κριτική / σύντομα κείμενα για δημόσια γεγονότα
για τη μνήμη και τη μαστορική των πλοίων ‘‘βουτώντας’’ βαθιά στις σημασίες των λέξεων που εκθειάζουν τη ζωή στις θάλασσες
κριτική / σύντομα κείμενα για δημόσια γεγονότα
για τη μνήμη και τη μαστορική των πλοίων
‘‘βουτώντας’’ βαθιά στις σημασίες των λέξεων που εκθειάζουν τη ζωή στις θάλασσες
http://iordanisstylidis.gr/ http://artwiki.org/Iordanis_Stylidis https://issuu.com/iordanisstylidis https://www.instagram.com/iordanisstylidis/?hl=el http://artwiki.org/Iordanis_Stylidis http://www.arch.uth.gr/el/staff/I_Stylidis http://6-days-in-eutopia.blogspot.gr/ https://www.facebook.com/iordanis.stylidis
η Θάλασσα, η Πλεύση, η Τεχνολογία, η Τεχνική Ποιητική των υποθέσεων του ανθρώπου
στην θάλασσα στην απέραντη επιφάνειά της, μετρήθηκε και θριάμβευσε η στοχαστική και η τεχνική δυνατότητα του ανθρώπου. Εκεί, στις ακτές, στους ασφαλείς κόλπους του εξέχοντος από τα βάθη της εδάφους, κάποια στιγμή στην ιστορία, η σκέψη, η συλλογική κρίση και κριτική, η αδιάκοπη άσκηση και η τελειοποίηση της τεχνικής, τακτοποίησαν και εξέδωσαν όσα χρειάστηκαν ώστε να ολοκληρωθεί και να εκτεθεί το αποτέλεσμα και η σημασία της πρακτικής της πλεύσης. Η ασφαλής παραμονή στην επιφάνεια, ο προγραμματισμός και τα επιτεύγματα των ταξιδιών, η χαρτογράφιση και η σημασιοδότηση των πορειών, των αρχείων και των πρακτικών των πολιτισμών που, βαθμιαία, σωστά, ρύθμισαν τα πλέγματα των συμβατικών και των μυθικών πολιτικών και οικονομικών υποθέσεών τους.
4
5
Η πλεύση συντελέστηκε. Γοήτευσε και εκθειάστηκε καθώς εννοήθηκε και ορίστηκε η ποιητική ποικιλία των πολλαπλών συστατικών ιδιοτήτων και των φαινομένων της, των απαραιτήτων σημασιοδοτήσεών τους. Από εκείνο το τότε έως το σήμερα η γνώση των δυνατών και αδυνάτων, ορισμένων ή απρόσμενων συνθηκών της οδήγησε την επιθυμία. Το σώμα της πρώτης ναυτικού, της νεαρής που γνώρισε και εννόησε την υπερβολική συνθήκη της αντίστασης του διαυγούς νερού, στην ακτή των παιχνιδιών της, όρισε την στιγμή της σημασίας της. Αμέσως, το παιχνίδι μεταβλήθηκε σε άτυπη επιστημονική τακτική. Ξανά και ξανά παραδινόταν και εξέταζε το φαινόμενο ώσπου έμεινε για πολύ, ήσυχη, πλέοντας, στην επιφάνεια. Ύστερα, σε εκείνο το ύστερα της ακατάσχετης επιθυμίας της, τολμηρή και έμπειρη, γύρισε το σώμα της και κοίταξε ατρόμητη προς το βάθος, το βυθό. Πλέοντας έτεινε το χέρι της και βύθισε τα δάκτυλά της στα λεπτότατα βότσαλα που άστραφταν στον ήλιο του καλοκαιριού. Η ιδέα και η τολμηρή πρακτική της πλεύσης επρόκειτο να συναρπάσει τη διάθεση, να οδηγήσει στις συλλογές κάθε και όλων των ευρημάτων, των υποθέσεων και των ρυθμίσεων που χρειάζονταν ώστε, λίγο ή πολύ αργότερα, να οδηγήσει προς τον ορίζοντα, τις μακρινές και κοντυνότερες έξαλες κορυφές των νησιών, τα ρωμαλέα σώματα και τις εξαιρετικές προθέσεις των θαλασσοπόρων.
