20091216

nepwapens

40

door Ivo van Woerden beeld corné van der stelt

41

Pang! knallen met replica’s van uzi’s en AK-47’s

zeggen kan ook

Nepwapens zijn in Nederland illegaal omdat ze niet van echt te onderscheiden zijn. Maar in ­België doen ze daar niet moeilijk over. Revu op reportage tussen plastic ­machinegeweren en verdwaalde kogeltjes. En frikadellen.

‘G eregeld struikel ik over een AK-47,’ zegt de Zuid-Hollandse Helma Buiten (45 jaar, niet haar echte naam). Ze heeft het niet over een echte AK, maar over een replica die wat uiterlijk en gewicht betreft niet van echt te onderscheiden is. Doordat haar autistische puberzoon sinds kort een wapenobsessie heeft, puilt haar kleurrijke huis uit van de nepwapens. ‘Soms moet ik hem weer op zijn kop geven omdat hij zijn uzi laat slingeren’, zegt ze monter.

Ze denkt dat zijn fascinatie niet van een vreemde komt. ‘Mijn man vindt het ook prachtig. Ze spelen er samen mee. Je kunt met die wapens balletjes afschieten. Dat kan best hard aankomen dus ze mogen van mij niet meer op het gezicht richten, alleen nog op de benen.’

Haar zoon speelt er ook mee in de tuin.

‘Er komen regelmatig vriendjes langs om mee te doen. De buren weten ervan en die vinden het niet erg. Maar ik zou niet willen dat hij ermee de straat oploopt. Voor je het weet, wordt je kind dood­geschoten omdat ze denken dat hij iets van plan is.’

Wapens promoten

Nederland is het enige land in de ­Europese Unie waar het verboden is om een nepwapen – dat ook wel BB Gun of Airsoft Device wordt genoemd – te kopen of verkopen. In België wordt daar veel minder moeilijk over gedaan, net als in Duitsland. Daarom gaan ­Nederlanders de grens over om de wapens daar te kopen en illegaal in te voeren, ook per vliegtuig.

De Koninklijke Marechaussee en ­douane maakten in september al bekend dat ze meer dan 3300 nepwapens in beslag ­hadden genomen op Schiphol, een flinke stijging ten opzichte van andere jaren.

In augustus werden er op de luchthaven extra acties uitgevoerd om imitatiewapens uit Turkije, Spanje en Griekenland op te sporen, waarbij boetes tussen de 130 en 180 euro zijn uitgedeeld.

‘Nepwapens zijn hier illegaal. Ze lijken als twee druppels water op het origineel

en dus weet je niet of iemand wel of niet echt vuurgevaarlijk is,’ zegt Alex Korte, coördinator van het Landelijk Platform Vuurwapens (LPV).

In 2007 registreerde het LPV 476 ­ernstige strafbare feiten (29 overvallen) waarvan achteraf bleek dat er nepwapens ­werden gebruikt. In 2008 waren dat er 744 (45 overvallen). Een toename van 36 ­procent, waarbij aangetekend dat van niet-­ingerekende criminelen uiteraard niet bekend is of ze nepwapens gebruikten. In België en Duitsland worden daar geen statistieken van bijgehouden en dus valt er geen vergelijking te trekken. Korte: ‘Maar iedere overval met een nepwapen is er uiteraard één te veel.’

Omdat de grenzen open staan, is het gemakkelijk om met de auto zelf een replica mee te smokkelen. Alex Korte vertelt dat de douane langs de grens met België en Duitsland niet extra controleert.

‘We proberen preventief te werk te gaan door voorlichting te geven.’ Dat doen ze bijvoorbeeld op de site vet-nep.nl.

Saddams geweer

Hoewel Helma Buiten helemaal begrijpt dat nepwapens er vuurgevaarlijk uitzien, vindt ze wel dat Nederland er erg betuttelend over doet. ‘Waarom mag het in het buitenland wel gewoon?’ Ze heeft weleens een pakketje met een speelgoedgeweer vanuit Spanje naar Nederland gestuurd.

‘Dat wapen kochten we gewoon in een winkel voor 20 euro. Thuis kregen we een brief waaruit bleek dat de douane het had onderschept. We hadden gelukkig

43

een andere naam op het pakketje ge­ schreven, dus ze konden niet bewijzen dat wij erachter zaten.’

