LAKE2017 KERKINI WORKSHOPS ISSUU

ΙΟΡΔΑΝΗΣ ΣΤΥΛΙΔΗΣ

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia ε’ documentation and design workshop

το ανάχωμα / embankment LAKE2017 KERKINI • SERRES • HELLAS

26 4 - 02 5 2012

2012

αναθεωρημένη έκδοση

6

http://iordanisstylidis.gr/workshops-6.php

το ανάχωμα embankment 2012

2017

στάσεις στην ευτοπία stasis in eutopia

a documentation and design workshop, 2017

λίμνη Κερκίνη, δ.δ. Γεφυρουδίου Τμήμα Αρχιτεκτόνων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας M.S.A. Κάϊρο, Πανεπιστήμιο Καϊρου Εξωραϊστικός σύλλογος Γεφυρουδίου

λίμνη Δοϊράνη, νομός Κιλκίς

https://youtu.be/6fVz-h4ezKI

το ανάχωμα • Εξωραϊστικός σύλλογος Γεφυρουδίου, Νομός Σερρών • Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Τμήμα Αρχιτεκτόνων • Πανεπιστήμιο M.S.A., Κάϊρο • Πανεπιστήμιο Καϊρου, Κάϊρο

έργο / σχέσεις

εργάτες/τριες2017 ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Στυλίδης Ιορδάνης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΟΜΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Καταβελάκη Φωτεινή Κιτσούλη Λιάνα Λυκούδη Σοφία Νίκα Φωτεινή Ντούτση Γεωργία Τσιακούμης Γιωργος Χαλβατζόγλου Θεόδωρος MSA UNIVERSITY - CAIRO Elareef Esraa - Leader of Team Alaaeldin Hasan Ali Sama Said Tawfik Shalhoub Salma Ayman Tawfik Zanaty Amr Talaat Helal Ahmet Tarek Elsayed Elsharkawy Ahmed Mohamed Abdelfattah Ahmed Ahmed Mohamed Soliman Fawy Mostafa Taha Ingy Qandil Yihia

Καθώς το σμήνος των πουλιών μαζεύτηκε στα κλαδιά του δένδρου που, φαινόταν πως, έπλεε στο ήρεμο νερό της λίμνης, σταματήσαμε τη συζήτηση. Κοιτάξαμε προσεκτικά και παρακολουθήσαμε αρκετά τα τυπικά δείγματα της συμπεριφοράς και τις αλλεπάλληλες διευθετήσεις του εγγύς περιβάλλοντος που προκλήθηκαν εξαιτίας της κινητικότητάς τους. Στην ησυχία του απογεύματος παραδεχτήκαμε την έκτακτη αυτή πρόταση σχέσης του παρατηρητή και του σύγχρονου εγγύς τοπίου, γεννήτορα ακριβών ή έρμαιων σκέψεων που, ίσως, σύντομα ή αργότερα θα συμπήξουν ένα κοινόχρηστο κείμενο αναφορών. Ορίσαμε αμέσως μια κατ’αναλογία υπόθεση, ως ακριβές και ζωτικό αίτημα-οδηγό. Σημειώσαμε τις δυνατές έκτακτες και τακτικές διακλαδώσεις του περιεχομένου της. Στο χρόνο της περιήγησής μας, αυτή η παρατήρηση αποτέλεσε το πρώτο τεκμήριο διεύθυνσης και ρύθμισης του ίδιου νοήματος που οφείλαμε να τακτοποιήσουμε και να υπερασπίσουμε. Ίσως έτσι, λοιπόν, μπορούμε να εργαστούμε. Με αυτή την ποιητική υπόθεση, το σύνδεσμό μας με τις τακτικές του περιβάλλοντος κόσμου μας. Το σμήνος των πουλιών διαπέρασε το φύλλωμα του δένδρου και απομακρύνθηκε προς την απέναντι πλευρά της λίμνης. Προχωρήσαμε λίγο ακόμη επιθεωρώντας τις λεπτομέρειες στην ακτή και ύστερα αποσυρθήκαμε στις σκιές μιας συστάδας δένδρων όπου χρειάστηκε να προσφέρουμε τις σκέψεις και τις ερωτήσεις μας.

CAIRO UNIVERSITY - CAIRO Sabry Ali Almolkab Rasha

διαλέξεις • περιηγήσεις • εποπτεία lectures • field tours • directions Dr Σγαρδέλης Στέφανος, Α.Π.Θ., σχολή Βιολογίας, τμήμα Οικολογίας Dr Hemeid Bedour, architect-researcher, Germany Dr Naziridis Theodore, Lake Kerkini Management Authority, Director Panagiotopoulou Maria, field researcher, Forester-Ornithologist, M.Sc. Braker Jan, architect, Germany

φωτογραφία • photography (fied researcher - visual archive) Marianna Theodoridou Architect Evanggelia Boulaki Activist

5

Documentation and Design Workshop • Lake Kerkini • 17 - 23 April 2017 Λίμνη Κερκίνη, νομός Σερρών Kerkini lake, Prefecture of Serres

τοπογραφία και συγγενείς διαθέσεις νοήματος https://youtu.be/9IWE3-qcouU Συναντηθήκαμε στην ευρύχωρη εύφορη πεδιάδα του νομού Σερρών, λίγα χιλιόμετρα ανατολικά από τη λίμνη Κερκίνη. Η εποπτεία της αντανάκλασης του βουνού Μπέλλες, στην επιφάνεια της λίμνης, οι μύθοι και η ιστορία των τόπων και των αλλεπάλληλων τοπίων διαθέτει στη σκέψη τα πρόσκαιρα και τα διαρκέστερα δείγματα σημασίας που οδηγούν τους διαλόγους και την συντροφική συμπεριφορά. Ταξιδεύοντας από το βορρά της Ευρώπης, από την Αφρικανική ήπειρο και το εγγύς εσωτερικό πεδίο των υποθέσεών μας διαλέξαμε τη συνάντηση και την κοινή ζωή ως δυνατό γύμνασμα και έκτακτη σχέση νοήματος που μπορει, ίσως μπορεί, σκεφτήκαμε, να δημιουργήσει ένα πρόσκαιρο θύλακα κοινής ζωής και σχέσεων πολύ μακριά από τις καθημερινές άστατες ή τακτικές σχέσεις. Ο ουρανός προετοίμασε την βροχή του και εμείς, όλοι, βρήκαμε μια θέση για την έκτακτη, προσωπική και συλλογική, ταυτότητα στο σχολείο της κοινότητας που φιλοξένησε τον ενθουσιασμό μας. Ακολουθήσαμε αμέσως το αίτημα της υπόθεσής μας ξεκινώντας την περιπλάνηση στην περιφέρεια της λίμνης. Την άσκησή στην συλλογή των ποικιλιών της θέας, την συλλογή των μεταμορφώσεων του καιρού, την συλλογή των πρώτων συγχρονισμένων λέξεων και των χειρονομιών που διαμόρφωσαν αμέσως το βήμα της κοινότητάς που σύντομα θα άρχιζε να αναγνωρίζει, να επισημαίνει, να διαμορφώνει, να απλώνει τα βέβαια και αβέβαια σημάδια της ινχηλασίας της στις προτάσεις του λόγου, των σχεδίων, των πυκνώσεων και των αραιώσεων των αποστάσεων καθώς οι εργασίες και οι διάλογοι που τις προστάτευαν διέχεαν τα πρώτα συμπτώματά τους. Ο καιρός άπλωσε σε ολόκληρο τον ουρανό το βαρύ γκρίζο χρώμα και τις ακόμη σκοτεινότερες αποχρώσεις του και έριξε την καταιγίδα στον κάμπο αποσύρωντας τη σκόνη των ημερών ώστε η ματιά να διαπερνά την απόστασή του όσο μακρύτερα χρειαζόταν. Στην αρχή αυτής της καταιγίδας μείναμε μετρώντας την πρώτη ορμή της και, ίσως άθελα, ακουμπήσαμε ο ένας τον άλλο. Κάθε άλλο και άλλη που ήδη γνωρίζουμε το νόημά του.Ανταλλάξαμε λέξεις και, γιαυτό, γνωρίζουμε πλέον το όνομα της βροχής στις ποικιλίες των ήχων της. Γνωρίζουμε ακόμη τις λέξεις για την αναμονή της βροχής στον βορρά της Αφρικανικής Ηπείρου αλλά και τις λέξεις για το τρεμούλιασμα του βλέμματος όταν η θύελλα στρώνει με άφθονο νερό τους δρόμους στον ευρωπαϊκό βορρά. Στη μέση της καταιγίδας μοιραστήκαμε ζεστό τσάϊ και ακούσαμε με προσοχή τις αφηγήσεις για τις τελετές των καλλιεργειών και της συγκομιδής, για την υποδοχή των επισκεπτών και τις περιηγήσεις στα

7

Λίμνη Κερκίνη, νομός Σερρών Kerkini lake, Prefecture of Serres

κοντινά χωριά και στις υποθέσεις των ανθρώπων τους. Στο τέλος, όταν ο άνεμος έπεσε και η δροσιά τρεμούλιασε και φώλιασε, σαν λέξη, στη σκέψη μας, καθίσαμε γύρω από το κοινό τραπέζι. Αλλάξαμε θέσεις, βγήκαμε στο δρόμο και γυρίσαμε γρήγορα σχολιάζοντας και γελώντας. Μαζέψαμε τα μπουκάλια με νερό για την νύχτα. Δώσαμε μία ή περισσότερες υποσχέσεις, διασχίσαμε πάλι και πάλι την εμπειρία του δειλινού που πέρασε αλλά και τις σκόρπιες φράσεις που την επόμενη ημέρα θα ορίσουν την τακτική στον πλήρη κόσμο της συμφωνίας μας. Κατοικούμε στο παλιό σχολείο της κοινότητας. Σε δωμάτια που φτιάχτηκαν με πρόχειρο τρόπο στις αίθουσες που χρόνια πριν συντηρούσαν και αποθέωναν την πειθαρχία της πρώτης εκπαιδευτικής σχέσης, της άτακτης ανίχνευσης των φαινομένων και της ουσίας του κόσμου. Όπως εκδηλωνόταν στις σελίδες των βιβλίων, στην τεχνική της διδαχής, στο αποτέλεσμα της πρώτης κριτικής στάσης και έκφρασης. Σε αυτή την θεμελιώδη περιοχή του πολιτισμού, στο κτίσμα και στις σχέσεις που διαρκώς ανασυστήνονται στις τελετές της εκπαίδευσης θα εκπαιδευτούμε και πάλι. Θα κοιτάξουμε και πάλι το κείμενο για την γεωγραφία και τα φαινόμενα του εδάφους και του ουρανού, στον βορρά της Αφρικής, θα κοιτάξουμε και πάλι τα κείμενα για τις λίμνες και τις συστάσεις των παρόχθιων και ορεινών δασών, των πληθυσμών των αποδημητικών πουλιών, των τρόπων που οι άνθρωποι οικοδομούν ή ρημάζουν τις φυσικές συστάσεις σχέσεων. Τα κείμενα για τα ταξίδια, τοπικά ή μακρυνότερα, που, φαίνεται πως, διαμορφώνουν ραγδαία την προσωπικότητα διαμορφώνοντας τον ανιχνευτή και αυτόνομο, ιδεολόγο και ερευνητή εαυτό.

