¶ƒ√§√°√™
∏ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ·ÔÙÂÏ› ‹‰Ë ¢·›ÛıËÙÔ ˙‹ÙËÌ· ÁÈ· ÙȘ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚ˜ ¯ÒÚ˜ ÙÔ˘ Ï·Ó‹ÙË. øÛÙfiÛÔ, Ë Ù¯ÓÈ΋ Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Â›Ó·È ¤Ó· ·ÚÎÂÙ¿ Û‡ÓıÂÙÔ ‰ÈÂÈÛÙËÌÔÓÈÎfi ÁÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ, ηıÒ˜ ·ÁÁ›˙ÂÈ ˙ËÙ‹Ì·Ù· ·fi fiÏÔ˘˜ ۯ‰fiÓ ÙÔ˘˜ ÎÏ¿‰Ô˘˜ ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ, Û˘ÌÂÚÈÏ·Ì‚·ÓÔÌ¤ÓˆÓ ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ Ù˘ ˘Á›·˜, Ù˘ ËıÈ΋˜, Ù˘ ·ÈÛıËÙÈ΋˜, ÙˆÓ Ê˘ÛÈÎÒÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ, ÙˆÓ ÂÈÛÙËÌÒÓ ÙÔ˘ Ì˯·ÓÈÎÔ‡ Î·È ¿ÏψÓ. ™¯ÂÙÈο Ì ÙËÓ ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ¤¯ÂÈ ÂΉÔı› Ï‹ıÔ˜ ÓÔÌÔıÂÙÈÎÒÓ Ú˘ıÌ›ÛÂˆÓ Î·È Î˘‚ÂÚÓËÙÈÎÒÓ ·ÔÊ¿ÛˆÓ, ¤¯Ô˘Ó ˘ÔÁÚ·Ê› ‰ÈÂıÓ›˜ Û˘Ì‚¿ÛÂȘ Î·È Î·ÓÔÓÈÛÌÔ› Î·È ·ÎfiÌË ¤¯Ô˘Ó ÂΉÔı› ‰ÈηÛÙÈΤ˜ ·ÔÊ¿ÛÂȘ. ŸÌˆ˜, Ë Ú·ÁÌ·ÙÈ΋ ÛÎÔÈÌfiÙËÙ· οı ̤ÙÚÔ˘ ‹ ·Ú¿ÏÂȄ˘ Ï‹„˘ οÔÈÔ˘ ̤ÙÚÔ˘ ÛÙ· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù· ÂÓÙ¤ÏÂÈ ı· ÎÚÈı› ·ÔÊ·ÛÈÛÙÈο ÂÎ ÙˆÓ ˘ÛÙ¤ÚˆÓ –·fi ÙÔ fiÊÂÏÔ˜ ‹ ÙË ‚Ï¿‚Ë Ù˘ ÎÔÈÓˆÓ›·˜–, fiÙ·Ó ÔÈ ÂÈÙÒÛÂȘ ÂӉ¯Ô̤ӈ˜ ı· ¤¯Ô˘Ó ηٷÛÙ› ÌË ·Ó·ÛÙÚ¤„È̘. °È’ ·˘Ùfi οı ÔÏ›Ù˘, ·ÓÂÍ·Úًو˜ ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋˜ ··Û¯fiÏËÛ˘, ÂÈ‚¿ÏÏÂÙ·È Ó· ¤¯ÂÈ ÂÎ·È‰Â˘Ù› ÛÙ· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ÒÛÙ ӷ Â›Ó·È ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο Û˘ÓÂȉËÙÔÔÈË̤ÓÔ˜. ∆Ô ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È Î˘Ú›ˆ˜ ÛÙÔ˘˜ ÊÔÈÙËÙ¤˜ Ô˘ ·Ú·ÎÔÏÔ˘ıÔ‡Ó ¤Ó· Ì¿ıËÌ· ÁÈ· ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ, ÙË ‰È·¯Â›ÚÈÛË Î·È ÙËÓ Ù¯ÓÈ΋ Ù˘ ÚÔÛÙ·Û›·˜ ÙÔ˘. °È· ÙÔ˘˜ ÊÔÈÙËÙ¤˜ ÂΛÓÔ˘˜ Ô˘ ÚԂϤÂÙ·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ·ÚÈ· ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ··Û¯fiÏËÛË ÙËÓ ¶ÚÔÛÙ·Û›· ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ ‹ ÙËÓ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ ªË¯·ÓÈ΋ ‹ ÙË ¢È·¯Â›ÚÈÛË º˘ÛÈÎÒÓ ¶fiÚˆÓ Î.Ï. ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ·ÔÙÂÏ› ÁÂÓÈ΋ ÂÈÛ·ÁˆÁ‹ ÛÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÁÓˆÛÙÈÎfi ·ÓÙÈΛÌÂÓÔ. ŸÌˆ˜, ÔÈ ÂÚÈÛÛfiÙÂÚÔÈ ÊÔÈÙËÙ¤˜, ÛÙÔ Ï·›ÛÈÔ ÙˆÓ ÛÔ˘‰ÒÓ ÙÔ˘˜, ‰ÂÓ ı· ¤¯Ô˘Ó ‰Â‡ÙÂÚÔ Ì¿ıËÌ· Û¯ÂÙÈÎfi Ì ÙÔ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ Î·È ÙËÓ ¶ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘. ™’ ·˘ÙÔ‡˜ ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ÊÈÏÔ‰ÔÍ› Ó· ·Ú¿Û¯ÂÈ ÌÈ· Ï‹ÚË, ÛÊ·ÈÚÈ΋ Î·È Â·Ú΋ ÂÓË̤ڈÛË ÁÈ· Ù· Û¯ÂÙÈο Ì ÙÔ ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ ˙ËÙ‹Ì·Ù·, ÒÛÙ ӷ ÌÔÚ¤ÛÔ˘Ó Ó· ·ÓÙ·ÂͤÏıÔ˘Ó Ì ˘Â˘ı˘ÓfiÙËÙ· ÛÙȘ ÎÔÈÓˆÓÈΤ˜ ··ÈÙ‹ÛÂȘ Î·È ÛÙȘ ·ÁÁÂÏÌ·ÙÈΤ˜ ˘Ô¯ÚÂÒÛÂȘ, fiÙ·Ó ·˘Ù¤˜ ¿ÙÔÓÙ·È ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ. ∂›Û˘, ÙÔ ·ÚfiÓ ‚È‚Ï›Ô ·Â˘ı‡ÓÂÙ·È Û οı ÔÏ›ÙË Ô˘ ı¤ÏÂÈ Ó· ηٷÓÔ› Ù· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈο ‰Â‰Ô̤ӷ, Ó· ‰È·ÌÔÚÊÒÛÂÈ ÙË ‰È΋ ÙÔ˘ ¿Ô„Ë Î·È Ó· ÂÓÂÚÁ› ÙÂÎÌËÚȈ̤ӷ Î·È ˘Â‡ı˘Ó·. ∆· ÂÚȯfiÌÂÓ· Ù˘ ‡Ï˘ ηٷӤÌÔÓÙ·È Û ‰¤Î· ÎÂÊ¿Ï·È·, ηı¤Ó· ·fi Ù· ÔÔ›· Ú·ÁÌ·Ù‡ÂÙ·È Ì›· ÂÓfiÙËÙ· ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ˙ËÙËÌ¿ÙˆÓ Ì ۯÂÙÈ΋ ·˘ÙÔ‰˘Ó·Ì›· Î·È ·ÓÂÍ·ÚÙËÛ›·. ŒÙÛÈ, ‰È¢ÎÔχÓÂÙ·È Ë ÂÈÏÔÁ‹ Ù˘
6
¶ÚÔÛÙ·Û›· ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜
