη Συνεργασία: Τι θα Κάνατε; 398 Επισκόπηση και Στόχοι 398 Οι Επιστήμες της Μάθησης 400 Τι Είναι οι Επιστήμες της Μάθησης; 400 Βασικές Υποθέσεις των Επιστημών της Μάθησης 400 Ενσωματωμένη Νόηση 402 Γνωστικός και Κοινωνικός Κονστρουκτιβισμός 402 Οι Κονστρουκτιβιστικές Απόψεις για τη Μάθηση 403 Ψυχολογικός/Ατομικός/Γνωστικός Κονστρουκτιβισμός 403 Ο Κοινωνικός Κονστρουκτιβισμός του Vygotsky 404 Κονστραξινισμός 405

Πώς Κατασκευάζεται η Γνώση; 405 Γνώση: Χωροθετημένη ή Γενική; 406 Κοινά Στοιχεία της Κονστρουκτιβιστικής Διδασκαλίας με Επίκεντρο τους Μαθητές 407

Πολύπλοκα Περιβάλλοντα Μάθησης και Αυθεντικά Έργα 408 Κοινωνική Διαπραγμάτευση 408 Πολλαπλές Προσεγγίσεις και Αναπαραστάσεις του Περιεχομένου 408 Κατανοώντας τη Διαδικασία Κατασκευής της Γνώσης 408

Κυριότητα της Μάθησης στους Μαθητές 409

Εφαρμογή των Κονστρουκτιβιστικών Προσεγγίσεων 409 Διερευνητική Μάθηση και Μάθηση Βασισμένη σε Προβλήματα 410

Παραδείγματα Διερευνητικής Μάθησης 410 Μάθηση που Βασίζεται στο Πρόβλημα 411 Οι Έρευνες Σχετικά με την Διερευνητική Μάθηση και τη Μάθηση που Βασίζεται στο Πρόβλημα 413

Γνωστικές Μαθητείες και Αμοιβαία Διδασκαλία 413 Θέση/Αντίθεση: Αποτελούν η Διερευνητική Μάθηση και η Μάθηση που Βασίζεται σε Προβλήματα Αποτελεσματικές Προσεγγίσεις Διδασκαλίας; 414 Γνωστικές Μαθητείες στην Ανάγνωση: Αμοιβαία Διδασκαλία 416 Εφαρμογή της Αμοιβαίας Διδασκαλίας 416

Σύμπραξη και Συνεργασία 417

Σύμπραξη, Ομαδική Εργασία και Συνεργατική Μάθηση 417 Πέρα από τις Ομάδες και Προς τη Συνεργασία 418 Τι Μπορεί να Πάει Στραβά: Λανθασμένες Χρήσεις της Ομαδικής Μάθησης 419

Έργα για Συνεργατική Μάθηση 419

Καλά Δομημένα Έργα, Έργα Ανασκόπησης και Έργα Ανάπτυξης Δεξιοτήτων 419 Ανεπαρκώς Δομημένα Έργα, Εννοιολογικά Έργα και Έργα Επίλυσης Προβλημάτων 420 Κοινωνικές Δεξιότητες και Έργα Επικοινωνίας 420

Προετοιμασία των Μαθητών για Συνεργατική Μάθηση 420 Δημιουργία Συνεργατικών Ομάδων 421 Δίνοντας και Λαμβάνοντας Εξηγήσεις 421 Ανάθεση Ρόλων 422

Σχεδιασμοί για Συνεργασία 422

Αμοιβαία Διατύπωση Ερωτήσεων 423 Εποικοδομητικές Διαμάχες 424

Προσεγγίζοντας τον Κάθε Μαθητή: Συνετή Χρήση της Συνεργατικής Μάθησης 425 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Χρησιμοποιώντας τη Συνεργατική Μάθηση 426 Διλήμματα της Κονστρουκτιβιστικής Πρακτικής 427 Μάθηση Μέσω Παροχής Υπηρεσιών 427 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας –Μάθηση Μέσω Παροχής Υπηρεσιών 429 Η Μάθηση σε Έναν Ψηφιακό Κόσμο 430 Τεχνολογία και Μάθηση 430

Περιβάλλοντα Πλούσια σε Τεχνολογία 431 Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης 431 Προσωπικά Περιβάλλοντα Μάθησης 432 Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης με “Εμβάπτιση” 433 Παιχνίδια 433

Αναπτυξιακά Κατάλληλες Δραστηριότητες με Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές για Μικρά Παιδιά 434 Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές και Μεγαλύτεροι σε Ηλικία Μαθητές 434

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Κατευθυντήριες Οδηγίες: Χρησιμοποιώντας Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές 435 Υπολογιστική Σκέψη και Κώδικας Προγραμματισμού 436 Γραμματισμός στα Ηλεκτρονικά Μέσα/Ψηφιακός Γραμματισμός 437

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Υποστηρίζοντας την Ανάπτυξη του Ψηφιακού Γραμματισμού 438 Περίληψη 438 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 441 Σημαντικοί Όροι 441 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Μαθαίνοντας τη Συνεργασία: Τι θα Έκαναν 443