Τα κείμενα για την ανίχνευση και την κατανόηση του ‘’πνεύματος του τόπου’’ ώστε να ερμηνεύσουμε την εκκρεμή σύστασή του σε σχέδια, σύντομα κείμενα, διαλόγους και ερωτήσεις, ανταποκρίσεις και αποδείξεις της επιθυμίας να συντάξουμε την κοινή συλλογική χαρτογράφηση του αιτήματος αυτής της συνάντησης. Θα καταθέσουμε τις πρώτες και τις ωριμότερες σκέψεις για το πως και γιατί επιλέγουμε ένα σημείο στάσης και στοχασμού στο τοπίο, στα ατελείωτα ορισμένα από πυκνές συστάδες βλάστησης τοπία, που παρουσιάζονται συνεχώς μπροστά μας καθώς διαπερνούμε τα πρόχειρα ή μονιμότερα μονοπάτια, περιλαμβάνοντας και τακτοποιώντας τα επεισόδια της φρόνιμης ή έξαλης σχέσης, θα επιχειρήσουμε να ορίσουμε και πάλι ένα ακριβές και πρόσκαιρο κείμενο για τις αντανακλάσεις των μορφών μας στις υδάτινες λωρίδες, στις όχθες του βυθισμένου δάσους.

9

Photo: Mariana Theodoridou / LAKE2017 workshop / University of Thessaly, Department of Architecture

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia ε’ documentation and design workshop 2017

UMAR (EinShams), Cairo 2009

LAKE2017

https://youtu.be/iSh1hmNCfIk

PortSaid 2012

DDW2014, Serres

UMAR (EinShams)2009 • PortSaid2012 • DDW2014 • LAKE2017

Το τμήμα Αρχιτεκτόνων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας συνεργάστηκε με τα πανεπιστήμια M.S.A. και Cairo University της Εγίπτου (Κάϊρο) σε ένα διεθνές εργαστήριο Τεκμηρίωσης και Σχεδιασμού στην περιοχή της λίμνης Κερκίνη. Στο εργαστήριο συμμετείχαν εκπαιδευτικοί σύμβουλοι και καθηγητές των πανεπιστημίων καθώς και 10-12 φοιτητές και φοιτήτριες από κάθε σχολή. Η συνεργασία του οικείου τμήματος αρχιτεκτόνων με πανεπιστήμια της χώρας της Εγίπτου έχει ξεκινήσει από το 2009. Το έτος 2009 ομάδα φοιτητών και φοιτητριών με την επιστημονική διεύθυνση του καθηγητή κ. Ιορδάνη Στυλίδη συμμετείχε στο καλοκαιρινό εργαστήριο της Ένωσης Αρχιτεκτόνων της Μεσογείου (UMAR) που πραγματοποιήθηκε στο πανεπιστήμιο EinShams με τη συμμετοχή φοιτητών και φοιτητριών απο τις χώρες Μαρόκο, Τυνησία, Έγιπτο, Παλαιστινιακή αρχή, Μάλτα, Ελλάδα και Ισπανία.. Στη συνέχεια, πολυμελής ομάδα φοιτητών και φοιτητριών (πανεπιστήμιο Θεσσαλίας και Αριστοτέλειο Θεσσαλονίκης) προσκλήθηκε και συμμετείχε στο εργαστήριο που διοργάνωσε το πανεπιστήμιο της πόλης PortSaid (2012). Η περιοχή μελέτης του εργαστηρίου είναι η περίμετρος της λίμνης Κερκίνη που βρίσκεται στα σύνορα της Ελλάδας με την Βουλγαρία και, ειδικά, το τεχνητό ανάχωμα που, ουσιαστικά, είναι το τεχνικό έργο που προκάλεσε τη δημιουργίας της. Οι μετέχοντες, φοιτητές και φοιτήτριες, προσκεκλημένοι καθηγητές και επιστήμονες ερευνητές του πεδίου, φιλοξενήθηκαν στις εγκαταστάσεις του χωριού Γεφυρούδι (δήμος Ηράκλειας, νομός Σερρών,

13

https://youtu.be/tZ4L

LN3z6Gso

εξωραϊστικός σύλλογος Γεφυρουδίου) για 7 ημέρες ενεργοποιώντας ένα πρόγραμμα επισκέψεων, μελέτης, συλλογής τεκμηρίων και έκδοσης ιδεών και συμβατικού σχεδιασμού με θέμα τη δυνατότητα οριοθέτησης και χωρικής τακτοποίησης μικρής κλίμακας κατασκευών διημέρευσης είτε στην περιοχή του αναχώματος είτε στις όχθες του δέλτα του ποταμού Στρυμώνα που τροφοδοτεί την λίμνη. Η πρωτεύουσα στρατηγική του εργαστηρίου καθορίστηκε ακριβώς από τις κάτωθι σημαντικές περιοχές εκπαιδευτικής σημασίας: 1. Η εκπαιδευτική διαδικασία οργανώνεται και εξελίσσεται στο εγγύς τοπίο δια της ενδελεχούς μελέτης της περιμέτρου της λίμνης αλλά και των σημαντικών όμορων γεωγραφικών χαρακτηριστικών όπως και του δέλτα του ποταμού Στρυμώνα. Η έρευνα σχεδιάζεται, ξεκινά και εξελίσσεται με τη κοινή, συλλογική χρηση ψηφιακών εργαλείων ώστε να δημιουργηθούν κοινές βάσεις δεδομένων. Στη συνέχεια οι κωδικοποιήσεις του υλικού οπτικοποιούνται στατιστικά ώστε να ορίσουν και να καθορίσουν ώριμες στρατηγικες σχεδιασμού. 2. Η παρατήρηση και η πρότυπη αρχειοποίηση (οπτικών και ηχητικών πολυ-μεσικών ανταλλάξιμων ψηφιακών αρχείων) της χωρικής ταυτότητας όπου περιλαμβάνονται επιπλέον και οι τυπολογίες των καθημερινών τελετών στις παρόχθιες γεωργο-κτηνοτροφικές κοινότητες, η τεκμηρίωση της φυτικής και ζωϊκής ποικιλότητας όπως διαμορφώνεται και συν-διαμορφώνει την οικολογία της περιοχής και, τέλος, η μεθοδολογία της έκθεσης των πληροφοριών, της τροποποίησης και της κριτικής διάταξής τους ώστε να ολοκληρώσουν σταθερές δομικές μονάδες νοήματος, 3. Η εξέλιξη και η διαχείρηση της ικανότητας των συμμετεχόντων και συμμετεχουσών νέων στοχαστών και τεχνικών να εμπλακούν και να εργαστούν ομαδικά σε ένα ανοικτό και εξαιρετικό περιβαλλοντικό πρόβλημα σχεδιασμού όπου, εξαιτίας του, μπορούν να ανταλλάξουν και να μοιραστούν την εμπειρία και τις μεθόδους αλλά και να αναπτύξουν στοχαστικούς προβληματισμούς και επιλύσεις που θα ενεργοποιήσουν και θα τεκμηριώσουν μια καινοφανή ριζοσπαστική και πολυμέτωπη πειθαρχία συνεργασίας. 4. Η συνάντηση, η κοινή ζωή και η κριτική διερεύνηση της ποικιλίας των πολιτισμικών ταυτοτήτων ώστε, έτσι, δια της ενιαίας και μεριστής αυτής εμπειρίας, της ζωής και της εργασίας, η αναγνώριση, η αποδοχή και η συσχέτιση με την ποικιλίας των αντιδράσεων και των προσανατολισμών όχι μόνο σε σχέση με τον εκπαιδευτικό σκοπό αλλά, πολύ περισσότερο, με την κατανόηση των εκφραστικών και συλλογικών εργασιακών δυνατοτήτων. Καθώς συναντηθήκαμε, ταξιδέψαμε και, εκεί, μαζί, συντάξαμε ένα

15

φανταστικό και έκτακτο πεδίο σημασίας, σίγουροι/ες και προετοιμασμένοι/ ες για την κοινή ζωή, τη συλλογική εργασία, τη διαχείριση και την έκδοση των περιορισμένων ή επαρκών δειγμάτων της κοινής δράσης ο καιρός και η διάθεση στον τόπο και τα τοπία του διεμβόλησαν την συμπαγή συλλογική βεβαιότητα οδηγώντας τις βέβαιες, σχεδιασμένες καθημερινές πρακτικές σε ένα διαφορετικό πεδίο επιθυμιών και εκδηλώσεων της ζωής. Εισάγοντας και διευθετώντας, εντέλει, μια διαφορετική ποικιλία σχέσεων. Καθορίστηκε, έτσι, η ανίχνευση του πεδίου της μελέτης, λιγότερο από την τακτική της σχεδιασμένης περιδιάβασης και περισσότερο από τις έκτακτες τυχαίες διελεύσεις του. Τα απογεύματα καθώς εκδηλωνόταν η καταιγίδα και σάρωνε τις καλλιέργειες αλλά και το εύφορο οργωμένο έδαφος που περίμενε την νέα σπορά του. Τα πρωϊνά καθώς χρειαζόταν να επισκευτούμε την κοντική μικρή πόλη και να συλλέξουμε όλη την ποικιλία των σημειώσεων της καθημερινότητας στα καταστήματα, στις μικρές πλατείες, στους δρόμους, τις πρόσκαιρες ή διαρκέστερες συναντήσεις και συζητήσεις με τους κατοίκους, φορείς και πομπούς ενός πλέγματος πληροφοριών από το βαθύτερο και πρόσκαιρο παρελθόν τους. Μικρές ιστορίες, χωρίς πλεονασμούς και άτακτες λεπτομέρειες που όμως διέθεταν την σημασία τους στην μορφολόγηση μιας και αλλεπάλληλων συστατικών ιδεών για τον τόπο.

17

https://youtu.be/Ys4bGTCA9-8

Photo: Mariana Theodoridou / LAKE2017 workshop / University of Thessaly, Department of Architecture

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia ε’ documentation and design workshop 2017