oι θύελλες των εποχών αλλά και τα έκτακτα ξεσπάσματα του καιρού δεν οδηγούσαν μόνο τον φόβο των ανθρώπων καθώς ανάβλυζε, ανεξέλεγκτος ή ελεγχόμενος, και ρύθμιζε τη σχέση με την πραγματικότητά τους αλλά, πολύ περισσότερο, απελευθέρωναν την περιέργεια, στην επίμονη και ακριβή ανάγνωση των αποτελεσμάτων τους. Ο κορμός του δένδρου που δεν κατάφερε να ριζώσει αρκετά και παρασύρθηκε από τον άνεμο στην ακτή έμεινε να επιπλέει και όρισε αμέσως την ιδέα του νησιού αλλά και την ιδέα της δυνατότητας
6
7
της διαρκούς παραμονής στην επιφάνεια της θάλασσας. Εκεί, στον αβαθή και νεαρό κόλπο. Εκεί, μπροστά στον οικισμό που οι κατασκευαστές του χρειαζόταν να διαπραγματεύονται συνεχώς το ζήτημα των ειδώλων, των αντανακλάσεων του κόσμου τους. Εκεί, που φάνηκε, για μια στιγμή, πως μια άλλη δυνατή πραγματικότητα περιμένει την πρόσδεσή τους στο ασταθές νόημά της. Εκεί, το σώμα της πρώτης ναυτικού, σφριγιλό και έτοιμο να γεννήσει την συστατική ιδέα μιας κατασκευής, να γεννήσει την τεχνική και την τεχνολογία που θα οδηγούσε σωστά την εξέλιξη της ιστορίας, κολύμπησε την απόσταση έως το παρασυρμένο δένδρο που ακόμη συγκρατούσε το πυκνό φύλλωμά του.
tο σώμα της πρώτης ναυτικού αγκάλιασε και πάτησε στον κορμό. Ανορθώθηκε. Έκανε τα πρώτα βήματα, στηρίχτηκε στα κλαδιά και τη φυλλωσιά, άφησε την έκπληξη να μεταμορφωθεί σε κραυγή και γέλιο, σε πρόσκληση και πρόκληση σε όλα τα αγόρια και τα κορίτσια που παρατηρούσαν από την κοντινή ακτή. Έτσι, γιαυτό, αποκτήθηκε ο θησαυρός των ιδεών για την διαπέραση των αποστάσεων, για την ορμή και το πάθος που χρειάζεται ώστε να τιθασευτεί η απόσταση μέχρι τη μικρή νησίδα στο άνοιγμα του κόλπου, το νησί λίγο μακρύτερα, την γραμμή της στεριάς που παρατηρούσαν όταν τα δειλινά, μετά την δυνατή βροχή, ανέβαιναν έως την κορυφή του λόφου και κοιτούσαν προς την δύση. Τα αδίστακτα και παθιασμένα αγόρια έπεσαν στο νερό και, όπως όπως, έφτασαν μέχρι το δένδρο. Έφτασαν και έπιασαν το ατίθασο γυναικείο σώμα, αγκάλιασαν και κράτησαν το σώμα της, έπεσαν μαζί στο διαυγές νερό. Τα χέρια τους αναζήτησαν και αγκιστρώθηκαν άτσαλα στον φλοιό που, ήδη διαβρωμένος, διασπάστηκε σε μικρά κομμάτια. Ο πόθος τους για το σώμα της πρώτης ναυτικού είναι ακόμη, έτσι είναι, ο πόθος για την διάπλευση της υδάτινης απόστασης αλλά και ο πόθος για την μεταμόρφωση του κορμού, του σώματος ενός δένδρου, σε ένα εξαιρετικό, ανθεκτικό δοχείο πλεύσης.