11

Κοινωνικές Γνωστικές Απόψεις Πάνω στη Μάθηση και στα Κίνητρα 446

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Αποτυχία Αυτορρύθμισης: Τι θα Κάνατε; 446 Επισκόπηση και Στόχοι 446 Κοινωνική Γνωστική Θεωρία 448 Μια Αυτοκαθοδηγούμενη Ζωή: Albert Bandura 448 Πέρα από τον Συμπεριφορισμό 449 Τριαρχική Αμοιβαία Αιτιότητα 449 Μίμηση Προτύπων: Μάθηση Μέσω Παρατήρησης των Άλλων 450 Στοιχεία της Μάθησης Μέσω Παρατήρησης 451 Προσοχή 452 Συγκράτηση 452 Παραγωγή 452 Κινητοποίηση και Ενίσχυση 452

Η Μάθηση Μέσω Παρατήρησης στη Διδασκαλία 453 Κατεύθυνση της Προσοχής 453 Ακριβέστερη Προσαρμογή των Ήδη Μαθημένων Συμπεριφορών 453 Ενίσχυση ή Αποδυνάμωση Αναστολών 453 Διδασκαλία Καινούργιων Συμπεριφορών 454 Πρόκληση Συναισθημάτων 454

Αυτοαποτελεσματικότητα και Αυτενέργεια 454 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Χρησιμοποιώντας τη Μάθηση Μέσω Παρατήρησης 455 Αυτοαποτελεσματικότητα, Έννοια του Εαυτού και Αυτοεκτίμηση 455 Πηγές Αυτοαποτελεσματικότητας 456 Η Αυτοαποτελεσματικότητα στη Μάθηση και στη Διδασκαλία 457 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Ενθαρρύνοντας την Αυτοαποτελεσματικότητα 458 Η Αίσθηση Αποτελεσματικότητας των Δασκάλων 459 Θέση/Αντίθεση: Είναι Ωφέλιμα τα Υψηλά Επίπεδα Αποτελεσματικότητας των Δασκάλων; 460 Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση 461 Τι Επηρεάζει την Αυτορρύθμιση; 461 Γνώσεις 462 Κινητοποίηση 462 Βούληση 462

xxv

Ανάπτυξη της Αυτορρύθμισης 463

Μοντέλα για την Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση και την Προσωπική Επενέργεια 463 Ένα Ατομικό Παράδειγμα Αυτορρυθμιζόμενης Μάθησης 465 Δύο Σχολικές Τάξεις 466 Γράψιμο 466 Επίλυση Μαθηματικών Προβλημάτων 466

Τεχνολογία και Αυτορρύθμιση 467 Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Οικογένειες και Αυτορρύθμιση 467 Μια Άλλη Προσέγγιση στην Αυτορρύθμιση: Τροποποίηση Γνωστικής Συμπεριφοράς 467 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας–Υποστήριξη της Αυτορρύθμισης στο Σπίτι και στο Σχολείο 468 Συναισθηματική Αυτορρύθμιση 470 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Ενθαρρύνοντας τη Συναισθηματική Αυτορρύθμιση 471 Διδάσκοντας προς την Αυτοαποτελεσματικότητα και την Αυτορρυθμιζόμενη Μάθηση 471 Πολύπλοκα Έργα 472 Έλεγχος 473 Αυτοαξιολόγηση 473 Σύμπραξη 474 Συνδέοντας Όλα τα Στοιχεία: Θεωρίες για τη Μάθηση 474 Περίληψη 476 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 479 Σημαντικοί Όροι 479 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Αποτυχία Αυτορρύθμισης: Τι θα Έκαναν 480

12

Τα Κίνητρα στη Μάθηση και στη Διδασκαλία 482

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Κινητοποιώντας τους Μαθητές Όταν οι Πόροι Είναι Λιγοστοί: Τι θα Κάνατε; 482 Επισκόπηση και Στόχοι 483 Τι Είναι τα Κίνητρα; 483 Ας Γνωρίσουμε Μερικούς Μαθητές 483 Εσωτερικά και Εξωτερικά Κίνητρα 484 Πέντε Γενικές Προσεγγίσεις για τα Κίνητρα 487

Συμπεριφοριστικές Προσεγγίσεις για τα Κίνητρα 487 Ανθρωπιστικές Προσεγγίσεις για τα Κίνητρα 487 Γνωστικές Προσεγγίσεις για τα Κίνητρα 487 Κοινωνικές Γνωστικές Θεωρίες 487 Κοινωνικοπολιτιστικές Απόψεις για τα Κίνητρα 488

Ανάγκες 488 Η Ιεράρχηση των Αναγκών Σύμφωνα με τον Maslow 489 Αυτοπροσδιορισμός: Ανάγκη για Ικανότητα, Αυτονομία και Σύναψη Σχέσεων 490 Αυτοπροσδιορισμός στη Σχολική Τάξη 490

xxvi

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πληροφορίες και Έλεγχος 491 Η Ανάγκη για Σύναψη Σχέσεων 491

