Skate4AIR magazine

ARNOUD & WERNER

‘We bleken ambitieuzer dan ons eigen plan...’

Marathonschaatsers

‘De Elfstedentocht staat boven alles, daar doe je het eigenlijk voor’ Jochem Uytdehaage

‘Skate4AIR

gaf mij het plezier in het schaatsen terug’ DE GROTE BIJENFAMILIE ANY BODY SKATE4AIR 2011 De Elfstedentocht staat boven alles, daar doe je het eigenlijk voor HALL OF FAME Nederland & schaatsen, een mooi huwelijk 150 km met nieuwe longen Skate4Air CLINIC 2012 GEDICHT DJUNa maes steun skate4air in de strijd tegen Cystic Fibrosis! Schrijf je in op

www.skate4air.nl

VAN DE REDACTIE Schaatsen is de mooiste sport ter wereld. Mogen we dat zeggen? Ja, dat mogen we zeggen. En Skate4AIR is een ontzettend goed doel.

Begin 2011 werd met de eerste editie van Skate4AIR bijna 200.000 euro bij elkaar geschaatst. Geld dat wordt besteed aan wetenschappelijk onderzoek naar Cystic Fibrosis, taaislijmziekte. Nu een jaar later wordt dit onderzoek met nog meer enthousiasme, ambitie en schaatsers ondersteund. Het doel is eenvoudig; de ziekte CF een halt toe roepen! Eigenlijk gaan we gewoon lekker met elkaar schaatsen op natuurijs, natuurlijk een beetje afzien en daarmee zoveel mogelijk geld ophalen. Maar de missie om CF de wereld uit te helpen, zal nooit uit het oog worden verloren. Dat is onze gedachte. De meeschaatsende CF-patiënten zullen ons hier 200km lang aan blijven herinneren!

Dit magazine wordt uitgegeven om de organisatie van skate4AIR editie 2012 te ondersteunen en die gedachte verder uit te dragen.

De opbrengst en organisatie van Skate4AIR komen niet slechts tot stand dankzij de deelnemers, maar wordt in grote mate bepaald door onze sponsors, die bereid zijn hun naam aan Skate4AIR te verbinden. Hun bijdrage op financieel, materieel, danwel organisatorisch gebied zullen van Skate4AIR 2012 een waar schaatsfeest op de Weissensee maken. Dus laat het maar vriezen!

Michiel Balemans en Jan Maerten Smit

‘We bleken ambitieuzer dan ons eigen plan...’

“Als iets mij afgelopen jaar energie heeft gegeven, dan is het wel skate4AIR.” Een brede lach vult het gezicht van Arnoud Buizer, samen met Werner Vervaet initiatiefnemer van skate4AIR. “Echt ongelofelijk zoals iedereen het heeft opgepakt.”

Werner Vervaet (l) en Arnoud Buizer

‘De skate4AIR-familie wordt groter en groter’ Het plan voor skate4AIR werd gemaakt op de Weissensee. Nadat Arnoud en Werner in 2010 de Alternatieve Elfstedentocht hadden gereden, spraken ze na hun 4e biertje eensgezind: “volgend jaar rijden we voor een goed doel.” Het bleef gelukkig niet bij borrelpraat en het doel was snel gevonden. Jochem, het zoontje van Arnoud, lijdt aan CF en het hemd is nu eenmaal nader dan de rok. Die andere Jochem was reeds ambassadeur van de NCSF en was direct enthousiast. “Het zat bij mij natuurlijk al langer in m’n hoofd,” aldus Arnoud.

“Nadat je eenmaal geaccepteerd hebt dat jouw kind aan die nare ziekte lijdt, en dat duurt best even hoor, ga je over dit soort dingen nadenken. 200 km schaatsen met je beste vriend was blijkbaar net dat ene duwtje dat ik nog nodig had.”

“Eigenlijk was het eerst gewoon het idee om met een man of 10 iets van € 10.000,- op te halen. Gewoon met een aantal goeie gasten 200 km schaatsen en wat geld binnenhalen. Dat was onze eerste gedachte” zegt Vervaet lachend (destijds uiteraard behoorlijk aangegrepen door de ziekte van kleine Jochem). Al snel werd het plan bijgesteld en de lat hoog gelegd.

“We bleken ambitieuzer dan ons eigen plan” concludeert Buizer.

In 2011 werd door meer dan 90 schaatsers € 200.000,- bij elkaar gereden. “Een fantastisch resultaat natuurlijk,” aldus Werner, “maar wat ons het meest is bij gebleven, is de sfeer van het project.”

Skate4AIR bleek inderdaad een warm bad voor de deelnemers, zo was van alle kanten te horen. Iedereen voelde zich welkom en vele deelnemers spraken over een familiegevoel. “Natuurlijk is de hoeveelheid geld die wordt opgehaald, uiteindelijk het belangrijkst, maar als dat slechts op een zakelijke manier te bereiken zou zijn, zou het voor ons snel ophouden, hoor!“ stelt Buizer. “ Het is dus net zo belangrijk dat de deelnemers het naar hun zin hebben.

Schaatsen appelleert bij uitstek aan datgene wat wij nastreven. Met name natuurijs creëert als bijna vanzelfsprekend, een sfeer

van gelijkheid, een soort familiegevoel.

Zonder nu meteen sentimenteel te worden, is dat op dit moment wel precies wat we willen. Skate4AIR moet vanuit die sfeer een label worden waarmee we de ziekte gaan uitroeien. Daar zijn we vorig jaar goed mee begonnen. We kunnen eigenlijk de deelnemers van vorig jaar niet genoeg bedanken. Wat een betrokkenheid, wat een enthousiasme! Dat heeft echt alle verwachtingen overtroffen.” “Tuurlijk hebben we wel eens stress,” haakt Vervaet in ,“gaan we het aantal deelnemers halen?

Gooit de crisis niet teveel roet in het eten?

Maar wat wij er vorig jaar voor terug kregen, heeft genoeg brandstof voor de komende 5 jaar opgeleverd!”

Ze willen tegen die tijd meer dan een miljoen binnenhalen. “Ambitieus inderdaad, maar niet onhaalbaar,” aldus Buizer.

“Als de sfeer maar behouden blijft. Het is daarom beter om stap voor stap te groeien.

Wij realiseren ons daarnaast ook dat schaatsen best hoogdrempelig is. Het is niet iets wat iedereen kan, zeker geen 200km.

Vandaar overigens dat je bij ons ook voor 100 of 50 km kan gaan.

We streven dit jaar naar 200 schaatsers die dan ongeveer € 400.000,- binnenhalen.

Da’s toch al een verdubbeling.” Ze hebben de organisatie aangepast, commissies samengesteld en meer gedelegeerd.

“Dat was niet slechts noodzakelijk maar ook aanvullend“ legt Vervaet uit. ”De betrokkenheid van de deelnemers was vorig jaar zo groot. Daaruit komen nieuwe ideeën, nieuwe initiatieven. Dit magazine is daar een voorbeeld van. Die energie moet je bundelen. We merken nu al dat dat werkt. Op de ijsbanen begint skate4AIR al een beetje een begrip te worden, precies wat we willen.”

“De skate4AIR-familie wordt groter en groter” concludeert Buizer. ”Als wij er maar voor zorgen dat het een familie blijft en nooit een sekte wordt. Met andere woorden, iedereen is welkom!”

Michiel Balemans

INHOUDSOPGAVE Van de redactie

2

Interview Arnoud Buizer en Werner Vervaet

3

Interview Jochem Uytdehaage

4

De grote Bijenfamilie

8

Any Body

11

impressie Skate4AIR 2011

12

Interview schaatsploeg SOS kinderdorpen

14

Hall of fame

16

Nederland en Schaatsen, een mooi huwelijk

18

150 km met nieuwe longen

21

Skate4AIR clinic 2012

22

Jacquelien Noordhoek

22

Harm Tiddens over CF onderzoek

23

GEDICHT Djuna Maes

24

Colofon Contact: info@skate4air.nl Copyright: Stichting skate4AIR Alle rechten voorbehouden.