‡Ï˘. °È’ ·˘Ùfi ‰ÂÓ ¤¯Ô˘Ó ·ÔÎÏÂÈÛÙ› ·ӷϋ„ÂȘ, ÂÓÒ ·Ú·Ô̤˜ Û ÚÔËÁÔ‡ÌÂÓ· ÎÂÊ¿Ï·È· Â›Ó·È ·ÓÙ›ÛÙÔȯ· ÂÚÈÔÚÈṲ̂Ó˜. ∆· ÂÚȯfiÌÂÓ· ˘ÂÚηχÙÔ˘Ó ÙËÓ ‡ÏË Ô˘ Û˘Ó‹ıˆ˜ ‰È‰¿ÛÎÂÙ·È Û ÂÈÛ·ÁˆÁÈÎfi Â›Â‰Ô ÒÛÙ ӷ ˘¿Ú¯ÂÈ ‰˘Ó·ÙfiÙËÙ· ÚÔÛ·ÚÌÔÁ‹˜ Ù˘ ÛÙȘ ȉȷÈÙÂÚfiÙËÙ˜ οı ۯÔÏ‹˜ ‹ ÙÌ‹Ì·ÙÔ˜. ∞Ó ··ÈÙÂ›Ù·È Û οÔÈÔ ÛËÌÂ›Ô ÂÚ·ÈÙ¤Úˆ ¤ÎÙ·ÛË Î·È ÂÌ‚¿ı˘ÓÛË, ·Ó¿ÏÔÁ· Ì ٷ ÂӉȷʤÚÔÓÙ· οı ÊÔÈÙËÙ‹ ‹ ÙËÓ Î·ıÔ‰‹ÁËÛË ÙÔ˘ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙÔ˜, Ë ‰È‰·ÛÎfiÌÂÓË ‡ÏË ÌÔÚ› ¿ÓÙÔÙ ӷ Û˘ÌÏËÚÒÓÂÙ·È ·fi ÂȉÈÎfiÙÂÚ· Û˘ÁÁÚ¿ÌÌ·Ù· ‹ ‰È·‰ÈÎÙ˘·Î¤˜ ËÁ¤˜. ∆Ô ÛÎÔfi ·˘Ùfi Â͢ËÚÂÙ› Î·È Ë ÂÎÙÂÓ‹˜ ‚È‚ÏÈÔÁÚ·Ê›· Ô˘ ·Ú·Ù›ıÂÙ·È ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜. °È· ÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË ÙÔ˘ ÂÚȯÔ̤ÓÔ˘ ··ÈÙÔ‡ÓÙ·È ÌfiÓÔ ÔÈ ÛÙÔȯÂÈÒ‰ÂȘ ÁÓÒÛÂȘ Ê˘ÛÈ΋˜, ¯ËÌ›·˜ Î·È Ì·ıËÌ·ÙÈÎÒÓ Ô˘ ‰È‰¿ÛÎÔÓÙ·È Û fiÏ· Ù· Û¯ÔÏ›· Ù˘ ‰Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ·˜ Âη›‰Â˘Û˘. ™ÙÔ ‚È‚Ï›Ô ·˘Ùfi ‰ÂÓ ¯ÚËÛÈÌÔÔÈÔ‡ÓÙ·È ·ÓÒÙÂÚ· Ì·ıËÌ·ÙÈο. ÕÏψÛÙÂ, ÔÈ ˘ÔÏÔÁÈÛÌÔ› Â›Ó·È ÂÚÈÔÚÈṲ̂ÓÔÈ, ÂÂȉ‹ Ë ¤ÌÊ·ÛË ‰›ÓÂÙ·È ÛÙËÓ Î·Ù·ÓfiËÛË ÙˆÓ Ù¯ÓÈÎÒÓ fiÚˆÓ Î·È ÂÓÓÔÈÒÓ Î·È fi¯È ÛÙË Û‡ÓÙ·ÍË Ù¯ÓÈÎÒÓ ÌÂÏÂÙÒÓ. √È ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ ÛÙÔ Ù¤ÏÔ˜ οı ÎÂÊ·Ï·›Ô˘ ·ÔÙÂÏÔ‡Ó ÛËÌ·ÓÙÈÎfi ̤ÚÔ˜ Ù˘ ‰È·‰Èηۛ·˜ ÚÔ‚ÏËÌ·ÙÈÛÌÔ‡, ηٷÓfiËÛ˘ Î·È ·ÊÔÌÔ›ˆÛ˘ ÙˆÓ ÂÓÓÔÈÒÓ Ô˘ Ú·ÁÌ·Ù‡ÂÙ·È ÙÔ Û˘ÁÎÂÎÚÈ̤ÓÔ ÎÂÊ¿Ï·ÈÔ. °È· ÙÔ ÏfiÁÔ ·˘Ùfi, ÔÈ Û˘ÁÁÚ·Ê›˜ Û˘ÓÈÛÙÔ‡Ó ÂÓı¤Ú̈˜ Ó· ηٷ‚¿ÏÏÂÙ·È ÚÔÛ¿ıÂÈ· Ó· ··ÓÙËıÔ‡Ó fiϘ ÔÈ ÂÚˆÙ‹ÛÂȘ, Èı·ÓÒ˜ ÌÂ Û˘ÓÂÚÁ·Û›· ÌÂٷ͇ ÙˆÓ ‰È‰·ÛÎÔÌ¤ÓˆÓ Î·È Ì ÙË ¯Ú‹ÛË ÙÔ˘ ‰È·‰ÈÎÙ‡Ô˘, Â¿Ó Î·È ÂÊfiÛÔÓ ··ÈÙ›ٷÈ. ™ÙË ‚ÂÏÙ›ˆÛË Ù˘ ·ÚÔ˘Û›·Û˘ ÙÔ˘ ‚È‚Ï›Ô˘ Û˘Ó¤‚·Ï·Ó Ë ÊÈÏfiÏÔÁÔ˜ η ∞ÛË̛ӷ ∫¯·ÁÈ¿ Ô˘ ·Ó¤Ï·‚ ÙË ÊÈÏÔÏÔÁÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ·, Ë Î· ª·Ú›· ∆·Á·Ú¤ÏÔ˘ Ô˘ ۯ‰›·Û ÙÔ ÂÍÒÊ˘ÏÏÔ Î·È ÔÈ ÂΉfiÛÂȘ πø¡ Ô˘ ›¯·Ó ÙË Û˘ÓÔÏÈ΋ ÂÈ̤ÏÂÈ· Ù˘ ¤Î‰ÔÛ˘. Ÿˆ˜ Û˘Ì‚·›ÓÂÈ Û οı ¤ÚÁÔ, ÂÓ‰¤¯ÂÙ·È Ó· ¤¯Ô˘Ó ·ÚÂÈÛÊÚ‹ÛÂÈ Î·È Â‰Ò ·‚Ï„›Â˜ ‹ ·ÚÔÚ¿Ì·Ù·. ¶ÚÔۂϤÔÓÙ·˜ Û ÌÈ· ÌÂÏÏÔÓÙÈ΋ ‚ÂÏÙȈ̤ÓË ¤Î‰ÔÛË, ıˆÚԇ̠¢ÚfiÛ‰ÂÎÙË Î¿ı ·Ú·Ù‹ÚËÛË, ˘fi‰ÂÈÍË Î·È Û¯fiÏÈÔ ·fi ÙÔ˘˜ ·Ó·ÁÓÒÛÙ˜.
√π ™À°°ƒ∞º∂π™
¶∂ƒπ∂Ã√ª∂¡∞
∫∂º∞§∞π√ ¶ƒø∆√
∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5
¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi ¶Úfi‚ÏËÌ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 πÛÙÔÚÈ΋ ∞Ó·‰ÚÔÌ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 √ÚÔÏÔÁ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 21 ∆¯ÓÈ΋ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 ™ÙÔȯ›· √ÈÎÔÏÔÁ›·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 1.5.1 ŒÌ‚ÈÔÈ √ÚÁ·ÓÈÛÌÔ› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25 1.5.2 ∞ÓÙÈΛÌÂÓÔ √ÈÎÔÏÔÁ›·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 1.6 ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈΤ˜ ∞ÏÏËÏÂȉڿÛÂȘ Î·È ∫‡ÎÏÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . 29 1.6.1 ∫‡ÎÏÔ˜ ÙÔ˘ ÕÓıڷη Î·È ÙÔ˘ √͢ÁfiÓÔ˘ . . . . . . . . . . . . . . . . 30 1.6.2 ∫‡ÎÏÔ˜ ÙÔ˘ ∞˙ÒÙÔ˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 31 1.6.3 ÕÏϘ ∞ÏÏËÏÂȉڿÛÂȘ πÛÔÚÚÔ›·˜. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 1.7 ¶ÚÔÛÙ·Û›· ÙÔ˘ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜ Î·È ∂·ÁÁÂÏÌ·ÙÈ΋ ¢ÂÔÓÙÔÏÔÁ›· ÙÔ˘ ªË¯·ÓÈÎÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35
∫∂º∞§∞π√ ¢∂À∆∂ƒ√