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Υποστηρίζοντας τον Αυτοπροσδιορισμό και την Αυτονομία 492 Ανάγκες: Μαθήματα για Δασκάλους 493 Προσανατολισμοί σε Στόχους 493 Είδη Στόχων και Προσανατολισμοί σε Στόχους 493 Τέσσερις Προσανατολισμοί στους στόχους που Συνδέονται με την Επίτευξη στο Σχολείο 494 Μια Στιγμή –Είναι οι Στόχοι Επίδοσης Πάντα Κακοί; 495 Πέρα από την Άρτια Γνώση και την Επίδοση 496 Οι Στόχοι Μέσα στο Κοινωνικό Πλαίσιο 496

Ανατροφοδότηση, Πλαισίωση Στόχων και Αποδοχή Στόχων 497 Στόχοι: Μαθήματα για Δασκάλους 497 Πεποιθήσεις και Αυτοαντιλήψεις 497 Πεποιθήσεις για τη Γνώση: Επιστημολογικές Πεποιθήσεις 498 Πεποιθήσεις για την Ικανότητα 498 Πεποιθήσεις για τα Αίτια και τον Έλεγχο: Θεωρία της Απόδοσης Αιτιών 499 Αποδόσεις Αιτιών Μέσα στη Σχολική Τάξη 500 Ενέργειες των Δασκάλων και Αποδόσεις Αιτιών από τους Μαθητές 501

Πεποιθήσεις για την Αυταξία 501

Αξία Έργου 515 Από την Αξία της Εργασίας στην Εκτίμηση της Μάθησης 515 Αυθεντικές Εργασίες 515

Υποστηρίζοντας την Αυτονομία και Αναγνωρίζοντας την Επίτευξη 516 Υποστηρίζοντας τις Επιλογές 516 Αναγνωρίζοντας την Επίτευξη 517

Ομαδοποίηση, Αξιολόγηση και Χρόνος 518 Ομαδοποίηση και Δομές Στόχων 518 Αξιολόγηση 518 Χρόνος 519 Συνδυάζοντας Όλα τα Στοιχεία 519

Η Ποικιλότητα στα Κίνητρα 519 Μαθήματα για Δασκάλους: Στρατηγικές για την Ενθάρρυνση της Κινητοποίησης 519

Μπορώ να το Κάνω; Ενισχύοντας την Αυτοπεποίθηση και τις Θετικές Προσδοκίες 522 Θέλω να το Κάνω; Ανακαλύπτοντας την Αξία της Μάθησης 522 Τί Πρέπει να Κάνω για να πετύχω; Επικέντρωση στην Εργασία 523

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Κίνητρο για Μάθηση: Συνεργασία με την Οικογένεια και την Κοινότητα– Κατανοήστε τους στόχους που οι γονείς έχουν για τα παιδιά τους 524 Ανήκω σε Αυτή τη Σχολική Τάξη; 525

Επίκτητη Αίσθηση Αδυναμίας 502

Περίληψη 525 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 528 Σημαντικοί Όροι 529 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Κινητοποιώντας τους Μαθητές Όταν οι Πόροι Είναι Λιγοστοί: Τι θα Έκαναν 530

Προσέλκυση και Διατήρηση του Ενδιαφέροντος 505

ΜΕΡΟΣ ΙΙΙ: ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΚΑΙ ΑΞΙΟΛΟΓΟΝΤΑΣ

Πεποιθήσεις και Αποδόσεις Αιτιών: Μαθήματα για Δασκάλους 503 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Ενθαρρύνοντας την Αυταξία 504 Ενδιαφέροντα, Περιέργεια, Συναισθήματα και Άγχος 504 Αξιοποιώντας τα Ενδιαφέροντα 504

Θέση/Αντίθεση: Διασκεδαστική Μάθηση Σημαίνει Καλή Μάθηση; 506 Περιέργεια: Καινοτομία και Πολυπλοκότητα 507 Ροή 508 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αναπτύσσοντας τα Ενδιαφέροντα και την Περιέργεια των Μαθητών 508 Συναισθήματα και Άγχος 509 Νευροεπιστήμη και Συναίσθημα 509 Συναισθήματα Επίτευξης 509 Διέγερση και Άγχος 510 Το Άγχος Μέσα στην Τάξη 510 Πως το Άγχος Εμποδίζει την Επίτευξη; 511

Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Αντιμετωπίζοντας το Άγχος 512 Περιέργεια, Ενδιαφέροντα και Συναισθήματα: Μαθήματα για Δασκάλους 512 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αντιμετωπίζοντας το Άγχος 513 Κινητοποίηση για Μάθηση στο Σχολείο: το μοντέλο TARGET 514 Έργα για Μάθηση 515

13

ΔΗΜΙΟΥΡΓΩΝΤΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΑ ΜΑΘΗΣΗΣ 532

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Νταήδες και Θύματα: Τι θα Κάνατε; 532 Επισκόπηση και Στόχοι 533 Το Τι και το Γιατί της Διαχείρισης της Σχολικής Τάξης 534 Το Βασικό Έργο: Κερδίστε τη Συνεργασία τους 537 Οι Στόχοι της Διαχείρισης της Σχολικής Τάξης 538 Πρόσβαση στη Μάθηση 538 Περισσότερος Χρόνος για Μάθηση 538 Διαχείριση για Αυτοδιαχείριση 540