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ • ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ • ΙΔΕΕΣ κ ECONOMY • TECHNOLOGY • IDEAS AND PRACT Η ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΠΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΕ ΤΗΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ Η λέξη-έννοια ΟΙΚΟΝΟΜΊΑ* είναι όρος της αρχαίας Ελληνικής γλώσσας με ισχυρή πλεκτή σημασία. Η λέξη αποτελεί σύνθεση δύο άλλων σημαντικών λέξεων. Τη λέξη οίκος -σπίτι, ναός, πόλις και της λέξης νέμειν -μοιρασιά, διεύθυνση, ομάδα κανόνων με σκοπό την ήρεμη ομαδική ζωή. Με τη λέξη οίκος στην αρχαία ελληνική γλώσσα σηματοδοτούμε όχι μόνο την οικία αλλά ολόκληρη την οικεία σύσταση της πόλης, τις περιβάλλουσες καλλιέργειες, την εγγύς γεωγραφία, τις παραδοξότητες αλλά και την φυσική υπόσταση του τοπίου, τα δίκτυα κυκλοφορίας αλλά και τις πολιτικές και εμπορικές σχέσεις με τις όμορες συγγενείς κοινότητες. Με βάση αυτό το υπόβαθρο σημασίας, η κοινότητα Γεφυρουδίου (ανατολικά του φράγματος, στο εσωτερικό της πεδιάδας) είναι χωροθετημένη στο κέντρο της πλούσιας και εύφορης φυσικής τοπογραφίας περιορισμένη από το μέγεθός της, τα έθιμα και τις τακτικές της ζωής, σύνδεσμούς και όρια των σχέσεών της με τις υπόλοιπες κοινότητες. Η οικονομική ταυτότητα της κοινότητας εκφράζεται και συντηρείται από τα φυσικά καλλιεργητικά χαρακτηριστικά της μεγάλης πεδιάδας του νομού Σερρών (μια από τις πέντε κύριες πεδιάδες της Ελλάδας) που εκτείνεται μεταξύ των βουνών Κρούσια, Κερκίνη (Μπέλες) και Φαλακρό, που την περιβάλλουν. Ο ποταμός Στρυμώνας που ρέει νότια από την Βουλγαρία, εκβάλλει στην βόρεια πλευρά της λίμνης και, διαμέσου ενός τεχνικού αρδευτικού συστήματος, τροφοδοτεί και εμπλουτίζει το έδαφος των καλλιεργειών σταριού, καλαμποκιού, καπνού, βαμβακιού και κηπευτικών. Αυτή η πλήρης και μεθοδική καλλιεργητική πειθαρχία αποδίδει άφθονες ποσότητες αγαθών επιτρέποντας στις κοινότητες την αειφόρο και ισόρροπη οικονομική σχέση τόσο με την πρωτεύουσα πόλη του νομού όσο και με το τοπικό μητροπολιτικό κέντρο, την πόλη Θεσσαλονίκη. Στο νότιο άκρο της τεχνητής λίμνης (στην κοινότητα Λιθότοπος) το τεχνητό φράγμα ελέγχει τη ροή του νερού που συνεχίζει την κάθοδό του έως το Αιγαίο πέλαγος (Στρυμονικός κόλπος). Η ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΠΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΕ ΤΗΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ Η τεχνολογία της αυτοκίνησης και η ανακατασκευή των αυτοκινητοδρόμων συνδυασμένες με την εξέλιξη και ταχεία υιοθέτηση των δυνατοτήτων της τεχνολογίας των υπολογιστών και του διαδικτύου είναι οι κύριοι παράγοντες που όχι μόνο διατήρησαν αλλά αύξησαν την ποιότητα της ζωής και το οικονομικό υπόβαθρό της στην περιοχή όπως και σε πάρα πολλές άλλες περιοχές στον πλανήτη. Αν και το δίκτυο των πρωτευόντων και των δευτερευόντων δρόμων είναι πυκνό και σε καλή κατάσταση ο εκσυγχρονισμός της κύριας αρτηρίας που συνδέει την πόλη των Σερρών (πρωτεύουσα του νομού) με την πόλη της Θεσσαλονίκης και διαυτής με την εγνατία οδό (ευρωπαϊκό οδικό άξονα με διεύθυνση δυτική-ανατολική, από το λιμάνι της Ηγουμενίτσας έως τα Ελληνο-Τουρκικά σύνορα) πρόκειται να αυξήσει την επισκεψιμότητα στην περιοχή της λίμνης. Η λίμνη Κερκίνη προστατεύεται ήδη από την συνθήκη RAMSAR για τους υγρότοπους διεθνούς ενδιαφέροντος. Εξαιτίας αυτής

και ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ TICES theECONOMY THAT TRANSFORM THE TOPOGRAPHY Economy* is a term originate from the Greek language containing a very well composed and demanding meaning. The word economy consists of two words. The word ‘’oikos’’– house, temple, city, and the word ‘’nemein’’-the management, the system of collective driving laws in order to live well together. Oikos in the ancient greek language means not only the actual house but the overall and familiar correlation grid of the city, the surrounding cultivated area, the near topography and landscape peculiarities, the road networks and the chain of political and commercial relationships with the near by communities.

Seeing under this scope* the community of the Gefiroudi village (some few km from the enbankment of lake Kerkini) is situated into a flourishing and thriving topography of well being within its natural limits including the scale and the living patterns of multiple near by communities. The area’s natural identity is based on the vast plain of Serres (one of the five major Hellenic planes) till the far away high mountains of Krousia, Kerkini (Beles) and Falakro which surrounding it. The river Strimon flowing south from Bulgaria disemboque in the north side of the lake enriching through a network of canals the cultivations of wheat, corn, tobacco, cotton and tomatos. It is an exceptional and ideal geography allowing multiple cultivations to thrive throughout deep history enabling the communities to a sustainable and balanced economy idealy related, presently, with the local economy, of the city of Serres and the major urban center of the city of Thessaloniki.

At the south end of the lake (the Lithotopos village) the artificial barrier control the flow of the water of the river Strymon still flowing as far as the aegean sea (the strymonikos gulf). theTECHNOLOGY THAT TRANSFORM THE TOPOGRAPHY The vehicular technology and the reconstruction of the road network together with the advance and fast adaptation of computing technologies and the internet are the crucial factors that sustain and boost the living and economic standards of life in this area as in many such culture pockets on the planet. Although the area has a valid network of prime and secondary roads the rebuild of the road connecting the city of Serres with the city of Thessaloniki (and through it to the Egnatia road uniting the west harbor of Igumenitsa with the Hellenic-Turkish borders in the east all the way to Istanbul) is going to increase the flow of visitors to the lake (preserved by the PAMSAR convention on wetlands of international importance) and the surrounding minor cities still preserving a mild and ideal way of country side living, the ethos.

The new and fast expansion of the global internet network is a crucial civilization phenomenon driving young high educated workers and thinkers to live and work in such areas strengthening the local communities already well performing in keeping settled most of their inhabitants the length of the year.

* Economy : from Greek oikonomia ‘household management,’ based on oikos ‘house’ + nemein ‘manage.’

21 * Scope : from Greek skopos ‘target,’ from skeptesthai ‘look out.’ * -scope : from Greek skopein ‘look at.’

* Ethos : from Greek ēthos ‘nature, disposition,’ (plural) ‘customs.’

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ • ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ • ΙΔΕΕΣ κ ECONOMY • TECHNOLOGY • IDEAS AND PRACT της στρατηγικής διατήρησης οι κοινότητες έχουν διατηρήσει ένα ήπιο φυσικό τρόπο έκφρασης σχέσεων της καθημερινής ζωής, το ήθος τους. Η ανάπτυξη και ευέλικτη υιοθέτηση των δυνατοτήτων του διαδικτύου πρόκειται, σύντομα, να οδηγήσει νέους υψηλής μόρφωσης και εξειδίκευσης, τεχνικούς και διανοούμενους, σε αυτές τις περιοχές που ήδη συγκρατούν το τοπικό ανθρώπινο δυναμικό τους. ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ ΠΟΥ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΑΝ ΤΗΝ ΤΟΠΟΓΡΑΦΙΑ Η παρακολούθηση των εκδηλώσεων της αγροτικής ζωής, των σκληρά δοκιμασμένων, στο πέρασμα του χρόνου, εξαιρετικών και τυπικών πειθαρχιών της αειφόρου διαγωγής και της λιτής (σπαρτιατικής) συσχέτισης με την περιβάλλουσα ταυτότητα, σύστησε το γνωσιακό υπόβαθρο όπου θα στηριχτούμε για να ασκήσουμε τη συλλογική διερευνητική διάθεσή μας. Χρησιμοποιώντας τα εργαλεία της ψηφιακής τεχνολογίας και εισάγωντας στις συζητήσεις ιδέες και δόκιμες υποθέσεις από τις νέες επιστημονικές, εκπαιδευτικές και ευρύτερα στοχαστικές περιοχές σημασίας χρειάστηκε να ανταποκριθούμε, να διαθέσουμε την μία ή τις περισσότερες οπτικές και κειμενικές ανταποκρίσεις μας. Σε αυτόν τον θύλακα χώρου, χρόνου και σχέσεων, προστατευμένο από το στοχαστικό περιεχόμενο αλλά και τις επιτόπιες πρακτικές της συνθήκης RAMSAR μπορούν να εφαρμοστούν πειραματικά και ουσιαστικά μια σειρά δυνατών εργασιακών τακτικών που θα μπορούσαν να ενεργοποιήσουν εξουδετερωμένους εργασιακά νέους/νέες επιστήμονες, ερευνητές/τριες και παραγωγούς πολυμεσικών έργων ώστε να αποδειχτεί η δυνατότητα των ποικίλων ευέλικτων συνεργειών ανταπόκρισης στις τοπικές εκφράσεις της εύρωστης ζωής. Θα εργαστούμε ήσυχα στο μήκος της ημέρας, ασκώντας απλές καθημερινές πράξεις, ενεργοποιώντας και υπερασπίζοντας τους διαλόγους στη σκιά συστάδων από δένδρα κοντά στη λίμνη ή κάτω από ένα σκιερό στέγαστρο (ενεργοποιώντας την φαντασία, περιγράφοντας και εκθέτοντας γεγονότα και επεισόδια της συμπεριφοράς μας, ασκώντας κριτική στις αστικές προτεραιότητες που καταπιέζουν τον εαυτό, εξηγώντας ή προτείνοντας πολιτικές και φιλοσοφικές δυνατότητες). Θα ξεκουραστούμε στα δροσερά εσωτερικά, το μεσημέρι. Θα παρατηρήσουμε και θα συμμετέχουμε στις λιτές και απέριττες τελετές της ζωής (το γεύμα αλλά και την προετοιμασία και διατήρηση της τροφής, την προσφορά αλλά και την επίσκεψη και το κάλεσμα σε ένα μεγάλο πρόσχαρο δείπνο). Θα περπατήσουμε ως εκεί που εκδηλώνεται μια τελετή του τόπου που ταιριάζει, θα διαπιστώσουμε, στην λεπτομέρεια της γεωγραφικής μορφολογίας. Θα σχεδιάσουμε τους ακριβούς προσωπικούς χάρτες καθώς ανηφορίζουμε στις πλαγιές ή διασχίζουμε το τεχνητό φράγμα, καθώς διαπερνούμε τις αλλεπάλληλες καλλιέργειες και τις ομάδες των ενδιαιτημάτων ανάμεσά τους, ενθουσιασμένοι/ες, χαρούμενοι/ες στην ηρεμία του δειλινού έως την ώρα των ανταποκρίσεων στις ερωτήσεις και τα σχόλια, βαθιά στη νύχτα. Κατανοώντας την ουσιώδη ιδιότητα της ζωής στην εξοχή όπου το μικρό μέγεθος των κοινοτήτων και οι σπάνιες επισκέψεις των ανθρώπων που, όταν συμβούν, επαληθεύουν τους συλλογικούς κοινοτικούς δεσμούς, την φιλοσοφική και στοχαστική άσκηση στην ιδεώδη ζωή.

και ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ TICES

https://youtu.be/-z4dR7d4VdQ

theIDEAS andPRACTICES THAT TRANSFORM THE TOPOGRAPHY Following patterns of living well practiced along decades within a rural plateau of sustainable and simple (or spartan) corellation with a given environmental identity while exercising a cutting edge working discipline in the fields of the full growing new tendencies in science, technology, education and arts is the stochastic possibility we have to respond to providing a fruitful textual and visual reply. Into this environmental pocket protected by the RAMSAR convention a set of new working tasks can be applied inviting otherwise unemployed young scientists, researchers and multimedia artists to inhabit and incorporate with the existing communal expressions of well being.