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Skate4AIR. Fotografie: Jannes Glas, Mireille de Wit, Leo Vogelzang, Ben Mobach, Rosaria Marci, Smokin’barrel Redactie: Michiel Balemans, Jan Maerten Smit Vormgeving:

Drukkerij:

Oplage:

Thijs van Rees Match Media, Breda Van Engelen BV, Waalwijk 15.000

Dank aan: Elles Markx, Cor Strobos, Harald van Engelen, Wendy van der Hoorn, Djuna Maes Deze uitgave is ook online te lezen op www.skate4air.nl

SKATE4AIRMAGAZINE

3

Jochem Uytdehaage

‘Skate4AIR

gaf mij het plezier in het schaatsen terug’ Na afloop van de eerste skate4AIR-clinic op de Jaap Edenbaan te Amsterdam spreken we met Jochem Uytdehaage, ambassadeur van Skate4AIR. Hij heeft voor het eerst dit seizoen weer op het ijs gestaan, zichtbaar nagenietend.

Jochem, waarom CF? “Als ex-topsporter ben ik de afgelopen jaren regelmatig gevraagd als ambassadeur voor een goed doel.

CF sprak mij het meest aan. Mijn nichtje heeft CF, heel dichtbij dus.

Het was voor mij dan ook een heel eenvoudige keuze. Ik wil zoiets goed, vanuit het hart en vol passie kunnen doen. Niet af en toe als BN-er effe 5 minuutjes opdraven, maar echt een bijdrage leveren. Dat kan alleen als het je iets doet. Wanneer je nichtje van 7 dan zegt: “Omdat Jochem is gaan schaatsen, kunnen kindjes zoals ik langer leven.” Dan staan de tranen in je ogen, hoor. Een simpele keuze dus.

Haar vader schaatst dit jaar ook mee, goed hè?”

Dat valt inderdaad erg op, je bent zeer toegewijd.

“Klopt. Als ik iets doe wil ik het goed doen. Daar zal ik nooit vanaf komen.

Ik ben ontzettend perfectionistisch en kan daarnaast moeilijk stilzitten. Ik wil altijd wat doen.”

Mensen kennen je als schaatskampioen.

Wat doe je momenteel?

“Een aantal dingen. Ik werk als bedrijfstrainer op het terrein van prestatie-optimalisatie. Ik maak daarbij

mensen bijvoorbeeld bewust van de effecten van voeding en beweging.

Ik leer ze hoe ze zo energiek mogelijk in het leven kunnen staan, stress kunnen reduceren en wat het effect van voeding en slaap op hun energiehouding is. Daarnaast treed ik op als motivational speaker.

En als derde houd ik mij bezig met de begeleiding van jonge topsporters. Talenten aan wie ik en ander ex-topsporters kennis kunnen overbrengen, Stichting Sporttop.

En nog geschaatst na je carrière?

Eigenlijk niet zo heel vaak meer.

Ik ben in 2007 gestopt en heb tot vorig

SKATE4AIRMAGAZINE

5

jaar naast een aantal clinics, misschien 5x op het ijs gestaan. Typisch hè.

En niet omdat ik geen zin heb om te sporten, ik sport nog heel veel, met name hardlopen en fietsen. Maar ja, daarvoor is de drempel iets minder hoog, je vertrekt gewoon vanuit huis.

Ik heb best een volle agenda en ben natuurlijk iets anders gewend dan wat ik kan krijgen, een glimmend opgepoetste baan met maximaal 50 man. Op de publieke uren is dat niet mogelijk en dan kan je ook niet even lekker doortrekken. Want dat vind ik nog steeds het mooiste van schaatsen, zoveel mogelijk snelheid eruit halen. Ik merkte vorig jaar wel toen ik een beetje ging trainen voor de Weissensee dat ik het plezier meteen weer terug had. Met name vanwege het sociale aspect. Lekker met een groepje het natuurijs op, een passie die je kunt delen, prachtig!

Misschien dat ik binnenkort toch maar weer eens een regionale wedstrijd ga

meepakken, marathon dan hè, ik sluit dat niet uit.

We gaan even terug naar jouw carrière, je had hier anders immers niet gezeten.

Lachend en gespitst: “Hoezo had ik hier dan niet gezeten? Dan was ik misschien in iets anders heel goed geworden. Dat zit nou eenmaal in me, dat perfectionisme. Dat had ik toen, dat had ik op de universiteit (werktuigbouwkunde) en dat heb ik nog steeds. Misschien was ik wel meubelmaker geworden, maar dan wel een hele goeie. Dat vind ik nog steeds mooi, van niets iets maken.

Is er een specifiek moment geweest waarop jij dacht, ik kan de beste worden, de beste van de wereld?

maar niet geweten. Ondanks dat ze mij één van de jonge honden noemden was ik ook best een laatbloeier. Door wat ik heb bereikt, durf ik tegenwoordig veel beter de lat hoog te leggen, maar toen nog niet, hoor. Ik had gelukkig, zeker in 2002, de gave om geen angst te hebben, onbevangen te zijn en de druk die er altijd is op een goede manier te gebruiken. Daardoor kon ik op het juiste moment pieken en afstanden winnen, terwijl ik natuurlijk echt een allrounder was. Een jaar later, toen die onbevangenheid weg was, werd het veel moeilijker. 2003 was natuurlijk een snertseizoen ondanks mijn winst op de 5 km bij het WK-afstanden.

Als ik nu terug kijk, zou ik in de jaren na 2002 toch een aantal dingen anders gedaan hebben. Dan had ik me echt wel gekwalificeerd voor de OS 2006 in Turijn.

Nee. Het is bij mij ook heel geleidelijk gegaan. Ik heb het wel gedroomd,

‘Waarom mag ik niet klappen voor Parra?’

Sportief moment: Uytdehaage feliciteert olympsich kampioen Derek Parra, foto Leo Vogelzang

Olympische Spelen Salt Lake City 2002: Uytdehaage op weg naar 2 gouden en een zilveren medaille, foto Leo Vogelzang

Hoe bedoel je?

Nou ja, de kwaliteit had ik wel, ik ging er alleen niet meer zo goed mee om. Het heeft uiteindelijk allemaal te maken met welzijn. Zat ik een soort van kunstmatig te rusten op de bank terwijl ik eigenlijk de stad in wilde. Had ik natuurlijk de stad in moeten gaan. Was ik fysiek echt niet slechter van geworden en had ik juist meer rust gekregen. Want rust moet in je kop zitten. Welzijn dus. Die onbevangenheid kwam weer terug na het ongeluk. Ik werd meteen weer kampioen. (Jochem kreeg in september 2004 een auto ongeluk en werd in januari 2005 Europees Kampioen, red.)

Die focus die je in 2002 had, waar komt dat vandaan en hoe uit zich dat?

Controle, totale controle. Over het materiaal, de organisatie. Geen twijfel hebben, weten dat je alles hebt gedaan wat je ervoor kon doen vanuit de wil om te winnen.

Maar waarom sta je dan zo enthousiast en blij te klappen voor Parra als hij jou verslaat. Dat vond menigeen vreemd, werd je zelfs niet in dank afgenomen. Je wilt toch winnen.

(Parra versloeg Jochem op de 1500m, die zilveren plak, red.)

Fel: “Waarom mag ik niet klappen voor Parra?� Ik had zelf een toprace gereden, had niet beter gekund. Als je dan verslagen wordt, moet je tevreden kunnen zijn. Niet als je het zelf hebt laten liggen, maar dat had ik niet.

Ik reed nota bene een wereldrecord.

Het was een fantastisch schaatsmoment waar ik live bij was.