Δημιουργώντας ένα Θετικό Περιβάλλον Μάθησης 540 Μερικά Ερευνητικά Αποτελέσματα 540 Οι Απαιτούμενες Ρουτίνες και οι Απαιτούμενοι Κανόνες 541

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

xxvii

Ρουτίνες και Διαδικασίες 541 Κανόνες 542

Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Διαμεσολάβηση Συνομηλίκων και Επανορθωτική Δικαιοσύνη 568

Κανόνες για το Δημοτικό Σχολείο 543 Κανόνες για τη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 543 Συνέπειες 544 Ποιός Ορίζει τους Κανόνες και τις Συνέπειες; 545

Οι Έρευνες πάνω στις Προσεγγίσεις στη Διαχείριση 569

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Καθιερώνοντας τις Ρουτίνες της Σχολικής Τάξης 542

Σχεδιασμός Χώρων για Μάθηση 545 Προσωπικές Περιοχές 546

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Σχεδιάζοντας Χώρους Μάθησης 546 Περιοχές Ενδιαφερόντων 547

Ξεκινώντας: Οι Πρώτες Εβδομάδες Μαθημάτων 547

Αποτελεσματική Διαχείριση της Τάξης για Μαθητές του Δημοτικού Σχολείου 548 Αποτελεσματική Διαχείριση της Τάξης στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση 548

Διατηρώντας ένα Καλό Περιβάλλον για Μάθηση 549 Ενθαρρύνοντας την Εμπλοκή 549 Η Πρόληψη Είναι το Καλύτερο Φάρμακο 549 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Διατηρώντας την Εμπλοκή των Μαθητών 550 Ενήμεροι για Όλα (withitness) 550 Επικάλυψη και Εστίαση στην Ομάδα 551 Διαχείριση των Μετακινήσεων 551 Οι Κοινωνικές Δεξιότητες των Μαθητών ως Πρόληψη 551

Σχέσεις Ενδιαφέροντος: Συνδέσεις με το Σχολείο 552 Συνδέσεις με το Σχολείο 552 Δημιουργώντας Κοινότητες Φροντίδας για τους Εφήβους 553

Αντιμετωπίζοντας τα Προβλήματα Πειθαρχίας 553 Σταματώντας Έγκαιρα τα Προβλήματα 553 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Δημιουργώντας Σχέσεις Ενδιαφέροντος 554 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Επιβάλλοντας Ποινές 556 Εκφοβισμός και Κυβερνοεκφοβισμός 557 Θύματα 558 Γιατί οι Μαθητές Εκφοβίζουν; 559 Εκφοβισμός και Πειράγματα 559 Αλλάζοντας Αποδόσεις Αιτιών 560 Κυβερνοεκφοβισμός 560

Ειδικά Προβλήματα με Μαθητές Λυκείου 560 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αντιμετωπίζοντας Ενδεχομένως Εκρηκτικές Καταστάσεις 562 Θέση/Αντίθεση: Η Μηδενική Ανοχή Είναι Καλή Ιδέα; 563 Η Ανάγκη για Επικοινωνία 564 Το Μήνυμα Εστάλη – Το Μήνυμα Ελήφθη 564 Διάγνωση: Τίνος Πρόβλημα Είναι Αυτό; 565 Συμβουλευτική: Το Πρόβλημα Είναι του Μαθητή 565 Αντιμετώπιση και Αποφασιστική Πειθαρχία 566 Μηνύματα "Εγώ" 566 Θετική Πειθαρχία 566 Αντιπαραθέσεις και Διαπραγματεύσεις 567

Διαμεσολάβηση Συνομηλίκων 568 Απόδοση Δικαιοσύνης 568 Τα 4R 569 Ενοποιώντας Ιδέες 569

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας–Διαχείριση Σχολικής Τάξης 570

Σύνδεση με τις Οικογένειες Σχετικά με τη Διαχείριση της Σχολικής Τάξης 570

Ποικιλότητα: Πολιτισμικά Ευαίσθητη Διαχείριση 570 Περίληψη 572 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 574 Σημαντικοί Όροι 575 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Νταήδες και Θύματα: Τι θα Έκαναν 576

14

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΣ ΚΑΘΕ ΜΑΘΗΤΗ 578

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Προσεγγίζοντας και Διδάσκοντας Κάθε Μαθητή: Τι θα Κάνατε; 578 Επισκόπηση και Στόχοι 579 Οι Έρευνες Πάνω στη Διδασκαλία 580 Τα Χαρακτηριστικά των Αποτελεσματικών Δασκάλων 580 Σαφήνεια και Οργάνωση 581 Ζεστασιά και Ενθουσιασμός 581