Maar tegenwoordig rijdt ze de grens over naar België om bijvoorbeeld in een winkel als Airsoft Freaks in Rijkevorsel haar zoon een plezier te doen. De winkel staat vol met vitrines met een keur aan net echte geweren, pistolen en zelfs een mitrailleur. Prijskaartjes variëren van 150 tot 4495 euro.

Het opvallendste item is een 24 k­ araats gouden replica van het geweer van ­Saddam Hoessein met daarnaast een foto van een trotse militair die een identiek blinkend geweer omhoog houdt. Waarschijnlijk werd dit kiekje geschoten vlak nadat Saddam in 2004 in zijn schuilplaats werd aangetroffen. De gouden AK-47 had hem moeten beschermen, maar werd oorlogsbuit. Nu is het een must geworden voor de wapenliefhebber. De prijs is niet bekend en niet na te vragen, want Airsoft Freaks wil niet aan deze reportage meewerken.

400 kogels per minuut

Het blijkt ook makkelijk om via internet aan een nepwapen te komen. Airsoftshop Belgium uit Lommel biedt op zilliondance. marktplaza.be aan om voor Nederlandse klanten even 4 kilometer de grens over te rijden en het bestelde wapen daar te ­posten.

‘Voordeel is dat Nederlandse ­kopers slechts het binnenlands verzendtarief (van TNTpost) betalen,’ staat er ter verduidelijking op de website.

De winkel heeft onder andere een automatische airsoft machinegun in de aanbieding.

Het wapen schiet 400 kogels per minuut

Kids Day fiasco

In september nam de politie bij leden van de Star Wars-kostuumfanclub acht speelgoedwapens in beslag.

De groep leukte Kids Day op, een evenement voor zieke kinderen in Erp, en droeg naast kostuums van Darth Vader en prinses Leia ook door henzelf afgemonteerde en zwartgespoten speelgoedwapens. De politie rukte uit om de ‘acteurs’ apart te nemen en de wapens te confisqueren. Kids Day-woordvoerder Loes van Veen begrijpt goed waarom de wapens verboden zijn, maar vond het politie-optreden overdreven. ‘De kinderen waren ook meer onder de indruk van de kostuums en maskers dan van de wapens zelf.’

Een groep jongens kreeg op school de opdracht een drugsoverval na te doen. De politie moest schoten lossen om de jongens te stoppen

42

en heeft een bereik van 20 tot 29 meter.

Kosten: 45 euro. Als we de eigenaar om toelichting vragen, wil ook hij liever niets zeggen. In een mail schrijft hij dat een tijdschriftartikel de aandacht van de overheid kan trekken en dat heeft hij liever niet. ‘Wij hebben er baat bij dat het in Nederland verboden blijft. Want als het toegelaten zou worden, zullen daar beslist ook airsoftwinkels komen, en zal onze verkoop in België allicht een stuk dalen.’

Koest houden

Nico Demeyere, Brussels jurist en ­schrijver van het boekje Overzicht ­Wapenwet 2008, zegt dat de verkopers van nep­wapens zich koest houden omdat ze niet ­willen ­bijdragen aan negatieve beeld­vorming.

‘Mensen kijken naar actiefilms en computer­spelletjes en denken dat wapens er alleen zijn om mensen te vermoorden,’ zegt Demeyere. ‘In de publieke opinie ­worden ze als iets slechts gezien. Het is dus heel gemakkelijk om politiek draagvlak te vinden en ze te laten verbieden. Maar beoefenaars van de schietsport halen juist plezier uit de techniek van het schieten: het mikken met precisie.’

Het is volgens hem ook niet zo dat kinderen in België vrij zijn om bijvoorbeeld hun nepwapens mee naar school te nemen.

‘Ook wij hebben regels,’ zegt Demeyere.

‘Je moet meerderjarig zijn of door een meerderjarige begeleid worden als je er een draagt. Je moet er een wettige reden voor hebben, bijvoorbeeld omdat het een attribuut is in een film of voor het beoefenen van een sport. Maar je mag er nooit zomaar mee op straat lopen.

