ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ
εκκολαπτήριο + πεδίο αναμονής incubator + waiting room ανταποκρίσεις σε γεγονότα και δημόσιες πράξεις
κείμενα, υποθέσεις, στάσεις, σημεία 18 • 22 01 2012, ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
μια εργασία από το ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ
εκκολαπτήριο
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
2017
αναθεωρημένη έκδοση
δ
ανταποκρίσεις
οδηγίες για τον απελε
incubator + waiting r
2012 ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ 1η ΜΠΙΕΝΑΛΕ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ Ν.Α. ΕΥΡΩΠΗΣ (ΒΑΛΚΑΝΙΑ-ΙΤΑΛΙΑ-ΤΟΥΡΚΙΑ) ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ
σε γεγονότα και δημόσιες πράξεις
ευθερωτικό στοχασμό
room 2012
2017
αναθεωρημένη έκδοση
δ
Ο’ΣΑΛΛΙΒΑΝ ΜΥΡΤΩ/ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΧΡΙΣΤΙΝΑ/ΡΟΒΟΛΗΣ ΦΩΤΗΣ ΤΟΛΗ ΙΛΕΑΝΝΑ/ΤΟΤΣΙΚΑ ΡΑΝΙΑ/ΖΩΓΡΑΦΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΧΑΤΖΟΠΟΥΛΟΥ ΦΕΝΙΑ/ΜΩΡΑΪΤΟΥ ΡΙΤΣΑ/ΒΑΜΒΑΚΑΣ ΝΙΚΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ/ΜΑΛΑΚΑΣΙΩΤΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ/ΠΑΠΑΣΑΡΑΝΤΟΥ ΧΡΥΣΑ ΚΩΝΣΤΑΚΗ ΣΕΒΑΣΤΙΑΝΑ/ΣΤΡΟΓΓΥΟΓΛΟΥ ΑΝΔΡΟΝΙΚΗ ΔΑΓΚΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΚΩΤΟΥΛΑ ΜΑΡΙΑ/ΜΠΕΡΔΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΤΣΑΝΤΙΛΑΣ ΓΡΗΓΟΡΗΣ/ΑΒΑΡΑΚΗ ΔΑΝΑΗ/ΣΟΦΤΑΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΤΕΡΓΙΟΥ ΧΑΡΑ/ΝΤΑΦΛΟΥΚΑ ΧΡΥΣΑ/ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ ΝΙΟΒΗ ΓΑΒΡΙΛΟΥ ΕΒΕΛΥΝ/ΛΥΚΟΥΡΙΩΤΗ ΙΡΙΣ/ΠΑΝΗΓΥΡΗΣ ΚΩΣΤΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΛΟΗΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ ΣΠΥΡΟΣ/ΛΟΥΚΟΥ ΕΛΙΝΑ ΚΡΙΚΟΡΙΑΝ ΑΝΙ ΜΠΟΥΧΑΛΑΚΗ ΑΛΚΥΟΝΗ/ΓΕΩΡΓΙΑΔΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΓΚΟΥΝΤΑΝΗ ΜΠΕΤΥ ΑΡΑΜΠΑΖΗ ΑΝΝΑ/ΔΗΜΟΥΛΑΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ ΔΡΑΜΠΑ ΕΛΙΝΑ/ΦΑΛΙΑΓΚΑ ΕΒΕΛΙΝΑ/ΚΑΡΟΥΤΗ ΙΣΑΒΕΛΑ ΤΣΑΓΚΡΑΣΟΥΛΗΣ ΑΡΗΣ/ΒΑΛΑΤΣΟΣ ΚΩΣΤΑΣ/ΜΠΑΚΑΣ ΛΟΥΚΑΣ ΔΗΜΟΥΛΑΚΗ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑ/ΓΚΡΙΛΙΑΣ ΦΩΤΗΣ ΤΣΙΛΟΓΙΑΝΝΗ ΜΑΡΙΑ/ΒΟΥΝΑΤΣΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΚΛΕΙΔΕΡΗ ΒΑΛΕΝΤΙΝΗ ΜΑΖΑΡΑΚΗ ΗΡΩ/ΚΙΤΣΙΟΣ ΦΙΛΙΠΠΟΣ ΚΡΑΜΠΟΚΟΥΚΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ/ΛΙΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΑΝΝΑ ΛΙΤΣΑΡΔΑΚΗ ΜΙΧΑΕΛΑ/ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΣΚΙΑΔΑ ΑΛΙΚΗ/ΖΩΤΟΥ ΕΛΕΝΗ παρατηρητής : ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ
ένα έργο μία σκηνή • ένα έργο + μία εγκατάσταση
incubator + waiting area ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ
18 22 01 2017 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
εκκολαπτήριο
• κατασκευή + χωρική δράση - επιτέλεση
1η (και τελευταία) Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής Θεσσαλονίκης
ο ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ
...για την ομάδα και το έργο του τμήματος αρχιτεκτόνων του πανεπιστημίου Θεσσαλίας
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
αναμονή
ΕΚΚΟΛΑΠΤΗΡΙΟ - ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ Θεωρία και διαθέσεις για τα συμβάντα.