∞ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈ΋ ƒ‡·ÓÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 2.1 ∏ ¢ÔÌ‹ Î·È Ô ƒfiÏÔ˜ Ù˘ °‹ÈÓ˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 2.1.1 ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· Î·È ∑ˆ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 2.1.2 ∫·Ù·ÎfiÚ˘ÊË ¢ÔÌ‹ Ù˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 38 2.2 º˘ÛÈ΋ ™‡ÓıÂÛË Ù˘ °‹ÈÓ˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 2.2.1 ∞¤ÚÈ· ™˘ÛÙ·ÙÈο Ù˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 2.2.2 ™ÙÂÚ¿ ™˘ÛÙ·ÙÈο Ù˘ º˘ÛÈ΋˜ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . 42 2.2.3 ÀÁÚ·Û›· Ù˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43 2.3 ¶ÔÈfiÙËÙ· ÙÔ˘ ∞ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈÎÔ‡ ∞¤Ú· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 44 2.3.1 ∆·ÍÈÓfiÌËÛË ÙˆÓ ƒ‡ˆÓ Ù˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . 44 2.3.2 ¶ËÁ¤˜ ƒ‡ˆÓ ÙÔ˘ ∞ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈÎÔ‡ ∞¤Ú· . . . . . . . . . . . . . . . . 47 2.3.3 ¶ÚfiÙ˘· ¶ÔÈfiÙËÙ·˜ ÙÔ˘ ∞ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈÎÔ‡ ∞¤Ú· . . . . . . . . . . . 50
8
¶ÚÔÛÙ·Û›· ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜
2.3.4 ¶ÂÚÈÔÚÈÛÌÔ› ∂ÎÔÌÒÓ ƒ‡ˆÓ ÛÙËÓ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ· ·fi µÈÔÌ˯·ÓÈΤ˜ ªÔÓ¿‰Â˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 2.3.5 ∂ÈÙÒÛÂȘ ÙˆÓ ƒ‡ˆÓ Ù˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜. . . . . . . . . . . . . . . . 53 2.4 ∆Ô º·ÈÓfiÌÂÓÔ ÙÔ˘ £ÂÚÌÔβԢ Î·È Ë ÀÂÚı¤ÚÌ·ÓÛË ÙÔ˘ ¶Ï·Ó‹ÙË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 55 2.5 ∏ £ÂÚÌÔÎÚ·Ûȷ΋ ∞Ó·ÛÙÚÔÊ‹ Î·È ÙÔ ºˆÙÔ¯ËÌÈÎfi ¡¤ÊÔ˜ . . . . . . 58 2.6 ∆Ô º·ÈÓfiÌÂÓÔ Ù˘ ŸÍÈÓ˘ µÚÔ¯‹˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60 2.7 ∆Ô ™ÙÚÒÌ· ÙÔ˘ Ÿ˙ÔÓÙÔ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 61 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64
∫∂º∞§∞π√ ∆ƒπ∆√
ŒÏÂÁ¯Ô˜ ƒ‡·ÓÛ˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 3.1 ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 67 3.2 ∞ÓÙÈÚÚ˘·ÓÙÈΤ˜ ¶·ÚÂÌ‚¿ÛÂȘ ÛÙȘ ¶·Ú·ÁˆÁÈΤ˜ ¢ÈÂÚÁ·Û›Â˜ . . . 68 3.2.1 ∫·ıÔÚÈÛÌfi˜ µ¤ÏÙÈÛÙˆÓ ¢È·ı¤ÛÈÌˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 68 3.2.2 ∞ÏÏ·Á‹ ∂ÓÂÚÁÂȷ΋˜ ¶ËÁ‹˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 69 3.3 ∞ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ™ÙÂÚÂÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3.3.1 ¢È‹ıËÛË Ì º›ÏÙÚ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3.3.2 ∏ÏÂÎÙÚÔÛÙ·ÙÈÎfi˜ ¢È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 3.3.3 ∫˘ÎÏÒÓ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 3.3.4 ¶Ï˘ÓÙÚ›‰Â˜ ∞ÂÚ›ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 73 3.4 ∞ÔÌ¿ÎÚ˘ÓÛË ™Ù·ÁÔÓȉ›ˆÓ ÀÁÚÒÓ Î·È ∂ÎÓÂÊˆÌ¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . 74 3.4.1 ¢È‹ıËÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 3.4.2 ∏ÏÂÎÙÚÔÛÙ·ÙÈÎfi˜ ¢È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 3.4.3 ∫˘ÎÏÒÓ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 3.4.4 ¶Ï˘ÓÙÚ›‰Â˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 3.5 ¢È·¯ˆÚÈÛÌfi˜ Î·È Û‡ÏÏË„Ë ·¤ÚÈˆÓ Ú‡ˆÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 3.5.1 ∞ÔÚÚfiÊËÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 76 3.5.2 ¶ÚÔÛÚfiÊËÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 77 3.5.3 ™˘Ì‡ÎÓˆÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 79 3.6 √Í›‰ˆÛË Î·È ÃËÌÈ΋ ªÂÙ·ÙÚÔ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81 3.6.1 ∫·‡ÛË Î·È ªÂٿη˘ÛË (Flare and Burners). . . . . . . . . . . . . . 