Οι Γνώσεις για τη Διδασκαλία 581 Οι Πρόσφατες Έρευνες για τη Διδασκαλία 582 Το Πρώτο Βήμα: Σχεδιασμός 582 Οι Έρευνες για τον Σχεδιασμό 583 Οι Αντικειμενικοί Στόχοι της Μάθησης 585

Ένα Παράδειγμα Προτύπων: Ο Κοινός Πυρήνας 585 Ένα Παράδειγμα Προτύπων για Δασκάλους: Τεχνολογία 586 Σχολικές Τάξεις: Αντικειμενικοί στόχοι Διδασκαλίας 587 Mager: Ξεκινήστε με τα Συγκεκριμένα Στοιχεία 587 Gronlund: Ξεκινήστε με τα Γενικά Στοιχεία 587

Ευέλικτα και Δημιουργικά Σχέδια –Χρήση των Ταξινομιών 588 Το Γνωστικό Πεδίο 588 Το Συναισθηματικό Πεδίο 589 Το Ψυχοκινητικό Πεδίο 590

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Χρησιμοποιώντας τους Αντικειμενικούς Στόχους της Διδασκαλίας 590 Ο Σχεδιασμός από την Κονστρουκτιβιστική Άποψη 590 Διδακτικές Προσεγγίσεις 591 Άμεση Διδασκαλία 591

Οι Έξι Λειτουργίες της Διδασκαλίας Σύμφωνα με τον Rosenshine 592

xxviii

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Προπαρασκευαστικοί Οργανωτές 593 Γιατί Λειτουργεί η Άμεση Διδασκαλία 593 Αξιολογόντας την Άμεση Διδασκαλία 594

Εργασία στο Θρανίο και Εργασία για το Σπίτι 595 Εργασία στο Θρανίο 595

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αποτελεσματική Άμεση Διδασκαλία 596

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Προσεγγίζοντας και Διδάσκοντας Κάθε Μαθητή: Τι θα Έκαναν 622

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΣΧΟΛΙΚΗΣ ΤΑΞΗΣ, ΒΑΘΜΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΧΟΡΗΓΗΣΗ ΤΥΠΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΤΕΣΤ 624

Εργασία για το Σπίτι 597

15

Μορφές Ερωτήσεων 600 Προσαρμόζοντας τις Ερωτήσεις στους Μαθητές 600

Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Βαθμολόγηση με Νόημα: Τι θα Κάνατε; 624 Επισκόπηση και Στόχοι 625 Τα Βασικά Στοιχεία της Αξιολόγησης 626 Μέτρηση και Αξιολόγηση 626

Διατύπωση Ερωτήσεων, Συζήτηση και Διάλογος 597 Θέση/Αντίθεση: Αποτελεί η Εργασία για το Σπίτι Πολύτιμη Χρήση του Χρόνου; 598 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας –Εργασία για το Σπίτι 599 Αντιδρώντας στις Απαντήσεις των Μαθητών 601 Ομαδική Συζήτηση 602 Προσαρμόζοντας τη Διδασκαλία στους Στόχους σας 603 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Παραγωγικές Ομαδικές Συζητήσεις 603 Συνδέοντας Όλα τα Στοιχεία: Understanding by Design (Κατανόηση Μέσω Σχεδιασμού) 604 Διαφοροποιημένη Διδασκαλία και Προσαρμοστική Διδασκαλία 604 Ομαδοποίηση Μέσα στη Σχολική Τάξη και Ευέλικτη Ομαδοποίηση 605 Τα Προβλήματα με την Ομαδοποίηση με Βάση τις Ικανότητες 606 Ευέλικτη Ομαδοποίηση 606

Προσαρμοστική Διδασκαλία 606 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Χρησιμοποιώντας την Ευέλικτη Ομαδοποίηση 607 Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Διαφοροποιημένη Διδασκαλία σε Συμπεριληπτικές Σχολικές Τάξεις 608 Τεχνολογία και Διαφορετικότητα 609 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Οι Δάσκαλοι ως Μέντορες 607 Η Υποστήριξη των Μαθητών από Μέντορες ως Τρόπος Διαφοροποιημένης Διδασκαλίας 607 Οι Προσδοκίες των Δασκάλων 613 Δύο Είδη Επίδρασης των Προσδοκιών 613 Πηγές Προσδοκιών 613 Οι Προσδοκίες των Δασκάλων Επηρεάζουν Πραγματικά την Επίτευξη των Μαθητών; 614 Στρατηγικές Διδασκαλίας 615 Αλληλεπιδράσεις Δασκάλου-Μαθητών 615

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αποφεύγοντας τις Αρνητικές Επιδράσεις των Προσδοκιών των Δασκάλων 616 Μαθήματα για Δασκάλους: Εκφράζοντας τις Κατάλληλες Προσδοκίες 617 Περίληψη 617 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 620 Σημαντικοί Όροι 620

Διαμορφωτική Και Αθροιστική Αξιολόγηση 627 Ερμηνείες Των Τεστ με Βάση Νόρμες 628 Ερμηνείες Τεστ με Βάση Κριτήρια 629