Working smoothly the length of the day, exercising simple ordinary acts, activating long dialogues under a cluster of trees by the lakeside or under a shadowy shelter (imaging, narrating and exposing incidents of self behavior, criticizing the urban priorities suppressing self, explaining and proposing political and philosophical possibilities), resting into the dark cool interiors during noon time, exploring the thrifty and modest living manners (eating and producing food, offering, visiting and inviting), walking and observing rituals along the diversity of land formations, drawing personal charts for the long and demanding trekking disciplines on the mountains, crossing endless variations of cultures and pockets of houses scattered in between the distances, enjoying the tranquility of the afternoon hours till midnight (explaining and comprehending the identity of the day passed) consist the bedrock of new ethos encouraging the intoduction of this vibrant living and working condition. Finally, understanding the most crucial and essential quality of life in the open, the tiny scale of the habitats and the sparse of native and visiting human beings living and sharing the communal experience of life, confirm and verify the stochastic* and philosophical* practice of well being.

23

* stochastic : from Greek stokhastikos, from stokhazesthai ‘aim at, guess,’ from stokhos ‘aim.’ * philosophical : from Greek philosophia ‘love of wisdom.’

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ • ECONOMY • TECHNOLO

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ • ΙΔΕΕΣ και ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ OGY • IDEAS AND PRACTICES

Photo: Mariana Theodoridou / LAKE2017 workshop / University of Thessaly, Department of Architecture

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia ε’ documentation and design workshop 2017

ΠΕΡΙΟΧΗ TERRITORY

ΜΥΘΟΣ, ΙΣΤΟΡΙΑ, ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑ ΑΡΧΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΛΙΜΝΩΝ / ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Η περιοχή της λίμνης κατοικήθηκε από θρακικά φύλα (Βισάλτες, Ιδονες) έως τον 5ο αιώνα πρό χριστού όταν κυριάρχησαν οι Μακεδόνες. Η πρώτη αναφορά περιέχεται στο βιβλίο ΘΕΟΓΟΝΙΑ του Ισιόδου όπου περιγράφεται η λίμνη ‘‘Κερκινίτις’’ και η δυνατότητα της πλέυσης στον ποταμο Στρυμώνα που εκβάλλει στη λίμνη. Σε αυτό το απέραντο φυσικό πεδίο συνέβησαν πολλές συγκρούσεις από την εποχή της κλασσικής και της Ρωμαϊκής περιόδου έως την Βυζαντινή εποχή. Οι συγκρούσεις συνεχίστηκαν στην αρχή του 20ου αιώνα (Βαλκανικοί πόλεμοι) και την εισβολή των ναζιστικών στρατευμάτων στον Β’ΠΠ. Κατα την περίοδο του Ελληνο-Τουρκικού πολέμου, το 1912, οι έλληνες πρόσφυγες εγκαταστάθηκαν στην πεδιάδα. Το Εθνικό Πάρκο της λίμνης Κερκίνη (έκταση 90.000 εκταρίων) και η Αρχή Διαχείρισης θεσμοθετήθηκαν το Νοέμβριο του 2006. Σκοπός της αρχής είναι η προστασία της περιοχής ως εθνικής φυσικής κληρονομιάς. Μέθοδος ο συστηματικός έλεγχος και ο σχεδιασμός δραστηριοτήτων υποστήριξης των οικολογικών χαρακτηριστικών της, η εποπτεία και η φύλαξη, η οργάνωση κοινών πρακτικών με τις παρόμοιας δραστηριότητας αρχές, η ανάπτυξη προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, πληροφοριών και διασφάλισης της ταυτότητάς της. Περισσότερα από 300 είδη πουλιών έχουν παρατηρηθεί στο Εθνικό Πάρκο. Τα περισσότερα από αυτά χρησιμοποιύν το βιότοπο ως ενδιάμεσο σημείο στάσης κατά την μετανάστευσή τους. 10 είδη φωλιάζουν σε κοινές αποικίες στο παρόχθιο δάσος. Συγκαταλέγονται: ο Κορμοράνος (phalacrocorax carbo), ο Κύκνος (Cycnus olor), ο Αυτοκρατορικός αετός (Aquila Heliaca), ο Χρυσαετός (Aquila chrysaetos), το Φλαμίνγκο (Phoenicopterous roseus). Πολλά είδη θηλαστικών χρησιμοποιούν και εμπλουτίζουν την βιοποικιλότητα του οικοσυστήματος των υγρότοπων και των γύρω βουνών. Συγκαταλέγονται: η Κόκκινη Αλεπού (Vulpes vulpes), η Αγριόγατα (Felis sylvestris), ο γκρί λύκος (Canis lupus) και το Ελάφι (Carpeolus carpeolus). Ο νεροβούβαλος, ενδημικό θηλαστικό σε μεγάλους αριθμούς βρίσκεται υπό την προστασία της ελληνικής πολιτείας. 30 είδη ψαριών και 20 είδη ερπετών έχουν επίσης καταγραφεί.

https://youtu.be/4Mj3Nn8cbaw

MYTHOS, HISTORY, ECOSYSTEM, MANAGEMENT AUTHORITY / THESSALY UNIVERSITY The area of lake Kerkini was inhabited by Thracian tribes (Visaltes, Idones) till the 5th century BC when the region was captured by the Macedonians. The first report regarding the place is written in ‘‘Theogonia’’ from Isiodos referring to the ‘‘Kerkinitis’’ lake and the ability to navigate into the Strymon river disemboguing into the lake. This huge natural plateau was the territory of multiple battles from the classic historical and the Roman periods till the Byzantine era. From the early 20th century (A’ Balkan wars) till the German invasion during the B’WW. Huge numbers of greek refugees evacuating the Asia Minor during the 1912 Hellenic-Turkish war were settled in the area.

Lake Kerkini National Park (some 90.000 acres) was established in November 2006 aiming to the protection of the area as a national natural heritage based on the systematic monitoring and planning of the ecological properties, the supervision and guarding, the co-ordination of connected authorities, the developments of programms for environmental education, information and awareness. Some 300 bird species have been observed and listed in the Lake Kerkini National Park. Most of them use the lake for nesting or for intermediate resting ground allong their migration routes. A total of 10 species nest in mixt colonies into the riparian forest. Among them the great cormoran (Phalacrocorax carbo), the great white egret (Egretta Alba), the purple heron (Ardea Purpurea), the glossy Ibis (Plegadis Falcinellus), the swan (Cygnus olor). Additionally into the ecosystem of the lake nest overwinter the imperial eagle (Aguila Heliaca), the golden egle (Aguila chrysaetos), the flamingo (Phoenicopterus roseus) and the Tundra swan (Cygnus colombianus).

Many species of mammals are using an enriching the diversity of the ecosystem of the wetlands and the sorrounding mountains such as the red fox (Vulpes vulpes), the wildcat (Felis sylvestris), the grey wolf (Canis lupus), the roe deer (Carpeolus carpeolus). The water buffalo, an endemic animal in great numbers, is under the protection of the Greek state. Some 30 species of fish and 20 species of reptiles have been also recorded in the area.

27

Το σύνηθες κλίμα είναι ξηρό Μεσογειακό με δριμείς χειμώνες. Ο Σεπτέμβριος είναι ο ξηρότερος μήνας του έτους. Η περιοχή προστατεύεται από τους ισχυρούς βόρειους ανέμους από την θέση του όρους Κερκίνη (Μπέλες). Η Αρχή Διαχείρισης της λίμνης ελέγχει και διευθύνει το φυσικό πάρκο με σκοπό την διατήρηση της βιο-ποικιλότητας, την έρευνα και προστασία των λειτουργικών δυνατοτήτων του οικοσυστήματος, την εξέλιξη, την αναβάθμιση της επίγειας και υδατικής παραγωγής, την περιβαλλοντική εκπαίδευση και την εφαρμογή στρατηγικών σχετικών με ολόκληρο το φυσικό πεδίο της πεδιάδας. Το βασικό εφαρμοσμένο πρόγραμμα καταγραφής περιλαμβάνει την μέτρηση των αποικιών των πτηνών κατά την περίοδο της αναπαραγωγής, την τοποθέτηση δακτυλίων παρακολούθησης των πελεκάνων, την εύρεση και την σήμανση των φωλιών των αρπακτικών, την μηνιαία καταμέτρηση των πτηνών κατά τη διάρκεια του έτους, τον ελεγχο της ποιότητα του νερού. Το Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας δημιουργήθηκε πριν 30 χρόνια. Το μεγαλύτερο μέρος των εγκαταστάσεών του βρίσκεται στην πόλη του Βόλου. Άλλα συγκροτήματα σχολών βρίσκονται στις πόλεις Λάρισα, Τρίκαλα, και Καρδίτσα. Παρά την μικρή ιστορική του παρουσία βρίσκεται σε σημαντική θέση στον κατάλογο των πανεπιστημίων. Στο πανεπιστήμιο υπηρετούν αλλά και προσκαλούνται να διδάξουν εξαιρετικές προσωπικότητες από την χώρα αλλά και το εξωτερικό ώστε να επιτυγχάνεται ο ζωτικός συγχρονισμός με τις ανάγκες της κοινωνίας, των τοπικών και κεντρικών διοικητικών υποχρεώσεων προσωπικού αλλά και της βιομηχανίας.

29

The privailing climate can be identified as semi-arid Mediterranean with very cold winder. September is the driest month of the year. The area of the lake is protected from the heavy north winds due to the position of mount Kerkini.

Lake Kerkini Management Authority administer and manage the National Park of Lake Kerkini aiming to protect the biodiversity conservation, the research and protection of the functional capabilities of the ecosystems, the improvement of the terrestrial and aquatic productivity, the environmental education and the implementation of operational strategies regarding the overal natural terrain. The basic monitory program applied include the count of bird colonies during the breed period, the ringing of the pelicans, the tracking territories and nests of predators, the monthly counting of birds in the lake during the year, the monitoring of the water quality.

The University of Thessaly was founded about 30 years ago. It is located mostly in the city of Volos with campuses in the cities of Larissa, Trikala and Karditsa. Despite its short history, it demonstrates a remarkable presence in the academic ranking of universities. Most of its Faculties, as well as the University as a whole, have been positively evaluated by international visiting Committees, based on the considerable research and scientific performance of the academic staff and the high quality teaching programs. The University of Thessaly is steadily attracting high status professors and personnel from Greece and abroad and continuously upgrading its services to update with the society, the central and the local government needs and the industry.