Ik heb oprecht genoten en dat geuit.

Daar is niks mis mee!

Vorig jaar reed je op de Weissensee net boven de 7 uur? Dit jaar eronder?

Ach, ja. Tuurlijk zit dat een beetje in je hoofd, maar ik weet dat het vorig jaar ook al had gekund. Dan had ik niet gewacht als er mensen in de kopgroep vielen, was ik niet even wat gaan eten en drinken. Maar juist dat sociale aspect was zo mooi vorig jaar. Ik heb met een groep van 10-15 man die hele tocht gereden. Dat vond ik heel bijzonder. En niet gevallen. Ik teken ervoor als het dit jaar weer zo gaat.

Michiel Balemans

Lekker met een groepje het natuurijs op, een passie die je kunt delen, prachtig!

SKATE4AIRMAGAZINE

7

De grote bijenfamilie

Onze droom om gezamenlijk de Frieschee Elfstedentocht te rijden, is door een chronisch gebrek aan Elfstedenijs nog nooit uitgekomen.

Daarnaast loot ik slechts om het jaar in, terwijl mijn vader ieder jaar van start zou mogen (wat een luxe!).

Om ons geluk in Nederland niet op de proef te stellen, hebben we ons bij het Skate4AIR initiatief van Arnoud en Werner aangesloten.

Wanneer mogelijk verruilden we onze trainingsbanen in Zwitserland en Breda om op het Friese natuurijs, de Beulakerweide of Flevonice. veel kilometers te vreten. Wat een feest dit samen te kunnen doen!

Eindeloos delibereren we de laatste dagen voor de tocht over het outfit en voeding. Niets wordt aan het toeval

over gelaten. De dag voor de tocht nog een verkennend rustig rondje.

Hoe is het ijs, hoe lopen de scheuren, waar kan er gedronken worden en hoe kan je onderweg een sanitaire stop maken?

De dag zelf begint met het opspelden van de nummers, wat een gepruts met die veiligheidsspelden. Een pasta op de nuchtere maag als ontbijt is een feest. Samen gaan we naar het meer. Het is kraakhelder en lekker koud. Tussen ongeveer 1000 andere lotgenoten staan we om kwart voor zeven bij de start. Vader en zoon, ‘samen uit-samen thuis’, met als doel een tijd net onder de 9 uur. Het wordt een tocht van vele uitersten.

Van prachtig ijs tot listige scheuren,

QUOTES oudhollandsche ijsheden

van barre kou tot temperaturen rond het vriespunt, van windstil tot een stevige wind op de kop, van lekker meerijden in een groep tot getweeën strijden tegen de elementen. Kilometer voor kilometer komen we dichterbij ons einddoel. Als onder aanmoediging van de skate4AIR-crew de laatste ronde ingaat, vergeten we onze pijntjes. Na 9 uur, 0 minuten en 23 seconde passeren we gezamenlijk de finish. Wat een heerlijk moment, de pijn is direct vergeten! Winnaars hebben immers nooit pijn..... Doel bereikt en daarbij de opbrengst van Skate4AIR vele duizenden euro’s groter gemaakt. 2012 weer?

Mark de Haas

Wellicht een open deur, maar ik reed 10x in een scheur. Als grijpen. De schaatser valt niet ver na de scheur. 200km ijs, 1 It giet oan......It sil heve. 1 dag na de tocht: De lekkerste spier Voor Jochem, door Jochem. Al ben je nog zo anti-Fries, kop

“Na 150 km kwam ik meer dood dan levend over de streep, met inmiddels twee kromme schaatsen en een liesspier die voor 80% was afgescheurd! Nog 50 km te gaan! Ik had net helaas uit een grote groep moeten lossen. Terwijl ik, als een soort Koekiemonster, rozijnen in mijn mond aan het proppen was, kwam gelukkig mijn oom (70 jr) langs schaatsen. Hij gaat al 20 jaar naar de Weissensee en reed die dag op zijn gemak wat rondjes. Hij vroeg of ik hulp nodig had.

Heb in eerste instantie gezegd dat dat niet nodig was, maar toen ik vervolgens een paar keer al stilstaand onderuit ging, heb ik zijn aanbod toch maar geaccepteerd....

Gelukkig maar, want mijn oom heeft mij absoluut door de laatste 50 km heen gesleept!

Wat betreft de identieke mutsen: mijn vader heeft mij deze muts, waarmee hij de Elfstedentocht van 1985 heeft geschaatst (wie wat bewaart, die heeft wat...) gegeven voor mijn Weissensee tocht! Het feit dat mijn oom dezelfde muts droeg, is puur toeval!

Schaatsen is een familiesport, want ijspret is er voor jong en oud. Veel skate4AIR-deelnemers overtuigden vorig jaar broers of zussen/vaders of moeders/ooms of tantes/echtgenoten en kinderen om naar Techendorf af te reizen en zich aan te sluiten bij de grote bijenfamilie.

Dat zal dit jaar niet anders zijn en karakteriseert de sfeer van skate4AIR!

NIELS & RIANNE Olijerhoek

DHR WOUDENBERG

Voor Philip van Aerssen was een bezoek aan de Weissensee bijna een jaarlijkse gewoonte geworden, toen hij zich voor de eerste Skate4Air opgaf. Door de jaren heen had hij het schaatsvirus ook weten over te brengen op zijn familie. Met zijn vrouw, Nadia Haj Mohammad, en twee dochters, Florentine (toen 2 jaar) en Jikke (3 maanden), verbleef het gezin een week in een appartement aan de rand van het kleine meer.

Ouders, Marnix en Henriette, en zus, Albertine, wilden ook eens een week in de Spielplatz der Natur meemaken en boekten een appartement een eindje verderop. Er werden in die week vele mijlpalen bereikt.

Dankzij de professionele verzorging van zijn ouders reed Philip een persoonlijk record in de kopgroep, Albertine volbracht haar eerste 200 km in iets meer dan 9 uur, Nadia reed nog geen 3 maanden na de geboorte van Jikke een goede 100 km en Florentine zette haar eerste schaatspassen! Dit smaakt natuurlijk naar meer!

Komende winter wil broer Cornelis voor de tweede keer de Alternatieve Elfstedentocht rijden en zal Melle zijn vrouw Albertine vergezellen, nadat hij vorig jaar met gebroken been moest afhaken. Het belooft weer een mooie winter te worden!

de tocht verreden is, dansen de schaatsers op tafel. Beter 1 bidon in de hand , dan 10 voor het 1001 scheuren, 27 blauwe plekken en een schram op mijn kin. Een once-in-a-lifetime experience. ierpijn die er is. We moeten eerst dicht, voordat we open kunnen Wie schaatst, kan de val verwachten.... d’r veur en bek hoast op ’t ies (speciaal voor de Groningse afvaardiging) SKATE4AIRMAGAZINE

9

Schaatsen met je familie...

Niets voor mij dat schaatsen, dacht ik nog. Ja, ooit als kind op een baantje lopen schuifelen terwijl mijn tenen en vingers totaal gevoelloos werden.

Ik kon me vooral herinneren dat het eindeloos duurde voordat ik het weer een beetje warm kreeg. Maar toen mijn broertje Rogier in de zomer van 2010 de familie bestookte met zijn plan om 200 km te gaan schaatsen voor een goed doel, begon het te kriebelen; toch wel gaaf!

Meer mensen haakten aan, waaronder mijn vriend Abram. Hij ijshockeyt, dus ik dacht hij kan me leren schaatsen. Wist ik veel dat een keeper eigenlijk niet op noren kan schaatsen... Ik daagde hem uit om ook mee te gaan en voordat ik het wist, had hij zich ingeschreven. Met kerst stond hij voor het eerst sinds jaren op noren. We maakten ons toen beide toch wel zorgen of hij het wel ging halen…

Zorgen om niets, want het was een groot succes: Abram heeft zelfs 150 km geschaatst, ik heb de 100 km gehaald en Rogier heeft zelfs twee keer 200 km geschaatst! Tja, het blijft baas boven baas… mijn kleine broertje. En samen bijna EUR 5.500,opgehaald.

