ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ
2014
συνεντεύξεις www.mic.gr music portal
για το βιβλίο «ΕΝΑ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ» την ευτοπία, την πολύτιμη σκέψη και τη μουσική
Mic: Ο ελάχιστος και τελευταίος μισθός ως συμβάν και υπόβαθρο συνεργειών για τον μετασχηματισμό των πόλεων. Ανέλυσέ μας αυτήν την σύντομη περιγραφή του βιβλίου*. Ζούμε κάτω από την κυριαρχία ενός συστήματος ιεραρχημένης σκέψης θεολογικά, κυρίως, καθορισμένου που θεωρούμε και υπηρετούμε ως βέβαιο και μοναδικό. Ισχυρό υπόβαθρο και οδηγό του τρόπου που ενεργούμε και αντιμετωπίζουμε τις σχέσεις μας. Αυτή η γενική και ενιαία ‘’αφήγηση’’ για τη ζωή επηρρεάζει κάθε πράξη μας. Όμως... οι σταθερές του μπορούν να ανασχηματιστούν αστραπιαία, να υποχωρήσουν, ώστε, αφυπνισμένοι να προσανατολίσουμε τη σκέψη και τις πρακτικές μας σε διαφορετικές τακτικές και διακλαδώσεις σχέσεων και δράσεων. Χρειαζόμαστε ένα νέο παιγνιώδη, ευαίσθητο και συλλογικό τρόπο σχέσεων όπου η σκέψη και η συλλογικότητα θα καθορίσουν τον νέο εαυτό. Ώστε να αντιμετωπίσουμε και να μεταβληθούμε σε ‘’άλλους’’, ώστε να καθορίζουμε ακριβώς και αμέσως τις ώρες των κοινών μας συζητήσεων και τις ημέρες των κοινών δράσεων που θα μετασχηματίσουν ραγδαία το άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον. Η ιδέα της εφόδου για την κατάλυση και την αλλαγή των σχέσεων της ζωής σε συγκέντρωση (την ζωή στις πόλεις, σήμερα) είναι φτωχή και απωθητική. Χρειαζόμαστε μία ήσυχη και ήρεμη στρατηγική δημιουργίας συνεργαζόμενων θυλάκων ζωής ώστε, ένα πρωϊνό, αυτό που ορίζουμε ως εξουσία να έχει χάσει ολόκληρη τη δύναμή του. Ο μισθός ως συμβολική και πραγματική πρακτική της ζωής μπορεί, έτσι, εύκολα, να μεταβληθεί σε πολιτικό εργαλείο αναμόρφωσης της κοινής συλλογικής ζωής. Στο βιβλίο μου ‘’ένα οικοδομικό τετράγωνο’’ περιγράφω τα εργαλεία και την σκόπευση, τον κοινό σκοπό, για ένα τέτοιο μετασχηματισμό. Πρόκειται για ένα εγχειρίδιο λειτουργίας για την ραγδαία αναμόρφωση της οικονομίας, δηλαδή του ‘’οίκου’’ και του ‘’νόμου’’ που συνδέει και συνέχει την κοινή ζωή εξαιτίας μίας πρόσχαρης και εύρωστης συμφωνίας. Mic: Η σχέση με το ανενεργό και δυσλειτουργικό κράτος συνεχίζει να υπάρχει... ως ένα κρίσιμο σημείο... Χρειάζεται η συντονισμένη συνέργειά μας για να εξανεμιστεί το τέρας; Η σχέση και η συμφωνία μας με τον νόμο και το κράτος δεν μπορεί να αναιρεθεί στιγμιαία. Μπορεί όμως να αναιρεθεί από την συνεχή, κοινή και αλληλέγγυα δράση στους μυριάδες τόπους της αστικής και αγροτικής ζωής μετά από αλλεπάλληλες κοινές επιχειρήσεις για να κερδίσουμε ό,τι έχει χαθεί. Όχι την θεαματική πρακτική της ζωή σε συνθήκες ανόητης κατανάλωσης αλλά την ευφυή κοινή ζωή της αυτο-διεύθυνσης που θα