10 11
Καθώς οι κάτοικοι της ιστορίας στις ακτές και τις ακρογιαλιές των πολύσημων ή απομονωμένων συγκεντρώσεών τους, αναπολούσαν τα περασμένα κατορθώματα και χαίρονταν τις κατακτήσεις της συλλογικής ζωής σχεδίαζαν τα επόμενα μικρά περάσματα προς τον εγγύς ορίζοντα. Οι μορφές των νησιών αλλά και των καταστάσεων της θάλασσας, ανάμεσά τους, υποχρέωσαν τον εφευρετικό νού τους να τακτοποιήσει όσα ερωτηματικά χρειάστηκαν και, αμέσως μετά, να διευθύνει τις συζητήσεις τους ώστε να εγγράψουν, επαναλαμβάνοντας, ατελείωτες φορές, με την αυστηρότητα που χρειαζόταν, τις εκδηλώσεις του καιρού αλλά και τη θεσμοθέτηση των πρακτικών ανάγνωσης και απομνημόνευσης των ουρανίων σημαντήρων. Πλοηγοί και κατασκευαστές ταυτόχρονα ξεκίνησαν να συνθέτουν το αρχέγονο σχήμα της τέχνης τους, να το γεννούν, να το εκδίδουν στην πραγματικότητα από την επικράτεια της θριαμβεύουσας σκέψης τους. Να συνδέουν ακριβώς τα ελάχιστα και τα μεγαλύτερα μέρη, να επιτυγχάνουν και να αποτυγχάνουν, να οριοθετούν και να δεσμεύουν τις τάσεις και τις ιδιότητες των τακτικων και εκτάκτων συντελεστών που ρύθμισαν την ιδιότροπη πειθαρχία της πλεύσης, να κατανοούν, να περιγράφουν και να ορίζουν με ακρίβεια την συμπεριφορά του εξαιρετικού υλικού, να το τέμνουν και να το κάμπτουν, να το διαπερνούν και να το συνδέουν διαμορφώνοντας την ποικιλία των μερών του σώματος που, κάθε φορά, σε κάθε ευκαιρία, με κάθε τρόπο και δυνατότητα, πάλι και πάλι, επαλήθευε και διεύψευδε τον ενθουσιασμό τους. Οι πρώτες πλάνες των επιχειρήσεών τους τους οδήγησαν, σιγά-σιγά, στις επόμενες ωριμότερες σημάνσεις και εφαρμογές, τις ακριβέστατες τομές και τις διαμορφώσεις των σχημάτων που ακολουθούσαν, συνέπιπταν και περιφρουρούσαν την ενθουσιώδη, εύρωστη κατασκευαστική ευφυϊα τους.
12 13
Οι λέξεις που χρειάστηκε να γεννηθούν οι συναρμολογήσεις των φράσεων που τακτοποίησαν και υποστήριξαν την σημασία των απαραιτήτων συλλογισμών, δυνατών και αξιοπίστων στο πέρασμα των χρόνων, όρισαν και επιβεβαίωσαν τις στρατηγικές της τεχνικής επικοινωνίας που συνάρμοζε ακριβώς τις δυνατές ή τις πρόσκαιρες ασταθείς πορείες της κατασκευαστικής σειράς των προτύπων και των εκδοχών τους. Τις αναγκαίες μορφές αλλά και τους πλουσιοτάτους κώδικες συνθετικής και στοχαστικής συνεργασίας των τεχνητών με τον συστατικό πυρήνα του πολιτισμού τους. Σταθεροποίησαν σωστά, δεσμεύοντας στο συντακτικό και το περιεχόμενό τους τις πειθαρχίες των εκφραστικών τεχνικών ποικιλιών και την ευρεία διακλάδωσή τους καθώς εξελίσσονταν στο χώρο και το χρόνο τους. Οι κόντοροι μονήρεις νήες, οι διήρεις και οι τριήρεις, που αναστάτωσαν τις ήσυχες υποθέσεις της ζωής στα παράλια και κατηύθυναν ακριβώς το εμπόριο, την πολιτική ισχύ και