Imitatiewapens mogen bovendien alleen worden verkocht door winkels die er een vergunning voor hebben en de verkoop via internet is verboden.’

Op vet-nep.nl is een filmpje te zien van een nagespeelde gebeurtenis. Een groep jongens kreeg op school de opdracht een drugsoverval na te doen en deed dat in de stad. Mensen op straat waarschuwden de politie en die moest uiteindelijk schoten lossen om de jongens te stoppen.

Precies de reden dat Tweede Kamerlid Attje Kuiken (PvdA) vindt dat er voorzichtigheid is geboden. ‘Hoe minder er van deze wapens in omloop zijn, hoe beter.

Ze kunnen ook voor verkeerde doeleinden gebruikt worden.’ Ze vindt daarom dat Nederland met zijn strenge wetgeving op dit gebied kop­loper is in Europa.

Tweede Kamerlid Fred Teeven (VVD) ziet dat niet helemaal hetzelfde. Hij vindt het wel goed dat nepwapens verboden

zijn want vanuit zijn vorige functies als teamleider bij de douane en als officier van justitie herkent hij de straatsituaties.

Maar er is volgens hem wel een groep die tussen wal en schip is gevallen en waar wat hem betreft iets op verzonnen moet worden: beoefenaars van de airsoftsport.

Dat is een spel waarbij legersituaties zo realistisch mogelijk worden nagebootst.

‘Daarbij zijn goede regels afgesproken,’ zegt Teeven. ‘Het gebeurt op een afgezet en afgesloten terrein en ze houden een register bij waarbij vaststaat wie er een nepwapen heeft om die sport te kunnen beoefenen.’

Alcatraz aan de Maas

Nu moeten airsoftfanaten de grens over om hun wapen te stallen en om hun spel te kunnen spelen. Dat doen ze op verschillende terreinen, zoals bijna elk weekend in een verlaten fort in Luik.

De wedstrijden worden skirms genoemd.

Als Revu een kijkje gaat nemen, speelt Nederland tegen België. Beide teams zijn aangevuld met Duitsers en Amerikanen (militairen die gestationeerd zijn op een legerbasis in Duitsland en zin hadden

in een verzetje). Meer dan 180 airsofters zijn hier samengekomen om vandaag vier missies uit te voeren.

Het ‘Alcatraz aan de Maas’ ziet eruit alsof het zo voor de Stalingrad-film Enemy at the Gates is gebruikt. Een ommuurd gebied op een heuvel met grote vervallen gebouwen: kapotte ruiten en loopgraven. Af en toe blaast de gure herfstwind het stof door de sponningen. ‘Takketakketakketak’, klinkt het in de bosachtige omgeving.

Hier en daar liggen mannen en ook ­vrouwen op de loer in zelf meegebrachte legerkleding en met camouflageschmink op. Sommigen nemen hun hobby erg serieus en hebben bijzondere attributen meegenomen zoals een spiegelsysteem om om het hoekje van een gebouw te kunnen kijken en ‘de vijand’ te spotten.

Een missie duurt ongeveer een uur en bestaat bijvoorbeeld uit het veroveren van een vlag of het bestormen van een bunker waar de commandant van de tegenpartij zich schuil houdt en hem te gijzelen.

Embedded

‘Blijf laag,’ fluistert de Duitser Sacha in

grijs-wit gespikkeld uniform. Hij sluipt langs een gebouw dat Leningrad wordt genoemd en duikt plat op de grond in de bosjes. De verslaggever, die ‘embedded’ mee mocht, volgt. ‘Takketakketak.’ Kogeltjes schieten voor ons in het mos. Met een imitatie AK-47 schieten we terug. ‘Hit!’ klinkt het uit de bosjes. Iemand staat op, doet zijn replica omhoog ten teken dat hij is geraakt en niet meer in het spel zit en loopt weg. Wie wat overkomt, meldt zich in pelotonformatie van vijf man bij de commandant van de strijdmacht ­Coalition of the Willing, die dan een nieuwe opdracht geeft om uit te gaan voeren.