* Πρόκειται για το βιβλίο ΕΝΑ ΟΙΚΟΔΟΜΙΚΟ ΤΕΤΡΑΓΩΝΟ που εκδόθηκε το 2013 και διατίθεται πλέον αποκλειστικά από τον συγγραφέα του
εδράζεται στην εθελοντική και αλληλέγγυα συνεχή και εύρωστη εργασία, την πνευματική αφύπνιση από την χρήση όλων των δικτυακών μέσων για την κριτική εξέταση, τη δοκιμή και χρήση των κατακτήσεων της σκέψης, την χρήση των ήπιων υπόβαθρων μετακίνησης και των δικτύων επικοινωνίας και τροφοδοσίας, τις πρακτικές της απο-ανάπτυξης, της λιτής ζωής σε αφθονία, δηλαδή, έως τότε στο τέλος της ζωής μας. Μπορούμε, δηλαδή να δημιουργήσουμε θύλακες κοινών (ας πούμε τα οικοδομικά τετράγωνα των πόλεων αλλά και οι διάσπαρτες αγροτικές κοινότητες της περιαστικής και ανοικτής υπάιθρου) όπου θα δοκιμάσουμε ίδιους και δικούς μας τρόπους και νόμους, θα επιχειρήσουμε, δηλαδή, την πραγματοποίηση χιλιάδων ελάχιστων δημοκρατιών που θα συνεργάζονται και θα αυτοδιευθύνουν τα δικά τους δίκτυα σχέσεων και αλληλέγγυας οικονομίας. Μπορούμε να φτιάξουμε δικούς μας ευέλικτους και έκτακτους νόμους σχέσεων για τη ζωή στην περίμετρο ενός οικοδομικού τετράγωνου, στην συνδυασμένη σχέση πολλών και πολλαπλών οικοδομικών τετραγώνων, στα συνδυασμένα δίκτυα αστικών και αγροτικών πυρήνων παραγωγής και υπεράσπισης της κοινής ζωής. Έτσι, ότι υπάρχει και επιβάλλεται σήμερα ως κρατική οντοτητα θα συρρικνωθεί βαθμιαία έως τη στιγμή που θα υποκατασταθεί εντελώς από το πλήρες, λειτουργικό και εύρυθμο πλήθος αυτο-διευθυνόμενων συνδυασμένων κοινοτήτων. Mic: Η ευτοπία δεν χρειάζεται ένα μυθικό τόπο που να περιέχει όλα τα ιδεώδη συστατικά της κοινής ζωής... ...τι είναι και τι τι χρειάζεται λοιπόν; Έγραψα το βιβλίο ‘’Ένα Οικοδομικό τετράγωνο’’ προσπαθώντας να περιγράψω, να ‘’κατασκευάσω’’ μέσα σε ένα κείμενο την ιστορία μιάς δυνατής Ουτοπίας που, ως τελικό και ορισμένο σε χώρο, χρόνο και σχέσεις δείγμα κοινής ζωής μπορεί να ονομαστεί ‘’Ευτοπία’’. Τα κείμενα για τις Ουτοπίες είναι στο σύνολό τους πολιτικά κείμενα όπου ο συγγραφέας και εκδότης τους στην πραγματικότητα και την σκέψη κατασκευάζει και υπερασπίζει μία άλλη ιδεώδη ζωή σε αντιπαράθεση με αυτήν που βιώνει. Αυτές οι Ουτοπίες υπάρχουν και τελειώνουν μέσα στην έκταση των κειμένων που τις περιέχουν. Αντίθετα, η Ευτοπία που προτείνω εκκινεί από την τρέχουσα ιστορική στιγμή της ανθρωπιστικής και πολιτιστικής κρίσης και, χρησιμοποιώντας δημιουργικά και ενναλλακτικά τα τρέχοντα εργαλεία της οικονομίας, των νόμων, των σχέσεων ανταλλαγής και υπηρεσιών, αλλά και τα άλλα ιδεώδη και έμφορτα νοήματος και δυνατότητας εργαλεία των κοινών συνελεύσεων, των αλληλέγγυων δικτύων σχέσεων και ανταλλαγών, των επιστημονικών και τεχνολογικών κατακτήσεων, της άμεσης και δια βίου εκπαίδευσης του μετόχου υπερασπιστή και πολίτη της σε όλα τα ουσιώδη και σημαντικά των θετικών και ανθρωπιστικών επιστημών, τη λογοτεχνία, την πρακτική της συγγραφής και της εφεύρεσης, την γύμναση στην συμμετοχή και την βύθιση στις εμπειρίες των συλλογικών