Rest mij nog één uitdaging: de 200 km halen. Dit jaar zal het niet lukken i.v.m. de geboorte van onze zoon, maar 2013 staat in de agenda!

FAMILIE WOUTERS

Als een heldere sterrenhemel plaatsmaakt voor de opkomende zon drommen ongeveer 1100 schaatsers zich bij de meet bijeen voor een flink stukje schaatsen. Gehuld in het zwart-gele supermanpak van de 1e editie van Skate4AIR zoeken de honderd rijders voor dit goede doel elkaar op. Voorzien van sneeuwbrillen en bivakmutsen valt het opsporen van bekenden nog niet mee.

Ergens in deze chaos zou mijn broer toch ook moeten staan? En mijn schoonzusje Hester? Tweeënhalve Frima aan de start van Skate4AIR, da’s toch een mooie score. En dan te bedenken dat we zijn opgegroeid in Eindhoven waar het totale wateroppervlak niet veel groter is dan zo’n karig Johan Cruijff voetbalveldje!

Gelukkig hadden onze ouders hun prioriteiten op een rijtje en werden tijdens de koude winters van weleer de kinderen zonder pardon meerdere weken op rij ziek gemeld om trots wat medailles bij elkaar te scharrelen op Ankeveen, de Rottemeren en Broek en Waterland.

Schaatsen zijn we dus wel bekend mee.

Maar nu dus het grote werk én voor een goed doel! Herman is me net voor geweest in het strategisch inzetten van mijn moeder voor zijn sponsoring en heeft zo een serie vage familieleden achter zijn tocht weten te scharen. Waar er natuurlijk al een gezonde competitie ontstond rond de hoogte van onze sponsorbedragen, nu pas de echte wedstrijd op het ijs! Om de verhoudingen in de Frima race-stal aan te geven: Herman gaat voor een PR ruim onder de 9 uur en ik hoop vóór donker binnen zijn. Hoewel Herman en ik elkaar

bij de start niet vinden, toch een bijzonder idee om samen aan deze uitdaging te beginnen. De tocht valt me reuze mee!

Her en der omringd door Skaet4AIR pakken en flink wat scheuren ontwijkend, tikken de kilometers gestaag weg.

Na ongeveer 8 uur passeer ik de startfinish om mijn laatste ronde in te gaan.

Het parcours maakt hier wat bochten en zo doemt 200 meter achter mij Herman op. Even aanzetten dus; een rondje aan mijn broek laat ik me natuurlijk niet gebeuren. Dat gaat gelukkig goed en achter mij hoor ik de stadion speaker de binnenkomst van mijn broer verkondigen.

Zelf krabbel ik na negen uur en twintig minuten eindelijk over de finish. Hand in hand met Minnemijn Smit, de Benjamin uit schaatsend Kinderdijk en óók ruimschoots geklopt door oudere broer Jan Maerten, schalt onze naam uit de speakers bij de laatste meters. Herman heeft zich losgemaakt uit de polonaise in de feesttent, waar hij dus al 1 uur en 9 minuten heeft kunnen opwarmen, en propt mij een serie poffertjes met boter en suiker in mijn mond. Broederlijk word ik in een warme jas gewikkeld en spelt hij mijn kruisje op. Daar gaan de medailles van Ankeveen nog jaloers op worden!

Nu op naar 3 februari 2012! Herman en Hester gaan vanuit NL mijn rondetijden volgen en via WhatsApp de laatste tactische aanwijzingen doorgeven tijdens de tocht. Uitrijden gaat wel lukken, nu maar eens proberen dat PR van Herman te benaderen...

Anton Frima

any body

Guus en Karin, man en vrouw, hebben 2 kinderen, Rianne en Niels, die beide CF hebben. Alle vier staan ze aan de start van Skate4AIR 2012.

hij

zij

- Leeftijd: 42 - Lengte: 1.98 m - Schaatsmaat: 44 - Snelste tijd Weissensee: 7:46;22 - Trots op: mijn nieuwe pak, - Minder blij met: mijn oude pak - Hij over haar schaatshouding: Akelig laag, ik kan nooit eens uit de wind rijden.

- Leeftijd: 43 - Lengte: 1.58 m - Schaatsmaat: 37 - Snelste tijd Weissensee: 8:03;46 - Trots op: mijn oude pak - Minder blij met: mijn nieuwe pak - Zij over zijn schaatshouding: Zo mooi en stabiel. Hij moet wel zijn eigen slag rijden.

SKATE4AIRMAGAZINE

11

SKATE4AIR 2011 SKATE4AIRMAGAZINE

13

‘De Elfstedentocht staat boven alles, daar doe je het eigenlijk voor’

Ploegenachtervolging 2011, de Vries leidt, voor Huisman

Thialf, 8 november 2011. Twee dagen na het NK afstanden dreunt de rentree van Sven Kramer nog een beetje na... De charme van de schaatssport treft mij weer. Ik heb afgesproken met Karlo Timmerman, winnaar van de Alternatieve Elfstedentocht 2011 op de Weissensee, winnaar van de KNSB cup 2010-2011, wat won hij eigenlijk niet vorig jaar.

Een afspraak die zo gemaakt was: “ja hoor, kom maar langs, we trainen van 4 tot half 6, kletsen we daarna, gezellig”. Die charme dus. Thialf is géén Arena, je loopt gewoon naar binnen en botst op tegen de schaatsgroten der aarde. Tuurlijk, schaatsen is niet zo’n grote sport, maar wel een sport met Olympisch kampioenen en 5 miljoen chagerijnige huishoudens na een verkeerde wissel.

Gelukkig hoef ik dat als pseudojournalist niet allemaal te relativeren.

Ik volg de ploeg van SOS Kinderdorpen, veel winnaars met een gedreven coach, Pascal Vergeer, die, als ik in het bijzijn van de rijders vraag wat hem een goede coach maakt, toch even de keel schraapt. De rest, Karlo Timmerman, Douwe de Vries, Rob Hadders, Frank Vreugdenhil, Sjoerd Huisman en Geert Jan van der Wal, begint te lachen.

Vergeer: “Ja, allereerst moet ik zorgen voor een omgeving waarin die jongens optimaal hun sport kunnen uitoefenen en daar zorg ik voor.”

Doel je dan op sfeer?

“Nee, in eerste instantie inhoudelijk.

Het zijn topsporters en de eisen in de topsport zijn hoog. Je wilt toch altijd winnen. Daarom moet ik een ploeg hebben die dat voor elkaar kan krijgen. Die organisatie voor de ploeg is zeer belangrijk. En ik maak natuurlijk trainingsprogramma’s. In het wedstrijdseizoen komen daar de tactische besprekingen bij, maar dat is uiteindelijk maar een klein onderdeel van het werk. Wel belangrijk overigens, hoor.”

Ieder individu is anders, in hoeverre houd je daar rekening mee?

“Zeker, dus ik zorg voor een trainingsprogramma voor de groep en pas dat gedurende het seizoen per rijder aan. Duidelijkste voorbeeld daarvan is nu natuurlijk Sjoerd (Huisman. red). Die moet weer langzaam stap voor stap op z’n (top) niveau komen. Dat vereist een heel ander schema dan voor de anderen.

Het gaat erom dat de ploeg succes

heeft. Dan is die sfeer ook wel goed hoor.”

Dus er moet worden gewonnen?

De Vries: “Nou moeten, moeten.

Als je daar alleen vanuit gaat, win je waarschijnlijk juist minder vaak. De lol verdwijnt dan snel en dan kun je het schudden.”