Εκκολαπτήριο ονομάστηκε ο χειρισμός μιάς διακλάδωσης της έννοιας�, ο συστατικός σχεδιασμός του περιεχομένου της, η συλλογική παραγωγή της μορφής του (ή έξοδός του στην πραγματικότητα) και η εγκατάσταση αυτής της μορφής που παρουσιάστηκε από το τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας στην συγκέντρωση ιδεών και πεπραγμένων των σχολών εκπαίδευσης στην αρχιτεκτονική σκέψη και πρακτική, των πόλεων της Ν.Α. Ευρώπης (Βαλκάνια, Τουρκία, Ιταλία) στη θεσσαλονίκη από την 18η έως την 21η Ιανουαρίου 2012. Συνδεδεμένο με αυτήν την κατασκευή-ελκυστή νοήματος� είναι και το αποτέλεσμα μιας παράλληλης συλλογικής συστατικής συγκρότησης, χωρο-γραφικής διαμόρφωσης και εφαρμογής/μετατροπής του αποφασισμένου δείγματος σε δημόσιο τελεσφόρο γεγονός (performance) στην ίδια περιοχή, υπό τον τίτλο Αναμονή. Η εγκατάσταση αναρτήθηκε την 17η Ιανουαρίου, στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της πόλης Θεσσαλονίκη, στην Ελλάδα, ενώ η χωρο-γραφική πρόταση παρουσιάστηκε το απόγευμα της 19ης Ιανουαρίου. Συνεργάστηκαν και, πλέον, διαβιούν υπό το αποτέλεσμα αυτής της εμπειρίας, μία ομάδα διδασκόντων καθηγητών/τριων, μια μεγαλύτερη ομάδα φοιτητών/τριων και αποφοίτων της σχολής καθώς και όσοι ενεργοί παρατηρητές (από την έκδοση των πράξεων και μετά) πρόκειται να ασκήσουν, για μία ακόμη φορα τον εαυτό τους στον καθορισμό του αποτελέσματος του γεγονότος επί της συνείδησής τους, τη χρήση του ως καθοδηγητικού και ενισχυτικού εργαλείου της κίνησής τους στην πραγματικότητα. Η άσκηση στον στοχασμό, στην περιγραφή, στον ορισμό των συστατικών και των πυρηνικών ιδιοτήτων των γεγονότων είναι μία ακόμη σημαίνουσα ακόλουθη πράξη� που συνήθως δεν αποτελεί στοιχείο της αποδεικτικής-οριστικής συνάρτησης των γεγονότων αλλά υποχωρεί στην λήθη, δεσμευμένη σε ένα χειρόγραφο, ένα σύντομο διάλογο ή ένα ψηφιακό ακατέργαστο διαχειριστικό κείμενο ανάμεσα σε εικόνες. Αυτό συμβαίνει εξαιτίας της υποταγής της σκέψης στην κυρίαρχη θεαματική ψευδαίσθηση πως οι εικόνες (...και
εκκολαπτήριο
: Υπό αυτή την διακλάδωση της έννοιας μπορούμε να ονομάσουμε, επίσης, τα εργοστάσια παραγωγής αεροσκαφών, πλοίων, οχημάτων. Οποιοδήποτε σημείο συγκέντρωσης και συγχρονισμού νοών στην επεξεργασία ιδεών, σχεδιασμού, κατεργασίας φυσικών υλικών και σύνθεσης όλων σε ένα τελικό αντικείμενο. Το αντικείμενο αυτό δεν είναι νοητό ούτε πραγματικό ως πλήρες μέχρι την κατασκευή του, την απόδωσή του, δηλαδή, στην πραγματικότητα.
ελκυστής νοήματος
: Μία πράξη που ταυτόχρονα συσωρρεύει και αποδίδει νόημα προς το περιβάλλον της. Κατά τον ορισμό αυτό η πράξη διαφοροποιείται συνεχώς ως επικοινωνιακός πυρήνας προς το περιβάλλον της, άρα διαφοροποιεί και την εκπομπή νοήματος προς αυτό εξαιτίας της συνεχούς ενδο-διαμόρφωσής του περιεχόμενού της.
6
ακόλουθη πράξη : Ως ακόλουθη πράξη (ή πράξεις) ενός γεγονότος ορίζεται ό,τι παρακολουθεί, επιρρεάζεται και αποδίδει μια νέα πράξη στην πραγματικότητα, εξαρτημένη από το συστατικό πυρήνα της πρώτης πράξης καθώς αυτός κινείται στο χρόνο. Το παλλόμενο (μεταβλητό ανα ερμηνευτή) περιεχόμενό της που επιρρεάζει ή εμπνέει ώστε να προκληθούν, να συμβούν, επόμενα γεγονότα συστατικά ορισμένα από τον νοηματικό πυρήνα του παρελθόντος γεγονότος.
7
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
αναμονή τα video, ως ανάλογες περιγραφές) και τα στοιχειώδη συνοδευτικά σχόλιά τους είναι τα αποκλειστικά πλήρη και δυνατά αποδεικτικά στοιχεία τέτοιων γεγονότων. Ισχυρότερα από το κείμενο (και την πράξη που το παράγει) που αναλύει, διεισδύει, ορίζει την καταγωγή, την κατεύθυνση και τα αποδεικτικά στοιχεία της παρελθούσας πράξεως, όπως όσων συνέβησαν εκεί, ορίζοντας την φύση τους, την πληρότητα της έκτασής τους, τα υπόλοιπα που οφείλεται να συμπληρωθούν, τη δυνατότητα που μεταφέρουν ως ζωτικό εκπαιδευτικό υλικό. Η πράξη της δημιουργίας ενός σταθεροποιητικού κειμένου για τη φύση ενός γεγονότος είναι ισχυρότερη από τη φήμη του γεγονότος, από τα υπολλείματα της περιγραφής του. Μπορεί να κατευθύνει, ύστερα, αργότερα, την εκ νέου διαπραγμάτευση της εμπειρίας των πράξεων προς μίας νέα εκδοχή τους. Το σύστημα των δύο συνεργαζόμενων πράξεων, του ‘’εκκολαπτήριου’’ και της ‘’αναμονής’’ ανάμεσα στον πληθυσμό των περιβαλλουσών παρουσιάσεων (24 τμήματα σπουδών για την Αρχιτεκτονική, 24 δείγματα σκέψης και πρακτικής για την εκπαίδευση και τον ειδικό χειρισμό των αστικών ιδιοτήτων) όρισε ακαριαία το κυρίαρχο ερώτημα της σχέσης με τον χρόνο ως ενσωματωμένου λειτουργικού κατευθυντικού στοιχείου της καθημερικής πρακτικής της εκπαίδευσης αλλά και, ιδιαίτερα, της θεωρίας και της πρακτικής για την αρχιτεκτονική σκέψη. Όρισε, ταυτόχρονα, ένα εφαλτήριο κριτικής για την διαπίστωση και την χρήση των στοιχείων χρονικής συμβατότητας-ασυμβατότητας που τείνουν στην προσβολή του θεωρητικού / λειτουργικού μοντέλου του θεαματικού καταναλωτισμού και του τρόπου που αυτό το μοντέλο επιδρά επί της συστατικής σκέψης για την πραγματικότητα και τις διακλαδώσεις της. Κάθε θέαση, κάθε πρόσληψη της ακτινοβόλησης ενός περιεχομένου (κάθε παραγωγού θέσης, κάθε ιδεολογικής πρότασης στην έκθεση...) είναι ήδη συντονισμένη με την τρέχουσα συγχρονισμένη αντίληψη για την εκπαιδευτική δράση. Κάθε πράξη αλλά και κάθε σχεδιαστική επιθυμία για μια επέμβαση επί της πόλης, κάθε πόλης, εδράζεται στην αντίληψη μιάς σχέσης με το χρόνο, τη μνήμη, τους αναστολείς ή τους επιταχυντές των συναρτημένων περιεχομένων τους.