σχέσεων, μεταβάλλει και μεταβάλλεται συνεχώς σε τόπο και τοπίο, σε πεδίο των δηλώσεων και των θριάμβων της συλλογικότητας. Το ‘’αυτό θα μπορούσε να συμβεί’’ των συμβατικών κειμενικών περιγραφών των Ουτοπιών μετατρέπεται στο ‘’αυτό μπορεί να γίνει έτσι’’. Nέες πλεγμένες και ισχυρές σχέσεις της μεριστής και διαπλεκόμενης εύρρωστης ζωής, ποικιλίες αναβαθμισμένων και αναθεωρημένων υπηρεσιών αναδιατυπώνονται και επανα-ορίζονται, προβλέπονται, εγκαθίστανται και ενεργοποιούνται. Η ενεργοποίηση, το εκ νέου αντίκρυσμα, των περιθωριακών ηλικιών αλλά και ενός πληθυσμού συνδεδεμένων άκυρων και περιφραγμένων καθημερινών σχέσεων επισυμβαίνει. Η ταχεία εξουδετέρωση των ισχυρών και φραγμένων πεδίων σημασίας και ενδιαφέροντος που όριζαν την πνευματική εξορία των ατόμων και μοναχών τους, την φυλακή τους στον πολτό της θεαματικά κατευθυνόμενης αγοραίας ζωής, μέχρι πρίν από λίγο, διεμβολίζονται και υποχωρούν με τη βοήθεια των προτεινόμενων νέων συσχετισμών και γνωριμιών. Ξεκαθαρίζεται πιά και ορίζεται ακριβώς πως το κέρδος κάθε ημέρας δεν είναι μία ποσότητα χρήματος αλλά ‘’.. Ο περίπατος, η συζήτηση, ένα τραγούδι, το σκάλισμα της γης στον ανοικτό κάμπο, τα σχέδια πάνω στην επιφάνειά της, οι ελιγμοί μέσα στο πυκνό δάσος, ο χάρτης των βλεμμάτων σε ένα μακρινό χωρικό θύλακα ή στο κέντρο ενός βίαιου άστεως, ο ελάχιστος και μεριστός κόσμος που αναδιατάσσεται στο εσωτερικό και το όριο ενός ειδικού οικοδομικού τετραγώνου και ύστερα εκτινάσσει το εφεύρημά του, την ιδέα του, τη σύστασή του, ως κείμενο και πρακτική, ως διηνεκή δράση παντού δίπλα και μακρύτερα, ως τα πέρατα, εκεί όπου μπορεί να φτάσει η δικαιότητα του περιεχομένου του...’’ Mic: Τι είναι οι χώροι-ελκυστές σε αντιδιαστολή με τη σημερινή κατάσταση; Ονομάζω και περιγράφω, κατασκευάζω και επιδεικνύω τα υλικά και τις κατασκευαστικές τεχνικές αυτών των χώρων-ελκυστών στη διάρκεια και την έκταση του παιγνιώδους κειμένου του βιβλίου. Σαν χώρος-ελκυστής μπορεί να οριστεί ο ενδιάμεσος χώρος μεταξύ δύο σωμάτων και του διαλόγου τους, ο ενδιάμεσος χώρος μιας κυκλικής παράταξης μετόχων που θα συμφωνήσουν και θα υπερασπίσουν μία ελάχιστη και μία μέγιστη οραματική συνθήκη φέρνοντάς την στην πραγματικότητα, φτιάχνοντάς την και διαμένοντας στο πεδίο της. Είναι οι χώροι των μεταδόσεων και των αναμεταδόσεων μιάς και πολλών σημασιών και νοημάτων. Οι χώροι των δικτύων ανταλλαγών, οι χώροι των ταξιδιών και της γνωριμίας του άλλου, ο χώρος του πλανήτη και των ποικιλιών και ευρημάτων της πλήρους ή αναμένουσας την πλήρωσή της ιδεώδους ζωής. Είναι ο χώρος μίας μεταλλικής στέγης την ώρα της βροχής αλλά και ο χώρος ενός σχολείου που περιβάλλει και συμμορφώνει, που πληρώνει και εκτοξεύει την επιθυμία να δείς, να βρείς, να δούμε να βρεθούμε, να προσβληθουμε