την γνώση στη μεσόγειο θάλασσα, τα λιντούρνια και οι δρομώνες, τα χελάνδια και τα σκευοφόρα πάμφυλα, οι κορβέτες και οι καραβέλες που διέπλευσαν τους ωκεανούς απομυθοποιώντας και επαληθεύοντας τη δυνατότητα των μακρινών αυτονόμων ταξιδιών προς τους μυθικούς προορισμούς που, αμέσως μετά, μεταμόρφωσαν την ιδέα για τον κόσμο εξέδωσαν το νόημά τους στην πραγματικότητα. Συστήνοντας το ισχυρό υπόβαθρο όπου χρειάζεται να στηριχτούμε για να ανιχνεύσουμε μακρύτερα, να επινοήσουμε τις επόμενες συνθήκες πρακτικών και κατασκευών, να προετοιμάσουμε τους επομένους πειραματισμούς, να ασκηθούμε και να διαδώσουμε την ιδέα της άσκησης και της πειθαρχίας των κατασκευών για τα ταξίδια που οδηγούν με ακρίβεια στα οικεία και άγνωστα σημεία της γεωγραφίας. Στα απάνεμα λιμάνια των νησιών, στις εκβολές των ποταμών, στις πηγές των πρώτων υλών αλλά και των σπανίων αποδείξεων σημασίας των πολιτισμών. Στις επαληθεύσεις και τις διαψεύσεις των υποθέσεων κάθε και όλων των αποπειρών σύστασης συλλογικών κοινοτήτων ή ιεραρχημένων αυταρχικών υπερβολών που γρήγορα διέγραψαν την ιστορία τους.
14 15
Οι λέξεις που χρειάστηκε να γεννηθούν γεννήθηκαν, φτιάχτηκαν. Ώστε το αυστηρό και απαιτητικό πρόγραμμα σχεδιασμού και κατασκευής να οριστεί και να ορίσει τον τρόπο και τον ρυθμό των συννενοήσεων, το τυπικό και την μέθοδο των γεωμετρικών χαράξεων, τον κώδικα και τον κατάλογο των γενικών και ειδικών τελετών ανίχνευσης, τροφοδοσίας, επιλογής, σμίλευσης και συναρμογής του ελαχίστου ενός και όλων των μερών στο τελικό ώριμο παράδειγμα και την ποικιλία των εκδόσεών του. Το πρυμναίο και το πλωριό ποδόσταμα (οι προεκτάσεις της καρίνας), το κοράκι της πλώρης, ο αρκάς, η λαγουδέρα, το σωτρόπι και οι νομείς (κυρτά δοκάρια που σχηματίζουν τα πλευρά των σκαφών), το κουρζέτο και οι φούρμες τακτοποιούν και οριοθετούν την αυστηρότητα του λεξιλογίου των μορφών που πρόκειται να αποδώσει στο χρόνο το ένα και τα άπειρα σκάφη, την πρώτη και τις συνεχείς αναστατώσεις τις σκέψης καθώς θα διαπιστωθεί η αστοχία στην κατασκευή. Την συνήθεια των πανηγυρισμών καθώς το βαρυφορτωμένο σκάφος θα φανεί στην γραμμή του ορίζοντα επιστρεφοντας από τον άγνωστο και γνωστό πόντο των απεριορίστων διαδρομών του, μεταφέροντας τον πλούτο των επιδιώξεών του. Ο πρώτος σχεδιαστής, ο συλλέκτης και φύλακας των λέξεων και των σχημάτων, χαράζει, κάθε φορά ακριβώς, τα χνάρια των πρώτων μορφών στην σάλα (ξύλινο ναυπηγικό δάπεδο) ώστε, σύντομα, το Τρεχαντήρι, ο Μπότης, η Τράτα, το Πέραμα (φορτηγό σκάφος) και το Τσερνίκι, ο Βαρκαλάς και το Καραβόσκαρο το Μπρίκι και η Γολέττα να μορφολογηθούν και να δεθούν σωστά καθώς θα χρειαστεί να αντιμετωπίσουν τις διαθέσεις της θάλασσας και των ανθρώπων.
