Web-encyclopedie
Ko r t
gratis en wereldwijd
De onbegrensde kennis van Wikipedia
SCHONER
Miljoenensubsidie extra voorschoneretaxi’s Het ministerie van VROM stelt 10 miljoen euro extra subsidie beschikbaar om de installatie van roetfilters in nieuwe taxi’s en bestelauto’s te stimuleren. Het oorspronkelijke budget van drie miljoen euro is inmiddels uitgeput, meldt een agentschap van het ministerie van Economische Zaken. Met de subsidie zijn in 7500 ‘schonere’ taxi’s en bestelauto’s gekocht. (ANP)
Op de Nederlandse Wikipedia staan meer dan 300 duizend artikelen Met 5,9 miljoen bezoekers per maand is het een van de drukst bezochte sites Maar is de info betrouwbaar? NIKOLE DEN TEULING EN IVO VAN WOERDEN /VERSLAGGEVERS AMSTERDAM
De Nederlandstalige versie van de gratis online-encyclopedie Wikipedia heeft gisteren een mijlpaal bereikt: 300 duizend artikelen. De eer viel te beurt aan een artikel over Katushpada Pitham, een houding in Hatha Yoga. De mondiale web-encyclopedie trekt alleen al in Nederland 5,9 miljoen bezoekers per maand. Bestuurslid van de Wikimedia Foundation Oscar van Dillen: ‘We hebben het gevierd in de wikipediakroeg, een chatbox, en met virtuele champagne getoost.’ Wikipedia werd in januari 2001 opgericht door de Amerikanen Jimmy Wales en Larry Sanger. Oorspronkelijk moest het een database worden voor de uitleg van wetenschappelijke termen. Maar in no time groeide het uit tot een encyclopedie die door vrijwilligers in 249 talen continu wordt aangevuld. Er hoeft alleen maar een account te worden aangemaakt voor de informatie. Inmiddels is Wikipedia de zesde meest bezochte site ter wereld; in Nederland staat het op de vierde plek. Toch is het een klein bedrijf met tien betaalde werknemers, maar met een enorm bereik door bijdragen van duizenden vrijwilligers wereldwijd. ‘We hebben in Nederland tachtig moderatoren’, zegt Van Dillen. ‘En daarnaast nog veel meer vrijwilligers die er trouw aan werken. Ze controleren de informatie die in de artikelen wordt geschreven en ze voegen zelf natuurlijk ook kennis toe. In Nederland is een onderwerp als motorfietsmerken goed vertegenwoordigd. Ook ben ik trots op de geografielemma’s. Maar er zijn naar mijn mening nog te
‘Ik blijf zeggen dat je voor welke informatie dan ook, meerdere bronnen moet raadplegen’
Betrouwbaar? Bijde New York Timesmogen redacteuren Wikipedianiet gebruiken als bron. Te onbetrouwbaar, meent de hoofdredacteur. Niet voor niets, want de waarheid wordt nog wel eens verdraaid. Zo probeerde de beheerder van het gifschipProbo Koala alinea’s aan te passen, zodat de illegale gifstort in Ivoorkustverdoezeld zou worden. Driekeer wist een moderator deze geschiedvervalsingte voorkomen. Fans van de fictieveKazachstaanse journalistBorat probeerden ook informatiete verdraaien door het nep-personage te benoemen tot president van Kazachstan. De pagina over Kazachstan werd hierop door Wikipediabeveiligd. John Seigenthaler - voormaligassistent van Robert en John F. Kennedy - kreeg het flinkaan de stok met Wikipedia.Op de online encyclopedie werd hij onterecht door een onbekend persoon beschuldigd van de moorden op beide Ke nne dy’s. De fout werd maandenlang over het hoofd gezien. Seigenthaler zag het als karaktermoord in een digitale leefwereld. Ook politicimoeten het nogal eens ontgelden. Zo werden over Tony Blairmeerdere malen kwetsende teksten geplaatst. Overigensis het binnen de wereld van Wikipediaeen ongeschreven regel dat je geen artikel over jezelf aanmaakt. Oud-Tweede Kamerlid Gonnyvan Oudenallenprobeerde de tekst bij haar naam te wijzigen, maar werd door Wikipediaop de vingers getikt. Een andere BN’er die rommelde met de encyclopediewas internetondernemer en dj Adam Curry. In 2005 werd bekend dat hij anoniem het artikel over podcasting had aangepast. Hijwerd beschuldigd van geschiedvervalsingdoor zichzelf een grotere rol toe te delen rond het ontstaan van podcasten. Currybood zijn excuses aan.