και να αλλάξουμε σε άλλους εαυτούς ώστε να κατανοήσουμε την ειδικότητα του εύπλαστου, του εύθραυστου και πρόσκαιρου εαυτού μας. Οι χώροι-ελκυστές περιέχουν σκοπούς και φύλακες των διεκδικήσεων και των αποκτημάτων των δρώντων φιλοσόφων και αρχιτεκτόνων της κοινής ζωής. Οι χώροι αυτοί προστατεύουν την ιδέα της προσωρινότητας που η επίγνωσή της απειρίζει το εμβαδόν της. Οι χώροι-ελκυστές φτιάχνονται και εγκαταλείπονται εξαιτίας της σύνθεσης και της επιθυμίας των κατασκευαστών τους. ‘’..φυτεύω, παρατηρώ, ελέγχω και προστατεύω τα δώματα του οικοδομικού τετραγώνου, καλλωπίζω και συν-λειτουργώ τα εγκαταλελειμμένα του υπόγεια. Σαν σχολεία της γύμνασης της σκέψης, σαν στρατηγεία προσανατολισμού και διεύθυνσης της κοινής ζωής, σαν έκτακτα και διαρκή συνεργεία του πνεύματος και των διαλόγων...’’ Οι χώροι-ελκυστές εμφανίζονται εκεί που το διερευνητικό βλέμμα και ο ενθουσιασμός της πρακτικής των εγχειρημάτων επιτρέπει σε έναν ή δύο ή περισσότερους πολίτες να συζητήσουν για λίγο και να αποφασίσουν ότι χρειάζονται ακόμη περισσότερο πλούτο σχέσεων, χρειάζονται ακόμη περισσότερα τραπέζια και καθίσματα, χαρτί και μολύβια, υπολογιστές, δασκάλους και γυμναστές της επιθυμίας για τις επιστήμες, για τα κείμενα, για τις τακτικές των κοινών δράσεων, για τις γιορτές και τα επιτεύγματα που εξυψώνουν για μιά στιγμή, διατηρούν την λαμπρότητά τους και ύστερα επιδιώκωνται και πάλι και πάλι. Mic: Τα ζεύγη αντιθέτων του Ηράκλειτου είναι εργαλεία κατάδειξης και κατάστρωσης σχεδίων; Ενδιαφέρομαι και ψάχνω για τις ποικιλίες των διαδρομών και των ανιχνεύσεων τόσο στους γεωγραφικούς τόπους όσο και στις συντάξεις και τις οδηγίες των εννοιών που, εν πολλοίς, καθορίζουν σημαντικά την κοινή συμπεριφορά, ενδιαφέρομαι και διερευνώ τις ενδιάμεσες στιγμές και εποχές μετακίνησης και συνδιαλλαγής με το περιεχόμενό τους, τους τόπους και τους χρόνους μιάς και πολλών μεταβάσεων, τη ζωή στο εσωτερικό τους. Με απωθεί η σταθερότητα, οι ερμητικοί και τακτοποιημένοι κύκλοι ζωής υπό την ακριβή επίδρασή τους χωρίς βεβαια να παραμερίζω τις ευκαιρίες να διαπερνώ και να παρατηρώ τις χωρικές και χρονικές συνθήκες όπου αυτή η επίδραση απλώνεται και ορίζει. Επιδιώκω να συνομιλώ με και να γράφω για τους ήρωες αυτών των δυνατών περιεχομένων των εννοιών. Γιαυτό σχεδιάζω και ακολουθώ τα ταξίδια σε χώρους και συνθήκες υπό την επιρροή τους, γιαυτό γράφω και διερωτώμαι για τις συνθήκες τους. Γιαυτό σχεδιάζω, δημιουργώ και περιγράφω, υπερασπίζω και τροποποιώ τις ποικιλίες της ζωής που είτε βρίσκεται δεσμευμένη είτε εκλύεται και διαφεύγει από τις περιοχές και τις περιόδους των ισχυρών δεσμών τους. Μ’αρέσει να είμαι κάποιος άλλος, έξω, μακρύτερα, ή να βρίσκομαι σε κίνηση. Σε εκείνους τους τόπους λόγου και διαλόγων όπου ο χρόνος και οι συμβάσεις της σύνταξης δεν καθορίζουν και δεν συγκρατούν την