Αξιολόγηση των Αξιολογήσεων: Αξιοπιστία και Εγκυρότητα 629 Αξιοπιστία των Βαθμολογιών στα Τεστ 629 Σφάλμα στις Βαθμολογίες 630 Διάστημα Εμπιστοσύνης 630 Εγκυρότητα 630 Απουσία Μεροληψία 631

Αξιολόγηση Σχολικής Τάξης: Χορήγηση Τεστ 632 Χρησιμοποιώντας τα Τεστ των Σχολικών Εγχειριδίων 632 Αντικειμενικά Τεστ 633

Χρησιμοποιώντας Τεστ Πολλαπλών Επιλογών 634 Συγγραφή Ερωττήσεων Πολλαπλών Επιλογών 634

Τεστ Έκθεσης Ιδεών 634

Δημιουργία Τεστ Έκθεσης Ιδεών 634

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Γράφοντας Ερωτήματα για Αντικειμενικά Τεστ 635 Αξιολόγηση Εκθέσεων Ιδεών 636 Η Αξία της Χορήγησης Παραδοσιακών Τεστ 636 Κριτική των Παραδοσιακών Τεστ 636

Αυθεντικές Αξιολογήσεις της Σχολικής Τάξης 637 Ατομικοί Φάκελοι Εργασιών και Εκθέσεις Έργων 637 Ατομικοί Φάκελοι Εργασιών 638 Εκθέσεις Έργων 638

Αξιολόγηση Ατομικών Φακέλων Εργασιών και Επιδόσεων 639 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Δημιουργώντας Ατομικούς Φακέλους Εργασιών 640 Ρουμπρίκες Βαθμολόγησης 640

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Αναπτύσσοντας μια Ρουμπρίκα 641

Αξιοπιστία, Εγκυρότητα, Γενικευσιμότητα 643 Ποικιλότητα και Μεροληψία στην Αξιολόγηση Επίδοσης 643

Ανεπίσημες Αξιολογήσεις 643

Ημερολόγια 643 Εμπλοκή των Μαθητών στις Αξιολογήσεις 645

Βαθμολόγηση 645 Βαθμολόγηση με Βάση τις Νόρμες σε σχέση με τη

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Βαθμολόγηση με Βάση τα Κριτήρια 646 Οι Επιδράσεις της Βαθμολόγησης στους Μαθητές 646 Η Αξία της Αποτυχίας 646 Παραμονή στην Ίδια Τάξη 648

Θέση/Αντίθεση: Θα Πρέπει τα Παιδιά να Μένουν στην Ίδια Τάξη; 648 Βαθμοί και Κίνητρα 649 Πέρα από τη Βαθμολόγηση: Η Επικοινωνία με τις Οικογένειες 650 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Χρησιμοποιώντας Οποιοδήποτε Σύστημα Βαθμολόγησης 650 Τυποποιημένα Τεστ 652 Είδη Τιμών 653 Μετρήσεις της Κεντρικής Τάσης και Τυπική Απόκλιση 653 Η Κανονική Κατανομή 653 Τιμές Εκατοστημοριακής Κατάταξης 654 Βαθμοί Ισοδυναμίας της Τάξης 654 Τυπικές Τιμές 655

Ερμηνεύοντας τα Αποτελέσματα των Τυποποιημένων Τεστ 655

Συζητώντας τα Αποτελέσματα στα Τεστ με τις Οικογένειες 657

Υπευθυνότητα και Τεστ Υψηλής Διακύβευσης 658 Λήψη Αποφάσεων 658 Τί Πιστεύουν οι Δάσκαλοι; 658

Κατευθυντήριες Οδηγίες: Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας–Συναντήσεις και Ερμηνεία των Αποτελεσμάτων των Τεστ 659

xxix

Τα Προβλήματα των Τεστ Υψηλών Απαιτήσεων 660 Χρησιμοποιώντας Αποτελεσματικά τα Τεστ Υψηλών Απαιτήσεων 661

Προσεγγίζοντας Κάθε Μαθητή: Βοηθώντας τους Μαθητές με Δυσχέρειες να Προετοιμαστούν για τα Τεστ Υψηλής Διακύβευσης 661 Κατευθυντήριες Οδηγίες: Προετοιμάζοντας τον Εαυτό σας και τους Μαθητές σας για τα Τεστ 662 Τρέχουσες Κατευθύνσεις: το Μοντέλο Προστιθέμενης Αξίας και η PARCC 663 Μετρήσεις Προστιθέμενης Αξίας 663 Τα Τεστ PARCC 664

Μαθήματα για Δασκάλους: Αξιολόγηση Ποιότητας 664 Περίληψη 665 Εξάσκηση Χρησιμοποιόντας όσα Μάθατε 667 Σημαντικοί Όροι 668 Οι Περιπτώσεις που Συναντά ένας Δάσκαλος— Βαθμολόγηση με Νόημα: Τι θα Έκαναν 669 Παράρτημα 671 Γλωσσάρι 689 Βιβλιογραφία 703

