Met de Land Rover naar een andere planeet
Winter in IJSLAND IJsland, land van extremen, land van contrasten, land van water en vuur. Voor één keer hebben de reisgidsen niet gelogen. In een tijdsspanne van 48 uur zwetend in je zwembroek genieten van het noorderlicht, rijden door een ijsstorm van 150 km/u, gered worden door Bigfoot en dan, na een korte nachtrust, in luxe baden: het kan. _ door jan bosteels, foto’s nick dimbleby
H
et is eind oktober, de winter lijkt nog veraf in IJsland. Hoewel het toeristische seizoen traditioneel eind september is afgelopen en alles buiten de hoofdstad Reykjavik in een winterslaap verzinkt, bestaat er een toenemende trend om ook buiten die periode een avontuurlijkere vorm van toerisme te beleven. Daar valt wel wat voor te zeggen. IJsland heeft, zomer of winter, aan wawmomenten geen gebrek. Op tweeduizend kilometer vliegen van Londen of Amsterdam - zo’n kleine drie uur - vind je er lavavelden, geisers, warmwaterbronnen, ruige bergen en wilde rivieren vol zalm. In de zomerperiode is het westelijkste land van Europa een populaire bestemming van wandelaars, die er van hut tot hut trekken door een landschap dat nogal wat weg heeft van een andere planeet, veel ruwer en onherbergzamer dan Moeder Aarde. Neil Armstrong kwam hier trainen voor hij naar de maan trok. Het is misschien niet de smaakmakendste referentie voor een toeristische brochure, en ze is ook deels onterecht. Buiten de rijkelijk aanwezige zuurstof is er een groot verschil met onze maan: de kleurenpracht van IJsland is onovertroffen. Rivieren en meren in alle tinten van azuur, groen en blauw, rode en groene korstmossen, weidse panorama’s, besneeuwde zwarte bergtoppen en spectaculaire terreinverschillen. Achter elke rots schuilt een ander landschap, maar het lavastof is alomtegenwoordig. IJsland is de groene en noordelijke versie van het vulkanische Canarische eiland Lanzarote. De aarde leeft er onder je voeten, het landschap is onwerelds jong. Voor fietsers is IJsland, met zijn moeilijk berijdbare De kleurenpracht van IJsland is onovertroffen. Rivieren en wegen en hevige winden, meren in alle tinten van azuur, groen en blauw, rode en groene minder geschikt, maar korstmossen, weidse panorama’s, voor een terreinwagen is besneeuwde zwarte bergtoppen en spectaculaire terreinhet een droomland. Hier verschillen. Achter elke rots hoef je je niet te schamen schuilt een ander landschap.
over het rijden in zo’n monster: het is bittere noodzaak, en soms is zelfs een alledaagse jeep niet tegen de noordelijke elementen opgewassen. Vandaar dat de promojongens en -meisjes van de Land Rover Experience IJsland de geschiktste plek vonden om de kwaliteiten van de vernieuwde Discovery 3 in de verf te zetten.
Wielen van de grond Van heinde en verre, van Canada tot in Australië, is het autojournaille overgevlogen naar het aangenaam koele Reykjavik. Het is drie graden onder nul en ietwat bewolkt. De stadslucht van Reykjavik is een verademing. Door het gebruik van natuurlijke stoom worden de huizen verwarmd zonder aardgas of stookolie en de bijbehorende uitstoot. Een frisse zeebries blaast de stad met 260.000 inwoners (twee derde van de nationale bevolking) voortdurend schoon en sommige stadsbussen rijden zelfs op met geothermische energie opgewekte waterstof. Omdat echte mannen en vrouwen niet in de stad rijden met een 4x4, laten we de bebouwde kom zo gauw mogelijk achter ons en rijden we in colonne met een dozijn Discovery’s de Highlands in. Op nauwelijks honderd kilometer van de hoofdstad begint het echte avontuur. Onder leiding van David, het hoofd van Land Rover Experience, verlaten we de hoofdweg en rijden we in een stevig tempo over in de rotsen uitgesleten wegen. De Discovery is ook voor een leek een droom van een terreinwagen. De volautomatische jeep is van alle comfort voorzien, maar is tegelijk een robuust monster van 3,5 ton. Het enige wat de chauffeur moet doen, is gas geven, sturen en af en toe aan een knop draaien naargelang de aard van het terrein. De boordcomputer heeft verschillende programma’s: voor sneeuw, gras, zand en rotsen. En hoe zat dat met water? Algauw komt de eerste met ijs bedekte rivier in zicht. Na een korte
AVONTUUR
Dobberen in een van de vele heetwaterbronnen die IJsland rijk is.