οικεία γεωγραφία των γεγονότων και των σχέσεων. Συμπεριφέρομαι και διαπραγματεύομαι τα περιεχόμενα των εννοιών και τις υλικές συγκροτήσεις που αυτές ορίζουν και κατευθύνουν. Ας διαπραγματευτω λοιπόν ένα παράδειγμα, την πνευματική εξάρτησή μας από την χρήση των λέξεων ανάπτυξη και μεγέθυνση. Περιμένουμε, αναμένουμε μία θεολογικής τάξης επενέργεια του περιεχομένου της λέξης ‘’ανάπτυξη’’ όπως στο παρελθόν περιμέναμε την απελευθέρωση από κατακτητές και δεσμώτες...περιμένουμε την εκφορά της λέξης από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, κάποια στιγμή, σαν την στιγμή κατά την οποία τα τυπικά των κατακερματισμένων ζωών μας θα διορθωθούν και θα αλλάξουν (...επειδή είναι ήδη κατεστραμμένα...;). Όμως, σε ποιούς αναφέρεται αυτή η έννοια; ποιούς και ποιές πρόκειται να θεραπεύσει; ποιούς και ποιές θα περισώσει η μέριμνά της; Είναι μία έννοια που αναφέρεται σε όλους μαζί ομοιογενώς ή σε ομάδες σχέσεων, σε θύλακες σχέσεων;. Αυτή η έννοια υπόσχεται ένα προσανατολισμό και μία συνθήκη κοινής, μεριστής και αλληλέγγυας ζωής; Γνωρίζουμε καλά (χρησιμοποιώντας εικόνες για να υπερασπίσουμε αυτή τη γνώση) πως η ανάπτυξη έρχεται επειδή θα υπάρξει ‘’σκληρή δουλειά’’ (εργάτες και υπάλληλοι με ατελείωτα ωράρια πειθαρχίας και υποταγής σε χώρους ταχείας παραγωγής πλούτου). Πλούτου, ισχυρίζομαι, που θα μετακινηθεί και πάλι σε εσωτερικούς και εξωτερικούς δεσμώτες της ύπαρξής μας από αυτή την ειδική γεωγραφία. Ταυτόχρονα, ακούω τους ασκητές των πολιτικών, τους ιερείς του οικονομισμού, να χρησιμοποιούν συνέχεια την έννοια ‘’growth’’ (..και όχι την έννοια ‘’development’’...) εκεί όπου εμείς, οι ‘’εσωτερικοί’’ και ανελέητοι ‘’εμείς’’ μεταφράζουμε ύποπτα σε ‘’ανάπτυξη’’. Η μεγέθυνση, όμως, είναι μία έννοια ‘’τρομοκράτης’’, προϋποθέτει την ανελέητη καταστροφή υπηκόων και περιβαλλόντων ζωής γιατί μόνο έτσι μπορεί να συσσωρευτεί γρήγορα πλούτος που, βεβαίως, δεν θα αποκαταστήσει την καταστροφή αλλά θα διαφύγει. Το μεγάλο και επίκαιρο παράδειγμα είναι η καταστροφή που συμβαίνει τώρα στην ορεινή Χαλκιδική, στη θέση ‘’Σκουριές’’. Αυτή η χωρική και κοινωνική ναρκοθέτηση περιέχεται στην εννοια ‘’μεγέθυνση’’ (δηλαδή, growth) τη στιγμή που εμείς χορεύουμε ιερούς χωρούς στις Οργουελιανές τηλεοπτικές συγκεντρώσεις αναφωνώντας ευλαβικά το διεστραμμένο περιεχόμενο της έννοιας growth ως ‘’ανάπτυξη’’.