82 3.6.2 £ÂÚÌÈ΋ √Í›‰ˆÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 3.6.3 ∫·Ù·Ï˘ÙÈ΋ √Í›‰ˆÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 83 3.6.4 ÃËÌÈ΋ ∂ÍÔ˘‰ÂÙ¤ÚˆÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 3.6.5 °ÂˆÏÔÁÈ΋ ¢¤ÛÌ¢ÛË Î·È ∞Ôı‹Î¢ÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . 85 3.7 ŒÏÂÁ¯Ô˜ Ù˘ ∞¤ÚÈ·˜ ƒ‡·ÓÛ˘ ·fi ∫ÈÓËÙ‹Ú˜ . . . . . . . . . . . . . . . . 85 3.8 ¢ÂÈÁÌ·ÙÔÏË„›· ÙÔ˘ ∞ÙÌÔÛÊ·ÈÚÈÎÔ‡ ∞¤Ú· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89 3.9 ∞Ó¿Ï˘ÛË ÙÔ˘ AÙÌÔÛÊ·ÈÚÈÎÔ‡ A¤Ú· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 91 3.9.1 ¶ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌfi˜ ™ÙÂÚÂÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 92
¶ÂÚȯfiÌÂÓ·
9
3.9.2 3.9.3 3.9.4 3.9.5
ÀÁÚÔ¯ËÌÈΤ˜ ª¤ıÔ‰ÔÈ ∞Ó¿Ï˘Û˘ ∞ÂÚ›ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . 93 º·ÛÌ·ÙÔʈÙÔÌÂÙÚÈΤ˜ ª¤ıÔ‰ÔÈ ∞Ó¿Ï˘Û˘ ∞ÂÚ›ˆÓ . . . . . . . 94 ÕÏϘ ∂ÓfiÚÁ·Ó˜ ª¤ıÔ‰ÔÈ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 95 ∆ËÏÂÛÎÔÈΤ˜ ª¤ıÔ‰ÔÈ ∞Ó¿Ï˘Û˘ Ù˘ ∞ÙÌfiÛÊ·ÈÚ·˜ (Remote Sensing) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 96
∫∂º∞§∞π√ ∆∂∆∞ƒ∆√
À‰¿ÙÈÓÔ ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 4.1 ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎfi ¶Úfi‚ÏËÌ· ¡ÂÚÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 4.1.1 ∫·Ù·Ó¿ÏˆÛË ¡ÂÚÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100 4.2 À‰ÚÔÏÔÁÈÎfi˜ ∫‡ÎÏÔ˜ Î·È ƒ‡·ÓÛË ÙˆÓ À‰¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . 101 4.2.1 ∆Ô ¶Úfi‚ÏËÌ· ÙÔ˘ ∂˘ÙÚÔÊÈÛÌÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103 4.2.2 ªÂÙ·‚ÔϤ˜ Ù˘ £ÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 4.2.3 ƒ‡·ÓÛË ÙÔ˘ ¡ÂÚÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 104 4.3 º˘ÛÈÎÔ¯ËÌÈΤ˜ π‰ÈfiÙËÙ˜ ÙˆÓ º˘ÛÈÎÒÓ À‰¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . 105 4.3.1 ÃËÌÈ΋ ™‡ÓıÂÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 107 4.3.2 º˘ÛÈÎÔ¯ËÌÈο ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 109 4.3.3 µÈÔÏÔÁÈο ÷ڷÎÙËÚÈÛÙÈο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117 4.4 ¶fiÛÈÌÔ ¡ÂÚfi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120 4.4.1 ¢ÈÂÚÁ·Û›Â˜ ∫·ı·ÚÈÛÌÔ‡ ¶fiÛÈÌÔ˘ ¡ÂÚÔ‡. . . . . . . . . . . . . . . 121 4.5 NÂÚfi BÈÔÌ˯·ÓÈÎÒÓ ¢ÈÂÚÁ·ÛÈÒÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 127 4.5.1 ∞ÔÛÎÏ‹Ú˘ÓÛË ¡ÂÚÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 128 4.5.2 ¡ÂÚfi ∆ÚÔÊÔ‰ÔÛ›·˜ ∞ÙÌÔϤ‚ËÙ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129 4.5.3 ¡ÂÚfi æ‡Í˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 4.6 ∞Ê·Ï¿ÙˆÛË NÂÚÔ‡ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 4.6.1 ∞fiÛÙ·ÍË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 4.6.2 ∞ÓÙ›ÛÙÚÔÊË flÛ̈ÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 4.6.3 ∏ÏÂÎÙÚÔ‰È¿Ï˘ÛË. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 132
∫∂º∞§∞π√ ¶∂ª¶∆√
