ΤΕΥΧΟΣ 10 - ΕΤΟΣ 2012
ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ
ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ (ΕΛ.Ε.Ι.Ε.)
Εκδοτικός Όµιλος Ίων
ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ
ΠΕΡΙΟ∆ΙΚΗ ΕΚ∆ΟΣΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΚΩΝ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ (ΕΛ.Ε.Ι.Ε.) ΤΕΥΧΟΣ 10 - ΕΤΟΣ 2012 ISSN 1109-5806 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Σήφης Μπουζάκης Αντώνιος Χουρδάκης Αναστάσιος Κοντάκος Γιώργος Κόκκινος Παναγιώτης Κιµουρτζής Σοφία Ηλιάδου - Τάχου ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Σήφης Μπουζάκης Αντώνιος Χουρδάκης Αναστάσιος Κοντάκος Γιώργος Κόκκινος Παναγιώτης Κιµουρτζής Σοφία Ηλιάδου - Τάχου Vitaly Bezrogov Σοφία Βούρη Dieter Lenzen Νίκος Παπαδάκης ∆ηµήτρης Χαραλάµπους Χαράλαµπος Χάριτος ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΥΛΙΚΟΥ Αναστάσιος Κοντάκος ΤΕΠΑΕΣ Πανεπιστηµίου Αιγαίου, Λεωφ. ∆ηµοκρατίας 1, 85 100 Ρόδος, τηλ.: 22410-99123, fax: 22410-99420, e-mail: kodak@rhodes.aegean.gr Εκδοτικός Όµιλος ΙΩΝ Συµπληγάδων 5, 12131, Περιστέρι Τηλ.: 210-5747729, Fax: 210-5751438
Στοιχειοθεσία: Εκδοτικός Όµιλος Ίων Εκτύπωση: Εκδοτικός Όµιλος Ίων
ΣΥΝ∆ΡΟΜΕΣ Εσωτερικού 20 ευρώ Εξωτερικού 30 ευρώ (το περιοδικό δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα)
ΕΙ∆ΟΣ ΚΑΙ ΕΚΤΑΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Το περιοδικό ΘΕΜΑΤΑ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΠΑΙ∆ΕΥΣΗΣ δηµοσιεύει κυρίως ελληνόγλωσσες και σε ορισµένες περιπτώσεις και ξενόγλωσσες εργασίες από την περιοχή της ιστορίας της εκπαίδευσης. Η έκταση των εργασιών δεν πρέπει να ξεπερνά τις 18 σελίδες (συµπεριλαµβανοµένης και της βιβλιογραφίας, πιθανών σηµειώσεων κ.λπ.), των 30 γραµµών και 60 χαρακτήρων. ΥΠΟΒΟΛΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Το περιοδικό δέχεται εργασίες οι οποίες δεν έχουν υποβληθεί για δηµοσίευση ή δεν έχουν δηµοσιευθεί εν όλω ή εν µέρει σε άλλο περιοδικό ή αυτοτελώς. Οι εργασίες υποβάλλονται ηλεκτρονικά. Τα στοιχεία του συγγραφέα γράφονται σε ξεχωριστό φύλλο, για να διευκολύνεται η ανωνυµία του κατά την προώθηση της εργασίας στους κριτές. Το κείµενο της εργασίας πρέπει να συνοδεύεται από περίληψη 150 περίπου λέξεων στα ελληνικά και αγγλικά, και η οποία θα πρέπει επίσης να υποβάλλεται σε ξεχωριστό φύλλο. Το περιοδικό εφαρµόζει κατά την επιλογή των εργασιών το «τυφλό σύστηµα κριτών». Αµέσως έπειτα από τη λήψη µίας εργασίας, η Συντακτική Επιτροπή (Σ.Ε.) φροντίζει να αποστείλει από ένα αντίτυπο σε τρεις κριτές. Παράλληλα, ενηµερώνει σχετικώς το συγγραφέα. Σε εύλογο χρονικό διάστηµα, οι συγγραφείς θα παίρνουν µια πρώτη ενηµέρωση. Σε περίπτωση κατά την οποία οι τρεις κριτές κρίνουν οµόφωνα για το δηµοσιεύσιµο ή µη της εργασίας, η Σ.Ε. ακολουθεί υποχρεωτικά την απόφαση των κριτών. ∆ιαφορετικά, σε περίπτωση µη οµοφωνίας, αποφασίζει η Σ.Ε. για το αν µια εργασία θα παραπεµφθεί για διόρθωση. Σε περίπτωση κατά την οποία οι κριτές ή η Σ.Ε. αποφασίσει τη δηµοσίευση της εργασίας υπό την αίρεση συγκεκριµένων διορθώσεων, ο συγγραφέας είναι υποχρεωµένος να ακολουθήσει τις συγκεκριµένες υποδείξεις των κριτών και της Σ.Ε. Η διόρθωση των δοκιµίων γίνεται από τους συγγραφείς, οι οποίοι για το λόγο αυτό είναι υποχρεωµένοι - µεταξύ άλλων - να κοινοποιούν στη Σ.Ε. ταυτόχρονα µε την υποβολή της εργασίας, το τηλέφωνο, το fax και την ηλεκτρονική τους διεύθυνση, ώστε να επικοινωνούν µε τον εκδότη για τη διόρθωση των δοκιµίων. Κατά συνέπεια, για οποιαδήποτε λάθη σε δηµοσιευµένο κείµενο ευθύνεται ο συγγραφέας και όχι η Σ.Ε. του περιοδικού ή ο εκδότης, αφού οι τελευταίοι δεν επεµβαίνουν στο κείµενο. ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ Συνιστάται στους συγγραφείς του περιοδικού να αποφεύγουν τις υποσηµειώσεις, χρησιµοποιώντας το αγγλοσαξονικό σύστηµα παραποµπών (σε παρένθεση ο συγγραφέας, ακολουθεί κόµµα, στη συνέχεια το έτος της δηµοσίευσης της εργασίας και, ύστερα από κόµµα, η σελίδα). Oι βιβλιογραφικές αναφορές πρέπει να είναι σύµφωνες µε το σύστηµα που ακολουθείται από το περιοδικό Comparative Education.