Mic: Το βιβλίο διαπνέεται από την επικούρεια φιλοσοφία και την πρακτική της εφαρμογή. Η ζωή σου είναι δομημένη πάνω σε τέτοια πρότυπα; Ζείς ή ποθείς να ζείς πανω σε τέτοιο πλαίσιο; Διευθύνω εδώ και τρία περίπου χρόνια ένα εργαστήριο τεκμηρίωσης και σχεδιασμού για τους φοιτητές και τις φοιτήτριές μου στο τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Ταξιδεύουμε μακρία, στην Ιταλία (στην περιοχή της Τοσκάνης) και εκεί φιλοξενούμαστε από μία σημαντική οικολογική οργάνωση της Ιταλίας (LEGAMBIENTE) σε ένα παλιό μεγάλο κτίριο (ξενώνα) στην ύπαιθρο. Δουλεύουμε και συζητάμε συνεχώς. Σχεδιάζουμε, κατασκευάζουμε, συνθέτουμε ένα θύλακα ζωής και σχέσεων υπό την επιρροή ενός πρόσκαιρου ευέλικτου και ασταθούς συστήματος ιδεών που κάθε φορά προτείνω (τις έννοιες και τους ορισμούς της Ευτοπίας). Τα συστατικά και οι έννοιες που στηρίζουν τις μυθικές Ουτοπίες των κειμένων (ένα ταξίδι, ένας τόπος, μία κοινωνία, μία συνθήκη προστασίας, μία διανοητική απασχόληση, μία διαρκής μέριμνα για την καθημερινότητα) πραγματοποιούνται ακριβώς και βαφτίζονται, υιοθετούνται, υπερασπίζονται και υλικοποιούνται σε Ευτοπία για ένα διάστημα έξι ή επτά ημερών. Ναι, μπορώ να πω πως φτιαχνω σύντομες και ακριβείς ευτοπίες. Πού και πού. Είτε μακριά είτε στο γραφείο μου καθώς, αργότερα, συνθέτω τα κείμενα που ορίζουν και τακτοποιούν το περιεχόμενό τους. Mic: Ποιές θεωρείς ότι είναι οι ύψιστες αξίες για την κατάκτηση της ευδαιμονίας; (φιλία, αυτάρκεια, ασφάλεια, αταραξία, τετραφάρμακος, λάθε βιώσας;) Έχω προ πολλού αντικαταστήσει τις λέξεις Αρχιτεκτονική (με κεφαλαίο Α) και Τέχνη (με κεφαλαίο Τ) με τις λέξεις κατοίκηση, παρατήρηση, συζήτηση, εννόηση, παραγωγή. Η Αρχιτεκτονική αλλά και η Τέχνη (πρακτική και θεωρία στην εκπαίδευση νέων ανθρώπων που διαθέτουν τον εαυτό τους στο λόγο και τη σκέψη) έχουν αποδώσει εξέχουσες στιγμές προτάσεων και παραδειγμάτων. Όμως, πολύ περισσότερο, με ενδιαφέρει η παρατήρηση και η συσχέτιση με το ‘’οτιδήποτε’’ που με περιβάλλει, εδώ και αλλού (ως απόκτημα και αρχείο, ως συλλογή που πρόκειται αμέσως να διατεθεί), μακρύτερα ή στην ενδοχώρα των συνεπειών που δημιουργεί ο εαυτός μου. Κυνηγάω μία συνομιλία με ανθρώπους μεθυσμένους από την δυνατότητα που τους δόθηκε να σχεδιάσουν, να κατασκευάσουν, να πούν, να γράψουν, να διαθέσουν και να μετρήσουν αυτό το γίνωμα που έφεραν στον κόσμο. Άλλωστε η λέξη ‘’τέχνη’’, η διαδικασία, δηλαδή, της μετατροπής μιάς σειράς σκέψεων σε υλικότητα, προέρχεται από τη λέξη τίκτω: γεννώ. Μπορώ να πω πως θυμάμαι και χαίρομαι με την θύμησή τους, ποικίλες μικρές και διαρκέστερες στιγμές ευδαιμονίας.