Ik haak daarop in door te vragen of relativering en topsport wel samen gaan?

De Vries: “Relativering is juist heel belangrijk. Je moet goed kunnen omgaan met verlies, of beter gezegd, met niet-winnen. Je wint in het marathonschaatsen uiteindelijk toch vaker niet dan wel. En je hebt winnen en winnen hè. Voor mij is winnen ècht winnen, de beste zijn die dag, daar gaat het om.”

Is dat niet heel erg Nederlands, verwijzend naar het voetbal?

Hadders: “Dat maakt mij toch minder uit hoor. Toen ik vorig jaar won op Biddinghuizen, heb ik de hele wedstrijd in het peloton gezeten, maar wel lekker gewonnen, prima hoor.” Huisman knikt instemmend.

Gaat het uiteindelijk niet maar gewoon om één ding, Leeuwarden, 5.00 uur ’s ochtends, het startschot in de Frieslandhal?

Van der Wal: “Voor mij zeker. In ieder geval natuurijs, de mooie klassiekers, dan begint het pas voor mij.” Huisman lachend: “Als het niet te koud is, is het zeker het mooiste.”

De rest beaamt: “Tuurlijk is dat het mooiste. Maar ja, er gaan wel marathoncarrières voorbij zonder die tocht”, aldus De Vries.

Heeft het marathonschaatsen niet heel erg een Elfstedentocht nodig? Ik bedoel Hulzenbosch, Angenent, Van Benthem, dat zijn bekende namen, Karlo Timmerman niet, ook al won hij vorig jaar bijna alles?

Timmerman zelf: “Absoluut, in ieder geval een aantal klassiekers, een langere periode natuurijs. De afgelopen jaren waren leuk, maar ook een beetje ‘net niet’.”

Heeft één van jullie ooit de Holland Venetiëtocht gereden, vraag ik terwijl ik het antwoord al weet natuurlijk.

Van der Wal z’n ogen glimmen: “Das mooi man, daar moet je op 1 km van de streep nog effe een stukkie klunen.”

De Vries en Hadders: “Tuurlijk doe je het uiteindelijk daarvoor, maar je kan er niet op speculeren. Slechts hopen en zorgen dat je goed bent als het moment daar is.”

Is ploegenspel mogelijk in een Elfstedentocht of is het ieder voor zich?

De Vries lachend: “Ieder voor zich, eerst rijd ik Karlo de kant in dan duw ik de anderen in een scheur.” De rest rolt over hem heen met andere plannetjes.

Vergeer “Heel moeilijk, omdat sowieso niet te voorspellen is hoe zo’n wedstrijd loopt. De eerste uren, met wind in de rug (50 km/u) door het donker, zijn niet te sturen. Daarna wordt het koppen tellen. Het zal ook wel een beetje afhangen van wat mag, of niet mag, qua communicatie. Je zal niet zo makkelijk en ieder geval niet zo vaak bij de rijders kunnen komen.”

Timmerman: “Maar als wij op het eind met meerderen in de kopgroep zitten dan moet er wel één van ons winnen.

Anders is natuurlijk alles echt voor niks.”

De winnaar betaalt?

Van der Wal: “Daar heb ik wel een potje voor over, hoor.”

De Vries en Hadders lachend: “Ja hoor, het prijzengeld is voor de anderen.” (wetend dat de Elfstedentocht geen geldprijzen kent) De Vries: “Weet je, daar hebben we nu eigenlijk natuurlijk nog helemaal niet over nagedacht. Laat het eerst maar eens komen.”

De Vries, biotechnoloog, is gestopt met z’n andere baan en zet voorlopig 2 jaar lang alles op het schaatsen.

Waarom?

De Vries: “Ik merkte dat die combinatie toch lastig werd. Met name omdat ik in mijn werk toch ook ambitieus ben. Ook daar wil ik telkens nieuwe uitdagingen aangaan. Dat werd steeds lastiger te combineren.”

SKATE4AIRMAGAZINE

15

Kan die combinatie sowieso, hoog opgeleid en topsport bedrijven?

“Zeker, je ziet het ook steeds meer. Het is ook best wel logisch, topsporters zijn ambitieus, dat zie je dan ook terug op andere vlakken.”

Bevalt het? vraag ik naar de bekende weg. De Vries heeft zich het weekend ervoor geplaatst voor de World Cup 5 en 10 km.

“Ja tot nu toe wel. Wel mooi hoor zo’n langebaanwedstrijd. Hoeveel reacties ik niet heb gekregen, na die rit tegen Sven (Kramer, die ene. Hij won maar nipt. red). Niet normaal echt. Maar vergis je niet, het is wel zwaar, als het wat minder gaat hoor. Je bent daar dan zo mee bezig. Schaatsen is natuurlijk niet alleen wedstrijdjes rijden. De weg er naar toe is zo mogelijk belangrijker.

En dan loopt het ook wel eens niet.

Daar loop je dan voortdurend mee rond, terwijl je jezelf natuurlijk niet gek moet maken. Ik zit dan ook niet stil hoor, ga de NIMA cursus doen (marketingopleiding. red), lijkt me mooi om daar later in verder te gaan.”

Karlo Timmerman (accountant i.o)

“Voor mij zou dat niks zijn, denk ik.

Ik overweeg dan ook niet om na m’n studie een tijdje alles op het schaatsen te zetten. Het kan ook eigenlijk niet, ik zou daardoor mijn graad verliezen. Ik vind die combinatie juist heel goed.”

Hadders en Van der Wal breken in: “Ach jongen, jij doet geen donder.

Jij hoeft er echt niks voor te doen.

Gewoon te intelligent die jongen, daar haken wij af hoor.”

Timmerman lacht bescheiden: “Het bevalt me goed zo. De wereld is groter, ik zou bijvoorbeeld best een jaartje naar New York willen. En dat betekent tenminste een jaar niet schaatsen.”

Even een andere vraag om een beetje te prikkelen. Zijn marathonschaatsers niet gewoon mislukte langebaanrijders?

Frank Vreugdenhil rustig lachend volmondig: “Ja hoor, eigenlijk wel.”

Je hoort hem denken, “Nou en, boeien” Hadders serieuzer: “Nou vergis je niet. Allereerst is het verschil met de langebaan rijders niet zo groot , als het er al is. Dat heb je dit weekend kunnen zien. (3 marathonrijders onder wie Douwe de Vries kwalificeerden zich

voor de World Cup 5 en 10 km.)

En als je weet wat daar dan nog allemaal achter komt, schaatsers die zich niet hebben kunnen kwalificeren.

De top in Nederland is erg breed.

In bijna ieder ander land zouden wij ons kunnen kwalificeren voor de WK afstanden. Dat geldt voor meerdere marathonrijders, hoor.”

Vergeer: “Zo was het vroeger, maar nu echt niet meer. Toen begon een marathoncarrière vaak na de periode op de langebaan. Maar dat lukt nu niet meer, het niveau is te hoog geworden.”

hall of fame

Timmerman wint, van der Wal juicht mee!

Timmerman: “Ik zat in de jeugd bij de top, maar miste een tijdje motivatie.

Dan haak je even af en stroom je in bij de marathon, omdat blijkt dat je daar goed in bent.”

De Vries: “Precies, het gaat er meer om waar je talent ligt. Je merkt op een zeker moment dat je goed bent op de lange afstand, terwijl het in de jeugd om de kortere afstanden gaat. Dan ga je dus marathon doen.”

Van de derWal: “Ik heb ik m’n leven misschien 2x een 500m. gereden.

Mijn aanleg is nog weer specifieker, natuurijs. Dan begint het voor mij, liefst zo zwaar mogelijk.”