∞ÛÙÈο §‡Ì·Ù· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 5.1 °ÂÓÈο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 5.2 ∂ÎÙ›ÌËÛË ¶ÔÛfiÙËÙ·˜ §˘Ì¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 136 5.3 º˘ÛÈÎÔ¯ËÌÈο X·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο §˘Ì¿ÙˆÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 137 5.3.1 ÃËÌÈο ™˘ÛÙ·ÙÈο ∞ÛÙÈÎÒÓ §˘Ì¿ÙˆÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . 139 5.3.2 √Ṳ̂˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145
10
¶ÚÔÛÙ·Û›· ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜
5.4 µÈÔÏÔÁÈο X·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈο §˘Ì¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147 5.5 ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· §˘Ì¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 148 5.5.1 ¶ÚÔηÙÂÚÁ·Û›· §˘Ì¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 150 5.5.2 ¶ÚˆÙÔ‚¿ıÌÈ· ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 153 5.5.3 ¢Â˘ÙÂÚÔ‚¿ıÌÈ· ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 154 5.5.4 ∆ÚÈÙÔ‚¿ıÌÈ· ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161 5.5.5 ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· Î·È ¢È¿ıÂÛË ¶·Ú·ÁfiÌÂÓ˘ §¿Û˘. . . . . . . . 164 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 168
∫∂º∞§∞π√ ∂∫∆√
ƒ‡·ÓÛË ÙÔ˘ ∂‰¿ÊÔ˘˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 6.1 ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 171 6.2 º˘ÛÈÎfi Œ‰·ÊÔ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172 6.2.1 ™¯ËÌ·ÙÈÛÌfi˜ Î·È ™‡ÓıÂÛË º˘ÛÈÎÔ‡ ∂‰¿ÊÔ˘˜ . . . . . . . . . . . 172 6.2.2 º˘ÛÈÎÔ¯ËÌÈΤ˜ π‰ÈfiÙËÙ˜ ∂‰¿ÊÔ˘˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175 6.2.3 ™ÙÔȯ›· À‰ÚÔÁˆÏÔÁ›·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 6.3 ∞ÛÙÈο ™ÙÂÚ¿ ∞fi‚ÏËÙ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 184 6.3.1 ¢È·¯Â›ÚÈÛË ™ÙÂÚÂÒÓ ∞ÛÙÈÎÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . 186 6.3.2 ∂ÓÂÚÁÂȷ΋ ∞ÍÈÔÔ›ËÛË ™ÙÂÚÂÒÓ ∞ÛÙÈÎÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . 190 6.3.3 §È·ÛÌ·ÙÔÔ›ËÛË ∞ÔÚÚÈÌÌ¿ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195 6.3.4 ÃÒÚÔÈ ÀÁÂÈÔÓÔÌÈ΋˜ ∆·Ê‹˜ ∞ÔÚÚÈÌÌ¿ÙˆÓ (ÃÀ∆∞) . . . . 198 6.4 ¢È·¯Â›ÚÈÛË µÈÔÌ˯·ÓÈÎÒÓ ™ÙÂÚÂÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ. . . . . . . . . . . . . . . 203 6.4.1 ™˘ÏÏÔÁ‹, ¢È·ÏÔÁ‹ Î·È ∞ӷ·ÎψÛË ™ÙÂÚÂÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . 204 6.4.2 ™Ù·ıÂÚÔÔ›ËÛË µÈÔÌ˯·ÓÈÎÒÓ ™ÙÂÚÂÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . . . . 207 6.5 ¢È·¯Â›ÚÈÛË ™ÙÂÚÂÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ ∞ÁÚÔÙÈÎÒÓ ∂ÎÌÂÙ·ÏχÛÂˆÓ . . 208 6.5.1 º˘ÙÔÊ¿Ú̷η . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 209 6.5.2 §È¿ÛÌ·Ù· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211 6.5.3 ∑ˆÈο ∫·Ù¿ÏÔÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 6.5.4 º˘ÙÈο ∫·Ù¿ÏÔÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 214 6.6 ¢È·¯Â›ÚÈÛË ™ÙÂÚÂÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ ∂ÎÌÂÙ¿ÏÏ¢Û˘ √Ú˘¯Â›ˆÓ Î·È ∂Ífiڢ͢ ªÂÙ·ÏÏÂ˘Ì¿ÙˆÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 215 6.6.1 ŸÍÈÓ˜ ∞ÔÛÙÚ·ÁÁ›ÛÂȘ ªÂÙ·ÏÏ›ˆÓ (Acid Mine Drainage). 