16 17
Καθώς διέσχιζαν και διασχίζουν τις κορυφές και τις υπερβολές των κυμάτων όλα τα παρόντα και παρελθόντα σκάφη συγκρατούσαν και συγκρατούν ακόμη, σωστά, τις επιθυμιες των χειριστών τους. Οι τακτικές της πλοήγησης και η αντίδραση σε κάθε διεύθυνση του ανέμου, οι εντολές και οι συνδυασμοί τους που όριζαν την πορεία αλλά και την οικονομία της ζωής στο σκάφος, οι τελετές και η πειθαρχία της εργασίας, της προσοχής, της διάγνωσης των σημείων του ουρανού αλλά και των λεπτοτέρων εξοχών των νησιών και των νησίδων που σήμαιναν ακριβώς και επιβεβαίωναν, πάλι και πάλι, τους μνημικούς χάρτες πορείας, έφερναν, εντέλει, το αποτέλεσμά τους. Σκοπεύοντας και οδηγώντας τις υποθέσεις τους, σύρωντας, ανελκύοντας, φέροντας και διαχέοντας τις τυπικές ή άτυπες, σημαντικές ή ασήμαντες σημασίες και τα νοήματά τους, διαπερνώντας και γεφυρώνοντας ειρηνικά
18 19
τις υδάτινες αποστάσεις αλλά και τις απαιτητικότερες αποστάσεις των υποθέσεων του νού, των συμπεριφορών, των βλεμμάτων, των ελαχίστων και διαρκεστέρων διαλόγων, των τεχνικών της ανταλλαγής και της αποτίμησης της αξίας, οι φορείς και φύλακες των πολιτισμών έπλεκαν και ενίσχυαν συνεχώς το πολύτιμο πλέγμα της εννόησης και κατανόησης καθε διαφεύγουσας ιδιότροπης συμπεριφοράς. Κάθε προσέγγιση παρακτίου οικισμού ή επινείου της σκέψης, κάθε συννενόηση ή συμφωνία, κάθε επιτυχής ή άστατη εκτέλεση μιας ριψοκίνδυνης ή ευτυχούς πλεύσης, κάθε πρόσκληση για διαμονή καθώς ο καιρός εξαπέλυε την δύναμή του, κάθε αφήγηση, έκδοση και μοίρασμα μιας και πολλών διασυνδεδεμένων ιδεών για την ζωή και τα τυπικά της, κάθε απόκριση, κάθε παραίνεση και παράκληση για την φιλοξενία σε ένα ταξίδι, κάθε σημείωση και σχέδιο, η πρώτη και οι επόμενες γραμμές που συνέθεταν το σηματολόγιο μιας πορείας, στην Ανατολή, στο Νότο, προς το οικείο εκεί αλλά και το ανεξερεύνητο πρώτο λιμάνι και πολιτισμό, πρόσθεταν και εμπλούτιζαν τον ενιαίο πλανητικό πολιτισμό των ταξιδιωτών και εξερευνητών των εκδηλώσεων της ζωής.