TE

ΠΕΡΙΟΧΗ ERRITORY

Photo: Mariana Theodoridou / LAKE2017 workshop / University of Thessaly, Department of Architecture

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ Στυλίδης Ιορδάνης Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

ΟΜΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ Αμβράζης Γεώργιος Κουντουρογιάννη Μαρία Δάγκα Αγγελική Αβαράκη Δανάη Σοφιάδη Αποστολία Μπλέτσας Χρήστος Σιαράβας Χαρίλαος Παπαβασιλείου Χριστιάνα Ψωμιάδη Σταυρούλα Αλεξίου Μαρία Σαλιάνι Ιργκεν

2012 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ the diary from 2012 workshop

1

ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗΝ ΕΝΔΟΧΩΡΑ Στην λίμνη Κερκίνη, στον βορρά, η επιφάνεια του νερού προβάλλει τα είδωλα των μεγάλων πτηνών καθώς κερδίζουν ύψος και χάνονται αργά προς την ανατολική πλευρά. Θα φτάσουμε εκεί και θα μείνουμε ατενίζοντας προς το κέντρο της. Έχουμε ήδη αφήσει πίσω τον τόπο που ορίζεται από το βάρος της μορφής ενός βουνού*� που συγκρατεί ακόμη στις σκιές του μεγάλα κομμάτια ενός τμήματος του τοπικού μυθικού πανθέου. Που, όμως, δεν μπορεί να συγκρατήσει τη βαθμιαία απώλεια της ύλης του, των συστατικών της μορφής του, από την ισχύ των ανέμων και του νερού. Από τον κυματισμό της θάλασσας στην ακτή. Βορειότερα η ίδια υδάτινη μηχανική μορφοποιεί, κατατρώει, τους πρόποδες ενός άλλου βουνού*� καθώς ολισθαίνει παραδίδοντας το υλικό του. Ο γεωλογικός χρόνος, ο καιρός, ορίζει ακριβώς τον τρόπο με τον οποίο το μυθικό πάνθεό του χωνεύεται στη θάλασσα. Η λίμνη*� που θα συναντήσουμε λίγο αργότερα, ταξιδεύοντας δίπλα από την όχθη της έχει στραγγίσει και η ζωή που περιεχόταν μέσα έχει πεθάνει. Στη λίμνη Κερκίνη*�, στο τέρμα του οδικού ταξιδιού και την έναρξη της ανίχνευσης της ταυτότητας και των συστατικών της θα εξασκήσουμε τον εαυτό στην κοινή ζωή, τις απαιτητικές συζητήσεις και την προσφορά. Όσα επιτεύγματα κατορθώσουμε θα αποδωθούν στην κοινότητα που μας φιλοξενεί. Το ποτάμι, τα αναχώματα, το καθρέφτισμα του ουρανού, οι ποικιλίες της ζωής καθοδηγούν την ζωή και την σκέψη μας.

*1. Όρος Πήλιον, Νομός Μαγνησίας. *2. Όρος Όλυμπος, Νομός Ημαθίας. *3. Λίμνη Βόλβη, Νομός Θεσσαλονίκης. *4. Λίμνη Κερκίνη, Νομός Σερρών.

35

THE TRAVEL TO INLAND Into the ecosystem of the lake Kerkini, at the North, the surface of the water is projecting the eidolon (in greek language: image) of the big birds as they are gaining altitude and slowly fly eastwards. We will soon be there looking at the center of that huge water tank.

We have already left behind a landscape defined by the heaviness of the form of a mountain*� still containing entities of a local mythological pantheon (in greek language: all the gods collectively) into its deep shadows. A mountain that can’t hold the gradual loss of its matter dissolving because of the power of the wind and the falling water. From the surf of the sea to the seaside.

As we keep traveling to the North we’ve witness the same powerfull process, the water falling, transforming, devouring, the roots of another mythical mountain*� as it keep drifting towards the sea, giving away its substance. Geological process, Time, is defining accurately the way this bedrock of myths is disappearing into the sea. The lake of Volvi�, another natural water tank we are now passing by is already dry in its most and thus lost all details of life once flurish. By the lake Kerkini*�, the end of our road journey and the beggining of an overall detection of its identity, we will exersice self to the demands of common life, long discussions and offer. Whatever achivements we’ll manage to conquer will be offered to the community. The river, the embankment, the reflection of the sky, the peculiarities of life are navigating our lives.

*1. Pilion mountain, Prefecture of Magnesia, central Greece. *2. Olympos Mountain, Prefecture of Imathia. northern Greece. *3. Volvi lake, Prefecture of Thessaloniki. northern Greece. *4. Kerkini lake, Prefacture of Serres. north-east Greece.

2

ΧΩΡΙΚΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ Το βουνό που ορίζει το βόρειο άκρο της λίμνης συγκρατεί σταθερά τους μύθους για τη ζωή, τις αλλαγές του καιρού, τη βία που συνέδεσε τις ζωές των ανθρώπων. Αποδίδει τους καρπούς, το νερό των κορυφών, τη σκιά, την ιδέα ενός συνδέσμου με το υπερ-ανθρώπινο. Στην περίμετρο και το εσωτερικό της λίμνης αλλά, ιδιαίτερα, στην περιοχή του βυθισμένου δάσους όλα συγκλίνουν και εναποτίθενται ώστε να συντηρηθεί η ζωή των πληθυσμών των πουλιών που διαπερνούν την τοπική γεωγραφία. Ανάμεσα σε αυτές τις φυσικές διεργασίες περιέχονται τα δείγματα των δράσεων των ανθρώπων. Ένα ερείπιο που σημαίνει μια άγρια στιγμή της τοπικής ιστορίας, τον πόλεμο. Ένα ερείπιο που σημαίνει την εγκατάλειψη μιας προσπάθειας να καλυφθεί το σώμα από τον δυνατό ήλιο καθώς παρατηρεί την υδάτινη επιφάνεια και τα σμήνη των πουλιών που σηκώνονται αργά και κατευθύνονται προς το βορρά. Μιά φωλιά ανθρώπου που εξέχει πάνω στο τεχνητό ανάχωμα που συγκρατεί τις θηριώδεις ποσότητες του νερού. Ένα κτίριο κατασκευασμένο από μεταλλικά φύλλα που έχουν ήδη οξειδωθεί αλλά μπορεί ακόμη να περιορίσει το ηλιακό φως και να προστατεύσει μια ομάδα ανθρώπων από τον δυνατό ήλιο. Αυτά είναι τα χωρικά ερωτηματικά που παραδόθηκαν. Το επόμενο πρωΐ θα μετασχηματιστούν σε σχέδια. Θα ενισχύσουν τις προθέσεις. Υπόβαθρα, για την υποδοχή ενός μέλλοντος επισκέπτη που πρόκειται να παραμείνει, να βυθιστεί στο πεδίο των ιδιοτήτων του τόπου.

SPATIAL QUESTIONS The mountain that define the north boundary of the lake is firmly containing the myths of life, the archive of the changes of the weather, the memory of violence that once had connect the lives of people living in the area. The mountain is giving the fruits, the water coming from the peaks, the shadow, the idea of a connection of man with the super-human. At the perimeter (in greek language: continuous line forming a boundary of a geometrical shape) of the lake and its interior but, particularly, at the area of the sinking forest everything is converging. Consign in order to help the preservation of life of the birds while crossing the local geography. Together with these physical phenomena (in greek language: a situation that is observed to exist or happen) stand the elements of human actions.

A ruin, indicating a fierce moment in local history, during the war. Another ruin, indicating the abandonment of an attempt to shelter the body from the powerful sun while observing the surface of the lake and the flocks of birds rising and flying towards the north.

A human nest forming over the artificial embankment holding the huge quantities of water. A building constructed from metal sheets already corroded with rust but still keeping away the solar light and protect a small group of people from the sun. These are the spatial questions given. Next morning these questions will be investigate and transformed to designs. Strenghten our intentions. Form the bedrocks for a proper reception of a future visitor who is going to abide.

To sink into the qualities of locus.

37

3

ΣΥΛΛΟΓΕΣ ΚΑΙ ΠΟΡΕΙΕΣ Κάπου, στην όχθη της λίμνης, υπάρχει μία προβλήτα και στην άκρη της ένα χαμηλό δένδρο στην σκιά του οποίου βρίσκονται ήδη από το μεσημέρι δύο γυναίκες και συζητούν. Το ερείπιο πλέει στο νερό που λιμνάζει ήσυχο αφήνοντας τα νούφαρα να αυξηθούν τόσο ώστε να καλύψουν την επιφάνειά του. Ένα μεγάλο σμήνος από Σταχτόχηνες, μακρύτερα, σηκώνεται από την επιφάνεια του νερού και κινείται προς το βυθισμένο δάσος*. Στα χωράφια, στις απέραντες εκτάσεις των καλλιεργειών, στις πυκνές, στοιχημένες συστάδες από λεύκες τα μικρά κανάλια νερού διαπερνούν την γεωγραφική ποικιλία τροφοδοτώντας και υποστηρίζοντας την ζωη των φυτών. Ο ήχος από το φτερούγισμα ενός Ροδοπελεκάνου ορίζει τις στιγμιαίες ιδιότητες του τοπίου που προσβάλλουν τον παρατηρητή. Ο ήχος μιας ομάδας Νανόχηνων απλώνεται και σβήνει καθώς διαπερνούν γρήγορα τους θάμνους στις πλευρές του αναχώματος και χάνονται. Ο ήχος του ανέμου συσσωρεύεται και δυναμώνει στα μέτωπα με τις λεύκες. Bήματα. Σύντομες συζητήσεις. Οι απόπειρες της κατασκευής μιας τακτικής αναγνώρισης του τοπίου. Τι μπορεί να συνιστά το περιεχόμενο αυτής της αναγνώρισης; Μιά καίρια ερώτηση; Μιά παρατήρηση που συγκεντρώνει το ενδιαφέρον και εκτονώνει ένα επιφώνημα; Το αίνιγμα του χρόνου του περιπατου και της σύντομης παραμονής μας εκεί; Η λαμπρότητα του ηλίου και το καθρέπτισμα του ορεινού φράγματος στο νερό; Τι πρόκειται να αποκτηθεί, να καθορίσει το περιεχόμενο της παραμονής μας εδώ, και να συγκρατηθεί στη μνήμη; Αυτές οι στοχαστικές απόπειρες κατανόησης, η δράση μας στο εσωτερικό του τοπίου, τα διαστήματα της ησυχίας, οι εκτάσεις των βλεμμάτων, οι ποικιλίες των χειρονομιών, ο χάρτης με τα δείγματα των ενεργειών ίσως είναι το απόκτημα της περιήγησής μας. Θα επιχειρήσουμε να σχεδιάσουμε κατασκευές, θέσεις διαμονής. Σε αυτές, οι ποικιλία των ήχων, των θροϊσμάτων, των αντανακλάσεων, των διαβαθμίσεων της σκιάς και του φωτός πρέπει να περνούν ανεμπόδιστες, να συσσωρεύονται στο εσωτερικό τους, για λίγο. Συντροφεύοντας τον έκθαμβο επισκέπτη και κάτοικο, βοηθώντας τη συνείδηση να βυθιστεί στην ταυτότητα του τοπίου.

39

COLLECTIONS AND NAVIGATIONS Somewhere, by the shore of the lake Kerkini, there is a rocky pier. At its far end stands a small tree sheltering two women talking under its shadow. A ruined structure is floatting over the tranquil water surface while numerous water lilies are growing and cover every inch. A huge flock of staktohines (Anser anser) is rising and smoothly fly towards the sinking forest*. Through the fields, the vast areas of cultivations and the dense clusters of aspen trees many water canals are piercing the geographical diversity supplying and sustaining the life of plants. We’ve witnessed the flutter of a rodo-pelecanos (Pelecanus onocrotalus) activating the momentary properties of a landscape detail and force them towards an observer. We’ve met the sounds emerging from a group of nano-hines (Anser erythropus) as they fly through the buches, their sounds that spread and dissolve away.

We’ve felt the sound of the wind while accumulating, becoming powerful, because of the aspen trees barriers. Steps and short discussions. An attempt to construct a reconnaissance strategy for the landscape. What could the elements of such an attempt be? A crucial question? An observation spread to the members of the group, thus, igniting interest and, finally, activating an exclamation? This riddle-like walk by the lake and the short duration of our stay? The brightness of the sun and the mirroring of the moyntainous barrier on the surface of the water? What will be the fortune to be hold into the memory? All these stochastic attempts to understand, the actions into the landscape, the tranquil intervals, the momentary extentions of views, the varieties of gestures, progressively formed a map showing all signs of emergencies and actions, the outcome of our parambulation.