Όταν ολοκληρώνω ένα κύκλο εργασιών κατασκευάζοντας και διαθέτοντας τα ευρήματα και τα στοχαστικά αποκτήματά μου στους άλλους, όταν μεταμορφώνομαι σε ‘’άλλον’’ κατά τη διάρκεια των ταξιδιών στην πλανητική γεωγραφία, όταν ταξιδεύω με ένα λεωφορείο και όταν επιστρέφω από εκεί όπου έφτασα, ό,τι και να έγινε. Όταν θέλω, ξανά και ξανά, να κοιτάζω ανεξέλεγκτα όσους βρίσκονται απέναντί μου ώσπου να τραβηχτώ και να χωνευτώ από αυτούς, ώσπου να σχεδιάσω ή να καθίσω ως το πρωϊ στα τραπέζια των συζητήσεων και των εκθεμάτων. Βέβαια, νομίζω πως, κάθε άνθρωπος προστατεύει ένα τέτοιο αρχείο πολύτιμων αποκτημάτων (...των δικών του ευ-δαιμονικών στιγμών) αρκεί να έχει διαθέσει τον εαυτό του για πολύ στην μαθητεία της ανίχνευσης, του εντοπισμού και της εννόησης του περιεχομένου τους. Mic: Αν πιαστούμε από την επιθυμία για ‘‘ένα τραγούδι’’... ποιό θα ήταν το δικό σου ‘‘σάουντρακ’’ της ευτοπίας; Κινηματογράφο έχει η ευτοπία; Παίζει φιλμ νουάρ ή κωμωδίες; Έμαθα να ακούω μουσική στο σπίτι ενός φίλου που καλούσε μία μικρή ομάδα συμμαθητών, κάθε Παρασκευή απόγευμα, για να ακούσουμε τους Doors από ένα state of the art (τότε, 1978) μηχάνημα, το ‘’μπομπινόφωνο Nakamitchi. Άκουσα μία υπέροχη συναυλιά στην Philarmonie στη πόλη του Βερολίνου, πέρασα ένα ολόκληρο καλοκαίρι ακούγωντας το τραγούδι του Peter Gabriel για τον Steve Biko, αλλά και ένα ολόκληρο χρόνο ακούγωντας τους SexPistols και τον δίσκο τους NeverMindThe Bollocks, κάθε απόγευμα, σταμάτησα το αυτοκίνητό μου καθώς οδηγούσα στην εθνική προς τα Τέμπη για να ακούσω ένα Ηπειρώτικο Πολυφωνικό που με καθήλωσε, ακούω Ινδικά τραγούδια στην Ινδία, αραβικά στο Κάϊρο και το Ομάν, ακούω ένα γρήγορο ροκαμπίλι όταν και κάθε φορά απογειώνεται το αεροσκάφος που με μεταφέρει. Διηγούμαι με έντονη συγκίνηση στους φοιτητές και τις φοιτήτριές μου τα επεισόδια και τα ‘’γεγονότα’’ στην ταινία ‘’Άνοιξη, Καλοκαίρι, Φθινόπωρο, Χειμώνας...και Άνοιξη’’ του KimKiDuk, θυμάμαι και συγκινούμαι δυνατά από την τελευταία σκηνή στην ταινία ‘’Dead Poets Society’’ του Peter Weir (με τους μαθητές γίγαντες να στέκονται πάνω στα θρανία τους) αλλά και την εβδομάδα εκείνη που στο ‘’Μακεδονικό’’ είδα όλες του τις ταινίες μαζί. Θυμάμαι πως εξαιτίας της ταινίας Jaw του Steven Spielberg σταμάτησα να κολυμπώ μακριά από τις ακτές. Θυμάμαι την ζωή μου μέσα στις ταινίες του Alain Renai αλλά και τον χορό του εραστή Αντουάν στην ταινία Le Mari de la Coiffeuse του Patrice Leconte που καθοδήγησε έκτοτε την σκέψη μου για την σημαντικότητα και την ευρύτητα των δοχείων ζωής που δεν καθορίζονται επίσημα από ένα επιβεβλημένο νόημα, των αφανών χώρων.