8
9
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
αναμονή Το εκκολαπτήριο αποτελεί μία πολιτική δήλωση στον καιρό που αυτό απαιτείται. Ο χειρισμός της επιλεγμένης ερμηνευτικής περιοχής της έννοιας εδράζεται στο επιλεγμένο στοχαστικό υλικό και απαιτεί την διευκρινιστική διαλεύκανση του περιεχομένου της. Αν, δηλαδή, εννοείται και επιχειρείται (δείχνεται) η υπεράσπιση του ζωτικού συμβολικού σημαίνοντός της ως λειτουργικού και κατευθυντήριου στοχασμού ‘’στην εποχή των τεράτων’’ ⁴. Αν, δηλαδή, σημαίνει την στάση, σε απόσταση, και την αναμονή ενός νέου πλέγματος δυνατοτήτων, ενδεχομένων, πιθανοτήτων που πρόκειται να αναδιατάξουν τοσο την συστατική-λειτουργική σκέψη για την συλλογική ζωή και τις ποικιλίες των εκφάνσεών της. Αν, δηλαδή, εφόσον κάτι τέτοιο συμβαίνει, οφείλουμε να αποχωριστούμε ταχύτατα, να απεγκλωβιστούμε από τις συνδέσεις με τις διακριτές περιοχές του διανύσματος του χρόνου. Να απεγκλωβιστούμε από την ‘’δέσμευση’’ που συνιστά το βάθος χρόνου ‘’προς το παρελθόν’’ που έως τώρα θεωρείται ως ικανή και ιδεώδης επιφάνεια στήριξης και καθορισμού πράξεων και ορισμών επί και για την ιδέα της πραγματικότητας που μεταφέρουμε. Από τη ‘’δέσμευση’’ που συνιστά το βάθος χρόνου πρόβλεψης ‘’προς το μέλλον’’ όπου πολλές φορές αφήνουμε να ξεχειλίση η τερατώδης επιθυμία μιας αναμονής που δεν πραγματοποιείται αλλά θεο-ποιείται -ως αναμενόμενηεξουδετερώνοντας έτσι, υπό την επιβολή ενός μελλοντολογικού γίγνεσθαι, κάθε ριζοσπαστική δράση επί του παρόντος. Από τη ‘’δέσμευση’’ που συνιστά το βάθος χρόνου ‘’επί της επικαιρότητας’’⁵ : Είτε του τρόπου και του πληθυσμού, των διεγερτών της συνείδησης (ιδέες, θεωρίες, πρακτικές, γεγονότα) που ενεργοποιούνται, ‘’ανταγωνίζονται’’ και επιδρούν τείνοντας προς την κατάσταση της τελικής υπερίσχυσης ενός πρόσκαιρου κάθε φορά υπερ-μοντέλου θέσεων για την σκέψη (ενός κανόνα/προτύπου σκέψης που εκτείνεται στο μήκος μιάς γενιάς, π.χ.) αποτελώντας τη συμβατή διάθεση στην ιδέα του ιεραρχημένου, του ‘’ισχυρού’’, του ‘’σημαντικότερου’’ και μοναδικού, την ηθική, δηλαδή, του καπιταλισμού. Είτε της ανάπτυξης πολλαπλών πεδίων στοχαστικής σκέψης εντοπισμένων και ενεργών σε ομότροπους χωρικούς θύλακες όπου οφείλουμε να παραβρεθούμε και να μετάσχουμε στην μαθητεία της ιδιαιτερότητάς τους, διατηρώντας, υπερασπιζόμενοι την ταυτότητά
‘‘στην εποχή των τεράτων’’: ‘’ Ζώντας στην εποχή των τεράτων’’: Από την διάλεξη του φιλόσοφου Σλαβόϋ Ζίζεκ. Η σύσταση αυτής της εποχής μπορεί να υποτεθεί πως ενισχύεται όχι μόνο από την αδυναμία να αντιπαρατεθούμε μαζικά και πολιτικά (όπως εννοείται) ενάντια στον νεο-φιλελευθερισμό αλλά κυρίως με την άρνηση να αντιμετωπίσουμε, να εμπλακούμε καλύτερα, στην πειθαρχία της ανάγνωσης και ανάλυσης κειμένων, του κειμενικού σχεδιασμού, της κατασκευής κειμένων, της ακριβούς, δηλαδή αναγνώρισης της πραγματικότητας δια του μόνου συνδετικού επικοινωνιακού μέσου, του λόγου (της γλώσσας).
10
‘‘επί της επικαιρότητας’’: Εδώ, η έννοια επικαιρότητα εννοείται σαν μία περιοχή του παρόντος. Δεν περιέχει τον χρόνο μιας στιγμής στο άνυσμα του χρόνου αλλά μία περίοδο χωρίς ακριβή όρια όπου ένα σύστημα θεσμισμένων κανόνων παραμένει σταθερό και ορίζει τον τρόπο με τον οποίο κατανοούμε και δεχόμαστε μια λεπτομέρεια ή μία περιοχή της πραγματικότητας.