Ειδικά Χαρακτηριστικά ΟΙ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΣΥΝΑΝΤΑ ΕΝΑΣ ΔΑΣΚΑΛΟΣ: ΤΙ ΘΑ ΚΑΝΑΤΕ;

Κανένας Μαθητής Δεν Πρέπει να Μείνει Πίσω 2 Κανένας Μαθητής Δεν Πρέπει να Μείνει Πίσω 29 Σύμβολα και Κύμβαλα 32 Σύμβολα και Κύμβαλα 76 Κακεντρεχή Κορίτσια 78 Κακεντρεχή Κορίτσια 126 Συμπεριλαμβάνοντας Κάθε Μαθητή 128 Συμπεριλαμβάνοντας Κάθε Μαθητή 180 Σύγκρουση Κουλτούρων Μέσα στη Σχολική Αίθουσα 182 Σύγκρουση Κουλτούρων Μέσα στη Σχολική Αίθουσα 224 Η Λέσχη των Λευκών Κοριτσιών 226 Η Λέσχη των Λευκών Κοριτσιών 269 Τα Μαθήματα τον Αρρωσταίνουν 272 Τα Μαθήματα τον Αρρωσταίνουν 310 Συγκράτηση των Βασικών Πληροφοριών 350 Έλλειψη Κριτικής Σκέψης 352 Έλλειψη Κριτικής Σκέψης 393 Μαθαίνοντας τη Συνεργασία 398 Μαθαίνοντας τη Συνεργασία 443 Αποτυχία Αυτορρύθμισης 446 Αποτυχία Αυτορρύθμισης 480 Κινητοποιώντας τους Μαθητές Όταν οι Πόροι Είναι Λιγοστοί 482 Κινητοποιώντας τους Μαθητές Όταν οι Πόροι Είναι Λιγοστοί 530 Νταήδες και Θύματα 532 Νταήδες και Θύματα 576 Προσεγγίζοντας και Διδάσκοντας Κάθε Μαθητή 578 Προσεγγίζοντας και Διδάσκοντας Κάθε Μαθητή 622 Βαθμολόγηση με Νόημα 624 Βαθμολόγηση με Νόημα 669

ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ

Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Βοηθώντας τις Οικογένειες να Φροντίσουν τα Παιδιά του Προσυλλογιστικού Σταδίου 52

Διδάσκοντας το Παιδί του Σταδίου των Συγκεκριμένων Συλλογισμών 54 Βοηθώντας τους Μαθητές να Χρησιμοποιήσουν τους Τυπικούς Συλλογισμούς 57 Εφαρμογή των Ιδεών του Vygotsky στη Διδασκαλία 70 Αντιμετωπίζοντας τις Σωματικές Διαφορές μέσα στην Τάξη 83 Υποστηρίζοντας μια Θετική Εικόνα για το Σώμα των Εφήβων 87 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Σύνδεση με τις Οικογένειες: 91 Βοηθώντας τα Παιδιά να Αντιμετωπίσουν το Διαζύγιο 92 Αντιμετωπίζοντας την Επιθετικότητα και Ενθαρρύνοντας τη Συνεργασία 97 Ενθαρρύνοντας την Πρωτοβουλία και τη Φιλοπονία 104 Υποστηρίζοντας τη Διαμόρφωση Ταυτότητας 106 Τι πρέπει να κάνουν τα σχολεία για να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση των μαθητών; 112 Ερμηνεύοντας τις Τιμές IQ 139 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Εποικοδομητικές Συναντήσεις 148 Πειθαρχώντας τους Μαθητές με Συναισθηματικά Προβλήματα 160 Διδάσκοντας Μαθητές με Νοητικές Δυσκολίες 164 Υποστηρίζοντας τη Γλώσσα και Προάγοντας τον Γραμματισμό 191 Προάγοντας την Εκμάθηση της Γλώσσας 199 Εξασφαλίζοντας Συναισθηματική Υποστήριξη και Αυξάνοντας την Αυτοεκτίμηση των Μαθητών της Αγγλικής Γλώσσας (ELL) 214 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας—Υποδοχή Όλων των Οικογενειών: 216 Διδάσκοντας Μαθητές που Ζουν Μέσα στη Φτώχια 240 Αποφεύγοντας τις Προκαταλήψεις με Βάση το Φύλο στη Διδασκαλία 254 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας 260 Πολιτισμική Διδασκαλία 264 Εφαρμόζοντας την Κλασική Εξαρτημένη Μάθηση 278 Εφαρμόζοντας τη Συντελεστική Εξαρτημένη Μάθηση: Χρησιμοποιώντας Σωστά τον Έπαινο 286

ΕΙδΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ Εφαρμόζοντας τη Συντελεστική Εξαρτημένη Μάθηση: Ενθάρρυνση Θετικών Συμπεριφορών 288 Εφαρμόζοντας την Κλασική Εξαρτημένη Μάθηση – Χρήση της Τιμωρίας 295 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας 301 Κερδίζοντας και Διατηρώντας την Προσοχή 322 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας – Οργανώνοντας τη Μάθηση 338 Βοηθώντας τους Μαθητές να Κατανοούν και να Θυμούνται 345 Πώς θα Γίνετε Άριστοι Φοιτητές 365 Εφαρμογή της Επίλυσης Προβλημάτων 375 Εφαρμογή και Ενθάρρυνση της Δημιουργικότητας 381 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας – Προάγοντας τη Μεταφορά 390 Χρησιμοποιώντας τη Συνεργατική Μάθηση 426 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας –Μάθηση Μέσω Παροχής Υπηρεσιών 429 Χρησιμοποιώντας Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές 435 Υποστηρίζοντας την Ανάπτυξη του Ψηφιακού Γραμματισμού 438 Χρησιμοποιώντας τη Μάθηση Μέσω Παρατήρησης 455 Ενθαρρύνοντας την Αυτοαποτελεσματικότητα 458 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας–Υποστήριξη της Αυτορρύθμισης στο Σπίτι και στο Σχολείο 468 Ενθαρρύνοντας τη Συναισθηματική Αυτορρύθμιση 471 Υποστηρίζοντας τον Αυτοπροσδιορισμό και την Αυτονομία 492 Ενθαρρύνοντας την Αυταξία 504 Αναπτύσσοντας τα Ενδιαφέροντα και την Περιέργεια των Μαθητών 508 Αντιμετωπίζοντας το Άγχος 513 Κίνητρο για Μάθηση: Συνεργασία με την Οικογένεια και την Κοινότητα–Κατανοήστε τους στόχους που οι γονείς έχουν για τα παιδιά τους 524 Καθιερώνοντας τις Ρουτίνες της Σχολικής Τάξης 542 Σχεδιάζοντας Χώρους Μάθησης 546 Διατηρώντας την Εμπλοκή των Μαθητών 550 Δημιουργώντας Σχέσεις Ενδιαφέροντος 554 Επιβάλλοντας Ποινές 556 Αντιμετωπίζοντας Ενδεχομένως Εκρηκτικές Καταστάσεις 562 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας–Διαχείριση Σχολικής Τάξης 570 Χρησιμοποιώντας τους Αντικειμενικούς Στόχους της Διδασκαλίας 590

xxxi

Αποτελεσματική Άμεση Διδασκαλία 596 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας –Εργασία για το Σπίτι 599 Παραγωγικές Ομαδικές Συζητήσεις 603 Χρησιμοποιώντας την Ευέλικτη Ομαδοποίηση 607 Οι Δάσκαλοι ως Μέντορες 607 Αποφεύγοντας τις Αρνητικές Επιδράσεις των Προσδοκιών των Δασκάλων 616 Γράφοντας Ερωτήματα για Αντικειμενικά Τεστ 635 Δημιουργώντας Ατομικούς Φακέλους Εργασιών 640 Αναπτύσσοντας μια Ρουμπρίκα 641 Χρησιμοποιώντας Οποιοδήποτε Σύστημα Βαθμολόγησης 650 Συνεργασίες Οικογένειας και Κοινότητας–Συναντήσεις και Ερμηνεία των Αποτελεσμάτων των Τεστ 659 Προετοιμάζοντας τον Εαυτό σας και τους Μαθητές σας για τα Τεστ 662

ΘΕΣΗ /ΑΝΤΙΘΕΣΗ

Τι Είδους Έρευνα θα Πρέπει να Καθοδηγεί την Εκπαίδευση; 20 Εκπαίδευση Βασισμένη στον Εγκέφαλο 41 Τι πρέπει να κάνουν τα σχολεία για να ενισχύσουν την αυτοεκτίμηση των μαθητών; 112 Χάπια ή Δεξιότητες για τα Παιδιά με ΔΕΠΥ; 20 Ποιος Είναι ο Καλύτερος Τρόπος Διδασκαλίας των Μαθητών της Αγγλικής Γλώσσας (ELL); 207 Αποτελεί η Τοποθέτηση σε Εκπαιδευτική Κατεύθυνση μια Αποτελεσματική Στρατηγική; 239 Θα Πρέπει οι Μαθητές να Ανταμείβονται για τη Μάθηση; 303 Ποιο Είναι το Πρόβλημα με την Απομνημόνευση; 342 Θα Έπρεπε τα Σχολεία να Διδάσκουν την Κριτική Σκέψη ή την Επίλυση Προβλημάτων; 385 Αποτελούν η Διερευνητική Μάθηση και η Μάθηση που Βασίζεται σε Προβλήματα Αποτελεσματικές Προσεγγίσεις Διδασκαλίας; 414 Είναι Ωφέλιμα τα Υψηλά Επίπεδα Αποτελεσματικότητας των Δασκάλων; 460 Διασκεδαστική Μάθηση Σημαίνει Καλή Μάθηση; 506 Η Μηδενική Ανοχή Είναι Καλή Ιδέα; 563 Αποτελεί η Εργασία για το Σπίτι Πολύτιμη Χρήση του Χρόνου; 598 Θα Πρέπει τα Παιδιά να Μένουν στην Ίδια Τάξη; 648