De onvervaardsten slapen in een eenpersoonstent. ’s Ochtends is het bovenste deel van de slaapzak ijs geworden
DSM M A G A Z I N E 7 januari 2006
5
Bij het beklimmen van een berg moet je gas blijven geven tot ook de achterwielen de top hebben bereikt, of je zit vast uitleg over de mobilofoon en een demonstratie door David blijft slechts één wagen uit het konvooi in de rivier steken. Een mooi moment om de trekkracht van een andere Discovery te demonstreren. Vervolgens komen de eerste besneeuwde bergen in zicht. David heeft een hellinkje uitgekozen dat tjokvol sneeuw ligt en met een hellingsgraad van misschien wel twintig procent. Hij doet even voor hoe het moet: de berg met een volgens mij licht waanzinnige snelheid oprijden en gas blijven geven tot de achterwielen het hoogste punt hebben bereikt. Gelukkig zit de meer ervaren Yves van Le Soir voorlopig nog aan ons stuur. Met een rotvaart knallen we de berg op en geraken in één ruk boven. Op de
top komen de wielen van de grond. De kick is gigantisch. Even weet je niet of je zal doorvliegen en in een ravijn belanden. Gelukkig blijkt de route goed verkend en landen we met vier wielen op een plateau. Waarop wacht het pretpark Walibi om een attractie van dit kaliber te openen? Wat verderop mag ik zelf aan het stuur om mijn eerste rivier over te steken. De truc is hier: een constante snelheid aanhouden, zodat het water voor de Land Rover uit blijft golven. We duiken het water in en ik blijf vrolijk op het gaspedaal duwen. We breken wat ijsschotsen en het blijft goed gaan. Nog een gasstoot en we staan weer op het droge. David steekt zijn duim op - ja, ik ben een held.
Heet water en noorderlicht Na een halve dag rijden pauzeren we in een van de vele trekkershutten die IJsland rijk is. Hier ligt het in de zomer vol trekkers. Buiten de hut wordt dan gekampeerd. Vandaag blaast onze adem wolkjes, ook binnenshuis. De verwarming gaat niet aan, maar de soep en de IJslandse sandwiches smaken voortreffelijk. De namiddag biedt meer van hetzelfde, in het altijd veranderende landschap. De gps geeft voortdurend hoogteverschillen aan, we volgen rivierbeddingen, in het vulkaanstof uitgesleten wegen. In de verte liggen hoge bergen. We zien geen enkel dier, geen enkele andere mens.
Waarom ligt die weg hier anders dan voor ons, voor ons alleen? Langzaam valt de nacht over het indrukwekkende landschap. Bijna op tijd bereiken we ons doel voor vanavond: de trekkershut van Landmannalaugar, met zijn heetwaterbronnen. Het is harder gaan waaien en beginnen sneeuwen. Gelukkig hebben de stille krachten van Land Rover al de tentjes opgesteld waarin we straks de echten van de mietjes zullen scheiden: het is namelijk ook mogelijk om in de hut te slapen. Na het avondeten heeft een eerste schifting plaats. De onvervaardsten trotseren de snijdende wind in badjas en bergschoenen, om met een glas single malt in de hand in het warme water te dobberen. Aan het steigertje blijkt het water helemaal niet zo warm te zijn. Het ondiepe water is het heetst bij de bron, waar het bijna kokend heet het vijvertje binnenloopt. Dit is pas relaxen. Een beetje krabbelen op de kiezelige bodem brengt extra vulkanische warmte naar boven. De sfeer is opperbest. Zelfs de praatvaardigste Amerikaan wordt een beetje ingetogen onder de combinatie van talloze sterren en noorderlicht. Groene sluiers van licht bewegen zich door het uitspansel. Het feërieke effect wordt nog versterkt door meer zichtbare sterren dan een mens ooit heeft gezien. De alomtegenwoordige David zwemt langs met een drijvende bar. Na enkele uren dobberen, ver-
laten we de warmwaterbron. Moe en voldaan kiezen de echte avonturiers voor een nacht in eenpersoonstentjes voorzien van een thermische slaapzak. ’s Morgens is mijn adem op het bovenste deel van mijn slaapzak ijs geworden.