11
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
αναμονή τους υπό την καθοδηγητική-συστατική νουθεσία της ‘’οποιασδήποτε’’⁶ πνευματικής θέασης. Είδαμε πως ορισμένα έργα (π.χ.: FYROM: η συλλογήσυγκέντρωση μορφών και η υποταγή τους στην μελλοντολογική φορμαλιστική πειθαρχία) εδράζονται επί αυτής της επιθυμίας ανάρρωσης από το ιδεολογικό τέλμα μιας εποχής σε κρίση, προσδοκώντας την αστική πληρότητα στην ‘’μεταφορά’’ φορμαλιστικών εικόνων και πιθανοτήτων από το μέλλον. Προτείνοντας μια ιδεώδη πόλη της επιθυμίας όπου η ζωή θα λαμπυρίζει όπως τα ‘’φωτισμένα’’ υλικά με τα οποία κατασκευάστηκε και απλώθηκε μπροστά μας το μεγάλο πρόπλασμά της πόλης για να θεαθεί από ψηλά, εκεί όπου τοποθετεί το ανθρώπινο μάτι η τεχνολογία, εκεί όπου ο ορίζοντας δεν είναι αυτός που γνωρίζαμε έως τώρα αλλά ο ορίζοντας της καμπύλης του πλανήτη, το ‘’terminal της ημέρας που κατασκευάζει τον χρόνο, τον τοπικό χρόνο της ιστορίας της ανθρωπότητας.’’ ⁷ . Είδαμε, επίσης, (π.χ.: BULGARIA : το σοσιαλιστικό παρελθόν και οι περιοχές εκδήλωσης της συλλογικότητας) το πως η ζωή και η κριτική των συστατικών της εκδηλώνεται μέσα από τους χειρισμούς και τις κριτικές διελεύσεις ή αποστάσεις από το πρόσφατο τοπικό παρελθόν (τον χρόνο του παρελθόντος) που εδράζεται στα χωρικά αποτελέσματα ενός ιστορικού ισχυρισμού με διάρκεια ενός, σχεδόν, αιώνα που κατανεμήθηκε στον μισό πλανήτη… χωρίς να επιθυμεί την χρονική αποκοπή από την συστατική αρχή του. Είδαμε, επίσης, (π.χ.: RUMANIA : η ανίχνευση εκατέρωθεν του ορίου που δημιούργησε η χάραξη του άξονα-δείγματος ενός απολυταρχικού καθεστώτος) πως μετασχηματίζεται, υποχωρεί ή επανεμφανίζεται η υπόθεση του κυρίαρχου μοντέλου σκέψης και πολιτισμού, ενός ειδικού τοπικού παρελθόντος καθώς η διερευνητική δράση-ανίχνευση εκατέρωθεν ενός άξονα, της βίαιης καθεστωτικής τομής, ορισε δύο χωρικά πεδία υποστήριξης της ζωής, συγχρονισμένα με ένα ακαθόριστο τώρα, υποταγμένα ακόμη σε ένα ακαθόριστο πλέον τότε⁸. Αυτά τα εγχειρήματα, κάθε τέτοιο εγχείρημα, φαίνεται πως εδράζονται είτε στη επιθυμία ακριβούς και πλήρους καθορισμού τους υπό την επιβολή ενός παρελθόντος συστήματος σκέψης είτε στην παγίωση ενός ‘’νεοτερικού’’ τεχνήματος υπό την επιβολή ενός υποθετικού μέλλοντος που, αμέσως, είτε το παρελθόν
‘‘οποιασδήποτε’’:
Οποιοδήποτε (quodlibet): από την διαπραγμάτευση της έννοιας από τον Giorgio Agamben στο βιβλίο του: La comunita che viene. Το οποιοδήποτε δεν σημαίνει ‘’ένα όν, δεν έχει σημασία ποιό’’, αλλά αντιθέτως ‘’ένα όν τέτοιο, που έχει πάντα σημασία’’
PAUL VIRILIO: Η πανικόβλητη πόλη. Το λυκόφως τον τόπων.
12
FYROM
RUMANIA
τότε
: Τώρα, τότε: Η χωρική και χρονική δέσμευση μιας εντοπισμένης ταυτότητας (τμήμα της πόλης Βουκουρέστι) και στο παρόν και στο παρελθόν και ο σχηματισμός ενός μείγματος αδιάλυτων αστικών συστατικών που τείνουν συνεχώς προς τα γενεσιουργά αίτιά τους και δεν μπορούν να συγχωνευτούν σε μια νέα ταυτότητα.
13
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
αναμονή είτε το μέλλον, κυριαρχούν δυνητικά ή πραγματικά ως αφετηρίες, βάσεις και κατευθυντήριοι νέοι μηχανισμοί της σκέψης, της συγκέντρωσης της νοητικής δυνατότητας, προς μία εξελικτική γνωσιακή έξοδο σε μία νέα ακριβή και ομοιότροπη ταυτότητα. Αντίθετα, η στοχαστική προσέγγιση των μετόχων στοχαστών, κατασκευαστών και υπερασπιστών του εκκολαπτήριου είναι εντελώς διαφορετική και ιδεωδώς ουσιώδης. Το εκκολαπτήριο προτάθηκε και σχεδιάστηκε επειδή συμφωνήθηκε, είτε αυστηρά, ορισμένο από την ακριβή συμφωνία μιας συλλογικότητας, είτε διαισθητικά, κατευθυνόμενο από την επίγνωση του ελεύθερου στοχαστικού πεδίου που δημιουργείται σε εποχές κρίσης, πως η μόνη πρόταση, η μόνη απεικόνισή της, η μόνη δήλωση ‘’κατευθυντικότητας’’, το μόνο ενδεχόμενο προς το οποίο μπορούμε να προσανατολίσουμε την νοητική μας διάθεση και επιθυμία είναι ο στοχασμός και η αναμονή του επερχόμενου πληθυσμού των νεων, των άτακτων, των απροσδιόριστων, των ασυσχέτιστων (χωρικά-ιδεολογικά) ιδεών, μορφικών σπαραγμάτων και πρωτόλειων τάσεων που, αντίθετα με την λειτουργία του φυσικού εκκολαπτήριου, δεν πρόκειται να παραδώσουν στην πραγματικότητα ένα ομοιογενή και ομοιότροπο τύπο ζωής συντεταγμένο μορφολογικά στην ποικιλία του αλλά ένα σύνολο δυνατών τάσεων που, τότε, οφείλουμε να ‘’επωάσουμε’’, ξανά, εντός της συνθήκης της πραγματικότητας, σε ένα πλήρες και ασφαλές περιβάλλον στοχασμού, συλλογικότητας, ισοτιμίας, συσχετισμών, ελεύθερης ποικιλίας. Το εκκολαπτήριο φαίνεται πως ορίζεται, ελκύεται, από την επιστημονική θεωρία του χάους.⁹ Την επιλογή και την προπαγάνδισή της αντιμετώπισης της ποικιλότητας και της αστάθειας εξαιτίας των συνεχών και αλλεπάλληλων εκτροπών των λεπτομερειών, των τάσεων, των μορφολογικών περιδινήσεων, αντί της ολοκληρωτικής μιμητικής ενός τύπου σκέψης που τείνει στο ενιαίο. Το εκκολαπτήριο αιωρείται και προτείνει τη δυνατότητα της έκτασής του, προτείνει την ιδέα του μαγνήτησυλλέκτη δυνατοτήτων, του πόλου συγκέντρωσης μιας ελευθεριακής συνάθροισης ιδεών που ακαριαία δημιουργούν τις προσίδιες δυνατές μορφές τους. Το εκκολαπτήριο δεν ανήκει, δεν συγκρατείται από κάποιο ιστορικό κειμενικό βάρος αλλά αναπτύσσεται συλλέγοντας δυνατότητες.