Christian Petermann (33) uit Limburg organiseert de skirms met zijn bedrijf ­Military Experience (MXP.nu). ‘We zijn vier jaar geleden begonnen en we signaleren een duidelijk toename, met name via de komst van sociale netwerken als hyves,’ zegt Petermann. Voor 60 euro kan iemand een hele dag meedoen en krijgt hij een busje met 550 kogeltjes, een replica, beschermbril en een uniform. In de pauze staat de catering klaar met hamburgers, frikadellen en fris om de maag te vullen.

Net echt.

‘Blijf laag,’ zegt de duitser. kogeltjes schieten voor ons in de grond.

Volgens de Nederlandse Airsoft Belangen Vereniging (NABV) zijn er in Nederland al enkele duizenden mensen in aanraking gekomen met airsoft. Over heel Europa gezien zijn dat volgens de NABV een miljoen mensen.

Privéterrein

Petermann organiseert de wedstrijden ook ver over de grens: ‘In Frans-Guyana en in de Centraal-Afrikaanse Republiek. We zijn bezig met een airsoftweekskirm in Thailand, omdat de opdrachtgever een jungle-achtig Vietnam-gevoel wil ­hebben, compleet met Bell-Huey helikopters.

We zoeken naar lokale airsofters die als tegen­speler willen fungeren, of we huren figuranten in om het echt Apocalypse Now te laten lijken.’

Mensen kijken wel eens raar op als Christian Petermann over airsoft vertelt. ‘Ze denken dat we elkaar lekker willen neerschieten. Maar het gaat juist om het samenspel en de strategie. Hoe ­realistischer, hoe spannender en daarmee ook moeilijker.’

Inderdaad wordt er sportief en strak

g­ espeeld, allemaal om de missie zo goed mogelijk te volbrengen. Van dichtbij wordt er niet op elkaar geschoten want dat is pijnlijk. Pang zeggen is dan voldoende.

Veiligheidsbrillen zijn verplicht. En het is intensief. Reken op flinke spierpijn van het door de modder tijgeren en gehurkt over heuvels lopen om laag te blijven.

De skirms worden alleen op privéterrein georganiseerd, voorzien van omheining.

‘Daarnaast lichten wij de plaatselijke politie in,’ zegt Petermann. ‘Zodat die weet waar we mee bezig zijn, mochten ze een verontrust telefoontje krijgen van bijvoorbeeld een wandelaar die het ‘­takketakketak’ hoort.’

Christian Petermann vergelijkt het qua sociale contacten met de dienstplicht.

‘Je leert allerlei soorten mensen kennen.

De bankierszoon zit in een team met de loodgieter.’

Obsessie

‘Ik heb foto’s van mezelf met Nederlandse politieagenten en marechaussees die dit als bedrijfsuitje komen doen,’ zegt Danny Engelbert (23) die een schaafwondje naast zijn neus heeft omdat sommige kogeltjes toch verdwalen. ‘In Nederland zouden diezelfde mensen ons moeten oppakken omdat er nepwapens worden gebruikt.’

Engelbert vindt dat Nederland wat airsoft betreft een beetje spastisch doet. ‘Ik heb ook een echt pistool thuis want daar kun je in Nederland wél een vergunning voor krijgen. Je moet geen strafblad hebben, een jaar lid zijn van een schietvereniging en vijftien keer geschoten hebben. Zolang je het geweer thuis in een kluis legt en de munitie op een aparte plaats bewaart, is er niets aan de hand.

‘Maar mijn nepwapen moet ik in ­België opslaan omdat dat in Nederland ­verboden is,’ zegt hij schouderophalend.

‘Wat mij betreft wordt daar voor ons snel v­erandering in gebracht.’

De zoon van Helma Buiten kan ook niet wachten tot hij een keer mee mag doen aan een skirm. ‘Daar moet hij nog een tijdje op wachten’, zegt Buiten. ‘Ik zie hem nog niet tussen al die volwassen kerels rondlopen, al houdt hij zich wel altijd heel strikt aan de regels van een spel en is hij eigenlijk heel zachtaardig en vredelievend. Als die wedstrijden nou nog voor minderjarigen worden georganiseerd zodat hij er met zijn vriendjes heen kan, zou het wat anders zijn. Eerst maar hopen dat de obsessie snel voorbij is.’

Reageren? reactie@revu.nl

‘Ik heb ook een echt pistool thuis, want daar kun je in nederland wél een vergunning voor krijgen’

44