Huisman: “Ik heb dan ook nog wat meer een skeelerachtergrond. Skeeleren is wat mij betreft net zo mooi als schaatsen. Mede door dat skeeleren is het niveau bij marathonschaatsen ontzettend hoog geworden.” De rest beaamt, door elkaar: “Andersom is de afstand veel groter. Ik moet nog zien wie ons er afrijdt op natuurijs.”

Van der Wal: “Ik denk dat alleen Sven het zou kunnen. En misschien Koen Verweij vanwege z’n skeelerachtergrond.”

De Vries: “Maar in de eindsprint worden ze er makkelijk opgelegd door Karlo en Sjoerd. Dan maakt Kramer geen schijn van kans, die jongens zijn zo handig en explosief.”

na te denken. Dat zal voor vele lange baan schaatsers anders zijn, maar voor ons is dat duidelijk.”

Dat zal wel een relletje veroorzaken?

“Dat lost zich vanzelf op. Zoals ik al zei, de Elfstedentocht staat boven alles.

Ik ben ervan overtuigd dat daar begrip voor zal zijn.”

Karlo: Weissensee 2012, weer winnen?

De Vries (vorig jaar gevangen in de achtervolgende groep) lacht: “Als hij dit jaar weer in de kopgroep zit haal ik ‘m terug.”

Timmerman: “Da’s prima, de 1e keer winnen is toch het mooist. Maar even serieus, het is gewoon weer een nieuw jaar, waarin ik bijvoorbeeld niet voor de KNSB cup zal gaan. Daarvoor is Rob (Hadders. red) onze man.”

Ik schets dan maar even een nietondenkbeeldige situatie; je zit in het Olympisch dorp, het mobieltje piept: sms; It giet oan. Wat dan?

De NK 100 km dan?

Eensgezind: “Dan pak ik m’n koffers.”

De Vries: “De Elfstedentocht overstijgt alles. Daar hoef ik geen seconde over

Leuke gasten die marathonrijders.

Je gunt ze wat meer roem, maar of ze daar allemaal op zitten te wachten...?

Timmerman bescheiden: “Dat zou heel mooi zijn.”

In het allroundschaatsen bestaat er een wereldranglijst allertijden, genaamd De Adelaarskalender. Deze kalender bestaat al sinds 7 januari 1893 toen de Zweed Rudolf Ericson als eerste alle afstanden binnen de vierkamp van het langebaanschaatsen voltooide.

De huidige Adelaarskalender wordt sinds 2009 aangevoerd door Shani Davis, gevolgd door Sven Kramer en Chad Hedrick. Andere Nederlanders in de top 10 zijn Jan Blokhuijsen, Koen Verweij en uiteraard de ambassadeur van skate4AIR, Jochem Uytdehaage, die al sinds 1999 een top-10 plaats bezet, een na-oorlogs record! Hij heeft de lijst 1695 dagen aangevoerd, een prestatie die in Nederland alleen Jaap Eden en Ard Schenk hem nadeden.

Oscar Mathisen, de grootste schaatser ooit, voerde begin 20ste eeuw maar liefst 21 jaar de Adelaarskalender aan.

Alhoewel de Alternatieve Elfstedentocht op de Weissensee zeker geen wedstrijd is, blijft het rijden van een snelle tijd wel degelijk een prestatie. De 10 snelste Skate4AIR rijders aller tijden: 1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

Jochem Uytdehaage Philip van Aerssen Werner Vervaet Rogier Wouters Jan Maerten Smit Rutger Beekhuis Arnoud Buizer Freek Daams Michiel Balemans (gereden in 2003) Jan Veen

7:01;11 7:01;22 7:19;33 7:19;36 7:19;41 7:19;43 7:22;54 7:23;43 7:29;39

Ere wie ere toekomt!

Skate4AIR haalde met hun 94 deelnemers 192.839 euro binnen, wat neerkomt op bijna 965 euro per geschaatste kilometer!

De inspanningen van Harald van Engelen en Jochem Uytdehaage werden het hoogst beloond. Zij haalden met respectievelijk 10.035 euro en 9.599 euro het meeste geld binnen!

De lat voor finishtijd en sponsorbedrag is dus hoog gelegd. De uitdaging staat voor alle nieuwe deelnemers!

Veel succes!

7:35;02

SKATE4AIRMAGAZINE

17

Nederland & schaatsen,

een mooi huwelijk

Schaatsen is Nederland en Nederland is schaatsen. Eigenlijk zijn ze met elkaar getrouwd.

En ondanks het feit dat de echte winters karig zijn, lijkt de genegenheid ieder jaar groter te worden. Zeker op natuurijs is schaatsen een welhaast exclusief Nederlandse manier van voortbewegen. Al in 1568 sidderde de verfoeide Spaanse landvoogd voor de vaardigheid waarmee Nederlanders zich op het ijs voortbewogen. In een brief aan Philips II schreef hij: “Die duivelse watergeuzen hebben een soort sporen aan die met krammen op een plankje bevestigd zijn en waarop de zool van de voet sluit om zich zo zonder uitglijden op het ijs staande te houden.

Zo lopen en zo vechten zij.” Schaatsen is oorlog zullen we maar zeggen. Aan de hand van dit mooie huwelijk neem ik u met grote stappen mee in de historie van de schaatssport.

Wanneer leerden ze elkaar kennen?

Vermoedelijk ergens in het begin van onze jaartelling. In die tijd reden de Cananefaten, het volkje woonachtig in het westen van wat nu Nederland is, over bevroren rivieren en meren.

Ze gebruikten hiervoor koeschenkels en stierenribben, glissers genaamd.

Deze werden met pezen of palingvellen aan de voet bevestigd. Daarbij werd vermoedelijk gebruik gemaakt van stokken om zich te kunnen afzetten.

De oudste vondst van de schaats als object dateert van omstreeks 1225, te Amsterdam en te Dordrecht. De glisser werd dan ook in de loop der eeuwen steeds vaker vervangen door een houten schaats met ijzeren glij-ijzer.

Het woord “schaats” duikt overigens

pas voor het eerst op aan het begin van de 16e eeuw. Een periode die samenvalt met het begin van de “Kleine IJstijd”. Deze kleine ijstijd betreft de periode van ca. 1480 tot halverwege de 19e eeuw gedurende welke de winters streng en lang waren. Wanneer Nederland en schaatsen uiteindelijk met elkaar huwden is onbekend, de verloving moet in deze periode hebben plaatsgevonden. Soms was er 10 weken aaneengesloten vorst. Vooral in de Gouden Eeuw, toen het economisch voor de wind ging, was ijs een bron van vermaak. De vele wintergezichten uit die tijd getuigen daarvan. In deze periode ontstond het ijstoerisme en daarvoor hoefde men toen nog niet naar de Weissensee.

Onderdeel van dit ijstoerisme was

het rijden van lange afstanden. Men deed dit als prestatietocht, gewoon als uitstapje of om familie te bezoeken. Een sindsdien befaamd fenomeen was de ijsbruiloft. In sommige plaatsen trouwde men op het ijs. Hierbij werd er ook op het ijs gegeten, gedronken en gedanst.

Met name ijsbruiloften op Marken waren zeer bekend.

Wedstrijden De moeder aller schaatswedstrijden is de kortebaanwedstrijd. Reeds in de 17e eeuw is daarvan een verslag te vinden.

Vanaf ca. 1800 raakten dergelijke wedstrijden steeds meer in zwang en werden deze met name in Groningen en Friesland regelmatig georganiseerd. Dit vaak tot schande van de calvinistische bevolking vanwege de prijzen en de

NEDERLAND EN SCHAATSEN ZIJN EN BLIJVEN VOOR ALTIJD AAN ELKAAR VERBONDEN.... HULDE AAN HET BRUIDSPAAR! met de wedstrijdjes gepaard gaande weddenschappen. In de beginperiode bestonden de prijzen uit zilveren en gouden voorwerpen, welke later, halverwege de 18e eeuw, vervangen werden door geldprijzen oplopend tot €150,-. Voor een dagloner in die tijd een vermogen!