14
15
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
εκκολαπτήριο Είναι το αποτέλεσμα της πεποίθησης και της κατανόησης της ιδεώδους εκπαιδευτικής διαδικασίας. Του στοχαστικου-φιλοσοφικού τρόπου υποδοχής και εξέλιξης μιας ποικιλίας νέων στοχαστών που, πλέον, μετά από αυτή την συμμετοχική εμπειρία καθορίζουν τη θέση τους στον κόσμο και τις σχέσεις τους με αυτόν ΚΑΙ ως δυνατότητα και πρακτική της συλλογικής συμφωνίας και δράσης ‘’εκ της διαφοράς τους’’. Αυτό που υπερασπίζεται η αιωρούμενη κατασκευή καθώς και η επιτέλεση που εξελίχθηκε κάτω από την ιδεολογική της κάλυψη είναι πως μπορούμε να περιμένουμε δημιουργώντας, ταυτόχρονα, το αναμενόμενο. Μπορούμε να εξακολουθήσουμε να παίζουμε με τις προτάσεις και τις ποικιλίες του πλαστού διαφεύγοντας από τις μορφές που ορθώνονται στο χώρο της συνείδησης εξαρτώμενες από το ομοιογενές και ομοιότροπο ιστορικό κατευθυντικό βάρος. Αναζητώντας το απροσδιόριστο, το αμορφοποίητο ακόμη έκδοχο που θα υποστηρίξει τις εκφραστικές ποικιλίες της ανθρώπινης συνείδησης. Μπορούμε λοιπόν να περιμένουμε. Απελευθερωμένοι από συστατικά ιστορικά δεσμά. Με ένα τρόποπλέγμα, μεριστό στα υποκείμενα που μετέχουν, με μια συμπεριφορά που αποτελεί την μείξη των συμπεριφορών, που, βέβαια, βρίσκονται ακόμη αγκυρωμένες σε όσα αφήνουμε πίσω αλλά, ταυτόχρονα, έχουν ήδη αρχίσει να κατασπαράζουν την μήτρα τους και να αναδύωνται, να οριοθετούν μιά έξοδο. Από την βεβαιότητα και την ασφάλεια της τυπικής ομοιομορφίας των σχέσεων και των γεγονότων εντός ενός πεδίου (μία θεσμική έκθεση, ένας τύπος θεσμικού θεατή, ένας τύπος θεάματος, μία διάταξη όρων-σχέσεων), από την βεβαιότητα των τυπικών του φορμαλισμού και της μίμησης της θεαματικής ζωής (ένας τύπος αντίδρασης, ένας τύπος μίμησης, μία σειρά χαρακτηριστικών συμπεριφοράς), από την βεβαιότητα της ήδη καταρρέουσας σχέσης των διακριτών δρώντων υποκειμένων εντός ενός κύκλου παρατηρητών (δράση-θέαση-θεατές) στην βαθμιαία παράδοση και υιοθέτηση των πρακτικών της αστραπιαίας διάχυσης του περιεχομένου του γεγονότος, την ενσωμάτωση των θεατών της δράσης στο γεγονός, την διάλυση του δίπολου και την αντικατάστασή του με την ποικίλη πραγματικότητα.
16
17
οδηγίες για τον απελευθερωτικό στοχασμό
εκκολαπτήριο Την απομάκρυνση, δηλαδή, από την μίμηση ή την υιοθέτηση ενός κοινωνικού ρόλου/μοτίβου και την εξάσκηση στην αυτεπίγνωση, την γενναία αντιμετώπιση του εαυτού. Την ίδια, δυνατή και αδύναμη, πραγματικότητα. Η σύνθεση των δύο πράξεων στηρίζεται στην προσήλωση των κατασκευαστών-στοχαστών τους στην διδακτική πράξη ως τεχνικής και στοχαστικής διαδικασίας της πνευματικής απελευθέρωσης της προσωπικότητας και όχι στην τακτική υιοθέτηση συγχρονισμένων κυρίαρχων μοντέλων συμπεριφοράς, επίκαιρων στάσεων μίμησης της διδακτικής. Μετά από την ανάπτυξη των δύο πράξεων θα ξεκινήσει μία δεύτερη περίοδος αναμονής και ανίχνευσης των αποτελεσμάτων. Το εκκολαπτήριο και η αναμονή έχουν ήδη σχηματιστεί και επιρρεάσει την πραγματικότητα, η διαπραγμάτευση και η εναπόθεση του πεδίου αναμονής και των γεγονότων που συνέβησαν εκεί έχει ήδη σκορπίσει τα στοχαστικά υλικά ώστε αυτό που πλέον μένει είναι η μέλλουσα τυχαία συνοίκιση του θεωρητικού πεδίου της συστατικής τους αρχής, η μέλλουσα στιγμιαία συσχέτιση με τις παραμέτρους της ταυτότητάς τους, η μέλλουσα συν-παρουσία εντός ενός θύλακα γεγονότος που ήδη ορίστηκε, αυτός και άπειροι άλλοι, από τις δύο πράξεις κάποτε σε ένα παρελθόν. Ένα νέο εκκολαπτήριο εδώ (χώρος) ή αργότερα (χρόνος), μία νέα συνθήκη αναμονής σε διάφορα σημεία χρόνου, πρόκειται να ενεργοποιηθούν και να αποδώσουν το υλικό της μετατροπής μιας λεπτομέρειας της πραγματικότητας. Η φήμη, οι αφηγήσεις, τα ερωτηματικά, οι σύντομοι διάλογοι, η μεγάλη ομάδα των νεαρών μετόχων και υπερασπιστών της διαδικασίας που πρόκειται να αποτελέσουν τις γεννήτριες, να συνθέσουν πράξεις και κείμενα κτίζοντας ενόσω διαλύουν τα εύθραυστα κελύφη τους και μετέρχονται τους εαυτούς τους ως υλικά του κόσμου.
Ιορδάνης Στυλίδης Θεσσαλονίκη, 20 01 12
18
19
‘’Εικονικές’’ και ‘’πρ
οδηγίες
εκκολαπτήριο + χώρος
ραγματικές’’ παραγωγές πράξεων, αντικειμένων και ιδεών.