216 6.6.2 ™Ù·ıÂÚÔÔ›ËÛË ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ ªÂÙ·ÏÏ›ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . 216 6.7 ƒ·‰ÈÂÓÂÚÁ¿ ∞fi‚ÏËÙ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 6.7.1 º‡ÛË Î·È ¶ËÁ¤˜ ƒ·‰ÈÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217 6.7.2 ªÂÙÚ‹ÛÂȘ ƒ·‰ÈÂÓ¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221 6.7.3 ∞Ú¯¤˜ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ ·fi ÙË ƒ·‰ÈÂÓ¤ÚÁÂÈ· . . . . . . . . . . . . . . . 223 6.7.4 ¢È·¯Â›ÚÈÛË ƒ·‰ÈÂÓÂÚÁÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 226
¶ÂÚȯfiÌÂÓ·
11
∫∂º∞§∞π√ ∂µ¢√ª√
µÈÔÌ˯·ÓÈο ∞fi‚ÏËÙ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 7.1 °ÂÓÈο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229 7.2 ∆Ô ¡ÂÚfi ºÔÚ¤·˜ µÈÔÌ˯·ÓÈÎÒÓ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . 231 7.2.1 £ÂÚÌÔÎÚ·Û›· ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 231 7.2.2 ¢È·Ï˘ÙfiÙËÙ· ÛÙÔ ¡ÂÚfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 7.2.3 §ÈfiÊÈϘ √˘Û›Â˜ ÛÙÔ ¡ÂÚfi . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 232 7.2.4 À‰·ÙÈο °·Ï·ÎÙÒÌ·Ù· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 233 7.2.5 ∫ÔÏÏÔÂȉ›˜ ¢È·ÛÔÚ¤˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 234 7.2.6 ¢È·Ï˘Ì¤Ó· ∞¤ÚÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 237 7.3 ÷ڷÎÙËÚÈÛÌfi˜ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ Î·È ŸÚÈ· ∂ÎÔÌÒÓ . . . . . . . . . . . . . 237 7.3.1 ƒ‡ÔÈ Î·È ŸÚÈ· ∂ÎÔÌÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 238 7.3.2 º˘ÛÈÎÔ› ¶ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 240 7.3.3 ∂ÓfiÚÁ·ÓÔÈ ÃËÌÈÎÔ› ¶ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ› . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 242 7.3.4 ¶ÚÔÛ‰ÈÔÚÈÛÌÔ› BÈÔÏÔÁÈÎÒÓ Ã·Ú·ÎÙËÚÈÛÙÈÎÒÓ. . . . . . . . . . . 244 7.4 ÃËÌÈΤ˜ ª¤ıÔ‰ÔÈ ∫·ı·ÚÈÛÌÔ‡ ∞Ô‚Ï‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 245 7.4.1 ƒ‡ıÌÈÛË ™˘ÁΤÓÙÚˆÛ˘ πfiÓÙˆÓ À‰ÚÔÁfiÓÔ˘ . . . . . . . . . . . . . 246 7.4.2 √Í›‰ˆÛË – ∞Ó·ÁˆÁ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 247 7.4.3 ÃËÌÈ΋ ∫·Ù·‚‡ıÈÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 250 7.5 ∂Ê·ÚÌÔÁ¤˜ Û ∂ÈÏÂÁ̤Ó˜ µÈÔÌ˯·ÓÈΤ˜ ∂ÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ . . . . . . 251 7.5.1 ¢È·Ï‡Ù˜ Î·È ∞ÔÏÈ¿ÓÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 251 7.5.2 ∏ÏÂÎÙÚÔÂÈÌÂÙ·ÏÏÒÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252 7.5.3 ∞ÓÔ‰›ˆÛË ∞ÏÔ˘ÌÈÓ›Ô˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 253 7.5.4 ∫ÔÓÛÂÚ‚ÔÔÈ›· ºÚÔ‡ÙˆÓ. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 255 7.5.5 °¿Ï· Î·È °·Ï·ÎÙÔÎÔÌÈο ¶ÚÔ˚fiÓÙ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256 7.5.6 ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· ∫ÚÂ¿ÙˆÓ Î·È ¶Ô˘ÏÂÚÈÎÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . 256 7.5.7 ∂ÂÍÂÚÁ·Û›· π¯ı˘ËÚÒÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257 7.5.8 √ÈÓÔÔÈ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 258 7.5.9 ∑˘ıÔÔÈ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 7.5.10 ∂Ï·ÈÔÙÚȂ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 261 7.5.11 µ˘ÚÛԉ„›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 262 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265
∫∂º∞§∞π√ √°¢√√