Kampioenen reden in strenge winters een kapitaal bijeen, hetgeen hen in staat stelde jaren niet te werken. Het zijn in die zin de eerste grootverdieners in de Nederlandse sportgeschiedenis geweest.

Het langebaanschaatsen, met als standaard de ovale 400m baan, kent een kortere historie. Maar ook hier begon het allemaal in Nederland.

Ondanks de vele kwakkelwinters werd het eerste officiële WK over de 4 klassieke afstanden georganiseerd in Nederland. Meer toeval dan wijsheid, maar gelukkig had het gevroren. In het weekend van 13 en 14 januari 1893 werd op de plek van het huidige museumplein te Amsterdam de Haarlemmer Jaap Eden wereldkampioen. Jaap Eden was de eerste grote Nederlandse sportheld.

3x wereldkampioen schaatsen, als ook meervoudig wereldkampioen wielrennen. De trofee verbonden aan de titel ‘Sportman van het Jaar’ heet niet voor niets de Jaap Edentrofee.

Na Jaap Eden is het voor wat betreft Nederland, op een enkele uitschieter na, stil bij de grote kampioenschappen.

Noren, Zweden en Finnen beschikten iedere winter over ijs, in Nederland moest men hopen. De Nederlandse rijders, onbeholpen trainend met schaatssprongen op het droge en soms een maandje op het ijs in het buitenland, maakten geen schijn van kans. Met de aanleg van de Jaap Edenbaan, ‘s lands eerste kunstijsbaan, werd de aanval geopend. Een aanval die met name na Deventer ’66 nooit meer stil viel.

Het EK Deventer in 1966 is voor Nederland een absoluut ijkpunt in de geschiedenis van het langebaanschaatsen, eigenlijk in die van de sport in het algemeen.

Een bomvol stadion en voor het eerst een rechtstreekse tv-uitzending bij schaatskampioenschappen. 7 Miljoen (op een bevolking van 12 mln!!) schema’s-meeschrijvende Nederlanders voor de buis. Een uitzending waarbij men voor het eerst gebruik maakte van de herhaling waardoor half Nederland dacht dat Verkerk twee keer was gevallen op de 10 km. Schenk won, Verkerk, met val op de 10 km dus, werd tweede. De ‘Ard en Keesie’-mythe was geboren. Sport werd dat weekend van bijzaak hoofdzaak. Een calvinistisch juk werd van Nederland afgeworpen. We mochten weer winnen en we mochten erom juichen. Meer nog dan de voetballers werden de schaatsers helden voor het leven. Sindsdien wonnen de Nederlanders in 45 jaar 26x het WK tegen 4X in de 73 jaren ervoor. In

Deventer begon het en het is nooit meer gestopt.

ELFSTEDENTOCHT “Nu dan heren, een goede reis,” zo eindigde op 2 januari 1909 de korte toespraak van Hijlkema, voorzitter van de Friesche IJsbond. 28 Rijders stonden op die dag klaar voor het avontuur van hun leven en dit kregen ze mee.

Als er dan toch een moment moet worden gekozen waarop Nederland en het schaatsen onvoorwaardelijk voor elkaar kozen, dan moet dat dit moment zijn geweest. Na bijna 14 uur won de latere predikant en kunstschilder Minne Hoekstra de eerste Elfstedentocht.

Als er ooit een wedstrijd en toertocht is geweest die heeft bijgedragen aan legendevorming, dan is het wel de Elfstedentocht. Het leverde een halve bibliotheek aan verhalen op en een museum te Hindeloopen. Slechts 15 keer kon hij worden georganiseerd. Het blijft de droom van iedere schaatser deze tocht te mogen rijden. Schenk, Verkerk, Kramer, Uytdehaage, allemaal grote namen, maar Paping, Van Benthem, Angenent, tja wat moet ik daar nog aan toevoegen. Levende legendes. Zij, en al die wedstrijd- en toertochtrijders die de tocht mochten en konden volbrengen, hebben daarmee de basis gelegd voor het feest op de Weissensee en in zekere zin voor Skate4AIR. Eén ding is zeker, de volgende keer is skate4AIR erbij!

Michiel Balemans

SKATE4AIRMAGAZINE

19

150 km met

nieuwe longen Als kind schaatste ik graag. Als er maar even ijs lag, was ik er op te vinden. Krabbelend op achteraf gelegen slootjes en later, met mijn moeder, tochten rijdend in het Zuidhollandse landschap. Op de top van mijn toenmalige kunnen schaatste ik zelfs 60km op één dag. Ik was zo’n jongen met een Elfstedendroom.....

In 1997 schaatste ik, 23 jaar oud, een tocht met een vriend van me. Het werd een tochtje van 10km. Volkomen uitgeput kwam ik huilend over de streep. Wat een desillusie. Weg droom. Mijn onwillige longen gunden mij geen schaatstocht meer. 10 jaar later kreeg ik nieuwe longen. Zou een getransplanteerde CF-er die 60km uit de boeken kunnen rijden?

Ik was al voorbij de 60km!! De ronde erna werd een ware helletocht. De pijn in voeten en knieën werd ondraaglijk.

Ik had problemen met mijn longen verwacht, maar deze klachten kwamen uit een totaal onverwachte hoek.

De oplossing bleek even simpel als doeltreffend. Een paracetamolletje, een goede lunch en weg was de pijn.

4 februari 2011, 7:00 ‘s ochtends.

De donkere bergen steken af tegen de vroege ochtendlucht. Het bevroren bergmeer en het gekras van schaatsen om me heen. Mijn jongensdroom was begonnen. Weer tranen. Nu van geluk.

Ik reed twee makkelijke rondjes van 25km. Toen kwam de man met de hamer. Hij stond verdekt opgesteld in rondje 3. Mijn knieën en voeten protesteerden plotseling heftig. De pijn trotserend bereikte ik de skate4AIR-tent.

Na de lunch voelde ik me als herboren.

Ik beloofde een mede-schaatster met haar een rondje mee te rijden. Hierdoor zou dan op 100km uitkomen, een overwinning op haarzelf., Toen wij omstreeks 16:00 uur weer langs de Skate4AIR-tent reden, de teller stond inmiddels al op 125km, was de geest definitief uit de fles.

Invallende duisternis over de Dolomieten.

Prachtige luchten.

Ik reed, genietend, juichend, dansend en met tranen in mijn ogen, mijn laatste rondje over het ijs, terugdenkend aan de vele tochten met mijn moeder en die laatste tocht in 1997.

Geen pijn, geen vermoeidheid, maar puur geluk. Ik reed voorop, tegen de wind in. De anderen achter me aan.

Het moet niet gekker worden.

De CF-er trekt de groep erdoor. Een echte ereronde! Uiteindelijk bleek de teller op de finish stilstaan op een verbluffende 150 kilometer.

Een CF-er met nieuwe longen. 150 kilometer. Dat record blijft voor altijd staan. Of toch niet ... in 2012 is er weer een Skate4AIR. En ik heb me ingeschreven. Komt mijn Elfstedendroom dan toch nog uit?

MARTIJN OUDEMAN

SKATE4AIRMAGAZINE

21

Skate4Air

CLINIC 2012

De Nederlandse Cystic Fibrosis Stichting (NCFS) zet zich al decennialang met hart en ziel in voor mensen die Cystic Fibrosis hebben. Wij maken lotgenotencontact mogelijk (ook online), geven informatiematerialen uit en organiseren bijeenkomsten voor patiënten en voor medici.

De mensen met CF ervaren ons als een betrouwbare organisatie, waar veel kennis over CF aanwezig is en het menselijk aspect heel hoog in het vaandel staat. De NCFS is inmiddels uitgegroeid tot een van de meest professionele patiëntenorganisaties in Nederland.