ανταποκρίσεις σε γεγονότα και δημόσιες πράξεις
ς για τον απελευθερωτικό στοχασμό
(πεδίο) αναμονής(ων) 2012
ΕΚΚΟΛΑΠΤΗΡΙΟ + ΧΩΡΟΣ ΑΝΑΜΟΝΗΣ ‘’Εικονικές’’ και ‘’πραγματικές’’ παραγωγές πράξεων, αντικειμένων και ιδεών. Παρά την ψευδαίσθηση που φαίνεται να υπερισχύει και να ορίζει ένα κόσμο ‘’φαινόμενο του πραγματικού’’�, τον κόσμο-σχέση με το ‘’οικιακό τηλεσκόπιο’’�, τον οριστή της ‘’επιταχυνόμενης εικονοποίησης’’�, επιμένουμε να υπερασπιζόμαστε, αντιθέτως, την ιδέα και τις σημειακές χωρικές επαληθεύσεις της συνεχούς ανάβλυσης δημιουργικότητας (...παραγωγή σκέψης, αντικειμένων και δράσεων) και στοχασμού (... τον συντονισμό, δηλαδή, της σκέψης μας με αυτά τα αντικείμενα, τις σκέψεις και τις δράσεις...) που, ήδη παραγμένα/ες, βρίσκονται παρατεταγμένα/ες, στη διάθεσή μας, στην κριτική μας, υποσκάπτοντας, πλέκοντας, προσανατολίζοντας, διεμβολίζοντας τη συνείδηση. Η παραγωγή αντικειμένων, πράξεων και ιδεών, εδράζεται στην συλλογική και πειθαρχημένη εργασία νοών αλλά και το τεχνικό υπόβαθρο εντοπισμού και χρήσης τους. Συμβαίνει σε ένα χωρικό σημείο (κάπου στην επιφάνεια του πλανήτη) αλλά δεν είναι συνήθως μία προσβάσιμη ή ελκυστική στην απόπειρα κατανόησής της θέση παραγωγής περιεχομένου. Το σημείο παραγωγής, έτσι, είναι ένα εικονικό σημείο αν και αναβλύζει τα αποτελέσματά του στην πραγματικότητά. Είναι ένα εικονικό σημείο διότι περιέχεται στο εικονικό σύμπαν-πραγματικότητα που καθορίζει την ταυτότητα του κόσμου. Οι πληθυσμοί των αντικειμένων και των ιδεών που παράγονται και αποδίδονται στην πραγματικότητα είτε ως ουδέτερες και ασταθείς υλικότητες είτε ως δυνάμει ταχείς τροποποιητές της έχουν ως μήτρα τους μιά θέση στο εικονικό σύμπαν, βρίσκονται ήδη σε θέση υποταγής,
1. Paul Virilio, La Bombe informatique, σ.24. 2. Paul Virilio, La Bombe informatique, σ.24. Αναφέρεται έτσι στην Τηλε-όραση, τις live και video-καμερες. 3. Paul Virilio, La Bombe informatique, σ.24.
22
23
μια και ένα ισχυρό, πλήρες στην απλότητά του, σύστημα υποδοχής, εκπομπής και ακύρωσής τους (σύστημα Μαζικών Μέσων Ενημέρωσης) έχει ήδη διδαχθεί, έχει εγκατασταθεί εργαλειακά στην συνείδηση. Ορίζοντας, τροποποιώντας τις συμπεριφορές αλλά, ιδίως, ελέγχοντας την συνθήκη εντοπισμού και απώθησης κάθε άλλης δημιουργού της θέλησης ιδέας. Ως ποιές ταυτότητες ενεργούμε; Σε ποιά πεδία πολιτισμού περιεχόμαστε; Περιεχόμαστε, εκώντες, όσο συμφωνούμε (σχηματίζοντας αμέσως μία συλλογικότητα), κάθε φορά, σε ένα χωρο-χρονικό θύλακα με μη-ανιχνεύσιμη έκταση της περιμέτρου του, ούτε φυσική ούτε πληροφοριακή (αποτελούμε, δηλαδή, μιά κοινότητα, μία κωμόπολη, μία πόλη, μία συγκέντρωση ιδεών και πεπραγμένων⁴, μιά ομάδα χειριστών και κριτικών ενός τοπικού ιδεολογικού συστήματος). Όσοι και όταν ΔΕΝ καθοριζόμαστε από το κυρίαρχο μοντέλο-πρόταση πολιτισμού αλλά κυριαρχούμε (ως παραγωγοί), συλλέγουμε και πλάθουμε την ίδια ρύθμιση χώρου, χρόνου και σχέσεων, διαμορφώνωντας, ορίζοντας, τις εύπλαστες περιμέτρους καθορισμού της ταυτότητας και της ετερότητας κάθε πεδίου. Δημιουργώντας ζώνες έρευνας και αποτίμησης, προσκλήσεων και αποθέσεων κάθε βεβαιότητας στον πληθυσμό των προσωπικοτήτων που απαρτίζουν μία ακριβή, κάθε ορισμένη στο χρόνο, όταν συντελείται, κοινότητα⁵ και όχι το ακαθόριστο μαζικό κοινό, το πλήθος ή το ‘’λαό’’. Ταυτόχρονα, ως περιεχόμενοι-δυνητικοί ‘’πολίτες’’σε αυτή την πλαστή ολικοποιημένη πραγματικότητακλυδωνιζόμενοι μεταξύ του παγκοσμιοποιημένου ειδώλου και της κατασκευής μιάς θέσης, συνδεδεμένης και τοπικής, μιάς μεριστής νέας ταυτότητας, (...ήδη σε ένα κατώφλι μετασχηματισμού) παράγουμε πλήθη από (και μαρτυρούμε απολαυστικά την παραγωγή τους...) ισχυρά αντικείμενα (αεροσκάφη, υπολογιστές, δορυφόρους, τηλεπικοινωνιακά δίκτυα...καλλιέργειες, αρδετικά δίκτυα, νομοθετικές ρυθμίσεις, θεσμικές μορφές υποχρέωσης σε ένα οργανωμένο σύνολο, συγκροτημένες επιστημονικές πειθαρχίες), συναρτημένες σκέψεις και βεβαιότητες γιαυτά.
Nησίδα θεωριών και πρακτικών για την αρχιτεκτονική της 1ης Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής Θεσσαλονίκης για τα Βαλκάνια, την Ιταλία και την Τουρκία.
24
5. Κοινότητα : Σχετικά κλειστό χωρικά (ψηφιακά διαθέσιμο) αυτορυθμιζόμενο, αυτο-περιορισμένο σύστημα σχέσεων και πράξεων υπό ιδεολογική συμφωνία εκχώρησης τμήματος του εαυτου. 6. Μακρο-περιοχή νοήματος : Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο μία ιδέα ή ένα σύστημα ιδεών γίνεται αποδεκτό και καθορίζει την πρακτική και ιδεολογική δράση ενός ανθρώπου, την συμπεριφορά του, τον τρόπο αντίληψης και ορισμού του κόσμου του.