We will soon make the first attempt to design some structures to shelter the body standing before this ecosystem. While standing inside these structures, the variety of sounds, the rustle, the mirrorings and gradations between light and shadow should enter and accumulate for a short period of time. Engulfing the ecstatic visitor and soon the inhabitant of the place, navigating consciousness to enter into the identity of the landscape.

4

ΤΟ ΑΝΑΧΩΜΑ Το ανάχωμα συγκρατεί και ορίζει το σχήμα της λίμνης, ορίζει τα συστατικά της γεωγραφίας της, τους τοπικούς μύθους που άνθησαν από την γέννησή της. Ορίζει τις τελετές της ζωής στη διάρκεια της ημέρας που αποδίδουν το ρυθμό και την ποικιλία στο οικο-σύστημά της, τις συλλογές των ήχων που βαθμιαία εξασθενούν και παύουν τη νύχτα, πληθαίνουν και καλύπτουν τις παρόχθιες ζώνες, το ξημέρωμα. Στο ανάχωμα εμπιστευτήκαμε τη δύναμη του συλλογισμού, συλλέξαμε άφθονες λεπτομέρειες κατασκευάζοντας ένα κατάλογο για τις εδαφικές ταυτότητες, τις μορφές και τα είδη της χλωρίδας, τα αναρίθμητα σημεία όπου σταματήσαμε και κοιτάξαμε σταθερά προς τον ορίζοντα. Εδώ, μπορέσαμε να καταγράψουμε τα γεγονότα που θα συστήσουν το ίχνος μιας συλλογικής και μιας προσωπικής πορείας. Το μείγμα τους, τις διαφορές τους, τις συνδέσεις τους. Καθώς το φως χάνεται πίσω από τα βουνά οι ήχοι των πτηνών συγκρατούν ακόμη την ταυτότητά της λίμνης, καθορίζουν το περίγραμμα και την έκτασή της ενώ η παρουσία της αργοσβήνει, βυθίζεται στη βαθιά νύχτα. Θα αποδώσουμε μία κατασκευή που θα ενεργοποιήσει μία πρόσκαιρη σημειακή ταυτότητα, ένα αναγνωριστικό σύνδεσμο, μία σχέση που θα συνδέει αυτή την κατασκευή, το πλάσμα που θα ακουμπήσουμε στις πλαγιές του αναχώματος, με τα εντοπισμένα και τα ευρύτερα φυσικά συστατικά της, τα σημεία που ορίζουν τη διάρκεια και το περιεχόμενο της παρατήρησής, τις θέσεις της ανόρθωσης ή της κάλυψης του σώματος του παρατηρητήz. Εκεί όπου θα ακουμπήσουμε τις λεπτές, ελάχιστες, ελαφρές κατασκευές για το νερό, για τα πουλιά, για τα δένδρα, για τις καλλιέργειες, τους περαστικούς επισκέπτες, τους στοχαστές που επιχειρούν να συνδέσουν τον εαυτό τους με τον κόσμο, θα δημιουργηθεί ένα περιθώριο δυνατότητας, το πεδίο ενός συσχετισμού. Στο ανάχωμα, λοιπόν, πρόκειται να διερευνηθεί η ακρίβεια των λεπτομερών σημειώσεων για το πλάτος, τη διέλευση, τη φωνή, το βλέμμα, τον ουρανό, το καθρέπτισμα, το στοχασμό, το βάπτισμα και την επιθυμία. Στο ανάχωμα θα εμφανιστούν, σε λίγο, οι θέσεις της μαθητείας για τη φύση.

41

EMBANKMENT The embankment supports and give form to the shape of the lake. It defines the details of its geography and the diversity of the local myths flurished becauce of its birth. It produces the variety and the rhythm of the eco-system during the day. The collections of sounds that gradually fade away and cease in the night, multiply and spread over the banks at dawn.

While standing on it we’ve rely to the power of meditation, collect multiple details and build a list containing the identities of the ground, the varieties and the forms of flora and fauna, the numerous spots we’ve stopped and looked steadily towards the horizon. We’ve manage to record the sequence of incidents constituting the trace/path of a collective and a personal course. Their mixture, their differences, their adjunctions.

As the light of the day slowly fades behind the mountains, whistlings and twitterings are still sustaining the identity of the lake, defining its outline and its form while sinking into the deep night. Finally, we will create and offer a structure that will activate a temporary site specific identity, a reconnaissance connector, a relationship that will link this body case with the soon to be detected natural characteristics, either close enough or in a distance.

These characteristics are mainly define the duration and the core meaning of observations, the moments, when the observer should stand up or hide away. At the places where we will put these delicate, minimal, light structures, designed to shelter a human being detecting the water, the birds, the sinking trees, the cultuvations of aspen trees, to host a passing by visitor and the meditator trying to connect self with the environment, an area of possibility, a field of a correlation will be emerge. On the embankment an exersice will be occure to help discover the accuracy of all listed details about the width, the discipline of walking by, the sound of a bird, the envisagement, the sky and the desire.

Soon, on the embankment, there will be appear the posts for the learning of the nature.

5

Ο ΧΟΡΟΣ Όταν χαθεί το φως της ημέρας, η μικρή κοινότητα, στον κάμπο, δίπλα στη λίμνη, θα μεταμορφωθεί σε νησίδα ενός φανταστικού κόσμου. Οι αλλεπάλληλες λίμνες φωτός υπερασπίζονται τα υπολλείματα της πραγματικότητας που αχνοφαίνονται, χάνονται ή εμφανίζονται ανάλογα με την ένταση του ανέμου που συγκλονίζει τα μεταλλικά καλύμματα στις λάμπες του δρόμου και τινάζει το φως άτακτα στις επιφάνειες των τοίχων, στους θάμνους, στους κήπους, στις κλειστές εξώπορτες. Στο εσωτερικό των κτιρίων οι κάτοικοι ετοιμάζονται για τις ώρες της νύχτας. Τακτοποιούν τις ίδιες, συνηθισμένες λεπτομέρειες ώστε να σιγουρέψουν την επιστροφή τους στο φως της ημέρας. Ωστόσω, στο κτίριο όπου κατοικούμε, εδώ όπου πρόκειται να επιχειρήσουμε την κατανόηση, την τακτοποίηση και την σύνθεση λεπτομερειών του χώρου, του τοπίου και της ανθρωπο-γεωγραφίας ο χρόνος θα εκταθεί ακόμη περισσότερο. Από την μικρή πόρτα που οδηγεί στη έξοδο του κτιρίου, στο σύμπαν ενός ακαθόριστου πιά κόσμου, την πόρτα που τώρα μεταμορφώθηκε σε είσοδο μιας σκηνής υποδοχής γεγονότων θα ξεκινήσει η τελετή του καλοσωρίσματος, της εκδίπλωσης της ταυτότητας αυτής της κοινότητας. Οι άντρες και οι γυναίκες, εμείς και αυτοί, σε λίγο θα αναμειχθούμε σε μία ενιαία ομάδα σχηματίζοντας και ακολουθώντας τις γραμμές και τους κύκλους, τις προσεγγίσεις και τις διασπάσεις, τα συνεχόμενα επεισόδια ενός χορού που καταφέρνει και πάλι, όπως πάντα, να αναμείξει, να ισορροπήσει, να μεταφέρει και να σιγουρέψει την δική μας παραμονή και την δική τους προσφορά.

43

THE DANCE By the end of the day, this minor community, situated into the plains, by the lake Kerkini, will be transformed into an island of an imaginary world. Multiple lighting spots are still holding the remainings of reality already dimed, gradualy enclosed by darkness. These remainings, a tree, a bush, a surface, a house, a garden, a closed door, are fading out or re-appear due to the rapid move of the trembling road lighting because of the heavy wind. Into the scattered houses people are preparing to cross the night and reach the next day.

However, into this building we are now settled and within which we will promote, attempt to understand, to arrange and compose the details of space, of the landscape and the human geography, time will be extend further.

Coming from that small door by the exit of the building, leading to the shadowy world outside, the door that is now the entrance of this inner stage of incoming events, a group of people are entering carrying the welcome celebration gestures and rituals, unfolding the identity of this community. Men and women, them and us, will be mixted into a unique group of dancers, singers and followers, forming and following the lines and the circles of a dance, approaching or withdrawing, creating numerous events, managing to perform collectively, achiving a balance. Conveying the idea and the will to stay, assuring everyone for our will to offer.

6

ΣΧΕΔΙΑ, ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ, ΠΕΔΙΑ Ήδη φιλοξενούμε μιά λεπτομέρεια στο νού. Τη μικρή λεπτομέρεια που, τώρα, συγκρατεί γερά όλες τις άκρες από τον θύσανο που ήδη εξαπλώνεται σχηματίζοντας μία ακόμη Ευτοπία. Ένα σχέδιο για τη διαμονή, ένα σχέδιο για την παρατήρηση, ένα σχέδιο για την πλεύση στην επιφάνεια της λίμνης. Ένα ακόμη σχέδιο που, αργότερα, ...τότε, όταν σταθεροποιηθεί η μορφή του και γεμίσει το χώρο της πραγματικότητας θα φιλοξενήσει και θα παγιδεύσει ταυτόχρονα την επιθυμία και την αναμονή ενός σημαντικού γεγονότος. Απρόσμενου, όπως το γρήγορο πέταγμα ενός μικρού πουλιού που ορίζει την ώρα του απογεύματος. Θριαμβικού, όπως η πτήση ενός σμήνους στην απέναντι ακτή και η ταραχή της υδάτινης επιφάνειας λίγο μετά τη δύση. Αναμενόμενου όπως η φωτεινή στέψη των κορυφών λίγο πρίν την αυγή. Απροσδιόριστου όπως οι ήχοι της νύχτας για εκείνον που κατοικεί για πρώτη φορά ένα μικρό σημείο αυτού του τόπου. Χρειάστηκε μόνο ένα μικρό κομμάτι. Το απόκομμα μιάς μεγαλύτερης επιφανειας χαρτιού που περιείχε όλες τις σημειώσεις της προηγούμενης ημέρας. Εκεί, τοποθετήθηκαν οι τρόποι και οι λεπτομέρειες, τα τυπικά των τελετών της ζωής στο ανάχωμα και τη λίμνη. Η ετοιμότητα της σκέψης όταν οι πληθυσμοί των λεπτομερειών εκραγούν καθορίζοντας την ταυτότητα του πεδίου και του παρατηρητή. Τη θέση της στάσης και της ενατένισης, τη θέση του φωλιάσματος όταν η λαμπρότητα του φωτός παραλύσει την κίνηση και τη σκέψη. Τη θέση του στοχασμού και της αναμονής της νύχτας. Τη θέση από όπου θα εξαπολυθούν τα επιφωνήματα οταν ο έναστρος ουρανός αποδείξει την ισχύ του. Σχέδια για τη ζωή και την εμπειρία. Σημειώσεις, περιεχόμενα, αποδείξεις, δείγματα.