Een heel belangrijk aspect van ons werk is het wetenschappelijk onderzoek. De gemiddelde levensverwachting is de afgelopen decennia enorm gestegen en doet dat nog steeds…. dat is allemaal aan onderzoek te danken!

Bijna alle kinderen die vandaag de dag geboren worden, worden volwassen. Dat was nog niet zo lang geleden heel anders!

Er zijn betere behandelmethoden en betere medicijnen beschikbaar. Onderzoek draagt bij tot een langer en kwalitatief beter leven voor mensen met CF! Daarom respecteer en waardeer ik met heel mijn hart de initiatiefnemers van Skate4AIR, alle schaatsers die zich hiervoor inzetten en alle donateurs die zich zo betrokken tonen!

Het geeft ons moed om verder te gaan en onderzoek te laten uitvoeren, dat voor mensen met CF echt telt.

Ik hoop dat alle schaatsers veel plezier hebben bij het trainen, tijdens de hele reis naar Oostenrijk en door het feit dat onze ambassadeur Jochem Uytdehaage meereist en -schaatst… Misschien is de volgende gedachte er eentje om eens over te mijmeren tijdens de training: U traint om de Weissensee uit te rijden, misschien wel zo hard mogelijk.

Mensen met CF trainen ook veel, maar hun doel is: zo langzaam mogelijk achteruit gaan.

Wat ontzettend fijn, dat u mensen met CF wilt ondersteunen voor een langer en beter leven!

Jacquelien Noordhoek directeur NCFS

Skate4Air,

als er één schaap over de dam is, dan...?

In mei 2011 werd screening voor Cystic Fibrosis (taaislijm ziekte, kortweg CF genoemd) in Nederland ingevoerd. Gelukkig, het werd tijd. We zijn nog niet een hekkensluiter, maar wel bijna.

Waarom gelukkig? De groei van een kind in de eerste twee levensjaren zijn van groot belang voor de rest van het leven. Door screening wordt de diagnose CF nu bijna een jaar eerder gesteld dan voorheen. De behandeling kan nu al op de leeftijd van 1 maand beginnen en verdere schade aan longen (Zie plaatje CTscan) worden voorkomen. Echt een enorme winst! Maar hoe vervolgens te behandelen? Helaas zijn er maar weinig studies gedaan bij jonge kinderen met CF. Onderzoek bij jonge kinderen is duur en gecompliceerd en dus voor de farmaceutische industrie niet aantrekkelijk. Er zijn bovendien maar weinig CF-centra die aan alle voorwaarden voldoen om dergelijk complex onderzoek uit te voeren.

In Australië is daarom het AREST-CF netwerk opgezet. Verschillende CF centra gebruiken precies dezelfde protocollen om jonge kinderen met CF te controleren. Hierdoor wordt het uitvoeren van gemeenschappelijk

onderzoek aanzienlijk vergemakkelijkt.

Met de opbrengsten van Skate4Air 2011 hebben het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis en het UMCUWilhelmina Kinderziekenhuis de organisatie naar het AREST model kunnen opzetten. De gegevens van de beide ziekenhuizen kunnen hierdoor worden samengevoegd om gezamenlijk, maar ook wereldwijd onderzoek bij jonge kinderen uit te voeren. Inmiddels is er een studie gestart naar de rol van virussen en de invloed van antibiotica op het ontstaan van longziekte bij jonge kinderen met CF. Voor het doen van geneesmiddelen onderzoek heb je echter veel meer centra nodig. Beide Kinderziekenhuizen zijn daarom aangesloten bij het Europese ‘Clinical Trial Network’ (CTN, http://www.ecfs.eu/ctn).

Dit netwerk bestaat sinds juni dit jaar uit 30 CF-centra die samen maar liefst 13.500 patiënten behandelen. Binnen dit netwerk willen we nu meer centra volgens het AREST-CF model ‘optuigen’.

Deze centra kunnen dan samen geneesmiddelen onderzoek bij jonge kinderen met CF uitvoeren en dit laten coördineren en controleren vanuit het CTN. Maar wie gaat die andere centra en coördinatie betalen?

Arnoud, Werner en de NCFS zouden niets liever willen dan dat het Skate4Air sponsormodel ook in andere landen gebruikd wordt om meer AREST-CF centra op te zetten. Het bestuur van het CTN is zeer geïnteresseerd om met skate/bike/....4Air sponsoring grote studies mogelijk te maken. Zo gaf Dr. Gartner van het CF-centrum in Barcelona al aan dat Swim4Air een goed idee zou zijn om haar centrum te financieren. De Franse CF-foundation heeft al sportacties lopen en heeft aangegeven inkomsten hiervan te willen reserveren om ook in Frankrijk AREST-CF centra op te zetten.

Als er een schaap over de dam is dan volgen er meer? Laten we het van harte hopen!

Harm Tiddens

Dit is een CT-scan van de longen van een kind van 2½ jaar met CF. Behandeling van dit kind kon pas beginnen na diagnose op de leeftijd van 1½ jaar. Ongeveer 40% van het longweefsel is al ernstig ziek en heeft onomkeerbare schade. De witte gebieden zijn verwijde zieke luchtwegen (bronchiectasieën) De zwarte gebieden zijn gebieden met zieke kleine luchtwegen.

SKATE4AIRMAGAZINE

23

Beste CF, Best gek, maar nog nooit eerder schreef ik jou een brief. Dat komt eigenlijk omdat ik jou nooit eerder iets te zeggen had. Ik accepteerde mijn eeuwige band met jou en that’s it. Ik wist dat je bij me was en zou blijven, en ja ok, eerlijk toegegeven, dat feit negeerde ik ook wel eens. Maar dat verandert nu. Ik wil je toch het een en ander zeggen, Dear CF. Ik Haat Je. En jaaaa je denkt; ‘moet dat nou op zo’n toon’. Ja. Dat moet op zo’n toon. Balen Balen, maar ik ben echt kwaad op je. Ik haat dat je bestaat. Ik haat het dat je ervoor zorgt dat mensen nieuwe longen nodig hebben.

Liters antibiotica. Zuurstof. Ziekenhuizen. Ik haat het dat mensen, mooie mensen, dappere mensen, lieve, bijzondere mensen doodgaan. Door Jou. Ik haat dat je zoveel van ons wegneemt, Ik haat dat we dan moeten zeggen ‘maar het heeft ons ook zoveel gegeven’. Je hèbt ons zoveel gegeven, dat is wel zo. Maar dat maken wij er zelf van. Dat doen wij zelf, Zingeven aan ons leven. En ja, wij hebben jou daarvoor ingezet, door jou is onze blik misschien helderder, proberen we extra te genieten. Maar nu is het genoeg. Ge-noeg. Op een dag, beste CF, gaan we jou verslaan. ècht verslaan. Dat geloof ik echt. En ik hoop met heel mijn hart dat dat snel gaat zijn. Want als je mijn kind was, zou ik je in de hoek zetten. Als je mijn man was, zou ik van je scheiden. Als je mijn buurman was, zou ik verhuizen. Als je mijn werkgever was, had ik gisteren al voor een nieuwe baan gesolliciteerd. Als je verkoper was in het snoepwinkeltje om de hoek, zou ik acuut geen snoep meer eten. En nee. Ik vraag me niet af; ‘Waarom?’. Omdat ik weet dat dat niks oplevert. En ja.

‘Waarom niet?’. Maar je moet weten, jonge mensen gaan DOOD. Liggen in het ziekenhuis. Hebben pijn. En verdriet. En dat komt door jou. Ik heb plannen. Ik heb hoop. Ik ben een gelukkig mens.

Maar ik zou het leuk vinden, als je wordt verslagen. Dus. Bij deze. Geen verzoek, want ik heb niet het idee dat je luistert. Meer een waarschuwing. Er komt een dag, En dan ben je verslagen.

Groet, a Djun