Buurtinitiatieven
De straat als bindmiddel
Kopje koffie, buurvrouw? Buurtinitiatief zit in de lift Van rijdende buurtterrasjes tot spontane sprookjesvertellers Want we zoeken saamhorigheid En het vermindert ook nog eens de onveiligheid en overlast NIKOLE DEN TEULING EN IVO VAN WOERDEN / VERSLAGGEVERS AMSTERDAM
‘Wie kan er op mijn hondje passen voor drie weken? Het is een Jack Russel van vier jaar.’ Zomaar een berichtje van Lenie60, uit de Amsterdamse Grachtengordel-Zuid op buurtlink.nl. Op de website plaatsen mensen oproepjes, mededelingen, frustraties en foto’s om met elkaar het buurtgevoel terug te vinden. ‘Het gezin’ is niet alleen in opkomst, ook op een leuke manier contact zoeken met de buurtjes past in de huidige behoefte naar gemeenschapszin. Nu de kerken leegstromen en ook de politiek als bindmiddel heeft afgedaan, zoeken we het dicht bij huis. De herontdekking van de buurt begon voorzichtig met volkse tv-programma’s als Hart van Nederland maar inmiddels haakt iedereen er op in – particulieren, bedrijven en zelfs kunstenaars. En ze gaan verder dan het organiseren van de geijkte (maar altijd populaire!) buurtbarbecue. IJsfabrikant Ben en Jerry’s komt met socialicen, een ijsje dat je bij voorkeur met de buren nuttigt om daarna een praatje te maken. Douwe Egberts ziet de meerwaarde van het gezellig samen koffiedrinken in en organiseert een burendag. Zelfs mannenblad Aktueel roept een verkiezing uit voor de Gezelligste Straat van Nederland. Volgens Saskia Hoogendoorn van ‘Bakkie in de buurt’ komen er steeds meer buurtinitiatieven vanuit nieuwe hoeken en met andere doelen. Zelf rijdt zij samen met andere vrijwilligers geregeld met een omgebouwde bakkerswagen door de Amsterdamse wijk Oost/Watergraafsmeer om spontaan of op aanvraag een terrasje op te bouwen. Buurtbewoners kunnen op
Hetmerendeel vande politietelefoontjes gaat overoverlast.DeBurenwink elwilcontact tussenburenbevorde renmetspecialewenskaartjesen‘buurpro ductenalspantoffels voordebovenbuurman. die manier met elkaar kennismaken. ‘Ik merkte dat steeds meer mensen niet goed weten wie in hun buurt woont’, legt ze uit. ‘Bovendien voelen velen zich onveilig. Met het rijdende terras wil ik de drempel van het eerste contact wegnemen. Bewoners kunnen makkelijk aanschuiven.’ Een ander initiatief is blijbedrijf.nl, waarop iedereen die iets leuks in de omgeving wil doen, zich kan aanmelden. Een voorbeeld hiervan is een sprookjesverteller in Woudrichem die op straat spontaan verhalen vertelde. Saar van Blaaderen van de organisatie Liefde in de Stad, die in Amsterdam al 3,5 jaar buurtinitiatieven opzet, heeft wel een verklaring: na jaren van individualisering en een toenemende keuzevrijheid is er weer behoefte aan andere vormen van sociaal contact. Liefde in de Stad vraagt kunstenaars over dit thema na te denken. Zo ook kunstenaar Martijn Engelbrecht die met zijn Burenwinkel de buurtbewoners wil prikkelen. Engelbrecht: ‘Naast het virtuele contact is er behoefte aan echt menselijke interactie.’
Feestje? Subsidieaanvragen Beginjaren80komthetbuurtbeheer steeds hogeropdegemeentelijk e agendate staan. Hetwelzijnswerk wordtsteedsplaatselijk er en wordtperwijkopgezet.Metpiekenendalen neemtdepopulariteit vanbuurtcontact doorde jarenheentoeenookweeraf. Dat schetst het rapport ‘Vertrouweninde Buurt’vande W etenschapsraadvoor Regeringsbeleid. Inmiddels hebbengemeentener wat voor over omde buurt gezelligte maken. Eenbarbecueoffeestorganiseren, maariser weiniggeld?Bijdemeestegemeenten iseen
subsidiepotje beschikbaar . Let perplaatswel opdevoorwaarden diewordengesteld.DegemeenteGoudadraagtbijvoorbeeld maximaal 200eurobijvoorstraat-enbuurtactiviteiten alseenbarbecue.Voorwaarde isweldatalle burenwordenuitgenodigd endattenminste 15 huishoudens meedoen. IndegemeenteBredaiser ookeenaantalcriteriawaaronder hetdienenvaneengezamen lijkbelangeneenmalige activiteit. InPapendrechtkunnenmaximaal 25strateneeneen-
De rijdendeBurenwinkel maligesubsidievan100euroaanvragen voor hetorganiseren vaneengezamenlijk e activiteit.Doelstellingen: hetbevorderen vandesocialesamenhang enhetverhogen vandeleefbaarheidenveiligheid. Deinwoners vanDen Haagkunnenopeengroteregiftrekenen.Leuke ideeënvooractiviteiten inhunHaagse straatofbuurt,kunnenmaximaal op€ 700,subsidierekenen.Aanvraagformulieren liggen klaarbijbewonersorganisaties indewijken.Ze staanookopdenhaag.nl onder‘wijkfeesten’.
KunstenaarMartijn Engelbrecht werdbekend doorbedrieglijk echteformulieren waarmee mensenillegalen kondenaangeven.Deformu lierenverzond hijhijwillek eurig,wateen stormvanprotestopleverde. VoorzijnBuren winkellietkunstenaar Martijn Engelbrecht zich inspireren doorburenoverlast. ‘Hetgrootste gedeeltevandepolitietelefoontjes gaatdaaroverlastvandeburen.’Maardeonderlinge burenirritaties kunnenvolgenshemeigenlijk makkelijkopgelostworden.‘Burenmoeten weermetelkaaringesprekraken.Je kuntop
eencreatievemanierhetgesprekaangaan doorjebuurman ietste geven. ’Daarom ontwikkeldehijdeBurenwink el,eenomgebouw desrv-wagen met‘buurtproducten’. Eenvoorbeeld vaneenburenproduct zijnhoogpoligepantoffels dieaaneenhardstampende bovenbuurman cadeaukunnenwordengedaan.Daarnaast zijner kaartenmetkretenals: ‘Ikwiljelerenkennen’ en‘Bestebuurvrouw . Ikrookuwkookkunsten. Alsikaanmagschuivenhoorikdatgraag.’ Daarnaast bedachtEngelbrecht eencdmette-
gengeluiden. Mochtdebuurvrouw loeihard meekrijsen opLike a Virgin vanMadonna, dan kunnener keihardedrilboorgeluiden worden opgezetomdegeluidsoverlast terugte geven. Engelbrecht gaatpasinseptember metdeBurenwink elrijden.Tot dietijdontwikk elthijde burenproducten. Tot 4 julikaniedereenzijneigenideëeninsturen,zodatdeBurenwink elook metzelfbedachte burenproducten kanlangskomen.11juliwordendewinnaarsbekendgemaaktinParadiso. burenproducten.nl