45

DESIGNS, REPRESENTATIONS, FIELDS We have already host a detail in our minds. A minor detail holding a fringe of threads now expanding to form a new eutopia. A design for residency, a design for observation, a design for a mild floating on the surface of the lake. Another design that, later, ...then, when it will stabilise to a form and fill reality will host and restrain the desire and the waiting of an importand event. Unexpected, like the rapid fly of a small bird defining the afternoon. Triumphal, like the flight of a huge flock untill the opposite bank and the disturbance of the water just after the sunset. Predictable, like the highlighting of the peaks just before the dawn. Unidentified, like the numerous vibrations hitting the ear of the man who stay for the first time into this detail of landscape. All we needed was that small piece. That fragment of a wider surface of paper containing remarks of yesterday.

On that surface we’ve placed and mark the details and the tactics, the formalities of life rituals uploading on the embankment and by the lake. The readiness of thought until the time the population of details will explode defining the identity of the field and the observer. The position of stasis and envisagement, the position of nesting when the brightness of light will cease any movement or thought. The position of meditation and waiting of the night. The position of exclamations when the starry night will appear in its glory.

Designs for life and experience.

Notes, contents, proofs, indications.

7

ΕΚΦΡΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΥΣΤΕΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑΣ Δημιουργήσαμε και πρόκειται να υπερασπιστούμε στο μέλλον ένα πλήρες σύστημα σχέσεων. Για την κατανόηση του τόπου, για την ενεργοποίηση των τακτικών, όπως συμφωνήσαμε, ώστε να δημιουργησουμε τους χάρτες των ιδιοτήτων του. Για την αποτίμηση των ιδιαίτερων τελετών, των εκδηλώσεων της συνεύρεσης, της απουσίας, της προσέγγισης και της ενσωμάτωσης στην παλλόμενη ταυτότητα της ομάδας. Ανιχνεύοντας το περιεχόμενο των διαλόγων εντοπίσαμε τις πρώτες, τις ζωτικές προθέσεις κάθε μετόχου. Αποτιμώντας κάθε πρόσκαιρη απουσία αποκαλύφθηκε και καταχωρήθηκε η εμμονή στην αναζήτηση μιας λεπτομέρειας, η υποχώρηση στον εαυτό για το ουσιώδες διάστημα της συσσώρευσης των σκέψεων και της εκγύμνασης του εαυτού στις απαιτήσεις της κοινής ζωής. Αποκαλύφθηκε το έξοχο πλέγμα των συστατικών της συνεργασίας, η παράδοση του εαυτού στην πολυπλοκότητα των εξελισσόμενων γεγονότων. Αποκαλύφθηκαν οι στιγμές των ισχυρών δεσμών που δημιουργήθηκαν από την ανταλλαγή των σκέψεων, την ανταλλαγή σημειωμάτων, των σχεδίων, των εκτεταμένων ή σύντομων χειρονομιών που, στιγμιαία, οδήγησαν στην πλήρωση μιάς απάντησης στα χωρικά αινίγματα που αντιμετωπίζαμε. Αποκαλύφθηκαν, εντέλει, οι σκιερές, οι απόμακρες, οι αινιγματικές θέσεις των ιδιοτήτων του εαυτού, τα απροσπέλαστα βάθη του, οι πρόσκαιρες γέφυρες, τα στενά ανοίγματα από όπου μπορούμε να κοιτάξουμε, να υποχωρήσουμε μακριά ή να τa βαπτιστούμε φτιάχνοντας ένα ακόμη σύνδεσμο.

47

EXPRESSIONS AND INSUFFICIENCIES of COLLECTIVITY We have agreed upon and will defend for this complete set of relations throughout the deep, the far future. These relations were build in order to comprehend the ‘’locus’’, the place, to activate and support the proper tactics, as we have agreed, for the creation of maps including all its properties. To value all particular rituals, the manifestations of beeing together, of beeing absent, of approaching, incorporating with this vibrand identity of the team. As we start detecting the contend of the dialoques the prime and vital intentions of every and each one were clearly emerge. As we made the attempt to evaluate a temporary absence of a colleague we expose and list his/her persistence in persuing a detail or his/her withdrawal to self in order to assemble the vital thoughts and train to face the requirements of common life.

The brillian network of all ingredients forming this joint working field of cooperation was revealed together with the abandonment of self to the multiplicity of rapidly evolving incidents. The valuable moments, the birthplaces of powerful relations, activated by the exchange of a note or a thought, a design, a prolonged or a short gesture that eventually led to the fulfillment of a spatial question we were confronding, form another list of this short term community. Finally, all shadowy pockets of self, the far, the riddle-like and the deep within hideaways, the momentary bridges with reality, the narrow brake through openings, make us either withdraw in fear or baprise to this unity of relations, permitting the creation of a new link.

ΧΡΗΣΤΟΣΜΠΛΕΤΣΑΣ-ΧΑΡΙΛΑΟΣ

ΔΙΑΜΟΝΗ/RESIDENCY ΓΙΩΡΓΟΣΑΜΒΡΑΖΗΣ

ΘΕΑΤΡΟ/THEATER ΑΜVRAZIS

ΣΥΛΛΕΚΤΗΣ ΗΧΟΥ/SOUND SHELL

ΑΠΟΣΤΟΛΙΑΣΟΦΙΑΔΗ

ΕΠΙΠΛΟ ΤΟΠΙΟΥ/LANDSCAPE FURNITURE ΣΤΑΥΡΟΥΛΑΨΩΜΙΙΑΔΗ

ΕΞΕΔΡΕΣ/TERRACES-STAGES

PSOMIADI

ΜΑΡΙΑΓΚΟΥΝΤΟΥΡΟΓΙΑΝΝΗ-ΜΑΡΙΑΑΛΕΞΙΟΥ GOUNTOUROGIANNI ALEXIOU

ΔΙΑΜΟΝΗ/RESIDENCY ΒΑΣΙΑΜΠΕΡΜΠΕΡΙΔΟΥ

BERBERIDOU

ΔΙΑΜΟΝΗ/RESIDENCY ΧΡΙΣΤΙΑΝΑΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ

PAPAVASILEIOU

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ/GEOGRAPHY

8 ΔΑΝΑΗΑΒΑΡΑΚΗ-ΑΓΓΕΛΙΚΗΔΑΓΚΑ AVARAKI DANGA

ΣΣΙΑΡΑΒΑΣ-ΙΡΓΚΕΝΣΑΛΙΑΝΙ

BLETSAS SIARAVAS SALIANI

ΕΠΟΧΕΣ, ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ, ΧΕΙΡΙΣΜΟΙ Για το χρονικό διάστημα μιάς ώρας κάτω από τον καλοκαιρινό ήλιο. Για το διάστημα ενός απογεύματος, το φθινόπωρο, στην όχθη του ποταμού Στρυμώνα. Για το διάστημα της νύχτας, την άνοιξη, κοντά στις φωλιές των μεγάλων πουλιών. Την αυγή, κοιτάζωντας προς τον κάμπο. Το μεσημέρι, όταν το σχήμα του σώματος διαλύεται από το έντονο φως. Το χειμώνα, στην επιφάνεια της λίμνης, πλέοντας προς την βόρεια όχθη. Για την εποπτεία αυτής της τεχνητής δεξαμενής που δέχεται το νερό από το χιόνι που ακόμη καλύπτει τις κορυφές. Την εποπτεία των μικρών ταμιευτήρων των βουνών, την στάση στις πλευρές του αναχώματος. Τις φωνές, την απόσυρση στη σκιά, τα κοπάδια των ζώων. Τον άνεμο που ορίζει τις τροχιές των πουλιών.

SEASONS, INDICATIONS AND PERFORMANCES For a shord period under the summer sun. The period of an afternoon, in autumn, at the banks of Strimonas river. Through the night, in spring, near the nests of the birds. At dawn, looking towards the plains.

At noon, when the shape of the body is dissolving into the bright light.

In winder, at the surface of the lake, floating towards the north bank.

For the supervision of the man made lake receiving the water coming from the melting snow on the highlands. The supervision of the small reservoirs on the mountain slopes. The stasis (in greek language: the stop) at the sides of the embankment. The voices, the withdrawal into the shadows, the flock of cattles.

The wind guiding the course of the birds.

49

9

φωτογραφία : Γιώργος Αμβράζης

ΥΠΟΒΑΘΡΑ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ Από την μικρή τεχνητή ορεινή δεξαμενή νερού εποπτεύουμε, στα νότια, την τεχνητή λίμνη Κερκίνη. Συζητάμε, σχολιάζουμε, και, έτσι, παίζοντας με τις μορφές των φράσεων και το περιεχόμενό τους επιχειρούμε να κατανοήσουμε το νόημα της έννοιας της μέριμνας. Της κατοίκησης, της ασφάλειας εντός του τόπου, του κατοίκου. Έχουμε ήδη ορίσει τη σειρά και την σχέση όλων των σχεδίων, των υποθέσεων και των χειρονομιών που θα αποδοθούν σε όσους φιλοξένησαν και περιέθαλψαν τους εαυτούς μας αναμένοντας την επαλήθευση μιας υπόσχεσης. Αυτή η ισορροπία των προσφορών όρισε το περιεχόμενο της σχέσης μας. Ήσυχοι, συζητώντας, δημιουργώντας νέα ερωτηματικά, κοιτάζοντας προς τον ορίζοντα, περιγράφοντας λεπτές λεπτομέρειες θα συνεχίσουμε για πολύ ακόμη, σταματώντας συχνά δίπλα στα ισχυρά ρυάκια νερού που τροφοδοτούν την λίμνη. Στο δρόμο της επιστροφής, αργότερα, θα περάσουμε πάνω από τις ροές των ποταμών. Του Στρυμώνα, του Γαλλικού, του Αξιού, του Λουδία, του Αλιάκμωνα, του Πηνειού. Δουλέψαμε τόσο καιρό για να κατανοήσουμε τη φύση αυτής της σχέσης. Του υπόβαθρου που προστατεύει τις ζωές μας.

BEDROCKS OF LIFE AND THOUGHT From this small man made mountainous water reservoir we are supervising the artificial lake Kerkini, far down in front of us. Defending our dialoques, exchanging comments, thus, using and playing with the contend and the form of the phraces, in order to clarify the meaning of the consept ‘’concern’’. The meaning of habitation, the meaning emerging from the acts and the sole presence of the deweller, the meaning of standing secure within any given identity of a place. We have already determine the succession and the correlation of all produced designs, all estimations and gestures that will be offered to those who host and care ourselves waiting to fulfill our promise. This equilibrium of offers define the contend of our relationship.

In this state of calm, talking, creating new questions, experiencing the view of the horizon, identifying and verbaly representing delicate details we will keep on, occasionally stopping by the forceful water brooks supplying the lake. Some time later as we were returning, we will pass over the river courses of Strimonas, Gallikos, Axios, Loudias, Aliakmon and Pinios. We have worked for so long to comprehend the nature of this natural connection.

This bedrock protecting our lives.