∂Ó¤ÚÁÂÈ· Î·È ∂ÓÂÚÁÂȷ΋ ƒ‡·ÓÛË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269 8.1 ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 269 8.1.1 º‡ÛË Î·È ¢È¿‰ÔÛË Ù˘ £ÂÚÌfiÙËÙ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271 8.1.2 ∞Ú¯¤˜ ªÂÙ·ÙÚÔ‹˜ £ÂÚÌÈ΋˜ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . 277
12
¶ÚÔÛÙ·Û›· ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓÙÔ˜
8.1.3 £ÂÚÌÈΤ˜ ªË¯·Ó¤˜. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 279 8.1.4 £ÂÚÌÔËÏÂÎÙÚÈ΋ ªÂÙ·ÙÚÔ‹ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . 280 8.1.5 ∏ÏÂÎÙÚÔ¯ËÌÈ΋ ªÂÙ·ÙÚÔ‹ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . 283 8.1.6 ºˆÙÔËÏÂÎÙÚÈ΋ ªÂÙ·ÙÚÔ‹ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . 285 8.1.7 ª·ÁÓËÙÔ¸‰ÚÔ‰˘Ó·ÌÈ΋ ªÂÙ·ÙÚÔ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286 8.2 ∂ÓÂÚÁÂȷΤ˜ ∞ÒÏÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 8.2.1 £ÂÚÌÈ΋ ªfiÓˆÛË ∫ÙÈÚ›ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 288 8.2.2 ™·Ù¿ÏË Î·Ù¿ ÙË £¤ÚÌ·ÓÛË – æ‡ÍË – ∫ÏÈÌ·ÙÈÛÌfi ∫ÙÈÚ›ˆÓ 293 8.2.3 ™·Ù¿ÏË ∏ÏÂÎÙÚÈ΋˜ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 296 8.2.4 ∞Ôı‹Î¢ÛË ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 298 8.2.5 ∞Ó·Á¤ÓÓËÛË £ÂÚÌfiÙËÙ·˜ ÷ÌËÏ‹˜ £ÂÚÌÔÎÚ·Û›·˜ . . . . . . . 299 8.3 ∞Ó·ÓÂÒÛÈ̘ ªÔÚʤ˜ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 303 8.3.1 ∏Ïȷ΋ ∂Ó¤ÚÁÂÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 305 8.3.2 ∞ÈÔÏÈ΋ ∂Ó¤ÚÁÂÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 312 8.3.3 À‰Ú·˘ÏÈ΋ ∂Ó¤ÚÁÂÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315 8.3.4 °ÂˆıÂÚÌ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 318 8.3.5 ∂Ó¤ÚÁÂÈ· ·fi ÙÔÓ ∫˘Ì·ÙÈÛÌfi ÛÙË £¿Ï·ÛÛ· . . . . . . . . . . . . 322 8.3.6 µÈÔη‡ÛÈÌ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323 8.4 ÕÏϘ ¢˘Ó·ÙfiÙËÙ˜ ¶·Ú·ÁˆÁ‹˜ ∫·ı·ÚfiÙÂÚ˘ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . 327 8.4.1 ∫·ı·ÚfiÙÂÚË ∂Ó¤ÚÁÂÈ· ·fi °·È¿ÓıڷΘ . . . . . . . . . . . . . . 327 8.4.2 ∆Ô À‰ÚÔÁfiÓÔ ˆ˜ ºÔÚ¤·˜ ∂Ó¤ÚÁÂÈ·˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 331 8.4.3 ∫·ı·ÚfiÙÂÚÔÈ ∫ÈÓËÙ‹Ú˜ ∂ÛˆÙÂÚÈ΋˜ ∫·‡Û˘ . . . . . . . . . . . 334 8.4.4 ¶˘ÚËÓÈ΋ ∂Ó¤ÚÁÂÈ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 335 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 338 ∫∂º∞§∞π√ ∂¡∞∆√
£fiÚ˘‚ÔÈ Î·È ¢ÔÓ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 9.1 ◊¯Ô˜ Î·È ∞ÎÔ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 9.1.1 ¶·Ú¿ÌÂÙÚÔÈ ÙˆÓ ◊¯ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341 9.1.2 ¢È¿‰ÔÛË ÙˆÓ ◊¯ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 346 9.2 £fiÚ˘‚ÔÈ Î·È ¢ÔÓ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 350 9.2.1 ¶ÚԤϢÛË Î·È ∆·ÍÈÓfiÌËÛË £ÔÚ‡‚ˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . 351 9.2.2 ∂ÈÙÒÛÂȘ £ÔÚ‡‚ˆÓ Î·È ¢ÔÓ‹ÛÂˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . 352 9.2.3 ŸÚÁ·Ó· ª¤ÙÚËÛ˘ £ÔÚ‡‚Ô˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 354 9.2.4 ∞ÓÂÎÙ¿ ŸÚÈ· £ÔÚ‡‚Ô˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 355 9.2.5 ¡ÔÌÔıÂÙÈΤ˜ ƒ˘ıÌ›ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 358 9.3 ∏¯ÔÌfiÓˆÛË Î·È ∞fiÛ‚ÂÛË ¢ÔÓ‹ÛÂˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 360 9.3.1 ∏¯Ô·ÔÚÚÔÊËÙÈο ÀÏÈο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 362 9.3.2 ∞ÓÙÈÎÚ·‰·ÛÌÈο ÀÏÈο . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364 9.3.3 ∏¯Ô¤Ù·ÛÌ· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365