Θυμάμαι ακόμη τα δείγματα κειμένων και υποθέσεων του leCorbusier στο βιβλίο του vers une Architecture, τα σχόλια και τις έξοχες παραγράφους του Luis Mamford στο βιβλίο του ‘’Ο ΜΥΘΟΣ ΤΗΣ ΜΗΧΑΝΗΣ’’ Τεχνική και ανάπτυξη του Ανθρώπου, που με έκαναν να σκιρτώ από χαρά εξαιτίας της συγγραφικής του δεινότητας, θυμάμαι το βιβλίο ‘’The Illustrated Man’’ του Ray Brandbury που τώρα καταλαβαίνω την σημασία του όντας γίνωμα των περιπετειών μου με τα δημιουργήματα των άλλων. Θυμάμαι την στιγμή ενός απογευματος που ξεκίνησα να γράψω μία περιγραφή και δεσμεύτηκα από το κείμενο και τη δύναμή του (όπως θα μπορούσα να δεσμευτώ από τις περιπλανήσεις στις πόλεις, τις χορδές του ηλεκτρικού μπάσσου, τις χειρονομίες και τις εντάσεις του έξαλου σώματός μου σε μία σκηνή). Περιηγούμαι στις πόλεις, φροντίζω να ταξιδεύω κοντά και μακρύτερα. Ετσι, είμαι συνέχεια ένας άλλος αλλά και μία σύνθεση των στιγμών και των υποθέσεων για την ζωή που γράφτηκαν πριν από εμένα και με καθοδήγησαν να κοιτάξω καλύτερα. Φτιαχνω και εγώ κείμενα και φροντίζω να συμβουλεύω με όποιον τρόπο μπορώ, Μου αρκεί εκείνη η ματία, η ματιά που δηλώνει το...’’..όπα...! όπα...! αυτό δεν το σκέφτηκα ποτέ έτσι...!’’ η ματιά που δείχνει πως η ζωή του ή της συνομιλητή/τριάς μου πρόκειται και ήδη έχει αλλάξει τελείως.
Ο Ιορδάνης Στυλίδης γεννήθηκε στην Έδεσσα, του νομού Πέλλας το 1959. Απόφοιτος της σχολής Αρχιτεκτόνων του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, (1987-1992) είναι Μόνιμος Επίκουρος καθηγητής, του τμήματος Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Παράλληλα με το διδακτικό του έργο διοργανώνει, διευθύνει και συμμετέχει σε εκπαιδευτικά ταξίδια (Ινδία, Ομάν, Αίγυπτος, Νεπάλ, Γερμανία, Τουρκία, Συρία, Ιορδανία, Ιταλία, Ελβετία), συλλογικά εργαστήρια τεκμηρίωσης και σχεδιασμού σε κοινότητες της ελληνικής περιφέρειας, καθώς και ανιχνεύσεις πόλεων και γεγονότων (Βερολίνο, Ιστανμπούλ, Βενετία, Κάϊρο, Πόρτ Σαϊντ, Ζυρίχη), από το 2002. Ως εικαστικός και εννοιολογικός ακτιβιστής έχει στο ενεργητικό του δεκα πέντε ατομικές εικαστικές εκθέσεις και εγκαταστάσεις καθώς και πολλαπλές συμμετοχές σε Μπιεννάλε και Τριεννάλε στην Ευρώπη από το 1980. Παράλληλα με το εικαστικό-αρχιτεκτονικό του έργο ασχολήθηκε με την συγγραφή δοκιμίων, εγχειριδίων και στοχαστικών αφηγημάτων με περιεχόμενό τους τη διερεύνηση του τοπίου, των αναλυτικών χαρτογραφήσεων της πολυ-πολιτισμικότητας, την οπτική οργάνωση και το σημειωτικό περιεχόμενο των εικόνων, την ιστορία και την ανάλυση των στοιχείων των εικόνων, την στοχαστική συνδεσμολογία των επιστημών με τις τέχνες. Τα έτη 2014-2015 παρουσίασε τις πρώτες ψηφιακές εκθέσεις έργων με θέμα ‘‘Τοπιογραφία’’ και ‘‘Still life’’.