Hoe werkt het? Iedereen kan in principe informatie op Wikipedia zetten. De Nederlandse Wikipedia kent duizenden gebruikers die dat ook daadwerkelijkdoen. De meesten van hen zijn mannen tussen de 18 en de 40 jaar. Gebruikers kunnen zich al dan niet anoniem aanmelden. Om de informatie zo betrouwbaar mogelijkte houden kent de Nederlandse versie van Wikipedia tachtig bevoegde moderatoren die een artikel mogen wijzigen, aanpassen of weggooien. Deze ‘e indre dacte ure n’ kunnen gebrui-
kers die te ver gaan per direct de toegang ontzeggen. Vaak gaat het hierbij om beledigende uitspraken of het bewust neerzetten van onjuiste informatie. Moderators kunnen ook pagina’s beveiligen.Deze teksten zijn wel te bekijken, maar kunnen niet of in sommige gevallen alleen door geregistreerde gebruikers worden aangepast. Voorbe e lde n hiervan zijn artikelen over bijvoorbeeld Olifanten, Penis, Zandbak, Eindhoven, De Gouden Kooi, Islam, Neger en Rob Oudkerk.
Oscar van Dillen,Nederlands bestuurslid van de WikimediaFoundation weinig artikelen over kunstenaars.’ Van Dillen stapte in omdat hij het enorme potentieel van de site inzag. ‘Het is kennisgericht en niet commercieel. En het was de eerste van een nieuwe generatie encyclopedisten.’ Volgens Miranda de Jong, uitgeefdirecteur van Winkler-prins en Prisma, is Wikipedia geen klassieke encyclopedie. ‘Het is geen concurrentie. Wij hebben ook een online encyclopedie. voor mensen die het wél belangrijk vinden van wie de informatie afkomstig is. Het is gewoon een overzichtelijke manier om veel informatie op internet te vinden. Doordat onder een wiki-artikel niet te zien is wie de laatste bijdrage heeft geplaatst of gewijzigd, wordt de betrouwbaarheid van de informatie in twijfel getrokken. Van Dillen: ‘Bij ons worden zeer nauwkeurig de puntjes op de i gezet. Maar ik blijf altijd zeggen dat je voor welke informatie dan ook, meerdere bronnen moet raadplegen.’