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Χρήστος Τζήκας, ∆ηµήτρης Κοροµπόκης 5
∆έσποινα Καρακατσάνη
39
Αντωνία Χαρίση, Σοφία Ηλιάδου-Τάχου & ∆ηµήτρης Αναστασίου
59
Μιχάλης Μελαχροινούδης 76
Σταυρούλα Λυκιαρδοπούλου, ∆ιδάκτωρ Πανεπιστηµίου Αιγαίου 94 Χρήστος Ηρ. Αντωνίου
112
Ανδρέας Π. Ανδρέου Κώστας Κασβίκης
131
Εκπαιδευτική Πολιτική και ερµηνευτικά όρια. Μια θεωρητική - µεθοδολογική διερεύνηση µέσα από την εξέταση της εξέλιξης της µέσης εκπαίδευσης στην µεταπολεµική Ελλάδα. «Η φωνή των δασκάλων και των διδασκαλισσών». Θέµατα και έρευνες στο πεδίο της Προφορικής Ιστορίας της ∆ιδασκαλίας και των εκπαιδευτικών πρακτικών. Οι απαρχές της εκπαίδευσης των ατόµων µε ειδικές ανάγκες στην Ελλάδα (πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα): Ο ρόλος της παιδολογίας και του εµµ. Λαµπαδαρίου. «Στα όρια µίας ∆ιακοµµατικής Εκπαιδευτικής Πολιτικής: Από τις συζητήσεις το καλοκαίρι του 1959 των νοµοσχεδίων “Περί Τεχνικής και Επαγγελµατικής Εκπαιδεύσεως, οργανώσεως της Μέσης Εκπαιδεύσεως και ∆ιοικήσεως της Παιδείας & Περί ενοποιήσεως και συντονισµού της ∆ιοικήσεως της Επαγγελµατικής Εκπαιδεύσεως’’». Η εκπαίδευση στη Σάµο κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας Ξενόγλωσση εκπαιδευτική πολιτική και διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στο Ινστιτούτο Ξένων Γλωσσών και Φιλολογιών (ΙΞΓΦ) του Α.Π.Θ. (1931-1982) Ισορροπώντας στο κενό µεταξύ θεωρίας και πράξης: Οι φοιτητές αξιολογούν το µάθηµα της ∆ιδακτικής της Ιστορίας στο Π.Τ∆.Ε. Φλώρινας
Θέµατα Ιστορίας της Εκπαίδευσης - ΤΕΥΧΟΣ 10
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΣΙΕΣ Ρεπούση Μαρία: Τα Μαρασλειακά 1925-1927, Πόλις, Αθήνα 2012, σελίδες 474 Γιώργος Κόκκινος .......................................................................................146 Αριστοτέλης Ράπτης: Στην κόψη του σπαθιού και του στοχασµού... Αθήνα 2011 Γιώργος Κόκκινος..........................................................................................150 Κωνσταντίνος Γ. Καρράς: Ο εκπαιδευτικός σ’ έναν κόσµο που αλλάζειΜια πρόκληση για την παιδαγωγική σήµερα, εκδ. Gutenberg, Αθήνα 2011, σελ. 476. Σήφης Μπουζάκης .........................................................................................159 Green, Andy, Εκπαίδευση και συγκρότηση του κράτους. Η ανάδυση των εκπαιδευτικών συστηµάτων στην Αγγλία, στη Γαλλία και στις ΗΠΑ, επιστ. επιµέλεια: Παναγιώτης Γ. Κιµουρτζής, Εισαγωγή-Μετάφραση: Παναγιώτης Γ. Κιµουρτζής - Γλυκερία Μανιώτη, Εκδόσεις Gutenberg, Αθήνα 2010, σ. 483. Τριαντάφυλλος Β. ∆ούκας, ∆ιδάκτορας Πανεπιστηµίου Πατρών...........166 ∆Ι∆ΑΚΤΟΡΙΚΕΣ ∆ΙΑΤΡΙΒΕΣ: ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΑΛΕΞΙΑ Ν. ΟΡΦΑΝΟΥ: «Το θεσµικό πλαίσιο και η ιδεολογική λειτουργία της ελληνικής εκπαίδευσης στη Σάµο την περίοδο της ηγεµονίας (Αύγουστος 1834 – Μάρτιος 1913)». ∆ιδακτορική ∆ιατριβή. (Πανεπιστήµιο ∆υτικής Μακεδονίας, Τµήµα ∆ηµοτικής εκπαίδευσης, Επόπτρια Σ. Ηλιάδου-Τάχου, µέλη 3µελούς Κ. Φωτιάδης, Α. Ανδρέου)............166
Θέµατα Ιστορίας της Εκπαίδευσης - ΤΕΥΧΟΣ 10