IJsstorm Bij het ochtendgloren doet IJsland zijn naam alle eer aan. Een stevige blizzard rukt aan de tenttouwen en blaast stuifsneeuw in het rond. Na het ontbijt roept David ons samen. De instructeurs die ons vooruit reizen, hebben sneeuwophopingen van 1,60 meter gevonden waar de Discovery’s niet door kunnen. De voorziene trip naar de gletsjer van Mýrdalsjökull wordt afgelast. Vandaag geen off road driving, maar recht naar Reykjavik. Vier uur later en amper acht kilometer verder blijkt zelfs dat te hoog gegrepen voor vandaag. Het konvooi vordert tergend langzaam. Om de haverklap moeten we uitstappen om het ijs van de ruitenwissers te slaan en van de ruiten te krabben. Het is vechten om de deuren te openen, de wind beneemt je de adem en je komt de auto weer binnen als een verschrikkelijke sneeuwman. De diesels bezwijken een na een onder de Siberische omstandigheden en we worden overgeladen in een benzineversie. De zondagschauffeurs, wij dus, worden achter het stuurwiel vandaan geplukt en de instruc-
Bij het ochtendgloren doet IJsland zijn naam alle eer aan. Een stevige blizzard rukt aan de tenttouwen en blaast stuifsneeuw in het rond. De voorziene trip naar de gletsjer van Mýrdalsjökull wordt afgelast. Vandaag geen off road driving, maar recht naar Reykjavik. Het konvooi
6
teurs nemen het over. Maar ook voor hen is er door de opeengehoopte sneeuw vrijwel geen doorkomen meer aan. Een aantal Land Rovermensen loopt in de blizzard van honderd veertig kilometer per uur voor ons uit om de sneeuw te peilen. We vorderen nu trager dan stapvoets. Over de mobilofoon drukt David ieder van ons op het hart om te melden wanneer iemand de auto verlaat. Het is geen goed moment om iemand achter te laten in een dergelijke storm en met een zichtbaarheid van zo goed als nul. Te trots om hulp in te roepen, proberen de mannen van Land Rover het onmogelijke. Ze besluiten de weg te verlaten en zich met de 4x4’s al springend en hobbelend een weg te banen door de lavavelden. Telkens opnieuw rijden de auto’s zich vast of worden we heen en weer geschud in helse ritten over onmogelijk terrein. Banden slaan lek, ruitenwissers breken af, een enkel raampje raakt niet meer dicht. David zet plan C in werking: de standby staande superjeeps worden opgeroepen. Het is inmiddels vijf uur in de namiddag en we hebben misschien vijftien kilometer afgelegd, niemand weet het nog zeker. De IJslandse cavalerie verschijnt in de vorm van Bigfoot de superjeep, wiens banden ongeveer tot het dak van onze Discovery reiken. Onze nieuwe chauffeur, een beer van een IJslander die luistert naar de naam Kitty, zit te grijnzen. De
IJslanders met hun superjeeps hebben gewonnen van de Britten met hun Land Rovers, maar Kitty is zo overmoedig dat hij zich ook nog drie keer vastrijdt in de sneeuw en door collega’s moet worden losgetrokken.
Praktisch
Met de blik op oneindig
De Land Rover Experience geeft in diverse landen van de wereld 4x4-aficionado’s de kans om zich verder te bekwamen in het rijden op woeste terreinen. In IJsland is (nog) geen franchise gevestigd, maar verschillende andere bedrijven bieden avontuurlijke jeepsafari’s aan. Naast de Land Rover Discovery 3, met zijn indrukwekkende Terrain Response, kun je ook ervaring opdoen in andere modellen, zoals de klassieke Defender. www.landroverexperience.com
Zo woest als de ijswind van de vorige nacht, zo maagdelijk blauw is de lucht van de ochtend van de derde dag. De blizzard is uitgeraasd en tijdens het laatste ritje vanuit het speciaal voor ons geopende Highland Hotel in Hrauneyjar vliegen we met een snelheid van negentig kilometer per uur over de besneeuwde wegen. De nationale maximumsnelheid aanhouden is geen probleem. De hoofdwegen in IJsland zijn verhoogd aangelegd, zodat de sneeuw er door de wind wordt afgeblazen. Overdag, met de blik op oneindig door de besneeuwde vlakten en bergen, valt opnieuw de schoonheid van dit woeste land op. De felle rivieren, de mooie paarden voor wie een temperatuur van drie graden onder nul blijkbaar nog heel aangenaam is, de kleurrijke huizen. IJsland is geweldig, maar als ik nog eens terugkom, zal het tijdens de zomer zijn. De jongens en meisjes van Land Rover maken zich al op voor de terugmatch: hun volgende presentatie plannen ze ook in IJsland.
DSM vloog vanuit Londen Heathrow met Icelandair, er zijn ook vluchten vanuit Schiphol. Er zijn retourvluchten vanaf 149 euro. www.icelandair.nl
De warmwaterbronnen van Landmannalaugar behoren tot de bekendste toeristische attracties van IJsland. Alhoewel de toegangsweg redelijk begaanbaar is, wordt aanbevolen om de reis per bus of per terreinwagen te ondernemen. www.landmannalaugar.info
Na de wildernis, de luxe. Hotel 101 is het hipste en mooiste hotel van IJsland en de zeer wijde omtrek. Een hotel dat baadt in smaakvol design, naar een ideetje van de dochter van een supermarktmagnaat. De badkamer is een juweeltje, de bedden magnifiek en kamer heeft een dvd-speler en draadloos internet. Er zijn kamers vanaf 340 euro per nacht. www.101hotel.is
vordert tergend langzaam. Om de haverklap moeten we uitstappen om het ijs van de ruitenwissers te slaan en van de ruiten te krabben. Het is vechten om de deuren te openen, de wind beneemt je de adem en je komt de auto weer binnen als een verschrikkelijke sneeuwman.
DSM M A G A Z I N E 7 januari 2006
7