Erzijnnogveelmeerwiki’s danWiki pedia.Bekijk zeopdag.nl/wiki
POLITIEK
Wilders:schietenmag bijernstigerellen ‘Op mensen vuren doen leiders als Castro of Poetin niet eens. En dat zijn toch ook geen lieve jongens’ Reactie van VVD-woordvoerder op uitspraken van Wilders
ANIMO
Halfmiljoenmensen meerop zomervakantie Ongeveer 11,5 miljoen Nederlanders gaan komende zomer volgens de ANWB op vakantie in binnen- en buitenland. Dat zijn een half miljoen meer dan vorig jaar. Het buitenland is favoriet. De ANWB verklaart de toename van het aantal vakantievierders door de aantrekkende economie en het stijgende consumentenvertrouwen.(ANP)
TERUGBETALEN
UWV maaktfoutjebij uitkerenvakantiegeld Duizenden mensen krijgen een telefoontje van uitkeringinstan tie UWV met de boodschap dat zij geld moeten terugbetalen. UWV heeft bij 18 duizend mensen geen loonheffing over het vakantiegeld ingehouden. Zij moeten nu het te veel betaalde bedrag terugbetalen. Bij de meeste gaat het om een bedrag tussen de twee- en vijfhonderd euro. Het UWV heeft in totaal zo’n 1,3 miljoen klanten. (ANP)
Adve rte ntie
Feiten op een rij ➔ Wikipediawerd op-
gericht door JimmyWales en LarrySanger. In januari 2001 ging de Engelstalige versie de lucht in. Wikibetekent ‘snel’ in het Hawaiiaans. Daarbijis het de afkorting van ‘WhatI KnowIs’ ➔ In mei 2001 volgde de Nederlandstalige editie ➔ Begin vorig jaar werd de grens van 150.000 artikelen ge-
passeerd; in december waren dat er al meer meer dan 250.000 ➔ Er wordt wereldwijd door veel meer mensen Italiaans dan Nederlands gesproken. Toch is het aantal artikelen bijna even groot ➔ Wikipedianenzijn mensen die verslaafd zijn aan het schrijven van wiki-artikelen ➔ In totaal telt Wikipedia ruim zes miljoenar-
Wiki-vete tikelen in 249 talen. De Engelse versie is het grootst met ongeveer 1,8 miljoenlemma’s ➔ Wikipediakent in Duitslandeen papieren versie; ook verkrijgbaar zijn daar dvd’s met informatie ➔ De WikimediaFoundation is geen winstgevende organisatie. In 2005 was hun budget nog driekwart miljoen dollar
Volgens publicistMax Pam is Volkskra nt-correspondent in Italië Michaël Zeemaneen wikivandaal. Op zijn website zegt Pam dat het artikel van Joost Zwagerman op Wikipediais opgeleukt met een raar soort ‘gescheld en gesnoef’. Uitonderzoek zou blijken dat dit afkomstig is van een oude vijandvan
Zwagerman:inderdaad, Zeeman. ‘Ik heb geen vete met Joost Zwagerman’, zegt Zeemanvanuit Rome. ‘Ik weet niet eens hoe Wikipediawerkt. Waar werd dat gezegd? Bij MaxPam? Spam, de naam zegt het al.’ Joost Zwagerman: ‘Nou je kunt het gewoon nagaan op Wikipediazelf.
Er is een e-mailadres geblokkeerd dat eindigt op libero.it met als plaats Rome. Volledig bewijs is dat natuurlijk niet. Behalve dan dat er in een zin op mijnsite ‘me tte rwoon’ werd gebruikt. Een ouderwets woord dat ik eigenlijk alleen bij Zeeman in zijn teksten terug zie kome n.’
JimmyWales
lijke informatiebevat en past daarom geregeld webcensuur toe. Reden van de Wikipediablokkades zijn meestal artikelen die politiekgevoelig liggen bij de Chi-
Ma a k" o o k" ka n s " o p " g ra tis " co n ce rtka a rte n
S a m s u n g # U6 0 0
0 ,- *
Verboden in China Wikipediais in China sinds oktober 2005 al diverse malen uit de lucht gehaald. De regering vindt dat zowel de Engelstaligeals de Chineestalige site schade-
H i is z o ve e l vo o r d e lig e r o n lin e
nese overheid. Zo moet er niets positiefs geschreven worden over Taiwan en Tibet,landen die Chinaals opstandige provinciesbeschouwt.
• Nu m e t 175 b e lm in u t e n / 350 s m s ’je s • Va n 25 vo o r
20
per m aand
• In clu s ie f J u s t in Tim b e rla ke w a llp a p e r e n re a lt o n e s • Ge e n a a n s lu it ko s t e n • Gra t is le ve rin g b in n e n 24 u u r
Be s t e l d ir e c t o p w w w .h i.n l/s h o p o f b e l g r a t is 0 8 0 0 – 0 2 0 116 3 # * Bij e e n 2-ja rig a b o n n e m e n t . Kijk vo o r d e vo o rw a a rd e n o p h i.n l