51

10

ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ, ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ Η συγκέντρωση στη σκιά των μεγάλων δένδρων, δίπλα στον αγροτικό δρόμο και το κανάλι του νερού, ξεκίνησε νωρίς το πρωΐ και συνεχίστηκε μέχρι το απόγευμα. Ο χορός άρχισε να μοιράζει και πάλι την αφήγηση του κύκλου ζωής που κλείνει καθώς οι άνθρωποι ετοιμάζονται και διαβεβαιώνουν πως θα σταθούν μαζί μπροστά σε κάθε αντιξοότητα που θα εμφανιστεί στο μελλον, στη διάρκεια του νέου κύκλου. Ο ποταμός Στρυμώνας τροφοδοτεί τη λίμνη με ατέλειωτες ποσότητες νερού. Οι δρόμοι που κατευθύνονται προς τη λίμνη, προς τις πλαγιές του βουνού, προς τις καλλιέργειες, στο ανάχωμα και τις γειτονικές κοινότητες συγκροτούν και ορίζουν το δίκτυο των διελεύσεων που κάνουν κατανοητή και διαθέτουν ελεύθερα την ταυτότητα του τόπου. Το τέλος της Άνοιξης. Η πρωτομαγιά. Συμβολικές χρονικές θέσεις στο ημερολόγιο του δυτικού πολιτισμού που διαδηλώνουν την ιδέα της πνευματικής αφύπνισης, της υλικής επάρκειας, της συλλογικότητας και της αμοιβαίας προσφοράς στην κοινότητα των ανθρώπων. Αργά το απόγευμα θα παρουσιάσουμε ότι κατορθώσαμε στους οικοδεσπότες μας. Θα ανταποδώσουμε όσο καλύτερα μπορούμε. Αύριο επιστρέφουμε. Θα ξαναγυρίσουμε.

DEPARTURE, RETURN The assembly under the shadow of the high trees, by the regional road and the water canal, began early in the morning and continued till the afternoon. The dance became the distribution process sharing to every one the narration of a life circle ending and the opening of a new one that will find all standing unite to confront every contrariety. The Strimonas river is constantly supplying the Kerkini lake with enormous quantities of water. The roads heading towards the lake, the mountain slopes, the cultivations, the embankment and the near by communities are constituing a network of passages making the identity of the area identifiable and comprehentable. The end of Spring. The first day of May. Symbolic although realistic time arrangements into the chart of seasons and life of the western civilization manifesting the ideas of spiritual disillusionment, sufficiency of necessities, collectivity and mutual offer to the community of people. Late in the afternoon we will present all we have manage to achive to our hosts and hostesses.

A fair reply to everything we’ve had receive. Tomorrow we are living returning to the University.

We will be back again.

53

Photo: Mariana Theodoridou, Evaggelia Bulaki, Iordanis Stylidis LAKE2017 workshop / University of Thessaly, Department of Architecture

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia ε’ documentation and design workshop 2017

Photo: Evanggelia Boulaki / LAKE2017 workshop / University of Thessaly, Department of Architecture

στάσεις στην ευτοπία• stasis in eutopia ε’ documentation and design workshop 2017

I went to the woods and came out taller than the trees H.D.THOREAU

ENG The proposal depicts a structure that consists of 3 sized surfaces defining 3 types of movement. A, B, C, standing for ascent, go straight, descent. It offers different combinations of movement in various places along the embankment. A-B-C, A-B-B, A-B-A, B-B-A, C-B-B, C-B-C. The structure is steady/static in its central part and the other surfaces, which are attached to the part, are slightly tilted. It is essential for the design discipline (purpose) to localize the structure harmoniously within a given environment. The materials employed are concrete and wood as a layer surface for the user who wants to use each structure. Standing, sitting or lying on the structure follows the personal hierarchy of observation. IS GRE Η πρόταση προτείνει και περιγράφει μια κατασκευή διαμονής-παρατήρησης που μορφοποιείται από τρείς διαφορετικές επιφάνειες με αυστηρή, ακριβή, προδιαγραφή λειτουργίας-σχέσης. Πρόκειται για την επινόηση ενός συστήματος σχέσεων (λέξεων) που συντίθενται από τρείς θέσεις-λειτουργίες παράγωντας ένα λεξιλόγιο από τον συνδυασμό των συστατικών του μερών. Τα συστατικά αυτά μέρη (σύμβολα) είναι το Α για την άνοδο, το Β για την ευθεία κίνηση και το C για την κάθοδο. Η επιφάνεια Β (ευθεία κίνηση-διαπέραση-στάση) είναι πάντα σταθερή ενώ οι υπόλοιπες δύο συνδυάζονται κατάλληλα ανάλογα με το δεδομένο φυσικό μικροπεριβάλλον. ΙΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 1 • PROJECT ONE Yihia Qandil MSA, Ahmed Tarek Elsayed Elsharkawy MSA, Fotini Katavelaki UTh, Giorgos Tsiakoumis UTh

‘‘Architecture is a social act. We, as architects, have to respond according to the social needs. Consuming not any given space. Over-designing seems to weaken the effort of humans to familiarize with a place. We have to stand for landscape and environment. Always concider for whom we are designning.’’

ENG A portable structure that can be set anywhere at the periphery of the lake or all along the peak of the embankment, containing a variety of objects-devices (a chair, a telescope, etc.) to trigger visitors. Visitors have to follow a set of predetermined directions and engage with the idea of a simultaneous protection and enhancement of senses in order to be able to identify, verify and archive the essence of the natural rightfulness. Sounds, smells, distant or close visual details, taste and feeling of texture and fabric, constitute the distinguish sections of a personal chart forming a temporal in situ identity of the environment. IS GRE Πρόκειται για μια μεταφερόμενη θήκη που περιέχει ένα σύνολο από αντικείμενα-συσκευές ώστε ο επισκέπτης-χειριστής της να μπορέσει να διαμορφώσει ένα περίκλειστο χώρο παρατήρησηςσυσχέτισης με το φυσικό πεδίο. Ακολουθώντας τις τακτικές οδηγίες περιέχει τον εαυτό του και εξασκείται στο περιεχόμενο των οδηγιών-υποθέσεων καθώς επιχειρεί να αναγνωρίσει ειδικές φυσικές διαθέσεις απομονώνοντας-εξουδετερώνοντας ορισμένες αισθήσεις και ενεργοποιώνταςοξύνοντας μία από αυτές. ΙΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 2 • PROJECT TWO Ahmed Talaat Helal MSA, Salma Said Tawfik Chalhoub MSA, Thodoris Chalvatzoglou UTh

ENG This combination of an observatory and a constellation of wooden poles firmly fixed in a distance, directly into the lake’s bedrock, constitute a pair of delicate correlated habitats for both human observation and nesting behaviours of birds. The structure-habitat is situated into a thick cluster of trees or bushes along the embankment. It is composed of a staircase, a platform-enclosure for observation and short term living, and a tilted rooftop. This human made living-observing structure can also be occupied by birds as a habitat, thus manifesting the idea of a constant rearrangement of living hierarchies in the environment. IS GRE Ο συνδυασμός του παρατηρητηρίου στην κορυφή του φράγματος και των ξυλίνων πασσάλων που τοποθετούνται σταθερά μέσα στη λίμνη σε ικανή απόσταση εκδίδει την σημασία του ως σύστημα σχέσεων κατοίκησης - παρατήρησης ανθρώπου και πτηνών. Η κατασκευή χρειάζεται να τοποθετηθεί στο εσωτερικό μιας πυκνής συστάδας δένδρων ή ψηλών θάμνων. Αποτελείται από τη σκάλα, το επίπεδο διημέρευσης-παρατήρησης και την κεκλιμένη στέγη. Φυσικά, αυτή η κατασκευή μπορεί να χρησιμοποιηθεί και από ομάδες ή ζεύγη πτηνών αναδεικνύοντας την ιδέα της συνεχούς αναδιάταξης της χρήσης σημείων-κατασκευών ως ενδιαιτημάτων τόσο από τους ανθρώπους οσο και από κάθε άλλο είδος ζωής στο φυσικό πεδίο. ΙΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 3 • PROJECT TΗΡΕΕ Rasha Sabry Ali Almolkab Cairo University, Mostafa Mohamed Soliman Fawy MSA, Georgia Dutsi UTh,

ENG The aim of this proposal is to indicate and verify (through text mostly) the importance of the human correlation with a specific given environment. Not in terms of a well-designed and situated structure but in thinking, stochastic, detections of the essential guidelines constituting the equilibrium of ethics tending to a learning discipline of concerns and references. The cabin, a different cabin for each site-specific micro-geography, is set to protect the human observer but, at the same time, to protect the environment from its observer. The process of approaching the unknown ‘‘other’’ (the given natural plateau) is not a compositional-structural question to be answered but a philosophical paradox demanding a long-term discipline of learning within its topographic identity limits. IS GRE Ο σκοπός αυτής της προσέγγισης είναι να επισημάνει (περισσότερο με την κειμενική αναφορά) τη σημασία της συσχέτισης με ένα ειδικό φυσικό πεδίο. Όχι με τους όρους της καλο-σχεδιασμένης και ιδεωδώς τοποθετημένης κατασκευής αλλά με την στοχαστική διερεύνηση των ουσιωδών κατευθύνσεων που μπορούν να συγκροτήσουν μια ισόρροπη ηθική στάση ενδιαφέροντος και αναφορών. Η κατασκευή, διαφορετική κάθε φορά, διαμορφώνεται για την προστασία τόσο του παρατηρητή/τριας όσο και την προστασία του περιβάλλοντος από τις πρακτικές του/της. Η διαδικασία ανίχνευσης και αναγνώρισης του ‘‘άλλου’’ δεν είναι ένα συνθετικό-κατασκευαστικό ερώτημα αλλά ένα νέο, κάθε φορά, φιλοσοφικό παράδοξο που απαιτεί την μακροπρόθεσμη γνωσιακή πειθαρχία εντός, βέβαια, των τοπογραφικών ιδιαιτεροτήτων και ορίων του. ΙΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 4 • PROJECT FOUR Amr Ayman Tawfik Zanaty MSA, Ahmed Abdelfatah Ahmed Mohamed MSA Liana Kitsouli UTh, Fotini Nika UTh

ENG The construction of a bridge made from re-used materials found in situ is the essential compositional gesture of this proposal. The bridge is the carrier of a multiple stochastic and site specific property fulfilling the concept purpose given by the workshop’s educational-ethical discipline. An importand morphology feature is the constant visual transformation of the bridge throughout the years and the metamorphosis of the structure to a perfect habitat for the variety of mammals, birds, insects and reptiles forming the living active population in the area of the Lake. The bridge will gradually, deteriorate and digest, as designed and proposed, by the active weather and surface natural mechanisms. IS GRE Η κατασκευή μιας γέφυρας με τη επανάχρηση υλικών από την εγγύς περιοχή συγκροτεί την ουσιαστική πρόταση της ομάδας. Η γέφυρα εκτός από την επίδειξη της υλικότητάς της είναι, πολύ περισσότερο, φορέας στοχαστικών και πραγματικών περιβαλλοντικών ιδιοτήτων που επαληθεύουν την θεματική σκοπιμότητα του εκπαιδευτικού ηθικού υποβάθρου του εργαστηρίου. Ουσιαστικά χαρακτηριστικά, σχεδιαστικά και ηθικά, είναι η προοδευτική υλική μεταμόρφωσή της από το πέρασμα του καιρού και ο μετασχηματισμός της σε κατοικία από την ποικιλία των ενδημούντων ή μετακινουμένων πτηνών, ερπετών, εντόμων και θηλαστικών. Η γέφυρα, εντέλει, θα αποδομηθεί και θα χωνευτεί εξαιτίας της επενέργειας των καιρικών φυσικών μηχανισμών. ΙΣ

ΕΡΓΑΣΙΑ 5 • PROJECT FIVE Sama Alaaeldin Hasan Ali MSA,Ingy Taha MSA Sofia Lykoudi UTh

στάσεις στην ευτοπία • stasis in eutopia

next Documentation and Design workshop coming

VAVDOS open quarry 24 09 2018 - 30 09 2018