Τα σκαριά τα ξύλινα σκάφη, μακρόστενα, φαρδιά, ποντοπόρα ή παράκτια, ιστιοφόρα ή κωπήλατα, παρακολουθούσαν και προστάτευαν τα σώματα και τις διαθέσεις των χειριστών τους. Οι εξαιρετικοί και εφευρετικοί στις σχέσεις τους με τον καιρό και τις εκδηλώσεις του μάστορες των ταξιδιών χρειαζόταν να φωλιάζουν το σώμα και τη διάθεσή τους στις θήκες των ισχυρών κυρτών υφάλων και εξάλων πλευρών τους. Στο στεγνό και προστατευμένο αμπάρι τους όταν η βροχή τράνταζε την περιορισμένη επιφάνεια του απανέμου
κόλπου, στο υφαντό υπόστεγο της πρύμνης όταν ο αγριότατος ήλιος πλημμύριζε την έκταση του πελάγους και οι αντανακλάσεις εκτοξεύονταν στα σώματα επαληθεύοντας την σημασία της σκιάς, στους στενούς ιδιομόρφους θαλάμους του καταστρώματος όταν ο άνεμος αποκτούσε όλη την ισχύ του και η θάλασσα έβραζε και ξεχείλιζε τους αφρούς της σαρώνοντας το εύθραυστο και ισχυρότατο ξύλινο πλοίο. Εκεί, στο κατάστρωμα, καθαρό και τακτοποιημένο στην ανάπαυλα του δειλινού, εκτεταμένο και διαθέσιμο στην προετοιμασία του κοινού δείπνου των συντρόφων, πεδίο και επιφάνεια χάραξης μιας αφήγησης, μιας υπόθεσης για την επομένη ημέρα, για τη διεύθυνση της ιστιοδρομίας έως το επόμενο μήκος της κοινής επιθυμίας. Εκεί. Στα ύφαλα με τα εμπορεύματα, τα δώρα, τις προσφορές, τα οδηγά ισχυρά κείμενα των περιορισμένων αλλά και των εκτεταμένων επικρατειών των πολιτισμών που βαθμιαία εξέδιδαν τις σημασίες τους και συνδιαλέγονται ώστε να εξηγήσουν, να απαντήσουν, να διορθώσουν ή να ενισχύσουν τα αλλεπάλληλα ζητήματα της σχέσης των ναυτών, των πλοηγών, των οδηγών, των στοχαστών, των δυτών, των τιμονιέρηδων, των επισκεπτών και των επιβατών με τον κόσμο τους. Εκεί, από όπου ατενίζουμε έως τον πρόσκαιρο στη διεύθυνσή μας ορίζοντα, βυθομετρούμε και καταγράφουμε την μορφολογία του βυθού, τις ιδιότητες και τα περιεχόμενα της σκοτεινής ή διαυγούς μάζας νερού, προσμετρούμε και σημειώνουμε τις ουράνιες τροχιές και τα φανταστικά συστήματα σημάνσεων που προστατεύουν ακριβώς κάθε πορεία μας. Εκεί, στο λίκνο, την μεμβράνη, τον καθρέπτη και το φίλτρο κάθε σκέψης και υπόθεσης.
20 21
βιογραφικό δελτίο Ο Ιορδάνης Στυλίδης γεννήθηκε στην πόλη Έδεσσα του νομού Πέλλας το 1959. Απόφοιτος της σχολής Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, είναι αναπληρωτής καθηγητής στο τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και διδάσκει τα μαθήματα «Σχεδιασμός χώρων μικρής κλίμακας και αντικειμένων», «Αρχιτεκτονική σύνθεση ΙΙΙ», «Αρχιτεκτονική σύνθεση ΙV» και «Επικοινωνία και Σχεδιασμός». Κατέχει, επίσης, το πτυχίο Οικονομικών σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Ως εικαστικός ακτιβιστής έχει στο ενεργητικό του 20 (είκοσι) ατομικές εκθέσεις καθώς και πολλαπλές συμμετοχές σε Μπιενάλε και Τριεννάλε στην Ευρώπη από το 1980. Οι τελευταίες δύο εκθέσεις του είναι ψηφιακές και βρίσκονται στην ιστοσελίδα του, στη θέση video.