25
Αντικείμενα φορείς και ενισχυτές των θεωρητικών κοσμο- και μικρο-ειδώλων που μπορούν αμέσως (..αυτό υπερασπιζόμαστε...) να ορίσουν τις μακρο-περιοχές νοήματος⁶ που μας περιλαμβάνουν.. Παράγουμε, επιπλέον, ασθενείς δράσεις και συναρτημένες σκέψεις που περιέχονται και λειτουργούν στην νοητική περίμετρο των κυρίαρχων δράσεων και των συμπεριφορών μας (μία εγκατάσταση ιδεών (έκθεση), μία συλλογή πρακτικών, εφαρμογής και κριτικής της θεωρίας (workshop), μια συλλογική εναπόθεση νοήματος σε ένα χώρο (performance), ένα ψηφιακό αποτύπωμα ταυτότητας (ιστοσελίδα). Παράγουμε εφήμερες, ασταθείς, πράξεις και διαθέτουμε συναρτημένες σκέψεις που εκτονώνουν γρήγορα την ισχύ τους (στον χρόνο, στο σημείο) και υποχωρούν στη λήθη (μία συνομιλία, μία διάλεξη, μία δημόσια δήλωση αντίστασης, ένα επιτοίχιο γραφικό, μιά κραυγή, μία χειρονιμία αντίστασης). Αυτή η παραγωγή, η θηριώδης ανάβλυση δημιουργικότητας, απευθύνεται σε ένα και σε όλα τα άτομα-μάρτυρες-δέκτες ταυτόχρονα. Πάντα σαν αποτέλεσμα μιας δημόσιας δήλωσης και αποκάλυψης (ένα νέο αεροσκάφος που διαθέτει το δρομολόγιό του, μία έκθεση που διαθέτει το ιδεολογικό υπόβαθρό της, ένα επιτοίχιο γραφικό σχήμα που διαθέτει τη μετασχηματιστική του δύναμη, μία χειρονομία που υπερασπίζεται την αξιοπρέπεια ως ουσιαστική συνθήκη πολιτισμού). Τακτοποιείται, υιοθετείται, ενσωματώνεται λειτουργικά και διαλύει κάθε παρελθούσα βεβαιότητα. Οδηγεί τον φορέα σε μία νέα διακλάδωση της σκέψης και της πρακτικής. Έτσι, από τον πληθυσμό των φορέων, των αποδεκτών και ανιχνευτών παραγωγών, σχηματίζονται συνεχώς δείγματα, προτάσεις αναδιάταξης του μοντέλου ενός πολιτισμού, ενός συστήματος σκέψης, μιάς πρακτικής φιλοσοφίας και μιάς εργαλειακής δυνατότητας για τη ζωή και, σιγά είτε ακαριαία, καθορίζονται συνέχεια μακρο-περιοχές νοήματος. Σε αυτές τις παραγωγές, στο νόημά τους, ελκύεται μαγνητικά ένας πληθυσμός
26
27
προσωπικοτήτων που εκχωρούν ένα τμήμα της πρακτικής και των δεξιοτήτων τους σε μία εύπλαστη και ύστερα μία συμπαγή συνθήκη τοπικού πολιτισμού. Αυτή η συνθήκη ελκυσμού χρειάζεται πληροφοριακή επιτάχυνση για να εκταθεί, από τον τοπικό θύλακα όπου ήδη περιέχεται στο πεδίο της γενικής πληροφοριακής δυνατότητας ...της εξέλιξής της στο δίκτυο σχέσεων και κριτικών αποτιμήσεων. Στην συνθήκη εκείνη όπου, πλέον, θα μπορούσε να απλωθεί και να ορίσει ένα νέο μοντέλο γενικού πολιτισμού. Μιά ελάχιστη επίδραση μπορεί να οδηγήσει σε μία μέγιστη μεταβολή. Αλλά, ...αυτή η βεβαιότητα, ότι δηλαδή, έτσι ορίζονται οι γεννήσεις και οι εφαρμογές των ιδεών και έτσι καθορίζονται και εγκαθιστούνται τα μοντέλα αντίληψης για την ζωη και τον κόσμο βρίσκεται ήδη σε υποχώρηση υπό την πίεση μας κριτικής που προέρχεται από τους απόηχους διασπαρμένων ακόμη αποτελεσμάτων. Έπειδή, ήδη, όσα γενικά, παγκόσμιας κλίμακας, μοντέλα για τη ζωή είχαν αναδειχτεί και εφαρμοστεί έχουν ήδη καταρρεύσει αλλά, πολύ περισσότερο, γιατί παρά την παρούσα παγκόσμια δικτύωση αλλά και τις τεχνικές της ακαριαίας διέλευσης του βλέμματος από παντού, από όλα τα πλασματικά σημαντικά σημεία-κατασκευές (...δηλαδή, τα εκπεμπόμενα...), από όλα τα πεδία εφαρμογής και επιβολής ιδεολογιών, έχει αρχίσει ήδη να διαμορφώνεται ένα νέο πεδίο στοχασμού και δοκιμών, παρά την αντίθεση του φαινόμενου κόσμου. Του ενός, δηλαδή, ομοιότροπου, και δομικά ελεγχόμενου παγκοσμιοποιημένου μοντέλου σκέψης, συμπεριφοράς και απόδωσης. Αυτό το νέο, το διαφορετικό μοντέλο, ο εγκαταστάτης και υποστηρικτής μιάς μακρο-περιοχής νοήματος, αξιοποιεί την πληροφορία και την ταχύτητα της κίνησής της αλλά ταυτόχρονα ορίζει μια εσωτερική ύψιστη ταχύτητα ελέγχου και τοπικής αξιολόγησης του περιεχομένου της. Σταθεροποιεί τα συστατικά στοιχεία μιας νέας ιδέας, της ιδέας ενός κόσμου βασισμένου σε μείγματα ιδεών, σε τοπικές εφαρμογές και κριτικές της λειτουργίας τους, στη δυνατότητα να μπορεί ένα σύστημα ιδεών που έχει
28
7. Ποικίλο-ς σημαίνει «πολύχρωμο σχέδιο υφάσματος, λάμψη όπλου, η λαμπυρίζουσα ράχη του φιδιού…Αυτό το χρωματικό φάσμα δημιουργεί την εντύπωση της ανταύγειας, του κυματισμού… όπου συλλαμβάνεται η αδιάκοπη δόνηση του φωτός… η περιοχή…‘’εκεί που πρέπει να αντιμετωπιστεί μιά ρευστή αέναα μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, που περιέχει σε κάθε στιγμή και ταυτόχρονα αντίθετες πλευρές, συγκρουόμενες δυνάμεις…’’ , Σταύρος Σταυρίδης: Από την πόλη οθόνη στην πόλη σκηνή, σ.207.