¶ÂÚȯfiÌÂÓ·
13
9.3.4 ™˘Ó˯ËÙ¤˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 9.3.5 ª¤ÙÚ· ∞ÙÔÌÈ΋˜ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ ·fi ∫Ú·‰·ÛÌÔ‡˜ . . . . . . . . . 367 9.4 £fiÚ˘‚ÔÈ Û √ÈÎÈÛÙÈΤ˜ ∑ÒÓ˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 367 9.4.1 ∏¯ÔÚ‡·ÓÛË ·fi ªÂÙ·ÊÔÚÈο ª¤Û· . . . . . . . . . . . . . . . . . 368 9.5 £fiÚ˘‚ÔÈ Î·È ¢ÔÓ‹ÛÂȘ Û ∂ÚÁ·ÛÈ·Îfi ¶ÂÚÈ‚¿ÏÏÔÓ . . . . . . . . . . . . 370 9.5.1 ∫ÔÈÓ¤˜ ¶ËÁ¤˜ £ÔÚ‡‚Ô˘ Û ¶·Ú·ÁˆÁÈΤ˜ ∂ÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ . . 371 9.5.2 ª¤ÙÚ· ªÂ›ˆÛ˘ £ÔÚ‡‚Ô˘ Û µÈÔÌ˯·ÓÈΤ˜ ∂ÁηٷÛÙ¿ÛÂȘ. . 373 9.5.3 ª¤Û· ∞ÙÔÌÈ΋˜ ¶ÚÔÛÙ·Û›·˜ Ù˘ ∞ÎÔ‹˜ . . . . . . . . . . . . . . . . 375 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 377
∫∂º∞§∞π√ ¢∂∫∞∆√
¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ ¡ÔÌÔıÂÛ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 10.1 ∂ÈÛ·ÁˆÁ‹ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 10.1.1 ™˘ÓÙ·ÁÌ·ÙÈÎfi ¢›Î·ÈÔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379 10.1.2 ∂ÚÁ·ÙÈÎfi ¢›Î·ÈÔ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 380 10.2 ¢ÈÂıÓ›˜ ™˘Ì‚¿ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 383 10.2.1 ¢ÈÂıÓ›˜ ™˘Ìʈӛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ∫ÏÈÌ·ÙÈ΋ ∞ÏÏ·Á‹ . . . . . . . . . . 384 10.2.2 ™˘Ìʈӛ˜ ÁÈ· ÙËÓ ¶ÚÔÛÙ·Û›· ¶ÂÚÈÔ¯ÒÓ Ì ªÂÁ¿ÏÔ √ÈÎÔÏÔÁÈÎfi ∂ӉȷʤÚÔÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386 10.3 ¡ÔÌÔıÂÛ›· Ù˘ ∂˘Úˆ·˚΋˜ ŒÓˆÛ˘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 392 10.4 ∂ıÓÈ΋ ¡ÔÌÔıÂÛ›· . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 394 10.5 ∞ÂÈÊfiÚÔ˜ ∞Ó¿Ù˘ÍË . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395 10.6 ∞ÍÈÔÏfiÁËÛË ∫‡ÎÏÔ˘ ∑ˆ‹˜ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397 10.7 ∆· ¶ÚfiÙ˘· ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋˜ ¢È·¯Â›ÚÈÛ˘ ISO 14000 . . . . . . . . . 398 10.8 ªÂϤÙ˜ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ∂ÈÙÒÛÂˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 399 10.8.1 ∫·ÙËÁÔڛ˜ ŒÚÁˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 401 10.8.2 ¶ÚԉȷÁڷʤ˜ ªÂÏÂÙÒÓ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ∂ÈÙÒÛÂˆÓ . . 404 10.8.3 ∂ÓË̤ڈÛË Î·È ™˘ÌÌÂÙÔ¯‹ ÙÔ˘ ∫ÔÈÓÔ‡ ÁÈ· ÙËÓ ŒÁÎÚÈÛË ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈÎÒÓ ŸÚˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406 10.8.4 √ ¡fiÌÔ˜ 4014/2011 ÁÈ· ÙËÓ ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋ ∞‰ÂÈÔ‰fiÙËÛË ŒÚÁˆÓ Î·È ¢Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 407 10.8.5 ¡¤· ∫·Ù¿Ù·ÍË ŒÚÁˆÓ Î·È ¢Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ . . . . . . . . . . . . 408 10.8.6 ¢È·‰Èηۛ· ¶ÂÚÈ‚·ÏÏÔÓÙÈ΋˜ ∞‰ÂÈÔ‰fiÙËÛ˘ ŒÚÁˆÓ Î·È ¢Ú·ÛÙËÚÈÔÙ‹ÙˆÓ ∫·ÙËÁÔÚ›·˜ ∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 410 10.8.7 ¶ÂÚȯfiÌÂÓ· º·Î¤ÏÔ˘ ¶¶¶∞ Î·È ª¶∂. . . . . . . . . . . . . . . 412 ∂ÚˆÙ‹ÛÂȘ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 416 µπµ§π√°ƒ∞ºπ∞ . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 417