οι ΑΤΕΛΕΙΩΤΕΣ ΛΕΠΤΟΜΕΡΕΙΕΣ / σύντομα κείμενα για τις εικόνες https://issuu.com/iordanisstylidis/docs/___________________________________
stilidis2@gmail.com
ΕΚΔΟΤΗΡΙΟ ΣΗΜΑΣΙΩΝ / σύντομα κείμενα για έκτακτα γεγονότα https://issuu.com/iordanisstylidis/docs/001________________________________
Παράλληλα με το διδακτικό του έργο διοργανώνει, διευθύνει και συμμετέχει σε εκπαιδευτικά ταξίδια (Ινδία, Ομάν, Αίγυπτος, Νεπάλ, Γερμανία, Τουρκία, Συρία, Ιορδανία, Αυστρία, Ελβετία, Ηνωμένες Πολιτείες, Ιαπωνία), συλλογικά εργαστήρια σχεδιασμού σε κοινότητες της ελληνικής περιφέρειας (Δάσος Ελατιάς/Νομός Δράμας, Κοινότητα Βλάστης/Νομός Κοζάνης, δήμος Φερών/Νομός Έβρου, δήμος Μακρυνίτσας/Νομός Μαγνησίας, δήμος Σφακιωτών/Νομός Λευκάδας, δ.δ. Ολυμπιάδας/Νομός Χαλκιδικής, δ.δ. Γεφυρουδίου/ Νομός Σερρών, περιοχή Χρυσοπηγής/δήμος Σερρών, περιοχή Αργαλαστής (συνεδριακό κέντρο ΠΑΟΥ-Π.Θ.) /δήμος Μαγνησίας, καθώς και ανιχνεύσεις πόλεων (Βερολίνο, Ιστανμπούλ, Βενετία, Νέα Υόρκη, Τόκιο). Τόσο στα εκπαιδευτικά ταξίδια όσο, κυρίως, στα πολυεθνικά και διαπανεπιστημιακά εργαστήρια τεκμηρίωσης και σχεδιασμού, (όπως το καλοκαιρινό σπουδαστήριο της U.M.A.R. στην Αίγυπτο (Κάϊρο) το 2009 όπου και έλαβε μέρος ως επιβλέπων καθηγητής-επιστημονικός υπεύθυνος αλλά και εκείνο στο Πόρτ-Σαϊντ της Εγίπτου) επιχειρείται η επέκταση και ο εμπλουτισμός της συμβατικής εκπαιδευτικής διαδικασίας με ειδικές διαλέξεις, συζητήσεις και σχεδιαστικές πρακτικές για τα ζωτικά ζητήματα της Αρχιτεκτονικής θεωρίας και πράξης αλλά και την ανίχνευση και διατύπωση λόγου για τους τόπους και τα τοπία, που βρίσκονται, συνήθως, στο περιθώριο των ειδικών και τυπικών ακαδημαϊκών πειθαρχιών και προσεγγίσεων.
http://www.arch.uth.gr/DDW2014/ http://www.arch.uth.gr/PAW2015/
http://www.arch.uth.gr/LAKE2017/main.html
Η διευκρίνηση, η ανάλυση και η διευρεύνηση in situ των συστατικών στοιχείων των ταυτοτήτων για το τοπίο, την πολυπολιτισμικότητα και την συνύπαρξη πολιτισμικών ενοτήτων ως γεννετήρια ιδιότητα των περιφερειών και των μητροπόλεων του πλανήτη, την εκπαίδευση στο στοχασμό και την ανάλυση των φαινομένων αλλά και των δομικών υποβάθρων των πόλεων, την εκπαίδευση στον σχεδιασμό και την δημιουργία αρχείων διελεύσεων (ημερολογίων), την εκπαίδευση στην αναγνώριση και τις τακτικές της αυτεπίγνωσης, των παραμέτρων δηλαδή και των λεπτομερειών της κοινής ζωής σε κοινότητες, τμήματα πόλεων και μητροπολιτικών λεπτομερειών του πλανήτη, αποτελεί ένα ακόμη ειδικό πεδίο πρακτικής και στοχασμού στο πλαίσιο των ερευνητικών του ιδιοτήτων.
https://www.youtube.com/watch?v=n8JeokvI7yw
για τη μνήμη και τη μαστορική των πλοίων 2018 Ιούλιος, 5 Θεσσαλονίκη