29
ήδη καθοριστεί σε μία τοπικότητα να εισάγει και να αποβάλλει σε διακριτές μονάδες χρόνου ποικιλίες⁷ δυνατοτήτων και μεταβλητών καθορίζοντας, ως τοπικότητα, κάθε στιγμή ένα νέο μείγμα/συμφωνία. Η ταυτότητα του κόσμου προορίζεται να εξελιχθεί σε ενα σύστημα ποικιλιών χώρου, χρόνου και σχέσεων. Εκεί, όταν θα συμβεί, πρόκειται να συν-εγκατασταθούν πολλαπλότητες ταυτοτήτων ή ετεροτήτων ως πεδία εξασκησης της ανίχνευσης και εννόησης των εσωτερικών ιδιοτήτων τους αλλά κυρίως των περιοχών μεταξύ τους, των περιοχών μετάβασης ή των κατωφλιών, των ενδιάμεσων συνθηκών που απαιτούν την μεταβολή του εαυτού, την μεταμόρφωσή του σε ένα άλλο και ύστερα την επιστροφή του ως φορέα ενός νέου υπερ‘’ποικιλμένου’’ νοήματος. Η περιοχή και η συνθήκη της εκκόλαψης δεν ανήκει σε ένα χωρικό σταθερό, ένα δείγμα δραστηριότητας-παραδείγματος, αλλά χαρακτηρίζει μια ευμετάβλητη συνθήκη σχέσεων και διάθεσης του εαυτού που εγκαθίσταται οπουδήποτε. Θεωρούμε τέτοια συστήματα-περιοχές εκκόλαψης και παραγωγής αντικειμένων ή άυλων συστατικών του πολιτισμού (Τουλούζη-Εργοστάσιο Airbus, Στουτγάρδη-Εργοστάσιο Porsche, Silicon Valley/ Καλιφόρνια-Εργοστάσια σχεδιασμού εφαρμογών Υπολογιστών), θέσεις παραγωγής και ελέγχου ιδεών (Γενεύη-CERN, Μεγάλος Αδρονικός επιταχυντής, ) αλλά και σημεία-περιοχές-θέσεις αναμονής συμβάντων από τη χρήση τους, προ-ετοιμασίας της υποδοχής αυτών των παραγωγών (αντικειμένων-ιδεώνσχέσεων), της κριτικής αποτίμησης και του ελεύθερου μετασχηματισμού τους. Τείνοντας, υποθέτωντας ένα κόσμο διαμόρφωσης ποικιλιών ταυτότητας, ένα κόσμο στοχασμού, γενικευμένης πολιτικής ποικιλίας. Τείνοντας προς τα εκεί διαθέτουμε την εκπαίδευση ως στοχαστικό υπόβαθρο και σημαίνον πεδίο διαπραγμάτευσης, συστατικού πειραματισμού και διαμόρφωσης των λεπτομερειών και των συνδεσμολογιών, των διεπαφών αυτών των σχέσεων.
30
7. Ποικίλο-ς σημαίνει «πολύχρωμο σχέδιο υφάσματος, λάμψη όπλου, η λαμπυρίζουσα ράχη του φιδιού…Αυτό το χρωματικό φάσμα δημιουργεί την εντύπωση της ανταύγειας, του κυματισμού… όπου συλλαμβάνεται η αδιάκοπη δόνηση του φωτός… η περιοχή…‘’εκεί που πρέπει να αντιμετωπιστεί μιά ρευστή αέναα μεταβαλλόμενη πραγματικότητα, που περιέχει σε κάθε στιγμή και ταυτόχρονα αντίθετες πλευρές, συγκρουόμενες δυνάμεις…’’ , Σταύρος Σταυρίδης: Από την πόλη οθόνη στην πόλη σκηνή, σ.207.
31
Αν πρέπει να συμβολοποιήσουμε και αμέσως μετά να πραγματοποιήσουμε μιά εκπαιδευτική χειρονομία με σκοπό την δήλωση της σημαντικότητας αυτής της αναμονής, της αναμονής αυτής της ποικιλίας σχέσεων, ας γίνει. Εδώ και αλλού. Ας οριστεί από αλλεπάλληλες δημόσιες χειρονομίες το οπτικό-συμβολικό περιεχόμενο αυτής της επισήμανσης (εκκολάπτω-αναμένω-συλλέγω-εφαρμόζωμετασχηματίζω-γονιμοποιώ εκ νέου...). Ας κατασκευαστεί αυτό που ήδη συμβολίζει την χωρική και ιδεολογική ποικιλία. Ένα σύστημα, δηλαδή, υποδοχέων και θηκών. Μία ποικιλία συμβόλων, κειμένων, εύπλαστων υποθέσεων. Όσων παραγωγών έχουν αναβλύσει στην πραγματικότητα και πρόκειται να συμβάλλουν στον μετασχηματισμό της. Από ένα εκκολαπτήριο που βρίσκεται αναρτημένο και εκπέμπει το στοχαστικό του περιεχόμενο. Μία δημόσια τελετή για την αναμονή, υπό την σκιά του. Μία διαδικασία που μεταφέρει, πλέον, το εκπαιδευτικό της περιεχόμενο προσανατολίζοντας με την πρακτική της. Δύο εκφραστικά, στοχαστικά συστήματα που φέρουν τη δημόσια δηλωσή τους και υπάρχουν στην πραγματικότητα. Αυτά τα δύο συστήματα-σύμβολα της εκκόλαψης και της αναμονής είναι η αιτούμενη ταυτότητα του κόσμου. Πρόκειται να διεμβολήσουν το καθημερινό διατεταγμένο πεδίο ελέγχου της συνείδησης, να γονιμοποιήσουν την γνωσιακή έρημο, να υποστηρίξουν την έναρξη μιας νέας ανίχνευσης, να υποδεχτούν και να επιταχύνουν τις συνέργειες πράξεων προς κάθε-έστω και μία- επιθυμητή νέα θέση στον δενδρίτη που αναπαριστά, πιά, το άνυσμα του χρόνου, πλάθωντας ένα μέλλον των επιθυμιών.
Ιορδάνης Στυλίδης Θεσσαλονίκη, 07 02 2012.
32
33